SPIS TRECI Wstp ........................................................................................................................... 4 Rozdzia I Zjawisko terroryzmu islamskiego we wspczesnym wiecie ....................... 6 1.1.

Aspekty definiujce pojcie terroryzmu .................................................................. 6 1.2. Przyczyny powstania terroryzmu islamskiego ....................................................... 10 1.3. Dihad, ideologia i religia ..................................................................................... 13 1.4. Najwiksze islamskie organizacje terrorystyczne .................................................. 16 Rozdzia II Unia Europejska wobec zjawiska terroryzmu islamskiego ........................ 26 2.1. Najwaniejsze projekty Unii Europejskiej w walce z terroryzmem ....................... 26 2.2. Strategia Unii Europejskiej ................................................................................... 31 2.3. Inicjatywa Krakowska .......................................................................................... 37 2.4. Przeciwdziaanie rozprzestrzenianiu si broni masowego raenia ......................... 39 Rozdzia III Terroryzm islamski w Europie ................................................................ 42 3.1. Stambu 2003 ....................................................................................................... 42 3.2. Madryt 2004 ......................................................................................................... 45 3.3. Amsterdam 2004 .................................................................................................. 49 3.4. Londyn 2005 ........................................................................................................ 51 3.5. Polska jako cel zamachu terrorystycznego w odniesieniu do wydarze ostatniej dekady i EURO 2012 .................................................................................... 54 Zakoczenie ............................................................................................................... 57 Bibliografia ................................................................................................................ 59 Ksiki i druki zwarte.................................................................................................. 59 Artykuy naukowe ....................................................................................................... 59 Materiay z internetu ................................................................................................... 59 Spis ilustracji i tabel .................................................................................................... 60

WSTP
Dziaania terrorystyczne s znane w rnych formach na caym wiecie od staroytnoci, aczkolwiek dopiero przeom XX i XXI w. stay si bardzo istotn kwesti. Wydarzenia, ktre miay miejsce w ostatnich 12 latach doprowadziy do koniecznoci podjcia decyzji radykalnych i stanowczych w skali midzynarodowej. Pojawia si potrzeba wypracowania jasnej i zorganizowanej na wysokim poziomie strategii walki ze wiatowym terroryzmem. Wedug specjalistw zajmujcych si terroryzmem ponad poowa krajw na wiecie dowiadczya tego zjawiska w wikszym, bd mniejszym stopniu. Potwierdza to chociaby fakt, e do tej pory terroryzm nie zosta jako jednoznacznie forma zdefiniowany ma na paszczynie wpyw na prawa poziom midzynarodowego. Terroryzm, przemocy negatywny bezpieczestwa wrd spoecznoci, zarwno na arenie lokalnej, jak i caego wiata. Nieprzerwane poczucie zagroenia i realne niebezpieczestwo atakiem terrorystycznym wymusza na rzdach pastw stosowanie rnego rodzaju ogranicze wobec swoich obywateli, np. wzmoone kontrole na lotniskach. Niepodwaalnym jest fakt, i zamachy terrorystyczne na World Trade Center w 2001 r., ataki w Madrycie i Londynie cakowicie zmieniy podejcie caego wiata do zjawiska terroryzmu midzynarodowego. Spoeczestwo zostao uwiadomione, jak przeraajce w skutkach mog by ataki terrorystyczne, a take do czego zdolni s ludzie nazywani terrorystami. Szczeglnie w odniesieniu do islamskich fundamentalistw terroryzm nabra w oczach wiata zupenie nowego znaczenia. Akt terrorystyczny kojarzy si z uyciem przemocy wobec drugiego czowieka. Jest to od dawna zasadniczy element ludzkiego dziaania. Obecnie, wiat naznaczony jest rwnie wszechobecn przemoc, jednak ze wzgldu na ogrom wykorzystywania nowych rodkw przemocy midzynarodowy terroryzm wyrnia si swoim zasigiem, strategi dziaania i nieprzewidywalnoci. Terroryci i prowadzone przez nich dziaania stay si na pocztku XXI w. zagroeniem na skal wiatow, nadajc jednoczenie ponadpastwowy charakter. Obecnie funkcjonujce na caym wiecie organizacje terrorystyczne rekrutuj w swoje szeregi ochotnikw rnych narodowoci. Nie bez przyczyny wspczesne wyobraenie o wiatowym terroryzmie sprowadza si do islamskich fundamentalistw, a swoje wyobraenia o tych ludziach kieruje si od razu w stron Bliskiego Wschodu. Wydarzenia z udziaem terrorystw islamskich, ktre
4

miay miejsce w ostatnich kilkunastu latach okazay si przeomem, wyznaczajc nowe sposoby i metody prowadzenia dziaa organizacji terrorystycznych. Nadrzdnym celem takich atakw jest zaskoczenie, a nastpnie wywoanie szoku i wszechogarniajcego strachu, pozbawienie ludzi poczucia bezpieczestwa, a take zasianie w nich staego niepokoju, nawet w ich wasnym kraju. Ponadto nieobliczalno i determinacja to cechy, ktre idealnie charakteryzuj midzynarodowych terrorystw. Celem pracy pt.: Terroryzm islamski jako wyzwanie dla bezpieczestwa europejskiego jest przedstawienie wiatowego zjawiska, nazywanego terroryzmem islamskim, przyczyn i okolicznoci jego powstania, charakterystyki, a take niebezpieczestwa, jakie stanowi dla pastw i spoecznoci na caym wiecie. Praca skada si z trzech rozdziaw. Pierwszy rozdzia Zjawisko terroryzmu islamskiego we wspczesnym wiecie powicono na przyblienie zjawiska terroryzmu pod ktem jego definicji. Ponadto w pierwszej czci pracy omwiono takie aspekty jak: geneza i okolicznoci powstanie terroryzmu islamskiego, powizania tego zjawiska z pogldami i religi ludzi Bliskiego Wschodu, organizacje terrorystyczne, ktre funkcjonuj obecnie na arenie midzynarodowej. W rozdziale drugim Unia Europejska wobec zjawiska terroryzmu islamskiego przedstawiono metody i sposoby prowadzenia walki ze wiatowym terroryzmem na terytorium Unii Europejskiej. Rozdzia trzeci Terroryzm islamski w Europie zawiera przykady dziaa terrorystycznych, jakie miay miejsce w Europie w XXI wieku. Ostatni punkt tej czci pracy licencjackiej porusza kwesti zagroenia atakiem terrorystycznym dla Polski, jako sojusznika USA i kraju biorcego udzia w najwikszych konfliktach zbrojnych na wiecie. Przy pisaniu niniejszej pracy niezwykle przydatnymi okazay si informacje uzyskane z telewizyjnych programw naukowych poruszajcych kwesti wiatowego terroryzmu. Niemniej pomocne okazay si pozycje ksikowe, fachowo i przenikliwie opisujce omawiane zjawisko, takich autorw jak Duda (Terroryzm islamski), czy Aleksandrowicza (Terroryzm midzynarodowy). W pracy wykorzystano rwnie rda internetowe, nalece do podmiotw zajmujcych si tematyk wiatowego, a w szczeglnoci islamskiego terroryzmu.

ROZDZIA I
ZJAWISKO TERRORYZMU ISLAMSKIEGO WE WSPCZESNYM WIECIE
1.1. Aspekty definiujce pojcie terroryzmu Terroryzm to bezprawne uycie lub zagroenie uyciem siy lub przemocy przeciwko jednostce lub wasnoci w zamiarze wymuszenia lub zastraszenia rzdw lub spoeczestw dla osignicia celw politycznych, religijnych lub ideologicznych. Terroryci to osoby, ktre przeprowadzaj lub maj zamiar przeprowadzi ataki terrorystyczne lub ktre uczestnicz, uatwiaj zlecanie atakw terrorystycznych oraz grupy i jednostki bdce wasnoci lub kontrolowane przez takie osoby i osoby z nimi powizane; osoby, grupy, jednostki dziaajce w imieniu lub pod kierunkiem takich osb, wczajc w to rodki finansowe czerpane z wasnoci lub kontrolowane bezporednio lub porednio przez takie osoby, osoby z nimi powizane, grupy, jednostki.1 To tylko dwie definicje zjawiska terroryzmu, okrelone kolejno przez NATO i Uni Europejsk. Dzisiaj mamy okoo 100 definicji tego pojcia, z czego znaczna cz zostaa utworzona w ramach prac Organizacji Narodw Zjednoczonych zwizanych ze zdefiniowaniem terroryzmu midzynarodowego. Istotnym aspektem, pomimo podobnie brzmicych nazw jest umiejtno rozdzielenia terroru (aktw terroru) od terroryzmu. Terroryzmem okrela si gwacenie i przemoc sabszych obywateli wobec silniejszych instytucji pastwa, wwczas, gdy agresja i gwat silniejszych organw pastwa nad sabymi obywatelami nosi miano terroru. Okrelenie terroryzm znajduje swoje rda w acinie, gdzie sowo terror, -oris oznacza straszne sowo, zastraszanie, przeraenie, strach. Aby jaki czyn, dziaanie nosio przydomek terrorystyczne musz zosta spenione nastpujce warunki: stosowanie agresji, przemocy musi charakteryzowa trwao i okrelony odcinek czasu. W tym przypadku pojedynczy akt, jak np. wyeliminowanie tyrana nie moe zosta nazwany dziaaniem terrorystycznym, terroryzmem nie s ataki chaotyczne, dokonane pod wpywem impulsu. Dziaania terrorystyczne s szczegowo zaplanowane i zorganizowane, 2

1 2

http://www.wojsko-polskie.pl/nato/polska-w-nato. http://www.terroryzm.com/terroryzm-ogolnie/#more-306.

podjcie dziaania musi mie jasno okrelony cel, np. tendencje separatystyczne, zmiana systemu politycznego. Nie jest problemem okrelenie granicy pomidzy tak dziaalnoci, od przestpczoci takiej jak: napady, rabunek, czy handel narkotykami. Terroryzmem okrelana jest rwnie religijna interpretacja ideologiczna (wasny obraz wiata i spoeczestwa), ktra wybiega poza kwestie czystej wiary i poprzez przemoc dy do wprowadzenia wasnego porzdku w istniejcym wiecie, stosowanie wspomnianej wczeniej taktyki uderzenia przeciwnika prosto w serce z uyciem broni palnej, bomb lub innych rodzajw broni. Taktyk komunikacji z przeciwnikiem jest dla terrorystw posugiwanie si przemoc, wszelkimi aktami agresji, mord, dokonywanie zniszczenia, wzbudzanie niepewnoci i wszechogarniajcego strachu. Spoeczestwo musi postrzega przemoc jako zjawisko niewspmierne i nienaturalne, jako bestialstwo, ktre amie wszelkie normy spoeczne. Opierajc si na tych zasadach atwo wywnioskowa mona, i terroryzmem nie mona nazwa dziaalnoci partyzanckiej i wyzwoleczej, jak rwnie powstania, majcego na celu obalenie reimu rzdzcego, terroryci stawiaj sobie za gwny cel pozyskanie wpyww na czynnoci i struktury w szeregach przeciwnika, w taki sposb, aby moliwe byo uformowanie ich wedle wasnych planw i przyjtych zasad. Nie d do tego, aby zastpi miejsca swoich wrogw, jak w przypadku powszechnych powsta, w ktrych celem nadrzdnym jest przechwycenie wadzy. Osama Bin Laden, w swoich dziaaniach dy do umocnienia swojej ideologii w krajach muzumaskich. Jego celem nie byo sta na czele pastwa, w odrnieniu do Andreasa Baadara z RAF-u (Frakcja Czerwonej Armii), ktrego zadaniem byo konstruowanie wasnego porzdku spoecznego, rezygnujc tym samym z prezydentury kraju. Istniej jednak przypadki, w ktrych po reformacji etnicznonarodowych grup hierarchicznych ich przywdca przejmuje stanowisko gowy pastwa, jak np. Jaser Arafat z OWP (Organizacja Wyzwolenia Palestyny). 3 Zoono i dynamizm, a przy tym wielopaszczyznowo i wieloaspektowo sprawiaj, e terroryzm jest zjawiskiem, ktrego zrozumienie w ujciu o wycznie jedn dziedzin prawa midzynarodowego publicznego jest praktycznie niemoliwe. Terroryzm ewoluuje z kadym dniem, podlega staym zmianom, std te wszelkie prby ujcia go w sztywne granice tendencji skazane s na porak. Nawet
3

W. Dietl, K. Hirschmann, R. Tophoven, Terroryzm, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2009, str. 31.

dowiadczeni eksperci s stale zaskakiwani przez rnorodne i chaotyczne transformacje terroryzmu. 4 Pojedyncze przypadki s w stanie podda pod wtpliwo dotychczas przyjte teorie. Wedug sw znanego historyka Waltera Laqueuer nie ma jednego jasno zdefiniowanego terroryzmu. W momencie, kiedy eksperci posiadaj wystarczajc wiedz do tego, aby postawi konkretn teori i koncepcj w odniesieniu do dziaa terrorystw, wwczas pojawiaj si kolejne przypadki. Nierzadko zmuszaj one ich do zmiany dotychczasowych zaoe, przeamuj utrwalone wzorce, a take rozpocieraj przed nimi coraz to nowe obszary do analizy i kolejnych konkluzji zarwno dla praktyka walczcego bezporednio z terrorystami, jak i badacza. Wartym podkrelenia jest fakt, e samo sowo terroryzm, gwnie dziki mediom, zrobio w ostatnich kilkunastu latach ogromn karier. Powodem tego stanu rzeczy jest to, e mass media d do tego, aby w moliwie najkrtszym czasie przekaza maksymaln ilo informacji, co prowadzi do uproszczenia i pomija gbsz analiz zjawiska. Pojcie terroryzmu jest w obecnych czasach pewnego rodzaju workiem, w ktrym umieszczane s wszelkie czynnoci niosce znamiona przemocy, zastraszania, bd wymuszania konkretnych zachowa bez wzgldu na to, czy akty te s dokonywane przez kartele narkotykowe, zbuntowane tumy, fanatykw religijnych, czy przez pojedynczych szantaystw lub psychopatw. Ewolucja terroryzmu jest duga i bardzo zoona. Nie jest to jedynie pojedynczy acuch, niemajcych ze sob nic wsplnego wydarze. Zamachowcy wspczeni wycigaj lekcje w oparciu o wydarzenia, ktre miay miejsce w przeszoci. Wszelkie rozwaanie odnonie zjawiska, zwanego terroryzmem naleaoby zacz od jego zdefiniowania. Wymaga to odpowiedzi na pytania, czym jest terroryzm, jakie nosi znamiona, jakie warunki musi speni czowiek, aby zosta nazwany terroryst? Zdefiniowanie zjawiska jest o tyle trudne, e w gwnej mierze zaley od podejcia do problemu przez samego definiujcego. Misj kadego terrorysty, wedug niego samego, jest walka o wolno i przeciwko uciskowi tyranii. Usprawiedliwiajc si poczynaniami swoich przeciwnikw, terrorysta uznaje swoje czyny, za jak najbardziej suszne i sprawiedliwe, odpacajc si swojemu oprawcy tymi samymi metodami dziaania. A poniewa ten w wielu przypadkach decyduje si na najbardziej drastyczne kroki, jakimi s ucisk, przemoc, jak rwnie

T. Aleksandrowicz, Terroryzm midzynarodowy, Wyd. Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008, str. 12-13.

mord, moe on zosta pokonany tylko i wycznie w ten sam sposb. 5 Najlepszym dowodem na postpowanie i sposb mylenia terrorysty mog by sowa, ktre wypyny z ust samego Osamy Bin Ladena dla telewizji Al-Dazira 12 listopada 2002 r.: Dlaczego naszym przeznaczeniem ma by wci strach, mier, zniszczenie, wygnanie, uczynienie dzieci sierotami, a kobiet wdowami, podczas gdy waszym bezpieczestwo, stabilizacja i szczcie? To niesprawiedliwe. Czas na rozliczenie. Bdziecie zabijani, tak jak zabijacie, bdziecie bombardowani, tak jak bombardujecie. Nietrudno domyle si pod czyim adresem byy kierowane te sowa w odniesieniu do wydarze w ostatnich kilkunastu latach. W powszechnym toku rozumowania kadego terrorysty, uwaa si, i wszelkie aspekty narzucone przez wroga, takie jak porzdek spoeczny i polityka musz by cakowicie unicestwione. Aby osign swoje zamierzenia, jednoczenie biorc pod uwag ogromn przewag przeciwnika co do posiadanej siy, zaleca si uderzy wroga prosto w serce. Czonkowie grup terrorystycznych uwaani s przez swoich przeciwnikw za mordercw, ktrzy dokonuj swoich czynw z zupenie niezrozumiaych dla wielu powodw. Pozbawione sensu stosowanie agresji jest w stu procentach dysproporcjonalne do ich domniemanych pobudek. Nietrudno pogodzi si z faktem, i po dzi dzie nie powstao jedno, konkretne pojcie definiujce zjawisko terroryzmu. Mona jednak przywoa aspekty, ktre pozwalaj na okrelenie konkretnego czynu, bd zachowa aktem terrorystycznym. 6

5 6

Ibidem, str. 13. W. Dietl, K. Hirschmann, R. Tophoven, op.cit., str. 26-27.

