You are on page 1of 24

KORA PACEWICZ LUPA POGORZELSKA UFA

dwumiesięcznik społeczno - kulturalny


magazyn bezpłatny ISSN 1896-3617
wstępniak Tekst: Ewa Tomaszewicz
Mariusz Kurc

Spis treści

02 W S T Ę P N I A K Małżeństwa w Norwegii KPH Śląsk nie marnuje czasu


Quo vadis, Parado? Rewolucja w USA 19 H I S T O R I A
03 K R A J Unia nas obroni? Brat wampira
Odkrywajmy się! Tęcza? Nie w kościele! homoseksualizm w PRL-u (3)
Keszet nad Polską 09 R A P O R T 20 K U L T U R A
Jak walczyć z dyskryminacją w pracy? Przyjazne wakacje Ameryce gratulujemy Cyndi Lauper
Zabezpiecz się Czerwonym Kapturkiem! 10 W Y W I A D Słowo „gej” jest potrzebne
Trans-Fuzja rusza pełną parą Syn mnie wychował wywiad z Krystianem Lupą
05 O P I N I E wywiad z Piotrem Pacewiczem Miłość i śmierć w Berlinie
Czy Grzegorz Napieralski zostanie 12 R A P O R T Dwóch mężczyzn i dziecko
polskim Zapatero? Męskie filmy bezkostiumowe Wielka dama tańczy sama...
06 W Y W I A D 14 W Y W I A D Siberry w Wytwórni
Być chłopcem w staniczku Dla homofoba jestem lesbijką 23 C Z A J N I K
wywiad z Korą wywiad z M. Pogorzelską czyli orientacje gwiazd
08 Ś W I A T 16 K R A J ... a w nim: Foster, DeGeneres, Jacy-
Parady w Brnie i Budapeszcie UFA – tu wszystko jest możliwe ków, Femme, Lucas, Wellman, Kammel

Quo vadis, Parado? Jaka powinna być Parada Równości 2009?


Czekamy na Wasze listy!
Tydzień po Paradzie KPH zorganizowało debatę
Niedawno je- wać homofobię. I to już wystarcza, by nas uśpić.
poświęconą przyszłości polskiego ruchu LGBT.
den z trójmiejs- Zniknęły transparenty, skandowanie. Nikt nas na Udział wzięli: Y. Kostrzewa (Lambda), R. Biedroń
kich klubów Paradzie nie powitał ani nie pożegnał – ba! – nikt (KPH), T. Bączkowski (Fundacja Równości) oraz A.
szykował się się w ogóle nie odezwał. Czy rzeczywiście przysz- Graff i A. Ostolski z Krytyki Politycznej.
Chcielibyśmy ją kontynuować na łamach „Repli -
do „niespoty- liśmy tylko po to, by przemaszerować przez War- ki” – z Wami, naszymi Czytelnikami. Napiszcie
kanej formy pa- szawę w takt muzyki? Symbolicznego znaczenia nam, jaka według Was ma być Parada 2009 –
rady gejowskiej nabrał obrazek z końcówki imprezy: parę tysięcy roztańczona i kolorowa? Polityczna? Pod jakimi
w Polsce”. Po ludzi i kilka platform pod Kancelarią Premiera i... hasłami powinna iść? Czekamy na Wasze głosy
foto: Oiko

pod e-mailem gazeta@kampania.org.pl.


mieście miała nic! Nawet gdyby Premier RP do nas wyszedł, us-
jeździć platfor- łyszałby tylko nieznośną kakofonię dźwięków do-
ma z DJ-ami z parady CSD Berlin Pride 2008. biegających z potężnych głośników. Jeszcze parę Prenumerata
„To jedyna forma parady, która nie wymaga lat temu narzekaliśmy, że odbiera nam się głos. 7
specjalnych zezwoleń w Polsce” – pisali. czerwca 2008 r. sami się tego głosu pozbawiliśmy. Jeśli chcesz otrzymywać „Replikę“ na bieżąco i do
domu – wpisz się na listę dystrybucyjną! Aby po-
kryć koszty przesyłki (jeden rok, przesyłka krajowa),
Choć z jednej strony nazwanie kampanii reklamo- Mimo wszystko uważam, że nie ma co wieszać konieczna jest wpłata 48 zł tytułem darowizny. Co
wej klubu „paradą” wydaje się kuriozalne, z dru- psów na tegorocznej Paradzie. Zanim jednak po- dwa miesiące otrzymasz Replikę prosto do domu.
giej użycie właśnie tego określenia to świetny przy- wiem, dlaczego, muszę się przyznać, że sama nie Wpłat należy dokonywać na: Kampania Przeciw
Homofobii, numer konta: 35 2130 0004 2001
czynek dyskusji, które rozgorzały po tegorocznej bardzo miałam ochotę na nią iść (choć mam nieda- 0344 2274 0001, z dopiskiem: Replika – prenu-
warszawskiej Paradzie Równości. Bo tak na dobrą leko). Nie przemówiło do mnie hasło „Żyj, kochaj, merata (darowizna) oraz podaniem dokładnego
sprawę, czym więcej niż taką akcją marketingową bądź”, a przede wszystkim brak wyrazistych postu- adresu do przesyłania magazynu.
był nasz czerwcowy przemarsz przez miasto przy latów, które miała chociażby zeszłoroczna Parada.
akompaniamencie muzyki z platform? Że było nas Ale poszłam – bo uznałam, że to żadne powody, że- Wydawca: Stowarzyszenie Kampania Przeciw Homofobii, ul. Żelaz-
na 68, Warszawa, tel.: 022 423 64 38, gazeta@kampania.org.pl
www.replika.kampania.org.pl

więcej? Muzyka pewnie była bardziej różnorodna? by nie iść. I w kolorowym, i chyba młodszym niż w Redaktorka naczelna: Ewa Tomaszewicz
Że – oczywiście – mieliśmy zezwolenia? Pierwsza zeszłym roku tłumie nagle dostrzegałam znajome- Zastępca redaktorki naczelnej: Mariusz Kurc
Redakcja: Paweł Fischer-Kotowski, Łukasz Laskowski, Michał
Parada Równości po upadku IV RP niestety dobit- go, który jeszcze rok temu oglądałby nas co najwy-
Muskała, Anna Piżl, Magda Pocheć, Małgorzata Rawińska, Bartosz
nie pokazała, w jakim punkcie znalazł się ruch żej zza dyskretnie uchylonej firanki w anonimowej Reszczak, Krzysztof Tomasik
LGBT w 2008 r. – na rozdrożu. Tak klarownych kawiarni położonej przy trasie przemarszu. Szedł – Współpraca: Robert Biedroń, Łukasz Maciejewski, Radek Oliwa
Skład: Agnieszka Kraska
wrogów jak Roman Giertych i Młodzież Wszech- spięty, ale dzielny, z dumnie podniesioną głową. I Redakcja nie zwraca tekstów niezamówionych oraz zastrzega sobie
polska już nie ma. Zostali „tylko” Stefan Niesiołow- dla tego widoku warto było pójść. Bo jeżeli przeła- prawo do ich redagowania i skracania. Przedruki po uzyskaniu
pisemnej zgody wydawcy.
ski, wicemarszałek Sejmu oraz jego koledzy i kole- mał swój strach, to znaczy, że takich jak on było tam
żanki z PO, którym lepiej lub gorzej udaje się skry- znacznie więcej. Pytanie tylko, co z nimi zrobimy. Okładka: Monika Rakowska

2
Odkrywajmy się!

kraj
Tekst: Yga Kostrzewa

Odkryj się w „Replice”! Przez pierwszy miesiąc funkcjonowania strony


Odkrycie się to nie tylko ujawnienie się rodzinie czy internetowej www.odkrywamysie.pl odkryło się na
przyjaciołom. Ci spośród nas, który starają się na co
dzień żyć w zgodzie ze swoją orientacją seksualną, niej ponad 400 osób homo-, bi- i transseksualnych
wiedzą, że coming outom w życiu nie ma końca, a
niektóre z nich nie są wcale dramatyczne, przeciwnie
– bywają całkiem śmieszne. Okoliczności bywają ta-
Odkrywamy się! to akcja afirmacyjna, mająca na Najważniejszą jednak sekcją strony jest dział „odkryj
kie, że o swej homoseksualnej orientacji informujemy
np. urzędniczkę na poczcie lub recepcjonistę w hote- celu podkreślenie, iż coming out (odkrycie się!”, gdzie zachęcamy do dopisania się do długiej
lu. Lub babcię, która w założeniu nigdy przenigdy nie prawdy o swojej orientacji psychoseksualnej) już listy „odkrytych” – stan na początek lipca: ponad
miała się dowiedzieć. Albo przyjaciółkę, która nic so- jest wydarzeniem ważnym w życiu każdej les- 400 osób! I ciągle ich przybywa… Wystarczy, iż po-
bie z naszego wyznania nie robi, bo przecież „już
dawno wiedziała” i „w ogóle co to za problem?”.
bijki i każdego dasz swoje imię,
Prezentujemy dziś pierwszą garść właśnie takich his- geja, a także nazwisko plus
torii. Wam też na pewno zdarzyło się jakieś dziwne, osób bi- i trans. ew. miasto, w
komiczne, niespodziewane odkrycie się – opiszcie je. Zrodziła się ona którym mieszkasz,
Przysyłajcie nam swoje historyjki pod adresem: gaze-
ta@kampania.org.pl. Najciekawsze wydrukujemy.
z poczucia, że adres e-mail – i
coming out jest już jesteś z nami.
Do mojego pierwszego coming outu szykowa- – jak to pięknie
łam się... jak chyba każdy. Zaprosiłam przyjaciół- nazywa w wy- Akcja została
kę do pubu. Wlałam w siebie dwa piwa na
wiadzie Krystian wsparta przez
odwagę i zaczynam:
– Magda, muszę ci coś powiedzieć. Lupa (s. 21) – „Gazetę Wybor-
– Jesteś w ciąży?! rozbiciem, przy- czą”. W tygodniu
– Nie, skąd! najmniej w so- przed Paradą
– No to jesteś lesbijką. Też mi nowina, swoją drogą...
bie, kulturo- Równości w War-
Ewa Tomaszewicz
wych skamielin, szawie, czyli 2-7
Niedawno odwiedzający mnie doradca finansowy które deformują czerwca, gazeta
próbował zadbać o moją Na-Pewno-Wkrótce-Żonę i nasze życie, za- publikowała his-
Na-Pewno-Wkrótce-Dzieci. Dowiedziałem się przy
gradzają dostęp torie odkrycia się
tym, że jestem tak przystojny, iż na pewno nieba-
wem się ożenię, a dzieci to kwestia czasu i fantazji. do czegoś, co znanych i mniej
Uświadomiłem go, że dzieci i żony nie będzie, ponie- moglibyśmy znanych osób –
waż mój narzeczony nie chce ani dzieci, ani formali- nazwać „życio- Anny Laszuk, Jac-
zowania naszego związku. Zaczerwieniony doradca
wą prawdą”, a ka Poniedziałka,
finansowy zakończył karierę doradcy ds. rodziny.
Bartek Reszczak co za tym idzie: Tomasza Raczka,
dostęp do zgo- Katarzyny Stania-
Siedzę z nią przy obiedzie i słucham po raz kolejny, dnego z potencjałem naszej osobowości szczęś- szek, Tomasza Szypuły i Anny Zawadzkiej. Osoby
kiedy to znajdę sobie dziewczynę, bo to już „najwyż-
cia. A z drugiej strony – zaangażowaliśmy się w te opowiedziały o swoich odkryciach się i refleks-
szy czas” dla takiego przystojnego kawalera jak ja.
Jakoś tego dnia wkurzyło mnie to ciągłe, cykliczne py- tę akcję, mając poczucie, że nas – ujawnionych jach im towarzyszących. O naszej akcji było można
tanie i wypaliłem „Nie sądzę babciu, aby mój chłopak gejów, lesbijek, osób bi- i transseksualnych, również usłyszeć m.in. w TOK FM, przeczytać w
był tym zachwycony!”. Babcia zaczęła się normalnie żyjących w zgodzie z własną naturą i nie wsty- mediach LGBT, obejrzeć ją w „Dzień Dobry TVN”.
ze mnie śmiać. Myślę: szkoda, że ona bierze to za
dzących się jej – jest w Polsce bardzo mało.
żart. Babcia wtedy „Maciusiu, ty to jednak kochany
jesteś, myślisz, że nie wiedziałam? Gadam i gadam o To nie wszystko. Chcemy, aby strona żyła dalej,
tej dziewczynie i czekam, aż się sam przyznasz, a ty Stworzyliśmy stronę www.odkrywamysie.pl, chcemy włączać w akcję nowe media i osoby, któ-
jak ten komandos z wyciętego lasu – myślisz, że się gdzie przedstawiamy krótkie biogramy osób (z re będą „ambasadorami” pozytywnych coming ou-
kamuflujesz.”
Polski i z zagranicy), które dokonały odkrycia – tów. Mamy szereg dalszych pomysłów, ale chętnie
Maciek Kropka
od Marlona Brando i George’a Michaela, przez usłyszymy również Wasze. Możecie pisać do nas
Wchodzę z moim chłopakiem i dwoma kolegami Martinę Navratilovą i Michała Piróga, aż do na adres e-mail: odkrywamysie@gmail.com.
(para gejów) do hotelu Ibis w Zabrzu, w którym Izabeli Filipiak i Bartosza Żurawieckiego, a tak-
wcześniej zarezerwowaliśmy dwa dwuosobowe
że osób historycznych, które w swoim życiu, Ponieważ jesteśmy zdecydowanymi zwolennikami
pokoje. Miła recepcjonistka sprawdza nasze dane,
dopełnia formalności, w końcu pyta z uśmiechem: twórczości uwzględniały ten aspekt swojej odkrywania się, zachęcamy do zrobienia tego na
– Łóżeczka ma się rozumieć osobne? osobowości – a więc i Virginii Woolf, i Jarosła- naszej stronie i pokazania, że jest nas dużo i że jes-
Biorę głęboki oddech, czuję, jak serce zaczyna wa Iwaszkiewicza, i Marleny Dietrich, i wielu teśmy szczęśliwsi, żyjąc zgodnie z własnym sumie-
mi szybciej bić i z udawanym luzem mówię:
innych postaci. Biogramy są uzupełniane (na niem. Zapraszamy: www.odkrywamysie.pl
– Niekoniecznie. Dlaczego ma się rozumieć?
Pani wpada w chichot. początku lipca było ich już ponad 100), a cała
Mariusz Kurc strona wzbogacana o nowe elementy, także Twórcy akcji: Yga Kostrzewa, Krystian Legier-
we współpracy z czytelnikami. ski, Mariusz Kurc, Krzysztof Tomasik

3
kraj
Teksty: Bartosz Reszczak
Lech Uliasz
Magda Pocheć

Keszet nad Polską


Historycznie uwarunkowana mentalność więk- judaizmu i innych religii wobec homoseksual- należących do
szości Polaków sprawia, że Żydzi LGBT to gru- ności. Dużo miejsca poświęcają walce z homo- mniejszości na-
pa podwójnie dyskryminowana. Z myślą o fobią, która w społeczności żydowskiej stano- rodowych i wy-
nich, w maju 2008 r., powstało nieformalne wi poważny problem. Interesującą inicjatywą znaniowych, z
stowarzyszenie Keszet (z hebrajskiego „Tęcza”). są działania podjęte na rzecz sprowadzenia do mniejszych
polskiej Gminy Żydowskiej rabina otwartego miejscowości.
Celem przedsięwzięcia jest integracja żydows- na problemy LGBT.
kiej społeczności LGBT oraz działania na rzecz Na czele grupy
pełnego i pełnoprawnego udziału w życiu spo- W założeniu Keszet ma stać się organizacją-para- Keszet stoją
łecznym w Polsce. Podczas spotkań i prelekcji solem wspierającą osoby należące do podwój- Marta Dąbrowska i Piotr Finkelstein.
członkowie Keszet dyskutują na temat relacji nych mniejszości, np. LGBT niepełnosprawnych, Kontakt: keszet.polska@gmail.com (BR)

Jak walczyć z dyskryminacją w pracy?


Walka o niedyskrymi-
nowanie ze względu
na orientację seksu-
alną jest w Polsce
wciąż wielkim wyz-
waniem. Szczególnie

foto: K. Śmiszek
dużo do zrobienia
jest w zakresie ochro-
ny pracowników.

„Rola związków zawodowych w przeciwdzia- dacji im. Róży Luksemburg. To pierwsze takie związki zawodowe. Pocieszeniem mogą być
łaniu dyskryminacji ze względu na orientację przedsięwzięcie w Polsce. jedynie przekazane przez gości zagranicznych
seksualną w zatrudnieniu” – to nazwa między- informacje o trudnych początkach organizacji
narodowej konferencji, która miała miejsce 21 Ponad pięciogodzinna dyskusja obnażyła sytu- walczących z dyskryminacją w innych krajach.
czerwca w Warszawie. Zorganizowała ją Kam- ację pracowników homoseksualnych, jak
pania Przeciw Homofobii przy wsparciu Fun- również lekceważenie tematu przez polskie Więcej informacji: www.kampania.org.pl (BR)

Zabezpiecz się Czerwonym Kapturkiem!


