Druk NR 1746

Druk nr 1746
Warszawa, 25 lutego 2009 r.

SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów
DSPA-4821-5(3)/09
Pan
Bronis!aw Komorowski
Marsza!ek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Marsza!ku,
Przekazuj" przyj"ty przez Rad" Ministrów dokument:
- Sprawozdanie z realizacji ustawy o

wychowaniu w trze!wo"ci i przeciwdzia#aniu
alkoholizmowi w okresie 1 stycznia –
31 grudnia 2007 roku.
Jednocze#nie informuj", $e Rada Ministrów upowa$ni!a Ministra Zdrowia

do reprezentowania stanowiska Rz%du w tej sprawie w toku prac parlamentarnych.
Z wyrazami szacunku
(-) Donald Tusk

MINISTERSTWO ZDROWIA
Sprawozdanie z realizacji ustawy

o wychowaniu w trzewoci
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
w okresie
1 stycznia – 31 grudnia 2007 roku*
przygotowane przez
Pastwow Agencj Rozwizywania Problemów Alkoholowych
Warszawa, 2008
wersja 7 – 21 stycznia 2009 r.
*
zgodnie z artykułem 20 ustawy z dnia 26 padziernika 1982 roku o wychowaniu w trzewoci
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 z pón. zm.), Sprawozdanie corocznie
przedstawiane jest przez Rad Ministrów Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej
o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
w okresie 1 stycznia – 31 grudnia 2007 roku
2
SPIS TRECI
Wstp............................................................................................................................................... 5
Rozdział I - Szkody zdrowotne i rozwojowe wystpujce u młodych Polaków
spowodowane piciem alkoholu.................................................................................................. 12
1.1 BADANIA DOTYCZCE PROBLEMU ALKOHOLOWEGO WRÓD POLSKIEJ MŁODZIEY ..............12
1.2 PROFILAKTYKA SKIEROWANA DO DZIECI I MŁODZIEY...........................................................15
1.2.1 Działania gminne i wojewódzkie.........................................................................15
1.2.2 Działania urzdów i instytucji centralnych oraz PARPA ..................................25
Rozdział II - Szkody zdrowotne spowodowane piciem alkoholu przez dorosłych pijcych
nadmiernie.................................................................................................................................... 44
2.1 S ZKODY ZDROWOTNE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU .....................................................44
2.2 PROFILAKTYKA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH DOROSŁYCH .................................................45
2.2.1 Profilaktyka problemów alkoholowych wród dorosłych w działaniach
samorzdów gminnych ........................................................................................46
2.2.2 Profilaktyka problemów alkoholowych wród dorosłych w działaniach
samorzdów wojewódzkich.................................................................................46
2.3. PROFILAKTYKA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH WRÓD DOROSŁYCH W DZIAŁANIACH
URZDÓW I INSTYTUCJI CENTRALNYCH....................................................................................47
Rozdział III – Uszkodzenia zdrowia zwizane z uzalenieniem od alkoholu .................... 50

3.1 USZKODZENIA ZDROWIA ZWIZANE Z UZALENIENIEM OD ALKOHOLU .................................50
3.2 PODSTAWY PRAWNE I ORGANIZACJA SYSTEMU LECZNICTWA ODWYKOWEGO .......................50
3.3 DOSTPNO WIADCZE DLA OSÓB UZALENIONYCH OD ALKOHOLU..................................51
3.4 OSOBY LECZONE Z POWODU ZABURZE SPOWODOWANYCH UYWANIEM ALKOHOLU..........54
3.5. FINANSOWANIE LECZNICTWA ODWYKOWEGO ........................................................................57
3.5.1 Dane Narodowego Funduszu Zdrowia ................................................................57
3.5.2. Wspieranie placówek lecznictwa odwykowego przez samorzdy...................58
3.6. D ZIAŁANIA W ZAKRESIE LECZNICTWA ODWYKOWEGO PODEJMOWANE PRZEZ URZDY
CENTRALNE ...............................................................................................................................61
3.7 INNE FORMY POMOCY DLA OSÓB UZALENIONYCH OD ALKOHOLU - RUCH SAMOPOMOCOWY
I CENTRA I NTEGRACJI SPOŁECZNEJ ..........................................................................................65
Rozdział IV - Negatywne konsekwencje dla zdrowia i społecznego funkcjonowania osób

yjcych w rodzinach z problemem alkoholowym ................................................................ 68
4.1. SYSTEM POMOCY TERAPEUTYCZNEJ DLA OSÓB WSPÓŁUZALENIONYCH ..............................68
4.1.1 Pomoc osobom współuzalenionym w działaniach samorzdów gminnych i
wojewódzkich.......................................................................................................69
4.1.2. Pomoc osobom współuzalenionym w działaniach urzdów i instytucji
centralnych............................................................................................................69
4.2. SYSTEM POMOCY TERAPEUTYCZNEJ DLA DOROSŁYCH D ZIECI A LKOHOLIKÓW ...................71
4.2.1. Pomoc Dorosłym Dzieciom Alkoholików w działaniach samorzdów
gminnych i wojewódzkich ..................................................................................71
4.2.2. Pomoc Dorosłym Dzieciom Alkoholików w działaniach urzdów i instytucji
centralnych............................................................................................................71
4.3 PRZECIWDZIAŁANIE PRZEMOCY W RODZINIE ...........................................................................72
4.3.1. Działania podejmowane w gminach wobec sprawców przemocy w rodzinie.73
3
4.3.2. Działania podejmowane przez samorzdy wojewódzkie..................................74

4.3.3. Działania podejmowane przez urzdy i instytucje centralne ............................84
Rozdział V - Zaburzenia zdrowotne i rozwojowe dzieci z rodzin alkoholowych.............. 94
5.1. GMINNE PROGRAMY POMOCY DZIECIOM Z RODZIN Z PROBLEMEM ALKOHOLOWYM ............95
5.2. PROGRAMY POMOCY DZIECIOM Z RODZIN Z PROBLEMEM ALKOHOLOWYM REALIZOWANE
PRZEZ SAMORZDY WOJEWÓDZTW ..........................................................................................96
5.3. D ZIAŁANIE URZDÓW I INSTYTUCJI CENTRALNYCH ORAZ PARPA .................................... 101
Rozdział VI - Przestpstwa i wykroczenia spowodowane przez osoby nietrzewe, w
szczególnoci przez nietrzewych kierowców ....................................................................... 105
6.1 UYWANIE ALKOHOLU A BEZPIECZESTWO RUCHU DROGOWEGO ...................................... 105
6.1.1 Działania samorzdów gminnych..................................................................... 105
6.1.2 Działania samorzdów wojewódzkich ............................................................. 105
6.1.3 Działania instytucji i urzdów centralnych ...................................................... 106
6.2. NIETRZEWO W MIEJSCACH PUBLICZNYCH ...................................................................... 108
6.3. PRZESTPSTWA I WYKROCZENIA ZWIZANE Z ALKOHOLEM ............................................... 109
Rozdział VII - Szkody ekonomiczne zwizane z naduywaniem alkoholu ...................... 111
7.1 PASTWOWA INSPEKCJA PRACY ........................................................................................... 111
7.2 S ZKOLENIA PRACOWNICZE .................................................................................................... 111
7.2.1 Działania samorzdów gminnych i samorzdów wojewódzkich ................... 111
7.2.2 Działania instytucji i urzdów centralnych ...................................................... 111
Rozdział VIII - Działania edukacyjne w profilaktyce i rozwizywaniu problemów
alkoholowych ............................................................................................................................. 114
8.1 D ZIAŁANIA PODEJMOWANE PRZEZ SAMORZDY LOKALNE .................................................. 114
8.2 D ZIAŁANIA PODEJMOWANE PRZEZ SAMORZDY WOJEWÓDZTW .......................................... 114
8.3 D ZIAŁANIA URZDÓW CENTRALNYCH .................................................................................. 120
Rozdział IX - Dostpno i promocja napojów alkoholowych........................................... 128
9.1 SPRZEDA DETALICZNA NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH ........................................................... 128
9.2 OBRÓT HURTOWY NAPOJAMI ALKOHOLOWYMI .................................................................... 129
9.3 NARUSZENIA PRAWA ZWIZANE Z OBROTEM ALKOHOLEM ................................................. 130
9.4 CENY NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH ........................................................................................ 131
9.5 IMPORT, PRODUKCJA ORAZ DOSTAWY NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH W POLSCE ................... 131
9.6. DOCHODY Z PODATKU AKCYZOWEGO OD NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH (W TYS. ZŁ ) .......... 132
9.7. NIELEGALNA REKLAMA NAPOJÓW ALKOHOLOWYCH .......................................................... 132
ZAŁCZNIK – STRESZCZENIE SPRAWOZDANIA Z REALIZACJI USTAWY O

WYCHOWANIU W TRZEWOCI I PRZECIWDZIAŁANIU
ALKOHOLIZMOWI W OKRESIE 1 STYCZNIA – 31 GRUDNIA
2007 R.
4
Ws tp
Sprawozdanie z realizacji ustawy z dnia 26 padziernika 1982 roku o wychowaniu

w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473, z pón.
zm.) zwanej dalej ustaw o wychowaniu w trzewoci, w 2007 roku zostało opracowane na
podstawie materiałów uzyskanych z nastpujcych ródeł:
Sprawozdania: Ministerstwa Edukacji Narodowej, Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa
Wyszego, Instytutu Psychiatrii i Neurologii, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji,
Głównego Urzdu Statystycznego, Ministerstwa Finansów, Komendy Głównej Policji,
Głównej Inspekcji Pracy, Inspekcji Handlowej, Ministerstwa Gospodarki, Ministerstwa
Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwa Sportu, Ministerstwa Sprawiedliwoci,
Ministerstwa rodowiska, Ministerstwa Infrastruktury, Ministerstwa Obrony Narodowej,
Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministerstwa Spraw Wewntrznych i
Administracji, Narodowego Funduszu Zdrowia, Polskiego Radia S.A, Rzecznika Praw
Dziecka, Rzecznika Praw Obywatelskich, Słuby Celnej, Urzdu Ochrony Konkurencji
i Konsumentów, Zarzdu TVP S.A, urzdów marszałkowskich, a take wojewodów
i regionalnych izb obrachunkowych oraz organizacji pozarzdowych.
Ankiety PARPA G1 - Roczne sprawozdanie z działalnoci samorzdów gminnych
w zakresie profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych w 2007 roku
zbieranych w ramach „Programu bada statystycznych statystyki publicznej na rok 2007”
- dane z 96% gmin, czyli 2.380 gmin na 2.478 wszystkich gmin.
Baza danych zakładów lecznictwa odwykowego prowadzona przez Pastwow Agencj
Rozwizywania Problemów Alkoholowych we współpracy z Wojewódzkimi Orodkami
Terapii Uzalenienia od Alkoholu i Współuzalenienia, w oparciu o ankiety wypełniane
przez placówki lecznictwa odwykowego; w 2007 roku zebrano dane z 548 placówek
odwykowych, co stanowiło 84% wszystkich zakładów lecznictwa odwykowego w bazie
adresowej PARPA.
Rocznik Statystyczny Instytutu Psychiatrii i Neurologii 2006.
„Ceny w gospodarce narodowej w 2001 r.” – strona internetowa GUS.
„Ceny w gospodarce narodowej w 2007 r. – strona internetowa GUS.
„Rynek wewntrzny w 2007 r.” – strona internetowa GUS.
Inne analizy, badania midzy innymi:
o midzynarodowe badania ESPAD – Europejski Program Bada Ankietowych w
Szkołach na Temat Uywania Alkoholu i Narkotyków zrealizowanych w 2007 r.;
o Badania wykonane przez Fundacj Centrum Badania Opinii Społecznych w
Warszawie w 2008 r. na zlecenie PARPA pt. „Wzory konsumpcji alkoholu w Polsce”;
o Badania „Wzory konsumpcji alkoholu w Polsce” przeprowadzone w 2005 r. przez
PBS w Sopocie na zlecenie PARPA;
o raport P. Andersona, B. Baumberga Alcohol in Europe. [London: Institute of Alcohol
Studies (2006). Polskie wydanie: Alkohol w Europie, Wyd. Parpamedia, 2007].
5
W roku 2007 po raz kolejny zanotowano wzrost spoycia napojów alkoholowych (na
podstawie danych GUS). Spoycie 100% alkoholu na jednego mieszkaca wzrosło w Polsce
w cigu ostatniego roku o 0,42 l. – z 8,79 l. w 2006 roku do 9,21 w 2007 roku. Zmiany
wielkoci spoycia na przestrzeni ostatnich 10 lat pokazuje poniszy wykres:
Spoycie 100% alkoholu w litrach
w cigu ostatnich 10 lat
w przeliczeniu na jednego mieszkaca
l.
9,21
9,5 8,79
9,0 8,28
8,5 7,86 7,97
8,0 7,12
7,02 7,04 6,93
7,5 6,63
7,0
6,5
6,0
5,5
5,0
1998 r 1999 r 2000 r 2001 r 2002 r 2003 r 2004 r 2005 r 2006 r 2007 r
W latach 1998 – 2000 wielko spoycia utrzymywała si na podobnym poziomie,

nieznacznie powyej 7 l. 100% alkoholu na jednego mieszkaca. Lata 2001 i 2002 to spadek
spoycia do poziomu 6,63 i 6,93 l. Jednak w roku 2003 zanotowano gwałtowny wzrost iloci
wypitego alkoholu do 7,86 l. W kolejnych latach poziom spoycia oscyluje midzy 7,9 l. a 8,8
l. 100% alkoholu na jednego mieszkaca, a w 2007 r. osiga 9,21 l.
Struktura spoycia napojów alkoholowych w 2007 roku (wg danych GUS)

kształtowała si nastpujco:
Struktura spoycia napojów alkoholowych w 2007 r.
Wyroby spirytusowe
Piwo 32,6%
55,8%
Wino i miody pitne

11,6%
Obliczenia PARPA na podstawie danych GUS

Przyjmuje si załoenie, i jeden litr:
1. piwa zawiera 5,5% alkoholu,
2. wina (miodu pitnego) zawiera 12% alkoholu
6
Zmiany w strukturze spoycia napojów alkoholowych w cigu 10 lat pokazuje

poniszy wykres:
Zmiany w strukturze spoycia napojów alkoholowych na przestrzeni ostatnich 10 lat
2007 rok 32,57% 11,62% 55,81%
2006 rok 30,72% 12,40% 56,88%
2005 rok 31,40% 12,90% 55,70%
2004 rok 30,20% 15,30% 54,50%
2003 rok 30,50% 17,30% 52,20%
2002 rok 24,50% 19,40% 56,10%
2001 rok 25,80% 19,20% 55,00%
2000 rok 28,30% 20,20% 51,50%
1999 rok 29,83% 23,15% 47,02%
1998 rok 34,19% 23,36% 42,45%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Wyroby spirytusowe Wino i miody pitne Piwo


Na przestrzeni 10 lat zmieniła si znacznie struktura spoycia napojów alkoholowych.

Od 2000 r. piwo stanowi co najmniej połow udziału w spoyciu. Niepokoi jednak fakt, e
1/3 spoycia przypada w ostatnich latach na mocne alkohole Wzrost ten nastpuje kosztem
zmniejszenia udziału wina.
W Polsce podstaw prawn rozwizywania problemów alkoholowych stanowi ustawa

o wychowaniu w trzewoci.
Ustawa okrela kierunki polityki pastwa wobec alkoholu. Reguluje zagadnienia
dotyczce profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych, wskazuje zadania z tego
zakresu oraz podmioty odpowiedzialne za ich realizacj, okrela równie ródła finansowania
tych zada. Reguluje funkcjonowanie rynku napojów alkoholowych, okrelajc zasady
kontroli obrotu tymi napojami. Reguluje take dziedzin promocji i reklamy napojów
alkoholowych, a take formułuje przepisy karne dotyczcych obrotu i reklamy alkoholu.
Wprowadza regulacje dotyczce postpowania wobec osób naduywajcych alkoholu, okrela
podstawy lecznictwa odwykowego oraz wskazuje kompetencje i zadania Pastwowej Agencji
Rozwizywania Problemów Alkoholowych.
Podmiotami wyznaczonymi przez ustawodawc do realizacji zada z zakresu
profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych s organy administracji rzdowej,
samorzdowej i Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji oraz organizacje pozarzdowe, kocioły
i zwizki wyznaniowe. Zadania okrelone przez ustaw o wychowaniu w trzewoci zgodne
s z wytycznymi Unii Europejskiej i WHO dotyczcymi polityki wobec alkoholu.
System profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych oparty jest na
trzech wzajemnie komplementarnych programach działa realizowanych na rónych
poziomach administracji:
• Gminne programy profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych
uchwalane corocznie przez rady gmin i realizowane przez samorzdy gminne. Ustawa
o wychowaniu w trzewoci okrela najwaniejsze kategorie zada, które w ramach
gminnego programu powinny realizowa samorzdy oraz wskazuje ródło
finansowania tych zada
• Wojewódzkie programy profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych
realizowane na szczeblu samorzdów województw
7
• Trzecim filarem polskiego modelu rozwizywania problemów alkoholowych jest

zbiór zada realizowanych przez organy administracji rzdowej i Krajow Rad
Radiofonii i Telewizji oraz Pastwow Agencj Rozwizywania Problemów
Alkoholowych, która koordynuje realizacj Programu, a take integruje wszystkie trzy
obszary działa – centralny, wojewódzki i gminny – formułujc spójne dla nich
kategorie problemów i cele operacyjne.
Podział rodków wydanych na realizacj zada zwizanych z rozwizywaniem problemów

alkoholowych na ww. poziomach kształtował si nastpujco:
rodki finansowe wydatkowane na realizacj zada ustawy o wychowaniu w trzewoci w

Polsce w 2007 roku (w złotych) zapisane w rozdziale 85154 – Przeciwdziałanie
Alkoholizmowi:
Lp. Wydatki w 2007 r.
1
1. Gminy ** 514 563 718,38
2. Budet pastwa* 6 377 919,21
3. Powiaty** 1 780 565,84
4. Samorzdy Województw** 33 970 139,54
SUMA: 556 692 342,97
*kwota obejmuje rodki z rozdziału 85154 (przeciwdziałanie alkoholizmowi) klasyfikacji
budetowej
** ródło: Regionalne Izby Obrachunkowe; aby moliwe były porównania corocznie korzystamy
z danych Regionalnych Izb Obrachunkowych; według danych Ministerstwa Finansów kwota
wydatkowana przez gminy oraz miasta na prawach powiatów wyniosła w 2007 roku
490.121.688,56 zł, natomiast kwota wydatkowana przez samorzdy województw wyniosła
31.314.681,47 zł.
Podział rodków wydatkowanych na realizacj zada z rozdziału 85154 wynikajcych z

ustawy o wychowaniu w trzewoci w Polsce w 2007 roku
Wydatki z rozdziału 85154 - przeciwdziałanie alkoholizmowi w 2007 r.

Województwa
Budet pastwa 6,1% Powiaty
1,1% 0,3%
Gminy
92,4%
Opracowanie PARPA, na podstawie danych Regionalnych Izb Obrachunkowych oraz „Sprawozdania z

wykonania budetu pastwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2007 r.”
1
Do wydatków samorzdów gminnych zostały wliczone wydatki miast na prawach powiatu.
8
Zadania własne samorzdów gminnych w sferze profilaktyki i rozwizywania

problemów alkoholowych okrelone s w art. 41 ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzewoci.
Realizacja tych zada prowadzona jest w postaci gminnego programu profilaktyki i
rozwizywania problemów alkoholowych, stanowicego cz strategii rozwizywania
problemów społecznych, uchwalanego corocznie przez rad gminy, a gminny program
profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych realizowany jest przez orodek
pomocy społecznej, o którym mowa w przepisach o pomocy społecznej, lub inn jednostk
wskazan w programie (art. 41 ust. 2 ustawy o wychowaniu w trzewoci).
Zadania gminnego programu s inicjowane przez gminn komisj rozwizywania
problemów alkoholowych powoływan obligatoryjnie przez wójta/burmistrz/prezydenta
miasta w kadej gminie (art.41 ust. 3). W jej skład powinny wchodzi osoby przeszkolone w
zakresie profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych (art.41 ust. 4 ustawy
o wychowaniu w trzewoci).
W 2007 roku łczna kwota rodków wydanych przez samorzdy gminne na realizacj
zada zwizanych z rozwizywaniem problemów alkoholowych, a uzyskanych z tytułu opłat
za korzystanie z zezwole na sprzeda detaliczn napojów alkoholowych, wyniosła
514.563.718,38 złotych (uzyskano 551.565.545,92 zł.), co stanowiło 93% (w 2006 r. było to
89%) wszystkich rodków przeznaczonych w tym roku na realizacj zada wynikajcych z
ustawy o wychowaniu w trzewoci (ródło: Regionalne Izby Obrachunkowe).
W porównaniu z rokiem 2006 zanotowano wzrost rodków finansowych uzyskanych
przez gminy z tytułu opłat za korzystanie z zezwole na sprzeda napojów alkoholowych
– o 23 989 555 zł.
Uzyskane rodki przeznaczono m.in. na (wg danych uzyskanych z ankiet PARPA G1):
– dofinansowanie lecznictwa odwykowego – 37.595.432 zł.
– funkcjonowanie punktów konsultacyjnych dla osób z problemem alkoholowym i członków ich
rodzin (wydatki na wynagrodzenia osób pracujcych w punkcie, opłaty eksploatacyjne, telefon
itp.) – 18.678.593 zł.
– działania zwizane z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie – 24.928.763 zł.
– realizacj szkolnych i pozaszkolnych programów profilaktycznych – 49.076.457 zł.
– działalno wietlic socjoterapeutycznych i opiekuczo–wychowawczych – 97.067.628 zł.
– kolonie i obozy z programem zaj socjoterapeutycznych dla dzieci z rodzin z problemem
alkoholowym – 16.117.468 zł.
– kolonie i obozy z programem zaj profilaktycznych w zakresie rozwizywania problemów
alkoholowych – 29.260.000 zł.
– programy i przedsiwzicia profilaktyczne opracowywane i realizowane przez młodzie,
skierowane do grup rówieniczych (np. kluby dyskusyjne, gazetki, dyskoteki bezalkoholowe,
audycje radiowe itp.) – 3.982.976 zł.
– działania z zakresu edukacji publicznej (np. kampanie edukacyjne, plakaty, ulotki itp.) – ponad
8.610.441 zł.
– działania z zakresu doywiania dzieci – 16.624.228 zł.
– pozalekcyjne zajcia sportowe – 33.440.472 zł.
9
Podział rodków na poszczególne działania

podejmowane przez samorzdy gminne w 2007 r.
Kolonie z programem Programy dla grup

profilaktycznym rówieniczych
9% 1%
Kolonie z programem Edukacja publicznej
socjoterapeutycznym 3%
5% Doywianie
5%
Zajcia sportowe
wietlice 10%
socjoterapeutyczne i Lecznictwo odwykowe
opiekuczo-wychowawcze 12%
28%
Punkty konsultacyjne
Programy profilaktyczne 6%
Przeciwdziałanie
14%
przemocy
7%
Opracowano na podstawie ankiet PARPA G1 (100% to rodki faktycznie wykorzystane na realizacj gminnych
programów w samorzdach gminnych, które przysłały sprawozdanie)
Na mocy artykułu 4 ustawy o wychowaniu w trzewoci samorzd województwa

realizuje zadania z zakresu profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych w postaci
wojewódzkiego programu profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych
stanowicych cz strategii wojewódzkiej w zakresie polityki społecznej.
Zarzd województwa odpowiada za przygotowanie i realizacj programu, udziela
pomocy merytorycznej instytucjom i osobom fizycznym realizujcym zadania objte tym
programem oraz współdziała z innymi organami administracji publicznej w zakresie
rozwizywania problemów alkoholowych (art. 4 ust. 2 ustawy o wychowaniu w trzewoci).
Program jest realizowany przez regionalny orodek polityki społecznej, o którym
mowa w przepisach o pomocy społecznej, lub inn jednostk wskazan w programie. W celu
realizacji programu zarzd województwa moe powoła pełnomocnika (art. 4 ust. 3 ustawy o
wychowaniu w trzewoci).
rodki finansowe na prowadzenie ww. działa, ujmuje si w budecie województwa
(art. 4 ust. 4 ustawy o wychowaniu w trzewoci).
W 2007 roku samorzdy województw na realizacj zada wynikajcych z ustawy
o wychowaniu w trzewoci przeznaczyły 33.970.140 zł2 (w 2006 roku – 25.261.974 zł).
Zadania urzdów centralnych okrelone s w art. 5, 6 oraz 7, a zadania Pastwowej

Agencji Rozwizywania Problemów Alkoholowych w art. 3 ust. 3 ustawy o wychowaniu w
trzewoci.
2
Dane z Regionalnych Izb Obrachunkowych
10
W budecie pastwa rodki finansowe planowane na profilaktyk i przeciwdziałanie

problemom alkoholowym w klasyfikacji budetowej znajduj si w rozdziale 85154 –
Przeciwdziałanie Alkoholizmowi. W 2007 roku były zaplanowane jedynie w budetach:
• Ministra Zdrowia – Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych
6.358.310 zł (wykonanie 6.357.919,21 zł);
• Wojewody Lubuskiego 20 tys. zł (wykonanie 20 tys. zł).
Suma wydatkowana na realizacj zada wynikajcych z ustawy o wychowaniu

w trzewoci w 2007 roku w budecie pastwa zapisana w rozdziale 85154 – przeciwdziałanie
alkoholizmowi wyniosła ogółem 6.377.919,21 zł.
rodki wydatkowane przez urzdy centralne zobowizane do podejmowania działa w

ramach ustawy o wychowaniu w trzewoci poza rozdziałem 85154 s wymienione
w poszczególnych rozdziałach niniejszego sprawozdania.
Zadania z zakresu profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych Minister

Zdrowia (Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych) realizował
w ramach dziewiciu programów merytorycznych:
1. Zwikszanie dostpnoci i skutecznoci pomocy terapeutycznej dla osób
uzalenionych od alkoholu i członków ich rodzin – wydatkowano 1.166.981,76 zł.
2. Wdraanie do systemu ochrony zdrowia metod wczesnej diagnozy i krótkiej
interwencji wobec pacjentów naduywajcych alkoholu – wydatkowano 46.711,49 zł.
3. Rozwijanie profilaktyki szkolnej, rodzinnej i rodowiskowej w zakresie problemów
alkoholowych – wydatkowano 302.757,78 zł.
4. Doskonalenie i rozwijanie form i metod pomocy psychologicznej
i socjoterapeutycznej dla dzieci alkoholików – wydatkowano 200.041,86 zł.
5. Rozwijanie form i metod przeciwdziałania przemocy w rodzinach alkoholowych.
Zawarto 3 umowy dotacyjne na kwot – wydatkowano 728.340,00 zł.
6. Wspieranie społecznoci lokalnych w rozwizywaniu problemów alkoholowych
i przeciwdziałanie nietrzewoci w miejscach publicznych – wydatkowano 536.975,67
zł.
7. Prowadzenie i wspieranie edukacji publicznej w zakresie problemów alkoholowych. –
wydatkowano 1.144.753,83 zł.
8. Monitorowanie i doskonalenie narodowej strategii rozwizywania problemów
alkoholowych oraz wspieranie strategii regionalnych w tym zakresie – wydatkowano
69.486,64 zł.
9. Inicjowanie, prowadzenie i promowanie bada diagnostycznych i ekspertyz w
zakresie problemów alkoholowych. – wydatkowano 75.152,00 zł.
Wanymi partnerami w realizacji zada wynikajcych z ustawy o wychowaniu w

trzewoci na kadym szczeblu administracyjnym s organizacje pozarzdowe. Informacje o
swoich działaniach w 2007 roku przysłało kilkanacie z nich. W załczniku zamieszczono
sprawozdania z ich działalnoci.
Zadania wynikajce z ustawy o wychowaniu w trzewoci uwzgldniane s w załoeniach

polityki społeczno-gospodarczej pastwa w postaci Narodowego Programu Profilaktyki i
Rozwizywania Problemów Alkoholowych. W zwizku z tym w sprawozdaniu z realizacji
ustawy o wychowaniu w trzewoci za rok 2007 przyjto struktur wzorowan na
Narodowym Programie na lata 2006-2010.
11
Rozdział I - Szkod y zdrow otne i rozw ojowe wys tpu jce

u młodych Polaków s powodow ane piciem alkoholu
1.1 Badania dotyczce problemu alkoholowego wród polskiej młodziey

W roku 2007 po raz kolejny w Polsce zrealizowano midzynarodowe badania ESPAD
(Europejski Program Bada Ankietowych w Szkołach na Temat Uywania Alkoholu i
Narkotyków). Badania realizowane co 4 lata przeprowadzane s na próbie losowej uczniów w
wieku 15-16 lat (III klasa gimnazjum) i 17-18 lat (II klasa szkół ponadgimnazjalnych).
Realizatorem badania, na zlecenie Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii i
Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów Alkoholowych, był Instytut Psychiatrii i
Neurologii.
Badania wykazały m.in. i:
Napoje alkoholowe s najbardziej rozpowszechnion substancj psychoaktywn wród
młodziey szkolnej w Polsce. Kontakt z alkoholem ma za sob 90,2% gimnazjalistów z klas
III i 94,8% uczniów klas II szkół ponadgimnazjalnych. W czasie 12 miesicy przed badaniem
jakiekolwiek napoje alkoholowe piło 78,9% młodszych uczniów i 92% uczniów starszych.
Picie napojów alkoholowych

Trzecie klasy gimnazjum
100
92,8 92,5
95 90,3 90,2
90
85
80 84,9
82,0
75 78,9
77,3
70
65
60 65,8
55 61,1
57,3
50
45 50,4
40
1995 r 1999 r 2003 r 2007 r
Kiedykolwiek w yciu W czasie 12 miesicy przed badaniem W czasie 30 dni przed badaniem
12

Drugie klasy szkół ponadgim nazjalnych
100 96,5 96,6 96,7

94,8
95
90 93,8 93,4
92,0
85
88,0
80
75 78,9 79,5
78,1
70
65
65,6
60
55
50
45
40
1995 r 1999 r 2003 r 2007 r
Kiedykolw iek w yciu W czasie 12 miesicy przed badaniem W czasie 30 dni przed badaniem
Za wskanik wzgldnie czstego uywania alkoholu przyjto picie w czasie ostatnich 30 dni
przed badaniem. Jakiekolwiek napoje alkoholowe w tym czasie piło 57,3% uczniów z grupy
młodszej i 79,5% uczniów z grupy starszej.
Wyniki uzyskane w 2007 roku w zestawieniu z wynikami z 2003 roku wskazuj na spadek
odsetka konsumentów napojów alkoholowych wród gimnazjalistów oraz stabilizacj w
grupie uczniów szkół ponadgimnazjalnych.
Rozpowszechnienie picia napojów alkoholowych jest porównywalne w grupach chłopców i
dziewczt zarówno młodszych, jak i starszych. Wartoci wskanika picia kiedykolwiek w
yciu dla chłopców i dziewczt s niemal identyczne, analiza picia w czasie 12 miesicy
wskazuje na niewielkie rónice, znaczce rónice midzy chłopcami dziewcztami pojawiaj
si, gdy rozpatrujemy picie w czasie ostatnich 30 dni przed badaniem. Jednak nawet wyniki
odnoszce si do czstego picia pokazuj, e rónice midzy płciami nie s zbyt wielkie – do
spoywania alkoholu w czasie ostatniego miesica przyznało si 82,9% chłopców, 76,1%
dziewczt z klas ponadgimnazjalnych oraz 60,4% i 54,1% z klas gimnazjalnych. W Polsce
coraz wyraniej obserwujemy trend wyrównywania si zachowa ryzykownych wród
dziewczt i chłopców. Badania prowadzone w innych krajach europejskich pokazywały ten
proces emancypacji dziewczt i unifikacji stylów ycia młodych ludzi ju od koca lat 90.
13
Picie napojów alkoholowych wród chłopców i dziewczt

wskanik „Picie 30 dni przed badaniem”
100
95
90 84,6
82,5 82,9
85
80 76,1
74,3 73,2
72,8
75
70
71,5
65 68,4
58,8
60
55 60,3 60,4
55,5
50 54,1 54,1
45
40 45,3
1995 1999 2003 2007
chłopcy - trzecie klasy gimnazjum chłopcy - drugie klasy szkół ponadgimnazjalnych
dziewczta - trzecie klasy gimnazjum dziewczta - drugie klasy szkół ponadgimnazjalnych
Najbardziej popularnym napojem alkoholowym zarówno w klasach III gimnazjów, jak i

wród młodziey starszej, jest piwo. Na drugim miejscu znajduje si wódka, a dopiero na
trzecim wino. Wódk pił, co najmniej raz w cigu ostatnich trzydziestu dni, co trzeci badany
gimnazjalista i co drugi ucze szkoły wyszego poziomu. Picie piwa zdarzyło si w tym
czasie ponad połowie gimnazjalistów (60,3%) i trzem czwartych uczniów starszych klas
(78,8%). Odsetek uczniów, którzy pili piwo systematycznie wzrastał w latach 1995 – 2003
za rok 2007 przyniósł załamanie si tego trendu. W młodszej grupie respondentów odsetek
spadł, natomiast w grupie starszej pozostał na takim samym poziomie. Wino piła prawie jedna
czwarta młodszej młodziey (22,6%) objtej badaniem i niespełna jedna trzecia uczniów ze
starszej grupy (31,0%).
Przekraczanie progu nietrzewoci przez chłopców i dziewczta
wskanik „Picie 30 dni przed badaniem”
60
55
48,9 47,7
50
42,1 41,1
45
38,7 38,1
40
35 30,8
25,7 26,5
30
24,3
25 20,1
20
23,1
22,5
20,8
15 19
17,4
10
0
1995 r 1999 r 2003 r 2007 r
chłopcy - trzecie klasy gimnazjum chłopcy - drugie klasy szkół ponadgimnazjalnych
dziewczta - trzecie klasy gimnazjum dziewczta - drugie klasy szkół ponadgimnazjalnych
14
Odsetek upijajcych si chłopców jest wyszy w obydwu grupach wiekowych ni odsetek
upijajcych si dziewczt. Rónica ta, kiedy wemiemy pod uwag wskanik upicia si w
cigu ostatnich 30 dni, jest wiksza wród uczniów drugich klas szkół ponadgimnazjalnych -
odpowiednio 41,1% wród chłopców i 23,1% wród dziewczt – ni wród uczniów klas
trzecich gimnazjum – odpowiednio 24,3% w grupie chłopców i 19,0% w grupie dziewczt.
Na pytanie o ocen dostpnoci substancji psychoaktywnych młodzi ludzie uznali, e napoje

alkoholowe s najłatwiejsze do zdobycia. Uczniowie klas III gimnazjów, a wic młodzie w
wieku 15-16 lat, uznali za bardzo łatwe do zdobycia: piwo – 56,1% badanych, wino – 45,6% i
wódk – 38,7%.
Dane pokazuj, e blisko połowa uczniów klas III gimnazjów podejmuje próby zakupu piwa
(45,9%), zdecydowana wikszo takich prób koczy si powodzeniem. Odmow sprzeday
ze wzgldu na zbyt młody wiek koczy si tylko 12,4% prób zakupu piwa, 15,5% wina i
11,2% wódki. Zwraca uwag rosncy wskanik odmów sprzeday alkoholu, na jakie
napotykaj nieletni – moe to by efekt wielu działa lokalnych i kampanii ogólnopolskich
odwołujcych si do odpowiedzialnoci sprzedawców. Jedynie w przypadku wódki w 2007
roku wskanik ten zmienił si na niekorzy.
Uywanie alkoholu przez młodych ludzi jest jednym z czynników wpływajcych na

demoralizacj/czyny przestpcze młodych ludzi.
Dane pochodzce ze sprawozdania z Komendy Głównej Policji wskazuj, i:
W 2007 roku w ramach działa profilaktycznych policjanci ujawnili 23.747 małoletnich
znajdujcych si pod wpływem alkoholu, w 2006 – 20.758, co stanowi wzrost o ponad 14 %.
W roku 2007 do izb wytrzewie i policyjnych pomieszcze dla zatrzymanych Policja
doprowadziła blisko 3.000 nieletnich w tym do izb wytrzewie 2.682 osoby (2.381 chłopców
i 301 dziewczt). Naley jednak podkreli, i osoby niepełnoletnie w stanie po uyciu
alkoholu czsto doprowadzane te były do miejsca zamieszkania lub w przypadku zatrucia do
placówek słuby zdrowia.
Dane policyjne wskazuj wyrany zwizek spoywania alkoholu z przestpczoci. Wród
nieletnich sprawców czynów karalnych w 2007 roku zanotowano 54.747 osób, z czego u
20.643 zbadano stan trzewoci, a 3.491 z nich było nietrzewych, co stanowi 17%.
1.2 Profilaktyka skierowana do dzieci i młodziey
Picie alkoholu przez młodzie to jeden z powaniejszych problemów społecznych. Eksperci

oceniaj, i picie alkoholu jest główn przyczyn zgonów i inwalidztwa osób w wieku 15-21
lat. Niezbdnym elementem polityki zdrowotnej pastwa w odniesieniu do dzieci i młodziey,
powinno by zapobieganie i zmniejszanie szkód, które aktualnie wystpuj w yciu młodych
ludzi w zwizku z uywaniem przez nich alkoholu i innych substancji psychoaktywnych,
zapobieganie przyszłym szkodom, w tym uzalenieniu, które mog si pojawi po dłuszym
okresie picia. Na pierwszy plan wysuwa si jednak nie tyle problem uzalenienia od alkoholu,
co straty biece takie jak: wypadki (w tym miertelne), konflikty z prawem, przedwczesna
inicjacja seksualna, konflikty z rówienikami i w rodzinie, problemy z nauk, siganie po inne
substancje psychoaktywne, itp.
1.2.1 Działania gminne i wojewódzkie
Działania samorzdów lokalnych:

Ustawa o wychowaniu w trzewoci w ramach zada własnych samorzdów
lokalnych wskazuje „Prowadzenie profilaktycznej działalnoci informacyjnej i edukacyjnej w
15
zakresie rozwizywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w

szczególnoci dla dzieci i młodziey, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zaj sportowych, a
take działa na rzecz doywiania dzieci uczestniczcych w pozalekcyjnych programach
opiekuczo – wychowawczych i socjoterapeutycznych”.
W ramach działalnoci informacyjnej i edukacyjnej skierowanej do dzieci i młodziey

samorzdy gminne realizowały na terenie szkół programy profilaktyczne. W 2007 r.
uczestniczyło w nich około 2.451.500 dzieci czyli o ponad pół miliona wicej ni w roku
poprzednim. Ju 39% młodych ludzi objtych jest specjalnymi oddziaływaniami
profilaktycznymi. W realizacji tych działa uczestniczył rednio co czwarty nauczyciel
(ponad 97.000 nauczycieli). Liczba ta równie wzrosła o kolejne 10% w porównaniu z rokiem
ubiegłym. Zgodnie ze standardami skutecznej profilaktyki, w działania te powinni by
włczani równie rodzice. W 2007 roku w realizacji programów profilaktycznych
uczestniczyło 287.520 rodziców. W tej grupie odbiorców równie zaobserwowano wzrost .
Wykres 1. Młodzie biorca udział w szkolnych programach profilaktycznych.

Liczba uczniów biorcych udział w szkolnych programach profilaktycznych
3 000 000
2 451 494
2 500 000
1 904 515
2 000 000
1 641 801 1 682 429
1 406 598
1 500 000
1 143 934
981 706 1 016 045
1 000 000 877 667
500 000
0
1999 r. 2000 r. 2001 r. 2002 r. 2003 r. 2004 r. 2005 r. 2006 r. 2007 r.
Warto zaznaczy, i zwikszyła si liczba dzieci, nauczycieli oraz rodziców biorcych
udział w działaniach profilaktycznych, w porównaniu z rokiem poprzednim, przy
równoczesnym nieznacznym wzrocie nakładów na realizacj tego zadania. Łczna wysoko
rodków finansowych przeznaczonych z budetów gmin w ramach gminnych programów
profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych w 2007 r. na realizacj szkolnych
programów profilaktycznych wyniosła 26.871.934 zł.
287 520
300 000 263 106
234 976
250 000 210 525 194 720
200 000
150 000
90 499 86 820 97 140
73 693 78 453
100 000
50 000
0
2003 r. 2004 r. 2005 r. 2006 r. 2007 r.
liczba nauczycieli biorcyh udział w programach profilaktycznych
liczba rodziców biorcych udział w programach profilaktycznych
Wykres 2. Zaangaowanie rodziców i nauczycieli w programy profilaktyczne.
16
W 2007 r. wzorem lat ubiegłych, samorzdy gminne oprócz szkolnych programów

profilaktycznych realizowały równie pozaszkolne (rodowiskowe) programy. W 2007 r.
uczestniczyło w nich prawie 600.000 dzieci, ponad 27.000 nauczycieli i ponad 100.000
rodziców. Na szczególn uwag zasługuje znaczcy wzrost (o ok. 30%) liczby rodziców
zaangaowanych w te przedsiwzicia. Na tego typu działania w 2007 r. samorzdy
wydatkowały ponad 22.204.000 zł., czyli nieco mniej ni w roku 2006.
W sumie na realizacj szkolnych i pozaszkolnych (rodowiskowych) programów
profilaktycznych w 2007 r. samorzdy lokalne wydatkowały blisko 50 mln. zł.
Dodatkowo 166.226 młodych osób uczestniczyło w koloniach i obozach z programem
zaj profilaktycznych. Na uwag zasługuje nurt działa profilaktycznych angaujcych sam
młodzie jako realizatorów i liderów projektów. W 2007 r. w takich programach uczestniczyło
prawie 130 tys. młodziey. Analizujc ten wskanik na przestrzeni ostatnich lat mona zauway
utrzymujc si tendencj malejc. (kolejne zmniejszenie o 15% w porównaniu z poprzednim
okresem sprawozdawczym). Ten kierunek działa wymaga wsparcia i promocji, jest bowiem
zgodny z rekomendacjami Rady Europy3 dotyczcymi działa profilaktycznych skierowanych do
młodziey.
Wyranym deficytem wród zada podejmowanych przez samorzdy lokalne jest
realizacja specjalnych programów interwencyjno-profilaktycznych dla upijajcej si młodziey.
W 2007 r. tylko 151 gmin realizowało takie programy, a uczestniczyło w nich niespełna 27 tys.
uczniów. Zapotrzebowanie na tego rodzaju programy jest znacznie wiksze. Jak wynika z bada
ankietowych 20% nastolatków przyznaje si do incydentów zwizanych z upijaniem si, tzn., i
w grupie 15-to latków jest to populacja liczca ponad 100 tys. Oznacza to, e oferta
specjalistycznej pomocy trafia jedynie do 1/3 grupy ryzyka.
W pozalekcyjnych zajciach sportowych realizowanych przez gminy uczestniczyło
w 2007 r. prawie 850 tys. dzieci i młodziey, czyli o ponad 11% wicej ni rok wczeniej. Na
zadanie to gminy wydały ponad 33 mln. zł. Naley zaznaczy, e jest to kwota zdecydowanie
wysza, ni kwota wydatkowana na realizacj szkolnych programów profilaktycznych.
Jednym z działa podejmowanych przez samorzdy lokalne w zakresie ograniczania
dostpnoci alkoholu osobom nieletnim jest prowadzenie szkole edukacyjnych dla sprzedawców
napojów alkoholowych. W 2007 r. jedynie 496 gmin (tj. ok. 20%) sporód tych, które nadesłały
sprawozdanie, przeprowadziło takie spotkania. Naley zaznaczy, e cho jest to tylko niewielka
liczba samorzdów lokalnych, wzrosła ona w porównaniu z ubiegłym rokiem o 30%. W
szkoleniach wziło udział ponad 17 tys. sprzedawców.
Działania Marszałków województw oraz wojewodów w zakresie profilaktyki dzieci

i młodziey
Województwo dolnolskie
W roku 2007 Urzd Marszałkowski zrealizował Seminarium dla pedagogów szkół
gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych powicone tematyce uzalenie i przemocy (100 osób,
kwota wydatkowana 36 043,00zł). Realizowany był równie program „Młodzieowy Klub
rodowiskowy” dla młodziey zagroonej rónymi patologiami społecznymi – dotacja została
przekazana Stowarzyszeniu „Szansa”. W warsztatach rozwojowych prowadzonych w
szkołach uczestniczyło ok. 400 młodych ludzi (kwota wydatkowana 15 230,00zł).
3
Rekomendacje Rady Europy z dnia 5 czerwca 2001 roku dotyczce picia alkoholu przez młodocianych,
a zwłaszcza przez dzieci i młodzie (2001/458/EC)
17
Przeprowadzono równie Badanie ankietowe „Picie alkoholu i uywanie narkotyków przez

młodzie szkoln na terenie województwa dolnolskiego” (kwota wydatkowana 39 040,00
zł).
Województwo kujawsko-pomorskie
Działania profilaktyczne Urzdu Marszałkowskiego realizowane były m.in.
poprzez konkursy dotacyjne na działania rodowiskowe np. „Aktywizacja rodowisk
wiejskich w zakresie rozwizywania problemów alkoholowych, narkomanii i uzalenie”. W
ramach dotacji organizacje pozarzdowe realizowały m.in. szkolenia dla nauczycieli,
rekreacyjne festyny rodzinne, kolonie z programem profilaktycznym, konkursy, edukacyjne
działania w szkołach.
Realizowane były równie kampanie edukacyjno-informacyjne:
• Kampania „Przeciwdziałanie uzalenieniom - to nasza wspólna sprawa” – kampania miała
na celu wypromowanie mody na: niepalenie, niepicie alkoholu, niebranie narkotyków;
wyprodukowano i emitowano w regionalnej TV dwa spoty z udziałem znanych w regionie
osób, zrealizowano cykl 10-odcinkowy programu pt.: ”Wyprzedzi chorob”, w których
podejmowano temat uzalenie, zaprojektowano i zakupiono silikonowe opaski z hasłami
promujcymi ycie wolne od uzalenie.
• Kampania pn. „Zdrowie psychiczne – wspólna sprawa” miała na celu przeciwdziałanie
napitnowaniu i wykluczeniu społecznemu osób z zaburzeniami psychicznymi (w tym
osób uzalenionych) oraz szeroko pojta akcja profilaktyki prozdrowotnej w zakresie
zdrowia psychicznego. W ramach kampanii zaprojektowano i wydrukowano plakaty oraz
broszury, które wyeksponowane zostały w rodkach komunikacji miejskiej,
wyprodukowano równie spoty radiowe i TV, które emitowane były w regionalnych
rozgłoniach i TV.
W roku 2007 na terenie województwa odbyło si równie szkolenie dla wizytatorów
Kuratorium Owiaty w zakresie rozwizywania problemów alkoholowych, narkomanii i
innych uzalenie.
Województwo lubelskie
W roku 2007 samorzd województwa wspierał szereg rónorodnych działa
podejmowanych przez organizacje pozarzdowe np.: kolonie, obozy, zajcia w wietlicach
socjoterapuetycznych, placówkach wsparcia dziennego, zajcia sportowe, doywianie – w
sumie 59 programów realizowanych przez 45 organizacji. Programami objto 3737 osób,
kwota wydatkowana to 150 000 zł.
W ramach podnoszenia kompetencji osób pracujcych z dziemi i młodzie realizowane
były szkolenia z zakresu pracy z dzieckiem i rodzin dla pracowników socjalnych oraz
pracowników owiaty (80 osób, kwota wydatkowana to 19 000 zł).
Województwo lubuskie
W ramach szkole dla osób zaangaowanych w profilaktyk Urzd Marszałkowski
zrealizował szkolenie „Młodzie zagroona uzalenieniem” dla nauczycieli, policjantów i
pracowników socjalnych (łcznie ok. 210 uczestników). Przy współpracy ze
Stowarzyszeniem „Spójrz Inaczej” realizowany był program w zakresie zapobiegania
zachowaniom problemowym uczniów dla nauczycieli w małych miejscowociach
województwa lubuskiego. Dotacja pozwoliła na organizacj konferencji i warsztatów
zapobiegajcych uzalenieniom oraz podnoszcych umiejtnoci pracy wychowawczej.
Uczestniczyło w nich 100 nauczycieli.
Realizowane były rónego rodzaju zajcia z obszaru profilaktyki np. zajcia
profilaktyczne dla uczniów gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych, wychowanków domów
18
dziecka (łcznie ponad 300 uczestników), wspierano realizacj projektów rodowiskowych z

obszaru alternatywnego spdzania wolnego czasu, zajcia o charakterze profilaktyczno-
edukacyjnym w ramach wypoczynku letniego.
W rónego rodzaju zajciach edukacyjnych, warsztatowych dotyczcych m.in. problematyki
substancji psychoaktywnych, przemocy uczestniczyło ponad 600 dzieci i młodziey.
Programy były realizowane przy współpracy z wieloma organizacjami pozarzdowymi m.in.
Ochotniczymi Hufcami Pracy („Potrafi y zdrowo i bezpiecznie”, „Stop! Uzalenieniom”),
czy Zwizkiem Harcerstwa Polskiego (Program wakacyjny „Kodeks Postpowania –
Roniemy w sił”).
W roku 2007 wojewoda lubuski przeprowadził konkurs dla organizacji poytku publicznego
na realizacj zada m.in. z zakresu przeciwdziałania uzalenieniom od alkoholu.
Przedmiotem konkursu ww. zakresie była m.in.:
- szeroko rozumiana profilaktyka, realizowana wród dzieci, młodziey, rodzin;
- działania nakierowane na grupy szczególnego ryzyka;
- terapia uzalenionych w wymiarze ponadpodstawowym;
- działania postrehabilitacyjne i zapobiegajce wykluczeniu społecznemu.
Kwota dotacji przeznaczona przez wojewod lubuskiego na przeciwdziałanie
uzalenieniom od alkoholu w 2007 roku wynosiła 20. 000 zł.
Województwo łódzkie
Celem podnoszenia kompetencji osób pracujcych w obszarze profilaktyki Urzd
Marszałkowski zrealizował m.in. warsztaty szkoleniowe pn. „Bezpieczestwo w szkole” w
oparciu o załoenia rzdowego programu „Razem bezpieczniej” dla policjantów i nauczycieli.
We współpracy z Komend Wojewódzk Policji w Łodzi podjto realizacj programu
profilaktycznego skierowanego do uczniów i młodziey szkolnej pn. „Policyjna Akademia
Bezpieczestwa”. Jego głównymi celami było: kształtowanie prawidłowej postawy w sytuacji
zagroenia, przekazanie podstawowej wiedzy o zachowaniach niezgodnych z prawem.
Wydrukowano m.in. 30 000 szt. ulotek informacyjnych, dotyczcych zapobiegania przemocy,
zwalczania uzalenie od rodków psychoaktywnych, zawierajcych list adresów i numerów
telefonu instytucji nioscych pomoc młodziey i rodzicom w przypadku zagroe zwizanych
z uzalenieniem i agresj. Ulotka stanowi nieodłczny element programu profilaktycznego
„yj bez nałogów” promujcego wród młodziey styl ycia wolny od nałogów,
realizowanego przez policjantów województwa łódzkiego z udziałem Teatru „Piccolo”.
Realizowane były równie zajcia profilaktyczno edukacyjne w szkołach (projekt
„Spróbujmy inaczej” realizowany przez ZHP) i w ramach wypoczynku letniego np.
Nadwarciaski Kampus Profilaktyczny dla blisko 1600 osób, konkursy dla dzieci i młodziey
(np. V Powiatowy Konkurs Profilaktyczny „Zdrowo yj – Nie Pal!, Nie Pij!”)
W 2007 roku, podobne jak w latach ubiegłych Zarzd Województwa przyznał dotacje na
realizacj programu „Pomaraczowa Linia” skierowanego do młodych ludzi pijcych alkohol
oraz ich rodziców. W ramach realizacji zadania prowadzone były: konsultacje
psychologiczne, konsultacje pedagogiczne, konsultacje prawne, mediacje i negocjacje
rodzinne, dyur w punkcie konsultacyjno-informacyjnym, w tym obsługa telefonu
„Pomaraczowa linia”. Kwota wydatkowana 34 000 zł.
Zrealizowano równie szkolenie dla osób pracujcych z młodzie przejawiajc zachowania
agresywne i eksperymentujca z alkoholem i innymi substancjami psychoaktywnymi
„TUKAN”. Program obejmował szkolenie oraz seminarium poszkoleniowe dla 80 osób.
Kwota wydatkowana 23 000 zł.
Na zlecenie Regionalnego Centrum Polityki Społecznej przy Urzdzie Marszałkowskim w
Łodzi, Pracownia Bada Społecznych z siedzib w Sopocie zrealizowała badanie ilociowe w
19
formie ankiety audytoryjnej pn. „Picie alkoholu i uywanie narkotyków przez młodzie
szkoln na terenie województwa łódzkiego”. Badaniem zostało objtych 3162 uczniów klas
trzecich szkół gimnazjalnych oraz drugich klas szkół ponadgimnazjalnych z terenu
województwa łódzkiego. Podstawowym celem badania była diagnoza rozpowszechnienia
zjawiska uywania substancji psychoaktywnych przez młodzie. Kwota wydatkowana –
39.040,00 zł.
W ramach działa na rzecz profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych

Wojewoda Łódzki objł honorowy patronat nad „Parafiad 2007” organizowan przez
Stowarzyszenie Parafiada im. w. Józefa Kalasancjusza, które w zakresie swojej działalnoci
organizuje dla dzieci i młodziey „wakacje” bez uzalenie i przemocy, słuce w pierwszej
kolejnoci promocji i poprawie zdrowia i kondycji fizycznej, poprzez zapewnienie zaj
sportowo-rekreacyjnych.
Województwo małopolskie
W ramach podnoszenia kompetencji osób pracujcych w obszarze profilaktyki Urzd
Marszałkowski organizował szkolenia dla pracowników owiaty, policjantów i pracowników
socjalnych m.in. w temacie „Jak uchroni dziecko przed paleniem tytoniu” (300
uczestników). Zorganizowano te Targi profilaktyczne dla pełnomocników ds. profilaktyki,
dyrektorów szkół oraz dyrektorów Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych.
W ramach Wojewódzkiego Programu finansowano realizacj szkolnych i rodowiskowych
programów profilaktycznych m.in.:
- programy przeciwdziałania agresji rówieniczej
- Festiwal filmów krótkometraowych w Skrzyszowie
- Małopolskie konkursy na plakat rodzinny „Porozmawiaj ze mn mamo, porozmawiaj
ze mn tato” oraz Konkurs na Bajki profilaktyczne i ilustracje do bajek
profilaktycznych
Wsparto te Program Przeciwdziałania Młodzieowej Patologii Społecznej realizowana przez
Fundacj Praesterno – akcj informacyjn objto 15 000 uczniów i nauczycieli, prowadzono
równie konsultacje dla rodziców, grupy wsparcia, kluby i obozy dla dzieci i młodziey.
Małopolskie Centrum Zdrowia Publicznego (jednostka organizacyjna podległa Wojewodzie

Małopolskiemu, zgodnie z zawartym z ni porozumieniem w tym zakresie) podjła
nastpujce działania:
- Przeprowadzono spotkania edukacyjne z dziemi i młodzie szkoln na temat:
„Alkohol droga donikd”, uczestniczyło w nich łcznie 43 uczniów.
- Zorganizowano we współpracy z Pełnomocnikiem Zarzdu Województwa
Małopolskiego ds. Profilaktyki i Przeciwdziałaniu Uzalenieniom spotkania
szkoleniowe dla pielgniarek medycyny szkolnej na temat: „Problem alkoholowy w
rodowisku”
Województwo mazowieckie
W ramach działa edukacyjno-profilaktycznych kierowanych do dzieci i młodziey,
studentów oraz osób dorosłych Urzd Marszałkowski realizował m.in.:
- Program edukacyjno- profilaktyczny dla dzieci i młodziey pochodzcych z terenów
wiejskich Mazowsza (342 osoby). Program prowadzono w formie zaj
warsztatowych, w których młodzi ludzie nauczyli si konstruktywnego radzenia sobie
w trudnych sytuacjach, nabyli umiejtno okrelania celów yciowych, wzmocnili
poczucie własnej wartoci, pogłbili wiedz na temat mechanizmów i skutków
uzalenie. Realizowane były te warsztaty aktywizujce np. teatralne.
20
- Programy przeciwdziałajce agresji rówieniczej – warsztaty dla uczniów (około 400

osób) oraz szkolenia dla nauczycieli (70 osób)
- Program zaj profilaktycznych dla młodziey, ukierunkowany na zmian postaw
i zachowa w rodowisku rówieniczym, ze szczególnym uwzgldnieniem
budowania wolontariatu młodzieowego i aktywizacji liderów młodzieowych (150
uczestników)
- Program ukierunkowany na tworzenie jednorodnego rodowiska wychowawczego
przeciwdziałajcego uzalenieniom wród dzieci i młodziey (szkolenia dla
nauczycieli, psychologów i rodziców – łcznie 60 osób).
- Program edukacyjno-profilaktyczny dla studentów z zakresu przeciwdziałania
alkoholizmowi (700 osób).
W ramach organizacji czasu wolnego i promocji zdrowego stylu ycia realizowano m.in.:
- Programy pozalekcyjnych zaj sportowo-rekreacyjnych dla dzieci i młodziey
uzupełniane zajciami profilaktycznymi (około 820 uczestników).
- Program alternatyw – promujcy zdrowy i aktywny styl ycia, adresowany do
młodych ludzi (203 uczestników) – warsztaty aktywizujce.
Realizowano równie szereg działa w ramach organizacji wypoczynku letniego dla dzieci i
młodziey pochodzcych z rodzin niewydolnych wychowawczo (około 380 uczestników). W
trakcie turnusów prowadzono zajcia psychoprofilaktyczne grupowe i indywidualne.
Dotyczyły one przede wszystkim: integracji w grupie, kształtowania systemu wartoci oraz
postaw prospołecznych, eliminacji lub zapobiegania niepodanym zachowaniom
destrukcyjnym, radzenia sobie ze stresem, zasad komunikacji, higieny i bezpieczestwa.
Celem podnoszenia kompetencji osób pracujcych w obszarze profilaktyki realizowane były
szkolenia i konferencje dla nauczycieli, kuratorów sdowych, policji i stray miejskiej (ponad
1200 uczestników).
Wiele działa rodowiskowych (festyny, pikniki trzewociowe, koncerty, seminaria, maraton
trzewoci) realizowanych było w ramach kampanii realizowanej na terenie województwa
mazowieckiego pn. „Porozumienie dla trzewoci”.
Województwo opolskie
Celem podnoszeni kompetencji osób pracujcych z młodzie i wiadomoci nt.
skutecznych metod profilaktyki Urzd Marszałkowski zrealizował szkolenia dotyczce
profilaktyki i rozwizywania problemów uzalenie dla nauczycieli i rodziców (40 godzin,
uczestniczyło 217 nauczycieli i 235 rodziców). Współorganizowano z Powiatem Brzeskim
konferencj powiconej profilaktyce i rozwizywaniu problemów alkoholowych oraz
przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (ponad 50 uczestników).
Realizowany był równie program pomocy psychologicznej dla dzieci, młodziey i rodziców
w zakresie dotyczcym rodków psychoaktywnych, realizacja konsultacji dla nauczycieli,
ogółem 126 godz. udzielonej pomocy psychologicznej oraz 12 godz. zrealizowanych
konsultacji.
Dofinansowano realizacj programów profilaktycznych ukierunkowanych na aktywizacj
liderów młodzieowych (młodzie szkolna i studenci). Ogółem programem objto 227 osób,
kwota wydatkowana 45 065 zł.
Zrealizowano projekt badawczy na temat „Uywanie alkoholu i narkotyków przez młodzie
szkoln województwa opolskiego” (wykonanie przez Pracowni Bada Społecznych z
Sopotu, kwota wydatkowana 31.678,76 zł).
W ramach działa profilaktycznych wspierano te działania rodowiskowe (np. spotkanie dla
młodziey „wito Młodziey 2007” czy konkurs literacki pn. „Nasze wartoci”).
21
Województwo podkarpackie
W ramach wsparcia dla osób zaangaowanych w profilaktyk i rozwizywanie
problemów alkoholowych Urzd Marszałkowski zrealizował Konferencj pn. „Profilaktyka
i promocja zdrowia w rodowisku lokalnym „Wspólne Działania – Wspólna
Odpowiedzialno”. Na terenie województwa prowadzona była równie kampania
informacyjno – edukacyjna na temat HIV/AIDS, narkomanii i innych uzalenie w ramach
której zorganizowano konkurs i konferencj edukacyjn. W działania zaangaowanych było
ok. 400 osób.
W obszarze działa profilaktycznych skierowanych do dzieci i młodziey udzielono 10
dotacji w ramach programu „Działania profilaktyczno – wychowawcze dla dzieci i młodziey
szkolnej”. Oddziaływaniem objto ok. 500 osób, kwota wydatkowana – 99 826,40 zł.
Zrealizowany został równie Koncert „Jednego Serca, Jednego Ducha” (ok. 500 odbiorców,
kwota wydatkowana 5000 zł.
Zrealizowano projekt badawczy „Uywanie alkoholu i narkotyków przez młodzie szkoln na
terenie województwa podkarpackiego”, kwota wydatkowana – 30 500 ,00 zł.
Województwo podlaskie
W roku 2007 Urzd Marszałkowski zorganizował nastpujce szkolenia i konferencje:
- Praca z rodzin z problemem uzalenienia od alkoholu (26 pracowników socjalnych
- Wczesne rozpoznawanie i interwencja wobec młodziey eksperymentujcej z
alkoholem (170 pracowników owiaty).
- Grupy wsparcia dla kuratorów sdowych (20 uczestników).
- Konferencja „Problematyka uzalenie, procedury postpowania, działania
profilaktyczne i pomocowe” (42 uczestników).
W ramach realizacji działa profilaktycznych szkolnych i rodowiskowych zrealizowano
m.in.:
- Program pn. „Wychowawca podwórkowy” majcy na celu wypracowanie
optymalnego, dostosowanego do rónorodnych warunków modelu pracy
profilaktyczno – wychowawczej w rodowisku otwartym, czyli w miejscach spotka
młodziey (na ulicy, podwórku, boisku, parku itp.).
- Festiwal Małych Form Teatralnych pn.: „Dramat i tragedi pozostaw teatrowi” -
skierowany do młodziey szkół gimnazjalnych; majcy na celu ukazanie, poprzez
teatralne formy przekazu, trudnych problemów społecznych (uzalenienia, przemoc,
agresja rówienicza).
- „V Podlaskie Dni Rodziny” – działania wspierajce rodziny problemowe,
alternatywne formy spdzania wolnego czasu, integracja instytucjonalna w pracy z
dziemi i młodzie.
- Program „Letnia/Zimowa Szkoła Bezpieczestwa” majcy na celu nauk
bezpiecznych zachowa podczas letniego i zimowego wypoczynku oraz inne
programy dotyczce bezpiecznej drogi do szkoły, przemocy, bezpiecznych zachowa
w sytuacjach nieznanych (np. dla przedszkolaków).
- „Twoje ycie – Twój wybór”- program dla młodziey szukajcej pracy, majcy na
celu uwiadomienie młodziey zagroe wynikajcych z podjcia pracy za granic.
- Opracowano podrcznik pt. „Program profilaktyczny – Ju si nie boj” (250 szt.),
zawierajcego konspekty zaj, charakterystyk problemu przemocy, informacje i
akty prawne, wzory pism procesowych.
W 2007 roku Zarzd Województwa Podlaskiego przeprowadził szkolenia z zakresu

profilaktyki uzalenie skierowane do kadry pomocy społecznej, przedstawicieli wymiaru
sprawiedliwoci, policji oraz pracowników owiaty, majce na celu wzmocnienie posiadanej
22
wiedzy, a take dostarczenie informacji nt. pracy z osob eksperymentujc z alkoholem,

uzalenion oraz jej rodzin. Zrealizowano równie programy profilaktyczno – edukacyjne
ukierunkowane na podniesienie wiadomoci ogółu społeczestwa nt. zachowa
ryzykownych w kontekcie uywania alkoholu, a take przedsiwzicia majce na celu
wzmocnienie wartoci rodzinnych w kontekcie naturalnych mechanizmów chronicych
przed zachowaniami ryzykownymi. Ponadto w trybie otwartych konkursów ofert
dofinansowano projekty złoone przez organizacje pozarzdowe na realizacj zada z zakresu
ochrony i promocji zdrowia w ramach priorytetu pn. „Realizacja programów profilaktycznych
i terapeutycznych skierowanych do dzieci, młodziey i osób dorosłych eksperymentujcych
lub uzalenionych od alkoholu i innych rodków psychoaktywnych oraz ich rodzin”.
Województwo pomorskie
Samorzd województwa dofinansował organizacje pozarzdowe w organizacji
wypoczynku podczas wakacji z programem profilaktycznym lub socjoterapeutycznym dla
dzieci i młodziey. Liczba odbiorców – 1355 osób, kwota wydatkowana – 87 297,94 zł.
Dofinansowano równie szkolenia przygotowujce do realizacji programów
wychowawczych, organizowanych przez Zwizek Harcerstwa Polskiego.
Wydrukowano opracowan przez Zespół Monitorujcy Realizacj Zada w Zakresie
Przeciwdziałania Zjawiskom Patologii Społecznej na Terenie Województwa Pomorskiego
oraz powiatowe zespoły interdyscyplinarne z terenu województwa publikacj „Wspólnie
przeciw patologiom”, w iloci 1.000 egzemplarzy, które zostały przekazane szkołom
podstawowym, gimnazjalnym i rednim województwa w trakcie spotka o charakterze
szkoleniowym z funkcjonariuszami policji. Kwota wydatkowana – 16.470 zł
Zrealizowano projekt badawczy p.n.: Przemoc rówienicza i agresja w szkole oraz w
rodowisku lokalnym w Województwie Pomorskim, zrealizowany przez PBS DGA sp. z o.o.
w Sopocie. Kwota wydatkowana 25.200 zł
Województwo lskie
W ramach wsparcia rónego rodzaju rodowiskowych programów profilaktycznych
Urzd Marszałkowski dofinansował realizacj m.in. programów: „Nie! Uzalenieniom”,
„Zdrowy i trzewy – model ycia dzieci i młodziey”, „Pułapki wolnoci – nie pozwól si
oszuka”, „O zdrowie rodziny dbamy wspólnie przez cały rok” (łcznie ok. 1150 odbiorców).
Zrealizowano XI Ponadregionalne Seminarium Trzewociowe na temat: Współuzalenienie
a bezpieczestwo rodzin, w tym dzieci i młodziey. Celem spotkania była edukacja publiczna
dotyczca problematyki współuzalenienia, specyfiki pracy z rodzin, w której wystpuje
problem uzalenienia, a take wymiana dowiadcze w dziedzinie profilaktyki
komplementarnej, integracja społecznoci rónych grup wiekowych, zawodowych i
rodowiskowych. W spotkaniu wzili udział uczniowie i nauczyciele reprezentujcy wiele
placówek owiatowych naszego regionu (łcznie 350 osób).
Zrealizowano Badania: „Uywanie alkoholu i narkotyków przez młodzie szkoln – raport z
bada ankietowych zrealizowanych w województwie lskim. ESPAD 2007”.
W obszarze profilaktyki w roku 2007 Wojewoda lski dofinansował realizacj

nastpujcego zadania:
„Prowadzenie działalnoci psychospołecznej, psychoedukacyjnej, rehabilitacyjnej,
prozdrowotnej dla osób uzalenionych od alkoholu i innych substancji psychoaktywnych oraz
udzielanie pomocy osobom współuzalenionym” wykonawca Stowarzyszenie Klub
Abstynenta „Powrót” z Mikołowa. Kwota dotacji – 18 300, 00 zł.
23
Województwo witokrzyskie
Samorzd Województwa dofinansował realizacj szkolnych programów
profilaktycznych dla młodziey szkół ponadpodstawowych („Veto dla alkoholu”, „Debata”,
„Wybierz”, „Stop”, „ Kontakt”, „Upiony umysł” - ok. 10 500 uczestników). Realizowane
były równie programy rodowiskowe np. Klub dyskusyjny dla młodych „Wszystko dla ludzi
a ja mam wybór” lub Turniej Piłkarski „Ogrody 2007”.
Opracowana została równie broszura pt. „Uzalenienia” przeznaczona dla osób pracujcych
z młodymi ludmi.
Województwo warmisko-mazurskie
Samorzd województwa udzielił wsparcia w funkcjonowaniu Młodzieowych Klubów
Integracji Społecznej w 14 gminach oraz na realizacj programu pn. „Pedagog ulicy-
wychowawca podwórkowy” w 4 powiatach.
W ramach podnoszenia kompetencji osób pracujcych z dziemi i z młodziey zrealizowano
m.in. szkolenie pt. „Szkoła dla rodziców - pomoc rodzicom” (214 uczestników koszt 2000 zł),
Seminarium „Młodzie - Zagroenia, Perspektywy, Działania”, powicone midzynarodowej
współpracy krajów Unii Europejskiej (90 uczestników koszt 4000 zł) oraz z Regionalnym
Centrum Wolontariatu w Elblgu „II Młodzieowe Forum Profilaktyczne – wkraczamy w
dorosło”.
Realizacja projektów profilaktycznych skierowanych do dzieci, młodziey i rodziców
realizowana jest przy współpracy z organizacjami pozarzdowymi (programami objto 20
600 osób, koszty 60.000 zł).
Zrealizowano dwa projekty badawcze dotyczce młodziey:
- „Przemoc rówienicza i agresja w szkole oraz rodowisku lokalnym na terenie
województwa warmisko-mazurskiego” Badanie przeprowadzone na łcznej próbie
80 klas, w trzecich klasach gimnazjów i w ponadgimnazjalnych.Badania zrealizowała
Pracownia Bada Społecznych DGA Sp. z o.o. w Sopocie kwota wydatkowana 25 200
zł.
- badania dotyczce uywania substancji psychoaktywnych przez młodzie realizowane
przez Pracowni Bada Społecznych DGA Sp. z o.o. w Sopocie. Kwota wydatkowana
– 39 040 zł.
Województwo wielkopolskie
W ramach realizacji szkolnych i rodowiskowych programów profilaktycznych Urzd
Marszałkowski realizował m.in. programy:
- „RE-AKCJA” dla starszej młodziey;
- „Ochroni młodzie” dla uczniów szkół gimnazjalnych;
- „Łudzce obietnice” dla studentów;
- programy edukacyjne dla młodych ludzi upijajcych si;
- Program profilaktyczny dla wychowanek młodzieowego orodka wychowawczego w
Cerekwicy;
- „wito trzewoci”.
W roku 2007 wspierano równie organizacj czasu wolnego dla młodych ludzi, zajcia
sportowe (m.in.: program „Edukacj i kształtowaniem zainteresowa wypełniamy czas wolny
dzieci i młodziey”). Kwota wydatkowana to 54.627,00 .zł
W ramach podnoszenia kompetencji osób pracujcych w obszarze profilaktyki zrealizowano
m.in. szkolenia nt. agresji i przemocy w rodowisku rówieniczym.
Zrealizowane zostały dwa projekty badawcze:
- Badania dotyczce picia alkoholu i uywania narkotyków przez młodzie szkoln na
terenie województwa wielkopolskiego. Kwota wydatkowana – 39.040,00 zł
24
- Przemoc rówienicza i agresja w szkole oraz w rodowisku lokalnym na terenie

województwa wielkopolskiego. Kwota wydatkowana – 25.200,00 zł
Województwo zachodniopomorskie
W ramach podnoszenia kompetencji osób pracujcych z dziemi i młodzie Urzd
Marszałkowski zrealizował m.in. szkolenie dla dyrektorów szkół ponadgimnazjlanych pt.
„Profilaktyka uzalenie w szkole”.
Realizowane byłe projekty profilaktyczno-edukacyjne w zakresie profilaktyki uzalenie –
programami objto około 20 000 młodych ludzi, kwota wydatkowana – 246 160 zł.
Zrealizowano równie spotkanie profilaktyczno-literacko-muzyczne, w trakcie którego
młodzi ludzie mogli zapozna si z ofert rónych organizacji pozarzdowych. Uczestniczyło
w spotkaniu ok. 500 studentów i uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Kwota wydatkowana
– 13.366 zł.
W ramach współpracy z Wojewódzk Komend Policji realizowany był projekt „Wspólnie
przeciw uzalenieniom i przemocy”, w ramach którego w roku 2007 zorganizowano m.in.
konkursy dla dzieci i młodziey „yj z wyobrani”, „Profilaktyka oczami młodziey” oraz
wydano kalendarz, poradnik dla pedagogów szkolnych.
Zrealizowano badania młodziey akademickiej oraz młodziey gimnazjalnej województwa na
temat problematyki uzalenie. Kwota wydatkowana – 13 180 zł.
1.2.2 Działania urzdów i instytucji centralnych oraz PARPA
Ministerstwo Edukacji Narodowej
W 2007 r. resort edukacji realizował zadania wynikajce z ustawy o wychowaniu

w trzewoci okrelone w Narodowym Programie Profilaktyki i Rozwizywania Problemów
Alkoholowych w nastpujcych obszarach:
I. Doskonalenie kadry pedagogicznej - podnoszenie kwalifikacji pracowników owiaty w

zakresie profilaktyki problemów alkoholowych.
- Włczenie do programów szkole nauczycieli i przedstawicieli nadzoru
pedagogicznego tematów z zakresu przeciwdziałania i rozwizywania problemów
alkoholowych,
- Szkolenie interdyscyplinarnych, wielospecjalistycznych zespołów inicjujcych i
wdraajcych w rodowiskach lokalnych działania profilaktyczne.
II. Promocja, upowszechnianie i wdraanie szkolnych programów profilaktyki problemów
dzieci i młodziey
- monitorowanie szkolnych działa profilaktycznych,
- upowszechnianie, wdraanie i ewaluacja szkolnych programów profilaktyki
problemów dzieci i młodziey,
- kontynuacj wdraania procedur postpowania w sytuacjach kryzysowych wobec
uczniów sigajcych po alkohol,
- upowszechnianie materiałów metodycznych dotyczcych działa profilaktycznych
w szkole.
III. Zwikszenie skutecznoci pomocy psychologiczno- pedagogicznej dla dzieci
i młodziey zagroonych uzalenieniami, w tym alkoholem
- diagnozowanie dzieci i młodziey z grup podwyszonego ryzyka,
- zajcia indywidualne i grupowe dla dzieci zagroonych uzalenieniami, w tym
alkoholem.
25
Ad I. Podnoszenie kwalifikacji pracowników owiaty w zakresie profilaktyki problemów

alkoholowych.
Powysze zadania realizowano w zakresie strategii programów profilaktycznych
problemów dzieci i młodziey. W 2007 roku realizowano szkolenia o zasigu centralnym,
którymi objto:
- wizytatorów i kuratorów owiaty,
- pracowników orodków doskonalenia nauczycieli,
- pedagogów i psychologów szkolnych,
- dyrektorów szkół,
- pracowników poradni psychologiczno –pedagogicznych,
- pracowników nadzoru pedagogicznego,
- liderów programów profilaktycznych,
- Pełnomocników ds. Rozwizywania Problemów Alkoholowych,
- wojewódzkich koordynatorów sieci szkół promujcych zdrowie,
- urzdników Urzdów Marszałkowskich i Urzdów Wojewódzkich.
Szkolenia były prowadzone przez pracowników Centralnego Orodka Doskonalenia

Nauczycieli, Centrum Metodycznego Pomocy Psychologiczno–Pedagogicznej oraz
wyspecjalizowanych organizacji pozarzdowych na zlecenie Ministerstwa Edukacji
Narodowej. Dotyczyły nastpujcych obszarów:
- tworzenia rodowiskowych i lokalnych koalicji na rzecz rozwizywania problemów
dzieci i młodziey,
- realizacji szkolnego programu profilaktyki problemów dzieci i młodziey,
- diagnozy problemów i zagroe danego rodowiska szkolnego, diagnozy
indywidualnych problemów dzieci i młodziey w zakresie uzalenie,
- edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia,
- przestrzegania standardów programów profilaktycznych i stosowania procedur
postpowania w sytuacjach kryzysowych,
- ewaluacji programów profilaktycznych,
- tworzenia pozytywnego klimatu szkoły,
- przygotowywania liderów i kompetentnych realizatorów programów
profilaktycznych.
W powyszych obszarach w 2007 r. zostały przeprowadzone przez ww wykonawców

nastpujce szkolenia i konferencje:
a) Profilaktyka
- Implementacja programu „Golden Five” w 9 gimnazjach Warszawy w Dzielnicy
Praga Pd. Przeszkolenie 18 pedagogów i psychologów szkolnych, prowadzenie
spotka superwizyjnych; opracowanie pakietu materiałów dla liderów i nauczycieli-
realizatorów.
- Dwuczciowy kurs dla instruktorów programu „Golden Five” (z placówek
doskonalenia nauczycieli i poradni psychologiczno-pedagogicznych. 15-18. 10.2007
oraz 4-6. 12. 07. Liczba uczestników 22.
- Szkolenie dla realizatorów programu zapobiegania przemocy i uzalenieniom „ART.”
(pracowników Poradni Psychologiczno Pedagogicznych). Przeszkolono 16 grup, po
jednej w kadym województwie. Łczna liczba: łcznie 246 osób.
- „Budowanie systemu reagowania w rodowisku lokalnym w sytuacjach zagroenia
niedostosowaniem dzieci i młodziey”. Instrumenty prawne i psychologiczne. Celem
projektu było doskonalenie umiejtnoci w zakresie zapobiegania i przeciwdziałania
26
uzalenieniom wród dzieci i młodziey oraz innym przejawom zachowa

problemowych oraz budowanie systemu szybkiego reagowania w sytuacjach
kryzysowych, w oparciu o zasoby personalne i socjalne placówki, rodziców oraz
instytucje pomocowe i słuby mundurowe.
- Konferencje szkoleniowe w 6 województwach dla pedagogów, psychologów,
nauczycieli, koordynatorów ds. bezpieczestwa, wizytatorów KO. Łczna liczba
uczestników 305. Ankieta ewaluacyjna oceniajca proponowane treci, metody
szkolenia, praktyczn przydatno, kompetencje prowadzcych i organizacj. rednia
ocen wszystkich wymiarów szkolenia 4,80 w skali 5-punktowej.
- „Trening umiejtnoci kontroli zachowa zwizanych z alkoholem i narkotykami
TUKAN” dla wychowanków placówek wychowawczych i resocjalizacyjnych typu
MOW i MOS. Dwie edycje szkolenia. Łcznie przeszkolono 86 osób. Ewaluacja -
Ankieta oceniajca przebieg i przydatno szkolenia. Szkolenie ocenione jako
przydatne w pracy w młodzieowych orodkach wychowawczych i
socjoterapeutycznych. Wysoka ocena kompetencji prowadzcych.
- I Krajowa konferencja instruktorów metody „Szkolna interwencja profilaktyczna w
sytuacji sigania przez młodzie po substancje psychoaktywne”. 11-12.06.2007.
Liczba uczestników 38.
- Ogólnopolska konferencja szkoleniowa „Klimat społeczny szkoły” dla wizytatorów
KO, konsultantów orodków metodycznych, placówek doskonalenia nauczycieli,
liderów programów promocji zdrowia i profilaktyki. Liczba uczestników 90.
- Konferencja „Rola dyrektora w tworzeniu bezpiecznej szkoły”. Celem projektu było
ukazanie wpływu dyrektora szkoły na szeroko rozumiane bezpieczestwo uczniów,
take w zakresie tworzenia warunków umoliwiajcych profilaktyk alkoholow.
- Szkolenie „Zwikszenie odpowiedzialnoci dyrektorów szkół, nauczycieli i
pracowników administracyjnych szkół za zapewnienie bezpieczestwa uczniów”.
Projekt zrealizowano w formie szkolenia e-learningowego, co umoliwiło dotarcie do
szerokiego spektrum odbiorców.
- Szkolenie „Nauczyciel - wychowawc”. Celem projektu było budowanie wizerunku i
autorytetu nauczyciela poprzez doskonalenie jego umiejtnoci wychowawczych. W
ramach tego dzialania zrealizowano take szkolenie edukatorów wychowania do ycia
w rodzinie. W ramach realizacji projektu opublikowano podrcznik dla nauczycieli
„Nauczyciel - wychowawc” oraz przeprowadzono szkolenie, którego celem było
upowszechnianie i popularyzacja wiedzy oraz doskonalenie umiejtnoci rodziców i
nauczycieli w kontekcie integracji rodziny i szkoły w procesie wychowania i
przeciwdziałania zachowaniom problemowym dzieci i młodziey.
- Konferencja „Upowszechnianie i popularyzowanie wiedzy niezbdnej do pełnienia ról
w rodzinie”. Celem projektu było ukazanie istoty i znaczenia ról pełnionych przez
wszystkich członków rodziny dla ich prawidłowego funkcjonowania indywidualnego i
społecznego.
- Dwa etapy bada ewaluacyjnych programu profilaktyki zintegrowanej „Archipelag
skarbów”. Celem szczegółowym projektu było opracowanie i wprowadzenie
udoskonale wersji gimnazjalnej programu Archipelag Skarbów w celu podwyszenia
jego skutecznoci w przeciwdziałaniu zachowaniom ryzykownym i problemowym, w
tym korzystaniu z narkotyków oraz badania ewaluacyjne
programu „Archipelag Skarbów”. Wyniki ewaluacji programu jednoznacznie
wskazuj, e koncepcja profilaktyki zintegrowanej skutecznie wspiera wychowawczo
– profilaktyczne działania podejmowane przez szkoły.
- Konferencja dla wizytatorów „Szkoła wobec uczniów zagroonych niedostosowaniem
społecznym”. Celem konferencji było doskonalenie nadzoru w zakresie umiejtnoci
27
stosowania istniejcych instrumentów słucych zapobieganiu zachowaniom

problemowym uczniów oraz podejmowania interwencji wobec uczniów
niedostosowanych społecznie.
- Konferencja szkoleniow „Psychoimmunologia – zdrowie psychiczne dzieci i
młodziey”. Celem projektu było doskonalenie umiejtnoci w zakresie wzmacniania
odpornoci na przecienia stresowe, budowania pozytywnych relacji z otoczeniem,
umiejtnoci odreagowania trudnych emocji, technik relaksacyjnych i
wizualizacyjnych.
- Kurs instruktorski „Porozumienie w szkole”. Celem programu było m.in. wsparcie
szkoły w realizacji w realizacji zada słucych budowaniu bezpiecznego klimatu
poprzez wyposaenie nauczycieli w wiedz i umiejtnoci z zakresu sposobów
redukowania negatywnych zachowa uczniów.
- Kurs doskonalcy „Jak sobie radzi z trudnymi zachowaniami uczniów”.
- Szkolenia dla pracowników pomocy psychologiczno-pedagogicznej z zakresu
„ Mediacje jako sposób konstruktywnego rozwizywania konfliktów”.
- 565 Poradni Psychologiczno – Pedagogicznych wyposaono w publikacj na temat
konstruktywnego rozwizywania konfliktów „Wspomaganie szkół i placówek w
realizacji zada wychowawczych i profilaktycznych przez poradnie psychologiczno –
pedagogiczne”.
- Konferencja „Stop przemocy w rodzinie i w szkole”, której współorganizatorem było
Stowarzyszenie Antynarkotyczny Ruch Katolicki KARAN. Celem projektu było
dostarczenie pedagogom i wychowawcom wiedzy i umiejtnoci w zakresie
rozwijania u wychowanków zachowa prospołecznych. Podnoszono take kwestie
uzalenie sprzonych oraz zwizku przemocy z alkoholem. Podczas konferencji
m.in. zaprezentowano program „Peace 4 Kids” – program społecznego i
emocjonalnego uczenia si, który moe pomóc dzieciom i młodziey odnie sukces
w yciu szkolnym, rodzinnym, rówieniczym i społeczestwie.
b) Promocja zdrowia i edukacja prozdrowotna
Szkolenia w zakresie I cz. Programu „Szkoła dla Rodziców i Wychowawców” nt. "Jak
mówi do dzieci, eby nas słuchały, jak słucha, eby do nas mówiły" koordynowanych
przez CMPPP w oparciu o ogólnopolsk sie edukatorów-liderów i realizatorów
Programu, w których przeszkolono ok. 4375 nauczycieli/wychowawców i rodziców oraz
453 profesjonalistów (psychologów/pedagogów); przeprowadzono 369 superwizji,
którymi objto 772 realizatorów programu; zorganizowano 90 spotka dla 369
absolwentów szkole w tzw. grupach wsparcia; zorganizowano 1 ogólnopolsk i 9
regionalnych konferencji oraz 3 seminaria nt. „Wychowywa to kocha i wymaga”
dotyczcych realizacji Programu na terenie całego kraju; cotygodniowe felietony, 14
posterów na blogach i 26 audycji radiowych i telewizyjnych w mediach lokalnych.
 Pilotaowe wdroenie III czci programu Szkoła dla Rodziców i Wychowawców nt. "Jak
mówi do nastolatków, eby nas słuchały, jak słucha, eby do nas mówiły". W piciu
szkołach. Szkolenia dla realizatorów - psychologów/pedagogów.
Seminarium dla edukatorów-liderów programu „Szkoła dla Rodziców i Rodziców” (z
Orodków Doskonalenia Nauczycieli i poradni psychologiczno-pedagogicznych. 16-
18.04.2007. Liczba uczestników 30.
Szkolenia dla 26 placówek owiatowo-wychowawczych (200 psychologów/pedagogów)
w zakresie Programu „Szkoła dla Rodziców i Wychowawców” koordynowanych przez
CMPPP w oparciu o ogólnopolsk sie edukatorów-liderów i realizatorów Programu.
28
Szkolenia trenerów programu z zakresu promocji zdrowia psychicznego „Przyjaciele

Zippiego” ( 2 szkolenia dla 62 osób) oraz szkolenia dla realizatorów programu
„Przyjaciele Zippiego” ( 2 szkolenia , 50 osób).
W 2007 zostały take przygotowane i opublikowane materiały informacyjne i edukacyjne

dotyczce przeciwdziałania alkoholizmowi i wychowania w trzewoci:
1. „Profilaktyka uzalenie w szkole”- wersja rozszerzona. Dorota Macander. Internetowy
poradnik dla nauczycieli zamieszczony jest na stronie internetowej Centrum
Metodycznego Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej.
2. Wydanie zeszytów wicze; 2 zeszytów metodycznych; ulotek i filmu promujcego
program „Szkoła dla Rodziców i Wychowawców.” Ulotki- nakład 30 000 egzemplarzy;
Zeszyty metodyczne 4 000, Zeszyty wicze 100.
3. 12 numer zeszytu „Edukacja zdrowotna i promocja zdrowia w szkole”. Zeszyt
przeznaczony jest dla nauczycieli, zawiera materiały do pracy z uczniem z zakresu
promocji zdrowia psychicznego dzieci i młodziey. Nakład 4 000 egzemplarzy.
4. Scenariusze zebra z rodzicami. Celem projektu było dostarczenie nauczycielom
scenariuszy zebra z rodzicami.
5. Publikacj „Nauczyciel - wychowawc” – poradnika dla nauczycieli, którego celem było
dostarczenie wiedzy niezbdnej do zbudowania programu wychowawczego.
6. Publikacj podrcznika dla rodziców i wychowawców „Moje dziecko w szkole”
E. Góralczyk.
7. Artykuły w czasopismach:
• J. Sakowska „Profilaktyka dla młodziey czy dla dorosłych”. wiat Problemów nr
2-3 2007.
• J. Niepokólczycka-Gac, „Powołanie i zadania szkolnego koordynatora do spraw
bezpieczestwa”.- Bezpieczestwo w szkole Nr.1 czerwiec 2007.
• J. Niepokólczycka-Gac, „Procedura postpowania z dzieckiem bdcym pod
wpływem rodków psychoaktywnych”.- Bezpieczestwo w szkole Nr 9 czerwiec
2007.
• A.Borkowska, D. Macander „Budowanie relacji z uczniami w opiniach
nauczycieli”. Remedium nr 2-3 2007;
• D. Macander “Profilaktyka uzalenie w szkole”; Serwis Informacyjny
Narkomania nr 1, 2007.
• A. Borkowska, J. Szymaska „Standaryzacja, selekcja i rekomendowanie
programów profilaktycznych”,. Remedium nr 2-3, 2007 r.
• J. Szymaska „Warunki skutecznoci szkolnej profilaktyki”. Remedium nr
8,.2007.
• J. Szymaska, D. Macander „Program Golden Five”. Remedium nr 10, 2007.
Publikacje zawierały midzy innymi informacje dotyczce profilaktyki uzalenie,

rozwizywania problemów wychowawczych, warunków skutecznoci działa
profilaktycznych oraz ich standardów, realizacji edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia w
szkole oraz zagadnienia dotyczce współpracy rodziców ze szkoł.
Koszt realizacji powyszych zada w 2007 r. wyniósł ogółem ok. 2 mln zł.
Na stronie internetowej Centrum Metodycznego Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej

www. cmppp@edu.pl jest zamieszczony wykaz rekomendowanych programów
profilaktycznych, który zawiera informacje o 33 rekomendowanych profesjonalnych
programach profilaktycznych. Programy te uzyskały zadawalajce wyniki bada
ewaluacyjnych. Wykaz zawiera informacje o autorach, głównych celach, adresatach,
29
realizatorach i materiałach stanowicych wyposaenie oraz dane teleadresowe do

ewentualnego kontaktu.
Zamieszczone równie s Standardy jakoci pierwszorzdowych programów profilaktycznych

realizowanych w szkołach i placówkach owiatowych, które zawieraj najwaniejsze
wymagania, jakie stawiane s realizatorom i organizatorom szkolnych programów
profilaktycznych. Podstawowym standardem jakoci programu profilaktycznego jest
uwzgldnienie procedury ewaluacji – odpowiedni dobór metod i narzdzi ewaluacji.
Do priorytetowych zada w zakresie doskonalenia nauczycieli w 2007 roku w obszarze

profilaktyki i wychowania realizowanych przez orodki doskonalenia nauczycieli naleało
dalsze doskonalenie umiejtnoci wychowawczych i profilaktycznych nauczycieli. Orodki te
kontynuowały szkolenia midzy innymi procedur konstruowania programu profilaktyki
problemów dzieci i młodziey, metod wdraania i ewaluacji.
II. Upowszechnienie i wdroenie szkolnych programów profilaktyki problemów dzieci

i młodziey.
W roku 2007 r. Ministerstwo Edukacji Narodowej ogłosiło 2 otwarte konkursy ofert na

realizacj zada publicznych w zakresie edukacji, owiaty i wychowania:
Pierwszy z tych konkursów obejmował nastpujce zadania:
Promowanie zdrowego stylu ycia wród dzieci i młodziey
Zapobieganie agresji i przemocy poprzez propagowanie pozytywnych wzorców
w społeczestwie oraz aktywizowanie dzieci i młodziey do działania na rzecz
społeczestwa.
W ramach realizacji powyszych zada opracowano i opublikowano publikacje powicone
problematyce promocji i ochrony zdrowia oraz edukacji zdrowotnej, opracowano
i realizowano programy dotyczce promocji zdrowia i edukacji prozdrowotnej, realizowano
programy z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, ze szczególnym uwzgldnieniem
ochrony zdrowia psychicznego dzieci i młodziey, opracowano i wydano publikacji
promujce pozytywne wzorce wród dzieci i młodziey.
W ramach konkursu Ministerstwo Edukacji Narodowej dofinansowało 72 projekty
profilaktyczne na łczn kwot 893 000 zł.
Resort edukacji w 2007 r. ogłosił ponadto, w ramach zada pastwowych zlecanych
jednostkom spoza sektora finansów, otwarty konkurs ofert na realizacj szkole i kursów
doskonalcych dla dyrektorów szkół i nauczycieli oraz rodziców uczniów i rad rodziców
w zakresie:
− Kompetencji społecznych organów działajcych w systemie owiaty, moliwoci
współpracy tych organów ze szkoł w celu tworzenia jak najlepszego rodowiska
wychowawczego.
− Tworzenia dobrego klimatu i dobrych relacji w pracy szkoły. Doskonalenie
kompetencji wychowawczych rodziców i nauczycieli, upowszechnianie wiedzy
oraz doskonalenie umiejtnoci wychowawczych niezbdnych do pełnienia ról
w rodzinie, jak równie do współpracy ze szkoł.
W ramach tego konkursu Ministerstwo Edukacji Narodowej dofinansowało 6 projektów
na łczn kwot 189 130 zł, majcych na celu doskonalenie wiedzy i umiejtnoci rodziców
i nauczycieli, niezbdnych do zapobiegania problemom agresji, przemocy oraz uzalenie.
Ponadto resort edukacji sfinansował szkolenia dla osób wytypowanych do
interdyscyplinarnych zespołów koordynujcych działania w obszarze profilaktyki
w strukturach powiatowych. W ich skład wchodz przedstawiciele szkół, poradni
30
psychologiczno-pedagogicznych, policji, pracowników socjalnych, kuratorów sdowych,

słuby zdrowia, organizacji pozarzdowych zajmujcy si działaniami profilaktycznymi
w rodowisku. Ich zadaniem jest m.in. budowanie strategii działa zapobiegawczych
dostosowanych do potrzeb rodowiska, ale przede wszystkim wspólna, komplementarna,
współpraca wszystkich podmiotów (200 tys. zł).
Ministerstwo Edukacji Narodowej współfinansowało równie cykl artykułów w Remedium,
powiconych profilaktyce i promocji zdrowego stylu ycia, którego wydawc jest
Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych i Fundacja ETOH.
Realizowane w szkołach programy profilaktyki problemów dzieci i młodziey
odzwierciedlaj dwa nurty działa:
- powstrzymujce (pierwszorzdowe), w duej mierze edukacyjne i perswazyjne, adresowane
do ogółu rodziców, nauczycieli, wychowawców oraz dzieci i młodziey,
- eliminujce (drugorzdowe), nastawione na zmniejszanie zagroe i eliminowanie
konkretnych zachowa agresywnych – kierowane do dzieci i młodziey, rodzin z grup ryzyka
zachowa agresywnych.
Zgodnie z rozporzdzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2002
roku zmieniajcym rozporzdzenie w sprawach ramowych statutów publicznego przedszkola
i publicznych szkół (Dz. U. Nr 10, poz. 96) wszystkie typy szkół realizuj program
profilaktyki problemów dzieci i młodziey oparty na wnikliwej diagnozie potrzeb
i problemów rodowiska, zintegrowany z programem wychowawczym szkoły.
Ponadto realizowane s zadania dotyczce promocji zdrowia i profilaktyki problemów dzieci i
młodziey majce na celu wdroenie systemowych rozwiza, w tym zakresie przez:
− upowszechnianie programów profilaktycznych, spójnych z programami
wychowawczymi szkół i programami profilaktyki problemów dzieci i młodziey
(takich jak : Drugi Elementarz, Jak y z ludmi, Zanim spróbujesz, Debata, Tak czy
nie, Podaj dło, Nasze spotkania, Przygotowanie do profilaktyki domowej,
wiadoma postawa wobec alkoholu, Masz szans, Korekta, Myl NIE mówi NIE).
Programy były w całoci lub czciowo (ich moduły) wykorzystywane przy
konstruowaniu szkolnych programów profilaktyki,
− promowanie autorskich programów profilaktycznych (w ramach dofinansowania
zada zleconych),
− zwikszenie liczby uczniów objtych zajciami psychoedukacyjnymi prowadzonymi
przez specjalistów poradni psychologiczno-pedagogicznych,
− podjcie przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne działa wspierajcych rodzin
znajdujc si w sytuacji zagroenia,
− doskonalenie nauczycieli majce na celu przygotowanie ich do realizacji programów
profilaktycznych, w tym dotyczcych profilaktyki uzalenie,
− włczenie organizacji pozarzdowych do współpracy w zakresie realizacji zada
dotyczcych profilaktyki rodowiskowej,
− wspieranie liderów młodzieowych prowadzcych zajcia profilaktyczne.
Wród organizacji spoza sektora finansów publicznych wyspecjalizowanych w realizacji

działa profilaktycznych, które objły odpowiednimi programami profilaktyczno –
wychowawczymi dzieci i młodzie z grup podwyszonego ryzyka, systematycznie
realizujcych zadania z obszaru profilaktyki uzalenie, adresowane do dzieci i młodziey,
współpracujcych w 2007 r. z Ministerstwem Edukacji Narodowej naley wymieni: -
Stowarzyszenie Ruch Pomocy Psychologicznej INTEGRACJA, Katolickie Stowarzyszenie
Pomocy Osobom Uzalenionym AGAPE, Fundacj Pomocy Rodzinie, Polskie
Stowarzyszenie Nauczycieli i Wychowawców, Stowarzyszenie Profilaktyki i Wspierania
Rozwoju Osobowoci Dzieci i Młodziey ”Wzrastanie”, Fundacj KARAN i wiele innych.
31
Współpracuj one z Kuratoriami Owiaty, Orodkami Doskonalenia Nauczycieli, uczelniami

oraz innymi organizacjami i mediami zwizanymi ze rodowiskiem nauczycielskim
i wychowawczym. Do współpracy z resortem edukacji zaproszono midzy innymi
Stowarzyszenie Producentów i Dziennikarzy Radiowych. Z inicjatywy tego stowarzyszenia
odbyła si ju szósta edycja organizowanej od kilku lat Ogólnopolskiej Kampanii: Zachowaj
Trzewy Umysł. Patronat nad imprez objło Ministerstwo Edukacji Narodowej. W kampanii
wziło udział 900 gmin z całej Polski. Była ona adresowana do uczniów szkół podstawowych
i gimnazjum. Dzieci i młodzie biorce udział w kampanii nie tylko byli poddawani
działaniom profilaktycznym, ale równie uczestniczyli w festynach, działaniach teatralnych,
konkursach, imprezach sportowych. Do kampanii włczono pełnomocników ds.
rozwizywania problemów alkoholowych, nauczycieli, rodziców, koordynatorów pomysłów
profilaktycznych, społecznoci lokalne i media.
Z resortem edukacji współpracowało nadal równie Stowarzyszenie Klub Abstynenta
POWRÓT z Mikołowa które realizowało edycj VIII Powiatowej Młodzieowej Szkoły
Liderów Młodzieowych Animatorów Programów Profilaktycznych w Mikołowie.
Stowarzyszenie zorganizowało dla uczniów Powiatowej Młodzieowej Szkoły Liderów Sesj
Wyjazdow do Parlamentu RP.
Zrealizowano równie szereg ogólnopolskich seminariów, kampanie i akcji w zakresie
przeciwdziałania alkoholizmowi i wychowaniu w trzewoci, którym patronowało
Ministerstwo Edukacji Narodowej.
Priorytetowym działaniem, majcym na celu zwikszenie skutecznoci oddziaływa
profilaktycznych adresowanych do dzieciom i młodziey, było w 2007 r. wspieranie strategii
alternatywnych słucych przeciwdziałaniu zachowaniom problemowym wród dzieci i
młodziey, w tym rozwizywaniu problemów alkoholowych.
W ramach tych strategii zrealizowano ogólnopolski Rzdowy program aktywizacji jednostek
samorzdu terytorialnego i organizacji pozarzdowych. Program umoliwił znaczce
dofinansowanie w skali kraju realizacji zaj pozalekcyjnych i pozaszkolnych,
organizowanych i prowadzonych przez jst oraz organizacje spoza sektora finansów
publicznych. Zadanie to zostało zrealizowane w formie konkursu ogłoszonego przez
wojewodów, we wszystkich województwach. W skali kraju na dofinansowanie organizacji
zaj pozalekcyjnych i pozaszkolnych przeznaczono w ramach tego programu kwot 65 mln
zł.
Ponadto, w ramach rodków finansowych ujtych w rezerwie celowej Nr 55 budetu pastwa,
przewidzianej na realizacj rzdowego programu poprawy stanu bezpieczestwa w szkołach i
placówkach pn. „Zero tolerancji dla przemocy w szkole” w czci VII.3.5 Wspieranie
programów edukacyjnych i profilaktyczno-wychowawczych realizowanych przez placówki
wychowania pozaszkolnego kwota 9 mln zł. została przeznaczona na realizacj zadania pn.:
„Upowszechnienie dostpu uczniów do zaj oferowanych przez placówki wychowania
pozaszkolnego, poszerzenie oferty tych placówek, wspieranie pozaszkolnych form edukacji
kulturalnej”. Zadanie to zostało zrealizowane w formie konkursu ogłoszonego przez
wojewodów dla placówek wychowania pozaszkolnego. Jego realizacja pozwoliła na
wzmocnienie bazy placówek wychowania pozaszkolnego, stanowicych istotne ogniwo
promowania i wdraania działa alternatywnych, słucych przeciwdziałaniu zachowaniom
problemowym wród dzieci i młodziey, w tym rozwizywaniu problemów alkoholowych.
III. Zwikszenie skutecznoci pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla dzieci

i młodziey zagroonych uzalenieniami, w tym alkoholem.
Zadanie było realizowane w rónych formach pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
adresowanych do dzieci i młodziey zagroonych uzalenieniami, w tym alkoholem.
32
Realizatorami tych działa najczciej byli: wychowawcy klas, psycholodzy

i pedagodzy zatrudnieni w szkołach i placówkach, specjalici poradni psychologiczno-
pedagogicznych, młodzieowych orodków wychowawczych oraz młodzieowych orodków
socjoterapii.
A. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna
Pomoc psychologiczno-pedagogiczna realizowana w szkołach i placówkach systemu owiaty
dotyczyła w szczególnoci:
− rozwizywania konfliktów w społecznoci szkolnej,
− tworzenia warunków wspomagajcych rozwój uczniów,
− indywidualnej opieki nad uczniami z niepowodzeniami szkolnymi,
− organizacji właciwej współpracy szkoły z rodzicami uczniów,
− ochrony uczniów przed wszelkimi formami przemocy,
− rónych form pomocy indywidualnej i grupowej.
Wychowawcy klas cile współpracowali z pedagogami szkolnymi i psychologami w
zakresie:
− rozpoznawania indywidualnych potrzeb uczniów oraz analizowania przyczyn
niepowodze szkolnych,
− organizowania i prowadzenia rónych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej
dla uczniów, nauczycieli i rodziców,
− podejmowania działa wychowawczych i profilaktycznych wynikajcych
z programu wychowawczego i programu profilaktyki problemów dzieci i młodziey,
− prowadzenia edukacji prozdrowotnej i promocji zdrowia wród uczniów, nauczycieli i
rodziców,
− wspierania rodziców i nauczycieli w rozwizywaniu problemów wychowawczych.
Szkoły korzystały równie z pomocy pracowników pedagogicznych poradni psychologiczno-
pedagogicznych, w tym poradni specjalistycznych.
Zgodnie z rozporzdzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dna 11 grudnia 2002
roku w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-
pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 5, poz. 46)
poradnie realizowały zadania profilaktyczne, w szczególnoci dotyczce:
− diagnozowania sytuacji wychowawczych w celu wspierania rozwoju ucznia,
− okrelenia odpowiednich form pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w tym działa
profilaktycznych, mediacyjnych i interwencyjnych wobec uczniów, nauczycieli
i rodziców,
− organizowania i prowadzenia rónych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej
− wspierania działa wychowawczych i profilaktycznych nauczycieli, wynikajcych
z programu wychowawczego i szkolnego programu profilaktyki problemów dzieci
i młodziey.
W 2007 r. na terenie Polski funkcjonowało ogółem 560 publicznych poradni psychologiczno-
pedagogicznych, w tej liczbie znajdowało si 30 poradni specjalistycznych w 12
województwach zajmujcych si m.in. poradnictwem dla młodziey oraz poradnictwem
rodzinnym. W 11 województwach przy poradniach działało ogółem 36 filii. Poradnie w
całym kraju zatrudniały pracowników pedagogicznych, a ogólna liczba etatów wynosiła
w skali kraju 7 333.
Poradnie prowadziły działalno diagnostyczn, terapeutyczn, profilaktyczn i doradcz.
Oddziaływania specjalistów koncentrowały si m.in. na: pracy z dzieckiem i rodzin, terapii
logopedycznej, psychoterapii, psychoedukacji, doradztwie, interwencji w rodowisku ucznia,
działalnoci profilaktycznej i informacyjnej oraz indywidualnych i grupowych konsultacjach.
33
W 2007 r. publiczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne udzieliły pomocy 1 125 763

dzieciom i młodziey, co stanowi 12,78% całej populacji (w roku 2006 - 12,5 %, w roku 2005
-11%).
Pracownicy poradni prowadzili z młodzie nastpujce rodzaje zaj, majce na celu
udzielenie pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla dzieci i młodziey zagroonych
uzalenieniami, w tym alkoholem: socjoterapi, terapi dla dzieci i młodziey zagroonych
problemami alkoholowymi, terapi grupowa oraz indywidualna pomoc i doradztwo
psychologiczno-pedagogiczne.
Tabela przedstawia liczb osób objtych poszczególnymi formami pomocy psychologiczno-
pedagogicznej:
Rodzaj zaj 2006/2007 r.

Socjoterapia 11 613
Terapia dla zagroonych 5 314
Inne formy pomocy indywidualnej 104 389
Inne formy pomocy grupowej 320 338
Z analizy danych z bazy Systemu Informacji Owiatowej według stanu na dzie 15 wrzenia
2007 roku dotyczcych działalnoci poradni psychologiczno-pedagogicznych wynika, e
najliczniejsz grup badanych stanowili uczniowie szkół podstawowych. W szkołach
podstawowych (2 484 800 uczniów) badaniami psychologicznymi objto 211 503 uczniów,
co stanowi 8,5% wszystkich uczniów, pedagogicznymi - 205 825 uczniów, co stanowi 8,3%
wszystkich uczniów. W gimnazjach (1 528 800 uczniów) badaniami psychologicznymi objto
123 150 uczniów, (8%), badaniami pedagogicznymi - 116 240 uczniów (7,6%). Najwyszy
wskanik, dotyczcy szkół podstawowych i gimnazjów wie si z ujawnianymi w tym
okresie ycia zaburzeniami odchyleniami rozwojowymi, adaptacyjnymi, problemami
zwizanymi z nauk szkoln oraz grup dzieci i młodziey niepełnosprawnych
wymagajcych stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy. W szkołach
ponadgimnazjalnych (1 679 600 uczniów) objto badaniami psychologicznymi - 49 037
uczniów, co stanowi 2,9% wszystkich uczniów, badaniami pedagogicznymi - 39 826
uczniów, co stanowi 2,4% wszystkich uczniów.
W rocznych sprawozdaniach przekazywanych do Centrum Metodycznego Pomocy
Psychologiczno-Pedagogicznej poradnie informuj równie o formach pomocy terapeutycznej
udzielanej młodziey z problemami alkoholowymi. Wymienia si takie formy jak: zajcia
relaksacyjno-wspomagajce, zajcia socjoterapeutyczne z młodzie z rodzin patologicznych
i dysfunkcyjnych z problemami alkoholowymi i zaniedbanych rodowiskowo, prowadzenie
warsztatów szkoleniowych dla nauczycieli i wychowawców dotyczcych doskonalenia
kompetencji wychowawczych i społecznych oraz korekty postaw wychowawczych.
Obejmowano równie młodzie zajciami warsztatowymi dotyczcymi umiejtnoci radzenia
sobie w sytuacjach kryzysowych oraz profilaktyki zachowa ryzykownych. Bezporednia
pomoc poradni udzielana była najczciej w formie terapii, interwencji i mediacji oraz
prowadzenia grup wsparcia.
B. Działania rodowiskowe poradni psychologiczno-pedagogicznych.
Pracownicy poradni włczyli si równie w szkolenia nauczycieli w zakresie przygotowania
ich do realizowania programów wychowawczych i profilaktycznych. Kontynuowano take
szkolenia dla młodzieowych liderów zdrowia. Pracownicy poradni uczestniczyli w
posiedzeniach rad pedagogicznych, wygłaszali prelekcje, wykłady, prowadzili warsztaty i
treningi. Inn form pomocy bezporedniej udzielanej dzieciom, młodziey, rodzicom oraz
wychowawcom i nauczycielom w formie otwartej stanowiły porady w Młodzieowych
Telefonach Zaufania – udzielono ich 7 258 - funkcjonujcych w poradniach. Pracownicy
poradni udzielali równie porad specjalistycznych dotyczcych konstruowania szkolnych
34
programów profilaktyki problemów dzieci i młodziey, głównie w czci dotyczcej diagnozy

problemów. Brali take udział w realizacji rónorodnych programów, zarówno tych ogólnie
dostpnych, jak i tych autorskich, stworzonych na uytek konkretnych osób i
uwzgldniajcych specyfik rodowiska lokalnego. Poradnie psychologiczno-pedagogiczne
nadal wskazuj na potrzeb organizowania, w wikszym ni dotychczas zakresie, zaj
terapeutycznych i psychoterapeutycznych adresowanych bezporednio do dzieci i młodziey z
rodzin alkoholików. Dotyczy to w szczególnoci takich obszarów jak interwencja kryzysowa
w stanach przedłuajcej si sytuacji traumatycznej wynikajcej np. z nieprawidłowych
relacji rodzic-dziecko w takiej rodzinie, czy sytuacji przedrozwodowej, u podłoa której
znajduje si alkoholizm rodziców.
C. Punkty konsultacyjne
Celem dalszego wzbogacenia form pomocy psychologiczno-pedagogicznej, ułatwienia
dostpu do tej pomocy i zwikszenia jej skutecznoci dla dzieci i młodziey z problemami
uzalenie podjto w 2007 r. działania majce na celu wzmocnienie i upowszechnienie
doradztwa, poradnictwa i konsultacji psychologiczno-pedagogicznych dla rodziców, uczniów
i nauczycieli.
W ramach tych działa w szkołach zostały zorganizowane przez publiczne poradnie
psychologiczno-pedagogiczne Punkty Konsultacyjne. Działalno punktów w okresie
padziernik – grudzie 2007 r. miała charakter pilotaowy i słuyła okreleniu realnego
zapotrzebowania na tego rodzaju działania, ocenie wykorzystania ich przez potencjalnych
odbiorców, a take wzmocnieniu poradnictwa poprzez stworzenie dodatkowego ogniwa
kontaktu ze specjalistami. W tym okresie powołano ogółem ponad 500 punktów, po jednym
przy kadej poradni psychologiczno-pedagogicznej, poza poradniami specjalistycznymi.
Na realizacj tego zadania przeznaczono rodki finansowe w wysokoci 3 mln zł ujte w
rezerwie celowej Nr 55 budetu pastwa, przewidzianej na realizacj rzdowego programu
poprawy stanu bezpieczestwa w szkołach i placówkach pn. „Zero tolerancji dla przemocy w
szkole” w czci VII.2.3. Wzmocnienie i rozszerzenie specjalistycznej pomocy
psychologiczno-pedagogicznej.
Szczegółowymi celami tworzenia punktów konsultacyjnych organizowanych w szkołach,

było:
1) zwikszenie dostpnoci do specjalistycznej pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
doradztwa i konsultacji poprzez usytuowanie punktów konsultacyjnych moliwie jak
najbliej miejsca zamieszkania rodziców i uczniów,
2) stworzenie bezporedniej moliwoci korzystania przez rodziców, nauczycieli
i uczniów z porad, informacji i konsultacji udzielanych przez specjalistów w zakresie
pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
3) umoliwienie szybkiego i skutecznego rozwizywania problemów wychowawczych
oraz edukacyjnych dzieci,
4) wspieranie rodziców i nauczycieli w podnoszeniu ich kompetencji wychowawczych
i przebudowie nieprawidłowych relacji rodzice - dziecko,
5) pomoc rodzicom w eliminowaniu sytuacji, w których brak wsparcia skutkuje
generowaniem i kumulacj trudnoci wychowawczych.
W ramach działajcych punktów rodzice i uczniowie zgłaszali si po porad z rónymi
problemami zwizanymi z naduywaniem alkoholu.
Do najczstszych problemów, z jakimi zgłaszali si uczniowie naleały:
− własna inicjacja alkoholowa,
− sytuacja rodzina (problem alkoholowy i zwizane z tym kłótnie rodziców).
Rodzice podnosili kwestie trudnoci wychowawczych i zaburzonych relacji rodzinnych
zwizanych z utrat kontroli nad zachowaniami dzieci w wyniku spoywania alkoholu przez
35
dzieci. Równie omawiano trudne i kryzysowe sytuacje rodzinne dotyczce alkoholizmu

jednego z rodziców.
W zwizku z powyszym specjalici obsługujcy punkt konsultacyjny stosowali róne formy
pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Najczciej były to:
- konsultacje indywidualne (porada, udzielenie informacji, wsparcie, rozmowa
terapeutyczna, odreagowujca emocje, wstpna diagnoza),
- skierowanie na badania diagnostyczne do poradni,
- wskazanie placówek specjalistycznych,
- skierowanie na terapi (indywidualn i rodzinn),
- spotkania grupowe (wstpne okrelenie problemu wskazanie sposobów jego
rozwizania),
- propozycja systematycznej pomocy na terenie poradni psychologiczno-pedagogicznej,
- rozmowa z rodzicami ucznia, policjantem prowadzcym spraw,
- -interwencje dorane,
- -skierowanie do Centrum Terapii Uzalenie, MOPS-u, sdu, punktu pomocy rodzinie
z przemoc,
- udzielenie informacji o prawnych aspektach problemu.
Podsumowujc realizacj przez resort edukacji zada wynikajcych z ustawy o wychowaniu
w trzewoci naley podkreli, e były one ukierunkowane na realizacj priorytetów
przyjtych przy planowaniu zada na lata 2006 – 2010. W 2007 r. resort edukacji wził pod
uwag przede wszystkim obszary zadaniowe dotyczce:
- doskonalenia warunków merytorycznych i organizacyjnych do realizacji szkolnego
programu profilaktyki problemów dzieci i młodziey,
- wdraania nowoczesnych programów profilaktycznych zawierajcych wiczenia
najwaniejszych umiejtnoci psychologicznych i społecznych,
- ograniczenia działa promujcych picie alkoholu przez dzieci i młodzie,
- udzielania profesjonalnej pomocy rodzicom dzieci z problemem alkoholowym,
- edukacji nauczycieli i rodziców w zakresie profilaktyki przeciwalkoholowej,
- wspierania działa profilaktycznych w rodowiskach lokalnych,
- wspierania strategii alternatywnych słucych przeciwdziałaniu zachowaniom
problemowym wród dzieci i młodziey, w tym rozwizywaniu problemów
alkoholowych.
Komenda Główna Policji

Alkohol jako czynnik demoralizacji nieletnich
W 2007 roku w ramach działa profilaktycznych policjanci ujawnili 23.747
małoletnich znajdujcych si pod wpływem alkoholu, w 2006 – 20.758, co stanowi wzrost o
ponad 14 %. Najwicej małoletnich ujawniono na terenie KWP Olsztyn, KWP Katowice oraz
KWP Kraków. Naley zauway, e rosnca z roku na rok liczba ujawnianych przez Policj
małoletnich pod wpływem alkoholu to nie tylko efekt utrwalania si zjawiska alkoholizmu,
ale równie bardziej wydajnej pracy Policji, w tym specjalistów ds. nieletnich, rosncej
wiadomoci zawodowej i społecznej oraz swoistego "wyczulenia" na ten problem.
W 2007 r. wikszo jednostek wykonawczych Policji włczyła si
w ogólnopolsk kampani pn. „Zachowaj trzewy umysł", której pomysłodawc
i inicjatorem było Stowarzyszenie Producentów i Dziennikarzy Radiowych oraz Fundacja
Zachowaj Trzewy Umysł. Kampani honorowym patronatem objł Komendant Główny
Policji, ponadto Minister Edukacji Narodowej i Minister Sportu. Przedstawiciele KGP
opiniowali treci merytoryczne przygotowanych specjalnie na t okoliczno materiałów
edukacyjnych i ulotek. Akcja prowadzona była w cisłej współpracy z gminami, w tym
36
pełnomocnikami ds. rozwizywania problemów alkoholowych i miała na celu pokazanie

młodym ludziom alternatywnych, twórczych moliwoci spdzania czasu z dala od uywek,
głównie alkoholu i narkotyków oraz przemocy rówieniczej. Ponadto organizatorzy za cel
postawili sobie kształtowanie prawidłowych wród młodziey postaw i zachowa
prozdrowotnych.
W ramach tej kampanii wspólnie z dziemi, młodzie i nauczycielami, prowadzono
kontrole osób kierujcych pojazdami (akcja „Za kółkiem zachowuj trzewy umysł”), a take
uczestniczono w zajciach dotyczcych edukacji prawnej małoletnich, w rónego rodzaju
konkursach plastycznych, zawodach sportowych, festynach, wycieczkach, którym
przywiecało wspólne hasło zdrowego i bezpiecznego ycia bez przemocy. Kolejnym nurtem
działa były wizyty w sklepach prowadzcych sprzeda napojów alkoholowych oraz
wrczanie ich włacicielom plakatów, ulotek, broszur dotyczcych zasad sprzeday alkoholu.
Czsto do działa tych włczały si lokalne media – prasa, radio, telewizja, poprzez
nagłanianie informacji o organizowanych w ramach przedsiwzicia imprezach.
Ministerstwo Infrastruktury
Udzielono wsparcia finansowgo (w kwocie 18 319,52 zł.) i merytoryczngo w zwizku
z przygotowaniem i wytłoczeniem 15 tys. sztuk płyt VCD z filmem pt. „Eksperyment”.
Tematem filmu s zmiany psychosomatyczne zachodzce w organizmach młodych ludzi po
spoyciu alkoholu oraz promowanie wród młodych kierowców nawyków negacji
prowadzenia pojazdów po spoyciu alkoholu. Film ukazuje wpływ i konsekwencje
prowadzenia samochodu pod wpływem alkoholu. Specjalny wstp i zakoczenie filmu
zostało nagrane z udziałem Krzysztofa Hołowczyca. Film rozesłano do szkół
ponadpodstawowych oraz do wszystkich Orodków Szkolenia Kierowców.
Ministerstwo Sportu
Zgodnie z rozporzdzeniem Ministra Sportu z dnia 31 padziernika 2005 r. w sprawie
dofinansowania zada ze rodków Funduszu Zaj Sportowo-Rekreacyjnych dla Uczniów
(Dz. U. Nr 226, poz. 1942), o dofinansowanie zaj mogły ubiega si:
- kluby sportowe działajce w formie stowarzyszenia,
- organizacje samorzdowe, które w ramach swojej działalnoci realizuj zadania
z zakresu upowszechniania kultury fizycznej i sportu wród dzieci i młodziey,
- jednostki samorzdu terytorialnego.
Wysoko rodków finansowych pozyskanych w 2007 r. z tytułu opłat wnoszonych przez

podmioty reklamujce napoje alkoholowe (na podstawie art. 13² ustawy o wychowaniu
w trzewoci) wyniosła 13.680.645,53 zł.
W roku 2007 dofinansowanie przyznano 557 podmiotom na kwot 18 343 100 zł, w tym:
- 219 jednostkom samorzdu terytorialnego na kwot 7 426 000 zł,
- 338 jednostkom nie zaliczanym do sektora finansów publicznych na kwot
10 917 100zł.
W wyniku podpisanych umów, z dofinansowania skorzystało 549 podmiotów, podpisano

umowy na łczn kwot 18 118 923 zł, z czego zatwierdzono rozliczenia na łczn kwot
17 659 570 zł.
Ponadto naley wskaza, e zainteresowanie podmiotów, dofinansowaniem zaj sportowo –

rekreacyjnych dla uczniów przekracza moliwoci Funduszu. W roku 2007 złoono do
37
Ministerstwa Sportu i Turystyki 1366 wniosków, na kwot 58 169 209,68 zł. Wród
wnioskodawców najwiksz grup stanowiły:
- uczniowskie kluby sportowe – 434 wnioski na kwot 10 833 994 zł,
- jednostki samorzdu terytorialnego - 354 wnioski na kwot 18 018 585 zł.
Najwicej wniosków wpłynło z województw: mazowieckiego 157, lskiego 143,
wielkopolskiego 136, podkarpackiego 132. Najmniej z województw: opolskiego 18,
lubuskiego 31, witokrzyskiego 34.
rodkami Funduszu dofinansowane były głównie zajcia sportowo-rekreacyjne dla
uczniów szkół podstawowych i gimnazjów. Zajcia realizowane były w okresie całego roku
kalendarzowego. Najczciej wystpujcymi formami zaj były:
- gry zespołowe, szczególnie piłka nona, piłka siatkowa i koszykówka,
- pływanie,
- tenis stołowy,
- lekka atletyka,
- gry i zabawy ruchowe.
Wród uczestników zaj znaczn grup stanowiły dzieci i młodzie ze rodowisk
trudnych i niewydolnych ekonomicznie.
rodki Funduszu przyczyniaj si do zwikszenia aktywnoci rodowisk lokalnych w
organizacji pozalekcyjnych form aktywnoci sportowej dzieci i młodziey szkolnej.
Sportowo-rekreacyjna forma zaj pozalekcyjnych wpływa na rozwój psychofizyczny
uczniów, a wychowawcze i edukacyjne właciwoci sportu wydatnie wpływaj na
zwikszenie efektów działa profilaktycznych w zakresie patologii uzalenie,
przestpczoci, agresji i innych negatywnych zachowa wród młodocianych.
Ministerstwo nie realizowało zada z obszaru podnoszenia kompetencji kadr kultury
fizycznej w zakresie profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych, w ramach
szkole adresowanych do nauczycieli wychowania fizycznego, instruktorów i trenerów.
Ministerstwo Spraw Wewntrznych i Administracji

Od 2004 r. Ministerstwo Spraw Wewntrznych i Administracji koordynuje realizacj
„Programu Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestpczoci wród Dzieci
i Młodziey”.
Do głównych celów Programu nale:
- zahamowanie dynamiki wzrostu niedostosowania społecznego,
- eliminowanie i łagodzenie drastycznych przejawów niedostosowania społecznego,
w szczególnoci zagraajcych zdrowiu i yciu dzieci i młodziey oraz
pozostawiajcych trwałe niekorzystne dla ich przyszłoci skutki,
- wypracowanie trwałego modelu i podstaw systemowych niezbdnych do:
o rozwizywania problemów niedostosowania społecznego i przestpczoci dzieci
i młodziey na poziomie centralnym (rzdowym), samorzdowym oraz
rodowiskowym (osiedle, ulica, podwórko, szkoła i inne),
o koordynacji midzyresortowej i rodowiskowej, kontroli i nadzoru nad realizacj
programu.
Rok 2007 był kolejnym rokiem funkcjonowania Programu. Na podstawie sprawozda
z jego realizacji w roku 2004-2006 sporzdzono list działa priorytetowych do realizacji w
roku 2007:
- połoenie szczególnego nacisku na realizacj działa zachcajcych dzieci
i młodzie do wycofywania si z podejmowanych zachowa ryzykownych,
wspierajcych ich ogólny rozwój, a take pokazujcych jak właciwie
zagospodarowa czas wolny (np. zajcia socjoterapeutyczne, zajcia pozalekcyjne,
realizacja programów profilaktycznych, zajcia w wietlicach opiekuczych,
38
doywianie, warsztaty terapeutyczne, organizacja grup wsparcia, kolonie, wyjazdy,

wycieczki),
- tworzenie lokalnych koalicji na rzecz dzieci i młodziey oraz powoływanie
zespołów interdyscyplinarnych i interwencyjnych w tym zakresie,
- tworzenie rodowiskowych wietlic socjoterapeutycznych, klubów, miejsc,
w których dzieci i młodzie mog konstruktywnie spdza czas wolny oraz uczy
si prawidłowych zachowa,
- połoenie wikszego nacisku na realizacj programu modułowego pn. „Probacja
alternatywna dla pobytu młodziey w placówkach resocjalizacyjnych i zakładach
poprawczych”, w tym take na tworzenie mieszka chronionych dla młodziey
opuszczajcej rodziny zastpcze oraz rónego typu placówki opieki całodobowej,
- tworzenie lokalnych systemów przeciwdziałania patologiom społecznym
obejmujcych instytucje działajce na rzecz dziecka i rodziny np. Centra Pomocy
Rodzinie, Orodki Interwencji Kryzysowej, organy pomocy społecznej, orodki
terapii i uzalenie od alkoholu i narkotyków, organizacje pozarzdowe, kocioły i
zwizki wyznaniowe oraz pozostałe podmioty, które działaj w tym zakresie.
System ten powinien sprzyja m.in. wypracowaniu sprawnej komunikacji i
przekazywaniu informacji o zaistniałych problemach wychowawczych i
zagroeniach jakie na danym terenie wystpuj w zwizku z dzieckiem i rodzin,
- zachcanie do tworzenia na terenie małych miejscowoci i wsi wyspecjalizowanych
organizacji pozarzdowych, które prowadziłyby prac z dzieckiem zagroonym
niedostosowaniem społecznym.
Program Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestpczoci wród Dzieci
i Młodziey poddawany jest systematycznej ewaluacji. Pozwala to na jego doskonalenie, a co
za tym idzie wprowadzanie ewentualnych korekt, wynikajcych z dynamiki zmieniajcych si
uwarunkowa społecznych oraz dowiadcze podmiotów wdraajcych zapisy Programu.
W Ministerstwie Spraw Wewntrznych i Administracji, w oparciu o informacje
przekazywane przez resorty, wojewodów, jednostki samorzdu terytorialnego, organizacje
pozarzdowe i pastwowe jednostki organizacyjne, sporzdzane s sprawozdania
z funkcjonowania Programu.
Rzecznik Praw Dziecka

W ramach zada ujtych w ustawie o wychowaniu w trzewoci, Rzecznik Praw Dziecka
w wystpieniach generalnych do przedstawicieli instytucji centralnych podjł tematy:
- całkowitego zakazu reklamy piwa podczas imprez organizowanych dla dzieci, a
w szczególnoci imprez sportowych – wystpienie z dnia 15 czerwca 2007 r. do
Ministra Zdrowia;
- treci reklam nadawanych przed seansem filmowym bez wzgldu na kategorie
odbiorcy – wystpienie z dnia 25 wrzenia 2007 r. do Prezesa Urzdu Ochrony
Konkurencji i Konsumentów.
Działania Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów Alkoholowych
- Celem rozwijania i wspierania technologii i programów profilaktycznych ze

szczególnym uwzgldnieniem programów rówieniczych przeprowadzono
postpowanie konkursowe na realizacj zadania „Działania na rzecz kształtowania
postaw abstynenckich i trzewociowych w rodowisku młodziey”. Z 33 wniosków
złoonych w terminie, komisja pozytywnie zaopiniowała 3 oferty i zawarte zostały
umowy:
39
- ze Stowarzyszeniem Klub Abstynenta „Powrót. W ramach umowy realizowana była

VIII Edycja Szkoły Liderów Młodzieowych Animatorów Programów
Profilaktycznych. 70 młodych ludzi uczestniczyło w dwóch sesjach warsztatowo-
wykładowych oraz realizowało projekty profilaktyczne w swoich rodowiskach.
Łcznie w obu sesjach zrealizowano 95 godzin dydaktycznych. W dniu
13.09.2007 w siedzibie Stowarzyszenia Klub Abstynenta „Powrót”
przeprowadzona została kontrola merytoryczno-finansowa realizacji zada.
Sprawozdanie merytoryczno-finansowe zostało złoone i zostało zaakceptowane.
- z Polskim Zwizkiem Głuchych - Oddział Łódzki. W zajciach o charakterze
profilaktycznym (autorski program „Barwny wiat”) uczestniczyły 104 osoby –
uczniowie Liceum oraz Gimnazjum w ramach Specjalnego Orodka Szkolno
Wychowawczego (głuchoniemi). Warsztaty 12 godzinne dla kadej grupy
prowadzone były wg wczeniej złoonego scenariusza i przez osob profesjonalnie
przygotowan. Równolegle realizowane byłe warsztaty dla nauczycieli Orodka
(23 osoby). Sprawozdanie kocowe z realizacji zadania zostało zaakceptowane.
- z Fundacj „Praesterno” - Oddział w Łodzi. W ramach zadania realizowano program
rodowiskowy „Bez uywek-bez obciachu” – grupy liderów młodzieowych oraz
nowo uruchomiony klub młodzieowy. Łcznie w programie uczestniczyło ok. 80
osób. W dniu 4.10.07 przeprowadzono kontrol merytoryczno-finansow w
Fundacji Praesterno. Kontrola nie wykazała nieprawidłowoci w realizacji
zadania. Sprawozdanie z realizacji zadania zostało złoone i zaakceptowane.
- W celu zwikszania dostpnoci pomocy dla młodych naduywajcych alkoholu oraz ich
rodziców przeprowadzono postpowanie konkursowe na zadanie „Prowadzenie
ogólnopolskiego telefonu zaufania dla młodych ludzi pijcych alkohol i ich rodziców”. Z
3 wniosków komisja pozytywnie zaopiniowała ofert: Stowarzyszenia Wspierania
Rozwoju Dzieci i Młodziey z Łodzi. Telefon „Pomaraczowa Linia – o-801 140086)
czynny był od poniedziałku do pitku w godz. 14.00-20.00. Kontrola merytoryczno-
finansowa wykazała, i zadanie wykonywane jest zgodnie z zapisami umowy.
Sprawozdanie z realizacji zadania zostało złoone i zaakceptowane.
- Celem poszukiwania nowych kierunków i strategii działa w zakresie profilaktyki
problemowej oraz badania skutecznoci programów profilaktycznych przeprowadzono
postpowanie konkursowe na realizacj zadania „Realizacja projektu badawczo-
profilaktycznego dotyczcego ewaluacji programów profilaktycznych dla dzieci i
młodziey”. Zawarta została umowa z Fundacj Homo Homini im. K. de Foucauld z
Krakowa. W ramach zadania realizowany był projekt badawczy programu „Archipelag
Skarbów”.
- Celem rozwijania i wspierania inicjatyw profilaktycznych angaujcych młodzie i
skierowanych do rówieników w dniach 23 - 24 marca zrealizowano II edycj
„Młodzieowego Ogólnopolskiego Przegldu Spektakli Profilaktycznych (MOPS) pod
honorowym patronatem Ministra Zdrowia. Przegld amatorskich młodzieowych
zespołów, które wykorzystujc techniki teatralne docieraj z przekazem profilaktycznym
do rówieników, spotkał si z duym zainteresowaniem szkół, domów kultury i placówek
opiekuczo-wychowawczych. Do przegldu zakwalifikowano 29 zespołów – łcznie
ponad 400 osób. Zespoły pracujc ze swoimi opiekunami przygotowywały autorskie
spektakle poruszajce problematyk wan dla młodych ludzi (picie alkoholu, narkotyki,
przemoc, konflikty i problemy midzypokoleniowe itp.). Wyrónienia oraz nagrody
otrzymały dwa zespoły: W kategorii młodzieowej: przedstawienie „Martwy sen”
przygotowane przez Teatr „Nasz”, Stowarzyszenie Edukacyjno-Teatralne z Włocławka.
W kategorii dziecicej: spektakl „Ku przestrodze” przygotowany przez grup teatraln
40
„Oscar”, ze szkoły podstawowej nr 19 z Włocławka. Współorganizatorem zadania był

Dom Kultury Dzielnicy Włochy.
- W ramach podnoszenie kompetencji osób pracujcych z młodzie i dziemi
zorganizowano w dniach 16 - 18 listopada, szkolenie dotyczce wykorzystania technik
teatralnych w profilaktyce. W szkoleniu uczestniczyło 30 osób – nauczycieli ze szkół
podstawowych oraz gimnazjów, animatorzy ze wietlic rodowiskowych. Osoby po
przeszkoleniu bd mogły w swoich rodowiskach lokalnych organizowa grupy
młodzieowe, inicjowa projekty profilaktyczne, tworzy spektakle z aspektami
profilaktyki problemowej.
- Opiniowano merytorycznie programy profilaktyczne i rodowiskowe: m.in. program
„Mały elementarz” opracowany do pracy z dziemi upoledzonymi w stopniu lekkim,
„Komplementarny program profilaktyki społecznej EPSILON” realizowany przez
Centrum Edukacji i Profilaktyki z Bielska Białej, kampani edukacyjn „Zachowaj
trzewy umysł”, Łomysk Inicjatyw Społeczn na Rzecz Wspierania Profilaktyki.
- Celem wspierania projektów realizowanych w kraju podjto współprac merytoryczn
bd zawarto porozumienia w sprawie organizacji przedsiwzi z zakresu profilaktyki:
- XI Ponadregionalne Mikołowskie Seminarium Trzewociowe pt. „Współuzalenienie, a
bezpieczestwo rodzin, w tym dzieci i młodziey” 2 kwietnia. Uczestniczyło ponad 200
osób z terenu województwa lskiego. Sfinansowano wynagrodzenie i koszt dojazdu
dwóch wykładowców.
- I Szkoła Letnia „Spójrz inaczej” organizowana przez Stowarzyszenie Psychoprofilaktyki
„Spójrz inaczej” ze Starachowic, w dniach 20-23 sierpnia w Wile. W wykładach i
warsztatach uczestniczyło 54 nauczycieli, wychowawców. PARPA dofinansowała m.in.
program merytoryczny szkolenia.
- I Krajowa Konferencja Instruktorów Programu Szkolna Interwencja Profilaktyczna –
organizowana przez Pracowni Profilaktyki Młodzieowej „Pro-M” Instytutu Psychiatrii i
Neurologii w Warszawie, w dniach 11-12 czerwca. Uczestniczyło ok. 40 osób. PARPA
dofinansowała koszty dydaktyczne oraz organizacyjne spotkania.
- XIII Ogólnopolskie Spotkanie Wesele Wesel „Rado w trzewoci” organizowane przez
Stowarzyszenie „Wesele Wesel” w Bydgoszczy, w dniach 2-5 sierpnia. Uczestniczyło ok.
300 osób. PARPA dofinansowała koszty organizacyjne i merytoryczne przedsiwzicia.
- w ramach koncertu „Przystanek Woodstock” podjto działania profilaktyczne
koordynowane przez Poradni Profilaktyczno-Terapeutyczn.
- Konferencja Naukowa „ Od wskiej specjalizacji ku interdyscyplinarnej perspektywie w
badaniach nad substancjami psychoaktywnymi” organizowana przez Instytut Psychiatrii i
Neurologii w Falentach k. Warszawy 6-7 wrzenia. Uczestniczyło ok. 70 osób. PARPA
dofinansowała koszty organizacyjne przedsiwzicia.
- II Ogólnopolska Konferencja Promocja Zdrowia Psychicznego organizowana przez
Instytut Psychiatrii i Neurologii w Gierłoy k. Ktrzyna 27-29.09. Uczestniczyło ok. 80
osób. PARPA dofinansowała koszty organizacyjne przedsiwzicia oraz sfinansowała
cz pakietów edukacyjnych.
- VII Sympozjum KWCZ „Rola Szkoły w wychowaniu do trzewoci” organizowana przez
Stowarzyszenie Agape z Łodzi. Uczestniczyło ok. 70 osób. Koszt zadania obejmował
sfinansowanie kosztów wystpie prelegentów.
- III Forum Profilaktyki – Młodzie w profilaktyce – Profilaktyka dla młodziey
organizowane przez Regionalny Orodek Metodyczno-Edukacyjny METIS z Katowic.
PARPA wsparła organizatorów materiałami edukacyjnymi dla uczestników (200 osób).
- Zrealizowano wraz z władzami warszawskiej Akademii Medycznej program adaptacyjno
- profilaktyczny dla wszystkich studentów I roku. Grupa ok. 800 studentów uczestniczyła
w 30 godzinnym programie zaj wykładowych i warsztatowych. Wkład PARPA
41
koncentrował si na merytorycznym przygotowaniu programu, doborze trenerów,

sfinansowaniu programu badawczo – ewaluacyjnego oraz zakupie materiałów. Zawarta
została umowa ze Stowarzyszeniem Profilaktyki Problemowej PROFIPRO. Zadania
zostało zakoczone raportem podsumowujcym wyniki I etapu bada (II etap
zaplanowany na rok 2008 – badania efektów odroczonych warsztatów).
- Przy współpracy z Centrum Metodycznym Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
zrealizowano szkolenia w ramach programu TUKAiN - Trening Umiejtnoci Kontroli
Zachowa Zwizanych z Uywaniem Alkoholu i Narkotyków, dla pracowników
Młodzieowych Orodków Wychowawczych. Terminy 30.08-2.09 oraz 13-16.09, 11-
14.10 i 8-11.11 Tematyka szkole – procedury pracy z młodzie eksperymentujc ze
rodkami psychoaktywnymi. Grupa ok. 90 osób przeszła 60 godzinne szkolenia. Wkład
PARPA to finansowanie dydaktyki i materiałów dla uczestników.
- W dniach 7-9 maja b.r. w Warszawie odbyła si konferencja szkoleniowa zorganizowana
przez PARPA dla osób zajmujcych si realizacj programów profilaktycznych „Czy
profilaktyka moe by odpowiedzi na problemy wychowawcze w szkole?”.
Uczestniczyło w niej 148 osób – pedagogów, psychologów z terenu całego kraju.
Warsztaty oraz wykłady dotyczyły m.in.:
- roli rodziców w profilaktyce,
- interwencji w sytuacjach spoywania alkoholu przez młodych ludzi,
- pracy z dziemi z zaburzeniami zachowania,
- radzenie sobie ze stresem oraz wypaleniem zawodowym,
- wykorzystania projektów dramowych w edukacji i profilaktyce.
- Włczono si w prace zespołu roboczego przy Krajowym Biurze ds. Spraw
Przeciwdziałania Narkomanii pracujcego nad opracowaniem i wdraaniem systemu
rekomendacji programów profilaktycznych.
- W zwizku z realizacj w 2007r. Ogólnopolskich Bada ESPAD (Europejski Program
Bada Ankietowych w Szkołach - The European School Survey Project on Alkohol and
Other Drugs), zorganizowano konferencj prasow, na której zostały zaprezentowane
najwaniejsze wyniki powyszych bada. Konferencja prasowa zorganizowana we
współpracy z Krajowym Biurem ds. Przeciwdziałania Narkomanii odbyła si 3 grudnia w
Centrum Prasowym na ul. Brackiej. Dla dziennikarzy przygotowano pakiety z
materiałami edukacyjnymi. W konferencji uczestniczyło ponad 30 dziennikarzy
telewizyjnych, radiowych i prasowych. PARPA uczestniczyła take w konferencji
powiconej prezentacji wyników bada ESPAD zorganizowanej przez Ministerstwo
Zdrowia w gmachu Ministerstwa. Na to spotkanie take zostały przygotowane pakiety
z informacjami dotyczcymi picia alkoholu przez młodzie oraz podejmowanych działa
profilaktycznych. Przedstawiciel działu ds. rodziny i młodziey uczestniczył równie
w konferencji zorganizowanej przez Pracowni Bada Społecznych w Instytucie
Psychiatrii i Neurologii, gdzie zaprezentowane zostały m.in. wyniki lokalnych i
wojewódzkich bada prowadzonych w oparciu o ankiet ESPAD.
- Pracownicy działu ds. rodziny i młodziey uczestniczyli w spotkaniach i konferencjach
podczas, których prezentowali wystpienia i wygłaszali wykłady:
- seminarium „Partnerstwo na rzecz młodziey i ich rodzin ze rodowisk z problemami
społecznymi w warszawskich dzielnicach” – organizowane 12 kwietnia przez
Federacj Organizacji Słuebnych Mazowia;
- seminarium z wykładem prof. Davida Foxcrofta z Oxford Brookes University
prezentujcym wyniki najnowszego przegldu bada ewaluacyjnych programów
profilaktycznych, przeprowadzonego na zlecenie wiatowej Organizacji Zdrowia –
zorganizowane przez IPiN 16 maja;
42
- spotkanie z przedstawicielami misji Rady Europy i Funduszu Ludnociowego

w Ministerstwie Zdrowia, 18 czerwca;
- I krajowa Konferencja Instruktorów Programu Szkolnego Interwencja Profilaktyczna
w Centrum Metodycznym Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznym, 11-12 czerwca;
- spotkanie z młodzie reprezentujc Młodzieowe Rady Gmin z Gminy Kronice
oraz Gminy Milicz (14 czerwca) m.in. zapoznanie si z realizowanymi lokalnymi
działaniami z zakresu profilaktyki;
- debata nt. profilaktyki organizowana przez młodzie z Powiatowej Szkoły Liderów
Młodzieowych w Senacie RP (16 czerwca);
- konferencja „Historia i perspektywy pomocy psychologiczno-pedagogicznej”
organizowana przez CMPPP (20 wrzenia);
- II Midzynarodowa Konferencja Dramy Stosowanej „Drama w pozytywnej
profilaktyce” zorganizowanej przez Stowarzyszenie Praktyków Dramy „Stop Klatka”
z Warszawy w dniach 26-28 listopada;
- seminarium „Niepełnoletni naduywajcy rodków psychoaktywnych – procedury
postpowania” organizowane przez Specjalistyczn Placówk Doskonalenia
Nauczycieli PROFILAKTYKA z Łodzi;
- robocze spotkania w Krajowym Biurze ds. Przeciwdziałania Narkomanii dotyczce
opracowania ankiety dotyczcej strategii i kierunków działa profilaktycznych
realizowanych w Polsce;
- W ramach biecej pracy udzielano konsultacji telefonicznych zwizanych z realizacj
działa profilaktycznych oraz odpowiadano na pisma i e-maile zwizane z tematyk pracy
z dziemi i młodzie. Na proby nadsyłane m.in. z placówek owiatowych wysyłano na
bieco pomoce edukacyjne oraz materiały do pracy profilaktycznej z dziemi i
młodzie. Opracowano take róne sprawozdania, zgodnie z zapotrzebowaniem
instytucji i urzdów centralnych.
43
Rozdział II - Szkody zdro wot ne spo wodo wane picie m alko holu
prze z dorosłych pijc ych nadmiernie
Blisko 16% Polaków i 2% Polek4 pije alkohol w sposób ryzykowny bd szkodliwy, to
znaczy w takich ilociach, które zwikszaj prawdopodobiestwo wystpienia u tych osób
szkód zdrowotnych, psychologicznych i społecznych.
W całej grupie pijcych ryzykownie czciej znajduj si osoby w wieku 18-39 lat, stanu
wolnego, z wykształceniem zawodowym (w przypadku kobiet z wykształceniem wyszym),
bezrobotne, zajmujce stanowiska szeregowe (w przypadku kobiet stanowiska samodzielne),
osoby niewierzce i niepraktykujce.
2.1 Szkody zdrowotne spowodowane piciem alkoholu
Według wiatowej Organizacji Zdrowia alkohol znajduje si na trzecim miejscu wród
czynników ryzyka dla zdrowia populacji, a ponad 60 rodzajów chorób i urazów ma zwizek
z alkoholem. Choroby wystpujce na tle uywania alkoholu to przede wszystkim: urazy,
zaburzenia umysłowe i psychiczne, zaburzenia ołdkowo-jelitowe, nowotwory, choroby
układu sercowo-naczyniowego, zaburzenia immunologiczne, choroby układu kostno-
szkieletowego, dysfunkcje układu rozrodczego i szkody prenatalne. W całej Europie picie
alkoholu jest odpowiedzialne za ¼ wszystkich nagłych zgonów młodych ludzi pomidzy 15 a
29 rokiem ycia. Corocznie z przyczyn bezporednio i porednio zwizanych z uywaniem
alkoholu, umiera w Polsce kilkanacie tysicy osób, z czego połowa przypada na zgony
spowodowane bezporednio piciem alkoholu.
Wg danych Pastwowego Zakładu Higieny w 20065 roku w porównaniu z rokiem
poprzednim wzrosła:
o 16% liczba zgonów z powodu zaburze psychicznych zwizanych z uywaniem
alkoholu (1.808 zgonów w 2006r. wobec 1.553 w 2005r.), przy czym liczba zgonów
kobiet z tego powodu zwikszyła si a o 21%,
o 4% liczba zgonów z powodu chorób wtroby (do 6.843 w 2006r. z 6.596 w 2005r),
przy czym liczba zgonów kobiet z tego powodu wzrosła o 7%,
o 7% liczba zgonów z powodu zatru alkoholem (z 1.724 w 2005r do 1.851 w 2006r.),
przy czym liczba zgonów kobiet z tego powodu zwikszyła si a o 24%!
Wzrost powyszych wskaników jest efektem rosncego w Polsce od 2003r. spoycia
alkoholu, zwłaszcza napojów spirytusowych oraz potwierdzeniem zmieniajcych si na
niekorzy wzorów picia kobiet.
Koszt leczenia chorób spowodowanych przez alkohol został wyceniony w pastwach Unii
Europejskiej w 2003 roku na 17 mld €. Dodatkowe 5 mld € wydaje si na leczenie i
zapobieganie szkodliwemu uywaniu alkoholu i uzalenieniu 6.
Alkohol etylowy zawarty w winie, piwie jak i wódce spoywany przez kobiet w ciy
wpływa negatywnie na rozwój płodu a w dalszej konsekwencji na całe ycie człowieka.
4
Badania wykonane przez Fundacj Centrum Badania Opinii Społecznych w Warszawie w 2008 r. na zlecenie
PARPA pt. „Wzory konsumpcji alkoholu w Polsce”
5
Dane PZH za 2006 rok.
6
Anderson P., Baumberg B. (2006) Alcohol in Europe. London: Institute of Alcohol Studies (2006). Polskie
wydanie: Alkohol w Europie, Wyd. Parpamedia, 2007
44
Najpowaniejszym uszkodzeniem płodu zwizanym ze spoywaniem alkoholu przez ciarn

matk jest płodowy zespół alkoholowy (PZA, ang. Fetal Alcohol Syndrome, FAS). Wyniki
ogólnopolskich bada ankietowych przeprowadzone na zlecenie PARPA przez CBOS w 2008
r. wskazuj, e wiadomo zagroe wynikajcych ze spoywania alkoholu przez kobiety w
ciy dla zdrowia ich dzieci wzrasta. Moe by to nastpstwem prowadzonej w 2007 roku
przez Pastwow Agencj Rozwizywania Problemów Alkoholowych kampanii edukacyjnej
„Cia bez alkoholu”. Porównanie wyników bada z 2008 i 2005 roku ukazuje równie
podan zmian zachowa. W grupie kobiet, które kiedykolwiek były w ciy obecnie do
spoywania alkoholu w tym okresie przyznało si 12% kobiet, podczas gdy w 2005 roku
takich kobiet było 16,5%. W okresie ciy alkohol pij czciej kobiety młodsze, majce
wysze wykształcenie oraz takie, które spoywaj rednio ponad 6 l. czystego alkoholu
rocznie. (Wicej na temat FAS w rozdziale V – Zaburzenia zdrowotne i rozwojowe dzieci z
rodzin alkoholowych).
2.2 Profilaktyka problemów alkoholowych dorosłych
Rozpoznawanie osób pijcych alkohol w sposób ryzykowny i szkodliwy jest wanym

zadaniem stojcym przed personelem medycznym podstawowej opieki zdrowotnej.
Prowadzenie wobec pacjentów podstawowej opieki zdrowotnej bada przesiewowych
i udzielenie osobom z grupy ryzyka porady majcej na celu skłonienie ich do zmniejszenia
spoycia alkoholu do poziomu uwaanego za bardziej bezpieczny dla zdrowia jest bardzo
efektywnym sposobem ograniczania szkód zdrowotnych powstajcych na skutek picia
alkoholu. wiatowa Organizacja Zdrowia opracowała proste w uyciu narzdzie przesiewowe
wobec osób pijcych ryzykownie i szkodliwie tj. test AUDIT (Test Rozpoznawania Zaburze
Zwizanych z Piciem Alkoholu; ang. Alcohol Use Disorders Identification Test) oraz róne
jego warianty. Udzielenie osobom pijcym ryzykownie i szkodliwie porady dotyczcej
ograniczenia spoywania alkoholu jest nazywane „krótk interwencj”. Krótka interwencja
przynosi efekt w stosunku do jednego na omiu pacjentów, wobec których j podjto. Krótka
interwencja stosowana w podstawowej opiece zdrowotnej wobec osób pijcych ryzykownie
i szkodliwie naley do najtaszych sporód wszystkich interwencji medycznych
prowadzcych do zmiany zachowa i odzyskiwania zdrowia. Pomimo jej wysokiej
efektywnoci, jest rzadko włczana do rutynowego postpowania klinicznego przez personel
podstawowej opieki zdrowotnej.
Płodowy zespół alkoholowy rzadko jest rozpoznawany z uwagi na brak odpowiedniego
przygotowania grup zawodowych zajmujcych si opiek nad matk i dzieckiem (m.in.
wyniki bada własnych Instytutu Matki i Dziecka). Niska jest wiadomo zarówno wród
kobiet jak i lekarzy, dotyczca toksycznego wpływu alkoholu na płód. Z danych PARPA
wynika 7, e niemal dwie trzecie kobiet w ciy nie było nigdy ostrzeganych przez lekarza o
szkodliwoci picia alkoholu. I cho odsetek kobiet, które otrzymały od lekarzy takie
ostrzeenie wzrasta, to usłyszało je tylko 28% ciarnych kobiet. W porównaniu z 2005
rokiem zmalała liczba przypadków, kiedy lekarze rekomendowali picie alkoholu w ciy
swoim pacjentkom (z 2,4% do 1,4%). Konieczne jest promowanie dalszych działa
edukacyjnych ukierunkowanych na ograniczenie zjawiska picia alkoholu przez kobiety w
ciy, midzy innymi poprzez edukacj rodowiska medycznego.
7
Badania wykonane przez Fundacj Centrum Badania Opinii Społecznych w Warszawie w 2008 r. na
zlecenie PARPA pt. „Wzory konsumpcji alkoholu w Polsce”
45
2.2.1 Profilaktyka problemów alkoholowych wród dorosłych w działaniach

samorzdów gminnych
W ramach działa profilaktycznych z zakresu wczesnego rozpoznawania i krótkiej

interwencji samorzdy gminne finansuj szkolenia lekarzy i pielgniarek oraz innych
pracowników opieki zdrowotnej. Od 2002 roku liczba gmin realizujcych takie szkolenia
systematycznie zmniejsza si. W 2007 roku zaledwie 48 gmin sprawozdało tak działalno.
Zmniejsza si take liczba lekarzy i pielgniarek, które uczestnicz w takich szkoleniach i
jednoczenie przybywa przeszkolonych przedstawicieli innych zawodów (psychologów,
pracowników socjalnych, terapeutów itp.).
Rok Liczba gmin Przeszkoleni Uczestniczce Inni Przeszkoleni

realizujcych lekarze pielgniarki przeszkoleni razem
szkolenia z
zakresu
rozpoznawania i
krótkiej
interwencji
2002 137 399 666 807 1.872
2003 82 791 621 701 2.113
2004 80 919 370 525 1.814
2005 60 589 336 329 1.254
2006 47 313 320 312 945
2007 48 147 218 635 1000
2.2.2 Profilaktyka problemów alkoholowych wród dorosłych w działaniach

samorzdów wojewódzkich
Ze sprawozda nadesłanych z urzdów marszałkowskich wynika, e jedynie samorzdy

województwa małopolskiego i wielkopolskiego podjły działania z zakresu wczesnego
rozpoznawania problemów alkoholowych i interwencji wobec pacjentów podstawowej opieki
zdrowotnej. W województwie małopolskim przeprowadzono 3 szkolenia dla w sumie 45
lekarzy i pielgniarek, a w województwie wielkopolskim - 2 szkolenia dla 109 lekarzy i
pielgniarek.
W ramach wojewódzkich programów profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych
14 samorzdów wojewódzkich zaangaowanych było w mniejszym bd wikszym stopniu w
ogólnopolsk kampani „Cia bez alkoholu”. W 10 województwach podjto działania
edukacyjne z zakresu profilaktyki uszkodze płodu wywołanych spoywaniem alkoholu przez
kobiet w ciy, które były bezporednio skierowane do pracowników słuby zdrowia –
pielgniarek, lekarzy, terapeutów uzalenie, psychologów. W województwie kujawsko-
pomorskim odbyła si debata konferencyjna z udziałem pracowników słuby zdrowia. W
województwie lubuskim działania kampanijne objły m.in. dystrybucj materiałów słucych
edukacji i promowaniu abstynencji w czasie ciy - broszury, ulotki oraz materiały
informacyjne o płodowym zespole alkoholowym (FAS) dla lekarzy, które rozpowszechniono
w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej (poz), w szpitalach, w przychodniach oraz
poradniach ginekologiczno-połoniczych. W województwie mazowieckim przeszkolono 145
pielgniarek i lekarzy w zakresie problematyki alkoholowej, ze szczególnym uwzgldnieniem
szkodliwoci uywania alkoholu przez kobiety w ciy. W województwie opolskim
46
przekazano personelowi medycznemu i pacjentom materiały kampanijne (broszury, ulotki,

plakaty, filmy edukacyjne) rozpowszechniajc je m.in. w: w placówkach poz, w poradniach
ginekologiczno-połoniczych, w 3 szpitalach wojewódzkich i 1 szpitalu powiatowym.
Ponadto problematyka dotyczca kampanii została przedstawiona podczas narady
ordynatorów oddziałów ginekologiczno-połoniczych i noworodkowych z województwa
opolskiego – uczestnikom wrczono materiały kampanijne. Regionalny Orodek Polityki
Społecznej w Białymstoku (województwo podlaskie) zrealizował programy profilaktyczno-
edukacyjne ukierunkowane na podniesienie wiadomoci ogółu społeczestwa nt. zachowa
ryzykownych w kontekcie uywania alkoholu, a take podjł przedsiwzicia majce na celu
wzmocnienie wartoci rodzinnych w kontekcie naturalnych mechanizmów chronicych
przed zachowaniami ryzykownymi. W województwie pomorskim dofinansowano seminarium
nt. płodowego zespołu alkoholowego skierowane m.in. do lekarzy i pielgniarek oraz
przekazano plakaty kampanijne m.in. przychodniom poz, gabinetom ginekologiczno-
połoniczym, orodkom i poradniom terapii uzalenie. W województwie lskim w ramach
otwartego konkursu ofert na realizacj zada publicznych w obszarze profilaktyki
i rozwizywania problemów alkoholowych zorganizowana została „Konferencja naukowa
FAS i FAE – propagowanie wiedzy na temat alkoholowego zespołu płodowego (FAS) i
alkoholowych uszkodze płodu (FAE)” w której udział wzili m.in. lekarze. W
województwie wielkopolskim w trakcie 2 szkole dla 109 pracowników słuby zdrowia w
zakresie stosowania wczesnego rozpoznania problemów alkoholowych i interwencji wobec
pacjentów poz zrealizowane zostały tematy zwizane z ogólnopolsk kampani „Cia bez
alkoholu” oraz FAS. W województwie małopolskim wraz z Collegium Medicum UJ m.in.
zorganizowano dla ok. 300 pracowników słuby zdrowia (w tym lekarzy i pielgniarek) oraz
studentów medycyny, warsztaty w ramach kampanii „Cia bez alkoholu”. W woj.
witokrzyskim rozdystrybuowano „Materiały Informacyjne o Płodowym Zespole
Alkoholowym FAS dla lekarzy”, ulotki, plakaty. W województwie zachodniopomorskim
zorganizowano sympozjum pod nazw „Cia bez alkoholu” dla pracowników medycznych.
2.3. Profilaktyka problemów alkoholowych wród dorosłych w działaniach urzdów i

instytucji centralnych
Ze sprawozda urzdów wojewódzkich wynika, e wikszo urzdów nie podejmowała

działa w powyszym zakresie (zgodnie z ustaw kompetencyjn zadania z zakresu
profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych zostały przekazane do samorzdów
województw). Mazowieckie Centrum Zdrowia Publicznego (województwo mazowieckie)
w roku 2007 brało czynny udział w ogólnopolskiej kampanii „Cia bez alkoholu” poprzez
m.in. rozpowszechnianie materiałów edukacyjnych na terenie województwa. W
województwie witokrzyskim m.in. kontynuowano działalno utworzonego przy
Wojewodzie witokrzyskim Zespołu ds. Rodziny i Przeciwdziałaniu Uzalenieniom oraz
zorganizowano kolejn edycj witokrzyskich Dni Profilaktyki w których udział wzili
wybitni specjalici zajmujcy si tematyk uzalenie.
Ministerstwo Edukacji Narodowej sfinansowało szkolenia dla osób wytypowanych do
interdyscyplinarnych zespołów koordynujcych działania w obszarze profilaktyki
w strukturach powiatowych. W skład zespołów wchodz przedstawiciele szkół, poradni
psychologiczno-pedagogicznych, policji, pracowników socjalnych, kuratorów sdowych,
słuby zdrowia, organizacji pozarzdowych zajmujcy si działaniami profilaktycznymi
w rodowisku. Ich zadaniem jest m.in. budowanie strategii działa zapobiegawczych
dostosowanych do potrzeb rodowiska, ale przede wszystkim wspólna, komplementarna,
współpraca wszystkich podmiotów.
47
Ministerstwo Obrony Narodowej sprawozdało wykonywanie szeregu działa

profilaktycznych, podejmowanych na wszystkich szczeblach organizacyjnych Sił Zbrojnych,
majcych na celu ograniczanie negatywnego wpływu spoywania alkoholu na poziom
realizacji zada i dyscypliny wojskowej. W zwizku z planem profesjonalizacji Sił Zbrojnych
podjto prace nad modyfikacj opracowanego w resorcie obrony narodowej kompleksowego
programu przeciwdziałania patologiom. andarmeria Wojskowa - we współdziałaniu z
dowódcami jednostek wojskowych realizowała czynnoci ograniczajce dostp ołnierzy do
alkoholu oraz podejmowała działania prewencyjne i osłonowe z zakresu profilaktyki
alkoholowej.
Centralny Zarzd Słuby Wiziennej podległy Ministerstwu Sprawiedliwoci sprawozdał
przeprowadzenie w zakładach karnych i aresztach ledczych 253 programów profilaktyki
uzalenie dla 10 135 osadzonych.
Ministerstwo Spraw Wewntrznych i Administracji sprawozdało prowadzenie szkole dla
personelu medycznego pracujcego w słubie zdrowia resortu w zakresie stosowania metod
wczesnej diagnozy i krótkiej interwencji wobec osób z problemem alkoholowym (w 40
szkoleniach uczestniczyło 548 osób). Zwikszono dostpno do poradnictwa i terapii m.in.
dla funkcjonariuszy i pracowników cywilnych resortu pijcych ryzykownie i szkodliwie. W
255 programach edukacyjno-informacyjnych dotyczcych problemów alkoholowych dla
dorosłych pacjentów ZOZ MSWiA udział wziło 3.037 osób. Cz działa o charakterze
edukacyjno-profilaktycznym, prowadzona była przez pracowników ZOZ MSWiA na terenie
m.in. jednostek Policji, Pastwowej Stray Poarnej oraz Stray Granicznej. Realizowano
program psychoprofilaktyki skutków stresu pourazowego w ramach turnusów antystresowych
dla funkcjonariuszy uczestniczcych w zdarzeniach traumatycznych - trenowano umiejtnoci
konstruktywnego odreagowania napi psychicznych i odrzucenia alkoholu jako metody
redukcji stresu (w roku 2007 w turnusach antystresowych uczestniczyło 544 funkcjonariuszy
resortu). Zorganizowano 21 tematycznych sesji plakatowych, dotyczcych problemów
alkoholowych.
Ministerstwo rodowiska sprawozdało prowadzenie szkole oraz popularyzowanie wród
pracowników resortu zachowa sprzyjajcych właciwemu postpowaniu i przestrzeganiu
abstynencji w miejscu pracy.
Instytut Psychiatrii i Neurologii podległy Ministerstwu Zdrowia wród licznych bada
dotyczcych problematyki alkoholowej zrealizował badanie pt. „Krótkie interwencje
alkoholowe na ostrym dyurze szpitalnym”. Zorganizowano równie II Ogólnopolsk
Konferencj Promocji Zdrowia Psychicznego.
Polskie Radio sprawozdało wzrastajc z roku na rok ilo godzin programów powiconych
problematyce przeciwdziałania alkoholizmowi. W roku 2007 tematyce tej powicono blisko
1772 minut, znalazła ona odzwierciedlenie w reportaach, audycjach cyklicznych i
poradnikowych, a take w biecych informacjach. Polskie Radio we współpracy z policj i
organizacjami pozarzdowymi podjła akcje poza antenowe, jak m.in.: Akcja „Krzy”,
„Sierpie – miesic trzewoci”, „Lato bez procentów”, Midzynarodowa akcja „Alkohol i
narkotyki – nie”.
Telewizja Polska S.A. sprawozdała przeprowadzanie, na antenach ogólnopolskich i
regionalnych, kampanii społecznych majcych na celu „przeciwdziałanie nadmiernemu
spoywaniu alkoholu, unaocznianie skutków naduywania alkoholu, zwłaszcza przez
młodzie i promowanie ycia w trzewoci” . Emitowano audycje bezporednio traktujce o
alkoholizmie bd zawierajce elementy edukacji w zakresie profilaktyki i rozwizywania
problemów alkoholowych.
48
Rozpoznawanie problemów alkoholowych pacjentów i krótka interwencja

w działaniach Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów Alkoholowych
PARPA uczestniczyła w projekcie adresowanym do krajów członkowskich Unii Europejskiej

pod nazw „PHEPA II – Project on disseminating brief interventions on alcohol problems
Europe wide”. Projekt ten ma na celu kontynuacj działa zmierzajcych do upowszechnienia
metody wczesnej diagnozy i krótkiej interwencji wród profesjonalistów podstawowej opieki
zdrowotnej w krajach członkowskich UE, wobec osób pijcych ryzykownie i szkodliwie.
PARPA w ramach uczestnictwa w tym projekcie zorganizowała spotkanie powicone
upowszechnianiu metod wczesnego rozpoznawania i krótkiej interwencji w podstawowej
opiece zdrowotnej. W spotkaniu wzili udział m.in. przedstawiciele Stowarzyszenia Lekarzy
Rodzinnych, Instytutu Psychiatrii i Neurologii, Naczelnej Izby Lekarskiej, Akademii
Medycznej Warszawie. W Istambule (Turcja) odbyło si spotkanie w ramach projektu
PHEPA II, w którym wził udział przedstawiciel PARPA. Spotkanie powicone było
omówieniu przebiegu wdraania drugiej fazy tego projektu. Unia Europejska jest obszarem o
najwikszej liczbie osób regularnie spoywajcych alkohol i majcym najwysze wskaniki
jego spoycia w populacji. Podjcie działa zmierzajcych do obnienia tych wskaników – a
tak jest metoda wczesnej diagnozy i krótkiej interwencji – ma wic ogromne znaczenie dla
poprawy stanu zdrowia jej mieszkaców.
PARPA w 2007 r. nawizała współprac, przekazała materiały i uczestniczyła w konferencji

zorganizowanej przez Instytut Naturalnego Planowania Rodziny wg metody
prof. J. Rotzera. Konferencja dotyczyła m.in. profilaktyki uszkodze płodu zwizanych
z uywaniem alkoholu przez ciarne kobiety. Udział w niej wziło ponad 100 osób z całego
kraju. Szkolenie przeznaczone było przede wszystkim dla osób, bdcych instruktorami
prowadzcymi w poradniach rodzinnych zajcia z zakresu naturalnego planowania rodziny.
49
Rozdział III – Uszkodzenia zdro wia zwizane z uzale nienie m od

alko holu
3.1 Uszkodzenia zdrowia zwizane z uzalenieniem od alkoholu
Posługujc si wskanikami europejskimi oraz wynikami polskich bada społecznych liczb
osób uzalenionych w Polsce mona oszacowa na ok. 860 tys.8 (w tym: ok. 707 tys. to
mczyni i ok. 153 tys. to kobiety).
Uzalenienie jest zaburzeniem bio–psycho–społecznym. Przyczynia si do rozwoju szeregu

powanych chorób (s to midzy innymi stłuszczenie, zapalenie wtroby, marsko wtroby ,
alkoholowe zespoły psychoorganiczne, zapalenie trzustki, przewlekłe psychozy alkoholowe,
zespół Wernickego-Korsakowa, napady drgawkowe abstynencyjne czy polineuropatia
obwodowa) oraz powoduje dezorganizacj ycia społecznego osób uzalenionych i ich
rodzin. Istnieje wysoka zaleno midzy uzalenieniem od alkoholu a bezrobociem, niszym
statusem socjoekonomicznym, wypadkami i przemoc interpersonaln.
3.2 Podstawy prawne i organizacja systemu lecznictwa odwykowego
Podstaw prawn systemu lecznictwa odwykowego w Polsce stanowi:

1. Ustawa o wychowaniu w trzewoci w art. 21 oraz
2. Rozporzdzenie Ministra Zdrowia w sprawie organizacji, kwalifikacji personelu, zasad
funkcjonowania i rodzajów zakładów lecznictwa odwykowego oraz udziału innych
zakładów opieki zdrowotnej w sprawowaniu opieki nad osobami uzalenionymi od
alkoholu z dnia 31 grudnia 1999 roku (Dz. U. z 2000 r. Nr 3, poz. 44, z pón. zm.)
zwanego dalej „rozporzdzeniem”.
Na podstawie ww. aktów prawnych:
Leczenie odwykowe osób uzalenionych od alkoholu odbywa si wyłcznie w
publicznych bd niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej i jest bezpłatne,
równie dla osób nieubezpieczonych.
Zasadnicz metod leczenia uzalenienia w zakładach lecznictwa odwykowego
jest psychoterapia uzalenienia, natomiast postpowanie medyczne ma wymiar
wspomagajcy psychoterapi i jest nakierowane głównie na leczenie
alkoholowych zespołów abstynencyjnych, farmakologiczne wsparcie
psychoterapii, diagnostyk szkód wynikajcych z uywania alkoholu i
kierowanie osób wymagajcych leczenia somatycznego do leczenia
specjalistycznego.
Leczenie uzalenienia jest dobrowolne, za wyjtkiem sytuacji sdowego
zobowizania do leczenia, które zostały okrelone w art. 24 ustawy o
wychowaniu w trzewoci (tzn. sdowego zobowizania do leczenia
odwykowego).
System leczenia osób uzalenionych od alkoholu zorganizowany jest odrbnie
od systemu leczenia osób uzalenionych od innych substancji psychoaktywnych,
8
Dane to dotycz tylko osób pełnoletnich. Anderson P., Baumberg B. (2006) Alcohol in Europe.
London: Institute of Alcohol Studies (2006). Polskie wydanie: Alkohol w Europie, Wyd. Parpamedia, 2007,
Badania wzorców spoywania alkoholu PBS 2005 na zlecenie PARPA
50
cho w ramach obu systemów moliwe jest leczenie osób uzalenionych od

kilku substancji (uzalenienia mieszane).
Rozporzdzenie okrela:
typy zakładów lecznictwa odwykowego i ich zadania,
kwalifikacje personelu zatrudnionego w placówce odwykowej,
zasady ich współdziałania z instytucjami publicznymi i organizacjami
społecznymi.
W systemie lecznictwa odwykowego w Polsce funkcjonuj 4 typy zakładów:

ambulatoryjne: przychodnie/poradnie terapii uzalenienia od alkoholu
i współuzalenienia;
dzienne oddziały terapii uzalenienia od alkoholu (DOTUA);
całodobowe oddziały terapii uzalenienia od alkoholu (COTUA);
oddziały leczenia alkoholowych zespołów abstynencyjnych (OLAZA).
W ostatnich latach ubywa placówek leczcych wyłcznie osoby uzalenione od alkoholu,

przybywa za placówek (ambulatoryjnych i całodobowych) przyjmujcych zarówno osoby
uzalenione od alkoholu, jak i od innych substancji psychoaktywnych. S to poradnie i
oddziały leczenia uzalenie. Poradnie i oddziały leczenia uzalenie stanowi wspólny
obszar działa lecznictwa alkoholowego i narkomaskiego. W systemie opieki
psychiatrycznej liczba osób z zaburzeniami wynikajcymi z zaywania alkoholu jest 5,5 razy
wysza ni liczba osób z zaburzeniami wynikajcymi z zaywania narkotyków (244 233 v 42
987).
3.3 Dostpno wiadcze dla osób uzalenionych od alkoholu
Porównanie danych Instytutu Psychiatrii i Neurologii oraz Pastwowej Agencji

Rozwizywania Problemów Alkoholowych w zakresie iloci placówek lecznictwa
odwykowego przedstawia si nastpujco:
Dane IPiN9 Dane PARPA10
Liczba Liczba łóek Liczba placówek Liczba placówek
placówek w 2006 w 2007
poradnie odwykowe i leczenia 388 X 429 463
uzalenie
dzienne oddziały terapii 53 529 55 66
uzalenienia od alkoholu
całodobowe oddziały terapii 88 3.270 83 82

uzalenienia od alkoholu i
oddziały leczenia uzalenie
oddziały leczenia alkoholowych 54 1.066 52 56
zespołów abstynencyjnych
(detoksykacyjne)
9
Dane na podstawie Rocznika Statystycznego Instytutu Psychiatrii i Neurologii 2006,
10
Baza adresowa zakładów lecznictwa odwykowego prowadzona przez Pastwow Agencj Rozwizywania
Problemów Alkoholowych we współpracy z Wojewódzkimi Orodkami Terapii Uzalenienia od Alkoholu i
Współuzalenienia. Placówki umieszczone w bazie PARPA (zarówno ambulatoryjne, jak i całodobowe) s
zweryfikowane jako przyjmujce do leczenia osoby uzalenione od alkoholu, podczas gdy w przypadku
oddziałów terapii uzalenie, jak i poradni leczenia uzalenie figurujcych w rejestrach NFZ oraz IPiN nie ma
pewnoci, czy w grupie tej nie ma placówek leczcych wyłcznie uzalenienia od innych ni alkohol substancji
psychoaktywnych.
51
Poza statystyk znajduje si cz prywatnych zakładów opieki zdrowotnej i gabinetów, które
nie korzystaj ze rodków publicznych. W grupie placówek sprawozdajcych si do IPiN w
2006 roku na 388 poradni terapii uzalenienia od alkoholu 99% miało zawarty kontrakt z
NFZ, niezalenie od tego, czy były one publiczne (56% placówek ambulatoryjnych) czy
niepubliczne (43%). Podobne proporcje niepublicznych placówek odwykowych wystpuje w
bazie PARPA, gdzie ok. 35% placówek sprawozdajcych si Agencji ma status
niepublicznych ZOZów, w tym: 43% poradni, 33% oddziałów dziennych, 10% całodobowych
oddziałów terapii 2% oddziałów leczenia alkoholowych zespołów abstynencyjnych.
W 2006 r. wskanik rozpowszechnienia zaburze psychicznych spowodowanych uywaniem

alkoholu leczonych w placówkach ambulatoryjnych (439 leczonych na 100 tys. ludnoci w
skali kraju) był wyszy dla populacji miejskiej ni wiejskiej (493 v 230) i zrónicowany
terytorialnie. W poszczególnych województwach kształtował si od 689 - w warmisko-
mazurskim, 616 - w witokrzyskim i 559 w podlaskim do 172 - w lubelskim, 207 - w
małopolskim i 340 - w opolskim. (IPiN)
Wskanik hospitalizacji spowodowanych zaburzeniami alkoholowymi (łcznie z psychozami)

w 2006 roku wyniósł w Polsce 250 na 100 tys. ludnoci i był o 6% wyszy ni w roku
poprzednim. W poszczególnych województwach kształtował si on na poziomie od 172 na
100 tys. w województwie kujawsko-pomorskim, do 367 na 100 tys. w województwie
warmisko-mazurskim. Niszy od redniego w kraju wskanik hospitalizacji wystpował w 7
województwach. Najniszy był (poza kujawsko-pomorskim) w województwach:
małopolskim, zachodniopomorskim, pomorskim i wielkopolskim, za najwyszy (poza
warmisko-mazurskim) pozostawał w województwach: podlaskim, witokrzyskim, lubuskim
i podkarpackim (ródło: IPiN).
Wskaniki rozpowszechnienia hospitalizacji czy leczenia zaburze poalkoholowych w
lecznictwie ambulatoryjnym nie odzwierciedlaj realnych potrzeb zdrowotnych, a s bardziej
wiadectwem dostpnoci wiadcze specjalistycznych w tym obszarze. Dostpno za jest
efektem lokalnej (wojewódzkiej) polityki zdrowotnej przejawiajcej si tworzeniem bazy
poszczególnych typów placówek na terenie województw oraz wynikiem kontraktowania
przez wojewódzkie oddziały NFZ okrelonych rodzajów wiadcze. W tym zakresie w skali
Polski (mimo wyranie zarysowanych rónic) najlepiej jest rozwinite lecznictwo odwykowe
całodobowe, najsłabiej za lecznictwo ambulatoryjne.
Wykonawcami wiadcze w zakresie leczenia odwykowego s:

Specjalici psychoterapii uzalenie (osoby majce certyfikat specjalisty psychoterapii
uzalenie)
Osoby w trakcie programu szkoleniowego w kierunku zdobycia certyfikatu specjalisty
psychoterapii uzalenie
Instruktorzy terapii uzalenie (osoby majce certyfikat instruktorów terapii uzalenie)
Osoby w trakcie programu szkoleniowego w kierunku zdobycia certyfikatu instruktora
psychoterapii uzalenie
Psycholodzy
Lekarze psychiatrzy
Lekarze w trakcie specjalizacji psychiatrycznej
Inni lekarze
Pielgniarki
Inni pracownicy merytoryczni (pracownicy socjalni, instruktorzy terapii zajciowej, itp.)
52
W 2007 roku 548 placówek, które przekazały wypełnione ankiety do bazy PARPA
sprawozdało zatrudnienie 2 714 pracowników merytorycznych, z których 70% miała stał lub
czasow umow o prac, 20% pracowało w oparciu o umowy zlecenie, a 8% zatrudniana była
kontraktowo. Pozostali deklarowali inne formy zatrudnienia.
W grupie pracowników merytorycznych w placówkach lecznictwa odwykowego ponad
połow stanowili terapeuci, w tym:
25% zatrudnionych było na stanowisku specjalisty psychoterapii uzalenie,
19% pracowało jako instruktorzy terapii uzalenie,
19% osób zajmowało stanowiska młodszych asystentów, asystentów i starszych
asystentów (s to osoby z wyszym wykształceniem w trakcie specjalizacji z psychiatrii
lub psychoterapii, zatem na stanowiskach tych zatrudnieni s lekarze i terapeuci w trakcie
szkolenia do uzyskania specjalizacji medycznej lub certyfikatów specjalisty psychoterapii
uzalenie),
11% to lekarze pracujcy na stanowisku specjalistów, za 7% to pielgniarki.
Blisko połowa terapeutów miała wykształcenie psychologiczne.
Wymagania dotyczce szkolenia specjalistów psychoterapii uzalenienia i instruktorów

terapii uzalenienia zostały okrelone na podstawie Rozporzdzenia Ministra Zdrowia
w sprawie organizacji, kwalifikacji personelu, zasad funkcjonowania i rodzajów zakładów
lecznictwa odwykowego w Programie uzyskiwania kwalifikacji zawodowych przez osoby
prowadzce terapi uzalenienia od alkoholu i współuzalenienia w zakładach lecznictwa
odwykowego, opracowanym przez Pastwow Agencj Rozwizywania Problemów
Alkoholowych (PARPA) i Instytut Psychiatrii i Neurologii. Program ten składa si z
nastpujcych etapów:
Etap Pierwszy: szkolenie w zakresie podstawowych umiejtnoci udzielania pomocy
psychologicznej w wymiarze nie mniejszym ni 220 godzin zaj dydaktycznych,
Etap Drugi: szkolenie w zakresie nowoczesnych metod diagnozowania oraz terapii
uzalenienia i współuzalenienia w wymiarze nie mniejszym ni 350 godzin zaj
dydaktycznych,
Etap Trzeci: sta kliniczny w placówce terapii uzalenie w wymiarze nie mniejszym ni 80
godzin roboczych,
Etap Czwarty: poddanie si nadzorowi merytorycznemu (superwizji klinicznej dla celów
szkoleniowych) w wymiarze nie mniejszym ni 70 godzin zaj dydaktycznych.
Certyfikat specjalisty psychoterapii uzalenie i instruktora terapii uzalenie mona
otrzyma po ukoczeniu całego programu szkoleniowego i zdaniu egzaminu
potwierdzajcego nabyt wiedz i umiejtnoci.
W programie szkoleniowym mog uczestniczy osoby, które:
w odniesieniu do programu szkoleniowego w zakresie specjalistów psychoterapii
uzalenie - posiadaj tytuł lekarza medycyny lub tytuł magistra w dziedzinie
pielgniarstwa, psychologii, pedagogiki, resocjalizacji, socjologii, teologii,
filozofii lub nauki o rodzinie,
w odniesieniu do programu szkoleniowego w zakresie instruktorów terapii
uzalenie – posiadaj wykształcenie rednie,
w odniesieniu do szkole Etapu Drugiego s pracownikami lecznictwa
odwykowego lub oddziałów terapeutycznych dla skazanych uzalenionych od
alkoholu.
Na koniec 2007 roku 646 osób legitymowało si certyfikatem specjalistów psychoterapii
uzalenie (wzrost o 18% w porównaniu do 2005 r.), za 231 osób posiadało certyfikat
instruktora terapii uzalenie (wzrost o 15%).
53
3.4 Osoby leczone z powodu zaburze spowodowanych uywaniem alkoholu 11
Zakłady specjalistycznej opieki zdrowotnej dla osób z zaburzeniami spowodowanymi

uywaniem alkoholu (nazywane zakładami lecznictwa odwykowego) s czci systemu
opieki psychiatrycznej. Wikszo pacjentów leczona jest w zakładach lecznictwa
odwykowego. Nie jest to jednak reguła. W 2006 roku 28.105 osób z rozpoznaniem zaburze
spowodowanych uywaniem alkoholu rejestrowana była w poradniach zdrowia
psychicznego, oddziałach psychiatrycznych, w poradniach zdrowia psychicznego dla dzieci i
młodziey oraz w poradniach i oddziałach leczenia zaburze spowodowanych uywaniem
substancji psychoaktywnych.
Osoby leczone z powodu zaburze spowodowanych uywaniem alkoholu stanowiły:
13% wszystkich pacjentów psychiatrycznej opieki ambulatoryjnej, tzn. pacjentów
poradni odwykowych, poradni zdrowia psychicznego i poradni leczenia innych
uzalenie. W tej grupie 19% to pacjenci pierwszorazowi.
25% wszystkich pacjentów psychiatrycznej opieki poredniej (oddziały dzienne).
34% wszystkich pacjentów psychiatrycznej opieki całodobowej, przy czym w grupie
pacjentów hospitalizowanych pierwszorazowo a 43% to osoby z rozpoznaniami
spowodowanymi uywaniem alkoholu.
W porównaniu z 2005 rokiem odsetek pacjentów leczonych z powodu zaburze
spowodowanych uywaniem alkoholu zwikszył si przede wszystkim w oddziałach
dziennych (z 18% do 25%) i całodobowych (z 33% do 34%). Tendencja wzrostowa najsilniej
zarysowała si w grupie pacjentów pierwszorazowych.
W 2006 roku w systemie wszystkich typów placówek zaliczanych do lecznictwa

psychiatrycznego leczono 244.233 osoby z rozpoznaniem zaburze spowodowanych
uywaniem alkoholu , w tym:
167.346 w lecznictwie ambulatoryjnym (178.416 w 2005 r.)
71.775 w opiece całodobowej (66.716 w 2005 r.)
5.112 w opiece dziennej (3.410 w 2005 r.)
Liczba osób leczonych z rozpoznaniem zaburze spowodowanych uywaniem alkoholu (F10)
w systemie placówek zaliczanych do lecznictwa psychiatrycznego zmniejszyła si w
porównaniu z 2005 rokiem o 4.309 osób, przy czym spadek liczby pacjentów odnotowano
wyłcznie w lecznictwie ambulatoryjnym (o 11.070 czyli 6% mniej pacjentów), podczas gdy
w leczeniu dziennym i całodobowym liczba pacjentów w 2006 roku wzrosła (o 5.059 osób
(8%) w opiece całodobowej, o 1.702 osób (50%) w opiece dziennej).
Jednoczenie wzrosła liczba pacjentów leczonych z powodu zaburze spowodowanych
uywaniem alkoholu:
w poradniach zdrowia psychicznego dla dzieci i młodziey – ze 100 w 2005 r.
do 2.027 w 2006 r.
w poradniach leczenia uzalenienia od innych substancji psychoaktywnych –
z 938 w 2005r. do 1.627 w 2006 r.
w poradniach terapii uzalenienia od alkoholu (odwykowych) – ze 147.181
w 2005r. do 149.473 w 2006 r.
Zmniejszyła si natomiast o 19% liczba pacjentów leczonych z powodu zaburze
spowodowanych uywaniem alkoholu w poradniach zdrowia psychicznego (z 30.197 w
2005r. do 24.451 w 2006r.).
11
Dane w rozdziale na podstawie Rocznika Statystycznego Instytutu Psychiatrii i Neurologii 2006.
54
Pacjenci z zaburzeniami spowodowanymi uywaniem alkoholu (F10) w 2006 r. objci byli

opiek ambulatoryjn: w poradniach zdrowia psychicznego (PZP), poradniach odwykowych
(PO) oraz poradniach leczenia uzalenie (PLU) od innych substancji psychoaktywnych
(łcznie) z powodu nastpujcych szczegółowych rozpozna:
Rozpoznania szczegółowe w ramach F10 Liczba leczonych ogółem Odsetek leczonych
ogółem
Ostre zatrucia F10.0 9.506 5,7
Uywanie szkodliwe F10.1 7.306 4,4
Zespół uzalenienia F10.2 139.263 83,2
Zespół abstynencyjny bez majaczenia F10.3 5.781 3,5
Zespól abstynencyjny z majaczeniem F10.4 589 0,4
Zaburzenia psychotyczne (bez majaczenia) F10.5 1.481 0,9
Zespól amnestyczny F10.6 393 0,2
Inne zaburzenia psychiczne F10.7, F10.8, F10.9 766 1,8
Pacjenci z zaburzeniami spowodowanymi uywaniem alkoholu (F10) w 2006 r. objci

byli opiek dzienn z powodu nastpujcych szczegółowych rozpozna:

ogółem
F10.0, F10.1 13 0,3%
F10.2, F10.3 4.989 99,0%
F10.4,F10.5, F10.6 7 0,1%
F10.7, F10.8, F10.9 25 0,6%
Pacjenci z zaburzeniami spowodowanymi uywaniem alkoholu (F10) w 2006 r. objci

byli opiek całodobow z powodu nastpujcych szczegółowych rozpozna:

ogółem
F10.0 1.575 2%
F10.2, F10.3 53.879 75%
F10.4,F10.5, F10.6 10.305 14%
F10.7, F10.8, F10.9 6.016 9%
W grupie osób leczonych ambulatoryjnie z powodu zaburze wynikajcych z uywania

alkoholu współwystpujce rozpoznania uzalenienia od innych substancji psychoaktywnych
(F11-F19) wystpowało u 3% pacjentów. Znacznie czciej, bo u 15% pacjentów leczonych z
powodu uywania substancji psychoaktywnych, wystpowało współistniejce uzalenienie od
alkoholu. W poradniach odwykowych leczyło si 4.049 pacjentów z rozpoznaniem zaburze
wynikajcych z uywania wyłcznie innych ni alkohol substancji psychoaktywnych, za w
poradniach leczenia zaburze spowodowanych zaywaniem substancji psychoaktywnych
leczono 1.627 osób z rozpoznaniem wyłcznie zaburze wynikajcych z uywania alkoholu.
Z powodu rodzinnych obcie naduywaniem alkoholu (midzy innymi współuzalenienia)

w placówkach ambulatoryjnych leczono 36.961 osób.
55
Struktura płci, miejsca zamieszkania i wieku osób leczonych z powodu zaburze przedstawia
si nastpujco (w odsetkach):
płe miejsce wiek

zamieszkania
M K miasto wie do 18 lat 19-29 30-64 65 lat i
wicej
poradnie 79 21 76 24 0,7 15 81 3,3
oddziały dzienne 73 27 84 16 0,3 11 87,5 1,2
oddziały całodobowe 86 14 68 32 0,3 9,2 87,5 3
We wszystkich kategoriach rozpozna F10 dominuj mczyni. Udział mczyzn i kobiet w

poradniach leczenia zaburze spowodowanych uywaniem alkoholu wynosił 625 v. 173 na
100tys. ludnoci, co oznacza, e leczono 3,6 razy mniej kobiet ni mczyzn. Wskanik
hospitalizacji mczyzn z powodu zaburze alkoholowych wyniósł 335 na 100 tys., za
kobiet 51 na 100 tys. (prawie siedmiokrotnie mniej). Zarówno wród mczyzn, jak i wród
kobiet wskanik ten zwikszył si w porównaniu z ubiegłym rokiem, przy czym w grupie
kobiet wzrósł o 11%, a w grupie mczyzn o 7%. W grupie pacjentów pierwszorazowych
wskanik hospitalizacji mczyzn z powodu zaburze alkoholowych był prawie
szeciokrotnie wyszy ni wród kobiet. Dane te ilustruj zjawisko narastania problemów
zdrowotnych kobiet bdcych efektem rosncego spoycia przez nie alkoholu. Zgodnie z
szacunkami Komisji Europejskiej proporcja uzalenionych mczyzn do uzalenionych
kobiet wynosi w Europie 1:5, zatem dane IPiN potwierdzaj, e proporcja ta jest zachowana
w leczeniu zaburze wynikajcych ze spoywania alkoholu. Jednak faktem jest, e
zdecydowanie rzadziej docieraj one do wiadcze oddziałów całodobowych.
Dominujc wiekow grup pacjentów s osoby w wieku 30-64 lata. Liczba pacjentów do 18
roku ycia z rozpoznaniem zaburze wynikajcych z uywania alkoholu nie zwikszyła si w
porównaniu z rokiem poprzednim (1.242 osób leczyło si w poradniach, 18 - w oddziałach
dziennych i 222 w oddziałach całodobowych). Wród najmłodszych połowa to osoby
uzalenione od alkoholu, połowa za – to pijcy szkodliwie.
W placówkach lecznictwa odwykowego w 2006 r. zarejestrowanych było 226.360 osób z

rozpoznaniem zaburze spowodowanych uywaniem alkoholu.
Liczba pacjentów leczonych w rónych typach placówek lecznictwa odwykowego
z rozpoznaniem zaburze zwizanych z uywaniem alkoholu w latach 2001-2006 przedstawia
si nastpujco:
typ placówki 2001 2002 2003 2004 2005 2006

% % %
ambulatoryjne 117.350 127.983 134.639 147.635 69,3 147.181 67,7 149.473 66
oddziały dzienne 1.896 2.701 2.971 2.972 1,4 3.410 1,6 5.112 2,3
oddziały 51.698 57.134 58.323 62.374 29,3 66.716 30,7 71.775 31,7
całodobowe
razem 170.944 187.818 195.933 212.981 100 217.307 100 226.360 100
Tabela ukazuje znaczce zwikszenie si liczby pacjentów zakładów lecznictwa

odwykowego we wszystkich typach placówek leczenia uzalenienia od alkoholu do roku
2004. W lecznictwie ambulatoryjnym przybyło w latach 2001-2004 ponad 43.000 pacjentów
(wzrost o 1/3), w całodobowej opiece przybyło ich 13.000 (wzrost o 28%). W 2006 roku
ogólna liczba pacjentów odwykowych wzrosła o 9053 osoby (4,2%). Niepokojcym
56
zjawiskiem jest malejca proporcja osób leczonych w poradniach wobec widocznego wzrostu
odsetka pacjentów hospitalizowanych w oddziałach całodobowych.
3.5. Finansowanie lecznictwa odwykowego
3.5.1 Dane Narodowego Funduszu Zdrowia
wiadczenia w zakresie leczenia uzalenienia od alkoholu i współuzalenienia finansowane

s ze rodków publicznych na podstawie umów zawieranych przez zakłady opieki zdrowotnej
z Narodowym Funduszem Zdrowia. Dotychczasowe finansowanie wiadcze w zakresie
terapii uzalenienia od alkoholu przez NFZ nie sprzyjało rozwojowi ofert terapeutycznych.
Analiza danych wiadczy o:
Ograniczaniu limitów wiadcze, braku finansowania wszystkich wiadcze
wykonanych poza zakontraktowanymi limitami (niezaspokojenie popytu),
Niskich cenach wiadcze (zrónicowanie midzy oddziałami i w obrbie
oddziałów),
Cenach wiadcze nieadekwatnych do ich jakoci,
Wzrocie rodków przeznaczanych na lecznictwo całodobowe kosztem rodków
przekazywanych na lecznictwo ambulatoryjne,
Zmiennoci zasad i wymiaru finansowania wiadcze w kolejnych latach.
Powysza polityka skutkuje ograniczeniem dostpnoci pacjentów uzalenionych i członków

ich rodzin do wysokiej jakoci wiadcze w zakresie leczenia uzalenienia od alkoholu, a w
szczególnoci: likwidacj niektórych placówek, zmniejszaniem zatrudnienia pracowników
merytorycznych, skracaniem czasu pracy placówek i specjalistów, jakociowym osłabieniem
ofert terapeutycznych.
Ogólne wartoci kontraktów zakładów lecznictwa odwykowego w latach 2004–2007roku
wynosiły:
typ placówki 2004 2005 2006 2007

wartociowo % wartociowo % wartociowo % wartociowo w %
w zł w zł w zł zł
wiadczenia 41.114.335,36 27,94 40.246.912,28 25,46 40.645.211,04 23,37 41.569.018,37 23,73
ambulatoryjne
wiadczenia w oddziale 6.646.541,89 4,52 7.216.840,22 4,56 11.766.232,08 6,76 10.479.074,13 5,98
dziennym
stacjonarnym
RAZEM 147.160.170,28 100 158.112.730,59 100 173.941.743,90 100 175.211.644,28 100
Tabela ilustruje nierównomierny wzrost rodków na wiadczenia zdrowotne w

poszczególnych typach placówek lecznictwa odwykowego, czego konsekwencj jest
najgorsza kondycja finansowa placówek ambulatoryjnych. wiadczy o tym nie tylko
proporcja rodków kierowanych do poradni (w puli wszystkich rodków przeznaczanych na
wiadczenia odwykowe), ale równie niewielki przyrost kwotowy (mimo rosncej liczby
pacjentów i podmiotów realizujcych wiadczenia). Mimo stosunkowo lepszego
finansowania całodobowych oddziałów terapii, czas oczekiwania na przyjcie wynosi od
kilku dni do kilkunastu tygodni (do kilku miesicy dla osób sdownie zobowizanych do
leczenia). W placówkach ambulatoryjnych nie czeka si na wiadczenia, w oddziałach
57
dziennych najczciej czas oczekiwania nie przekracza kilku dni, a w oddziałach leczenia
alkoholowych zespołów abstynencyjnych pacjenci przyjmowani s natychmiast.
Analiza kontraktów w poszczególnych typach zakładów lecznictwa odwykowego w 2007

roku przedstawia si nastpujco:
typ placówki Nr rednia Liczba Kwota Kwota pełne Liczba

kodu warto wiadcze zapłacone wykonanie placówek
resortowego jednostki rozliczone
rozliczeniowej wykonanie
(punktu)
Poradnia leczenia 1740 7,14 387.253 12.047.258 12.741.699 148
uzalenie
Poradnia terapii 1744 7,22 933.643 30.885.278 33.480.383 280
uzalenienia od
alkoholu i
współuzalenienia
Poradnia terapii 1743 7,67 2.226 93.646 107.492 6
uzalenie od alkoholu
dla dzieci i młodziey
Oddział leczenia 4740 7,90 213.199 19.495.416 19.421.347 12
uzalenie
OLAZA 4742 7,80 318.284 39.424.493 40.267.478 61
(detoksykacyjny)
Całodobowy oddział 4744 7,85 742.994 65.823.589 66.275.152 54
Terapii Uzalenienia od
Alkoholu
Dzienny oddział Terapii 2712 7,45 158.249 8.636.085 8.925.186 56
Uzalenienia od
Alkoholu
Orodek leczenia 2740 8,27 20.377 2.100.581 2.293.722 10
uzalenie bliej
niescharakteryzowanych
RAZEM 178.506.346 183.512.459 627
3.5.2. Wspieranie placówek lecznictwa odwykowego przez samorzdy
Samorzd gminny
W ramach gminnych programów profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych
samorzdy gmin „zwikszaj dostpno pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób
uzalenionych od alkoholu” oraz „udzielaj rodzinom, w których wystpuj problemy
alkoholowe pomocy psychologicznej i prawnej, a w szczególnoci pomocy przed przemoc
w rodzinie” (art. 4 p.1 i 2).
Analiza wsparcia lecznictwa odwykowego ze strony samorzdów gmin w 2007 roku
pokazuje, e łczna wysoko rodków przeznaczonych na dofinansowanie lecznictwa
odwykowego w ramach GPPiRPA wynosiła 37.595.432 zł i była nisza w porównaniu z 2006
rokiem o 490.290 zł. Wydatki te stanowiły ponad 11% wszystkich rodków przeznaczonych
przez gminy w 2007 roku na realizacj zada gminnych programów profilaktyki i
rozwizywania problemów alkoholowych.
W ogólnej kwocie przekazanych rodków dominowały wydatki na programy
terapeutyczne (62%). Znacznie mniejszy był łczny udział wydatków na szkolenia dla
pracowników lecznictwa odwykowego, inwestycje, remonty, zakup doposaenia dla
placówek (38%). Analiza szczegółów działalnoci samorzdów w zakresie wspierania
lecznictwa odwykowego pokazuje, e 623 (26%) gmin finansowało dojazd osób
uzalenionych na terapi do placówki leczenia uzalenienia, 355 (15%) zakupiło materiały
58
edukacyjne dla pacjentów i pracowników placówek. Tylko 321 gmin (14%) finansowało
dodatkowe zajcia terapeutyczne w placówkach odwykowych, 193 gminy (8%) zakupiło
doposaenie placówek lecznictwa odwykowego, za 187 (8%) gmin dofinansowywało
szkolenie zawodowe pracowników tych placówek. Ponad połowa (55%) gmin nie
przekazała w 2007 roku adnych rodków na lecznictwo odwykowe.
W 2007 spadła o 10% w porównaniu z rokiem poprzednim liczba punktów konsultacyjnych

dla osób z problemem alkoholowym. W 2.380 gminach działały 1.884 punkty, które objły
konsultacjami i poradnictwem łcznie 200.343 osób uzalenionych od alkoholu. Punkty
konsultacyjne nie maj prawa prowadzi leczenia osób uzalenionych. Ich zadaniem jest
rozpoznawanie problemów alkoholowych osób zgłaszajcych si z powodu problemów
wynikajcych ze spoywania alkoholu, motywowanie do podjcia profesjonalnej
psychoterapii uzalenienia i kierowanie do lecznictwa specjalistycznego (odwykowego). Na
działanie punktów konsultacyjnych samorzdy gmin przeznaczyły w 2007 roku kwot
18.678.593,55 zł.
W porównaniu z 2006 rokiem zmalała liczba gmin, które współpracowały w ramach poprawy
dostpnoci do lecznictwa odwykowego z innymi gminami (z 419 do 388), z samorzdem
powiatu (z 398 do 322) oraz z samorzdem województwa (ze 136 do 110).
Powysze dane wiadcz o tym, e zaangaowanie (finansowe i organizacyjne) samorzdów

gmin w zadania na rzecz dostpnoci nowoczesnego lecznictwa odwykowego z roku na rok
maleje.
Samorzd wojewódzki
W ramach zada wojewódzkich programów profilaktyki i rozwizywania problemów

alkoholowych samorzdy wojewódzkie realizuj „leczenie, rehabilitacj i reintegracj osób
uzalenionych od alkoholu” (art. 2, ust. 1, p. 5).
W kadym województwie zostały powołane Wojewódzkie Orodki Terapii Uzalenienia od
Alkoholu i Współuzalenienia (WOTUW), na które nałoono liczne obowizki
pozalecznicze. Nale do nich:
Udzielanie konsultacji specjalistycznych dla zakładów lecznictwa odwykowego na
terenie województwa
Koordynacja pracy zakładów lecznictwa odwykowego na terenie województwa
Działalno metodyczno-organizacyjna w zakresie zbierania i opracowywania danych
statystycznych dotyczcych rozpowszechnienia uzalenienia od alkoholu i zwizanych
z nim problemów oraz lecznictwa odwykowego na terenie województwa oraz ocena
tych danych,
Inicjowanie i prowadzenie działa podnoszcych kwalifikacje zawodowe
pracowników merytorycznych zatrudnionych w lecznictwie odwykowym oraz osób
współdziałajcych z zakładami lecznictwa odwykowego w realizacji zada
programowych, w tym organizowanie stay i szkole.
Na kierowników/dyrektorów Wojewódzkich Orodków Terapii Uzalenienia od Alkoholu i
Współuzalenienia nałoono zadania podobne do zada wojewódzkich konsultantów w
rónych dziedzinach medycyny.
Rzeczywisty poziom realizacji zada pozaleczniczych jest bardzo róny w poszczególnych

województwach. Zaley on midzy innymi od organizacyjnej i finansowej samodzielnoci
WOTUWów jako zakładów opieki zdrowotnej, od poziomu finansowania działa
59
pozaleczniczych przez WOTUWy z puli rodków Urzdów Marszałkowskich oraz od

aktywnoci i zaangaowania w prac na rzecz lecznictwa odwykowego w województwie
kierowników WOTUWów.
Wszystkie WOTUWy, poza witokrzyskim i zachodniopomorskim (wg deklaracji ich

kierowników/dyrektorów) otrzymały w roku 2007 dofinansowanie na realizacj zada
pozaleczniczych. Ogólna kwota przekazanych rodków była w 2007 roku znaczco wysza
od kwoty przyznanej WOTUWom w roku poprzednim, jednak była ona nadal o ponad 10%
nisza od kwoty, któr WOTUWy otrzymały od Urzdów Marszałkowskich w 2005 roku na
realizacj zada w zakresie rozwoju i modernizacji lecznictwa odwykowego na terenie
swoich województw.
W poszczególnych województwach kwoty dofinansowania zada pozaleczniczych wynosiły:
Województwo 2005 2006 2007

Dolnolskie 14.000 4.500 23.000
kujawsko-pomorskie 5.000 - 32.800
Lubelskie 7.300 58.818 20.000
Lubuskie 29.800 29.000 40.000
Łódzkie 3.160 - 22.130
Małopolskie 215.000 222.879 377.404
Mazowieckie 200.000 100.000 150.000
Opolskie 5.000 30.000 25.500
Podkarpackie 20.000 42.000 10.000
podlaskie 71.650 48.245 51.440
pomorskie 20.000 22.000 60.000
lskie 58.138 59.027 45.237
witokrzyskie 18.011 14.850 -
warmisko-mazurskie 110.452 2.000 126.716
Wielkopolskie 18.459 14.320 40.000
Zachodniopomorskie 317.308 20.200 -
Razem 1.113.278 667.839 1.024.236
W ramach zada pozaleczniczych finansowanych przez samorzdy województw WOTUWy

realizowały najczciej:
narady dla przedstawicieli placówek lecznictwa odwykowego w województwie,
konsultacje placówek lecznictwa odwykowego,
specjalistyczne opinie, rekomendacje dla instytucji, w tym NFZ,
prowadzenie list adresowych placówek lecznictwa odwykowego i gromadzenie
bazy danych na temat pracy placówek,
interwencje na rzecz placówek lecznictwa odwykowego dotyczce:
kontraktowania wiadcze zdrowotnych, pozyskiwania dodatkowych rodków
przez placówki lecznictwa odwykowego z budetów samorzdowych,
przeciwdziałania likwidacji zagroonych placówek lub inicjatywy powołania
nowych,
szkolenia dla pracowników lecznictwa,
szkolenia dla biegłych sdowych w przedmiocie uzalenienia od alkoholu,
wskazywały kandydatów na biegłych sdowych w przedmiocie uzalenienia.
Ze sprawozda przesłanych do PARPA przez Urzdy Marszałkowskie wynika, e adnych
rodków na realizacj zada pozaleczniczych WOTUWów nie przekazały Urzdy
Marszałkowskie w województwach: kujawsko-pomorskim, lubuskim i zachodniopomorskim.
60
Poza przekazywaniem rodków Wojewódzkim Orodkom Terapii Uzalenienia i

Współuzalenienia na realizacj zada pozaleczniczych, Urzdy Marszałkowskie
dofinansowywały w 2007 roku działalno lecznicz placówek leczenia uzalenienia od
alkoholu, wobec których były organem załoycielskim. Fundusze te przeznaczane były
przede wszystkim na cele inwestycyjne (remonty i wyposaenie) oraz na inne zadania, w tym
poszerzenie oferty terapeutycznej, szkolenia pracowników. Łczna kwota dofinansowania,
któr sprawozdały Urzdy Marszałkowskie wynosiła w 2007 roku 11.292.302zł (w tym
wydatki na inwestycje stanowiły a 92%). adnych rodków na ten cel nie przeznaczyły
województwa: kujawsko-pomorskie i podkarpackie. Wysokie nakłady na inwestycje
(remonty, wyposaenie) wynikaj z koniecznoci dostosowania warunków udzielania
wiadcze zdrowotnych w placówkach odwykowych do wymaga rozporzdzenia Ministra
Zdrowia dotyczcych warunków, jakie powinny spełnia zakłady opieki zdrowotne.
Tylko dwa Urzdy Marszałkowskie (warmisko-mazurski i wielkopolski) wsparły placówki

leczenia uzalenienia od alkoholu wobec których nie były organem załoycielskim. Kwota
dofinansowania wynosiła 129.329 zł.
Samorzdy województw: lubelskiego, łódzkiego, małopolskiego, mazowieckiego,

podlaskiego i wielkopolskiego przekazał zakładom karnym funkcjonujcym na terenie ich
województw łcznie 77.970 zł na pomoc terapeutyczn i rehabilitacyjn dla skazanych
uzalenionych od alkoholu odbywajcych kar pozbawienia wolnoci (brak danych
finansowych z województwa małopolskiego).
3.6. Działania w zakresie lecznictwa odwykowego podejmowane przez Urzdy Centralne
Zobowizanie do podjcia leczenia odwykowego

Celem instytucji sdowego zobowizania osób uzalenionych od alkoholu do leczenia
odwykowego jest motywowanie do podjcia terapii uzalenienia. Podstaw prawn
zobowizania do leczenia stanowi artykuły od 24 do 36 ustawy o wychowaniu w trzewoci.
Powysz procedur wdraa si wobec osób uzalenionych od alkoholu, które
w zwizku z naduywaniem alkoholu powoduj rozkład ycia rodzinnego, demoralizacj
małoletnich (...), systematycznie zakłócaj spokój lub porzdek publiczny. Instytucja ta czsto
nie jest właciwie rozumiana. Najwicej nieporozumie istnieje wokół celu i oczekiwanej
skutecznoci tej procedury.
Zobowizanie nie ma charakteru przymusu prawnego. Przymus stosowany jest na etapie
doprowadzania osoby uzalenionej od alkoholu na badanie przez biegłego, na rozpraw w
sdzie i do zakładu leczniczego na podjcie kuracji, jeli odmawia ona współpracy. Nie ma
jednak moliwoci prawnych ani organizacyjnych zatrzymania pacjenta w zakładzie
lecznictwa odwykowego wbrew jego woli.
W 2007 roku gminne komisje rozwizywania problemów alkoholowych przeprowadziły
rozmowy interwencyjno-motywujce ze 117.060 osobami w zwizku z naduywaniem przez
nie alkoholu. Wobec 35.288 osób uzalenionych od alkoholu wystpiono do sdu z
wnioskiem o zobowizanie do podjcia leczenia odwykowego (zgodnie z art. 41 ust. 3 w
zwizku z art. 26 ustawy o wychowaniu w trzewoci). W porównaniu z rokiem poprzednim
liczba rozmów interwencyjno-motywacyjnych zmniejszyła si (ze 135.979), wzrosła za
liczba wniosków skierowanych przez komisje do sdów (z 32.390).
61
W 2007 roku koszty realizacji procedury zobowizania do leczenia poniesione przez 2 209
gmin12 wyniosły łcznie 27.140.019 zł, w tym na prace zespołów interweniujcych
wydatkowano 46% tej kwoty, na badania biegłych – 24%, na opłaty za wnioski do sdu -5%,
na inne działania (dojazdy do poradni odwykowej, edukacj, wywiady rodowiskowe,
materiały pimienne i media) – 24%.
Z danych Ministerstwa Sprawiedliwoci wynika, e ilo wniosków wpływajcych do sdów

rodzinnych w sprawie zastosowania obowizku poddania si leczeniu odwykowemu
systematycznie wzrasta.
Ilo wniosków które Liczba wykonywanych Nadzór kuratora Liczba oczekujcych

wpłynły do SR o orzecze na umieszczenie w
zastosowanie zakładzie
obowizku poddania stacjonarnym
si leczeniu
zakład zakład Zawodo- społecznego
niestacjonarny stacjonarny wego
2000 24 597 21 837 13 274 4 734 7 250 4 808

2001 24 963 22 670 14 962 4 837 7 786 5 208
2002 26 933 20 895 14 831 4 467 7 029 5 389
2003 28 411 22 022 16 079 5 026 7 736 6 156
2004 31 876 25 191 18 565 5 687 10 805 8 084
2005 36 809 27 272 20 149 5 349 13 133 9 657
2006 43 481 29 794 23 723 6 596 15 198 11 656
2007 47 186 33 941 28 133 6 971 18 749 15 097
Dane z bazy placówek lecznictwa odwykowego PARPA sygnalizuj ponad 10-cio

procentowy wzrost liczby zarejestrowanych w zakładach leczniczych osób zobowizanych
sdownie do leczenia. Tym samym odsetek zobowizanych we wszystkich typach zakładów
lecznictwa odwykowego przekroczył 20%. W całodobowych oddziałach terapii osoby majce
sdowe zobowizanie do leczenia stanowiły w 2007 roku 43% leczonych pacjentów.
W grupie osób zobowizanych leczenie rozpoczyna 54% zobowizanych, a koczy je nieco
mniej ni połowa podejmujcych leczenie (47%). W sumie co pita osoba zobowizana,
zarejestrowana w placówce odwykowej koczy program podstawowy. Zdecydowanie czciej
s to osoby, które podjły leczenie w zakładach stacjonarnych (tj. 79% wobec 21% w
poradniach i 46% w oddziałach dziennych).
Gdyby ukoczenie programu podstawowego było wystarczajce do utrzymania trwałej
zmiany wzoru picia mona by przyj, e procedura jest skuteczna wobec 1/5 osób
zobowizanych. Tak jednak nie jest. O skutecznoci leczenia odwykowego decyduj
oddziaływania długofalowe, a obserwacje kliniczne i badania opinii przedstawicieli placówek
lecznictwa odwykowego zrealizowane przez PARPA w 2008 wskazuj, e osoby
zobowizane rzadziej ni dobrowolne podejmuj leczenie w pogłbionych programach
terapii, rzadziej korzystaj ze wsparcia grup samopomocowych, szybciej i czciej wracaj po
leczeniu do picia alkoholu.
12
Dane zbierane przez PARPA od samorzdów gmin jako dodatkowe do ankiety: Roczne
sprawozdanie z działalnoci samorzdów gminnych w zakresie profilaktyki i rozwizywania problemów
alkoholowych w 2007 roku.
62
Przy obecnej dynamice wzrostu liczby orzecze i jednoczenie przy bardzo niewielkim
wzrocie nakładów na lecznictwo odwykowe - wykonalno zobowiza (i tak niska) bdzie
nadal malała.
Lecznictwo odwykowe w zakładach penitencjarnych
Wiziennictwo dysponuje obecnie 780 miejscami w 23 oddziałach terapeutycznych dla

skazanych uzalenionych od alkoholu. W porównaniu z 2006 rokiem liczba miejsc
w 2007 roku wzrosła o 10%.
W 2007 roku terapi objto 3.639 skazanych, o 227 skazanych wicej (6,5% wicej) ni w
roku 2006. Tym samym utrzymany został długookresowy trend wzrostowy w zakresie liczby
skazanych uzalenionych od alkoholu obejmowanych terapi.
Zapotrzebowanie na terapi uzalenienia od alkoholu w zakładach karnych wzrasta. Pomimo,
i co roku powiksza si baza systemu terapeutycznego i zwikszaj si liczby skazanych
uzalenionych obejmowanych terapi, zapotrzebowanie to ronie jeszcze szybciej.
Odnotowywane jest stałe zwikszanie si liczby zarejestrowanych w oddziałach
terapeutycznych skazanych, z wyznaczonymi terminami przyjcia, oczekujcych na
rozpoczcie terapii. Liczba takich skazanych wynosiła w 2007 roku 3.529 (w stosunku do
2006 roku odnotowano wzrost o 270 skazanych). W 2007 redni czas oczekiwania skazanych
uzalenionych od alkoholu na rozpoczcie terapii wynosił 11,5 miesicy.
rodki finansowe wydatkowane na t działalno w roku 2007 pochodziły, podobnie jak w
latach poprzednich, z budetu wiziennictwa (rozdział 75.512 „wiziennictwo”).
Działania PARPA w zakresie zwikszania pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla

osób uzalenionych.
Inicjowanie i koordynacja procesu podnoszenia kwalifikacji zawodowych

pracowników lecznictwa odwykowego w zakresie prowadzenia terapii osób
uzalenionych. Agencja opracowała nowelizacj Programu uzyskiwania kwalifikacji
zawodowych osób prowadzcych terapi uzalenienia i współuzalenienia oraz
nowelizacj ustawy o wychowaniu w trzewoci zawierajc nowe regulacje w tym
zakresie. Opracowano projekt ustawy o zmianie ustawy o wychowaniu w trzewoci i
przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii wraz z
uzupełniajcymi go aktami wykonawczymi: w sprawie programu szkoleniowego oraz
w sprawie zakresu wiadcze, do których uprawnieni s specjalici psychoterapii
uzalenie, instruktorzy terapii uzalenie oraz formy i warunki sprawowania nadzoru
nad wykonywaniem wiadcze przez osoby ubiegajce si o otrzymanie certyfikatów
specjalisty psychoterapii uzalenie i instruktora terapii uzalenie.
Prowadzenie programu certyfikacji specjalistów psychoterapii uzalenienia i
instruktorów terapii uzalenie;
Agencja sfinansowała szkolenie I etapu programu certyfikowania dla 183 terapeutów
uzalenie, szkolenia II etapu dla 160 terapeutów, przeprowadzenie stay klinicznych
dla 144 osób i superwizji klinicznej dla 159 osób pozostajcych w programie
szkoleniowym. Przeprowadzono dwie sesje egzaminów certyfikacyjnych, do których
przystpiło 175 terapeutów. Certyfikat otrzymało 130 osób (100 specjalistów
psychoterapii uzalenie i 30 instruktorów terapii uzalenienia).
PARPA organizowała prace Rady ds. Potwierdzania Kwalifikacji Zawodowych Osób
Prowadzcych Terapi Uzalenienia od Alkoholu i Współuzalenienia,
przeprowadziła ewaluacj poszczególnych etapów Programu szkoleniowego,
zorganizowała dwa spotkania podmiotów szkolcych oraz wydawała nowe wzory
63
certyfikatów i dokumenty potwierdzajce uczestnictwo pracowników lecznictwa

odwykowego w Programie szkoleniowym.
Organizowanie w ramach kształcenia ustawicznego szkole i konferencji we
współpracy:
z Fundacj „OTUlony w nadziej” zorganizowano ogólnopolsk konferencj
szkoleniow dotyczca „Zaburze osobowoci u osób uzalenionych”, w której
uczestniczyło 119 pracowników lecznictwa odwykowego,
z Instytutem Głuchoniemych dla 15 terapeutów uzalenie przeprowadzono kurs
nauki jzyka migowego,
z Instytutem Psychiatrii i Neurologii zorganizowano szkolenie dla 75 lekarzy
zatrudnionych w placówkach leczenia uzalenie z zakresu detoksykacji osób
uzalenionych od benzodiazepin,
z zakładem Psychologii Lekarskiej Katedry Psychiatrii Uniwersytetu
Jagielloskiego zorganizowano II ogólnopolsk konferencj psychologii
lekarskiej, której tematem było uzalenienie z perspektywy psychologii lekarskiej,
z Fundacj „Zdrowie-Trzewo” wydano wybór artykułów z czasopisma
„Terapia Uzalenienia i Wspóluzalenienia” bdcy pomoc edukacyjn dla
terapeutów przystpujcych do egzaminów zawodowych. Materiał wysłano do
wszystkich placówek lecznictwa odwykowego,
współfinansowano midzynarodow konferencj „HARM REDUCION - coming
of age”
Sprawowanie nadzoru nad jakoci programów terapeutycznych placówek lecznictwa
odwykowego. Agencja co roku zbiera informacje o działalnoci placówek lecznictwa
odwykowego w oparciu o kwestionariusz ankiety przygotowanej przez PARPA oraz
badanie realizowane przez Wojewódzkie Orodki Terapii Uzalenienia od Alkoholu
i Współuzalenienia. Zebrane dane oraz informacje przekazane przez NFZ pozwoliły
zaktualizowa list adresow placówek lecznictwa odwykowego oraz ocenia jako
realizowanych przez nie wiadcze zdrowotnych.
Prowadzenie prac nad wdroeniem systemu akredytacji placówek odwykowych
we współpracy z Krajowym Biurem ds. Przeciwdziałania Narkomanii oraz Centrum
Monitorowania Jakoci w Słubie Zdrowia, kontynuowano prace nad standardami
jakoci stacjonarnych placówek leczenia uzalenie oraz przeprowadzono wspólnie 3
badania pilotaowe w oddziałach terapii osób uzalenionych od alkoholu i
narkotyków.
Podejmowanie działa zmierzajcych do poprawy jakoci programów terapeutycznych
realizowanych w placówkach lecznictwa odwykowego, w szczególnoci poprzez
realizacj programu konsultacyjnego w placówkach, które zgłaszały trudnoci
w samodzielnym wdraaniu programów terapeutycznych lub borykały si z
trudnociami organizacyjnymi. Agencja zorganizowała i sfinansowała opiek
konsultacyjn dla 11 placówek.
Inicjowanie i upowszechnianie programów terapeutycznych dla populacji
wymagajcych odrbnego postpowania: zorganizowano seminarium dla dyrektorów
Domów Pomocy Społecznej, którego celem była prezentacja opracowanej przez
Agencj procedury postpowania z pijcymi szkodliwie i uzalenionymi
mieszkacami DPS.
Monitorowanie stanu kontraktowania i finansowania placówek lecznictwa
odwykowego oraz podejmowanie interwencji w sprawach niewystarczajcego
zabezpieczenia dostpnoci usług terapeutycznych; przygotowano opini PARPA oraz
przeprowadzono konsultacje z przedstawicielami lecznictwa odwykowego w sprawie
zapisów w „Szczegółowych materiałach informacyjnych o przedmiocie postpowania
64
w sprawie zawarcia umów o udzielanie wiadcze opieki zdrowotnej oraz realizacji i

finansowania umów o udzielanie wiadcze opieki zdrowotnej w rodzaju: opieka
psychiatryczna i leczenie uzalenie”. Wykonano analiz polityki kontraktowania
wiadcze w zakresie leczenia odwykowego przez NFZ w latach 2005- 2007.
Zbieranie i opracowywanie danych dotyczcych funkcjonowania placówek leczenia
uzalenienia od alkoholu. Opracowanie raportu kocowego na temat stanu lecznictwa
odwykowego w latach 2005-2006.
Współpraca z Wojewódzkimi Orodkami Terapii Uzalenienia i Współuzalenienia
w ramach realizowanych przez nie zada wojewódzkich; zorganizowano 3 narady
kierowników i dyrektorów Wojewódzkich Orodków Terapii Uzalenienia od
Alkoholu i Współuzalenienia. Ich celem była analiza aktualnego stanu i problemów
lecznictwa odwykowego w poszczególnych województwach, zapoznanie uczestników
z biecymi działaniami działu lecznictwa odwykowego, ocena dotychczasowej
współpracy pomidzy WOTUW-ami a Urzdami Marszałkowskimi i PARPA w
zakresie lecznictwa odwykowego, a take przedyskutowanie moliwoci jej poprawy i
rozszerzenia.
We współpracy z WOTUWami zorganizowano w 9 województwach superwizj
kliniczna dla pracowników placówek lecznictwa odwykowego.
Tworzenie standardów wykonywania wiadcze w poszczególnych typach zakładów
lecznictwa odwykowego we współpracy z zespołem doradców dyrektora PARPA ds.
lecznictwa odwykowego. Wypracowano pierwsz wersj standardów dla
całodobowych i dziennych oddziałów terapii uzalenienia od alkoholu oraz dla
oddziałów leczenia alkoholowych zespołów abstynencyjnych.
Opracowanie na zlecenie Agencji:
wzorcowych modułów zaj dla studentów medycyny z zakresu nauczania o
uzalenieniach,
naukowego opracowania dotyczcego ewaluacji leczenia osób uzalenionych od
alkoholu w zakresie metodologii, stosowanych narzdzi i wyników bada.
Prowadzenie biecej działalnoci edukacyjno-informacyjnej w zakresie problemów
zwizanych z uzalenieniem od alkoholu, w szczególnoci upowszechnianie adresów
placówek odwykowych, udzielanie porad telefonicznych i mailowych dotyczcych
uzalenienia i moliwoci podjcia leczenia, konsultacje w zakresie procedury
zobowizania do leczenia, wysyłanie materiałów edukacyjnych do placówek
lecznictwa odwykowego, jednostek penitencjarnych, jednostek edukujcych.
3.7 Inne formy pomocy dla osób uzalenionych od alkoholu - ruch samopomocowy
i Centra Integracji Społecznej
Ruch samopomocowy to wany partner samorzdu gminnego w rozwizywaniu

problemów alkoholowych na poziomie lokalnym. Kluby i stowarzyszenia abstynenckie
stwarzaj oparcie dla uzalenionego oraz jego rodziny w realizacji zdrowego i trzewego
stylu ycia, pomagaj w zrozumieniu istoty uzalenienia oraz współuzalenienia, a take w
nabywaniu umiejtnoci niezbdnych w procesie trzewienia. Oddziaływujc
socjoterapeutycznie na osoby uzalenione i ich rodziny sprzyjaj ich integracji społecznej, a
zarazem przeciwdziałaj ich wykluczeniu społecznemu. Stowarzyszenia abstynenckie mog
by wanym partnerem samorzdu lokalnego współpracujc m.in. z lecznictwem
65
odwykowym, pomoc społeczn, Gminn Komisj Rozwizywania Problemów

Alkoholowych, przedstawicielami wymiaru sprawiedliwoci oraz organizacjami
pozarzdowymi zaangaowanymi w realizacj gminnego programu.
Stowarzyszenia/kluby abstynenckie działaj na terenie całego kraju − w 2007 roku w
Polsce ich liczba wynosiła 674 (wzrost w stosunku do roku 2006 o 82 stowarzyszenia/kluby);
w tym najwicej, bo a 77, działało na terenie województwa lskiego.
W ramach realizacji Wojewódzkiego Programu w 2007 roku stowarzyszenia/kluby
abstynenckie były wspierane przez samorzdy 12 województw (kujawsko-pomorskie,
lubuskie, łódzkie, małopolskie, mazowieckie, opolskie, podkarpackie, pomorskie, lskie,
wielkopolskie, lubelskie, witokrzyskie). Z kolei w ramach realizacji gminnego programu
profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych w 2007 roku, ze
stowarzyszeniami/klubami abstynenckimi współpracowało 1 049 gminy.
Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych w 2007 roku wsparła

przeszkolenie 120 liderów ruchu abstynenckiego w ramach realizacji zadania publicznego
„Szkolenie osób zajmujcych si w ruchu samopomocowym pomaganiem osobom
uzalenionym od alkoholu i członkom ich rodzin oraz działaniem na rzecz profilaktyki i
rozwizywania problemów alkoholowych w społecznoci lokalnej” w oparciu o umow
dotacyjn o powierzenie zadania. Jednoczenie PARPA współpracowała z Polskimi Radami
Ruchu Abstynenckiego, m.in. podpisujc umowy usługowe na prowadzenie stron
internetowych obu Rad Abstynenckich.
Istotn rol odgrywa take wspólnota AA, działajca w oparciu o własny program
duchowego rozwoju. Wspólnota AA w Polsce obejmuje 1808 grup AA (skupiajcych osoby
uzalenione), 582 grupy Al-Anon (skupiajcych krewnych i przyjaciół osób uzalenionych)
oraz 97 grup Al.-Ateen (skupiajcych dzieci, nastolatki i młodzie, których rodzic, obydwoje
rodzice lub inna bliska osoba jest uzaleniona od alkoholu). Warto zaznaczy, e z informacji
uzyskanej z Centralnego Zarzdu Słuby Wiziennej wynika, e w 2007 roku w zakładach
karnych i aresztach ledczych działały 153 grupy AA.
Na uwag zasługuje zestawienie statystyczne przedstawiajce grupy pomocowe i

samopomocowe w Polsce w latach 2003-2007, które ujawnia, e na przestrzeni ostatnich 5 lat
zmniejszyła si liczba grup AA, Al-Anon i Al-Ateen (łcznie spadek o 15%), a liczba
stowarzysze/klubów abstynenckich utrzymuje si na wzgldnie stałym poziomie.
Centra Integracji Społecznej (CIS) oraz Kluby Integracji Społecznej (KIS) maj na
celu reintegracj społeczn i zawodow osób społecznie wykluczonych bd zagroonych
wykluczeniem społecznym, w tym osób uzalenionych od alkoholu, po zakoczeniu
programu psychoterapii w zakładzie lecznictwa odwykowego. W 2007 roku w Polsce
funkcjonowało 77 Centrów Integracji Społecznej, a w zajciach reintegracji zawodowej i
społecznej uczestniczyło 3009 osób, w tym 414 osób uzalenionych od alkoholu po
zakoczeniu leczenia odwykowego, co stanowi znaczcy spadek w stosunku do roku 2006, w
którym z pomocy CIS korzystało 747 osób uzalenionych od alkoholu. Na działalno CIS
gminy przeznaczyły w 2007 r. 6.815.530 zł.
Najwicej osób uzalenionych od alkoholu, które korzystały z pomocy CIS było w woj.
witokrzyskim i warmisko-mazurskim, natomiast w województwie podkarpackim nie było
adnego.
Zdecydowanie bardziej rozpowszechnionymi instytucjami działajcymi na rzecz
reintegracji, a jednoczenie wymagajcymi zdecydowanie mniej nakładów finansowych, s
Kluby Integracji Społecznej, których w 2007 roku było 219 (najwicej – 59 – w
66
województwie warmisko-mazurskim). W zajciach prowadzonych przez Kluby

uczestniczyło prawie 17 tys. osób, w tym ponad 3.600 uzalenionych od alkoholu. Na
działania zwizane z działalnoci Klubów Integracji Społecznej samorzdy gminne
przeznaczyły 2.149.306 zł.
Z danych PARPA wynika, e w 2007 roku w ramach Wojewódzkiego Programu na
dofinansowanie Centrów Integracji Społecznej, rodki przeznaczyło 8 zarzdów województw.
W przypadku Klubów Integracji Społecznej na ich dofinansowanie w ramach
Wojewódzkiego Programu rodki przeznaczyły jedynie 2 zarzdy województw −
województwa kujawsko-pomorskiego i województwa lubelskiego.
67
Rozdział I V - Negatywne ko nse kwencje dla zdro wia i społec znego

funkcjono wania osób yj cyc h w rodzinach z proble mem
alko holo wym
Naduywanie alkoholu przez jednego z członków rodziny destabilizuje funkcjonowanie
całego systemu rodzinnego, jest ródłem problemów i przyczyn cierpienia dorosłych i dzieci.
Konsekwencj ycia z partnerem naduywajcym alkoholu moe by współuzalenienie,
mianem którego okrelamy sposób przystosowania si do sytuacji problemowej. Cech
charakterystyczn takiego sposobu dostosowania si jest poszukiwanie sposobów
ograniczenia picia partnera oraz przejmowanie kontroli i odpowiedzialnoci za jego sposób
funkcjonowania, co w rezultacie ułatwia pijcemu dalsze spoywanie alkoholu. W
konsekwencji zaistniałej sytuacji rodzinnej u osób współuzalenionych mog wystpi
nasilone problemy zdrowotne: zaburzenia psychosomatyczne, emocjonalne, stresowe lub
adaptacyjne. Współuzalenienie rozpoznaje si wyłcznie u osób dorosłych, które formalnie
mog wybra inn drog poradzenia sobie z problemem picia partnera.
Dzieci w rodzinach, gdzie jedno lub oboje rodziców naduywa alkoholu yj w cigłym
stresie, dowiadczaj poczucia niepewnoci i obaw o przetrwanie i bezpieczestwo rodziny.
Czsto take s wiadkami lub ofiarami przemocy psychicznej i fizycznej. Efektem
dowiadcze wyniesionych z ycia w rodzinie z problemem alkoholowym mog by pewne
utrwalone schematy zachowa i reakcji emocjonalnych, które utrudniaj osignicie
zadowolenia i satysfakcji, a zwłaszcza nawizanie bliskich relacji z innymi ludmi w
dorosłym yciu. Powstały na tym tle zespół zaburze przystosowania nazywamy syndromem
Dorosłego Dziecka Alkoholika (DDA). Do cech tego syndromu nale: problemy z
samoocen, zaburzenie poczucia własnej wartoci, przeywanie stanu przewlekłego napicia
emocjonalnego, czsto silnego lku przed odrzuceniem, trudnoci w przeywaniu
przyjemnoci, nadwraliwo na cierpienie, poczucie bycia nieszczliwym, nieumiejtno
odprania si, trudnoci w rozpoznawaniu uczu, posiadanie sztywnych schematów mylenia
o sobie, innych i wiecie, wyparcie własnych potrzeb, gotowo do spełniania oczekiwa
innych, trudnoci dotyczce wchodzenia w bliskie zwizki z ludmi, lk przed nowymi
sytuacjami wynikajcymi z codziennego funkcjonowania.
4.1. System pomocy terapeutycznej dla osób współuzalenionych
Osoby współuzalenione potrzebuj czsto pomocy i mog j uzyska w placówkach

terapii uzalenie. W miejscach tych mog skorzysta z pomocy psychologicznej,
terapeutycznej i medycznej w zakresie zaburze zwizanych ze współuzalenieniem. Na
mocy ustawy o wychowaniu w trzewoci (art.23) pomoc ta udzielana jest bezpłatnie
zarówno dla osób ubezpieczonych jak i nieubezpieczonych. Celem psychoterapii
współuzalenienia jest przekierowanie uwagi i aktywnoci yciowej osób
współuzalenionych z picia partnera na zaspokajanie własnych potrzeb niezalenie od tego,
czy pijcy podejmie leczenie odwykowe, czy te nie, czy zatrzyma picie, czy bdzie pił nadal.
Wane jest, aby to osoba współuzaleniona poprawiła jako swojego sposobu
funkcjonowania i sposobu funkcjonowania swoich dzieci. W placówkach leczenia uzalenie
opracowywane s odrbne programy psychoterapii, a pacjenci współuzalenieni s drug
równie wan jak osoby uzalenione grup pacjentów zakładów lecznictwa odwykowego. W
2007 r. we wszystkich placówkach psychiatrycznych (w skład, których równie weszły
placówki leczenia uzalenie, w tym od alkoholu) zarejestrowano 36.961 pacjentów
68
współuzalenionych. Przy czym po raz pierwszy z pomocy terapeutycznej w tym zakresie

skorzystało 18.111 osób (dane zawartych w Roczniku Statystycznym 2006 r. opracowanym
przez Instytut Psychiatrii i Neurologii).
Według danych zgromadzonych w bazie lecznictwa odwykowego Agencji za lata 2006 i 2007
ilo osób współuzalenionych korzystajcych z profesjonalnej pomocy terapeutycznej
utrzymuje si na zblionym poziomie. W 2007 roku do placówek lecznictwa odwykowego
zgłosiło si 36.382 członków rodzin, w tym 32.262 to kobiety (co stanowiło 88,7%
wszystkich osób współuzalenionych). Ofert terapeutyczn dla osób współuzalenionych
posiadało 355 placówek lecznictwa odwykowego; 321 z nich oferowało podstawowy program
terapeutyczny w tym zakresie, a w 203 placówkach osoby współuzalenione mogły odbywa
psychoterapi na poziomie pogłbionym.
4.1.1 Pomoc osobom współuzalenionym w działaniach samorzdów gminnych

i wojewódzkich
Rodziny osób uzalenionych oraz pijcych alkohol szkodliwie s wanymi klientami

prowadzonych przez samorzdy gmin punktów konsultacyjnych. W 2007 roku do punktów
konsultacyjnych zgłosiło si po porad, wsparcie i konsultacj 115 951 dorosłych członków
rodzin osób z problemem alkoholowym. Jest to o blisko 14% wicej ni w roku 2006
(101.926 dorosłych członków rodzin osób z problemem alkoholowym).
Pomoc osobom współuzalenionym wiadczyły równie poszczególne diecezje w Polsce,

które podejmowały róne inicjatywy, m.in. organizacj pieszej pielgrzymki Al-Anon czy
spotkania Wspólnoty Rodzin Katolickich z Problemem Alkoholowym. Wikszo tych
inicjatyw była zorganizowana pod patronatem Zespołu Apostolstwa Trzewoci przy
Konferencji Episkopatu Polski.
Urzdy Marszałkowskie dofinansowywały w 2007 roku działalno lecznicz placówek

leczenia uzalenienia od alkoholu i współuzalenienia, głównie tych placówek wobec których
były organem załoycielskim. Fundusze te przeznaczane były przede wszystkim na cele
inwestycyjne (remonty i wyposaenie) oraz na inne zadania, w tym szkolenia pracowników
oraz poszerzenie oferty terapeutycznej dla osób współuzalenionych (województwo łódzkie w
2 placówkach, województwo zachodniopomorskie w 1 placówce). Łczna kwota
dofinansowania, któr sprawozdały Urzdy Marszałkowskie wynosiła w 2007 roku
11.421.631 zł. adnych rodków na ten cel nie przeznaczyły województwa: kujawsko-
pomorskie i podkarpackie.
Dwa Urzdy Marszałkowskie prowadziły lub dofinansowały szkolenia w zakresie tematyki
współuzalenienia dla rónych grup zawodowych udzielajcych pomocy osobom
współuzalenionym. I tak województwo podlaskie finansowało szkolenie/seminarium pn.
„Praca z rodzin z problemem uzalenienia od alkoholu” dla 26 pracowników socjalnych, a
województwo małopolskie szkolenie dla 26 członków gminnych komisji rozwizywania
problemów alkoholowych z zakresu uzalenienia i współuzalenienia.
4.1.2. Pomoc osobom współuzalenionym w działaniach urzdów i instytucji

centralnych.
Ze sprawozda nadesłanych do Agencji wynika, i MSWiA poszerzyło dostpno

poradnictwa dla funkcjonariuszy i pracowników bdcych członkami rodzin osób
naduywajcych alkoholu. Jednak PARPA nie uzyskała danych dotyczcych liczby porad
69
udzielonych jedynie członkom rodzin osób pijcych, natomiast otrzymała ogóln liczb porad
udzielonych osobom naduywajcym alkoholu i ich bliskim, których w 2007 r. odbyło si
2.117. Jednoczenie z terapii grupowej i indywidualnej prowadzonej w ZOZ-ach MSWiA
skorzystało 2.387 osób naduywajcych alkoholu i ich bliskich. W ZOZ-ach MSWiA
prowadzono równie programy edukacyjno-informacyjne dotyczce problematyki
uzalenienia i współuzalenienia, w których łcznie wziło udział 3.037 osób uzalenionych i
ich rodzin.
Ze sprawozda nadesłanych do PARPA przez Telewizj Polsk S.A. i Polskie Radio

S.A. wynika, i media te emituj zarówno na antenach ogólnopolskich jak i regionalnych
audycje, programy publicystyczne, filmy i spektakle poruszajce problematyk zwizan z
yciem u boku osoby uzalenionej.
Jednoczenie Wojewoda Podlaski w trybie konkursów ofert dofinansował projekty

złoone przez organizacje pozarzdowe na realizacj zada z zakresu ochrony i promocji
zdrowia w ramach priorytetu pn. „Realizacja programów profilaktycznych i terapeutycznych
skierowanych do dzieci, młodziey i osób dorosłych eksperymentujcych lub uzalenionych
od alkoholu i innych rodków psychoaktywnych oraz ich rodzin”.
Take Wojewoda lski w ramach otwartego konkursu ofert realizowanego zgodnie z

programem współpracy Wojewody lskiego z Organizacjami Pozarzdowymi w zakresie
pomocy społecznej przekazano rodki finansowe Stowarzyszeniu Klub Abstynenta „Powrót”
na „Prowadzenie działalnoci psychospołecznej, psychoedukacyjnej, rehabilitacyjnej,
prozdrowotnej dla osób uzalenionych od alkoholu i innych substancji psychoaktywnych oraz
udzielanie pomocy osobom współuzalenionym” – kwota dotacji wynosiła 18.300,00 zł.
Jednoczenie przekazano rodki finansowe Towarzystwu Rodzin i Przyjaciół Dzieci
Uzalenionych „Powrót z U” na prowadzenie „Programu interwencyjno-readaptacyjnego dla
uzalenionych oraz eksperymentujcych i ich rodzin” – kwota dotacji wynosiła 31.200,00 zł
Ze sprawozda nadesłanych do Agencji wynika, e pozostałe urzdy i instytucje

centralne w 2007 roku nie realizowały zada zwizanych z udzielaniem pomocy osobom
współuzalenionym.
Pomoc osobom współuzalenionym w działaniach Pastwowej Agencji Rozwizywania

Problemów Alkoholowych
W 2007 r. PARPA kontynuowała prace w zakresie inicjowania, koordynacji i

dofinansowania procesu podnoszenia kwalifikacji zawodowych pracowników lecznictwa
odwykowego w zakresie prowadzenia terapii osób uzalenionych i współuzalenionych
(szczegółowe informacje na temat działalnoci Agencji w tym zakresie znajduj si w
rozdziale III – Uszkodzenia zdrowia zwizane z uzalenieniem od alkoholu, punkt 3.6. –
Działania w zakresie lecznictwa odwykowego podejmowane przez Urzdy Centralne –
Działania PARPA w zakresie zwikszania pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób
uzalenionych).
Jednoczenie prowadzono biece poradnictwo dla osób wpółuzalenionych
poszukujcych pomocy.



70
4.2. System pomocy terapeutycznej dla Dorosłych Dzieci Alkoholików
Podobnie jak w przypadku osób współuzalenionych, osoby z rozpoznaniem syndromu

Dorosłych Dzieci Alkoholików potrzebuj pomocy psychoterapeutycznej i mog uzyska
popraw stanu zdrowia psychosomatycznego, jeli uzyskaj odpowiedni pomoc. Dlatego
oferta terapeutyczna dla Dorosłych Dzieci Alkoholików jest bardzo wanym elementem
systemu pomocy dla rodzin z problemem alkoholowym. Bezpłatne wiadczenia dla tej
kategorii osób w placówkach odwykowych gwarantuje ustawa o wychowaniu w trzewoci
(art. 23).
W 2007 roku w 207 przychodniach terapii uzalenie udzielano pomocy psychologicznej
dla osób z syndromem DDA, przy czym 139 przychodni umoliwiało odbycie psychoterapii
w tym zakresie. W sumie do placówek lecznictwa odwykowego zgłosiło si 8.439 osób, w
tym 5.940 kobiet, u których rozpoznano cechy syndromu DDA (na podstawie danych
zebranych w bazie lecznictwa odwykowego PARPA). W porównaniu z rokiem 2006 nastpił
wzrost zarówno liczby pacjentów DDA (w 2006 było ich 7.781) oraz placówek wiadczcych
pomoc terapeutyczn w tym zakresie (w 2006 roku było ich 158).
4.2.1. Pomoc Dorosłym Dzieciom Alkoholików w działaniach samorzdów gminnych

i wojewódzkich
Poza profesjonalnym nurtem niesienia pomocy DDA istnieje duy obszar

samopomocowy. W Polsce pierwsze grupy samopomocowe dla dorosłych dzieci alkoholików
zaczły powstawa w połowie lat osiemdziesitych. W 2007 roku funkcjonowało 157 takich
grup. Oznacza to spadek ich iloci w porównaniu z rokiem 2006 (funkcjonowały wtedy 182
grupy samopomocowe DDA). W 2007 roku samorzdy gmin przeznaczyły 165 104,30 zł na
wsparcie funkcjonowania grup DDA.
Ze sprawozda nadesłanych do Agencji z Urzdów Marszałkowskich za rok 2007 wynika,

e trzy z nich podejmowały inicjatywy na rzecz pomocy osobom z syndromem DDA. Urzd
Marszałkowski Województwa Łódzkiego przekazał dotacj dla Wojewódzkiego Orodka
Leczenia Uzalenie w Łodzi na realizacj zaj warsztatowych dla DDA. Urzd
Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego finansował szkolenie/seminarium dla 46
studentów Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego, którego tematyk była midzy
innymi problematyka DDA, a Urzd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego
przeprowadził seminarium szkoleniowe powicone tematyce DDA dla 50 osób
(psychologów, psychoterapeutów, lekarzy, pracowników socjalnych, ksiy, sióstr
zakonnych).
4.2.2. Pomoc Dorosłym Dzieciom Alkoholików w działaniach urzdów i instytucji

centralnych
Ze sprawozda nadesłanych do Agencji wynika, i urzdy i instytucje centralne

w 2007 roku nie realizowały zada zwizanych z udzielaniem pomocy Dorosłym Dzieciom
Alkoholików.
Pomoc Dorosłym Dzieciom Alkoholików w działaniach Pastwowej Agencji

Rozwizywania Problemów Alkoholowych
15 maja 2007 r. powołano Zespół Ekspertów PARPA ds. Pomagania Osobom z

Syndromem DDA. Główne zadania Zespołu to: stworzenie projektów standardów kształcenia
71
osób pracujcych z DDA, stworzenie projektów standardów pomagania osobom z syndromem

DDA oraz stworzenie projektu systemu rekomendacji dla osób i placówek prowadzcych
psychoterapi DDA.
W padzierniku 2007 r. została wysłana do placówek lecznictwa odwykowego proba
o wypełnienie ankiety dotyczcej zakresu pomocy dla Dorosłych Dzieci Alkoholików w
placówkach leczenia uzalenie. Ankieta została przesłana tym placówkom, które w
corocznej ankiecie „Lecznictwo odwykowe” wykazały, e prowadz terapi DDA. Do koca
2007 r. wpłynło 81 ankiet.
Agencja w 2007 r. na zadania zwizane z działalnoci Zespołu Ekspertów PARPA
ds. Pomagania Osobom z Syndromem DDA oraz uaktualnieniem bazy placówek lecznictwa
odwykowego oferujcych pomoc dla DDA wydatkowała 2.491.82 zł.
W dniach 29-31 marca 2007 r. PARPA we współpracy z Krakowskim

Stowarzyszeniem Terapeutów Uzalenie zorganizowała w Osieczanach k/Krakowa II
Ogólnopolsk Konferencj nt. „Obraz siebie u osób z syndromem DDA – aspekty
psychoterapii”. W Konferencji wziło udział ok. 100 osób, byli to psycholodzy,
psychoterapeuci i specjalici psychoterapii uzalenie, zajmujcy si terapi osób z
syndromem DDA lub przygotowujcy si do pracy terapeutycznej z DDA. Głównym celem
konferencji było doskonalenie umiejtnoci psychoterapeutycznych niezbdnych w pracy z
Dorosłymi Dziemi Alkoholików, a take stworzenie moliwoci wzajemnej wymiany
dowiadcze w tym zakresie. Na to zadanie Agencja wydatkowała 15.000 zł.
Jednoczenie prowadzono biece poradnictwo dla osób z syndromem DDA poszukujcych

pomocy.
4.3 Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie
rodki wydane przez samorzdy lokalne na zadania zwizane z przeciwdziałaniem przemocy

w rodzinie stanowiły w 2007 roku 7% rodków pochodzcych z opłat za wydawanie
zezwole na sprzeda alkoholu, przeznaczonych na profilaktyk i rozwizywanie problemów
alkoholowych (w porównaniu do roku poprzedniego - wzrost o 1,3%).
Podnoszenie kompetencji słub w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

Z analizy Ankiet PARPA G1 wynika, e w porównaniu do roku poprzedniego w 2007 roku
zmniejszył si odsetek gmin organizujcych i współorganizujcych szkolenia nt.
przeciwdziałania przemocy w rodzinie (z 22,6% do prawie 20%). W omawianym okresie 477
gmin deklarowało organizacj takich szkole, a 223 gminy finansowały bd
współfinansowały szkolenia nt. procedury Niebieskie Karty, co stanowi niecałe 9,5% gmin,
które nadesłały informacje do PARPA.
Dostpno placówek i programów dla ofiar przemocy w rodzinie

W 2007 roku w gminach funkcjonowało 2.678 placówek dla ofiar przemocy domowej
(ankieta PARPA-G1), w tym:
- 1.635 punktów konsultacyjno-interwencyjnych dla ofiar przemocy w rodzinie (wzrost
o ponad 3,4% w porównaniu z rokiem ubiegłym)
- 532 telefony zaufania dla ofiar przemocy w rodzinie (spadek o blisko 6,7% w
porównaniu z rokiem ubiegłym)
- 185 schronisk i hosteli dla ofiar przemocy domowej (wzrost o 14,2% w porównaniu z
rokiem ubiegłym)
- 206 orodków interwencji kryzysowej
72
- 120 orodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie (nowa kategoria placówek).
Ogólna liczba placówek w porównaniu z rokiem ubiegłym utrzymuje si mniej wicej na
stałym poziomie, mimo, i w roku 2007 powstało 867 nowych placówek finansowanych i
współfinansowanych przez gminy. Oznacza to, e prawdopodobnie, e zbliona liczba
placówek w tym samym czasie zniknła z mapy placówek pomocowych.
W 2007 roku PARPA pytała samorzdy lokalne o now kategori placówek, do tworzenia
których gminy zostały zobowizane na mocy ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w
rodzinie. S to orodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, których w 2007 roku
funkcjonowało 120, w tym 98 utworzonych w 2006 roku, a wic pierwszym roku
obowizywania tej ustawy.
Ponadto w gminach funkcjonowało 318 grup wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, co
w porównaniu z 2006 rokiem stanowi wzrost o ponad 20% oraz 150 grup terapeutycznych dla
dzieci krzywdzonych (spadek o 25%).
Najbardziej powszechn placówk w gminach jest punkt konsultacyjny (1.884 placówki).

