Komunikacja

Komunikacja (z ac. Communicatio - wymiana, czno, rozmowa); w odniesieniu do ludzi oznacza porozumiewanie si. Komunikacja interpersonalna to wymiana informacji midzy jej uczestnikami. Nonikami danych mog by sowa (komunikacja werbalna), gesty, teksty, obrazy, dwiki czy te sygnay elektryczne albo fale radiowe. Wane jest, aby byy one zrozumiae dla nadawcy i odbiorcy.

Rozmowa pozwala: -wyrazi swoje myli, przekonania, uczucia i podzieli si z innymi wasnymi dowiadczeniami, -wymieni z innymi posiadane informacje, uzgodni pogldy, -dokona zmiany w zachowaniu innych ludzi, wyda polecenia, wykona wsplne dziaania, -wyrazi nasz stosunek do partnera i okreli wasn pozycje w zwizku, -nawiza wizi spoeczne midzy ludmi i zaspokoi ich potrzeby, przyczynia si take do ksztatowania naszego obrazu siebie.

Proces komunikacji rozpoczyna si wtedy, kiedy pojawia si intencja w postaci myli, zamiaru lub uczucia, z jak nadawca pragnie podzieli si ze swoim partnerem. Chcc umoliwi odbiorcy jej poznanie, naley przeoy j na informacj. Informacj dostpn i czyteln dla drugiej osoby s wycznie zachowania nadawcy, ktre peni funkcje znakw, a take nonikw okrelonych wiadomoci. Znakami mog by zachowania werbalne (wypowiedzi sowne) lub niewerbalne (gesty, mimika, itp.).

Komunikacja werbalna
Jest to komunikacja z uyciem jzyka naturalnego, czyli mowy jako rodka komunikacji. Jest to podstawowy sposb komunikacji midzyludzkiej. Aby komunikacja werbalna moga mie miejsce, musi istnie mwicy i suchajcy. Posuguj si oni kodem (jzykiem), ktry musi by znany obu osobom. W komunikacji werbalnej du rol odgrywaj takie czynniki, jak: Akcent i modulowanie wypowiadanych kwestii, co czsto ma wikszy wpyw na partnera interakcji ni tre wypowiedzi. Stopie pynnoci mowy.
Zawarto (tre) wypowiedzi - w tym przypadku zasb leksykalny ma zwizek

z kompetencjami kulturowymi jednostki - Np. osoby o mniejszych kompetencjach kulturowych rzadziej posuguj si jzykiem literackim, a czciej gwar rodowiskow lub regionaln.

Komunikacji werbalnej najczciej towarzyszy komunikacja niewerbalna. W trakcie rozmowy przekazywanym treciom towarzysz gesty oraz mimika, ktre w przyjtym kodzie jzykowym w danej kulturze potwierdzaj komunikaty zwerbalizowane.

Komunikacja niewerbalna
W kadej rozmowie pojawiaj si komunikaty niewerbalne, czyli pozasowne znaki pynce z waciwoci naszego ciaa ( mowa ciaa). Nios one wiele wanych informacji o wzajemnych stosunkach midzy rozmwcami, zawieraj ocen istniejcego miedzy nimi ukadu. Komunikaty niewerbalne uzupeniaj, modyfikuj i wspomagaj komunikaty sowne, nadajc im wiksz wyrazisto i czytelno. Wystpuje rwnie samodzielnie bez uycia sw.

Gestykulacja To najbardziej rzucajce si w oczy komunikaty, takie jak: ruchy rk, doni, palcw, gowy, korpusu ciaa. Gestykulujc moemy: okreli struktur wypowiedzi akcentujc niektre elementy wskazywa ludzi i przedmioty podkrela co ilustrowa rozmiary i ksztaty

Gesty odzwierciedlaj rwnie nasze stany emocjonalne, kiwajc gow wyraamy swoje poparcie lub zgod na kontynuowanie wypowiedzi. Klaszczc wyraamy swj zachwyt lub zadowolenie. Zaciskajc pi moemy wyrazi agresje, ocierajc czoo zmczenie, skrobic si po gowie zakopotanie. Mimika i wyrazy twarzy S z jednej strony wyrazem naszych emocji; sympatii, zoci, pogardy, zdumienia, zakopotania, szczcia itp. Z drugiej strony za elementem wspierajcym werbaln tre. Umiechajc si wyraamy rado, za wykrzywiajc usta wstrt. cignite brwi, zacinite usta i szczki mog by oznak naszego niezadowolenia.