W ostatnich latach w Polsce wzrasta liczba za- Czerwony Kapturek jest bohaterem nowej akcji KPH Akcja KPH ma przypomnieć, że prawidłowe sto-
każeń HIV. Olbrzymi problem stanowią również mającej zachęcić do przestrzegania zasad bezpiecz- sowanie prezerwatyw zmniejsza ryzyko zakaże-
zakażenia kiłą, rzeżączką i innymi chorobami niejszego seksu. W ramach akcji w wybranych klu- nia HIV. Informacji na temat klubów biorących
przenoszonymi drogą płciową. Dotyczy to i bach w Warszawie od sierpnia będą dostępne udział w akcji oraz zasad bezpieczniejszego sek-
osób heteroseksualnych, i gejów. darmowe prezerwatywy i lubrykanty. su szukaj na www.mezczyzna.kph.org.pl. (LU)

Trans-Fuzja rusza pełną parą


Powołana do życia w maju Trans-Fuzja to nie osób trans w przestrzeni publicznej, lecz oddziałem KPH we Wrocławiu. Następny krok
zgrupowanie transgenderystów i osób kontes- również grupa wsparcia, spotkania, pogadanki to festiwal „Lesbijki, Geje i Przyjaciele”. Warto
tujących tradycyjne podejście do płci oraz jej i dzielenie się własnymi doświadczeniami. zajrzeć na stronę www.transfuzja.org, gdzie
manifestacji. Celem fundacji jest promowanie można dowiedzieć się więcej nie tylko na te-
progresywnych poglądów na temat płci oraz Choć Trans-Fuzja istnieje zaledwie od trzech mat działalności samej organizacji, lecz rów-
seksualności, a także przełamywanie stereoty- miesięcy, ma już na koncie znaczące dokona- nież odnaleźć imponujące kompendium wie-
pów związanych z LGBTI. Trans-Fuzja to jed- nia, w tym uliczny happening crossdressingo- dzy na temat transgenderyzmu i wszystkiego,
nak nie tylko działania mające na celu zaistnie- wy zorganizowany we współpracy z lokalnym co jest z nim związane. (MP)

4
Czy Grzegorz Napieralski

opinn i e
zostanie polskim Zapatero?
Gejowo.pl Kobiety- Lesbijka.org
Wybór Napieralskiego pozwo- Kobietom.com Nowy lider Sojuszu Lewicy De-
lił odkryć jego nową twarz – mokratycznej nie zostanie na-
osoby dynamicznej i stanow- Kredyt zaufania do SLD się wy- wet drugim Wojciechem Olejni-
czej, widzącej potrzebę zmian. Krzysztof czerpał. Trudno uwierzyć, że ta Suzi czakiem, gdyż formuła tej for- Patrycja
W tym sensie niewątpliwie Halama partia, wzorem hiszpańskiej Andreis macji się kończy. Sojusz jest Markiewicz
przypomina Zapatero. Aby jed- PSOE, może naprawdę się od- partią oszukańczą, wykorzystu-
nak mógł pójść w ślady hiszpańskiego pre- ciąć od powszechnej wśród polskich sił poli- jącą biedę, problemy kobiet i mniejszości do
miera, musiałby mieć poparcie, tymczasem tycznych uległości wobec Kościoła katolickiego budowania sobie popularności, jednak w ogó-
politycy lewicy (w tym samego SLD) z rezerwą w kwestiach światopoglądowych. Naprawdę, le nie ma zamiaru „ginąć” za te sprawy.
podchodzą do jego pomysłów. Największym to jest konsekwentnie, dłużej niż na jeden
jednak problemem dla wszystkich oczekują- krótki sezon, nie tylko z obecnej wygodnej po- Warto też pamiętać, że ci postkomuniści za-
cych na polskiego Zapatero jest nasze społe- zycji – opozycji, a także kiedyś (może?) w roli częli paktować z Prawem i Sprawiedliwością,
czeństwo. W chwili wygranej partii Zapatero rządzącej partii. co już zupełnie stawia ich na pozycji hipokry-
Hiszpanie byli o wiele bardziej od Polaków tów i łgarzy. Polsce potrzebna jest partia lewi-
przygotowani na rewolucję obyczajową i po- Na razie dziękuję Grzegorzowi Napieralskiemu za cowa, ale nie widzę na chwilę obecną żadnej
niekąd wyczekiwali jej. Nasze społeczeństwo pierwszy od dawna powiew świeżego powie- szansy, że jakaś nowoczesna le-
nie dojrzało jeszcze do takich zmian. Oba- trza, ale żyję dalej świado- wica szybko powstanie. A skraj-
wiam się, że na Zapatero ma, że lewica w tym kraju ne lewackie partie czy beton jak
przyjdzie czas najwcześniej przebywa zupełnie gdzieś Sojusz Lewicy Demokratycznej
za 2-3 kadencje Sejmu. indziej niż w Sejmie. tego nie zapewnią.

Homiki.pl InnaStrona.pl KrytykaPolityczna.pl


Homiki ząbkują radośnie. Ktoś Prasa ma następnego „polskiego Pomysł, by nową politykę SLD
dostrzeże troski i kłopoty. Ktoś Zapatero”. Kolejnym po Olejnicza- budować na sprzeciwie wobec
zrozumie i opieką otoczy. Kto – ku klonem Hiszpana ma być Na- dominacji Kościoła katolickiego
Janusz on – Grzegorz Napieralski! No- Radek Oliwa pieralski. Żyjemy w kraju, gdzie Adam w życiu publicznym, nie jest zły.
Boguszewicz Ostolski
wy lider Sojuszu Lewicy Demo- wystarczy nieśmiało zakwestiono- Ale sposób, w jaki Napieralski się
kratycznej. wać pozycję Kościoła, aby zdobyć tak chlubny za to zabrał, nie rokuje sukcesu.
przydomek. Napieralski nie jest i nie będzie pol- „Zapateryzacja” lewicy to pomysł obiecujący, bo
Wielu działaczy Sojuszu uważa José Luisa Rod- skim Zapatero, tak samo jak SLD nie będzie pozwala mobilizować lewicowy elektorat, a zara-
rigueza Zapatero za wielkiego przywódcę lewi- Hiszpańską Socjalistyczną Partią Robotniczą. zem walczyć z PO o jej liberalnych światopoglą-
cowego. Chcą się na nim wzorować: religia ze dowo wyborców. Niestety Napieralski zabrał się
szkół, zerwanie konkordatu... I obrona prawa Napieralski na bieżąco komentuje wszystkie drażli- za to od złej strony. Powinien pokazać, że jest po
do... orientacji... Nie! Nowy przewodniczący o we sprawy, opowiada się za usunięciem symboli re- stronie ludzi – wierzących i niewierzących – i że
tym się nawet nie zająknął. „Polski Zapatero” ligijnych z urzędów, za edukacją seksualną... dobrze rozumie, czego potrzebują i co im w dzi-
nie pojawił się na Paradzie Równości. Był z na- Wszystko to powinno mnie cieszyć, bo zbiega się z siejszej Polsce przeszkadza.
mi całym sercem. Lecz ciałem i umysłem już moimi poglądami, ale daleki jestem od euforii. Za-
zupełnie gdzie indziej. patero wygrał wybory, bo nie bawił się w niuanse. Aby skutecznie walczyć z dominacją Kościoła,
Program hiszpańskich socjalistów był jasny. Wyco- trzeba mówić nie o symbolach religijnych, lecz
40 lat dyktatury frankistowskiej spowodowało, fanie wojsk z Iraku – natychmiast, „homo-małżeńs- o tym, co wzbudza w ludziach gniew. Dobrym
że hiszpańskie społeczeństwo doszło do de- twa” – bez ograniczeń, wyłączenie Kościoła z poli- przykładem jest edukacja. Niewierzący zmaga-
mokracji z mocno lewicowymi poglądami. Od- tyki – bezdyskusyjnie. Nasz niby-Zapatero też tak by ją się z presją na wysyłanie dzieci na lekcje re-
wrotnie w Polsce, gdzie po czterdziestu kilku chciał... ale ostrożniej. „Homo-małżeństwa" – ale ligii, a wielu wierzących nie lubi, gdy ich dzieci
latach PRL-u społeczeństwo ma generalnie na- bez ceremonii i prawa do adopcji, tarcza antyrakie- są na tych lekcjach bite lub upokarzane.
stawienie prawicowe. A Napieralski? Ideowiec towa – trzeba zweryfikować, laicyzacja – tutaj pada
czy karierowicz? To jest na dzień dzisiejszy py- więcej konkretów. Rozumiem po części Napierals- Istnieje społeczne zaplecze dla takich postulatów,
tanie kluczowe. A czy zostanie polskim Zapa- kiego. Bardziej radykalne deklaracje oznaczałyby jak zastąpienie religii przez religioznawstwo czy re-
tero? Lepiej nie. Niech stanie się raczej polskim rozłam w SLD i ew. utratę stanowiska. Rozumiem negocjacja konkordatu. Skuteczna polityka musi jed-
Napieralskim. W ten sposób z pewnością bę- jednak tylko po części, bo ta- nak wynikać z autentycznego zaangażowania w
dzie mógł uni- ka „rozmemłana” rewolucja obronę praw obywatelskich, a nie być tylko efektem
knąć strzelenia to żadna rewolucja, a taki Za- ulotnej strategii
byka. patero to żaden Zapatero. marketingowej.

5
wywiad Być chłopcem
w staniczku
wywiad z Korą
Rozmawiał: Michał Muskała, Foto: Jacek Bassa Make-up: Kasia Zaremba
współpraca: Krzysztof Tomasik

Chodząca legenda polskiej muzyki rozrywkowej,


od ponad 30 lat na scenie. Wraz z Maanamem
wydała kilkanaście płyt i zagrała setki koncertów,
ale ma też na swoim koncie projekty solowe.
Najnowszy z nich to stworzony wraz z grupą
5th Element album „Metamorfozy”, na którym
znajdą się zarówno premierowe piosenki,
jak i nowe, elektroniczne wersje największych prze-
bojów Maanamu. Płyta ukaże się we wrześniu,
a „Replika” z tej okazji postanowiła zapytać Korę
o jej stosunek do gejów i lesbijek

Od wielu lat uczestniczysz w kampaniach na rzecz się, nawet jeśli pewnych rzeczy sobie nie uś-
tolerancji i równości. Na początku lat 90. było to wiadamiam, to czytam, oglądam, coś się od- mniejszości. To prawda, trzeba się jednak jesz-
wsparcie dla chorych na AIDS, obecnie są to akcje myka, okazuje się, że zrobiłam następny krok. cze zastanowić, co ma do powiedzenia w tej
w rodzaju „Nie toleruję nietolerancji” czy „T-shirt kwestii zainteresowana osoba, czy ma warun-
dla wolności”, gdzie nosiłaś koszulkę z hasłem Jak myślisz, dlaczego, mimo iż tak wielu gejów i ki do ujawnienia się, czy jest na to gotowa.
„Mam dwóch tatusiów”. Czy podobne za- lesbijek jest w środowisku artystycznym, nielicz-
angażowanie jest dla ciebie czymś naturalnym? ni zdobyli się na ujawnienie? Świetnie widać, jak Tak jak w przypadku Tomasza Raczka?
Oczywiście, w końcu jestem laureatką Tęczo- to działa, nawet na przykładzie Hollywood. Dokładnie. Tomek jest teraz niezależny, ma
wego Lauru. Akcje, w których bierzemy udział Decydujące są chyba pieniądze i strach przed własne wydawnictwo, przeprowadził się,
z Kamilem (Sipowiczem – dop. red.), wynikają zaszufladkowaniem, więcej jest jednak ról he- przebywa często za granicą. Myślę, że z jednej
z tego, że wszystko wygląda jak wygląda, dys- teroseksualnych mężczyzn i kobiet. Wydaje strony przyniosło mu to ulgę, ale też mógł so-
kryminacja jest powszechna. Poza tym mamy się, że takiej aktorce jak Jodie Foster, która bie na to pozwolić. W jego przypadku znacze-
wśród przyjaciół gejów i lesbijki, w naszym zawsze grała mocne, niezależne postacie, co- nie miał zapewne także związek z Marcinem
środowisku homoerotyka jest niemal czymś ming out nie zaszkodzi, a jednak zdobyła się Szczygielskim, w przypadku relacji, która trwa
powszechnym. Wszyscy mężczyźni ze świata na niego dopiero teraz. Za to Rupert Everett kilkanaście lat, tajemnica może ciążyć. Wiemy,
mody, z którymi się przyjaźnimy, są gejami. ciągle gra nieszablonowe role. Na szczęście jak było u Jerzego Waldorffa, który dopiero w
wszystko się zmienia, także jeśli chodzi o po- autobiografii („Taniec życia ze śmiercią” – dop.
Wydaje się jednak, że kiedyś bardziej zdecydo- kazywanie homoseksualizmu na ekranie, cze- red.) dał znak o swojej seksualności, a mówię
wanie zabierałaś głos w sprawach publicznych. go świadectwem choćby gigantyczny sukces tutaj o kilkudziesięcioletnim związku.
Przez długą część młodego życia było we mnie „Tajemnicy Brokeback Mountain”.
bardzo dużo gniewu i agresji, których nie by- W przypadku osób ze starszego pokolenia trze-
łam w stanie powściągnąć. Oczywiście teraz Myślisz, że na ukrywających się gejach i lesbijkach ba też pamiętać o uwarunkowaniach historycz-
tego już nie ma, ale wciąż mam w sobie od- powinna być wywierania presja, żeby się ujawnili? nych, w końcu przez wiele lat żyliśmy w bardzo
wagę i siłę na przełamywanie lęków, bo prze- Nikogo nie można do niczego zmusić, choć zakłamanym czasie. Za komuny wszędzie pano-
de wszystkim osłabia nas lęk i wstyd. Dziś nikt zrozumiałe jest oczekiwanie jasnej deklaracji wała purytańska moralność. Nikomu nawet się
mnie już nie atakuje w tak brutalny sposób jak od osób opiniotwórczych czy gwiazd. Środo- nie śniła możliwość publicznej deklaracji prefe-
kiedyś, bo stoi za mną ogromne doświadcze- wisko gejowsko-lesbijskie uważa, że takie co- rencji seksualnych, było to źle postrzegane przez
nie i własne przekonania. Poza tym zmieniam ming outy są dobre dla dyskryminowanej wszystkie środowiska, zwłaszcza oficjalne.

6
A kto twoim zdaniem ma dziś największy
wpływ na podtrzymywanie uprzedzeń wobec
osób homoseksualnych?
Nasza kultura, katolicki światopogląd. Kościół
ma ogromną władzę, wkracza w sposób nie-
dopuszczalny w najbardziej intymne sfery ży-
cia. Jest to dla mnie sytuacja karygodna. Jed-
nocześnie największe afery seksualne wycho-
dzą ze środowisk związanych z Kościołem,
tych, gdzie teoretycznie jest celibat. Często
działa owczy pęd, przypadek tłumu kiero-
wanego przez „autorytety”. Społeczeństwo
jest niedowartościowane, zawsze szuka chłop-
ca do bicia, kogoś, na kim można się wyżyć.
Duże znaczenie ma też język. Osoby hetero-
seksualne często nawet nie słyszą albo nie
skupiają się na tym, jak wulgarny jest język
używany wobec mniejszości. Jesteśmy do tego
przyzwyczajeni, a występuje cała masa okreś-
leń osób homoseksualnych, które są potwor-
nie dyskryminujące, brutalne i brzydkie.

Te określenia rzadziej dotyczą lesbijek. One są


mniej dyskryminowane?
Wydaje się, że jest to zupełnie inna historia.
Lesbijek się nie widzi, zaobserwowałam to na-
wet w rodzinach ze mną zaprzyjaźnionych.
Szybko został tam rozpoznany homoseksua-
lizm chłopców, natomiast długo rodzice nie
wiedzieli o lesbijstwie swojej córki. Tak było
zresztą zawsze, chłopiec w parze z chłopakiem
zwraca uwagę, dziewczyna z dziewczyną nie.
Nigdy nie było problemu z tym, że dziewczyny
całują się, chodzą za rękę, śpią w jednym
łóżku.

Czym tłumaczyłabyś w takim razie te różnice?


Powszechnie uważa się, że między dziewczyną
a dziewczyną seks jest – upraszczając – ładny,
mężczyźni heteroseksualni lubią na to patrzeć,
to ich podnieca. U heteroseksualistów nawet
mowy nie ma o wyobrażaniu sobie seksu po-
między mężczyznami.

Ale nie chodzi przecież tylko o seks.


