Stycze 201 3

BRZASK
Proletariusze wszystkich krajw, czcie si!

P ISMO KOMUNISTYCZNEJ P ARTII P OLSKI

ISSN 1 429-8279

NR 01 /239

W n u m e rze rwn i e :
wiat w swoim rozwoju skrca w lewo Chiny po 1 8. Kongresie KPCH Podwykami w transport publiczny Byam, jestem bd !

D l a cze g o pa rti a kom u n i styczn a j e st potrze b n a wspcze sn e j P ol sce

3 5

Nowa polityka historyczna odzwierciedleniem panowania klasowego buruazji 13

Heil Polen

15

Obchody wyzwolenia Krakowa

16

Dlatego, e stanowi rozsdn alternatyw dla krzykliwej i wzajemnie skconej prawicy zarwno tej, ktra kurczowo trzyma si wadzy (Platforma Obywatelska, Polskie Stronnictwo Ludowe), jak i tej, ktra o wadz t walczy w haniebny i godny potpienia sposb (Prawo i Sprawiedliwo itp.). Dlatego, e odpowiada ywotnym potrzebom spoeczestwa, zmczonego antyhumanitarn propagand klerykalnej prawicy i wzajemnymi walkami toczonymi przez przynalece do niej ugrupowania. Dlatego, e jej dziaalno, aktywno, obecno w wiadomoci spoecznej wpisuj si w jednoznacznie negatywn reakcj na pynce dla demokracji i spokoju zagroenie ze strony klerykalnej i radykalnej prawicy, ostatnimi

czasy zaznaczajce si nie tylko werbalnymi atakami w stron ludzi inaczej mylcych, ale rwnie napaciami fizycznymi (Marsz Niepodlegoci 11 listopada 201 2 r.), bd powanymi do nich przygotowaniami (ujty 9 dni pniej dr in. Brunon Kwiecie zwany Brunonem K.). Dlatego, e opowiada si za budowaniem przyszoci Polski jako demokratycznego, republikaskiego pastwa wieckiego opartego o dyktatur proletariatu w opozycji do zatrwaajcych zagroe niesionych wraz z ofensyw szowinizmu, terroryzmu, klerykalizmu, faszyzmu, nacjonalizmu i ksenofobii. Dlatego, e realizowana przez ni ideologia marksistowsko-leninowska gosi supremacj kolektywizmu i humanizmu nad waciwymi klerykalnej buruazji egoizmem, indywidualizmem i partykularyzmem oraz kultem pieni-

Z YCIA P ARTII

BRZASK

Stycze 201 3
skiego, Wielkiego Proletariatu, II i III Proletariatu, Zwizku Robotnikw Polskich, Socjaldemokracji Krlestwa Polskiego i Litwy, Polskiej Partii Socjalistycznej-Lewicy, Niezalenej Partii Chopskiej, Radykalnego Stronnictwa Chopskiego, Polskiej Partii Robotniczej, Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Zwizku Komunistw Polskich Proletariat i innych. Dlatego, e mimo obchodzonego aktualnie jubileuszu dziesitej rocznicy powstania jest w sensie ideowym t sam parti jak bya do 1 938 r. i w latach 1 9401 942 Komunistyczna Partia Polski. Dlatego, e nie ustaje w upamitnianiu i przypominaniu opinii spoecznej o bezsprzecznych, oczywistych, niekwestionowanych osigniciach Polski Ludowej oraz wkadzie polskich komunistw w rozwj kraju. Dlatego, e jako depozytariusz najszlachetniejszych tradycji polskiej lewicy spoecznej, a komunizmu w szczeglnoci, powoana jest rwnie do prowadzenia wolnych od politycznej poprawnoci i naciskw klerykalnej buruazji bada naukowych nad marksistowsko-leninowsk ideologi, w tym filozofi, socjologi i ekonomi polityczn, tudzie histori polskiego i midzynarodowego ruchu robotniczego oraz do upowszechniania ich rezultatw w jak najszerszych krgach spoeczestwa, ze szczeglnym uwzgldnieniem modziey poddanej pseudonaukowej, bezwzgldnej i bezsensownej ipeenowskiej indoktrynacji. Dlatego, e pozostaje wierna marksistowsko-leninowskiemu wiatopogldowi, nie uchylajc si w odrnieniu od fasadowej czci polskiej lewicy od zawartych w nim regu i traktujc go z nalenym szacunkiem jako ideow podstaw wszelkiej aktywnoci. Dlatego, e w odrnieniu od niejednego ugrupowania politycznego mienicego si lewicowym jest otwarta na dialog z caym spectrum polskiej lewicy dialogu opartego na palcej i niekwestionowanej potrzebie przeciwstawienia si prawicy, zarwno sprawujcej wadz, jak i ubiegajcej si o jej przejcie. Dlatego, e w odrnieniu od wrogiej wobec wszelkiej wolnoci czowieka prawicy opowiada si za nieskrpowan wolnoci sowa i druku, niezalenoci mylenia, otwartoci bada naukowych i twrczoci artystycznej. Dlatego, e opowiada si w obronie godnoci pracy i pracownikw sponiewieranej przez nieludzki kapitalizm. Dlatego, e jest wyrazicielk interesw klasy robotniczej, opuszczonej przez pracodawcw, zwizki zawodowe i te ugrupowania lewicowe, ktre traktuj robotnikw w sposb jedynie instrumentalny. Dlatego, e ma pene prawo ubiegania si o wspsprawowanie wadzy, poczwszy od wystawienia kandydatw w wyborach do Sejmu, Senatu, Parlamentu Europejskiego i organw samorzdu terytorialnego.
Maciej Kijowski

dza i rzekomych nadprzyrodzonych wartoci pospou. Dlatego, e bratnie partie komunistyczne sprawuj rzeczywist wadz w niejednym, cieszcym si autorytetem spoecznoci midzynarodowej pastwie, by wspomnie Komunistyczn Parti Chin, Komunistyczn Parti Wietnamu, Komunistyczn Parti Kuby, Ludowo-Rewolucyjn Parti Laosu czy Parti Pracy Korei. Dlatego, e bratnie partie komunistyczne odniosy w ostatnich miesicach i latach spektakularne i warte naladowania sukcesy w wyborach przeprowadzonych w niejednym pastwie (jak Komunistyczna Partia Nepalu (Maoistowska) z 38,1 %, Komunistyczna Partia Nepalu (Zjednoczenie Marksistowsko-Leninowskie) z 1 7.97% i Komunistyczna Partia Nepalu (Marksistowsko-Leninowska) z 1 ,5% gosw w wyborach do nepalskiego Zgromadzenia Konstytucyjnego 1 0 kwietnia 2008 r., Postpowa Partia Ludu Pracujcego Cypru z 32,67% gosw w wyborach do Izby Reprezentantw 22 maja 2011 r. Komunistyczna Partia Czech i Moraw z 11 ,27% gosw w wyborach do czeskiej Izby Poselskiej 28-29 maja 201 0 r. oraz zwycistwem w wyborach samorzdowych w 2 wojewdztwach i wprowadzeniem 1 2 mandatariuszy w wyborach uzupeniajcych do Senatu 1 2-1 3 padziernika 201 2 r. czy Komunistyczna Partia Ukrainy z 1 3,1 8% gosw w wyborach do ukraiskiej Rady Najwyszej 28 padziernika 201 2 r.), co wiadczy o niekwestionowanym wzrocie znaczenia tych ugrupowa w yciu spoeczno-politycznym Europy i wiata. Dlatego, e jest jedynym gwarantem zachowania, pielgnowania i utrwalenia w wiadomoci spoecznej niewzruszonej pamici o historii polskiego ruchu robotniczego i toczonej przeze walki o wyzwolenie narodowe i spoeczne, take poprzez obron wzniesionych na cze bohaterw pomnikw, odsonitych tablic pamitkowych, nadania nazw ulicom, placom, szkoom, uczelniom, zakadom pracy czy statkom. Dlatego, e w sposb jednoznaczny opowiada si za utrzymaniem i rozwijaniem w spoecznej wiadomoci wdzicznej pamici o bohaterskich wyzwolicielach Polski onierzach Robotniczo-Chopskiej Armii Czerwonej, w tym poprzez obron cmentarzy, na ktrych spoczywaj, oraz powiconych im pomnikw, tablic pamitkowych i innych form upamitnie. Dlatego, e nie odstpuje od zaoonych w latach powojennych, opartych na proletariackim internacjonalizmie celw i rodkw polskiej zagranicznej, wrd ktrych braterski dialog ze wschodnimi ssiadami, z pastwami socjalistycznymi i budujcymi socjalizm, z krajami Trzeciego wiata zajmuje pozycj priorytetow. Dlatego, e jest jedyn na polskiej scenie politycznej kontynuatork zasuonych a wypieranych ze spoecznej wiadomoci przez klerykaln buruazj partii komunistycznych i robotniczych Gromad Ludu Pol-

Stycze 201 3

BRZASK

WIAT

Wyglda na to. e rok 201 2 nie speni oczekiwa gosicieli czarnych horoskopw i straszliwych wydarze w skali wiatowej. Wprawdzie do gwnych centrw wiatowego kapitalizmu w Europie Zachodniej i w Stanach Zjednoczonych dotara druga fala kryzysu, ale jak na razie skutkuje to ogln stagnacj rozwojow, szerokim bezrobociem i narastajcym niezadowoleniem spoecznym. Tymczasem szereg innych krajw, jeszcze pod koniec XX w. nagminnie doowanych, krytykowanych i wymiewanych, w ostatnich latach idzie coraz energiczniej do przodu w najbardziej istotnych dziedzinach. Wyrana dynamika rozwojowa charakteryzuje szereg liczcych si krajw Azji Poudniowo-Wschodniej, Ameryki Poudniowej i Afryki Poudniowej. Niejako w opozycji do kapitalistycznego Zachodu systematycznie umacnia si blok wielkich pastw BRICS (Brazylia, Rosja, Indie, Chiny i Republika Poudniowej Afryki), o ogromnym potencjale ludnociowym, surowcowym, gospodarczym i militarnym. Zaistniaa sytuacja daje w najbliszych latach szanse umiarkowanego rozwoju krajom anglosaskim Ameryki Pnocnej, pod warunkiem prowadzenia rozwanej polityki spoeczno-gospodarczej i zagranicznej, a z tym moe by bardzo rnie. Natomiast wszystko wskazuje na to, i kraje nalece do Unii Europejskiej zabrny niejako w lepy zauek rozwojowy i najprawdopodobniej przez najbliszych kilkanacie lat bd si miota w bezsilnych staraniach o przeamanie rnorodnych niemonoci. Narastajce konflikty interesw midzy niektrymi pastwami oraz rosnce niezadowolenie spoeczne wewntrz wielu liczcych si krajw, stwarzaj coraz powaniejsze zagroenia i to rnego rodzaju. Wprawdzie na szczcie jak dotychczas w Europie i Ameryce nie dochodzi do powaniejszego rozlewu krwi, ale wystpuje coraz wicej objaww spoecznego niezadowolenia, rozpaczy i wciekoci, ktre bardzo trudno zaagodzi i zneutralizowa. Niejako symbolizuj te nastroje setki tysicy demonstrantw na ulicach miast w Grecji, Hiszpanii, Portugalii, a nawet we Woszech. Nic zatem dziwnego, e zmiany nastrojw i pogldw milionw ludzi musiay rzutowa na wyniki wyborw parlamentarnych, prezydenckich i samorzdowych w wielu liczcych si krajach. W okresie ostatnich kilkunastu miesicy odbyy si kampanie wyborcze w wielu krajach, a ich wyniki byy czsto zaskakujco nieprzyjemne dla wiata kapitau i entuzjastw tzw. demokracji zachodniej. Wybory parlamentarne i prezydenckie w Rosji przyniosy osabienie pozycji rzdzcej partii Jedna Rosja i autorytetu prezydenta Wadimira Putina. Natomiast rosyjscy komunici zdecydowanie umocnili swoj pozycj polityczn jako najpowaniejszej siy opozycyjnej. Z kolei wybory parlamentarne na Biaorusi nie podwayy postaw ustrojowych tego pastwa, pomimo zaangaowania powanych rodkw wsparcia z pastw zachodnich (w tym i z Polski) na rzecz

wi at w swoi m rozwoj u skrca w l ewo!