Dotyk i kontakt fizyczny To podanie rki, pocaunek, trzymanie si za rce, poklepywanie, gaskanie, umieszczanie rki na ramieniu itp. Pojawienie si tych komunikatw regulowane jest zasadami wynikajcymi ze stopnia znajomoci rozmwcy, ich pci, statusu spoecznego. Za ich pomoc sygnalizujemy najczciej treci opiekucze, stopie zayoci z partnerem.

Dystans przestrzenny To niewidzialny obszar otaczajcy jednostk, w ktrym przebiega wikszo jej kontaktw z innymi ludmi, odzwierciedlajcy charakter stosunkw miedzy nimi. Dystans informuje, wic o bliskoci psychicznej partnerw, ich zayoci take poprawnoci wzajemnej relacji.

Kontakt wzrokowy i wymiana spojrze To kolejne sygnay wzajemnych stosunkw midzy rozmwcami. Najwaniejszym przekanikiem s tu nasze oczy; kierunek patrzenia, czas patrzenia, czstotliwo spogldania. Patrzenie w bok, opuszczanie oczu, unikanie kontaktu wzrokowego moe sygnalizowa e osoba czuje si zakopotana bd te kamie. Bdzenie wzrokiem po cianie, czsto jest oznak lekcewaenia lub braku zainteresowania. Uporczywe wpatrywanie si w druga osob moe zosta odebrane jako sygna niechci do rozmwcy.

Pozycja ciaa Czyli sposb, w jaki dana osoba stoi lub siedzi. Wraa ona napicie lub rozlunienie. Np. pochylon sylwetk ze skrzyowanymi ramionami przyjmuj czsto osoby, ktre si nie znaj i czuj si ze sob niepewnie.

Komunikaty niewerbalne: Su przekazywaniu znacze (emblematy) Ilustruj to, co si mwi (ilustratory) Reguluj przebieg rozmowy i stosunki midzy rozmwcami (regulatory) Su przekazywaniu uczu Pozwalaj dostosowa si do aktualnej sytuacji (adaptatory)

Komunikaty niewerbalne poprzez swoja rnorodno mog wic w znaczny sposb wpywa na przebieg rozmowy.

Bariery komunikacyjne
Komunikowanie si w formie rozmowy jest procesem dwustronnym o okrelonej dynamice. Przebiega sprawnie dopty, dopki partnerzy nie natrafi na BARIERY.

Osdzanie: -Narzucanie wasnych wartoci innym; -Formuowanie rozwiza cudzych problemw; FORMA PRZYKADY Krytykowanie Czy Ty naprawd nie potrafisz tego zrozumie? Obraanie To, dlatego, e jeste leniwy. Orzekanie Ty w tej sprawie nie masz nic do powiedzenia. Chwalenie Dobrze to zrobie, ale gdyby, cho troch bardziej si postara, mgby by lepszy.

Decydowanie za innych: -Pozbawienie innych moliwoci samodzielnego podejmowania decyzji; -Inni odnosz wraenie, e uczucia dla nas si nie licz. FORMA PRZYKADY Rozkazywanie Codziennie bdziesz porzdkowa... Groenie Jeeli tam pjdziesz, to Moralizowanie Ja w Twoim wieku to robiem i ty te powiniene. Niewaciwe Gdzie ty bye, co robie, po co jechae, kto z tob zadawanie by pyta Uciekanie od problemu partnera -Nie zajmowanie si problemami partnera. -Nie zwracanie uwagi na jego uczucia, zmartwienia. -Odsuwanie jego obaw i lkw. FORMA PRZYKADY Doradzanie Ja na twoim miejscu zrobibym tak. Zmienianie Co bdziesz robi w niedziel? tematu Logiczne Nikomu nie naley ufa. argumentowanie Pocieszanie Nie martw si, to si uoy, bdzie dobrze