W 2007 roku z konsultacji w nich skorzystało ponad 413 tys. osób, w tym prawie 54 tys. ofiar
przemocy. W odniesieniu do 2006 roku zarówno w ogólnej liczbie klientów jak i liczbie
zgłaszajcych si ofiar przemocy w rodzinie odnotowano znaczcy wzrost - o ponad 25%
w przypadku ogólnej liczby klientów i 18% w liczbie ofiar przemocy.
Wan rol w pomocy rodzinom z problemem alkoholowym i przemocy maj do

spełnienia gminne komisje rozwizywania problemów alkoholowych. W 2007 roku
znaczco zmalała liczba ofiar przemocy domowej, z którymi kontaktowali si członkowie
gminnych komisji (z 37,9 tys. do 32 tys. osób). Ofiarom przemocy domowej członkowie
komisji wiadczyli przede wszystkim pomoc w formie konsultacji i skierowania do
specjalistycznych miejsc pomocy dla ofiar przemocy. W 408 gminach podjto 6.467 takich
działa (w 2006 r. deklarowało to 149 gmin). Ponadto 363 gminy informuj, e podjły ponad
5 tys. działa w postaci skierowania ofiary przemocy do grupy wsparcia. W porównaniu do
2006 roku członkowie gminnych komisji rozwizywania problemów alkoholowych rzadziej
podejmowali działania interwencyjne, w postaci np. powiadomienia innych słub o sytuacji
rodziny w ramach procedury „Niebieskie Karty” (spadek z 529 do 389 gmin). Gminne
komisje podejmowały take działania w przypadku podejrzenia przemocy wobec dzieci - w
1.186 przypadkach powiadomiono sd rodzinny o sytuacji dziecka w danej rodzinie (390
gmin). Ponadto podjto blisko 3,6 tys. działa słucych skierowaniu dzieci do wietlic
socjoterapeutycznych, a ponad 860 działa polegajcych na skierowaniu dzieci do grup
terapeutycznych. Niepokoi fakt, e w 2007 r. w ponad 800 gminach nie funkcjonowała adna
placówka udzielajca wsparcia i pomocy ofiarom przemocy w rodzinie.
4.3.1. Działania podejmowane w gminach wobec sprawców przemocy w rodzinie

Z ankiet PARPA G1 wynika, e w 2007 roku członkowie gminnych komisji
rozwizywania problemów alkoholowych kontaktowali si z 19.688 sprawcami przemocy w
rodzinie. W porównaniu do 2006 roku stanowi to mniej o 1,9 tys. osób, tj. o 8,8%. Z 1.420
sprawcami przemocy członkowie komisji przeprowadzili rozmowy interwencyjne (w 2006
roku z 1.606 osobami)
Widoczny jest istotny wzrost skierowa sprawców do uczestnictwa w programach
edukacyjno-korekcyjnych i terapii (z 2.973 w 2006 roku do 7.649 w roku 2007). Zmniejszyła
si natomiast liczba złoonych przez gminne komisje rozwizywania problemów
alkoholowych zawiadomie o popełnieniu przestpstwa z art. 207 kk (z 1.563 do 1.333).
73
Drugim miejscem, w którym kontaktowano si ze sprawcami przemocy domowej były

punkty konsultacyjne dla osób z problemem alkoholowym. Pracownicy ww. punktów
udzielili konsultacji ponad 19.511 osób (w porównaniu z rokiem ubiegłym wzrost o ponad 3,5
tys. osób), które zostały uznane za sprawców przemocy domowej.
Lokalne systemy przeciwdziałania przemocy w rodzinie

Analiza ankiet PARPA G-1 pokazuje, e w 2007 roku w ponad 700 gminach funkcjonował
system przeciwdziałania przemocy w rodzinie (dane z 2.380 gmin). W 146 gminach w
ramach gminnego systemu przeciwdziałania przemocy realizowany jest program ochrony
ofiar przemocy w rodzinie (w 2006 roku – w 289 gminach). W rodowiskach lokalnych w
omawianym okresie w porównaniu do 2006 roku wzrosła liczba interdyscyplinarnych
zespołów ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie (z 328 do 600 ) i interdyscyplinarnych
zespołów ds. przeciwdziałania przemocy wobec dzieci (ze 155 do 196).
4.3.2. Działania podejmowane przez samorzdy wojewódzkie
Samorzd Województwa Dolnolskiego w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu
Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych, na zadania z zakresu
przeciwdziałania przemocy w rodzinie przeznaczył rodki w wysokoci 67.722,00 zł
rodki te zostały przeznaczone na przeprowadzenie:
- Seminarium powicone tematyce przemocy w rodzinie, skierowane do pracowników
pomocy społecznej i funkcjonariuszy policji z terenu województwa dolnolskiego, w
którym uczestniczyło 50 osób.
- Seminarium dla pedagogów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych dotyczce
tematyki uzalenie i przemocy, uczestniczyło100 osób.
Samorzd Województwa Kujawsko-Pomorskiego w ramach Wojewódzkiego Programu
Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych, zrealizował zadanie pod nazw
Telefoniczne Pogotowie Dla Ofiar Przemocy - Kujawsko-Pomorska Niebieska Linia.
W 2007 roku psycholodzy i prawnicy pełnicy dyury telefoniczne udzielili 835 konsultacji.
Konsultacje psychologiczne dotyczyły przemocy, jej konsekwencji dla funkcjonowania
jednostki i rodziny, pracy nad syndromem współuzalenienia oraz jego skutkami dla całej
rodziny, konfliktów w rodzinie, zaburze psychicznych, naduy seksualnych.
Ponadto w 2007 r. zorganizowano:
- szkolenie dla kuratorów włocławskiego okrgu sdowego pn. „Psychologiczne i
społeczne aspekty przemocy w rodzinie na podstawie programu korekcyjno –
edukacyjnego dla sprawców przemocy w rodzinie”,
- seminarium dla pracowników Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie województwa
„Tworzenie lokalnego systemu przeciwdziałania przemocy”,
- konferencj „Lokalne zespoły interdyscyplinarne przeciwdziałania przemocy
w rodzinie – budowa sieci regionalnej”.
Brak informacji na temat rodków przeznaczonych na przeciwdziałanie przemocy w rodzinie
w ramach Wojewódzkiego Programu Profilaktyki i Rozwizywania Problemów
Alkoholowych
Kujawsko-Pomorski Urzd Wojewódzki:
1. Sporzdzono analiz problemow "Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie z problemem
alkoholowym na terenie województwa Kujawsko-Pomorskiego".
74
2. Przedstawiciel Urzdu uczestniczył w pracach zespołu roboczego ds. przeciwdziałania

przemocy w rodzinie powołanego przez Wojewódzkiego Koordynatora Krajowego
Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie.
Samorzd Województwa Lubelskiego w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu
przeciwdziałania przemocy w rodzinie przeznaczył rodki w wysokoci 70.000 zł
1. W ramach Programu przeprowadzono nastpujace dzialania działania szkoleniowo-

edukacyjne:
- szkolenie dla pracowników socjalnych oraz pracowników wietlic
socjoterapeutycznych i opiekuczo-wychowawczych nt. procedury Niebieskie Karty.
W szkoleniu uczestniczyło 87 osób.
- Szkolenie dla członków GKRPA pt. „Tworzenie lokalnych strategii na rzecz
przeciwdziałania przemocy w rodzinie”. W szkoleniu uczestniczyły 240 osoby.
2. W ramach działa z zakresu edukacji publicznej nt. zjawiska przemocy domowej wydano
Biuletyn Wojewódzki i upowszechniano na stronie internetowej informacje o
prowadzonych działaniach z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Z samorzdu
województwa dofinansowano prowadzenie punktów konsultacyjnych i orodków
interwencji kryzysowej.
Samorzd Województw Lubuskiego w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu
1. W ramach Programu zrealizowano:

- szkolenia nt. przemocy w rodzinie, w których uczestniczyło łcznie 128 osób, w
grupie tej znajdowali si: kuratorzy sdowi, pedagodzy, pracownicy socjalni,
pracownicy wietlic socjoterapeutycznych, policjanci oraz członkowie gminnych
komisji rozwizywania problemów alkoholowych;
- szkolenie dla 35 osobowej grupy policjantów pod nazw – „Praca z osobami
dotknitymi problemem alkoholowym i przemoc domow;
- szkolenie dla pracowników wietlic „Dziecko skrzywdzone”- zaburzenia systemu
rodzinnego;
- kampani informacyjno – szkoleniow „Podniesienie wiadomoci i umiejtnoci
zawodowych z zakresu zagroe wynikajcych z uzalenie oraz przemocy w
rodzinie – skierowan do policjantów, pracowników słub społecznych, kuratorów
sdowych, pracowników wietlic oraz sdów rodzinnych.
2. Samorzd województwa przy realizacji zada z zakresu przeciwdziałania przemocy w
rodzinie współpracował z niej wymienionymi organizacjami pozarzdowymi:
- Stowarzyszenie Pomocy Bliniemu im. Brata Krystyna w Gorzowie Wlkp. - Uwierz w
siebie” program pomocowo – opiekuczy dla kobiet wzmacniajcy umiejtnoci
psychospołeczne w obliczu przemocy.
- Fundacja Dom Wspólnoty „Barka” w Drezdenku - Utworzenie Punktu
Informacyjnego dla ofiar przemocy.
- Stowarzyszenie Ochotniczych Hufców Pracy w Zielonej Górze, „Razem przeciw
agresji i przemocy” – zajcia warsztatowe dla młodziey 15-17 lat: nauka praw
człowieka, sztuka rozwizywania konfliktów, sposoby radzenia sobie z przemoc,
75
normy i wartoci sprzyjajce rozwojowi osobistemu i społecznemu oraz ródła

wsparcia i pomocy w sytuacjach trudnych.
Samorzd Województwa Łódzkiego w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu
1. W ramach Programu przeprowadzono nastpujce działania szkoleniowo- edukacyjne:

- Szkolenia pn. „Przemoc domowa w perspektywie prawnej i psychologicznej”
skierowane do policjantów patrolowych, w którym uczestniczyło 120 osób.
- 30 godzinne szkolenia dotyczce tworzenia i pracy zespołów interdyscyplinarnych. W
szkoleniach uczestniczyło 160 osób.
- Konferencj pn. „Stop przemocy - Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie - Rola
lokalnych koalicji”. W konferencji uczestniczyło 160 osób, w tym przedstawiciele
policji, sdu, PCPR-ów, Kuratorium Owiaty, Okrgowej Izby Pielgniarskiej, gmin,
organizacji pozarzdowych, a take przeszkolone zespoły interdyscyplinarne.
- Szkolenie dla pracowników socjalnych i kuratorów sdowych z terenu działania 6
powiatów województwa łódzkiego. W szkoleniu wziło udział 70 osób.
- Seminaria dla przedstawicieli samorzdów lokalnych, przedstawicieli rónych grup
zawodowych z terenu 4 powiatów. W seminariach uczestniczyło 130 osób.
- Narada o charakterze szkoleniowym dla dyrektorów PCPR-ów, MOPS-ów
i MOPR-ów województwa łódzkiego, na której zaprezentowano: Program ochrony
ofiar przemocy w rodzinie, Modelowy Program korekcyjno – edukacyjny dla osób
stosujcych przemoc w rodzinie. W naradzie uczestniczyło 20 osób.
- Konferencja wojewódzka dla koordynatorów gminnych programów profilaktyki i
rozwizywania problemów alkoholowych i przedstawicieli PCPR-ów. Podczas
konferencji poruszano m.in. zagadnienia dotyczce przeciwdziałania przemocy w
rodzinie. W konferencji uczestniczyło 130 osób.
2. W ramach działa z zakresu edukacji publicznej nt. zjawiska przemocy domowej zawarto
Porozumienia Ramowe pomidzy Województwem Łódzkim a Telewizj TOYA w Łodzi i
TVP 3 Oddziałem w Łodzi. W ramach Porozumie, z budetu samorzdu województwa -
RCPS zostały sfinansowane produkcje i emisje 2 odcinków programu „Pokona Przemoc” i
12 odcinków programu „Nie pozwól na to”.
3. W ramach współpracy z organizacjami pozarzdowymi przekazano z budetu
województwa dotacj:
- na udzielanie bezpłatnych konsultacji i pomocy specjalistycznej osobom z problemem
alkoholowym, ofiarom przemocy oraz ich rodzinom. W prowadzonym z dotacji punkcie
Informacyjno – Konsultacyjnym dyurowali: prawnik prawa karnego, psychoterapeuta,
pracownik socjalny, lekarz medycyny sdowej, lekarz psychiatra. Koszt dotacji –
11.997,50 zł.
- na tworzenie i prowadzenie 2 Punktów Informacyjno-Konsultacyjnych w Radomsku i w
Bełchatowie. W kadym z utworzonych Punktów udzielane były porady prawne,
psychologiczne, socjalne oraz konsultacje w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
W kadym z Punktów prowadzona te była grupa wsparcia.
4. W ramach Wojewódzkiego Programu przy realizacji zada z zakresu przeciwdziałania
przemocy w rodzinie samorzd województwa współpracował z Komend Wojewódzka
Policji, Sdem Okrgowym w Łodzi, Piotrkowie, w Sieradzu, Okrgow Izb Pielgniarek i
Połonych, Kuratorium Owiaty, Powiatowymi Centrami Pomocy Społecznej, Orodkami
76
Pomocy Społecznej. Współpraca ta dotyczyła realizacji szkole i konferencji, o których

mowa w punkcie 1.
Urzd Wojewódzki
Urzd Wojewódzki ogłosił konkurs dotacyjny, w wyniku którego zostały przyznane dotacje
dla:
- Stowarzyszenia Promocji Zdrowia i Psychoterapii w Łodzi prowadzcemu
Specjalistyczny Orodek Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie.
- Towarzystwa Pomocy w. Brata Alberta w Łodzi na prowadzenie Schroniska dla
Bezdomnych Kobiet i Dzieci, z których cz stanowi ofiary przemocy domowej.
Samorzd Województwa Małopolskiego w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu
Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych zrealizował nastpujce zadania
1. Szkolenie dla członków GKRPA, w którym poruszani m.in. zagadnienia dotyczce

przemocy w rodzinie. W szkoleniu wziło udział 26 osób.
2. Powołanie Zespołu zadaniowego. Celem zespołu było opracowanie Małopolskiego
Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie.
3. Udział w pracach zespołu roboczego działajcego przy Wojewodzie małopolskim,
którego zadaniem jest monitorowanie zjawiska przemocy w rodzinie oraz ustalenie
sposobów komunikacji pomidzy instytucjami.
Brak danych na temat wysokoci rodków finansowych przeznaczonych na realizacj
zada z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
Samorzd Województwa Mazowieckiego w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu
przeciwdziałania przemocy w rodzinie przeznaczył rodki w wysokoci 162 905,53 zł
1. W ramach Programu przeprowadzono działania szkoleniowo- edukacyjne:

- siedem szkole pod nazw „Zadania Gminnych Komisji Rozwizywania Problemów
Alkoholowych”. Tematyka zaj dotyczyła m.in. zjawiska uzalenienia, przemocy
domowej, pomocy psychologicznej dzieciom z rodzin alkoholowych, profilaktyki
szkolnej i rodowiskowej. Szkolenie realizowane było wg Ramowego Programu
PARPA obejmowało 44 godz. dydaktycznych. W szkoleniu uczestniczyło 535 osób.
- Programy szkoleniowe przygotowujce do realizacji działa z zakresu ochrony dzieci
przed wykorzystywaniem seksualnymi, profesjonalizacji metod pracy z dzieckiem,
które jest ofiar przemocy w rodzinie. Programy szkoleniowe miały na celu
przygotowanie do profesjonalnych działa przedstawicieli rónych instytucji i
organizacji działajcych na rzecz ochrony dzieci przed wykorzystywaniem
seksualnym i rozwizywania problemów zwizanych z tym zjawiskiem. W projekcie
uczestniczyły 233 osoby.
- Programy zaj interdyscyplinarnych z zakresu przeciwdziałania przemocy
w rodzinie i realizacji procedury „Niebieskie Karty” dla osób zajmujcych si
zawodowo pomoc ofiarom i sprawcom przemocy. Były to dwa programy
szkoleniowe, których głównym celem było zintegrowanie działa rónych instytucji i
organizacji oraz osób realizujcych w rodowisku lokalnym zadania z zakresu
przemocy w rodzinie oraz poprawa efektywnoci interwencji podejmowanych z
wykorzystaniem procedury „Niebieskie Karty”. Zamierzeniem programów było
77
równie rozpoczcie budowania systemu wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie w

rodowisku lokalnym. W szkoleniach uczestniczyły 203 osoby.
- Dwa szkolenia pn. „Praca z ofiar i sprawc przemocy”. Uczestniczyło w nich 237
osób.
2. W ramach realizacji zada z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie Samorzd
Województwa wspierał:
- realizacj Program zaj psychoterapeutycznych dla osób dotknitych przemoc w
rodzinie dla osób z powiatów: siedleckiego i łosickiego. Program miał charakter
lokalny, a jego głównym celem było udzielenie ofiarom przemocy domowej (120
osób) stosownej pomocy w formie nawizania kontaktu, rozpoczcia procesu
terapeutycznego oraz zapobieganie dalszemu rozwojowi zjawiska przemocy domowej;
- realizacj Programu zaj psychoterapeutycznych dla osób dotknitych przemoc w
rodzinie dla osób pochodzcych z województwa mazowieckiego. Program
zrealizowano w specjalistycznym orodku dla ofiar przemocy w rodzinie. Miał on
głównie charakter psychoterapeutyczny. Głównym jego celem było udzielenie
kobietom i dzieciom (80 osób) wsparcia psychologicznego oraz nauka umiejtnoci
społecznych i psychologicznych;
- realizacj Programu zaj psychoterapeutycznych dla sprawców przemocy w rodzinie;
Program miał charakter edukacyjno- terapeutyczny. Uczestnicy poznali si z
problematyk przemocy, uwiadomili sobie, e agresja jest zachowaniem wyuczonym
i mona nad ni panowa. Podczas zaj uczyli si metod kontroli złoci i gniewu, a
take uwiadomili sobie co jest przyczyn złoci w ich rodzinach. Przeszli trening
umiejtnoci społecznych. Nauczyli si rozumie mechanizmy własnego
postpowania, szczególnie wywołanego emocjami, umie je opanowywa. W efekcie
nastpiło wród uczestników zwikszenie wiadomoci dotyczcej negatywnych
skutków przemocy, strat jakie ponosi si zachowujc si w ten sposób. Wszyscy
adresaci to osoby korzystajce jednoczenie z pomocy poradni leczenia uzalenie.
3. Podczas realizacji zada z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie Mazowieckie
Centrum Polityki Społecznej współpracowało z: instytucjami, firmami, organizacjami
pozarzdowymi działajcymi na Mazowszu na rzecz przeciwdziałania przemocy w
rodzinie i agresji rówieniczej - zadania zlecone w trybie zamówie publicznych (głównie
przetargów nieograniczonych).
Lista wyłonionych w wyniku przetargów podmiotów:
- Stowarzyszenie Pomocy Bezdomnym z Warszawy
- Wydawnictwo „Niedwiadek”z Ostrowi Mazowieckiej
- KKWR z Warszawy
- NZOZO rodek Pomocy Zdrowiu z Warszawy
- Pracownia Edukacyjna DONUM z Mordów
- Mazowieckie Centrum Szkole „ANNA”z Henryszewa
- Ogólnopolskie Stowarzyszenie wiadczce Pomoc Osobom Poszkodowanym
w Wypadkach Komunikacyjnych „Trzewy Kierowca” z Kutna
- Navigator Training Direction z Grodziska Mazowieckiego
- TUL z Lubiejewa
Samorzd Województwa Opolskiego w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu
przeciwdziałania przemocy w rodzinie przeznaczył rodki w wysokoci 105.258 zł
78
- współorganizacja z powiatem brzeskim konferencji powiconej profilaktyce i

rozwizywaniu problemów alkoholowych oraz przeciwdziałaniu przemocy w
rodzinie. W konferencji uczestniczyły 53 osoby - pracownicy gmin, pomocy
społecznej, owiaty, ochrony zdrowia, organizacji pozarzdowych, policji.
- współorganizacja z powiatem prudnickim konferencji „Pomaganie rodzinie z
dysfunkcj”. Liczba uczestników – 43 osoby.
- organizacja roboczego spotkania przedstawicieli gmin i powiatów z województwa
opolskiego powiconego przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz profilaktyce i
rozwizywaniu problemów alkoholowych, 52 uczestników.
2. W ramach realizacji zada z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie Samorzd
Województwa wsparł finansowo samorzdy powiatowe:
- dotacja dla Powiatu Strzeleckiego (umowa z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie
w Strzelcach Opolskich) na realizacj zadania publicznego „Profilaktyka i
rozwizywanie problemów uzalenie oraz przeciwdziałanie przemocy w rodzinie w
zakresie kompleksowych oddziaływa terapeutycznych i/lub pomocowych wobec oraz
osób doznajcych przemocy w rodzinie, w tym osób doznajcych wykorzystywania
seksualnego, poprzez udzielenie pomocy psychologicznej, terapeutycznej i prawnej”.
- dotacja dla Powiatu Prudnickiego (umowa z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie
w Prudniku) na realizacj zadania publicznego „Kompleksowe oddziaływania wobec
osób dowiadczajcych przemocy domowej oraz dzieci krzywdzonych w Orodku
Interwencji Kryzysowej w Prudniku”.
- Dotacja dla Powiatu Prudnickiego (umowa z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie
w Prudniku) na realizacj zadania publicznego „Oddziaływania terapeutyczne i/lub
korekcyjno-edukacyjne wobec sprawców przemocy w rodzinie”.
- Dotacja dla powiatu brzeskiego na Wydanie informatora „Szukaj pomocy” oraz
organizacj konferencji powiconej przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz
rozwizywaniu problemów alkoholowych.
3. W ramach edukacji publicznej nt. zjawiska przemocy w rodzinie finansowano obsług
redakcyjn strony internetowej www.stop-przemocy.pl
4. W ramach realizacji zada z zakresu przeciwdziałania przemocy udzielono dotacji:
- dla Towarzystwa Rozwoju Rodziny Oddział w Opolu w wysokoci 30.000 zł na
realizacj zadania publicznego pod nazw „Opolska Koalicja Przeciw Przemocy w
Rodzinie”;
- dla Towarzystwa Rozwoju Rodziny Oddział w Opolu w wysokoci 30.000 zł na
realizacj zadania publicznego pod nazw „Wolni od przemocy”.
5. Samorzd województwa opolskiego przy realizacji zada z zakresu przeciwdziałania
przemocy w rodzinie współpracował z:
- Powiatem w Brzegu,
- Powiatem w Prudniku,
- Powiatem w Strzelcach Opolskich
- Towarzystwem Rozwoju Rodziny Oddział w Opolu.
Opolski Urzd Wojewódzki

Wydział Polityki Społecznej Opolskiego Urzdu Wojewódzkiego zorganizował
konferencj „Przemoc – skutki społeczne i pomoc ofiarom” Konferencja miała na celu
promowanie specjalistycznych orodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie oraz
zapoznanie uczestników ze sposobem realizacji Krajowego Programu Pomocy Ofiarom
Przestpstw.
79
Samorzd Województwa Podkarpackiego w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu

przeciwdziałania przemocy w rodzinie przeznaczył rodki w wysokoci 42 085,00 zł.
- Szkolenie dla członków miejskich i gminnych komisji rozwizywania problemów
alkoholowych z zakresu profilaktyki uzalenie, procedury zobowizywania do
leczenia odwykowego oraz przeciwdziałania przemocy domowej. W szkoleniu
uczestniczyło 90 osób.
- Seminarium szkoleniowe „Przeciw przemocy – razem łatwiej i skuteczniej”, w którym
uczestniczyli policjanci – dzielnicowi, pracownicy socjalni, kuratorzy sdowi,
pedagodzy, psycholodzy (łcznie 36 osób).
- Szkolenie dla pielgniarek i połonych rodowiskowych z zakresu przeciwdziałania
przemocy domowej. W szkoleniu uczestniczyło 80 osób.
2. W ramach edukacji publicznej nt. zjawiska przemocy w rodzinie przeprowadzono
Konkurs Plastyczny Dla Młodziey „Bezpieczne Wakacje 2007” oraz Konkurs Na Projekt
Działa Na Rzecz Bezpieczestwa Dzieci i Młodziey w rodowisku Lokalnym.
3. Samorzd województwa podkarpackiego przy realizacji zada z zakresu przeciwdziałania
- Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Jarosławiu
- Komend Wojewódzk Policji w Rzeszowie
- Powiatowym Orodkiem Interwencji Kryzysowej w Stalowej Woli – Stowarzyszenie
„ORATORIUM”
- Centrum Profilaktyki i Terapii Uzalenie w Rzeszowie
Współpraca dotyczyła realizacji szkole, o których mowa w punkcie 1.
4. Udzielono dotacji w ramach programu „Zwikszanie dostpnoci pomocy osobom
dorosłym i dzieciom zagroonym patologiami społecznymi”.
Samorzd Województwa Podlaskiego w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu
przeciwdziałania przemocy w rodzinie przeznaczył rodki w wysokoci 44 954,03 zł.

- Wojewódzka konferencja pn.: ,,Pomoc dzieciom - ofiarom przestpstw” majca na
celu promocj załoe programu Fundacji Dzieci Niczyje pn. „Opiekun dziecka -
ofiary przestpstwa” oraz omówienie procedur prawnych majcych na celu ochron
małoletnich ofiar przestpstw. W konferencji uczestniczyło 150 przedstawicieli
prokuratury, policji, słuby zdrowia, owiaty, organizacji pozarzdowych
administracji rzdowej i samorzdowej.
- Konferencja pn. „Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie – załoenia a
rzeczywisto”. W konferencji brali udział (70 osób) przedstawiciele organizacji
pozarzdowych , administracji rzdowej i samorzdowej.
- Szkolenia pn. „Praca metod Lokalnych Zespołów Interdyscyplinarnych” majce na
celu kompleksowe przygotowanie osób podejmujcych lokalne działania z zakresu
przeciwdziałania przemocy w rodzinie do pracy w zespole problemowym. W
szkoleniu wziło udział około 140 osób, w tym policjanci przedstawiciele organizacji
pozarzdowych oraz administracji rzdowej i samorzdowej.
- Program edukacyjny pn.: „Studenckie punkty informacyjne dla ofiar przemocy w
rodzinie oraz członków rodzin nieletnich zagroonych zjawiskami patologii
społecznej” – program majcy na celu prawne wsparcie ofiar przemocy w rodzinie
80
oraz motywowanie do podejmowania działa zmierzajcych do poprawy ich sytuacji

rodzinnej. Program skierowany był do ofiar przemocy w rodzinie.
- Program profilaktyczny pn.: „Ju si nie boj”, którego głównym celem było
wyposaenie dzieci, rodziców i nauczycieli w wiedz na temat zjawiska przemocy
oraz sposobów właciwego reagowania w sytuacji zwizanej
z zachowaniem agresywnym. W programie uczestniczyły 804 osoby - rodzice,
nauczyciele i wychowawcy dzieci w wieku wczesnoszkolnym.
2. W ramach edukacji publicznej nt. przeciwdziałania przemocy w rodzinie opracowano
podrcznik pt. „Program profilaktyczny – Ju si nie boj” (250 szt.), zawierajcy
konspekty zaj prowadzonych w ramach programu, charakterystyk problemu przemocy,
informacje i akty prawne, wzory pism procesowych.
3. Samorzd województwa opolskiego przy realizacji w/w zada z zakresu przeciwdziałania
- Centrum Ochrony Dziecka i Rodziny Polskie Stowarzyszenie Pedagogów
i Animatorów KLANZA Oddział Białostocki
- Komend Wojewódzk Policji w Białymstoku
- Podlaskim Urzdem Wojewódzkim w Białymstoku
- Orodkiem Interwencji Kryzysowej w Białymstoku.
Samorzd Województwa Pomorskiego w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu
przeciwdziałania przemocy w rodzinie przeznaczył rodki w wysokoci 40.950 zł.

- „Rozwi konflikt bez przemocy” – cykl 240 godzin szkolenia dla 29 trenerów-
mediatorów (zgodnie ze standardami UE i Karty Mediatora Europejskiego), którzy
bd upowszechnia wiedz i uczy umiejtnoci w zakresie technik mediacyjnych w
rónych rodowiskach lokalnych: młodziey, nauczycieli, pedagogów, pracowników
samorzdu terytorialnego, pracowników socjalnych, policji, kuratorów sdowych i
innych słub z regionu Pomorza – zadanie realizowane przez Stowarzyszenie
Inicjatyw Lokalnych Integro w Słupsku. Koszt szkolenia – 4000 zł.
- Konferencj dotyczc problematyki przeciwdziałania przemocy w rodzinie dla 64
przedstawicieli powiatowych zespołów interdyscyplinarnych z terenu Województwa
Pomorskiego, w trakcie której odbyły si wykłady na nastpujce tematy: Dziecko
wykorzystywane seksualnie – diagnoza, pomoc; Ofiara sprawca - sprawca ofiara -
krg zamknity; Jak skutecznie pracowa w obszarze przeciwdziałania przemocy.
Czynniki ułatwiajce, pomoc, ródła trudnoci. Budowanie lokalnego systemu
wsparcia w sytuacji przemocy domowej; Zjawisko przemocy widziane z perspektywy
Centrum Praw Kobiet. Realizacja zadania nie pocignła za sob rodków w budetu
województwa. Zadanie było dotowane z Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej
- Szkolenia dla członków Gminnej Komisji Rozwizywania Problemów Alkoholowych,
na których poruszano m.in. zagadnienia dotyczce zjawiska przemocy w rodzinie. W
szkoleniach uczestniczyło 61 osób.
2. W ramach edukacji publicznej nt. zjawiska przemocy w rodzinie :
- wydrukowano opracowan przez Zespół Monitorujcy Realizacj Zada w Zakresie
Przeciwdziałania Zjawiskom Patologii Społecznej na Terenie Województwa
Pomorskiego oraz powiatowe zespoły interdyscyplinarne z terenu województwa
publikacj Wspólnie przeciw patologiom (1.000 egzemplarzy), która została
81
przekazana szkołom podstawowym, gimnazjalnym i rednim naszego województwa w

trakcie spotka o charakterze szkoleniowym z funkcjonariuszami policji.
- Zakupiono i rozpowszechnieno wród członków powiatowych zespołów
interdyscyplinarnych literatury w zakresie przemocy.
3. W ramach realizacji zada z zakresu przeciwdziałania przemocy udzielono dotacji dla:
- Stowarzyszenia Bliej Człowieka w Przywidzu na dofinansowanie Programu
terapeutyczno-edukacyjnego dla kobiet dowiadczajcych przemocy domowej.
- Stowarzyszenia na Rzecz Bezdomnych Dom Modlitwy Agape w Borowym Młynie na
dofinansowanie Orodka Interwencji Kryzysowej i Specjalistycznego Orodka
Wsparcia dla osób dotknitych przemoc w rodzinie i sprawców przemocy w Nowym
Stawie.
- Stowarzyszenia Pomocowego Atena w Kocierzynie na dofinansowanie zaj
psychoterapeutycznych dla ofiar przemocy i osób współuzalenionych.
- Stowarzyszenia Współpracy Kobiet NEWW-Polska w Gdasku na dofinansowanie
warsztatów psychologicznych dla kobiet, które zdecydowały si na rozwód z powodu
uzalenienia ma lub przemocy domowej.
- Gdaskiego Stowarzyszenia Pedagogów Praktyków na dofinansowanie zaj
psychoedukacyjnych i wiadczenia pomocy osobom współuzalenionym oraz ofiarom
przemocy w ramach samopomocowej grupy wsparcia.
- Słupskiego Stowarzyszenia Pomocy Psychologicznej „Krg” na dofinansowanie
prowadzenia punktu konsultacyjnego dla dzieci i młodziey uwikłanej w przemoc
oraz ich rodziców.
4. Samorzd województwa pomorskiego przy realizacji zada edukacyjnych z zakresu
przeciwdziałania przemocy w rodzinie współpracował z:
- Komend Wojewódzk Policji w Gdasku,
- Pomorskim Urzdem Wojewódzkmi w Gdasku,
- Pomorskiem Kuratorium Owiaty w Gdasku,
- Sdami Okrgowymi w Gdasku i Słupsku,
- Komend Miejsk Policji w Gdyni,
- Miejskim Orodkiem Pomocy Społecznej w Gdyni,
- Kuri Gdaska,
- WOTUW -em w Gdasku,
- organizacjami pozarzdowymi.
5. Samorzd województw pomorskiego podjł współprac:
- z PBS DGA w Sopocie przy realizacji ogólnopolskich bada p.n.: „Przemoc
rówienicza i agresja w szkole oraz w rodowisku lokalnym w Województwie
Pomorskim”.
Samorzd Województwa lskiego w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu
przeciwdziałania przemocy w rodzinie przeznaczył rodki w wysokoci 68.506,01 zł.

- Szkolenie nt.: „Praca z dziemi i z rodzinami z problemem uzalenienia i przemocy”.
W szkoleniu uczestniczyli pracownicy powiatowych centrów pomocy rodzinie,
orodków interwencji kryzysowej, placówek opiekuczo-wychowowawczych
wsparcia dziennego oraz kuratorzy (47 osób).
- Warsztaty nt.: Działania korekcyjno-edukacyjne wobec osób stosujcych przemoc
w rodzinie.
82
Spotkanie, w którym uczestniczyli pracownicy miejskich orodków pomocy

społecznej i powiatowych centrów pomocy rodzinie, stanowiło okazj do pogłbienia
wiedzy na temat metod pracy ze sprawcami przemocy domowej oraz analizy załoe
programów korekcyjno-edukacyjnych wobec osób stosujcych przemoc w rodzinie
(40 osób).
- Cykl szkole nt. „Praca ze sprawc przemocy domowej”.
Cykl 3 dwudniowych spotka, w których uczestniczyło 45 terapeutów pracowników
zakładów karnych oraz jednostek organizacyjnych pomocy społecznej miał na celu
zbudowanie u uczestników postaw sprzyjajcych skutecznej pracy ze sprawc
przemocy, wypracowanie umiejtnoci radzenia z własnymi emocjami w kontakcie ze
sprawc, zapoznanie z technikami rozpoznawania i zatrzymywania zachowa
przemocowych, zdobycie przez uczestników wiedzy na temat sposobów pracy ze
sprawcami przemocy domowej, zaznajomienie z procedurami pracy z osobami
stosujcymi przemoc oraz przygotowanie uczestników do wdraania programów
pracy ze sprawcami przemocy w rodowisku lokalnym.
- Szkolenie nt.: Budowanie partnerstw lokalnych na rzecz przeciwdziałania przemocy
w rodzinie.
Spotkanie ukierunkowane było na zapoznanie si jego uczestników z ide zespołów
interdyscyplinarnych, przedstawienie form organizacji pracy takich zespołów
i wskazanie trudnoci, na jakie napotykaj one w trakcie funkcjonowania.
Samorzd Województwa Warmisko-Mazurskiego w ramach realizacji Wojewódzkiego
Programu Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych, na zadania z zakresu
przeciwdziałania przemocy w rodzinie przeznaczył rodki w wysokoci 39.000 zł.

- szkolenie przygotowujce do pracy ze sprawcami przemocy w rodzinie w oparciu o
załoenia „Programu edukacyjno-korekcyjnego dla sprawców przemocy domowej
PARTNER”. W szkoleniu uczestniczyło 31 pedagogów, terapeutów, osób pracujcych
ze sprawcami przemocy.
- Szkolenie pt. Kompendium wiedzy o problemie przemocy domowej. W szkoleniu
uczestniczyło 39 osób – kuratorów, policjantów, pracowników socjalnych.
- Szkolenie pt. „Przeciwdziałanie przemocy domowej” – podstawy pracy osoby
interweniujcej. W szkoleniu uczestniczyło 40 osób – kuratorzy, policjanci,
pracownicy socjalni.
2. W ramach realizacji zada z zakresu przeciwdziałania przemocy udzielono
dofinansowania:
- dla powiatu elblskiego na realizacj programu korekcyjnego-edukacyjnego dla
sprawców przemocy domowej;
- dla powiatu lidzbarskiego na utworzenie „Niebieskiego Pokoju”;
- dla gminy wiejskiej Ktrzyn na zadanie dotyczce pracy ze sprawc przemocy wg
Programu Korekcyjno-Edukacyjnego „Partner”.
Samorzd Województwa Wielkopolskiego w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu
przeciwdziałania przemocy w rodzinie przeznaczył rodki w wysokoci 23.565,00 zł.
83

- Szkolenie dla 42 policjantów nt. procedury „Niebieskie Karty”.
- Szkolenie dla pielgniarek pn. „Jak rozpoznawa zjawisko przemocy w rodzinie?
Stosowanie wczesnego rozpoznania problemów alkoholowych i interwencji wobec
pacjentów POZ”. W szkoleniu uczestniczyło 109 osób.
2. W ramach edukacji publicznej nt. zjawiska przemocy w rodzinie sfinansowano artykuł w
Głosie Wielkopolskim – „Stop przemocy w rodzinie”
3. Udzielono wsparcia dla powiatowego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie
poprzez dotacje dla punktów i orodków interwencji kryzysowej.
4. Przeprowadzono program wsparcia dla osób doznajcych przemocy
5. Zrealizowano program przeciwdziałania agresji wród wychowanek przebywajcych w
Młodzieowym Orodku Wychowawczym.
6. Przy realizacji Wojewódzkiego Programu samorzd województwa współpracował z:
- Komend Wojewódzk Policji w Poznaniu i Komend Powiatow Policji.
- Pełnomocnikiem Wojewody Wielkopolskiego ds. przeciwdziałania przemocy w
Rodzinie
- Starostwami powiatowymi i PCPR-ami
- Organizacjami pozarzdowymi.
Samorzd Województwa Zachodniopomorskiego w ramach realizacji Wojewódzkiego
Programu Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych zrealizował nastepujce
nastpujce zadania
1. Przeprowadzono nastpujce działania szkoleniowo- edukacyjne:
- szkolenie dla policjantów nt. minimalizowania traumatycznych przey dzieci
uczestniczcych w interwencjach policyjnych.
- Seminarium dla specjalistów ds. nieletnich nt. przemocy wród nieletnich. W obydwu
przedsiwziciach brało udział 2500 policjantów.
- Szkolenie dla parcowników socjalnych, pedagogów szkolnych, pedagogów i
psychologów nt. „Kontakt z rodzin zagroona przemoc, zasady interwencji
kryzysowej”. W szkoleniu brało udział 110 osób.
2. W ramach edukacji publicznej nt. zjawiska przemocy w rodzinie:
- opracowano i wydano informator nt. przemocy w rodzinie.
- współredagowano cztery audycje radiowe nt. przemocy w rodzinie.
3. W ramach budowania systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie:
- odbyło si 11 posiedze Wojewódzkiego Interdyscyplinarnego Zespołu ds.
przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
- zorganizowano szkolenia we wszystkich powiatach nt. pracy interdyscyplinarnej. W
których uczestniczyło 2500 osób: przedstawicieli lokalnych instytucji i organizacji
działajcych na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
4. Przy realizacji Wojewódzkiego Programu samorzd województwa współpracował z
samorzdami powiatowymi. Brak informacji nt. rodków przeznaczonych na
przeciwdziałanie przemocy w rodzinie w ramach Wojewódzkiego Programu Profilaktyki i
Rozwizywania Problemów Alkoholowych.
4.3.3. Działania podejmowane przez urzdy i instytucje centralne
84
Zorganizowano Konferencj „Stop przemocy w rodzinie i w szkole”, której

współorganizatorem było Stowarzyszenie Antynarkotyczny Ruch Katolicki KARAN. Celem
projektu było dostarczenie pedagogom i wychowawcom wiedzy i umiejtnoci w zakresie
rozwijania u wychowanków zachowa prospołecznych. Podnoszono take kwestie uzalenie
sprzonych oraz zwizku przemocy z alkoholem. Podczas konferencji m.in. zaprezentowano
program Peace 4 Kids – program społecznego i emocjonalnego uczenia si, który moe
pomóc dzieciom i młodziey odnie sukces w yciu szkolnym, rodzinnym, rówieniczym i
społeczestwie.
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

1. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej podaje, i Orodki Pomocy Społecznej udzieliły
pomocy 99.599 rodzinom, które znalazły si w trudnej sytuacji yciowej spowodowanej
uzalenieniem i innymi problemami alkoholowymi. Z pomocy skorzystało 236.458 osób,
na kwot 677.296.031 zł (zadania zlecone) oraz 2.211.220 osób na kwot 2.020.326.672
zł (zadania własne). Wystpowanie przemocy w rodzinie było przyczyn udzielenia
pomocy socjalnej 18.584 rodzinom. Pracownicy socjalni w 14.291 przypadkach
uruchomili Procedur „Niebieskie Karty”, z czego w 5.442 przypadkach dokumentacj
przekazano innym instytucjom.
2. Na terenie kraju funkcjonowało 225 orodków interwencji kryzysowej, z pomocy których
skorzystało 35.000 osób.
3. W dniu 16 marca 2007 roku Zarzdzeniem Prezesa Rady Ministrów został powołany
Zespół Monitorujcy Realizacj Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w
Rodzinie. W skład Zespołu wchodz przedstawiciele resortów realizujcych Krajowy
Program w randze sekretarza bd podsekretarza stanu, a take Komendant Główny
Policji oraz Przewodniczcy Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Zespołem tym kieruje
przewodniczcy – Krajowy Koordynator Realizacji Krajowego Programu
Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w randze podsekretarza stanu w Ministerstwie
Pracy i Polityki Społecznej.
Spotkania Zespołu Monitorujcego odbywaj si cyklicznie raz na pół roku, a
pierwsze o charakterze organizacyjnym miało miejsce 7 maja 2007r.
Działania Zespołu dotyczyły m.in. powołania Grupy Roboczej, która opracowała
załoenia do pakietów szkoleniowych w zakresie przyczyn i skutków przemocy w
rodzinie, które zostały przekazane Marszałkom Województw odpowiedzialnym za
realizacj szkole dla pracowników pierwszego kontaktu dotyczcych tematyki
W załoeniach do pakietów szkoleniowych zostały zawarte informacje wskazujce
na grup docelow pracowników „pierwszego kontaktu”, którzy zgodnie z Krajowym
Programem powinny zosta przeszkoleni.
Zgodnie z harmonogramem Krajowego Programu za przeprowadzenie szkole -
pracowników pomocy społecznej, policji, zdrowia, sdów i edukacji odpowiedzialni s
Marszałkowie Województw, którzy na realizacj tego zadania otrzymali dofinansowanie
z budetu pastwa zgodnie z kalkulacj Krajowego Programu.
W miesicu lipcu 2007 r. zostały przekazane Marszałkom Województw rodki na
dofinansowanie szkole w wysokoci po 15 000 zł. – łczna kwota 240 000 zł - rodki te
pochodziły z rezerwy celowej budetu pastwa. Łcznie zostało przeszkolonych 4 543
pracowników pierwszego kontaktu.
4. Na zlecenie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w 2007 r. TNS OBOP
przeprowadził badanie dotyczce potrzeb szkoleniowych grup zawodowych „pierwszego
kontaktu” z osobami doznajcymi przemocy w rodzinie oraz badanie diagnozujce
zjawisko przemocy w rodzinie.
85
Badanie zostało przeprowadzone na ogólnopolskiej, losowej, reprezentatywnej próbie

Polaków w wieku 18 i wicej lat. W pierwszym badaniu zrealizowano 600 wywiadów z
przedstawicielami grup zawodowych „pierwszego kontaktu” z ofiarami przemocy w
rodzinie. Drugie badanie było badaniem populacyjnym, zrealizowano w nim 3 000
wywiadów.
5. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zleciło przeprowadzenie ogólnopolskiej
kampanii społecznej firmie Gutenberg OnLine sp. z.o.o.
Priorytetowym zadaniem kampanii było udostpnienie informacji
o moliwoci uzyskania pomocy osobom, które s ofiarami bd wiadkami przemocy w
rodzinie. Na plakatach i ulotkach został umieszczony numer telefonu oraz adres mailowy
Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”.
Ogólnopolskie Pogotowie „Niebieska Linia” (tel. 0 – 801 120 002) działa na zlecenie i
finansowane jest przez Pastwow Agencj Rozwizywania Problemów Alkoholowych.
Powysze informacje znalazły si na 4 000 plakatów i 400 000 ulotek, które
przygotowane zostały w ramach kampanii.
6. W 2007 roku na terenie kraju funkcjonowały 33 specjalistyczne orodki wsparcia dla ofiar
przemocy w rodzinie. Prowadzenie tych orodków jest zadaniem zleconym samorzdom
powiatowym, a rodki finansowe na ich utrzymanie zapewnia budet pastwa.
W specjalistycznych orodkach wsparcia, obok zapewnienia podstawowych potrzeb,
ofiary przemocy w rodzinie otrzymuj profesjonalne wsparcie medyczne, socjalne,
psychologiczne, prawne. Z pomocy specjalistycznych orodków wsparcia skorzystało
1409 osób.
Specjalistyczne orodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie funkcjonuj w oparciu
o standardy okrelone w rozporzdzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 6
lipca 2006 r. w sprawie standardu podstawowych usług wiadczonych przez
specjalistyczne orodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, a take szczegółowych
kierunków prowadzenia oddziaływa korekcyjno – edukacyjnych (Dz. U. Nr 127, poz.
890).
7. Na terenie kraju programom korekcyjno – edukacyjnym finansowanym z budetu
Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej zostało poddanych 2.922 sprawców przemocy w
rodzinie, w tym 2.515 mczyzn oraz 407 kobiet). W porównaniu z 2006 r. w
oddziaływaniach korekcyjno – edukacyjnych wziło udział prawie dwukrotnie wicej
osób ni w roku poprzednim.
W programach uczestniczyły:
- osoby skazane za czyny zwizane ze stosowaniem przemocy w rodzinie, odbywajce
kar pozbawienia wolnoci albo wobec których sd warunkowo zawiesił
wykonywanie kary - łcznie 831 w tym 788 mczyzn i 43 kobiet.
- osoby stosujce przemoc w rodzinie, które uczestniczyły w terapii uzalenienia od
alkoholu lub narkotyków i uczestniczyły w programach korekcyjno – edukacyjnych,
stanowicych uzupełnienie terapii - łcznie 1.005 w tym 829 mczyzn i 176 kobiet.
- osoby, które w wyniku innych okolicznoci zgłosiły si do uczestnictwa w
programach korekcyjno – edukacyjnych - łcznie 1086 w tym 898 mczyzn oraz 188
kobiet.
8. W dniu 5 grudnia 2007 r. odbyła si konferencja Departamentu ds. Kobiet, Rodziny i
Przeciwdziałania Dyskryminacji w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej na temat
przeciwdziałania przemocy wobec kobiet. Konferencja została zorganizowana w ramach
kampanii Rady Europy powiconej przeciwdziałaniu przemocy wobec kobiet i przemocy
domowej oraz w ramach „16 dni przeciwdziałania przemocy ze wzgldu na płe”.
9. W 2007 r. na realizacj Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie
wydatkowano kwot w wysokoci 12.367.158, 40 zł, któr przeznaczono na:
86
- na utrzymanie specjalistycznych orodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie

- na realizacj programów korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujcych przemoc
- na dofinansowanie szkole prowadzonych przez Marszałków Województw
- na zorganizowanie ogólnopolskiej kampanii społecznej
- na przeprowadzenie diagnozy zjawiska przemocy w rodzinie.

1. Prowadzenie programów edukacyjnych dla funkcjonariuszy i pracowników cywilnych w
zakresie problematyki naduywania alkoholu oraz przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
Zadanie to realizowane było w formie konferencji szkoleniowych o zasigu
ogólnopolskim i regionalnym, dla funkcjonariuszy i pracowników resortu spraw
wewntrznych i administracji. W 2007 r. zorganizowano 17 konferencji szkoleniowych,
uczestniczyło w nich 746 osób (w tym 604 funkcjonariuszy).
2. Wprowadzanie problematyki zwizanej z profilaktyk alkoholow oraz
przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie do programów szkolenia stopnia podstawowego
dla wszystkich policjantów.
3. Ogłoszono konkurs na realizacje zadania publicznego pt. „PRZECIWDZIAŁANIE
PRZEMOCY DOMOWEJ WOBEC KOBIET, ZWŁASZCZA ZAMIESZKUJCYCH
OBSZARY WIEJSKIE”.W wyniku przeprowadzonej procedury konkursowej podpisano
umow na realizacj zadania publicznego ze Stowarzyszeniem Kobiet Bieszczadzkich
NASZA SZANSA. Na zadanie zatytułowane „Moje prawa - moj szans!” Minister
Spraw Wewntrznych i Administracji przyznał dotacj w wysokoci 40 000 zł.
4. Realizacja rzdowego programu ograniczania przestpczoci i aspołecznych zachowa
„Razem bezpieczniej”, którego głównym celem jest wspieranie realizacji ustawowych
działa organów administracji rzdowej i samorzdu terytorialnego na rzecz
bezpieczestwa i porzdku publicznego.
Głównym koordynatorem działa realizowanych w ramach programu jest Minister Spraw
Wewntrznych i Administracji. W budecie pastwa na 2007 r. zabezpieczono rezerw
celow na realizacj programu „Razem bezpieczniej” w wysokoci 3 mln zł.
Zgodnie z programem rodki z rezerwy celowej s przekazywane do budetów
wojewodów z przeznaczeniem na dotacje na dofinansowanie zada mieszczcych si w
ramach programu dla organizacji poytku publicznego.
W 2007 roku na realizacj 9 zada z obszaru przeciwdziałania przemocy w rodzinie
przyznano kwot 452. 800 zł.
5. MSWiA koordynuje wdraanie w Polsce Programu szczegółowego Unii Europejskiej na
lata 2007 – 2013 „Zapobieganie i zwalczanie przemocy wobec dzieci, młodziey i kobiet
oraz ochrona ofiar i grup ryzyka – Daphne III”.
Rol MSWiA jako koordynatora krajowego jest m.in. rozpropagowanie wiedzy wród
uprawnionych podmiotów polskich na temat moliwoci ubiegania si o wsparcie ze
rodków programu, a take czynne uczestniczenie w pracach Komitetu Daphne III.
W 2007 roku MSWiA w ramach koordynacji programu Daphne III:

- powołało eksperta krajowego (członka Komitetu Wspierajcego KE
we wdraaniu Programu Daphne III), powołano te midzyresortow grup ekspertów
współpracujcych;
- uruchomiło serwis informacyjny na stronie internetowej MSWiA nt. Programu Daphne
III (www.mswia.gov.pl) oraz specjalny adres mailowy (daphne@mswia.gov.pl);
- zorganizowało midzynarodowe seminarium „Razem przeciwko przemocy – walka z
przemoc wobec dzieci, młodziey i kobiet z polskiej i europejskiej perspektywy”.
87
Komenda Główna Policji

1. W roku 2007 prowadzono prace, majce na celu nowelizacj Zarzdzenia nr 21
Komendanta Głównego Policji z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu
przeprowadzania interwencji domowej wobec przemocy w rodzinie pod nazw
„Niebieskie Karty” (Dz. Urz. KGP z 2002 r. Nr 14, poz. 111). Zmiana dotychczasowych
przepisów regulujcych interwencje wobec przemocy w rodzinie wynikała m.in. z
potrzeby dostosowania przepisów resortowych do wymogów zawartych w ustawie z dnia
29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz. 1493) oraz
koniecznoci zapewnienia pełniejszej ochrony ofiar przemocy, zwłaszcza małoletnich.
Nadinsp. Tadeusz Budzik, Komendant Główny Policji, podpisał nowe Zarzdzenie
Komendanta Głównego Policji nr 162 z dnia 18 lutego 2008 r. w sprawie metod i form
wykonywania przez Policj zada w zwizku z przemoc w rodzinie w ramach procedury
„Niebieskie Karty” (Dz. Urz. KGP z 2008 r. Nr 4, poz. 30).
2. W ramach realizacji procedury, policjanci w 2007 r. przeprowadzili 81.403 interwencji
domowych, dotyczcych przemocy w rodzinie, w efekcie których ustalono 130.682 ofiar
przemocy w rodzinie oraz odnotowano 81.743 sprawców.
3. W wyniku przeprowadzonych interwencji domowych wobec przemocy w rodzinie, w
2007 r. sporód 81.743 sprawców przemocy, policjanci zatrzymali 36. 877 osób
(procesowo, prewencyjnie, doprowadzajc do wytrzewienia). Liczba sprawców
przemocy zatrzymanych stanowi 45% wszystkich sprawców przemocy w rodzinie,
ustalonych w wyniku tego rodzaju interwencji domowych.
4. W ramach koordynacji zada z zakresu przeciwdziałania przemocy
w rodzinie w Komendzie Głównej Policji prowadzone były okresowe analizy zjawiska
przemocy w rodzinie, z których wnioski omawiano na spotkaniach i w kontaktach z
koordynatorami procedury „Niebieskie Karty”, powołanymi w komendach
wojewódzkich/Stołecznej Policji. Biuro Prewencji i Ruchu Drogowego KGP
zorganizowało dwudniow narad szkoleniow z udziałem koordynatorów procedury
„Niebieskie Karty” i specjalistów do spraw nieletnich i patologii z KWP/KSP, w dniach
19-21 listopada 2007 r.
5. W 2007 r. sporód 21 541 podejrzanych o przestpstwo z art. 207 k.k., 4 024
podejrzanych zatrzymano i zwolniono w cigu 48 godzin, a 1 540 podejrzanych
zatrzymano, tymczasowo aresztowano i areszt trwał w chwili zakoczenia postpowania.
Zaznaczy naley, e w porównaniu do roku 2006, pomimo spadku liczby podejrzanych
ogółem, zanotowano wzrost liczby podejrzanych zatrzymanych i tymczasowo
aresztowanych, co wiadczy o bardziej restrykcyjnym podejciu organów cigania i
wymiaru sprawiedliwoci do sprawców zncania si nad osoba najblisz, polegajcym na
ich izolowaniu, w celu zapewnienia ochrony ofiarom.
6. Jednym z istotnych elementów działa Policji podejmowanych na rzecz zapobiegania
wtórnej wiktymizacji ofiar, szczególnie małoletnich, jest tworzenie na terenie jednostek
przyjaznych pokoi przesłucha, nazywanych „niebieskimi pokojami”. Z posiadanych
przez Policj informacji wynika, e na terenie kraju funkcjonuje około 305 tego rodzaju
pomieszcze, z czego 238 znajduje si w budynkach jednostek Policji.
7. Na terenie działania wszystkich komend wojewódzkich/Stołecznej Policji w 2007 r.
organizowane były w ramach doskonalenia zawodowego policjantów rónorodne
szkolenia, konferencje i seminaria dotyczce problematyki wizanej z przeciwdziałaniem
przemocy w rodzinie.
8. Realizujc zadania, zmierzajce do przeciwdziałania przemocy w rodzinie
funkcjonariusze Policji uczestnicz w budowaniu lokalnych systemów wsparcia dla ofiar
przemocy, których podstaw jest cisła współpraca z instytucjami powołanymi do
niesienia pomocy osobom potrzebujcym. W wielu miejscowociach funkcjonariusze
88
wchodz w skład zespołów interdyscyplinarnych, biorc czynny udział w pracach

dotyczcych postpowania z indywidualnymi przypadkami, jak i opracowywania działa
o charakterze strategicznym. Ponadto dyuruj w punktach konsultacyjnych dla ofiar
Ministerstwo Sprawiedliwoci
1. W roku 2007 w zakładach karnych przeprowadzono 74 programy profilaktyki przemocy
w rodzinie, w których uczestniczyło 1.314 skazanych.
2. W 2007 roku w Sdach Rejonowych z art. 207 § 1 , 2 3 kk skazano 17.334 osoby, z czego
215 skazano na samoistn kar grzywny, 759 skazano na kar ograniczenia wolnoci, a
16353 na kar pozbawienia wolnoci. Z 17.334 osób skazanych z art. 207 kk (zncanie
si) 1997 osoby skazano na bezwzgldne kary pozbawienia wolnoci. W 2007 roku w
zakładach karnych przebywało łcznie 4480 osób skazanych za zncanie si nad rodzin.
3. Sdy, orzekajc wobec sprawców przestpstw z art. 207 kk kary pozbawienia wolnoci
z warunkowym zawieszeniem ich wykonania, czstokro nakładaj na skazanych
obowizki probacyjne okrelone w art. 72 § 1 i § 2 kk, prowadzce m.in. do izolowania
sprawców od ofiar przestpstw, bd te do naprawienia szkody wyrzdzonej
przestpstwem:
- art. 72 § 1 pkt 3 kk – wykonywanie cicego na sprawcy obowizku łoenia na
utrzymanie innej osoby – 265 spraw;
- art. 72 § 1 pkt 4 kk – wykonywanie pracy zarobkowej, zobowizanie do nauki lub
przygotowania do zawodu – 184 sprawy;
- art. 72 § 1 pkt 5 kk – powstrzymywania si od naduywania alkoholu lub uywania
innych rodków odurzajcych – 10.022 sprawy;
- art. 72 § 1 pkt 6 kk – poddanie si leczeniu, w szczególnoci odwykowemu lub
rehabilitacyjnemu, albo oddziaływaniom terapeutycznym lub uczestnictwa w
programach korekcyjno – edukacyjnych – 1.857 spraw, w tym:
b. obowizek poddania sprawcy leczeniu odwykowemu lub rehabilitacyjnemu –
1.386 spraw
c. poddano sprawc oddziaływaniom terapeutycznym – 80 spraw;
d. zobowizano sprawc do uczestnictwa w programach korekcyjno – edukacyjnych
– 44 sprawy;
- art. 72 § 1 pkt 7 kk – powstrzymywanie si od przebywania w okrelonych
rodowiskach lub miejscach – 92 sprawy;
- art. 72 § 1 pkt 7a kk – powstrzymywania si od kontaktowania si z pokrzywdzonym
lub innymi osobami w okrelony sposób – 253 sprawy;
- art. 72 § 1 pkt 7b – zobowizanie sprawcy do opuszczenia lokalu zajmowanego
wspólnie z pokrzywdzonym – 181 spraw;
- art. 72 § 1 pkt 8 kk – zobowizanie sprawcy do innego stosownego postpowania w
okresie próby, jeeli moe to zapobiec popełnieniu ponownie przestpstwa – 2.320
spraw.
4. W 2007 roku wobec 120 podejrzanych o przestpstwa z uyciem przemocy lub groby
bezprawnej wobec członka rodziny, zastosowano dozór policji pod warunkiem
opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym. Wobec 281 podejrzanych
o wymienione wyej przestpstwa zastosowano dozór policji z jednoczesnym
zobowizaniem do powstrzymania si od kontaktu z pokrzywdzonym w okrelony
sposób.
5. W 2007 roku sporzdzono 21.454 aktów oskarenia w sprawach o zncanie si nad
rodzin.
89
6. W zakresie opracowania oraz realizacji procedur ochrony prawnej i wsparcia

psychologicznego dla wiadków przemocy w rodzinie i ofiar przemocy w rodzinie,
Ministerstwo Sprawiedliwoci realizuje pilotaowy program Sieci Pomocy Ofiarom
Przestpstw. Zarzdzeniem Ministra Sprawiedliwoci nr 164/07 z dnia 28 sierpnia 2007
roku powołano 11 Lokalnych Orodków Wsparcia, działajcych na terenie Warszawy,
województwa lskiego i opolskiego. W orodkach tych udzielana jest bezpłatna,
kompleksowa i interdyscyplinarna pomoc ofiarom przestpstw.
7. Zarzdzeniem Prezesa Rady Ministrów nr 78 z dnia 30 lipca 2007 roku utworzono na
nowo Zespół do Spraw Opracowania Krajowego Programu na Rzecz Ofiar Przestpstw.
Zespół, ten, po zapoznaniu si z programem pilotaowym, który zakoczy si w dniu 30
czerwca 2008 roku, podejmie decyzj odnonie opracowania kompleksowego programu
na rzecz ofiar przestpstw.
8. Jednostk organizacyjn Ministerstwa Sprawiedliwoci odpowiedzialn za realizacje
szkole jest Krajowe Centrum Szkolenia Kadr Sdów Powszechnych i Prokuratury.
Tematyka szkole Centrum na 2007 rok została uzupełniona o pakiety szkoleniowe w
zakresie przyczyn i skutków przemocy w rodzinie.
Rzecznik Praw Dziecka

- Od maja do padziernika 2007 roku Biuro Rzecznika Praw Dziecka prowadziło
kampani społeczna „Kochaj. Nie krzywd. Pomó”. Kampania była skierowana do
pracowników słuby zdrowia, słub socjalnych i instytucji zajmujcych si pomoc
rodzinie. W ramach kampanii przeprowadzono dwie konferencje powicone
problematyce dziecka krzywdzonego.
- Biuro Rzecznika podejmowało interwencje w 387 sprawach dotyczcych zaniedbania i
przemocy oraz w 55 dotyczcych problemu uzalenienia od alkoholu.
- Rzecznik Praw Dziecka wielokrotnie podejmował problem przemocy wobec dzieci w
swoich wystpieniach generalnych składanych do instytucji centralnych.
Telewizja Polska
Ze sprawozdania nadesłanego przez Telewizj Polsk wynika, e zagadnienia zwizane w
przeciwdziałaniem przemocy domowej pojawiały si kilkakrotnie w programach
telewizyjnych.
M. in. w programach
- Bo za głono płakało - poruszajcy reporta o zabójstwie 7-miesicznej Wiktorii.
Dziewczynka została zakatowana przez pijanych rodziców, poniewa za głono
płakała (emisja 25.05.2007).
- Nocna biesiada - historia Sandry, która została pozostawiona bez opieki, jej rodzice
uczestniczyli w alkoholowej libacji. Matka za przebieg wydarze obwinia wszystkich,
tylko nie siebie (emisja 31.05.2007).
- Pijane matki - Jedna ma 19, druga 40 lat. Obie maj malutkie dzieci i obie bdc z dziemi
na spacerze upiły si do nieprzytomnoci. Teraz bd miały powany problem, jak odzyska
władz rodzicielsk nad synkami... (emisja 31.07.2007).
Instytut Psychiatrii i Neurologii

W Instytucie zorganizowano konferencj pt. „Przestpstwa przeciwko rodzinie - kontekst
psychospołeczny, medyczny, prawny”.
90
Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych

W 2007 roku w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie PARPA podjła nastpujce
działania:
1. W 2007 roku kontynuowało działalno funkcjonujce na zlecenie Pastwowej Agencji
Rozwizywania Problemów Alkoholowych Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar
Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”. W omawianym okresie placówka prowadzona
była (w ramach dotacji) przez Stowarzyszenie na rzecz Przeciwdziałania Przemocy w
Rodzinie „Niebieska Linia”. W Pogotowiu działa Ogólnopolski Telefon dla Ofiar
Przemocy w Rodzinie (0801-12-00-02), w którym przeprowadzono prawie 10,2 tys.
rozmów dotyczcych problemów rodzinnych: przemocy domowej, naduywania alkoholu
i innych rodków psychoaktywnych oraz uzalenienia. Osoby dzwonice pod nr 0801-12-
00-02 ponosz jedynie koszt jednego impulsu telefonicznego, pozostałe koszty ponosi
PARPA jako właciciel numeru. Funkcjonowała równie telefoniczna poradnia prawna,
gdzie pod numerem 022/666-28-50 (pon.-wt., godz. 17.00-21.00) mona uzyska porad
prawnika. W omawianym okresie udzielono ponad 870 porad i konsultacji prawnych.
Osoby pracujce w Pogotowiu „Niebieska Linia” udzieliły odpowiedzi na ponad 810
listów i e-maili. Podjto w instytucjach (np. policja, pomoc społeczna, sd) 113
interwencji dotyczcych przemocy w rodzinie. Uruchomiono program staowy (135 godz.
stau) i przyjto na sta 19 osób. Byli to studenci warszawskiej Szkoły Wyszej
Psychologii Społecznej, którzy m.in. wzili udział w 9 superwizjach i 26 szkoleniach
przygotowujcych do pracy w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie i udzielania
pomocy ofiarom przemocy domowej. W Ogólnopolskim Pogotowiu dla Ofiar Przemocy
w Rodzinie „Niebieska Linia” przeprowadzono równie 8 seminariów dla członków
Ogólnopolskiego Porozumienia Osób i Organizacji Pomagajcych Ofiarom Przemocy w
Rodzinie, nt. „Przemoc rówienicza” (14 czerwca), „Przemoc seksualna- jak pomóc?” (5
wrzenia), „Doskonalenie działa prawnych w przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie”
(31 padziernika), „Praca i program dla sprawców przemocy” (9 listopada), „Interwencja i
pomoc psychologiczna: odrónianie i działania podejmowane w obu wypadkach” (23
listopada), „Praca w zespołach interdyscyplinarnych” (14 grudnia), „Praca i program dla
sprawców przemocy w rodzinie” (19 grudnia), „Doskonalenie działa prawnych w
przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie” (21 grudnia). W seminariach wziły udział
ogółem 163 osoby. Podjto równie działania zmierzajce do zaktualizowania bazy
danych członków Ogólnopolskiego Porozumienia Osób i Organizacji Pomagajcych
Ofiarom Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” – ruchu społecznego skupiajcego
około 3 tys. podmiotów. W Pogotowiu „Niebieska Linia działa równie strona
internetowa www.niebieskalinia.info .
2. Szkolenia dla osób pracujcych ze sprawcami przemocy w rodzinie. Zadanie
zrealizowała Fundacja Przeciw Wykluczeniu Społecznemu „Bdziesz” z Poznania;
przeprowadzono cztery edycje szkolenia, w których wziły udział 44 osoby. Szkolenie
obejmowało 3 edycje szkolenia podstawowego (40 godz., w tym 8 godz. wykładów i 32
godz. warsztatów) oraz jedn edycj szkolenia zaawansowanego (w wymiarze 32 godz. w
tym 8 godz. seminarium dotyczcego dowiadcze zwizanych z prac ze sprawcami
przemocy i 24 godz. warsztat superwizyjny).
3. Kontynuowała prac Rada ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Rada jest
zespołem opiniodawczo-doradczym powołanym przez Dyrektora PARPA. Zadaniem
Rady jest m.in.: czuwanie nad realizacj programu potwierdzania kwalifikacji osób
pracujcych w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie; współpraca w zakresie
opiniowania programów przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w szczególnoci z
problemem alkoholowym, w tym take realizowanych przez PARPA i rozwiza
administracyjno–legislacyjnych; współpraca w zakresie opracowania i promocji
91
standardów zwizanych z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinach, w szczególnoci z

problemem alkoholowym. W omawianym okresie odbyło si pi posiedze Rady. W
2007 r głównym zadaniem Rady było opracowaniem standardów pracy placówek
działajcych na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
4. W dniach 7 maja i 22 padziernika 2007 roku odbyły si sesje egzaminacyjne na
specjalist/konsultanta w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Do
egzaminu przystpiło łcznie 16 osób, które zostały zakwalifikowane przez Rad, po
przesłaniu wymaganego zestawu dokumentów razem z nagranymi na kasetach zapisami
spotka z klientem. W wyniku egzaminu 13 osób uzyskało tytuł specjalisty w zakresie
przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Obecnie lista certyfikowanych specjalistów i
konsultantów w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie liczy 130 osób.
5. W dniach 22-23 maja 2007 roku odbyło si szkolenie dla kuratorów sdowych
pracujcych w Orodkach Kuratorskich z dziemi i młodzie z rodzin dysfunkcyjnych: z
problemem przemocy i problemem alkoholowym, bdcych czsto sprawcami czynów
karalnych. Szkolenie dotyczyło technik pracy z młodzie z zaburzeniami zachowania,
technik słucych eliminowaniu negatywnych zachowa, budowaniu wizi i poczucia
bezpieczestwa. Informacje o szkoleniu przesłano do 68 Orodków. W szkoleniu
uczestniczyły 44 osoby. Uczestnicy szkolenia otrzymali pakiety materiałów
edukacyjnych.
6. W 2007 roku przeprowadzono dwie edycje „Interdyscyplinarnego szkolenia dla osób
pracujcych w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie” – zadania
zrealizowanego na zlecenie PARPA przez Stowarzyszenie na Rzecz Przeciwdziałania
Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” . Kada z edycji szkolenia składa si z trzech
czterodniowych sesji szkoleniowych trwajcych łcznie 120 godzin dydaktycznych, w
których uczestnicz przedstawiciele słub i organizacji wiadczcych pomoc i
podejmujcych interwencje w przypadkach przemocy w rodzinie. W szkoleniu
uczestniczyło 87 osób. Od 1995 roku 120-godzinne szkolenia realizowane na zlecenie
PARPA ukoczyło ponad 1.800 osób.
7. W dniach 24-25 wrzenia 2007 r w Warszawie odbyła si narada koordynatorów
procedury interwencji w sprawach przemocy w rodzinie „Niebieskie Karty”. W
spotkaniu wziło udział 51 osób, w tym koordynatorzy ww. procedury w Komendach
Wojewódzkich Policji oraz osoby odpowiedzialne za zagadnienia zwizane z
przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie w Regionalnych Orodkach Polityki Społecznej,
w Wydziałach Polityki Społecznej Urzdów Wojewódzkich oraz pełnomocnicy zarzdów
województw ds. profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych. Uczestnicy
narady wzili udział w bloku zaj nt. radzenia sobie z wypaleniem zawodowym słub
pomocowych (wykłady i zajcia seminaryjno-warsztatowe), dyskutowali na temat
moliwoci przeciwdziałania przemocy w rodzinie w województwach w wietle zapisów
Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie (potrzeby, deficyty,
zasoby), współpracy słub w oparciu o procedur „Niebieskie Karty” oraz budowania
lokalnych systemów przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Uczestnicy otrzymali
materiały edukacyjne dotyczce zjawiska przemocy domowej.
8. W ramach współpracy PARPA z Centrum Interwencji Kryzysowej PCK w Gdasku i
Orodkiem Interwencji Kryzysowej w Katowicach prowadzone były stae dla studentów
i absolwentów wyszych uczelni. W obydwu placówkach odbyły si wizyty studyjne,
podczas których przekazano materiały edukacyjne PARPAMEDIA. Podpisano
porozumienia o współpracy z ww. placówkami. 60-godzinny sta w Centrum Interwencji
Kryzysowej w Gdasku odbyło sta 5 osób, a w Orodku Interwencji Kryzysowej w
Katowicach (75 godz. zaj) – 12 osób. Stayci byli przygotowywani do pracy z ofiarami
przemocy domowej. W kadej placówce zadanie było realizowane przez kierownika stau
92
i opiekunów bezporednio odpowiedzialnych za przygotowanie staystów. W ramach

porozumie stayci otrzymali materiały edukacyjne - publikacje i ulotki Wydawnictwa
PARPAMEDIA.
9. W dniach 11-12 padziernika 2007 roku w Warszawie odbyło si szkolenie dla sdziów
wydziałów rodzinnych sdów rejonowych. Podczas szkolenia, w którym uczestniczyło
28 sdziów z 21 sdów rejonowych oraz przedstawiciel Krajowego Centrum Szkolenia
Kadr Sdów Powszechnych i Prokuratury, omawiano sytuacj rodzin z problemem
alkoholowym i problemem przemocy. Uczestnicy otrzymali pakiety materiałów
edukacyjnych dotyczce zagadnie omawianych na szkoleniu.
10. W 2007 roku zawarto z Wielkopolsk Fundacj ETOH porozumienie o współpracy
dotyczce współorganizowania dziesiciu czterogodzinnych szkole z zakresu
diagnostyki zespołu dziecka krzywdzonego i podejmowania interwencji w
przypadkach podejrzenia przemocy wobec dzieci. W oparciu o porozumienie w
listopadzie 2007 roku przeprowadzono szkolenia, w trakcie których przeszkolono 235
osób w tym lekarzy, pielgniarki, studentów wydziału lekarskiego i studentów wydziału
pielgniarskiego. Uczestnicy otrzymali pakiety materiałów szkoleniowych (edukacyjnych)
dotyczcych zjawiska przemocy w rodzinie.
11. W dniach 19-20 listopada 2007r. w Warszawie odbyło si seminarium szkoleniowe nt.
budowania lokalnego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie. W szkoleniu
wziło udział 20 trzyosobowych zespołów, w skład których wchodzili najczciej:
policjant, pracownik socjalny i członek gminnej (lub miejskiej) komisji rozwizywania
problemów alkoholowych. Przedsiwzicie miało na celu przygotowanie ww. osób do
pracy w ramach interdyscyplinarnych zespołów ds. przeciwdziałania przemocy domowej,
w szczególnoci w rodzinach z problemem alkoholowym oraz budowania w rodowisku
lokalnym systemu przeciwdziałania przemocy. Wykłady poprowadzili współpracownicy
Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów Alkoholowych, eksperci w zakresie
przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Zajcia warsztatowe poprowadzili członkowie
Stowarzyszenia na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”.
12. W dniach 5-7 grudnia 2007 roku Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów
Alkoholowych przeprowadziła XII Ogólnopolsk konferencj przeciw przemocy w
rodzinie „Pomoc dzieciom krzywdzonym”. W konferencji uczestniczyło około 240
osób: przedstawiciele urzdów centralnych i organizacji pozarzdowych oraz członkowie
Ogólnopolskiego Porozumienia Osób i Organizacji Pomagajcych Ofiarom Przemocy w
Rodzinie „Niebieska Linia”. Podczas konferencji uczestnicy mieli moliwo wysłuchania
wykładów dotyczcych rónych form pracy z dzieckiem doznajcym przemocy ze strony
bliskich. Uczestnicy konferencji wzili udział w omiogodzinnych zajciach seminaryjno-
warsztatowych przybliajcych praktyczne aspekty pomagania dzieciom, zapoznali si z
dorobkiem rónych organizacji pracujcych na rzecz przeciwdziałania przemocy
domowej oraz wymienili si uwagami i dowiadczeniami w zakresie pomocy dzieciom
krzywdzonym w rodzinach, w szczególnoci z problemem alkoholowym. Osoby biorce
udział w konferencji otrzymały pakiety materiałów edukacyjnych dotyczcych tematu
konferencji.
13. W 2007 r. PARPA współpracowała z urzdami centralnymi (Komenda Główna Policji,
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwo Spraw Wewntrznych i
Administracji, Ministerstwo Sprawiedliwoci) biorc udział w spotkaniach roboczych i
konferencjach oraz konsultujc i opiniujc projekty dokumentów słucych
przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.
93
Rozdział V - Zaburz enia zdr owotne i r ozwojowe dzieci z r odzin alkohol owych
Według danych szacunkowych w Polsce yje około 1,5-2,0 mln dzieci

wychowujcych si w rodzinach z problemem alkoholowym, z tego 500 tys. znajduje si
w dramatycznej sytuacji zagraajcej ich zdrowiu i yciu. Róne formy agresywnych
i represyjnych zachowa rodziców, zaniedbywanie obowizków opiekuczych i potrzeb
dziecka, wywieraj destrukcyjny wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne dzieci oraz na
proces rozwoju. Dzieci te s słabsze fizycznie, czciej choruj. Wystpuj u nich okrelone
zaburzenia emocjonalne, czsto s ofiarami przemocy i naduy seksualnych ze strony
najbliszych członków rodziny lub otoczenia13.
Wród dzieci wychowujcych si w rodzinach z problemem alkoholowym wan grup
stanowi te, których matki spoywały alkohol w czasie ciy. Alkohol moe spowodowa
u dziecka mniejsz wag urodzeniow, zaburzenie wzrostu, mniej lub bardziej powane
uszkodzenia mózgu czy wady w budowie organów (np. wady serca), zmniejszenie odpornoci
na choroby, zaburzenia ogólnego rozwoju dziecka i wiele innych czasem trudnych do
rozpoznania uszkodze. Najpowaniejszym uszkodzeniem płodu zwizanym ze spoywaniem
alkoholu przez ciarn matk jest płodowy zespół alkoholowy (FAS). Osoby z FAS
w zwizku z uszkodzeniami midzy innymi mózgu maj obniony poziom sprawnoci
intelektualnej, problemy z pamici, trudnoci w uczeniu si, problemy z koordynacj ruchów
jak równie zaburzenia emocjonalne (osoby te s najczciej nadpobudliwe). Szacuje si, e
w Polsce rodzi si rokrocznie ok. 900 dzieci z pełnoobjawowym zespołem FAS i kilka razy
wicej z innymi uszkodzeniami zwizanymi z piciem alkoholu przez kobiet w ciy. W USA
co roku rodzi si 5.000 dzieci z FAS, we Francji – 1 000. FAS wystpuje we wszystkich
grupach rasowych i ekonomicznych, jest trzeci w kolejnoci przyczyn wad rozwojowych.
Oprócz FAS specjalici wyróniaj jeszcze inne zwizane z działaniem alkoholu na płód
uszkodzenia – s one mniej widoczne ze wzgldu na ich mniejszy stopie nasilenia
a czstotliwo ich wystpowania jest w sumie prawdopodobnie ok. 10–krotnie wysza ni
FAS.
13
Na podstawie:
- Witold Skrzypczyk, „Dzieci alkoholików – zdarzenia traumatyczne”, Łód 2000r;
- Dube, Anda, Croft, Edwards, Giles, Fetti, „Dorastanie z rodzicami naduywajcymi alkoholu
a krzywdzenie i zaniedbywanie dziecka oraz inne dysfunkcje w rodzinie” w „Dziecko
krzywdzone” nr8/2004;
- Spatz Widom, Hiller-Sturmhofel, „Naduywanie alkoholu jako czynnik ryzyka i
konsekwencja krzywdzenia dzieci” w „Dziecko krzywdzone” nr 8/2004;
- Black, Famularo, Bamum, Wharton, 1987 r. za ”Pomoc psychologiczna dla dzieci
alkoholików” autorstwa Bryana E Robinsona, J. Lyn Rhodena, Wydawnictwo Edukacyjne
PARPA 2005 r.
- Woodside, 1986 r. za ”Pomoc psychologiczna dla dzieci alkoholików” autorstwa Bryana E
Robinsona, J. Lyn Rhodena, Wydawnictwo Edukacyjne PARPA 2005 r.
- Chandy, Harris, Blum, Resnick, 1993 r. za ”Pomoc psychologiczna dla dzieci alkoholików”
autorstwa Bryana E Robinsona, J. Lyn Rhodena Wydawnictwo Edukacyjne PARPA 2005 r.
- Sher, Walitzer, Wood, Brent, 1991 r. za ”Pomoc psychologiczna dla dzieci alkoholików”
autorstwa Bryana E Robinsona, J. Lyn Rhodena Wydawnictwo Edukacyjne PARPA 2005 r.
- Merikangas, Weissman, Prusoff, Pauls, Leckman 1985 r. za ”Pomoc psychologiczna dla dzieci
alkoholików” autorstwa Bryana E Robinsona, J. Lyn Rhodena Wydawnictwo Edukacyjne
PARPA 2005 r.
- Hafen i Frandsen, 1986 r. za ”Pomoc psychologiczna dla dzieci alkoholików” autorstwa
Bryana E Robinsona, J. Lyn Rhodena Wydawnictwo Edukacyjne PARPA 2005 r.
- Mckenry i Tishler 1987 r. za ”Pomoc psychologiczna dla dzieci alkoholików” autorstwa
Bryana E Robinsona, J. Lyn Rhodena Wydawnictwo Edukacyjne PARPA 2005 r.
94
Naley jednak podkreli, i FAS moe wystpi nie tylko u matek uzalenionych od
alkoholu, nawet bowiem sporadyczne wypicie niewielkich iloci alkoholu moe wywoła
okrelony rodzaj uszkodze u rozwijajcego si płodu. Nie jest znana bezpieczna dawka
alkoholu, która moe by wypijana przez ciarne kobiety. Tak wic grupa dzieci z FAS
zdecydowanie wykracza poza grup dzieci matek alkoholiczek. Te jednak znajduj si
w szczególnie trudnej sytuacji, gdy matki z racji uzalenienia, nie s w stanie zapewni im
prawidłowej opieki zarówno wychowawczej, jak i medycznej. Dzieci matek uzalenionych od
alkoholu znacznie czciej trafiaj wic do rodzin zastpczych lub adopcyjnych.
5.1. Gminne programy pomocy dzieciom z rodzin z problemem alkoholowym
Dla dzieci wychowujcych si w rodzinach alkoholowych gminy tworzyły i prowadziły

wietlice socjoterapeutyczne i opiekuczo-wychowawcze. Gminne pogramy profilaktyki
i rozwizywania problemów alkoholowych obejmowały równie realizacj zada zwizanych z
podnoszeniem kwalifikacji osób pracujcych w ww. wietlicach poprzez udział w szkoleniach i
kursach.
W 2007 r. w polskich gminach funkcjonowało 1927 wietlic socjoterapeutycznych (o
385 mniej ni roku poprzednim), w których z pomocy wiadczonej w ramach zaj
skorzystało blisko 64 880 dzieci. Zmniejszyła si take liczba zatrudnionych wychowawców.
W 2007 r. pracowało w wietlicach socjoterapeutycznych 4343 wychowawców. W 2007 r.
samorzdy gminne na funkcjonowanie wietlic socjoterapeutycznych wydatkowały prawie
35.541.000 zł., co równie stanowi kwot mniejsz, ni w poprzednim roku.
Na przestrzeni ostatnich lat obserwujemy niepokojce zjawisko zmniejszania si liczby
placówek oferujcych specjalistyczn pomoc dzieciom z rodzin z problemem alkoholowym.
Trendowi temu towarzyszy szereg niekorzystnych zjawisk takich jak: brak stabilizacji
funkcjonowania placówek; zatrudnianie wychowawców nie na etatach, lecz w ramach umów
zlece, co sprawia e wikszo z nich traktuje t prac jako dodatkowe zajcie, nie
angaujc si naleycie w pomoc dzieciom; dua rotacja kadry; praca z duymi grupami
dzieci uniemoliwiajca realizacj indywidualnych planów pomocy, czy wreszcie brak
oddziaływa wobec rodziców. Te i inne trudnoci sprawiaj, e chocia z jednej strony
moemy mówi o istniejcym systemie wietlic, w których mog uzyska pomoc dzieci
alkoholików, to z drugiej strony, system ten nie jest tak efektywny i pomoc tak skuteczna, jak
mona by oczekiwa. Troska o jako i standardy pracy powinna by priorytetem przy
podejmowaniu decyzji finansowych.
W 2007 r. funkcjonowało równie 5.407 wietlic realizujcych program opiekuczo–
wychowawczy. Z zaj prowadzonych przez ponad 10 tys. wychowawców skorzystało ponad
196.445 dzieci. Jednak tylko 38% tych dzieci, to dzieci u których rozpoznano problem
alkoholowy w rodzinie. W 2007 r. samorzdy gminne na funkcjonowanie wietlic
realizujcych program opiekuczo–wychowawczy wydatkowały prawie 61.527.000 zł.
Wzrost nakładów był take adekwatny do zwikszenia liczby placówek.
Łcznie w rónych placówkach opiek i pomoc zostało objtych 260 tys. dzieci,
jednak jedynie 110 tys. dzieci zostało zdiagnozowanych, jako dzieci alkoholików. Oznacza to,
e grupa dzieci alkoholików stanowiła 42% wszystkich dzieci objtych pomoc.
Poza wyej wymienionymi formami pomocy dla dzieci i młodziey w 2007 r.
samorzdy gminne organizowały równie kolonie i obozy z programem socjoterapeutycznym.
Wydatkowano 16.117.468 zł. na udział ok. 65,4 tys. dzieci i młodziey.
Jednym z zada wyznaczonych dla samorzdów lokalnych przez ustaw
o wychowaniu w trzewoci, jest równie organizowanie i finansowanie doywiania dzieci
uczestniczcych w pozalekcyjnych zajciach opiekuczo-wychowawczych lub
socjoterapeutycznych. Z takiej formy pomocy skorzystało w 2007 r. 156.376 dzieci, czyli
95
blisko 60% uczestniczcych w zajciach. Na ten cel samorzdy lokalne wydały ponad
16.624.000 zł. Naley zwróci uwag, e w porównaniu z rokiem 2006 zmniejszyły si
zarówno nakłady na ten cel, jak i grupa odbiorców. Spadek ten moe wynika z ogólnego
zmniejszenia si liczby dzieci uczestniczcych w zajciach. Tendencja ta jest bardzo
niepokojca, gdy udzielanie pomocy dzieciom z rodzin alkoholowych powinno by
priorytetem wród zada podejmowanych przez samorzdy lokalne.
Istotnym elementem lokalnego programu pomocy rodzinie s take punkty
konsultacyjne. Z konsultacji w tych placówkach skorzystało ponad 23 tys. dzieci z rodzin
alkoholowych. Cz dzieci z rodzin, w których dochodziło do przemocy w rodzinie została
skierowana do wietlicy lub grupy socjoterapeutycznej. W blisko 400 przypadkach o trudnej
sytuacji dziecka został powiadomiony sd rodzinny, co uruchomiło dalsz interwencj.
5.2. Programy pomocy dzieciom z rodzin z problemem alkoholowym realizowane przez

samorzdy województw
W 2007 roku 5 gminom przekazano dotacj na realizacj rzdowego programu
„wietlica, praca, sta socjoterapia w rodowisku wiejskim. Kwota dotacji wynosiła 267
120,00 zł.
Ponadto przekazano dotacje w kwocie 25731 zł dla 3 gmin na prowadzenie 6 wietlic
oraz Centrum Profilaktyki.
Zrealizowano program szkoleniowy dla pracowników wietlic rodowiskowych,
profilaktyczno-wychowawczych, socjoterapeutycznych i innych (kurs podstawowy i kurs
zaawansowany), a take prowadzono superwizj zespołow. W programie wziło udział 37
osób.
Zorganizowano narad dla pełnomocników prezydentów, burmistrzów, wójtów do
profilaktyki i rozwizywania problemów uzalenie z terenu Dolnego lska pt.: „Standardy
pracy w wietlicach rodowiskowych i wiejskich”. W naradzie wziło udział 100 osób. Na
zadanie wydatkowano kwot 11 605,00 zł.
Ponadto udzielono dotacji w wysokoci 15 230,00 zł na wsparcie funkcjonowania
Młodzieowego Klubu rodowiskowego (zajcia grupowe dla młodziey zagroonej
alkoholizmem, warsztaty rozwojowe prowadzone w szkołach gminnych).
Zrealizowano Program superwizji zespołowej majcy na celu zwikszenie
kompetencji zawodowych i rozwój osobisty poprzez rozwizywanie problemów
pojawiajcych si w bezporedniej pracy z dziemi, młodzie i rodzicami. W programie
wziło udział 10 osób. Na zadanie wydatkowano kwot 4 458,37 zł.
Dofinansowano zadania realizowane przez Fundacj na Rzecz Rozwoju Dzieci
Niepełnosprawnych „Daj Szans” pn. „Poradnia wspierania w rozwoju dzieci
i młodziey z AZP/FAS. Wsparcie rozwoju dzieci i młodziey dotknitych alkoholowym
zespołem płodowym”- program działa edukacyjnych, profilaktycznych skierowanych na
ograniczenie liczby kobiet w ciy spoywajcych alkohol oraz działania konsultacyjne
i terapeutyczne wobec rodzin wychowujcych dzieci z FAS. Kwota dofinansowania wyniosła
26 795,00 zł.
Finansowano działania podejmowane przez organizacje pozarzdowe np. kolonie,
obozy zajcia w wietlicach socjoterapeutycznych, placówkach wsparcia dziennego, zajcia
96
sportowe, doywianie. Programy były realizowane przez 45 organizacji pozarzdowych.

Uczestniczyło w nich 3737 osób. Wydatkowano kwot 150 000 zł.
W 2007 roku utworzono 3 wietlice socjoterapeutyczne. Na zadanie wydatkowano
kwot 97.000 zł. Ponadto dofinansowano w kwocie 10.000 zł. wietlice utworzone w 2006 r.
Zorganizowano szkolenie z zakresu pomocy dzieciom z rodzin z problemem
alkoholowym dla 41 pracowników owiaty. Na realizacj zadania wydatkowano 5000 zł
Realizowano działania profilaktyktyczne wród 225 dzieci i młodziey z rodzin
ubogich oraz dysfunkcyjnych ze wietlic opiekuczo – wychowawczych. Na zadanie
wydatkowano kwot 7.320 zł.
Organizacje pozarzdowe realizowały turnusy wypoczynku dla dzieci wraz z
działaniami profilaktycznymi 788 dzieci. Na zadanie wydatkowano 95150 zł.
Ponadto zorganizowano kolonie integracyjno-edukacyjne dla dzieci oraz program
integracyjno – profilaktyczny realizowany w trakcie obozów letnich. W działaniach wziło
udział 250 dzieci. Na zadania wydatkowano kwot 61.300 zł.
W ramach upowszechniania wiedzy nt. zagroe zwizanych z piciem alkoholu przez
kobiety w ciy zorganizowano szkolenia oraz zajcia psychoedukacyjne „Cia i alkohol -
zespół alkoholowy FAS”, w których wziło udział 120 uczniów szkół ponadgimnazjalnych.
Na realizacj zadania wydatkowano kwot.1.649,04zł
W ramach dotacji udzielonej organizacjom pozarzdowym finansowano program
wspierania rodziny zagroonej uzalenieniem realizowany w wietlicy młodzieowej.
Zrealizowano projekt „Akademia mistrzów” skierowany do profilaktyków i majcy na
celu przygotowanie kadry do pracy w wietlicach. W ramach projektu uruchomiono jedn
wietlic i poszerzono oferty w dwóch kolejnych. W projekcie uczestniczyło 24
profilaktyków i 746 dzieci.
Zrealizowano III edycj projektu Małopolskie Centrum Socjoterapii, w ramach,
którego zorganizowano seri szkole majcych na celu podnoszenie kompetencji osób
pracujcych z młodzie. W szkoleniach wziło udział 473 osoby.
Zorganizowano 5 integracyjnych 2 dniowych wyjazdów wakacyjnych dla dzieci ze
wietlic opiekuczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych W wyjazdach uczestniczyło 189
osób.
Zorganizowano cykl 10 stay dla kadry z małopolskich wietlic których celem było
upowszechnianie dobrych praktyk z pracy z dzieckiem i rodzin. W ramach stay
zrealizowano 456 godzin pracy oraz stworzono 8 programów socjoterapeutycznych.
W ramach udzielonych dotacji w 2007 r. wsparto Fundacj Praesterno na realizacj
zadania „Program Przeciwdziałania Młodzieowej Patologii Społecznej” W ramach programu
zrealizowano miedzy innymi
- akcj informacyjn w której wziło 15 000 uczniów i nauczycieli
- obóz letni na który wyjechało 30 osób
- grupy wsparcia – 60 uczestników
- zajcia w klubie – ok. 150 uczestników.
Zorganizowano warsztaty dla 20 pracowników poradni psychologiczno-pedagogicznych z
zakresu FAS.
W ramach kampanii „wiat to za mało” realizowano program profilaktyczny, którego
celem było wdroenie kompleksowego programu profilaktycznego przemocy rówieniczej
wród dzieci z FAS i ADHD. W ramach realizacji zadania objto terapi ok. 40 rodzin,
97
prowadzono dyury i doran pomoc. Zorganizowano ponadto 9 sesji konferencyjnych w

których wziło udział 151 osób. Prowadzono take witryn internetow oraz wydano 14500
szt. materiałów.
Zrealizowano 6 programów edukacyjno – profilaktycznych w wietlicach
socjoterapeutycznych dla 1585 dzieci i młodziey pochodzcych z terenów wiejskich. Na
zadanie wydatkowano kwot 254 355,27 zł.
Ponadto w trakcie okresu wakacyjnego realizowano 2 Programy profilaktyczno -
terapeutyczne dla dzieci i młodziey z rodzin niewydolnych wychowawczo dotknitych
skutkami alkoholizmu. W programach wziło łcznie udział 2787 uczestników. Na zadanie
wydatkowano 1 730 00,00 zł.
Prowadzono działania na rzecz wypoczynku letniego dla dzieci i młodziey
pochodzcych z rodzin niewydolnych wychowawczo obejmujce 7 programów rozwoju
osobistego, w których wziło udział 378 osób. Na zadanie wydatkowano kwot
246 543,00 zł.
Prowadzono Program Profilaktyczno – Terapeutyczny dla dzieci i młodziey z rodzin
niewydolnych wychowawczo dotknitych skutkami alkoholizmu realizowany w trakcie roku
szkolnego. W programie wziło udział 24767 osób, a na jego realizacj wydano
350 000,00 zł.
Ponadto 14 organizacji pozarzdowych realizowało na terenie wietlic
socjoterapeutycznych i opiekuczo-wychowawczych program pomocy dziecku i rodzinie
niewydolnej wychowawczo. W programie uczestniczyło 1 839 osób, a na jego realizacj
wydatkowano kwot 349 744,00 zł.
Realizowano programy wspierajce samorzdy lokalne w działaniach na rzecz
ograniczania zjawiska ubóstwa osób i rodzin z powodu alkoholizmu. Program realizowało 7
organizacji pozarzdowych wród rodowiska podopiecznych wietlic. W programie wziło
udział 847 uczestników, a na jego realizacj wydatkowano kwot 182 420,00 zł.
Zrealizowno program edukacyjny dla słub medycznych dotyczcy negatywnego
wpływu działania rodków psychoaktywnych na zdrowie kobiet w ciy. Program miał na
celu podniesienie wiedzy słub medycznych w zakresie problematyki alkoholowej, ze
szczególnym uwzgldnieniem szkodliwoci uywania alkoholu przez kobiety w ciy.
Uczestnicy zaj zapoznali si z objawami alkoholowego zespołu płodowego (FAS - Fetal
Alkohol Syndrome). W szkoleniach wziło udział 145 osób. Na realizacj zadania
wydatkowano kwot 10 700,00 zł.
W ramach realizacji zada zwizanych z pomoc dzieciom z rodzin z problemem
alkoholowym realizowano program wietlica „wietlica, Praca i Sta – socjoterapia w
rodowisku wiejskim”. Program prowadzony był w dwóch gminach, a na jego realizacj
wydano 24 000,00 zł.
Ponadto wspierano działalno wietlic z programem socjoterapeutycznym i
opiekuczo-wychowawczym. W celu realizacji zada udzielono 14 dotacji organizacjom
pozarzdowym na łczn kwot 111 598,89 zł.
Realizowano program aktywizujcy bezrobotnych absolwentów wyszych uczelni z
terenu województwa podlaskiego „Prewencja na start” na rzecz zwikszenia liczby działa
profilaktycznych wobec dzieci i młodziey z rodzin z problemem alkoholowych. W
programie wziło udział ok. 20 osób. Na realizacj zadania wydatkowano kwot 2 999,95 zł.
98
Ponadto zorganizowano imprez choinkow dla 500 dzieci m.in. z rodzin z

problemem alkoholowym. Koszt realizacji wyniósł 3 500 zł.
W województwie pomorskim w ramach działa zwizanych z pomoc dzieciom z
rodzin z problemem alkoholowym dofinansowywano utworzenie 4 wietlic rodowiskowych i
opiekuczo-wychowawczych oraz 8 wietlic realizujcych zajcia socjoterapeutyczne.
Łczna kwota dofinansowania wyniosła 399872.16 zł.
Ponadto w ramach udziału w rzdowym programie „wietlica, Praca, Sta”
dofinansowano nowopowstałe oraz ju istniejce wietlice. rodki finansowe pochodziły z
Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.
Wspólfinansowano seminarium na temat Płodowego Zespołu Alkoholowego (FAS).
W seminarium wziło udział 111 uczestników sporód słub medycznych oraz społecznych.
Koszt realizacji wyniósł 2.400,03 zł.
Ponadto dofinansowano szkolenia na temat psychopatologii dziecka, psychopatologii
uzalenie, komunikacji interpersonalnej, koordynacji pracy woluntarystycznej oraz
przygotowanie do pracy z dzieckiem z rodziny dysfunkcyjnej. W szkoleniach wziło udział
129 wolontariuszy. Koszt realizacji wyniósł 5000 zł.
W ramach dotacji udzielonej organizacji pozarzdowej wsparto finansowo
nowopowstał placówk interwencyjn dla dzieci i młodziey. Kwota dofinansowania
wyniosła 4.000 zł.
W 2007 roku województwo lskie uczestniczyło w realizacji rzdowego programu
„wietlica, praca, sta – socjoterapia w rodowisku wiejskim”. Głównym celem programu
jest organizowanie w społecznociach lokalnych wietlic oraz klubów dla dzieci i młodziey.
W ramach realizacji wskazanego konkursu udzielono dotacji 13 gminom na stworzenie 16
wietlic. Łczna kwota dotacji wyniosła 470 393,92 zł.
Ponadto wsparto finansowo 9 sporód 10 uruchomionych w ramach programu
wietlica, praca i sta – socjoterapia w rodowisku wiejskim w 2006 r. Łczna kwota
udzielonych dotacji wyniosła 133 532,00 zł.
Udzielono dotacji dla organizacji pozarzdowych na realizacj 3 programów z zakresu
socjoterapii i profilaktyki w placówkach wsparcia dziennego oraz prowadzenia wietlic
socjoterapeutycznych dla 386 dzieci i młodziey. Łczna kwota dotacji wyniosła 35100 zł.
Ponadto w ramach otwartego konkursu udzielono dotacji na realizacj programu
obejmujcego: organizowanie czasu wolnego, szkolenia kadry słub społecznych, pomoc
ywnociowa, usamodzielnianie. 26 osób zostało objtych programem, a kwota udzielonej
dotacji wyniosła 5 000,00 zł.
Udzielono dotacji na prowadzenie programów profilaktycznych, grupy terapeutycznej
dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym, szkolenia dla rodziców i nauczycieli. Program
skierowany był do 6406. Kwota zrealizowanej dotacji wyniosła 23 000,00 zł.
Zrealizowano Szkolenie dotyczce pracy z dziemi, rodzinami, problematyki
uzalenie oraz przemocy. W szkoleniach uczestniczyło 47 pracowników powiatowych
centrów pomocy rodzinie, orodków interwencji kryzysowej, placówek opiekuczo-
wychowowawczych wsparcia dziennego oraz kuratorzy. Koszt realizacji wyniósł
14 704,00 zł.
W ramach propagowamia wiedzy o negatywnych konsekwencjach spoywania
alkoholu przez kobiety w ciy oraz alkoholowego zespołu płodowego (FAS) i alkoholowych
uszkodze płodu (FAE) zrealizowano nastpujace działania:
99
- Konferencja naukowa, w której uczestniczyło 251 osób w tym: rodzice i opiekunowie

dzieci z syndromem FAS-FAE, lekarze, psycholodzy, pedagodzy, terapeuci,
pracownicy socjalni. Koszt realizacji zadania wyniósł 14 700,00 zł.
- Działania adresowane do dzieci i młodziey z grup ryzyka, wychowawcy i
opiekunowie dzieci dotknitych FAS/FAE (451 osób) Koszt realizacji zadania wyniósł
2 900,00 zł.
- Program edukacyjno-terapeutyczny„FAStryga” dla dzieci z syndromem FAS.
W szkoleniach wziło udział 192 osób w tym pracownicy słub społecznych i
medycznych, studenci i słuchacze szkół wyszych z terenu województwa, rodzice
dzieci z syndromem FAS. Koszt realizacji zadania wyniósł 10 300,00 zł.
W 2007 r. zorganizowano szkolenia dla pracowników wietlic socjoterapeutycznych,
„Wiem. Rozumiem. Pomagam”. W ramach programu obejmujacego 105 godzin przeszkolono
28 osób.
Zrealizowano programy socjoterapeutyczne dla ok. 60 osób - młodziey gimnazjalnej
oraz ponadgimnazjalnej. Na zrealizowane zadanie wydatkowano kwot 5750 zł.
Samorzd województwa przystpił do II edycji konkursu pn. „Promocja gminnej wietlicy
socjoterapeutycznej” ogłoszonym przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Głównym
celem konkursu był wybór trzech wzorcowych wietlic socjoterapeutycznych w
województwie oferujcych zajcia programowe mogce by wzorem dla innych realizatorów
oraz bdcych miejscem dla bezrobotnych absolwentów szkół.
Zorganizowano superwizj grupow dla pracowników Centrów Pomocy Rodzinie z
terenu Województwa . W comiesicznych spotkaniach podczas których uczestnicy dzielili si
trudnociami oraz mieli moliwo rozwizywania trudnych sytuacji uczestniczyło 12 osób.
Na zadanie wydatkowano kwot 6400 zł.
Na terenie województwa dofinansowywano wietlice socjoterapeutyczne otwarte w
ramach rzdowego programu „wietlica, Praca i Sta – socjoterapia w rodowisku wiejskim”
w 4 gminach. Na zadanie wydatkowano kwot151.527,60 zł.
Organizowano ponadto wypoczynek wakacyjny, połczony z oddziaływaniem
socjoterapeutycznym dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym. Na zadanie
wydatkowano kwot 210.004,97 zł.
Ponadto zorganizowano imprezy przedwiteczne z elementami profilaktycznymi.
Koszt ich realizacji wyniósł 122.110,00 zł.
Prowadzono take działania na rzecz kształtowania postaw trzewociowych i
abstynenckich dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym, na które wydatkowano kwot
38.045,00 zł.
Zrealizowano szkolenia z zakresu spektrum poalkoholowych zaburze płodu oraz
przemocy seksualnej, w którym udział wziło 65 pracowników wietlic socjoterapeutycznych
i opiekuczo-wychowawczych oraz młodzieowych orodków wychowawczych. Na zadanie
W ramach udzielania pomocy dzieciom z rodzin z problemem alkoholowym wspierano gminy
jak i organizacje pozarzdowe w prowadzeniu wietlic socjoterapeutycznych i opiekuczo-
wychowawczych oraz realizacj programów w tych placówkach. Na realizacj zadania
wydatkowano kwot 189770 zł.
100
Zrealizowano projekty psychokorekcyjne wobec grup podwyszonego ryzyka – dzieci

i młodziey z rodzin z problemem alkoholowym. Projekty były elementem szerszych działa
profilaktycznych skierowanych do dzieci i młodziey, w których wziło udział 200 tys. osób i
na które wydatkowano kwot 246 160 zł.
5.3. Działanie urzdów i instytucji centralnych oraz PARPA
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w nadesłanym sprawozdaniu za rok 2007
pisze o współpracy pomidzy orodkami pomocy społecznej a gminnymi komisjami
rozwizywania problemów alkoholowych w rónych obszarach, w tym take w zakresie
pomocy dzieciom z rodzin z problemem alkoholowym (funkcjonowanie rodowiskowych
wietlic socjoterapeutycznych, organizacja czasu wolnego i wypoczynku dzieci oraz imprez
okolicznociowych, doywianie dzieci, udzielanie pomocy finansowej i rzeczowej, itp.)
Według danych statystycznych zawartych w „Sprawozdaniu rocznym MPiPS – z
udzielonych wiadcze pomocy społecznej – pieninych, w naturze i usługach” w 2007 roku
na terenie kraju funkcjonowało w oparciu o rozporzdzenie dotyczce placówek opiekuczo-
wychowawczych – 856 placówek wsparcia dziennego, z czego:
- 108 placówek prowadzonych przez samorzdy powiatowe;
- 363 zlecone przez powiaty organizacjom pozarzdowym;
- 235 placówek prowadzonych przez samorzdy gminne;
- 150 placówek, których prowadzenie gminy zleciły organizacjom pozarzdowym.
Z usług w ramach funkcjonowania placówek opiekuczo-wychowawczych wsparcia
dziennego skorzystało w 2007r. 45 935 dzieci.
W 2007 r. zrealizowano nastpujce działania:

1. W celu podnoszenia kompetencji osób pracujcych z dziemi z rodzin alkoholowych
przeprowadzeno konkurs na realizacj zada zleconych w oparciu o ustaw o poytku
społecznym i wolontariacie na zadanie 4.1. "Organizacja ogólnopolskich/
ponadregionalnych szkole dla osób pracujcych z dziemi z rodzin z problemem
alkoholowym". W wyniku postpowania konkursowego zawarto umowy na realizacj
powyszego zadania oraz przekazano rodki na jego realizacj. Zadanie realizowane było
w 2007 r. przez wyłonione podmioty:
- Stowarzyszenie Psychoprofilaktyki "Spójrz Inaczej", ze Starachowic. Szkolenie
ukoczyło 35 osób (z 44 które brały udział w szkoleniu). Uczestnicy zostali
wyposaeni w materiały edukacyjne. Jak wynika ze zwrotnych informacji,
uczestnicy wysoko ocenili korzyci zawodowe, osobiste oraz tre zaj. Podmiot
zakoczył realizacj zadania, sprawozdanie z realizacji zadania zostało złoone 30
stycznia 2008r. i zaakceptowane.
- Stowarzyszenie Wspierania Rozwoju Dzieci i Młodziey z Łodzi. Szkolenia zostały
przeprowadzone w dwóch edycjach wiosennej i jesiennej. Kada z edycji składała
si z dwóch piciodniowych sesji. W ramach szkole przeszkolono w dwóch
grupach w sumie 35 uczestników. Uczestnicy szkole zostali wyposaeni w
materiały edukacyjne. Szkolenia zostały wysoko ocenione przez uczestników w
101
zakresie korzyci zawodowych, osobistych i treci zaj. Sprawozdanie z realizacji

zadania zostało złoone i zaakceptowane.
- Fundacja Rozwoju Profilaktyki, Edukacji i Terapii Problemów Alkoholowych ETOH
z Warszawy. W 120 godzinnym szkoleniu (5 sesji szkoleniowych) uczestniczyło 48
osób. Uczestnicy szkole zostali wyposaeni w materiały edukacyjne. Szkolenia
zostały wysoko ocenione przez uczestników w zakresie korzyci zawodowych,
osobistych i treci zaj..
Łcznie we wszystkich szkoleniach zorganizowanych w ramach przyznanych dotacji
w 2007 roku uczestniczyło 118 osób zajmujcych si udzielaniem pomocy dzieciom
z rodzin z problemem alkoholowym.
2. Do wietlic socjoterapeutycznych funkcjonujcych w ramach projektu "Razem Raniej"
przygotowano i wysłano w pierwszym półroczu pakiety edukacyjne zawierajce materiały
i publikacje do pracy terapeutycznej i socjoterapeutycznej z dziemi z rodzin z
problemem alkoholowym. Pakiety zostały przekazane do 109 wietlic. We wrzeniu 2007
r. przygotowano kolejn wysyłk do ponad 100 wietlic socjoterapeutycznych z terenu
całego kraju uczestniczcych w programie „Razem Raniej”. W ramach wysyłki wietlice
otrzymały informacj o biecych działaniach PARPA: propozycj uczestniczenia w X
konferencji szkoleniowej „Pomoc psychologiczna dzieciom z rodzin z problemem
alkoholowym”, szkoleniu dotyczcym pracy z dzieckiem z FAS i Ogólnopolskiej
Kampanii „Cia bez Alkoholu”. W pakietach dla wietlic przygotowano publikacje
wydawnictwa PARPAMEDIA i materiały edukacyjne takie jak: egzemplarze
miesicznika Remedium i wiat Problemów, broszur Cia bez alkoholu, film dotyczcy
problematyki FAS „Wieczne Dziecko” ulotki dotyczce kampanii „Cia Bez Alkoholu”.
3. Zorganizowano dwie sesje szkolenia dla wychowawców wietlic socjoterapeutycznych
przygotowujce do pracy z dziemi z FAS (Alkoholowym Zespołem Płodowym).
Pierwsza sesja odbyła si w dniach 5-7 marca 2007 roku w Warszawie, druga sesja odbyła
si w dn. 26-28 marca 2007r. w Ldzinach. W kadej sesji uczestniczyło 14 osób.
Uczestnicy zostali wyposaeni w pakiet materiałów edukacyjnych.
4. W ramach przygotowa do ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej "Cia bez alkoholu"
zorganizowano 4 spotkania (pierwsze opisano i sfinansowano w Programie V), w których
wziło udział szeciu ekspertów zewntrznych oraz członkowie zespołu wewntrznego
PARPA ds. kampanii "Cia bez alkoholu". W toku spotka konsultowano cele, metody,
oraz zakres działa prowadzenia ogólnopolskiej kampanii. W ramach pracy eksperci
oceniali linie kreacyjne kampanii, przygotowali koncepcje merytoryczn i programow
szkolenia dla edukatorów kampanii oraz materiały edukacyjne dla nich. Wynikiem
spotka było opracowanie prezentacji multimedialnej „Cia bez alkoholu”,
wykorzystywanej podczas lokalnych debat.
5. W dniach 25-26 czerwca 2007 r. odbyło si szkolenie dla edukatorów ogólnopolskiej
kampanii edukacyjnej "Cia bez alkoholu". W ramach szkolenia odbyły si zajcia
warsztatowe oraz wykładowe. Uczestnicy spotkania zostali wyposaeni w materiały
edukacyjne: ksiki wydawnictwa PARPA, płyty z filmami edukacyjnymi dotyczcymi
problematyki FAS (alkoholowego zespołu płodowego) oraz multimedialn prezentacj
dotyczc kampanii. "Cia bez Alkoholu". W szkoleniu wziło udział 60 osób.
6. W celu zapewnienia podniesienia poziomu merytorycznego działa zwizanych
z ograniczaniem szkód wynikajcych z picia alkoholu przez kobiety w ciy w dniu
15 padziernika 2007r. Dyrektor PARPA powołał Zespół Ekspertów Pastwowej Agencji
Rozwizywania Problemów Alkoholowych ds. Strategii Ograniczania Szkód
Wynikajcych z Picia Alkoholu przez Kobiety w Ciy. W skład Zespołu weszło
6 profesjonalistów zajmujcych si zawodowo omawianym tematem oraz pracownicy
PARPA z działów realizujcych w biecym roku zadania w tym obszarze. Do zada
102
Zespołu Ekspertów ds. FAS naley w szczególnoci: szeroko rozumiana współpraca

z PARPA na temat zjawiska picia alkoholu przez kobiety w ciy oraz problematyki FAS;
doradztwo w sprawach dotyczcych edukacji nt. FAS/FAE, promocji abstynencji podczas
ciy, negatywnych skutków picia alkoholu przez kobiet w ciy; pomoc w opracowaniu
wieloletnich strategii działa zmierzajcych do ograniczania szkód zwizanych z piciem
alkoholu przez kobiety w ciy; pomoc w opracowaniu załoe i metod realizacji
ogólnopolskich kampanii edukacyjnych dotyczcych FAS/FAE oraz innych działa
edukacyjnych na poziomie krajowym i lokalnym; konsultacje dotyczce programów
szkole w zakresie FAS/FAE dla lekarzy ginekologów-połoników, połonych,
pracowników socjalnych i innych grup zawodowych pracujcych z kobietami w wieku
reprodukcyjnym; konsultacje dotyczce konspektu zaj z tematyki FAS/FAE dla
studentów Akademii Medycznych, słuchaczy szkół dla pracowników socjalnych itp.;
konsultacje dotyczce metodologii badawczej w zakresie FAS/FAE, picia alkoholu przez
kobiety w ciy, postaw wobec tego zjawiska, wiadomoci negatywnych skutków picia
alkoholu przez kobiety ciarne itp.; doradztwo przy opracowywaniu metod wdraania
diagnostyki FAS wród lekarzy, pielgniarek i połonych; konsultacje przy opracowaniu
i wdraaniu systemu szkole dla osób pracujcych z dziemi z FAS i ich rodzinami; inne
działania zwizane z promocj abstynencji podczas ciy oraz edukowaniem na temat
FAS/FAE, zarówno opinii publicznej, kobiet w wieku reprodukcyjnym i ich rodzin, jak i
specjalistów rónych zawodów pracujcych z kobietami i rodzinami. Odbyły si dwa
posiedzenia Zespołu Ekspertów, na których opracowywano załoenia Strategii.
Członkowie Zespołu opracowali informacje medyczne nt. FAS. Uczestniczyli take w
otwarciu wystawy powiconej problematyce dzieci z FAS w Pałacu Kultury i Nauki.
7. We wrzeniu 2007 roku zawarto porozumienie z Pracowni Alternatywnego Wychowania
z Łodzi o współpracy w organizacji V Ogólnopolskiej Konferencji Socjoterapii „Inny to
ja”. W Konferencji, która odbyła si w dniach 28-30 wrzenia udział wzili wychowawcy
(ok. 150 osób) zajmujcych si pomoc dzieciom i młodziey z zaburzeniami zachowania,
w wietlicach socjoterapeutycznych, orodkach opiekuczo-wychowawczych i
resocjalizacyjnych oraz grupach socjoterapeutycznych.
8. W dniu 17 wrzenia 2007r. pracownik działu d.s. rodziny i młodziey wził udział
w konferencji „Dziecko z Płodowym Zespołem Alkoholowym” w Szczecinie, gdzie
przedstawił załoenia i planowany przebieg kampanii „Cia bez alkoholu”. Kolejnym
elementem działa podejmowanych w ramach kampanii był udział w debacie „Cia bez
Alkoholu”, która odbyła si 27 wrzenia 2007r. w Urzdzie Dzielnicy Bielany
i rozpoczła kampani edukacyjn na terenie dzielnicy.
9. Ze wzgldu na fakt, i PARPA jest jednostk eksperck, wysze uczelnie zwracaj si do
Agencji z prob o umoliwienie studentom zapoznania si z zakresem działalnoci naszej
instytucji. W zwizku z powyszym w sierpniu w dziale ds. rodziny i młodziey praktyki
odbywała studentka I roku pedagogiki Akademii Pedagogiki Specjalnej. W ramach
praktyki studentka zapoznała si z programami realizowanymi zarówno przez dział ds.
Rodziny, jak i cał Agencj, dokonała analizy materiałów dotyczcych Programu III i IV,
zamieszczonych na stronie internetowej PARPA, pod ktem ich uaktualnienia i
wprowadzenia zmian. Praktyki studenckie nie powodowały adnych skutków
finansowych dla PARPA.
10. Wanym zadaniem była organizacja X Ogólnopolskiej Konferencji szkoleniowej „Pomoc
psychologiczna dzieciom z rodzin z problemem alkoholowym”. Konferencja odbyła si w
dniach 21-23 listopada 2007r. w Warszawie. W zwizku z jubileuszem tegoroczna
konferencja stała si szczególn okazj do podsumowania dotychczasowych działa
prowadzonych na rzecz dzieci z rodzin z problemem alkoholowym na terenie całej Polski.
Wanymi zagadnieniami poruszonymi podczas X konferencji były midzy innymi:
103
sytuacja dzieci odrzuconych społecznie, z zaburzeniami przywizania, metody pomocy

dzieciom agresywnym lub wycofanym, metoda projektu w pracy z dziemi. Tegoroczna
konferencja była jak co roku okazj do nabycia przez uczestników nowych umiejtnoci
oraz poznania skutecznych technik terapeutycznych i metod pracy z dziemi. W zwizku
z tym uczestnicy mieli moliwo udziału w praktycznych warsztatach odbywajcych si
w małych grupach. W konferencji wziło udział 138 uczestników z terenu całego kraju.
11. Pracownicy działu uczestniczyli w konferencjach i szkoleniach organizowanych przez
organizacje pozarzdowe, w tym m.in.: w konferencji organizowanej przez Federacj na
Rzecz Reintegracji Społecznej "Sprawiedliwo dla dzieci bez przyszłoci", szkoleniu
dotyczcym pracy z dziemi z wyzwaniami rozwojowymi takimi jak FAS, ADHD,
zorganizowanym przez Midzynarodowy Instytut dr S. Mazgutowej i w szkoleniu „Praca
z dziemi ze specyficznymi problemami w nauce” skierowanym do profesjonalistów
pracujcych z dziemi oraz ich rodziców. Szkolenie zostało zorganizowane przez
Stowarzyszenie rodziców dzieci niepełnosprawnych „Krasnal” prowadzonym przez
Jur ten Hoopena, ucznia dr Sally Goddard z Instytutu INPP w Chester w Angli. Pracownik
działu uczestniczył take w konferencji "Wychowanie i nauczanie dziecka z FAS" w
Bydgoszczy zorganizowanej przez Kujawsko-Pomorsk Szkoł Wysz oraz Fundacje
"Daj szans". W ramach upowszechniania wiedzy o FAS zakupione i przekazane zostały
uczestnikom konferencji materiały edukacyjne wydawnictwa PARPAMEDIA.
12. Udzielono odpowiedzi na ok. 120 listów i e-maili, które dotyczyły zagadnie zwizanych
z pomoc dzieciom z rodzin alkoholowych. Konsultowane były róne programy pracy z
dziemi z grup ryzyka.
104
Rozdział VI - Przes tps twa i wykroczenia s powodow ane przez os oby nietrzewe, w
s zczególno ci przez nietrzewych kierowców
6.1 Uywanie alkoholu a bezpieczestwo ruchu drogowego
Z danych otrzymanych z Biura Prewencji i Ruchu Drogowego Komendy Głównej

Policji wynika, e w 2007 roku kierujcy pod wpływem alkoholu spowodowali 3.420
wypadków, w których zginło 409 osób, a 4.928 zostało rannych. W odniesieniu do ogólnej
liczby wypadków spowodowanych przez kierujcych, nietrzewi stanowili 6,9% sprawców.
Ogółem w 2007 roku ujawniono 159.346 przypadków kierowania pojazdami w stanie
po uyciu alkoholu oraz w stanie nietrzewoci. Ujawniono 23.745 przypadki kierowania
pojazdami w stanie po uyciu alkoholu, w tym 15.771 przypadków prowadzenia pojazdów
mechanicznych, oraz 135.601 przypadków kierowania pojazdami w stanie nietrzewoci, w
tym 73.500 przypadków prowadzenia pojazdów mechanicznych. W porównaniu z 2006
rokiem stwierdzono spadek liczby ujawnionych kierujcych pojazdami pod wpływem
alkoholu (w stanie po uyciu oraz w stanie nietrzewoci) o 41 846 osoby.
W okresie 2007 roku za jazd po spoyciu alkoholu Policja odebrała 54.578 praw
jazdy (ogółem w 2007 r. odebrała 73.151 praw jazdy).
Liczba wypadków z udziałem osób bdcych pod wpływem alkoholu w 2007 roku
wyniosła 6.503.
6.1.1 Działania samorzdów gminnych
Z danych PARPA wynika, e w 2007 roku w 1145 gminach prowadzono rónorodne

działania na rzecz przeciwdziałania nietrzewoci kierowców. W 549 gminach
współpracowano z Policj w ramach policyjnych akcji trzewoci na drogach. W 437
gminach, Policja informowała gminn komisj rozwizywania problemów alkoholowych o
powtarzajcych si przypadkach kierowania pojazdami przez nietrzewych kierowców. W 62
gminach prowadzono specjalistyczne zajcia psychokorekcyjne dla kierowców zatrzymanych
za prowadzenie pojazdów pod wpływem alkoholu; a w 61 gminach wprowadzono dodatkowe
zajcia dotyczce wpływu alkoholu na organizm kierowcy na kursach przygotowujcych do
zdobycia prawa jazdy.
Porównujc dane uzyskiwane z gmin z lat 2003-2007 mona zaobserwowa

systematyczny, jednak bardzo wolny wzrost iloci gmin, w których podejmowane s działania
na rzecz przeciwdziałania nietrzewoci kierowców. W 2003 r. 34% gmin podejmowało takie
działania, w 2007 r. 48% gmin.
6.1.2 Działania samorzdów wojewódzkich
W 5 województwach miały miejsce kampanie edukacyjne ukierunkowane na zmniejszenie

skali zjawiska nietrzewoci kierowców. W województwie łódzkim w ramach kampanii
„Trzewo na drodze” realizowano projekt „Kierowca na pitk”. W województwie lskim
promowano odpowiedzialne postawy wród kierowców, w ramach kampanii „Prowadz,
jestem trzewy – jest nas coraz wicej”. Województwo warmisko – mazurskie wspólnie z
Fundacj „Kierowca Bezpieczny” realizowało kampani „Trzewo myl – trzewo jed”.
Samorzd woj. zachodniopomorskiego wspólnie z Komend Wojewódzk Policji w
Szczecinie zorganizował akcj „Trzewy kierowca”. W województwie małopolskim
kontynuowano kampani „Pijani kierowcy – Zero Tolerancji w Małopolsce”, w ramach której
realizowano zajcia psychoedukacyjne dla kierowców podnoszcych swoje kwalifikacje,
105
program edukacyjno-korekcyjny dla osób odbywajcych kar pozbawienia wolnoci z

powodu popełnienia przestpstwa drogowego dokonanego pod wpływem alkoholu,
dystrybuowano materiały edukacyjne, organizowano seminaria dla instruktorów nauki jazdy.
Programy psychokorekcyjne dla kierowców, którzy zostali zatrzymani za jazd w stanie
nietrzewoci realizowane były take w województwie dolnolskim i mazowieckim.
W województwie mazowieckim realizowany był te program edukacyjny dla kandydatów na
kierowców, a w województwie opolskim zajcia edukacyjne z zakresu problematyki
alkoholowej na kursach dokształcajcych kierowców zawodowych.
6.1.3 Działania instytucji i urzdów centralnych
Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych w ramach współpracy przy

wdraaniu programów psychokorekcyjnych adresowanych do osób odbywajcych kary
pozbawienia wolnoci z powodu popełnienia przestpstwa drogowego dokonanego pod
wpływem alkoholu, przekazała na prob Centralnego Zarzdu Słuby Wiziennej
specjalistyczne materiały edukacyjne wykorzystywane do realizacji zaj do 39 aresztów
ledczych i zakładów karnych na terenie całej Polski. Z kolei w ramach wsparcia corocznej
konferencji szkoleniowej w Orodku Szkoleniowym Słuby Wiziennej dla wychowawców z
zakładów karnych, którzy prowadz oddziaływania o charakterze resocjalizacyjnym wobec
skazanych za prowadzenie pojazdów w stanie nietrzewoci, PARPA sfinansowała koszty
dydaktyczne tego szkolenia oraz materiały edukacyjne dla uczestników.
W ramach działa zwizanych z przeciwdziałaniem nietrzewoci kierowców, PARPA
zaangaowała si w I Ogólnowiatowy Tydzie Bezpieczestwa Drogowego pod auspicjami
Organizacji Narodów Zjednoczonych. Opracowano strategi działa opartych na
zaangaowaniu zarówno samorzdów lokalnych w inicjowanie kontroli trzewoci
kierujcych pojazdami nauki jazdy w danej miejscowoci, ale take w zaktywizowaniu
stowarzysze abstynenckich w działania edukacyjne w szkołach nauki jazdy. Działania
zwizane z Ogólnowiatowym Tygodniem zostały podjte na poziomie lokalnym pomidzy
23 – 29 kwietnia 2007 roku i objły swoim zasigiem 75 Stowarzysze – Klubów Abstynenta
oraz 49 samorzdów gminnych. Ponadto sukcesywnie przesyłano materiały edukacyjne
zwizane z profilaktyk nietrzewoci kierowców podmiotom prowadzcym działalno
profilaktyczno-edukacyjn.
Z informacji Ministerstwa Obrony Narodowej wynika, e andarmeria Wojskowa we

współdziałaniu z dowódcami jednostek wojskowych realizowała czynnoci ograniczajce
dostp ołnierzy do alkoholu oraz podejmowała działania prewencyjne i osłonowe z zakresu
profilaktyki alkoholowej i procedur postpowania w wypadku stwierdzenia spoywania
alkoholu na terenie jednostki wojskowej lub wykonywania czynnoci słubowych pod
wpływem alkoholu.
W 2007 r. działania profilaktyczne w Siłach Zbrojnych skoncentrowane były na
rónorodnych formach edukacyjnych, dostarczajcych kadrze i ołnierzom słuby zasadniczej
wiedzy z zakresu zagroe zwizanych ze spoywaniem i naduywaniem alkoholu oraz
mechanizmach uzalenienia, działaniach profilaktycznych i obowizujcych przepisach
prawa. W orodkach szkolenia kierowców wszystkich rodzajów Sił Zbrojnych realizowano
program profilaktyczny „Bezpieczny - trzewy kierowca”, którego celem jest poprawa
sprawnoci psychomotorycznej kierowców i zwikszenie bezpieczestwa w ruchu drogowym.
W programie wziło udział 1200 kierowców - ołnierzy zasadniczej słuby wojskowej.
W Departamencie Wychowania i Promocji Obronnoci opracowano, wydano i przekazano do

jednostek wojskowych konspekty pt. „Bezpieczestwo w ruchu drogowym. Wybrane
106
zagadnienia” oraz pt. „Alkohol – wiadome ryzyko”, które stanowi materiały dydaktyczne
do prowadzenia zaj z ołnierzami. Ponadto wydano i przekazano do jednostek wojskowych
seri materiałów informacyjnych dotyczcych profilaktyki alkoholowej, m.in. foldery i ulotki
„Alkohol i kierowca”, „Kierowca miał tylko czy a 0,2 ‰”, „Alkohol! Narkotyki! Nie
zmarnuj swojego ycia”.
W Komendzie Głównej andarmerii Wojskowej opracowano program profilaktyczny z
zakresu bezpieczestwa w ruchu drogowym na lata 2007-2009 do realizacji w instytucjach
oraz jednostkach Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej. W ramach programu prowadzono
działania profilaktyczne, kontrolno-wykrywcze, w tym ujawnianie kierujcych pojazdami pod
wpływem alkoholu.
Działaniom interwencyjnym wobec nietrzewych kierowców sprzyjały take akcje pod
kryptonimem „Alkohol i narkotyki”, realizowane wspólnie z Policj.
Pomimo podejmowanych przedsiwzi profilaktycznych i edukacyjnych głównym

problemem zwizanym z naduywaniem alkoholu przez ołnierzy było nieprzestrzeganie
wymogu trzewoci podczas prowadzenia pojazdów mechanicznych. W 2007 r. odnotowano
prawie 400 tego rodzaju przestpstw i wykrocze. Pod wpływem alkoholu znajdowało si
80% sprawców przestpstw komunikacyjnych i 40% sprawców wykrocze. Odsetek
prowadzcych pojazdy pod wpływem alkoholu był zdecydowanie wyszy wród ołnierzy
niezawodowych ni kadry zawodowej.
Z informacji otrzymanej z Biura Penitencjarnego Centralnego Zarzdu Słuby Wiziennej

wynika, e w 2007 roku 2.838 skazanych z art. 178a kk zostało objtych programami
psychokorekcyjnymi. W porównaniu do roku 2006 ilo skazanych, która wziła udział w
takich zajciach wzrosła ponad dwukrotnie ( w 2006 uczestniczyło 1275 skazanych). Take w
2006 roku Centralny Zarzd Słuby Wiziennej wspólnie z Pastwow Agencj
Rozwizywania Problemów Alkoholowych przeprowadził szkolenie dla psychologów
i wychowawców działów penitencjarnych przygotowujce do samodzielnego prowadzenia
takich programów psychokorekcyjnych.
Z informacji uzyskanych z Ministerstwa Infrastruktury wynika, e w zwizku z wysokim

poziomem zagroenia bezpieczestwa w ruchu drogowym ze strony nietrzewych kierujcych
oraz kierujcych pod wpływem rodka podobnie działajcego do alkoholu Policja oraz
Inspekcja Transportu Drogowego podejmowały działania zmierzajce do ograniczenia tego
zjawiska.
W ramach swoich działa policjanci ruchu drogowego prowadzili wzmoone kontrole m. in.:
stanu trzewoci kierujcych. Podstawowym celem tych operacji było wyeliminowanie
nietrzewych kierujcych z ruchu drogowego, a przez to zmniejszenie liczby zdarze
drogowych powodowanych przez t kategori uczestników ruchu drogowego. Istotnym
elementem była współpraca z mediami w zakresie informowania o zagroeniach i
konsekwencjach wynikajcych z kierowania po uyciu alkoholu lub pod wpływem
narkotyków.
W 2007 r. na terenie kraju prowadzone były działania kontrolno – prewencyjne inicjowane
i nadzorowane przez Biuro Prewencji i Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji,
wynikajce z Krajowego Programu Bezpieczestwa Ruchu Drogowego GAMBIT 2005,
rekomendacji Komisji Europejskiej z dnia 21 padziernika 2003 r. w sprawie egzekwowania
przepisów w dziedzinie bezpieczestwa ruchu drogowego (2004/345/EC) oraz Programu
działania na rok 2007 Europejskiej Organizacji Policji Ruchu Drogowego TISPOL.
W trakcie prowadzonych działa:
107
- poddano badaniu na zawarto alkoholu 254 032 kierujcych i 1 823 kierujcych na

zawarto rodków działajcych podobnie do alkoholu,
- ujawniono 7 558 kierujcych pod wpływem alkoholu, co stanowi 2,98% poddanych
badaniu oraz 21 kierujcych bdcych pod wpływem rodków działajcych podobnie
do alkoholu,
- ujawniono 606 przestpstw z art. 244 KK (kierowanie w czasie obowizywania
zakazu prowadzenia pojazdów).
W 2007 r. przygotowany został projekt rozporzdzenia w sprawie szczegółowych wymaga
dotyczcych prowadzenia orodka szkolenia oraz warunków prowadzenia szkolenia
kierowców wykonujcych przewóz drogowy, postpowania z dokumentacj zwizan z
prowadzeniem szkole, przeprowadzania testów kwalifikacyjnych oraz wzorów stosowanych
dokumentów. W przygotowanym projekcie zawarto zakres tematyczny obowizkowych zaj
dla kierowców wykonujcych transport drogowy, w którym przewidziano co najmniej 8
godzin szkolenia w zakresie „wiadomoci znaczenia predyspozycji fizycznych i
psychicznych” gdzie jednym z głównych tematów jest „wpływ alkoholu, narkotyków lub
innych substancji na zachowanie kierowcy”. Ministerstwo Infrastruktury wsparło finansowo i
merytoryczne projekt zwizany z przygotowaniem, wytłoczeniem i rozesłaniem do szkół
ponadpodstawowych oraz do wszystkich Orodków Szkolenia Kierowców 15 tys. sztuk płyt
VCD z filmem pt. „Eksperyment”. Tematem filmu s zmiany psychosomatyczne zachodzce
w organizmach młodych ludzi po spoyciu alkoholu oraz promowanie wród młodych
kierowców nawyków negacji prowadzenia pojazdów po spoyciu alkoholu. Wsparcie
finansowe oraz patronat honorowy Ministerstwa Infrastruktury i Krajowej Rady
Bezpieczestwa Ruchu Drogowego zostały udzielone w zwizku z kolejn edycj kampanii
„Europejska Noc Bez Wypadku”. W ramach współpracy wydrukowano 22 tys. ulotek i 4 tys.
plakatów zwizanych z kampani. Celem tego midzynarodowego przedsiwzicia,
inspirowanego przez belgijsk fundacj Responsible Young Drivers jest ograniczenie tzw.
wypadków dyskotekowych. W klubach i dyskotekach wolontariusze namawiaj kierowców,
aby nie pili alkoholu przed prowadzeniem pojazdu, by wróci bezpiecznie do domu.
Natomiast osoby, które spoywały alkohol s zachcane do pozostawienia pojazdu i
skorzystania z innej formy transportu.
Krajowa Rada Bezpieczestwa Ruchu Drogowego objła równie patronatem
honorowym kampani społeczn „Prowadz jestem trzewy” skierowan do kierowców i
współpasaerów, zwizan z promowaniem trzewoci.
6.2. Nietrzewo w miejscach publicznych
Z danych PARPA wynika, e w 2007 roku za zakłócanie porzdku publicznego

cofnito 95 zezwole na sprzeda napojów alkoholowych (ogółem cofnito 1.262
zezwolenia).
Jednym z zada Policji pionu prewencji w ramach realizowania ustawy o wychowaniu

w trzewoci jest izolacja osób nietrzewych z miejsc publicznych. I tak, według informacji
Komendy Głównej Policji, w 2007 roku do izb wytrzewie doprowadzono − 224.213
nietrzewych, w tym 2.682 nieletnich (2.381 chłopców i 301 dziewczt); do policyjnych
pomieszcze dla osób zatrzymanych doprowadzono − 79.452 dorosłych oraz 636
nietrzewych nieletnich; do miejsca zamieszkania doprowadzono − 84.734 nietrzewych; do
placówek słuby zdrowia doprowadzono 53.498 nietrzewych. Łczna liczba osób,
doprowadzonych przez policjantów do wytrzewienia w 2007 roku, wyniosła 441.897 osób.
108
W 2007 roku w ramach działa profilaktycznych policjanci ujawnili 23747

małoletnich znajdujcych si pod wpływem alkoholu, w 2006 - 20758, co stanowi wzrost o
ponad 14 %. Najwicej małoletnich ujawniono na terenie KWP Olsztyn, KWP Katowice oraz
KWP Kraków. Naley zauway, e rosnca z roku na rok liczba ujawnianych przez Policj
małoletnich pod wpływem alkoholu to nie tylko efekt utrwalania si zjawiska alkoholizmu,
ale równie bardziej wydajnej pracy Policji, w tym specjalistów ds. nieletnich, rosncej
wiadomoci zawodowej i społecznej oraz swoistego "wyczulenia" na ten problem.
Z informacji Ministerstwa Obrony Narodowej wynika, e nadal zasadniczym

podłoem narusze prawa i dyscypliny w wojsku pozostaje naduywanie alkoholu, zarówno
w odniesieniu do ołnierzy słuby zasadniczej, jak i kadry zawodowej. W 2007 r.
stwierdzono, e pod jego wpływem było 1 099 wojskowych sprawców przestpstw i 1 640
sprawców wykrocze, co stanowi odpowiednio ponad 30% i prawie 70% ogólnej liczby
sprawców w wymienionych kategoriach. Wicej przestpstw i wykrocze pod wpływem
alkoholu popełnionych zostało przez ołnierzy niezawodowych ni kadr zawodow
(ołnierze niezawodowi popełnili odpowiednio: 801 przestpstw i 1 295 wykrocze pod
wpływem alkoholu).
Głównym problemem zwizanym z naduywaniem alkoholu przez ołnierzy było
nieprzestrzeganie wymogu trzewoci podczas prowadzenia pojazdów. Alkohol był
czynnikiem negatywnie oddziałujcym na zachowania ołnierzy podczas wykonywania przez
nich obowizków słubowych. Wród przestpstw wojskowych dokonywanych przez
ołnierzy z udziałem alkoholu dominowały przypadki wprowadzenia si w stan nietrzewoci
bezporednio przed lub podczas pełnienia słuby. Alkohol sprzyjał równie naruszeniom
zasad stosunków midzyludzkich prowokujc do uywania przemocy fizycznej wobec innych
ołnierzy.
Spoyty alkohol determinował negatywne zachowania ołnierzy take poza
koszarami. Pod jego wpływem było 82% wojskowych sprawców wykrocze przeciwko
porzdkowi i spokojowi publicznemu. ołnierze dopuszczali si kradziey i dewastacji
mienia, byli sprawcami czynów chuligaskich oraz innych przestpstw przeciwko yciu i
zdrowiu. Łcznie w 2007 r. ołnierze popełnili ponad 1200 wykrocze z ustawy o
wychowaniu w trzewoci, przede wszystkim polegajcych na spoywaniu alkoholu w
niedozwolonych miejscach, zarówno na terenie wojskowym, jak i poza nim.
6.3. Przestpstwa i wykroczenia zwizane z alkoholem
Z danych PARPA wynika, e w 2007 roku gminy skierowały 127 wniosków do sdu
w zwizku z naruszeniem przepisów okrelonych w ustawie o wychowaniu w trzewoci,
dotyczcych sprzeday alkoholu osobom nieletnim (art. 15 ww. ustaw o wychowaniu w
trzewoci) oraz 5 wniosków w zwizku z naruszeniem przepisów okrelonych w ustawie o
wychowaniu w trzewoci dotyczcych reklamy napojów alkoholowych (art. 131 ww. ustawy
o wychowaniu w trzewoci).
W tym samym czasie cofnite zostały 1263 zezwolenia na sprzeda alkoholu – w tym
m.in. 221 zezwole za sprzeda alkoholu nieletnim, 152 za nieprzestrzeganie warunków
okrelonych w zezwoleniu, 95 za zakłócanie porzdku publicznego, 70 zezwole za sprzeda
alkoholu nietrzewym.
Przestpstwa i wykroczenia zwizane z alkoholem, w tym naruszenia postanowie

ustawy o wychowaniu w trzewoci s cile monitorowane i podlegaj szczegółowej
Policyjnej statystyce.
109
Gromadzone przez Komend Główn Policji dane liczbowe obrazujce problematyk

alkoholizmu s podstaw rónego rodzaju analiz problemowych, budowanych strategii
zaradczych w tym obszarze oraz pozwalaj na planowanie działa, sił i rodków.
Zwizek alkoholu z przestpczoci wyranie obrazuj policyjne dane statystyczne.
W roku 2007 w wybranych kategoriach przestpstw14, w których badany jest stan trzewoci
sprawcy, zarejestrowano łcznie 328.082 podejrzanych (przy ogólnej liczbie podejrzanych we
wszystkich kategoriach przestpstw 540.604). U 255.753 podejrzanych został zbadany stan
trzewoci, z czego 200.551 było nietrzewych, co stanowi 61,1 % ogólnej liczby
podejrzanych w wybranych kategoriach przestpstw (62,6 % w 2006 r.).
Z kolei wród nieletnich w 2007 r., w omawianych kategoriach, odnotowano 47.050
sprawców czynów karalnych (przy ogólnej liczbie sprawców we wszystkich kategoriach
54.747), z czego u 20.690 z nich zbadano stan trzewoci, 3.491 okazało si nietrzewych,
co stanowi 7,4 % ogólnej liczby sprawców w wybranych kategoriach. (7,3 % w r. 2006).
W skali całego kraju w 2007 roku Policja skierowała do sdów grodzkich 21 318
wniosków o ukaranie za naruszenie art. 43¹ ustawy o wychowaniu w trzewoci, a 358 363
osoby ukarała mandatami. Za naruszenie art. 45 teje ustawy Policja skierowała do sdów
grodzkich 91 wniosków o ukaranie, a 1057 osób ukarała mandatami. W 2007 roku
stwierdzono 97 przypadków naruszenia obowizku trzewoci zawodowej (art. 180 KK).
Z danych otrzymanych z Komendy Głównej Policji wynika, e w 2007 r. w poszczególnych

kategoriach przestpstw udział nietrzewych wród ogółu podejrzanych w analizowanych
kategoriach przedstawia si nastpujco:
zabójstwo:
o 845 podejrzanych, z czego 448 nietrzewych – 53 %,
o wród nich 26 sprawców nieletnich, w tym 9 nietrzewych – 35 %.
uszczerbek na zdrowiu:
o 9.706 podejrzanych, z czego 2.156 nietrzewych – 22 %,
o wród nich 2.912 sprawców nieletnich, z czego 98 nietrzewych – 3 %.
zgwałcenie:
o 1.111 podejrzanych, z czego 392 nietrzewych – 35 %,
o wród nich118 nieletnich sprawców, w tym 11 nietrzewych – 9 %.
rozbój, wymuszenie rozbójnicze:
o 15.975 podejrzanych, z czego 4.132 nietrzewych – 26 %,
o wród nich 5.129 nieletnich sprawców, z czego 341 nietrzewych – 7 %.
14
Dotyczy przestpstw z art. 148, 151-159, 189-193, 197-200, 207, 216, 217, 222-228, 275, 278-282, 288-290
oraz rozdziałów XX (przestpstwa przeciwko bezpieczestwu powszechnemu) i XXI (przestpstwa przeciwko
bezpieczestwu w komunikacji) Kodeksu Karnego.
110
Rozdział VII - Szkod y ekon omiczne zwi zane z nadu ywaniem alkoholu
Naduywanie alkoholu zwizane jest nieodłcznie z szeregiem wymiernych i niewymiernych

kosztów społecznych. Szacuje si, e koszt wymierny naduywania alkoholu, który poniosło
społeczestwo Unii Europejskiej w 2003 roku to około 125 mld euro, co odpowiada 1,3%
produktu narodowego brutto. Na kwot t składaj si m.in.: opieka zdrowotna, leczenie i
prewencja, przestpczo, wypadki drogowe, nieobecno w pracy, obniona wydajno,
bezrobocie, przedwczesna umieralno, rozpad i dysfunkcje rodzin.
7.1 Pastwowa Inspekcja Pracy
Z danych otrzymanych z Departamentu Prewencji i Promocji Głównego Inspektoratu

Pracy wynika, e w 2007 roku inspektorzy pracy PIP kontrolowali przestrzeganie przez
pracodawców obowizków w zakresie ustalania okolicznoci i przyczyn 2 516 wypadków
przy pracy, w których zostało poszkodowanych 3 153 osób. Kontrole wykazały m.in., e
spoycie alkoholu stanowiło 1,2% wszystkich przyczyn wypadków badanych przez
inspektorów pracy w 2007 roku.
Ponadto w 2007 roku kontrole odnotowały 134 wypadki przy pracy (w tym: 100
wypadków miertelnych, cikich i zbiorowych), w których jedn z ustalonych przyczyn było
spoycie alkoholu, rodków odurzajcych lub substancji psychotropowych. W wypadkach
tych zostało poszkodowanych 138 osób.
7.2 Szkolenia pracownicze
7.2.1 Działania samorzdów gminnych i samorzdów wojewódzkich
Z danych PARPA wynika, e w 2007 roku jedynie w 36 gminach w Polsce

zorganizowano profilaktyczne programy pracownicze.
Z informacji uzyskanych od samorzdów województw wynika, e w 2007 roku

zarzdy województw nie inicjowały specjalistycznych form oddziaływa zwizanych z
problemem alkoholowym na terenie zakładów pracy.
7.2.2 Działania instytucji i urzdów centralnych
W ramach podnoszenia kompetencji pracowników resortu Ministerstwa Spraw

Wewntrznych i Administracji w zakresie rozwizywania problemów alkoholowych
prowadzono specjalistyczne szkolenia dla psychologów, lekarzy i pielgniarek pracujcych w
słubie zdrowia resortu spraw wewntrznych i administracji odnonie stosowania metod
wczesnej diagnozy i krótkiej interwencji wobec osób z problemem alkoholowym.
Łcznie zorganizowano 40 szkole, w których uczestniczyło 548 osób.
Ponadto pracownicy ZOZ MSWiA uczestniczyli w specjalistycznych szkoleniach

zewntrznych, podnoszcych kwalifikacje zawodowe, bd zaliczanych do procesu
potwierdzania kwalifikacji zawodowych, (m.in.: Studium Terapii Uzalenie, Studium
Umiejtnoci Psychologicznych, kurs psychoterapii dla lekarzy). W szkoleniach tych w roku
2007 uczestniczyło 13 osób.
111
Prowadzone były take programy edukacyjne dla funkcjonariuszy i pracowników

cywilnych w zakresie problematyki naduywania alkoholu oraz przeciwdziałania przemocy w
rodzinie. Zadanie to realizowane było w formie konferencji szkoleniowych o zasigu
uczestniczyło w nich 746 osób (w tym 604 funkcjonariuszy).
W 2007 roku w ramach turnusów antystresowych ukierunkowanych na trening

umiejtnoci konstruktywnego odreagowania napi psychicznych i odrzucenia alkoholu jako
metody redukcji stresu uczestniczyło 544 funkcjonariuszy resortu spraw wewntrznych i
administracji.
Z informacji uzyskanej z resortu MSWiA wynika równie, e problematyka zwizana

z profilaktyk alkoholow oraz przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie jest obecna w
programie szkolenia stopnia podstawowego dla wszystkich policjantów.
Ministerstwo Obrony Narodowej podejmowało działania o charakterze

systemowym umacniajce funkcjonowanie działa dotyczcych profilaktyki i rozwizywania
andarmeria Wojskowa - we współdziałaniu z dowódcami jednostek wojskowych realizowała
czynnoci ograniczajce dostp ołnierzy do alkoholu oraz podejmowała działania
prewencyjne i osłonowe z zakresu profilaktyki alkoholowej.

mechanizmów uzalenienia, działa profilaktycznych i obowizujcych przepisów prawa.
Szkolenia, kursy, warsztaty i spektakle teatralne z zakresu profilaktyki alkoholowej
zorganizowane i przeprowadzone przez Departament Wychowania i Promocji Obronnoci,
objły 727 ołnierzy zawodowych oraz ponad 5 tysicy ołnierzy słuby zasadniczej. W
stosunku do ubiegłego roku ponad dwukrotnie wzrosła liczba ołnierzy zawodowych
uczestniczcych w szkoleniach i warsztatach profilaktyczno-edukacyjnych.
Kontynuowano program profilaktyczny „Korekta”, opracowany wspólnie
z pracownikami Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów Alkoholowych.
Uczestnicz w nim ołnierze zawodowi i psycholodzy, którzy w jednostkach wojskowych
wykorzystuj zdobyte umiejtnoci do realizacji programu z ołnierzami zasadniczej słuby
wojskowej. W 2007 r. przygotowano ponad 200 dowódców i oficerów wychowawczych do
prowadzenia zaj profilaktycznych w rodowisku wojskowym.
Działania profilaktyczne realizowały take jednostki organizacyjne prokuratury

wojskowej oraz andarmeria Wojskowa. Prowadzone przedsiwzicia edukacyjne
obejmowały szkolenia, pogadanki, spotkania oraz prezentacje, w których poza ołnierzami
uczestniczyli pracownicy cywilni wojska.
Z informacji uzyskanych z Ministerstwa rodowiska wynika, e wszyscy pracownicy

resortu znaj obowizujce Regulaminy Pracy, zawierajce informacje o zakazie wnoszenia i
spoywania alkoholu na terenie zakładu pracy oraz o zakazie podejmowania obowizków
słubowych w stanie po spoyciu alkoholu.
112
Prowadzone szkolenia oraz popularyzowanie wród pracowników zachowa

sprzyjajcych właciwemu postpowaniu i przestrzeganiu abstynencji nie zapobiegaj
jednak całkowitemu wyeliminowaniu przypadków alkoholizmu w miejscu pracy.
113
Rozdział VIII - Dzi ałani a edukac yjne w profil aktyce i r ozwiz ywaniu pr oblemów
alkohol owych
Jednym z elementów polskiego systemu profilaktyki i rozwizywania problemów

alkoholowych s działania edukacyjne. Działania te wspieraj inne narzdzia, m.in.:
interwencyjne, diagnostyczne i terapeutyczne, a take inne specjalistyczne, zarówno na
poziomie lokalnym, regionalnym, jak i ogólnopolskim. Głównym celem działa
edukacyjnych jest zwikszanie rzetelnej wiedzy o alkoholu i problemach zwizanych z jego
uywaniem lub/i naduywaniem, budowanie właciwych postaw wobec alkoholu oraz
rozbijanie mitów i stereotypów zwizanych z alkoholem, a take przekazanie informacji
o dostpnych miejscach pomocy.
8.1 Działania podejmowane przez samorzdy lokalne
W ramach gminnych programów profilaktyki i rozwizywania problemów

alkoholowych 1.442 gminy realizowały w roku 2007 działalno edukacyjn. Oznacza to
spadek w stosunku do roku poprzedniego: w 2007 działania edukacyjne realizowało około
60% gmin, w roku 2006 - 69%. Jest to równie najmniejsza liczba gmin, które zaangaowały
si w działania edukacyjne od piciu lat. Wysoko rodków przeznaczona przez gminy na
działalno edukacyjn w roku 2007 wyniosła 8.610.441 zł, co stanowiło spadek o 1.897.368
zł w stosunku do roku 2006.
Do najpopularniejszych form działa z zakresu edukacji publicznej prowadzonych
w roku 2007 przez gminy naleały:
- organizowanie festynów, imprez profilaktycznych a take rozpowszechnianie
plakatów i ulotek (72% gmin);
- prowadzenie lokalnych kampanii: prasowych (17% gmin), telewizyjnych (4% gmin)
i radiowych (5% gmin).
Ponadto jedna trzecia samorzdów lokalnych włczyła si w jedn z ogólnopolskich
kampanii społecznych (np. „Zachowaj trzewy umysł”, „Lato bez %” oraz przede wszystkim
„Cia bez alkoholu”), a 34% gmin w ramach działa z zakresu edukacji publicznej
dotyczcych profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych wydało własne
publikacje (ksiki, czasopisma, kasety VIDEO, ulotki czy plakaty).
Inn wan form aktywnoci z obszaru edukacji prowadzon przez samorzdy
gminne jest organizowanie szkole z zakresu przestrzegania przepisów prawa dotyczcych
sprzeday i podawania napojów alkoholowych. W 2007 roku 496 gmin zorganizowało takie
szkolenia (351 w roku 2006), a uczestniczyło w nich 17.186 sprzedawców (10.914 rok
wczeniej). W 2007 roku 227 gmin zleciło przeprowadzenie bada naukowych, sonday lub
diagnoz z zakresu profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych (179 gmin w roku
2006). Najczciej badanie dotyczyło diagnozy rodowiska młodziey (167 przypadków) lub
stanu problemów alkoholowych na terenie gminy (56 bada).
8.2 Działania podejmowane przez samorzdy województw
W ramach działa edukacyjnych została zorganizowana wojewódzka konferencja „Cia bez
alkoholu”.
Na działania edukacyjne przeznaczone zostały rodki finansowe w wysokoci 1.500 zł.
Województwo kujawsko – pomorskie

W 2007r. w ramach działa edukacyjnych podjte zostały nastpujce działania:
114
- Kampania „Przeciwdziałanie uzalenieniom - to nasza wspólna sprawa” – kampania

miała na celu wypromowanie mody na: niepalenie, niepicie alkoholu, niebranie
narkotyków. Wyprodukowano i emitowano w regionalnej TV dwa spoty z udziałem
znanych w regionie osób, zrealizowano cykl 10-odcinkowy programu pt.:
”Wyprzedzi chorob”, w których podejmowano temat uzalenie, zaprojektowano i
zakupiono silikonowe opaski z hasłami promujcymi ycie wolne od uzalenie.
- Debata konferencyjna zorganizowana w Toruniu w ramach ogólnopolskiej kampanii
„Cia bez alkoholu”. W spotkaniu udział wziło około 150 osób. Byli nimi m. in.
Pełnomocnicy/Koordynatorzy Miejskiego/Gminnego Programu Profilaktyki i
Rozwizywania Problemów Alkoholowych, Narkomanii i Uzalenie oraz
Przedstawiciele Gminnych Komisji Rozwizywania Problemów Alkoholowych,
Pracownicy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie - w tym zawodowe rodziny
zastpcze, pracownicy Miejskich i Gminnych Orodków Pomocy Społecznej
,terapeuci uzalenie, pracownicy słuby zdrowia - lekarze, pielgniarki, połone,
pracownicy Policji, Izby Wytrzewie, pracownicy Poradni Psychologiczno-
Pedagogicznej, Domów Dziecka oraz szkół.
- Kampania pn. „Zdrowie psychiczne – wspólna sprawa” miała na celu
przeciwdziałanie napitnowaniu i wykluczeniu społecznemu osób z zaburzeniami
psychicznymi (w tym osób uzalenionych) oraz szeroko pojt akcj profilaktyki
prozdrowotnej w zakresie zdrowia psychicznego. W ramach kampanii zaprojektowano
i wydrukowano plakaty oraz broszury, które wyeksponowane zostały w rodkach
komunikacji miejskiej, wyprodukowano równie spoty radiowe i TV, które emitowane
były w regionalnych rozgłoniach i TV.
Województwo Lubuskie:
- przystpiło w 2007r. do ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej pod hasłem „Cia bez
alkoholu” organizowanej przez Pastwow Agencj Rozwizywania Problemów
Alkoholowych. Działania kampanijne objły zamówienie materiałów słucych edukacji i
promowaniu abstynencji w czasie ciy - broszury, ulotki oraz materiały informacyjne o
płodowym zespole alkoholowym (FAS). Akcja skierowana była do lekarzy pierwszego
kontaktu, pielgniarek i połonych, oraz do pacjentów z terenu województwa lubuskiego.
Informacje rozpowszechniano w placówkach podstawowej opieki zdrowotnej, w
szpitalach, w przychodniach oraz poradniach ginekologiczno – połoniczych.
Narzdziami kampanii były ponadto billboardy, które zostały zamówione i umieszczone
na terenie Zielonej Góry, oraz nieodpłatne upowszechnianie programów edukacyjnych w
telewizji lokalnej.
W ramach kampanii zlecono Wojewódzkiemu Orodkowi Terapii Uzalenienienia
i Współuzalenienia w Zielonej Górze przeprowadzenie cyklu szkole „Cia
i alkohol – Alkoholowy Zespół Płodowy (FAS).” Szkolenia skierowane były do uczniów
szkół ponadgimnazjalnych z terenu województwa lubuskiego. Tematyka szkole
dotyczyła profilaktyki i abstynencji w czasie ciy oraz zagroe wynikajcych z picia
alkoholu w tym okresie. Przeprowadzono pi szkole, w których łcznie uczestniczyło
100 osób.
- „Kochaj i rozmawiaj a uchronisz swoje dziecko”- kampania na rzecz przeciwdziałania
patologii ycia wród dzieci i młodziey. Akcja informacyjno – edukacyjna skierowana
była do osób dorosłych. Celem kampanii było wzmocnienie kondycji rodziny poprzez
zwikszenie wiadomoci społecznej dotyczcej zagroe wynikajcych z uzalenie.
Kampania przeprowadzono w Gorzowie Wlkp. i okolicach.
Na działania edukacyjne przeznaczone zostały rodki finansowe w wysokoci 19.964,63 zł.
115
W ramach działa edukacyjnych majcych na celu przeciwdziałanie przemocy
domowej w województwie wydawano Biuletyn Wojewódzki oraz upowszechniano
informacje o prowadzonych działaniach na stronie internetowej.
Samorzd województwa przyłczył si take do ogólnopolskiej kampani "Cia bez
alkoholu". W lokalnych rozgłoniach radiowych miała miejsce bezpłatne emisja
kampanijnych spotów radiowych.
Na działania edukacyjne przeznaczone zostały rodki finansowe w wysokoci
4.000 zł.
domowej w 2007 r. zostały zawarte Porozumienia Ramowe pomidzy Województwem
Łódzkim reprezentowanym przez Zarzd a Telewizj TOYA w Łodzi i TVP 3 Oddziałem w
Łodzi. W ramach zawartych Porozumie z budetu samorzdu województwa - RCPS zostały
sfinansowane produkcje i emisje 2 odcinków programu „Pokona Przemoc” i 12 odcinków
programu „Nie pozwól na to”. W programach poruszane były m.in. tematy dotyczce:
przyczyn przemocy, informacji na temat jej wykrywalnoci, przejawów przemocy, form
pomocy, zjawiska przemocy i agresji w szkole oraz w zakładach poprawczych dla młodziey,
realizacji programu „Szkoła bez Przemocy” w jednej z łódzkich szkół.
Regionalne Centrum Polityki Społecznej we współpracy z 14 powiatami oraz 2

miastami na prawach powiatów, przyłczyło si do udziału w ogólnopolskiej kampanii pn.
„Cia bez alkoholu”. W zorganizowanym w 28 sierpnia 2007r. w Urzdzie Marszałkowskim
w Łodzi szkoleniu, którego celem było przekazanie wiedzy na temat negatywnego wpływu
alkoholu na płód udział wziło 50 osób z 14-stu powiatów: z PCPR-ów oraz z 2-óch miast na
prawach, z terenu województwa łódzkiego. Osoby te otrzymały pakiet materiałów
promocyjnych tj. plakaty, broszury, ulotki (zakupione przez RCPS w iloci: 20 000 egz. ulotki
oraz 1 000 egz. broszury), a take wkładki do ulotek z adresami Punktów Informacyjno-
Konsultacyjnych oraz placówek udzielajcych informacji z zakresu problematyki FAS.W dn.
9 wrzenia 2007 r. – VI wiatowy Dzie FAS – utworzono na terenie poszczególnych
powiatów Punkty Informacyjno – Konsultacyjne. Główne obchody VI wiatowego Dnia FAS
w województwie łódzkim odbyły si w Łodzi, w trzecim dniu trwania IV Jarmarku
Wojewódzkiego. Na Duej Scenie u zbiegu ul. Piotrkowskiej/ Al. Piłsudskiego w godzinach
11.00-12.40 zorganizowana została przez RCPS impreza pod nazw „Zdrowie,
Macierzystwo, Przyszło- Cia bez alkoholu“, któr poprowadziła p. Magda Majewska-
redaktor TVP3. W programie poza rozmowami nt. FAS prowadzonymi przez przedstawicieli
Sejmiku Województwa Łódzkiego, RCPS, Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala im. M.
Madurowicza nie zabrakło czci artystycznej w wykonaniu: zespołu muzyczno- wokalnego
„THE CASH“, Teatru Włóczykij, zespołu tanecznego „FAME“. Były konkursy z nagrodami
dla całych rodzin. Przez cały czas trwania imprezy Teatr Włóczykij – ongler, clowni,
szczudlarze – rozdawał ulotki i cukierki, plastycy malowali dzieciom twarze. Nad głowami
zgromadzonych unosił si sterowiecz logo imprezy. Do kampanii włczyły si lokalne media:
TVP3, TV TOYA oraz Radio Łód, Radio „Victoria” oraz Radio „Ziemi Wieluskiej”.
W roku 2007 w ramach kampanii „Trzewo na drodze” realizowano projekt pn. „Kierowca
na pitk”. Głównym realizatorem projektu był Caritas Diecezji Łowickiej we współpracy z
Radiem Victoria oraz Radiem Ziemi Wieluskiej. Celem kampanii było kreowanie postawy
nie prowadzenia pojazdów po spoyciu alkoholu, prowadzenia zdrowego stylu ycia wolnego
116
od alkoholu, propagowanie postaw i działa uniemoliwiajcych osobom nietrzewym

kierowanie pojazdami, zachcanie osób planujcych spoycie alkoholu do skorzystania z
alternatywnych rodków transportu, a take informowanie młodych kierowców o
konsekwencjach kierowania pojazdami pod wpływem alkoholu. Najwaniejsz rol w
kampanii informacyjnej odegrało emitowanie z du czstotliwoci spotów reklamowych,
audycji edukacyjnych, propagujcych właciwe postawy wród kierujcych pojazdami
mechanicznymi. Realizacja projektu zakładała produkcj dwóch spotów reklamowych.
Pierwszy spot miał na celu promocj postaw abstynenckich wród kierowców oraz
zaproszenie do słuchania audycji radiowych emitowanych na antenie Radia VICTORIA oraz
radia Ziemi Wieluskiej. Tre drugiego spotu skupiała si wyłcznie na kwestii trzewoci
na drodze. 30-sto sekundowe spoty reklamowe emitowane były po dwa razy dziennie kady,
od poniedziałku do pitku. W poszczególnych odcinkach znalazły si wypowiedzi ekspertów
z zakresu profilaktyki uzalenie, psychologii, pomocy społecznej, prawa karnego oraz
bezpieczestwa w ruchu drogowym. Dla zwikszenia efektu informacyjnego, kampania
została wsparta dystrybucj ulotek promujcych trzewo wród kierowców oraz
zachcajcych do słuchania audycji radiowych. Kolejnym elementem kampanii było
przygotowanie serwisu internetowego. Strona internetowa aktualizowana była poprzez
umieszczanie materiałów dwikowych i tekstowych zwizanych z realizacj projektu. W
sumie wyemitowano 44 audycje i 480 spotów reklamowych na antenie dwóch rozgłoni
radiowych oraz wydrukowano 6000 sztuk ulotek.
Samorzd województwa brał udział w kampanii „Cia bez alkoholu”. W ramach
kampanii przeszkolono 486 osób. Rozdystrybuowano materiały kampanijne. Utworzono 50
punktów informacyjnych w szpitalach i poradniach rodzinnych. Informacje o kampanii wraz z
materiałami przekazano do gmin. Inicjowano informacje medialne.
Innym działaniem edukacyjnym w województwie była kampania „Pijani kierowcy – zero
tolerancji w Małopolsce”. W 2007 roku w ramach kampanii:
Realizowano projekty szkoleniowe w MORD-ach:
- W 2007 r. w kadym z Małopolskich Orodków Ruchu Drogowego realizowano
Szkolenia psychoedukacyjne dla kierowców podnoszcych swoje kwalifikacje.
Zespoły do przeprowadzenia szkole i materiały zapewnił Pełnomocnik Zarzdu
Województwa Małopolskiego ds. Profilaktyki i Przeciwdziałania Uzalenieniom.
Koszty realizatorów programów ponieli Dyrektorzy MORD.
- Realizowano program edukacyjno-korekcyjny dla osadzonych na podstawie art. 178a
kk. Programem zostali objci osadzeni w placówkach penitencjarnych Krakowa ,
Tarnowa oraz Trzebini. W ramach programu współpracowano z samorzdami
gminnymi podczas organizowanych konferencji, seminariów, szkole.
Dystrybuowano materiały edukacyjne: samorzdom gminnym, Małopolskim
Orodkom Ruchu Drogowego, szkołom nauki jazdy, uczestnikom szkole i
seminariów.
Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej w Warszawie w 2007 r. zainaugurowało kampani
społeczn promujc trzewo pod nazw ,,Porozumienie dla trzewoci”, pod patronatem
Marszałka Województwa Mazowieckiego –Adama Struzika oraz bp. Antoniego Dydycza.
Celem wspomnianej kampanii była promocja zdrowego stylu ycia oraz zapobieganie
uzalenieniom wród mieszkaców Mazowsza. W ramach kampanii stworzono logo i hasło
117
,,Z alkoholem jak z minami”, oraz opracowano stron internetow ,,Porozumienie dla
Trzewoci”. W ramach kampanii rozprowadzano ulotki i materiały edukacyjne.
W ramach kampanii ,,Cia bez alkoholu”. Zakupione zostały materiały audiowizualne dla
szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z terenu Mazowsza, m.in. film ,,Wieczne
dziecko”.
W ramach działa edukacyjnych majcych na celu przeciwdziałanie przemocy domowej
finansowano obsług redakcyjnej strony internetowej www.stop-przemocy.pl.
Podjte zostały take nastpujce działania zwizane z realizacj kampanii „Cia bez
alkoholu”:
- Edukacja i promowanie abstynencji w ciy poprzez dystrybucj materiałów
kampanijnych (broszur, ulotek, plakatów, filmów edukacyjnych).
- Emisja spotów telewizyjnych w regionalnym telewizji publicznej. Zgodnie z umow
Województwa Opolskiego z Oddziałem TVP S.A. w Opolu w okresie od 03
padziernika do 20 grudnia 2007 r. miały miejsce dwie emisje standardowego spotu
kampanijnego dziennie.
- Przedstawienie informacji o kampanii gminom z terenu województwa.
- Organizacja debat/spotka edukacyjnych/konferencji/szkole itp. dot. problematyki
FAS.
domowej zorganizowano konkurs plastyczny dla młodziey „Bezpieczne Wakacje 2007” oraz
konkurs na projekt działa na rzecz bezpieczestwa dzieci i młodziey w rodowisku
lokalnym.
Opracowano podrcznik pt. „Program profilaktyczny: Ju si nie boj” (250 szt.),
zawierajcego konspekty zaj w ramach programu, charakterystyk problemu przemocy,
informacje i akty prawne, wzory pism procesowych.
domowej wydrukowano opracowan przez Zespół Monitorujcy Realizacj Zada w Zakresie
Przeciwdziałania Zjawiskom Patologii Społecznej na Terenie Województwa Pomorskiego
oraz powiatowe zespoły interdyscyplinarne z terenu województwa publikacj „Wspólnie
przeciw patologiom”, w iloci 1.000 egzemplarzy, które zostały przekazane szkołom
podstawowym, gimnazjalnym i rednim naszego województwa w trakcie spotka o
charakterze szkoleniowym z funkcjonariuszami policji. Ponadto zakupiono i
rozpowszechniano wród członków powiatowych zespołów interdyscyplinarnych literatur w
zakresie przemocy.
Samorzd województwa brał udział w ogólnopolskiej kampanii „Cia bez alkoholu”
poprzez przekazanie plakatów kampanijnych orodkom pomocy społecznej, przychodniom
podstawowej opieki zdrowotnej, gabinetom ginekologiczno-połoniczych, orodkom i
118
poradniom terapii uzalenie, urzdom administracji publicznej w Województwie

Pomorskim; zamieszczenie na stronie internetowej Urzdu Marszałkowskiego informacji o
Kampanii i FAS.
Na działania edukacyjne przeznaczone zostały rodki finansowe w wysokoci 18.950
zł.
Samorzd województwa brał udział w kampanii „Cia bez alkoholu” m.in. poprzez:
- Dystrybucj materiałów kampanijnych (broszur, ulotek, plakatów);
- Zamieszczenie artykułu na temat alkoholowego zespołu płodowego (FAS) oraz
alkoholowego efektu płodowego (FAE) na stronie internetowej Regionalnego Orodka
Polityki Społecznej Województwa lskiego;
- Dofinansowanie, w ramach ogłaszanych konkursów, zada realizowanych przez
organizacje pozarzdowe z zakresu propagowania wiedzy na temat FAS i FAE,
ograniczania ich skutków oraz wsparcia rodzin i opiekunów dzieci z zespołem FAS i
FAE;
- Wsparcie finansowe szkole organizowanych przez WOTUAiW w Gorzycach oraz
organizacje pozarzdowe dotyczcych problematyki FAS i FAE;
- Poruszanie problematyki FAS i FAE podczas szkole organizowanych przez ROPS.
Ponadto współorganizowano kampani nt.: Prowadz, jestem trzewy – jest nas coraz
wicej.
Kampania była realizowana przy uyciu współczesnych rodków reklamy zewntrznej takich,
jak: bilboardy, busboardy, citylighty oraz plakaty. Najbardziej rozpoznawalnym nonikiem
przekazu kampanii był brelok do kluczyków samochodowych z logo Prowadz, jestem
trzewy. Breloki przekazywane były kierowcom m.in. w trakcie kontroli drogowych
prowadzonych przez policj. Na potrzeby kampanii uruchomiono równie stron internetow
(www.trzezwosc.pl) oraz przygotowano telewizyjny spot reklamowy, emitowany m.in. na
antenie Telewizji Polskiej, Telewizji TVN, czy TV4.

zł.
domowej organizowane były konferencje prasowe z udziałem lokalnych mediów.
Samorzd Województwa witokrzyskiego przystpił take do ogólnopolskiej kampanii pod
hasłem "Cia bez alkoholu". W ramach kampanii rozdawane były "Materiały Informacyjne o
Płodowym Zespole Alkoholowym FAS dla Lekarzy", broszura - "Cia i alkohol w trosce o
twoje dziecko" - ulotka "Cia i alkohol" oraz plakaty. Materiały te były równie
dystrybuowane do Gminnych Orodków Pomocy Społecznej i Poradni Rodzinnych.

zł.
Województwo warmisko – mazurskie

Województwo brało aktywny udział w ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej „Cia
bez alkoholu”.
119
domowej samorzd województwa zamiecił artykuł w Głosie Wielkopolskim „Stop przemocy
w rodzinie”.
W ramach kampanii „Cia bez alkoholu” zakupiono materiały edukacyjne,
opracowano i wydrukowano własne materiały kampanijne, materiały prasowe i audycje
radiowe. Współpracowano z MPK i PKP w zakresie umieszczania materiałów kampanijnych
w tramwajach, autobusach i na dworcach, organizowano szkolenia.
Na działania edukacyjne przeznaczone zostały rodki finansowe w wysokoci
35.097,90 zł.
Samorzd województwa zaangaowany był w nastpujc akcje edukacyjne:
- Akcja „Trzewy kierowca” – celem nadrzdnym było uwiadomienie młodym
kierowcom oraz kandydatom na kierowców jakie niebezpieczestwo nios substancje
psychoaktywne dla kierowców. Akcja „Trzewy kierowca” składała si z dwóch
kampanii społecznych:
o „Bezpieczny powrót z dyskoteki” - szkolono instruktorów jazdy, emitowano spoty
radiowe, wyprodukowano billboardy, ulotki, w rejonie dyskotek prowadzono
wzmoon kontrol stanu trzewoci kierowców.
o „Zagrajmy w otwarte karty” – kampania promocyjna majca informowa o
skutkach jazdy pod wpływem alkoholu.
- Kampania „Cia bez alkoholu” – zorganizowano sympozjum na którym omówione
zostały skutki oddziaływania alkoholu na płód. Po sympozjum na placu przed
ratuszem w Koszalinie odbył si happening promujcy kampani „Cia bez
alkoholu”.
- W ramach działa edukacyjnych majcych na celu przeciwdziałanie przemocy
domowej nawizano współprac z Polskim Radiem Szczecin S.A. Współpraca
polegała na wspólnym redagowaniu czterech audycji radiowych powiconych
tematyce przeciwdziałania uzalenieniom oraz przemocy w rodzinie. Audycje były
nadawane cyklicznie od czerwca do padziernika 2007 r. w ramach programu „O tym
warto wiedzie”.
8.3 Działania urzdów centralnych
Ministerstwo Infrastruktury
W 2007 r. Sekretariat Krajowej Rady Bezpieczestwa Ruchu Drogowego (SKRBRD)

nie prowadził samodzielnie odrbnych działa powiconych przeciwdziałaniu prowadzeniu
pojazdów oraz poruszaniu si po drogach pieszych pod wpływem alkoholu. W omawianym
okresie wspierano jednake merytorycznie akcj „Prowadzcy – Niepijcy!” organizowan
przez Zwizek Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego – „Browary Polskie”.
Ponadto wsparcie finansowe (w kwocie 18.319,52 zł.) i merytoryczne zostało
udzielone w zwizku z przygotowaniem i wytłoczeniem 15 tys. sztuk płyt VCD z filmem pt.
„Eksperyment”. Tematem filmu s zmiany psychosomatyczne zachodzce w organizmach
młodych ludzi po spoyciu alkoholu oraz promowanie wród młodych kierowców nawyków
rezygnacji z prowadzenia pojazdów po spoyciu alkoholu. Film ukazuje wpływ i
konsekwencje prowadzenia samochodu pod wpływem alkoholu. Specjalny wstp i
120
zakoczenie filmu zostało nagrane z udziałem Krzysztofa Hołowczyca. Film rozesłano do

szkół ponadpodstawowych oraz do wszystkich Orodków Szkolenia Kierowców.
Wsparcie finansowe (w kwocie 18.300,00 zł.) oraz patronat honorowy Ministerstwa
Transportu i Krajowej Rady Bezpieczestwa Ruchu Drogowego zostały udzielone w zwizku
z kolejn edycj kampanii „Europejska Noc Bez Wypadku”. W ramach współpracy
wydrukowano 22 tys. ulotek i 4 tys. plakatów zwizanych z kampani. Celem tego
midzynarodowego przedsiwzicia, inspirowanego przez belgijsk fundacj Responsible
Young Drivers jest ograniczenie tzw. wypadków dyskotekowych. Oprócz Polski w akcji bior
udział m.in. Belgia, Francja, Niemcy, Holandia, Luksemburg, Hiszpania, Litwa, Łotwa,
Estonia, Szwecja i Szwajcaria. Akcja odbywa si zawsze w 3-ci sobot padziernika
jednoczenie we wszystkich krajach. W klubach i dyskotekach wolontariusze namawiaj
kierowców, aby nie pili alkoholu przed prowadzeniem pojazdu, by wróci bezpiecznie do
domu. Natomiast osoby, które spoywały alkohol s zachcane do pozostawienia pojazdu i
Krajowa Rada Bezpieczestwa Ruchu Drogowego objła równie patronatem
honorowym kampani społeczn „Prowadz jestem trzewy” skierowan do kierowców i
współpasaerów, zwizan z promowaniem trzewoci. Ministerstwo Transportu czciowo
uczestniczyło w pokryciu kosztów produkcji spotu (w kwocie 24.400,00 zł.) w ramach tej
kampanii.
Naley podkreli, e we wszelkich wystpieniach dotyczcych stanu bezpieczestwa
ruchu drogowego w Polsce oraz przyczyn powstawania wypadków, przedstawiciele
SKRBRD podkrelaj jak duy negatywny wpływ na sytuacj na polskich drogach ma
uczestnictwo w ruchu drogowym osób bdcych pod wpływem alkoholu oraz zachcaj do
działa informacyjno-edukacyjnych w tym obszarze, gdy maj one olbrzymie znaczenie dla
bezpieczestwa wszystkich uczestników ruchu drogowego.
Ministerstwo Obrony Narodowej

o mechanizmach uzalenienia, działaniach profilaktycznych i obowizujcych przepisach
prawa.
W działalnoci szkoleniowej i wydawniczej korzystano z wiedzy i dowiadcze
pracowników Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów Alkoholowych oraz
organizacji pozarzdowych zajmujcych si t problematyk.
zorganizowane i przeprowadzone przez Departament Wychowania i Promocji Obronnoci,
objły 727 ołnierzy zawodowych oraz ponad 5 tysicy ołnierzy słuby zasadniczej. W
stosunku do ubiegłego roku ponad dwukrotnie wzrosła liczba ołnierzy zawodowych
uczestniczcych w szkoleniach i warsztatach profilaktyczno-edukacyjnych.
z pracownikami Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów Alkoholowych.
Uczestnicz w nim ołnierze zawodowi i psycholodzy, którzy w jednostkach wojskowych
wykorzystuj zdobyte umiejtnoci do realizacji programu z ołnierzami zasadniczej słuby
prowadzenia zaj profilaktycznych w rodowisku wojskowym.
121
W orodkach szkolenia kierowców wszystkich rodzajów Sił Zbrojnych realizowano

program profilaktyczny „Bezpieczny - trzewy kierowca”, którego celem jest poprawa
sprawnoci psychomotorycznej kierowców i zwikszenie bezpieczestwa w ruchu drogowym.
W programie wziło udział 1200 kierowców - ołnierzy zasadniczej słuby wojskowej. Jest
on szczególnie dobrze oceniany i przyjmowany przez kadr dowódcz.
Jedn z bardziej podanych i dobrze odbieranych przez ołnierzy form edukacji były
spektakle – monodramy. W opinii oficerów spełniaj one oczekiwania i wymogi programu w
zakresie profilaktyki alkoholowej, a wywoływane emocje pobudzaj wyobrani młodych
ludzi, zmuszaj do zastanowienia, refleksji, przemyle i głboko zapadaj w pami. W
2007 r. zrealizowano 40 przedstawie, które obejrzało 2600 ołnierzy słuby zasadniczej.
W jednostkach wojskowych profilaktyka alkoholowa jest stałym elementem programów
kształcenia obywatelskiego dla ołnierzy słuby zasadniczej oraz programów szkole
uzupełniajcych dla ołnierzy zawodowych. Na przykład w Wojskach Ldowych opracowano
i wykorzystywano, podczas realizacji szkole, prezentacj komputerow dotyczc sposobu
postpowania z nietrzewym ołnierzem oraz program przeciwdziałania przestpczoci
ołnierzy zawodowych. Z ciekawszych form realizowanych przez jednostki wojskowe naley
odnotowa inicjatyw Dowództwa Garnizonu Warszawa, w którym zorganizowano koncerty
Zespołu „zero procent” czy wprowadzon przez jednostki Wojsk Ldowych pisemn form
powiadamiania rodziców o powrocie syna pod wpływem alkoholu do jednostki wojskowej, z
prob o nawizanie kontaktu z przełoonym ołnierza.
W profilaktyce alkoholowej wykorzystywano sygnały kierowane do Wojskowego
Telefonu Zaufania, które podlegały systematycznej analizie i podejmowaniu działa
zapobiegawczych, eliminujcych zjawisko nietrzewoci.
Działania profilaktyczne realizowały take jednostki organizacyjne prokuratury
wojskowej oraz andarmeria Wojskowa. Prowadzone przedsiwzicia edukacyjne
obejmowały szkolenia, pogadanki, spotkania oraz prezentacje, w których poza ołnierzami
uczestniczyli pracownicy cywilni wojska. Podczas spotka prokuratorzy i andarmi
zapoznawali z prawnymi oraz społecznymi aspektami zjawisk patologicznych w wojsku.
Wskazywali na kryminogenny wpływ alkoholu, jako istotnego czynnika sprzyjajcego
popełnianiu czynów zabronionych oraz zasadnicze przyczyny i okolicznoci przestpstw
popełnianych przez ołnierzy w zwizku z uywaniem i naduywaniem alkoholu.
W Departamencie Wychowania i Promocji Obronnoci opracowano, wydano
i przekazano do jednostek wojskowych konspekty pt. „Bezpieczestwo w ruchu drogowym.
Wybrane zagadnienia” oraz pt. „Alkohol – wiadome ryzyko”, które stanowi materiały
dydaktyczne do prowadzenia zaj z ołnierzami. Ponadto wydano i przekazano do jednostek
wojskowych seri materiałów informacyjnych dotyczcych profilaktyki alkoholowej,
m.in. foldery i ulotki „Alkohol i kierowca”, „Kierowca miał tylko czy a 0,2 ‰”, „Alkohol !
Narkotyki ! Nie zmarnuj swojego ycia”.
Ministerstwo Edukacji Narodowej objło patronatem szóst edycj organizowanej od

kilku lat przez Stowarzyszenie Producentów i Dziennikarzy Radiowych Ogólnopolskiej
Kampanii: Zachowaj Trzewy Umysł. W kampanii wziło udział 900 gmin z całej Polski. Była
ona adresowana do uczniów szkół podstawowych i gimnazjum. Dzieci i młodzie biorce
udział w kampanii nie tylko byli poddawani działaniom profilaktycznym, ale równie
uczestniczyli w festynach, działaniach teatralnych, konkursach, imprezach sportowych. Do
kampanii włczono pełnomocników ds. rozwizywania problemów alkoholowych,
nauczycieli, rodziców, koordynatorów pomysłów profilaktycznych, społecznoci lokalne i
media.
122
1. Działania edukacyjne słuby zdrowia dla funkcjonariuszy i pracowników cywilnych

resortu oraz pacjentów Zakładów Opieki Zdrowotnej MSWiA w zakresie rozwizywania
problemów alkoholowych:
Prowadzenie programów edukacyjnych dla funkcjonariuszy i pracowników cywilnych w
zakresie problematyki naduywania alkoholu oraz przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
Zadanie to realizowane było w formie konferencji szkoleniowych o zasigu
uczestniczyło w nich 746 osób (w tym 604 funkcjonariuszy). Podejmowanie działa
edukacyjnych adresowanych do wszystkich pacjentów ZOZ MSWiA (w tym take dzieci
i młodziey) z zakresu profilaktyki problemów alkoholowych.
Działalno profilaktyczna oraz edukacyjno - informacyjna dotyczca problemów
alkoholowych, prowadzona przez zakłady opieki zdrowotnej MSWiA adresowana była
do rónych grup wiekowych pacjentów. Były to w głównej mierze krótkie formy, o
charakterze informacyjno – edukacyjnym: wykład, pogadanka, prelekcja połczone z
dyskusj.
Wród tematów wykładów i pogadanek, których odbiorcami były dzieci i młodzie,
omawiano nastpujce zagadnienia:
- co warto wiedzie o alkoholu – szkody i zagroenia wynikajce z picia alkoholu przez
młodzie;
- problem naduywania alkoholu wród dzieci i młodziey;
- wpływ alkoholu na wyniki w nauce;
W 60 przeprowadzonych spotkaniach uczestniczyła grupa 1.031 dzieci i młodziey.
Programy edukacyjno – informacyjne dotyczce problemów alkoholowych dla dorosłych
pacjentów ZOZ MSWiA obejmowały takie zagadnienia jak:
- picie kontrolowane – sposoby mylenia o piciu;
- alkohol za kierownic – skutki społeczne i prawne;
- odkrywanie czynników wyzwalajcych ch picia;
- fazy uzalenienia od alkoholu;
- wpływ alkoholu na zdrowie i ycie człowieka;
- metody kwestionariuszowe w rozpoznawaniu uzalenienia i picia szkodliwego;
- sprawca przemocy domowej – osoba naduywajca alkoholu;
- wpływ alkoholu na zjawisko przemocy w rodzinie;
Łcznie w roku 2007 zorganizowano 255 tego typu form edukacji, uczestniczyło
w nich 3.037 osób (wród uczestników było 784 funkcjonariuszy).
Prowadzenie edukacji w formie sesji plakatowych.
Uzupełnieniem działalnoci edukacyjno – informacyjnej, dotyczcej uzalenienia od
alkoholu i współuzalenieniu prowadzonej przez ZOZ MSWiA, były krótkie formy
przekazu informacji w postaci plakatu, ulotki, broszury. Tego typu formy realizacji
programów zdrowotnych, s czsto współtowarzyszcym elementem szerszych
przedsiwzi edukacyjnych organizowanych na terenie zakładów opieki zdrowotnej.
W roku 2007 zorganizowano 21 tematycznych sesji plakatowych, dotyczcych problemów
alkoholowych.
2. Działania Komendy Głównej Policji
123
W 2007 r. wikszo jednostek wykonawczych Policji włczyła si

w ogólnopolsk kampani pn. „Zachowaj trzewy umysł", której pomysłodawc
Zachowaj Trzewy Umysł. Kampani honorowym patronatem objł Komendant Główny
opiniowali treci merytoryczne przygotowanych specjalnie na t okoliczno materiałów
edukacyjnych i ulotek. Akcja prowadzona była w cisłej współpracy z gminami, w tym
pełnomocnikami ds. rozwizywania problemów alkoholowych i miała na celu pokazanie
młodym ludziom alternatywnych, twórczych moliwoci spdzania czasu z dala od uywek,
głównie alkoholu i narkotyków oraz przemocy rówieniczej. Ponadto organizatorzy za cel
postawili sobie kształtowanie prawidłowych wród młodziey postaw i zachowa
prozdrowotnych.
W ramach tej kampanii wspólnie z dziemi, młodzie i nauczycielami, prowadzono
kontrole osób kierujcych pojazdami (akcja „Za kółkiem zachowuj trzewy umysł”), a take
uczestniczono w zajciach dotyczcych edukacji prawnej małoletnich,
w rónego rodzaju konkursach plastycznych, zawodach sportowych, festynach, wycieczkach,
którym przywiecało wspólne hasło zdrowego i bezpiecznego ycia bez przemocy. Kolejnym
nurtem działa były wizyty w sklepach prowadzcych sprzeda napojów alkoholowych oraz
wrczanie ich włacicielom plakatów, ulotek, broszur dotyczcych zasad sprzeday alkoholu.
Czsto do działa tych włczały si lokalne media – prasa, radio, telewizja, poprzez
nagłanianie informacji o organizowanych w ramach przedsiwzicia imprezach.
Polskie Radio S.A.
Priorytetami działa informacyjnych i publicystycznych w zakresie profilaktyki

i rozwizywania problemów alkoholowych sygnalizowanymi na Kolegiach Programowych
Polskiego Radia z udziałem przedstawicieli Rady Programowej Polskiego Radia oraz
wszystkich Programów PR S.A. w roku 2007 były miedzy innymi:
• działania administracyjne i edukacyjne słuce zmianie struktury spoycia
alkoholu
• profilaktyczne programy edukacyjne dla młodziey
• ograniczenie dostpnoci alkoholu, szczególnie dla młodziey.
W roku 2007 tematyce przeciwdziałania alkoholizmowi powicono blisko 1772 minuty

(blisko 30 godzin) programu.
Tematyka rozwizywania problemów alkoholowych znalazła odzwierciedlenie w

reportaach, audycjach cyklicznych i poradnikowych, a take w biecych informacjach.
Cz z nich nawizywała do problemu walki z alkoholizmem w sposób bezporedni, cz –
przy okazji omawiana innych problemów społecznych, głównie narkomanii, bezrobocia,
bezdomnoci. Z tego te powodu precyzyjne wyliczenie czasu antenowego powiconego tej
tematyce moe by jedynie szacunkowe.
Wanym przejawem przeciwdziałania alkoholizmowi były te podjte przez Polskie

Radio we współpracy z policj i organizacjami pozarzdowymi takich akcji poza antenowych,
jak:
 Akcja „Krzy” (trwa od 15 lipca 2003 r.). Jej celem jest nakłonienie kierowców,
by jadc na spotkania towarzyskie zabierali ze sob osob, która nie bdzie piła i
w drodze powrotnej zastpi ich za kierownic. Redakcja Radia Kierowców
codziennie przypominała o załoeniach akcji.
124
 „Sierpie – miesic trzewoci”

 „Lato bez procentów”
 Midzynarodowa akcja „Alkohol i narkotyki - nie”.
Program 1. był ponadto inicjatorem i współuczestnikiem akcji kierowanych do

kierowców, a podejmowanych we współpracy z komend Główn Policji.
W sposób szczególny tematyk przeciwdziałania problemom alkoholowym zajmuje si
Redakcja Radia Kierowców. W swoich codziennych audycjach dziennikarze redakcyjni
apeluj do kierowców, by nie zasiadali za kierownic po alkoholu; informuj o stosownych
przepisach obowizujcych za granic. W audycjach udział bior m.in. przedstawiciele
Komendy Głównej Policji, a take Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów
Alkoholowych.
Telewizja Polska S.A.
TVP na antenach ogólnopolskich i regionalnych współuczestniczyła w kampaniach

społecznych majcych na celu „przeciwdziałanie nadmiernemu spoywaniu alkoholu,
unaocznianie skutków naduywania alkoholu, zwłaszcza przez młodzie i promowanie ycia
w trzewoci” (Narodowy Program Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych
na lata 2006-2010). Na antenach ogólnopolskich była to:
- „Prowadz, jestem trzewy” – kampania społeczna, której celem jest promocja
odpowiedzialnych zachowa kierowców (TVP1 emisja od 16 do 27 lipca 2007 TVP2 od
16 do 29 lipca 2007, w TVP INFO od 30.07 do 5.08 - 3 razy po 30 sekund w czasie
najwyszej ogldalnoci - łcznie 7 minut).
- Telewizja Polska emitowała na swoich antenach programy informujce o szkodliwym
wpływie alkoholu na organizm człowieka, przestrzegajce kobiety przed piciem alkoholu
w czasie ciy czy te ostrzegajce kierowców przed prowadzeniem pojazdów pod
wpływem alkoholu. Ponadto oddziały regionalne TVP nadawały spoty kampanii
społecznych, w tym kampanii „Cia bez alkoholu”.
Do waniejszych działa edukacyjnych realizowanych przez Pastwow Agencj

Rozwizywania Problemów Alkoholowych w roku 2007 naleały:
- Kampania „Cia bez alkoholu”, która miała na celu uwiadomienie kobietom w ciy
negatywnego wpływu alkoholu na rozwijajce si w ich łonie dziecko. Działania medialne
rozpoczły si we wrzeniu 2007. Kampania objta została patronatem Ministra Zdrowia,
Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego oraz Biura wiatowej Organizacji Zdrowia w
Polsce. Patroni medialni to Agora S.A., RMF FM, Multikino, Mamo to ja, Bd mam.
Partnerami w kampanii edukacyjnej s Instytut Matki i Dziecka, Centrum Zdrowia
Dziecka, Stowarzyszenie Zastpczego Rodzicielstwa, Fundacja Daj Szans.
Organizacyjnie wspierały Agencj firma Media Concept – prowadzc negocjacje z
mediami odnonie patronatów i czasów antenowych oraz Szkoła Mistrzów Reklamy –
tworzc lini kreacyjn kampanii.. Kampani wpierały take media lokalne i
ogólnopolskie np. Polityka, Magazyn Pielgniarki i Połonej, Aptekarz Polski, portale
internetowe np. www.gazeta.pl, www.miastodzieci.pl, www.fundacjamama.pl,
www.czaskobiet.pl, www.czasdzieci.pl, www.mczp.pl . Kampania oficjalnie rozpoczła
si konferencj prasow w Ministerstwie Zdrowia w dniu 6 wrzenia. Wzili w niej udział
m.in: Pani Minister Anna Grziak, Katarzyna Łukowska – zastpca Dyrektora PARPA,
Małgorzata Klecka – reprezentujca Stowarzyszenie Zastpczego Rodzicielstwa, dr
125
Tomasz Niemiec z Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. Podczas konferencji

zaprezentowano po raz pierwszy plakat i spot kampanijny. Dziennikarze mogli take
zobaczy pierwszy test ciowy zawierajcy ostrzeenie przed piciem alkoholu w ciy.
Konferencja cieszyła si duym zainteresowaniem mediów – gociło na niej ok. 50
redakcji. W dniu 8 wrzenia w Sopocie odbył si inaugurujcy kampani piknik rodzinny,
na którym obecni byli przedstawiciele PARPA. Na pikniku dystrybuowano ulotki i
broszury informujce o negatywnym wpływie alkoholu na płód. Pokazano take wystaw
fotogramów przygotowan przez PARPA, przedstawiajcych dzieci z FAS i ich rodziny
pt. „FAScynujce dzieci”. W działania pod hasłem Cia bez alkoholu aktywnie włczyło
si blisko 700 samorzdów lokalnych, zarówno gminnych, jak i wojewódzkich. Dziki ich
aktywnoci Agencja dystrybuowała materiały edukacyjne: ulotki, plakaty, broszury dla
pacjentów, broszury dla lekarzy o negatywnym wpływie alkoholu na rozwijajce si w
łonie matki dziecko oraz o ryzyku wystpienia FAS (Fetal Alcohol Syndrome – Płodowy
Zespół Alkoholowy) u dzieci matek pijcych alkohol podczas ciy. PARPA na potrzeby
kampanii w samorzdach zakupiła 155 tysicy ulotek „Cia bez alkoholu”, 44 tysice
broszur „Cia i alkohol, w trosce o zdrowie twojego dziecka”, 48 tys. plakatów „Nie pij
za jego zdrowie”, 5 tysicy kopii filmu „Wieczne dziecko” oraz 600 kopii filmu z pikniku
edukacyjnego z okazji wiatowego Dnia FAS w roku 2006. Medialnymi narzdziami
kampanijnymi były spoty: radiowy (30-sto sekundowy) i telewizyjne (15-sto i 30-sto
sekundowe), billboardy, citylighty oraz ogłoszenia prasowe wraz z materiałami
redakcyjnymi publikowanymi w mediach. Spoty radiowe emitowane były m.in. w RMF
FM, Roxy FM oraz stacjach lokalnych. Spoty telewizyjne emitowane były w Mulitkinie,
w Programie 3 w telewizji publicznej oraz w stacjach lokalnych, a take w Post TV – sieci
telebimów w supermarketach Carrefour. Kampania ma take swoj stron internetow:
www.ciazabezalkoholu.pl. Przygotowano take zestaw banerów internetowych do
cignicia ze strony www.parpa.pl. W grudniu 2007 r. w Pałacu Kultury i Nauki
zorganizowano w ramach kampanii wystaw fotogramów pt. „FAScynujce dzieci”.
Fotogramy przedstawiaj dzieci z FAS i ich opiekunów podczas obozu terapeutycznego.
Wystawa była kolejn okazj do edukacji na temat negatywnego wpływu alkoholu na
ci. Jej wernisa odbył si 3 grudnia, a do koca ekspozycji (20 grudnia) obejrzało j
ponad 500 osób.
- Dofinansowanie wydawania lub prenumerata i dystrybucja specjalistycznych czasopism,
których odbiorcami s osoby zawodowo zajmujce si rozwizywaniem problemów
alkoholowych, miesiczników: „Remedium”, „wiat problemów”, dwumiesiczników:
„Terapia Uzalenienia i Współuzalenienia”, „Trzewymi bdcie”, kwartalnika
„Eleuteria” oraz publikacji naukowej „Alkoholizm i Narkomania”.
- Prowadzenie działalnoci edukacyjnej z wykorzystaniem Internetu, który we
współczesnym wiecie stał si powszechnym i najszybszym narzdziem przekazywania
informacji i wiedzy. Strona www.parpa.pl dostarczała stałej i aktualnej informacji
o najwaniejszych działaniach i przedsiwziciach podejmowanych w obszarze
problematyki alkoholowej i przemocy w rodzinie, zmianach zwizanych z nowelizacj
ustawy o wychowaniu w trzewoci i innych kwestiach prawnych oraz dotyczcych
polityki społecznej. W roku 2007 rozpoczto prace nad modernizacj i rozbudow strony,
m.in. o obszern sekcj multimedialn.
- Prowadzenie działalnoci edukacyjnej skierowanej do osób pracujcych
w samorzdach m.in.: poprzez zamieszczenie w Poradniku Sołtysa – wydawanym przez
Wielkopolskie Stowarzyszenie Sołtysów – tekstu dotyczcego problematyki alkoholowej.
Teksty dotyczce działa profilaktycznych i naprawczych w tym obszarze na poziomie
lokalnym publikowane w poprzednich wydaniach Poradnika Sołtysa cieszyły si duym
zainteresowaniem, zwłaszcza wród członków gminnych komisji rozwizywania
126
problemów alkoholowych, radnych, burmistrzów, wójtów, sołtysów, członków rad

sołeckich i powiatowych. Poradnik Sołtysa wydawany jest w kilkudziesiciotysicznym
nakładzie. Periodyk dociera do wszystkich gmin w Polsce stanowic dla odbiorców
kompendium wiedzy na temat wielu wanych na poziomie samorzdów lokalnych
obszarów zagadnie.
- Dystrybucja materiałów edukacyjno–informacyjnych w postaci folderów polsko–
i angielskojzycznych zawierajcych informacje na temat działalnoci Agencji oraz
publikacji zawierajcych tekst Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwizywania
Problemów Alkoholowych na lata 2006-2010. W informatorze o PARPA zawarto
najwaniejsze dane o Agencji: cele, podstawy prawne, struktura, realizowane programy,
sie współpracowników oraz najwaniejsze kampanie edukacyjne. Informator ma na celu
przyblienie wiadomoci o działalnoci PARPA. Skierowany jest do osób zajmujcych si
problematyk rozwizywania problemów alkoholowych, osób podejmujcych decyzje
dotyczce polityki alkoholowej, a take do osób zainteresowanych tym obszarem i
działalnoci Agencji. Materiały powysze prezentowane były w ramach organizowanych
przez PARPA konferencji, narad i spotka w Polsce i za granic.
- Dystrybucja materiałów edukacyjnych zakupionych w Wydawnictwie Edukacyjnym
PARPA oraz bdcych w posiadaniu magazynu bezpłatnego PARPA. S to
specjalistyczne tytuły skierowane do profesjonalistów pracujcych w obszarze
profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych oraz broszury skierowany do
szerokiej publicznoci zawierajce podstawowe informacje o wpływie alkoholu na
organizm, szkodach zwizanych z uywaniem i naduywaniem alkoholu, przemoc
w rodzinach alkoholowych itp. Wród adresatów specjalistycznych s m.in.: placówki
lecznictwa odwykowego, zakłady penitencjarne, punkty konsultacyjne dla osób i rodzin
z problemem alkoholowym, poradnie psychologiczne, biblioteki pedagogiczne itp.
Dystrybucja broszur, ulotek, ksiek, plakatów profilaktycznych wpływa na podniesienie
stanu wiedzy profesjonalistów oraz adresatów publicznych, a przez to na zmian postaw
wobec alkoholu, problemów alkoholowych oraz polityki alkoholowej.
- Edukacja pacjentów POZ w ramach projektu realizowanego na mocy porozumienia
podpisanego w dniu 18.01.2007 roku z firm IDS Medical Services Poland Sp. z o.o. Jego
celem było m.in.: dostarczenie pacjentom POZ informacji o skutkach uywania
i naduywania alkoholu. W ramach tego projektu w blisko 2000 lokalizacji na terenie
Polski, w tym w publicznych i niepublicznych ZOZ–ach, centrach medycznych oraz
szpitalach, pojawiły si specjalne stojaki z broszurami edukacyjno–informacyjnymi
o rónorodnej tematyce. W ramach edukacji o wpływie alkoholu na organizm człowieka
Agencja wyposayła pilotaowe lokalizacje w ulotki i broszury poruszajce problematyk
alkoholow (zarówno dla pacjentów jak i dla personelu medycznego). Raport kocowy
projektu pokazał, e materiały edukacyjne dostarczone przez PARPA cieszyły si duym
zainteresowaniem pacjentów oraz lekarzy.
- Kontakty z mediami majce na celu promowanie właciwych postaw w zakresie
kontaktów człowieka z alkoholem, działa profilaktycznych i sposobów rozwizywania
problemów alkoholowych i obecno w/w tematyki w mediach oraz monitoring prasy,
radia i telewizji pod tym ktem. W cigu roku pracownicy PARPA oraz członkowie rad
i zespołów ekspertów działajcych przy Agencji wielokrotnie odpowiadali na pytania
dziennikarzy, brali udział w audycjach radiowych i telewizyjnych powiconych tematyce
alkoholowej oraz działalnoci Agencji. Podejmowane były take interwencje wobec
mediów, które w sposób niepełny bd nieprawdziwy informowały na ten temat.
127
Rozdział I X - D os tpno  i promoc ja n apojów alkoh olow ych
9.1 Sprzeda detaliczna napojów alkoholowych
Administracyjne i prawne ograniczenia dostpnoci alkoholu, koncesjonowanie jego

produkcji i sprzeday jest jednym z najskuteczniejszych narzdzi ograniczania zakresu
W Polsce zasadnicz rol w formułowaniu strategii ograniczania dostpnoci fizycznej
alkoholu biorc pod uwag instrumenty prawnych regulacji maj samorzdy lokalne.
Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzewoci sprzeda napojów
alkoholowych przeznaczonych do spoycia w miejscu lub poza miejscem sprzeday moe by
prowadzona tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez wójta/burmistrza/prezydenta
miasta), właciwego ze wzgldu na lokalizacj punktu sprzeday. Do kompetencji organu
wydajcego zezwolenie – wójta/burmistrza/prezydenta miasta naley równie cofanie
przedmiotowych zezwole – szczegółowo okrelone w art. 18 ust. 10 ustawy o wychowaniu
w trzewoci. Kwestie dostpnoci terytorialnej napojów alkoholowych reguluj poza ustaw
o wychowaniu w trzewoci take uchwały rady gminy: w sprawie ustalenia dla terenu gminy
(miasta) liczby punktów sprzeday napojów zawierajcych powyej 4,5% alkoholu (z
wyjtkiem piwa), przeznaczonych do spoycia poza miejscem sprzeday jak i w miejscu
sprzeday (tzw. limity punktów sprzeday) oraz zasad usytuowania na terenie gminy miejsc
sprzeday i podawania napojów alkoholowych. Rady gmin maj take uprawnienie
wprowadzenia czasowego lub stałego zakazu sprzeday, podawania i spoywania napojów
alkoholowych w innych niewymienionych w ustawie o wychowaniu w trzewoci miejscach,
obiektach lub na okrelonych obszarach gminy, ze wzgldu na ich charakter (art. 14 pkt 6
ustawy o wychowaniu w trzewoci)
Obserwacje na przestrzeni ostatnich piciu lat (2003 – 2007) wskazuj, e liczba

punktów sprzeday napojów alkoholowych (zarówno do spoycia poza miejscem sprzeday,
jak i do spoycia w miejscu sprzeday) systematycznie wzrasta.
Liczba punktów sprzeday napojów alkoholowych w Polsce w roku 2007 według danych z
gmin:
Ogółem Do spoycia poza miejscem sprzeday Do spoycia w miejscu sprzeday
Razem do 4,5% do 18% pow. 18% Razem do 4,5% do 18% pow. 18%
197.736 139.460 98.876 80.346 63.804 58.276 45.999 27.571 26.755
Odrbn grup zezwole stanowi zezwolenia jednorazowe. I tak w 2007 roku wydano
ogółem 30.282 jednorazowe zezwolenia na sprzeda napojów alkoholowych, w tym 19.984
zezwole jednorazowych otrzymali przedsibiorcy posiadajcy zezwolenie na sprzeda
napojów alkoholowych, a 10.199 jednorazowych zezwole wydano jednostkom OSP.
Na podstawie danych z gmin, które przysłały ankiety wynika, e w roku 2007 na jeden punkt
sprzeday alkoholu (bez wzgldu na rodzaj zezwolenia) przypadały 193 osoby, natomiast na
jeden punkt sprzeday napojów alkoholowych o zawartoci powyej 18% przypadały 422
osoby.
W 2228 gminach obowizywały uchwały w sprawie zasad usytuowania na terenie

gminy miejsc sprzeday napojów alkoholowych, zdecydowana wikszo z nich (2074) były
uchwały to podjte wczeniej i obowizujce w okresie sprawozdawczym. W 2322 gminach
128
obowizywały uchwały w sprawie tzw. limitu punktów sprzeday napojów alkoholowych, z

czego 2072 były to uchwały podjte wczeniej. 1170 gmin wprowadziło na swoich terenach
inne ograniczenia zwizane z dostpem do alkoholu na podstawie cytowanego wyej art. 14
pkt 6 ustawy o wychowaniu w trzewoci. Najczciej ograniczenia te dotyczyły sprzeday,
podawania, wnoszenia i spoywania napojów alkoholowych na basenach i kpieliskach (309
gmin). Jedynie 93 gminy wprowadziły taki zakaz na stacjach benzynowych.
9.2 Obrót hurtowy napojami alkoholowymi
Obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartoci do 18% alkoholu moe by

prowadzony tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez marszałka województwa (art. 9
ust.2 ustawy o wychowaniu w trzewoci). W 2007 roku marszałkowie województw wydali
1635 takich zezwole.
Do zada Ministra Gospodarki naley m.in. wydawanie i cofanie zezwole na obrót
hurtowy napojami alkoholowymi o zawartoci powyej 18% alkoholu. W 2007 roku Minister
Gospodarki wydał 268 zezwole na prowadzenie obrotu hurtowego napojami alkoholowymi
o zawartoci powyej 18% alkoholu (w 2006 roku wydane zostały 272 tego rodzaju
zezwolenia) oraz 248 decyzji wprowadzajcych zmiany w zezwoleniach. Decyzje te
najczciej dotyczyły: zwikszenia limitu napojów alkoholowych, zmiany miejsca
prowadzenia działalnoci gospodarczej oraz zmiany adresu siedziby przedsibiorcy.
Liczba wydanych Ilo wydanych przez
zezwole Ministra Gospodarki
Liczba wydanych na obrót hurtowy zezwole na
zezwole napojami prowadzenie obrotu
Województwo
na obrót hurtowy alkoholowymi o hurtowego napojami
napojami alkoholowymi zawartoci alkoholu alkoholowymi o
o zawartoci alkoholu do powyej do 4,5% do zawartoci powyej 18%
4,5% (oraz piwa) 18% alkoholu
Dolnolskie 47 52 17
Kujawsko-Pomorskie 44 44 10
Lubelskie bd bd 6
Lubuskie 27 25 10
Łódzkie 66 66 22
Małopolskie 83 40 18
Mazowieckie 135 182 57
Opolskie 26 19 4
Podkarpackie 41 26 6
Podlaskie 35 29 8
Pomorskie 32 46 23
lskie 99 83 23
witokrzyskie 30 33 7
Warmisko-Mazurskie 34 29 10
Wielkopolskie 94 83 37
Zachodniopomorskie 44 41 10
RAZEM 837 798 268
Liczba wydanych zezwole na obrót napojami alkoholowymi według województw
129
9.3 Naruszenia prawa zwizane z obrotem alkoholem
W 2007 roku gminy cofnły 1 262 zezwolenia na sprzeda napojów alkoholowych,

z czego 221 stanowiły cofnicia za sprzeda alkoholu osobom niepełnoletnim, 152 za
nieprzestrzeganie warunków okrelonych w zezwoleniu, 95 za zakłócanie porzdku
publicznego, 70 za sprzeda alkoholu nietrzewym. Wprowadzenie alkoholu z nielegalnych
ródeł było powodem cofnicia 6 zezwole, a przedstawienie fałszywych danych
w owiadczeniu – 9 zezwole. Inne powody dotyczyły 709 przypadków cofnicia zezwolenia.
Gminy podjły 431 interwencji w zwizku z naruszeniem art. 131 ustawy o wychowaniu w
trzewoci oraz 385 interwencji w zwizku z naruszeniem art. 15 (w roku 2006 – 2690), za
do sdu skierowały 127 (140 w roku 2006) wniosków w zwizku z naruszeniem zakazu
sprzeday alkoholu osobom niepełnoletnim i 5 (33 w roku 2006) wniosków w zwizku z
naruszeniem przepisów dotyczcych reklamy napojów alkoholowych. Sdy orzekły 37
wyroków sdowych w sprawach z powództwa gmin skazujcych osoby fizyczne lub prawne
w zwizku z naruszeniem przepisów okrelonych w art. 131 i 15 ww. ustawy o wychowaniu w
trzewoci.
Z informacji przekazanych przez Główny Inspektorat Inspekcji Handlowej o wynikach

kontroli prawidłowoci obrotu wyrobami alkoholowymi i tytoniowymi przeprowadzonych
w 2006 roku wynika, e kontrole te objły ogółem 3.283 placówki detaliczne, 741 placówek
gastronomicznych i 177 magazynów hurtowych.
Do najistotniejszych nieprawidłowoci stwierdzonych w toku kontroli zaliczy naley:

− Sprzeda detaliczn napojów alkoholowych bez zezwolenia w 51 placówkach handlowych
i gastronomicznych. Warto takich wyrobów znajdujcych si w obrocie wyniosła 210,9
tys zł.,
− Sprzeda w 22 magazynach hurtowych wyrobów alkoholowych przedsibiorcom
nieposiadajcym zezwole na obrót takimi artykułami. Warto takich wyrobów
wprowadzonych nielegalnie do obrotu wyniosła 524,3 tys. zł.,
− Brak w 236 palcówkach wywieszek informujcych o szkodliwoci spoywania alkoholu,
− Inne naruszenia ustawy o wychowaniu w trzewoci lub warunków zezwole na sprzeda
napojów alkoholowych w 31 placówkach (np. konsumpcja alkoholu w sklepie,
niewniesienie opłat za korzystanie z zezwole, zaopatrywanie si w napoje alkoholowe
poza magazynami).
W wyniku ustale kontroli, m.in. skierowano: 1 akt oskarenia do sdu, 47 spraw do

prokuratur lub policji, 44 wnioski o ukaranie do wydziałów ds. wykrocze sdów
rejonowych, wszczto 15 dochodze uproszczonych. Nałoono 218 mandatów karnych.
W wietle danych otrzymanych z Biura Prewencji i Ruchu Drogowego Komendy Głównej

Policji, w 2007 roku stwierdzono ogółem 307 przypadków naruszenia ustawy z dnia 2 marca
2001 r. o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych (Dz. U. Nr 31
poz. 353, z pón. zm.); w 2006 roku stwierdzono 275 przypadków.
Według informacji Ministerstwa Gospodarki, w 2007 roku nie wystpiły przyczyny do

cofnicia adnego z wydanych zezwole na prowadzenie obrotu hurtowego napojami
alkoholowymi o zawartoci powyej 18% alkoholu. Pozytywnie oceniono przestrzeganie
warunków prowadzenia obrotu hurtowego napojami alkoholowymi, okrelonych w art. 94
ustawy o wychowaniu w trzewoci oraz innymi przepisami prawa.
130
Z danych Słuby Celnej w 2007 roku odnotowano nastpujce wyniki dotyczce

ujawnionych prób przemytu lub nielegalnego obrotu wyrobami alkoholowymi:
Towar Liczba spraw Ilo towaru (w litrach) Warto towaru (w zł)

Wyroby spirytusowe o mocy 1.811 278.441,0 10.721.900
ponad 80%
Wyroby spirytusowe o mocy 2.419 56.807,0 2.632.662
poniej 80%
Wina 34 8.191,0 9.485
Piwo 6 1.316,0 207
9.4 Ceny napojów alkoholowych 15
wskanik cen napojów alkoholowych

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2007
2000 r. =
rok poprzedni = 100
100
wyroby spirytusowe i likiery 107,2 108,8 100,5 88,7 98,9 98,9 99,3 99,8 93,8
wina 107,2 106,1 102,1 100,3 101,1 100,6 99,9 100,3 110,7
piwo 103,2 103,7 101,5 100 100,3 100,1 101,2 101,5 108,6
napoje alkoholowe (łcznie) 105,9 106,6 101,1 95,2 99,8 99,7 100,2 100,6 102,9
W porównaniu do roku poprzedniego w roku 2007 nastpił nieznaczny wzrost cen

napojów alkoholowych (o 0,6%). Jednak niekorzystnym zjawiskiem jest uwidaczniajcy si
od roku 2000 spadek cen mocnych alkoholi (wyroby spirytusowe i likiery) przy
jednoczesnym wzrocie cen alkoholi słabszych (wina i piwa).
9.5 Import, produkcja oraz dostawy napojów alkoholowych w Polsce16
W roku 2007 wzrosła produkcja napojów alkoholowych w stosunku do roku 2006,

w szczególnoci w przypadku wina, gdzie nastpił wzrost o 428%. Produkcja piwa wzrosła o
8%, natomiast produkcja wódki czystej zwikszyła si o 11%.
Import napojów alkoholowych do Polski w 2007 roku zwikszył si w przypadku piwa o
42%, w przypadku wina o 26%, a w przypadku wyrobów spirytusowych o 145%.
Dostawy na rynek krajowy zwikszyły si w 2007 r. w porównaniu z rokiem poprzednim w
przypadku wyrobów spirytusowych o 12%, w przypadku piwa o 3%, natomiast dostawy wina
uległy nieznacznemu obnieniu o 2%.
15
ródło: GUS
16
ródło: GUS
131
Dostawy napojów alkoholowych na zaopatrzenie kraju w latach 2003 - 2007
2003 2004 2005 2006 2007

Wyroby spirytusowe (w tys. hl 100%) 922 984 951 1.024 1.142
Wina i miody pitne (w tys. hl) 4.351 4.052 3.295 3.491 3.406
Piwo (w tys. hl) 28.583 31.325 30.855 34.682 35.751
Import napojów alkoholowych w latach 2003 – 2007 w (tys. hl.)
2003 2004 2005 2006 2007

Piwo poz. PCN 2203 190 171 198 235 333
Wino poz.PCN 2204, 2205, 2206 720 756 819 793 1003
Alkohol etylowy nieskaony
33 114 128 291 713
poz. PCN 2207, 2208
Produkcja wybranych napojów alkoholowych w latach 2003 – 2006 (w tys. hl.)
2003 2004 2005 2006 2007

Wódka czysta 796 869 790 833 928
Piwo 28.622 31.851 31.394 34.084 36.896
Wina gronowe 248 200 205 166 876
9.6. Dochody z podatku akcyzowego od napojów alkoholowych (w tys. zł)17
Dochody z tytułu podatku akcyzowego od alkoholu (w tys. zł)

akcyza: 2003 2004 2005 2006 2007
od alkoholu etylowego 4 092 642 4 561 567 4 430 328 4 610 931 5 309 681
od piwa 2 238 826 2 410 714 2 620 931 2 734 012 3 011 860
od wina 639 936 571 743 547 365 503 437 499 084
razem: 6 971 404 7 544 024 7 598 624 7 848 300 8 820 625
Dochody budetu pastwa w 2007 roku według danych Ministerstwa Finansów

wyniosły 236.367.532 tys. zł, za wpływy z podatku akcyzowego od napojów alkoholowych
wyniosły 8.820.500 tys. zł. co stanowiło 3,73% wszystkich wpływów.
9.7. Nielegalna reklama napojów alkoholowych
Zasady prowadzenia reklamy i promocji napojów alkoholowych zostały okrelone

w art. 131 ustawy o wychowaniu w trzewoci.
17
ródło: Sprawozdanie Ministerstwa Finansów
132
W 2007 r. Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych nie

podejmowała adnych działa zwizanych z nielegaln reklam napojów alkoholowych.
Działania podjte przez Krajow Rad Radiofonii i Telewizji:

W wyniku podjtych przez Krajow Rad Radiofonii i Telewizji działa kontrolnych i
interwencyjnych w 2007 roku stwierdzono naruszenie art. 16b ust 1 pkt 2 ustawy z dnia 29
grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz. U. z 2004 r. Nr 253 poz. 2531), w zwizku z art.
13¹ ust 2 pkt 1 ustawy o wychowaniu w trzewoci, u dwóch nadawców telewizyjnych,
Canal+ Sport oraz Polsat Sport które wyemitowały reklamy piwa przed godzin 20.00.
Decyzj Przewodniczcego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji obaj nadawcy
telewizyjni zostali ukarani finansowo.
Analiza programów nadawców telewizji kablowych w 2007 roku wykazała 2
przypadki nadawania reklamy napojów alkoholowych w zakresie regulowanym przez ustaw
o wychowaniu w trzewoci, natomiast kontrola programów nadawców radiowych nie
wykazała naruszenia przepisów w przedmiotowym zakresie.
Według danych PARPA, w 2007 roku gminy skierowały do sdu w zwizku z

naruszeniem przepisów okrelonych w ustawie o wychowaniu w trzewoci dotyczcych
reklamy napojów alkoholowych (art. 13¹ ustawy o wychowaniu w trzewoci) ogółem 5
wniosków. Gminy podjły take 431 interwencji w zwizku z naruszaniem art. 13¹ ustawy o
wychowaniu w trzewoci.
W 2007 roku Urzd Ochrony Konkurencji i Konsumentów prowadził działania

polegajce na monitoringu rynku reklamowego napojów alkoholowych pod ktem
ewentualnych narusze zbiorowych interesów konsumentów. Działania UOKiK objły m.in.
tre oraz form reklam telewizyjnych, reklam prasowych, ulotek reklamowych sieci sklepów
wielkopowierzchniowych oraz tre reklamy „zewntrznej”. Przedmiotowy monitoring nie
dał podstaw do podjcia przez Prezesa UOKiK działa na podstawie art. 19 ust. 1 pkt 3
ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. z 2003 r. Nr
153 poz. 1503, z pón. zm.), ani te do wszczcia postpowania w sprawie stosowania
praktyk naruszajcych zbiorowe interesy konsumentów w rozumieniu art. 24 ustawy z dnia 16
lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. Nr 50 poz. 331, z pón. zm.).
133
MINISTERSTWO ZDROWIA
Sprawozdanie z realizacji Ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu

alkoholizmowi w okresie 1 stycznia –31 grudnia 2007 roku
Załcznik
STRESZCZENIE
sprawozdania z realizacji Ustawy o wychowaniu w trzewoci i
przeciwdziałaniu alkoholizmowi w okresie 1 stycznia–31 grudnia
2007 roku
Warszawa 2008
Diagnoza
Podstaw europejskich systemów prawnych regulujcych polityk wobec alkoholu stanowi
zasada, która mówi o tym, e napoje alkoholowe s specyficznym towarem, powodujcym
okrelone szkody społeczne, zdrowotne i ekonomiczne i nie podlegaj regułom wolnego
rynku. Polityka wobec alkoholu ma charakter reglamentacyjny. Dlatego te tak ogromna jest
rola pastwa w regulowaniu rynku sprzeday alkoholu oraz w zapobieganiu i redukowaniu
problemów zwizanych z alkoholem.
W Polsce realizacj zada z zakresu profilaktyki i rozwizywania problemów
alkoholowych zajmuj si jednostki administracji rzdowej (w tym Pastwowa Agencja
Rozwizywania Problemów Alkoholowych), samorzdowej, Krajowa Rada Radiofonii i
Telewizji oraz organizacje pozarzdowe, kocioły i zwizki wyznaniowe.
Wyniki bada populacyjnych pokazuj, e Polacy w zdecydowanej wikszoci zdaj

sobie spraw ze specyfiki alkoholu jako towaru i popieraj działania podejmowane przez
pastwo słuce kontroli rynku alkoholowego. Przyzwolenie na tak kontrol na przestrzeni
ostatnich lat nieustannie ronie – w 2002 roku wynosiło – 59%, w 2005 roku – 74%, a w 2008
roku – 77%1.
Na przestrzeni ostatnich 10 lat wzrosło o 2,19 l spoycie 100% alkoholu na jednego
mieszkaca, co pokazuje poniszy wykres2:
Spoycie 100% alkoholu w przeliczeniu na jednego mieszkaca
9,5
9
9,21
8,5
8,79
8
8,28
7,5 7,86 7,97
7,02 7,04 7,12

6,5 6,93
6,63
6
1998 r. 1999 r. 2000 r. 2001 r. 2002 r. 2003 r. 2004 r. 2005 r. 2006 r. 2007 r.
1
„Wzorce konsumpcji alkoholu w Polsce” – badania przeprowadzone w latach 2002, 2005 oraz 2008 na zlecenie
Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów Alkoholowych.
2
Dane opracowano na podstawie publikacji GUS „Rynek wewntrzny w 2007 r.” oraz z danych pochodzcych
lat poprzednich.
2
Zmiany w strukturze spoycia napojów alkoholowych na przestrzeni ostatnich 10 lat
2007 rok 32,57% 11,62% 55,81%
2006 rok 30,72% 12,40% 56,88%
2005 rok 31,40% 12,90% 55,70%
2004 rok 30,20% 15,30% 54,50%
2003 rok 30,50% 17,30% 52,20%
2002 rok 24,50% 19,40% 56,10%
2001 rok 25,80% 19,20% 55,00%
2000 rok 28,30% 20,20% 51,50%
1999 rok 29,83% 23,15% 47,02%
1998 rok 34,19% 23,36% 42,45%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Wyroby spirytusowe Wino i miody pitne Piwo
Zmiany w strukturze spoycia napojów alkoholowych w porównaniu z rokiem

poprzednim (wg danych GUS) pokazuj malejce spoycie wina oraz rosnce spoycie
napojów spirytusowych.
Na wzrost spoycia napojów alkoholowych w głównej mierze wpływa zwikszenie

jego dostpnoci ekonomicznej. Poniszy wykres pokazuje jak w cigu ostatnich 10 lat
zwikszyła si dostpno cenowa poszczególnych rodzajów napojów alkoholowych.
Liczba butelek wódki, wina lub piwa, któr mona kupi za rednie miesiczne
wynagrodzenie
1100 1 035
1000 953
909
871
900 831
796
772
800 737
669
700
600
504
500
400 336
300
278
300 242 257
212 220 231
196
200 147 135 149
107 110 121
73 78 88 90
100 56
0
1998 r. 1999 r. 2000 r. 2001 r. 2002 r. 2003 r. 2004 r. 2005 r. 2006 r. 2007 r.
liczba butelek wódki liczba butelek wina liczba butelek piwa
3
Obecnie, w porównaniu z rokiem 1998, za rednie miesiczne wynagrodzenie mona
kupi trzykrotnie wicej butelek wódki oraz wina i dwukrotnie wicej butelek piwa3. Poza
dostpnoci ekonomiczn wanym czynnikiem wpływajcym na wysoko spoycia
alkoholu jest wiksza moliwo jego nabycia, czyli wiksza ilo punktów sprzeday
napojów alkoholowych. Poniszy wykres pokazuje wzrost liczby punktów sprzeday na
przestrzeni ostatnich 10 lat4 oraz zmniejszenie si liczby mieszkaców, która przypada na
jeden punkt sprzeday.
Liczba punktów sprzeday napojów alkoholowych

oraz liczba mieszkaców przypadajacych na jeden punkt
230000 400
197 495
210000 184 974 188 751
175 780 181 309 177 945
190000 166 552 350
303 162 671
170000 149 036
300
150000
130000
250
110000 127 479 257
90000 230 235 200
70000 217 211 214
206 202
50000 193 150
1998 r. 1999 r. 2000 r. 2001 r. 2002 r. 2003 r. 2004 r. 2005 r. 2006 r. 2007 r.
liczba punktów sprzeday alkoholu liczba mieszkaców przypadajcych na punkt sprzeday alkoholu
Powysze wykresy wskazuj, e w cigu ostatnich 10 lat zwikszył si znacznie

dostp do alkoholu w sensie fizycznym i ekonomicznym.
Pastwo, wydajc odpowiednie akty prawne, moe regulowa dostpno

ekonomiczn m.in. wykorzystujc swoje kompetencje do ustalania wysokoci akcyzy na
napoje alkoholowe. Jak duy wpływ na zwikszenie spoycia napojów alkoholowych ma
obnienie akcyzy wiadcz dane z 2003 roku. Wówczas po obnieniu akcyzy na napoje
spirytusowe (Rozporzdzenie Ministra Finansów z dnia 22 marca 2002 roku w sprawie
podatku akcyzowego – Dz.U. 2002.27.269 (R)) łczne spoycie napojów alkoholowych
wzrosło o 13%. Szczególnie przyczynił si do tego wzrost spoycia wódki i mocnych alkoholi
– z 1,7 l do 2,4 l na jednego mieszkaca, czyli o ponad 40%. Poniszy wykres przedstawia
porównanie dostpnoci ekonomicznej wódki oraz spoycie napojów alkoholowych (100%
alkoholu w przeliczeniu na jednego mieszkaca).
3
Dane na podstawie publikacji GUS: „Ceny w gospodarce narodowej w 2001 r.” oraz „Ceny w gospodarce
narodowej w 2007 r.”.
4
Dane z 1998 r. opracowane s na podstawie informacji z 36 na 49 województw – w 1998 r. nie było
obowizku sprawozdawczoci w tym zakresie. Ministerstwo Gospodarki prowadziło takie statystyki do 1997 r.
4
149
12 135 160
11 121 140
10 107 110
120
9 88 90
78 100
8 9,21
8,79 80
7 8,28 7,97
7,86
6 7,12 60
6,63 6,93
5 40
2000 r. 2001 r. 2002 r. 2003 r. 2004 r. 2005 r. 2006 r. 2007 r.
spoycie 100% alkoholu na 1 mieszkaca liczba bulelek wódki kupionych za rednie m iesiczne wynagrodzenie
Wan rol w regulowaniu rynku napojów alkoholowych odgrywaj samorzdy

lokalne, gdy to w ich kompetencjach ley regulacja liczby punktów sprzeday alkoholu.
Samorzdy mog podejmowa uchwały dotyczce zasad usytuowania punktów sprzeday
napojów alkoholowych oraz okrela limity punktów sprzeday. Samorzdy gminne wydaj
równie zezwolenia na sprzeda napojów alkoholowych. Poniszy wykres pokazuje zaleno
pomidzy iloci punktów sprzeday a spoyciem alkoholu. Od 2001 roku systematycznie
ronie spoycie alkoholu, co ma cisły zwizek ze wzrostem liczby punktów sprzeday.
197 495
200 000 188 751 11
184 974
190 000 181 309 10,5
175 780 177 945
9,21 10
180 000
162 671 8,79 9,5
170 000 8,28 9
149 036 7,86 7,97 8,5
160 000
150 000 8
7,12 6,93
6,63 7,5
140 000
7
130 000 6,5
120 000 6
2000 r. 2001 r. 2002 r. 2003 r. 2004 r. 2005 r. 2006 r. 2007 r.
liczba punktów sprzeday napojów alkoholow ych spoycie 100% alkoholu
Główne problemy alkoholowe w Polsce i najwaniejsze działania

podejmowane w celu ich rozwizania
I. Szkody zdrowotne i rozwojowe, wystpujce u młodych Polaków, spowodowane

piciem alkoholu.
II. Szkody zdrowotne spowodowane piciem alkoholu przez dorosłych pijcych
nadmiernie.
III. Uszkodzenia zdrowia zwizane z uzalenieniem od alkoholu.
IV. Negatywne konsekwencje dla zdrowia i społecznego funkcjonowania osób
yjcych w rodzinach z problemem alkoholowym (w tym przemoc w rodzinie).
V. Zaburzenia zdrowotne i rozwojowe dzieci z rodzin z problemem alkoholowym.
VI. Przestpstwa i wykroczenia spowodowane przez osoby nietrzewe, w tym
szczególnie przez nietrzewych kierowców.
VII. Szkody ekonomiczne zwizane z naduywaniem alkoholu.
5
Szkody zdrowotne i rozwojowe wystpujce u młodych Polaków,
spowodowane piciem alkoholu
Napoje alkoholowe s najbardziej rozpowszechnion substancj psychoaktywn wród

młodziey szkolnej w Polsce. Kontakt z alkoholem ma za sob 90,2% gimnazjalistów z
trzecich klas i 94,8% uczniów drugich klas szkół ponadgimnazjalnych. W czasie 12 miesicy
przed badaniem 78,9% młodszych uczniów i 92% starszych piło jakiekolwiek napoje
alkoholowe. Za wskanik wzgldnie czstego uywania alkoholu przyjto picie w czasie
ostatnich 30 dni przed badaniem. W tym czasie piło jakiekolwiek napoje alkoholowe 57,3%
uczniów z grupy młodszej i 79,5% uczniów z grupy starszej.
Wyniki uzyskane w 2007 roku w zestawieniu z wynikami z 2003 roku wskazuj na
spadek odsetka konsumentów napojów alkoholowych wród gimnazjalistów oraz stabilizacj
w grupie uczniów szkół ponadgimnazjalnych.

100 92,8 92,5

90,3 90,2
90
80
84,9
82,0
70 77,3 78,9
60 65,8
61,1
50 57,3
50,4
40
1995 r 1999 r 2003 r 2007 r

Drugie klasy szkół ponadgimnazjalnych
96,5 96,6 96,7 94,8
100
90
93,8 93,4 92,0
80 88,0
70 78,1 78,9 79,5
60
65,6
50
40
1995 r 1999 r 2003 r 2007 r
Rozpowszechnienie picia napojów alkoholowych jest porównywalne w grupach

chłopców i dziewczt zarówno młodszych, jak i starszych. W Polsce coraz wyraniej
obserwujemy zjawisko wyrównywania si zachowa ryzykownych wród dziewczt i
chłopców. Badania prowadzone w innych krajach europejskich pokazywały ten proces
unifikacji stylów ycia młodych ludzi ju od koca lat 90.
6
Przekraczanie progu nietrzewoci
70 60,5 60,1 59,3

65
60 51,9
55
50
45
40 50,6 48,5
35 46
30 39,8
25
20 30,5 29,2
15 24,1
21,7
10
5
0
1995 r 1999 r 2003 r 2007 r
Przekraczanie progu nietrzewoci

Drugie klasy szkół ponadgimnazjalnych
100
95
90
76,5 77,5
85 73,9
80 70,7
75
70
65
60
55
63,5 64,0
50
45 57,8 56,0
40
35
30
25 36,3 37,2
20 31,0 31,8
1995 r 1999 r 2003 r 2007 r
Picie duych iloci alkoholu jest szczególnie niebezpieczne dla zdrowia młodych ludzi,
szczególnie gdy prowadzi do przekroczenia progu nietrzewoci. W cigu ostatnich 12
miesicy przed badaniem przynajmniej raz upiło si 39,8% młodszych i blisko 56,0%
starszych uczniów. W czasie ostatnich 30 dni poprzedzajcych badanie w stan nietrzewoci
wprowadziło si 21,7% uczniów trzecich klas gimnazjów i 31,8% uczniów klas trzecich szkół
ponadgimnazjalnych.
Działania profilaktyczne
Ogromn rol w zmniejszaniu rozmiarów szkód powstajcych u młodych ludzi z powodu

picia alkoholu odgrywaj działania profilaktyczne. W przewaajcej czci s one
finansowane przez samorzdy gminne. W 2007 roku w programach i działaniach
profilaktycznych uczestniczyło ponad 2,5 mln dzieci, czyli o ponad pół miliona wicej ni w
roku ubiegłym. Liczba ta wzrosła równie o kolejne 10% w porównaniu z rokiem
poprzednim. Zgodnie ze standardami skutecznej profilaktyki, w działania te powinni by
7
włczani take rodzice. W 2007 roku w realizacji programów profilaktycznych uczestniczyło
287.520 rodziców. W tej grupie odbiorców równie zaobserwowano pewien wzrost.
Uczniowie i nauczyciele uczestniczcy w szkolnych i pozaszkolnych

programach profilaktycznych
60 (w odniesieniu do wszystkich uczniów i nauczycieli)
48,3
50
38,2
40 34,5
31,6
27,0
30
33,4
20 26,4 27,3 27,4
23,3
10
0
2003 r. 2004 r. 2005 r. 2006 r. 2007 r.
uczniowie (w %) nauczyciele (w%)
Warto zaznaczy, i zwikszyła si liczba dzieci, nauczycieli oraz rodziców biorcych
udział w działaniach profilaktycznych, w porównaniu z latami poprzednimi, przy
równoczesnym jedynie nieznacznym wzrocie nakładów na realizacj tego zadania. Moe to
wskazywa na wybieranie przez samorzdy form działa o charakterze masowym i niestety
krótkotrwałym (spektakle, pogadanki, festyny).
Wyrany deficyt wida wród zada podejmowanych przez samorzdy lokalne w
realizacji specjalnych programów interwencyjno-profilaktycznych dla upijajcej si
młodziey. W 2007 roku tylko 151 gmin realizowało takie programy, a uczestniczyło w nich
niespełna 27 tys. uczniów. Zapotrzebowanie na tego rodzaju programy jest znacznie wiksze.
Jak wynika z bada ankietowych 20% nastolatków przyznaje si do incydentów zwizanych
z upijaniem si – w grupie 15-latków jest to populacja liczca ponad 100 tys. Oznacza to, e
oferta specjalistycznej pomocy trafia jedynie do 1/3 grupy ryzyka.
Zwiksza si natomiast grupa dzieci i młodziey uczestniczcych w pozalekcyjnych
zajciach sportowych. W 2007 roku uczestniczyło w nich prawie 850 tys. dzieci i młodziey,
czyli o ponad 11% wicej ni rok wczeniej. Na zadanie to gminy wydały ponad 33 mln zł.
Naley zaznaczy, e jest to kwota zdecydowanie wysza ni ta, która została przeznaczona na
realizacj szkolnych programów profilaktycznych.
Działania w zakresie profilaktyki dzieci i młodziey podejmowały take wszystkie
samorzdy wojewódzkie oraz poszczególne ministerstwa organizujc m.in. seminaria i warsztaty
szkoleniowe dla pedagogów oraz realizatorów programów profilaktycznych, a take wspierajc i
monitorujc działania prowadzone w szkołach. Działania w zakresie profilaktyki dzieci i
młodziey podjła take Komenda Główna Policji. Znaczc rol w tym zakresie odgrywa
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno–Pedagogicznej, które zajmuje si ocen
programów profilaktycznych. Udzielajc rekomendacji promuje je tym samym do wdraania.
Do najwaniejszych działa podjtych w 2007 roku przez Pastwow Agencj
Rozwizywania Problemów Alkoholowych naleało: finansowanie ogólnopolskiego telefonu
zaufania dla młodziey pijcej alkohol oraz rodziców i opiekunów „Pomaraczowa Linia”
0-801-14-00-86, organizacja szkole i konferencji w zakresie wdraania nowoczesnych
programów profilaktycznych oraz procedur pracy z młodzie eksperymentujc z alkoholem,
dofinansowanie realizacji ogólnopolskich bada ESPAD dotyczcych zjawiska picia alkoholu
przez młodzie w ramach Europejskiego Programu Bada Ankietowych w Szkołach, wspieranie
inicjatyw angaujcych młodzie w działania profilaktyczne skierowane do rówieników, a take
realizacja programów profilaktycznych dla wszystkich studentów I roku Akademii Medycznej.
8
Szkody zdrowotne spowodowane piciem alkoholu
przez dorosłych pijcych nadmiernie
Według wiatowej Organizacji Zdrowia alkohol znajduje si na trzecim miejscu wród
czynników ryzyka dla zdrowia populacji, a ponad 60 rodzajów chorób i urazów ma zwizek
z jego konsumpcj. S to m.in. choroby wystpujce na tle uywania alkoholu: urazy,
zaburzenia umysłowe i psychiczne, zaburzenia ołdkowo-jelitowe, nowotwory, choroby
układu sercowo-naczyniowego, zaburzenia immunologiczne, choroby układu kostno-
szkieletowego, dysfunkcje układu rozrodczego i szkody prenatalne. W całej Europie picie
alkoholu jest przyczyn 1/4 wszystkich nagłych zgonów młodych ludzi pomidzy 15. a 29.
rokiem ycia. Corocznie z przyczyn bezporednio i porednio zwizanych z uywaniem
alkoholu umiera w Polsce kilkanacie tysicy osób, z czego połowa przypada na zgony
bezporednio spowodowane piciem alkoholu.
Według danych Pastwowego Zakładu Higieny w 2006 roku5 w porównaniu z rokiem
poprzednim wzrosła:
- o 16% liczba zgonów z powodu zaburze psychicznych zwizanych z uywaniem
alkoholu (1.808 zgonów w 2006 roku wobec 1.553 w 2005 roku), przy czym liczba
zgonów kobiet z tego powodu zwikszyła si a o 21%,
- o 4% liczba zgonów z powodu chorób wtroby (do 6.843 w 2006 roku z 6.596 w 2005
roku), przy czym liczba zgonów kobiet z tego powodu wzrosła o 7%,
- o 7% liczba zgonów z powodu zatru alkoholem (z 1.724 w 2005 roku do 1.851 w
2006 roku), przy czym liczba zgonów kobiet z tego powodu zwikszyła si a o
24%!
Wzrost powyszych wskaników jest efektem rosncego w Polsce od 2002 roku spoycia
alkoholu, zwłaszcza napojów spirytusowych.
Niepokojcym zjawiskiem jest równie picie alkoholu przez kobiety w ciy.
Najpowaniejszym uszkodzeniem płodu zwizanym ze spoywaniem alkoholu przez przyszł
matk jest Płodowy Zespół Alkoholowy (ang. Fetal Alcohol Syndrome, FAS). Z danych
szacunkowych wynika, e kadego roku rodzi si w Polsce ok. 900 dzieci z pełnoobjawowym
FAS oraz dziesi razy wicej dzieci z innymi uszkodzeniami, których przyczyn jest
działanie alkoholu na płód.
Koszt leczenia chorób spowodowanych przez alkohol został wyceniony w pastwach
Unii Europejskiej w 2003 roku na 17 mld euro. Dodatkowe 5 mld euro wydaje si na leczenie
i zapobieganie szkodliwemu uywaniu alkoholu i uzalenieniu6.
Działania
Rozpoznawanie osób pijcych alkohol w sposób ryzykowny i szkodliwy to wane zadanie

stojce przed personelem medycznym podstawowej opieki zdrowotnej. wiatowa Organizacja
Zdrowia opracowała proste w uyciu narzdzie przesiewowe dla osób pijcych ryzykownie i
szkodliwie, tj. test AUDIT (Test Rozpoznawania Zaburze Zwizanych z Piciem Alkoholu;
ang. Alcohol Use Disorders Identification Test) oraz róne jego warianty.
Krótka interwencja stosowana przez placówki podstawowej opieki zdrowotnej wobec
osób pijcych ryzykownie i szkodliwie naley do najtaszych sporód wszystkich interwencji
medycznych prowadzcych do zmiany zachowa i odzyskiwania zdrowia. Pomimo jej
5
Dane Pastwowego Zakładu Higieny za 2006 rok.
6
Anderson P., Baumberg B. (2006) Alcohol in Europe. London: Institute of Alcohol Studies (2006). Polskie
wydanie: Alkohol w Europie, Wydawnictwo Edukacyjne PARPAMEDIA, Warszawa 2007.
9
wysokiej efektywnoci, rzadko jest włczana do rutynowego postpowania klinicznego przez
personel podstawowej opieki zdrowotnej. W 2007 roku zaledwie 48 gmin wykazało w
sprawozdaniach, e realizuje szkolenia dla lekarzy i pielgniarek oraz innych pracowników
opieki zdrowotnej z zakresu wczesnego rozpoznawania i krótkiej interwencji. Ze sprawozda
nadesłanych z urzdów marszałkowskich wynika, e jedynie samorzdy województwa
małopolskiego i wielkopolskiego podjły działania z zakresu wczesnego rozpoznawania
problemów alkoholowych i interwencji wobec pacjentów podstawowej opieki zdrowotnej.
Natomiast Instytut Psychiatrii i Neurologii, oprócz licznych bada dotyczcych problematyki
alkoholowej, zrealizował badanie pt. „Krótkie interwencje alkoholowe na ostrym dyurze
szpitalnym”. Ponadto została take zorganizowana II Ogólnopolska Konferencja Promocji
Zdrowia Psychicznego.
Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych w 2007 roku
uczestniczyła w projekcie adresowanym do krajów członkowskich Unii Europejskiej pod
nazw „PHEPA II – Project on disseminating brief interventions on alcohol problems Europe
wide”. Projekt ten ma na celu kontynuacj działa zmierzajcych do upowszechnienia metody
wczesnej diagnozy i krótkiej interwencji wobec osób pijcych ryzykownie i szkodliwie wród
specjalistów podstawowej opieki zdrowotnej w krajach członkowskich Unii. Pastwowa
Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych w ramach uczestnictwa w tym projekcie
zorganizowała spotkanie powicone upowszechnianiu metod wczesnego rozpoznawania i
krótkiej interwencji w podstawowej opiece zdrowotnej.
W Polsce Płodowy Zespół Alkoholowy rzadko jest rozpoznawany z uwagi na brak

odpowiedniego przygotowania grup zawodowych zajmujcych si opiek nad matk i
dzieckiem (okrelaj to m.in. wyniki bada własnych Instytutu Matki i Dziecka). Ponadto
wiadomo dotyczca toksycznego wpływu alkoholu na płód jest równie niska wród kobiet,
jak i wród lekarzy. Z danych Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów
Alkoholowych wynika7, e niemal dwie trzecie kobiet w ciy nie było nigdy informowanych
przez lekarza o szkodliwoci picia alkoholu. Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów
Alkoholowych zorganizowała ogólnopolsk kampani edukacyjn „Cia bez alkoholu”,
która miała na celu uwiadomienie kobietom w ciy negatywnego wpływu alkoholu na
rozwijajce si w ich łonie dziecko. W ramach kampanii opracowano materiały edukacyjne i
scenariusze lokalnych debat, a take przeszkolono edukatorów kampanii. Zorganizowano
take konferencje prasowe oraz przygotowano materiały dla prasy. Do kampanii „Cia bez
alkoholu” aktywnie włczyło si blisko 700 samorzdów gminnych organizujc lokalne
szkolenia i debaty, rodzinne pikniki profilaktyczne, a take przekazujc materiały edukacyjne
do placówek opieki zdrowotnej i do innych miejsc uytecznoci publicznej. W ramach
wojewódzkich programów profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych 14
samorzdów wojewódzkich zaangaowało si w t ogólnopolsk kampani, organizujc
szkolenia dla lekarzy oraz podejmujc inne działania promujce zachowanie abstynencji w
okresie ciy.
Uszkodzenia zdrowia zwizane z uzalenieniem od alkoholu
Uzalenienie od alkoholu
7
Badania wykonane przez Fundacj Centrum Badania Opinii Społecznych w Warszawie w 2008 r. na zlecenie
PARPA pt. „Wzory konsumpcji alkoholu w Polsce”.
10
Posługujc si wskanikami europejskimi oraz wynikami polskich bada społecznych, liczb
osób uzalenionych w Polsce mona oszacowa na ok. 860 tys.8 (w tym ok. 707 tys. to
mczyni i ok. 153 tys. to kobiety).
Zakłady specjalistycznej opieki zdrowotnej dla osób z zaburzeniami spowodowanymi
uywaniem alkoholu (nazywane zakładami lecznictwa odwykowego) s czci systemu
opieki psychiatrycznej. Wikszo pacjentów uzalenionych od alkoholu leczona jest w
zakładach lecznictwa odwykowego.
W placówkach lecznictwa odwykowego w 2006 roku zarejestrowanych było 226.306
osób z rozpoznaniem zaburze, których przyczyn było picie alkoholu.
Liczb pacjentów leczonych w rónych typach placówek lecznictwa odwykowego
z rozpoznaniem zaburze zwizanych z uywaniem alkoholu w latach 2001-2006 przedstawia
ponisza tabela.
typ placówki 2001 2002 2003 2004 2005 2006

% % %
ambulatoryjne 117.350 127.983 134.639 147.635 69,3 147.181 67,7 149.473 66
oddziały dzienne 1.896 2.701 2.971 2.972 1,4 3.410 1,6 5.112 2,3
oddziały całodobowe 51.698 57.134 58.323 62.374 29,3 66.716 30,7 71.775 31,7
razem 170.944 187.818 195.933 212.981 100 217.307 100 226.360 100
Zestawienie danych w tabeli pokazuje wzrost liczby pacjentów zakładów lecznictwa

odwykowego we wszystkich typach placówek leczenia uzalenienia od alkoholu.
Niepokojcym zjawiskiem jest malejca proporcja osób leczonych w poradniach wobec
widocznego wzrostu odsetka pacjentów hospitalizowanych w oddziałach całodobowych.
Porównanie danych Instytutu Psychiatrii i Neurologii oraz Pastwowej Agencji

Rozwizywania Problemów Alkoholowych w zakresie iloci placówek lecznictwa
odwykowego przedstawia si nastpujco:
Dane IPiN9 Dane PARPA10

Liczba placówek Liczba placówek w 2006 Liczba placówek w 2007
poradnie odwykowe i leczenia 388 429 463
uzalenie
dzienne oddziały terapii 53 55 66
uzalenienia od alkoholu
8
Dane to dotycz tylko osób pełnoletnich. Anderson P., Baumberg B. (2006) Alcohol in Europe. London:
Institute of Alcohol Studies (2006). Polskie wydanie: Alkohol w Europie, Wydawnictwo Edukacyjne
PARPAMEDIA, Warszawa 2007. Badania wzorców spoywania alkoholu PBS 2005 na zlecenie PARPA.
9
Dane na podstawie Rocznika Statystycznego Instytutu Psychiatrii i Neurologii na rok 2006.
10
Baza adresowa zakładów lecznictwa odwykowego prowadzona jest przez Pastwow Agencj
Rozwizywania Problemów Alkoholowych we współpracy z Wojewódzkimi Orodkami Terapii Uzalenienia
od Alkoholu i Współuzalenienia. Placówki umieszczone w bazie PARPA (zarówno ambulatoryjne, jak i
całodobowe) s zweryfikowane jako przyjmujce do leczenia osoby uzalenione od alkoholu. W przypadku
oddziałów terapii uzalenie, jak i poradni leczenia uzalenie figurujcych w rejestrach NFZ oraz IPiN nie ma
pewnoci, czy w grupie tej s placówki leczce wyłcznie uzalenienia od innych ni alkohol substancji
psychoaktywnych.
11
całodobowe oddziały terapii 88 83 82
uzalenienia od alkoholu i
oddziały leczenia uzalenie
oddziały leczenia alkoholowych 54 52 56
zespołów abstynencyjnych
(detoksykacyjne)
wiadczenia zdrowotne w zakresie psychoterapii w placówkach leczenia uzalenie

wykonywane s przez pracowników (specjalistów psychoterapii uzalenienia i instruktorów
terapii uzalenienia) szkolonych na podstawie „Programu uzyskiwania kwalifikacji
zawodowych przez osoby prowadzce terapi uzalenienia od alkoholu i współuzalenienia w
zakładach lecznictwa odwykowego” opracowanego przez Pastwow Agencj
Rozwizywania Problemów Alkoholowych oraz Instytut Psychiatrii i Neurologii.
Na koniec 2007 roku 646 osób legitymowało si certyfikatem specjalisty psychoterapii
uzalenie (wzrost o 18% w porównaniu z rokiem 2005), za 231 osób posiadało
certyfikat instruktora terapii uzalenie (wzrost o 15%).
Wydatki
W Polsce wiadczenia w zakresie leczenia uzalenienia od alkoholu i współuzalenienia
finansowane s ze rodków publicznych na podstawie umów zawieranych przez zakłady
opieki zdrowotnej z Narodowym Funduszem Zdrowia. Dotychczasowe finansowanie
wiadcze w zakresie terapii uzalenienia od alkoholu przez NFZ nie sprzyja rozwojowi ofert
terapeutycznych. Analiza danych pokazała, e:
- ograniczono limity wiadcze, brakuje finansowania wszystkich wiadcze wykonanych
poza zakontraktowanymi limitami (niezaspokojenie popytu),
- s niskie ceny wiadcze (zrónicowanie midzy oddziałami i w obrbie oddziałów),
- ceny wiadcze s nieadekwatne do ich jakoci,
- wzrost rodków przeznaczanych na lecznictwo całodobowe nastpił kosztem rodków
przekazywanych na lecznictwo ambulatoryjne,
- zmieniły si zasady i wymiar finansowania wiadcze w kolejnych latach.
Skutki prowadzonej w ten sposób polityki pokazuj ograniczenie dostpnoci pacjentów

uzalenionych i członków ich rodzin do wysokiej jakoci wiadcze w zakresie leczenia
uzalenienia od alkoholu, a w szczególnoci: likwidacj niektórych placówek, zmniejszenie
zatrudnienia pracowników merytorycznych, skracanie czasu pracy placówek i specjalistów,
osłabienie jakociowe ofert terapeutycznych.
W latach 2004-2007 ogólne wartoci kontraktów zakładów lecznictwa odwykowego

wynosiły:
rodzaje wiadcze 2004 2005 2006 2007

wartociowo % wartociowo % wartociowo % wartociowo %
w zł w zł w zł w zł
wiadczenia 41.114.335,36 27,94 40.246.912,28 25,46 40.645.211,04 23,37 41.569.018,37 23,73
ambulatoryjne
dziennym
stacjonarnym
RAZEM 147.160.170,28 100 158.112.730,59 100 173.941.743,90 100 175.211.644,28 100
12
Tabela przedstawia nierównomierny wzrost rodków na wiadczenia zdrowotne w
poszczególnych typach placówek lecznictwa odwykowego, czego konsekwencj jest
najgorsza kondycja finansowa placówek ambulatoryjnych. wiadczy o tym nie tylko
proporcja rodków kierowanych do poradni (w puli wszystkich rodków przeznaczanych na
wiadczenia odwykowe), jak i niewielki przyrost kwotowy i procentowy (mimo rosncej
liczby pacjentów i podmiotów realizujcych wiadczenia).
W ramach gminnych programów profilaktyki i rozwizywania problemów

alkoholowych samorzdy gmin „zwikszaj dostpno pomocy terapeutycznej i
rehabilitacyjnej dla osób uzalenionych od alkoholu” oraz „udzielaj rodzinom, w których
wystpuj problemy alkoholowe, pomocy psychologicznej i prawnej, a w szczególnoci
ochrony przed przemoc w rodzinie” (art. 41 p. 1 i 2).
Analiza wsparcia lecznictwa odwykowego ze strony samorzdów gmin w 2007 roku
pokazuje, e łczna wysoko rodków przeznaczonych na dofinansowanie lecznictwa
odwykowego w ramach GPPiRPA wynosiła 37.595.432 zł i była nisza w porównaniu z
rokiem 2006 o 490.290 zł. Wydatki te stanowiły blisko 11% wszystkich rodków
przeznaczonych przez gminy w 2007 roku na realizacj zada gminnych programów
profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych. Prawie połowa (49%) gmin nie
przekazała w 2007 roku adnych rodków na lecznictwo odwykowe.
W 2007 , w porównaniu z rokiem poprzednim, spadła o 10% liczba punktów

konsultacyjnych dla osób z problemem alkoholowym. W 2.380 gminach działały 1.884
punkty, które objły konsultacjami i poradnictwem łcznie 200.343 osób uzalenionych od
alkoholu. Na działanie punktów konsultacyjnych samorzdy gmin przeznaczyły w 2007 roku
kwot 18.678.593,55 zł. Ponadto w porównaniu z rokiem 2006 zmniejszyła si liczba gmin,
które współpracowały w ramach poprawy dostpnoci do lecznictwa odwykowego z innymi
gminami (z 419 do 388), z samorzdem powiatu (z 398 do 322) oraz z samorzdem
województwa (ze 136 do 110).
Przytoczone dane wiadcz o tym, e zaangaowanie (finansowe i organizacyjne)
samorzdów gmin w działania na rzecz dostpnoci nowoczesnego lecznictwa odwykowego z
roku na rok maleje.
Wszystkie Wojewódzkie Orodki Terapii Uzalenienia i Współuzalenienia

(WOTUW-y), poza witokrzyskim, kujawsko-pomorskim i zachodniopomorskim (wg
deklaracji ich kierowników/dyrektorów) otrzymały w 2007 roku dofinansowanie na realizacj
zada pozaleczniczych. Ogólna kwota przekazanych rodków była w 2007 roku znaczco
wysza od kwoty przyznanej WOTUW-om w roku poprzednim, jednak nadal o ponad 10%
nisza od kwoty, któr WOTUW-y otrzymały od Urzdów Marszałkowskich w 2005 roku na
realizacj zada w zakresie rozwoju i modernizacji lecznictwa odwykowego na terenie
swoich województw.
W ramach zada pozaleczniczych finansowanych przez samorzdy województw,
WOTUW-y realizowały najczciej:
narady dla przedstawicieli placówek lecznictwa odwykowego w województwie,
konsultacje placówek lecznictwa odwykowego,
specjalistyczne opinie, rekomendacje dla instytucji, w tym NFZ,
prowadzenie list adresowych placówek lecznictwa odwykowego i gromadzenie bazy
danych na temat ich funkcjonowania,
interwencje na rzecz placówek lecznictwa odwykowego dotyczce: kontraktowania
wiadcze zdrowotnych, pozyskiwania dodatkowych rodków przez placówki lecznictwa
13
odwykowego z budetów samorzdowych, przeciwdziałania likwidacji zagroonych
placówek lub inicjatywy powołania nowych,
szkolenia dla pracowników lecznictwa,
szkolenia dla biegłych sdowych w przedmiocie uzalenienia od alkoholu,
wskazywały kandydatów na biegłych sdowych w przedmiocie uzalenienia.
Urzdy Marszałkowskie dofinansowywały w 2007 roku działalno placówek leczenia

uzalenienia od alkoholu, wobec których były organem załoycielskim. Fundusze te
przeznaczane były przede wszystkim na cele inwestycyjne (remonty i wyposaenie) oraz na
inne zadania, w tym poszerzenie oferty terapeutycznej i szkolenia pracowników. Łczna
kwota dofinansowania, któr wykazały w sprawozdaniach Urzdy Marszałkowskie, wynosiła
w 2007 roku 11.292.302 zł (w tym wydatki na inwestycje stanowiły a 92%). adnych
rodków na ten cel nie przeznaczyły województwa: kujawsko-pomorskie i podkarpackie.
Wysokie nakłady na inwestycje (remonty, wyposaenie) wynikaj z koniecznoci
dostosowania warunków udzielania wiadcze zdrowotnych w placówkach odwykowych do
wymaga rozporzdzenia Ministra Zdrowia dotyczcych warunków, jakie powinny posiada
zakłady opieki zdrowotnej.
Tylko dwa Urzdy Marszałkowskie (warmisko-mazurski i wielkopolski) wsparły placówki
leczenia uzalenienia od alkoholu, wobec których nie były organem załoycielskim. Kwota
dofinansowania wynosiła 129.329 zł.
Negatywne konsekwencje dla zdrowia i społecznego funkcjonowania osób

yjcych w rodzinach z problemem alkoholowym (w tym przemoc w rodzinie)
Współuzalenienie
Naduywanie alkoholu przez jednego z członków rodziny zaburza funkcjonowanie całego
systemu rodzinnego, jest ródłem problemów i przyczyn cierpienia dorosłych i dzieci.
Konsekwencj ycia z partnerem naduywajcym alkoholu moe by destrukcyjny sposób
przystosowania si do sytuacji problemowej, zwany wspóluzalenieniem.
Członkowie rodzin osób uzalenionych mog skorzysta z pomocy psychologicznej,
terapeutycznej i medycznej w zakresie zaburze zwizanych ze współuzalenieniem. W
placówkach leczenia uzalenie opracowywane s odrbne programy psychoterapii, a
pacjenci współuzalenieni s drug, równie wan jak osoby uzalenione, grup pacjentów
zakładów lecznictwa odwykowego.
Według danych zgromadzonych w bazie lecznictwa odwykowego Agencji za lata 2006 i 2007
ilo osób współuzalenionych korzystajcych z profesjonalnej pomocy terapeutycznej
utrzymuje si na podobnym poziomie. W 2007 roku do placówek lecznictwa odwykowego
zgłosiło si 36.382 członków rodzin z problemem alkoholowym, w tym 32.262 to kobiety (co
stanowiło 88,7% wszystkich osób współuzalenionych). Ofert terapeutyczn dla osób
współuzalenionych proponowało 355 placówek lecznictwa odwykowego; 321 z nich
oferowało podstawowy program terapeutyczny w tym zakresie, a w 203 placówkach osoby
współuzalenione mogły odbywa psychoterapi na poziomie pogłbionym.
Przeciwdziałanie przemocy
Zjawisko przemocy jest cile zwizane z alkoholem. 70–80% sprawców, stosujc przemoc,
znajduje si pod wpływem alkoholu. Przeprowadzone w 2007 roku przez TNS OBOP na
zlecenie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej badania pokazuj, e co trzeci Polak (36%)
przyznaje, e przynajmniej raz dowiadczył jakiejkolwiek z form przemocy. Nieco mniej, bo
30% badanych, dowiadczyło przemocy wicej ni raz, natomiast co dziewity (11%)
wielokrotnie dowiadczał przemocy.
14
Działania
W 2007 roku w gminach funkcjonowało 2.678 placówek dla ofiar przemocy domowej.
Głównie były to punkty konsultacyjne (1635). Ogólna liczba placówek w porównaniu z
rokiem ubiegłym utrzymuje si mniej wicej na stałym poziomie. Niepokoi fakt, e w 2007
roku w ponad 800 gminach nie funkcjonowała adna placówka udzielajca wsparcia i
pomocy ofiarom przemocy w rodzinie. Wan rol w podejmowaniu tego typu działa
odgrywaj gminne komisje rozwizywania problemów alkoholowych. W 2007 roku znaczco
zmalała liczba ofiar przemocy domowej, z którymi kontaktowali si członkowie gminnych
komisji (z 37,9 tys. do 32 tys. osób). Skontaktowano si z 19.688 sprawcami przemocy w
rodzinie. W porównaniu z rokiem 2006 stanowi to mniej o 1,9 tys. osób (tj. o 8,8%). 20%
gmin organizowało lub współorganizowało szkolenia na temat przeciwdziałania przemocy w
rodzinie. W cigu ostatnich dwóch lat w gminach zaczły funkcjonowa lokalne systemy
przeciwdziałania przemocy w rodzinie – w 2007 roku działały w prawie 700 samorzdach.
Działania na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie podejmowały równie
samorzdy wojewódzkie. W 2007 roku najbardziej powszechne było organizowanie szkole,
seminariów i warsztatów nt. przeciwdziałania przemocy w rodzinie, rozpoznawania
przemocy, moliwoci udzielania pomocy, procedury „Niebieskie Karty” itp. Prowadzono
edukacj społeczn nt. zjawiska przemocy domowej (artykuły w prasie, audycje radiowe), a
take wspierano lokalne inicjatywy zwizane np. z uruchomieniem „niebieskiego pokoju” czy
realizacj programu profilaktyki przemocy.
Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych w 2007 roku
finansowała funkcjonowanie Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie
„Niebieska Linia”. W Pogotowiu działa Ogólnopolski Telefon dla Ofiar Przemocy w
Rodzinie (0801-12-00-02), w którym przeprowadzono prawie 10,2 tys. rozmów dotyczcych
problemów rodzinnych: przemocy domowej, naduywania alkoholu i innych rodków
psychoaktywnych oraz uzalenienia. PARPA organizowała równie wiele szkole
zwikszajcych kompetencje w zakresie przeciwdziałania przemocy dla policjantów,
pedagogów, pracowników pomocy społecznej, kuratorów sdowych i sdziów. W 2007 roku
zorganizowano take szkolenie z zakresu diagnostyki zespołu dziecka krzywdzonego i
podejmowania interwencji w przypadkach podejrzenia przemocy wobec dzieci.
W Polsce szczególna rola spoczywa na Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej,
które od 2005 roku koordynuje działania podejmowane na rzecz pomocy osobom
krzywdzonym przez najbliszych i odpowiada za realizacj Krajowego Programu
Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie na lata 2006-2016.
Zaburzenia zdrowotne i rozwojowe dzieci z rodzin z problemem alkoholowym
Według danych szacunkowych w Polsce yje około 1,5-2,0 mln dzieci wychowujcych si w
rodzinach z problemem alkoholowym, z tego 500 tys. znajduje si
w dramatycznej sytuacji zagraajcej ich zdrowiu i yciu. Róne formy agresywnych
i represyjnych zachowa rodziców, zaniedbywanie obowizków opiekuczych i potrzeb
dziecka wywieraj destrukcyjny wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne dzieci oraz na ich
proces rozwoju. Dzieci te s słabsze fizycznie i czciej choruj. Wystpuj u nich take
okrelone zaburzenia emocjonalne i czsto s ofiarami przemocy oraz naduy seksualnych
ze strony najbliszych członków rodziny lub otoczenia
Działania
Dla dzieci wychowujcych si w rodzinach, w których naduywa si alkoholu, gminy tworzyły i
prowadziły wietlice socjoterapeutyczne (1927) i opiekuczo-wychowawcze (5.407). Łcznie w
15
rónych placówkach opiek i pomoc zostało objtych 260 tys. dzieci, jednak jedynie 110 tys.
dzieci zostało zdiagnozowanych jako dzieci alkoholików. Oznacza to, e grupa dzieci
alkoholików stanowiła 42% wszystkich dzieci objtych pomoc. Poza wyej wymienionymi
formami pomocy dla dzieci i młodziey w 2007 roku samorzdy gminne organizowały
równie kolonie i obozy z programem socjoterapeutycznym (udział ok. 65,4 tys. dzieci i
młodziey). Z doywiania skorzystało ponad 156 tys. dzieci. Ponadto 14 samorzdów
wojewódzkich w swoich sprawozdaniach ujło działania podejmowane na rzecz dzieci z
rodzin alkoholowych. Było to przede wszystkim: uruchamianie miejsc pomocy dla dzieci,
wspieranie programów socjoterapeutycznych w rodowiskach wiejskich, organizowanie
szkole dla osób pracujcych z dziemi z rodzin z problemem alkoholowym.
Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych organizowała m.in.
ogólnopolskie szkolenia i konferencje dla osób pracujcych z dziemi z rodzin z problemem
alkoholowym, wspierała system wietlic socjoterapeutycznych w ramach programu „Razem
Raniej” oraz konsultowała programy pracy z dziemi z grup ryzyka.
Przestpstwo zncania si (przemoc w rodzinie)

Bardzo powanym problemem jest stosowanie przemocy przez osoby nietrzewe. Od 2003
roku wzrasta liczba osób, zarejestrowanych przez policj (procedura „Niebieskie Karty”),
które stosowały przemoc wobec najbliszych, bdc pod wpływem alkoholu.
Z danych nadesłanych do Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów
Alkoholowych wynika, e przez ostatnie 3 lata realizacji procedury „Niebieskie Karty” liczba
interwencji w sytuacjach przemocy w rodzinie przeprowadzonych przez policj utrzymywała
si na podobnym poziomie (ponad 90 tys. interwencji). Jednak w 2007 roku policjanci
przeprowadzili o prawie 15 tys. interwencji mniej ni w roku poprzednim. Widoczne jest
równie istotne zmniejszenie liczby przypadków przemocy w rodzinie rozpoznawanych przez
pracowników socjalnych. Poniej zamieszczono wykres przedstawicy dane dotyczce
interwencji w latach 1999-2007 oraz liczb przypadków przemocy w rodzinie
zarejestrowanych przez pracowników socjalnych (procedura „Niebieskie Karty”
w pomocy społecznej obowizuje od 2005 roku).
Procedura "Niebieskie Karty"
Interwencje Policji Interwencje pracowników socjalny ch
120 000
96 449 92 495 96 099
100 000 86 146
96 773
80 000 86 545 85 512 81 403
60 000 72 031
40 000
18 609 18 589
20 000 14 291
0
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Uwag zwraca fakt, e równie liczba spraw sdowych, które zakoczyły si
wyrokami skazujcymi za zncanie si nad rodzin (art. 207 kk) w latach 2005-2006
utrzymywała si na podobnym poziomie. W 2007 roku widoczny jest wzrost o ponad 1000
wyroków skazujcych dla sprawców zncania si.
16
Skazania za zncanie si nad rodzin (art. 207 kk)
18 000
17 066
17 000
17 334
16 000
16 155 16 240
15 000
14 000
13 000 13 818
12 000
11 000
10 000
2003 2004 2005 2006 2007
Przestpstwa i wykroczenia spowodowane przez osoby nietrzewe,

w szczególnoci przez nietrzewych kierowców
Alkohol jest istotnym predykatorem zachowa agresywnych. Czsto pod jego wpływem
dochodzi do łamania prawa. Jak wynika z danych Komendy Głównej Policji – ponad połowa
zabójstw, jedna trzecia gwałtów oraz jedna czwarta bójek i pobi jest dokonywana przez
osoby nietrzewe. Nadal powszechne jest zjawisko prowadzenia pojazdów pod wpływem
alkoholu oraz przemoc domowa.
Wypadki drogowe z udziałem nietrzewych uczestników ruchu
10000
7801
8000 6913 6929 6798 6503
6392
6000
4000
4460 4005
2000 3913 3888 3 643 3 420
0
2002 r. 2003 r. 2004 r. 2005 r. 2006 r. 2007 r.
Wypadki drogowe z udziałem nietrzewych uczestników ruchu

wypadki drogowe z winy nietrzewych kierujcych
ródło: Strona internetowa Komendy Głównej Policji www.kgp.gov.pl
W 2007 roku ujawniono 159.346 przypadków kierowania pojazdami w stanie po

uyciu alkoholu oraz w stanie nietrzewoci.! Natomiast za jazd po spoyciu alkoholu
policjanci odebrali 54.578 praw jazdy (ogółem w 2007 roku odebrała 73.151 praw jazdy).
Liczba wypadków z udziałem osób bdcych pod wpływem alkoholu w 2007 roku wyniosła
6.503.
17
Liczba ujawnionych kierujcych pojazdami pod wpływem alkoholu
220000
201 192
192 210
200000
173 539
180000 167 318
157218 159 346
160000
140000
120000
100000
2002 r. 2003 r. 2004 r. 2005 r. 2006 r. 2007 r.
ródło: Strona internetowa Komendy Głównej Policji www.kgp.gov.pl
Szkody ekonomiczne zwizane z naduywaniem alkoholu
Naduywanie alkoholu zwizane jest z wieloma wymiernymi

i niewymiernymi kosztami społecznymi. Szacuje si, e koszt wymierny naduywania
alkoholu, który poniosło społeczestwo Unii Europejskiej w 2003 roku to około 125 mld
euro, co odpowiada 1,3% produktu narodowego brutto. Na kwot t składaj si m.in.: opieka
zdrowotna, leczenie i prewencja, przestpczo, wypadki drogowe, nieobecno w pracy,
obniona wydajno, bezrobocie, przedwczesna umieralno, rozpad i dysfunkcje rodzin. !
Z danych otrzymanych z Departamentu Prewencji i Promocji Głównego Inspektoratu
Pracy wynika, e kontrole wykazały m.in., e spoycie alkoholu stanowiło 1,2% wszystkich
przyczyn wypadków badanych przez inspektorów pracy w 2007 roku. Ponadto w 2007 roku
kontrole odnotowały 134 wypadki przy pracy (w tym: 100 wypadków miertelnych, cikich i
zbiorowych), w których jedn z ustalonych przyczyn było spoycie alkoholu, rodków
odurzajcych lub substancji psychotropowych. W wypadkach tych zostało poszkodowanych
138 osób. Z danych Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów Alkoholowych wynika,
e w 2007 roku jedynie w 36 gminach w Polsce zorganizowano profilaktyczne programy
pracownicze.
Z informacji uzyskanych od samorzdów województw wynika, e w 2007 roku
zarzdy województw nie inicjowały specjalistycznych form oddziaływa zwizanych z
problemem alkoholowym na terenie zakładów pracy.
Rekomendacje
1. Zaangaowanie samorzdów lokalnych w ograniczanie liczby punktów sprzeday stanowi
niezwykle istotny element kształtowania polityki społecznej w zakresie ograniczania
dostpnoci alkoholu wynikajcy z art. 12. ust. 1 i ust. 4. Ustawy o wychowaniu w
trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Pomimo to od 2001 roku systematycznie
wzrasta liczba punktów sprzeday alkoholu oraz ronie jego spoycie. W raporcie Petera
Andersona i Bena Baumberga „Alkohol w Europie. Raport z perspektywy zdrowia
publicznego” przedłoonym Komisji Europejskiej stwierdzono, e m.in. poprzez
ograniczanie iloci punktów sprzeday alkoholu zmniejsza si ilo szkód wyrzdzanych
18
przez picie alkoholu. Zatem wydaje si zasadne i celowe, aby samorzdy lokalne dyły
do ograniczania liczby punktów sprzeday alkoholu w ramach realizowanej strategii
rozwizywania problemów alkoholowych.
2. Zwikszenie dostpnoci ofert terapeutycznych gwarantujcych wysok efektywno
leczenia osób uzalenionych i współuzalenionych wymaga:
• Nowelizacji przepisów prawa gwarantujcych trwało funkcjonowania lecznictwa
odwykowego.
• Zmiany zasad i rozmiarów kontraktowania wiadcze zdrowotnych przez NFZ w
zakresie leczenia uzalenienia na poziomie zapewniajcym dostpno i wysok
jako ofert terapeutycznych placówek lecznictwa odwykowego.
• Zwikszenia aktywnoci samorzdów województw do finansowania zada
pozaleczniczych realizowanych przez WOTUW-y.
• Zwikszenia aktywnoci samorzdów miast i gmin do wspierania lecznictwa
odwykowego, zwłaszcza ambulatoryjnego.
• Zabezpieczenia minimalnego poziomu oferty terapeutycznej w powiatach (w
odwołaniu do obowizku zapewnienia przez powiaty lecznictwa specjalistycznego)
poprzez powołanie co najmniej jednej przychodni terapii uzalenienia od alkoholu i
współuzalenienia w kadym powiecie.
• Przyspieszenia procesu kształcenia specjalistów i instruktorów terapii uzalenie
• Wdroenia systemu akredytacji placówek lecznictwa odwykowego.
3. Upowszechnienie metod wczesnego rozpoznawania problemów alkoholowych pacjentów
podstawowej opieki zdrowotnej i interwencji podejmowanych przez pracowników słuby
zdrowia w kierunku ograniczenia picia alkoholu przez pacjentów pijcych ryzykownie i
szkodliwie oraz kierowania do leczenia specjalistycznego (odwykowego) pacjentów
uzalenionych od alkoholu.
4. Nadal istotnym problemem s nietrzewi kierowcy, którzy stanowi powane zagroenie
dla bezpieczestwa w ruchu drogowym. Niezwykle wane jest prowadzenie zakrojonych
na szerok skal działa kontrolno-prewencyjnych, programów edukacyjnych dla
uczestników kursów w szkołach nauki jazdy oraz prowadzenie zaj psychokorekcyjnych
dla kierowców zatrzymanych za jazd w stanie nietrzewoci lub w stanie po uyciu
alkoholu.
5. W odniesieniu do problematyki przemocy w kolejnych latach naley połoy nacisk na:
− tworzenie lokalnych systemów przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
− współprac w ramach zespołów interdyscyplinarnych ds. przeciwdziałania przemocy
w rodzinie.
− podnoszenie kompetencji słub w zakresie rozpoznawania przemocy w rodzinie,
pomocy ofiarom przemocy i interwencji wobec sprawców.
− współprac z przedstawicielami wymiaru sprawiedliwoci.
− wspieranie realizacji procedury „Niebieskie Karty”.
6. Istotne wydaje si take podejmowanie i kontynuowanie długoletnich działa
edukacyjnych skierowanych do kobiet oraz do personelu medycznego (lekarzy
ginekologów-połoników, połonych, lekarzy pediatrów, lekarzy pierwszego kontaktu) w
celu podniesienia poziomu wiedzy o negatywnym wpływie alkoholu na rozwój płodu.
7. Konieczne jest rozwijanie programów korekcyjno–edukacyjnych zaadresowanych do grup
ryzyka (młodzie systematycznie sigajca po napoje alkoholowe).
8. W celu zwikszenia skutecznoci pomocy dzieciom z rodzin z problemem alkoholowym
w Polsce naley przede wszystkim rozwija i wspiera istniejce placówki wiadczce
pomoc dzieciom w rodowisku lokalnym, takie jak wietlice z programem
socjoterapeutycznym i opiekuczo-wychowawczym. W szczególnoci naley działa na
rzecz przeciwdziałania rotacji kadry w placówkach oraz wprowadza standardy
19
podnoszce jako oferowanej pomocy dzieciom, np.: praca z rodzicami wychowanków,
tworzenie indywidualnych planów pomocy dziecku, praca z małymi grupami dzieci.
rodki finansowe
rodki finansowe wydatkowane na realizacj zada ustawy o wychowaniu w trzewoci
w Polsce w 2007 roku (w złotych) zapisane w rozdziale 85154 – Przeciwdziałanie
Alkoholizmowi:
Lp. wydatki w 2007 r.