opozycji. Przeprowadzone kampanie wyborcze na Sowacji i we Francji przyniosy zdecydowane zwycistwo socjaldemokratom i tych si politycznych, ktre ich popary. Szczeglnie przykry dla liberaw ekonomicznych i klerykaw by dodatkowo wybr oficjalnego socjalisty na prezydenta Francji. Bo przecie Francja nadal piastuje godno" mocarstwa atomowego, jest jednym z gwnych filarw Unii Europejskiej i jako jedno z piciu pastw na wiecie ma prawo weta" w Radzie Bezpieczestwa ONZ. Przebiegajce w atmosferze duego napicia wybory w Gruzji przyniosy wyran klsk zwolennikom obdnej polityki antyrosyjskiej i bezkrytycznie prozachodniej. Obecnie jest realna szansa na zagodzenie napi w rejonie Kaukazu i popraw wzajemnej wsppracy midzy ssiednimi pastwami. Jeszcze do niedawna bardzo pewni siebie konserwatyci, nacjonalici i zwolennicy gospodarki neoliberalnej, podczas wyborw na Litwie dostali od wasnego spoeczestwa solidn nauczk. Zdecydowane zwycistwo odnieli socjaldemokraci i icli sojusznicy. Poczuli wiatr w plecy take przedstawiciele mniejszoci narodowych, a szczeglnie Polacy. Panuje na ogl zgodna opinia, e w wyniku wyborw Litwa ostro skrcia w lewo. Rwnie wybory do Senatu i wadz wojewdzkich w Czechach przyniosy powan klsk ugrupowaniom prawicowym i zwycistwo czeskich socjaldemokratw. Niespodziank by bardzo dobry wynik wyborczy Komunistycznej Partii Czech i Moraw, ktrej znawcy problemu" wryli definitywne schodzenie ze sceny politycznej. W rce lewicy przesza wadza nawet w czeskiej Pradze, a socjaldemokraci zapowiedzieli blisz wspprac z komunistami na szczeblu regionalnym. W krtkim odstpie czasu odbyy si wybory rangi strategicznej w dwch pastwach, na Ukrainie i w Stanach Zjednoczonych. Na Ukrainie prawie od wierwiecza trway zawzite przepychanki pomidzy rnymi siami politycznymi, zarwno w dziedzinie polityki wewntrznej jak i zagranicznej. Przy aktywnym wsparciu troskliwych przyjaci" zagranicznych (w tym rwnie z Polski) starano si Ukrain przeksztaci w typowe pastwo kapitalistyczne, tysicami nici powizane z Zachodem. Nie szczdzono te si i rodkw aby samodzieln Ukrain nastawi wrogo do Rosji. Ale wybory w 2007 r. przyniosy lekk przewag zwolennikom w miar poprawnych stosunkw z Rosj. Dlatego przed obecnymi wyborami poszy w ruch rnego rodzaju dziaania zakulisowe, aby wyrwa Ukrain z obj" Rosji i zwiza j z wzorcow" demokracj zachodni. Jednak te wszystkie wysiki przyjaci" Ukrainy okazay si niewystarczajce. W rezultacie wyborw parlamentarnych rzdzca Partia Regionw otrzymaa nieco mniejszy procent gosw wyborcw ni w poprzednich wyborach, a w okrgach

 WIAT

BRZASK

Stycze 201 3
Midzy innymi kraje oficjalnie rzdzone przez partie komunistyczne nadal cakiem niele radz sobie w warunkach wiatowego kryzysu ekonomicznego. Chiny, Wietnam i Kuba cigle utrzymuj wysokie tempo rozwoju i kuj w oczy nawet najbardziej zatwardziaych zwolennikw kapitalizmu. Do tego doszo ponowne zwycistwo wyborcze Hugo Chaveza i zwolennikw reform prosocjalistycznych w Wenezueli, co rwnie bardzo denerwuje prawomylnych" politykw nie tylko na kontynencie amerykaskim. Na dalsze tendencje rozwojowe Chiskiej Republiki Ludowej oraz polityk zagraniczn tego pastwa bd miay istotny wpyw zmiany personalne i programowe wprowadzone przez ostatni zjazd Komunistycznej Partii Chin. Nowy program dalszej dziaalnoci uwzgldnia daleko idce zmiany jakie zaszy w ostatnich latach w Chinach i na wiecie oraz zapowiada zdecydowan walk z tendencjami do demoralizacji kadr partyjnych. Uoglniajc wnioski z wydarze na wiatowej scenie politycznej w cigu ostatnich kilkunastu miesicy mona wyrazi zdecydowan opini, ze mamy do czynienia z gruntownym zwrotem w lewo, ku rozwizaniom bardziej prospoecznym, stopujcym zodziejstwo i bezkarno najbogatszych, a take akcentujcym wiecko pastwa i rwnoprawno wszystkich obywateli. Dla przecitnego mieszkaca w Polsce omawiane wydarzenia na wiecie przypominaj bajk zaczynajc si od sw Za grami, za lasami...". U nas nadal panuje obyczaj podawania nogi zamiast rki konkurentom politycznym i to w towarzystwie kamer telewizyjnych. Ostatnio w modzie stao si take mianowanie zbrodniarzami (i to podego gatunku) przywdcw zwalczanych partii politycznych. Prbuje si robi jak najwicej haaliwych manifestacji i burd ulicznych w nadziei na dorwanie si do wadzy. Niektrym politykom i zodziejom w luksusowych limuzynach wydaje si, e gdzie jak gdzie, ale w Polsce to wszystko ujdzie na sucho", jeli tylko ma si grube portfele i odpowiednie plecy". Chyba jednak i w Polsce systematycznie narasta niezadowolenie spoeczne i niejako podskrnie podmywa filary napuszonej i przesadnie pewnej siebie wadzy. Jeszcze skromnym tego przejawem by wielki rozmach buntu w sprawie ACTA, ktry najwyraniej kompletnie zaskoczy rzdzcych politykw i tzw. znawcw problemu. Najwyraniej zdecydowana wikszo demonstrantw nie miaa pojcia o co tu waciwie chodzi, ale skorzystaa z okazji aby wyadowa swoj wcieko na panujce w Polsce porzdki. Wydaje si, e nie brakuje u nas rozsdnych ludzi, ktrzy zauwaaj narastanie symbolicznej ci w nastrojach coraz szerszych rodowisk, co wczeniej czy pniej moe skutkowa buntem na trudn do przewidzenia skal. Zahamowa te grone tendencje mogo by zwycistwo wyborcze konsekwentnej lewicy, ale jak na razie wszystko koczy si na pouczaniu innych i robieniu dobrego wraenia przed publik.
Antoni Jakiewicz

jednomandatowych te troch mniej mandatw ni oczekiwano. Ale ukad si w 450-osobowym parlamencie zosta jednoznacznie przesdzony dziki nieoczekiwanym sukcesom wyborczym tamtejszych komunistw, ktrzy w poprzednim parlamencie byli tylko swego rodzaju Jzykiem u wagi" dla Partii Regionw. Tym razem Komunistyczna Partia Ukrainy otrzymaa okoo dwa i p razy wicej gosw wyborczych ni poprzednio i staa si kluczowym partnerem dla Partii Regionw w sprawowaniu rzdw. Nic wic dziwnego, e i w Polsce superobiektywni" obserwatorzy tych wyborw rzucali na og gromy pod adresem Partii Regionw, ale wrcz zaniemwili na temat skali sukcesu ukraiskich komunistw. Wybr ciemnoskrego przedstawiciela Partii Demokratycznej na prezydenta Stanw Zjednoczonych w 2008 r. dla wielu biaych rasistw by bolesnym policzkiem, ktry pewno mg si przytrafi tylko w warunkach wielkiego zamieszania spowodowanego zniewalajcym kryzysem finansw pastwa i uaktywnieniem si tzw. dow spoecznych. Nic zatem dziwnego, e kiedy prezydent Barack Obama zacz wprowadza niepopularne posunicia i reformy, w istocie ratujce walc si supergospodark" USA, wcieko i rzdz odwetu w niektrych rodowiskach dochodziy niekiedy do zenitu. Umiejtnie rozgrywajc sprzecznoci interesw midzy wadcami niezliczonych fortun, rzd USA pod kierownictwem prezydenta Obamy sprawnie przytumi kryzys przypominajcy ten z lat 30tych XX wieku. W nastpnych latach Barack Obama pokaza, e jest zrcznym, rozwanym i dalekowzrocznym przywdc pierwszego mocarstwa na kuli ziemskiej. Przykrcajc z wyczuciem rub najbogatszym, stara si w miar konsekwentnie prowadzi polityk prospoeczn. Nic dziwnego, e od samego pocztku jego kadencji rozpoczto zakulisowe starania, aby nie zosta wybrany prezydentem na drug kadencj. Do ostatniej chwili niejako w pocie czoa" pracowali milionerzy z miliarderami, rasowi konserwatyci, maniacy religijni i obyczajowi, a take wszelkiego rodzaju przeciwnicy wspczesnego humanitaryzmu i ludzi inaczej mylcych. Podczas tegorocznej kampanii wyborczej jeszcze do ostatniej chwili przeciwnicy Baracka Obamy udzili si, e moe tym razem odsun go od wadzy. Ale amerykascy wyborcy nie dali si zmanipulowa i zapewnili zdecydowane zwycistwo dotychczasowemu prezydentowi. Ponadto dodatkowe wybory do Senatu i wadz regionalnych, a take rnego rodzaju referenda i sondae opinii publicznej, przyniosy wyrany sukces Partii Demokratycznej i mniej lub bardziej lewicowym silom spoecznym. Sprzyja to take tendencjom do pokojowej wsppracy z innymi krajami i rozwizywania konfliktw midzynarodowych metodami dyplomatycznymi, a nie przy pomocy rodkw militarnych, o co tak bardzo zabiegaj producenci uzbrojenia w USA. Oprcz rezultatw omawianych wyborw w licznych krajach, naley uwzgldni jeszcze dodatkowe wydarzenia na midzynarodowej scenie politycznej.

Stycze 201 3

W listopadzie (8-1 5) 201 2 r. w Pekinie obradowa 1 8. Kongres Komunistycznej Partii Chin. Jego znaczenie polegao na tym, e wytyczy on perspektyw rozwoju kraju na najblisze lata oraz przyj wiele innych bardziej szczegowych programw w dziedzinie gospodarczej, spoecznej, politycznej, ekologicznej i w polityce midzynarodowej. Zjazd wybra te nowe centralne kierownictwo KPCh i wadz pastwowych na czele z nowym Sekretarzem Generalnym Xi Jinpingiem i kandydatem na premiera rzdu Chin (obecnym 1 . wicepremierem) Li Keqiangiem, ktry w marcu 201 3 r. na sesji Chiskiego Kongresu Przedstawicieli Ludowych (parlamentu) ma zastpi obecnego premiera Wen Jiabao. Chiczycy opanowali do perfekcji mechanizm bezkolizyjnej wymiany kadr politycznych. Nie oznacza to, e nie ma rywalizacji, sprzecznoci i walki politycznej midzy rnymi skrzydami, frakcjami i kandydatami na najwysze stanowiska, o czym wiadczy afera z Bo Xilaiem, byym czonkiem Biura Politycznego, sekretarzem wpywowej organizacji partyjnej w Chongqingu, penicym kiedy take wane funkcje pastwowe, m.in. Ministra Handlu, ktry wraz z licznymi innymi wysokimi funkcjonariuszami oskarony zosta o korupcj, wydalony z Partii i pozbawiony wszelkich stanowisk, co lege artis zatwierdziy wszystkie instancje partyjne i dopeniy odpowiednie organy pastwowe. Bo Xilai by postrzegany przez zagranicznych obserwatorw jako przywdca frakcji maoistowskiej, ktra krytycznie oceniaa polityk obecnego kierownictwa, pogbiajce si rozwarstwienie spoeczne, alienacj wadzy, biurokratyzm, odchodzenie od zasad skromnoci i suenia ludowi. Bo Xilai straci polityczn twarz, ale problemy pozostay i obecne kierownictwo walk z tymi dewiacjami uznao za priorytet wasnej polityki. Od wicej ni od roku w KPCh i w lokalnym aparacie wadzy trwaa kampania sprawozdawczo-wyborcza, ktra rozpocza si od najniszego szczebla, od podstawowych organizacji partyjnych, nastpnie gminnych, powiatowych, prefekturalnych (w mniejszociach narodowych) i prowincjonalnych, by znale kulminacj na krajowym 1 8. Kongresie KPCh. Na wszystkich tych szczeblach do wadz partyjnych doszli nowi, z reguy modzi czonkowie. Zgodnie z obowizujc obecnie pragmatyk wszystkie stanowiska polityczne i administracyjne podlegaj zasadzie rotacji. Oznacza to, e dana osoba nie moe peni tej samej funkcji wicej ni dwie kadencje i musi znale potwierdzenie w tajnych wyborach. Jest to wana gwarancja prawno-polityczna, chronica parti i aparat pastwowy przed korupcj, nepotyzmem, klikowoci i skostnieniem szkodliwych ukadw personalnych, ale nie zawsze skuteczna, o czym wiadcz afery korupcyjne.