Komunikacja jednostronna i dwustronna

Komunikacja jednostronna to monolog. Jedna osoba wypowiada komunikat, rozmwca dostaje tylko informacje, ktre zostan przekazane, nie zadajc pyta nie pogbia ani nie weryfikuje przekazu. Komunikacja dwustronna to dialog. Jedna osoba komunikuje si z drug poprzez rozmow. Komunikaty s wzbogacone pytaniami, ktre pozwalaj zwikszy i zweryfikowa przekaz. Jeli otrzymujemy niejasne informacje, to niewiadomie je uzupeniamy. Wanie dlatego, e proces ten nie odbywa si wiadomie, nie zauwaamy go. Dlatego nie przychodzi nam na myl sprawdzi nasze domysy (tj. uzupenienia). Tego bdu mona w duym stopniu unikn, jeli sprawdzimy przesanki, zanim przyjmiemy je za pewnik. Sprawdzanie nastpuje poprzez zadawanie pyta. Czasami nadawca zapomina o czym wanym. Jednak stosujc metod komunikacji dwustronnej mona zapobiec takiemu nieporozumieniu. Czsto nadawca zakada, e odbiorcy wiedz co ma na myli. Szczeglnie, gdy uywa skrtw charakterystycznych dla jego firmy lub brany. Rozmwcy mog by zdezorientowani, lub mog podkada pod takie skrty wasne znaczenia. Takim nieporozumieniom rwnie zapobiega metoda komunikacji dwustronne Komunikacja jednostronna nadawca >> odbiorca

Komunikacja dwustronna nadawca << >> odbiorca

jednostronne komunikowanie si zabiera znacznie mniej czasu ni dwustronne dwustronne komunikowanie si jest dokadniejsze ni jednostronne odbiorcy s pewniejsi siebie i swoich sdw przy komunikacji dwustronnej. T pewno siebie zwiksza fakt, e pozwala im si zadawa pytania, oraz wyjania ewentualne wtpliwoci. Nadawca moe niejednokrotnie uzna, e zwracanie przez odbiorcw uwagi na niejasnoci i bdy nadawcy jest pewnego rodzaju atakiem Jednostronne komunikowanie si, chocia mniej dokadne, wydaje si bardziej uporzdkowane ni dwustronne.

Techniki aktywnego suchania

Natura daa nam dwoje oczu, dwoje uszu, ale tylko jeden jzyk po to, abymy wicej patrzyli i suchali, ni mwili- Sokrates

Aktywne suchanie -nie tylko uwane suchanie, ale te przemylenie i przekazanie informacji zwrotnej, czyli informacji o tym jak reagujemy na drugiego czowieka. Tym samym pomagamy mu uzyska wiedz o naszych odczuciach i spostrzeeniach dotyczce jego dziaania , porwna z tym co komunikowa. Techniki aktywnego suchania: 1. ODZWIERCIEDLANIE- dostosowanie si do osoby z ktr rozmawiamy do jej odczu i nastrojw po to by j lepiej zrozumie. W praktyceupodobnianie si do rozmwcy przez zblione zachowanie: mowa ciaa, gosu i jzyka. SPOSB SIEDZENIA- dostrajamy si dyskretnie do pochylenia, odchylenia ciaa, uoenia rk, ng, naszego rozmwcy KONTAKT WZROKOWY- zwrcony w kierunku mwicego, nie oddziela si od niego np. stosem papierw, zachowa rozluniona i otwarta postaw ciaa oraz odpowiedni dystans przestrzenny, nawizanie kontaktu wzrokowego skupia uwag. GESTYKULACJA- obserwujemy charakterystyczne dla rozmwcy gesty. Jeli takie wystpuj mona je dyskretnie naladowa. Nie odzwierciedlamy tikw! TON GOSU I TEMOPO MWIENIA ROZMWCY- moemy dyskretnie upodobni si do rozmwcy i odzwierciedli jeden lub oba z tych elementw. ODZWIERCIEDLENIE WERBALNE- polega na dostrajaniu wasnego jzyka do niektrych elementw jzyka rozmwcy ODZWIERCIEDLENIE UCZU- ukazujemy, e rozumiemy uczucia rozmwcy, wyraamy w neutralnych sowach podstawowe uczucia, ktre zauwaylimy u rozmwcy. 2. UDZIELANIE ZACHT- zachty powinny omieli drug osob do wypowiedzi i potwierdza, e jest z uwag suchana, pomoce niewerbalne, sygnay, umiech, potakiwanie gow. WYPOWIEDZI OTWIERAJCE- wyraaj zainteresowanie, tym co druga osoba chce przekaza, wskazuj gotowo do komunikowania si 3. PARAFRAZOWANIE- powtrzenie sensu wypowiedzi naszego rozmwcy wasnymi sowami Chodzi o to, e Chcesz powiedzie, e

4.