11
1. Gminy ** 514 563 718,38
2. Budet pastwa* 6 377 919,21
3. Powiaty** 1 780 565,84
4. Samorzdy Województw** 33 970 139,54
SUMA: 556 692 342,97
*kwota obejmuje rodki z rozdziału 85154 (przeciwdziałanie alkoholizmowi) klasyfikacji budetowej

** ródło: Regionalne Izby Obrachunkowe; aby moliwe były porównania corocznie korzystamy z danych
Regionalnych Izb Obrachunkowych; według danych Ministerstwa Finansów kwota wydatkowana przez
gminy oraz miasta na prawach powiatów wyniosła w 2007 roku 490.121.688,56 zł, natomiast kwota
wydatkowana przez samorzdy województw wyniosła 31.314.681,47 zł.
Podział rodków na poszczególne działania

podejmowane przez samorzdy gminne w 2007 r.
Kolonie z programem Programy dla grup
profilaktycznym rówieniczych
9% 1%
Kolonie z programem Edukacja publicznej
socjoterapeutycznym 3%
5% Doywianie
5%
Zajcia sportowe
wietlice 10%
socjoterapeutyczne i Lecznictwo odwykowe
opiekuczo-wychowawcze 12%
28%
Punkty konsultacyjne
Programy profilaktyczne 6%
14% Przeciwdziałanie przemocy
7%
11
Do wydatków samorzdów gminnych zostały wliczone wydatki miast na prawach powiatu.
20
Załcznik do Sprawozdania z realizacji ustawy
o wychowaniu w trzewoci
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
w okresie
1 stycznia – 31 grudnia 2007 roku
wersja 3 – 21.01.2009 r
SPIS TRECI
1. Programy Profilaktyki i Rozwizywania Problemów

Alkoholowych realizowane w województwach
1.1. Województwo Dolnolskie 4

1.2. Województwo Kujawsko – Pomorskie 27
1.3. Województwo Lubelskie 37
1.4. Województwo Lubuskie 59
1.5. Województwo Łódzkie 99
1.6. Województwo Małopolskie 132
1.7. Województwo Mazowieckie 158
1.8. Województwo Opolskie 220
1.9. Województwo Podkarpackie 234
1.10. Województwo Podlaskie 258
1.11. Województwo Pomorskie 280
1.12. Województwo lskie 302
1.13. Województwo witokrzyskie 322
1.14. Województwo Warmisko-Mazurskie 347
1.15. Województwo Wielkopolskie 394
1.16. Województwo Zachodniopomorskie 418
2. Sprawozdania ministerstw
2.1. Ministerstwo Edukacji Narodowej 440

2.1.1. Centrum Metodyczne 455
2.2. Ministerstwo Finansów 458
2.2.1. Słuba Celna 460
2.3. Ministerstwo Gospodarki 462
2.4. Ministerstwo Infrastruktury 464
2.5. Ministerstwo Nauki 469
2.6. Ministerstwo Obrony Narodowej 470
2.7. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej 475
2.8. Ministerstwo Rolnictwa 488
2.9. Ministerstwo Sportu 489
2.10. Ministerstwo Sprawiedliwoci 490
2.11. Ministerstwo Spraw Wewntrznych i Administracji 511
2.11.1. Komenda Główna Policji 529
2.12. Ministerstwo rodowiska 549
2.13. Ministerstwo Zdrowia 549
2
3. Sprawozdania innych organów administracji pastwowej
3.1. Główny Inspektorat Pracy 550

3.2. Główny Inspektor Inspekcji Handlowej 551
3.3. Główny Urzd Statystyczny 558
3.4. Instytut Psychiatrii i Neurologii 562
3.5. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji 579
3.6. Najwysza Izba Kontroli 600
3.7. Polskie Radio S.A. 600
3.8. Rzecznik Praw Dziecka 605
3.9. Rzecznik Praw Obywatelskich 606
3.10. Telewizja Polska S.A. 608
3.11. Urzd Ochrony Konkurencji i Konsumentów 625
3.12. Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych 628
4. Sprawozdania organizacji pozarzdowych
4.1. Fundacja C.E.L. 678

4.2. Fundacja ETOH 678
4.3. Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej 683
4.4. Pracownia Pro-M 685
4.5. Fundacja „Masz Szans” 697
4.6. Fundacja Mederi 698
4.7. OSU PRO 702
4.8. Pracownia Alternatywnego Wychowania 702
4.9. PRO-M 707
4.10. Spójrz Inaczej 711
4.11. Zespół Apostolstwa Trzewoci 719
4.12. Zdrowie – Trzewo 722
4.13. Stowarzyszenie Producentów i Dziennikarzy Radiowych 724
3
1.1. Województwo Dolnolskie
1.1. Czy w ramach realizacji wojewódzkiego programu profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych (zwanego w
X TAK
dalszej czci ankiety Wojewódzkim Programem) w 2007 roku samorzd województwa w oparciu o porozumienia
wspierał i udzielał pomocy samorzdom gminnym w realizacji gminnych programów profilaktyki i rozwizywania
NIE
problemów alkoholowych?
Jeli TAK, to prosz opisa formy wsparcia i pomocy oraz prosz poda ilu gminom udzielono takiego wsparcia.
Liczba Wysoko
gmin rodków
którym finansowych
udzielono wydatkowanych
Obszar Opis pomocy w roku 2007.
1.1.1. Lecznictwo odwykowe
....................zł
1.1.2. Profilaktyka dzieci i Dotacja celowa przekazana na realizacj rzdowego programu
młodziey „wietlica, praca, sta socjoterapia w rodowisku wiejskim”. 5 267 120,00 zł
1.1.3. Pomoc dzieciom z rodzin z

problemem alkoholowym
....................zł
1.1.4. Pomoc dorosłym członkom
rodzin z problemem alkoholowym
....................zł
1.1.5. Przeciwdziałanie przemocy
w rodzinie
....................zł
1.1.6. Edukacja publiczna
....................zł
4
1.1.7. Badania naukowe, sondae,
analizy
....................zł
1.1.8. Przeciwdziałanie
nietrzewoci publicznej (w tym
przeciwdziałanie nietrzewoci
kierowców) ....................zł
1.1.9. Przeciwdziałanie sprzeday
alkoholu nieletnim (w tym
szkolenia sprzedawców) ....................zł
1.1.10. Inne, jakie Dotacje dla gminy Góra (4 000 zł) na zakup wyposaenia dla Centrum
dofinansowanie doposaenia Profilaktyki; dotacja dla gminy Kostomłoty (19 231 zł) na zakup sprztu
3 25 731,00zł
wietlic dla 5 wietlic, dotacja dla gminy Gryfów lski (2 500 zł) na zakup oleju
...................................................... opałowego do wietlicy rodowiskowej.
1.2. Czy w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu w 2007 roku samorzd województwa w oparciu o porozumienia TAK
wspierał i udzielał pomocy samorzdom powiatów, które włczały si w zadania z zakresu profilaktyki i
rozwizywania problemów alkoholowych? X NIE
1.2.1. Jeli TAK, to prosz poda jakie rodki zostały przeznaczone na powysze zadanie w 2007 roku
....................zł
1.2.2. Jeli TAK, prosz opisa formy wsparcia i pomocy. Liczba Wysoko
powiatów rodków
którym finansowych
Lp. pomocy w roku 2007.
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
5
4.
....................zł
5.
....................zł
2.1. Czy w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu w 2007 roku samorzd województwa prowadził X TAK
szkolenia/konferencje/narady/seminaria dla osób zaangaowanych w profilaktyk i rozwizywanie problemów
alkoholowych? NIE
2.1.1. Jeli TAK, to prosz poda wysoko rodków, jakie zostały przeznaczone na powysze zadanie w 2007 roku 176 111,00 zł
144 168,73 zł
(rodki
alkoholowe)
Lp. Prosz okreli dla kogo te
szkolenia były organizowane
oraz opisa je w Liczba
poszczególnych tabelkach. Tematyka szkole uczestników
1. pracownicy punktów
konsultacyjnych
2. policjanci Seminarium dla pracowników pomocy społecznej i funkcjonariuszy policji
50
z terenu dolnolskiego powicone tematyce przemocy.
3. pracownicy socjalni
4. pracownicy wietlic Program szkoleniowy dla pracowników wietlic rodowiskowych, profilaktyczno-

socjoterapeutycznych i wychowawczych, socjoterapeutycznych i innych (kurs podstawowy i kurs 37
opiekuczo-wychowawczych zaawansowany); Superwizja zespołowa;
5. pracownicy owiaty Seminarium dla pedagogów szkól gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych
100
powicone tematyce uzalenie i przemocy.
6. pracownicy słuby zdrowia
6
7. pracownicy wymiaru
sprawiedliwoci
8. inne osoby, jakie?
Program zaj edukacyjno- warsztatowych dla kierowców prowadzcych pojazd
267
pod wpływem alkoholu.
................................................
2.2. Czy w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu w 2007 roku samorzd województwa prowadził
szkolenia/konferencje/narady/seminaria dla członków gminnych komisji rozwizywania problemów X TAK
alkoholowych/koordynatorów gminnych programów/pełnomocników do spraw profilaktyki i rozwizywania problemów
alkoholowych? NIE
11 605,00 zł
(rodki
alkoholowe)
Liczba
Tematyka szkole uczestników
Narada pełnomocników prezydentów, burmistrzów, wójtów do profilaktyki i rozwizywania problemów uzalenie z
terenu Dolnego lska pt.: „Standardy pracy w wietlicach rodowiskowych i wiejskich” 100
3. Jaka wysoko rodków została przekazana w 2007 roku na wspieranie rozwoju i modernizacji usług terapeutycznych dla osób uzalenionych
od alkoholu i członków ich rodzin oraz monitorowanie zada Wojewódzkiego Orodka Terapii Uzalenienia i Współuzalenienia?
3.1. Działania pozalecznicze Wojewódzkiego Orodka Terapii Uzalenienia od Alkoholu i Współuzalenienia na rzecz
lecznictwa odwykowego w województwie ogółem: 166 210,00 zł
w tym na:
3.1.1. Dofinansowanie szkole pracowników lecznictwa odwykowego z terenu województwa w Programie
uzyskiwania kwalifikacji zawodowych osób prowadzcych terapi uzalenienia od alkoholu i 33 210,00 zł
współuzalenienia w zakładach lecznictwa odwykowego
3.1.2. Finansowanie innych szkole pracowników lecznictwa odwykowego z terenu województwa
0 zł
7
3.1.3. Finansowanie superwizji pracowników lecznictwa odwykowego z terenu województwa
6 000,00 zł
3.1.4. Finansowanie szkole dla kandydatów na biegłych w przedmiocie uzalenienia od alkoholu
0 zł
3.1.5. Organizacj spotka szkoleniowo-konferencyjnych dla kierowników placówek odwykowych w województwie 1 000,00 zł
3.1.6. Funkcjonowanie biura WOTUW (media, artykuły pimienne, poczta, itp.
0 zł
3.1.7. Prac osób realizujcych działania pozalecznicze WOTUW (praca kierownika, pracownika biura, ksigowego)
0 zł
3.1.8. Diagnozy i konsultacje placówek lecznictwa odwykowego w województwie
0 zł
3.1.9. Zakup materiałów edukacyjnych, ksiek, prenumerata pism specjalistycznych dla placówek odwykowych w
województwie 0 zł
3.2. Inwestycje i remonty siedziby WOTUW.
110 000,00zł
16 000 zł
3.3. Inne wydatki na rzecz WOTUW (np. na program terapeutyczny)
4. Jaka wysoko rodków została przekazana w 2007 roku placówkom lecznictwa odwykowego wobec których marszałek województwa jest
organem załoycielskim (poza wydatkami na WOTUW) na:
Wysoko
Liczba rodków
placówek, finansowych
które uzyskały wydatkowanych
dofinansowanie w roku 2007.
4.1. Inwestycje i remonty
5 179 025,00zł
4.2. Inne wydatki (szkolenia, programy terapeutyczne itp.)
6 181 913,00 zł
8
5. Jaka wysoko rodków została przekazana w 2007 roku placówkom lecznictwa odwykowego wobec których marszałek województwa nie
jest organem załoycielskim (poza wydatkami na WOTUW) na:
Wysoko
Liczba rodków
0 zł
0 zł
0 zł 0 zł
6.1. Czy w 2007 roku w ramach Wojewódzkiego Programu były realizowane działania majce na celu wspieranie pomocy TAK
terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzalenionych od alkoholu przebywajcych w zakładach karnych?
X NIE
6.2. Ilo zakładów karnych objtych powyszymi działaniami. .........................
6.3. Wysoko rodków finansowych wydatkowanych na ten cel w roku 2007.
....................zł
7. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu były prowadzone szkolenia dla lekarzy i pielgniarek w zakresie stosowania TAK
wczesnego rozpoznania problemów alkoholowych i interwencji wobec pacjentów podstawowej opieki zdrowotnej?
X NIE
Jeli TAK to prosz poda:
7.1. Liczb szkole
.........................
7.2. Ilo przeszkolonych pracowników słuby zdrowia
.........................
....................zł
9
8.1. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacje szkolnych programów profilaktycznych? TAK
X NIE
8.1.2. Łczna wysoko rodków przeznaczonych na powysze zadanie w roku 2007.
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
Do kogo program był Liczba wydatkowanych
Lp. Nazwa i opis programu skierowany? uczestników w roku 2007.
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4. ....................zł
5.
....................zł
8.2. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj pozaszkolnych/ rodowiskowych programów X
profilaktycznych? TAK
NIE
282 350,00 zł
Wysoko
rodków
finansowych
Liczba wydatkowanych
Lp. Nazwa i opis programu Odbiorcy uczestników w roku 2007.
10
1. Realizacja rzdowego programu „wietlica, praca, sta socjoterapia w
rodowisku wiejskim” gminy 133 267 120,00zł
2. Młodzie zagroona
Profilaktyka problemów alkoholowych „Młodzieowy Klub alkoholizmem i około-350-
15 230,00zł
rodowiskowy” patologiami 400 osób
społecznymi
3.
....................zł
4. ....................zł
5.
....................zł
8.3. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj programów dla młodziey upijajcej si/zagroonej TAK
uzalenieniem?
X NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
Lp. Nazwa i opis programu uczestników w roku 2007.
1.
....................zł
2. ....................zł
3.
....................zł
4. ....................zł
11
5.
....................zł
8.4. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj pozaszkolnych zaj sportowych? TAK
X NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
8.5. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj kampanii profilaktycznych (w tym festynów, imprez TAK
profilaktycznych) skierowanych do dzieci i młodziey?
X NIE
....................zł
12
Wysoko
rodków
finansowych
Lp. Nazwa i opis wydarzenia uczestników w roku 2007.
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
8.6. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj szkole, konferencji, seminariów dla profesjonalistów TAK
w zakresie wdraania i realizacji programów profilaktycznych dla dzieci i młodziey?
X NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
Lp. Nazwa i opis przedsiwzicia uczestników w roku 2007.
1.
....................zł
2. ....................zł
3.
....................zł
13
4. ....................zł
5.
....................zł
8.7. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano w 2007 roku realizacj szkole dla sprzedawców napojów TAK
alkoholowych w zakresie przestrzegania zakazu sprzeday alkoholu osobom niepełnoletnim?
X NIE
Wysoko rodków finansowych wydatkowanych w
Liczba szkole Liczba uczestników roku 2007
................................................................ ............................................................................ .................................................................................zł
8.8. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu wspierano działalno wietlic z programem socjoterapeutycznym i opiekuczo- X TAK
wychowawczym?
NIE
Wysoko rodków finansowych
Lp. Opis działania wydatkowanych w roku 2007.
1. Realizacja rzdowego programu „wietlica, praca, sta socjoterapia w rodowisku
267 120,00 zł
wiejskim”
2. Dotacja stowarzyszenia „Szansa” przeznaczona na wsparcie funkcjonowania Młodzieowego
Klubu rodowiskowego (zajcia grupowe dla młodziey zagroonej alkoholizmem, warsztaty 15 230,00 zł
rozwojowe prowadzone w szkołach gminnych)
3.
..................................zł
4.
..................................zł
5.
..................................zł
14
8.9. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj innych programów pomocy dla dzieci z rodzin z TAK
problemem alkoholowym?
X NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
Lp. Opis programu uczestników w roku 2007.
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
8.10. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj szkole i konferencji z zakresu pomocy dzieciom z TAK
rodzin z problemem alkoholowym dla profesjonalistów w tym pracowników wietlic?
X NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
Lp. Opis działa Odbiorcy uczestników w roku 2007.
15
1.
....................zł
2.
....................zł
3. ....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
8.11. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj działa polegajcych na organizowaniu programów XTAK
superwizyjnych/konsultacyjnych dla pracowników wietlic z programem socjoterapeutycznym i opiekuczo-wychowawczym?
NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
Lp. Opis działa uczestników w roku 2007.
1. Program superwizji zespołowej majcy na celu zwikszenie kompetencji zawodowych i rozwój
osobisty poprzez rozwizywanie problemów pojawiajcych si w bezporedniej pracy z dziemi, 10 4 458,37 zł
młodzie i rodzicami.
2.
....................zł
3.
....................zł
4. ....................zł
5.
....................zł
16
8.12. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj innych działa dotyczcych pomocy dzieciom z X
rodzin z problemem alkoholowym (w tym z zakresu problematyki FAS)? TAK
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
1. Dyrektorzy domów
dziecka, dyrektorzy
Wykład podczas Wojewódzkiej konferencji Cia bez alkoholu” 1 500,00 zł
orodków adopcyjno-
wychowawczych 25
2.
Zakup ulotek i materiałów edukacyjnych 9 068,00 zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
8.13. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu realizowano programy profilaktyczne dla innych grup odbiorców? X
TAK
NIE
17
40951,80 zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. Zajcia edukacyjno- warsztatowych dla kierowców prowadzcych pojazd
kierowcy 267 40 951,80zł
w stanie nietrzewoci
2.
....................zł
3.
....................zł
4. ....................zł
5.
....................zł
9.1. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu podejmowano działania na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie? X
TAK
NIE
9.2. Jakie rodki, w ramach Wojewódzkiego Programu zostały w 2007 r przeznaczone na przeciwdziałanie przemocy w
rodzinie? 67 722,00 zł
9.3. Jakie konferencje/szkolenia/narady robocze z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie organizowano w ramach Wojewódzkiego
Programu?
18
Wysoko
rodków
finansowych
Lp. Nazwa i krótki opis zadania Grupa odbiorców uczestników w roku 2007.
1. Seminarium dla pracowników pomocy społecznej i funkcjonariuszy policji pracownicy pomocy
50 27 201,00 zł
z terenu województwa dolnolskiego powicone tematyce przemocy społecznej, policjanci
2. Seminarium dla pedagogów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych
pedagodzy 100 36 043,00zł
dotyczce tematyki uzalenie i przemocy
3.
....................zł
4.
....................zł
9.5. Jakie zadania z zakresu edukacji publicznej nt. zjawiska przemocy domowej podejmowano w ramach Wojewódzkiego Programu (kampanie,
akcje edukacyjne, informatory, ulotki plakaty, programy radiowe i telewizyjne, strony internetowe)?
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
Lp. Nazwa i krótki opis zadania w roku 2007.
1.
....................zł
19
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
9.6. Czy w 2007 roku w ramach Wojewódzkiego Programu podejmowano działania w celu utworzenia i wspierania systemu X
przeciwdziałania przemocy w rodzinie? TAK
Jeli TAK to prosz wymieni. NIE
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
Lp. Krótki opis działa w roku 2007.
1. Szkolenia dotyczce przemocy skierowane do rónych grup zawodowych( policjanci, pedagodzy)
67 722,00zł
2.
....................zł
3.
....................zł
9.7. Jakie inne działania podejmowano w ramach Wojewódzkiego Programu w obszarze przeciwdziałania przemocy domowej?
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
Lp. Opis działa w roku 2007.
1. ....................zł
20
2. ....................zł
3. ....................zł
4. ....................zł
5. ....................zł
9.8. Z kim (instytucje, placówki, organizacje) współpracował samorzd województwa w ramach Wojewódzkiego Programu przy realizacji zada
z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie ? Na czym polega ta współpraca – prosz, krótko opisa. Jeli na powysze działania zostały
wydane jakie rodki – prosz poda ich wysoko.
Wysoko
rodków
Nazwa podmiotu z finansowych
którym prowadzona wydatkowanych
Lp. była współpraca Opis działa w roku 2007.
1. ....................zł
2. ....................zł
3. ....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
10. Czy w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu w 2007 roku samorzd województwa inicjował lub brał udział w
regionalnych (lub ogólnopolskich) kampaniach edukacyjno-informacyjnych dotyczcych rónych aspektów X TAK
NIE
Jeli TAK to prosz opisa działania kampanijne:
21
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
Lp. Nazwa kampanii, krótki opis działa i ich zasig w roku 2007.
1. Wojewódzka konferencja „Cia bez alkoholu”
1 500,00 zł
2.
....................zł
3.
....................zł
11. Czy w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu w 2007 roku samorzd województwa prowadził badania dotyczce
problemów alkoholowych/wzorów konsumpcji alkoholu (równie dotyczce młodziey oraz problematyki
przemocy w rodzinie) lub monitorował postawy i zachowania społeczne wobec problemów alkoholowych na X TAK
terenie całego województwa lub w wybranych gminach?
NIE
Jeli TAK to prosz krótko scharakteryzowa tematyk badania:
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
Lp. Krótki opis badania w roku 2007.
1. Badanie ankietowe „Picie alkoholu i uywanie narkotyków przez młodzie szkoln na terenie województwa
dolnolskiego.” 39 040,00 zł
2.
....................zł
3.
....................zł
22
12. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu w 2007 roku samorzd województwa dokonał ewaluacji przeprowadzonych
TAK
działa?
X NIE
Wysoko
rodków
finansowych
Jeli TAK to prosz wymieni, które działania podlegały ewaluacji oraz poda wysoko rodków na nie wydanych w 2007 wydatkowanych
roku: w roku 2007.
....................zł
13. Czy w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu w 2007 roku samorzd województwa wspierał stowarzyszenia TAK
(kluby) abstynenckie?
Jeli TAK to prosz opisa te działania: X NIE

Ilo Wysoko
stowarzysze rodków
(klubów) finansowych
objtych wydatkowanych
L.p. Forma współpracy wsparciem w roku 2007.
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
23
4.
....................zł
5.
....................zł
14. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu przeznaczono rodki na dofinansowanie Centrum Integracji Społecznej? TAK
X NIE
14.1. Jeli TAK, to prosz poda ile Centrów Integracji Społecznej objto dofinansowaniem:
14.2. Jeli TAK, to prosz poda wysoko przekazanych rodków:

....................zł
14.3. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu przeznaczono rodki na dofinansowanie Klubów Integracji Społecznej? TAK
X NIE
14.4. Jeli TAK, to prosz poda ile Klubów Integracji Społecznej objto dofinansowaniem:

....................zł
15. Prosz o podanie liczby zezwole wydanych w roku 2007 przez Urzd Marszałkowski oraz rodków Wysoko
finansowych uzyskanych za wydanie wyej wymienionych zezwole. Liczba zezwole rodków
wydanych w 2007 uzyskanych w
roku 2007 roku.
15.1. Liczba zezwole na obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartoci do 4,5% alkoholu oraz
piwa. 47 1 622 800,00 zł
15.2. Liczba zezwole na obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartoci powyej 4,5% do 18%
alkoholu, z wyjtkiem piwa. 52 292 700,00 zł
15.3. Liczba decyzji wprowadzajcych zmiany w wydanych zezwoleniach.
14
24
15.4. Ilo cofnitych zezwole.
0
15.5. Ogólna wysoko rodków finansowych uzyskanych za wydanie zezwole.
1 915 500,00 zł
16. Czy wojewódzki program profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych jest wspólny z wojewódzkim X TAK
programem przeciwdziałania narkomanii?
NIE
Jeli TAK:
16.1. Prosz poda całkowit wysoko rodków wydatkowanych przez Urzd Marszałkowski na realizacj
zada w ramach wojewódzkiego programu profilaktyki. ..................................zł
16.1.1. W tym wysoko rodków wydatkowanych z działu 851, rozdziału 85154 klasyfikacji
budetowej (przeciwdziałanie alkoholizmowi). ..................................zł
budetowej (przeciwdziałanie narkomanii). ..................................zł
Jeli NIE:
16.1.3. Prosz poda całkowit wysoko rodków wydatkowanych przez Urzd Marszałkowski na
realizacj zada w ramach wojewódzkiego programu profilaktyki i rozwizywania problemów
alkoholowych w 2007 roku. ..................................zł
realizacj zada w ramach wojewódzkiego programu przeciwdziałania narkomanii. ..................................zł
25
Sprawozdanie Urzdu Wojewódzkiego
Ilo gmin – 169 (Wszystkie gminy uchwaliły programy)
Rodzaj uchwały podjtej w 2007 roku ilo uchwał z Województwa

Dolnolskiego
gminne programy profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych na 198
rok 2007 łcznie z nowelizacjami tych programów podjtymi w roku 2007
uchwały w sprawie ustalenia liczby punktów sprzeday napojów 8
alkoholowych podjte w 2007 roku
uchwały w sprawie zasad usytuowania punktów sprzeday napojów 7
alkoholowych podjte w 2007 roku
uchwały w sprawie ustalenia liczby punktów sprzeday napojów 3
alkoholowych oraz zasad usytuowania tych punktów (obejmujca obydwa
zagadnienia) podjte w 2007 roku
uchwały w sprawie czasowego lub stałego zakazu sprzeday, podawania, 1
spoywania i wnoszenia napojów alkoholowych podjte w 2007 roku
uchwała w sprawie preliminarza wydatków rodków przeznaczonych na 1
przeciwdziałanie alkoholizmowi i narkomanii podjte w 2007 roku
Ilo rozstrzygni nadzorczych wydanych przez Wojewod Dolnolskiego, stwierdzajcych niewano uchwał wydanych na
podstawie ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi łcznie: 16.
Wszystkie rozstrzygnicia zostały podjte w oparciu o kompetencj wynikajc z art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o
samorzdzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z pón zm.), w tym:
11 rozstrzygni dotyczyło gminnych programów profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych i zostało wdanych z uwagi na:
- zamieszczenie w uchwale regulacji dotyczcych programu przeciwdziałania narkomanii;
- wadliwe okrelenie sposobu wynagradzania członków gminnej komisji;
- wadliwe okrelenie realizatora programu;
- wadliwe okrelenie zada do zrealizowania w ramach programu;
4 rozstrzygnicia dotyczyły zasad usytuowania miejsc sprzeday i podawania napojów alkoholowych oraz ustalenia liczby tych punktów
i wydane zostało z uwagi na nieprawidłowe okrelenie tych zasad;
1 rozstrzygnicie dotyczyło uchwały w sprawie ustalenia liczby punktów sprzeday napojów alkoholowych i zostało podjte z uwagi na
przekroczenie kompetencji przez organ stanowicy gminy.
26
Ponadto Wojewoda Dolnolski skierował 1 skarg do Wojewódzkiego Sdu Administracyjnego na uchwał dotyczc ustalenia liczby
punktów sprzeday napojów alkoholowych z uwagi na przekroczenie kompetencji przez rad gminy.
1.2. Województwo Kujawsko – Pomorskie
Informacja z uwzgldnieniem schematu okrelonego w Narodowym Programie Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych na lata
2006–2010:
1. Wspieranie i udzielanie pomocy samorzdom lokalnym w realizacji gminnych programów profilaktyki i rozwizywania
problemów alkoholowych oraz samorzdom powiatów, które włczaj si w zadania z zakresu profilaktyki problemów alkoholowych.
W roku 2007 udzielano konsultacji merytorycznych i organizacyjnych dla przewodniczcych i członków gminnych komisji rozwizywania
problemów alkoholowych oraz pełnomocników/koordynatorów odpowiedzialnych za realizacj gminnych programów rozwizywania
Podczas narad z merytorycznymi przedstawicielami gmin województwa kujawsko-pomorskiego omawiano zadania nakładane na
samorzdy.
Wspólnie z samorzdami prowadzono akcje profilaktyczno-edukacyjne, wpisujce si w gminne programy rozwizywania problemów
alkoholowych.
2. Prowadzenie szkole dla osób zaangaowanych w działania profilaktyczne i naprawcze, w szczególnoci dla koordynatorów gminnych
programów oraz członków gminnych komisji rozwizywania problemów alkoholowych, pracowników punktów konsultacyjnych, a take
przedstawicieli słub zaangaowanych w realizacj wspomnianych programów (policjantów, pracowników socjalnych, kuratorów i
pracowników wymiaru sprawiedliwoci, lekarzy i pracowników słuby zdrowia oraz pracowników systemu owiaty oraz kadr kultury
fizycznej)
Zorganizowano:
• Szkolenie dla wizytatorów Kuratorium Owiaty w zakresie rozwizywania problemów alkoholowych, narkomanii i innych uzalenie
• dwie narady z przedstawicielami gmin województwa kujawsko-pomorskiego, w trakcie których omówione zostały wybrane zagadnienia
dotyczce rozwizywania problemów uzalenie w aspekcie administracyjnym i organizacyjnym nakładanym na samorzdy.
27
3. Wspomaganie działa dotyczcych ewaluacji wojewódzkich i gminnych programów profilaktycznych oraz szkole z zakresu
doskonalenia umiejtnoci promocji i edukacji publicznej.
W 2007r. nie realizowano zada w tym zakresie.
4.Wspieranie rozwoju i modernizacji usług terapeutycznych dla osób uzalenionych od alkoholu i członków ich rodzin, monitorowanie
zada Wojewódzkiego Orodka Terapii Uzalenienia i Współuzalenienia.
W 2007r. nie realizowano zada w tym zakresie
5. Zwikszanie dostpnoci pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla młodziey uzalenionej od alkoholu – uruchomienie
specjalistycznej, wojewódzkiej placówki realizujcej program terapii dla nastolatków.
W 2007r. nie realizowano zada w tym zakresie.
6. Promowanie działa edukacyjnych i profilaktycznych ukierunkowanych na ograniczenie zjawiska picia alkoholu przez kobiety w
ciy – uruchomienie specjalistycznego systemu konsultacji dla rodziców opiekunów dzieci z zespołem FAS (ang.fetal alcohol syndrome
– alkoholowy zespół płodowy) i innymi zaburzeniami zwizanymi z piciem alkoholu w okresie ciy.
Dofinansowano zadania realizowane przez Fundacj na Rzecz Rozwoju Dzieci Niepełnosprawnych „Daj Szans” pn. „Poradnia wspierania w
rozwoju dzieci
i młodziey z AZP/FAS. Wsparcie rozwoju dzieci i młodziey dotknitych alkoholowym zespołem płodowym”- program działa edukacyjnych,
profilaktycznych skierowanych na ograniczenie liczby kobiet w ciy spoywajcych alkohol oraz działania konsultacyjne
i terapeutyczne wobec rodzin wychowujcych dzieci z FAS (kwota dofinansowania 26 795,00 zł).
7. Wspieranie pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzalenionych od alkoholu przebywajcych w zakładach karnych.
Dofinansowano zadania (realizowane przez Fundacj Profilaktyki i Resocjalizacji „Druga Szansa”) pn.
a) „Reintegracja-Przyjazny Powrót IV” -Program Profilaktyki i Terapii Uzalenie oraz Reintegracji Społecznej i Zawodowej Byłych Winiów,
28
b) „Nadzieja Na Nowe ycie-Przyjazny Powrót IV”-Program Profilaktyki i Terapii Uzalenie oraz Resocjalizacji Dla Osób Przebywajcych w
Zakładach Karnych i Aresztach ledczych,
c) III Kujawsko-Pomorskie Forum Resocjalizacji –„Rozwizywanie problemów uzalenie u byłych winiów a perspektywy powstania
systemu pomocy postpenitencjarnej w Polsce”
d) Rozwój działalnoci Klubu Integracji Społecznej dla byłych winiów "Przyjazny Powrót na Rynek Pracy"
8. Wdraanie metod wczesnej diagnozy i krótkich interwencji wobec naduywajcych alkoholu pacjentów podstawowej opieki
zdrowotnej – edukacja lekarzy i innych pracowników słuby zdrowia w zakresie jej stosowania w praktyce lekarzy rodzinnych
Dofinansowano konferencj naukow pn. „Podejcie Skoncentrowane na Rozwizaniach-nasza praca, nasze dowiadczenia” organizowan
przez Wojewódzki Orodek Terapii Uzalenie i Współuzalenienia .
9. Wspieranie rozwoju nowoczesnych programów profilaktycznych realizowanychw rodowisku szkolnym i rodzinnym oraz w grupach
podwyszonego ryzyka, a take programów z zakresu socjoterapii realizowanych w gminach wiejskich i małych miastach, nie
posiadajcych odpowiednich zasobów w tym zakresie.
W 2007 roku ogłoszono otwarte konkursy ofert na realizacj:

• zadania pn. „Pomoc dla osób i rodzin z problemem alkoholowym. Działania w grupach podwyszonego ryzyka”;
• zadania pn. „Wspieranie procesu reintegracji dla osób uzalenionych od alkoholu i narkotyków poprzez udział w programie i zajciach
realizowanych w Klubach Integracji Społecznej lub Centrum Integracji Społecznej”;
• zadania pn. „Aktywizacja rodowisk wiejskich w zakresie rozwizywania problemów alkoholowych, narkomanii i uzalenie” (2 edycje)
Dotacje przyznane w powyszych konkursach sfinansowano z rozdziału 85154 na łczn kwot 679.126,34 zł
Zestawienie dotacji przyznanych w konkursie „Pomoc dla osób i rodzin z problemem alkoholowym. Działania w grupach podwyszonego ryzyka”
Lp. Oferent Nazwa zadania
Pomoc dla osób i rodzin z problemem alkoholowym. Działania

1 Caritas Diecezji Bydgoskiej
w grupach podwyszonego ryzyka
29
Chroni siebie, chroni innych. Zintegrowane szkolenie kadr
2 Caritas Diecezji Toruskiej pedagogicznych i liderów wsparcia rówieniczego w zakresie
przeciwdziałania uzalenieniom
Fundacja na Rzecz Rozwoju Poradnia wspierania w rozwoju dzieci

3 Dzieci Niepełnosprawnych „Daj i młodziey z AZP/FAS. Wsparcie rozwoju dzieci i młodziey
Szans” Toru dotknitych alkoholowym zespołem płodowym
Fundacja Profilaktyki „Reintegracja-Przyjazny Powrót IV” Program Profilaktyki i

4 i Resocjalizacji „Druga Szansa” Terapii Uzalenie oraz Reintegracji Społecznej i Zawodowej
Toru Byłych Winiów
Rozwizywanie problemów uzalenie

Fundacja Profilaktyki
u byłych winiów a perspektywy powstania systemu pomocy
5 i Resocjalizacji „Druga Szansa”
postpenitencjarnej
Toru
w Polsce- III Kujawsko-Pomorskie Forum Resocjalizacji
„Nadzieja Na Nowe ycie-Przyjazny Powrót IV” Program

Fundacja Profilaktyki
Profilaktyki i Terapii Uzalenie oraz Resocjalizacji Dla Osób
6 i Resocjalizacji „Druga Szansa”
Przebywajcych w Zakładach Karnych
Toru
i Aresztach ledczych
Kampania bilbordowa na temat rozwizywania problemów
7 Fundacja RUSZ Toru
uzalenie
Trzy Rejonowe Warsztaty Szkoleniowe
Stowarzyszenie „Dom pt. „rodki europejskie na leczenie
8
Europejski” Bydgoszcz i przeciwdziałanie skutkom uzalenie
- od pomysłu do realizacji projektu”
Stowarzyszenie „Dom III Konferencja Regionalna pt. „rodki europejskie na leczenie i

9
Europejski” Bydgoszcz przeciwdziałanie skutkom uzalenie”
Stowarzyszenie „Zgodnie
10 „YJ LEPIEJ”
z natur i tradycj" Zbiczno
Stowarzyszenie MONAR –
MARKOT. Toruski Dom dla
11 Jestem trzewym i spełnionym człowiekiem
Osób Bezdomnych
i Najuboszych
30
Stowarzyszenie Promocji Rekreacyjne festyny rodzinne i dla młodziey szkolnej z
12 Zdrowia i Pomocy Rodzinie programem informacyjnym w zakresie profilaktyki uzalenie od
„Równe Szanse” Toru alkoholu, narkomanii oraz profilaktyki HIV/AIDS
Stowarzyszenie Wolontariuszy
13 Wobec HIV/AIDS „RAZEM” Program Rozwizywania Uzalenie „Jestem trzewy”
Toru
„ZNÓW BD WAKACJE!” Kolonie letnie z programem
Towarzystwo „Nasze profilaktycznym dla dzieci
14
Szwederowo” Bydgoszcz z rodzin defaworyzowanych z gmin wiejskich i małych
miasteczek
Konkurs plastyczno-fotograficzny pt. „JA – CZŁOWIEK” wraz

Towarzystwo Przyjaciół Dzieci
z wystaw pokonkursow dla dzieci i młodziey-wychowanków
15 Kujawsko-Pomorski Oddział
TPD
Regionalny Bydgoszcz
z województwa Kujawsko-Pomorskiego
Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Prowadzenie Orodka Ochrony Praw Dziecka i Pomocy Rodzinie
16 Kujawsko-Pomorski Oddział dla osób
Regionalny Bydgoszcz z województwa Kujawsko-Pomorskiego
Forum Stowarzysze i Klubów Abstynenckich Województwa
Zwizek Stowarzysze Kujawsko-Pomorskiego na temat: „Znaczenie Stowarzysze i
i Klubów Abstynenckich Klubów Abstynenckich
17
województwa Kujawsko- w działaniach na rzecz pomocy osobom
Pomorskiego Inowrocław i rodzinom z problemem alkoholowym
w województwie kujawsko-pomorskim”
Wojewódzki Orodek Terapii
Organizacja III Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej:
Uzalenie
18 „Podejcie Skoncentrowane na Rozwizaniach-nasza praca,
i Współuzalenienia
nasze dowiadczenia”
w Toruniu
Zestawienie dotacji przyznanych w konkursie „Wspieranie procesu reintegracji dla osób uzalenionych od alkoholu i narkotyków poprzez udział w programie i zajciach
realizowanych w Klubach Integracji Społecznej lub Centrum Integracji Społecznej”
31
Centrum Integracji Społecznej

"CISTOR dla aktywnych-wspieranie procesu reintegracji osób
CISTOR Gospodarstwo
1 uzalenionych od alkoholu
Pomocnicze Urzdu Miasta w
i narkotyków i ich rodzin”
Toruniu
Centrum Integracji Społecznej
"Moesz zmieni jutro, dziki decyzjom które podejmiesz
2 Gospodarstwo Pomocnicze
dzisiaj"
Urzdu Miejskiego w Barcinie
Fundacja Profilaktyki Rozwój działalnoci Klubu Integracji Społecznej dla byłych

3
i Resocjalizacji "Druga Szansa" winiów "Przyjazny Powrót na Rynek Pracy"
Zestawienie dotacji przyznanych w konkursie „Aktywizacja rodowisk wiejskich w zakresie rozwizywania problemów alkoholowych, narkomanii i uzalenie”
Gminny Orodek Pomocy

1 Społecznej "Maraton trzewoci" Trbin 2007
w Brzuzem
Gminny Orodek Pomocy

Centrum Wzajemnej Pomocy
2 Społecznej
w Wagacu
w Wagacu
Stowarzyszenie "Doroli
3 Wie bez narkotyków!!!
Dzieciom" Spólno Krajeskie
Stowarzyszenie "Homo homini"

4 Wie aktywna - mozaika inicjatyw dla zdrowia
Chełma
32
Stowarzyszenie "Zgodnie z
5 natur "Razem łatwiej"
i tradycj" Zbiczno
Zestawienie dotacji przyznanych w konkursie „Aktywizacja rodowisk wiejskich w zakresie rozwizywania problemów alkoholowych, narkomanii i uzalenie” II edycja
1 Gimnazjum Nr 1w Chełmy Szlaban-tworzymy wiat wolny od nałogów
Gminny Orodek Pomocy Społecznej

2 Wzajemne zrozumienie przeciwko uzalenieniom
Bobrowo
Utworzenie punktu konsultacyjnego dla osób uzalenionych,

3 zatrudnienie terapeuty uzalenie prowadzcego dwie grupy (osób
Bobrowo
uzalenionych oraz członków ich rodzin)
Gminny Orodek Pomocy Społecznej Wspieranie rodowisk wiejskich oraz pomoc psychospołeczna w
4
w Grucie zakresie rozwizywania problemów uzalenie
Działalno punktów konsultacyjnych dla osób uzalenionych i

5 współuzalenionych od alkoholu, narkotyków i innych uywek wraz z
w Lubiczu
"Szkoł dla rodziców" w Lubiczu i Grbocinie
Miejsko-Gminny Orodek Pomocy Działalno punktów konsultacyjnych ds. rozwizywania problemów

6
Społecznej w Kcyni alkoholowych
Chorgiew Kujawsko-Pomorska NIE -alkoholowi, NIE-narkotykom, NIE-HIV/AIDS Harcerska Akcja

7
Zwizku Harcerstwa Polskiego Edukacyjna
33
Polskie Towarzystwo Zapobiegania
8 Prowadzenie Punktu Konsultacyjnego ds. Uzalenie od Narkotyków
Narkomanii Oddział w Tucholi
Stowarzyszenie "Homo homini"

9 Konferencja Kobiet Aktywnych pt. "Przebudzenie II"
Chełma
Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju

10 W kulki z władz
Ksowa
Stowarzyszenie Osób i Rodzin Osób

11 Niepełnosprawnych oraz Rodzin Mały-duy, a problem ten sam
Patologicznych w Boniewie
Stowarzyszenie Pomocy Rodzinie

12 "Wsparcie" ycie wolne od uzalenie
Chełma
10. Wspieranie rozwoju lokalnych systemów przeciwdziałania przemocy w rodzinach alkoholowych we współpracy z policj, pomoc
społeczn, placówkami lecznictwa odwykowego, powiatowymi centrami pomocy rodzinie, organizacjami pozarzdowymi oraz gminnymi
komisjami rozwizywania problemów alkoholowych –organizowanie konferencji i szkole z zakresu przeciwdziałania przemocy w
rodzinie.
Zrealizowano zadanie: Telefoniczne Pogotowie Dla Ofiar Przemocy -Kujawsko-Pomorska Niebieska Linia.
W 2007 roku psycholodzy i prawnicy pełnicy dyury telefoniczne udzielili 835 konsultacji.
Porady prawne dotyczyły głównie: uzalenienia od alkoholu i narkotyków, hazardu, przemocy w rodzinie, alimentacji i zaspokajania potrzeb
rodziny, spraw zwizanych z wykonywaniem władzy rodzicielskiej, ustalania osobistych kontaktów z dzieckiem, spraw
o przymusowe leczenie odwykowe, eksmisji, separacji i rozwodów, egzekucji komorniczych.,
34
Konsultacje psychologiczne dotyczyły przemocy, jej konsekwencji dla funkcjonowania jednostki i rodziny, pracy nad syndromem
współuzalenienia oraz jego skutkami dla całej rodziny, konfliktów w rodzinie, zaburze psychicznych, naduy seksualnych.
Ponadto w 2007 r zorganizowano:

a) szkolenie dla kuratorów włocławskiego okrgu sdowego pn. „Psychologiczne i społeczne aspekty przemocy w rodzinie na podstawie
programu korekcyjno – edukacyjnego dla sprawców przemocy w rodzinie”,
b) seminarium dla pracowników Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie województwa „Tworzenie lokalnego systemu przeciwdziałania
przemocy”,
c) konferencj „Lokalne zespoły interdyscyplinarne przeciwdziałania przemocy w rodzinie – budowa sieci regionalnej”.
11. Inicjowanie i udział w ogólnopolskich i regionalnych kampaniach edukacyjno-informacyjnych dotyczcych rónych aspektów
W 2007r.
• Kampania „Przeciwdziałanie uzalenieniom - to nasz wspólna sprawa” – kampania miała na celu wypromowanie mody na: niepalenie,
niepicie alkoholu, niebranie narkotyków; wyprodukowano i emitowano w regionalnej TV dwa spoty z udziałem znanych w regionie
osób, zrealizowano cykl 10-odcinkowy programu pt.: ”Wyprzedzi chorob”, w których podejmowano temat uzalenie, zaprojektowano
i zakupiono silikonowe opaski z hasłami promujcymi ycie wolne od uzalenie
• debata konferencyjna zorganizowana w Toruniu w ramach ogólnopolskiej kampanii „Cia bez alkoholu”. W spotkaniu udział wziło
około 150 osób. Byli nimi m. in. Pełnomocnicy/Koordynatorzy Miejskiego/Gminnego Programu Profilaktyki
i Rozwizywania Problemów Alkoholowych, Narkomanii i Uzalenie oraz Przedstawiciele Gminnych Komisji Rozwizywania
Problemów Alkoholowych, Pracownicy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie - w tym zawodowe rodziny zastpcze, pracownicy
Miejskich i Gminnych Orodków Pomocy Społecznej ,terapeuci uzalenie , pracownicy słuby zdrowia - lekarze, pielgniarki, połone,
pracownicy Policji, Izby Wytrzewie, pracownicy Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, Domów Dziecka oraz szkół.
• Kampania pn. „Zdrowie psychiczne – wspólna sprawa” miała na celu przeciwdziałanie napitnowaniu i wykluczeniu społecznemu osób z
zaburzeniami psychicznymi ( w tym osób uzalenionych) oraz szeroko pojta akcja profilaktyki prozdrowotnej w zakresie zdrowia
psychicznego. W ramach kampanii zaprojektowano i wydrukowano plakaty oraz broszury, które wyeksponowane zostały w rodkach
komunikacji miejskiej, wyprodukowano równie spoty radiowe i TV, które emitowane były w regionalnych rozgłoniach i TV.
12. Systematyczne prowadzenie bada dotyczcych wzorów konsumpcji alkoholu oraz monitorowanie postaw problemów zachowa
społecznych wobec problemów alkoholowych na terenie całego województwa problemów w wybranych gminach.
35
Realizowany jest biecy monitoring poprzez analiz dokumentów, sprawozdania i relacje, nadsyłane z terenu 144 gmin oraz podmiotów
realizujcych wspólne przedsiwzicia, zadania diagnostyczne
Informacja dotyczca zezwole:

W 2007r. wydano 44 zezwolenia na obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartoci alkoholu do 4,5% oraz 44 zezwolenia na obrót
hurtowy napojami alkoholowymi o zawartoci alkoholu od 4,5% do 18%. Poza tym wydano 9 decyzji wprowadzajcych zmiany dotyczce
obrotu hurtowego napojami alkoholowymi i 2 zezwolenia na wyprzeda posiadanych zapasów napojów alkoholowych o zawartoci do 18%
alkoholu. Łczna kwota uzyskana z wydanych zezwole oraz decyzji zmieniajcych zezwolenia w roku 2007 wyniosła 2.298.600,00 zł.
sprawozdanie dotyczce działa Kujawsko- Pomorskiego Urzdu Wojewódzkiego w zakresie realizacji ustawy z dnia 26 padziernika 1982r.
o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007r. Nr 70, poz. 473, z pón. zm.) prowadzonych w 2007r.
W ramach prowadzonego nadzoru nad działalnoci jednostek samorzdu terytorialnego sprawdzono:
- 177 uchwał w sprawie przyjcia gminnych programów profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych i zmian programów,
- 12 uchwał w sprawie liczby punktów sprzeday napojów alkoholowych na terenie gminy (miasta),
- 9 uchwał w sprawie zasad usytuowania tych punktów na terenie gminy (miasta),
- 1 uchwała w sprawie wprowadzenia zakazów sprzeday, podawania, spoywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych,
- 8 innych uchwał zwizanych ze wspomnian ustaw (m. in. sprawozdania z realizacji gminnych programów profilaktyki i
rozwizywania problemów alkoholowych).
W 2007 r. Wojewoda nie uchylił adnej z uchwał podjtych przez jednostki samorzdu terytorialnego na podstawie ustawy o wychowaniu w
trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
36
1.3. Województwo Lubelskie
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
W 2007 r. rady gmin podjły ogółem 232 uchwały, w tym:

• w sprawie przyjcia gminnych programów profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych (i ich zmian) - 196 uchwał;
• w sprawie liczby punktów sprzeday napojów alkoholowych na terenie gminy (miasta) – 17 uchwał;
• w sprawie zasad usytuowania tych punktów na terenie gminy (miasta) - 18. uchwał;
• w sprawie wprowadzenia zakazów sprzeday, podawania, spoywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych - 1 uchwała.
W omawianym okresie Wojewoda Lubelski wydał 14 rozstrzygni nadzorczych stwierdzajcych niewano uchwał w czci lub w
całoci:
• 9 uchwał w sprawie przyjcia gminnych programów profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych w zwizku z naruszeniem
ustawy poprzez:
- wprowadzenie obowizku publikacji uchwały w Dzienniku Urzdowym Województwa Lubelskiego,
- wprowadzenie regulacji odnonie zwrotu kosztów podróy słubowych, delegacji członkom gminnych komisji rozwizywania problemów
alkoholowych
- zwrotu kosztów dojazdu na leczenie i terapi dla uzalenionych,
- wprowadzenie zasad wydawania i cofania zezwole na sprzeda napojów alkoholowych,
- finansowanie zada nie zwizanych z profilaktyk i przeciwdziałaniem alkoholizmowi (np. konkurs na najpikniejsz posesj w gminie),
• 4 uchwały w sprawie ustalenia liczby miejsc sprzeday napojów alkoholowych oraz zasad usytuowania punktów sprzeday napojów
alkoholowych na terenie gminy (miasta) w zwizku z wprowadzeniem warunków, jakie musi spełnia punkt sprzeday oraz okreleniem
konkretnych miejsc sprzeday napojów alkoholowych;
• 1 uchwała w sprawie wprowadzenia czasowego zakazu handlu napojami alkoholowymi w zwizku z naruszeniem art. 14 ust. 6 ustawy
poprzez wprowadzenie zakazu handlu alkoholem w zwizku z uroczystociami doynkowymi.
58
Lubelski Urzd wojewódzki w Lublinie nie podejmował we wskazanym okresie innych działa na rzecz profilaktyki i rozwizywania
Nie wystpowały te inne formy współpracy z samorzdami lub organizacjami pozarzdowymi.
1.4. Województwo Lubuskie
TAK
X NIE
Liczba Wysoko
gmin rodków
którym finansowych
....................zł
1.1.2. Profilaktyka dzieci i
młodziey
....................zł
....................zł
....................zł
w rodzinie ....................zł
59
....................zł
analizy
....................zł
kierowców) ....................zł
1.1.10. Inne, jakie
...................................................... ....................zł
....................zł
którym finansowych
1.
....................zł
60
2.
....................zł
alkoholowych? NIE
2.1.1. Jeli TAK, to prosz poda wysoko rodków, jakie zostały przeznaczone na powysze zadanie w 2007 roku
66.670,69;-
Lp. Prosz okreli dla kogo te szkolenia

były organizowane oraz opisa je w Liczba
konsultacyjnych
2. policjanci Szkolenia edukacyjne – „Praca z osobami dotknitymi problemem alkoholowym 35os.
i przemoc domow”.
Szkolenie „Młodzie zagroona uzalenieniem” 16os.

3. pracownicy socjalni Szkolenie „Młodzie zagroona uzalenieniem” 13os.
4. pracownicy wietlic Szkolenie „Dziecko skrzywdzone”- zaburzenia systemu rodzinnego. 12os.

socjoterapeutycznych i opiekuczo-
wychowawczych
5. pracownicy owiaty Konferencje i warsztaty dla nauczycieli gimnazjów w małych miejscowociach 100os.
zapobiegajce uzalenieniom i podnoszce umiejtnoci pracy wychowawczej.
Szkolenie „ Młodzie zagroona uzalenieniem”. 144os.
61
6. pracownicy słuby zdrowia Szkolenie „Leczenie odwykowe młodziey uzalenionej”. 27os.
(pracownicy lecznictwa
odwykowego) Szkolenie „Utraty – pomoc w przeywaniu alu i ałoby”. 17os.
Szkolenie „Proces grupowy” – znaczenie grupy w procesie leczenia”. 11os.
7. pracownicy wymiaru Szkolenia dla kuratorów sdowych z zakresu pracy z osob uzalenion i 44os.
sprawiedliwoci współuzalenion.
Szkolenie młodzie zagroona uzalenieniem 16os.
Szkolenie „Superwizja pracy zawodowej kuratora”. 22os.
Policjanci, pracownicy słub Kampania informacyjno – szkoleniowa „Podniesienie wiadomoci i

społecznych, kuratorzy sdowi, umiejtnoci zawodowych z zakresu zagroe wynikajcych z uzalenie oraz 11 os.
pracownicy wietlic oraz sdów przemocy w rodzinie”.
rodzinnych - razem
Organizacje pozarzdowe, Szkolenia i warsztaty eksperckie w dwóch segmentach: „Problematyka 22os.

instytucje zajmujce si uzalenie w aspekcie działania organizacji pozarzdowych” oraz „Aktywizacja
problematyk przeciwdziałania rodowiska lokalnego w przeciwdziałaniu uzalenieniom”.
alkoholizmowi, narkomanii oraz
wspieraniem osób zagroonych
społecznie
62
szkolenia/konferencje/narady/seminaria dla członków gminnych komisji rozwizywania problemów X TAK
alkoholowych? NIE
2.2.1. Jeli TAK, to prosz poda wysoko rodków, jakie zostały przeznaczone na powysze zadanie w 2007 roku 5.400zł
Liczba
Szkolenie „Gminny Program Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych”- pełnomocnicy 12os.
„Szkolenie dla członków gminnych komisji rozwizywania problemów alkoholowych” 17os.
„Profilaktyka i rozwizywanie problemów alkoholowych na poziomie lokalnym”- pełnomocnicy 16os.
lecznictwa odwykowego w województwie ogółem:
w tym na: 78.541,69zł
uzyskiwania kwalifikacji zawodowych osób prowadzcych terapi uzalenienia od alkoholu i
....................zł
…………….zł
63
....................zł
....................zł
3.2.5. Organizacj spotka szkoleniowo-konferencyjnych dla kierowników placówek odwykowych w województwie
....................zł
3.2.6. Funkcjonowanie biura WOTUW (media, artykuły pimienne, poczta, itp.)
....................zł
....................zł
....................zł
województwie ....................zł
60.826,69 zł
3.3. Inne wydatki na rzecz WOTUW (np. na program terapeutyczny) 17.715 zł
Wysoko
Liczba rodków
....................zł
....................zł
64
Wysoko
Liczba rodków
....................zł
....................zł
X NIE
6.2. Ilo zakładów karnych objtych powyszymi działaniami.
.........................
....................zł
X NIE
.........................
.........................
65
....................zł
8.1. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacje szkolnych programów profilaktycznych? X TAK
NIE
4.800zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. Zajcia profilaktyczne: powody sigania po alkohol, okolicznoci sprzyjajce
uzalenianiu si, wpływ rodków uzaleniajcych na funkcjonowanie, Uczniowie gimnazjów
alternatywne formy spdzania czasu wolnego, pierwsza pomoc wobec dla osoby i szkół
pod wpływem rodków uzaleniajcych, konsekwencje i zagroenia, poznanie ponadgimnazjalnych,
swoich praw, nabycie umiejtnoci interpersonalnych, akceptacja, konstruktywna wychowankowie
konfrontacja, sztuka rozwizywania konfliktów. domów dziecka 311 4.800zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
8.2. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj pozaszkolnych/ rodowiskowych programów TAK
profilaktycznych?
X NIE
66
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
uzalenieniem?
X NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
67
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
X NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
X NIE
68
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
X NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
69
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
8.7. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano w 2007 roku realizacj szkole dla sprzedawców napojów X TAK
NIE
Wysoko rodków finansowych wydatkowanych
Liczba szkole Liczba uczestników w roku 2007
.................................8............................... ....................................144....................................... 5.040zł
wychowawczym?
NIE
1. „Wybieram trzewo” – profilaktyka antyalkoholowa wród dzieci i młodziey z rodzin ubogich,
dysfunkcyjnych i obcionych patologiami społecznymi, skupionych wokół wietlic opiekuczo -
wychowawczych w Gorzowie Wlkp. – zajcia terapeutyczne. (225 osób) 7.320zł
2.
..................................zł
3.
..................................zł
70
4.
..................................zł
5.
..................................zł
8.9. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj innych programów pomocy dla dzieci z rodzin z X TAK
NIE
157.250zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. „Wspieranie integracji społecznej osób zagroonych wykluczeniem społecznym” – wypoczynek letni dla
dzieci 8-16 lat – realizowano zajcia profilaktyczno- terapeutyczne. 40os. 1200zł
2. „Razem przeciw nudzie i patologii ku zdrowiu i radoci” – wypoczynek letni dla dzieci z okrgu Górczyna
– zajcia o charakterze przeciwdziałania uzalenieniom: sportowe, muzyczno- taneczne oraz teatralne. 30os. 800zł
3. „Kodeks postpowania roniemy w sił” 3 turnusy wypoczynku dla dzieci w harcerskim orodku w
Niesulicach – program zaj o charakterze profilaktycznym i aktywne formy spdzania czasu wolnego. 718os. 84.000zł
4. Realizacja programu z profilaktyk antyalkoholow w czasie wypoczynku letniego.
351os. 9.950zł
5. Kolonie integracyjno – edukacyjne dla dzieci, według programu o charakterze profilaktyczno –
sportowym. 150os. 50.000zł
6. Program integracyjno – profilaktyczny realizowany w trakcie obozów letnich.
100os. 11.300zł
7.
71
X NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
8.11. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj działa polegajcych na organizowaniu programów TAK
X NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
72
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
8.12. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj innych działa dotyczcych pomocy dzieciom z TAK
rodzin z problemem alkoholowym (w tym z zakresu problematyki FAS)?
X NIE
8.115,04zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. Uczniowie szkół
Szkolenia „Cia i alkohol - zespół alkoholowy FAS”
ponadgimnazjalnych 100os. 1.498,63zł
2. Zajcia psychoedukacyjne „Cia i alkohol - zespół alkoholowy FAS” Uczniowie szkół
ponadgimnazjalnych 20os. 150,41zł
3. Udział w kampanii „Cia bez alkoholu”- ulotki, broszury, plakaty , billboardy Lekarze, pielgniarki,
– dot. inf. o płodowym zespole alkoholowym FAS połone pacjenci z
terenu woj. lubuskiego 6.466zł
8.13. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu realizowano programy profilaktyczne dla innych grup odbiorców? X TAK
NIE
23.350zł
73
Wysoko
rodków
finansowych
1. „Nie pij alkoholu – zachowaj trzewy umysł” – zajcia profilaktyczno –
dydaktyczne majce na celu wskazanie negatywnych skutków spoywania
alkoholu. Młodzie 15-18 lat 80os. 620zł
2. „Potrafi y zdrowo i bezpiecznie” – mechanizm uzalenienia od alkoholu w
odniesieniu do prawidłowego rozwoju młodego człowieka. Młodzie 15-18 lat 45os. 450zł
3. „Stop! Uzalenieniom”- zajcia warsztatowe o tematyce przeciwdziałania
zaywania alkoholu oraz promocja zdrowego stylu ycia wolnego od nałogów.
Poradnictwo indywidualne, spotkania z lekarzem i zajcia sportowe. Młodzie 15-18 lat 120os. 3.400zł
4. „Kto pije ten nie yje” – program profilaktyki antyalkoholowej – przedstawiano
sposoby eliminowania zagroe wynikajcych z uzalenienia od alkoholu oraz Dzieci i młodzie z
utrwalano model zdrowego stylu ycia. rodzin ubogich 200os. 5.180zł
5. „Przyszło naley do tych, którzy si wysilaj” – cykl zaj aktywizujcy do Dzieci i młodzie
samodzielnoci osobistej i społecznej wolnej od patologii. wykluczone społecznie 65os. 2.000zł
6. „Nasza szansa” - program oferujcy fachowa pomoc w postpowaniu z Rodzice dzieci
dzieckiem w sytuacji zagroenia uzalenieniem. zagroonych
uzalenieniem 30os. 5.000zł
7. Program profilaktyczny wspierajcy zainteresowanie sportem jako alternatywn Młodzie szkół rednich
form spdzania czasu wolnego w czasie spływu kajakowego po rzece Obra. i akademickich 65os. 2.200zł
8. Polsko-Ukraiskie warsztaty profilaktyczno - wychowawcze w ramach obozu
midzynarodowego. Wymiana dowiadcze zwizanych z uzalenieniem od Młodzie z Polski i
alkoholu oraz budowania modelu ycia wolnego od nałogów Ukrainy 68os. 4.500zł
74
9.1. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu podejmowano działania na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie? X TAK
NIE
rodzinie? 33.550,45zł
Programu?
Wysoko
rodków
finansowych
Liczba wydatkowan
uczestnikó ych w roku
Lp. Nazwa i krótki opis zadania Grupa odbiorców w 2007.
1. Szkolenia: „Praca z ofiarami przemocy”, „Przemoc jako problem kuratorzy sdowi, pedagodzy,
społeczny” – przedstawiono ródła agresji i przemocy, zasady interwencji pracownicy socjalni, pracownicy
kryzysowej oraz sposoby pracy z ofiar i sprawc. Zajcia miał charakter wietlic socjoterapeutycznych,
warsztatowy. policjanci oraz członkowie
gminnych komisji rozwizywania
problemów alkoholowych 128 33.550,45zł
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
75
1.
2.
9.6. Czy w 2007 roku w ramach Wojewódzkiego Programu podejmowano działania w celu utworzenia i wspierania systemu TAK
przeciwdziałania przemocy w rodzinie?
X NIE
Jeli TAK to prosz wymieni.
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
76
5.
....................zł
Wysoko
rodków
1. Stowarzyszenie „Uwierz w siebie” program pomocowo – opiekuczy dla kobiet wzmacniajcy umiejtnoci
Pomocy Bliniemu psychospołeczne w obliczu przemocy.
im. Brata Krystyna w
Gorzowie Wlkp.) 15.305zł
2. Fundacja Dom Utworzenie Punktu Informacyjnego dla ofiar przemocy domowej – przygotowano lokal w
Wspólnoty „Barka” którym odbywaj si indywidualne spotkania i zajcia w małych grupach oraz dwa pokoje
w Drezdenku interwencyjne. Zatrudnione osoby udzielaj porad i fachowej pomocy dla ofiar.
25.775zł
3. Stowarzyszenie „Razem przeciw agresji i przemocy” – zajcia warsztatowe dla młodziey 15-17lat: nauka praw
Ochotniczych Hufców człowieka, sztuka rozwizywania konfliktów, sposoby radzenia sobie z przemoc, normy i
Pracy w Zielonej wartoci sprzyjajce rozwojowi osobistemu i społecznemu oraz ródła wsparcia i pomocy w
Górze sytuacjach trudnych. 1.400zł
4.
....................zł
5.
....................zł
regionalnych (lub ogólnopolskich) kampaniach edukacyjno-informacyjnych dotyczcych rónych aspektów TAK
X NIE
77
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1.
„Kochaj i rozmawiaj a uchronisz swoje dziecko”- kampania na rzecz przeciwdziałania patologii ycia wród dzieci i
młodziey. Akcja informacyjno – edukacyjna skierowana była do osób dorosłych- celem kampanii był wzmocnienie
kondycji rodziny poprzez zwikszenie wiadomoci społecznej dotyczcej zagroe wynikajcych z uzalenie.
Gorzów Wlkp. i okolice 12.000zł
2.
....................zł
3.
....................zł
TAK
przemocy w rodzinie) lub monitorował postawy i zachowania społeczne wobec problemów alkoholowych na
X NIE
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
78
TAK
działa?
X NIE
Wysoko
rodków
finansowych
roku: w roku 2007.
....................zł
13. Czy w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu w 2007 roku samorzd województwa wspierał stowarzyszenia
X TAK
NIE
Jeli TAK to prosz opisa te działania:
1. Warsztaty edukacyjne z zakresu zapobiegania uzalenieniu alkoholowemu w trakcie obozów
terapeutycznych dla dzieci z rodzin zagroonych. (dotacja dla Stowarzyszenia Klub Abstynenta
„24 godziny” w Gorzowie Wlkp.) 1 6.000zł
2. Realizacja programu z zakresu propagowania wiedzy na temat uzalenie dla osób i rodzin, porady
psychologiczno – prawne. (dotacja dla Stowarzyszenia Klub Abstynenta „24 godziny” w Gorzowie 1
Wlkp.) 1.500zł
79
3. Program pomocowy dla osób bezdomnych uzalenionych od alkoholu(dotacja dla Stowarzyszenia Klub
Abstynenta „24 godziny” w Gorzowie Wlkp.) 1 2.000zł
4. Wschowskie Stowarzyszenie Trzewociowe „Podaj dalej”- realizacja rajdu dla ludzi młodych i
członków Stowarzysze i rodzin - promocja czasu wolnego bez alkoholu 1
1.000zł
5. Lubuskie Stowarzyszenie profilaktyki Społecznej „Trzewo” – wydanie czterech numerów
czasopisma „Nasz Wybór” – powieconego problematyce profilaktyki społecznej i ochrony zdrowia 1
5.500zł
6. „Czwartkowe spotkania z trzewoci” – konsultacje z psychologiem i psychiatr dla osób z problemem
alkoholowym. (Lubuskie Stowarzyszenie profilaktyki Społecznej „Trzewo”) 1 3.000zł
X NIE

....................zł
X NIE

....................zł
roku 2007 roku.
piwa. 27 680 200zł
80
alkoholu, z wyjtkiem piwa. 25 198 700zł
4
________
881,300zł
16. Czy wojewódzki program profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych jest wspólny z wojewódzkim TAK
X NIE
Jeli TAK:
Jeli NIE:
alkoholowych w 2007 roku. 545 841,29zł
realizacj zada w ramach wojewódzkiego programu przeciwdziałania narkomanii. 105 191,22zł
81
I. WPROWADZENIE
Uwzgldniajc zadania wynikajce z ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U z 2007 r. Nr 70, poz 473
z pón. zm.) oraz zalecenia Strategii Polityki Społecznej Województwa Lubuskiego, Sejmik Województwa Lubuskiego w grudniu 2006 r.
przyjł „Wojewódzki Program Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych na lata 2007-2011.”
Program zakłada, e efektem jego realizacji ma by - obok ograniczania dostpnoci spoycia napojów alkoholowych - m.in. wpływanie na
struktur ich spoycia, inicjowanie i wspieranie przedsiwzi majcych na celu zmian obyczajów w zakresie spoywania tych napojów,
działania na rzecz trzewoci w miejscu pracy, przeciwdziałanie powstawaniu i usuwaniu nastpstw naduywania alkoholu a take wspierania
działalnoci w tym zakresie organizacji społecznych i zakładów pracy.
Program wyznacza nastpujce priorytety, które były podstawowym kryterium oceny wniosków organizacji ubiegajcych si o dotacje w 2007roku, tj.:
1. Ograniczenie dostpnoci alkoholu oraz wpływanie na struktur spoycia,
2. Wypracowanie efektywnych form kontroli prawnej i społecznej nad osobami naduywajcymi alkoholu,
3. Rozwijanie działa profilaktycznych, w tym zwłaszcza edukacyjnychi informacyjnych,
4. Zwikszenie skutecznoci i dostpnoci terapii,
5. Szkolenia profesjonalistów,
6. wspieranie rodowisk wzajemnej pomocy,
7. Wspieranie akcji organizowania wypoczynku letniego i zimowego dzieci i młodziey;
Zgodnie z art. 93 pkt. 1 ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi rodki finansowe przeznaczone na
realizacj zada wynikajcych z Wojewódzkiego Programu Rozwizywania Problemów Alkoholowych, pochodz z opłat za wydawanie
zezwole na obrót hurtowy napojami alkoholowymi.
Na realizacj Programu w 2007 r. przeznaczono 545 841,29zł., z czego 446 350 zł. przeznaczono na współprac z organizacjami
pozarzdowymi, natomiast 60 000 zł na działalno statutow Wojewódzkiego Orodka Terapii Uzalenienia i Współuzalenienia w Zielonej
Górze. Na kampanie profilaktyczne i przeciwdziałanie ,przemocy w rodzinie przeznaczono 39 491,29 zł, w tym pozyskano 15 000 zł od
Wojewody Lubuskiego na szkolenia dot. przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
II. WSPÓŁPRACA Z ORGANIZACJAMI POZARZDOWYMI
82
Wojewódzki Program Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych na lata 2007-2011 porzdkuje zasady współpracy
samorzdu województwa z tymi organizacjami pozarzdowymi, których celem jest krzewienie trzewoci i abstynencji, oddziaływanie
terapeutyczne na osoby naduywajce alkoholu oraz udzielanie pomocy ich rodzinom, jak równie zapewnienie warunków sprzyjajcych
działaniom tych organizacji.
W 2007 roku samorzd województwa przeprowadził 2 otwarte konkursy ofert na realizacj zada publicznych.
Ogółem wpłynło 70 ofert o dofinansowanie zada z zakresu działa profilaktycznych i przeciwdziałania alkoholizmowi na ogóln kwot
1 350 233, 90 zł.
Po szczegółowej weryfikacji, przyjto do realizacji 45 zada, zgodnych z Wojewódzkim Programem na 446 350 zł.
Realizowano głównie te zadania, które nakierowane były na dzieci i młodzie, promujce zdrowy styl ycia i odpowiedzialno,
rozwijajce umiejtnoci aktywnego i poytecznego spdzania wolnego czasu. Równie zadania, które miały na celu prowadzenie
ambulatoryjnej pomocy psychologicznej dla dzieci i kobiet z rodzin z problemami alkoholowymi i przemoc w rodzinie.
Dofinansowanie otrzymały nastpujce organizacje pozarzdowe:

1. Fundacja „Contra Crimen” w Gorzowie Wlkp. – kwota dotacji 8 000 zł.
Dotacja pozwoliła na przeprowadzenie szkole oraz przygotowanie kampanii informacyjno-edukacyjnej dla osób dotknitych problemem
alkoholowym i przemoc domow. W szkoleniach uczestniczyło 35 funkcjonariuszy policji z województwa lubuskiego.
2. Orodek Resocjalizacyjno–Readaptacyjny w Lutynce - kwota dotacji 25 400zł
W ramach realizacji tego zadania przeprowadzono terapi indywidualn i grupow dla osób uzalenionych od alkoholu. Odbyło si 111 spotka.
W trakcie spotka przekazywano wiedz o moliwociach rozwizywania problemów bez sigania po alkohol, uczono asertywnoci.
3. Zwizek Harcerstwa Polskiego Komenda Hufca Strzelce Krajeskie w Zwierzynie – kwota dotacji 1 200 zł.
Dotacja pozwoliła na dofinansowanie organizacji obozu profilaktyczno - integracyjnego pod hasłem „Wspieranie integracji społecznej osób
zagroonych wykluczeniem społecznym” dla dzieci w wieku 8 -16 lat. Podczas letniego wypoczynku prowadzono zajcia uczce prawidłowego
funkcjonowania
w grupie rówieniczej, poznano róne sposoby rozwizywania konfliktów, metody odróniania dobra i zła. Przeprowadzono równie zajcia z
zakresu zdrowia i profilaktyki uzalenie oraz obozowy kurs jzyka migowego.
4. Stowarzyszenie Ochotniczych Hufców Pracy – Oddział Terenowy w Zielonej Górze otrzymało dofinansowanie na nastpujce
programy:
Program „Nie pij alkoholu – zachowaj trzewy umysł” – kwota dotacji 620 zł.
83
Uczestnikami programu była młodzie w wieku 15-18 lat pochodzca z rodzin wielodzietnych, ubogich i zagroonych patologiami. Zajcia
miały charakter dydaktyczny, słuyły zapobieganiu uzalenieniom oraz eliminowaniu zachowa destrukcyjnych. Celem programu było
pokazanie jaki negatywny wpływ na spoywanie alkoholu na funkcjonowanie intelektualne, społeczne i emocjonalne człowieka.
 „Potrafi y zdrowo i bezpiecznie” - kwota dotacji 450 zł.
Dotacja umoliwiła realizacj zadania skierowanego do młodziey. Tematyka realizowanych zaj dotyczyła mechanizmu uzalenienia od
alkoholu, w odniesieniu do prawidłowego rozwoju młodego człowieka. Program obejmował 19 godzin zaj.
 „Stop! Uzalenieniom” – kwota dotacji 3 400 zł.
Dziki dotacji przeprowadzono zajcia warsztatowe, których głównym celem było przeciwdziałanie uzalenieniu alkoholowemu. Program
skierowany był do młodziey w wieku 15-18 lat. Uczył kształtowania prawidłowych umiejtnoci interpersonalnych, zdrowego stylu ycia,
wolnego od nałogów, oraz wspierał rozwój zainteresowa. Prowadzono poradnictwo indywidualne, zorganizowano spotkania z lekarzem oraz
zajcia sportowe.
 „Razem przeciw agresji i przemocy”- kwota dotacji 1 400 zł.
Dotacja pozwoliła na zorganizowanie zaj o charakterze warsztatowym, które skierowane były do młodziey w wieku 15-17 lat. Omawiano
wybory
i konsekwencje sigania po alkohol. Uczono praw człowieka, sztuki rozwizywania konfliktów, radzenia sobie z przemoc, wskazano normy i
wartoci sprzyjajce rozwojowi osobistemu i społecznemu oraz ródła wsparcia i pomocy w sytuacjach trudnych.
5. Parafialny Zespół CARITAS przy parafii Niepokalanego Poczcia NMP
w Górzynie – kwota dotacji 800 zł.
Dziki dotacji dofinansowano wypoczynek letni dla dzieci i młodziey z okrgu Górczyna p.n. „Razem przeciw nudzie i patologii ku zdrowiu i
radoci”. Poprzez zajcia o charakterze sportowym, muzyczno - tanecznym oraz teatralnym przekazywano treci dotyczce przeciwdziałania
uzalenieniom. Zajcia miały charakter profilaktyczny, promowały zdrowy styl ycia. Uczono sztuki mówienia „nie” w sytuacjach zagroenia.
6. Stowarzyszenie Wzajemnej Samopomocy „Samaria” w wiebodzinie – kwota dotacji 30 000 zł.
Dziki uzyskanej dotacji zrealizowano „Program Rehabilitacji i Readaptacji Społecznej Osób Uzalenionych w warunkach hotelu”. Adresatami
programu były osoby powracajce do ycia społecznego w abstynencji. Zostali objci opiek socjalno – bytow, terapeutyczn, prawn, oraz
uzyskali pomoc w zakresie dalszego kształcenia si i poszukiwania pracy. W programie uczestniczyło 20 osób.
7. Zwizek Harcerstwa Polskiego Komenda Chorgwi Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze – dofinansowano nastpujce zadania:
 Program wakacyjny „Kodeks Postpowania – Roniemy w sił” – kwota dotacji 40 000 zł.
84
Dziki wsparciu samorzdu województwa ZHP zorganizowało 3 turnusy wypoczynku dla dzieci w harcerskim orodku wypoczynkowym w
Niesulicach. W ramach programu przekazana została wiedza o niekorzystnym wpływie alkoholu na zdrowie i ycie człowieka. Nabywano
umiejtnoci chronice przed siganiem po rodki uzaleniajce, wyrabiano zaradno yciow oraz promowano aktywne formy spdzania czasu
wolnego. W programie uczestniczyło 408 dzieci z terenu województwa lubuskiego.
 Kontynuacja programu wakacyjnego „Kodeks Postpowania - Roniemy w sił” – kwota dotacji 48 000zł.
Dofinansowanie umoliwiło wyjazd w ramach letniego wypoczynku 310 dzieci i młodziey. Wyjazd zorganizowano w harcerskim Orodku
Wypoczynkowym w Niesulicach.
8. Polskie Towarzystwo Krajoznawcze w Zielonej Górze – kwota dotacji 22 500 zł.
Dotacja umoliwiła organizacj letnich obozów z profilaktyk alkoholow i narkotykow dla 351 dzieci i młodziey z rodzin alkoholowych i
rodowisk zagroonych uzalenieniem, patologi i udziałem w przestpczoci. W trakcie turnusów organizowano zajcia o charakterze
integracyjno - profilaktycznym. Poprzez prac w grupie wzmacniano poczucie wartoci, uczono swobodnego wyraania myli i uczu, radzenia
sobie w sytuacjach trudnych.
9. Zwizek Lubuskich Organizacji Pozarzdowych w Zielonej Górze – kwota dotacji 9 550 zł.
Dofinansowanie umoliwiło nawizanie lepszej współpracy organizacji pozarzdowych i instytucji pracujcych w obszarze uzalenie.
Organizacje włczyły si w realizacj zada społeczno – gospodarczych w poszczególnych powiatach, m.i.n. udział w opracowaniu programu i
strategii rozwoju współpracy samorzdów lokalnych z organizacjami pozarzdowymi. Ponadto przeprowadzono szkolenia dotyczce aspektów
prawnych działa w zakresie problematyki uzalenie oraz kontynuowano działania regionalnego Punktu Konsultacyjnego – porady prawnika,
lekarza, psychologa.
10. Lubuskie Stowarzyszenie Profilaktyki Społecznej „TRZEWO” w Zielonej Górze – kwota dotacji 5 500zł.
Dotacja przeznaczona została na działalno edukacyjno - informacyjn – wydanie czterech numerów czasopisma powiconego profilaktyce
społecznej i promocji zdrowia oraz terapii uzalenie „NASZ WYBÓR”.
11. Stowarzyszenie „Centrum Promocji i Rozwoju” w Przełazach – kwota dotacji 50 000 zł.
Wsparcie samorzdu województwa pozwoliło na organizacj kolonii integracyjno –edukacyjnych do Przełaz dla 150 dzieci i młodziey. W
trakcie pobytu zorganizowano pogadanki na temat profilaktyki i szkodliwoci uzalenie. Zajcia realizowano w formie wykładów i warsztatów.
Dodatkowo organizowano zajcia sportowe i wycieczki słuce edukacji ekologicznej.
12. Koło Gorzowskie Towarzystwa Pomocy im. w. Brata Alberta w Gorzowie Wlkp. – kwota dotacji 5 880 zł.
85
„HARM REDUCTION” – to program zmniejszania szkodliwoci picia oraz zaywania substancji psychoaktywnych, skierowany przede
wszystkim do osób bezdomnych. Dotacja umoliwiła przeprowadzanie działa o charakterze reintegracji społecznej – wychodzenia z
bezdomnoci poprzez uwiadomienie problemu uzalenie i podjcie działa pomocowych. Program obejmował zajcia psychoterapeutyczne
indywidualne i grupowe. Rezultatem podjtych działa jest utrzymywanie abstynencji przez uczestników programu i podjcie dalszego leczenia
w specjalistycznym orodku terapeutycznym. Programem objto 20 osób.
13. Towarzystwo Integracji Społecznej w Zielonej Górze – kwota dotacji 1 400 zł.
Dotacja umoliwiła funkcjonowanie Telefonu zaufania i Punktu Konsultacyjnego dla osób uzalenionych i współuzalenionych. Podstawowym
celem realizacji zadania było informowanie o alkoholizmie i motywowanie do podjcia leczenia. Ponadto udzielano pomocy psychologiczno –
terapeutycznej osobom, które maj styczno z chorob alkoholow w rodzinie. Odbyło si 188 dyurów tj. 350 godzin, udzielono 84
konsultacji.
14. Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Zarzd Oddziału Gminnego w Wiechlicach – kwota dotacji 11 300 zł.
Wsparcie finansowe umoliwiło organizacj obozu wypoczynkowego dla dzieci i młodziey zagroonej rónymi patologiami, wykluczeniem
społecznym, z rodzin dotknitych problemem alkoholowym i innymi uzalenieniami. W obozie uczestniczyły dzieci z Orodka szkolno –
wychowawczego i z Domu Dziecka w Szprotawie. Prowadzono zajcia plastyczne, fotograficzne, rekreacyjno – sportowe o charakterze
integracyjno – profilaktycznym.
15. Stowarzyszenie Pomocy Bliniemu im. Brata Krystyna w Gorzowie Wlkp. otrzymało dofinansowanie na nastpujce zadania:
 Program „Kto pije – ten nie yje” – kwota dotacji 5 180 zł.
Program profilaktyki antyalkoholowej adresowany do dzieci i młodziey z rodzin ubogich, dysfunkcyjnych i obcionych patologiami
społecznymi. Przedstawiono sposoby eliminowania zagroe wynikajcych z uzalenienia od alkoholu, wskazano alternatywne drogi dla
patologicznych wyborów, utrwalono model zdrowego ycia. Uczestnikami było 200 dzieci i młodziey.
 „Wybieram trzewo” – kwota dotacji 7 320 zł.
Program nakierowany na profilaktyk antyalkoholow wród dzieci i młodziey z rodzin ubogich dysfunkcyjnych i obcionych patologiami
społecznymi skupionych wokół wietlic opiekuczo-wychowawczych w Gorzowie Wlkp. i okolicach. Dotacja umoliwiła przeprowadzenie
zaj terapeutycznych w trakcie których wzmacniano poczucie własnej wartoci, promowano styl ycia wolny od nałogów, uczono samokontroli
i zachowa w sytuacjach trudnych. Programem objto 225 osób.
 „Uwierz w siebie” – kwota dotacji 15 305 zł.
86
Dziki wsparciu samorzdu województwa zrealizowano program którego adresatami były kobiety - ofiary przemocy w rodzinie. Głównym
celem projektu było zwikszenie skutecznoci działa pomocowo - opiekuczych oraz wzmacnianie umiejtnoci psychospołecznych w obliczu
przemocy. Udział w programie wziło 20 kobiet.
 Działalno Punktu Konsultacyjnego i Telefonu Zaufania – kwota dotacji 6 970 zł.
Dziki uzyskanej dotacji zorganizowano pomoc psychologiczno - prawn dla osób i rodzin uzalenionych i współuzalenionych od alkoholu.
 Zakup fachowej literatury – kwota dotacji 3 500 zł.
Dofinansowanie umoliwiło uzupełnienie ksigozbioru w agendach Stowarzyszenia.
 „Kochaj i rozmawiaj a uchronisz swoje dziecko!” – kwota dotacji 12 000 zł.
Wsparcie pozwoliło na przeprowadzenie Kampanii na rzecz przeciwdziałania patologii ycia wród dzieci i młodziey. Przygotowano take
akcje informacyjno – edukacyjne skierowane do osób dorosłych. Celem kampanii było wzmocnienie kondycji rodziny poprzez zwikszenie
wiadomoci społecznej dotyczcej zagroe spowodowanych uzalenieniem od alkoholu poprzez ulotki i plakaty umieszczane w miejscach
publicznie dostpnych.
 Działalno Punktu Konsultacyjnego – kwota dotacji 5 000 zł.

Wsparcie finansowe umoliwiło funkcjonowanie Punktu konsultacyjnego przy Orodku Pomocy Rodzinie i Osobom Uzalenionym w Rokitnie.
Pomoc psychologiczno – prawn oraz motywacj do leczenia uzyskały osoby uzalenione od alkoholu i ich rodziny.
 Program „Obywatel – To take Ja!” – kwota dotacji 10 000 zł.
Dofinansowanie otrzymał program wspierania integracji społecznej dla osób ubogich, zagroonych marginalizacj i wykluczeniem społecznym.
Dotacja pozwoliła na sfinansowanie doradztwa prawnego, psychologicznego i pedagogicznego w Regionalnym Orodku Społeczno-
Zawodowym i Obywatelskim w Gorzowie Wlkp. Upowszechniano bezpłatny dostp do poradnictwa oraz zorganizowano pomoc rzeczowo-
finansow dla rodzin ubogich.
16. Fundacja Dom Wspólnoty „BARKA” w Drezdenku otrzymała dotacje na nastpujce programy:
 Najtrudniejszy pierwszy krok” – kwota dotacji 20 000 zł.
Program wspierał integracj osób zagroonych wykluczeniem społecznym. Beneficjentami programu były osoby długotrwale bezrobotne. W
tym celu podpisano umow z Powiatowym Urzdem Pracy, który kierował osoby pozostajce bez pracy na zajcia warsztatowe fundacji,
87
motywujce do podnoszenia kwalifikacji, reorientacji zawodowej oraz podjcia działa dotyczcych własnej przedsibiorczoci. W Programie
udział wziło 271 osób.
 Uruchomienie Punktu informacyjnego dla ofiar przemocy domowej – kwota dotacji 25 775 zł.
W ramach realizacji zadania przygotowano pomieszczenie w którym odbywaj si indywidualne spotkania i zajcia w małych grupach oraz dwa
pokoje interwencyjne. Punkt wyposaono w niezbdne meble oraz komplety pocieli i koce. Zatrudniono grup osób, które pracuj przez pi
godzin dziennie pomagajc ofiarom przemocy domowej, uzalenionym i współuzalenionym. Z pomocy Punktu skorzystało ponad 200 osób.
17. Lubuskie Stowarzyszenie Rozwoju Regionalnego „Rozwój” w Gorzowie Wlkp. – kwota dotacji 5 200 zł.
Dofinansowanie umoliwiło przeprowadzenie lokalnej kampanii informacyjno-szkoleniowej dla policji, pracowników słub społecznych,
kuratorów sdowych, pracowników wietlic oraz sdów rodzinnych i nieletnich z terenu powiatu gorzowskiego, słubickiego, strzelecko-
drezdeneckiego, midzyrzeckiego i sulciskiego. Głównym celem programu było podniesienie wiadomoci i umiejtnoci zawodowych osób
uczestniczcych w programie z zakresu zagroe wynikajcych z uzalenie oraz przemocy w rodzinie. Programem objto 11osób.
18. Stowarzyszenie Psychoprofilaktyki „Spójrz Inaczej” w Starchowicach – kwota dotacji 23 000 zł.
Idea programu opiera si na wspieraniu nauczycieli gimnazjów w małych miejscowociach województwa lubuskiego w zakresie zapobiegania
zachowaniom problemowym uczniów. Dotacja pozwoliła na organizacje konferencji i warsztatów zapobiegajcych uzalenieniom oraz
podnoszcych umiejtnoci pracy wychowawczej. Uczestniczyło 100 nauczycieli.
19. Regionalne Towarzystwo Polsko - Niemieckie w Zielonej Górze – kwota dotacji 4 500 zł.
Dotacja pozwoliła na organizacj Polsko - Ukraiskich warsztatów profilaktyczno- wychowawczych z zakresu profilaktyki uzalenie w ramach
midzynarodowego obozu dla młodziey. Tematyka warsztatów miała charakter edukacyjny, oprócz elementów historii i europeistyki
wymieniono dowiadczenia zwizane z uzalenieniem od alkoholu i budowano model ycia, wolny od nałogów.W projekcie uczestniczyło 68
osób z Polski i Ukrainy,
20. Stowarzyszenie Klub Abstynenta „24 Godziny” w Gorzowie Wlkp. otrzymało dofinansowanie na nastpujce przedsiwzicia:
 Realizacje programu z zakresu propagowania wiedzy na temat uzalenie osób i rodzin od alkoholu i nikotyny – kwota dotacji 1 500
zł.
Programem objto 200 osób, które uczestniczyły w warsztatach podnoszcych wiadomo na temat skutków uzalenienia alkoholowego i
nikotynowego. Osoby uzalenione skorzystały z porad psychologiczno – prawnych dotyczcych wychodzenia z uzalenienia przy
wykorzystaniu rónych form pomocy .
88
 Realizacja programu edukacyjnego dla osób bezdomnych, uzalenionych od alkoholu - kwota dotacji 2 000 zł.
Dofinansowanie umoliwiło wsparcie integracji społecznej osób zagroonych wykluczeniem społecznym. Adresaci programu uzyskali
informacje
o moliwociach uzyskania pomocy i sposobach przeciwdziałania uzalenieniom oraz wskazówki zwizane z powrotem do ycia
społecznego wolnego od nałogów
 Wypoczynek letni i zimowy dla dzieci i młodziey – kwota dotacji 6 000 zł.
Dotacje przeznaczono na organizacj obozów terapeutycznych w orodku kolonijnym Długie. W trakcie pobytu prowadzono warsztaty
edukacyjne słuce zapobieganiu uzalenieniu alkoholowemu. Z wypoczynku skorzystało 142 dzieci i młodziey z terenu województwa
lubuskiego.
21. Parafialny Zespół Caritas przy Parafii pw. Najwitszego Zbawiciela w Zielonej Górze – kwota dotacji 2 000 zł.
Otrzymana dotacja umoliwiła przeprowadzenie cyklu zaj dla dzieci i młodziey wykluczonych społecznie p.n. „Przyszło naley do tych,
którzy si wysilaj”. Zajcia prowadzono metoda warsztatow podczas których aktywizowano młodych ludzi do samodzielnoci osobistej i
społecznej.
22. Fundacja „Contra Crimen” w Gorzowie Wlkp. – kwota 8.000zł
Uzyskane rodki finansowe pozwoliły na przeprowadzenie szkole p.n. „Rozwój lokalnych systemów pomocy rodzinom dotknitych
i przemoc domow” oraz przygotowanie kampanii informacyjno – edukacyjnej. Tematyka szkole dotyczyła uzalenienia od alkoholu i działa
profilaktyczno – naprawczych w zintegrowanym działaniu słub i instytucji (policja i pomoc społeczna). W szkoleniach uczestniczyło 40 osób.
23. Wschowskie Stowarzyszenie Trzewociowe „Podaj Dalej” we Wschowie otrzymało wsparcie finansowe na nastpujce Programy:
Organizacja Rajdu „Poznaj swój region”- kwota dotacji 1 000 zł.
Wsparcie samorzdu województwa umoliwiło realizacj Rajdu, który słuył organizacji czasu wolnego bez alkoholu dla ludzi młodych oraz
członków Stowarzysze i ich rodzin. W rajdzie wziło udział 61 osób.
 „Czwartkowe spotkania z trzewoci” - kwota dotacji 3 000 zł.

Dotacja umoliwiła kontynuacj cyklu spotka z terapeut, psychologiem, psychiatr dla osób z problemem alkoholowym. Udział wziło139
osób.
24. Stowarzyszenie „Dromader” w Jasieniu – kwota dotacji 5 000 zł.
89
Wparcie finansowe umoliwiło przeprowadzenie programu profilaktyczno – wspierajcego „Nasza Szansa”, dla mieszkaców miasta i gminy
Jasie uzalenionych od alkoholu i narkotyków oraz zagroonych przemoc domow. Przeprowadzono zajcia dla 30 rodziców dzieci
uzalenionych, którzy otrzymali fachow pomoc i wiedz, jak postpowa z własnym dzieckiem w sytuacji zagroenia. Ponadto udzielano porad
prawnych dla około 80 osób dotknitych problemem uzalenienia i przemocy.
25. Lubuskie Centrum Aktywizacji i Wsparcia „VERTE” w Zielonej Górze – kwota dotacji 10 000 zł.
Dotacj pozwoliła na zrealizowanie zadania p.n. „Lubuska Szkoła Pozarzdowa. Szkolenia i warsztaty specjalistyczne dla organizacji i instytucji
zajmujcych si problematyk przeciwdziałania alkoholizmowi, narkomanii oraz wspierania osób zagroonych wykluczeniem społecznym.”
Stowarzyszenie VERTE podjło walk z problemem uzalenie poprzez organizacj szkole i warsztatów eksperckich. Zajcia odbywały si w
dwóch segmentach:
- problematyka uzalenie w aspekcie działania organizacji pozarzdowych
- aktywizacja rodowiska lokalnego w przeciwdzialniu uzalenieniom
W szkoleniach udział wziły 22 osoby.
26. Polskie Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii Oddział Terenowy w Gorzowie Wlkp. – dofinansowano nastpujce zadania:
 Szkolenie kuratorów sdowych - kwota dotacji 3 000 zł.

Wsparcie finansowe umoliwiło przeprowadzenie dwóch szkole dla kuratorów sdowych z zakresu pracy z osob uzalenion i
współuzalenion. Głównym celem było dostarczenie kuratorom wiedzy z zakresu uzalenie, wyposaenie ich w narzdzia konstruktywnego
dialogu z podopiecznym oraz nauka motywowania w celu podjcia leczenia. Uczestniczyły 44 osoby.
 Realizacja Programu „Łatwiej wyj z bezdomnoci bdc trzewym…” - kwota dotacji 1 500 zł.
Dotacja pozwoliła na realizacj programu adresowanego do osób bezdomnych uzalenionych od alkoholu i innych rodków chemicznych.
Głównym celem programu była poprawa funkcjonowania osób bezdomnych poprzez uwiadomienie im skali problemu alkoholowego i jego
wpływu na dokonywane wybory. Udzielano wsparcia w deniu do trzewoci poprzez doskonalenie podstawowych umiejtnoci społecznych
oraz budowanie odpowiedzialnoci za dokonywane wybory i podejmowane decyzje. W programie udział wziło 10 osób.
27.Towarzystwo Turystyczne „Chapacz” w Zielonej Górze – kwota dotacji 2 200 zł.
Dofinansowanie umoliwiło organizacj Ogólnopolskiego Spływu Kajakowego „Lubuski Szlak Wodny” po rzece Obrze i Warcie dla młodziey
szkół rednich i akademickich w ramach przeciwdziałania patologiom społecznym. W ramach zaj profilaktycznych wspierano zainteresowanie
turystyk i sportem jako alternatywn form spdzania czasu wolnego. Udział w wziło 65 osób.
90
III. WSPÓŁPRACA Z WOJEWÓDZKIM ORODKIEM TERAPII UZALENIE I WSPÓŁUZALENIENIA W ZIELONEJ GÓRZE
Wojewódzki Orodek Terapii Uzalenie i Współuzalenienia w Zielonej Górze jest samodzielnym publicznym zakładem opieki
zdrowotnej. Do jego zada naley m.in. zmniejszanie szkód zdrowotnych bdcych wynikiem uzalenienia od alkoholu, przeciwdziałanie zachowaniom
ryzykownym i szkodliwym dotyczcym uzalenie oraz działalno metodyczna.
Wojewódzki Orodek Terapii Uzalenie i Współuzalenienia w Zielonej Górze otrzymał dotacj budetow wynikajc z umowy
zawartej z Województwem Lubuskim
w wysokoci 60.000 zł na realizacj nastpujcych zada statutowych z zakresu profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych:
1. Cykl szkole z zakresu profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych
W 2007 roku Wojewódzki Orodek Terapii Uzalenie i Współuzalenienia w Zielonej Górze zorganizował: 27 szkole w których
uczestniczyło 511 osób z terenu województwa lubuskiego.
Tematyka szkole dotyczyła działa profilaktycznych i diagnostycznych wobec osób zagroonych chorob alkoholow,
konsekwencji uzalenienia, metod terapii w pracy z osobami uzalenionymi, przeciwdziałania przemocy, podnoszenia kwalifikacji osób
pracujcych z uzalenionymi od alkoholu, wypracowania kierunków leczenia, tworzenia i realizowania programów przeciwdziałania
alkoholizmowi.
Uczestnicy szkole reprezentowali róne grupy zawodowe tj.: pedagogów, pracowników lecznictwa odwykowego, pracowników wietlic
socjoterapeutycznych, kuratorów sdowych, pełnomocników gmin ds. profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych, członków
gminnych komisji rozwizywania problemów alkoholowych oraz przedsibiorców zajmujcych si sprzeda napojów alkoholowych.
Przeprowadzono nastpujce szkolenia:
• „Przemoc jako problem społeczny”
Szkolenie skierowane było do członków gminnych komisji rozwizywania problemów alkoholowych, pedagogów, pracowników socjalnych,
kuratorów, policjantów oraz pozostałych osób zainteresowanych t problematyk. Program szkolenia obejmował wyjanienie zjawiska
przemocy, charakterystyk ofiary i sprawcy, oraz wskazanie do działa profilaktyczno – interwencyjnych. W szkoleniu uczestniczyło 16 osób.
• „Gminny Program Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych”
Adresatem szkolenia byli pełnomocnicy gmin ds. profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych. Program obejmował zadania własne
gminy w zakresie profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych oraz rekomendowane przez PARPA formy ich realizacji. Omówiono
działania gminnych komisji rozwizywania problemów alkoholowych wynikajce z ustawy o przeciwdziałaniu przemocy
w rodzinie. W trakcie szkolenia poruszono temat pozyskiwania dodatkowych rodków finansowych na działania zwizane z profilaktyk i
rozwizywaniem problemów alkoholowych oraz moliwoci współpracy midzynarodowej. W szkoleniu uczestniczyło 12 osób.
91
• „Superwizja pracy zawodowej kuratora”
Program szkolenia skoncentrowany był wokół superwizji problemów zawodowych kuratorów sdowych oraz warsztatów powiconych ich
rozwizywaniu. Celem szkolenia było znalezienie i zrozumienie czynników utrudniajcych rozwój relacji kurator- podopieczny. W
szkoleniu uczestniczyły 22 osoby.
• „Dziecko skrzywdzone”
Szkolenie skierowane było do pracowników wietlic socjoterapeutycznych i obejmowało nastpujc problematyk: zaburzenia systemu
rodzinnego, dziecko jako ofiara przemocy, funkcjonowanie rodzinny z problemem alkoholowym, zaburzenia emocjonalno behawioralne u
dzieci oraz bariery społeczno-prawne. Omówiono równie zagadnienie interwencji kryzysowej oraz przedstawiono formy pomocy. W
szkoleniu uczestniczyło 12 osób.
• „Praca z ofiarami przemocy”
W szkoleniu uczestniczyli członkowie gminnych komisji rozwizywania problemów alkoholowych. W trakcie wykładów przedstawiono ródła
agresji i przemocy, zasady interwencji kryzysowej oraz sposoby pracy z ofiar i sprawc. Zajcia miały równie charakter warsztatowy, aktywny
dialog grupy oraz dowiadczenie obecnych osób wykorzystano do lepszej pracy z ofiarami przemocy. W szkoleniu uczestniczyło 11 osób.
• „Szkolenie dla członków gminnych komisji rozwizywania problemów alkoholowych”
W trakcie szkolenia omówiono rol oraz zadania gminnych komisji rozwizywania problemów alkoholowych w obszarze profilaktyki oraz
przeciwdziałania przemocy. Szkolenie słuyło poznaniu psychologicznych mechanizmów uzalenienia od alkoholu oraz kryteriów i postaw
z tym zwizanych. Członkowie gminnych komisji uczyli si nawizywania kontaktu z osob uzalenion i współuzalenion oraz
dowiadczajca przemocy, poznawali moliwoci ich leczenia udzielania pomocy oraz procedury prawne obowizujce w postpowaniu z
takimi osobami. W szkoleniu uczestniczyło 17 osób.
• „Profilaktyka i rozwizywanie problemów alkoholowych na poziomie lokalnym”
Szkolenie przeznaczone było dla pełnomocników gmin ds. profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych i dotyczyło tworzenia
lokalnej diagnozy problemów alkoholowych jako strategii rozwizywania problemów społecznych. Przedstawiono zasady tworzenia gminnych
programów profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych na 2008 rok, oraz procedur przeciwdziałania przemocy w rodzinie jako
zadania własnego gminy. W szkoleniu uczestniczyło 16osób.
• „Leczenie odwykowe młodziey uzalenionej”
Uczestnikami szkolenia byli pracownicy lecznictwa odwykowego. Tematyka dotyczyła zagroe uzalenieniami wród młodziey.
Przedstawiono sposoby diagnozowania, motywowania do leczenia oraz metody terapii uzalenie. Odbyły si 2 szkolenia, udział wziło
łcznie 27 osób.
92
• „Utraty – pomoc w przeywaniu alu i ałoby”
Szkolenie skierowane było do pracowników lecznictwa odwykowego.Przedstawiono psychologiczne rozumienie pojcia „strata-utrata” w
kontekcie choroby oraz mierci. Omówiono proces kryzysu emocjonalnego zwizanego z okresem ałoby i rol terapeuty w niesieniu pomocy.
W szkoleniu uczestniczyło 17osób.
• „Proces grupowy”
Adresatami szkolenia byli pracownicy lecznictwa odwykowego. Omówiono znaczenie grupy w czasie leczenia z uzalenienia od alkoholu.
Przedstawiono rodzaje grup i ich charakterystyk oraz role i zadania jakie spełnia w tym procesie. W szkoleniu wziło udział 11 osób.
• „Szkolenie dla sprzedawców napojów alkoholowych”
Szkolenie słuyło przedstawieniu zagroe oraz niebezpieczestw zwizanych naduywaniem alkoholu przez młodzie, oraz wskazaniu
konsekwencji społeczno – prawnych wynikajcych ze sprzeday alkoholu nieletnim. Odbyło si osiem szkole, uczestniczyły 144 osoby.
• „ Młodzie zagroona uzalenieniem” – szkolenie dla pedagogów
Uczestnikami szkolenia byli pedagodzy, pracownicy socjalni, policjanci i kuratorzy sdowi. Omówiono przyczyny sigania przez młodzie po
rodki uzaleniajce i sposoby rozpoznawania objawów uzalenienia, ponadto wyznaczono konstruktywne formy pomocy w sytuacji zagroenia
uzalenieniem. Odbyło si osiem szkole, uczestniczyło 206 osób.
2. Zajcia profilaktyczne
W ramach dotacji przeprowadzono zajcia profilaktyczne dla 311 uczniów szkół ponadgimnazjalnych. Zajcia prowadzone były w rónych
miejscowociach na terenie województwa lubuskiego. Program zaj obejmował szereg zagadnie odnoszcych si do problemu uzalenie i
dotyczył m.in.:
- powodów sigania po alkohol i inne rodki uzaleniajce,
- uwiadomienia cech i okolicznoci sprzyjajcych uzalenianiu si,
- poznania i uwiadomienia wpływu zaywania rodków uzaleniajcych na psychik i zachowanie,
- poznania zachowa zapobiegawczych podczas przebywania w duych skupiskach ludzkich (pub, dyskoteka, koncerty itp.),
- poznania moliwoci udzielenia pierwszej pomocy osobie bdcej pod wpływem działania rodków uzaleniajcych,
- konsekwencji zaywania rodków uzaleniajcych,
- moliwoci uzyskania wsparcia i pomocy w sytuacjach kryzysowych,
- uwiadomienia swoich potrzeb i praw oraz denia do samoakceptacj i samorealizacji,
- podstaw asertywnego zachowywania si,
93
- znaczenia oraz zwikszenia umiejtnoci porozumiewania si,
- konstruktywnej konfrontacji,
- sztuki rozwizywania konfliktów interpersonalnych,
- poznania zagroe zwizanych z piciem alkoholu podczas ciy.
3. Zajcia terapeutyczne
W ramach dotacji zrealizowano 323 godziny terapii grupowej oraz 20 godzin dydaktycznych zaj maratonowych.
Grupy terapeutyczne objte dofinansowaniem:
• „Moje dziecko pije” – zajcia terapeutyczne dla rodziców z rodzin zagroonych alkoholizmem dorosłych dzieci;
• „Jestem on alkoholika”- zajcia terapeutyczne dla kobiet z rodzin zagroonych alkoholizmem;
• „Jestem trzewy”- zajcia terapeutyczne dla osób uzalenionych od alkoholu w zaawansowanej fazie trzewienia;
• „Praca nad destrukcj”- grupa terapeutyczna dla osób uzalenionych;
• „Grupa pracy pogłbionej” -grupa terapeutyczna dla osób uzalenionych.
Zajcia maratonowe objte dofinansowaniem:
• „Jak zapobiega nawrotom picia”;
• „Zapobieganie nawrotom picia”;
• „ Trening asertywnoci dla współuzalenionych”;
• „ Zapobieganie nawrotom picia”;
• „ Jak radzi sobie ze stresem”;
• „ Humor i zabawa, socjoterapia jako zakoczenie podstawowego procesu terapii osób współuzalenionych”.
Informacje zwrotne otrzymane od uczestników wiadczyły o skutecznoci przeprowadzanych zaj. Dua frekwencja oraz aktywna praca
uczestników dowiodła, e tematyka szkole i zaj profilaktyczno - terapeutycznych jest adekwatna do aktualnych problemów społecznych
wynikajcych z uzalenienia od alkoholu.
Podniesienie kwalifikacji oraz wymiana dowiadcze zawodowych pozwoli na doskonalenie warsztatu pracy.
rodki finansowe otrzymane z dotacji przeznaczone zostały na honoraria dla wykładowców, noclegi i wyywienie, wynajcie sal
wykładowych, materiały pomocnicze i szkoleniowe oraz koszty obsługi administracyjnej i koordynacji
IV. OGÓLNOPOLSKA KAMPANIA „CIA BEZ ALKOHOLU”
94
Województwo Lubuskie przystpiło w 2007r. do ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej pod hasłem „Cia bez alkoholu” organizowanej przez
Pastwow Agencj Rozwizywania Problemów Alkoholowych. Z bada wynika, i co trzecia kobieta
w czasie ciy pije alkohol przez co naraa swoje dziecko na wystpienie nieodwracalnych uszkodze majcych konsekwencje przez całe jego
dziecistwo i dorosło.
Głównym celem kampanii było zmniejszenie liczby kobiet pijcych w czasie ciy, promocja abstynencji w tym okresie oraz zwikszenie
wiedzy o negatywnym wpływie alkoholu na płód. Grup docelowa kampanii były kobiety w wieku rozrodczym, kobiety w ciy a take całe
społeczestwo. Patronat nad kampani objli: Polskie Towarzystwo Ginekologiczne oraz wiatowa Organizacja Zdrowia – Biuro WHO w
Polsce.Działania kampanijne objły zamówienie materiałów słucych edukacji i promowaniu abstynencji w czasie ciy -
broszury, ulotki oraz materiały informacyjne o płodowym zespole alkoholowym (FAS). Akcja skierowana była do lekarzy pierwszego kontaktu,
pielgniarek i połonych, oraz do pacjentów z terenu województwa lubuskiego. Informacje rozpowszechniano w placówkach podstawowej
opieki zdrowotnej, w szpitalach, w przychodniach oraz poradniach ginekologiczno – połoniczych. Narzdziami kampanii były ponadto
billboardy, które zostały zamówione i umieszczone na terenie Zielonej Góry, oraz nieodpłatne upowszechnianie programów edukacyjnych w
telewizji lokalnej. Na ten cel wydatkowano 6.466zł.
W ramach kampanii zlecono Wojewódzkiemu Orodkowi Terapii Uzalenie i Współuzalenienia w Zielonej Górze przeprowadzenie cyklu
szkole „Cia i alkohol. Alkoholowy Zespół Płodowy (FAS).” Szkolenia skierowane były do uczniów szkół ponadgimnazjalnych z terenu
województwa lubuskiego. Tematyka szkole dotyczyła profilaktyki i abstynencji w czasie ciy oraz zagroe wynikajcych z picia alkoholu w
tym okresie. Przeprowadzono pi szkole – na kwot - 1.498,63zł., łcznie uczestniczyło 100 osób.
Udział w kampanii jest jednym z priorytetowych kierunków działa województwa dotyczcych promowania działa edukacyjnych i
profilaktycznych ukierunkowanych na ograniczenie zjawiska picia alkoholu.
V. PRZECIWDZIAŁANIE PRZEMOCY W RODZINIE
Zgodnie z Krajowym Programem Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie (zatwierdzonym Uchwał Rady Ministrów Nr 162/2006 z dnia
25.09.2006r.) praca z rodzin, w której wystpuje problem przemocy wymaga działa zespołowych i interdyscyplinarnych. Wanym aspektem
jest wyłonienie lidera, który spajajc działania tworzy zespół specjalistów w celu wypracowania działa pomocowych rodzinie, w której
wystpuje problem przemocy. Dlatego te, niezbdnym było przeprowadzenie szkole dla przedstawicieli grup zawodowych tak zwanych
pracowników pierwszego kontaktu.
Województwo Lubuskie zleciło Wojewódzkiemu Orodkowi Terapii Uzalenie i Współuzalenienia w Zielonej Górze przeprowadzenie cyklu
szkole „Praca z ofiarami przemocy”. W szkoleniach uczestniczyli przedstawiciele nastpujcych grup zawodowych: kuratorzy sdowi,
pedagodzy, pracownicy socjalni, pracownicy wietlic socjoterapeutycznych, policjanci oraz członkowie gminnych komisji rozwizywania
problemów alkoholowych. Przedstawiono ródła agresji i przemocy, zasady interwencji kryzysowej oraz sposoby pracy z ofiar i sprawc.
Zajcia miały równie charakter warsztatowy, aktywny dialog grupy oraz dowiadczenie obecnych osób wykorzystano do lepszej pracy z
95
ofiarami przemocy. Wydatkowano 16,526,66zł. Dodatkowo otrzymano, decyzj Wojewody Lubuskiego, rodki finansowe na szkolenia dla
pracowników pierwszego kontaktu z zakresu przemocy, w wysokoci 15.000zł, (zgodnie z harmonogramem Krajowego Programu
Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie). Przeprowadzono łcznie pi szkole, w których uczestniczyło101 osób.
Wnioski
Samorzd Województwa Lubuskiego realizujc w 2007 r. Wojewódzki Program Profilaktyki i Rozwizywania Problemów
Alkoholowych skoncentrował si m.in. na:
- wsparciu organizacji pozarzdowych, w tym organizacji samopomocowych, działajcych w obszarze profilaktyki i walki z uzalenieniem
alkoholowym,
- profilaktyce dzieci i młodziey szkolnej oraz dorosłych.
Realizowane były zadania z zakresu przeciwdziałania powstawaniu uzalenie i wynikajcych z nich patologii społecznych, reintegracji
społecznej oraz leczenia osób dotknitych problemem uzalenienia.
Sposób i zakres realizacji poszczególnych zada Programu uzaleniony był od wielkoci rodków przeznaczonych na ich realizacj.
w 2007 roku na terenie województwa lubuskiego zostało podjtych 129 uchwał, w tym:
- w sprawie przyjcia gminnych programów profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych -110 uchwał,
- w sprawie liczby punktów sprzeday napojów alkoholowych na terenie gminy (miasta) – 12 uchwał,
- w sprawie zasad usytuowania tych punktów na terenie gminy (miasta) – 4 uchwały,
- w sprawie wprowadzania zakazów sprzeday, podawania, spoywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych – 2 uchwały,
- wszystkich innych uchwał zwizanych ze wspomniana ustaw – 1 (uchwała w sprawie wyraenia zgody na współdziałanie w 2007r. i 2008r. z
samorzdami gmin w zakresie postpowania z osobami nietrzewymi).
Jednoczenie pragn nadmieni, e w 2007 roku wydane zostało jedno rozstrzygnicie nadzorcze stwierdzajce niewano w czci
uchwały rady gminy w sprawie gminnego programu profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych. Podstaw wydania rozstrzygnicia
nadzorczego było naruszenie art. 41 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26 padziernika 1982 r. o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi, poprzez uregulowanie w uchwale zadania, które nie mieci si w katalogu spraw normowanych powyszym aktem (ustalenie
szczegółowych zasad wydawania i cofania zezwole na prowadzenie sprzeday napojów alkoholowych przeznaczonych do spoycia na miejscu i
poza miejscem sprzeday).
Działaniem podjtym przez Wojewod Lubuskiego w 2007 roku na rzecz profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych było
przeprowadzenie konkursu dla organizacji poytku publicznego na realizacj zada m.in. z zakresu przeciwdziałania uzalenieniom od alkoholu.
96
Przedmiotem konkursu ww. zakresie była m.in.:
- szeroko rozumiana profilaktyka, realizowana wród dzieci, młodziey, rodzin;
- działania nakierowane na grupy szczególnego ryzyka;
- terapia uzalenionych w wymiarze ponadpodstawowym;
- działania postrehabilitacyjne i zapobiegajce wykluczeniu społecznemu.
Kwota dotacji przeznaczona przez Wojewod Lubuskiego na przeciwdziałanie uzalenieniom od alkoholu w 2007 roku wynosiła 20. 000
zł.
Do konkursu, w zakresie przeciwdziałania uzalenieniom od alkoholu, przystpiło 8 oferentów, którzy łcznie złoyli 11 ofert.
Wykaz oferentów i oferty przyjte do realizacji w 2007 roku:

Lp. Nazwa Oferenta Tytuł oferty
1. Stowarzyszenie Pomocy Abstynent - to ja - program kształtujcy postaw
Bliniemu im. Brata Krystyna z abstynenck wród dzieci i młodziey -
siedzib w Gorzowie Wlkp. wychowanków 13 wietlic Stowarzyszenia Pomocy
Bliniemu im. Brata Krystyna w Gorzowie Wlkp.
2. Zwizek Harcerstwa Polskiego ANTY alkoterroryzm w zakresie przeciwdziałania
– Komenda Chorgwii Ziemi uzalenieniom od alkoholu.
Lubuskiej
3. Oddział Terenowy Polskiego Gniazdo – program wspierania rodziny zagroonej
Towarzystwa Zapobiegania uzalenieniem realizowany w wietlicy
Narkomanii z siedzib w młodzieowej.
Gorzowie Wlkp.
4. Stowarzyszenie Pomocy Prowadzenie grupy wsparcia JEDYNKA dla osób
Osobom Uzalenionym uzalenionych od alkoholu.
„PRZEŁOM” z siedzib w
Gorzowie Wlkp.
5. Polskie Towarzystwo Kontynuacja grupy promujcej zdrowy styl ycia dla
Zapobiegania Narkomanii pacjentów orodka oraz ich rodzin - joga.
Oddział w Zielonej Górze Dofinansowanie programu imprezy profilaktyczno-
97
integracyjnej dla podopiecznych wietlicy oraz ich
rodzin z okazji Dnia Dziecka. Grupa zapobiegania
nawrotom dla osób z wiodcym uzalenieniem od
alkoholu.
Oferty odrzucone ze wzgldu na brak rodków finansowych:

1. Stowarzyszenie Pomocy "Nie czas na picie - wybieram ycie" - program
Bliniemu im. Brata Krystyna z profilaktyczny dla dzieci - uczestników półkolonii
siedzib w Gorzowie Wlkp. letnich Gorzów Wlkp.2007r.
2. Stowarzyszenie Pomocy Trening asertywnoci dla osób uzalenionych.
Osobom Uzalenionym
„PRZEŁOM” z siedzib w
Gorzowie Wlkp.
3. Stowarzyszenie MONAR Program profilaktyczny dla rodziców i nieletnich
Zarzd Główny Warszawa "Pomocna dło - rado bez alkoholu".
Oferty odrzucone ze wzgldu na niespełnienie wymogów formalno-prawnych:

1. Stowarzyszenie Klubu Prowadzenie punktu konsultacyjnego i telefonu
Abstynenta „Nadzieja” w zaufania dla osób borykajcych si z problemem
Gorzowie Wlkp. alkoholowym.
2. Stowarzyszenie Klubu Obóz terapeutyczny dla rodzin z problemem
Abstynenta „Nadzieja” w uzalenie.
Gorzowie Wlkp.
3. Stowarzyszenie Obóz terapeutyczny dla osób z problemem
samopomocowe „OAZA” w alkoholowym i ich rodzin.
Gorzowie Wlkp.
98
Jak wynika ze sprawozda organizacji poytku publicznego, dotyczcych realizacji programów za 2007 rok, kwoty dotacji przyznane
stowarzyszeniom zostały wykorzystane w 100% - nie było adnych zwrotów dotacji.
Biorc pod uwag rosnce znaczenie działa organizacji pozarzdowych w realizacji zada dotyczcych przeciwdziałania patologiom
społecznym, Wojewoda Lubuski zwikszył w 2008 roku rodki finansowe, na realizacj Programu w obszarze przeciwdziałania uzalenieniom
od alkoholu, do kwoty 50 tys. złotych.
1.5. Województwo Łódzkie
TAK
NIE
Liczba Wysoko
gmin rodków
którym finansowych
....................zł
młodziey
....................zł
....................zł
....................zł
99
w rodzinie
....................zł
....................zł
analizy
....................zł
kierowców) ....................zł
1.1.10. Inne, jakie
...................................................... ....................zł
rozwizywania problemów alkoholowych? NIE
....................zł
którym finansowych
100
2.1. Czy w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu w 2007 roku samorzd województwa prowadził TAK
alkoholowych? NIE
37.481,2zł
konsultacyjnych
2. policjanci Warsztaty szkoleniowe pn. „Bezpieczestwo w szkole” w oparciu o załoenia
rzdowego programu „Razem bezpieczniej” 51
Szkolenie z zakresu Płodowego Zespołu Alkoholowego -FAS 50
4. pracownicy wietlic
socjoterapeutycznych i
opiekuczo-wychowawczych
5. pracownicy owiaty Warsztaty szkoleniowe dla pedagogów szkolnych pn. „Bezpieczestwo w szkole”
w oparciu ozałoenia rzdowego programu „Razem bezpieczniej” 59
sprawiedliwoci
................................................
101
TAK
szkolenia/konferencje/narady/seminaria dla członków gminnych komisji rozwizywania problemów
NIE
alkoholowych?
20.845,59zł
Liczba
102
W dniach od 1 do 3 padziernika 2007r, w Orodku Szkoleniowo-Wypoczynkowym ZHP w Załczu Wielkim odbyła si
wojewódzka Konferencja dla gmin - koordynatorów gminnych programów profilaktyki i rozwizywania problemów
alkoholowych i dla powiatów – przedstawicieli PCPR-ów.
tematy wykładów:
I wykład „Budowanie lokalnego, gminnego systemu przeciwdziałania
przemocy w rodzinie”
II wykład „Nowelizacja ustawy o wychowaniu w trzewoci i
przeciwdziałaniu alkoholizmowi
III wykład „Wydawanie zezwole na sprzeda napojów alkoholowych,
ich wygaszanie i cofanie, w praktyce i orzecznictwie samorzdowych
kolegiów odwoławczych, a take sdów administracyjnych”
IV wykład „Leczenie ambulatoryjne i stacjonarne osób uzalenionych od
alkoholu i innych substancji psychoaktywnych”
V wykład „Zasady finansowania zada z zakresu profilaktyki i
rozwizywania problemów alkoholowych w wietle ustawy o działalnoci
poytku publicznego i o wolontariacie i ustawy o finansach publicznych”
VI wykład „Nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii”

VII wykład „Tworzenie i prowadzenie wiejskich wietlic rodowiskowych z programem
socjoterapeutycznym”
VIII wykład „Stan problemów narkotykowych w województwie

łódzkim”
tematy warsztatów:
A warsztat „Przemoc domowa w aspekcie prawnym i psychologicznym”
B warsztat „Problematyka uzalenie od rodków psychoaktywnych-sygnały

103
ostrzegawcze i objawy uzalenie”
w tym na: 20.431,00 .zł
województwie
3.4.Zakup brakujcego sprztu i wyposaenia (m.ni. kserokopiarka, sprzt nagłaniajcy do sali szkoleniowej, meble.

W 2007 r. przekazano dotacj z budetu samorzdu województwa dla Wojewódzkiego Orodka Leczenia Uzalenie
Specjalistycznego Psychiatrycznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Łodzi na realizacje ponadpodstawowych programów 19.569,00zł
104
terapeutycznych. W okresie od lipca do grudnia 2007 r. prowadzone były:
Zajcia w formie zintegrowanej:

• Trening zachowa asertywnych dla osób uzalenionych (2x)
• Trening interpersonalny
• Warsztaty dla DDA i DDD (2x)
• „Zapobieganie nawrotom”
• Warsztaty: „Zło - agresja – uzalenienie” (2x), „Wstyd” – poczucie winy’, „Bezsilno”
• „Zdrowienie w rodzinie dysfunkcyjnej” (2x)
• „Uzalenienie od alkoholu i nikotyny’
• Trening dla ofiar przemocy w rodzinie”
• Trening asertywnoci dla współuzalenionych
Ogółem w zajciach/ warsztatach w formie zintegrowanej uczestniczyły 244 osoby
Zajcia warsztatowe jednodniowe

• „Komunikacja”
• „Trening interpersonalny”
• „Asertywno”
Ogółem w zajciach warsztatowych jednodniowych uczestniczyło 38 osób
Zajcia cigłe grupowe

• „Cele i wartoci w yciu’”
• TAZA
• „Radzenie sobie ze stresem”
• „Grupa wsparcia dla osób uzalenionych”
Ogółem w tego typu zajciach uczestniczyło 258 osób
Zajcia warsztatowe w weekendy w terenie

• „Zapobieganie nawrotom”,
• „Zachowania asertywne”,
• „Zło – uzalenienie”.
105
Ogółem w warsztatach prowadzonych w weekendy w terenie uczestniczyły 44 osoby.
Wysoko
Liczba rodków
W 2007 roku zarzd województwa przyznał dotacje placówkom lecznictwa odwykowego wobec których
marszałek województwa jest organem załoycielskim, w tym na:
• realizacj prac remontowych i adaptacyjnych Oddziału Leczenia Uzalenie
w Szpitalu Wojewódzki im. Jana Pawła II w Bełchatowie ul. Czaplinecka 123
• wyposaenie w niezbdny sprzt Oddziału Psychiatrii Dziecicej Szpitala im.
dr. J. Babiskiego Specjalistycznego Psychiatrycznego ZOZ w Łodzi ul. Aleksandrowska 159
• zakup nowych mebli do poradni zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodziey Specjalistycznego
Psychiatrycznego ZOZ w Łodzi ul. Sieradzka 11
• wyposaenie pomieszcze Poradni Leczenia Uzalenie w WSP w Warcie ul. Sieradzka 3
• na realizacj prac remontowych i adaptacyjnych w Poradni Zdrowia Psychicznego dla Dzieci
i Młodziey Specjalistycznego Psychiatrycznego ZOZ w Łodzi ul. Sieradzka 11,
3 774.458,13zł
W 2007 roku przekazano z budetu samorzdu województwa rodki finansowe na szkolenia w
zakresie uzupełniania kwalifikacji pracowników lecznictwa odwykowego, w tym psychologów i
instruktorów terapii uzalenie, dla:
• Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. Marii Skłodowskiej – Curie 4 46.369,00zł
106
w Zgierzu, na wydatki zwizane ze szkoleniami w zakresie :
- Studium Umiejtnoci Psychologicznych, szkolenie I etapu zdobywania kwalifikacji (5 sesji) -
1 osoba
- Studium Terapii Uzalenie, szkolenie II etapu (7 sesji) – 1 osoba.
• Wojewódzkiego Szpitala Psychiatrycznego w Warcie, na wydatki zwizane ze szkoleniami

w zakresie:
- Studium Pomocy Psychologicznej – 3 osoby
- Studium Terapii Uzalenie – 2 osoby
- Studiów podyplomowych „Zarzdzanie w opiece zdrowotnej” – 1 osoba
- udziału w II Midzynarodowej Konferencji Dramy stosowanej „Psychodrama w pozytywnej
profilaktyce” – 2 osoby.
• Szpitala Wojewódzkiego im. Jana Pawła II w Bełchatowie, na wydatki zwizane ze szkoleniami

w zakresie;
- Studium Pomocy Psychologicznej – 1 osoba
- szkolenia „Nowoczesne metody leczenia uzalenienia i współuzalenienia (szkolenie w ramach
programu certyfikacyjnego STU) – 2 osoby
- superwizji klinicznej – 1 osoba
• Specjalistycznego Psychiatrycznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Łodzi, na wydatki zwizane

ze szkoleniami w zakresie:
- Studium Pomocy Psychologicznej – 2 osoby
- Stau w ramach procesu certyfikowania – 1 osoba
Dziki dotacji przekazanej z budetu samorzdu województwa realizowano ponadpodstawowy program

terapeutyczny dla osób uzalenionych od alkoholu i współuzalenionych w Wojewódzkim Szpitalu
Specjalistycznym im. Marii Skłodowskiej – Curie w Zgierzu. Zajcia terapeutyczne maratonowe
prowadzone były w Dziennym Oddziale Leczenia Uzalenie. W trakcie realizacji zadania przeprowadzono:
• Trening asertywnych zachowa abstynenckich (TAZA) - I cz– dla 12osób
• Trening asertywnych zachowa abstynenckich (TAZA) - II cz– dla 11 osób
• Trening Asertywnoci dla uzalenionych od alkoholu - I cz – dla 10 osób
107
• Trening Asertywnoci dla uzalenionych od alkoholu- II cz – dla10 osób
• Zajcia terapeutyczne „Zapobieganie nawrotom w chorobie alkoholowej”
– I cz – dla 13 osób
• Zajcia terapeutyczne „Zapobieganie nawrotom w chorobie alkoholowej”
– II cz – 12 osób
• Trening Asertywnoci dla Współuzalenionych – I cz – dla 15 osób
• Trening Asertywnoci dla Współuzalenionych – I cz – dla 15 osób
• Zajcia terapeutyczne „Jak radzi sobie ze złoci” – I cz – dla13 osób
• Zajcia terapeutyczne „Jak radzi sobie ze złoci” – II cz – dla 12 osób
• Zajcia terapeutyczne „Jak radzi sobie ze stresem” – warsztat dla osób współuzalenionych –
dla 14 osób
• Zajcia terapeutyczne „Jak radzi sobie ze stresem” – warsztat dla osób uzalenionych –I cz –
dla 10 osób
• Zajcia terapeutyczne „Jak radzi sobie ze stresem” – warsztat dla osób uzalenionych –II cz –
dla 10 osób
• Zajcia terapeutyczne „Jak radzi sobie ze stresem” – warsztat dla osób współuzalenionych –
II cz – dla13 osób
Wysoko
Liczba rodków
- 0 zł
108
- 0 zł
NIE
W ramach współpracy samorzdu województwa z organizacjami pozarzdowymi w 2007 roku przekazana została dotacja
na prowadzenie działa informacyjno-edukacyjno-terapeutycznych o zasigu wojewódzkim dla skazanych z problemem
alkoholowym na terenie jednostek penitencjarnych. Zadanie realizowane było w Areszcie ledczym w Łodzi, Zakładach 5 ZK
Karnych: Nr 1 i 2 w Łodzi, w Sieradzu, w Łowiczu i w Garbalinie. i Areszt
ledczy
25.000.zł
NIE
.........................
.........................
....................zł
NIE
4.919,99.zł
109
Wysoko
rodków
finansowych
1. Dziki współpracy Regionalnego Centrum Polityki Społecznej, Szkoły
Podstawowej i Gimnazjum w Dłutowie, Starostwa Powiatowego w Pabianicach
oraz Gminnej Komisji Rozwizywania Problemów Alkoholowych w Dłutowie,
na przełomie kwietnia i maja zorganizowany został V Powiatowy Konkurs
Profilaktyczny „Zdrowo yj – Nie Pal!, Nie Pij!” dla uczniów szkół
podstawowych i gimnazjalnych. Laureaci konkursu, którzy zajli trzy pierwsze
miejsca, w kategorii szkół podstawowych i gimnazjalnych otrzymali nagrody,
w postaci: aparatów fotograficznych, plecaków turystycznych oraz zestawów Uczniowie szkól
do gry w badmintona. Pozostali uczestnicy otrzymali nagrody pocieszenia.
podstawowych i
gimnazjalnych 300 1.259,99zł zł
2. We współpracy z Komend Wojewódzk Policji w Łodzi podjto realizacj
programu profilaktycznego skierowanego do uczniów i młodziey szkolnej
pn. „Policyjna Akademia Bezpieczestwa”. Jego głównymi celami było:
kształtowanie prawidłowej postawy w sytuacji zagroenia, przekazanie
podstawowej wiedzy o zachowaniach niezgodnych z prawem. Realizujc
załoenia programu - przekazano z budetu samorzdu województwa rodki
finansowe na druk 30 000 szt. ulotek informacyjnych, skierowanych do dzieci
i młodziey, dotyczcych zapobiegania przemocy, zwalczania uzalenie
od rodków psychoaktywnych, zawierajcych list adresów i numerów telefonu
instytucji nioscych pomoc młodziey i rodzicom w przypadku zagroe
zwizanych z uzalenieniem i agresj. Ulotka stanowi nieodłczny element
programu profilaktycznego „yj bez nałogów” promujcego wród młodziey styl Kilka
ycia wolny od nałogów, realizowanego przez policjantów województwa tysicy
łódzkiego z udziałem Teatru „Piccolo”. Wrczenie ulotek odbywa si w trakcie dzieci i
przedstawie, w których uczestniczy jednorazowo ok. 200 widzów. młodziey 3.660,00zł zł
110
profilaktycznych?
NIE
.120.046,00zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. „Nadwarciaski Kampus Profilaktyczny” - zajcia warsztatowe
z psychologiem i pedagogiem oraz terapia indywidualna prowadzone w
trakcie wypoczynku letniego dzieci i młodziey w Orodku Szkoleniowo- Uczniowie wszystkich
Wypoczynkowym „Nadwarciaski Gród” w Załczu Wielkim. Ponadto w typów szkół
ramach Kampusu prowadzony był: kurs młodzieowego doradcy (podstawowych,
profilaktycznego, trening kreatywnoci, autoprezentacji, autoekspresji, gimnazjum i liceum)
budowania wizi i poczucia własnej wartoci. z terenu województwa
łódzkiego i
wychowanków
placówek
opiekuczych 1600 99.606,00 zł
2. Jak by asertywnym”– Program działa systemowych o charakterze
profilaktycznym z zakresu zapobiegania uzalenieniom, przemocy, agresji
i dezintegracji, a take promocji zdrowego stylu ycia dla dzieci i młodziey,
dzieci z grup ryzyka 130 10.720,00zł
3. „O afrykaskiej legendzie” – Program realizowano w formie zaj
arteterapeutycznych, słucych rozwijaniu ekspresji twórczej, przełamywaniu
wewntrznych barier, budowaniu zaufania i poczucia bezpieczestwa i nauki
współpracy.
dzieci 30 9.720,00zł
111
uzalenieniem?
NIE
34.160,00zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. W 2007 roku, podobne jak w latach ubiegłych Zarzd Województwa przyznał dotacje na realizacj
programu „Pomaraczowa Linia”. Najczstszymi odbiorcami działa w 2007 r. byli rodzice młodziey
eksperymentujcej z alkoholem i narkotykami z małych miejscowoci podłódzkich takich jak: Stryków,
Głowno, Aleksandrów Łódzki, Łask. W około 80% przypadków na konsultacje przyjedali rodzice wraz
dziemi. Cz konsultacji koczyła si zaleceniem umieszczenia dziecka w orodkach stacjonarnych.
W ramach realizacji zadania prowadzone były: konsultacje psychologiczne, konsultacje pedagogiczne,
konsultacje prawne, mediacje i negocjacje rodzinne, dyur w punkcie konsultacyjno-informacyjnym,
w tym obsługa telefonu „Pomaraczowa linia”. 120 34.160,00zł
NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
112
NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
NIE
23.160.00zł
Wysoko
rodków
finansowych
W ramach współpracy z organizacjami pozarzdowymi przekazano z budetu województwa dotacje
na realizacj szkole o zasigu wojewódzkim dla osób pracujcych z młodzie przejawiajc zachowania
agresywne i eksperymentujca z alkoholem i innymi substancjami psychoaktywnymi „TUKAN”. Celem
programu było dostarczenie osobom zajmujcym si zawodowo dziemi i młodzie oraz ich rodzinami
profesjonalnej wiedzy i umiejtnoci potrzebnych do pracy korekcyjnej w przypadkach zaburze
zachowania towarzyszcych eksperymentowaniu młodziey z alkoholem i narkotykami oraz tworzenie
pomocy dla młodziey z zaburzeniami zachowania poprzez integracje rodowiska profesjonalistów
zajmujcych si działaniami pomocowymi skierowanymi do tej populacji pacjentów. Program obejmował
szkolenie oraz seminarium poszkoleniowe. 80 23.160.00zł
113
NIE
................................................................ ............................................................................ .................................................................................zł
8.8. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu wspierano działalno wietlic z programem socjoterapeutycznym i opiekuczo- TAK
wychowawczym?
NIE
NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
5.
....................zł
NIE
....................zł
114
Wysoko
rodków
finansowych
5.
....................zł
NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
115
1. W ramach współpracy z organizacjami pozarzdowymi przekazano dotacj
z budetu województwa na utworzenie i prowadzenie punktu Informacyjno-
Konsultacyjnego dla osób i rodzin znajdujcych si w kryzysie.
Ponadto przeprowadzono diagnozy 18 dzieci przebywajcych w rodzinach Członkowie rodzin
zastpczych i naturalnych z podejrzeniem zespołu FAS, w miejscu ich zastpczych
zamieszkania. Przeprowadzono pilotaowe indywidualne zajcia terapeutyczne spokrewnionych,
dla 6 dzieci z zespołem FAS w miejscu ich zamieszkania. Kade dziecko miało członkowie rodzin
indywidualne zajcia 2 razy w tygodniu ze wskazówkami dla opiekunów zastpczych
do systematycznej pracy w warunkach domowych z dzieckiem. niespokrewnionych,
W zajciach terapeutycznych wziło udział 2 dzieci z rodzinnego pogotowia dzieci przebywajce
opiekuczego, z których jedno było przygotowane do adopcji. 2 dzieci w rodzinach
pochodziła z zawodowej rodziny zastpczej wielodzietnej. Pozostałe 2 dzieci zastpczych i
pochodzi z rodzinnego domu dziecka. naturalnych z
podejrzeniem zespołu
FAS. 24 11.853,00.zł
8.13. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu realizowano programy profilaktyczne dla innych grup odbiorców? TAK
NIE
50.444,4 zł
Wysoko
rodków
finansowych
116
1. Przekazano dotacj dla ZHP Komendy Chorgwi Łódzkiej na realizacj projektu
„Spróbujmy inaczej” skierowanego do uczniów szkół gimnazjalnych
i ponadgimnazjalnych, w szczególnoci druynowych, instruktorów,
wychowawców na co dzie pracujcych z dziemi i młodzie,
w szczególnoci z młodzie z rodzin zagroonych patologiami. Projekt
realizowany był w formie warsztatów pracy z dzieckiem z rodziny
dysfunkcyjnej. Zakładał podjcie ‘próby” sprzyjajcej wyrównaniu szans
edukacyjnych i społecznych dzieci i młodziey poprzez zapoznanie
instruktorów, druynowych z wybranymi przyczynami niedostosowa druynowi, instruktorzy,
społecznych dzieci i młodziey. W trakcie realizacji projektu uczestnicy wychowawcy na co
uzyskali informacje nt. przyczyn niedostosowania dzieci i młodziey, poznali dzie pracujcych z
specyfik i charakterystyk pojcia AGRESJI oraz sposobów dziemi i młodzie
wyrównywania szans rozwojowych dzieci i młodziey. 50 12.000 zł
2. W 2007 r. zostało zawarte Porozumienie Ramowe pomidzy Województwem
Łódzkim reprezentowanym przez Zarzd a Telewizj TOYA. W ramach
zawartego Porozumienia, z budetu samorzdu województwa - RCPS zostały
sfinansowane produkcje i emisje 2 odcinków programu „Na Zakrcie”
dotyczcego problematyki uzalenie od substancji psychoaktywnych . 11.461,90 zl
117
3.
W ramach współpracy z organizacjami pozarzdowymi przekazano dotacj
z budetu województwa na utworzenie i prowadzenie Punktu Informacyjno-
Konsultacyjnego dla osób i rodzin znajdujcych si w kryzysie „Nie jeste
sam”. Dziki udzielonej dotacji uruchomiono pierwszy w Powiecie Pabianickim
orodek, zapewniajcy kompleksow pomoc psychospołeczn dla osób i rodzin
w trudnych sytuacjach yciowych. Udzielano wsparcia w sytuacjach takich jak:
picie problemowe i choroba alkoholowa, współuzalenienie, przemoc, problemy
prawne, trudnoci socjalne, inne problemy ycia osobistego i rodzinnego (utrata
pracy, zdarzenia losowe, konflikty rodzinne, dylematy wychowawcze, trudnoci
emocjonalne). Istotny udział w działaniach stanowiło przekazywanie informacji
w zakresie problematyki uzalenie - prowadzenie działa interwencyjnych
w przypadku uzalenienia w rodzinie: motywowanie osób uzalenionych
do podejmowania leczenia, a osób współuzalenionych do korzystania
z adekwatnych form pomocy; co w perspektywie długotrwałej słuyło
zmniejszaniu rozmiarów i zapobieganiu spoywania alkoholu i innych
substancji psychoaktywnych. Dziki funkcjonowaniu punktu osoby uzalenione
oraz członkowie rodzin dowiadczonych chorob alkoholow lub innymi
uzalenieniami podejmowali leczenie.
100 11.982,50
118
W ramach udzielonego wsparcia finansowego w formie dotacji, Fundacja
„Równe Szanse” w Łodzi podjła si realizacji zadania
pn. „Prowadzenie działa informacyjno- konsultacyjno- terapeutycznych dla
osób i rodzin uwikłanych w działalno rónych sekt i grup
psychomanipulacyjnych. Punkt porad, telefon zaufania, konferencja
szkoleniowa”. Fundacja „Równe Szanse” od pocztku swojej działalnoci
zajmuje si problematyk sekt. Głównym jej celem jest szeroko rozumiana
pomoc dla osób bezporednio i porednio poszkodowanych przez grupy
Osoby, u których
destruktywne. Osoby zgłaszajce si do fundacji otrzymały pomoc stwierdzono problemy
psychologiczn i pedagogiczn oraz prawn, prowadzono take dyury wynikajce z
telefoniczne, ich głównym celem było wstpne poradnictwo, ale przede przynalenoci do grupy
wszystkim nakłonienie osób zgłaszajcych si do umówienia ze specjalist na
destruktywnej, osoby,
osobist wizyt w Fundacji. 25 padziernika została zorganizowana konferencja które podejrzewały, e
szkoleniowa pn. „Manipulacja w grupach destruktywnych”. Zaproszeni na osoba bliska przynaley
konferencj zostali głównie pedagodzy z Łodzi i województwa, a take do tego typu grupy,
uczniowie ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych. W konferencji
pedagodzy szkolni,
uczestniczyło 205 osób. Informacja i relacja z konferencji ukazała si w TVP 3, katecheci, psycholodzy,
Radio Łód, i Telewizji Toya. pracownicy socjalni,
policjanci. 86 7.000,00 zł
W ramach współpracy z organizacjami pozarzdowymi przekazano z budetu
województwa wsparcie finansowe na realizacje zadania pn. „Prowadzenie
działa informacyjno- konsultacyjno- terapeutycznych dla osób i rodzin
uwikłanych w działalno rónych sekt i grup psychomanipulacyjnych”. Dziki
udzielonemu wsparciu moliwe było zwikszenie iloci pełnionych dyurów.
Podczas dyurów odbywały si konsultacje specjalistów tj. psychologa,
specjalisty od psychomanipulacji religijnej, psychiatry oraz mediatora. W sumie
zrealizowano 102 godziny dyurów w punkcie PIK, 30 godzin konsultacji
specjalistycznych oraz 8 godzin wykładów dla przedstawicieli rónych grup
zawodowych. Poza tym opracowano i wydrukowano ulotki informujce
o zagroeniach jakie nios za sob grupy psychomanipulacyjne.
8.000,00 zł
119
9.1. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu podejmowano działania na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie? TAK
NIE
rodzinie? 120.078,96 zł
Programu?
Wysoko
rodków
finansowych
1. 6 godzinne szkolenia wykładowo-warsztatowe pn. „Przemoc domowa
w perspektywie prawnej i psychologicznej”
Policjanci patrolowi 120 7.622,06 zł
2. 30 godzinne szkolenia warsztatowe dla osób realizujcych zadania zwizane Pracownicy: pomocy
z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie, a w szczególnoci w zakresie społecznej, policji,
tworzenia i pracy zespołów interdyscyplinarnych. słuby zdrowia, sdów
i edukacji w rodzinie 160 71.468,16zł
3. Konferencja pn. „Stop przemocy - Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie - Przedstawiciele Policji,
Rola lokalnych koalicji”. Sdu, PCPR-ów,
Kuratorium Owiaty,
Okrgowej Izby
Pielgniarskiej, gmin,
organizacji
pozarzdowych, a take
przeszkolone zespoły
interdyscyplinarne. 160 12.440,74zł
120
4. Szkolenie dla pracowników socjalnych i kuratorów sdowych z terenu działania
6 powiatów województwa łódzkiego (łowickiego, rawskiego, skierniewickiego,
brzeziskiego, łczyckiego i kutnowskiego). Szkolenie nosiło tytuł: „Przemoc
domowa w aspekcie prawnym i psychologicznym”. pracownicy socjalni i
kuratorzy sdowi 70 1.200 zł
5. W ramach współpracy z organizacjami pozarzdowymi, organizowane były pracownicy pomocy
seminaria dla przedstawicieli samorzdów lokalnych, przedstawicieli rónych społecznej, policjanci,
grup zawodowych: z terenu 4 powiatów: (radomszczaskiego, piotrkowskiego, pedagodzy szkolni,
pajczaskiego i bełchatowskiego). Celem projektu było zaprezentowanie kuratorzy sdowi,
nowych rozwiza prawnych słucych ochronie praw osób doznajcych członkowie gminnych i
przemocy w rodzinie. Uczestnicy spotka sprawdzili posiadane predyspozycje miejskich komisji
psychofizyczne i zdobyli praktyczne umiejtnoci rozmowy i udzielania rozwizywania
pomocy ofiarom przemocy domowej. Uzyskali te wiedz o przepisach prawa problemów
i instytucjach prawnych zawartych w przepisach kodeksowych oraz ustawie alkoholowych,
o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie urzdnicy samorzdów
gminnych i
powiatowych. 130 27.348,00
6. W czerwcu br. Regionalne Centrum Polityki Społecznej zorganizowało narad
o charakterze szkoleniowym dla dyrektorów PCPR-ów, MOPS-ów
i MOPR-ów województwa łódzkiego, na której zaprezentowano: Program
ochrony ofiar przemocy w rodzinie, Modelowy Program korekcyjno –
edukacyjny dla osób stosujcych przemoc w rodzinie oraz omówiono zasady
współpracy w zakresie organizacji kolejnych szkole. Po spotkaniu, PCPR-y
zgłosiły do udziału w szkoleniach ponad 460 pracowników socjalnych, w tym
do udziału w szkoleniach z zakresu: pracy ze sprawc przemocy – 67 osób,
ofiar i sprawc przemocy – 279 osób, tworzenia zespołów interdyscyplinarnych
– 114 osób. Dyrektorzy PCPR-ów,
MOPS-ów, MOPR-ów 20 243,00 zł
121
Wysoko rodków
finansowych
wydatkowanych w
Lp. Nazwa i krótki opis zadania roku 2007.
1.
W 2007 r. zostały zawarte Porozumienia Ramowe pomidzy Województwem Łódzkim reprezentowanym przez
Zarzd a; Telewizj TOYA w Łodzi i TVP 3 Oddziałem w Łodzi. W ramach zawartych Porozumie, z budetu
samorzdu województwa - RCPS zostały sfinansowane produkcje i emisje 2 odcinków programu „Pokona
Przemoc” i 12 odcinków programu „Nie pozwól na to”. W programach poruszane były tm.in. tematy dotyczce:
przyczyn przemocy, informacji na temat jej wykrywalnoci, przejawów przemocy, form pomocy, zjawiska przemocy
i agresji w szkole oraz w zakładach poprawczych dla młodziey, realizacji programu „Szkoła bez Przemocy”
w jednej z łódzkich szkół. 57.685,12zł
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. Wydatkowane
Poniewa interwencja wobec problemu przemocy w rodzinie nie moe opiera si na działaniu jednej instytucji – aden rodki
pojedynczy specjalista ani instytucja nie jest w stanie zabezpieczy wszystkich podstawowych potrzeb rodziny okrelone
uwikłanej w przemoc – Regionalne Centrum Polityki Społecznej nawizało współprac z instytucjami, majcymi zostały w
lub mogcymi mie kontakt z ofiarami i sprawcami przemocy i podjło si budowy systemu pomocy dla rodzin pkt.9.3 ppkt.
z problemem przemocy w województwie łódzkim - tam gdzie taka potrzeba istnieje. Działania zwizane 2i3
122
z inspirowaniem i promowaniem nowych rozwiza w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie Regionalne
Centrum Polityki Społecznej rozpoczło od organizacji spotka z przedstawicielami instytucji, pod które podlegaj
jednostki majce lub mogce mie kontakt z ofiarami i sprawcami przemocy domowej.
Z danych za 2006 rok zebranych z ankiet (PARPA G1) ze 166 gmin województwa łódzkiego, z realizacji ustawy o
wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, wynika e na terenie województwa łódzkiego istnieje 30
interdyscyplinarnych zespołów ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Poniewa ich ilo jest niewystarczajca
w stosunku do zgłaszanych potrzeb, Regionalne Centrum Polityki Społecznej we współpracy instytucjami takimi jak:
PCPR-y, MOPS-y, Policja, Sd, Kuratorium Owiaty, Okrgowa Izba Pielgniarska - podjło si przeszkoli 160 osób
(pracowników socjalnych, policjantów dzielnicowych, kuratorów sdowych, pedagogów, pielgniarek medycyny
szkolnej) i utworzy 27 zespołów w województwie łódzkim: po jednym zespole w miecie bdcym stolic powiatu
i po dwa zespoły w miastach na prawach powiatu.
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. W ramach współpracy z organizacjami pozarzdowymi przekazano z budetu województwa dotacj dziki, której
udzielane były bezpłatne konsultacje i pomoc specjalistyczna osobom z problemem alkoholowym, ofiarom przemocy
oraz ich rodzinom. W prowadzonym punkcie Informacyjno – Konsultacyjnym dyurowali: prawnik prawa karnego,
psychoterapeuta, pracownik socjalny, lekarz medycyny sdowej, lekarz psychiatra. Celem udzielanej pomocy było:
podniesienie wiadomoci prawnej, stworzenie moliwoci wyjcia z trudnej sytuacji, edukacja medyczna,
podejmowanie interwencji oraz ochrony bitej kobiety i członków rodzin, zrozumienie wanoci podjcia leczenia
odwykowego. 11.997,50zł
123
2. W ramach współpracy z organizacjami pozarzdowymi samorzd województwa przekazał dotacj na tworzenie
i prowadzenie 2 Punktów Informacyjno-Konsultacyjnych w Radomsku i w Bełchatowie.
W kadym z utworzonych Punktów udzielane były porady prawne, psychologiczne, socjalne oraz konsultacje w zakresie
przeciwdziałania przemocy w rodzinie. W kadym z Punktów prowadzona te była grupa wsparcia. 23.661,10zł
Wysoko
rodków
1. Komenda Prowadzono współprac w ramach realizacji szkole policjantów patrolowych pn. „Przemoc Wydatkowane
Wojewódzka Policji domowa w perspektywie prawnej i psychologicznej” oraz szkole policjantów rodki
w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, a w szczególnoci tworzenia i pracy zespołów okrelone
interdyscyplinarnych. zostały w
pkt.9.3 ppkt.
1, 2 , 3 i 5
2. Sd Okrgowy w Prowadzono współprac w ramach realizacji szkole dla kuratorów sdowych w zakresie Wydatkowane
Łodzi, w Piotrkowie i przeciwdziałania przemocy w rodzinie, a w szczególnoci tworzenia i pracy zespołów rodki
w Sieradzu interdyscyplinarnych. okrelone
zostały w
pkt.9.3 ppkt.
2, 3, 4 i 5
3. Okrgowa Izba Prowadzono współprac w ramach realizacji szkole dla pielgniarek medycyny szkolnej Wydatkowane
Pielgniarek i w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie , a w szczególnoci tworzenia i pracy rodki
Połonych w Łodzi i zespołów interdyscyplinarnych okrelone
Sieradzu zostały w
pkt.9.3 ppkt.
2i3
124
4. Kuratorium Owiaty Prowadzono współprac w ramach realizacji szkole dla pedagogów szkolnych w zakresie Wydatkowane
w Łodzi oraz przeciwdziałania przemocy w rodzinie , a w szczególnoci tworzenia i pracy zespołów rodki
Delegatura w Sieradzu interdyscyplinarnych okrelone
zostały w
pkt.9.3 ppkt.
2,3 i5
5. Powiatowe Centrum Prowadzono współprac w ramach realizacji szkole dla pracowników socjalnych pn. „Przemoc Wydatkowane
Pomocy Rodzinie, domowa w perspektywie prawnej i psychologicznej” oraz szkole w zakresie przeciwdziałania rodki
Miejskie Orodki przemocy w rodzinie, a w szczególnoci tworzenia i pracy zespołów interdyscyplinarnych . okrelone
Pomocy Społecznej zostały w
pkt.9.3 ppkt.
2, 3, 4 i 5
6. Organizacje W ramach współpracy przekazano rodki finansowe w formie dotacji na prowadzenie punktów Wydatkowane
pozarzdowe informacyjno –konsultacyjnych. rodki zostały
okrelone w pkt
9.7., ppkt
1i2
7. Telewizja TVP 3 W ramach współpracy przekazano z budetu samorzdu województwa rodki finansowe Wydatkowane
Oddział w Łodzi, na realizacj dwóch programów: „Pokona przemoc” i „Nie pozwól na to”. rodki zostały
Telewizja TOYA okrelone
w pkt 9.5.,
ppkt 1
10. Czy w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu w 2007 roku samorzd województwa inicjował lub brał udział
w regionalnych (lub ogólnopolskich) kampaniach edukacyjno-informacyjnych dotyczcych rónych aspektów TAK
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
125
1. Regionalne Centrum Polityki Społecznej we współpracy z 14 powiatami oraz 2 miastami na prawach powiatów,
przyłczyło si do udziału w ogólnopolskiej kampanii pn. „Cia bez alkoholu”. W zorganizowanym w 28 sierpnia
2007r. w Urzdzie Marszałkowskim w Łodzi szkoleniu, którego celem było przekazanie wiedzy na temat negatywnego
wpływu alkoholu na płód udział wziło 50 osób z 14-stu powiatów: z PCPR-ów oraz z 2-óch miast na prawach,
z terenu województwa łódzkiego. Osoby te otrzymały pakiet materiałów promocyjnych tj. plakaty, broszury, ulotki
(zakupione przez RCPS w iloci: 20 000 egz. ulotki oraz 1 000 egz. broszury), a take wkładki do ulotek z adresami
Punktów Informacyjno- Konsultacyjnych oraz placówek udzielajcych informacji z zakresu problematyki FAS,
a w dn. 9 wrzenia br. - VI wiatowym Dnia FAS dyurowały w utworzonych na terenie poszczególnych powiatów
Punktach Informacyjno – Konsultacyjnych. Główne obchody VI wiatowego Dnia FAS w województwie łódzkim
odbyły si w Łodzi, w trzecim dniu trwania IV Jarmarku Wojewódzkiego. Na Duej Scenie u zbiegu ul. Piotrkowskiej/
Al. Piłsudskiego w godzinach 11.00-12.40 zorganizowana została przez RCPS impreza pod nazw „Zdrowie,
Macierzystwo, Przyszło- Cia bez alkoholu“, któr poprowadziła p. Magda Majewska- redaktor TVP3.
W programie poza rozmowami nt. FAS prowadzonymi przez przedstawicieli Sejmiku Województwa Łódzkiego, RCPS,
Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala im. M. Madurowicza nie zabrakło czci artystycznej w wykonaniu:
zespołu muzyczno- wokalnego „THE CASH“, Teatru Włóczykij, zespołu tanecznego „FAME“. Były konkursy
z nagrodami dla całych rodzin. Przez cały czas trwania imprezy Teatr Włóczykij (ongler, clowni, szczudlarze
rozdawali ulotki i cukierki, plastycy malowali dzieciom twarze). Nad głowami zgromadzonych unosił si zeppelin
z logo imprezy. Do kampanii włczyły si lokalne media: TVP3, TV TOYA oraz Radio Łód, Radio „Victoria” oraz
Radio „Ziemi Wieluskiej”.
45.971,45zł
2. W roku 2007 w ramach kampanii „Trzewo na drodze” realizowano projekt pn. „Kierowca na pitk”.
Główny realizator projektu: Caritas Diecezji Łowickiej we współpracy z Radiem Victoria oraz Radiem Ziemi
Wieluskiej.
Celem kampanii było kreowanie postaw nie prowadzenia pojazdów po spoyciu alkoholu, prowadzenia zdrowego stylu
ycia wolnego od alkoholu, propagowania postaw i działa uniemoliwiajcych osobom nietrzewym kierowanie
pojazdami, zachcanie osób planujcych spoycie alkoholu do skorzystania z alternatywnych rodków transportu,
a take informowanie młodych kierowców o konsekwencjach kierowania pojazdami pod wpływem alkoholu.
Najwaniejsz rol w kampanii informacyjnej odegrało emitowanie z du czstotliwoci spotów reklamowych,
audycji edukacyjnych, propagujcych właciwe postawy wród kierujcych pojazdami mechanicznymi. Realizacja
projektu zakładała produkcje dwóch spotów reklamowych. Pierwszy spot miał na celu promocj postaw abstynenckich
wród kierowców oraz zaproszenie do słuchania audycji radiowych emitowanych na antenie Radia VICTORIA oraz 30.000 zł
126
radia Ziemi Wieluskiej. Tre drugiego spotu skupiała si wyłcznie na kwestii trzewoci na drodze. 30 sekundowe
spoty reklamowe emitowane były po dwa razy dziennie kady, od poniedziałku do pitku. W poszczególnych
odcinkach znalazły si wypowiedzi ekspertów z zakresu profilaktyki uzalenie, psychologii, pomocy społecznej, prawa
karnego oraz bezpieczestwa w ruchu drogowym. Dla zwikszenia efektu informacyjnego, kampania została wsparta
dystrybucj ulotek promujcych trzewo wród kierowców oraz zachcajcych do słuchania audycji radiowych.
Kolejnym elementem kampanii było przygotowanie serwisu internetowego. Strona internetowa aktualizowana była
poprzez umieszczanie materiałów dwikowych i tekstowych zwizanych z realizacj projektu. W sumie wyemitowano
44 audycje i 480 spotów reklamowych na antenie dwóch rozgłoni radiowych oraz wydrukowano 6000 sztuk ulotek.
TAK
przemocy w rodzinie) lub monitorował postawy i zachowania społeczne wobec problemów alkoholowych
na terenie całego województwa lub w wybranych gminach?
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. W sierpniu 2007r. z budetu samorzdu województwa sfinansowano realizacj badania ankietowego prowadzonego
w okresie maj- czerwiec 2007r. pn.:„Przemoc rówienicza i agresja w szkole oraz w rodowisku lokalnym wród
gimnazjalistów województwa łódzkiego”, diagnozujcego rozmiary zjawiska przemocy i agresji w szkole, jego
rónorodne formy, wielko populacji szczególnego ryzyka oraz subiektywn ocen bezpieczestwa w szkole
i panujcego w niej „klimatu społecznego”, jako relacji pomidzy uczniami i nauczycielami oraz samymi uczniami.
Badaniem zostało objtych 2176 uczniów ze 100 klas szkół gimnazjalnych, w tym: 1081 uczniów klas pierwszych
gimnazjalnych i 1095 uczniów klas drugich gimnazjalnych.
30.780,60 zł
127
2. Na przełomie padziernika i listopada 2007r. na zlecenie Regionalnego Centrum Polityki Społecznej przy Urzdzie
Marszałkowskim w Łodzi, Pracownia Bada Społecznych z siedzib w Sopocie zrealizowała badanie ilociowe
w formie ankiety audytoryjnej pn. „Picie alkoholu i uywanie narkotyków przez młodzie szkoln na terenie
województwa łódzkiego”. Badaniem zostało objtych 3162 uczniów klas trzecich szkół gimnazjalnych oraz drugich
klas szkół ponadgimnazjalnych z terenu województwa łódzkiego. Podstawowym celem badania była diagnoza
rozpowszechnienia zjawiska uywania substancji psychoaktywnych przez młodzie.
39.040,00 zł
TAK
działa?
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
roku: w roku 2007.
TAK
NIE
128
1. Przekazano dotacj dla Bałuckiego Stowarzyszenia Abstynentów „Rodzina” w Łodzi na organizacj
imprezy promujcej twórczo osób uzalenionych od alkoholu. Dziki udzielonemu wsparciu ju po raz
pity odbył si Wojewódzki Festiwal Twórczoci Abstynenckiej „Nadziejo- Prowad”. Impreza ta odbyła
si 29.09.2007r. i uczestniczyło w niej około 250 osób, w tym członków klubów abstynenckich
z Koluszek, Tomaszowa Mazowieckiego, Poddbic, Sieradza, Łasku, Tuszyna, Piotrkowa
Trybunalskiego, Aleksandrowa Łódzkiego, Łowicza, Bełchatowa, Kutna, Łczycy, Pabianic,
Skierniewic, Moszczenicy oraz stowarzysze z terenu Łodzi. Podczas festiwalu odbyły si konkursy,
do których przystpiło 60 uczestników, osób uzalenionych od alkoholu, członków ich rodzin oraz
wspólnot AA, Al.-Anon i DDA. Festiwal odbył si w trzech kategoriach: poetyckiej, plastycznej,
muzycznej. 5.000,00 zł
2. W ramach współpracy z organizacjami pozarzdowymi przekazano z budetu województwa dotacj dla
Zwizku Stowarzysze Abstynenckich Województwa Łódzkiego na realizacj szkole dla kadry
stowarzysze abstynenckich z zakresu aktywizacji zawodowej grup szczególnego ryzyka. Szkolenia
organizowane były dla wszystkich członków zarzdów klubów w województwie łódzkim. Tematyka
szkole obejmowała nastpujce zagadnienia: „Aspekty prawne działa stowarzysze”, „Pierwszy
kontakt, pierwsza rozmow z osob uzalenion”, „Ksigowo w stowarzyszeniach”, „Planowanie
działa”, „Jak tworzy partnerstwa lokalne”. Ponadto w okresie trwania projektu działał Punkt
Informacyjno-Doradczy, którego celem było doradzanie, udzielanie konsultacji i wspieranie
organizacji pozarzdowych. Dodatkowo proces edukacyjny wspierał internetowy serwis informacyjny. 2 9.000,00zł
NIE
1
80.095,00 zł
NIE
129
....................zł
roku 2007 roku.
piwa. 66 1.546.500zł
alkoholu, z wyjtkiem piwa. 66 535.200zł
9 3.200 zł
15.4.Liczba decyzji na wyprzeda posiadanych zapasów hurtowych napojów alkoholowych
6 6.000 zł
2.090.900 zł
NIE
Jeli TAK:
130
Jeli NIE:
alkoholowych w 2007 roku. 1.771.384,90zł
realizacj zada w ramach wojewódzkiego programu przeciwdziałania narkomanii. 191.075,14 zł
w 2007 r. do Łódzkiego Urzdu Wojewódzkiego w Łodzi wpłynło:

• 228 uchwał w sprawie przyjcia gminnych programów profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych;
• 5 uchwał w sprawie liczby punktów sprzeday napojów alkoholowych na terenie gminy (miasta);
• 4 uchwały w sprawie zasad usytuowania tych punktów na terenie gminy (miasta);
• 5 uchwał w sprawie wprowadzania zakazów sprzeday, podawania, spoywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych;
• 11 innych uchwał zwizanych z przedmiotow tematyk.
W wyniku kontroli legalnoci ww. uchwał z obowizujcymi przepisami w 2007 roku Wojewoda Łódzki nie wydawał rozstrzygni
nadzorczych stwierdzajcych niewano tych uchwał.
W ramach działa na rzecz profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych Wojewoda Łódzki objł honorowy patronat nad
„Parafiad 2007” organizowan przez Stowarzyszenie Parafiada im. w. Józefa Kalasancjusza, które w zakresie swojej działalnoci organizuje
dla dzieci i młodziey „wakacje” bez uzalenie i przemocy, słuce w pierwszej kolejnoci promocji i poprawie zdrowia i kondycji fizycznej,
poprzez zapewnienie zaj sportowo-rekreacyjnych.
Ponadto Wojewoda Łódzki po dwukrotnym przeprowadzeniu konkursu ofert w zakresie programów i działa na rzecz wychodzenia z
bezdomnoci udzielił wsparcia finansowego nastpujcym podmiotom:
I. Stowarzyszeniu Promocji Zdrowia i Psychoterapii w Łodzi prowadzcemu Specjalistyczny Orodek Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie,
które otrzymało:
• 12.800 zł na warsztaty oraz sesje terapii indywidualnej dla kobiet i dzieci;
• 2.000 zł na porady prawne;
• 18.000 zł na wyposaenie, art. spoywcze, rodki czystoci, leki, rodki opatrunkowe i inne.
131
II. Towarzystwu Pomocy w. Brata Alberta w Łodzi na prowadzenie Schroniska dla Bezdomnych Kobiet i Dzieci, z których cz stanowi
ofiary przemocy domowej, które otrzymało 9 tys. zł na leki, rodki higieniczne, opatrunkowe, art. spoywcze i inne.
1.6. Województwo Małopolskie
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
Wydział Polityki Społecznej Małopolskiego Urzdu Wojewódzkiego w Krakowie uprzejmie informuje,
i w zakresie prowadzonego nadzoru nad działalnoci uchwałodawcz jednostek samorzdu terytorialnego dotyczcego uchwał
podejmowanych w 2007 roku w trybie ustawy z dnia 26 padziernika 1982 roku o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
156
(Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473, z pón. zm.), dane odnoszce si do liczby podjtych na terenie województwa małopolskiego uchwał oraz
liczby wydanych rozstrzygni nadzorczych przedstawiały si nastpujco:
Ilo uchwał w
Ilo rozstrzygni
Uchwały w sprawie skali
nadzorczych:
województwa:
1) Przyjcia Gminnego Programu Profilaktyki i 198 1
Rozwizywania Problemów Alkoholowych
2) Liczby punktów sprzeday napojów 31 1
alkoholowych na terenie gminy
3) Zasad usytuowania tych punktów na terenie 7 -
gminy
4) Wprowadzenie zakazów sprzeday, podawania,
spoywania oraz wnoszenia napojów - -
alkoholowych
5) Inne uchwały podjte na podstawie ustawy o
wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu 9 -
alkoholizmowi
Ogółem: 245 2
Ponadto uprzejmie informuje, i na rzecz przeciwdziałania alkoholizmowi i jego skutkom społecznym Małopolskie Centrum Zdrowia
Publicznego (jednostka organizacyjna podległa Wojewodzie Małopolskiemu, zgodnie z zawartym z ni porozumieniem w tym zakresie) podjła
nastpujce działania:
1) Przeprowadzono spotkania edukacyjne z dziemi i młodzie szkoln na temat: „Alkohol droga donikd” w Specjalistycznym Orodku
Szkolno – Wychowawczym w Tarnowie, które odbyły si w dniach 23 kwietnia i 14 maja 2007 roku i uczestniczyło w nich łcznie 43 uczniów.
Spotkania przeprowadzone zostały przez pracownika Działu Promocji Zdrowia Małopolskiego Centrum Zdrowia Publicznego.
2) Zorganizowano we współpracy z Pełnomocnikiem Zarzdu Województwa Małopolskiego ds. Profilaktyki i Przeciwdziałaniu Uzalenieniom
spotkania szkoleniowe dla pielgniarek medycyny szkolnej na temat: „Problem alkoholowy w rodowisku, podczas którego przeprowadzono
wykłady:
- „Alkohol i młodzie dane statystyczne”,
- „Ryzykowne picie”
- „Rodzina z problemem alkoholowym”,
157
- „Rola dzieci w rodzinie z problemem alkoholowym”
- „Sieci wsparcia”.
Powysze tematy zaprezentowane zostały przez pracownika Działu Promocji Zdrowia MCZP oraz wykładowc z Orodka Terapii Uzalenie od
Alkoholu i Współuzalenie w Gorlicach. Szkolenia odbyły si 21 czerwca i 5 lipca 2007 roku, w których łcznie uczestniczyły 124 osoby z 63
zakładów opieki zdrowotnej rejonu tarnowskiego i krakowskiego.
Łczna kwota wydatków poniesionych przez Małopolskie Centrum Zdrowia Publicznego na rzecz przeciwdziałania alkoholizmowi i jego
skutkom społecznym wyniosła 894,85 zł. Małopolskie Centrum Zdrowia Publicznego poniosło koszty zwizane
z wynajciem sali, wynagrodzeniem wykładowcy, kosztami wysyłki zaprosze oraz kosztami delegacji, ponadto poniesiono koszty
administracyjne zwizane z wydrukiem zaprosze, materiałów szkoleniowych, oraz połcze telefonicznych.
1.7. Województwo Mazowieckie
TAK
NIE
Liczba Wysoko
gmin rodków
którym finansowych
....................zł
młodziey
....................zł
158
....................zł
....................zł
w rodzinie
....................zł
....................zł
analizy
....................zł
kierowców) ....................zł
1.1.10. Inne, jakie
...................................................... ....................zł
....................zł
159
którym finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
alkoholowych? NIE
156 971,01 zł
konsultacyjnych
2. policjanci Poszerzenie wiedzy na temat działania rodków psychoaktywnych.
Zajcia przyczyniły si do zwikszenia wiedzy policjantów na teamt działania rodków
psychoaktywnych, interwencji wobec osoby naduywajcej alkoholu, a take wiczono
na nich umiejtnoci społeczne potrzebne w pracy. 65
160
3. pracownicy socjalni Profilaktyka uzalenie dla pracowników Orodków Pomocy Społecznej.
Zajcia polegały na przekazaniu wiedzy na temat mechanizmu rozwoju uzalenienia,
interwencji wobec osoby naduywajcej alkoholu. Uczestnicy te nabyli nowe
umiejtnoci społeczne, uczyli si te jak pracowa z rodzin , w której istnieje problem
alkoholowy. Poruszony został temat współuzalenienia. 40
5. pracownicy owiaty 1. Profilaktyka w szkołach (3 szkolenia)
Były to szkolenia dla szkół podległych nadzorowi delegatury Mazowieckiego
Kuratorium Owiaty w Ostrołce, Siedlcach, Radomiu oraz Płocku. Tematyka zaj
dwóch pierwszych spotka obejmowała podstawy profilaktyki uzalenie, współprac –
jako warunek rozwizywania problemów wychowawczych, szkolna interwencja
profilaktyczna oraz wartoci moralne i społeczne w wychowaniu. Podczas kolejnego
spotkania przedstawione zostały aktualne trendy uywania substancji psychoaktywnych
przez młodzie województwa mazowieckiego (na podstawie analizy wyników
ESPAD), moliwoci rozwizywania konfliktów w szkole oraz bardziej pogłbiona 146
wiedza na temat profilaktyki uzalenie w szkołach.
2. Rola kampanii społecznych w szkolnej profilaktyce – konferencja szkoleniowa

Szkolenia dla dyrektorów wydziałów i wizytatorów Kuratorium Owiaty w Warszawie
oraz delegatur nt. roli kampanii społecznych w szkolnej profilaktyce. Podczas spotkania
przedstawiono załoenia i cele Ogólnopolskiej Kampanii „Cia bez alkoholu”, która
jest organizowana przez Pastwow Agencj Rozwizywania Problemów
Alkoholowych oraz Wojewódzkiej Kampanii Społecznej „Porozumienie dla
Trzewoci”. Uzyskano zapewnienie aktywnego i skutecznego udziału placówek
owiatowych podległych Mazowieckiemu Kuratorowi Owiaty w przedsiwziciach
podejmowanych przez MCPS. 30
sprawiedliwoci
161
8. inne osoby, jakie? Program przygotowujcy przedstawicieli samorzdu terytorialnego do
przedstawiciele samorzdów inicjowania, planowania i koordynowania działa w zakresie profilaktyki
rónych szczebli - gminnych uzalenie i realizacji programów profilaktycznych, ze szczególnym
i powiatowych z terenu uwzgldnieniem aktualnych załoe polityki społecznej i nowoczesnego podejcia
województwa do profilaktyki uzalenie.
mazowieckiego. Uczestnicy zaj nabyli umiejtnoci konstruowania programu profilaktyki
i rozwizywania problemów alkoholowych oraz opracowania raportu diagnostycznego.
Zostali te przygotowani do stworzenia lokalnej strategii profilaktycznej. Efektem
programu było pogłbienie wiedzy przedstawicieli samorzdów rónych szczebli
na temat problemów zwizanych z uywaniem substancji psychoaktywnych. 121
9. inne osoby, jakie? Program edukacyjny o charakterze interdyscyplinarnym dla przedstawicieli
nauczyciele, pedagodzy, rónych grup zawodowych z zakresu przeciwdziałania alkoholizmowi.
psycholodzy, kuratorzy Głównym celem programu było poszerzenie wiedzy przedstawicieli rónych rodowisk
sdowi, pracownicy socjalni, zawodowych na temat problemów zwizanych z uzalenieniami od substancji
przedstawiciele policji psychoaktywnych. Na zajciach szczególny nacisk połoono na przekazanie aktualnych
i stray miejskiej z terenu załoe polityki społecznej i nowoczesnego podejcia do profilaktyki uzalenie.
województwa Podkrelono wag współpracy rónych rodowisk w celu skutecznoci działa na rzecz
mazowieckiego. przeciwdziałania alkoholizmowi na danym terenie.
102
10. inne osoby, jakie? Przeprowadzenie zaj warsztatowych oraz wykładowych dla studentów I roku
studenci AM w Warszawie Akademii Medycznej w Warszawie w ramach programu adaptacyjno-
profilaktycznego organizowanego przez Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej
we współpracy z Akademi Medyczn ( w ramach kampanii: ‘Porozumienie dla
trzewoci”) 600
11. inne osoby, jakie? Opieka nad swoim wewntrznym dzieckiem – seminarium szkoleniowe powicone
psychologów, DDA.
psychoterapeutów,
lekarzy, pracowników
socjalnych, ksiy, sióstr
zakonnych 50
162
TAK
NIE
alkoholowych?
156 804,70 zł
Liczba
Rola samorzdów lokalnych w profilaktyce uzalenie – seminarium.
Spotkanie dotyczyło omówienia zada nałoonych na samorzdy gminne i miejskie na mocy ustawy o wychowaniu
w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Uczestnicy zostali zapoznani z
projektami nowelizacji w/w ustaw, które przedstawili dyrektorzy Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów
Alkoholowych i Krajowego Biura Przeciwdziałania Narkomanii. Podczas seminarium zostały take zaprezentowano załoenia
kampanii społecznej „Porozumienie dla Trzewoci” prowadzonej przez MCPS. 100
Zadania Gminnych Komisji Rozwizywania Problemów Alkoholowych (7 szkole).
Tematyka zaj dotyczyła m.in. zjawiska uzalenienia, przemocy domowej, pomocy psychologicznej dzieciom z rodzin
alkoholowych, profilaktyki szkolnej i rodowiskowej. Pełne szkolenie realizowane wg. Ramowego Programu PARPA
obejmowało 44 godz. dydaktycznych. Prowadzone było przez specjalistów psychoterapii uzalenie, ekspertów PARPA.
Uczestnictwo w szkoleniach zapewniło odpowiedni poziom interdyscyplinarnego przygotowania członków GKRPA. 535
w tym na: 150 000,00 zł
59 155,00 zł
9 260,00 .zł
163
-
2 090,00 zł
1 650,00 zł
14 550,00 zł
44 345,00 zł
3.5.8. Diagnozy i konsultacje placówek lecznictwa odwykowego w województwie.
6 000,00 zł
województwie 7 950,00.zł
-
3.3. Inne wydatki na rzecz WOTUW (np. na program terapeutyczny) 5 000,00 zł
Wysoko
Liczba rodków
....................zł
....................zł
164
Wysoko
Liczba rodków
....................zł
....................zł
NIE
3
10 847,90 zł
NIE
.........................
.........................
....................zł
165
NIE
34 280,00 zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. Program edukacyjno- profilaktyczny dla dzieci i młodziey pochodzcych
z terenów wiejskich Mazowsza, stwarzajcy szans prawidłowego rozwoju
fizycznego, emocjonalnego, intelektualnego i moralnego, realizowany uczniowie pochodzcy
w rodowisku szkolnym. z terenów wiejskich
Program miał na celu edukacj dzieci i młodziey na temat szkodliwego działania rodków psychoaktywnych na organizm
człowieka, jak te nauk umiejtnoci psychologicznych i społecznych oraz wzmocnienie aktywnoci rodowiska szkół podstawowych
rówieniczego w szkole. Cz zaj powicona była zmianie przekona normatywnych wobec zagroe zwizanych z
uzalenieniami. Na zajciach młodzi ludzie nauczyli si konstruktywnego radzenia sobie w trudnych sytuacjach, nabyli
i ponadgimnazjalnych
umiejtno okrelania celów yciowych, wzmocnili poczucie własnej wartoci, pogłbili wiedz na temat mechanizmów i (Stary Komorów,
skutków uzalenie.
Małkinia Górna). 242 14 880,00 zł
2. Program zaj profilaktycznych dla młodziey, ukierunkowany na zmian
postaw i zachowa w rodowisku rówieniczym, ze szczególnym
uwzgldnieniem budowania wolontariatu młodzieowego i aktywizacji
liderów młodzieowych.
Program miał na celu nauk umiejtnoci społecznych i psychologicznych oraz podniesienie wiedzy na temat uzalenie i
zdrowego stylu ycia. Wszyscy uczestnicy nabyli konkretne umiejtnoci interwencji wobec osoby pijcej nadmiernie.
Zdecydowanym efektem programu była zmiana postaw i schematów postpowania młodych ludzi, nauczenie ich nowych
młodzie szkół
umiejtnoci społecznych, wykształcenie odpowiednich wzorców zdrowego stylu ycia – bez uzalenie, jak te gimnazjalnych
przygotowanie ich do aktywnego uczestnictwa w yciu – bycia liderem młodzieowym lub/i wolontariuszem.
i ponadgimnazjalnych. 150 19 400,00 zł
profilaktycznych?
NIE
65 388,27 zł
166
Wysoko
rodków
finansowych
1. Program edukacyjno-profilaktyczny dla dzieci i młodziey, stwarzajcy szans
prawidłowego rozwoju fizycznego, emocjonalnego, intelektualnego i moralnego,
realizowany w rodowisku pozaszkolnym na terenach wiejskich Mazowsza.
Głównym celem programu było stworzenie odpowiednich warunków dla dzieci
i młodziey potrzebnych do prawidłowego ich rozwoju. Program miał równie na celu dostarczenie rzetelnej wiedzy na
temat mechanizmów uzalenienia oraz nauk najwaniejszych umiejtnoci psychologicznych i społecznych poprzez
wielokrotne ich trenowanie. Składał si ze spotka integracyjnych, wykładów, warsztatów psychoprofilaktycznych i
teatralnych. Na wykładach dzieci
i młodzie otrzymali informacje o szkodliwoci działania rodków psychoaktywnych, mechanizmu uzalenienia, jak
równie miejsc gdzie mona uzyska pomoc. Warsztaty psychoprofilaktyczne dotyczyły: wyraania własnego zdania, praw
osobistych, przyjmowania i wyraania krytyki oraz umiejtnoci odmawiania i proszenia. Pogłbiły u uczestników
dzieci i młodzie pochodzca z
umiejtnoci społeczne
trenów wiejskich okolic
i psychologiczne. Ciekawym elementem programu były warsztaty teatralne, które stanowiły doskonał okazj dla młodych
ludzi do rozwoju ich własnych zainteresowa, jak te pogłbiania relacji midzyludzkich. Brwinowa
(ółwin i Otrbusy oraz przyległe
tereny wiejskie).
100 20 576,50 zł
2. Program alternatyw – promujcy zdrowy i aktywny styl ycia, adresowany
do młodych ludzi.
Program miał na celu promocj zdrowego i aktywnego stylu ycia wród młodych
ludzi. Pokazał jak twórczo i ciekawie mona spdzi czas wolny. Młodzi ludzie
wzili udział w rozmaitych zajciach pobudzajcych ich zainteresowania oraz
wiczcych umiejtnoci społeczne i psychologiczne tj. aktywne słuchanie,
asertywno, radzenie sobie ze stresem, presj grupy, obrona własnych praw.
Rozwijano te zasoby indywidualne: pozytywne mylenie, poczucie własnej dzieci i młodzie
skutecznoci, wiar we własne moliwoci. Program pobudził aktywno szkół gimnazjalnych
i zainteresowania dzieci i młodziey oraz przyczynił si do doskonalenia ich i ponadgimnazjalnych
umiejtnoci społecznych, które stanowi czynnik chronicy przed uzalenieniami. z powiatów:
Uczestnicy zaj nabyli wiar we własne moliwoci, wzmocnili swoje poczucie grodziskiego,
wartoci, nauczyli si sztuki odmawiania, dowiadczyli jak warto ma piaseczyskiego,
prowadzenie zdrowego stylu ycia – bez zachowa ryzykownych. yrardowskiego. 203 26 795,97 zł
167
3. Program ukierunkowany na tworzenie jednorodnego rodowiska
wychowawczego przeciwdziałajcego uzalenieniom wród dzieci i młodziey.
Program miał na celu stworzenie jednorodnego rodowiska wychowawczego na
terenie lokalnym, przeciwdziałajcego uzalenieniom wród młodych ludzi –
poprzez aktywizacj rodowiska szkolnego i rodzinnego w aspekcie
wychowawczo- profilaktycznym. Załoeniem zaj była nauka umiejtnoci nauczyciele,
społecznych i wychowawczych oraz zintegrowanie (poprawa komunikacji) osób psycholodzy,
dorosłych odpowiedzialnych za wychowanie i nauk młodych ludzi pedagodzy szkolni,
na danym terenie. rodzice 60 18 015,80 zł
uzalenieniem?
NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
168
NIE
58 544,13 zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. Program pozalekcyjnych zaj sportowo-rekreacyjnych dla dzieci i młodziey
w powiatach: siedleckim grodzkim i siedleckim ziemskim.
Celem programu było promowanie zdrowego i konstruktywnego stylu ycia wród dzieci
i młodziey jako alternatywy wobec zachowa ryzykownych. Program głównie obejmował zajcia sportowe i rekreacyjne oraz dodatkowo warsztaty z zakresu
profilaktyki uzalenie, na których przekazano wiedz na temat zagroe zwizanych z naduywaniem substancji psychoaktywnych, mechanizmów
uzalenienia. Zajcia sportowo-rekreacyjne były rónorodne (piłka nona i siatkowa, aerobik, cykliczne spotkania treningowe) i stały si dla młodych ludzi
doskonał okazj do aktywnego i ciekawego spdzania czasu wolnego. Uczestnicy wzmocnili swoj sprawno fizyczn i psychiczn. Poprzez udział we
wspólnych zajciach i sukcesy sportowe, podniesiono samoocen kadego uczestnika.
200 13 720,00 zł
w powiatach: przysuskim i białobrzeskim. grójeckim i yrardowskim
Głównym celem programu było zapewnienie dzieciom i młodziey alternatywnej moliwoci spdzania czasu wolnego poprzez udział w zajciach sportowo-
rekreacyjnych oraz nabycie wiedzy z zakresu profilaktyki uzalenie. Młodzi ludzie mieli okazj sprawdzi nie tylko swoje umiejtnoci
w poszczególnych dziedzinach sportu (rzut piłk do kosza, sztafeta, ringo, krgle, strzały na bramk, bieg
z przeszkodami), ale równie i swoje wiadomoci dotyczce wybranych dyscyplin (quizy tematyczne). Wzili te udział w wykładzie na temat szkodliwoci
działania alkoholu na organizm człowieka, mechanizmu uzalenienia oraz w warsztatach majcych na celu zwikszenie umiejtnoci zachowa
konstruktywnych. wiczono asertywno, umiejtnoci przyjmowania i wyraania krytyki, sztuki odmawiania. Młodzi ludzie wzili te udział w spotkaniach
dyskusyjnych prowadzonych w oparciu o materiały filmowe, pokazujce mechanizm działania uzalenienia oraz moliwe skutki naduywania alkoholu.
Efektem programów było pobudzenie kreatywnoci dzieci i młodziey, nauczenie ich jak pozytywnie spdza czas wolny (wyrobienie konstruktywnych
nawyków zachowania). Zajcia przyczyniły si równie do zwikszenia umiejtnoci społecznych oraz poszerzyły wiedz na temat zagroe zwizanych z
uzalenieniami.
400 29 324,13 zł
169
w powiatach: ciechanowskim, pułtuskim, wyszkowskim, płoskim.
Nadrzdnym celem programu była profilaktyka uzalenie prowadzona poprzez wzmocnienie wybranych
czynników chronicych przed zachowaniami destrukcyjnymi. Profilaktyka odbywała si poprzez
zagospodarowanie czasu wolnego od nauki, podczas którego dzieci i młodzie odkrywała i rozwijała
swoje zainteresowania, miała szans wzmocni swój rozwój fizyczny i psychiczny. Młodzi ludzie wzili
udziału w atrakcyjnych zajciach sportowych i rekreacyjnych, co stanowiło okazj nie tylko do relaksu i
odpoczynku, ale take integracji z innymi rówienikami oraz kształtowania pozytywnych, otwartych
postaw społecznych. Miało to szczególne znaczenie w przypadku dzieci i młodziey wywodzcych si z
rodzin niewydolnych wychowawczo, z problemem alkoholowym, w których wizi relacji dziecko- rodzic
s silnie zaburzone. Uprawiajc róne dyscypliny sportowe (kolarstwo, lekkoatletyka podnoszenie
ciarów, piłka nona, siatkowa, rczna, koszykowa,), jak te biorc udział w rónych zawodach
sportowych, młodzi ludzie mieli szans oderwa si od swoich codziennych problemów, które dosy
czsto s przyczyn zachowa ryzykownych 224 15 500,00 zł
NIE
14 929,85 zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. Wsparcie finansowe festynu sportowo-rodzinnego w Błoniu –koncert w ramach ,,Porozumienia dla
trzewoci”. 500 4 000,00 zł
2. Wsparcie finansowe festynu sportowo-rodzinnego w Jelonkach podczas VI Gminnych Dni Trzewoci
w ramach ,,Porozumienia dla trzewoci”. 900 10 000,00 zł
3. XI-Gminny Maraton Trzewoci” w Gozdowie w ramach ,,Porozumienia dla trzewoci”- zakup 929,85 zł
pucharów. 90 (puchary)
170
....................zł
....................zł
NIE
20 765,00 zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. Seminarium –kurs :”Kultura kontra patologia „(150 godz.)
Kultura jest czynnikiem wzorcotwórczym i najsilniej integrujcym rodowiska młodzieowe. Osoby, które
uczestniczyły w kursie maj sta si animatorami działa społeczno – kulturalnych adresowanych do
dzieci i młodziey ze rodowisk zaniedbanych. Działania te bd z kolei form profilaktyki
i wyrównywania deficytów społecznych i kulturowych grup młodych ludzi ze rodowisk zagroonych
patologi. Maj słuy budowaniu lokalnych koalicji na rzecz promocji kultury i twórczoci, jako
alternatywnego dla młodziey stylu ycia. Program kursu przewidywał równie warsztat dotyczcy
umiejtnoci pozyskiwania rodków pozabudetowych, w tym z funduszy UE. 25 10 765,00 zł
2. „ W trosce o rodzin” (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyskiego) - sympozjum naukowe powicone
rodzinie. Celem spotkania było przedstawienie, aktualnych kierunków w procesie wychowania dzieci, jak i
zagroe, wobec których staje współczesna rodzina. W porzdku sympozjum podjto problem
odpowiedzialnej polityki rodzinnej i role podmiotów uczestniczcych w jej realizacji. Została wydana
ksika z wystpieniami prelegentów, która była dostpna dla uczestników sympozjum. 400 10 000,00 zł
....................zł
171
NIE
................................................................ ............................................................................ .................................................................................zł
wychowawczym?
NIE
1. Działania na rzecz wietlic socjoterapeutycznych funkcjonujcych na Mazowszu.
Programy edukacyjno - profilaktyczne realizowane w wietlicach socjoterapeutycznych dla dzieci
i młodziey pochodzcych z terenów wiejskich regionu ostrołckiego, radomskiego,
okołowarszawskiego. Łcznie 6 programów, których adresatami było:1 585 dzieci i młodziey.
Realizacja programów miała na celu przede wszystkim organizacj czasu wolnego dla młodych ludzi, pobudzenie ich dodatkowych zainteresowa,
umiejtnoci. Prowadzono rónorodne zajcia, które rozwijały osobowo dzieci i młodziey. Trenowano umiejtnoci społeczne, zrealizowano równie
liczne, atrakcyjne zajcia, m.in. takie jak: warsztaty teatralne, muzyczne ,plastyczne, taneczne.
254 355,27 zł
172
Tworzenie i wspieranie wietlic socjoterapeutycznych (dotacja)
Wsparto 4 organizacje pozarzdowe, które prowadz wietlice socjoterapeutyczne w województwie mazowieckim. Zadaniami objto 292 osoby: dzieci i
młodzie ze wietlic socjoterapeutycznych Mazowsza.
Głównym celem prowadzonych działa była poprawa funkcjonowania psychospołecznego dzieci

z rodzin niewydolnych wychowawczo. Przede wszystkim starano si zapewni im poczucie
bezpieczestwa i pomoc w trudnych sytuacjach. Uczono prawidłowej komunikacji oraz rozumienia
uczu swoich i innych. Zrealizowano szerok pomoc z zakresu socjoterpaii, pomoc w nauce oraz
atrakcyjne zagospodarowanie czasu wolnego (zajcia plastyczne, muzyczne, sportowe). Ponadto
zajcia pomogły uczestnikom w odreagowaniu napi emocjonalnych, zmian zachowa poprzez
rozwój zainteresowa, moliwo zaprezentowania swoich umiejtnoci, a take pokonanie trudnoci
szkolnych i deficytów rozwojowych. 136 440,00 zł
3.
..................................zł
8.9. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj innych programów pomocy dla dzieci z rodzin TAK
z problemem alkoholowym?
NIE
2 858 707,00 zł
Wysoko
rodków
finansowych
173
1. Działania na rzecz wypoczynku letniego dla dzieci i młodziey pochodzcych z rodzin niewydolnych
wychowawczo.
Wakacyjne programy rozwoju osobistego dla młodziey szkół ponadgimnazjalnych pochodzcych z

rodzin niewydolnych wychowawczo z terenów wiejskich z regionów: ciechanowsko-płockiego,
ostrołckiego, siedleckiego, radomskiego. okołowarszawskiego, ciechanowsko-płockiego.
Wakacyjne programy rozwoju osobistego( łcznie: 7 programów) dla młodziey ze szkół

ponadgimnazjalnych pochodzcych z rodzin niewydolnych wychowawczo były dla młodziey
ciekaw form spdzenia wakacyjnego czasu wolnego. W trakcie turnusów prowadzono zajcia
psychoprofilaktyczne grupowe i indywidualne. Dotyczyły one przede wszystkim: integracji w grupie,
kształtowania systemu wartoci oraz postaw prospołecznych, eliminacji lub zapobiegania
niepodanym zachowaniom destrukcyjnym, radzenia sobie ze stresem, zasad komunikacji, higieny
i bezpieczestwa. Prowadzono równie muzykoterapi, która pozwoliła na relaks i „odreagowanie
złych emocji” młodziey majcej rónorodne problemy emocjonalne. 378 246 543,00 zł
2. Program Profilaktyczno – Terapeutyczny dla dzieci i młodziey z rodzin niewydolnych
wychowawczo dotknitych skutkami alkoholizmu realizowany w trakcie roku szkolnego
Zadanie pod nazw:
Propagowanie zdrowego stylu ycia wród dzieci i młodziey z rodzin niewydolnych wychowawczo
dotknitych skutkami alkoholizmu organizowane w trakcie roku szkolnego jako forma profilaktyki
i promocji zdrowia. 24 767 350 000,00 zł
3. Program Profilaktyczno - Terapeutyczny dla dzieci i młodziey z rodzin niewydolnych
wychowawczo dotknitych skutkami alkoholizmu realizowany w trakcie wakacji.
Na wakacje po umiech 1 287 630 000,00 zł
4. Program Profilaktyczno – Terapeutyczny dla dzieci i młodziey z rodzin niewydolnych
wychowawczo dotknitych skutkami alkoholizmu realizowany w trakcie wakacji.
POGODNE LATO 2007 1 500 1 100 000,00 zł
174
5. Program pomocy dziecku i rodzinie niewydolnej wychowawczo realizowało 14 organizacji
pozarzdowych.
Celem programu było: wyrównywanie deficytów rozwojowych członków rodziny, zapewnienie opieki
i zorganizowanie czasu wolnego dzieciom, udzielenie wsparcia psychologicznego i pedagogicznego,
zakup wyprawek szkolnych, prowadzenie zaj profilaktycznych i socjalizacyjnych, prowadzenie zaj
w wietlicach socjoterapeutycznych i rodowiskowych, udzielenie pomocy dzieciom i młodziey poprzez
bezporednie spotkania w miejscach najczciej przez nich odwiedzanych, pomoc
w rozwizywaniu problemów, wyrównanie szans w zakresie kompetencji społecznych i obywatelskich,
dostarczenie rodzicom umiejtnoci wychowawczych niezbdnych do wspierania rozwoju oraz
ułatwiajcych porozumienie, wsparcie dzieci i rodzin z problemem alkoholowym w sytuacji konfliktu,
rozwijanie zainteresowa.
Aby zrealizowa powysze cele prowadzone były zajcia wietlicowe, realizacja programów
profilaktycznych i wychowawczych, warsztaty rozwoju umiejtnoci yciowych, streetworking, zajcia
profilaktyczne i reedukacyjne, zagospodarowanie czasu wolnego, zakup artykułów przemysłowych
i spoywczych dla rodzin, mediacje rodzinne, warsztaty komunikacji i rozwizywania konfliktów,
działalno opiekuczo-wychowawcza, indywidualna pomoc psychologiczno-pedagogiczna, poradnictwo 1 839 349 744,00 zł
175
6. Programy wspierajce samorzdy lokalne w działaniach na rzecz ograniczania zjawiska ubóstwa
osób
i rodzin z powodu alkoholizmu. Programy realizowało 7 organizacji pozarzdowych.
Celem programów było: ograniczenie ubóstwa wród podopiecznych wietlic poprzez pomoc rzeczow;
zaspokojenie niezbdnych potrzeb rodzin; odbudowa zniszczonych wizi i norm społecznie
sankcjonowanych; organizacja zaj wietlicowych i edukacyjnych; stworzenie osobom dorosłym
warunków, w których bd mogły uzyska wiksz wiadomo społeczn (jakie maj prawa, przywileje
i obowizki jako obywatele, gdzie mog uzyska pomoc, a co s sami w stanie zdziała); pomoc rzeczowa
w postaci paczek; poradnictwo rodzinne; nabycie wiedzy z zakresu umiejtnoci społecznych; wzrost
bezpieczestwa dzieci i młodziey w miejscach ich przebywania; wyrównywanie szans rozwojowych
dzieci.
W ramach realizacji programów zakupiono podrczniki, artykuły szkolne, odzie i obuwie dla
podopiecznych wietlicy; zakupiono artykuły higieny osobistej i rodki czystoci oraz pociel, koce i
rczniki dla rodzin; przeprowadzono zajcia z: psychologiem, pedagogiem, specjalist ds. resocjalizacji;
odbyły si zajcia kulturalno-owiatowe (wyjcia do kina, teatru, zoo); prowadzono punkt poradnictwa
specjalistycznego (psycholog, prawnik, seksuolog, pracownik socjalny, terapeuta); odbyły si grupy
wsparcia i warsztaty rozwoju osobistego; przekazano paczki rodzinom; prowadzono punkt poradnictwa
specjalistycznego; zajcia edukacyjno-profilaktyczne i rekreacyjno-sportowe.
847 182 420,00 zł
8.10. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj szkole i konferencji z zakresu pomocy dzieciom TAK
z rodzin z problemem alkoholowym dla profesjonalistów w tym pracowników wietlic?
NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
176
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
L.p. Opis działa uczestników w roku 2007.
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
177
8.12. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj innych działa dotyczcych pomocy dzieciom TAK
z rodzin z problemem alkoholowym (w tym z zakresu problematyki FAS)?
NIE
10 700,00 zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. Program edukacyjny dla słub medycznych dotyczcy negatywnego
wpływu działania rodków psychoaktywnych na zdrowie kobiet w ciy.
Program miał na celu podniesienie wiedzy słub medycznych w zakresie problematyki alkoholowej, ze szczególnym
uwzgldnieniem szkodliwoci uywania alkoholu przez kobiety w ciy. Uczestnicy zaj zapoznali si z objawami
alkoholowego zespołu płodowego(FAS - Fetal Alkohol Syndrome) oraz doskonalili umiejtnoci rozmowy z pacjentk
o zagroeniach zwizanych z uywaniem alkoholu w okresie ciy. Zapoznali si równie ze standardami postpowania
i leczenia w przypadku dzieci z FAS. Personel medyczny miał równie okazj do zapoznania si z załoeniami aktywnej,
nowoczesnej promocji zdrowego stylu ycia. Wszyscy uczestnicy otrzymali pakiet materiałów edukacyjnych. Dziki
przekazanej wiedzy uczestnikom zaj, którzy bezporednio maj kontakt z kobietami
w ciy mona zakłada, e zmniejszy si liczba przypadków spoywania alkoholu przez kobiety w ciy, gdy czciej
ni dotychczas bdzie prowadzona edukacja w tym zakresie. Program przyczynił si do pogłbienia kompetencji pielgniarki i lekarze
merytorycznych w zakresie problematyki FAS (aspektu społecznego z województwa 10 700,00 zł
i medycznego) personelu medycznego z terenu Mazowsza.
mazowieckiego 145 (jak w :8.12.1.)
2.
....................zł
3.
....................zł
NIE
49 054,28 zł
Wysoko
Liczba rodków
Lp. Nazwa i opis programu Odbiorcy uczestników finansowych
178
wydatkowanych
w roku 2007.
1. Program edukacyjno- profilaktyczny dla studentów z zakresu przeciwdziałania
alkoholizmowi.
Program miał na celu nauk oraz trenowanie umiejtnoci społecznych
studentów, w tym: asertywnego odmawiania (radzenia sobie z presj grupy),
radzenia sobie w sytuacjach silnego stresu, konstruktywnego rozwizywania
konfliktów, wyraania potrzeb, budowania pozytywnej grupy. Uczestnikom studenci z uczelni
zaj dostarczono rzeteln wiedz na temat zagroe zwizanych z uywaniem i województwa
naduywaniem substancji psychoaktywnych, nauczono jak prowadzi mazowieckiego,
interwencj wobec osoby naduywajcej alkoholu, wyposaono ich w materiały z wyłczeniem
szkoleniowe poszerzajce wiedz z zakresu profilaktyki uzalenie Warszawa 100 13 610,00 zł
2. Program edukacyjny na temat zdrowotnych i społecznych skutków
działania alkoholu.
Program miał na celu pogłbienie umiejtnoci społecznych i psychologicznych
osób dorosłych (w tym te tych, którzy s bliskimi osób naduywajcych
alkoholu), jak te zwikszenie ich wiedzy na temat mechanizmów uzalenie, osoby dorosłe
współuzalenienia, problemów DDA. Uczestnicy zaj nauczyli si jak pochodzce z powiatów:
przeprowadza krótk interwencj wobec osoby naduywajcej alkoholu, ostrowskiego,
a take zostali zmotywowani do reagowania na sytuacj bycia wiadkiem przasnyskiego,
prowadzenia samochodu przez osob nietrzew. Meli te moliwo makowskiego,
otrzymania porad indywidualnych. wyszkowskiego 170 22 710,31 zł
179
3. Program edukacyjny dla kandydatów na kierowców z zakresu skutków
prowadzenia pojazdów pod wpływem alkoholu i innych rodków
psychoaktywnych.
Program miał na celu zwikszenie wiedzy na temat szkodliwego działania
substancji psychoaktywnych, mechanizmów uzalenienia, wpływu alkoholu na
funkcjonowanie organizmu kierowcy. Nadrzdnym celem programu było
zmniejszenie liczby wypadków prowadzenia pojazdów przez nietrzewych
kierowców na Mazowszu. Uczestnicy zaj zapoznali si z zapisami prawnymi
odnoszcymi si do kwestii kierowania pojazdu pod wpływem alkoholu, nauczyli
si przelicza wypity alkohol na zawarto alkoholu we krwi. Nabyli
umiejtnoci asertywnego odmawiania w sytuacjach nacisku grupy wobec
niepijcego kierowcy, a take nauczyli si autodiagnozy własnego picia. kandydaci
Uczestnicy programu zwikszyli swoj odpowiedzialno za bezpieczestwo na kierowców z terenu
swoje i innych osób na drodze. Mazowsza. 225 12 733,97 zł
NIE
9.2. Jakie rodki, w ramach Wojewódzkiego Programu zostały w 2007r. przeznaczone na przeciwdziałanie przemocy
w rodzinie? 162 905,53 zł
Programu?
Wysoko
rodków
finansowych
180
1. Program przeciwdziałajcy agresji rówieniczej adresowany do osób z
terenu Mazowsza.
Uczestnicy wzili udział w wykładach, dyskusjach oraz licznych warsztatach,
prowadzonych aktywnymi metodami, pozwalajcymi przewiczy konkretne
sytuacje. Nauczyciele podnieli swoj wiedz na temat zjawiska przemocy i
agresji wród uczniów, rozpoznawa sygnały i reagowa na zagroenia, wiczyli
swoje umiejtnoci bycia dobrym obserwatorem, słuchaczem i rozmówc
w kontaktach z innym ludmi, szczególnie swoimi uczniami. W efekcie utworzona
została „nauczycielska grupa wsparcia”. Grupa uczniów biorcych udział w
zajciach wiczyła swoje umiejtnoci konstruktywnego radzenia sobie z
emocjami, szczególnie ze swoj, ale take cudz złoci. Uczyli si take
konstruktywnego zmierzenia si ze swoimi problemami, lepszego
funkcjonowania w grupie rówieniczej a take w kontaktach z rodzicami
i nauczycielami. Jednoczenie po zakoczeniu programu, jego młodzi uczestnicy
stali si w swoim rodowisku propagatorami zdrowego stylu ycia, wolnego od
alkoholu, innych uywek a take agresji.
nauczyciele i uczniowie 240 17 000,00 zł
2. Program przeciwdziałajcy agresji rówieniczej adresowany do osób
z powiatów: grodziskiego i yrardowskiego.
Program szkoleniowy, który polegał przede wszystkim na planowanych
działaniach na terenie wybranych szkół. Celem programu była nauka
umiejtnoci społecznych - gównie konstruktywnego radzenia sobie
z problemami.
nauczyciele i uczniowie 212 11 271,00 zł
181
3. Programy zaj interdyscyplinarnych z zakresu przeciwdziałania przemocy policjanci, pracownicy
w rodzinie i realizacji procedury „Niebieskie Karty” dla osób zajmujcych socjalni, członkowie
si zawodowo pomoc ofiarom i sprawcom przemocy. gminnych komisji
Były to dwa programy szkoleniowe, których głównym celem było zintegrowanie rozwizywania
działa rónych instytucji i organizacji oraz osób realizujcych w rodowisku problemów
lokalnym zadania z zakresu przemocy w rodzinie oraz poprawa efektywnoci alkoholowych,
interwencji podejmowanych z wykorzystaniem procedury „Niebieskie Karty”. pracownicy
Zamierzeniem programów było równie rozpoczcie budowania systemu powiatowych centrów
wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie na danym obszarze. pomocy rodzinie,
pedagodzy, pochodzcy
z terenu powiatów:
pruszkowskiego,
grójeckiego oraz
wyszkowskiego.
grodziskiego,
sochaczewskiego 203 20 614,53 zł
182
4. Programy szkoleniowe - zaj interdyscyplinarnych, przygotowujce
do realizacji działa z zakresu ochrony dzieci przed wykorzystywaniem
seksualnymi profesjonalizacji metod pracy z dzieckiem, które jest ofiar
Programy szkoleniowe miały na celu przygotowanie do profesjonalnych działa
przedstawicieli rónych instytucji i organizacji działajcych na rzecz ochrony
dzieci przed wykorzystywaniem seksualnym i rozwizywania problemów
zwizanych z tym zjawiskiem. Uczestnicy szkole nabyli umiejtnoci
realizowania lokalnych programów powiconych ochronie dzieci przed
wykorzystywaniem seksualnym, z uwzgldnieniem obowizujcych standardów nauczyciele,
ich jakoci oraz zapoznali si z procesem diagnozowania przypadków wychowawcy,
wykorzystania seksualnego dzieci (z naciskiem na błdy jakie mog wystpi na pedagodzy, psycholodzy,
etapie diagnozowania dziecka). Doskonalili róne umiejtnoci mogce kuratorzy sdowi,
zapobiec zjawisku wystpowania tego rodzaju przemocy wobec dzieci, jak te pracownicy socjalni,
poznali, jak skutecznie działa, gdy takie zjawisko wystpi. Zdobyli pielgniarki, prawnicy-
umiejtnoci do profesjonalnej pomocy dziecku wykorzystywanemu seksualnie, wolontariusze z terenu
jak te i jego rodzinie. Poznali profesjonalne metody pracy w zakresie powiatów: mławskiego,
przesłucha dziecka (ofiary przemocy) – prezentowano modelowy pokój pruszkowskiego,
przesłucha. Pogłbili swoje zdolnoci interpersonalne, wypracowali zasady sierpeckiego,
komplementarnej współpracy osób odpowiedzialnych za zapobieganie makowskiego
przemocy. i przasnyskiego. 233 51 540,00 zł
5. Praca z ofiar i sprawc przemocy- dwa szkolenia. pracownicy pomocy
społecznej, policji,
kuratorzy sdowi,
pedagodzy 237 32 350,00 zł
183
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
184
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. Program zaj psychoterapeutycznych dla osób dotknitych przemoc w rodzinie dla osób z powiatów:
siedleckiego
i łosickiego.
Program miał charakter lokalny, a jego głównym celem było udzielenie ofiarom przemocy domowej (120 osób)
stosownej pomocy w formie nawizania kontaktu, rozpoczcia procesu terapeutycznego oraz zapobieganie dalszemu
rozwojowi zjawiska przemocy domowej. 8 000,00 zł
2. Program zaj psychoterapeutycznych dla osób dotknitych przemoc w rodzinie dla osób pochodzcych z
województwa mazowieckiego.
Program zrealizowano w specjalistycznym orodku dla ofiar przemocy w rodzinie. Miał on głównie charakter
psychoterapeutyczny. Głównym jego celem było udzielenie kobietom i dzieciom (80 osób) wsparcia psychologicznego
oraz nauka umiejtnoci społecznych i psychologicznych. W ramach programu przeprowadzono:
- trening samoobrony z nauk zachowa asertywnych dla kobiet;
- specjalistyczn pomoc lekarza psychiatry;
- zajcia socjoterapeutyczne dla dzieci;
- indywidualne zajcia reedukacyjne dla dzieci z elementami terapii;
- poradnictwo psychopedagogiczne dla kobiet;
- elementy terapii wizi pomidzy matk a dzieckiem.
10 230,00.zł
3. Program zaj psychoterapeutycznych dla sprawców przemocy w rodzinie.
Program miał charakter edukacyjno- terapeutyczny. Uczestnicy poznali si z problematyk przemocy, uwiadomili sobie,
e agresja jest zachowaniem wyuczonym i mona nad ni panowa. Podczas zaje nauczyli si metod kontroli złoci i
gniewu, a take uwiadomili sobie co jest jego przyczyn w ich rodzinach. Przeszli trening umiejtnoci społecznych.
Nauczyli si rozumie mechanizmy własnego postpowania, szczególnie wywołanego emocjami, umie je opanowywa.
W efekcie nastpiło wród uczestników zwikszenie wiadomoci dotyczcej negatywnych skutków przemocy, strat jakie
ponosi si zachowujc si w ten sposób. Warto doda, e wszyscy adresaci to osoby korzystajce jednoczenie z pomocy
poradni leczenia uzalenie.
11 900,00.zł
185
Wysoko
rodków
1. Stowarzyszenie Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej współpracowało z rónymi podmiotami: Kwoty takie jak
Pomocy Bezdomnym instytucjami, firmami, organizacjami pozarzdowymi działajcymi na rzecz przeciwdziałania w poszcze-
z Warszawy przemocy w rodzinie i agresji rówieniczej na Mazowszu - zadania zlecone w trybie zamówie gólnych
publicznych (głównie przetargów nieograniczonych). programach
2. Wydawnictwo j.w. j.w.
„Niedwiadek”
z Ostrowi
Mazowieckiej.
3. KKWR z Warszawy j.w. j.w.
4. NZOZ Orodek j.w. j.w.
Pomocy Zdrowiu
z Warszawy
5. Pracownia j.w. j.w.
Edukacyjna DONUM
z Mordów
6. Mazowieckie Centrum j.w. j.w.
Szkole „ANNA”
z Henryszewa.
186
7. Ogólnopolskie j.w. j.w.
Stowarzyszenie
wiadczce Pomoc
Osobom
Poszkodowanym
w Wypadkach
Komunikacyjnych
„Trzewy Kierowca”
z Kutna
8. Navigator Training j.w. j.w.
Direction z Grodziska
Mazowieckiego
9. TUL z Lubiejewa j.w. j.w.
TAK
regionalnych (lub ogólnopolskich) kampaniach edukacyjno-informacyjnych dotyczcych rónych aspektów
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. Kampania ,,Cia bez alkoholu” Zakup materiałów audiowizualnych dla szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych
z terenu Mazowsza film pt. ,,Wieczne dziecko”(prezentujce problematyk FAS) Rozprowadzenie ulotek, materiałów
edukacyjnych. (w ramach Kampanii „Porozumienie dla trzewoci”).
19 500,00 zł
2. Organizacja i prowadzenie szeregu działa w ramach kampanii „Porozumienie dla trzewoci”.
203 252,20 zł
3.
....................zł
187
TAK
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
TAK
działa?
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
roku: w roku 2007.
....................zł
188
TAK
NIE
1. Objcie patronatem przez Marszałka Województwa p. Adama Struzika ,, XVI Ogólnopolskiego Zlotu 16
Rodzin Abstynenckich w Małym Cichym i Murzacichlu” i wsparcie finansowe Mazowieckiego Stowarzysze
Zwizku Stowarzysze Abstynenckich podczas wyej wymienionego wyjazdu w dniach 28.04 - z terenu woj.
06.05.2007r.( w ramach kampanii „Porozumienie dla trzewoci”) mazowieckiego 12 000,00 zł
2. Współ organizacja II Mazowieckiego Forum Abstynenckiego w ramach kampanii ,,Porozumienie 50
dla trzewoci”. przedstawicieli
stowarzysze
z terenu woj.
mazowieckiego 9 500,00 zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
NIE
1
189
248 453,05 zł
NIE