Oczywiście. Sprowadzanie wszystkiego do sfe-
ry seksu jest okropnym uproszczeniem. Wystę-
pują związki pomiędzy kobietami i mężczyzna-
mi, które są zupełnie pozbawione seksu i to
nic nie znaczy, mogą to być bardzo wysubli-
mowane relacje. Ja w ogóle uważam, że czło-
wiek nie jest prosty i nie ma czegoś takiego jak
stuprocentowy heteryk i heteryczka, jesteśmy
bardzo złożeni. Sama nie lubię jednoznacz-
nych zachowań, bo jestem niejednoznaczna. W pewnym momencie jednak na coś się zde -
Gdy byłam dzieckiem, chciałam być cudną cydowałaś.
dziewczynką i jednocześnie chłopcem, w tak Wolę być z mężczyzną, bo ta energia mi odpo-
samo intensywnym stopniu. Największym dla wiada. Jestem w stanie zrozumieć, że kobieta
mnie komplementem było, gdy jechałam tram- będzie się dobrze czuła z kobietą czy mężczyź-
wajem i inni pasażerowie mówili do mnie ni w parze, bo w moim przekonaniu najdziw-
„chłopczyku, przesuń się”. Byłam w dziesiątym niejszy i najtrudniejszy jest właśnie związek
niebie. Z drugiej strony śniły mi się staniczki. kobiety z mężczyzną.

7
świat
Teksty: Paweł Fischer-Kotowski
Ewa Tomaszewicz
Mariusz Kurc

Parady w Brnie i Budapeszcie Małżeństwa


W Czechach nigdy dotąd nie było parad, lecz
co najwyżej pochody na rzecz ofiar AIDS. Pod
Jeszcze gorzej było kilka dni później w Buda-
peszcie, gdzie kamieniami, petardami i koktaj-
w Norwegii
koniec czerwca odbyła się tam pierwsza Parada lami Mołotowa skinheadzi i nacjonaliści obrzu- Norweski parlament przyjął 10 czerwca br. us-
Równości. Gdy jej uczestnicy gromadzili się na cili uczestników Marszu Godności. Przeciwnicy tawę o prawnym zrównaniu par homoseksual-
placu Wolności, w sąsiednich ulicach pojawili marszu zaatakowali 450 uczestników pochodu nych z heteroseksualnymi, zarówno w kwe-
się ich przeciwnicy, prawdopodobnie z Partii na bulwarze Andrassiego. „Hańba! Posprząta- stiach małżeństwa, jak i adopcji dzieci oraz za-
Narodowej, która w tym samym miejscu chcia- my ten brud!” – krzyczeli. Ofiarami ataków sta- płodnienia in vitro. Decyzja parlamentu, okreś-
ła urządzić kontrmanifestację, ale nie uzyskała li się politycy, którzy szli na czele pochodu: eu- lana przez jej zwolenników jako „historyczna”,
zgody magistratu. Dwustu funkcjonariuszy usi- rodeputowana Katalin Levai, członek kierow- podjęta została większością 84 głosów „za”
łowało trzymać obie grupy z dala od siebie. nictwa Związku Wolnych Demokratów Gabor przy 41 głosach sprzeciwu.
Horn oraz były sekretarz stanu w Urzędzie Ra-
Parada miała trwać dwie godziny. Po tym, jak dy Ministrów – Gabor Szetey. Za najbardziej kontrowersyjny zapis ustawy
na samym początku ktoś obrzucił jej uczestni- uważane jest prawo lesbijek do sztucznego za-
ków petardami, organizatorzy w pierwszej Do późnej nocy Budapeszt przypominał oblężone płodnienia. Dawca spermy ma być zidentyfiko-
chwili chcieli odwołać przemarsz. Zdecydowali miasto. Ponad sześć tysięcy policjantów zabloko- wany, aby dziecko mogło, jeśli zechce, po
się jednak jedynie na skrócenie jej trasy: z pla- wało centrum miasta. Kilkuset funkcjonariuszy dojściu do pełnoletniości poznać tożsamość
cu Wolności poszli na pobliski Dworzec Głów- pacyfikowało przeciwników demonstrantów ar- swego biologicznego ojca.
ny i z powrotem, co zajęło 20 minut. matkami wodnymi i gazami łzawiącymi.
Norwegia stała się szóstym krajem na świecie,
Gdy wrócili, zostali zaatakowani granatami z ga- W zamieszkach rannych zostało dziesięć osób, który zrównał prawa par homoseksualnych z
zem łzawiącym. Jedna osoba trafiła do szpitala, a 56 zatrzymano. Wśród zatrzymanych był Bo- prawami par heteroseksualnych.
a policja zatrzymała piętnaście osób. Dwóm z jan Rasate, przywódca nacjonalistycznego
nich postawiono zarzut awanturnictwa, dziesięć Związku Narodowego, który wzywał do Homoseksualizm był nielegalny w Norwegii do
odpowie za mniejsze wykroczenia. „otwartego sprzeciwu” wobec parady. (ET) 1972 roku. (opr. MK)

Rewolucja w USA
Nie tylko w Norwegii geje i lesbijki zyskali peł- Zjednoczonych. Tylko pierwszego dnia obo-
nię praw. Również w Kalifornii od czerwca wiązywania nowego prawa urzędnicy połą-
bieżącego roku możliwe są małżeństwa ho- czyli kilkaset homoseksualnych par.
moseksualne.
Znaczny odsetek Amerykanów całkowicie ak-
Kalifornia jest drugim stanem USA po Massa- ceptuje „związki partnerskie”, nie godząc się
chusetts, który zalegalizował związki jedno- jednocześnie na „małżeństwa homoseksual-
płciowe. Jednak tam do zawarcia ślubu pot- ne”. 41 na 50 stanów ma zapisane w prawie,
rzebny jest meldunek, a więc do Kalifornii że małżeństwo to wyłącznie związek kobiety i
zjeżdżają się geje i lesbijki z całych Stanów mężczyzny. (PFK)

Unia nas obroni? T ę c z a ?


Bruksela proponuje nową dyrektywę – zakaz wszel-
kiej dyskryminacji ze względu na wiek, wyznanie,
Nie w kościele!
pochodzenie etniczne oraz orientację seksualną. – Fides, watykańska agencja informacyjna donosi:
W państwach członkowskich notuje się wiele przy- „W kościołach nie ma miejsca dla symbolizujących
padków dyskryminacji, stąd propozycja dyrektywy – pokój flag w kolorach tęczy”. We Włoszech w nie-
tłumaczy Katharina von Schnurbein, rzeczniczka Ko- których kościołach pojawiają się tęczowe flagi. –
misji Europejskiej. Informacja jest zaskakująca, Dlaczego księża posługują się tęczowym sztanda-
ponieważ wcześniej informowano już oficjalnie, że rem jako symbolem pokoju zamiast krzyża? Czy nie
zrezygnowano z tej dyrektywy. Teraz unijny komis- wiedzą, że flaga ta jest związana z teozofią i New
arz sprawiedliwości oficjalnie oświadczył, że projekt Age? – pyta Fides. I przypomina: to także symbol
powstanie: – Każdy rodzaj dyskryminacji musi być ruchu wyzwolenia homoseksualistów. Wprowa-
zwalczany z równą determinacją. (PFK) dzanie jej do kościołów to nadużycie. (PFK)

8
Przyjazne

raport
wakacje
Tekst: Ewa Tomaszewicz

Polska LGBT-friendly Wakacje w polskich górach? Weekend w Krakowie? Za-


Bielsko-Biała hotel Orbis Magura, ul. Żywiecka 93, nim zdecydujesz, gdzie się zatrzymać, koniecznie sprawdź
www.orbis.pl
Dobsko (kujawsko-pomorskie) gospodarstwo polecane przez naszych czytelników miejsca gej/les friendly
agroturystyczne Gejdorado, tel. 603 820 494,
j126@vp.pl, www.gejdorado.blog.onet.pl
Duszniki Zdrój hotel Górski domek, Podgórze-
Wyciąg, tel. (074) 866 80 73, graniczna@interia.pl
Karlino (Pomorze Zachodnie) hotel STOP, ul.
Koszalińska 87b, tel. (094) 311 71 51,
info@stop.hotel.pl, www.stop-hotel.pl
Łódź hotel Fajne Miejsce, ul. Śląska 36 (Skalniki-
Las), tel. 512 54 90 90, fajnemiejsce@go2.pl,
www.fajnemiejsce.pl
Kraków hotel 2nd Floor, Dzielnica Krowodrza /
Nowa Wieś, tel. 602 320 206, 500 095426,
2ndfloor@queer.pl, www.2ndfloor@queer.pl
hotel Friends Guesthouse, ul. Wrzesińska
(Kazimierz), www.gaystay.net/Friends/Cracow
apartamenty Bella, ul. św. Katarzyny 2,
tel. 501 527 740, 506 181 558, krakow@epost.no,
www.bella-apartments-krakow.pl
hotel Andel’s, ul. Pawia 3
hotel Atrium, ul. Krzywa 7
Nowe Kawkowo (Warmia) gospodarstwo agro-
turystyczne Lawendowe Pole, Nowe Kawkowo
11A, tel. 604 711 203, lawendowepole@op.pl,
www.lawendowepole.pl Gospodarstwo Jacka i Bereniki w Oklinach dwukrotnie gościło u siebie obozy feministyczne Ulicy
gospodarstwo agroturystyczne Moniówka, Siostrzanej. W 2005 roku odbył się tutaj ślub i wesele dwóch dziewczyn: Magdy i Moniki
Nowe Kawkowo 11, tel. 662 137 090,
monika@moniowka.pl, www.moniowka.pl Czy to, że hotel, kemping czy gospodarstwo ag- http://www.offtolondon.com/friendly_hotels.html.
Okliny (Suwalszczyzna) gospodarstwo agroturys- roturystyczne, w którym postanowiliśmy / posta- I tak dalej.
tyczne Okliny, Okliny 24, tel. 667 554 930,
nowiłyśmy spędzić jedną lub kilka nocy, jest
berenika@okliny.info, www.okliny.info
Rewal (Pomorze Zachodnie) hotel „Oasis” przyjazne gejom i lesbijkom, ma znaczenie? W polskim internecie tego rodzaju przewodniki
Resort, ul. Klifowa 34, (091) 38 62 701, Wbrew pozorom – tak. I nie chodzi tu bynaj- można znaleźć jedynie na podstronach gejows-
hotel.oasis@neostrada.pl, mniej o uniknięcie drastycznych sytuacji, kiedy kich i lesbijskich portali. Co gorsza – zawsze trze-
www.wybrzeze-rewalskie.pl/oasis
Racibórz hotel Polonia, pl. Dworcowy 16,
stajemy się obiektami realnych szykan na przy- ba się upewnić, czy zamieszczone tam informa-
(032) 414 02 70, hotel@polonia.raciborz.pl, kład w postaci odmowy noclegu. Ale o poczucie, cje są aktualne! Zagraniczne portale prezentują
www.polonia.raciborz.pl że jesteśmy mile widziani / widziane i możemy się pod tym względem jeszcze gorzej: na
Szklarska Poręba hotel Willa „Bolko”, ul. się zachowywać swobodnie, a nasi gospodarze www.gaybooking.com widnieje siedem przyjaz-
Broniewskiego 12, tel. 075 717 23 25
Warszawa hotel Friends Guesthouse, ul.
nie obchodzą nas szerokim łukiem, z za- nych – i drogich – polskich hoteli (w całej Pols-
Sienkiewicza, tel. 601 243 444, ciśniętymi zębami i miną pod tytułem „Gdyby nie ce!), a na www.gayguide.net zaledwie dwa!
friends@gay.pl, www.gay.pl/friends to, że mi płacą, to...”, lub też nie otwierają sze-
hotel MDM, pl. Konstytucji 1 roko oczu na nasz widok i nie zastanawiają się Rzeczywiście w Polsce niewiele jest hoteli i gospo-
hotel Felix, ul. Omulewska 24, tel. (022) 21 07 152
w duchu, czy to jest przyjaźń, czy też kochanie. darstw agroturystycznych otwarcie nastawionych
lub 182, felix@starthotel.pl,
http://www.puhit.pl/index.php?pid=103 na głównie albo wyłącznie gejowską czy lesbijską
hotel Magnolie, ul. Ryżowa 36a, tel. (022) 578 Jeżeli decydujemy się na urlop za granicą, szcze- klientelę – z chlubnych wyjątków trzeba wymienić
81 00, 863 39 61, recepcja@magnolie.com.pl, gólnie w bardziej cywilizowanym od Polski kraju, krakowski hotel 2nd floor, warszawski i krakowski
http://www.magnolie.com.pl
Wrocław hotel HiWay, ul. Curie-Skłodowskiej
łatwo możemy uniknąć tego rodzaju niedogod- Friends Guesthouse, dobskie Gejdorado i łódzkie
9/4, tel. 513 011 169, stay@hiwayhostel.pl, ności. Gay-friendly hotel w Amsterdamie? Zapra- Fajne Miejsce. Za to miejsc nam przyjaznych, choć
www.hiwayhostel.pl szamy na www.amsterdam.info/gay (i kilkadzie- niereklamujących się jako „friendly”, jest znacznie
Zakopane hotel Dom pod Reglami, os. Chłabówka siąt innych stron, które na hasło „gay friendly ho- więcej. Dlatego, zanim wybierzesz się w Polskę,
10, tel. 604 337 628, dom_pod_reglami@wp.pl,
tel Amsterdam” wyświetla Google). W Paryżu? zapoznaj się z naszym mini-przewodnikiem. Może
www.dompodreglami.webpark.pl
www.gay-france.net/Patis-hotels.htm. W Londynie? znajdziesz w nim swoje wymarzone miejsce?

9
wywiad Syn mnie
wychował
wywiad z Piotrem Pacewiczem, zastępcą redaktora naczelnego „Gazety
Wyborczej”, laureatem nagrody Fundacji Równości „Hiacynt 2008”

Rozmawiał: Mariusz Kurc

6 czerwca br. otrzymał pan nagrodę Fundacji nie ma znaczenia. Te tematy się wałkuje, są ma- Oczywiście w tym ścieku, jakim bywa internet
Równości Hiacynt 2008 za „sserię publikacji łe i duże sensacje, ktoś okazuje się nietoleran- po prostu jestem pedałem. A także mordercą
krytykujących homofobię polskich władz i spo - cyjny, ktoś inny przeżywa homoseksualny ro- nienarodzonych dzieci, komuchem, Żydem.
łeczeństwa”. Był pan kiedyś homofobem? mans a pochodzi z katolickiej rodziny i tak dalej.
Homofobem nie, ale z całą pewnością homo- W ramach tegorocznych Dni Równości w
ignorantem. Ja jestem z tej generacji, która myślała o homo- „GW” toczyła się akcja „Odkrywamy się” połą -
seksualizmie jako o czymś dziwnym, niepokoją- czona z promocją strony internetowej ujaw-
Czyli? cym. Musiałem wykonać pracę nad swą świa- nionych osób LGBT www.odkrywamysie.pl.
Nie zdawałem sobie sprawy, że na świecie ist- domością, by dojść do tego, że homoseksua- Popiera pan coming out?
nieją geje i lesbijki. Oczywiście jako człowiek lizm jest OK. Dla synów jest po prostu jasne, że Zdecydowanie tak! Coming out jest aktem od-
jako tako wykształcony wiedziałem, że w Gre- jedni ludzie są tacy, a drudzy tacy. A czasem raz wagi, decyzją, by powiedzieć o sobie prawdę.
cji kwitła miłość homoseksualna, że Platon, że są tacy, a raz inni i też nie ma problemu. Jest lekcją dla tych, przed którymi dana osoba
Iwaszkiewicz... Ale wokół siebie nie widziałem ujawnia swoją homoseksualność. No i przyno-
gejów i lesbijek, nie wiedziałem więc, że są Wychowany przez syna? Zamiast ojczyzny, ja - si ulgę samym ujawnionym – przynajmniej tak
poddawani ostracyzmowi czy dyskryminacji. kaś gombrowiczowska synczyzna? mówili o sobie geje i lesbijki w naszym cyklu.
To było trochę jak z Żydami. Wychowałem się Tak, to zabawne. Wychowywaliśmy z żoną dzieci
na warszawskim Muranowie, bawiłem się w do tolerancji i teraz one to oddają, z naddatkiem. Oczywiście to może być nadmiernie liryczny
ruinach getta, zaczytywałem w Borowskim, ale obraz, który ukrywa skalę cierpienia i złe doś-
przez długie lata nie zdawałem sobie sprawy, Syn nie zgadzał się z panem w sprawie zakazu wiadczenia wielu osób homoseksualnych. Bo
nie przeżywałem Holocaustu jako Holocaustu, oddawania krwi przez osoby homoseksualne siłą rzeczy do „Gazety” zgłaszali się ludzie, któ-
był przesłonięty przez polską martyrologię. – pisał pan o tym w „Gazecie Wyborczej”. Pan rym coming out się udał, przyniósł pozytywne
ten zakaz rozumiał, syn uznał za jawny prze- skutki. Jeśli ktoś się ujawnił i spotkały go nie-
Co się stało, że zdał pan sobie sprawę z istnie- jaw dyskryminacji. przyjemności, raczej podwójnie się schowa i
nia gejów i lesbijek? To była straszna awantura i dziś, po latach docho- nie opowie o tym publicznie. Ale przekonał
Mój największy przyjaciel, nieżyjący już nieste- dzę do wniosku, że to Krzysztof miał rację. Uwa- mnie kontrargument, że strach ma wielkie
ty, oswoił mnie z tym tematem w latach 70. żałem, że AIDS jest tak strasznym zagrożeniem, że oczy. Może ludzie się bardziej boją ujawnie-
Dużo rozmawialiśmy, łączyła nas intymna więź. należy dmuchać na zimne. A przecież już tych nia, niż powinni, może nawet w społeczeń-
kilka lat temu poważne medyczne autorytety typu stwie silnie homofobicznym warto się poka-
Był gejem? WHO nie uważały homoseksualistów za grupę zać? Mam wśród swoich bliskich taki przypa-
Nie, nie było między nami seksualnej fascynacji, ryzyka. Więc raczej poleciałem stereotypem. dek, gdy ujawnienie poprawiło relacje rodzin-
ani nawet pokus. Potem stopniowo ne, przełamało zmowę milczenia, choć tak na-
odkrywałem świat, pracując po studiach jako Czy w związku z antyhomofobiczną postawą prawdę wszyscy wiedzieli.
psychoterapeuta miałem pacjentkę lesbijkę. Ale spotyka się pan ze zgryźliwymi uwagami? A
w czasach walki z komuną ten temat był zepch- może biorą pana za geja? Dlaczego w „GW” nie znalazł się ani jeden
nięty na dalszy plan, nie tylko dla mnie. Uczy- W redakcji krążą żarty na mój temat. Po trenin- otwarty dziennikarz gej, ani jedna otwarta
łem się go stopniowo w wolnej Polsce. Ostat- gu, bo jestem namiętnym biegaczem, przycho- dziennikarka lesbijka, którzy napisaliby o swo -
nio, duże znaczenie wychowawcze miała dla dzę często do pracy w stroju sportowym, biorę im coming oucie? Pan pisze dużo – i słusznie
mnie postawa moich trzech synów, zwłaszcza prysznic i dopiero się przebieram. Gdy jest zim- – przeciwko dyskryminacji osób homoseksual-
średniego. Krzysztof w liceum zaangażował się no paraduję więc w biegackich rajstopach, co nych, ale one same milczą.
w ruch przeciw homofobii, np. pomagał w or- jest komentowane przez kolegów w stylu: „O, Faktycznie, redakcyjni geje nie chcieli wziąć
ganizacji Parad Równości. Dla Krzysia i Mateu- jak ślicznie dziś wyglądasz!”. Śmiejemy się ra- udziału w tej akcji.
sza oraz wielu ich przyjaciół homofobia jest zem. Oczywiście wiadomo, że za takimi żarta-
symbolem wstecznictwa. Synom zazdroszczę mi kryje się pewne napięcie, ale jest OK., jeśli Np. w radiu TOK FM, które jest gay-friendly,
takiej bazowej tolerancji. W ich kręgu temat tak się je wyraża, uwalnia. W ogóle za mało funkcjonuje i Anna Laszuk, i Jakub Janiszewski,
seksualności jest czymś naturalnym, ciekawym, jest w naszej kulturze śmiechu, dobrego śmie- i Krystian Legierski – tam sytuacja jest jasna…
o tym się mówi. Homo, hetero, bi - dla nich to chu, z różnic orientacji seksualnej. Tak. Byłoby fajnie, gdyby w „Gazecie” również