1.2. Przyczyny powstania terroryzmu islamskiego Terroryzm islamski jest najlepszym przykadem odmiany terroryzmu, zwanego ideologiczno-religijnym. Pomimo tego, i pogldy lece u jego podstaw s do stare, nurt ten w gwatowny sposb rozwija si od lat 80. Uznanie wiary lub pogldu na wiat za fundament do legitymizacji terroryzmu bez trudu mona odnale w sektach, wsplnotach wyznaniowych, a nawet wielkich religiach. Towarzysz temu spersonalizowane interpretacje polityczne, ktre odnosz si do konkretnych dziaw nauki oglnej i zatwierdzane jako usankcjonowanie religijne. Jedn z gwnych cech charakterystycznych terroryzmu ideologiczno-religijnego jest cakowite oddanie si sprawie, a w przypadku zamachowcw-samobjcw z gotowoci do utraty ycia wcznie. Terroryzm dihadu, rwnie nazywany islamskim na pocztku swojego istnienia by zjawiskiem reformatorskim, a jego twrcy nie zakadali stosowania agresji wobec innych ludzi. Dopiero pod wpywem pogldw i nauk Sayyida Qutba (1906-1966), islamizm sunnicki uleg rozwojowi przybierajc form do dzi aktualnej filozofii, opierajcej si na przemocy. Poniewa w terroryzmie islamskim adne z zaoe nie posiada natury czysto religijnej, wyznanie religijne zostao wykorzystane jako narzdzie usprawiedliwiajce. W gwnej mierze chodzi o cele polityczne poszerzone o wasne wyjanienie politycznych aspektw wiary. Nie jest przypadkiem, e wielkim zamachom terrorystycznym towarzysz lub towarzyszyy te same nazwiska i hasa, tj.: Bracia Muzumascy, Sayyid Qutb, szejk Rahman, Abdullah Azzam, Ayman al. Zawahiri, Abu Musab al-Zarkawi, Osama Bin Laden, walka obronna. Podstawowe hasa propagujce przemoc w islamizmie s dobitnym przykadem na to, e zwyke rodki walki z tym zjawiskiem bd stanowczo niewystarczajce. Przemoc nie mona zwalcza koncepcji, lecz za pomoc idei. Niezwykle wspczesnego zaskakujcym terroryzmu jest fakt, i wzorce stanowice charakteryzuje wysoce fundamenty zachowana islamskiego

systematyczno. Coraz to nowe wychowanie terrorystw propaguje idee swoich poprzednikw, jak i rwnie w duej mierze opiera swoje dziaania na dowiadczeniu, nabytym przez starszych czonkw organizacji. Rozwaajc zjawisko terroryzmu islamskiego warto jest zastanowi si nad sam religi islamu.7 W miar moliwoci naley udzieli odpowiedzi na pytanie: Czy

Ibidem, str. 32-33.

10

wyznawcy islamu, bdc podporzdkowani swojej religii i yjc cile wedug jej zasad s cakowicie usprawiedliwieni przed mierciononymi zamachami dokonywanymi od dziesicioleci? Na pewno tak nie jest. Nie stanowi to jednak ochrony dla tej religii, przed fanatykami, sektami, ktre na swj wasny sposb potrafi zinterpretowa to, co zapisane w Koranie. Religijny fundamentalizm nie jest zjawiskiem unikatowym okrelonej religii lub krgu kulturowego. Bez problemu zlokalizowa go mona w wikszoci wyzna i religii wiatowych pod postaci ruchu mniejszociowego. Co wyrnia ze wszystkich islamski fundamentalizm to fakt, i jest on w najwikszym stopniu rozpropagowan opcj fundamentalizmu religijnego, a take, jako jedyny na wiecie funkcjonuje na arenie midzynarodowej caego wiata. Islam, zrzeszajcy 1.3 mld wierzcych, jest najmodsz, obok judaizmu i chrzecijastwa religi monoteistyczn. W adnej innej religii, jak w przypadku islamu nie ma tak silnego powizania pastwa z wyznaniem. Szariat, muzumaski system prawny, okrela normy nie tylko dla ycia wieckiego, ale rwnie religijnego. Realizacji tego systemu na podstawie Koranu, podjli si muzumascy uczeni i duchowni midzy VII-IX w. Rwnie interpretacje proroka Mahometa okazay si przydatne przy tworzeniu Szariatu. System ten obejmuje prawo rodzinne, prawo karne i wojenne, a take prawo rytualne i zobowiza. Konserwatywni duchowni uwaaj, e brak instrumentu przymusu ze strony pastwa stawia religi w sytuacji zagroenia, jednoczenie twierdzc, i pastwo bez religii jest samowoln organizacj. Oba te czynniki nie mog funkcjonowa, o ile nie ma cisej zalenoci midzy nimi. Czowiek wyznajcy islam traktuje swoj religi jako polityczn ide, negujc tym samym absolut i uniwersalizm. Jednoczenie myl, i nie ma wikszej prawdy ni ta, o ktrej mwi ich religia. Ich osobiste rozumowanie islamu, usprawiedliwiajce uycie przemocy wobec niewiernych (ludzi kadej innej wiary), jak i inaczej mylcych muzumanw jest absolutnie nie do pogodzenia z adnym z istniejcych porzdkw spoecznych na wiecie. Islam jest rwnie traktowany jako nadrzdny w odniesieniu do wszystkich rozporzdze prawnych jakiegokolwiek pastwa. Radykalno islamizmu stanowi cz daleko posunitego powrotu do wasnej religijnoci po to, aby przeciwdziaa rozwojowi dzisiejszych czasw. Celem tego jest podporzdkowanie wszystkich sfer ycia islamskiej doktrynie, wprowadzenie islamskiego prawa, jak i wierny powrt do dekalogu proroka Mahometa.8 Caociowe podporzdkowanie si religii ma by form dezaprobaty i deniem do odnalezienia
8

Ibidem, str. 112.

11

wasnej tosamoci. Fundamentami ycia kadej jednostki powinien by jeden niezaleny ustrj, ktry wycznie za pomoc Koranu i pochodnych od niego islamskich rozporzdze prawnych bdzie regulowa egzystencje na paszczynie politycznej, religijnej, spoecznej, prawnej i gospodarczej. Wspczeni muzumanie okrelaj si mianem fundamentalistw, posugujc si pojciem al-ulyya al-islamiyya (korzenie/fundament islamu). Samo okrelenie fundamentalista (usuli) funkcjonuje w islamie kilkaset lat. Gwnie dotyczyo ono wszystkich intelektualistw, ktrzy studiowali muzumaskie prawo. W opinii pastw zachodniej strony wiata pojcie fundamentalisty opisywao dziaania protestantw amerykaskich z pocztkw XX wieku, dla ktrych fundamentalne prawdy byy kwintesencj wiary. Mianowali si oni wwczas jedynymi wierzcymi, oddzielajc si jednoczenie od innych chrzecijan. Swj wiatopogld uwaaj za ostateczny i niemoliwy do jakiejkolwiek interpretacji, gdy jak sami twierdz pochodzi on od samego Boga. Wspczesny islam rozwin si jako protest przeciwko wasnym, odbieranym jako tyrania rzdom oraz wpywowi Zachodu, ktry by obciany win za niemoc polityczn, problemy socjalno-ekonomiczne i wyobcowanie kulturowe. Pionierzy tego ruchu pojawili si na Bliskim Wschodzie dopiero pod koniec XIX w. W swoim nurcie nawouj oni do: staego i sukcesywnego tamszenia wpyww wiata zachodniego na spoeczestwo, gospodark i pastwo, walki z tymi przedstawicielami narodw muzumaskich, ktrzy sprzeciwiaj si kanonowi islamu, traktowania mniejszoci religijnych jako przeciwnikw, ktrzy musz zosta zwalczeni, jak np. czonkowie Kocioa maronickiego w Libanie, czy malezyjscy buddyci, jak rwnie samozwacze mniejszoci muzumaskie, ktre nie zostay zaakceptowane przez islamsk wikszo, potpiania wszystkich osb, ktre swoim wygldam (nieodpowiednio ubrane kobiety), pogldami, jak i orientacj seksualn odbiegaj od przyjtych norm. Zasady i normy narzucane przez wspczesny islam nakierowuj wyznawcw na z gry zaoony tor mylenia. Dy si do tego, aby win za cae zo, ktrego dowiadczaj kraje muzumaskie obarczy ydw i Amerykanw.9 Wrd fanatycznych islamistw powszechnie uwaa si, i kraje Zachodu s na usugach szatana, ktry posiada swoje centrum dowodzenia w USA.
9

Ibidem, str. 113-116.

12

1.3. Dihad, ideologia i religia Nieodzownym pojciem towarzyszcym Koranowi jest dihad, ktry wbrew powszechnym opiniom nie oznacza witej wojny, ale: starania na drodze do Boga lub starania wedug boej woli (al-gihad fi sabil Allah). Owe starania i denia maj na celu pene zrozumienie drugiego czowieka pod wzgldem jego religijnoci i duchowoci. Jakiekolwiek wtpliwoci moe rozwia fakt, i w jzyku arabskim wojny nie okrela si pojciem dihadu, lecz sowem harb, ktre oznacza zniszczenie, zburzenie, spustoszenie. W moliwociach interpretacji znalaz si zalek pniejszej wykadni polityczno-religijnej jako wezwanie do przemocy. Tradycyjnie w Koranie wyszczeglnia si dwa rodzaje dihadu, may i wielki. Wielki dihad mwi o indywidualnych dziaaniach wyznawcy, majcych na celu uatwienie mu dotarcie do Boga. Nakazuje mu wyzbycie si niepotrzebnych skonnoci, agresji, samolubstwa, a take odradza dz wadzy. Mniejszy dihad nawouj do dziaa wojennych, ktrych celem jest obronno wasnego pastwa i religii, jak rwnie ratowanie przeladowanych i niezdolnych do samodzielnej obrony. Nawoywanie muzumanw do dihadu ma cztery fundamentalne cele: islam powinien by propagowany na cay wiat, naley przeciwstawia si represjom religijnym, jak rwnie wojnom domowym, naley wycign z niewoli kobiety i dzieci, a take mczyzn i biednych, przeciwstawianie si rzdom, ktre wprowadzaj wasn polityk w krajach muzumaskich, a take staj na drodze do respektowania norm religijnych. W wielu przypadkach kady zainteresowany tak interpretuje uywan terminologi, aby byo mu to pomocne w realizacji wasnych celw politycznych. Zdecydowana cz Koranu nie nawouje do inicjowania przemocy, a take rozbudzania konfliktw, lecz nakazuje broni i sta na stray narodu i religii. 10 wiadczy o tym chociaby ten fragment Koranu (Sura 2: 190-193): Zwalczajcie na drodze Boga tych, ktrzy was zwalczaj, lecz nie bdcie najedcami. Zaprawd; Bg nie miuje najedcw! I zabijajcie ich, gdziekolwiek ich spotkacie,

10

Ibidem, str. 118-119.

13

i wypdzajcie ich, skd oni was wypdzili; Przeladowanie jest gorsze ni zabicie. Gdziekolwiek oni bd walczy przeciw wam, zabijajcie ich! Taka jest odpata niewiernym! Ale jeli oni si powstrzymaj, zobacz zaprawd, Bg jest przebaczajcy i litociwy! Z przytoczonego cytatu jasno wynika, e kady wierzcy muzumanin nie ma prawa rozpoczyna walki, do momentu, a sam nie zostanie zaatakowany. Jedyn form walki, jaka mu przysuguje jest obrona, a w momencie, kiedy najedca zdecyduj si wycofa z prowadzenia dziaa on rwnie powinien zaprzesta aktw przemocy. Jeli jednak rozpatrzy si jedynie wersy rodkowe i dokona interpretacji pod ktem wasnych zapatrywa politycznych, mona waciwie uzasadni kady przejaw agresji. Z takiego dokadnie zaoenia wychodz dihadyci, twierdzc, i ich wsplnota ludzi wierzcych bez przerwy atakowana jest przez niewierzcych. Takie zaoenie jest dla nich wystarczajcym usprawiedliwieniem dla nieustannej walki (jak j sami okrelaj) obronnej. Zdecydowana cz muzumanw traktuje taki tok rozumowania jako bdn nadinterpretacj witej ksigi. Wedug nich, Koran musi by pojmowany w caoci, razem ze wszystkimi surami, a przynajmniej z ssiadujcymi wersami. Niepokojcym jest rwnie fakt, e nadinterpretacja Koranu, wycznie dla usprawiedliwienia wasnych dziaa i osignicia okrelonych celw dotyczy nie tylko terrorystw. Dopuszczaj si jej rwnie uczeni i duchowni, ktrzy niektre wersy Koranu traktuj jako nawoanie do przemocy. Ich sposb rozumowania poszczeglnych wersw prowadzony jest w oparciu o wasny wiatopogld. Sami decyduj, ktre fragmenty powinny interpretowa dosownie, a ktre nie. Te, ktre nie s adekwatne do tego, w co wierz, s nadinterpretowane, bd w caoci ignorowane. Wspczesna wizja islamskiego wiata, a take obronnej walki z chrzecijaskimi krzyowcami w gwnej mierze opiera si na pracy dwch uczonych. Swoj dzisiejsz form dihad zawdzicza przede wszystkim egipskiemu mylicielowi Sayyida Qutba. 11 W swoich rozwaaniach skupi si on na stworzeniu profilu muzumaskiego spoeczestwa, a take wyznaczeniu bdw w rozwoju, ktre miay decydujcy wpyw na wizj wiata w ruchach reformatorskich, i ktre mocno namawiay do stosowania
11

Ibidem, str. 120.

14

agresji i przemocy. Z kolei Palestyczyk Abdullah Yusuf Azzam postanowi kontynuowa prace nad dihadem wedug Qutba i sam zaj si prac nad stworzeniem wspczesnego modelu wiatowego dihadu. Sayyid Qutb (1906-1966) by egipskim nauczycielem w szkole podstawowej. W swoich pracach nad ideologi wspczesnego dihadu nawouje on do walki z krajami Zachodu. Zachca rwnie do odrzucenia modelu kulturowego, a take odrzucenia wartoci, ktre napywaj z Zachodu. Qutb jest autorem ksiki pod tytuem Maalim fi-l Tariq (Wskazwki na drodze; kamienie milowe). Po dzi dzie dla wszystkich wojownikw dihadu, publikacja ta jest spirytualnym fundamentem. Po swojej podry do USA w latach 50. Qutb stwierdzi: Ludzko yje dzi w ogromnym burdelu. Wystarczy przeczyta pras, popatrze na filmy, pokazy mody, konkursy piknoci, lokale taneczne, bary i posucha radio. Czy te ta szalona dza nagiego ciaa, prowokacyjne pozy, dwuznaczne i chore elementy w literaturze. Do tego dochodzi lichwiarstwo nakrcane przez zachanno ludzi na pienidze i podejrzane metody gromadzenia i inwestowania dbr takie jak oszustwa, sztuczki i wymuszenia pod paszczykiem prawa. Qutb dookoa dostrzega zdemoralizowany wiat przepeniony dz pienidza i obojtnoci. Za gwne przyczyny upadku cywilizacji wyznaczy odejcie spoeczestwa od korzeni religijnych, a take powicenie duej uwagi na sferze materialnej. Idealnym wedug niego lekiem mia by powrt do Boga. Uwaa rwnie, e na wiecie na prno szuka pastwa, ktre w peni byoby podporzdkowane boskim zasadom. Zamiast tego szczegln uwag zwraca si na wartoci przyziemne, co nie moe by tolerowane przez adnego wiernego swojej ideologii muzumanina. Jako rozwizanie podaje przykad proroka Mahometa, ktry podczas obecnoci w Mekce stworzy on swoj wasn grup wiernych, organizujc nastpnie hidr, emigracj do Medyny. Niedugo potem rozpocz walk, do momentu a rwnie mieszkacy Mekki otworzyli si na islam. Po straceniu Sayyida Qutba w roku 1966 jego ideologiczne fundamenty stay si obiektem do dalszej pracy. W wyniku ewolucji powsta peen przemocy dihad. Jego gwnym twrc by myliciel z Palestyny, yjcy w latach 1941-1989, szejk dr Abdullah Azzam. Jest on inicjatorem sieci logistycznej, powstaej w celu przemytu pienidzy i ochotnikw do wojny z wojskami ZSRR w Afganistanie. 12

12

Ibidem, str. 120-121.