....................zł
roku 2007 roku.
piwa. 135 -
alkoholu, z wyjtkiem piwa. 182 -
103
0
7 978 796,59 zł
16. Czy Wojewódzki Program Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych jest wspólny TAK
z wojewódzkim programem przeciwdziałania narkomanii?
NIE
Jeli TAK:
190
Jeli NIE:
16.1.3. Prosz poda całkowit wysoko rodków wydatkowanych przez Urzd Marszałkowski 4 703 359,55 zł
na realizacj zada w ramach wojewódzkiego programu profilaktyki i rozwizywania problemów
alkoholowych w 2007 roku. (jest to kwota wydatkowana
przez Mazowieckie Centrum
Polityki Społecznej z Warszawy
i Urzd Marszałkowski
Województwa Mazowieckiego)
16.1.4. Prosz poda całkowit wysoko rodków wydatkowanych przez Urzd Marszałkowski 450 477,27 zł
na realizacj zada w ramach wojewódzkiego programu przeciwdziałania narkomanii.
(jest to kwota wydatkowana
przez Mazowieckie Centrum
Polityki Społecznej z Warszawy
i Urzd Marszałkowski
Województwa Mazowieckiego)
Sprawozdanie z realizacji Wojewódzkiego Programu Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych w 2007 rok przez
Samorzd Województwa Mazowieckiego.
W 2007 roku Samorzd Województwa Mazowieckiego realizował zadania z zakresu profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych
w ramach głównych celów zawartych w Wojewódzkim Programie Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych. Cele realizowane
były poprzez konkretne zadania dotyczce obszarów profilaktyki i terapii uzalenie, zapobiegania przemocy w rodzinie i agresji rówieniczej,
profesjonalizacji rodowisk zawodowych zajmujcych si profilaktyk i promocj zdrowego stylu ycia.
W ramach w/w projektu Wojewódzkiego Programu w 2007 roku zostały zrealizowane nastpujce zadania:
1. Działania edukacyjno - profilaktyczne kierowane do dzieci i młodziey, studentów oraz osób dorosłych.
1.1. Program edukacyjno- profilaktyczny dla dzieci i młodziey pochodzcych z terenów wiejskich Mazowsza, stwarzajcy szans prawidłowego
rozwoju fizycznego, emocjonalnego, intelektualnego i moralnego, realizowany w rodowisku szkolnym.
Na realizacj programu przeznaczono rodki w kwocie: 14 880,00 zł.
Realizator: Wydawnictwo „Niedwiadek” z Ostrowi Mazowieckiej.
191
Uczestnicy: 242 osoby - uczniowie pochodzcy z terenów wiejskich szkół podstawowych i ponadgimnazjalnych (Stary Komorów, Małkinia
Górna).
Program miał na celu edukacj dzieci i młodziey na temat szkodliwego działania rodków psychoaktywnych na organizm człowieka, jak te
nauk umiejtnoci psychologicznych
i społecznych oraz wzmocnienie aktywnoci rodowiska rówieniczego w szkole. Cz zaj powicona była zmianie przekona
normatywnych wobec zagroe zwizanych
z uzalenieniami. Na zajciach młodzi ludzie nauczyli si konstruktywnego radzenia sobie
w trudnych sytuacjach, nabyli umiejtno okrelania celów yciowych, wzmocnili poczucie własnej wartoci, pogłbili wiedz na temat
mechanizmów i skutków uzalenie. Program pozwolił młodym ludziom na poznanie zasad funkcjonowania grupy rówieniczej, wzmocnił
umiejtnoci komunikacyjne uczestników. Młodzie aktywnie wiczyła rozmaite umiejtnoci społeczne np. odmawianie, wyraanie potrzeb i
uczu, bycia w pozytywnej, konstruktywnej relacji z rówienikami – co w przyszłoci moe by skuteczn umiejtnoci zapobiegajc
uzalenieniom.
1.2. Program edukacyjno-profilaktyczny dla dzieci i młodziey, stwarzajcy szans prawidłowego rozwoju fizycznego, emocjonalnego,
intelektualnego i moralnego, realizowany w rodowisku pozaszkolnym na terenach wiejskich Mazowsza.
Realizator: Towarzystwo Kultury Teatralnej z Warszawy.
Uczestnicy: 100 osób – dzieci i młodzie pochodzca z trenów wiejskich okolic Brwinowa
(ółwin i Otrbusy oraz przyległe tereny wiejskie).
Głównym celem programu było stworzenie odpowiednich warunków dla dzieci i młodziey potrzebnych do prawidłowego ich rozwoju.
Program miał równie na celu dostarczenie rzetelnej wiedzy na temat mechanizmów uzalenienia oraz nauk najwaniejszych umiejtnoci
psychologicznych i społecznych poprzez wielokrotne ich trenowanie. Składał si ze spotka integracyjnych, wykładów, warsztatów
psychoprofilaktycznych i teatralnych. Na wykładach dzieci i młodzie otrzymali informacje o szkodliwoci działania rodków
psychoaktywnych, mechanizmu uzalenienia, jak równie miejsc gdzie mona uzyska pomoc. Warsztaty psychoprofilaktyczne dotyczyły:
wyraania własnego zdania, praw osobistych, przyjmowania i wyraania krytyki oraz umiejtnoci odmawiania i proszenia. Pogłbiły u
uczestników umiejtnoci społeczne i psychologiczne. Ciekawym elementem programu były warsztaty teatralne, które stanowiły doskonał
okazj dla młodych ludzi do rozwoju ich własnych zainteresowa, jak te pogłbiania relacji midzyludzkich. Zajcia polegały na wyborze
scenariusza i przygotowania spektaklu teatralnego wraz z kostiumami i dekoracjami. Warsztaty teatralne stały si dobrym sposobem spdzania
czasu wolnego.
Na zakoczanie programu wszyscy uczestnicy otrzymali płyty DVD zawierajce podstawowe informacje na temat działania alkoholu na
organizm człowieka wraz z zestawem dwóch filmów, pokazujcych jakie mog by nieprzewidziane skutki jego spoywania.
192
1.3. Program zaj profilaktycznych dla młodziey, ukierunkowany na zmian postaw i zachowa w rodowisku rówieniczym, ze szczególnym
uwzgldnieniem budowania wolontariatu młodzieowego i aktywizacji liderów młodzieowych.
Uczestnicy: 150 osób tj. młodzie szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych.
Program miał na celu nauk umiejtnoci społecznych i psychologicznych oraz podniesienie wiedzy na temat uzalenie i zdrowego stylu ycia.
Wszyscy uczestnicy nabyli konkretne umiejtnoci interwencji wobec osoby pijcej nadmiernie. Zostali równie zaopatrzeni
w interesujce materiały szkoleniowe: ”Poradnik lidera i wolontariusza” , „Miniporadnik - jak ustrzec si przed uzalenieniem” (poszerzony o
nauk interwencji wobec osoby nadmiernie pijcej), „Nie bd obojtny”, które nie tylko mogły poszerzy ich wiedz z zakresu profilaktyki
uzalenie, ale stanowiły równie inspiracj do pozytywnych działa na rzecz innych osób.. Zdecydowanym efektem programu była zmiana
postaw i schematów postpowania młodych ludzi, nauczenie ich nowych umiejtnoci społecznych, wykształcenie odpowiednich wzorców
zdrowego stylu ycia – bez uzalenie, jak te przygotowanie ich do aktywnego uczestnictwa w yciu – bycia liderem młodzieowym lub/i
wolontariuszem.
1.4. Program ukierunkowany na tworzenie jednorodnego rodowiska wychowawczego przeciwdziałajcego uzalenieniom wród dzieci i
młodziey.
Uczestnicy: 60 osób tj. nauczyciele, psycholodzy, pedagodzy szkolni, rodzice.
Program miał na celu stworzenie jednorodnego rodowiska wychowawczego na terenie lokalnym, przeciwdziałajcego uzalenieniom wród
młodych ludzi – poprzez aktywizacj rodowiska szkolnego i rodzinnego w aspekcie wychowawczo- profilaktycznym. Załoeniem zaj była
nauka umiejtnoci społecznych i wychowawczych oraz zintegrowanie (poprawa komunikacji) osób dorosłych odpowiedzialnych za
wychowanie i nauk młodych ludzi na danym terenie. Wszyscy uczestnicy programu zostali wyposaeni w materiały szkoleniowe poszerzajce
wiedz na temat profilaktyki uzalenie, nauczyli si jak konstruktywnie korygowa niewłaciwe zachowania dzieci i młodziey. Poszerzyli te
swoje informacje na temat zasad szkolnej i domowej profilaktyki, przyczyn i skutków uzalenie. Nabyli umiejtno tworzenia
rodowiskowych programów profilaktycznych. Wród rodziców wzmocniono współodpowiedzialno za tworzenie w szkole dobrego
rodowiska wychowawczego, prawidłowej współpracy z kadr pedagogiczn i innymi pracownikami szkoły. Natomiast nauczyciele dostali
konkretne wskazówki na temat interwencji wobec osoby bdcej pod wpływem substancji psychoaktywnych. Program został poddany ewaluacji,
z której jasno wynikało, e uczestnicy programu potwierdzili, e cele i załoenia szkolenia zostały zrealizowane, wiedza poszerzona,
zaktualizowana, uporzdkowana.
1.5. Program edukacyjno- profilaktyczny dla studentów z zakresu przeciwdziałania alkoholizmowi.
193
Uczestnicy: 100 osób tj. studenci uczelni z województwa mazowieckiego, z wyłczeniem Warszawy.
Program miał na celu nauk oraz trenowanie umiejtnoci społecznych studentów, w tym: asertywnego odmawiania (radzenia sobie z presj
grupy), radzenia sobie w sytuacjach silnego stresu, konstruktywnego rozwizywania konfliktów, wyraania potrzeb, budowania pozytywnej
grupy. Uczestnikom zaj dostarczono rzeteln wiedz na temat zagroe zwizanych z uywaniem i naduywaniem substancji
psychoaktywnych, nauczono jak prowadzi interwencj wobec osoby naduywajcej alkoholu, wyposaono ich w materiały szkoleniowe
poszerzajce wiedz z zakresu profilaktyki uzalenie tj. w poradnik „Nie pij”, „Umiejtnoci yciowe – warto abstynencji”, skrypt „Iluzje i
zaprzeczenia”. Zajcia przyczyniły si do poprawy jakoci relacji pomidzy studentami pochodzcymi z rónych uczelni Mazowsza.
2. Działania w zakresie organizacji czasu wolnego, promujce zdrowy styl ycia.
2.1. Program pozalekcyjnych zaj sportowo-rekreacyjnych dla dzieci i młodziey
w powiatach: siedleckim grodzkim i siedleckim ziemskim.
Na realizacj programu przeznaczono rodki w kwocie: 13 720,00 zł.
Realizator: Pracownia Edukacyjna DONUM z Mordów.
Uczestnicy: 200 osób tj. dzieci i młodzie z powiatów: siedleckiego grodzkiego i siedleckiego ziemskiego.
Celem programu było promowanie zdrowego i konstruktywnego stylu ycia wród dzieci
i młodziey jako alternatywy wobec zachowa ryzykownych. Program głównie obejmował zajcia sportowe i rekreacyjne oraz dodatkowo
warsztaty z zakresu profilaktyki uzalenie, na których przekazano wiedz na temat zagroe zwizanych z naduywaniem substancji
psychoaktywnych, mechanizmów uzalenienia. Zajcia sportowo-rekreacyjne były rónorodne (piłka nona i siatkowa, aerobik, cykliczne
spotkania treningowe) i stały si dla młodych ludzi doskonał okazj do aktywnego i ciekawego spdzania czasu wolnego. Uczestnicy wzmocnili
swoj sprawno fizyczn i psychiczn. Poprzez udział we wspólnych zajciach i sukcesy sportowe, podniesiono samoocen kadego uczestnika.
2.2. Program pozalekcyjnych zaj sportowo-rekreacyjnych dla dzieci i młodzieyw powiatach: przysuskim i białobrzeskim.
Uczestnicy: 200 osób tj. dzieci i młodzie z powiatów: przysuskiego i białobrzeskiego.
2.3. Program pozalekcyjnych zaj sportowo-rekreacyjnych dla dzieci i młodzieyw powiatach: grójeckim i yrardowskim.
Na realizacj programu przeznaczono rodki w kwocie: 14 662, 13 zł.
Uczestnicy: 200 osób tj. dzieci i młodzie z powiatów: grójeckiego i yrardowskiego.
Głównym celem programów było zapewnienie dzieciom i młodziey alternatywnej moliwoci spdzania czasu wolnego poprzez udział w
zajciach sportowo- rekreacyjnych oraz nabycie wiedzy z zakresu profilaktyki uzalenie. Młodzi ludzie mieli okazj sprawdzi nie tylko swoje
umiejtnoci w poszczególnych dziedzinach sportu (rzut piłk do kosza, sztafeta, ringo, krgle, strzały na bramk, bieg z przeszkodami), ale
równie i swoje wiadomoci dotyczce wybranych dyscyplin (quizy tematyczne). Wzili te udział
194
w wykładzie na temat szkodliwoci działania alkoholu na organizm człowieka, mechanizmu uzalenienia oraz w warsztatach majcych na celu
zwikszenie umiejtnoci zachowa konstruktywnych. wiczono asertywno, umiejtnoci przyjmowania i wyraania krytyki, sztuki
odmawiania. Młodzi ludzie wzili te udział w spotkaniach dyskusyjnych prowadzonych w oparciu o materiały filmowe, pokazujce mechanizm
działania uzalenienia oraz moliwe skutki naduywania alkoholu. Efektem programów było pobudzenie kreatywnoci dzieci i młodziey,
nauczenie ich jak pozytywnie spdza czas wolny (wyrobienie konstruktywnych nawyków zachowania). Zajcia przyczyniły si równie
do zwikszenia umiejtnoci społecznych oraz poszerzyły wiedz na temat zagroe zwizanych z uzalenieniami.
2.4. Program pozalekcyjnych zaj sportowo-rekreacyjnych dla dzieci i młodziey
w powiatach: ciechanowskim, pułtuskim, wyszkowskim, płoskim.
Na realizacj programu przeznaczono rodki w kwocie: 15 500, 00 zł.
Realizator: Mazowieckie Zrzeszenie Ludowe Zespoły Sportowe z Warszawy.
Uczestnicy: 224 osób tj. dzieci i młodzie z powiatów: ciechanowskiego, pułtuskiego, wyszkowskiego, płoskiego.
Nadrzdnym celem programu była profilaktyka uzalenie prowadzona poprzez wzmocnienie wybranych czynników chronicych przed
zachowaniami destrukcyjnymi. Profilaktyka odbywała si poprzez zagospodarowanie czasu wolnego od nauki, podczas którego dzieci
i młodzie odkrywała i rozwijała swoje zainteresowania, miała szans wzmocni swój rozwój fizyczny i psychiczny. Młodzi ludzie wzili
udziału w atrakcyjnych zajciach sportowych
i rekreacyjnych, co stanowiło okazj nie tylko do relaksu i odpoczynku, ale take integracji
z innymi rówienikami oraz kształtowania pozytywnych, otwartych postaw społecznych. Miało to szczególne znaczenie w przypadku dzieci i
młodziey wywodzcych si z rodzin niewydolnych wychowawczo, z problemem alkoholowym, w których wizi relacji dziecko- rodzic s
silnie zaburzone. Uprawiajc róne dyscypliny sportowe (kolarstwo, lekkoatletyka podnoszenie ciarów, piłka nona, siatkowa, rczna,
koszykowa,), jak te biorc udział
w rónych zawodach sportowych, młodzi ludzie mieli szans oderwa si od swoich codziennych problemów, które dosy czsto s przyczyn
zachowa ryzykownych. Dzieci
i młodzie, pod bacznym okiem dowiadczonych trenerów i wychowawców, kształtowali podczas zaj sportowych takie cechy charakteru jak:
zdyscyplinowanie, punktualno, obowizkowo, umiejtno współpracy w zespole, nawizywanie nowych relacji interpersonalnych, itp.
Zajcia sportowe cieszyły si duym zainteresowaniem
i sprawdziły si jako prosta i skuteczna forma profilaktyki. Dodatkowo młodzi ludzie wzili udział w warsztatach profilaktycznych, na których
zwikszyli swoj wiedz na temat uzalenie oraz pogłbili umiejtnoci społeczne: szczególnie dotyczce skutecznej komunikacji. Efektem
programu było wzmocnienie aktywnoci i kreatywnoci młodych ludzi, zapoznanie ich z ciekawymi formami spdzania czasu wolnego – bez
uywek. Dowiedzieli si równie o szkodliwoci naduywania substancji psychoaktywnych.
2.5. Program alternatyw – promujcy zdrowy i aktywny styl ycia, adresowany do młodych ludzi.
195
Realizator: Navigator Training Direction z Grodziska Mazowieckiego.
Uczestnicy: 203 osób tj. dzieci i młodzie szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z powiatów: grodziskiego, piaseczyskiego,
yrardowskiego.
Program miał na celu promocj zdrowego i aktywnego stylu ycia wród młodych ludzi. Pokazał jak twórczo i ciekawie mona spdzi czas
wolny. Młodzi ludzie wzili udział
w rozmaitych zajciach pobudzajcych ich zainteresowania oraz wiczcych umiejtnoci społeczne i psychologiczne tj. aktywne słuchanie,
asertywno, radzenie sobie ze stresem, presj grupy, obrona własnych praw. Rozwijano te zasoby indywidualne: pozytywne mylenie,
poczucie własnej skutecznoci, wiar we własne moliwoci. Program pobudził aktywno i zainteresowania dzieci i młodziey oraz przyczynił
si do doskonalenia ich umiejtnoci społecznych, które stanowi czynnik chronicy przed uzalenieniami. Uczestnicy zaj nabyli wiar we
własne moliwoci, wzmocnili swoje poczucie wartoci, nauczyli si sztuki odmawiania, dowiadczyli jak warto ma prowadzenie zdrowego
stylu ycia – bez zachowa ryzykownych.
3. Działania na rzecz wypoczynku letniego dla dzieci i młodziey pochodzcych
z rodzin niewydolnych wychowawczo.
3.1. Wakacyjny program rozwoju osobistego dla młodziey szkół ponadgimnazjalnych pochodzcych z rodzin niewydolnych wychowawczo z
terenów wiejskich regionu ciechanowsko-płockiego.
Realizator: Firma Usługowo-Handlowa „Relaks” Joanna Habraszka z Bytomia.
Uczestnicy: 60 osób – młodzie ze szkół ponadgimnazjalnych, pochodzca z rodzin niewydolnych wychowawczo z terenów wiejskich powiatów:
gostyniskiego, płockiego
i sochaczewskiego.
terenów wiejskich regionu ostrołckiego.
pułtuskiego i wyszkowskiego.
terenów wiejskich regionu siedleckiego.
196
miskiego, siedleckiego
i wgrowskiego.
terenów wiejskich regionu radomskiego.
białobrzeskiego, garwoliskiego, grójeckiego i kozienickiego.
terenów wiejskich regionu okołowarszawskiego.
grodziskiego, otwockiego
i yrardowskiego.
Wakacyjne programy rozwoju osobistego dla młodziey ze szkół ponadgimnazjalnych pochodzcych z rodzin niewydolnych wychowawczo były
dla młodziey ciekaw form spdzenia wakacyjnego czasu wolnego. Organizator zapewnił prawie 300-osobowej grupie młodych ludzi wyjazd
w atrakcyjny region, jakim s polskie Tatry. W trakcie turnusów prowadzono zajcia psychoprofilaktyczne grupowe i indywidualne. Dotyczyły
one przede wszystkim: integracji w grupie, kształtowania systemu wartoci oraz postaw prospołecznych, eliminacji lub zapobiegania
niepodanym zachowaniom destrukcyjnym, radzenia sobie
ze stresem, zasad komunikacji, higieny i bezpieczestwa. Prowadzono równie muzykoterapi, która pozwoliła na relaks i „odreagowanie złych
emocji” młodziey majcej rónorodne problemy emocjonalne. Atrakcyjny program kulturalno-rozrywkowy stanowił okazj do zapoznania si z
kultur Podhala, prac górali, kuchni regionaln. Zorganizowano wycieczki, podczas których uczestnicy zwiedzili pikne zaktki (Zakopane,
Morskie Oko, Niedzic, Czorsztyn, liczne szlaki górskie i rezerwaty przyrody), co pobudziło ich wyobrani, rozbudziło wraliwo na pikno,
zachciło do dalszej turystyki, poznawania nowych miejsc. Wszystkie te elementy pozwoliły nie tylko na atrakcyjny wypoczynek,
ale take stały si podstaw do dalszej pracy nad sob: rozwijania poczucia własnej wartoci, zainteresowa, dobrych relacji z innymi ludmi,
radzenia sobie ze swoimi emocjami, rozwijania umiejtnoci chronicych przed uzalenieniami i innymi zachowaniami destrukcyjnymi.
3.6. Wakacyjny program rozwoju osobistego dla młodziey szkół gimnazjalnych
i ponadgimnazjalnych pochodzcych z rodzin niewydolnych wychowawczo z terenów regionu ciechanowsko-płockiego.
Realizator: Orodek Wypoczynkowy „Powile” z Przywidza.
197
Uczestnicy: 40 osób – młodzie ze szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, pochodzca
z rodzin niewydolnych wychowawczo z terenu powiatów: płoskiego i uromiskiego.
3.7. Wakacyjny program rozwoju osobistego dla młodziey szkół gimnazjalnych
i ponadgimnazjalnych pochodzcych z rodzin niewydolnych wychowawczo z terenów regionu ostrołckiego.
Realizator: Orodek Wypoczynkowy „Powile” z Przywidza.
Uczestnicy: 40 osób – młodzie ze szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, pochodzca
z rodzin niewydolnych wychowawczo z terenu powiatów: pułtuskiego i wyszkowskiego.
Programy rozwoju osobistego odbyły si na koloniach letnich zorganizowanych w Orodku na Kaszubach. Zajcia psychoedukacyjne
realizowane były rónymi metodami. Oprócz warsztatów z zakresu profilaktyki uzalenie i rozwoju osobistego prowadzonych metodami
aktywnymi, poprowadzono zajcia z survivalu. Młodzie musiała radzi sobie w trudnych warunkach: przebywała w lesie, budowała szałasy,
mosty linowe, pokonywała trudne przejcia, uprawiała wspinaczk, odbywała rejsy dookoła jeziora. Wszystko to pozwoliło zdoby nowe
dowiadczenia, poszerzy zainteresowania, pomogło odreagowa stres
i zapomnie o problemach dnia codziennego. Takie zajcia ucz pracy w zespole oraz pracy nad sob. Program ten pozwolił u niektórych osób
odkry cechy przywódcze. Dziki poznaniu swoich mocnych i słabych stron młodzie miała okazj uwiadomi sobie w czym jest naprawd
dobra, a jednoczenie zmobilizowała si do dalszego osobistego rozwoju.
Nie zabrakło równie takich atrakcji jak wycieczki do Trójmiasta czy te wycieczki szlakami ekologicznymi i historycznymi.
4. Działania na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie i agresji rówieniczej.
4.1. Program przeciwdziałajcy agresji rówieniczej.
Realizator: Towarzystwo Uniwersytetów Ludowych Oddział Regionalny z Lubiejewa.
Uczestnicy: 240 osób – w tym 200 uczniów oraz 40 nauczycieli ze szkół podstawowych, gimnazjalnych i rednich Mazowsza.
Uczestnicy wzili udział w wykładach, dyskusjach oraz licznych warsztatach, prowadzonych aktywnymi metodami, pozwalajcymi przewiczy
konkretne sytuacje. Nauczyciele podnieli swoj wiedz na temat zjawiska przemocy i agresji wród uczniów, rozpoznawa sygnały
i reagowa na zagroenia, wiczyli swoje umiejtnoci bycia dobrym obserwatorem, słuchaczem i rozmówc w kontaktach z innym ludmi,
szczególnie swoimi uczniami.
W efekcie utworzona została „nauczycielska grupa wsparcia”. Grupa uczniów biorcych udział w zajciach wiczyła swoje umiejtnoci
konstruktywnego radzenia sobie z emocjami, szczególnie ze swoj, ale take cudz złoci. Uczyli si take konstruktywnego zmierzenia si ze
swoimi problemami, lepszego funkcjonowania w grupie rówieniczej a take
w kontaktach z rodzicami i nauczycielami. Jednoczenie po zakoczeniu programu, jego młodzi uczestnicy stali si w swoim rodowisku
propagatorami zdrowego stylu ycia, wolnego od alkoholu, innych uywek a take agresji.
4.2. Program przeciwdziałajcy agresji rówieniczej.
198
Uczestnicy: 212 osób – w tym 182 uczniów oraz 30 nauczycieli szkół podstawowych, gimnazjalnych i rednich z powiatów: grodziskiego i
yrardowskiego.
Program polegał przede wszystkim na planowanych działaniach na terenie wybranych szkół oraz warsztatach dla uczniów i nauczycieli
kształccych róne umiejtnoci społeczne. Wród szerokiej tematyki poruszanej na zajciach dla dzieci znalazły si m.in. takie zagadnienia jak:
- kształtowanie systemu wartoci i aktywizowanie postaw prospołecznych;
- warto ycia i zdrowia;
- empatia, pomoc innym ludziom; yczliwo i serdeczno; szacunek dla innych ludzi
- a take dbanie o rzeczy własne innych;
- czemu słu normy, zasady i reguły;
- współdziałanie a rywalizacja;
- kontrolowanie emocji.
Grupa nauczycieli wziła udział w cyklu zaj obejmujcych nastpujce tematy:
- organizowanie form pomocy dla uczniów w celu wyrównywania szans;
- przeciwdziałanie spadkowi motywacji do nauki;
- granice i normy obowizujce w szkole, procedury reagowania na przejawy przemocy
w szkole;
- doskonalenie zawodowe nauczycieli;
- budowanie i rozwijanie rodowiska szkoły jako wspólnoty;
- działania integrujce nauczycieli i uczniów; współpraca z rodzicami.
Kocowym etapem było przeprowadzenie wspólnej debaty nad kreowaniem wspierajcego rodowiska szkolnego.
4.3. Program zaj interdyscyplinarnych z zakresu przeciwdziałania przemocy
w rodzinie i realizacji procedury „Niebieskie Karty” dla osób zajmujcych si zawodowo pomoc ofiarom i sprawcom przemocy.
Realizator: Ogólnopolskie Stowarzyszenie wiadczce Pomoc Osobom Poszkodowanymw Wypadkach Komunikacyjnych „Trzewy Kierowca”
z Kutna.
Uczestnicy: 120 osób tj. policjanci, pracownicy socjalni, członkowie gminnych komisji rozwizywania problemów alkoholowych, pracownicy
powiatowych centrów pomocy rodzinie, pochodzcy z terenu powiatów: pruszkowskiego, grójeckiego oraz wyszkowskiego.
4.4. Program zaj interdyscyplinarnych z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie
i realizacji procedury „Niebieskie Karty” dla osób zajmujcych si zawodowo pomoc ofiarom i sprawcom przemocy.
199
Realizator: Mazowieckie Centrum Szkole „ANNA” z Henryszewa.
Uczestnicy: 83 osoby tj. pracownicy socjalni, pracownicy powiatowych centrów pomocy rodzinie, przedstawiciele samorzdu lokalnego,
szczególnie członkowie gminnych komisji rozwizywania problemów alkoholowych, nauczyciele, pedagodzy i psycholodzy szkolni
i przedszkolni oraz z poradni psychologiczno-pedagogicznych i innych placówek opiekuczo-wychowawczych, pochodzcy z terenu powiatów:
grodziskiego i sochaczewskiego.
Głównymi celami realizowanych programów szkoleniowych było zintegrowanie działa rónych instytucji i organizacji oraz osób realizujcych
w rodowisku lokalnym zadania z zakresu przemocy w rodzinie oraz poprawa efektywnoci interwencji podejmowanych z wykorzystaniem
procedury „Niebieskie Karty”. Zamierzeniem programu było równie rozpoczcie budowania systemu wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie
na danym obszarze. Główn metod pracy były warsztaty, podczas których uczestnicy w małych grupach uczyli si praktycznych umiejtnoci
stosowania procedury „Niebieskie Karty” oraz nawizywania pierwszego kontaktu z ofiar przemocy. Uczestnicy zaj pogłbili swoj wiedz
na temat zjawiska przemocy w rodzinie (rodzaje przemocy, charakterystyka sprawców, ofiar i zjawiska przemocy w rodzinie, prawne aspekty
zwizane z przeciwdziałaniem przemocy) i stosowania procedury „Niebieskie Karty”. Wanym elementem szkole był blok tematyczny
powicony rozwojowi własnych umiejtnoci interpersonalnych i zjawisku zapobiegania wypaleniu zawodowemu. Uczestnicy mieli
zagwarantowane take konsultacje indywidualne zaplanowane w ramach szkole. Chtnie rozmawiali ze specjalistami na tematy zwizane
przede wszystkim z sytuacj dziecka krzywdzonego, form pomocy rodzinom z problemem alkoholowym, zachowaniem si w sytuacjach
krytycznych. W efekcie uczestnicy zostali przygotowani do tworzenia lokalnych zespołów interdyscyplinarnych ds. przemocy
w rodzinie.
4.5. Program zaj psychoterapeutycznych dla osób dotknitych przemoc w rodzinie.
Uczestnicy: 120 osób z terenu powiatów: siedleckiego i łosickiego – w tym: 70 kobiet oraz 50 dzieci, ofiar przemocy domowej.
Zrealizowany program miał charakter lokalny, a jego głównym celem było udzielenie ofiarom przemocy domowej stosownej pomocy w formie
nawizania kontaktu, rozpoczcia procesu terapeutycznego oraz zapobieganie dalszemu rozwojowi zjawiska przemocy domowej. Wykonawca
we współpracy z miejscowymi orodkami pomocy społecznej, pedagogami i policjantami dokonał rekrutacji uczestników. Odbyły si
nastpujce zajcia:
- specjalistyczne poradnictwo rodzinne;
- konsultacje w zakresie podejmowania działa przewidzianych prawem;
- pomoc dorana - wizyty domowe w domach rodzinnych dzieci bdcych ofiarami przemocy;
- spotkania warsztatowe majce charakter grup wsparcia.
W efekcie podjtych działa, wiele osób dorosłych dowiadczajcych przemocy, odzyskało wiar we własne siły, podjły szereg
konstruktywnych działa w sytuacjach zagroenia przemoc, nabyło lub zwikszyło swoje umiejtnoci wychowawcze. Wród dzieci
200
uczestniczcych w projekcie, zaobserwowano popraw ich funkcjonowania w szkole, lepsze relacje z rówienikami, umiejtno radzenia sobie
w rónych trudnych sytuacjach.
4.6. Program zaj psychoterapeutycznych dla osób dotknitych przemoc w rodzinie.
Realizator: Stowarzyszenie Pomocy Bezdomnym z Warszawy.
Uczestnicy: 80 osób z terenu Mazowsza – w tym: 60 kobiet oraz 20 dzieci, ofiar przemocy domowej.
Program zrealizowano w specjalistycznym orodku dla ofiar przemocy w rodzinie. Miał
on głównie charakter psychoterapeutyczny. Głównym jego celem było udzielenie kobietom
i dzieciom wsparcia psychologicznego oraz nauka umiejtnoci społecznych
i psychologicznych. W ramach programu przeprowadzono:
- trening samoobrony z nauk zachowa asertywnych dla kobiet;
- specjalistyczn pomoc lekarza psychiatry;
- zajcia socjoterapeutyczne dla dzieci;
- indywidualne zajcia reedukacyjne dla dzieci z elementami terapii;
- poradnictwo psychopedagogiczne dla kobiet;
- elementy terapii wizi pomidzy matk a dzieckiem.
Głównym efektem programu było przywrócenie poczucia bezpieczestwa i wiary we własne siły kobiet i dzieci - ofiar przemocy. Kobiety
nauczyły si nowych umiejtnoci psychologicznych i społecznych, wzmocniły swoje poczucie sprawstwa i kompetencji. Dzieci uzyskały
wsparcie psychologiczne po dowiadczonych urazach, nabyły rozmaite umiejtnoci potrzebne w dalszym yciu. Wzmocniona została równie
wi matka - dziecko.
4.7. Program zaj psychoterapeutycznych dla sprawców przemocy w rodzinie.
Realizator: Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej, Orodek Pomocy Zdrowiu z Warszawy.
Uczestnicy: 50 osób – sprawców przemocy.
Program miał charakter edukacyjno- terapeutyczny. Uczestnicy poznali si z problematyka przemocy (cykl przemocy), uwiadomili sobie, e
agresja jest zachowaniem wyuczonym
i mona nad ni panowa. Podczas terapii nauczyli si metod kontroli złoci i gniewu,
a take uwiadomili sobie co jest jego przyczyn w ich rodzinach. Przeszli trening umiejtnoci społecznych. Nauczyli si rozumie mechanizmy
własnego postpowania, szczególnie wywołanego emocjami, umie je opanowywa. W efekcie nastpiło wród uczestników zwikszenie
wiadomoci dotyczcej negatywnych skutków przemocy, strat jakie ponosi si zachowujc si w ten sposób. Warto doda, e wszyscy adresaci
to osoby korzystajce jednoczenie z pomocy poradni leczenia uzalenie.
201
4.8. Program zaj interdyscyplinarnych, szkoleniowy, przygotowujcy do realizacji działa
z zakresu ochrony dzieci przed wykorzystywaniem seksualnym i profesjonalizacji metod pracy z dzieckiem, które jest ofiar przemocy w rodzinie.
Realizator: Krajowy Komitet Wychowania Resocjalizujcego im. Kazimierza Lisieckiego
z Warszawy.
Uczestnicy: 132 osoby tj.: nauczyciele, wychowawcy, pedagodzy, psycholodzy, kuratorzy sdowi, pracownicy socjalni, pielgniarki, prawnicy-
wolontariusze z terenu powiatów: mławskiego, pruszkowskiego i sierpeckiego.
4.9. Program zaj interdyscyplinarnych, szkoleniowy przygotowujcy do realizacji działa
z zakresu ochrony dzieci przed wykorzystywaniem seksualnym i profesjonalizacji metod pracy z dzieckiem, które jest ofiar przemocy w rodzinie.
Uczestnicy: 101 osób tj.: nauczyciele, wychowawcy, pedagodzy, psycholodzy, policjanci, prokuratorzy, sdziowie, kuratorzy sdowi,
pracownicy socjalni, pracownicy powiatowych centrów pomocy rodzinie, lekarze, pielgniarki, przedstawicie organizacji pozarzdowych oraz
samorzdów lokalnych z terenu powiatów: makowskiego i przasnyskiego.
Programy szkoleniowe miały na celu przygotowanie do profesjonalnych działa przedstawicieli rónych instytucji i organizacji działajcych na
rzecz ochrony dzieci przed wykorzystywaniem seksualnym i rozwizywania problemów zwizanych z tym zjawiskiem. Uczestnicy szkole
nabyli umiejtnoci realizowania lokalnych programów powiconych ochronie dzieci przed wykorzystywaniem seksualnym, z uwzgldnieniem
obowizujcych standardów ich jakoci oraz zapoznali si z procesem diagnozowania przypadków wykorzystania seksualnego dzieci (z
naciskiem na błdy jakie mog wystpi na etapie diagnozowania dziecka). Doskonalili róne umiejtnoci mogce zapobiec zjawisku
wystpowania tego rodzaju przemocy wobec dzieci, jak te poznali, jak skutecznie działa, gdy takie zjawisko wystpi. Zdobyli umiejtnoci do
profesjonalnej pomocy dziecku wykorzystywanemu seksualnie, jak te i jego rodzinie. Poznali profesjonalne metody pracy w zakresie
przesłucha dziecka (ofiary przemocy) – prezentowano modelowy pokój przesłucha. Pogłbili swoje zdolnoci interpersonalne, wypracowali
zasady komplementarnej współpracy osób odpowiedzialnych za zapobieganie zjawisku pedofilii.
5. Działania na rzecz podnoszenia poziomu specjalistycznego przygotowania przedstawili rónych rodowisk zawodowych w zakresie działa na
rzecz profilaktyki
i rozwizywania problemów alkoholowych.
5.1. Program przygotowujcy przedstawicieli samorzdu terytorialnego do inicjowania, planowania i koordynowania działa w zakresie
profilaktyki uzalenie i realizacji programów profilaktycznych, ze szczególnym uwzgldnieniem aktualnych załoe polityki społecznej i
nowoczesnego podejcia do profilaktyki uzalenie.
202
Uczestnicy: 121 osób – przedstawiciele samorzdów rónych szczebli - gminnych
i powiatowych z terenu województwa mazowieckiego.
Głównym celem programu było podniesienie poziomu wiedzy, kompetencji i umiejtnoci przedstawicieli samorzdów rónych szczebli,
potrzebnych do inicjowania, planowania
i koordynowania działa w zakresie profilaktyki uzalenie. Program składał si z wykładów, i warsztatów, na których dostarczono uczestnikom
rzeteln wiedz na temat przyczyn
i mechanizmów powstania uzalenienia, jak te na temat zapisów w ustawie o wychowaniu
w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Uczestnicy zaj nabyli równie umiejtnoci konstruowania programu profilaktyki i
rozwizywania problemów alkoholowych oraz opracowania raportu diagnostycznego. Zostali te przygotowani do stworzenia lokalnej strategii
profilaktycznej. Efektem programu było pogłbienie wiedzy przedstawicieli samorzdów rónych szczebli na temat problemów zwizanych z
uywaniem substancji psychoaktywnych.
5.2. Program edukacyjny o charakterze interdyscyplinarnym dla przedstawicieli rónych grup zawodowych z zakresu przeciwdziałania
alkoholizmowi.
Uczestnicy: 102 osoby – przedstawiciele rónych rodowisk zawodowych – nauczyciele, pedagodzy, psycholodzy, kuratorzy sdowi, pracownicy
socjalni, przedstawiciele policji
i stray miejskiej z terenu województwa mazowieckiego.
Głównym celem programu było poszerzenie wiedzy przedstawicieli rónych rodowisk zawodowych na temat problemów zwizanych z
uzalenieniami od substancji psychoaktywnych. Na zajciach szczególny nacisk połoono na przekazanie aktualnych załoe polityki społecznej
i nowoczesnego podejcia do profilaktyki uzalenie. Podkrelono wag współpracy rónych rodowisk w celu skutecznoci działa na rzecz
przeciwdziałania alkoholizmowi na danym terenie. Nauczyciele, pedagodzy, psychologowie podnieli swój poziom wiedzy, który moe
przyczyni si do ich rozwoju i twórczej pracy
z dzieckiem. Uczestnicy zaj uczyli si, jak właciwie reagowa na trudne zachowania wystpujce w ich rodowisku. Nauczyli si te jak
prawidłowo zarzdza własnymi zasobami, by nie wypali si zawodowo. Efektem programu był wzrost wiedzy przedstawicieli rónych grup
zawodowych z zakresu polityki alkoholowej. Uczestnicy zaj nauczyli si jak umiejtnie przeprowadza interwencj kryzysow w rodzinie z
problemem alkoholowym oraz nabyli nowe umiejtnoci społeczne i wychowawcze.
5.3. Program edukacyjny dla słub medycznych dotyczcy negatywnego wpływu działania rodków psychoaktywnych na zdrowie kobiet w ciy.
Na realizacj programu przeznaczono rodki w kwocie: 10 700,00 zł.
Realizator: Centrum Twórczego Rozwoju Dziecka „KLEKS” z Warszawy.
Uczestnicy: 145 osób – przedstawiciele słub medycznych (pielgniarki i lekarze).
203
Program miał na celu podniesienie wiedzy słub medycznych w zakresie problematyki alkoholowej, ze szczególnym uwzgldnieniem
szkodliwoci uywania alkoholu przez kobiety w ciy. Uczestnicy zaj zapoznali si z objawami alkoholowego zespołu płodowego
(FAS - Fetal Alkohol Syndrome) oraz doskonalili umiejtnoci rozmowy z pacjentk
o zagroeniach zwizanych z uywaniem alkoholu w okresie ciy. Zapoznali si równie ze standardami postpowania i leczenia w przypadku
dzieci z FAS. Personel medyczny miał równie okazj do zapoznania si z załoeniami aktywnej, nowoczesnej promocji zdrowego stylu ycia.
Wszyscy uczestnicy otrzymali pakiet materiałów edukacyjnych. Dziki przekazanej wiedzy uczestnikom zaj, którzy bezporednio maj
kontakt z kobietami
w ciy mona zakłada, e zmniejszy si liczba przypadków spoywania alkoholu przez kobiety w ciy, gdy czciej ni dotychczas bdzie
prowadzona edukacja w tym zakresie. Program przyczynił si do pogłbienia kompetencji merytorycznych w zakresie problematyki FAS
(aspektu społecznego i medycznego) personelu medycznego z terenu Mazowsza.
6.1. Program edukacyjno-profilaktyczny realizowany w wietlicach socjoterapeutycznych dla dzieci i młodziey pochodzcych z terenów
wiejskich regionu ostrołckiego.
Uczestnicy: 100 osób tj. dzieci i młodzie szkolna z terenów wiejskich powiatu wyszkowskiego, uczszczajce do wietlic w Rybnie i Rybienku.
wiejskich regionu radomskiego.
Uczestnicy: 100 osób tj. dzieci i młodzie szkolna z terenów wiejskich powiatu przysuskiego, uczszczajce do wietlic w Lwowie, Potworowie i
Odrzywole.
Realizacja rónorodnych działa na rzecz profilaktyki i promocji zdrowego i aktywnego stylu ycia, szczególnie w małych miejscowociach
województwa mazowieckiego, realizowana jest przez Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej na bieco. Na terenie województwa działaj,
lecz jeszcze wci w niewystarczajcej iloci, wietlice dla młodziey z rodzin dotknitych takimi problemami jak: alkoholizm, bezrobocie,
ubóstwo. Takie miejsca s niezwykle potrzebne, a ich wsparcie konieczne jest dla dobrego ich funkcjonowania. Cenne jest równie realizowanie
nowych przedsiwzi, wzbogacajcych codzienn prac wychowawców w takich miejscach. Programy profilaktyczno-edukacyjne s
przykładem takich działa. Składały si one z kilku elementów. Zorganizowano cykl zaj wykładowo-warsztatowych z zakresu profilaktyki
uzalenie, ze szczególnym uwzgldnieniem rozwoju umiejtnoci społecznych takich jak asertywno, prawa osobiste, umiejtno
odmawiania, proszenia, konstruktywnego wyraania krytyki itp. Zajcia bardzo czsto oparte były
204
na przedstawieniu scenek teatralnych pokazujcych sytuacje, w jakich uczestnicy mog znale si w codziennym yciu. Uczestnicy wzili take
udział w programie interaktywnym „Decyzja naley do Ciebie”, w trakcie którego młodzi ludzie mogli podyskutowa na temat problemów
zwizanych z uywaniem rodków psychoaktywnych w rodowisku szkolnym. Dzieci wziły take udział w atrakcyjnych festynach
rekreacyjnych, w trakcie których przeprowadzono liczne konkursy. Wszyscy uczestnicy wzili udział w wyjedzie do Teatru Rampa w
Warszawie na przedstawienie: „Tajemniczy ogród”. Poniewa programy zakoczyły si w okresie witecznym, zorganizowano take spotkanie
mikołajkowe.
wiejskich regionu okołowarszawskiego.
Uczestnicy: 105 osób tj. dzieci i młodzie szkolna z terenów wiejskich powiatu yrardowskiego, uczszczajce do wietlicy w Radziejowicach.
6.4. Program edukacyjno-profilaktyczny realizowany w wietlicach socjoterapeutycznych dla dzieci i młodziey pochodzcych z regionu
okołowarszawskiego.
Uczestnicy: 70 osób tj. dzieci i młodzie szkolna z powiatu grodziskiego, uczszczajce do wietlicy w Kłudnie Starym.
Prowadzone w wietlicach zajcia miały na celu:
- zapobieganie „nudzie”, umoliwienie dzieciom odkrycia i rozwoju pasji i zainteresowa;
- nauk konstruktywnego i aktywnego spdzania czasu wolnego, dajcego zadowolenie
i spełniajcego potrzeby emocjonalne młodych ludzi;
- edukacj profilaktyczn szczególnie poprzez nabycie i doskonalenie umiejtnoci społecznych i interpersonalnych a take kształcenie
inteligencji emocjonalnej;
- doskonalenie zdolnoci poznawczych, odpowiedzialnych za przyswajanie wiedzy np. techniki słuce aktywnemu słuchaniu i zapamitywaniu.
Młodzi ludzie wzili udział w szeregu zaj: warsztatach rozwojowych, muzycznych, letniej szkole taca, plenerach rzebiarskich i malarskich,
sesji kina letniego dotyczcych eglarstwa, wyjazdach na basen itp. Organizacja zaj w okresie letnim a take w trakcie roku szkolnego w
czasie wolnym od zaj, dała moliwo połczenia relaksu i zabawy z nabywaniem
i doskonaleniem rónorodnych umiejtnoci oraz pomoc w nauce szkolnej.
6.5. Program profilaktyczny realizowany w wietlicach socjoterapeutycznych lub wietlicach i klubach rodowiskowych na Mazowszu (powiat
yrardowski).
205
Uczestnicy: 240 osób tj. dzieci i młodzie szkolna z terenu powiatu yrardowskiego uczszczajce do wietlic w Bartnikach, Puszczy
Mariaskiej i Radziejowicach.
6.6. Program profilaktyczny realizowany w wietlicach socjoterapeutycznych lub wietlicach
i klubach rodowiskowych na Mazowszu (powiat wyszkowski).
Uczestnicy: 240 osób tj. dzieci i młodzie szkolna z terenu powiatu wyszkowskiego uczszczajce do wietlic w Wyszkowie i Wólce
k/Ochudna.
Realizacja programów miała na celu przede wszystkim pobudzenie dodatkowych zainteresowa dzieci i młodziey, jak te nauk rónorodnych
form spdzania czasu wolnego, wzmocnienie poczucia własnej wartoci oraz wsparcie witeczne. Cykl zaj składał si z:
- wyjazdu uczestników do Teatru Rampa w Warszawie na spektakl „Tajemniczy Ogród”;
- zaj plastycznych, w trakcie których wykonywano rónorodne dekoracje witeczne;
- „Mazowieckiego quizu kulturalnego”, który był przygotowany w formie atrakcyjnego turnieju z nagrodami;
- spotkania mikołajkowego, w trakcie którego uczestnicy obejrzeli spektakl „Jasełka”, wzili udział w konkursach, a najwiksz atrakcj była
wizyta Mikołaja, który wrczył paczkiz ciepł odzie, słodyczami i płytami z bajkami oraz lekturami szkolnymi.
wgrowski).
Realizator: „Lissner-Studio” z Nadarzyna.
Uczestnicy: 240 osób tj. dzieci i młodzie z rodzin zagroonych problemem alkoholowym z terenu powiatu wgrowskiego uczszczajce do
wietlic w Kaliskach k/Łochowa, Popielowie, Ruchnej, Łochowie.
białobrzeski i przysuski).
Realizator: „Lissner-Studio” z Nadarzyna.
Uczestnicy: 240 osób tj. dzieci i młodzie z rodzin zagroonych problemem alkoholowym głównie z terenów wiejskich powiatów:
białobrzeskiego i przysuskiego, uczszczajce do wietlic w Promnie-Kolonii, Starym Kadłubie, Przysusze i Lipinach.
Realizacja programów miała na celu przede wszystkim promocj zdrowego stylu ycia, bez uywek, pobudzanie zainteresowa dzieci i
młodziey oraz pogłbienie skłonnoci do aktywnego ycia. Ponadto udzielono wsparcia witecznego rodzinom dotknitym problemem
uzalenienia i ubóstwa. W okresie trwania programów zrealizowano liczne, atrakcyjne zajcia, takie jak: warsztaty teatralne, muzyczne i
206
plastyczne, w trakcie których przygotowano dekoracje i upominki witeczne. Najistotniejszym jednak efektem było przygotowanie wystpu
artystycznego, który przyczynił si do zwikszenia poczucia własnej wartoci wród dzieci – wykonawców. Na zakoczenie programów
zorganizowano imprez mikołajkow, w trakcie której dzieci i młodzie otrzymała paczki witeczne z indywidualnie dobranymi do potrzeb
artykułami.
łosicki, siedlecki grodzki i ziemski).
Uczestnicy: 250 osób tj. dzieci i młodzie z rodzin zagroonych problemem alkoholowym
z terenów powiatów: łosickiego, siedleckiego grodzkiego i ziemskiego, uczszczajce do wietlic w Mordach, Hadynowie, Radzikowie Wielkim,
Siedlcach.
W ramach zrealizowanego programu odbyły si:
- zajcia specjalistyczne z zakresu socjoterapii;
- spotkania plastyczno-muzyczne i teatralno-baniowe;
- spotkania artystyczne z zakresu rkodzieła artystycznego, nawizujce do tematyki wit Boego Narodzenia;
- spotkanie artystyczno-witeczne, podczas którego odbyło si przedstawienie teatralne, wystpy muzyczne, konkursy z nagrodami. Kady
uczestnik otrzymał poczstunek i paczk witeczn.
W efekcie podjtych działa uczestnicy rozbudzili swoje zainteresowania rónorodnymi formami zaj pozalekcyjnych. Atrakcyjne spotkanie
witeczne przyniosło dzieciom wiele radoci i dostarczyło niezapomnianych wrae. Nastpiła równie integracja osób dorosłych
zainteresowanych podejmowaniem dobra na rzecz dzieci i młodziey.
7. Tworzenie i wspieranie wietlic socjoterapeutycznych.
7.1. „Na zajcia … do Siedliska” – wietlica rodowiskowa „Siedlisko” w Chylinie,
Gmina Mała Wie.
Na dofinansowanie programu przeznaczono dotacj w kwocie: 15 640,00 zł.
Realizator: Stowarzyszenie Pomocowe „Bliej Siebie” z Zakrzewa.
Uczestnicy: 72 osoby tj. dzieci i młodzie uczszczajca na zajcia w wietlicy w Chylinie, pochodzce z rodzin ubogich, dotknitych lub
zagroonych problemem alkoholowym oraz innymi patologiami społecznymi.
Głównym celem prowadzonych w wietlicy działa jest stworzenie moliwoci osigania sukcesów w działaniach twórczych dzieciom i
młodziey ze rodowiska wiejskiego, pochodzcych z rodzin dotknitych problemem alkoholowym. Stworzenie im takiej szansy, przyczyni si
do lepszego poznania własnych umiejtnoci, podniesienia wiary moliwoci własnego rozwoju oraz akceptacji w oczach innych.
Zaproponowany program wietlicowy składał si z kilku modułów:
207
- zaj rozwijajcych sprawno fizyczn oraz wiedz na temat zdrowego stylu ycia;
- cyklu wycieczek i rajdów zwikszajcych wraliwo na pikno otoczenia, kształtujcych potrzeb poznawania wiata, kultury i tradycji
regionu;
- zaj z wykorzystaniem komputera i Internetu, rozwijajcych praktyczne umiejtnoci ich obsługi, przydatne w yciu i przyszłej edukacji;
- zaj plastycznych rozwijajcych wraliwo i osobowo twórcz;
- edukacj ekonomiczn i zajcia rozwijajce umiejtnoci prowadzenia gospodarstwa domowego wraz z doywianiem.
Jednoczenie prowadzone były indywidualne zajcia terapeutyczne majce na celu pomoc
w rozwizywaniu osobistych problemów uczestników programu, wynikajcych
z funkcjonowania w rodowisku osób naduywajcych alkoholu.
7.2. „Radosne dziecistwo” – wietlica socjoterapeutyczna w Solcu nad Wisł.
Realizator: Stowarzyszenie Pomocna Dło im. w. Brata Alberta z Lipska.
Uczestnicy: 40 osób tj. dzieci wywodzce si z rodzin niedostosowanych społecznie
z terenu gminy Solec w województwie mazowieckim.
Głównym celem zadania była poprawa funkcjonowania psychospołecznego dzieci z rodzin niewydolnych wychowawczo. Przede wszystkim
starano si zapewni im poczucie bezpieczestwa i pomoc w trudnych sytuacjach. Uczono prawidłowej komunikacji oraz rozumienia uczu
swoich i innych. Zrealizowano szerok pomoc z zakresu terapii pedagogicznej, pomoc w nauce oraz atrakcyjne zagospodarowanie czasu
wolnego (zajcia plastyczne, muzyczne, sportowe). Ponadto zajcia pomogły uczestnikom w odreagowaniu napi emocjonalnych, zmian
zachowa poprzez rozwój zainteresowa, moliwo zaprezentowania swoich umiejtnoci, a take pokonanie trudnoci szkolnych i deficytów
rozwojowych. W efekcie zajcia przyczyni si do zapobiegania szerzcemu si na tym terenie zjawisku niedostosowania społecznego i
przestpczoci wród młodych ludzi. Pomoc objto take rodziców, którym zapewniono specjalistyczne porady. Urozmaiceniem zaj
wietlicowych była wycieczka autokarowa do Zamocia.
7.3. Wsparcie wietlic socjoterapeutycznych działajcych lub nowotworzonych w rodowisku wiejskim na terenie województwa mazowieckiego.
Realizator: Stowarzyszenie Abstynentów Klubu „Opoka” z Przysuchy.
Uczestnicy: 120 osób tj. dzieci i młodzie uczszczajca na zajcia w wietlicach w Odrzywole i Wymysłowie, pochodzce z rodzin ubogich,
dotknitych lub zagroonych problemem alkoholowym oraz innymi patologiami społecznymi.
Zadanie zostało zrealizowane w dwóch wietlicach wiejskich: w Wymysłowie (gmina Borkowice) i Odrzywole (gmina Odrzywół), powiat
przysuski. W wyniku jego realizacji dua grupa dzieci i młodziey ze rodowisk zagroonych patologi, znalazła wsparcie
i specjalistyczn pomoc. Wszystkie działania miały na celu przede wszystkim zmniejszenie niekorzystnego wpływu alkoholizmu dorosłych na
dzieci. Prowadzono programy profilaktyczne i socjoterapeutyczne. Pozwoliły one na zrozumienie działania alkoholu i jego niekorzystnego
208
wpływu na funkcjonowanie rodziny, zdrowie człowieka. Wanym aspektem działalnoci wietlic jest kształtowanie właciwych stosunków
koleeskich i rozwizywania konfliktów a take wskazanie moliwoci wyjcia z rónych trudnych sytuacji yciowych. Zorganizowano take
wiele atrakcyjnych wycieczek: do Kotliny Kłodzkiej, Sandomierza,
w Bieszczady, które pozwoliły dzieciom na chwilowe oderwanie od rodowiska i problemów rodzinnych. Podczas realizacji programów nie
zabrakło konkursów i zabaw z atrakcyjnymi nagrodami a take wyjazdów rekreacyjnych na basen. Zachcenie do udziału w realizacji programu
rodziców, pozwoliło na kształtowanie właciwych funkcji rodziny co w przyszłoci uczyni je bardziej skutecznymi wychowawczo.
7.4. wietlica socjoterapeutyczna dla dzieci i młodziey z małych terenów wiejskich –
Integracyjny Dom Kultury „Spichlerz” w Miszewie Murowanym.
Realizator: Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Polskiej Wsi „Razem Lepiej” z Miszewa Murowanego.
Uczestnicy: 60 osób tj. dzieci i młodziey ze szkół w Nowym Miszewie, pochodzce z rodzin ubogich, dotknitych lub zagroonych problemem
alkoholowym oraz innymi patologiami społecznymi.
Główne cele jakie realizuje wietlica to: przekazanie dzieciom niezbdnych wiadomoci dotyczcych alkoholu, narkotyków i palenia
papierosów, uwiadomienie zagroe, jakie nios, pokazanie sposobów zdrowego stylu ycia, moliwoci ciekawego spdzania czasu wolnego a
take wyrównanie szans rozwojowych dzieci i młodziey, szczególnie
ze rodowisk patologicznych. Zorganizowano cykl interesujcych przedsiwzi sportowych
i rekreacyjnych: wystawy, konkursy tematyczne, sprawnociowe, wyjazdy do instytucji kultury. Prowadzono regularne zajcia komputerowe,
ceramiczne, malarstwa i rkodzieła ludowego. Dzieci i młodzie zostały objte równie doywianiem.
8. Działania z zakresu edukacji społeczestwa na temat konsekwencji naduywania alkoholu oraz ograniczania negatywnych skutków takich
zachowa.
8.1. Program edukacyjny na temat zdrowotnych i społecznych skutków działania alkoholu.
Uczestnicy: 170 osób dorosłych z powiatów: ostrowskiego, przasnyskiego, makowskiego, wyszkowskiego.
Program miał na celu pogłbienie umiejtnoci społecznych i psychologicznych osób dorosłych (w tym te tych, którzy s bliskimi osób
naduywajcych alkoholu), jak te zwikszenie ich wiedzy na temat mechanizmów uzalenie, współuzalenienia, problemów DDA. Uczestnicy
zaj nauczyli si jak przeprowadza krótk interwencj wobec osoby naduywajcej alkoholu, a take zostali zmotywowani do reagowania na
sytuacj bycia wiadkiem prowadzenia samochodu przez osob nietrzew. Meli te moliwo otrzymania porad indywidualnych. Uczestnicy
zaj poszerzyli równie swoj wiedz o emocjach – ich wieloci, jakie maj w sobie. Dowiedzieli si, e emocje i uczucia maj warto
informacyjn, a kontrola emocji nie powinna by utosamiana z ich tłumieniem. Program w znacznym stopniu przyczynił si do rozwoju
rozmaitych umiejtnoci społecznych, zmotywował uczestników zaj do dalszego samorozwoju, a take zwikszył ich wiedz na temat
problematyki uzalenienia od alkoholu.
209
8.2. Program edukacyjny dla kandydatów na kierowców z zakresu skutków prowadzenia pojazdów pod wpływem alkoholu i innych rodków
psychoaktywnych.
Realizator: Mazowieckie Centrum Szkole „ANNA” z Henryszewa.
Uczestnicy: 225 osób – kandydaci na kierowców terenu Mazowsza.
Program miał na celu zwikszenie wiedzy na temat szkodliwego działania substancji psychoaktywnych, mechanizmów uzalenienia, wpływu
alkoholu na funkcjonowanie organizmu kierowcy. Nadrzdnym celem programu było zmniejszenie liczby wypadków prowadzenia pojazdów
przez nietrzewych kierowców na Mazowszu. Uczestnicy zaj zapoznali si z zapisami prawnymi odnoszcymi si do kwestii kierowania
pojazdu pod wpływem alkoholu, nauczyli si przelicza wypity alkohol na zawarto alkoholu we krwi. Nabyli umiejtnoci asertywnego
odmawiania w sytuacjach nacisku grupy wobec niepijcego kierowcy, a take nauczyli si autodiagnozy własnego picia. Uczestnicy programu
zwikszyli swoj odpowiedzialno za bezpieczestwo swoje i innych osób na drodze.
8.3. Program edukacyjno – rehabilitacyjny dla osób odbywajcych kar pozbawienia wolnoci z powodu popełnienia przestpstwa drogowego
dokonanego pod wpływem alkoholu lub innych rodków psychoaktywnych.
Realizator: Ogólnopolskie Stowarzyszenie wiadczce Pomoc Osobom Poszkodowanym w Wypadkach Komunikacyjnych „Trzewy Kierowca”
z Kutna.
Uczestnicy: 68 osób – osoby odbywajce kar pozbawienia wolnoci z powodu popełnienia przestpstwa drogowego dokonanego pod wpływem
alkoholu lub innych rodków psychoaktywnych.
Głównym celem programu było wyeliminowanie przypadków ponownego prowadzenia pojazdów w stanie nietrzewoci przez uczestników
zaj. Program stał si okazj do refleksji nad własnym stylem funkcjonowania w charakterze kierowcy, jak te nad własnym modelem picia
(test AUDIT). Uczestnicy zaj, dziki wykorzystaniu w programie nagra video pokazujcych analiz błdów i zachowa ryzykownych innych
kierowców, mieli okazj do rewizji pogldu na własne umiejtnoci jako kierowców. Zajcia pozwoliły naby umiejtno odmawiania picia
alkoholu w sytuacji nacisku grupowego. Przekazano na nich wiedz na temat szkodliwego działania alkoholu na zdrowie człowieka,
mechanizmu uzalenienia. Wykorzystano w czasie realizacji zaj dwa materiały edukacyjne: „licznik trzewoci” oraz specjalistyczne „gogle
alkoholowe”, które s pomoc edukacyjn umoliwiajc w sposób bardziej przystpny dla uczestników zaj zapozna si
ze zniekształceniami w wykonywaniu podstawowych czynnoci w roli kierowcy bdcego pod wpływem alkoholu (gogle imituj sytuacj, w
której człowiek posiada we krwi około 2 promili alkoholu). Program wzmocnił u uczestników zaj poczucie odpowiedzialnociza podejmowane
decyzje i własne zachowanie.
8.4. Wykład edukacyjny dla delegacji Midzysektorowej Komisji ds. HIV/AIDS z Ukrainy. wykonanie prezentacji zapłacono: 250,00 zł.
Realizator: Robert Rutkowski – prezes Mazowieckiego Towarzystwa Rodzin i Przyjaciół Dzieci Uzalenionych „Powrót z U”.
210
8.5. Publikacja (druk) ogłoszenia prasowego na otwarty konkurs ofert ogłoszony
na podstawie Uchwały 1016/44/07 Zarzdu Województwa Mazowieckiego z dnia
29 maja 2007 roku.
Kwota: 14 991, 36 zł.
9. Program pomocy dziecku i rodzinie niewydolnej wychowawczo.
Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej opracowało i realizuje program celowy pomocy dziecku i rodzinie na lata 2006-2008. W programie
wyznaczono główne cele, jak:
zmiana strategii zastpowania rodziny poprzez instytucje na rzecz wspierania przez system profilaktyki; poszerzenie oddziaływa najtaszych
form profilaktyki, w tym edukacyjnych programów profilaktycznych i poradnictwa rodzinnego;
odtwarzanie naturalnej odpowiedzialnoci za los dziecka, któr powinny ponosi osoby najblisze dziecku w rodzinie.
W zwizku z realizacj programu przeprowadzono otwarte konkursy ofert dla organizacji pozarzdowych. Programy pomocy dziecku i rodzinie
realizowane były przez organizacje:
91. Fundacja Pomocy Zdrowiu w Warszawie w ramach realizacji programu prowadziła nauczanie umiejtnoci odmawiania i przeciwstawiania
si naciskom grupy rówieniczej oraz umiejtnoci skutecznego porozumiewania si w trudnych sytuacjach. W programie uczestniczyło 70 osób.
Koszt realizacji programu wyniósł 18 792,00 zł.
9.2. Stowarzyszenie Promocji Zdrowego Stylu ycia, Profilaktyki Uzalenie i Pomocy Ofiarom Przestpstw Drogowych „EXODUS” w
Mławie w ramach programu wsparło klub dziecico-młodzieowy, zakupujc ywno dla jego uczestników, materiały do zaj sportowych i
informatycznych. Zorganizowano szereg spotka i wycieczek, które spełniły wan funkcj integracyjn dla uczestników klubu. W programie
uczestniczyło 35 osób. Koszt realizacji programu wyniósł 21 900,00 zł.
9.3. Stowarzyszenie Polskie Centrum Mediacji w Warszawie w ramach realizacji programu zorganizowało porady i konsultacje mediacyjne,
przeprowadziło 5 postpowa mediacyjnych oraz odbyło si 6 spotka grupy wsparcia psychologicznego dla osób o niskich umiejtnociach
rozwizywania konfliktów. Programem objto 134 osoby. Koszt realizacji programu wyniósł 7 260,00 zł.
9.4. Stowarzyszenie ASLAN w Warszawie w ramach realizacji programu udzieliło pomocy rodzicom (12 spotka po 3 godz.) w zakresie
umiejtnoci wychowawczych niezbdnych do wspierania rozwoju oraz ułatwiajcych porozumienie i egzekwowanie rónych wymaga bez
uciekania si do grób i stosowania przemocy. Z programu skorzystało 15 osób. Koszt realizacji programu wyniósł 3 800,00 zł.
9.5. Towarzystwo Pomocy Młodziey w Warszawie udzielało uczestnikom programu informacji na temat praw, przywilejów i obowizków
obywatelskich oraz gdzie osoby poszkodowane mog uzyska pomoc. Uczestnikom umoliwiono przeprowadzenie analizy własnej sytuacji pod
ktem obowizków i przywilejów wynikajcych z roli rodzica. Zaprezentowano sposoby radzenia sobie z problemami wychowawczymi. Z
programu skorzystało 150 osób. Koszt realizacji programu wyniósł 31 920,00 zł.
9.6. Orodek Wychowawczo-Profilaktyczny „MICHAEL” w Warszawie stworzył dzieciom
i młodziey warunki do udzielenia pomocy w nauce oraz umoliwiło atrakcyjne spdzanie wolnego czasu poprzez uczestnictwo w zajciach
sportowo-rekreacyjnych i kulturalnych. Z programu skorzystało 40 osób. Koszt realizacji programu wyniósł 18 592,00 zł.
211
9.7. Stowarzyszenie Mazowiecki Oddział Terenowy T.R.A.D. „SZANSA” w Markach do realizacji programu wykorzystało orodki pomocy
dziecku i rodzinie. W ramach zaj opiekuczo-wychowawczych prowadzonych w godzinach popołudniowych oraz zaj socjoterapeutycznych,
prowadzono działalno wychowawcz i terapeutyczn dla dzieci i młodziey w wieku 5-18 lat. Z programu skorzystało 208 osób. Koszt
realizacji programu wyniósł 99 380,00 zł.
9.8. Towarzystwo Uniwersytetów Ludowych Oddział Regionalny w Starym Lubiejewie zorganizowało sesje na temat skutków przemocy i
agresji, jej szkodliwoci oraz podleganiu karze. Uczestnikami tych sesji były dzieci oraz osoby dorosłe. W trakcie sesji dla dzieci zrealizowano
zagadnienia nt. choroby alkoholowej i uzalenie oraz powicone nabywaniu przez uczestników umiejtnoci interpersonalnych i budowaniu
poczucia własnej wartoci. Uczestnikom sesji dla dorosłych przekazywano podobne wartoci, jednak z uwzgldnieniem wieku i posiadanych
dowiadcze yciowych. W programie udział wziło 60 osób (30 dzieci
i 30 osób dorosłych). Koszt realizacji programu wyniósł 14 790,00 zł.
9.9. Stowarzyszenie POMOCNA DŁO im. w. Brata Alberta w Lipsku poprzez realizacj programu stworzyło dla rodowiska lokalnego
bogat, alternatywn i poyteczn ofert spdzania wolnego czasu przez dzieci i młodziey oraz umoliwiło zorganizowanie zaj
z zakresu terapii pedagogicznej. W programie udział wziło 40 dzieci. Koszt realizacji programu wyniósł 16 450,00 zł.
9.10. Stowarzyszenie Pomocowe w Zakrzewie BLIEJ SIEBIE dziki programowi stworzyło dzieciom i młodziey z rodzin niewydolnych
wychowawczo warunki dla rozwoju edukacyjnego. Zakupiło komplety niezbdnych pomocy ma rok szkolny 2007/2008, dostosowanych do
wymogów edukacyjnych i potrzeb uczniów. Programem objto 250 dzieci i młodziey. Koszt realizacji programu wyniósł 25 000,00 zł.
9.11. Polski Czerwony Krzy Zarzd Rejonowy w Ciechanowie w wyniku realizacji programu udzielił pomocy w postaci wyprawek szkolnych i
paczek z okazji wit Boego Narodzenia. Otrzymały j dzieci z rodzin ubogich, niewydolnych wychowawczo. Programem objto 560
osób. Koszt realizacji programu wyniósł 46 080,00 zł.
9.12. Stowarzyszenie Abstynentów Klubu „OPOKA” w Przysusze poprzez program stworzyło dzieciom moliwo wzicia udziału w rónego
typu zajciach socjoterapeutycznych
i profilaktycznych, co wpłynło na popraw ich kondycji psychicznej i społecznej. Programem objto 200 dzieci. Koszt realizacji programu
wyniósł 20 100,00 zł.
9.13. Chorgiew Stołeczna ZHP HUFIEC w Zbkach objło pomoc dzieci z rodzin niewydolnych wychowawczo. Zapewniło dzieciom opiek i
zorganizowano czas wolny. Programem objto 62 dzieci. Koszt realizacji programu wyniósł 18 000,00 zł.
9.14. Fundacja Centrum Edukacji Liderskiej w Warszawie udzieliła pomocy rodzinom niewydolnym wychowawczo w zakresie wyrównywania
deficytów rozwojowych jej członków. Udzielana pomoc miała na celu przeciwdziała wykluczeniu społecznemu, ubóstwu, uzalenieniom,
przemocy i innym ryzykownym zachowaniom młodych osób poprzez podnoszenie wiadomoci oraz rozwijanie umiejtnoci rodziców i rodzin
w zakresie: budowania współpracy, wprowadzania zmian, rozwizywania problemów, motywowania do rozwoju oraz sprawnego zarzdzania
sob i rodzin. Programem objto 15 osób. Koszt realizacji programu wyniósł 7 680,00 zł.
10. Programy wspierajce samorzdy lokalne w działaniach na rzecz ograniczania zjawiska ubóstwa osób i rodzin z powodu alkoholizmu.
212
W województwie 208 tys. rodzin wymaga pomocy społecznej, w tym ponad 112 tys. rodzin
z powodu ubóstwa.1 Wród rodzin korzystajcych z pomocy społecznej wzrasta liczba rodzin, których jedyne ródło utrzymania stanowi
wiadczenia społeczne. 60% rodzin długotrwale (powyej trzech lat) korzysta z pomocy społecznej, istnieje wic groba dziedziczenia skrajnego
ubóstwa i rozwoju patologii. Majc powysze na uwadze, Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej przeprowadziło konkurs ofert dla
organizacji pozarzdowych na realizacj programów na rzecz ograniczania zjawiska ubóstwa osób i rodzin.
Programy pomocowe realizowane były przez nastpujce organizacje pozarzdowe:
10.1. Towarzystwo Uniwersytetów Ludowych w Starym Lubiejewie w ramach programu realizowało dla młodziey i osób dorosłych sesje,
których tematem były problemy zwizane z chorob alkoholow i uzalenieniem. W trakcie zaj kształtowano umiejtnoci interpersonalne
oraz dono do zbudowania poczucia własnej wartoci i silnej osobowoci. Organizowano równie zajcia sportowo-rekreacyjne, które miały
charakter integracyjny. Zorganizowano 3 sesje dla rónych grup wiekowych po 30 uczestników. Koszt realizacji programu wyniósł 23 450,00 zł.
10.2. Stowarzyszenie na Rzecz Gminy Solec nad Wisł „WISŁA” w Solcu w ramach realizacji programu uruchomiło punkt udzielania porad,
gdzie odbywały si spotkania i udzielano porad. Ponadto 35 rodzinom udzielono pomocy rzeczowej. Koszt realizacji programu wyniósł
13 200,00 zł.
10.3. Stowarzyszenie POMOCNA DŁO im. w. Brata Alberta w Lipsku udzieliło pomocy poradniczej i wsparcia rzeczowego w postaci
paczek dla 100 rodzin. W kadej gminie powiatu lipskiego odbyło si spotkanie z zaproszonymi rodzinami. Specjalici uczestniczcy w
realizacji programu prezentowali referat na temat aspektów uzalenienia od alkoholu oraz form i metod wychodzenia z uzalenienia, a nastpnie
udzielali porad. Wród specjalistów byli: prawnik, psycholog, pedagog oraz pracownicy GOPS i PCPR. Koszt realizacji programu wyniósł
20 000,00 zł.
10.4. Polski Czerwony Krzy Zarzd Rejonowy w Ciechanowie w ramach programu udzielał pomocy rzeczowej, prawnej, psychologicznej i
organizacyjnej rodzinom i osobom yjcym w trudnych warunkach. Na realizacj programu złoyły si midzy innymi takie działania jak: zakup
i przekazanie rodzinom ubogim rodków higieny osobistej, rodków czystoci, artykułów przemysłowych niezbdnych dla funkcjonowania
rodziny (koce, rczniki, pociel, sprzt gospodarstwa domowego, meble, odzie). Dla kadej rodziny wydano nowe obuwie sportowe - po 3 pary.
Udzielono pomocy prawnej, psychologicznej i organizacyjnej, włcznie z udostpnieniem pomieszcze, szczególnie przy załatwianiu spraw
urzdowych. Zakupiono artykuły spoywcze do sporzdzania gorcych posiłków a take przygotowano i wydano suchy prowiant w formie
paczek ywnociowych dla podopiecznych dotknitych chorob alkoholow. Programem objto 210 rodzin. Koszt realizacji programu wyniósł
41 510,00 zł.
10.5. Towarzystwo Pomocy Młodziey w Warszawie w ramach programu prowadziło punkt poradnictwa specjalistycznego, w którym osoby
potrzebujce wsparcia w rozwizywaniu problemów yciowych otrzymywały szerok pomoc obejmujc porady specjalistów (prawnika,
psychologa, pedagoga, psychiatry, specjalisty ds. edukacji seksualnej. Z usług skorzystało 250 osób. Koszt realizacji wyniósł 35 000,00 zł.
1
Bilans potrzeb w zakresie pomocy społecznej dla województwa mazowieckiego na 2007 rok. MCPS.
213
10.6. Stowarzyszenie Rodzin Katolickich Diecezji Płockiej w Płocku pomoc rzeczow objło100 osób, znajdujcych si w bardzo trudnej
sytuacji materialnej. 20 dzieci otrzymało podrczniki, przybory szkolne, tornistry i inne przedmioty szkolne. Koszt realizacji programu wyniósł
29 760,00 zł.
10.7. Chorgiew Stołeczna ZHP HUFIEC Zbki realizacj programu skupiła na udzieleniu pomocy 62 dzieciom ze wietlicy rodowiskowej w
Zbkach zakupujc im podrczniki, artykuły szkolne i now odzie. Koszt realizacji programu wyniósł 19 500,00 zł.
11. Działania na rzecz przeciwdziałania ubóstwu i wykluczeniu społecznemu.
Koszt realizacji przedsiwzicia wyniósł 248 453,05 zł.
Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 roku o zatrudnieniu socjalnym jest elementem szerszej strategii przeciwdziałania ubóstwu i wykluczeniu
społecznemu. Jej celem jest wprowadzenie prawno-ekonomicznych instrumentów zapobiegania procesom marginalizacji społecznej poprzez
tworzenie jednostek organizacyjnych zwanych Centrami Integracji Społecznej (CIS). Orodki te maj prowadzi działania pozwalajce przede
wszystkim zdoby nowe kwalifikacje zawodowe lub przyczyni si do przekwalifikowania oraz umoliwi uczestnikom zaj powrót do
pełnienia ról społecznych, czyli maj stwarza szans reintegracji zawodowej i społecznej. W zajciach mog bra udział osoby długotrwale
bezrobotne, uzalenione od alkoholu lub narkotyków oraz innych rodków odurzajcych, bezdomne, zwalniane z zakładów karnych, chorzy
psychicznie, uchodcy. Wynika z tego, e zatrudnienie socjalne jest skierowane do osób, które z rónych powodów nie s w stanie funkcjonowa
samodzielnie na otwartym rynku pracy i maj problemy z pełnoprawnym uczestnictwem w yciu społecznym i zawodowym. Rozwizania
ustawy o zatrudnieniu socjalnym stwarzaj warunki wspólnego, partnerskiego działania administracji rzdowej, samorzdowej oraz organizacji
pozarzdowych.
Stowarzyszenie Rodzin Katolickich Diecezji Płockiej - Centrum Integracji Społecznej
w Kolczynie otrzymało dotacj na pierwsze wyposaenie oraz działalno przez okres pierwszych 3 miesicy. Zadanie zostało zrealizowano
zgodnie z zawartym porozumieniem. Programem reintegracji społecznej i zawodowej objto 26 osób długotrwale bezrobotnych.
12. Podnoszenie kwalifikacji osób działajcych na rzecz rozwizywania problemów społecznych , w tym problemów uzalenie.
Zostały zrealizowane dwa szkolenia dla pracowników zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej.
Realizator: IRSS z Warszawy
Kwota: 54 720,00 zł.
13. Kampania edukacyjno-informacyjna ,,Porozumienie dla Trzewoci”.
Na realizacj kampanii wydatkowano rodki w kwocie : 308 722,05 zł
Adresaci: mieszkacy województwa mazowieckiego.
Partnerzy: Urzd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego, Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych, Gminne
Komisje Rozwizywania Problemów Alkoholowych, Episkopat Polski, organizacje pozarzdowe, szkoły i uczelnie wysze.
Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej w Warszawie w 2007r. zainaugurowało kampani społeczn promuj trzewo pod nazw
,,Porozumienie dla trzewoci”, pod patronatem Marszałka Województwa Mazowieckiego –Adama Struzika oraz bp. Antoniego Dydycza.
Celem wspomnianej kampanii jest promocja zdrowego stylu ycia oraz zapobieganie uzalenieniom wród mieszkaców Mazowsza. W ramach
214
kampanii stworzono logo i hasło ,,z alkoholem jak z minami”, oraz opracowano stron internetow ,,Porozumienie dla Trzewoci”- www.
porozumienie dla trzewoci.
W dniu 25 wrzenia w Sekretariacie Konferencji Episkopatu Polski odbyła si uroczysta promocja ksiki pod red. Mariana P. Romaniuka ,,W
trosce o trzewo narodu”, w której wzili udział przedstawiciele kocioła katolickiego w Polsce na czele z Prymasem Polski Kardynałem
Józefem Glempem, oraz przedstawiciele wyszych uczelni. Ksika została rozesłana do parafii na terenie całego województwa Mazowieckiego.
W ramach wspomnianej kampanii wydano kalendarze promocyjne na 2008 rok (z informacjami odnonie naduywania alkoholu), które trafiły
do mieszkaców i instytucji Mazowsza. Wspomniane kalendarze rozesłano do Gminnych Komisji Rozwizywania Problemów Alkoholowych.
Dokonano zakupu filmu ,,Wieczne dziecko” dla szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych realizujc cele edukacyjne kampanii. Przygotowano
i przeprowadzono zajcia wykładowo warsztatowe w ramach programu adaptacyjno –profilaktycznego dla studentów I roku Akademii
Medycznej w Warszawie, gdzie przekazywano wiedz z zakresu uzalenie. Emitowano spoty radiowe w lokalnych radiach promujce ycie w
trzewoci (Radio Rekord, Radio Nadzieja). Podczas kampanii poczyniono działania na rzecz zaangaowania rodowiska lokalnego, na terenie
województwa odbywały si imprezy promujce postawy pro-trzewociowe- festyny rekreacyjne i koncerty: festyn rodzinny na terenie gminy
Błonie, zorganizowano Gminny Maraton Trzewoci w Gozdowie i festyn rodzinny w Jelonkach.W czerwcu we współpracy z Uniwersytetem
Kardynała Stefana Wyszyskiegoi Stowarzyszeniem na Rzecz Rozwoju i Pomocy „Q ZMIANOM” zorganizowano II piknik psychologiczny.
Wród mieszkaców Mazowsza rozdawano ulotki i gadety zwizane z kampani. W padzierniku zorganizowano II Mazowieckie Forum
Abstynenckie, gdzie zaprezentowano cele kampanii ,,Porozumienie dla Trzewoci”, forum zgromadziło przedstawicieli 50 stowarzysze i
klubów abstynenckich z terenu Mazowsza.
Kampania zapocztkowana przez Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej w 2007 roku, spotkała si z pozytywnym odbiorem społecznoci
Mazowsza i bdzie kontynuowana w roku biecym, co przyczyni si do pogłbienia wiedzy na temat uzalenie.
14. Szkolenia podnoszce kwalifikacje i umiejtnoci osób zajmujcych si profilaktyk i rozwizywaniem problemów uzalenie na
Mazowszu.
Szkolenia organizowane w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych
zrealizowane zostały za kwot:293 860,00 zł, uczestniczyło w nich 1 228 osób. Dodatkowo w Konferencji brało udział 400 osób.
Celem nadrzdnym działalnoci szkoleniowej MCPS, jest stałe podnoszenie jakoci pracy, kreowanie nowych trendów, promowanie
nowoczesnych rozwiza na terenie województwa. Dlatego te konieczny jest rozwój i doskonalenie predyspozycji i umiejtnoci zawodowych
osób nioscym pomoc potrzebujcym, pracy w zespołach interdyscyplinarnych, doskonalenie metod pracy zespołowej czy aktywizacji
rodowiska lokalnego do działa na rzecz wanych kwestii społecznych. W roku 2007 były prowadzone szkolenia z zakresu przeciwdziałania
przemocy, budowy lokalnych systemów pomocy, pracy z osobami uzalenionymi i współuzalenionymi, przygotowujce do pracy w GKRPA
nowych członków. Szkolenia miały te dostarczy podstawowej wiedzy, niezbdnej do podejmowania skutecznej interwencji wobec przemocy
Program szkole prowadzonych dla członków Gminnych Komisji Rozwizywania Problemów Alkoholowych był przygotowany zgodnie
z zaleceniami Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów Alkoholowych. Tematyka zaj dotyczyła m.in. zjawiska uzalenienia, przemocy
domowej, pomocy psychologicznej dzieciom z rodzin alkoholowych, profilaktyki szkolnej i rodowiskowej. Pełne szkolenie realizowane wg.
215
Ramowego Programu PARPA obejmowało 44 godz. dydaktycznych. Prowadzone było p000rzez specjalistów psychoterapii uzalenie,
ekspertów PARPA. Uczestnictwo w szkoleniach zapewniło odpowiedni poziom interdyscyplinarnego przygotowania członków GKRPA.
Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej zorganizowało równie seminarium szkoleniowe dla przewodniczcych gminnych i miejskich komisji
rozwizywania problemów alkoholowych z terenu województwa mazowieckiego. Spotkanie, które odbyło si w czerwcu 2007 dotyczyło
omówienia zada nałoonych na samorzdy gminne i miejskie na mocy ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
oraz ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Uczestnicy zostali zapoznani z projektami nowelizacji w/w ustaw, które przedstawili dyrektorzy
Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów Alkoholowych i Krajowego Biura Przeciwdziałania Narkomanii. Podczas seminarium zostały
take zaprezentowano załoenia kampanii społecznej „Porozumienie dla Trzewoci” prowadzonej przez MCPS. Natomiast Fundacja Rozwoju
Profilaktyki, Edukacji i Terapii Problemów Alkoholowych ETOH przygotowała i przeprowadziła seminarium szkoleniowe „Opieka nad swoim
wewntrznym dzieckiem” dla psychologów, psychoterapeutów, pracowników socjalnych, ksiy, sióstr zakonnych, lekarzy na przełomie maja i
czerwca 2007 roku. Miejscem realizacji kursu była siedziba Fundacji ETOH w Warszawie. Zajcia były skierowane do grupy DDA (Dorosłe
Dzieci Alkoholików).
Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej zorganizowało równie szkolenia powicone profilaktyce uzalenie dla dyrektorów szkół
ponadgimnazjalnych, wybranych szkół gimnazjalnych oraz poradni psychologiczno-pedagogicznych. Odbyły si trzy spotkania – dla szkół
podległych nadzorowi delegatury Mazowieckiego Kuratorium Owiaty w Ostrołce, Siedlcach, Radomiu oraz Płocku. Tematyka zaj dwóch
pierwszych spotka obejmowała podstawy profilaktyki uzalenie, współprac – jako warunek rozwizywania problemów wychowawczych,
szkolna interwencja profilaktyczna oraz wartoci moralne i społeczne w wychowaniu. Podczas kolejnego spotkania przedstawione zostały
aktualne trendy uywania substancji psychoaktywnych przez młodzie województwa mazowieckiego (na podstawie analizy wyników ESPAD),
moliwoci rozwizywania konfliktów w szkole oraz bardziej pogłbiona wiedza na temat profilaktyki uzalenie w szkołach.
W ostatnich dniach listopada zostało przygotowana konferencja szkoleniowa dla dyrektorów wydziałów i wizytatorów Kuratorium
Owiaty w Warszawie oraz delegatur nt. roli kampanii społecznych w szkolnej profilaktyce. Podczas spotkania przedstawiono załoenia i cele
Ogólnopolskiej Kampanii „Cia bez alkoholu”, która jest organizowana przez Pastwow Agencj Rozwizywania Problemów Alkoholowych
oraz Wojewódzkiej Kampanii Społecznej „Porozumienie dla Trzewoci”. Uzyskano zapewnienie aktywnego i skutecznego udziału placówek
owiatowych podległych Mazowieckiemu Kuratorowi Owiaty w przedsiwziciach podejmowanych przez MCPS. Zostały zorganizowane
szkolenia z zakresu problematyki przemocowej „Praca z ofiar i sprawc przemocy” dla pracowników jednostek pomocy społecznej, kuratorów
sdowych, policjantów, pedagogów szkolnych oraz organizacji pozarzdowych działajcych na terenie Pastwa powiatu. Celem warsztatów
było pokazanie psychologicznych uwarunkowa zachowa przemocowych, znajdowania si w roli ofiary, budowania relacji opartych na
przemocy, metod pracy z ofiar i sprawc, prowadzcych do zmiany postaw. Przekazana wiedza miała umoliwi nawizanie skutecznej
komunikacji z ofiar i sprawc. Szkolenia były prowadzone przez z-c dyrektora PARPA., specjalistów uzalenie oraz przedstawiciela
Departamentu Pomocy i Integracji Społecznej. Szkolenia cieszyły si ogromnym zainteresowaniem i wskazały na konieczno kontynuowanie
tej tematyki. Pozytywnie oceniane było zaproszenie do uczestnictwa w szkoleniu przedstawicieli szerokiej gamy instytucji stykajcych si w
216
swej pracy ze zjawiskiem przemocy. Przeprowadzono te szkolenie skierowane bezporednio do funkcjonariuszy policji Komendy
Wojewódzkiej Policji z siedzib w Radomiu z zakresu przeciwdziałania zjawisku narkomanii i alkoholizmu. Podczas zaj rozszerzono wiedz
uczestników na temat wpływu alkoholu i narkotyków na organizm człowieka, mechanizmów funkcjonowania osoby dotknitej problemem
uzalenienia.
W ramach działa na rzecz podniesienia poziomu i efektywnoci programów profilaktycznych realizowanych na terenie Mazowsza,
Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki we współpracy z Mazowieckim Centrum Polityki Społecznej w okresie luty – czerwiec zorganizowało
kolejn edycj kursu „Kultura kontra Patologia” (150 godzin dydaktycznych).
Realizujc działania edukacyjno-profilaktyczne i działania w zakresie organizacji czasu wolnego dzieci, młodziey oraz studentów
Mazowsza, w marcu 2007 roku na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyskiego w Warszawie odbyło si sympozjum naukowe powicone
rodzinie. Organizatorami sympozjum „W trosce o rodzin, w poszukiwaniu prawdy, dobra i pikna” byli UKSW oraz Mazowieckie Centrum
Polityki Społecznej w Warszawie. Celem sympozjum było wspieranie rodziny jako rodowiska najbardziej słucego wychowaniu młodego
pokolenia, profilaktyce uzalenie, a take przedstawienie zada, aktualnych kierunków w procesie wychowania dzieci, jak i zagroe, wobec
których staje współczesna rodzina. W porzdku sympozjum podjto problem odpowiedzialnej polityki rodzinnej i role podmiotów
uczestniczcych w jej realizacji. Została wydana ksika z wystpieniami prelegentów, która była dostpna dla uczestników sympozjum.
15. Urzd Marszałkowski w Warszawie zrealizował zadania publiczne z zakresu profilaktyki uzalenie, w ramach otwartych konkursów ofert
z zakresu profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych.
Realizatorzy: organizacje pozarzdowe, podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalnoci poytku
publicznego i o wolontariacie
- działajce na terenie Województwa Mazowieckiego.Zarzd Województwa Mazowieckiego w 2007 roku udzielił dotacji 42 organizacjom
pozarzdowym na łczn kwot 2 080 000,00 zł w tym:
- w zakresie programów profilaktyczno - terapeutycznych dla dzieci i młodziey z rodzin niewydolnych wychowawczo dotknitych
skutkami alkoholizmu realizowanych w trakcie roku szkolnego 18 organizacjom na łczn kwot 350 000,00 zł – w realizacji zadania wziło
udział 24.767 osób,
- w zakresie programów profilaktyczno - terapeutycznych dla dzieci i młodziey z rodzin niewydolnych wychowawczo dotknitych
skutkami alkoholizmu realizowanych w trakcie wakacji 24 organizacjom na łczn kwot 1 730 000,00 zł – programem objto 2.787 osób tj.
dzieci i młodzie z rodzin niewydolnych wychowawczo dotknitych skutkami alkoholizmu zamieszkałe na terenie województwa
mazowieckiego.
Celem programów realizowanych przez organizacje pozarzdowe były działania profilaktyczne prowadzone poprzez zajcia warsztatowo –
wykładowe z profilaktyki uzalenie dla dzieci i młodziey, dyskusje oraz rozmowy indywidualne. W trakcie realizacji tych programów
współpracowano z pedagogami i psychologami, pracownikami socjalnymi. Formy i metody pracy pozwalały na wyzwolenie nowych inicjatyw,
217
pomysłów, właciwych postaw u uczestników, stworzenie dzieciom moliwoci odreagowania emocjonalnego, przeprowadzano treningi
poprawnych zachowa poprzez wspólne zabawy z rówienikami, jak równie prowadzono rozmowy indywidualne i grupowe na temat
uzalenie i profilaktyki alkoholowej. W ramach programów profilaktyczno – terapeutycznych dla dzieci i młodziey z rodzin niewydolnych
wychowawczo dotknitych skutkami alkoholizmu zorganizowano wypoczynek letni w formie kolonii lub obozu. Ponadto zapewniono dzieciom i
młodziey alternatywne formy spdzania wolnego czasu, rozwijania umiejtnoci komunikacjii prawidłowego rozwizywania konfliktów,
wyraania swoich uczu, obrony praw, radzenia z presj grupy oraz kształtowania osobowoci.
16. Działania Wojewódzkiego Orodka Terapii Uzalenienia od Alkoholui Współuzalenienia na rzecz lecznictwa odwykowego w
województwie mazowieckim.
Kwota: 150 000,00 zł.
PODSUMOWANIE:
Mazowieckie Centrum Polityki Społecznej w 2007 roku zrealizowało zadania w ramach Wojewódzkiego Programu Profilaktyki i
Rozwizywania Problemów Alkoholowych za łczn kwot: 2 473 359,55 zł.
Informujemy równie, e w 2007 roku w toku postpowania administracyjnego w sprawie wydania zezwolenia na obrót hurtowy
napojami alkoholowymi, wszcztego na wniosek przedsibiorców rozpatrzono łcznie 420 sprawy, które zostały zakoczone definitywnie w
formie decyzji.
W tym wydano:
135 zezwole na obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartoci do 4,5% alkoholu oraz piwa,
182 zezwole na obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartoci powyej 4,5% do 18% alkoholu, z wyjtkiem piwa,
103 decyzji zmieniajcych miejsce lub oznaczenie przedsibiorcy,
Łcznie uzyskano kwot w wysokoci 7 978 796,59zł.
Urzd Marszałkowski w Warszawie w 2007 roku zrealizował zadania w ramach Wojewódzkiego Programu Profilaktyki i
Rozwizywania Problemów Alkoholowych za łczn kwot: 2 230 000,00 zł.
Reasumujc, całkowita kwota przeznaczona przez Samorzd Województwa Mazowieckiego na realizacj zada w ramach
Wojewódzkiego Programu Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych w 2007r.:
wyniosła: 4 703 359,55 zł.
218
Mazowieckie Centrum Zdrowia Publicznego w Warszawie przesyła informacj dotyczc działa prowadzonych przez Mazowiecki
Urzd Wojewódzki, okrelonych w Narodowym Programie Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych na lata 2006-2010 oraz
rodków finansowych wydatkowanych na t działalno w roku 2007.
Uprzejmie informuj, e na terenie woj. mazowieckiego podjto uchwały w sprawie:
- przyjcia gminnych programów profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych-310
- liczby punktów sprzeday napojów alkoholowych na terenie gminy(miasta)-48
- zasad usytuowania punktów sprzeday napojów alkoholowych na terenie gminy(miasta)-24
-wprowadzania zakazów sprzeday, podawania, spoywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych-6
-inne uchwały zwizane z ustaw o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi -10
Ponadto informuj, e Wojewoda Mazowiecki stwierdził w drodze rozstrzygni nadzorczych niewano nastpujcych uchwał:
- Rady Miasta Garwolin Nr VI/24/2007 z dn.23.03.2007r. dotyczcej zakazu spoywania napojów alkoholowych,
- Rady Miasta Leoncin z dn. 38.02.2007r.Nr IVI20/07, uchwały Rady Miejskiej w Kobyłce z dn. 24.01.2007r. Nr IV/39/2007, uchwały Rady
Miejskiej w Nowym Dworze Mazowieckim z dn. 28.12.2006r. Nr IV/3112006 w sprawie przyjcia Miejskiego Programu Profilaktyki i
Rozwizywania Problemów Alkoholowych
- Rady Miasta Raszyn z dn. 25.10.2007r. Nr XIII/206/07, uchwały Gminy w Siennicy z dn.26.04.2007r. Nr V/35/2007, uchwały Rady Gminy w
Huszlewie z dn. 13.06.2007r. Nr XI/42/2007 (w czci dotyczcej paragrafu 1 pkt. 2) w sprawie ustalenia liczby punktów sprzeday napojów
alkoholowych na terenie w/w Gmin.
W budecie Wojewody Mazowieckiego w roku 2007 nie planowano i me wydatkowano rodków finansowych na działania prowadzone
w zakresie wychowania w trzewoci i przeciwdziałania alkoholizmowi.
Jednoczenie informujemy, i Mazowieckie Centrum Zdrowia Publicznego w roku 2007 brało czynny udział w ogólnopolskiej kampanii
"Cia bez alkoholu" poprzez propagowanie informacji na stronie internetowej i rozpowszechnianie materiałów edukacyjnych na terenie woj.
mazowieckiego.
219
1.8. Województwo Opolskie
Informacja dotyczca realizacji wojewódzkiego programu profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych

w województwie opolskim w 2007 r.
X TAK
NIE
Liczba Wysoko
gmin rodków
którym finansowych
1.1.10. Przeciwdziałanie Przeprowadzenie czciowej modernizacji Centrum Integracji Społecznej
wykluczeniu społecznemu CISPOL w Polanowicach w Gminie Byczyna (dotacja z budetu
województwa dla Gminy Byczyna) 1 40.000 zł
1.2. Czy w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu w 2007 roku samorzd województwa w oparciu o porozumienia X TAK
44.395,01 zł
którym finansowych
220
1. Dotacja dla Powiatu Strzeleckiego (umowa z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Strzelcach
Opolskich) na realizacj zadania publicznego „Profilaktyka i rozwizywanie problemów uzalenie
oraz przeciwdziałanie przemocy w rodzinie w zakresie kompleksowych oddziaływa terapeutycznych
i/lub pomocowych wobec oraz osób doznajcych przemocy w rodzinie, w tym osób doznajcych
wykorzystywania seksualnego, poprzez udzielenie pomocy psychologicznej, terapeutycznej i prawnej” –
przekazana w całoci na podstawie umowy nr 25/07 z dnia 22 marca 2007 r. 1 8.560 zł
2. Dotacja dla Powiatu Prudnickiego (umowa z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Prudniku)
na realizacj zadania publicznego „Kompleksowe oddziaływania wobec osób dowiadczajcych
przemocy domowej oraz dzieci krzywdzonych w Orodku Interwencji Kryzysowej w Prudniku” –
przekazana
w całoci na podstawie umowy nr 24/07 z dnia 01 marca 2007 r. 1 24.300 zł
3. Dotacja dla Powiatu Prudnickiego (umowa z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Prudniku) na
realizacj zadania publicznego „Oddziaływania terapeutyczne i/lub korekcyjno-edukacyjne wobec
sprawców przemocy w rodzinie” – przekazana w całoci na podstawie umowy nr 23/07 z dnia 01 marca
2007 r. 1 6.975 zł
4. Wydanie informatora „Szukaj pomocy” dla powiatu brzeskiego oraz organizacja w Brzegu konferencji
powiconej przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz rozwizywaniu problemów alkoholowych 1 4.560,01 zł
alkoholowych? NIE
2.870 zł
8. inne osoby, jakie? Realizacja szkole dotyczcych profilaktyki i rozwizywania problemów uzalenie
nauczyciele, rodzice dla nauczycieli i rodziców, ogółem 41 godz. przeprowadzonych szkole 217 nauczycieli
235 rodziców
221
X TAK
NIE
alkoholowych?
445 zł
Liczba
Organizacja w dniu 16 maja br. roboczego spotkania przedstawicieli gmin i powiatów z województwa opolskiego
powiconego przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz profilaktyce i rozwizywaniu problemów alkoholowych,
52 uczestników 52
w tym na: 25.477,50 zł
3.6.1. Dofinansowanie szkole pracowników lecznictwa odwykowego z terenu województwa w Programie uzyskiwania
kwalifikacji zawodowych osób prowadzcych terapi uzalenienia od alkoholu
i współuzalenienia w zakładach lecznictwa odwykowego
Dotacja z budetu województwa opolskiego dla Orodka Leczenia Odwykowego w Woskowicach Małych 10.000 zł
w skład, którego wchodzi WOTUW w Opolu
....................zł
....................zł
Dotacja z budetu województwa opolskiego dla Orodka Leczenia Odwykowego w Woskowicach Małych
w skład, którego wchodzi WOTUW w Opolu 3.477,50 zł
222
....................zł
....................zł
3.7.Inwestycje i remonty siedziby WOTUW
Zakupy inwestycyjne sprztu i wyposaenia, dotacja z budetu województwa opolskiego dla Orodka Leczenia
Odwykowego w Woskowicach Małych w skład, którego wchodzi WOTUW w Opolu 12.000 zł
3.3. Inne wydatki na rzecz WOTUW ....................zł
Wysoko
Liczba rodków
4.1.Inwestycje i remonty – zakupy inwestycyjne
2 35.000 zł
2 64.254,68 zł
Wysoko
Liczba rodków
223
0 0 zł
0 0 zł
X NIE
X NIE
X NIE
8.2. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj pozaszkolnych/ rodowiskowych programów X TAK
profilaktycznych?
NIE
45.065 zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. Dotacja dla Pracowni Rozwoju Osobistego w wysokoci 24.525 zł na realizacj
zadania publicznego pod nazw „Aktywizacja młodzieowych inicjatyw
profilaktycznych” – przekazana w całoci na podstawie umowy nr 65/07 z dnia
15 czerwca 2007 r. Młodzie szkolna ok. 200 24.525 zł
224
2. Dotacja dla Towarzystwa Rozwoju Rodziny Oddział w Opolu w wysokoci
20.540 zł na realizacj zadania publicznego pod nazw „Młodzi Liderzy – Młodzie studiujca
Młodzieowe Doradztwo Rówienicze” – przekazana w całoci na podstawie z dwóch wyszych
umowy nr 61/07 z dnia 01 czerwca 2007 r. uczelni 27 20.540 zł
8.3. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj programów dla młodziey upijajcej si/zagroonej X TAK
uzalenieniem?
NIE
44.780 zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. Dotacja dla Stowarzyszenia Sprawiedliwo Pokój i Integralno Stworzenia w wysokoci 11.000 zł na
realizacj zadania publicznego pod nazw „Profilaktyka i rozwizywanie problemów uzalenie w
ramach spotkania dla młodziey »wito Młodziey 2007«” – przekazana w całoci na podstawie
umowy nr 51/07 z dnia 15 maja 2007 r. ok. 90 11.000 zł
2. Udzielenie pomocy psychologicznej dla dzieci, młodziey i rodziców w zakresie dotyczcym rodków
psychoaktywnych, realizacja konsultacji dla nauczycieli, ogółem 126 godz. udzielonej pomocy
psychologicznej oraz 12 godz. zrealizowanych konsultacji
- 6.780 zł
3. Dotacja dla Stowarzyszenia Sprawiedliwo Pokój i Integralno Stworzenia w wysokoci 27.000 188 pomoc
zł na realizacj zadania publicznego pod nazw „Poradnia psychologiczno-rodzinna – Góra w. psychologiczna
Anny” – przekazana w całoci na podstawie umowy nr 22/07 z dnia 01 marca 2007 r. + 18 pomoc
prawna =
206 27.000 zł
X NIE
225
X NIE
X NIE
X NIE
wychowawczym?
X NIE
X NIE
X NIE
X NIE
X NIE
226
NIE
2.000 zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. Realizacja dodatkowych zaj edukacyjno-profilaktycznych z zakresu Uczestnicy kursów
problematyki alkoholowej dla grup uczestników kursów dokształcajcych dokształcajcych
kierowców wykonujcych transport drogowy organizowanych przez kierowców
Wojewódzki Orodek Ruchu Drogowego w Opolu, zrealizowano 25 godz. zaj wykonujcych transport 186
drogowy 2.000 zł
NIE
9.2. Jakie rodki, w ramach Wojewódzkiego Programu zostały w 2007 r. przeznaczone na przeciwdziałanie przemocy w Patrz pozycje
rodzinie? 1.2.2 L.p.1-4
2.2.1; 9.5;
9.6 L.p.1-2
Programu?
Wysoko
rodków
finansowych
227
1. Patrz pozycja 2.2.1
Patrz pozycja
2.2.1
2. Współorganizacja z Powiatem Brzeskim dniu 03 grudnia konferencji Pracownicy gmin,
powiconej profilaktyce i rozwizywaniu problemów alkoholowych oraz pomocy społecznej,
przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie owiaty, ochrony
zdrowia, organizacji
pozarzdowych, policji 56 0 zł
3. Współpraca w organizacji przez Powiat Prudnicki w dniu 05 grudnia konferencji Pracownicy gmin,
„Pomaganie rodzinie z dysfunkcj” pomocy społecznej,
owiaty, ochrony
zdrowia, organizacji
pozarzdowych, policji 43 0 zł
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. Finansowanie obsługi redakcyjnej strony internetowej www.stop-przemocy.pl 418 zł
9.6. Czy w 2007 roku w ramach Wojewódzkiego Programu podejmowano działania w celu utworzenia i wspierania systemu X TAK
NIE
228
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. Dotacja dla Towarzystwa Rozwoju Rodziny Oddział w Opolu w wysokoci 30.000 zł na realizacj zadania publicznego
pod nazw „Opolska Koalicja Przeciw Przemocy w Rodzinie” – przekazana w całoci na podstawie umowy nr 60/07
z dnia 01 czerwca 2007 r. 30.000 zł
2. Dotacja dla Towarzystwa Rozwoju Rodziny Oddział w Opolu w wysokoci 30.000 zł na realizacj zadania publicznego
pod nazw „Wolni od przemocy” – przekazana w całoci na podstawie umowy nr 59/07 z dnia 01 czerwca 2007 r. 30.000 zł
Wysoko
rodków
1. Powiaty Brzeg, Patrz pozycja 1.2.2
Prudnik, Strzelce Patrz pozycja
Opolskie 1.2.2
2. Towarzystwo Patrz pozycje 9.5 oraz 9.6
Rozwoju Rodziny Patrz pozycje
Oddział w Opolu 9.5 oraz 9.6
NIE
229
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. Kampania „Cia bez alkoholu” sprawozdanie sygn. DZD.V.8032-4/08 z dnia 10.02.2008 r. przekazane do PARPA.
Uczestnicy konferencji zwizanych z kampani 151
8.550 zł
X TAK
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. Realizacja umowy nr RU.DZD.0812-24-45/07 z dnia 09 maja 2007 r. pomidzy Województwem Opolskim a
Pracowni Bada Społecznych DGA Spółka z o.o. dotyczcej realizacji badania ilociowego na temat „Uywanie
alkoholu i narkotyków przez młodzie szkoln województwa opolskiego” 31.678,76 zł
X TAK
działa?
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
roku: w roku 2007.
230
Ocenie podlegały szkolenia zlecane bezporednio przez samorzd województwa oraz finansowane z dotacji udzielonych z
budetu województwa opolskiego
0 zł
X TAK
NIE
1. Biece kontakty oraz udział przedstawicieli stowarzysze w konferencjach organizowanych 3
i współorganizowanych przez samorzd województwa 0 zł
14. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu przeznaczono rodki na dofinansowanie Centrum Integracji Społecznej? X TAK
Patrz pozycja 1.1.10 dotacja dla Gminy Byczyna
NIE
1
14.2. Jeli TAK, to prosz poda wysoko przekazanych rodków: Patrz pozycja
1.1.10
X NIE
wydanych w 2007 uzyskanych
roku w 2007 roku.
15.1. Liczba zezwole na obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartoci do 4,5% alkoholu oraz 26 320.200 zł
231
piwa.
alkoholu, z wyjtkiem piwa. 19 206.400 zł
2 400 zł
0
527.000 zł
X NIE
Jeli NIE:
alkoholowych w 2007 roku. 496.845,86 zł
realizacj zada w ramach wojewódzkiego programu przeciwdziałania narkomanii. 49.563,81 zł
Pozostałe działania samorzdu województwa opolskiego podejmowane w ramach realizacji wojewódzkiego programu profilaktyki
i rozwizywania problemów alkoholowych w 2007 r.
Działania Dodatkowe informacje dotyczce działa i celów Kwoty
Dotacja dla Stowarzyszenia „MONAR” w wysokoci 30.000 zł na Readaptacja społeczna oraz przeciwdziałanie 30.000 zł
realizacj zadania publicznego pod nazw „Odnale si jutro” – wykluczeniu społecznemu osób korzystajcych
przekazana w całoci na podstawie umowy nr 66/07 z dnia 18 czerwca z terapii oraz opieki postrehabilitacyjnej
2007 r. organizowanych przez Stowarzyszenie „MONAR”
232
Dotacja dla Stowarzyszenia „MONAR” w wysokoci 28.930 zł na Zdobywanie dodatkowych kwalifikacji oraz 28.930 zł
realizacj zadania publicznego pod nazw „Skorzystaj z szansy” – umiejtnoci poruszania si na rynku pracy, wspieranie
przekazana w całoci na podstawie umowy nr 62/07 z dnia 18 czerwca rozwoju osobistego pacjentów i byłych pacjentów
2007 r. zakładów opieki zdrowotnej Stowarzyszenia
„MONAR”
Organizacja konkursu literackiego dla dzieci i młodziey pod hasłem Konkurs adresowany jest do młodziey ze szkół 13.381,81 zł
„Nasze Wartoci” – edycja 2006 oraz edycja 2007 - nagrody, podstawowych, gimnazjów i szkół
wynagrodzenie komisji konkursowej, ogłoszenie prasowe – ponadgimnazjalnych. Jest elementem promowania
13.381,81 zł zainteresowania dzieci i młodziey własnym rozwojem
oraz promowania wartoci chronicych młodych ludzi
przed siganiem po rodki psychoaktywne
Realizacja trzech odcinków programu „Telewizja Niedua” Realizacja odcinków programu słuyła promowania 12.000 zł
promujcych zainteresowanie dzieci własnym rozwojem i zainteresowania dzieci i młodziey własnym rozwojem
realizowaniem pozytywnego hobby oraz promocja w regionalnym oraz posiadania pozytywnego hobby chronicych
programie TVP kampanii profilaktycznej „Cia bez alkoholu” – młodych ludzi przed siganiem po rodki
12.000 zł psychoaktywne
Inne wydatki
Zakup sprztu komputerowego na potrzeby realizacji wojewódzkiego programu profilaktyki i rozwizywania problemów alk. 6.960,10 zł
Płatnoci dotyczce roku 2006 640 zł
na ogóln liczb 71 gmin w Województwie Opolskim, rady gmin podjły w 2007 roku uchwały, które dotyczyły:
- przyjcia gminnych programów profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych - 85 uchwał,
- ustalenia liczby punktów sprzeday napojów alkoholowych na terenie gmin - 4 uchwały,
- ustalenie zasad usytuowania na terenie gminy miejsc sprzeday i podawania napojów alkoholowych– 4 uchwały,
- innych uchwał zwizanych ze wspomnian problematyk - 25 uchwał, w tym:
- 23 uchwały w sprawie zmiany gminnych programów profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych,
- 1 uchwała w sprawie zmiany uchwały dotyczcej zasad usytuowania na terenie gminy miejsc sprzeday napojów alkoholowych, warunków
sprzeday tych napojów oraz zakazu ich sprzeday w niektórych miejscach,
- l uchwała w sprawie przyjcia sprawozdania z wykonania GPPiRPA.
233
W 2007 roku Wojewoda Opolski wydał 1 rozstrzygnicie nadzorcze stwierdzajce niewano uchwały, z powodu okrelenia przez rad gminy
w gminnym programie profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych szczegółowych zasad kontroli podmiotów gospodarczych
prowadzcych sprzeda napojów alkoholowych. Kompetencj do umieszczania w gminnym programie profilaktyki wyej przytoczonych zasad rada
gminy utraciła w dniu 9 listopada 2002 r. Było to skutkiem wykrelenia przez ustawodawc w art. 4’ ust. 2 ustawy o wychowaniu w trzewoci i
przeciwdziałaniu alkoholizmowi punktu 4, który dotyczył włanie tego zadania gminy.
Ponadto informuj, i Wydział Polityki Społecznej Opolskiego Urzdu Wojewódzkiego 6 listopada 2007 r. zorganizował konferencj
„Przemoc – skutki społeczne i pomoc ofiarom” z udziałem Pani Anny Wawrzczak–Gazdy – Naczelnika Wydziału Prewencji Komendy
Wojewódzkiej Policji. Konferencja miała na celu promowanie specjalistycznych orodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie oraz zapoznanie
uczestników ze sposobem realizacji Krajowego Programu Pomocy Ofiarom Przestpstw. Podczas konferencji Pani Anna Wawrzczak-Gazda
zapoznała przedstawicieli orodków pomocy społecznej oraz powiatowych centrów pomocy rodzinie z problematyk przemocy w rodzinie oraz
procedur „Niebieskiej Karty”. Uczestnikom konferencji przekazano informator z adresami wszystkich organizacji i jednostek działajcych w sferze
pomocy społecznej opracowany we współpracy z Komend Wojewódzk Policji i Opolskim Kuratorem Owiaty.
Jednoczenie informuj, i nie wydatkowano rodków finansowych na rzecz profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych.
1.9. Województwo Podkarpackie
X TAK
NIE
Liczba Wysoko
gmin rodków
którym finansowych
....................zł
234
młodziey
....................zł
1.1.3. Pomoc dzieciom z rodzin z „wietlica, Praca i Sta – socjoterapia w rodowisku wiejskim – II Edycja” 2 24 000,00 zł

....................zł
w rodzinie
....................zł
....................zł
analizy
....................zł
kierowców) ....................zł
1.1.10. Inne, jakie
...................................................... ....................zł
235
....................zł
którym finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
alkoholowych? NIE
38 104,00 zł
Lp. Prosz okreli dla kogo te szkolenia były Tematyka szkole Liczba
organizowane oraz opisa je w Uczestników
poszczególnych tabelkach.
236
1. pracownicy punktów konsultacyjnych 1.„Kampania informacyjno – edukacyjna na temat HIV/AIDS,
narkomanii i innych uzalenie”
2. Konkurs i konferencja edukacyjna na temat HIV/AIDS, narkomanii i ok. 400 osób
innych uzalenie
3. Konferencja pn. „Profilaktyka i promocja zdrowia w rodowisku
lokalnym „Wspólne Działania – Wspólna Odpowiedzialno””
4. Konferencja pn. „Rodzina podstawowym wsparciem dla osoby
chorujcej psychicznie”
2. policjanci J.W. J.W.
3. pracownicy socjalni J.W. J.W.
4. pracownicy wietlic socjoterapeutycznych i J.W. J.W.

5. pracownicy owiaty J.W. J.W.
6. pracownicy słuby zdrowia J.W. J.W.
7. pracownicy wymiaru sprawiedliwoci J.W. J.W.
X TAK
NIE
alkoholowych?
237
Tematyka szkole Liczba
uczestników
Szkolenie dla członków miejskich i gminnych komisji rozwizywania problemów alkoholowych z zakresu profilaktyki
uzalenie, procedury zobowizywania do lecznictwa odwykowego oraz przeciwdziałania przemocy domowej 90 osób
w tym na: 48 700,00 zł
38 700,00 zł
10 000,00 zł
....................zł
....................zł
....................zł
....................zł
....................zł
....................zł
238
....................zł
3.3. Inne wydatki na rzecz WOTUW (np. na program terapeutyczny) ....................zł
Wysoko
Liczba rodków
....................zł
....................zł
Wysoko
Liczba rodków
....................zł
....................zł
239
X NIE
.........................
....................zł
X NIE
.........................
.........................
....................zł
X NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
240
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
profilaktycznych?
NIE
186 126,40 zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. 12 dotacji w ramach programu „Zwikszanie dostpnoci pomocy osobom Dzieci i młodzie ok. 500
dorosłym i dzieciom zagroonym patologiami społecznymi” szkolna 86 300,00 zł
2. 10 dotacji w ramach programu „Działania profilaktyczno – wychowawcze dla Dzieci i młodzie ok. 500
dzieci i młodziey szkolnej” szkolna 99 826,40 zł
3.
4.
....................zł
5.
....................zł
241
uzalenieniem?
X NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
8.4. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj pozaszkolnych zaj sportowych? X TAK
NIE
121 199,70 zł
Wysoko
rodków
finansowych
242
1. 16 dotacji w ramach programu „Zwikszanie dostpnoci pomocy osobom dorosłym i dzieciom ok. 1200
zagroonym patologiami społecznymi” 121 199,70 zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
8.5. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj kampanii profilaktycznych (w tym festynów, imprez X TAK
NIE
24 000,00 zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. 2 dotacje w ramach programu „Zwikszanie dostpnoci pomocy osobom dorosłym i dzieciom ok. 500
zagroonym patologiami społecznymi” 19 000,00 zł
2. Koncert „Jednego Serca, Jednego Ducha” ok. 500
5 000,00 zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
243
X NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
X NIE
................................................................ ............................................................................ .................................................................................zł
wychowawczym?
NIE
244
1. Konkurs ofert „Moja wietlica – Moje Miejsce” – 14 dotacji 111 598,89 zł
2.
..................................zł
3.
..................................zł
4.
..................................zł
5.
..................................zł
X NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
245
X NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
X NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
246
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
X NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
247
NIE
16 000,00 zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. 2 dotacje w ramach programu „Zwikszanie dostpnoci pomocy osobom Członkowie AA,
dorosłym i dzieciom zagroonym patologiami społecznymi” uzalenieni po leczeniu ok. 200 16 000,00 zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
NIE
Programu?
248
Wysoko
rodków
finansowych
1. Seminarium szkoleniowe „Przeciw przemocy – razem łatwiej i skuteczniej” policjanci – dzielnicowi,
pracownicy socjalni, 36 9 685,00 zł
kuratorzy sdowi,
pedagodzy, psycholodzy
2. Szkolenie dla pielgniarek i połonych rodowiskowych z zakresu
przeciwdziałania przemocy domowej pielgniarki i połone ok. 80 7 400,00 zł
rodowiskowe
3.
....................zł
4.
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1.
Konkurs Plastyczny Dla Młodziey „Bezpieczne Wakacje 2007” oraz Konkurs Na Projekt Działa Na Rzecz
Bezpieczestwa Dzieci i Młodziey w rodowisku Lokalnym 8 693,02 zł
2. 1 dotacja w ramach programu „Zwikszanie dostpnoci pomocy osobom dorosłym i dzieciom zagroonym patologiami
społecznymi” 7 500,00 zł
249
3.
....................zł
4.
....................zł
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. Opisane wyej seminarium szkoleniowe „Przeciw przemocy – razem łatwiej i skuteczniej” oraz szkolenie dla członków
Komisji Rozwizywania Problemów Alkoholowych słuy maj utworzeniu powiatowych interdyscyplinarnych
zespołów przeciwdziałania przemocy domowej, które zawiera si bd w wojewódzkim systemie przeciwdziałania
przemocy
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
250
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
Wysoko
rodków
1. PCPR Jarosław Seminarium szkoleniowe „Przeciw przemocy – razem łatwiej i skuteczniej”
....................zł
2. Komenda Seminarium szkoleniowe „Przeciw przemocy – razem łatwiej i skuteczniej”
Wojewódzka Policji w
Rzeszowie ....................zł
3. POIK Stalowa Wola – Seminarium szkoleniowe „Przeciw przemocy – razem łatwiej i skuteczniej”
Stowarzyszenie
„ORATORIUM” ....................zł
4. Centrum Profilaktyki i Szkolenie dla członków Komisji Rozwizywania Problemów Alkoholowych
Terapii Uzalenie w
Rzeszowie ....................zł
5.
....................zł
251
X NIE
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
X TAK
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1.
Badania ankietowe „Uywanie alkoholu i narkotyków przez młodzie szkoln na terenie województwa
podkarpackiego” 30 500 ,00 zł
2. 25 000,00 zł
252
Opracowanie diagnozy przemocy domowej i szkolnej na terenie województwa podkarpackiego
3.
....................zł
TAK
działa?
X NIE
Wysoko
rodków
finansowych
roku: w roku 2007.
....................zł
X TAK
NIE
1. 2 dotacje w ramach programu „Zwikszanie dostpnoci pomocy osobom dorosłym i dzieciom 2 16 000,00 zł
zagroonym patologiami społecznymi”
253
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
X NIE

....................zł
X NIE

....................zł
roku 2007 roku.
piwa. 41 608 200,00 zł
254
alkoholu, z wyjtkiem piwa. 26 330 300,00 zł
8
0
938 500,00 zł
X NIE
Jeli TAK:
Jeli NIE:
alkoholowych w 2007 roku. 674 619,90 zł
realizacj zada w ramach wojewódzkiego programu przeciwdziałania narkomanii. 59 680,55 zł
255
W 2007 r. gminy połoone na terenie województwa podkarpackiego podjły ogółem:

- 136 uchwał w sprawie przyjcia gminnego programu profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych ( na 159 gmin),
- 40 uchwał sprawie ustalenia liczby punktów sprzeday napojów alkoholowych,
- 11 uchwał w sprawie zasad usytuowania punktów sprzeday napojów alkoholowych,
- 5 uchwał w sprawie wprowadzenia zakazów sprzeday, podawania, spoywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych,
W roku 2007 Wojewoda Podkarpacki wydał 5 rozstrzygni nadzorczych stwierdzajc niewano 5 uchwał dotyczcych:
- ustalenia liczby punktów sprzeday napojów alkoholowych oraz zasad usytuowania na
terenie gminy miejsc sprzeday tych napojów (2 uchwały),
- cofnicia zezwolenia na sprzeda napojów alkoholowych,
- sprzeday napojów alkoholowych na terenie gminy,
- zasad usytuowania na terenie gminy miejsc sprzeday napojów alkoholowych.
W pierwszych dwóch przypadkach rady gmin podejmujc uchwały dotyczce liczby punktów sprzeday napojów alkoholowych oraz zasad
usytuowania wykroczyły poza granice upowanienia ustawowego z art.18 ust. 3a, ustawy z dnia 26 padziernika 1982 r. o wychowaniu
w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, ustawa wprost przesdza, i uchwały co do liczby punktów i zasad usytuowania powinny
zosta uchwalone w dwóch oddzielnych aktach prawnych, nie za w jednym. Ponadto rady przedmiotowymi uchwałami ustanowiły zakazy
spoywania napojów alkoholowych na ulicach, parkingach, placach oraz parkach ewidentnie przekraczajc dopuszczalne granice ustawowej
regulacji.
Miał miejsce take przypadek, e na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy o samorzdzie gminnym oraz art. 12 ust. 1 i 4 cyt. wyej ustawy.
Rada podjła uchwał o cofniciu zezwolenia na sprzeda napojów alkoholowych. Rada nie była uprawniona do podjcia takiej uchwały, gdy
cofnicie zezwolenia jest kompetencj wójta gminy, który w takich sprawach wydaje decyzj administracyjn. Rada nie mogła wic zobowiza
wójta gminy do takich działa.
W nastpnym przypadku rada ustaliła, i punkty sprzeday napojów alkoholowych mog by usytuowane w budynkach w pomieszczeniach
spełniajcych wymagania samodzielnego lokalu przeznaczonego na prowadzenie tej działalnoci. Sprzeda napojów alkoholowych według
rady gminy powinna by prowadzona w sklepach branowych ze sprzeda napojów alkoholowych-monopolowych, w wydzielonych
stoiskach sklepów spoywczych. Ponadto rada gminy przyznała sobie moliwo ograniczenia godzin sprzeday alkoholu w placówkach
256
prowadzcych tak działalno na wniosek właciwej rady sołeckiej oraz zakazała spoywania alkoholu w miejscu gdzie prowadzona jest
sprzeda alkoholu przeznaczonego do spoycia poza miejscem sprzeday i w obrbie pomieszczenia placówki handlowej jak równie w
obrbie posesji na której placówka jest usytuowana. Rada uchwalajc w/w uchwał wykroczyła poza delegacj ustawow zawart w art. 12.
ust. 2 ustawy a take naruszyła przepis art. 14 ust. 6 ustawy.
W ostatnim wskazanym wyej przypadku organ nadzoru stwierdził niewano czci uchwały w której rada dopuciła moliwo
funkcjonowania tzw. „ogródków piwnych” na wolnym powietrzu okrelajc jednoczenie zasady ich usytuowania oraz warunki
prowadzenia. W ocenie organu nadzoru rada gminy nie miała kompetencji do okrelenia na podstawie dyspozycji art. 12 ust. 2 w/w ustawy
warunków prowadzenia „ogródka piwnego” takich jak posiadanie tytułu prawnego do korzystania z nieruchomoci pod ogródek piwny, czy
te posiadanie decyzji właciwego inspektora sanitarnego. Powyszy przepis upowania bowiem organ uchwałodawczy gminy jedynie do
ustalenia w drodze uchwały zasad usytuowania na terenie gminy miejsc sprzeday i podawania napojów alkoholowych.
Sygnalizuje si równie, e w kilku przypadkach po wszczciu postpowania nadzorczego przez wojewod, rady dokonały we własnym
zakresie uchylenia spornych zapisów w uchwałach i w zwizku z tym wojewoda wszczte postpowania nadzorcze umorzył.
Z analizy uchwał w sprawie gminnych programów profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych - wynika i jednostki
samorzdu terytorialnego przeznaczaj okrelone rodki na prowadzenie działa zwizanych z profilaktyk i rozwizywaniem problemów
alkoholowych, inicjuj te bardzo ciekawe a zarazem skuteczne akcje wspierajce to zadanie własne gminy.
Zagadnienia zwizane z problematyk alkoholow s poruszane równie w czasie spotka, seminariów i szkole z udziałem pracowników
Podkarpackiego Urzdu Wojewódzkiego.
257
1.10. Województwo Podlaskie
wspierał i udzielał pomocy samorzdom gminnym w realizacji gminnych programów profilaktyki i rozwizywania NIE
Liczba Wysoko
gmin rodków
którym finansowych
1.1.1. Lecznictwo odwykowe -
....................zł
1.1.2. Profilaktyka dzieci i -
młodziey
....................zł
1.1.3. Pomoc dzieciom z rodzin z -
....................zł
1.1.4. Pomoc dorosłym członkom -
....................zł
1.1.5. Przeciwdziałanie przemocy -
w rodzinie
....................zł
1.1.6. Edukacja publiczna -
....................zł
1.1.7. Badania naukowe, sondae, - ....................zł
258
analizy
1.1.8. Przeciwdziałanie -
kierowców) ....................zł
1.1.9. Przeciwdziałanie sprzeday -
1.1.10. Inne, jakie -
...................................................... ....................zł
1.2. Czy w ramach realizacji Wojewódzkiego Programu w 2007 roku samorzd województwa w oparciu o porozumienia
wspierał i udzielał pomocy samorzdom powiatów, które włczały si w zadania z zakresu profilaktyki i NIE
rozwizywania problemów alkoholowych?
0 zł
którym finansowych
1. -
....................zł
2. -
....................zł
3. -
....................zł
4. -
....................zł
259
5. -
....................zł
szkolenia/konferencje/narady/seminaria dla osób zaangaowanych w profilaktyk i rozwizywanie problemów TAK
alkoholowych?
27 116,61 zł
konsultacyjnych -
2. policjanci
-
Praca z rodzin z problemem uzalenienia od alkoholu 26
opiekuczo-wychowawczych -
5. pracownicy owiaty Wczesne rozpoznawanie i interwencja wobec młodziey eksperymentujcej
z alkoholem 170
-
sprawiedliwoci Grupy wsparcia dla kuratorów sdowych 20
260
................................................
alkoholowych/koordynatorów gminnych programów/pełnomocników do spraw profilaktyki i rozwizywania problemów TAK
alkoholowych?
918,90 zł
Liczba
Problematyka uzalenie, procedury postpowania, działania profilaktyczne i pomocowe 42
w tym na: 300,54 zł
....................zł
....................zł
....................zł
....................zł
300,54 zł
261
....................zł
....................zł
....................zł
124 300 zł
3.3. Inne wydatki na rzecz WOTUW (np. na program terapeutyczny) 51 440 zł
organem załoycielskim (poza wydatkami na WOTUW) na:
Wysoko
Liczba rodków
2 250 000 zł
2 93 250 zł
jest organem załoycielskim (poza wydatkami na WOTUW) na:
Wysoko
Liczba rodków
262
- 0 zł
- 0 zł
6.1. Czy w 2007 roku w ramach Wojewódzkiego Programu były realizowane działania majce na celu wspieranie pomocy
terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzalenionych od alkoholu przebywajcych w zakładach karnych? TAK

1
5 120 zł
7. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu były prowadzone szkolenia dla lekarzy i pielgniarek w zakresie stosowania
wczesnego rozpoznania problemów alkoholowych i interwencji wobec pacjentów podstawowej opieki zdrowotnej? NIE
.........................
.........................
....................zł
8.1. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacje szkolnych programów profilaktycznych?
NIE

0 zł
Wysoko
Do kogo program był Liczba rodków
Lp. Nazwa i opis programu skierowany? uczestników finansowych
263
wydatkowanych
w roku 2007.
1. -
....................zł
2. -
....................zł
3. -
....................zł
4. -
....................zł
5. -
....................zł
8.2. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj pozaszkolnych/rodowiskowych programów

profilaktycznych? TAK

4 999,99 zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. Program pn. „Wychowawca podwórkowy” majcy na celu wypracowanie
optymalnego, dostosowanego do rónorodnych warunków modelu pracy
profilaktyczno – wychowawczej w rodowisku otwartym, czyli w miejscach
spotka młodziey (na ulicy, podwórku, boisku, parku itp.). Dzieci/młodzie 30 4 999,99 zł
8.3. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj programów dla młodziey upijajcej si/zagroonej
uzalenieniem? NIE
264
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. -
....................zł
2. -
....................zł
3. -
....................zł
4. -
....................zł
5. -
....................zł
8.4. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj pozaszkolnych zaj sportowych?
NIE

0 zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. -
....................zł
265
2. -
....................zł
3. -
....................zł
4. -
....................zł
5. -
....................zł
8.5. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj kampanii profilaktycznych (w tym festynów, imprez
profilaktycznych) skierowanych do dzieci i młodziey? TAK

24 998,41 zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. „V Podlaskie Dni Rodziny” – działania wspierajce rodziny problemowe, alternatywne formy
spdzania wolnego czasu, integracja instytucjonalna w pracy z dziemi i młodzie. 1 500 15 000 zł
2. Festiwal Małych Form Teatralnych pn.: „Dramat i tragedi pozostaw teatrowi” - skierowany do
młodziey szkół gimnazjalnych; majcy na celu ukazanie, poprzez teatralne formy przekazu,
trudnych problemów społecznych (uzalenienia, przemoc, agresja rówienicza) w sposób dostpny
dla młodego pokolenia. 200 9 998,41 zł
8.6. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj szkole, konferencji, seminariów dla profesjonalistów
w zakresie wdraania i realizacji programów profilaktycznych dla dzieci i młodziey? NIE

0 zł
266
Wysoko
rodków
finansowych
1. -
....................zł
2. -
....................zł
3. -
....................zł
4. -
....................zł
5. -
....................zł
8.7. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano w 2007 roku realizacj szkole dla sprzedawców napojów
alkoholowych w zakresie przestrzegania zakazu sprzeday alkoholu osobom niepełnoletnim? NIE

................................................................ ............................................................................ .................................................................................zł
8.8. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu wspierano działalno wietlic z programem socjoterapeutycznym i opiekuczo-
wychowawczym? NIE

1. -
..................................zł
267
2. -
..................................zł
3. -
..................................zł
4. -
..................................zł
5. -
..................................zł
8.9. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj innych programów pomocy dla dzieci z rodzin z
problemem alkoholowym? TAK

2 999 95 zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. „Prewencja na start” – program aktywizujcy bezrobotnych absolwentów wyszych uczelni z terenu
województwa podlaskiego na rzecz zwikszenia liczby działa profilaktycznych wobec dzieci
i młodziey z rodzin z problemem alkoholowych 20 2 999,95 zł
2. Impreza choinkowa dla dzieci m.in. z rodzin z problemem alkoholowym
500 3 500 zł
8.10. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj szkole i konferencji z zakresu pomocy dzieciom z
rodzin z problemem alkoholowym dla profesjonalistów w tym pracowników wietlic? NIE

0 zł
Liczba Wysoko
Lp. Opis działa Odbiorcy uczestników rodków
268
finansowych
wydatkowanych
w roku 2007.
1. -
....................zł
2. -
....................zł
3. -
....................zł
4. -
....................zł
5. -
....................zł
8.11. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj działa polegajcych na organizowaniu programów
superwizyjnych/konsultacyjnych dla pracowników wietlic z programem socjoterapeutycznym i opiekuczo-wychowawczym? NIE

0 zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. -
....................zł
2. -
....................zł
3. -
....................zł
4. -
....................zł
269
5. -
....................zł
8.12. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj innych działa dotyczcych pomocy dzieciom z
rodzin z problemem alkoholowym (w tym z zakresu problematyki FAS)? NIE

0 zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. -
....................zł
2. -
....................zł
3. -
....................zł
4. -
....................zł
5. -
....................zł
8.13. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu realizowano programy profilaktyczne dla innych grup odbiorców?
TAK

26 480,21 zł
Wysoko
Liczba rodków
Lp. Nazwa i opis programu Odbiorcy uczestników finansowych
270
wydatkowanych
w roku 2007.
1. „Letnia/Zimowa Szkoła Bezpieczestwa” majcy na celu nauk Dzieci w wieku
bezpiecznych zachowa podczas letniego i zimowego wypoczynku szkolnym ok. 1000 os. 2 999,34 zł
2. „Twoje ycie – Twój wybór” majcy na celu uwiadomienie młodziey Młodziey
zagroe wynikajcych z podjcia pracy za granic poszukujca
zatrudnienia 55 os. 2 000 zł
3. Program profilaktyczny pn. „Bezpieczna droga do szkoły” skierowany do
dzieci mieszkajcych w miejscowociach znacznie oddalonych od szkoły,
majcy na celu podniesienie poziomu bezpieczestwa najmłodszych Dzieci w wieku
uytkowników dróg szkolnym ok. 8000 os. 7 998,92 zł
4. Program pn. „Nasze bezpieczestwo” oparty na profilaktyce uniwersalnej
z zakresu bezpieczestwa (unikanie zagroe, nauka zachowa w sytuacji Ogół
zagroenia zdrowia i ycia np. pomoc przedmedyczna osobom bdcym pod społeczestw
wpływem alkoholu, bezpieczne korzystanie z kpielisk) a - 3 989,40 zł
5. „Stop bezmylnoci” – program majcy na celu uwiadomienie
społeczestwu koniecznoci właciwej reakcji w przypadku Ogół
zaobserwowania potencjalnego zagroenia ze strony psów lub braku społeczestw
odpowiedzialnoci ich włacicieli a - 4 993,83 zł
6. „Bezpieczny Przedszkolak” majcy na celu nauk bezpiecznych zachowa i Dzieci w wieku
sposobów reagowania w sytuacjach nowych i nieznanych. przedszkolnym ok. 450 os. 1 998 ,72 zł
7. „Jak odbudowa zniszczone wizi w trzewiejcych rodzinach?” majce na
celu kształtowanie umiejtnoci wspólnego rozwizywania problemów oraz
budowania prawidłowych relacji rodzinnych AA 15 os. 2 500 zł
9.1. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu podejmowano działania na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie?
TAK
271
Programu?
Wysoko
rodków
finansowych
1. Wojewódzka konferencja pn.: ,,Pomoc dzieciom - ofiarom przestpstw” Przedstawiciele III
majca na celu promocj załoenia programu Fundacji Dzieci Niczyje pn. sektora, prokuratury,
„Opiekun dziecka - ofiary przestpstwa” oraz omówienie procedur policji, słuby zdrowia,
prawnych majcych na celu ochron małoletnich ofiar przestpstw owiaty, administracji
rzdowej
573,83 zł
i samorzdowej ok. 150 os.
2. Konferencja pn. „Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie – Przedstawiciele III
załoenia a rzeczywisto” sektora, administracji
rzdowej
i samorzdowej ok. 70 os. 986,98 zł
3. Program profilaktyczny pn.: „Ju si nie boj”, którego głównym celem
było wyposaenie dzieci, rodziców i nauczycieli w wiedz na temat zjawiska Nauczyciele, rodzice,
przemocy oraz sposobów właciwego reagowania w sytuacji zwizanej dzieci w wieku
z zachowaniem agresywnym wczesnoszkolnym 804 os. 19 929,19 zł
4. Szkolenia pn. „Praca metod Lokalnych Zespołów Interdyscyplinarnych” Przedstawiciele III
majce na celu kompleksowe przygotowanie osób podejmujcych lokalne sektora, policji,
działania z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie do pracy administracji
w zespole problemowym samorzdowej,
sdownictwa 141 os. 16 464,03 zł
5. Program edukacyjny pn.: „Studenckie punkty informacyjne dla ofiar
przemocy w rodzinie oraz członków rodzin nieletnich zagroonych
zjawiskami patologii społecznej” – program majcy na celu prawne
wsparcie ofiar przemocy w rodzinie oraz motywowanie do podejmowania Osoby doznajce
działa zmierzajcych do poprawy ich sytuacji rodzinnej. przemocy - 2 000 zł
272
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. Opracowanie podrcznika pt. „Program profilaktyczny Ju si nie boj” (250 szt.), zawierajcego konspekty zaj
w ramach programu, charakterystyk problemu przemocy, informacje i akty prawne, wzory pism procesowych. 5 000 zł
9.6. Czy w 2007 roku w ramach Wojewódzkiego Programu podejmowano działania w celu utworzenia i wspierania systemu
przeciwdziałania przemocy w rodzinie? TAK
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. Cykl szkoleniowy „Praca metod Lokalnych Zespołów Interdyscyplinarnych”
j.w.
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
273
1. Dystrybuowano materiały edukacyjne w zakresie przedmiotowego problemu.
0 zł
Wysoko
rodków
1. Centrum Ochrony Współorganizacja przedsiwzi z zakresu problemu przemocy – konferencje, szkolenia,
Dziecka i Rodziny programy profilaktyczne.
Polskie
Stowarzyszenie
Pedagogów
i Animatorów
KLANZA Oddział
Białostocki -
2. Komenda Współorganizacja przedsiwzi o zasigu wojewódzkim w zakresie problemu przemocy,
Wojewódzka Policji agresji, przestpczoci z uyciem przemocy (konferencje, szkolenia, programy).
w Białymstoku -
3. Podlaski Urzd Współorganizacja konferencji o zasigu wojewódzkim w zakresie problemu przemocy.
Wojewódzki
w Białymstoku -
4. Orodek Interwencji Współorganizacja konferencji w zakresie problemu przemocy.
Kryzysowej
w Białymstoku -
274
problemów alkoholowych? NIE
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1.
- ....................zł
2.
- ....................zł
3.
- ....................zł
problemów alkoholowych/wzorów konsumpcji alkoholu (równie dotyczce młodziey oraz problematyki
terenie całego województwa lub w wybranych gminach? NIE

Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1.
- ....................zł
2.
- ....................zł
275
3.
- ....................zł
działa?
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
roku: w roku 2007.
-
....................zł
NIE
1. -
....................zł
2. -
....................zł
276
3. -
....................zł
4. -
....................zł
5. -
....................zł
14. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu przeznaczono rodki na dofinansowanie Centrum Integracji Społecznej?
TAK
1
2 848,22 zł
14.3. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu przeznaczono rodki na dofinansowanie Klubów Integracji Społecznej?
NIE
-
....................zł
roku 2007 roku.
piwa. 35
alkoholu, z wyjtkiem piwa. 29 1 501 945,24 zł
277
14
-
1 501 945,24 zł
16. Czy wojewódzki program profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych jest wspólny z wojewódzkim
programem przeciwdziałania narkomanii? NIE
Jeli TAK:
Jeli NIE:
realizacj zada w ramach wojewódzkiego programu profilaktyki i rozwizywania problemów 668 226,86 zł
Ponadto w 2007 r. Zarzd Województwa Podlaskiego udzielił dotacji w łcznej kwocie 210 000 zł (w ramach dz.
851, rozdz. 85154) na zadania w dziedzinie ochrony i promocji zdrowia wynikajce z „Programu współpracy
Województwa Podlaskiego z organizacjami pozarzdowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy
z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalnoci poytku publicznego i o wolontariacie w 2007 roku”
realizacj zada w ramach wojewódzkiego programu przeciwdziałania narkomanii. 30 000 zł
278
Sprawozdanie Urzdu Wojewódzkiego
informuj, i Rady Gmin podjły:

• 132 uchwały w sprawie gminnych programów profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych lub ich zmiany,
• 13 uchwał w sprawie liczby punktów sprzeday napojów alkoholowych,
• 1 uchwał w sprawie zakazów sprzeday, podawania, spoywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych.
W tym okresie Wojewoda Podlaski wydał 3 rozstrzygnicia nadzorcze w stosunku do uchwał w sprawie gminnych programów
profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych:
W dwóch przypadkach rozstrzygnicia nadzorcze dotyczyły okrelenia w programach przez rady gminy liczby oraz zasad usytuowania
punktów sprzeday i podawania napojów alkoholowych. Takie uregulowania nie znajduj umocowania w brzmieniu art. 41 ustawy z dnia 26
padziernika 1982 r. o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1231, z pón. zm.),
stanowicego podstaw prawn do uchwalania corocznie przez rad gminy - gminnego programu profilaktyki i rozwizywania problemów
alkoholowych. Jego postanowienia nie upowaniaj bowiem Rady do ujcia w programie kwestii dotyczcych punktów sprzeday i podawania
napojów alkoholowych
W trzecim za przypadku rada gminy okreliła w programie szczegółowe zasady wydawania i cofania zezwole na prowadzenie
sprzeday i podawania napojów alkoholowych, czym naruszyła wyej wymieniony art. 41 ustawy o wychowaniu w trzewoci
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
Z informacji przedstawionych przez Regionalny Orodek Polityki Społecznej w Białymstoku wynika, i w 2007 roku Zarzd
Województwa Podlaskiego udzielał dotacji na realizacj zada o charakterze wojewódzkim w zakresie „Programu profilaktyki i rozwizywania
problemów alkoholowych w województwie podlaskim na lata 2006 – 2008” przez zakłady opieki zdrowotnej, których organem tworzcym jest
Samorzd Województwa Podlaskiego. Ponadto przeprowadzono szkolenia z zakresu profilaktyki uzalenie skierowane do kadry pomocy
społecznej, przedstawicieli wymiaru sprawiedliwoci, policji oraz pracowników owiaty, majce na celu wzmocnienie posiadanej wiedzy, a
take dostarczenie informacji nt. pracy z osob eksperymentujc z alkoholem, uzalenion oraz jej rodzin. Zrealizowano równie programy
profilaktyczno – edukacyjne ukierunkowane na podniesienie wiadomoci ogółu społeczestwa nt. zachowa ryzykownych w kontekcie
uywania alkoholu, a take przedsiwzicia majce na celu wzmocnienie wartoci rodzinnych w kontekcie naturalnych mechanizmów
chronicych przed zachowaniami ryzykownymi. Ponadto w trybie otwartych konkursów ofert dofinansowano projekty złoone przez organizacje
pozarzdowe na realizacj zada z zakresu ochrony i promocji zdrowia w ramach priorytetu pn. „Realizacja programów profilaktycznych i
terapeutycznych skierowanych do dzieci, młodziey i osób dorosłych eksperymentujcych lub uzalenionych od alkoholu i innych rodków
psychoaktywnych oraz ich rodzin”.
Z analizy sprawozda przedstawianych przez gminy i powiaty wynika, i działania na rzecz profilaktyki i rozwizywania problemów
alkoholowych obejmuj w szczególnoci wdraanie i realizacj programów profilaktyczno-edukacyjnych, akcje informacyjne propagujce
279
zdrowy styl ycia i zapobieganie uzalenieniom, monitorowanie sytuacji dzieci pochodzcych z rodzin dotknitych problemem alkoholowym.
Problematyka przeciwdziałania alkoholizmowi wpisuje si w szereg programów rzdowych i lokalnych realizowanych przez jednostki
samorzdu terytorialnego.
1.11. Województwo Pomorskie
TAK
NIE
Liczba Wysoko
gmin rodków
Obszar Opis którym finansowych
pomocy w roku 2007.
....................zł
1.1.2. Profilaktyka dzieci i Dofinansowanie utworzenia wietlic rodowiskowych i opiekuczo-
młodziey wychowawczych 4
161.000 zł
1.1.3. Pomoc dzieciom z rodzin z Dofinansowanie utworzenia wietlic realizujcych zajcia
problemem alkoholowym socjoterapeutyczne 8
238.872,16 zł
....................zł
w rodzinie
....................zł
280
....................zł
analizy
....................zł
kierowców) ....................zł
1.1.10. Inne, jakie
...................................................... ....................zł
....................zł
którym finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
281
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
szkolenia/konferencje/narady/seminaria dla osób zaangaowanych w profilaktyk i rozwizywanie problemów
alkoholowych? NIE
10.000 zł
Lp. Prosz okreli dla kogo te Tematyka szkole Liczba
szkolenia były organizowane uczestników
oraz opisa je w
poszczególnych tabelkach.
konsultacyjnych
2. policjanci
5. pracownicy owiaty
sprawiedliwoci
282
8. dyurni telefonu zaufania Dofinansowanie przeszkolenia nowych, jak te ju pracujcych, dyurnych Gdaskiego
Telefonu Zaufania, organizacji Jubileuszowej Konferencji 40-lecia Gdaskiego
Telefonu Zaufania Anonimowy Przyjaciel i 40-lecia Ruchu Pomocy Telefonicznej 155
w Polsce oraz wydania i rozpowszechnienia Naszej Gazety, opracowanej przez Gdaski
Telefon Zaufania
TAK
NIE
alkoholowych?
13.620 zł
Tematyka szkole: poszerzenie wiedzy i kompetencji w zakresie terapii uzalenienia od alkoholu i narkotyków oraz terapii Liczba
osób współuzalenionych, Dorosłych Dzieci Alkoholików, ofiar i sprawców przemocy domowej, radzenia sobie w sytuacji uczestników: 61
wypalenia zawodowego, otrzymanie wsparcia merytorycznego i psychologicznego, pogłbienie umiejtnoci pozyskiwania
funduszy unijnych
w tym na: 59.824,06 zł
uzyskiwania kwalifikacji zawodowych osób prowadzcych terapi uzalenienia od alkoholu
i współuzalenienia w zakładach lecznictwa odwykowego
20.844,06 zł
8.900 zł
800 zł
....................zł
283
....................zł
1.600 zł
18.680 zł
9.000 zł
....................zł
3.3. Inne wydatki na rzecz WOTUW (np. na program terapeutyczny) ....................zł
Liczba Wysoko
placówek, rodków
które uzyskały finansowych
dofinansowanie wydatkowanych
w roku 2007.
....................zł
136.800,41 zł
284
Wysoko
Liczba rodków
....................zł
....................zł
NIE
.........................
....................zł
NIE
.........................
.........................
....................zł
NIE
285
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
profilaktycznych?
NIE
87.297,94 zł
Wysoko
rodków
finansowych
dzieci i młodzie
z rodzin
Dofinansowanie organizacji pozarzdowych w organizacji wypoczynku podczas dysfunkcyjnych,
1. 1355 87.297,94 zł
wakacji z programem socjoterapeutycznym zwłaszcza
z problemem
alkoholowym
uzalenieniem?
NIE
286
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
NIE
....................zł
287
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
NIE
8.000 zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. Dofinansowanie szkole przygotowujcych do realizacji programów wychowawczych, organizowanych
145 8.000 zł
przez Zwizek Harcerstwa Polskiego Komenda Chorgwi Gdaskiej im. Bohaterów Ziemi Gdaskiej
NIE
................................................................ ............................................................................ .................................................................................zł
288
wychowawczym?
NIE
Lp. Opis działania Wysoko rodków finansowych
wydatkowanych w roku 2007.
1. Udział w II edycji konkursu Ministra Pracy i Polityki Społecznej p.n.: Promocja gminnej wietlicy
socjoterapeutycznej – dofinansowanie 4 wietlic 22.000 zł (rodki MPiPS)
2. Dofinansowanie nowopowstałych wietlic w ramach Rzdowego Programu p.n.: wietlica, Praca
i Sta – socjoterapia w rodowisku wiejskim 90.000 zł (rodki MPiPS)
NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
NIE
289
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
3.
4.
5.
290
6.
7.
8.
9.
NIE
11.400,03 zł
Wysoko
rodków
Liczba
Lp. Opis działa Odbiorcy finansowych
uczestników
wydatkowanych
w roku 2007.
1. Dofinansowanie Seminarium na temat Płodowego Zespołu Alkoholowego Lekarze i pielgniarki,
(FAS), organizowanego przez Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Miasta pracownicy orodków
i Gminy Debrzno pomocy społecznej,
poradni psychologiczno-
pedagogicznych,
urzdnicy zajmujcy si
przeciwdziałaniem
111 2.400,03 zł
uzalenieniom,
nauczyciele, pedagodzy
i psychologowie
szkolni, policjanci
i przedstawiciele
organizacji
pozarzdowych
291
2. Dofinansowanie szkole na temat psychopatologii dziecka, psychopatologii
uzalenie, komunikacji interpersonalnej, koordynacji pracy woluntarystycznej
Wolontariusze 129 5.000 zł
oraz przygotowanie do pracy z dzieckiem z rodziny dysfunkcyjnej – zadanie
realizowane przez Regionalne Centrum Wolontariatu w Gdasku
3. Dofinansowanie działalnoci nowopowstałej placówki interwencyjnej
w Kranienie, utworzonej przez Stowarzyszenie na Rzecz Bezdomnych Dom Dzieci i młodzie 25 4.000 zł
Modlitwy Agape w Borowym Młynie
NIE
17.776 zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. Dofinansowanie Gdaskiego Telefonu Zaufania Anonimowy Przyjaciel, 6555
uruchomienie Internetowego Telefonu Zaufania, rozpowszechnienie interwencji:
w szkołach informacji o Telefonie Zaufania rozmów
telefonicznych
Osoby w kryzysie 15.000 zł
i
korespondencji
poprzez
Internet
1. Dofinansowanie specjalistycznego poradnictwa psychospołecznego,
prawnego, obywatelskiego i pedagogicznego, realizowanego przez Osoby w kryzysie 511 2.776 zł
Stowarzyszenie Akcja Społeczna SAS w Gdasku
2.
3.
292
NIE
rodzinie? 40.950 zł
Programu?
Wysoko
rodków
Liczba
Lp. Nazwa i krótki opis zadania Grupa odbiorców finansowych
uczestników
wydatkowanych
w roku 2007.
1. Rozwi konflikt bez przemocy – cykl 240 godzin szkolenia dla trenerów-
mediatorów (zgodnie ze standardami UE i Karty Mediatora Europejskiego),
którzy bd upowszechnia wiedz i uczy umiejtnoci w zakresie technik
mediacyjnych w rónych rodowiskach lokalnych, od młodziey poczwszy,
Kadra pedagogiczna 29 4.000 zł
nauczycieli, pedagogów, pracowników samorzdu terytorialnego, pracowników
socjalnych, policji, kuratorów sdowych i innych słub z regionu Pomorza –
zadanie realizowane przez Stowarzyszenie Inicjatyw Lokalnych Integro
w Słupsku
293
2. Organizacja konferencji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie Pracownicy socjalni,
dla przedstawicieli powiatowych zespołów interdyscyplinarnych z terenu policjanci,
Województwa Pomorskiego, w trakcie której odbyły si wykłady na wychowawcy,
nastpujce tematy: Dziecko wykorzystywane seksualnie – diagnoza, pomoc; kuratorzy rodzinni,
Ofiara sprawca - sprawca ofiara - krg zamknity; Jak skutecznie pracowa w terapeuci uzalenie,
obszarze przeciwdziałania przemocy. Czynniki ułatwiajce, pomoc, ródła psychologowie, 14.988,20 zł
trudnoci. Budowanie lokalnego systemu wsparcia w sytuacji przemocy pedagodzy, członkowie 65
(rodki MPiPS)
domowej; Zjawisko przemocy widziane z perspektywy Centrum Praw Kobiet. gminnych komisji ds.
rozwizywania
problemów
alkoholowych,
urzdnicy
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. Wydruk opracowanej przez Zespół Monitorujcy Realizacj Zada w Zakresie Przeciwdziałania Zjawiskom Patologii
Społecznej na Terenie Województwa Pomorskiego oraz powiatowe zespoły interdyscyplinarne z terenu województwa
publikacji Wspólnie przeciw patologiom, w iloci 1.000 egzemplarzy, które zostały przekazane szkołom podstawowym, 16.470 zł
gimnazjalnym i rednim naszego województwa w trakcie spotka o charakterze szkoleniowym z funkcjonariuszami
policji
2. Zakup i rozpowszechnienie wród członków powiatowych zespołów interdyscyplinarnych literatury w zakresie
2.480
przemocy
294
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. Dofinansowanie Programu terapeutyczno-edukacyjny dla kobiet dowiadczajcych przemocy domowej, realizowanego przez
2.000 zł
Stowarzyszenie Bliej Człowieka w Przywidzu
2. Dofinansowanie Orodka Interwencji Kryzysowej i Specjalistycznego Orodka Wsparcia dla osób dotknitych przemoc
w rodzinie i sprawców przemocy w Nowym Stawie, prowadzonego przez Stowarzyszenie na Rzecz Bezdomnych Dom 4.000 zł
Modlitwy Agape w Borowym Młynie
3. Dofinansowanie zaj psychoterapeutycznych dla ofiar przemocy i osób współuzalenionych, prowadzonych przez
4.000 zł
Stowarzyszenie Pomocowe Atena w Kocierzynie
4. Dofinansowanie warsztatów psychologicznych dla kobiet, które zdecydowały si na rozwód z powodu uzalenienia
2.000 zł
ma lub przemocy domowej, prowadzonych przez Stowarzyszenie Współpracy Kobiet NEWW-Polska w Gdasku
295
5. Dofinansowanie zaj psychoedukacyjnych i wiadczenia pomocy osobom współuzalenionym oraz ofiarom przemocy
3.000 zł
w ramach samopomocowej grupy wsparcia, prowadzonych przez Gdaskie Stowarzyszenie Pedagogów Praktyków
6. Dofinansowanie prowadzenia przez Słupskie Stowarzyszenie Pomocy Psychologicznej Krg punktu konsultacyjnego dla
3.000 zł
dzieci i młodziey uwikłanej w przemoc oraz ich rodziców
Wysoko
rodków
296
1. Komenda Współpraca przy organizacji konferencji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie dla
Wojewódzka Policji przedstawicieli powiatowych zespołów interdyscyplinarnych z terenu Województwa
w Gdasku, Pomorski Pomorskiego oraz przy opracowaniu publikacji Wspólnie przeciw patologiom
Urzd Wojewódzki
w Gdasku,
Pomorskie
Kuratorium Owiaty
w Gdasku, Sdy
Okrgowe
w Gdasku i Słupsku, 0 zł
Komenda Miejska
Policji w Gdyni,
Miejski Orodek
Pomocy Społecznej
w Gdyni, Kuria
Gdaska, WOTUW
w Gdasku,
organizacje
pozarzdowe
2. Współpraca przy realizacji ogólnopolskich bada p.n.: Przemoc rówienicza i agresja w szkole
PBS DGA w Sopocie 25.200 zł zł
oraz w rodowisku lokalnym w Województwie Pomorskim
3. Organizacje Zlecenie realizacji zada w zakresie interwencji kryzysowej wobec osób uwikłanych w przemoc
pozarzdowe oraz realizacja programów psychoterapeutycznych dla ofiar przemocy oraz organizacji 22.000 zł
i prowadzenia szkole i konferencji w zakresie przemocy
NIE
297
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. Udział w ogólnopolskiej kampanii Cia bez alkoholu (przekazanie plakatów kampanijnych orodkom pomocy
społecznej, przychodniom podstawowej opieki zdrowotnej, gabinetom ginekologiczno-połoniczych, orodkom
0 zł
i poradniom terapii uzalenie, urzdom administracji publicznej w Województwie Pomorskim; zamieszczenie na stronie
internetowej Urzdu Marszałkowskiego informacji o Kampanii i FAS)
TAK
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. Ogólnopolskie badania p.n.: Przemoc rówienicza i agresja w szkole oraz w rodowisku lokalnym w Województwie
Pomorskim, realizowane przez PBS DGA sp. z o.o. w Sopocie 25.200 zł
TAK
działa?
NIE
298
Wysoko
rodków
finansowych
roku: w roku 2007.
....................zł
TAK
NIE
1. Dofinansowanie organizacji przez Stowarzyszenie Klub Abstynenta MEWA w Sopocie VI Pomorskiej
Spartakiady ruchów Trzewociowych i Klubów Abstynenckich 1 5.700 zł
2. Dofinansowanie wydruku i rozpowszechnienia Kwartalnika Społeczno-Kulturalnego Abstynent,
opracowanego przez Zwizek Stowarzysze Klubów Abstynenta Województwa Pomorskiego w Tczewie 1 6.000 zł
NIE
299
14.1. Jeli TAK, to prosz poda ile Centrów Integracji Społecznej objto dofinansowaniem: 4
14.2. Jeli TAK, to prosz poda wysoko przekazanych rodków: 221.675,05 zł
NIE

....................zł
roku 2007 roku.
piwa. 32 806.000 zł
alkoholu, z wyjtkiem piwa. 46 288.000 zł
18
15.4. Ilo cofnitych zezwole. 0
(2 – rezygnacja
z zezwolenia)
1.094.000 zł*
NIE
300
Jeli TAK:
…………………….zł
zada w ramach wojewódzkiego programu profilaktyki.
Jeli NIE:
16.1.3. Prosz poda całkowit wysoko rodków wydatkowanych przez Urzd Marszałkowski na 1.044.115,65 zł*
realizacj zada w ramach wojewódzkiego programu przeciwdziałania narkomanii. 123.979,47 zł*
* Kwota w wysokoci 74.095,12 zł na realizacj wojewódzkich programów: profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych oraz
przeciwdziałania narkomanii, została pokryta z rezerwy budetowej, w zwizku z osigniciem niszych w stosunku do planowanych
dochodów z tytułu zezwole oraz z koniecznoci zrealizowania wczeniej zacignitych zobowiza finansowych.
W odpowiedzi na pismo z dnia 2 kwietnia 2008r. znak ANA/885/PZ/2008 w sprawie nadesłania informacji o działaniach na rzecz
profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych, w szczególnoci liczby uchwał podjtych na podstawie ustawy z dnia 26 padziernika
1982. o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. Nr 70, poz .473, z pón. zm.) przez organy jednostek samorzdu
terytorialnego połoonych na terenie województwa pomorskiego, uprzejmie informuj, e w 2007r. podjto 161 uchwał w przedmiotowym
zakresie. Wojewoda Pomorski nie stwierdził niewanoci adnej z powyszych uchwał.
301
1.12. Województwo lskie
TAK
X NIE
alkoholowych? NIE
10 379,00 zł
1. pracownicy punktów Szkolenie nt.: Rozwizywanie problemów uzalenie w pracach samorzdów gminnych.
konsultacyjnych 83
2. policjanci
5. pracownicy owiaty
302
sprawiedliwoci
X TAK
NIE
alkoholowych?
7 552,00 zł
Liczba
Szkolenie nt.: Tworzenie i realizacja gminnych programów rozwizywania problemów uzalenie 56
lecznictwa odwykowego w województwie ogółem: 39 137,00 zł
w tym na:
uzyskiwania kwalifikacji zawodowych osób prowadzcych terapi uzalenienia od alkoholu i 13 675,00 zł
3.3.2. Finansowanie innych szkole pracowników lecznictwa odwykowego z terenu województwa 2 000,00 zł
....................zł
....................zł
303
3.3.5. Organizacj spotka szkoleniowo-konferencyjnych dla kierowników placówek odwykowych w województwie 1 000,00 zł
5 000,00 zł
7 000,00 zł
3.3.8. Diagnozy i konsultacje placówek lecznictwa odwykowego w województwie 8 962,00 zł
3.3.9. Zakup materiałów edukacyjnych, ksiek, prenumerata pism specjalistycznych dla placówek odwykowych
w województwie 1 500,00 zł

....................zł
5 201,15 zł
Wysoko
Liczba rodków
5 576 535,54zł
....................zł
304
Wysoko
Liczba rodków
....................zł
....................zł
X NIE
X NIE
X NIE
profilaktycznych?
NIE
84 645,00 zł
Wysoko
rodków
Liczba finansowych
Lp. Nazwa i opis programu Odbiorcy uczestników wydatkowanych
305
w roku 2007.
1. Nie! Uzalenieniom. Prowadzenie działalnoci profilaktycznej i edukacyjnej oraz pomoc Dzieci i młodzie z grup
poradniczo-informacyjna – zadanie realizowane w ramach otwartego konkursu ofert na ryzyka.
187 14 000,00 zł
realizacj zada publicznych województwa lskiego w obszarze profilaktyki
i rozwizywania problemów alkoholowych.
2. Listy z odwyku. Prowadzenie działalnoci profilaktycznej oraz pomoc poradniczo- Członkowie rodzin
informacyjna – zadanie realizowane w ramach otwartego konkursu ofert na realizacj z problemem
ok. 1708 29 750,00 zł
zada publicznych województwa lskiego w obszarze profilaktyki i rozwizywania alkoholowym.
3. Zdrowy i trzewy – model ycia dzieci i młodziey. Prowadzenie działalnoci Dzieci i młodzie z grup
profilaktycznej i edukacyjnej oraz organizowanie czasu wolnego odbiorcom programu– ryzyka, uzalenieni od
zadanie realizowane w ramach otwartego konkursu ofert na realizacj zada publicznych alkoholu i narkotyków. ok. 100 20 700,00 zł
województwa lskiego w obszarze profilaktyki i rozwizywania problemów
alkoholowych.
4. Pułapki wolnoci – nie pozwól si oszuka. Prowadzenie działalnoci profilaktycznej Dzieci i młodzie
i edukacyjnej – zadanie realizowane w ramach otwartego konkursu ofert na realizacj z obszaru województwa
652 6 195,00 zł
zada publicznych województwa lskiego w obszarze profilaktyki i rozwizywania lskiego.
5. Realizacja zaj terapeutycznych, profilaktycznych i opiekuczych w oparciu o programy Dzieci i młodzie z grup
profilaktyczne i terapeutyczne opracowane w Placówce Wsparcia Dziennego KLUB ryzyka, członkowie
17-tka w Rybniku-Boguszowicach. Prowadzenie działalnoci profilaktycznej, rodzin z problemem
219 14 000,00 zł
organizowanie letniego wypoczynku, terapia zajciowa – zadanie realizowane w ramach alkoholowym.
otwartego konkursu ofert na realizacj zada publicznych województwa lskiego
w obszarze profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych.
8.3. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj programów dla młodziey upijajcej si/zagroonej X TAK
uzalenieniem?
NIE
28 400,00 zł
306
Wysoko
rodków
finansowych
1. Wspieranie Programów z Zakresu Socjoterapii dla Dzieci i Młodziey. Socjoterapia, działalno
resocjalizacyjna i edukacyjna - zadanie realizowane w ramach otwartego konkursu ofert na realizacj zada 149 12 400,00 zł
publicznych województwa lskiego w obszarze profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych.
2. Hostel – droga do samodzielnoci. Reintegracja społeczna i zawodowa młodziey uzalenionej od alkoholu i
12 16 000,00 zł
narkotyków po zakoczonym leczeniu, w tym pomoc w nauce, uzyskaniu zawodu oraz pomoc psychologiczna
X NIE
8.5. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj kampanii profilaktycznych (w tym festynów, imprez X TAK
NIE
5 724,00 zł
Wysoko
rodków
finansowych
307
1. XI Ponadregionalne Seminarium Trzewociowe na temat: Współuzalenienie a bezpieczestwo rodzin, w tym dzieci
i młodziey.
Celem spotkania, które odbyło si w dniu 2 kwietnia 2007 roku w Mikołowie była edukacja publiczna dotyczca
problematyki współuzalenienia, specyfiki pracy z rodzin, w której wystpuje problem uzalenienia, a take
wymiana dowiadcze w dziedzinie profilaktyki komplementarnej, integracja społecznoci rónych grup
ok. 350 5 724,00 zł
wiekowych, zawodowych i rodowiskowych.
W spotkaniu wzili udział uczniowie i nauczyciele reprezentujcy wiele placówek owiatowych naszego regionu.
Poród uczestników nie zabrakło przedstawicieli rodowisk abstynenckich i specjalistów z obszaru rozwizywania
problemów uzalenie. W gronie zaproszonych goci znaleli si równie parlamentarzyci oraz przedstawiciele
władz rzdowych i samorzdowych.
8.6. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj szkole, konferencji, seminariów dla profesjonalistów X TAK
NIE
5 797,40 zł
Wysoko
rodków
finansowych
Szkolenie nt.: Realizacja działa profilaktycznych i socjoterapeutycznych w placówkach opiekuczo-
1. 29 5 797,40 zł
wychowawczych
X NIE
wychowawczym?
NIE
308
W 2007 roku Województwo lskie uczestniczyło w realizacji rzdowego programu wietlica, praca, sta –
socjoterapia w rodowisku wiejskim. Głównym celem Programu jest organizowanie w społecznociach
lokalnych wietlic oraz klubów dla dzieci i młodziey. Realizacja powyszego Programu ma przyczyni si
1. równie do budowania partnerstw na rzecz przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu oraz tworzenia nowych 470 393,92 zł
miejsc pracy poprzez powierzanie zaj prowadzonych w ramach tworzonych placówek osobom bezrobotnym,
w tym absolwentom szkół wyszych o specjalizacji: pedagogika, psychologia, socjologia, resocjalizacja.
W ramach realizcji wskazanego konkursu udzielono dotacji 13 gminom na stworzenie 16 wietlic.
Podjte zostały działania majce na celu wzmocnienie infrastruktury stworzonej przez gminy w 2006 roku
w ramach Rzdowego Programu wietlica, praca i sta – socjoterapia w rodowisku wiejskim. W 2006 roku
dziki pomocy finansowej z budetu Województwa lskiego na terenie województwa zostało uruchomionych
1. 10 nowych placówek wsparcia dziennego dla dzieci i młodziey. Gminy biorce udział w powyszym 133 532,00 zł
przedsiwziciu zostały wyłonione w trakcie konkursu ogłoszonego przez Zarzd Województwa lskiego.
Wnioski o udzielenie pomocy finansowej w 2007 roku umoliwiajcej kontynuacj i profesjonalizacj
podjtych wówczas działa złoyło 9 sporód 10 zaproszonych do udziału gmin.
8.9. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj innych programów pomocy dla dzieci z rodzin z X TAK
NIE
36 700,00 zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. Prowadzenie wietlicy Socjoterapeutycznej wraz z fili w Zarzeczu. Działalno edukacyjna, opieka pozaszkolna,
terapia zajciowa – zadanie realizowane w ramach otwartego konkursu ofert na realizacj zada publicznych 18 8 700,00 zł
województwa lskiego w obszarze profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych.
2. Pomagamy sobie – zmieniamy swoje ycie. Organizowanie czasu wolnego, szkolenia kadry słub społecznych,
pomoc ywnociowa, usamodzielnianie – zadanie realizowane w ramach otwartego konkursu ofert na realizacj 26 5 000,00 zł
zada publicznych województwa lskiego w obszarze profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych.
309
3. Projekt Standardy. Prowadzenie programów profilaktycznych, grupy terapeutycznej dla dzieci z rodzin z problemem
alkoholowym, szkolenia dla rodziców i nauczycieli – zadanie realizowane w ramach otwartego konkursu ofert na
6406 23 000,00 zł
realizacj zada publicznych województwa lskiego w obszarze profilaktyki i rozwizywania problemów
alkoholowych.
8.10. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj szkole i konferencji z zakresu pomocy dzieciom z X TAK
NIE
14 704,00zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. Szkolenie nt.: Praca z dziemi i z rodzinami z problemem uzalenienia Pracownicy powiatowych
i przemocy centrów pomocy rodzinie,
orodków interwencji
kryzysowej, placówek
47 14 704,00 zł
opiekuczo-
wychowowawczych
wsparcia dziennego oraz
kuratorzy
X NIE
8.12. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu dofinansowano realizacj innych działa dotyczcych pomocy dzieciom z X TAK
NIE
27 900,00 zł
310
Wysoko
rodków
finansowych
1. Konferencja naukowa FAS i FAE – propagowanie wiedzy na temat alkoholowego Rodzice i opiekunowie
zespołu płodowego (FAS) i alkoholowych uszkodze płodu (FAE) – zadanie realizowane dzieci z syndromem FAS-
w ramach otwartego konkursu ofert na realizacj zada publicznych województwa FAE, lekarze,
251 14 700,00 zł
lskiego w obszarze profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych. psycholodzy, pedagodzy,
terapeuci, pracownicy
socjalni
2. Propagowanie wiedzy na temat alkoholowego zespołu płodowego (FAS) i alkoholowych Dzieci i młodzie z grup
uszkodze płodu (FAE), ograniczanie ich skutków oraz wspieranie rodziców ryzyka, wychowawcy
i opiekunów dzieci z zespołem FAS i FAE – zadanie realizowane w ramach otwartego i opiekunowie dzieci 451 2 900,00 zł
konkursu ofert na realizacj zada publicznych województwa lskiego w obszarze dotknitych FAS/FAE
profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych.
3. Program edukacyjno-terapeutyczny „FAStryga” – pomoc dzieciom i młodziey Pracownicy słub
z syndromem FAS/FAE oraz ich opiekunom – zadanie realizowane w ramach otwartego społecznych i
konkursu ofert na realizacj zada publicznych województwa lskiego w obszarze medycznych, studenci
profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych. i słuchacze szkół 192 10 300,00 zł
wyszych z terenu
województwa, rodzice
dzieci z syndromem FAS
NIE
53 700,00 zł
Wysoko
rodków
finansowych
311
Kompleksowy program pomocy kobietom i dzieciom-ofiarom i wiatkom przemocy Kobiety i dzieci bdcy
w rodzinie w ramach Hostelu Przeciw Przemocy – Wyrówna Szanse. Zapewnienie ofiarami przemocy
schronienia ofiarom przemocy, pomoc poradniczo-informacyjna, prowadzenie mediacji w rodzinie, sprawcy
1. 42 13 600,00 zł
rodzinnych - zadanie realizowane w ramach otwartego konkursu ofert na realizacj przemocy oraz specjalici
zada publicznych województwa lskiego w obszarze profilaktyki i rozwizywania pracujcy z ofiarami
problemów alkoholowych. przemocy
Wykorzystaj swoj szans. Szkolenia dla klientów pomocy społecznej, pomoc Osoby bezrobotne
poradniczo-informacyjna oraz psychologiczna, organizowanie grup wsparcia – zadanie i ubogie, uzalenione od
2. realizowane w ramach otwartego konkursu ofert na realizacj zada publicznych alkoholu 18 11 100,00 zł
województwa lskiego w obszarze profilaktyki i rozwizywania problemów
alkoholowych.
O zdrowie rodziny dbamy wspólnie przez cały rok. Organizacja czasu wolnego oraz Członkowie rodzin
spotka integracyjnych, działalno poradniczo-informacyjna dla rodziców i młodziey wielodzietnych
3. – zadanie realizowane w ramach otwartego konkursu ofert na realizacj zada 150 14 000,00 zł
publicznych województwa lskiego w obszarze profilaktyki i rozwizywania
Trzymaj fason. Działalno profilaktyczna, szkolenia dla klientów pomocy społecznej, Pracownicy słub
działalno poradniczo-informacyjna – zadanie realizowane w ramach otwartego społecznych, rodzice
4. 189 15 000, 00 zł
konkursu ofert na realizacj zada publicznych województwa lskiego w obszarze zastpczy i opiekunowie
NIE
9.2. Jakie rodki, w ramach Wojewódzkiego Programu zostały w 2007 r przeznaczone na przeciwdziałanie przemocy w Wskazane rodki
rodzinie? zostały ujte
w pyt. 8.10.1,
9.3 oraz 9.6
Programu?
312
Wysoko
rodków
finansowych
1. Warsztaty nt.: Działania korekcyjno-edukacyjne wobec osób stosujcych przemoc Pracownicy miejskich
w rodzinie. orodków pomocy
Spotkanie stanowiło okazj do pogłbienia wiedzy na temat metod pracy ze sprawcami społecznej i powiatowych 40 1 035,60 zł
przemocy domowej oraz analizy załoe programów korekcyjno-edukacyjnych wobec centrów pomocy rodzinie
osób stosujcych przemoc w rodzinie.
2. Cykl szkole nt. Praca ze sprawc przemocy domowej. Terapeuci, pracownicy
Cykl 3 dwudniowych spotka miał na celu Zbudowanie u uczestników postaw zakładów karnych oraz
sprzyjajcych skutecznej pracy ze sprawc przemocy, wypracowanie umiejtnoci jednostek organizacyjnych
radzenia z własnymi emocjami w kontakcie ze sprawc, zapoznanie z technikami pomocy społecznej.
45 38 297,00 zł
rozpoznawania i zatrzymywania zachowa przemocowych, zdobycie przez uczestników
wiedzy na temat sposobów pracy ze sprawcami przemocy domowej, zaznajomienie
z procedurami pracy z osobami stosujcymi przemoc oraz przygotowanie uczestników
do wdraania programów pracy ze sprawcami przemocy w rodowisku lokalnym.
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4. ....................zł
313
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. Szkolenie nt.: Budowanie partnerstw lokalnych na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
Spotkanie ukierunkowane było na zapoznanie si jego uczestników z ide zespołów interdyscyplinarnych, przedstawienie form
organizacji pracy takich zespołów i wskazanie trudnoci, na jakie napotykaj one w trakcie funkcjonowania 14 470,01 zł
Szkolenie stanowiło realizacj zada przypisanych samorzdowi województwa w Krajowym Programie Przeciwdziałania Przemocy
w Rodzinie.
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
314
Wysoko
rodków
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. Udział w kampanii Cia bez alkoholu.
Udział Województwa lskiego w kampanii polegał m.in. na:
− Dystrybucji materiałów kampanijnych (broszur, ulotek, plakatów);
1 014,90 zł
− Zamieszczeniu artykułu na temat alkoholowego zespołu płodowego (FAS) oraz alkoholowego efektu płodowego (FAE)
na stronie internetowej Regionalnego Orodka Polityki Społecznej Województwa lskiego;
− Dofinansowaniu, w ramach ogłaszanych konkursów, zada realizowanych przez organizacje pozarzdowe z zakresu
315
propagowania wiedzy na temat FAS i FAE, ograniczania ich skutków oraz wsparcia rodzin i opiekunów dzieci
z zespołem FAS i FAE;
− Wsparciu finansowym szkole organizowanych przez WOTUAiW w Gorzycach oraz organizacje pozarzdowe
dotyczcych problematyki FAS i FAE;
− Poruszaniu problematyki FAS i FAE podczas szkole organizowanych przez ROPS.
2. Współorganizacja kampanii nt.: Prowadz, jestem trzewy – jest nas coraz wicej.
Kampania była realizowana przy uyciu współczesnych rodków reklamy zewntrznej takich, jak: bilboardy, busboardy,
citylighty oraz plakaty. Najbardziej rozpoznawalnym nonikiem przekazu kampanii był brelok do kluczyków
samochodowych z logo Prowadz, jestem trzewy. Breloki przekazywane były kierowcom m.in. w trakcie kontroli 21 940,00 zł
drogowych prowadzonych przez policj. Na potrzeby kampanii uruchomiono równie stron internetow
(www.trzezwosc.pl) oraz przygotowano telewizyjny spot reklamowy, emitowany m.in. na antenie Telewizji Polskiej,
Telewizji TVN, czy TV4.
X TAK
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. Badania: Uywanie alkoholu i narkotyków przez młodzie szkoln – raport z bada ankietowych zrealizowanych w województwie
lskim. ESPAD 2007.
Raportu zawiera informacje dotyczce metodologii badania i jego przebiegu, analizy struktury szkół, w których przeprowadzono
badanie oraz charakterystyki uczniów, analizy wyników badania przeprowadzonego w roku 2007 oraz porównania uzyskanych
12 151,20 zł
wyników z wynikami badania przeprowadzonego na terenie województwa lskiego w roku 2004. Wyniki badania zostały
zaprezentowane w podziale na nastpujce zagadnienia: palenie papierosów, w tym rozpowszechnienie palenia papierosów
i inicjacja nikotynowa; picie napojów alkoholowych, w tym rozpowszechnienie picia alkoholu, identyfikacja wzorów picia
alkoholu oraz inicjacja alkoholowa.
316
2. Raport nt.: Profilaktyka i rozwizywanie problemów alkoholowych na obszarze województwa lskiego w 2006 roku.
Dokument opracowany został w oparciu o 164 sporód 167 ankiet PARPA-G1, jakie spłynły do Regionalnego Orodka Polityki
2 000,00 zł
Społecznej z gmin województwa lskiego. Ankiety zostały nastpnie przekazane do Pastwowej Agencji Rozwizywania
Problemów Alkoholowych.
X TAK
działa?
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
roku: w roku 2007.
Regionalny Orodek Polityki Społecznej Województwa lskiego systematycznie dokonywał ewaluacji organizowanych szkole
w oparciu o ankiety ewaluacyjne wypełniane przez uczestników szkole i konferencji.
0,00 zł
X TAK
NIE
1. Współorganizacja II lskiego Forum Abstynenckiego nt.: Jak osign i utrzyma trzewo – rola stowarzysze
abstynenckich – we współprcy z Regionalnym Zwizkiem Stowarzysze Abstynenckich Województwa lskiego 31 5 761,80zł
317
2. Dofinansowanie w ramach otwartego konkursu ofert na realizacj zada publicznych województwa lskiego
w dziedzinie profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych wniosków złoonych przez stowarzyszenia 8 116 150 zł
(kluby) abstynenckie.
X NIE
X NIE
Liczba zezwole
finansowych uzyskanych za wydanie wyej wymienionych zezwole. rodków
wydanych w 2007
uzyskanych w
roku
2007 roku.
99 Brak danych
piwa.
83 Brak danych
alkoholu, z wyjtkiem piwa.
46
0
15.5. Ogólna wysoko rodków finansowych uzyskanych za wydanie zezwole. 4 429 881 zł
X NIE
318
Jeli NIE:
16.1.3. Prosz poda całkowit wysoko rodków wydatkowanych przez Urzd Marszałkowski na 1 724 734,04 zł
453 993,64 zł
realizacj zada w ramach wojewódzkiego programu przeciwdziałania narkomanii.
informuj, i zgodnie z przepisem art. 90 ust. 1 ustawy o samorzdzie gminnym, wójtowie, burmistrzowie i prezydenci 167 gmin (w tym 19
miast na prawach powiatu) podlegajcych nadzorowi Wojewody lskiego przedłoyli organowi nadzoru 284 uchwały rad gmin, podjtych w
2007 roku na podstawie przepisów ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1231, z
pón. zm.). W tej liczbie rady gmin podjły:
- 253 uchwały w sprawie przyjcia bd zmiany gminnych programów profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych;
- 10 uchwał w sprawie liczby punktów sprzeday napojów alkoholowych na terenie gmin ( miast );
- 4 uchwały w sprawie zasad usytuowania punktów sprzeday napojów alkoholowych na terenie gmin ( miast );
- 3 uchwały w sprawie wprowadzenia zakazów sprzeday, podawania, spoywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych;
- 14 innych uchwał zwizanych z ustaw o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
W roku 2007 organ nadzoru stwierdził niewano 11 uchwał podjtych na podstawie ustawy o wychowaniu w trzewoci i
przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Przyczynami uzasadniajcymi stwierdzenie przez organ nadzoru niewanoci uchwał rad gmin i zarzdzenia
wójta gminy w całoci lub czci były:
– pomijanie w gminnych programach profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych obligatoryjnych elementów wymaganych przez
ustaw o wychowaniu w trzewoci (...), głównie za zasad wynagradzania członków gminnych komisji rozwizywania problemów
alkoholowych (art. 41 ust. 5 ustawy),
– brak publikacji uchwał podjtych na podstawie ustawy o wychowaniu w trzewoci (...)
Wykaz uniewanionych w 2007 roku uchwał rad gmin z wyszczególnieniem przepisów, których naruszenie stało si podstaw rozstrzygni
nadzorczych:
319
I. Gminne programy profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych – wydano 8 rozstrzygni nadzorczych :
1. uchwała Rady Gminy Kalety, jako sprzeczna z art. 41 ust. 5 ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,
2. uchwała Rady Gminy Miedna, jako sprzeczna z art. 41 ust. 5 ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,
3. uchwała Rady Gminy Kroczyce, jako sprzeczna z art. 41 ust. 5 ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,
4. uchwała Rady Miasta Jaworzno, jako sprzeczna z art. 41 ust. 5 ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,
5. uchwała Rady Gminy Szczekociny, jako sprzeczna z art. 41 ust. 5 ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,
6. uchwała Rady Gminy lemie, jako sprzeczna z art. 41 ust. 5 ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,
7. uchwała Rady Miasta Myszków, jako sprzeczna z art. 41 ust. 2 ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,
8. uchwała Rady Gminy Ciasna, jako sprzeczna z art. 41 ust. 2 w zw. z ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi,
II. Liczba punktów sprzeday napojów alkoholowych na terenie gminy – wydano 1 rozstrzygnicie nadzorcze:
1. uchwała Rady Gminy Dbrowa Zielona, jako sprzeczna z art. 13 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2000 roku o głaszaniu aktów normatywnych i
niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 449).
III. Zasady usytuowania punktów sprzeday napojów alkoholowych - nie wydano rozstrzygni nadzorczych;
IV. Wprowadzenie zakazów sprzeday, podawania, spoywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych - wydano 2 rozstrzygnicia
nadzorcze:
1. uchwała Rady Miasta Łazy, jako sprzeczna z art. 14 ust. 6 ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,
2. uchwała Rady Gminy Kochanowice, jako sprzeczna z art. 14 ust. 6 ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi,
V. Inne uchwały zwizane z ustaw o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu

alkoholizmowi - nie wydano rozstrzygni nadzorczych.
Informuj równie, e w ramach otwartego konkursu ofert realizowanego zgodnie z Programem Współpracy Wojewody lskiego z
Organizacjami Pozarzdowymi w Zakresie Pomocy Społecznej zostały przekazane w 2007 roku rodki finansowe nastpujcym podmiotom
niepublicznym:
1. Stowarzyszenie Klub Abstynenta „Powrót”, ul. Konstytucji 3 Maja 38, 43 – 190 Mikołów -
320
„Prowadzenie działalnoci psychospołecznej, psychoedukacyjnej, rehabilitacyjnej, prozdrowotnej dla osób uzalenionych od alkoholu i
innych substancji psychoaktywnych oraz udzielanie pomocy osobom współuzalenionym” - kwota dotacji 18 300, 00 zł ;
2. Towarzystwo Rodzin i Przyjaciół Dzieci Uzalenionych „Powrót z U” - Oddział Wojewódzki, ul. Młyska 21/23, 40–098 Katowice -
„Program interwencyjno – readaptacyjny dla uzalenionych oraz eksperymentujcych i ich rodzin” - kwota dotacji 31 200, 00 zł
321
1.13. Województwo witokrzyskie
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
W ramach informacji z realizacji Ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi na terenie województwa
witokrzyskiego, przesyłamy wykaz podjtych w tym przedmiocie działa.
- uchwały w sprawie przyjcia gminnych programów profilaktycznych i rozwizywania problemów alkoholowych oraz uchwały zmieniajce te
programy - 213
- uchwały w sprawie liczby punktów sprzeday napojów alkoholowych na terenie miasta( gminy) – 6
- uchwały w sprawie zasad usytuowania tych punktów na terenie miasta ( gminy) -9
- uchwały w sprawie wprowadzenia zakazów sprzeday, podawania lub spoywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych – 3
- wszystkie inne uchwały zwizane z ustaw – 11
346
- uchwały uchylone przez Wojewod – 4, uchylone z powodu naruszenia przepisów art. 13 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów
normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 190, poz. 1606, z pón. zm.).
Informuj równie, i inne działania podejmowane na rzecz profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych były realizowane poprzez:
- kontynuacj utworzonego przy Wojewodzie witokrzyskim Zespołu ds. Rodziny i Przeciwdziałania Uzalenieniom, który jako forma
społecznego dialogu zajmuje si wypełnianiem pustych miejsc w systemie pomocy uzalenionym na terenie województwa witokrzyskiego,
- organizacj kolejnej edycji witokrzyskich Dni Profilaktyki, w których udział wzili wybitni specjalici zajmujcy si tematyk uzalenie,
- wrczenie Nagrody Wojewody witokrzyskiego „ Czyste Serce”, która jako motywacja dla organizacji pozarzdowych, osób fizycznych i
instytucji, ju po raz kolejny była przekazana na rce nioscych pomoc dzieciom i młodziey uzalenionej
- cisł współprac z Urzdem Marszałkowskim i Urzdem Miasta oraz szeregiem instytucji pozarzdowych w zakresie wynikajcym z
powierzonych Pełnomocnikowi zada.
1.14. Województwo Warmisko – Mazurskie
TAK
NIE
Liczba Wysoko
gmin rodków
którym finansowych
....................zł
347
1.1.2. Profilaktyka dzieci i Młodzieowe Kluby Integracji Społecznej - w gminach: witajno, Lubawa, Lubomino,
Janowiec Kocielny, Małdyty, miejskich: Nowe Miasto Lubawskie,Iława;
młodziey
 kontynuacj prowadzenia gminnych wietlic socjoterapeutycznych – gminom: Iłowo- Osada,
witajno, Lubawa, miejskiej Iława, Dywity, Małdyty, Mrgowo;
14 302 242 zł
....................zł
....................zł
1.1.5. Przeciwdziałanie przemocy Udzielono dofinansowania projektu złoonego przez gmin wiejsk Ktrzyn dotyczcego
pracy ze sprawc przemocy wg Programu Korekcyjno-Edukacyjnego „Partner”
w rodzinie . 16 805 zł
1
....................zł
analizy
....................zł
kierowców) ....................zł
1.1.10. Inne, jakie
...................................................... ....................zł
348
. 279 597 zł
którym finansowych
1. prowadzeniu powiatowego punktu konsultacyjno-informacyjnego (mediacyjnego, wsparcia i mediacji)
dotacje otrzymało 6 powiatów: Giycki, Ostródzki, Mrgowski, Ktrzyski, Wgorzewski, Szczycieski 6 118800 zł
2. 4 Samorzdy Powiatowe otrzymały wsparcie na realizacj programu pn. „Pedagog ulicy- wychowawca podwórkowy” – Powiaty: Mrgowski,
Iławski, Wgorzewski, Giycki.
4 69300 zł
3. Powiat Elblski uzyskał na mocy porozumienia otrzymał dofinansowanie z budetu województwa z
przeznaczeniem na realizacj programu korekcyjnego-edukacyjnego dla sprawców przemocy domowej. 1 9000 zł
4. Powiat Olecki otrzymał dofinansowanie do kontynuacji zadania polegajcego na prowadzeniu Młodzieowego Klubu Integracji
Społecznej oraz utworzenie nowego przy PCPR, za powiat wgorzewski uzyskał wsparcie na uruchomienie Młodzieowego Klubu
Integracji Społecznej.
3 55425 zł
5. Samorzd Województwa współpracował Powiatem Lidzbarskim w realizacji dwóch zada. Zgodnie z zawartym porozumieniem z budetu
województwa dofinansowano utworzenie „Niebieskiego Pokoju” 1 12000 zł
alkoholowych? NIE
22400 zl
349
1. pracownicy lecznictwa
odwykowegopunktów
konsultacyjnych II Konferencja „Zaburzenia osobowoci u osób uzalenionych”w Starych Juchach. 100/10000zł
2. Pracownicy wietlic ,pedagodzy szkolni
socjoterapeutycznych i rodowiskowych
szkolenie pt. „Szkoła dla rodziców- pomoc rodzicom” 214 /2000 zł
3. Pedagodzy,koordynatorzy
GPRA,przedstawiciele Seminarium „Młodzie - Zagroenia, Perspektywy, Działania”, powicon
Francji,Łotwy,Litwy, MKIS midzynarodowej współpracy krajów Unii Europejskiej 90 /4000 zł
4. Pełnomocnicy RPA,członkowie komisji „Wojewódzka narada pełnomocników/koordynatorów ds. profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych
oraz dyrektorów powiatowych centrów pomocy rodzinie” w Klewkach
50 /3500 zł
5. Pełnomocnicy RPA,członkowie komisji
„Wojewódzka narada pełnomocników/koordynatorów ds. profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych
oraz dyrektorów powiatowych centrów pomocy rodzinie” w Piszu 45 /2900 zł
sprawiedliwoci
................................................
TAK
NIE
alkoholowych?
6400 zł
Liczba
„Wojewódzka narada pełnomocników/koordynatorów ds. profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych oraz dyrektorów powiatowych centrów pomocy
rodzinie” w Klewkach
50
350
„Wojewódzka narada pełnomocników/koordynatorów ds. profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych oraz dyrektorów powiatowych centrów pomocy
rodzinie” w Piszu 45
w tym na: 187 700 zł
65 534 zł
3.4.2. Finansowanie innych szkole pracowników lecznictwa odwykowego z terenu województwa 94 916 zł
3.4.3. Finansowanie superwizji pracowników lecznictwa odwykowego z terenu województwa 24 750 zł

nie było
nie było
nie było
nie było
3.4.8. Diagnozy i konsultacje placówek lecznictwa odwykowego w województwie Zgodnie z
kalkulacj
3.4.9. Zakup materiałów edukacyjnych, ksiek, prenumerata pism specjalistycznych dla placówek odwykowych w Zgodnie z
województwie kalkulacj
35000zł
WOTUW nie
351
3.3. Inne wydatki na rzecz WOTUW (np. na program terapeutyczny) przystpił do
konkursu
Wysoko
Liczba rodków
4.1. Inwestycje i remonty /doposaenie
7 801000 zł
4.2. Inne wydatki (szkolenia, programy terapeutyczne itp.) Realizacja ponadstandardowych programów 38 500 zł
SPSP Zakład Opieki Zdrowotnej we Fromborku 1
Wysoko
Liczba rodków
5.1. Inwestycje i remonty-wyposaenie oddziału odwykowego szpitala powiatowego w Lidzbarku
Warmiskim 1 40000 zł
Nie było ....................zł
NIE
.........................
352
....................zł
NIE
.........................
.........................
....................zł
W latach ubiegłych na powysze formy szkole Samorzd Województwa przekazywał rodki WOTUWOWI jednak nie było chtnych z placówek” peopezetów”. Marszałek Województwa w
uzgodnieniu z NFOZ wystapił ze stosownym pismem do Prezesa NFOZ w Warszawie.Pismo pozostało bez odpowiedzi.Wobec braku zainteresowania i moliwoci nakłonienia lekarzy do
wzicia udziału w szkoleniach,odstpiono od tego rodzaju działalnoci.
NIE
610000 zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. Regionalne Centrum Wolontariatu, Elblg II Młodzieowe Forum Do mlodziey
Profilaktyczne – wkraczamy w dorosło.Prezentacja aktywnych form pracy
młodziey w rodowisku.
100 60000.zł
2. W województwie Warmisko-mazurskim wszelkie programy profilaktyczne realizowane s przez NGOSY
W ramach rozpisywanych konkursów-pełne zestawienie grandów w załczeniu Do dzieci ,młodziey i
rodziców 20600 ....................zł
353
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
profilaktycznych?
NIE
....................zł
1. W województwie Warmisko-mazurskim wszelkie programy profilaktyczne realizowane s przez NGOSY
W ramach rozpisywanych konkursów-pełne zestawienie grandów w załczeniu Do dzieci ,młodziey i
rodziców ....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
uzalenieniem?
NIE
....................zł
354
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
355
4.
....................zł
5.
....................zł
NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
NIE
....................zł
356
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
NIE
................................................................ ............................................................................ .................................................................................zł
wychowawczym?
NIE
1. Zawierano umowy z gminami i ngo na prowadzenie wietlic i realizacj programów-wietlice
wykazane w gminach i ngo 189770 zł
357
2.
..................................zł
3.
..................................zł
4.
..................................zł
5.
..................................zł
NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. Cz programów realizowana przez NGO
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
NIE
358
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
359
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
NIE
360
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
9.1. Czy w ramach Wojewódzkiego Programu podejmowano działania na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie? x TAK
NIE
rodzinie? 39000 zł
Programu?
Wysoko
rodków
finansowych
1. Programu edukacyjno-korekcyjnego dla sprawców przemocy
domowej” „PARTNER” Pedagodzy,terapeuci,osoby pracujce ze
sprawcami przemocy 15 12000 zł
361
2. Szkolenie dla osób zamierzajcych podj prac ze sprawcami
przemocy domowej wg „Programu edukacyjno-korekcyjnego dla Pedagodzy,terapeuci,osoby pracujce ze
sprawców przemocy domowej” „PARTNER” sprawcami przemocy 16 12000 zł
3.
Szkolenie pt. Kompendium wiedzy o problemie przemocy
domowej
Pracownicysocjalni,policjanci,pedagodzy,kuratorzy
sdowi, 39 7500 zł
4. . Szkolenie pt. Przeciwdziałanie przemocy domowej –
podstawowy pracy osoby interweniujcej Pracownicysocjalni,policjanci,pedagodzy,kuratorzy
sdowi, 40 7500 zł
akcje edukacyjne, informatory, ulotki plakaty, programy radiowe i telewizyjne, strony internetowe)? Nie prowadzono
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
362
9.6. Czy w 2007 roku w ramach Wojewódzkiego Programu podejmowano działania w celu utworzenia i wspierania systemu x TAK
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. Przeszkolono 31 osób do prowadzenia programu korekcyjnego ze sprawcami przemocy
24000 zł
2. Sfinansowano dwa programy pracy ze sprawcami przemocy w: PCPR Elblgu i w Orodku Terapii w Ktrzynie
25800zł
3.
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. Dwa szkolenia dla kuratorów sdowych ,policjantów,
15000 zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
363
Wysoko
rodków
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
TAK
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. 09.09.2007, podczas współorganizowanej z MZPiTU w Olsztynie konferencji edukacyjnej „Cia bez Alkoholu”.
1500 zł
2.
27.09.2007, podczas współorganizowanej z MZPiTU w Olsztynie edukacyjnego „Cia bez Alkoholu”.
2500 zł
3. Zakup materiałów dla WOTUWU na potrzeby szkolenia 1800 zł
364
TAK
działa?
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
roku: w roku 2007.
365
TAK
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. „Przemoc rówienicza i agresja w szkole oraz rodowisku lokalnym na terenie województwa warmisko-mazurskiego” Badanie przeprowadzone na łcznej
próbie 80 klas, w trzecich klasach gimnazjów i w ponadgimnazjalnych.Badania zrealizowała Pracownia Bada Społecznych DGA Sp. z o.o. w Sopocie
25 200 zł
2. Pracownia Bada Społecznych DGA Sp. z o.o. w Sopocie zrealizowała badanie ESPAD w listopadzie 2007
39 040 zł
3.
....................zł
366
TAK
NIE
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
NIE

....................zł
NIE
367

....................zł
roku 2007 roku.
piwa. 34 2244555,80zł
alkoholu, z wyjtkiem piwa. 29 356130,90zł
8
-
2 600 986,70 zł
NIE
Jeli TAK:
368
Jeli NIE:
alkoholowych w 2007 roku. 2 600 986,70.zł
realizacj zada w ramach wojewódzkiego programu przeciwdziałania narkomanii. 2 436 549 ,00zł 1
1.Kwota ta nie uwzgldnia rodków „nie wygasajcych” wydatkowanych na zadania w roku 2007 ,które pozostały lub zostały zwrócone przez realizatorów z roku 2006.
W ramach Wojewódzkiego Programu Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych na lata 2004-2007 w Województwie Warmisko -
Mazurskim w Dziale 851-Ochrona zdrowia, Rozdz. 85154- Przeciwdziałanie alkoholizmowi wydatkowano w 2007 r. ogółem 2 436 549 zł oraz
kwot w wysokoci 130 000 zł jako rodki niewygasajce z upływem roku 2007, co stanowi razem 2 566 549 zł. Stan wpływów z tytułu opłat
za wydawanie zezwole na hurtowa sprzeda alkoholu na dzie 31 grudnia 2007 roku wynosił 2 600 986,79 zł
(Plan budetu na 2007 rok – 3 015 000 zł)
II. Wykonanie
§ 2310 Dotacje celowe przekazane gminie lub miastu stołecznemu Warszawie
na zadania biece realizowane na podstawie porozumie (umów)
midzy jednostkami samorzdu terytorialnego- wydatkowano 302 242 zł
Udzielono pomocy finansowej z przeznaczeniem na kontynuacj prowadzenia Młodzieowego Klubu Integracji Społecznej - gminom:
witajno, Lubawa, Lubomino, Janowiec Kocielny, Małdyty, miejska Nowe Miasto Lubawskie, miejska Iława;
Udzielono pomocy finansowej z przeznaczeniem na kontynuacj prowadzenia gminnych wietlic socjoterapeutycznych – gminom: Iłowo-
Osada, witajno, Lubawa, miejskiej Iława, Dywity, Małdyty, Mrgowo;
Udzielono dofinansowania projektu złoonego przez gmin wiejsk Ktrzyn dotyczcego pracy ze sprawc przemocy wg Programu
Korekcyjno-Edukacyjnego „Partner”
§ 2320 Dotacje celowe przekazane dla powiatu na zadania biece
realizowane na podstawie porozumie (umów) midzy jednostkami
samorzdu terytorialnego - wydatkowano 279 597 zł
369
Na mocy porozumie zawartych pomidzy Samorzdem Województwa a Samorzdami Powiatowymi w sprawie współpracy w realizacji
zadania polegajcego na prowadzeniu powiatowego punktu konsultacyjno-informacyjnego (mediacyjnego, wsparcia i mediacji) dotacje
otrzymało 6 powiatów: Giycki, Ostródzki, Mrgowski, Ktrzyski, Wgorzewski, Szczycieski.
4 Samorzdy Powiatowe otrzymały wsparcie na realizacj programu pn. „Pedagog ulicy- wychowawca podwórkowy” – Powiaty:
Mrgowski, Iławski, Wgorzewski, Giycki.
Powiat Elblski uzyskał na mocy porozumienia otrzymał dofinansowanie z budetu województwa z przeznaczeniem na realizacj
programu korekcyjnego-edukacyjnego dla sprawców przemocy domowej.
Powiat Olecki otrzymał dofinansowanie do kontynuacji zadania polegajcego na prowadzeniu Młodzieowego Klubu Integracji
Społecznej, za powiat Wgorzewski uzyskał wsparcie na uruchomienie Młodzieowego Klubu Integracji Społecznej.
Samorzd Województwa współpracował Powiatem Lidzbarskim w realizacji dwóch zada. Zgodnie z zawartymi porozumieniami z
budetu województwa dofinansowane było: uruchomienie Niebieskiego Pokoju oraz doposaono Oddział Terapii Uzalenie w Szpitalu
Powiatowym w Lidzbarku Warmiskim.
§ 2560 Dotacja podmiotowa z budetu dla samodzielnego publicznego zakładu opieki
zdrowotnej - wydatkowano 420 921 zł
Wzorem lat ubiegłych zlecono Szpitalowi Psychiatrycznemu w Wgorzewie (WOTUW w Giycku) realizacj zadnia pt. „Podniesienie
poziomu wiedzy
i kwalifikacji pracowników lecznictwa odwykowego oraz innych osób zaangaowanych w proces leczenia osoby uzalenionej i
współuzalenionych ”.
Publiczne zakłady opieki zdrowotnej dla których Marszałek Województwa jest organem załoycielski, prowadzce działalno w zakresie
leczenia uzalenie otrzymały dotacje z budetu województwa na podniesienie poziomu wiadczonych usług, poprzez doposaenie w
niezbdny sprzt i materiały.
§ 2810 Dotacja celowa z budetu na finansowanie lub dofinansowanie zada

zleconych do realizacji fundacjom - wydatkowano 50 000 zł
W ramach otwartego konkursu ofert w zakresie profilaktyki i rozwizywania problemów uzalenie - 3 projekty na realizacj zada
złoyły fundacje, w wyniku rozstrzygnicia konkursu projekty te zostały przyjte do wsparcia finansowego.
370
Projekty o charakterze wojewódzkim realizowane przez organizacje sektora pozarzdowego – fundacje w zakresie profilaktyki i rozwizywania
problemów uzalenie
Nazwa organizacji Nazwa zadania Kwota dotacji

w zł
Fundacja Kierowca Bezpieczny Trzewo myl, trzewo jed 30 000
Olsztyn
Fundacja Młodzi Przeciw Taniec alternatyw dla dzieci i szanse na 10 000

Uzalenieniom, Olsztyn uniknicie uzalenie
Fundacja ,,Otulony w nadziej’’ Konferencja dla profesjonalistów zajmujcych 10 000

Stare Juchy si terapi, profilaktyk problemów uzalenie
oraz przeciwdziałaniem wykluczeniu
społecznemu
§ 2820 –Dotacje celowe z budetu na finansowanie lub dofinansowanie zada zleconych do realizacji stowarzyszeniom - wydatkowano
481 000 zł
W ramach otwartych konkursów ofert organizacje pozarzdowe złoyły 49 projektów na realizacj zada publicznych w zakresie
profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych. W wyniku rozstrzygnicia konkursów przyjtych zostało do wsparcia
finansowego 34 stowarzysze

Projekty o charakterze wojewódzkim realizowane przez organizacje
sektora pozarzdowego – stowarzyszenia w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi
Lp . Nazwa organizacji Nazwa zadania Kwota dotacji

w zł
1. Stowarzyszenie Aktywnoci IX Rajd Rowerowy Dookoła 2 000
Społecznej ,,Młyn’’, Olsztyn Polski rodowisk
Trzewociowych
371
2. Klub Sportowy AZS-Uniwersytet Krzewienie postaw 8 000
Warmisko- Mazurski w ukierunkowanych na zdrowy tryb
Olsztynie ycia poprzez aktywno
sportow
3. Towarzystwo Rodzin i Przyjaciół Kontynuacja zadania w obrbie 19 700
Dzieci Uzalenionych ,,Powrót z Punktu Pomocy Psychologicznej
U’’- Olsztyn dla studentów dotknitych
problemem uzalenienia
4. Stowarzyszenie Katolicki Ruch Szkoła dla rodziców- pomoc 20 000
Antynarkotyczny KARAN- rodzicom z grup podwyszonego
Radom ryzyka, zagroonych
O/Elblg uzalenieniem lub uzalenionych
5. Stowarzyszenie Katolicki Ruch ycie Fair Play- promowanie 9 000
Antynarkotyczny KARAN- zachowa prospołecznych, fair
Radom play wród dzieci i młodziey
O/Elblg
6. Stowarzyszenie Centrum Marszałkowskie Rajdy 6 000
Turystyki Aktywnej Rowerowe
,,KOŁODROM’’- Olsztyn
7. Stowarzyszenie MONAR, Realizacja programów 13 800
Poradnia Profilaktyki i Terapii korekcyjnych i redukujcych
Uzalenie MONAR- Olsztyn szkody u osób uzalenionych od
alkoholu, narkotyków i innych
substancji psychoaktywnych oraz
osób współuzalenionych
8. Stowarzyszenie na Rzecz Osób Impreza lokalna Happening pt.,, 4 000
Niepełnosprawnych i ich Rodzin Chcemy y bez przemocy i
w Olsztynku uzalenie”
9. Stowarzyszenie na Rzecz Nikt Ciebie nie zgadnie chyba, e 15 000
Młodziey w Braniewie wyjdziesz z ukrycia’’
372
10. Stowarzyszenie Rodzin By mdrzej i zdrowiej y- 10 000
Katolickich Diecezji Elblskiej program zaj profilaktyczno-
p.w.w.Józefa z siedzib w edukacyjnych dla dzieci z klas 1-
Kwidzynie 6, podopiecznych wietlicy
socjoterapeutycznych i ich
rodziców
11. Stowarzyszenie ,,Nasza Wie’’ ,,Razem prociej’’- wietlica 7 000
Dywity Frczki 64 rodowiskowa
12. Stowarzyszenie Owiatowo- yj zdrowo- program 4 000
Edukacyjne ,,Przyjaciele Nauki edukacyjno- informacyjny z
Na Warmii’’ LOG- WARM, elementami profilaktyki dla
Olsztyn uczniów klas I (Gim. Nr 11)
13. Zwizek Harcerstwa Polskiego, Tczowy wiat- imprezy dla 18 000
Chorgiew Warmiska – dzieci i młodziey
Mazurska, Hufiec im.
Bojowników o Polsko Warmii i
Mazur w Ostródzie
14. Stowarzyszenie Ochotniczych ,,Z Bbnem Na TY’’- 3 000
Hufców Pracy, Terenowy profilaktyka uzalenie poprzez
O/Olsztyn warsztat rytmiczno- bbniarski
dla podopiecznych OHP
Województwa Warmisko –Maz.
15. Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, Program integralnego systemu 35 000
Zarzd Oddziału Okrgowego, pomocy dziecku i rodzinie w
Elblg ramach Punktu Konsultacyjno-
Interwencyjnego przy Orodku
Pomocy Dziecku i Rodziców
TPD w Elblgu
16. Giyckie Stowarzyszenie Zadanie w zakresie profilaktyki i 20 000
Młodziey ,,Giycko ORG’’ rozwizywania problemów
uzalenie w formie prowadzenia
Alternatywnego Centrum
373
Kultury,,G 11”
17. Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, Półkole letnie 7 000

Zarzd Oddziału Miejskiego.
Nowe Miasto Lubawskie
18. Stowarzyszenie Pomocy wietlica rodowiskowa w 30 000
Dzieciom ,,Gniazdo’’ Warszawa, Mrgowie i w Sławkowie k/
Ktrzyna
19. Stowarzyszenie na Rzecz Młodzieowy Lider 14 000
Tworzenia Przyjaznego
rodowiska Wychowawczego
Dzieci i Młodziey Iławskiej
,,Przysta’’ Iława
20. Stowarzyszenie na Rzecz ,,Dorosły i odpowiedzialny’’- 8 000
Tworzenia Przyjaznego program psychoedukacyjny w
rodowiska Wychowawczego Gimnazjum dla Dorosłych
21. Stowarzyszenie na Rzecz Działania w zakresie profilaktyki 6 000
Tworzenia Przyjaznego problemów uzalenie w
rodowiska Wychowawczego szkołach wiejskich powiatu
Dzieci i Młodziey Iławskiej iławskiego
22. Stowarzyszenie na Rzecz ,,Szkoła profilaktyki’’ 10 000
rodowiska Wychowawczego
23. Stowarzyszenie TRATWA, Program ,,Ogniwa’’- w powiecie 25 000
Olsztyn braniewskim i ełckim
374
24. Stowarzyszenie na rzecz osób Edukacja dzieci i młodziey 20 000
niepełnosprawnych i profilaktyki niepełnosprawnej pochodzcej z
zdrowia ,,Jestemy razem’’, rodzin naduywajcych alkohol
Górowo Iławeckie w Młodzieowym Klubie
Integracji Społecznej
25. Elblskie Wodne Ochotnicze ,,I Ty potrafisz i nie jeste 15 000
Pogotowie Ratunkowe, Elblg gorszy’’
26. Orodek Mediacji, Kształcenia i Kompleksowy program 14 000
Porad Prawnych, Olsztyn profilaktyczny skierowany na
przeciwdziałanie agresji i
przemocy wystpujcej w
rodzinie i w szkole
27. Stowarzyszenie Miasto Jana, Pisz Młodzieowy Klub Integracji 20 000
Społecznej ,,Cafe Art’’
28. Stowarzyszenie Pomoc Dzieciom Program profilaktyczno- 7 500
Archiprezbiteriatu Olsztyskiego edukacyjny dla dzieci i rodzin
przy Domu Dziennego Pobytu niewydolnych wychowawczo i
Dziecka ARKA, Olsztyn dotknitych przemoc
,,Muminek’’
29. Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, Moja droga zdrowia- program 5 000
Warmisko –Mazurski Oddział realizowany w rodowiskowym
Regionalny, Olsztyn Ognisku Wychowawczym TPD
30. Towarzystwo Przyjaciół Dzieci, Moja cieka zdrowia- program 5 000
Warmisko –Mazurski Oddział realizowany w wietlicy
Regionalny, Olsztyn rodowiskowej TPD
31. Zwizek Harcerstwa Polskiego, Program ,, Barwy zdrowia’’ z 15 000
Chorgiew Warmisko- elementami profilaktyki
Mazurska, Olsztyn uzalenie dla członków zwizku
Harcerstwa Polskiego
32. Stowarzyszenie Wspierajce Ja i inni- nie jestem bierny 5 000
Rozwój Wsi, Krekole 32, Kiwity
33. Katolickie Stowarzyszenie - Młodzieowy Klub Integracji 20 000
375
Centrum Młodych, Działdowo Społecznej- Klub Młodych
34. Regionalne Centrum Młodzieowe Forum 60 000
Wolontariatu, Elblg Profilaktyczne – wkraczamy w
dorosło
*Rónica wynika z zaksigowania zwrotów nie wydatkowanej czci dotacji
§ 2830 Dotacja celowa z budetu na finansowanie lub dofinansowanie zada

zleconych do realizacji pozostałym jednostkom niezaliczanym do sektora
finansów publicznych - wydatkowano 79 000 zł
W ramach otwartego konkursu ofert w zakresie profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych - 4 projekty złoyły organizacje
Kocioła Katolickiego,
w wyniku rozstrzygnicia konkursu 3 projekty zostały przyjte do wsparcia finansowego

sektora pozarzdowego – organizacje kocielne w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi
Lp. Nazwa organizacji Nazwa zadania Kwota dotacji
w zł
1. Caritas Archidiecezji Warmiskiej

„Wspierajc denia kobiet i ich 35 000
Olsztyn dzieci do zmiany trudnej sytuacji
yciowej’’
2. Dziadowskie Centrum CARITAS im. Pedagog ulicy w naszym miecie 24 000
Abp. A.J . Nowowiejskiego
3. Caritas Diecezji Ełckiej Od naiwnoci do asertywnoci 20 000
czyli co czeka niewiadomego
człowieka
§ 4010 Wynagrodzenie osobowe pracowników - wydatkowano 65 923 zł
376
Zatrudnienie 2 pracowników Biura ds. Uzalenie Regionalnego Orodka Polityki
Społecznej Urzdu Marszałkowskiego oraz dodatki do wynagrodze Koordynatora
Biura ds. Uzalenie ROPS oraz pracownika Biura Zamówie Publicznych i Udzielania Zezwole
§ 4170 Wynagrodzenie bezosobowe - wydatkowano 18 159 zł
Pokryto koszty zwizane z wygłoszeniem wykładu podczas Wojewódzkiej Wiosennej Narady Pełnomocników/Koordynatorów ds.
Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych w dniach 27 –28 marca 2007 r. w Klewkach k/Olsztyna.
Poniesione zostały koszty w zwizku z zatrudnieniem szkoleniowców na szkolenie dla osób zamierzajcych podj prac ze sprawcami
przemocy domowej „Program edukacyjno-korekcyjny dla sprawców przemocy domowej” „PARTNER”, które odbyło si w dniach 24-
27 marca 2007 r. w Klewkach k/ Olsztyna.
Koszty poniesione z tytułu zatrudnienia tłumaczy oraz wykładowców w zwizku z współorganizacj Midzynarodowego Seminarium
„Młodzie - Zagroenia, Perspektywy, Działania”, które odbyło si w dniach 7 – 9 maja 2007 w Sarnówku k/ Iławy
Poniesiono koszty atrudnienia osób w zwizku z obsług techniczn AlcoKart-u - pojazdu dla okrelenia sprawnoci nietrzewych
kierowców, prezentowanego podczas imprezy pod patronatem Marszałka Województwa w dniu 23 lipca 2007 r. w Olsztynie promujcej
pozytywne postawy wród uczestników ruchu drogowego.
Przygotowanie spektaklu teatralnego Tajemnicza Ksiga, prezentowanego w dniu 8.09.2007 podczas Festynu Profilaktycznego
Bezpieczny Olsztyn, patronat Współorganizowanej.
Koszty poniesione w zwizku z wygłoszeniem referatów w dniu 27.09.2007, podczas współorganizowanej z MZPiTU w Olsztynie
konferencji edukacyjnej „Cia bez Alkoholu”.
Poniesione zostały koszty w zwizku z zatrudnieniem szkoleniowców na kolejne szkolenie dla osób zamierzajcych podj prac ze
sprawcami przemocy domowej „Program edukacyjno-korekcyjny dla sprawców przemocy domowej” „PARTNER”, które odbyło si w
dniach 13-16 padziernika 2007 r. w Dadaju k/ Barczewa
§ 4210 Zakup materiałów i wyposaenia - wydatkowano 12 669 zł

 Zakup drobnego wyposaenia, czci do urzdze biurowych,
 Zakup artykułów spoywczych – przygotowanie poczstunku dla uczestników posiedze i spotka , m.in. komisji konkursowych
rozstrzygajcych otwarte konkursy, zespołów monitorujcych i opracowujcych Wojewódzkie Programy
 Zakup publikacji (na kwot 2 142 zł) w zwizku z włczeniem si województwa
w ogólnopolsk kampani „Cia bez alkoholu” oraz planowanym szkoleniem
 Dokonano zakupu publikacji ksikowych na kwot 2 500 zł (w tym z rodków w rozdz. 85154 - 1000 zł) na potrzeby organizacji
„Konferencji powiconej rozwizywaniu problemów uzalenie w szkole oraz w rodowisku pozaszkolnym wród dzieci i
377
młodziey”, która odbyła si w dniu 29.10.2007 r. w Elblgu. Konferencj przygotował Katolicki Ruch Antynarkotyczny „KARAN” przy
wsparciu Samorzdu Województwa Warmisko-Mazurskiego
 Dokonano zakupów sprztu multimedialnego na potrzeby dokumentacji przez pracowników Biura d. Uzalenie ROPS -
przedsiwzi w ramach Wojewódzkich Programów Profilaktyki i Rozwizywania problemów Alkoholowych oraz Zapobiegania
Narkomanii
§ 4270 – Zakup usług remontowych - wydatkowano 70 zł

 W pozycji tej zaplanowano rodki na naprawy i konserwacje głównie kserokopiarek, wykorzystywanych w pracy Biura ds. Uzalenie
ROPS, jednake
wikszo wydatków z tym zwizanych pokrytych zostało z § 4210 zakup materiałów i wyposaenia. Usługodawcy wyszczególniaj w
fakturach wysoko samej usługi.
§ 4300 – Zakup usług pozostałych - wydatkowano 91 245 zł

 Dokonano prenumeraty miesicznika „Na Zdrowie” wydawanego przez Fundacj na rzecz Edukacji, Profilaktyki i Terapii Uzalenie
„Droga”.
 Koszty zwizane z zakupem usług gastronomicznych – catering na posiedzenie komisji konkursowej
 Poniesione zostały koszty (pobytu wykładowców i uczestników w kwocie 5 857 zł)
w zwizku z organizacj szkolenia dla osób zamierzajcych podj prac ze sprawcami przemocy domowej „Program edukacyjno-
korekcyjny dla sprawców przemocy domowej” „PARTNER”, które odbyło si w dniach 24-27 marca 2007 r. w Klewkach k/ Olsztyna
 Pokryto koszty zwizane z organizacj Wojewódzkiej Wiosennej Narady Pełnomocników/Koordynatorów ds. Profilaktyki i
Rozwizywania Problemów Alkoholowych w dniach 27 –28 marca 2007 r. w Klewkach k/Olsztyna. Wydatki dotyczyły zakupu usług
szkoleniowych w Zespole Psychoedukacji, Profilaktyki
i Terapii Bielsko Biała oraz pobytu organizatorów i wykładowców podczas 2-dniowej narady.
 Koszty poniesione z tytułu współorganizacji Midzynarodowego Seminarium „Młodzie - Zagroenia, Perspektywy, Działania”, które
odbyło si w dniach 7 – 9 maja 2007 w Sarnówku k/ Iławy. Wydatki dotycz zakupu usług psychologicznych oraz opłaty za pobyt
organizatorów oraz goci zagranicznych podczas 3 –dniowego seminarium.
 Poniesiono opłaty (w kwocie 883,16 zł) zwizane z zamieszczeniem w prasie ogłoszenia o otwartym konkursie ofert na realizacj zada
publicznych
 Dokonano zakupu usług badawczych w Pracowni Bada Społecznych DGA Sp. z o.o.
w Sopocie na podstawie umowy zlecenia realizacji badanie pn. „Przemoc rówienicza
i agresja w szkole oraz rodowisku lokalnym na terenie województwa warmisko-mazurskiego”
378
 Poniesiono koszty usług hotelowych dot. zaproszonych goci na prezentacj polskiej premiery AlcoKart-u - pojazdu dla okrelenia
sprawnoci nietrzewych kierowcó, a take poniesiono koszty druku plakatów i ulotek. Impreza pod patronatem Pana Marszałka odbyła si
w dniu 23 lipca 2007 r. w Olsztynie promujcej pozytywne postawy wród uczestników ruchu drogowego
 Koszty poniesione w zwizku z współorganizacj konferencji edukacyjnej „Cia bez Alkoholu” w Olsztynie w dniu 27.09.2007.
Wydatki dotycz kosztu dodruku ulotek oraz usług cateringowych dla 130 uczestników konferencji (1 433 zł)
* kwota 15 000 zł wydatkowana w tej pozycji pochodziła z dotacji celowej przekazanej decyzj Nr 154/2007
przez Wojewod Warmisko-Mazurskiego na dofinansowanie organizacji szkole z zakresu
przeciwdziałania przemocy domowej
§ 4360 – Opłaty z tytułu zakupu usług telekomunikacyjnych - wydatkowano 1 372 zł
 Poniesiono opłaty za rozmowy telefoniczne z sieci komórkowej Pełnomocnika Zarzdu Województwa ds. Wdraania Wojewódzkiego
Programu Profilaktyki
i Rozwizywania Problemów Alkoholowych
§ 4410 – Podróe słubowe krajowe - wydatkowano 3 878 zł

 Koszty podróy słubowych Pełnomocnika Zarzdu oraz pracowników Biura ds. Uzalenie w zwizku z pobytem na naradach,
szkoleniach, spotkaniach
i konferencjach
 koszty wyjazdów słubowych zwizanych z kontrol wykorzystania dotacji przekazanych na wsparcie realizacji zada Samorzdu
Województwa w ramach Programu.
§ 4740 – Zakup materiałów papierniczych do sprztu drukarskiego i urzdze

kserograficznych - wydatkowano 989 zł
Zakupiono papier kserograficzny (biały i kolor) oraz papier foto na potrzeby realizacji zada wynikajcych z Wojewódzkiego Programu
§ 4750 – Zakup akcesoriów, w tym programów i licencji - wydatkowano 6 264 zł
379
 Zakup czci eksploatacyjnych do sprztu biurowego: drukarek, kserokopiarek , fax-ów
 Koszty zakupu drobnego sprztu biurowego: pendrive, płyty CD, itp.
§ 6060 - Wydatki na zakupy inwestycyjne jednostek budetowych

– wydatkowano 2 611 zł
 Dokonywano zakupu inwestycyjnego na potrzeby pracowników Biura ds. Uzalenie ROPS w zwizku z koniecznoci wymiany
monitora, zakup drukarki kolorowej.
§ 6220 – Dotacje celowe z budetu na finansowanie lub dofinansowanie kosztów

realizacji inwestycyjnych innych jednostek sektora finansów publicznych
- wydatkowano – 481 650 zł oraz 130 000 zł jako rodki nie wygasajce
 Przekazano dotacj celow Szpitalowi Psychiatrycznemu w Wgorzewie na dofinansowanie realizacji zada i zakupów inwestycyjnych
w Wojewódzkim Orodku Terapii Uzalenienia od Alkoholu i Współuzalenienia w Giycku.
 Przyjto do realizacji wniosek Szpitala Psychiatrycznego SP ZOZ we Fromborku
i dofinansowano prace modernizacyjne zwizane z „Popraw wiadczonych usług
i warunków hotelowych dla osób hospitalizowanych” w Szpitalu Psychiatrycznym SP ZOZ we Fromborku;
 Zarzd Województwa podjł decyzj o przekazaniu dotacji celowej dla Orodka Rehabilitacji Uzalenie DOREN w Róewcu z
przeznaczeniem na remont
i modernizacj bazy Orodka w tym m.in. adaptacj poddasza budynku Pałac-Młyn na cele szkoleniowo-mieszkalne;
 Przekazano dotacje celowe Wojewódzkiemu Zespołowi Lecznictwa Psychiatrycznego w Olsztynie z przeznaczeniem na modernizacja i
doposaenie Orodka Terapii Uzalenienia od Alkoholu.
§ 6610 Dotacje celowe przekazane gminom na inwestycje i zakupy inwestycyjne

realizowane na podstawie porozumie (umów)midzy jednostkami samorzdu
terytorialnego - wydatkowano 99 038 zł
 Udzielono pomocy finansowej gminom z przeznaczeniem na wyposaenie w niezbdny sprzt placówek udzielajcych
profesjonalnego wsparcia dzieci i młodziey zagroonej uzalenieniami i wykluczeniem społecznym, dofinansowane zostały gminy
tworzce Młodzieowe Kluby Integracji Społecznej: Lubawa, Janowiec Kocielny, Małdyty, miejska Nowe Miasto Lubawskie, miejska
Iława;
380
 Udzielono pomocy finansowej gminom z przeznaczeniem na wyposaenie w niezbdny sprzt placówek udzielajcych
profesjonalnego wsparcia dzieci i młodziey zagroonej uzalenieniami i wykluczeniem społecznym, dofinansowane zostały gminy
tworzce wietlice socjoterapeutyczne: Dywity, Małdyty, Lubawa, wiejska Mrgowo;
 W zwizku z realizacj projektu dotyczcego pracy ze sprawc przemocy wg Programu Korekcyjno-Edukacyjnego „Partner”
przekazano gminie wiejskiej Ktrzyn dotacj na zakup inwestycyjny.
§ 6620 – Dotacje celowe przekazane dla powiatu na inwestycje i zakupy inwestycyjne realizowane na podstawie porozumie ( umów) midzy
jednostkami samorzdu terytorialnego - wydatkowano 20 500 zł
 Przyjty został do dofinansowania projekt dot. tworzenia miejsca bezpiecznych przesłucha, przyjaznego dziecku – ofierze czy
wiadkowi przemocy. Na mocy stosownego porozumienia dotacje na sfinansowanie wyposaenia pomieszcze „NIEBIESKIEGO
POKOJU” w specjalistyczn aparatur i sprzt otrzymał
Powiat Lidzbarski (12 000 zł).
 udzielono dotacji na doposaenie Oddziału Terapii Uzalenie Szpitala Powiatowego w Lidzbarku Warmiskim (8 500 zł)
Załcznik Nr 1 do
Aneksu Nr 1 do
Umowy Nr 2/AL/Szkol./2007
z dnia ..............................
SZKOLENIA INDYWIDUALNE - koszt całkowity dofinansowania - 65 534 zł
Liczba Planowany Razem

Lp Placówka Szkolenie Planowany termin
osób koszt
Przychodnia Terapii
Uzalenienia od Alkoholu, Konferencja czerwiec – grudzie
1. 1 450,00 zł 450,00 zł
Narkotyków i szkoleniowa 2007
Współuzalenienia w Olecku
Poradnia Terapii Uzalenienia
czerwiec – grudzie
2. od Alkoholu i STU 1 2 800,00 zł 2 800,00 zł
2007
Współuzalenienia
381
Bartoszyce
PRO-MEDICA Sp. z o.o.

Mazurskie Centrum Zdrowia stycze – grudzie
3. STU 1 2 800,00 zł 2 800,00 zł
Poradnia Leczenia Uzalenie 2007
Ełk
Zespół Opieki Zdrowotnej stycze - grudzie
Oddział Terapii Uzalenienia SPP 1 1 800,00 zł 1 800,00 zł
2007
4. od Alkoholu
i Współuzalenienia stycze – grudzie
sta kliniczny 2 315,00 zł 630,00 zł
Lidzbark Warmiski 2007
SP SP ZOZ Oddział Terapii
stycze - grudzie
5. Uzalenienia od Alkoholu STU 2 2 800,00 zł 5 600,00 zł
2007
Frombork
STU-Metody
" Puls" Poradnia Terapii
diagnozowania stycze - grudzie
6. Uzalenienia od Alkoholu 1 2 500,00 zł 2 500,00 zł
i terapii 2007
i Współuzalenienia Braniewo
uzalenie
SPP 1 1 800,00 zł 1 800,00 zł
2007
WZLP Orodek Terapii STU 3 2 800,00 zł 8 400,00 zł
2007
7. Uzalenienia od Alkoholu i
Szkolenia stycze - grudzie
Współuzalenienia Olsztyn 3 1 500,00 zł 1 500,00 zł
psychologów 2007
Szkolenie stycze - grudzie
5 2 500,00 zł 2 500,00 zł
lekarzy 2007
Orodek Terapii SUP 1 1 500,00 zł 1 500,00 zł
2007
8. Uzalenienia od Alkoholu i
Współuzalenienia Działdowo stycze - grudzie
STU 1 2 800,00 zł 2 800,00 zł
2007
Orodek Terapii Uzalenie stycze - grudzie
9. SPP 2 1 800,00 zł 3 600,00 zł
Stare Juchy 2007
STU-Metody
2 2 500,00 zł 2 500,00 zł
i terapii 2007
uzalenie
382
Sta kliniczny 1 450,00 zł 450,00 zł
2007
STU--Metody
1 2 500,00 zł 2 500,00 zł
Poradnia Terapii Uzalenie i terapii 2007
10. uzalenie
od Alkoholu Pisz
sierpie - wrzesie
Sta kliniczny 1 450,00 zł 450,00 zł
2007
SUP 3 2 800,00 zł 8 400,00 zł
2007
STU 2 3 520,00 zł 7 040,00 zł
2007
Szkolenie sierpie - wrzesie
11. WOTUW Giycko 2 750,00 zł 1 500,00 zł
psychologów 2007
Szkolenia stycze - grudzie
2 450,00 zł 900,00 zł
lekarzy 2007
Konferencje stycze - grudzie
2 657,00 zł 1 314,00 zł
szkoleniowe 2007
53 734,00 zł
?
RAZEM
65 534,00 zł
SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE
dot. realizacji szkole z zakresu przeciwdziałania przemocy domowej
w roku 2007
I. Szkolenie dla osób zamierzajcych podj prac ze sprawcami przemocy domowej wg „Programu edukacyjno-korekcyjnego dla
sprawców przemocy domowej” „PARTNER”
Szkolenie odbyło si w orodku wypoczynkowym „Lene Wrota” w Klewkach/k Olsztyna

w dniach 24 -27 marca 2007
Szkolenie miało charakter warsztatowo-seminaryjny, jego celem było przedstawienie zasadniczych elementów Programu Edukacyjno-
Korekcyjnego dla Sprawców Przemocy Domowej „Partner”(warsztat) oraz zapoznanie uczestników z podstawowymi zasadami tworzenia
383
programów edukacyjno-korekcyjnych (seminarium). Program „Partner” zgodny jest z wytycznymi do tworzenia modelowych programów
korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujcych przemoc w rodzinie wg Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie.
Szkolenie przebiegało w formie warsztatów - metod interaktywn z nastawieniem na przekazanie dowiadcze praktycznych i pochodzcych
z własnej pracy. Osoby prowadzce Pani Agnieszka Rusiska i Piotra Wojnowski od 2002 roku, realizuj program w Poznaniu, prowadz
te jako nieliczni w Polsce szkolenia osób chccych pracowa tym programem.
W szkoleniu uczestniczyło 15 osób, łcznie z prowadzcymi 17 osób – lista uczestników stanowi załcznik Nr 1 do niniejszego
sprawozdania.
Wszyscy uczestnicy szkolenia odebrali zawiadczenia o ukoczeniu szkolenia oraz otrzymali komplet materiałów koniecznych do pracy w
ramach zaj a take szczegółowy konspekt Programu ( 90 stron)
Organizacja: Dobór miejsca organizacji szkolenia poprzedzony był przeprowadzeniem rozeznania w ofertach orodków wypoczynkowych, w okolicach
Olsztyna – co uznano za optymalne, gdy uczestnicy szkolenia pochodzili z rónych rejonów województwa. Po porównaniu innych ofert, spotkanie
powysze zdecydowano zrealizowa na bazie orodka wypoczynkowego „Lene Wrota” w Klewkach/k Olsztyna, przy cenie jednostkowej za pobyt 335
zł/os.
II. Szkolenie dla osób zamierzajcych podj prac ze sprawcami przemocy domowej
wg „Programu edukacyjno-korekcyjnego dla sprawców przemocy domowej”
„PARTNER”
Szkolenie odbyło si w Hotelu Star-Dadaj w dniach 13 -16 padziernika 2007

Szkolenie miało charakter warsztatowo-seminaryjny, jego celem było przedstawienie zasadniczych elementów Programu Edukacyjno-
Korekcyjnego dla Sprawców Przemocy Domowej „Partner”(warsztat) oraz zapoznanie uczestników z podstawowymi zasadami tworzenia
programów edukacyjno-korekcyjnych (seminarium). Program „Partner” zgodny jest z wytycznymi do tworzenia modelowych programów
korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosujcych przemoc w rodzinie wg Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie.
Szkolenie przebiegało w formie warsztatów - metod interaktywn z nastawieniem na przekazanie dowiadcze praktycznych i pochodzcych
z własnej pracy. Osoby prowadzce Pani Agnieszka Rusiska i Piotra Wojnowski od 2002 roku, realizuj program w Poznaniu, prowadz
te jako nieliczni w Polsce szkolenia osób chccych pracowa tym programem.
W szkoleniu uczestniczyło 16 osób, łcznie z prowadzcymi 18 osób – lista uczestników stanowi załcznik Nr 2 do niniejszego
sprawozdania.
Wszyscy uczestnicy szkolenia odebrali zawiadczenia o ukoczeniu szkolenia oraz otrzymali komplet materiałów koniecznych do pracy w
ramach zaj a take szczegółowy konspekt Programu ( 90 stron)
Przeprowadzono anonimow ankiet ewaluacyjn , z której wynika, e uczestnicy szkolenia bardzo dobrze ocenili zarówno korzyci
zawodowe jak i osobiste z uczestnictwa w szkoleniu ( na 15 oddanych opinii: 13 osób dało bardzo dobr ocen (5 pkt.) globaln,
384
2 osoby – dobr (4 pkt.) ocen globaln. W opiniach uczestnicy take wskazali: brak elementów negatywnych oraz jako pozytywne
elementy zaj uznali głównie tre
i warsztatowy charakter, a take wskazali na zagadnienia o jakie w przyszłoci naley tego rodzaju szkolenia wzbogaci – opinie o zajciach
w załczeniu.
Organizacja: Dobór miejsca organizacji szkolenia poprzedzony był przeprowadzeniem
rozeznania w ofertach orodków wypoczynkowych i hoteli w okolicach Olsztyna – co uznano za optymalne, gdy uczestnicy szkolenia
pochodzili z rónych rejonów województwa. Po porównaniu innych ofert, spotkanie powysze zdecydowano zrealizowa w Hotelu „Star-
Dadaj” k/Barczewa, przy cenie jednostkowej za pobyt 430 zł/os. ,
(w rzeczywistoci koszt na 1 osob wyniósł 399 zł – dwoje uczestników nie korzystało
z noclegów).
III. Szkolenie pt. Kompendium wiedzy o problemie przemocy domowej
 Szkolenie odbyło si w Hotelu Star-Dadaj w dniach 17-18 padziernika b.r.

Cele szkolenia: zapoznanie z podstawami metodyki nowej formy usług zwizanych
z bezpieczestwem psychologicznym i socjalnym, adresowanych do osób (dorosłych i dzieci) dowiadczajcych zdarze kryzysowych,
przeywajcych stany kryzysowe, w szczególnoci zwizane z przemoc. Koncentracja na działaniach interwencyjnych.
Szkolenie obejmowało 5 godzin wykładów oraz 11 godzin zaj seminaryjno-
warsztatowych, które poruszały nastpujce problemy:
- „Osoba skrzywdzona, poczucie krzywdy”
- „Formy pomocy. Techniki pracy z problemem przemocy”
- ,,Sztuczna intuicja”
- „wiat uczu osoby dowiadczajcej i stosujcej przemoc”
- ,,Warsztat umiejtnoci i studium przypadku”
- ,,Moment interwencji. Problemy motywacji”
W szkoleniu uczestniczyło 39 osób, łcznie z prowadzcymi i organizatorami 42 osoby - lista uczestników stanowi załcznik Nr 3 do
niniejszego sprawozdania.
Wszyscy uczestnicy szkolenia odebrali zawiadczenia o ukoczeniu szkolenia oraz otrzymali materiały konferencyjne.
385
Przeprowadzono anonimow ankiet ewaluacyjn , z której wynika, e uczestnicy szkolenia bardzo dobrze i dobrze ocenili zarówno korzyci
zawodowe jak i osobiste
z uczestnictwa w szkoleniu ( na 35 oddanych ankiet: 28 osób dało bardzo dobr (5 pkt.) ocen globaln, za 7 osób – ocen dobr (4 pkt). W
opiniach uczestnicy wskazali jako elementy pozytywne zaj – sposób przekazu wiedzy i dowiadczenia przez prowadzcych, dobr
organizacj szkolenia , za jako negatywne elementy uznali ograniczenie czasowe – wielo zagadnie w krótkim czasie szkolenia, wskazali
take na zagadnienia o jakie
w przyszłoci naley tego rodzaju szkolenia wzbogaci.
Organizacja: Dobór miejsca organizacji szkolenia poprzedzony był przeprowadzeniem
rozeznania w ofertach orodków wypoczynkowych i hoteli w okolicach Olsztyna – co uznano za optymalne, gdy uczestnicy szkolenia
pochodzili z rónych rejonów województwa. Po porównaniu innych ofert, spotkanie powysze zdecydowano zrealizowa w Hotelu „Star-
Dadaj” k/Barczewa, przy cenie jednostkowej za pobyt 2-dniowy - 225 zł.
IV. Szkolenie pt. Przeciwdziałanie przemocy domowej – podstawowy pracy osoby

interweniujcej
Szkolenie odbyło si w Hotelu Star-Dadaj w dniach 5-6 listopada br.
Szkolenie obejmowało 5 godz. wykładów oraz 15 godz. zaj seminaryjno-warsztatowych połczonych z prac własn, które poruszały
nastpujce problemy :
- „Nadmiernie wraliwi / przesadnie chłodni – portret psychologiczny osoby
skrzywdzonej”;
- „Porady – Interwencje – Terapia, przegld form pomocy w sytuacji przemocy
domowej”. ,,O przewidywaniu przemocy, czynniki ryzyka i rola intuicji”;
- „Dowiadcza przemocy - perspektywa wiadka, ofiary, sprawcy, analizowanie
dowiadcze uczestników, zbieranie oczekiwa, itp.”.
- „Interwencja w sytuacji przemocy: etapy interwencji, rola interwenta, konsekwencje
zachowa interweniujcych. Motywowanie do zmiany”;
- „Mechanizmy przemocy domowej”;
- „Procedury interweniowania w sytuacji krzywdzenia dzieci”;
- ,,Warsztat podstawowych umiejtnoci interwenta i studium przypadku”.
W szkoleniu uczestniczyło 40 osób, łcznie z prowadzcymi i organizatorami 44 osoby - lista uczestników stanowi załcznik Nr 4 do
niniejszego sprawozdania.
386
Wszyscy uczestnicy szkolenia odebrali zawiadczenia o ukoczeniu szkolenia oraz otrzymali materiały konferencyjne.
Przeprowadzono anonimow ankiet ewaluacyjn , z której wynika, e uczestnicy szkolenia - dobrze i bardzo dobrze ocenili zarówno
korzyci zawodowe jak i osobiste z uczestnictwa w szkoleniu ( na 31 oddanych ankiet: 14 osób dało bardzo dobr (5 pkt) ocen globaln,
za 14 osób – ocen dobr (4 pkt) i 3 uczestników oceniło szkolenie na ocen dostateczn (3 pkt.). W opiniach uczestnicy wskazali jako
elementy pozytywne zaj – sposób przekazu wiedzy i dowiadczenia przez prowadzcych, dobr organizacj szkolenia, za jako negatywne
elementy uznali ograniczenie czasowe – wielo zagadnie w krótkim czasie szkolenia. Wskazali take na zagadnienia o jakie w przyszłoci
naley tego rodzaju szkolenia wzbogaci np. techniki zatrzymania przemocy, projekcje aktualnych filmów, a take utworzenie i
upowszechnienie wykaz instytucji pomocowych w województwie.
Organizacja: Dobór miejsca organizacji szkolenia poprzedzony był przeprowadzeniem rozeznania w ofertach orodków wypoczynkowych i
hoteli w okolicach Olsztyna – co uznano za optymalne, gdy uczestnicy szkolenia pochodzili z rónych rejonów województwa. Po
porównaniu innych ofert, spotkanie powysze zdecydowano zrealizowa na bazie Hotelu „Star-Dadaj” k/Barczewa, przy cenie jednostkowej
za pobyt 2-dniowy - 225 zł/os.
Projekty o charakterze wojewódzkim realizowane przez organizacje sektora pozarzdowego – fundacje w zakresie profilaktyki i rozwizywania
problemów uzalenie
Nazwa organizacji Nazwa zadania Kwota Liczba

dotacji uczestników
w zł objtych
projektem
Fundacja Kierowca Bezpieczny Trzewo myl, trzewo jed 30 000 3 380
Olsztyn
Fundacja Młodzi Przeciw Taniec alternatyw dla dzieci i szanse 10 000 200
Uzalenieniom, Olsztyn na uniknicie uzalenie
Fundacja ,,Otulony w nadziej’’ Konferencja dla profesjonalistów 10 000 120

Stare Juchy zajmujcych si terapi, profilaktyk
problemów uzalenie oraz
przeciwdziałaniem wykluczeniu
społecznemu
387
sektora pozarzdowego – stowarzyszenia w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi
Lp . Nazwa organizacji Nazwa zadania Kwota Liczba

w zł objtych
projektem
35. Stowarzyszenie Aktywnoci IX Rajd Rowerowy Dookoła Polski 2 000 30
Społecznej ,,Młyn’’, rodowisk Trzewociowych
Olsztyn
36. Klub Sportowy AZS- Krzewienie postaw 8 000 1 000
Uniwersytet Warmisko- ukierunkowanych na zdrowy tryb
Mazurski w Olsztynie ycia poprzez aktywno sportow
37. Towarzystwo Rodzin i Kontynuacja zadania w obrbie 19 700 721
Przyjaciół Dzieci Punktu Pomocy Psychologicznej
Uzalenionych ,,Powrót z dla studentów dotknitych
U’’- Olsztyn problemem uzalenienia
38. Stowarzyszenie Katolicki Szkoła dla rodziców- pomoc 20 000 214
Ruch Antynarkotyczny rodzicom z grup podwyszonego
KARAN- Radom ryzyka, zagroonych uzalenieniem
O/Elblg lub uzalenionych
39. Stowarzyszenie Katolicki ycie Fair Play- promowanie 9 000 222
Ruch Antynarkotyczny zachowa prospołecznych, fair play
KARAN- Radom wród dzieci i młodziey
O/Elblg
40. Stowarzyszenie Centrum Marszałkowskie Rajdy Rowerowe 6 000 238
Turystyki Aktywnej
,,KOŁODROM’’- Olsztyn
41. Stowarzyszenie MONAR, Realizacja programów 13 800 116
Poradnia Profilaktyki i korekcyjnych i redukujcych
Terapii Uzalenie szkody u osób uzalenionych od
MONAR- Olsztyn alkoholu, narkotyków i innych
388
substancji psychoaktywnych oraz
osób współuzalenionych
42. Stowarzyszenie na Rzecz Impreza lokalna Happening pt.,, 4 000 1 000
Osób Niepełnosprawnych i Chcemy y bez przemocy i
ich Rodzin w Olsztynku uzalenie”
43. Stowarzyszenie na Rzecz Nikt Ciebie nie zgadnie chyba, e 15 000 89
Młodziey w Braniewie wyjdziesz z ukrycia’’
44. Stowarzyszenie Rodzin By mdrzej i zdrowiej y- 10 000 30
Katolickich Diecezji program zaj profilaktyczno-
Elblskiej p.w.w.Józefa z edukacyjnych dla dzieci z klas 1-6,
siedzib w Kwidzynie podopiecznych wietlicy
socjoterapeutycznych i ich
rodziców
45. Stowarzyszenie ,,Nasza ,,Razem prociej’’- wietlica 7 000 25
Wie’’ Dywity Frczki 64 rodowiskowa
46. Stowarzyszenie Owiatowo- yj zdrowo- program edukacyjno- 4 000 182
Edukacyjne ,,Przyjaciele informacyjny z elementami
Nauki Na Warmii’’ LOG- profilaktyki dla uczniów klas I
WARM, Olsztyn (Gim. Nr 11)
47. Zwizek Harcerstwa Tczowy wiat- imprezy dla dzieci 18 000 1 035
Polskiego, Chorgiew i młodziey
Warmiska – Mazurska,
Hufiec im. Bojowników o
Polsko Warmii i Mazur w
Ostródzie
48. Stowarzyszenie ,,Z Bbnem Na TY’’- profilaktyka 3 000 16
Ochotniczych Hufców uzalenie poprzez warsztat
Pracy, Terenowy O/Olsztyn rytmiczno- bbniarski dla
podopiecznych OHP Województwa
Warmisko –Maz.
389
49. Towarzystwo Przyjaciół Program integralnego systemu 35 000 399
Dzieci, Zarzd Oddziału pomocy dziecku i rodzinie w
Okrgowego, Elblg ramach Punktu Konsultacyjno-
Interwencyjnego przy Orodku
Pomocy Dziecku i Rodziców TPD
w Elblgu
50. Giyckie Zadanie w zakresie profilaktyki i 20 000 130
Stowarzyszenie rozwizywania problemów
Młodziey ,,Giycko uzalenie w formie prowadzenia
ORG’’ Alternatywnego Centrum
Kultury,,G 11”
51. Towarzystwo Przyjaciół Półkole letnie 7 000 45
Dzieci, Zarzd Oddziału
Miejskiego. Nowe Miasto
Lubawskie
52. Stowarzyszenie Pomocy wietlica rodowiskowa w 30 000 40
Dzieciom ,,Gniazdo’’ Mrgowie i w Sławkowie k/
Warszawa, Ktrzyna
53. Stowarzyszenie na Rzecz Młodzieowy Lider 14 000 120
rodowiska
Wychowawczego Dzieci i
Młodziey Iławskiej
54. Stowarzyszenie na Rzecz ,,Dorosły i odpowiedzialny’’- 8 000 77
Tworzenia Przyjaznego program psychoedukacyjny w
rodowiska Gimnazjum dla Dorosłych
55. Stowarzyszenie na Rzecz Działania w zakresie profilaktyki 6 000 355
Tworzenia Przyjaznego problemów uzalenie w szkołach
390
rodowiska wiejskich powiatu iławskiego
56. Stowarzyszenie na Rzecz ,,Szkoła profilaktyki’’ 10 000 34
rodowiska
57. Stowarzyszenie TRATWA, Program ,,Ogniwa’’- w powiecie 25 000 929
Olsztyn braniewskim i ełckim
58. Stowarzyszenie na rzecz Edukacja dzieci i młodziey 20 000 12
osób niepełnosprawnych i niepełnosprawnej pochodzcej z
profilaktyki zdrowia rodzin naduywajcych alkohol w
,,Jestemy razem’’, Młodzieowym Klubie Integracji
Górowo Iławeckie Społecznej
59. Elblskie Wodne ,,I Ty potrafisz i nie jeste gorszy’’ 15 000 1 160
Ochotnicze Pogotowie
Ratunkowe, Elblg
60. Orodek Mediacji, Kompleksowy program 14 000 165
Kształcenia i Porad profilaktyczny skierowany na
Prawnych, Olsztyn przeciwdziałanie agresji i przemocy
wystpujcej w rodzinie i w szkole
61. Stowarzyszenie Miasto Młodzieowy Klub Integracji 20 000 495
Jana, Pisz Społecznej ,,Cafe Art’’
62. Stowarzyszenie Pomoc Program profilaktyczno- 7 500 120
Dzieciom edukacyjny dla dzieci i rodzin
Archiprezbiteriatu niewydolnych wychowawczo i
Olsztyskiego przy Domu dotknitych przemoc ,,Muminek’’
Dziennego Pobytu Dziecka
ARKA, Olsztyn
391
63. Towarzystwo Przyjaciół Moja droga zdrowia- program 5 000 68
Dzieci, realizowany w rodowiskowym
Warmisko –Mazurski Ognisku Wychowawczym TPD
Oddział Regionalny,
Olsztyn
64. Towarzystwo Przyjaciół Moja cieka zdrowia- program 5 000 50
Dzieci, Warmisko – realizowany w wietlicy
Mazurski Oddział rodowiskowej TPD
Regionalny, Olsztyn
65. Zwizek Harcerstwa Program ,, Barwy zdrowia’’ z 15 000 5 060
Polskiego, Chorgiew elementami profilaktyki uzalenie
Warmisko- Mazurska, dla członków zwizku Harcerstwa
Olsztyn Polskiego
66. Stowarzyszenie Ja i inni- nie jestem bierny 5 000 1 372
Wspierajce Rozwój Wsi,
Krekole 32, Kiwity
67. Katolickie Stowarzyszenie - Młodzieowy Klub Integracji 20 000 530
Centrum Młodych, Społecznej- Klub Młodych
Działdowo
68. Regionalne Centrum Młodzieowe Forum 60 000 98
Wolontariatu, Elblg Profilaktyczne – wkraczamy w
dorosło
*Rónica wynika z zaksigowania zwrotów nie wydatkowanej czci dotacji

sektora pozarzdowego – organizacje kocielne w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi
Lp. Nazwa organizacji Nazwa zadania Kwota Liczba
w zł objtych
projektem
392
4. Caritas Archidiecezji „Wspierajc denia kobiet i ich 35 000 85
Warmiskiej Olsztyn dzieci do zmiany trudnej sytuacji
yciowej’’
5. Dziadowskie Centrum Pedagog ulicy w naszym miecie 24 000 41
CARITAS im. Abp. A.J .
Nowowiejskiego
6. Caritas Diecezji Ełckiej Od naiwnoci do asertywnoci 20 000 135
czyli co czeka niewiadomego
człowieka
Informacja na temat liczby podjtych w 2007 roku przez organy stanowice jednostek samorzdu terytorialnego na terenie województwa
warmisko-mazurskiego uchwał zwizanych z ustaw o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałania alkoholizmowi (Dz.U. z 2007 r. Nr 70,
poz.73, z pón. zm.), opiniowanych przez wojewod:
− uchwały w sprawie przyjcia gminnych programów profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych – 98;
− uchwały w sprawie liczby punktów sprzeday napojów alkoholowych na terenie gminy – 20;
− uchwały w sprawie zasad usytuowania punktów sprzeday napojów alkoholowych na terenie gminy – 8;
− uchwały w sprawie wprowadzania zakazów sprzeday, podawania, spoywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych – 0;
− inne uchwały zwizane z ustaw – 0;
393
1.15. Województwo Wielkopolskie
TAK
NIE
Liczba Wysoko
gmin rodków
którym finansowych
....................zł
młodziey
....................zł
1.1.3. Pomoc dzieciom z rodzin z Dofinansowanie wietlic socjoterapeutycznych otwartych w ramach
problemem alkoholowym Rzdowego programu wietlica, Praca i Sta – socjoterapia w rodowisku
wiejskim 4 gminy 151.527,60 zł
....................zł
w rodzinie
....................zł
....................zł
1.1.7. Badania naukowe, sondae, ....................zł
394
analizy
kierowców) ....................zł
1.1.10. Inne, jakie
...................................................... ....................zł
389.213,92 zł
którym finansowych
1. Dotacje celowe na zakupy inwestycyjne dla punktów i orodków interwencji kryzysowej 21
389.213,92 zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
395
5.
....................zł
alkoholowych? NIE
100.700,40 zł
1. pracownicy punktów Pierwszy kontakt z osob uzalenion. Ogólnopolska kampania cia bez alkoholu.
konsultacyjnych Alkoholowy zespół płodowy 43
2. policjanci Pierwszy kontakt z osobami uzalenionymi. Metody działania grup
psychomanipulacyjnych jako szczególny przejaw przemocy psychicznej. Procedura
Niebieskiej Karty. Jak rozpoznawa zjawisko przemocy w rodzinie?
Ogólnopolska kampania cia bez alkoholu. Alkoholowy zespół płodowy
214
3. pracownicy socjalni oraz Pierwszy kontakt z osobami uzalenionymi.
pedagodzy Jak rozpoznawa zjawisko przemocy w rodzinie?
Ogólnopolska kampania cia bez alkoholu. Alkoholowy zespół płodowy
60
oraz Młodzieowych
orodków Wychowawczych Spektrum poalkoholowych zaburze płodu oraz przemocy seksualnej 65
5. pracownicy owiaty Przemoc i agresja w rodowisku szkolnym. Ogólnopolska kampania cia bez alkoholu.
Alkoholowy zespół płodowy
35
396
6. pracownicy słuby zdrowia Jak rozpoznawa zjawisko przemocy w rodzinie? Stosowanie wczesnego rozpoznania
pielgniarki problemów alkoholowych i interwencji wobec pacjentów poz.
109
sprawiedliwoci
Problematyka DDA. Interwencja kryzysowa w przebiegu uzalenie. Uzalenienie od
Studenci Uniwersytetu Internetu – przyczyny, diagnoza i konsekwencje
Medycznego-wydział 46
lekarski
Instruktorzy duszpasterstwa Ogólnopolska kampania cia bez alkoholu. Alkoholowy zespół płodowy
rodzin 83
Przedstawiciele dekanalnych Ogólnopolska kampania cia bez alkoholu. Alkoholowy zespół płodowy
zespołów apostolstwa 21
trzewoci
Ogólnopolska kampania cia bez alkoholu. Alkoholowy zespół płodowy 25
Klerycy
397
TAK
NIE
alkoholowych?
8.896,30 zł
Liczba
Kontakt z osob uzalenion zobowizan do leczenia. Ogólnopolska kampania cia bez alkoholu. Alkoholowy zespół
płodowy. Propozycje zmian w ustawie o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Krajowy program
przeciwdziałania narkomanii. 137
w tym na: 40.000,00 zł
…………….zł
5.920,00 zł
4.200,00 zł
....................zł
....................zł
6.500,00 zł
398
3.000,00 zł
....................zł
....................zł
3.3. Inne wydatki na rzecz WOTUW (np. na program terapeutyczny) zakup wyposaenia i biece naprawy 20.380,00 zł
Wysoko
Liczba rodków
4.1. Inwestycje i remonty oraz zakupy inwestycyjne
4 placówki 4.748.686,69 zł
....................zł
399
Wysoko
Liczba rodków
....................zł
5.2. Inne wydatki (szkolenia, programy terapeutyczne itp.) 28 placówek -
zakupy literatury i materiałów edukacyjnych i dydaktycznych NZOZ-y i
SPZOZ-y 89.329,68 zł
NIE
6.2. Ilo zakładów karnych objtych powyszymi działaniami. 3 Zakłady
Karne; 1
Areszt ledczy
7.000,00 zł
NIE
2
109
8.902,00 zł
400
NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
profilaktycznych?
NIE
26.020,00 zł
Wysoko
rodków
Liczba finansowych
Lp. Nazwa i opis programu Odbiorcy uczestników wydatkowanych
401
w roku 2007.
1. RE-AKCJA Młodzie od 15 do 19
r.  z problemem
alkoholowym w
rodzinie 14 osób 3.850,00 .zł
2. Ochroni młodzie Uczniowie gimnazjum
od 13 do 16 r.  750 3.470,00 zł
3. Łudzce obietnice
studenci - 18.700,00 .zł
4.
....................zł
5.
....................zł
uzalenieniem?
NIE
6.200,00 .zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. Program edukacyjny dla młodziey ponadgimnazjalnej z powiatu pleszewskiego
15 2.600,00zł
2. Program edukacyjny dla młodziey
- 3.600,00 zł
3.
....................zł
4.
....................zł
402
5.
....................zł
NIE
54.627,00 .zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. Organizacja czasu wolnego
- 2.360,00 zł
2. Organizacja czasu wolnego
50 9.055,00 zł
3. Edukacj i kształtowaniem zainteresowa wypełniamy czas wolny dzieci i młodziey
60 43.212,00 zł
4.
....................zł
5.
....................zł
NIE
44.900,00zł
403
Wysoko
rodków
finansowych
1. wito trzewoci Kilkaset
osób 39.020,00 zł
2. Organizacja imprezy medialnej oraz działa edukacyjno-szkoleniowych z zakresu przeciwdziałania Kilkaset
przemocy w rodzinie oraz profilaktyki i rozwizywania problemów uzalenie osób 5.880,00 zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
404
4.
....................zł
5.
....................zł
NIE
................................................................ ............................................................................ .................................................................................zł
wychowawczym?
NIE
1. Dofinansowanie wietlic socjoterapeutycznych otwartych w ramach Rzdowego programu wietlica,
Praca i Sta – socjoterapia w rodowisku wiejskim 151.527,60 zł
2.
..................................zł
3.
..................................zł
4.
..................................zł
5.
..................................zł
NIE
405
370.159,97 zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. Organizacja wypoczynku wakacyjnego, połczonego z oddziaływaniem socjoterapeutycznym
210.004,97 zł
2. Organizacja imprez przedwitecznych z elementami profilaktycznymi
122.110,00 zł
3. Działania na rzecz kształtowania postaw trzewociowych i abstynenckich
38.045,00 zł
4.
....................zł
5.
....................zł
NIE
16.670,30 zł
Wysoko
rodków
finansowych
406
1. Spektrum poalkoholowych zaburze płodu oraz przemocy seksualnej pracownicy wietlic
opiekuczo-
wychowawczych oraz
Młodzieowych
orodków
Wychowawczych 65 16.670,30 zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1.
....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
407
4.
....................zł
5.
....................zł
NIE
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
1. Podczas kadego z zorganizowanych szkole zrealizowany został temat
zwizany z ogólnopolsk kampani Cia bez alkoholu oraz FAS Uczestnicy ww. szkole ....................zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
NIE
36.230,00 zł
408
Wysoko
rodków
finansowych
1. Program profilaktyczny dla wychowanek młodzieowego orodka
wychowawczego w Cerekwicy Wychowankowie MOW 40 36.230,00 zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
NIE
9.2. Jakie rodki, w ramach Wojewódzkiego Programu zostały w 2007 r przeznaczone na przeciwdziałanie przemocy w 23.565,00 zł
rodzinie? (na szkolenia)
Programu?
Wysoko
rodków
finansowych
1. Jak rozpoznawa zjawisko przemocy w rodzinie?
pielgniarki 109 8.902,00 zł
409
2. Procedura Niebieskiej Karty
Policjanci 42 7.175,00 zł
3. Przemoc i agresja w rodowisku szkolnym
Pracownicy owiaty 35 7.488,00 zł
4.
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. Artykuł w Głosie Wielkopolskim – Stop przemocy w rodzinie
1.000,00 zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
NIE
410
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. Wsparcie powiatowego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie poprzez dotacje dla punktów i orodków
interwencji kryzysowej
389.213,92 .zł
2.
....................zł
3.
....................zł
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1. Prowadzenie programu wsparcia dla osób doznajcych przemocy
5.440,00 zł
2. Program przeciwdziałania agresji wród wychowanek przebywajcych w Młodzieowym Orodku Wychowawczym
4.439,00 zł
3.
....................zł
4.
....................zł
5.
....................zł
411
Wysoko
rodków
1. Komenda Bieca współpraca w ramach organizowanych szkole
Wojewódzka Policji w
Poznaniu i komendy
powiatowe Policji ....................zł
2. Pełnomocnik Bieca współpraca w ramach organizowanych szkole
Wojewody
Wielkopolskiego ds.
przeciwdziałania
przemocy w Rodzinie ....................zł
3. Starostwa powiatowe i Składanie wniosków dotyczcych moliwoci wsparcia punktów i orodków interwencji
PCPR-y kryzysowej ....................zł
4. Organizacje W ramach zada wspieranych z rodków województwa zgodnie z ustawa o poytku publicznym
pozarzdowe i o wolontariacie ....................zł
5.
....................zł
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1.
Cia bez alkoholu - City Lighty, zakup materiałów edukacyjnych, opracowanie i wydruk własnych materiałów 34.097,90 zł
412
kampanijnych, materiały prasowe i audycje radiowe, Współpraca z MPK i PKP w zakresie umieszczania materiałów
kampanijnych w tramwajach, autobusach i na dworcach, organizacja szkole
2. ....................zł
3. ....................zł
4.
5.
TAK
NIE
Wysoko
rodków
finansowych
wydatkowanych
1.
Przemoc rówienicza i agresja w szkole oraz w rodowisku lokalnym na terenie województwa wielkopolskiego 25.200,00 zł
2.
Badania dotyczce picia alkoholu i uywania narkotyków przez młodzie szkoln na terenie województwa
wielkopolskiego 39.040,00 zł
3.
....................zł
TAK
działa?
NIE
413
Wysoko
rodków
finansowych
roku: w roku 2007.
Szkolenia – informacja zwrotna od uczestników szkolenia po ich zakoczeniu
Bezkosztowo
TAK
NIE
1. W ramach realizowanych konkursów ofert zgodnie z ustawa o poytku publicznym i o wolontariacie 2
3.409,73 zł
2.
....................zł
3.
....................zł
4.
....................zł
414
5.
....................zł
NIE
1
43.036,36 zł
NIE

....................zł
roku 2007 roku.
piwa. 94 1.076 904,00 zł
alkoholu, z wyjtkiem piwa. 83 5. 867 408,00 zł
17
0
7.099 262,00 zł
415
NIE
Jeli TAK:
Jeli NIE:
alkoholowych w 2007 roku. 6. 379 791,99 zł
realizacj zada w ramach wojewódzkiego programu przeciwdziałania narkomanii. 61.779,78zł
W 2007 r. na terenie województwa wielkopolskiego zostało podjtych przez organa samorzdu terytorialnego 278 uchwał majcych zwizek z
profilaktyk i rozwizywaniem problemów alkoholowych.
W szczególnoci zostało podjtych:
- 248 uchwał w sprawie przyjcia (uchwalenia) gminnego programu profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych,
- 32 uchwały w sprawie ustalenia liczby punktów sprzeday napojów alkoholowych na terenie gminy (miasta),
- 19 uchwał w sprawie zasad usytuowania punktów sprzeday napojów alkoholowych na terenie gminy (miasta),
416
- 2 uchwały w sprawie wprowadzenia zakazu sprzeday, podawania, spoywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych,
- 1 uchwał zwizan ze wspomnian ustaw.
W 2007 roku wydanych zostało 9 rozstrzygni nadzorczych w zakresie regulowanym przez ustaw z 26 padziernika 1982 roku o
wychowaniu w trzewoci i zapobieganiu alkoholizmowi (Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1231, z pón. zm.), uchylajcych uchwały niezgodne z
przepisami obowizujcego prawa.
adne z wydanych w tym zakresie rozstrzygni nadzorczych nie zostało zaskarone do sdu administracyjnego.
Poniewa zgodnie z ustaw kompetencyjn zadania z zakresu profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych zostały przekazane do
samorzdu województwa Urzd nie podejmował adnych innych działa w tym zakresie.
417
1.16. Województwo Zachodniopomorskie
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
W odpowiedzi na pismo z dnia 2 kwietnia 2008 r., znak: ANA/885/PZ/2008, w sprawie przedstawienia informacji dotyczcej realizacji
działa okrelonych w ustawie z dnia 26 padziernika 1982 r. o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r.
Nr 70, poz. 473, z pón. zm.), uprzejmie informuj, e na terenie Województwa Zachodniopomorskiego w roku 2007 organy stanowice gmin
podjły uchwały dotyczce problemów alkoholowych, w nastpujcych sprawach i liczbie:
WPROWADZANIE
LICZBA
GMINNY ZASADY ZAKAZÓW
PUNKTÓW
PROGRAM USYTUOWANIA SPRZEDAY,
SPRZEDAY
PROFILAKTYKI I TYCH PODA W ANIA,
NAPOJÓW INNE
ROZWIZYWANIA PUNKTÓW NA SPOYWANIA ORAZ
ALKOHOLOWYCH
PROBLEMÓW TERENIE WNOSZENIA
NA TERENIE
ALKOHOLOWYCH GMINY NAPOJÓW
GMINY
ALKOHOLOWYCH
93 15 1 1 1
Wojewoda Zachodniopomorski wydał jedno rozstrzygnicie nadzorcze, w którym stwierdził niewano uchwały Nr VI/33/2007 Rady
Miejskiej w Dziwnowie z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie ustalenia liczby punktów sprzeday napojów zawierajcych powyej 4,5% (z
wyjtkiem piwa) oraz zasad usytuowania miejsc sprzeday i podawania i konsumpcji napojów alkoholowych na terenie gminy Dziwnów.
Rada Miejska w Dziwnowie podejmujc przedmiotow uchwał nie przedłoyła jej projektu do zaopiniowania właciwym dowódcom
garnizonów wojskowych, czym naruszyła przepis art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 26 padziernika 1982 r. o wychowaniu w trzewoci i
przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
439
440
2.1. Ministerstwo Edukacji Narodowej

W 2007 r. resort edukacji realizował zadania wynikajce z ustawy o wychowaniu
w trzewoci i przeciwdziałanie alkoholizmowi okrelone w Narodowym Programie
Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych w nastpujcych obszarach:
I. Doskonalenie kadry pedagogicznej - podnoszenie kwalifikacji pracowników owiaty w

zakresie profilaktyki problemów alkoholowych.
• Włczenie do programów szkole nauczycieli i przedstawicieli nadzoru
pedagogicznego tematów z zakresu przeciwdziałania i rozwizywania problemów
alkoholowych,
• Szkolenie interdyscyplinarnych, wielospecjalistycznych zespołów inicjujcych i
wdraajcych w rodowiskach lokalnych działania profilaktyczne.
II. Promocja, upowszechnianie i wdraanie szkolnych programów profilaktyki
problemów dzieci i młodziey
• monitorowanie szkolnych działa profilaktycznych,
• upowszechnianie, wdraanie i ewaluacja szkolnych programów profilaktyki
problemów dzieci i młodziey,
• kontynuacj wdraania procedur postpowania w sytuacjach kryzysowych wobec
uczniów sigajcych po alkohol,
• upowszechnianie materiałów metodycznych dotyczcych działa profilaktycznych
w szkole.
III. Zwikszenie skutecznoci pomocy psychologiczno- pedagogicznej dla dzieci
i młodziey zagroonych uzalenieniami, w tym alkoholem
• diagnozowanie dzieci i młodziey z grup podwyszonego ryzyka,
• zajcia indywidualne i grupowe dla dzieci zagroonych uzalenieniami, w tym
alkoholem.
Ad I. Podnoszenie kwalifikacji pracowników owiaty w zakresie profilaktyki problemów

alkoholowych.
Powysze zadania realizowano w zakresie strategii programów profilaktycznych
problemów dzieci i młodziey. W 2006 roku realizowano szkolenia o zasigu centralnym,
którymi objto:
• wizytatorów i kuratorów owiaty,
• pracowników orodków doskonalenia nauczycieli,
• pedagogów i psychologów szkolnych,
• dyrektorów szkół,
• pracowników poradni psychologiczno –pedagogicznych,
• pracowników nadzoru pedagogicznego,
• liderów programów profilaktycznych,
• Pełnomocników ds. Rozwizywania Problemów Alkoholowych,
• wojewódzkich koordynatorów sieci szkół promujcych zdrowie,
• urzdników Urzdów Marszałkowskich i Urzdów Wojewódzkich.
Szkolenia były prowadzone przez pracowników Centralnego Orodka Doskonalenia

Nauczycieli, Centrum Metodycznego Pomocy Psychologiczno–Pedagogicznej oraz
wyspecjalizowanych organizacji pozarzdowych na zxlecenie Ministerstwa edukacji
Narodowej. Dotyczyły nastpujcych obszarów:
440
441
• tworzenia rodowiskowych i lokalnych koalicji na rzecz rozwizywania problemów

dzieci i młodziey,
• realizacji szkolnego programu profilaktyki problemów dzieci i młodziey,
• diagnozy problemów i zagroe danego rodowiska szkolnego, diagnozy
indywidualnych problemów dzieci i młodziey w zakresie uzalenie,
• edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia,
• przestrzegania standardów programów profilaktycznych i stosowania procedur
postpowania w sytuacjach kryzysowych,
• ewaluacji programów profilaktycznych,
• tworzenia pozytywnego klimatu szkoły,
• przygotowywania liderów i kompetentnych realizatorów programów
profilaktycznych.
W powyszych obszarach w 2007 r. zostały przeprowadzone przez ww wykonawców

nastpujce szkolenia i konferencje:
a) Profilaktyka
Implementacja programu „Golden Five” w 9 gimnazjach Warszawy w Dzielnicy
Praga Pd. Przeszkolenie 18 pedagogów i psychologów szkolnych, prowadzenie
spotka superwizyjnych; opracowanie pakietu materiałów dla liderów i nauczycieli-
realizatorów.
Dwuczciowy kurs dla instruktorów programu „Golden Five” (z placówek

doskonalenia nauczycieli i poradni psychologiczno-pedagogicznych. 15-18. 10.2007
oraz 4-6. 12. 07. Liczba uczestników 22.
Szkolenie dla realizatorów programu zapobiegania przemocy i uzalenieniom „ART.”

jednej w kadym województwie. Łczna liczba: łcznie 246 osób.
„Budowanie systemu reagowania w rodowisku lokalnym w sytuacjach zagroenia

niedostosowaniem dzieci i młodziey”. Instrumenty prawne i psychologiczne. Celem
projektu było doskonalenie umiejtnoci w zakresie zapobiegania i przeciwdziałania
uzalenieniom wród dzieci i młodziey oraz innym przejawom zachowa
problemowych oraz budowanie systemu szybkiego reagowania w sytuacjach
kryzysowych, w oparciu o zasoby personalne i socjalne placówki, rodziców oraz
instytucje pomocowe i słuby mundurowe.
Konferencje szkoleniowe w 6 województwach dla pedagogów, psychologów,
nauczycieli, koordynatorów ds. bezpieczestwa, wizytatorów KO. Łczna liczba
uczestników 305. Ankieta ewaluacyjna oceniajca proponowane treci, metody
szkolenia, praktyczn przydatno, kompetencje prowadzcych i organizacj. rednia
ocen wszystkich wymiarów szkolenia 4,80 w skali 5-punktowej.
„Trening umiejtnoci kontroli zachowa zwizanych z alkoholem i narkotykami

TUKAN” dla wychowanków placówek wychowawczych i resocjalizacyjnych typu
MOW i MOS. Dwie edycje szkolenia. Łcznie przeszkolono 86 osób. Ewaluacja -
Ankieta oceniajca przebieg i przydatno szkolenia. Szkolenie ocenione jako
przydatne w pracy w młodzieowych orodkach wychowawczych i
socjoterapeutycznych. Wysoka ocena kompetencji prowadzcych.
441
442
I Krajowa konferencja instruktorów metody „Szkolna interwencja profilaktyczna w

sytuacji sigania przez młodzie po substancje psychoaktywne”. 11-12.06.2007.
Liczba uczestników 38.
Ogólnopolska konferencja szkoleniowa „Klimat społeczny szkoły” dla wizytatorów

KO, konsultantów orodków metodycznych, placówek doskonalenia nauczycieli,
liderów programów promocji zdrowia i profilaktyki. Liczba uczestników 90. Koszt
szkolenia
Ogólnopolska konferencja szkoleniowa dla wizytatorów i dyrektorów szkół „Szkoła

wobec uczniów zagroonych niedostosowaniem społecznym”; 11-12 grudnia 2007;
136 uczestników.
Konferencja „Rola dyrektora w tworzeniu bezpiecznej szkoły”. Celem projektu było

ukazanie wpływu dyrektora szkoły na szeroko rozumiane bezpieczestwo uczniów,
take w zakresie tworzenia warunków umoliwiajcych profilaktyk alkoholow.
Szkolenie „Zwikszenie odpowiedzialnoci dyrektorów szkół, nauczycieli i

pracowników administracyjnych szkół za zapewnienie bezpieczestwa uczniów”.
Projekt zrealizowano w formie szkolenia e-learningowego, co umoliwiło dotarcie do
szerokiego spektrum odbiorców.
Szkolenie „Nauczyciel - wychowawc”. Celem projektu było budowanie wizerunku i

autorytetu nauczyciela poprzez doskonalenie jego umiejtnoci wychowawczych. W
ramach tego dzialania zrealizowano take szkolenie edukatorów wychowania do ycia
w rodzinie. W ramach realizacji projektu opublikowano podrcznik dla nauczycieli
„Nauczyciel - wychowawc” oraz przeprowadzono szkolenie, którego celem było
upowszechnianie i popularyzacja wiedzy oraz doskonalenie umiejtnoci rodziców i
nauczycieli w kontekcie integracji rodziny i szkoły w procesie wychowania i
przeciwdziałania zachowaniom problemowym dzieci i młodziey.
Konferencja „Upowszechnianie i popularyzowanie wiedzy niezbdnej do pełnienia

ról w rodzinie”. Celem projektu było ukazanie istoty i znaczenia ról pełnionych przez
wszystkich członków rodziny dla ich prawidłowego funkcjonowania indywidualnego i
społecznego.
Dwa etapy bada ewaluacyjnych programu profilaktyki zintegrowanej „Archipelag

skarbów”. Celem szczegółowym projektu było opracowanie i wprowadzenie
udoskonale wersji gimnazjalnej programu Archipelag Skarbów w celu
podwyszenia jego skutecznoci w przeciwdziałaniu zachowaniom ryzykownym i
problemowym, w tym korzystaniu z narkotyków oraz badania ewaluacyjne
programu „Archipelag Skarbów”. Wyniki ewaluacji programu jednoznacznie
wskazuj, e koncepcja profilaktyki zintegrowanej skutecznie wspiera wychowawczo
– profilaktyczne działania podejmowane przez szkoły.
Konferencja dla wizytatorów „Szkoła wobec uczniów zagroonych

niedostosowaniem społecznym”. Celem konferencji było doskonalenie nadzoru w
zakresie umiejtnoci stosowania istniejcych instrumentów słucych zapobieganiu
zachowaniom problemowym uczniów oraz podejmowania interwencji wobec
uczniów niedostosowanych społecznie.
442
443
Konferencja szkoleniow „Psychoimmunologia – zdrowie psychiczne dzieci i

młodziey”. Celem projektu było doskonalenie umiejtnoci w zakresie wzmacniania
odpornoci na przecienia stresowe, budowania pozytywnych relacji z otoczeniem,
umiejtnoci odreagowania trudnych emocji, technik relaksacyjnych i
wizualizacyjnych.
Kurs instruktorski „Porozumienie w szkole”. Celem programu było m.in. wsparcie

szkoły w realizacji w realizacji zada słucych budowaniu bezpiecznego klimatu
poprzez wyposaenie nauczycieli w wiedz i umiejtnoci z zakresu sposobów
redukowania negatywnych zachowa uczniów.
Kurs doskonalcy „Jak sobie radzi z trudnymi zachowaniami uczniów”.
Szkolenia dla pracowników pomocy psychologiczno-pedagogicznej z zakresu

„ Mediacje jako sposób konstruktywnego rozwizywania konfliktów”. 565 Poradni
Psychologiczno – Pedagogicznych wyposaono w publikacj na temat
konstruktywnego rozwizywania konfliktów „Wspomaganie szkół i placówek w
realizacji zada wychowawczych i profilaktycznych przez poradnie psychologiczno –
pedagogiczne”.
Konferencja „Stop przemocy w rodzinie i w szkole”, której współorganizatorem było

Stowarzyszenie Antynarkotyczny Ruch Katolicki KARAN. Celem projektu było
dostarczenie pedagogom i wychowawcom wiedzy i umiejtnoci w zakresie
rozwijania u wychowanków zachowa prospołecznych. Podnoszono take kwestie
uzalenie sprzonych oraz zwizku przemocy z alkoholem. Podczas konferencji
m.in. zaprezentowano program Peace 4 Kids – program społecznego i emocjonalnego
uczenia si, który moe pomóc dzieciom i młodziey odnie sukces w yciu
szkolnym, rodzinnym, rówieniczym i społeczestwie.
b) Promocja zdrowia i edukacja prozdrowotna
Szkolenia w zakresie I cz. Programu „Szkoła dla Rodziców i Wychowawców” nt. "Jak
mówi do dzieci, eby nas słuchały, jak słucha, eby do nas mówiły" koordynowanych
przez CMPPP w oparciu o ogólnopolsk sie edukatorów-liderów i realizatorów
Programu, w których przeszkolono ok. 4375 nauczycieli/wychowawców i rodziców oraz
453 profesjonalistów (psychologów/pedagogów); przeprowadzono 369 superwizji,
którymi objto 772 realizatorów programu; zorganizowano 90 spotka dla 369
absolwentów szkole w tzw. grupach wsparcia; zorganizowano 1 ogólnopolsk i 9
regionalnych konferencji oraz 3 seminaria nt. „Wychowywa to kocha i wymaga”
dotyczcych realizacji Programu na terenie całego kraju; cotygodniowe felietony, 14
posterów na blogach i 26 audycji radiowych i telewizyjnych w mediach lokalnych.
 Pilotaowe wdroenie III czci programu Szkoła dla Rodziców i Wychowawców nt. "Jak
mówi do nastolatków, eby nas słuchały, jak słucha, eby do nas mówiły". W piciu
szkołach. Szkolenia dla realizatorów - psychologów/pedagogów.
Seminarium dla edukatorów-liderów programu „Szkoła dla Rodziców i Rodziców” (z

Orodków Doskonalenia Nauczycieli i poradni psychologiczno-pedagogicznych. 16-
18.04.2007. Liczba uczestników 30.
443
444
Szkolenia dla 26 placówek owiatowo-wychowawczych (200 psychologów/pedagogów)

w zakresie Programu „Szkoła dla Rodziców i Wychowawców” koordynowanych przez
CMPPP w oparciu o ogólnopolsk sie edukatorów-liderów i realizatorów Programu.
Szkolenia trenerów programu z zakresu promocji zdrowia psychicznego „Przyjaciele

Zippiego” ( 2 szkolenia dla 62 osób) oraz szkolenia dla realizatorów programu
„Przyjaciele Zippiego” ( 2 szkolenia , 50 osób).
W 2007 zostały take przygotowane i opublikowane materiały informacyjne i edukacyjne

dotyczce przeciwdziałania alkoholizmowi i wychowania w trzewoci:
1.Profilaktyka uzalenie w szkole”- wersja rozszerzona. Dorota Macander. Internetowy
poradnik dla nauczycieli. Na stronach www Centrum Metodycznego.
2.Wydanie zeszytów wicze; 2 zeszytów metodycznych; ulotek i filmu promujcego
Program „Szkoła dla Rodziców i Wychowawców. Ulotki- nakład 30 000
egzemplarzy; Zeszyty metodyczne 4 000, Zeszyty wicze 100.
3.12 numer zeszytu „Edukacja zdrowotna i promocja zdrowia w szkole”. Zeszyt
promocji zdrowia psychicznego dzieci i młodziey. Nakład 4 000 egzemplarzy.
4. Scenariusze zebra z rodzicami. Celem projektu było dostarczenie nauczycielom
scenariuszy zebra z rodzicami.
5. Publikacj „Nauczyciel - wychowawc” – poradnika dla nauczycieli, którego celem
było dostarczenie wiedzy niezbdnej do zbudowania programu wychowawczego.
6. Publikacj podrcznika dla rodziców i wychowawców „Moje dziecko w szkole”
E. Góralczyk.
7.Artykuły w czasopismach:
• J. Sakowska „Profilaktyka dla młodziey czy dla dorosłych”. wiat Problemów nr
2-3 2007.
bezpieczestwa”.- Bezpieczestwo w szkole Nr.1 czerwiec 2007.
• J. Niepokólczycka-Gac, „Procedura postpowania z dzieckiem bdcym pod
wpływem rodków psychoaktywnych”.- Bezpieczestwo w szkole Nr 9 czerwiec
2007.
• D. Macander “Profilaktyka uzalenie w szkole”; Serwis Informacyjny
• A. Borkowska, J. Szymaska „Standaryzacja, selekcja i rekomendowanie
• J. Szymaska „Warunki skutecznoci szkolnej profilaktyki”. Remedium nr
8,.2007.
• J. Szymaska, D. Macander „Program Golden Five”. Remedium nr 10, 2007.
Publikacje zawierały midzy innymi informacje dotyczce profilaktyki uzalenie,

rozwizywania problemów wychowawczych, warunków skutecznoci działa
profilaktycznych oraz ich standardów, realizacji edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia w
szkole oraz zagadnienia dotyczce współpracy rodziców ze szkoł.
Koszt realizacji powyszych zada w 2007 r. wyniósł ogółem ok. 2 mln zł.
444
445
Na stronie internetowej Centrum Metodycznego Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej

www. cmppp@edu.pl jest zamieszczony wykaz rekomendowanych programów
profilaktycznych, który zawiera informacje o 33 rekomendowanych profesjonalnych
programach profilaktycznych. Programy te uzyskały zadawalajce wyniki bada
ewaluacyjnych. Wykaz zawiera informacje o autorach, głównych celach, adresatach,
realizatorach i materiałach stanowicych wyposaenie oraz dane teleadresowe do
ewentualnego kontaktu.
Zamieszczone równie s Standardy jakoci pierwszorzdowych programów profilaktycznych

realizowanych w szkołach i placówkach owiatowych, które zawieraj najwaniejsze
wymagania, jakie stawiane s realizatorom i organizatorom szkolnych programów
profilaktycznych. Podstawowym standardem jakoci programu profilaktycznego jest
uwzgldnienie procedury ewaluacji – odpowiedni dobór metod i narzdzi ewaluacji.
Do priorytetowych zada w zakresie doskonalenia nauczycieli w 2007 roku w obszarze

profilaktyki i wychowania realizowanych przez orodki doskonalenia nauczycieli naleało
dalsze doskonalenie umiejtnoci wychowawczych i profilaktycznych nauczycieli. Orodki te
kontynuowały szkolenia midzy innymi procedur konstruowania programu profilaktyki
problemów dzieci i młodziey, metod wdraania i ewaluacji.
II. Upowszechnienie i wdroenie szkolnych programów profilaktyki problemów dzieci

i młodziey.
W roku 2007 r. Ministerstwo Edukacji Narodowej ogłosiło 2 otwarte konkursy ofert na

realizacj zada publicznych w zakresie edukacji, owiaty i wychowania:
Pierwszy z tych konkursów obejmował nastpujce zadania:
Promowanie zdrowego stylu ycia wród dzieci i młodziey
Zapobieganie agresji i przemocy poprzez propagowanie pozytywnych wzorców
w społeczestwie oraz aktywizowanie dzieci i młodziey do działania na rzecz
społeczestwa.
W ramach realizacji powyszych zada opracowano i opublikowano publikacje powicone
problematyce promocji i ochrony zdrowia oraz edukacji zdrowotnej, opracowano
i realizowano programy dotyczce promocji zdrowia i edukacji prozdrowotnej, realizowano
programy z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, ze szczególnym uwzgldnieniem
ochrony zdrowia psychicznego dzieci i młodziey, opracowano i wydano publikacji
promujce pozytywne wzorce wród dzieci i młodziey.
W ramach konkursu Ministerstwo Edukacji Narodowej dofinansowało 72 projekty
profilaktyczne na łczn kwot 893 000 zł.
Resort edukacji w 2007 r. ogłosił ponadto, w ramach zada pastwowych zlecanych

jednostkom spoza sektora finansów, otwarty konkurs ofert na realizacj szkole i kursów
doskonalcych dla dyrektorów szkół i nauczycieli oraz rodziców uczniów i rad rodziców
w zakresie:
Kompetencji społecznych organów działajcych w systemie owiaty, moliwoci
współpracy tych organów ze szkoł w celu tworzenia jak najlepszego rodowiska
wychowawczego.
Tworzenia dobrego klimatu i dobrych relacji w pracy szkoły. Doskonalenie
kompetencji wychowawczych rodziców i nauczycieli, upowszechnianie wiedzy
445
446
oraz doskonalenie umiejtnoci wychowawczych niezbdnych do pełnienia ról

w rodzinie, jak równie do współpracy ze szkoł.
W ramach tego konkursu Ministerstwo Edukacji Narodowej dofinansowało 6 projektów
na łczn kwot 189 130 zł, majcych na celu doskonalenie wiedzy i umiejtnoci rodziców
i nauczycieli, niezbdnych do zapobiegania problemom agresji, przemocy oraz uzalenie.
Ponadto resort edukacji sfinansował szkolenia dla osób wytypowanych do

interdyscyplinarnych zespołów koordynujcych działania w obszarze profilaktyki
w strukturach powiatowych. W ich skład wchodz przedstawiciele szkół, poradni
psychologiczno-pedagogicznych, policji, pracowników socjalnych, kuratorów sdowych,
słuby zdrowia, organizacji pozarzdowych zajmujcy si działaniami profilaktycznymi
w rodowisku. Ich zadaniem jest m.in. budowanie strategii działa zapobiegawczych
dostosowanych do potrzeb rodowiska, ale przede wszystkim wspólna, komplementarna,
współpraca wszystkich podmiotów (200 tys. zł).
Ministerstwo Edukacji Narodowej współfinansowało równie cykl artykułów w Remedium,

powiconych profilaktyce i promocji zdrowego stylu ycia, którego wydawc jest
Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych i Fundacja ETOH.
Realizowane w szkołach programy profilaktyki problemów dzieci i młodziey

odzwierciedlaj dwa nurty działa:
- powstrzymujce (pierwszorzdowe), w duej mierze edukacyjne i perswazyjne, adresowane
do ogółu rodziców, nauczycieli, wychowawców oraz dzieci i młodziey,
- eliminujce (drugorzdowe), nastawione na zmniejszanie zagroe i eliminowanie
konkretnych zachowa agresywnych – kierowane do dzieci i młodziey, rodzin z grup ryzyka
zachowa agresywnych.
Zgodnie z rozporzdzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2002

roku zmieniajcym rozporzdzenie w sprawach ramowych statutów publicznego przedszkola
i publicznych szkół (Dz.U. Nr 11, poz. 114) wszystkie typy szkół realizuj program
profilaktyki problemów dzieci i młodziey oparty na wnikliwej diagnozie potrzeb
i problemów rodowiska, zintegrowany z programem wychowawczym szkoły.
Ponadto realizowane s zadania dotyczce promocji zdrowia i profilaktyki problemów dzieci i
młodziey majce na celu wdroenie systemowych rozwiza, w tym zakresie przez:
• upowszechnianie programów profilaktycznych, spójnych z programami
wychowawczymi szkół i programami profilaktyki problemów dzieci i młodziey
(takich jak : Drugi Elementarz, Jak y z ludmi, Zanim spróbujesz, Debata, Tak czy
nie, Podaj dło, Nasze spotkania, Przygotowanie do profilaktyki domowej,
wiadoma postawa wobec alkoholu, Masz szans, Korekta, Myl NIE mówi NIE).
Programy były w całoci lub czciowo (ich moduły) wykorzystywane przy
konstruowaniu szkolnych programów profilaktyki,
• promowanie autorskich programów profilaktycznych (w ramach dofinansowania
zada zleconych),
• zwikszenie liczby uczniów objtych zajciami psychoedukacyjnymi prowadzonymi
przez specjalistów poradni psychologiczno-pedagogicznych,
• podjcie przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne działa wspierajcych rodzin
znajdujc si w sytuacji zagroenia,
• doskonalenie nauczycieli majce na celu przygotowanie ich do realizacji programów
profilaktycznych, w tym dotyczcych profilaktyki uzalenie,
446
447
• włczenie organizacji pozarzdowych do współpracy w zakresie realizacji zada

dotyczcych profilaktyki rodowiskowej,
• wspieranie liderów młodzieowych prowadzcych zajcia profilaktyczne.
Wród organizacji spoza sektora finansów publicznych wyspecjalizowanych w realizacji

działa profilaktycznych, które objły odpowiednimi programami profilaktyczno –
wychowawczymi dzieci i młodzie z grup podwyszonego ryzyka, systematycznie
realizujcych zadania z obszaru profilaktyki uzalenie, adresowane do dzieci i młodziey,
współpracujcych w 2007 r. z Ministerstwem Edukacji Narodowej naley wymieni: -
Stowarzyszenie Ruch Pomocy Psychologicznej INTEGRACJA, Katolickie Stowarzyszenie
Pomocy Osobom Uzalenionym AGAPE, Fundacj Pomocy Rodzinie, Polskie
Stowarzyszenie Nauczycieli i Wychowawców, Stowarzyszenie Profilaktyki i Wspierania
Rozwoju Osobowoci Dzieci i Młodziey ”Wzrastanie”, Fundacj KARAN i wiele innych.
Współpracuj one z Kuratoriami Owiaty, Orodkami Doskonalenia Nauczycieli, uczelniami
oraz innymi organizacjami i mediami zwizanymi ze rodowiskiem nauczycielskim
i wychowawczym. Do współpracy z resortem edukacji zaproszono midzy innymi
Stowarzyszenie Producentów i Dziennikarzy Radiowych. Z inicjatywy tego stowarzyszenia
odbyła si ju szósta edycja organizowanej od kilku lat Ogólnopolskiej Kampanii: Zachowaj
Trzewy Umysł. Patronat nad imprez objło Ministerstwo Edukacji Narodowej. W kampanii
wziło udział 900 gmin z całej Polski. Była ona adresowana do uczniów szkół podstawowych
i gimnazjum. Dzieci i młodzie biorce udział w kampanii nie tylko byli poddawani
działaniom profilaktycznym, ale równie uczestniczyli w festynach, działaniach teatralnych,
konkursach, imprezach sportowych. Do kampanii włczono pełnomocników ds.
rozwizywania problemów alkoholowych, nauczycieli, rodziców, koordynatorów pomysłów
profilaktycznych, społecznoci lokalne i media.
Z resortem edukacji współpracowało nadal równie Stowarzyszenie Klub Abstynenta
POWRÓT z Mikołowa które realizowało edycj VIII Powiatowej Młodzieowej Szkoły
Liderów Młodzieowych Animatorów Programów Profilaktycznych w Mikołowie.
Stowarzyszenie zorganizowało dla uczniów Powiatowej Młodzieowej Szkoły Liderów Sesj
Wyjazdow do Parlamentu RP.
Zrealizowano równie szereg ogólnopolskich seminariów, kampanie i akcji w zakresie

przeciwdziałania alkoholizmowi i wychowaniu w trzewoci, którym patronowało
Ministerstwo Edukacji Narodowej.
Priorytetowym działaniem, majcym na celu zwikszenie skutecznoci oddziaływa

profilaktycznych adresowanych do dzieciom i młodziey, było w 2007 r. wspieranie strategii
alternatywnych słucych przeciwdziałaniu zachowaniom problemowym wród dzieci i
młodziey, w tym rozwizywaniu problemów alkoholowych.
W ramach tych strategii zrealizowano ogólnopolski Rzdowy program aktywizacji jednostek
samorzdu terytorialnego i organizacji pozarzdowych. Program umoliwił znaczce
dofinansowanie w skali kraju realizacji zaj pozalekcyjnych i pozaszkolnych,
organizowanych i prowadzonych przez jst oraz organizacje spoza sektora finansów
publicznych. Zadanie to zostało zrealizowane w formie konkursu ogłoszonego przez wojewodów, we
wszystkich województwach. W skali kraju na dofinansowanie organizacji zaj pozalekcyjnych
i pozaszkolnych przeznaczono w ramach tego programu kwot 65 mln zł.
Ponadto, w ramach rodków finansowych ujtych w rezerwie celowej Nr 55 budetu pastwa,

przewidzianej na realizacj rzdowego programu poprawy stanu bezpieczestwa w szkołach i
placówkach pn. „Zero tolerancji dla przemocy w szkole” w czci VII.3.5 Wspieranie
447
448
programów edukacyjnych i profilaktyczno-wychowawczych realizowanych przez placówki

wychowania pozaszkolnego kwota 9 mln zł. została przeznaczona na realizacj zadania
pn.: „Upowszechnienie dostpu uczniów do zaj oferowanych przez placówki wychowania
pozaszkolnego, poszerzenie oferty tych placówek, wspieranie pozaszkolnych form edukacji
kulturalnej”. Zadanie to zostało zrealizowane w formie konkursu ogłoszonego przez wojewodów dla
placówek wychowania pozaszkolnego. Jego realizacja pozwoliła na wzmocnienie bazy placówek
wychowania pozaszkolnego, stanowicych istotne ogniwo promowania i wdraania działa
alternatywnych, słucych przeciwdziałaniu zachowaniom problemowym wród dzieci i
młodziey, w tym rozwizywaniu problemów alkoholowych.
III. Zwikszenie skutecznoci pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla dzieci

i młodziey zagroonych uzalenieniami, w tym alkoholem.
Zadanie było realizowane w rónych formach pomocy psychologiczno-pedagogicznej,

adresowanych do dzieci i młodziey zagroonych uzalenieniami, w tym alkoholem.
Realizatorami tych działa najczciej byli: wychowawcy klas, psycholodzy
i pedagodzy zatrudnieni w szkołach i placówkach, specjalici poradni psychologiczno-
pedagogicznych, młodzieowych orodków wychowawczych oraz młodzieowych orodków
socjoterapii.
A. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna
Pomoc psychologiczno-pedagogiczna realizowana w szkołach i placówkach systemu owiaty

dotyczyła w szczególnoci:
• rozwizywania konfliktów w społecznoci szkolnej,
• tworzenia warunków wspomagajcych rozwój uczniów,
• indywidualnej opieki nad uczniami z niepowodzeniami szkolnymi,
• organizacji właciwej współpracy szkoły z rodzicami uczniów,
• ochrony uczniów przed wszelkimi formami przemocy,
• rónych form pomocy indywidualnej i grupowej.
Wychowawcy klas cile współpracowali z pedagogami szkolnymi i psychologami w

zakresie:
• rozpoznawania indywidualnych potrzeb uczniów oraz analizowania przyczyn
niepowodze szkolnych,
• organizowania i prowadzenia rónych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej
• podejmowania działa wychowawczych i profilaktycznych wynikajcych
z programu wychowawczego i programu profilaktyki problemów dzieci i młodziey,
• prowadzenia edukacji prozdrowotnej i promocji zdrowia wród uczniów, nauczycieli
i rodziców,
• wspierania rodziców i nauczycieli w rozwizywaniu problemów wychowawczych.
Szkoły korzystały równie z pomocy pracowników pedagogicznych poradni psychologiczno-

pedagogicznych, w tym poradni specjalistycznych.
Zgodnie z rozporzdzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dna 11 grudnia 2002
roku w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-
pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. Nr 5, poz. 46) poradnie
realizowały zadania profilaktyczne, w szczególnoci dotyczce:
• diagnozowania sytuacji wychowawczych w celu wspierania rozwoju ucznia,
448
449
• okrelenia odpowiednich form pomocy psychologiczno-pedagogicznej, w tym działa

profilaktycznych, mediacyjnych i interwencyjnych wobec uczniów, nauczycieli
i rodziców,
• organizowania i prowadzenia rónych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej
• wspierania działa wychowawczych i profilaktycznych nauczycieli, wynikajcych
z programu wychowawczego i szkolnego programu profilaktyki problemów dzieci
i młodziey.
W 2007 r. na terenie Polski funkcjonowało ogółem 560 publicznych poradni psychologiczno-

pedagogicznych, w tej liczbie znajdowało si 30 poradni specjalistycznych w 12
województwach zajmujce si m.in. poradnictwem dla młodziey oraz poradnictwem
rodzinnym. W 11 województwach przy poradniach działało ogółem 36 filii. Poradnie w
całym kraju zatrudniały pracowników pedagogicznych, a ogólna liczba etatów wynosiła
w skali kraju 7 333.
Poradnie prowadziły działalno diagnostyczn, terapeutyczn, profilaktyczn i doradcz.

Oddziaływania specjalistów koncentrowały si m.in. na: pracy z dzieckiem i rodzin, terapii
logopedycznej, psychoterapii, psychoedukacji, doradztwie, interwencji w rodowisku ucznia,
działalnoci profilaktycznej i informacyjnej oraz indywidualnych i grupowych konsultacjach.
W 2007 r. publiczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne udzieliły pomocy 1 125 763

dzieciom i młodziey, co stanowi 12,78% całej populacji (przy czym w roku ubiegłym 12,5
%, w roku 2005 11%).
Pracownicy poradni prowadzili z młodzie nastpujce rodzaje zaj, majce na celu

udzielenie pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla dzieci i młodziey zagroonych
uzalenieniami, w tym alkoholem: Socjoterapii, terapi dla dzieci i młodziey zagroonych
problemami alkoholowymi, terapi grupowa oraz indywidualna pomoc i doradztwo
psychologiczno-pedagogiczne.
Tabela przedstawia liczb osób objtych poszczególnymi formami pomocy psychologiczno-

pedagogicznej:
Rodzaj zaj 2006/2007 r.

Socjoterapia 11 613
Terapia dla zagroonych 5 314
Inne formy pomocy 104 389
indywidualnej
Inne formy pomocy grupowej 320 338
Z analizy danych z bazy SIO według stanu na dzie 15 wrzenia 2007 roku dotyczcych
działalnoci poradni psychologiczno-pedagogicznych wynika, e najliczniejsz grup
badanych stanowili uczniowie szkół podstawowych. W szkołach podstawowych (2 484 800
uczniów) badaniami psychologicznymi objto 211 503 uczniów, co stanowi 8,5% wszystkich
uczniów, pedagogicznymi - 205 825 uczniów, co stanowi 8,3% wszystkich uczniów.
W gimnazjach (1 528 800 uczniów) badaniami psychologicznymi objto 123 150 uczniów,
449
450
co stanowi 8% ogólnej liczby uczniów, badaniami pedagogicznymi - 116 240 uczniów, co

stanowi 7,6% wszystkich uczniów.
Najwyszy wskanik, dotyczcy szkół podstawowych i gimnazjów wie si z ujawnianymi

w tym okresie ycia zaburzeniami odchyleniami rozwojowymi, adaptacyjnymi, problemami
zwizanymi z nauk szkoln oraz grup dzieci i młodziey niepełnosprawnych
wymagajcych stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy. W szkołach
ponadgimnazjalnych (1 679 600 uczniów) objto badaniami psychologicznymi - 49 037
uczniów, co stanowi 2,9% wszystkich uczniów, badaniami pedagogicznymi - 39 826
uczniów, co stanowi 2,4% wszystkich uczniów.
W rocznych sprawozdaniach przekazywanych do Centrum Metodycznego Pomocy

Psychologiczno-Pedagogicznej poradnie informuj równie o formach pomocy terapeutycznej
udzielanej młodziey z problemami alkoholowymi.
Wymienia si takie formy jak: zajcia relaksacyjno-wspomagajce, zajcia
socjoterapeutyczne z młodzie z rodzin patologicznych i dysfunkcyjnych z problemami
alkoholowymi i zaniedbanych rodowiskowo, prowadzenie warsztatów szkoleniowych dla
nauczycieli i wychowawców dotyczcych doskonalenia kompetencji wychowawczych i
społecznych oraz korekty postaw wychowawczych.
Obejmowano równie młodzie zajciami warsztatowymi dotyczcymi umiejtnoci radzenia
sobie w sytuacjach kryzysowych oraz profilaktyki zachowa ryzykownych. Bezporednia
pomoc poradni udzielana była najczciej w formie terapii, interwencji i mediacji oraz
prowadzenia grup wsparcia.
B. Działania rodowiskowe poradni psychologiczno-pedagogicznych

Pracownicy poradni włczyli si równie w szkolenia nauczycieli w zakresie przygotowania
ich do realizowania programów wychowawczych i profilaktycznych. Kontynuowano take
szkolenia dla młodzieowych liderów zdrowia.
Pracownicy poradni uczestniczyli w posiedzeniach rad pedagogicznych, wygłaszali

prelekcje, wykłady, prowadzili warsztaty i treningi. Inn form pomocy bezporedniej
udzielanej dzieciom, młodziey, rodzicom oraz wychowawcom i nauczycielom w formie
otwartej stanowiły porady w Młodzieowych Telefonach Zaufania – udzielono ich 7 258
- funkcjonujcych w poradniach.
Pracownicy poradni udzielali równie porad specjalistycznych dotyczcych

konstruowania szkolnych programów profilaktyki problemów dzieci i młodziey,
głównie w czci dotyczcej diagnozy problemów.
Brali take udział w realizacji rónorodnych programów, zarówno tych ogólnie
dostpnych, jak i tych autorskich, stworzonych na uytek konkretnych osób i
uwzgldniajcych specyfik rodowiska lokalnego.
I tak, przykładowo w niektórych województwach realizowano takie programy

profilaktyczne, jak:
Województwo dolnolskie:
• „Socjoterapia”,
• „Stop Uzalenieniom”,
• „Profilaktyka Uzalenie”,
• „Odlot”,
• „Mog y inaczej”,
450
451
• „Budowanie prawidłowych relacji z grup rówienicz”,

• „7 kroków”,
• „Spójrz inaczej na agresj”,
• „SRD” – metoda wczesnego rozpoznawania,
• „Szkoła dla rodziców”,
• „Jak by lepszym rodzicem”.
Województwo kujawsko-pomorskie:
• „Jak sobie radzi ze stresem”,
• „Trening Zastpowania Agresji”,
Województwo lubelskie:
• Powiedz „NIE”,
• „Zdrowy styl ycia”,
Województwo lubuskie:
• „Dzikuj, nie”,
• „Dam rad” – zapobiegajcy uzalenieniom,
• „Spójrz inaczej”,
• „Elementarz – czyli Program 7 kroków”,
• „Jestemy wolni”,
• „Noe”,
Województwo łódzkie:
• „Cukierki” – zajcia z zakresu wczesnej profilaktyki uzalenie dla uczniów kl. I – III
SP,
Województwo małopolskie:
• „Spójrz inaczej" A. Kołodziejczyka,
• „Profilaktyka uzalenie",
• „Prewenter",
• „Alkohol - szkodliwa pułapka",
• „Uzalenienia, jak si przed nimi chroni",
• „Myl nie - mówi nie",
• „Jak odmawia",
• „Papierosy, alkohol, narkotyki",
• „Zdrowe i bezpieczne ycie",
Województwo mazowieckie:
• Trening Zastpowania Agresji,
• „Zagrajmy o przyszło” – autorski program socjoterapeutyczny dla uczniów
klas V-VI szkoły podstawowej oraz I-II gimnazjum.
Województwo opolskie:
• „Spójrz inaczej”,
Województwo podkarpackie:
• „Ja i inni, czyli zdrowe relacje” - program socjoterapeutyczny o charakterze
profilaktycznym i interwencyjnym dla gimnazjalistów,
• Jak mówi „nie”?,
• „Ja wobec wiata uzalenie”,
Województwo podlaskie:
• „Debata”,
Województwo pomorskie:
Dla uczniów:
• „Myl nie – mówi nie”,
451
452
• Przeciwdziałanie uzalenieniom: od nikotyny, alkoholu, narkotyków,

• „Razem przeciwko uzalenieniom”,
Programy kierowane do wszystkich podmiotów:
• Program Profilaktyki Zachowa Ryzykownych dla Gimnazjum obejmujcy:
a) Warsztaty z zakresu profilaktyki uzalenie „Bdmy razem”
b) Konsultacje dla rodziców i nauczycieli
Programy ogólnopolskie:
• „II Elementarz czyli program siedmiu kroków”,
• „Odlot”,
• „Saper”,
Województwo lskie:
• Program Psychoprofilaktyki Rozwoju i Edukacji - patronuje mu Polskie
Towarzystwo Higieny Psychicznej – Zarzd główny i Oddział Katowicki,
Województwo witokrzyskie:
• „yj zdrowo”,
• „Jak zdrowo y”,
Województwo warmisko-mazurskie:
• „Na progu dorosłoci”,
• „STOP”,
Województwo wielkopolskie:
• „Spróbuj inaczej – systemowa profilaktyka zachowa dysfunkcyjnych w grupie
młodziey wysokiego ryzyka” – program finansowany ze rodków UE
Województwo zachodniopomorskie:
• „Saper”,
Poradnie psychologiczno-pedagogiczne nadal wskazuj na potrzeb organizowania, w

wikszym ni dotychczas zakresie, zaj terapeutycznych i psychoterapeutycznych
adresowanych bezporednio do dzieci i młodziey z rodzin alkoholików. Dotyczy to w
szczególnoci takich obszarów jak interwencja kryzysowa w stanach przedłuajcej si
sytuacji traumatycznej wynikajcej np. z nieprawidłowych relacji rodzic-dziecko w takiej
rodzinie, czy sytuacji przedrozwodowej, u podłoa której znajduje si alkoholizm rodziców.
C. Punkty konsultacyjne
Celem dalszego wzbogacenia form pomocy psychologiczno-pedagogicznej, ułatwienia
dostpu do tej pomocy i zwikszenia jej skutecznoci dla dzieci i młodziey z problemami
uzalenie podjto w 2007 r. działania majce na celu wzmocnienie i upowszechnienie
doradztwa, poradnictwa i konsultacji psychologiczno-pedagogicznych dla rodziców, uczniów
i nauczycieli.
W ramach tych działa w szkołach zostały zorganizowane przez publiczne poradnie
psychologiczno-pedagogiczne Punkty Konsultacyjne Działalno punktów w okresie
padziernik – grudzie 2007 r. miała charakter pilotaowy i słuyła okreleniu realnego
zapotrzebowania na tego rodzaju działania, ocenie wykorzystania ich przez potencjalnych
odbiorców, a take wzmocnieniu poradnictwa poprzez stworzenie dodatkowego ogniwa
kontaktu ze specjalistami. W tym okresie powołano ogółem ponad 500 punktów, po jednym
przy kadej poradni psychologiczno-pedagogicznej, poza poradniami specjalistycznymi .
Na realizacj tego zadania przeznaczono rodki finansowe w wysokoci 3 mln zł ujte w

rezerwie celowej Nr 55 budetu pastwa, przewidzianej na realizacj rzdowego programu
452
453
poprawy stanu bezpieczestwa w szkołach i placówkach pn. „Zero tolerancji dla przemocy w
szkole” w czci VII.2.3. Wzmocnienie i rozszerzenie specjalistycznej pomocy
psychologiczno-pedagogicznej.
Szczegółowymi celami tworzenia punktów konsultacyjnych organizowanych w szkołach,

było:
1) zwikszenie dostpnoci do specjalistycznej pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
doradztwa i konsultacji poprzez usytuowanie punktów konsultacyjnych moliwie jak
najbliej miejsca zamieszkania rodziców i uczniów,
2) stworzenie bezporedniej moliwoci korzystania przez rodziców, nauczycieli
i uczniów z porad, informacji i konsultacji udzielanych przez specjalistów w zakresie
pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
3) umoliwienie szybkiego i skutecznego rozwizywania problemów wychowawczych
oraz edukacyjnych dzieci,
4) wspieranie rodziców i nauczycieli w podnoszeniu ich kompetencji wychowawczych
i przebudowie nieprawidłowych relacji rodzice - dziecko,
5) pomoc rodzicom w eliminowaniu sytuacji, w których brak wsparcia skutkuje
generowaniem i kumulacj trudnoci wychowawczych.
W ramach działajcych punktów rodzice i uczniowie zgłaszali si po porad z rónymi

problemami zwizanymi z naduywaniem alkoholu.
Do najczstszych problemów, z jakimi zgłaszali si uczniowie naleały:
 własna inicjacja alkoholowa,
 sytuacja rodzina (problem alkoholowy i zwizane z tym kłótnie rodziców).
Rodzice podnosili kwestie trudnoci wychowawczych i zaburzonych relacji rodzinnych
zwizanych z utrat kontroli nad zachowaniami dzieci w wyniku spoywania alkoholu przez
dzieci. Równie omawiano trudne i kryzysowe sytuacje rodzinne dotyczce alkoholizmu
jednego z rodziców.
W zwizku z powyszym specjalici obsługujcy punkt konsultacyjny stosowali róne formy

pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Najczciej były to:
- konsultacje indywidualne (porada, udzielenie informacji, wsparcie, rozmowa terapeutyczna,
odreagowujca emocje, wstpna diagnoza),
-skierowanie na badania diagnostyczne do poradni,
- wskazanie placówek specjalistycznych,
- skierowanie na terapi (indywidualn i rodzinn),
- spotkania grupowe (wstpne okrelenie problemu wskazanie sposobów jego rozwizania),
- propozycja systematycznej pomocy na terenie poradni psychologiczno-pedagogicznej,
- rozmowa z rodzicami ucznia, policjantem prowadzcym spraw,
-interwencje dorane,
-skierowanie do Centrum Terapii Uzalenie, MOPS-u, sdu, punktu pomocy rodzinie z
przemoc,
- udzielenie informacji o prawnych aspektach problemu.
Podsumowujc realizacj przez resort edukacji zada wynikajcych z ustawy o wychowaniu

w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi naley podkreli, e były ona
ukierunkowane na realizacj priorytetów przyjtych przy planowaniu zada na lata 2006 –
2010. W 2007 r. resort edukacji wził pod uwag przede wszystkim obszary zadaniowe
dotyczce:
453
454
• doskonalenia warunków merytorycznych i organizacyjnych do realizacji szkolnego

programu profilaktyki problemów dzieci i młodziey,
• wdraania nowoczesnych programów profilaktycznych zawierajcych wiczenia
najwaniejszych umiejtnoci psychologicznych i społecznych,
• ograniczenia działa promujcych picie alkoholu przez dzieci i młodzie,
• udzielania profesjonalnej pomocy rodzicom dzieci z problemem alkoholowym,
• edukacji nauczycieli i rodziców w zakresie profilaktyki przeciwalkoholowej,
• wspierania działa profilaktycznych w rodowiskach lokalnych,
• wspierania strategii alternatywnych słucych przeciwdziałaniu zachowaniom
problemowym wród dzieci i młodziey, w tym rozwizywaniu problemów
alkoholowych.
454
455
2.1.1. Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno -

Pedagogicznej
Sprawozdanie z realizacji zada w obszarze promocji zdrowia oraz

psychoprofilaktyki w 2007 roku
A. SZKOLENIA I KONFERENCJE:
I. PROMOCJA ZDROWIA I EDUKACJA ZDROWOTNA

1. Szkolenia w zakresie I cz. Programu „Szkoła dla Rodziców i Wychowawców” nt.
"Jak mówi do dzieci, eby nas słuchały, jak słucha, eby do nas mówiły"
koordynowanych przez CMPPP w oparciu o ogólnopolsk sie edukatorów-liderów
i realizatorów Programu, w których przeszkolono ok. 4375
nauczycieli/wychowawców i rodziców oraz 453 profesjonalistów
(psychologów/pedagogów); przeprowadzono 369 superwizji, którymi objto 772
realizatorów programu; zorganizowano 90 spotka dla 369 absolwentów szkole w
tzw. grupach wsparcia; zorganizowano 1 ogólnopolsk i 9 regionalnych konferencji
oraz 3 seminaria nt. „Wychowywa to kocha i wymaga” dotyczcych realizacji
Programu na terenie całego kraju; cotygodniowe felietony, 14 posterów na blogach i
26 audycji radiowych i telewizyjnych w mediach lokalnych; Koszt 830 000 zł (ze
rodków MEN).
2. Pilotaowe wdroenie III czci programu Szkoła dla Rodziców i Wychowawców nt.
"Jak mówi do nastolatków, eby nas słuchały, jak słucha, eby do nas mówiły". W
piciu szkołach. Szkolenia dla realizatorów - psychologów/pedagogów: Koszt 1 500
zł (ze rodków CMPPP).
3. Seminarium dla edukatorów-liderów programu „Szkoła dla Rodziców i Rodziców”

(z Orodków Doskonalenia Nauczycieli i poradni psychologiczno-pedagogicznych.
16-18.04.2007. Liczba uczestników 30. Koszt 4 160 zł (ze rodków CMPPP).
4. Szkolenia dla 26 placówek owiatowo-wychowawczych (200

psychologów/pedagogów) w zakresie Programu „Szkoła dla Rodziców i
Wychowawców” koordynowanych przez CMPPP w oparciu o ogólnopolsk sie
edukatorów-liderów i realizatorów Programu.
5. Szkolenia trenerów programu z zakresu promocji zdrowia psychicznego

„Przyjaciele Zippiego”. 2 szkolenia dla 62 osób. Koszt 6 353.75 (ze rodków
CMPPP). Szkolenia dla realizatorów programu „Przyjaciele Zippiego”. 2
szkolenia , 50 osób.
II. PROFILAKTYKA
1. Implementacja programu „Golden Five” w 9 gimnazjach Warszawy w Dzielnicy Praga

Pd. Przeszkolenie 18 pedagogów i psychologów szkolnych, prowadzenie spotka
superwizyjnych; opracowanie pakietu materiałów dla liderów i nauczycieli-realizatorów.
Koszt 1000 zł (ze rodków CMPPP).
455
456
2. Dwuczciowy kurs dla instruktorów programu „Golden Five” (z placówek doskonalenia

nauczycieli i poradni psychologiczno-pedagogicznych. 15-18. 10.2007 oraz 4-6. 12. 07.
Liczba uczestników 22. Koszt 43 193,44 zł (ze rodków MEN).
3. Szkolenie dla realizatorów programu zapobiegania przemocy i uzalenieniom „ART.”

jednej w kadym województwie. Łczna liczba: łcznie 246 osób. Koszt 180 025,69 zł
(ze rodków MEN).
4. „Budowanie systemu reagowania w rodowisku lokalnym w sytuacjach zagroenia

niedostosowaniem dzieci i młodziey”. Instrumenty prawne i psychologiczne.
Konferencje szkoleniowe w 6 województwach dla pedagogów, psychologów, nauczycieli,
koordynatorów ds. bezpieczestwa, wizytatorów KO. Łczna liczba uczestników 305.
Ankieta ewaluacyjna oceniajca proponowane treci, metody szkolenia, praktyczn
przydatno, kompetencje prowadzcych i organizacj. rednia ocen wszystkich
wymiarów szkolenia 4,80 w skali 5-punktowej. Koszt: 170 587, 72 (ze rodków MEN).
5. „Trening umiejtnoci kontroli zachowa zwizanych z alkoholem i narkotykami

TUKAN” dla wychowanków placówek wychowawczych i resocjalizacyjnych typu MOW
i MOS. Dwie edycje szkolenia. Łcznie przeszkolono 86 osób. Ewaluacja - Ankieta
oceniajca przebieg i przydatno szkolenia. Szkolenie ocenione jako przydatne w pracy
w młodzieowych orodkach wychowawczych i socjoterapeutycznych. Wysoka ocena
kompetencji prowadzcych. Koszt: 47 370,56 zł (ze rodków MEN).
6. I Krajowa konferencja instruktorów metody „Szkolna interwencja profilaktyczna w

sytuacji sigania przez młodzie po substancje psychoaktywne”. 11-12.06.2007.
Liczba uczestników 38. Koszt 1000 zł (ze rodków CMPPP).
7. Ogólnopolska konferencja szkoleniowa „Klimat społeczny szkoły” dla wizytatorów KO,

konsultantów orodków metodycznych, placówek doskonalenia nauczycieli, liderów
programów promocji zdrowia i profilaktyki. Liczba uczestników 90. Koszt szkolenia
25.499,46 (ze rodków MEN).
8. Ogólnopolska konferencja szkoleniowa dla wizytatorów i dyrektorów szkół „Szkoła

wobec uczniów zagroonych niedostosowaniem społecznym”; 11-12 grudnia 2007; 136
uczestników. Koszt 50 000 zł (ze rodków MEN).
B. PRZYGOTOWANIE MATERIAŁÓW INFORMACYJNYCH I

EDUKACYJNYCH:
8. „Profilaktyka uzalenie w szkole”- wersja rozszerzona. Dorota Macander.