10
ktoś się zdecydował. Ale wie pan, trudno prze-
cież wywierać jakąś presję, tolerancja nie może
być zbyt agresywna… Ale klimat w redakcji
jest taki, że oni nie mieliby z tym problemu,
zresztą w redakcji wiadomo, kto jest kto. A to,
że to ja zostałem harcownikiem w wojnie z ho-
mofobią, ma nawet pewną zaletę: mnie łat-
wiej atakować polityków i społeczeństwo, bo
mówię jako „jeden z nas”, a nie „jeden z nich”.
Mogę ostrzej przywalić, tak jak to Żydom łat-
wiej krytykować Żydów.

Jak to jest, że antysemickie teksty nie mają


szans na publikację w „GW“ a homofobiczne –
czasem tak?
O czym Pan mówi, może chodzi o jakieś
subtelności?

Wręcz przeciwnie. W czerwcu 2007 r. Janusz


A. Majcherek pisał na łamach „GW”: „Akcja Piotr Pacewicz otrzymuje nagrodę „Hiacynt” z rąk Tomasza Bączkowskiego, prezesa Fundacji Rowności,
,ujawniania się’ homoseksualistów – czyli pub- 6 czerwca 2008 r.
licznego informowania o swoich preferencjach
seksualnych – w pewnych formach bywa taką mówiliby niektórzy politycy. A tak daliśmy głos Mam nadzieję, że ogólna wymowa naszego
ostentacją, podobnie jak byłoby nią ,ujawnian- pewnej wersji konserwatyzmu obyczajowego i pisma jest jednoznaczna, a takie polecenie
ie’ swojej religijności czy etniczności.” Albo: polemizowaliśmy z nim. brzmiałoby dziwnie.
„Można się domagać ochrony czy formalizacji
prawnej związków homoseksualnych, ale to Ale to jest legitymizacja takiego poglądu – ar- Pół biedy, gdy homofobiczny artykuł spotyka
nie powód, aby się z nimi obnosić publicznie.” gument o „obnoszeniu się” jest na poważnie się z polemiką. Ale np. pogląd Wojciecha Ei -
Trzeba wprowadzić rozróżnienie: przemycanie dyskutowany. chelbergera z wywiadu dla „GW”: „Coraz
homofobii w materiałach informacyjnych, czy Zgadzam się… Jeżeli by te polskie uprzedzenia powszechniejszy męski homoseksualizm jest
głupich tytułach to sprawa prosta: nie powinno umieścić na kontinuum, to w „Gazecie” anty- wielkim wołaniem o prawdziwego ojca” nie
się zdarzać. Z Majcherkiem, którego bardzo ce- semityzm jest najmniej dopuszczalny, a teksty spotkał się nawet ze zdziwieniem dziennikarki.
nię jako publicystę, sprawa jest zawiła. Jeśli on antykobiece, czyli tzw. męski punkt widzenia – Pamiętam ten wywiad. Znając Wojciecha Ei-
ma taki pogląd, z którym ja się nie zgadzam, to najbardziej. Prowadzimy akcję „Powrót taty”, chelbergera i jego głęboko tolerancyjną posta-
pojawia się pytanie: czy może dać mu wyraz na gdzie ukazujemy, że ojcowie abdykują z życia wę terapeuty i humanisty, myślę, że jemu za-
łamach „GW” czy nie? Kiedyś opublikowaliśmy rodzinnego, wychowania dzieci. Mieliśmy dyle- pewne chodziło o przyzwolenie do ujawnienia
skrajnie homofobiczny tekst księdza Oko… mat, czy drukować teksty z tezą, że to kobiety homoseksualnej orientacji. Łączy się to z kultu-
są winne, bo wypychają mężów z domu. To się rą, w której pozycja ojca zmalała, a tradycyjne
…protestowało później wielu członków i oczywiście może zdarzyć, ale generalizacja jest wzory męskości osłabły. Jestem przekonany,
członkiń samej redakcji na łamach „GW”. niesprawiedliwa, zabarwiona antyfeminizmem. że także u moich synów tolerancja na homo-
Tak, to był wypadek przy pracy, tekst skanda- Zdecydowaliśmy się i takie poglądy wpuścić do seksualizm wynika z tego, że w naszej rodzinie
liczny. Ale generalnie jestem zdania, że powin- „Gazety”, by pokazać, gdzie przebiega linia i ogólniej w kulturze, w której oni się wycho-
niśmy publikować dużo niepoprawnych poglą- sporu, gdzie są urazy i po to, by zdemaskować wują, pozycja mężczyzny została osłabiona,
dów, by wywoływać reakcje i dyskusje, nie i tak przecież istniejące postawy. zrównoważona przez aktywne kobiety. Wojtek
udawać, że ich nie ma, one zresztą pomagają ma prawo do takich generalizacji, on często
precyzować stanowiska. Możemy oczywiście Homofobia jest gdzieś pomiędzy antysemityz- sięga po wzorce rodzinne objaśniając świat.
założyć gęste sito i uznać, że z pewnymi po- mem i antyfeminizmem. Pewne przejawy
glądami po prostu nie polemizujemy… uprzedzeń wobec gejów i lesbijek, o ile są wy- Jest pan wiernym uczestnikiem Parad Równości w
rażane kulturalnie i w sposób otwarty, mogą Warszawie. Jakie ma Pan wrażenia z tegorocznej?
Tak właśnie robicie z antysemityzmem. się pojawić jako głos w dyskusji. Byłem rozczarowany frekwencją, nie widać
Z antysemityzmem tak. Trudno sobie wyobrazić wzrostu liczby uczestników. Dużo młodych lu-
antysemityzm nawet najbardziej zawoalowany Co zrobić, by były niedopuszczalne? dzi, to cieszy, ale z drugiej strony - strasznie
w „Gazecie”. Co do tekstu ks. Oko, zgadzam Poczekać, przekonywać do tolerancji, oswajać mało starszych, tych, którzy za Giertycha cho-
się – nigdy nie powinien był się ukazać. A tekst z tematem, nawet czasem nadmiernie lirycz- dzili, by zaprotestować przeciw jawnemu, pu-
Majcherka… Nie było potem polemiki z nim? nie, jak w naszej akcji comingoutowej. Nie blicznemu łamaniu demokratycznych norm.
można tego ludziom narzucić, chyba nie było- Teraz wkurzenie minęło i ludzie wyjechali na
Była. by to wskazane… majówkę, nawet z naszej redakcji było może
Więc pojawia się następna kwestia: czy to kilkanaście osób. Więc na Paradzie czułem się
dobrze, że taka dyskusja toczyła się w „Gaze- Ale w redakcji chyba by można? Nie może pan trochę jak w młodzieżowym klubie.
cie”? Może dobrze, bo gdyby jej nie było, o jako wicenaczelny wysłać do wszystkich mejla
„obnoszeniu się z seksualnością” pisałby pew- „Homofobia pod żadną postacią nie będzie na ła- Synowie jakoś zareagowali na Hiacynta ojca?
nie tylko Ziemkiewicz w „Rzeczpospolitej”, mach ,GW’ tolerowana” – i sprawa załatwiona? Byli z taty dumni.

11
raport Męskie filmy
bez kostiumowe
Tekst: Mariusz Kurc

Gejowskie porno stanowi dużo większą część rynku filmów „dla dorosłych”,
niż wskazywałaby na to wielkość populacji homoseksualnych facetów
(pisze się nawet o 30-procentowym udziale). Kiedyś głęboko w podziemiu,
od lat 70. produkcja filmów z męsko-męskim seksem dumnie pręży muskuły
(i nie tylko). Dziś to kwitnący przemysł z zyskownymi wytwórniami
– „stajniami”, które prześcigają się w lansowaniu kolejnych „ogierów”

A przyszłość wydaje się jeszcze bardziej różo- („doczepionego” do doskonale wyrzeźbionego Francisco (a gdzieżby indziej...). Wyrosła w
wa. Pod wieloma względami sytuacja gejows- ciała) w seksie był dominujący. Fani kochają erze kin XXX, potem gładko powitała epokę
kiego przemysłu pornograficznego przypomina go również za fantazyjne używanie pieprznych kaset video i koniec bezgumkowego seksu w
świt złotej ery Hollywood z po- słówek podczas seksu. Zawsze latach 80. Aktorzy z Falcon w czasach szaleją-
czątku XX wieku. Dorobiliśmy aktywny w seksie analnym, cego AIDS zaczęli bez wyjątku zakładać prezer-
się właśnie całego systemu tylko w jednym jedynym filmie watywy. Stan ten trwa do dziś, gdy – z ponad
gwiazd gejowskiego porno, („Powerfull II”) dał się namówić 400 filmami w katalogu – Falcon Studios lan-
które przez fanów otaczane są na fellatio (to naukowe określe- suje kolejne gwiazdy na płytach DVD. Na przy-
kultem. Wytwórnie ulegają co- nie poczciwego obciągu) dru- kład Johnny’ego Hazarda czy Eddiego Stone’a
raz większej specjalizacji, wciąż giemu facetowi. Występował z Kanady („Stone Age”), który występuje rów-
poszukując nowych trendów, również w produkcjach bi- i he- nież na scenie. W niedawno udzielonym wy-
by zaskoczyć coraz bardziej wy- teroseksualnych, a sam określa wiadzie opisywał wrażenia z trasy po europej-
magającą publiczność. Cała swoją orientację jako „uni- skich klubach erotycznych: „Wszędzie publicz-
roczna produkcja jest oceniana i wersalną”. Ma dorosłego syna, ność na powitanie rozkładała ramiona…a nie-
celebrowana podczas rozdania którego wychował samotnie. którzy również nogi”.
dorocznych nagród – pierwsza Michael Lucas (stoi ubrany)
w filmie „Gigolo”
ceremonia Grabbys odbyła się Wśród znaczących gwiazd XXI wiek
w 1999 r., w ostatniej sprzed gejowskiego porno ubiegłego
paru tygodni udział wziął m.in. Andy Bell, stulecia wymienić należałoby jeszcze Ryana Michael Lucas
wokalista zespołu Erasure, który wręczył sta- Idola („Idol in the sky”), Blake’a Harpera i Gejowskie porno na dobre wyszło z podziemia
tuetkę w kategorii „Hottest Cock”. Coltona Forda (to para również poza ekranem) – ba! – coraz śmielej wchodzi do głównego
oraz Zaka Spearsa o urodzie kierowcy cięża- nurtu kultury. Kariera Michaela Lucasa jest tu
Klasyka rówki („Zak Attack!”). Osobne miejsce w pante- chyba najbardziej symptomatyczna. Ten 34-
onie sław przypada też superprzystojnemu Jo- letni właściciel Lucas Entertainment z siedzibą
W kwietniu br. do gejowskiego raju odszedł ey’mu Stefano („Billboard”). Joey zasłynął jako na nowojorskim Manhattanie, reżyser oraz ak-
Jean Daniel Cadinot – francuski reżyser-pio- tzw. agresywny pasyw. Oprócz grania w fil- tor w większości ze swych filmów, to emigrant
nier, twórca takich perełek jak „Service Aktif” z mach, pozował (oczywiście nago) do erotycz- z Rosji żydowskiego pochodzenia, który ka-
1990 r. (akcja rozgrywa się w jednostce woj- nego albumu Madonny „Sex” (1992), a do je- rierę zaczynał u Cadinota („Pressbok”). Lucas
skowej) czy „Chaleurs” z 1987 r. (pustynia i go zasług zaliczyć można również outing po- Ent. zasłynął w ostatnich latach z wysokobud-
rozpalone namiętności arabskich chłopaków). tentata biznesowego Davida Geffena. W wieku żetowych przeróbek znanych filmów – w tej
Filmy Cadinota tym wyróżniały się w oceanie 26 lat, będąc nosicielem wirusa HIV, Stefano konwencji powstały „Niebezpieczne związki”
gejowskiego celuloidowego seksu, że bardzo zmarł w wyniku przedawkowania narkotyków. oraz „Michael Lucas’ la dolce vita” czyli waria-
często miały fabułę z prawdziwego zdarzenia cja Lucasa na temat... słynnego dzieła Fellinie-
(czasem nawet zabawną!) i zawierały wiele Wciąż świetnie prosperuje najważniejsza wyt- go. Sam Michael Lucas jest zabójczo przystoj-
gorących scen kręconych w plenerach. wórnia gejowskiego porno Falcon Studios, ny, zabójczo obdarzony, a w seksie – zawsze
która – wracając do analogii ze złotą erą Holly- aktywny i lekko perwersyjny. Michael jest też
Na zasłużoną emeryturę odszedł też „Cary wood – pełni rolę MGM, tyle że zamiast ryczą- wielbicielem rimmingu, czyli lizania tyłeczków
Grant gejowskiego porno”, czyli Jeff Stryker. cego lwa mamy tu sokoła (z lekko wygiętym (czynności, którą ekscytowała się działaczka
Ten posiadacz 25-centymetrowego penisa dziobem). Falcon powstała w 1971 r. w San katolicka Joanna Najfeld w wywiadzie dla