15

1.4. Najwiksze islamskie organizacje terrorystyczne Niepodwaalnym jest fakt, i najwiksze islamskie organizacje terrorystyczne, zrzeszajce najliczniejsz rzesz zwolennikw pochodz z Bliskiego Wschodu, a take Azji rodkowej i Poudniowo-Wschodniej. Przypisuj si im najsawniejsze dziaania terrorystyczne na wiecie, ktre pochony zdecydowanie najwiksz liczb istnie ludzkich. Ataki, w ktrych kadego dnia gin ludzie z rk wanie czonkw tych organizacji. Hezbollah Znany rwnie jako Islamski Dihad, Partia Boga, a take Islamski Dihad na rzecz Wyzwolenia Palestyny. Za pocztki Hezbollahu (flag przedstawia rys. 1.1.) uznaje si rok 1982, kiedy to armia izraelska przeprowadzia w Libanie operacje Pokj dla Galilei. Iran zdecydowa si tam wysa grup instruktorw Stranikw Rewolucji, majc na celu zorganizowa ruch oporu zwalczajcy Izraelitw w poudniowym Libanie. Grupie 1200 osb wysanych z Iranu udao si wcieli w swoje szeregi spor cz miejscowych ochotnikw, mniejsze szyickie partie, a take niektrych milicjantw Amalu. Prcz walki z armi izraelsk Hezbollah rozpocz rwnie dziaania wojenne z podporzdkowan jej Armi Poudniowego Libanu. W ramach swoich dziaa rozpocz indoktrynacj, prowadzi uzbrajanie i szkolenie miejscowej ludnoci. Struktura Hezbollahu bya przygotowana w sposb doskonay za porednictwem iraskiego wywiadu. Na czele stoi szura, rada, zrzeszajca 12 duchownych, wsppracujca tak jak w prawdziwym pastwie z wysoko rozwinitymi komitetami odpowiedzialnymi za sprawy polityczne, ideologiczne, militarne, propagandowe, sdowe i socjalne. Partia Boga obejmuje swoj dziaalnoci trzy gwne rejony (dolina Bekaa, poudniowy Bejrut i poudniowy Liban). Na kadym z tych terenw funkcjonuje mniejsza rada, wraz ze swoimi komitetami, ktra podlega gwnej. Mniejsze rady otrzymuj oglne wytyczne od Gwnej, podejmujc konkretne decyzj i dokonujc wcielenia dyrektyw w ycie. 13

13

D. Duda, Terroryzm Islamski, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielloskiego, Krakw 2002, str. 44-45.

16

Rys. 1.1. Flaga Hezbollahu

rdo: http://en.wikipedia.org/wiki/File:Hezbollah_Flag.jpg (21 kwiecie 2012)

Islamski Dihad jest radykaln grup szyick. Jako gwny cel stawia ona sobie stworzenie w Libanie pastwa islamskiego, wzorujc si na Iranie. D rwnie do wyparcia ze wszystkich terenw swojej dziaalnoci, wszelkich nieislamskich wpyww. W swej ideologii Hezbollah jest skrajnie antyizraelski i antyzachodni. Organizacj t kieruje Iran, cho czasami zdarza si, i dokonuje dziaa niezaakceptowanych przez swoje wadze. Duchowym ojcem Hezbollahu jest szejk Muhammed Hussein Fadlallah, natomiast przywdc Hassan Nasrallah. Celem nadrzdnym jest walka przeciwko Izraelowi, co ma doprowadzi do wycofania si Izraelskich Si Samoobrony z Libanu. Kolejnym, ostatecznym krokiem ma by cakowite zniszczenie Izraela jako pastwa i wprowadzenie rzdw islamskich na terenach Palestyny, w szczeglnoci nad Jerozolim. Wedug Partii Boga, Izrael, ktry zosta okrelony mianem maego szatana, stanowi najwiksze niebezpieczestwo dla caego wiata islamskiego i jego wyznawcw. Dlatego te, uwaa si, e zgadzenie Izraela i uwolnienie Jerozolimy s pewnego rodzaju religijnym obowizkiem. Od momentu kiedy w roku 1985 Liban wycofa si z pastwa izraelskiego, Hezbollah znacznie si umocni. Powikszyli swoje zasoby broni, przyjmowali w swoje szeregi coraz wicej ochotnikw, znacznemu wzrostowi ulega rwnie pomoc finansowa pynca ze rde zewntrznych. Na ten okres przypadaj rwnie pierwsze widowiskowe akty terrorystyczne Partii Boga. W kwietniu 1983 roku Hezbollah dokona zamachu na ambasad USA w Bejrucie, zabijajc 49 osb.14 6 miesicy po tym wydarzeniu dokonano kolejnych atakw na koszary amerykaskiej piechoty morskiej (240 ofiar miertelnych) i francuskich spadochroniarzy w Bejrucie (60 zabitych).
14

Ibidem, str. 45-47.

17

Zaatakowano rwnie najwysze kierownictwo izraelskiej armii w Tyrze, pozbawiajc ycia 50 osb. Wszystkie akty terrorystyczne Hezbollahu charakteryzowaa niemal identyczna taktyka dziaania. Polegaa na atakach samobjczych bojownikw, kierujcych samochodami, wypenionymi materiaami wybuchowymi. W roku 1984 Hezbollah poszerza swoje dziaania o porwania obywateli krajw zachodnich. W 1992 roku Partia Boga dokonaa zamachu bombowego na ambasad Izraela w Buenos Aires, zaskakujc tym samym cay wiat. W wyniku tego aktu terrorystycznego mier ponioso 29 osb. Ponadto w latach 90-tych Hezbollah zaj si w gwnej mierze przeladowaniem obywateli Izraela, dokonujc regularnych (niemal codziennych) ostrzaw artyleryjskich. Z biegiem lat Hezbollah sukcesywnie rozszerza swoj dziaalno poza pierwotny teren. Jednostki terrorystyczne podlege tej partii stacjonuj w Europie, Afryce, a take na obszarze Ameryki Pnocnej i Poudniowej. Najwiksz pomoc (dyplomatyczn, szkoleniow, finansow, sprztow, polityczn) wadze organizacji zawdziczaj Syrii i Iranowi. 15 Al-Jihad Al-Jihad wystpuje rwnie jako Grupa Dihad lub Talaa Al-Fateh. Jest to egipska grupa ekstremistw, prowadzca swoj dziaalno od pnych lat siedemdziesitych. Podzielona jest na dwie frakcje. Przywdc pierwszej jest Ayman Al-Zawahiri, natomiast drugiej, funkcjonujcej wanie pod nazw Talaa Al-Fateh jest Ahmad Husajn Agiz. Celem tej organizacji jest obalenie prezydenta Egiptu Hosni Mubaraka, a nastpnie utworzenie tam republiki islamskiej. Istotnym zaoeniem jest rwnie prowadzenie wszelkiej dziaalnoci, majcej na celu eliminacj zachodnich, a w szczeglnoci amerykaskich wpyww na terenie pastwa egipskiego. Al-Jihad funkcjonuje w niewielkich jednostkach. W swoje szeregi najchtniej powouje ochotnikw midzy 15, a 30 rokiem ycia. Posiada swoje orodki szkoleniowe w Afganistanie, Egipcie, Sudanie i Pakistanie, ktrych to pastwa organizacja ta otrzymuje najwiksz pomoc materialn i finansow. Grupa Dihad otrzymuje rwnie wsparcie od Iranu, a take organizacji Osamy Bin Ladena. 16 Pozostae rda pomocy stanowi pozarzdowe organizacje islamskie i grupy z egipskiego podziemia przestpczego.
15 16

Ibidem, str. 48. Ibidem, str. 49.

18

Organizacji

tej przypisuje

si

znaczn

cz

atakw terrorystycznych

dokonywanych na wadzy, instytucjach i infrastrukturze pastwa egipskiego. To jej przypisuje si zabjstwo prezydenta Egiptu, Anwara Sadata w 1981 roku. W przeciwiestwie do innych organizacji terrorystycznych, zrzeszajcych w swoich szeregach fundamentalistw islamskich Al-Jihad opiera swoj dziaalno w gwnej mierze na atakach skierowanych w wanych urzdnikw pastwowych. Talaa Al-Fateh odpowiedzialna jest za morderstwo w sierpniu 1993 roku premiera Atefa Sedky, a take 3 miesice pniej ministra spraw wewntrznych Hassana Al-Alfi. W roku 1993 organizacja ta zamordowaa Faraja Fodaha, ktry znacznie przyczyni si do zawartego egipskiego-izraelskiego ukadu pokojowego. W tamtym czasie powstaa szeroka lista nazwisk osb, ktre byy na celowniku organizacji. Al-Gammaat Al-Islamiyya Organizacja nazywana Inaczej Frontem Islamskim stanowi najwiksz islamsk grup. Jej pocztki okrela si na lata siedemdziesite. Swoj ideologi w gwnej mierze zawdzicza pogldom Sayyidowi Qutba. Egipsko-izraelski ukad pokojowy z roku 1979 zapocztkowa nowy sens prowadzenia przez fundamentalistw ich dziaalnoci. wczesny prezydent Egiptu, Sadat doprowadzi do zblienia polityki egipskiej z USA. Byo to bezporedni przyczyn udanego na niego zamachu w 1981 roku. Nastpca Sadata Mubarak, postanowi kontynuowa dziaania swojego poprzednika. W wyniku tego organizacje islamskie znacznie nasiliy swoje dziaania, naruszajc tym samym stabilno pastwa. Zaczy pozyskiwa nowych czonkw, rwnie wrd bezrobotnych, jak i absolwentw uczelni wyszych. Pomimo cigej rozbudowy organizacje te nie miay ze sob dobrego kontaktu. Front Islamski jako jedyny, zdoa wcieli w swoje szeregi tak ilo ochotnikw, ktra pozwolia mu sta si jedn z najwikszych organizacji. Front Islamski powsta gwnie jako ruch modzieowy i by skrajnie antyzachodni. Dopiero po przejciu wadzy na organizacjami studenckimi przerodzi si w prawdziw grup terrorystyczn. Od 1992 roku w wyniku dziaa tej organizacji mier ponioso 1200 osb. W swoich dziaaniach dy gwnie do obalenia wadzy egipskiej i ustanowienia na terytorium kraju republiki islamskiej. 17 Ataki Frontu Islamskiego skupione s przede wszystkim wok najwyszych urzdnikw egipskiego rzdu (w padzierniku 1990 roku zamordowano przewodniczcego parlamentu, a 4 lata
17

Ibidem, str. 50-51.

19

pniej szefa sub specjalnych). Od roku 1992 organizacja rozpocza dokonywanie atakw terrorystycznych wycelowanych w turystw. W 1997 roku w Luksorze zamordowano 58 zagranicznych turystw, co byo najbardziej krwawym zamachem tej grupy. Przypisywany jest jej rwnie zamach z 95 roku na prezydenta Mubaraka w Etiopii. Ponadto Front Islamski jest odpowiedzialny za organizacj napadw na banki, w celu pozyskania nowych funduszy. Celem dziaa organizacji jest wszystko to, co jest niezgodne z normami zawartymi w Koranie. Grupa ta swoje dziaania prowadzi gwnie na terytorium poudniowego Egiptu, jak rwnie we wszystkich wikszych miastach. Poza tym posiadaj swoje komrki w Wielkiej Brytanii, Afganistanie i Austrii. Egipski rzd podejrzewa, i Front Islamski jest wspierany rwnie przez Iran, Afganistan i Sudan. Hamas Hamas jest grup fundamentalistw islamskich, ktra swoj radykaln dziaalno zapocztkowaa w 1987 roku. Stanowi jedn z najbardziej radykalnych ugrupowa palestyskich, wysuwajca hasa narodowo-wyzwolecze, typowe dla innych palestyskich grup, ale w rzeczywistoci bdca podobnie jak Palestyski Dihad Islamski klasyczn fundamentalistyczn islamsk grup terrorystyczn. Za cel Hamas stawia sobie prowadzenie wszelkich dziaa, majcych na celu uwolnienie Palestyny i zbudowanie pastwa islamskiego od rzeki Jordan po Morze rdziemne. Zaprzecza rwnie racji bytu pastwa Izraelskiego i sprzeciwia si wszelkim ukadom pokojowym. Hamas (po arabsku zapa jest skrtem od Harakat Al-Muqawamah AlIslamiyya, czyli Islamski Ruch Oporu. Swoj ideologi organizacja ta zawdzicza Bractwu Muzumaskiemu, okrelajc si tym samym palestysk sekcj Braci Muzumaskich. Hamas zosta zaoony w roku 1978 przez szejka Ahmeda Yassina. Na pocztkach swojego istnienia by ruchem islamskim pod nazw Al-Mujamma Al Islami. Z biegiem czasu w szeregi organizacji wstpowali nowi czonkowie, gwnie w Strefie Gazy. 18

18

Ibidem, str. 52-53.

20

Rys. 1.2. Flaga Hamasu

rdo: http://pl.wikipedia.org/wiki/Hamas (21 kwiecie 2012)

rdami finansowania Hamasu (flaga organizacji powyej) w gwnej mierze pochodz z emigracji palestyskiej z krajw europejskich, tj.: Francji, Niemiec, Wielkiej Brytanii, Holandii, Belgii i Luksemburga. Rwnie Iran przyczynia si do finansowania Hamasu. W mniejszym stopniu organizacja ta otrzymuje pomoc od muzumaskich organizacji pozarzdowych i agencji pomocy. Prcz pomocy z zewntrz Hamas posiada rwnie wasne rda pozyskiwania dochodw, np. farmy, szwalnie. Ju w pocztkach swojej dziaalnoci Hamas rozpocz prowadzenie dziaa terrorystycznych przeciwko Izraelowi. W swoich dziaaniach stosowali gwnie zamachy bombowe, rwnie samobjcze i morderstwa. Stosowali rwnie porwania onierzy Izraelskich Si Samoobrony. Dziaania te Hamas w ramach swojej dziaalnoci prowadzi do dzi. Od roku 1992 znacznie wzrosa liczba dokonywanych przez t organizacj zamachw. Islamski Ruch Oporu, jego polityka i przeprowadzane akty agresji s obecnie ogromnym zagroeniem dla procesu pokojowego na Bliskim Wschodzie. Palestyski Dihad Islamski Znany rwnie jako Harakat Al-Jihad Al-Islami Al-Filastini. Jest radykaln palestysk organizacj terrorystyczn prowadzc swoj dziaalno od 1979 roku. Powstaniu grupie towarzyszya wwczas rewolucja islamska w Iranie. Pierwszymi czonkami tej organizacji byli milicjanci palestyscy ze Strefy Gazy. Palestyski Dihad jest poczeniem kilku radykalnych frakcji i grup, ktre wsplnie d do

21

zbudowania pastwa islamskiego w Palestynie i cakowitej zagady Izraela. 19 USA zostay uznane rwnie wrogiem tej organizacji z racji popierania interesw prowadzonych przez Izrael. W swojej dziaalnoci Palestyski Dihad prbuje wywiera rwnie presj na wadze krajw arabskich, domagajc si od nich zwalczania wpyww kulturowych Zachodu, a take respektowania praw islamu. Dihad zaoony zosta przez Fathi Al-Szurakiego, ktry rwnie sta na czele organizacji. Po jego mierci w roku 1995 zastpi go Ramadan Abdallah Shalah. Na pocztkach swojego istnienia Palestyski Dihad Islamski kierowa si ideologi Braci Muzumaskich, jednak szybko powsta ich wasny program, ktry zakada wyzwolenie Palestyny spod dominacji Izraela. Organizacja ta, jako jedyna wzorowaa si na iraskich rozwizaniach wypracowanych w trakcie rewolucji. Traktowaa rewolucj jako przykad dla wczesnego wiata arabskiego i idealizowaa Chomeiniego, pomimo tego, e Iraczycy s szyitami (natomiast Palestyczycy sunnitami). Wzmoona dziaalno terrorystyczna Palestyskiego Dihadu rozpocza si w roku 1987. Gwnym obszarem dziaa bya Strefa Gazy. W roku 1988 nastpia wzmoona wsppraca Dihadu z Syri, Iraskimi Stranikami Rewolucji Islamskiej w Libanie i Hezbollahem. W wyniku tego organizacja Dihadu Palestyskiego staa si najzacieklejszym wrogiem pokoju midzy Palestyn, a Izraelem. W roku 1994, od momentu powstania Autonomii Palestyskiej rozpoczto wspprac z Hamasem. Obecnie gwne bazy Dihadu znajduj si w Libanie i Strefie Gazy. Ich siedziby mieszcz si rwnie w Teheranie, Damaszku i Chartumie. W swoich dziaaniach terrorystycznych nieprzerwanie posuguj si atakami bombowymi, stosujc czasami pojedyncze porwania i morderstwa. Najbardziej spektakularnym dziaaniem Palestyskiego Dihadu okrelono porwanie samolotu amerykaskiego 14 czerwca 1985 roku ze 145 pasaerami na pokadzie. Po porwaniu skierowano samolot do Algierii, a nastpnie ponownie do Bejrutu. Na lotnisku w Bejrucie zakadnicy zostali uwolnieni, a sprawcy nieznani do dzi oddalili si, unikajc odpowiedzialnoci. 20 Al-Qaida Al-Qaida (Baza) jest organizacj zaoon przez Osam Bin Ladena w roku 1989. Zaoyciel Al-Kaidy pochodzi z Arabii Saudyjskiej. Wywodzi si z rodziny
19 20

Ibidem, str. 54-55. Ibidem, str. 55-57.