Internetowy poradnik dla nauczycieli. Na stronach www Centrum Metodycznego.
Koszt 1000 zł (ze rodków CMPPP).
9. Wydanie zeszytów wicze; 2 zeszytów metodycznych; ulotek i filmu promujcego

Program „Szkoła dla Rodziców i Wychowawców. Ulotki- nakład 30 000 egzemplarzy;
Zeszyty metodyczne 4 000, Zeszyty wicze 100. Koszt 5279 zł. (ze rodków MEN).
10. 12 numer zeszytu „Edukacja zdrowotna i promocja zdrowia w szkole”. Zeszyt

456
457
promocji zdrowia psychicznego dzieci i młodziey. Nakład 4 000 egzemplarzy. Koszt

24.500,54 (ze rodków MEN).
11. Artykuły w czasopismach:

• J. Sakowska „Profilaktyka dla młodziey czy dla dorosłych”. wiat Problemów nr
2-3 2007.

bezpieczestwa”.- Bezpieczestwo w szkole Nr.1 czerwiec 2007.
• J. Niepokólczycka-Gac, „Procedura postpowania z dzieckiem bdcym pod

wpływem rodków psychoaktywnych”.- Bezpieczestwo w szkole Nr 9 czerwiec
2007.

• D. Macander “Profilaktyka uzalenie w szkole”; Serwis Informacyjny

• A. Borkowska, J. Szymaska „Standaryzacja, selekcja i rekomendowanie

• J. Szymaska „Warunki skutecznoci szkolnej profilaktyki”. Remedium nr

8,.2007.
• J. Szymaska, D. Macander „Program Golden Five”. Remedium nr 10, 2007.
Całkowity koszt realizacji zada: 1 514 687,32 zł
W tym ze rodków MEN: 1 499 673,57 zł

Ze rodków CMPPP: 15 013,75
457
458
2.2. Ministerstwo Finansów
W zwizku z prac nad sprawozdaniem z realizacji ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w 2007 r.
Ministerstwo Finansów przekazuje nastpujce informacje.
1. Dotyczce wysokoci wpływów do budetu pastwa z tytułu podatku akcyzowego
od napojów alkoholowych w poszczególnych miesicach 2007 r.
Dochody z podatku akcyzowego
Miesice
2007 r. Wino, produkty porednie
Alkohol etylowy oraz pozostałe napoje Piwo
fermentowane
w mln zł
I 629,5 52,8 205,6
II 266,8 33,5 178,9
III 365,2 36,4 188,7
IV 499,7 45,6 260,1
V 336,3 36,0 259,8
VI 373,3 40,1 305,7
VII 508,8 43,1 335,2
VIII 397,8 41,1 308,3
IX 391,7 33,1 282,4
X 565,2 45,2 253,7
XI 429,8 41,2 214,8
XII 545,5 51,0 218,6
Razem 5 309,6 499,1 3.011,8
2. Odnonie do wykonania budetów jednostek samorzdu terytorialnego za 2007 r. w zakresie dochodów gmin i województw,
zaklasyfikowanych w paragrafie
048 – Wpływy z opłat za wydawanie zezwole na sprzeda alkoholu oraz wydatków wykonanych w rozdziale 85154 - Przeciwdziałanie
alkoholizmowi,
Realizacja wydatków zaklasyfikowanych w rozdziale 85154 - Przeciwdziałanie alkoholizmowi

w gminach, miastach na prawach powiatu i województwach w 2007 r.
Plan na 2007 r. Wykonanie za 2007 r.

Wyszczególnienie
w zł
GMINY 340 977 518,49 304 589 424,62
MIASTA NA PRAWACH POWIATU 196 106 798,00 185 532 263,95
WOJEWÓDZTWA 39 531 793,00 31 314 681,47
OGÓŁEM 576 616 109,49 521 436 370,04

458
459
ródło: Dane ze sprawozda z wykonania wydatków gmin, miast na prawach powiatu i województw za 2007 r. (Min. Fin.)
Realizacja dochodów zaklasyfikowanych w paragrafie 048 - Wpływy z opłat za wydanie zezwole

na sprzeda alkoholu w gminach, miastach na prawach powiatu i województwach w 2007 r.
Plan na 2007 r. Wykonanie za 2007 r.

Wyszczególnienie
w zł
GMINY 332 887 622,24 345 169 039,30
MIASTA NA PRAWACH POWIATU 199 065 459,00 206 396 498,62
WOJEWÓDZTWA 35 481 679,00 42 367 801,27
OGÓŁEM 567 434 760,24 593 933 339,19

ródło: Dane ze sprawozda z wykonania dochodów gmin, miast na prawach powiatu i województw za 2007 r. (Min. Fin.)
3. W zakresie wysokoci rodków finansowych pozyskanych z tytułu opłat wnoszonych

przez podmioty reklamujce napoje alkoholowe na podstawie art. 132 ustawy
o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz czy w zwizku
z wyej wymienionym artykułem 132 ustawy prowadzone były kontrole powinno
wypowiedzie si zgodnie z właciwoci Ministerstwo Sportu i Turystyki. W roku 2007
urzdy kontroli skarbowej nie prowadziły postpowa kontrolnych wobec podmiotów
wiadczcych usługi reklamy napojów alkoholowych.
4. W odniesieniu do pytania, czy Ministerstwo Finansów prowadziło kontrole dotyczce

zgodnoci wielkoci deklarowanych obrotów z wielkoci rzeczywistych obrotów (w
handlu detalicznym) naley wyjani.
Kontrole w podmiotach prowadzcych działalno gospodarcz w zakresie handlu

detalicznego midzy innymi napojami alkoholowymi przeprowadziły nastpujce urzdy
kontroli skarbowej:
 w Olsztynie – wobec 1 podmiotu. W wyniku kontroli ustalono, e podatnik nie
wykazał do opodatkowania obrotu piwem 10.132 szt. butelek, powodujc zanienie
obrotu o kwot 19.757 zł oraz zaniył podatek od towarów i usług o kwot 4.347 zł.
 w Zielonej Górze - przeprowadzono 21 kontroli. Niezgodnoci pomidzy
wielkoci deklarowanych obrotów i rzeczywistych stwierdzono w toku trzech
postpowa wobec jednego podatnika. Ustalenia z tytułu niezgłoszonych do
opodatkowania przychodów wyniosły ogółem 34.103 zł w zakresie podatku
dochodowego od osób fizycznych oraz 32.729 zł w zakresie podatku VAT.
 w Krakowie –przeprowadzone były 3 postpowania kontrolne. W wyniku tych
kontroli nie stwierdzono niezgodnoci deklarowanych obrotów z wielkoci
rzeczywistych obrotów.
459
460
 w Warszawie - przeprowadzono 1 postpowanie kontrolne w zakresie którego

nieprawidłowoci nie stwierdzono.
 we Wrocławiu – przeprowadzono kontrole w 5 podmiotach, w 4 stwierdzono
nastpujce nieprawidłowoci:
− zanienie dochodu o 96.632,91 zł przez pominicie w remanencie kocowym
towaru /piwa/ o wartoci 96.632,91 zł. Ustalenia objte wynikiem kontroli
– dochód 21.570,52 zł, zmniejszenie straty o 100.026,73zł,
− brak zaewidencjonowania sprzeday piwa o wartoci 50.245,37zł / okrelony
w drodze szacowania/. Ustalenia objte wynikiem kontroli – dochód 35.605,47 zł,
korekta deklaracji VAT – do wpłaty 8.223 zł, odsetki statystyczne 1.826 zł,
zmniejszenie straty o 16.111,93 zł,
− zanianie obrotu ze sprzeday detalicznej. Sprawa znajduje si obecnie na etapie
ponownego rozpatrzenia,
− zanienie stawki podatku VAT na skutek podawania w ewidencji niezgodnej
z rzeczywistoci nazwy usługi. Decyzja zostanie wydana do dnia 30.04.2008 r.
2.2.1. Słuba Celna
W zwizku z rozpoczciem prac nad projektem sprawozdania z realizacji ustawy o

wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałania alkoholizmowi w 2007r., uprzejmie podaj
poniej informacje, o które zwracał si Pan w przywołanym powyej pimie, nalece do
właciwoci Słuby Celnej.
Przedstawiana informacja dotyczy nastpujcych grup wyrobów alkoholowych:

- wg kodu Taryfy celnej 2207 - wyroby spirytusowe o objtoci mocy od 80% wzwy,
- wg kodu Taryfy celnej 2208 - wyroby spirytusowe o objtoci mocy poniej 80%,
- wg kodu Taryfy celnej 2204 - wina ze wieych winogron łcznie z winami
wzmocnionymi,
- wg kodu Taryfy celnej 2203 - piwo.
Wg sprawdzonych i potwierdzonych danych na dzie 30 kwietnia 2008r. z bazy ESKS Słuby

Celnej, w 2007r. odnotowano nastpujce wyniki dotyczce ujawnionych prób przemytu lub
nielegalnego obrotu wyrobami alkoholowymi:
Towar Liczba spraw Ilo towaru (w litrach) Warto towaru (w

PLN)
Kod 2207 1.811 278.441,0 10.721.900
Kod 2208 2.419 56.807,0 2.632.662
Kod 2204 34 8.191,0 9.485
Kod 2203 6 1.316,0 207
W poszczególnych kolumnach:
460
461
- liczba spraw karnych skarbowych, wszcztych w zwizku z ujawnieniem prób

przemytu wyrobów alkoholowych,
- ilo zajtego towaru – w litrach,
- warto towaru – w PLN, rednia warto rynkowa wyrobów danej grupy.
W pozostałych kwestiach, bdcych przedmiotem zainteresowania PARPA, uprzejmie

wyjaniam, co nastpuje:
1. Słuba Celna nie dokonuje szacowania strat budetu pastwa z tytułu przestpczoci
celnej, w tym przemytu. Dotyczy to take wyrobów alkoholowych, tym bardziej, e
ujawniany i zajmowany przez organy celne (szczególnie podczas działa kontrolnych na
bazarach i targowiskach miejskich) alkohol jest bardzo rónej jakoci, i czsto trudno jest
oszacowa jego faktyczn warto.
2. Słuba Celna nie dysponuje danymi, na podstawie których moliwe byłoby oszacowanie
wielkoci nielegalnego rynku alkoholowego w Polsce.
3. Rola Słuby Celnej w ograniczaniu strat budetu pastwa, zwizanych z przemytem
wyrobów alkoholowych, polega przede wszystkim na:
- prowadzeniu wzmoonej kontroli celnej na wschodniej granicy pastwa, szczególnie z
pastwami bdcymi tradycyjnymi krajami pochodzenia dla wyrobów alkoholowych,
przemycanych do Polski: Rosj, Białorusi i Ukrain;
- systematycznym (w miar pozyskiwania koniecznych sił i rodków przez
poszczególne izby celne) nasilaniu działa kontrolnych prowadzonych nie tylko na
granicy, ale na terytorium całego kraju, szczególnie na drogach publicznych oraz
bazarach, targowiskach miejskich, giełdach itp.
- zacienianiu współpracy z innymi słubami, odpowiedzialnymi za ochron porzdku
prawnego. Wikszo działa kontrolnych, prowadzonych na drogach publicznych
bd miejscach, gdzie dokonywany jest handel wyrobami akcyzowymi, realizowana
jest przez organy celne wspólnie z organami innych słub (Policji, Stray Granicznej,
Stray Miejskiej, organami skarbowymi).
Ograniczanie przez Słub Celn strat budetu pastwa zwizanych z nielegalnym obrotem
wyrobami alkoholowymi nie ogranicza si do zwalczania przemytu, który – m.in. dziki
działaniom opisanym powyej – został w ostatnich latach mocno ograniczony.
Zaobserwowano natomiast nasilajce si zjawisko wykorzystywania niezgodnie z
przeznaczeniem alkoholu skaonego. W zwizku z nieprawidłowociami wystpujcymi w
obrocie wyrobami zawierajcymi w swoim składzie alkohol etylowy, który po odkaeniu
wykorzystywany był do nielegalnego wytwarzania napojów alkoholowych, Minister
Finansów w dniu 10 padziernika 2007 r. wydał rozporzdzenie zmieniajce rozporzdzenie
w sprawie zwolnie od podatku akcyzowego. (rozporzdzenie to uzalenia zwolnienie z
podatku akcyzowego alkoholu etylowego zuywanego do produkcji rozpuszczalników,
rozcieczalników, rodków zapobiegajcych zamarzaniu i płynów przeciwoblodzeniowych,
od dodania do skaonego spirytusu dodatkowego rodka skaajcego w iloci i o
właciwociach uniemoliwiajcych dokonanie jego odkaenia), (Dz. U. Nr 196, poz. 1416),
oraz rozporzdzenie zmieniajce rozporzdzenie w sprawie wykonywania szczególnego
nadzoru podatkowego, (które z kolei okrela procedur kontroli dodawania dodatkowego
rodka skaajcego do alkoholu etylowego skaonego), (Dz. U. Nr 196, poz. 1415).
Wyniki przeprowadzonej przez Departament CA analizy zuycia spirytusu skaonego
przeznaczonego do produkcji rozpuszczalników itp. wskazuj, e ilo zuywanego przez
podmioty alkoholu (liczona w porównywalnych okresach; przed i po wejciu w ycie
wspomnianych zmian w przepisach) spadła o ok. 65 %. Podjte działania legislacyjne
wywarły oczekiwane skutki i obecnie Ministerstwo Finansów nie ma sygnałów o
wystpowaniu przedmiotowego zagroenia.
461
462
2.3. Ministerstwo Gospodarki
1. Wstp
Minister Gospodarki wydaje zezwolenia na obrót hurtowy w kraju napojami alkoholowymi o

zawartoci powyej 18% alkoholu. Wydaje take decyzje wprowadzajce w
zezwoleniach zmiany, a take cofa wydane zezwolenia.
Zadania ww. realizowane s na podstawie ustawy z dnia 26 padziernika 1982 roku o

wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r. Nr 70,
poz. 473, z pón. zm.).
Wydawanie i cofanie zezwole, a take wprowadzanie zmian w zezwoleniach, nastpuje w
drodze decyzji administracyjnych, na zasadach i w trybie okrelonym przepisami
kodeksu postpowania administracyjnego.
2. Ilo zezwole wydanych w 2007 roku.
Zezwolenia na prowadzenie obrotu hurtowego napojami alkoholowymi o zawartoci powyej

18% alkoholu wydawane s na czas okrelony, nie dłuszy ni rok. W 2007 roku
Minister Gospodarki wydał 268 zezwole i 248 decyzji zmieniajcych zezwolenia.
Decyzje, wprowadzajce w zezwoleniach zmiany, dotyczyły w szczególnoci:

1/ zwikszenia limitu napojów alkoholowych,
2/ zmiany miejsc prowadzenia działalnoci gospodarczej,
3/ zmiany adresu siedziby przedsibiorcy.
Ilo wydanych zezwole w latach 2006 – 2007 w podziale na województwa przedstawia

nastpujca tabela:
Lp. Nazwa województwa 2006 rok 2007 rok
1. Dolnolskie 18 17
2. Kujawsko-pomorskie 12 10
3. Lubelskie 6 6
4. Lubuskie 8 10
5. Łódzkie 23 22
6. Małopolskie 18 18
7. Mazowieckie 61 57
8. Opolskie 6 4
9. Podkarpackie 7 6
10. Podlaskie 8 8
Pomorskie 22 23
lskie 20 23
witokrzyskie 8 7
Warmisko-mazurskie 12 10
Wielkopolskie 34 37
Zachodniopomorskie 9 10
Ogółem 272 268
462
463
W 2007 r. wydano o 4 zezwolenia mniej w stosunku do 2006 r.

W 2007 r. Minister Gospodarki nie cofnł adnego zezwolenia, poniewa nie wystpiły
przesłanki do cofnicia. Pozytywnie mona wic oceni przestrzeganie warunków
prowadzenia obrotu hurtowego napojami alkoholowymi, okrelonych w art. 9 4 ustawy o
wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz innymi przepisami prawa.
3. Kontrola działalnoci gospodarczej w zakresie obrotu hurtowego napojami

alkoholowymi o zawartoci powyej 18% alkoholu.
Kontrola działalnoci gospodarczej w zakresie obrotu hurtowego napojami alkoholowymi jest

prowadzona przez Inspekcj Handlow, Policj i Urzdy Kontroli Skarbowej z własnej
inicjatywy lub na prob Ministerstwa Gospodarki.
Informacje o wydanych zezwoleniach przekazywane s do Ministerstwa Finansów do
ewentualnego wykorzystania.
Ponadto na stronach internetowych Ministerstwa Gospodarki znajduje si wykaz zezwole
wydanych przedsibiorcom na obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartoci
powyej 18% alkoholu.
4. Wpływy finansowe z opłat za wydane zezwolenia.
Za wydawanie zezwole na obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartoci powyej

18% alkoholu i decyzji wprowadzajcych w zezwoleniach zmiany, s pobierane opłaty.
S one wnoszone przed wydaniem zezwolenia na rachunek Ministerstwa Gospodarki, a
nastpnie przekazywane do Budetu Pastwa.
Wpływy z tytułu opłat za wydane w 2007 roku zezwolenia oraz decyzje wprowadzajce
zmiany w zezwoleniach wyniosły 21, 46 mln zł.
5. Zakoczenie i wnioski
Podstawow cech charakteryzujc system udzielania zezwole na obrót hurtowy napojami

alkoholowymi jest jawno oraz jednakowe w całej Polsce wymagania dla wszystkich
przedsibiorców składajcych wnioski o wydanie zezwolenia.
Dokumenty potrzebne do wydania zezwolenia okrela rozporzdzenie Ministra Gospodarki z
dnia 13 czerwca 2001 r. (Dz. U. Nr 60, poz. 614). S one take dostpne na stronie
internetowej Ministerstwa Gospodarki (tam te zamieszczane s wykazy
przedsibiorców, którym Minister Gospodarki wydał zezwolenia). Działania
Ministerstwa Gospodarki maj na celu wyeliminowanie decyzji o charakterze
uznaniowym. W zakresie wydawania zezwole na obrót hurtowy napojami alkoholowymi
nie ma miejsca na uznaniowo urzdnika. Spełnienie formalnych wymaga
wymienionych w ww. rozporzdzeniu jest wystarczajce do otrzymania zezwolenia.
463
464
2.4. Ministerstwo Infrastrukury
1. Nietrzewi sprawcy wypadków drogowych

Nietrzewi uczestniczyli w 2007 r. w 6 503wypadkach drogowych, a spowodowali 5 053
wypadków, w których mier poniosło 608 osoby, a rannych zostało 6 449 osób.
Najliczniejsz grup nietrzewych sprawców wypadków stanowi kierujcy pojazdami. Byli
oni sprawcami 3 420 wypadków, w których zginło 409 osób, a ranne zostały 4 922 osoby.
W odniesieniu do ogólnej liczby wypadków spowodowanych przez kierujcych pojazdami,
nietrzewi stanowili 8,9%.
Główne przyczyny wypadków spowodowanych przez nietrzewych kierujcych
  

     
      
      
      


      

      
      
      
W porównaniu z 2006 rokiem stwierdzono spadek liczby ujawnionych kierujcych pojazdami

pod wpływem alkoholu (w stanie po uyciu oraz w stanie nietrzewoci) o 41 846 osoby.
  
  
  
  
  
  


2. Kontrola stanu trzewoci kierowców

W zwizku z wysokim poziomem zagroenia bezpieczestwa w ruchu drogowym ze strony
nietrzewych kierujcych oraz kierujcych pod wpływem rodka podobnie działajcego do
alkoholu Policja oraz Inspekcja Transportu Drogowego podejmowały działania zmierzajce
do ograniczenia tego zjawiska.
W ramach swoich działa policjanci ruchu drogowego prowadzili wzmoone kontrole m. in.:
stanu trzewoci kierujcych. Podstawowym celem tych operacji było wyeliminowanie
nietrzewych kierujcych z ruchu drogowego, a przez to zmniejszenie liczby zdarze
drogowych powodowanych przez t kategori uczestników ruchu drogowego. Istotnym
464
465
elementem była współpraca z mediami w zakresie informowania o zagroeniach i

konsekwencjach wynikajcych z kierowania po uyciu alkoholu lub pod wpływem
narkotyków.
W 2007 r. na terenie kraju prowadzone były działania kontrolno – prewencyjne inicjowane
i nadzorowane przez Biuro Prewencji i Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji,
wynikajce z Krajowego Programu Bezpieczestwa Ruchu Drogowego GAMBIT 2005,
rekomendacji Komisji Europejskiej z dnia 21 padziernika 2003 r. w sprawie egzekwowania
przepisów w dziedzinie bezpieczestwa ruchu drogowego (2004/345/EC) oraz Programu
działania na rok 2007 Europejskiej Organizacji Policji Ruchu Drogowego TISPOL
w nastpujcych obszarach.
W trakcie prowadzonych działa:
• poddano badaniu na zawarto alkoholu 254 032 kierujcych i 1 823 kierujcych na
zawarto rodków działajcych podobnie do alkoholu,
• ujawniono 7 558 kierujcych pod wpływem alkoholu, co stanowi 2,98% poddanych
badaniu oraz
21 kierujcych bdcych pod wpływem rodków działajcych podobnie do alkoholu,
• ujawniono 606 przestpstw z art. 244 KK (kierowanie w czasie obowizywania zakazu
prowadzenia pojazdów).

   
   
   
   
   
   

  
   
    
    
    
    
    
    
    






465
466
Informacja o efektach działa "TRZEWO" przeprowadzonych w 2007 na terenie kraju
Liczba ujawnionych przestpstw

Dane dotyczce wypadków
których prowadzono działania
biorcych udział w działaniach

drogowego biorcych udzial w
liczba punktów kontrolnych w
liczba innych policjantów

Działania TRZEWO ALKOHOL NARKOTYKI zaistniałych w trakcie działa
liczba policjantów ruchu

oraz ich skutków
z art. 244 kk
działaniach
liczba przebadanych
liczba zatrzymanych
liczba przebadanych
liczba zatrzymanych
wypadkach z poz.17
wypadkach z poz.17
kie rujcych pod wpływem
liczba ujawnionych
spowodowanych prze z
liczba wypadków
liczba zabitych w
liczba rannych w
liczba ujawnionych kierujcych
uprawnie do
uprawnie do
liczba wypa dków

Lp.
kierujacych
kierujcych
kierujcych
kierowania
kierowania
alkoh olu
art. 87 § art. 87 § art.178a art.178a
1 KW 2 KW § 1 KK § 2 KK
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
1 Stycze 4276 2411 2905 20585 92 27 219 162 248 102 1 0 50 45 2 0 5
2 Luty 3971 2432 2891 21783 76 35 239 227 251 78 0 0 53 71 6 2 10
3 Marzec 3809 2315 2428 21097 86 43 213 275 242 195 1 1 64 65 8 0 13
4 Kwiecie 3521 2108 2295 20610 87 36 284 246 258 147 2 1 39 100 24 3 54
5 Maj 3687 2242 2477 22058 83 63 207 279 237 247 2 1 49 98 7 1 10
6 Czerwiec 3534 2147 2304 20162 86 67 190 323 205 143 0 0 54 78 7 2 21
7 Lipiec 3544 1936 2510 17609 122 46 352 392 339 115 0 0 68 115 20 4 26
8 Sierpie 3398 2117 2561 19473 96 65 176 319 203 173 6 3 35 108 8 3 22
9 Wrzesie 3450 2201 1927 22630 81 62 195 285 191 99 1 0 44 99 7 1 15
10 Padziernik 3701 2357 2268 23287 108 52 222 301 246 129 2 1 64 83 10 3 21
11 Listopad 4084 2525 2627 22285 101 27 247 172 269 137 3 3 44 93 9 1 14
12 Grudzie 3885 2374 2573 22453 97 23 241 131 252 258 3 2 42 109 5 4 11
254032
44860
27165
29766
1115
2785
3112
2941
1823
1064
546
606
113
222
21
12
24
SUMA


Informacja o efektach działa "TRZEWO" przeprowadzonych w 2007 roku na terenie kraju
Liczba ujawnionych przestps tw

Dane dotyczce wypadków
biorcy ch udział w działaniach
drogowego biorcych udzial w
k tórych prowadzono działania
liczba punktów kontrolnych w
Działania TRZEWO
liczba innych policjantów
ALKOHOL NARKOTYKI zaistniałych w trakcie działa

lic zba policjantów ruchu
oraz ich skutków
z art. 244 kk
działaniach
liczba przebadanyc h
liczba z atrzymanych
liczba przebadanyc h
liczba z atrzymanych
wypadkach z poz.17
wypadkach z poz.17
kieru j cych pod wpływe m
liczba ujawnionych
liczba wypadków
liczba zabity ch w
spo wodo wan ych przez
liczba rannych w
liczba ujawnionych kierujcych uprawnie do
uprawnie do
liczb a wypa dków

Lp.
kierujacy ch
kierujcych
kierujcych
kierowania
kierowania
a lko holu
województwo
art. 87 § art. 87 § art.178a art.178a
1 KW 2 KW § 1 KK § 2 KK
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19
1 Dolnolskie 3661 2112 3904 14048 50 20 211 229 184 963 1 0 54 95 10 1 12
2 Kujawsko - Pomorskie 3800 1381 2703 13157 35 14 166 163 149 20 1 0 41 40 6 0 9
3 Lubelskie 2360 1983 2065 10789 35 10 135 139 112 2 0 0 34 73 13 1 16
4 Lubuskie 1044 802 1010 4317 36 21 89 101 79 141 6 4 20 24 1 1 1
5 Łódzkie 3491 2171 1099 19302 61 48 197 299 197 19 0 0 55 90 12 5 18
6 Małopolskie 2422 1493 1477 35751 154 76 227 202 306 30 2 1 82 26 4 0 4
7 Mazowieckie 3188 1913 1282 13923 57 34 155 195 162 41 0 1 54 67 10 2 24
8 Opolskie 1522 710 1037 8891 33 12 70 122 87 13 0 0 7 18 4 1 4
9 Podkarpackie 2432 1404 2777 10391 47 10 151 187 151 89 1 1 27 60 7 2 16
10 Podlaskie 1195 1171 1345 12731 62 14 158 96 170 11 2 1 17 29 5 2 7
11 Pomorskie 3142 1440 2368 15613 88 30 193 165 202 15 1 0 31 69 9 3 8
12 lskie 4084 3331 1588 22064 168 123 356 488 413 169 3 2 49 115 6 1 6
13 witokrzyskie 2282 818 1634 9882 36 21 98 135 79 33 1 0 19 51 1 0 0
14 Warmisko - Mazurskie 2551 1122 535 13500 40 18 127 100 114 0 0 0 29 38 5 3 36
15 Wielkopolskie 5727 2659 3298 28148 119 44 245 248 294 90 1 1 39 129 11 1 35
16 Zachodniopomorskie 1402 1145 1053 14562 66 40 149 182 168 116 2 1 44 54 2 0 9
17 KSP 557 1510 591 6963 28 11 58 61 74 71 0 0 4 86 7 1 17
SUMA 44860 27165 29766 254032 1115 546 2785 3112 2941 1823 21 12 606 1064 113 24 222 
Cz pojazdów specjalistycznych Inspekcji Transportu Drogowego jest równie

wyposaana
w urzdzenia do pomiaru zawartoci alkoholu w wydychanym powietrzu i kierowcy
poddawani s wyrywkowym badaniom stanu trzewoci. W przypadkach uzasadnionego
podejrzenia, e kierujcy pojazdem znajduje si w stanie po uyciu alkoholu
powiadamiana jest najblisza jednostka Policji.

3. Działania podejmowane przez Ministerstwo Infrastruktury na rzecz kształtowania
prawidłowych zachowa kandydatów na kierowców w zakresie problematyki
zwizanej z uywaniem alkoholu oraz promowania trzewego uczestnictwa w ruchu
drogowym
W 2007 r. przygotowany został projekt rozporzdzenia w sprawie szczegółowych wymaga

dotyczcych prowadzenia orodka szkolenia oraz warunków prowadzenia szkolenia
466
467
kierowców wykonujcych przewóz drogowy, postpowania z dokumentacj zwizan z

prowadzeniem szkole, przeprowadzania testów kwalifikacyjnych oraz wzorów stosowanych
dokumentów. W przygotowanym projekcie zawarto zakres tematyczny obowizkowych zaj
dla kierowców wykonujcych transport drogowy w którym przewidziano co najmniej 8
godzin szkolenia w zakresie „wiadomoci znaczenia predyspozycji fizycznych i
psychicznych” gdzie jednym z głównych tematów jest „wpływ alkoholu, narkotyków lub
innych substancji na zachowanie kierowcy”.
Naley nadmieni, e w/w tematyka, od wielu lat, jest obowizkowo poruszana podczas kursu
dla kandydatów na kierowców.
W 2007 r. Sekretariat Krajowej Rady Bezpieczestwa Ruchu Drogowego (SKRBRD) nie
prowadził samodzielnie odrbnych działa powiconych przeciwdziałaniu prowadzeniu
pojazdów oraz poruszaniu si po drogach pieszych pod wpływem alkoholu. W omawianym
okresie wspierano jednake merytorycznie akcj „Prowadzcy – Niepijcy!” organizowan
przez Zwizek Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego – „Browary Polskie”.
Ponadto wsparcie finansowe (w kwocie 18 319,52 zł.) i merytoryczne zostało udzielone w
zwizku z przygotowaniem i wytłoczeniem 15 tys. sztuk płyt VCD z filmem pt.
„Eksperyment”.
Tematem filmu s zmiany psychosomatyczne zachodzce w organizmach młodych ludzi po
spoyciu alkoholu oraz promowanie wród młodych kierowców nawyków negacji
prowadzenia pojazdów po spoyciu alkoholu. Film ukazuje wpływ i konsekwencje
prowadzenia samochodu pod wpływem alkoholu. Specjalny wstp i zakoczenie filmu
zostało nagrane z udziałem Krzysztofa Hołowczyc. Film rozesłano do szkół
ponadpodstawowych, oraz do wszystkich Orodków Szkolenia Kierowców.
Wsparcie finansowe (w kwocie 18 300,00 zł.) oraz patronat honorowy Ministerstwa
Transportu i Krajowej Rady Bezpieczestwa Ruchu Drogowego zostały udzielone w zwizku
z kolejn edycj kampanii „Europejska Noc Bez Wypadku”. W ramach współpracy
wydrukowano 22 tys. ulotek i 4 tys. plakatów zwizanych z kampani. Celem tego
midzynarodowego przedsiwzicia, inspirowanego przez belgijsk fundacj Responsible
Young Drivers jest ograniczenie tzw. wypadków dyskotekowych. Oprócz Polski w akcji bior
udział m.in. Belgia, Francja, Niemcy, Holandia, Luksemburg, Hiszpania, Litwa, Łotwa,
Estonia, Szwecja i Szwajcaria. Akcja odbywa si zawsze w 3-ci sobot padziernika
jednoczenie we wszystkich krajach. W klubach i dyskotekach wolontariusze namawiaj
kierowców, aby nie pili alkoholu przed prowadzeniem pojazdu, by wróci bezpiecznie do
domu. Natomiast osoby, które spoywały alkohol s zachcane do pozostawienia pojazdu i
Krajowa Rada Bezpieczestwa Ruchu Drogowego objła równie patronatem honorowym
kampani społeczn „Prowadz jestem trzewy” skierowan do kierowców i
współpasaerów, zwizan z promowaniem trzewoci. Ministerstwo Transportu czciowo
uczestniczyło w pokryciu kosztów produkcji spotu (w kwocie 24 400,00 zł.) w ramach tej
kampanii.
Naley podkreli, e we wszelkich wystpieniach dotyczcych stanu bezpieczestwa ruchu
drogowego w Polsce oraz przyczyn powstawania wypadków, przedstawiciele SKRBRD
podkrelaj jak duy negatywny wpływ na sytuacj na polskich drogach ma uczestnictwo w
ruchu drogowym osób bdcych pod wpływem alkoholu oraz zachcaj do działa
informacyjno-edukacyjnych w tym obszarze gdy maj one olbrzymie znaczenie dla
bezpieczestwa wszystkich uczestników ruchu drogowego.
467
468
4. Działania podejmowane przez PKP S.A. Oddział Kolejowa Medycyna Pracy na rzecz
realizacji ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałania alkoholizmowi w
roku 2007
W czci dotyczcej realizacji zada przez PKP S.A. Oddział Kolejowa Medycyna Pracy -
Kolejowy Zakład Medycyny Pracy, zapisy przedmiotowej ustawy realizowane były
wyłcznie w ramach działalnoci podstawowej lekarzy, psychologów i pielgniarek. We
wszystkich komórkach organizacyjnych Kolejowego Zakładu Medycyny Pracy pracownicy
słuby medycyny pracy posiadajcy odpowiednie kwalifikacje, w trakcie wykonywania
procedur zwizanych z wykonywaniem bada profilaktycznych, prowadzili owiat
zdrowotn, ze szczególnym uwzgldnieniem problematyki alkoholowej, zwłaszcza w
aspekcie bezpieczestwa komunikacji.
Promocj zdrowia w zakresie zada wynikajcych z przedmiotowej ustawy realizowano
take poprzez prowadzenie prelekcji grupowych oraz rozmów indywidualnych,
kolportowanie broszur i ulotek, wywieszanie plakatów o odpowiedniej tematyce na
terenie podległych komórek organizacyjnych, w uzasadnionych przypadkach udzielano
take informacji i pomocy, dotyczcej zgłoszenia si do właciwej poradni leczenia
uzalenie.
Realizujc zadania wynikajce z ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi w roku 2007, PKP S.A. Oddział Kolejowa Medycyna Pracy - Centrum
Naukowe Medycyny Kolejowej prowadziło nastpujce działania:
 w ramach szkole dla lekarzy wykonujcych badania kierowców prowadzono
wykłady dotyczce etiologii, patologii, profilaktyki i wypadkowoci zwizanej ze
spoyciem alkoholu,
 wykonywano badania lekarskie odwoławcze dotyczce kierowców prowadzcych
pojazdy silnikowe w stanie nietrzewoci oraz funkcjonariuszy Stray Ochrony Kolei – po
stwierdzeniu u nich stanu nietrzewoci w czasie pracy.
468
469
2.5. Ministerstwo Nauki
W 2007 roku, w ramach rodków cz. 28 - Nauka §73001, rozpoczto finansowanie łczn
kwot 200000 zł dwóch projektów badawczych dotyczcych problemów alkoholowych:
1) numer projektu N401 072 32/1794
tytuł "Ocena regeneracji hepatocytów w przebiegu alkoholowego uszkodzenia wtroby -
porównanie moliwoci regeneracyjnej komórek progenitorowych do stopnia zaawansowania
włóknienia w ocenie klinicznej i histologicznej"
kierownik dr Marcin Chmielewski
jednostka naukowa Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Wydział Lekarski II
finansowanie w 2007 roku 40000 zł
nakłady ogółem 80000 zł
2) numer projektu N405 024 32/1684

tytuł "Rola endogennych opioidów w orodkowym mechanizmie działania
przeciwalkoholowego Pueraria lobata (kudzu)"
kierownik dr hab. Przemysław Łukasz Mikołajczak
jednostka naukowa Instytut Rolin i Przetworów Zielarskich
finansowanie w 2007 roku 160000 zł
nakłady ogółem 290000 zł.
469
470
2.6. Ministerstwo Obrony Narodowej
1. Działalno w zakresie profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych w

wojsku
Ministerstwo Obrony Narodowej, realizujc zadania okrelone w Narodowym Programie

Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych na lata 2006-2010 oraz przepisy
ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, podejmowało
działania o charakterze systemowym umacniajce funkcjonowanie profilaktyki
i rozwizywania problemów alkoholowych.
Ograniczajc negatywny wpływ spoywania alkoholu na poziom realizacji zada i dyscypliny
wojskowej, na wszystkich szczeblach organizacyjnych Sił Zbrojnych wykonywano zadania
profilaktyczne oraz inicjowano angaowanie w realizacj przedmiotowej problematyki
nowych grup ołnierzy.
Trwaj prace nad modyfikacj opracowanego w resorcie obrony narodowej kompleksowego
programu przeciwdziałania patologiom, zawierajcego elementy programów narodowych,
krajowych oraz programów profilaktycznych. Konieczno dokonania zmian w nowo
opracowanym programie jest konsekwencj wymogów zwizanych z wprowadzaniem planu
profesjonalizacji Sił Zbrojnych.
andarmeria Wojskowa - we współdziałaniu z dowódcami jednostek wojskowych
realizowała czynnoci ograniczajce dostp ołnierzy do alkoholu oraz podejmowała
działania prewencyjne i osłonowe z zakresu profilaktyki alkoholowej. Ukierunkowano je
przede wszystkim na odprawy, szkolenia i spotkania zwizane z popełnianiem przestpstw i
wykrocze po spoyciu alkoholu oraz procedur postpowania w wypadku stwierdzenia
spoywania alkoholu na terenie jednostki wojskowej lub wykonywania czynnoci
słubowych pod wpływem alkoholu.

Szkolenia, programy profilaktyczno - interwencyjne

rónorodnych formach edukacyjnych, dostarczajcych kadrze i ołnierzom słuby zasadniczej
wiedzy z zakresu zagroe zwizanych ze spoywaniem i naduywaniem alkoholu oraz
mechanizmach uzalenienia, działaniach profilaktycznych i obowizujcych przepisach
prawa.
W działalnoci szkoleniowej i wydawniczej korzystano z wiedzy
i dowiadcze pracowników Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów Alkoholowych
oraz organizacji pozarzdowych zajmujcych si t problematyk.
zorganizowane i przeprowadzone przez Departament Wychowania i Promocji Obronnoci,
objły 727 ołnierzy zawodowych oraz ponad 5 tysicy ołnierzy słuby zasadniczej. W
stosunku do ubiegłego roku ponad dwukrotnie wzrosła liczba ołnierzy zawodowych
uczestniczcych w szkoleniach i warsztatach profilaktyczno-edukacyjnych.
z pracownikami Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów Alkoholowych.
Uczestnicz w nim ołnierze zawodowi i psycholodzy, którzy w jednostkach wojskowych
470
471
wykorzystuj zdobyte umiejtnoci do realizacji programu z ołnierzami zasadniczej słuby

prowadzenia zaj profilaktycznych w rodowisku wojskowym.
W orodkach szkolenia kierowców wszystkich rodzajów Sił Zbrojnych realizowano
program profilaktyczny „Bezpieczny - trzewy kierowca”, którego celem jest poprawa
sprawnoci psychomotorycznej kierowców i zwikszenie bezpieczestwa w ruchu
drogowym. W programie wziło udział 1200 kierowców - ołnierzy zasadniczej słuby
wojskowej. Jest on szczególnie dobrze oceniany i przyjmowany przez kadr dowódcz.
Jedn z bardziej podanych i dobrze odbieranych przez ołnierzy form edukacji były
spektakle – monodramy. W opinii oficerów spełniaj one oczekiwania i wymogi programu w
zakresie profilaktyki alkoholowej, a wywoływane emocje pobudzaj wyobrani młodych
ludzi, zmuszaj do zastanowienia, refleksji, przemyle i głboko zapadaj w pami. W
2007 r. zrealizowano 40 przedstawie, które obejrzało 2600 ołnierzy słuby zasadniczej.
W jednostkach wojskowych profilaktyka alkoholowa jest stałym elementem programów
kształcenia obywatelskiego dla ołnierzy słuby zasadniczej oraz programów szkole
uzupełniajcych dla ołnierzy zawodowych. Na przykład w Wojskach Ldowych opracowano
i wykorzystywano, podczas realizacji szkole, prezentacj komputerow dotyczc sposobu
postpowania z nietrzewym ołnierzem oraz program przeciwdziałania przestpczoci
ołnierzy zawodowych. Z ciekawszych form realizowanych przez jednostki wojskowe naley
odnotowa inicjatyw Dowództwa Garnizonu Warszawa, w którym zorganizowano koncerty
Zespołu „zero procent” czy wprowadzon przez jednostki Wojsk Ldowych pisemn form
powiadamiania rodziców o powrocie syna pod wpływem alkoholu do jednostki wojskowej, z
prob o nawizanie kontaktu z przełoonym ołnierza.
W profilaktyce alkoholowej wykorzystywano sygnały kierowane do Wojskowego
Telefonu Zaufania, które podlegały systematycznej analizie i podejmowaniu działa
zapobiegawczych, eliminujcych zjawisko nietrzewoci.
Działania profilaktyczne realizowały take jednostki organizacyjne prokuratury
wojskowej oraz andarmeria Wojskowa. Prowadzone przedsiwzicia edukacyjne
obejmowały szkolenia, pogadanki, spotkania oraz prezentacje, w których poza ołnierzami
uczestniczyli pracownicy cywilni wojska. Podczas spotka prokuratorzy i andarmi
zapoznawali z prawnymi oraz społecznymi aspektami zjawisk patologicznych w wojsku.
Wskazywali na kryminogenny wpływ alkoholu, jako istotnego czynnika sprzyjajcego
popełnianiu czynów zabronionych oraz zasadnicze przyczyny i okolicznoci przestpstw
popełnianych przez ołnierzy w zwizku z uywaniem i naduywaniem alkoholu.
W Departamencie Wychowania i Promocji Obronnoci opracowano, wydano
i przekazano do jednostek wojskowych konspekty pt. „Bezpieczestwo w ruchu drogowym.
Wybrane zagadnienia” oraz pt. „Alkohol – wiadome ryzyko”, które stanowi materiały
dydaktyczne do prowadzenia zaj z ołnierzami. Ponadto wydano i przekazano do jednostek
wojskowych seri materiałów informacyjnych dotyczcych profilaktyki alkoholowej,
m.in. foldery i ulotki „Alkohol i kierowca”, „Kierowca miał tylko czy a 0,2 ‰”, „Alkohol !
Narkotyki ! Nie zmarnuj swojego ycia”.

Podejmowane działania interwencyjne wobec nietrzewych ołnierzy, a take osób
uzalenionych od alkoholu pracujcych w wojsku
W Komendzie Głównej andarmerii Wojskowej opracowano program profilaktyczny z

zakresu bezpieczestwa w ruchu drogowym na lata 2007-2009 do realizacji w instytucjach
oraz jednostkach Sił Zbrojnych Rzeczpospolitej Polskiej. W ramach programu prowadzono
471
472
działania profilaktyczne, kontrolno-wykrywcze, w tym ujawnianie kierujcych pojazdami pod

wpływem alkoholu.
Działaniom interwencyjnym wobec nietrzewych kierowców sprzyjały take akcje pod
kryptonimem „Alkohol i narkotyki”, realizowane wspólnie z Policj.
Wojskowa Słuba Zdrowia wraz z konsultantami do spraw profilaktyki
psychologicznej, podejmowała działania zmierzajce do zdiagnozowania zjawiska
uzalenienia od alkoholu u osób zatrudnionych w resorcie obrony narodowej i skierowania
ich na leczenie.
 Badania społeczne
Badania społeczne to podstawowe ródło danych do opracowa i analiz zjawisk
zwizanych z profilaktyk alkoholow w rodowisku wojskowym. Wyniki bada
s uzupełniane o informacje Naczelnej Prokuratury Wojskowej, dane andarmerii Wojskowej
oraz oceny dyscypliny wojskowej w resorcie obrony narodowej. Informacje przekazywane
przez te podmioty stanowi wany element monitorowania zagroe i podejmowania
działalnoci profilaktycznej.
W czwartym kwartale 2007 r. Wojskowe Biuro Bada Społecznych zrealizowało
badania dotyczce zjawisk patologicznych w rodowisku wojskowym. Uzyskane wyniki
potwierdzaj zaobserwowan tendencj, e ołnierze zasadniczej słuby wojskowej czciej
od ołnierzy zawodowych wskazuj na naduywanie alkoholu zarówno we własnym
rodowisku, jak i w rodowisku kadry. Jednoczenie badania potwierdziły zauwaalny spadek
opinii dotyczcych naduywania alkoholu w jednostkach wojskowych.
Podejmowane w Siłach Zbrojnych działania słubowe oraz realizacja programów
profilaktycznych znajduje odzwierciedlenie w opinii badanych, zgodnie z któr w
perspektywie kilku ostatnich lat nastpił znaczcy spadek procentowego wskanika osób
naduywajcych alkohol. Jest to szczególnie widoczne w porównaniu do wyników z 2004 r.,
w których 12 % kadry i 33 % ołnierzy zsw wskazało na naduywanie alkoholu. Wyniki
uzyskane w 2007 r. pokazuj, e zjawisko to dostrzega ju tylko 5 % kadry i 14 % ołnierzy
zsw, co oznacza spadek o prawie 60 %.
Wikszo (87 %) kadry i ołnierzy (79,7 %) badanych w 2007 r. jest zadania, e pij
mało lub umiarkowanie. Do picia ponad norm przyznaj si nieliczni respondenci.
Porównanie z rokiem 2005 i 2006 wskazuje, e model picia w obu rodowiskach nie zmienia
si zasadniczo. Najczciej spoywanym napojem alkoholowym jest piwo, którego spoycie
deklarowała zdecydowana wikszo badanych.
ołnierze zasadniczej słuby wojskowej s zdania, e najczstszym powodem
naduywania alkoholu w ich rodowisku jest stres (11,1 %), sposób na odreagowanie
i zapomnienie (9,3 %), nuda (9,0 %) i problemy osobiste (8,5 %). Do sytuacji lub
okolicznoci skłaniajcych ich do picia alkoholu badani zaliczyli pobyt na przepustce (9,6 %),
uroczystoci – imieniny, urodziny i itp. (6,0 %). Niepokojcy moe by fakt, e dla 5,6 %
respondentów nie potrzeba okazji, aby si napi. Natomiast 6,3 % badanych nie potrafi
wskaza powodów, sytuacji, w których pije si alkohol w wojsku.
ołnierzy pytano take o dostpno alkoholu na terenie jednostki wojskowej lub w jej
otoczeniu. Wyniki bada wskazuj, e w ostatnich latach zaszły zmiany organizacyjne i
prawne, utrudniajce ołnierzom dostp do alkoholu, a słuba wojskowa nie sprzyja piciu
napojów alkoholowych. Od ostatniego roku wzrósł take odsetek ołnierzy deklarujcych, e
w wojsku pij zdecydowanie mniej ni w cywilu (z 26,7 % w 2006 r. do 34.1 % w 2007 r.).

Finansowanie
472
473
Profilaktyka alkoholowa w resorcie obrony narodowej nie jest finansowana z wydzielonych,

odrbnych rodków budetowych. Realizowana jest w ramach rodków przeznaczonych na
działalno wychowawcz.
W 2007 r. Departament Wychowania i Promocji Obronnoci wyasygnował na realizacj
zada zwizanych z profilaktyk alkoholow kwot ponad 300 tys. zł, co w porównaniu do
2006 r. stanowi wzrost nakładów o 50 %. Cz kosztów organizacyjnych poniosły jednostki
wojskowe, których dowódcy finansowali zadania z zakresu profilaktyki alkoholowej. W
finansowanie zada dotyczcych profilaktyki alkoholowej angaowały si równie jednostki
andarmerii Wojskowej, które samodzielnie podejmowały realizacj rónorodnych form
edukacji na potrzeby Sił Zbrojnych. Wydatki realizowano w ramach podziałki klasyfikacji
budetowej rozdział 75211 cz 29 Obrona Narodowa oraz 75204 cz 29 centralne
wsparcie.
Dowódcy jednostek wojskowych, w miar moliwoci, współpracowali z samorzdami
terytorialnymi w pozyskiwaniu rodków z gminnych (miejskich) funduszy bdcych w gestii
organów samorzdowych.
2. Dyscyplina wojskowa w kontekcie problematyki alkoholowej
Pomimo duego nakładu sił i rodków na systemowe wdraanie wielu form edukacji z
zakresu profilaktyki alkoholowej zasadniczym podłoem narusze prawa i dyscypliny w
wojsku nadal pozostaje alkohol, zarówno w odniesieniu do ołnierzy słuby zasadniczej, jak i
kadry zawodowej. W 2007 r. stwierdzono, e pod jego wpływem było 1 099 wojskowych
sprawców przestpstw i 1 640 sprawców wykrocze, co stanowi odpowiednio ponad 30%
i prawie 70% ogólnej liczby sprawców w wymienionych kategoriach. Wicej przestpstw i
wykrocze pod wpływem alkoholu popełnionych zostało przez ołnierzy niezawodowych ni
kadr zawodow (ołnierze niezawodowi popełnili odpowiednio: 801 przestpstw i 1 295
wykrocze pod wpływem alkoholu).
Głównym problemem zwizanym z naduywaniem alkoholu przez ołnierzy było
nieprzestrzeganie wymogu trzewoci podczas prowadzenia pojazdów. W 2007 r. ołnierze
popełnili prawie 400 takich przestpstw. Pod wpływem alkoholu znajdowało si 80%
sprawców przestpstw komunikacyjnych i 40% sprawców wykrocze. Odsetek
prowadzcych pojazdy pod wpływem alkoholu był zdecydowanie wyszy wród ołnierzy
niezawodowych ni kadry zawodowej.
Alkohol był czynnikiem negatywnie oddziałujcym na zachowania ołnierzy podczas
wykonywania przez nich obowizków słubowych. Wród przestpstw wojskowych
dokonywanych przez ołnierzy z udziałem alkoholu dominowały przypadki wprowadzenia
si w stan nietrzewoci bezporednio przed lub podczas pełnienia słuby. Alkohol sprzyjał
równie naruszeniom zasad stosunków midzyludzkich prowokujc do uywania przemocy
fizycznej wobec innych ołnierzy.
Spoyty alkohol determinował negatywne zachowania ołnierzy take poza
koszarami. Pod jego wpływem było 82% wojskowych sprawców wykrocze przeciwko
porzdkowi i spokojowi publicznemu. ołnierze dopuszczali si kradziey i dewastacji
mienia, byli sprawcami czynów chuligaskich oraz innych przestpstw przeciwko yciu i
zdrowiu. Łcznie w 2007 r. ołnierze popełnili ponad 1200 wykrocze z ustawy o
wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, przede wszystkim polegajcych
na spoywaniu alkoholu w niedozwolonych miejscach, zarówno na terenie wojskowym, jak i
poza nim.
Majc na wzgldzie przedstawion charakterystyk zjawiska, ograniczenie uywania
alkoholu przez ołnierzy, zarówno w warunkach słuby, jak i poza ni, jest traktowane jako
473
474
zasadniczy kierunek działania w deniu do poprawy stanu dyscypliny i przestrzegania

prawa.
3. Podejmowane działania zmierzajce do ograniczenia uywania alkoholu przez ołnierzy.

W celu zwikszenia skutecznoci zapobiegania zjawisku naduywania alkoholu przez
ołnierzy oraz efektywnego reagowania przełoonych na przypadki narusze prawa, podjto
nastpujce inicjatywy:
1. W zwizku z pracami nad nowelizacj ustawy z dnia 26 padziernika 1982 r.
o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, resort obrony narodowej
zgłosił propozycj nowych rozwiza, umoliwiajcych likwidacj napojów
alkoholowych przechowywanych w depozytach jednostek wojskowych, która znalazła
uznanie w resorcie zdrowia, wystpujcym z inicjatyw ustawodawcz.
2. W ramach planowanej reformy wojskowych przepisów dyscyplinarnych zamierza si
wprowadzi nowy rodek zapobiegawczy – niedopuszczenia do wykonywania czynnoci
słubowych.
3. Planowane jest rozszerzenie moliwoci zbadania ołnierza bdcego pod wpływem
alkoholu lub rodków odurzajcych poprzez doposaenie jednostek wojskowych w
urzdzenia pomiarowe do badania stenia alkoholu w wydychanym powietrzu oraz w
bezinwazyjne testery narkotykowe. Podstaw ma by nowelizacja ustawy
o powszechnym obowizku obrony, przewidujca uprawnienia dla przełoonych
dyscyplinarnych i wojskowych organów porzdkowych do poddawania ołnierza
badaniom. Badania te prowadziłaby wykwalifikowana osoba ze słuby zdrowia. Ponadto,
przewiduje si umoliwienie prowadzenia bada osób przed powołaniem do słuby, nie
tylko pod ktem uzalenienia alkoholowego, lecz take wczeniejszego stadium
spoywania alkoholu.
4. Proponuje si równie dokonanie zmian w prawie o wykroczeniach. Polegałyby one
na tym, e wykroczenia popełniane w zwizku ze słub wojskow lub na terenie pod
zarzdem wojskowym, mogłyby by cigane, wzorem przestpstw wnioskowych, na
wniosek dowódcy jednostki wojskowej. Mogłyby take by rozpatrzone w trybie
dyscyplinarnym. Ograniczyłoby to w znaczcy sposób „ciemn liczb” przypadków
braku reakcji na podobne naruszenia prawa ze strony czci dowódców, którzy sami
mog wykorzystywa instrumenty dyscyplinarne, ale wahaj si przed zawiadomieniem
o tych sprawach organów cigania.
474
475
2.7. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
475
476
115, poz. 728

z
476
477
477
478
478
479
479
480
480
481
481
482
482
483
483
484
484
485
485
486
486
487
487
488
2.8. Ministerstwo Rolnictwa
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi uprzejmie informuje, e w zwizku z wejciem

w ycie ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. Przepisy wprowadzajce ustaw o swobodzie
działalnoci gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1808) zezwolenia na produkcj wyrobów
akcyzowych zostały zastpione wpisami do rejestrów działalnoci regulowanej.
W przedmiotowym zakresie dokonywane s wpisy do nastpujcych rejestrów działalnoci
regulowanych:
· podmiotów wykonujcych działalno w zakresie wyrobu i przetwarzania
alkoholu etylowego,
· działalnoci w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych,
· przedsibiorców wykonujcych działalno w zakresie wyrobu lub rozlewu
wyrobów winiarskich.
Z prowadzonych rejestrów wynika, e aktualnie uprawnienia do wykonywania
poszczególnych działalnoci regulowanych posiada nastpujca liczba przedsibiorców:
· wyrób alkoholu etylowego - 567, oczyszczanie alkoholu etylowego - 34,
skaanie alkoholu etylowego -141, odwadnianie alkoholu etylowego - 29,
· wyrób lub rozlew napojów spirytusowych - 65 ,
· wyrób lub rozlew wyrobów winiarskich - 137.
Wymienione liczby nie oznaczaj, e tyle podmiotów aktualnie wykonuje działalno

w zakresie wyrobu, oczyszczania, skaania lub odwadniania alkoholu etylowego, wyrobu
lub rozlewu napojów spirytusowych oraz wyrobu lub rozlewu wyrobów winiarskich,
poniewa niektóre podmioty okresowo zawieszaj działalno w zalenoci od tego jak
kształtuje si opłacalno danej produkcji.
Zgodnie z art. 70 ustawy o swobodzie działalnoci gospodarczej Ministerstwo
Rolnictwa i Rozwoju Wsi w 2007 roku przeprowadziło kontrole u piciu przedsibiorców
wpisanych do wyej wymienionych rejestrów działalnoci regulowanej. Działania kontrolne
dotyczyły:
- przestrzegania warunków wymaganych do wykonywania działalnoci gospodarczej
objtej wpisem,
- zgodnoci złoonych przez przedsibiorc owiadcze ze stanem faktycznym,
- zgodnoci wykonywanej działalnoci gospodarczej z zakresem wpisu w rejestrze.
W zwizku z przeprowadzon kontrol wszczte zostało jedno postpowanie administracyjne
dotyczce zakazu wykonywania przez przedsibiorc działalnoci gospodarczej w zakresie
wyrobu alkoholu etylowego - zgodnie z art. 71 ust. 1 pkt 1 ustawy o swobodzie działalnoci
gospodarczej.
W przypadku wykrycia nieprawidłowoci u przedsibiorców organ rejestrowy wszczyna
postpowanie w sprawie zakazu wykonywania działalnoci objtej wpisem zgodnie z art. 71
ust. 1 pkt 3 ustawy o swobodzie działalnoci gospodarczej.
Kontrol ww. przedsibiorców w trybie cigłym prowadz równie Słuby Celne w postaci
szczególnego nadzoru podatkowego.
Jednoczenie informuj, e w ramach ustawy o wychowaniu w trzewoci
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi jak i Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwizywania
Problemów Alkoholowych na Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi nie zostały nałoone adne
zadania sektorowe.
488
489
2.9. Ministerstwo Sportu
Zgodnie z rozporzdzeniem Ministra Sportu z dnia 31 padziernika 2005 r. w sprawie

dofinansowania zada ze rodków Funduszu Zaj Sportowo-Rekreacyjnych dla Uczniów
(Dz. U. Nr 226, poz. 1942), o dofinansowanie zaj mogły ubiega si:
- kluby sportowe działajce w formie stowarzyszenia,
- organizacje samorzdowe, które w ramach swojej działalnoci realizuj zadania
z zakresu upowszechniania kultury fizycznej i sportu wród dzieci i młodziey,
- jednostki samorzdu terytorialnego.
Wysoko rodków finansowych pozyskanych w 2007 r. z tytułu opłat wnoszonych przez

podmioty reklamujce napoje alkoholowe (na podstawie art. 13² ustawy o wychowaniu w
trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi) wyniosła 13.680.645,53 zł.
W roku 2007 dofinansowanie przyznano 557 podmiotom na kwot 18 343 100 zł, w tym:
- 219 jednostkom samorzdu terytorialnego na kwot 7 426 000 zł,
- 338 jednostkom nie zaliczanym do sektora finansów publicznych na kwot 10 917 100zł.
W wyniku podpisanych umów, z dofinansowania skorzystało 549 podmiotów, podpisano

umowy na łczn kwot 18 118 923 zł, z czego zatwierdzono rozliczenia na łczn kwot
17 659 570 zł.
Ponadto naley wskaza, e zainteresowanie podmiotów, dofinansowaniem zaj sportowo –

rekreacyjnych dla uczniów przekracza moliwoci Funduszu. W roku 2007 złoono do
Ministerstwa Sportu i Turystyki 1366 wniosków, na kwot 58 169 209,68 zł. Wród
wnioskodawców , najwiksz grup stanowiły:
- uczniowskie kluby sportowe – 434 wnioski na kwot 10 833 994 zł,
- jednostki samorzdu terytorialnego - 354 wnioski na kwot 18 018 585 zł.
Najwicej wniosków wpłynło z województw: mazowieckiego 157, lskiego 143,
wielkopolskiego 136, podkarpackiego 132. Najmniej z województw: opolskiego 18,
lubuskiego 31, witokrzyskiego 34.
rodkami Funduszu dofinansowane były głównie zajcia sportowo-rekreacyjne dla uczniów
szkół podstawowych i gimnazjów. Zajcia realizowane były w okresie całego roku
kalendarzowego. Najczciej wystpujcymi formami zaj były:
- gry zespołowe, szczególnie piłka nona, piłka siatkowa i koszykówka,
- pływanie,
- tenis stołowy,
- lekka atletyka,
- gry i zabawy ruchowe.
Wród uczestników zaj znaczn grup stanowiły dzieci i młodzie ze rodowisk trudnych i
niewydolnych ekonomicznie.
rodki Funduszu przyczyniaj si do zwikszenia aktywnoci rodowisk lokalnych w
organizacji pozalekcyjnych form aktywnoci sportowej dzieci i młodziey szkolnej.
Sportowo-rekreacyjna forma zaj pozalekcyjnych wpływa na rozwój psychofizyczny
uczniów, a wychowawcze i edukacyjne właciwoci sportu wydatnie wpływaj na
zwikszenie efektów działa profilaktycznych w zakresie patologii uzalenie,
przestpczoci, agresji i innych negatywnych zachowa wród młodocianych.
489
490
Ministerstwo nie realizowało zada z obszaru podnoszenia kompetencji kadr kultury

fizycznej w zakresie profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych, w ramach
szkole adresowanych do nauczycieli wychowania fizycznego, instruktorów i trenerów.
2.10. Ministerstwo Sprawiedliwoci
W odpowiedzi na pismo z dnia 15 kwietnia 2008 r. sygn. ANA/882/PZ/2008 zawierajce

prob o przekazanie informacji dotyczcych działa prowadzonych przez resort
sprawiedliwoci odnonie realizacji ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi, Departament Wykonania Orzecze i Probacji w załczeniu uprzejmie
przekazuje materiały zebrane w tym zakresie z właciwych komórek Ministerstwa
Sprawiedliwoci:
1. Informacje statystyczne:
a) dotyczce postpowa wszcztych, zakoczonych i stwierdzonych przestpstw
z art. 207 kk, liczby przeprowadzonych interwencji w zwizku z przypadkami przemocy
domowej oraz liczby osób dorosłych prawomocnie skazanych z art. 207 kk, opracowanych na
podstawie policyjnego systemu statystyki i przestpczoci „Temida”; (zał. 1)
b) otrzymane z sdów o prawomocnie skazanych osobach dorosłych na podstawie art.
207 kk w latach 2005 – 2007 na kary samoistnej grzywny, ograniczenia wolnoci i
pozbawienia wolnoci a take umorzonych postpowa. Dane te zawieraj take informacje
o liczbie poszkodowanych małoletnich i poszkodowanych kobiet; (zał. 2)
c) w zakresie ewidencji spraw o zastosowanie, zmian i ustanie obowizku leczenia
odwykowego w latach 2000 – 2007; (zał. 3)
d) w zakresie ewidencji spraw o pozbawienie, zawieszenie, ograniczenie władzy
rodzicielskiej w latach 2000 – 2007; (zał. 4)
e) przedstawiajce wykaz „ALK” (wg stanu na ostatni dzie okresu
sprawozdawczego) w latach 2000 – 2007, dotyczcy liczby osób, wobec których
wykonywane s orzeczenia o obowizku poddania si leczeniu w zakładach stacjonarnych i
niestacjonarnych, wobec których orzeczono nadzór kuratora zawodowego i społecznego oraz
oczekujcych na umieszczenie w zakładzie stacjonarnym; (zał. 5)
f) prezentujce liczb osób osadzonych przebywajcych w jednostkach
penitencjarnych w zwizku z popełnieniem przestpstw z art. 207 kk; (zał. 6)
2. Informacj o działaniach Centralnego Zarzdu Słuby Wiziennej w roku 2007 w zakresie
realizacji zada okrelonych w Narodowym Programie Profilaktyki i Rozwizywania
Problemów Alkoholowych na lata 2006 – 2010. Informacja ta dotyczy zada z zakresu
terapii skazanych uzalenionych od alkoholu oraz programów profilaktyki uzalenie i
przemocy w rodzinie prowadzonych poza oddziałami terapeutycznymi. (zał. 7)
3. Informacj Departamentu Wykonania Orzecze i Probacji
a) Wydziału Wykonania Orzecze Rodzinnych i Nieletnich odnonie liczby osób,
wobec których wykonywane s orzeczenia o obowizku poddania si leczeniu. Zgodnie z
opini Wydziału rozwaenia wymaga rezygnacja z leczenia przymusowego alkoholików nie
popełniajcych przestpstw i skoncentrowanie sił i rodków na działania wobec tych
uzalenionych, którzy sami chc si leczy oraz tych, którzy wchodz w konflikt z prawem
karnym. (zał. 8)
b) Wydziału Kurateli w zakresie danych odnonie osdzonych i skazanych sprawcach
wystpków z art. 207 kk uwzgldniajcych nakładane na skazanych obowizki probacyjne
okrelone w art. 72 § 1 i 2 kk. Informacja zawiera ponadto dane zebrane przez prokuratury
w zakresie wniosków składanych przez prokuratorów wobec sprawców wystpków z art. 207
490
491
kk, a take analiz spraw o rozwód i separacj, w których wydawane były orzeczenia
nakazujce eksmisj jednego z małonków ze wzgldu na przemoc w rodzinie. (zał. 9)
Jednoczenie uprzejmie informuj, e Ministerstwo Sprawiedliwoci nie dysponuje
w chwili obecnej danymi odnonie rodków finansowych wydatkowanych na realizacj
procedury zobowizania do leczenia odwykowego.
Jeeli natomiast chodzi o szkolenia z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie,
to temat ten ujty jest w programie Krajowego Centrum Szkolenia Kadr Sdów
Powszechnych i Prokuratury.
491
492
492
493
493
494
494
495
495
496
496
497
497
498
498
499
499
500
500
501
501
502
502
503
503
504
504
505
505
506
506
507
507
508
508
509
509
510
510
511
2.11. Ministerstwo Spraw Wewntrznych i Administracji
Zadania Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwizywania Problemów

Alkoholowych realizowane były przez 28 Zakładów Opieki Zdrowotnej MSWiA, w tym
Poradnie Zdrowia Psychicznego, oddziały leczenia uzalenie, poradnie medycyny pracy,
pielgniarki do spraw promocji zdrowia oraz psychologów. Realizowane zadania dotyczyły
w szczególnoci obszaru profilaktyki, edukacji i wsparcia, odbiorcami ich byli pacjenci
Zakładów Opieki Zdrowotnej MSWiA. Jednoczenie, cz działa o charakterze
edukacyjno– profilaktycznym, prowadzona była przez pracowników ZOZ MSWiA na terenie
szkół, placówek owiatowo – wychowawczych, jednostek Policji, Pastwowej Stray
Poarnej oraz Stray Granicznej.
Zadania Ministerstwa Spraw Wewntrznych i Administracji, ujte w Narodowym
Programie Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych, w roku 2007
realizowane były w nastpujcych obszarach:
I. Podnoszenie kompetencji pracowników resortu w zakresie rozwizywania
1. Prowadzenie szkole specjalistycznych, dla psychologów, lekarzy i pielgniarek
pracujcych w słubie zdrowia resortu spraw wewntrznych i administracji w zakresie
stosowania metod wczesnej diagnozy i krótkiej interwencji wobec osób z problemem
alkoholowym.
Szkolenia te miały na celu m.in., poszerzenie wiedzy personelu na temat samej choroby
alkoholowej, podniesienie kompetencji w zakresie realizacji programów profilaktycznych,
oraz umiejtnoci prowadzenia rozmowy z osob uzalenion.
Wród tematów szkole adresowanych do personelu medycznego dominowały:
• diagnoza zespołu uzalenienia od alkoholu;
• rola lekarza POZ w zapobieganiu i leczeniu problemów alkoholowych pacjenta;
• formy leczenia odwykowego pacjentów uzalenionych od alkoholu;
• problemy funkcjonowania rodzin osób uzalenionych od alkoholu;
• wypalenie zawodowe a uzalenienie od alkoholu;
• przemoc – przyczyny i skutki. Jak mona jej przeciwdziała?
Łcznie zorganizowano 40 szkole, w których uczestniczyło 548 osób.
2. Zwikszenie liczby personelu Zakładów Opieki Zdrowotnej MSWiA posiadajcych

specjalistyczne przygotowanie do wykonywania wiadcze zdrowotnych w zakresie
uzalenie.
Pracownicy ZOZ MSWiA uczestniczyli w specjalistycznych szkoleniach zewntrznych,
podnoszcych kwalifikacje zawodowe, bd zaliczanych do procesu potwierdzania
kwalifikacji zawodowych, (m.in.: Studium Terapii Uzalenie, Studium Umiejtnoci
Psychologicznych, kurs psychoterapii dla lekarzy).
W szkoleniach tych w roku 2007 uczestniczyło 13 osób.
Jednoczenie ZOZ Szpital Specjalistyczny MSWiA w Otwocku, w ramach działalnoci
oddziału leczenia uzalenienia od alkoholu, kontynuował realizacj stay (w wymiarze 2
tygodni) dla psychologów.
Sta w zakresie leczenia uzalenienia od alkoholu odbyło 3 psychologów, zatrudnionych
w Policji oraz Zakładach Opieki Zdrowotnej MSWiA.
511
512
II. Działania słuby zdrowia dla funkcjonariuszy i pracowników cywilnych resortu

oraz pacjentów Zakładów Opieki Zdrowotnej MSWiA w zakresie rozwizywania
1. Poszerzenie dostpnoci poradnictwa i terapii dla funkcjonariuszy
i pracowników uzalenionych od alkoholu, pijcych ryzykownie i szkodliwie oraz członków
ich rodzin.
• ZOZ-y MSWiA udzielały pomocy osobom majcym problem
z naduywaniem alkoholu oraz ich rodzinom w postaci terapii wspierajcej
indywidualnej, bd terapii w grupie wsparcia. W roku 2007 z pomocy w ramach
terapii wspierajcej indywidualnej skorzystało 1.125 osób (w tym 234
funkcjonariuszy), za w spotkaniach w ramach grup wsparcia uczestniczyły 1.262
osoby (w tym 735 funkcjonariuszy);
• od wielu lat prowadzone jest take poradnictwo zarówno dla osób pijcych
nadmiernie lub ryzykownie, jak i dla członków ich rodzin. Z poradnictwa
indywidualnego skorzystało 2.117 osób (w tym 535 funkcjonariuszy).
2. Prowadzenie programów edukacyjnych dla funkcjonariuszy i pracowników cywilnych
w zakresie problematyki naduywania alkoholu oraz przeciwdziałania przemocy w rodzinie.
Zadanie to realizowane było w formie konferencji szkoleniowych o zasigu ogólnopolskim
i regionalnym, dla funkcjonariuszy i pracowników resortu spraw wewntrznych i
administracji.
W 2007 r. zorganizowano 17 konferencji szkoleniowych, uczestniczyło w nich 746 osób
(w tym 604 funkcjonariuszy).
3. Podejmowanie działa edukacyjnych adresowanych do wszystkich pacjentów ZOZ
MSWiA (w tym take dzieci i młodziey) z zakresu profilaktyki problemów alkoholowych.
Działalno profilaktyczna oraz edukacyjno - informacyjna dotyczca problemów
alkoholowych, prowadzona przez zakłady opieki zdrowotnej MSWiA adresowana była do
rónych grup wiekowych pacjentów. Były to w głównej mierze krótkie formy, o charakterze
informacyjno – edukacyjnym: wykład, pogadanka, prelekcja połczone z dyskusj.
Wród tematów wykładów i pogadanek, których odbiorcami były dzieci i młodzie,
omawiano nastpujce zagadnienia:
• co warto wiedzie o alkoholu – szkody i zagroenia wynikajce z picia alkoholu przez
młodzie;
• problem naduywania alkoholu wród dzieci i młodziey;
• wpływ alkoholu na wyniki w nauce;
W 60 przeprowadzonych spotkaniach uczestniczyła grupa 1.031 dzieci i młodziey.
Programy edukacyjno – informacyjne dotyczce problemów alkoholowych dla dorosłych
pacjentów ZOZ MSWiA obejmowały takie zagadnienia jak:
• picie kontrolowane – sposoby mylenia o piciu;
• alkohol za kierownic – skutki społeczne i prawne;
• odkrywanie czynników wyzwalajcych ch picia;
• fazy uzalenienia od alkoholu;
• wpływ alkoholu na zdrowie i ycie człowieka;
• metody kwestionariuszowe w rozpoznawaniu uzalenienia i picia szkodliwego;
• sprawca przemocy domowej – osoba naduywajca alkoholu;
• wpływ alkoholu na zjawisko przemocy w rodzinie;
Łcznie w roku 2007 zorganizowano 255 tego typu form edukacji, uczestniczyło
w nich 3.037 osób (wród uczestników było 784 funkcjonariuszy).
512
513
Prowadzenie edukacji w formie sesji plakatowych.

Uzupełnieniem działalnoci edukacyjno – informacyjnej, dotyczcej uzalenienia od alkoholu
i współuzalenieniu prowadzonej przez ZOZ MSWiA, były krótkie formy przekazu
informacji w postaci plakatu, ulotki, broszury. Tego typu formy realizacji programów
zdrowotnych, s czsto współtowarzyszcym elementem szerszych przedsiwzi
edukacyjnych organizowanych na terenie zakładów opieki zdrowotnej.
W roku 2007 zorganizowano 21 tematycznych sesji plakatowych, dotyczcych problemów
alkoholowych.
4. Prowadzenie programu psychoprofilaktyki skutków stresu pourazowego w ramach
turnusów antystresowych dla funkcjonariuszy uczestniczcych w zdarzeniach
traumatycznych, ukierunkowanych na trening umiejtnoci konstruktywnego odreagowania
napi psychicznych i odrzucenia alkoholu jako metody redukcji stresu. W roku 2007 w
turnusach antystresowych uczestniczyło 544 funkcjonariuszy resortu spraw wewntrznych i
administracji (Policji, Pastwowej Stray Poarnej, Stray Granicznej i Biura Ochrony
Rzdu).
rodki finansowe wydatkowane na realizacj zada Narodowego Programu
Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych przez Zakłady Opieki Zdrowotnej
MSWiA w roku 2007 wyniosły: 698.386,81 zł. (w kwocie tej zostały uwzgldnione rodki
wydatkowane na turnusy antystresowe w wysokoci 348.294,00 zł).
Minister Spraw Wewntrznych i Administracji jako dysponent główny, udzielił

w ramach czci 42 – Sprawy wewntrzne, dział 851 – Ochrona zdrowia w rozdziale 85149 –
Programy polityki zdrowotnej, dotacji na wydatki biece w ogólnej wysokoci 1.016 tys. zł.
oraz na wydatki majtkowe – 14.218 tys. zł. (w tym 3.127 tys. zł. rodki Unii Europejskiej).
Od 2004 r. Ministerstwo Spraw Wewntrznych i Administracji koordynuje realizacj

„Programu Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestpczoci wród Dzieci
i Młodziey”.
Do głównych celów Programu nale:
• zahamowanie dynamiki wzrostu niedostosowania społecznego,
• eliminowanie i łagodzenie drastycznych przejawów niedostosowania społecznego,
w szczególnoci zagraajcych zdrowiu i yciu dzieci i młodziey oraz
pozostawiajcych trwałe niekorzystne dla ich przyszłoci skutki,
• wypracowanie trwałego modelu i podstaw systemowych niezbdnych do:
- rozwizywania problemów niedostosowania społecznego i przestpczoci dzieci
i młodziey na poziomie centralnym (rzdowym), samorzdowym oraz
rodowiskowym (osiedle, ulica, podwórko, szkoła i inne),
- koordynacji midzyresortowej i rodowiskowej, kontroli i nadzoru nad realizacj
programu.
Rok 2007 był kolejnym rokiem funkcjonowania Programu. Na podstawie sprawozda
z jego realizacji w roku 2004-2006 sporzdzono list działa priorytetowych do realizacji
w roku 2007:
• połoenie szczególnego nacisku na realizacj działa zachcajcych dzieci
i młodzie do wycofywania si z podejmowanych zachowa ryzykownych,
wspierajcych ich ogólny rozwój, a take pokazujcych jak właciwie
zagospodarowa czas wolny (np. zajcia socjoterapeutyczne, zajcia pozalekcyjne,
realizacja programów profilaktycznych, zajcia w wietlicach opiekuczych,
doywianie, warsztaty terapeutyczne, organizacja grup wsparcia, kolonie, wyjazdy,
wycieczki),
513
514
• tworzenie lokalnych koalicji na rzecz dzieci i młodziey oraz powoływanie zespołów

interdyscyplinarnych i interwencyjnych w tym zakresie,
• tworzenie rodowiskowych wietlic socjoterapeutycznych, klubów, miejsc,
w których dzieci i młodzie mog konstruktywnie spdza czas wolny oraz uczy si
prawidłowych zachowa,
• połoenie wikszego nacisku na realizacj programu modułowego pn. „Probacja
alternatywna dla pobytu młodziey w placówkach resocjalizacyjnych i zakładach
poprawczych”, w tym take na tworzenie mieszka chronionych dla młodziey
opuszczajcej rodziny zastpcze oraz rónego typu placówki opieki całodobowej,
• tworzenie lokalnych systemów przeciwdziałania patologiom społecznym
obejmujcych instytucje działajce na rzecz dziecka i rodziny np. Centra Pomocy
Rodzinie, Orodki Interwencji Kryzysowej, organy pomocy społecznej, orodki terapii
i uzalenie od alkoholu i narkotyków, organizacje pozarzdowe, kocioły i zwizki
wyznaniowe oraz pozostałe podmioty, które działaj w tym zakresie. System ten
powinien sprzyja m.in. wypracowaniu sprawnej komunikacji i przekazywaniu
informacji o zaistniałych problemach wychowawczych i zagroeniach jakie na danym
terenie wystpuj w zwizku z dzieckiem i rodzin,
• zachcanie do tworzenia na terenie małych miejscowoci i wsi wyspecjalizowanych
organizacji pozarzdowych, które prowadziłyby prac z dzieckiem zagroonym
niedostosowaniem społecznym.
Program Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestpczoci wród Dzieci
i Młodziey poddawany jest systematycznej ewaluacji. Pozwala to na jego doskonalenie, a co
za tym idzie wprowadzanie ewentualnych korekt, wynikajcych z dynamiki zmieniajcych si
uwarunkowa społecznych oraz dowiadcze podmiotów wdraajcych zapisy Programu.
W Ministerstwie Spraw Wewntrznych i Administracji, w oparciu o informacje
przekazywane przez resorty, wojewodów, jednostki samorzdu terytorialnego, organizacje
pozarzdowe i pastwowe jednostki organizacyjne, sporzdzane s sprawozdania
z funkcjonowania Programu. Obecnie w MSWiA trwaj prace nad sprawozdaniem z
realizacji Programu w 2007 r.
Ze wstpnej analizy nadesłanych sprawozda wynika m.in., i w roku 2007 r.
jednostki terenowe Policji realizowały zadania wynikajce z Programu Zapobiegania
Niedostosowaniu Społecznemu i Przestpczoci wród Dzieci i Młodziey głównie poprzez:
• organizowanie spotka dyrektorów szkół, pedagogów szkolnych oraz nauczycieli
z policjantami ds. nieletnich i patologii, dot. stanu zagroenia przestpczoci oraz
demoralizacj nieletnich w rodowisku lokalnym,
• prowadzenie spotka tematycznych z młodzie szkoln z udziałem policjantów m.in.
na temat odpowiedzialnoci nieletnich za popełnione czyny karalne, prawnych
aspektów narkomanii, wychowania w trzewoci, itp.,
• podejmowanie działa w zwizku z otrzymaniem informacji o zdarzeniach na terenie
szkoły wypełniajcych znamiona przestpstwa, stanowicych zagroenie dla ycia
i zdrowia uczniów oraz przejawach demoralizacji dzieci i młodziey,
• udzielanie przez Policj pomocy szkole w rozwizywaniu trudnych problemów,
• wspólny udział placówek owiatowych i Policji w lokalnych programach
profilaktycznych zwizanych z zapewnieniem bezpieczestwa uczniom oraz
zapobieganiem demoralizacji i przestpczoci nieletnich.
Ponadto w ramach podjtych działa opracowywano i realizowano wiele ciekawych
i nowatorskich programów uwzgldniajcych omawian problematyk np. funkcjonariusze
Komendy Wojewódzkiej Policji w Gorzowie Wielkopolskim kontynuuj realizacj
514
515
wojewódzkiego programu prewencyjnego pn. „LUPO”. Program skierowany jest do dzieci

i młodziey województwa lubuskiego i obejmuje szereg inicjatyw na rzecz pracy edukacyjno-
wychowawczej w celu ograniczenia przestpczoci pospolitej oraz poprawy społecznego
wizerunku policjanta. W ramach w/w programu zrealizowano m.in. program pn. „Bezpieczne
Gimnazjum”, który obejmował 77 szkół gimnazjalnych, tj. około 13.000 uczniów. Jego
główne cele to: kształtowanie pozytywnych wzorców zachowa młodziey, ograniczenie
zjawisk patologicznych, ze szczególnym uwzgldnieniem uzalenie, wyzwalanie w
wiadomoci młodziey zdrowego i bezpiecznego stylu ycia. Ciekawym pomysłem w
ramach przedmiotowego programu było przygotowanie trzech konkursów skierowanych do
uczniów szkół gimnazjalnych: fotograficznego – „Bezpieczestwo w obiektywie”,
literackiego – „Pomagam sobie, pomagam innym” i plastycznego – „Nie agresji w szkole”.
Wielkopolska Policja ukierunkowała swoje działania przede wszystkim na
wypracowanie najskuteczniejszych form współpracy ze szkołami i podmiotami
pozapolicyjnymi w zakresie zapobiegania niedostosowaniu społecznemu i przestpczoci
wród dzieci i młodziey. W ramach tych działa Wydział Prewencji WKP w Poznaniu
opracował i zaoferował szkołom dwa autorskie programy profilaktyczno-prewencyjne:
„Z Pyrkiem bezpieczniej” oraz „Wielkopolski Program Prewencyjny Bezpieczna Szkoła”.
Celem tego drugiego programu jest prowadzenie szeroko rozumianej profilaktyki
wiktymologicznej – uczenie dzieci i młodziey unikania zagroe, a take edukacja rodziców
i nauczycieli w zakresie wychowania i promowania postaw pomagajcych w zachowaniu
bezpieczestwa.
Z przekazanych sprawozda wynika take, e zintensyfikowano działania skierowane
do młodziey z zagroonych rodowisk. Przykładem jest inicjatywa Ochotniczych Hufców
Pracy, które aktywnie realizuj Program od pocztku jego funkcjonowania. OHP take
w 2007 r. podjły rónorodne działania na rzecz młodziey pochodzcej z grup ryzyka, w tym
równie spoza tej pastwowej jednostki organizacyjnej. W roku 2007 wszyscy uczestnicy
OHP brali udział w rónych programach wychowawczych. Programów tych zrealizowano
ogółem 2637, w tym zarówno ogólnopolskich jak i lokalnych-autorskich programów kadry
OHP. Działania prowadzone w ramach programów adresowane były równie do młodziey
spoza OHP, ogółem uczestniczyło w nich 92.000 młodych osób. Profilaktyka
niedostosowania społecznego i przestpczoci wród dzieci i młodziey w OHP realizowania
była równie poprzez kultur, sport i rekreacj. W 2007 r. podejmowane były inicjatywy na
rzecz zwikszenia powszechnoci i dostpnoci kultury fizycznej, sportu i turystyki wród
dzieci i młodziey, w tym take spoza OHP. W ubiegłym roku zrealizowano w skali
kraju 10.290 imprez.
W tym miejscu naley równie podkreli, e Ministerstwo Spraw Wewntrznych
i Administracji nie tylko koordynuje wdraanie Programu, ale równie go realizuje
i propaguje. W roku 2007 Minister Spraw Wewntrznych i Administracji zlecił do realizacji
podmiotom pozarzdowym zadanie publiczne pn. „przeciwdziałanie agresji oraz przemocy
wród dzieci i młodziey zwłaszcza w rodowisku rówieniczym”.
Zadanie dotyczyło:
• działa majcych na celu popraw emocjonalnego i społecznego funkcjonowania
dzieci i młodziey w rodowisku rówieniczym, w tym kształtowania postaw
prospołecznych, uczenia sposobów radzenia sobie z rozładowaniem negatywnych
emocji i agresj;
• prowadzenia edukacji na rzecz promocji właciwych postaw zgodnych z prawem
i normami społecznymi;
• upowszechniania wiedzy ukierunkowanej na wyeliminowanie uywania przez dzieci
i młodzie substancji psychoaktywnych (alkohol, narkotyki);
515
516
• organizowania i propagowania atrakcyjnych form spdzania wolnego czasu

(wykorzystujc m.in. sport jako czynnik sprzyjajcy niwelowaniu agresji);
• włczania dzieci i młodziey w działania majce na celu rozwizywanie problemów
pojawiajcych si w ich rodowisku;
• zwikszania dostpnoci do poradnictwa psychologiczno-pedagogicznego, punktów
informacyjnych, telefonów zaufania, poradnictwa odwykowego, psychiatrycznego,
mediacji i pomocy kryzysowej;
• organizacji placówek wsparcia dziennego: wietlic (rodowiskowych,
socjoterapeutycznych), rodowiskowych ognisk wychowawczych, klubów
młodzieowych itp.
Zasadniczym celem zadania było kształtowanie właciwych postaw społecznych oraz
prawidłowej socjalizacji dzieci i młodziey. Realizacja zadania miała przyczynia si do
zacieniania współpracy rónych podmiotów działajcych na rzecz dzieci i młodziey
zwłaszcza na poziomie lokalnym.
Konkurs wygrały cztery projekty:
1. Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, Zarzd Oddziału Powiatowego w Gorlicach
„Nam nie jest wszystko jedno” Przeciwdziałanie agresji oraz przemocy wród dzieci
i młodziey (oferta otrzymała 79.3 pkt. na 100 moliwych) – przyznana dotacja
w wysokoci 11.700 zł.
2. Caritas Archidiecezji Łomyskiej Upowszechnienie Wiedzy Ukierunkowanej na
Wyeliminowanie Uywania przez Dzieci i Młodzie Substancji Psychoaktywnych
(alkohol, narkotyki) „Lepsze Dzi, Lepsze Jutro” (oferta otrzymała 77.63 pkt. na 100
moliwych) – przyznana dotacja w wysokoci 17.700 zł.
3. Stowarzyszenia Doroli-Dzieciom „Młodo Na Wsi Bez Narkotyków” (oferta
otrzymała 76.29 pkt. na 100 moliwych) – przyznana dotacja w wysokoci 12.700 zł.
4. Caritas Archidiecezji Łódzkiej „Przeciwdziałanie agresji oraz przemocy wród dzieci
i młodziey zwłaszcza w rodowisku rówieniczym” (oferta otrzymała 70.62 pkt. na
100 moliwych) – przyznana dotacja w wysokoci 17.900 zł.
Wszystkie podmioty przekazały do MSWiA sprawozdania z wykonania w/w
zada zleconych. Sprawozdania obecnie podlegaj kontroli.
MSWiA koordynuje równie wdraanie w Polsce Programu szczegółowego Unii
Europejskiej na lata 2007 – 2013 „Zapobieganie i zwalczanie przemocy wobec dzieci,
młodziey i kobiet oraz ochrona ofiar i grup ryzyka – Daphne III”.
Program Daphne III został stworzony w celu zintensyfikowania oraz skoordynowania
działa w całej Unii przeciwko przemocy wobec dzieci i kobiet. Program ten pozwala na
wymian dowiadcze na poziomie europejskim, dy do osignicia porozumienia
w sprawach prawnych i programowych, a take usprawnienia procesu wyznaczania celów
i oceny rodków, które ma podj i sfinansowa sama Unia.
Rol MSWiA jako koordynatora krajowego jest m.in. jak najszersze rozpropagowanie
wiedzy wród uprawnionych podmiotów polskich na temat moliwoci ubiegania si
o wsparcie ze rodków programu, a take czynne uczestniczenie w pracach Komitetu
Daphne III.
Do chwili obecnej MSWiA zrealizowało ju wiele działa w tym obszarze m.in.:
• powołano eksperta krajowego (członka Komitetu Wspierajcego KE
we wdraaniu Programu Daphne III);
• uruchomiono serwis informacyjny na stronie internetowej MSWiA nt. Programu
Daphne III (www.mswia.gov.pl) oraz adres mailowy (daphne@mswia.gov.pl);
• MSWiA zorganizowało midzynarodowe seminarium „Razem przeciwko przemocy –
walka z przemoc wobec dzieci, młodziey i kobiet z polskiej
i europejskiej perspektywy” w dniach 10-11 wrzenia 2007 r.;
516
517
• prezentowano program Daphne III podczas wielu spotka, miedzy innymi:

1. na konferencji inaugurujcej program „Razem bezpieczniej”(8 marzec
2007 r.),
2. podczas szkolenia dla przedstawicieli wojewodów i Policji (21-22 maja
2007 r.),
3. w trakcie ogólnopolskiej konferencji dla organizacji pozarzdowych,
organizowanej przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej pn. „Pozyskiwanie
rodków finansowych z programów UE” (maj 2007 r.),
4. podczas II Gliwickiego Forum Europejskiego „Organizacje pozarzdowe
i społeczestwa lokalne na rzecz rozwoju regionów” (8 wrzenia 2007 r.);
• podjto działania majce na celu nawizanie kontaktów midzynarodowych w celu
podejmowania współpracy w ramach Programu Daphne III:
1. udział przedstawiciela Departamentu Bezpieczestwa Publicznego
MSWiA w szkoleniu nt. „Rozwój nowych strategii i taktyk zwalczania
przestpczoci i aspołecznych zachowa wród młodziey w duych
miastach europejskich” w Niemczech,
2. udział przedstawiciela Departamentu Bezpieczestwa Publicznego
MSWiA w spotkaniu zorganizowanym przez Biuro Instytucji
Demokratycznych i Praw Człowieka (ODIHR) OBWE w Wiedniu na
temat zapobiegania seksualnemu wykorzystywaniu dzieci.
Ministerstwo Spraw Wewntrznych i Administracji w 2007 r. w ramach rzdowego

programu ograniczania przestpczoci i aspołecznych zachowa pn. „Razem Bezpieczniej”,
przyjtego przez Rad Ministrów w grudniu 2006 r. realizowało działania zmierzajce do
ograniczenia skali zjawisk i zachowa, które budz powszechny sprzeciw i poczucie
zagroenia.
Głównym załoeniem Programu jest ograniczenie skali zjawisk i zachowa, które
budz powszechny sprzeciw i poczucie zagroenia. Jego priorytetowymi celami s: wzrost
poczucia bezpieczestwa wród mieszkaców, zapobieganie przestpczoci i aspołecznym
zachowaniom, poprawa wizerunku Policji i wzrost zaufania społecznego do tej słuby oraz
aktywizacja lokalnych partnerstw rónych podmiotów działajcych na rzecz poprawy
bezpieczestwa i porzdku publicznego.
Jednym z obszarów wskazanych w programie, zakwalifikowanych do
przeprowadzenia zintensyfikowanych działa jest bezpieczestwo w szkole. W obszarze tym
wskazano nastpujce problemy:
• przestpstwa i wykroczenia w szkołach oraz w bezporednim ssiedztwie szkół;
• łatwy dostp do alkoholu i narkotyków w rodowisku szkolnym;
• niewłaciw reakcj społeczn na przejawy zjawisk patologicznych w otoczeniu
szkół;
• niezadowalajcy stan współpracy osób, a take instytucji odpowiedzialnych za
bezpieczestwo w rodowisku szkolnym, a zwłaszcza na linii: dyrekcje-nauczyciele-
uczniowie-rodzice-Policja, niski poziom wzajemnego zaufania, co moe skutkowa:
− brakiem moliwoci identyfikacji istniejcych problemów,
− obaw, niechci przed rzetelnym zajciem si niepokojcymi zjawiskami;
• tolerancj dla zachowa patologicznych.
Do niezbdnych zada zmierzajcych do ograniczenia skali wystpujcych zagroe i
nieprawidłowoci, a take sposobów ich wsparcia, wyszczególnionych w ich realizacji,
zaliczono:
517
518
• rzeteln analiz i identyfikacj problemów bezpieczestwa szkolnego

nie tylko na poziomie ogólnym, ale take w odniesieniu do
poszczególnych placówek owiatowych i ich okolic;
• ograniczenie liczby przestpstw i wykrocze w szkołach oraz w
bezporednim otoczeniu szkół;
• zbudowanie skutecznych i podlegajcych ocenie mechanizmów
współpracy dyrekcji (nauczycieli) – rodziców – uczniów i Policji wraz
ze straami gminnymi (miejskimi) w zakresie bezpieczestwa w
szkołach;
• zwikszenie skutecznoci ochrony szkół:
− patrole szkolne, posterunki w rejonach i placówkach najbardziej zagroonych,
− powizanie odpowiedzialnoci policjantów i straników gminnych (miejskich) za
poszczególne rejony szkolne,
− upowszechnienie wizyjnego monitorowania wej do publicznych i niepublicznych
szkół i placówek owiatowych dla dzieci i młodziey;
• konsekwentne reagowanie na patologie – budowanie przekonania, e
nie s one tolerowane;
• ograniczenie dostpu do alkoholu i narkotyków w rodowisku
szkolnym;
• systematyczne kontrolowanie pod wzgldem bezpieczestwa szkół i
ich okolic, w szczególnoci dróg do i ze szkoły;
• edukacj dla bezpieczestwa, w tym take edukacj medyczn, ze
szczególnym uwzgldnieniem pierwszej pomocy;
• podniesienie wiedzy na temat symptomów przemocy w szkole wród
pielgniarek rodowiska nauczania i wychowania oraz higienistek
szkolnych;
• upowszechnienie w szkołach programów profilaktycznych
ukierunkowanych na wyeliminowanie agresji wród młodziey oraz
uywania przez ni substancji psychoaktywnych (alkohol, narkotyki);
• usprawnienie systemu prawnego, stworzenie prawnych gwarancji
ochrony dzieci i młodziey;
• wykorzystanie rodków masowego przekazu w celu promowania
prospołecznych wzorców zachowa.
W budecie pastwa na rok 2007 w ramach rezerwy celowej na realizacj programu

„Razem bezpieczniej” zabezpieczono kwot 3 milionów złotych na aktywizacj społecznoci
lokalnych. Z kwoty tej w 2007 r. na projekty w obszarze bezpieczestwa w szkole przekazano
łcznie 1.525.495 zł. Natomiast na dofinansowanie w 2008 r. w ramach „Razem
bezpieczniej” do MSWiA wpłynło 77 projektów na łczn sum 6.473.802,79 zł. Zespół
koordynujcy realizacj programu zarekomendował do dofinansowania łcznie 41 projektów
z kwoty 3 mln zł. na 2008 r. Na projekty do realizacji w obszarze bezpieczestwa w szkole
przekazano łcznie 824.180 zł.
W chwili obecnej w Departamencie Bezpieczestwa Publicznego MSWiA trwaj
prace nad przygotowaniem sprawozdania z realizacji Programu w roku 2007 r.
Stra Graniczna zgodnie z ustaw z dnia 12 padziernika 1990 r. o Stray Granicznej

zobowizana jest m.in. do rozpoznawania, zapobiegania i wykrywania przestpstw
i wykrocze oraz cigania ich sprawców, w zakresie swojej właciwoci. Dotyczy to równie
518
519
przestpstw skarbowych i wykrocze skarbowych wymienionych w art. 134 § 1 pkt 1

Kodeksu karnego skarbowego oraz przestpstw i wykrocze pozostajcych w zwizku z
przekraczaniem granicy pastwowej lub przemieszczaniem przez granic pastwow
towarów oraz wyrobów akcyzowych podlegajcych obowizkowi oznaczania znakami
akcyzy.
W 2007 r. w ramach podejmowanych działa dokonano ujawnienia 46.233,89 litrów
alkoholu stanowicego przedmiot przestpstwa, o szacunkowej wartoci 3.334.236,47 zł.
Biorc pod uwag strefy miejscowe ujawnie przedmiotowego towaru dane statystyczne
wygldaj nastpujco:
• w przejciach granicznych – 3.226,85 litrów;
• poza przejciami granicznymi – 28.454,89 litrów;
• poza stref nadgraniczn – 14.552,15 litrów.
Z punktu widzenia Policji alkoholizm naley do zjawisk szczególnych. Wynika to

z faktu powszechnie znanej roli alkoholu jako czynnika kryminogennego oraz jego wpływu
na poziom ładu, porzdku publicznego, a take poczucie bezpieczestwa społecznego.
Zjawisko to jest take podłoem i czynnikiem stymulujcym przemoc domow, rówienicz
oraz wywołujcym agresj. Pozostaje ono take w cisłym zwizku z bezpieczestwem w
ruchu drogowym.
Policja, majc powysze na uwadze, podejmuje szereg działa, majcych na celu
przeciwdziałanie zjawiskom i zdarzeniom zwizanym z t patologi. Maj one róny
charakter, mianowicie cz z nich represyjny, inne za, kierowane głównie do najmłodszych,
profilaktyczny i edukacyjny. Kierunki i główne obszary działa Policji wyznacza midzy
innymi Narodowy Program Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych na lata
2006 - 2010. Niej przedstawione zostały szczegółowe informacje dotyczce realizacji przez
Policj zada wynikajcych z tego Programu.
I. Podnoszenie kompetencji pracowników resortu spraw wewntrznych i administracji

w zakresie rozwizywania problemów alkoholowych.
Problematyka zwizana z profilaktyk alkoholow oraz przeciwdziałaniem przemocy
w rodzinie jest obecna w programie szkolenia stopnia podstawowego dla wszystkich
policjantów. W celu podnoszenia kompetencji w zakresie rozwizywania problemów
alkoholowych do programu szkolenia zawodowego podstawowego dla policjantów oraz
programu szkolenia zawodowego podstawowego dla policjantów, którzy odbyli słub
kandydack wprowadzono zajcia dotyczce nastpujcych zagadnie:
• procedury i zasady postpowania z osobami bdcymi pod wpływem alkoholu;
• realizacja zada zwizanych z zapewnieniem bezpieczestwa i porzdku
publicznego w miejscu pełnienia słuby;
• podejmowanie interwencji w miejscu publicznym oraz w miejscu zamieszkania;
• podejmowanie czynnoci wobec uczestników ruchu drogowego, z uwzgldnieniem
uczestników pod wpływem alkoholu.
W ramach zagadnie dotyczcych „przeciwdziałania zjawiskom kryminogennym”,
program szkolenia zawodowego podstawowego przygotowuje policjanta do:
• prowadzenia rozpoznawania patologii społecznej i zapobiegania zjawiskom
patologicznym;
• ujawniania nieletnich sprawców czynów karalnych oraz wykazujcych przejawy
demoralizacji.
519
520
Podobnie sytuacja ma si w przypadku kursów specjalistycznych i doskonalenia

zawodowego dla dzielnicowych, słub patrolowo - interwencyjnych, specjalistów prewencji
kryminalnej, specjalistów ds. nieletnich oraz pracowników policyjnych izb dziecka.
Prowadzone zajcia maj na celu dostarczenie wiedzy na temat mechanizmów uzalenienia,
profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych oraz zasad postpowania z osobami
nietrzewymi. Przekazywana wiedza, tak z zakresu uzalenie, w tym m.in. alkoholizmu, jak
i zasad interwencji w ramach procedury "Niebieska Karta", ma słuy lepszemu
wykonywaniu codziennych zada słubowych, tym samym budowaniu pozytywnego
wizerunku Policji. Zajcia w tym zakresie organizowane s równie przez komendy
wojewódzkie, czsto z zaangaowaniem podmiotów zewntrznych. Maj one róne formy, od
instruktaowo – warsztatowych po konferencyjne i szkoleniowe.
 Procedury i działania.

Zgodnie z treci art. 4 § 1 ustawy z dnia 26 padziernika 1982 r. o postpowaniu
w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2002 r. Nr 11, poz. 109, z pón. zm.) uywanie alkoholu lub
innych rodków w celu wprowadzenia si w stan odurzenia jest jedn z okolicznoci
wiadczcych o demoralizacji nieletniego. Od kilku ju lat w Policji obowizuje zasada,
zgodnie z któr dy si do ustalenia okolicznoci i miejsca zakupu przez małoletniego
alkoholu, bd osoby, która go podała. W przypadku ujawnienia nieletniego pod wpływem
alkoholu, przeprowadzana jest z nim rozmowa profilaktyczna. Specjalista ds. nieletnich
analizuje sytuacj opiekuczo - wychowawcz nieletniego, a o zaistniałej sytuacji zawiadamia
sd - wydział rodzinny i nieletnich. Sd z kolei, zgodnie z art. 12 powyszej ustawy, w
przypadku stwierdzenia nałogowego uywania alkoholu, moe orzec o umieszczeniu
nieletniego w odpowiednim zakładzie leczniczym. Taka praktyka obowizuje we wszystkich
jednostkach wykonawczych Policji, o czym dodatkowo w czerwcu 2007 r. przypomniano w
pimie skierowanym do naczelników wydziałów prewencji wszystkich komend
wojewódzkich/Stołecznej Policji.
W 2007 r. w ramach działa profilaktycznych policjanci ujawnili 23.747 małoletnich
znajdujcych si pod wpływem alkoholu, w 2006 – 20.758, co stanowi wzrost o ponad 14 %.
Najwicej małoletnich ujawniono na terenie KWP Olsztyn, KWP Katowice oraz KWP
Kraków. Naley zauway, e rosnca z roku na rok liczba ujawnianych przez Policj
małoletnich pod wpływem alkoholu to nie tylko efekt utrwalania si zjawiska alkoholizmu,
ale równie bardziej wydajnej pracy Policji, w tym specjalistów ds. nieletnich, rosncej
wiadomoci zawodowej i społecznej oraz swoistego "wyczulenia" na ten problem.
W ramach codziennej słuby i zada realizowanych w obszarze profilaktyki
alkoholowej policjanci w całej Polsce ujawnili 986 przypadków łamania zakazu sprzeday
napojów alkoholowych osobom poniej 18 roku ycia. W zwizku z tym sporzdzono 614
wniosków do organów gminy o cofnicie zezwolenia na sprzeda alkoholu, z czego
w 285 przypadkach w zwizku ze sprzeda alkoholu małoletnim.
W ramach wykonywania zada słubowych w 2007 r. policjanci ujawniali
przestpstwa z art. 208 KK 1 - rozpijanie małoletniego. Najczciej tego typu przypadki
ujawniane były w zwizku z interwencjami podejmowanymi wobec przemocy w rodzinie lub
innymi sytuacjami, np. zwizanymi z ujawnianiem sprawowania opieki przez nietrzewych
rodziców/opiekunów nad małoletnimi dziemi. Proceder rozpijania małoletnich towarzyszy
czsto zjawisku wykorzystywania seksualnego lub wymuszonej prostytucji małoletnich.

            

520
521
W analizowanym okresie stwierdzono 707 przestpstw z tego artykułu, popełnionych na

szkod 4.018 małoletnich; zarejestrowano 439 podejrzanych.
Drugim, wanym z punktu widzenia Policji obszarem pozostajcym w cisłym
zwizku z alkoholem, jest przemoc domowa. W roku 2007 prowadzono prace, majce na celu
nowelizacj Zarzdzenia nr 21 Komendanta Głównego Policji z dnia 31 grudnia 2002 r.
w sprawie sposobu przeprowadzania interwencji domowej wobec przemocy w rodzinie pod
nazw „Niebieskie Karty” (Dz. Urz. KGP z 2002 r. Nr 14, poz. 111). Zmiana
dotychczasowych przepisów regulujcych interwencje wobec przemocy w rodzinie wynikała
z potrzeby dostosowania przepisów resortowych do wymogów zawartych w ustawie z dnia 29
lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz. 1493) oraz
koniecznoci zapewnienia pełniejszej ochrony ofiar przemocy, zwłaszcza małoletnich.
W dniu 18 lutego 2008 r. nadinsp. Tadeusz Budzik, Komendant Główny Policji,
podpisał nowe Zarzdzenie nr 162 w sprawie metod i form wykonywania przez Policj zada
w zwizku z przemoc w rodzinie w ramach procedury „Niebieskie Karty”.
Opracowanie nowego Zarzdzenia było równie wynikiem zgłaszanych przez
jednostki terenowe Policji oraz szkoły Policji potrzeb i postulatów. Podczas prowadzenia
prac, projekt zarzdzenia poddano licznym konsultacjom, za porednictwem komend
wojewódzkich/Stołecznej Policji. W tym celu został take powołany zespół roboczy, złoony
z przedstawicieli wybranych komend wojewódzkich Policji, Komendy Stołecznej Policji,
wybranych komend rejonowych Policji KSP oraz Pastwowej Agencji Rozwizywania
Przepisy Zarzdzenia Nr 162 Komendanta Głównego Policji z dnia 18 lutego
2008 r. w sprawie metod i form wykonywania przez Policj zada w zwizku z przemoc
w rodzinie w ramach procedury „Niebieskie Karty” weszły w ycie z dniem 1 marca
2008 r. Zasadnicz zmian wprowadzon w nowym zarzdzeniu jest okrelenie rzeczywistych
obszarów działa Policji podejmowanych wobec przemocy w rodzinie, a nie tych zwizanych
z realizacj interwencji (rozszerzono zastosowanie procedury). Zgodnie z nowym
zarzdzeniem policjanci bd zobowizani do rozpoczcia procedury i wypełnienia tzw.
Niebieskiej Karty obligatoryjnie - podczas interwencji domowej wobec przemocy w rodzinie
oraz fakultatywnie - podczas wykonywania wszystkich innych czynnoci słubowych, jeli
jednoczenie zostan spełnione dwa warunki: policjant uzyska informacj o przemocy
w rodzinie lub bdzie miał podejrzenie jej wystpowania oraz konieczne bdzie udzielenie
pomocy jej ofiarom. Zapis ten ma na celu zapewnienie ofiarom przemocy moliwoci
uzyskania pomocy (poprzez uruchomienie przez dzielnicowego działa interdyscyplinarnych)
w kadej sytuacji, gdy tego potrzebuj, a nie tylko w konsekwencji przeprowadzonej
interwencji. W dokumencie tym równie w sposób precyzyjny okrelono obowizki
policjantów na poszczególnych etapach realizacji procedury „Niebieskie Karty”, wskazujc
potrzeb przekazywania informacji dotyczcych rodzin, w których zachodzi przemoc do
organów administracji rzdowej i jednostek samorzdu terytorialnego, bd do podmiotów,
którym te organy lub jednostki zleciły realizacj zada z zakresu przeciwdziałania przemocy
w rodzinie.
Kolejnym obszarem, bezporednio zwizanym z alkoholizmem, jest bezpieczestwo
w ruchu drogowym. W 2007 r. działania represyjne i edukacyjne zwizane z jazd po
spoyciu alkoholu prowadzone były we wszystkich komendach wojewódzkich/Stołecznej
Policji. Polegały one na prowadzeniu czynnoci skierowanych na ujawnianie kierujcych
znajdujcych si pod wpływem alkoholu. Równolegle z kontrolami na drogach prowadzone
były akcje propagandowe i edukacyjno - informacyjne w rodkach masowego przekazu,
których celem było wytworzenie dezaprobaty społecznej oraz podkrelenie nieuchronnoci
ujawniania przez Policj nietrzewych kierujcych.
521
522
Na terenie kraju prowadzone były równie działania kontrolno – prewencyjne

inicjowane i nadzorowane przez Biuro Prewencji i Ruchu Drogowego KGP, wynikajce
z Krajowego programu poprawy bezpieczestwa w ruchu drogowym „GAMBIT”,
z rekomendacji Komisji Europejskiej (2004/345/EC), Programu działania na rok 2007
Europejskiej Organizacji Policji Ruchu Drogowego „TISPOL” oraz Narodowego Programu
Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych. Wród nich na szczególn uwag
zasługuj nastpujce:
1. „Trzewo” – ukierunkowane na eliminowanie z ruchu kierujcych w stanie po uyciu
alkoholu lub w stanie nietrzewoci, bd rodków działajcych podobnie do alkoholu
(działania przeprowadzono 12 razy w skali roku).
W trakcie prowadzonych działa:
• poddano badaniu na zawarto alkoholu 254.032 kierujcych i 1.823 kierujcych na
zawarto rodków działajcych podobnie do alkoholu;
• ujawniono 7.558 kierujcych pod wpływem alkoholu, co stanowi 2,98 % poddanych
badaniu oraz 21 kierujcych bdcych pod wpływem rodków działajcych podobnie
do alkoholu;
• ujawniono 606 przestpstw z art. 244 KK (kierowanie w czasie obowizywania
zakazu prowadzenia pojazdów).
2. Działania „Truck” – ukierunkowane na ujawnianie i eliminowanie nieprawidłowoci
zwizanych z wykonywaniem transportu drogowego osób i rzeczy (działania
przeprowadzono 6 razy w skali roku).
W trakcie tych działa:
• skontrolowano 74.463 pojazdy, w tym 3.567 autobusów oraz 31.847 samochodów
ciarowych;
• ujawniono 596 kierujcych pod wpływem alkoholu (łcznie w stanie po uyciu
i nietrzewoci) i 4 pod wpływem narkotyków.
3. Działania „Bus” – polegajce na ujawnianiu i eliminowaniu nieprawidłowoci
wystpujcych w przewozie osób, w szczególnoci dzieci i młodziey (przeprowadzono 6
razy w skali roku).
W trakcie tych działa:

• skontrolowano 73.523 pojazdy, w tym 12.029 autobusów oraz 15.386 samochodów
ciarowych;
• ujawniono 638 kierujcych pod wpływem alkoholu i 4 pod wpływem narkotyków.
4. „Trasa E-30” – działania ukierunkowane na popraw bezpieczestwa
i przeciwdziałanie przestpczoci, poprzez kompleksow kontrol rodków transportu
drogowego na drodze E-30. Były one zorganizowane przez Policj niemieck we
współpracy z policjantami piciu województw, po terenie których przebiega droga E-30
(działania przeprowadzono w 2007 r. 4 razy).
W trakcie prowadzonych działa
• skontrolowano 5.489 pojazdów i wylegitymowano 5895 osób;
• ujawniono 30 kierujcych pojazdami bdcych pod wpływem alkoholu.
5. „Bezpieczny Weekend” – działania polegajce na zapewnieniu bezpieczestwa
i porzdku w ruchu drogowym podczas wzmoonych przejazdów wyjazdowo –
powrotnych. Intensywno oraz sposób przeprowadzenia tych działa dostosowany był
przez jednostki terenowe do biecych potrzeb lokalnych (działania przeprowadzono 7
razy w skali roku).
522
523
Kolejnym kierunkiem przedsiwzi profilaktycznych w obszarze alkoholizmu,

wynikajcym z Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwizywania Problemów
Alkoholowych s działania podejmowane wobec naduywajcych alkoholu funkcjonariuszy
Policji lub pracowników cywilnych. W ramach prowadzonych przez sekcje/zespoły
psychologów jednostek Policji przedsiwzi profilaktycznych i interwencyjnej opieki
psychologicznej nad funkcjonariuszami i pracownikami cywilnymi Policji w roku 2007
przeprowadzonych zostało 275 interwencji, których podstawowym celem było
zmotywowanie osoby uzalenionej do podjcia specjalistycznej terapii.
W Policji prowadzone s wieloletnie programy profilaktyki uzalenie, i tak np.
w Komendzie Wojewódzkiej w Olsztynie od prawie trzech lat realizowany jest program
„Przeciwdziałanie niekorzystnym zjawiskom w Policji,” a w Komendzie Wojewódzkiej
Policji z/s w Radomiu program planowego, systematycznego i wielopoziomowego
oddziaływania profilaktycznego dla policjantów pt. „W stron trzewoci.” Działaj równie
grupy wsparcia dla osób po terapii uzalenie.
Skuteczno podejmowanych przez psychologów policyjnych oddziaływa
w tym obszarze zaley równie od właciwej postawy i stopnia współpracy
z bezporednim zwierzchnikiem policjanta, u którego zdiagnozowano uzalenienie od
alkoholu. Wczesne ujawnienie/rozpoznanie uzalenienia znacznie ułatwia jego terapi.
Prowadzone przez psychologów policyjnych działania zwizane z profilaktyk
alkoholow przynosz wymierne efekty. Czciej ni w latach ubiegłych psychologowie
podejmuj interwencje w sytuacjach zwizanych z problemem alkoholowym. Wiksza te
liczba uzalenionych policjantów korzysta ze specjalistycznego lecznictwa odwykowego.
Ci z nich, którzy przeszli terapi dla osób uzalenionych i zachowuj abstynencj stanowi
efektywn, dobrze wykonujc powierzone zadania, grup policjantów.
III. Badanie i monitorowanie.

W ramach realizacji tego zadania Wydział Prewencji Kryminalnej Biura Prewencji i
Ruchu Drogowego KGP na bieco monitoruje i analizuje przebieg i efekty procedury
Niebieskie Karty w poszczególnych województwach. Dokonywane s okresowe oceny oraz
sprawozdania, majce na celu podniesienie efektywnoci i doskonalenie obowizujcej
procedury oraz wskazanie ewentualnych problemów zwizanych z jej realizacj. Ma to na
celu podniesienie skutecznoci działa oraz zapewnienie skuteczniejszej ochrony ofiarom
przemocy domowej.
Problematyka patologii, jak jest alkoholizm, w kontekcie wpływu na przestpczo
w Polsce, a take alkoholu jako czynnika demoralizacji nieletnich jest corocznie
uwzgldniania w opracowywanym przez Wydział Prewencji Kryminalnej BPiRD „Raporcie o
działaniach Policji w zakresie zapobiegania przestpczoci zjawiskom patologii społecznej”.
IV. Zbieranie danych.

Gromadzone przez Komend Główn Policji dane liczbowe obrazujce problematyk
alkoholizmu s podstaw rónego rodzaju analiz problemowych, budowanych strategii
zaradczych w tym obszarze oraz pozwalaj na planowanie działa, sił i rodków.
Zwizek alkoholu z przestpczoci wyranie obrazuj policyjne dane statystyczne.
W roku 2007 w wybranych kategoriach przestpstw2, w których badany jest stan trzewoci
sprawcy, zarejestrowano łcznie 328.082 podejrzanych (przy ogólnej liczbie podejrzanych we
2



523
524
wszystkich kategoriach przestpstw 540.604). U 255.753 podejrzanych został zbadany stan

trzewoci, z czego 200.551 było nietrzewych, co stanowi 61,1 % ogólnej liczby
podejrzanych w wybranych kategoriach przestpstw (62,6 % w 2006 r.).
Z kolei wród nieletnich w 2007 r., w omawianych kategoriach, odnotowano 47.050
sprawców czynów karalnych (przy ogólnej liczbie sprawców we wszystkich kategoriach
54.747), z czego u 20.690 z nich zbadano stan trzewoci, 3.491 okazało si nietrzewych,
co stanowi 7,4 % ogólnej liczby sprawców w wybranych kategoriach. (7,3 % w r. 2006).
Działania profilaktyczne w obszarze alkoholizmu.

W 2007 r. wikszo jednostek wykonawczych Policji włczyła si
w ogólnopolsk kampani pn. „Zachowaj trzewy umysł”, której pomysłodawc
i inicjatorem było Stowarzyszenie Producentów i Dziennikarzy Radiowych oraz fundacja
Zachowaj Trzewy Umysł. Kampani objł honorowym patronatem Komendant Główny
Policji, ponadto Minister Edukacji Narodowej i Minister Sportu. Była ona prowadzona
w cisłej współpracy z gminami, w tym pełnomocnikami ds. rozwizywania problemów
alkoholowych i miała na celu pokazanie młodym ludziom alternatywnych, twórczych
moliwoci spdzania czasu z dala od uywek, głównie alkoholu i narkotyków oraz przemocy
rówieniczej. Ponadto organizatorzy za cel postawili sobie kształtowanie prawidłowych
wród młodziey postaw i zachowa prozdrowotnych.
W ramach tej kampanii wspólnie z dziemi, młodzie i nauczycielami, prowadzono
kontrole osób kierujcych pojazdami (akcja „Za kółkiem zachowuj trzewy umysł”), a take
uczestniczono w zajciach dotyczcych edukacji prawnej małoletnich, w rónego rodzaju
konkursach plastycznych, zawodach sportowych, festynach, wycieczkach, którym
przywiecało wspólne hasło zdrowego i bezpiecznego ycia bez przemocy. Kolejnym
kierunkiem działa były wizyty w sklepach prowadzcych sprzeda napojów alkoholowych
oraz wrczanie ich włacicielom plakatów, ulotek, broszur dotyczcych zasad sprzedawania
alkoholu. Czsto do działa tych włczały si lokalne media – prasa, radio, telewizja, poprzez
nagłanianie informacji o organizowanych w ramach przedsiwzicia imprezach.
Policjanci byli take realizatorami lub współrealizatorami licznych programów

prewencyjnych, akcji profilaktycznych, kampanii społecznych skierowanych głównie
do młodych odbiorców, ale take ich rodziców i wychowawców. Jako główne zadanie maj
one na celu ukształtowanie właciwych postaw młodego człowieka, nauczenie unikania
zagroe, podniesienie wiadomoci o mechanizmach uzalenie od substancji
psychoaktywnych oraz uwiadomienie zwizku ich spoywania z zachowaniami
zabronionymi przez prawo. Do wymienionych form oddziaływania wród wielu
realizowanych w poszczególnych garnizonach moemy zaliczy m.in.: akcj profilaktyczn
"Młodo bez procentów" (KWP Białystok), "Alkohol - nieletnim dostp zabroniony",
działania prewencyjne pod nazw "Zero tolerancji - alkohol - narkotyki" (KWP Bydgoszcz),
akcje prewencyjne pod kryptonimem "Trzewy nastolatek", działania pn. "Dyskoteka", "Noc
małolatów", "Letnisko" (KWP Gorzów Wielkopolski), zorganizowany na terenie KWP w
Katowicach bieg pod hasłem "Ucieczka przed nałogiem" czy Mikołowska Kampania
"Łacuch czystych serc - Narkomanii, Alkoholizmowi, Przemocy Interpersonalnej,
Nietolerancji - wszelkiemu złu NIE", akcja plenerowa "yj zdrowo bez nałogów"(KWP
Kielce), programy profilaktyczne "yj normalnie", "yjmy bezpieczniej", "Bezpieczestwo w
ruchu drogowym", "Dla mnie, dla ciebie, dla nas" (KWP Lublin), akcje profilaktyczne
"Bezpieczne osiedle", "Blokers", "Park", "Koncesja" (KWP Łód), działania prewencyjne
"Małolat", "Alkohol" (KWP Olsztyn), "Młoda Warszawa bez %", "Edukacja prawna w
524
525
szkołach z udziałem warszawskiej Policji", opracowanie załoe konkursu profilaktycznego

"Dzikuj - Nie pij" (realizacja przewidziana jest na rok 2008 przez KSP) i wiele innych.
Działania profilaktyczne w obszarze przemocy domowej.

Realizujc zadania, zmierzajce do przeciwdziałania przemocy w rodzinie
funkcjonariusze Policji uczestnicz w budowaniu lokalnych systemów wsparcia dla ofiar
przemocy, których podstaw jest cisła współpraca z instytucjami powołanymi do niesienia
pomocy osobom potrzebujcym. W wielu miejscowociach funkcjonariusze wchodz w skład
zespołów interdyscyplinarnych, biorc czynny udział w pracach dotyczcych postpowania z
indywidualnymi przypadkami, jak i opracowywania działa o charakterze strategicznym.
Ponadto dyuruj w punktach konsultacyjnych dla ofiar przemocy w rodzinie. W trakcie
dyurów pełnionych przez policjantów, pracowników socjalnych, prawników i terapeutów,
udzielane s porady osobom zainteresowanym z zakresu uzalenie, procedur prawnych,
sporzdzania pism procesowych itp.
Funkcjonariusze wszystkich jednostek terenowych w ramach działa profilaktycznych
współpracuj ze szkołami i placówkami owiatowymi (w szczególnoci policjanci zajmujcy
si problematyk nieletnich i dzielnicowi), przekazujc na spotkaniach
z młodzie wiedz z zakresu skutków stosowania przemocy w rodzinie bd przemocy
rówieniczej. W spotkaniach z osobami dorosłymi omawiaj mity i stereotypy na temat
Na policyjnych stronach internetowych znajduj si informacje kierowane do osób
zainteresowanych problematyk dotyczce zjawiska przemocy (formy, rodzaje przemocy,
prawa przysługujce osobom krzywdzonym itp.) oraz sposobów radzenia sobie z tym
problemem. Zamieszczone s równie dane teleadresowe ogólnopolskich
i lokalnych instytucji pomocowych. Policjanci wspólnie z lokalnymi władzami, bd
organizacjami współtworz materiały edukacyjno – informacyjne w postaci plakatów, ulotek,
broszurek, które dostarczaj społeczestwu wiedzy o zjawisku przemocy. W celu ułatwienia
ofiarom przemocy kontaktu z instytucjami zajmujcymi si pomoc, policjanci uczestniczyli
w tworzeniu wojewódzkich i lokalnych informatorów zawierajcych dane, gdzie
pokrzywdzony lub sprawca moe szuka pomocy. W miejscach widocznych dla interesantów
umieszczane s plakaty ogólnopolskich kampanii medialnych majcych na celu uwraliwianie
społeczestwa na problem przemocy.
Dziki współpracy z lokalnymi mediami policjanci bior udział w nagrywaniu
programów telewizyjnych i radiowych, w których przekazuj wiedz na temat zagroe
płyncych z przemocy w rodzinie oraz propaguj zachowania sprzyjajce pozytywnym
relacjom w rodzinie. Policjanci inicjuj działania, zmierzajce do tworzenia lokalnych koalicji
na rzecz przeciwdziałania przemocy domowej. Wspomagaj tworzenie punktów
konsultacyjnych dla ofiar przemocy. Uczestnicz we wspólnych szkoleniach
z przedstawicielami instytucji zajmujcych si pomaganiem ofiarom przemocy domowej.
Owocem tej współpracy s midzy innymi, utworzone w jednostkach specjalne pokoje
przesłucha.
Osoby dowiadczajce przemocy maj moliwo informowania Policji za pomoc
numerów alarmowych. Chcc jednak ułatwi ofiarom przemocy kontakt z osobami
zajmujcymi si powysz problematyk, zakładane były specjalne do tego celu numery
telefonów.
Policjanci uczestnicz w pracach zespołów interdyscyplinarnych, których rol jest
rozwizanie trudnych sytuacji rodzinnych zwizanych z przemoc w rodzinie oraz innymi
przejawami patologii społecznych. W skład zespołów wchodz: policjanci, kuratorzy sdowi,
pracownicy opieki społecznej, członkowie komisji rozwizywania problemów alkoholowych
oraz pielgniarki rodowiskowe. Członkowie zespołu spotykaj si na comiesicznych
525
526
spotkaniach, na których omawiaj konkretne przypadki rodzin oraz uzgadniaj zadania do

wykonania. Takie lokalne systemy wsparcia powstaj w wielu województwach, przykładowo:
• Na terenie województwa wielkopolskiego policjanci uczestnicz w pracach
zespołów interdyscyplinarnych ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie
działajcych w 17 komendach miejskich i powiatowych Policji woj.
wielkopolskiego. Głównym zadaniem tych zespołów jest cisła współpraca
wszystkich instytucji, unikanie powielania czynnoci, ograniczenie biurokracji i
przewlekania spraw, a przede wszystkim biece monitorowanie sytuacji w tzw.
rodzinach zagroonych.
• Policjanci lubuscy aktywnie uczestnicz w pracach interdyscyplinarnych zespołów
pomocy ofiarom przemocy w rodzinie. W skład zespołów wchodz, oprócz
policjantów, prokuratorzy, kuratorzy, pedagodzy, przedstawiciele OPS,
przedstawiciele PCPR, a take w niektórych zespołach przedstawiciele lokalnych
władz. Na terenie województwa lubuskiego funkcjonuje ju 8 takich zespołów,
z czego 5 powstało w 2007 r.
• W roku 2007 kontynuowano wdraanie w powiatach Małopolski program
„Przeciw przemocy Budowanie lokalnych koalicji – interwencje w przemocy
domowej“ zainicjowany przez Regionalny Orodek Polityki Społecznej
w Krakowie,
Wydział Prewencji Komendy Wojewódzkiej Policji w Krakowie oraz Orodek
Interwencji Kryzysowej i Wsparcia dla Ofiar Przestpstw w Tarnowie. Efektem
było włczenie do projektu kolejnych 3 powiatów. Aktualnie program ten
realizowany jest na terenie 12 powiatów, co przekłada si na funkcjonowanie 96
koalicji gminnych. W 2008 roku program bdzie kontynuowany poprzez
zaproszenie do udziału 2 kolejnych powiatów.
Działalno szkoleniowa w obszarze przemocy domowej.

Na terenie działania wszystkich komend wojewódzkich/Stołecznej Policji w
2007 r. organizowane były w ramach doskonalenia zawodowego policjantów
rónorodne szkolenia, konferencje i seminaria dotyczce problematyki wizanej z
przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie, przykładowo:
• Wydział Prewencji Komendy Stołecznej Policji, w celu podniesienia kompetencji
osób zajmujcych si problematyk przemocy w rodzinie, przy udziale Zespołu
Psychologów opracował i wdroył pogram seminarium warsztatowego dla
dzielnicowych i ich bezporednich przełoonych na lata 2007 – 2009. Dotyczy on
postpowania zgodnie z procedur „Niebieskie Karty”, budowania lokalnego
systemu pomocy ofiarom przemocy opartego na współpracy rónych instytucji
pomagajcych rodzinie. W 2007 r. w szkoleniu tym wziło udział 165
dzielnicowych i kierowników rewirów.
• KWP Rzeszów - w ramach współpracy z Regionalnym Orodkiem Polityki
Społecznej w Rzeszowie prowadzone było rozpoznanie potrzeb szkoleniowych dla
pracowników instytucji pomocowych dla osób pokrzywdzonych przemoc
domow, w wyniku czego zostało przeprowadzone dwudniowe szkolenie
warsztatowe dla powiatu jarosławskiego a do dalszych szkole w kolejnym roku
wytypowano 5 powiatów.
• Wydział Prewencji KWP Białystok wspólnie z Regionalnym Orodkiem Polityki
Społecznej w Białymstoku, w ramach dofinansowania do szkole w wysokoci
15.000 zł. otrzymanego z budetu Pastwa, zorganizował szkolenia dla osób
pracujcych w obszarze pomocy ofiarom przemocy z zakresu pracy metod
Lokalnym Zespołem Interdyscyplinarnym (LZI). Efektem realizacji tego szkolenia
526
527
jest równie przygotowanie poradnika LZI, zawierajcego oprócz opisu metody,

podstawowe kwestie prawne zwizane z przeciwdziałaniem patologiom i pomoc
ofiarom przemocy.
• Na terenie KWP Szczecin, Wojewódzki Interdyscyplinarny Zespół
ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie (powołany przez Zarzd
Województwa)
w ramach opracowanego „Programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie”
przygotował z udziałem Policji algorytmy postpowania do celów
i działa zawartych w programie. W 2007 r. w rejonach działania wszystkich
komend miejskich/powiatowych Policji członkowie Zespołu, przedstawiciele
rónych słub, instytucji i organizacji pozarzdowych przeprowadzili szkolenia pn.
„Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie – interdyscyplinarna formuła pracy
lokalnych słub”. Szkolenia miały na celu ukonstytuowanie si i przygotowanie
zespołów interdyscyplinarnych (powiatowych i gminnych) do podejmowania
celowych, zamierzonych oraz jednolitych działa na rzecz zapobiegania
i ograniczania zjawiska przemocy w rodzinie. Uczestniczcy w szkoleniach
i warsztatach policjanci uzyskali wiedz, któr mog pozytywnie kreowa
w społecznociach lokalnych.
Ponadto w kadym województwie policjanci s inicjatorami, twórcami lub
współinicjatorami programów i działa, ukierunkowanych na pomoc ofiarom przestpstw,
take zwizanych ze stosowaniem przemocy w rodzinie, i tak przykładowo:
• W ramach kampanii społecznej „Stop Przemocy” w Wydziale Prewencji KWP
Szczecin opracowany został projekt w zakresie minimalizacji traumatycznych
przey dzieci w rodzinach uwikłanych w przemoc. Przed wdroeniem projektu
przeprowadzone zostało szkolenie dla miejskich i powiatowych koordynatorów
obszaru przemocy. W ramach realizacji projektu zakupione zostały misie, których
podstawow rol jest obnienie napicia i lku u dzieci, które s na miejscu
interwencji kryzysowej lub znajduj si w sytuacji przesłuchania i innych
czynnoci podejmowanych przez organy cigania. Policjant, przekazujc dziecku
misia-pocieszyciela łagodzi stan napicia (2.000 pluszowych maskotek zostało
przekazanych policyjnym załogom interwencyjnym).
• KMP w Suwałkach (woj. podlaskie) przeprowadziła konkurs pod hasłem
„Policjant, który mi pomógł”, w ramach którego uczestniczki grup wsparcia mogły
„typowa” do wyrónienia policjantów „pierwszego kontaktu” – sporód
dzielnicowych oraz funkcjonariuszy plutonu patrolowo – interwencyjnego.
Nominowanych zostało 6 policjantów, sporód których wyłoniono zwycizc –
nagrodzonego przez Prezydenta Miasta Suwałki.
• W ramach realizacji Małopolskiego Programu Przeciwdziałania Przemocy
w Rodzinie na lata 2007 – 2013 Komenda Wojewódzka Policji w Krakowie wraz
z Regionalnym Orodkiem Polityki Społecznej w Krakowie współtworzyła projekt
pn. „Pomoc społeczna, wymiar sprawiedliwoci i organy cigania wobec problemu
przemocy w rodzinie – cykl narad merytorycznych”. Zasadniczym celem
inicjatywy, adresowanej do kierownictwa kluczowych instytucji zaangaowanych
w zapobieganie i zwalczanie przemocy domowej, jest rozwój midzyresortowej
współpracy na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Została opracowana
koncepcja projektu narad merytorycznych z udziałem przedstawicieli pomocy
społecznej, wymiaru sprawiedliwoci i organów cigania. Narady zorganizowane
zostały przy poszczególnych sdach okrgowych. Na kade spotkanie zostali
zaproszeni przedstawiciele instytucji podlegajcych pod dany okrg sdowy.
W rezultacie zrealizowano cztery takie spotkania, podczas których kada
527
528
z instytucji biorcych w nich udział wymieniała informacje na temat swoich

kompetencji i zada, identyfikowała trudnoci, na jakie napotyka w codziennej
pracy zwizane z zapobieganiem i zwalczaniem przemocy domowej. W trakcie
spotka równie rozpoznawano oczekiwania i potrzeby poszczególnych słub,
stwarzano moliwo wypracowania skutecznych i efektywnych zasad
współdziałania instytucji.
• Na terenie województwa mazowieckiego przykładem midzyinstytucjonalnej
współpracy jest Płosk, gdzie w ramach projektu pn. „Przeciw przemocy
domowej” realizowane s działania, skierowane do sprawców przemocy w
rodzinie, których głównym celem jest zminimalizowanie wystpowania przemocy.
W wyniku współpracy nawizanej w 2006 r. przez Komend Powiatow Policji w
Płosku oraz Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, poszczególni dzielnicowi
dotarli do wszystkich rodzin objtych procedur „NK”, typujc na zasadzie
dobrowolnoci osoby do uczestnictwa w programach korekcyjno - edukacyjnych
dla osób stosujcych przemoc w rodzinie, a nie majcych stosownego wyroku
sdowego. Osoby, które wyraziły zgod na udział w terapii, rozpoczły j w
grudniu 2006 r. W 2007 r. uczestnictwo w zajciach było na bieco
monitorowane przez dzielnicowych pod opiek, których pozostawała dana rodzina.
W efekcie nawizanej współpracy Centrum z Sdem, Zespołem Kuratorskiej
Słuby Sdowej II Wydziału Karnego w Płosku, Policj oraz Orodkami Pomocy
Społecznej, do uczestnictwa w terapii kierowane s osoby, które maj wyrok lub
postanowienie Sdu ze wskazaniem do udziału w terapii (udział obowizkowy)
oraz osoby, które dobrowolnie wyraziły zgod na udział w terapii. Obecnie
programem objto 52 sprawców przemocy. W liczbie tej znajduje si 20 osób,
które skierowane były przez Komend Powiatow Policji w Płosku oraz 22 osoby
skierowane przez Zespół Kuratorskiej Słuby Sdowej przy Sdzie Rejonowym w
Płosku (z czego tylko 7 osób ma wyrok sdu, zobowizujcy do udziału w
terapii). Obecnie zadania wynikajce z programu s w trakcie realizacji.
Ostatecznym skutkiem programu winien by spadek liczby sprawców przemocy
oraz rodzin, w których konieczne byłoby prowadzenie interwencji Policji i
stosowania procedury Niebieskiej Karty, zmiana zachowa sprawców na
powszechnie akceptowane oraz uwiadamianie, e przemoc domowa ma
negatywny wpływ na psychik oraz zachowanie dzieci i młodziey.
Podsumowujc, naley stwierdzi, e realizacja przez Policj działa w ramach
procedury „Niebieskie Karty”, inicjowanie, współrealizowanie projektów oraz programów
skierowanych do osób dotknitych przemoc w rodzinie oraz działania szkoleniowe
podnoszce kompetencje słub, przyczyni si w kolejnych latach do usprawnienia systemu
przeciwdziałania przemocy, ograniczenia zjawiska przemocy i towarzyszcych mu innych
zjawisk patologicznych.
Wszystkie wyej opisywane działania realizowane s w ramach ustawowych zada
Policji, std finansowanie ich nastpuje z działu 754 rozdział 75404 - komendy wojewódzkie
Policji oraz 75405 - komendy powiatowe Policji.
528
529
2.11.1. Komenda Główna Policji
INFORM ACJ A
o podejmowanych przez Policj przedsiwziciach i uzyskanych

wynikach w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi w 2007 r.
Alkoholizm z punktu widzenia Policji naley do zjawisk szczególnych. Wynika to z

faktu powszechnie znanej roli alkoholu jako czynnika kryminogennego oraz jego wpływu na
poziom ładu, porzdku publicznego, a take poczucie bezpieczestwa społecznego. Zjawisko
to jest take podłoem i czynnikiem stymulujcym przemoc domow, rówienicz oraz
wywołujcym agresj. Pozostaje ono take w cisłym zwizku
z bezpieczestwem w ruchu drogowym.
Policja, majc powysze na uwadze, podejmuje szereg działa, majcych na celu
przeciwdziałanie zjawiskom i zdarzeniom zwizanym z t patologi. Maj one róny
charakter, mianowicie cz z nich represyjny, inne za, kierowane głównie do najmłodszych,
profilaktyczny i edukacyjny. Kierunki i główne obszary naszych działa wyznacza midzy
innymi Narodowy Program Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych na lata
2006 - 2010. Niej przedstawione zostały szczegółowe informacje dotyczce realizacji przez
Policj zada i osignitych wyników w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi w 2007 r.
Ruch drogowy
Istotnym obszarem, bezporednio zwizanym z alkoholizmem, jest bezpieczestwo

w ruchu drogowym. W 2007 r. działania represyjne i edukacyjne zwizane z jazd po
spoyciu alkoholu prowadzone były we wszystkich komendach wojewódzkich/Stołecznej
Policji. Polegały one na prowadzeniu czynnoci skierowanych na ujawnianie kierujcych
znajdujcych si pod wpływem alkoholu. Równolegle z kontrolami na drogach prowadzone
były akcje propagandowe i edukacyjno - informacyjne w rodkach masowego przekazu,
529
530
których celem było wytworzenie dezaprobaty społecznej oraz podkrelenia nieuchronnoci

ujawniania przez Policj nietrzewych kierujcych.
Na terenie kraju prowadzone były równie działania kontrolno – prewencyjne inicjowane i
nadzorowane przez Biuro Prewencji i Ruchu Drogowego KGP, wynikajce
z Krajowego Programu Poprawy Bezpieczestwa w Ruchu Drogowym „GAMBIT”,
z rekomendacji Komisji Europejskiej (2004/345/EC), Programu działania na rok 2007
Europejskiej Organizacji Policji Ruchu Drogowego „TISPOL” oraz Narodowego
Programu Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych. Wród nich na
szczególn uwag zasługuj nastpujce:
           
          


•           

•          


•            

        
        


•          

•           

         
        


•          

• 
        
       
          
          

 
• 
• 
        
         
        
530
531
         


Przemoc domowa
Drugim, wanym z punktu widzenia Policji obszarem pozostajcym w cisłym

zwizku z alkoholem, jest przemoc domowa. W roku 2007 prowadzono prace, majce na celu
nowelizacj Zarzdzenia nr 21 Komendanta Głównego Policji z dnia 31 grudnia 2002 r. w
sprawie sposobu przeprowadzania interwencji domowej wobec przemocy
w rodzinie pod nazw „Niebieskie Karty” (Dz. Urz. KGP z 2002 r. Nr 14, poz. 111). Zmiana
dotychczasowych przepisów regulujcych interwencje wobec przemocy
w rodzinie wynikała z potrzeby dostosowania przepisów resortowych do wymogów
zawartych w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U.
Nr 180, poz. 1493) oraz koniecznoci zapewnienia pełniejszej ochrony ofiar przemocy,
zwłaszcza małoletnich.
W dniu 18 lutego 2008 r. nadinsp. Tadeusz Budzik, Komendant Główny Policji,
podpisał nowe Zarzdzenie nr 162 w sprawie metod i form wykonywania przez Policj
zada w zwizku z przemoc w rodzinie w ramach procedury „Niebieskie Karty”.
Opracowanie nowego Zarzdzenia było równie wynikiem zgłaszanych przez jednostki
terenowe Policji oraz szkoły Policji potrzeb i postulatów. Podczas prowadzenia prac, projekt
zarzdzenia poddano licznym konsultacjom, za porednictwem komend
wojewódzkich/Stołecznej Policji. W tym celu został take powołany zespół roboczy, złoony
z przedstawicieli wybranych komend wojewódzkich Policji, Komendy Stołecznej Policji,
wybranych komend rejonowych Policji KSP oraz Pastwowej Agencji Rozwizywania
Przepisy Zarzdzenia Nr 162 Komendanta Głównego Policji z dnia 18 lutego
2008 r. w sprawie metod i form wykonywania przez Policj zada w zwizku z przemoc
w rodzinie w ramach procedury „Niebieskie Karty” weszły w ycie z dniem 1 marca
2008 r. Zasadnicz zmian wprowadzon w nowym zarzdzeniu jest okrelenie rzeczywistych
obszarów działa Policji podejmowanych wobec przemocy w rodzinie,
a nie tych zwizanych z realizacj interwencji (rozszerzono zastosowanie procedury).
Zgodnie z nowym zarzdzeniem policjanci bd zobowizani do rozpoczcia procedury
i wypełnienia tzw. Niebieskiej Karty obligatoryjnie - podczas interwencji domowej wobec
przemocy w rodzinie oraz fakultatywnie - podczas wykonywania wszystkich innych
czynnoci słubowych, jeli jednoczenie zostan spełnione dwa warunki: policjant uzyska
informacj o przemocy w rodzinie lub bdzie miał podejrzenie jej wystpowania oraz
konieczne bdzie udzielenie pomocy jej ofiarom. Zapis ten ma na celu zapewnienie ofiarom
przemocy moliwoci uzyskania pomocy (poprzez uruchomienie przez dzielnicowego działa
interdyscyplinarnych) w kadej sytuacji, gdy tego potrzebuj, a nie tylko w konsekwencji
przeprowadzonej interwencji. W dokumencie tym równie w sposób precyzyjny okrelono
obowizki policjantów na poszczególnych etapach realizacji procedury „Niebieskie Karty”,
wskazujc potrzeb przekazywania informacji dotyczcych rodzin, w których zachodzi
przemoc do organów administracji rzdowej i jednostek samorzdu terytorialnego, bd do
podmiotów, którym te organy lub jednostki zleciły realizacj zada z zakresu
        
           

531
532
Alkohol jako czynnik demoralizacji nieletnich
W 2007 roku w ramach działa profilaktycznych policjanci ujawnili 23747

małoletnich znajdujcych si pod wpływem alkoholu, w 2006 - 20758, co stanowi wzrost o
ponad 14 %. Najwicej małoletnich ujawniono na terenie KWP Olsztyn, KWP Katowice oraz
KWP Kraków. Naley zauway, e rosnca z roku na rok liczba ujawnianych przez Policj
małoletnich pod wpływem alkoholu to nie tylko efekt utrwalania si zjawiska alkoholizmu,
ale równie bardziej wydajnej pracy Policji, w tym specjalistów ds. nieletnich, rosncej
wiadomoci zawodowej i społecznej oraz swoistego "wyczulenia" na ten problem.
W 2007 r. wikszo jednostek wykonawczych Policji włczyła si
w ogólnopolsk kampani pn. „Zachowaj trzewy umysł", której pomysłodawc
Zachowaj Trzewy Umysł. Kampani honorowym patronatem objł Komendant Główny
opiniowali treci merytoryczne przygotowanych specjalnie na t okoliczno materiałów
edukacyjnych i ulotek. Akcja prowadzona była w cisłej współpracy z gminami, w tym
pełnomocnikami ds. rozwizywania problemów alkoholowych i miała na celu pokazanie
młodym ludziom alternatywnych, twórczych moliwoci spdzania czasu z dala od uywek,
głównie alkoholu i narkotyków oraz przemocy rówieniczej. Ponadto organizatorzy za cel
postawili sobie kształtowanie prawidłowych wród młodziey postaw i zachowa
prozdrowotnych.
W ramach tej kampanii wspólnie z dziemi, młodzie i nauczycielami, prowadzono kontrole
osób kierujcych pojazdami (akcja „Za kółkiem zachowuj trzewy umysł”), a take
uczestniczono w zajciach dotyczcych edukacji prawnej małoletnich,
w rónego rodzaju konkursach plastycznych, zawodach sportowych, festynach, wycieczkach,
którym przywiecało wspólne hasło zdrowego i bezpiecznego ycia bez przemocy. Kolejnym
nurtem działa były wizyty w sklepach prowadzcych sprzeda napojów alkoholowych oraz
wrczanie ich włacicielom plakatów, ulotek, broszur dotyczcych zasad sprzeday alkoholu.
Czsto do działa tych włczały si lokalne media – prasa, radio, telewizja, poprzez
nagłanianie informacji o organizowanych w ramach przedsiwzicia imprezach.
Poniej znajduj si tabelaryczne zestawienia danych liczbowych dotyczcych efektów
podejmowanych przez Policj działa w obszarze przeciwdziałania alkoholizmowi, z
uwzgldnieniem poszczególnych województw.
Tabela nr 1: Liczba ujawnionych kierujcych pojazdami w stanie po uyciu

alkoholu (art. 87 KW3) w 2007 roku (dane z Wydziału Profilaktyki
w Ruchu Drogowym BPiRD)

Województwo art. 87 KW art. 87 § 1 KW

ogółem
Dolnolskie 2 138 1 293
3
art. 87 § 1 KW - "Kto, znajdujc si w stanie po uyciu alkoholu lub podobnie działajcego
rodka, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu ldowym, wodnym lub powietrznym, ...
§ 2 - "Kto, znajdujc si w stanie po uyciu alkoholu lub podobnie działajcego rodka,
prowadzi na drodze publicznej lub w strefie zamieszkania inny pojazd ni okrelony w § 1, ...
532
533
Kujawsko–pomorskie 781 520

Lubelskie 839 572
Lubuskie 1 020 540
Łódzkie 1 246 776
Małopolskie 2 317 1 683
Mazowieckie 1 464 930
Opolskie 869 502
Podkarpackie 877 606
Podlaskie 1 046 870
Pomorskie 1 546 1 051
lskie 2 229 1 586
witokrzyskie 970 596
Warmisko– mazurskie 1 065 734
Wielkopolskie 2 126 1 464
Zachodniopomorskie 1 605 996
KSP 1 607 1 052
OGÓŁEM 23 745 15 771
Tabela nr 2: Liczba ujawnionych przypadków kierowania pojazdami

w stanie nietrzewoci (art. 178 a KK4) w 2007 roku (dane
z Wydziału Profilaktyki w Ruchu Drogowym BPiRD)

Lp. Województwo art. 178 a KK art. 178 § 1 KK
1. Dolnolskie 10 238 5 797

2. Kujawsko-pomorskie 6 936 4 120
3. Lubelskie 7 607 3 915
4. Lubuskie 7 127 3 204
5. Łódzkie 8 844 4 227
6. Małopolskie 8 041 5 158
7. Mazowieckie 10 573 5 358
8. Opolskie 4 669 2 019
9. Podkarpackie 6 689 3 423
10. Podlaskie 5 030 3 375
11. Pomorskie 7 785 4 682
12. lskie 12 000 7 457
13. witokrzyskie 5 349 2 837
14. Warmisko-mazurskie 6 824 3 783
15. Wielkopolskie 12 661 6 702

                



533
534
16. Zachodniopomorskie 8 874 4 338

17. KSP 6 354 3 105
OGÓŁEM 135 601 73 500
Tabela nr 3: Liczba wypadków drogowych i ich ofiar w 2007 r. (dane

z Wydziału profilaktyki w ruchu Drogowym BPiRD).
L.p. Województwo
Wypadki Zabici Ranni
1. Dolnolskie 3 115 359 4 336
2. Kujawsko-pomorskie 2 038 364 2 564
3. Lubelskie 2 419 351 3 051
4. Lubuskie 908 155 1 191
5. Łódzkie 4 847 447 6 037
6. Małopolskie 4 720 341 6 146
7. Mazowieckie 3 587 587 4 490
8. Opolskie 1 087 136 1 395
9. Podkarpackie 2 278 257 2 985
10. Podlaskie 1 162 209 1 441
11. Pomorskie 3 057 266 3 988
12. lskie 6 320 475 7 870
13. witokrzyskie 1 919 256 2 397
14. Warmisko-mazurskie 1 962 271 2 590
15. Wielkopolskie 4 886 511 6 338
16. Zachodniopomorskie 1 937 229 2 410
17. KSP - Warszawa 3 294 369 3 995
OGÓŁEM 49 536 5 583 63 224
534
535
Tabela nr 4: Liczba wypadków drogowych i ich ofiar spowodowanych

przez kierujcych bdcych pod działaniem alkoholu w 2007 r.
(dane
z Wydziału Profilaktyki w Ruchu Drogowym).

L.p. Województwo
Wypadki Zabici Ranni
1. Dolnolskie 226 15 363
2. Kujawsko-pomorskie 124 30 180
3. Lubelskie 245 33 341
4. Lubuskie 92 14 135
5. Łódzkie 313 32 452
6. Małopolskie 262 18 382
7. Mazowieckie 216 31 305
8. Opolskie 96 13 122
9. Podkarpackie 182 21 276
10. Podlaskie 118 27 156
11. Pomorskie 196 19 307
12. lskie 386 20 551
13. witokrzyskie 188 25 248
14. Warmisko-mazurskie 224 36 341
15. Wielkopolskie 291 36 402
16. Zachodniopomorskie 125 17 177
17. KSP 136 22 190
OGÓŁEM 3 420 409 4 928
535
536
Tabela nr 5: Liczba wypadków drogowych i ich ofiar z udziałem osób

bdcych pod działaniem alkoholu w 2007 roku (dane
z Wydziału Profilaktyki w Ruchu Drogowym BPiRD)
L.p. Województwo Wypadki Zabici Ranni

1. Dolnolskie 436 26 597
2. Kujawsko-pomorskie 243 51 305
3. Lubelskie 476 51 616
4. Lubuskie 131 20 168
5. Łódzkie 652 66 803
6. Małopolskie 622 52 764
7. Mazowieckie 390 63 500
8. Opolskie 142 25 170
9. Podkarpackie 316 40 413
10. Podlaskie 203 42 245
11. Pomorskie 379 41 505
12. lskie 801 47 977
13. witokrzyskie 353 49 416
14. Warmisko-mazurskie 358 58 470
15. Wielkopolskie 524 80 648
16. Zachodniopomorskie 266 38 328
17. KSP 211 25 268
OGÓŁEM 6 503 774 8 193
536
537
Tabela nr 6: Zatrzymane przez Policj prawa jazdy, w tym za kierowanie

po uyciu alkoholu, w 2007 r. (na podstawie Formularza III 11 -
zestawienie wykonanych czynnoci prewencyjnych przez funkcjonariuszy
Policji) .
Zatrzymane prawa jazdy w tym za kierowanie

L.p. Województwo ogółem po uyciu alkoholu
1. Dolnolskie 5 845 4 552
2. Kujawsko - pomorskie 3 691 2 580
3. Lubelskie 3 589 2 514
4. Lubuskie 2 451 1 863
5. Łódzkie 4 498 3 062
6. Małopolskie 5 526 4 262
7. Mazowieckie 5 004 3 709
8. Opolskie 2 193 1 344
9. Podkarpackie 3 489 2 806
10. Podlaskie 3 425 2 673
11. Pomorskie 3 691 2 753
12. lskie 8 121 6 051
13. witokrzyskie 2 823 2 283
14. Warmisko-mazurskie 3 262 2 463
15. Wielkopolskie 6 483 5 040
16. Zachodniopomorskie 4 262 3 154
17. KSP 4 798 3 469
OGÓŁEM 73 151 54 578
537
538
Tabela nr 7: Liczba osób nietrzewych doprowadzonych do wytrzewienia

w 2007 r.
Doprowadzeni w celu wytrzewienia do:

izb wytrzewie
L.p. Województwo jednostek
miejsca ogółem6/w tym placówek
Policji 5
zamie- nieletni/ słuby
doroli/
szkania chłopcy/ zdrowia
nieletni
dziewczta
1. Dolnolskie 9356/114 4213 24562/274/251/23 4428
2. Kujawsko-pomorskie 2120/0 4658 20395/331/320/11 3459
3. Lubelskie 6783/68 3750 4501/91/79/12 3236
4. Lubuskie 2327/10 4190 7857/100/86/14 1407
5. Łódzkie 7453/73 5126 9605/4/3/1 2623
6. Małopolskie 3252/9 7561 19792/162/159/3 5103
7. Mazowieckie 9166/35 7229 3139/43/43/0 2990
8. Opolskie 3283/41 2955 2191/41/30/11 1744
9. Podkarpackie 5036/57 4884 8888/90/80/10 3322
10. Podlaskie 2049/4 3315 13193/337/290/47 2868
11. Pomorskie 4905/45 3704 11750/113/98/15 2146
12. lskie 3022/21 8185 39859/351/307/44 5186
13. witokrzyskie 1770/1 3102 10551/128/118/10 1187
14. Warmisko-mazurskie 7590/113 6854 7232/71/59/12 4125
15. Wielkopolskie 4806/15 8240 16596/219/193/26 3942
16. Zachodniopomorskie 3051/13 3881 9922/206/178/28 2875
17. KSP 2847/17 2887 14180/121/87/34 2857
224213/2 682/
OGÓŁEM 79452/636 84734 53498
2381/301
            
          

6
Dane z rocznych sprawozda z komend wojewódzkich Policji oraz Formularza III 11 - zestawienie
wykonanych czynnoci prewencyjnych przez funkcjonariuszy Policji (dane te mog róni si
od rzeczywistej liczby przebywajcych w izbach wytrzewie, gdy w praktyce mogło si zdarza, e
osoba doprowadzona do izby mogła nie by, z rónych wzgldów, do niej przyjta).
538
539
Liczba nieletnich
Województwo Policyjna izba dziecka przebywajcych
w placówce
 164
 473
  200
  257
 PID w Gorzowie Wlkp. 158
 116
  411
  432
 119
Mazowieckie  232
 414
  887
  130
  106
  168
Pomorskie  228
 60
  583
 500
 161
 190
  231
  235
 270
  312
 129
  137
PID w Szczecinie 284
OGÓŁEM 7 624
Tabela nr 8: Liczba nieletnich przebywajcych w policyjnych izbach
dziecka w 2007 r.
Dolnolskie PID w Legnicy 269

Zgodnie z treci § 12 Załcznika do Decyzji nr 346 Komendanta Głównego Policji

z dnia 9 sierpnia 2004 r. w sprawie pełnienia słuby przez policjantów
7
Decyzj Pastwowego Inspektora Sanitarnego MSWiA PID w Lublinie czasowo zamknito w dniu
1 padziernika 2006 r. Pierwszy etap prac remontowych zakoczono w dniu 31 padziernika 2007 r.
539
540
w policyjnych izbach dziecka "do izby nie przyjmuje si nieletnich, którzy zdradzaj
objawy choroby, zaburze psychicznych, po spoyciu alkoholu, innych rodków
odurzajcych lub psychotropowych oraz znajdujcych si w takim stanie, e nie mona si z
nimi porozumie. W praktyce przypadki umieszczania nieletnich po spoyciu alkoholu były
incydentalne (KGP nie dysponuje danymi liczbowymi). Kierowano si w nich głównie
dobrem dziecka, a decyzj o takim postpowaniu podejmował sdzia rodzinny, ewentualnie
lekarz.
        


(dane z policyjnego systemu statystyki przestpczoci TEMIDA)
stan wiadomoci
L.p. Województwo podejrzani
nie
ogółem trzewy nietrzewy
ustalony
1. Dolnolskie 50 014 6 660 18 658 9 459

2. Kujawsko - pomorskie 26 856 3 621 9 386 5 189
3. Lubelskie 30 679 2 948 11 592 6 930
4. Lubuskie 21 259 2 340 8 769 3 605
5. Łódzkie 35 742 5 665 13 631 5 123
6. Małopolskie 34 395 5 289 12 254 5 984
7. Mazowieckie (bez KSP) 32 147 3 651 14 289 5 793
8. Opolskie 15 429 1 694 6 384 3 138
9. Podkarpackie 22 292 2 051 9 719 4 896
10. Podlaskie 15 796 1 401 6 912 2 947
11. Pomorskie 28 731 3 642 10 439 5 543
12. lskie 69 283 11 042 21 216 14 221
13. witokrzyskie 16 290 2000 7 221 2 564
14. Warmisko-mazurskie 25 801 2 676 10 258 5 188
15. Wielkopolskie 43 501 5 911 16 420 7 246
16. Zachodniopomorskie 29 316 4 254 12 376 4 409
17. KSP 43 073 6 658 14 518 6 353
SUMA 540 604 71 503 204 042 98 588
       


(dane z policyjnego systemu statystyki przestpczoci TEMIDA)
540
541
L.p. Województwo nieletni
sprawcy nie
ogółem trzewy nietrzewy
ustalony
1. Dolnolskie 5 886 1 863 316 2 968

2. Kujawsko - pomorskie 2 840 969 160 1 309
3. Lubelskie 2 541 621 234 1 345
4. Lubuskie 1 943 660 113 867
5. Łódzkie 3 449 1 518 295 1 116
6. Małopolskie 3 404 1 184 208 1 520
7. Mazowieckie (bez KSP) 2 732 838 192 1 350
8. Opolskie 1 501 386 133 775
9. Podkarpackie 1 817 373 150 1 084
10. Podlaskie 1 447 281 151 828
11. Pomorskie 3 251 958 174 1 675
12. lskie 7 277 2 338 399 3 451
13. witokrzyskie 1 352 498 108 541
14. Warmisko-mazurskie 2 570 764 189 1 265
15. Wielkopolskie 4 893 1 625 267 2 233
16. Zachodniopomorskie 3 562 1 412 202 1 507
17. KSP 4 282 864 200 2 523
SUMA 54 747 17 152 3 491 26 357
Tabela nr 11: Podejrzani doroli i nieletni sprawcy czynów karalnych

z uwzgldnieniem stanu wiadomoci w 2007 r. w kategorii
"zabójstwo" (dane z policyjnego systemu statystyki przestpczoci
TEMIDA).

podejrzani
ogółem/
L.p. Województwo
w tym
nie
nieletni trzewy nietrzewy
ustalony
sprawcy
1. Dolnolskie 97/3 11/1 46/1 38/1

2. Kujawsko - pomorskie 38/2 7/0 18/2 13/0
3. Lubelskie 81/1 11/0 48/0 22/1
4. Lubuskie 27/2 4/1 12/0 11/1
5. Łódzkie 92/2 16/1 45/0 31/1
6. Małopolskie 43/3 6/0 23/2 14/1
7. Mazowieckie (bez KSP) 56/2 9/2 28/0 19/0
8. Opolskie 18/1 0/0 7/0 11/1
541
542
9. Podkarpackie 12/0 1/0 8/0 3/0

10. Podlaskie 27/1 3/1 22/0 2/0
11. Pomorskie 37/0 7/0 18/0 11/0
12. lskie 115/2 14/0 64/2 37/0
13. witokrzyskie 20/2 5/0 8/1 7/1
14. Warmisko-mazurskie 31/1 2/0 19/0 10/1
15. Wielkopolskie 33/2 9/0 15/1 9/1
16. Zachodniopomorskie 43/1 6/1 32/0 5/0
17. KSP 75/1 8/0 35/0 32/1
SUMA 845/26 119/7 448/9 275/10

"uszczerbek na zdrowiu" (dane z policyjnego systemu statystyki
przestpczoci TEMIDA).

podejrzani
ogółem/
L.p. Województwo
w tym
nie
ustalony
sprawcy
1. Dolnolskie 723/202 166/72 165/7 391/123

3. Lubelskie 523/133 119/55 117/9 287/69
4. Lubuskie 295/86 73/36 67/3 155/47
5. Łódzkie 616/169 203/99 155/7 258/63
6. Małopolskie 673/195 204/83 145/7 324/105
8. Opolskie 265/83 70/25 42/1 153/57
9. Podkarpackie 432/82 58/21 105/2 268/59
10. Podlaskie 419/114 73/28 110/6 234/79
11. Pomorskie 696/259 188/102 135/3 370/152
12. lskie 1 500/492 423/190 343/20 734/282
13. witokrzyskie 249/72 89/45 54/3 105/24
15. Wielkopolskie 790/237 218/105 177/8 394/124
17. KSP 459/131 138/45 98/0 222/86
9 706/ 2 600/ 2 156/ 4 939/
SUMA
2 912 1 180 98 1 631
542
543

"zgwałcenie" (dane z policyjnego systemu statystyki przestpczoci
TEMIDA).

podejrzani
ogółem/
L.p. Województwo
w tym
nie
ustalony
sprawcy
1. Dolnolskie 123/12 21/7 50/1 51/4

3. Lubelskie 69/2 3/0 21/1 45/1
4. Lubuskie 35/3 7/0 11/0 16/3
5. Łódzkie 68/6 14/3 27/2 27/1
6. Małopolskie 70/14 12/3 20/1 38/10
8. Opolskie 45/8 6/3 16/0 23/5
9. Podkarpackie 41/4 4/0 14/0 23/4
10. Podlaskie 34/3 3/0 16/2 15/1
11. Pomorskie 58/10 16/6 17/0 25/4
12. lskie 157/13 45/9 41/0 71/4
13. witokrzyskie 36/2 2/1 21/0 13/1
15. Wielkopolskie 64/4 19/3 16/0 29/1
17. KSP 71/10 12/5 27/0 32/5
SUMA 1 111/118 214/50 392/11 503/57
543
544

"rozbój" (dane z policyjnego systemu statystyki przestpczoci TEMIDA).

podejrzani
ogółem/
L.p. Województwo
w tym
nie
ustalony
sprawcy
1. Dolnolskie 1 638/567 383/174 365/31 888/361

3. Lubelskie 1 023/339 176/92 252/24 595/223
4. Lubuskie 400/110 75/39 114/8 206/63
5. Łódzkie 1 240/359 403/204 365/38 471/117
6. Małopolskie 1 219/451 401/191 265/29 550/230
8. Opolskie 337/101 79/32 77/10 181/59
9. Podkarpackie 398/116 37/21 118/10 243/85
10. Podlaskie 456/136 74/21 154/13 228/102
11. Pomorskie 834/281 223/112 168/13 439/156
12. lskie 2 576/804 667/278 713/59 1 194/467
13. witokrzyskie 437/111 98/49 146/10 193/52
15. Wielkopolskie 955/396 316/182 193/14 445/200
17. KSP 1 414/409 335/84 368/18 708/306
15 975/ 4 032/ 4 132/ 7 782/
SUMA
5 129 1 858 341 2 924
544
545
Tabela nr 15: Nałoone mandaty karne i wnioski o ukaranie do sdów

za wykroczenia przeciwko przepisom Ustawy o wychowaniu
w trzewoci...w 2007 r. (na podstawie Formularza III-9: Zestawienie
liczbowe nałoonych mandatów karnych i poucze oraz Formularza III - 10:
Zestawienie liczbowe wniosków o ukaranie do sdów).
z art. 43’ ust. 1 z art. 45

L.p. Województwo mandaty wnioski mandaty wnioski
karne o ukaranie karne o ukaranie
1. Dolnolskie 24 036 1 125 31 0
2. Kujawsko-pomorskie 11 877 686 77 2
3. Lubelskie 25 007 1 914 37 0
4. Lubuskie 10 593 801 28 1
5. Łódzkie 13 276 1 189 58 9
6. Małopolskie 20 256 1 971 21 3
7. Mazowieckie 22 925 1 862 80 0
8. Opolskie 7 998 254 11 0
9. Podkarpackie 10 443 914 34 0
10. Podlaskie 5 396 808 31 3
11. Pomorskie 17 381 1 899 44 2
12. lskie 65 442 2 883 212 2
13. witokrzyskie 14 080 773 13 0
14. Warmisko-mazurskie 25 420 776 39 0
15. Wielkopolskie 26 952 1 339 148 65
16. Zachodniopomorskie 24 391 712 16 3
17. KSP 32 890 1 412 177 1
SUMA 358 363 21 318 1 057 91
W przypadku złamania przepisów art. 43' ust. 1 w 79 600 przypadkach zastosowano

rodki oddziaływania pozakarnego na podstawie art. 41 KW - pouczenie, ostrzeenie, za art.
45 - rodki takie zastosowano w 656 przypadkach.
545
546
Naruszenia obowizku trzewoci zawodowej
Tabela nr 16: Przestpstwa stwierdzone i podejrzani z art. 180 KK8 (dane

z policyjnego systemu statystyki przestpczoci TEMIDA)
Przypadki naruszenia
art. 180 KK
L.p. Województwo
Przestpstw
Podejrzani
a
stwierdzone
2. Kujawsko- pomorskie 3 2
3. Lubelskie 7 6
4. Lubuskie 0 0
5. Łódzkie 5 5
6. Małopolskie 8 8
7. Mazowieckie 7 7
8. Opolskie 1 1
9. Podkarpackie 4 4
10. Podlaskie 4 4
11. Pomorskie 7 5
12. lskie 11 11
13. witokrzyskie 4 3
14. Warmisko-mazurskie 3 2
15. Wielkopolskie 13 13
16. Zachodniopomorskie 8 7
17. KSP - Warszawa 7 7
SUMA 97 89
8
Art. 180. Kto, znajdujc si w stanie nietrzewoci lub pod wpływem rodka odurzajcego, pełni
czynnoci zwizane bezporednio z zapewnieniem bezpieczestwa ruchu pojazdów mechanicznych,
podlega karze pozbawienia wolnoci od 3 miesicy do lat 5.
546
547
Nielegalna produkcja i handel napojami alkoholowymi
Tabela nr 17: Przestpstwa stwierdzone oraz podejrzani z Ustawy z dnia

2 marca 2001 r. o wyrobie alkoholu etylowego oraz
wytwarzaniu wyrobów tytoniowych9 (na podstawie policyjnego
systemu statystyki przestpczoci TEMIDA).
L.p. Województwo Przestpstwa Podejrzani

stwierdzone
3. Lubelskie 13 12
4. Lubuskie 1 1
5. Łódzkie 46 46
7. Mazowieckie (bez KSP) 25 21
8. Opolskie 7 2
9. Podkarpackie 10 4
10. Podlaskie 34 30
11. Pomorskie 5 11
12. lskie 16 15



2. Kto dopuszcza si czynu okrelonego w ust. 1, jeeli czyn ten dotyczy alkoholu etylowego lub
wyrobów tytoniowych znacznej wartoci - podlega grzywnie, karze ograniczenia wolnoci albo
pozbawienia wolnoci do lat 2.
            



547
548

SUMA 307 246
W policyjnym systemie statystyki przestpczoci "Temida" czyny z Ustawy

o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, wobec których orzekanie
nastpuje na podstawie przepisów o postpowaniu karnym, zliczane s łcznie.
Podana liczba obejmuje:
1. art. 43 (sprzeda lub podawanie napojów alkoholowych w wypadkach, kiedy jest to
zabronione ( w tym osobom do 18 r. ycia) albo bez wymaganego zezwolenia lub
wbrew jego warunkom.
2. art. 452 ( zakaz reklamy lub promocji napojów alkoholowych),
3. art. 453 (obrót hurtowy bez wymaganego zezwolenia lub wbrew jego warunkom).
Tabela nr 17: Przestpstwa stwierdzone i podejrzani z ustawy

o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi (na podstawie danych z policyjnego systemu
statystyki przestpczoci TEMIDA.)
.
Przypadki naruszenia
ww ustawy
L.p. Województwo
Przestpstwa Podejrzani
stwierdzone
3. Lubelskie 162 140
4. Lubuskie 73 49
5. Łódzkie 287 235
7. Mazowieckie (bez KSP) 183 122
8. Opolskie 134 42
9. Podkarpackie 173 120
10. Podlaskie 78 53
11. Pomorskie 102 78
12. lskie 416 293
SUMA 3 157 2 097
548
549
Uprzejmie informuj, e Biuro Prewencji i Ruchu Drogowego KGP nie jest

w stanie oszacowa rodków wydatkowanych przez Policj w zwizku z dowoeniem osób
zobowizanych sdownie do poddania si leczeniu odwykowemu. Znaczne zrónicowanie
odległoci tych placówek w poszczególnych województwach wymaga zwrócenia si w
powyszej sprawie do jednostek wykonawczych Policji.
Jednoczenie informuj, e wszystkie wyej opisywane działania realizowane s

w ramach ustawowych zada Policji, std finansowanie ich nastpuje z działu 754 rozdział
75404 - komendy wojewódzkie Policji oraz 75405 - komendy powiatowe Policji.
2.12. Ministerstwo rodowiska

W okresie sprawozdawczym nie wydarzył si aden przypadek naruszenia ustawy
o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Obowizujcy w
Ministerstwie rodowiska regulamin pracy, kryteria doboru kadr pracowniczych oraz
działania informacyjne na rzecz trzewoci w miejscu pracy i poza ni, sprzyjaj
przestrzeganiu przepisów w/w ustawy.
Wszyscy pracownicy resortu znaj obowizujce Regulaminy Pracy, zawierajce
informacje o zakazie wnoszenia i spoywania alkoholu na terenie zakładu pracy oraz o
zakazie podejmowania obowizków słubowych w stanie po spoyciu alkoholu.Prowadzone
szkolenia oraz popularyzowanie wród pracowników zachowa sprzyjajcych właciwemu
postpowaniu i przestrzeganiu abstynencji nie zapobiegaj całkowitemu wyeliminowaniu
przypadków alkoholizmu w miejscu pracy. W 2007r. odnotowano w resorcie jeden
przypadek naruszenia obowizków trzewoci w miejscu pracy. W stosunku do winnego
naruszenia przepisów ustawy zastosowano przepisy o odpowiedzialnoci porzdkowej
pracowników wynikajce z Kodeksu pracy.
Jednoczenie informuj, ze resort nie prowadzi bada naukowych dotyczcych
zniszcze i strat powstałych w rodowisku naturalnym, zwizanych z produkcj i
spoywaniem napojów alkoholowych.
2.13. Ministerstwo Zdrowia
W nawizaniu do pisma Pana Dyrektora z dnia 2 kwietnia 2008 r, znak: ANAl882/PZ/2008

dotyczcego prac nad projektem Sprawozdania z realizacji ustawy o wychowaniu w
trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w okresie 1 stycznia - 31 grudnia 2007 roku
uprzejmie informuj, e Ministerstwo Zdrowia poza działaniami Agencji nie finansuje
adnych innych działa z zakresu Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwizywania
Jednoczenie uprzejmie informuj, e Ministerstwo Zdrowia przekazało na powysze
działania rodki budetowe dla PARPA zgodnie z planem finansowym wydatków biecych
na rok 2007.
549
3.1. Główny Inspektorat Pracy
W 2007 r. inspektorzy pracy kontrolowali przestrzeganie przez pracodawców obowizków w

zakresie ustalania okolicznoci i przyczyn 2.516 wypadków przy pracy, w których poszkodowanych
zostało 3 153 osób. Kontrole dotyczyły wypadków miertelnych, cikich lub zbiorowych, które zostały
zgłoszone przez pracodawców zgodnie z wymaganiami okrelonymi w tym zakresie
w art. 234 § 2 Kodeksu pracy lub wypadków, o których informacj uzyskano od innych organów nadzoru
nad warunkami pracy, organów Policji i Prokuratury lub rodków masowego przekazu.
W wyniku ww. kontroli odnotowano 100 wypadków miertelnych, cikich
i zbiorowych, w których jedn z ustalonych przyczyn było spoycie alkoholu, rodków odurzajcych lub
substancji psychotropowych (wg. terminologii stosowanej w Europejskim Systemie Statystyk Wypadków
przy Pracy-ESAW). W wypadkach tych poszkodowanych zostało 106 osób. Spoycie alkoholu stanowiło
1,2% wszystkich przyczyn wypadków badanych przez inspektorów pracy w 2007 r. (łcznie w latach
2005-2007 wyniosło 3,0%).
W załczniku do niniejszego pisma przedstawiono dane liczbowe dotyczce wypadków przy
pracy, badanych przez PIP w ramach kontroli w 2007 r., w których jedn z ustalonych przyczyn było
spoycie alkoholu - w podziale na województwa.
Poszkodowani w wypadkach przy pracy zbadanych przez inspektorów pracy PIP wskutek spoycia
alkoholu w 2007 r. (jedna z przyczyn wypadku – spoycie alkoholu, rodków odurzajcych lub substancji
psychotropowych)
Poszkodowani ogółem:
Liczba poszkodowanych Liczba poszkodowanych w wypadkach
w wypadkach zbiorowych
w tym: w tym:
ogółem ogółem
miertelnych cikich miertelnych cikich
138 41 57 8 1 1
Wypadki ogółem:
Liczba Liczba wypadków
wypadków zbiorowych
w tym: w tym:
ogółem ogółem
134 40 56 4 1 1
Poszkodowani wg województw:
Liczba poszkodowanych Liczba poszkodowanych w
Woje
w wypadkach wypadkach zbiorowych
wództ
w tym: w tym:
wo ogółem ogółem
dolnolskie 11 4 4 0 0 0
kujawsko-
6 2 2 0 0 0
-pomorskie
lubelskie 5 3 2 0 0 0
550
lubuskie 2 0 0 0 0 0
łódzkie 13 5 6 0 0 0
małopolskie 8 1 5 0 0 0
mazowieckie 20 6 10 0 0 0
opolskie 4 2 1 0 0 0
podkarpackie 6 0 4 0 0 0
podlaskie 2 1 1 0 0 0
pomorskie 12 4 6 0 0 0
lskie 21 3 7 4 0 1
witokrzyski
3 1 1 0 0 0
e
warmisko-
8 3 3 2 1 0
-mazurskie
wielkopolskie 8 3 2 0 0 0
zachodnio-
9 3 3 2 0 0
pomorskie
Razem 138 41 57 8 1 1
3.2. Główny Inspektor Inspekcji Handlowej
STRESZCZENIE
W 2007 r. Inspekcja Handlowa, realizujc swoje ustawowe zadania ochrony interesów i praw
konsumentów oraz interesów gospodarczych pastwa, a take wynikajce z kierunków działania
Inspekcji Handlowej w 2007 r. przeprowadziła kontrole, w czasie których sprawdzono przestrzeganie
przepisów ustawo:
• wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,
• podatku akcyzowym,
• ochronie zdrowia przed nastpstwami uywania tytoniu i wyrobów tytoniowych
oraz wydanych z ich upowanienia aktów wykonawczych.
Kontrolami objto ogółem 3.283 placówki detaliczne, 741 placówek gastronomicznych i 177
magazynów hurtowych.
Celem tych kontroli było egzekwowanie zakazów i nakazów regulujcych obrót wyrobami
alkoholowymi i tytoniowymi oraz eliminowanie z rynku takich wyrobów pochodzcych z nie1egalnych
ródeł, stwarzajcych potencjalne zagroenie zdrowia lub ycia konsumentów.
Do najistotniejszych nieprawidłowoci stwierdzonych w toku kontroli zaliczy naley:
• sprzeda detaliczn napojów alkoholowych w 51 placówkach handlowych i gastronomicznych,

bez zezwolenia
• sprzeda w 22 magazynach hurtowych wyrobów alkoholowych przedsibiorcom nieposiadajcym

zezwole na obrót takimi artykułami,
• brak w 236 placówkach wywieszek informujcych o szkodliwoci spoywania alkoholu,
• inne naruszenia ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi lub
551
warunków zezwole na sprzeda napojów alkoholowych w 31 placówkach (np. konsumpcja
alkoholu w sklepie, niewniesienie opłat za korzystanie z zezwole, zaopatrywanie si w napoje
alkoholowe poza magazynami).
Ponadto ujawniono przypadki wprowadzania do obrotu wyrobów alkoholowych bez banderol lub
sfałszowanych. W zakresie kontroli przestrzegania przepisów o ochronie zdrowia przed nastpstwami
palenia tytoniu stwierdzono przypadki niewyodrbnienia w zakładach gastronomicznych miejsc lub
pomieszcze gdzie wolno pali wyroby tytoniowe oraz sprzeday papierosów na terenie szkół i na sztuki.
Liczba placówek detalicznych i gastronomicznych, w których stwierdzono nieprawidłowoci
utrzymuje si na podobnym poziomie jak w ubiegłym roku. W dalszym cigu powanym problemem jest
łatwo z jak przedsibiorcy nie posiadajcy zezwole mogli nawet przez dłuszy czas zaopatrYwa si
walkohole w magazynach hurtowych, bowiem ich właciciele nie zawsze rzetelnie dopełniali obowizku
sprawdzania czy kupujcy posiadał wane zezwolenie.
W wyniku ustale kontroli, m.in. skierowano: 1 akt oskarenia do sdu, 47 spraw do prokuratur lub
policji, 44 wnioski o ukaranie do wydziałów ds. wykrocze sdów rejonowych, wszczto 15 dochodze
uproszczonych. Nałoono 218 mandatów karnych.
Zgodnie z Planem Kontroli Inspekcji Handlowej na 2008 r. kontrole s obecnie kontynuowane.
SZCZEGÓŁOWE USTALENIA KONTROLI
I. WYNIKI KONTROLI PRZESTRZEGANIA USTAWY O WYCHOWANIU W TRZEWOCI

I PRZECIWDZIAŁANIU ALKOHOLIZMOWI
Przestrzeganie przepisów ustawy z dnia 26 padziernika 1982r. o wychowaniu w trzewoci i

przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473, z pón. zm.) zwanej dalej ustaw
sprawdzano w placówkach prowadzcych sprzeda napojów alkoholowych zwłaszcza w zakresie:
posiadania aktualnych zezwole na sprzeda napojów alkoholowych, prowadzenia sprzeday zgodnie z
warunkami posiadanych zezwole, uwidaczniania informacji o szkodliwoci spoywania napojów
alkoholowych, przestrzegania zakazu sprzeday alkoholu osobom nieletnim, nie trzewym, na kredyt lub
pod zastaw, przestrzegania zakazu reklamy lub promocji wyrobów alkoholowych w miejscach
niedozwolonych.
Problematyka ta była sprawdzana ogółem w 4.136 podmiotach w 3.218 placówkach detalicznych,

741 placówkach gastronomicznych i 177 magazynach hurtowych (w tym 87 prowadzcych obrót
wyrobami alkoholowymi o zawartoci powyej 18% alkoholu)*.
1. Ustalenia kontroli przeprowadzonych w sklepach i zakładach gastronomicznych
W czasie prowadzonych działa stwierdzono, e w 28 placówkach handlu detalicznego i w 23

zakładach gastronomicznych prowadzona była sprzeda napojów alkoholowych bez wymaganych
zezwole. Warto znajdujcych si w ofercie napojów alkoholowych wyniosła 210,9 tys. zł.
Niezgodny z przepisami obrót wyrobami alkoholowymi polegał na:
• nieposiadaniu zezwole,
• posługiwaniu si zezwoleniami, które zostały cofnite prawomocnymi decyzjami organów
zezwalajcych, np. z powodu niewnoszenia opłat na rzecz gmin,
• posługiwaniu si zezwoleniami wystawionymi na inn placówk handlow lub innego
przedsibiorc,
552
• utracie wanoci zezwolenia w wyniku zmian osobowych w spółce cywilnej.
Na przykład:
• w jednym ze sklepów właciciel pomimo braku zezwole sprzedał wyroby alkoholowe o łcznej
wartoci 9,3 tys. zł., a w czasie kontroli posiadał w ofercie handlowej takie wyroby o wartoci
15,3 tys. zł. Po przeprowadzeniu dochodzenia uproszczonego skierowano do sdu akt oskarenia
w zwizku z naruszeniem art. 43 ust. 1 ustawy. Sd orzekł warunkowe umorzenie postpowania
na okres 2 lat i ukarał winnego grzywn w wysokoci 1 tys. zł;
• w sklepie wielobranowym, pomimo braku zezwole sprzedano 1.106 butelek wyrobów

spirytusowych o wartoci 7,3 tys. zł;
• właciciele sklepu sprzedawali wino i wyroby spirytusowe bez zezwole przez ok. 1,5 roku, a
piwo przez 3 miesice. Łcznie wprowadzili nielegalnie do obrotu alkohole o wartoci 43,5 tys.
zł;
• w pubie oferowano 22 rodzaje napojów alkoholowych (piwa, wina, wódki) o łcznej wartoci 1,7
tys. zł bez zezwole na ich sprzeda. Włacicielka dokonywała zakupów alkoholi posługujc si
zezwoleniami wystawionymi przedsibiorcy poprzednio prowadzcemu działalno w tym lokalu.
Jak ustalono wano zezwole wygasła w zwizku z wykreleniem ww. przedsibiorcy z
ewidencji dział. gospodarczej. W zwizku z popełnieniem wystpku z art. 43 ust. 1 ustawy
wszczto dochodzenie uproszczone. Powiadomiono urzd miasta oraz urzdy celny i skarbowy.
Włacicielk ukarano mandatem za brak wywieszki informujcej o szkodliwoci spoywania
napojów alkoholowych;
• w restauracji oferowano 78 rodzajów napojów alkoholowych (piwa, wyrobów winiarskich i

spirytusowych) o łcznej wartoci 14,1 tys. zł. W czasie kontroli stwierdzono, e zezwolenia
utraciły wano, na skutek zmiany składu osobowego spółki cywilnej, bdcej włacicielem
zakładu. Wszczto dochodzenie uproszczone j.w.;
• w night-clubie oferowano do konsumpcji 136 rodzajów wyrobów spirytusowych, winiarskich i

piwa o wartoci ok. 10 tys. zł. Właciciel lokalu nie posiadał wymaganych zezwole. Alkohole
zajto i zabezpieczono. Postpowanie w tej sprawie prowadzi policja;
• .w innym sklepie stwierdzono 94 partie wyrobów spirytusowych 66 partii wyrobów winiarskich

oraz 72 partie piwa o łcznej wartoci 22,4 tys. zł; Włacicielka nie posiadała zezwole na
sprzeda napojów alkoholowych. Jak ustalono zostały one cofnite z powodu sprzeday takich
napojów nieletnim. Kwestionowane wyroby zostały wycofane z obrotu. Postpowanie w sprawie
prowadzi policja, która uczestniczyła w kontroli;
• w sklepie spoywczo-przemysłowym właciciel nieposiadajc zezwolenia wprowadził do obrotu

handlowego 10 partii piwa o łcznej wartoci 1,7 tys. zł. Wszczto dochodzenie, którego wyniki
dały podstaw do skierowania do sdu aktu oskarenia przeciwko przedsibiorcy o popełnienie
wystpku z art. 43 ust. 1 ustawy. Sd rejonowy orzekł oskaronego winnym zarzucanego mu
czynu i wymierzył kar grzywny w wysokoci 1 tys. zł;
• w kolejnym sklepie prowadzono natomiast sprzeda napojów alkoholowych pomimo otrzymania

decyzji stwierdzajcych wyganicie zezwole. Ustalono, e w okresie trzech tygodni (tj. od
terminu wyganicia do kontroli Inspekcji Handlowej) przedsibiorca wprowadził do obrotu 2020
553
szt. rónego rodzaju alkoholi o łcznej wartoci 9,3 tys. zł. Wszczto dochodzenie uproszczone z
art. 43 ust. 1 ustawy.
W czasie prowadzonych działa ujawniono take inne nieprawidłowoci, do których nale
m.in.: brak w 236 placówkach wywieszek informujcych o szkodliwoci spoywania alkoholu,
konsumpcja alkoholu w 2 placówkach detalicznych, niewniesienie przez 4 przedsibiorców opłat na rzecz
gmin za korzystanie z zezwole, brak wydzielonego stoiska ze sprzeda napojów zawierajcych
powyej 18% alkoholu w 1 sklepie oraz 1 przypadek niedozwolonej reklamy polegajcy na umieszczeniu
przy kasach (poza stoiskiem monopolowym) gazetek reklamowych z ofertami sprzeday wódek i win.
W toku kontroli stwierdzono, e właciciele 8 zakładów gastronomicznych zaopatrywali si w
napoje alkoholowe u przedsibiorcy bdcego włacicielem restauracji, a właciciele 5 zal<Jadów w
sklepach detalicznych, zamiast w posiadajcych odpowiednie zezwolenia magazynach hurtowych.
Obowizek kupowania alkoholi w takich magazynach wynika z dyspozycji art. 18 ust. 7 pkt 3 ustawy, a
jego nieprzestrzeganie stanowi naruszenie warunków zezwolenia. Powiadomiono organy administracji
samorzdowej, które wydały ww. włacicielom zezwolenia na obrót alkoholami.
Zwracano równie uwag na prawidłowo wydanych zezwole na sprzeda napojów
alkoholowych. W 2 gminach stwierdzono 8 przypadków wydania przez burmistrzów (wójtów) zezwole
na sprzeda detaliczn, a w jednej wydanie zezwolenia na sprzeda w zakładzie gastronomicznym
wyrobów alkoholowych z naruszeniem przepisów Ww. ustawy. Kwestionowano wydawanie zezwole
na: "sprzeda napojów alkoholowych zawierajcych do 18% zawartoci alkoholu" zamiast zgodnie z
ustaw "powyej 4,5% do 18% zawartoci alkoholu (z wyjtkiem piwa)". Władze gminy informowano o
koniecznoci dostosowania wadliwych zapisów do wymaga ustawy.
Stwierdzono te wydanie zezwolenia na sprzeda napojów alkoholowych
przeznaczonych do spoycia w miejscu sprzeday, zawierajcych od 4,5% do 18% zawartoci alkoholu
(drinki), co jest racym naruszeniem prawa, poniewa jak wynika z treci art. 18 ust. 14 ustawy
przedsibiorcy podajcy lub sprzedajcy mieszaniny alkoholowe musz posiada zezwolenia na rodzaje
alkoholi słuce do sporzdzania tych mieszanin. Wydano decyzj nakazujc wstrzymanie podawania i
sporzdzania drinków z uwagi na brak wymaganego zezwolenia. Zwrócono si do właciwego miejscowo
samorzdowego kolegium odwoławczego z wnioskiem o stwierdzenie jego niewanoci.
2. Ustalenia kontroli przeprowadzonych w magazynach hurtowych
Kontrolami objto 177 magazynów. W 22 hurtowniach stwierdzono sprzeda napojów

alkoholowych na łczn kwot 524,3 tys. zł przedsibiorcom nieposiadajcym zezwole.
Na przykład:
• właciciel hurtowni w okresie padziernik 2006 r. - marzec 2007 r. sprzedał przedsibiorcy, któremu
wano zezwole wygasła z kocem 2004 r. piwo i wina o łcznej wartoci 80,7 tys. zł. W toku
postpowania wyjaniajcego ustalono, e przedsibiorca złoył w hurtowni kserokopie zezwole, na
których sfałszowano daty tak eby zezwolenia te wygldały na aktualne. W dokumentacji znajdowały
si te kserokopie opłat za korzystanie z zezwole, jakie firma (pomimo ich niewanoci) wnosiła na
konto urzdu miasta, który wydał zezwolenie;
• w jednym z magazynów sprzedano piwo o wartoci przedsibiorcy nieposiadajcemu zezwolenia;

13,7 tys. Zł
• w innej hurtowni sprzedano 2 przedsibiorcom nie posiadajcym wanych zezwole na piwo i wino o
łcznej wartoci 15 tys. zł
554
• w magazynie sprzedano 8-krotnie piwo o wartoci 3,2 tys. zł mimo, e właciciel sklepu nie
posiadał zezwolenia;
• w magazynie centralnym jednej z firm sprzedano w okresie padziernik 2006 r. - maj 2007 r.
przedsibiorcy nieposiadajcemu stosownych zezwole napoje alkoholowe o łcznej wartoci 1,5 tys.
zł. Organowi zezwalajcemu tj. marszałkowi województwa nie zgłoszono zmiany adresu miejsca
prowadzenia działalnoci gospodarczej. W magazynie nalecym do tej samej firmy znajdujcym si
w innej miejscowoci w okresie grudzie 2006 r. - luty 2007 r. równie dokonano sprzeday napojów
alkoholowych o wartoci 1,7 tys. zł przedsibiorcy nieposiadajcemu zezwole. Jak ustalono adresu
tego magazynu nie było w zezwoleniu marszałka województwa na prowadzenie hurtowego obrotu
wyrobami alkoholowymi;
• w magazynie hurtowym sprzedano wyroby alkoholowe o wartoci 218,9 tys. zł przedsibiorcom,

którym zezwolenia na detaliczn sprzeda alkoholi utraciły wano z uwagi na zmian składu
osobowego spółki.
We wszystkich przypadkach stwierdzenia sprzeday wyrobów alkoholowych przedsibiorcom

nieuprawnionym, do właciwych miejscowo prokuratur rejonowych skierowano zawiadomienia o
popełnieniu czynów z art. 453 ustawy lub wszczynano z tego przepisu dochodzenia uproszczone.
Powiadamiano organy wydajce zezwolenia.
Ujawniono take powierzenie uprawnie wynikajcych z zezwolenia na hurtowy obrót napojami

alkoholowymi innemu przedsibiorcy. Polegało ono na zawarciu pomidzy przedsibiorc posiadajcym
zezwolenie, a innym, niernajcym zezwolenia tzw. "umowy menaderskiej" na podstawie, której mógł on
prowadzi działalno w zakresie hurtu napojami alkoholowymi. Stanowiło to naruszenie art. 94 pkt 7
ustawy - według tego przepisu przedsibiorca moe prowadzi działalno w zakresie objtym
zezwoleniem wyłcznie osobicie lub poprzez zatrudnionych przez siebie pracowników. Powiadomiono
Ministra Gospodarki bdcego organem zezwalajcym oraz właciw miejscowo prokuratur rejonow w
zwizku z podejrzeniem prowadzenia nielegalnego hurtu wyrobami alkoholowymi. Sprawa w toku.
Ujawniono take inny przypadek majcy znamiona hurtowej sprzeday wyrobów alkoholowych
bez zezwolenia: właciciel sklepu w okresie od lipca 2006 r. do stycznia 2007 r. sprzedał włacicielom
innych placówek detalicznych z alkoholami znajdujcych si w miecie i okolicy takie wyroby o łcznej
wartoci 219,5 tys. zł. Towary zostały kupione w celu ich dalszej odsprzeday z zyskiem. Do prokuratury
rejonowej skierowano zawiadomienie o popełnieniu wystpków z art. 453 ust. 1 w zwizku z art. 453 ust.
4 ustawy.
Ponadto w kontrolowanych magazynach ujawniono nieprzestrzeganie innych warunków zezwole
na obrót napojami alkoholowymi jak niezgłoszenie zmiany miejsca siedziby firmy, a w przypadkach
prowadzenia sprzeday detalicznej niewydzielenie odrbnego stoiska.
3. Wykorzystanie ustale kontroli
Ustalenia kontroli dały podstaw do skierowania z ustawy:

• 43 spraw do prokuratur lub policji w zwizku z naruszeniem art. 43 ust. 1 oraz art. 453 ,
• 1 aktu oskarenia do sdu
• 29 wniosków do wydziałów ds. wykrocze sdów rejonowych z wnioskami o ukaranie z art. 13
ust. 2,
• wszczcia 15 dochodze w trybie uproszczonym z art. 43 ust. 1,
555
• przekazania 22 powiadomie marszałkom województw jako organów zezwalajcych na
prowadzenie hurtowej sprzeday wyrobów alkoholowych (poza spirytusowymi) i 5 powiadomie
do Ministra Gospodarki jako organu zezwalajcego na prowadzenie hurtowej sprzeday wyrobów
spirytusowych,
• przekazania 21 powiadomie do organów wydajcych zezwolenia (prezydentów, burmistrzów,
wójtów) na sprzeda wyrobów alkoholowych w placówkach detalicznych i gastronomicznych,
• do organów skarbowych skierowano 12 doniesie.
Wydano 5 decyzji wstrzymujcych sprzeda napojów alkoholowych i skierowano 3 wnioski o cofnicie

zezwolenia na prowadzenie detalicznej sprzeday napojów alkoholowych. Nałoono 218 mandatów
karnych na łczn kwot 38.570 zł.
II. PRZESTRZEGANIE PRZEPISÓW O OZNACZANIU WYROBÓW ALKOHOLOWYCH I

TYTONIOWYCH ZNAKAMI SKARBOWYMI AKCYZY
W toku kontroli sprawdzano przestrzeganie postanowie ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o

podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 29, poz. 257, z pón. zm.) oraz rozporzdzenia Ministra Finansów z dnia
19 kwietnia 2004 r. w sprawie oznaczania wyrobów akcyzowych znakami akcyzy (Dz. U. Nr 80, poz. 742,
z pón. zm.).
Kontrole przeprowadzono w 3.972 jednostkach handlowych, w których sprzedawany jest alkohol

i wyroby tytoniowe, tj. w 3.283 placówkach detalicznych, 522 placówkach gastronomicznych i w 167
hurtowniach.
Badaniami objto 25,8 tys. partii wyrobów alkoholowych o wartoci 8.256 tys. zł oraz 20,9 tys.
partii wyrobów tytoniowych o wartoci 1.481 tys. zł. Niektórych kontroli dokonano razem z policj.
Nieprawidłowoci stwierdzono w 4 sklepach i 2 placówkach gastronomicznych. I tak:
• w sklepie do sprzeday oferowano 5 partii (27 sztuk) wyrobów alkoholowych o łcznej wartoci 0,4
zł, które oznaczone były banderolami wykazujcymi cechy nieudolnego sfałszowania tj. brak znaku
wodnego, włókna niewidoczne w promieniach UV, brak wyczuwalnych wypukłoci, powtarzajce si
numery ewidencyjne. Alkohol nieznanego pochodzenia został rozlany do butelek opatrzonych
etykietami popularnych wódek jak "Wódka ojczysta", "Krakowska", "Polska wódka", "Soplica".
Kontrola została przeprowadzona wspólnie z policj, która zabezpieczyła kwestionowane alkohole i
prowadzi dochodzenie w tej sprawie;
• w zakładzie gastronomicznym na zapleczu znajdowały si 3 but., o poj. 1 1 spirytusu

prawdopodobnie pochodzcego z Czech i poktnie sprzedawanego, 2 napełnione but. wódki
"Absolwent" oraz 9 but. po "Absolwencie" przygotowane do rozlewu sfałszowanej wódki. Jak
ustalono w obu napełnionych butelkach znajdował si płyn alkoholowy (mieszanina spirytusu z
wod) o mocy 34,4% i 36,2%. Postpowanie w tej sprawie prowadzi policja;
• w sklepie znajdowało si 20 but. o poj. 0,5 1 wódki "Starogardzkiej czystej". Butelki były oznaczone
sfałszowanymi znakami skarbowymi akcyzy. Spraw przekazano do urzdu celnego;
• w 2 hipermarketach oferowano 29 partii win i wyrobów spirytusowych o wartoci 1,6 tys. zł z

banderolami odklejonymi lub uszkodzonymi. Alkohole zajto i zabezpieczono. Sprawy przekazano
do urzdu celnego.
556
W wyniku ustale kontroli skierowano do właciwych miejscowo organów cigania 3 doniesienia o
podejrzeniu popełnienia przestpstw, 2 powiadomienia do urzdów celnych i 5 do urzdów skarbowych.
III. PRAWIDŁOWO PRZESTRZEGANIA PRZEPISÓW O OZNAKOWANIU OPAKOWA

WYROBÓW TYTONIOWYCH I OBROCIE TYMI WYROBAMI
W czasie kontroli sprawdzano przestrzeganie przepisów ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o

ochronie zdrowia przed nastpstwami uywania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10,
poz. 55, z pón. zm.) zwanej dalej ustaw o ochronie (...) oraz rozporzdzenia Ministra Zdrowia z dnia
24 lutego 2004 r. w sprawie badania zawartoci niektórych substancji w dymie papierosowym oraz
informacji i ostrzee zamieszczanych na opakowaniach wyrobów tytoniowych (Dz. U. 2004 r. Nr 31,
poz. 275, z pón. zm.).
W 3.535 placówkach detalicznych i gastronomicznych dokonano ogldzin 19.832 partii

papierosów nie stwierdzajc nieprawidłowoci w zakresie oznakowania.
W 16 zakładach gastronomicznych stwierdzono niewprowadzenie zakazu palenia i

niewyodrbnienie miejsc lub pomieszcze gdzie wolno pali wyroby tytoniowe, co stanowi naruszenie
art. 5 ust. 1 pkt 3 ustawy o ochronie (. ..). Niezalenie od kierowania wniosków do sdów o ukaranie
zobowizywano w toku kontroli włacicieli do wyodrbnienia takich miejsc (w lokalach jednoizbowych)
lub pomieszcze (w lokalach wikszych).
Ujawniono 3 przypadki sprzeday papierosów na sztuki, co stanowi naruszenie art. 6 ust. 4

powołanej ustawy o ochronie (...}, np. w jednej z placówek gastronomicznych w ofercie znajdowało si
12 szt. "Mocnych", 10 szt. "Marlboro" i 15 szt. "Paramount". Do sdu skierowano wniosek o ukaranie
sprawcy wykroczenia.
W sklepach lub bufetach na terenie 8 szkół wyszych oferowano papierosy, co stanowi naruszenia
art. 6 ust. 2 ustawy o ochronie (...) zakazujcego sprzeday takich wyrobów w szkołach. Sdy grodzkie
orzekały grzywny w wysokoci 400 - 500 zł oraz przepadek zabezpieczonych przez inspektorów
papierosów.
W 9 sklepach i restauracji sprzedawano papierosy w cenach wyszych od cen uwidocznionych

na opakowaniach jednostkowych (rónice wynosiły ok. 0,10 zł - 2,15 zł za paczk) lub w zestawach z
zapałkami i zapalniczkami, nie odprowadzajc z tego tytułu wyszego podatku akcyzowego.
Powiadomiono właciwe miejscowo urzdy celne.
W jednym ze sklepów znajdował si widoczny z zewntrz napis "Tanie papierosy'. Uzyskano
stanowisko Departamentu Zdrowia Publicznego w Ministerstwie Zdrowia, z którego wynikało, e napis
ten stanowi oczywist zacht do kupowania papierosów. Spraw skierowano do prokuratuty, która
odmówiła wszczcia dochodzenia.
Łcznie skierowano 17 wniosków o ukaranie do wydziałów ds. wykrocze sdów rejonowych

oraz 1 spraw do prokuratuty. W 10 przypadkach powiadomiono urzdy celne.
W toku prowadzonych działa nie ujawniono przypadków sprzeday papierosów nieletnim.
V. PODSUMOWANIE I WNIOSKI
1. Przeprowadzone w 2007 r. kontrole ujawniły szereg narusze zakazów i nakazów ustawy o

wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Naley jednak podkreli, e liczba
557
placówek detalicznych i gastronomicznych, w których stwierdzono nieprawidłowoci z roku na rok
maleje. Równie rozmiar nieprawidłowoci (w stosunku do iloci przeprowadzonych kontroli) wskazuje,
e na tynku obrotu wyrobami alkoholowymi nie wystpuj istotne zagroenia interesów konsumentów, a
surowe niekiedy przepisy ww. ustawy s na ogół przestrzegane. Problemem jest jednak czsto
długotrwała nielegalna sprzeda alkoholi przez przedsibiorców nie posiadajcych zezwole, czemu
sprzyja moliwo zaopatrywania si w te wyroby w magazynach hurtowych, których właciciele nie
dopełniaj obowizku sprawdzania czy kupujcy posiadał wane zezwolenie.
2. Kontrole w zakresie obrotu wyrobami banderolowanymi ujawniały tylko

nieliczne przypadki wprowadzania do obrotu wyrobów alkoholowych bez znaków skarbowych akcyzy
lub alkoholi sfałszowanych.
3. Sprawdzajc przestrzeganie postanowie ustawy o ochronie zdrowia przed nastpstwami uywania

tytoniu i wyrobów tytoniowych stwierdzano nieprzestrzeganie obowizku wyodrbniania przez
włacicieli punktów gastronomicznych miejsc lub pomieszcze gdzie mona pali papierosy oraz
sprzeda takich wyrobów na sztuki i na terenie szkół. Nie wnoszono zastrzee do prawidłowoci
oznacze na opakowanich.
4. Zgodnie z planem działania Inspekcji Handlowej w 2008 r. kontrole s obecnie kontynuowane.
3.3. Główny Urzd Statystyczny
W odpowiedzi na pismo znak: ANNSS2/PZ/200S, z dnia 2 kwietnia 2008 r. Departament

Informacji uprzejmie informuje, e na podstawie wyników badania budetu gospodarstw domowych
przecitne miesiczne wydatki na 1 osob w gospodarstwach domowych na napoje alkoholowe dla Polski
ogółem wyniosły S,17 zł. Wydatki dla poszczególnych województw załczamy w oddzielnej tabeli.
Dane z badania budetów gospodarstw domowych za 2007 r. dostpne bd w czerwcu biecego
roku.
Nadmieniamy, e wyniki badania budetów gospodarstw domowych (opartych na owiadczeniach
osób badanych), dotyczce m.in. wydatków i spoycia napojów alkoholowych, mog by zaniane przez
badane gospodarstwa domowe.
Tab1. Przecitne miesiczne wydatki na napoje alkoholowe na 1 osob w gospodarstwach domowych

ogółem według województw (w zł)
WOJEWÓDZTWA 2006
Dolnolskie 8,82
Kujawsko-pomorskie 6,95
Lubelskie 7,34
Lubuskie 8,64
558
Łódzkie 8,31
Małopolskie 7,11
Mazowieckie 10,31
Opolskie 8,76
Podkarpackie 5,60
Podlaskie 9,38
Pomorskie 9,84
lskie 8,76
witokrzyskie 4,95
Warmisko-mazurskie 7,69
Wielkopolskie 6,45
Zachodnio pomorskie 8,85
W odpowiedzi na pismo znak: ANAl882/PZ/2008, z dnia 2 kwietnia 2008 r. dotyczcego

udostpnienia danych z importu i eksportu za 2007 r, Departament Informacji przekazuje w załczeniu
wielkoci obrotu towarami wyszczególnionymi w zamówieniu. Przekazane dane s danymi
rzeczywistymi, tymczasowymi. Poniewa zbiór jest zbiorem tymczasowym, mog by wprowadzone
korekty do zbioru ostatecznego, który bdzie dostpny na pocztku sierpnia biecego roku.
Dane za rok 2007 dla Polski ogółem dotyczce liczby sklepów z napojami alkoholowymi oraz
spoycia napojów alkoholowych w litrach na jednego mieszkaca, jedynie w podziale na kategorie:
a/wódki, likiery i inne napoje alkoholowe w przeliczeniu na 100% , b/wina i miody pitne, c/piwo
otrzymywane ze słodu, bd dostpne pod koniec sierpnia w publikacji "Rynek Wewntrzny w 2007
roku" .
Wstpne dane w zakresie dostaw napojów alkoholowych mog by przekazane pod koniec maja,
natomiast dane ostateczne na pocztku sierpnia.
W odpowiedzi na pismo znak:: ANA/1602/PZ/2008, z dnia 5 sierpnia 2008 r. Departament
Informacji przekazuje w załczeniu wielkoci obrotu towarami z importu i eksportu za rok 2007
wyszczególnionymi w zamówieniu.
Dane ostateczne dotyczce dostaw napojów alkoholowych na poziomie ogółem Polska
opublikowane s w Biuletynie Statystycznym nr 6 w podziale na kategorie:
- wódki, likiery, inne alkoholowe
- wina i miody pitne (w tym wina gronowe)
- piwo
Dane na poziomie ogółem Polska dotyczce spoycia napojów alkoholowych wg wyej
wymienionych kategorii oraz liczby sklepów z napojami alkoholowymi bd dostpne na pocztku
wrzenia w publikacji Rynek Wewntrzny w 2007 roku.
Nie jest moliwe uzyskanie wymienionych danych w układzie wojewódzkim. Uprzejmie
informujemy, e nie posiadamy danych dotyczcych spoycia napojów alkoholowych na 1 mieszkaca.
W badaniu budetów gospodarstw domowych zbierane s dane dotyczce przecitnego
miesicznego spoycia oraz wydatków na 1 osob w gospodarstwach domowych na napoje alkoholowe.
Dane te s zaniane przez badane gospodarstwa domowe, dlatego te s one niereprezentatywne.
559
Dane rzeczywiste za 2007 r. dla Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów Alkoholowych
EKSPORT 2007
Jedn. warto w
CN4 nazwa ilo
miary PLN
2203 Piwo otrzymywane ze słodu: 1 121 981 085 220457701
Wino ze wieych winogron, włcznie
z Winami wzmocnionymi; moszcz
2204 1 1 011 255 7 354 026
winogronowy, inny ni objty pozycj
2009:
Wermut i pozostałe wina ze wieych
2205 winogron przyprawione rolinami lub 1 133 079 842 784
substancjami aromatycznymi:
Napoje fermentowane pozostałe (np.
jabłecznik, moszcz gruszkowy i miód
2206 pitny); mieszanki napojów ferment. 1 9599940 13 016 916
Oraz ich mieszanki z napojami
bezalkoholowymi, ginw.:
Alkohol etylowy nieskaony o
objtociowej mocy alkoholu 80 % obj.
lub wikszej; alkohol etylowy i
2207 1 9 125996 20551 050
pozostałe wyroby alkoholowe, o
dowolnej mocy,
skaone:
Alkohol etylowy nie skaony o
objtociowej mocy alkoholu mniejszej 1 100%
2208 9769421 327089231
ni 80 % obj.; wódki, likiery i pozostałe alk.
napoje spirytusowe:
IMPORT 2007
Jedn. warto w
CN4 nazwa ilo
miary PLN
2203 Piwo otrzymywane ze słodu: 1 33498518 69 150 325
Wino ze wieych winogron, włcznie
z Winami wzmocnionymi; moszcz
2204 1 87 287 562 507671 600
winogronowy, inny ni objty pozycj
2009:
Wermut i pozostałe wina ze wieych
2205 winogron przyprawione rolinami lub 1 12408 028 61 939390
substancjami aromatycznymi:
560
Napoje fermentowane pozostałe (np.
jabłecznik, moszcz gruszkowy i miód
2206 pitny); mieszanki napojów ferment. 1 583 116 3 333 726
Oraz ich mieszanki z napojami
bezalkoholowymi, ginw.:
objtociowej mocy alkoholu 80 % obj.
lub wikszej; alkohol etylowy i
2207 1 58 124 822 137316 137
pozostałe wyroby alkoholowe, o
dowolnej mocy,
skaone:
objtociowej mocy alkoholu mniejszej 1100%
2208 13 131 332 419590306
ni 80 % obj.; wódki, likiery pozostałe alk.
napoje spirytusowe:
561
3.4. Instytut Psychiatrii i Neurologii
DANE NT OSÓB Z ROZPOZNANIEM F10 OBJTYCH OPIEK PSYCHIATRYCZNEJ SŁUBY ZDROWIA W LATACH 1999-
2006.
DO SPRAWOZDANIA Z REALIZACJI USTAWY O WYCHOWANIU W TRZEWOCI ZA ROK 2006
Tabela 1. Liczba leczonych ambulatoryjnie (PZP, PO, PU) z powodu zaburze alkoholowych (F10) w tym pierwszorazowych.
OGÓŁEM PIERWSZY RAZ

ROK OGÓŁEM NA 100 TYS. PIERWSZY RAZ NA 100 TYS.
1999 136 318 352,7 58 130 150,4
2000 140 159 362,7 57 438 148,6
2001 146 349 378,8 61 557 159,3
2002 161 990 423,7 69 802 182,6
2003 160 188 419,4 63 925 167,4
2004 179 490 470,1 71399 187,0
2005 178416 467.5 69630 182.5
2006 167346 438.9 66728
175.0
RÓDŁA:
Instytut Psychiatrii i Neurologii Zakład Organizacji Ochrony Zdrowia: Rocznik statystyczny 1999, tabl. 1.3, 1.11, 1.17; Rocznik statystyczny
2000, tabl. 1.3, 1.13, 1.21;
Rocznik statystyczny 2001, tabl. 1.3a, 1.13a, 1.21a; Rocznik Statystyczny 2002, tabl. 1.3a, 1.13a, 1.21a; Rocznik Statystyczny 2003 tabl. 1.4a,
1.24;
Rocznik Statystyczny 2004 tabl. 1.4a, 1.25; Rocznik Statystyczny 2005, tab. 1.33.a, 1.33.B,Rocznik Statystyczny 2006, tab.1.24 i 1.25
562
Tabela 2. Liczba leczonych z powodu zaburze psychicznych zwizanych z alkoholem w poradniach odwykowych, poradniach zdrowia
psychicznego i w poradniach uzalenie w rozbiciu na rozpoznania (2006)
PIERWSZY
OGÓŁEM
RAZ
F10.0 3102
9506
F10.1 7306 3591
F10.2 139263 56303
F10.3 5781 2084
F10.4 589 206
F10.5 1481 381
F10.6 393 104
F.10.7-
3027 955
9
F10 167346 66728
RÓDŁA: Instytut Psychiatrii i Neurologii Zakład Organizacji Ochrony Zdrowia: Rocznik Statystyczny 2006, tab.1.24 i 1.25
Tabela 3. Liczba leczonych w opiece pełnodobowej w tym pierwszorazowych.
563
1999 2000 2001 2002 2003 2004
PIERWSZY PIERWSZY PIERWSZY PIERWSZY PIERWSZY PIERWSZY
OGÓŁEM OGÓŁEM OGÓŁEM OGÓŁEM OGÓŁEM OGÓŁEM
RAZ RAZ RAZ RAZ RAZ RAZ
F10.0 2087 1164 1579 759 815 467 1343 805 1180 635 1816 1052
F10.2-3 31597 17429 33904 18551 37336 20304 43365 23378 44600 23564 47992 25637
F10.4-6 7739 4233 7398 4054 7610 4043 8186 4305 8029 4266 8982 4904
F10.1,
1288 594 1264 610 1494 662 1705 763 1812 851 2120 1010
F10.7-9
F10 48738 26813 50355 27292 51698 27871 57134 30612 58323 30786 62374 33518
2005 2006
PIERWSZY PIERWSZY
OGÓŁEM OGÓŁEM
RAZ RAZ
F10.0 1435 805 1575 926
F10.2-3 51498 27433 53879 28303
F10.4-6 9812 5380 10305 5710
F10.1,
3974 2130 2511 1132
F10.7-9
F10 66716 35748 71775 38028
RÓDŁA:
Instytut Psychiatrii i Neurologii Zakład Organizacji Ochrony Zdrowia: Rocznik statystyczny 1999, tabl. 3.38; Rocznik statystyczny 2000, tabl.
3.42; Rocznik statystyczny 2001,
tabl. 3.48; Rocznik Statystyczny 2002, tabl. 3.47; Rocznik Statystyczny 2003 tabl. 3.54; Rocznik Statystyczny 2004 tabl. 3.60; Rocznik
Statystyczny 2005 tab. 3.62, Sya
Rocznik Statystyczny 2006, tab.3.8
564
Tabela 4. Liczba łóek w opiece pełnodobowej.
1999 2000 2001 2002 2003 2004
LICZBA ŁÓEK W ODDZIAŁACH DETOKSYKACYJNYCH 455 603 599 662 780 854
alkoholowych 2516 2428 1995 2131 2205 2249
LICZBA ŁÓEK W ODDZIAŁACH
alkoholowo-
ODWYKOWYCH 131 129 972 756 702 744
narkotykowych
2005 2006
LICZBA ŁÓEK W ODDZIAŁACH DETOKSYKACYJNYCH 994 1066
alkoholowych 2353 2523
LICZBA ŁÓEK W ODDZIAŁACH
alkoholowo-
ODWYKOWYCH 908 747
narkotykowych
RÓDŁA:
tabl. 3.46; Rocznik Statystyczny 2002, tabl. 3.45; Rocznik Statystyczny 2003 tabl. 3.52; Rocznik Statystyczny 2004 tabl. 3.58; Rocznik Statystyczny
2005 tab.3.60,
Tabela 4a. Opieka dzienna.

OGÓŁEM 1999 2000 2001 2002 2003 2004
565
F10.2 910 1045 1634 2356 2623 -
F10.3 64 40 12 14 1 -
F10.4 5 2 2 2 0
19
F10.5-6 20 21 16 27 8
F.10.7-9 11 12 32 22 3 -
F10 1299 1314 1723 2438 2756 2972
OGÓŁEM 2005 2006

F10.2 i F10.3 - 4989
F10.4 15 7
F10.5-6
F.10.7-9 - 25
F10 3410 5112
RÓDŁA:
tabl. 2.36; Rocznik Statystyczny 2002, tabl. 2.36; Rocznik Statystyczny 2003 tabl. 2.44; Rocznik Statystyczny 2004 tabl. 2,46; Rocznik Statystyczny
2005 tab.248,
DANE NT ZGONÓW Z PRZYCZYN ZWIZANYCH Z ALKOHOLEM ZA LATA 1999-2006.

DO SPRAWOZDANIA Z REALIZACJI USTAWY O WYCHOWANIU W TRZEWOCI ZA ROK 2006
566
Tabela 5. Zgony z powodu chorób wtroby (ICD X: K 70 – K 77).
OGÓŁEM MCZYNI KOBIETY

ROK LICZBA NA 100 TYS. LICZBA NA 100 TYS. LICZBA NA 100 TYS.
ZGONÓW ZGONÓW ZGONÓW
1999 6 093 15,8 4304 22,9 1 789 9,0
2000 5 815 15,0 4 090 21,8 1 725 8,7
2001 5 555 14,4 3 836 20,4 1 719 8,7
2002 5 494 14,4 3 903 21,1 1 591 8,1
2003 5 507 14,4 3 928 21,2 1 579 8,0
2004 6 110 16,0 4 361 23,6 1 749 8,9
2005 6 596 17,3 4 709 25,5 1 887 9,6
2006 6 843 18,0 4 830 26,2 2 013 10,2
RÓDŁA: PZH
Tabela 6. Zgony z powodu zatru alkoholem (ICD X: F10.0, X45, Y15)
567
1999 1 260 3,3 1 136 6,0 124 0,6
2000 1 267 3,3 1 136 6,0 131 0,7
2001 1 333 3,4 1 174 6,3 159 0,8
2002 1 277 3,3 1 133 6,1 144 0,7
2003 1 289 3,4 1 175 6,4 114 0,6
2004 1 351 3,5 1 189 6,4 162 0,8
2005 1 724 4,5 1 514 8,2 210 1,1
2006 1 851 4,9 1 590 8,6 261 1,3
RÓDŁA: PZH
Tabela 7. Zgony z powodu zaburze psychicznych zwizanych z uywaniem alkoholu (ICD X: F10)
568
1999 1 508 3,9 1 361 7,2 147 0,7
2000 1 294 3,3 1 179 6,3 115 0,6
2001 1 339 3,5 1 218 6,5 121 0,6
2002 1 235 3,2 1 124 6,1 111 0,6
2003 1 384 3,6 1 250 6,8 134 0,7
2004 1 573 4,1 1 419 7,7 154 0,8
2005 1 553 4,1 1 389 7,5 164 0,8
2006 1 808 4,7 1 610 8,7 198 1,0
RÓDŁA: PZH
W roku 2006 liczba zgonów zarejestrowanych w opiece całodobowej osób z zaburzeniami spowodowanymi uywaniem alkoholu
wynosiła 227,
w tym 2 z powodu ostrego zatrucia (F10.0)
DANE NA TEMAT ZASOBÓW I OBCIENIA PSYCHIATRYCZNEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ

W ROKU 2006.
DO SPRAWOZDANIA Z REALIZACJI USTAWY O WYCHOWANIU
W TRZEWOCI ZA ROK 2006
I. Poradnie odwykowe
569
- funkcjonowało 388 poradni (+ 87 poradni psychologicznych dla uzalenionych w których
nie ma stawianych rozpozna psychiatrycznych według
ICD-10, poniewa na ogół nie ma w nich lekarzy).
- w 388 poradniach zatrudnionych było na podstawie umowy o prac 252 lekarzy, 622
(łcznie) specjalistów i instruktorów terapii uzalenie
- w poradniach odwykowych leczono 139241 z powodu zaburze alkoholowych,

w tym 57501 pierwszorazowych
- poza poradniami odwykowymi, czyli w poradniach zdrowia psychicznego i poradniach

leczenia uzalenie spowodowanych uywaniem substancji psychoaktywnych, leczono z
powodu zaburze alkoholowych 28105 osób w tym 9227 pierwszorazowych
- we wszystkich rodzajach poradni leczono zatem 167346 osób z zaburzeniami

alkoholowymi, w tym 66728 pierwszorazowych:
Rozpoznanie Ogółem Pierwszorazowi
F10.0 9506 3102

F10.1 7306 3591
F10.2 139263 56303
F10.3 5781 2084
F10.4,F10.5,F10.6 2463 693
F10.7,F10.8,F10.9 3027 955
- liczba osób ze współistniejcym uzalenieniem od substancji

psychoaktywnych wynosiła 1942 (nie ma danych o pierwszorazowych pacjentach)
- liczba osób współuzalenionych wynosiła 36961, w tym 18111 pierwszorazowych
570
II. Oddziały dzienne
- 53 oddziały dla osób z zaburzeniami spowodowanymi uywaniem alkoholu, 712 miejsc

- nie ma informacji o personelu w oddziałach dziennych, na ogół zabezpiecza je personel
szpitalny albo poradniany
- w oddziałach dziennych leczono 5112 osób z zaburzeniami alkoholowymi,
pierwszorazowych 3236
- nie mamy informacji ilu pacjentów leczyło si w oddziałach dziennych przeznaczonych
dla osób z zaburzeniami alkoholowymi, naley jednak przypuszcza, e olbrzymia
wikszo leczonych z rozpoznaniami F-10 leczyła si włanie w nich.
Rozpoznania:
F10.0, F10.1 13
F10.2-F10.3 4989
F10.4, F10.5,F10.6 7
F10.7,F10.8,F10.9 25
III. Oddziały całodobowe
- 88 oddziałów terapii uzalenienia od alkoholu z 3270 łókami

- liczba leczonych 33679 (przypadki z pełnym ruchem midzyoddziałówym)
- 54 oddziały detoksykacyjne z 1066 łókami

- liczba leczonych 35639 (przypadki z pełnym ruchem midzyoddziałowym)
Ogółem w całej opiece całodobowej leczono 71775 osób z zaburzeniami spowodowanymi uywaniem alkoholu, w tym 32965
pierwszorazowych. Liczba hospitalizacji (przypadków) wynosiła 95414, w tym
- F10.2 i F10.3 - 53879 (38028 pierwszorazowych),
- F10.4, F10.5, F10.6 - 10305 (5710 pierwszorazowych),
- F10.0 - 1575 (926 pierwszorazowych)
571
572
INFORMACJE NT BADA NA TEMAT PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH
PROWADZONYCH PRZEZ INSTYTUT PSYCHIATRII I NEUROLOGII W ROKU
2007. DO SPRAWOZDANIA Z REALIZACJI USTAWY O WYCHOWANIU
I Klinika Psychiatryczna
• Ocena czstoci i wystpowanie hiponatremii u pacjentów przyjmowanych do szpitala

psychiatrycznego (temat nr 1, etap I z 2 - letnich bada, kierownik: lek. med. P.
Woniak).
• Ocena poczucia napitnowania u osób leczcych si z powodu schizofrenii i
niektórych innych schorze (grant promotorski nr 2 P05D 102 29, kierownik: prof. Dr
hab. Jacek Wciórka, główny wykonawca: lek. med. P. witaj).
IV Klinika Psychiatryczna
• Mechanizmy obronne a stan zdrowia psychicznego u młodych dorosłych obcionych

schizofreni jednego z rodziców ( temat nr 15, etap II - ostatni, kierownik: lek. med. J.
Paszko).
• DAPHNE UE (ALC-VIOL) numer JAI/DAP/2004-1/059/YC - Programme II 2004 -
2008, koordynator: Catholic University of Applied Sciences, Kolonia, Niemcy
(koordynator w IPiN: doc. Maria Załuska); tytuł projektu „Violence, accidents, and
injuries experienced by children living in families with alcohol problems”. Czynniki
ryzyka i zasoby dzieci z rodzin alkoholowych - przemoc, wypadki i urazy
dowiadczane przez dzieci z rodzin alkoholowych (grant Komisji Europejskiej,
kierownik bada: dr hab. n. med. M. Załuska).
• Funkcja hormonalnej osi podwgórze-przysadka-nadnercza w powizaniu z wywiadem
rodzinnym w kierunku choroby alkoholowej oraz ryzykiem nawrotu choroby
alkoholowej w populacji pacjentów uzalenionych od alkoholu (grant Fogart
International Center, podkomponent, koordynator: Uniwersytet Michigan,
koordynator w IPiN: prof. Cz. Czabała; kierownik: lek. med. J. Brykalski).
• Problemy alkoholowe wród pacjentów szpitala ogólnego powyej 60 roku ycia
(grant Fogart International Center, podkomponent, koordynator: Uniwersytet
Michigan, koordynator w IPiN: prof. Cz. Czabała; kierownik: dr n. hum. P.
Bronowski).
Klinika Psychiatrii Sdowej
• Przestpstwa przeciwko rodzinie - kontekst psychospołeczny, medyczny, prawny

(temat nr 23, etap II z 3 - letnich bada, kierownik: doc. dr hab. med. J. Heitzman).
Klinika Rehabilitacji Psychiatrycznej
• Ocena skutecznoci rehabilitacji psychiatrycznej u chorych z podwójn diagnoz

(psychoza + uzlanienie) (temat nr 25, etap II - ostatni, kierownik: lek. med. J.
Waniek).
Zakład Psychologii i Promocji Zdrowia Psychicznego
550
• Wzory i konsekwencje uywania przetworów konopi indyjskich i innych narkotyków
przez dorastajcych (temat nr 27, praca roczna, kierownik: dr K. Okulicz-Kozaryn).
• Monitorowanie trendów uywania substancji psychoaktywnych oraz wskaników
innych wybranych aspektów zdrowia psychicznego u młodziey szkolnej (grant nr 2
P05D 035 28, kierownik bada: dr K. Ostaszewski).
• Rola czynników ryzyka i czynników chronicych w rozwoju zachowa problemowych u
młodziey szkolnej. Badania warszawskich gimnazjalistów (grant Fogarty International
Center, USA, realizowany we współpracy z prof. M. Zimmermanem z University
of Michigan, USA, grant nr 5R01TW007647-02, koordynator w IPiN: prof. Cz.
Czabała, kierownik: dr K. Ostaszewski).
Zakład Bada nad Alkoholizmem i Toksykomaniami
• Ewaluacja polityki wobec substancji psychoaktywnych w Polsce (temat nr 29, etap II z

3-letnich bada, kierownik: dr J. Moskalewicz).
• Drogi wychodzenia z uzalenienia od alkoholu (grant nr 1 H02E 036 30, promotorski,
kierownik bada: prof. A. Ostrowska, główny wykonawca: mgr J. Klingemann).
• Poprawa dostpnoci lecznictwa uzalenie (Improvement of Access for People with
Alcohol – and Drug – related Problems) – IATPAD – projekt w ramach Wspólnotowego
Programu w Dziedzinie Zdrowia Publicznego (nr kontraktu 2005322, koordynator
projektu: Centrum pre liebu drogových závislosti, Bratysława, Słowacja; kierownik w
IPiN: dr J. Moskalewicz, główny wykonawca: mgr M. Bujalski).
• Wdraanie skoordynowanej polityki wobec alkoholu w Europie - Wzmacnianie
kompetencji (Implementing Coordinated Alcohol Policy in Europe – Building
Capacity), grant Komisji Europejskiej realizowany we współpracy z Instytutem Zdrowia
Publicznego (Institute of Public Health) Republiki Słowenii. (nr kontraktu 2006326,
kierownik w IPiN: dr J. Moskalewicz, wykonawca: mgr A. Pisarska).
• Europejskie zasoby internetowe na temat narkomanii, alkoholu i innych uzalenie
(Elisad Internet Gateway: A Qualitative Resource for European Web Sites on Drugs,
Alcohol, Tobacco and other Addictions) (nr kontraktu 2004325, kierownik w IPiN: mgr
G. Herczyska, główny wykonawca: mgr J. Klingemann.
• Krótkie interwencje alkoholowe na ostrym dyurze szpitalnym (temat nr 1012391, grant
National Institute on Alcohol and Acohol Abuse - NIAAA, kierownik w IPiN: dr J.
Moskalewicz, główny wykonawca: dr G. witkiewicz).
• Europejski Program Bada Ankietowych w Szkołach na Temat Uywania Alkoholu
i Narkotyków (ESPAD). Polski projekt – 2007 (grant Krajowego Biura ds.
Przeciwdziałania Narkomanii i Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów
Alkoholowych, temat nr 502-02-07009, kierownik: mgr J. Sierosławski).
• Badania ankietowe ESPAD w Poznaniu (grant Miasta Pozna, temat nr ZSS/389/07,
kierownik: mgr J. Sierosławski).
• Badania ankietowe ESPAD w Bydgoszczy (grant Miasta Bydgoszcz, temat nr 1/07,
kierownik: mgr J. Sierosławski).
Zakład Organizacji Ochrony Zdrowia
• Analiza informacji dotyczcych zasobów lecznictwa psychiatrycznego

i neurologicznego oraz rozpowszechnienia zaburze psychicznych w Polsce (temat nr
30, praca roczna, kierownik: mgr L. Boguszewska).
551
Zakład Farmakologii i Fizjologii Układu Nerwowego
• Czy kannabinoidy maj znaczenie w piciu alkoholu u wyselekcjonowanych linii

zwierzt WHP i WLP? (temat nr 65, etap II – ostatni, kierownik: dr n. biol. W. Dyr).
• Wpływ alkoholu etylowego na efekty nagradzajce, awersyjne i toksyczne nikotyny
(temat nr 68, etap II – ostatni, kierownik: doc. dr hab. med. P. Biekowski).
• Neurorozwojowa koncepcja uzalenie w modelu zwierzcym: uszkodzenie układu 5-
HT u szczurów we wczesnym okresie ycia (grant nr 3 P05A 068 25, kierownik bada:
doc. dr hab. med. R. Stefaski, główny wykonawca: prof. W. Kostowski).
INFORMACJE O KONFERENCJACH, NA KTÓRYCH PREZENTOWANO WYNIKI

BADA NA TEMAT PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH PROWADZONYCH
PRZEZ INSTYTUT PSYCHIATRII I NEUROLOGII.
DO SPRAWOZDANIA Z REALIZACJI USTAWY O WYCHOWANIU
ORGANIZACJA SYMPOZJÓW I KONFERENCJI W ROKU 2007
• 1 Annual Workshop: Methods for Biomedical and Psychosocial Addiction Research,

Warszawa - Miedzeszyn, 02-05.09.2007.
• II Ogólnopolska Konferencja Promocji Zdrowia Psychicznego, Gierło k. Ktrzyna,
27-29.09.2007.
• I Krajowa Konferencja Instruktorów Programu Szkolna Interwencja Profilaktyczna,
Warszawa, 11-12.06.2007.
• Konferencja: Od wskiej specjalizacji ku interdyscyplinarnej perspektywie w
badaniach nad substancjami psychoaktywnymi, Warszawa, 06-07.09.2007.
• Konferencja: Ryzykowne zachowania młodych Polaków - szanse i pułapki
współczesnej profilaktyki uzalenie, Warszawa, 07.12.2007.
UDZIAŁ W KONFERENCJACH MIDZYNARODOWYCH W ROKU 2007
• Konferencja nt. etycznych aspektów bada społecznych nad alkoholizmem i

narkomani w Middlesex University, Londyn (Wlk. Brytania), 28.03. - 1.04.2007.
Referat: Miturska E., Moskalewicz J. Ethical codes and ethical control in social
research on alcohol and drugs in Poland.
• 2-nd ENCARE symposium Alcohol and violence in families - what about the children
Kolonia Niemcy 19-20.04.2007. Prezentacja: Załuska M. Alcohol and alcohol related
problems - the situation in Poland.
• 33nd Annual Alcohol Epidemiology Symposium of the Kettil Bruun Society for Social
and Epidemiological Research on Alcohol, Budapeszt, Wgry, 3-9.06.2007 r.
Referaty: Bujalski M., Dbrowska K., Moskalewicz J. Alcohol research and industry.
Potential for conflict of interests. Dbrowska K. Alcohol marketing in Poland – past
and presence.
• EASAR (European Association of Substance Abuse Research) Meissen-Dresden
(Niemcy), 3-6.06.2007. Referat: Sierosławski J. Changes in alcohol consumption after
decrease of tax on spirits in Poland.
• “Methods for Biomedical and Psychosocial Addiction Research” Konferencja
szkoleniowa w ramach polsko-amerykaskiego programu współpracy Fogarty’ego
552
Warszawa, 2-5.09.2007 roku. Referat na zaproszenie: Habrat B. Some methodological
problems with constructing research design in outcome studies in addiction.
• European Association of Addiction Therapy Conference (EAAT), Wiede (Austria),
9–12.09.2007 r. Referat na zaproszenie: Moskalewicz J. Evolution of Alcohol Policy in
Poland: Between Political and Economic Interests.
• European Conference on Mental Health: "Joining forces across Europe for prevention
and promotion in mental health", Barcelona, Hiszpania, 13-15.09.2007 r. Poster:
Pisarska A., Ostaszewski K., Borucka A., Okulicz-Kozaryn K., Bobrowski K.
Amazing Team Program the school-based alcohol prevention program for primary
school students and their parents.
• Minarodnij Simpozium na temu: "Likuvanija alko- i narkozalienich, dopomoga
spivzalenim a tako profilaktika zalenostej - dosvid Ukraini ta Polszi", Kijów,
Ukraina, 20-23.09.2007. Referat na zaproszenie: Woronowicz B. Nowoczesne metody
leczenia uzalenie.
• 8th International Congress Polish Neuroscience Society, Kraków, 24-27.09.2007.
Referat: Oczkowski M., Dyr. W., Kostowski W., Gromadzka-Ostrowska J. Alcohol as
a modulator of steroids in peripheral blood in rats.
• 7.Konferencja –ESBRA 2007, Berlin- Niemcy, 23-27.09.07. Referat na zaproszenie:
Taste preferences and the risk of alcohol dependence: from animal to human studies.
Referat: Biekowski P. Taste preferences and the risk of alcohol dependence: from
animal to human studies.
• European Dringking Trends and Country Ssensitive Prevention Policies, Florencja
(Włochy), 27-29.09.2007 r. Referat: witkiewicz G. Polish perspectives about the
Project: Changes in alcohol consumption and their determinants and prevention
policies – in the years 1960-2000.
• Self-change from addiction problems: prevalence, processes and implications for
prevention and treatment. Sztokholm, Szwecja, 7.11.2007. Referat na zaproszenie:
Klingemann J. Lay beliefs about addiction & self-change. Multi-city study as a rapid
ethnographic assessment.
UDZIAŁ W KONFERENCJACH KRAJOWYCH
• y ze schizofrenia – perspektywy diagnozy i terapii. Warszawa, 11-12.01.2007.