12
TVN24). Na blogu zajmuje się najnowszymi Titan Media Jeff Palmer dokonał niesamowitej wolty: w la-
propozycjami swej firmy, ale również chętnie Titan Media to – jak sama nazwa wskazuje – tach 90. on i jego wspaniały penis byli głów-
wypowiada się na temat homofobii społeczeń- wytwórnia prezentująca mężczyzn, z którymi nymi aktywnymi filarami Falcona, u progu XXI
stwa amerykańskiego czy zagrożenia islams- nie ma żartów. To chłopy jak dęby (z grubymi wieku Palmer zaczął kręcić dla niezależnych
kim fundamentalizmem. konarami), co to z nikim się nie wytwórni, zmienił całkowicie
cackają, gardzą wygolonymi emploi na pasywa i przestał
Prezentuje zdjęcia rodzinne, wspomina ciałami, a od łóżka wolą seks uprawiać seks w prezerwaty-
zmarłych dziadków. Z dumą pisze o zapro- gdzieś w leśnych ostępach. wach. To ostatnie wyelimino-
szeniach na... spotkania na campusach ame- Przez ostatnie dwa lata naj- wało Jeffa z mainstreamu prze-
rykańskich uniwersytetów, gdzie opowiada o większą gwiazdą Titana był Da- mysłu porno – główne firmy
swej karierze i przemianach obyczajowych, mien Crosse – krótko ostrzyżony zawarły nawet przymierze i
które po części sam kreuje. Bierze udział w brutal z czarnymi jak smoła obiecały nigdy nie promować
audycjach radiowych liberalnych nowojorskich rzęsami o zniewalającej dłu- filmu, w którym uprawia się
rozgłośni, jeśli temat dotyczy styku seksu i po- gości. Wystarczy raz spojrzeć niebezpieczny seks.
lityki. Trafił już również na wiele okładek nie- mu w oczy, by wymięknąć... a
pornograficznych pism, a w wywiadach pod- raczej – wręcz przeciwnie. Inną ciekawostką jest Roman
kreśla, jak szczęśliwy jest ze swoim facetem. Damien Crosse w filmie „Hitch” Ragazzi – sprawca jednego z
Cazzo większych skandali w światku
Bel Ami Na wspomnienie zasługuje tez niemiecka firma porno roku 2007, kiedy to „New York Post”
Bel Ami George’a Duroya specjalizuje się w Cazzo. Jeśli lubicie mroczną stronę seksu, ujawnił, że Roman pracuje jako aktor w ge-
słonecznie filmowanych czeskich i słowackich chwile zapomnienia gdzieś w niezbyt przytul- jowskim pornobiznesie tylko dorywczo, zaś
aniołkach. Aniołki są przepiękne, doskonale nych piwnicach, grupy skinów eksperymentu- na stałe zatrudniony jest w izraelskim kon-
zbudowane, bardzo młode (18-25 lat) i bynaj- jących z własnymi ciałami – Cazzo wraz ze sulacie w Nowym Jorku, gdzie zajmuje się
mniej nie bezpłciowe. Uprawiają radosny, bez- swą gwiazdą Marcelem Schluttem (wystąpił kontaktami z Organizacją Narodów
problemowy i bezpruderyjny seks. Największe niedawno w niepornograficznym filmie Bru- Zjednoczonych. Efekt był taki, że Roman
gwiazdy Bel Ami lat 90. to Johan ce’a la Bruce’a „Otto or up with Ragazzi szybko zrezygnował z pracy, a wi-
Paulik i Lukas Ridgestone (jego dead people”) jest dla was. dzowie mogą go właśnie podziwiać w
podobizna znalazła się nawet na prestiżowej produkcji firmy Raging Stallion
okładce albumu Scissors Sisters, Menatplay.com „4th floor”. A już gotowy jest kolejny film
a dildo zrobione z odlewu jego Ostatnimi laty coraz większą po- („Home bodies”): Roman rozdziewicza w nim
penisa cieszyło się wielkim po- pularność zdobywają producenci dotąd tylko aktywnego Damiena Crosse.
wodzeniem wśród klientów seks działający wyłącznie w sieci. To
shopów), który miał swój wielki przykład firmy menatplay.com, Nowe trendy
comeback w 2005 r. z filmem która zagospodarowała fascynu-
„Lukas in love”. Znakiem firmo- jącą rynkową niszę: przystojniacy Co jeszcze nowego w gejowskim porno u pro-
wym Lukasa są najdalsze i naj- w nieskazitelnych garniturach, gu drugiej dekady XXI wieku? Pojawiają się ta-
bardziej obfite wytryski w całym business executives, którzy sto- kie postacie jak Jake Cruise, czyli starszy (na
biznesie. Dolph Lambert w filmie sują niekonwencjonalne metody oko 60-letni) siwy facet, który przed kamerą
„Pinups”
zdobywania nowych kontrahen- uwodzi młodziaków lub daje się im uwodzić.
Im lepiej Bel Ami prosperuje, tów, a w przerwie pomiędzy ne- Gejowski seks seniora? Tego jeszcze nie mie-
tym częściej zaprasza swych aktorów w coraz gocjacjami a sprawdzaniem notowań giełdo- liśmy. Powoli do lamusa odchodzi zjawisko
ładniejsze plenery. I tak odwiedziliśmy z nimi wych umieją się porządnie „wyluzować”. Seks „gay for pay”, czyli heteroseksualnych facetów
już Portugalię we „Frisky Summer”, greckie na biurku szefa? W szatni basenu dla VIPów? uprawiających gejowski seks wyłącznie dla
wyspy w „Greek Holiday” oraz RPA w „Out in Oglądanie nieruchomości połączone z dogłęb- pieniędzy.
Africa”. Dziś w Bel Ami prym wiedzie Brandon nym oglądaniem agenta od nieruchomości?
Manilow, superaktyw z niewinną twarzą i nie- Proszę bardzo. Jakby „w zamian” mamy gatunek „straight
ustanną gotowością do seksu. Zaś najnowszą guys for gay eyes”, czyli seks hetero uprawia-
zdobyczą studia jest D o l p h L a m b e r t , Wolni strzelcy ny dla przyjemności gejow-
wypatrzony gdzieś na słowackiej prowincji Wśród wielkich gwiazd gejow- skiego widza – odwrotnie niż
młodziutki blond Adonis. Konia (nomen skiego porno są też wolni w porno hetero, tu kamera
omen) z rzędem temu gejowi, który byłby w strzelcy, którzy skaczą z zwraca większą uwagę na cia-
stanie oprzeć się Dolphowi. wytwórni na wytwórnię niczym ło mężczyzny.
z faceta na faceta w swych fil-
Kristen Bjorn mach. Boski Pavel Novotny (vel Największą zaś sensacją lata
Kristen Bjorn szczególnie upodobał sobie Laty- Jan Dvorak vel Max Orloff vel 2008 w gejowskim porno
nosów. Jego filmy często rozgrywają się w po- Jakub Molin) magnetyzuje tym, będą z pewnością trojaczki
łudniowoamerykańskich hacjendach, w któ- czym swego czasu magnety- Visconti. Tak, tak – wyglądają
rych czekoladowoskórzy bruneci robią sobie zowała boska Marlena Dietrich jak trzy (bardzo seksowne) kro-
dobrze niekoniecznie tylko w parach. Najgo- (toutes proportions gardees): ple wody i nie mają przed sobą
rętsi aktorzy z „półki” latynoskiej to m.in. Mi - nie wyrafinowaniem czy szcze- Trojaczki Visconti w filmie żadnych tajemnic. Film „Brot-
quel Leonn, Rafael Alencar (zdobycie przez gólną pasją, ale obojętnością i „Brotherhood Secrets” herhood secrets” z uroczymi
niego Grabby w kategorii „Hottest Cock” to tyl- nonszalancją naładowaną Węgrami właśnie pnie się w
ko kwestia czasu), Rafael Carreras i Lucas Foz. erotyzmem. górne rejony list przebojów sprzedaży DVD.

13
wywiad Dla homofoba
jestem lesbijką
wywiad z Marzanną Pogorzelską, nauczycielką
z Kędzierzyna-Koźla, laureatką nagrody Fundacji Równości „Hiacynt 2008”

Rozmawiała: Ewa Tomaszewicz

W zeszłym roku na łamach „Gazety Wybor- Czy minister Giertych odpowiedział na pani list? Wielu pani rówieśników miało podobne doś-
czej” ukazał się pani donos na siebie skierowa- Nie dostałam żadnej odpowiedzi, a „Do- wiadczenia, a zupełnie inaczej je interpretuje.
ny do ministra Giertycha, w którym napisała nos...” wysłałam ministrowi i opolskiemu Mam na myśli szczególnie polityków prawicy,
pani, że „propaguje” tolerancję wśród swoich kuratorowi także „normalną” pocztą, żeby dla których prawa człowieka, o które wów-
uczniów. Dlaczego napisała pani donos? nie było wątpliwości, że go dostaną. czas walczyli, nijak się mają do praw lesbijek
Ministrowanie Romana Giertycha od po- i gejów. Jak pani myśli, z czego to wynika?
czątku uważałam za porażkę polskiej edu- Jak zareagowało na ukazanie się „Dono - Zapewne przyczyn jest wiele, ludzie się róż-
kacji i samych nauczycieli – wiedzieliśmy su...” pani otoczenie? nią i te same doświadczenia przepuszczają
przecież, jaki jest jego ideologiczny rodo- Nie spotkałam się żadną reakcją negatywną czy przez swój własny filtr, swój „background”
wód, znaliśmy jego poglądy, a jednak pro- nieprzyjemną – uczniowie zareagowali bardzo – rodzinny, środowiskowy, społeczny. Dla
testy, nawet jeśli były, to nie na tyle silne, pozytywnie – gratulowali i życzyli wytrwałości. polityków prawicy ten filtr miał zapewne
aby nie dopuścić do objęcia przez niego tej Właściwie to najlepiej pamiętam jedną rzecz – charakter religijno-narodowy, w wydaniu
funkcji. Wysokie stanowisko nie sprawiło, w dniu, kiedy „Wyborcza” wydrukowała bogoojczyźnianym. Jeśli przez taki filtr prze-
że Giertych swoje poglądy ucywilizował – „Donos...”, z samego rana dostałam SMS-a od puścimy prawa człowieka, to okaże się, że
coraz więcej zmieniało się w szkole w kie- matki jednego z moich uczniów – geja. Było to, co czyściutkie, polskie i katolickie, pew-
runku „jedynie słusznym” – obowiązkowe tam jedno słowo – „Dziękuję” – i to jedno sło- nych elementów będzie pozbawione –
mundurki, majstrowanie przy kanonie lek- wo jest ze mną od tamtego czasu. Przy nim wszak geje i lesbijki zasługują co najwyżej
tur, negowanie teorii Darwina. Pamiętam wszystkie Giertychowe pokrzykiwania to dro- na „wyrozumiałość i współczucie”, a nie na
oburzającą reklamówkę LPR-u, w której za biazg. Zresztą, o Giertychu już zapominamy, a pełnię praw. Politycy prawicowi poruszają
bramą szkoły pozostawiono młodzież „in- tamto małe słowo jest i będzie ze mną cały czas. się w świecie czarno-białych schematów –
ną” – kolorowo-subkulturową. Zwieńcze- czasami nazywają je „tradycyjnymi wartości-
niem tego wszystkiego stało się wprowa- Prowadzi pani Szkolne Koło Amnesty Inter - ami.” Tak jest łatwiej – schematyczne myś-
dzenie kuriozalnego terminu „propaganda national, postuluje obchodzenie w szkołach lenie zwalnia z Myślenia.
homoseksualna”, tropienie jej, a niedługo Międzynarodowego Dnia Walki z Homofo-
potem usłyszeliśmy z ust ministra (!), że w bią... Co sprawiło, że kwestia praw człowie- Druga rzecz to fakt, że bycie politykiem w
Paradzie Równości maszerują „wstrętni pe- ka jest pani taka bliska? Polsce oznacza drogę z prądem - matematy-
deraści.” No i tego było dla mnie za dużo. Myślę, że doświadczeniem kształtującym było ka wyborcza jest prosta i politycy wiedzą, że
Czułam gniew i oburzenie – minister naz- liceum – zdawałam maturę w 1983 roku – zyskają wiele, posiłkując się homofobią czy
wał w ten sposób sporą grupę moich i, jak- świeże echa stanu wojennego, głęboka ko- udowadniając swoją polskość do piątego
by nie było, jego uczniów – wszak był mini- muna. Do tego nasze nieudolne próby kons- pokolenia wstecz. Zresztą konformizm to nie
strem edukacji! Na bezmyślne wypowiedzi pirowania i ręcznego pisania ulotek, które tylko specjalność polityków prawicy.
Giertycha nałożyły się moje doświadczenia przyklejaliśmy w szkole, niezwykła polonistka,
z akcji przeciw homofobii, z rozmów z ucz- która z naszą klasą zrobiła przedstawienie Ja wolę świat kolorowy i lubię czasami pójść
niami homo- czy biseksualnymi – wiem, jak „Dziadów” z głosem Jaruzelskiego w tle i któ- pod prąd – dla homofoba być lesbijką, dla
czasami jest im ciężko, a tu minister eduka- ra sprawiła, że wierszem, który mi z tamtych antysemity – Żydówką, dla ksenofoba –
cji prezentuje skrajną nietolerancję! Usiad- lat pozostał jest „Przesłanie Pana Cogito”; kar- obywatelką świata.
łam przy komputerze, wystukałam „Donos nawał pierwszej „Solidarności”, fascynacja
na samą siebie” i wysłałam do „Gazety Wy- Jackiem Kaczmarskim, ale też „The Wall” Pink Czy widzi pani efekty swoich działań na
borczej”. Kompletnie nie myślałam o tym, Floyd, zaczytany „Rok 1984” Orwella i genial- rzecz tolerancji?
że mogę mieć kłopoty w pracy – wiedzia- ny „Lot nad kukułczym gniazdem” z Nicholso- Pewnie nie ma sposobu, aby obliczyć precy-
łam, że prawo i racja jest po mojej stronie, nem – jego zdanie „Przynajmniej próbuję” – zyjnie wzrost tolerancji będący efektem mo-
że może i Giertych jest ministrem ale i on rzucone podczas rozpaczliwej próby zmiany, ich działań. Każdego roku do grupy garnie
jest bezsilny wobec prawa. A ja po prostu w odpowiedzi na marazm i wegetację współ- się bardzo dużo uczniów, widzę, ile mają
je egzekwowałam – prawo do wolności po- towarzyszy w szpitalu psychiatrycznym – pomysłów i chęci, aby je realizować. Bywa,
glądów i wypowiedzi. symbolu totalitarnego zamknięcia. że nasze działania dotyczą tematów rzadko