Ch i n y p o 1 8 . Kon g re si e KP Ch

BRZASK

WIAT

Istota socjalistycznej gospodarki rynkowej Zjazd KPCh by okazj do podsumowania dotychczasowego rozwoju Chin, w szczeglnoci ostatniego 1 0-lecia, kiedy Sekretarzem Generalnym KC KPCh by Hu Jitao a premierem rzdu Wen Jiabao. Bya to czwarta generacja chiskich przywdcw komunistycznych, ktra w 2002 r. zastpia wczeniejsz ekip Jiang Zemina, a ta jeszcze wczeniej Deng Xiaopinga, ktry obj kierownictwo polityczne po mierci w 1 976 r. Mao Tsetunga. Obecnie na aren dziejow Chin wesza nowa 5-ta generacja liderw na czele z Xi Jinpingiem, ktra, jak mona si spodziewa, bdzie rzdzi Chinami do 2022 r. Podstawowe dane rozwojowe Chin w ostatnich latach W 2011 r. Chiny jako tania fabryka wiata miay 3.842 mld dol. obrotw w handlu zagranicznym. Przemys wytwarza 3.501 mld PKB, usugi 3.226 mld, rolnictwo 757 mld dol. Rezerwy walut wymienialnych wynosiy 3.1 81 mld a w 201 2 zwikszyy si do 3.600 mld dol. Dane te dokumentuj zasadnicze zmiany w chiskiej gospodarce, jednoczenie anonsuj istniejce opnienia, np. w rolnictwie, gdzie ok. 1 /3 siy roboczej pracuje w tym dziale, ale daje ono ok. 8,6% PKB. W 2002 roczny dochd do dyspozycji mieszkaca miasta wynosi 931 dol., w 2011 r. 3.461 dol., na wsi odpowiednio: 299 i 1 .1 07 dol. Minimalna paca w 201 2 r. wynosia 1 500 juanw. Zbiory zb w 2002 r.: 457 mln t, w 2011 r. 571 mln t. Wspczynnik Engla w rodzinach wiejskich w 2002 r. 46,2%, w 2011 r. 40,4%, w rodzinach miejskich: w 2002 r. 37,7%, w 2011 r. 36,3%. ka szpitalne w mln: w 2002 r. 3,21 , w 2011 r. 5,1 5 mln. Wgiel jest gwnym rdem energii a Chiny s jego gwnym producentem w skali wiatowej. Obecnie zmniejsza si udzia wgla ze wzgldu na szkody ekologiczne, w 2002 r. elektrownie wiatrowe daway tylko 450.000 kWh, w 20011 r. 47.000.000.kWh, odpowiednio wzrosy udziay energii produkowanej przez hydroelektrownie (66.26 mld kWh), energii jdrowej (86.9 mld kWh), energii geotermalnej i morskiej (1 46 mln KWh), wytwarzanej z biomasy (30 mld kWh) i solarnej (3 mln kWh). W ogle zuycie energii elektrycznej wynosio w 2002 r. 1 22 mld kWh, a w 2011 r. 427 mld kWh. Chiny d do przeksztacenia swojej gospodarki w innowacyjn, samodzieln, opart na wasnych technologiach, mogc uniezaleni j od wiatowego kapitalizmu i bdc w stanie skutecznie konkurowa z zachodnimi korporacjami. Chiny s wielkim placem budowy, produkuj najwiksze iloci cementu, stali, na kadym kroku wida nowe obiekty przemysowe, wielkie osiedla w miastach i wygodne rezydencje na wsi. Zmodernizowany zosta ukad komunikacyjny. W 2002 r. byo 1 .765 mln km drg , w 2011 r. 4.1 06 mln km,

 WIAT

BRZASK

Stycze 201 3

w tym autostrady: w 2002 r. 25.1 00 km, w 2011 r. 93.000 km. Samochody prywatne: w 2002 r. 9.86 mln, w 2011 r. 78.72 mln. W 201 2 r. Chiczycy produkowali ponad 20 mln aut osobowych, wyprzedzajc USA. Nie zaniedbuje si kolei. W 2002 r. byo 71 .900 km, w 2011 r. 93.000 km, w tym koleje super-szybkie 1 0 tys. km. Cay kraj pokryty jest sieci pocze lotniczych, stajc si konkurencyjnym rodkiem transportu, szczeglnie w rejonach niedoinwestowanych pod wzgldem drogowym i kolejowym. Dostp do Internetu: w 2011 r. 51 3 mln. Liczba studentw ok. 25 mln, co drugi maturzysta dostaje si na studia wysze, szkolnictwo na poziomie 9-letniego gimnazjum 1 00%, szkolnictwo rednie w granicach 80% modziey, w Chinach jest ok. 500 ty. doktorantw, z zagranicy studiuje ok. 300 ty. studentw, chiskich studentw za granic jest ponad 250 ty. ycie polityczne: poza KPCh liczc w 201 2 r. 82,6 mln czonkw, jest 8 innych demokratycznych partii, majcych w sumie ok. 1 mln czonkw, w Chinach jest ponad 250 mln czonkw zwizkw zawodowych, ponad 1 00 mln liczy Zwizek Modziey Komunistycznej. W Chinach jest 450 tys. rnych stowarzysze (NGO), wzrasta poziom kultury prawnej, w 2002 r. byo 1 36.684 prawnikw, w 2011 r. 250.000. Ludno w 2002 r. liczya 1 .284 mln, z tego 39% w miastach i 61 % na wsi, w 2011 r. 1 .347 mln, z tego 51 % w miastach i 49% na wsi. Struktura wiekowa: 2002 r.: 0-1 4 lat 22,4%, 1 5-64 lata 74,4%, 65 i starsi 7,3% , w 2011 r. 0-1 4 lat 1 6,5%, 1 5-64 lat 70,3%, 65 i starsi 9,1 % . Z danych tych wida, e Chiny dysponuj w dalszym cigu potnymi zasobami siy roboczej, cho zmienia si nieco jej struktura, take ze wzgldu na ograniczenia urodzin do 1 dziecka. Ronie poziom wyksztacenia pod wzgldem wydatkw na nauk i owiat Chiny plasuj si w czowce pastw wiata. Ilo naukowcw i publikacji jest na poziomie USA, cho ich jako jest mniejsza. Mona si spodziewa, e wkrtce Chiczycy bd laureatami prestiowych nagrd Nobla i twrcami wasnych patentw. Z danych tych wynika, e Chiny dziki socjalistycznej gospodarce rynkowej osigny (szczeglnie w ostatnich 1 0-ciu latach) olbrzymi rozwj i sytuuj si w grupie pastw najszybciej rozwijajcych si. Stanowi one zachcajcy model rozwojowy przede wszystkim dla pastw tzw. 3. wiata Afryki, Azji i Ameryki aciskiej, o czym wiadczy rola Chin w strefie Aseanu, wpyw na Nepal, pastwa Indochin, a take Indie, Indonezj, Malezj. Chiny przejawiaj du inicjatyw gospodarcz, ale nie tylko, w pastwach dawnego ZSRR, gwnie w Azji Centralnej, take za spraw Szanghajskiej Organizacji Wsppracy. Pogbia si wsppraca gospodarcza z pastwami Afryki i Ameryki Poudniowej, przy czym nie chodzi tylko o surowce energetyczne, firmy chiskie masowo eksportuj take w rolnictwo,

drogownictwo, rozbudow przemysu. Cz politykw europejskich upatruje w Chinach skuteczne remedium na kryzys finansowy-gospodarczy Unii Europejskiej, chodzi o wikszy napyw chiskiego kapitau nawet do 1 bln euro, ktry mgby by pocztkiem nowej wsppracy midzy Chinami, Rosj a Uni. Problemy do rozwizania Nie oznacza to, e Chiny maj ju wszystkie atuty. Jeli podzieli dochd narodowy na jednego obywatela, wida, e Chiny czeka dalsza i mudna droga. Oznacza to, e przecitny dochd w USA czy w wysoko rozwinitych pastwach Unii jest 4-5 krotnie wikszy ni w Chinach. Przede wszystkim Chiny musz przebudowa rolnictwo, gdzie mimo wielkich sukcesw w produkcji zb i misa, wie jest w dalszym cigu zacofana, np. wydajno pracy amerykaskiego farmera jest kilkadziesit razy wiksza ni rolnika chiskiego. Jest to take problem urbanizacji i jej charakteru. W dalszym cigu koem zamachowym chiskiej gospodarki jest tania wiejska sia robocza (ok. 250 mln robotnikw sezonowych). Pozostaje problem wyrwnania poziomu ycia w miecie i na wsi, problem administracyjnej reglamentacji urodzin dzieci, rozwoju zaniedbanych prowincji zachodnich, zamieszkanych gwnie przez mniejszoci narodowe, wykorzystania energii solarnej itd. S to kwestie wymagajce gigantycznych rodkw i czasu na miar pokolenia. O problemach tych dyskutowano podczas 1 8. Kongresu KPCh. Yan Wenjing by jednym z najmodszych 26 delegatw reprezentujcych 250 mln rzesz robotnikw migrantw. Powiedzia m.in.: nie chcemy by adnymi migrantami, chcemy by nowoczesn generacj robotnikw przemysowych (China Daily, Nov. 21 , 201 2, s.8). Trzeba znie system hukou, dyskryminujcy pacowo, socjalnie i mieszkaniowo robotnikw ze wsi. Zdaniem dyskutanta, nowe pokolenie robotnikw-migrantw potrzebuje zrwnania warunkw ycia w miecie i na wsi, co bdzie z korzyci dla nich, ich rodzin i caego spoeczestwa. W Chinach rozwieraj si noyce midzy najbogatszym i najbiedniejszym decylem. Wspczynnik Giniego wynosi ok. 0,50, co jest alarmujce dla wadz. KPCh broni interesw chiskiej klasy robotniczej, ale czy wystarczajco skutecznie? Jako partia rzdzca musi mie na uwadze interesy innych klas i warstw, caego narodu, w tym take interesy odrodzonej narodowej buruazji. Na tej linii pogbia si walka klasowa w Chinach, klasa robotnicza liczy tam dobrze ponad 300 mln ludzi, w tym 1 60 mln w nowoczesnych gaziach przemysu, ale do KPCh w 2011 r. naleao tylko 7,0 mln (8,7%), a ich liczba zmniejszya si od 1 7. Kongresu w 2007 r. o prawie 1 mln. Najliczniejsz w partii jest klasa chopska 24,2 mln (30,0%). Kadry kierownicze i menadersko-techniczne w zakadach pracy liczyy 1 8,4 mln (23,0%), pracownicy aparatu pastwowego i partyj-

