Global Voices po polsku Szwajcarska inicjatywa: dochd podst...

http://pl.globalvoicesonline.org/2012/09/szwajcarska-inicjatywa...

- Global Voices po polsku - http://pl.globalvoicesonline.org -

Szwajcarska inicjatywa: dochd podstawowy dla wszystkich

Napisane przez Stanislas Jourdan Tumaczone przez Krzysztof Pawliszak On 22 wrzesie 2012 @ 11:32 am | No Comments In Ekonomia i biznes, Europa Zachodnia, Feature, France, French, Ideas, Media obywatelskie, Prawo, Switzerland, TYPE, Weblog

W Szwajcarii w kwietniu 2012 roku formalnie zawizano now inicjatyw pod nazw Na rzecz bezwarunkowego dochodu podstawowego [1] [fr, take i pozostae odnoniki prowadz do stron w jzyku francuskim], ktra ma na celu wprowadzenie nowego prawa federalnego. Pomys, ktry w zasadzie opiera si na przekazywaniu przez pastwo wszystkim obywatelom miesicznego dochodu podstawowego niezalenego od wysokoci dochodw ani wykonywanej pracy, wywoa mas komentarzy we szwajcarskiej blogosferze. Szwajcarski proces referendalny [2], to cz systemu demokracji bezporedniej pozwalajcy obywatelom wyzywa do zmian prawnych na poziomie federalnym i konstytucyjnym. Jeeli do 11 padziernika 2013, pod inicjatyw podpisze si ponad 100 000 osb, wwczas Zgromadzenie Federalne bdzie musiao zaj si t inicjatyw i rozpisa referendum, gdy uzna, e inicjatywa jest uzasadniona i wiarygodna.

[3]

Frank szwajcarski. Zdjcie z Flickr autorstwa Jim (CC BY-NC-SA 2.0). Pascal Holenweg wyjania na swoim blogu ca spraw [4]: L'initiative populaire pour un revenu de base inconditionnel propose d'inscrire dans la constitution fdrale l'instauration d'une allocation universelle verse sans conditions devant permettre l'ensemble de la population de mener une existence digne et de participer la vie publique. La loi rglerait le financement et fixerait le montant de cette allocation (les initiants la situent 2000-2500 francs par mois, soit, grosso modo, le montant maximum de l'aide sociale actuelle, mais n'inscrivent pas ce montant dans le texte de l'initiative [5]). Le revenu de base est inconditionnel : il n'est subordonn aucune contre-prestation. Il est universel (tout le monde le touche) et galitaire (tout le monde touche le mme montant). Il est individuel (il est vers aux individus, pas aux mnages). Il n'est pas un revenu de substitution un revenu ou un salaire perdu. En revanche, il remplace tous les revenus de substitution (assurance chmage, retraite, allocations familiales, allocations d'tude, rentes invalidit) qui lui sont infrieurs. Comment le

1z6

27.02.2013 08:20

Global Voices po polsku Szwajcarska inicjatywa: dochd podst...

http://pl.globalvoicesonline.org/2012/09/szwajcarska-inicjatywa...