Warsztaty: Chojnacka J. Podwójna diagnoza.
• Konferencja podsumowujca wyniki bada pn. „Młodzie i rodzice, czyli dwie
perspektywy w percepcji problemów zwizanych z alkoholem, narkotykami oraz
przemoc rówienicz w rodowisku szkolnym” zorganizowana przez Urzd
Dzielnicy Bemowo i PBS DGA, Warszawa, 18.01.2007 r. Referat na zaproszenie:
Okulicz-Kozaryn K. Miejsce i rola rodziców w szkolnym programie Profilaktyki –
utopia czy realne wyzwanie dla systemu owiaty.
• „Forum Przeciw Depresji”, Warszawa, 24.02.2007. Referat na zaproszenie: Habrat B.
Alkohol a depresja.
• XI Ponadregionalne Mikołowski Seminarium Trzewociowe: Współuzalenienia, a
bezpieczestwo rodziny, w tym dzieci i młodziey, Mikołów, 2.04.2007. Referat na
zaproszenie: Kłodecki A. Zaburzenia depresyjne i lkowe u osób współuzalenionych.
• "Od wskiej specjalizacji ku interdyscyplinarnej perspektywie w badaniach nad
substancjami psychoaktywnymi", Warszawa-Falenty, 6-7.09.2007 r. Inne wystpienie:
Sierosławski J. Monitorowanie uywania substancji psychoaktywnych; Moskalewicz J.
553
Polityka wobec alkoholu: lekcje z przeszłoci; Ostaszewski K. Uywanie substancji
psychoaktywnych przez młodzie szkoln w Warszawie: trendy, rónice ze wzgldu na
płe oraz wybrane czynniki psychospołeczne; witkiewicz G. Złe i dobre substancje
psychoaktywne. Zmienne społeczne definicje.
• PARPA: "Detoksykacja osób uzalenionych od benzodiazepin" Warszawa,
05.10.2007. Referat na zaproszenie: Habrat B. Powizania miedzy uzalenieniem od
alkoholu a uzalenieniem od benzodiazepin.
• "Ryzykowne zachowania młodych Polaków - szanse i pułapki współczesnej
profilaktyki uzalenie", Warszawa, 7.12.2007 r. Referat: Moskalewicz J. Badania
jako narzdzie w kształtowaniu lokalnej polityki wobec alkoholu i narkotyków.
• I Euroregionalna Konferencja Naukowo-Szkoleniowa „Zespół uzalenienia od
alkoholu – wymiar medyczny, terapeutyczny, społeczny” Dbrowa Górnicza 22-
23.03.2007 r. Referat na zaproszenie: Meder J., Kałwa A., Rozenfeld M. Podwójna
diagnoza – „podwójne” problemy, aktualne koncepcje terapeutyczne.
• Konferencja “Zagroenia rozwoju dzieci i młodziey – narkotyki, alkohol i nikotyna”
zorganizowana przez Fundacj Zapobiegania i Resocjalizacji Uzalenie “Nadzieja”,
Bielsko-Biała, 23.03.2007 r. Referat na zaproszenie: Okulicz-Kozaryn K. Interwencja
wobec młodziey zagroonej uzalenieniem.
• II Ogólnopolska Konferencja Psychologii Lekarskiej: „Uzalenienia z perspektywy
nauczania psychologii lekarskiej” Kraków, 19-20.04. 2007. Referat na zaproszenie:
Habrat B. Stan nauczania o substancjach psychoaktywnych w polskich akademiach
medycznych i wynikajcy z niego polski model leczenia uzalenie.
• I Euroregionalna Konferencja Naukowo- Szkoleniowa "Zespół uzalenienia od
alkoholu - wymiar medyczny, terapeutyczny, społeczny", Katowice, 23.03.2007.
Referat na zaproszenie: Kłodecki A. Moliwoci dalszego leczenia osoby uzalenionej
- dowiadczenia własne.
• Ogólnopolska Konferencja "Zaburzenia osobowoci u osób uzalenionych",
Malinówka k/Ełku, 24-26.05.2007. Referat na zaproszenie: Basiska A. Uzalenienia
a zaburzenia osobowoci. Biologiczne podłoe relacji.
• "Profilaktyka uzalenie w szkołach ponadgimnazjalnych”, Brok n/Bugiem, 11-
12.06.2007. Pisarska A. Konferencja szkoleniowa: Szkolna interwencja
profilaktyczna.
• "Profilaktyka uzalenie w szkołach ponadgimnazjalnych", Soczewka k/Płocka, 18-
19.06.2007. Borucka A. Konferencja szkoleniowa: Szkolna interwencja
profilaktyczna.
• „Miejsce psychiatrii wród nauk medycznych”, Szczecin, 14–16.06.2007. Referat na
zaproszenie: Woronowicz B. Problemy alkoholowe wród lekarzy. Inne wystpienie:
Brykalski J., Załuska M., Brower K. Funkcja hormonalnej osi podwzgórze –
przysadka – nadnercza w powizaniu z obcieniem wywiadem rodzinnym
uzalenienia od alkoholu , oraz ryzykiem nawrotu picia alkoholu; Waniek J., Kdra
M., Lewandowska A., Dryło E., Rozenfeld M., Kałwa A. Grupa terapeutyczna dla
osób z podwójn diagnoz-dowiadczenia własne (referat); Moskalewicz J.,
witkiewicz G. Obcienie ostrych dyurów szpitalnych problemami alkoholowymi;
Załuska M., Bronowski P., Brykalski J., Kossowska A. Pacjent z problemem
alkoholowym w Szpitalu ogólnym – program diagnozy i krótkiej interwencji w Szpitalu
Bielaskim w Warszawie, (sesja tematyczna); Meder J., Kałwa A., Rozenfeld M.
Podwójna diagnoza – „podwójne” problemy aktualne koncepcje terapeutyczne
(referat); Sawicka M., Osuchowska A. Podwójna diagnoza – opis przypadku;
Bronowski P. Populacja specjalna w szpitalu ogólnym – pacjenci po 60 r. .
naduywajcy alkoholu. sesja tematyczna; Brykalski J., Zucker R., Brower K.,
554
Buu A., Załuska M. Poziom kortyzolu u członków rodzin z uzalenionym od alkoholu
rodzicem; Jasiewicz A., Jabłoski M., Grzywacz A., Samochowiec J., Biekowski P.
Rola polimorficznych wariantów genu transportera dopaminy DAT w
uwarunkowaniach zespołu zalenoci alkoholowej: poszukiwanie endofenotypu
zwizanego z wraliwoci na smak słodki (sweet liking) w populacji rodzin
obcionych uzalenieniem od alkoholu.
• XVI Ogólnopolska Konferencja Psychologii Rozwojowej :”Drogi rozwoju człowieka
w wiecie współczesnych wartoci”, Pozna, 21-24.06.2007 r. Referat: Okulicz
Kozaryn K. Profilaktyka problemów zwizanych z piciem alkoholu przez
dorastajcych z perspektywy rozwojowej.
• Konferencja: „Współczesne aspekty uzalenie – diagnoza, leczenie, rehabilitacja”
Bydgoszcz, 26.06.2007. Referat na zaproszenie: Habrat B. Diagnoza, leczenie,
rehabilitacja osób uzalenionych.
• Od wskiej specjalizacji ku interdyscyplinarnej perspektywie w badaniach nad
substancjami psychoaktywnymi, Falenty, 06-07.09.2007. Referat na zaproszenie:
Habrat B. Badania kliniczne w uzalenieniach. Stan w Polsce na tle wiata;
Biekowski P. Neurobiologia uzalenie: stan bada w Polsce i na wiecie.
• Promocja zdrowia psychicznego Gierło k. Ktrzyna, 27-29.09.2007. Referat:
Bobrowski K. Jak tworzy programy promocji zdrowia psychicznego? Wnioski z
obszaru profilaktyki alkoholowej; Borucka A. Szkolna interwencja profilaktyczna.
• Konferencja: Terapia uzalenienia od alkoholu – podejcie integracyjne. Lubenia k.
Rzeszowa 28-29.09.2007. Referat na zaproszenie: Habrat B. Leki przeciwdepresyjne w
zapobieganiu nawrotom i zmniejszaniu iloci wypijanego alkoholu; Habrat B.
Współwystpowanie schizofrenii i alkoholizmu – dobór farmakoterapii i programy
zintegrowane; Leczenie alkoholowych zespołów abstynencyjnych.
• Aktualne problemy profilaktyki i terapii uzalenie. Olsztyn 23.11.2007. Referat na
zaproszenie: Habrat B. Skala i dynamika problemu zaburze zwizanych z uywaniem
substancji psychoaktywnych.
• Wojewódzka narada pełnomocników/koordynatorów ds. profilaktyki i rozwizywania
problemów alkoholowych oraz dyrektorów powiatowych centrów pomocy rodzinie
zorganizowana przez Urzd Marszałkowski województwa warmisko-mazurskiego,
Pisz, 28-29.11.2007 r. Referat na zaproszenie: Okulicz-Kozaryn K. Skuteczne
strategie profilaktyczne, kierunki nowoczesnej profilaktyki w odniesieniu do
projektowania działa w gminnych programach profilaktyki i rozwizywania
problemów uzalenie.
3.5. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji
A. Informacja o audycjach słucych profilaktyce i przeciwdziałaniu ałkoholizmowi

nadanych w 2007 r. w programach nadawców publicznych
W 2007 r. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, jak co roku, kontrolowała działalno

programow publicznych nadawców radiowych i telewizyjnych w zakresie wypełniania art.
21 ust. 2 pkt. 8 ustawy o radiofonii i telewizji. Przepis ten zobowizuje nadawców
publicznych do tego, aby w swoich programach przeznaczali czas na audycje powicone
555
zwalczaniu rónych patologii społecznych, w tym równie alkoholizmu. KRRiT analizowała
roczne sprawozdania sporzdzone przez nadawców pod ktem wykonania w 2007 r. tego
ustawowego obowizku. Niej przedstawiono wyniki analizy tych sprawozda.
I. Polskie Radio SA
Programy ogólnokrajowe
W 2007 roku Polskie Radio SA w trzech programach ogólnokrajowych przeznaczyło na
omówienie zagadnie wicych si z profilaktyk i przeciwdziałaniem alkoholizmowi 29
godz. i 32 min czyli wicej ni przed rokiem.
W Programie 1 Polskiego Radia tematyka przeciwdziałania alkoholizmowi znalazła
odzwierciedlenie w reportaach, audycjach cyklicznych i poradnikowych, a take w
biecych informacjach. Cz z nich nawizywała do problemu walki z alkoholizmem w
sposób bezporedni, cz - przy okazji omawiana innych problemów społecznych, głównie
narkomanii, bezrobocia, bezdomnoci.
Nadano m.in. reporta o byłym alkoholiku i jego trudnej drodze wychodzenia z
nałogu (reporta nagrodzony na Festiwalu Mediów w Łodzi 2006); minireporta oraz
rozmow o narastajcym alkoholizmie wród kobiet; reporta o Justynie wierczyskiej
dziewitnastoletniej mistrzyni Polski juniorek w chodzie, która przeywała piekło z powodu
alkoholizmu ojca; reporta o parze młodych ludzi - narkomanki i alkoholika, którzy po terapii
próbuj zbudowa nowe ycie; reporta o osobach uzalenionych, które wyszły na prost i
prowadz lekcje dla warszawskich licealistów w ramach projektu Biura Bezpieczestwa przy
Urzdzie m.st. Warszawy.
Tematyce alkoholowej powicono w całoci jedno z wyda codziennej audycji
Cztery pory roku pt. "Wielka majówka, wielkie picie". W magazynie poruszano m.in.
problem choroby alkoholowej, picia weekendowego, nietrzewych kierowców, DDA
(Dorosłe Dzieci Alkoholika), ko-alkoholizmu, czyli wspólnego picia z partnerem, upijania si
bankietowego. W studiu rozmawiano z ekspertami z Orodka Terapii Uzalenienia od
Alkoholu, z policjantami oraz ze streetworkerem pracujcym w rodowisku dzieci i
młodziey. Wystpili te alkoholicy bdcy w trakcie bd po terapii.
W ramach cyklu Rozmowy Jedynki specjalici psychoterapii uzalenie z P ARP A
oraz ekspert z Orodka Terapii Uzalenie w Instytucie Psychiatrii i Neurologii przedstawili
róne sposoby zapobiegania pijastwu dzieci. O alkoholizmie wród nastolatków i modzie na
weekendowe picie rozmawiano w magazynie Prosto z kraju.
W ramach audycji Familijna Jedynka dyskutowano m.in. o ruchach trzewociowych.
W magazynie Z kraju i ze wiata nadano minireporta i rozmow o kampanii przeciwko
sprzedawaniu alkoholu nieletnim.
W jednym z wyda cyklu Nocne spotkania o wychodzeniu z alkoholizmu rozmawiali
psychoterapeuci i słuchacze. Nadano równie reporta powicony artycie alkoholikowi,
któremu udało si nie tylko wyzwoli z nałogu, ale wróci do sztuki.
Systematycznie tematyk walki z alkoholizmem podejmowało w 2007 roku Radio
Kierowców. W swoich codziennych audycjach dziennikarze apelowali do kierowców o
trzewo za kierownic. W audycjach czsto wystpowali przedstawiciele Pastwowej
Agencji Rozwizywania Problemów Alkoholowych oraz przedstawiciele policji.
Łcznie na antenie Programu 1 Polskiego Radia na audycje powicone profilaktyce i

przeciwdziałaniu alkoholizmowi przeznaczono 15 godzin 51 minut.
W roku 2007 w Programie 3 Polskiego Radia na omówienie tej tematyki
przeznaczono 3 godziny i 55 minut. Tematyka zwizana z walk z alkoholizmem znalazła
odbicie głównie w magazynach Zapraszamy do Trójki i Puls Trójki. W reportau Lekcja
opowiedziano o narkomanie i alkoholiku, który prawie połow swojego czterdziestoletniego
556
ycia spdził w wizieniach, a mimo to udało mu si wyj z nałogu. W innym reportau
Urodziłem si duo mały przedstawiono losy pochodzcego z rodziny alkoholików
wychowanka Specjalnego Orodka Szkolno-Wychowawczego, któremu pomaga jeden z
wychowawców.
Tematyka przeciwdziałania alkoholizmowi obecna była równie w czterech
wydaniach cyklicznej audycji Zapraszamy do Trójki. Rozmawiano w niej o nocnej prohibicji
w sklepach, o tym czy przyjm si prywatne alkomaty, o uywkach na Przystanku
Woodstock, o alkoholu na plaach, o akcji Nie pij, jestem abstynentem.
W cyklu Według Polaków wyemitowano audycj pt. Alkoholizm - i grzech i choroba z
udziałem Wiktora Osiatyskiego, w której przedstawiono program 21 kroków oraz kulturowe
uwarunkowania alkoholizmu.
W reportau Niebo do wynajcia (o akcji Przystanek PAT - profilaktyka a teatr)
opowiedziano o ponad 200-osobowej grupie młodziey uczcej si i studiujcej, która
spdzała wakacje bez alkoholu, narkotyków, komputera i imprez techno.
W programie Polskiego Radia Bis na audycje powicone przeciwdziałaniu
alkoholizmowi przeznaczono 9 godzin i 55 minut. Tematyka dotyczca tego problemu
pojawiała si systematycznie w audycjach cyklicznych: Zostaw wiadomo oraz Popołudnik,
a take w Wiadomociach i reportaach. Z racji tego, ze program ten jest adresowanego do
młodego słuchacza, wszystkie audycje były nastawione na przedstawienie tego problemu
wród młodziey.
W reportau Pijane dzieci przedstawiono dziewczyn, której udało si wyj z
alkoholizmu. Reporta Ona jest we mnie pokazywał, jak alkohol wzmaga agresj wród
młodziey, a Akcja - Przystanek P AT licealist, który pomaga uratowa koleg
uzalenionego od alkoholu.
W 8 wydaniach cyklicznej audycji Zostaw wiadomo rozmawiano o alkoholizmie i
sposobach rozwizywania problemów zwizanych z tym uzalenieniem, o syndromie DDA, o
tym, gdzie szuka pomocy w przypadku uzalenienia. W innych odcinkach cyklu rozmawiano
o alkoholizmie wród dzieci z tzw. normalnych rodzin, o ksice "My z poprawczaka"
Orfeusza Nowakowskiego, o alkoholizmie jako chorobie dziedzicznej, o roli rodziny w
leczeniu uzalenie, o uzalenieniach wakacyjnych, o problemach DDA.
Jedenacie wyda cyklicznej audycji Popołudnik powicono omówieniu alkoholizmu
wród młodziey, przedstawiono raport nt. Ile pij Polacy oraz akcj STOP 18 (Nie sprzedaj
alkoholu młodziey). W ramach tego cyklu poruszano równie temat pijanych Anglików
zalewajcych Kraków, zabaw bez alkoholu, pijcych rodziców, stosowaniu prowokacji jako
metody na sprawdzenie czy w sklepach sprzedaje si alkohol nieletnim.
Wanym przejawem walki z alkoholizmem były nastpujce akcje podjte przez
Polskie Radio we współpracy z policj i organizacjami pozarzdowymi:
• Akcja "Krzy". Jej celem było nakłanianie kierowców, by jadc na spotkania
towarzyskie zabierali ze sob osob, która nie bdzie piła i w drodze powrotnej zastpi
ich za kierownic. Redakcja Radia Kierowców codziennie przypominała o tej akcji.
• "Sierpie - miesic trzewoci"
• "Lato bez procentów"
• Midzynarodowa akcja "Alkohol i narkotyki - nie"
II. Rozgłonie regionalne Polskiego Radia

1. Polskie Radio Białystok
W 2007 roku wród audycji słucych profilaktyce i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
nadawanych w programie Radia Białystok znalazło si 8 reportay, tj. Materiał do
kombinacji, Wołodzia to ja, Wyskokowa czekoladka, Narcyz, Człowiek z Banderozy,
Zwichnity los, Po naszemu Dyzio, A wszystko z miłoci. Na przykładach bohaterów tych
557
reportay przedstawiano jak alkoholowy nałóg moe zniszczy wizy rodzinne. Zazwyczaj po
emisji kadego z reportay w studiu odbywała si dyskusja, w której mogli bra udział
słuchacze. W magazynie o tematyce rodzinnej W domu najlepiej poruszono temat skutków
alkoholizmu w rodzinie. W audycji powiconej profilaktyce pro zdrowotnej Szlachetne
zdrowie jeden raz rozmawiano na temat chorób spowodowanych przez alkohol spoywany w
nadmiarze. W magazynie katolickim Ewangelia i ycie niejednokrotnie podejmowano temat
pomocy rodzinom dotknitym alkoholizmem.
Temat alkoholizmu równie był podejmowany w audycji adresowanej do mniejszoci
ukraiskiej Ukraiska dumka i do mniejszoci białoruskiej Pod znakami pahoni.
Radio Białystok objło swoim patronatem Xl Cross Trzewoci szlakiem ks. Jerzego
Popiełuszki, który odbył si w czerwcu 2007 roku.
W 2007 roku łczny czas audycji Radia Białystok powicony problematyce
zwizanej z alkoholizmem wyniósł około 40 godzin.
2. Radio Pomorza i Kujaw w Bydgoszczy

W programie Radia Pomorza i Kujaw temat przeciwdziałania alkoholizmowi podejmowany
był najczciej w reportaach i relacjach, omawianych nastpnie przez słuchaczy oraz
zaproszonych do studia ekspertów (psychologów, lekarzy, terapeutów).
Zwikszaniu wiadomoci szkód zdrowotnych i finansowych powodowanych przez
alkohol słuyły m.in. rozmowy ze słuchaczami, które odbywały si w studiu po
wyemitowaniu reportay lub relacji reporterskich. W ubiegłorocznym programie nadano m.in.
reportae o kierowcach prowadzcych pojazdy po spoyciu alkoholu (Nie siadał z przodu, Nie
wrócił z Bogiem -Bliej ycia), o dezintegracji rodziny spowodowanej uzalenieniem od
alkoholu (Wstp wzbroniony), o szukaniu oparcia w wierze przy wychodzeniu z nałogu
(Umarłem tak jak oni). Informowaniu o rozmiarach zjawiska naduywania alkoholu, w tym
naduywaniu go przez młodzie słuyły niektóre wydania Wieczoru z reportaem. W
reportau Party przedstawiono problem naduywania alkoholu przez młodzie w czasie
zabaw w klubach i na dyskotekach. Omawian tematyk poruszano take w audycjach
publicystycznych z udziałem młodziey i ekspertów, np. w audycji Tokowisko podjto prób
odpowiedzi na pytanie: dlaczego młodzi ludzie sigaj po alkohol (dyskusja w studiu z
udziałem młodziey, psychologa i socjologa). Na temat etiologii i przebiegu choroby
alkoholowej mówiono w audycji, Wstp wzbroniony z udziałem psychologa oraz lekarza. W
innej audycji omówiono metod zintegrowan leczenia alkoholików. W audycji Nie
wiedziałem jak omawiano róne rodzaje terapii (dyskusja z telefonicznym udziałem
słuchaczy). Z kolei w audycji Nie mog wystartowa podjto kwesti izolacji społecznej, jako
skutku naduywania alkoholu. We wspomnianym wyej cyklu Wstp wzbroniony podawano
informacje o placówkach udzielajcych profesjonalnej pomocy osobom uzalenionym i
współuzalenionym. W audycji wity łotr przybliono problem dorosłych dzieci
alkoholików. Przedstawiono sylwetk młodego człowieka wychowanego przez
rodziców alkoholików, którego póniejsze wieloletnie wyroki wizienne były konsekwencj
braku wzorców osobowoci w dziecistwie.
W 2007 r. Radio Pomorza i Kujaw na audycje powicone przeciwdziałaniu
alkoholizmowi powiciło 15 godzin 16 minut.
3. Polskie Radio Gdask

W programie Polskiego Radia Gdask tematyk edukacji w zakresie profilaktyki i
rozwizywania problemów alkoholowych podjto w kilku cyklach audycji publicystycznych,
a take w wydaniach codziennego magazynu reporterów.
Szerokie spectrum problemów prezentowano przede wszystkim w codziennym
pamie publicystycznym Klub Radia Gdask. Omówiono w nim temat etiologii i przebiegu
558
choroby alkoholowej, wpływ alkoholu na organizm pijcych i ich potomstwa, leczenia
uzalenienia od alkoholu, wychowywania dzieci z rodzin zagroonych alkoholizmem,
uzalenienia krzyowego od alkoholu i narkotyków. Znalazły si w tym pamie audycje
przedstawiajce przykłady lokalnych działa w zakresie przeciwdziałania i zwalczania
alkoholizmu - np. działalno jednego z pomorskich klubów AA, w gdaskiej dzielnicy
Orunia.
W Nocnych rozmowach z udziałem psychologów, socjologów, pedagogów i lekarzy
rozmawiano o naduywaniu alkoholu i jego destrukcyjnym oddziaływaniu na relacje
rodzinne. Tematem tych audycji były problemy, które w dorosłym yciu maj osoby
wychowane w rodzinach dotknitych chorob alkoholow.
W audycji O tym si mówi zastanawiano si nad sensem utrzymywania izb
wytrzewie i nad alkoholizmem kobiet. Cykliczna audycja, To przyniósł dzie zawierała
informacje i relacje reporterskie na temat tzw. streetworkingu, czyli monitorowania lokali
gastronomicznych i dyskotek pod ktem spoywania alkoholu przez nieletnich, a take
pełnoletnich młodych ludzi. W audycji edukacyjnej adresowanej do młodziey uczcej si
wyjaniano m.in. dlaczego alkohol "upija".
Alkoholizm był motywem reportay Wytrzewiała, Widok na spacerniak, Dom,
Wszystko zawdziczam grupie.
W 2007 roku łczny czas powicony na audycje o zapobieganiu alkoholizmowi i
prezentowaniu jego skutków wynosił 9 godzin 47 minut.
4. Polskie Radio Katowice

Radio Katowice nadawało audycje cykliczne powicone upowszechnianiu wiedzy na
temat rozwizywania problemu alkoholizmu. Regularnie nadawane były felietony
propagatora trzewoci ks. Władysława Zzla z cyklu U progu dnia. Poruszana w nich
tematyka zwizana była z rónymi aspektami tego problemu m. in. wstrzemiliwoci
alkoholowej; skutkami naduywania alkoholu; deprawacji młodziey; trzewoci na
wakacjach; wzorcami trzewoci przekazywanymi z pokolenia na pokolenie; propagowaniu
wesel i uroczystoci rodzinnych na trzewo.
W programie Radia Katowice temat alkoholizmu poruszany był kilkakrotnie w
audycji Gdzie obok nas. Mówiono w niej o alkoholizmie wród bezdomnych, o zajciach z
profilaktyki antyalkoholowej w szkołach, przemocy w rodzinie. Tematyk t podejmowano
take w audycji publicystycznej Program tylko dla dorosłych. Była ona powiecona
zagadnieniu nieograniczonego dostpu do alkoholu, skutków prawnych jego naduywania
alkoholu, przestpstwom popełnianym pod wpływem alkoholu, m.in. przez nieletnich.
Problematyce przeciwdziałania alkoholizmowi powicona była cz wyda magazynu o
tematyce chrzecijaskiej Droga. Gomi audycji byli przedstawiciele Centrum Słuby
Rodzinie i yciu, działajcego przy Kurii diecezjalnej w Sosnowcu. Audycje dotyczyły
działalnoci Ewangelickiej Wspólnoty Dobrego Pasterza i zawierały wypowiedzi terapeutów i
duchownych, którzy zmagaj si z problemami wywołanymi przez alkohol w rónych
rodowiskach, m.in. wród duchownych.
W stałym elementem audycji o tematyce motoryzacyjnej Za kierownic były
cotygodniowe rozmowy z policjantami o skutkach picia alkoholu przez kierowców. W
audycjach Auto-Radio i Za kierownic nadawano materiały reporterskie dotyczce kampanii
społecznych: Prowadz - jestem trzewy i Stop pijanym kierowcom.
W reportaach emitowanych w cyklu Trzy kwadranse z reportaem pokazano
przypadek dziecka, które wypiło alkohol znaleziony w kuchni oraz patologicznych rodzin
zakładanych przez młodocianych rodziców.
Ekscesy pijanych kibiców na stadionach oraz skutki naduywania alkoholu w
rodowiskach sportowych w Polsce i za granic omówiono w audycji Z mikrofonem po
559
boiskach. Audycj Palcem po mapie powicono kulturze picia trunków w dawnej Polsce i na
lsku, w nawizaniu do współczesnoci. Straty w gospodarce spowodowane piciem
alkoholu, w tym wypadki przy pracy i koszty leczenia ofiar omówiono w jednym wydaniu
magazynu ekonomicznego Sakiewka.
Dwa wydania magazynu prawnego pt.: Masz prawo powicono prawnej ochronie
osób bdcych ofiarami przemocy i pijastwa w rodzinie oraz szczególnemu traktowaniu nie
letnich przestpców.
W dwóch wydaniach Audycji dla zdrowia przekazano infonnacje m.in. o przebiegu
choroby alkoholowej oraz infonnowano o placówkach udzielajcych profesjonalnej pomocy
osobom uzalenionym i współuzalenionym. Audycje powicone były równie
oddziaływaniu alkoholu na organizm człowieka oraz skutkom uywania i naduywania
alkoholu przez ludzi młodych.
Audycja Spotkania medyczne Krystyny Bochenek w całoci powicona była
obchodom VII wiatowego Dnia FAS (Fetal Alkohol Syndrome). Jej celem było wyjanienie
słuchaczom, czym jest FAS, jak czsto wystpuje, jak si go rozpoznaje, jakie s
konsekwencje spoywania alkoholu przez ciarne kobiety itd. Nadano relacj z sympozjum
Alkoholizm lekarza zagroeniem dla pacjenta samego lekarza z udziałem lekarzy z Polskiego
Towarzystwa Lekarskiego, psychologów klinicznych, terapeutów uzalenie, prezesa
Stowarzyszenia yj i Daj y, duszpasterza trzewoci archidiecezji katowickiej. W relacjach
zasygnalizowano nastpujce zagadnienia: mechanizmy psychologiczne uzalenie,
psychoterapia, wczesne rozpoznawanie choroby alkoholowej - moliwoci autooceny,
alkoholizm lekarza a etyka zawodowa oraz prawne aspekty uycia alkoholu przez lekarzy.
Ponadto zagadnienia dotyczce naduywania alkoholu i wszelkich łczcych si z nim
problemów społecznych pojawiły si w audycji przy okazji konkretnych zdarze typu
wypadki, akty agresji, wystpki o charakterze chuligaskim czy bandyckim spowodowane
przez osoby bdce pod wpływem alkoholu. Wikszo tych zdarze odnotowywana była w
serwisach informacyjnych, przegldach prasy czy w komentarzach dziennikarskich.
W 2007 roku w programie Radia Katowice łczny czas przeznaczony na omówienie
tematów zwizanych z alkoholizmem (nie uwzgldniajc informacji na ten temat w serwisach
informacyjnych i przegldach prasy) wyniósł 18 godzin 5 minut.
5. Polskie Radio Kielce

W 2007 r. w programie Radia Kielce ukazywały si audycje, których celem było
zwikszanie wiadomoci społecznej na temat szkód wywołanych alkoholizmem. W cyklu
Rozmowa dnia przedstawiono komentarze do danych statystycznych, zwracano uwag na
łatwy dostp do alkoholu, wspomniano o akcji Kocioła pn. Trzewy sierpie. W audycji
Radio na kad pogod, omówiono konsekwencje zdrowotne picia alkoholu. W audycji z
telefonicznym udziałem słuchaczy, Temat dnia, mówiono o problemie pijanych matek oraz o
przemocy w rodzinie spowodowanej alkoholizmem. W audycji publicystycznej Punkty
widzenia podjto nastpujce kwestie: dlaczego Polacy duo pij (komentarze do danych
statystycznych), czy pijanym matkom powinno si odbiera dzieci, jak walczy z pijanymi
kierowcami, czy karnawałowe bale bez alkoholu maj szanse przyj si w społeczestwie.
Cykl - Nocne Kielce - Noc czuwania bez kieliszka był realizowany w formie rozmów, w
których uczestniczyły osoby z problemem alkoholowym, trzewi alkoholicy, terapeuci
uzalenie, a take osoby współuzalenione.
W 2007 roku łczny czas emisji audycji powiconych omawianej tematyce wyniósł
28 godzin 5 minut.
6. Polskie Radio Koszalin

W Radiu Koszalin problematyk dotyczc przeciwdziałania alkoholizmowi podejmowano
560
incydentalnie, najczciej w audycjach publicystycznych.
W Programie reporterów relacjonowano przebieg akcji Tydzie Ofiar Przemocy w
Pile, dyskusj samorzdowców z mieszkacami, a take rozmowy z przedstawicielami
policji, na temat bada dotyczcych picia alkoholu przez młodzie szkoln.
W audycji Studio Bałtyk mówiono o spoywaniu alkoholu w pracy w kontekcie
ustawy o wychowaniu w trzewoci, Tygodniu Ofiar Przemocy w Słupsku, akcji Trzewo w
Słupsku.
Temat ten pojawił si take w audycji Popołudnie z nami, w którym relacjonowano
konkurs plastyczny dla młodziey na temat walki z nałogiem alkoholowym. W reportau pt.
Ranczo po koszalisku przedstawiono zjawisko alkoholizmu na wsiach popegeerowskich.
W audycji Dwie strony medalu poruszono tematy o zjawisku picia alkoholu przez
dzieci w kontekcie działalnoci poradni uzalenie, policji, izby wytrzewie, oddziałów
detoksykacji. Jedn audycj cyklu Wieczorowa szkoła dla dorosłych powicono problemowi
przemocy w szkole i rodzinie oraz rodzin dotknitych alkoholizmem.
W 2007 r. Radio Koszalin na audycje słuce przeciwdziałaniu alkoholizmowi
powiciło 3 godziny 26 minut.
7. Polskie Radio Kraków

W programie Radia Kraków, podobnie jak w latach poprzednich, ukazywała si
cotygodniowa audycja - Pokona wstyd, powicona uzalenieniu od alkoholu. W celu
lepszego dotarcia do słuchaczy, niedzielna pora nadawania audycji została zmieniona z godz.
23.00 na 21.00. Załoeniem audycji było upowszechnianie wiedzy alkoholizmie oraz
pomaganie osobom uzalenionym i współuzalenionym w pokonywaniu wstydu oraz
stworzenie dla tych osób miejsca do wymiany dowiadcze i do dyskusji. Audycja miała
form rozmów z obecnymi w studiu gomi i ze słuchaczami. Współgospodarzami audycji
byli trzewiejcy alkoholicy, którzy opowiadali o swoim uzalenieniu oraz o terapii. Autorzy
tematy do poszczególnych wyda tej audycji konsultowali z ekspertami. Gomi programu
byli terapeuci uzalenie oraz psychologowie z krakowskich poradni uzalenie.
Zdecydowana wikszo audycji powicona była takim aspektom choroby
alkoholowej jak: przemoc w rodzinie, gdy jeden z jej członków cierpi na chorob alkoholow,
syndrom DDA, tzn. syndrom dorosłego dziecka alkoholika, terapia w leczeniu uzalenienia,
kryzysy i nawroty w yciu trzewiejcego alkoholika. Pozostałe audycje dotyczyły innych
uzalenie, takich jak narkomania, hazard, uzalenienie od Internetu czy uzalenienia
krzyowe.
W 2007 r. Radio Kraków na audycje słuce przeciwdziałaniu alkoholizmowi
powiciło ok. 33 godzin emisji programu.
8. Polskie Radio Lublin

W programie Radia Lublin obecne były dwa cykle audycji, których celem było
edukowanie w zakresie profilaktyki choroby alkoholowej. W pierwszym cyklu, Informator
AA, ukazujcym si codziennie rano przekazywano informacje o miejscach spotka grup
Anonimowych Alkoholików, w drugim - Noc z Anonimowymi Alkoholikami ukazujcym si
raz w miesicu omawiano szkody powodowane przez naduywanie alkoholu. Gomi audycji
byli anonimowi alkoholicy oraz ich rodziny, lekarze i terapeuci uzalenie. Temat
naduywania alkoholu, głównie wród młodziey, poruszany był w audycjach: Jestem
bezpieczny, Noc z policj oraz Spojrzenia, a take sporadycznie w audycjach informacyjnych.
W 2007 r. łczny czas przeznaczony na audycje słuce przeciwdziałaniu
alkoholizmowi i rozwizywaniu problemów zwizanych z alkoholem wyniósł 21 godzin.
9. Polskie Radio Łód
561
W 2007 roku Radio Łód powiciło omawianej problematyce kilka audycji z
cotygodniowego cyklu Magazyn medyczny. Mówiono w nich o: przyczynach alkoholizmu
(społecznych, fizjologicznych, genetycznych), o etapach choroby alkoholowej, wpływie
alkoholizmu na rozwój innych chorób, sposobach wychodzenia z nałogu, o działalnoci
telefonu zaufania dla młodziey pochodzcej z rodzin z problemami alkoholowymi.
W audycji Porady zdrowotne rozmawiano o organizacji w)jazdów dzieci ze rodowisk
zagroonych alkoholizmem (Centrum Słuby Rodzinie), o działalnoci Miejskiego Orodka
Profilaktyki i Terapii Uzalenie.
W programie ukazał si reporta o pitnastolatku, który zginał pod kołami
samochodu, prowadzonego przez nietrzewego kierowc (Łukasz), o skutkach karambolu,
spowodowanego przez pijanego kierowc (Zator), o wychodzeniu z nałogu (Skazani na
bluesa), o skutkach alkoholizmu w rodziny (Bigos na winie).
W ramach bloku programowego RŁ Zawsze z Tob, podejmowano takie tematy jak:
nietrzewo wród kierowców i rowerzystów (temat ten pojawił si take w magazynie
Bezpieczna jazda), alkoholizm jako przyczyna popadania w bezdomno, organizowanie
wietlic podwórkowych dla dzieci z rodzin patologicznych. Jedno z wyda audycji
ekumenicznej Arka powiecono pielgrzymce trzewoci do Łagiewnik.
W 2007 r. w programie Radia Łód łczny czas przeznaczony na omówienie
zagadnie zwizanych z alkoholizmem wyniósł 6 godzin 50 minut.
Ponadto w 2007 roku Radio Łód włczało si w kampanie społeczne, których celem
było przeciwdziałanie nadmiernemu spoywaniu alkoholu i promowanie trzewoci. Były to:
1. Trzewo i alkohol - projekt prezentujcy działania o charakterze profilaktyczno-
edukacyjnym na terenie województwa łódzkiego.
2. Druid - unijny program naukowo-badawczy, którego celem było ustalenie liczby
wypadków drogowych powodowanych przez nietrzewych kierowców w rónych krajach
Europy.
3. Program Stop 181 - zapobieganie dostpowi młodych ludzi do wyrobów alkoholowych w
punktach sprzeday.
Informacje o akcjach i kampaniach społecznych pojawiały si w audycjach, serwisach
i magazynach informacyjnych oraz serwisach drogowych.
10. Polskie Radio Olsztyn

W 2007 roku w programie Radia Olsztyn w kilku wydaniach magazynu Codzienno
rozmawiano o piciu alkoholu podczas studniówek, o przestpstwach popełnianych pod
wpływem alkoholu, o przyczynach przemocy w rodzinach, o zagroeniach ciy
spowodowanych piciem alkoholu przez przyszłe matki.
W nadawanym dwa razy dziennie specjalistycznym serwisie: Kronika policyjna
mówiono m.in. o wypadkach spowodowanych przez pijanych uytkowników dróg i
przestpstwach dokonanych pod wpływem alkoholu. Równie w niedzielnym magazynie o
treci religijnej, Droga. Który przychodzi, w znacznej czci powiconym yciu rodzinnemu,
czsto nawizywano do spraw profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych.
Propagowano trzewo podajc przykłady przeywania rodzinnych uroczystoci bez
alkoholu. W nadawanych codziennie audycjach informacyjno-publicystycznych mówiono o
akcji majcej na celu uwiadamianie zagroe zwizanych z uprawianiem sportów wodnych
pod wpływem alkoholu, o wypadkach przy pracy pod wpływem alkoholu, podawano
przykłady rozwizywania problemów alkoholowych - w konkretnych gminach, a take
informowano o działalnoci grup AA i poradni dla alkoholików.
W roku 2007 audycje dotyczce przeciwdziałania alkoholizmowi wypełniły około 20
godzin programu Radia Olsztyn.
562
11. Polskie Radio Opole
Radio Opole nadawało audycje z cyklu: Nasze sprawy - Da si y bez alkoholu, które były
spotkaniami z członkami lokalnych klubów AA. Mówiono w nich o moliwociach
wychodzenia z nałogu i sposobach leczenia choroby alkoholowej. W cyklach audycji W
stron nocy z psychologiem, Odnale siebie, Magazyn zdrowie, Przychodzi starzec do
lekarza rozmawiano z zaproszonymi do studia specjalistami (lekarzami, terapeutami,
psychologami) i ze słuchaczami o problemie wychodzenia z alkoholizmu. W poradniku
Edukacja w Radio Opole mówiono o kampaniach antyalkoholowych i o konferencji
dotyczcej uzalenie od alkoholu, za w audycji Młodzi gniewni poruszono problem
uzalenienia ludzi młodych. Radio Opole relacjonowało polsko-czesk konferencj dotyczc
uzalenie alkoholowych.
W roku 2007 audycje dotyczce przeciwdziałania alkoholizmowi wypełniły 100
godzin programu Radia Opole.
12. Radio Merkury w Poznaniu

W programie Radia Merkury ukazał si cykl audycji Pomówmy o sprawach poufnych,
w których omówiono etiologi, przebieg i sposoby leczenia choroby alkoholowej, oraz
działalno placówek udzielajcych profesjonalnej pomocy osobom uzalenionym i
współuzalenionym. Zwikszaniu społecznej wiadomoci szkód powodowanych przez
naduywanie alkoholu słuyły niektóre wydania audycji W rodku dnia. Temat profilaktyki
antyalkoholowej pojawiał si równie w cyklach: Pijani mordercy za kierownic oraz Czy
wiesz, e Twoje dziecko ma problemy. W lutym ubiegłego roku Radio Merkury prowadziło
akcj pn. Wielka frajda w Straszkach, której celem było zwrócenie uwagi na konsekwencje
zdrowotne i finansowe picia alkoholu. Z kolei od maja do czerwca 2007 roku Radio Merkury
emitowało własne spoty wspomagajce cykl audycji, których celem było unaocznienie
słuchaczom rónych zagroe spowodowanych prowadzeniem samochodu, motocykla czy
roweru pod wpływem alkoholu. Tematyka profilaktyki antyalkoholowej poruszana była take
w reportaach, audycjach poradniczych oraz magazynach informacyjno-publicystycznych.
W roku 2007 audycje dotyczce przeciwdziałania alkoholizmowi wypełniły 14 godzin
i 21 minut programu Radia Merkury.
13. Polskie Radio Rzeszów

W cyklicznej audycji Midzy nami mówiono o rodzinach dotknitych problemem
alkoholowym. Po tej audycji w trakcie dyuru telefonicznego eksperci informowali słuchaczy
o moliwoci skorzystania z pomocy terapeutów. W audycji podawano informacje o
działalnoci placówek udzielajcych profesjonalnej pomocy. W innej audycji Nasze forum na
pytania dziennikarzy i słuchaczy, dotyczce m.in. przemocy w rodzinie spowodowanej
nadmiernym spoyciem alkoholu, działalnoci klubów AA odpowiadali prawnicy, lekarze,
terapeuci.
O zagroeniach i tragicznych wypadkach na drogach spowodowanych przez pijanych
kierowców rozmawiano w audycji Na popych. W audycji Kalejdoskop pojawiały si
informacje o przyczynach i skutkach spoycia alkoholu, take wród nieletnich, akcjach
organizowanych przez szkoły i słub zdrowia, których celem było zapobieganie chorobie
alkoholowej i nadmiernemu spoywaniu alkoholu, o programie resocjalizacyjnym w
wizieniu. Tematem jednego wydania audycji Na swoim były ofiary przemocy domowej,
której sprawcami były osoby nietrzewe. W magazynie Radio Biwak zachcano do spdzania
wolnego czasu (wakacji, urlopu) bez spoywania napojów alkoholowych, propagujc
aktywny i zdrowy odpoczynek. W stałym cyklu Wypoczywaj bezpiecznie, realizowanym
wspólnie z Kuratorium Owiaty, policj, WOPR oraz bieszczadzkim oddziałem GOPR,
podjto akcj informacyjno-profilaktyczn dotyczc m.in. niebezpieczestw zwizanych ze
563
spoywaniem alkoholu i organizowaniem imprez kulturalnych, na których nie przestrzega si
ustawy o wychowaniu w trzewoci. W magazynie Studenckie Studio podjto temat
naduywania alkoholu przez młodzie oraz konsekwencji wynikajcych z upijania si. W
cyklu Z pitku na sobot poruszane były m.in. tematy prób wyjcia z nałogu alkoholowego,
warunków ycia rodzin wielodzietnych dotknitych chorob alkoholow i form opieki nad
dziemi z tych rodzin. Omówiono take działalno klubów AA oraz pomocy udzielanej
przez organizacje pozarzdowe (np. Towarzystwo Pomocy im. w. Brata Alberta, Caritas). W
cyklu Okruchy ycia nadawano reportae, których bohaterami były osoby, wychodzce z
nałogu oraz ludzie, którzy z powodu alkoholizmu stracili rodzin i majtek. Ponadto w
padzierniku ubiegłego roku Radio Rzeszów przeprowadziło kampani społeczn
informujc o szkodliwoci picia alkoholu przez kobiety w ciy.
W ubiegłym roku w Radiu Rzeszów audycje powicone przeciwdziałaniu
alkoholizmowi zajły łcznie 26 godzin.
14. Polskie Radio Szczecin

W 2007 roku, w programie Radia Szczecin, tak jak w latach poprzednich, ukazywała si
comiesiczna cykliczna audycja: Noc z radiem. Była ona realizowana przy aktywnym udziale
słuchaczy i terapeutów. W kadym wydaniu brali udział specjalici w dziedzinie terapii
uzalenie i osoby wychodzce z nałogu. Omawian problematyk przedstawiano równie w
audycji informacyjno-publicystycznej Solo na dwa głosy oraz w audycji popularnonaukowej
Rozmowy ze szkoł w tle. Autorzy audycji wraz z gomi przedstawiali sposoby leczenia
choroby alkoholowej, sposoby wsparcia osób chorych i ich rodzin. Ze specjalistami
rozmawiano o sposobach walki z nałogiem. Przedstawiano aspekty dziedziczenia choroby
alkoholowej oraz wpływ alkoholizmu na rozwój małoletnich. Przybliano prac i moliwoci
wsparcia ze strony Szczeciskiego Centrum Wspierania Rodzin z Problemem Alkoholowym.
W roku 2007 audycje dotyczce przeciwdziałania alkoholizmowi wypełniły około 19
godzin programu Radia Szczecin.
15. Radio dla Ciebie w Warszawie

W programie Radia dla Ciebie, podobnie jak w latach poprzednich, ukazywał si cykl
audycji Czysta noc adresowany do osób uzalenionych od alkoholu. Audycje realizowane
były w formie rozmów z osobami uzalenionymi, ich rodzinami, przyjaciółmi, a dotyczyły
one sposobów wychodzenia z nałogu, moliwociach leczenia, roli osób bliskich w procesie
terapii itp. W audycji udzielano wskazówek wychowawcom i rodzicom, jak nie dopuci do
uzalenienia oraz jak rozpozna pierwsze symptomy choroby. Audycja zaowocowała
konkretnymi zgłoszeniami słuchaczy na leczenie. Kwestie zwizane z problemem
naduywania alkoholu podjto w cyklu Porozmawiajmy o kobietach. W audycji
zatytułowanej Kobiety i nałogi terapeutka mówiła trudniejszym wychodzeniu z nałogów
kobiet w porównaniu z mczyznami. W drugim wydaniu audycji podjto kwesti picia
alkoholu przez kobiety w ciy. Rozmówcami byli przedstawiciele P ARP A i Polskiego
Ruchu Abstynenckiego. W audycji Radioexpress mówiono o programie na rzecz trzewoci,
o nietrzewych kierowcach i czarnych punktach na drogach Mazowsza, o karach dla
nietrzewych kierowców, o kampanii pn. Młoda Warszawa, której celem było zapobieganie
alkoholizmowi wród młodziey. W Podsumowaniu dnia znalazły si informacje o otwarciu
nowej poradni dla alkoholików w Radomiu, o kontroli przeprowadzonej przez NIK w izbach
wytrzewie oraz o propozycji radnych, dotyczcej zakazu handlu alkoholem w niektórych
miejscach stolicy. Nadano take reporta, podejmujcy omawian tematyk pt. Człowiek z
Banderozy. Problem alkoholizmu oraz przeciwdziałania naduywania alkoholu obecny był
przez cały ubiegły rok w serwisach. Informowano w nich o rozmiarach zjawiska naduywania
alkoholu w Polsce, w tym wród młodziey, o adresach lokalnych poradni, o grocych
564
konsekwencjach prawnych dla osób naruszajcych przepisy prawa po spoyciu alkoholu, o
etiologii i przebiegu choroby alkoholowej.
W ubiegłym roku w programie Radia dla Ciebie audycje powicone przeciwdziałaniu
alkoholizmowi zajły łcznie 59 godzin.
16. Polskie Radio Wrocław

W 2007 roku w programie tej rozgłoni tematyka powicona przeciwdziałaniu
alkoholizmowi poruszana była w audycjach informacyjnych, edukacyjnych i
publicystycznych, a take w jednym reportau. W audycjach informacyjnych poruszono
nastpujce tematy: pijastwo rodziców oraz niepełnoletnich członków rodzin, spoywanie
alkoholu przez kobiety w ciy, prowadzenie samochodu w stanie nietrzewym, naduywanie
alkoholu przez przedstawicieli rónych zawodów (ochroniarzy, policjantów, aptekarzy),
produkcja nielegalnego alkoholu, sprzeda alkoholu nieletnim. Alkoholizmowi powicone
była audycja pt. Uzalenienia. O wpływie alkoholu na rozwijajcy si płód mówiono w
audycji Pijastwo ciarnych. Omawian tematyk podjto take w audycjach
publicystycznych: Izby wytrzewie, Pijany omiolatek, Radni pod wpływem, Pijana klasa.
Nadano równie reporta Dziki Bogu, opowiadajcy histori alkoholika, któremu wiara w
Boga pomogła wyj z nałogu.
W 2007 roku audycje powicone przeciwdziałaniu alkoholizmowi wypełniły około 5
godzin programu Radia Wrocław.
17. Radio Zachód w Zielonej Górze

W programie Radia Zachód szeroko informowano o lokalnych akcjach stowarzysze i
organizacji pozarzdowych zajmujcych si profilaktyk antyalkoholow, w tym o
działalnoci edukacyjnej gminnych pełnomocników ds. rozwizywania problemów
alkoholowych oraz o akcjach stowarzysze anonimowych alkoholików z terenu województwa
lubuskiego. Zapobieganie alkoholizmowi było take tematem audycji publicystycznych. w
jednej z audycji dyskutowano na temat: Czy Polacy potrafi bawi si wesoło bez alkoholu?
Audycja Kto pyta, nie błdzi zawierała rady dotyczce bezpiecznego korzystania z kpieli w
otwartych akwenach, w kontekcie trzewoci. Alkoholizm był te tematem dwóch wyda
audycji Co dzieci na to? - Pi, czy nie pi? Rzecz o piciu alkoholu oraz - Dlaczego wymylono
alkohol?
Wymienione powyej audycje publicystyczne zajły łcznie l godzin i 5 minut.
III. Telewizja Polska SA

Programy ogólnokrajowe
Telewizja Polska SA udostpniała czas w programach ogólnopolskich na emisj
spotów kampanii społecznej Prowadz, jestem trzewy, której celem było przeciwdziałanie
nadmiernemu spoywaniu alkoholu oraz unaocznianie skutków jego naduywania, zwłaszcza
przez młodzie i promowanie ycia w trzewoci. Spoty ukazywały si w czasie najwyszej
ogldalnoci w Programie 1 (16 - 27 lipca 2007), w Programie 2 (16 - 29 lipca 200'7) oraz w
programie TVP INFO (30.07 - 5.082007 r.).
W 2007 r. w programach ogólnokrajowych, oprócz spotów kampanii społecznej,
ukazywały si audycje bezporednio dotyczce alkoholizmu oraz zawierajce elementy
edukacji w zakresie profilaktyki i przeciwdziałania alkoholizmowi.
W Programie 1 problematyce tej powicono niektóre wydania cyklicznej audycji Raj
adresowanej do młodych widzów. W ramach tej audycji prezentowano felietony powicone
problemom zwizanym z naduywaniem alkoholu, konsekwencjom alkoholizmu, a take
565
pomocy w walce z tym uzalenieniem. Tematem jednego z wyda tej audycji był czas
Wielkiego Postu w Opactwie Benedyktynów w Tycu i w Orodku Markotu, gdzie spotykaj
si bezdomni, bezrobotni, z których wikszo cierpi na chorob alkoholow. W innym
wydaniu tej audycji przedstawiono felieton o pracy charyzmatycznego kapłana, od lat
zajmujcego si narkomanami i ludmi ulicy czsto dotknitymi chorob alkoholow.
Pokazano film fabularny Urwany film, w którym opowiedziano histori o
dziewczynie, która pod wpływem koleanki popadała w alkoholizm. Problem alkoholizmu
degradujcego człowieka był tematem filmu dokumentalnego, ywot Michała.
Alkoholizm był tematem poruszanym równie w serialu fabularnym Plebania.
Problem alkoholizmu i sposobów radzenia sobie z nim przewija si tam w kilku wtkach.
Losy bohaterów serialu pokazuj, e wyjcie z uzalenienia jest moliwe, przy czym bardzo
wana w walce z nałogiem jest pomoc rodziny.
W Programie 2 trudne problemy zwizane z t patologi poruszano w cyklicznym
magazynie Znaki czasu. W jednym z wyda magazynu omawiano skutki naduywania
alkoholu przez młode kobiety oraz działalno wietlic dla dzieci z rodzin patologicznych, w
tym dotknitych alkoholizmem.
W innej audycji Programu 2 Czuwajcie, bdcie trzewi... przedstawiono podejcie
Kocioła Starokatolickiego Mariawitów do problemu alkoholizmu w wietle nauczania
ewangelicznego. Na przykładzie losów kilku osób korzystajcych ze wsparcia poradni AA,
utworzonej przy parafii mariawickiej, pokazano jak wiara chrzecijaska pomaga
człowiekowi wyzwoli si z alkoholizmu.
Alkoholizm młodych matek w Wielkiej Brytanii był tematem filmu dokumentalnego
BBC pt. Pijce matki. W filmie postawiono takie dramatyczne pytania jak: dlaczego kobiety
w ciy pij alkohol, czy maj wiadomo, e szkodz własnym nienarodzonym jeszcze
dzieciom?
Równie w cyklicznym magazynie kryminalnym 997 temat alkoholizmu przewijał si
w wielu wydaniach, cho pojawiał si on jedynie w tle. O alkoholizmie czy spoywaniu
alkoholu mówiono w kontekcie przyczyn prezentowanych przestpstw. W Programie 2
alkoholizm był równie tematem takich filmów fabularnych jak: M jak miło i Złotopolscy.
Twórcy tych seriali wpletli w fabuł wtki przeciwdziałania alkoholizmowi. W pubie w
Grabinie nie sprzedaje si alkoholu nieletnim, a na terenie sklepu jednej z bohaterek filmu
obowizuje zakaz spoywania piwa.
W TVP Kultura naduywanie alkoholu było temat trzy pozycji:
Spotkania - artyci i alkohol - w audycji postawiono pytanie: czy alkohol i sztuka łcz si ze
sob nierozerwalnie? Zaprezentowano w niej przykłady wielu artystycznych yciorysów
potwierdzajcych istnienie tego zwizku.
ółty szalik - film fabularny w reyserii Janusza Morgensterna pokazujcy mczyzn
pogronego w alkoholizmie.
Moskwa - Pietuszki - teatr telewizji w reyserii Tomasza Zgadło na podstawie
powieci W. Jerofiejewa, której tematem jest pijastwo społeczestwa rosyjskiego w okresie
komunizmu. "
W TVP Polonia przedstawiono audycj Zanim sign po alkohol, która powstała we
współpracy z Pastwow Agencj Rozwizywania Problemów Alkoholowych. Wypowiadali
si w niej terapeuci, psychiatrzy i młodzie z łódzkich szkół, gdzie działaj grupy wsparcia w
ramach młodzieowego pogotowia.
Pasmo wspólne TVP Info

W reportau Mocne picie słabej płci, pokazano przykłady kobiet, którym udało si
wyrwa ze szponów nałogu. Take kilkanacie reportay pokazanych w magazynie Telekurier
- bliej ciebie powicono problemowi alkoholizmu. Były to nastpujce reportae:
566
Po kielichu - przedstawiono konsekwencje prowadzenia samochodu pod
wpływem alkoholu.
Pijana adopcja - przedstawiono dramatyczne losy dziewczynki adoptowanej przez
małestwo alkoholików.
Stop przemocy - reporta o morderstwie, którego dokonano pod wpływem
alkoholu.
Bo bdzie zdawał matur i To nie pierwszy raz - reportae o ofiarach pijanych
kierowców.
Oddajcie mi zasiłek - reporta o kobiecie pozbawionej zasiłku, która samotnie
wychowuje dzieci i próbuje si upora z chorob alkoholow.
Wyjcie z nałogu - o wychodzeniu z uzalenienia poprzez prac, wiar i drugiego
człowieka.
Protest Magdy - reporta o 12-letniej dziewczynce, która popełniła samobójstwo,
z powodu pijastwa matki i siostry.
Bo za głono płakało - reporta o zamordowaniu 7-miesicznej dziewczynki przez
pijanych rodziców
Nocna biesiada - reporta o pozostawionym bez opieki dziecku, którego rodzice
uczestniczyli w pijastwie.
Pijani nieletni - reporta z policyjnego patrolu pokazujcy pijanych nieletnich.
Mie własny kt - reporta o bezdomnej matce z siedmiorgiem dzieci.
Pijane matki - reporta o pijastwie matek, które bdc z dziemi na spacerze
upiły si do nieprzytomnoci.
Kto jej dał narkotyki - reporta o mierci rocznej dziewczynki spowodowanej
zayciem narkotyków.
Bo mama si upiła - reporta o pijanej matce, która zostawiła swoj lO-miesiczn
córeczk na ulicy.
Na dyskotece - reporta przedstawia upijajca si młodzie w wieku
gimnazjalnym.
Jestem alkoholiczk - reporta o alkoholizmie wród kobiet.
Pijane matki - spowied trzech młodych matek, które cigle upijajc si naraały
ycie swoich dzieci.
Tylko dwa drinki - pokazano przypadek pijastwa rodziców szeciorga dzieci.
Zabił moje dziecko - dziecko ofiar pijanego kierowcy.
W ubiegłym roku audycje powicone profilaktyce i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
wypełniły ponad 3 godz. programu wspólnego TVP lnfo.
Pasma rozłczone programu TVP Info

1. Oddział terenowy w Białymstoku
W audycji Go dnia rozmawiano na temat corocznej akcji studentów pedagogiki
opiekuczej, skierowanej do bezdomnych i alkoholików, którym oferowano pomoc
materialn i moliwo leczenia choroby alkoholowej.
W magazynie prewencyjnym Poza prawem omówiono nastpujce tematy:
• Alkoholizm wród nieletnich, przyczyny, skutki oraz moliwoci pomocy.
• Tragiczne wypadki nad wod po wypiciu alkoholu.
• Prowadzenie samochodu po spoyciu alkoholu.
• Zapobieganie nielegalnej produkcji alkoholu.
W reportau Mikołaj codzienny przedstawiono pozytywny przykład byłego
alkoholika, który zaangaował si w działalno charytatywn na rzecz dzieci z ubogich
rodzin oraz w pomoc terapeutyczn dla alkoholików.
W kwietniu ubiegłego roku w programie emitowano spoty kampanii społecznej
567
Anonimowi Alkoholicy, w których przestrzegano przed zagroeniami, jakie dla rodziny i
jednostki niesie choroba alkoholowa oraz zachcano do leczenia i nawizania kontaktu z
klubami AA.
W 2007 r. oddział terenowy w Białymstoku wyemitował 2 godz. 30 minut audycji
powiconych profilaktyce i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
2. Oddział terenowy w Bydgoszczy

W 2007 r. w oddziale terenowym w Bydgoszczy problemom alkoholowym powicono
cztery wydania audycji Rozmowy dnia:
• rozmowa o konsekwencjach naduywania alkoholu w kontekcie zabójstwa dziecka
przez par pijanych opiekunów.
• rozmowa z psychologiem na temat alkoholizmu wród nieletnich i sposobów
przeciwdziałania temu zjawisku
• rozmowa z dyrektorem Bydgoskiego Orodka Rehabilitacji, Terapii Uzalenie i
Profilaktyki na temat rosncej liczby uzalenie m.in. od alkoholu wród coraz
młodszych ludzi oraz o rónych metodach terapii.
• rozmowa z organizatorem i pomysłodawc kampanii społecznej przeciw
uzalenieniom adresowanej do młodziey.
Pi wyda magazynu Wyprzedzi chorob powicono szeroko pojtemu problemowi
uzalenie. Omawiano w nich nastpujce zagadnienia:
• nieskuteczno dorosłych w zapobieganiu uzalenieniom wród młodziey
• wpływ alkoholu i narkotyków na wzrost przestpczoci
• alkoholowe uszkodzenie płodu (FAZ)
• ycia bez narkotyków, alkoholu i papierosów.
• uzalenienia w rodowiskach wiejskich.
Temat ten był równie podejmowany w serwisach informacyjnych, Zblienia. Informowano
w nich o:
• akcji bydgoskich Straników Miejskich "Zero tolerancji dla nietrzewoci"
skierowanej głównie do nieletnich.
• konferencji odbywajcej si w Bydgoszczy z udziałem lekarzy i psychoterapeutów na
temat rónych metod pomocy osobom uzalenionym od alkoholu i narkotyków.
• kampanii pod hasłem "Lato bez procentów", której celem było uwiadomienie
sprzedawcom, e nie powinni sprzedawa alkoholu osobom pełnoletnim.
• pijanym 15-latku, który miał ponad 3 promile alkoholu we krwi.
• ogólnopolskiej imprezie Bydgoszczy "Wesele wesel", której celem było propagowanie
trzewoci nie tylko podczas zabawy.
• rozpoczynajcej si społecznej kampanii "Cia bez alkoholu" .
• warsztatach pod hasłem "Bezpieczna rodzina - dzieci wolne od agresji i uzalenie".
• inauguracja kampanii "przeciw uzalenieniom - to nasza wspólna sprawa".
• kampanii społecznej "Cia bez alkoholu" i statystykach dotyczcych urodze dzieci z
tak zwanym płodowym zespołem alkoholowym.
Oddział terenowy w Bydgoszczy nadawał spoty kampanii społecznej Młodo bez procentów,
Cia bez alkoholu, Przypowie alkohol, które łcznie zajły 0,4 godz.
Oddział w Bydgoszczy antyalkoholowej 3 godz. 18 minut. Przeznaczył na audycje
powicone profilaktyce
3. Oddział terenowy w Gdasku

W programie tego oddziału w cigu całego roku została wyemitowane tylko jedna audycja
(Na dwa głosy), w której omówiono mechanizmy zachowa osób uzalenionych i
568
współuzalenionych oraz wskazano konkretne sposoby wychodzenia z nałogu.
W 2007 r. emitowano spoty kampanii społecznej: Młodo bez procentów oraz Cia
bez alkoholu, które łcznie zajły 49 min programu.
Na przeciwdziałanie alkoholizmowi oddział terenowy w Gdasku przeznaczył łcznie
1,5 godz. swojego programu.
4. Oddział Terenowy w Gorzowie Wielkopolskim

W programie tego oddziału na upowszechnianie wiedzy o szkodliwoci nadmiernego
spoywania alkoholu powiecono tylko jedn audycj - Zapytaj eksperta. Przedstawiono w
niej rozmow o skutkach spoywania alkoholu przez młodzie.
O rozmiarach zjawiska naduywania alkoholu informowano w serwisach
informacyjnych, Informacje Lubuskie. W 10 serwisach znalazły si informacje o przypadkach
i skutkach pij astwa.
W ubiegłym roku oddział terenowy w Gorzowie Wielkopolskim przeznaczył 55 min.
11 sek. na audycje słuce przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
5. Oddział terenowy w Katowicach

W programie tego oddziału temat przeciwdziałania alkoholizmowi był podejmowany
okazjonalnie. W jednym wydaniu audycji Trójwymiar autorzy i zaproszeni gocie
zastanawiali si nad przyczynami uzaleniania si kobiet od alkoholu, narkotyków i leków.
Rozmawiano w tej audycji take o społecznym przyzwoleniu na picie alkoholu. Jedno
wydanie audycji Twój wybór powiecono na omówienie uzalenie wród młodziey. W
reportau Pseudokibic przedstawiono histori byłego skina i kibica, któremu udało si wyj z
uzalenienia od alkoholu i narkotyków.
O przestpstwach popełnianych pod wpływem alkoholu informowano w cyklicznej
audycji o charakterze prewencyjnym Raport z akcji.
Alkoholizm i jego konsekwencje, czsto tragiczne, były tematem 6 relacji (Sylwester z
winem, Rodzice z promilem, Bezdomni dostaj mieszkanie, Samobójstwo Magdy,
Maltretowane bliniaczki, Ojciec z piekła rodem) w magazynie reporterskim Ludzie i sprawy.
Równie w programie oddziału w Katowicach były obecne ogólnopolskie kampanie
społeczne Prowadz, jestem trzewy, Zatrzymaj si i yj, Cia bez alkoholu. Wypełniły one 3
godziny czasu rozpowszechniania programu.
Łcznie na omawianie zagadnie dotyczcych alkoholizmu oddział terenowy
w
Katowicach przeznaczył 5 godz. 53 min.
6. Oddział Terenowy w Krakowie

W programie tego oddziału ukazały si dwa wydania Magazynu medycznego
powiecone chorobie alkoholowej. Jedno wydanie powiecono omówieniu emocjonalnych
problemów tzw. Dorosłych Dzieci Alkoholików, a drugie wyjanieniu, czym jest FAS.
Ponadto w programie były nadawane spoty kampanii społecznych: Prowadz jestem trzewy i
Cia bez alkoholu.
W oddziale terenowym w Krakowie audycje powicone profilaktyce
przeciwdziałaniu alkoholizmowi wypełniły 1 godz. programu.
7. Oddział terenowy w Lublinie

W programie oddziału terenowego w Lublinie ukazała si audycja, Ojciec
bezdomnych, w której przedstawiono portret człowieka, który w przeszłoci był bezdomnym
alkoholikiem, a obecnie pracuje w Stowarzyszeniu "Nadzieja" i zajmuje si programem
wychodzenia z bezdomnoci i alkoholizmu.
569
W codziennym serwisie informacyjnym Panorama lubelska ukazały si dwie
informacje dotyczce przeciwdziałania alkoholizmowi.
Oddział w Lublinie prezentował spoty kampanii społecznej Cia bez alkoholu.
W ubiegłym roku na audycje powicone profilaktyce i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi oddział terenowy przeznaczył 1 godz. 28 min
8. Oddział terenowy w Łodzi

W ubiegłym roku w programie oddziału terenowego w Łodzi ukazywały si dwie
cykliczne audycje Nie pozwól na to i Prowokacje, które kompleksowo prezentowały zjawisko
i skutki alkoholizmu, upowszechniały edukacj w zakresie profilaktyki i przeciwdziałania
alkoholizmowi.
W czteroodcinkowej audycji Nie pozwól na to poruszono nastpujce zagadnienia:
• Wpływ alkoholizmu rodziców na rozwój psychiczny dzieci i ich zdrowie psychiczne
w dorosłym yciu. Kształtowanie si postaw obronnych u dzieci alkoholików. Czy
dzieci alkoholików wymagaj leczenia, kiedy powinny otrzyma pomoc, jakie
znaczenie ma terapia?
• Współuzalenienie. Gdzie osoby współuzalenione mog szuka pomocy? Jakie s
konsekwencje niepodejmowania adnych działa w obliczu rozwijajcego si
uzalenienia?
• Terapia dla sprawców przemocy w rodzinie. Alkoholizm przyczyn przemocy.
Terapia osób dotknitych alkoholizmem.
• Uzalenienie kobiet od alkoholu. Specyfika uzalenienia kobiet.
W cyklu audycji Prowokacje składajcego si z 13 odcinków omówiono nastpujce
zagadnienia:
• Uzalenienie krzyowe - od narkotyków i alkoholu. Przyczyny uzalenienia
krzyowego. Sposoby leczenia tego typu uzalenienia.
• Przyczyny uzalenienia od alkoholu. Alkohol jako sposób na rozładowanie stresu. Od
czego zaczyna si uzalenienie od alkoholu. Czy mona zerwa z uzalenieniem, nie
zrywajc z dotychczasow prac i stylem ycia?
• Dlaczego społeczestwo polskie daje przyzwolenie na spoywanie alkoholu przez
młodzie. Dlaczego branie narkotyków niepokoi rodziców a picie alkoholu nie?
• Alkoholizm matek. Jak kobiety, które zdołały pokona nałóg postrzegaj swoje
postpowanie? Czy mona naprawi krzywdy wyrzdzone własnym dzieciom?
• Alkoholizm dzieci. Inicjacja alkoholowa dzieci. Brak reakcji otoczenia na widok
pijanego dziecka.
• Wpływ alkoholu spoywanego przez kobiet w ciy na system nerwowy płodu.
• Alkoholizm byłych narkomanów.
• Statystyki dotyczce spoywania alkoholu przez młodzie.
W 6 wydaniach audycji To jest ycie podjto temat alkoholizmu i pomocy osobom
dotknitym chorob alkoholow oraz przedstawiono konsekwencje zdrowotne, finansowe i
społeczne nadmiernego spoywania alkoholu.
W szeciu wydaniach magazynu interwencyjnego Na sygnale omówiono nastpujce tematy:
• Prewencja przed witami - o skutkach naduywania alkoholu.
• Patrole policji drogowej - akcja przeciwko kierowcom prowadzcym samochód po
spoyciu alkoholu.
• Nocne patrole z policj - przemoc w rodzinie spowodowana naduywaniem alkoholu.
_ Działania policjantów wymierzone w n'ielegalne rozlewnie alkoholu.
• Zaniedbane dzieci z rodzin alkoholików.
• Kontrole kierowców autokarów pod ktem trzewo.
570
W ubiegłym roku na audycje powicone profilaktyce i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi oddział terenowy w Łodzi przeznaczył 9,5 godz.
9. Oddział terenowy w Olsztynie

W programie oddziału terenowego w Olsztynie w codziennych serwisach
informacyjnych pt. Informacje pokazywano jedynie konsekwencje naduywania alkoholu. W
programie były równie emitowane spoty kampanii społecznych: Cia bez alkoholu,
Młodo bez %,. Zajły one łcznie 3 godz. programu.
Oddział w Olsztynie przeznaczył na audycje powicone profilaktyce antyalkoholowej
3 godz. 41 minut.
10. Oddział terenowy w Opolu

W codziennym serwisie Kurier Opolski informowano o kampanii społecznej Cia
bez alkoholu, o spotkaniu ordynatorów oddziałów ginekologiczno-połoniczych i
noworodkowych z województwa opolskiego, podczas którego dyskutowano o skutkach
spoywania alkoholu przez kobiety w ciy oraz przedstawiono rozmow o wiadomym i
odpowiedzialnym macierzystwie. O ogólnopolskiej akcji Cia bez alkoholu i o
zagroeniach dla dziecka spowodowanych piciem alkoholu przez matk w okresie ciy
szerzej rozmawiano w audycjach Wszystko jasne.
Trzy odcinki audycji dla dzieci TV Niedua powicono profilaktyce antyalkoholowej.
Dotyczyły one: praw dziecka w kontekcie ochrony dzieci przed przemoc w rodzinie,
zaniedbywaniem oraz rónymi formami wykorzystywania seksualnego. kształtowania i
utrzymywania pozytywnych wizi pomidzy rodzicami i dziemi. rozbudzania
zainteresowania dzieci własnym rozwojem i realizowaniem pozytywnego hobby.
Równie w programie oddziału terenowego w Opolu przeznaczono czas na spoty
ogólnopolskiej kampanii społecznej Cia bez alkoholu, której celem było promowanie
całkowitej abstynencji w okresie ciy oraz uwiadomienie kobietom negatywnego wpływu
alkoholu na rozwijajce si w ich łonie dziecko.
Oddział terenowy w Opolu przeznaczył 6 godz. na audycje powicone zapobieganiu
alkoholizmowi.
11. Oddział terenowy w Poznaniu

W programie tego oddziału tematyka zwizana z naduywaniem alkoholu była obecna
w magazynach i reportaach. Jedno wydanie magazynu Bd zdrów powiecono omówieniu
wpływu spoywanego alkoholu przez kobiety ciarne na nienarodzone dziecko. W innym
wydaniu omówiono pozytywny i negatywny wpływ wina na organizm człowieka.
Reporta, Podnie głow pokazywał róne formy pomocy osobom uzalenionym. W
reportau, 12 kroków od dna pokazano "wiadectwa" alkoholików, którzy zerwali z nałogiem.
Reporta ycie do remontu powiecono bezdomnemu, który pół ycia pił i był bezdomny, a
po wyjciu z nałogu udało mu si dosta własne mieszkanie.
W audycji Duszpasterstwo trzewoci przedstawiono osoby, które zmagaj si ze
swoim uzalenieniem oraz osoby, które powicaj wiele trudu i czasu, aby pomaga innym.
W magazynie Z ycia kocioła znajdowały si krótkie felietony, w których zapraszano
na rekolekcje trzewoci i rekolekcje dla uzalenionych.
W serwisie informacyjnym Teleskop pojawiały si newsy o wypadkach
samochodowych spowodowanych przez pijanych kierowców, o tragediach rodzinnych,
których przyczyn był alkohol spoywany przez domowników, o akcjach policyjnych na
drogach.
W okresie od wrzenia do padziernika 2007 r. w programie nadano spoty w ramach
kampanii Cia bez alkoholu.
571
W ramach oprawy programu wielokrotnie był emitowany blok Polecamy, zapraszamy,
w którym informowano widzów o "wicie trzewoci", organizowanym przez
Duszpasterstwo Trzewoci Archidiecezji Poznaskiej wspólnie z Fundacj Profilaktyki i
Leczenia Uzalenie "Wybór".
W programie oddziału terenowego audycje powicone profilaktyce antyalkoholowej
zajły ok. 3,6 godz. rocznego czasu rozpowszechnia.
12. Oddział terenowy w Rzeszowie

W codziennych serwisach Aktualnoci ukazywały si newsy o wypadkach drogowych
powodowanych przez pijanych kierowców, o wprowadzeniu przepisów zakazujcych jazdy
na nartach po spoyciu alkoholu i pod wpływem narkotyków, o nietrzewej lekarce
przyjmujcej pacjentów, o nocnych imprezach urzdzanych przez uzalenionych od alkoholu,
narkotyków i hazardu, o tragicznej mierci pijanego 19-1atka.
Dwa odcinki audycji Interwencje powicono problemom dzieci wychowywanych w
rodzinach alkoholików. W relacji reporterskiej Uzalenieni pokazano spotkanie lekarzy i
psychologów powiecone poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie: Jakie jest skuteczne
lekarstwo na alkoholizm czy narkomani? W magazynie Stan zagroenia omawiano róne
przypadki patologii społecznych: przestpczo, alkoholizm, narkomani.
W programie oddziału w Rzeszowie omówione wyej audycje wypełniły około 4
godz. 30 min. rocznego czasu nadawania.
13. Oddział terenowy w Szczecinie

W programie szczeciskim nadano nastpujce reportae podejmujce temat
alkoholizmu: 1 nie opuszcz Ci a do mierci" - o wychodzeniu z nałogu alkoholowego i
perspektywie na nowe ycie, By kobiet - o alkoholiczkach, wychodzcych z nałogu dziki
grupom wsparcia AA, Nowe ycie - po prostu - o kobietach, nad którymi zncali si mowie-
alkoholicy.
W serwisie informacyjnym Kronika znalazły si newsy o alkoholu i narkotykach
wród policjantów, przemycie alkoholu, o pijanych kierowcach, o sklepach monopolowych na
kadej ulicy, pijanych lekarzach na dyurze, akcji trzewy Koszalin, o młodziey
naduywajcej alkoholu, o pijanych straakach, rodzicach i rowerzystach.
Oddział emitował spoty kampanii społecznych: Trzewy kierowca i Anonimowi
Alkoholicy.
W ubiegłym roku oddział terenowy w Szczecinie przeznaczył 4 godz. 55 min godz. na
audycje powicone przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
14. Oddział terenowy w Warszawie

W serwisach informacyjnych Telewizyjny Kurier Warszawski, Telewizyjny Kurier
Mazowiecki, Telewizyjny Kurier Warszawy i Mazowsza ukazały si 72 relacje reporterskie
przedstawiajce rozmiary zjawiska naduywania alkoholu oraz o jego skutkach. Były to,
m.m.:
• Relacje z akcji policyjnych: "Trzewy poranek", "Młoda Warszawa dla najmłodszych
bez procentów - 2007".
• Relacja z akcji "Trzewo", której celem była kontrola trzewoci prowadzona przez
policj.
• Relacja z ogłoszenia pierwszego wyroku przed sdem 24-godzinnym za jazd po
spoyciu alkoholu.
• Akcje funkcjonariuszy CB i stray granicznej rozbijajcych grupy przestpcze
zajmujce si nielegaln dystrybucj alkoholu;
• Współpraca władz Ciechanowa z policj w zakresie leczenia uzalenionych od
572
alkoholu.
W cyklicznej audycji Wywiad Kuriera omówiono ogólnopolsk akcj edukacyjn
"Prowadzcy - niepijcy". W audycjach Raport na gorco ukazało si 89 materiałów
filmowych o wykroczeniach i przestpstwach popełnionych pod wpływem alkoholu. W cyklu
audycji Top kryminał powiconym kwestiom bezpieczestwa w Warszawie i okolicach
pokazano wiele przestpstw popełnionych pod wpływem alkoholu. Przypadek pij anej
ciarnej, kolizje samochodowe spowodowane przez pijanych kierowców pokazano w cyklu
audycji Ratownicy.
W magazynie Dobra jazda przestrzegano przed prowadzeniem pojazdów po wypiciu
alkoholu, przedstawiano statystyki wypadków samochodowych z udziałem nietrzewych
kierowców, policyjne akcje przeciw pijanym kierowcom, informowano take, jak rozpozna
na drodze pijanego kierowc.
Ponadto w programie emitowano sp ot Y kampanii społecznych Prowadz, jestem
trzewy i Cia bez alkoholu.
W ubiegłym roku oddział terenowy w Warszawie przeznaczył 3 godz. 2 min godz. na
audycje powicone profilaktyce antyalkoholowej.
15. Oddział terenowy we Wrocławiu

W codziennym serwisie Fakty ukazywały si newsy, w których pokazywano
przypadki interweniowania policji w kolizjach drogowych z udziałem nietrzewych
kierowców i pieszych, awantur rodzinnych wywołanych pijastwem rodziców, znalezienia
dzieci pozostawionych bez opieki przez pijanych rodziców itp. Ponadto nadano cykl krótkich
felietonów Codzienne kłopoty Maka i Doroty prezentujcych zagroenia, na jakie naraone
s dzieci i młodzie. Jeden z odcinków Alkohol powicony był w całoci zagadnieniu
przeciwdziałania piciu alkoholu wród nieletnich.
W filmie dokumentalnym ywot Michała opowiedziano histori alkoholika, który
przez nałóg stracił dom i rodzin. Jeden z odcinków magazynu Kariera po europejsku: Barka
powicono działalnoci Fundacji Barka, która pomagała m.in. ludziom dotknitym chorob
alkoholow.
Take oddział we Wrocławiu emitował sp ot Y kampanii społecznej, Cia bez
alkoholu.
Na audycje słuce przeciwdziałaniu alkoholizmowi przeznaczono ok. 1,5 godz.
rocznego czasu rozpowszechniania programu.
IV Podsumowanie
• Polskie Radio SA w programach ogólnokrajowych na audycje powiecone problemom
zwizanym z alkoholizmem przeznaczyło łcznie 29 godz. i 32 min.
Zestawienie czasu przeznaczonego na tematy zwizane z alkoholizmem w poszczególnych

rozgłoniach regionalnych radia publicznego w 2007
Nazwa rozgłoni regionalnej Czas w godzinach
Polskie Radio Białystok 40

Radio Pomorza i Kujaw (Bydgoszcz) 15,8
Polskie Radio Gdask 9,8
Polskie Radio Katowice 18,1
Polskie Radio Kielce 28,1
573
Polskie Radio Koszalin 34,4
Polskie Radio Kraków 33
Polskie Radio Lublin 21
Polskie Radio Łód 6,8
Polskie Radio Olsztyn 20
Polskie Radio Opole 100
Radio Merkury (Pozna) 14,4
Polskie Radio Rzeszów 26
Polskie Radio Szczecin 19
Radio dla Ciebie (Warszawa) 59
Polskie Radio Wrocław 5
Radio Zachód (Zielona Góra) 1,1
Razem 451,4
• Rozgłonie regionalne radia publicznego, na audycje omawiajce zjawisko

alkoholizmu, powiciły w ubiegłym roku 451,4 godziny. Audycje cykliczne,
powicone profilaktyce antyalkoholowej nadawano w programach rozgłoni w:
Katowicach (felietony U progu dnia), Kielcach (Nocne Kielce - Noc czuwania bez
kieliszka), Krakowie (Pokona wstyd), Lublinie (Informator AA, Noc z Anonimowymi
Alkoholikami), Opolu (Nasze sprawy - Da si y bez alkoholu), Poznaniu (Pomówmy
o sprawach poufnych, Pijani mordercy za kierownic), Szczecinie (Noc z radiem) i
Warszawie (Czysta noc). W programach pozostałych 9 rozgłoni tematyka ta
pojawiała si nieregularnie, w audycjach publicystycznych, audycjach o tematyce
prozdrowotnej, magazynach religijnych oraz w reportaach.
Zestawienie czasu przeznaczonego na tematy zwizane z alkoholizmem w poszczególnych

h regionalnych TVP w 2007
Nazwa oddziału terenowego

Czas w godz.
TVP
Białystok 2,5
TVP3 Bydgoszcz 3,3
TVP3 Gdask 1,5
TVP3 Gorzów Wielkopolski 0,9
TVP3 Katowice 5,9
TVP3 Kraków 1,7
TVP3 Lublin 1,5
TVP3 Łód 9,5
Olsztyn 3,7
TVP3 Opole 6
TVP3 Pozna 3,6
TVP3 Rzeszów 4,5
TVP3 Szczecin 4,9
TVP3 Warszawa 3
TVP3 Wrocław 1,5
Razem 54
• W roku 2006 audycje o profilaktyce i przeciwdziałaniu alkoholizmowi nadawano w
574
programach prawie wszystkich oddziałów terenowych Telewizji Polskiej SA.
Wyjtkiem był oddział terenowy w Kielcach. Najwicej czasu w programie na t
tematyk powiciły oddziały w Łodzi, Katowicach i Rzeszowie.
• W Programie 1, Programie 2 i programach oddziałów terenowych (z wyjtkiem

oddziału terenowego w Łodzi) Telewizji Polskiej SA oraz programach Polskiego
Radia SA podobnie jak w 2006 roku nie było stałych, regularnie ukazujcych si
cykli, które kompleksowo i wielostronnie prezentowałyby zjawisko alkoholizmu czy
upowszechniałyby edukacj w zakresie profilaktyki i przeciwdziałania alkoholizmowi.
Tematyka ta nie miała w tych programach swojego stałego miejsca i pojawiała si
okazjonalnie. Najczciej omawiana była w kontekcie przestpstw kryminalnych
(maltretowanie dzieci przez pijanych rodziców, wypadki drogowe spowodowane
przez pijanych kierowców, rozboje, morderstwa itp.).
B. Niedozwolona emisja reklam napojów alkoholowych w programach radiowych i

telewizyjnych w 2007 roku
W wyniku podjtych przez Krajow Rada Radiofonii i Telewizji działa kontrolnych i

interwencyjnych w 2007 roku, stwierdzono naruszenie art. 16 b ust 1 pkt 2 ustawy o
radiofonii i telewizji, w zwizku z art.13' ust 2 pkt 1 ustawy o wychowaniu w trzewoci i
przeciwdziałaniu alkoholizmowi, u dwóch nadawców telewizyjnych, Canal +SPORT oraz
Polsat SPORT, wyemitowało reklamy piwa przed godzin 20.00.
Decyzj Przewodniczcego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji obaj nadawcy
telewizyjni zostali ukarani finansowo.
Analiza programów nadawców telewizji kablowych w 2007 roku, wykazała 2 przypadki
nadawania reklamy napojów alkoholowych w zakresie regulowanym przez ustaw o
wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (art. 16 b ust. 1 pkt 2 ustawy o
radiofonii i telewizji). '
Dotyczyło to:
• Rozpowszechnianego w Prudniku programu pod nazw "TELE-INFO", którego

kontrola z dnia 15 czerwca 2007 r. wykazała promocj i reklam napojów
alkoholowych, w reklamie pubu "Tawerna KS Magdalena" nadanej przed godzin
20.00: Nie ma lepszych miejsc na wiecie ni irlandzkie puby (...) swoist atmosfer
(...), liczne gadety pochodzce z zielonej wyspy, to wszystko podkrela irlandzka
muzyka, przy której mona rozkoszowa si typowymi irlandzkimi napojami (...).
Sposób przedstawiania piwa, poprzez publiczne rozpowszechnianie znaków
towarowych oraz informacji na temat jego dostpnoci, jest jego reklam i moe by
zacht do nabywania napoju alkoholowego, jakim jest piwo, której prowadzenie w
telewizji jest zabronione midzy godzin 6.00 a 20.00; oraz
• Rozpowszechnianego w Poznaniu programu pod nazw "ONTV". Kontrola tego

programu wykazała emisje, midzy 9 i 12 padziernika 2007, reklamy planszowej
"Pubu Tequila" promujcej napoje alkoholowe: Uprzejmie zapraszam do nowego
pubu Tequila. Pełne wyposaenie w alkohole. Piwo 4 zł (..j.
W obu przypadkach dyrektor departamentu reklamy biura KRRiT wystosował pisma o

zaniechanie podobnych działa w przyszłoci oraz przesłanie wyjanie dotyczcych tych
uchybie. W zwizku z tym, e były to jednostkowe przypadki i wystpiły u tych nadawców
575
,raz pierwszy odstpiono od ukarania nadawców. Nadawcy dostosowali si do zalece.
Kontrola programów nadawców radiowych nie wykazała naruszenia przepisów w
przedmiotowym zakresie.
3.6. Najwysza Izba Kontroli
Odpowiadajc na pismo Pana Dyrektora z dnia 2 kwietnia 2008 r.

(ANA/882/PZ/2008), uprzejmie informuj, e Najwysza Izba Kontroli, w zakresie
zwizanym z wychowaniem trzewoci i przeciwdziałaniem alkoholizmowi, przeprowadziła
w lipcu 2007 r. kontrol w SPZOZ Przychodni Terapii Uzalenienia od Alkoholu i
Współuzalenienia w Szczytnie w ramach tematu pn. "Funkcjonowanie opieki
psychiatrycznej, ze szczególnym uwzgldnieniem opieki stacjonarnej" (P/07/165).
Wystpienie pokontrolne jest dostpne na stronie internetowej www.bip.nikgov.pl.
Ponadto w lutym 2007 r. została zatwierdzona "Informacja o wynikach kontroli
prawidłowoci funkcjonowania izb wytrzewie, ze szczególnym uwzgldnieniem warunków
przyjmowania i przetrzymywania osób zatrzymanych oraz poszanowania ich praw" (nr. ewid.
l7112006/P/06/147/LPO). Tre tej informacji take została opublikowana na ww. stronie
internetowej.
3.7. Polskie Radio S.A.
Wypełniajc obowizki nadawcy publicznego, Polskie Radio SA uwzgldnia w swojej

działalnoci najwaniejsze problemy ycia społecznego w Polsce, w tym – przeciwdziałanie
alkoholizmowi. Wyartykułowane to zostało w Ustawie o radiofonii i telewizji z dnia 29
grudnia 1992 roku (ze zmianami z dnia 2 kwietnia 2004 r.), w tym szczególnie artykuł 21.
mówicy, e programy publicznej radiofonii i telewizji powinny słuy umacnianiu rodziny,
słuy kształtowaniu postaw prozdrowotnych, słuy zwalczaniu patologii społecznych.
Zalecenia te znalazły praktyczny wyraz w konkretnych audycjach oraz tzw. akcjach
pozaantenowych podejmowanych przez poszczególne programy Polskiego Radia.
Podstaw szczegółowego planowania programowego były:

„Narodowy Program Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych”,
 „Ustawa o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi”,
 „Narodowy Program Ochrony Zdrowia”
576
Wszystkie te działania, zarówno programowe jak i pozaantenowe zostały
zatwierdzone przez Zarzd Polskiego Radia SA.
Priorytety działa informacyjnych i publicystycznych były omawiane na Kolegiach

Programowych Polskiego Radia z udziałem przedstawicieli Rady Programowej Polskiego
Radia oraz wszystkich Programów PR SA.
Za najwaniejsze uznano:
- Profilaktyczne programy edukacyjne dla młodziey.
- Patologia i przemoc w rodzinie spowodowana chorob alkoholow.
- Działalno rodowisk wzajemnej pomocy i stowarzysze trzewociowych.
- Podniesienie poziomu bezpieczestwa społecznego.
- Zmiany w Kodeksie Karnym dotyczce osób popełniajcych przestpstwa pod
wpływem alkoholu.
- Zmiany w Kodeksie Karnym dotyczce kierowców prowadzcych pojazdy pod
wpływem alkoholu
- Ograniczenie dostpnoci alkoholu, szczególnie dla młodziey.
- Kontrola rynku alkoholowego.
- Działania administracyjne i edukacyjne słuce zmianie struktury spoycia alkoholu.
- Kontrola prawna i społeczna nad patologicznymi zachowaniami osób naduywajcych
alkoholu.
- Terapia osób uzalenionych i członków ich rodzin.
Najczciej problem przeciwdziałania alkoholizmowi poruszany był na antenie

Programu 1. oraz Radia BIS i Trójki.
Program 2. z racji swojej specyfiki nie zajmował si tym problemem.
O wadze przywizywanej przez Polskie Radio do tych działa najlepiej wiadczy fakt
wzrastajcej z roku na rok iloci godzin programu powiconego problematyce
przeciwdziałania alkoholizmowi
W roku 2007 tematyce tej powicono blisko 1772 minuty programu
(blisko 30 godzin).
Audycje te były finansowane ze rodków abonamentowych (Dział 921 „Kultura,
ochrona dziedzictwa narodowego”, wg załcznika do rozporzdzenia Ministra Finansów z
14.06.2006 r.)
Tematyka przeciwdziałania alkoholizmowi znalazła odzwierciedlenie w reportaach,

audycjach cyklicznych i poradnikowych, a take w biecych informacjach. Cz z nich
nawizywała do problemu walki z alkoholizmem w sposób bezporedni, cz – przy okazji
omawiana innych problemów społecznych, głównie narkomanii, bezrobocia, bezdomnoci. Z
tego te powodu precyzyjne wyliczenie czasu antenowego powiconego tej tematyce moe
by jedynie szacunkowe.
Wanym przejawem walki z alkoholizmem były te podjte przez Polskie Radio we
współpracy z policj i organizacjami pozarzdowymi takich akcji poza antenowych, jak:
 Akcja „Krzy” (trwa od 15 lipca 2003 r.) . Jej celem jest nakłonienie kierowców,
by jadc na spotkania towarzyskie zabierali ze sob osob, która nie bdzie piła i
w drodze powrotnej zastpi ich za kierownic. Redakcja Radia Kierowców
codziennie przypominała o załoeniach akcji.
577
 „Sierpie – miesic trzewoci”
 „Lato bez procentów”
 Midzynarodowa akcja „Alkohol i narkotyki - nie”
Program 1. był ponadto inicjatorem i współuczestnikiem akcji kierowanych do

kierowców, a podejmowanych we współpracy z komend Główn Policji.
W sposób szczególny tematyk walki z alkoholizmem zajmuje si Redakcja Radia
Kierowców. W swoich codziennych audycjach dziennikarze redakcyjni apeluj do
kierowców, by nie zasiadali za kierownic po alkoholu; informuj o stosownych przepisach
obowizujcych za granic. W audycjach udział bior m.in. przedstawiciele Komendy
Głównej Policji, a take Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów Alkoholowych.

Szczegółowy wykaz audycji Polskiego Radia SA podejmujcych problematyk walki z
alkoholizmem przedstawiamy w załczeniu.

                             
  
                               
Program 1. PR SA (Jedynka)
Program 1. Polskiego Radia przedstawił najwicej najrónorodniejszych materiałów

odnoszcych si do problematyki alkoholowej. Wród nich: reportae, wywiady, rozmowy,
m.in.:
 10 stycznia 2007 – godz. 17.31-18.00 „Człowiek z Banderozy” – b. alkoholik
opowiada o swojej drodze wychodzenia z nałogu. Reporta nagrodzony na Festiwalu
Mediów w Łodzi 2006.;
 30 stycznia 2007 – godz. 12.19-12.26 – minireporta oraz rozmowa o narastajcym
alkoholizmie wród kobiet;
 31 stycznia 2007 – godz. 17.31-18.00 – Justyna wierczyska, dziewitnastoletnia
mistrzyni Polski juniorek w chodzie na 20 kilometrów, przeywała piekło z powodu
alkoholizmu ojca. Odeszła z domu i zaczła samodzielne ycie. Znajomy trener
znalazł dla niej miejsce w orodku Markotu dla bezdomnych. Sport stał si sensem jej
ycia;
 7 lutego 2007 - godz. 17.31-18.00. Historia dwojga młodych ludzi - narkomanki i
alkoholika, którzy po terapii próbuj zbudowa nowe ycie. Reporta uzyskał
Nagrod Prezesa Radia Łód na Festiwalu Mediów w Łodzi;
 20 lutego 2007 - godz. 17.31-18.00. W ramach projektu Biura Bezpieczestwa przy
Urzdzie m.st. Warszawy osoby uzalenione (głównie alkohol, narkotyki), które
wyszły na prost prowadz lekcje dla warszawskich licealistów. Ciesz si one
ogromnym zainteresowaniem młodziey, a reporta opowiada o jednej z nich;
 2 maja 2007 – godz. 09.00-12.05. „Cztery pory roku” – Wielka majówka, wielkie
picie. Magazyn w całoci powiecony tematyce alkoholowej (m.in. choroba
alkoholowa, picie weekendowe, nietrzewi kierowcy, DDA czyli Dorosłe Dzieci
Alkoholika, ko-alkoholizm, czyli wspólne picie z partnerem, upijanie si bankietowe.
W studiu rozmowy z ekspertami, m.in. Ew Witkowsk i Elbiet Tomaszewsk z
Orodka Terapii Uzalenienia od Alkoholu; Krzysztofem Hajdasem i Marcinem
Szyndlerem z KG Policji oraz ze streetworkerem pracujcym w rodowisku dzieci i
młodzie. Wystpili te alkoholicy bdcy w trakcie bd po terapii;
578
 11 maja 2007 – godz. 13.00-14.00 w ramach cyklu „Rozmowy Jedynki” - Jak
zapobiega pijastwu dzieci? Z udziałem goci: Jadwigi Fudały, specjalisty
psychoterapii uzalenie z PARPY oraz dr. Bohdana Woronowicza, kierownika
Orodka Terapii Uzalenie w Instytucie Psychiatrii i Neurologii;
 9 czerwca 2007 – godz. 05.30-05.50 w magazynie „Prosto z kraju” o alkoholizmie
wród nastolatków i modzie na weekendowe picie;
 5 sierpnia 2007 – godz. 06.00-10.00 w ramach „Familijnej Jedynki” m.in. o ruchach
trzewociowych z udziałem o. kapucynów z Nowego Miasta nad Pilic i Marka
Ignaczaka z Ruchu AA;
 10 wrzenia 2007 – godz. 18.13-18.26, magazyn Z kraju i ze wiata – o kampanii
przeciwko sprzedawaniu alkoholu nieletnim (minireporta + rozmowa);
 19 listopada 2007 – godz. 23.10-23.58 reporta Ewy Michałowskiej „Pampel” o
artycie-alkoholiku, któremu udało si nie tylko wyzwoli z nałogu, ale wróci do
sztuki (nie pije ju ponad 7 lat);00.00-03.00. W ramach cyklu „Nocne spotkania” o
wychodzeniu z nałogów, m.in. alkoholizmu opowiadali psychoterapeuta i słuchacze.
To wybrane przykłady audycji. Na co dzie, systematycznie tematyk walki z

alkoholizmem podejmuje Radio Kierowców. W swoich codziennych audycjach
dziennikarze Redakcji apeluj do kierowców, by nie zasiadali za kierownic po alkoholu.
Informuj o stosownych przepisach obowizujcych za granic. W audycjach czsto
wystpuj m.in. przedstawiciele Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów
Alkoholowych oraz przedstawiciele policji. Tematyce tej powicono – jak szacujemy –
ponad 200 minut.
Tematyka alkoholizmu pojawia si take porednio, głównie w audycjach n/t

narkomanii, bezdomnoci. Oba watki łcz si ze sob i przeplataj take w materiałach
publicystycznych poruszajcych takie problemy społeczne, jak bezrobocie, nieumiejtno
odnalezienia si w nowych warunkach ekonomicznych i społecznych, własne lki i frustracje
(m. in. 5 lutego 2007 r. w reportau „Studniówka”, o młodych pijanych bandytach, którzy
swoje frustracje wyładowali na bawicych si maturzystach).
Łcznie na antenie Jedynki problematyce tej powicono ponad 951 minut (ponad 15
godzin).
Trójka (Program 3. PR SA)
Tematyka zwizana z walk z alkoholem znalazła odbicie głównie we wstawkach do

magazynów Zapraszamy do Trójki i Puls Trójki. Pojawiała si take w reportaach. Oto
przykłady wybranych audycji tematycznych:
 16 stycznia 2007 – godz. 18.15-18.30, reporta „Lekcja” Grayny Wielowieyskiej.
Narkoman i alkoholik, który prawie połow swojego czterdziestoletniego ycia
spdził w wizieniach, a mimo to udało mu si wyj na prost i wcign do pracy
innych zagubionych, opowiada o swoim yciu młodziey jednego z warszawskich
liceów;
 22 stycznia 2007 – godz. 18.15-18.30, reporta „Urodziłem si duo mały” Ryszarda
Kłosowskiego. Opowiada o pochodzcym z rodziny alkoholików wychowanku
Specjalnego Orodka Szkolno-Wychowawczego, któremu próbuje pomóc jeden z
wychowawców, który uratował około 450 takich dzieci;
 14 lutego 2007 – magazyn Zapraszamy do Trójki (10’) – Nocna prohibicja w
sklepach;
579
 13 kwietnia 2007 – magazyn Zapraszamy do Trójki (10’) – Czy przyjm si prywatne
alkomaty?
 19 lipca 2007 – magazyn Zapraszamy do Trójki (10’) – Alkohol na plaach;
 8 sierpnia 2007 – Klub Trójki (15’) – Uywki na Przystanku Woodstock;
 20 sierpnia 2007 – magazyn Zapraszamy do Trójki (10’) – Nie pij, jestem
abstynentem;
 26 sierpnia 2007 – cykl „Według Polaków” (60’) – Alkoholizm – i grzech i choroba z
udziałem Wiktora Osiatyskiego (program 21 kroków, kulturowe uwarunkowania);
 27 sierpnia 2007 – reporta „Niebo do wynajcia” (15’) – o akcji Przystanek PAT
(Profilaktyka a teatr). Czy to niemoliwe, by ponad 200 osobowa grupa młodziey
uczcej si i studiujcej, spdzała wakacje bez alkoholu, narkotyków, komputera i
imprez techno?
 31 padziernika 2007 – „Instrukcja obsługi człowieka” (2’). Ból istnienia. Jestem
uzaleniony;
 19 grudnia 2007 – „Instrukcja obsługi człowieka” (2’). Czy wigilijny karp musi by
podlany?
Łcznie na antenie Trójki około – 235 minut (blisko 4 godz.).
Polskie Radio BIS
Tematyka dotyczca problemu alkoholizmu w Radiu BIS w 2007 r. pojawiała si

systematycznie w audycjach cyklicznych: Zostaw wiadomo oraz Popołudnik, a take w
reportaach i Wiadomociach. Z racji specyfiki Programu wszystkie audycje były nastawione
na penetracj problemu wród młodziey.
Oto przykłady audycji w układzie chronologicznym:
 8 stycznia 2007 – godz. 23.00-24.00, cykl: Zostaw wiadomo. Coraz czciej
problem alkoholowy dotyka nie tylko dzieci z rodzin patologicznych. W tzw.
normalnych rodzinach coraz czciej rodzice przyzwalaj na picie w domu. Po
reportau Grayny Wielowieyskiej "Pijane dzieci" nagranym w Orodku Profilaktyki
Rozwoju Dzieci i Młodziey "Prom" w Łodzi, dyskusja w studiu z udziałem
terapeuty oraz młodej dziewczyny kiedy uzalenionej a dzi wyleczonej i jak zawsze
- słuchaczy.
 22 stycznia 2007 – godz. 23.00-24.00, cykl: Zostaw wiadomo. Orfeusz
Nowakowski, autor ksiki „My z poprawczaka” przedstawia czsto niepełnoletni
młodzie, dla której meliny, wódka, prochy i szybki seks to codzienno;
 22 lutego 2007 – godz. 23.00-24.00, cykl: Zostaw wiadomo - Dziedziczone róne
patologie, głównie alkoholizm. Czy naprawd ycie bez przyszłoci?;
 19 marca 2007 – godz. 14.00-18.00, cykl: Popołudnik. Alkohol i inne uywki w
szkole;
 21 marca 2007 – godz. 17.12-17.18, reporta „Ona jest we mnie”. Alkohol wzmaga
agresj wród młodziey;
 10 maja 2007 – godz. 23.00-24.00, cykl: Zostaw wiadomo. Program w całoci
powicony DDA (Dorosłym Dzieciom Alkoholików);
 25 maja 2007 – godz. 14.00-18.00, cykl: Popołudnik. Raport: Ile pij Polacy?
 4 czerwca 2007 – godz. 14.00-18.00, cykl: Popołudnik. Akcja: STOP 18;
 18 czerwca 2007 – godz. 23.00-24.00, cykl: Zostaw wiadomo. Wakacyjne
uzalenienia: narkotyki, alkohol;
580
 25 czerwca 2007 – godz. 15.00-18.00, cykl: Popołudnik. Akcja: STOP 18; Nie
sprzedaj alkoholu młodziey;
 11 lipca 2007 – godz. 15.00-18.00, cykl: Popołudnik. Moda na warzenie piwa w
domu;
 30 lipca 2007 – godz. 15.00-18.00, cykl: Popołudnik. Pijani Anglicy zalewaj
Kraków – czy jestemy bezsilni?
 16 sierpnia 2007 – godz. 17.48-17.56. Reporta „Akcja – Przystanek PAT”.
Licealistka chce uratowa koleg uzalenionego od alkoholu – zaprasza go na
wakacje w ramach akcji Profilaktyka i teatr;
 22 sierpnia 2007 – godz. 23.00-24.00, cykl: Zostaw wiadomo. Czy i jak rodzina
moe pomóc w wyzwoleniu si od uzalenie?
 23 sierpnia 2007 – godz. 15.00-18.00, cykl: Popołudnik. Bawimy si bez alkoholu;
 28 sierpnia 2007 – godz. 15.00-18.00, cykl: Popołudnik. Prowokacja – metoda na
sprawdzenie czy w sklepach sprzedaje si alkohol nieletnim;
 5 wrzenia 2007 – godz. 17.48-17.54, reporta „Lekcja obojtnoci”. Czy nauczyciele
potrafi i chc walczy z patologiami wród uczniów?
 5 wrzenia 2007 – godz. 23.00-24.00, cykl: Zostaw wiadomo. Lampka wina, kufel
piwa czy kieliszek wódki nikomu jeszcze nie zaszkodziły – te i inne mity prowadzce
do alkoholizmu;
 27 wrzenia 2007 – godz. 15.00-18.00, cykl: Popołudnik. Pijani rodzice;
 10 padziernika 2007 – godz. 23.00-24.00, cykl: Zostaw wiadomo. Problemy DDA;
 16 padziernika 2007 – godz. 15.00-18.00, cykl: Popołudnik. Akcja: Bezpieczna noc
bez alkoholu;
 12 listopada 2007 – godz. 23.00-24.00, cykl: Zostaw wiadomo. Problemy DDA;
 3 grudnia 2007 – godz. 23.00-24.00, cykl: Popołudnik. Alkoholizm wród młodziey.
Łcznie na antenie Radia BIS – około 595 minut (blisko 10 godz.).
3.8. Rzecznik Praw Dziecka
Odpowiadajc na pismo: znak ANA/882/PZ/2008 w sprawie informacji dotyczcej działa

podejmowanych w 2007 roku przez Rzecznika Praw Dziecka, a dotyczcych realizacji zada
ujtych w ustawie o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałania alkoholizmowi oraz
innych, wymienionych w pimie uprzejmie infonnuj:
• od maja do padziernika 2007 r. prowadzona była, zorganizowana przez Biuro
Rzecznika Praw Dziecka, ogólnopolska kampania społeczna "Kochaj. Nie krzywd.
Pomó". dotyczca przemocy wobec niemowlt i małych dzieci. W ramach kampanii
przeprowadzono akcj informacyjn skierowan do pracowników słuby zdrowia,
słub socjalnych, instytucji zajmujcych si rodzin, kampani billbordow w
miastach wojewódzkich oraz akcj informacyjn w mediach. Uruchomiona została
bezpłatna infolinia dla osób zainteresowanych problemem. Zorganizowane zostały
dwie konferencje naukowe powicone m.in. zagadnieniom dziecka maltretowanego.
W dniu 28 listopada 2007 r. Rzecznik Praw Dziecka wystpił do Prezesa Rady
Ministrów w sprawie wniosków i postulatów wynikajcych z przebiegu prowadzonej
kampanii. Rzecznik Praw Dziecka zwrócił uwag na potrzeb podjcia działa
legislacyjnych które w sposób skuteczny bd zapobiega przemocy wobec dzieci. Za
niezbdne uznał take prowadzenie szkole dla pracowników owiaty, ochrony
zdrowia, policji, pomocy społecznej na temat Zespołu Dziecka Krzywdzonego i
sposobów pomocy w przypadku potwierdzenia rozpoznania tego zespołu.
581
• W wystpieniach generalnych składanych przez Rzecznika Praw Dziecka do
przedstawicieli instytucji centralnych, w roku 2007 podjte zostały nastpujce
sprawy które mona zaliczy do porednio zwizanych z tematem pisma:
o ochrony dzieci przed skazanymi za przemoc o charakterze seksualnym -
wystpienie z dnia 10 kwietnia 2007 r. do Ministra Sprawiedliwoci,
o całkowitego zakazu reklamy piwa podczas imprez dla dzieci, a w
szczególnoci imprez sportowych - wystpienie z dnia 15 czerwca 2007 r. do
Ministra Zdrowia,
o treci reklam nadawanych przed seansem filmowym bez wzgldu na kategorie
odbiorcy - wystpienie z dnia 25 wrzenia 2007 r. do Prezesa Urzdu Ochrony
Konkurencji i Konsumentów,
o zamieszczania wizerunku dzieci w sposób mogcy mie negatywny wpływ na
ich psychik - wystpienie z dnia 4 grudnia 2007 r. do Przewodniczcego
Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.
• Na działalno przeznaczon wyłcznie na finansowanie zada zwizanych z
profilaktyk alkoholizmu i wychowaniu w trzewoci w roku 2007 nie wydatkowano
funduszy.
• W pracy interwencyjnej Biura Rzecznika Praw Dziecka mieszcz si rónorodne
działania - proby o w)janienie sprawy, o interwencj w sprawie, o udostpnienie
dokumentów w sprawie, poradnictwo prawne, psychologiczne, pedagogiczne,
wystpienia np. do właciwych jednostek policji, prokuratury, sdu opiekuczego,
szkół, kuratoriów owiaty. W statystykach podejmowanych spraw nie jest ujta jako
osobna kategoria, kategoria spraw zwizanych z alkoholem. Dane z roku 2007, wg
nomenklatury statystyki prowadzonej przez BRPD wskazuj, e w kategorii
uzalenienia prowadzono 55 spraw, w kategorii zaniedbania 56 spraw, a w kategorii
przemoc - fizyczna, seksualna, psychiczna331 spraw.
3.9. Rzecznik Praw Obywatelskich
W odpowiedzi na pismo z dnia 2 kwietnia 2008 r. (1.dz. ANA/882/PZ/2008) podaj

poniej informacje dotyczce działa prowadzonych w 2007 r. przez Rzecznika Praw
Obywatelskich, które pozostaj w zwizku z realizacj ustawy o wychowaniu w trzewoci i
Odnoszc si do pisma Pana Dyrektora uprzejmie informuj, e Rzecznik nie zajmuje
si koordynowaniem okrelonych obszarów ycia publicznego, w tym dot. profilaktyki i
rozwizywania problemów alkoholowych. Zgodnie z ustaw o Rzeczniku Praw
Obywatelskich (Dz. U. z 2001 r. Nr 14, poz. 147), do jego zada naley bowiem badanie, czy
na skutek działania lub zaniechania organów, organizacji albo instytucji nie nastpiło
naruszenie prawa, a take zasad współycia i sprawiedliwoci społecznej i - w razie
stwierdzenia takiego naruszenia - podejmowanie stosownych działa. Mog one równie
polega na wnioskowaniu do właciwych organów o podjcie inicjatywy legislacyjnej.
W 2007 r. podjte przez Rzecznika sprawy, które pozostaj w zwizku z realizacj
ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, dotyczyły:
I. W zakresie działania Zespołu VII Prawa Karnego Wykonawczego:
Do Rzecznika wpłynło 20 spraw od obywateli w zwizku z doprowadzeniem do

izb wytrzewie lub pobytem w izbach wytrzewie. Dotyczyły one niewłaciwego
tratowania przez personel izby lub ponoszenia opłat za pobyt w izbie.
582
Ponadto w wystpieniu z dnia 5 grudnia 2007 r. do Ministra Spraw Wewntrznych i
Administracji, Rzecznik zasygnalizował potrzeb wprowadzenia jednolitych opłat
pobieranych od osób doprowadzonych do jednostek organizacyjnych Policji w celu
wytrzewienia. Obecnie opłaty te s ujednolicone w skali województw. Nie jest to słuszne
rozwizanie, bowiem koszty ponoszone w zwizku z zatrzymaniem i pobytem tych osób oraz
standard pomieszcze policyjnych izb zatrzyma s podobne we wszystkich jednostkach
organizacyjnych Policji.
Rzecznik zwrócił si take o zmian redakcji § 3 ust. 1 regulaminu pobytu osób
umieszczonych w pomieszczeniach jednostek organizacyjnych Policji przeznaczonych dla
osób zatrzymanych lub doprowadzonych w celu wytrzewienia, stanowicego załcznik do
rozporzdzenia Ministra Spraw Wewntrznych i Administracji z dnia 21 marca 2003 r. w
sprawie warunków, jakim powinny odpowiada pomieszczenia w jednostkach
organizacyjnych Policji przeznaczone dla osób zatrzymanych lub doprowadzonych w celu
wytrzewienia, oraz regulaminu pobytu w tych pomieszczeniach.
Przepis Regulaminu stanowi, e osoby doprowadzone do wytrzewienia s
poddawane badaniom lekarskim tylko w uzasadnionych przypadkach. Zapis ten jest
niezgodny z regulacj zawart w § 4 ust. 1 rozporzdzenia Ministra Zdrowia z 4 lutego 2004
r. w sprawie trybu doprowadzania, przyjmowania i zwalniania osób w stanie nietrzewoci
oraz organizacji izb wytrzewie i placówek utworzonych lub wskazanych przez jednostk
samorzdu terytorialnego, która przewiduje, e osoby doprowadzone do jednostek Policji w
celu wytrzewienia s niezwłocznie poddawane badaniom lekarskim.
II. W zakresie działania Zespołu X Administracji Publicznej, Zdrowia i Ochrony Praw

Cudzoziemców:
Wikszo skarg badanych w Biurze Rzecznika w 2007 r. zwizanych z

problematyk realizacji postanowie ustawy z dnia 26 padziernika 1982 r. o wychowaniu w
trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi dotyczyła wykonania procedury zobowizania
do leczenia odwykowego. W korespondencji kierowanej do Rzecznika Praw Obywatelskich
Skarcy zwracali uwag na pobiene analizowanie przez gminne komisje rozwizywania
problemów alkoholowych przesłanek wynikajcych z art. 24 ustawy o wychowaniu w
trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Na problem ten w szczególnoci zwracali
uwag członkowie rodzin osób uzalenionych od alkoholu.
Analiza tych skarg wskazuje na potrzeb szczegółowego uregulowania trybu pracy
gminnych komisji rozwizywania problemów alkoholowych.
W 2007 r. do Biura RPO wpływały równie skargi dotyczce wykonania
prawomocnych postanowie o skierowaniu na przymusowe leczenie odwykowe. Z tych skarg
wynika, e zakłady odwykowe nie dysponuj wystarczajca liczb miejsc, co powoduje
konieczno wielomiesicznego oczekiwania na przyjcie do zakładu osób skierowanych na
przymusowe leczenie odwykowe. Ponadto w badanych sprawach stwierdzono praktyk nie
przyjmowania na przymusowe leczenie odwykowe osób, które zostały doprowadzone do
zakładu przez Policj w stanie nietrzewym. Jako powód odmowy przyjcia dyrektorzy
wskazywali brak kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia na prowadzenie oddziałów
leczenia alkoholowych zespołów abstynencyjnych (detoksykacja).
Analiza powyszych skarg wskazuje na potrzeb zwikszenia ilo miejsc w
zakładach leczenia odwykowego oraz szczegółowe okrelenie trybu przyjcia do tego
zakładu.
Podejmowane przez Rzecznika sprawy zwizane z przemoc w rodzinach nie
eksponowały problemu alkoholowego.
Licz, e udzielone przeze mnie informacje bd przydatne w pracach nad
583
projektem sprawozdania z realizacji w 2007 r. ustawy o wychowaniu w trzewoci i
3.10. Telewizja Polska S.A.
Telewizja Polska S.A. aktywnie uczestniczy w realizacji zada wynikajcych z Narodowego

Programu Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych na lata 2006-2010
poprzez emitowanie, zarówno na antenach ogólnopolskich, jak i regionalnych, programów
podejmujcych t problematyk.
Po raz kolejny, na antenach ogólnopolskich i regionalnych TVP przeprowadzono kampanie

społeczne majce na celu „przeciwdziałanie nadmiernemu spoywaniu alkoholu,
unaocznianie skutków naduywania alkoholu, zwłaszcza przez młodzie i promowanie ycia
w trzewoci” (Narodowy Program Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych
na lata 2006-2010). Na antenach ogólnopolskich była to:
• Prowadz, jestem trzewy – kampania społeczna – promocja odpowiedzialnych
zachowa kierowców (TVP1 emisja od 16 do 27 lipca 2007 TVP2 od 16 do 29 lipca
2007, w TVP INFO od 30.07 do 5.08 - 3 razy po 30 sekund w czasie najwyszej
ogldalnoci - łcznie 7 minut)
Poniej wykaz audycji wyemitowanych w 2007 roku bezporednio traktujcych o

alkoholizmie, bd zawierajcych elementy edukacji w zakresie profilaktyki i rozwizywania
PROGRAM 1
• Raj – cykl adresowany do młodych widzów. W niektórych wydaniach prezentowano

felietony powicone problemom zwizanym z naduywaniem alkoholu, konsekwencjom
alkoholizmu, a take pomocy w walce z uzalenieniem. (emisja - roda godz. 14.30,
czas ok. 25 min.)
Przykłady:
Czas Wielkiego Postu jako czas refleksji przeywany w Opactwie
Benedyktynów w Tycu i w Orodku Markotu w Grzdach pod Tarczynem,
gdzie spotykaj si bezdomni, bezrobotni, z których wikszo cierpi na
chorob alkoholow. Oni te zastanawiaj si nad sensem ycia.(14.03.2007,
czas trwania 23’43”)
Felieton o pracy charyzmatycznego kapłana, załoyciela wieckiej Wspólnoty
Dobrego Pasterza w Katowicach, od lat zajmujcego si narkomanami i ludmi
ulicy, czsto dotknitymi chorob alkoholow. Opowie o młodych ludziach,
którzy kontynuuj prac ojca Ryszarda i pomagaj ludziom zagubionym.
(4.04.2007, czas trwania 25’01”).
• ywot Michała – film dokumentalny, którego bohaterem jest mieszkaniec schroniska w.
Brata Alberta. Pije od 30 lat. To alkohol sprawił, e stał si bezdomny. ona z synkiem
wyjechała do Szwecji kilkanacie lat temu, a matka uciekła do siostry nie mogc znie
widoku syna, do którego wiat zewntrzny ju nie docierał. Mieszkał w kanałach,
altankach. Wstydził si siebie. Przypadek sprawił, e trafił do schroniska, ale i stamtd
wygnał go alkohol. Michał powoli wraca do wiata, z którego wyeliminowała go słabo.
584
Cigle balansuje midzy nadziej i rozpacz, wiar i zwtpieniem, bólem, odradzaniem
si i umieraniem.(emisja 12.02.2007, czas trwania 47’01”)
• Okruchy ycia - cykl filmów emitowanych w rod o godzinie 20.20 podejmujcy
tematyk patologii społecznych, w tym alkoholizmu, wskazujcy przyczyny problemu i
moliwoci wyjcia z nałogu. W tym cyklu wyemitowano film Urwany film – opowie
o dziewczynie, która zaczyna studia. Jej współlokatorka z akademika jest bardzo mił
dziewczyn, ale lubi si bawi. Wicej czasu spdza na imprezach ni w bibliotece.
Wciga Jesse w nowe, pozornie fascynujce ycie. Jesse powoli traci kontakt z
rzeczywistoci. Zamiast uczy si pije, a potem pi do wieczora. Kiedy do akcji wkracza
zaniepokojona matka, Jesse odwraca si od niej.... (emisja 12.12.2007, czas 85’44”)
• Plebania – serial TVP. Problem alkoholizmu przewija si tam w kilku wtkach, dotyka
Grayn - matk wikarego Antka. Serial sygnalizuje problem, pokazuje, e wyjcie z
uzalenienia jest moliwe, przedstawia rol rodziny w walce z nałogiem (emisja
poniedziałek – czwartek, godz. 18.30, czas trwania 23’)
PROGRAM 2
• Znaki czasu – magazyn porusza trudne problemy zwizane z patologi i przytacza

przykłady walki z ni. Wród poruszanych tematów były skutki naduywania alkoholu
przez młode kobiety, a take działalno wietlic dla dzieci z rodzin patologicznych, w
tym – alkoholików (pon, roda, godz.13.20 i 7.20, czas trwania 20 min.)
• Czuwajcie, bdcie trzewi... program przedstawia podejcie praktyczne Kocioła
Starokatolickiego Mariawitów do problemu alkoholizmu w wietle nauczania
ewangelicznego. Na przykładzie losów kilku osób, które korzystaj ze wsparcia
utworzonej przy parafii mariawickiej w Misku Mazowieckim poradni AA, ukazuje, jak
wiara chrzecijaska pomaga człowiekowi wyzwoli si z grzechu upadku i naduywania
alkoholu. Wstrzsajca relacja jednego z członków prowadzonego przez tutejszego
proboszcza klubu byłych alkoholików, ocalonego z nałogu. (em. 24.04.2007 godz. 7.20)
• Pijce matki – film dokumentalny BBC o pijcych młodych matkach. Brytyjki pij coraz
czciej i coraz ostrzej, zwłaszcza młode, w wieku od 18 do 24 lat. Te pij nie tylko
wicej ni ich matki, gdy były w tym samym wieku, ale równie wicej ni mczyni,
ich rówienicy. Pij te w ciy. Czy wiedz o skutkach picia w okresie ciy? Co sdz o
tym lekarze? (emisja 27.10.2007, czas trwania 56’03”)
• Grzechy polskie – Pijastwo - rozmowa o grzechu w kontekcie zarówno
indywidualno-duchowym, jak i społeczno-politycznym. ywa i bliska yciu codziennemu
dyskusja, osadzona w realiach społecznych współczesnej Polski. Tematem tego odcinka
jest problem pijastwa w rónych aspektach. (em.7.01.2007, godz. 22.35, czas trwania
40’)
• M jak miło, Złotopolscy – twórcy seriali włczyli wtki przeciwdziałania
alkoholizmowi w fabuł seriali. W pubie w Grabinie odmawia si sprzeday alkoholu
nieletnim, na terenie sklepu Kleczkowskiej zabrania si spoywania piwa. (emisja: M, jak
miło - pon.-wt. 20.05, Złotopolscy – sob. -niedz. 14.30”)
• Magazyn 997 – magazyn kryminalny, którego jednym z celów jest ostrzeganie przed
zjawiskami patologii społecznych. Alkohol był przyczyn wielu prezentowanych
przestpstw. (czwartki, godz. 21.00, 23.00)
TV POLONIA
585
• Magazyn medyczny – Zanim sign po alkohol - Rozmowa na temat alkoholu wród
młodziey, a nawet dzieci. Wypowiedzi terapeutów, psychiatrów, a przede wszystkim,
młodziey z łódzkich szkół, gdzie działaj grupy wsparcia w ramach młodzieowego
pogotowia. Program powstał przy współpracy z Pastwow Agencj Rozwizywania
Problemów Alkoholowych (em. 16.01.2007, godz. 16.20, czas 13’57”)
TVP KULTURA
• Spotkania – artyci i alkohol - Czy alkohol i sztuka to połczenie nierozerwalne w

kulturze? To w kocu z „Wesela” Wyspiaskiego pochodzi stwierdzenie ”Chopin, gdyby
ył, te by pił”, a liczne przykłady artystycznych yciorysów wielokrotnie niszczonych
przez nałóg, wskazuj na potwierdzenie istnienia tego zwizku. Temu powicono
sobotnie studio TVP Kultura (em. 15.12.2007 godz. 17.05 – 10’, godz. 17.37 – 40’, godz.
19.22 – 35’)
• ółty szalik - film fab. w re. Janusza Morgensterna. Tragikomiczna opowie wigilijna.
Kolejne porcje alkoholu, sczone ukradkiem lub zamawiane w restauracji sprawiaj, e
bohater pogra si w emocjonalnym i psychicznym chaosie. ółty szalik – prezent od
matki, ma sta si talizmanem chronicym go przed alkoholowym nałogiem... (em.
15.12.2007 , godz. 18.20 , cza trwania 59’36”).
• Teatr Telewizji – Moskwa – Pietuszki – re. Tomasz Zgadło. „Czas midzy witem a
godzin otwarcia sklepów z alkoholem to najbardziej wstydliwy okres w historii mojego
narodu” – napisał Wieniedikt Jerofiejew, autor tego kultowego arcydzieła współczesnej
literatury rosyjskiej.(em. 15.12.2007, godz. 20.30, czas trwania 98’41”)
PASMO WSPÓLNE TVPINFO
• 16/16 – magazyn reporterski, w którym wyemitowano Mocne picie słabej płci.

Bohaterkami reportau s kobiety, które opowiadaj, w jaki sposób wyrwały si ze
szponów nałogu. W Polsce ok. 4,5 mln. osób naduywa alkoholu, w tym 600-900
tysicy jest uzalenionych i wymaga leczenia. Ronie liczba uzalenionych kobiet, które
przed kilku laty nie przekraczały 3% wród wszystkich alkoholików, obecnie mówi si
o 8-10% (emisja 26 marca 2007, godz. 22.40 czas 16’00”).
• Telekurier – bliej ciebie – w magazynie kilkanacie reportay powicono
problemowi alkoholizmu (emisja: pon.– pt., godz. 20.00, od padziernika g. 21.05,
czas trwania reportay: 6’30”)
Przykłady:
Po kielichu - reporta o konsekwencjach prowadzenia samochodu pod wpływem
alkoholu. Pijany kierowca potrcił idce chodnikiem rodzestwo. Młoda kobieta w
stanie krytycznym trafiła do szpitala (emisja 09.02.2007).
Pijana adopcja - 6-letni Ol biologiczni rodzice zaraz po urodzeniu zostawili w
szpitalu. Cztery miesice póniej została adoptowana. Niestety, mieszkanie z
nowymi rodzicami, ze wzgldu na ich alkoholizm, okazało si koszmarem. W
studio spraw komentował ekspert z Orodka Adopcyjnego „Pro Familia” (emisja
29.03.2007).
Stop przemocy - reporta o morderstwie, którego dokonano pod wpływem
alkoholu. W centrum Szczecina został zabity człowiek. miertelne ciosy zadano
mu kuflem do piwa (emisja 20.03.2007).
586
Bo bdzie zdawał matur - reporta o tragicznym wypadku, do którego doszło w
Tomaszowie Mazowieckim. 21-letni pijany kierowca potrcił na chodniku
przechodnia. W wydychanym powietrzu miał 2 promile alkoholu (emisja
19.04.2007).
Niech idzie do pracy - opowie Daniela, który przyznał si do tego, e sprawiał
swej matce sporo problemów – nie uczył si, lecz pił. Pewnego dnia wrócił do
domu i zastał zamknite drzwi. Jego matka nie chce mie z nim nic wspólnego
(emisja 26.04.2007).
To nie pierwszy raz - Adam i Paweł nie yj. Ich trzej koledzy s ranni. Ich jedyn
win jest to, e stanli na drodze pijanemu kierowcy (emisja 26.04.2007).
Oddajcie mi zasiłek - reporta o kobiecie pozbawionej zasiłku, która samotnie
wychowuje dzieci i próbuje si upora ze swym problemem alkoholowym (emisja
10.05.2007).
Wyjcie z nałogu - Jak leczy nałogi? Chłopcy z Giezkowa pod Koszalinem
udowadniaj, e sposobem na walk z nałogiem moe by cika praca, wiara i
drugi człowiek, take narkoman czy alkoholik (emisja 14.05.2007).
Protest Magdy - reporta o 12-letniej dziewczynce z Bytomia, która popełniła
samobójstwo, prawdopodobnie z powodu matki i siostry, które naduywały
alkoholu (emisja 24.05.2007).
Bo za głono płakało - poruszajcy reporta o zabójstwie 7-miesicznej Wiktorii.
Dziewczynka została zakatowana przez pijanych rodziców, poniewa... za głono
płakała (emisja 25.05.2007).
Nocna biesiada - historia Sandry, która została pozostawiona bez opieki, jej
rodzice uczestniczyli w alkoholowej libacji. Matka za przebieg wydarze obwinia
wszystkich, tylko nie siebie (emisja 31.05.2007).
Pijani nieletni - reporta z policyjnego patrolu, który został przeprowadzony na
poznaskich ulicach (emisja 28.06.2007).
Mie własny kt - przez lata pani Boena musiała znosi pijackie awantury ma.
Z ulg przyjła wiadomo, e moe z siedmiorgiem dzieci zamieszka w byłej
szkole. Niestety, przeyła kolejne bolesne rozczarowanie (02.07.2007).
Pijane matki - Jedna ma 19, druga 40 lat. Obie maj malutkie dzieci i obie bdc z
dziemi na spacerze upiły si do nieprzytomnoci. Teraz bd miały powany
problem, jak odzyska władz rodzicielsk nad synkami... (emisja 31.07.2007).
Kto jej dał narkotyki - nie wiadomo, kto podał rocznej Weronice narkotyk w
jedzeniu. Dziewczynka zmarła. Ssiedzi mówi, e jej rodzice nie dbali o dziecko,
naduywali alkoholu. Gdyby rodzin zainteresowała si opieka społeczna, tragedii
mona było unikn (emisja 08.08.2007).
Bo mama si upiła - pijana matka zostawiła swoj najmłodsz 10-miesiczn
córeczk na ulicy. Nie była w stanie si ni zaopiekowa, bo była zbyt pijana.
Teraz moe straci wszystkie dzieci (emisja 16.08.2008).
Na dyskotece – reporta przedstawia, w jaki sposób młodzie w wieku
gimnazjalnym spdza sobotnie wieczory i noce. Problem łatwej dostpnoci
alkoholu oraz coraz wikszej skali pijastwa wród nieletnich (emisja 29.08.2007).
Jestem alkoholiczk - reporta o problemach alkoholowych wród kobiet
(02.10.2007).
Pijane matki - trzy młode matki opowiadaj dramatyczne historie swojego ycia, o
walce z nałogiem, przez który zagroone było czsto ycie ich dzieci (emisja
22.10.2007).
Tylko dwa drinki - maj szecioro dzieci ale adne z nich nie mieszka z rodzicami.
Powodem jest naduywanie alkoholu i rozrywkowy tryb ycia. Gdy Renata
587
urodziła najmłodszego synka, deklarowała, e jej ycie si odmieni. Niestety, nie
trwało to długo (emisja 22.10.2007).
Zabił moje dziecko - tragiczna historia rodziny Łukasza. Chłopak wyszedł z domu
tylko po to, by odda koledze zeszyty. Niestety, znalazł si na drodze pijanego
kierowcy (emisja 13.11.2007).
• cile jawny – zabójczy promil – reporta. Historia mczyzny, który do niedawna
miał dom, narzeczon, ciekaw prac. Dzi jest winiem. Gdyby rano, po nocnej
zabawie nie wsiadł do samochodu. Gdyby kto mu powiedział: "Piłe - nie jed!"...
Bohater reportau "Zabójczy promil" wci myli o wypadku, którego był sprawc.
Pamita kady szczegół tragicznego zdarzenia na drodze. Janusz P. odsiaduje wyrok w
Zakładzie Karnym w Jastrzbiu Zdroju. Wród 1400 skazanych a 169 to przestpcy
drogowi (emisja: 03.01 – godz. 23.40 i 1.43, 06.01 – godz. 0.09, czas trwania 38 ‘45”).
Łczny czas emisji emitowanych w pasmach wspólnych to ponad 3 godz.
PASMA WŁASNE ODDZIAŁÓW TERENOWYCH
TVP Białystok
• Go dnia :
19.01.2007 - godz. 16.45 i 22.05 (czas trwania 2 x 10’) temat: Studenckie
spotkania z bezdomnoci – program o corocznej akcji studentów pedagogiki
opiekuczej, skierowanej do bezdomnych i alkoholików, którym oferowano
pomoc materialn i moliwo leczenia choroby alkoholowej.
• Poza prawem – magazyn prewencyjny
10.02.2007 – godz. 22.05 (czas trwania :15’) Alkoholizm wród nieletnich,
przyczyny, skutki oraz moliwoci pomocy.
02.06.2007 – Godz. 22.05 ( czas trwania : 15’) Bezpieczny odpoczynek nad wod
- tragiczne wypadki po wypiciu alkoholu.
27.06.2007 - godz. 22.05 (czas trwania 15’) Wakacyjny odpoczynek, a
prowadzenie auta po spoyciu alkoholu.
11.11.2007 i 21.04.2007 – godz. 22.05 (czas trwania 2 x 15’) Bimbrownicy -
profilaktyka nielegalnej produkcji alkoholu i alkoholizmu.
• Mikołaj codzienny – reporta em.24.12.2007 (czas trwania 15’)
Pozytywny przykład byłego alkoholika, który zaangaował si w
działalno charytatywn dla dzieci z ubogich rodzin oraz pomoc
terapeutyczn dla alkoholików.
Oddział emitował spot antyalkoholowy Anonimowi Alkoholicy, który przedstawiał

zagroenia, jakie dla rodziny i jednostki niesie choroba alkoholowa, oraz namawiał do
leczenia i kontaktu z klubami AA. Emisja od 30 kwietnia do 31 sierpnia 2007 (25 razy po
1’35” - łcznie 40 minut).
Razem TVP Białystok wyemitował 2 godz. 30 minut audycji powiconych problemowi

TVP Bydgoszcz
588
• Rozmowa dnia :
 05.03.2007 – godz. 18.15 (czas trwania 11’), rozmowa o problemach
naduywania alkoholu w nawizaniu do tragedii, jaka miała miejsce we
Włocławku. Kilkuletnia Ania, pozostawiona pod opiek alkoholików została
przez nich zamordowana.
 04.06.2007 – godz. 18.27 (czas trwania 15’14”), rozmowa z Barbar
Domagał – psychologiem, kierownikiem Bydgoskiego Orodka
Rozwizywania Problemów Alkoholowych na temat alkoholizmu wród
nieletnich i sposobów przeciwdziałania zjawisku.
 26.06.2007 – godz. 18.28 (czas trwania 15’20”), rozmowa w studio z
Barbar Domagał – dyrektorem Bydgoskiego Orodka Rehabilitacji,
Terapii Uzalenie i Profilaktyki na temat rosncej liczby uzalenie (m.in.
od alkoholu) wród coraz młodszych ludzi oraz o rodzajach terapii.
 15.10.2007 – godz. 18:28 (czas trwania: 7’35”) gociem w studio był
Grzegorz Kasprzycki organizator i pomysłodawca kampanii społecznej
przeciw uzalenieniom adresowanej do młodziey.
• Wyprzedzi chorob - w magazynie wiele miejsca powicono szeroko pojtemu
problemowi uzalenie omawiajc mechanizmy powstawania, skutki oraz rodki
przeciwdziałania i sposoby walki z nimi:
 15.10.2007 – godz. 18:36 (czas trwania: 20’05”) Wypowiedzi młodych
ludzi o wadze problemu uzalenie i nieskutecznych czsto działaniach
dorosłych. Wypowied prof. Aleksandra Araszkiewicza - wojewódzkiego
konsultanta ds. psychiatrii, na temat problemu uzalenienia od alkoholu i
narkotyków.
 31.10.2007 – godz. 18:41 (czas trwania 15’22”) Wypowiedzi dwóch byłych
winiów, którzy trafili do zakładów penitencjarnych za alkohol i
narkotyki. Dyrektor Aresztu ledczego w Krakowie mówił o oddziale
terapeutycznym winiów uzalenionych od alkoholu oraz o programie
Duet, a Aleksandra Gapska z Okrgowego Inspektoratu Słuby Wiziennej
w Bydgoszczy wypowiadała si na temat wpływu m.in. alkoholu na wzrost
przestpczoci.
 10.11.2007 - godz. 7:50 (czas trwania 17’37”) odcinek powicony
kobietom pijcym w ciy, syndromowi FAS (alkoholowe uszkodzenie
płodu), problemom kobiet alkoholiczek oraz rónym metodom leczenia.
 17.11.2007 – godz. 7:51 (czas trwania 18’24”) Uzalenienia ? NIE!
W odcinku była mowa o propagowaniu unikania uzalenie, wypowiedzi
młodych dziewczt, które nigdy nie uywały i nie uywaj narkotyków,
alkoholu i papierosów.
 05.12.2007 – godz. 18:37 (czas trwania 20’59”) materiał ukazywał
uzalenienia w rodowiskach wiejskich. Wypowiedzi gimnazjalistów o
dostpnoci alkoholu i papierosów na wsi, o programie antyalkoholowym,
punktach gdzie mona szuka wsparcia, a trzewy alkoholik mówił o
zajciach grupy AA w jego wsi.
 19.12.2007 – godz. 18:44 (czas trwania 17’36”) Uzalenienia – nie
zaczynaj! W tym odcinku próba zniechcenia młodziey do alkoholu i
narkotyków, m.in. rozmowa doktora z chłopcem, który opowiadał swoj
histori picia.
• Zblienia – program informacyjny zamiecił nastpujce materiały newsowe
podejmujce wyej wymienion tematyk: (em. codziennie, godz. 18.00)
589
Dziecko nie pij – emisja 04.06.2006 (czas trwania 1’46”) – informacja o
akcji bydgoskich Straników Miejskich pt. „Zero tolerancji dla
nietrzewoci” skierowanej głównie do nieletnich.
Wódko pozwól y – emisja 26.06.2007 (czas trwania: 2’00”) informacja
na temat konferencji odbywajcej si w Bydgoszczy z udziałem lekarzy i
psychoterapeutów na temat pomocy osobom uzalenionym od alkoholu i
narkotyków oraz o metodach tej pomocy.
Lato bez procentów – emisja 06.07.2007 (czas trwania 1’35”) – informacja
o akcji, która ruszyła w Bydgoszczy pod hasłem „ Lato bez procentów”.
Celem tej akcji jest uwiadomienie sprzedawcom, e powinni da od
klienta dowodu osobistego, jeli maja wtpliwoci czy jest on pełnoletni.
Pijane dzieci – emisja 27.07.2007 (czas trwania 1’42”) – informacja o 15-
latku, który miał ponad 3 promile alkoholu. Potwierdza to smutn reguł,
e pije coraz wicej dzieci.
„Wesele” – emisja 02.08.2007, (czas trwania: 1’50”) – informacja o
rozpoczynajcej si w Bydgoszczy ogólnopolskiej imprezie „Wesele
wesel”. Jej organizatorzy ju od kilkunastu lat namawiaj do trzewoci
nie tylko podczas zabawy.
Cia bez alkoholu – emisja 13.09.2007 (czas trwania 1’43”) informacja o
rozpoczynajcej si społecznej kampanii „Cia bez alkoholu”.
Stop uzalenieniom – emisja: 02.10.2007 (czas trwania 1’54”) informacja o
zorganizowanych w Bydgoszczy warsztatach pod hasłem
„Bezpieczna rodzina – dzieci wolne od agresji i uzalenie”.
Stop uzalenieniom – emisja 12.10.2007, (czas trwania 1’12”) co trzeci
gimnazjalista z regionu miał kontakt z alkoholem, papierosami i
narkotykami. Województwo chce wypromowa mod na zdrowy styl ycia
- bez uywek i nałogów. W materiale informacja o zainaugurowaniu
kampanii „przeciw uzalenieniom – to nasza wspólna sprawa”.
Cia bez alkoholu – emisja 07.11.2007 (czas trwania: 1’17”) statystyki
dotyczce urodze dzieci z tak zwanym płodowym zespołem alkoholowym.
Oddział nadawał spoty kampanii społecznej Młodo bez procentów, Cia bez alkoholu ,
Przypowie alkohol, które zajły łcznie 0,4 godz.
Razem TVP Bydgoszcz wyemitował 3 godz. 18 min. audycji powiconych problemowi

profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych.
TVP Gdask
• Na dwa głosy – program cykliczny, odcinek pt. ”Czy moemy by niezaleni od
uzalenie” – z udziałem m.in. dr Luby Szawdyn – terapeutki oraz Krzysztofa Sarzały
z Centrum Interwencji Kryzysowej w Gdasku – debata powicona uzalenieniom, w
tym od alkoholu, w której szeroko omówiono mechanizmy zachowa osób
uzalenionych i współuzalenionych oraz wskazano konkretne sposoby wychodzenia z
nałogu. Emisja 10.09.2007 o godz. 18.30 , czas trwania 40 min.
W TVP Gdask w 2007 r emitowane były spoty kampanii społecznej: Młodo bez
procentów oraz Cia bez alkoholu o łcznym czasie emisji 49 min.
590
W TVP Gdask łczny czas emisji audycji powiconych przeciwdziałaniu alkoholizmowi
wyniósł 1,5 godz.
TVP Gorzów Wielkopolski
• Zapytaj eksperta – alkohol i młodzie –problem alkoholizmu wród coraz to

młodszej młodziey (emisja 21.06.2007, czas trwania 40 min.)
• Na antenie lubuskiej informacje dotyczce problemów alkoholowych były emitowane
w newsach w programie informacyjnym Informacje Lubuskie:
21.01.2007 – izba (czas trwania 1’36”),

07.02.2007 – pijany kierowca (czas trwania 1”34”),
19.02.2007 – alkomaty (czas trwania 1”39”),
25.02.2007 – alkohol i stop (czas trwania 1”45”),
17.03.2007 – alkohol (czas trwania 1”11”),
23.04.2007 – pijani maszynici (czas trwania 1’58”),
19.05.2007 – przemoc (czas trwania 1”35”),
15.07.2007 – alkohol i dzieci (czas trwania 1’24”),
28.08.2008 – marsz trzewoci (czas trwania 0”35”),
30.12.2007 – alkohol (czas trwania 1”54”)
Łczny czas wymienionych pozycji wyniósł 55 min. 11 sek.
TVP Katowice
• Trój wymiar – cykliczny program studyjno-filmowy, w którym autorzy i zaproszeni

gocie starali si znale genez rónych uzalenie: od alkoholu, narkotyków, leków
(em. 26 stycznia 2007 godz.18.26 czas trwania 27’).
Program w całoci powicony uzalenieniu kobiet. Dyskusja na temat społecznego
przyzwolenia na picie (ycie towarzyskie i rodzinne toczy si wokół „browaru”). Polki
coraz czciej kocz weekend wielkim piciem. W Polsce 50% kobiet wymienia
wódk jako swój ulubiony trunek, 5% pa prowadzi auto pod wpływem alkoholu,
11% Polek z wyszym wykształceniem regularnie pije. Dzieci oswajaj si z
widokiem popijajcych rodziców, w ich rozumieniu piwo jest takim samym napojem
jak coca – cola. Uzalenienie od alkoholu rozpoczyna si w momencie, kiedy młodzi
ludzie w wieku 15-16 lat sigaj po butelk.
• Twój wybór – program publicystyczny omawiajcy zagroenia zwizane z
uzalenieniami wród młodziey (em. 11 padziernika 2007 godz. 17.00 czas trwania
10 ‘).
• Pseudokibic – reporta - historia byłego skina i pseudokibica, który pomimo
przekazanych mu przez dom rodzinny wartoci moralnych i chrzecijaskich, uległ
fascynacji przemocom alkoholem i narkotykami. Po totalnym upadku moralnym i
aresztowaniu nastpiła trwała duchowa przemiana. Porzucił przemoc, uczy si i pracuje
(em.1.01.2007, godz. 20.15, czas trwania 12’),
• Raport z akcji – cykliczny program o charakterze prewencyjnym.
(emisja 2 x w tygodniu, prem. godz. 8.45, powt. godz.17.00, czas trwania 17’) W
audycji Oddział emitował m.in. materiały filmowe dotyczce przestpstw
591
popełnianych pod wpływem alkoholu (w tym wypadki drogowe). Problemy omawiane
były 22 razy (prem+powt.), po ok. 4’. łcznie – 88’.
• Ludzie i sprawy – cykliczny magazyn reporterski (emisja 1x w tygodniu, czas programu
27’). Reportae poruszały problem alkoholizmu oraz jego skutki.
Sylwester z winem 01.02. godz. 18.45
Rodzice z promilem 08.02. godz. 18.45
Bezdomni dostaj mieszkanie 29.02. godz. 18.45
Samobójstwo Magdy 24.05. godz. 18.45
Maltretowane bliniaczki 04.10. godz. 18.45
Ojciec z piekła rodem 29.11. godz. 18.45
(6 emisji po ok. 6 min. łcznie 36 min.):
Oddział TVP Katowice włczył si do ogólnopolskiej akcji medialnej promujcej

odpowiedzialn postaw kierowców, prezentował te spoty społeczne Prowadz, jestem
trzewy, Zatrzymaj si i yj, Przejazd kolejowy, Cia bez alkoholu, które w ogólnym
wymiarze stanowiły 3 godziny czasu antenowego (360 emisji spotu w wym. 30 sek.).
Ogółem problemowi alkoholizmu w 2007 r. Oddział powicił 5 godz. 53 min.
TVP Kraków
• Magazyn medyczny - cykliczny program powstajcy przy współpracy z NFZ, licznymi

krakowskimi fundacjami medycznymi oraz przy wykorzystaniu funduszy, m.in. Urzdu
Miasta Krakowa. Prezentuje metody diagnozowania i terapii rónych schorze, próbujc
take podpowiada widzom, gdzie na terenie miasta mog szuka pomocy. W ramach
cyklu ukazały si dwa reportae o alkoholizmie:
Dzieci alkoholików – reporta dotyczył wpływu alkoholu na organizm.
Rozmowa na temat Dorosłych Dzieci Alkoholików, osób, które poddane
terapii próbuj zapomnie o problemach swoich rodzin, (emisja 1.03.2007 -
godz. 18.45, 3.03.2007 – godz. 8.10. czas trwania 13’58”).
FAS – program o szkodliwoci alkoholu dla kobiet w ciy (em. 6.09.2007 –
godz. 16.50, 12.09.2007 – godz. 19.30. czas trwania 10’59”).
Oddział emitował na swojej antenie spoty społeczne: Prowadz jestem trzewy - łczny
czas – 10’15” ; Cia bez alkoholu w dwóch wersjach (15” i 30”) łczy czas 52’00”.
Razem TVP Kraków wyemitował 1 godz. 42 min. audycji, które były powicone
problemowi profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych.
TVP Lublin
• Ojciec bezdomnych – bohaterem reportau był człowiek, który w przeszłoci był

bezdomnym alkoholikiem. Obecnie pracuje w Stowarzyszeniu „Nadzieja” zajmujc si
programem wychodzenia z bezdomnoci i alkoholizmu (emisja 01.11.2007, godz. 18.55
czas trwania – 15’50).
592
• Zdarzenia – cykliczny magazyn publicystyczno-interwencyjny, tematem felietonu był
problem zwizany z brakiem izby wytrzewie w Lublinie (emisja 09.10.2007, godz.
18.30 czas trwania 10’).
• Panorama lubelska – program informacyjny, w którym m.in. poruszano tematy:
- 26.06.2007 – „Stop” alkoholizmowi (2’04”),
- 21.09.2007 – „Stop” przemocy w rodzinie (1’57”).
Oddział TVP Lublin włczył si do ogólnopolskiej akcji, prezentujc spoty społeczne Cia
bez alkoholu, które w ogólnym wymiarze stanowiły 58 min. (116 emisji spotu w wym. 30
sek.)
Razem TVP Lublin wyemitował 1 godz. 28 min. audycji, które były

powicone problemowi profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych.


d
• Nie pozwól na to – program publicystyczny o profilaktyce antyalkoholowej. Przykłady i

wskazanie sposobów wyjcia z kryzysu, porady specjalistów.
Poruszane zagadnienia:
Przedstawienie typów postaw obronnych jakie przyjmuj dzieci alkoholików, np.
dziecko - kozioł ofiarny, dziecko - ofiara, dziecko - niewidzialne. Skd bior si
takie postawy, a przede wszystkim, jakie s konsekwencje w dorosłym yciu dzieci
z rodzin dotknitych choroba alkoholow? Czy dzieci alkoholików wymagaj
leczenia, kiedy powinny otrzyma pomoc, jakie znaczenie ma terapia ?
ony alkoholików - czyli osoby współuzalenione. To nie tylko osoby z rodzin
patologicznych. Kiedy powinny reagowa, gdzie szuka pomocy? Jakie s
konsekwencje nie podejmowania adnych działa w obliczu rozwijajcego si
uzalenienia?
Terapia dla sprawców przemocy w rodzinie. W 90% sprawcami przemocy s
mczyni naduywajcy alkoholu. Czy zgłaszaj si dobrowolnie na terapi, na
czym ona polega?
Uzalenienie kobiet od alkoholu. Na czym polega specyfika uzalenienia, dlaczego
kobiety uzaleniaj si szybciej i duo trudniej jest im wyj z uzalenienia?
Emisja: 30.05, 19.09, 17.10, 28.11 o godz. 19.10 (czas trwania 13’ x 4 odc.)
• Prowokacje – program publicystyczny o uzalenieniach i sposobach wyjcia
z nałogu. W programie poruszono tematy:
Uzalenienie krzyowe - od narkotyków i alkoholu jednoczenie. Na czym polega
to uzalenienie, skd si bierze, jak bardzo jest niebezpieczne, czy wymaga innego
leczenia, ni uzalenienie wyłcznie od alkoholu? Kogo dotyczy?
Alkoholizm, jako efekt zbyt duych ambicji. Najczciej chorob alkoholow
postrzega si jako efekt ycia w rodzinie patologicznej. Tymczasem coraz czciej
z problemem głbokiego uzalenienia zgłaszaj si osoby z wyszym
wykształceniem, o wysokim statusie społecznym i bardzo dobrej sytuacji
materialnej. Przyznaj, e alkohol w ich yciu pojawił si jako sposób na
rozładowanie stresu. Najpierw był to kieliszek wieczorem, potem nagle okazało si,
e dziennie potrzebna jest butelka mocnego alkoholu. Przestali panowa nad
iloci spoywanego alkoholu. Jak leczy takich pacjentów? Czy mona zerwa z
uzalenieniem, nie zrywajc z dotychczasow prac i stylem ycia?
593
Dlaczego społeczestwo polskie daje przyzwolenie na alkohol? Opowiadania
młodych narkomanów, którzy aby ukry branie narkotyków, przychodz do domu
pod wpływem alkoholu. Informacja dla rodziców, e "wypiłem" jest informacj
uspokajajc. Rodzice łatwo i bez sprzeciwu akceptuj fakt, e nieletni syn - córka
wypili alkohol. W ten sposób długo nie s w stanie dowiedzie si, e ich dziecko
jest uzalenione od narkotyków, ale te nie widz niebezpieczestwa, e mog si
uzaleni od alkoholu.
Gdzie szuka pomocy? Do poradni uzalenie trafiaj bezradne babcie, które
samotnie wychowuj dzieci swoich dzieci - czyli s rodzin zastpcz ustanowion
przez Sd Rodzinny dla Nieletnich. Dorastajce nastolatki, problemy
wychowawcze, problemy uzalenie
Alkoholizm matek. Jak kobiety, które zdołały pokona nałóg postrzegaj swoje
postpowanie? Czy bd mogły naprawi krzywdy wyrzdzone własnym
dzieciom? Dlaczego dziecko nie było hamulcem przed wypiciem kolejnej butelki
alkoholu?
Alkoholizm dzieci. Inicjacja alkoholowa siga ju 8-latków. Jeli rodzice nie s w
stanie zapewni opieki i bezpieczestwa własnemu dziecku, kto powinien to
zrobi? Czy rzeczywicie nikt nie widzi, e kilkulatek jest pod wpływem alkoholu?
Co musi si sta, eby zadziały słuby powołane do opieki nad dzieckiem?
Picie alkoholu w czasie ciy. Niewielka dawka alkoholu w czasie ciy moe
spowodowa nieodwracalne uszkodzenie systemu nerwowego płodu.
Alkoholizm jako konsekwencja odstawienia narkotyków. Trzewy narkoman jeli
nie do koca poradził sobie z problemem uzalenienia, po jakim czasie siga po
alkohol. Boi si narkotyków - bo wie ju jakie straty poniósł z powodu "brania".
Alkohol sprawia wraenie "bezpiecznego". Gdzie w takiej sytuacji powinien
szuka pomocy? Czy jeszcze raz przej terapie dla narkomanów?
Analiza danych dotyczca spoycia alkoholu wród młodziey.
Emisja 21.02, 28.02, 28.03, 11.04, 06.06, 04.07, 24.10, 21.11, 05.12, g.19.30
(czas trwania 13’ x 9 odc.).
• To jest ycie – cykliczny program reportaowy podejmował tematyk zwizan z
problemem alkoholizmu i pomocy osobom dotknitym chorob alkoholow. Prezentacja
konsekwencji zdrowotnych, finansowych i społecznych.
Emisja: 11.01, 15.02, 22.02, 22.03, 5.04, 13.12.2007 r. o godz. 16.45 (czas trwania 13’
x 6 odc.).
• Na sygnale – cykliczny magazyn interwencyjny emitowany o godzinie 19.45
W magazynie przedstawiono nastpujce tematy:
Prewencja przed witami, informacje policji i lekarzy pogotowia o skutkach
naduywania alkoholu.
Patrole policji drogowej - akcja przeciwko kierowcom prowadzcym
samochód pod wpływem alkoholu (akcje "powroty"; "znicz" etc.).
Patrole nocne z policj - awantury rodzinne spowodowane naduywaniem
alkoholu.
Raporty z akcji policjantów Komend Miejskich w Łodzi i Piotrkowie
Trybunalskim oraz funkcjonariuszy Izby Celnej w Łodzi wymierzone w
nielegalne rozlewnie alkoholu.
Zaniedbane dzieci - przykłady dzieci z rodzin alkoholików, które w konsekwencji
trafiły do Domu Dziecka.
Kontrole autokarów pod ktem trzewo kierowców autobusów przewocych
uczniów.
594
Odcinki w całoci powicone problematyce alkoholizmu emitowane były: 29.01;
12.03; 7.05; 4.06; 17.09; 15.10.2007 r. (czas trwania 13’ x 6 odc.)
Na antenie TVP Łód wyemitowano 9,5 godz. programów powiconych problematyce

profilaktyki alkoholowej.
TVP Olsztyn
Informacje - codzienny program emitowany o godz. 7.45, 16.45, 18.00, 21.45 Tytuły
niektórych zamieszczonych felietonów poruszajcych tematyk profilaktyki i rozwizywania
problemów alkoholowych: Sylwester, Izba wytrzewie, Młodzie pije, Alkohol – Urzd
Kontroli Skarbowej, Ustawa o stokach, Izba wytrzewie, Porzucone dziecko, Pijane dzieci,
Przystanek Pat, Kołdrom, Pijany samorzd, Nielegalny alkohol, Weekend „po piwku”,
Trzewo myl i jad, Pijani eglarze, Cia – alkohol, Pijana lekarka.
Łczny czas powicony tej tematyce wyniósł 41 min. 23 sek.
Ponadto, Oddział emitował spoty społeczne powiecone problemowi alkoholizmu: Ci,

Korek, Młodo bez %, które na antenie zajły 3 godz. emisji.
Na antenie olsztyskiej wyemitowano ponad 3 godz. 41 min. materiałów powiconych

problematyce profilaktyki antyalkoholowej.
TVP Opole
• Kurier Opolski – codzienny magazyn informacyjny (godz. 18.00) emitował nastpujce

materiały newsowe podejmujce tematyk antyalkoholow:
Cia bez alkoholu – emisja 02.11.2007 (czas trwania 1’39”) informacja
promujca kampani społeczn Cia bez alkoholu. Relacja ze spotkania
ordynatorów oddziałów ginekologiczno-połoniczych i noworodkowych z
całego województwa opolskiego, na którym dyskutowano o skutkach
spoywania alkoholu w ciy.
Picie w ciy – emisja 05.11.2007 (czas trwania 2’39”) informacja promujca
kampani Cia bez alkoholu; rozmowa o wiadomym i odpowiedzialnym
macierzystwie.
• Wszystko jasne – cykliczny program publicystyczny, w którym zaproszeni gocie
odpowiadali na pytania: Dlaczego kobieta w ciy nie powinna pi alkoholu? Jaki
jest cel ogólnopolskiej akcji Cia bez alkoholu? Emisja w dniach:
02.11.2007 (8’12”) oraz 20.12.2007 (7’57”).
• TV Niedua – cykliczny program dla dzieci, w którym trzy odcinki powicono
profilaktyce antyalkoholowej, dotyczyły one:
praw dziecka w kontekcie ochrony dzieci przed przemoc w rodzinie,
zaniedbywaniem oraz rónymi formami wykorzystywania seksualnego (emisja
24.11.2007, czas: 21’05”),
kształtowania i utrzymywania pozytywnych wizi pomidzy rodzicami i dziemi
(emisja 22.12.2007, czas: 24’45”),
promowania zainteresowania dzieci własnym rozwojem i realizowaniem
pozytywnego hobby (emisja 15.12.2007, czas: 21’25).
595
Ponadto, Oddział włczył si do ogólnopolskiej akcji medialnej promujcej kampani
Cia bez alkoholu, której celem była promocja całkowitej abstynencji w tym okresie oraz
zwikszenie wiedzy o negatywnym wpływie alkoholu na rozwijajce si w łonie matki
dziecko (łczny czas emisji spotu – 4 godz. 31 min.)
Powysza tematyka zajła 6 godz. czasu antenowego.
TVP Pozna
• Bd zdrów – Alkohol i cia – emisja 19.09.2007 godz. 18.29 (czas 11’) . W
programie mówiono o zagroeniach, jakie niesie alkohol wypijany przez kobiety
ciarne. Autor przedstawiał zalenoci midzy piciem, paleniem a stanem
nienarodzonego dziecka. To, jak yje przyszła matka przekłada si bezporednio na
zdrowie dziecka, gdy alkohol i inne uywki przenikaj przez ppowin do płodu
degradujc rozwój narzdów i wpływaj na powstawanie wad rozwojowych.
• Bd zdrów – Fitness i wino – emisja 13.09.2007 godz. 18.45 (czas 4 min.) Jeden z
trzech felietonów powicony problemowi - wino a zdrowie. wiatowa Organizacja
Zdrowia ogłosiła raport dotyczcy wpływu alkoholu na zdrowie. Ostrzega w nim przed
zagroeniami wynikajcymi z nadmiernego picia, przyznajc jednak, e bardzo małe
iloci np. czerwonego wina mog mie zdrowotny wpływ na prac serca i układu
krenia. Nie wolno jednak zapomina równie o tym, e przekroczenie norm moe
zwikszy ryzyko zawału serca, udaru mózgu, a picie i zaywanie leków moe by
przyczyn mierci.
• Okno na Wielkopolsk – Podnie głow - 4 emisje: 07.02, 12.02, 06.07, godz. 19.00,
07.50, 19.50 (czas trwania 27 min.). Reporta ze spotkania zorganizowanego przez
poznaskie Duszpasterstwo Diecezjalne dla alkoholików i ich rodzin u Ojców
Franciszkanów w Poznaniu. W programie wypowied psychologa o formach pomocy
osobom uzalenionym.
• 12 kroków od dna - 2 emisje: 02 i 04.09 godz. 19.35, 19.22 (czas 30 min.) - Reporta,
realizowany w trakcie „Dni Trzewoci” , którego celem było pokazanie „wiadectwa”
alkoholików, którzy zerwali z nałogiem. W atmosferze festynu i muzyki gwiazd toczyła
si opowie o tym dlaczego si pije, dlaczego przestaje i jak pomóc tym, którzy sami
pomóc sobie nie umiej lub nie chc.
• Spojrzenia – ycie do remontu - 2 emisje: 04.01, 01.02 godz. 18.35, 19.30 (czas 59
min.) - Reporta o bezdomnym Januszu, który pół ycia pił i był bezdomny, a obecnie
dziki pomocy m.in. Schroniska dla bezdomnych BARKA i ludzi tam pracujcych
wprowadza si do swojego mieszkania – o tym, e jednak mona wyj z bezdomnoci i
nałogu.
• ródło – Duszpasterstwo trzewoci - 2 emisje: 19.12, 22.12. g.18.40, 08.00 (czas
trwania 35 min.) Program opowiadał zarówno o tych, którzy si zmagaj osobicie ze
swoim uzalenieniem, jak i o tych, którzy powicaj wiele trudu i czasu, aby innym
pomóc, odkry na nowo dar wolnoci. O duszpasterstwie trzewoci i ich kapelanie,
który sam przeszedł drog wyjcia z nałogu, o znaczeniu rekolekcji, o problemach
współczesnego człowieka i sposobach radzenia sobie z nimi.
• Z ycia kocioła – cotygodniowy magazyn emitowany o godz. 19.40, 07.50 (czas
trwania 10 min.), w którym znajdowały si krótkie felietony zapraszajce na rekolekcje
trzewoci i rekolekcje dla uzalenionych, zaznaczajc w ten sposób, e Kociół
równie włcza si aktywnie w pomoc uzalenionym oraz ich rodzinom.
596
Wymienione audycje zajły 2 godz. 47 min. czasu antenowego.
• Na antenie TVP Pozna pojawiło si wiele news-ów w programie informacyjnym

Teleskop. Były to relacje z wypadków samochodowych spowodowanych przez
pijanych kierowców, z miejsc tragedii rodzinnych, których przyczyn był alkohol
spoywany przez domowników, relacje z akcji policyjnych na drogach, a take
informacje o akcjach antyalkoholowych (łczny czas news-ów 43 min.).
W okresie od wrzenia do padziernika 2007 w ramach kampanii Pastwowej Agencji

Rozwizywania Problemów Alkoholowych Cia bez alkoholu nadano łcznie 10’ spotów
temu powiconych.
W ramach oprawy anteny wielokrotnie emitowany był blok „Polecamy zapraszamy”, w
którym informowano widzów o „wicie trzewoci”, organizowanym 26.08.2007 w
Poznaniu przez Duszpasterstwo Trzewoci Archidiecezji Poznaskiej wspólnie z Fundacj
Profilaktyki i Leczenia Uzalenie „Wybór”.
Na antenie TVP Pozna wyemitowano ok. 3,6 godz. programów powiconych problematyce
profilaktyki antyalkoholowej.
TVP Rzeszów
• Interwencje – cykliczny program interwencyjny powstajcy na podstawie listów i prób

widzów:
odcinek emitowany 3.05.2007 powicony był problemom dzieci wychowywanych
w rodzinach alkoholików (czas trwania 13 min.),
odcinek emitowany 27.12.2007 powiecony był problemom rodziny alkoholików,
gdzie w skandalicznych warunkach wychowywanych jest dziesicioro dzieci (czas
trwania 13 min.).
• Uzalenieni – felieton ze spotkania lekarzy i psychologów w Lubenii k. Rzeszowa,
szukajcych odpowiedzi na pytanie: jakie jest skuteczne lekarstwo na alkoholizm czy
narkomani? emisja 29.08.2007 (czas trwania 5 min.).
• Stan zagroenia – magazyn poruszajcy, m.in. tematy słuce zwalczaniu patologii
społecznych: przestpczoci, alkoholizmu, narkomanii. Emisja 2 razy w miesicu, roda
godz. 18.45 (czas trwania 10 min.)
• Ponadto na antenie TVP3 Rzeszów tematy dotyczce przeciwdziałania alkoholizmowi
poruszane były w programie informacyjnym Aktualnoci:
Rosyjska ruletka o libacji alkoholowej w której ginie 21-letni mczyzna (czas
trwania 3’), 24.01.2007,
Sdzia z 2,65 promila uciekał przed policyjnym patrolem (czas trwania 3’),
5.01.2007,
mier wdkarza z przyczyn upojenia alkoholowego (czas trwania 3’), 5.11.2007,
Punkty alkoholowe, a udzielanie koncesji na sprzeda alkoholu (czas trwania 3’),
30.01.2007,
Bezpieczestwo w górach - wprowadzenie przez Ministerstwo Spraw
Wewntrznych i Administracji zakazu jazdy po pijanemu i pod wpływem
narkotyków na nartach (czas trwania 3’), 4.02.2007,
Pijcy i zncajcy si nad rodzin mczyzna zginł z rk umczonej kobiety (czas
trwania 3’), 2.05.2007,
597
Ofiary wody, osoby które nie tylko raczyły si kpiel, ale take alkoholem (czas
trwania 3’), 9.06.2007,
Lekarka jednej z przemyskich przychodni przyjmowała po pijanemu (czas trwania
3’), 28.06.7007,
Alkoholowa brawura przyczyn mierci 19 latka, który pod wpływem alkoholu
wspił si na słup wysokiego napicia (czas trwania 3’), 16.07.2007,
Nocny problem mieszkaców osiedla w Rzeszowie, gdzie uzalenieni od alkoholu,
narkotyków i hazardu urzdzaj, kadego wieczoru pijackie imprezy (czas trwania
4’), 22.08.2007,
Pijani pracownicy drogowi spowodowali grony wypadek podczas pracy (czas
trwania 3’) 3.11.2007.
Łczny czas emisji programów o tematyce profilaktyki i rozwizywania problemów

alkoholowych na antenie TVP Rzeszów wyniósł około 4 godz. 30 min.
TVP Szczecin
• I nie opuszcz Ci a do mierci” – reporta o wychodzeniu z nałogu alkoholowego i

perspektywie na nowe ycie bez uzalenie.
Emisja 07.02.2007, godz. 18.50 (czas trwania 27’20”).
• By kobiet - reporta dotyczcy kobiet alkoholiczek, wychodzcych z nałogu dziki
grupom wsparcia AA i powracajcych do normalnego ycia.
Emisja 5.09.2007, godz. 18.50 (czas trwania 41’06”).
• Nowe ycie – po prostu - reporta poruszajcy problem kobiet majcych mów
alkoholików. Kobiety te najczciej boj si wystpowa na drog sdow przeciw swoim
tyranom. Wol udawa, e nic si nie dzieje i poddaj si przemocy.
Emisja 08.11.2007, godz.18.50 (czas trwania 27’20”)
• X Jubileuszowy Bal Bursztynowy - bal dobroczynny, na którym zbierane były

pienidze na Stowarzyszenie ERKA czyli azyl dla młodziey z rodzin patologicznych.
Emisja 3.03.2007 (czas trwania16’).
• Akcja trzewy kierowca – Telenotatnik - relacja z policyjnej akcji pod nazw „Trzewy
kierowca", emitowana 29.09.2007 (czas trwania 32’).
• Informacje i felietony poruszajce problem alkoholizmu i walki z nim, emitowane
były w programie informacyjnym Kronika. Poruszane zagadnienia to:
17.01 Alkohol i narkotyki wród policjantów (1’30”),
18.01 Alkohol i przemyt (2’),
22.01 Pijany kierowca (0’45”),
05.02 Sklepy monopolowe na kadej ulicy (2’44”),
10.03 Pijany lekarz na dyurze (1’50”),
21.04 Akcja trzewy Koszalin (1’ 30”),
27.04 Pijani lekarze (2’),
28.04 Pijani lekarze (0,30”),
29.05 Pijani lekarze (2’”),
10.05 Patologia wród młodziey naduywajcej alkohol (2’20”),
13.05 Pijani straacy (1’20”),
09.06 Pijany morderca (1’18”),
09.08 Pijani rodzice (1’ ),
20.08 Plaga pijanych rowerzystów (1’56”),
598
18.09 Pijana kobieta (0’48”),
26.09 Trzewo (1’ 55”).
Oddział emitował dwa spoty społeczne: Akcja Trzewy kierowca (emisja od 01.07 do
31.08.2007, liczba wyda:122 (łczny czas trwania 25’), Anonimowi Alkoholicy (emisja od
1.10. do 14.11.2007, liczba wyda: 70 (łczny czas trwania 18’).
Na antenie TVP 3 Szczecin wyemitowano 4 godz. 55 min. programów powiconych

problematyce profilaktyki antyalkoholowej.
TVP Warszawa
• Dobra jazda – magazyn powicony bezpieczestwu ruchu drogowego, emitowany w

okresie wakacyjnym. Odcinek z 3.08.2007r. dotyczył pijanych kierowców na polskich
drogach (statystyka wypadków spowodowanych przez pijanych kierowców, akcje
przeciw pijanym kierowcom, jak rozpozna na drodze pijanego kierowc); czas
11’03’’.
• Wywiad Kuriera – program publicystyczny, w którym komentowane były
najwaniejsze wydarzenia dnia. Emisja od poniedziałku do pitku dwa razy dziennie o
godz. 16.50 i 22.05. W dniu 28.11.2007r. o godz. 16.53 w studiu gocili: Danuta Gut –
dyrektor Biura Zarzdu Browary Polskie i insp. Jacek Zalewski – naczelnik WRD
KSP w Warszawie. Rozmowa dotyczyła ogólnopolskiej akcji edukacyjnej
„Prowadzcy – niepijcy” (czas rozmowy 7’27”).
• Telewizyjny Kurier Warszawski, Telewizyjny Kurier Mazowiecki, Telewizyjny
Kurier Warszawy i Mazowsza – codzienne programy informacyjne dla Warszawy i
Mazowsza, w których ukazały si 72 materiały filmowe przybliajce rozmiary
zjawiska naduywania alkoholu, przedstawiajce skutki spowodowane naduywaniem
alkoholu, sposoby udzielania pomocy osobom uzalenionym. Były to, m.in.:
Relacje z akcji policyjnych: „Trzewy poranek” (w Warszawie i Radomiu),
„Młoda Warszawa dla najmłodszych bez procentów - 2007”, której celem było
ograniczenie sprzeday alkoholu nieletnim.
„Trzewo” – akcja kontroli trzewoci prowadzona przez radomsk policj, w
któr zaangaowani byli aktorzy z serialu „Kryminalni”. Trzewi kierowcy
otrzymuj w prezencie alkotest.
Relacja z ogłoszenia pierwszego wyroku przed sdem 24-godzinnym w
Warszawie – za jazd po alkoholu;
Akcje funkcjonariuszy CB i stray granicznej rozbijajcych grupy przestpcze
zajmujce si nielegaln dystrybucj alkoholu;
Porozumienie władz Ciechanowa z policj w sprawie leczenia uzalenionych od
alkoholu.
Łczny czas materiałów filmowych to 1 godz. 04 min. 19 sek.
• Raport na gorco – codzienny serwis informacyjny (godz. 18.10, powtórzenie o
godz. 22.00), do którego reporterzy zdobywaj informacje przemieszczajc si po
Warszawie na motorach. Dziki temu szybko docieraj na miejsce policyjnych akcji,
wypadków i kolizji drogowych. W audycji wyemitowano 89 materiałów filmowych
dotyczcych wykrocze i przestpstw popełnionych pod wpływem alkoholu. Czas
audycji ok. 2’, łczny czas materiałów filmowych 23’48’’.
599
• Top kryminał – magazyn nadawany od listopada 2007 r. co tydzie w niedziel o
godz. 22.05, powtórzenie w czwartek o godz. 19.35 i sobot o godz. 16.50,
powicony kwestiom bezpieczestwa w Warszawie i okolicach. Relacjonuje
wydarzenia z dziedziny przestpczoci i bezpieczestwa zarejestrowane przez kamery
monitoringu miejskiego i reporterskie relacje z policyjnych akcji. Nagrane przez
policyjnych operatorów przestpstwa i szybkie interwencje omawiane s przez
oficerów komendy stołecznej. Wród nagra znajduj si materiały dotyczce
przestpstw popełnianych pod wpływem alkoholu. Czas magazynu 20’.
• Ratownicy – magazyn nadawany od listopada, co tydzie w sobot o godz. 19.05,
powtórzenie w poniedziałek o godz. 19.00, powicony pracy słub ratowniczych w
Warszawie (pogotowie ratunkowe, stra poarna, policja). Widzowie mog ledzi,
jak ratownicy nios pomoc mieszkacom stolicy w dramatycznych sytuacjach, czsto
zaistniałych pod wpływem alkoholu (np. pijana ciarna, wypadki samochodowe
spowodowane przez pijanych kierowców). Czas audycji 18’.
Ponadto oddział emitował spoty : Prowadz, jestem trzewy (czas 30”), emisja w styczniu
(łczny czas emisji 14’ 01’’), Cia bez alkoholu (czas 15”, 30”), emisja we wrzeniu i
padzierniku (łczny czas emisji 12’ 45”),
Łczny czas trwania wymienionych audycji na antenie TVP Warszawa wyniósł

3 godz. 02 min.
TVP Wrocław
• Codzienne kłopoty Maka i Doroty – cykl krótkich felietonów prezentujcych

zagroenia, na jakie naraone s dzieci i młodzie oraz sposoby ich pokonywania.
Jeden z odcinków Alkohol powicony był w całoci zagadnieniu przeciwdziałania
piciu alkoholu wród nieletnich (emisja 31.05.2007, godz. 19.25, czas trwania 3 min.
28 sek.).
• ywot Michała – film dokumentalny powicony historii Michała, alkoholika, który
przez nałóg stracił dom i rodzin. Po latach wyrusza do Szwecji, aby odszuka syna
(emisja 23.12.2007, godz. 19.37, czas trwania 47 min.).
• Kariera po europejsku: Barka – jeden z odcinków magazynu powicony był
działalnoci Fundacji Barka, w ramach której działa gospodarstwo oferujce prac i
schronienie m.in. ludziom dotknitym chorob alkoholow (emisja 21.03.2007, godz.
17.47, godz. 19:16, czas trwania 26 min. 22 sek.).
• Fakty – program informacyjny, w którym ukazywały si newsy zwizane z
problemem naduywania alkoholu, m.in. interwencje policji w wypadkach drogowych
z udziałem nietrzewych kierowców i pieszych, interwencje w awanturach
rodzinnych, pozostawienia dzieci bez opieki przez pijanych rodziców itp.
Oddział we wrzeniu emitował spot społeczny Cia bez alkoholu (czas trwania 3 min. 15
sek.).
Łczny czas trwania wymienionych audycji wyniósł ok. 1,5 godz.
3.11. Urzd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
600
INFORMACJA NA TEMAT REALIZACJI PRZEZ URZD OCHRONY KONKURENCJI I
KONSUMENTÓW ZADA OKRELONYCH W NARODOWYM PROGRAMIE
PROFILAKTYKI I ROZWIZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH NA LATA
2006 - 2010
Urzd Ochrony Konkurencji i Konsumentów W roku 2007 realizował działania

okrelone w Narodowym Programie Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych
na lata 2006 - 2010 dwutorowo:
• bezporednio, w trybie ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 To o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji (Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503, z pón. zm.), dalej zwanej "umk",
oraz ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U.
z 2005 r. Nr 244, poz. 2080, z pón. zm.), dalej zwanej "uokik", a nastpnie (od dnia
21 kwietnia 2007 r.) ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i
konsumentów (Dz. U. Nr 50, poz. 331, z pón. zm.), dalej zwanej "nuokik",
• a take porednio - poprzez działania podległej Prezesowi Urzdu Ochrony
Konkurencji i Konsumentów Inspekcji Handlowej.
W roku 2007 Urzd Ochrony Konkurencji i Konsumentów prowadził działania

polegajce na. monitoringu rynku reklamowego napojów alkoholowych pod ktem
ewentualnych narusze zbiorowych interesów konsumentów. Działaniami objto midzy
innymi tre oraz form reklam telewizyjnych, reklam prasowych, ulotek reklamowych sieci
sklepów wielkopowierzchniowych oraz tre reklamy "zewntrznej"- Przedmiotowy
monitoring nie dał podstaw do podjcia przez Prezesa Urzdu Ochrony Konkurencji i
Konsumentów działa na podstawie art. 19 ust. 1 pkt 3 umk, ani do wszczcia postpowania
w sprawie stosowania praktyk naruszajcych zbiorowe interesy konsumentów w rozumieniu
art. 23a uokik oraz 24 nuokik. W powyszym :zakresie Urzd nie wydatkował adnych
rodków.
Podległa Prezesowi Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Inspekcja
Handlowa w ramach przeprowadzonych w 2007 r. kontroli przestrzegania przepisów ustawy
_ dnia 26 padziernika 1982 r. O wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
(Dz. U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473, z pón. zm.), dalej zwanej "ustaw o wychowaniu w
trzewoci", objła swoimi działaniami 3218 punktów sprzeday detalicznej, 741 placówek
gastronomicznych i 117 magazynów hurtowych. Kontrole polegały przede wszystkim na
sprawdzeniu. czy przedsibiorcy posiadaj stosowne zezwolenia na sprzeda napojów
alkoholowych oraz czy prowadz sprzeda zgodnie z okrelonymi w nich warunkami.
Ponadto badano, czy przedsibiorcy przestrzegaj zakazów i nakazów wymienionych w
ustawie o wychowaniu w trzewoci, jak zakaz reklamy i promocji wyrobów alkoholowych w
miejscach niedozwolonych, zakaz sprzeday alkoholu osobom nieletnim, nietrzewym na
kredyt lub pod zastaw. Sprawdzano take, czy w miejscach sprzeday uwidoczniano
wywieszki informujce O szkodliwoci spoywania napojów alkoholowych.
Do najwaniejszych ustale naleały:
• sprzeda napojów alkoholowych bez zezwole w 51 placówkach handlowych i
gastronomicznych. Warto takich wyrobów znajdujcych si w obrocie wyniosła
210,9 tys. zł;
• sprzeda w 22 magazynach hurtowych wyrobów alkoholowych przedsibiorcom
nieposiadajcym zezwole na obrót takimi towarami. Warto sprzedanych w ten
sposób wyrobów wyniosła 524,3 tys. zł;
• brak wywieszek informujcych o szkodliwoci spoywania napojów alkoholowych w
236 sklepach i punktach gastronomicznych;
• niewnoszenie rocznych opłat Da rzecz gmin za korzystanie z zezwole na sprzeda
601
napojów alkoholowych;
• konsumpcja alkoholu na terenie sklepu;
• zaopatrywanie si w napoje alkoholowe poza magazynami;
• wprowadzanie do obrotu wyrobów alkoholowych bez banderol lub sfałszowanych.
W zwizku z ustaleniami kontroli:

- do prokuratur i policji skierowano 43 sprawy;
- do sdu skierowano jeden akt oskarenia;
- do wydziałów ds. wykrocze sdów rejonowych skierowano 29 wniosków o ukaranie;
- wydano 5 decyzji wstrzymujcych sprzeda napojów alkoholowych;
- wszczto 15 dochodze w trybie uproszczonym;
- przekazano 22 powiadomienia marszałkom województw jako organom zezwalajcym na
prowadzenie hurtowej sprzeday wyrobów alkoholowych (poza spirytusami) i 5 powiadomie
do Ministra Gospodarki jako organu zezwalajcego na prowadzenie hurtowej sprzeday
wyrobów spirytusowych;
- przekazano 21 powiadomie do organów wydajcych zezwolenia (prezydentów,
burmistrzów, wójtów) na sprzeda wyrobów alkoholowych w placówkach detalicznych i
gastronomiC211ych;
- skierowano 12 doniesie do organów skarbowych;
- nałoono 218 mandatów, wymierzajc grzywny o łcznej wartoci 38_570 tys. zł.
Podsumowujc działania podejmowane w roku 2006 w ramach realizacji Narodowego

Programu Profilak1yki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych na lala 2006 - 2010,
naley zwróci uwag, e kompetencje Prezesa Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
definiowały przepisy uoldk, a nastpnie nuokik. Powysze akty prawne, w odniesieniu do
działalnoci reklamowej prowadzonej przez przedsibiorców, ustanawiały kompetencje
Prezesa Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w zakresie przeciwdziałania
praktykom naruszajcym zbiorowe interesy konsumentów (art 23a i nast. uokik oraz 24 i nast.
nuokik).
Warunkiem uznania konkretnego działania przedsibiorcy za praktyk naruszajc
zbiorowe interesy konsumentów, jest stwierdzenie jego bezprawnoci oraz skutku w postaci
naruszenia zbiorowych interesów konsumentów. Jednoczenie naley zwróci uwag, e
interes konsumentów nie zawsze jest tosamy z interesem publicznym. a tym samym nie
kade naruszenie przepisów ustawy o wychowaniu w trzewoci, dotyczcych reklamy
napojów alkoholowych. stanowi bdzie podstaw do stwierdzenia stosowania praktyki
naruszajcej :zbiorowe interesy konsumentów.
Powysze stanowisko znajduje potwierdzenie w opiniach doktryny, a konkretnie w
wypowiedziach odnoszcych si do aktualnych do dnia 21 grudnia 2007 roku (data wejcia w
ycie nowelizujcych uznk przepisów ustawy z dnia 23 sierpnia 207 T. o przeciwdziałaniu
nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. Nr 171, poz. 1206)), uprawnie Prezesa Urzdu
Ochrony Konkurencji i Konsumentów w zakresie wystpowania na podstawie art. 19 ust. 1
pkt 3 uznk, :z roszczeniami wymienionymi w art. 18 ust. 1 pkt 1- 3 i 6 uznk Z powyszego
uprawnienia, podobnie jak w przypadku działa skierowanych przeciwko praktykom
naruszajcym zbiorowe interesy konsumentów, Prezes Urzdu Ochrony Konkurencji i
Konsument6w moe skorzysta, jeeli czyn nieuczciwej konkurencji zagraa lub narusza
interesy konsumentów.
W opinii doktryny (prof. dr hab. Ewa Nowiska, pro!. dr hab. Michał du Van ..
Dualizm trybu postpowania w przypadku czynów nieuczciwej konkurencji godzcych w
zbiorowe interesy konsumentów", w: ..10 lat ZNK.U" dodatek do MoP 21/03. str. 22) "Prezes
UOKiK, bdc centralnym organem administracji rzdowej, powinien wystpi z powyszymi
602
roszczeniami jedynie wówczas, gdy naruszony zostaje interes publiczny. W przypadku za
naruszenia interesów konsumentów bdzie to miało miejsce wówczas, gdy dotknite zostały
ich interesy zbiorowe. (..J Zauway przy tym na/ety, e nie kade naruszenie interesu
publicznego bdzie tosame z naruszeniem interesu "konsumentów. Dlatego te w wietle
ograniczenia moliwoci działania Prezesa UOKiK na podstawie umk do przypadków
naruszenia interesów "konsumentów, czyny nieuczciwej konkurencji godzce "tylko" w interes
publiczny pozostaj de lege lata poza zakresem kompetencji procesowych Prezesa UOKiK.
Dotyczy to przede wszystkim reklamy, która była dotd najbardziej typowym przypadkiem
działania Prezesa UOKiK na podstawie tej ustawy
I tak, reklama, w której naduywa si np. odniesie seksualnych, narodowociowych
czy religijnych, moe dotkn jej odbiorc jako człowieka, ale nie narusza jego interesów
(ekonomicznych) jako konsumenta. "
Biorc pod uwag powysze, celowym. wydaje si podkrelenie, e podejmowanie

przez Prezesa Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentów działa zmierzajcych do
eliminacji z rynku sprzecznej z prawem reklamy napojów alkoholowych. Uzalenione jest od
uprzedniego stwierdzenia, e przedmiotowe działania naruszaj zbiorowe interesy
konsumentów.
3.12. Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów

Alkoholowych
Sprawozdanie z wykonania zada, dochodów i wydatków z budetu pastwa

realizowanych przez Pastwow Agencj Rozwizywania Problemów Alkoholowych w
cz.46 dziale 851 rozdziale 85154 w 2007 roku
Analiza ekonomiczna
DOCHODY
Plan dochodów na 2007 rok dla Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów
Alkoholowych wynosi :
- 2.000 zł. z tytułu najmu składników majtkowych Skarbu Pastwa
- 1.000 zł z tytułu wpłaty do budetu czci zysku gospodarstwa pomocniczego
Na dzie 31 grudnia 2007 roku PARPA zrealizowała dochody w kwocie 19.631,37 zł, na
co składa si:
- 2.021,00 z tytułu najmu składników majtkowych Skarbu Pastwa
- 600,00 wpływ ze sprzeday składników majtkowych
- 17.010,37 z tytułu wpłaty do budetu czci zysku gospodarstwa pomocniczego
Dochody pobierane i odprowadzane s prawidłowo i terminowo. Wpływ ze sprzeday
składników majtkowych nie był planowany, poniewa nie jest moliwe zaplanowanie
awaryjnoci kserokopiarki, któr w konsekwencji uznano za sprzt zuyty i na któr udało si
znale nabywc. Dochód uzyskany z tytułu wpłaty do budetu czci zysku gospodarstwa
pomocniczego był wyszy od planowanego ze wzgldu na du sprzeda publikacji
w ostatnim okresie roku budetowego. 31 sierpnia 2007 roku PARPA złoyła wniosek
w NBP o otwarcie rachunku pomocniczego w złotych, na wpłat pozostałej czci /50 %/
603
zysku gospodarstwa pomocniczego w kwocie 17.010,37 zł, która w kwocie 16.991 zł została
wydatkowana na zakupy inwestycyjne. Na koniec okresu sprawozdawczego na rachunku
pomocniczym stan konta wynosi 19,37 zł.
WYDATKI
1. Plan wydatków po zmianach /decyzja Dyrektora PARPA znak ANA/DEF/1362/HP-
K/2007 z dnia 8 maja 2007 roku – dołczona do sprawozdania za II kwartały 2007 r.,
decyzja Dyrektora PARPA znak ANA/DEF/2338/HP- K/2007 z dnia 11 wrzenia 2007
roku – załcznik nr 1, dołczony do sprawozdania za III kwartały 2007 r. oraz decyzja
Dyrektora PARPA znak ANA/DEF/3394/HP- K/2007 z dnia 28 grudnia 2007 roku –
załcznik nr 1, dołczony do sprawozdania za IV kwartały 2007r. / Pastwowej Agencji
Rozwizywania Problemów Alkoholowych na 2007 rok w rozdziale 85154
„Przeciwdziałanie alkoholizmowi” wynosi – 6.358.310,00 zł,
2. z czego finansowana jest:
a) działalno merytoryczna w kwocie 4.271.201,03
zł
w tym:
- dotacje w § § 281 – 283 kwota 1.029.883,00 zł
- zakup usług i pozostałe wydatki na realizacj zada merytorycznych kwota
3.241.318,03 zł
w tym :
• konferencyjnych /umowy cywilno- zakup usług szkoleniowo-prawne z innymi
podmiotami/ kwota 1.122.181,71 zł
• zakup szkole I Etapu Procesu szkoleniowego majce na celu podnoszenie
kwalifikacji zawodowych pracowników merytorycznych zatrudnionych
w lecznictwie odwykowym dotyczce podstawowych umiejtnoci udzielania
pomocy psychologicznej, o którym mowa w § 2 ust.2 pkt 1 Programu
szkoleniowego przyjtego przez Pastwow Agencj Rozwizywania Problemów
Alkoholowych i Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie w dniu 7 grudnia
2006 r na podstawie § 18 ust. 3 Rozporzdzenia Ministra Zdrowia z dnia
31 grudnia 1999 r. w sprawie organizacji, kwalifikacji personelu, zasad
funkcjonowania i rodzajów zakładów lecznictwa odwykowego oraz udziału
innych zakładów opieki zdrowotnej w sprawowaniu opieki nad osobami
uzalenionymi od alkoholu (Dz. U. z 2000 r. Nr 3, poz. 44, z pón. zm.)
współpracy
z wojewódzkimi orodkami terapii uzalenienia od alkoholu i współuzalenienia
- kwota 260.116,73 zł
• wynagrodzenia bezosobowe realizatorów wypłacane w formie umów zlece
i umów o dzieło kwota 507.843,60 zł
• wynagrodzenia realizatorów prowadzcych działalno gospodarcz wypłacane
w formie rachunków kwota 317.925,00 zł
• organizacja zada we własnym zakresie kwota 1.033.250,99 zł
b. utrzymanie biura PARPA w kwocie
1.987.408,97 zł,
c. wydatki majtkowe /PLAN – 99.310,00/ wydatkowana kwota 99.309,21 zł.
3. Wykonanie planu wydatków na dzie 31 grudnia 2007 r. wyniosło 6.357.919,21 zł,
604
a. stan rodków na rachunku bankowym na koniec okresu sprawozdawczego wynosił
0 zł. Niewykorzystane - zwrócone rodki w kwocie 390 zł w dniu 16 stycznia 2008 roku
zostały przekazane na konto Ministerstwa Zdrowia.
b. stan rodków na rachunku bankowym - pomocniczym na koniec okresu
sprawozdawczego wynosił 19,37 zł.
c. W 2007 roku PARPA zawarła 21 umów dotacyjnych, na łczn kwot 1.029.883,00 zł
– co stanowi 100% planu po zmianach. Terminowo przekazywanych dotacji wynika
z zapisów zawartych w umowach i jest z nimi zgodna. Szczegółowy wykaz zawartych
umów dotacyjnych stanowi załcznik nr 1.
d. W okresie sprawozdawczym wydatki na działalno merytoryczn realizowane
w poszczególnych programach przedstawiały si nastpujco:
Nazwa programu Kwota

LP wydatkowana
1. Zwikszanie dostpnoci i skutecznoci pomocy terapeutycznej dla 1.166.981,76 zł
osób uzalenionych od alkoholu i członków ich rodzin. Nie zawarto
umów dotacyjnych.
2. Wdraanie do systemu ochrony zdrowia metod wczesnej diagnozy 46.711,49 zł
i krótkiej interwencji wobec pacjentów naduywajcych alkoholu. Nie
zawarto umów dotacyjnych.
3. Rozwijanie profilaktyki szkolnej, rodzinnej i rodowiskowej w zakresie 302.757,78 zł

problemów alkoholowych. Zawarto 5 umów dotacyjnych na kwot
82.589,00 zł
4. Doskonalenie i rozwijanie form i metod pomocy psychologicznej 200.041,86 zł

i socjoterapeutycznej dla dzieci alkoholików. Zawarto 3 umowy
dotacyjne na kwot 79.980,00 zł
5. Rozwijanie form i metod przeciwdziałania przemocy w rodzinach 728.340,00 zł

alkoholowych. Zawarto 3 umowy dotacyjne na kwot 312.495,00 zł
6. Wspieranie społecznoci lokalnych w rozwizywaniu problemów 536.975,67 zł

alkoholowych i przeciwdziałanie nietrzewoci w miejscach
publicznych. Zawarto 4 umowy dotacyjne na kwot 193.820,00 zł
7. Prowadzenie i wspieranie edukacji publicznej w zakresie problemów 1.144.753,83 zł

alkoholowych. Zawarto 6 umów dotacyjnych na kwot 360.999,00 zł
8. Monitorowanie i doskonalenie narodowej strategii rozwizywania 69.486,64 zł

problemów alkoholowych oraz wspieranie strategii regionalnych w
tym zakresie. Nie zawarto umów dotacyjnych.
9. Inicjowanie, prowadzenie i promowanie bada diagnostycznych 75.152,00 zł

i ekspertyz w zakresie problemów alkoholowych.
Nie zawarto umów dotacyjnych.
605
RAZEM 4.271.201,03 zł
e. W 2007 roku na utrzymanie biura PARPA, wydatkowano kwot 2.086.718,18 zł na co

składaj si:
- wydatki płacowe 1.482.239,27 zł
w tym:
- płace osobowe 1.131.850,78 zł
- dodatkowe wynagrodzenie roczne 91.149,22 zł
- pochodne od płac /ZUS, FP, PFRON/ 259.239,27 zł
- wydatki pozapłacowe 604.478,91 zł

w tym :
a. zakup materiałów i wyposaenia /materiały biurowe,
czystociowe, eksploatacyjne, zakup papieru, akcesoria komputerowe,
wyposaenie 133.755,12 zł
b. utrzymanie budynków i koszty z tym zwizane
/energia, woda, gaz, internet, telefony, opłaty pocztowe,
ochrona budynków, usługi konserwacyjne i naprawcze,
transport, ubezpieczenia/ 304.341,89 zł
c. podróe słubowe krajowe i zagraniczne 11.384,69 zł
d. wynagrodzenia bezosobowe 31.550,00 zł
e. odpis na Fundusz Socjalny 24.138,00 zł
f. wydatki inwestycyjne 99.309,21 zł
4. Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych zrealizowała
plan finansowy oraz zadania merytoryczne w całoci.
KONTROLA FINANSOWA
a) Zadania statutowe Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów Alkoholowych
zostały wykonane w sposób planowy, oszczdny i gospodarny oraz zgodnie
z aktualnie obowizujcymi przepisami prawa.
b) Zlecanie zada do realizacji z zakresu profilaktyki i rozwizywania problemów
alkoholowych odbywa si z zastosowaniem postanowie Ustawy o działalnoci
poytku publicznego i wolontariacie oraz Prawa zamówie publicznych, w granicach
limitu rodków budetowych okrelonych w planie wydatków PARPA na rok 2007.
c) Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych prowadzi wstpn
ocen zacigania zobowiza finansowych i dokonywania wydatków poprzez
prowadzenie biecej kontroli zgodnie z Zarzdzeniem Dyrektora PARPA w sprawie
obiegu dokumentów ksigowych oraz zgodnie z Zarzdzeniem Dyrektora PARPA w
sprawie procedur kontroli finansowej w PARPA. Przy realizacji zada stosowana jest
zasada wstpnej oceny celowoci ponoszonych wydatków, co udokumentowane jest
na kadym dokumencie podpisami pracowników działów merytorycznych,
ekonomiczno-finansowych i Dyrektora lub osoby upowanionej.
d) W ramach prowadzenia nadzoru nad realizacj zada zleconych, na wykonanie
których udzielono dotacji, przeprowadzono w I kwartale 2007 roku szczegółowe
analizy merytoryczno – finansowe wszystkich rozlicze z umów zawartych
w 2006 roku.
606
e) Na przełomie roku 2006/2007, w dniach od 12 grudnia 2006r do 12 stycznia 2007 r.
w siedzibie PARPA, została przeprowadzona przez pracownika Ministerstwa Zdrowia
Departamentu Nadzoru Kontroli i Skarg dorana kontrola, która miała na celu ocen
prawidłowoci realizacji zalece pokontrolnych oraz gospodark finansow PARPA.
Przy czynnociach zwizanych z kontrol zaangaowani byli wszyscy pracownicy
PARPA.
f) Na podstawie postanowienia nr UKS/W2B2-K-0021/8490/07 z dnia 11.09.2007 roku
wydanego przez Dyrektora Urzdu Kontroli Skarbowej w Warszawie, w PARPA,
w okresie od 17.09.2007 roku do 30.11.2007 roku odbyła si kontrola, w zakresie
celowoci i zgodnoci z prawem gospodarowania rodkami publicznymi w 2005 roku.
Wynik kontroli znak: UKS/W2B2-K-0021/8490/07 z dnia 02.01.2008r. został
przekazany przez Dyrektora Urzdu Kontroli Skarbowej w Warszawie do Ministra
Zdrowia.
g) Ponisza tabela przedstawia wykaz przeprowadzonych w 2007 roku kontroli:
Lp Nazwa i adres Data Nr Okres objty Rodzaj

podmiotu przeprowadzonej umowy kontrol kontroli
kontrolowanego kontroli
Fundacja Homo Homini im. 01.03.2007r. 308/06/D 2.11 2006r – kontrola
K. De Foucauld z siedzib 31.12.2006r merytoryczno-
1
ul. Ks. Popiełuszki 43, finansowa
30-898 Kraków
Stowarzyszenie na Rzecz 15.06.2007r. 500/07/D 16.04.2007r kontrola
Przeciwdziałania Przemocy –13.06.2007r merytoryczno-
2 w Rodzinie „Niebieska finansowa
Linia”, ul. urawia 16/20,
00-515 Warszawa
Stowarzyszenie na Rzecz 15.06.2007r. 501/07/D 16.04.2007r kontrola
Przeciwdziałania Przemocy – merytoryczno-
3 w Rodzinie „Niebieska 13.06.2007r finansowa
Linia”, ul. urawia 16/20,
00-515 Warszawa
Fundacja Rozwoju 20.06.2007r. 402/07/D 17.04.2007r. kontrola
Profilaktyki, Edukacji i – merytoryczno-
Terapii Problemów 19.06.2007r. finansowa
4
Alkoholowych, ul.
Mszczonowska 6, 01-254
Warszawa
Stowarzyszenie Klub 13.09.2007r. 301/07/D 16.04.2007r. kontrola
Abstynenta „POWRÓT” – merytoryczno-
5
ul. Konstytucji 3 maja 38 12.09.2007r. finansowa
43-190 Mikołów
Fundacja Na Rzecz 28.09.2007r. 704/07/D 18.04.2007r. kontrola
Edukacji, Profilaktyki i – merytoryczno-
6 Terapii Uzalenie 27.09.2007r. finansowa
„DROGA”, ul. Wandy 16,
40-322 Katowice
Ogólnopolskie Porozumienie 02.10.2007 602/07/D 25.04.2007 – kontrola
7 Zwizków i Regionalnych 30.09.2007r merytoryczno-
Stowarzysze finansowa
607
Abstynenckich „Polska Rada
Ruchu Abstynenckiego
Skierniewice
Polski Zwizek Głuchych 04.10.2007 302/07/D 16.04.2007r. kontrola
8 Łód – merytoryczno-
30.09.2007r. finansowa
Fundacja „PRAESTERNO” 04.10.2007 303/07/D 16.04.2007r. kontrola
9 Łód – merytoryczno-
Orodek Apostolstwa 19.10.2007 607/07/D 28.06.2007r. kontrola
10 Trzewoci – merytoryczno-
Zakroczym 18.10.2007r. finansowa
Fundacja „wiatło-ycie” 23-24.10.2007 706/07/D 18.04.2007r. kontrola
11 Katowice – merytoryczno-
Fundacja Przeciw 30.10.2007 502/07/D 16.04.2007r. kontrola
12 Wykluczeniu Społecznemu – merytoryczno-
„Bdziesz” Pozna 29.10.2007r. finansowa
Stowarzyszenie 27.11.2007 404/07/D 17.04.2007 – kontrola
Psychoprofilaktyki 26.11.2007r. merytoryczno-
13
„SPÓJRZ INACZEJ” finansowa
Starachowice
Stowarzyszenie Wspierania 28.11.2007 300/07/D 11.04.2007 – kontrola
14 Rozwoju Dzieci i Młodziey 27.11.2007r. merytoryczno-
Łód finansowa
Stowarzyszenie Wspierania 28.11.2007 403/07/D 16.04.2007 – kontrola
15 Rozwoju Dzieci i Młodziey 27.11.2007 merytoryczno-
Łód finansowa
Fundacja Homo Homini im. 20.12.2007 305/07/D 28.08.2007 – kontrola
K. De Foucauld z siedzib 19.12.2007 merytoryczno-
16
ul. Ks. Popiełuszki 43, finansowa
30-898 Kraków
W 2007 roku PARPA zawarła 21 umów dotacyjnych na łczn kwot 1.029.883 zł, z
których skontrolowano 16, /1 umowa z 2006 roku/, zawartych na kwot 751.078 zł, co
daje ilociowo 76 %, a wartociowo 73 % w stosunku do zawartych umów.
Wnioski dotyczce kontrolowanych umów zawarte s w opisach poszczególnych
programów merytorycznych.
WYDATKI NIEWYGASAJCE
Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych, informuje, e nie

posiada wydatków niewygasajcych , które były realizowane w roku biecym.
NALENOCI I ZOBOWIZANIA WYMAGALNE
608
Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych, informuje, e zgodnie
ze sprawozdaniami Rb-N i Rb-Z nie posiada nalenoci i zobowiza.
Poniej przedstawiamy efekty działa podjtych przez Pastwow Agencj Rozwizywania

Problemów Alkoholowych w 2007 roku z podziałem na programy.
Program I
Zwikszanie dostpnoci i skutecznoci pomocy
terapeutycznej
dla osób uzalenionych od alkoholu i członków ich rodzin
W ramach Programu I w 2007 r. zrealizowano nastpujce działania:

1. Opracowano nowe zasady dofinansowania kosztów dydaktycznych szkole w ramach
Programu uzyskiwania kwalifikacji zawodowych, przez osoby prowadzce terapi
uzalenienia od alkoholu i współuzalenienia w zakładach lecznictwa odwykowego,
zwanego dalej Programem szkoleniowym, przyjtego przez Pastwow Agencj
Rozwizywania Problemów Alkoholowych i Instytut Psychiatrii i Neurologii
w Warszawie w dniu 7 grudnia 2006 r. na podstawie § 18 ust. 3 Rozporzdzenia MZ
w sprawie zakładów lecznictwa odwykowego:
2. W I i II kwartale zawarto porozumienia z Wojewódzkimi Orodkami Terapii
Uzalenienia i Współuzalenienia (WOTUW-ami) wszystkich 16-tu województw, których
celem była współpraca w zakresie realizacji pierwszego etapu Programu szkoleniowego.
WOTUW-om przekazano w formie zaliczki, do rozliczenia rodki na dofinansowanie
czci kosztów dydaktycznych szkolenia terapeutów z terenu województw. WOTUW-y
dokonały wyboru kandydatów do refundacji, którzy spełniali okrelone warunki i zostali
zakwalifikowani do szkolenia w jednej z czterech szkół realizujcych to szkolenie. Tym
samym rodki dofinansowania zostały skierowane do pracowników zatrudnionych w
placówkach leczenia uzalenienia od alkoholu, którzy najpilniej musieli podj szkolenie
zawodowe
i którzy sami mogli wybra szkoł, w której chc si uczy. Na podstawie umów
z podmiotami szkolcymi, WOTUW-y przekazywały rodki szkołom, które czciowo
pokryły koszty ich nauki. Na realizacj tego zadania przekazano kwot 300.000 zł,
z czego wydatkowano i rozliczono kwot 260.116,73 zł. Niewykorzystane rodki przez
WOTUW-y w kwocie 39.883,27 zł zostały zwrócone na konto bankowe PARPA.
Wykorzystanie rodków przez województwa przedstawia ponisza tabela:
Województwo Kwota wykorzystana

Dolnolskie 21.000
Kujawsko-pomorskie 12.900
Lubelskie 15.000
Lubuskie 6.600
Łódzkie 22.500
Małopolskie 21.120
Mazowieckie 24.000
609
Opolskie 13.350
Podkarpackie 7.700
Podlaskie 12.700
Pomorskie 21.000
lskie 18.000
witokrzyskie 7.260
Warmisko-mazurskie 12.886,73
Wielkopolskie 23.100
Zachodniopomorskie 21.000
OGÓŁEM 260.116,73
3. W II kwartale przeprowadzono postpowanie / na podstawie Ustawy Prawo zamówie

publicznych w trybie negocjacji bez ogłoszenia oraz w trybie zamówienia z wolnej rki/
na realizacj szkolenia pracowników lecznictwa odwykowego w zakresie nowoczesnych
metod diagnozowania oraz terapii uzalenienia i współuzalenienia, stanowicego II etap
Programu uzyskiwania kwalifikacji zawodowych przez osoby prowadzce terapi
uzalenienia od alkoholu i współuzalenienia w zakładach lecznictwa odwykowego.
Podpisano umowy na realizacj tego zadania w roku akademickim 2007/2008
z nastpujcymi podmiotami:
• Instytutem Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa Psychologicznego na
kwot 149.500 zł. Czas realizacji zadania od 24 kwietnia 2007 r do 31 marca
2008 r. Do koca roku 2007 na zadanie to wydatkowano 80.000 zł.
• „Błkitnym Krzyem w Polsce” spółk z o.o. na kwot 147.999 zł. Czas
realizacji zadania od 8 maja 2007 r do 31 marca 2008 r. Do koca IV kwartału
na zadanie to wydatkowano 117.312 zł.
• Szpitalem Specjalistycznym im. dr Józefa Babiskiego Samodzielnym
Publicznym Zakładem Opieki Zdrowotnej na kwot 149.838 zł. . Czas
realizacji zadania od
16 lipca 2007 r do 30 kwietnia 2008 r W roku 2007 na zadanie to
wydatkowano 76.418,60 zł.
Do zespołu opracowujcego specyfikacje wyłaniania podmiotu realizujcego drugi etap
programu szkoleniowego został zaproszony ekspert z dziedziny zamówie publicznych. Na
zadanie wydatkowano kwot 2.500 zł.
Wszystkie trzy szkolenia w zakresie nowoczesnych metod diagnozowania oraz terapii
uzalenienia i współuzalenienia, na realizacj których podpisano ww. umowy, zostan
zakoczone w I połowie roku 2008.
Zakoczono kontrol realizacji zleconego przez PARPA, w ramach umowy nr 51/06/D,
zadania publicznego z zakresu profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych
o nazwie Studium Terapii Uzalenie. W I kwartale wydatkowano na to zadanie 200 zł.
4. Program „STA” stanowił trzeci etap Programu szkoleniowego. Sta kliniczny
obejmował 2–tygodniowe zajcia realizowane na terenie wiodcych placówek lecznictwa
odwykowego, posiadajcych akredytacj Dyrektora PARPA. Celem zaj było
doskonalenie metod pracy terapeutycznej oraz realizacja zada terapeutycznych pod
superwizj.
W ramach realizacji tego programu zostały zawarte w I i II kwartale porozumienia na
stae z 9 niej wskazanymi placówkami lecznictwa odwykowego na łczna kwot 27.100
zł.
• Wojewódzki Orodek Terapii Uzalenienia od Alkoholu i Współuzalenienia,
Dbrowskiego 7, 37-464 Stalowa Wola Rozwadów,
610
• Wojewódzki Orodek Terapii Uzalenienia od Alkoholu i Współuzalenienia,
gm. Białogard, Stanomino 5, 78-217 Podwilcze,
• Zakład Lecznictwa Odwykowego dla Osób Uzalenionych od Alkoholu, ul.
Parkowa 8, 58-379 Czarny Bór,
• Wojewódzki Orodek Terapii Uzalenienia od Alkoholu i Współuzalenienia
ul. Zakopiaska 37, 80-142 Gdask,
• Orodek Leczenia Uzalenienia od Alkoholu, ul. Lwowska 178 a, 33 – 100
Tarnów,
• Oddział Odwykowy ul. 700-lecia 5, 21-400 Łuków,
• Orodek Terapii Uzalenienia od Alkoholu i Współuzalenienia, ul.
Mczenników 11, 13-200 Działdowo,
• Wojewódzki Orodek Terapii Uzalenienia od Alkoholu i Współuzalenienia
ul. Tramwajowa 2 / 4, 87 – 100 Toru,
• NZOZ Krakowskie Centrum Terapii Uzalenienia od Alkoholu ul. Wielicka
73,
30-552 Kraków.
Nr Ilo
Ilo
Porozumienia Kwota osób, które Kwota
osób zgłoszonych
zgodny z zapreliminowana wziły udział wydatkowana
do stau
pozycjami umów w Stau
1 32 os. 6.400 zł 27 os. 5.100 zł
2 9 os. 2.000 zł 10 os. 2.000 zł
3 27 os. 5.400 zł 25 os. 5.000 zł
4 20 os. 4.000 zł 22 os. 4.000 zł
5 20 os. 4.000 zł 18 os. 3.800 zł
6 22 os. 4.400 zł 19 os. 3.800 zł
7 13 os. 2.600 zł 13 os. 2.400 zł
8 8 os. 1.600 zł 5 os. 0 zł
9 10 os. 2.000 zł 5 os. 1.000 zł
Ogółem 161 os. 32.400 zł 144 os. 27.100 zł
W dniu 10 sierpnia 2007 r. podpisano aneks do porozumienia 12/01/07 zwikszajcy

liczb osób, które odbyły sta kliniczny w Stanominie. Aneks ten dotyczył porozumienia
zgodnego z nr 3 ww. tabeli. Nie zostało wypłacone wynagrodzenie za realizacj stay
klinicznych w Wojewódzkim Orodku Terapii Uzalenienia od Alkoholu
i Współuzalenienia w Toruniu (porozumienie zgodne z nr 8 ww. tabeli) z uwagi na fakt
niedopełnienia przez kierownika stau warunków zawartych w podpisanym
porozumieniu.
W 2007 roku w programie sta kliniczny uczestniczyły 144 osoby. W 2007 roku na to
5. Program SUPERWIZJE stanowi czwarty etap programu szkoleniowego. W ramach
realizacji tego programu zostały zawarte w I kwartale 2007 roku umowy
z 12 certyfikowanymi specjalistami psychoterapii uzalenie, znajdujcymi si na licie
osób uprawnionych do prowadzenia superwizji w ramach Programu szkoleniowego na
łczn kwot 196.000 zł. Superwizje obejmuj 70 godzin i maj na celu analiz pracy
terapeutycznej z pacjentami oraz analiz problemów etycznych wynikajcych ze specyfiki
relacji terapeutycznej. Zawarto umowy z nastpujcymi osobami:
Superwizor Ilo Ilo osób Kwota Ilo Ilo osób Kwota
611
grup zaplanow zapreliminowa grup poddanych wydatkowana
zaplanowa anych na zrealizowan superwizji
nych ych
S. Grab 3 18 os. 21.000 zł 3 17 os. 21.000 zł
H. Kdzierski 2 10 os. 14.000 zł 2 11 os. 14.000 zł
J. Kasprzak 3 18 os. 21.000 zł 3 18 os. 21.000 zł
J. 3 17 os 21.000 zł 3 20 os 21.000 zł
Skrob
ot
H. Ginowicz 1 6 os. 7.000 zł 1 6 os. 7.000 zł
D. Reguła 4 23 os. 28.000 zł 3 19 os. 21.000 zł
B. Ratajczak 3 18 os. 21.000 zł 3 16 os. 21.000 zł
J. Ryniak 2 11 os. 14.000 zł 2 12 os. 14.000 zł
L. Sagadyn 2 12 os. 14.000 zł 2 10 os. 14.000 zł
A. Kłodecki 1 4 os. 7.000 zł 1 6 os. 7.000 zł
B. Smereka- 3 18 os. 21.000 zł 3 19 os. 21.000 zł
Oniszczenko
B. Łukasik 1 6 os. 7.000 zł 1 5 os. 7.000 zł
Ogółem 28 161 os. 196.000 zł 27 159 os. 189.000 zł
6. W zwizku ze zwikszajc si liczb osób, które chciały odby superwizj kliniczn
podpisano aneks do umowy 44/01/2007, który umoliwił dodatkowym 5 osobom wzicie
udziału w czwartym etapie programu szkoleniowego. Niemniej, z powodu nieprawidłowej
kwalifikacji uczestników tej grupy nie wypłacono wynagrodzenia. W 2007 roku
superwizje odbyło159 osób, na to zadanie wydatkowano 189.000 zł.
7. Dnia 26 stycznia 2007 r. w PARPA odbyło si seminarium dla osób znajdujcych si
na licie osób uprawnionych do prowadzenia superwizji klinicznej dla celów
szkoleniowych oraz kierowników placówek lecznictwa odwykowego posiadajcych
akredytacj PARPA do prowadzenia stay klinicznych w ramach programu
szkoleniowego. Udział
w spotkaniu wziło 15 osób. Przygotowano narzdzie ewaluacyjne trzeciego i czwartego
etapu Programu szkoleniowego, które zostało uyte do oceny ww. etapów programu
szkoleniowego. W IV kwartale sporzdzono raport z przeprowadzonej ewaluacji stay
klinicznych i superwizji klinicznej. Uczestnicy tych zaj wysoko ocenili zrealizowane
w 2007 roku superwizje i stae kliniczne. Na zadanie to wydatkowano 1.995,86 zł.
8. W 2007 roku opracowano nowelizacj Programu uzyskiwania kwalifikacji
zawodowych przez osoby prowadzce terapi uzalenienia od alkoholu i
współuzalenienia
w zakładach lecznictwa odwykowego.
9. W dniu 17 grudnia 2007 r. odbyło si w PARPA spotkanie z realizatorami szkole
akredytowanych w ramach Programu szkoleniowego. Podsumowano tegoroczn
współprac, poinformowano przedstawicieli szkół o nowej formie dofinansowywania
szkole pracownikom lecznictwa odwykowego w 2008 roku. Omówiono przewidywane
konsekwencje takiej formy dofinansowywania. Dyskutowano nad zapisami Programu
uzyskiwania kwalifikacji zawodowych przez osoby prowadzce terapie uzalenienia od
alkoholu i współuzalenienia w zakładach lecznictwa odwykowego.
10. PARPA w ramach prowadzenia Programu uzyskiwania kwalifikacji zawodowych
przez osoby prowadzce terapi uzalenienia od alkoholu i współuzalenienia w
zakładach lecznictwa odwykowego organizuje prace Rady ds. Akredytacji. W 2007 r.
612
odbyło si pi posiedze rady: 22 stycznia, 26 marca, 25 czerwca, 24 wrzenia i 10
grudnia. Obrady miały miejsce w siedzibie PARPA. Dotyczyły one przede wszystkim
oceny programów szkoleniowych, wniosków zgłaszanych do akredytacji na realizacj
poszczególnych etapów programu uzyskiwania kwalifikacji zawodowych. Na koniec 2007
r. akredytowane s:
• programy czterech podmiotów na realizacj szkolenia pierwszego etapu, tj.
szkolenie pracowników lecznictwa odwykowego w zakresie podstawowych
umiejtnoci profesjonalnej pomocy psychologicznej osobom dorosłym;
• programy czterech podmiotów na realizacj szkolenia drugiego etapu, tj.
szkolenia pracowników lecznictwa odwykowego w zakresie nowoczesnych
metod diagnozowania oraz terapii uzalenienia i współuzalenienia;
• dziesi placówek posiada akredytacj na realizacj trzeciego etapu, tj.
prowadzenie stay klinicznych;
• 27 osób jest wpisanych na list osób uprawnionych do prowadzenia superwizji
szkoleniowej w ramach Programu szkoleniowego (etap czwarty). Na zadanie
11. PARPA w ramach prowadzenia programu szkoleniowego organizuje prace komisji
egzaminacyjnej. Posiedzenia komisji egzaminacyjnej odbyły si 23 lutego, 28 maja oraz
12 listopada 2007 r. w siedzibie PARPA. Dotyczyły one dostosowania dotychczasowych
zasad przystpowania do egzaminu, jego przebiegu i zakresu egzaminu pisemnego
i ustnego na certyfikowanego specjalist psychoterapii uzalenie/instruktora terapii oraz
opracowania treci zada egzaminacyjnych, zasad oceniania czci pisemnej i ustnej
egzaminu.
12. W dniach 11-13 czerwca 2007 r. w Warszawie odbył si egzamin certyfikacyjny dla
osób ubiegajcych si o tytuł specjalisty psychoterapii uzalenie bd instruktora terapii
uzalenie. Do egzaminu złoyło dokumenty wraz z pracami 67 osób, z których do
egzaminu dopuszczono 60 osób (51 osób starało si o tytuł specjalisty psychoterapii
uzalenie, 9 o tytuł instruktora terapii uzalenie). Egzamin zdały 52 osoby
(43 specjalistów i 9 instruktorów).
W dniach 3-6 grudnia odbyła si druga w roku 2007 sesja egzaminacyjna dla osób
ubiegajcych si o tytuł specjalisty psychoterapii uzalenie bd instruktora terapii
uzalenie. Do egzaminu złoyło dokumenty z pracami 108 osób, z których do egzaminu
dopuszczono 91 (68 osób starało si o tytuł specjalisty psychoterapii uzalenie, 23 o tytuł
instruktora terapii uzalenie). Egzamin zdało 78 osób (57 specjalistów
i 21 instruktorów). Na koniec roku 2007 certyfikat posiadało 878 osób z czego 647 osób
miało certyfikat specjalisty psychoterapii uzalenie a 231 – instruktora terapii
uzalenie. Na cało zadania wydatkowano 93.942,24 zł.
13. PARPA w ramach prowadzenia Programu uzyskiwania kwalifikacji zawodowych
przez osoby prowadzce terapi uzalenienia od alkoholu i współuzalenienia w
zakładach lecznictwa odwykowego udziela odpowiedzi, przyjmuje wnioski, prowadzi
bazy danych, wydaje zawiadczenia o nadaniu statusu osoby bdcej w programie
szkoleniowym
w zakresie specjalisty psychoterapii uzalenie/instruktora terapii uzalenie oraz wydaje
nowe wzory osobom, które uzyskały ju certyfikat. Przez cztery kwartały 2007 r. nadano
1054 ww. statusów oraz wystawiono około 625 certyfikatów nowego wzoru. Na zadanie
14. We współpracy z Działem Prawnym Agencji pracowano nad projektami zapisów
nowelizowanej Ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
i rozporzdze bdcych delegacj z projektu teje nowelizacji.
613
15. Przedstawiciele działu brali udział w pracach Zespołu ds. Akredytacji placówek
lecznictwa odwykowego wraz z przedstawicielami Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania
Narkomanii oraz Centrum Monitorowania Jakoci w Słubie Zdrowia. Stworzono
standardy dla całodobowych placówek leczenia uzalenie oraz przeprowadzono
pilotaowe wizytacje placówek w celu sprawdzenia przydatnoci narzdzi
akredytacyjnych. Na zadanie to wydatkowano 1.420 zł.
16. PARPA we współpracy z Krajowym Biurem ds. Przeciwdziałania Narkomanii i
Centrum Monitorowania Jakoci w Ochronie Zdrowia przeprowadziła szkolenie nt.
„Zarzdzanie jakoci w zakładach opieki zdrowotnej”. Szkolenie odbyło si w dniach 7-
9 maja 2007 r. w Paprotni pod Sochaczewem. Głównymi tematami szkolenia były
zagadnienia zwizane z jakoci w ochronie zdrowia, takie jak np.: definicja jakoci i ich
konsekwencje, bezpieczestwo pacjenta, ocena ryzyka zwizanego z leczeniem i metody
jego ograniczania oraz ocena zewntrzna funkcjonowania placówki. W szkoleniu wziło
udział ok. 50 przedstawicieli rodowiska terapeutów leczenia uzalenie od alkoholu
i terapeutów uzalenie od narkotyków. Na zadanie to wydatkowano 7.172 zł.
17. W IV kwartale Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych
i Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii przeprowadziło w dniach
6 - 10 padziernika 2007 r. w Paprotni pod Sochaczewem szkolenie kandydatów na
wizytatorów placówek lecznictwa odwykowego. Celem szkolenia było przygotowanie
uczestników do pełnienia roli wizytatorów. Udział w szkoleniu wziło 26 osób. Na
zadanie to wydatkowano 13.218,50 zł.
18. Opracowano dane zawarte w sprawozdaniach otrzymanych od Wojewódzkich
Orodków Terapii Uzalenienia od Alkoholu i Współuzalenienia oraz raport
podsumowujcy działalno Wojewódzkich Orodków Terapii Uzalenienia od Alkoholu
i Współuzalenienia w 2006 roku. Przeprowadzono analiz przyczyn, dla których
WOTUW-y nie s wystarczajco aktywne i skuteczne w działaniach na rzecz lecznictwa
odwykowego w swoich województwach. Na cało zadania wydano kwot 3.000 zł.
19. Opracowano wyniki ankiet rozesłanych do ponad 470 placówek lecznictwa
odwykowego z prob o ocen działa pozaleczniczych WOTUW-ów w województwach
oraz ocen zakresu finansowania zakładów lecznictwa odwykowego przez samorzdy
gmin. Otrzymano 317 ankiet zwrotnych, przeprowadzono analiz uzyskanych danych,
opracowano raport. Na cało zadania wydatkowano kwot 1.158,78 zł.
20. Opracowano raport dotyczcy polityki kontraktowania przez NFZ wiadcze w
zakresie terapii uzalenienia od alkoholu i współuzalenienia w latach 2005-2006. Na
21. W celu uaktualnienia i zweryfikowania listy zakładów lecznictwa odwykowego
zostały przesłane do WOTUW-ów w formie elektronicznej, przygotowane na podstawie
danych
z Narodowego Funduszu Zdrowia, listy wojewódzkie placówek lecznictwa odwykowego.
WOTUW-y uzupełniały listy poprzez wpisanie nowych placówek i wykrelenie
nieistniejcych, aktualizowały dane teleadresowe oraz dokonały oceny działalnoci
placówek w zakresie realizowanych przez nie programów dla osób uzalenionych od
alkoholu, programów dla współuzalenionych oraz pracy z członkami rodzin. Stworzono
wektorow map administracyjn Polski, zawierajc dane dotyczce orodków
lecznictwa odwykowego. Mapa jest dostpna na stronie internetowej PARPA. W ramach
realizacji zadania wydatkowano kwot 1.450 zł
22. Przygotowano coroczn ankiet LECZNICTWO ODWYKOWE. W oparciu
o dowiadczenia zdobyte w trakcie zbierania danych poprzez ankiet roku 2005,
wprowadzono zmiany i udoskonalenia w ankiecie majce na celu skuteczniejsze zbieranie
informacji. Wydrukowano 700 ankiet, które nastpnie rozesłano do WOTUW-ów
614
zajmujcych si dystrybucj ankiet do placówek lecznictwa odwykowego. Po zebraniu
ankiet rozpoczto proces oceny jakoci ich wypełnienia przez placówki lecznictwa
odwykowego. Wykonano zmiany w projekcie bazy danych „Lecznictwo odwykowe”,
celem dostosowania struktury bazy danych do zmian wprowadzonych w tegorocznej
ankiecie. Łcznie zebrano i wprowadzono do bazy danych informacje z 542 ankiet.
Łczny koszt zadania 21.205 zł.
23. Opracowano raport na temat stanu lecznictwa odwykowego w Polsce w latach 2005-
2006. W raporcie poddano analizie finansowanie zakładów lecznictwa odwykowego,
struktur zatrudnienia, baz i ofert placówek odwykowych, a take charakterystyk
pacjentów.
24. Zawarto porozumienia z 9 WOTUW-ami (pomorski, opolski, kujawsko-pomorski,
podlaski, wielkopolski, podkarpacki, lubelski, lubuski, łódzki) na sfinansowanie kosztów
dydaktycznych superwizji w wymiarze 32 godzin (4 spotkania trwajce po 8 godzin
dydaktycznych w cenie 100 zł za godzin dla grupy maksymalnie liczcej 12
uczestników) dla terapeutów zatrudnionych w zakładach lecznictwa odwykowego na
terenie województw. Na zadanie wydatkowano 28.800 zł.
25. W dniu 14 czerwca odbyła si narada kierowników WOTUW. Tematem spotkania
było podsumowanie dotychczasowych działa Wojewódzkich Orodków Terapii
Uzalenienia od Alkoholu i Współuzalenienia na rzecz lecznictwa odwykowego w
poszczególnych województwach. Kady z dyrektorów/ kierowników przedstawił krótki
przegld działa pozaleczniczych zrealizowanych od pocztku powołania WOTUW.
Kierownicy WOTUW zostali wstpnie zapoznani z wynikami badania prowadzonego w
roku biecym przez PARPA, w którym placówki oceniały pozalecznicz aktywno
swoich WOTUW. W dniu 16-18 padziernika odbyła si w Białowiey wspólna narada
kierowników WOTUW
i Pełnomocników Zarzdów Województw ds. Profilaktyki i Rozwizywania Problemów
Alkoholowych. W czci wspólnej narady zaprezentowano raport „Lecznictwo odwykowe
w Polsce w latach 2005-2008”; omówiono planowane zadania WOTUW w zakresie
działa pozaleczniczych w 2008 i ich koszty oraz planowanie rodków na zadania
WOTUW przez Urzdy Marszałkowski. W czci oddzielnej przeanalizowano aktualn
sytuacj w województwach w zakresie kontraktowania na 2008 r. i działa
interwencyjnych podejmowanych przez WOTUW w tym zakresie, analizowano realizacj
umów i wydatkowanie rodków na dofinansowanie I etapu Programu szkoleniowego oraz
omówiono plan współpracy PARPA-WOTUW w tym obszarze na 2008 r., prawnik
Agencji zapoznał uczestników z biecymi problemami legislacyjnymi w zakresie
lecznictwa odwykowego. W dniu 11 grudnia odbyła si kolejna narada kierowników
WOTUW. Powicona była ona podsumowaniu współpracy w 2007 roku, ustaleniu
zakresu współpracy pomidzy PARPA a WOTUW na rok 2008, tym zwłaszcza
w zakresie dofinansowania I i II etapu programu szkoleniowego, który od 2008 r. bdzie
take prowadzony przez WOTUW oraz dofinansowania superwizji w WOTUW dla
pracowników lecznictwa odwykowego w poszczególnych województwach. Na zadanie
wydatkowano łcznie 16.297,52 zł.
26. W I kwartale 2007 roku opracowano zasady Programu Konsultacyjnego dla placówek
lecznictwa odwykowego, zebrano zgłoszenia placówek i do koca II kwartału podpisano
porozumienia z 11 placówkami i 9 konsultantami. Program konsultacyjny przeznaczony
był dla tych placówek lecznictwa odwykowego, które zgłosiły trudnoci w samodzielnym
wdraaniu programów terapeutycznych lub trudnoci organizacyjne. Do placówek
zakwalifikowanych do programu przydzieleni zostali konsultanci, którzy dokonali
diagnozy ich funkcjonowania, nastpnie na tej podstawie opracowali indywidualne
programy naprawcze i wspierali placówki w ich wdraaniu.
615
Zestawienie placówek, które zostały objte Programem Konsultacyjnym:
• Orodek Leczenia Uzalenie , Charcice 12, 64-412 Chrzypsko Wielkie,
• Miejski Orodek Profilaktyki, Terapii Uzalenie i Współuzalenienia, ul.
Kpiska 53, 98-400 Wieruszów,
• Poradnia Terapii Uzalenie, ul. Schinzla 13, 27-600 Sandomierz,
• Poradnia Leczenia Uzalenie, ul. Piłsudskiego 22, 23-100 Bychawa,
• Poradnia Terapii Uzalenie i Współuzalenienia, ul. Radzikowskiego 29, 31-315
Kraków,
• Miejska Poradnia Terapii Uzalenie i Współuzalenienia, ul. Oliwska 62, 80-542
Gdask,
• Całodobowy Oddział Terapii Uzalenie od Alkoholu w Lubuczewie, 76-200
Lubuczewo 29,
• NZOZ PULS, Pl. Grunwaldu 18, 14-500 Braniewo,
• Dzienny Oddział Terapii Uzalenienia od Alkoholu oraz Poradnia dla Osób
z Problemem Alkoholowym, ul. urawia 14, 15-540 Białystok,
• Poradnia Leczenia Uzalenienia i Współuzalenienia od Alkoholu, ul. Kociuszki
10, 55-100 Trzebnica,
• Poradnia Leczenia Uzalenie od Alkoholu, ul. Sokoła 19, 32-500 Chrzanów.
Na zadanie wydatkowano 26.400 zł.
27. Odbyło si siedem spotka Zespołu Doradców Dyrektora PARPA ds. Lecznictwa
Odwykowego (1 lutego, 26 lutego, 15-16 marca, 23 kwietnia, 8-9 maja, 9 lipca, 19-20
listopada 2007 r.). Głównymi obszarami pracy zespołu była nowelizacja ustawy
o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, analiza aktów
wykonawczych do ustawy, praca nad programem uzyskiwania kwalifikacji zawodowych
przez osoby prowadzce terapi uzalenienia od alkoholu i współuzalenienia
w zakładach lecznictwa odwykowego. Opracowywane zostały standardy wiadcze we
wszystkich typach zakładów lecznictwa odwykowego, rekomendacje dla Narodowego
Funduszu Zdrowia na rok 2008. Na to zadanie wydatkowano 12.243,27 zł.
28. PARPA we współpracy z Krakowskim Stowarzyszeniem Terapeutów Uzalenie
w dniach 29–31 marca zorganizowała w Osieczanach k/Krakowa II Ogólnopolsk
Konferencj nt. „Obraz siebie u osób z syndromem DDA – aspekty psychoterapii”. Udział
w Konferencji wziło ok. 100 osób. Wród których byli psycholodzy, psychoterapeuci
i specjalici psychoterapii uzalenie, zajmujcy si terapi osób z syndromem DDA lub
osoby przygotowujce si do pracy terapeutycznej z DDA. Głównym celem konferencji
było doskonalenie umiejtnoci psychoterapii w tym specyficznym nurcie pomagania
DDA, zintegrowanie i wzajemna wymiana dowiadcze terapeutów. Na zadanie to
wydatkowano 15.000 zł.
29. PARPA wraz z Fundacj "OTUlony w nadziej..." i Orodkiem Terapii Uzalenie
Stare Juchy współorganizowała II Ogólnopolsk Konferencji Naukow nt. „Zaburzenia
osobowoci u osób uzalenionych", która odbyła si w dniach 24 - 26 maja, w Malinówce
k. Ełku. Udział w Konferencji wziło 119 osób. Celem konferencji było upowszechnianie
nowoczesnych wzorców diagnozy, terapii i rehabilitacji osób uzalenionych
z zaburzeniami osobowoci. Program konferencji adresowany był przede wszystkim do
terapeutów uzalenie. Na zadanie to wydatkowano kwot 15.000 zł.
30. W I kwartale podjto współprac z Instytutem Głuchoniemych w zakresie stworzenia
programu szkoleniowego adresowanego do dwóch grup: specjalistów z zakresu
prowadzenia psychoterapii uzalenienia od alkoholu i współuzalenienia i do
pracowników Orodków Rehabilitacji i Wsparcia Społecznego (ORWS) przy Polskim
Zwizku Głuchych. Głównym załoeniem szkolenia pracowników lecznictwa
odwykowego jest praktyczna nauka Polskiego Jzyka Migowego (PJM). Celem szkolenia
616
pracowników ORWS jest uzyskanie przez nich umiejtnoci nawizania pierwszego
kontaktu z osob głuch – pijc szkodliwie lub uzalenion od alkoholu,
przeprowadzenia wstpnej diagnozy i krótkiej interwencji oraz motywowanie do podjcia
terapii uzalenienia od alkoholu.
31. Ogólnopolskie szkolenie specjalistów psychoterapii uzalenie z polskiego jzyka
migowego odbyło si w dniach: I cz: 23 – 27 lipca 2007 r., II cz: 20 – 24 sierpnia
2007 r. III cz: 23-27 listopada 2007 r. Udział w szkoleniu wziło 15 osób, specjalistów
psychoterapii uzalenie. Na zadanie to wydatkowano 60.070,83 zł.
32. W I kwartale podjto działania zmierzajce do powstania rekomendacji dla placówek
lecznictwa odwykowego w zakresie prowadzenia pierwszego kontaktu z osob
niesłyszc uzalenion od alkoholu/ współuzalenion.
33. Opracowano wstpne rekomendacje - procedur dla Dyrektorów Domów Opieki
Społecznej w zakresie postpowania z naduywajcymi alkoholu i uzalenionymi od
alkoholu mieszkacami DPS. Na to zadanie wydatkowano 1.000 zł.
34. W 2007 roku zlecono napisanie opracowania naukowego dotyczcego problematyki
ewaluacji leczenia osób uzalenionych od alkoholu w zakresie metodologii, stosowanych
narzdzi i wyników bada. Na zadanie to wydatkowano kwot 4.500 zł.
35. W dniu 10 wrzenia 2007 r. odbyło si seminarium dla Dyrektorów Domów Pomocy
Społecznej i kierowników sekcji opiekuczo-terapeutycznej. Głównym celem spotkania
była prezentacja procedury postpowania z pijcymi mieszkacami DPS. Podczas
spotkania zostały równie przedstawione wyniki ewaluacji szkole pracowników DPS
z zakresu rozpoznawania problemów naduywania alkoholu przez mieszkaców oraz
wczesnej diagnozy i krótkiej interwencji. Udział w spotkaniu wziło 47 osób. Na zadanie
to wydatkowano 4.420 zł
36. W dniach 21 czerwca, 15 padziernika i 13 grudnia 2007 r. w Krakowie odbywały si
spotkania Zespołu Doradców Dyrektora PARPA ds. wypracowania standardów
pomagania Dorosłym Dzieciom Alkoholików (DDA). Do zada zespołu naley:
stworzenie projektów standardów kształcenia osób pracujcych z DDA, stworzenie
projektów standardów pomagania osobom z syndromem DDA oraz stworzenie projektu
systemu rekomendacji dla osób i placówek prowadzcych psychoterapi DDA.
W padzierniku 2007 r. została wysłana do placówek lecznictwa odwykowego proba
o wypełnienie ankiety dotyczcej zakresu pomocy dla Dorosłych Dzieci Alkoholików
w placówkach leczenia uzalenie. Ankieta została przesłana tym placówkom, które
w corocznej ankiecie „Lecznictwo odwykowe” wykazały, e prowadz terapi DDA. Do
koca IV kwartału do Agencji spłynło 81 ankiet. Ankiety zostan opracowane
w I kwartale 2008 r. i posłu do aktualizacji bazy placówek lecznictwa odwykowego
oferujcych pomoc dla DDA, oferty terapeutycznej dla DDA oraz kwalifikacji osób
prowadzcych terapi DDA. W ramach realizacji zadania do koca IV kwartału 2007 r.
37. Prowadzono biece poradnictwo dla osób poszukujcych pomocy w zakresie leczenia
uzalenienia, współuzalenienia, DDA oraz innych problemów zwizanych z uywaniem
alkoholu w formie telefonicznej, listownej, e-mail.
38. W dniach 12-15 wrzenia 2007 przedstawiciele Pastwowej Agencji Rozwizywania
Problemów Alkoholowych uczestniczyli w konferencji zorganizowanej w Barcelonie
przez Departament Zdrowia Rzdu Katalonii oraz European Network for Mental Health
Promotion and Mental Disorder Prevention. Konferencja miała na celu wypracowanie
rozwiza ułatwiajcych wdroenie załoe dotyczcych ochrony i promocji zdrowia
psychicznego zawartych w WHO Declaration and Action Plan for Mental Health. Na
zadanie wydatkowano kwot 5.579,96 zł.
617
39. W I - IV kwartale przekazano materiały edukacyjne (ksiki, ulotki i biuletyny z
zakresu uzalenienia od alkoholu, FAS, współuzalenienia oraz DDA), trzem Zakładom
Karnym (Zamo, Nowy Winicz, Rawicz), DPS-owi (Mała Wie), Sdowi Rejonowemu
(Płosk), Kompanii Wglowej (Bytom) oraz trzem placówkom lecznictwa odwykowego
(Kielce, Kocian, Warszawa). Na zadanie to wydatkowano kwot 83 zł.
40. W IV kwartale wydano numer specjalny pisma pracowników lecznictwa odwykowego
"Terapia Uzalenienia i Współuzalenienia". Zostały w nim zaprezentowane najbardziej
istotne, z punktu widzenia edukacji pracowników lecznictwa odwykowego, zagadnienia
dotyczce m.in. rónorodnoci pacjentów uzalenionych od alkoholu (z podwójnym
rozpoznaniem) oraz specyfiki terapii Dorosłych Dzieci Alkoholików. Na zadanie to
wydatkowano 15.000 zł.
41. W I i IV kwartale zakupiono materiały edukacyjno – informacyjne z zakresu terapii
uzalenienia od alkoholu i współuzalenienia, systemu polskiego lecznictwa odwykowego
oraz Narodowy Program Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych na lata
2006 – 2010, które zostały przekazane placówkom lecznictwa odwykowego.W II kwartale
zakupiono materiały edukacyjne dla uczestników konferencji w Malinówce k/ Ełku nt.
„Zaburzenia osobowoci u osób uzalenionych". Na zadanie to wydatkowano 33.880,74
zł.
42. Prowadzono sprawozdawczo i wymian korespondencji z instytucjami, zwłaszcza
z Ministerstwem Zdrowia, NFZ, gminnymi komisjami rozwizywania problemów
alkoholowych, zakładami lecznictwa odwykowego.
43. Przygotowano sprawozdanie z zada zrealizowanych w ramach Programu I w roku
2006 oraz opracowano plany pracy merytoryczne i finansowe na rok 2007.
44. Na pozostałe zadania (np. udział w naradzie kierowników placówek lecznictwa
odwykowego woj. lskiego; zakup kalendarzy PARPA dla osób współpracujcych
z Agencj) realizowane w ramach Programu I wydatkowano 3.132,91 zł.
618
Program II
Wdraanie do systemu ochrony zdrowia metod wczesnej
diagnozy
i krótkiej interwencji wobec pacjentów naduywajcych
alkoholu
W ramach Programu II w 2007 r. zrealizowano nastpujce działania:

1. PARPA nawizała współprac, przekazała materiały i uczestniczyła w konferencji
zorganizowanej przez Instytut Naturalnego Planowania Rodziny wg metody
prof. J. Rotzera. Konferencja dotyczca problemów alkoholowych w tym tematyki
Płodowego Zespołu Alkoholowego – FAS odbyła si 24 lutego w Centrum
Dydaktycznym Akademii Medycznej w Warszawie. Udział w niej wziło ponad 100
osób z całego kraju. Szkolenie przeznaczone było przede wszystkim dla osób,
bdcych instruktorami prowadzcymi w poradniach rodzinnych zajcia z zakresu
naturalnego planowania rodziny.
2. PARPA we współpracy z Zakładem Psychologii Lekarskiej Katedry Psychiatrii
Uniwersytetu Jagielloskiego Collegium Medicum zorganizowała II Ogólnopolsk
Konferencj Psychologii Lekarskiej nt. Uzalenienia z perspektywy nauczania
psychologii lekarskiej, która odbyła si w dniach 19 – 20 kwietnia w Krakowie.
Głównym celem konferencji było wypracowanie zasad stosowania wiedzy z zakresu
uzalenienia w nauczaniu studentów medycyny. Na zadanie to wydatkowano 8.000 zł.
3. W dniach 14-17 maja 2007 roku odbyła si midzynarodowa konferencja w zakresie
„HARM REDUCTION – coming of age”. PARPA sfinansowała wydruk materiałów
konferencyjnych. Na zadanie to wydatkowano kwot 17.928 zł.
4. Agencja wraz z Instytutem Psychiatrii i Neurologii w dniu 5 padziernika 2007 r. w
IPiN-ie przeprowadziła szkolenie dla lekarzy zatrudnionych w placówkach leczenia
uzalenie z zakresu detoksykacji osób uzalenionych od benzodiazepin. W
seminarium udział wziło 75 lekarzy pracujcych w placówkach leczenia uzalenienia
od alkoholu. Na ten cel wydatkowano 5.254 zł.
5. W dniu 20 czerwca PARPA zorganizowała w Ministerstwie Zdrowia seminarium
dotyczce roli i miejsca izb wytrzewie w systemie rozwizywania problemów
alkoholowych w Polsce. Uczestnikami seminarium byli dyrektorzy izb wytrzewie,
przedstawiciele władz samorzdowych, przedstawiciel Najwyszej Izby Kontroli,
Fundacji Helsiskiej, Biura Prawnego Komendy Głównej Policji, kierownicy
zakładów lecznictwa odwykowego oraz przedstawiciele Agencji. Zasadniczym celem
seminarium była prezentacja rónych modeli rozwizywania problemów
wynikajcych ze stanu nietrzewoci. Głównymi tematami spotkania była analiza
sytuacji zdrowotnej osoby nietrzewej przebywajcej pod opiek izby wytrzewie,
analiza problemów prawnych wynikajcych z funkcjonowania izb, analiza
funkcjonowania Policyjnych Izb Zatrzyma oraz prezentacja wyników kontroli NIK.
Została przedstawiona równie propozycja lokalnych, innych ni izby wytrzewie,
rozwiza w zakresie opieki nad osobami nietrzewymi. Na zadanie to wydatkowano
1.022,15 zł.
6. W dniach 25-26 maja pracownik Agencji wził udział w VII Kongresie Medycyny
Rodzinnej odbywajcym si w Szczecinie. Na warsztacie powiconym problemom
619
alkoholowym w praktyce lekarza rodzinnego przedstawił prezentacje pt. „Polityka
alkoholowa w Europie”. Na to zadanie wydatkowano 237 zł.
7. W dniu 25 wrzenia w siedzibie PARPA odbyło si spotkanie powicone
upowszechnianiu metod wczesnego rozpoznawania i krótkiej interwencji w
podstawowej opiece zdrowotnej wobec osób pijcych ryzykownie i szkodliwie. W
spotkaniu wziło udział 12 osób, w tym przedstawiciele Stowarzyszenia Lekarzy
Rodzinnych, Instytutu Psychiatrii i Neurologii, Naczelnej Izby Lekarskiej, Akademii
Medycznej Warszawie oraz działu lecznictwa odwykowego. Spotkanie to było
elementem uczestnictwa PARPA
w europejskim projekcie PHEPA, majcym na celu ograniczenie liczby osób
spoywajcych alkohol w sposób ryzykowny i szkodliwy w krajach Unii Europejskiej
i innych krajach europejskich poprzez wdraanie przesiewów i metody krótkiej
interwencji w praktyce podstawowej opieki zdrowotnej. Kwota wydatkowana na to
zadanie to 536,07 zł. W dniach 8-9 padziernik w Istambule (Turcja) odbyło si
spotkanie w ramach projektu PHEPA II, w którym wził udział przedstawiciel
PARPA. Spotkanie powicone było omówieniu przebiegu wdraania drugiej fazy
tego projektu. Koszt zadania 2.116,55 zł.
8. Przedstawiciel PARPA wził udział w spotkaniu Europejskiej Grupy Roboczej
Leczenia Uzalenienia od Alkoholu (ang. EWGTAD – European Working Group on
Treatment of Acohol Dependence), które odbywało si w Yorku (Anglia) w dniach
15-17 listopada. Tematem spotkania była dyskusja nad propozycj przekształcenia
Grupy Roboczej w Europejskie Stowarzyszenie Leczenia Uzalenienia od Alkoholu,
nad jego przyszłym statutem, a take formami członkostwa, i głównymi obszarami
działalnoci. Prezentowano take wyniki bada dotyczcych rónych aspektów
uzalenienia od alkoholu, w tym zwłaszcza u osób młodych i osób ze współistniejc
chorob psychiczn. Na zadanie wydatkowano kwot 2.978,43zł.
9. PARPA wraz ze Stowarzyszeniem Zastpczego Rodzicielstwa O/lski, Miejskim
Orodkiem Pomocy Społecznej w Ldzinach, lskim Centrum Zdrowia w
Katowicach była organizatorem konferencji pt. VII wiatowy Dzie FAS, która
odbyła si
10 wrzenia w Ldzinach k. Katowic. W konferencji wziło udział ok. 160 osób.
Celem konferencji była wymiana dowiadcze z zakresu diagnostyki medycznej
płodowego zespołu alkoholowego FAS, FAE oraz innych zaburze poalkoholowych
(FASD – Fetal Alcohol Spectrum Disorder), diagnostyki psychologicznej i
neuropsychologicznej dzieci
i młodziey z FASD, terapii osób obcionych FASD oraz ich rodzin. wiedzy
zwizanej z tematyk FAS (ang. Fetal Alcohol Syndrome) – Płodowego Zespołu
Alkoholowego. Przekazano materiały edukacyjne.
10. W III kwartale przygotowano wysyłk raportu "Alkohol w Europie" P. Andersona
i B.Baumberg'a, który przedstawia analiz najwaniejszych informacji dotyczcych
problemów alkoholowych, przedstawia polityk pastw UE wobec alkoholu oraz
prezentuje zagadnienia zwizane ze szkodami zdrowotnymi wynikajcymi z uywania
alkoholu. Raport został przekazany zespołom ekspertów działajcych przy Agencji,
majcych wpływ na kształtowanie polityki wobec alkoholu w placówkach leczenia
uzalenie. Na zadanie to wydatkowano 3.084,51zł.
11. W 2007 roku Dział lecznictwa wydatkował na konsultacje medyczne m.in. pyta
egzaminacyjnych dla kandydatów na specjalistów psychoterapii uzalenie i
instruktorów uzalenie w ramach Programu szkoleniowego. Na zadanie
wydatkowano kwot 500zł.
620
12. Na zlecenie Agencji pracownicy Zakładu Psychologii Lekarskiej Katedry Psychiatrii
Uniwersytetu Jagielloskiego opracowali wzorcowe programy modułów zaj dla
studentów medycyny z zakresu nauczania o uzalenieniach. Na zadanie wydatkowano
4.000 zł.
13. Na pozostałe zadania zwizane z realizacj programu II (np. udział we
współorganizowanych konferencjach i spotkaniach) wydatkowano kwot 1.054,78 zł.
Program III
Rozwijanie profilaktyki szkolnej, rodzinnej i rodowiskowej
w zakresie problemów alkoholowych
W ramach Programu III w roku 2007 r. zrealizowano nastpujce działania:

1. Opracowano sprawozdanie z realizacji w 2006 r. zada w ramach Programu
Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestpczoci wród Dzieci i
Młodziey. Na prob Ministerstwa Zdrowia i innych Urzdów Centralnych
przygotowywano równie analizy
i uwagi merytoryczne dotyczce obszaru pracy z dziemi i młodzie, w
szczególnoci
w zakresie zachowa ryzykownych oraz przeciwdziałania marginalizacji
i niedostosowaniu społecznemu.
2. Opracowano merytoryczne i finansowe plany pracy w zakresie programu III
przewidziane do realizacji w 2007 r. oraz przygotowano sprawozdanie z realizacji
zada wykonywanych w ramach niniejszego programu w 2006 r.
3. Celem rozwijania i wspierania technologii i programów profilaktycznych ze
szczególnym uwzgldnieniem programów rówieniczych przeprowadzono
postpowanie konkursowe
w zwizku z ogłoszonym konkursem na realizacj zadania „Działania na rzecz
kształtowania postaw abstynenckich i trzewociowych w rodowisku młodziey”.
Kwota ogłoszona w konkursie to 25.000 zł. Z 33 wniosków złoonych w terminie,
komisja pozytywnie zaopiniowała 3 oferty.
Po uzyskaniu akceptacji Ministra Zdrowia zawarte zostały umowy:
• 301/D/07 z Stowarzyszeniem Klub Abstynenta „Powrót”, kwota 12.930 zł, rodki
przekazano w całoci.
W ramach umowy realizowana była VIII Edycja Szkoły Liderów Młodzieowych
Animatorów Programów Profilaktycznych. 70 młodych ludzi uczestniczyło w dwóch
sesjach warsztatowo-wykładowych oraz realizowało projekty profilaktyczne w swoich
rodowiskach. Daty sesji Szkoły Liderów to 2-4.03 oraz 28.09-30.09. Łcznie w obu
sesjach zrealizowano 95 godzin dydaktycznych. W dniu 13.09.2007 w siedzibie
Stowarzyszenia Klub Abstynenta „Powrót” przeprowadzona została kontrola
merytoryczno-finansowa realizacji zada. Kontrola nie wykazała znaczcych
nieprawidłowoci. Zleceniobiorca został poproszony o wyjanienie iloci godzin
przeprowadzonych zada. Wyjanienia zostały złoone i przyjte przez zespół
621
kontrolny. Sprawozdanie merytoryczno-finansowe zostało złoone w dniu 28.11.07 r.
i zostało zaakceptowane.
• 302/D/07 z Polskim Zwizkiem Głuchych - Oddział Łódzki, kwota 2.524 zł, rodki
W zajciach o charakterze profilaktycznym (autorski program „Barwny wiat”)
uczestniczyły 104 osoby – uczniowie Liceum oraz Gimnazjum w ramach Specjalnego
Orodka Szkolno Wychowawczego (głuchoniemi). Warsztaty 12 godzinne dla kadej
grupy prowadzone były wg wczeniej złoonego scenariusza i przez osob
profesjonalnie przygotowan. Równolegle realizowane byłe warsztaty dla nauczycieli
Orodka (23 osoby). W dniu 4.10.2007r. zrealizowana została kontrola merytoryczno-
finansowa zadania. Kontrola nie wykazała nieprawidłowoci, lecz nie zostały
przedstawione dokumenty potwierdzajca odbycie si zaj (w chwili kontroli złoone
one były w szkole w której zajcia były realizowane). Komisja poprosiła o dołczenie
brakujcych dokumentów do sprawozdania kocowego, co te miało miejsce w dniu
4.12.07. Sprawozdanie kocowe z realizacji zadania zostało zaakceptowane.
• 303/D/07 z Fundacj „Praesterno” - Oddział w Łodzi, kwota 9.490 zł, rodki
W ramach zadania realizowano program rodowiskowy „Bez uywek-bez obciachu” –
grupy liderów młodzieowych oraz nowo uruchomiony klub młodzieowy. Łcznie
w programie uczestniczyło ok. 80 osób. W dniu 4.10.07 przeprowadzono kontrol
merytoryczno-finansow w Fundacji Praesterno. Kontrola nie wykazała
nieprawidłowoci w realizacji zadania. Sprawozdanie z realizacji zadania zostało
złoone i zaakceptowane.
W celu zwikszania dostpnoci pomocy dla młodych naduywajcych alkoholu oraz
ich rodziców przeprowadzono postpowanie konkursowe na zadanie „Prowadzenie
ogólnopolskiego telefonu zaufania dla młodych ludzi pijcych alkohol i ich
rodziców”. Kwota ogłoszona w konkursie – 25.000 zł. Z 3 wniosków komisja
pozytywnie zaopiniowała ofert: Stowarzyszenia Wspierania Rozwoju Dzieci
i Młodziey z Łodzi – kwota 25.000 zł. Po uzyskaniu akceptacji Ministra Zdrowia
zawarta została umowa 300/D/07 na kwot 25.000 zł, rodki przekazano w całoci.
Kontrola merytoryczno-finansowa zrealizowana w dniu 28.11.07 wykazała, i zadanie
wykonywane jest zgodnie z zapisami umowy. Sprawozdanie z realizacji zadania
zostało złoone i zaakceptowane.
4. Celem poszukiwania nowych kierunków i strategii działa w zakresie profilaktyki
problemowej oraz badania skutecznoci programów profilaktycznych przeprowadzono
postpowanie konkursowe na realizacj zadania „Realizacja projektu badawczo-
profilaktycznego dotyczcego ewaluacji programów profilaktycznych dla dzieci
i młodziey”. Kwota ogłoszona w konkursie – 35.000 zł. Zawarta została umowa
305/D/07 z Fundacj Homo Homini im. K. de Foucauld z Krakowa na kwot 32.645
zł, przekazano cało rodków. W ramach zadania realizowany był projekt badawczy
programu „Archipelag Skarbów”. W dniu 20 grudnia 2007r. zrealizowana została
kontrola merytoryczno-finansowa. Kontrola wykazała pewne braki w dokumentacji
finansowej dotyczcej realizacji zadania (brak opisu, wikszy zakres w niektórych
punktach zadania bez wczeniejszego poinformowania o takiej sytuacji). Kontrola
wykazała, i zadanie było realizowane w zakresie wikszym ni zakładany, co
zwikszyło udział rodków własnych podmiotu w ten projekt i nie ma wpływu na
wysoko rodków wydanych z dotacji. Zespół kontrolny w protokole zawarł kilka
uwag do realizacji zadania, do których wyjanienia zostały złoone wraz ze
sprawozdaniem kocowym. Sprawozdanie
z realizacji zadania zostało złoone i zaakceptowane.
622
5. Celem rozwijania i wspierania inicjatyw profilaktycznych angaujcych młodzie
i skierowanych do rówieników w dniach 23 - 24 marca zrealizowano II edycj
„Młodzieowego Ogólnopolskiego Przegldu Spektakli Profilaktycznych (MOPS) pod
honorowym patronatem Ministra Zdrowia. Przegld amatorskich młodzieowych
zespołów, które wykorzystujc techniki teatralne docieraj z przekazem
profilaktycznym do rówieników, spotkał si z duym zainteresowaniem szkół,
domów kultury i placówek opiekuczo-wychowawczych. W przegldzie
uczestniczyło 29 zespołów – łcznie ponad 400 osób. Zespoły pracujc ze swoimi
opiekunami przygotowywały autorskie spektakle poruszajce problematyk wan dla
młodych ludzi (picie alkoholu, narkotyki, przemoc, konflikty i problemy
midzypokoleniowe itp.). Wyrónienia oraz nagrody otrzymały dwa zespoły: W
kategorii młodzieowej: przedstawienie „Martwy sen” przygotowane przez Teatr
„Nasz”, Stowarzyszenie Edukacyjno-Teatralne z Włocławka. W kategorii
dziecicej: spektakl „Ku przestrodze” przygotowany przez grup teatraln
„Oscar”, ze szkoły podstawowej nr 19 z Włocławka. Współorganizatorem zadania
był Dom Kultury Dzielnicy Włochy. Pełne koszty realizacji zadania to kwota
33.087,05 zł.
6. W ramach podnoszenie kompetencji osób pracujcych z młodzie i dziemi
zorganizowano w dniach 16 - 18 listopada, szkolenie dotyczce wykorzystania technik
teatralnych w profilaktyce. W szkoleniu uczestniczyło 30 osób – nauczycieli ze szkół
podstawowych oraz gimnazjów, animatorzy ze wietlic rodowiskowych. Osoby po
przeszkoleniu bd mogły w swoich rodowiskach lokalnych organizowa grupy
młodzieowe, inicjowa projekty profilaktyczne, tworzy spektakle z aspektami
profilaktyki problemowej. Kwota wykorzystana na realizacj zadania to 22.044,37 zł.
7. Opiniowano merytorycznie programy profilaktyczne i rodowiskowe: m.in. program
„Mały elementarz” opracowany do pracy z dziemi upoledzonymi w stopniu lekkim,
„Komplementarny program profilaktyki społecznej EPSILON” realizowany przez
Centrum Edukacji i Profilaktyki z Bielska Białej, kampani edukacyjn „Zachowaj
trzewy umysł”, Łomysk Inicjatyw Społeczn na Rzecz Wspierania Profilaktyki.
8. Celem wspierania projektów realizowanych w kraju podjto współprac merytoryczn
bd zawarto porozumienia w sprawie organizacji przedsiwzi z zakresu
profilaktyki:
• XI Ponadregionalne Mikołowskie Seminarium Trzewociowe pt. „Współuzalenienie, a
bezpieczestwo rodzin, w tym dzieci i młodziey” 2 kwietnia. Uczestniczyło ponad 200
osób z terenu województwa lskiego. Sfinansowano wynagrodzenie i koszt dojazdu
dwóch wykładowców, kwota wydatkowana 906 zł.
• I Szkoła Letnia „Spójrz inaczej” organizowana przez Stowarzyszenie Psychoprofilaktyki
„Spójrz inaczej” ze Starachowic, w dniach 20-23 sierpnia w Wile. W wykładach i
warsztatach uczestniczyło 54 nauczycieli, wychowawców. PARPA dofinansowała m.in.
program merytoryczny szkolenia, kwota wydatkowana 5.451,49 zł.
• I Krajowa Konferencja Instruktorów Programu Szkolna Interwencja Profilaktyczna –
organizowana przez Pracowni Profilaktyki Młodzieowej „Pro-M” Instytutu
Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, w dniach 11-12 czerwca. Uczestniczyło ok. 40
osób. PARPA dofinansowała koszty dydaktyczne oraz organizacyjne spotkania. Kwota
wydatkowana 4.106,99 zł.
• XIII Ogólnopolskie Spotkanie Wesele Wesel „Rado w trzewoci” organizowane przez
Stowarzyszenie „Wesele Wesel” w Bydgoszczy, w dniach 2-5 sierpnia. Uczestniczyło
ok. 300 osób. PARPA dofinansowała koszty organizacyjne
i merytoryczne przedsiwzicia. Kwota wydatkowana 9.990,14 zł.
623
• Działania profilaktyczne prowadzone w ramach koncertu „Przystanek Woodstock”
koordynowane przez Poradni Profilaktyczno-Terapeutyczn, wydatkowano kwot
1.000 zł kosztów organizacyjnych przedsiwzicia.
• Konferencja Naukowa „ Od wskiej specjalizacji ku interdyscyplinarnej perspektywie w
badaniach nad substancjami psychoaktywnymi” organizowana przez Instytut
Psychiatrii i Neurologii w Falentach k. Warszawy 6-7 wrzenia. Uczestniczyło ok.
70 osób. PARPA dofinansowała koszty organizacyjne przedsiwzicia. Kwota
wydatkowana 17.832,67 zł.
• II Ogólnopolska Konferencja Promocja Zdrowia Psychicznego organizowana przez
Instytut Psychiatrii i Neurologii w Gierłoy k. Ktrzyna 27-29.09. Uczestniczyło ok.
80 osób. PARPA dofinansowała koszty organizacyjne przedsiwzicia oraz
sfinansowała cz pakietów edukacyjnych. Kwota wydatkowana na realizacj
przedsiwzicia
– 15.646,88 zł.
• VII Sympozjum KWCZ „Rola Szkoły w wychowaniu do trzewoci” organizowana przez
Stowarzyszenie Agape z Łodzi. Koszt zadania obejmował sfinansowanie kosztów
wystpie prelegentów i wyniósł 1.446,88 zł.
• III Forum Profilaktyki – Młodzie w profilaktyce – Profilaktyka dla młodziey
organizowane przez Regionalny Orodek Metodyczno-Edukacyjny METIS z Katowic.
PARPA wsparła organizatorów materiałami edukacyjnymi dla uczestników (200 osób).
9. Zrealizowano wraz z władzami warszawskiej Akademii Medycznej program
adaptacyjno - profilaktyczny dla wszystkich studentów I roku. Grupa ok. 800
studentów uczestniczyła w 30 godzinnym programie zaj wykładowych i
warsztatowych. Wkład PARPA koncentrował si na merytorycznym przygotowaniu
programu, doborze trenerów, sfinansowaniu programu badawczo – ewaluacyjnego
oraz zakupie materiałów. Zawarta została umowa 306/U/07 ze Stowarzyszeniem
Profilaktyki Problemowej PROFIPRO na kwot 11.385 zł, przekazano cało
rodków. Zadania zostało zakoczone raportem podsumowujcym wyniki I etapu
bada (II etap zaplanowany na rok 2008 – badania efektów odroczonych warsztatów).
Łcznie na realizacj projektu wydano 14.305 zł.
10. Przy współpracy z Centrum Metodycznym Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
zrealizowano szkolenia w ramach programu TUKAiN - Trening Umiejtnoci
Kontroli Zachowa Zwizanych z Uywaniem Alkoholu i Narkotyków, dla
pracowników Młodzieowych Orodków Wychowawczych. Terminy 30.08-2.09 oraz
13-16.09,
11-14.10 i 8-11.11 Tematyka szkole – procedury pracy z młodzie
eksperymentujc ze rodkami psychoaktywnymi. Grupa ok. 90 osób przeszła 60
godzinne szkolenia. Wkład PARPA to finansowanie dydaktyki i materiałów dla
uczestników. Na realizacj zadania wydatkowano kwot 27.017,35 zł.
11. W dniach 7-9 maja b.r. w Warszawie odbyła si konferencja szkoleniowa
zorganizowana przez PARPA dla osób zajmujcych si realizacj programów
profilaktycznych „Czy profilaktyka moe by odpowiedzi na problemy
wychowawcze w szkole?”. Uczestniczyło w niej 148 osób – pedagogów, psychologów
z terenu całego kraju. Warsztaty oraz wykłady dotyczyły m.in.:
• roli rodziców w profilaktyce,
• interwencji w sytuacjach spoywania alkoholu przez młodych ludzi,
• pracy z dziemi z zaburzeniami zachowania,
• radzenie sobie ze stresem oraz wypaleniem zawodowym,
• wykorzystania projektów dramowych w edukacji i profilaktyce.
624
Wydatkowane rodki to 54.093,55 zł w tym umowa usługowa z orodkiem na kwot
22.400 zł.
12. Włczono si w prace zespołu roboczego przy Krajowym Biurze ds. Spraw
Przeciwdziałania Narkomanii pracujcego nad opracowaniem i wdraaniem systemu
rekomendacji programów profilaktycznych.
13. W zwizku z realizacj w 2007r. Ogólnopolskich Bada ESPAD (Europejski Program
Bada Ankietowych w Szkołach - The European School Survey Project on Alkohol
and Other Drugs), zorganizowano konferencj prasow, na której zostały
zaprezentowane najwaniejsze wyniki powyszych bada. Konferencja prasowa
zorganizowana we współpracy z Krajowym Biurem ds. Przeciwdziałania Narkomanii
odbyła si 3 grudnia
w Centrum Prasowym na ul. Brackiej. Dla dziennikarzy przygotowano pakiety
z materiałami edukacyjnymi. W konferencji uczestniczyło ponad 30 dziennikarzy
telewizyjnych, radiowych i prasowych. PARPA uczestniczyła take w konferencji
powiconej prezentacji wyników bada ESPAD zorganizowanej przez Ministerstwo
Zdrowia w gmachu Ministerstwa. Na to spotkanie take zostały przygotowane pakiety
z informacjami dotyczcymi picia alkoholu przez młodzie oraz podejmowanych
działa profilaktycznych. Przedstawiciel działu ds. rodziny i młodziey uczestniczył
równie
w konferencji zorganizowanej przez Pracowni Bada Społecznych w Instytucie
Psychiatrii i Neurologii, gdzie zaprezentowane zostały m.in. wyniki lokalnych i
wojewódzkich bada prowadzonych w oparciu o ankiet ESPAD. Koszt realizacji
zadania wyniósł 2.287,50 zł
14. Pracownicy działu ds. rodziny i młodziey uczestniczyli w spotkaniach i
konferencjach podczas, których prezentowali wystpienia i wygłaszali wykłady:
• seminarium „Partnerstwo na rzecz młodziey i ich rodzin ze rodowisk z problemami
społecznymi w warszawskich dzielnicach” – organizowane 12 kwietnia przez Federacj
Organizacji Słuebnych Mazowia;
• seminarium z wykładem prof. Davida Foxcrofta z Oxford Brookes University
prezentujcym wyniki najnowszego przegldu bada ewaluacyjnych programów
profilaktycznych, przeprowadzonego na zlecenie wiatowej Organizacji Zdrowia –
zorganizowane przez IPiN 16 maja;
• spotkanie z przedstawicielami misji Rady Europy i Funduszu Ludnociowego
w Ministerstwie Zdrowia, 18 czerwca;
• I krajowa Konferencja Instruktorów Programu Szkolnego Interwencja Profilaktyczna w
Centrum Metodycznym Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznym, 11-12 czerwca;
• spotkanie z młodzie reprezentujc Młodzieowe Rady Gmin z Gminy Kronice oraz
Gminy Milicz (14 czerwca) m.in. zapoznanie si z realizowanymi lokalnymi działaniami z
zakresu profilaktyki;
• debata nt. profilaktyki organizowana przez młodzie z Powiatowej Szkoły Liderów
Młodzieowych w Senacie RP (16 czerwca);
• konferencja „Historia i perspektywy pomocy psychologiczno-pedagogicznej”
organizowana przez CMPPP (20 wrzenia);
• II Midzynarodowa Konferencja Dramy Stosowanej „Drama w pozytywnej profilaktyce”
zorganizowanej przez Stowarzyszenie Praktyków Dramy „Stop Klatka” z Warszawy w
dniach 26-28 listopada;
• seminarium „Niepełnoletni naduywajcy rodków psychoaktywnych – procedury
postpowania” organizowane przez Specjalistyczn Placówk Doskonalenia Nauczycieli
PROFILAKTYKA z Łodzi;
625
• robocze spotkania w Krajowym Biurze ds. Przeciwdziałania Narkomanii dotyczce
opracowania ankiety dotyczcej strategii i kierunków działa profilaktycznych
realizowanych w Polsce;
W ramach biecej pracy udzielano konsultacji telefonicznych zwizanych z realizacj
działa profilaktycznych oraz odpowiadano na pisma i e-maile zwizane z tematyk pracy
z dziemi i młodzie. Na proby nadsyłane m.in. z placówek owiatowych wysyłano na
bieco pomoce edukacyjne oraz materiały do pracy profilaktycznej z dziemi i młodzie.
Dokonano równie zakupu do biblioteczki działu, publikacji z zakresu pracy profilaktycznej
z dziemi i młodzie. Łczna kwota wydana na działania biece (opisane w pkt.15 i 16)
wyniosła 10.952,91zł.
Program IV
Doskonalenie i rozwijanie form i metod
pomocy psychologicznej i socjoterapeutycznej dla dzieci z
rodzin alkoholowych
W ramach Programu IV od 1 stycznia do 31 grudnia 2007 r. zrealizowano nastpujce

działania:
1. Opracowano merytoryczne plany pracy w zakresie programu IV

przewidziane do realizacji w 2007 r. oraz sprawozdanie z działa podejmowanych w roku
2006.
2. Ogłoszono konkurs na realizacj zada zleconych w oparciu o ustaw o
poytku społecznym i wolontariacie na zadanie 4.1. "Organizacja ogólnopolskich/
ponadregionalnych szkole dla osób pracujcych z dziemi z rodzin z problemem
alkoholowym". W wyniku postpowania konkursowego do realizacji zostały przyjte
oferty złoone przez:
• Stowarzyszenie Psychoprofilaktyki "Spójrz Inaczej", ze Starachowic,
• Stowarzyszenie Wspierania Rozwoju Dzieci i Młodziey z Łodzi,
• Fundacji Rozwoju Profilaktyki, Edukacji i Terapii Problemów Alkoholowych ETOH
z Warszawy.
Po zaakceptowaniu rozstrzygni konkursowych przez Ministra Zdrowia zawarto
umowy na realizacj powyszego zadania oraz przekazano rodki na jego realizacj.
Zadanie realizowane było w 2007 r. przez wyłonione podmioty:
• Stowarzyszenie Psychoprofilaktyki "Spójrz Inaczej", ze Starachowic. W ramach
umowy 404/07/D na realizacj zadania "Organizacja ogólnopolskich/
ponadregionalnych szkole dla osób pracujcych z dziemi z rodzin z problemem
alkoholowym" przekazano podmiotowi kwot 24.500 zł. W dniu 29 listopada
przedstawiciele PARPA przeprowadzili kontrol realizacji umowy i wydatkowania
rodków. W toku kontroli stwierdzono prawidłowe wydatkowanie rodków oraz
zgodn z umow realizacj zakresu zada merytorycznych. Szkolenie ukoczyło
35 osób (z 44 które brały udział w szkoleniu). Uczestnicy zostali wyposaeni
w materiały edukacyjne. Jak wynika ze zwrotnych informacji, uczestnicy wysoko
ocenili korzyci zawodowe, osobiste oraz tre zaj. Podmiot zakoczył realizacj
626
zadania, sprawozdanie z realizacji zadania zostało złoone 30 stycznia 2008r.
i zaakceptowane.
• Stowarzyszenie Wspierania Rozwoju Dzieci i Młodziey z Łodzi. W ramach umowy
403/07/D na realizacj zadania "Organizacja ogólnopolskich/ ponadregionalnych
szkole dla osób pracujcych z dziemi z rodzin z problemem alkoholowym”
przekazano podmiotowi kwot 18.480 zł. W dniu 28 listopada przedstawiciele
PARPA przeprowadzili kontrol realizacji umowy i wydatkowania rodków. W toku
kontroli stwierdzono prawidłowe wydatkowanie rodków oraz zgodn z umow
realizacj zakresu zada merytorycznych. Szkolenia zostały przeprowadzone w dwóch
edycjach wiosennej i jesiennej. Kada z edycji składała si z dwóch piciodniowych
sesji. W ramach szkole przeszkolono w dwóch grupach w sumie 35 uczestników.
Uczestnicy szkole zostali wyposaeni w materiały edukacyjne. Szkolenia zostały
wysoko ocenione przez uczestników w zakresie korzyci zawodowych, osobistych
i treci zaj. Sprawozdanie z realizacji zadania zostało złoone i zaakceptowane.
• Fundacja Rozwoju Profilaktyki, Edukacji i Terapii Problemów Alkoholowych ETOH
z Warszawy. W ramach umowy 402/07/D na realizacj zadania "Organizacja
ogólnopolskich/ ponadregionalnych szkole dla osób pracujcych z dziemi z rodzin
z problemem alkoholowym” przekazano podmiotowi kwot 37.000 zł. W dniu
20 czerwca 2007r. przeprowadzono kontrol realizacji zadania. W toku kontroli
stwierdzono prawidłowe wydatkowanie rodków oraz zgodn z umow realizacj
zakresu zada merytorycznych. W 120 godzinnym szkoleniu (5 sesji szkoleniowych)
uczestniczyło 48 osób. Uczestnicy szkole zostali wyposaeni w materiały
edukacyjne. Szkolenia zostały wysoko ocenione przez uczestników w zakresie
korzyci zawodowych, osobistych i treci zaj. Sprawozdanie z realizacji zadania
zostało złoone i zaakceptowane.
Łcznie we wszystkich szkoleniach zorganizowanych w ramach przyznanych dotacji
w 2007 roku uczestniczyło 118 osób zajmujcych si udzielaniem pomocy dzieciom
z rodzin z problemem alkoholowym.
3. Do wietlic socjoterapeutycznych funkcjonujcych w ramach projektu "Razem
Raniej" przygotowano i wysłano w pierwszym półroczu pakiety edukacyjne zawierajce
materiały i publikacje do pracy terapeutycznej i socjoterapeutycznej z dziemi z rodzin
z problemem alkoholowym. Pakiety zostały przekazane do 109 wietlic. We wrzeniu
2007 r. przygotowano kolejn wysyłk do ponad 100 wietlic socjoterapeutycznych z
terenu całego kraju uczestniczcych w programie „Razem Raniej”. W ramach wysyłki
wietlice otrzymały informacj o biecych działaniach PARPA: propozycj
uczestniczenia w X konferencji szkoleniowej „Pomoc psychologiczna dzieciom z rodzin z
problemem alkoholowym”, szkoleniu dotyczcym pracy z dzieckiem z FAS
i Ogólnopolskiej Kampanii „Cia bez Alkoholu”. W pakietach dla wietlic przygotowano
publikacje wydawnictwa PARPAMEDIA i materiały edukacyjne takie jak: egzemplarze
miesicznika Remedium i wiat Problemów, broszur Cia bez alkoholu, film dotyczcy
problematyki FAS „Wieczne Dziecko” ulotki dotyczce kampanii „Cia Bez Alkoholu”.
Koszt zadania wyniósł 4.531,68 zł.
4. Zorganizowano dwie sesje szkolenia dla wychowawców wietlic
socjoterapeutycznych przygotowujce do pracy z dziemi z FAS (Alkoholowym
Zespołem Płodowym). Pierwsza sesja odbyła si w dniach 5-7 marca 2007 roku w
Warszawie, druga sesja odbyła si w dn. 26-28 marca 2007r. w Ldzinach. W kadej sesji
uczestniczyło 14 osób. Uczestnicy zostali wyposaeni w pakiet materiałów edukacyjnych.
Na zadanie wydano 10.411,60 zł.
5. W ramach przygotowa do ogólnopolskiej kampanii edukacyjnej "Cia bez
alkoholu" zorganizowano 4 spotkania (pierwsze opisano i sfinansowano w Programie V),
627
w których wziło udział szeciu ekspertów zewntrznych oraz członkowie zespołu
wewntrznego PARPA ds. kampanii "Cia bez alkoholu". W toku spotka konsultowano
cele, metody, oraz zakres działa prowadzenia ogólnopolskiej kampanii. W ramach pracy
eksperci oceniali linie kreacyjne kampanii, przygotowali koncepcje merytoryczn i
programow szkolenia dla edukatorów kampanii oraz materiały edukacyjne dla nich.
Wynikiem spotka było opracowanie prezentacji multimedialnej „Cia bez alkoholu”,
wykorzystywanej podczas lokalnych debat.
6. W dniu 11 czerwca 2007 zawarto umow usługow z Wojskow Akademi
Techniczn
w Warszawie na obsług "Szkolenia edukatorów kampanii "Cia bez Alkoholu".
W dniach 25-26 czerwca 2007 r. odbyło si szkolenie dla edukatorów ogólnopolskiej
kampanii edukacyjnej "Cia bez alkoholu". W ramach szkolenia odbyły si zajcia
warsztatowe oraz wykładowe. Uczestnicy spotkania zostali wyposaeni w materiały
edukacyjne: ksiki wydawnictwa PARPA, płyty z filmami edukacyjnymi dotyczcymi
problematyki FAS (alkoholowego zespołu płodowego) oraz multimedialn prezentacj
dotyczc kampanii. "Cia bez Alkoholu". W szkoleniu wziło udział 60 osób.
7. W celu zapewnienia podniesienia poziomu merytorycznego działa zwizanych
z ograniczaniem szkód wynikajcych z picia alkoholu przez kobiety w ciy w dniu
15 padziernika 2007r. Dyrektor PARPA powołał Zespół Ekspertów Pastwowej Agencji
Rozwizywania Problemów Alkoholowych ds. Strategii Ograniczania Szkód
Wynikajcych z Picia Alkoholu przez Kobiety w Ciy. W skład Zespołu weszło
6 profesjonalistów zajmujcych si zawodowo omawianym tematem oraz pracownicy
PARPA z działów realizujcych w biecym roku zadania w tym obszarze. Do zada
Zespołu Ekspertów ds. FAS naley w szczególnoci: szeroko rozumiana współpraca
z PARPA na temat zjawiska picia alkoholu przez kobiety w ciy oraz problematyki FAS;
doradztwo w sprawach dotyczcych edukacji nt. FAS/FAE, promocji abstynencji podczas
ciy, negatywnych skutków picia alkoholu przez kobiet w ciy; pomoc w opracowaniu
wieloletnich strategii działa zmierzajcych do ograniczania szkód zwizanych z piciem
alkoholu przez kobiety w ciy; pomoc w opracowaniu załoe i metod realizacji
ogólnopolskich kampanii edukacyjnych dotyczcych FAS/FAE oraz innych działa
edukacyjnych na poziomie krajowym i lokalnym; konsultacje dotyczce programów
szkole w zakresie FAS/FAE dla lekarzy ginekologów-połoników, połonych,
pracowników socjalnych i innych grup zawodowych pracujcych z kobietami w wieku
reprodukcyjnym; konsultacje dotyczce konspektu zaj z tematyki FAS/FAE dla
studentów Akademii Medycznych, słuchaczy szkół dla pracowników socjalnych itp.;
konsultacje dotyczce metodologii badawczej w zakresie FAS/FAE, picia alkoholu przez
kobiety w ciy, postaw wobec tego zjawiska, wiadomoci negatywnych skutków picia
alkoholu przez kobiety ciarne itp.; doradztwo przy opracowywaniu metod wdraania
diagnostyki FAS wród lekarzy, pielgniarek i połonych; konsultacje przy opracowaniu
i wdraaniu systemu szkole dla osób pracujcych z dziemi z FAS i ich rodzinami; inne
działania zwizane z promocj abstynencji podczas ciy oraz edukowaniem na temat
FAS/FAE, zarówno opinii publicznej, kobiet w wieku reprodukcyjnym i ich rodzin, jak
i specjalistów rónych zawodów pracujcych z kobietami i rodzinami. Odbyły si dwa
posiedzenia Zespołu Ekspertów, na których opracowywano załoenia Strategii.
Członkowie Zespołu opracowali informacje medyczne nt. FAS. Uczestniczyli take
w otwarciu wystawy powiconej problematyce dzieci z FAS w Pałacu Kultury i Nauki.
Łcznie na zadania zwizane z realizacj kampanii i upowszechnianiem wiedzy na temat
FAS wydano w tym programie 22.376,95 zł.
8. We wrzeniu 2007 roku zawarto porozumienie z Pracowni Alternatywnego
Wychowania z Łodzi o współpracy w organizacji V Ogólnopolskiej Konferencji
628
Socjoterapii „Inny to ja”. W Konferencji, która odbyła si w dniach 28-30 wrzenia udział
wzili wychowawcy zajmujcych si pomoc dzieciom i młodziey z zaburzeniami
zachowania, w wietlicach socjoterapeutycznych, orodkach opiekuczo-wychowawczych
i resocjalizacyjnych oraz grupach socjoterapeutycznych. Na realizacj zadania
wydatkowano kwot 9.300 zł.
9. W dniu 17 wrzenia 2007r. pracownik działu d.s. rodziny i młodziey wził udział
w konferencji „Dziecko z Płodowym Zespołem Alkoholowym” w Szczecinie, gdzie
przedstawił załoenia i planowany przebieg kampanii „Cia bez alkoholu”. Kolejnym
elementem działa podejmowanych w ramach kampanii był udział w debacie „Cia bez
Alkoholu”, która odbyła si 27 wrzenia 2007r. w Urzdzie Dzielnicy Bielany
i rozpoczła kampani edukacyjn na terenie dzielnicy.
10. Ze wzgldu na fakt, i PARPA jest jednostk eksperck, wysze uczelnie zwracaj si
do Agencji z prob o umoliwienie studentom zapoznania si z zakresem działalnoci
naszej instytucji. W zwizku z powyszym w sierpniu w dziale ds. rodziny i młodziey
praktyki odbywała studentka I roku pedagogiki Akademii Pedagogiki Specjalnej. W
ramach praktyki studentka zapoznała si z programami realizowanymi zarówno przez
dział ds. Rodziny, jak i cał Agencj, dokonała analizy materiałów dotyczcych Programu
III i IV, zamieszczonych na stronie internetowej PARPA, pod ktem ich uaktualnienia
i wprowadzenia zmian. Praktyki studenckie nie powodowały adnych skutków
finansowych dla PARPA.
11. Wanym zadaniem była organizacja X Ogólnopolskiej Konferencji szkoleniowej
„Pomoc psychologiczna dzieciom z rodzin z problemem alkoholowym”. W ramach
przygotowa nawizano kontakt z wykładowcami i ekspertami w celu opracowania
programu merytorycznego konferencji. Przygotowano i zrealizowano wysyłk informacji
o konferencji do 800 osób. Zakupiono take publikacje PARPA przeznaczone dla
uczestników konferencji. Konferencja odbyła si w dniach 21-23 listopada 2007r.
w Warszawie. W zwizku z jubileuszem tegoroczna konferencja stała si szczególn
okazj do podsumowania dotychczasowych działa prowadzonych na rzecz dzieci
z rodzin z problemem alkoholowym na terenie całej Polski. Wanymi zagadnieniami
poruszonymi podczas X konferencji były midzy innymi: sytuacja dzieci odrzuconych
społecznie, z zaburzeniami przywizania, metody pomocy dzieciom agresywnym lub
wycofanym, metoda projektu w pracy z dziemi. Tegoroczna konferencja była jak co roku
okazj do nabycia przez uczestników nowych umiejtnoci oraz poznania skutecznych
technik terapeutycznych i metod pracy z dziemi. W zwizku z tym uczestnicy mieli
moliwo udziału w praktycznych warsztatach odbywajcych si w małych grupach.
W konferencji wziło udział 138 uczestników z terenu całego kraju. Na zadanie
12. Pracownicy działu uczestniczyli w konferencjach i szkoleniach organizowanych przez
organizacje pozarzdowe, w tym m.in.: w konferencji organizowanej przez Federacj na
Rzecz Reintegracji Społecznej "Sprawiedliwo dla dzieci bez przyszłoci", szkoleniu
dotyczcym pracy z dziemi z wyzwaniami rozwojowymi takimi jak FAS, ADHD,
zorganizowanym przez Midzynarodowy Instytut dr S. Mazgutowej i w szkoleniu „Praca
z dziemi ze specyficznymi problemami w nauce” skierowanym do profesjonalistów
pracujcych z dziemi oraz ich rodziców. Szkolenie zostało zorganizowane przez
Stowarzyszenie rodziców dzieci niepełnosprawnych „Krasnal” prowadzonym przez Jur
ten Hoopen, ucznia dr Sally Goddard z Instytutu INPP w Chester w Angli. Pracownik
działu uczestniczył take w konferencji "Wychowanie i nauczanie dziecka z FAS"
w Bydgoszczy zorganizowanej przez Kujawsko-Pomorsk Szkoł Wysz oraz Fundacje
"Daj szans". W ramach upowszechniania wiedzy o FAS zakupione i przekazane zostały
629
uczestnikom konferencji materiały edukacyjne wydawnictwa PARPAMEDIA. Na zadanie
wydatkowano kwot 717,60 zł.
13. Na zadanie biece zwizane z obsług programu przeznaczono kwot 630,15 zł.
14. Udzielono odpowiedzi na ok. 120 listów i e-maili, które dotyczyły zagadnie
zwizanych z pomoc dzieciom z rodzin alkoholowych.
Program V
Rozwijanie form i metod przeciwdziałania przemocy
w rodzinach alkoholowych
W ramach Programu V w 2007 r. zrealizowano nastpujce działania:
1. Ogłoszono konkurs na realizacj zada zleconych w oparciu o ustaw o poytku

publicznym i wolontariacie na zadania:
• Interdyscyplinarne szkolenie dla osób pracujcych w obszarze przeciwdziałania
przemocy domowej – zad. 5.1.
• Szkolenie dla osób pracujcych ze sprawcami przemocy w rodzinie – zad. 5.2
• Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” – zad.
5.3. Przeprowadzono postpowania konkursowe na realizacj ww. zada. Poniej
przedstawiono wyniki pracy komisji konkursowej.
• 5.1. „Interdyscyplinarne szkolenie dla osób pracujcych w obszarze przeciwdziałania
przemocy domowej”, Stowarzyszenie na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy
w Rodzinie „Niebieska Linia”, Warszawa, kwota przyznana – 67.560 zł,
• 5.2. „Szkolenie dla osób pracujcych ze sprawcami przemocy w rodzinie”, Fundacja
przeciw Wykluczeniu Społecznemu „Bdziesz” , Pozna – 25.000 zł,
• 5.3. „Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”,
Stowarzyszenie na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”,
Warszawa, kwota przyznana - 219.935 zł.
Po zaakceptowaniu rozstrzygni konkursu przez Ministerstwo Zdrowia z ww.
podmiotami zawarto umowy.
2. Funkcjonował informacyjno - interwencyjny Ogólnopolski Telefon dla Ofiar
Przemocy
w Rodzinie „Niebieska Linia” – 0801-12-00-02. W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia
2007 roku w telefonie odebrano blisko 10,2 tys. rozmów dotyczcych problemów
rodzinnych: przemocy domowej, naduywania alkoholu i innych rodków
psychoaktywnych oraz uzalenienia. Koszt zadania wyniósł 85.103,59 zł. Kwota
przeznaczona była na rachunki telefoniczne wystawiane przez Telekomunikacj Polsk
S.A. Osoby dzwonice pod nr 0801-12-00-02 ponosz jedynie koszt jednego impulsu
telefonicznego, pozostałe koszty ponosi PARPA jako właciciel numeru.
3. Kontynuowało działalno Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie
„Niebieska Linia”. W celu zapewnienia cigłoci dostpu do pomocy dla ofiar przemocy
w pierwszym kwartale 2007r., do czasu rozstrzygnicia konkursu i podpisania umów
dotacyjnych, PARPA zatrudniała osoby do realizacji zadania w ramach umów-zlece. Od
16 kwietnia 2007r. zadanie realizowane było przez Stowarzyszenie na Rzecz
630
Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” na podstawie umowy
nr 500/07/D. W ramach Pogotowia działał Ogólnopolski Telefon dla Ofiar Przemocy
w Rodzinie, w którym przeprowadzono prawie 10,2 tys rozmów. Funkcjonowała równie
telefoniczna poradnia prawna, gdzie pod numerem 022/666-28-50 mona uzyska porad
prawnika. W omawianym okresie udzielono ponad 870 porad i konsultacji prawnych.
Udzielono odpowiedzi na ponad 810 listów i e-maili. Podjto w instytucjach (np. policja,
pomoc społeczna, sd) 113 interwencji dotyczcych przemocy w rodzinie. Uruchomiono
program staowy (135 godz stau) i przyjto na sta 19 osób. Byli to studenci
warszawskiej Szkoły Wyszej Psychologii Społecznej. Stayci wzili udział
w 9 superwizjach i 26 szkoleniach przygotowujccyh ich do pracy w zakresie
przeciwdziałania przemocy w rodzinie i udzielania pomocy ofiarom przemocy domowej.
W ramach umowy przeprowadzono równie 8 seminariów dla członków Ogólnopolskiego
Porozumienia Osób i Organizacji Pomagajcych Ofiarom Przemocy w Rodzinie, nt.
„Przemoc rówienicza” (14 czerwca), „Przemoc seksualna- jak pomóc?. (5 wrzenia),
„Doskonalenie działa prawnych w przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie”
(31 padziernika), „Praca i program dla sprawców przemocy” (9 listopada), „Interwencja i
pomoc psychologiczna: odrónianie i działania podejmowane w obu wypadkach”
(23 listopada), „Praca w zespołach interdyscyplinarnych” (14 grudnia), „Praca i program
dla sprawców przemocy w rodzinie” (19 grudnia), „Doskonalenie działa prawnych w
przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie” (21 grudnia). W seminariach wziły udział
ogółem 163 osoby. Podjto równie działania zmierzajce do zaktualizowania bazy
danych członków Ogólnopolskiego Porozumienia Osób i Organizacji Pomagajcych
Ofiarom Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”. Koszt zadania wyniósł 323.078,95 zł,
w tym: 14.129,75 zł to koszty zwizane z rozmowami telefonicznymi (telefony
stacjonarne w Pogotowiu „Niebieska Linia”), 89.014,20 zł – to koszty zwizane
z funkcjonowaniem Pogotowia „Niebieska Linia” przed podpisaniem umowy dotacyjnej
i 219.935 zł – kwota dotacji. Zadanie realizowane w ramach dotacji zostało rozliczone,
a sprawozdanie zaakceptowane przez PARPA.
4. W omawianym okresie w ramach umowy 502/07/D na zadanie „Szkolenie dla osób
pracujcych ze sprawcami przemocy w rodzinie” zawartej z Fundacj Przeciw
Wykluczeniu Społecznemu „Bdziesz” z Poznania zrealizowano cztery edycje szkolenia,
w których wziły udział 44 osoby. Szkolenia odbyły si w nastpujcych terminach:
• w dniach 28 maja – 1 czerwca 2007r - szkolenie podstawowe przygotowujce do
pracy z osobami stosujcymi przemoc wobec najbliszych w wymiarze 40 godz.,
w tym 8 godz. wykładów i 32 godz. warsztatów. W szkoleniu uczestniczyło 15 osób.
• w dniach 11 czerwca – 14 czerwca 2007 r – szkolenie zaawansowane w wymiarze
32 godz. (8 godz. seminarium dotyczce dowiadcze zwizanych z prac ze
sprawcami przemocy i 24 godz. warsztat superwizyjny). W szkoleniu uczestniczyło
9 osób.
• w dniach 20 – 24 sierpnia 2007r odbyła si II edycja szkolenia podstawowego
przygotowujcego do pracy z osobami stosujcymi przemoc wobec najbliszych
w wymiarze 40 godz., w tym 8 godz. wykładów i 32 godz. warsztatów. W szkoleniu
uczestniczyło 15 osób.
• w dniach 10-14 wrzenia 2007r odbyła si III edycja szkolenia podstawowego
przygotowujcego do pracy ze sprawcami przemocy w rodzinie, w której wziło
udział 14 osób. Absolwenci wszystkich szkole otrzymali zawiadczenia podpisane
przez przedstawicieli Fundacji i Dyrektora PARPA. Koszt zadania wyniósł - 25.000
zł. Zadanie zostało rozliczone, a sprawozdanie zaakceptowane przez PARPA.
5. W 2007 r. odbyło si pi posiedze Rady ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie
(19 lutego, 19 marca, 16 kwietnia, 18 czerwca, 17 wrzenia). Rada jest zespołem
631
opiniodawczo-doradczym powołanym przez Dyrektora PARPA. Zadaniem Rady jest
m.in.: wprowadzanie zmian, aktualizowanie i czuwanie nad realizacj programu
potwierdzania kwalifikacji osób pracujcych w zakresie przeciwdziałania przemocy
w rodzinie; współpraca w zakresie opiniowania programów przeciwdziałania przemocy
w rodzinie, w szczególnoci z problemem alkoholowym, w tym take realizowanych
przez PARPA i rozwiza administracyjno–legislacyjnych; współpraca w zakresie
opracowania i promocji standardów zwizanych z przeciwdziałaniem przemocy
w rodzinach, w szczególnoci z problemem alkoholowym. W 2007 r Rada zajmowała si
m.in. opracowaniem standardów pracy placówek działajcych na rzecz przeciwdziałania
przemocy w rodzinie, uwag do projektu zarzdzenia komendanta Głównego Policji nt.
procedury interwencji w sprawach przemocy w rodzinie „Niebieskie Karty”. W trakcie
ostatniego spotkania Rady odbyło si spotkanie z przedstawicielami Ministerstwa
Sprawiedliwoci dotyczce wspólnych przedsiwzi o charakterze edukacyjnym
w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Na zadanie wydano 10.168 zł.
6. W dniach 7 maja i 22 padziernika 2007 roku odbyły si sesje egzaminacyjne na
specjalist/konsultanta w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Do egzaminu
przystpiło łcznie 16 osób, które zostały zakwalifikowane przez Rad, po przesłaniu
wymaganego zestawu dokumentów razem z nagranymi na kasetach zapisami spotka
z klientem. W wyniku egzaminu 13 osób uzyskało tytuł specjalisty w zakresie
przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Obecnie lista certyfikowanych specjalistów
i konsultantów w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie liczy 130 osób. Na
zadanie wydano rodki w wysokoci – 5.929 zł.
7. W dniach 22-23 maja 2007 roku odbyło si szkolenie dla kuratorów sdowych
pracujcych w Orodkach Kuratorskich z dziemi i młodzie z rodzin dysfunkcyjnych:
z problemem przemocy i problemem alkoholowym, bdcych czsto sprawcami czynów
karalnych. Szkolenie dotyczyło technik pracy z młodzie z zaburzeniami zachowania,
technik słucych eliminowaniu negatywnych zachowa, budowaniu wizi i poczucia
bezpieczestwa. Informacje o szkoleniu przesłano do 68 Orodków, ch uczestnictwa
w szkoleniu zgłosiły 72 osoby. Zaplanowane na to zadanie rodki pozwoliły na
zakwalifikowanie 46 osób. W szkoleniu uczestniczyły 44 osoby. Szkolenie odbyło si
w Warszawie w hotelu TINA. Uczestnicy szkolenia otrzymali pakiety materiałów
edukacyjnych. Szkolenie zostało poddane ewaluacji; wykłady w skali od 1 do 5 zostały
ocenione przez uczestników na 4.80, a zajcia warsztatowe na 4.75. Na zadanie
8. W 2007 roku przeprowadzono dwie edycje „Interdyscyplinarnego szkolenia dla osób
pracujcych w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie” – zadania realizowanego
na zlecenie PARPA przez Stowarzyszenie na Rzecz Przeciwdziałania Przemocy
w rodzinie „Niebieska Linia” (umowa 501/07/D). Kada z edycji szkolenia składa si
z trzech czterodniowych sesji szkoleniowych trwajcych łcznie 120 godzin
dydaktycznych, w których uczestnicz przedstawiciele słub i organizacji wiadczcych
pomoc i podejmujcych interwencje w przypadkach przemocy w rodzinie. W szkoleniu
uczestniczyło 87 osób. Na zadanie wydano rodki w wysokoci 67.560 zł. Zadanie
rozliczono, sprawozdanie zostało zaakceptowane przez PARPA.
9. W dniu 7 marca 2007r. w siedzibie PARPA odbyło si spotkanie Zespołu Ekspertów
FAS, którzy wspólnie z pracownikami Agencji pracowali nad załoeniami i koncepcj
przygotowywanej przez PARPA kampanii promujcej abstynencj od alkoholu kobiet
w ciy. Było to pierwsze spotkanie zespołu – pozostałe spotkania były organizowane
i finansowane w ramach programu IV (Doskonalenie i rozwijanie form i metod pomocy
psychologicznej dla dzieci z rodzin alkoholowych). Koszt 2.000,95 zł.
632
10. W omawianym roku zlecono opracowanie i przygotowano stron internetow
Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” –
www.niebieskalinia.info oraz baz danych do rejestracji rozmów przy telefonie
„Niebieska Linia”. Opracowana została take baza danych członków Ogólnopolskiego
Porozumienia Osób i Organizacji Pomagajcych Ofiarom Przemocy w Rodzinie
„Niebieska Linia”, baza placówek zajmujcych si udzielaniem pomocy ofiarom
przemocy domowej oraz baza słuca rejestracji interwencji podejmowanych przez
Pogotowie „Niebieska Linia”. Koszt zadania 14.000 zł.
11. Na podstawie § 9 umowy nr 501/07/D z dnia 16 kwietnia 2007 r., na zadanie:
„Interdyscyplinarne szkolenie dla osób pracujcych w obszarze przeciwdziałania
przemocy domowej” w dniu 15 czerwca 2007 w siedzibie Stowarzyszenia na Rzecz
Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” (Warszawa, ul. urawia 16/20)
została przeprowadzona kontrola merytoryczna i finansowa z zakresu profilaktyki
i rozwizywania problemów alkoholowych. Realizacja zadania pod wzgldem
merytorycznym nie budziła istotnych zastrzee. Wyjanienie wymagały dwie kwestie:
rzeczywista liczba godzin podczas jednej sesji szkoleniowej (z oferty wynika, e jedna
sesja trwa 40 godzin dydaktycznych natomiast z przedstawionego programu, e 39
godzin) oraz przyczyny zrónicowania stawek finansowych za prowadzenie zaj
szkoleniowych (zrónicowanie nie zostało uwzgldnione w ofercie na realizacj zadania).
Sporzdzony został arkusz kontroli, w którym zwrócono uwag na powysze wtpliwoci
oraz na konieczno zintensyfikowania działa w celu zrekrutowania odpowiedniej,
podanej w ofercie liczby uczestników ( 90 osób). Do podmiotu przesłano pismo z prob
o wyjanienie powyszych wtpliwoci. Podmiot udzielił wyczerpujcych wyjanie,
które zostały zaakceptowane.
12. W dniu 15 czerwca 2007r. w siedzibie Stowarzyszenia na Rzecz Przeciwdziałania
Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” przeprowadzono merytoryczn i finansow
kontrol realizacji zada okrelonych w umowie nr 500/07/D – zadanie: „Ogólnopolskie
Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”. Podczas kontroli nie
stwierdzono uchybie w realizacji zada. Wyniki kontroli opisano w protokole kontroli
znajdujcym si w dokumentacji PARPA.
13. W dniu 12 lipca 2007 roku w siedzibie Pogotowia „Niebieska Linia” w Warszawie,
przy ul. Szczotkarskiej 48 A, odbyła si uroczysto z okazji 12-lecia Ogólnopolskiego
Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”. Uroczysto honorowym
patronatem objli: prof. Zbigniew Religa – Minister Zdrowia i Pani Joanna Kluzik-
Rostkowska – podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej.
W spotkaniu wziło udział blisko 50 osób, w tym: Minister Marek Ludwik Grabowski –
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia, nadkom. Marek Walczak – Zastpca
Dyrektora Biura Prewencji i Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji,
przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwoci, p Danuta Kuciewicz – Naczelnik
Wydziału ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie w urzdzie m. st. Warszawy, p.
Madgalena Dbrowska – zastpca Dyrektora Zespołu ds. Bada i Analiz z Biura
Rzecznika Praw Dziecka, p. Dorota Krzyszto – Główny Koordynator Programu ds.
Pomocy Ofiarom Przestpstw przy Rzeczniku Praw Obywatelskich, p. Ewa Wroska
przedstawicielka Ruchu przeciw Bezradnoci Społecznej, p. Marzena Kruk i Barbara
Wilanowska z Ministerstwa Sprawiedliwoci, p. Andrzej Martuszewicz – prezes
Krajowego Stowarzyszenia Kuratorów Sdowych oraz przedstawiciele orodków pomocy
społecznej, komend i komisariatów policji, organizacji pozarzdowych z terenu i okolic
Warszawy. Spotkanie było okazj do zaprezentowania dorobku działajcego na zlecenie
PARPA Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”.
633
Uczestnicy otrzymali materiały edukacyjne, a wród nich ulotk promujca Ogólnopolski
Telefon dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”. Koszt zadania 9.085,10 zł.
14. W dniach 24-25 wrzenia 2007 r w Warszawie odbyła si narada koordynatorów
procedury interwencji w sprawach przemocy w rodzinie „Niebieskie Karty”. W spotkaniu
wziło udział 51 osób, w tym koordynatorzy ww. procedury w Komendach
Wojewódzkich Policji oraz osoby odpowiedzialne za zagadnienia zwizane
z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie w Regionalnych Orodkach Polityki
Społecznej, w Wydziałach Polityki Społecznej Urzdów Wojewódzkich oraz
pełnomocnicy zarzdów województw ds. profilaktyki i rozwizywania problemów
alkoholowych. Uczestnicy narady wzili udział w bloku zaj nt. radzenia sobie
z wypaleniem zawodowym słub pomocowych (wykłady i zajcia seminaryjno-
warsztatowe), dyskutowali na temat moliwoci przeciwdziałania przemocy w rodzinie
w województwach w wietle zapisów Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy
w Rodzinie (potrzeby, deficyty, zasoby), współpracy słub w oparciu o procedur
„Niebieskie Karty” oraz budowania lokalnych systemów przeciwdziałania przemocy
domowej. Uczestnicy otrzymali materiały edukacyjne dotyczce zjawiska przemocy
domowej. Na zadanie wydano 15.312 zł.
15. W ramach współpracy PARPA z Centrum Interwencji Kryzysowej PCK w Gdasku
i Orodkiem Interwencji Kryzysowej w Katowicach prowadzone były stae dla studentów
i absolwentów wyszych uczelni. W obydwu placówkach odbyły si wizyty studyjne,
podczas których przekazano materiały edukacyjne PARPAMEDIA. Podpisano
porozumienia o współpracy z ww. placówkami. 60-godzinny sta w Centrum Interwencji
Kryzysowej w Gdasku odbyło sta 5 osób, a w Orodku Interwencji Kryzysowej
w Katowicach (75 godz. zaj) – 12 osób. Stayci byli przygotowywani do pracy
z ofiarami przemocy domowej. W kadej placówce zadanie było realizowane przez
kierownika stau i opiekunów bezporednio odpowiedzialnych za przygotowanie
staystów. W ramach porozumie stayci otrzymali materiały edukacyjne - publikacje
i ulotki Wydawnictwa PARPAMEDIA. Na zadanie przeznaczono 7.298,78 zł.
16. W dniach 11-12 padziernika 2007 roku w Warszawie odbyło si szkolenie dla
sdziów wydziałów rodzinnych sdów rejonowych. Podczas szkolenia omawiano sytuacj
rodzin
z problemem alkoholowym i problemem przemocy. W szkoleniu uczestniczyło 28
sdziów z 21 sdów rejonowych oraz przedstawiciel Krajowego Centrum Szkolenia Kadr
Sdów Powszechnych i Prokuratury. Uczestnicy otrzymali pakiety materiałów
edukacyjnych dotyczce zagadnie omawianych na szkoleniu. Na zadanie wydano rodki
w wysokoci – 11.848,85 zł.
17. W dniu 19 wrzenia 2007 roku zawarto z Wielkopolsk Fundacj ETOH
porozumienie
o współpracy dotyczce współorganizowania dziesiciu czterogodzinnych szkole
z zakresu diagnostyki zespołu dziecka krzywdzonego i podejmowania interwencji
w przypadkach podejrzenia przemocy wobec dzieci. W oparciu o porozumienie
w listopadzie 2007 roku przeprowadzono szkolenia, w trakcie których przeszkolono
235 osób w tym lekarzy, pielgniarki, studentów wydziału lekarskiego i studentów
wydziału pielgniarskiego. Szkolenia zostały ocenione bardzo wysoko. Uczestnicy
zwracali uwag na konieczno organizowania wikszej iloci takich szkole oraz na
przydatno materiałów szkoleniowych przekazanych przez PARPA. Na zadanie wydano
rodki w wysokoci 18.913,43 zł.
18. W dniu 30 padziernika 2007 roku przeprowadzono kontrol merytoryczn i
finansow realizacji zada zleconych realizowanych przez Fundacj przeciw
634
Wykluczeniu Społecznemu „Bdziesz” z Poznania (okrelonych w umowie nr 502/07/D).
Podczas kontroli nie stwierdzono uchybie w realizacji zadania.
19. W dniach 19-20 listopada 2007r. w Warszawie odbyło si seminarium szkoleniowe nt.
budowania lokalnego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie. W szkoleniu wziło
udział 20 trzyosobowych zespołów, w skład których wchodzili najczciej: policjant,
pracownik socjalny i członek gminnej komisji rozwizywania problemów alkoholowych.
Przedsiwzicie miało na celu przygotowanie ww. osób do pracy w ramach
interdyscyplinarnych zespołów ds. przeciwdziałania przemocy domowej, w szczególnoci
w rodzinach z problemem alkoholowym oraz budowania w rodowisku lokalnym systemu
przeciwdziałania przemocy. Wykłady poprowadzili współpracownicy Pastwowej
Agencji Rozwizywania Problemów Alkoholowych, eksperci w zakresie przeciwdziałania
przemocy w rodzinie. Zajcia warsztatowe poprowadzili członkowie Stowarzyszenia na
Rzecz Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”. Na zadanie
przeznaczono 16.648,20 zł.
20. W dniach 5-7 grudnia 2007 roku odbyła si XII Ogólnopolska konferencja przeciw
przemocy w rodzinie „Pomoc dzieciom krzywdzonym” organizowana przez Pastwow
Agencj Rozwizywania Problemów Alkoholowych. Gomi konferencji byli m.in.: Pani
Minister Ewa Sowiska – Rzecznik Praw Dziecka, Pana Poseł Bolesław Piecha –
Przewodniczcy Sejmowej Komisji Zdrowia, Pan Marek Walczak - zastpca Dyrektora
Biura Prewencji i Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji, Pan Sdzia Sławomir
Pałka - Naczelnik Wydziału Wykonywania Orzecze Rodzinnych i Nieletnich
z Ministerstwa Sprawiedliwoci, Pani Magdalena Najda z Krajowego Centrum
Kształcenia Kadr Sdów Powszechnych i Prokuratury oraz przedstawiciele Wydziału ds.
Ofiar Przestpstw Ministerstwa Sprawiedliwoci, przedstawiciele Komendy Stołecznej
Policji. W konferencji uczestniczyło około 240 osób, w wikszoci członkowie
Ogólnopolskiego Porozumienia Osób i Organizacji Pomagajcych Ofiarom Przemocy
w Rodzinie „Niebieska Linia” – ruchu społecznego skupiajcego obecnie ponad 3 tys.
osób i instytucji. Podczas konferencji uczestnicy mieli moliwo wysłuchania wykładów
dotyczcych rónych form pracy z dzieckiem doznajcym przemocy ze strony bliskich.
Były to:
• „Przemoc wobec dziecka jako uraz złoony: proces zdrowienia.” - dr Agnieszka
Widera-Wysoczaskia,
• „Bajkoterapia jako pomoc psychologiczno-pedagogiczna” - dr Maria Molicka,
• „Prawo w ochronie dzieci krzywdzonych” - Jarosław Polanowski,
• „Praca terapeutyczna z dzieckiem wykorzystywanym seksualnie” - Małgorzata Szulik,
• „Jak pracowa z dziemi z zaburzeniami zachowania” – Aleksandra Karasowska,
• „Dziecko, doroli, grupa rówienicza, mass media ródłem zakłóce w procesie
rozwoju” - prof. dr hab. Anna Brzeziska,
• „Damy Ci jedn szans – czyli terapia rodzin” - Jacek Lelonkiewicz
Uczestnicy konferencji wzili udział w omiogodzinnych zajciach seminaryjno-
warsztatowych przybliajcych praktyczne aspekty pomagania dzieciom, zapoznali si
z dorobkiem rónych organizacji pracujcych na rzecz przeciwdziałania przemocy
domowej oraz wymienili si uwagami i dowiadczeniami w zakresie pomocy
dzieciom krzywdzonym w rodzinach, w szczególnoci z problemem alkoholowym.
Osoby biorce udział w konferencji otrzymały pakiety materiałów edukacyjnych
dotyczcych tematu konferencji. Uczestnicy bardzo wysoko ocenili stron
merytoryczn i organizacyjn konferencji – rednia ocen wyniosła 4,72 (w skali 1-5).
Na zadanie wydano rodki w wysokoci – 86.579,38 zł.
21. Na potrzeby działu oraz przedsiwzi realizowanych we współpracy z instytucjami
i organizacjami pozarzdowymi zakupiono materiały edukacyjne w Wydawnictwie
635
Edukacyjnym PARPAMEDIA – broszurki, ulotki, publikacje. Były one przekazywane
bezpłatnie organizatorom spotka, narad i konferencji nt. przeciwdziałania przemocy
w rodzinie, w których uczestniczyli pracownicy PARPA. Koszt zadania 11.516,97 zł.
22. Na polecenie Ministerstwa Zdrowia przygotowano:
• Informacje na temat realizacji postanowie protokołu fakultatywnego o prawach
dziecka w sprawie handlu dziemi, dziecicej prostytucji i pornografii,
• Informacje na temat realizacji rzdowego programu pod nazw Narodowy plan
działa na rzecz dzieci „Polska dla dzieci”,
• Informacje do sprawozdania z realizacji zada wynikajcych z Ustawy o planowaniu
rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalnoci przerywania ciy,
• Stanowisko PARPA dotyczce programu „wietlica, praca, sta – socjoterapii
w rodowisku wiejskim”,
• Informacje na temat realizacji Programu zapobiegania niedostosowaniu społecznemu
i przestpczoci wród dzieci i młodziey,
• Uwagi do projektu Krajowego Programu Pomocy Ofiarom Przestpstw. PARPA
włczyła si w obchody Midzynarodowego Tygodnia Ofiar Przestpstw m.in.
poprzez przekazanie materiałów edukacyjnych dla uczestników konferencji
inaugurujcej to wydarzenie,
• Sprawozdanie z realizacji zada okrelonych w Krajowym Programie
Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie,
• Uwagi do projektu ustawy o rodzinnej opiece zastpczej,
• Sprawozdanie z realizacji rzdowego programu ograniczania przestpczoci
i aspołecznych zachowa „Razem bezpieczniej”,
• Kwestionariusz przygotowany przez komisj europejsk dotyczc ubóstwa
i wykluczenia społecznego dzieci,
• Sprawozdanie z realizacji zada podejmowanych przez PARPA na rzecz
przeciwdziałania przemocy w rodzinie w cigu trzech kwartałów 2007r,
• Stanowisko do zapisów Rzdowego Programu rozwoju edukacji na obszarach
wiejskich na lata 2007 –2013,
• Uwagi do pakietów szkoleniowych w zakresie przyczyn i skutków przemocy dla
pracowników pierwszego kontaktu,
• Informacje dotyczce aktualnych i projektowanych programów na rzecz ofiar
przestpstw,
• Informacj nt. działa realizowanych przez PARPA w obszarze przeciwdziałania
przemocy w rodzinie w latach 2006-2007,
• Informacje nt. rodków podjtych w celu wprowadzenia w ycie postanowie
Konwencji o prawach dziecka.
23. Pracownicy działu ds. rodziny i młodziey w ramach programu „Rozwijanie form i
metod przeciwdziałania przemocy w rodzinach alkoholowych” odpowiedzieli na ponad
350 listów i e-maili.
24. Na zadania zwizane z biec obsług programu (np. wysyłka materiałów
edukacyjnych do Komend Wojewódzkich Policji w Szczecinie i Krakowie), wydano
614,27 zł.
25. Pracownicy PARPA uczestniczyli w posiedzeniach Sejmowej Komisji Rodziny i Praw
Kobiet. Pierwsze posiedzenie było powicone zagadnieniom patologii społecznych
(alkoholizm i narkomania) jako zagroeniu rodziny oraz przemocy w rodzinie. Drugie
posiedzenie dotyczyło Ustawy o postpowaniu w sprawach dłuników alimentacyjnych
oraz problemów sutenerstwa i strczycielstwa. Przedstawiciel działu ds. rodziny
i młodziey wził udział w organizowanej przez Szkoł Policji w Pile konferencji
636
„Przemoc domowa”, midzynarodowym seminarium „Razem przeciwko przemocy”
organizowanym przez Ministerstwo Spraw Wewntrznych i Administracji, konferencji
organizowanej przez Urzd Miasta st. Warszawy „Budowanie systemu przeciwdziałania
przemocy w Warszawie”, seminarium nt. „Budowania lokalnych systemów
przeciwdziałania przemocy w rodzinie organizowanym przez Ogólnopolskie Pogotowie
dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”, konferencji nt. procedury „Niebieskie
Karty” organizowanej przez Małopolsk Komend Policji i Regionalny Orodek Polityki
Społecznej w Krakowie, konferencji organizowanej przez MSWiA pt. „Zadania jednostek
samorzdu terytorialnego w kontekcie bezpieczestwa lokalnego”, Konferencji
organizowanej przez Fundacj Mederi- Pomómy Dzieciom. Współpracownicy Agencji
na zlecenie PARPA wzili udział w konferencji organizowanej przez Warszawsk Szkoł
Zdrowia, spotkaniu dotyczcym budowania lokalnego systemu przeciwdziałania
przemocy rodzinie w Radomsku. PARPA włczyła si w działania podejmowane przez
MSWiA na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie w ramach programu Daphne III.
Koszt 2.192,18 zł.
Program VI
Wspieranie społecznoci lokalnych w rozwizywaniu
problemów alkoholowych
i przeciwdziałanie nietrzewoci w miejscach publicznych
W ramach Programu VI w 2007 r. zrealizowano nastpujce przedsiwzicia:
1. W ramach współpracy z samorzdami gminnymi, PARPA przekazywała opinie,

udzielała porad i konsultacji dotyczcych zagadnie zwizanych z opracowaniem i
realizacj gminnych programów profilaktyki i rozwizywania problemów
alkoholowych.
W ramach tego zadania:
• przygotowano ok. 100 opinii merytorycznych oraz odpowiedzi na pisma
z zapytaniami skierowanymi do PARPA przez samorzdy gminne oraz udzielono ok.
900 odpowiedzi na telefoniczne pytania dotyczce zagadnie merytorycznych,
zadawane przez: członków gminnych komisji rozwizywania problemów
alkoholowych, pełnomocników/koordynatorów ds. profilaktyki i rozwizywania
problemów alkoholowych oraz osoby prywatne.
2. Kontynuowano przekazywanie (w zwizku z pojawiajcymi si probami) dla
samorzdów gminnych, NGO’s, zainteresowanych instytucji i osób prywatnych
przygotowanych i wydanych przez PARPA „Rekomendacji do realizowania
i finansowania gminnych programów profilaktyki i rozwizywania problemów
alkoholowych w 2007 roku”. Przekazano bezpłatnie ok. 250 egzemplarzy publikacji.
W IV kwartale 2007 r. PARPA przygotowała i wydała „Rekomendacje do
realizowania
i finansowania gminnych programów profilaktyki i rozwizywania problemów
alkoholowych w 2008 roku”, z których ok. 5000 sztuk przekazano samorzdom
637
gminnym, Marszałkom Województw, Stowarzyszeniom/Klubom Abstynenckim,
zainteresowanym instytucjom i osobom prywatnym.
3. Dział Prawny PARPA przygotował i udzielił 293 odpowiedzi – opinii prawnych na
pytania zadawane przez samorzdy lokalne i inne podmioty – dotyczce: wydawania
i cofania zezwole na sprzeda i podawanie napojów alkoholowych, prawnych
aspektów realizacji gminnych programów profilaktyki i rozwizywania problemów
alkoholowych oraz tworzenia prawa lokalnego zwizanego z polityk ograniczania
dostpnoci alkoholu.
4. W dniu 23 lutego br. odbyło si posiedzenie Zespołu Ekspertów ds. lokalnych
i regionalnych programów profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych.
Praca Zespołu skupiła si na opiniowaniu wypracowanego w PARPA programu
szkole dla członków gminnych komisji rozwizywania problemów alkoholowych.
Ponadto Zespół wypracował stanowisko odnoszce si do poselskiego projektu
nowelizacji ustawy
o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w ramach projektu
ustawy o zasadach prowadzenia polityki społecznej.
5. W I kwartale 2007 r. zakoczono opracowanie ramowego programu szkole dla
członków gminnych komisji rozwizywania problemów alkoholowych
rekomendowanego przez PARPA. Ramowy program upowszechniono za
porednictwem strony internetowej PARPA.
6. W ramach wzmacniania merytorycznego samorzdów gminnych, przekazano
w I i II kwartale 2007 roku do wszystkich gmin w Polsce najnowsze publikacje
dotyczce problematyki alkoholowej ( Zestawienia statystyczne oraz Narodowy
Program Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych na lata 2006-2010).
Na współprac z gminami wydatkowano kwot 114.160,01 zł.
7. W ramach współpracy z samorzdami gminnymi oraz wojewódzkimi przy realizacji
kampanii społecznej „Cia bez alkoholu” do 2500 samorzdów lokalnych
wystosowano list zapraszajcy do udziału w kampanii. Do koca IV kwartału 2007 r.
do kampanii „Cia bez alkoholu” zgłosiły si 683 podmioty, w tym 617 gmin, 12
samorzdów wojewódzkich, 17 dzielnic Warszawy i inne podmioty.
Dla zainteresowanych przedstawicieli gmin uczestniczcych w kampanii, zorganizowano
spotkanie informacyjno-organizacyjne w Warszawie. W spotkaniu, które odbyło si
w dniu 9 lipca 2007 roku, uczestniczyło 170 osób, a jego uczestnicy zapoznali si
z załoeniami, celami i narzdziami kampanii, a take otrzymali profesjonaln wiedz
z zakresu problematyki Płodowego Zespołu Alkoholowego oraz pakiet materiałów
edukacyjnych zwizanych z kampani.
Wszystkim podmiotom, które przesłały deklaracje uczestnictwa w kampanii wysłano
specjalnie przygotowany pakiet materiałów edukacyjnych, majcy stanowi wsparcie dla
działa kampanijnych w społecznociach lokalnych.
Jednoczenie stosownie do zapotrzebowania wysłano 85 spotów radiowych i 97 spotów
telewizyjnych.
Ponadto w ramach kampanii zaproponowano samorzdom miast ekspozycj billboardów
kampanijnych (ogółem zamówiono 51 billboardów z logo miasta oraz 47 billboardów bez
logo miasta).
W IV kwartale 2007 r. wysłano pismo do wszystkich gmin uczestniczcych w kampanii
„Cia bez alkoholu” z podzikowaniem za udział oraz z prob o wypełnienie
załczonego sprawozdania z realizacji lokalnych działa kampanijnych.
Ogółem do koca IV kwartału 2007 roku na kampani „Cia bez alkoholu” realizowan
na poziomie lokalnym wydatkowano rodki w wysokoci 55.435,55 zł.
638
8. Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych kontynuowała
realizacj projektu „Ogólnopolska Sie Gmin Wiodcych”. Wspólne spotkania z
przedstawicielami gmin wiodcych zapewniaj wymian dowiadcze, umoliwiaj
wypracowanie nowych rozwiza oraz s ródłem wsparcia merytorycznego dla
nowych przedsiwzi.
W pierwszych trzech kwartałach 2007 r. do uczestnictwa w projekcie aplikowało 11 gmin
(Łoma, Połaniec, Szczyrk, Józefów, Leszno, Dbrowa, rem, Gniezno, Chojnice,
wiebodzice oraz Sława). Aplikacje zostały poddane ocenie merytorycznej i gminy
Łoma, Połaniec, Szczyrk, Józefów oraz Gniezno zostały włczone do Ogólnopolskiej
Sieci Gmin Wiodcych.
W IV kwartale 2007 r. do uczestnictwa w projekcie aplikowały gminy Wyrzysk oraz
Zduska Wola. Aplikacje podlegaj ocenie merytorycznej.
9. W dniach od 21 do 23 maja 2007 r. odbyła si kolejna organizowana przez PARPA
Konferencja Sieci Gmin Wiodcych i Duych Miast. Jednym z tematów poruszonych na
konferencji był opublikowany w 2007 roku raport „Alkohol w Europie” dotyczcy
polityki społecznej wobec problemów alkoholowych w Europie, autorstwa P. Andersona
oraz B. Baumberga. Ponadto m.in. omówiono najwaniejsze zmiany w projekcie
nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz
system licencjonowania szkole dla gminnych komisji rozwizywania problemów
alkoholowych. Uczestnicy Konferencji mieli take okazj do zapoznania si z załoeniami
kampanii edukacyjnej „Cia bez alkoholu” (w tym take z projektem współpracy
z gminami), planowanej przez PARPA na II połow 2007 roku, a powiconej
problematyce spoywania alkoholu przez kobiety w ciy. W Konferencji udział wziło
100 przedstawicieli gmin i miast uczestniczcych w projekcie „Ogólnopolska Sie Gmin
Wiodcych” oraz tzw. Duych Miast (miast liczcych ponad 100 tys. mieszkaców oraz
obecnych i byłych miast wojewódzkich).
Zgromadzono równie blisko 100 gminnych programów profilaktyki i rozwizywania
problemów alkoholowych (równie: gminnych programów profilaktyki i rozwizywania
problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii lub gminnych programów
przeciwdziałania uzalenieniom) przyjtych do realizacji w 2007r. przez gminy wiodce
i due miasta. Programy te s dla PARPA cennym materiałem pozwalajcym na
dokonywanie analiz, zaobserwowanie nowych tendencji i kierunków podejmowanych w
samorzdach działa z zakresu profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych.
Wydatkowano kwot 42.766,09 zł.
10. W I kwartale 2007 r. ogłoszony został przez Pastwow Agencj Rozwizywania
Problemów Alkoholowych otwarty konkurs na realizacj zada z zakresu profilaktyki
i rozwizywania problemów alkoholowych w 2007 roku – zadanie 6.1. „Szkolenie
osób zajmujcych si w ruchu samopomocowym pomaganiem osobom uzalenionym
od alkoholu i członkom ich rodzin oraz działaniem na rzecz profilaktyki i
rozwizywania problemów alkoholowych w społecznoci lokalnej.” Podmiotem
wyłonionym w ramach konkursu zostało Ogólnopolskie Porozumienie Zwizków i
Regionalnych Stowarzysze Abstynenckich „Polska Rada Ruchu Abstynenckiego”, z
którym PARPA 25 kwietnia 2007r. podpisała umow nr 602/07/D na kwot 165.000
zł, w formie wsparcia realizacji ww. zadania. Do koca czerwca przekazano 82.500 zł.
Ze wzgldu na nieprzewidziane trudnoci, jakie pojawiły si w trakcie realizacji
umowy, w dniu 1 padziernika 2007 roku PARPA podpisała z ww. podmiotem aneks
do umowy nr 602/07/D. Aneks ten m.in. zmniejszył łczn kwot dotacji do 133.200
zł ze wzgldu na zmniejszenie liczby osób objtych szkoleniem (do 120 osób), a co za
tym idzie łczn liczb godzin szkolenia przewidzianego umow (do 1080 godzin). W
dniu 2 padziernika 2007 r. przedstawiciele PARPA przeprowadzili kontrol
639
merytoryczno-finansow realizacji ww. zadania, formułujc ocen uzasadniajc
celowo podjcia decyzji umoliwiajcej Podmiotowi kontynuowanie realizacji
powierzonego zadania. W dniu 14 stycznia 2008 roku podmiot umowy przedstawił
sprawozdanie kocowe z wykonania zadania publicznego okrelonego w umowie nr
602/07/D wraz z Aneksem z dnia 01 padziernika 2007 roku. Sprawozdanie zostało
sprawdzone pod wzgldem merytorycznym oraz rachunkowym
i zostało zaakceptowane. Wydatkowano kwot 133.200 zł.
11. Nadal prowadzona była współpraca z Ruchem Abstynenckim. Kluby i Stowarzyszenia
Abstynenckie miały moliwo konsultacji merytorycznych z pracownikami PARPA
kwestii zwizanych z prac wykonywan na rzecz swoich członków oraz społecznoci
lokalnych. Ponadto konferencje i spotkania trzewociowe organizowane na gruncie
lokalnym były obejmowane patronatem przez Dyrektora PARPA, a uczestnicy mieli
okazj otrzyma materiały edukacyjne Wydawnictwa Edukacyjnego PARPAMEDIA.
Dyrektor PARPA wził udział w corocznym spotkaniu Ruchu Abstynenckiego w
Małym Cichym, na przełomie kwietnia i maja 2007 roku.
Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych wsparła organizacyjnie
spotkanie robocze obu zarzdów Polskich Rad Ruchu Abstynenckiego z siedzibami
w Warszawie i Skierniewicach. Spotkanie odbyło si w dniu 12.11.2007 r. w Warszawie
z udziałem 19 przedstawicieli obu istniejcych dotychczas Polskich Rad Ruchu
Abstynenckiego oraz 3 przedstawicieli PARPA. Głównym celem narady była dyskusja
dotyczca połczenia obydwu Rad ruchu abstynenckiego i wyłonienie jednej reprezentacji
krajowej.
12. W ramach wsparcia ruchu samopomocowego Pastwowa Agencja Rozwizywania
Problemów Alkoholowych przeprowadziła konferencj szkoleniow dla
przedstawicieli stowarzysze i klubów abstynenckich. Konferencja odbyła si w
Juracie w dniach od 23 do 25 listopada 2007 roku i zgromadziła 75 przedstawicieli
stowarzysze i klubów abstynenckich. Konferencja koncentrowała si wokół
omówienia strategii wzmacniania roli stowarzysze w systemie rozwizywania
problemów alkoholowych,
a przeprowadzone w jej trakcie warsztaty umoliwiły wiczenie praktycznych
umiejtnoci uytecznych dla liderów ruchu trzewociowego. W ramach współpracy
z Ruchem Abstynenckim PARPA wydatkowała kwot 49.139,49 zł.
13. Z kolei w ramach współpracy Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów
Alkoholowych z Ogólnopolskim Porozumieniem Zwizków i Stowarzysze
Abstynenckich „Polska Rada Ruchu Abstynenckiego” z siedzib w Warszawie oraz
z Ogólnopolskim Porozumieniem Zwizków i Regionalnych Stowarzysze
Abstynenckich „Polska Rada Ruchu Abstynenckiego” z siedziba w Skierniewicach,
obie Rady publikowały na swoich stronach internetowych, na bieco, istotne
komunikaty dotyczce problematyki alkoholowej otrzymane m.in. za porednictwem
PARPA. Informacje te opatrzone były stosownymi rekomendacjami ze strony kadej z
Rad Abstynenckich. Współpraca odbywała si w ramach umów usługowych
podpisanych przez Pastwow Agencj Rozwizywania Problemów Alkoholowych z
kad z Rad Ruchu Abstynenckiego. Wydatkowano kwot 8.000 zł.
14. W II kwartale 2007 r. ogłoszony został przez Pastwow Agencj Rozwizywania
Problemów Alkoholowych otwarty konkurs na realizacj zada z zakresu profilaktyki
i rozwizywania problemów alkoholowych w 2007 roku – zadanie 6.2.
„Kształtowanie postaw abstynenckich i trzewociowych w rodowisku Kocioła
Katolickiego, innych kociołów oraz zwizków wyznaniowych.” Podmiotem
wyłonionym w ramach konkursu został Orodek Apostolstwa Trzewoci im. O.
Benignusa Jana Sosnowskiego OFMCap Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów
640
Prowincja Warszawska. W dniu 25 czerwca 2007 r. wyniki konkursu zostały
zaakceptowane przez Ministra Zdrowia, a w dniu 28 czerwca 2007 r. Pastwowa
Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych zawarła
z Orodkiem Apostolstwa Trzewoci umow o wsparcie realizacji zadania i udzieliła
ww. Orodkowi dotacje w wysokoci 29.100 zł. W dniu 19 padziernika 2007 r.
przedstawiciele PARPA przeprowadzili kontrol merytoryczno-finansow realizacji
ww. zadania, pozytywnie oceniajc dotychczasowe działania podmiotu umowy, a w
dniu
28 grudnia 2007 r. Orodek Apostolstwa Trzewoci złoył sprawozdanie kocowe
z wykonania zadania. W ramach zrealizowanego zadania Orodek Apostolstwa
Trzewoci w Zakroczymiu przeszkolił 90 kleryków (3 edycje x 30 osób; łcznie
63 godziny zaj) oraz 50 liderów grup trzewociowych (1 edycja x 50 osób; łcznie
18 godzin zaj). W dniu 28 grudnia 2007 roku Podmiot umowy przedstawił
Sprawozdanie Kocowe z wykonania zadania publicznego okrelonego w umowie
nr 607/D/2007. Sprawozdanie zostało sprawdzone pod wzgldem merytorycznym oraz
rachunkowym, i zostało zaakceptowane. Wydatkowano kwot 29.100 zł.
15. W II kwartale 2007 r. Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych
ogłosiła otwarty konkurs na realizacj zada z zakresu profilaktyki i rozwizywania
problemów alkoholowych w 2007 r. – zadanie 6.3. „Organizacja ogólnopolskiego
szkolenia dla osób pracujcych w punktach konsultacyjnych dla osób z problemem
alkoholowym i ich rodzin.” W ramach konkursu wyłoniono Beskidzkie
Stowarzyszenie Edukacyjno-Kulturalne „Na Wzgórzu” z Bielska Białej. W dniu 2
lipca 2007 r. Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych
podpisała umow z ww. Stowarzyszeniem o wsparcie realizacji zadania
(przeszkolenie 64 osób realizujc łcznie 120 godzin dydaktycznych). W dniu 15
listopada 2007 r., na prob Stowarzyszenia, został podpisany Aneks do umowy
wydłuajcy termin wykonania zadania do dnia
10 grudnia 2007 roku. W dniu 8 stycznia 2008 roku Podmiot realizujcy zadanie
złoył Sprawozdanie Kocowe, które zostało zaakceptowane. PARPA przekazała
Beskidzkiemu Stowarzyszeniu Edukacyjno-Kulturalnemu „Na Wzgórzu” dotacj w
wysokoci 12.000 zł.
16. W II kwartale 2007 roku Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów
Alkoholowych ogłosiła otwarty konkurs na wsparcie realizacji zadania z zakresu
profilaktyki
i rozwizywania problemów alkoholowych w 2007 r. – zadanie 6.4. „Organizacja
ogólnopolskiego szkolenia dla osób prowadzcych pozalekcyjne zajcia sportowe dla
dzieci i młodziey.” Podmiotem wyłonionym w konkursie zostało Beskidzkie
Stowarzyszenie Edukacyjno-Kulturalne „Na Wzgórzu” z Bielska Białej. W dniu
10 wrzenia 2007 r. Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych
podpisała z ww. Stowarzyszeniem umow na realizacj zadania. Na prob
Beskidzkiego Stowarzyszenia Edukacyjno-Kulturalnego „Na Wzgórzu”, podpisany
został Aneks do umowy wydłuajcy o 10 dni termin realizacji zadania tj. z terminu 1
grudnia 2007 na termin 10 grudnia 2007 r. W dniu 8 stycznia 2008 roku podmiot
umowy złoył sprawozdanie kocowe z wykonania zadania. Ogółem przeszkolono 64
osoby realizujc łcznie 120 godzin dydaktycznych. sprawozdanie kocowe zostało
sprawdzone pod wzgldem merytorycznym oraz rachunkowym, i zostało
zaakceptowane. Kwota dotacji wyniosła 19.520 zł.
17. W I kwartale 2007 roku Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów
Alkoholowych otrzymała ofert ze strony Fundacji ETOH, dotyczc wsparcia
organizacji ogólnopolskiego szkolenia dla osób dyurujcych w telefonach zaufania
641
dla osób
z problemem alkoholowym i ich rodzin. W dniu 26 kwietnia 2007 r. Pastwowa
Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych podpisała z Fundacj ETOH
umow na przeszkolenie w dniach 11 – 13 maja 2007 r. minimum 60 przedstawicieli
telefonów zaufania w ramach szkolenia „Ogólnopolskie Szkolenie Dyurnych
Telefonów Zaufania”. W dniu 22 maja 2007 r. Fundacja ETOH złoyła sprawozdanie
z realizacji umowy, które uzyskało pozytywn ocen merytoryczn. Zgodnie ze
sprawozdaniem przeszkolono
103 osoby. Wydatkowano kwot 20.000 zł.
18. W ramach wdraania programów psychokorekcyjnych adresowanych do kierowców
zatrzymanych za jazd w stanie nietrzewoci w I kwartale 2007 roku przekazano na
prob Centralnego Zarzdu Słuby Wiziennej specjalistyczne materiały edukacyjne
wykorzystywane do realizacji zaj do 30 aresztów ledczych i zakładów karnych na
terenie całej Polski. Jednostki penitencjarne realizuj zajcia psychokorekcyjne dziki
specjalistycznemu przeszkoleniu przeprowadzonemu przez PARPA w 2006 roku.
Przekazano specjalistyczne materiały edukacyjne na potrzeby zaj
psychokorekcyjnych dla kierowców do 8 zakładów karnych i jednego aresztu
ledczego, na ich bezporedni prob. Z kolei w zwizku z organizacj corocznej
konferencji szkoleniowej w terminie 13 – 16 listopada 2007 roku w Orodku
Szkoleniowym Słuby Wiziennej dla wychowawców z zakładów karnych, którzy
prowadz oddziaływania o charakterze resocjalizacyjnym wobec skazanych za
prowadzenie pojazdów w stanie nietrzewoci, PARPA zapewniła prowadzcych oraz
materiały edukacyjne dla uczestników i pokryła zwizane z tym koszty. Wydatkowano
kwot 7.950,85 zł.
19. W ramach działa zwizanych z przeciwdziałaniem nietrzewoci kierowców,
PARPA zaangaowała si w I Ogólnowiatowy Tydzie Bezpieczestwa Drogowego
pod auspicjami Narodów Zjednoczonych. Opracowano strategi działa opartych na
zaangaowaniu zarówno samorzdów lokalnych w inicjowanie kontroli trzewoci
kierujcych pojazdami nauki jazdy w danej miejscowoci, ale take w
zaktywizowaniu stowarzysze abstynenckich w działania edukacyjne w szkołach
nauki jazdy. Działania zwizane z Ogólnowiatowym Tygodniem zostały podjte na
poziomie lokalnym pomidzy 23 – 29 kwietnia 2007 roku i objły swoim zasigiem
75 Stowarzysze – Klubów Abstynenta oraz 49 samorzdów gminnych. Ponadto
sukcesywnie przesyłano materiały edukacyjne zwizane z profilaktyk nietrzewoci
kierowców podmiotom prowadzcym działalno profilaktyczno-edukacyjn.
Wydatkowano kwot 2.677,49 zł.
20. W dniach od 7 - 9 listopada 2007 roku Pastwowa Agencja Rozwizywania
Problemów Alkoholowych zorganizowała w Murzasichlu ogólnopolskie spotkanie z
udziałem przedstawicieli Regionalnych Izb Obrachunkowych oraz przedstawicieli
Wydziałów Nadzoru i Kontroli Urzdów Wojewódzkich, celem omówienia przepisów
zwizanych
z finansowaniem zada z zakresu profilaktyki i rozwizywania problemów
alkoholowych w ramach gminnych programów profilaktyki i rozwizywania
problemów alkoholowych. Program narady obejmował takie kwestie jak: właciwo
oraz kompetencje Wojewody
i RIO przy badaniu uchwał w sprawie gminnych programów profilaktyki i
rozwizywania problemów alkoholowych, funkcjonowanie gminnych komisji
rozwizywania problemów alkoholowych (m.in. zasady wynagradzania członków,
zasady współpracy z innymi podmiotami) , gminny program profilaktyki i
rozwizywania problemów alkoholowych − cele, strategie działania, struktura, stopie
642
uszczegółowienia zada take w kontekcie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii,
zawarto merytoryczna gminnych programów profilaktyki i rozwizywania
problemów alkoholowych – rekomendacje PARPA oraz działania gmin, zasadno i
zakres finansowania publicznych i niepublicznych ZOZ ze rodków z wpływów za
korzystanie z zezwole na sprzeda napojów alkoholowych, zezwolenia na sprzeda
napojów alkoholowych, opłaty za korzystanie z zezwole oraz uchwały rad gmin w
sprawie zasad usytuowania miejsc sprzeday i podawania napojów alkoholowych,
planowane kierunki zmian w ustawie o wychowaniu w trzewoci
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. W naradzie uczestniczyło 34 przedstawicieli
Regionalnych Izb Obrachunkowych oraz Urzdów Wojewódzkich. PARPA. Koszt
organizacji narady przez PARPA wyniósł 19.000,24 zł.
21. W ramach monitorowania prowadzonej reklamy / promocji napojów alkoholowych
kontynuowano zbieranie materiałów dokumentujcych prowadzone działania
reklamowe napojów alkoholowych. Zastrzeenia wzbudziły 2 akcje promocyjno –
reklamowe: reklamy napoju alkoholowego DORATO w czasopimie Gala oraz reklam
napojów alkoholowych w czasopimie LOGO. Po zaopiniowaniu wspomnianych
reklam przez funkcjonujcy w PARPA Zespół ds. Praktyk Marketingowych
Przemysłu Alkoholowego jako naruszajcych zasady ustawowe prowadzenia reklamy
napojów alkoholowych, PARPA podjła interwencje poprzez wystpienie do
właciwych miejscowo Prokuratur.
Nawizano blisk współprac z Krajow Rad Radiofonii i Telewizji w celu wzmocnienia
działa monitorujcych przestrzeganie prawa przez reklamodawców. W wyniku proby
skierowanej przez PARPA do Przewodniczcej KRRiT o oddelegowanie przedstawiciela
KRRiT do ww. Zespołu ds. Praktyk Marketingowych Przemysłu Alkoholowego −
Przewodniczca KRRiT skierowała do ww. Zespołu Pana Michała Fijałkowskiego.
Na działania zwizane z monitorowaniem prowadzonej reklamy/promocji napojów
alkoholowych PARPA wydała 25,95 zł.
22. W II kwartale 2007 r. – w dniu 6 czerwca 2007 r. – Pastwowa Agencja
Rozwizywania Problemów Alkoholowych podpisała umow z Ogólnopolskim
Stowarzyszeniem Uczestników Programu Osobistego z siedzib w Łodzi na
zorganizowanie
i przeprowadzenie ogólnopolskiej Konferencji pt. „rodowisko, które trzewieje”.
Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych pokryła koszty
organizacji i dydaktyk Konferencji. W konferencji wziło udział 150 osób. W
czerwcu przekazano kwot 10.000 zł, która stanowiła cało rodków do umowy.
23. Równie w II kwartale 2007 r. zawarto porozumienie ze Stowarzyszeniem Przyjaciół
Człowieka „Tcza” z Raciborza na współprac przy organizacji imprezy pod nazw
„IX Rajd rodowisk Trzewociowych Dookoła Polski” pod honorowym patronatem
Sekretarza Stanu w Ministerstwie Zdrowia, Posła na Sejm RP Bolesława Piechy.
Rozpoczcie „IX Rajdu rodowisk Trzewociowych Dookoła Polski” odbyło si w
dniu 1 lipca 2007 r., a zakoczenie w dniu 11 sierpnia 2007 r. Porozumienie z dnia 19
czerwca 2007 r. zobowizało Stowarzyszenie „Tcza” do organizacji Rajdu, a
Pastwow Agencj Rozwizywania Problemów Alkoholowych do sfinansowania
jego organizacji w kwocie 10.000 zł.
24. W III kwartale 2007 r. podpisano porozumienie z Poradni Profilaktyczno-
Terapeutyczn z Zielonej Góry dotyczce współpracy w zakresie organizacji działa
profilaktycznych podczas koncertu rockowego Przystanek Woodstock, odbywajcego
si w dniach 3-5 sierpnia 2007 roku w Kostrzyniu. W oparciu o ww. porozumienie
PARPA przekazała Poradni kwot 4.000 zł. W dniu 5 sierpnia 2007 roku Poradnia
Profilaktyczno-Terapeutyczna z Zielonej Góry złoyła sprawozdanie z wykonania
643
zadania okrelonego
w umowie.
W I kwartale opracowano plany merytoryczne i finansowe do realizacji na rok 2007,
a take przygotowano sprawozdanie z realizacji zada w roku 2006.
Program VII
Prowadzenie i wspieranie edukacji publicznej
w zakresie problemów alkoholowych
W ramach Programu VII w 2007 r. zrealizowano nastpujce działania:

1. Przeprowadzono postpowanie konkursowe, którego efektem było podpisanie umowy
nr 703/07/D zawartej z Orodkiem Apostolstwa Trzewoci Warszawskiej Prowincji
Braci Mniejszych Kapucynów w Zakroczmiu, na kwot 17.000 zł na wydawanie
dwumiesicznika „Trzewymi Bdcie”. Umowa dotyczy dofinansowania wydawania
dwumiesicznika w nakładzie minimum 2.000 egz. Odbiorcami pisma s duszpasterze
trzewoci oraz osoby wieckie, współpracujce z wyznaniowymi organizacjami
propagujcymi i wspierajcymi trzewo. Czasopismo zostało zatwierdzone przez
władze kocielne jako ogólnopolskie pismo trzewociowe i jest jedynym tego typu
periodykiem w Polsce. Mona w nim znale m.in.: wiadectwa osób uzalenionych
powracajcych na drog trzewoci, przykłady działa profilaktycznych
realizowanych przez Kociół, wytyczne do pracy trzewociowej dla wspólnot
parafialnych, informacje na temat orodków, które nios pomoc osobom
uzalenionym i ich rodzinom. Do koca roku 2007 na realizacj zadania PARPA
przekazała zleceniobiorcy cało rodków. Zadanie zostało zrealizowane zgodnie z
umow, a umowa dotacyjna rozliczona.
dotacyjnej 706/07/D zawartej z Fundacj „wiatło-ycie” w Katowicach, na kwot
18.999 zł na wydawanie kwartalnika „Eleuteria”. Umowa dotyczy wydawania
kwartalnika w nakładzie minimum 2.000 egz. Pismo adresowane jest do rodowisk
dobrowolnych abstynentów, szczególnie do uczestników Krucjaty Wyzwolenia
Człowieka, ale take do lokalnych wieckich i kocielnych rodowisk promujcych
abstynencj, w tym do młodziey. Do koca 2007 roku na realizacj zadania PARPA
przekazała cało rodków. Zadanie zostało zrealizowane zgodnie z umow, a umowa
dotacyjna rozliczona.
3. W padzierniku 2007 roku przeprowadzono kontrol umowy dotacyjnej 706/07/D
zawartej z Fundacj „wiatło-ycie” w Katowicach, na kwot 18.999 zł na
wydawanie kwartalnika „Eleuteria”. W jej wyniku stwierdzono, e zadanie
realizowane jest prawidłowo pod wzgldem merytorycznym i finansowym.
nr 708/07/D zawartej z Fundacj Rozwoju Profilaktyki, Edukacji i Terapii Problemów
Alkoholowych ETOH w Warszawie, na kwot 88.000 zł na wydawanie miesicznika
„Remedium”. Umowa dotyczy wydawania miesicznika w nakładzie minimum
4000 egz., powiconego profilaktyce problemowej i promocji zdrowego stylu ycia.
Celem zadania jest upowszechnianie wiedzy w rodowisku nauczycieli,
644
wychowawców, pedagogów i psychologów na temat nowoczesnych strategii działa
wychowawczych
i profilaktycznych podejmowanych w pracy z dziemi i młodzie oraz zwikszanie
kompetencji osób pracujcych w tej dziedzinie. Do koca roku 2007 na realizacj
zadania PARPA przekazała zleceniobiorcy cało rodków. Zadanie zostało
zrealizowane zgodnie z umow, a umowa dotacyjna rozliczona.
nr 709/07/D zawartej z Fundacj Rozwoju Profilaktyki, Edukacji i Terapii Problemów
Alkoholowych ETOH w Warszawie, na kwot 80.000 zł na wydawanie miesicznika
„wiat Problemów”. Umowa dotyczy wydawania miesicznika w nakładzie minimum
3000 egz., powiconego profilaktyce i rozwizywaniu problemów alkoholowych,
w szczególnoci działalnoci rodowisk lokalnych. Celem zadania jest integracja
rónych rodowisk profesjonalistów i nieprofesjonalistów zajmujcych si
rozwizywaniem problemów alkoholowych, w tym szczególnie na szczeblu lokalnym;
prezentacja dorobku teoretycznego i badawczego na temat uzalenie, podej, metod
i technik leczenia, inicjatyw rodowiskowych; relacjonowanie zdarze zwizanych z
realizacj gminnego programu profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych
w wielu miejscach
w Polsce. Do koca 2007 roku na realizacj zadania PARPA przekazała
zleceniobiorcy cało rodków. Zadanie zostało zrealizowane zgodnie z umow, a
umowa dotacyjna rozliczona.
nr 704/07/D zawartej z Fundacj Na Rzecz Edukacji, Profilaktyki i Terapii Uzalenie
„DROGA” na kwot 120.000 zł na wydawanie miesicznika „Na Zdrowie”. Umowa
dotyczy wydawania miesicznika w nakładzie minimum 3000 egz., powiconego
profilaktyce i rozwizywaniu problemów alkoholowych, w szczególnoci działalnoci
rodowisk lokalnych. Celem zadania jest integracja rónych rodowisk
profesjonalistów
i nieprofesjonalistów zajmujcych si rozwizywaniem problemów alkoholowych, w
tym szczególnie na szczeblu lokalnym; prezentacja dorobku teoretycznego i
badawczego na temat uzalenie, podej, metod i technik leczenia, inicjatyw
rodowiskowych; relacjonowanie zdarze zwizanych z realizacj gminnego
programu profilaktyki
i rozwizywania problemów alkoholowych w wielu miejscach w Polsce. W roku 2007
na realizacj zadania PARPA przekazała zleceniobiorcy 50.000 zł. Zadanie wykonane
było niezgodnie z umow, a umowa nie została rozliczona.
7. We wrzeniu 2007 roku przeprowadzono kontrol umowy dotacyjnej nr 704/07/D
zawartej z Fundacj Na Rzecz Edukacji, Profilaktyki i Terapii Uzalenie „DROGA”
na kwot 120.000 zł na wydawanie miesicznika „Na Zdrowie”. Efektem kontroli
było stwierdzenie nieprawidłowoci w realizacji zadania i rozwizanie umowy ze
skutkiem natychmiastowym w dniu 15 padziernika. Jednoczenie podmiot został
zobowizany do zwrotu rodków w wysokoci 28.347,12 wykorzystanych niezgodnie
z zapisami umowy (wraz z odsetkami naliczonymi według zaległoci podatkowych.
Do dnia 31 grudnia 2007 roku ww. kwota nie została zwrócona na konto Agencji, a
pełna dokumentacja sprawy wraz z wnioskiem o wydanie przez Ministra Zdrowia
decyzji okrelajcej kwot dotacji podlegajcej zwrotowi i termin, od którego naley
liczy odsetki, została przekazana do Ministerstwa Zdrowia. Procedura wyjaniania
sprawy w Ministerstwie Zdrowia jest w toku.
nr 705/07/D zawartej z Fundacj „Zdrowie-Trzewo” w Bełchatowie, na kwot
645
107.000 zł na wydawanie dwumiesicznika „Terapia Uzalenienia i
Współuzalenienia”. Umowa dotyczyła dofinansowania wydania pisma dla
pracowników lecznictwa odwykowego,
w nakładzie minimum 2500 egz. Pismo jest jedynym ogólnopolskim periodykiem,
który spełnia wan rol edukacyjno-informacyjn w zakresie zwikszania
kompetencji zawodowych pracowników lecznictwa odwykowego. Prezentuje
nowoczesne metody wykorzystywane w psychoterapii osób uzalenionych i
współuzalenionych, przedstawia wiodce placówki lecznictwa odwykowego, badania
naukowe w dziedzinie psychologii, psychoterapii i nauk społecznych, integruje
rodowisko osób profesjonalnie zajmujcych si problematyk uzalenienia od
alkoholu. Dwumiesicznik adresowany jest do: pracowników lecznictwa
odwykowego, psychoterapeutów, psychologów, lekarzy. Do koca 2007r. na
realizacj zadania PARPA przekazała cało rodków. Zadanie zostało zrealizowane
zgodnie z umow, a umowa dotacyjna rozliczona.
9. Zawarto umow usługow nr 707/07/U na wynajcie magazynu na kwot 9.303,72 zł.
W ramach tego zadania finansowany jest wynajem pomieszczenia o łcznej
powierzchni 41 m2 od firmy Toret Sp. z o.o. z siedzib przy ul. Mszczonowskiej 6 w
Warszawie, w którym znajduje si magazyn publikacji wydanych przez PARPA
przeznaczonych do bezpłatnej dystrybucji. Czynsz za wynajem w/w powierzchni
wynosi 775,31 zł miesicznie. W roku 2007 na realizacj zadania Agencja
wydatkowała 9.303,72 zł.
10. W ramach zadania Cia bez alkoholu w roku 2007 podjte zostały działania
dotyczce realizacji społecznej kampanii edukacyjnej. Kampania ma na celu
uwiadomienie kobietom w ciy negatywnego wpływu alkoholu na rozwijajce si w
ich łonie dziecko. Działania medialne rozpoczły si we wrzeniu br. Do tego czasu
Agencja przygotowała lini kreacyjn (czyli projekty plakatów, billboardów,
materiałów drukowanych, scenariusz spotów radiowych i telewizyjnych) oraz strategi
działa w samorzdach lokalnych zdecydowanych na aktywny udział w kampanii.
Kampania objta została patronatem Ministra Zdrowia, Polskiego Towarzystwa
Ginekologicznego oraz Biura wiatowej Organizacji Zdrowia w Polsce. Patroni
medialni to Agora S.A., RMF FM, Multikino, Mamo to ja, Bd mam. Partnerami w
kampanii edukacyjnej s Instytut Matki i Dziecka, Centrum Zdrowia Dziecka,
Stowarzyszenie Zastpczego Rodzicielstwa, Fundacja Daj Szans. Organizacyjnie
wspierały Agencj firma Media Concept – prowadzc negocjacje z mediami odnonie
patronatów i czasów antenowych oraz Szkoła Mistrzów Reklamy – tworzc lini
kreacyjn kampanii. Obie wymienione wyej instytucje pracowały dla PARPA pro
publico bono na mocy zawartych z nimi porozumie. Kampani wpierały take media
lokalne i ogólnopolskie np. Polityka, Magazyn Pielgniarki i Połonej, Aptekarz
Polski, portale internetowe np. www.gazeta.pl, www.miastodzieci.pl,
www.fundacjamama.pl, www.czaskobiet.pl, www.czasdzieci.pl, www.mczp.pl . Przed
rozpoczciem kampanii w lipcu b.r. w Centrum Prasowym Foksal zorganizowano
spotkanie z dziennikarzami mediów parentingowych celem poinformowania ich o
przedsiwziciu i problematyce poalkoholowych uszkodze płodu. Na spotkaniu
obecna była m.in.: Ewa Woydyłło, Krzysztof Brzózka – Dyrektor PARPA. Przybyło
na nie ok. 30 dziennikarzy. Kampania oficjalnie rozpoczła si konferencj prasow w
Ministerstwie Zdrowia w dniu 6 wrzenia. Wzili w niej udział m.in: Pani Minister
Anna Grziak, Katarzyna Łukowska – zastpca Dyrektora PARPA, Małgorzata
Klecka – reprezentujca Stowarzyszenie Zastpczego Rodzicielstwa, dr Tomasz
Niemiec z Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. Podczas konferencji
zaprezentowano po raz pierwszy plakat i spot kampanijny. Dziennikarze mogli take
646
zobaczy pierwszy test ciowy zawierajcy ostrzeenie przed piciem alkoholu w
ciy. Konferencja cieszyła si duym zainteresowaniem mediów – gociło na niej ok.
50 redakcji. W dniu 8 wrzenia
w Sopocie odbył si inaugurujcy kampani piknik rodzinny, na którym obecni byli
przedstawiciele PARPA. Na pikniku dystrybuowano ulotki i broszury informujce
o negatywnym wpływie alkoholu na płód. Pokazano take wystaw fotogramów
przygotowan przez PARPA, przedstawiajcych dzieci z FAS i ich rodziny. W
działania pod hasłem Cia bez alkoholu aktywnie włczyły si take inne samorzdy
lokalne – zarówno gminne, jak i wojewódzkie. Dziki ich aktywnoci Agencja
dystrybuowała materiały edukacyjne: ulotki, plakaty, broszury dla pacjentów,
broszury dla lekarzy
o negatywnym wpływie alkoholu na rozwijajce si w łonie matki dziecko oraz o
ryzyku wystpienia FAS (Fetal Alcohol Syndrome – Płodowy Zespół Alkoholowy) u
dzieci matek pijcych alkohol podczas ciy. PARPA na potrzeby kampanii w
samorzdach zakupiła 155 tysicy ulotek „Cia bez alkoholu”, 44 tysice broszur
„Cia i alkohol,
w trosce o zdrowie twojego dziecka”, 48 tys. plakatów „Nie pij za jego zdrowie”,
5 tysicy kopii filmu „Wieczne dziecko” oraz 600 kopii filmu z pikniku edukacyjnego
z okazji wiatowego Dnia FAS w roku 2006. Medialnymi narzdziami kampanijnymi
były spoty: radiowy (30-sto sekundowy) i telewizyjne (15-sto i 30-sto sekundowe),
billboardy, citylighty oraz ogłoszenia prasowe wraz z materiałami redakcyjnymi
publikowanymi w mediach. Spoty radiowe emitowane były m.in. w RMF FM, Roxy
FM oraz stacjach lokalnych. Spoty telewizyjne emitowane były w Mulitkinie, w
Programie
3 w telewizji publicznej oraz w stacjach lokalnych, a take w Post TV – sieci
telebimów
w supermarketach Carrefour (realizowane dziki firmie Thomson). Do obsługi PR
kampanii zatrudniono na umow zlecenie profesjonaln firm. Kampania ma take
swoj stron internetow: www.ciazabezalkoholu.pl. Przygotowano take zestaw
banerów internetowych do cignicia ze strony www.parpa.pl. W grudniu 2007 r. w
Pałacu Kultury i Nauki zorganizowano w ramach kampanii wystaw fotogramów pt.
FAScynujce dzieci. Fotogramy przedstawiaj dzieci z FAS i ich opiekunów podczas
obozu terapeutycznego. Wystawa była kolejn okazj do edukacji na temat
negatywnego wpływu alkoholu na ci. Jej wernisa odbył si 3 grudnia, a do koca
ekspozycji (20 grudnia) obejrzało j ponad 500 osób. Do koca 2007 roku na
realizacj zada zwizanych z realizacj kampanii „Cia bez alkoholu” wydano
458.084,98 zł.
11. W wyniku udzielenia zamówienia publicznego zawarto w dniu 19 marca 2007 roku
umow nr 701/U/07 z Instytutem Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa
Psychologicznego na kwot 104.916 zł. Umowa dotyczyła sprzeday dla Agencji 1800
egzemplarzy szeciu numerów czasopisma „Niebieska Linia” oraz obsługi
prenumeraty tytułu dla 1600 odbiorców uzgodnionych przez Strony. Do koca 2007
roku na realizacj umowy przekazano cało rodków.
12. W cigu 2007 roku na bieco realizowano zadania zwizane z administrowaniem
stron internetow www.parpa.pl, która istnieje od 2000 roku. Stale wzrasta
zainteresowanie informacjami zawartymi na stronie W 2007 zarejestrowano prawie
800 tys. odwiedzin
(o prawie 315 tys. odwiedzin wicej, ni w 2006 r.). Strona jest stale modyfikowana,
szczególnie w dziale aktualnoci, w którym pojawiaj si informacje dotyczce
najnowszych bada, konferencji, spotka oraz innych wydarze dotyczcych spraw
647
zwizanych z rozwizywaniem problemów alkoholowych. Aktywnie działa forum, na
którym wymieniane s opinie i pogldy na tematy dotyczce spraw zwizanych
z rozwizywaniem problemów alkoholowych. Ponadto istniej dwie podstrony: jedna
stworzona głównie na potrzeby osób pracujcych w samorzdach gminnych
(zakładka: gminy) oraz druga skierowana głównie do osób zajmujcych si prac z
dziemi z rodzin z problemem alkoholowym (zakładka: dzieci alkoholików). Obie
strony s na bieco aktualizowane. Realizacja zadania do koca 2007 roku
pocignła za sob koszt w wysokoci 23.260 zł.
13. W roku 2007 rozpoczto równie prace nad powstaniem nowej strony internetowej,
posiadajcej znacznie lepsze moliwoci techniczne, wiksz pojemno materiałów
tekstowych, graficznych i audiowizualnych. W tym celu podpisano umow o dzieło
z wykonawc unowoczenionego portalu. Na zadanie to wydatkowano 15.000 zł.
14. W ramach zadania Edukacja Pacjentów w dniu 18 stycznia 2007 roku podpisano
porozumienie z firm IDS Medical Services Poland Sp. z o.o., na podstawie którego
w placówkach słuby zdrowia objtej projektem na terenie całego kraju umieszczane
s broszury, ulotki oraz inne materiały informacyjne dotyczce problematyki
alkoholowej. Materiały umieszczane s w specjalnie do tego przygotowanych przez
firm IDS systemach ekspozycyjnych (Information Display System) w poczekalniach.
Do koca 2007 roku PARPA przeznaczyła na realizacj zadania 11.539,59 zł.
15. W ramach zadania Obsługa PR Agencja zrealizowała wysyłk pakietów publikacji
i materiałów edukacyjnych wydanych przez Wydawnictwo Edukacyjne PARPA do
150 bibliotek pedagogicznych na terenie całego kraju, zakup i wysyłk broszur
edukacyjnych na temat problemów alkoholowych przeznaczonych dla uczestniczek
imprez organizowanych przez Dojrzewalni Ró. Sfinansowano take inne działania
zwizane
z edukacj i budowaniem pozytywnego wizerunku PARPA np.: produkcj toreb,
standów i długopisów z logo Agencji. Na zadanie do koca 2007 roku Agencja
przeznaczyła 59.715,12 zł.
16. W wyniku przeprowadzenia postpowania o udzielenie zamówienia publicznego
przygotowano umow nr 702/U/07) z Instytutem Psychiatrii i Neurologii w
Warszawie, dotyczc sprzeday i obsługi prenumeraty egzemplarzy czasopisma
„Alkoholizm
i Narkomania”, które zostały przekazane do instytucji uzgodnionych przez strony.
Umowa opiewa na kwot 49.440 zł. Do koca 2007 roku na realizacj umowy
wydatkowano cało rodków.
17. Współpraca z zagranic do koca 2007 roku pocignła za sob koszty w wysokoci
7.839,56 zł. Kwota ta sfinansowała m.in.: wyjazdy zagraniczne pracowników Agencji
celem udziału w konferencjach, naradach i seminariach dotyczcych problematyki
alkoholowej. Przedstawiciele PARPA brali udział m.in. w spotkaniu z
parlamentarzystami i przedstawicielami organizacji i instytucji z całej Unii
Europejskiej w Brukseli dotyczce Europejskiej Strategii wobec Alkoholu oraz
problemów alkoholowych Europy. Spotkanie odbyło si w dniu 31 stycznia 2007 roku
w Parlamencie Europejskim. Z zadania tego sfinansowany był take zakup materiałów
anglojzycznych w Wydawnictwie PARPAMEDIA na potrzeby spotka z gomi z
zagranicy.
18. W ramach zadania Monitoring Mediów podpisano w dniu 01.02.2007 roku umow
usługow nr 700/U/07 z Instytutem Monitorowania Mediów. Umowa dotyczy
monitoringu prasowego oraz telewizyjnego zagadnie zwizanych z problematyk
alkoholow, m.in.: uzalenienia, picia alkoholu przez młodzie, działa
648
marketingowych przemysłu alkoholowego, nietrzewoci na drogach. Do koca roku
2007 na realizacj umowy wydatkowano 12.078 zł.
19. W ramach zadania Honoraria w roku 2007 realizowane były tłumaczenia materiałów
obcojzycznych z zakresu problematyki alkoholowej na jzyk polski lub polskich na
jzyk angielski. Na ten cel wydatkowano kwot 5.197,20 zł.
20. Na pozostałe zadania zwizane z prac działu, w tym m.in.: uczestnictwem w
spotkaniach organizowanych przez samorzdy lokalne, organizacje i instytucje
powiconych tematyce alkoholowej i promocji zdrowia (delegacje słubowe),
prenumerat czasopism: tygodników i dzienników, których codzienny przegld jest
jedn z metod monitoringu prasy pod ktem problematyki alkoholowej oraz
przygotowanie do wysyłki bezpłatnych publikacji itp. do koca 2007 roku Agencja
wydała 20.060,66 zł.
21. W roku 2007 w ramach zadania Poradnik Sołtysa zrealizowano publikacj tekstu
sponsorowanego dotyczcego profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych
w ww. Poradniku na rok 2008. Periodyk ukazuje si w kilkudziesiciotysicznym
nakładzie i dociera do sołtysów, wójtów, radnych i innych samorzdowców.
Realizacja zadania pocignła za sob koszt 7.320 zł.
W roku 2007 sfinalizowano take projekt planów pracy na rok 2007 oraz sprawozdanie
z działa realizowanych w ramach Programu w roku 2006. Powstały take zarysy planów
pracy na rok 2008. W listopadzie ogłoszone zostały konkursy na 4 zadania wydawnicze,
których rozstrzygnicie planowane jest na rok 2008.
Program VIII
Monitorowanie i doskonalenie narodowej strategii
rozwizywania problemów alkoholowych oraz wspieranie
strategii regionalnych w tym zakresie
W ramach Programu VIII do dnia 31 grudnia 2007 r. zrealizowano nastpujce działania:
1. Na potrzeby funkcjonowania PARPA wsparcie w doradztwie prawnym wiadczyła

kancelaria prawna. Wydatkowano kwot 29.280 zł.
2. W 2007 roku, Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych
zorganizowała dwie Narady Pełnomocników Zarzdów Województw. Na Narad, która
odbyła si w dniu 11 kwietnia 2007 r. przybyło 12 przedstawicieli Zarzdów
Województw. Program spotkania obejmował m.in. przedstawienie zmian w ustawie
o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (projekt rzdowy) oraz
przedstawienie stanowiska PARPA wobec poselskiego projektu nowelizacji ww. ustawy.
Ponadto omówiono zmiany w programie uzyskiwania kwalifikacji zawodowych
pracowników lecznictwa odwykowego oraz najwaniejsze potrzeby lecznictwa
odwykowego z perspektywy działa regionalnych. Wanymi tematami narady były
równie: licencjonowanie szkole dla gminnych komisji rozwizywania problemów
alkoholowych oraz kampania edukacyjna „Cia bez alkoholu” jako propozycja działa
dla samorzdów gminnych i wojewódzkich w 2007 r.
649
3. Druga narada odbyła si w dniach od 16 do 18 padziernika 2007 roku w Białowiey
wspólnie z Kierownikami Wojewódzkich Orodków Terapii Uzalenienia
i Współuzalenienia. Narada powicona była biecej oraz perspektywicznej współpracy
Pełnomocników Zarzdów Województw i Kierowników WOTUW-ów oraz m.in.
planowanej współpracy PARPA z Pełnomocnikami Zarzdów Województw w zakresie
realizowania wojewódzkich programów profilaktyki i rozwizywania problemów
alkoholowych w 2008 roku. Program Narady obejmował nastpujce kwestie: działalno
samorzdów gminnych w 2006 roku; omówienie raportu z Ogólnopolskich Bada
Ankietowych ESPAD zrealizowanych w 2007 roku; dzieci i młodzie a alkohol –
diagnoza, prognoza, istniejce wyzwania; szkody zdrowotne, trudnoci edukacyjne
i wychowawcze u dzieci matek pijcych w czasie ciy; kampania społeczna Cia bez
alkoholu – analiza działa na poziomie lokalnym; analiza sprawozda Samorzdów
Wojewódzkich z realizacji Ustawy o Wychowaniu w Trzewoci i Przeciwdziałaniu
Alkoholizmowi za 2006 r. – dostosowanie sprawozdawczoci samorzdów województw
do potrzeb sprawozdania opracowywanego przez PARPA; analiza Wojewódzkich
Programów Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych – działania podjte
w roku 2007 oraz plany przedsiwzi na rok 2008; współpraca Samorzdów
Wojewódzkich z PARPA; współpraca Samorzdów Wojewódzkich oraz Wojewódzkich
Orodków Terapii Uzalenienia i Współuzalenienia w zakresie lecznictwa odwykowego.
W naradzie wziło udział 18 osób. Wydatkowano kwot 16.699,74 zł.
4. W ramach realizacji zadania pn.: Sprawozdanie z realizacji ustawy o wychowaniu
w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w okresie 1 stycznia – 31 grudnia 2006
w pierwszym kwartale 2007 roku zostały wysłane pisma z prob o przekazanie
informacji na temat realizacji ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałania
alkoholizmowi w 2006r, do wszystkich urzdów wojewódzkich, marszałkowskich (proba
o informacj na temat realizacji Wojewódzkich Programów Profilaktyki i Rozwizywania
Problemów Alkoholowych), innych pastwowych instytucji i urzdów centralnych
wyszczególnionych w ww. ustawie oraz Prezesów Regionalnych Izb Obrachunkowych
(proba o dane dotyczce kontroli gospodarki finansowej zwizanej z realizacj przez
gminy i samorzdy województw w 2006 roku zada wynikajcych z ww. ustawy). Do
dnia 30 wrzenia br. otrzymano odpowiedzi od niemal wszystkich adresatów.
W padzierniku powstał projekt Sprawozdania, który przekazano do Ministerstwa
Zdrowia. Zadanie nie pocigało za sob kosztów ze strony PARPA.
5. W ramach zadania pn.: Badanie „Działalno samorzdów lokalnych w zakresie
profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych” - Ankieta PARPA-G1 oraz
przygotowanie Zestawie Statystycznych za rok 2006 - w pierwszym kwartale br.
wysłano do pełnomocników zarzdów województw komplety ankiet (liczba gmin
w województwie), zgodnie z rozporzdzeniem Rady Ministrów z dnia 19 lipca 2005r.
w sprawie programu bada statystycznych statystyki publicznej na rok 2006 (Dz. U. Nr
178, poz. 1482). Do koca wrzenia zostały one zebrane za porednictwem Urzdów
Marszałkowskich i nastpnie przekazane do siedziby Pastwowej Agencji
Rozwizywania Problemów Alkoholowych i zapisane na noniku
elektronicznym(otrzymano ankiety z 2394 gmin) Analiza danych zawartych w ankietach
uzupełniła Sprawozdanie z realizacji Ustawy o wychowaniu w trzewoci
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi o dane pochodzce z samorzdów lokalnych. W roku
2007 na zadanie wydatkowano kwot 20.962,50 zł.
6. PARPA rozpoczła prace zwizane z wprowadzeniem procedur systemu opartego na
normie ISO 9000. Na zadanie wydatkowano kwot 2.000 zł.
7. W 2007 roku w ramach koordynowania realizacji Narodowego Programu Profilaktyki
i Rozwizywania Problemów Alkoholowych na lata 2006 - 2010 przekazano publikacje
650
edukacyjne dla przedstawicieli delegacji zagranicznych zainteresowanych problematyk
alkoholow. PARPA w ramach prowadzonej współpracy zarówno z podmiotami
publicznymi jak i pozarzdowymi prowadzi dystrybucj opublikowanych wersji
dokumentu w celu informowania o zadaniach wyznaczonych poszczególnym podmiotom.
Wydatkowano kwot 544,40 zł.
Program IX
Inicjowanie, prowadzenie i promowanie bada
diagnostycznych i ekspertyz
w zakresie rozwizywania problemów alkoholowych
Celem uzyskania najnowszych danych dotyczcych skali spoywania przez młodych

ludzi alkoholu podjto rozmowy merytoryczne oraz przygotowano umow usługow
z Instytutem Psychiatrii i Neurologii dotyczc realizacji bada ogólnopolskich – Europejski
Program Bada Ankietowych w Szkołach na Temat Uywania Alkoholu i Narkotyków
(ESPAD) zawarta została umowa nr 900/U/2007 z dnia 23 marca 2007 roku na kwot
75.152 zł. Badanie miało na celu pomiar natenia zjawiska uywania przez młodzie
substancji psychoaktywnych. Podstawowymi pytaniami badawczymi były zatem pytania
o liczby młodych ludzi, którzy mieli dowiadczenia z tego typu substancjami oraz o stopie
nasilenia tych dowiadcze. Celem badania była take próba identyfikacji i pomiaru
czynników wpływajcych na rozmiary zjawiska, zarówno po stronie popytu jak poday.
W badaniu poruszono takie kwestie, jak dostpno substancji psychoaktywnych, zarówno
w wymiarze fizycznym jak psychologicznym, gotowo do podjcia prób z tymi rodkami
i przekonania na temat ich szkodliwoci. Badania wykazały, e w 2007 r. spadły odsetki
konsumentów alkoholu zarówno wród chłopców, jak i wród dziewczt. Spadło take
rozpowszechnienie picia w czasie ostatnich 30 dni przed badaniem w obu grupach płci wród
gimnazjalistów oraz wród chłopców ze szkół ponadgimnazjalnych. Odsetki uczennic szkół
ponadgimnazjalnych, które piły w czasie ostatnich 30 dni wzrosły. W efekcie pod wzgldem
tego wskanika dziewczta wyranie zbliyły si do chłopców. Podobny rezultat pojawił si
w młodszej grupie, chocia za spraw spadku rozpowszechnienia zarówno wród chłopców
jak wród dziewczt. W 2007 r. obserwujemy wic dalszy postp w procesie zaniku rónic
w rozpowszechnieniu picia zwizanych z płci. Wydaje si, e mona traktowa to jako jeden
z sygnałów postpu w unifikacji stylów ycia kobiet i mczyzn w młodym pokoleniu.
Do koca roku 2007 wydatkowano cało rodków.
651
4.1. Fundacja C.E.L. – Centrum Edukacji Liderskiej
ZADANIA REALIZOWANE W 2007 PRZEZ FUNDACJ C.E.L.

" “I can do it” Mindset Development of a Life Skills Model for At-risk Youths
in Transition to Labor Market - dotacja przyznana na okres padziernik 2006 do
padziernik 2007 przez Levi Strauss Foundation Advised Fund at CAF (40 000$)
" „Szkoła Kompetencji yciowych dla Rodzin” Udzielanie rodzinom, w których
wystpuje problem uzalenie pomocy psychologicznej, prawnej i ochrony przed
przemoc - prowadzenie działalnoci psychologiczno-pedagogicznej i poradnictwa
rodzinnego – dotacja przyznana przez Miasto Stołeczne Warszawa na okres od
listopada 2006 do listopada 2009 (w roku 2007 - 99 000 PLN)
" Programy profilaktyczne dla osób zagroonych narkomani oraz eksperymentujcych
z narkotykami - Program Rozwoju Umiejtnoci yciowych dla Młodych Dorosłych
Osób „eby chciało si chcie” - dotacja przyznana przez Krajowe Biuro ds.
Przeciwdziałania Narkomani na rok 2007 (15 000 PLN)
" Programy wsparcia dla rodzin osób zagroonych uzalenieniem, uywajcych
i uzalenionych od narkotyków - Program Rozwoju Umiejtnoci yciowych dla
Rodziców „eby Młodym chciało si chcie, czyli jak motywowa i współpracowa” -
dotacja przyznana przez Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomani na rok 2007
(15 000 PLN)
" „Klub Gimnazjalistki” - ograniczenie rozmiaru zachowa ryzykownych młodziey
gimnazjalnej – program zagospodarowania czasu wolnego dla młodziey gimnazjalnej
w formie klubu gimnazjalisty - dotacja przyznana przez Miasto Stołeczne Warszawa,
realizacja: od lipca do grudnia 2007 r. (47 950 PLN)
" „Programu Rozwoju Umiejtnoci yciowych dla młodych wchodzcych
w dorosłe ycie i ich rodziców” - pomoc rodzinom i osobom w trudnej sytuacji
652
yciowej oraz wyrównywanie szans tych rodzin i osób - dotacja przyznana przez
Województwo Mazowieckie, realizacja: od kwietnia do padziernika 2007 r.(18 600
PLN)
" Program pomocy dziecku i rodzinie niewydolnej wychowawczo – „Program Rozwoju
Umiejtnoci yciowych dla Rodzin” - dotacja przyznana przez Mazowieckie
Centrum Polityki Społecznej, realizacja: od sierpnia do listopada 2007 r. (7 680 PLN)
4.2. Fundacja ETOH
Sprawozdanie z działalnoci ETOH − Fundacji Rozwoju Profilaktyki, Edukacji i

Terapii Problemów Alkoholowych za rok 2007
I. Dane podmiotu składajcego sprawozdanie:

ETOH − Fundacja Rozwoju Profilaktyki, Edukacji i Terapii Problemów Alkoholowych
ul. Mszczonowska 6; 01–254 Warszawa
tel.: (22) 836 80 80, 877 79 04, 877 79 06, fax: 836 80 81 wew. 36
e-mail: etoh@etoh.edu.pl; profilaktyka@etoh.edu.pl www.etoh.edu.pl
Działalno edukacyjna, pomocowa i szkoleniowa Fundacji ETOH obejmuje kilka obszarów

w zalenoci od charakteru przedsiwzi oraz ich rozmiarów. Od ponad 7 lat realizowana
jest przez powołane do ycia Centrum Edukacyjne Profilaktyki Problemowej Fundacji ETOH.
W roku 2007 działalno merytoryczna Fundacji skupiała si w takich obszarach, jak:
1. Prowadzenie działalnoci pomocowej realizowanej w Orodku Profilaktyki i
Socjoterapii dla Dzieci i Młodziey „Ppek”.
2. Obsługa merytoryczno-organizacyjna programu „Trzeci Elementarz, czyli
Program Siedmiu Kroków”.
3. Organizacja szkole, warsztatów, seminariów z zakresu profilaktyki problemowej.
4. Wydawanie miesiczników specjalistycznych „Remedium” oraz „wiat
Problemów”.
Ad. 1 Cele realizowane przez Orodek w roku 2007 skupiały si wokół:
• Nabycia przez dzieci umiejtnoci społecznych w kontakcie z rówienikami i
dorosłymi.
• Nabycia umiejtnoci psychologicznych w zakresie radzenia sobie w trudnej sytuacji
w odniesieniu do rodziny alkoholowej oraz trudnoci wynikajcych z wieku
rozwojowego i niezaspokojonych potrzeb.
• Nabycia wiedzy oraz umiejtnoci w wyraaniu uczu.
• Uwiadomienia dzieciom i młodziey, w jaki sposób mog spdza wolny czas.
• Wzmacniania u dziecka poczucia wartoci i sprawczoci (wpływu na sytuacj).
• Pomocy i wsparcia dziecka w przeywaniu trudnych emocji.
• Stworzenia systemu wsparcia dla dziecka w sytuacji zagroenia.
• Dostarczenia dzieciom pozytywnych dowiadcze w kontakcie z rówienikami
podczas zabaw.
• Zmotywowania uczestników zaj do korzystania z pomocy psychologiczno-
pedagogicznej.
• Pomocy dziecku w nadrobieniu zaległoci szkolnych.
653
• Polepszenia sytuacji dziecka w rodzinie w procesie odbudowywania jej struktury.
Praca w Orodku prowadzona była w formie:

a. zaj socjoterapeutycznych w grupach zrónicowanych pod wzgldem wiekowym i
problemowym;
b. konsultacji oraz pomocy krótko- i długoterminowej dla rodzin;
c. warsztatów dla rodziców i dzieci.
Ad a. W 2007 roku w Orodku prowadzone były nastpujce grupy:
• grupa socjoterapeutyczna dla dzieci w wieku 7-10 lat (18 osób);
• grupa socjoterapeutyczna dla starszych dzieci w wieku 11-12 lat (18 osób);
• grupa socjoterapeutyczna dla młodziey młodszej 13-15 lat (17 osób);
• grupa socjoterapeutyczna dla młodziey starszej 16-19 lat (20 osób).
W 442 godzinach zaj socjoterapeutycznych wziły udział łcznie 73 osoby.
Ad b. Konsultacje oraz pomoc krótko- i długoterminowa dla rodzin:

• konsultacje diagnostyczne – 168 spotka/83 rodziny;
• spotkania w stałym kontakcie z dzieckiem w terapii długoterminowej – 248
spotka/33 osoby;
• spotkania z dzieckiem w terapii krótkoterminowej – 81 spotka/28 osób;
• spotkania w stałym kontakcie z rodzicem, sesje rodzinne – 118 spotka/37 rodzin.
Ad c. Warsztaty dla rodziców i dzieci – odbywały si od wrzenia do grudnia 2007 roku raz
w miesicu po 3 godziny. Łcznie 12 godzin.
Zespół Orodka brał udział raz w miesicu (4 godziny) w superwizji. Prowadził j Marek
Czerniak, psycholog, psychoterapeuta i trener Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. W
czasie spotka podejmowane były zagadnienia zwizane z udzielaniem pomocy dziecku i
rodzinie, trudnociami wychowawców w procesie pomagania oraz kwestie prawne w
odniesieniu do dzieci bdcych ofiarami przemocy.
Ad. 2 Program profilaktyczny „Trzeci Elementarz, czyli Program Siedmiu Kroków” w roku
2007 prowadzony był na terenie 15 województw Polski (bez warmisko-mazurskiego).
Instruktarz programu prowadziło 52 instruktorów. W obu edycjach programu (wiosna i
jesie) wziło udział 555 realizatorów, którzy przeprowadzili łcznie 584 realizacje programu
w starszych klasach szkół podstawowych, gimnazjum i ponadgimnazjalnych. W zajciach
uczestniczyło 12 812 uczniów. W spotkaniach dla rodziców wziło udział 9739 rodziców,
natomiast w przeprowadzonych przez realizatorów programu radach pedagogicznych wziło
udział 7195 nauczycieli; inni odbiorcy stanowili liczb 14 osób.
W 2007 roku Fundacja prowadziła obsług organizacyjno-finansow programu
„Trzeci Elementarz” na zlecenie Urzdu Gminy w Piasecznie, Zgorzelcu i Augustowie.
Obsługa organizacyjna programu dotyczyła współpracy ze wszystkimi instruktorami
zgłoszonymi do realizacji programu.
Ad 3. W 2007 roku Fundacja zorganizowała z inicjatywy własnej oraz we współpracy z

jednostkami administracji samorzdowej i pastwowej nastpujce formy szkoleniowe:
- konferencje: na zlecenie Ministerstwa Edukacji Narodowej Fundacja zorganizowała

konferencj „Od wiedzy do kompetencji – jak budowa bezpieczn i przyjazn szkoł?”, w
654
której wziło udział 100 osób – przedstawiciele kuratoriów owiaty oraz orodków
doskonalenia nauczycieli z całego kraju. Celem konferencji było: zwikszenie kompetencji
nadzoru pedagogicznego w zakresie reagowania na sytuacje konfliktowe w szkole zwizane z
agresj i przemoc; poprawa skutecznoci działa interwencyjnych poprzez kształtowanie
odpowiednich umiejtnoci wychowawczych oraz poszerzanie wiedzy na temat budowania
właciwego klimatu społecznego szkoły. Treci konferencji korespondowały z załoeniami
zawartymi w rzdowym programie „Zero tolerancji dla przemocy w szkole”.
- seminarium szkoleniowe dla Dorosłych Dzieci Alkoholików oraz terapeutów pracujcych z

DDA pn. „Opieka nad swoim wewntrznym dzieckiem”, dofinansowane przez Mazowieckie
Centrum Polityki Społecznej. Wziło w nim udział 106 osób z całej Polski. Celem
seminarium było: poszerzenie wiedzy oraz podniesienie kompetencji w zakresie pracy
terapeutów z DDA, stworzenie okazji dla DDA do pracy nad rozwojem osobistym i popraw
jakoci własnego ycia, promowanie działa na rzecz pomocy psychologicznej dla DDA,
integracja rodowiska DDA i terapeutów.
- szkolenia:
• 120-godzinny Kurs Pomocy Socjoterapeutycznej Dzieciom z Rodzin z Problemem
Alkoholowym, który adresowany był do wychowawców, pedagogów, nauczycieli,
psychologów pracujcych w wietlicach socjoterapeutycznych, placówkach
opiekuczo-wychowawczych z dziemi z rodzin z problememalkoholowym, bd te
zamierzajcych podj prac w takiej placówce. W 2007 roku w kursie uczestniczyły
łcznie 64 osoby: w dwóch edycjach kursu (wiosenna i jesienna) zorganizowanych w
orodku szkoleniowym Fundacji ETOH w Warszawie oraz w Gdasku,
dofinansowywanych przez Pastwow Agencj Rozwizywania Problemów
Alkoholowych, wziło udział 48 osób z całej Polski, które zgłosiły si indywidualnie
lub zostały delegowane przez właciwe urzdy miast lub gmin; kurs realizowany był
take na zlecenie Urzdu Miasta Poznania (dla 16 osób).
• 70-godzinne szkolenie z zakresu pomocy socjoterapeutycznej dzieciom z rodzin z
problemem alkoholowym na zlecenie Urzdu Miasta Chorzowa.
• Ogólnopolskie Szkolenie Dyurnych Telefonów Zaufania dla Osób z Problemem
Alkoholowym i Narkotykowym, w którym wziły udział 103 osoby. Celem szkolenia
było: podniesienie umiejtnoci i poszerzenie wiedzy osób pracujcych w telefonach
zaufania o tematy zwizane zarówno z problematyk alkoholow, jak i sigania po
narkotyki; wsparcie dyurujcych w rozwizywaniu rónych problemów osób
dzwonicych. Szkolenie stanowiło take wany element w integracji rodowiska osób
pracujcych w telefonach zaufania, wymianie dowiadcze oraz wzmacnianiu
rodowiska osób dyurujcych w telefonach zaufania jako czci lokalnego systemu
rozwizywania problemów alkoholowych. Szkolenie było dofinansowane przez
PARPA oraz Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii.
• Szkolenia z zakresu problematyki przemocy w rodzinie dla policjantów prewencji
oraz dzielnicowych.
• Szkolna interwencja profilaktyczna, szkolenie skierowane do nauczycieli.
• „Agresja i przemoc – zapobieganie, interwencja i sposoby zastpowania agresji”.
• „Skuteczna komunikacja i negocjacje z rodzin dysfunkcyjn”.
• „Komunikacja i negocjacje z trudn młodzie i rodzin dysfunkcyjn metod
ustawie Berta Hellingera”.
• „Budowanie zespołu interdyscyplinarnego ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie”.
• „Przeciwdziałanie przemocy w rodzinie – pomoc dziecku”.
• „Program Wspierania Rodziny”.
655
• „Elementy prawa w zakresie działa pomocy społecznej”.
• „Praca z klientem indywidualnym”.
• „Techniki zawierania kontraktu socjalnego”.
• Szkolenie z zakresu FAS w wersji podstawowej.
• Specjalistyczne szkolenie z zakresu FAS/FAE – 80 godz. dydaktycznych.
Ad. 4 Od 1993 roku Fundacja ETOH jest wydawc miesicznika „wiat Problemów”
(nakład 3200 egz.), który powicony jest profilaktyce i rozwizywaniu problemów
alkoholowych w społecznociach lokalnych. Odbiorcami pisma – oprócz urzdów miast i
gmin, przedstawicieli władz samorzdowych, członków gminnych komisji rozwizywania
problemów alkoholowych – s placówki lecznictwa odwykowego, orodki pomocy
społecznej, organizacje pozarzdowe zajmujce si profilaktyk i rozwizywaniem
problemów alkoholowych, stowarzyszenia i kluby abstynenckie, osoby zajmujce si
rozwizywaniem problemów alkoholowych w rodowisku lokalnym. Pismo trafia take do
przedstawicieli rodowisk naukowych i osób odpowiedzialnych za realizacj polityki pastwa
w obszarze problemów społecznych.
Głównym zadaniem miesicznika jest współdziałanie w tworzeniu profesjonalnego i
kompleksowego systemu pomocy dla osób z problemem alkoholowym i ich rodzin oraz
podnoszenie kompetencji zawodowych osób pracujcych na rzecz wspomnianej populacji.
Poszczególne numery „wiata Problemów” maj charakter monograficzny: kady jest
powicony jednemu wiodcemu tematowi z zakresu uzalenie. Oprócz tego publikowane s
informacje i artykuły na temat wanych wydarze w rodowiskach lokalnych zwizanych z
realizacj lokalnej polityki wobec alkoholu, wyniki bada, wywiady, reportae. W 2007 roku
poszczególne numery pisma dotyczyły nastpujcych tematów: uzalenieni ojcowie,
profilaktyka dla dorosłych, rozwizywanie problemów alkoholowych w miejscu pracy,
alkohol a sport, polskie problemy alkoholowe, działania na rzecz trzewoci – wspólnoty AA,
przemoc, problemy resocjalizacji, działalno samorzdów gminnych.
Od stycznia 2003 roku w miesiczniku redagowana jest wkładka samorzdowa
zatytułowana „W samorzdach o problemach alkoholowych”, która stanowi mocniejsze
powizanie pisma z yciem społecznoci lokalnych. We wkładce obok artykułów
problemowych drukowane s teksty majce szczególne znaczenie dla profilaktyki i
rozwizywania problemów alkoholowych w rodowiskach lokalnych (lokalne inicjatywy,
przedsiwzicia itp.) oraz przykłady rozwiza i działa podejmowanych w poszczególnych
gminach w ramach gminnych lub miejskich programów profilaktyki i rozwizywania
problemów alkoholowych, które warto propagowa ze wzgldu na ich innowacyjno.
Od wrzenia 2003 roku ukazuje si równie wkładka warszawska, „Co słycha w
Warszawie”, dofinansowana przez Urzd m.st. Warszawy, prezentujca inicjatywy,
placówki i zdarzenia z Warszawy istotne dla problematyki alkoholowej stolicy.
Miesicznik „Remedium” (nakład 4000 egz.), którego Fundacja ETOH jest
współwydawc, powicony jest profilaktyce i promocji zdrowego stylu ycia. Ukazuje si od
1993 roku. Od 2004 roku pismo znajduje si na licie najlepszych w Polsce czasopism
specjalistycznych indeksowanych w Index Copernicus. Odbiorcami miesicznika s:
nauczyciele, wychowawcy, pedagodzy, psychologowie, terapeuci i psychoterapeuci
uzalenie, pracownicy poradni psychologiczno-pedagogicznych, wietlic, pracownicy
socjalni, kuratorzy, osoby pracujce w centrach pomocy rodzinie oraz w ogniskach
wychowawczych a take decydenci lokalni odpowiedzialni za realizacj zada z zakresu
profilaktyki uzalenie.
656
„Remedium” prezentuje zagadnienia zwizane z profilaktyk problemow
prowadzon w rodowisku dzieci i młodziey. Jest redagowane przez zespół autorów:
psychologów, pedagogów, terapeutów, profilaktyków. Pismo odpowiada na potrzeby
czytelników i w przystpny sposób przedstawia najnowsze osignicia z zakresu:
• pomocy psychologicznej, psychoedukacji, metodologii pracy wychowawczej
prowadzonej w rodowisku szkolnym i rodzinnym;
• strategii i nowoczesnych technologii profilaktycznych, programów profilaktycznych
rekomendowanych przez agendy rzdowe;
• bada dotyczcych potrzeb i problemów dzieci i młodziey oraz niepokojcych
zjawisk społecznych;
• wartociowych inicjatyw rekomendowanych do realizacji w rodowiskach
owiatowych i profilaktycznych.
Współpraca z instytucjami administracji publicznej i innymi podmiotami przy realizacji

zada.
W 2007 roku przy realizacji zada z zakresu profilaktyki i rozwizywania problemów
alkoholowych Fundacja ETOH współpracowała m.in. z:
 Pastwow Agencj Rozwizywania Problemów Alkoholowych;
 Krajowym Biurem ds. Przeciwdziałania Narkomanii;
 Krajowym Centrum ds. AIDS;
 Ministerstwem Edukacji Narodowej;
 Biurem Polityki Społecznej m.st. Warszawy;
 Mazowieckim Centrum Polityki Społecznej;
 Instytutem Psychologii Zdrowia PTP;
 Urzdami Miast i Gmin: Piaseczno, Zgorzelec, Augustów, Pozna, Chorzów, Łód;
 orodkami pomocy społecznej (m.in. Orodkiem Pomocy Społecznej Dzielnicy
Targówek i Białołka m.st. Warszawy);
 wietlicami socjoterapeutycznymi i placówkami opiekuczo-wychowawczymi na
terenie całego kraju.
4.3. Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej



Informacja na temat działa prowadzonych w zwizku

z ustaw o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałania alkoholizmowi
przez Fundacj Rozwoju Demokracji Lokalnej
Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej jest najwiksz w Polsce apolityczn organizacj

pozarzdow wspomagajc samorzdy terytorialne i budowanie społeczestwa
obywatelskiego. Powstała w 1989 r. Misj jest szerzenie idei samorzdnoci obywatelskiej
rozumianej jako podstawowej formy demokracji, w Polsce i w krajach przeprowadzajcych
657
reformy decentralizacji ustroju. FRDL jest organizacj sieciow składajc si z 16
regionalnych orodków z filiami i 4 wyszych szkół administracji publicznej. Jej formy
działania: szkolenia, konsulting, organizacja konferencji i seminariów, realizacja projektów,
prace badawcze, wydawanie opinii w wanych publicznych sprawach, inicjacja i prowadzenie
branowych forów pracowników administracji samorzdowej (ponad 60). Adresatami s
samorzdy terytorialne, organizacje pozarzdowe i społecznoci lokalne. Ze szkole FRDL
skorzystało ponad 900 tys. osób. Za swoj działalno FRDL otrzymała: 2004 r. - Nagrod
Honorow Forum Ekonomicznego w Krynicy za wspieranie współpracy w Europie
rodkowej i Wschodniej; 2000 r. - Nagrod Główn Prezesa Rady Ministrów w Konkursie
„Pro Publico Bono”; w 1995 r. - UN Habitat Scroll of Honour.
FRDL od wielu lat prowadzi działania na rzecz podnoszenia profesjonalizmu i skutecznoci
pracowników samorzdowych w dziedzinie profilaktyki i rozwizywania problemów
alkoholowych. S to przede wszystkim szkolenia, poradnictwo, a take fora pracowników
administracji publicznej.
Przy trzech orodkach FRDL w Białymstoku, Katowicach i Łodzi funkcjonuj Fora

Przeciwdziałania Uzalenieniom zrzeszajce osoby zajmujce si problematyk
przeciwdziałania uzalenieniom w gminie, jak równie wszystkie inne osoby upowanione
przez gmin do realizacji zada z tego zakresu w gminie lub starostwie. Fora te stanowi
platform wymiany dowiadcze w zapobieganiu uzalenieniom na poziomie lokalnym. Ich
celem jest stworzenie sieci społecznoci lokalnych zaangaowanych w przeciwdziałanie temu
problemowi w oparciu o lokaln strategi i lokalne plany działa. Ich działania koncentruj
si na dyskusjach problemowych, doradztwie, opiniowaniu rozwiza legislacyjnych,
współpracy z instytucjami majcymi na celu przeciwdziałanie uzalenieniom oraz doranym
wspieraniu członków Forum w rozwizywaniu problemów zwizanych z pełnion funkcj. W
ubiegłym roku odbyło si ogółem 13 spotka Forów, w których udział wziły 253 osoby.
Przy FRDL działa take 6 Forów Pomocy Społecznej (w Krakowie, Białymstoku,

Bydgoszczy, Gdasku, Krakowie i Olsztynie) oraz 4 Fora Koordynatorów Gminnych
Programów Przeciwdziałania Narkomanii (w Bydgoszczy, Gdasku, Wrocławiu i
Poznaniu) dla których organizowane s spotkania, których tematyka jest czsto zwizana z
rónymi aspektami pracy z uzalenionymi.
Ponadto sie regionalnych orodków FRDL przeprowadziła w 2007 roku 23 szkolenia dla
przedstawicieli administracji samorzdowej w dziedzinie profilaktyki i rozwizywania
problemów alkoholowych. Wziło w nich udział 320 osób a ich uczestnikami byli w
wikszoci członkowie gminnych komisji rozwizywania problemów alkoholowych oraz
pełnomocnicy ds. rozwizywania problemów alkoholowych. Szkolenia odbywały si w
Białymstoku, Bydgoszczy, Katowicach, Kielcach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Olsztynie,
Opolu, Poznaniu, Rzeszowie i Zielonej Górze.
Problematyka szkole obejmowała nastpujce zagadnienia:

Profilaktyka i rozwizywanie problemów alkoholowych oraz przeciwdziałanie przemocy
w gminach
Biece problemy zwizane z funkcjonowaniem ustawy o wychowaniu w trzewoci i
przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Załoenia nowelizacji ustawy bdce przedmiotem
obrad Sejmu
Najnowsze zmiany w Ustawie o wychowaniu w trzewoci
658
Podstawy prawne działania Gminnych Komisji Rozwizywania Problemów
Alkoholowych
Polityka lokalna wobec alkoholu - najwaniejsze wyzwania
Przepisy ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu alkoholizmowi
Rozwizywane problemów alkoholowych w rodowisku lokalnym
Profilaktyka i rozwizywanie problemów alkoholowych oraz przeciwdziałanie przemocy
w gminach
Tryb postpowania administracyjnego z zakresu ustawy o wychowaniu w trzewoci i
przeciwdziałaniu alkoholizmowi
Zadania gminnych komisji rozwizywania problemów alkoholowych
Zasady i tryb przeprowadzania kontroli biecych placówek ze sprzeda napojów
alkoholowych
Wszystkie opisane powyej działania s kontynuowane w 2008 roku.
4.4. Pracownia Profilaktyki Młodzieowej „Pro-M”

Instytut Psychiatrii i Neurologii
Sprawozdanie z działalnoci Pracowni Profilaktyki Młodzieowej „Pro-M” z Instytutu

Psychiatrii i Neurologii w Warszawie
z 2007 roku w zakresie realizacji ustawy o wychowaniu w trzewoci i przeciwdziałaniu
alkoholizmowi
Kierownik Pracowni Profilaktyki Młodzieowej „Pro-M” - dr Krzysztof Ostaszewski

Pracownia „Pro-M” wchodzi w skład Zakładu Psychologii i Promocji Zdrowia Psychicznego
kierowanego przez prof. Czesława Czabał
Realizowane w 2007 roku tematy badawcze dotyczce problematyki alkoholowej:
- Monitorowanie trendów uywania substancji psychoaktywnych oraz wskaników innych

wybranych aspektów zdrowia psychicznego u młodziey szkolnej - grant MNiSW
temat nr 511-102-27, kierownik: dr K. Ostaszewski
obecny etap pracy: III
opis wykonanych bada i uzyskanych wyników:
Analiza trendów wskazuje, e w latach 1996-2004 u 15-latków uczcych si w W-wie
(Mokotów, Ursynów, Wilanów) nastpiło zmniejszenie si lub stabilizacja wskaników
palenia tytoniu, stabilizacja wskaników picia alkoholu, a w latach 2000-04 - stabilizacja
wskaników uywania narkotyków. Tym samym trend wzrostowy w uywaniu substancji
psychoaktywnych obserwowany w latach 90-tych został zahamowany. Dodatkowe analizy
dot. wzorów picia alkoholu wskazuj jednak, e w ostatnich 16 latach przybyło nastolatków
pijcych w sposób nieumiarkowany, a grupa pijcych niewielkie iloci alkoholu uległa
zmniejszeniu. Wyniki z 2004 roku (N=1471) wskazuj, e ok. 5% młodziey posiadało
tatua, a ok. 20% piercing. Piercing zdecydowanie przewaa u dziewczt (39%). Posiadanie
659
przez młodzie tatuau lub piercingu skorelowane było z wikszym angaowaniem si w
przemoc oraz uywanie i naduywanie substancji psychoaktywnych. Badania mokotowskie
wskazuj na zmniejszenie si rozmiarów palenia papierosów wród gimnazjalistów oraz
zahamowanie tendencji wzrostowej w zakresie picia alkoholu i uywania nielegalnych
substancji psychoaktywnych. Analizy potwierdzaj współwystpowanie zachowa
ryzykownych młodziey i ich zwizek z elementami stylu ycia młodziey.
- Rola czynników ryzyka i czynników chronicych w rozwoju zachowa problemowych u

młodziey szkolnej. Badania warszawskich gimnazjalistów. - grant Fogarty International
Center, USA, realizowany we współpracy z prof. M. Zimmermanem z University of
Michigan, USA
temat nr 502-102-07002, kierownik: dr K. Ostaszewski
obecny etap pracy: II
opis wykonanych bada i uzyskanych wyników:
Celem bada jest ocena uwarunkowa zachowa problemowych młodziey gimnazjalnej
(14-16 lat). W biecym etapie (jesie 2007) kontynuowano realizacj bada podłunych w
próbie losowej (N3100) klas drugich gimnazjów publicznych i niepublicznych Warszawy.
Poddano analizie dane z pierwszego pomiaru (jesie 2006, N=3029, 49% chłopcy, rednia
wieku 13,5 lat). Rozpowszechnienie zachowa problemowych było znaczco wysze wród
uczniów pierwszych klas gimnazjów publicznych ni niepublicznych; np. odnotowano
wysze wskaniki uywania substancji w ostatnich 30 dniach: palenie tytoniu (9,5% publicz..
vs. 3,5% niepub), picie alkoholu (20% vs. 14%), uywanie marihuany (1,8% vs. 0,8%), a
take wskaniki dot. wagarów w ostatnich 4 tyg. (12% vs. 4%). W gimnazjach publicznych
wicej było uczniów czsto uczestniczcych w przemocy (przynajmniej trzy razy w ostatnim
roku 16,5% vs. 11%) i czsto popełniajcych wykroczenia (9% vs. 4%).
Analizy regresji logistycznej wskazuj, e uywanie substancji psychoaktywnych, akty
przemocy i wykroczenia s wród nastolatków dodatnio powizane z wyszym
zapotrzebowaniem na stymulacj, a ujemnie z wikszym poziomem kontroli rodzicielskiej
czasu spdzanego przez dziecko poza domem.
- Wdraanie skoordynowanej polityki wobec alkoholu w Europie "Wzmacnianie

kompetencji” (Implementing Coordinated Alcohol Policy in Europe – Building Capacity)
grant Komisji Europejskiej realizowany we współpracy z Instytutem Zdrowia Publicznego
(Institute of Public Health) Republiki Słowenii
Temat nr 512-002-07014, kierownik: dr J. Moskalewicz, wykonawca A. Pisarska
Obecny etap pracy: I
Projekt Komisji Europejskiej, koordynowany przez Instytut Zdrowia Publicznego Słowenii,
dotyczy polityki wobec alkoholu w Europie. W projekcie bior udział reprezentanci 31
krajów oraz 10 organizacji midzynarodowych. Celem projektu jest wspieranie Komisji
Europejskiej oraz pastw członkowskich w wdroeniu dokumentu „Strategia UE w zakresie
wspierania pastw członkowskich w ograniczaniu szkodliwych skutków spoywania
alkoholu”, ogłoszonego 12 padziernika 2006 roku w Brukseli. Projekt koncentruje si na
rozwoju kompetencji niezbdnych do formułowania i realizacji polityki wobec alkoholu.
Obejmuje 10 Pakietów Roboczych, które dotycz głównie inwentaryzacji dowiadcze, ich
analizie i upowszechniania wiedzy na temat skutecznych strategii oraz wspierania
regionalnych i lokalnych rozwiza w tym zakresie. W roku 2007 przygotowano dane do
uaktualnienia bazy The Comprehensive Database of Health Promotion Policies,
Infrastructures and Practices.
660
Prace naukowe opublikowane w 2007 r., dotyczce problematyki alkoholowej:
BOBROWSKI K. (2007) Zmiany w rozpowszechnieniu uywania substancji

psychoaktywnych wród gimnazjalistów w latach 2001-1005. Zagadkowe wyniki w Iławie.
Alkoholizm i Narkomania, t. 20, nr 2, 133-150.
BOBROWSKI K. (2007) Czas wolny a zachowania ryzykowne młodziey. Alkoholizm i

Narkomania, t. 20, nr 3, 267-287.
OSTASZEWSKI K., KOCO K. (2007) Tatua i kolczykowanie ciała a uywanie substancji

psychoaktywnych i inne zachowania ryzykowne wród gimnazjalistów. Alkoholizm i
Narkomania, t. 20, nr 3, 247-266.
KOCO K., OKULICZ-KOZARYN K. (2007) Szkoła, uczniowie i narkotyki. Remedium, Nr

10 (176), 28-29.
OSTASZEWSKI K. (2007) Młodzie a substancje psychoaktywne. Remedium, Nr 2/3

(168/169), 1-3.
OSTASZEWSKI K. (2007) Zachowania problemowe młodziey. Remedium, Nr 9 (175), 32.
OSTASZEWSKI K. (2007) Polityka, pedagogika i profilaktyka przemocy w szkole.

Remedium, Nr 11 (177), 1-3.
OSTASZEWSKI K. (2007) Chorzy w społeczestwie. W: WOYNAROWSKA B. (red.)

Edukacja zdrowotna. Podrcznik Akademicki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa,
471-483.
OSTASZEWSKI K. (2007) Zapobieganie uywania substancji psychoaktywnych. W:

WOYNAROWSKA B. (red.): Edukacja Zdrowotna. Podrcznik Akademicki. Wydawnictwo
Naukowe PWN, Warszawa, 483-518.
BOBROWSKI K., OSTASZEWSKI K., PISARSKA A. (2007): Rekomendacje narzdzi do

oceny zagroe zdrowia psychicznego młodziey do dalszego stosowania w badaniach
mokotowskich oraz w innych badaniach ankietowych młodziey szkolnej. Instytut Psychiatrii i
Neurologii, Warszawa
Prace popularno-naukowe:
BOBROWSKI K. (2007): Sport i inne alternatywy w profilaktyce zachowa ryzykownych

młodziey. wiat Problemów, 6 (173), 12-15.
BORUCKA A. (2007) Szkolna interwencja profilaktyczna jako forma pomocy

psychologicznej, wiat Problemów, 2-3 (169/170), 46-49.
KOCO K. (2007) II Ogólnopolska Konferencja Promocji Zdrowia Psychicznego. wiat

Problemów, Nr 11 (178), 41-42.
661
OKULICZ-KOZARYN K. (2007) Picie alkoholu i oczekiwania z tym zwizane a praktyki
wychowawcze w rodzinach nastolatków. wiat Problemów, 2-3 (169/170), 16.20.
Wykorzystanie w praktyce w 200r roku wyników bada Pracowni „Pro-M”

a/ Badanie odroczonych efektów szkolnych programów profilaktyki alkoholowej - temat nr 502-
102-45, realizowany w latach 2003-2005
Kierownik: Krzysztof Bobrowski
Słowa kluczowe okrelajce zakres zrealizowanych prac: ewaluacja, alkohol, szkolny program
profilaktyczny, wczesna profilaktyka
Przedmiot wdroenia:
Dwuletni program profilaktyki alkoholowej dla 10 - 12- letnich uczniów szkół podstawowych
i ich rodziców, który składa si z Programu Domowych Detektywów (cz I) oraz
Fantastyczne Moliwoci (cz II).
Opis efektów praktycznych (gospodarczych lub społecznych):

Upowszechnianie Programu Domowych Detektywów (cz I dwuletniego programu)
W wyniku szkole przeprowadzonych przez instruktorów współpracujcych z Instytutem
Psychiatrii i Neurologii, pracowników Pracowni Pro-M oraz aktywnoci przeszkolonych
nauczycieli- realizatorów w 2007 roku objto programem około 7.500 uczniów z 300 klas.
Upowszechnianie programu Fantastyczne Moliwoci (cz II dwuletniego programu)
Ogółem, w roku 2007, programem Fantastyczne Moliwoci objto około 1875 uczniów z
około 75 klas.
Odbiorcy:
Uczniowie starszych klas szkół podstawowych oraz ich rodzice. Program jest realizowany w wielu
miejscowociach w całym kraju na zlecenie lokalnych władz owiatowych oraz samorzdów
lokalnych.
Forma przekazania wyników bada do praktyki:
Program zgodnie z umow licencyjn ze stron amerykask jest upowszechniany w Polsce na
zasadach niekomercyjnych. Koszty szkole, druku i dystrybucja materiałów, jak i koszty własne
Instytutu z tym zwizane finansowane s przez samorzdy lokalne, na podstawie zawieranych
umów. Warto sprzeday materiałów programowych przez Dział Wydawnictw IPiN od pocztku
upowszechniania programu przekroczyła 0,5 mln zł.
b/ Ocena przydatnoci i funkcjonowania metody krótkiej interwencji w szkole. Nr tematu

41/2002
Kierownik: mgr Anna Borucka

Słowa kluczowe okrelajce zakres zrealizowanych prac:
interwencja profilaktyczna, praca z grupami ryzyka, młodzie szkolna, zachowania problemowe,
substancje psychoaktywne
662
Przedmiot wdroenia:
Program szkole pt. "Interwencja profilaktyczna w szkole jako element szkolnego systemu
rozwizywania problemów zwizanych z uywaniem przez uczniów substancji
psychoaktywnych"
Adresatami programu s rady pedagogiczne szkół podstawowych, gimnazjów i szkół
ponadgimnazjalnych oraz nauczyciele, którzy chc prowadzi działania interwencyjne wobec
uczniów.
I etap – 4-godzinne szkolenie dla rady pedagogicznej
Cele
• Budowanie przekonania, e metoda interwencji moe by przydatna
• Rozpoczcie dyskusji na temat celów, załoe i przebiegu działa
• Wyłonienie nauczycieli, którzy zostan przygotowani do prowadzenia działa
interwencyjnych
II etap – 12-godzinne szkolenie dla wybranych nauczycieli

Cele
Przygotowanie wybranych nauczycieli do:
prowadzenia rozmów interwencyjnych z uczniem i rodzicami
sporzdzania kontraktu dla ucznia we współpracy z rodzicami
adekwatnej oceny efektów własnych działa
Opis efektów praktycznych (gospodarczych lub społecznych):

W 2007 roku kontynuowany był proces upowszechniania programu. W chwili obecnej (tj. do
koca grudnia 2007) współpracuje z nami 54 instruktorów z całego kraju.
W roku 2007 we współpracy z Centrum Metodycznym Pomocy Psychologiczno-
Pedagogicznej i Pastwow Agencj Rozwizywania Problemów Alkoholowych, Pracownia
Profilaktyki Młodzieowej Pro-M zorganizowała I Krajow Konferencj Instruktorów
Programu Szkolna Interwencja Profilaktyczna, w której uczestniczyło 27 instruktorów,
Warszawa, 11-12.06.2007 r.
Dziki aktywnoci własnej oraz instruktorów współpracujcych z Instytutem, szkoleniami
objto około 2 271 nauczycieli z 80 szkół rónego typu i placówek owiatowych w całej
Polsce, którzy wzili udział w 4 godzinnych warsztatach pn. „ Szkolna interwencja
profilaktyczna jako element szkolnego systemu rozwizywania problemów zwizanych z
uywaniem przez uczniów substancji psychoaktywnych”. Sporód tej grupy nauczycieli ok.
666 wziło udział w II etapie szkolenia przygotowujcego do prowadzenia działa
interwencyjnych w szkole.
Ponadto Pracownicy Pracowni Pro-M i Instruktorzy programu prezentowali metod „Szkolnej
interwencji profilaktycznej” na konferencjach szkoleniowych i spotkaniach, w których
uczestniczyli przedstawiciele szkół i rónych instytucji współpracujcych ze szkoł np.
dyrektorzy poradni psychologiczno-pedagogicznych, dyrektorzy szkół, pedagodzy szkolni,
psycholodzy i pedagodzy z poradni psychologiczno-pedagogicznych, urzdnicy, metodycy
szkolni oraz wizytatorzy. W sumie odbiorcami tego typu działa było ok. 400 osób.
Odbiorcy:
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej (CMPPP), wojewódzkie
orodki doskonalenia nauczycieli (WODN), wojewódzkie orodki metodyczne (WOM),
poradnie psychologiczno-pedagogiczne, jednostki samorzdu terytorialnego, gminne władze
663
owiatowe, gminne komisje profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych, szkoły
wszystkich typów.
Forma przekazania wyników bada do praktyki: opis metody

Porozumienie w sprawie współpracy w zakresie profilaktyki problemowych zachowa dzieci
i młodziey zawarte w Warszawie, w dniu 01.01 2004 roku pomidzy Centrum Metodycznym
Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej a Instytutem Psychiatrii i Neurologii w Warszawie.
W roku 2007 w ramach tego Porozumienia upowaniono wybranych 5 pracowników Centrum
Metodycznego Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej do prowadzenia szkole dla
instruktorów programu „Szkolna interwencja profilaktyczna”.
Umowa o współpracy w zakresie upowszechniania programu ”Szkolna interwencja
profilaktyczna” zawarta w Warszawie w dniu 14.07.2005 roku pomidzy ETOH Fundacj
Rozwoju Profilaktyki, Edukacji i Terapii Problemów Alkoholowych a Instytutem Psychiatrii i
Neurologii w Warszawie.
Konferencje
Pracownia była współorganizatorem 3 konferencji:
a) II Ogólnopolska Konferencja Promocji Zdrowia Psychicznego, Gierło k/.Ktrzyna, 27-

29.09.2007 r. Główny organizator: Instytut Psychiatrii i Neurologii, współorganizatorzy
konferencji: PARPA, WHO Regional Office for Europe, Centrum Metodyczne Pomocy
Psychologiczno – Pedagogicznej, Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii
b) I Krajowa Konferencja Instruktorów Programu Szkolna Interwencja Profilaktyczna.

Współorganizatorami konferencji było Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno
Pedagogicznej i Pastwowa Agencja Rozwizywania Problemów Alkoholowych, Warszawa,
11-12.06.2007 r.
c) II Midzynarodowa Konferencja Dramy Stosowanej: „"Drama w pozytywnej profilaktyce",

Warszawa, 26-28.11.2007 r. Współorganizatorami konferencji było Stowarzyszenie
Praktyków Dramy Stop-Klatka, British Council, Szkoła Wysza Psychologii Społecznej w
Warszawie.
Wykaz konferencji naukowych z 2007 rokuu, w których uczestniczyli pracownicy

Pracowni:
- konferencje naukowe midzynarodowe
- Koco, K. - Pierwszy Europejski Zjazd Doktorantów Pedagogiki i Psychologii "Relacje

midzyludzkie a wyzwania współczesnoci”, Wrocław, Polska, 15 -18.03.2007.
Poster: - Koco, K. - Developmental tasks and cannabis use in young adulthood – pilot
study
- Koco K. - 33nd Annual Alcohol Epidemiology Symposium of the Kettil Bruun Society for
Social and Epidemiological Research on Alcohol, Budapeszt, Wgry, 3-8.06.2007 r.
Referaty: - Koco K. - Reasons of cessation from cannabis use among young adults.
664
- Ostaszewski K. - Seminarium FOGARTY "Methods for Biomedical and Psychosocial
Addiction Research", Warszawa, 2-5.09.2007 r.
Referat: - Ostaszewski K. - Warsaw Adolescent Study: A Longitudinal Study on Risk

and Resiliency.
- Borucka A., Ostaszewski K., Pisarska A. – European Conference on Mental Health:

Joining Forces Across Europe for Prevention and Promotion in Mental Health", Barcelona,
Hiszpania, 13-15.09.2007 r.
Referaty: Ostaszewski K. - Opportunities and barriers for evidence-based problem

behavior prevention in Poland: prevention research, evaluation and
dissemination. sesja tematyczna
Plakaty: - Borucka A., Okulicz-Kozaryn K., Ostaszewski K., Pisarska A. - Dilemmas

and Challenges related to Implementation of School-based Preventive
Intervention
- Pisarska A., Ostaszewski K., Borucka A., Okulicz-Kozaryn K., Bobrowski K.

- Amazing Teams - the school-based alcohol prevention program for primary
school students and their parents
- Pisarska A. – Building Capacity Project. First meeting of Alcohol Policy Network. Bled,
Słowenia, 24-26.09.2007 r.
- Borucka A., Koco K., Ostaszewski K., Rustecka A., Wójcik M. - II Midzynarodowa
Konferencja Dramy Stosowanej: "Drama w pozytywnej profilaktyce", Warszawa, 26-
28.11.2007 r.
Referat: - Ostaszewski K. - Pozytywna profilaktyka i drama, sesja plenarna
- Ostaszewski K - Udział w dyskusji panelowej nt. "W jaki sposób działa by

wyzwala pozytywn energi i ch do działania u
młodziey?"
konferencje krajowe:
- Okulicz-Kozaryn K. - Konferencja podsumowujca wyniki bada pn.„Młodzie i rodzice,

czyli dwie perspektywy w percepcji problemów zwizanych z alkoholem, narkotykami
oraz przemoc rówienicz w rodowisku szkolnym” zorganizowana przez Urzd Dzielnicy
Bemowo i PBS DGA, Warszawa, 18.01.2007
Wykład: - Okulicz-Kozaryn K. - Miejsce i rola rodziców w szkolnym programie

na profilaktyki – utopia czy realne wyzwanie dla systemu owiaty
zaproszenie
665
- Okulicz-Kozaryn K. - Konferencja „Zagroenia rozwoju dzieci i młodziey – narkotyki,
alkohol i nikotyna” zorganizowana przez Fundacj Zapobiegania i Resocjalizacji Uzalenie
„Nadzieja”, Bielsko-Biała, 23.03. 2007
Wykład: - Okulicz-Kozaryn K. - Interwencja wobec młodziey zagroonej

uzalenieniem
zaproszenie
- Ostaszewski K. - Konferencja 15 lat Szkoły Promujcej Zdrowie - osignicia i nowe

kierunki rozwoju, Warszawa 24-26 kwietnia
- Borucka A., Okulicz-Kozaryn K.- Konferencja szkoleniowa organizowana przez

Pastwow Agencj Rozwizywania Problemów Alkoholowych: „ Czy profilaktyka moe
by odpowiedzi na problemy wychowawcze w szkole?, PARPA, Warszawa, 7-9 maja, 2007
Referat: Okulicz-Kozaryn K.- Profilaktyka dostosowana do wieku rozwojowego

nastolatków.
Warsztat: Borucka A. – „Szkolna interwencja profilaktyczna”
- Bobrowski K., Borucka A., Koco K., Ostaszewski K., Pisarska A., Rustecka A., VI
Ogólnopolska Konferencja Naukowa Sekcji Psychologii Zdrowia Polskiego Towarzystwa
Psychologicznego "Psychologia zdrowia w poszukiwaniu pozytywnych inspiracji", Zakopane,
18-20.05.2007 r.
Plakaty
- Ostaszewski K., Borucka A., Pisarska A. - Podstawy teoretyczne pozytywnej

profilaktyki. Sesja plakatowa II "Profilaktyka i promocja zdrowia"
- Bobrowski K., Borucka A., Okulicz-Kozaryn K., Ostaszewski K. - I Krajowa

Konferencja Instruktorów Programu Szkolna Interwencja Profilaktyczna, Warszawa, 11-
12.06.2007 r.
Referaty :Katarzyna Okulicz-Kozaryn- Prezentacja testów PUN (Problemowego
Uywania Narkotyków) i PUM (Problemowego Uywania Marihuany)
przeznaczonych do pracy z młodzie uywajc narkotyków.
Warsztaty: Bobrowski K., Borucka A., Okulicz-Kozaryn K., - Wymiana dowiadcze.

Prezentacja nowych materiałów szkoleniowych. 3 grupy warsztatowe.
Prowadzenie sesji- Ostaszewski K. - I sesja plenarna i II sesja plenarna.

Borucka A. – III sesja plenarna
- Okulicz-Kozaryn K. - XVI Ogólnopolska Konferencja Psychologii Rozwojowej: Drogi

rozwoju człowieka w wiecie współczesnych wartoci", Pozna, 21-24.06.2007 r.
666
Referaty: - Okulicz-Kozaryn K. - Profilaktyka problemów zwizanych z piciem alkoholu
przez dorastajcych z perspektywy rozwojowej.
- Ostaszewski K., Pisarska A. - Ogólnopolska Konferencja "Od wskiej specjalizacji ku

interdyscyplinarnej perspektywie w badaniach nad substancjami psychoaktywnymi",
Warszawa-Falenty, 6-7.09.2007 r.
Referaty: - Ostaszewski K. - Uywanie substancji psychoaktywnych przez młodzie

szkoln w Warszawie: trendy, rónice ze wzgldu na płe oraz wybrane
czynniki psychospołeczne.
- Bobrowski K., Borucka A., Koco K., Okulicz-Kozaryn K., Ostaszewski K., Pisarska
A., Rustecka A., Wójcik M. - II Krajowa Konferencja Promocji Zdrowia Psychicznego,
Gierło k. Ktrzyna, 27-29.09.2007 r.
Referaty: - Bobrowski K. - Jak tworzy programy promocji zdrowia psychicznego?

Wnioski z obszaru profilaktyki alkoholowej. Sesja tematyczna
- Borucka A. - Szkolna interwencja profilaktyczna. Sesja tematyczna
- Koco K. - Wybrane czynniki ochronne a zaprzestawanie uywania konopi

indyjskich. Sesja tematyczna
- Okulicz-Kozaryn K. - 333 gminne programy przeciwdziałania narkomanii

opracowane w ramach programu Transition Facility 2004. sesja tematyczna
- Ostaszewski K., Bobrowski K. - "Polityka i profilaktyka. Bariery w

upowszechnianiu programów profilaktyki i promocji zdrowia
psychicznego". sesja plenarna
Plakaty: - Rustecka A.- Rola gier komputerowych w rozwoju ucznia w wieku

gimnazjalnym.
- Wójcik M. – Poczucie koherencji członków wspólnot wyznaniowych
Przewodniczenie sesjom:
Okulicz-Kozaryn K. - sesja tematyczna "Promocja zdrowia psychicznego a zapobieganie
problemom zwizanym ze zdrowiem psychicznym wród dorosłych.
Ostaszewski K - sesja tematyczna „Promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie
problemom zwizanym ze zdrowiem psychicznym wród starszej młodziey i młodych
dorosłych.
- Borucka A., - Ogólnopolska konferencja „Historia i perspektywy pomocy psychologiczno-

pedagogicznej”, Centrum metodyczne pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej, Warszawa,
20-21 wrzenia 2007 roku.
667
- Borucka A., - Konferencja „Od wiedzy do kompetencji-jak budowa bezpieczn i przyjazn
szkoł?, Fundacja ETOH, Warszawa, 5-7 listopada 2007 roku
Warsztat Borucka A. – Szanse i trudnoci pomocy psychologicznej w szkole.
- Ostaszewski K. Konferencja „Profilaktyka selektywna - praca z młodzie szczególnie

zagroon uzalenieniem” Warszawa, 12-13 listopada
Referat - Ostaszewski K. Profilaktyka selektywna
- Okulicz-Kozaryn K. - Wojewódzka narada pełnomocników/koordynatorów ds. profilaktyki

i rozwizywania problemów alkoholowych oraz dyrektorów powiatowych centrów pomocy
rodzinie, Pisz, 28-29.11.2007 r. zorganizowana przez Urzd Marszałkowski województwa
warmisko-mazurskiego.
Wykład: - Okulicz-Kozaryn K. - Skuteczne strategie profilaktyczne, kierunki

na nowoczesnej profilaktyki w odniesieniu do projektowania działa
zaproszenie w gminnych programach profilaktyki i rozwizywania problemów
uzalenie.
- Ostaszewski K. - III Forum Profilaktyki . Młodzie w profilaktyce. Profilaktyka dla

młodziey. Konferencja zorganizowana przez Regionalny Orodek Metodyczno-Edukacyjny
Metis, Katowice, 3.12.2007 r.
Referaty: - Ostaszewski K. - Młodzie w profilaktyce zachowa ryzykownych
- Bobrowski K., Borucka A., Okulicz-Kozaryn K., Ostaszewski K. - Konferencja

"Ryzykowne zachowania młodych Polaków - szanse i pułapki współczesnej profilaktyki
uzalenie", Warszawa, 7.12.2007 r.
Ostaszewski K. - udział w panelu ekspertów "Szanse i pułapki współczesnej profilaktyki

uzalenie"
Udział w zespołach redakcyjnych czasopism i zespołach ekspertów:
imi i nazwisko nazwa czasopisma funkcja data wyboru
Krzysztof Remedium członek Zespołu

Ostaszewski Redakcyjnego; -
Główny konsultant
ds. naukowo-
programowych
668
Ostaszewski K. - członek Zespołu Ekspertów ds. Profilaktyki Problemowej i Socjoterapii
Pastwowej Agencji Rozwizywania Problemów Alkoholowych.
Recenzje i opinie
Bobrowski K. Opinia na temat programu wychowania seksualnego p.t. „Archipelag skarbów”

przeznaczonego dla młodziey szkół ponadpodstawowych. Opinia została wydana dla
Fundacji Homo Homini im. Karola de Foucauld z Krakowa.
Bobrowski K. Opinia na temat programu profilaktyki HIV p.t. „Bez ryzyka” przeznaczonego
dla młodziey szkół ponadpodstawowych. Opinia została wydana dla Fundacji Homo Domini
im. Karola de Foucauld z Krakowa.
Ostaszewski K. – Recenzje 12 programów wychowawczo-profilaktycznych przygotowanych

w ramach projektu „Wspomaganie szkół i placówek przez poradnie psychologiczno-
pedagogiczne w wychowaniu i profilaktyce” dla Ministerstwa Edukacji Narodowej i
Kuratorium Owiaty w Olsztynie
Współpraca z Komisjami i Zespołami powołanymi przez Ministra Zdrowia oraz innymi

komisjami (prosz poda nazwisko osoby współpracujcej oraz rodzaj współpracy i nazw
komisji).
Działalno edukacyjna Pracowni „Pro-M” w 2007 roku:
a) nauczanie przeddyplomowe oraz uczniów rednich szkół medycznych i innych:

- prosz poda dokładn nazw szkoły oraz okreli rodzaj prowadzonych zaj,
Ostaszewski K. - Uniwersytet Warszawski, Wydział Pedagogiczny "Programy profilaktyki

uzalenie", wiczenia dla specjalizacji Projektowanie edukacyjne, 30 godz. 18 osób
Ostaszewski K. - Wysza Szkoła Psychologii Społecznej, kierunek Zdrowie Publiczne,

warsztaty specjalizacyjne „Projekty prozdrowotne skierowane do dzieci i młodziey”, 32
godz. 18 osób
b) udział w szkoleniu podyplomowym:

- organizacja kursów specjalistycznych (w tym zlecone przez CMKP, WODKM,
POLKARD)
- (prosz poda: nazw i rodzaj szkolenia/kursu, na czyje zlecenie przeprowadzony, dla kogo
prowadzony oraz liczb godzin szkolenia), czas trwania oraz liczb uczestników.
Borucka A., Pisarska A. – Wykłady dla pracowników orodków pomocy osobom

uzalenionym od narkotyków: „Profilaktyka uzalenie” oraz „Ewaluacja programu
terapeutycznego” w ramach Specjalistycznego szkolenia w zakresie Terapii Uzalenie od
669
narkotyków, 25. 04. – 29.04 2007, Warszawa, Instytutu Zdrowia i Fundacji ETOH (ok. 30
uczestników)
Ostaszewski K. – Wykład „ Promocja zdrowia psychicznego” w ramach kursu

wprowadzajcego do specjalizacji z psychiatrii, IPiN, 22 padziernika 2007
Ostaszewski K - Gdaska Wysza Szkoła Humanistyczna; wykłady i warsztaty dla słuchaczy

Studiów Podyplomowych Specjalista Terapii Uzalenie, na temat „profilaktyka i ewaluacja
programów profilaktycznych”, 25 godz. 15 osób
Pisarska A. – Wykłady dla słuchaczy Studium Podyplomowego Wyszej Szkoły Pedagogiki

Resocjalizacyjnej w Warszawie: „Metodyka oddziaływa profilaktycznych”, Warszawa,
24.02, 24.03, 12.05 oraz 16.12. 2007 (około 30 osób)
Współpraca z zagranicznymi placówkami badawczymi i firmami farmaceutycznymi (prosz

poda dokładn nazw placówki, kraj oraz rodzaj współpracy):
a) placówki badawcze:
- The University of Michigan, Ann Arbor, USA. Współpraca w kształceniu metodologicznym

badaczy polskich zajmujcych si badaniami nad problematyk uzalenie.
- The University of Michigan, Addiction Research Center, School of Public Health.

Współpraca w zakresie bada nad psychospołecznymi czynnikami zachowa problemowych
młodziey.
Konferencje szkoleniowe
- Bobrowski K., Borucka A., Okulicz-Kozaryn K., Ostaszewski K. - I Krajowa Konferencja
Instruktorów Programu Szkolna Interwencja Profilaktyczna, 27 uczestników, Warszawa, 11-
12.06.2007 r.
- Pisarska A. - Konferencja szkoleniowa "Profilaktyka uzalenie w szkołach

ponadgimnazjalnych, Brok n/Bugiem, 11-12.06.2007 r.
Referaty: - Borucka A., Okulicz-Kozaryn K., Pisarska A., Ostaszewski K. - Szkolna

interwencja profilaktyczna.
- Borucka A. - Konferencja szkoleniowa "Profilaktyka uzalenie w szkołach

ponadgimnazjalnych", Soczewka k/Płocka, 18-19.06.2007 r.
Referaty: - Borucka A., Okulicz-Kozaryn K., Pisarska A., Ostaszewski K. - Szkolna

interwencja profilaktyczna.
Współpraca ze Stowarzyszeniem Praktyków Dramy STOP-KLATKA w realizacji

programu „Na krawdzi”
Współpraca dotyczyła:
670
a) organizacji II Midzynarodowej Konferencji Dramy Stosowanej: „"Drama w
pozytywnej profilaktyce"
b) przygotowania strony internetowej dla programu „Na krawdzi”
(www.nakrawedzi.pl)
c) ewaluacji programu „Na krawdzi
4.5. Fundacja „Masz Szans”
SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE Z DZIAŁALNOCI

FUNDACJI "MASZ SZANS"
W 2007 ROKU
1. Nazwa fundacji: Fundacja “Masz Szans”

Siedziba: Lublin
Adres: ul. Beatrycze 15; 20-715 Lublin
Data rejestracji: 16.01.1992
Numer KRS: 0000107218
REGON: 430517753
Zarzd: prof. dr hab. Zbigniew B. Ga - Prezes Fundacji
dr Robert Porzak - Sekretarz Zarzdu Fundacji
Cele statutowe Fundacji:

Działalno Fundacji jest skoncentrowana na zadaniach
profilaktycznych, terapeutyczno-rehabilitacyjnych i konsultacyjno-doradczych.
Głównymi celami Fundacji s:
- stymulowanie prawidłowego rozwoju psychicznego i społecznego
dzieci i młodziey;
- korygowanie zaburze w funkcjonowaniu intrapsychicznym,
interpersonalnym i społecznym dzieci i młodziey;
- zapewnienie rodzicom, wychowawcom, nauczycielom itp. wszechstronnej pomocy w
prawidłowej realizacji procesu wychowawczego
2. Realizujc cele statutowe, Fundacja prowadziła w 2007 roku nastpujce

przedsiwzicia:
Projekt badawczy i informacyjny „Efektywno instytucjonalnych form pomocy na

rzecz młodziey zagroonej wykluczeniem społecznym” – kontynuacja z roku 2006.
Projekt realizowany z dotacji Europejskiego Funduszu Strukturalnego w ramach SPO RZL
2004-2007, priorytet: (1.5.a), zmierza do oceny jakoci wsparcia dostarczanego w ramach
trzech instytucjonalnych rodowisk: OHP, Schronisk dla Nieletnich i Zakładów
Poprawczych. W roku 2007 badaniami objto reprezentatywn grup osób
rozpoczynajcych i koczcych pobyt w powyszych placówkach oraz pracowników
zatrudnionych w objtych ankietyzacj orodkach, przeprowadzono analizy wyników
i przygotowano raport z bada.
„Program Rówieniczych Doradców” dla młodziey szkół Dzielnicy Ochota,
sfinansowany ze rodków OPS dz. Ochota. W programie treningowo-warsztatowym,
redukujcym zagroenia dysfunkcjami pojawiajcymi si w rodowisku szkolnym, wziły
udział dwie grupy młodziey i grupa nauczycieli.
671
„Lokalna diagnoza problemów dzieci i młodziey miasta Ustrzyki Dolne zwizanych
z uzalenieniami” – projekt badawczy zrealizowany z dotacji Urzdu Miasta Ustrzyki
dostarczył lokalnym władzom i instytucjom owiatowym rzetelnej diagnozy problemów
dzieci i młodziey.
Projekt badawczy „Diagnoza potrzeb profilaktycznych i ewaluacja procesu realizacji
LPPU dz. Białołka” obejmował wykonanie przygotowanych w 2006 roku bada
dotyczcych skali zagroe zwizanych z uzalenieniami i przemoc oraz skutecznoci
działa profilaktycznych prowadzonych na terenie Dzielnicy Białołka m.st. Warszawy.
Badaniami objto Projekt sfinansowany ze rodków OPS dz. Białołka m.st. Warszawy.
Projekt badawczy „Diagnoza stanu zagroe i potrzeb profilaktycznych dz.
Rembertów” obejmował wykonanie bada dotyczcych skali zagroe zwizanych z
uzalenieniami i przemoc na terenie Dzielnicy Rembertów m.st. Warszawy. Badaniami
objto Projekt sfinansowany ze rodków OPS dz. Rembertów m.st. Warszawy.
4.6. Fundacja Mederi
Sprawozdanie z działalnoci merytorycznej Fundacji Mederi

w okresie od 1.01.2007 do 31.12.2007
W 2007 roku Fundacja Mederi - pomómy dzieciom, majca statut organizacji
poytku publicznego, prowadziła wielopłaszczyznow działalno profilaktyczn,
terapeutyczn, interwencyjn, rodowiskow, oraz naukow i szkoleniow. Działalno
ta miała zasig lokalny, ogólnopolski i midzynarodowy.
W ramach działalnoci profilaktycznej dotyczcej przemocy wobec dzieci i
rozpoznawania czynników ryzyka Fundacja Mederi prowadziła autorskie programy w
łobkach (Mały Sło)) i przedszkolach (Wielki Sło) dla dzieci, rodziców i wychowawców.
Programy realizowane w szkołach podstawowych i liceach warszawskich dotyczyły
profilaktyki przemocy, wczesnej interwencji, przeciwdziałania agresji rówieniczej i rozwoju
umiejtnoci psychospołecznych (Razem wicej) oraz profilaktyki uzalenie (Niemoda na
picie). Jednoczenie były prowadzone warsztaty umiejtnoci wychowawczych dla rodziców
dzieci nadpobudliwych. Fundacja uczestniczyła równie w programie Uniwersytet dla
rodziców i dzieci „Jak by szczliwym rodzicem i wychowa szczliwe dziecko” z nauk
rozpoznawania emocji i rozwizywania trudnych sytuacji bez stosowania przemocy.
Działalno ta była finansowana z funduszy dysponowanych przez Orodki Pomocy
Społecznej m.st. Warszawy oraz z 1% podatku dochodowego.
Działalno terapeutyczna prowadzona była w Centrum Zaufania Rodzinnego w
siedzibie Fundacji Mederi. Przez cały rok. udzielano porad psychologicznych, medycznych,
pedagogicznych i prawnych z których korzystały dzieci i ich opiekunowie oraz pracownicy
słub społecznych, w szczególnoci słuby zdrowia. Celem poradnictwa było
przeciwdziałanie przemocy wobec dzieci, poprzez diagnoz i interwencj w przypadku
podejrzenia o przemoc wobec dziecka, konsultacje specjalistyczne dla pracowników słuby
zdrowia zwizane z zespołem dziecka krzywdzonego, prac z rodzin i zapewnienie trwałej
pomocy psychologicznej, prawnej i medycznej dorosłym bdcym wiadkami i ofiarami
przemocy w rodzinie. Działalno ta była finansowana z Rzdowego Funduszu Inicjatyw
Obywatelskich przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, z zakresu pomocy społecznej
Urzdu Miasta Stołecznego Warszawy, programu porad prawnych Fundacji im. S. Batorego
wpłat wynikajcych z odlicze 1% od podatku dochodowego od osób fizycznych i nawizek
sdowych.
W ramach pracy rodowiskowej Fundacja Mederi przeprowadziła autorski program
socjoterapeutyczny dla samotnych matek z dziemi na zlecenie Orodka Pomocy Społecznej
672
dzielnicy Wola wraz z dwutygodniowym turnusem terapeutycznym w Przyjezierzu.
Spotkania z mamami i dziemi kontynuowano do koca roku w Warszawie jako zajcia
wykładowo warsztatowe, grupowe z dziemi i mamami, konsultacje indywidualne i prac
terapeutyczn w rodowisku domowym rodzin. W dzielnicy Wilanów Fundacja Mederi
prowadziła zajcia socjoterapeutyczne i konsultacyjne w wietlicy socjoterapeutycznej dla
dzieci i ich rodzin.
W ramach działalnoci naukowo szkoleniowej Fundacja Mederi kontynuowała ide z
poprzednich lat (organizacja I naukowej konferencji „Profilaktyka i terapia zespołu dziecka
krzywdzonego”, II naukowej konferencji „Powikłania neurologiczno psychiatryczne zespołu
dziecka krzywdzonego. Zastpczy zespół Munchhausena”, III naukowej konferencji
"Standardy postpowania w zespole dziecka krzywdzonego".) i zorganizowała IV naukow
konferencj „Współpraca interdyscyplinarna. Rola i ograniczenia słuby zdrowia w
przeciwdziałaniu przemocy wobec dzieci”. Współorganizatorami zostali Instytut „Pomnik-
Centrum Zdrowia Dziecka”, Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy, Rzecznik Praw
Dziecka. Patronat naukowy objł Oddział Warszawski Polskiego Towarzystwa
Pediatrycznego i Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej. Konferencja miała zasig
ogólnopolski, uczestniczyło w niej ponad 200 osób z rónych miast, które prezentowały
swoje metody interwencyjne i dyskutowały na temat koniecznoci wprowadzenia
ujednoliconego sposobu postpowania pracownika słuby zdrowia w przypadku podejrzenia o
przemoc w rodzinie. Zaprosilimy równie lekarzy z Białorusi, którzy gocili u nas po raz
kolejny i z ogromnym zainteresowaniem uczestniczyli w tym naukowym wydarzeniu.
W ramach współpracy z Instytutem „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka” Fundacja
Mederi została zaproszona do uczestnictwa w szkoleniach pielgniarek pediatrycznych i
przeprowadziła wykłady na temat "Aspekt medyczno-prawny przemocy wobec dzieci - zespół
dziecka krzywdzonego". Wykłady na temat diagnozy i interwencji w przypadku podejrzenia
zespołu dziecka maltretowanego były wygłoszone na konferencjach w Warszawie w
Pastwowym Zakładzie Higieny , w Łodzi na XXIX Zjedzie Polskiego Towarzystwa
Pediatrycznego „Od narodzin do dojrzałoci”, w Bad Honef w programie Encare DAPHNE
II, w Paryu w programie AGIS dotyczcym strategii narodowej dla dziecka - ofiary
przemocy i zezna w pokojach przyjaznych dziecku.
Fundacja Mederi przeprowadziła szereg specjalistycznych warsztatów szkoleniowych
dla pracowników słuby zdrowia i osób pracujcych z dziemi na temat interwencji w
przemocy w rodzinie, profilaktyki przemocy rówieniczej i uzalenie, a take skutecznych
procedur wobec agresywnych zachowa ucznia.
Fundacja Mederi była merytorycznym partnerem ogólnopolskiej kampanii społecznej
„Kochaj. Nie krzywd. Pomó” i obsługiwała specjalistyczn lini informacyjno-
interwencyjn dla pracowników słuby zdrowia i specjalistów zajmujcych si prac z
dziemi i rodzin. Opracowała schemat interwencji w przypadku przemocy wobec dzieci i
opublikowała szereg ulotek dla rodziców i słub społecznych. Fundacja Mederi bierze take
czynny udział w lokalnych inicjatywach np. Udział w wicie Wilanowa i akcjach
społecznych organizowanych w dzielnicy Wola.
Działalno Fundacji Mederi na forum midzynarodowym zwizana jest z unijnym
programem AGIS dotyczcym strategii narodowej dla dziecka - ofiary przemocy i zezna w
pokojach przyjaznych dziecku wystpowania przemocy w rodzinach alkoholowych w ramach
współpracy z Instytutem Psychiatrii i Neurologii w programie Encare DAPHNE II.
Fundacja Mederi jest członkiem Wolskiej Koalicji na Rzecz Przeciwdziałania
Przemocy w Rodzinie oraz Komisji Dialogu Społecznego ds. Poradnictwa Specjalistycznego
przy Urzdzie Miasta Warszawy.
Fundacja Mederi zrzesza wokół swojej działalnoci wolontariuszy, studentów
Akademii Medycznej, Wydziału Pedagogiki i Prawa Uniwersytetu Warszawskiego i Wyszej
673
Szkoły Psychologii Społecznej, którzy uczestnicz w imprezach dla chorych dzieci na terenie
szpitala oraz pomagaj przy organizacji konferencji.
Na rok 2008 planujemy kontynuowanie i rozszerzanie działalnoci Centrum Zaufania
Rodzinnego, prowadzenie szkole z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodowisku
interdyscyplinarnym, programu przeciwdziałania agresji rówieniczej w szkołach i programu
„Wielki Sło’ oraz „Mały Sło”, prac rodowiskow dla samotnych mam z dziemi,
współprac przy tworzeniu standardów postpowania w przypadku zespołu dziecka
krzywdzonego oraz działania profilaktyczne wobec małych dzieci. Planujemy zorganizowanie
konferencji powiconej tematyce dziecka krzywdzonego w szkole pielgniarskiej w Grodnie
i zaproszenie po raz kolejny lekarzy z Białorusi. Podejmiemy take kolejn prób
zorganizowania Specjalistycznego Orodka Diagnozy i Terapii o zasigu ogólnopolskim.
Realizacja tych zada bdzie zaleała od dopływu rodków finansowych.
Realizacja programów przez Fundacj Mederi w roku 2007:

1. IV Konferencja naukowa: Współpraca interdyscyplinarna. Rola i ograniczenia słuby
zdrowia w przeciwdziałaniu przemocy wobec dzieci. Fundacja Mederi IP CZD,
Patronat honorowy: Prezydent Miasta st Warszawy, Rzecznik Praw Dziecka. Patronat
naukowy: Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej, Polskie Towarzystwo
Pediatryczne.
2. Zadanie publiczne: „Działania zmierzajce do zapewnienia wsparcia dla osób
doznajcych przemocy w rodzinie” Umowa nr PS/001/B/543/2007/5271 ze rodków
Miasta Stołecznego Warszawy.
3. Zadanie na podstawie Rzdowego Programu „Fundusz Inicjatyw Obywatelskich”
Ochrona i upowszechnianie praw dziecka –„Organizacja systemu wsparcia dla dzieci i
ich rodzin – Centrum Zaufania Rodzinnego” Umowa nr 205 z Ministerstwem Pracy i
Polityki Społecznej.
4. Poradnictwo prawne dotyczce dzieci doznajcych przemocy”: Kontynuacja projektu
przyznanego jako Grant Fundacji im. S. Batorego Nr wniosku 17288.
5. Program ALC-VIOL (przemoc, urazy i wypadki dowiadczane przez dzieci z rodzin
alkoholowych): numer projektu w programie Komisji Europejskiej Bezpieczestwa,
Prawa i Sprawiedliwoci DAPHNE II 2004-2008 JAI/DAP2004-1/059/YC: Fundacja
Mederi była podwykonawc Instytutu Psychiatrii i Neurologii.
6. Autorski program socjoterapeutyczny „Klubik pozalekcyjny” na zlecenie Orodka
Pomocy Społecznej Dzielnicy Wilanów m.st. Warszawy.
7. Autorski program rodowiskowy „Indywidualny program rodowiskowy pomocy
rodzinie dla matek samotnie wychowujcych dzieci” na zlecenie Orodka Pomocy
Społecznej Dzielnicy Wola m.st. Warszawy w okresie Umowa nr 1/P/2007 (1.1).
8. Autorski program rodowiskowy „Indywidualny program rodowiskowy pomocy
rodzinie” na zlecenie Orodka Pomocy Społecznej Dzielnicy Wola Umowa nr
1/P/2007 (1.2).
9. Autorskie warsztaty wyjazdowe dla samotnych matek z dziemi w Przyjezierzu
Umowa nr 34/P/2007 z Orodkiem Pomocy Społecznej dzielnicy Wola m.st.
Warszawy.
10. Realizacja programu „Wielki Sło” dla przedszkola nr 56 w Wilanowie na zlecenie
Orodka Pomocy Społecznej w Wilanowie.
11. Program profilaktyki i wczesnej interwencji „Wielki Sło” dla Przedszkola nr 84
(Dworcowa) w Midzylesiu na zlecenie Orodka Pomocy Społecznej w Wawrze
Umowa nr 19/2007.
674
12. Program dla rodziców „Warsztat umiejtnoci wychowawczych” dla rodziców
uczniów Liceum Ogólnokształccego im. S. Kostki Potockiego w Wilanowie na
zlecenie Orodka Pomocy Społecznej w Wilanowie.
13. Program dla rodziców „Warsztat umiejtnoci wychowawczych” dla rodziców
uczniów Gimnazjum nr 117 w Wilanowie na zlecenie Orodka Pomocy Społecznej w
Wilanowie.
14. Realizacja programu „Przeciwdziałanie agresji rówieniczej w szkole” w szkole
podstawowej nr 261 w Wilanowie na zlecenie Orodka Pomocy Społecznej w
Wilanowie.
15. Program „Przeciwdziałanie agresji i przemocy wród dzieci” w szkole podstawowej nr
300 w Wilanowie na zlecenie Orodka Pomocy Społecznej w Wilanowie.
16. Program z zaj prowadzonych w ramach programu „Przeciwdziałanie agresji
rówieniczej w szkole” w szkole podstawowej nr 63 na Woli na zlecenie Orodka
Pomocy Społecznej na Woli Umowa nr 140/2006.
17. Warsztat interdyscyplinarny przeciwdziałania przemocy w rodzinie dla pracowników
słuby zdrowia w przychodni SZPZLO dzielnicy Wawer na zlecenie Orodka Pomocy
Społecznej dzielnicy Wawer m.st. Warszawy Umowa nr 142/2007.
18. Autorski program wczesnej interwencji dla przedszkoli „Wielki Sło” na zlecenie
Orodka Pomocy Społecznej Dzielnicy Mokotów.
19. Program profilaktyczny „Niemoda na picie” w XXV Liceum Ogólnokształccym w
Warszawie (Halna) na zlecenie Orodka Pomocy Społecznej dzielnicy Wawer Umowa
nr 99/2007.
20. Program profilaktyczny „Niemoda na picie” w XXVI Liceum Ogólnokształccym w
Warszawie (Alpejska) na zlecenie Orodka Pomocy Społecznej dzielnicy Wawer
Umowa nr 250/2007.
21. Warsztat szkoleniowy „Skuteczne procedury wobec agresywnych zachowa ucznia”
dla Szkoły Podstawowej nr 63 (Płocka) na zlecenie Orodka Pomocy Społecznej
dzielnicy Wola Umowa nr ZP 47/7/P/2007/sz.
22. Program z zakresu profilaktyki przemocy w Szkole Podstawowej nr 63 (Płocka) na
zlecenie Orodka Pomocy Społecznej dzielnicy Wola.
23. Program profilaktyczny „Razem wicej” w Szkole Podstawowej nr 169 (Uprawna) na
zlecenie Orodka Pomocy Społecznej dzielnicy Wilanów) m.st. Warszawy.
24. Program „Uniwersytet dla rodziców i dzieci” na zlecenie Orodka Pomocy Społecznej
dzielnicy Wilanów m.st. Warszawy.
25. Program profilaktyczny „Mały Sło” w łobku nr 13 (Markowska) na zlecenie
Orodka Pomocy Społecznej dzielnicy Praga Północ m.st. Warszawy Umowa nr
26/AAP/07.
26. Autorski program profilaktyki i wczesnej interwencji „Wielki Sło” w Przedszkolu nr
226, Przedszkolu nr 192, Przedszkolu nr 65 „Wielki Sło” na zlecenie Orodka
Pomocy Społecznej dzielnicy Białołka „Wielki Sło”.
4.7. OSU PRO
SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOCI STOWARZYSZENIA ZA ROK 2007
Stowarzyszenie prowadzi działalno charytatywn dla rodzin i osób samotnych, które

potrzebuj pomocy. Prowadzi równie spotkania edukacyjne dla młodziey oraz osób
675
uzalenionych. Współpracujemy z klubami abstynenckimi i grupami samopomocowymi.
Organizujemy spotkania trzewociowe z młodzie.
Do stowarzyszenia zgłaszaj si osoby, które próbuj podj leczenie odwykowe.
Prowadzimy z nimi rozmowy i kierujemy do Orodka Terapii Odwykowej oraz do znanych
nam terapeutów.
W czerwcu zorganizowalimy ju po raz kolejny zjazd dla absolwentów Studium
Pomocy Psychologicznej (SPP) dla Nieprofesjonalistów oraz Programu Rozwoju Osobistego
(PRO) w Ustroniu Jaszowcu k/Wisły nt : „ rodowisko, które trzewieje”. Zjazd odbył si w
dniach 15 – 17 czerwca 2007 r.
Zjazd absolwentów uzyskał wysokie noty za organizacj i terapie, któr prowadzili
trenerzy terapeutów z ETOH i PARPA.
4.8. Pracownia Alternatywnego Wychowania
SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE z działalnoci Pracowni Alternatywnego

Wychowania w 2007 roku
Pracownia Alternatywnego Wychowania w roku 2007 kontynuowała działalno
wszystkich placówek autorskich, czyli: rodowiskowej wietlicy Socjoterapeutycznej dla
dzieci w wieku przedszkolnym, rodowiskowej wietlicy Socjoterapeutycznej dla dzieci
w wieku szkolnym i młodziey, Młodzieowego Telefonu Zaufania „Zakrt”, Placówki
Doskonalenia Nauczycieli, Wydawnictwa.
rodowiskowa wietlica Socjoterapeutyczna czynna była, jak co roku, codziennie od
poniedziałku do pitku; dla dzieci w wieku przedszkolnym zajcia organizowane były
w godzinach 800 – 1400, natomiast dla dzieci w wieku szkolnym i młodziey w godzinach 1500
– 2000. W placówkach tych dbano o zabezpieczenie podstawowych potrzeb socjalno-
bytowych podopiecznych, ich rozwój społeczny, emocjonalny i psychiczny. Praca w wietlicy
opierała si na metodzie socjoterapii, której podstawowymi załoeniami jest niwelowanie
urazów poprzez konstruowanie sytuacji korygujcych. W zwizku z powyszym kadra
opracowywała diagnozy dla poszczególnych wychowanków, jak te okrelała sytuacj
psychologiczn i społeczn całej grupy.
W trakcie minionego roku w wietlicach socjoterapeutycznych realizowane były
rónorodne programy profilaktyczno-terapeutyczne.
Program „Chcemy inaczej” – oddziaływaniami zostało objtych 20 podopiecznych MOS nr 1,
podzielonych na dwie grupy terapeutyczne: dla osób szkodliwie uywajcych rodków
psychoaktywnych i dla eksperymentujcych. W cigu tygodnia odbywały si dwa spotkania
grup. Podopieczni wymagajcy zwikszenia oddziaływa objci zostali terapi indywidualn
w orodku. W cigu tygodnia przewidziano na terapi indywidualn 5 godzin.
Dodatkowo raz w miesicu odbywały si warsztaty edukacyjno – psychologiczne oraz
zajcia rozwijajce horyzonty mylowe w wymiarze 10 godzin w miesicu.
Program „wietlica zamiast ulicy” – Projektem objtych zostało 50 podopiecznych
rodowiskowej wietlicy Socjoterapeutycznej pry Pracowni Alternatywnego Wychowania.
Celem zaj realizowanych w ramach projektu było przełamywanie istniejcych wród dzieci
stereotypów na temat sposobów spdzania wolnego czasu (wolnych od alkoholu i innych
uywek) funkcjonowania w wiecie dorosłych, ról mczyzny i kobiety w rodzinie,
odmiennoci innych kultur i narodów.
Oprócz technicznych umiejtnoci zajcia miały na celu poprawienie i rozwój umiejtnoci
kontaktowania si z drugim człowiekiem, pokazanie nie rywalizacyjnej współpracy jako
sposobu na odnoszenie sukcesów, nauczenie sposobów, nie uraajcego innych wyraania
676
swoich myli i opinii, stworzenie w podopiecznych poczucia odpowiedzialnoci i moliwoci
wpływu na swoje ycie. W ramach programu realizowany były nastpujce zajcia:
Zajcia edukacyjno-profilaktyczne: 2 godziny w tygodniu
Zajcia tematyczne:
- kulinarne raz w tygodniu po 1,5 godziny
- plastyczne raz w tygodniu po 1,5 godziny
- modelarskie raz w tygodniu po 1,5 godziny
- sportowe raz w tygodniu po 1,5 godziny
- kulturalne raz w tygodniu po 1,5 godziny
- teatralne raz w tygodniu po 1,5 godziny
Zajcia kompensacyjno-wyrównawcze 1,5 godziny 5 razy w tygodniu
Zajcia terapeutyczno-rehabilitacyjne – 1 godzin 5 razy w tygodniu
Społecznoci socjoterapeutyczne 3 godziny w tygodniu
Spotkania z rodzicami 20 godzin w miesicu
Spotkania z nauczycielami 10 godzin w miesicu
Spotkania z pracownikami słub publicznych 10 godzin w miesicu
Superwizje zespołu wychowawców i socjoterapeutów - 1 raz w miesicu po 10 godzin
Organizacja wit i uroczystoci wynikajcych z tradycji i obyczajów
Program „Moje ycie i moje decyzje” - Zadanie polegało na przeprowadzeniu cyklu zaj
psychoedukacyjnych dla młodziey z grup zagroonych wykluczeniem społecznym oraz
eksperymentujcymi z rodkami psychoaktywnymi, dotyczcych przezwyciania
problemów, którymi s obarczeni, metod integracji społecznej oraz zwikszania
samodzielnoci yciowej.
Odbiorcami projektu byli podopieczni Młodzieowego Orodka Socjoterapii w Łodzi, ul.
Wapienna 24 a oraz podopieczni rodowiskowej wietlicy Socjoterapeutycznej. Zajcia
psychoedukacyjne przeprowadzane były dwa razy w miesicu, czas trwania jednych zaj to
sze godzin zegarowych.
Spis tematów zaj psychoedukacyjnych:
1. Zajcia integracyjne – majce na celu lepsze poznanie si uczestników, stworzenie

atmosfery sprzyjajcej zwikszeniu zaufania i bezpieczestwa w grupie, które jest
potrzebne do prowadzenia zaj.
2. Jak rozmawia by mnie zrozumieli i jak słucha bym zrozumiał.
3. Jak konstruktywnie rozwizywa konflikty z rówienikami.
4. Uczucia i ich wpływ na relacje midzyludzkie.
5. Jak si przyjani eby mie przyjaciela i by dobrym przyjacielem.
6. Jak korzysta z pomocy innych i jak pomaga.
7. Jestem autorem własnego ycia- to ja decyduje i ponosz konsekwencje.
8. Stawianie granic i wyraanie opinii w rónych sytuacjach społecznych.
9. Jak radzi sobie w sytuacjach trudnych i stresowych.
10. Partnerstwo – układ idealny.
677
11. rodki zmieniajce wiadomo – koszty i zyski, uywanie i naduywanie- cienka
czerwona linia.
12. Moje pasje i zainteresowania - czyli jak ciekawie spdza wolny czas
13. Podsumowanie cyklu zaj, okrelenie zasad funkcjonowania grupy wsparcia.
Program „Krok dalej”- Organizacja wypoczynku dla dzieci i młodziey w miejscu

zamieszkania przeznaczony był dla podopiecznych rodowiskowej wietlicy
Socjoterapeutycznej przy PAW. Celem półkolonii było:
1. nauka organizacji czasu wolnego w sposób społecznie akceptowany
2. profilaktyka uzalenie od nikotyny, alkoholu i narkotyków
3. budowanie umiejtnoci radzenia sobie w sytuacjach społecznych
4. pomoc terapeutyczna majca na celu rozwój umiejtnoci interpersonalnych,
zwikszenie otwartoci emocjonalnej i samodzielnoci
5. nauka organizowania wolnego czasu
6. kształtowanie odpowiedzialnoci i poczucia sprawstwa
7. budowanie pozytywnego obrazu samego siebie i podwyszanie samooceny
W ramach projektu prowadzone były zajcia psychoedukacyjne, które były kontynuacj
całorocznych oddziaływa profilaktycznych.
W okresie wakacyjnym, jak co roku, oprócz czterotygodniowych półkolonii,
zorganizowalimy dwutygodniowy obóz socjoterapeutyczny dla dzieci w wieku szkolnym
i młodziey oraz tygodniowy wyjazd dla dzieci przedszkolnych. Ze wzgldu na cigło
oddziaływa wychowawczych i socjoterapeutycznych półkolonie stanowiły wany element
w całorocznej pracy z podopiecznymi. Zajcia organizowane w tym czasie podporzdkowane
były planom obozowym, dzieci przygotowywały przetwory owocowe, organizowały
ekwipunek, zbierały informacje o miejscu przeznaczenia, układały baz zaj i zabaw.
Obóz dla dzieci w wieku przedszkolnym zorganizowany został w Smardzewicach nad
Zalewem Sulejowskim, dla dzieci w wieku szkolnym – we wsi Płaska koło Sejn, obóz dla
młodziey – w Łczynie na Kaszubach. Program obozów opierał si na zajciach
krajoznawczych majcych na celu poznawanie tradycji i kultury kolejnego regionu Polski.
Obozy były kontynuacj całorocznych oddziaływa socjoterapeutycznych i wychowawczych,
którym poddawane były dzieci uczszczajce do wietlicy rodowiskowej w czasie roku
szkolnego. Programy poszczególnych obozów były konsekwencj całorocznej pracy
terapeutycznej i wychowawczej (z cał grup, jak i z pojedynczymi wychowankami);
powstawały w toku spotka superwizyjnych kadry, a ich realizacja była systematycznie
monitorowana w czasie trwania obozów i podsumowana po ich zakoczeniu.
W trakcie wszystkich obozów realizowano nastpujce cele:
- intensyfikacja całorocznych oddziaływa wychowawczych w warunkach wspólnego
przebywania ze sob (24 godziny na dob) opiekunów i podopiecznych,
- integracja grupy: zwikszenie pozytywnych wizi emocjonalnych w grupie,
- rozwizywanie konfliktów w grupie i wypracowanie wród jej członków umiejtnoci
samodzielnego radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych,
- nauka niedestrukcyjnych form radzenia sobie ze stresem,
- wypracowanie umiejtnoci organizowania sobie dnia i spdzania czasu wolnego,
- budowanie umiejtnoci radzenia sobie w sytuacjach ycia codziennego: kupno biletu
na dworcu, w kinie; znalezienie oznaczonego wczeniej miejsca, itp.,
- rozwój umiejtnoci interpersonalnych w grupie, zwikszenie otwartoci emocjonalnej
i samodzielnoci,
- stworzenie warunków do odreagowania urazów nabytych w rodowisku rodzinnym,
rówieniczym i szkolnym,
678
- kształtowanie odpowiedzialnoci i poczucia sprawstwa.
W roku 2007 kontynuowana była równie praca z rodzicami podopiecznych wietlicy.
Regularnie powadzone były spotkania grupy wsparcia, w trakcie których omawiano biece
problemy, z jakimi si spotykali rodzice oraz problemy dotyczce dzieci. Wielokrotnie
rozmowy te dotyczyły ich problemów zwizanych z naduywaniem alkoholu oraz sposobów
radzenia sobie z nimi. Kilka rodziców naszych podopiecznych podjła próby leczenia oraz
znalazła si pod specjalistyczn opiek. W lipcu 2006 roku, dziki dofinansowaniu z
Funduszu Inicjatyw Obywatelskich, rozpoczto a w roku 2007 kontynuowano realizacj
programu „Rodzina Rodzinie”, w ramach którego poza regularnymi spotkaniami grupy
wsparcia, rodzice angaowali si w codzienne ycie wietlicy. Słuyło to ich aktywizacji i
przełamywaniu biernej postawy społecznej. Realizowany był równie program „Chc
inaczej”, w ramach którego dla rodziców podopiecznych prowadzone były zajcia
motywacyjno-edukacyjne.
W ramach kształcenia u podopiecznych PAW aktywnej postawy społecznej i włczajc
ich rodziców w codzienne ycie wietlicy zorganizowany został, w postaci festynu ulicznego
dla dzieci z ubogich rodzin łódzkich, które na co dzie nie znajduj si pod opiek Pracowni,
Midzykulturowy Dzie dla Dziecka. Kilkaset osób w parku w centrum Łodzi (pasa przy
ulicy Abramowskiego) wietnie si bawiło, dostało prezenty i skosztowało przysmaków z
rónych krajów wiata. Dzieci i rodzice biorcy udział w organizacji imprezy przekonali si,
e mimo swojej trudnej sytuacji (problemy domowe zwizane z przemoc lub uzalenieniem,
brak rodków finansowych, spychanie na margines ycia w społecznoci lokalnej) mog
zrobi co dla innych.
Dzieci i ich rodzice współorganizowali, wraz z kadr Pracowni, jubileusz dziesiciolecia
istnienia rodowiskowej wietlicy Socjoterapeutycznej, tzn.: przygotowali i roznosili
zaproszenia, brali udział w tworzeniu i realizacji programu. Wród osób zaproszonych byli
przedstawiciele władz samorzdowych miasta i województwa, współpracujcych z Pracownia
fundacji, sponsorzy, dzieci i młodzie wraz z opiekunami z zaprzyjanionych wietlic z
Łodzi, Krakowa i Wrocławia oraz wszyscy dotychczasowi absolwenci.
Jak co roku dzieci, młodzie i ich rodziny wraz z kadr spotkali si na wieczerzy
wigilijnej, a nastpnie przy ich współudziale w centrum Łodzi (pasa przy ulicy
Abramowskiego) zorganizowana została Impreza Gwiazdkowa. Impreza skierowana była do
dzieci i młodziey i ich rodzin zamieszkujcej okolic ulic Abramowskiego, Sienkiewicza,
Tymienieckiego, Orla i łódzki Manhattan. Myl przewodni tego przedsiwzicia było
przeciwdziałanie biernoci i ksenofobii wród dzieci i młodziey znajdujcej si na
marginesie ycia społecznego. Tematem przewodnim imprezy było spdzanie wit Boego
Narodzenia w rónych kulturach i tradycjach. Wród wielu atrakcji (Mikołaj ze nieynkami
rozdajcy wszystkim duym i małym słodycze i prezenty, wielka choinka, ciepłe potrawy
wigilijne) były stoiska, na których dzieci miały okazj pozna sposób spdzania wit w
rónych kulturach (ydowskiej, rosyjskiej, polskiej i niemieckiej), typowe dla tych regionów
potrawy czy zabawy. W festynie uczestniczyło około 1000 dzieci wraz z rodzicami.
Kolejnym działaniem podejmowanym przez Pracowni Alternatywnego Wychowania
było prowadzenie Młodzieowego Telefonu Zaufania „Zakrt”. Telefon działał przez
36 godzin non stop, od godziny 1000 w sobot do 2200 w niedziel. W rozmowach
telefonicznych pracownicy Telefonu spotykali si zarówno z dziemi i młodzie i z osobami
dorosłymi, które czsto poruszały problemy zwizane z dziemi. Zakres problemów, z
którymi zwracali si rozmówcy był bardzo szeroki, poczwszy od kłopotów z adaptacj w
rodowisku rówieniczym skoczywszy na przemocy, alkoholizmie. Czsto poruszany był
problem uywania rodków psychoaktywnych, zarówno przez młodych ludzi, którzy szukali
pomocy, jak równie przez zaniepokojonych rodziców. Rozmowy inicjowane były równie
przez dzieci dotknite przemoc domow; dzwoniły równie osoby dorosłe, które były
679
wiadkami tego typu sytuacji w swoim ssiedztwie albo brały w nim udział. Czsto
pracownicy Telefonu konstruowali w takich wypadkach przebieg akcji interwencji
kryzysowej: od powiadomienia policji, poprzez kierowanie lub pomoc w skierowaniu sprawy
do sdu, do szukania miejsca dla dzieci lub matek z dziemi. Wiele rozmów dotyczyło
problemów ze znalezieniem własnego miejsca w wiecie, okreleniem swojej drogi. Czsto
młodzi ludzie dzwonili w wyniku braku pomysłów na przyszło, nie majc perspektyw na
prac, mieszkanie i zarobek na podstawowe utrzymanie. W tym roku, podobnie jak i w roku
2006, rozmówcami były nie tylko osoby z terenu województwa łódzkiego, ale z całej Polski.
Jest to prawdopodobnie spowodowane tym, i Telefon Zaufania „Zakrt” jako jeden z
nielicznych czynny jest przez cały weekend (bez przerwy). Ze wzgldu na due
zapotrzebowanie działalno Telefonu Zaufania została rozszerzona, tzn. stworzony został
Punkt Interwencji Kryzysowej działajcy równie w dni powszednie. W roku 2007
wzmocnione zostały działania majce na celu rozpropagowanie działalnoci telefonu poprzez
rozwieszanie plakatów w szkołach, rozdawanie ulotek, audycje w radio „Łód”, artykuły w
Gazecie Wyborczej, Dzienniku Łódzkim i innej lokalnej prasie.
Istotnym elementem działalnoci PAW było prowadzenie szkole dotyczcych pracy
z dziemi i młodzie. W ramach tej działalnoci kontynuowane były kilkusetgodzinne
projekty finansowane ze rodków Europejskiego Funduszu Społecznego („Ronijmy w sił” –
budowa koalicji placówek pracujcych z grupami szczególnego ryzyka – zakoczony we
wrzeniu 2007 roku) i Funduszu Inicjatyw Obywatelskich („Signijmy dalej”). Oprócz
treningów: interpersonalnego, umiejtnoci wychowawczych, socjoterapii przeprowadzono
równie warsztaty dotyczce:
• postaw wobec ludzi z marginesu społecznego i uzalenie,
• tworzenia zespołu placówki wsparcia dziennego,
• sposobów budowania koalicji i zasad współpracy wietlic rodowiskowych,
• korzystania ze słub publicznych w aspekcie pracy z osobami wykluczonymi
społecznie oraz korzyci ze współpracy placówek wsparcia dziennego,
• rozwizywania konfliktów – strategie mediacji, negocjacji, dialogu, sposoby
budowania koalicji
• likwidacji przyczyn wyuczonej bezradnoci w sytuacjach edukacyjnych.
Ponadto prowadzone były autorskie treningi dotyczce postaw wobec ycia i umierania
skierowane do ludzi pracujcych w hospicjach i/lub znajdujcych si w trudnej sytuacji
yciowej. Prowadzono równie warsztaty dla Rad Pedagogicznych i kadry placówek
opiekuczo-wychowawczych w Warcie, Klenicy, Łodzi, Brodnicy, Chełmku. Efektem tych
szkole było:
- zwikszenie umiejtnoci interpersonalnych, a szczególnie umiejtnoci
kontaktowania si z dzieckiem z zaburzeniami zachowania,
- zwikszenie wiadomoci własnego potencjału oraz umiejtnoci korzystania ze
swoich predyspozycji (i panowania nad ograniczeniami) w kontaktach z dzieckiem,
- nabycie umiejtnoci diagnozowania sytuacji podopiecznego tj. wiedzy na temat
mechanizmu tworzenia si urazów i zaburze emocjonalnych i dostosowania jej do
przypadku konkretnego dziecka,
- poznanie mechanizmów uzalenie i własnych stereotypów na temat osób
uzalenionych;
- rozwijanie umiejtnoci przeciwdziałania uzalenieniom u podopiecznych;
- zapoznanie ze sposobami pierwszej interwencji w pracy z osobami uzalenionymi
(wród podopiecznych jak i w ich rodowisku rodzinnym).
- zwikszenie poczucia kompetencji w wykonywanej pracy (głównie w zakresie
umiejtnoci wychowawczych i terapeutycznych),
680
- zwikszenie umiejtnoci pracy w zespole i udzielania sobie wsparcia w
sytuacjach trudnych.
Ponadto zorganizowano dwa Kwalifikacyjne Kursy Pedagogiczne dla czynnych
zawodowo nauczycieli, superwizowano orodki i placówki wychowawcze we Wrocławiu
i Krakowie.
W dniach 28 – 30 wrzenia 2007 roku Pracownia Alternatywnego Wychowania
współorganizowała V Ogólnopolsk Konferencj Socjoterapii, której wiodcym tematem
były sposoby pokonywania barier utrudniajcych prawidłowe funkcjonowanie wród
rówieników, dorosłych i w całym społeczestwie. Tak barier jest etykietowanie
i negowanie osób, które wydaj si by „inne”. Etykieta jest nadawana na podstawie wygldu,
przekona, statusu materialnego, religii, pochodzenia. Problem etykietowania dotyczy dzieci i
dorosłych, nauczycieli i wychowawców, którzy w sposób niejawny modeluj (czsto sami o
tym nie wiedzc) zachowania dyskryminacyjne. W trakcie konferencji znaczce miejsce
miały wygłoszone wykłady: prof. Anny Wyki „Wokół innoci serdecznej”, prof. Anny
Brzeziskiej „Rónorodno jako podstawa tolerancji, kreatywnoci i aktywnoci poznawczej
(i jak uczy tego dzieci)” oraz prof. dr hab. Bogusława liwerskiego „Polityczna przemoc
wobec edukacji humanistycznej”. Uczestnikami tej konferencji byli ludzie zajmujcy si
socjoterapi, nauczyciele, osoby pracujce z dziemi i młodzie w wietlicach i placówkach
opiekuczo – wychowawczych – łcznie 180 osób.
W roku 2007 kontynuowana była równie działalno wydawnictwa PAW.
4.9. Stowarzyszenie Wspierania Rozwoju Dzieci i Młodziey
SPRAWOZDANIE
za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2007 r.
Sprawozdanie dotyczy działalnoci Stowarzyszenia Wspierania Rozwoju Dzieci i Młodziey

w roku 2007.
Głównym działaniem Stowarzyszenia jest prowadzenie Profilaktyczno - Rozwojowego

Orodka Młodziey i Dzieci ,,PROM” oraz Specjalistycznej Placówki Doskonalenia
Nauczycieli „PROFILAKTYKA” w Łodzi.
Działania Profilaktyczno - Rozwojowego Orodka Młodziey i Dzieci ,,PROM ”
Od 1 stycznia do 31 grudnia 2007 r. Orodek funkcjonował od poniedziałku do pitku w

godzinach od 10.00 do 20.00 a oraz okazjonalnie w soboty w godzinach od 10.00 do 15.00. W
tym okresie z rónych form pomocy pedagogiczno-psychologicznej skorzystało:
• dyur w punkcie konsultacyjno – informacyjnym 2210

godzin
• konsultacje telefoniczne w punkcie konsultacyjno – informacyjnym 1713 osoby
• działania korekcyjne (bezporednio w placówce) 365
osoby
W ramach bezporednich działa korekcyjnych (redni czas trwania działa korekcyjnych w
placówce to okres 6 miesicy) zrealizowalimy:
681
• indywidualne konsultacje, diagnoza, terapia, porady prawne 1520 sesje
• mediacje, negocjacje rodzinne 120
godzin
• z grup terapeutycznych i zajciowych korzystało 151 osób
• zapewnienie opieki w czasie wolnym 255
godzin
Sesje indywidualne i grupowe, zgodnie z przedłoonym wczeniej programem, prowadzili

specjalici, psycholodzy, pedagodzy, terapeuci uzalenie oraz lekarz psychiatra:
dr Małgorzata Jurowska, mgr Beata Morawska, mgr Joanna Malinowska, mgr Izabela
Kaczyska, mgr Joanna Geraga, mgr Iwona Mikołajczyk, Anna Pietrzak i mgr Witold
Skrzypczyk.
Witold Skrzypczyk - dyrektor Orodka oraz psycholodzy Beata Morawska, Joanna

Malinowska (osoby prowadzce działalno gospodarcz) prowadzili spotkania oraz zajcia
korekcyjne w ramach umowy o współpracy pomidzy stowarzyszeniem i ich firmami.
Pozostali pracownicy byli zatrudnieni na umowy zlecenia zgodnie z wykonywanymi
zadaniami (listy osób uczestniczcych w grupach terapeutycznych oraz w terapii
indywidualnej do wgldu w siedzibie Orodka). Program korekcyjny uzupełniały spotkania
grup samopomocowych Alateen i DDA (Dorosłe Dzieci Alkoholików). Grupy te były
prowadzone w ramach wolontariatu. Tygodniowo z grup tych korzystało ok. 4 osób.
Terapia indywidualna z młodymi pacjentami w 10% odbywała si siłami staystów -

studentów IV/V roku psychologii i pedagogiki Uniwersytetu Łódzkiego w ramach
wolontariatu pod stał superwizj etatowych pracowników Orodka.
Programy profilaktyczne i korekcyjne:
Podobnie jak w latach poprzednich pracownicy Orodka realizowali w szkołach (na zlecenie
szkół) programy profilaktyczne „Jestem O.K!”, „Bezpieczna Szkoła”, „Tak czy Nie”,
„Razem” oraz warsztaty edukacyjne dla rodziców i rad pedagogicznych. Szkoły płaciły za
realizacj programów z funduszy przeznaczonych na profilaktyk, 60% wpływów
przeznaczonych było na honoraria dla realizatorów, natomiast 40% pokrywało koszty
materiałów pomocniczych i edukacyjnych uywanych przy realizacji programów.
Od stycznia kontynuowalimy czwartkow grup zajciow dla liderów młodzieowych

oraz młodziey, która ukoczyła pomylnie orodkowe programy korekcyjne. Zajcia te
zrzeszały du grup młodziey jako atrakcyjna forma rozwijania umiejtnoci
społecznych i predyspozycji przywódczych, znaczna cz młodziey z tej grupy bierze
czynny udział w programie Młodzieowego Ochotniczego Pogotowia Rówieniczego w
gimnazjach i liceach.
W roku 2007 zrealizowalimy kolejne seminariium Młodzieowego Ochotniczego Pogotowia
Rówieniczego. W seminarium dla szkół gimnazjalnych wziło udział około 80 uczniów.
Kolejnym przedsiwziciem realizowanym we współpracy z PARPA oraz Regionalnym

Centrum Polityki Społecznej w Łodzi jest realizowany od 1999 roku program
682
„Pomaraczowa Linia”. W dniach od 01.01. do 31.12.2006 roku ogólnopolski telefon
konsultacyjno-informacyjny „Pomaraczowa Linia” był czynny od godziny 14.00 do 20.00
od poniedziałku do pitku. Konsultacji telefonicznych udzielali psycholodzy - pracownicy
Orodka „PROM” dyury finansowane były czciowo przez PARPA w Warszawie, Urzd
Gminy Miasta Łodzi oraz w ramach kosztów własnych Stowarzyszenia. W wyej
wymienionym okresie udzielono 749 informacji i konsultacji telefonicznych. Jest to wynik
dobrych akcji propagandowych infolinii oraz profesjonalnej obsługi telefonu. W ramach
programu „Pomaraczowa Linia” finansowanego przez RCPS (dla obszaru województwa
łódzkiego) realizowalimy konsultacje psychologiczno – pedagogiczne, kuratora rodzinnego
oraz negocjacje i mediacje rodzinne. Łcznie w programie z pomocy skorzystało ok. 282
osoby głównie z terenu województwa łódzkiego.
Kontynuujemy działania majce na celu rozpropagowanie numeru infolinii zarówno lokalnie
(podczas realizacji programów profilaktycznych z młodzie) oraz na terenie kraju (przy
okazji szkole z obszaru profilaktyki uzalenie dla pracowników szkół, poradni). W dwu
seminariach zorganizowanych w ramach dotacji RCPS w Łodzi wziło udział około 160
uczestników.
Działania SPDN „PROFILAKTYKA”
Specjalistyczna Placówka Doskonalenia Nauczycieli „Profilaktyka” jest placówk

współpracujc z Profilaktyczno Rozwojowym Orodkiem Młodziey i Dzieci PROM w
Łodzi. Zadaniem SPDN „Profilaktyka” jest organizacja i prowadzenie kursów doskonalcych
- autorskich programów i procedur profilaktycznych przeznaczonych do realizacji w szkołach
oraz placówkach owiatowych. SPDN „Profilaktyka” jest placówk niepubliczn działajc w
strukturach Stowarzyszenia Wspierania Rozwoju Dzieci i Młodziey, finansowanie
działalnoci szkoleniowej oparte jest na dotacjach lub zleceniach innych podmiotów (gminy,
szkoły, inne placówki).
W 2007 roku, podobnie jak w latach poprzednich, wikszo kursów realizowana była na
zlecenie szkół i instytucji z terenu całej Polski. Działalno placówki nie ma charakteru
dochodowego, koszty szkole zawieraj wyłcznie wynagrodzenia realizatorów
prowadzcych zajcia oraz koszty materiałów edukacyjnych, transportu, wynajmu sal,
noclegów (przy szkoleniach wyjazdowych itp.).
W zwizku z powyszym w kadym roku kalendarzowym realizacja kursów róni si nieco
od wczeniej planowanych zamierze. W 2007 roku zrealizowalimy 22 kursy doskonalce w
wikszoci do naszych autorskich programów profilaktycznych oraz korekcyjnych. W sumie
we wszystkich kursach uczestniczyło 369 osób. 17 kursów przeznaczonych było dla
nauczycieli i pedagogów zajmujcych si realizacj programów profilaktycznych w szkołach.
Kursy doskonalce dla realizatorów programów korekcyjnych dla młodziey „TUKA/N” oraz
„Praca z dziemi ze rodowisk wysokiego ryzyka” były przeznaczone dla osób pracujcych w
orodkach specjalistycznych dla młodziey, nie mniej jednak warunkiem uczestnictwa było
posiadanie wyszego wykształcenia psychologicznego lub pedagogicznego. Kursy te
realizowane były przy współpracy z Pastwow Agencj Rozwizywania Problemów
Alkoholowych oraz Regionalnym centrum Polityki społecznej w Łodzi .
Wszystkim naszym kursom towarzysz profesjonalnie opracowane materiały dla realizatorów

(podrczniki, scenariusze zaj, propozycje ewaluacji, materiały edukacyjne). Materiały
683
dotyczce realizacji programów bdcych przedmiotem sprawozdania (egzemplarze
informacyjne) dostarczamy wczeniej do Kuratorium Owiaty w Łodzi oraz do PARPA w
Warszawie.
Tabela poszczególnych kursów realizowanych w roku 2007
L.p. Nazwa kursu zrealizowana liczba

ilo kursów uczestników
1. Kurs doskonalcy dla realizatorów programu 3 95
korekcyjnego dla młodziey eksperymentujcej ze
rodkami psychoaktywnymi „TUKA/N”
(70 godzin zaj)
profilaktyki agresji i przemocy „Bezpieczna Szkoła”
3. Szkolenie komisji ds. PiRPA (8 godzin zaj) 1 8

profilaktycznego „Tak czy Nie” (15 godzin zaj)
profilaktycznego „Razem” (16 godzin zaj)
profilaktyczno – interwencyjnego Młodzieowe
Ochotnicze Pogotowie Rówienicze MOPR
7. Kurs doskonalcy dla pracowników wietlic 2 52
rodowiskowych „Praca z dziemi ze rodowisk
wysokiego ryzyka” (100 godzin zaj)
Razem: 18 kursów 418
uczestników
Realizacja wszystkich zada i zobowiza była moliwa dziki zaangaowaniu i duej iloci
pracy społecznej wszystkich pracowników merytorycznych orodka.
4.10. Stowarzyszenie Psychoprofilaktyki „Spójrz Inaczej”
Sprawozdanie merytoryczne z działalnoci Stowarzyszenia Psychoprofilaktyki

„Spójrz Inaczej” w Starachowicach za rok 2007
Wstp
684
Stowarzyszenie Psychoprofilaktyki "Spójrz Inaczej” działa od 1997 roku. Terenem działania
Stowarzyszenia jest obszar Polski, siedziba za mieci si w Starachowicach. Aktualnie
Stowarzyszenie liczy 36 członków.
Głównie cele Stowarzyszenia to:
1. Propagowanie upowszechnianie i wdraanie Programu Zaj Wychowawczo-
Profilaktycznych "Spójrz inaczej".
2. Edukacja w zakresie uzalenie od rodków chemicznych i innych.
3. Edukacja w zakresie zjawiska agresji i przemocy w szkole i rodzinie.
4. Upowszechnianie i propagowanie umiejtnoci psychologicznych słucych
samorealizacji, rozwojowi osobistemu i poprawie kontaktów społecznych.
Stowarzyszenie realizuje swoje cele m.in. poprzez:

1.Prowadzenie warsztatów, treningów i superwizji dla realizatorów i trenerów Programu
"Spójrz inaczej".
2. Szkolenie trenerów uprawnionych do prowadzenia warsztatów psychologicznych,
przygotowujcych realizatorów programu do pracy z dziemi.
3. Współprac z administracj rzdow, samorzdami lokalnymi, i władzami owiatowymi
wszystkich szczebli, take fundacjami oraz innymi stowarzyszeniami w zakresie
profilaktyki uzalenie i psychoedukacji.
4. Merytoryczne konsultacje dla pracowników administracji, policji, sdów, słuby zdrowia,
owiaty i pomocy społecznej w sprawach zwizanych z psychoprofilaktyk szkoln i
rodzinn.
Od 2001 roku przy Stowarzyszeniu działa niepubliczna placówka doskonalenia nauczycieli o

zasigu ogólnokrajowym – Orodek Szkolenia Nauczycieli „Spójrz Inaczej” – którego celem
jest organizowanie i prowadzenie doskonalenia i dokształcania nauczycieli publicznych i
niepublicznych szkół i placówek owiatowo-wychowawczych i pracowników administracji
samorzdowej zarzdzajcych owiat.
W 2007 roku pracami Stowarzyszenia kierował Zarzd w składzie:

Andrzej Kołodziejczyk - prezes Zarzdu
Jadwiga Sobo - wiceprezes
Halina Krzysztalowicz-Stachyra - wiceprezes
Ewa Czemierowska-Koruba - sekretarz
Anna Babicka - skarbnik
Tomasz Kołodziejczyk – członek
Stowarzyszenie - zgodnie ze statutowymi celami - w minionym roku realizowało

nastpujce kierunki pracy:
6. Propagowanie Programu „Spójrz Inaczej” na terenie kraju, szkolenie realizatorów
tego programu i wydawanie zawiadcze.
7. Spotkania merytoryczne trenerów Programu.
8. Prowadzenie innych szkole doskonalcych umiejtnoci psychologiczne i
wychowawcze.
9. Rejestracj prowadzonych warsztatów, prowadzenie rejestru trenerów,
wpływajcych opłat i wydawanych zawiadcze.
10. Porzdkowanie formalnej strony pracy Stowarzyszenia – opracowywanie procedur
i zasad współpracy i pracy zarzdu, biura i trenerów.
685
11. Promowanie Stowarzyszenia m. in. poprzez udział w konferencjach, prezentacjach
itp. a take przez akcj reklamow.
I. Działalno szkoleniowa Stowarzyszenia
W roku 2007 trenerzy Stowarzyszenia przeprowadzili 179 szkole, łcznie 8 905 godzin
zaj. Wziło w nich udział około 2 700 osób.
Odbiorcami szkole byli zarówno nauczyciele, jak i przedstawiciele innych grup
zawodowych.
I. 1. Szkolenia dla nauczycieli

Zostało przeprowadzonych 166 szkole dla nauczycieli – łcznie 8 067 godzin zaj, w
których udział wziło około 2 500 osób.
Były to nastpujce szkolenia:
15. Warsztaty przygotowujce do realizacji Programu zaj wychowawczo-
profilaktycznych „Spójrz Inaczej” w kl. I-III (40 godz.)
profilaktycznych „Spójrz Inaczej” w kl. IV-VI szkół podstawowych i w klasach
gimnazjalnych (70 godz.)
profilaktycznych „Spójrz Inaczej na agresj” (40 godz.)
18. „ Jak sobie radzi z agresj i przemoc w szkole?” (30 godz.)
19. Jak sobie radzi z agresj wród dzieci młodszych (20 godz.)
20. „Rozwizywanie konfliktów w szkole” (30 godz.)
21. Warsztat o zasobach nauczyciela (8 godz.)
22. „Jak pracowa z młodzie z zaburzeniami w zachowaniu?” (60 godz.)
23. Motywowanie uczniów do nauki (30 godz.)
24. „Profilaktyka uzalenie” (20 godz.)
25. Praca z dziemi z rodzin dysfunkcyjnych (40 godz.)
26. Potrzeby dziecka w wieku dojrzewania ( 4 godz.)
27. Praca z dziemi z zachowaniem agresywnym ( 8 godz.)
28. Trening twórczoci (20 godz.)
29. Profilaktyka wypalenia zawodowego ( 30 godz.)
30. Interwencja psychoprofilaktyczna - w jaki sposób prowadzi działania interwencyjne
na terenie szkoły (20 godz.)
31. Jak sobie radzi z agresj – wstpne rozpoznanie (20 godz.)
32. Dyscyplina w szkole (4 godz.)
33. Rodzice-nauczyciele: o dobrej współpracy (30 godz.)
I. 2. Szkolenia dla przedstawicieli innych grup zawodowych
Przeprowadzono 13 szkole – 838 godzin zaj - dla około 200 osób.

Były to nastpujce szkolenia:
1. Cykl szkoleniowy dla pracowników wietlic rodowiskowych dla dzieci z rodzin z
problemem alkoholowym „Wiem, rozumiem, pomagam” 100 godz.
2. Cykl szkoleniowy dla pracowników wietlic rodowiskowych dla dzieci z rodzin z
problemem alkoholowym „Wiem, rozumiem, pomagam” 105 godz.
686
3. Szkolenie dla pracowników Lokalnych Orodków Wsparcia 40 godz. - 4 szkolenia
4. „Alkohol i przemoc w rodzinie” 60 godz.
5. „Zachowania rodzicielskie budujce dobry kontakt z dzieckiem” 18 godz.
6. „Spójrz Inaczej” kl. IV-VI i gimnazjum warsztat dla absolwentów treningu
umiejtnoci wychowawczych i warsztatu pracy z grup 60 godz.
7. „Jak sobie radzi z agresja i przemoc w szkole” 30 godz.
II. Promocja edukacji w zakresie psychoprofilaktyki
II. 1. Działania realizowane przez nasze Stowarzyszenie

II.1.1. I Letnia Szkoła „Spójrz inaczej” - 20–23.08.2007 roku w Wile.
Była to 4 dniow konferencja dla uczestników - realizatorów programu „Spójrz Inaczej” z

rónych miejscowoci w Polsce. Na konferencj złoyło si 6 godzin wykładów, 36 godzin
warsztatów i 3 seminaria. Oprócz członków naszego Stowarzyszenia zajcia prowadzili
przedstawiciele PARPA, Stowarzyszenia KLANZA oraz Uniwersytetu im. Kazimierza
Wielkiego z Bydgoszczy. Wszystkie zajcia: wykłady i warsztaty było wysoko ocenione przez
uczestników. rednia ocen wynosiła 5.18 punktów w skali 6 punktowej.
W ramach współpracy z PARPA w organizacji I Letniej Szkoły, Polska Agencja pokryła
koszty umów za realizacj zaj prowadzonych w ramach tego przedsiwzicia. Pozostałe
koszty I Letniej Szkoły pochodziły z opłat uczestników oraz wkładu własnego
Stowarzyszenia.
Organizacj konferencji zajły si: E. Czemierowska - Koruba, Jadwiga Sobo, Katarzyna

Jeowska – Kwany, Halina Krzyształowicz – Stachyra. W realizacj zaj było włczonych
10 trenerów naszego Stowarzyszenia: Teresa Augucik, E. Czemierowska – Koruba, Maria
Deptuła, Katarzyna Jeowska – Kwany, Danuta Kielnik, Jakub Kołodziejczyk, Tomasz
Kołodziejczyk, Hanna Michalska, Jerzy Rzdzki, Jadwiga Sobo.
II.1.2. Lokalne konferencje programu „Spójrz Inaczej”
Jednym z kierunków promocji naszego Stowarzyszenia i programu „Spójrz Inaczej” s

lokalne konferencje dla niewielkich społecznoci. Bior w nich udział realizatorzy naszego
programu i wychowawcy czy dyrektorzy szkół zainteresowani nim.
W roku 2007 zorganizowalimy 4 takie konferencje w nastpujcych miejscowociach i
terminach:
8. Czerwonak woj. wielkopolskie – luty 2007
W konferencji wziło w niej udział około 60 osób. Temat przewodni konferencji to:
„ Spójrz Inaczej na szkoł”. Jej dodatkowe efekty to szkolenia kolejnych realizatorów
programu oraz planowane dwie konferencje w tym województwie w roku 2008.
9. Zielona Góra – wrzesie 2007
W konferencji wziło w niej udział około 50 osób Temat konferencji: „Spójrz Inaczej na
szkoł”. Odbyła si ona w ramach projektu „Program wspierania nauczycieli gimnazjów
w małych miejscowociach województwa lubuskiego w zakresie zapobiegania
zachowaniom problemowym”.
10. Gorzów Wlkp. – wrzesie 2007
687
W konferencji wziło w niej udział około 50 osób Temat konferencji: „Spójrz Inaczej na
szkoł”. Odbyła si ona w ramach projektu „Program wspierania nauczycieli gimnazjów
w małych miejscowociach województwa lubuskiego w zakresie zapobiegania
zachowaniom problemowym”.
11. Bydgoszcz – padziernik 2007

Temat konferencji: „Jak sobie radzi z agresj w szkole”, wziło w niej udział około 80
osób. Dotacja Urzdu Miasta Bydgoszcz dla tego przedsiwzicia wyniosła 2 690.00
złotych.
Konferencje te organizowali Jerzy Rzdzki i Danuta Kielnik, a brali w nich udział

nastpujcy trenerzy naszego Stowarzyszenia: Ewa Czemierowska - Koruba, Maria Deptuła,
Jolanta Białogórzec, Danuta Kielnik, Andrzej Kołodziejczyk, Tomasz Kołodziejczyk, Jerzy
Rzdzki, Jadwiga Sobo, Ewa Wojciszke-Orska a take zaproszony go: dr Wioletta Junik z
Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.
II.1.3. Zjazdy Trenerów
W tym roku odbyły si dwa zjazdy trenerów Stowarzyszenia.

1. Zimowy Zjazd Trenerów połczony z Walnym Zebraniem Członków Stowarzyszenia, w
dniach: 11.01 – 14.01.2007 r. w Starachowicach. W czasie tego spotkania - zajmowalimy si
biec działalnoci Stowarzyszenia oraz najbliszymi wanymi projektami Stowarzyszenia
– I Letni Szkoł, konferencjami dla Wydawnictwa Longman i programami z funduszy
europejskich.
2. Letni Zjazd Trenerów Stowarzyszenia w dniu 25.08.2007 w Wile słuył
podsumowaniu I Letniej Szkoły Stowarzyszenia oraz pracy nad bieca działalnoci
Stowarzyszenia.
II. 2. Projekty realizowane we współpracy z innymi organizacjami i

instytucjami
II.2.1. Program społeczny „Szkoła bez Przemocy”

Od 2006 roku nasze Stowarzyszenie współpracuje z Programem społecznym „Szkoła bez
przemocy” (którego organizatorami s Grupa Wydawnicza POLSKAPRESSE, Media
Regionalne i Fundacja Grupy TP). W 2007 roku zrealizowalimy w ramach tej współpracy 30
szkole dla nauczycieli na kwot 76.950,00 zł, które stanowiły nagrody dla szkół w konkursie
grantowym, ogłoszonym w ramach w/w Programu. Były to szkolenia:
34. „Spójrz Inaczej” kl. IV-VI – 1 warsztat,
35. Spójrz inaczej na agresj - 4 warsztaty,
36. „Jak sobie radzi z agresj i przemoc w szkole?” - 9 warsztatów,
37. „Jak sobie radzi z agresj wród dzieci młodszych ” – 5 warsztatów,
38. „Rozwizywanie konfliktów w szkole” - 6 warsztatów,
39. „Praca z dziemi z rodzin dysfunkcyjnych” – 1 warsztat,
40. "Warsztat o zasobach nauczyciela, czyli co wnosz do kontaktu z dzieckiem i klas" –
2 warsztaty,
8. Warsztat dla rodziców "Zachowania rodzicielskie budujce dobry kontakt z
dzieckiem" – 1 warsztat.
Szkolenia odbyły si w całej Polsce, a prowadziło je 18 trenerów naszego
Stowarzyszenia: Teresa Augucik, Anna Babicka, Jolanta Białogórzec, E. Czemierowska -
688
Koruba, Hubert Czemierowski, Katarzyna Jeowska – Kwany, Danuta Kielnik, Jacek Kłoda,
Tomasz Kołodziejczyk, Kazimierz Koruba, Halina Krzyształowicz – Stachyra, Hanna
Michalska, Jerzy Rzdzki, Jadwiga Sobo, Stanisław Stach, Elbieta Staniszewska, Ewa
Wojciszke-Orska, Teresa Zabrodzka.
Ponadto nasi trenerzy brali aktywny udział w regionalnych konferencjach programu

„Szkoła bez Przemocy” – uczestniczc w dyskusjach panelowych bd prowadzc warsztaty
tematyczne. W 2007 roku konferencje te odbyły si w Białymstoku, Łodzi, Toruniu i Opolu,
a nasze Stowarzyszenie reprezentowali: Teresa Augucik, Jolanta Białogórzec, Tomasz
Kołodziejczyk, Kazimierz Koruba, Halina Krzyształowicz-Stachyra, Urszula Zwolska i
Maciej Zwolski.
II.2. 2. Współpraca z Wydawnictwem Pearson Education Polska LONGMAN

W ramach współpracy z wydawnictwem LONGMAN trenerzy naszego Stowarzyszenia
przeprowadzili 4-godzinne seminaria „Trudne zachowania uczniów”, w ramach cyklicznych
spotka metodycznych dla nauczycieli jzyka angielskiego uywajcych podrczników tego
wydawnictwa. 13 trenerów naszego stowarzyszenia przeprowadziło 25 spotka w których
wziło udział 1550 nauczycieli.
Wszystkie spotkania były docenione zarówno przez organizatorów jak i uczestników. W
ankietach ewaluacyjnych otrzymały bardzo wysokie noty, zarówno co do zawartoci
merytorycznej warsztatu jak i przygotowania trenerów. W formularzach oceniajcych
znalazło si bardzo wiele opinii podkrelajcych fachowo i profesjonalizm prowadzcych.
Zajcia te prowadzili: Anna Babicka, Jolanta Białogórzec, Maria Cielak, Katarzyna
Jeowska- Kwany, Katarzyna Krzyształowicz-Stachyra, Alicja Kubacka, Anna Pytlakowska,
Jerzy Rzdzki, Elbieta Staniszewska, Ewa Wojciszke-Orska, Urszula Zwolska, Maciej
Zwolski.
II.2.3. Lokalne Orodki Wsparcia dla ofiar przemocy.

We współpracy z Ministerstwem Sprawiedliwoci opracowalimy program i
przeprowadzilimy pierwszy moduł pilotaowego programu szkolenia pracowników
Lokalnych Orodków Wsparcia – placówek pomocy ofiarom przestpstw prowadzonych
przez Ministerstwo. Szkolenie to dotyczyło budowania zespołów LOW-ów i pierwszego
kontaktu z ofiarami przestpstw (z akcentem na kontakt z dziemi- ofiarami przestpstw). W
zajciach prowadzonych przez Teres Augucik, Jolant Białogórzec, Danut Kielnik,
Andrzeja Kołodziejczyka, Jakuba Kołodziejczyka, Katarzyn Krzyształowicz, Jerzego
Rzdzkiego i Jerzego Szczepaca wziło udział 66 osób z orodków w całej Polsce.
Koordynacj projektu zajmowała si Katarzyna Jeowska – Kwany, a działa zmierzajcych
do opracowania programu szkolenia Ewa Czemierowska-Koruba i Jadwiga Sobo.
rodki na opłacenie honorariów dla realizatorów, w kwocie 25 600.00 zł., Ministerstwo
Sprawiedliwoci przekazało do Stowarzyszenia w styczniu 2008 roku.
II.2.4. „Wiem, rozumiem, pomagam” – cykl szkoleniowy dla pracowników wietlic

rodowiskowych w zakresie pracy z dziemi z rodzin z problemem alkoholowym.
Jako jedna z trzech organizacji wygralimy ogólnopolski konkurs PARPA i
otrzymalimy 24 500.00 zł na przeprowadzenie trzech 100 – godzinnych cykli
szkoleniowych dla trzech grup nauczycieli w trzech województwach: lubelskim, małopolskim
i witokrzyskim. Zajcia realizowali: A. Babicka, E. Czemierowska-Koruba, Kazimierz
689
Koruba, Jadwiga Sobo, Elbieta Staniszewska. Programem było objtych 42
wychowawców wietlic. W listopadzie 2007 roku została przeprowadzona wizytacja
realizacji projektu przez PARPA. Audyt obejmował stron merytoryczn, prawn i
finansow. Otrzymalimy bardzo pozytywne opinie o realizacji naszego projektu
Dotacja z Urzdu Marszałkowskiego Województwa witokrzyskiego w wysokoci

16 800.00Z zł. pozwoliła na replik w/w programu i przeprowadzenie przez ten sam zespół
2 dodatkowych 105 godzinnych cykli szkoleniowych dla dwóch grup szkoleniowych w
Kunowie i Skarysku – Kamiennej. W projekcie wziło udział 23 wychowawców wietlic.
II.2.5. „Program wspierania nauczycieli gimnazjów w małych miejscowociach

województwa lubuskiego w zakresie zapobiegania zachowaniom problemowym”
Projekt dotowany sum 23 000,00 zł przez Urzd Marszałkowski Województwa
Lubuskiego obejmował przeprowadzenie dwóch lokalnych konferencji „Spójrz inaczej na
gimnazjum” w Zielonej Górze i Gorzowie Wielkopolskim oraz 6 warsztatów „Spójrz
Inaczej” dla nauczycieli gimnazjów w wybranych gminach tego województwa. Warto
całkowita projektu wyniosła 51.453,81 zł. Projekt opracował i koordynował Jerzy Rzdzki, a
zajcia w czasie konferencji i warsztaty programu SI prowadzili: Tomasz Kołodziejczyk,
Jerzy Rzdzki i Ewa Wojciszke-Orska. W konferencjach wziło udział ponad 100 osób a 74
uczestniczyło w warsztatach.
W styczniu 2008 projekt został objty czciow ewaluacj która pokazała i 95%
uczestników realizuje zajcia programu w swoich klasach. Kilka szkół zgłosiło
zainteresowanie projektem w kolejnych latach, a dwie gminy postanowiły kontynuowa
szkolenia dla nauczycieli w sposób systemowy.
II.2. 6. Projekt „Spójrz inaczej na wychowanie i profilaktyk”

Projekt dotowany kwot 30 100,00 przez Biuro Polityki Społecznej miasta Stołecznego
Warszawa na organizowanie szkole tematycznych w obszarze profilaktyki i zintegrowanej
pomocy dziecku i rodzinie. Został opracowany przez Ew Czemierowsk i Jadwig Sobo, a
realizowali go poza autorkami: Kazimierz Koruba i Anna Babicka. W projekcie wziło
udział 68 nauczycieli z 7 warszawskich szkół podstawowych i gimnazjów oraz z 1 Poradni
Psychologiczno – Pedagogicznej.
II.2.7. Projekt „Radzenie sobie z agresj w szkole”

Projekt dotowany przez OPS – gmina Wawer miasta st. Warszawa, opracowany i
realizowany przez Jadwig Sobo. Wziło w nich udział 16 nauczycieli. Kwota dotacji
4 120.00 złotych.
II.2.8. Współpraca z Wydawnictwem MUNICIPIUM SA.

W kalendarzu „Wademecum wychowawcy klasy” na rok szkolny 2007/2008 zostały
zamieszczone scenariusze godzin wychowawczych w klasach I - III opracowane przez Ann
Babick, scenariusze godzin w klasach IV – VI opracowane przez Elbiet Staniszewsk
oraz scenariusze spotka z rodzicami – opracowane przez Jadwig Sobo.
II.2.9 Współpraca z Fundacja Rozwoju dzieci im. J.A. Komeskiego w Warszawie

Nasze Stowarzyszenie współpracuje z Fundacj od 2003 roku. W roku 2007 weszlimy w
skład grupy inicjatywnej zainicjowanego przez Fundacj Partnerstwa na rzecz Rozwoju i
Edukacji Małych Dzieci.
690
II. 3. Udział w konferencjach, seminariach, prezentacjach
Członkowie i trenerzy naszego Stowarzyszenia reprezentowali je w roku 2007 w
nastpujcych kongresach, konferencjach i innych spotkaniach programowych:
− I Zjazd Akademii Zarzdzania Dyrektora Szkoły ( 11.01.2007 roku w Warszawie)

- dla około 200 dyrektorów szkół i placówek owiatowych). Ewa Czemierowska
wygłosiła wykład na temat: „Budowanie systemu skutecznie zapobiegajcego agresji
w szkole”.
− I Kongres Pedagogów i Psychologów Szkolnych (16–17.02.2007 roku w Warszawie.

Halina Krzyształowicz Stachyra i Hanna Michalska prowadziły cieszce si duym
zainteresowaniem stoisko informacyjne. Zaproszona do Panelu głównego jako
reprezentantka Stowarzyszenia Ewa Czemierowska, nie mogła wzi w nim udziału z
powodów zdrowotnych.
− Giełda Profilaktyczna w Gdasku (26.05.2007 roku). Joanna Paszkiewicz –

Barszczewska i Ewa Wojciszke- Orska prezentowały programy „Spójrz Inaczej” i
„Spójrz inaczej na agresj”.
− Konferencja „ Działania systemowe na rzecz dzieci ulicy” (Pozna, 31.05.2007

roku) zorganizowana przez Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych Urzdu Miasta w
Poznaniu przy współudziale naszego Stowarzyszenia. W konferencji wziło udział
około 250 osób - przedstawiciele władz, słub społecznych (pomoc społeczna, policja
i stra miejska), owiaty oraz organizacji pozarzdowych z terenu miasta. Członkowie
naszego Stowarzyszenia wygłosili nastpujce prezentacje:
− „Szkolny system rozwizywania problemów uzalenie i agresji” – Ewa
Czemierowska
− „Gdy dziecku dzieje si krzywda – postpowanie interdyscyplinarnego zespołu
interwencyjnego” – Kazimierz Koruba
− „Znaczenie terapii rodzin w profilaktyce niedostosowania społecznego dzieci”
– Elbieta Staniszewska
− II Forum Edukacyjne „Razem dla dzieci” (Warszawa 21- 23. 09. 2007 roku ),
organizowanym przez Fundacj Rozwoju Dzieci im. J. A. Komeskiego. Anna
Babicka i Elbieta Staniszewska przeprowadziły warsztat „Praca, psychokorekcyjna z
dzieckiem agresywnym” a take uczestniczyły w kilku sesjach posterowych,
prezentujcych program „Spójrz Inaczej” i działalno Stowarzyszenia.
− Ogólnopolska Konferencja Naukowa: „Teoretyczne i praktyczne aspekty

niedostosowania społecznego dzieci, młodziey i dorosłych” w Zielonej Górze (18–
19.10. 2007 roku). Andrzej Kołodziejczyk (w ramach sekcji tematycznej)
prezentował Trening Zastpowania Agresji.
− Giełda Profilaktyczna organizowana przez OPOS Warszawa- Białołka

(23.10.07 roku). Tomasz Kołodziejczyk dokonał prezentacji programu „Spójrz
Inaczej”.
691
− Konferencja „Zarzdzanie bezpieczestwem w szkole” w dniu 25
padziernika 2007 r. w Krakowie, zorganizowana przez Wysza Szkoł
Bezpieczestwa Publicznego i Indywidualnego „Apeiron” w Krakowie, Małopolskie
Kuratorium Owiaty Krakowie oraz Urzd Miasta Krakowa. Ewa Czemierowska-
Koruba brała udział w dyskusji panelowej na temat „Przeciwdziałanie przemocy w
szkole”.
W roku 2008 Stowarzyszenie bdzie kontynuowało i rozwijało dotychczasowe kierunki

działa.
4.11. Zespół Apostolstwa Trzewoci
SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOCI
Zespołu Apostolstwa Trzewoci przy KEP
za rok 2007.
1. Zespół Apostolstwa Trzewoci przy Konferencji Episkopatu Polski został powołany na 321 Sesji
Plenarnej Episkopatu Polski obradujcej w Warszawie w dniach 12 i 13 marca 2003 roku.
Członkowie Zespołu Apostolstwa Trzewoci /2 kadencji/:
Przewodniczcym Zespołu i Krajowym Duszpasterzem Trzewoci jest ks. biskup dr Antoni
Pacyfik Dydycz
Sekretarzem Zespołu Ks. kan. Zbigniew Kaniecki
Członkiem Honorowym: Ks. Prałat Henryk Kora
Członkami Zespołu:
Ks. Komandor Janusz Bk
Ks. Henryk Grzdko
Ks. Wiesław Kondratowicz
O. Jan Karczewski OFM Cap
Ks. dr Piotr Kulbacki
Prof. dr hab. Józef Styk
Senator dr n. med. Jan Szafraniec
Ks. prałat Marian Szewczyk
Ks. prałat dr Stanisław Ulaczyk
Dr Krzysztof Wojcieszek
Ks. kan. Władysław Zzel
2. Duszpasterstwo trzewoci prowadzone przez Kociół to „zorganizowana działalno
Kocioła majca na celu wychowanie chrzecijan do wiadomej akceptacji trzewoci,
doprowadzenie do trzewoci pijcych nadmiernie oraz praca z alkoholikami, czyli ludmi
obcionymi chorob alkoholow”.
3. W dniach 12 – 13 lutego 2007 r. w Zakroczymiu (poniedziałek godz. 15.00 – wtorek godz.
13.00) odbyła si Wiosenna Sesja Zespołu Apostolstwa Trzewoci i Diecezjalnych
Duszpasterzy Trzewoci oraz Zakroczymski Konwent Organizacji Apostolstwa Trzewoci
w Polsce. W Sesji tej wzili udział Dekanalni Duszpasterze Trzewoci z Diecezji Płockiej.
692
4. W dniach 18 lutego – 24 lutego 2007 r. XL Tydzie Modlitw o Trzewo Narodu. Hasło:
„Maryjo, pomó nam y w trzewoci!”, na który materiały zostały przygotowane i
rozprowadzone w publikacji - Apostoł Trzewoci. Pomoc t otrzymały wszystkie parafie w
Polsce.
5. W poprzedzajc sobot i w trzeci niedziel czerwca 2007 roku odbyła si XXVI Krajowa
Pielgrzymka Trzewoci na Jasn Gór. Organizacj pielgrzymki zajmował si ks. prał
Henryk Kora. Sobota była powicona modlitwie i spotkaniom dyskusyjnym, a w niedziel
centralnym przeyciem była Eucharystia.
6. W czasie wakacji miały miejsce specjalistyczne kursy dla alumnów wyszych seminariów
diecezjalnych i zakonnych. Maj one cykl dwuletni. We wszystkich seriach wziło udział 96
alumnów. W kadym z kursów uczestniczył ks. bp Antoni Dydycz, sprawujc Najwitsz
Ofiar, głoszc homili i ewentualnie biorc udział w spotkaniu dyskusyjnym. Kursem kieruje
o. Jan Karczewski, Dyrektor Zakroczymskiego Orodka przy cisłej współpracy z ks. kan.
Zbigniewem Kanieckim, Sekretarzem Zespołu. Od lat z przyszłymi kapłanami chtnie dzieli
si swoim dowiadczeniem ks. prał. Henryk Kora.
7. Na miesic sierpie w imieniu Zespołu Apel o abstynencj przygotował ks. bp Antoni
Dydycz.
„W drodze do trzewoci"
Apel Zespołu Apostolstwa Trzewoci
Kochane Dzieci, Droga Młodziey, Ukochani Bracia i Siostry!

1. Powrómy raz jeszcze do słów Pana Boga z dzisiejszego pierwszego czytania. S to
słowa, które kieruje Stwórca do Abrahama: „Skarga na Sodom i Gomor głono si rozlega,
bo wystpki ich mieszkaców s bardzo cikie". Było to dawno temu. Ale nazwy
wspomnianych dwóch miast stały si od tamtej pory swego rodzaju znakami, nabrały
symbolicznej wymowy.
I dzisiaj, tego tak na prawd nie wiemy, ale moemy przypuszcza, e gdyby Pan Bóg
zwracał si do kogo podobnego jak Abraham, to mógłby powiedzie: „Skarga na pijastwo,
nietrzewo i na uywanie narkotyków przez ojców i matki, ludzi młodych i starszych,
kierowców i pieszych, dobrze zarabiajcych i bezrobotnych wyjtkowo głono si rozlega, bo
wystpki wyej wymienionych i wielu innych s bardzo cikie".
Wiedz o tym dzieci i dowiadczaj tego. A strach pomyle, co te dzieci czuj
patrzc i cierpic z powodu pijastwa bliskich, a nawet osób najbliszych. Tragiczna jest
sytuacja młodziey, która równie uczestniczy w tych bolesnych dowiadczeniach. Wielu
sporód młodych buntuje si przeciwko temu całym sercem. Niestety, wielu poddaje si presji
otoczenia. A kiedy dodamy do tego pustoszce umysły i portfele reklamy, lansowane modele
medialne i sugerowane przez niektóre orodki - sposoby na odpoczynek oraz relaks, wówczas
nie dziwi nas, e ten krzyk wołajcy o ratunek do Boga, jest tak wielki i tak powszechny.
2. Alkohol bowiem i wszelkie uzalenianie si prowadz do licznych tragedii.
Wystarczy sign do statystyk mówicych o wypadkach miertelnych na drogach.
Wystarczy zajrze do danych o dramatach, jakie si dziej w dyskotekowym szale!
S to rzeczy znane, ale warto do nich powraca. Wypada zwłaszcza w tym roku, majc
w pamici hasło, które towarzyszy naszym duszpasterskim wysiłkom, zastanowi si nad
tym, jak my traktujemy nasze powołanie. Za w. Pawłem chcemy przypatrywa si naszemu
powołaniu rodzicielskiemu; powołaniu wychowawców i nauczycieli; powołaniu do witoci
i wreszcie powołaniu do ycia godnego wyznawcy Chrystusa, godnego Polaka!
Najpierw jednak musimy sobie mocno powiedzie, e trzewo jest moliwa, e
powstrzymanie si od jakichkolwiek uzalenie jest realne. Mówi nam o tym dzieje Polski.
Głosi t prawd historia Kocioła. Mamy przecie tylu ludzi witych, tych kanonizowanych i
693
tych, o których ju zapomnielimy. To Ojcu witemu Janowi Pawłowi II zawdziczamy, e
starał si poprzez beatyfikacje i kanonizacje ukazywa nam zwycistwa człowieka nad
rónymi słabociami. Zwycistwa, które zawsze ciesz. wito, czyli wierno naszemu
powołaniu do ycia wiecznego w szczciu - powinna powróci do programów wychowania i
nauczania, do praktyki dnia codziennego.
3. W tym roku czekaj nas dwie kolejne beatyfikacje. Najpierw we wrzeniu odbdzie
si obrzd wyniesienia na ołtarze o. Stanisława Papczyskiego, a nastpnie w padzierniku
podobna uroczysto w odniesieniu do matki Celiny Borzckiej.
O. Stanisław Papczyski, załoyciel zakonu Marianów nawoływał do ycia godnego
człowieka, przez pami i modlitw w intencji dusz czycowych, a take szerzc
naboestwo do Matki Boej Niepokalanej. Jake to zbiega si z dziewidziesit rocznic
objawie fatimskich i gorcymi apelami Matki Najwitszej o przemian i odnow moraln.
Matka Celina Borzcka jest załoycielk Zgromadzenia Sióstr Zmartwychwstania
Paskiego. yła w dziewitnastym wieku. Przypominanie wówczas wielkoci
Zmartwychwstania Pana Jezusa było równoznaczne z podrywaniem do duchowego lotu, do
odwagi w pielgnowaniu polskoci i wiary witej - mimo zaborów, mimo nacisków wrogów,
a niekiedy nawet straszliwych przeladowa, jak to miało miejsce chociaby w odniesieniu do
unitów na Podlasiu!
Zmartwychwstanie Chrystusa krzepiło nadziej naszych praojców. Zachcało do
trwania i odrodzenia, do pamici o skale, na której została zbudowana tosamo Polaków.
Trzewo za była czym nieodzownym, aby by, aby pozostawa sob; sob w znaczeniu
duchowym i obywatelskim.
4. Zwracamy si wic z gorcym apelem do wszystkich Rodaków, aby powstrzymali
si od alkoholu i wszelkich rodków odurzajcych ze wzgldu na własne dobro, dobro
rodziny i dobro Polski. Wszystkich zachcamy do serdecznej modlitwy w tych intencjach: w
czasie pielgrzymek i przy pacierzu, w sanktuarium Jasnogórskim i w kadym kociele. Mówi
przecie Pan Jezus: „Procie, a bdzie wam dane; kołaczcie, a otworz wam". Ufajmy, e
otworz si oczy i serca, e zmobilizuje si wola i znajdzie si odpowiednia liczba tych,
dziki którym nie dojdzie wród nas do tego, co stało si z Sodom i Gomor. Miejmy
nadziej, e uratujemy siebie, nasze rodziny, chrzecijask cywilizacj, dzielc si nawzajem
wolnoci od uzalenie.
Maryjo, Królowo Polski, wspomagaj nas! Amen.
Drohiczyn, dnia 3 lipca 2007 r.




8 Jesienna sesja Zespołu Apostolstwa Trzewoci przy Konferencji Episkopatu Polski odbyła
si w dniach 24-26 wrzenia 2007 r. w Krocienku n/D w Centrum Ruchu wiatło-ycie
i siedzibie Krucjaty Wyzwolenia Człowieka na Kopiej Górce. W sesji uczestniczyli
członkowie Zespołu oraz diecezjalni i zakonni duszpasterze trzewoci wraz ze
współpracownikami wieckimi pod przewodnictwem bp. Antoniego Dydycza –
Przewodniczcego Zespołu. W pierwszym dniu obrad wykład wygłosił p. dr Robert
Derewenda (KUL, Dyrektor Archiwum Głównego Ruchu wiatło - ycie w Lublinie) pt:
„Działalno Trzewociowa Sługi Boego ks. Franciszka Blachnickiego (+ 1987)”.
Uczestnicy zapoznali si ze sposobami działania Krucjaty Wyzwolenia Człowieka w rónych
rodowiskach. Wieczornej Mszy w. w Kaplicy Chrystusa Sługi przewodniczył bp Antoni
Dydycz.
694
Dzie drugi w czci przedpołudniowej został powicony warsztatom na temat idei
przewodnich Wytycznych Episkopatu do Kocielnej Działalnoci Trzewociowej oraz ich
realizacji dzi. Zajcia, które poprowadził ks. dr Piotr Kulbacki, składały si z prezentacji
multimedialnej Wytycznych oraz spotka w grupach wokół nastpujcych zagadnie:
motywacja do podejmowania działalnoci trzewosciowej, jej fundamentalna zasada „przez
dobrowoln całkowit abstynencj wielu do trzewoci wszystkich”, motywy, które
przemawiaj najsilniej do młodego pokolenia, rónice midzy działalnoci kocieln
a działalnoci innych instytucji, perspektywy wdraania wytycznych. Praca w grupach
ujawniła, e najgłbiej ukazywał motywacj abstynenck Sługa Boy ks. Franciszek
Blachnicki.
Uczestnicy sesji zgromadzili sie przy jego grobie w południe na Mszy w, której
przewodniczył ks. prałat Henryk Bartuszek – duszpasterz trzewoci archidiecezji
warszawskiej.
Po południu ks. Tadeusz Kwiecie MIC zaprezentował zebranym posta
beatyfikowanego 16 wrzenia 2007 w Licheniu bł. Stanisława Papczyskiego. Załoyciel
Marianów był wielkim apostołem trzewoci i w regule zakonu nakazał abstynencj.
Nastpnie przedmiotem obrad stała si problematyka Płodowego Zespołu
Alkoholowego oraz zasady kampanii „Cia bez alkoholu”. Zebrani zapoznali si
z prezentacj multimedialn problematyki oraz filmem „Wieczne dziecko”. Wykład „ FAS
(Fetal Alcohol Syndrome - alkoholowy zespół płodowy) jako problem pastoralny” został
wygłoszony przez mgr Katarzyn Owczarek. Uczestnicy otrzymali materiały edukacyjne.
Rozprowadzana była te ksika wraz z płyt „Fascynujce dzieci”. Na zakoczenie
poprowadzono dyskusj wród duszpasterzy trzewoci na temat moliwoci promocji postaw
abstynenckich wród kobiet i dziewczt. Wskazano na rol kursów przedmałeskich,
stanowych nauk rekolekcyjnych, programów katechetycznych, etosu rycerskiego wród
chłopców, wesel bez alkoholu, oraz zwyczajnego przepowiadania Kocioła. Uczestnicy
dyskusji zwrócili uwag na potrzeb opracowania materiałów dotyczcych FAS pod ktem
wykorzystania w pracy duszpasterskiej.
Na zakoczenie dnia zebrani zapoznali si z prezentacj KWC Przywracajcie
nadziej, która zwyciyła w konkursie ogłoszonym przez Duszpasterstwo Akademickie na
Miasteczku w Krakowie.
Podsumowania obrad dokonał mgr lic. Zbigniew Kaniecki – Sekretarz Zespołu
Apostolstwa Trzewoci.
W ostatnim dniu uczestnicy obrad wybrali si na spacer, by podziwia polsk złot
jesie w górach.
9. Poszczególne diecezje w Polsce podejmuj róne inicjatywy, których celem jest ycie w
trzewoci, ograniczenie spoycia napojów alkoholowych, pomoc osobom uzalenionym i
współuzalenionym. (zob. załcznik Waniejsze wydarzenia). Wikszo tych inicjatyw jest
organizowana pod patronatem Zespołu Apostolstwa Trzewoci przy Konferencji Episkopatu
Polski.
4.12. Fundacja Zdrowie – Trzewo
Fundacja "Zdrowie–Trzewo" ustanowiona została przez Fundatorów aktem notarialnym

w dniu 1991–09–19 nr 890/91 w Biurze Notarialnym w Bełchatowie. Zarejestrowana
28.02.1992 r.
w Sdzie Rejonowym dla m.st. Warszawy pod numerem RF2237, obecny numer KRS
0000086092.
695
Siedzib władz fundacji jest Bełchatów.
Posiadamy 2 oddziały zamiejscowe:
Oddział Fundacji „Zdrowie-Trzewo” w Warszawie ul. Aleje Jerozolimskie 47/3
i Oddział Fundacji „Zdrowie-Trzewo” w Czarnym Borze ul. Parkowa 8
Cele Fundacji:
1. Pomoc finansowa w utrzymywaniu i rozwijaniu Orodka Leczenia Odwykowego
w Zabłotach i innych placówek lecznictwa odwykowego.
2. Wspieranie ruchu samopomocowego osób uzalenionych i ich rodzin.
3. W przypadku wprowadzenia odpłatnoci za leczenie – refundowanie kosztów leczenia osób
znajdujcych si w trudnej sytuacji finansowej.
4. Zapobieganie uzalenieniom poprzez:
a. propagowanie ycia w trzewoci,
b. edukacj społeczn,
c. działalno profilaktyczn.
Działania prowadzone w 2007 r.
 Wydawanie ogólnopolskiego dwumiesicznika pt. „Terapia Uzalenienia i
Współuzalenienia” pismo pracowników lecznictwa odwykowego (dotacja PARPA,
wsp. Krajowe Biuro ds Przeciwdziałania Narkomanii).
 Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie – Orodek Interwencji Kryzysowej
dla Ofiar Przemocy.
Obszar tematyczny realizowanych zada objtych projektem polega na diagnozowaniu
sytuacji oraz udzielania wszechstronnego wsparcia dla osób potrzebujcych pomocy, a w
szczególnoci:
• wskazywanie właciwego postpowania dla osób współuzalenionych,
• wyjanianie zawiłych procedur prawnych z zakresu prawa karnego, cywilnego
i administracyjnego,
• motywowanie osób uzalenionych do podjcia leczenia,
• bieca współpraca z instytucjami zajmujcymi si problematyk przemocy
domowej,
• udzielanie informacji o przysługujcych wiadczeniach i formach pomocy w rodowisku
lokalnym,
• w razie potrzeby bd na yczenie zainteresowanej osoby zwracanie si do policji o
podjcie działa wobec sprawcy, zgodnie z kompetencjami policji,
• rozpoznawanie sygnałów wiadczcych o wystpowaniu przemocy oraz
informowanie ofiar o moliwoci szukania pomocy w instytucjach które w zakresie
swoich kompetencji maj obowizek pomaganie ofiarom przemocy domowej,
• informowanie ofiar przemocy o miejscach i warunkach wystawiania obdukcji oraz
sposobach dokumentowania doznanych obrae ciała,
• monitorowanie efektów podjtych działa.
Powysze działania maj charakter cigły i s prowadzone od szeregu lat.
Oddział Fundacji w Warszawie współpracuje z Gmin Warszawa Centrum Dzielnic
ródmiecie. Realizuje program profilaktyczno-terapeutyczny dla rodzin z problemem
alkoholowym oraz prowadzi punkt informacyjno-konsultacyjny.
W ramach działalnoci punktu informacyjno-konsultacyjnego prowadzone s konsultacje
psychologa, prawnika, seksuologa dla mieszkaców ródmiecia i pacjentów Orodka
„PETRA”
Oddział Fundacji w Czarnym Borze
Fundacja „Zdrowie-Trzewo” Oddział w Czarnym Borze sw działalnoci wspiera
głównie
Zakład Lecznictwa Odwykowego dla Osób Uzalenionych od Alkoholu w Czarnym Borze.
696
Dziki prawie omioletniej pomocy Fundacji placówka stała si jedn z wiodcych w kraju.
Na co dzie oddział Fundacji wiadczy pomoc charytatywn dla pacjentów ubogich
i bezdomnych. W tym celu nawizała stała współprac z instytucjami przekazujcymi ubrania
i rodki czystoci oraz osobami prywatnymi. Zbiórki wykonywane s regularnie i
przekazywane pacjentom.
Kolejne podejmowane działania to sprawowanie opieki merytorycznej nad programami
ponadpodstawowymi wiadczonymi przez ZLO i poradnie w wiebodzicach, widnicy i
Bystrzycy
Kłodzkiej.
Oddział w Czarnym Borze podjł równie starania o rozszerzenie oferty terapeutycznej
placówki:
1. koordynuje szkolenia pracowników Zakładu (dostarcza materiały, ksiki)
2. wspiera zjazdy absolwentów (dostarcza ksiki i dyplomy na kolejne rocznice trzewoci)
3. wspiera i promuje program na niepalenie w ZLO i poradniach
4. kontynuuje kroki w celu przeprowadzenia dalszych remontów w ZLO ( cz projektów
architektonicznych i budowlanych dziki jej staraniom wykonano gratis)
5. koordynuje prace nad uruchomieniem oddziału dla młodych uzalenionych.
Główna działalno to pozyskiwanie konkretnych osób i materiałów do pomocy w tutejszym
Zakładzie.
4.13. Stowarzyszenie Producentów i Dziennikarzy Radiowych
Ogólnopolska kampania
„Zachowaj Trzewy Umysł”.
Sprawozdanie z działa
za 2007 rok
Materiał przygotowany przez:

Stowarzyszenie Producentów i Dziennikarzy Radiowych
Ogólnopolska kampania „Zachowaj Trzewy Umysł” jest prowadzona przez dwie

poznaskie organizacje: Stowarzyszenie Producentów i Dziennikarzy Radiowych oraz
Fundacj „Trzewy Umysł”. W 2007 roku odbyła si VI edycja projektu.
INFORMACJE O KAMPANII „Zachowaj Trzewy Umysł” w 2007 roku
„ZTU” to realizowana od 2001 roku ogólnopolska akcja podejmujca problem profilaktyki

uzalenie. Jednym z najwaniejszych celów jest promowanie konstruktywnych postaw,
zdrowego stylu ycia oraz atrakcyjnych dla dzieci i młodziey zachowa prospołecznych jako
alternatywy wobec wielu patologii, szczególnie picia alkoholu, zaywania narkotyków oraz
stosowania przemocy.
W 2007 roku w projekt zaangaowało si 880 samorzdów. Od pocztku kampanii na

akcj pozytywnie odpowiedziało ju blisko 2000 miast i gmin. Patronat honorowy nad
przedsiwziciem sprawowali Minister Edukacji Narodowej oraz Minister Sportu i Turystyki
RP. Dodatkowo wspierali nas Komenda Główna Policji i Polski Zwizek Lekkiej Atletyki.
697
Projekt „Trzewym okiem na nietrzewych kierowców” odbywajcy si w ramach „ZTU”
zajł I miejsce w Konkursie Inicjatyw „ORLEN. Bezpieczne drogi”.
CO ZROBILIMY? (skrót najwaniejszych ogólnopolskich inicjatyw)
We współpracy z Komend Główn Policji przygotowalimy materiały dla

kierowców. W całym kraju odbyły si młodzieowe patrole drogowe. Dzieci pod
czujnym okiem dorosłych rozdawały nalepki na szyby samochodów i zobowizania
do nieprowadzenia pod wpływem alkoholu.
W 2007 roku w ramach kampanii odbyło si najwiksze od lat badanie ankietowe
młodziey. Młodzi ludzie wypełnili ankiety w 599 miastach i gminach, dziki temu
dowiedzielimy si, jaki jest ich stosunek do alkoholu, narkotyków i przemocy.
31 maja w ramach wiatowego Dnia bez Papierosa w całej Polsce odbywały si akcje
sportowe „Ucieknij przed nałogiem”. Dzieci, młodzie i doroli biegali na rónych
dystansach podkrelajc ch ycia bez nikotyny.
Jak co roku w miejskich i gminnych sklepach w 880 gminach w całej Polsce

przypominalimy, e sprzeda alkoholu nieletnim jest przestpstwem.
Załoenia i cele kampanii w 2007 roku przygotował zespół naukowców pod kierunkiem prof.
Lidii Cierpiałkowskiej, wybitnej specjalistki zajmujcej si m.in. alkoholizmem, jego
przyczynami, leczeniem i profilaktyk. Natomiast materiały przygotowała Ewa Kosiska.
Zespół odpowiedzialny za merytoryczn stron kampanii „ZACHOWAJ TRZEWY

UMYSŁ” 2007
• Prof. dr hab. Lidia Cierpiałkowska. Psycholog w Zakładzie Psychologii Zdrowia i

Psychologii Klinicznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Specjalizuje si w psychologii klinicznej. Członek Polskiego Towarzystwa
Psychologicznego. Jej zainteresowania skupiaj si wokół psychospołecznych
czynników warunkujcych kształtowanie si zespołów uzalenienia od rodków
psychoaktywnych, zagadnienia teorii terapii rodzin i małestw oraz zagadnienia
zastosowania teorii relacji z obiektem w psychoterapii. Autorka i redaktorka wielu
publikacji, m.in. ksiek „Alkoholizm. Przyczyny, leczenie, profilaktyka” oraz
„Oblicza współczesnych uzalenie”.
698
• Dr Agnieszka Rosiska. Psycholog kliniczny, adiunkt w Zakładzie Psychologii
Klinicznej i Psychologii Zdrowia Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu. W
pracy naukowej zajmuje si promocj zdrowia i prewencj psychopatologii oraz
diagnoz i animacj społecznoci lokalnych. Prowadzi treningi grupowe i warsztaty
umiejtnoci psychospołecznych, współpracuje z liderami i rodowiskami lokalnymi
zaangaowanymi w działania na rzecz zrównowaonego rozwoju.
• Dr Dariusz Rosiski. Psycholog i psychoterapeuta, adiunkt w Zakładzie Psychologii

Społecznej Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Jego zainteresowania
naukowe koncentruj si wokół zagadnie zwizanych z dynamik rozwoju i
funkcjonowaniem małych grup społecznych i społecznoci lokalnych oraz edukacj i
socjalizacj. Prowadzi psychoterapi indywidualn i grupow oraz warsztaty terapii
Gestalt.
• Dr Michał Ziarko. Psycholog, adiunkt w Zakładzie Psychologii Zdrowia i

Psychologii Klinicznej Instytutu Psychologii Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w
Poznaniu. Zajmuje si zagadnieniami psychologii zdrowia i psychologii klinicznej,
zwłaszcza koncepcjami wyjaniajcymi kształtowanie zachowa zdrowotnych. W
latach 1999-2005 pracownik Orodka Profilaktyki Niepowodze Szkolnych przy
Szkole Podstawowej nr 7 w Poznaniu, w którym zajmował si diagnoz oraz prac
psychologiczn z dziemi z trudnociami szkolnymi. Autor publikacji z zakresu
psychologii zdrowia i psychoprofilaktyki.
• Materiały kampanii 2007 roku przygotowała Ewa Kosiska.

Ewa Kosiska jest psychologiem z 30-letnim staem pracy i II stopniem specjalizacji
w zakresie pomocy psychologiczno-pedagogicznej dzieciom i młodziey. Jest te
noologoterapeut, zajmuje si pomoc osobom nieletnim i dorosłym w odkrywaniu
sensu i wartoci ycia.
Przez wiele lat pracowała z dziemi i młodzie, a take z ich rodzicami i

nauczycielami w szkole i poradni psychologicznej. Jest psychologiem konsultantem w
Małopolskim Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Krakowie oraz psychologiem
terapeut w poradni psychologicznej. Prowadzi zajcia psychoedukacyjne z zakresu
profilaktyki i doskonalenia warsztatu pracy nauczycieli.
Jest redaktork podrczników do wiedzy o społeczestwie dla gimnazjum, autork

poradników psychologicznych dla nauczycieli i rodziców oraz współautork
scenariuszy zaj profilaktyki pierwszorzdowej dla szkół gimnazjalnych i
ponadgimnazjalnych. Pełni funkcj redaktora naczelnego kwartalnika „Hejnał
Owiatowy” wspierajcego merytorycznie prac nauczycieli-wychowawców.
Za swoj działalno otrzymała Nagrod Prezydenta Miasta Krakowa i medal KEN.