Stycze 201 3

BRZASK

P OLSKA

nego 6,8 mln (8,5%). Razem wic biurokracja zakadowa, pastwowa i partyjna liczyy 25,2 mln (31 ,5%). Rencici i emeryci 1 4,9 mln (1 8,0%), studenci 2,5 mln (3,1 %), przedstawiciele innych zawodw 6,2 mln (8,0%). Mona sdzi, e ostatnia kategoria to rednia i wielka buruazja, ktrej KPCh zezwolia, jeli uznaj statut i polityk partii na wstpowanie w jej szeregi. Jest to grupa nie wiele mniejsza ni robotnicy, ale ich wpyw na polityk partii jest bez wtpienia znacznie wikszy i stawiajcy pod znakiem zapytania deklarowane cele partii komunistycznej. Mwi o tym inne dane ze Zjazdu. Ogem wzio w nim udzia 2.270 delegatw, z tego 1 .584 wybranych zostao przez organizacje prowincjonalne, 300 przez organizacje wojskowe, 292 przez centralne agencje rzdowe i partyjne, 94 przez centralnie administrowane przedsibiorstwa (SOE) i instytucje finansowe. Ponad 2/3 delegatw penio funkcje kierownicze w partii, kobiety stanowiy 23%, mniejszoci narodowe 11 %, redni wiek delegata 52 lata. W Zjedzie wzio udzia tylko 1 69 robotnikw (7,4%), co i tak byo prawie 3 razy wicej ni w 2007 r. Na otwarcie Zjazdu delegaci odpiewali hymn narodowy Marsz Ochotnikw, na zakoczenie odegrano Midzynarodwk. Dane te zasuguj na komentarze, na co nie ma obecnie miejsca, dokumentuj one odrbno chiskiej drogi w budowie podstaw socjalizmu, pewn kontynuacj tradycji maoistowskich w skadzie socjalnym partii i wzrastajc rol czynnika urzdniczego, co wpisuje si w histori cywilizacji chiskiej, opartej na wartociach konfucjaskich. 93,5% delegatw legitymowao si dyplomem szk wyszych, a wic partia stawia na kadry wysoko wyksztacone, na proletariat umysowy, co jest uzasadnione rewolucj technotroniczn. Budowa podstaw socjalizmu w Chinach przebiega take w skomplikowanej sytuacji midzynarodowej, co take znalazo wyraz w dyskusjach kongresowych. Wspczesny wiat jest podzielony politycznie i ustrojowo. Korporacje kapitalistyczne w ramach globalizacji d do opanowania wiatowych rynkw i ciesz si poparciem swoich pastw narodowych. Pogbia si przepa midzy rozwinit Pnoc a zacofanym Poudniem, toczy si walka o dostp do zasobw ropy naftowej, gazu

i innych zasobw surowcowych i rynkw zbytu. Imperializm w ostatnich latach zmieni oblicze, ale on nadal dziaa i pokaza swj wilczy pysk w neokolonialnych wojnach w Iraku, Afganistanie, na Bliskim Wschodzie. USA po upadku ZSRR i socjalizmu w Europie ogosiy si superhegemonem w ramach new world order, ale obecnie po ponad 20 latach wida, e nie s w stanie utrzyma kosztw wiata jednobiegunowego, wycofuj si z Europy i decyduj si na obron wiodcego obecnie frontu strefy Pacyfiku. W tej sytuacji wiat ponownie sta si wielobiegunowy, wzrasta znaczenie wschodzcych potg, a wic Chin, Indii, Brazylii, Rosji i szerzej BRICSu, a w Europie Unii Europejskiej. Wymaga to od monych wiata przeformuowania strategii i taktyki, take wojskowej. Znaczenie Chin na arenie midzynarodowej Ronie znaczenie Chin jako mocarstwa wiatowego, jako nowego bieguna nie tylko gospodarczego. Chiny nie zrezygnoway ze strategicznych celw socjalizmu, zmieniy taktyk dochodzenia do nich, uruchomiy socjalistyczn gospodark rynkow, bdc pewnym novum nie tylko w praktyce, take w teorii marksistowskiej. Przede wszystkim maj inny stosunek do czynnika czasu, co wynika z kontynuacji ich cywilizacji. Okres przejciowy od kapitalizmu do socjalizmu ma w Chinach trwa nawet 1 00 lat (do 2049 r.). W zwizku z tym naley z wiksz uwag podej do ich koncepcji i planw rozwojowych, adaptacji marksizmu-leninizmu do warunkw chiskich, sinicizacji marksizmu i opracowania oryginalnych teorii rozwoju spoecznego czerpicych z marksizmu, lecz jednoczenie rozwijajcego go odpowiednio do warunkw i dowiadcze chiskich, do wymaga wspczesnej epoki, co wczeniej znalazo wyraz w maoizmie, teorii Deng Xiaopinga, teorii trzech reprezantacji i naukowego rozwoju. Uczeni europejscy i amerykascy maj okazj zastanowi si nad dotychczasowymi europocentrystycznymi paradygmatami naukowymi. Europocentryzm w polityce ju dawno min, w nauce jednak cignie si nadal, tymczasem praktyka rozwoju Chin, Indii i innych regionw tzw. 3. wiata wymaga innego spojrzenia.
Zbigniew Wiktor

Jeden z najwaniejszych elementw wspczesnej miejskiej infrastruktury stanowi komunikacja publiczna. Codziennie korzystaj z niej tysice mieszkacw, pracownikw, bezrobotnych, uczniw, studentw i emerytw. Jest bardziej efektywna oraz ekologiczna od indywidualnego transportu samochodowego. W wielu krajach promuje si j jako przyjazn ludziom i rodowisku. Niestety w Polsce wadze lokalne robi wszystko aby pogorszy dostp do transportu publicznego. Od nowego roku w najwikszych miastach wzrosy

P od wyka m i w tra n sp ort p u b l i czn y

ceny biletw, rednio od 1 0 do 30%. Najbardziej drastyczne podwyki, a o 50% miay miejsce w Krakowie. Jedynie w Opolu samorzd zdecydowa si na rezygnacj z nich i wiksz dopat budetow dla komunikacji miejskiej. W Warszawie od pocztku stycznia ceny biletw komunikacji miejskiej wzrosy o 1 5%. Kolejna podwyka planowana jest na rok 201 4, po niej najprawdopodobniej bd nastpne. Wadze miasta wytoczyy argument rosncych kosztw utrzymania autobusw, tramwajw i metra. W rzeczywistoci

P OLSKA

BRZASK

Stycze 201 3

jednak wynikaj przede wszystkim z obcicia przez rzdzc w Warszawie Platform Obywatelsk w nowym roku wydatkw z budetu miasta na transport publiczny o 1 90 mln zotych. Podwyki to wic nie tyle skutek wzrostu kosztw, ile przerzucenia na mieszkacw utrzymania komunikacji miejskiej, ktra staje si coraz bardziej skomercjalizowana, czyli mniej dostpna dla wikszoci ludzi. Zamilky ju nawet argumenty o koniecznoci rozbudowy taboru i uruchamiania nowych linii autobusowych. W rozkadach dokonano ci kursw, czyli za ubosz ofert ludzie s zmuszeni paci wicej. Dodatkowo tylko do marca obowizuje umowa z podwarszawskimi samorzdami dotyczca wsplnych biletw. Warszawski ratusz chce si z niej wycofa, co oznacza dodatkowe problemy dla mieszkacw podmiejskich miejscowoci, ktrzy bd zmuszeni do kupowania kilku rodzajw biletw, by moe nawet na t sam lini autobusow. W ramach cicia wydatkw ratusz chcia zlikwidowa nocne kursy metra w weekendy, co znacznie pogarszajc ukad komunikacyjny, przyniosoby bardzo niewielkie oszczdnoci. Wprawdzie pod wpywem protestw prezydent Hanna Gronkiewicz-Waltz zrezygnowaa z tego pomysu, ale wci planuje likwidacj lub skrcenie rnych tras autobusowych, zwaszcza na kierunkach podmiejskich. Kolejnym rdem oszczdnoci ma by prywatyzacja nastpnych linii autobusowych, poniewa prywatni podwykonawcy podobno s tasi od Zakadu Transportu Miejskiego. Negatywnie odbije si to na sytuacji kierowcw pracujcych w ZTM. Rwnie w Poznaniu od nowego roku zdroay bilety, jednorazowe z 2,6 z do 2,8 z. Wczeniej radni odrzucili obywatelski projekt uchway zamraajcej podwyki cen biletw, pomimo e organizacje spoeczne zebray pod nim ponad 1 5 tysicy podpisw mieszkacw. W miecie tym dodatkowym motywem podwyek sta si fatalny stan budetu. Po wydaniu ogromnych sum na promocj miasta podczas EURO 201 2 samorzd Poznania szuka pienidzy, ktrymi mgby podreperowa sytuacj finansow miasta. Ofiarami tej polityki stali si midzy innymi mieszkacy korzystajcy z komunikacji miejskiej. Podwyki cen biletw to kolejny element polityki lokalnej uderzajcy przede wszystkim w najbiedniejszych mieszkacw miast. Radni, zwykle sami nie korzystaj z komunikacji miejskiej, nie s w stanie zrozumie, e dla wielu osb podwyka nawet o kilkadziesit groszy, czy kilkanacie zotych w przypadku biletw miesicznych, oznacza konieczno rezygnacji z transportu publicznego albo jazdy bez biletu. Nie zdaj sobie rwnie sprawy, e rozwj miast jest uzaleniony midzy innymi od komunikacji zbiorowej. Komunikacja jest o wiele bardziej efektywna od indywidualnego transportu samochodowego. Jednym autobusem podruje kilkadziesit do nawet ponad

stu osb. Zajmuje on mniej miejsca ni kilkadziesit samochodw osobowych, przez co nie powoduje korkw na drogach, co jest szczeglnie istotne w tzw. godzinach szczytu. Autobusy, tramwaje, metro i pocigi podmiejskie o wiele mniej ni samochody osobowe zanieczyszczaj rodowisko naturalne. Komunikacja zbiorowa jest wic o wiele bardziej ekologiczna od samochodw osobowych. W wielu miastach na przykad w Londynie ogranicza si ruch samochodowy na rzecz zwikszania liczby autobusw czy czstotliwoci kursowania metra. Jest to sposb na walk z zanieczyszczeniem powietrza spalinami. W Polsce ma miejsce tendencja odwrotna, oznaczajca nacisk na nowe drogi dla samochodw oraz cicie wydatkw na transport zbiorowy. W Krakowie na przykad prowadzi to do czstego powstawania zjawiska smogu i pogorszenia jakoci ycia w miecie. Warto zwrci uwag rwnie na fakt, e w miastach, ktre podwyszaj ceny biletw uzyskane w ten sposb rodki nie s przeznaczane na modernizacj autobusw czy tramwajw. Nie musz one nawet trafi na cele zwizane z transportem publicznym. Komunikacja zbiorowa to czsto jedyny rodek transportu dla mieszkacw wielu podmiejskich miejscowoci, ktrzy na co dzie dojedaj nim do pracy czy szkoy. Jej komercjalizacja bdzie oznacza przede wszystkim likwidacj linii podmiejskich jako najduszych i generujcych najwiksze koszty. Podwyki cen biletw wywoay spoeczny opr. W Poznaniu poza zgoszeniem obywatelskiego projektu uchway powstaa inicjatywa Wielkopolskie Powstanie Komunikacyjne. 1 6 stycznia odby si dzie protestu, w ktrym kilkadziesit osb jedzio bez biletw jedn z linii tramwajowych. W trakcie akcji prowadzono akcj informacyjn skierowan do mieszkacw. W Warszawie z kolei akcj protestacyjn pod koniec zeszego roku zorganizowa WZZ Sierpie 80. Miaa si ona zakoczy przejazdem specjalnie wynajtego tramwaju, ktrym mona by podrowa bez biletu. Na jego wynajcie nie zgodzi si jednak Zarzd Tramwajw Warszawskich. Na miecie pojawiy si rwnie plakaty informujce o odwoaniu podwyek i zachcajce mieszkacw do dzwonienia w tej sprawie na infolini Zarzdu Transportu Miejskiego. W tym roku powstaa koalicja rnych organizacji lewicowych, zwizkowych i spoecznych, zbierajca podpisy pod obywatelskim projektem uchway odwoujcej podwyki. Przedstawiciele koalicji nie udz si, e zdominowana przez PO rada miasta zatwierdzi projekt, jednak traktuj zbieranie podpisw jako okazj do akcji informacyjnej. Obecnie zebrali ju kilka z potrzebnych 1 5 tysicy podpisw.
Beata Karo