financer? Par l'impt direct sur le revenu et la fortune, par l'impt indirect sur la consommation (la TVA), par un impt sur les transactions financires, et surtout par le transfert des ressources consacres au financement de l'AVS, de l'AI, de l'aide sociale et des autres revenus de substitution infrieurs au montant du revenu de base. Inicjatywa obywatelska Na rzecz bezwarunkowego dochodu podstawowego proponuje, by ustanowienie bezwarunkowego zasiku powszechnego zostao wpisane do konstytucji federalnej, co pozwoli caemu spoeczestwu prowadzi godne ycie i bra udzia w yciu publicznym. Prawo to dotyczy finansw i ustanawia wysoko zasiku (wnioskodawcy sugeruj kwot okoo 20002500 frankw szwajcarskich miesicznie (czyli ok. 6 8008500 zotych miesicznie), czyli kwot rwn maksymalnemu zasikowi z opieki spoecznej obecnie wypacanemu. Jednak nie zostao to wpisane do tekstu inicjatywy [5]). Dochd podstawowy nie bdzie powizana z adnymi warunkami: nie jest zaleny od wysokoci dochodw. Jest powszechny (kady go otrzyma) oraz egalitarny (kady otrzyma tak sam kwot). Jest rwnie osobisty (wypacany osobom, a nie na gospodarstwo). Nie jest to jednak dochd majcy zastpi utracon pensj. Zastpuje raczej dodatki wypacane osobom majcym niszy dochd (zasiki dla bezrobotnych, renty, zasiki rodzinne, stypendia dla studentw, wiadczenia dla osb niepenosprawnych). W jaki sposb bdzie finansowany? Poprzez bezporednie opodatkowanie dochodw i majtkw, porednie opodatkowanie konsumpcyjne (VAT), opodatkowanie naoone na transakcje finansowe, a przede wszystkim dziki relokacji rodkw obecnie przydzielonych do wypacania emerytur/rent wypacanych przez pastwo oraz zasikw dla bezrobotnych, ubezpieczenia spoecznego oraz innych zasikw z opieki spoecznej, ktre s nisze ni kwota dochodu podstawowego. Fred Fred Hubleur zwraca uwag na swoim blogu [6]: Le truc important, cest que ce revenu est fix pour toutes et tous sans quil ny ait de contrepartie de travail ; oui, un revenu sans emploi. Cela peut choquer. Mais dans le fond cest une ide parfaitement dfendable. Dune part, on lutte ainsi contre la pauvret et la prcarit, plus besoins daides sociales en complment de revenus autres et des dizaines daides diffrentes et complexes mettre en uvre. Ce revenu inconditionnel est galement un bon point pour linnovation et la cration. () On est aussi dans un nouveau paradigme qui peut effrayer les capitalistes acharns : librer lHomme du travail et lui rendre son statut dhomo sapiens prvalant celui dhomo travaillus qui a tellement cours dans notre socit. Istotn rzecz jest to, e dochd ten jest ustalony dla wszystkich bez obowizku pracy. Racja, to dochd bez zatrudnienia. To moe wydawa si szokujce. Ale w jego sercu ley dajca si uzasadni idea. Z jednej strony, walczymy z bied i brakiem zabezpieczenia. Nie bdzie ju wicej potrzeby, aby opieka spoeczna zwiksza czyje dochody oraz wypacaa dziesitki rnych i niewydolnych zasikw. Dochd bezwarunkowy jest rwnie dobr wiadomoci dla innowacji i kreatywnoci. () Dokonalimy take zmian paradygmatu, ktr zatwardziali kapitalici mog uzna za alarmujc: wyzwolenia czowieka pracujcego, przywrcenia mu jego statusu homo sapiens na rzecz homo travaillus (nota edytorska: Homo travillus to gra sw. Okrelenie to opisuje czowieka pracujcego), ktry w naszym spoeczestwie dziery wadz. Martouf podaje kilka argumentw za dochodem podstawowym [7], co zilustrowane jest poniej:

2z6

27.02.2013 08:20

Global Voices po polsku Szwajcarska inicjatywa: dochd podst...

http://pl.globalvoicesonline.org/2012/09/szwajcarska-inicjatywa...

[8]

Powody, dla ktrych ludzie pracuj, za freeworldcharter.org via active rain przystosowane na francuski przez Martoufa ze zgod na przedrukowywanie Ta nowa wizja wiata zostaa w szczeglnoci zgbiona w helwecko-niemieckim filmie Dochd podstawowy: inicjatywa kulturalna, autorstwa Ennona Schmidta i Daniela Hanii, dwch z omiu obywateli Szwajcarii pomysodawcw inicjatywy:

Download Video as MP4

Na co przeznaczysz dochd podstawowy? Internauci stawiali na stornie BIEN_Switzerland, szwajcarskiego oddziau wiatowej sieci wzywajcej do ustanowienia dochodu podstawowego [9], nastpujce pytania [10]: Voil, a y est, vous l'avez. Chaque mois vous recevez 2500 francs sans condition. Dites-nous en quoi votre vie a chang. Dites-nous ce que vous faites de votre temps. A quoi vous consacrez votre vie ? Prosz bardzo. Otrzymujesz 2500 frankw szwajcarskich miesicznie bez adnych zobowiza. Powiedz nam, jak zmienioby si twoje ycie? Powiedz, jak spdzaby wolny czas? Na co powici by ycie? Odpowiedzi byy zrnicowane. Antoine otworzyaby restauracj. Gaetane stworzyby farm. Renaud powiciby si muzyce:

3z6

27.02.2013 08:20

Global Voices po polsku Szwajcarska inicjatywa: dochd podst...

http://pl.globalvoicesonline.org/2012/09/szwajcarska-inicjatywa...