22

multimilionerw, magnatw budowlanych. 21 Po krtkim czasie spdzonym na uczelni wyszej i pracy w rodzinnym interesie W kilkanacie dni po zainicjowaniu radzieckiej inwazji na Afganistan, Bin Laden (zdjcie 1.3.) zdecydowa si pojecha tam, gdzie mia zamiar pomc w organizacji obozw szkoleniowych dla bojownikw islamskich.

Rys. 1.3. Osama Bin Laden

rdo: http://pl.wikipedia.org/wiki/Al-Kaida (21 kwiecie 2012)

W tym okresie na terenach Arabii Saudyjskiej przebywaa znaczna cz wojsk amerykaskich. Wrd wielu radykalistw, powracajcych wwczas z Afganistanu Stany Zjednoczone stay si nowym wrogiem. Z biegiem czasu powstaway coraz to nowe antyamerykaskie organizacje terrorystyczne. Bin Laden w oparciu o swoje dowiadczenie i posiadany majtek rozpocz organizacj grupy terrorystycznej, swoj dziaalnoci skierowanej przeciwko wszelkim aktywnoci amerykanw na wiecie. Dy rwnie do zjednoczenia wszystkich islamskich grup terrorystycznych z caego wiata. W skad tych organizacji wchodzili byli uczestnicy wojny w Afganistanie, ochotnicy z krajw arabskich. Najdziwniejszym faktem jest, e to wanie Amerykanie wspierali ruch oporu w Afganistanie. Centralna Agencja Wywiadowcza (CIA Central Intelligence Agency) organizowaa szkolenia, a take zapewniaa uzbrojenie dla afgaskich bojownikw i pozostaych uczestnikw z krajw islamskich. Istotnym by rwnie fakt odniesienia zwycistwa nad ZSRR w Afganistanie. Zwycistwo nad jednym z najsilniejszych imperiw na wiecie znacznie umocnio wiar islamistw.22 Wkrtce potem Bin Laden zosta pozbawiony obywatelstwa przez
21 22

Ibidem, str. 59. Ibidem, str. 60-61.

23

swj rodowity kraj, a sam przenis si do Afganistanu, gdzie osiad. Stworzona przez niego organizacja zbudowana bya na cennych dowiadczeniach, wanie z Afganistanu po wojnie z armi radzieck. Fundamentem Al-Kaidy (flaga na rys. 1.4.) byli afgascy sprzymierzecy Bin Ladena, on sam jednak zdecydowa si na powrt do Arabii Saudyjskiej, gdzie rozpocz walk z USA, i popierajcymi amerykanw wadzami arabskimi. W roku 1994 Osama szuka schronienia w Sudanie, gdzie organizowa kolejne orodki, majce na celu wyszkolenie nowych czonkw organizacji. Za jego przewodnictwem budowano tam rwnie fabryki, autostrady, lotniska, banki, zakadano plantacje. Poszukujc coraz to nowych rde finansowania swojej dziaalnoci zakada kolejne firmy. Wszystkie dziaania zainicjowane przez twrc Al-Kaidy odwzoroway si w poparciu jego dziaalnoci w wiecie islamskim, a take sudaskim rzdzie, kraju, ktry od lat cieszy si niechlubnym mianem jednego z najwikszych sponsorw wiatowego terroryzmu.

Rys. 1.4. Flaga Al-Kaidy

rdo: http://pl.wikipedia.org/wiki/Al-Kaida (21 kwiecie 2012)

Obecnie Al-Kaidzie przypisuj si bardzo du liczb aktw terrorystycznych. 23 W roku 1992, w Somalii zaatakowano personel Si Zbrojnych USA, w roku 1995 przeprowadzono zamach na prezydenta Egiptu Hosni Mubaraka. Kolejnymi przykadami s: atak bombowy na budynek World Trade Center w lutym 1993 roku, usiowanie detonacji adunkw wybuchowych na pokadzie samolotw amerykaskich nad Pacyfikiem, plany zamordowania papiea w 1995 roku,

23

Ibidem, str. 62.

24

ataki na amerykaskie bazy wojskowe w Arabii Saudyjskiej (luty 1995 w Rijadzie i Dhahran w roku 1996, ataki na amerykaskie placwki dyplomatyczne w Nairobi (Kenia) 240 zabitych i w Dar-es-Salam (Tanzania) 4000 ofiar miertelnych. Nowy rozdzia w historii wiatowego terroryzmu otworzyy ataki terrorystyczne z 11 wrzenia 2001 roku w USA. W sposb perfekcyjny przeprowadzony samobjczy zamach czonkw organizacji Bin Ladena zabra ze sob okoo 4000 istnie ludzkich. Zamachowcy porwali trzy samoloty pasaerskie, a nastpnie uyli ich jako bomby, obierajc kursy na World Trade Center i Pentagon. Niecay miesic pniej Stany Zjednoczone zostay zaatakowane umieszczonymi w listach laseczkami wglika. O dokonanie tego czynu rwnie podejrzewa si Al-Kaid. W wyniku tych wydarze rzd USA podj walk, ktra ma na celu prowadzi wojn ze wiatowym terroryzmem. Ich pierwszym celem byo zlikwidowanie siedzib Al-Qaidy w Afganistanie, a take schwytanie wszystkich najwaniejszych czonkw organizacji z Bin Ladenem na czele. Masowe bombardowania grskich fortec nalecych do Al-Kaidy w Afganistanie spowodoway cakowite zniszczenie obozw szkoleniowych, a take lokalnej infrastruktury organizacji terrorystycznej. Bin Ladenowi udao si zbiec z objtych walk terenw. W niedugim czasie dokonano obalenia reimu talibw, a czonkw Al-Kaidy wypdzono lub zabito. Dua cz zdoaa zbiec do ssiadujcych z Afganistanem krajw muzumaskich. Wedug szacunkw amerykaskich sub specjalnych od tamtego czasu schwytano ponad 3000 bojownikw z szeregw Al-Kaidy, zabijajc jednoczenie jedn trzeci czonkw najwyszego szczebla. Wrd nich udao si rwnie schwyta mzgi operacji z 11 wrzenia 2001 roku Khalida Sheikha i Ramziego Binalshibhiego. Obecnie Osama Bin Laden nie yje (zosta zabity przez amerykaskich onierzy 2 maja 2011 roku w Pakistanie). Struktury organizacji Al-Kaidy zostay powanie naruszone. Nie przeszkadza to jednak w prowadzeniu dalszych dziaa terrorystycznych na caym wiecie, w tym take w Europie. 24

24

Ibidem, str. 63.

25

ROZDZIA II
UNIA EUROPEJSKA WOBEC ZJAWISKA TERRORYZMU ISLAMSKIEGO
2.1. Najwaniejsze projekty Unii Europejskiej w walce z terroryzmem Wzmoone dziaania terrorystw w XXI wieku zmusiy rzdzcych pastw europejskich do jeszcze wikszej pracy nad przeciwdziaaniem temu zjawisku. Z biegiem czasu Wsplnota Europejska, bogatsza o kolejne dowiadczenia w walce z organizacjami terrorystycznymi wdraaa coraz to nowe rozwizania prawne. Wcielono w ycie mechanizmy usprawniajce wdraanie procedur. Celem dla caej Unii Europejskiej jest uatwianie kooperacji pomidzy poszczeglnymi krajami, umacnianie ich jako jednostek, a take kreowanie zbiorowego potencjau i wzajemnego wsparcia. Rwnie w gestii krajw czonkowskich ley, aby stale dy do przeciwdziaania zjawisku terroryzmu, ochrania i w sposb skuteczny usuwa rezultaty, w momencie kiedy ju do jakiego zdarzenia dojdzie. Wanym podkrelenia jest fakt, i do gwnych zada Unii Europejskiej zalicza si stwarzanie moliwoci i wsparcie dla krajw czonkowskich w walce z terroryzmem, za caa odpowiedzialno za realizacj i podejmowanie odpowiednich dziaa prewencyjnych i zabezpieczajcych naley do poszczeglnych krajw. Unia stanowi tutaj pewnego rodzaju platform, miejsce do intensywnych wymiany pogldw, opinii i dowiadcze. Przy pomocy swoich komunikatw, strategii i rezolucji sprowadza na wsplny tor starania pastw czonkowskich, dc tym samym do podniesienia bezpieczestwa na terytorium kontynenty europejskiego.25 Walka ze zjawiskiem terroryzmu staa si w jednym z wielu aspektw wsppracy w ramach Unii Europejskiej. Doprowadzio to do uznania tego problemu jako integralnego w procesie integracji europejskiej. Europejska wiadomo powagi istniejcego problemu i zagroenia, na przebiegu lat doprowadzia do wdroenia w ycie Wsplnoty Europejskiej wielu traktatw, inicjatyw i ukadw. Do najwaniejszych zalicza si: Inicjatywa TREVI, przyjmuje si, e nazwa wywodzi si od francuskich sw okrelajcych zadania: terroryzm, radykalizm, ekstremizm, i przemoc midzynarodowa

25

L. Elak, A. Antczak, Nie dla terroryzmu i broni masowego raenia, dzia Bezpieczestwo RP, Kwartalnik Bellona, 2010, nr 2, str. 36.

26

(Terrorisme,

Radicalisme,

Extremisme,

Violence

Internationale). 26

Inicjatywa

zapocztkowana zostaa w 1975 roku. Odnosi si do zwikszenia bezpieczestwa i poprawy wsppracy midzy rzdami pastw europejskich. Gwnymi zadaniami TREVI byy regularna i wsplna analiza wewntrznych i zewntrznych zagroe atakami terrorystycznymi, uzgodnienie jednolitej taktyki w walce z organizacjami terrorystycznymi, a take umoliwienie pastwom Unii wsplnych dziaa w przeciwstawianiu si realnemu niebezpieczestwu. Inicjatywa TREVI bya oparta na regularnych spotkaniach najwaniejszych urzdnikw pastw czonkowskich EWG (ministrw sprawiedliwoci i spraw wewntrznych). Z biegiem czasu grupa TREVI wyksztacia swoje wasne struktury robocze, z ktrych jedna bezporednio skupiona bya na walce z terroryzmem (TREVI I). Wsplnie ustalono, e uczestnicy tej inicjatywy zobowizuj si do: raportowania ich dowiadcze z terroryzmem, podejmowania dialogw i wymiany pozyskanej wiedzy w odniesieniu do prowadzonych dziaa przeciwko terroryzmowi, stworzenia gwnych jednostek kontaktowych specjalizujcych si w wymianie informacji w sprawach terroryzmu midzynarodowego. Z formalnego punktu widzenia Grupa TREVI posiadaa status zupenej niezalenoci w kontekcie struktur Wsplnot Europejskich, nie bya w aden sposb powizana z instytucjami europejskimi. Z uwagi jednak na poziom reprezentacji poszczeglnych pastw rozpoczy si dziaania nieformalne midzy Wsplnotami i Grup TREVI. Naley rwnie wskaza, i efekt prac Grupy TREVI stanowiy jednoczenie dla Wsplnot Europejskich cenny materia koncepcyjny, ktry pniej stanowi w duej mierze fundamenty ju wsplnotowej kooperacji. Ukad z Schengen (1985 r.), inicjatywa ta zostaa ograniczona jedynie do krajw sygnatariuszy traktatu. W wyniku wsplnych dziaa pastw europejskich szczeglny nacisk pooono na wzmoone kontrole na granicach zewntrznych. W konsekwencji znacznie zwikszyy si moliwoci zapobiegania nielegalnej imigracji, przestpczoci zorganizowanej, a take terroryzmowi do krajw Unii Europejskiej. Traktat z Maastricht uchwalony zosta w roku 1992. Przedmiotem rozwaa krajw Wsplnoty Europejskiej staa si kooperacja policji w celach prewencyjnych, walce z terroryzmem, handlem narkotykami, a take innymi zagraajcymi

26

G. Gancarz, Wpyw prawa UE na zwalczanie terroryzmu.pdf, str. 2.

27

bezpieczestwu formami przestpczoci midzynarodowej. 27 Po raz pierwszy prawo traktatowe uczynio z terroryzmu przedmiot wsppracy pastw czonkowskich w ramach nowoutworzonej Unii Europejskiej. Podjto, midzy innymi dziaania zmierzajce do wzmocnienia wsppracy celnej oraz ujednolicenia systemu wymiany informacji w ramach Europejskiego Urzdu Policji (Europol). Traktat z Amsterdamu (1997 r.) zmiany wprowadzone dotyczce tego traktatu odnosz si w gwnej mierze do wymiaru sprawiedliwoci i spraw wewntrznych. Ponadto zjawisko terroryzmu zostao ujte przede wszystkim w odniesieniu do wspdziaa policji i sdw w sprawach karnych. Budowa obszaru bezpieczestwa, wolnoci i sprawiedliwoci powinna odbywa si poprzez zwalczanie przestpczoci zorganizowanej lub innych jej form, handlu ludmi, przestpczoci wzgldem dzieci, handlu rodkami odurzajcymi, psychotropowymi, handlu broni, a take korupcji i naduy finansowych. Jedn z najbardziej istotnych zmian wprowadzonych w amsterdamskim traktacie byo poczenie dotychczasowych wynikw kooperacji w ramach Schengen ze strukturami UE, jednak rozwizanie prawne odnosiy si do 13 pastw czonkowskich (bez Wielkiej Brytanii i Irlandii). W padzierniku 1999 r. w Tampere odby si szczyt Rad Europejskiej. W trakcie tego spotkania wycignito szereg wnioskw, ktre nastpiy po przemianach w wyniku Traktatu z Amsterdamu. Wskazano rwnie na te obszary dziaalnoci, ktre wymagaj ulepszenia w odniesieniu do walki z terroryzmem. Zwrcono uwag na lepsz koordynacj prowadzonych dziaa, wzmoon walk ze sponsorami terroryzmu, zacienieniu wsppracy z europejsk policj (EUROPOL), skuteczn eliminacj terroryzmu internetowego, a take skupieniu szczeglnej uwagi na pracy Grupy Roboczej ds. Terroryzmu w kwestii charakterystyk, majcych miejsce na terenie krajw czonkowskich zamachw terrorystycznych. Inicjatywy legislacyjne Unii Europejskiej po zamachach w USA i Europie Posiedzenie Rady Europejskiej z 21 wrzenia 2001 roku byo natychmiastow reakcj pastw czonkowskich na wydarzenia z Nowego Jorku i Waszyngtonu. Jednogonie uznano walk ze wiatowym terroryzmem jako najwaniejszy cel polityki Unii Europejskiej. W wyniku tego powstaa 64-punktowa deklaracja okrelajca strategi dziaania.28 Szczegln uwag skupiono na umocnieniu wsppracy pomidzy
27 28

Ibidem, str. 3. Ibidem, str. 4-5.