14
w szkole dotykanych – homofobii, przemo- Jeśli trzeba, uspokajam i mówię o stuprocen- Szkoła jest świetnym miejscem, jeśli nie naj-
cy wobec kobiet, subkultur, rasizmu, antyse- towej normalności i wartości każdej orienta- lepszym, aby uczyć tolerancji. Szkoda, że w
mityzmu. Naszych odbiorców dziwi więc cji, że orientacja to jedna z cech naszej toż- Polsce nie wykorzystujemy tego – walcząc z
treść, ale i forma – nie organizujemy akade- samości – ważna, ale nienaznaczająca pięt- agresją w szkołach, montujemy kontrolujące
mii, tylko kolorowe happeningi, wystawy, nem. Powtarzam, że to w otoczeniu, a nie w kamery, a nie docieramy do podstaw – nau-
ostatnio multimedialny performance. Już to samym uczniu jest problem, proszę o cierpli- ki szacunku dla drugiego, dla „innego”. Ma-
sprawia, że nasze działania są zapamiętane wość i wspólne przeczekanie trudnych chwil. rzy mi się taki system, jaki ma większość kra-
i odciskają się w świadomości uczniów – Ujawnienie swojej orientacji seksualnej ko- jów Europy zachodniej – i tam nauczanie to-
jesteśmy na tyle rozpoznawalni, że od jakie- muś dorosłemu – nauczycielowi – to ogrom- lerancji jest czymś oczywistym. Na jednej z
goś czasu naszym akcjom towarzyszą me- ne przeżycie i jednocześnie często zrzucenie konferencji (dot. projektu „Schoolmates”,
dia, dodatkowo nagłaśniając to, co robimy. ciężaru – bardzo ważne jest, aby nauczyciel KPH, Warszawa, IV 2008) gość z Austrii po-
Cieszymy się, bo to oznacza, że możemy z w tej sytuacji nie próbował namawiać na dał przykład ze swojego kraju – uczniowie
naszym przesłaniem dotrzeć dalej. zmianę preferencji, nie wydzwaniał do rodzi- szkół podstawowych oglądają np. przedsta-
ców, nie wysyłał do spowiedzi czy do dyrek- wienie teatralne pod znaczącym tytułem
Kilka tygodni temu, żegnając tegorocznych tora. Akceptacja orientacji ucznia jako rzeczy „Król i król”, w którym książę poślubia męż-
maturzystów – byłych członków grupy Amnes- naturalnej, życzliwość i deklaracja pomocy – czyznę, aby z nim dzielić życie i panowanie
ty – usłyszałam od jednej z uczennic, że pracu- tylko i aż tyle w zupełności wystarczy. w królestwie. Sztuka kończy się pocałunkiem
jąc w grupie, nie tylko zrozu- foto: Sabina Złotorowicz
szczęśliwych małżonków,
miała, czym jest tolerancja, ogólną radością i zabawą.
ale mogła jej „fizycznie dotk- Dzieci, rodzice i nauczyciele
nąć”. Jej słowa mówią wiele są zadowoleni, a spektakl i
o kształtowaniu postaw przez inne tego typu przedsię-
grupę. Ponadto zauważam, wzięcia wspierają władze
że wśród młodzieży pewne oświatowe. Czy potrafimy
poglądy staja się „niemodne” sobie wyobrazić taką sytua-
i wstydliwe – właśnie homo- cję u nas ? Kusi mnie, aby
fobia i antysemityzm – bar- spróbować, oj kusi.
dzo mnie to cieszy. Szkoła
powinna być miejscem, gdzie To proszę spróbować – przy-
walczy się z dyskryminacją – jedziemy, opiszemy. Z innej
przecież w każdej szkole są beczki – jak się pani podoba
uczniowie „inni” – psycho- nowa ministra edukacji?
seksualnie, światopoglądo- Ministrowanie pani Hall
wo, czasami narodowościo- nieco zmieniło klimat – nie
wo. Nie muszą się ujawniać, jest to już giertychowy
ale szkoła powinna pokazy- ciemnogród z nauczycielami
wać, że szanuje i ceni ich róż- chowającymi tablice z teorią
norodność, że ich wspiera i w ewolucji za szafę, ale żaden
razie potrzeby obroni. Happening Antymundurkowy Szkolnej Grupy Amnesty International w I LO w przełom nie nastąpił i nie
Kędzierzynie-Koźlu (mmpog@poczta.onet.pl). Marzanna Pogorzelska – druga od lewej
widzę, aby kwestia praw
Czy zdarzyło się, że uczeń człowieka była dla minis-
lub uczennica ujawnili się przed panią? Jak kwestia praw człowieka powinna być terstwa szczególnie ważna. Martwi mnie
Tak, zdarzają mi się takie sytuacje. Jak to się uwzględniona w programach nauczania? brak systemowych szkoleń dla nauczycieli
dzieje, że uczeń mówi nauczycielowi, że jest Przede wszystkim powinna w ogóle być dotyczących poszanowania inności – nau-
gejem czy lesbijką? Uczniowie potrafią dos- uwzględniona, a tak nie jest. O prawach czło- czyciel tak naprawdę w klasie jest panem i
konale ocenić stopień tolerancji nauczyciela wieka wspomina się na WOS-ie i tyle. Uwa- władcą – często wyraża swoje poglądy (np.
– mówi o tym jego sposób bycia, uwagi rzu- żam, że tę kwestię można włączyć w bardzo homofobiczne). Nie wie, że mu tego nie
cone od niechcenia, na przykład na temat różne przedmioty – tolerancji można uczyć wolno, nie potrafi i nie musi oddzielać swo-
Parady Równości, czy inne drobiazgi wiele zawsze, na co dzień, nie tylko na specjalnie na ich poglądów (do których oczywiście ma
znaczące dla ucznia czującego swoją inność. tę okazję przygotowanych zajęciach czy lek- prawo – prywatnie) od swojej postawy, któ-
Uczę języka angielskiego, czasami scenariusz cjach. Wszyscy nauczyciele powinni wiedzieć, rą musi prezentować zawodowo.
lekcji układam wokół piosenki, często wy- jak na swoich lekcjach okazywać szacunek,
korzystuję utwór „Homophobia” – to niesa- jak doceniać różnorodność, jak przeciwsta- Czym jest dla pani nagroda „Hiacynt”? Jaka by-
mowita okazja, aby jasno wyrazić swoją wiać się wszelkim formom dyskryminacji. Każ- ła najcenniejsza nagroda, jaką pani otrzymała
postawę. Uczeń, który wyczuje akceptację dy powinien też wiedzieć, jak zachować się w za swoją pracę na rzecz promowania tolerancji?
nauczyciela, często właśnie jego/ją uczyni różnych konfliktowych sytuacjach, na przykład „Hiacynt” to zaskoczenie i wielka radość po-
świadkiem coming outu. To nigdy nie są łat- gdy uczniowie są sprawcami bądź ofiarami mieszana z niedowierzaniem. To potwier-
we rozmowy – czasem towarzyszy im lęk i dyskryminacji lub gdy słyszy antysemicki czy dzenie sensu tego, co robię i zastrzyk ener-
wstyd. Zawsze takie wyznanie przyjmuję z homofobiczny dowcip czy obraźliwe wyzwis- gii. To także piękny i wzruszający wieczór,
ciepłem i życzliwością – cieszę, że to ja mo- ka. Takie sytuacje mogą zdarzyć się na każdej kiedy go odebrałam. A moja najcenniejsza
głam być świadkiem coming outu – dla mnie lekcji – są dobrą okazją, aby reagować i uczyć nagroda – „dziękuję”, o którym wspomnia-
to dowód najwyższego zaufania. tolerancji „przy okazji”, na co dzień. łam na początku rozmowy – po prostu.

15
kraj Przestrzeń,
w której wszystko
jest możliwe
wywiad z Martą Bogdańską i Jennifer Ramme,
współtwórczyniami UFY
Rozmawiały: Małgorzata Rawińska
Ewa Tomaszewicz

UFĘ, czyli Unidentified Flying Abject (Niezidenty- złożyło, że my z Kępką już od paru lat myślałyś- po działanie bliskie centrum społecznemu, w
fikowany Latający Abject) albo Umiejętne tForze- my o tym samym, więc jedyną naszą możliwą którym dochodzi do integracji społecznej na
nie Aberracji albo Urząd Finezyjnych Atrakcji... reakcją było „Jezu, Jezu, my też miałyśmy taki wielu poziomach.
(rozwinięć skrótu jest ponoć około pięćdziesię- pomysł!”. A Furja na to: „To może się spot-
ciu, a żadne nie jest kanoniczne) tworzy siedem kajmy i połączmy siły”. Koza powiedziała Ani Czyli?
kobiet – Agnieszka Weseli (Furja), Jennifer Ram- Mach i się zaczęło... To było w grudniu 2006. Marta: Na przykład odbywa się jednocześnie
me, Marta Bogdańska (Tobik), Magdalena Kęp- kurs komputerowy dla kobiet po 45 roku życia
ka, Agnieszka Kozakoszczak, Joanna Włodarczyk W styczniu pojawiła się szansa na grant z am- i spotkanie anarchistyczno-feministyczne, jest
(DJane Pinkshot) i Anna Mach. UFA to, najproś- basady Holandii, którą wykorzystałyśmy. Nas- wystawa queerowa, potem występ Drag Kin-
ciej mówiąc, przestrzeń dla kobiet i osób queer, tępne miesiące zeszły nam na szukaniu miejs- gów, impreza Cuda dla Ciała albo Międzyna-
łącząca w sobie galerię, klub, kawiarnię, kawia- ca. Obeszłyśmy wszystkie warszawskie ZGN-y rodowy Dzień Dziewczynki. Ludzie spotykają
renkę internetową, miejsce spotkań osób, inicja- i agencje zarządu nieruchomości, miałyśmy na się na wystawach, koncertach, i nagle ci, któ-
tyw i grup nieformalnych. Ten nieprozaiczny pro- oku kilka miejsc, np. o mały włos nie wynaję- rzy raczej nie mieli szansy się poznać, zaczyna-
jekt mieści się w pozornie bardzo prozaicznej łyśmy 330 metrów na Pradze do kompletnego ją ze sobą współpracować. Naszym marze-
przestrzeni – kilku pokojach podnajmowanych remontu, któremu, w szalonym entuzjazmie, niem jest stworzenie takich grup osób wywo-
od Fundacji Równości. Pozornie – bo, jeżeli ktoś wydawało nam się, że podołamy. Ale w końcu dzących się z różnych środowisk, które współ-
był tam więcej niż raz – miał szansę znaleźć i na wylądowałyśmy w Fundacji Równości, która pracują przy tym samym projekcie. W końcu
wystawie grupy Ścięta Głowa Marii Antoniny, i już dawno szukała kogoś, komu mogłaby pod- nawet osobom queerowym jest czasem trudno
na hip-hopowej Parapetufce, i na warsztatach nająć kilka pomieszczeń. dogadać się na przykład z feministkami, a już
wizualizacji czy zinowych, i na kursie kompute- nie mówię o grupach bardziej alternatywnych,
rowym dla kobiet po 45 roku życia „Transfer Od połowy października zaczęłyśmy remont. czy też takich, które zajmują się fair trade (ety-
doświadczeń – od córek do matek”, i na spotka- Rozmowy, jak urządzić UFĘ, trwały bardzo dłu- ką handlu – przyp. red.), ekologią...
niu autorskim wokół „Homobiografii” Krzysztofa go – przede wszystkim chciałyśmy, aby to
Tomasika, i na występie queerowego kabaretu wnętrze było wielofunkcyjne. Jenni: Często jest tak, że zajmujemy się jakimiś
Barbie Girls. Różnorodność działań UFY przekła- problemami, ale we własnym gronie. Na przy-
da się na wielorakość jej twarzy – białej i steryl- Jenni: Ściany i podłogi pomalowałyśmy na bia- kład lesbijki interesują się tylko tym, co ich doty-
nej (jeżeli nie liczyć wymalowanych na podłodze ło, bo to miejsce ma pełnić różne funkcje. Klu- czy. I przez to, że tworzą swoje własne getto,
narządów płciowych mchów), różowo-klubo- by mają zazwyczaj ciemne ściany – czarne, zmiany w społeczeństwie zachodzą wolniej, bo
wej, przytulno-domowej itd. itp. czerwone. Tego się nie da połączyć z galerią. w ogóle niewiele osób chce coś zmieniać, dzia-
My musiałyśmy mieć dużo białego światła i łać. Myślę, że osobisty kontakt między ludźmi ma
A wszystko tak naprawdę ruszyło zaledwie kil- białe ściany. A poza tym nasze pomieszczenia większy wpływ na zmiany niż jakieś ulotki na uli-
ka miesięcy temu. można bardzo łatwo zaczarować i zmienić w cy. Jeżeli taka starsza pani będzie przez dwa mie-
Jenni Ramme: Pomysł na UFĘ zaczął się krysta- takie, które mają zupełnie inny klimat. Świat- siące uczęszczać na kurs komputerowy, który bę-
lizować, kiedy ponad rok temu (maj 2007 – łem, meblami. Nie mogę powiedzieć, że teraz dzie prowadzić jakaś dziewczyna, a dopiero po-
przyp. red.) jako kolektyw Kvir Svera z Furją i jest to miejsce naszych marzeń, remont właści- tem się okaże, że ta dziewczyna jest lesbijką, to
Asią Pinkshot robiłyśmy festiwal queerotyczny wie ciągle trwa i niestety brakuje nam środ- pierwsza bariera strachu została przełamana – bo
FAQ! (www.faq-fest.pl) – wtedy na dobre za- ków, by zrealizować wszystkie koncepcje... nie spotkały się dlatego, że dziewczyna jest les-
częłyśmy nad tym pracować i szukać osób, bijką, a ona jest hetero. Ważne, żeby istniały
które chciałyby się włączyć w projekt. A gdybyście dostały milion złotych? miejsca, gdzie jest możliwość takich spotkań.
Jenni: Pomysłów na to, co by się tutaj mogło
Marta Bogdańska: Któregoś dnia Furja przyszła dziać, jest bardzo dużo. Interesuje nas działal- Marta: Zresztą część uczestniczek warsztatów
do mnie (mieszkałam wtedy z Kępką), była też ność na wielu poziomach – od eventów kultu- komputerowych poszła później na Manifę. Na-
Koza, i opowiedziała nam o pomyśle. A tak się ralnych, na które zazwyczaj brakuje pieniędzy, wet jak się zawiąże mała grupa, ale będzie się

Kontakt z UFĄ: Warszawa, Marszałkowska 3/5, www.u-f-a.pl, fundacja.centra@gmail.com


16
składała z osób, które w innej sytuacji nie mia-
łyby szansy się spotkać, to już jest to integrac-
ja różnych środowisk i szansa na włączenie
osób dotychczas niezaangażowanych.

Brzmi ambitnie, ale czy nie jest przypadkiem tak,


że wciąż przychodzą do was te same osoby?
Marta: Nie. Robimy naprawdę bardzo różne rze-
czy – od wystaw po tworzenie filmów, od kon-
certów punkowych po imprezy klubowe elektro,
od warsztatów komputerowych po warsztaty
sitodruku. Na każdy z tych eventów przychodzą
różni ludzie, niektórzy oczywiście przychodzą
dalej, ale też wciąż pojawiają się nowi.

Jenni: Założeniem tego miejsca jest, że to nie


jest nasze miejsce. Każdy może przyjść i zreali-
zować jakiś pomysł. Oczywiście dyskutujemy o
granicach naszej otwartości – nie akceptujemy
na przykład rasistów, projektów nawołujących
do nienawiści. Zależy nam na promowaniu
idei queer i kobiecych.

Marta: Chciałyśmy też, aby mogły się tu spoty-


kać różnego rodzaju grupy nieformalne czy ini-
cjatywy, które zawiązują się tylko na jakiś czas,
w związku z czym nie mają biura, organizacji,
która za nimi stoi, a nie chcą spotykać się po
kawiarniach czy w prywatnych mieszkaniach.

Mówicie o waszych doświadczeniach?


Marta: Tak. Jak jest się na przykład w Porozu-

foto: Marta Bogdańska


mieniu Kobiet 8 Marca, to wydaje się bardzo
dużo pieniędzy na spotkaniach w różnych
knajpach (śmiech).

Jenni: W ogóle w Polsce brak infrastruktury do


działań nieformalnych jest poważną przeszko-
dą w rozwoju ruchów społecznych. FAQ! Valentine’s Day w UFIE

Wy jesteście grupą formalną? „StrangerFestival” czy spotkania grupy wsparcia zrobić sobie herbatę i ewentualnie wrzucić coś do
Jenni: Fundacją. Ale mimo że mamy zarząd, dla osób TS, TG, TV i CD. Po drugie dużo imprez puszki. Albo przynieść tę herbatę. I to są zupełnie
decyzje podejmujemy na zasadzie konsensu- współorganizujemy – i to wymaga już większego inne relacje niż w miejscu komercyjnym. Jeżeli w
su. Zresztą to, jak ta grupa ma funkcjonować, zaangażowania. Tak było z dekonstruującym pewnym momencie stwierdziłybyśmy, że chcemy
to też jest proces, nad którym dyskutujemy. „Seksmisję” projektem filmowym „Queermisja”. działać choć częściowo na komercyjnych zasa-
Prowadzenie tego miejsca powoduje, że cały Po trzecie jest bardzo dużo naszych rzeczy – wer- dach, to pewnie ta strona szybko zaczęłaby domi-
czas musimy rozmawiać o tym, jak działać. nisaże, wystawy, koncerty, warsztaty. Myślę, że nować i cała idea przestałaby istnieć.
co najmniej połowa wydarzeń w miesiącu jest
Marta: Nie do końca dogadujemy się na przy- nasza. No i zawsze są codzienne sprawy, jak po- A wy z czego żyjecie?
kład w kwestii podziału obowiązków. Bo to rządki, PR, odpowiadanie na e-maile... Jenni: No to jest problem. Na ten czas utrzymuję
nie jest event, który odbywa się przez tydzień i się ze stypendium naukowego i pracy dorywczej.
można się spiąć i po prostu go zrobić. To jest Skąd bierzecie fundusze?
działanie non-stop, szczególnie że od trzech Marta: Miałyśmy grant na kilka pierwszych Marta: Dwie osoby pracują normalnie na etat i
miesięcy jesteśmy otwarte właściwie codzien- miesięcy funkcjonowania... poświęcają UFIE czas po pracy, jedna ma wolny
nie, oprócz czwartków. zawód, ja wycofałam się z życia zawodowego i
Jenni: Który już jakiś czas temu nam się nam skoń- przez ostatnie sześć miesięcy pracowałam właści-
Jak wygląda wasza działalność? czył. Oczywiście piszemy wnioski o kolejne, ale wie tylko tutaj – za niewielkie wynagrodzenie.
Marta: Poza remontem, który jest rzeczą stałą? póki co działamy głównie dzięki darowiznom, im- Ale i tak musiałam zamieszkać u rodziców, bo o
Mamy kilka poziomów działania. Po pierwsze za- prezom benefitowym. Wszystko wynika z tego, że wynajęciu mieszkania nie było mowy.
praszamy ludzi, którzy chcą coś zrobić, i służymy nie chcemy iść w stronę komercji, chociaż są takie
im pomocą przy ich projektach – podpowiada- możliwości. Nie mamy zamiaru zakładać kolejne- Jenni: Jak się robi UFĘ, trudno jest robić coś in-
my, co gdzie jest, pomagamy przy sprzęcie. Przy- go klubu, stworzyć miejsca, w którym świadczy- nego, to pochłania bardzo dużo czasu i ener-
kłady – warsztaty Wen-Do, warsztaty filmowe my usługi. Teraz jest tak, że każdy może tu przyjść, gii. Ale warto!