Mon premier projet serait de finir et de tenter de produire un instrument de musique que je suis en train de crer. Paralllement a je proposerais des cours d'utilisation de mon instrument de musique prfr et peu connu dans la rgion Pierwszym moim projektem byoby dokoczenie instrumentu muzycznego, ktry wanie tworz i sprbowabym wprowadzi go do masowej produkcji. Jednoczenie dawabym lekcje gry na moim ulubionym instrumencie, ktry nie jest w tym regionie popularny. Uytkownik herfou70 potraktowaby priorytetowo swoj rodzin [11]: Je suis Pre de famille (3 enfants 6-11-14 ans) et suis le seul salair de la famille. Disposer d'une revenu de base me permettrait de consacrer plus temps mes enfants. Mon pouse pourrait galement avoir une activit autre que celle qu'elle occupe dans le foyer, ce qui lui permettrait de plus s'panouir Jestem ojcem (3 dzieci: 6, 11 i 14 lat) i w rodzinie tylko ja zarabiam. Otrzymywanie podstawowego dochodu pozwolioby mi powici wicej czasu rodzinie. Moja ona take miaaby moliwo robienia czego poza zajmowaniem si domem, co pozwolioby jej si rozwija.

[12]

Plakat inicjatywy Dochd bezwarunkowy dla wszystkich Osoby wspierajce t inicjatyw zorganizoway na Facebooku konkurs [12] pod nazw gwiazda dla ycia. Osoby odwiedzajce stron zachcane s do zrobienia sobie zdjcia, jakby byy skazane na doywocie. Dochd podstawowy wyrzdzi wicej zego ni dobrego Ta idea nie przekonuje jednak kadego. Zdaniem Jeana Christopha Schwaaba, czonka niszej izby parlamentu szwajcarskiego, socjalici nie mog wspiera propozycji, ktra wyrzdzi wicej zego ni dobrego i moe okaza si katastrof dla pracodawcw. Na swoim blogu podaje wyjanienie [13]: Les partisans du revenu de base prtendent que ce revenu doit librer de lobligation de gagner sa vie et entranerait la disparition des emplois prcaires ou mal pays, car, puisque le revenu de base garantit le minimum vital, plus personnes ne voudra de ces emplois. Or, cest probablement le contraire qui se produirait. Comme ces faibles montants ne suffiront pas atteindre le premier objectif de linitiative, savoir garantir des conditions de vie dcentes, leurs bnficiaires seront obligs de travailler quand mme, malgr le revenu de base. La pression daccepter nimporte quel emploi ne disparatra donc pas.

4z6

27.02.2013 08:20

Global Voices po polsku Szwajcarska inicjatywa: dochd podst...

http://pl.globalvoicesonline.org/2012/09/szwajcarska-inicjatywa...

Osoby popierajce dochd podstawowy twierdz, e to musi uwolni ludzi od obowizku zarabiania na ycie i doprowadzi do zniknicia niestabilnych i niskopatnych miejsc pracy, poniewa nikt, w zwizku z zagwarantowan przez dochd podstawow pac minimaln, nikt nie zechce ju tych stanowisk. Bardziej prawdopodobny jest odmienny skutek. Poniewa niski poziom zasikw nie bdzie wystarczajcy by zaspokoi pierwotne cele inicjatywy, to jest przyzwoitego poziomu ycia, beneficjenci i tak bd zmuszeni do pracy, pomimo dochodu podstawowego. Presja zaakceptowania kadej dostpnej pracy nie zniknie. Dodaje: Enfin, le revenu de base inconditionnel aurait pour grave dfaut dexclure dfinitivement bon nombre de travailleurs du march du travail (dont on nierait alors le droit au travail): ceux dont on ne jugerait pas la capacit de gain suffisante (p. ex. en raison dun handicap, de maladie ou de faibles qualifications) nauraient qu se contenter du revenu de base. W kocu, bezwarunkowy dochd podstawowy, co najgorsze, na stae wykluczy z rynku pracy spor ilo pracownikw (za spraw odmawiania im prawa do pracy): ci, ktrzy uznawani byli za osoby majce niewystarczajcy potencja do zarabiania (np. ze wzgldu na niepenosprawno, chorob lub brak kwalifikacji) bd musieli po prostu zadowoli si dochodem podstawowym. Jego analiza jest kontrowersyjna, co wida po komentarzach pod wpisem. Jeff Renault wyjania z francuskiej perspektywy dlaczego lewica miertelnie si uwzili przeciwko [14] bezwarunkowemu dochodowi podstawowemu: La gauche de la fin du 19 et du 20 sicle sest forge autour de la valeur travail et la dfense des travailleurs. Ce combat se retrouve dans la dfense persistante du salariat et de son St. Graal, le CDI, alors mme que ce statut ne concerne plus quune minorit de personnes. Lewica koca wieku XIX i XX zostaa stworzona na wartociach takich jak praca i ochrona pracownikw. Walka ta, skupia si wok nigdy nie koczcej si obrony patnych robotnikw i witego Graala patnych umw na stae, pomimo, i ten status dotyczy tylko mniejszoci. Wraz z rozpoczciem inicjatywy, Hubleur ma nadziej [6], e w Szwajcarii rozpocznie si wielka debata spoeczna: Ce sera au moins la porte ouverte un grand dbat de socit et loccasion de rflchir ce que lon veut et quelle vie on aspire. Ce systme dallocation universelle (ou autres noms), a fait un moment que je le suis, je me souviens quon en avait parl dans des cours sur la prcarit et le lien social il y a une dizaine dannes luniversit. Le principe est franchement sduisant et mrite quon sy arrte. Quand on voit le monde que nous donne le systme capitaliste et productiviste actuel, on peut bien se prendre rver dautre chose, dun monde laissant plus de chances chacune et chacun. Przynajmniej, otworzy to drzwi do wielkiej debaty spoecznej i da szanse na zastanowienie si nad tym czego chcemy i do jakiego rodzaju ycia dymy. Od pewnego czasu ledziem ide powszechnego systemu zasikowego (wystpujcego po wieloma nazwami). Pamitam jak na uniwersytecie wiele lat temu dyskutowalimy o tym na zajciach dotyczcych niestabilnoci i wizi spoecznych. Pomys ten, szczerze mwic, jest bardzo kuszcy i zasuguje na przypatrzenie si mu z bliska. Przypatrujc si wiatu stworzonemu przez obecny model kapitalistyczny, produktywistyczny, w kocu zaczniesz tskni za czym innym, za wiatem, ktry kademu daje lepsz szans.