28

policj, a sdami, take zapewniajce zwikszenie bezpieczestwa dla transportu lotniczego wsparcie. Pomocnymi miay by instrumenty Wsplnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczestwa. Na mocy Rezolucji Narodw Zjednoczonych 1368 uznano rwnie za prawnie dopuszczaln interwencj wojskow Stanw Zjednoczonych na kraje, ktre czynnie wspieray terrorystw w zamachach. Kontynuujc dziaania w zakresie walki z terroryzmem w grudniu 2001 roku doszo do szczytu w Laeken. Nastpio tam polityczne porozumienie, co w konsekwencji doprowadzio do wykreowania prawnych podstaw do wcielenia w ycie europejskiego nakazu aresztowania, czy powoania do ycia wsplnych grup dochodzeniowych. Naley rwnie zwrci uwag, i w odniesieniu do rezolucji 1373 Rady Bezpieczestwa Narodw Zjednoczonych pod koniec 2001 roku, wprowadzono w Europie list osb i organizacji zwizanych z dziaalnoci terrorystyczn. W stosunku do tych podmiotw ustanowiono o podjciu rygorystycznych dziaaniach prewencyjnych. Do najwaniejszych aktw prawnych przyjtych w owym czasie w odniesieniu do walki z terroryzmem zaliczaj si: decyzja ramowa Rady 2001/500/WSiSW z 26 czerwca 2001 r. w sprawie prania brudnych pienidzy oraz identyfikacji, wykrywania, zamroenia, zajcia i konfiskaty narzdzi oraz zyskw pochodzcych z przestpstwa, decyzja ramowa Rady 2002/465/WSiSW z 13 czerwca 2002 r. w sprawie wsplnych zespow dochodzeniowo-ledczych, decyzja ramowa Rady 2002/475/WSiSW z 13 czerwca 2002 r. w sprawie zwalczania terroryzmu, decyzja ramowa Rady 2002/584/WSiSW z 13 czerwca 2002 r. w sprawie europejskiego nakazu aresztowania i procedury wydawania midzy pastwami czonkowskimi, decyzja Rady UE 2002/187/WSiSW z 28 lutego 2002 r. ustanawiajc Eurojust w celu zintensyfikowania walki z powan przestpczoci, zmienion decyzj Rady 2003/659/WSiSW z 18 czerwca 2003 r., decyzja Rady 2002/996/WSiSW z 28 listopada 2002 r. ustanawiajca mechanizm oceny systemw prawnych i ich stosowania na poziomie krajowym w walce z terroryzmem, 29 decyzja Rady 2005/671/WSiSW z 20 wrzenia 2005 r. w sprawie wymiany informacji i wsppracy dotyczcej przestpstw terrorystycznych.
29

Ibidem, str. 4-5.

29

Poza dokumentami wymienionymi powyej, posiadajcymi status aktw prawnych powoano rwnie do ycia inne dokumenty strategiczne i instrumenty polityczne. Ich kluczowym przedmiotem regulacji jest zwalczanie terroryzmu. Zaliczaj si do nich: Plan Dziaa w zakresie zwalczania terroryzmu, przyjty przez nadzwyczajn Rad Europejsk w Brukseli 21 wrzenia 2001 r., Rezolucja Parlamentu Europejskiego przyjta przez Rad Europejsk 12 grudnia 2003 r. w sprawie Europejskiej Strategii Bezpieczestwa, przyjty w listopadzie 2004 r. Program Haski, wzmacnianie wolnoci, bezpieczestwa i sprawiedliwoci w Unii Europejskiej. 30

30

Ibidem, str. 6.

30

2.1. Strategia Unii Europejskiej Zamachy terrorystyczne dokonane przez islamskie organizacje z USA (11 wrzesie 2001), Hiszpanii (Madryt, 11 marca 2004), czy Wielkiej Brytanii (Londyn, 7 lipca 2005) w duej mierze obnayy saboci i brak odpowiedniego zabezpieczenia przed atakami terrorystycznymi. W dowiadczeniu o te wydarzenia Unia Europejska przygotowa szereg dokumentw, bdcych podstaw taktyki w walce ze wiatowym terroryzmem. Podczas majcego miejsce 25 marca 2004 roku w Brukseli posiedzenia Rady Europejskiej przywdcy pastw czonkowskich przyjli Deklaracj w sprawie zwalczania terroryzmu. Zrewidowali rwnie strategi dziaania, w ktrej zapowiedziano prowadzenie zdecydowanych i stanowczych dziaa, majcych na celu skuteczne zapobieganie zagroeniu jakie niesie za sob wspczesny terroryzm. Podjto rwnie decyzj o powoaniu stanowiska koordynatora do spraw zwalczania terroryzmu. 31 Tabela 2.1. Strategia Unii Europejskiej w walce z terroryzmem
ZOBOWIZANIA STRATEGICZNE
Zwalczanie terroryzmu w skali wiatowej, przestrzegajc praw czowieka, by Europa bya miejscem bezpieczniejszym i obszarem wolnoci, bezpieczestwa i sprawiedliwoci dla swoich obywateli.

ZAPOBIEGANIE
Zapobiega zwracaniu si ludzi ku terroryzmowi eliminujc czynniki lub pierwotne przyczyny mogce prowadzi do radykalizacji postaw i rekrutacji kandydatw, w Europie i w skali midzynarodowej.

OCHRONA
Chroni obywateli i infrastruktur oraz ogranicza nasz podatno na atak, midzy innymi poprzez popraw bezpieczestwa granic, systemw transportu i kluczowej infrastruktury.

CIGANIE
ciga i ledzi terrorystw na caym naszym terytorium i w skali wiatowej; utrudnia im planowanie, podre i czno; niszczy sieci wsparcia; odcina od rde finansowania i dostpu do rodkw ataku; stawia terrorystw przed wymiarem sprawiedliwoci.

REAGOWANIE
Przygotowa si do zarzdzania skutkami atakw terrorystycznych i minimalizacji tych skutkw, poprawiajc zdolno do likwidacji nastpstw, skoordynowanej reakcji i pomocy dla ofiar.

rdo: L. Elak, A. Antczak, op. cit., str. 39

31

L. Elak, A. Antczak, op. cit., str. 38.

31

Przedstawiona wczeniej tabela przedstawia Strategi Unii Europejskiej w walce z terroryzmem (The European Union Counter-Terrorism Strategy). Jest ona jak dotd najwaniejszym dokumentem przyjtym 30 listopada 2005 roku. Strategia ta, przyjta przez Rad Unii Europejskiej, opracowana zostaa w porozumieniu z koordynatorem do spraw zwalczania terroryzmu. Strategicznym zobowizaniem, dobitnie zaznaczonym w tekcie dokumentu, jest zwalczanie terroryzmu w skali wiatowej, przestrzegajc praw czowieka, by Europa bya miejscem bezpieczniejszym i obszarem wolnoci, bezpieczestwa i sprawiedliwoci dla swoich obywateli. Gwnym przesaniem pyncym ze strategii jest ustalenie, e odpowiedzialno za eliminowanie wiatowego terroryzmu spoczywa na krajach czonkowskich. Rola Unii Europejskiej powinna skupi si na umocnieniu potencjau krajowego, to znaczy stosowaniu zasad dobrej praktyki, wymianie dowiadczenia i wiedzy. 32 W odniesieniu do gwnych wytycznych strategii walka z terroryzmem obejmuje cztery rodzaje dziaalnoci, ktre skadaj si na proporcjonaln i caociow reakcj na moliwo wystpienia terrorystycznych dziaa na terytorium Unii Europejskiej. W odniesieniu do tabeli 2.1. mowa o zapobieganiu, ochronie, ciganiu, a take reagowaniu na sutki atakw terrorystycznych. Zapobieganie ma na celu dokonywanie wszelkich dziaa przyczyniajcych si do minimalizacji pojawiania si kolejnych pokole terrorystw. Ma rwnie przeciwdziaa radykalizacji postaw, a take uniemoliwia dokonywanie dalszych rekrutacji ochotnikw do poszczeglnych organizacji terrorystycznych. W spoeczestwie europejskim, niezalenie od pogldw i religijnych przekona nieakceptowane s ideologi ekstremistyczne. Jednak w dzisiejszych czasach ze wzgldu na atwo podrowania, przesyania rodkw finansowych i wzajemnej komunikacji moliwoci wejcia w struktury organizacji terrorystycznej nie s ju tak abstrakcyjne. Wie si to z uatwionym dostpem do radykalnych ideologii i szkole prowadzonych w duchu radykalizmu. Zalecane jest, aby takie zachowania byy wykrywane za porednictwem sub policyjnych ju na szczeblu lokalnym. Obserwacji powinny by rwnie poddane te obszary, ktre objte s dugotrwaymi konfliktami. Zapobieganie odbywa si powinno poprzez: uniemoliwienie podejrzanym osobom propagowania radykalizacji postaw, prowadzenie wszelkich dziaa majcych na celu likwidacj orodkw szkoleniowych dla terrorystw,
32

Ibidem, str. 39.

32

stworzenie skutecznych dyrektyw prawnych, majcych zapobiega namawianiu do stosowania terroryzmu i pozyskiwaniu nowych czonkw organizacji

terrorystycznych, nieprzerwan kontrol internetu pod ktem rekrutacji nowych kandydatw. Zadania, jakie zostay okrelone przez Wsplnot Europejsk w odniesieniu do dziaa prewencyjnych obejmoway: wypracowanie skutecznych metod rozpoznawania i przeciwdziaania zachowaniom podejrzanym, w gwnej mierze za porednictwem internetu, rozwizywanie problemu podegania i rekrutacji w rodowiskach ryzyka, w szczeglnoci w wizieniach oraz miejscach ksztacenia i kultu religijnego, zwaszcza przez wprowadzenie w ycie przepisw uznajcych takie zachowania za przestpstwo, formuowanie strategii obecnoci w mediach i komunikacji pozwalajcej bardziej zrozumiale objania polityk UE, nawoywanie do przestrzegania obowizujcego prawa, postpowania wedug przyjtych norm, demokracji, samorealizacji i propagowanie pomylnego rozwoju gospodarczego, kreowanie pozytywnych relacji midzy krajami europejskimi, a take poza obrbem kontynentu, tworzenie wolnych od emocji forw dyskusyjnych o powyszych zagadnieniach, nieprzerwane analizy, wymian dowiadcze i rezultatw przeprowadzonych bada, majcych na celu wycignicie wnioskw i realizacj kolejnych przedsiwzi zwikszajcych bezpieczestwo obywateli. Kolejnym elementem strategii walki Unii Europejskiej ze zjawiskiem terroryzmu jest ochrona. Celem tego etapu jest wzmocnienie i odpowiednie zabezpieczenie tych obiektw lub instytucji, ktre mogyby by potencjalnym celem atakw terrorystycznych. Ponadto ochrona ma za zadanie wzmocni granice Unii Europejskiej w celu uniemoliwienia osobom podejrzanym o terroryzm przedostanie si na terytorium kontynentu europejskiego.33 Niezwykle wan rol peni w tym przypadka staa wymiana informacji o podrujcych i wprowadzenie danych biometrycznych do dokumentw tosamoci. Moliwo wymiany danych i penego do nich dostpu, a w razie jakichkolwiek wtpliwoci - odmowy dostpu do strefy Schengen, ma

33

Ibidem, str. 40.

33

zapewni system informacji wizowej, a take system informacji Schengen drugiej generacji. W celu powstrzymywania atakw terrorystycznych niezbdne jest podniesienie stopnia ochrony obiektw uytku publicznego, miejsc, w ktrych spotykaj si ludzie z caego wiata, rnej maci, narodowoci i wyznania. Mowa tu oczywicie o portach morskich, lotniczych, a take samych statkach morskich, czy powietrznych. Istotnym jest rwnie fakt, koniecznoci wprowadzenia uzgodnionych dyrektyw prawodawczych UE w odniesieniu do zapewnienia bezpieczestwa zarwno w powietrzu, jak i na wodzie. Naley rwnie zniwelowa predyspozycje obiektw strategicznych i ich systemw informatycznych na potencjalny atak terrorystyczny. Wanym jest, aby dokonywa wnikliwych bada majcych na celu opracowanie metod ochrony dla najbardziej zatoczonych miejsc publicznych i innych celw. 34 W ramach filaru ochrona Unia Europejska przyja nastpujce priorytety: podnoszenie bezpieczestwa w miejscach uytku publicznego poprzez

zastosowanie danych biometrycznych w paszportach obywateli Unii Europejskiej, stworzenie systemu informacji wizowej (Visa Information System VIS) i systemu informacji Schengen drugiej generacji (Schengen Information System II SIS II), prowadzenie za porednictwem wyspecjalizowanych jednostek analizy realnego zagroenia granic Unii Europejskiej, wprowadzenie w ycie uzgodnionych wsplnych standardw bezpieczestwa lotnictwa cywilnego, ochrony portw i bezpieczestwa morskiego; realizacja europejskiego programu ochrony infrastruktury strategicznej i krytycznej, wykorzystanie w sposb moliwie jak najlepszy prac badawczych na poziomie UE. Kolejnym elementem strategii obranej przez najwysze wadze Unii Europejskiej jest ciganie. Obejmuje ono wszelkie czynnoci majce na celu pokrzyowa niszczce plany terrorystw, a take podanie za nimi w celu ich pojmania, rwnie na arenie midzynarodowej. Organy cigania stawiaj sobie za cel utrudnianie terrorystom planowania ich dziaa poprzez niszczenie ich infrastruktury, eliminacje rde finansowania ich dziaalnoci. Ponadto ciganie, w swoich zaoeniach dy do odcinania terrorystw od dostpu do rodkw, ktre mogliby wykorzysta do ataku terrorystycznego. Zajmuje si rwnie ich aresztowaniami i stawianiem przed wymiarem sprawiedliwoci z zachowaniem obowizujcych praw czowieka i prawem midzynarodowym.
34

Niezwykle wanym aspektem jest

odebranie terrorystom

Ibidem, str. 41.

34

porednich (sfaszowane dokumenty uatwiajce poruszanie si wewntrz Unii Europejskiej) i bezporednich (bro palna, materiay wybuchowe) narzdzi sucych do przygotowania i skutecznego przeprowadzenia dziaa terrorystycznych. Likwidacja rde finansowania dziaalnoci terrorystycznej jest moliwa do osignicia za spraw stworzenia rodowiska w peni wrogiego dla tego typu zachowa i operacji. 35 W ramach filaru cigania za najwysze priorytety uwaa si: podnoszenie zdolnoci krajw europejskich w przeciwstawianiu si terroryzmowi, wprowadzenie systemu wzajemnej oceny dla krajw europejskich w walce z terroryzmem, rozwj wzajemnego uznawania orzecze sdowych, moliwie maksymalne wykorzystanie policji europejskiej (Europolu) dla uatwienia kooperacji sdowej i policyjnej, cige wczanie ocen zagroe przeprowadzonych przez Wsplne Centrum Sytuacyjne (The Joint Situation Center SitCen) do procesu formuowania polityki walki z terroryzmem, rozwj wzajemnego uznawania orzecze sdowych, rozwj wytycznych w odniesieniu do jawnoci informacji zwizanej z bezpieczestwem porzdku publicznego, minimalizowanie dostpnoci materiaw wybuchowych i wszelkich rodkw mogcych posuy do wykonania zamachu terrorystycznego przez terrorystw, odcicie organizacji terrorystycznych od rde ich finansowania, wsparcie techniczne skutkujce wzrost zdolnoci walki z terroryzmem dla pastw kooperujcych ze Wsplnot Europejsk. Ostatnim czwartym strategicznym filarem Unii Europejskiej przeciwko terroryzmowi jest reagowanie. Rozdzia ten w peni powicony jest przygotowaniem wadz UE do reakcji na atak terrorystyczny, a take do minimalizowania negatywnych skutkw ich wystpienia. Ponadto reagowanie obejmuje taktyk prowadzenia dziaa po zamachu terrorystycznym, a take zaspokaja potrzeby ofiar i poszkodowanych.

35

Ibidem, str. 41.