5. 6.

7. 8.

KLARYFIKACJA- oddzielenie rzeczy wanych (istotnych elementw) badanego zjawiska od ubocznych (skupienie si na waniejszym). Jest to proba o wyjanienie, gdy nie moemy zrozumie wypowiedzi. PYTANIA OTWARTE- nie sugerujce i nie narzucajce rozmwcy jednej interpretacji, dziki nim mona uzyska wiele odpowiedzi Co sdzisz o PODSUMOWANIE- dostrzeenie osignitego postpu, powizanie ze sob wanych treci i faktw, dokonanie przejcia do dalszego etapu rozmowy. Wydaj mi si, e istotne myli jakie wyrazie to DOWARTOCIOWANIE- okazanie drugiej osobie, e jest wana, docenienie wysikw rozmwcy Doceniam twoje dziaania REDUKCJA SZUMW ZEWNTRZNYCH- unikanie czynnoci i elementw ktre mog niekorzystnie wpywa na komunikacj i wskazywa na brak zainteresowania lub odwraca uwag np. suchanie zbyt gonej muzyki, przegldanie papierw.

Kontakt z drug osob opiera si na: a) EMPATI- zdolno do wchodzenia w stan emocji innej osoby b) AKCEPTACJI I SZACUNKU- co jednak nie jest rwnoznaczne w przyznawaniu racji KONSTRUKTYWNA INFORMACJA ZWROTNA: dotyczy konkretnych zachowa rozmwcy dotyczy zarwno zachowa pozytywnych jak i negatywnych opisuje uczucia nadawcy jest przekazywana bezporednio przez autora jest przekazywana bezporednio po zachowaniach, ktrych dotyczy dotyczy tych cech odbiorcy, na ktre ma wpyw NIEKONSTRUKTYWNA INFORMACJA ZWROTNA jest odwrotnoci

7 sposobw na wykrycie kamcy poprzez jzyk ciaa

1. Zakrywanie ust
Zakrywasz usta rk, poniewa twj mzg niewiadomie prosi by przemilcze kamliw wiadomo, ktr chcesz powiedzie. W rnych sytuacjach, gest ten moe by wykonany kilkoma palcami przy ustach albo zaciniciem pici, jednak ich znaczenie jest podobne. Niektrzy ludzie prbuj wprowadzi w bd, zakrywaj usta kaszlc lub faszywym ziewniciem. W jednym z moich ulubionych filmw, "Ojciec chrzestny", moesz zauway, e gdy aktorzy graj gangsterw, ktrzy dyskutuj o swojej nielegalnej, zbrodniczej dziaalnoci, czsto uywaj tego gestu, by pokaza, e s konspiruj. Czsto jest to rwnie wykonywane w wietnym serialu "Rodzina Soprano", kolejny film, ktry uwielbiam. Gdy ten gest jest uywany, moe pokazywa, e kto kamie. Jeeli jednak zakrywa usta, gdy Ty mwisz, moe to wskazywa na to, i czuj, e co przed nimi ukrywasz.

2. Dotykanie nosa
Dotykanie nosa moe zawiera kilka potar nosa, moe by szybkim jednym potarciem albo ledwo zauwaalnym dotkniciem. Ten gest powinien by odczytywany w generalnym schemacie. Jeeli robisz tak jak ja i obcinasz swoje wosy nosowe i wtedy, jeli ron z powrotem moesz czu swdzcy no! Ewentualnie mona mie katar. Jest wiele bada, ktre ukazuj, e nos nas swdzi wtedy gdy kamiemy. W Chicago, naukowcy z fundacji bada smaku i zapachu odkryli, e gdy kamiemy s wydzielane substancje chemiczne, powodujce podranienie tkanki wewntrz nosa. Przedstawili rwnie, e wzrasta cinienie krwi i nos chwilowo si zwiksza. Tak, to jest prawda w opowieci o Pinokio! Zwikszone cinienie krwi "pompuje" nos i powoduje e nerwy w nosie zaczynaj swdzie, ktre trzeba zaspokoi szybkim przetarciem. Ot caa filozofia.