Article printed from Global Voices po polsku: http://pl.globalvoicesonline.org URL to article: http://pl.globalvoicesonline.org/2012/09/szwajcarska-inicjatywa-dochodpodstawowy-dla-wszystkich/

5z6

27.02.2013 08:20

Global Voices po polsku Szwajcarska inicjatywa: dochd podst...

http://pl.globalvoicesonline.org/2012/09/szwajcarska-inicjatywa...

URLs in this post: [1] Na rzecz bezwarunkowego dochodu podstawowego: http://www.inconditionnel.ch /index.php?id=80&L=1 [2] proces referendalny: http://en.wikipedia.org/wiki/Referendum#Switzerland [3] Image: http://www.flickr.com/photos/james_scott/2995413082/ [4] wyjania na swoim blogu ca spraw: http://causetoujours.blog.tdg.ch/archive/2012/04 /12/initiative-populaire-pour-un-revenu-de-base-inconditionnel-c.html [5] le texte de l'initiative: http://www.admin.ch/ch/f/ff/2012/3905.pdf [6] na swoim blogu: http://fred-h.net/blog/2012/04/14/linitiative-pour-un-revenu-de-baseinconditionnel-en-suisse/ [7] za dochodem podstawowym: http://martouf.ch/blog/440-les-avantages-d-un-revenude-base-inconditionnel.html [8] Image: http://activerain.com/blogsview/2633391/motivational-monday-human-reasonsto-work [9] wiatowej sieci wzywajcej do ustanowienia dochodu podstawowego: http://www.basicincome.org/ [10] nastpujce pytania: http://bien-ch.ch/fr/forum/et-vous-que-ferez-vous-avec-revenude-base [11] swoj rodzin: http://bien-ch.ch/fr/forum/et-vous-que-ferez-vous-avec-revenude-base#comment-479 [12] Image: https://www.facebook.com/notes/revenu-de-base-pour-tous-allocationuniverselle/casting-star-%C3%A0-perp%C3%A9tuit%C3%A9-/10150687055224093 [13] Na swoim blogu podaje wyjanienie: http://www.schwaab.ch/archives/2012/04 /11/pourquoi-les-socialistes-doivent-s%E2%80%99opposer-au-%C2%ABrevenu-de-baseinconditionnel%C2%BB-allocation-universelle/ [14] miertelnie si uwzili przeciwko: http://jeffrenault.wordpress.com/2012/03 /20/pourquoi-la-gauche-bloque-t-elle-sur-le-revenu-de-base-inconditionnel/

Copyright 2008 po polsku. All rights reserved.

6z6

27.02.2013 08:20