Stycze 201 3

BRZASK

Wiesawa Toporowicz - zapomniana obecnie badaczka burzliwych i nader skomplikowanych dziejw polskiego, europejskiego i midzynarodowego ruchu robotniczego odnoszc si w jednym ze swoich tekstw do bezporedniej przyczyny i nastpnie przebiegu brutalnie i krwawo stumionego przez miujc spokj i porzdek reakcyjn i przeart nacjonalizmem buruazj robotniczego powstania zbrojnego, ktre miao miejsce w pierwszej poowie stycznia 1 91 9 roku w ogarnitej wrzeniem rewolucyjnym stolicy Niemiec - Berlinie stwierdzaa w tej kwestii: Zdymisjonowanie przez Rad Penomocnikw Ludowych ( Rada Penomocnikw Ludowych jako prowizoryczny rzd zostaa utworzona w dniu 1 0 listopada 1 91 8 r. Jej przewodniczcym zosta prawicowy, nacjonalistycznie nastawiony i szczerze nienawidzcy rewolucyjnej niemieckiej lewicy spod znaku Grupy (Zwizku) Spartakusa dziaacz SPD Friedrich Ebert. Jego praw rk zosta natomiast inny socjaldemokrata mianowicie Philipp Scheidemann, ktry rwnie szczerze nienawidzi wczesnej rewolucyjnej niemieckiej lewicy z R Luksemburg i Karolem Liebknechtem na czele - przyp. R. R.) w dniu 4 stycznia 1 91 9 roku prezydenta policji berliskiej Emila Eichhorna (przedstawiciela lewicowego skrzyda USPD), ktry zosta mianowany na to stanowisko przez Berliska Rad Delegatw Robotniczych, i desygnowanie na jego miejsce czonka SPD Eugena Erbsta doprowadzio do (...) zaostrzenia sytuacji i kilkudniowych walk zbrojnych w Berlinie. KPD i lewica USPD oceniy ten akt jako prb prowokacji ze strony Eberta, zmierzajc do umocnienia jego pozycji w stolicy i nasilenia walki z ruchem rewolucyjnym. Lewica wezwaa wic robotnikw do akcji protestacyjnej. W dniu 5 stycznia 1 91 9 roku rozpocz si strajk powszechny w Berlinie. Robotnicy nie ograniczyli si jednak do pokojowego protestu, lecz opanowali wiele gmachw publicznych, redakcje gazet SPD i gwny urzd telegraficzny. Nie udao im si jednak zaj Komendantury Miasta i Ministerstwa Wojny. Wieczorem powoano Tymczasowy Komitet Rewolucyjny z udziaem komunistw i lewicy USPD. Jego przewodniczcymi zostali: Georg Ledebour, Karol Liebknecht i Paul Scholze. W onie Komitetu nie byo jednolitego stanowiska, cz czonkw opowiadaa si bowiem za natychmiastowym obaleniem rzdu Eberta, cz za za podjciem z nim rokowa. Rzd zyskiwa wic na czasie i przygotowywa si do kontruderzenia. W istocie rzdzcej prawicy socjaldemokratycznej chodzio o sprowokowanie awangardy klasy robotniczej do przedwczesnego wystpienia. Siy lewicy, ktre wezway robotnikw do akcji protestacyjnej, nie miay penego rozeznania stopnia gotowoci berliskich mas robotniczych do walki, std

Z ostatniego artykuu Ry Luksemburg Porzdek panuje w Berlinie, Die Rote Fahne 14 stycznia 1919 r.

B y a m , j e s t e m , b d !

H ISTORIA

wahania i niezdecydowanie nie tylko czci dziaaczy lewicowego skrzyda USPD, ale i kierownictwa KPD. Wikszo czonkw kierownictwa KPD z R Luksemburg na czele nie nastawiaa si w pierwszych dniach wydarze styczniowych na zbrojne obalenie rzdu Eberta, susznie oceniajc, e takie haso byoby przedwczesne, gdy nie wcignoby do walki wikszoci klasy robotniczej w innych orodkach robotniczych Niemiec. Ponadto lewicy nie udao si pozyska poparcia wikszoci mas ludowych, zwaszcza chopstwa i onierzy. Bieg wydarze wcign jednak KPD do bezporedniej akcji, ale KPD nie przypuszczaa, e socjaldemokratyczny rzd zdecyduje si na krwaw rozpraw z robotnikami Berlina i siami rewolucyjnej lewicy. W dniu 6 stycznia 1 91 9 roku socjaldemokrata Gustav Noske uzyska penomocnictwo rzdu do zorganizowania si do walki z rewolucj i 1 0 stycznia oddziay wojskowe i korpusy ochotnicze, w znacznym stopniu zoone z zawodowych oficerw i podoficerw, ruszyy na Berlin. Przez trzy dni toczyy si walki uliczne; 1 4 stycznia opr robotnikw zosta zamany - stwierdzaa w swoim kompletnie dzi zapomnianym tekcie Wiesawa Toporowicz. Czternastego stycznia 1 91 9 roku, w dniu, w ktrym opr bohaterskich robotnikw berliskich - spartakusowcw zosta zamany z bogosawiestwem prawicy socjaldemokratycznej przez bdce z ni w sojuszu kontrrewolucyjne zainfekowane skrajnym nacjonalizmem Freikorpsy grupujce w swoich szeregach najzwyklejszych w wiecie patologicznych mordercw, kryminalistw i wszelkiego rodzaju nastawione antybolszewicko, patriotycznie szumowiny i mty ze spoecznego marginesu kompletnie pozbawione hamulcw moralnych i ludzkich odruchw na amach naczelnego organu prasowego Komunistycznej Partii Niemiec (KPD) - Die Rote Fahne (Czerwony Sztandar) ukaza si wymownie zatytuowany zwaywszy na tragiczne okolicznoci artyku: Porzdek panuje w Berlinie (Die Ordnung herrscht in Berlin). Jego autork bya wspzaoycielka KPD Ra Luksemburg - caym sercem i dusz, bezgranicznie oddana wwczas sprawie autentycznego i przy tym trwaego zwycistwa rewolucji niemieckiej . W artykule Porzdek panuje w Berlinie, ktry jak si miao nazajutrz okaza sta si jej ostatnim tekstem napisanym za ycia Ra Luksemburg podsumowuje gorzkie nauki rewolucji niemieckiej, szuka rde jej klski i rde jej przyszych nowych si ywotnych . C zatem zawiera jeeli chodzi o tre w ostatni artyku Ry Luksemburg? We wstpie ostatniej publikacji Ry Luksemburg znalazy si takie oto skierowane w specyficzny, otwarcie demaskatorski i pitnujcy sposb pod adresem triumfujcej prawi-

H ISTORIA

BRZASK

Stycze 201 3

cy socjaldemokratycznej i jej icie diabelskiego, krwawego sojusznika (wsplnika) reakcyjnej soldateski i wyranie przepenione nad wyraz gorzk, zgryliw i w peni uzasadnion pogardliw ironi uwagi. Brzmiay one nastpujco: Porzdek panuje w Berlinie! - oznajmia z triumfem buruazyjna prasa, oznajmiaj Ebert i Noske, oznajmiaj oficerowie zwyciskich oddziaw, ktre drobnomieszczaska gawied Berlina pozdrawia powiewajc chusteczkami i wiwatujc na ich cze. Sawa i honor ora niemieckiego zostay uratowane przed histori wiata. Sromotnie pobici we Flandrii i w Argonach, zrehabilitowali si wspaniaym zwycistwem nad (...) spartakusowcami (...) kto bdzie pamita w obliczu tak wspaniaych czynw haniebne klski poniesione w walkach z Francuzami, Anglikami i Amerykanami? Wrg nazywa si Spartakus, a miejscem, gdzie nasi oficerowie umiej zwycia, jest Berlin - stwierdzaa bez ogrdek z wyczuwalnym tu a nazbyt wyjtkowo gorzkim przeksem Ra Luksemburg po czym dodawaa nastpnie i tu z kolei ju z wyczuwalnym w tle rzecz warta podkrelenia optymizmem jak przystao na uwiadomion, dojrza i konsekwentn w dziaaniu rewolucjonistk szczeglnie wyczulon na polityczn lepot i ograniczony horyzont mylowy klasowego, reakcyjnego przeciwnika, e: triumfujcy zwycizcy nie dostrzegaj, e porzdek, ktry trzeba (...) utrzymywa za pomoc krwawych rzezi, niepowstrzymanie zblia si ku swemu historycznemu losowi, ku swojej zagadzie . Sowo zwycizcy wzite tu przez R Luksemburg celowo w cudzysw oznaczao ni mniej ni wicej, i kontrrewolucyjna reakcja odniosa jej zdaniem tylko i wycznie iluzoryczny i tym samym kompletnie nietrway sukces. Na przysowiow krtk met. Ra Luksemburg jako uwiadomiona marksistka, ktra kierowaa si w swoich analizach spoeczno politycznych wycznie zasadami naukowego socjalizmu a nie emocjami czy te metafizycznymi dywagacjami i banialukami doskonale o tym wiedziaa. Nie wiedzieli o tym natomiast przywracajcy wtedy porzdek a kierujcy si zwierzc nienawici do niemieckich bolszewikw rzenicy w mundurach z elaznym krzyem na piersi. Ostatnia publikacja Ry Luksemburg skierowana bya przede wszystkim i to warto podkreli do rewolucyjnych niemieckich proletariuszy bohaterw styczniowego powstaczego zrywu. Pobitych zdaniem Ry Luksemburg militarnie, ale nie politycznie. Czym by ten ostatni, spartakusowski tydzie w Berlinie, co przynis nam, czego nas uczy? - zapytywaa ich wspzaoycielka rewolucyjnej KPD i od razu zwracaa im przy tej okazji wymown w swojej treci uwag, e: Jeszcze w toku walk, wrd zwyciskiego wycia wrogw rewolucji musz rewolucyjni proletariusze zda sobie spraw z tego, co si stao, zmierzy wielk historyczn miar wydarzenia i ich rezultaty . Zdaniem Ry Luksemburg na krwawo stumione