35

Priorytety okrelone przez Uni Europejsk w ramach reagowania dotycz: ustalenia na poziomie Wsplnoty Europejskiej wszelkich dziaa koordynujcych w sytuacjach kryzysu, a take postpowa operacyjnych, sucych wspomaganiu tych sytuacji, wnikliwej i szczegowej analizy prawodawstwa w odniesieniu do europejskiego systemu ochrony obywateli kontynentu, dokonania oceny ryzyka, ktra bdzie rdem informacji pozwalajcym rozwija zdolno do reagowania na ewentualny atak, cigego udoskonalenia taktyki prowadzonych dziaa i zacieniania wsppracy pomidzy organizacjami midzynarodowymi w odniesieniu do zarzdzania w sytuacji kryzysowej, ustalenia metod i sposobw niesienia pomocy poszkodowanym w wyniku ataku terrorystycznego. W ramach konkretnych dziaa ustalono zdolnoci wojskowe i zasoby, ktre znacznie wspomogyby dziaania Unii Europejskiej na wypadek ataku terrorystycznego. Zasoby te maj na celu zapewni wszelkie wsparcie niezbdne do przeprowadzenia szybkiej i skutecznej akcji niezalenie od miejsca i czasu. Obejmuj one transport strategiczny (morski i powietrzny), taktyczny (helikoptery), a take jednostki medyczne. Niezbdne s rwnie szpitale polowe i zabezpieczenie logistyczne. 36

36

Ibidem, str. 41.

36

2.2. Inicjatywa Krakowska Nieobliczalno i nieprzewidywalno terrorystw sprawia, e obecne czasy nie pozwalaj na bezmylne ignorowanie problemu, jakim jest wiatowy terroryzm. Niepokojc jest rwnie kwestia broni masowego raenia, do ktrej dostp wydaje si nie by spraw trudn. Wiele narodowoci, szczeglnie Stany Zjednoczone napotykaj na swojej drodze szereg trudnoci. Ich napite stosunki z Islamsk Republik Iranu i Koreask Republik Ludowo-Demokratyczn dowodz jak draliwym tematem s dziaania uniemoliwiajce rozprzestrzenianiu si BMR. Organizacja Narodw Zjednoczonych toczy cig walk, majc na celu maksymalne ograniczenie dostpu do broni chemicznej, radiologicznej, biologicznej i nuklearnej dla organizacji terrorystycznych. W wyniku midzynarodowych stara, ukierunkowanych na walk z BMR powstaa inicjatywa przeciwko proliferacji Broni Masowego Raenia (Proliferation Security Initiative PSI). Inicjatywa ta nosi rwnie miano Inicjatywy Krakowskiej i skupia w sobie ponad 60 pastw. Jej fundamentalnym celem jest przeciwdziaanie nielegalnemu rozprzestrzenianiu si BMR i metod jej przemieszczania si poprzez kontrol podejrzanych statkw powietrznych i morskich. Natura zagroe z uyciem broni masowego raenia zmienia si po upadku systemu dwublokowego. Dobitnym dowodem na to, jakie niebezpieczestwo stanowi dla ludzkoci organizacje terrorystyczne s zamachy z 11 wrzenia 2001 roku. Tylko moemy sobie wyobrazi, z jakimi skutkami mielibymy do czynienia gdyby w tym dniu zastosowano bro masowego raenia. Na podstawie tych wydarze spoeczestwo na caym wiecie wysnuo wniosek, i wspczesne pastwa nie s dostatecznie przygotowane na zahamowanie rozprzestrzeniania si BMR. Inicjatywa Krakowska w gwnej mierze stanowi zbir zobowiza jej czonkw do wzajemnego przeciwdziaania proliferacji broni masowego raenia z uwzgldnieniem wszelkich instytucji krajowych i midzynarodowych. 37 Do jednego z gwnych celw tej inicjatywy zalicza si nawizanie wsppracy z kadym krajem, ktrego infrastruktura, statki powietrzne lub ldowe, wody terytorialne mogyby zosta wykorzystane do przemieszczania si BMR.

37

Ibidem, str. 42.

37

Ponadto czonkowie tego przedsiwzicia zobligowani s do: ratyfikowania dobrze funkcjonujcych procedur szybkiej wymiany informacji o podejrzanych wydarzeniach majcych zwizek z przemieszczaniem BMR, ochrony informacji niejawnych przekazanych przez innych czonkw w ramach PSI, przeznaczenie odpowiednich zasobw na potrzeby dziaa przeciwko podmiotom nieprzestrzegajcym zakazu proliferacji BMR, maksymalnej koordynacji tego typu dziaa przez uczestnikw, analizy prawidowego funkcjonowania i usprawniania pracy krajowych instytucji prawa, zapobiegajcych rozprzestrzenianiu si BMR, a w razie potrzeby wszelkie czynnoci majce na celu wzmocnienie prawa i organizacji midzynarodowych, nieudzielania pomocy dotyczcej przemieszczania si broni masowego raenia, podejmowania zdecydowanych dziaa dotyczcych podejrzanych statkw powietrznych, poprzez zakaz przelotu w przestrzeni powietrznej danego pastwa, z nakazem ldowania wcznie, podejmowania dziaa majcych na celu wyeliminowanie spoza wszelkich podejrze statkw pywajcych, zarwno na zewntrznych i wewntrznych wodach terytorialnych, jak i na wodach midzynarodowych, dokonywania inspekcji i konfiskaty na podejrzanych okrtach, statkach powietrznych i innych rodkach transportu w wypadku, gdy porty, lotniska lub inne instalacje s uywane jako punkty przeadunkowe BMR. 38

38

Ibidem, str. 43.

38

2.3. Przeciwdziaanie rozprzestrzenianiu si broni masowego raenia Biorc pod uwag zupenie realne zagroenie przemieszczaniem si broni masowego raenia na kontynencie europejskim wikszo krajw, a take organizacji midzynarodowych w swoich dziaaniach narodowych uwzgldnia sposoby majce na celu zapobieganie temu zjawisku. Dziaania te dziel si na cztery metody: prawne, dyplomatyczne, ekonomiczne i militarne. Ich celem jest minimalizacja posiadanego przez pastwa arsenau broni masowego raenia, a take dziaania stabilizacyjne zwizane z tym zagroeniem. 39 Metody prawne to w gwnej mierze tworzenie jasnych i wicych ustaw midzynarodowego prawa. Zakazuj one produkowania, posiadania, uycia, a take rozprzestrzeniania BMR oraz instalacji do jej tworzenia innym krajom. Zabraniaj rwnie udzielania wszelkiej pomocy, a take dzielenia si fachow wiedz, prowadzc do produkcji tej broni. Gwnym zamierzeniem stosowania metod dyplomatycznych jest nakonienie pastw czonkowskich do ratyfikacji norm prawnych sucych zapobieganiu rozprzestrzeniania si broni masowego raenia, a take weryfikacji ich zastosowania. Niezwykle wanym aspektem jest budowanie politycznej wsppracy midzy pastwami w taki sposb, aby skutecznie zapobiega przemieszczaniu si BMR, a take w moliwie jak najlepszy sposb wykorzystywa dostpne metody walki z tym zjawiskiem. S to rwnie mechanizmy konsultacji politycznych w sytuacji groby uycia broni masowego raenia, a take wywieranie nacisku na pastwa dopuszczajce si tych dziaa. Najbardziej znanym mechanizmem konsultacji politycznych s spotkania, w ktrych udzia bior przywdcy najbogatszych pastw na wiecie grupy G8. Metody ekonomiczne odnosz si gwnie do promowania i stosowania wrd kooperantw handlowych ogranicze, bd zakazu obrotem komponentami, sucymi do produkcji broni masowego raenia. Mechanizm ten jest skuteczny i dobrze funkcjonuje wrd krajw, w ktrych przyjto midzynarodowe porozumienia o nierozprzestrzenianiu BMR (Grupa Australijska, Grupa Dostawcw Jdrowych, pastwa uczestniczce w systemie kontroli technologii rakietowych). Do rodkw ekonomicznych zaliczaj si rwnie sankcje handlowe (np. wobec Libii, Iranu i Korei Pnocnej). Maj one na celu ograniczanie finansowych moliwoci pozyskania broni

39

Ibidem, str. 43.

39

masowego raenia lub zdolnoci jej wytworzenia, a take wymuszenie w ten sposb dobrowolnej wewntrznej weryfikacji strategii politycznej pastwa, ktre dy do proliferacji BMR. Kolejn ostatni drog majc na celu przeciwdziaanie rozprzestrzenianiu si broni masowego raenia jest metoda militarna. Wrd tego rodzaju dziaa wyrnia si: skrupulatne i szczegowe rozpoznanie wszelkich dziaa dokonywanych przez pastwa, bd przez organizacje niepastwowe, sucych rozprzestrzenianiu BMR, polityczno-wojskow wspprac, pomoc finansow, a take doradztwo

w dziedzinie eliminacji proliferacji BMR, wykorzystanie przewagi militarnej i groby uycia siy jako argumentu wspomagajcego proces nakonienia podmiotu, ktry nie przestrzega zasad nierozprzestrzeniania si broni masowego raenia do zmiany kierunku dziaa, ewentualne uycie si zbrojnych w celu zapobiegania przemieszczania si BMR, uycie si zbrojnych do rozbrajania rodkw BMR oraz zmuszenia danego pastwa lub podmiotu niepastwowego do prowadzenia polityki nierozprzestrzeniania BMR. Problematyka proliferacji broni masowego raenia ma swj wydwik rwnie w polityce bezpieczestwa Unii Europejskiej. 10 grudnia 2003 roku zostaa przyjta przez Rad Europejsk Strategia Unii Europejskiej przeciwko rozprzestrzenianiu broni masowego raenia (EU Strategy Against Proliferation of Weapons of Mass Destruction). Strategie t charakteryzuje kompleksowe podejcie do zagroenia zwizanego z rozprzestrzenianiem si broni masowego raenia, a take sposb jej przemieszczania, zarwno przez instytucje niepastwowe, jak i te pastwowe. W strategii tej umieszczono zbir dziaa, jakie naley podj, aby sukcesywnie zapobiega rozprzestrzenianiu si broni masowego raenia. 40 Dziaania te powinny by podejmowane przez wszystkie kraje czonkowskie Unii Europejskiej. Zaliczaj si do nich: kontynuacja dziaa politycznych na arenie midzynarodowej, majcych na celu promowanie wdraania taktyki Unii Europejskiej w walce z BMR, powicenie wikszej uwagi na dziaania rozbrojeniowe i kwestie zwizane z nierozprzestrzenianiem broni masowego raenia,
40

Ibidem, str. 43.

40

wzmocnienie ukadw wielostronnych skadajcych si na system nieproliferacji BMR, skupienie wikszej uwagi i zdecydowane dziaania w odniesieniu do ograniczania stopnia rozprzestrzeniania si owej broni i skuteczne zapobieganie zagroeniu zwizanemu z uyciem teje broni przez organizacje terrorystyczne, zapewnienie rodkw finansowych wspomagajcych wdraanie strategii UE w walce z procesem proliferacji broni masowego raenia. 41

41

Ibidem, str. 44.

41

ROZDZIA III TERRORYZM ISLAMSKI W EUROPIE

3.1. Stambu 2003 Obrana przez fanatycznych wyznawcw islamu taktyka polegajca na zadaniu miertelnego ciosu przeciwnikowi poprzez ukucie go ig prosto w serce, sprawia, i arena dziaa terrorystycznych rozprzestrzenia si na cay wiat, w tym take na kontynent europejski. Na terytorium Europy rwnie wystpuj, wedug dihadystw, wrogowie islamu, ktrzy obok USA i Izraela uznani zostali za czonkw porozumienia krzyowcw. Szczeglnie dotkliwie przekonay si o tym Turcja, Hiszpania, Holandia i Wielka Brytania, ktrych spoeczestwa bezporednio odczuy, do czego zdolni mog by islamscy terroryci, ktrzy dokonali zamachw na Stambu (2003), Madryt (2004), Amsterdam (2004) i Londyn (2005) detonujc adunki wybuchowe w duych skupiskach miejscowej ludnoci. Ataki na zwykych obywateli, a take istotne dla miasta obiekty infrastruktury s mocno rozpowszechnione wrd dihadystw. Gwnym zamierzeniem jest, aby wywoa strach wrd mieszkacw, a take, aby zdarzenie, bd akt terrorystyczny by w stopniu jak najwikszym widowiskowy. Std te fakt, i w niedugim czasie po dokonaniu ataku, bd zamachu terrorystycznego organizacje odpowiedzialne same przyznaj si do takiego czynu. Pocztek islamskich organizacji terrorystycznych w Europie szacuje si na lata 90. XX wieku. Ponadto zaznaczyy one swoj obecno ju podczas majcych miejsce na terenie Boni i Hercegowiny, a take Czeczenii regionalnych konfliktw. Pierwsz europejsk metropoli, ktr zainteresowali si dihadyci w 2003 roku by Stambu. 15 listopada w wyniku zamachw terrorystycznych na synagogi Beth Israel i Neve Shalom, a take 5 dni pniej na bank HSBC i konsulat brytyjski mier ponioso 57 osb, za 750 osb zostao powanie rannych. Bya godzina 8.30 rano. 15 listopada 2003 roku niemal w tym samym momencie doszo do zdetonowania adunkw wybuchowych umieszczonych w okolicach synagog i samochodach puapkach w dzielnicach Beyoglu i ssiadujcej z ni Sisli. Silne wybuchy pochony 20 istnie ludzkich, zamieniajc okoliczne ulice w zgliszcza. To nie by jednak koniec.42 20 listopada dokonano terroryci dihadu dali zna o sobie po

42

W. Dietl, K. Hirschmann, R. Tophoven, op. cit., str. 152.

42

raz kolejny, atakujc w sposb podobny do tego sprzed piciu dni konsulat brytyjski i bank HSBC. Tego dnia mier ponioso 27 osb, odnotowano rwnie 450 rannych. Umieszczone w zaparkowanych autach bomby doszcztnie zniszczyy atakowane obiekty. Budynek banku znajdowa si w europejskiej dzielnicy Stambuu, w ktrej kadego dnia tysice ludzi, zarwno miejscowych, jak i turystw odwiedzao centrum handlowe Metro City. Ataku na konsulat brytyjski dokonano przy uyciu maej ciarwki, ktra rozpdzona wjechaa w gmach budynku. W skad materiau wybuchowego umieszczonego w pojedzie wchodzi siarczan amonu i azotany. Atak na bank HSBC by swoistego rodzaju sygnaem dla wiata finansw i polityki, e znacznych rozmiarw przemys i finanse s istotnym celem dla islamskich fanatykw. W swoim podrczniku Al-Kaida wspomina o ttnicych yciem centra handlowych, mianujc je atrakcyjnymi do wykonania obiektami atakw. Taki wanie obiekt zosta zaatakowany ju przed wydarzeniami w Stambule. 6 padziernika 2002 roku, u wybrzey Jemenu zosta zaatakowany francuski tankowiec Limburg, za jeszcze wczeniej dokonano ataku na amerykaski statek USS Cole. Z biegiem czasu obiektami atakw islamskich terrorystw zaczy stawa si przemysowe, a take finansowe struktury ich przeciwnikw. Materialnym zniszczeniom po atakach terrorystycznych zaczy towarzyszy niepokj i wtpliwo do miejsc, wzgldem ktrych istniao realne niebezpieczestwo terroryzmem. Konsekwencjami tego byy spadki na giedach, wahania w sektorze finansowym, a take trudnoci w swobodnych transferach handlu wiatowego. To kolejny, nieco mniej oczywisty cel atakw terrorystycznych. Ich wykonawcy d do tego, aby w wyniku ich dziaa wstrzsn lub moliwie jak najbardziej zachwia wiatow gospodark. Do zamachw w Stambule na amach Tureckiej Agencji Prasowej przyznaa si islamska grupa Islamski Front Bojownikw o Wielki Wschd (IBDA-C). Ich dziaania, jak sami zaznaczyli, spowodowane byy dyskryminacj muzumanw. Organizacja ta zostaa powizania o wspprac z Al-Kaid. Czterej zamachowcy samobjcy, pochodzcy z kurdyjskiego miasta Bingol, byli byymi sprzymierzecami Tureckiej Partii Boga (Hezbullah). Turecki Hezbollah nie mia nic wsplnego z tym funkcjonujcym na terenie Libanu. Jego zaoycielami, na pocztku lat 90. byli radykalni dihadyci, jak i mniejsze islamskie struktury terrorystyczne. Szczeglnie sprzyjajcym aspektem dla radykalnych islamskich prdw na terenie Turcji bya pozycja wojska, ktre jak na owe czasy byo wszechmocne. 43
43

Ibidem, str. 153.