3. Pocieranie oka
Pocieranie oka jest czsto drog mzgu do blokowania kamstwa albo unikania patrzenia na osob, ktra jest oszukiwana. Mczyni zwykle pocieraj oczy lub odwracaj wzrok gdy mwi kamstwa. U kobiet jest mniej prawdopodobne pocieranie oczu, uywaj bardziej subtelnego dotknicia pod okiem. Bez wtpienia syszae powiedzenie "kama przez zby". Kiedy kto kamie, czsto zaciska zby, nakada faszywy umiech i pociera oczy. Jest to czsty zbir gestw uywanych gdy kto kamie.

4. Chwytanie si za ucho
Nie mam na myli tego, jak mj nauczyciel cign mnie za ucho gdy przyapa mnie na rozrabianiu w szkole. Jeeli sprzedawca mwi do klienta "kosztuje tylko 150z za usug" i jeeli klient potem chwyta si za ucho, patrzy gdzie dalej i mwi "wydaje si by dobrym interesem". To moe by prb suchacza by "nie sysze za".

Prba blokowania sw, ktre si syszy odbywa si poprzez cignicie patka ucha, bd chwytanie za nie. To jest "ulepszona wersja" dziecka, ktre kryje uszy, o ktrej wspomniaem wczeniej. Chwytanie ucha, moe by czsto znakiem ktry ukazuje, e ta osoba usyszaa wystarczajco duo. Czsto jest to oznak, e jest kto zaniepokojony.

5. Drapanie si po szyi
Uywamy palca wskazujcego gwnie dominujcej rki do podrapania si po szyi. Zwykle drapiemy si mniej-wicej 5 razy. Ten gest pokazuj wtpliwo i jest czsto uywany gdy kto myli, e nie zgadza si z tym co usysza.

6. Poprawianie konierza
Na pewno syszae powiedzenie "robi si coraz gorcej pod konierzem". Desmond Morris wykaza, e kamstwo czsto powoduje swdzenie w delikatnych tkankach szyi i osoba musi si podrapa. Powikszone cinienie krwi przez kamstwo powoduje pocenie si, czsto wystpuje to na szyi, szczeglnie, gdy osoba ktra kamie domyla si, e inni wiedz o kamstwie.

7. Wkadanie palcw do ust

Ten ruch czsto wykonujemy niewiadomie i jest postrzegany jako prba przywrcenia ochrony matki podczas ssania piersi, czsto wykonujemy go, gdy nam si podniesie cinienie. Dzieci czsto ss palce lub nosz smoczek by zastpi pier matki, potem ju jako doroli czsto wkadaj palce do ust, papierosy, dugopisy lub uj gum. Palce w ustach s uywane, by pokaza potrzeb otuchy.

Style komunikowania si

Kada rozmowa wynika z okrelonych intencji nadawcy. Nie zawsze jednak zdajemy sobie spraw z tego, co pragniemy osign poprzez rozmow, nie zawsze jestemy wiadomi wasnych intencji. Czasami ukrywamy je lub te prbujemy wprowadzi partnera w bd, sugerujc intencje, ktrych w rzeczywistoci nie posiadamy. Zestaw zachowa tworzcych okrelony syndrom, KOMUNIKACYJNYM. Mona wyrni takie style jak: - Instrumentalny -Egocentryczny -Allocentryczny nazywamy STYLEM

Instrumentalny Rozmowa skoncentrowana jest na przedmiocie. Pojawia si obustronna wymiana argumentw, uwane suchanie partnera, denie do uzgodnienia stanowisk, ch zdobycia potrzebnych informacji. Egocentryczny Komunikaty skupione s na osobie nadawcy. Nadawca nie sucha swojego partnera i nie dopuszcza go do gosu. Nie uwzgldnia niczyjego punktu widzenia poza swoim. Formuuje nakazy, zakazy i polecenia. Kieruje przebiegiem rozmowy, ustalajc moment jej rozpoczcia i zakoczenia.

Allocentryczny Obiektem zainteresowa jest partner. Nadawca dostosowuje swoje wypowiedzi do jego potrzeb, prosi o rady i chtnie ich sucha. Charakterystyczne dla okrelonego stylu komunikacyjnego elementy pojawiaj si przede wszystkim w: zachowaniu wyraajcym stosunek do partnera reakcji na argumenty rozmwcy kontrolowaniu przebiegu rozmowy rodzaju argumentacji momencie i sposobie rozpoczcia i zakoczenia rozmowy