berliskie powstanie robotnicze naleao spojrze tak jak na kadego uwiadomionego marksist przystao w tym momencie to jest chodnym, analitycznym i przede wszystkim samokrytycznym okiem. Jakiekolwiek zdominowane przez niezdrowe emocje podejcie do tej wanej kwestii byo w jej przekonaniu nie wskazane i po prostu szkodliwe. Ra Luksemburg jako dowiadczona rewolucjonistka i uwiadomiona marksistka przypominaa w zwizku z powyszym niemieckim proletariuszom, e: Rewolucja nie ma ani chwili do stracenia, prze dalej poprzez otwarte jeszcze groby (...) ku swoim wielkim celom. Pierwszym zadaniem bojownikw o midzynarodowy socjalizm jest uwiadomienie sobie jej kierunkw, jej drg - z naciskiem podkrelaa w swojej publikacji Ra Luksemburg. W dalszej czci swojego artykuu nawizujc do tragicznych rezultatw styczniowego powstania w Berlinie Ra Luksemburg zapytywaa: Czy moliwe byo ostateczne zwycistwo rewolucyjnych proletariuszy w tym starciu, czy mona byo spodziewa si obalenia rzdu Eberta Scheidemanna i ustanowienia dyktatury socjalistycznej? . Jej odpowied na tak postawione pytanie brzmiaa nastpujco: Na pewno nie, jeeli si wemie pod uwag wszystkie decydujce momenty. Ju taka sama przez si bolesna sprawa rewolucji w danej chwili, jak niedojrzao polityczna mas onierskich, ktre wci jeszcze daj si wykorzystywa oficerom do wrogich ludowi, antyrewolucyjnych celw, dowodzi, e trwae zwycistwo rewolucji w tym starciu nie byo moliwe. Ale z drugiej strony ta niedojrzao wojska jest jedynie wyrazem oglnej niedojrzaoci rewolucji niemieckiej - otwarcie przyznawaa z du doz krytycyzmu a przy tym realistycznie i trzewo rzecz ujmujc i oceniajc autorka publikacji, ktra bdc w peni wiadoma gbokiej, politycznej niedojrzaoci wczesnego stadium rewolucji niemieckiej nie omieszkaa zwrci w tym kontekcie take uwag na oczywisty dla niej jako marksistki fakt, e: walki ekonomiczne, waciwe wulkaniczne rdo rewolucji, zasilajce bezustannie rewolucyjn walk klasow, znajduj si dopiero w pocztkowym stadium rozwoju. Wszystko to dowodzi, e w chwili obecnej nie mona byo jeszcze liczy na ostateczne, trwae zwycistwo - konstatowaa na amach swojej publikacji cay czas twardo stpajca po ziemi, unikajca uprawiania bajkopisarstwa rewolucjonistka i polityczna realistka zarazem. W zwizku z powyszym publicystka Die Rote Fahne drc temat o posugujc si przy tym cile marksistowskim podejciem znw zapytywaa: Czy std wynika, e walka w cigu ostatniego tygodnia bya bdem? Jeliby tu chodzio o zamierzone uderzenie, o tzw. pucz - to tak. Ale co byo punktem wyjcia walk ostatniego tygodnia? Tak jak we wszystkich dotychczasowych wypadkach (...) brutalna prowokacja ze strony rzdu! (...) atak na berliskie prezydium policji sta si przyczyn wszystkich dalszych wydarze - zaznaczaa R. Luksemburg i wy-

10

Stycze 201 3

BRZASK

H ISTORIA

janiaa jednoczenie przywoujc tu bezporedni przyczyn wybuchu robotniczego powstania, e: Postawieni przed faktem bezczelnej prowokacji Ebertw i Scheidemannw rewolucyjni robotnicy byli zmuszeni chwyci za bro. Co wicej, natychmiastowe odparcie napaci z ca energi byo spraw honoru rewolucji; w przeciwnym wypadku kontrrewolucja zostaaby zachcona do dalszych atakw, a rewolucyjne szeregi proletariatu i moralny kredyt rewolucji niemieckiej w Midzynarodwce zostayby zachwiane. Natychmiastowy odpr mas berliskich by tak spontaniczny i zdecydowany, e moralne zwycistwo od pierwszej chwili byo po stronie ulicy - stwierdzaa R. Luksemburg, ktra nie ukrywaa w swojej publikacji szczerego, gbokiego i autentycznego szacunku dla bohaterskiego i walecznego berliskiego proletariatu a w szczeglnoci dla jego wewntrznej niespoytej siy i mocy bojowej, ktr okaza on podczas styczniowego powstania. O zdrowym instynkcie, o wewntrznej niespoytej sile proletariatu berliskiego wiadczyo zdaniem Ry Luksemburg przede wszystkim to, e: nie zadowoli si on przywrceniem Eichhornowi jego stanowiska, e spontanicznie uderzy na inne gniazda kontrrewolucji: na siedzib buruazyjnej prasy, rzdowe biura informacyjne, Vorwrts . W gbokim przekonaniu trzewo i nad wyraz krytycznie patrzcej wwczas na otaczajc j rzeczywisto spoeczno polityczn Ry Luksemburg wszystkie te kroki mas robotniczych wypyway z instynktownego przekonania, e kontrrewolucja tez nie uspokoi si po poniesionej porace i wystpi do generalnej prby si . W swojej publikacji z 1 4 stycznia 1 91 9 r. Ra Luksemburg zaprezentowaa ponadto niezwykle interesujce szczeglnie z dzisiejszego punktu widzenia uwagi i refleksje w kontekcie nieatwego w interpretacji zagadnienia rewolucji socjalnej. Brzmiay one nastpujco. Po pierwsze: Rewolucja nie rozwija si bez przeszkd, w otwartym polu, wedug przemylnego planu strategw . Jej przeciwnicy maja te inicjatyw, ba, wykazuj jej z reguy wicej ni sama rewolucja . Po drugie: Wewntrznym prawem ycia rewolucji jest: nigdy nie poprzestawa na dokonanych krokach, nie popada w bierno. Najlepsz obron jest zdecydowany atak. Ta elementarna zasada wszelkiej walki potwierdza si na kadym kroku rewolucji . Po trzecie: Gdy jasno okreli si podstawowy problem rewolucji - a jest nim w tej rewolucji obalenie rzdu Eberta Scheidemanna jako pierwszej przeszkody na drodze do zwycistwa socjalizmu wtedy ten podstawowy problem cigle wyania sie w caej swej aktualnoci, kady poszczeglny epizod walki z nieodwracalnoci prawa natury stawia go w caej rozcigoci, niezalenie od tego, czy rewolucja jest przygotowana do jego rozwizania, czy sytuacja jest dojrzaa, czy nie. Przecz z rzdem Eberta Scheidemanna ! - haso to wyania si nieuchronnie przy kadym kryzysie rewolucyjnym jako jedyna wy-

czerpujca formua wszystkich poszczeglnych konfliktw i dziki temu, dziki swej wewntrznej obiektywnej logice czy kto chce, czy nie zaostrza kady epizod walki do ostatecznych granic . I wreszcie po czwarte: rewolucja jest jedyn forma wojny to jest rwnie jej szczeglnym prawem yciowym w ktrej ostateczne zwycistwo moe zosta przygotowane jedynie przez szereg klsk . W dalszej czci swojego artykuu Ra Luksemburg zwracajc si do niemieckich robotnikw postanowia uwzgldniajc bolesny z historycznego punktu widzenia dla proletariatu motyw klski udzieli odpowiedzi na nastpujce pytanie: Co ukazuje nam caa historia wspczesnych rewolucji i socjalizmu?. W odpowiedzi na tak sformuowane pytanie rewolucjonistka wyliczajc historyczne przykady stwierdzia wprost, bez ogrdek: Pierwszy pomie walki klasowej w Europie: powstanie tkaczy lioskich w 1 831 r. skoczyo si cik klsk. Ruch czartystowski w Anglii klsk. Powstanie proletariatu paryskiego w czerwcu 1 848 r. skoczyo si druzgocc klsk. Komuna Paryska skoczya si straszliw klsk. Caa droga socjalizmu o ile chodzi o walki rewolucyjne usana jest samymi klskami - konstatowaa szczerze nie owijajc w przysowiow bawen w icie proletariacki sposb R. Luksemburg. Zdaniem wspzaoycielki Komunistycznej Partii Niemiec rewolucyjnemu proletariatowi dowiadczajcemu na wasnej skrze co pewien czas wyjtkowo bolesnych klsk militarnych nie wolno byo z historycznego punktu widzenia rezygnowa pod adnym pozorem z kontynuowania walk o swoje spoeczno polityczne wyzwolenie z kapitalistycznych pt bowiem paradoksalnie zdaniem Ry Luksemburg historia tych walk niepowstrzymanie prowadzi krok za krokiem do ostatecznego zwycistwa! Gdzie bylibymy dzi bez tych klsk, z ktrych czerpiemy dowiadczenie historyczne, poznanie, si i ideowo? Dzi, w przededniu ostatecznych bitew proletariackiej walki klasowej, opieramy si wanie na tych klskach: adna z nich nie jest dla nas obojtna, kada jest czci naszej siy i wiadomoci celu - podkrelaa z wyczuwalnym i wcale nienaiwnym zwaywszy na okolicznoci optymizmem Ra Luksemburg, ktra w ten sposb wyranie dawaa wwczas do zrozumienia niemieckiemu proletariatowi, e ten przegra jedynie bitw, ale polityczn wojn klasow z kontrrewolucyjna buruazj mia toczy przecie dalej. Zgodnie z gbok pozbawion metafizycznych bzdur historyczn logik. Ra Luksemburg stawiaa tu spraw jasno. Niemiecki proletariat mwic wspczesnym nam jzykiem musia bo nie mia wwczas innego wyjcia, bo to bya historyczna konieczno pozbiera si do przysowiowej kupy, zacisn zby, pici i dalej walczy. Musia by twardy ! adne, bezproduktywne w istocie rozczulanie si nad swoim losem nie wchodzio tu zdaniem Ry Luksemburg w rachub. Taka postawa bowiem w ogle nie wzmacniaa, ale jedynie

11

H ISTORIA

BRZASK

Stycze 201 3

niebezpiecznie osabiaa wewntrznie proletariat. W zwizku z powyszym dziaaczka staraa si uwiadomi dodatkowo niemieckiemu rewolucyjnemu proletariatowi wieo dowiadczonemu nie pierwsz, ale i nie ostatni klsk militarn, e: Z walkami rewolucyjnymi dzieje si wprost przeciwnie ni z walkami parlamentarnymi. W cigu ostatnich 40 lat mielimy w Niemczech jedynie same zwycistwa parlamentarne, kroczylimy wprost od zwycistwa do zwycistwa. A rezultatem ich bya poniesiona w dniu wielkiej historycznej prby, 4 sierpnia 1 91 4 r., niweczca wszystko klska polityczna i moralna, niesychany krach, bezprzykadne bankructwo. Rewolucje natomiast przynosiy nam dotychczas jedynie same klski, ale te nieuniknione klski daj nam najpewniejsz gwarancj przyszego zwycistwa ostatecznego - zaznaczaa autorka publikacji, w ktrej przekonaniu nic jeszcze nie byo wwczas z proletariackiego punktu widzenia ani stracone ani tym bardziej ostatecznie przesdzone. W jej sowach w ogle nie czu byo jakiejkolwiek nuty rezygnacji ani tym bardziej zwtpienia w suszno idei socjalizmu. Wrcz przeciwnie. Bi od nich i nadal bije ogromny przesiknity bezkompromisowoci i gbok wiar w suszno socjalistycznej sprawy zdrowy rewolucyjny optymizm. Sowa Ry Luksemburg byy ponadto swoista zacht do kontynuowania walki, ktra pomimo czsto niesprzyjajcych okolicznoci i dramatycznych kryzysw ma sens i spoeczno polityczne uzasadnienie. Walki o lepsz bo socjalistyczn przyszo. Ra Luksemburg wiadomie i celowo podejmujc w swojej publikacji analiz motywu klski nie omieszkaa zaznaczy w tej kwestii, e: Wane jest to, w jakich okolicznociach zostaa poniesiona ta czy inna klska: czy nastpia ona wskutek tego, e rwca naprzd energia bojowa mas rozbia si o tam niedostatecznej dojrzaoci przesanek historycznych, czy te przez to, e akcja rewolucyjna zostaa sparaliowana przez wasn poowiczno, niezdecydowanie, sabo wewntrzn - podkrelaa Ra Luksemburg. Z powyej przytoczon konstatacj cile powizane byy dwa pytania postawione przez autork kocwce artykuu. Pierwsze: Jak wyglda klska naszego tzw. tygodnia spartakusowskiego w wietle powyszych zagadnie? oraz drugie pytanie: Czy bya klsk spowodowan wybuchem energii rewolucyjnej w niedostatecznie dojrzaej sytuacji, czy te klsk z powodu saboci i poowicznoci dziaania?. W odpowiedzi Ra Luksemburg, ktra od pocztku swojej dziaalnoci w szeregach rewolucyjnego nurtu socjaldemokracji gboko wierzya w potn moc tkwic i rosnc z kadym dniem w socjalistycznie uwiadamianych masach proletariackich stwierdzaa przypominajc przy okazji swoje konsekwentnie rewolucyjne credo: I jedno, i drugie. Dwoisty charakter tego kryzysu, sprzeczno midzy energicznym zdecydowa-