43

Po puczu w roku 1980 posugiwao si ono islamsk doktryn antidotum na marksizm. We wszystkich poziomach edukacji zagocia obowizkowa religia. Do obowizkw studentw wszystkich kierunkw naleao zdanie egzaminu dojrzaoci. Ogromn wwczas popularnoci cieszyy si szkoy religijne, ktre stanowiy najwiksze rda rekrutacji dla islamskich organizacji. Pod patronatem specjalnie wybranych wykadowcw na uczelniach wyszych powoywano do ycia akademickie islamskie komrki. Pojmany po zamachach w Stambule towarzysz terrorystw bez ogrdek stwierdzi, e inspiracj dla ich dziaa bya Al-Kaida, w ktrej orodkach szkoleniowych przebywali. Od przeszo 10 lat organizacja IBDA-C, przypisujca sobie kolejne zamachy nawouje w swojej gazecie Taraf do walki, jak sami okrelaj z ydowsko-chrzecijaskim zachodnim okupantem. Poza tym tytu ten w swoich artykuach zawiera antysemickie hasa, jednoczenie zachcajc do solidarnoci z wizionymi terrorystami islamskimi. Pomimo zakazu sprzeday na Taraf, jaki zosta naoony w tamtym czasie, gazet mona byo naby w Turcji bez wikszych trudnoci przez wiele lat.44

44

Ibidem, str. 153.

44

3.2. Madryt 2004 11 marca 2004 roku w hiszpaskiej stolicy w niemale tym samym czasie doszo do zdetonowania dziewiciu, zdalnie obsugiwanych adunkw wybuchowych, podoonych w podmiejskich skadach pocigw (rys. 3.1.). W wyniku tego zamachu terrorystycznego zabito 191 osb, jednoczenie ranic okoo 1800 osb. Po tym wydarzeniu stwierdzono, i islamski terroryzm ostatecznie rozpocz swoje dziaania na terytorium kontynentu europejskiego. Wydarzenia w Madrycie jednoznacznie ukazay realne niebezpieczestwo ze strony zamieszkujcych na starym kontynencie modych islamistw, gotowych do walki z niewiernymi. Zamachy w madryckim metrze nie byy jednak samobjcze, pomimo tego, i w wyniku oblenia, w jakim znaleli si terroryci, zakoczyy si ich grupowym samobjstwem. 3 kwietnia 2004 roku siedmiu podejrzanych terrorystw, ktrzy cigani byli za zamachy w stolicy kraju wysadzio si w powietrze w Leganes, niedaleko Madrytu.

Rys. 3.1. Jeden z wagonw po wybuchu bomby w Madrycie 11 marca 2004

rdo: http://rebelya.pl (30 maj 2012)

Nadrzdnym celem, jaki postawili sobie zamachowcy z Madrytu byo odebranie ycia moliwie jak najwikszej liczbie ludzi, a take zasianie przeraenia i moralnego niepokoju wrd hiszpaskiej spoecznoci. 45 W nagranym na wideo przesaniu pt.: Wy kochacie ycie, my kochamy mier, pomimo jasnych dowodw wskazujcych na jakikolwiek zwizek ze wiatow organizacj, wyczuwa si inspiracj pync z samej

45

Ibidem, str. 154.

45

Al-Kaidy. Dziaania terrorystyczne w Hiszpanii miay miejsce w tym samym czasie, kiedy w Iraku stacjonowao okoo 3 tys. hiszpaskich oddziaw. W wyniku zamachw z 11 marca 2004 roku w Madrycie doszo do cisej wsppracy pomidzy marokaskimi i hiszpaskimi specjalistami w walce z terroryzmem. Powodem nawizania tej kooperacji byy poszlaki, ktre uzyskane w wyniku ledztwa wskazyway wanie na Maroko. Funkcjonuj tam luno powizane z Al-Kaid, aczkolwiek samodzielnie dziaajce organizacje islamskie. Liczb tych stosunkowo niewielkich komrek ocenia si na okoo 30. Powszechnie znane s nazwy jedynie dwch organizacji: Groupe Islamique Combattant Marocain (GICM), a take Salafist Combat. Stosunki obu tych grup s nie do koca okrelone. Niektre rda wiadcz o tym, e s to cakowicie rne organizacje. S te takie, ktre uwaaj, i Salafist Combat jest odamem GICM. 46 Suby bezpieczestwa, po dokonaniu wielu aresztowa na terenie caej Europy zakadaj, e GICM jest jedynie okreleniem dla duej sieci terrorystycznej bdcej w cisej wsppracy z Al-Kaid i midzynarodowym dihadem. GICM/Salafist Combat w zaoeniach swojej dziaalnoci mia zamiar stworzy islamskie pastwo w Maroku. By rwnie pierwsz organizacj, ktra na terenie tego kraju gosia dihad. Ponadto w swojej dziaalnoci wspiera Al-Kaid w walce z krajami zachodnimi. Domniemywa si, e GICM dowodzony jest ze swojej siedziby gwnej w Londynie. Jak donosz tajne suby bezpieczestwa GICM nigdy nie przyznao si oficjalnie do dokonania jakichkolwiek atakw terrorystycznych, aczkolwiek przypuszcza si, i pomysodawcy zamachw w Madrycie byli czonkami tej organizacji. Podejrzewa si j rwnie o dokonanie samobjczych zamachw na ydowskie instytucje i lokale 16 maja 2003 roku w Casablance, w ktrych mier ponioso 45 osb, w tym 12 zamachowcw. Ataki terrorystyczne w Casablance i Madrycie miay ze sob wiele wsplnego pod wzgldem osobistym, ideologicznym, a take operacyjnym. O przywdztwo w obu przypadkach hiszpaskie i marokaski suby ledcze podejrzeway Abdelkarima Thami Mayatiego, ktry radykalnym islamist sta si podczas studiw we Francji. ledztwo prowadzone przeciwko zamachowcom z 16 maja 2003 roku w Casablance doprowadzio do skazania na wieloletnie kary wizienia 87 oskaronych, za czterech z nich na mier. Wyrok 30 lat pozbawienia wolnoci przypad Mohammedowi Fazazi, ktry by jednym z czterech ideologw islamskiego terroryzmu
46

Ibidem, str. 154-155.

46

w Maroku. Na jaw wyszy rwnie jego powizania z zamachem w Madrycie i Al-Kaid. Fazazi w 2001 roku prowadzi kazania w meczecie Al-Kaidy w Hamburgu, w tym samym miejscu, ktre odwiedza w trakcie studiw Mohamed Atta przywdca pilotw samobjcw z zamachu 11 wrzenia 2001 r. Hiszpask sie dihadu charakteryzuje stale powikszajca si rnorodno narodowa, a take dominujca liczba mczyzn pochodzcych gwnie z Maroka i Algierii. Kiedy w latach 90. dokonano odkrycia w Hiszpanii pierwszych islamskich komrek, okazao si, e wszyscy ich czonkowie pochodzili z Algierii. Przewaajca liczba czonkw madryckiej islamskiej sieci zostaa zrekrutowana dopiero po duszym pobycie na terytorium Hiszpanii. Ich sytuacja socjalno-ekonomiczna bya do dobra. Wszyscy posiadali hiszpaskie paszporty, a take legalnie wykonywali swoje zawody jak waciciele maych interesw, handlarze, lub rolnicy. 47 Przywdca hiszpaskich islamistw, Sarhane Bin Abdelmajid Fakhed zdoby wysze wyksztacenie na hiszpaskiej uczelni. Od hiszpaskiego rzdu otrzyma rwnie zlecenie naukowobadawcze, ktre pomogo mu w uzyskaniu tytuu doktora ekonomii. By rwnie docenianym maklerem w agencji nieruchomoci. Wedug wiedzy hiszpaskich sub specjalizujcych si w walce z terroryzmem aden z uczestnikw zamachw w Madrycie nie by szkolony w afgaskich, ani czeczeskich obozach. Pomimo tego organizacja ta zdoaa zorganizowa, dokadnie zaplanowa i dokona jednego z najbardziej spektakularnych atakw terrorystycznych na europejsk stolic. Jest to do powane ostrzeenie o tym, i w przyszoci inne grupy islamskich terrorystw bd prboway dokona podobnych dziaa na tak du skal bez potrzeby stosowania atakw samobjczych. Dokonanie analizy wydarze, ktre miay miejsce 11 marca 2004 roku w Madrycie pozwolia na dokadne zrozumienie, jakimi pobudkami kierowali si organizatorzy tych atakw. Uwaa si, i nieprzypadkowo wybrano termin tu przed wyborami do parlamentu hiszpaskiego, za bomby w pocigach podmiejskich zostay umieszczone trzy dni przed planowanym zamachem, co sprawio, e sia oddziaywania bya jeszcze wiksza. Nie da si ukry, e te wydarzenia znaczco wpyny na przebieg wyborw w Hiszpanii. Bezporednio po zamachu rzdzca wwczas partia, prowadzona przez premiera Jose Marii Aznara posuya si nieprawdziw polityk informacyjn. Aznar skupi uwag caej Hiszpanii, podejrzewajc o zamachy w Madrycie baskijsk organizacj separatystyczn ETA. Dodatkowym, nie mniej
47

Ibidem, str. 155-156.

47

istotnym aspektem bya decyzja Aznara o wysaniu hiszpaskich wojsk do Iraku, pomimo tego, i 90% jego rodakw byo temu przeciwnych. Polityczny rywal Aznara, socjalista Jose Luis Rodriguez Zapatero w przypadku zwyciskich wyborw, obieca swoim wyborcom sprowadzenie spowrotem do kraju wojsk hiszpaskich. Po wygranych wyborach Zapatero dotrzyma danej w trakcie kampanii obietnicy. Hiszpania zrezygnowaa ze wspierania wojsk koalicji w Iraku, co w wiecie terroryzmu islamskiego byo ogromnym sukcesem. Wydarzenia z Madrytu pokazay, e grupa islamistw jest w stanie wej w polityczne struktury krajw zachodnich, a nawet mie powany wpyw na wyniki wyborw. Uwiadomiy rwnie cay wiat, jak niebezpieczni potrafi by islamici kierowani fanatyczn ideologi. 48 Ich rodowisko byo bardzo tajemnicze, a oni sami byli drobnymi przestpcami, ludmi utrzymujcymi si z zasikw socjalnych. Pomimo tego, swoimi dziaaniami potrafili wpyn na decyzje podejmowane przez rzd zachodniego pastwa, a take skutecznie zasia strach i niepewno wrd spoecznoci wysoko rozwinitego kraju.

48

Ibidem, str. 157-158.

48

3.3. Amsterdam 2004 2 listopada 2004 roku w cisym centrum stolicy Holandii zamordowano Theo van Gogha, filmowca, ktry bardzo krytycznie wypowiada si w odniesieniu do islamu. To wydarzenie na stae zasiao niepokj i poczucie zagroenia wrd spoeczestwa holenderskiego. Reyser, ktrego praprzodkiem by malarz Vincent van Gogh, zosta brutalnie zamordowany w drodze do pracy przez wojowniczo nastawionego muzumanina. Wywodzcy si z hermetycznego radykalnego islamskiego otoczenia Holendrw pochodzenia marokaskiego dwudziestoszecioletni wwczas Mohammed Bouyeri dokona swojego czynu wedle rytuau. Theo van Gogh by dla Bouyeri ucielenieniem za, przeciwnikiem islamu. Po oddaniu celnego strzau zacz poda w stron zranionego artysty, atakujc go noem rzenickim. Bouyeri zaku artyst na mier, podern mu gardo, a nastpnie uywajc tego samego ostrego narzdzia przybi do nieyjcego ju filmowca list z pogrkami. By on napisany po holendersku i arabsku. W tym ogarnitym nienawici przekazie Bouyeri napisa: Jestem pewien, Holendrze, e zginiesz jak Ameryka i cay Zachd. () Nie bdzie adnej aski dla tych, ktrzy czyni niesprawiedliwo, przeciwko nim mona jedynie podnie miecz. Tylko mier oddzieli prawd od kamstwa. Zaraz po dokonaniu swojego czynu mody islamista prbowa uciec, jednak w wyniku strzelaniny z holendersk policj zosta postrzelony i schwytany. mier van Gogha jak i koleje losu jego oprawcy wskazuj na wzrastajc liczb bojowo nastawionych fanatykw islamskich na terytorium kontynentu europejskiego. Wspomniane zdarzenie powanie zachwiao fundamentami na og wychwalanego holenderskiego systemu wielokulturowoci spoeczno-politycznej. Jednak nie tylko Theo van Gogh w Holandii zosta uznany przeciwnikiem islamu. Rwnie pochodzcej Somalii, a od wielu lat zamieszkujcej w tym kraju politoloce Ayaan Hirsi Ali groono mierci. Ali bya posank liberalno-demokratycznej rzdzcej partii VVD. Poczwszy od roku 2003 jako czonkini niszej izby holenderskiego parlamentu zajmowa si ona prawami muzumaskich kobiet, jednoczenie krytykujc jak s traktowane przez swoich mczyzn. To wanie na podstawie jej pracy van Gogh podj si stworzenia filmu, pt.: Submission, w ktrym mocno skrytykowa przemoc patriarchatu i wadz w muzumaskich rodzinach.49

49

Ibidem, str. 158.

49

Ju w wydanym przez tajne suby AIVD (Algemance Inlichtingen-en Veiligheitsdienst) raporcie zawarte byy informacje o nasilajcym si radykalnym islamizmie: Obok radykalnych islamskich organizacji i ugrupowa, ktre s nastawione na dihad jako walk zbrojn z Zachodem, inne ruchy wol propagowanie radykalnej islamskiej ideologii. Morderstwo van Gogha byo wynikiem islamskich dziaa, w ktrych dono do reislamizacji muzumanw zamieszkujcych Europ Zachodni. Radykalizacja w Holandii, odbywajca si w rodowisku marokaskich muzumanw swoje korzenia posiada przede wszystkim z salafistycznych kierunkw islamu. W Holandii subom bezpieczestwa znani s rwnie imamowie. Sami okrelaj siebie jako salafistw, goszc swoje radykalne hasa i jednoczenie wyraajc swoj dezaprobat w odniesieniu do integracji z kultur holendersk. Swoje sowa kieruj gwnie do ludzi modych, podatnych na autorytety. Kreuj atmosfer nietolerancji, zachcajc tym samym modzie do radykalizacji i pniejszej rekrutacji w szeregi swoich organizacji. Rozpatrujc zdarzenie w wyniku ktrego zamordowano Theo van Gogha zaskakujcym jest fakt sieciowoci holenderskiej sceny terrorystycznej. Obszarem zainteresowa wadz w odniesieniu do tego wydarzenia staa si grupa o nazwie Hofstad. Do wizienia trafio 18 osb. Domniemywa si rwnie, i jedna z osb braa udzia w zamachu bombowym na madryck kolej. Rzdzcy t organizacj zostali skazani na dugoletnie pobyty w wizieniach. Hofstad swoje dziaania koordynowa z hermetycznego islamskiego otoczenia, sterujc prac swoich mniejszych komrek na caym kontynencie. W podaniu za marokaskimi Holendrami ledztwo doprowadzio m.in. do Hiszpanii, maksymalnie zacieniajc krg podejrzanych za ataki w Madrycie z 2004 roku. ledztwo w sprawie morderstwa van Gogha potwierdzio cis wspprac holenderskich muzumanw ze wiatow islamsk siatk terrorystyczn. Hofstad w znacznej mierze pozyskiwa fundusze na swoj dziaalno z faszowania dokumentw i przemytu rodkw odurzajcych. 50

50

Ibidem, str. 159.