17
kraj KPH Śląsk nie
marnuje czasu
Tekst: Arnika Kukulska

W październiku
ubiegłego roku reakty-
wował się śląski oddział
Kampanii Przeciw
Homofobii. Choć
działamy niedługo,
mamy już na koncie
wiele akcji, z których
największą były I Śląskie
Dni Równości
I Śląski Marsz Równych Szans, Katowice, 17 maja 2008

W ostatnim numerze „Repliki” Ola Sowa, przed- członkiń, sporo sympatyków i sympatyczek, Oczywiście najgłośniejszym punktem programu
stawiając krakowski oddział Kampanii Przeciw kilka zaprzyjaźnionych miejsc. Współpracowa- był I Śląski Marsz Równych Szans, który prze-
Homofobii, napisała, że Kraków jest specyficz- liśmy i współpracowałyśmy ze Śląską Strefą szedł ulicami Katowic 17 maja. Mieliśmy i mia-
nym miastem. Nie wiem w takim razie, jak okreś- Gender, Amnesty International, Młodymi So- łyśmy poważne obawy związane z marszem –
lić Śląsk. Szybki rozwój, integracja i jednocześnie cjalistami, Stowarzyszeniem Aktywne Kobiety i to była pierwsza tego typu demonstracja na
stare antagonizmy między miastami, ogromna KaFOS. Największą podporą i nieocenioną po- Śląsku, mogło być niebezpiecznie. Na szczęście
ilość otwartych ludzi obok pseudokibiców kilku- mocą jest Grupa Inicjatyw Genderowych GIGa. około 100 uczestników i uczestniczek uz-
nastu drużyn, wreszcie mityczna już kultura pat- brojonych w transparenty i tęczowe flagi,
riarchalna w wymuszającej nowoczesny styl życia Naszą pierwszą głośną akcją było zorganizo- szczelnie otoczonych przez kordon policji (ukłon
aglomeracji dają nieco schizofreniczną i niewąt- wanie zbiórki krwi pod tęczową flagą. Spotka- w jej stronę za profesjonalną ochronę marszu)
pliwie wybuchową mieszankę. ła się z dużym zainteresowaniem i mile zasko- bez przeszkód przeszło wyznaczoną trasą.
czyła brakiem nieprzyjemnych incydentów.
Mimo coraz większej ilości wydarzeń kultural- Później była seria warsztatów antydyskrymina- Planujemy organizację grup spotkaniowych,
nych i imprez, Śląsk bardzo powoli przestaje po- cyjnych i warsztaty transgenderowe prowa- warsztatów, imprez, happeningów i pokazów.
strzegać siebie jako zagłębie przemysłowe. Na- dzone przez wrocławską Trans-Fuzję. Ze śro- Mamy nadzieję na II Śląskie Dni Równych
dal niewiele jest tu miejsc swobodnej wymiany dowiskami profeministycznymi śląska KPH Szans. Jesteśmy otwarci i otwarte na nowe ini-
myśli, więcej dyskotek niż kafejek. Działają dwa współorganizowała III Śląską Manifę, razem z cjatywy, nie marnujemy żadnego pomysłu.
zorientowane wyłącznie na imprezy klubowe Amnesty – happening z okazji Dnia Milczenia.
lokale branżowe, jest kilka saun. Jedynym Ponadto w maju 2008 zorganizowaliśmy śląs- Praca w KPH to wyjątkowe doświadczenia, nie-
miejscem, w którym faktycznie można otwarcie ką premierę dokumentu Miłości Bez Granic zapomniane wrażenia i ogromna satysfakcja.
pogadać, jest restauracja Złoty Osioł – oaza dla „TRANS-MISJA”. Wszystkie większe akcje spotykały się z dużym
osób, które nie mieszczą się w mainstreamie. zainteresowaniem ze strony mediów i dużą
Największym dotychczas wyzwaniem była orga- przychylnością ze strony Ślązaków i Ślązaczek.
Oddział śląski Kampanii Przeciw Homofobii re- nizacja Śląskich Dni Równych Szans. Impreza Grunt jest dobry. Jedyne, czego potrzebujemy,
aktywował się w październiku ubiegłego roku. obejmowała pokaz wystawy „Spouses 4 Life” to działacze i działaczki. Chodźcie do nas!
Szło opornie, bo jesteśmy jedyną grupą działa- (dzięki uprzejmości KPH Toruń), warsztaty tożsa-
jącą na rzecz osób LGBTQ w regionie, ale zapał mościowe i antydyskryminacyjne, pokazy filmów, Kontakt z KPH Śląsk:
i ośli upór pozwoliły nam zrobić trochę hałasu. spotkanie autorskie wokół książki „Kiedy kobieta GG: 5745027, slask@kph.org.pl
Mamy około piętnastu aktywnych członków i kocha kobietę”, panele dyskusyjne i debatę. www.slask.kph.org.pl

18
Brat wampira

historia
homoseksualizm w PRL-u (3)

Tekst: Krzysztof Tomasik

Tym procesem żyła cała Polska.


A w tle był homoseksualizm

To była jedna z najgłośniejszych spraw w po- Jana aresztowano jako dru-


wojennej Polsce. Historię tę wielokrotnie opi- giego po Zdzisławie, potem
sywano i analizowano, doczekała się nawet ten sam los spotkał trzecie-
ekranizacji filmowej. W latach 1964-70 na go z braci – Henryka, jego
Śląsku napadnięto na 20 kobiet w wieku od siostrę Halinę i jej syna. W
16 do 58 lat. Okradano je, rozbierano, zabija- areszcie znalazł się także Jó-
no. Tylko sześciu udało się przeżyć. Szybko zef Klimczak. Janowi posta-
stwierdzono, że wszystkie te zbrodnie popełni- wiono osiem zarzutów,
ła jedna osoba, zaczęto mówić o Wampirze z m.in. nakłanianie brata
Zagłębia. Aresztowanie w 1972 roku Zdzisła- Zdzisława do zabójstwa
wa Marchwickiego, a potem jego stracenie, Jadwigi Kuci, pracownicy
przedstawiane było jako propagandowy suk- Uniwersytetu Śląskiego,
ces Milicji Obywatelskiej. Jednak im więcej która została zamordowana
czasu upływało od całego wydarzenia, tym 4 III 1970 r. Kucia miała
więcej pojawiało się wątpliwości. Wreszcie za- wiedzieć o orientacji seksu-
częto dowodzić, że Marchwicki był zwyczaj- alnej Jana i być w posiada-
nym kozłem ofiarnym, potrzebnym ówczesnej niu kompromitujących go
władzy, aby uspokoić wzburzone nastroje spo- informacji związanych z ła-

kolaż: Łukasz Laskowski


łeczne, bo ten prymitywy robotnik o niskim ilo- pówkarstwem. Oskarżono
razie inteligencji po prostu nie mógł się bronić go także o nakłanianie
i łatwo było go złamać. Klimczaka do zabójstwa
młodej dziewczyny, która
Zdzisław nie siedział na ławie oskarżonych miała z nim dziecko. Klim-
sam, oskarżono również członków jego rodzi- czak złożył obciążające ko-
ny. Media opisujące poszlakowy proces rozpi- chanka zeznania, ponoć za obietnicę łagod- Badano także Józefa Klimczaka. Doktorzy Różycki
sywały się na temat ich demoralizacji. Szcze- nego wyroku, danie możliwości ukończenia i Krzak orzekli, że „jest to osobnik psychopaty-
gólnie dużo uwagi poświęcono jego bratu Ja- technikum i wyjazdu do Szwecji. czny, homoseksualista bierny, uprawiający ho-
nowi, którego homoseksualizm miał być świa- moseksualizm w celu osiągnięcia korzyści mająt-
dectwem skrajnej degeneracji. Jan Marchwicki przebywał na obserwacji w kowych przy jednoczesnym utrzymywaniu nor-
szpitalu w Gnieźnie w lutym i marcu 1974. Ba- malnych stosunków seksualnych z kobietami”.
Jan Marchwicki urodził się w 1929 roku jako trze- dali go doktorzy medycyny Marian Jaska i Ma-
cie dziecko z pierwszego małżeństwa swego oj- rian Drogowski oraz psycholog. Wyniki końco- 28 lipca 1975 zapadł wyrok. Sąd skazał Zdzisła-
ca. Matka zmarła po porodzie i niemowlaka we badań nienajlepiej świadczę o samych eks- wa i Jana Marchwickich na karę śmierci. Klimczak
wzięła na wychowanie dalsza rodzina. W czasie pertach i ich ówczesnej wiedzy. Jana charakte- za pomoc w dokonaniu zabójstwa dostał 12 lat.
okupacji znalazł się w sierocińcu, potem mieszkał ryzowano w następujący sposób: „jest to psy- Wyrok został zaskarżony. Tom zbierający wszyst-
u księdza S. Wpływ opiekuna zaowocował zna- chopata o zboczeniu seksualnym pod postacią kie pisma, jakie z aresztu wystosował Jan, liczył
lezieniem się w Wyższym Seminarium Du- homoseksualizmu. (...) jest to egocentryk prze- 504 strony. Skazany zarzucał oszustwo pro-
chownym w Krakowie, ale Jana szybko stamtąd rzucający winę na innych; usiłuje wykazać, iż cesowe, ale Sąd Najwyższy utrzymał w mocy wy-
usunięto. Ostatecznie wylądował w szkole świec- padł ofiarą walki ideologicznej. Cechują go rok. Orzeczone kary wykonano w 1977 roku. Jan
kiej, po jej ukończeniu przez jakiś czas pracował skłonności pieniacze, a cel swój stara się osiąg- i Zdzisław zostali straceni tego samego dnia w
jako nauczyciel, potem znalazł zatrudnienie jako nąć wszelkimi metodami”. Wyjątkowo ostra garażu policyjnym w Katowicach. Nie wiadomo,
kierownik dziekanatu Wydziału Prawa na Uni- była także opinia sądu, który orzekł w uza- gdzie ich pochowano. Trzeci z Marchwickich –
wersytecie Śląskim. Do początku lat 60. nie utrzy- sadnieniu wyroku: „Jan Marchwicki to człowiek Henryk dostał wyrok 25 lat pozbawienia wol-
mywał bliższych kontaktów z rodziną. Uczuciowo wulgarny, zdemoralizowany, zdeprawowany i ności. Wyszedł z aresztu po odsiedzeniu 20. Sta-
związany był z Józefem Klimczakiem, urodzonym zdegenerowany, typ sadysty psychicznego, rał się udowodnić niewinność brata, ale umarł
w 1948 r. w Bielsku-Białej, który mieszkał u który chce zdeptać i zniszczyć każdego, kto nagle w nie do końca wyjaśnionych okolicznoś-
niego i pozostawał na jego utrzymaniu. odważa się występować przeciwko niemu”. ciach. Józef Klimczak mieszka w Szwecji.

19
kultura Ameryce
gratulujemy
Cyndi Lauper
Tekst: Mariusz Kurc,
Krzysztof Tomasik

Właśnie wydała nową płytę „Bring ya to the brink”,


ale na śpiewaniu nie poprzestaje. Jest zaangażowana
w ruch LGBT jak żadna inna piosenkarka pop

Każda parada w „gejowskiej stolicy USA”, czyli San Messiah” w duecie z Rufusem Wainwrightem). Lau- Wolności (na zdjęciu). Trzeba też wymienić udział
Francisco ma swych honorowych marszałków. Mia- per jest pomysłodawczynią i główną gwiazdą tego w kampanii społecznej, w której gwiazdy pokazy-
nowanie na marszałka to dowód wdzięczności śro- show, w którym występowali choćby Debbie Harry wały się ze swoimi homoseksualnymi krewnymi,
dowiska LGBT i uznanie dokonań w walce o prawa z Blondie, Andy Bell z Erasure, B-52’s czy aktorka ko- w przypadku Cyndi była to siostra. Siłą rzeczy to
mniejszości seksualnych. W tym roku jednym z czte- mediowa Rosie O’Donnell (wyoutowana lesbijka). właśnie Cyndi została poproszona, by zagrać samą
rech marszałków – a właściwie marszałkinią – zo- Tytuł trasy wziął się od wielkiego przeboju Cyndi z siebie, a więc uwielbianą przez gejów i lesbijki pio-
stała Cyndi Lauper, której zasługi i wsparcie dla ge- 1986 r., który w Stanach funkcjonuje jako jeden z senkarkę w kultowym serialu „Queer as folk”.
jów i lesbijek nie mają sobie równych. Wystarczy nieoficjalnych hymnów społeczności LGBT. Wyko-
wspomnieć, że udział Lauper w paradzie przypadł nanie „True Colors” to zwykle najbardziej wzrusza- Cztery dni przed rozpoczęciem „True Colors Tour
w samym środku drugiej edycji trasy koncertowej jący moment jej koncertów – cała sala śpiewa „Nie 2008” w USA do sklepów muzycznych trafił
„True Colors”, z której dochód jest przekazywany bójcie się pokazać swych prawdziwych kolorów, najnowszy album Cyndi „Bring ya to the brink”,
amerykańskim organizacjom LGBT (podczas zeszło- one są piękne jak tęcza”. na którym zwróciła się w stronę nowoczesnej
rocznej edycji Cyndi m.in. wykonywała numer „Gay muzyki tanecznej. Jej gejowscy fani powinni
Niemal równocześnie z początkiem trasy świetnie się bawić przy takich numerach jak
działalność rozpoczęła nowojorska True „Echo”, „Into the nightlife” czy „Same old story”.
Colors Residence – ośrodek ufundo- Nie bez znaczenia jest fakt, że teledysk do
wany przez Cyndi, w którym schronienie drugiej z tych piosenek został nakręcony w zna-
mają znaleźć młode osoby LGBT (18-24 nym klubie gejowskim Splash w Nowym Yorku.
lata), które zostały wyrzucone ze swych
domów i zetknęły się z najgorszymi prze- Tym bardziej należy żałować, że w Polsce Cyndi jest
jawami homofobii. Do tego dorzucić nieco zapomniana. Kojarzy się ją przede wszystkim
możemy jeszcze występ na australijskim z kilkoma piosenkami popularnymi w latach 80. Już
święcie gejów i lesbijek Mardi Gras, a to wówczas piosenkarce nie brakowało odwagi, jeden
tylko tegoroczne inicjatywy piosenkarki z jej pierwszych przebojów „She Bop” traktował o
skierowane do osób LGBT. Pytana w masturbacji. Warto też podkreślić, że image Cyndi –
wywiadzie, dlaczego angażuje się w ich trochę zwariowanej, kolorowej, piskliwej i infantyl-
ruch, oburza się: „To nie jest ICH ruch, to nej dziewuszki – okazał się najbardziej nie do zdar-
jest też MÓJ ruch! Co z tego, że akurat cia w... Japonii. Tam jej popularność nigdy nie przy-
jestem hetero? Całe życie mam przyjaciół blakła. Właśnie w Japonii zaczęła Lauper promocję
wśród gejów i lesbijek. Dyskryminacja to nowego CD, singiel „Set your heart” wskoczył szyb-
jest również moja sprawa." ko na miejsce 4 najczęściej granych przez japońskie
stacje radiowe piosenek (na liście tej nieprzerwanie
foto: Jim Provenzano

Zasługi Cyndi dla naszej sprawy są tak od 1984 r. znajdują się dwa klasyki Cyndi – „Time
wielkie, że poprzestaniemy tylko na after time” i „Girls just wanna have fun”).
najświeższych przykładach. Do historii
przeszedł już jej występ na olimpiadzie Może to właśnie Cyndi byłaby najodpowied-
gejowsko-lesbijskiej w 2006 r., gdzie niejszą gwiazdą, by wystąpić na EuroPride
Cyndi Lauper jako tęczowa Statua Wolności, Gay Games 2006
pojawiła się jako tęczowa Statua 2010 w Warszawie?