nym, ofensywnym wystpieniem mas berliskich a niezdecydowaniem, lkliwoci, poowicznoci berliskiego kierownictwa jest cech szczegln ostatnich wydarze. Kierownictwo zawiodo. Ale moe i musi powsta nowe kierownictwo wyonione przez masy i spord mas. Masy s czynnikiem decydujcym, s opok, na ktrej wzniesione zostanie ostateczne zwycistwo rewolucji. Masy stany na wysokoci zadania, uczyniy z tej klski kolejne ogniwo owych historycznych klsk, ktre stanowi dum i si midzynarodowego socjalizmu. I dlatego z tej klski wyronie przysze zwycistwo - przewidywaa Ra Luksemburg przepeniona optymizmem pomimo tragicznych okolicznoci. Ostatni artyku Ry Luksemburg koczy si przestrog zaadresowan w stron triumfujcej wwczas pijanej zwycistwem kontrrewolucyjnej niemieckiej buruazji, ktra zdaniem wspzaoycielki KPD bya kompletnie niewiadoma, i odniesione przez ni wanie zwycistwo byo jedynie pozorne i prdzej czy pniej w ostatecznym, dziejowym rozrachunku zgodnie z logik procesu historycznego obrci si ono z caym impetem i gwatownoci przeciwko niej: Porzdek panuje w Berlinie ! O ndzne zbiry! Wasz porzdek jest zamkiem na lodzie. Rewolucja juz jutro znowu wrd grzmotw do gry si wzniesie i ku waszemu przeraeniu i wrd dwikw surm oznajmi: B y a m, j e s t e m, b d ! . Nazajutrz, 1 5 stycznia 1 91 9 r. Ra Luksemburg zostaa aresztowana, brutalnie pobita i nastpnie zamordowana w bestialski sposb (zatuczona kolb karabinu) przez polujc tego dnia po Berlinie na czerwonych jedn z bojwek Freikorpsu. Dzi, u schyku 201 2 r. gdy zblia si kolejna tym razem 94. ju rocznica jej mczeskiej mierci my - ludzie ideowej, antykapitalistycznej lewicy mamy moralny obowizek, od ktrego nie wolno nam si uchyla bez wzgldu na okolicznoci, aby cay czas pamita o tej bohaterskiej kobiecie rewolucjonistce, ktrej obcy by w dziaalnoci politycznej zgniy kompromis, oportunizm, konformizm, drobnomieszczaska obuda i hipokryzja, a ktra powicia cakowicie swoje ycie konsekwentnej walce z kapitalizmem - patologicznym z natury systemem plugawicym i niszczcym wszystko co wartociowe i autentycznie pikne w czowieku; walce o Inny, Lepszy, Socjalistyczny wiat. wiat bez faszywych, kamliwych pseudo wartoci z bawochwalczym kultem pienidza na czele; wiat bez wulgarnego wyzysku czowieka przez czowieka; bez kapitalistycznych i tym samym bezmylnych prniakw i cynicznych, przeartych egoizmem pasoytw yjcych jak gdyby nigdy nic na koszt ludzi pracy; wiat bez prymitywnego rasizmu i nietolerancji; bez nacjonalistycznej trucizny; bez ksenofobii; militaryzmu, imperializmu, szowinizmu, bez obraajcego inteligencj jednostki obskuranckiego rodem z gbokiego redniowiecza odmdajcego klerykalizmu i rwnie odmdaj-

12

Stycze 201 3

BRZASK

H ISTORIA

cej dewocji, wiat bez przeraajcej umysowej ciemnoty i zacofania, na ktrych eruj niczym spy kapitalistyczni manipulatorzy, kombinatorzy, lichwiarze i inni pozbawieni skrupuw nacigacze. Ta szlachetna, gboko humanistyczna wizja wiata, w ktrym czowiek nie bdzie wstydzi si by czowiekiem, a ktrej konsekwentnie a do swojej tragicznej mierci pozostawaa wierna w swojej dziaalnoci Ra Luksemburg, a ktrej z kolei to wizji na imi Socjalizm

nie stracia wcale pomimo upywu czasu na aktualnoci i ywotnoci. Dzi, u schyku 201 2 r. r. tak jak w 1 91 9 r. nadal cierpliwie czeka ona na swoj pen i ostateczn realizacj. Byam, jestem, bd ! - Niech te trzy sowa nieustannie nam o tym przypominaj bo przecie kapitalizm nie jest wieczny!
Ryszard Rauba

Termin polityka historyczna pojawi si po raz pierwszy w szerszym dyskursie publicznym w okolicach zwycistwa w wyborach prezydenckich Lecha Kaczyskiego. Pojcie to, uywane przez jego zwolennikw z pozytywn konotacj, oznaczajce wedug encyklopedycznej definicji ksztatowanie wiadomoci historycznej spoeczestwa celem zjednoczenia go wok danych programw politycznych, byo wwczas wizane z czarno-bia wizj historii najnowszej propagowan przez jego obz polityczny. Myl ta nie bya jednak nowa zostaa rozpropagowana w Niemczech przez konserwatyst, byego czonka NSDAP, Carla Schmidta. Jednak w rzeczywistoci cezura pojawienia si tego terminu w dyskursie publicznym nie ma wikszego znaczenia. De facto nowa polityka historyczna z wyranym kierunkiem antykomunistycznym, stopniowo i konsekwentnie realizowana tak, by zohydzi w spoecznej wiadomoci wszystko cokolwiek wie si z komunizmem, zacza si w Polsce duo wczeniej, u schyku PRL. Przejmujca stopniowo coraz wicej wadzy i wpyww dawniejsza opozycja solidarnociowa przy milczcej zgodzie dotychczasowego kierownictwa zwizanego z aparatem partyjno-pastwowym, przystpia do dziea z icie machiavellicznym zafaszowaniem rzeczywistych dalekosinych celw, jakie zamierzaa osign krok po kroku rugujc pami o tradycjach walki o wyzwolenie narodowe i spoeczne. Pierwsz udan prb nowi wodarze przeprowadzili, ogaszajc publicznie, e w zwizku z planowan budow linii metra, majc przechodzi przez pl. Dzieryskiego, jego pomnik zostanie przeniesiony w inne miejsce. W telewizji pojawi si minister pracy i polityki socjalnej, Jacek Kuro, ktry stwierdzi, e przesunicie pomnika polskiego rewolucjonisty i internacjonalisty jest wymuszone przez ow majc si rozpocz budow. W rzeczywistoci wczorajsi opozycjonici, cho nierzadko, podobnie jak np. sam Kuro dawniej

N owa p ol i tyka h i storyczn a od zwi e rci e d l e n i e m p a n owa n i a kl a sowe g o b u ru a zj i

twierdzcy, e s komunistami, doskonale wiedzieli, jaki wizerunek Dzieryskiego, ale i innych dziaaczy polskiego ruchu robotniczego utrwalali sami, nierzadko korzystajc z pomocy materialnej pochodzcej z zachodnich sub specjalnych publikujc w tzw. drugim obiegu broszury, w ktrych bez rzetelnego aparatu krytycznego, by on przedstawiany jako zdrajca i czerwony kat. Ten zafaszowany wizerunek pomijajcy zrcznie fakty i konteksty zwizane z dziaalnoci i kierunkiem dziaa, ktry stara si realizowa Dzieryski narodzi si jeszcze w okresie dwudziestolecia midzywojennego w publicystyce take beletrystycznej przedstawiajcej go jako nieludzkiego morderc lubujcego si w zadawaniu wyszukanych tortur, zdolnego do kadego okruciestwa. Trzeba przyzna, e wypaczenia okresu stalinizmu take odegray niepoledni rol w uwiarygodnieniu i utrwaleniu tej legendy. Solidarnociowcy mieli pen wiadomo, jakie konsekwencje moe mie, zapewne nie bez odpowiedniej reyserii wydarze i nastrojach antyradzieckich, tego rodzaju wiadomo puszczona w obieg publiczny. Aczkolwiek wedug publikowanych potem w cigu najbliszych lat prasowych informacji robotnicy, ktrzy mieli rozmontowywa pomnik, czuli jeszcze wwczas autentyczny al wobec wykonania usunicia pomnika rewolucjonisty. Serce im si pono krajao stwierdza nie bez ironii pod adresem tej postawy Wprost na pocztku lat 90 w jednym z artykuw omawiajcych pokrtce dziaania zwizane z usuwaniem pomnikw komunistw, ktre zapocztkowao obalenie pomnika Dzieryskiego. Wydarzenie przeniesienia pomnika, ktre spontanicznie okazao si jego zburzeniem i pokawakowaniem przy rwnie spontanicznym aplauzie przeszo do hagiografii antykomunistycznej, kreowane nie bez przyczyny jako symbol koca komunizmu. By to dopiero pocztek, jak wspomniaem take egzekucji pomnikw dziaaczy ruchu robotniczego, tym razem ju bez owijania

13

H ISTORIA

BRZASK

Stycze 201 3

w bawen, e miao to suy odkamywaniu historii. W ten sposb usunito pomniki m.in. Juliana Marchlewskiego, Marcelego Nowotki, Karola wierczewskiego i wielu innych rewolucjonistw. Kolejnym etapem utrwalania nowej polityki historycznej byy, przeprowadzone pomidzy 1 989 a 1 992 r., planowe czystki w bibliotekach publicznych, majce na celu usunicie z ksigozbiorw ksiek opisujcych nie tylko drog yciow i ksztatowanie przekona wybitnych dziaaczy ruchu robotniczego i dziaaczy spoecznych, ale take caego stanu bada naukowych dotyczcych materialnej kondycji spoeczestwa, rozpatrujcych rozwarstwienia klasowe na przestrzeni wiekw. Z okresem o ktrym mwi, wie si dla mnie take wspomnienie osobiste, obrazujce stan wiadomoci modych Polakw wychowywanych w rodzinach antykomunistycznych. W roku 1 989 jeden z kolegw z czwartej klasy szkoy podstawowej zada mi z ironiczn min pytanie retoryczne zwizane z moimi ksztatujcymi si ju wwczas zainteresowaniami histori polskich rewolucjonistw: Ty Dawid oczywicie jeste za parti ?. Zgupiaem, interesowaa mnie bowiem historia bojownikw o wyzwolenie narodowe i spoeczne, w mojej niespena 1 2-letniej wiadomoci nie miaa ona zwizku z obecn wadz. Za ktr parti ? No parti pada odpowied kolegi czerwienicego si ze zoci z byle pretekstu Hitler, Stalin [ nastpnie pado ile nazwisk polskich dziaaczy] to partia. Jak wida uczono dzieci, e jest jaka partia, ktra utosamia wszystko co najgorsze, ma nawet zwizek z Hitlerem Rwnolegle do akcji w bibliotekach i obalania pomnikw dziaaczy, przeprowadzono take kampani zmian nazw ulic. Wikszo dziaaczy komunistycznych bya dla nowej wadzy niegodna ulicy swego imienia. Mimo, e argument jaki pniej pojawi si w antykomunistycznej retoryce, e sama przynaleno do partii rewolucyjnej bd komunistycznej rozstrzyga o potpieniu danej postaci, argument ten jednak ju wwczas si pojawia w odniesieniu do dziaaczy ideowej poprzedniczki i midzywojennej imienniczki Komunistycznej Partii Polski z jednoznaczn konotacj: to zdrajcy. Doda trzeba, e zamknito take placwki naukowe zajmujce si badaniami historii spoecznej i klasowej, a publikacje, ktre byy ju zapowiedziane i przygotowane do druku, jak biografia Juliana Marchlewskiego pira prof. Feliksa Tycha, zoona ju w Ossolineum zostaa wycofana z drukarni. Niedawno wyszed tom dziennikw innego historyka, prof. Jana Sobczaka pisany w okresie tego przeomu. Jest on ciekawym wiadectwem poka-