50

3.4. Londyn 2005 Wydarzenia do jakiego doszo w stolicy Wielkiej Brytanii obawiano si od lat. Specjalici w dziedzinie zwalczania terroryzmu nie zastanawiali si czy, lecz kiedy dojdzie do powanego aktu terrorystycznego w Europie. 7 lipca 2005 roku caa Europa bya wiadkiem dramatu, jaki rozegra si na londyskich ulicach. We wczesnych godzinach popoudniowych grupa terrorystw dokonaa czterech zamachw bombowych, wysadzajc w powietrze rodki komunikacji miejskiej, w tym jeden dwupoziomowy autobus i trzy wagony metra. W wyniku tych wydarze mier ponioso 57 osb, w tym londyczycy w drodze do pracy, dzieci i turyci. W tym samym czasie, kiedy w Londynie rozwija si jeden z najwikszych dramatw spowodowanych atakiem terrorystycznym w dziejach Europy, w szkockim Gleneagles prowadzony by szczyt grupy G8, gdzie zebrano wikszo si bezpieczestwa Wielkiej Brytanii. Islamscy terroryci ponownie zaskoczyli kolejne europejskie mocarstwo, a take cay wiat. Ponownie zasiano ziarno niepewnoci i wszechogarniajcy strach na mieszkacw zachodniej Europy. Pierwszy adunek wybuchowy eksplodowa o godzinie 8.51 w metrze oddalonym o 100 m od stacji Moorgate. 5 minut pniej doszo do kolejnego wybuchu metrze niedaleko stacji Kings Cross. Chcc zrnicowa cele swoich atakw i jeszcze bardziej zdezorientowa miejscow spoeczno doszo do kolejnego wybuchu. Tym razem w okolicach Tavistock Square o godzinie 9.17 eksplodowa dwupoziomowy autobus (rys. 3.2.). Obiekty zamachw zostay wyselekcjonowane w taki sposb, aby wywrze jak najwiksze wraenie, a take pozbawi ycia moliwie maksymalnej liczby mieszkacw Londynu. Nawet najwiksze rodki bezpieczestwa, najlepsze suby nie byyby w stanie zapobiec temu wydarzeniu. Kady podrny musiaby zosta przeszukany pod ktem posiadania materiaw wybuchowych. Jest to praktycznie awykonalne, nawet poza godzinami szczytu. Terroryci, wic, za cel atakw obrali sobie miejsca, z ktrych bez problemu mogli zbiec, a take cakowicie kontrolowa przebieg wydarze w kilku miejscach. Najprawdopodobniej uszkodzenie mechaniczne adunkw wybuchowych zapobiego kolejnej tragedii. 21 lipca do eksplozji rwnie miao doj w trzech pocigach metra, a take w jednym autobusie. 51 Brytyjski Scotland Yard nie mia wikszych problemw z wytypowaniem potencjalnych zamachowcw z Londynu. Wszystkie dowody i poszlaki jednoznacznie

51

Ibidem, str. 159-160.

51

wskazyway

na dihadystw.

Oba zamachu

zapocztkoway niejako trzecie

autonomiczne pokolenie Al-Kaidy. Jej czonkowie, dziaajcy w duej anonimowoci yj w europejskich skupiskach imigracyjnych. Wydarzenia, do jakich doszo w londyskim metrze urzeczywistniy Brytyjczykom ich najgorsze wyobraenia o wiatowym terroryzmie. Modzi muzumanie, ktrych liczebno na terenie Wielkiej Brytanii przekracza 1.6 mln czonkw zaplanowali, skoordynowali i zorganizowali zamach terrorystyczny, zabijajc siebie i swoich rodakw w kraju, w ktrym sami si urodzili. Trzech z czterech zamachowcw z Londynu byo Pakistaczykami, za jeden mia korzenie jamajskie i przeszed na islam.

Rys. 3.2. Dwupoziomowy autobus po wybuchu bomby w Londynie 2005

rdo: http://wiadomosci.wp.pl (2 czerwca 2012)

Na terenie Wielkiej Brytanii zamieszkuj wyznawcy dihadu o bardzo zrnicowanych pogldach. Eksperci do spraw bezpieczestwa oszacowali, e okoo 3 tys. Brytyjczykw, posiadajcych muzumaskie korzenie byo szkolonych w obozach treningowych Al-Kaidy poza granicami kraju. Organizacje terrorystyczne w swoich szeregach posiadaj ekstremistycznych agentw, ktrzy specjalizuj si w werbowaniu coraz to nowych czonkw do prowadzenia dihadu.52 Niepodwaalnym faktem jest, e wydarzenia w Stambule, Madrycie, Amsterdamie i Londynie byy dla Europy jasnym komunikatem. Informacj obwieszczajc, e kady nard, ktry w jakikolwiek sposb bdzie prowadzi walk
52

Ibidem, str. 163.

52

z Al-Kaid, chcc j zniszczy jest i bdzie w cigym niebezpieczestwie, co wicej znajdzie si w sidach islamistycznego terroru. Ponadto wydarzenia, ktre miay miejsce w Europie pokazuj rwnie zasig, z jakim organizacje terrorystyczne dziaaj za porednictwem swoich fanatycznych czonkw. Z jednej strony swoj przemoc argumentuj brakiem poparcia dla lokalnej kultury (Holandia), a z drugiej dokonuj zamachw terrorystycznych wymuszajc na wadzach konkretnego pastwa podjcia istotnej na skal wiatow decyzji (Hiszpania).

53

3.5. Polska jako cel zamachu terrorystycznego w odniesieniu do wydarze ostatniej dekady i EURO 2012 Obecnie terroryzm stanowi zagroenie o charakterze globalnym, dlatego te odnosi si rwnie do naszego kraju. Polska jest czonkiem NATO, wspiera wojska amerykaskie w misjach w Iraku i Afganistanie, jednoczenie prezentujc swoje zdecydowane stanowisko opowiadajc si po stronie koalicji antyterrorystycznej. Ponadto Polska uznaa niepodlego Kosowa. Wszystkie wymienione aspekty sprawiaj, i Polska, jak i jej spoeczestwo jest w oczach islamskich fundamentalistw przeciwnikiem, a co za tym idzie potencjalnym celem ataku. Dodatkowym czynnikiem, ktry moe to niebezpieczestwo zwikszy jest umiejscowienie na terytorium naszego kraju tarczy antyrakietowej. W tej sprawie wypowiedzia si Radosaw Sikorski, byy minister obrony narodowej, obecnie minister spraw zagranicznych. Powiedzia: Blisza wsppraca z Waszyngtonem ley w interesie Polski: zwiksza jej bezpieczestwo, ale fakt ten jest take zauwaany przez Al-Kaid i inne grupy radykaw islamskich. Jeszcze kilka lat temu Polska w ogle nie bya na licie celw tych grup. Znalaza si na licie jako cel zapasowy w wyniku naszego zaangaowania w Iraku. Po rozmieszczeniu elementw tarczy rakietowej awansuje o kilka miejsc w hierarchii. Wartym podkrelenia jest fakt, i Polska nie jest gwnym celem dla islamskich terrorystw. Stanowi cel zastpczy (rezerwowy), co wynika z realnej roli, jak odgrywa nasze pastwo na arenie midzynarodowej. Nietrudno pomin wydarzenia, ktre stanowiy symptomy dla przyszych zagroe zamachami terrorystycznymi w Polsce. Mona chociaby wskaza podoenie 13 atrap bomb w Warszawie, poprzedzajce wybory prezydenckie w roku 2005, a take znalezienie gotowych do zdetonowania adunkw wybuchowych umieszczonych na dworcu PKP w Gdasku w lipcu 2002 roku. Nierzadko alarmuje si rwnie o nieprawdziwych podoeniach w rnych punktach (szkoach, budynkach mieszkalnych) materiaw wybuchowych. Przyczyny tego typu zachowa mog by rne, poczwszy od przejaww zwykej gupoty i braku wiadomoci, a po ch sprawdzenia poprawnoci funkcjonowania polskich sub antyterrorystycznych. Niezaprzeczalnym obecnie jest fakt, i Polska w wyniku podejmowanych dziaa i decyzji na wiatowej arenie nie jest ju krajem cakowicie bezpiecznym. 53

53

T. Aleksandrowicz, Terroryzm midzynarodowy, str. 12-13., str. 152-156.

54

W odniesieniu do roku 2012 rodzi si jedno bardzo istotne pytanie. Czy fakt, e Polska bdzie wsporganizatorem zbliajcych si Mistrzostw Europy w Pice Nonej sprawia, i powinnimy czu realne zagroenie atakiem terrorystycznym? Odpowied w tym przypadku wydaje si by oczywista. Polska, podejmujc si organizacji tak wielkiej imprezy, ktra jest witem caej futbolowej Europy traci status celu zastpczego. Polska, sama w sobie nie jest potencjalnym obiektem atakw, celem bdzie midzynarodowa impreza masowa, obiekty (stadiony), skupiajce w trakcie jednego meczu od 40 do 50 tys. ludzi. Niestety, Polska nie jest zbyt dowiadczonym krajem w zwalczaniu terroryzmu, tworzeniu systemw, a take w skutecznym koordynowaniu dziaa terrorystycznych. Obecnie w naszym kraju system ten jest w pocztkowej fazie powstawania. Chodzi o system, w ktrym wszystkie elementy bd wsppracowa ze sob w sposb harmonijny, tworzc przy tym idealn cao. Taki system w Polsce jeszcze nie funkcjonuje, mona jedynie mwi o poszczeglnych komrkach, ktre stanowi podstawy do istnienia takiego systemu w przyszoci. Polska jest krajem sabiej przygotowanym do rozpoznania i wyeliminowania prb zamachu ni chociaby Wielka Brytania. Fakt ten jest bardzo dobrze znany potencjalnym sprawcom takich zamachw i rozpatrywany pod wzgldem kryteriw wyboru celu ataku terrorystycznego. Kryteria przemawiajce o atrakcyjnoci EURO 2012 pod wzgldem zamachu to: EURO bdzie wydarzeniem medialnym, naganianym w wikszoci stacji telewizyjnych na caym wiecie. Nie bez znaczenia jest tutaj symbolika tej imprezy. Moe ono zosta odebrane jako symptom wynaturzenia cywilizacji Zachodnich, z racji tego, i aspekt sportowy i rywalizacji nieco straciy na znaczeniu. Coraz wikszej wartoci nabieraj wydarzenia komercyjne, kolejnym aspektem jest wspomniana wczeniej masowo imprezy. Od 8 czerwca do 1 lipca na terenie Polski przebywa bdzie kilkaset tysicy kibicw z caej Europy. Powoduje to, i liczba ofiar potencjalnego zamachu bdzie bardzo wysoka. Skutkiem ewentualnego ataku bd nie tylko ofiary bezporednie (poszkodowane w wyniku wybuchu), ale rwnie osoby poszkodowane w wyniku paniki tumu, nad ktrym suby porzdkowe mog sobie nie poradzi, 54 zagroenie nie musi by jednoznaczne z zastosowaniem materiaw wybuchowych. Naley rwnie bra pod uwag zagroenie bioterroryzmem, co wizaoby si
54

Ibidem, str. 157.

55

z niebezpieczestwem nie tylko dla naszego kraju, ale rwnie dla ssiadujcych krajw europejskich, fakt masowoci EURO 2012 wie si rwnie z zagroeniem, i systemy bezpieczestwa, jakie bd stosowane podczas Mistrzostw zakadajc ich wysok sprawno dziaania nie bd doskonae. Do zada takich systemw naley minimalizowanie zagroenia, cakowite eliminacja wydaje si by niemoliwa do osignicia.55

55

Ibidem, str. 158.

56

ZAKOCZENIE
Terroryzm islamski jest szczegln odmian przemocy i naciskw stosowanych w odniesieniu do mniejszych lub wikszych spoecznoci. Bez wtpienia jest rwnie jednym z najpowaniejszych zagadnie, z jakimi zmuszony jest boryka si wspczesny wiat. Nieprzewidywalno fanatykw islamskich, ich determinacja w dziaaniach, a do tego zaskakujco wysoki poziom organizacji zaplanowanych atakw sprawia, e adne pastwo nie moe by pewne, czy nie zostanie kolejnym celem. Oczywicie wszystko zaley od tego czy zapracuje na miano wroga islamu. Po dzi dzie nie udao si wcieli w ycie skutecznych metod zwalczajcych zjawisko wiatowego terroryzmu. Jeden ze specjalistw Pentagonu tak oto skwitowa swoje przemylenia: Najbardziej frustrujce w zwalczaniu terroryzmu jest to, e przypomina ono wycig, w ktrym nie ma mety. Rozmaito i mnogo typw tego zjawiska stawiaj coraz to nowe wymagania w stosunku do midzynarodowych sub specjalnych. Przeciwnik za kadym razem wciela w ycie rozwizania, ktre zaskakuj najwikszych specjalistw od wiatowego terroryzmu. Wykorzystuje techniczne innowacje, jest nieobliczalny. Terroryzm XXI wieku wykorzystuje w swoich dziaaniach najnowsze technologie i dostosowuje je do swoich planw. Dziaania wspczesnych terrorystw s dynamiczne, zaskakujce. Ponadto inspiruj i s przykadami dla swoich potencjalnych nastpcw. Z przebiegu lat terroryci dzisiejszych czasw coraz czciej zaskakuj swoich wrogw (policj, suby specjalne, wojsko) przez co wymuszaj na nich wdraanie nowych rozwiza w tym zakresie. Wszelkie dziaania majce na celu zapewnienie cakowitego bezpieczestwa wymagaj gbokiej analizy terrorystw, ich strategii, motywacji i taktyki. Najwiksi specjalici zajmujcy si zjawiskiem wiatowego terroryzmu uwaaj terroryzm islamski za najwiksze zagroenie dla ludzkoci. Wedug nich pastwa, bdce potencjalnymi celami atakw powinny przeanalizowa swojego wroga, jego metodyk dziaania i filozofi. Niewystarczajcymi s powikszajce si arsenay broni i liczebno sub mundurowych. Kraje realnie zagroone atakiem terrorystycznym powinny zajc si gbok analiz ju istniejcych na wiecie konfliktw (Irak, Afganistan, Bliski Wschd) i wyciga wnioski, ktre pozwol na sukcesywne zwikszanie bezpieczestwa na caym wiecie.
57

Wydaje si, e dialog prowadzony pomidzy krajami Zachodu, a wiatem muzumaskim staje si powoli jedynie pustymi, nieprzynoszcymi adnych korzyci sowami. Specjalici w tej dziedzinie doradzaj wszelkich prb lepszego zrozumienia wyznawcw islamu i ich religii. Ma to w konsekwencji odsoni jak patologicznie wykorzystuj niektrzy muzumanie swoj wiar, przeksztacajc j w polityczn ideologi. Niezwykle wane w walce z terroryzmem islamskim jest zrozumienie islamsko-arabskiego wiata, jego filozofii, kultury i religii. Bez zrozumienia tych aspektw nie bdziemy w stanie wypracowa adnych sensownych sposobw ich zwalczania.

58

BIBLIOGRAFIA
1. Ksiki i druki zwarte:
uczkowski P., Jak funkcjonowa w rodowisku niebezpiecznym. Terroryzm wyzwaniem i zagroeniem wspczesnoci, Oblicza terroryzmu, KrakwRzeszw-Zamo 2011. Aleksandrowicz T., Terroryzm midzynarodowy, Wyd. Akademickie

i Profesjonalne, Warszawa 2008. Dietl W., Hirschmann K., Tophoven R., Terroryzm, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 2009. Duda D., Terroryzm Islamski, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielloskiego, Krakw 2002.

2. Artykuy naukowe:
Elak L., Antczak A., Nie dla terroryzmu i broni masowego raenia. Dzia Bezpieczestwo RP, Bellona Nr 2/2010.

3. Materiay z internetu:
http://www.terroryzm.com/terroryzm-ogolnie/#more-306 http://www.wojsko-polskie.pl/nato/polska-w-nato http://pl.wikipedia.org/wiki/Terroryzm http://www.terroryzm.com/terroryzm-ogolnie/#more-306 http://www.unic.un.org.pl/terroryzm/definicje.php http://ter-roryzm.blogspot.com/2009/11/definicja-terroryzmu.html http://www.terroryzm.com/ http://edukacja.gazeta.pl/edukacja/1,124765,6483863,Poczatki_islamu___ucieczka_Ma hometa_z_Mekki_do_Medyny.html http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114873,9530472,Najwieksze_islamskie_org anizacje_terrorystyczne,,ga.html http://wypracowania24.pl/wos/3275/palestynski-islamski-dzihad-dzihad http://portalwiedzy.onet.pl/124702,,,,wybrane_organizacje_terrorystyczne_na_swiecie,h aslo.html http://www.izrael.badacz.org/historia/liban1_hezbollah.html 59

http://www.biuletyn.polskawue.gov.pl http://www.biuletyn.polskawue.gov.pl/HLP/banal.nsf/0/F351F1D7993C57E5C1257538 00384FFF/$file/05_G.Gancarz_wpyw%20prawa%20UE%20na%20zwalczanie%20terr oryzmu.pdf?Open http://www.synonimy.pl/index.php

4. Spis ilustracji i tabel

1.1. Flaga Hezbollahu (21 kwiecie 2012) 1.2. Flaga Hamasu (21 kwiecie 2012) 1.3. Osama Bin Laden (21 kwiecie 2012) 1.4. Flaga Al-Kaidy (21 kwiecie 2012) 2.1. Strategia Unii Europejskiej w walce z terroryzmem 3.1. Jeden z wagonw po wybuchu bomby w Madrycie 11 marca 2004 (30 maj 2012) 3.2. Dwupoziomowy (2 czerwca 2012) autobus po wybuchu bomby w Londynie 2005

60