20
S ł o w o „g e j ”

kultura
jest potrzebne
wywiad z Krystianem Lupą
Rozmawiała: Katarzyna Bielas, „Duży Format”, „Gazeta Wyborcza”

W „Dużym Formacie”, dodatku do "Gazety ryżu. Bywanie w


Wyborczej" z 9.06.2008 r. ukazał się obszerny takim gejowisku
wywiad Katarzyny Bielas, laureatki nagrody nigdy mnie jed-
Fundacji Równości „Hiacynt” 2007, z Krystia- nak specjalnie nie
nem Lupą zatytułowany "Kwiaty we włosach". nęciło, w ogóle
Wybitny reżyser teatralny opowiada o dro- nie kręciło mnie
gach, które doprowadziły go do najnowszego należenie do klu-
spektaklu „Factory 2” – zbudowanej na zasa- bów, partii, stron-
dzie improwizacji fantazji na temat Andy’ego nictw, a to też by-

foto: archiwum prywatne


Warhola i jego Srebrnej Fabryki. „Replika” ser- ło stronnictwo.
decznie dziękuje Krystianowi Lupie, Autorce
wywiadu i „Dużemu Formatowi” za udostęp- Środowisko ge-
nienie fragmentów wywiadu, które dotyczą jów odstręczało
homoseksualności, doświadczeń z homofobią mnie maniakal-
oraz... „Homobiografii” Krzysztofa Tomasika. ną monotema-
Mamy również przyjemność przekazania poz- tycznością. Krystian Lupa, początek lat 70.
drowień od reżysera dla wszystkich czytelni-
ków i czytelniczek „Repliki”. Mnie oczywiście fascynowały tematy seksual- Irytują mnie nasi politycy, którzy mówią: – Pro-
ne i wszystkie perwersje związane z erotyką, szę bardzo, bądźcie sobie homoseksualistami,
Czuł się pan seksualnie stłamszony? narkotycznie mnie to wciągało, ale w tych ka- ale nie gadajcie o tym. Ale oni mogą mówić:
Oczywiście. W liceum było w ogóle nie do po- wiarniach było po prostu nudno. „Moja żona to, moja żona tamto, moja mał-
myślenia, żeby uznać siebie za homoseksualistę. żonka lubi jajko”. Nie widzą, że bez przerwy
Wtedy w ogóle się pogubiłem, nie byłem sobą. Fascynowałem się pięknymi ludźmi, sam uwa- gadają o swojej heteroseksualności, że jest
żałem się za pięknego, bardzo na ten temat by- ona w każdym zdaniu, w każdym przejawie
Udawał pan heteryka? łem wrażliwy. To było jak syndrom Doriana Gra- ich ekspresji. Nie zdają sobie sprawy, co to
Nie tylko heteryka, ale donżuana. Moje pierw- ya, rodzaj dandyzmu czy neurotycznego don- znaczy powiedzieć: „Nie gadajcie o tym”. To
sze doświadczenia były heteroseksualne. W żuanizmu, prowadziłem np. dziennik z przy- tak jakby powiedzieć: „Nie bądźcie!”.
moim pokoleniu to był standard. (…) godami erotycznymi. Tych przygód było dużo, a
głównie chodziło o to, żeby mieć kolekcję W ten sposób homoseksualiści żyli w naszym
Jak to było być gejem w Krakowie? Nie wiem, pięknych, których dokumentowałem, musiałem społeczeństwie przez wieki. Ukazała się nie-
czy pan lubi to słowo, nie używało się go wtedy. każdemu zrobić „dokumentalne zdjęcie”... dawno ciekawa i ważna książka Krzysztofa
Starsze pokolenie homoseksualistów wypo- Tomasika „Homobiografie”, taki apendyks
wiada je w cudzysłowie, wielu go nie cierpi. Wystawiał pan oceny za seks? do życia polskich pisarek i pisarzy. Autorowi
Zwłaszcza ci, którzy – jak w „Lubiewie” Wit- Skąd pani wie? Tak. I za ciało, ideałem byłoby możemy zawdzięczać nakłucie tego kamufla-
kowskiego – odczuwają nostalgię za czasami, posiadanie atlasu antropologicznego pięknych żu, także pokazanie osobowościowych i psy-
kiedy trzeba było się chować w podziemiu, ciał, pięknych twarzy, w ogóle pięknych indy- chicznych konsekwencji.
kiedy uprawiało się ekscytujące podchody, widuów, które były moją własnością. Ten ze-
czerpało się swoistą perwersyjną rozkosz z po- szyt powinien być gdzieś jeszcze w moich Dla mnie homoseksualiści, którzy w jakiś spo-
dwójnego życia. szpargałach, ale już dawno do niego nie za- sób ruszyli i zaczynają coś zdzierać, są awan-
glądałem. Skończyłem go uzupełniać zapewne gardą pewnego aktu, który stoi przed naszym
Moim zdaniem słowo „gej” jest potrzebne, bo w momencie, kiedy się mocno zakochałem. społeczeństwem, kulturą.
przenosi całą rzecz w inny rejon, zawiera w so- Zresztą permanentnie byłem zakochany. (...)
bie ładunek postawy, walki, jest hasłem, na- Jakiego aktu?
wet homofobi są zmuszeni go używać. Zetknął się pan z homofobią? Aktu ujawnienia własnej natury. Rozbicia, przy-
Nie sposób się nie zetknąć. Na szczęście nie najmniej w sobie, kulturowych skamielin, które
No to jak to „drzewiej” bywało? wszedłem w życiu w takie zależności, w któ- deformują nasze życie, zagradzają dostęp do
W latach 60. było mnóstwo ostentacyjnych ge- rych mógłbym stać się ofiarą. Zawsze albo mi czegoś, co moglibyśmy nazwać „życiową praw-
jów, to było wręcz teatralne, kawiarnie gejows- to zwisało, albo – tak jak mówiłem – sprawia- dą”, a co za tym idzie: dostęp do zgodnego z
kie to były teatry, w Krakowie, w Pradze, w Pa- ło perwersyjną przyjemność. potencjałem naszej osobowości szczęścia.

21
Teksty: Marcin Zawada

kultura Magda Pocheć


Bartosz Reszczak
Ewa Tomaszewicz

Miłość i śmierć w Berlinie


Erica Fischer, tytułowa Aimée – Elisabeth Wust. Z tych opo- tym trudniej było mi się od niej oderwać. Erice
„Aimée i Jaguar. wieści wyłania się historia przerażająca, a zara- Fischer udała się rzecz bardzo trudna – stworzenie
Historia pewnej zem piękna – o niemożliwej miłości Lilly Wust maksymalnie obiektywnej relacji z wydarzeń w
miłości. Berlin 1943”, – przykładnej Niemki, matki czterech synów i sytuacji, kiedy każdy z jej rozmówców opowiadał
wydawnictwo Czar- żony nazisty – i Żydówki Felice Schragenheim, jej własną wersję historii, a i ona sama, choć tylko
ne, Warszawa 2008 ukrywającej się w ogarniętym antyżydowską prywatnie, miała swoje sympatie i antypatie.
paranoją Berlinie lat drugiej wojny światowej.
„Aimée i Jaguar” to „Aimée i Jaguar” to przykład pisarstwa najwyż-
prawdziwa historia Konstrukcja książki – opartej w dużej mierze na szej próby, doskonale przemyślanego i zreali-
miłości dwóch kobiet, wielogłosie cytatów ze spisanych przez autorkę zowanego. Można tylko żałować, że od jej nie-
a zarazem opowieść o wywiadów i zgromadzonych dokumentów – mieckiej premiery do czasu wydania w Polsce
prześladowaniach Ży- sprawiła, że początkowo czytanie jej było dla mnie musiało minąć aż piętnaście lat. Na szczęście
dów w III Rzeszy. Książka jest wynikiem analizy niemal irytujące. Im bardziej jednak zagłębiałam następna książka Eriki Fischer – „Himmelstra-
listów, dokumentów, rozmów, jakie Erica Fis- się w tę niejednorodną stylistycznie opowieść, im sse” („Droga do nieba”), opowiadająca historię
cher przeprowadziła z rodziną oraz przyjaciółmi silniej docierała do mnie przerażająca prawda o jej polsko(żydowsko)-austriackiej rodziny –
bohaterek, i wielu wywiadów, jakich udzieliła okrucieństwie i bezsensie nazistowskiej ideologii, ukaże się jeszcze w 2008 roku. (ET)

Dwóch mężczyzn i dziecko


„Homo Father”, w przejaskrawiony sposób tradycyjny. Stereoty- koniecznością skonfrontowania się z własnymi
Polska 2005, reż. Piotr powo kobiecy Gabi z oddaniem poświęca się lękami, pragnieniami i nietolerancją otoczenia.
Matwiejczyk, wyk. domowi i dba o zapracowanego partnera. Ro-
Dawid Antkowiak, bert ukazany zostaje natomiast jako przełado- Pomimo że „Homo Father” w zasadzie w żaden
Bodo Kox, premiera wany testosteronem macho, mający właśnie zaskakujący czy oryginalny sposób nie ukazuje
DVD: czerwiec 2008, awansować na kierownicze stanowisko. problemu homofobii, trzeba podkreślić, że jest to
dystr. Propaganda pierwsza polska produkcja filmowa biorąca na
Kina Niezależnego Świat u Matwiejczyka jest przerysowany, warsztat problematykę homorodzicielstwa. Tym
pretensjonalny i skrajnie stereotypowy. Jedynym bardziej bulwersuje fakt, że, wbrew zapowie-
Nie wiem jak ty, ale ja normalniejszy już być nie odstępstwem od tak zwanej normy jest fakt, że dziom, władze TVP 2 zrezygnowały z emisji „Ho-
mogę – stwierdza Gabi, jeden z głównych bo- Gabi to facet. Okazuje się to kluczowe, gdy w ży- mo Father” w 2006 roku z powodu poruszanych
haterów filmu Piotra Matwiejczyka „Homo Fa- ciu gejów nieoczekiwanie pojawia się dziecko. w nim tematów. Zarówno więc sam film, jak i je-
ther”. I rzeczywiście, Gabi i Robert wiodą życie Ta nagła zmiana staje się katalizatorem głęb- go kulisy ilustrują, jak wielkim tabu jest nadal w
absolutnie przeciętne, a ich związek jest wręcz szych przemian w bohaterach, którzy stają przed Polsce kwestia homorodzicielstwa. (MP)

Wielka dama tańczy sama… Siberry


…za to przy dobrej muzyce! Na rynku pojawi-
ła się muzyczna składanka „Feel me” (Univer-
Być może niek-
tórzy będą uty- w Wytwórni
sal Music Group), przeznaczona głównie dla skiwać na brak
gejów i lesbijek. Znajdziemy tu nieśmiertelny remiksów, ale Na tegorocznym HAJDPARK-u – przeglądzie tea-
przebój Glorii Gaynor z 1977 r. „I will survive” czyż czysta for- tralnym w Teatrze Wytwórnia w Warszawie w
oraz hity Donny „Królowej Disco” Summer – ma nie jest ku- dniach 18-24 sierpnia – zostanie pokazanych kil-
„Hot stuff” i „I feel love”. Nie zabrakło dosko- sząca? kanaście współczesnych i żywo reagujących na
nałej Alison Moyet, niedoskonałego zespołu problemy społeczne spektakli z całej Polski. Wie-
Army of Lovers, a boska lisica Samantha Fox Pozycja jest w czorami teatr zaprasza na pokazy slajdów (fotogra-
prosi o dotyk... Wisienką na torcie jest Eartha pewnym sensie odpowiedzią na wydany w fia i malarstwo). Jedną z autorek prezentowanych
Kitt w popisowym numerze „C’est ci bon”. Nie 2007 r. przez Kayax album „Music for boys prac będzie Issa – wcześniej znana jako Jane Sibe-
bez kozery Orson Welles nazywał ją „Najbar- and gays”, tyle tylko, że ta muzyka jest dla rry – lesbijska diva kojarzona z kanadyjską sceną
dziej ekscytującą kobietą na świecie”. Bolesną boys and girls. (BR) queer. Jej piosenki można. usłyszeć m.in. w seria-
nieobecność The Village People rekompensuje lach „The L World” oraz „Sześć stóp pod ziemią”.
fioletowy cekin Dalidy. Feel me, Universal Music Group, 2008 Szczegóły: www.myspace.com/hajdpark. (MZ)

22
DeGeneres poparła podczas kampanii Baracka
Zatroskany Kammel Gotowe na macierzyństwo
Obamę. Obamie chyba jednak podobnej
Tomasz Kammel od jakiegoś czasu ma swoją sta- propozycji nie złożyła. A szkoda. Magda Femme jest w ciąży! Plotkarskie portale
łą rubrykę na kobiecych stronach portalu Wirtual- prześcigają się w podawaniu szczegółów tego wy-
na Polska. Jeden ze swoich felietonów, zatytuło- Jedyny rozwodnik w wiosce darzenia, ponoć: „ciąża jest wynikiem zapłodnienia
wany „Trzeba dyskryminować gejów”, prezenter pozaustrojowego, termin porodu przewidziany jest
poświęcił sporom między działaczami ruchu LGBT. Małżeństwa osób tej samej płci w niektórych za około 4 miesiące”, a dziecko będzie wychowy-
Kammel niewiele wie, nic nie rozumie, ale szybko krajach funkcjonują na tyle długo, że oprócz wane przez piosenkarkę wspólnie z menedżerką i
dochodzi do błyskotliwych wniosków, że tu chodzi głośnych ślubów muszą pojawić się w końcu przyjaciółką zarazem – Anną Komornicką. Obie pa-
tylko o kasę, po czym zaczyna dawać dobre rady, również głośne rozwody. Pierwszy mamy już nie mają na swoim koncie nieudane małżeństwa,
co należy zrobić. No cóż, wypada chyba podzięko- za sobą, aktor Matt Lucas znany z kultowego Femme z Michałem Wiśniewskim, a Komornicka z
wać za zainteresowanie, po czym zacytować wpis serialu „Mała Brytania” po osiemnastu miesią- aktorem Zbigniewem Zamachowskim. Gdy rozpa-
jednego z internautów: „Więcej dobrego byś zro- cach rozstał się ze swoim mężem – Kevinem dał się drugi z nich, jako jedną z przyczyn rozwodu
bił, ujawniając się, dołączając do jednej z tych or- McGee. Eks-małżonkowie ogłosili, że rozstają podawano niechęć młodej żony do posiadania po-
ganizacji i działając przeciw dyskryminacji”. się w zgodzie. Nie pozostaje nic inne- tomstwa. Obecne
go, jak pogratulować umiejętnoś- wydarzenia poka-
Jodie wierna literze „C” ci znalezienia się w sytu- zują, że prawdo-
acji i życzyć wszyst- podobnie nie cho-
Tego nikt sie nie spodziewał. Tym większą sensa- kiego dobrego na no- dziło o zdeklaro-
cję wywołują plotki o nowym związku Jodie Fos- wej drodze życia. Dla waną niechęć do
ter, której 15-letni związek z Cydney Bernard po- każdego z osobna. macierzyństwa, ale
noć właśnie się zakończył. Jak twierdzą dobrze po- brak odpowiedniego
informowani, nową miłością aktorki jest scena- Kolejna gafa partnera. A właściwie
rzystka Cynthia Mort. A przecież nie minęło nawet partnerki.
pół roku od chwili, kiedy Jodie, odbierając w Los
Wellman
Angeles nagrodę im. Sherry Lansing, wypowie- Auto-homofob
działa słynne słowa uznane powszechnie za co- Ciągle głośno o Do -
ming out: „Dziękuję mojej pięknej Cydney, która rocie Wellman. Sporo
Jacyków
jest ze mną na dobre i na złe”. Zmiany w życiu Fos- mówiło się o jej „prze-
ter wywołały różne reakcje, „Viva!” na przykład uz- języczeniu”, kiedy to O tej wypowiedzi sporo
nała, że mamy do czynienia z „kryzysem wieku Lecha Kaczyńskiego naz- mówiono, ale przypom-
średniego”. Nam się wydaje, że to raczej kolejny wała Lechem Wałęsą, ale nijmy raz jeszcze: stylista
przykład na to, w jaki sposób coming out dodaje miała też okazję wypowie- Tomasz Jacyków stwierdził:
odwagi i zachęca do dalszych zmian w życiu. dzieć się w sprawach ge- „Jestem bardzo nietypo-
jowsko-lesbijskich. Prezen- wym gejem, ponieważ nie-
Kolejka do ślubu terka, zapytana przez „Ga- nawidzę pedałów. W ogóle
lę”, co by zrobiła, gdyby jej nie utrzymuję kontaktów ze
Kalifornijski parlament przyjął wreszcie przepis, syn okazał się homo- środowiskiem homo-
który umożliwia wzięcie ślubu osobom tej sa- seksualistą, mówi: seksualnym, trak-
mej płci, media donoszą więc o kolejnych „Zmartwiłabym się. tuję je wyłącznie
gwiazdach gotowych zalegalizować swój Co nie znaczy, że instrumentalnie – to
związek. Spore zamieszanie wywołał choćby wyrzuciłabym go z domu i nie chciałabym z znaczy wchodzę w nie wtedy, kiedy chcę się wy-
romans Lindsay Lohan z didżejką Samanthą nim rozmawiać”. Cóż za wielkoduszność! Chy- ruchać. Tylko i wyłącznie. Natomiast nie przyjaź-
Ronson. Jednak ich małżeństwo to tylko spe- ba jednak nie taką odpowiedź spodziewaliśmy nię się z gejami, nie chodzę na imprezy gejows-
kulacje, o wiele bardziej pewny jest ślub Ellen się usłyszeć od tegorocznej laureatki Hiacynta, kie. Jestem absolutnie niezależną jednostką
DeGeneres z Portią De Rossi, który zapowie- nagrody przyznawanej osobom wspierającym aspołeczną”. Jacyków myśli, że jest taki wyjątko-
działy same zainteresowane. Pierwsza Lesbijka ruch LGBT w Polsce. Gdyby Wellman była bar- wy, a tak naprawdę niczym nie różni się od wie-
Ameryki, jaką bez wątpienia jest obecnie Ellen, dziej konsekwentna, ewentualny homoseksu- lu gejów i lesbijek, którzy żyjąc w homofobicznej
w swoim programie telewizyjnym zapropono- alizm syna raczej by ją ucieszył, skoro w tym kulturze, nienawidzą wszystkich dookoła, w
wała republikańskiemu kandydatowi na pre- samym wywiadzie deklaruje: „Nie zamierzam szczególności siebie, a homoseksualizm reduku-
zydenta, żeby poprowadził ją do ołtarza. John wyjątkowo kochać mojej synowej”. Może z ją tylko do seksu. Zamiast kolejnego botoksu za-
McCain odmówił, nie powinno więc dziwić, że zięciem pójdzie łatwiej? lecamy solidną terapię.

23

You might also like