zujcym, e now czarno-bia wizj historii zaczynali przejmowa i w ni szczerze, jak si wydaje, wierzy nawet dawniejsi zwolennicy socjalizmu. Profesor przebywajcy wwczas w ZSRR i oceniajcy na wczeniejszych kartach dziennika bardzo surowo pierestrojk, jako totalne i amoralne zerwanie z ide, stopniowo sam zaczyna dowiadywa si nowych rzeczy. W jednym z czynionych na gorco zapisw podaje, e dowiedzia si rzeczywicie strasznych rzeczy jakie miay miejsce po Rewolucji Padziernikowej. Sobczak zaznacza w tym miejscu, e jeszcze nie wie co na to Dzieryski i jak pisze, moi polscy dziaacze, ktrych biografiami si zajmowa. W innym miejscu stwierdza, e jest za spoecznymi przemianami, ktre niesie socjalizm, ale przeciw terrorowi, zupenie tracc z pola widzenia , kto ten terror rozpta. Jednoczenie jednak do dzielnie opiera si przez swoje zapiski z tego tomu budzcym jego niesmak prbom przedstawiania Fidela Castro jako ywe curiosum, co pokazuje pewne rozdarcie moralne towarzyszce jeszcze wczenie niektrym polskim inteligentom, dawniej jednoznacznie deklarujcym swoje poparcie dla komunizmu. Kolejny etap planowej nowej polityki historycznej wie si z powoaniem w styczniu 1 999 r. Instytutu Pamici Narodowej , ktry poprzez czenie kompetencji naukowych i ledczych doprowadzi odgrzewane z mc carthystowskich wzorcw polowania na antykomunistyczne czarownice, wic biece rozgrywki polityczne z historycznymi zaszociami do perfekcji. Obecnie mamy kolejny etap atakw na ide komunistyczn. Po nieudanej akcji doprowadzenia do penalizacji symboli komunistycznych w postaci odnonego zapisu w art. 256 Kodeksu Karnego, zakwestionowanej nawet przez Trybuna Konstytucyjny, radni warszawscy maj rozpatrzy projekt zmian kilkunastu ulic w Warszawie majcych patronw zwizanych z lewic, wrd ktrych znalaz si m. in. obroca przedwojennych winiw politycznych Teodor Duracz, czy dziaacze tacy, jak Julian Brun czy Gustaw Reicher Rwal. Przedmiotem zainteresowania radnych jest te znajdujca si w Biaoce ul. Waltera, czyli gen. Karola wierczewskiego. Wystarczy jednak przejrze uwanie map Warszawy, by zda sobie spraw, e jedynie ograniczona wiedza antykomunistycznych poprawiaczy historii pozwala ocale ulicom innych wybitnych dziaaczy, jak np. Piotr Bardowski czy Henryk Baron. Antykomunistyczna polityka historyczna dosza do tego, e zohydza ju pojcie rewolucja, nawet gdy chodzi o rewolucje przedsocjalistyczne. Do tego co pisze si o komunie paryskiej, powoujc si na opinie o niej arystokratw i buruazji, dosza wizja

14

Stycze 201 3

BRZASK

P OLSKA

jakobinw o szpetnych twarzach kreowana np. przez publicyst i biznesmana polonijnego Alexa Storoynskiego w jego narracji ksiki biograficznej Kociuszko ksi chopw. Prno wrd tych twarzy szuka nazwiska Jakuba Jasiskiego, przywdcy powstania kociuszkowskiego w Wilnie i czoowego polskiego jakobina, ktrego nazwisko w tej ksice w ogle nie istnieje. Rewolucja budzi obawy i przeraenie u Kociuszki nawet wwczas, gdy o czym Storozynski si nie zajknie dekapitowani s jakobini przez yrondystowsk reakcj. Sam Storozynski niezmiennie oskarajc jakobinw potwierdza tylko, e krew leje si ulicami. Podsumowujc to, co omwilimy dotychczas, trzeba zauway, e zjawisko antykomunistycznej

historiografii jest cile zwizane z tym jaka klasa spoeczna uzyskaa wadz ekonomiczno-spoeczn, ma take monopol ksztatowania wizji historii, z ktrego buruazja korzysta chtnie i bez adnych ogranicze, ani skrupuw. Celem naszej partii powinno by systematyczne odkamanie historiografii, tak by ksztatowaa ona take nasz wiadomo wasnych korzeni, przy uwzgldnieniu zarwno sukcesw, jak i poraek, by uczy si ycia z historii, a nie traktowa j jako pole biecych rozgrywek. T postaw naleao by zaszczepia take innym. Przecie ju w staroytnoci twierdzono, e historia winna by nauczycielk ycia.
Dawid Jakubowski

Ostatnie wydarzenia jakich mielimy okazj dowiadczy z okazji dwch rocznic, ktre miay miejsce w Polsce napawaj lkiem przed przyszymi kierunkami ycia politycznego w kraju nad Wis. Faszyzujce tendencje tak zwanych prawdziwych polskich patriotw widoczne s ju od pocztku lat 90-tych jednak nigdy dotd nie byy a tak silne. Legalizacja przez wadze III RP organizacji takich jak Modzie Wszechpolska czy Obz Narodowo-Radykalny u progu zmian ustrojowych okazaa si by bdem brzemiennym w skutkach a uporczywa tolerancja poczyna tego typu nacjonalistycznych organizacji w niedugim czasie moe okaza si katastrof moraln i polityczn. Oczywicie wybryki, jakich dopuszczali si nasi brunatni patrioci s znane wszystkim od przeszo dwudziestu lat i nie byy one dotychczas niczym wicej ni zasugujcym na potpienie zachowaniem balansujcym na pograniczu rozgoryczenia obecn sytuacj w kraju, jawnej indolencji historycznej i choroby psychicznej. Jednake, gdy grupy modziey spod znaku piciu piw zostay skonsolidowane przez sekt smolesk Jarosawa Kaczyskiego z rwnie skrajnymi rodowiskami fundamentalistw katolickich i chuliganw stadionowych doszo do powstania icie piorunujcej mieszanki, ktrej ju nie mona lekceway i patrze si na ni, co najwyej z niesmakiem i politowaniem. Jarosawowi Kaczyskiemu nie mona odmwi charyzmy i zdolnoci manipulacji- jeden z architektw buruazyjno-kapitalistycznej III RP dzi umywa rce od dziea, do ktrego sam si przyczyni wskazujc dookoa winnych wrd swych dawnych towarzyszy z Solidarnoci i mianujc si samozwaczo niemal ojcem i jedynym wybawicielem ucinionego narodu polskiego.

Heil Polen!

czyli o kulejcej lewej nodze polskiej sceny politycznej

Upraszcza przy tym wszystko, co si da ogaszajc swoich przeciwnikw zdrajcami, komunistami (kapitalistw?) nieprawdziwymi Polakami za wszystkich swoich zwolennikw prawdziwymi patriotami. Tego dypu demagogiczna retoryka pena uproszcze, radykalnych pogldw oraz patetycznych hase i gestw trafia do znacznej czci rozczarowanego postkomunistycznym porzdkiem narodu. Bez wtpienia te bez niego nie doszoby do zespolenia si rnych rodowisk skconej od lat prawicy. Co jednak wymkno si spod kontrolizapowied stworzenia Ruchu Narodowego przez lidera Modziey Wszechpolskiej Roberta Winnickiego podczas tegorocznego Marszu Niepodlegoci jest jasnym sygnaem do tego, e najwyszy czas z tym skoczy. Jawnie nienawistne haso jak zapowied stworzenia wzoru prawdziwego Polaka, jako ywo przypominaj mroczne czasy hitleryzmu i stworzenia wzoru prawdziwego Aryjczyka. Zadziwiajca jest przy tym bierno wadz pastwowych wywodzcych si z (w pewnym, politycznym wprawdzie, ale nie do koca ideologicznym sensie) przeciwlegego bieguna politycznego. wiadczy to moe albo o indolencji wadzy, ktra nie potrafi skutecznie radzi sobie z niebezpiecznymi tendencjami albo o cichym poparciu dla tego typu inicjatyw. Bd, co bd oba rodowiska wywodz si z jednego postsolidarnociowego korzenia. Cokolwiek by to jednak nie byo, Polska ewidentnie kuleje na lew nog. Lewica jest w Polsce nieliczna, saba i podzielona. Na dodatek nie do koca wiedzca jak bardzo lewicow lewic ma by. Z tego te powodu w zdecydowanej wikszoci przypadkw czerwie owej lewicy jest mocno wyblaka i jest ona w istocie liberalno-kapitalistycznym tworem, ktry ju dawno zapomnia o swych prawdziwie

15

Z YCIA P ARTII

BRZASK

Stycze 201 3

lewicowych, komunistycznych korzeniach tak jak ma to miejsce w przypadku SLD. W innym przypadku lewica ta nie jest ju nawet czerwona tylko ju pomaraczowa, rwnie liberalnokapitalistczna i rwnie niewiele wiedzca czyme tak naprawd jest lewicowo jak to si dzieje w przypadku Ruch Palikota. Inne rodowiska s niemal anonimowe i w praktyce nieistotne, niezalenie od natenia owej czerwieni. Dopki ta sytuacja nie ulegnie zmianie bdziemy mieli do czynienia z coraz ostrzejszym skrcaniem Polski

w prawo i pograniem si w prawicowej ciemnocie i zacofaniu. I tu jest wanie pole do popisu dla Komunistycznej Partii Polski- edukacja modziey, szeroko zakrojona agitacja na rzecz lewicy oraz zwyczajne pokazanie alternatywy zniechconemu i rozczarowanemu polskiemu spoeczestwu. Spoeczestwu, ktrego rozczarowaniu i zniechceniu nie mona si dziwi.
Mariusz Woliski

O b ch od y Wyzwol e n i a Kra kowa

Zostay zorganizowane na wniosek Pana Prezydenta Jacka Majchrowskiego, ktry ju w 2006r. niejako je reaktywowa. Cay obszar Cmentarza Radzieckiego wczeniej zosta specjalnie uporzdkowany i odnieony. Groby oficerw - krypty po lewej stronie, zostay odnieone i zapalono na nich wieczki. Przy gwnym pomniku "onierza ze sztandarem" ustawiono wart honorow, zapalono symboliczne ognie oraz postawiono flagi: polsk i miasta Krakowa. Na uroczysto przyszo ok. 1 00 osb. wbrew obiegowym opiniom kombatanci nie stanowili wikszoci, byli nawet mniejszoci. Przyszli te modzi krakowianie, nawet harcerze. Uroczystoci rozpoczy si wart honorow, przemwieniem Prezydenta Krakowa, ktry niejednokrotnie w swoim przemwieniu doceni ofiar jak poniosa Armia Radziecka w wyzwalaniu Krakowa i po raz kolejny przypomnia, e gdyby nie doskonay i niespodziewany dla Niemcw manewr, Krakw zostaby wysadzony, doszcztnie zniszczony, a nastpnie przemawia Ambasador Rosji. Po przemwieniach nastpio uroczyste skadanie wiecw przez rone organizacje, partie jak i przede wszystkim przez osoby postronne. Budujcym jest fakt, e z roku na rok przybywa ludzi postronnych, zwykych obywateli, czsto w rednim wieku, jak i te modych ludzi. Wida, e faszywa, zeszmacona prawicowa propaganda 'historykw'-idiotw z ipn-u nie przynosi skutkw. Ale naszym zadaniem jest te propagowanie gownie wrd rwienikw prawd historycznych, choby takich jak ta o ocaleniu Krakowa przez Armi Radzieck. Staram si to robi i uwiadamia modych, e oprcz przyziemnych spraw wane s rwnie idee, wieczne jak idea Socjalizmu, dla ktrej warto si powieci chociaby na paszczynie dyskusyjnej.
Grzegorz Godula
Publikowane artykuy wyraaj opinie autorw i nie zawsze s zgodne z pogldami Redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo redagowania nadesanych tekstw i nadawania im tytuw. Skad Redakcji: Krzysztof Szwej (redaktor naczelny), Beata Karo .

Email: brzask@o2.pl. Komunistyczna Partia Polski skr. poczt. 1 54, 41 -300 Dbrowa Grnicza. Opat za Brzask naley wpaca na konto bankowe Partii z dopiskiem za Brzask. PKO BP S.A. Oddzia I Dbrowa Grnicza 28 1 020 2498 0000 8202 01 83 3995

16