Ewa Kosiska jest take autork badania „Młodzi Polacy o zachowaniach
ryzykownych”.
GŁÓWNE I SZCZEGÓŁOWE CELE KAMPANII – SZKOŁA PODSTAWOWA

Cel główny:
Promowanie prozdrowotnego stylu ycia przez budowanie poczucia kompetencji w
dokonywaniu prozdrowotnych wyborów.
699
Cel szczegółowy nr 1:
Kształtowanie podstawowych zachowa prozdrowotnych, czyli: WIEM I UMIEM. DOBRZE
SI BAWI.
Nabywanie poczucia kompetencji, czyli: LUBI SIEBIE. DOBRZE SI BAWI.
Promowanie zdrowia poprzez aktywno sportow, czyli: LUBI RUCH. DOBRZE SI
BAWI.
GŁÓWNE I SZCZEGÓŁOWE CELE KAMPANII – GIMNAZJUM

Cel główny:
Promowanie prozdrowotnego stylu ycia przez budowanie tosamoci indywidualnej i
społecznej opartej na dokonywaniu prozdrowotnych wyborów.
Rozwijanie umiejtnoci umoliwiajcych dokonywanie prozdrowotnych wyborów, czyli:
SPRAWDZAM I WYBIERAM. DOBRZE SI BAWI.
Budowanie tosamoci indywidualnej i społecznej, czyli: POZNAJ SIEBIE I INNYCH.
DOBRZE SI BAWI.
Promowanie zdrowia poprzez aktywno sportow, czyli: LUBI SPORT. DOBRZE SI
BAWI.
POMOCE DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH

By wspomóc realizacj celów kampanii, przygotowalimy pakiet materiałów. Dla uczniów
szkół podstawowych były to:
1. Kartka pocztowa z wizerunkami sportowców.
2. Ulotka profilaktyczno-konkursowa.
3. Ulotka profilaktyczna z konkursem rysunkowym.
4. Mapa konkursowa/profilaktyczna dla klas.
5. Ulotka edukacyjna.
6. Mały plakat.
7. Ulotka edukacyjna (alkohol, przemoc).
POMOCE DLA GIMNAZJALISTÓW

Dla gimnazjalistów przygotowalimy ciekawe materiały, które pomagały osign cele
kampanii:
1. Ulotka profilaktyczno-konkursowa.
2. Ulotka profilaktyczna z konkursem literackim.
3. Mapa konkursowa/profilaktyczna dla klas.
4. Ulotka edukacyjna (narkotyki).
5. Kalendarzyk kieszonkowy.
6. Mały plakat.
7. Ulotka edukacyjna.
8. Dyplomy do przeprowadzenia imprezy „Uciekaj przed nałogiem”.
MATERIAŁY DLA DOROSŁYCH

Kampania ma na uwadze głównie zdrowie dzieci chodzcych do szkół podstawowych i
zdrowie młodziey gimnazjalnej. eby akcja przyniosła oczekiwane rezultaty, potrzebne jest
700
jednak nie tylko zaangaowanie młodych ludzi, ale take całego ich otoczenia, w którym yj,
wychowuj si i bawi. Prawidłowy rozwój bowiem zaley od pewnych podstawowych
czynników, którymi s:
− rodzina,
− rówienicy,
− szkoła,
− rodowisko lokalne.
1. Materiały dla rodziców:

– ulotka edukacyjna (narkotykowa),
– ulotka edukacyjna.
2. Materiały dla nauczycieli:
– certyfikat,
– konspekt lekcji wychowawczych,
– ankieta.
3. Materiały dla sprzedawców:
– plakat,
– list/zobowizanie.
4. Materiały dla gminy:
– certyfikat,
– plakat,
– dyplomy lokalne,
– certyfikaty dla sponsorów,
– balony z logiem kampanii.
5. Materiały dla kierowców:
– list/zobowizanie,
– naklejka na szyb,
– ulotka edukacyjna.
Najwaniejsze ogólnopolskie inicjatywy organizowane w ramach „Zachowaj Trzewy

Umysł” w 2007 roku.
• „BEZ DOWODU NIE KUPISZ”
W 2007 roku przygotowalimy zestaw materiałów przeznaczonych dla sprzedawców

alkoholu, do których skierowany był list/zobowizanie i plakat. W licie przypomnielimy o
zakazie sprzeday alkoholu niepełnoletnim. Samorzdy chtnie wykorzystywały kampanijne
gadety. Przedstawiamy przykładowe działania z wykorzystaniem materiałów.
Polanica-Zdrój, woj. dolnolskie:

W ramach profilaktycznej działalnoci informacyjnej i edukacyjnej gminnego programu
profilaktyki oraz w ramach kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł” przeprowadzono lokaln
prób badawcz sprawdzajc dostpno alkoholu dla nieletnich i przestrzeganie zakazu
sprzeday alkoholu młodocianym. Prób badawcz przeprowadzono w 13 punktach
sprzeday detalicznej napojów alkoholowych. W porównaniu z akcj z 2006 roku tegoroczna
wypadła bardzo dobrze: podczas pierwszego badania 5 razy sprzedawcy gotowi byli sprzeda
alkohol nieletnim, a podczas kolejnego badania wszyscy sprzedawcy odmówili sprzeday i
zadali dokumentu potwierdzajcego pełnoletno. Na koniec kady właciciel punktu
sprzeday otrzymał Certyfikat Rzetelnego Sprzedawcy podpisany przez burmistrza Jerzego
Terleckiego i koordynatora gminnego programu PiRPA Mariusza Winiarza.
701
Wielgie, woj. kujawsko-pomorskie:
Materiały kampanii trafiły do gminnych wietlic profilaktyczno-wychowawczych oraz do
szkół w Czarnem, Zadusznikach i Wielgiem. Nad przebiegiem kampanii czuwały
przewodniczca GKRPA Boena Kubiatowska oraz wychowawca w wietlicy Agnieszka
Kostrzewska. Dzieci ze wietlicy profilaktyczno-wychowawczej w Wielgiem wraz z
wychowawc odwiedziły punkty sprzeday alkoholu, rozdajc sprzedawcom plakaty i listy
apelujce o niesprzedawanie alkoholu osobom nieletnim.
Nowy migród, woj. podkarpackie:

Honorowy patronat nad kampani objł Wójt Gminy Krzysztof Augustyn, gminnym
koordynatorem została Sylwia Sudyka przedstawiciel KRPA. W szkołach działaniami
kierowała pedagog szkolny Joanna Kmie. Patronat medialny objła gazeta „Region
migrodzki”. Jako pierwsze odbyło si wrczanie listu sprzedawcom alkoholu. List jest
zobowizaniem do nie sprzedawania alkoholu dzieciom i młodziey do 18 roku ycia.
Sprzedawcy otrzymali równie plakat „Bez dowodu nie kupisz”. Wspólnie odwiedzilimy 20
sklepów w Nowy migrodzie, Katach, Desznicy, Tokach, Mytarzy i motarce.
Komin Wielkopolski, woj. wielkopolskie:

Pedagog szkolny i zarazem koordynator akcji w Szkole Podstawowej nr 1 w Kominie
Marzena Tomczak udała si z grup uczniów do komiskich sklepów, w których sprzedaje
si alkohol. Uczniowie rozdawali listy apelujce do sprzedawców oraz naklejali w
widocznym miejscu plakaty „Bez dowodu nie kupisz”. Właciciele sklepów chtnie brali
udział w akcji, obiecujc dzieciom, e u nich nieletni alkoholu nie dostan.
• „UCIEKAJ PRZED NAŁOGIEM”
Kady uczestnik kampanii, który chciał zamanifestowa swój sprzeciw wobec palenia, miał
ku temu znakomit sposobno. Czci „ZTU” w 2007 roku była bowiem impreza biegowa z
okazji Dnia bez Papierosa. Z tej okazji uczniowie ze szkół zaangaowanych w kampani brali
udział w imprezach biegowych pod hasłem „Uciekaj przed nałogiem”. Na t okazj
przygotowano specjalne dyplomy. Patronat honorowy nad przedsiwziciem miał Polski
Zwizek Lekkiej Atletyki.
wiatowy Dzie bez Papierosa (31 maja) organizowany jest od 1988 roku przez wiatow
Organizacj Zdrowia. Ma zwraca uwag na kwesti zdrowotnych, społecznych i
ekonomicznych konsekwencji palenia tytoniu. W Polsce obchodzi si ten dzie regularnie od
1991 roku. Biegi „Uciekaj przed nałogiem” zorganizowało wiele zaangaowanych w
kampani gmin. Impreza była skierowana do gimnazjalistów. Jej forma i ranga nie były
istotne – wana była idea, by poprzez masow imprez sportow wskaza młodziey zdrow
ciek samorozwoju. Przedstawiamy przykładowe działania.
BDZIN, woj. lskie:

W Bdzinie w biegu na dystansie 1500 m udział wziło 25 uczniów z podstawówki i 24 z
gimnazjum. Trasa prowadziła do pobliskiego parku Rozkówka. – Symbolem ucieczki przed
nałogiem był duy papieros wykonany z bristolu i niesiony przez jednego z uczniów Adriana
Kozuba na kocu peletonu – wspomina koordynator z Bdzina. Kady z zawodników
otrzymał dyplom przygotowany na t okazj. Ponadto Rada Rodziców ufundowała nagrody
dla zwycizców ze szkoły podstawowej i gimnazjum.
702
LEAJSK, woj. podkarpackie:
W Leajsku o organizacj biegów zadbała dyrekcja i nauczyciele Szkoły Podstawowej nr 3. –
Do udziału w biegach zaprosilimy uczniów z leajskich szkół podstawowych – relacjonuje
Elbieta Furmaska. Wspólnie przebieglimy 136 kilometrów. Puchary i dyplomy wrczył
zwycizcom burmistrz Tadeusz Trbacz. Policjanci z Komendy Policji w Leajsku zadbali o
bezpieczestwo wyznaczonej wczeniej trasy, w czym dzielnie pomagali im harcerze z Hufca
Leajsk. Nauczyciele WF-u fachowo zabezpieczyli miejsce, na które mieli wbiega
zawodnicy.
LUBOMIA, woj. lskie:

W ramach kampanii „ZTU” pedagog w Gimnazjum im. Brunona Strzałki w Lubomi Zofia
Tabaka zorganizowała dla uczniów bieg ulicami miasta pod hasłem „Uciekaj przed
nałogiem!”. Z kadej klasy gimnazjum biegło po kilku uczniów. Byli podzieleni rocznikami,
osobno te biegły dziewczta i chłopcy.
• „ZA KÓŁKIEM ZACHOWUJ TRZEWY UMYSŁ”
W ramach kampanii „ZTU” w całym kraju odbywały si patrole trzewociowe „Za kółkiem
zachowuj Trzewy Umysł” z udziałem dzieci i dorosłych. Głównym celem działania było
zwrócenie uwagi kierowców na problem jazdy samochodem pod wpływem alkoholu. Patronat
nad przedsiwziciem objła Komenda Główna Policji.
Specjalne listy adresowane do kierowców oraz naklejki na szyby samochodowe zachcały

dzieci i wychowawców do organizowania młodzieowych patroli drogowych i wrczania
kierowcom zobowiza do prowadzenia z Trzewym Umysłem. Prezentujemy wybrane
relacje.
ZAWOJA, woj. małopolskie:

Młodzie oraz policjanci z Zawoi patrolowali ulice gminy i wrczali kierowcom kampanijne
naklejki. Nad jej przebiegiem czuwała Danuta Lasa z Urzdu Gminy. Sprawn organizacj
patroli zapewnili komendant Krzysztof Mako i młodszy aspirant Andrzej Pytlarczyk z
Posterunku Policji w Zawoi. Funkcjonariusze kontrolowali kierowców, za młodzie ze
wietlicy rodowiskowej z Zawoi Centrum pod opiek wychowawczyni Agaty Paluch
wrczała list apelujcy o trzewo za kółkiem oraz kampanijn naklejk na szyb.
WŁOCŁAWEK, woj. kujawsko-pomorskie:

Dzieci z SP nr 10 zaapelowały do kierowców, aby wystrzegali si jazdy po pijanemu. Akcja
odbyła si we Włocławku na placu Wolnoci pod opiek straników miejskich i nauczycieli.
Koordynatorem kampanii we Włocławku jest Grayna Mejgier z Wydziału Promocji Zdrowia
i Polityki Społecznej Urzdu Miasta, któr stra miejska aktywnie wspiera. – Zamysłem akcji
było, aby to włanie dzieci zaapelowały do dorosłych o rozsdek i wyobrani – wspominaj
koordynatorzy. Artykuł dotyczcy akcji ukazał si te w lokalnej gazecie „Nowoci”.
NOWA SÓL, woj. lubuskie:

Uczniowie z PSP nr 3 w Nowej Soli uczestniczyli w patrolu z policj. Samochody
zatrzymywali czwartoklasici pod opiek nauczycieli Krystyny Zieliskiej-Godek,
Małgorzaty Moroz i drogówki z KPP. Uczniowie byli ubrani w odblaskowe kamizelki,
obserwowali funkcjonariuszy, gdy ci zatrzymywali samochody, sprawdzajc trzewo
703
kierowców. Okazało si, e wszyscy ze sprawdzanych kierowców byli w 100% trzewymi
uytkownikami dróg.
RUDNIKI, woj. opolskie:

Na drodze, przy której mieci si PG w Rudnikach, czterech gimnazjalistów w towarzystwie
policjantów wrczało kierowcom listy apelujce o prowadzenie z bez wspomagaczy oraz
naklejk na szyb z hasłem „Za kółkiem zachowuj Trzewy Umysł”. Akcja wywołała wiele
emocji nie tylko wród kierowców, ale równie wród uczniów.
• BADANIE „MŁODZI POLACY O ZACHOWANIACH RYZYKOWNYCH”
Kampania „Zachowaj Trzewy Umysł” jest ukierunkowana na wspieranie rozwoju dzieci i

młodziey oraz zapobieganie zachowaniom ryzykownym. By dostosowa zadania
programowe do potrzeb i wieku uczniów, konieczne było przeprowadzenie w ich rodowisku
sondau, który dałby obraz najczstszych zagroe. W tym celu skonstruowano badanie
ankietowe skierowane do uczniów klas V szkół podstawowych i klas II gimnazjów. Mogły
wzi w nim udział wszystkie szkoły zaangaowane w kampani. Do samorzdów trafiły ju
lokalne i ogólnopolskie wyniki ankiet. Mona si z nimi zapozna równie na stronie
internetowej kampanii.
Ankieta miała słuy okreleniu stosunku młodziey do zachowa ryzykownych i poznaniu

ich opinii na temat rodków uzaleniajcych oraz przemocy. Ankiet przeprowadzono w
ramach kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł” w gminach i miastach w całej Polsce.
Uczniowie wypełniali arkusze ankietowe anonimowo za zgod rodziców. Wypełnione
arkusze zostały przesłane do stowarzyszenia prowadzcego kampani, a nastpnie
opracowane.
Badaniem objlimy 599 z 891 samorzdów. Do biura kampanii napłynło blisko 38,5 tys.
ankiet z podstawówek oraz ponad 35 tys. z gimnazjów. Przebadalimy wic blisko 25% gmin
w Polsce, uzyskujc kompleksowy obraz współczesnych zagroe młodziey.
O opracowanie wyników badania poprosilimy psycholog Ew Kosisk, specjalistk w

zakresie pomocy psychologiczno-pedagogicznej dzieciom i młodziey. – Od paru lat
dostrzega si kryzys w rozwoju moralnym i kulturowym dzieci oraz młodziey – uwaa
Kosiska. – Dom rodzinny niewystarczajco wspiera emocjonalnie, co powoduje, e
osamotnieni młodzi ludzie szukaj wsparcia wród czsto destruktywnych grup
rówieniczych. Pogłbiajcy si kryzys wartoci lub nawet brak odpowiedniej ich hierarchii
powoduje ucieczk w antywartoci, szukanie substytutów powodujcych chwilowe
zadowolenie i ucieczk od problemów - ostrzega.
Aby temu zapobiec, konieczne jest podejmowanie wysiłków, by nauczy dzieci i młodzie
zdrowego stylu ycia, umiejtnoci realizowania swoich potrzeb w sposób dojrzały,
nienaruszajcy godnoci i bezpieczestwa innych. – Mog temu słuy programy pomagajce
młodziey budowa spójn hierarchi wartoci, właciwe poczucie własnej wartoci i
akceptacj siebie - wskazuje Kosiska. - Programy te podpowiadaj te, jak mdrze spdza
czas, by nie narusza norm społecznych i zapewni sobie sukces w yciu. Chcc stymulowa
rozwój społeczny i moralny, naley młodziey stawia zadania ukierunkowane na
wzmacnianie pozytywne zachowanie, wspiera j w tym, co dobre, wydobywa z niej to, co
najpikniejsze i najcenniejsze, przygotowa do umiejtnych i dobrych wyborów w yciu.
704
By jednak umiejtnie planowa takie działania, niezbdna jest wiedza o realnej skali
zagroe, z którymi borykaj si młodzi ludzie, oraz pozna ich opini o negatywnych
zjawiskach. Temu włanie słuyło badanie „Młodzi Polacy o zachowaniach ryzykownych”.
Dziki niemu setki gmin z całego kraju zyskały wartociowe narzdzie do konstruowania
swych programów profilaktyki uzalenie.
W przypadku zainteresowania wynikami ogólnopolskimi badania, prosimy o kontakt z biurem

kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł”.
• DZIAŁANIA EDUKACYJNE, SPORTOWE I PROFILAKTYCZNE

W ramach kampanii „ZTU” wiele samorzdów decyduje si na przeprowadzenie działa pod
hasłem kampanii. Pełnomocnicy ds. rozwizywania problemów alkoholowych i komisji ds.
RPA chtnie włczaj swoje dotychczasowe przedsiwzicia w te organizowane w ramach
kampanii.
Najczciej wykorzystywane formy:

• Dni sportu, szkolne olimpiady, zawody szkolne i midzyszkolne.
• Marsze profilaktyczne, biegi trzewoci, rajdy rowerowe.
• Festyny i happeningi.
Przegldy teatrów szkolnych, wystawy prac konkursowych, galerie profilaktyczne.
Wybrane działania w ramach ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł” w

2007 roku – WOJEWÓDZTWO DOLNOLSKIE

Boguszów-Gorce
Do akcji przystpiły wietlice rodowiskowe i szkoły: SP nr 1, SP nr 5 i SP nr 6. Uczniowie
uczestniczyli w zajciach na podstawie scenariuszy „y radoci”, brali udział w konkursach
kampanii. W SP nr 1 młodzie przygotowała spektakl „Popatrzcie, oto jest człowiek”. Na
sportowo zorganizowano festyn „Wszyscy si bawimy, kady z nas wygrywa” i
„Miniolimpiad 2007”. W SP nr 5 odbyła si III Wiosenna Spartakiada. Pod hasłem „yj bez
papierosa” uczniowie maszerowali z transparentami przez miasto. Zorganizowano te akcj
„Za kółkiem zachowuj Trzewy Umysł” z udziałem policjantów. Koordynatorem programu
był Ryszard Skrobacki.
Dzieroniów (gmina)
Młodzie w ramach kampanii zdrowo i aktywnie spdzała czas. W Dniu Dziecka uczennice
pod opiek koordynatorki Agnieszki Dbiec i policjanta Jarosława Zbozienia wrczały
kierowcom list apelujcy o prowadzenie auta z „Trzewym Umysłem”. Dzieci uczestniczyły
w potyczkach sportowo-intelektualnych zwizanych z patronem Kornelem Makuszyskim.
Gaworzyce
30 maja i 6 czerwca w Publicznym Gimnazjum w Gaworzycach odbyły si warsztaty klasowe
połczone z grami sportowymi. Imprezy odbyły si z okazji akcji „Zachowaj Trzewy
Umysł”, wiatowego Dnia bez Papierosa o Dnia Sportu Szkolnego. Pedagog przeprowadził
pogadanki na temat szkodliwoci uywek oraz warsztaty dyskusyjno-plastyczne.
Zorganizowano te Maraton Trzewoci i apel podsumowujcy akcj. W realizacj
sprawnego i bezpiecznego przebiegu uroczystoci zaangaowali si wszyscy nauczyciele.
Koordynatorami byli Małgorzata Andruszkiewicz, Grzegorz Kruczek i Katarzyna Ziemiska.
705
Głogów
16 czerwca w Gimnazjum nr 2 w Głogowie odbyła si czwarta edycja Dnia Profilaktyki pod
hasłem „Sprawdzam i wybieram”. Impreza odbyła si w hali sportowej. Pierwsz konkurencj
był bieg w workach. Drugim zadaniem do wykonania było pokonanie toru przeszkód, a
kolejn dyscyplin – wyciskanie sztangi i robienie pompek. Imprez zakoczył sztafetowy
bieg. Po zawodach sportowych odbyła si ostatnia konkurencja - najgłoniejsze i najbardziej
humorystyczne kibicowanie. Ta konkurencja umocniła jedno i solidarno klasow.
Janowice Wielkie
- W tegorocznej akcji wziło udział około 40 wychowanków wietlicy „Rudawy” –
relacjonuje Krystyna Pisarska, opiekunka wietlicy. Podopieczni wietlicy chtnie brali udział
w konkursie wiedzy o sporcie. Najaktywniejsi uczestnicy akcji wrczali kierowcom naklejki
na samochód z napisem „Za kółkiem zachowuj trzewy umysł”, a sprzedawcom list z
apelem, aby nie sprzedawano alkoholu niepełnoletnim. Dodatkowymi działaniem wietlicy w
ramach akcji były dwie wycieczki - trzydniowa w Karkonosze oraz kilkugodzinna, po
okolicy.
Jaworzyna lska
Koordynatorem kampanii „ZTU” w Szkole Podstawowej im. M. Konopnickiej w Jaworzynie
lskiej była Małgorzata Kaszyska. Nadzór nad projektem sprawowała Teresa Gawron,
dyrektor szkoły. W ramach akcji przeprowadzono konkursy kampanijne, a take ankiet
profilaktyczn. Minipatrole uczniowsko-policyjne uczestniczyły w kontroli drogowej
kierowców i wrczały im list zobowizujcy do prowadzenia samochodu z „Trzewym
Umysłem”. Ponadto odbył si festyn z okazji Dnia Dziecka i zajcia warsztatowe na
podstawie poradnika „y radoci”.
Legnica
Zespół Placówek Specjalnych w Legnicy po raz trzeci przystpił do kampanii. Relacj
nadesłała koordynator Sylwia Lewandowska. W ramach kampanii uczniowie wypełnili
ankiety dotyczce rodków uzaleniajcych i przemocy. W czerwcu przeprowadzono
warsztaty sportowo-ekologiczno-integracyjne w miejscowoci Przesieka. Młodzie chtnie
uczestniczyła w rajdach, zajciach ekologicznych i sportowych oraz pogadankach. 20
czerwca z okazji zakoczenia kampanii oraz zbliajcych si wakacji, uczniowie naszej
placówki wzili udział w rajdzie do Lasku Złotoryjskiego.
Mietków
- Kampania została przyjta bardzo dobrze w naszym rodowisku – pisz gminni
koordynatorzy „ZTU” w Mietkowie. W prowadzeniu kampanii pomagały m.in. Jolanta
Popielska i Anna Cwiek. 9 czerwca w szkole podstawowej odbył si IX Midzynarodowy
Turniej Judo. 14 czerwca gimnazjalici uczestniczyli w patrolach drogowych i wrczali
kierowcom list z apelem o „Trzewy Umysł”. Uczniowie SP z pedagogiem odwiedzili sklepy
sprzedajce alkohol. 16 czerwca szkoła podstawowa zorganizowała Piknik Rodzinny na
boisku.
Olenica
Po raz czwarty Szkoła Podstawowa nr 7 brała udział w kampanii „Zachowaj Trzewy
Umysł”. W marcu zorganizowano Konkurs Ekologiczny „Eko-quiz”. Uczniowie obejrzeli
przedstawienie przygotowane przez Koło Ekologiczne. W kwietniu przygotowano Szkolne
Dni Promocji Zdrowia pod hasłem „Szkoła bez przemocy”. W klasach młodszych
zorganizowane zostały uroczyste spotkania z okazji Dnia Babci, Dnia Dziadka, Dnia Matki.
706
Szkoła była organizatorem Mistrzostw Olenickich Szkół Podstawowych w piłce siatkowej
plaowej chłopców i dziewczt.
Piechowice
Koordynatorem kampanii w Szkole Podstawowej nr 1 w Piechowicach została wicedyrektor
Alicja Dal. Wspomagali j: Daniel Potkaski, Iwona Forszpaniak i Bogusława Gnajczak.
Uczniowie wzili udział w ankiecie „Młodzi Polacy o zachowaniach ryzykownych”.
Rozdawali kierowcom listy i naklejki propagujce trzewo i bezpieczestwo na drodze.
Sprzedawcom rozdawali listy z prob, aby nie sprzedawa alkoholu młodziey. W maju i
czerwcu zorganizowano imprezy rekreacyjno-sportowe. Uczniowie rywalizowali w biegach,
była te gra w krgle, strzały do celu i przeciganie liny.
Pieszyce
Z okazji Dnia Dziecka pieszyckie szkoły uczestniczyły w trzeciej edycji Projektu
Edukacyjnego „Olimpiada sportowa - Pieszyce 2007”. Głównym organizatorem tegorocznej
olimpiady sportowej była Szkoła Podstawowa nr 1 w Pieszycach. W olimpiadzie
uczestniczyło 680 dzieci. Na igrzyska złoyły si m.in.: piłka nona, dwa ognie, sztafety
zwinnociowe, tenis stołowy, biegi. Tegorocznej olimpiadzie towarzyszyły dodatkowe
atrakcje: malowanie kred na tkaninie i zabawy rekreacyjne. Podczas olimpiady realizowany
był Program Profilaktyczny w ramach akcji „Zachowaj Trzewy Umysł”.
Polanica-Zdrój
31 marca w SP nr 2 odbył si Turniej Piłki Koszykowej „Mierz Wysoko”. Imprez
zainaugurowano kampani „ZTU”, do której Polanica-Zdrój przystpiła szósty raz. 28
kwietnia w hali sportowej przy SP nr 2 w Polanicy-Zdroju odbył si Halowy Turniej Piłki
Nonej pod hasłem „Sport Zdrowie Wyzwala – Nałóg Zniewala”. 16-17 czerwca
zorganizowano imprezy profilaktyczno-artystyczno-sportowe. Odbył si happening
profilaktyczny, VIII Turniej Koszykówki Ulicznej, turniej grup tanecznych Cheerleaders. 4 i
5 lipca zorganizowano akcj pod hasłem „Bd bezpiecznym kierowc”.
Polkowice
Gimnazjum nr 2 w Polkowicach w ramach kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł” podjło
liczne działania. Przeprowadzono m.in. ankiet badajc zachowania ryzykowne wród
młodziey, zorganizowano bieg pod hasłem „Uciekaj przed nałogiem!” w wiatowym Dniu
bez Papierosa. Zorganizowano te Aukcj Prac Plastycznych uczniów oraz akcj pod hasłem
„Za kółkiem zachowuj Trzewy Umysł”. 19 czerwca młodzie wziła udział w spotkaniu z
Krzysztofem Hołowczycem. - W przyszłym roku szkoła zamierza jeszcze aktywniej włczy
si w realizacj kampanii – zapewnia Dorota Gnych, dyrektor gimnazjum.
Prochowice
Akcj w SP w Prochowicach rozpoczto od przeprowadzenia ankiety, której celem było
poznanie opinii uczniów na temat uywek, przemocy i komputera. W ramach kampanii
odbyły si lekcje na podstawie scenariuszy „y radoci”, klasy wziły udział w konkursie
plastycznym „Lubi ruch, dobrze si bawi”. Odbył si take marsz pod hasłem „Zachowaj
Trzewy Umysł”. W ramach akcji zorganizowano patrole „Za kółkiem zachowuj Trzewy
Umysł”. Dzieci z policjantami i nauczycielami wrczały kierowcom listy apelujce o
rozwane prowadzenie auta.
Radków
707
31 maja w gminie odbył si II Gminny Dzie Dziecka. Konkurencje odbywały si na
stadionie i w nowej hali sportowej w cinawce redniej. Była olimpiada sportowa, piknik dla
przedszkolaków, wycigi rowerowe oraz konkursy polonistyczne. Policjanci wraz z uczniami
wrczali kierowcom list apelujcy o zachowanie trzewoci za kierownic. Oprócz tego
młodzie przyłczyła si do Kwietnego Biegu, który zakoczył si wspólnym grillowaniem.
Na uwag zasługuje równie gminny Dzie Dziecka połczony ze wiatowym Dniem bez
Papierosa.
Ruja
16 i 28 marca Szkoła Podstawowa w Wgrodnie przystpiła do akcji „Rusz si, człowieku -
jeszcze jeste w młodym wieku”. 18 i 19 kwietnia były Dniami Profilaktyki Szkolnej. 16 maja
uczniowie reprezentowali gmin w Powiatowych Wiosennych Biegach Przełajowych w
Bieniowicach. 19 maja w Wgrodnie odbył si Turniej Łuczniczy Uczniowskich Klubów
Sportowych. 31 maja szkoła obchodziła wiatowy Dzie bez Papierosa. W Dniu Dziecka
odbywały si turnieje sprawnociowe i masowy Bieg ku Słocu.
cinawa
W cinawie w ramach kampanii „ZTU” odbyło si wiele imprez sportowych. Pisze o tym
Tomasz Bk. 21 maja na Stadionie Miejskim w cinawie odbył si II Turniej Piłki Nonej, 29
maja wystartowała Siatkarska Liga Mistrzów. Atrakcj Dnia Dziecka były I Mistrzostwa
Aerobiku. 2 czerwca na basenie zorganizowano mecz siatkówki pracowników samorzdu
lokalnego i uczniów gimnazjum w cinawie. 5 padziernika odbyły si III Sztafetowe Biegi
Przełajowe Uczniów Szkół Gmin Nadodrzaskich. 19 padziernika zorganizowano Finał
Jesiennych Biegów Przełajowych VII Dolnolskich Igrzysk LZS i Mieszkaców Wsi w
Bystrzycy Oławskiej.
Wisznia Mała
- Nasza szkoła ju po raz czwarty bierze udział w kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł” -
mówi Hanna Sobiech, koordynator akcji w Szkole Podstawowej w Psarach. Dzieci
wypoczywały w Zakopanem, a take w Czechach. Uczniowie wyruszyli na wdrówk
ladami Ojca witego. Dzieci zwiedziły m.in. dom papieski i bazylik w Wadowicach. W
marcu zorganizowano dwudniowy Szkolny Rodzinny Rajd Turystyczny, tym razem na
Wielk Sow. Była te 10-dniowa wyprawa rowerowa na trasie Kołobrzeg–Ustka. Z okazji
Dnia Rodziny zorganizowano dla uczniów festyn rodzinny pod hasłem „Biesiada Rodzinna”.
Wojcieszów
– 20 kwietnia w Zespole Szkół w Wojcieszowie dokonalimy uroczystego otwarcia szóstej
edycji kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł” – mówi koordynatorka Agata Firlej. 1 czerwca
w ZS obchodzono Dzie Dziecka i Dzie bez Papierosa. Przy udziale policji przeprowadzono
patrole drogowe. Paulina Zabiegło i Monika Dekas-Ziemniak wraz z uczniami wrczały
kierowcom naklejk na szyb auta i list propagujcy jazd na trzewo. Uczniowie pod opiek
Barbary mudy odwiedzili sklepy, by przypomnie sprzedawcom o zakazie sprzeday
alkoholu młodziey. 2 czerwca odbył si Rajd „Agat”, a 14 czerwca I Turniej Piłki Nonej
Dziewczt. Zorganizowano te Turniej Druyn Podwórkowych.
arów
W akcji włczyły si wszystkie gminne szkoły podstawowe, Gimnazjum w arowie, wietlice
rodowiskowe, a take Klub Abstynenta „OAZA”. Relacj nadesłała Renata Bieliska. W SP
w Mrowinach prowadzono działania profilaktyczne skierowane do uczniów i do rodziców.
Koordynatorem kampanii była Edyta Cichecka. SP w arowie zorganizowała turnieje i
708
konkursy sportowe, wycieczki, Piknik Rodzinny. Akcj koordynowała Beata Jurczak. W SP
w Imbramowicach zorganizowano wito Rodziny, uczniowie brali take udział w Turnieju
„yj zdrowo i bezpiecznie – baw si razem z nami”. Akcj prowadziła Krystyna Waliszak.
Stowarzyszenie Nasze Dzieci – Wspólna Szkoła prowadziło szereg zaj warsztatowych oraz
pogadanek profilaktycznych. Gimnazjum w arowie popularyzowało sport jako alternatyw
wobec współczesnych zagroe. Klub Abstynenta „OAZA” zorganizował piknik rodzinny.
Zgorzelec
W Szkole Podstawowej w Łagowie w ramach tegorocznej kampanii odbyły si liczne
działania profilaktyczne. Kampani w szkole kierowały: dyrektor szkoły Joanna Klechta,
informatyk Władysława Majocha oraz opiekun Szkolnego Koła PCK Jadwiga Antonowicz.
Złotoryja
SP w Wilkowie-Osiedlu po raz kolejny wziła udział w kampanii. Szkolnym koordynatorem
akcji była Mirosława Dbska. Uczniowie wspólnie z funkcjonariuszami policji zorganizowali
patrol pod hasłem „Za kółkiem zachowuj Trzewy Umysł”. W Dniu Dziecka były rozgrywki
sportowe i zabawy integracyjne. W SP w Gierałtowcu zorganizowano midzyszkolny turniej
piłki nonej. W maju odbył si szkolny konkurs taca pod hasłem „Taniec wietny na nud”,
a 31 maja biegi masowe pod nazw „Uciekaj przed nałogiem!”. - Tradycj naszej szkoły stał
si nasz udział w ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł” - informuje
Małgorzata Arian-Nycz, koordynator w SP w Rokitnicy. Przeprowadzono ankiet „Młodzi
Polacy o zachowaniach ryzykownych”, podsumowaniem kampanii był festyn sportowo-
rekreacyjny na boisku KS Lechia Rokitnica.
2007 roku – WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE
Barcin
Gmina Barcin pity raz uczestniczyła w kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł”. W szkołach
zorganizowano konkursy, w których uczniowie wykazali si zdolnociami plastycznymi,
literackimi, fotograficznymi. W maju uczniowie Gimnazjum nr 1 w Barcinie i Zespołu
Publicznych Szkół nr 1 w Piechcinie wraz z przewodniczc Komisji RPA, rodzicami i
policjantami przeprowadzili akcj adresowan do kierowców. Młodzie wrczyła take listy
sprzedawcom alkoholu. Akcje pokazała lokalna telewizja. Zakoczenie kampanii odbyło si
w Urzdzie Miejskim w Barcinie. Zastpca burmistrza Sławomir Róaski i koordynator
Krystyna Błaszak wrczyli dzieciom nagrody.
Bydgoszcz
W Zespole Szkół nr 16 w Bydgoszczy w ramach kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł”
zorganizowano imprez z okazji Dnia Dziecka. Akcj rozpoczto przemarszem po osiedlu.
Odwiedzono okoliczne sklepy i rozwieszono plakaty informujce o zakazie sprzeday
alkoholu nieletnim. Nie zabrakło konkurencji sportowych: uczniowie biegali w sztafecie,
przecigali lin, skakali w dal. Informacj nadesłali Iwona Długołcka i J. Kaczmarek. Do
akcji przystpiła te SP nr 63. Przeprowadzono ankiet, konkurs profilaktyczny, wystawiono
spektakl profilaktyczny. Relacj przesłała Małgorzata Tomkiewicz, pedagog szkolny.
Chełma
Do kampanii przystpiły wszystkie gminne szkoły: Szkoła Podstawowa w Sławkowie
(koordynatorki Barbara Dunajska i Hanna Lis), Szkoła Podstawowa w Koczewicach
(koordynatorki Izabela Kpiska-Bober, Dorota Woniak, Mirosława Pawlikowska), Szkoła
Podstawowa w Zelgnie (koordynatorki Edyta Szymaska, Hanna Molska), Szkoła
709
Podstawowa w Grzywnie, Gimnazjum w Głuchowie (koordynatorka Adrianna Kaniecka),
Gimnazjum w Pluskowsach (koordynatorka Aleksandra Folga).
Czernikowo
Szkoła Podstawowa w Czernikowie po raz pierwszy przystpiła do kampanii „Zachowaj
Trzewy Umysł”. Pod hasłem Uywkom – NIE! samorzd uczniowski zorganizował cykl
spotka o alkoholizmie, narkomanii i korzystaniu z telewizji i komputera. 27 maja odbyły si
zawody wdkarskie, w których wziło udział kilkanacioro zawodników i zawodniczek. Z
okazji Dnia Dziecka dzieci chodziły na szczudłach, toczyły piłk lekarsk głow, skakały w
workach. Szkolny Klub Turystyczny Włóczykije zorganizował rajd pieszy przez las na Kp
Wilan i nad Wisł.
Dragacz
– W Dniu Dziecka w Gimnazjum w Michalu było sportowo, kulturalnie i piewajco –
poinformowała Hanna Kozłowska, pedagog szkolny. Szkolny festyn rozpoczł si meczem
piłki nonej dziewczt. Na Festiwalu Piosenki Dziecicej „Wszystkie dzieci nasze s”
uczniowie słuchali popularnych przebojów. Kolejn atrakcj był Turniej Minikoszykówki
„Naszym wzorem Polak wiecie”. Dzie Dziecka w SP w Dragaczu był Dniem Sportu –
napisał Jarosław Dulkowski, nauczyciel WF-u. Rozegrano 8 konkurencji, m.in. bieg
sztafetowy, przeciganie liny, rzuty do kosza, zwinnociowy tor przeszkód oraz turniej piłki
nonej.
Górzno
Koordynatorem akcji była Grayna Ławicka. Kampania rozpoczła si w Pierwszy Dzie
Wiosny akcj „Rusz si człowieku”. W Gimnazjum w Górznie koordynatork była Anna
Mówiska. 4–7 czerwca odbyła si wycieczka krajoznawcza w Beskidy oraz biwak. Na
zakoczenie edukacji w gimnazjum zorganizowano Bal Absolwenta. Uczniowie doskonale
si bawili, przypominajc sobie to, co w yciu wane.
Inowrocław (gmina)
W ramach akcji „Zachowaj Trzewy Umysł” odbyło si pi indywidualnych konkursów
tematycznych, a take dwa druynowe. Poród laureatów znalazło si omiu uczestników z
gminy Inowrocław: wietlica rodowiskowa w Turzanach oraz wietlica rodowiskowa w
Kruszy Podlotowej, klasy IV i V z SP w Jaksicach, Katarzyna Budziska oraz Jagoda
Kowalska ze wietlicy rodowiskowej w Jaksicach, Natalia Gołbiewska ze wietlicy
rodowiskowej w Jaksicach, Natalia Szczukowska ze wietlicy rodowiskowej w Turzanach.
Upominki i dyplomy wrczył wójt gminy Inowrocław Lech Skarbiski.
Kikół
Podczas kampanii przeprowadzono pogadanki, wspólne zabawy i szkolenia. Dzieci
uczestniczyły w przedstawieniach profilaktycznych, przygotowały plakaty o tematyce
profilaktycznej, roznosiły ulotki i listy do sprzedawców z prob o respektowanie zakazu
sprzeday alkoholu nieletnim. W ramach kampanii zorganizowano take imprezy sportowe.
W Publicznym Gimnazjum w Kikole zorganizowano turniej piłki siatkowej, wycigi na
szczudłach, wycigi gsienic, przeciganie ciaru na linie, rzut oszczepem do celu.
Kowalewo Pomorskie
Gimnazjum po raz trzeci wziło udział w „ZTU”. Opiekunem była Joanna Zwoliska. W
maju na godzinach wychowawczych nauczyciele przeprowadzili zajcia z profilaktyki oraz
710
konkursy kampanii. Na spotkaniach z rodzicami odbyły si pogadanki o narkotykach.
Chłopcy rozegrali turniej piłki nonej. Uczniowie wchodzili do sklepów i restauracji i
zostawiali listy z prob, by nieletniej młodziey nie sprzedawa alkoholu i papierosów.
Razem z policjantami z Golubia-Dobrzynia i Kowalewa Pomorskiego przeprowadzali
kontrole na drogach. Kierowcy dostawali jabłka i listy z prob o trzewo za kierownic.
Lipno
- Koordynatorem kampanii była Miejska Komisja RPA w Lipnie - poinformowała
przewodniczca komisji Aleksandra Furmaska. W maju i czerwcu odbył si Lipnowski
Tydzie Profilaktyki. Pod hasłem „Uciekaj przed nałogiem!” młodzie ze wszystkich szkół
przemaszerowała ulicami miasta, niosc transparenty i plakaty o tematyce profilaktycznej. 1
czerwca z okazji Dnia Dziecka odbywały si zajcia sportowo-rekreacyjne i turnieje. 4
czerwca zorganizowano midzyszkolne zawody pływackie na krytej pływalni. Wieczorem 5
czerwca na placu Dekerta przy fontannie mieszkacy miasta mogli obejrze spektakl
przygotowany przez młodzie z Miejskiego Centrum Kultury w Lipnie.
Łasin
Organizatorami akcji w Łasinie byli: Wojciech Szymanowicz, A. Swiszczorowska, B.
Giziska, M. Chyliski, M. Jasiska, M. Kuczek, J. Kotowska, S. Paszkowska, I.
Faltynowska, B. Jaranowska. Odbył si quiz wiedzy o profilaktyce uzalenie, konkurs
rysunkowy na plakat, konkurs na piosenk o tematyce profilaktycznej, konkurs na plakat
antyalkoholowy. Na zakoczenie na boisku urzdzono wspólne grillowanie. Równie szkoła
w Zawdzie aktywnie działała. Wykonano gazetk propagujc akcj i powieszono w holu
głównym szkoły, odbył si Turniej Tenisa Stołowego, rodzice wraz z dziemi uczestniczyli w
cyklu pogadanek i zaj zwizanych z akcj.
Mrocza
Koordynatorem kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł” w SP w Witosławiu była Agnieszka
Tomczyk, nauczycielka WF-u. Uczniowie przygotowali prace plastyczne i literackie na
konkursy kampanii, 1 czerwca wzili udział w biegu „Uciekaj przed nałogiem” wraz z trzema
nauczycielami i dyrektorem szkoły. Rodzice otrzymali ulotki „Narkotyki i dziecko”.
Nakło nad Noteci

Uczniowie Gimnazjum nr 3 z Nakła wzili udział w obozie profilaktyczno–sportowym pod
hasłem „Siatkówka moim jedynym nałogiem”. Obóz zorganizowano w ostatnich dniach
sierpnia w Wicborku. Organizatorami byli nauczyciele Artur Sierzchuła i Michał Nowak. W
siatkarskim wyjedzie uczestniczyło 40 chłopców uprawiajcych t dyscyplin sportu. Dziki
współpracy z Gminn Komisj ds. Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych
uczniowie biorcy udział w obozie uczestniczyli jednoczenie w kampanii „Zachowaj
trzewy umysł”. Dziki temu otrzymali ulotki i pamitkowe dyplomy.
Raciek
Zespół Szkół w Raciku po raz trzeci przystpił do kampanii. Było to moliwe dziki wójt
Wiesławie Słowiskiej i pełnomocnikowi ds. RPA Halinie Kołtuskiej. Koordynatorkami w
szkole zostały Elbieta Wysocka i Katarzyna Stewska. W ramach wiatowego Dnia bez
Papierosa uczniowie wzili udział w paradzie ulicznej pod hasłem „Uciekaj przed nałogami”.
Na transparentach promowali zdrowy styl ycia. W czasie przemarszu wrczali mieszkacom
i rodzicom ulotki informujce o szkodliwoci narkotyków, a sprzedawcom w sklepach
plakaty i listy z honorowym zobowizaniem do niesprzedawania alkoholu nieletnim.
711
Radziejów
1 maja w Radziejowie odbyła si IV edycja Radziejowskiego Biegu Południowego. – Bieg
jest czci działa w ramach kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł” – zaznacza Tomasz
Dominiak, przedstawiciel komitetu organizacyjnego. - Pomysł imprezy narodził si 4 lata
temu podczas uczestnictwa w kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł” – wspomina Dominiak.
Pomysł na du imprez sportow dla wszystkich, bez ogranicze wiekowych, okazał si
strzałem w dziesitk. – Kadego roku notujemy kilkuset uczestników – dodaje.
Rogowo
Z okazji wiatowego Dnia bez Papierosa odbył si bieg zorganizowany pod czujnym okiem
policjanta Sławomira Graczyskiego z Rypina. 4 czerwca dla uczniów zorganizowano test
profilaktyczny oraz warsztaty profilaktyczne. Tego samego dnia dzieci wrczały listy
kierowcom z prob o zachowanie trzewoci za kierownic. 6 czerwca przygotowano dla
społecznoci szkolnej uroczysty grill. Koordynatorem kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł”
w Publicznym Gimnazjum w Rogowie była Ilona Kamiska.
Rypin
O przedsiwziciach w Gimnazjum w Rypinie pisz Ilona Kamiska, szkolny koordynator
akcji, oraz wspomagajca j Agnieszka Maszkiewicz. 31 maja: Bieg z okazji wiatowego
Dnia Bez Papierosa, test profilaktyczny, listy do sprzedawców. 1 czerwca: spektakl „Miło
bliniego” w wykonaniu uczniów, koncert The Wonders, pokaz taca Electric Boogi,
wrczanie listu kierowcom, zawody sportowe, prezentacja multimedialna „Substancje
uzaleniajce” Klubu Młodego Chemika. 4 czerwca: debata antyuzalenieniowa dla uczniów
prowadzona przez Polskie Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii z Bydgoszczy.
Sicienko
Szkoła Podstawowa w Samsiecznie po raz kolejny wziła udział w kampanii. Szkolnymi
koordynatorami kampanii zostały Wioletta Juszczak i Elbieta Mikołajczyk. Uczniowie klasy
IV pod kierunkiem Elbiety Mikołajczyk wystawili spektakl pt. „Ufoludki odwiedzaj
Ziemi”. W ramach godzin wychowawczych nauczyciele przybliali uczniom tematy
zwizane z kampani. Uczniowie wypełniali ankiet dotyczc zachowa ryzykownych.
Ogłoszono gminny konkurs plastyczny oraz konkursy ogólnopolskie. 1 czerwca odbył si
sportowo-artystyczny festyn rodzinny z okazji Dnia Dziecka. W maju i czerwcu odbyło si
te wiele imprez artystycznych, turystycznych i krajoznawczych.
Sono
Lokalnym organizatorom kampanii w Sonie i Wwelnie udało si zrealizowa nastpujce
zadania: rozdawanie ulotek rodzicom i dzieciom, przeprowadzenie godzin wychowawczych
na temat „y radoci”, bieg uliczny „Uciekaj przed nałogiem”, ankiet dla klasy II, akcj
dla kierowców, rajd rowerowy na trasie Sono-Wwelno, monodram na temat „Jak radzi
sobie z przemoc”.
Szubin
W kampanii uczestniczyło 13 szkół i Biblioteka Publiczna w Szubinie. W szkołach
organizowano konkursy plastyczne i przedstawienia przestrzegajce przed siganiem po
uywki. Biblioteka zorganizowała konkurs „Poznaj siebie i innych” – relacjonuje
pełnomocnik burmistrza ds profilaktyki uzalenie Renata Michalak. Podsumowanie
kampanii odbyło si 9 wrzenia podczas festynu pod hasłem „Miasteczko Zdrowia”. Nagrody
wrczył zastpca burmistrza Mariusz Piotrkowski.
712
Toru
SP nr 11 w Toruniu po raz pierwszy przystpiła do kampanii „ZTU'”. Akcj rozpoczto od
ankiety wród uczniów „Mój sposób na ycie”. Duym przedsiwziciem był Festyn
Rodzinny, który odbył si 16 maja. - 18 czerwca w Szkole Podstawowej nr 11
zorganizowałymy szkoln akcj promujc zdrowy, aktywny styl ycia – pisz
koordynatorki akcji Anna Kurowska-Bodnar i Maria Narczewska. SP nr 17 po raz trzeci
przyłczyła si do kampanii. Relacjonuje pedagog Joanna Winiewska-cisłek. Akcj
rozpoczła impreza Niebieski Tydzie. Były te zajcia psychoedukacyjne „Bd silny moc
zasad, a nie agresji i przemocy”, konkurs plastyczny, impreza sportowa „Lubi ruch. Dobrze
si bawi”.
Wicbork
Na trasach przy play miejskiej w Wicborku odbył si XXV Bieg Wiosny pod hasłem
„Zachowaj Trzewy Umysł”. W biegu udział wziło 349 osób. Najstarszym uczestnikiem był
Bernard Kuszewski. Medale i okolicznociowe koszulki „Zachowaj Trzewy Umysł”
wrczali: przewodniczcy Rady Miejskiej Wicborka Józef Kujawiak, przewodniczcy
Gminnej Komisji RPA Piotr Wgrzyn i przewodniczcy Rady Zrzeszenia Ludowe Zespoły
Sportowe Sławomir mieliski.
Wielgie
Materiały kampanii trafiły do gminnych wietlic profilaktyczno-wychowawczych oraz do
szkół w Czarnem, Zadusznikach i Wielgiem. Nad przebiegiem akcji czuwały Boena
Kubiatowska oraz Agnieszka Kostrzewska. Dzieci ze wietlicy w Wielgiem odwiedziły
sklepy, rozdajc sprzedawcom plakaty i listy apelujce o niesprzedawanie alkoholu nieletnim.
18 czerwca przeprowadzono akcj „Za kółkiem zachowuj Trzewy Umysł”. W Zespole
Placówek Owiatowych w Wielgiem zorganizowano imprez sportow pod hasłem „Uciekaj
przed nałogiem!”. Informacj nadesłała pełnomocnik Małgorzata Sochocka.
Włocławek
W Zespole Szkół nr 8 we Włocławku 21 marca przygotowano imprez profilaktyczno-
zdrowotn. – Tego dnia uczniowie nie poszli na wagary, chtnie brali udział w zabawach,
duo rodziców wziło udział w naszej akcji – komentuje koordynator przedsiwzicia Alicja
Sieklucka. Była loteria fantowa, przemarsz przez dzielnic, wybory miss. 18 maja dzieci ze
SP nr 10 zaapelowały do kierowców, aby nie jedzili po pijanemu. - Koordynatorem
kampanii we Włocławku jest Grayna Mejgier z Wydziału Promocji Zdrowia i Polityki
Społecznej Urzdu Miasta, któr stra miejska aktywnie wspiera - informuje Norbert
Struciski.

2007 roku – WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE
Dołhobyczów
Koordynatorami akcji „ZTU” w SP i Gimnazjum w Hulczu były Beata Sobczuk i Anna
Orkiszewska. Uczniowie uczestniczyli w lekcjach wg scenariuszy „y radoci”, w biegach
„Uciekaj przed nałogiem”, wrczali kierowcom listy zobowizujce do prowadzenia z
„Trzewym Umysłem”, w sklepach przypomnieli o zakazie sprzeday alkoholu dzieciom. –
Szkoła Podstawowa im. Wojsk Ochrony Pogranicza po raz pierwszy przystpiła do kampanii
– informuje Anna Wolanin, pedagog szkolny. Nauczyciele Marcin Kulczyski, Jan
Karczewski i Mariusz Kulczyski w ramach wiatowego Dnia bez Papierosa 31 maja roku
zorganizowali biegi pod hasłem „Uciekaj przed nałogiem!”.
713
Frampol
Sprawozdanie z realizacji kampanii w Gimnazjum we Frampolu przesłał Józef Dubiel,
dyrektor szkoły. Wychowawcy poszczególnych klas w maju i czerwcu przeprowadzili na
godzinach wychowawczych pogadanki na temat „Jak zachowa trzewy umysł?” oraz
konkursy kampanii. W klasach i na korytarzach szkolnych wykonano gazetki cienne o
charakterze dydaktycznym pod hasłem „Trzewy Umysł”. W maju dla uczniów
zorganizowano spływ kajakowy rzek Wieprz. Klasy wybrały si na wycieczk do
Sandomierza i Baranowa Sandomierskiego. 5 czerwca nad zalewem odbyły si
Midzyszkolne Zawody w Biegach Rekreacyjno-Sportowych.
Gocieradów
W akcji brały udział szkoły: ZS w Wólce Gocieradowskiej, ZS w Leniku Duym, ZS w
Ksiomierzu, PSP w Mniszku, PSP w Szczecynie, ZPO w Gocieradowie. Były zajcia o
bezpiecznym wypoczynku, zainteresowaniach, nauce, sukcesie, komputerze i miłoci.
Zorganizowano take rozgrywki „yj bezpiecznie – długowiecznie”. Młodzi ludzie
wystosowali take apel do miejscowych sklepikarzy o niesprzedawanie alkoholu nieletnim.
Dla dorosłych zorganizowano miniwykłady o zapobieganiu narkomanii.
Hrubieszów
W SP w Koble zorganizowano koloni dla dzieci. Na pi wspaniałych dni zaplanowano
liczne konkursy, zabawy, a take wycieczk. 9-13 lipca w PSP w Kosmowie zorganizowano
wakacyjny wypoczynek dzieci w ramach Akcji Lato „Zachowaj Trzewy Umysł” 2007.
Koordynatorem była Zuzanna Kapy. Koło Gospody Wiejskich w Jankach zorganizowało
dla dzieci „Zielone Wakacje” w dniach 2-6 lipca. Latem w PSP w Dbrowie były zajcia w
szkole, wycieczka do Zamocia i wyjcie na basen. Bawiło si tam 40 dzieci z pobliskich
miejscowoci. 13-15 lipca odbyła si w Brodzicy półkolonia dla młodziey. Zorganizowano
wycieczk po Roztoczu, zajcia taneczne i plastyczne.
Jastków
W Gimnazjum w Jastkowie uczniowie wzili udział w cyklu zaj i konkursach: „Sprawdzam
i wybieram”, „Lubi sport”, „Poznaj siebie i innych. Dobrze si bawi”. 26 maja
Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Jastkowskiej po raz kolejny zorganizowało dla uczniów,
rodziców oraz wszystkich mieszkaców gminy festyn pod hasłem „Jestemy razem – łczymy
pokolenia”.
Kazimierz Dolny
W Szkole Podstawowej w Kazimierzu Dolnym oraz w gimnazjum przeprowadzono konkursy,
rozgrywki sportowe, a podczas zebra z rodzicami rozdano ulotki. Koordynatorem akcji była
pełnomocnik ds. profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych Anna Stefanek. W
czerwcu, na zakoczenie roku szkolnego, odbył si festyn rodzinny, który zorganizowała
parafia pw. w. Jana Apostoła i w. Bartłomieja wraz z Miejsko-Gminn Bibliotek Publiczn
w Kazimierzu Dolnym oraz Urzdem Miasta w Kazimierzu Dolnym pod honorowym
patronatem burmistrza.
Koskowola
W Zespole Szkół im. Henryka Sienkiewicza koordynatorkami akcji były Dorota Chyl i
Monika Czarnowska. Uczniowie uczestniczyli w lekcjach wychowawczych według
scenariuszy „y radoci”, w ankiecie dotyczcej zachowa ryzykownych, w zawodach
sportowych; w asycie policjanta wrczali kierowcom list apelujcy o jazd z „Trzewym
714
Umysłem”, rozpowszechniali wród sprzedawców plakaty i listy z honorowym
zobowizaniem do niesprzedawania alkoholu osobom nieletnim. Informacje o kampanii w
szkole umieszczono na stronie internetowej szkoły, a w miesiczniku lokalnym „Echo
Koskowoli” ukazał si artykuł o „ZTU”.
Lubartów
Gminne i powiatowe przegldy zespołów tanecznych w SP w Skrobowie odbywały si pod
kierunkiem Doroty Szczuchniak. W Gimnazjum w Skrobowie opiekunem była Emilia
Cieszko, za w SP w Nowodworze Grayna Bednarczyk. Uczniowie SP w Szczekarkowie z
policjantami sprawdzali trzewo kierujcych, stworzyli te laurki nawizujce do
zachowywania trzewoci i ostronoci na drodze. Odbyła si ponadto akcja znakowania
rowerów. – Wszyscy uczniowie z niecierpliwoci czekaj na kolejn edycj kampanii – pisze
Jolanta Gryzio, koordynator akcji w gminie. Wójt Janusz Bodziacki objł patronatem
wikszo imprez.
Lublin
Z ycia klasy IId Szkoły Podstawowej nr 30. – Nasza klasa składa si z 29 uczniów.
Wychowawczyni jest pani Justyna Winiewska – napisali uczniowie z klasy IId SP nr 30. –
Nasza wychowawczyni wpajała nam zdrowy styl ycia. Chodzilimy na wycieczki,
wyjedalimy na kuligi, bralimy udział w wielu konkursach i imprezach charytatywnych. 1
czerwca w szkole odbyła si Miniolimpiada 2007, imprez poprzedził Tydzie Profilaktyki. 1
i 2 czerwca w SP nr 34 zorganizowano wito Szkoły pod hasłem „Zachowaj Trzewy
Umysł”. Była wystawa prac plastycznych uczniów i festyn sportowy na boisku szkolnym.
Łukowa
Kampania w SP w Chmielku. Koordynatorem „Zachowaj Trzewy Umysł” w Szkole
Podstawowej w Chmielku była Kazimiera Sokal, nauczycielka przyrody. W przeprowadzeniu
akcji pomagali take Mariola Małyszek, nauczycielka matematyki i Mirosław Juda,
nauczyciel WF-u. Uczniowie wykonali wiele profilaktycznych działa, przystpili take do
konkursów plastycznych i sprawnociowych. Na lekcjach wychowawczych zapoznali si z
problemami alkoholizmu.
Łuków
Wród laureatów kampanii „ZTU” znalazły si uczennice Zespołu Szkół w Gołbkach:
Ewelina Dudziska, Katarzyna Goławska i Małgorzata Szczuchniak. Wyrónione zostały w
konkursach indywidualnych „Lubi ruch” i „Lubi sport”. Laureatki otrzymały pamitkowe
dyplomy i nagrody. W konkursie zespołowym „Sprawdzam i wybieram” wyróniono klasy
IIIa i IIIb gimnazjum. – Uczniowie byli miło zaskoczeni tymi wyrónieniami – mówi
koordynatorki akcji w szkole Edyta Łukasik i Joanna Stolarczuk.
Midzyrzec Podlaski
26 wrzenia w Biurze Pełnomocnika ds. Profilaktyki i Uzalenie odbyło si podsumowanie
kampanii. Na uroczysto przybyli: burmistrz Artur Grzyb, dyrektorzy i pedagodzy ze szkół
biorcych udział w kampanii oraz laureaci konkursów indywidualnych i zespołowych.
Burmistrz w towarzystwie pełnomocnik Wiesławy Marczuk wrczył nagrody i dyplomy
laureatom. Dzieci, młodzie i nauczyciele zostali obdarowani słodyczami, a dyrektorzy szkół
piknymi albumami oraz certyfikatami.
Milejów
Uczniowie SP w Białce, SP w Łysołajach, ZS nr 2 w Jaszczowie i ZS nr 1 w Milejowie
realizowali zadania proponowane przez organizatorów kampanii. W wietlicach opiekuczo-
715
wychowawczych działajcych w kadej ze szkół odbywały si zajcia popularyzujce
aktywne i zdrowe spdzanie wolnego czasu. W ramach wiatowego Dnia bez Papierosa w
szkołach odbyły si apele, happeningi i akcje plakatowe, a na podsumowanie 4 czerwca
uczniowie wzili udział w rajdach rowerowych i w biegu terenowym „Uciekaj przed
nałogiem”. Kampani kierowała Zofia Grabiska, gminny koordynator ds. rozwizywania
Niedrzwica Dua
W akcji wziło udział 8 szkół: Zespół Szkół w Krnicy Jarej, Zespół Szkół w Niedrzwicy
Kocielnej, szkoły podstawowe z Czółen, Marianki, Niedrzwicy Duej, Sobieszczan i
Gimnazjum nr 1 w Niedrzwicy Duej. W ramach kampanii zorganizowano szereg ciekawych
przedsiwzi, m.in. festyn rekreacyjno-sportowy z okazji Dnia Zdrowia w Zespole Szkół w
Niedrzwicy Kocielnej, olimpiad profilaktyczno-sportow „Wygraj wolno” w Gimnazjum
nr 3 w Krnicy Jarej, rodowiskowy festyn rodzinny „Dobrze si bawi” w SP w Czółnach.
Sprawozdanie przesłała koordynatorka akcji w gminie Agnieszka Dziekanowska.
Ruda-Huta
Zespół Szkół w Rudzie-Hucie wraz z GOK przygotował festyn rodzinny oraz bieg
sztafetowy. Festyn zorganizowano 3 czerwca, konkursy i zabawy prowadzili Anna Bobru i
Mariusz Matera. Wycig rowerów tras dookoła gminy przygotował Piotr liwa. 30 kwietnia
odbyły si midzyklasowe biegi sztafetowe na dystansie 4 x 400m. Do udziału w imprezie
zgłosili si uczniowie klas podstawowych i gimnazjum.
Sawin
Po raz kolejny uczniowie ze szkół z terenu gminy Sawin wzili udział w sportowych
rozgrywkach pod hasłem „Zachowaj Trzewy Umysł”. Rozgrywki poprzedzone były biegiem
pod hasłem „Uciekaj przed nałogiem”, który odbył si 31 maja w ramach wiatowego Dnia
bez Papierosa. Rozgrywki odbyły si 1 czerwca. – Imprez rozpoczlimy uroczystym apelem
na stadionie, witajc uczniów i nauczycieli z naszej szkoły oraz ze szkół w Bukowie Wielkiej
i Wólce Petryłowskiej – poinformowała koordynator Anna Błaszczuk.
Stanin
W kampanii uczestniczyli uczniowie z 8 gminnych szkół: Jeleniec, Jonnik, Kujawy, Sanrów,
Tuchowicz, Wntrzne, Zagozdzie i Zastawie. W SP w Tuchowiczu 77 uczniów uczestniczyło
w imprezie sportowo-rekreacyjnej w miejscowym parku oraz w konkursie plastyczno-
literackim. Akcj kierowała koordynatorka Anna Sowa. Osoby wspomagajce: Małgorzata
Miernicka, Ewa Kryczka, Katarzyna Sujka i Andrzej Murawski. W Staninie zorganizowano
miniolimpiad drogow Inicjatorami przedsiwzicia byli przewodniczca i sekretarz
GKRPA, dyrektor Zespołu Ekonomiczno-Administracyjnego Szkół w Staninie Karol Kłos.
Pomagali im policjanci Katarzyna Leszko i Karol Gajowniczek.
Stary Zamo
– Gmina Stary Zamo ju po raz czwarty wziła aktywny udział w kampanii „Zachowaj
Trzewy Umysł” – pisze Beata Sobo, koordynator kampanii i pedagog szkolny w
Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego w Starym Zamociu. Do akcji przystpiły ponadto Szkoła
Podstawowa im. Kornela Makuszyskiego w Krasnem i Szkoła Podstawowa im. Karola
Namysłowskiego w Wierzbie. W ramach akcji odbyły si m.in: Dzie Profilaktyki Szkolnej w
Gimnazjum w Starym Zamociu, „Taniec z biał dam” – przedstawienie powicone
problemowi narkomanii w wykonaniu młodziey gimnazjum, warsztaty profilaktyczne dla
rodziców.
716
Susiec
24 kwietnia w ramach kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł” 2007 w Gminnym Orodku
Kultury w Sucu odbyła si VIII edycja konkursu „Nałogi wrogiem człowieka i jego
rodziny”. W konkursie uczestniczyli uczniowie ze SP w Łuszczaczu, Grabowicy, Ciotuszy
Starej, Kunkach, Paarach oraz z ZSP w Sucu i Majdanie Sop. 1 czerwca za z okazji Dnia
Dziecka zorganizowano Szkolne wito Sportu. Podczas imprezy uczniowie otrzymali ulotki,
kalendarzyki, pocztówki promujce cele kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł” oraz
dyplomy.
Włodawa
W Publicznym Gimnazjum im. Ks. Stanisława Konarskiego w kampanii wziło udział 320
uczniów. Przeprowadzono ankiet badajc zjawisko alkoholizmu wród młodziey.
Uczniowie wykonali transparenty z hasłami profilaktycznymi, które towarzyszyły Szkolnemu
Festiwalowi Nauki, Dniowi Sportu Szkolnego i Dniowi Dziecka. Koordynatorem była Teresa
Pietrzak. – Czerwiec w gminie Włodawa minł na sportowo – mówi Agnieszka Weremczuk z
Gminnej Komisji RPA. 1 czerwca w Szkole Podstawowej w Róance odbył si
Midzyszkolny Dzie Sportu, 2 czerwca Dzie Sportu Rodzinnego w Szkole Podstawowej w
Orchówku, a 13 czerwca w SP w ukowie zorganizowano Dzie Latawca. W Szkole
Podstawowej nr 3 koordynatorem akcji została Katarzyna Kociuk. Punktem kulminacyjnym
kampanii był festyn zorganizowany 2 czerwca, podczas którego uczniowie obejrzeli
przedstawienia o tematyce profilaktycznej.

2007 roku – WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE
Iłowa
3 czerwca w SP w Szczepanowie odbył si V Piknik Rodzinny „Mama, Tata i Ja”. Dzieci
wraz z rodzicami i nauczycielami wziły udział w warsztatach teatralnych. Wspólne ognisko,
aukcja prac uczniów, wystpy artystyczne, loteria fantowa, zabawy integracyjne, zjedalnia
dla dzieci, malowanie twarzy i słodki poczstunek przygotowany przez rodziców sprawiły, e
wszystkim dopisywał dobry humor przez całe niedzielne popołudnie. – Po raz kolejny udział
w kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł” uwiadomił całej naszej szkolnej społecznoci, e
warto robi co dla innych – podkrelaj nauczyciele.
Kargowa
– Akcj rozpoczlimy w SP od lekcji „Stop narkotykom”. Nastpnie psycholog Danuta
Wieliska przeprowadziła w klasach treningi asertywnoci – o kampanii w Kargowej
informuje Barbara Pajcz, pełnomocnik Gminnej Komisji RPA. Prawie 500 uczestników
wziło udział w IX Biegu Kargowiaka. Troje uczniowie z SP w Kargowej wyjechało na patrol
policyjny. Młodzie pod opiek dyrektor Anny Ptak oraz policjantów wrczała kierowcom
naklejki na szyb z hasłem „Za kółkiem zachowuj Trzewy Umysł”. 4 czerwca w
Gimnazjum w Kargowej odbył si konkurs pt. „Pełna kultura”. Młodzie rywalizowała w
konkurencjach sprawnociowych i wiedzy na temat kultury.
Kolsko
Ju po raz trzeci w Kolsku w ramach Pikniku „Mama, Tata i Ja” odbyły si rozgrywki o
miano superrodziny. Rodzinom Hejduków, Syktusów i Tomaszewiczów towarzyszyło hasło
„Zachowaj Trzewy Umysł”. Pod koniec maja odbył si Piknik z Mam i Tat.
Organizatorem przedsiwzicia było Przedszkole Publiczne i Rada Rodziców.
717
Koordynatorem imprezy była Teresa Ulrich. 19 i 20 maja w Lipce odbył si turniej tenisa
stołowego. Do zorganizowania turnieju przyczyniła si sołtys wsi Justyna Czernecka, nad
przebiegiem zawodów czuwała Małgorzata Zygmuntowicz.
Łknica
21marca dzieci ze wietlicy profilaktyczno-wychowawczej w Łknicy postanowiły poszuka
wiosny. – Na t okazj przygotowalimy duo ciekawych zabaw i gier – opowiada Maria
Lewicka, pełnomocnik burmistrza ds. uzalenie. 30 maja dzieci i młodzie z wietlicy
profilaktyczno-wychowawczej wraz z wychowawc roznosiły plakaty i listy do sprzedawców
alkoholu z prob o niesprzedawanie go osobom niepełnoletnim. 6 czerwca z policjantem
Krzysztofem Kilberem dzieci uczestniczyły w akcji „Za kierownic zachowuj trzewy
umysł”. 16 czerwca wszystkie instytucje realizujce Gminny Program Rozwizywania
Problemów Alkoholowych zaprosiły dzieci, młodzie i rodziców na cykliczn lokaln
imprez „Lato na trzewo”.
Nowa Sól
Majowa akcja w Publicznej Szkole Podstawowej nr 3 w Nowej Soli pod nadzorem
policjantów Anny Szwarczyskiej i Grzegorza Dzika oraz szkolnej koordynatorki Krystyny
Zieliskiej-Godek polegała na zniechcaniu włacicieli i pracowników sklepów
monopolowych do sprzeday napojów wyskokowych nieletnim. Koordynator opowiada: –
Uczniowie byli ubrani w odblaskowe kamizelki, obserwowali funkcjonariuszy, gdy Ci
zatrzymywali samochody, sprawdzajc trzewo kierowców. W szkole odbył si te VI
Turniej wietlic Socjoterapeutycznych.
Nowogród Bobrzaski
W Nowogrodzie Bobrzaskim w akcji wziło udział Publiczne Gimnazjum. Klasy pierwsze,
drugie i trzecie ochoczo podjły si realizacji kampanijnych zada. W czasie roku szkolnego
wychowawcy wraz z uczniami zorganizowali wiele imprez i przedsiwzi. Byli na rajdzie
rowerowym do Łagody, a take na rajdach pieszych do Dobroszowa Małego i Drgowiny.
Strzelce Krajeskie
Justyna Bk, pełnomocnik burmistrza ds. profilaktyki, przesłała informacj o
przedsiwziciach w szkole w Tucznie. 31 maja w ramach wiatowego Dnia bez Papierosa
odbył si konkurs plastyczny „Palenie niszczy zdrowie”. Na gazetce szkolnej opiekunka
samorzdu Anna Niszczot przygotowała krzyówk zwizan z obchodami Dnia bez
Papierosa. 12 czerwca zorganizowano wycieczk rowerow tras Tuczno–abicko–Danków.
Kolejnym przedsiwziciem był wyjazd uczniów nad morze do Dziwnówka. Wycieczk
zorganizowała wychowawczyni Joanna Karczmarek. Był te Dzie Dziecka oraz wycieczka
do Orodka Turystyki i Rekreacji Jedzieckiej w Kosinie koło Drezdenka.
Sulcin
– Ronie zainteresowanie i zaangaowanie w kampani zarówno ze strony dzieci, jak równie
wychowawców i nauczycieli – relacjonuje Aleksandra Jakubiak. W tegorocznej kampanii
udział wziły: Szkoła Podstawowa im. Polskich Olimpijczyków w Sulcinie, Szkoła
Podstawowa im. ołnierza Polskiego w Wdrzynie, Specjalny Orodek Szkolno –
Wychowawczy w Sulcinie, Gimnazjum im. Jana Pawła II w Sulcinie, wietlica
rodowiskowa w Sulcinie, wietlica rodowiskowa w Grochowie, wietlica rodowiskowa
w Trzemesznie, wietlica rodowiskowa w Długoszynie.
wiebodzin
718
Realizacj programu nadzorował pełnomocnik Robert Brzóska. Relacj i fotografie nadesłali
Paweł Chomiak oraz instruktor wietlicy Inicjatyw Twórczych Agnieszka Madej. W 2007
roku kampanijne działania rozpoczły si podczas ferii zimowych. W wiebodziskiej hali
sportowej odbyła si bowiem spartakiada pod hasłem „Zachowaj Trzewy Umysł”. Kwiecie
to kolejna edycja Konkursu Wiedzy na temat Profilaktyki Uzalenie, w jury którego
zasiadaj członkowie Gminnej Komisji ds. Rozwizywania Problemów Alkoholowych.
Tradycyjnie w pierwszych dniach czerwca Centrum Profilaktyki Uzalenie wraz z Publiczn
Szkoł Podstawow w Chociulach zorganizowała festyn rodzinny. W lipcu i sierpniu w
placówkach wietlicowych na terenie gminy oraz w szkołach podstawowych w wiebodzinie
odbywały si zajcia wakacyjne. Ich ukoronowaniem była spartakiada w wiebodziskiej hali
sportowej organizowana 26 lipca pod hasłem „Zachowaj Trzewy Umysł” przez Centrum
Profilaktyki Uzalenie. Pomidzy 13 a 16 lipca odbyła si wycieczka do Grunwaldu, w
której uczestniczyły dzieci z terenu miasta i gminy wiebodzin. Przełom lipca i sierpnia
dzieci ze wiebodzina i okolicznych wiosek spdziły na wycieczce w Karkonoszach.
Zielona Góra
W ramach wiatowego Dnia bez Papierosa we wszystkich klasach Gimnazjum nr 5 im.
Janusza Korczaka odbyły si zajcia wychowawcze, do przeprowadzenia których
wykorzystano scenariusz „Jak mog sta si niewolnikiem nikotyny” zamieszczony w
ksieczce Ewy Kosiskiej „yj radoci”. W gimnazjum odbył si take festyn pod hasłem
„Lubi sport. Dobrze si bawi bez rodków uzaleniajcych”. O działaniach szkoła
poinformowała lokalne media. Listy dla kierowców i naklejki, a take listy do sprzedawców
nasi uczniowie przekazywali pod opiek naczelnika Wydziału Ruchu Drogowego Krzysztofa
Wagnera i rzecznika prasowego KMP Małgorzaty Stanisławskiej, a przebieg tej akcji
relacjonowały TVP3, TV Odra, telewizja kablowa i Radio Zielona Góra. Opiekun
merytoryczny kampanii w szkole: Krystyna Buck.– 19 padziernika w Biurze Pełnomocnika
ds. Rozwizywania Problemów Alkoholowych w Zielonej Górze miało miejsce lokalne
podsumowanie kampanii – poinformowała Dorota Sibor. W uroczystoci uczestniczyli
laureaci konkursów „ZTU” oraz przedstawiciele wyrónionych szkół. Obecnoci zaszczycili
nas równie Janina Wróblewska, inspektor z Wydziału Owiaty i Spraw Społecznych Urzdu
Miasta Zielona Góra oraz szef kampanii Piotr Adamski.
ary
– Gimnazjum nr 1 w arach take aktywnie wziło udział w ogólnopolskiej kampanii
profilaktycznej – zapewniaj szkolni koordynatorzy. Uczniowie z klas Ia, IIa, IIb, IIc i IId
podczas lekcji wychowawczych rozwizali map konkursow. Ponadto w klasach I-III
przeprowadzono lekcje na podstawie kampanijnych ulotek edukacyjno-profilaktycznych. W
szkole odbył si take Dzie Sportu. W klasach IV-VI w SP w Sieniawie arskiej pedagog
przeprowadził lekcje dotyczce profilaktyki uzalenie oraz konkursy „Wiem i umiem.
Dobrze si bawi”, „Lubi ruch. Dobrze si bawi”. 1 czerwca odbył si festyn z okazji Dnia
Dziecka i Dnia Sportu Szkolnego. Gociem specjalnym była złota medalistka w zapasach,
absolwentka naszej szkoły Marta Podedworna. Najwiksz atrakcj były pokazy Powiatowej
Stray Poarnej w arach.

2007 roku – WOJEWÓDZTWO ŁÓDZKIE
BIELAWY
W Gimnazjum im. Józefa Chełmoskiego koordynatorem działa był Artur Tokarski,
pomagały mu Izabela Tokarska, Elbieta Dbska oraz Mirosława Popławska. W trakcie
719
kampanii zorganizowano m.in. VI Bielawskie Biegi Uliczne, rozgrywki szkolne w piłk
non chłopców oraz w piłk siatkow dziewczt. Przeprowadzono take cykl zaj na temat
pijanych kierowców i nastpstw wypadków z ich udziałem. Rozwieszono plakaty w sklepach
i zaproszono do współpracy miejscow policj.
CHNO
W SP w Błdowie zorganizowano wiele działa: były pogadanki, dyskusje na godzinach
wychowawczych, apele, wystawy, konkursy, gry i zabawy, wycieczki. 1 czerwca w szkole
obchodzony jest Dzie Zdrowia – tego dnia odbył si szkolny finał „ZTU”. Najwicej emocji
dostarczył mecz siatkówki midzy chłopcami i druyn złoon z nauczycieli i rodziców. W
podsumowaniu uczestniczył wójt gminy Chno Dariusz Reczulski, bo urzd gminy był
równie fundatorem nagród.
DŁUTÓW
SP i Gimnazjum w Dłutowie przy współpracy GKRPA aktywnie realizuj cele akcji. W maju
w podstawówce odbyła si V edycja Powiatowego Konkursu Profilaktycznego „Zdrowo yj.
Nie pal! Nie pij”. W ramach kampanii w Dłutowie odbył si apel, podczas którego wszyscy
uczniowie mogli dowiedzie si o zgubnych skutkach palenia papierosów. Był te Marsz
Trzewoci. Kada klasa przygotowała transparenty z hasłami propagujcymi zdrowy styl
ycia. Przy współpracy policji w Dłutowie zorganizowano patrole z udziałem uczniów, którzy
wrczali kierowcom ulotki nawołujce do bezpiecznej jazdy.
DOMANIEWICE
Koordynatorem szkolnym w SP im. Jana Pawła II była pedagog Liliana Redzisz. Uczniowie
rozdali nauczycielom kierowcom kampanijne naklejki, wzili take udział w konkursie
sprawnoci fizycznej oraz wiedzy o bezpieczestwie”, a take w działaniu „Bezpieczna droga
do celu.” Podczas trwania kampanii „ZTU” sw fachow rad słuyły dyrektor naszej szkoły
Stanisława Felczyska, która jednoczenie jest przewodniczc Gminnej Komisji
Rozwizywania Problemów Alkoholowych, oraz kierownik GOPS w Domaniewicach Danuta
Wojtysiak.
KONSTANTYNÓW ŁÓDZKI
Konstantynowskie Centrum Pomocy Rodzinie ogłosiło ogólnomiejski konkurs literacko-
plastyczny „Narkotyki – chemiczna pułapka”. Odbył si bieg przełajowy „Uciekaj przed
nałogiem” organizowany przez wychowawców i wolontariuszy ze wietlicy przy Centrum. W
ramach Ogólnowiatowego Dnia Młodziey zorganizowano piknik rodzinny. W SP nr 1
wrczono ulotki kierowcom i rozdano materiały informacyjne w okolicznych sklepach.
Koordynatorem była Joanna Tarała. W SP2 odbyły si m.in. Midzyszkolne Zawody
Sportowe i festyn szkolny.
ŁASK
Udział wziły: SP 1, SP 5, SP 4 oraz PG 1, PG 2, PG 3. Gminnym koordynatorem akcji była
Jolanta Nowak-Popławska. Uczniowie PG nr 3 wraz z policjantami i harcerzami
zorganizowali akcj dla kierowców. W SP nr 5 zorganizowano m.in. Dzie Jzyków Obcych,
konkurs plastyczny i literacki, happening „Grunt to zdrowie”, zabawy biegowe. Uczniowie z
nr SP 4 uczestniczyli w marszu z okazji wiatowego Dnia bez Papierosa. W PG nr 1 odbył si
rajd rowerowy. Uczniowie wspólnie z policjantami udzielali upomnie kierowcom
nieprzestrzegajcym zasad ruchu drogowego. W PG nr 2 był Tydzie Ekologiczny, szkoła
wziła take udział w konkursie antynikotynowym.
720
ŁKI SZLACHECKIE
W PG w Tomawie współpracowało z Gminn Komisj RPA w Łkach Szlacheckich. W maju
odbyły si prelekcje dla rodziców pt. „Co wywołuje agresj u młodziey?” oraz „Narkotyki i
dziecko – co powinno zwróci nasz uwag?”. W maju zorganizowano w szkole Dzie bez
Wulgaryzmów. 1 czerwca był w gimnazjum był dniem sportowej rywalizacji i
podsumowaniem działa przeprowadzonych w ramach kampanii „ZTU”. Przeprowadzono
zawody sportowe z rozgrywkami klasowymi i poczstunkiem.
OPOCZNO
W SP w Libiszowie przeprowadzono m.in. turniej piłki nonej z okazji Dnia Dziecka,
zorganizowano spotkanie integracyjno-profilaktyczne całej społecznoci szkolnej z okazji
Dnia Rodzinnego. Uczniowie opracowali szkoln kronik kampanii. Wszyscy brali udział w
zajciach profilaktyczno-rekreacyjnych. Koordynatorem wszystkich działa zwizanych z
kampani na terenie szkoły była Marianna Matysiak – pedagog szkolny, a organizacj imprez
sportowych zajmowali si wychowawcy klas i Renata Szczepanik – nauczyciel WF-u.
GMINA OZORKÓW
Do kampanii przyłczyły si szkoły, biblioteki i wietlice wiejskie. Działania koordynowała
Grayna Radwaska. Młodzie odwiedziła sprzedawców w gminie, wrczajc im list, który
miał by przestrog przed sprzeda alkoholu nieletnim. Odbyła si debata na temat
przemocy w szkole, w której udział wzili przedstawiciele kuratorium, GKRPA, OPS, policji,
kurator sdowy oraz psycholog..W ZS w Lemierzu zorganizowano Dzie bez Przemocy.
Uczniowie z ZS w Modlnej i Lemierzu pod opiek dyrektorów szkół i pedagogów szkolnych
przeprowadzili akcj profilaktyczn wród kierowców. Medialnie akcj wspierała gazeta
lokalna „Gminniak”.
OZORKÓW
Koordynatorem akcji był MOPiTU (wietlica rodowiskowo-terapeutyczna). W witrynach
sklepowych zawisły plakaty z honorowym zobowizaniem do niesprzedawania alkoholu
nieletnim. Dzieci ze wietlicy rodowiskowo-terapeutycznej pod opiek funkcjonariuszy
policji wrczały naklejki i listy z apelem o zachowywanie trzewoci za kierownic. Finałem
akcji była spartakiada. Konkurencje sportowe przeplatane były wystpami taneczno-
wokalnymi oraz prezentacj haseł profilaktycznych. – To był nasz pierwszy udział w
kampanii, ale na pewno nie ostatni! – podsumowuj lokalni koordynatorzy.
PTNÓW
W kampanii wziła udział I klasa PSP im. Jana Pawła II Wielkiego w Załczu Małym. Do
osigni szkoły naley m.in. wstpienie do Regionalnej Sieci Szkół Promujcych Zdrowie,
nadanie tytułu „Szkoły z klas”, utworzenie Uczniowskiego Klubu Sportowego „Załczak",
coroczna organizacja mistrzostw w Biegach na Orientacj i wiele innych.
PITEK
W kampani zaangaowały si władze gminy, uczniowie i nauczyciele SP im. Marszałka
Józefa Piłsudskiego, SP w Czernikowie i Gimnazjum im. prof. Stefana Piekowskiego.
Zorganizowano pogadanki o zdrowym stylu ycia, konkurs piosenki o czystoci, warsztaty
„Uywkom-mówimy NIE”, spektakl profilaktyczny pt. „Uywkom krzycz NIE”
przygotowany przez uczniów klas VI, wystaw prac plastycznych, turniej piłkarski,
midzyszkolny turniej lekkoatletyczny, rajd rowerowy.
PODDBICE
721
Odbyły si warsztaty z zakresu profilaktyki uzalenie dla szkół podstawowych i
ponadpodstawowych, zorganizowano take imprez „Drogi rodzicu! Zachowaj Trzewy
Umysł" i plenerowy koncert rockowy, a take uroczyste podsumowanie kampanii „ZTU”. Z
wszystkich propozycji skorzystało w tym roku 724 uczniów. Koordynatorem akcji była
Magdalena Kochanek.
PRZEDBÓRZ
W Publicznym Gimnazjum w Przedborzu zorganizowano imprez sportow pod hasłem
„ZTU”. Zawody sportowe dla uczniów gimnazjum odbywały si na boisku Klubu
Sportowego MKS Pilica Przedbórz. Dyplomy dla najlepszych druyn i zawodników wrczyli
sekretarz Urzdu Miasta w Przedborzu Wojciech Karbownik oraz przewodniczcy Rady
Miejskiej Józef Słoniewski. Przy udziale przedborskiej policji i harcerzy przeprowadzono
kampanijne patrole drogowe.
RADOMSKO
Na łamach portalu Radomsko24.pl. znalazł si artykuł dotyczcy przebiegu Dnia Dziecka.
Imprezie towarzyszył happening: biegaczy od startu do mety goniły dwie makiety
papierosów. Rozdano ok. 150 dyplomów z podpisami znanych sportowców oraz prezydenta
Radomska. Były te patrole edukacyjne do sprzedawców alkoholu; rozpowszechniano plakaty
i listy; patrole drogowe do kierowców. Akcje przeprowadził Zespół Profilaktyki i Promocji
Zdrowia MKRPA wraz z Komend Hufca Radomsko oraz Powiatow Komend Policji.
RCZNO
Gmina Rczno po raz pierwszy przystpiła do ogólnopolskiej kampanii „ZTU”. W kampani
zaangaowały si władze gminy, GKRPA, uczniowie i nauczyciele dwóch szkół: Zespołu
Szkolno-Gimnazjalnego w Rcznie i SP w Stobnicy. Zorganizowano Dzie Sportu, konkurs
wiedzy o sporcie i rozgrywki piłki nonej, konkurs literacki i piosenkarski. Uczniowie z
Zespołu Szkolno–Gimnazjalnego w Rcznie wykonali prace plastyczne i literackie
ROKICINY
W Gimnazjum w Popielawach 30 listopada odbyło si uroczyste wrczenie nagród
uczestnikom kampanii. Przy tej okazji zorganizowano apel, na który przybyli: wójt Jan
Klepacz, przewodniczcy GKRPA Marek Olkiewicz oraz pełnomocnik komisji Elbieta
Kraso. Towarzyszyli im równie przewodniczcy samorzdu uczniowskiego Mateusz
Szubert, który krótko przedstawił przebieg kampanii w szkole, oraz pedagog Beata ak, która
koordynowała działania kampanii w szkole. Goci powitała dyrektor Małgorzata
Lewandowska, która zachciła uczniów do udziału w nastpnych edycjach „ZTU”.
ROZPRZA
W SP w Straszowie. Uczniowie brali udział w zajciach na wychowaniu proekologicznym;
konkursach: jzykowym i na plakat Dzie Dziecka przebiegł pod hasłem kampanii.
Uczniowie klas IV-VI wzili udział w akcji „Uciekaj przed nałogiem!”. Zorganizowano take
współzawodnictwo grupowe na torze przeszkód dla klas 0-I i rozgrywki w dwa ognie dla
uczniów klas II i III, rozgrywki chłopców w piłk non i zawody piłki siatkowej dziewczt.
RZNIA
Sportowy Turniej Miast i Gmin 2007 połczono z kampani. W turnieju szkolnym brały
udział wszystkie placówki z gminy oraz członkowie ludowych zespołów sportowych.
Rywalizowano w piłce nonej, siatkowej, koszykówce, dwóch ogniach, ringo, kometce,
unihokeju, grze w klasy, jedzie na rolkach, przeciganiu liny, wycigach w workach. W
722
plenerze za były biegi przełajowe, biegi sztafetowe, a take wycigi rowerowe. Urzdzono
równie turniej w SP w Stróy, gdzie dzieci rywalizowały z rodzicami.
SULEJÓW
W SP 1 odbyły si zawody sportowe w biegach. MKRPA ufundowała nagrody i dyplomy
najlepszym zawodnikom. Głównym celem zawodów było propagowanie zdrowego i wolnego
od nałogów trybu ycia oraz zachcanie uczniów do czynnego spdzania wolnego czasu.
Odbył si take turniej piłki nonej druyn niezwizkowych. Wszystkie druyny otrzymały
pamitkowe dyplomy oraz nagrody rzeczowe. MKRPA zorganizowała profilaktyczny
konkurs plastyczny.
TOMASZÓW MAZOWIECKI
SP 13 oraz UKS JOKER zorganizowały Ogólnopolski Turniej Minisiatkówki Dziewczt. Do
sportowej walki stanło ponad 120 zawodniczek. W szkole zorganizowano take I Szkolny
Turniej Siatkówki Plaowej. SP była organizatorem i gospodarzem III Ogólnopolskiego
Turnieju Minipiłki Siatkowej Chłopców „Zdrowo-Sportowo-Zimowo”. Brało w nim udział
142 zawodników z 9 miast Polski. W ramach kampanii przeprowadzono konkurs na okrzyk i
hasło przewodnie promujce zdrowie. Wygrało hasło: „Chcesz by pikny, silny, zdrowy,
powiedz nie i nałóg z głowy”. Na posumowanie zorganizowano festyn w Parku Miejskim.
WIELGOMŁYNY
W PG szkolnym koordynatorem akcji była Henryka Cieciura. Uczniom przekazano materiały
informacyjne, podczas wywiadówek rodzice otrzymali ulotki kampanii. Był konkurs „EKO-
MODA” przygotowany przez Elbiet Olczyk. Ponadto uczniowie pod kierunkiem Zofii
Witaszczyk opracowali projekt cieki rowerowej W PSP w Krztowie szkolnymi
koordynatorkami akcji były Anna Braszczyska-Nowak oraz Alicja Trzeciak. Zorganizowano
m.in. obchody wiatowego Dnia Ziemi i zawody sportowe.
WOLBÓRZ
Kampani zainaugurowała akcja „Nie zostawiaj ycia na drodze” w PG im. Królowej
Jadwigi. W szkole zorganizowano II edycj projektu edukacyjnego Dzie Nauki. Odbyły si
take Gimnazjady – rozgrywki w piłk siatkow. Po raz czwarty Ludowy Uczniowski
Midzyszkolny Klub Sportowy zorganizował zawody o zasigu powiatowym. Amatorska
Liga Siatkówki Mczyzn miała na celu popularyzacj sportu amatorskiego wród dzieci i
młodziey. „Inny to ja – mam pomysł na siebie” – pod takim hasłem odbył si w listopadzie
w PG im. Królowej Jadwigi II Dzie Profilaktyki, który był podsumowaniem kampanii.
ZGIERZ
W szkole w Biesiekierzu zorganizowano: konkurs literacki, festyn sportowy dla najmłodszych
uczniów, miniplayback show i ognisko. W szkole w Białej uczniowie uczestniczyli w
pieszych i rowerowych rajdach. Uczniowie szkoły w Szczawinie podczas zaj edukacyjnych
poznali pojcie asertywnoci, take młodzi ludzie ze Słowika uczyli si, jak skutecznie
odmawia. W szkole w Dbrówce zorganizowano piknik „wito rodziny”. W szkole w
Grotnikach odbył si Turniej Rodzinny propagujcy profilaktyk uzalenie. W szkole w
Giecznie przeprowadzono szkolenia dla rodziców. Gminnym koordynatorem kampanii była
Boena Frank.

2007 roku – WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE
723
BOBOWA
UKS Sp Wilczyska był organizatorem Turnieju Minipiłki Siatkowej w ramach kampanii. W
zawodach wystartowały 22 zespoły trójek siatkarskich. W kategorii dziewczt zwyciył
zespół z Wilczysk w składzie: Aleksandra Kruczek, Katarzyna Olszanecka, Ewelina Mdo,
Ilona Chmielowska. W kategorii chłopców tryumfował zespół z Grybowa w składzie:
Krzysztof Złocki, Jakub Krajniewski, Mariusz Gruca, Arkadiusz Krok. Puchary ufundowała
Gminna Komisja RPA w Bobowej.
BRZESKO
W PSP w Porbie Spytkowskiej odbyła si impreza „yj zdrowo – zachowaj trzewy umysł”.
Brali w niej udział uczniowie, nauczyciele i rodzice Były inscenizacje profilaktyczne na temat
szkodliwoci nałogów. Przygotowano take wystaw plakatów. Rozrywano Mistrzostwa
Porby Spytkowskiej w Kolarstwie Górskim, III Półmaraton oraz konkurencje rodzinne,
konkursy wiedzy na temat przepisów ruchu drogowego, rodzinne skoki trójnogi.
CHEŁMIEC
W ZS w Chełmcu była Olimpiada Wiedzy o Zdrowiu i Zagroeniach i miniwykłady
nauczycieli. W ZS w winiarsku Dzie Dziecka połczony był z Dniem Sportu. SP w
Niskowej zorganizowała Dzie Dziecka. W SP w Biczycach Dolnych zorganizowano marsz
ku trzewoci. W SP im. Stanisława i Jana Potoczków w Rdziostowie został zorganizowany
Dzie Sportu. W ZS w Chomranicach do akcji włczyli si nauczyciele WF-u organizujc
zawody sportowe. SP w Klczanach był Bieg ku Słocu, malowanie kred na płycie starego
lotniska. W ZS w Librantowej zorganizowano tor przeszkód, wyłoniono szkolnego siłacza i
mistrza koszykówki. W ZS w Pitkowej odbyły si lekcje wychowawcze z okazji Dnia bez
Papierosa. W SP w ZS w Wielogłowach grupa liderów wrczyła kierowcom szkolnych busów
listy apelujce o prowadzenie z „Trzewym Umysłem. W ZS w Paszynie odbyły si
pogadanki o szkodliwoci palenia tytoniu i picia alkoholu.
CZERNICHÓW
Odbyło si sporo imprez dla dzieci. W maju UG zorganizował coroczny Przełajowy Bieg
Zwycistwa. Najlepszych zawodników udekorowali Szymon Łytek, wójt gminy Czernichów,
dyrektor Zespołu Placówek Owiatowych w Czernichowie Stefan Pagacz, prezes Koła
Gminnego Zwizku Kombatantów RP i b. Winiów Politycznych Mieczysław Morawski. W
czerwcu w Rybnej odbył si IV Rodzinny Piknik Rycerski. W czerwcu odbył si Sportowy
Dzie Dziecka w ramach „ZTU”. Organizatorami byli: LKS Wisła, OSP Czernichów i
Stowarzyszenie Czernichów w Unii Europejskiej.
KAMIONKA WIELKA
Do akcja przystpiły wszystkie gminne podstawówki i gimnazja. W realizacj kampanii
licznie zaangaowała si młodzie (1500 osób), rodzice (300 osób) oraz nauczyciele (100
osób). W ramach akcji odbyło si 60 imprez, w tym:– złaz profilaktyczny „NIE – przemocy i
uzalenieniom” w ramach XV Gminnych Igrzysk Młodziey Szkolnej, zawody sportowe,
wycieczki, konkursy plastyczne, spektakle teatrzyków szkolnych, IV Szkolne Igrzyska
Sportowe, blok sportowo-rekreacyjny w ramach XIII Sportowego Turnieju Miast i Gmin
2007. Zorganizowano happening „Nie daj si wcign! – ZTU 2007”, podczas którego
wolontariuszki z GP oraz rodowiskowi liderzy młodzieowi przeprowadzili akcj wród
kierowców.
KRAKÓW
724
W Zespole Szkół Ogólnokształccych Integracyjnych nr 7 odbyła si akcja „Trzymaj form”
Codziennie, w czasie duej przerwy odbywały si prezentacje aerobiku, onglowania,
wicze z przyrzdami. Był te „Wesoły tor przeszkód” dla dzieci młodszych. Po południu
bawiono si na dyskotece szkolnej. W akcje włczyli si harcerze, proponujc gry, zabawy,
plsy i bieg wokół szkoły. Odbył si tydzie promocji zdrowia powicony wspieraniu
postaw abstynenckich „ZTU”. Zorganizowano stoisko, przy którym dzieci mogły zapozna
si z ulotkami powiconymi abstynencji oraz szkodliwoci uywek. Chtni wpisywali si do
ksigi zobowiza dotyczcych zachowania abstynencji.
LUBIE
Odbyło si spotkanie grupy uczniów z SP w Krzeczowie ze straakami pod hasłem „Gasimy
emocje”. Działanie „Ucieczka przed nałogiem” miało charakter sportowy, odbył Gimnazjalny
Turniej Siatkówki. W czerwcu zorganizowano imprez „Trenujemy umysły i gardła”: kada
klasa miała w dowolny sposób zaprezentowa umiejtnoci poetyckie, twórcze i wokalno-
kabaretowe. Tematem prezentacji były kampanijne hasła: „Lubi siebie. Dobrze si bawi”,
„Lubi sport”, „Uciekam przed nałogiem”.
NIEDWIED
W Zespole Placówek Owiatowych im. Jana Pawła II w Podobinie odbyły si rozmowy z
dziemi, kampanijne konkursy, odgrywanie scenek. W Zespole SP im. Władysława Orkana i
GP w Porbie Wielkiej były si spotkania uczniów z przedstawicielami KPP w Limanowej.
W wietlicy szkolnej organizowano zajcia dydaktyczne i plastyczne promujce zdrowy styl
ycia, aktywne spdzanie czasu wolnego oraz rozwijania zainteresowa i uzdolnie.
NOWY TARG
Nowy Targ naley tradycyjnie do najbardziej aktywnych samorzdów w Polsce. W ramach
„ZTU” w Gimnazjum nr 1 odbył si konkurs literacki „Trzewi i radoni”. SP nr 5 im.
Konfederacji Tatrzaskiej zorganizowała rajd rowerowy pod hasłem „ZTU”. W Gimnazjum
nr 1 odbyły si konkursy: plastyczny oraz piosenki „Trzewymi bdcie”. SP nr 6
zorganizowała Festyn Rodzinny. Podczas półkolonii profilaktycznych odbył si Dzie Sportu,
dzieci brały udział w turnieju unihokeja, odbyły si rozgrywki piłki nonej, minikoszykówki,
a take gry oraz zabawy. W Specjalnym Orodku Szkolno-Wychowawczym nr 1 kampania
realizowana była w formie zaj warsztatowych, zabaw oraz konkursów. Podczas
wrzeniowej sesji Rady Miasta odbyło si podsumowanie kampanii i wrczenie nagród
laureatom konkursów. Młodym ludziom gratulowali Przewodniczcy Rady Lesław
Mikołajski w towarzystwie zastpców oraz burmistrza Marka Frylewicza.
OLKUSZ
W SP im. M. Konopnickiej w Kosmolowie odbyły si zawody sportowe, w czasie których
młodzie rywalizowała na boisku piłki siatkowej. Podczas godzin wychowawczych odbyły
si pogadanki na temat nałogów. W Dzie Dziecka Zorganizowano rozgrywki sportowe oraz
bieg wytrzymałociowy dla wszystkich uczniów. W SP nr 10 im. Kornela Makuszyskiego
ogłoszono konkurs na logo akcji. Była wycieczka rowerowa i minipatrole drogowe z
udziałem uczniów, którzy pod okiem policjantów wrczali kierowcom nalepki i zobowizania
do zachowania trzewoci za kierownic. W „ZTU" wziły udział cztery gimnazja. Były
zawody sportowe „Uciekaj przed nałogiem” oraz „Lubi sport”, konkursy plastyczne,
profilaktyczne spotkania z rodzicami.
OWICIM GMINA
725
W kampanii „ZTU” wzili udział uczniowie SP w Porbie Wielkiej. Były konkursy, ankieta,
pogadanki na temat szkodliwoci spoywania alkoholu oraz stosowania innych uywek.
Rozdano ulotki dla rodziców, uczniowie sami pisali listy do kierowców i sprzedawców, Dzie
Dziecka połczono z Dniem Sportu: dzieci wykonywały rysunki kred na sztalugach i na
asfalcie, rywalizowały w rónorodnych konkurencjach sprawnociowych i meczach piłki
nonej.
RYGLICE
- W ramach kampanii SP w Zalasowej zorganizowała Festyn Rodzinny, na który przyszły
całe rodziny – melduj koordynatorzy. 1 czerwca odbył si take turniej sportowo-
matematyczny. Realizowano ponadto kampanijne zadania.
RZEZAWA
– PSP ju po raz kolejny przystpiła do „ZTU” – przypominaj koordynatorzy. W ramach
akcji odbyły si konkursy plastyczne, sportowe, wycieczki i pogadanki. Na szczególn uwag
zasługuje Gminny Turniej Gier i Zabaw o Czekoladowy Puchar. –Impreza ta była okazj do
doskonalenia aktywnoci fizycznej i integracji zespołów klasowych – komentuj.
SKAWINA
Odbył si V Midzynarodowy Bieg Skawiski „Zachowaj Trzewy Umysł” pod honorowym
patronatem burmistrza Adam Najdera. Uczestniczyła w nim rekordowa liczba ponad 650
biegaczy: dzieci, młodzie i doroli. W SP im. Armii Krajowej w Wielkich Drogach pod
hasłem „Trzewo, zdrowo i wesoło”. W czerwcu dzieci, ich rodzice oraz licznie zgromadzeni
mieszkacy Wielkich Dróg obejrzeli program w wykonaniu młodziey szkolnej. Mottem
programu, podobnie jak całej imprezy, było hasło „Cudownych rodziców mam”. W
Gimnazjum im. Jana Pawła II w Radziszowie odbył si Szkolny Dzie Sportu połczony z
Dniem Dziecka. Z okazji Dnia Kobiet w Zespole Szkół Techniczno-Ekonomicznych w
Skawinie odbyły si Zawody Młodych Siłaczy.
SŁABOSZÓW
Gmina po raz pierwszy wziła udział w ogólnopolskiej kampanii – poinformowała Agata
Piotrowska, koordynator programu. Na stadionie sportowym odbył si festyn z okazji Dnia
Dziecka. Oprócz rozgrywek sportowych i atrakcji przygotowanych przez stra poarn i
policj, zorganizowano równie happening. Akcja rozpoczła si marszem profilaktycznym
uczniów ZS w Dziaduszycach. Honorowy patronat nad kampani sprawował wójt gminy
Zbigniew Kita Młodzie gimnazjalna pod opiek organizatora i dwóch funkcjonariuszy
policji na drodze gminnej wrczała kierowcom list zobowizujcy do prowadzenia
samochodu z „Trzewym Umysłem” oraz kampanijn naklejk na szyb.
STRYSZAWA
SP 3 w Stryszawie zorganizowała wycieczk plenerow Pasmem Jałowca, Zespół Szkół
Samorzdowych w Krzeszowie zorganizował VI Rajd Młodziey Gimnazjalnej o Puchar
Wójta Gminy. Uczniowie SP 2 w Stryszawie wraz z Wydziałem Ruchu Drogowego KP
Policji w Suchej Beskidzkiej wzili udział w akcji „Za kółkiem zachowuj Trzewy Umysł”.
Podsumowanie kampanii zorganizowano na boisku sportowym w Stryszawie. Pełnomocnik
wójta i przewodniczcy Gminnej Komisji Rozwizywania Problemów Alkoholowych
wrczyli dyplomy nauczycielom zaangaowanym w przebieg kampanii. Dyplomy i upominki
otrzymały te dzieci.
SZAFLARY
726
Czerwiec w Zespole SP i Gimnazjum w Maruszynie Górnej upłynł pod hasłem „W zdrowym
ciele zdrowy duch”. Uczniowie roznieli ulotki oraz plakaty przypominajce o zakazie
sprzeday alkoholu osobom nieletnim. Rodzice otrzymali listy mówice o zagroeniach, jakie
niesie jazda samochodem pod wpływem alkoholu. Zorganizowano zawody sportowe, mona
było skorzysta z Punktu Medycznego przygotowanego przez uczennice klasy II gimnazjum,
które dokonywały pomiaru cinienia, ttna oraz wagi. Zabawie i rywalizacji na wieym
powietrzu sprzyjała znakomita, słoneczna aura i miła atmosfera. Zdjcia wykonane przez
dyrektora szkoły mona obejrze na stronie internetowej szkoły www.maruszyna.prv.pl.
SZCZUCIN
Na stadionie LKS Wisła Szczucin i obiektach Stowarzyszenia „Nadzieja” odbył si piknik
sportowo-rekreacyjny zorganizowany przez GKRPA. W zabawie uczestniczyli uczniowie,
rodzice, nauczyciele i dyrektorzy, nie zabrakło te wójta Jana Sipiora. Przygotowano
przedstawienie teatrzyku „Zaczarowana Góra”, wystpiły zespoły taneczne ze szkół z
Maniowa, Zabrnia, Słupca i Szczucina. Chłopcy uczestniczyli w turnieju piłki nonej,
dziewczta piłki siatkowej. Zwycizcom turniejów wrczono nagrody. Było równie wiele
konkursów dla dzieci z młodszych klas.
WIERZCHOSŁAWICE
W SP im. w. Jadwigi Królowej Polski w Bogumiłowicach zorganizowano marsz
profilaktyczny. Odbyła si wycieczka na ranczo „Pasja” koło Brzeska, gdzie uczniowie mieli
okazj uczestniczy w rónych zabawach o charakterze sportowo-rekreacyjnym. Wzili take
udział w Powiatowym Dniu Dziecka pod hasłem „Wszystkie dzieci nasze s” Był Szkolny
Dzie Sportu, Dzie Otwarty i spotkanie z policjantami. W SP w Rudce przeprowadzono
lekcje wychowawcze z wykorzystaniem scenariuszy z poradnika „y radoci”, odbyły si
pogadanki dla rodziców o zagroeniach, zorganizowano turniej dwóch ogni, wito
Rodzinne. Przygotowano liczne konkursy dla dzieci.
WOJNICZ
PG im. w. Kingi w Wojniczu po raz drugi uczestniczyło w kampanii. Uczniowie klas drugich
uczestniczyli w warsztatach „Przeciw agresji”. Rodzice mogli wysłucha prelekcji na temat
zagroe. Przedstawiciele samorzdu uczniowskiego odwiedzili sklepy z alkoholem w
Wojniczu i wrczyli sprzedawcom listy i plakaty przypominajce o zakazie sprzeday
alkoholu osobom niepełnoletnim. Młodzie gimnazjum uczestniczyła ponadto w II
Mistrzostwach Gminy Wojnicz w Kolarstwie Górskim o puchar burmistrza Wojnicza.
ZAWOJA
Młodzie oraz policjanci z Zawoi patrolowali ulice gminy i wrczali kierowcom kampanijne
naklejki. Nad jej przebiegiem czuwała Danuta Lasa z UG. Sprawn organizacj patroli
zapewnili komendant Krzysztof Mako i młodszy aspirant Andrzej Pytlarczyk z Posterunku
Policji w Zawoi. Funkcjonariusze kontrolowali kierowców, za młodzie ze wietlicy
rodowiskowej z Zawoi Centrum pod opiek wychowawczyni Agaty Paluch wrczała list
apelujcy o trzewo za kółkiem oraz kampanijn naklejk na szyb.
ZEMBRZYCE
Na zakoczenie kampanii „ZTU” przygotowano zawody sportowe, które były zwieczeniem
wszystkich akcji profilaktycznych w gminie. Podsumowanie odbyło si w ramach obchodów
Dni Gminy Zembrzyce. W kampani włczyło si wiele osób, w tym wójt gminy Zembrzyce,
dyrektorzy szkół, radni, nauczyciele, rodzice. W zawodach wzili udział równie doroli, a
727
wójt Józef Gsiorek zdobył I miejsce w pchniciu kul. Zawodom towarzyszyła prezentacja
dorobku artystycznego zespołów szkolnych.

2007 roku – WOJEWÓDZTWO MAZOWIECKIE
Baboszewo
Gminna Komisja Rozwizywania Problemów Alkoholowych w Baboszewie po raz pity
przystpiła do „Zachowaj Trzewy Umysł”. Koordynatorem kampanii była Szkoła
Podstawowa w Mystkowie. 5 czerwca uczniowie Szkoły Podstawowej w Mystkowie
wystawili artobliwy spektakl na temat nałogów, był te pokaz taców nowoczesnych, a na
wieym powietrzu zorganizowano konkursy i rozgrywki sportowe pod hasłem „Lubi ruch.
Dobrze si bawi”. Kampani relacjonowała Teresa Łukaszewicz.
Brudze Duy
Uczniowie Szkoły Podstawowej w Brudzeniu Duym po raz trzeci wzili udział w kampanii
„Zachowaj Trzewy Umysł”. Koordynatorkami były Anna Kostrzewa i Aldona
Lewandowska-Skrobszewska. Zorganizowano Szkolny i Midzyszkolny Turniej Tenisa
Stołowego. W wiatowy Dzie Zdrowia w szkole odbył si „Sd nad papierosem”, a potem
happening promujcy zdrowy styl ycia (uczniowie maszerowali z transparentami, skandujc
prozdrowotne hasła). 26 maja zorganizowano festyn rodzinny.
Chorzele
Szkoła Podstawowa w Chorzelach zorganizowała VII Wielki Festyn Profilaktyczny pt.
„yjmy zdrowo bez nałogów”. W kampanii uczestniczyła Szkoła Podstawowa w
Duczyminie, w której 31 maja zorganizowano Dzie bez Papierosa. W Zespole Szkół w
Zrbach odbyły si spotkania profilaktyczne. Wziły w nim udział klasy 0-VI SP i I-III
gimnazjum.
Ciechanów
- Efekty naszych działa s zaskakujce. Kampania trafiła do rónych rodowisk, skupiła te
wokół siebie wielu sympatyków - poinformowali koordynatorzy kampanii Anna Łgowska i
Adam Stpkowski. Na zajciach wychowania do ycia w rodzinie wiele miejsca powicono
promocji zdrowego stylu ycia, nauce asertywnoci i sztuki dokonywania wiadomych
wyborów. Zorganizowano akcj „Za kółkiem zachowuj Trzewy Umysł”. Dzie Dziecka był
połczony z Dniem Sportu – Letni Miniolimpiad. Było te wiele innych atrakcji.
Garwolin gmina
Jednym z elementów profilaktyki zagroe jest organizowany ju po raz VI Turniej Piłki
Nonej „yj i graj trzewo”. Imprez wspomagajc akcj „Zachowaj Trzewy Umysł”
przygotował UKS Orlik w Wilkowyi pod patronatem starosty powiatu garwoliskiego, wójta
gminy Garwolin i GKRPA. Medialnie turniej wspierało „ycie Garwolina”. Turniej
wzbogaciły imprezy towarzyszce: spektakl profilaktyczny przygotowany przez uczniów ZS
w Michałówce pod kierunkiem Lidii Dybciak, loteria fantowa przygotowana przez samorzd
uczniowski miejscowej szkoły oraz ognisko z pieczeniem kiełbasek.
]
Górzno
- Kampani rozpoczlimi w Pierwszy Dzie Wiosny akcj „Rusz si człowieku” -
opowiadaj koordynatorki Grayna Ławicka, Maria Janowska i Anna Mówiska z
Publicznego Gimnazjum w Górznie. - Nasze klasy realizowały program „Zachowaj Trzewy
728
Umysł” zarówno na lekcjach, jak i w czasie powiconym na zabaw i rekreacj. Midzy 4 a
7 czerwca odbylimy wycieczk krajoznawcz w Beskidy.
Gostynin miasto
Kampani "ZTU" połczono z Dniami Gostynina, które odbyły si w dniach 31 maja - 3
czerwca. Patrole dzieci pod opiek funkcjonariuszy policji na jednej z dróg wrczały
kierowcom naklejki na szyby samochodów i listy z apelem o zachowanie trzewoci „za
kółkiem”. W Gostyninie kampania „Zachowaj Trzewy Umysł” była realizowana przez
Urzd Miasta, Komend Powiatow Policji, Dom Kultury i cztery szkoły: SP nr 1, SP nr 3,
Gimnazjum nr 1 i Gimnazjum nr 2.
Konstancin-Jeziorna
- W tym roku po raz drugi wzilimy udział w kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł” –
napisały dzieci ze wietlicy przy parafii w Kalrysewie. Wychowankowie pracowali pod
opiek wychowawczy Marii Chmielewskiej oraz Marii Kłos. - Najpierw wypełnialimy
map konkursow pt. „Wiem i umiem. Dobrze si bawi”. Rozwizujc stopniowo dziesi
pyta testowych, poruszylimy wiele niezwykle wanych i ciekawych spraw, dotyczcych
zdrowego stylu ycia. Teraz dobrze wiemy, e nauka w szkole jest potrzebna do tego, by jak
najlepiej radzi sobie w yciu, a komputer, cho bardzo potrzebny i pomocny nigdy nie
zastpi prawdziwego, bezporedniego kontaktu z rodzin i przyjaciółmi.
Kozienice
W szkołach odbyły si zajcia, konkursy, imprezy i rajdy. Dzieci ze wietlicy rodowiskowej
wziły udział w festynie zorganizowanym z okazji Dnia Dziecka na terenie Ogrodu
Jordanowskiego w Kozienicach. Organizatorem był Miejsko-Gminny Orodek Pomocy
Społecznej. Kampania „Zachowaj Trzewy Umysł" ruszyła pełn par koncertem pod hasłem
„Przerywamy cisz". Dochody przekazano na rzecz Orodka Profilaktyki Uzalenie -
wietlicy rodowiskowej „Poranek” w Swierach Górnych. 27 czerwca odbyła si akcja „Za
kółkiem zachowuj Trzewy Umysł” wraz z funkcjonariuszami Komendy Powiatowej Policji
w Kozienicach.
Krasne
Gminna Krasne po raz pity wziła udział w „Zachowaj Trzewy Umysł”. Akcj rozpoczło
spotkanie pełnomocnika wójta Marioli Moraczyskiej z przedstawicielami szkół, policji oraz
pracowników Gminnego Orodka Kultury. Wypracowany plan działa wdroono nastpnie
w: Gimnazjum i SP w Krasnem, SP w Milewie-Szwejkach i SP w Zielonej. - Akcj uwaam
za niezwykle poyteczn. Dzieci uczestnicz w bardzo pomysłowych konkursach. Zyskuj
nie tylko nagrody i dyplomy, bo kampania to równie wspaniała okazja do zabawy, miechu i
radoci – uwaaj organizatorzy. - Warto da dzieciom i młodziey szans zaprezentowania
swoich talentów i umiejtnoci.
Krasnosielc
Szkoły zorganizowały imprezy biegowe. Publiczne Gimnazjum w Krasnosielcu: 31 maja 150
uczniów gimnazjum aktywnie włczyli si w ogólnopolsk akcj pod hasłem „Uciekaj przed
nałogiem!”. PSP w Krasnosielcu: 80 uczniów przystpiło do rywalizacji w biegach
przełajowych. PSP w Rakach: W biegach pod hasłem „Dzie bez papierosa” uczestniczyło 60
uczniów. PSP w Amelinie: W biegach uczestniczyło 55 uczniów. Przebiegli łcznie 88,2 km!
Były te inne inicjatywy. – Ju czwarty raz zorganizowalimy Festyn Rodzinny –
„Popołudnie z Mam i Tat” – opowiadaj koordynatorzy z Amelina.
729
Lesznowola
W kampanii bior udział zespoły szkół publicznych w Lesznowoli, Łazach, Mrokowie,
Nowej Iwicznej oraz Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Mysiadle, a take wietlica
rodowiskowa „Chatka Władka” we Władysławowie, Placówka Opiekuczo-Wychowawcza
w Łazach i Lesznowoli oraz Nowej Iwicznej. - 19 maja, w pierwsz rocznic nadania
Zespołowi Szkół w Łazach imienia Jana Pawła II, odbył si rodzinny festyn „Majówka z
Lolkiem” – informuj Zuzanna Fuksiewicz-Kuc i Małgorzata Garstka z zarzdu UKS Lolek.
Liw
Szkoła Podstawowa w Zajcu aktywnie włczyła si ponownie w akcj „Zachowaj Trzewy
Umysł”. Materiały kampanii umoliwiły zorganizowanie akcji sportowych. Na pocztku
czerwca, w Dniu Sportu, urzdzono rozgrywki midzyklasowe w piłk non, by zwróci
uwag na wykorzystanie czasu wolnego. Młodzie jest chtna do wszelkiej aktywnoci.
Relacj przygotowała Hanna Domaska.
Łck
Szkoła Podstawowa w Łcku po raz czwarty przystpiła do akcji „Zachowaj Trzewy
Umysł”. Kampanijne działania tradycyjnie rozpoczto Pierwszym Dniem Wiosny. W tym
roku przygotowano rozgrywki sportowe dla klas pitych oraz konkurs plastyczny „Sport to
zdrowie” dla kl. I-III. 1 i 12 czerwca odbył si VIII Rajd „Zucholandia”. Celem tegorocznych
działa było włczenie harcerzy, zuchów i wszystkich uczestników w kampani „Zachowaj
Trzewy Umysł” - relacjonuje Emilia Petrykowska. Młodzie z Łcka przeprowadziła te
akcj wród kierowców.
Nowe Miasto nad Pilic

Midzy 20 maja a 6 czerwca w Orodku Szkolno-Wychowawczym w Nowym Miecie nad
Pilic prowadzono kampani „Zachowaj Trzewy Umysł”. Relacj sporzdziła Joanna
Skrzydłowska. W kampanii „ZTU 2007” bardzo aktywnie uczestniczyła szkoła w darach.
Inauguracja kampanii przypadła na Pierwszy Dzie Wiosny, klasy I oraz III przygotowały
inscenizacj pt. „Wiosna na Smerfowej Polanie”. 1 czerwca odbył si Festyn profilaktyczny
na terenie szkoły. Było te wiele innych atrakcji.
Nowy Dwór Mazowiecki

Relacja ze Szkoły Podstawowej nr 3: W ramach kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł" oraz
wiatowego Dnia bez Papierosa przy współpracy ze wszystkimi nauczycielami szkoły została
zorganizowana pikieta, która przeszła ulicami miasta. Dzieci szły niosc transparent i
dekoracje wczeniej przygotowane z nauczycielami i paniami ze wietlicy. W czasie pikiety
dzieci wznosiły okrzyki i hasła dotyczce nie palenia papierosów, picia alkoholu. Przemarsz
ulicami miasta zabezpieczała Sta Miejska.
Otwock
– Po raz kolejny Gimnazjum nr 2 włczyło si do ogólnopolskiej akcji – poinformowali
nauczyciele. W klasach I i II przeprowadzono cykl pogadanek; w szkole ogłoszono konkurs
wiedzy o alkoholu, w którym wzili udział uczniowie z rónych klas; pod kierunkiem
nauczyciela WF-u odbyły si zajcia sportowe; podczas dnia otwartego dla rodziców oraz na
Festynie Rodzinnym zaprezentowano galeri prac uczniowskich promujcych zdrowy styl
ycia; w ramach obchodów wiatowego Dnia bez Papierosa szkolne korytarze take
zamieniły si w galerie uczniowskich prac.
Oarów Mazowiecki
730
SP nr 1, SP nr 2, Szkoła w wicicach oraz Gimnazjum im. Bohaterów Powstania
Warszawskiego w Oarowie Mazowieckim włczyły si do kampanii. - 23 czerwca podczas
Dni Oarowa Mazowieckiego, w ramach kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł” 2007 odbył
si I Oarowski Bieg Trzewoci im. Błogosławionego ks. Józefa Jankowskiego – informuje
Joanna Koll, pedagog w Szkole Podstawowej nr 1. Impreza odbywała si na boisku Szkoły
Podstawowej nr 1 im. J. Kusociskiego w Oarowie Mazowieckim.
Gmina Pionki
W kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł” w Publicznej Szkole Podstawowej im. Stefana
Czarnieckiego w Czarnej wzili udział uczniowie, nauczyciele, a take rodzice. Wychowawcy
Urszula Majcher, Anna Pionka, Anna Górka, Karolina Trajer i Piotr Kuciara prowadzili
zajcia wychowawczo-profilaktyczne. Na spotkaniach nauczycieli z rodzicami odbywały si
pogadanki majce na celu uwiadomienie potrzeby czstych rozmów oraz wspólnego
spdzania wolnego czasu z dziemi. Z okazji Dnia Dziecka odbył si w szkole piknik.
Uczniowie klas Va i VIb razem z opiekunami wybrali si te na wycieczk rowerow do
Puszczy Kozienickiej.
Płock
W płockich szkołach kampania odbywa sie od lat. W tym roku kampanijne działania
odbywały si w Szkole Podstawowej nr 23 oraz w Gimnazjum Nr 8. Przełom wrzenia i
padziernika stał w Płocku pod znakiem kampanii Zachowaj Trzewy Umysł. 25 wrzenia, 2 i
6 padziernika odbyło si lokalne podsumowanie kampanii, w formie turniejów piłki nonej
dla szkół podstawowych i gimnazjów. Organizatorzy: Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych
Urzdu Miasta Płocka, Wisła Płock S.A. oraz Szkoła Podstawowa nr 3 w Płocku. Zawody
odbyły si na stadionie Wisły Płock.
Podkowa Lena
Na pocztku maja odbyło si wicenie rowerów i samochodów. – Ju trzeci rok promujemy
na tych imprezach kampani „Zachowaj Trzewy Umysł” – opowiada Małgorzata
Niewiadomska, pełnomocnik ds. RPA. 1 czerwca w Zespole Szkół w Podkowie Lenej odbył
si Dzie Sportu i Zdrowia. Organizatorami przedsiwzicia byli: UKS „Rzut Podkow”,
Gminna Komisja RPA oraz grono pedagogiczne. Działaniu patronował burmistrz Podkowy
Lenej Andrzej Kocielny. Tego dnia w ramach kampanii zorganizowano take warsztaty
profilaktyczne „Dobre wybory”.
Powitne
Szkoła Podstawowa w Turzu po raz drugi przystpiła do „Zachowaj Trzewy Umysł”.
Koordynatorem akcji była Aneta Lesiska. 21 kwietnia uczniowie klas IV-VI Szkoły
Podstawowej im. Wojska Polskiego w Nowych Rczajach w ramach kampanii „ZTU”
wybrali si na wycieczk rowerow do miejscowoci Turze. „yj zdrowo i bezpiecznie” – to
hasło przywiecało projektowi edukacyjnemu trwajcemu przez tydzie w Szkole
Podstawowej im. Por. Stanisława Lecha w Powitnem. Cała akcja rozpoczła si w
poniedziałek 14 maja, a zakoczyła si wraz z kocem tygodnia.
Pułtusk
W tegorocznej kampanii po raz pierwszy wzili udział wychowankowie wietlicy szkolnej
przy Zespole Szkół nr 4 im. Ireny Szewiskiej w Pułtusku. Akcja rozpoczła si 1 kwietnia i
przebiegała bardzo prnie. Chtnie brali w niej udział wszyscy uczniowie uczszczajcy do
wietlicy szkolnej, zwłaszcza uczniowie klas I-IV.
731
Repki
- W tym roku kampania zaczła si od spotkania z kobietami z gminy, onami i matkami,
którym nieobce s problemy uzalenie - donosi Teresa Stasiuk, pełnomocnik ds.
profilaktyki. W maju w wietlicy socjoterapeutycznej przy Zespole Szkół w Repkach odbył
si konkurs plastyczny „yj zdrowo”, na który dzieci stworzyły wiele piknych prac. 18
czerwca w Szkole Podstawowej w Wyrozbach (nagrodzonej w 2003 r. Multimedialnym
Centrum Edukacji) odbył si po raz drugi Gminny Festyn Sportowo-Rekreacyjny pod hasłem
„ZTU”. Pełnomocnik wójta ds. profilaktyki i RPA Teresa Stasiuk i nauczyciel WF-u w SP w
Wyrozbach Bogdan Czarnocki zorganizowali gminne zawody sportowe dla dzieci z klas I-
III.
Rzewnie
– Publiczne Gimnazjum w Rzewniu kolejny raz przystpiło do „Zachowaj Trzewy Umysł” –
opowiada Barbara Krupiska, nauczycielka biologii i chemii, która jest szkolnym
koordynatorem akcji. – Z Marzen Łyczkowsk i Agnieszk Bujnowsk zorganizowałymy
konkurs profilaktyczny na scenki dramowe i piosenk. Uczniowie, twórczo spdzajc czas,
propagowali zdrowy styl ycia. W ramach akcji zorganizowano równie miniolimpiad
sportow. Sponsorami nagród był Urzd Gminy Rzewnie.
Sobienie-Jeziory
Kampani „Zachowaj Trzewy Umysł” realizowano take w gminie Sobienie-Jeziory.
Przeprowadzono projekt edukacyjny w ramach programu profilaktyki prozdrowotnej - „y
radoci”. Akcj koordynowały Monika Gładysz i Monika Wróbel. Odbyły si liczne zajcia i
konkursy. Nagrody za I miejsca ufundowała dyrekcja Publicznego Gimnazjum w Sobieniach
Jeziorach.
Stara Biała
„W naszej szkole 31 maja zostały zorganizowane przez nauczycieli wychowania fizycznego
zawody sportowe pod hasłem »Zachowaj trzewy umysł«, które propagowały zdrowy styl
ycia i aktywny wypoczynek”, napisali młodzi uczestnicy kampanii z klasy Va z SP w
Starych Proboszczewicach. „Nasza wychowawczyni w ramach waszej kampanii
przygotowała uczniów i przystpiła do I Midzygminnego Festiwalu Piosenki Szkolnej w
Brudzeniu Duym”, poinformowali uczniowie.
Szydłowo
GKRPA w Szydłowie cile współpracuje z wójtem Wiesławem Boczkowskim, a take z
dyrektorami szkół, pedagogami, proboszczami, policj, słub zdrowia, poradni
psychologiczno-pedagogiczn i sdem. Dlatego te kampania „ZTU” jest tak prnie i
wszechstronnie realizowana. Do akcji włczyły si: Szkoła Podstawowa w Szydłowie, Szkoła
Podstawowa w Nosarzewie Borowym, Szkoła Podstawowa w Dbsku, Szkoła Podstawowa w
Garlinie oraz Gimnazjum Publiczne im. 79 Pułku Piechoty „Strzelców Słonimskich”. Festyn
podsumowujcy kampani odbył si w Dbsku na zielonym placu zlokalizowanym midzy
kociołem parafialnym a szkoł podstawow 17 czerwca, w dniu odpustu.
Warszawa
W kampanii uczestniczyło 13 warszawskich dzielnic. Były to: Białołka, Mokotów, Ochota,
Praga Południe, Praga Północ, Rembertów, ródmiecie, Targówek, Ursus, Ursynów, Wesoła,
Wilanów oraz oliborz.
Wyszków
732
W SP nr 2 akcja przebiegała pod patronatem samorzdu uczniowskiego. - Kampani
inaugurowalimy szkolnym apelem, na którym zaprezentowalimy ide akcji, jej cel i
profilaktyczny charakter. Koordynatorem kampanii w szkole była Hanna Jankowska, pedagog
szkolny - poinformował dyrektor Jan Hryniewicz. W trakcie trwania projektu organizowane
były imprezy towarzyszce, które doskonale odzwierciedlały cele akcji (m.in. Obchody
wiatowego Dnia bez Papierosa połczone z akcj antynikotynow w szkole dla rodziców).
Zabrodzie
Du aktywnoci wykazały si gminne szkoły w Zabrodziu. Uczniowie klas pierwszych
Publicznego Gimnazjum im. kard. S. Wyszyskiego przeprowadzili rozmowy z kierowcami,
rozdali listy kierowcom z apelem o prowadzenie pojazdów na trzewo, rozdawali
włacicielom aut nalepki. Na terenie Szkoły Podstawowej im. Marii Konopnickiej uczniowie
zaopatrzeni zostali w ulotki edukacyjne i profilaktyczne. Wychowawcy klas otrzymali
scenariusze zaj „y radoci”, majce na celu wsparcie nauczycieli w realizacji pracy
wychowawczej.
Zwole
Dzie rozpoczcia roku szkolnego w gminie Zwole był bardzo uroczysty. Tego dnia
nagrody, dyplomy i certyfikaty młodziey i nauczycielom wrczyli Włodzimierz Kabus,
wiceburmistrz Zwolenia i jednoczenie przewodniczcy Gminnej Komisji Rozwizywania
Problemów Alkoholowych oraz Elbieta Nowakowska, pełnomocnik burmistrza ds. RPA. –
W kampanii uczestniczylimy po raz czwarty – podkrelaj koordynatorzy. Nad przebiegiem
kampanii czuwała Boena Michalska, pedagog szkolny.

2007 roku – WOJEWÓDZTWO OPOLSKIE.
BIERAWA
W akcji uczestniczyło około 250 uczniów z czterech szkół, 23 nauczycieli i 300 dorosłych.
Akcj prowadzono etapami od lutego do 22 czerwca. Informacje na temat kampanii
publikowało „Echo Gmin”. Koordynatorem akcji był Marek Pitek, z którym współpracowała
Klaudia Janas, pracownik GKRPA. SP w Starej Kuni zorganizowała dla uczniów zielon
szkoł w Czarnym Dunajcu. Nauczyciel wietlicy PSP w Starej Kuni przygotował dla
uczniów spektakl pantomimy pt. „Okno na wiat”, który obejrzeli take rodzice w Domu
Kultury w Starej Kuni. Podsumowaniem akcji był II Festyn Rodzinny pod hasłem
„Zachowaj Trzewy Umysł”. W imprezie uczestniczyli uczniowie z rodzicami oraz
społeczno lokalna ze Starej Kuni, Kotlarni, Ortowic i Korzonka. W czasie festynu
przeprowadzono konkursy rodzinne. Były wystpy artystyczne, rozdawano ulotki oraz inne
materiały promujce zdrowy tryb ycia. W szkole zawisły plakaty antyalkoholowe.
BRANICE
W Gimnazjum odbył si III Midzynarodowy Turniej Piłki Nonej Dziewczt zorganizowany
w ramach Igrzysk Trzech Narodów. Ceremonii otwarcia Igrzysk dokonano w obecnoci
zaproszonych goci: wizytatora Kuratorium Owiaty w Opolu Urszuli Pczko, starosty
powiatu głubczyckiego Józefa Koziny, wójta Józefa Małka, wicewójta Jerzego
Biesiadowskiego, radnych gminy Branice, radnych starostwa powiatowego w Głubczycach
oraz dyrektorów szkół. W przerwach midzy meczami finałowymi mona było podziwia
zespół Impuls prowadzony przez Sylwi Brzozowsk. Wszystkie zawodniczki oraz ich
opiekunowie dziki hojnoci sponsorów zostali obdarowani upominkami i smakołykami.
Podczas ceremonii otwierania i zakoczenia igrzysk zapłonł znicz olimpijski. Zwyciskie
733
druyny otrzymały medale z rk przedstawiciela Departamentu Turystyki i Sportu Urzdu
Marszałkowskiego w Opolu Sebastiana Kocieniewskiego, wójta Józefa Małka oraz dyrektor
Aliny Nowak. Kademu zespołowi wrczono równie puchar, a zwycisk druyn z Kietrza
uhonorowano ponadto wiecami laurowymi.
BRZEG
W PSP 3 im. Jana Kochanowskiego w Brzegu przeprowadzono wiele działa: imprez
sportow propagujc wychowanie przez sport, Dzie Dziecka pod hasłem „Zachowaj
Trzewy Umysł”, cykl zaj dla uczniów Dni Promocji Zdrowia. Uczniowie zaangaowani w
realizacj programu profilaktycznego prowadzonego przez B. Szczepaniak rozpropagowali
listy do sprzedawców alkoholu i wrczali kierowcom listy przypominajce o trzewoci za
kierownic. Na spotkaniach z rodzicami rozdano ulotki. Uczniowie wzili udział w konkursie
plastycznym „Mówi NIE – papierosom, narkotykom i alkoholowi” i obejrzeli w wietlicy
szkolnej film „Palenie tytoniu a fizjologia człowieka”. Po projekcji uczestniczyli w zajciach
profilaktycznych prowadzonych przez B. Weiner i B. Szczepaniak.
KDZIERZYN-KOLE
Ju po raz drugi SP 13 wziła udział w „ZTU”. Szkolnym koordynatorem kampanii była
Agnieszka Koszmider. Odbyły si warsztaty szkolne, festyn rodzinny, rozgrywki sportowe.
Ponadto samorzd uczniowski rozprowadził w dzielnicy Rogi (w której znajduje si PDSP
13) plakaty i listy dla sprzedawców z zobowizaniem do niesprzedawania alkoholu nieletnim
oraz naklejki na szyb samochodu i listy z apelem do kierowców o zachowanie trzewoci.
PSP 12 im. kadeta Zygmunta Kuczyskiego po raz czwarty brała udział w kampanii „ZTU”.
Koordynatorem kampanii była Renata Makowska. Odbyły si m.in.: Mistrzostwa Szkoły w
Skoku Wzwy, Midzyklasowy Turniej Piłki Siatkowej Klas Szóstych, Miedzyklasowy
Turniej Gier i Zabaw „Mały Olimpijczyk”, Midzyklasowy Turniej Unihokeja, olimpiada
lekkoatletyczna z okazji wita Szkoły pod hasłem „Lubi ruch, dobrze si bawi”, VI
Midzyszkolny Turniej Gry w Dwa Ognie klas III o puchar dyrektora PSP 12. Posumowanie
akcji „ZTU” odbyło si 21 czerwca na uroczystym apelu. Wszystkie działania wspierane były
przez dyrekcj szkoły. Wiele zada, zabaw i gier uczniowie mog wykorzysta w czasie
wakacji.
KLUCZBORK
Koordynatorem „ZTU” w Publicznym Gimnazjum nr 3 była Anna Mazurek. Zorganizowano
konkurs profilaktyczny. Zadania opracowane zostały tak, aby uczniowie mieli okazj do
wypowiedzi na zawarte w materiałach kampanijnych tematy. Rodzice na specjalnym
spotkaniu otrzymali ulotki i zostali włczeni w działania profilaktyczne. W PSP 2 odbył si
konkurs recytatorski dla klas drugich. Imprez przygotowały i prowadziły: Beata
Strzałkowska i Dorota Nowicka. Był te „Festiwal Teatralny”. oraz „Przegld Szkolnych
Zespołów Teatralnych”. W PG nr 5 im. Mikołaja Reja w Kluczborku ju po raz czwarty
przeprowadzono kampani „ZTU”. Koordynatorami działa były Mariola Piwowar i
Małgorzata Kwiatkowska. Odbyło si spotkanie rodziców z inspektorem do spraw nieletnich
Dorot Działach dotyczce narkotyków. Uczniowie spotkali si z funkcjonariuszem Policji
Anet Małoszyc. Były rozgrywki mini piłki nonej, obchody wiatowego Dnia bez Tytoniu, a
1 czerwca policjanci kluczborskiej drogówki wspólnie z uczniami gimnazjum przeprowadzili
akcj prewencyjn „Za kółkiem zachowaj trzewy umysł”. Policjanci na drodze zatrzymywali
do kontroli samochody, a uczniowie wrczali kierujcym ulotki edukacyjne o uzalenieniach.
NYSA
734
W Gimnazjum nr 2 im. Karpatczyków wychowawcy przeprowadzili zajcia wg scenariuszy
„y radoci”. Odbyły si specjalne spotkania z rodzicami. W sklepach rozwieszono plakaty
i wrczono sprzedawcom listy, przypominajce o respektowaniu zakazu udostpniania
nieletnim alkoholu i papierosów. Pod opiek Boeny Zwoliskiej i Anny liwiskiej
uczniowie na parkingu przy szkole wrczali kierowcom list z apelem o zachowanie
trzewoci za kółkiem oraz naklejki na szyb. W SP 3 zorganizowano konkursy oraz festyn,
rozgrywki piłki nonej, wystpy zespołu tanecznego Pestka. W Zespole Szkolno-
Przedszkolnym w Gowinowicach wród rodziców przeprowadzono pogadank o kampanii.
Zespół Szkolno-Przedszkolny w Kopernikach po raz pierwszy wził udział w „ZTU”.
Zorganizowano turnieje, projekcj filmów edukacyjnych, Dzie Sportu Szkolnego. W
Gimnazjum nr 3 odbywały si zajcia dotyczce profilaktyki uzalenie, asertywnoci,
poruszano tematy akceptacji samego siebie, depresji, potrzeb oraz agresji. W ramach
wiatowego Dnia bez papierosa na kpielisku miejskim odbyły si zespołowe biegi
sztafetowe pod hasłem „Uciekaj przed nałogiem!”. Szkolnym koordynatorem kampanii w
Gimnazjum nr 3 była Joanna Lipiska.
OZIMEK
Realizatorem kampanii było Gimnazjum nr 1. Przeprowadzono konkurs fotograficzny, w
ramach akcji "Uciekaj przed nałogiem" odbyły si prelekcje na temat nałogów i masowy bieg
przełajowy na dystansie 1200 m. Uczniowie zorganizowali take happening pod hasłem „Stop
sprzeday alkoholu nieletnim" – przeprowadzali krótkie wywiady ze sprzedawcami,
nakłaniali do respektowania zakazu sprzeday alkoholu osobom nieletnim. Właciciele lokali
i sklepów otrzymali take listy dotyczce celów kampanii oraz plakaty. Przeprowadzili
równie na parkingach samochodowych akcj „Trzewy kierowca". Polegała ona na
rozmowach z kierowcami dotyczcych zjawiska naduywania alkoholu przez polskich
kierowców i skutków tego faktu. Kierowcom wrczano listy apelujce o trzewo za
kółkiem oraz naklejki na szyby samochodów.
PRASZKA
Do „ZTU” przystpiło 6 szkół: PG, SP 2, 3 i 4, PSP w Strojcu i PSP w Przedmociu oraz
wietlica terapeutyczna. Łcznie 810 uczestników. Kampani zainaugurowała PSP 2, witajc
Pierwszy Dzie Wiosny na sportowej imprezie pod hasłem „Lubi ruch”. W maju UMiG
zorganizował Dzie Trzewoci - na Stadionie ZKS „Motor” odbył si Turniej Dzikich
Druyn o Puchar Burmistrza Miasta i Gminy Praszka. PG im. Ojca witego Jana Pawła II
zorganizowało wycieczk rowerow. Do kampanii włczyło si równie Przedszkole nr 1,
gdzie urzdzono spartakiad „Sport to zdrowie i dobra zabawa”. W Dniu bez Papierosa, odbył
si happening. W Strojcu zorganizowano minimistrzostwa w czwórboju lekkoatletycznym. W
SP4 zaangaowani byli wszyscy uczniowie i nauczyciele szkoły. W PSP w Przedmociu
koordynatorem była Barbara Kołodziejska. Zorganizowano konkurs plastyczny, apel, który
powicony był tematyce uzalenie i szkodliwoci palenia papierosów, Szkolny Dzie
Sportu. Finał kampanii odbył si 2 czerwca, zorganizowała go SP 3. Gociem honorowym
imprezy była Danuta Janikowska, zastpca burmistrza miasta i gminy Praszka.
PRUDNIK
W PSP 3 realizowano program wychowawczo-profilaktyczny „Chcesz by zdrowy? wicz i
tacz”. W ramach programu przeprowadzono: konkursy taneczne, zajcia akrobatyczne dla
klas I-III, Dzie Sportu dla klas I-III oraz IV-VI, pogadanki z policjantem. W PSP w
Szybowicach odbyły si konkursy pod nazw Dzie Uprzejmoci i Trzewej Głowy.
Uczniowie rywalizowali w piciu turniejach. Na zakoczenie odbyły si Klasowe Biegi
Przełajowe „Bieg po Zdrowie”. W PG nr 1 w Prudniku odbył si Turniej Interdyscyplinarny
735
Szkół Gimnazjalnych „Zdrowy Dom To Nasz Dom”. Wród uczniów Gimnazjum nr 1 im.
Kardynała Stefana Wyszyskiego zorganizowano projekt edukacyjny „Młodzi przeciwko
uzalenieniom”. Na zakoczenie roku szkolnego w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w
Szybowicach podsumowano kampani „ZTU”. Najaktywniejsi uczniowie, nauczyciele oraz
rodzice otrzymali certyfikaty i dyplomy podpisane przez organizatorów akcji oraz burmistrza
Prudnika Franciszka Fejdycha i przewodniczcego GKPiRPA Mariusza Wicherka.
RUDNIKI
Jednym z pierwszych przedsiwzi było włczenie obchodów Dnia Ziemi w akcj „ZTU”.
Przygotowano apel „Wszystkim nam bliska ochrona rodowiska” oraz przeprowadzono
konkursy plastyczne „Pikna jest nasza Ziemia” i „Ziemia odzyskana”. W GP systematycznie
odbywały si rajdy rowerowe. Przez cały maj i czerwiec pod hasłem „ZTU” odbywały si w
gimnazjum pozalekcyjne zajcia sportowe dla młodziey. Grupa gimnazjalistów
uczestniczyła w dwóch wycieczkach, które pomogły zdoby wiedz na temat przeszłoci
historycznej i geologicznej regionu. 27 maja odbyła si trzynasta edycja ogólnopolskiego
biegu masowego „Ptla Rudnicka”. W biegu młodziey towarzyszyło hasło „Uciekaj przed
nałogiem!”. 23 i 24 czerwca odbył si dwudniowy festyn zorganizowany dla uczczenia 95-
lecia OSP w Cieciułowie. Uczniowie i nauczyciele Publicznej Szkoły Podstawowej im.
Tadeusza Kociuszki w Cieciułowie włczyli si w przygotowania tych uroczystoci.
STRZELCE OPOLSKIE
Integracyjny Dzie Sportu w Zespole Placówek Owiatowych w Kadłubie połczono z
finałem kampanii „ZTU”. Odbył si konkurs „Jak bezpiecznie i zdrowo spdzi wakacje?”.
W PG nr 2 koordynatorem była pedagog Irena Niewgłowska, a pomoc słuyli Beata
Nowak, Iwona Bogusz i Paweł Bbas. Uczniowie oprócz zaj teoretycznych zwizanych z
propagowaniem aktywnego stylu ycia brali udział w Gminnych Miniigrzyskach Sportowych
w Lekkiej Atletyce, Maratonie po Zdrowie, biegu w Dniu bez Papierosa. Przygotowano
happening „Zamie papierosa na cukierek”. Zawody sportowe pod hasłem kampanii odbyły
si równie podczas „Majówki z Dwójk”. Nad przebiegiem kampanii w PSP 4 czuwały
Monika Masłowska, Joanna Mrzygłód, Lucyna Olejnik. Akcj w szkole w Błotnicy
Strzeleckiej koordynowała natomiast Joanna Ostrowska, pedagog. Z okazji Dnia Dziecka
odbyły si warsztaty i zawody sportowe. W kampanii uczestniczyła take szkoła w Błotnicy
Strzeleckiej. Dzieci z koła teatralnego przygotowały scenki tematyce profilaktycznej. Nad
przebiegiem działa czuwały: Joanna Ostrowska, Edyta Malecko, Ewa Kotyrba.
Merytorycznym wsparciem słuyła dyrektor Joanna Gawlik.

2007 roku – WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE
BRZOZÓW
W SP 2 w Humniskach koordynatorem kampanii była Małgorzata Krzysztyska.
Przeprowadzono zajcia powicone profilaktyce uzalenie z wykorzystaniem kampanijnych
ulotek edukacyjnych. W SP w Zmiennicy koordynatorem akcji była Boena Dziedzic.
Przeprowadzono godziny wychowawcze na temat kształtowania podstawowych zachowa
prozdrowotnych, konkurs o tematyce sportowej, imprez profilaktyczno-sportow na Dzie
Dziecka. W Gimnazjum nr 1 odbyły si zajcia profilaktyczne, zawody z okazji Dnia Sportu,
konkurs plastyczno-literacki, minipatrol, podczas którego wszystkim zatrzymanym
kierowcom wrczano kampanijne listy oraz naklejki oraz spotkania ze sprzedawcami
alkoholu przypominajce o zakazie sprzedawania alkoholu młodziey.
736
CHMIELNIK
- Kampania była realizowana w naszej szkole ju po raz drugi. Objto ni uczniów klasy V i
VI – poinformował Andrzej Pieczonka, koordynator akcji w SP im. Stefana Kard.
Wyszyskiego w Woli Rafałowskiej – Nowym elementem kampanii była ankieta dla uczniów
klasy V badajca zachowania ryzykowne wród dzieci. Chtnie włczylimy si w to
przedsiwzicie. Udział w konkursach był podsumowaniem zaj pozalekcyjnych. Ulotki i
inne materiały zwizane z kampani uczniowie otrzymali w trakcie spotka i zaj. Na
zakoczenie roku szkolnego, klasy otrzymały dyplomy za udział w akcji.
CIESZANÓW
Do akcji przystpiły SP i gimnazjum. Szkolnym koordynatorem była pedagog Agata Pata.
Pomagali jej nauczyciele: Mirosław Mazurkiewicz, Ryszard Szczudło, Wiesław Szczybyło i
Andrzej Witko. W czasie spotka z rodzicami wychowawcy klas przekazywali informacje na
temat kampanii. Przeprowadzono badanie ankietowe w klasach pitych szkoły podstawowej
oraz drugich gimnazjum. Zorganizowano Dzie Dziecka połczony ze witem Patrona
Szkoły. Uczniowie III klasy gimnazjum zaprezentowali krótkie humorystyczne scenki, a
potem były zawody sportowe (prowadzenie: Wiesław Szczybyło, Andrzej Witko).
DBOWIEC
Pilotowaniem kampanii w SP w Majscowej zajła si Maria Tyczka. Odbyły si ankieta, cykl
lekcji opartych na poradniku „y radoci”, Dzie Sportu. Uczniowie klas I przygotowali
inscenizacj pt. „Ładne kwiatki”. Na podsumowanie kampanii zorganizowano szkolny
konkurs plastyczny. Uczniowie PG wzili udział w zajciach i konkursach zwizanych z
profilaktyk uzalenie. Akcj prowadziły Boena Zawisza i Małgorzata Jaracz. W PG w
Cieklinie nad akcj czuwała Edyta Buglewicz. Były: akcja wród kierowców, rajdy i
wycieczki, piknik z okazji Dnia Dziecka. SP w Cieklinie po raz pierwszy przystpiła do
kampanii. Hitem były MINIMISTRZOSTWA zorganizowane w Dniu Dziecka.
Podsumowanie kampanii odbyło si w trakcie II Pikniku Rodzinnego zorganizowanego w PG
w Dbowcu.
GRODZISKO DOLNE
W wiatowy Dzie bez Papierosa, w ZS im. Jana Pawła w ramach akcji „Uciekaj przed
nałogiem!” odbyła si jednodniowa wycieczka rowerowa po okolicy – relacjonuje
koordynator akcji Bogumił Pempu. 1 czerwca zorganizowano Dzie Sportu Szkolnego –
informuje koordynator Andrzej Zalepa. W hali sportowej odbyły si zawody w siedmiu
konkurencjach. Udział w zmaganiach wzili wszyscy uczniowie klas IV-VI SP. We wrzeniu
dokonano podsumowania kampanii „ZTU”. Dyrektor Halina Gdaska przypomniała
wszystkie przedsiwzicia, jakie w ramach „ZTU” były realizowane w szkole. Dyrektor
podkreliła due zaangaowanie nauczycieli i uczniów w akcjach i konkursach.
IWIERZYCE
Gmina kolejny raz wziła udział w kampanii. Poszczególne szkoły otrzymały materiały do
przeprowadzenia akcji wród dzieci i młodziey. Akcj koordynowała Anna Ignas. Plakaty
przypominajce o zakazie sprzedawania alkoholu osobom do 18 roku ycia zostały
przekazane włacicielom sklepów, w których sprzedaje si napoje alkoholowe. W Gimnazjum
im. Jana Pawła II nauczyciele wf zorganizowali Dzie Sportu, chcc w ten sposób pokaza,
e mona si dobrze bawi bez uywek. Konkursy i zabawy sportowe miały słuy te
uczeniu si zdrowej rywalizacji. Ponadto młodzie kilku klas miała moliwo zobaczenia
filmu o narkotykach.
737
JAROSŁAW
Spotkania Europejskie w Jarosławiu to coroczna, huczna i barwna impreza. Tegoroczn
edycj, XIV Spotkania Europejskie Jarosław 2007, połczono z finałem „ZTU”. Wczeniej
uczniowie i rodzice pod opiek nauczycieli odbyli warsztaty, przeprowadzono ankiety
diagnozujce, odbyły si take wizyty w sklepach, w których sprzedaje si alkohol i
papierosy, rozdano kierowcom naklejki „Za kółkiem zachowuj trzewy umysł” oraz plakaty.
Odbył si take turniej piłki nonej, ringo oraz gier sprawnociowych dla klas I-III.
Rozgrywki odbywały si pod patronatem burmistrza. Impreza była szans dla wszystkich,
poniewa przyznano w niej dyplomy za udział.
JASIENICA ROSIELNA
Podsumowanie gminnej kampanii odbyło si w parku GOK-u. Głównym koordynatorem akcji
była Agnieszka Masłyk, której pomagała Edyta Czczek. Akcj objto uczniów wszystkich
klas gimnazjalnych w Jasienicy Rosielnej, Orzechówce i Bliznem. Był przemarsz z
transparentami przygotowanymi przez młodzie, rozdawano ulotki kierowcom oraz
sprzedawcom sklepów monopolowych. W parku zaprezentowały si: zespoły taneczne z
Orzechówki i Jasienicy Rosielnej, zespół aktorów z Bliznego, zespół ratowników z Jasienicy
Rosielnej. Z prelekcj profilaktyczn zawitał komisarz Krzysztof Obój z Powiatowej
Komendy Policji w Brzozowie. Najatrakcyjniejsz rozrywk okazały si rozgrywki sportowe
w piłk siatkow i sztafety druynowe. Na zakoczenie imprezy wszystkim biorcym udział
w rozgrywkach wrczono nagrody, a szkołom supernagrody: radioodtwarzacze MP3.
JASŁO
U Gimnazjum nr 1 w Jale licznie zaangaowali si w tegoroczn kampani „ZTU”.
Szkolnym koordynatorem była kampanii Dorota Sajdak. SP 8 – były zawody sportowe,
konkursy, akcje ekologiczne, teatr profilaktyczny, lekcje wychowawcze, zajcia wietlicowe,
spotkania edukacyjne dla rodziców, imprezy sportowe o charakterze profilaktycznym. W
ramach UKS „Ósemka” zostały zorganizowane oficjalne imprezy sportowo – rekreacyjne. SP
4 – odbyła si III Wielka Majówka, zorganizowana przez wietlic rodowiskow nr 4 Klub
„Czwóreczka” w Jale. Obecni byli przedstawiciele UM Jasła, dyrekcja SP 4. Szkolnymi
koordynatorami kampanii były Katarzyna Łach i Lidia Warchoł. W SP 7 prowadzono zajcia
pozwalajce uczniom na zbudowanie właciwej samooceny, silnego „ja” oraz dbania o
zdrowie. Ponadto powicono wiele uwagi na zajcia sportowe, które przebiegały pod hasłem
„Razem jest lepiej”. 13 wrzenia w UM w Jale odbyła si ceremonia wrczenia nagród
laureatom „ZTU”. Burmistrz Maria Kurowska wrczyła zwycizcom nagrody i dyplomy.
Opracowała: Iwona Byczek
JAWORNIK POLSKI
W akcji uczestniczyło Gimnazjum nr 1. Odbyło si kilkanacie imprez sportowych pod
hasłem „ZTU”. Najwiksz popularnoci cieszyły si mecze piłki siatkowej o Puchar
Dyrektora. W ramach kampanii zorganizowano te dyskotek, midzyszkolny konkurs taca
oraz plenery malarskie. W Dniu Sportu młodzie brała udział w konkurencjach sportowych.
Na zakoczenie zorganizowano mecz piłki siatkowej i piłki nonej absolwentów i
nauczycieli. „ZTU” patronuje te nowo utworzonej druynie harcerskiej. Druyna ta
zorganizowała biegi na orientacj oraz trzydniowy biwak na lenej polanie w Dylgowej.
Uczennice klasy II zorganizowały akcj wród kierowców i sprzedawców alkoholu.
JEOWE
Koordynatorem kampanii w PSP w Jeowem-Centrum były Urszula Błdek i Joanna Biel.
Wszyscy nauczyciele w ramach godzin wychowawczych i innych zaj przybliali uczniom
tematy i zjawiska zwizane z kampani. W klasach pitych uczniowie wypełniali ankiet
738
dotyczc zachowa ryzykownych wród dzieci. W klasach 0-VI odbyły si spotkania z
pielgniark szkoln „Jak dobrze by zdrowym”. 1 czerwca odbył si sportowy Dzie
Dziecka Grupa 50 uczniów wraz z opiekunami uczestniczyła w rajdzie rowerowym.
Gimnazjum po raz pierwszy wziło udział w kampanii. Akcj nadzorowały pedagog szkolna
Monika Sudoł i nauczycielka WF-u Joanna Biel. Uczniowie pod opiek pedagoga szkolnego i
policjantów brali udział w młodzieowych patrolach drogowych.
KROCIENKO WYNE
W akcji udział wziły SP i gimnazjum. Sprawne przeprowadzenie akcji było moliwe dziki
zaangaowaniu UG w Krocienku Wynym, w szczególnoci wójta Jana Kunara oraz
pełnomocnika GKRPA Lucyny Liput. Prace w gimnazjum koordynowali dyrektor placówki
Marek Aftanas i Renata Słowik, nauczycielka j. polskiego. Z okazji Dnia Dziecka odbyły
si w szkole zawody sportowe. Dla rodziców zorganizowano w szkole pogadanki oraz
przekazano ulotki. Pod hasłem „Bez dowodu nie kupisz” uczniowie zaangaowali w akcj
włacicieli i sprzedawców lokalnych sklepów. Ponadto odbyła si impreza „Poegnanie lata”
zorganizowana przez LUKS i GKRPA. Uczestniczyli w niej uczniowie, rodzice i chtni
mieszkacy gminy.
LEAJSK
W ramach „ZTU” SP 3 zorganizowała VII Ogólnopolski Turniej Minisiatkówki Chłopców o
Puchar Burmistrza Miasta Leajska. Zawody odbywały si w sali sportowej Zespołu Szkół
Technicznych w Leajsku. Głównym organizatorem był nauczyciel WF-u Jan Mach.
Zawody wszystkim si podobały. - Mamy nadziej, e taki turniej wspaniale zintegruje
społeczno miejsk, a take zainspiruje sportowców z innych miejscowoci do
podejmowania takich inicjatyw – komentuj organizatorzy. Materiał nadesłała Elbieta
Furmaska.
MIELEC
Koordynatorem kampanii w Gimnazjum nr 4 była Bogusława Zieliska: Zorganizowano
Wiosenny Dzie Misyjny – były gry i zabawy, wystawy prac plastycznych, konkursy dla klas
pierwszych, godziny wychowawcze na temat zagroe HIV/AIDS połczone z prezentacj
multimedialn dla klas trzecich. Za prowadzenie kampanii w SP 9 odpowiedzialny był Izydor
Kasza. W szkole odbyły si wycieczki rowerowe. W ZS 2 odbył si turniej badmintona
Family Cup pod hasłem „Walcz ze stresem – zbij lotk”. Patronat nad mieleck akcj objł
prezydent Janusz Chodorowski. W Niepublicznej SP Mistrzostwa Sportowego im.
Grzegorza Laty przeprowadzono konkurs „Moje pasje”. Odbyły si biegi przełajowe, w
których uczestniczyło 170 zawodników. 16 czerwca ZS 2 zaprosił na uroczysty finał akcji –
gocie obejrzeli. program artystyczny przygotowany przez uczniów z Gimnazjum nr 4 oraz
taniec nowoczesny w wykonaniu dziewczt z SP 11.
NOWY MIGRÓD
SP i Gimnazjum im. bł. ks. Władysława Findysza - Mczennika pierwszy raz włczyły si w
„ZTU". Honorowy patronat nad kampani objł wójt Krzysztof Augustyn, gminnym
koordynatorem została Sylwia Sudyka przedstawiciel KRPA. W szkołach działaniami
kierowała pedagog szkolny Joanna Kmie. Patronat medialny objła Gazeta Samorzdowa
„Region migrodzki". W realizacj projektu zostali zaangaowani przedstawiciele
samorzdu, uczniowie, nauczyciele, rodzice, sprzedawcy alkoholu, kierowcy i inni
reprezentanci lokalnej społecznoci. Sprzedawcom alkoholu wrczano list, przemaszerowano
ulicami miasta, zorganizowano bieg „Uciekaj przed nałogiem” oraz akcj dla kierowców „Za
kółkiem zachowuj trzewy umysł”. Zwieczeniem było przedstawienie „Sd nad
739
papierosem” w wykonaniu uczniów z klasy VI. Utworzono take Ksig Pamitkow. -
Udział w kampanii to doskonały sposób na dobr zabaw połczon ze skuteczn profilaktyk
– podsumowuje tegoroczne zmagania Joanna Kmie.
NOZDRZEC
W Dbrówce Starzeskiej odbył si II Gminny Rajd Rowerowy pod hasłem „ZTU”.
Pomysłodawc i organizatorem rajdu był gminny koordynator akcji Grzegorz Hardulak.
Impreza odbyła si pod patronatem wójta Antoniego Gromali. W rajdzie uczestniczyły dzieci
i młodzie ze szkół w Siedliskach (opiekunka Barbara Blama), Ujazdach (opiekunki Maria
Starzak i Zofia Karnas), w Wesołej (opiekunowie Lidia Główka i Stanisław Kita), Hłudnie
(opiekun Krzysztof Toczek) i Warze (opiekunka Renata Łach), a take gimnazjum w
Izdebkach (opiekunka Barbara Seko-Władyka). Przygotowano konkursy i zabawy np. na
hasło promujce zdrowy styl ycia. W duchu sportowej rywalizacji przebiegały rozgrywki
piłki siatkowej.
PRZEMYL
Koordynatorem kampanii w miecie był Adam Król, dyrektor MDK. W SP 15
koordynatorami zostały B. Maciupa, E. Trunkwalter. Odbył si Szkolny Dzie Profilaktyki.
Szkolnym koordynatorem w SP 8 była Agata Twardak. Odbyły si zajcia wg scenariuszy
„y radoci”. Koordynatorem kampanii w SP 14 była Zofia Kulig. Były zajcia
terapeutyczne konkurs na najciekawsz gazetk klasow i szkolny happening. Szkolnym
koordynatorem kampanii w SP 5 była Agata Podgórska. Zorganizowano Minimistrzostwa,
obchody Dnia Wiosny, konkursy literacki i plastyczny, „Kolorowy Korowód Trzewoci”,
Marsz Trzewoci. Szkolnym koordynatorem akcji w Gimnazjum nr 3 była pedagog Beata
Paniu. Zorganizowano spotkania z terapeutkami, Rajd Wiosenny i Rajd Twierdzy Przemyl.
Odbyła si równie wycieczka do Sanoka i Zagórza. W Gimnazjum nr 2 „ZTU”
koordynowała Małgorzata Malawska-Reszka. Do programu przystpili polonici: Małgorzata
dło, Stanisław Kawiak i Monika Wieszczek, nauczyciel WF-u Marcin Kosterkiewicz,
wychowawczyni Karolina Prokop. Były zajcia na temat uzalenie i zdrowego stylu ycia,
rajd rowerowy, akcja przeciwko piratom drogowym. W SP 1 koordynatorem była Beata
Biały. Uczniowie uczestniczyli w III Edycji Happeningu przeciw przemocy „Miej odwag
by dobrym”. W SP 4 koordynatorem była Elbieta Matusz. Uczniowie brali udział w
zawodach sportowych i konkursach szkolnych oraz Pikniku Rodzinnym. W Gimnazjum nr 5
przeprowadzono konkurs „Uzalenieniom nie” i miniolimpiad sportow.
RADOMYL WIELKI
Indiaska wioska, małe wesołe miasteczko, gry i zabawy dla dzieci to główne atrakcje
przygotowane dla uczestników bezalkoholowego festynu rodzinnego, który odbył si w
Dbrówce Wisłockiej. Informacj przesłała Genowefa Dyba, pełnomocnik burmistrza ds.
pirpa. Wrae dostarczał program artystyczny grupy indiaskiej Katawba. Impreza była
okazj do zaprezentowania osigni sportowych i artystycznych uczniów. W festynie
uczestniczyli mieszkacy Dbrówki Wisłockiej, ociennych miejscowoci oraz
przedstawiciele władz gminy, ogółem ok. 700 osób.
RADYMNO
W SP w Radymnie marzec upłynł pod znakiem piłki nonej: odbyły si rozgrywki piłkarskie
uczniów klas IV-VI. W kwietniu przeprowadzono ogólnoszkoln akcj antynikotynow.
Zorganizowano te konkurs na najlepsz gazetk antynikotynow. W ramach akcji
antyalkoholowej uczniowie z pedagogiem odwiedzili pobliskie sklepy monopolowe. Wrczyli
kierownikom sklepów plakaty i listy kampanii „ZTU”. W kwietniu dziewczyny z klas pitych
740
zmierzyły si w zawodach piłki koszykowej. W kwietniu i w maju podczas godzin
wychowawczych odbywały si konkursy klasowe.
ROKIETNICA
Tegoroczn kampani zainaugurowały przedszkolaki – odbyła si Szkolna Przedszkolada. W
maju w sportowe szranki stanli uczniowie klas I-III. Konkurencje przygotowały Boena
Ochota, Halina Łukaczyk i Elbieta Sus. Uroczysto zaszczycił swoj obecnoci sekretarz
UG Władysław Skupie. Odbyły si VIII Biegi Przełajowe „Zamiast nałogów wol sport”. W
zawodach udział wzili uczniowie wszystkich szkół z gminy oraz przedszkolaki. Imprez
zaszczycili swoj obecnoci: wójt Boena Gmyrek, sekretarz UG Władysław Skupie i
radny Roman Wota. Najlepszym biegaczem został Krystian Kamecki, ucze klasy VI z
Rokietnicy. Fundatorem nagród indywidualnych i zespołowych była GKRPA. W sierpniu
odbyły si V Ogólnopolskie Mistrzostwa Towarzystwa Pomocy im. w. Brata Alberta w
Tenisie Stołowym. Zawodnicy startowali w turnieju indywidualnym, deblowym i
druynowym.
SANOK
W SP 4 szkolnym koordynatorem kampanii była Lidia Indyk. W szkole zorganizowano m.in.
Szkolny Konkurs Wiedzy o Zdrowiu, turniej unihokeja, turniej pod hasłem „Rusz si
człowieku”, impreza sportowo-rekreacyjna, bieg masowy, a 4 czerwca w auli szkoły odbył si
finał kampanii. W Specjalnym Orodku Szkolno-Wychowawczym koordynatorem była
Marta Jaworska. Były warsztaty dla nauczycieli, konkursy, pokaz udzielania pierwszej
pomocy. W SP 1 nad przebiegiem kampanii czuwa zespół powołany przez dyrektora Lidi
Mackiewicz-Adamsk: Alina Korytko, Agnieszka Zarzyczna i Ewelina Wójcik. Odbył si
rajd pieszy na Orli Kamie, wycieczka do Zakopanego, rozgrywki sportowe dla młodszych i
starszych uczniów, przedstawienie „Pinokio ma kłopoty” i maraton „Uciekaj przed
nałogiem!”, patrol policyjny z Trzewym Umysłem.
ZARSZYN
W kwietniu SP w Zarszynie przystpiła do „ZTU”. W klasach młodszych i starszych
zrealizowano kilka tematów, np. „Czy znasz swoj sił w walce przeciw zagroeniom?”,
„Moje prawa i potrzeby”, „Komputer – niemy przyjaciel czy wróg?”. – Lekcje ciesz si
zainteresowaniem uczniów, nauczycieli i rodziców. Uczniowie przygotowuj si do wzicia
udziału w konkursach proponowanych przez organizatora kampanii – zapewniaj
koordynatorzy. 1 czerwca odbyła si olimpiada sportowa. Olimpiad otworzyła Małgorzata
Gibczyska pogadank o zdrowym stylu ycia bez uywek i nałogów. Olimpiadzie
towarzyszyła rywalizacja fair play. Uczniowie bardzo si angaowali, głono zagrzewali do
walki kolegów. Zwycizcy otrzymali pamitkowe dyplomy oraz balony z napisem „ZTU”.
URAWICA
- Podjlimy wiele działa profilaktyczno-edukacyjnych, które miały na celu promowanie
zdrowego stylu ycia oraz bezpieczestwa młodziey latem – pisz dyrektor SP w
Buszkowicach Maria Tabinowska oraz koordynator kampanii Katarzyna Gradowska.
Wszyscy nauczyciele przybliali uczniom tematy i zjawiska zwizane z kampani. W
wiatowym Dniu bez Papierosa była akcja „Uciekaj przed nałogiem!”. Odbyły si rozgrywki
sportowe i zabawy. Uczniowie pod opiek nauczycieli rozdawali kierowcom nalepki na szyby
samochodów i zobowizania do nieprowadzenia pod wpływem alkoholu, wrczali te
sprzedawcom listy zobowizania do respektowania zakazu sprzeday alkoholu nieletnim.
Finałem był rodzinny festyn „Familiada 2007”. Honorowym patronem byli starosta powiatu
741
przemyskiego Jan Pczek i wójt Piotr Tomaski. Medialnym patronem imprezy był tygodnik
„ycie Podkarpackie”.

2007 roku – WOJEWÓDZTWO PODLASKIE
BARGŁÓW KOCIELNY
1 czerwca w ramach obchodów Dnia Dziecka i Szkolnego Dnia Profilaktyki w Gimnazjum w
Bargłowie Kocielnym odbyły si rozgrywki sportowe. Najszybsi biegacze z poszczególnych
klas uczestniczyli w sztafecie. „Bieg po zdrowie” dostarczył sporej dawki wrae. Nawet
wychowawcom podniosło si cinienie i gorco kibicowali swoim druynom. Najszybsze
nogi miała tym razem klasa IIb. Rozgrywki sportowe zakoczył mecz piłki siatkowej
pomidzy uczniami a nauczycielami. Walka była zacita, pot płynł z czoła, ale obie druyny
były znakomite i pojedynek zakoczył si remisem 1:1. Najwaniejsza była dobra zabawa i
oczywicie zdrowa, sportowa rywalizacja. Emocji nie zabrakło zarówno wród kibicujcych,
jak i wród samych uczestników. Były i łzy radoci, i smutku, a gardła niektórych zdarły si
od krzyku. Wszyscy uczestnicy otrzymali pamitkowe dyplomy a najlepsi nagrody rzeczowe.
Relacj z imprezy przygotowała Agnieszka Ejzel.
CHOROSZCZ
Szkoła Podstawowa w Złotorii ju kolejny raz przystpiła do „ZTU”. Zajcia odbywały si w
ramach godzin wietlicy opiekuczo-wychowawczej organizowanych przez Gminn Komisj
Rozwizywania Problemów Alkoholowych w Choroszczy. Realizatorkami projektu były
Iwona Roszkowska i Ludgarda Gudel. W czerwcu zorganizowano festyn rodzinny Piknik
nad Narwi, który stanowił podsumowanie akcji „ZTU”. Na uroczysto zaproszono
burmistrza Choroszczy, proboszcza parafii Złotoria, radnych gminy, mieszkaców wsi,
sponsorów, którzy pomogli w organizacji imprezy, rodziców, nauczycieli i uczniów.
Uczestników powitała dyrektor szkoły Dorota Stpie. Odbyły si przedstawienie „Kot w
butach” w wykonaniu aktorów ze szkolnego teatru, rodzinne zawody sportowe (turniej tenisa
stołowego midzy rodzicami a dziemi, przeciganie liny, mecz piłki nonej, wycigi
rzdów), konkurs plastyczny mamom i dzieciom „Mama i ja”, loteria fantowa, MiniPlayBack
Show, pokaz taca towarzyskiego w wykonaniu zespołu tanecznego uczniów naszej szkoły.
ŁOMA
W padzierniku, w Teatrze Lalki i Aktora w Łomy, odbyło si uroczyste zakoczenie
„Zachowaj Trzewy Umysł”. W imprezie uczestniczyło około 100 osób. Miasto czwarty raz
uczestniczyło w projekcie, którym objto 4602 osób. Certyfikaty koordynatorom kampanii
oraz nagrody i dyplomy dzieciom i młodziey uczestniczcym w ogólnopolskich konkursach
wrczył Wiesław Jagielak, Przewodniczcy MKRPA. Koordynatorem kampanii w Łomy
jest Anna Bigiej. – Działania kampanii bd kontynuowane. Dzieci i młodzie akceptuj tak
form alternatywnego spdzania czasu wolnego, gdzie sport i zabawa połczone s z
elementami edukacji – mówi koordynator. Podczas spotkania młodzie ze Szkoły
Podstawowej nr 10 im. Jana Pawła II zaprezentowała scenk profilaktyczn przygotowan
pod kierunkiem Wandy Majewskiej. Natomiast młodzi ludzie z SP nr 7 im. Adama
Mickiewicza zaprezentowali monta słowno-muzyczny „Agresji stop” przygotowany pod
kierunkiem Elbiety Kozłowskiej i Boeny Miller-mijewskiej. W akcji udział wziło 6
szkół podstawowych oraz 4 szkoły gimnazjalne. Młodziey zaproponowano konkursy
plastyczne, konkursy profilaktyczne, turnieje sportowe oraz gry i zabawy, spotkania z
rodzicami, na których poruszano tematyk problemów alkoholowych, narkomanii oraz innych
uywek, ankiety dotyczce zdrowego trybu ycia i alternatywnych form spdzania czasu
742
wolnego, festyny sportowo–rekreacyjne, rodzinne, koncerty młodych talentów, loterie
fantowe, zajcia profilaktyczne z dziemi i młodzie.
MOKI
Kampani realizuje GKRPA. W szkołach wyznaczono koordynatorów do przeprowadzenia
konkursów. Uczniowie z SP nr 3 wraz z wychowawcami odwiedzili punkty sprzeday
napojów alkoholowych i wrczyli sprzedawcom listy oraz plakat „Bez dowodu nie kupisz”.
Uczniowie SP nr 2 wraz z pedagogiem szkolnym i funkcjonariuszami policji ds. nieletnich i
ds. ruchu drogowego brali udział w akcji „List do kierowców”, wrczali zobowizania do
prowadzenia samochodu z „Trzewym Umysłem” oraz naklejki na szyb „Za kółkiem
zachowuj Trzewy Umysł”. W Mokach odbył si mityng grup AA; obchodzono VII
rocznic powstania Klubu Abstynenta „ARARAT”; dwustu uczniów kl. I i II uczestniczyło w
programie profilaktycznym „Alkohol i narkotyki w odniesieniu do psychicznych potrzeb i
predyspozycji młodego człowieka” prowadzonym metod warsztatow; odbyły si VI
Wiosenne Biegi Uliczne. Był te konkurs „Nasze bezpieczestwo”, festyn w Szkole
Podstawowej w Boguszewie „Mama, Tata i Ja”.
ZABŁUDÓW
Gimnazjum w Zabłudowie przy współpracy GKRPA przeprowadziło wiele konkursów i
akcji. Był festyn. Udział w festynie wzili uczniowie Gimnazjum i SP w Zabłudowie,
uczniowie szkół podstawowych w Rafałówce i Dobrzyniówce, nauczyciela i oczywicie
mieszkacy gminy Zabłudów. Swoj obecnoci zaszczycił nas te burmistrz Zabłudowa
Jacek Lulewicz. Celem imprezy było pokazanie wszystkim, e mona wspólnie spdza
czas, uprawia sport i wietnie si bawi bez alkoholu i innych rodków psychoaktywnych.
Wystarczy troch dobrych chci, szczypta humoru i duo dobrej muzyki. Koordynatorem
szkolnych działa w Zespole Szkolno-Przedszkolnym był Marek Hyjek. Zorganizowano
bezpłatn wycieczk autokarow dla uczniów i ich rodziców. Głównym punktem imprezy
było zwiedzanie Muzeum Regionalnego w Bisłostoczku, a ide przewodni było hasło
„Zachowaj Trzewy Umysł”. 31 maja wszystkie lekcje WF-u odbywały si pod hasłem
„Dzie bez Papierosa”. Finał kampanii zorganizowano 16 czerwca. Połczono go z Festynem
Rodzinnym odbywajcym si pod hasłem „Zachowaj Trzewy Umysł”.

2007 roku – WOJEWÓDZTWO POMORSKIE
CEWICE
„ZTU” w gminie koordynowały SP w Łebuni oraz jej filia w Bukowinie. W ramach akcji
szkoła zorganizowała m.in. gminne konkursy, marsz profilaktyczny pod hasłem „Wypadek –
nie przez przypadek” oraz gr polow. Dorosłym przedstawiano „10 przykaza kierowcy” i
wrczono naklejki na szyby. W czerwcu w Łebuni odbyło si gminne podsumowanie, w
którym brali udział przedstawiciele piciu szkół podstawowych. Uczniowie przygotowali
plakaty, układali hasła promujce bezpieczny i zdrowy styl ycia.
CHOJNICE
W Gimnazjum nr 2 podczas spotkania z rodzicami wychowawcy przedstawili informacje o
udziale szkoły w kampanii oraz rozdali ulotki. Punktem kulminacyjnym akcji był 1 czerwca.
W połczonych imprezach Dnia Dziecka oraz wpisanego w tradycj szkoły „Eko-jarmarku”
młodzie miała okazj wzi udział w rozgrywkach sportowych, ekologicznych i
artystycznych.
743
CZARNA WODA
ZSP w Czarnej Wodzie odbył si turniej piłki nonej, zorganizowano konkurs na gazetk
klasow o uzalenieniach, rozdano ulotki profilaktyczne. W wietlicy socjoterapeutycznej
odbyło si szkolenie dotyczce przeciwdziałania przemocy. Zorganizowano obchody Dnia
Dziecka pod hasłem kampanii „ZTU”. Kada klasa przygotowała hasła promujce zdrowy
styl ycia, rozstrzygnito te konkurs „Miss i Mister Uprzejmoci” w poszczególnych
klasach. Była te manifestacja uliczna pod hasłem kampanii. Urzdzono turniej dzikich
druyn, w którym rywalizowały 4 piłkarskie zespoły.
DBNICA KASZUBSKA
Gminnym koordynatorem była Beata Spierewka-Tyrkinhejm. Zorganizowano gminny
konkurs plastyczny pod hasłem „Nałogi nie, sport tak” i biegi majowe. Na spotkaniach z
rodzicami zwrócono uwag na problem uzalenie. W SP w Motarzynie zorganizowano
przedstawienie „Nie pal, chc by zdrowy”. W gimnazjum przeprowadzono kampani
informujc o szkodliwoci palenia tytoniu, rozdano ulotki edukacyjne. Na festynie „ZTU”,
odbył si finał gminnych konkursów.
DEBRZNO
Młodzieowy Orodek Wychowawczy uczestniczył w akcji „Uciekaj przed nałogiem!”. W
akcji bior udział wszyscy wychowankowie. Był cykl imprez plastycznych, w ramach Dni
Profilaktyki wychowankowie zaprezentowali artystyczny pt. „Głód”. W kadej klasie
przeprowadzono lekcje o tematyce profilaktycznej. Podopieczni z wielkim entuzjazmem
uczestniczyli w kadym typie zaj, co wynika z przeprowadzonych ankiet ewaluacyjnych.
Ponad 80% chciałoby powtórzy swój udział w zajciach sportowych.
GDASK
W SP nr 69 zorganizowano pogadanki o potrzebie ycia w trzewoci, były konkursy
kampanijne, zajcia powicone tworzeniu plakatu reklamujcego „ZTU”. Zorganizowano
festyn łczcy Dzie Dziecka z akcj „ZTU”. Była prezentacja rónorodnych talentów
uczniów, wystpy muzyczne, taneczne i recytatorskie oraz konkursy sportowe. W imprezie
brali udział wszyscy nauczyciele, uczniowie i ich rodzice.
GŁÓWCZYCE
W PSP w Pobłociu odbyły si pogadanki profilaktyczne, spotkania z policjantem, spektakle o
przemocy i agresji oraz sposobach samokontroli i pozytywnego wyraania uczu. 1 czerwca
zorganizowano imprez. Otworzył j marsz „yj zdrowo bez nałogów”. Rozegrano mecze
piłki nonej, przeprowadzono turnieje sprawnociowe oraz konkurs „Rysujemy w plenerze”.
Był te rajd rowerowy. Podczas kampanii zwracano uwag na kultur osobist i prowadzenie
zdrowego stylu ycia.
KPICE
ZS w Korzybiu zorganizował biegi masowe „Wolny od nałogów”. Impreza z udziałem 140
młodych biegaczy odbyła si w ramach Dnia Dziecka i Dnia bez Papierosa. W SP w Warcinie
odbyła si spartakiada sportowo-wiedzowa. W ZS w Biesowicach wychowawcy klas
uczestniczcych w turnieju mieli do wykonania zadania sportowe. Wszyscy uczestnicy
otrzymali nagrody, które ufundował burmistrz Kpic ze rodków Gminnej Komisji
Rozwizywania Problemów Alkoholowych. Młodzie dzielnie rywalizowała w sportowych
zmaganiach, co brawami nagradzali kibicujcy uczniowie.
KOCZAŁA
744
GKRPA zorganizowała festyn „Bawmy si na trzewo”. Festyn odbył si na boisku ZKiW w
Koczale. Otwarcia imprezy dokonał wójt Eugeniusz Dmytryszyn, dyrektor ZKiW Jolanta
Klebeko oraz ks. kanonik Józef Oleski, proboszcz miejscowej parafii. W trakcie rodzinnego
festynu mona było nie tylko wspaniale si bawi, ale take zje przysmaki przygotowane
przez Rad Rodziców.
KOSAKOWO
Pod hasłem „ZTU” odbył si w Pierwoszynie VI Turniej Piłkarski o puchar GKRPA. W
organizacji imprezy pomagał sołtys Tadeusz Suzga. Mecz sdziowało dwóch arbitrów: T.
Piotrowski, szkoleniowiec z KS Iskra i M. Wiski, pedagog, szkoleniowiec piłki nonej z SP
w Dbogórzu. Najwysze trofeum zdobyła druyna piłkarska z Kosakowa. Wszystkie
reprezentacje otrzymały piłk, dyplomy oraz medale, a Bank Rumia Spółdzielczy
pamitkow nagrod.
KWIDZYN
Uczniowie SP nr 4 im. Adama Mickiewicza wzili udział w zajciach profilaktyczno-
wychowawczych na temat uzalenie. Szkolnym koordynatorem kampanii była Karolina
Bukowska, pedagog. Podsumowaniem akcji był marsz profilaktyczny przeciwko agresji i
uzalenieniom. Wzili w nim udział uczniowie klas IV-VI, którzy przeszli wraz z
wychowawcami ulicami miasta. Po zakoczeniu marszu sprzedawcom alkoholu i kierowcom
młodzi ludzie wrczyli ulotki kampanii.
LUZINO
Uczniowie SP w Sychowie wzili udział w Powiatowym Konkursie Plastycznym „Szanujmy
zdrowie i ycie młodego pokolenia”, dyskutowali o nałogach i wzili udział w biegach. W
maju odbyły si zawody biegowe, które przeprowadzono w czterech kategoriach wiekowych.
Łcznie w biegu uczestniczyło 91 uczniów i 9 nauczycieli. Do wszystkich 42 punktów
sprzeday alkoholu młodzie gimnazjalna i uczniowie szkół podstawowych przekazali
plakaty i list do sprzedawców z przesłaniem, by nie sprzedawa alkoholu nieletnim.
NOWY DWÓR GDASKI

Na pomysł, by zachca dzieci do niebanalnego i twórczego spdzania czasu wpadła
Dagmara Komoszyska, pedagog w szkole w Kmiecinie. Młodzi ludzie w ramach kampanii
poznawali tajniki garncarstwa i wikliniarstwa. W ramach kampanii „ZTU” oraz wiatowego
Dnia bez Papierosa w szkole zorganizowano Dzie Promocji Zdrowia, był konkurs
plastyczny „Wybieram zdrowie”, spotkanie profilaktyczne pod hasłem „Uciekaj przed
nałogiem!”. W Zespole Szkolno- Przedszkolnym w Marzcinie przeprowadzono pogadanki i
konkursy.
PARCHOWO
W ZS w Nakli zaplanowano szereg akcji, nad których przebiegiem czuwał powołany przez
dyrektora szkoły, Jana Pyrch zespół koordynujcy w składzie: Renata Gaska, Renata
Prdziska, Jolanta Kurkowska. Był konkurs plastyczny, lekcje profilaktyczne, festyn
rodzinny. W ramach festynu były spektakl profilaktyczny „yj zdrowo", mecze piłki nonej,
mecz piłki siatkowej: nauczyciele z rodzicami, gry i zabawy zrcznociowe dla uczniów klas
młodszych, rozgrywki w tenisa stołowego, pokaz latawców, podsumowanie konkursu
plastycznego „Zdrowy styl ycia".
PRZECHLEWO
745
Dla uczniów z GP w Przechlewie urzdzono rajd rowerowy. Były take rozgrywki sportowe
zorganizowane i obchody wiatowego Dnia bez Papierosa. Uczniowie pod opiek nauczycieli
i funkcjonariuszy policji, wrczali kierowcom list zobowizujcy do prowadzania samochodu
z „Trzewym Umysłem” oraz kampanijn naklejk na szyb. Rozdano równie gadety
reklamujce kampani; uczniowie roznosili plakaty i listy dla sprzedawców, którzy
zobowizali si do niesprzedawania alkoholu i papierosów osobom nieletnim.
PRZYWIDZ
Patronat honorowy nad akcj sprawowała wójt Boena Mielewczyk-Zawada. W działania
zaangaowali si uczniowie wszystkich szkół z terenu gminy oraz uczestnicy wietlicy
rodowiskowej z Jodłowna. Dzie Dziecka we wszystkich szkołach uczczono na sportowo. W
maju zorganizowano miniolimpiad sportow, wzorowan na staroytnych igrzyskach
olimpijskich. Odbył si gminny konkurs plastyczny „Uciekam przed niebezpieczestwem";
Odbyły si take marsze profilaktyczne.
SOMONINO
W GP w Somoninie młodzie przedstawiła inscenizacj „Alkohol kradnie wolno”, była
debata profilaktyczna i Marsz Profilaktyczny. Podczas przemarszu wrczano kierowcom listy,
a przechodnie otrzymywali specjalnie przygotowane przez młodzie ulotki wyraajce
sprzeciw wobec uzalenie. W Sarnim Dworze odbył si festyn sportowy z okazji Dnia
Dziecka. Uczniowie Gimnazjum w Somoninie brali udział w: mistrzostwach szkoły w piłce
nonej i biegach. Odbył si take konkurs wiedzy o bezpieczestwie ruchu drogowego. W SP
w Egiertowie odbyła si akcja „Jabłko zamiast papierosa”.
USTKA GMINA
Program akcji był realizowany w piciu szkołach podstawowych, gimnazjum i piciu
wietlicach rodowiskowych. W „ZTU” wziło udział około 417 uczniów. Działania
koordynowała Aldona Dawidowicz, pełnomocnik wójta ds. RPA i narkomanii. Był rajd
rowerowy, uroczysty Dzie Dziecka z wykorzystaniem elementów kampanii, piknik rodzinny
z okazji Dnia Dziecka i „Majówka na wesoło i sportowo”.
ZBLEWO
Uczniowie z GP w Zblewie wraz z opiekunami zorganizowali rajd rowerowy po najbliszej
okolicy. Celem wycieczki był aktywny wypoczynek połczony z kampani „Zachowaj
Trzewy Umysł”. Były gry i zabawy sportowe, siatkówka, piłka nona, konkurs mistrza
skakanki, ognisko z kiełbaskami i dyskoteka. – Kady z uczestników wycieczki przestrzegał
zasad kultury, higieny i bezpieczestwa – zaznaczaj organizatorzy.

2007 roku – WOJEWÓDZTWO LSKIE
BDZIN
Odbył si Festyn Rodzinny – inauguracj był bieg przełajowy dla dzieci, młodziey i
dorosłych „Uciekaj przed nałogiem”. Z okazji wiatowego Dnia bez Papierosa Gimnazjum nr
3 zorganizowało Marsz Antynikotynowy pod hasłem „Zamiast nikotynki – witaminki”.
Barwny korowód przeszedł ulicami miasta, skandujc hasła antynikotynowe. Był te Festyn
Integracyjny z Koncertem Młodych Talentów, konkurencjami sportowymi oraz konkursem
plastycznym. Na imprez przybyły dzieci z Orodka Pomocy Dziecku i Rodzinie, którymi
opiekowali si uczniowie ze szkolnego wolontariatu.
BOBROWNIKI
746
Do kampanii przystpiły wszystkie szkoły z gminy, rodzice i nauczyciele. SP w
Bobrownikach: zorganizowano turniej ringo, minipiłki nonej, bieg sztafetowy oraz konkurs
rzutów osobistych do kosza. W ZS w Rogoniku zorganizowano turniej piłki siatkowej i
nonej o puchar dyrektora i Piknik Rodzinny. Zespół Szkolno-Przedszkolny w Sczowie
zrobił turniej tenisa stołowego adresowany do rodziców i Miniolimpiada. PG w Siemonii
przygotowano Turniej Długiej Przerwy. Zespół Szkolno-Przedszkolny w Dobieszowicach
zorganizował wypraw z listem do sprzedawców alkoholu.
CHORZÓW
Kampani w miecie koordynował MDK. Szkoły organizowały Dni Sportu, w których brali
udział wszyscy uczniowie. Placówki z dzielnicy Chorzów II przygotowały Chorzowski Dzie
Sportu na stadionie MORiS. Kady miał szans wykaza si w rónych konkurencjach i
zdoby punkty, za które potem mona było dosta dyplomy i nagrody. W gimnazjach
przeprowadzono lekcje profilaktyczne oraz konkursy plastyczne. Nauczyciele w wielu
szkołach na zebraniach prowadzili rozmowy z rodzicami i wrczali im ulotki „Narkotyki i
dziecko”.
CZELAD
Odbyła si Nieobozowa Akcja Letnia. Były gry i zabawy oraz biegi patrolowe. W
padzierniku w SP nr 3 odbyło si podsumowanie „ZTU”. Laureatom konkursów wrczono
nagrody. Upominki wrczały zastpca burmistrza Anna lagórska i kierownik Wydziału
Polityki Społecznej i Edukacji Teresa Wsowicz. Po zakoczeniu uroczystoci zaproszeni
gocie wraz ze społecznoci uczniowsk obejrzeli ekspozycj „W stron wspomnie –
Kampania »ZTU« 2005 – 2007”.
CZERWIONKA-LESZCZYNY
W ZS nr 5 w Bełku odbył si Dzie Profilaktyki, lekcje profilaktyczne, II Gminne
Mistrzostwa w Marszu na Orientacj, Dzie Sportu, Dzie Rodzica. W ZSS odbyły si
pogadanki, spotkanie z fotografem i trenerami piłki nonej i bushido. W ZS nr 3
podsumowanie akcji odbyło si pod hasłem „Jak y?”. Duym zainteresowaniem cieszyły
si konkursy szkolne na plakat, hasło reklamowe, list do kierowców. W ZS nr 4 była
prelekcja st. asp. Radosława Piórkowskiego, spektakl profilaktyczny, Szkolny Turniej
Warcabów, Dzie Sportu. W Placówce Opiekuczo-Wychowawczej Wsparcia Dziennego
wietlicy rodowiskowej odbyły si m. in. zajcia profilaktyczne. W SP w Szczejkowicach
przeprowadzono szereg zaj prozdrowotnych. W ZS nr 2 samorzd uczniowski zorganizował
wyjcie do sklepów z listem i plakatem dotyczcym zakazu sprzeday alkoholu nieletnim,
przeprowadzono pogadanki.
CZSTOCHOWA
Gimnazjum nr 7 zaprosiło gimnazja nr 8, 18, 19, 22 i SPSK do realizacji akcji „Uywki wród
młodziey – prawo do wolnoci czy zniewolenie?”. Były konkursy: literacki, plastyczny i na
prezentacj multimedialn; szkolenie dla nauczycieli przygotowujce do prowadzenia zaj
psychoedukacyjnych z młodzie z zakresu profilaktyki uzalenie oraz uczniowska debata z
udziałem ekspertów. W SP nr 32 były zajcia warsztatowe „y radoci” i szkolny festyn.
Pod opiek pedagoga szkolnego uczennice wrczały kierowcom i sprzedawcom alkoholu listy
zobowizujce jednych do prowadzenia samochodu z „Trzewym Umysłem”, drugich za do
zaprzestania sprzedawania alkoholu nieletnim.
DBROWA GÓRNICZA
W SP nr 10 przeprowadzono zajcia profilaktyczne i wywieszono gazetk cienn. W ZSO nr
3 w wiatowy Dzie bez Papierosa uczniowie przygotowywali projekty promujce zdrowy
747
styl ycia. SP nr 12 zorganizowała festyn promujcy zdrowy styl ycia. Uczniowie licznie
uczestniczyli w zabawach i grach sportowych, pokazach tanecznych i akrobatycznych,
wystpach solowych, konkursach piosenki. W Gimnazjum nr 10 zorganizowano obchody
Dnia bez Papierosa. Klasy przygotowywały plakaty oraz przedstawiły swoje pomysły na
zdrowy sposób spdzania wolnego czasu.
IMIELIN
W Bibliotece Miejskiej zorganizowano obchody wiatowego Dnia Pluszowego Misia.
Obchodom przywiecało hasło „Otwórz si na wiat – zachowaj wspomnienia”. Dzieci mogły
wzi udział w konkursie „Mi Czarodziej” na opowiadanie, obejrze przedstawienie z
misiem w roli głównej, a nawet wysłucha opowieci o historii pluszowego niedwiadka.
Była te wspólna zabawa w grupach z udziałem harcerzy z 41. Druyny Harcerskiej
„Sokoły”. – Dziki zabawie dzieci maj lepiej si pozna i nauczy si zasad zdrowej i
uczciwej rywalizacji – komentuj organizatorzy.
JASTRZBIE-ZDRÓJ
Z okazji wiatowego Dnia bez Papierosa Gimnazjum nr 3 czynnie włczyło si w
promowanie zdrowia. Zorganizowano akcj happeningow „Rzu palenie razem z nami”,
uczniowie rozdawali ulotki zawierajce informacje dotyczce skutków palenia papierosów i
sposobów walki z nałogiem. W ramach kampanii uczniowie wrczali take kierowcom listy
oraz naklejki na szyb zobowizujce kierowców do prowadzenia samochodu z trzewym
umysłem. W ramach obchodów Dnia Zdrowia włacicielom sklepów z alkoholem rozdali
listy, w których prosili, by nie sprzedawa alkoholu nieletnim.
JAWORZNO
W SP im. Mikołaja Kopernika odbył si Dzie Sportu, rozegrano wiele ciekawych
konkurencji. Najpierw zaprezentowano program artystyczno-informacyjny pt. „Stop
elektromieciom”, z którego mona si było dowiedzie, co robi ze zuytym sprztem
elektrycznym i elektronicznym. Uczniowie mogli take wzi udział w wycieczce rowerowej
pod hasłem „ZTU”. W ZS nr 4 i Gimnazjum nr 9 zorganizowano spotkanie ze specjalist ds.
profilaktyki, wysłuchano audycji „Rzu palenie razem z nami”. Była te wycieczka do
Zakopanego z marszem profilaktycznym.
KATOWICE
Klasa II b z Gimnazjum nr 4 poinformowała, e od 28 maja do 1 czerwca w szkole odbywał
si Tydzie Profilaktyki pod hasłem „ZTU”. W tych dniach odbywały si róne imprezy i
konkursy. Klasa w nich uczestniczyła, zdobywajc dwa pierwsze miejsca – poinformowali
uczniowie.
KOSZCIN
Uczniowie SP w Strzebiniu po raz kolejny przystpili do realizacji kampanii „ZTU”.
Przeprowadzono pogadanki i rozmowy na temat zagroe, zorganizowano konkurs
plastyczny zachcajcy do aktywnego wypoczynku. W klasach starszych przeprowadzono
lekcje profilaktyczne. 2 czerwca zorganizowano w szkole Dzie Sportu, w ramach którego
odbyły si Mistrzostwa Szkoły w Lekkiej Atletyce oraz Turniej Piłki Nonej Chłopców.
KOZIEGŁOWY
ZS w Koziegłowach zorganizowano m.in. konkursy na plakat, ulotk, komiks o tematyce
profilaktycznej, wystaw plakatów na Festynie Rodzinnym, zawody sportowe, akcj z okazji
wiatowego Dnia bez Papierosa. ZS, Gimnazjum nr 2 w Lgocie Górnej były konkursy,
748
zajcia profilaktyczno-edukacyjne i turnieju sportowego pod hasłem kampanii. W SP w
Lgocie Górnej akcja składała si z dwóch ogniw: konkursów i zaj profilaktyczno-
edukacyjnych.
KOZY
W Gimnazjum im. Jana Pawła II rodzice uczniów klas I uczestniczyli w programie
profilaktyki uzalenie „Odlot – Jaki?” Andrzeja Sowy. W czasie programu rozprowadzono
kampanijne ulotki. 31 maja zorganizowano w ramach wiatowego Dnia bez Papierosa
przedsiwzicie „Uciekaj przed nałogiem” propagujce biegi i aktywno ruchow. W
imprezie uczestniczyły 10-osobowe reprezentacje wszystkich klas I-III. Kady zawodnik miał
do pokonania dystans 400 m. Wszystkie klasy łcznie przebiegły 56 km.
KRZYANOWICE
Odbył si koncert rockowy grupy „Bum Bum Bros” w szkołach w Chałupkach i
Krzyanowicach oraz w Centrum Kultury w Tworkowie. Muzyczna profilaktyka okazała si
bardzo dobrym sposobem na dotarcie do uczniów z pozytywnym przekazem. Muzycy
propaguj trzewy i zdrowy styl ycia; zwracaj uwag na takie aspekty jak stronienie od
agresji, miło i poszanowanie drugiego człowieka. Inicjatorem koncertu był przewodniczcy
GKRPA Maksymilian Lamczyk. Jego pomysł uzyskał pełn akceptacj wójta Leonarda
Fulneczka.
LUBOMIA
Pedagog w Gimnazjum im. Brunona Strzałki w Lubomi Zofia Tabaka zorganizowała bieg
ulicami miasta pod hasłem „Uciekaj przed nałogiem!”. Z kadej klasy gimnazjum biegło po
kilku uczniów. Nad prawidłowym przebiegiem imprezy czuwali nauczyciele WF-u, a nad
zdrowiem higienistka. 16 czerwca uroczycie otwarto w Lubomi hal widowiskowo-sportow
z bardzo duym i nowoczesnym zapleczem. Uczniowie z nauczycielami przygotowali cz
artystyczn powicon patronowi oraz ciekawe układy gimnastyczne.
ŁAZY
Zorganizowano Miniolimpiad „ZTU” – Impreza udała si dziki duej integracji rodowisk
ze wszystkich miejscowoci gminy – mówi koordynatorzy. 1 czerwca reprezentacje
wszystkich 3 gimnazjów, 7 szkół podstawowych, oraz szeciolatków z Publicznego
Przedszkola nr 1 zebrały si na stadionie KS „Łazowianka”. Zawody zakoczyły sztafety
uczniów starszych klas szkół podstawowych i gimnazjów.
MIEDNA
W Gimnazjum im. Powstaców lskich co roku odbywa si wiele imprez szkolnych o
charakterze profilaktycznym. Nad koordynacj działa czuwa zespół ds. profilaktyki, któremu
przewodniczyła przewodniczca Anna Figohiszka. Zakoczeniem i podsumowaniem
całorocznych działa w zakresie profilaktyki był Dzie Profilaktyki. Uczniowie wzili
równie udział w konkursach, rozrywkach sportowych, kursie udzielania pierwszej pomocy,
projekcji filmów. W organizacj Dnia Profilaktyki zaangaowali si wszyscy nauczyciele
szkoły.
MIERZCICE
Do realizacji kampanii przystpiło sze szkół podstawowych i dwa gimnazja: SP nr 1 w
Mierzcicach, SP nr 2 w Mierzcicach, SP im Marii Konopnickiej w Przeczycach, SP w
Toporowicach, Gimnazjum im. Czesława Miłosza w Mierzcicach i Gimnazjum im. Janusza
Kusociskiego w Nowej Wsi. Koordynatorami przebiegu kampanii w poszczególnych
749
szkołach byli pedagodzy szkolni. Odbyły si lekcje wychowawcze zwizane z kampani,
rozpropagowano ulotki, były zawody sportowe. W Gimnazjum w Mierzcicach, SP nr 2 w
Mierzcicach oraz w SP w Przeczycach odbyły si profilaktyczne rodzinno-rodowiskowe
pikniki.
MYSŁOWICE
W Gimnazjum nr 2 uczniowie wzili udział kampanijnych konkursach, propagowano mod
na niepalenie w ramach obchodów wiatowego Dnia bez Tytoniu. W akcj „Papierosom –
Nie” włczyło si spore grono młodziey oraz nauczycieli. wiatowy Dzie bez Tytoniu
patronatem objła dyrektor Marietta Grabowska. Uczniowie wykonali kotyliony oraz plakaty
propagujce ycie bez tytoniu. W szkole odbyły si prelekcje dotyczce szkodliwoci palenia.
We współpracy z Komend Miejsk Policji przeprowadzono akcj minipatrole: wytypowani
uczniowie w asycie policjantów i pod opiek pedagog szkolnej wrczali plakietki nawołujce
do trzewoci za kierownic oraz list profilaktyczny ku przestrodze.
ORNONTOWICE
Do akcji włczyły si SP i wietlica profilaktyczno-wychowawcza i terapeutyczna. W SP
odbył si konkurs plastyczny. W trakcie Turnieju Miast i Gmin rozdawano ulotki „Lubi
ruch”. W Gimnazjum im. Noblistów Polskich zorganizowano Dni Sportu, pogadanki na temat
fair play. Młodzi ze Szkolnego Klubu Wolontariatu oraz przedstawiciele Rady Młodziey,
zawiesili plakaty w sklepach, rozdawano take na okolicznych parkingach listy propagujce
zachowanie trzewoci podczas prowadzenia samochodu.
PIEKARY LSKIE
W MSP nr 9 odbyły si lekcje wychowawcze dotyczce „ZTU”. Akcji patronowała dyrektor
szkoły Anna Gałbas. Działania w ramach akcji podjła take wietlica szkolna pod
kierunkiem Beaty Wsowskiej. Omówiono m.in. tematy: „Niebezpieczne uywki i dziecko”,
„Narkotyki i dziecko”.
PILCHOWICE
W Gimnazjum w ernicy odbył si spektakl „Decyzja diabelsko trudna, czyli jak nie ulec
nałogowi palenia” w wykonaniu członków Szkolnego Teatru Profilaktycznego. Po
przedstawieniu zebrano fasolki (wrczone uczniom na pocztku apelu), które były deklaracj
niepalenia papierosów. 75% obecnych na sali uczniów podjło dla siebie postanowienie, e
nigdy nie bd pali papierosów. Wszyscy uczniowie, którzy brali udział w apelu, otrzymali
w prezencie kalendarzyki i ulotki „ZTU”.
PILICA
W SP nr 3 w Dzwono-Sierbowicach odbyło si spotkanie z rodzicami, apel, cykl lekcji
wychowawczych. Przygotowano plakaty prezentujce zdrowy styl ycia, na obchodach Dnia
Ziemi zaprezentowano sprawozdanie i wyniki kampanii z ubiegłego roku szkolnego Odbył si
take finał szkolnej kampanii: nauczyciele przygotowali konkursy, zabawy i inscenizacje
propagujce cele „ZTU”.
POCZESNA
SP w Poczesnej opracowano projekt edukacyjno-wychowawczy „Zdrowo, bezpiecznie i w
zgodzie z natur”, który miał na celu zwikszenie wiedzy prozdrowotnej uczniów.
Podsumowanie odbyło si 5 czerwca w formie zabawy terenowej „Podchody”, gdzie
uczniowie mogli wykorzysta zdobyt wiedz. Na zebraniach z rodzicami rozdano materiały
750
dotyczce problemów młodych ludzi. Kady ucze otrzymał pocztówk, która bdzie
przypomina o tegorocznej akcji.
PRZYRÓW
W Zespole Szkół w Przyrowie były konkursy, zajcia o tematyce zwizanej z hasłem „ZTU”,
badanie ankietowe wród uczniów, szkolna miniolimpiada „ZTU, Marsz Trzewoci. Młodzi
ludzie wzbogacili take swoje wiadomoci przyrodnicze dziki prelekcji pracowników
nadlenictwa Złoty Potok.
PYSKOWICE
Uczniowie Gimnazjum nr 1 przygotowali plakaty o akcji profilaktycznej w szkole. Były akcje
skierowane do sprzedawców i do kierowców. Zorganizowano rajd szkolny, a 1 czerwca Dzie
Sportu. Wziło w nim udział około 500 uczniów. W ZS zorganizowano zajcia
profilaktyczne, konkursy, biegi, turnieje i rajdy. W SP nr 6 przygotowano zajcia dotyczce
akceptacji samego siebie; rajd rowerowy, rajd pieszy.
RADLIN
W SP nr 4 odbyły si Dni Promocji Zdrowia. W ramach obchodów Dnia Ziemi odbył si
happening. „Zielony korowód” wyruszył z parku lenego, gdzie mieci si szkoła.
Równoczenie w „zielonych płucach” Radlina, trwała akcja sprztania. Przygotowano
Midzygminny Bieg Ekologiczny. 1 czerwca odbył si Dzie Sportu. Kady ucze mógł
sprawdzi swoj sprawno: był bieg na 60 m, skok w dal, rzut do kosza, rzut na odległo,
skoki na skakance.
RUDZINIEC
Gmina Rudziniec po raz pierwszy brała udział w kampanii „ZTU”. 16 kwietnia
poinformowano o kampanii wszystkie gminne szkoły i wietlice. Rozdano mapy, ulotki,
plakaty, mapy konkursowe oraz ankiety dla klas V SP oraz dla klas II gimnazjum. W ramach
kampanii odbyły si róne turnieje gier i zabaw ruchowych, pogadanki profilaktyczne.
SIEMIANOWICE LSKIE
Uczniowie klas trzecich pojechali na zielon szkoł do Jastrzbiej Góry. Na miejscu
zorganizowali rozgrywki pod hasłem „Lubi ruch. Dobrze si bawi”. Uczniowie grali w:
wdrujce piłki, dwa ognie, ringo. Zabawa ta, wzbogacona o elementy rywalizacji, bardzo
spodobała si dzieciom. Stała si jednym z waniejszych elementów wyjazdu.
Podsumowaniem akcji „Lubi ruch. Dobrze si bawi” był konkurs pyta o tematyce
sportowej.
SONICOWICE
W SP w Kozłowie pierwszym etapem akcji był konkurs plastyczny, w którym uczniowie
wykonywali latawce. Potem były konkursy wiedzy i zawody sportowe. 1 czerwca
przeprowadzono egzaminy na kart rowerow dla uczniów klas IV i motorowerow dla
uczniów klasy VI. Szecioro uczniów ubranych w kamizelki odblaskowe udało si wraz z
policjantami na drogi Kołowa, gdzie wrczało zatrzymanym kierowcom ulotki i plakietki
dotyczce bezpieczestwa na drodze.
SOSNOWIEC
Uczniowie ZSO nr 6 uczestniczyli w marszu, który był połczony z obchodami Dni Ziemi.
Dzieci przygotowały transparent pod hasłem „ZTU” oraz rónorodne plakaty dotyczce
ochrony rodowiska. Uczniowie wrczali kierowcom naklejki na szyb samochodu oraz list z
751
apelem o zachowanie trzewoci za kierownic. Były zajcia otwarte w wietlicy promujce
zdrowy styl ycia; Dzie Dziecka, Dzie Sportu pod hasłem „Lubi sport. Dobrze si bawi”.
WIERKLANIEC
W ZS w Nakle lskim uczniowie pod opiek wychowawców i pedagoga szkolnego
zorganizowali marsz profilaktyczny. Przeszli ulicami swojej wsi z przygotowanymi na t
okazj transparentami, wygłaszali hasła prozdrowotne, rozdawali kierowcom listy apelujce o
prowadzenie auta z „trzewym umysłem’’. Odwiedzili nakielskie sklepy, wrczali
sprzedawcom listy oraz plakaty przestrzegajce przed sprzedawaniem alkoholu nieletnim.
Odbył si Szkolny Dzie Sportu i minipatrol policyjny.
WITOCHŁOWICE
Gimnazjum nr 4 przy współpracy Klubu Abstynenta „Spróbuj z Nami” zorganizowało turniej
tenisa stołowego. Chtni uczniowie brali udział w rozgrywkach tenisa w Klubie i pod opiek
klubowiczów. Gimnazjalici mieli okazj przekona si, jak aktywnie mona spdza czas.
Organizatorzy wyrazili nadziej, e takie osobiste spotkanie zostanie uczniom w pamici na
długo.
WILKOWICE
W Gimnazjum im. Juliana Fałata w Bystrej w zwizku z realizacj kampanii „ZTU” do
wszystkich sklepów w Bystrej i Mesznej trafiły plakaty o zakazie sprzeday alkoholu osobom
nieletnim. 31 maja odbył si bieg masowy pod hasłem „Uciekaj przed nałogiem!”. Młodzie
biegła wzdłu doliny rzeki Białki na dystansach 2500 m (chłopcy) oraz 1500 m (dziewczta).
Na zwycizców czekały dyplomy i medale. Pogoda dopisała – nie padało, a temperatura była
idealna do zorganizowania takiej imprezy sportowej.
WYRY
W ZS były imprezy promujce zdrowy styl ycia wród uczniów i mieszkaców gminy.
Odbył si Szkolny Piknik Integracyjny pod hasłem „RADO”. 12 czerwca wyruszono
rowerami do lasu na zabaw terenow z ogniskiem. Czwartoklasici wspierani przez
rodziców musieli rozwiza ukryte zadania. Kady uczestnik otrzymał dyplom kampanii z
wakacyjnymi yczeniami radoci płyncej z trzewego umysłu.
ZABRZE
W kampanii wziło udział 36 placówek owiatowych, w tym 21 podstawówek i 15
gimnazjów, łcznie do akcji przystpiło 7379 uczniów. Wszystkie szkoły uczestniczyły w
zaproponowanych przez organizatorów konkursach. Młodzie odwiedzała sklepy wrczajc
plakaty i listy do sprzedawców. Były te tzw. patrole drogowe .W ramach wiatowego Dnia
bez Papierosa odbyły si szkolne biegi przełajowe.
ZAWIERCIE
Uczniowie i nauczyciele MSP 8 podjli szereg działa profilaktycznych zwizanych z
uzalenieniem od alkoholu i nikotyny. Uczniowie wzili udział w konkursach:
fotograficznym dla klas i wietlic, plastyczno-literackim, o tematyce sportowej i zdrowotnej.
Zorganizowano Szkolny Konkurs Poetycki „Rzu palenie”, akcja dla kierowców i
sprzedawców alkoholu, happening przy współpracy nauczyciela WF-u i pedagoga szkolnego,
konkursy: „Rzut papierosem”, „Zdrowe płuca”.

2007 roku – WOJEWÓDZTWO WITOKRZYSKIE
752
JDRZEJÓW
wietlica szkolna włczyła si do kampanii, proponujc swym wychowankom udział w
konkursach z kategorii „Latawiec – tam i z powrotem”. Do wietlicy szkolnej uczszczało
około 90 dzieci w dwóch kategoriach wiekowych. Realizowano program muzykoterapii,
którego celem było zapewnienie dzieciom odpoczynku, regeneracja ich sił oraz
przeciwdziałanie agresji. Odbyły si ogólnoszkolne konkursy o tematyce profilaktycznej.
wietlica prowadzi działalno edukacyjn poprzez róne rodki przekazu: pogadanki, prace
plastyczne, rozmowy, czytelnictwo oraz wywietlanie filmów o nikotynizmie, alkoholu i
narkotykach. Filmy wypoycza Urzd Miejski w Jdrzejowie
ŁOPUSZNO
Zespół Szkół w Gniedziskach w Gminie Łopuszno po raz trzeci uczestniczy w kampanii
„Zachowaj Trzewy Umysł”. Szkolnymi koordynatorkami akcji były Anna Leniak i
Grayna Palacz. Na lekcji wychowawczej, na zajciach wietlicy rodowiskowej oraz na
lekcjach wiedzy o społeczestwie przeprowadzono zajcia profilaktyczne. W maju odbyły si
rajdy piesze. Uczestniczyli w nich uczniowie gimnazjum. 17 czerwca w ramach szkolnej
imprezy rodowiskowej „Dzieci - rodzicom, rodzice - dzieciom” pod hasłem „Zachowaj
Trzewy Umysł” przygotowano konkurs na najładniejszy latawiec. Uczestniczyły w nim całe
rodziny, a przygotowane nagrody i prezentacja latawców sprawiły wszystkim wiele radoci.
Uczniowie rozdali ulotki z tegorocznej kampanii. 20 czerwca uczniowie klasy V uczestniczyli
w klasowym ognisku.
MASŁÓW
W szkole w ramach kampanii przeprowadzono zajcia socjoterapeutyczne. Uczestniczyły w
nich dzieci z klas IV-VI – poinformowała Jadwiga Olesiejuk z SP w Brzezinkach. Dzieci
przygotowały gazetk cienn propagujc zdrowy styl ycia. Na wycieczce do miejscowego
sklepu rozmawiały z jego włacicielem i rozwiesiły plakaty profilaktyczne. Relacj
opublikowały na stronie internetowej szkoły. Odbyło si spotkanie z rodzicami. Rozdano
ulotki edukacyjne dotyczce narkomanii. Zainscenizowano „Sd nad uywkami”, podczas
którego dzieci próbowały osdzi szkodliwo stosowania rodków odurzajcych.
Przygotowano krótk inscenizacj na ognisko profilaktyczne zorganizowane przez Szkoł
Podstawow w Masłowie. Zorganizowano akcj wrczania kierowcom ulotek i naklejek
„ZTU”. Kampani zakoczono rozdaniem dyplomów.
MNIÓW
W kwietniu, maju i na pocztku czerwca w SP w Wólce Kłuckiej trwała akcja „ZTU”.
Uczniowie zaangaowali m.in. miejscowych sprzedawców, którzy wywiesili w swoich
sklepach plakaty „Osobom nieletnim alkoholu nie sprzedajemy” oraz otrzymali specjalne
listy. Rodzice otrzymali ulotki na temat sygnałów ostrzegawczych, które wskazuj, e
dziecko miało styczno z narkotykami. W maju uczniowie brali udział w minipatrolu
drogowym. Wrczali trzewym kierowcom specjalne listy oraz plakietki „Za kółkiem
zachowuj Trzewy Umysł”. Akcja spotkała si z duym zainteresowaniem młodziey,
kierowców oraz mieszkaców. Z okazji wiatowego Dnia bez Papierosa uczniowie brali
udział w zawodach sportowych. Na podsumowanie odbył si apel powicony zdrowemu
stylowi ycia bez uywek. Koordynatorem akcji w szkole była Boena Kołodziejczyk. Due
zaangaowanie wykazały dyrektor Ewa Kałuziska i nauczyciel WF-u Boena Bugajska.
OBRAZÓW
753
W kampanii uczestniczyły wszystkie szkoły podstawowe (Kleczanów, Obrazów, Jugoszów,
Głazów, Bilcza) oraz Gimnazjum w Obrazowie. Inauguracj akcji było spotkanie
przedstawicieli szkół z koordynatorem głównym, pedagogiem szkolnym Ann Rewer. W
ramach kampanii zorganizowano zawody wdkarskie. Turniej odbył si nad stawem w
miejscowoci Zdanów. Nad organizacj imprezy czuwało Koło Wdkarskie ze Zdanowa z
prezesem Ryszardem Winiarskim na czele. Uczestnicy zawodów otrzymywali puchary oraz
pamitkowe dyplomy. Odbyła si take loteryjka fantowa i pokaz sprztu pomocy drogowej
Jana Maziarza oraz sprztu ratowniczego jednostki stray poarnej z Sandomierza.
Uczestnicy zawodów degustowali grochówk przygotowan przez jednostk wojskow z
Sandomierza, bigos, a take kiełbaski z ogniska. Zorganizowano take zdobywanie
umiejtnoci praktycznych jazdy na rowerze pod opiek policjantów z posterunku w
Obrazowie oraz Policji z Ruchu Drogowego w Sandomierzu, akcj zwizan z kierowcami,
spotkanie z włacicielami sklepów spoywczych, rozgrywki o puchar wójta gminy Obrazów,
w których bd uczestniczy uczniowie szkół podstawowych ze szkół w Bilczy, Jugoszowie,
Głazowie, Obrazowie i Kleczanowie.
RAKÓW
Koordynatorem kampanii była GKRPA reprezentowana przez przewodniczca Nin Kijank,
pedagoga szkolnego w Gimnazjum im. Jana Pawła II. Materiały informacyjne i konkursowe
otrzymały wszystkie gminne placówki owiatowe, tj. Przedszkole w Rakowie z fili w
Chaczy, SP w Bardzie, Ocieskach, Rakowie, Szumsku oraz Gimnazjum im. Jana Pawła II
w Rakowie. Udział w kampanii wziło 198 uczniów i przedszkolaków i 60 nauczycieli.
Odbyły si m.in. Dzie Dziecka z konkursami sportowymi, Gminny Konkurs Profilaktyczny
„Moje wizje walki z alkoholizmem”, spektakl profilaktyczny pt. „Braterskie oblicza –
przemoc wród młodziey”. Laureaci konkursów otrzymali dyplomy oraz nagrody rzeczowe
ufundowane przez GKRPA oraz sponsorów. 18 czerwca odbył si uroczysty finał kampanii,
podczas którego zaprezentowano prace plastyczne przygotowane przez dzieci ze wszystkich
szkół i przedszkola. Zorganizowano równie Marsz Trzewoci.
STPORKÓW
Zawody sportowe, Dzie Wiosny i Dzie Jzyków Obcych – tymi imprezami uczniowie i
nauczyciele z Niekłania Wielkiego zainaugurowali kampani. Nauczyciele WF-u Iwona
Stpie i Artur Bała z Zespołu Szkół Publicznych w Niekłaniu Wielkim zorganizowali
Turniej Piłki Nonej. W Publicznym Gimnazjum koordynatorem akcji została Jolanta
Bała, pedagog szkolny. Był apel, druynowe biegi przełajowe, zawody lekkoatletyczne i
trójbój lekkoatletyczny. W jednej ze szkół zorganizowano apel „eby zdrowym by, trzeba
zdrowo y”, wykonano fotografie dokumentujce przebieg akcji, rozstrzygnito konkurs
plastyczny „Rodzina wolna od nałogów”, turniej tenisa stołowego, turniej minipiłki siatkowej,
zawody pływackie, „Dzie Dziecka”.

2007 roku – WOJEWÓDZTWO WARMISKO-MAZURSKIE
BIAŁA PISKA
W PG w Drygałach koordynatorem działa była Alina Dybikowska. Zorganizowano Dzie
Dziecka i Sportu Szkolnego, był bieg uliczny pod hasłem „Uciekam przed nałogiem”. Odbył
si Turniej Piłki Nonej o Puchar Lolka, szkolny konkurs skoków przez skakank, Szkolny
Turniej Piłki Siatkowej o tytuł mistrza szkoły fair play. Nagrod dla najlepszych sportowców
był spływ kajakowy. Iwona Czernialis była koordynatorem działa w SP w Kouchach.
754
Uczniowie wzili udział m.in. w akcji „Rusz si, człowieku” i imprezie rodowiskowej Dni
Rodziny pod hasłem „Wypoczynek a praca”. W SP w Bemowie Piskim zrealizowano np.
projekt edukacyjny „Sport uczy, bawi, wychowuje”, miniwykłady i konkurs plastyczny
„Sport i zabawa to fajna sprawa”.
DOBRE MIASTO
SP nr 3 znana jest z tego, e promuje zdrowie. Danuta Ru-Majewska, pedagog była
koordynatorem kampanii w szkole. Były biegi przełajowe, rowerowe wdrówki. Tegoroczne
obchody Dnia Dziecka w szkole odbywały si pod hasłem „Wiem umiem. Dobrze si bawi”.
Drug cz imprezy z okazji Dnia dziecka zdominowała rywalizacja klasowych druyn.
kady mógł znale co dla siebie. Oprócz konkurencji sprawnociowych był te konkurs
„Wiem wszystko, czyli co dla klasowych omnibusów”. z załoeniami kampanii „ZTU”
impreza sportowa miała przede uczy dzieci postawy fair play, czyli zdrowej rywalizacji oraz
czerpania radoci ze wspólnej zabawy. Był te Rodzinny rajd pod hasłem „Lubi ruch.
Dobrze si bawi”.
EŁK (GMINA)
Boena Powzka była koordynatorem Gminnego Programu Profilaktyki. Odbyła si akcja
„wito Błkitnej Wsteczki - nie zgadzamy si na przemoc” zorganizowana przez Zespół
Szkół Samorzdowych w Chełchach. 3 czerwca w Zespole Szkół Samorzdowych w
Woszczelach odbył si V Festyn Rodzinny pod hasłem „Wspólna zabawa i wypoczynek
integruj rodziny”. Otwarcie imprezy uwietnił wójt gminy Ełk Antoni Polkowski oraz
starosta ełcki Krzysztof Piłat. 26 wrzenia w Szkole Podstawowej w Rkusach odbyło si
podsumowanie ogólnopolskiej kampanii „ZTU”. Uroczysto rozpoczł wójt Antonii
Polkowski oraz wrczył nagrody uczniom i nauczycielom. Po wrczeniu odbył si program
artystyczny pt. „Promujmy zdrowy styl ycia” przygotowany przez uczniów Szkoły
Podstawowej w Rkusach pod kierunkiem Agnieszki Woronowicz i Joanny Brzeziskiej.
Imprezie przygldali si wysłannicy „Rozmaitoci Ełckich”.
KOWALE OLECKIE
Koordynatorem akcji była Wiesława Skrzypkowska. Uczniowie SP skorzystali z materiałów
pomocniczych kampanii i wzili udział w konkursach. Nauczyciele dziki scenariuszom
zamieszczonym w poradniku „y radoci” poszerzali wiedz uczniów o rónych
zagroeniach. Młodzie na zajciach w wietlicy szkolnej i na lekcjach plastyki wykonała
plakaty, które, rozwieszono w szkole i na boisku. W kampani zaangaował si take UKS
Kowaliki, który współorganizował obchody Dnia Dziecka 1 czerwca pod hasłem „Zachowaj
trzewy umysł latem”. Dziki sponsorom zaangaowanym w akcj wszyscy uczniowie zjedli
obiad i pyszne lody.
GMINA MRGOWO
Dni Rodziny w SP w Kosewie odbyły si pod hasłem „Zachowaj Trzewy Umysł”.
Oficjalnego rozpoczcia i uroczystego przywitania dokonała Lila Krawiec, dyrektor szkoły w
Kosewie. Odbyły si m.in.: prezentacja prac uczniów i wspólne zwiedzanie szkoły,
prezentacja wokalno-taneczna uczniów szkoły, konkursy sprawnociowe indywidualne i
rodzinne, kiermasz ciast, moliwo kupienia waty cukrowej za symboliczn cen, loteria
fantowa, pokazy ratownictwa poarniczego, grillowanie kiełbasek, przejadka konno i wiele
ciekawych atrakcji. Podobne imprezy odbyły si w SP w Grabowie oraz w Kiersztanowie
zorganizowane przez tamtejszego sołtysa.
MRGOWO
755
Zespół Szkół nr 1, Zespół Szkół nr 4, Gimnazjum nr 1 przy OHP, Młodzieowy Dom Kultury
oraz Centrum Kultury i Turystyki uczestniczyły w tegorocznej edycji „ZTU”. W okresie od
kwietnia do czerwca, szkoły i placówki owiatowo-wychowawcze, realizowały programy
działa o tematyce sportowej i zdrowotnej, które obejmowały m.in. przeprowadzenie
konkursów wiedzy, konkursów plastyczno-literackich czy lekcji z policjantem. Wyróniajcy
program zrealizowała Szkoła Podstawowa nr 1, która zorganizowała m.in. festyn pt.
Profilaktyka na wesoło, biegi uliczne i spartakiad sportow o zasigu powiatowym, rajd
rodzinny. Gimnazjum nr 1 przy Orodku Szkolenia i Wychowania OHP zorganizowało
rozgrywki sportowe, konkurs grafitti oraz konkursy i quizy z zakresu profilaktyki
alkoholowej i innych uzalenie. Podsumowanie kampanii zorganizowano w mrgowskim
urzdzie miejskim. Patronem imprezy był Burmistrz Mrgowa.
OLECKO
W ramach kampanii odbył si I Midzygminny Turniej wietlic Szkolnych organizowany
przez wychowawc wietlicy szkolnej w SP z Oddziałami Integracyjnymi w Gskach
Tatarczuka (współorganizatorzy: Teresa Pelak, Jolanta Czuper – wychowawcy wietlicy,
Danuta Piekos – bibliotekarka). Turniej zorganizowano pod hasłem „Wiem i umiem. Dobrze
si bawi”. Wziło w nim udział 9 druyn. W turnieju były zarówno konkurencje sportowe,
jak i zagadki umysłowe. Odbył si on w hali sportowej szkoły
OLSZTYNEK
W SP szkolnym koordynatorem kampanii była Joanna Zarba. Wychowawcy klas IV–VI
przeprowadzili lekcje w oparciu o materiały konkursowe. Stanisława Zitek, zorganizowała
biwak profilaktyczny. W Dniu Dziecka dzieci mogły uczestniczy w „Szansie na sukces”.
Imprez prowadziła Ewa Zarzecka. Uczniowie pod opiek nauczycieli towarzyszyli
policjantom i stranikom podczas rutynowych kontroli pojazdów, wrczajc kierowcom list i
plakietki. Rodzice spotkali si z terapeut uzalenie ks. Tomaszem Ros. Przedstawił on
wyniki bada ankietowych, prowadzonych wród uczniów wszystkich szkół gminy,
informujc o realnej skali zagroe. Podkrelił wag „profilaktyki rodzinnej”.
WITKI
W Przedszkolu Samorzdowym odbyły si uroczysto z okazji Dnia Mamy i Taty,
wycieczka do Małpiego Gaju z okazji Dnia Dziecka, wyjazd do Muzeum Przyrody w
Olsztynie, zwiedzanie Starego Miasta. W Zespole Szkolno-Przedszkolnym w witkach
zrealizowano II Przegld Zespołów Tanecznych „Szołowisko 2007”, Gminny Dzie Sportu,
imprez „yjmy zdrowo na sportowo”. Gmina wiatki i parafia w. Kosmy i Damiana 9
czerwca zorganizowały X Gminne Dni Rodziny i Trzewoci. W wietlicy Wiejskiej we
Włodowie odbyło si przedstawienie i cykl spotka rodzinnych. W wietlicy w Skolitach
odbył si Rodzinny Dzie Dziecka „Sportowa Sobota”. W wietlicy wiejskiej w Brzydowie
odbył si I Wiejski Turniej Sportowy. W wietlicy Wiejskiej w Róynce odbył si V Turniej
Wiejski – Dzie Sportu. Imprez zorganizowano w ramach Dni Rodziny dziki finansowemu
wsparciu Gminnej Komisji Profilatyki i RPA. Towarzystwo Ekologiczne „Ekorozwój” w
witkach zorganizowało I Festiwal mieciosztuki „O Zb Boberka”.

2007 roku – WOJEWÓDZTWO WIELKOPOLSKIE
Brodnica
W Szkole Podstawowej w Brodnicy zrealizowano zadania zaproponowane przez
organizatorów kampanii. W ramach zadania „Wiem i umiem. Dobrze si bawi”
756
rozwizywano krzyówk, dyskutowano na temat dobrego wypoczynku i zabawy. Kolejnym
przedsiwziciem było tworzenie plakatów profilaktycznych. Kolejnym kampanijnym
zadaniem była realizacja hasła „Lubi siebie. Dobrze si bawi”. Uczniowie tworzyli prace
plastyczne i literackie nawizujce do treci komiksu znajdujcego si na ulotce. W ramach
działania „Lubi ruch. Dobrze si bawi” nauczycie WF-u przygotowali minimistrzostwa.
Były konkurencje lekkoatletyczne, wesołe zabawy przeplatane pytaniami o tematyce
sportowej oraz pokazami mody strojów sportowych retro.
Duszniki
W Gimnazjum w Grzebienisku zorganizowano zajcia edukacyjne i sportowe. Podobne
działania podjto w wietlicy w Podrzewiu. Aleksandra Michalska oraz nauczyciele z
Gimnazjum w Dusznikach Beata Zieliska i Łukasz Rutkowski zabrali dzieci na biwak
profilaktyczny w Jelecu. 1 czerwca w Sdzinku z okazji Dnia Dziecka odbył si festyn
„Lubi ruch. Dobrze si bawi” - poinformowała nauczycielka WF-u Karolina Dybizbaska.
Szkoła Podstawowa w Dusznikach zorganizowała akcj profilaktyczn od 17 kwietnia do 20
czerwca. Szkolnym koordynatorem była pedagog Iwona Liczbaska.
Golina
W Gimnazjum im. Mikołaja Kopernika kampania jest elementem programu profilaktycznego
pod hasłem „ Gimnazjalista mówi NIE nałogom”. - Akcj rozpoczlimy od choinki
integracyjnej 15 stycznia, w pierwszy dzie ferii zimowych – poinformowali koordynatorzy.
16-18 kwietnia odbyły si obchody Dni Ziemi pod hasłem „Tydzie ekologiczny w szkole”.
Przedsiwziciem tym opiekowała si Urszula Jeziorna. 27 kwietnia odbył si rajd rowerowy.
31 maja gimnazjum przy współpracy GKRPA zorganizowało sztafetowe biegi przełajowe o
puchar dyrektora. Dzie Dziecka zorganizowano 1 czerwca. Były wystpy grupy tanecznej
„Trema” pod kierunkiem Jolanty Krawczyk oraz zawody sportowe: były biegi w workach,
biegi z przeszkodami oraz konkurencja polegajca na przenoszeniu partnera na plecach.
Dzie zakoczył si meczem siatkówki pomidzy nauczycielami a uczniami.
Gołuchów
Koordynatorem akcji w Gołuchowie został kierownik Gminnego Klubu Dzieci i Młodziey
„Zawisza” Krzysztof Noweta. W Szkole Podstawowej im. Izabeli z Czartoryskich
Działyskiej wychowawcy przeprowadzili szereg konkursów, akcji i przedsiwzi, które
miały na celu promowanie zdrowego, trzewego stylu ycia. Były pogadanki profilaktyczne.
Uczniowie klas pitych wzili udział w ankiecie badajcej zachowania ryzykowne. Dziki
uprzejmoci asp. sztab. Włodzimierza Jankowskiego, komendanta posterunku policji w
Gołuchowie, uczniowie brali udział w patrolu policyjnym.
Kalisz
- W Kaliszu kampani „Zachowaj Trzewy Umysł” rozpoczlimy od poinformowania szkół i
wietlic socjoterapeutycznych, e po raz kolejny miasto włczyło si do akcji – relacjonuje
Bogumiła Mariaska. Wszystkie placówki, które zgłosiły ch udziału w „ZTU”, otrzymały
kampanijne materiały. 5 czerwca w ramach akcji został zorganizowany Midzywietlicowy
Turniej Sportowy. Drug du imprez w Kaliszu był X Majkowski Bieg Rodzinny pod
hasłem kampanii. Bieg zorganizowano 12 maja w ramach Ogólnopolskiej Akcji „Cała Polska
Biega – Bieg Wiosny”. Honorowy patronat nad imprez objł prezydent Kalisza Janusz
Pcherz. W czasie imprezy czynne było stoisko z materiałami o tematyce profilaktycznej i
informacyjnej, równie dotyczcymi kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł”.
Kamieniec
757
Szkoła Podstawowa w Kamiecu dopiero drugi raz wziła udział w kampanii „ZTU”. Nad
przebiegiem akcji czuwali Anna Przygodzka i Sebastian Tomkiewicz. 1 czerwca odbył si
rajd pieszy, który zachcał uczniów do aktywnego i zdrowego spdzania wolnego czasu w
ekologicznym otoczeniu. W ramach hasła „Za kółkiem zachowuj Trzewy Umysł”
uczniowie pod okiem opiekuna rozdawali nalepki na szyby samochodów rodzicom
kierowcom, którzy przyjedali do szkoły. Z okazji Dnia Sportu, który odbył si 15 czerwca,
klasy przygotowały hasła promujce zdrowy styl ycia. Rozegrano te mecz uczniowie –
nauczyciele.
Kołaczkowo
- Zorganizowałam wraz z nauczycielem przyrody szkolny konkurs plastyczny „yjemy w
wiecie wolnym od dymu tytoniowego”. Wraz z polonistk przygotowałymy uczniów naszej
szkoły do Powiatowego Konkursu Teatrzyków Szkolnych „Moja szkoła jest bezpieczna” w
Nakle nad Noteci, w którym zajlimy III miejsce – informuje Beata Iciak. W klasie V
przeprowadzono ankiet badajc zachowania ryzykowne dzieci. Zorganizowano spotkanie
uczniów i nauczycieli z terapeut AA w Szubinie, dotyczce alkoholu i skutków jego
naduywania. Nad przebiegiem akcji czuwał te dyrektor Jacek Osiski.
Koło
23 kwietnia na stadionie „Olimpia” w Kole podczas Miejskich Zawodów czwórboju LA
promowano hasła akcji „Zachowaj Trzewy Umysł”. Banner kampanii towarzyszył te
imprezom kulturalno- sportowym jakie odbywały si w zwizku z Dniami Koła. W „ZTU”
aktywnie uczestniczyły szkoły. Uczniowie SP nr 3 uczestniczyli w rajdzie rowerowym oraz
zawodach sportowych w ringo. 30 kwietnia w SP nr 4 odbyły si specjalne zajcia sportowe.
Zorganizowano tam równie apel dla uczniów innych szkół oraz przedstawienie
profilaktyczne. Z okazji zakoczenia roku szkolnego uczniowie Gimnazjum nr 1 w Kole udali
si na wycieczk do gospodarstwa agroturystycznego, gdzie odbyli pogadank profilaktyczn.
W Gimnazjum nr 2 został zorganizowany turniej piłki siatkowej dla dziewczt.
Kocian
Wiele działo si w Zespole Szkół nr 1. 17 kwietnia uczniowie gimnazjum apelowali do
kierowników sklepów, by respektowali zakaz sprzeday alkoholu nieletnim. 19 maja był
festyn profilaktyczny. 31 maja obchodzono wiatowy Dzie bez Papierosa. 1 czerwca
uczniowie apelowali o trzewo na drogach. W Zespole Szkół nr 3 zorganizowano m.in.
projekt wspierajcy aktywno uczniów „Otwarte soboty”, Pływackie Mistrzostwa Szkoły,
rajd rowerowy „ycie warte wicej”. Zespół Szkół nr 4 równie przystpił do realizacji haseł
kampanii „ZTU”. - Uczniowie wzili udział w konkursach - poinformowały szkolne
koordynatorki kampanii. Zorganizowano równie imprez profilaktyczn.
Kotlin
Społeczna Gminna Rada Sportu w Kotlinie, Urzd Gminy Kotlin oraz Szkoła Podstawowa
im. Kornela Makuszyskiego w Woli Ksicej zorganizowały festyn rekreacyjno-sportowy z
dwóch okazji: rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja oraz inauguracji kampanii „ZTU”.
Było wiele ciekawych, humorystycznych konkurencji. Festyn odbył si na placu Wiejskim
przy wietlicy w Woli Ksicej. Szkoła Podstawowa w Sławoszewie z siedzib w Parzewie
zorganizowała np. Turniej w Halowej Piłce Nonej dla chłopców. Szkoła Podstawowa w
Magnuszewicach zorganizowała 6 czerwca festyn sportowy. W Gimnazjum w Kotlinie
zorganizowano natomiast obchody wiatowego Dnia bez Papierosa.
Komin Wielkopolski
758
Uczniowie z SP nr 1 w Kominie rozdawali listy apelujce do sprzedawców oraz naklejali w
widocznym miejscu plakaty „Bez dowodu nie kupisz”. – Właciciele sklepów chtnie brali
udział w akcji, obiecujc dzieciom, e u nich nieletni alkoholu nie dostan – komentuje
pedagog Marzena Tomczak. 9 maja w szkole odbył si III Turniej Piłki Siatkowej
Nauczyciele-Rodzice-Uczniowie. 15 maja uczniowie i nauczyciele zorganizowali akcj „Stop
pijanym kierowcom”. Równie 15 maja z okazji wita Niezapominajki, a take wczeniej,
22 kwietnia z okazji Dnia Ziemi, odbyły si apele ekologiczne. 12 czerwca zorganizowano
turniej szachowy.
Krobia
Uczniowie Szkoły Podstawowej Filialnej w Sułkowicach napisali: „Pomimo tego, i jestemy
niewielk szkoł i w zwizku z tym mamy bardzo ograniczony dostp do rodków
finansowych, postanowilimy po raz pierwszy przystpi do programu »ZTU«”. Dzieci
zrealizowały wszystkie kampanijne postulaty, apelowali o trzewo za kółkiem i o
niesprzedawanie alkoholu nieletnim, brali udział w zajciach profilaktycznych i
konkurencjach sportowych. Nad przebiegiem akcji czuwały nauczycielki: Marzena Bukowska
(kierownik szkoły), Katarzyna Kubacka (pedagog szkolny), Katarzyna Kaniewska-
Skowronek ( wychowawczyni klasy I), Zofia Łodyga (wychowawczyni klasy II), Irena
Kordus (wychowawczyni klasy III).
Krzemieniewo
Zespół Szkół w Pawłowicach po raz drugi wził udział w programie „ZTU”. Udało si
zorganizowa wiele imprez o charakterze profilaktycznym i rekreacyjno-sportowym. -
Program rozpoczlimy jeszcze przed jego oficjalnym ogłoszeniem, poniewa ju w styczniu
odbył si XVI Halowy Turniej Piłki Nonej Szkół Podstawowych - poinformował Zbigniew
Tomiski, szkolny koordynator. W marcu odbył si XVIII Cross Wagarowicza, podczas
którego propagowano idee profilaktyki. W kwietniu odbyły si mistrzostwa szkoły w piłce
siatkowej dziewczt i chłopców. Hasłem obu imprez było: „Walka fair play to nasz cel”. W
maju w klasach pitej i szóstej oraz klasach gimnazjalnych odbywały si lekcje
wychowawcze powicone walce z patologiami. 3 czerwca na terenach zabytkowego parku
przy pałacu w Pawłowicach odbył si Festyn Rodzinny.
Łka Opatowska
31 maja, czyli w wiatowym Dniu bez Papierosa, w Gimnazjum im. Kardynała Stefana
Wyszyskiego w Opatowie gocili aktorzy z teatru profilaktycznego. 2 czerwca w
Gimnazjum im Kardynała Stefana Wyszyskiego w Opatowie odbyły si zajcia sportowe
pod wspóln nazw Gimnazjada. – Tegorocznej edycji towarzyszyło hasło „Uciekaj przed
nałogiem” zwizane z kampani „ZTU” – informuj nauczyciele. W przedsiwziciu „Za
kółkiem zachowuj Trzewy Umysł” młodzi ludzie rozdawali kierowcom naklejki na szyby
aut oraz listy z apelem, aby nie prowadzili samochodu pod wpływem alkoholu. Młodzie
wystpiła take z apelem do włacicieli sklepów i ich pracowników, aby nie sprzedawali
alkoholu nieletnim.
Midzychód
W SP nr 2 w Midzychodzie zorganizowano Festiwal Piosenki Antynikotynowej dla
wszystkich klas. Przeprowadzono take akcj z policj (klasy III) pod hasłem „Kierowco,
zachowaj trzewy umysł”. Na jednej z dróg dzieci razem z policjantami zatrzymywały
samochody i badano alkomatem trzewo kierowców. Zorganizowano take dla całej szkoły
7 godzinny festyn promujcy zdrowy styl ycia. Podczas festynu odbywały si liczne
konkurencje sportowe. Zwycizcy otrzymywali nagrody.
759
Murowana Golina
W SP nr 1 w Murowanej Golinie uczniowie pod opiek wychowawcy oraz policjantów
wrczała kierowcom list zobowizujcy do prowadzenia samochodu z „Trzewym Umysłem”
oraz naklejk na szyb z hasłem „Za kółkiem zachowuj Trzewy Umysł”. 19 maja
uczniowie wybrali si na rajd rowerowy „Goliskie lofry”.
Nowe Skalmierzyce
Gminny finał akcji odbył si 1 czerwca, w Dniu Dziecka, na Stadionie Miejsko-Gminnym w
Nowych Skalmierzycach. Wczeniej uczniowie wzili udział w kampanijnych konkursach i
wysłali do organizatorów kampanii swe prace i wypełnione ulotki konkursowe. Za swe
zaangaowanie otrzymały nagrody, za gmin uhonorowano certyfikatem bdcym wyrazem
uznania oraz podzikowania za wsparcie kampanii oraz wkład w tworzenie nowoczesnej
profilaktyki.
Nowy Tomyl
Ogółem w kampanii udział brało 6 szkół. Szkoła Podstawowa nr 1, Szkoła Podstawowa nr 2 z
Nowego Tomyla, Szkoła Podstawowa Jastrzbsko Stare, Szkoła Podstawowa Bukowiec,
Szkoła Podstawowa Wytomyl. Wymienione szkoły realizowały własne imprezy w ramach
kampanii. Szkoła Podstawowa nr 1 w Nowym Tomylu zorganizowała np. olimpiad
sportow pod hasłem „yj zdrowo – Zachowaj Trzewy Umysł”. W Szkole Podstawowej nr 2
odbył si np. festyn rodzinny. Nauczyciele wietlicy przeprowadzili 6 zaj z cyklu „y
radoci”. Szkoła Podstawowa w Bukowcu w ramach kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł”
zorganizowała Dzie Bezpieczestwa Ruchu Drogowego. Szkoła Podstawowa w Wytomylu
zorganizowała Piknik Rodzinny. W gimnazjum zorganizowano igrzyska sportowe pod hasłem
„Nałogi – nie, czynny wypoczynek – tak”.
Okonek
- W ramach kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł” 9 maja odbył si godzinny czat na temat
„Wpływ rodków uzaleniajcych na organizm młodego człowieka” z lekarzem rodzinnym
Jackiem ółtaskim z Zespołu Lekarzy Rodzinnych „Medica” w Okonku – poinformowała
Kazimiera Kowalczuk, sekretarz MGKRPA. Zrealizowano program profilaktyczny pod
hasłem „Cukierki”, a MGKRPA wraz z Miejsko-Gminnym Orodkiem Kultury
zorganizowała konkurs plastyczny i muzyczny. W Szkole Podstawowej w Okonku odbyły si
Mistrzostwa w Piłce Nonej klas I-VI pod hasłem „Ruch to zdrowie, ruch to ycie, yjmy
zdrowo na sportowo”. 12 czerwca odbyły si w Lotyniu po raz drugi Gminne Potyczki
Gimnazjalne. W imprezie brali udział uczniowie z Lotynia i Okonka. Dzieci ze wietlicy
socjoterapeutycznej w Pniewie uczestniczyły w konkursach i cyklu zaj na temat
asertywnoci.
Ostrowite
W Gminie Ostrowite przeprowadzono ankiet „Młodzi Polacy o zachowaniach
ryzykownych”. Formularze wypełniały dzieci z Publicznej Szkoły Podstawowej im. Ludwiki
Jakubowicz oraz młodzie z Gimnazjum im. Polskich Olimpijczyków, w którym działania na
rzecz zdrowego trybu ycia odbywały si w maju.
Poniec
W ramach kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł” w gminie Poniec zorganizowano rodzinn
majówk rowerow pod hasłem „Jedzimy bezpiecznie”. Majówka została zorganizowana
przez burmistrza Ponieca, przewodniczcego Rady Miejskiej w Poniecu, pełnomocnika
760
burmistrza ds. rozwizywania problemów alkoholowych oraz Gminne Centrum Kultury.
Pełnomocnika burmistrza ds. RPA oraz rada sołecka i sołtysi wsi Miechcin i Waszkowo
przygotowali festyn sportowo-rekreacyjny z okazji Dnia Dziecka. 18 kwietnia Publicznym
Gimnazjum w Poniecu przeprowadzono konkurs pt. „Wpływ alkoholu na zdrowie oraz na
bezpieczestwo ruchu drogowego”.
Rakoniewice
Zespół Przedszkolno-Szkolny w Rostarzewie po raz kolejny wził udział w akcji. 31 maja w
ramach obchodów wiatowego Dnia Bez Papierosa zorganizowano biegi przełajowe, w
których wzili udział wszyscy uczniowie. Odbył si te Dzie Sportu, cykl lekcji
wychowawczych na podstawie poradnika „y radoci” oraz konkursy. uczniowie Zespołu
Przedszkolno-Szkolnego w Łkiem te uczestniczyli w kampanii „Zachowaj Trzewy
Umysł”. Przeprowadzono konkursy i zajcia wychowawcze.
Rychwał
- Działania podejmowane w ramach kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł” w naszej gminie
miały realizowa w jak najbardziej atrakcyjny sposób cele załoone przez organizatorów –
pisze gminny koordynator akcji Anna Kupska. Do kampanii włczyli si nauczyciele, rodzice,
dzieci i pielgniarki. Kampania rozpoczła si jak co roku od apeli i inscenizacji. Nauczyciele
rozdzielili materiały edukacyjne i konkursowe dla uczniów, nauczycieli i rodziców. Ponadto
w ramach kampanii w 8 szkołach podstawowych i gimnazjum odbywały si: cykle zaj,
pogadanki, spotkania z rodzicami, konkursy, apele i przedstawienia profilaktyczne.
Podsumowaniem kampanii była Gminna Spartakiada Dzieci i Młodziey, która odbyła si 1
czerwca.
Skoki
Kampania w skokach obfitowała w atrakcje. Patronat honorowy nad akcj objł burmistrz
Tadeusz Kłos, natomiast patronat medialny - redakcja „Wiadomoci Skockich”. Oprócz
kampanijnych konkursów zrealizowano: konkurs plastyczny, Dni Ziemi, turniej piłki nonej
„Rusz si człowieku”, konkurs dziennikarski na najlepsz gazetk o tematyce profilaktycznej,
Dni Uprzejmoci, 1 Gminny Festiwal Piosenki Ekologicznej, Marsz profilaktyczny ulicami
miasta, Rowerowy Rajd Radoci, midzyszkolne biegi sztafetowe „Uciekaj od nałogu”,
konkurs literacki „Moje sposoby na nud”, akcj „Za kółkiem zachowuj trzewy umysł”.
Słupca
W wietlicy rodowiskowej w Słupcy przeprowadzono konkurs „Wiem i umiem. Dobrze si
bawi”. Konkurs odbył si w dniach 20 maja – 15 czerwca. Udział w konkursie wziły dzieci
z SP. Konkurs został przeprowadzony w formie pogadanek, prezentacji i konkretnych
przykładów. Opiekunem grupy była Joanna Gbka.
Stare Miasto
Szkoła Podstawowa im. Bolesława Prusa w Liciu Wielkim, Gimnazjum w Liciu Wielkim,
Szkoła Podstawowa w Starym Miecie, Gimnazjum w Starym Miecie oraz Szkoła
Podstawowa w Modle Królewskiej włczyły si do kampanii 2007. W Liciu Wielkim
zorganizowano m. in. happening antynikotynowy. W SP w Starym Miecie odbywały si
rozmowy klasowe „Wiem i umiem. Dobrze si bawi”. 18 kwietnia GKRPA zorganizowała
coroczny turniej wiedzy o nałogach przy współpracy z Gimnazjum w Starym Miecie.
Gimnazjalici uczestniczyli te w marszu profilaktycznym. W SP w Modle Królewskiej jedn
z kampanijnych atrakcji był sportowy festyn rodowiskowy „Na sportowo znaczy zdrowo”,
który odbył si 1 czerwca.
761
Suchy Las
Co roku Zespół Szkół w Chludowie realizuje załoenia kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł”
poprzez zajcia pod nazw Parafiada i Parafiada Futbolowa adresowane do dzieci, które
wakacje spdzaj w domu. Do akcji z entuzjazmem włczyły si te dzieci ze wietlicy „Klub
Szalonych Małolatów” w Biedrusku, które współorganizowały festyn 2 czerwca.
Swarzdz
Podobnie jak w latach ubiegłych akcj zainicjowała Anna Renda, kierownik Orodka Pomocy
Społecznej w Swarzdzu. Do udziału w kampanii zgłosiły si wszystkie szkoły podstawowe i
gimnazjalne z gminy. Postulaty akcji realizowało te Szkolne Koło Misyjne pod opiek Elizy
Krause z Gimnazjum im. M. Kopernika w Zalasewie. Du imprez w ramach kampanii był
Piknik Rodzinny, który odbył si 16 czerwca na polanie w Ludwikowie. Impreza adresowana
była do całej społecznoci lokalnej Wierzonki, Karłowic, Dbogóry i Milna.
Trzemeszno
Kampania „ZTU” znalazła swe miejsce równie w ramach szesnastej edycji Ogólnopolskiego
Biegu im. Jana Kiliskiego Szlakiem Piastowskim z Mogilna do Trzemeszna. W ramach
imprezy odbył si bowiem Bieg Trzewoci. Wziły w nim udział wszystkie osoby
deklarujce trzewo. Dla uatrakcyjnienia imprezy wprowadzono te kategori druynow.
Turek
W zwizku z ponownym udziałem w ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł”
Gimnazjum w ukach podjło bardzo duo inicjatyw, np. Dzie Dziecka, wycieczka
rowerowa, wycieczka do Trójmiasta, zielona szkoła pod hasłem „Zamiast alkoholu i
papierosów wol kontakt z przyrod”. W ostatnich dniach czerwca nauczyciele przedmiotów
matematyczno-przyrodniczych zorganizowali Festiwal Nauki. W czasie kampanii wszyscy
nauczyciele zachcali uczniów do udziału w konkursach, imprezach szklonych i
przedsiwziciach. Informacj nadesłały Agnieszka Augustyniak i Ewa Czyo.
Witkowo
W ZSP w Mielynie zorganizowano Dzie Sportu Szkolnego połczony z Dniem Dziecka.
Celem imprezy było propagowanie fair play oraz integracja uczniów poprzez sportowo-
zabawow rywalizacj druynow.
Wrzenia
Kampania rozpoczła si 13 kwietnia, pakiety materiałów edukacyjnych przekazano
szkolnym koordynatorom. Do realizacji projektu włczyło si 11 szkół podstawowych i 5
gimnazjów, czyli 3258 uczniów, oraz społeczno lokalna. Oprócz konkursów w gminie
organizowano imprezy, które promowały załoenia kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł”.
Do najciekawszych naleał na pewno X Jubileuszowy Rodzinny Rajd Rowerowy. Przycignł
on na start ponad 2200 uczestników.

2007 roku – WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE
Barlinek
14 czerwca na obiektach sportowych Szkoły Podstawowej nr 4 i Publicznego Gimnazjum nr 2
w Barlinku odbył si Turniej Sportowy w ramach ogólnopolskiej kampanii profilaktycznej
„Zachowaj Trzewy Umysł” 2007. Zmaganiom przywiecało hasło „Lubi sport. Dobrze si
762
bawi”. Dziki sponsorowi, czyli Gminnej Komisji Rozwizywania Problemów
Alkoholowych, nagrody przydadz si na zajciach sportowych. Finał kampanii
zorganizowano na rynku miasta. Uczniowie PG nr 1 wystawili spektakl teatralny autorstwa
Andrzeja Wieczorka pt. „wiadectwo” ze wietn narracj M. Zmarzlik.
Barwice
W Barwicach podjto tak wiele inicjatyw, e a trudno wymieni je wszystkie. – „Zachowaj
Trzewy Umysł” rozpoczlimy cyklem przedstawie teatralnych dotyczcych profilaktyki
uzalenie i zjawiska przemocy – wspomina Renata Serweta, pełnomocnik burmistrza ds.
patologii. – 7 maja Szkolne Koło Turystyczno-Wdkarskie działajce przy Zespole Szkół w
Barwicach w ramach kampanii zorganizowało Midzynarodowe Młodzieowe Zawody
Wdkarskie nad jeziorem Dbno – poinformował opiekun przedsiwzicia Paweł
Mironowicz. W Szkole Podstawowej w Starym Chwalimiu odbył si Dzie Ekologii.
Zorganizowano konkursy, spotkanie z lenikami i przedstawienie ekologiczne. 30 maja w
ramach „Zachowaj Trzewy Umysł” w Szkole Podstawowej w Barwicach odbyły si biegi
pod hasłem „Biegaj razem z nami, walcz z nałogami”. Wicej relacji z Barwic na stronie
www.trzezwyumysl.pl.
Gmina Białogard
Od kwietnia uczniowie klas I-VI Szkoły Podstawowej im. Jana Brzechwy w Rogowie wraz z
wychowawcami uczestniczyli w kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł”. Akcj rozpoczto od
przeprowadzenia badania ankietowego dotyczcego zachowa ryzykownych. W ramach
wiatowego Dnia bez Papierosa uczniowie wykonywali plakaty pod hasłem „Nie pal” i
zachcali dorosłych do niepalenia. Wielkim zainteresowaniem cieszyło si przedsiwzicie
zwizane z kierowcami oraz zawody sportowe „Sport i zabawa”, wyjazdy na basen,
wycieczki. Nauczyciele chtnie korzystali ze scenariuszy zaj praktycznych dla uczniów
szkół podstawowych.
Człopa
Dzie Zdrowia zorganizowano 14 kwietnia. Wziło w nim udział 176 uczniów gimnazjum,
którzy rywalizowali w konkurencjach sportowych, wiedzowych i manualnych. Na
zakoczenie projektu trzy zwyciskie klasy otrzymały nagrody zakupione za pienidze
przekazane przez Gminn Komisj Rozwizywania Problemów Alkoholowych w Człopie.
Był to sprzt sportowy do aktywnego wypoczynku: piłka siatkowa, cztery ringa, lotki i paletki
do badmintona. 27 kwietnia w Gimnazjum Publicznym w Człopie zorganizowano Szkolne
Dni Profilaktyki.
Dbno Lubuskie
Gimnazjalici z Dbna na lekcjach prowadzonych przez Wiolett Rafałowicz czsto
podejmowali tematy dotyczce uzalenie. Prócz tego aktywnie angaowali si w
propagowanie trzewoci. 3 listopada członkowie gimnazjalnego koła teatralnego wystpili
na scenie Dbowskiego Orodka Kultury w czasie obchodów rocznicy Klubu Abstynenta
„ycie”. Miejsko-Gminna Komisja Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych
zorganizowała te I Przegld Spektakli Profilaktycznych. Członkowie koła literacko-
teatralnego prowadzonego przez Wiolett Rafałowicz wzili udział w konkursie w kategorii
gimnazjum.
Dobra
Gimnazjum w Dobrej przy współpracy Gminnej Komisji Rozwizywania Problemów
Alkoholowych, przedstawicielami policji, rodzicami i uczniami włczyło si do akcji.
763
Zorganizowano m.in.: lekcje wychowawcze i zajcia wietlicowe, na których realizowano
scenariusze lekcji dotyczce uzalenienia od alkoholu, narkotyków, od wiata wirtualnego;
wywiadówk profilaktyczn z rodzicami i przedstawicielem policji, na której rozdawano
ulotki edukacyjne dotyczce zjawiska narkomanii wród dzieci i młodziey; Gimnazjad z
okazji Dnia Dziecka.
Drawsko Pomorskie
W ramach kampanii drawscy gimnazjalici wraz z wychowawczyni Barbar Sarafin
odwiedzili mieszkaców wsi Zarasko i Jankowo, gdzie zaprezentowali program
profilaktyczny „Razem przeciwko uzalenieniom i agresji” opracowany przez pedagog
gimnazjum Urszul Chilko. 12 czerwca młodzie Gimnazjum im. Adama Mickiewicza w
Drawsku Pomorskim obejrzała przedstawienie profilaktyczne pt. „Dlaczego ja?” Hasła
„Latawiec” oraz „Tam i z powrotem” przywiecały wszystkim działaniom podejmowanym w
Szkoły Podstawowej w Zarasku, gdzie zorganizowano konkurs na najpikniejszy latawiec.
W Szkole Podstawowej w Mielenku Drawskim odbył si coroczny piknik Dzie Rodzinny. 1
czerwca uczniowie z SP w Suliszewie uczestniczyli w profilaktycznym patrolu wraz z Policj
z Powiatowej Komendy w Drawsku Pomorskim oraz andarmeri Wojskow z Centrum
Szkolenia Wojsk Ldowych w Drawsku Pomorskim.
Gocino
Gimnazjum w Gocinie od pierwszych edycji bierze udział w kampanii „Zachowaj Trzewy
Umysł”. - W tym roku nasi uczniowie uczestniczyli w 4 konkursach. W konkursie
„Sprawdzam i wybieram. Dobrze si bawi” udział wziło 7 klas i wietlica szkolna, czyli
razem 231 uczniów. – mówi Barbara Kwiatkowska, szkolny pedagog. 1 czerwca w Szkole
Podstawowej w Gocinie w ramach kampanii „ZTU” zorganizowano lig lekkoatletyczn w
klasach 0-III oraz bieg po zdrowie klas I-VI. W imprezach wziło udział 500 uczniów.
Relacj przesłała Grayna Ulikowska, koordynator szkolny.
Kamie Pomorski
- Motto kampanii w naszej gminie brzmiało: „Dbam oswoj bezpieczestwo - mówi. »NIE«
przemocy, agresji, uzalenieniom”. Do akcji włczyły si szkoły i inne placówki –
poinformowała Boena Górska, dyrektor Gminnego Zespołu Obsługi Owiaty. W akcji
uczestniczyły: SP nr 1, SP nr 2, SP w Górkach Pomorskich, SP we Wrzosowie, SP w
Jaroszewie oraz Gimnazjum Publiczne. Stowarzyszenie „OPOKA” zorganizowało XI
Kamieski Festyn Trzewoci, a wietlica przy Stowarzyszeniu Rodzin Katolickich -
konkurs: „Lubi siebie- dobrze si bawi”.
Łobez
Nad przebiegiem „ZTU” w gminie czuwali: Jarosław wirski, Elbieta Kozłowska, Danuta
Hamera, Joanna Szymoniak, Piotr Błaejewski i Ilona Osieczko. Wychowawcy klas V i
pedagog Danuta Ligza omówili na lekcjach wychowawczych i spotkaniach z rodzicami cele
kampanii. Przeprowadzono zajcia w klasach pitych. Uczniowie wzili udział w konkursach
kampanijnych.
Manowo
Głównym koordynatorem działa w ramach akcji w Manowie była Gminna Komisja
Rozwizywania Problemów Alkoholowych, za koordynatorem pomocniczym - Magdalena
Jówiak, pedagog z gimnazjum. W pierwszych dniach maja ogłoszono konkurs literacki dla
gimnazjalistów klas II pod hasłem „Stop uywkom”. 31 maja w Gimnazjum w Manowie
zorganizowano akcj profilaktyczn. Były konkurencje sportowe i artystyczne. Zaproszono
764
radnych, którzy mieli okazj zobaczy zaangaowanie młodziey w promocj zdrowego trybu
ycia.
Maszewo
Ju pity raz udział w kampanii wziły szkoły podstawowe w Maszewie, Dbicach i
Ronowie oraz gimnazjum w Maszewie. Dołczyły si równie rodowiskowe Ogniska
Wychowawcze TPD w Maszewie i Daru oraz wietlice w Dbicach i Nastazinie.
Nauczyciele i uczniowie chtnie uczestniczyli w zajciach praktycznych wg scenariuszy „y
radoci”. Przy omawianiu konkursów poruszano tematy zwizane z uywkami, przemoc,
samoocen, podejmowaniem decyzji, budowaniem relacji z innymi. W Szkole Podstawowej
w Maszewie Dzie Dziecka odbył si pod hasłem „Bawimy si zdrowo i wesoło”.
Postomino
Gminny Festyn Rodzinny to główna impreza zwizana z realizacj kampanii „ZTU” w
Postominie. Gminna Komisja Rozwizywania Problemów Alkoholowych przygotowała
imprez wspólnie z Referatem Promocji, Sportu i Turystyki, przy współudziale szkół, grup
sportowych, orodka zdrowia i lokalnych przedsibiorców. W festynie uczestniczyło ok. 500
osób. O ciekawej formie szerzenia idei kampanii poinformowała Teresa Rysztak. - Ju drugi
rok uczestnicy wietlic opiekuczo-wychowawczych w Pieszczu i Staniewicach realizuj
projekt pod nazw „wietlicowa Akademia Sprawnoci Intelektualnej, Fizycznej,
Artystycznej i Profilaktycznej” - poinformowała. Du popularnoci cieszyły si te rajdy
piesze i rowerowe, w których uczestniczyli uczniowie z rodzicami i nauczycielami.
Recz
2 czerwca w ramach kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł” zorganizowano przy
współudziale rodziców festyn z okazji Dnia Rodziny. Odbył si on w miejscowoci Rybaki,
skd pochodzi cz uczniów. Do organizacji festynu czynnie włczyli si sołtysi wsi Rybaki,
Słutowo, Suliborek i Sulibórz, sponsorujc nagrody dla uczestników oraz przygotowujc
poczstunek. Zabawa była przednia. Uczniowie wraz z rodzicami, a nawet dziadkami, brali
udział w wielu konkurencjach.
Rewal
Grono pedagogiczne Zespołu Szkół Sportowych, rodzice, oraz uczniowie szkoły z radoci
brali udział w kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł". Podczas akcji odbyło si wiele prelekcji
i spotka, które dotyczyły wymiany pogldów na tematy problemów współczesnej młodziey.
1 czerwca odbył si Festyn Rodzinny. Rodzice przygotowali stoiska z napojami, kiełbaskami
oraz grochówk, nauczyciele zawody sportowe oraz pokazy mody. Były wystpy artystyczne.
Wielkim zainteresowaniem cieszyły si rozmowy ze Stra Graniczn, która współpracowała
ze szkoł w ramach kampanii.
Sianów
Gmina Sianów uczestniczyła w ogólnopolskiej kampanii „Zachowaj Trzewy Umysł” po raz
pierwszy. Koordynatorami akcji były przewodniczca Gminnej Komisji Rozwizywania
Problemów Alkoholowych Joanna Czerwiska oraz pełnomocnik burmistrza ds. realizacji
Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwizywania Problemów Alkoholowych i Narkomanii
Anna Plezia. Dzieci uczestniczyły w akcjach profilaktycznych wród kierowców i
sprzedawców alkoholu. Obejrzały te spektakle profilaktyczne. - Dziki kampanii
znalelimy wród nauczycieli szkół wielu cennych i solidnych współpracowników i
sprzymierzeców, ludzi aktywnych, twórczych, chtnych do podejmowania wyzwa w
dziedzinie profilaktyki uzalenie - komentuj koordynatorki.
765
Sławoborze
Ju po raz drugi uczniowie Zespołu Szkół Publicznych w Sławoborzu wzili udział w
kampanii. Koordynatork została pedagog Jolanta Latkowska. Uczniów zapoznano z
opracowanym przez uczestników zeszłorocznej kampanii „Dekalogiem Trzewego Ucznia”,
który zawiera dziesi powodów, dla których nie warto siga po alkohol. Przeprowadzono
szkolne akcje: „Dzikuj – nie pal”, „Dzikuj – nie pij” i „Agresji - mówimy NIE”, w
które zaangaowano cał społeczno uczniowsk, a take społeczno lokaln.
Zorganizowano te midzyszkolne rozgrywki minipiłki nonej dziewczt i chłopców pod
hasłem „Ja ju wybrałem – stawiam na sport”.
Wałcz
Akcj prowadzonow Publicznym Gimnazjum nr 2 w Wałczu od 31 maja do 22 czerwca. 31
maja odbył si happening pod hasłem „Mamo, tato, nie pal!”; młodzie wraz z nauczycielami
przemaszerowała ulicami Wałcza, skandujc hasła i niosc transparenty o zdrowym stylu
ycia bez papierosów, nagradzała lizakami przechodniów, którzy s niepalcy, rozdawała
kierowcom ulotki i naklejki pt. „Za kółkiem zachowuj trzewy umysł”. W szkole odbył si
cykl lekcji wychowawczych, pogadanek, konkursów. Głównym koordynatorem kampanii w
szkole była Hanna Milkiewicz.
Złocieniec
W Szkole Podstawowej nr 1 odbyło si wiele przedsiwzi, m.in. rajd profilaktyczny, biegi
sztafetowe, pogadanki i konkursy. 26 maja odbył si w szkole festyn, w którym wzili udział
uczniowie klas I-VI. Szkolnym koordynatorem była Alicja Wodzisławska. Nauczyciele ze
Szkoły Podstawowej nr 3 w Złociecu przygotowali dla swoich uczniów bajk „Królewna
nieka i siedmiu krasnoludków”, któr przedstawili 1 czerwca. 6 czerwca szkoła wraz z
UKS „Traper” zorganizowała Powiatowe Ekologiczne Biegi Przełajowe. W Gimnazjum nr 1
zorganizowano m.in. Dni Promocji Zdrowia, a uczniowie Gimnazjum nr 2 rozmawiali od
zachowaniach ryzykownych z andarmami z Oleszna. 16 czerwca w Warniłgu odbył si
festyn „Familiada - piknik rodzinny”. - Kampania „ZTU” adresowana była nie tylko do dzieci
i młodziey złocienieckich szkół, ale take do całego rodowiska lokalnego – poinformowała
Barbara Głowacka.
766
SZÓSTY FINAŁ „ZTU”
10 wrzenia do Centrum Olimpijskiego w Warszawie na uroczysto wrczenia nagród

zwycizcom kampanijnych konkursów przybyli laureaci, rodzice, przedstawiciele szkół,
samorzdów oraz liczni gocie.
Na uroczystoci wrczenia nagród laureatom obecni byli m.in. Elbieta Matejka z

Departamentu Młodziey, Wychowania i Bezpieczestwa w Szkołach MEN, komisarz Dorota
Dbrowska-Babor reprezentujca Komend Główn Policji oraz Marek Kamiski, znany
podrónik, który udzielił swego wizerunku tegorocznej akcji. Przed wrczeniem nagród
laureatom kampanii uhonorowano specjalnymi certyfikatami partnerów zakoczonej akcji.
Gminy, szkoły, kluby sportowe oraz miejskie i gminne orodki sportu mogły rywalizowa o
współorganizacj „miniOLIMPIADY”. Zwyciskie aplikacje nadeszły: z miasta i gminy
Chorzele ; z gminy Ustka; z gminy Łazy; z Uczniowskiego Klubu Sportowego „Rokita” przy
SP w Rokietnicy; ze Szkoły Podstawowej nr 30 w Lublinie.
Nagrod w konkursach grupowych w tegorocznej edycji kampanii były aparaty fotograficzne.

Tegorocznymi zdobywcami aparatów były: dzieci z SP w Witankowie, gm. Wałcz; dzieci z
Niepublicznej SP w Pyrzowicach, gm. Oarowice; dzieci z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego
w Lewinie Kłodzkim; dzieci z SP w Szczecynie, gm. Gocieradów; grupa wietlicowa z
Placówki Opiekuczo-Wychowawczej Wsparcia Dziennego w Czewionce-Leszczynach;
klasa IVb ze Szkoły Podstawowej w Bisztynku.
W „ZTU” 2007 była te nagroda specjalna: tablica interaktywna. Urzdzeniem tym
nagrodzono dodatkowe działania w ramach tegorocznej akcji, które polegały na
udokumentowaniu na fotografiach przedsiwzi organizowanych pod hasłem kampanii przez
klas lub grup wietlicow. Tablic interaktywn otrzymały dzieci ze wietlicy przy Szkole
Podstawowej nr 9 w Kutnie.
Na konkursy kampanii przysłano do naszego biura tysice prac plastycznych, literackich,

wypełnionych ulotek konkursowych.
767
Lista wszystkich samorzdów uczestniczcych w „Zachowaj Trzewy Umysł” w 2007
roku:
Aleksandrów Kujawski (miasto), Alwernia, Annopol, Augustów (miasto), Babimost,

Baborów, Baboszewo, Bakowice, Bakałarzewo, Banie, Baranów, Baranów Sandomierski,
Barcin, Bargłów Kocielny, Barlinek, Bartoszyce (miasto), Barwice, Bdzin, Bestwina, Biała
Piska, Biała Podlaska (gmina), Biała Podlaska (miasto), Biała Rawska, Białogard (gmina),
Biały Dunajec, Bielawy, Bieliny, Bielsk, Bielsk Podlaski (gmina), Bierawa, Bierutów,
Biesiekierz, Biłgoraj (miasto), Biskupiec, Biszcza, Bisztynek, Bledzew, Blizanów, Błaszki,
Błaowa, Bobolice, Bobowa, Bobrowice, Bobrowniki, Bobrowniki (woj. lskie), Bochnia
(gmina), Bogatynia, Boguchwała, Boguszów-Gorce, Bojadła, Bojanów, Bolków, Borek
Wielkopolski, Borów, Borzechów, Branice, Brodnica (gmina), Brodnica (woj. wielkopolskie),
Brodnica (miasto), Brody, Brójce, Brudze Duy, Brzeg Dolny, Brzeg (miasto), Brze
Kujawski, Brzesko, Brzeziny (gmina), Brzozów, Buczek, Budzów, Buk, Bukowina
Tatrzaska, Bydgoszcz, Bystrzyca Kłodzka, Ceków-Kolonia, Cewice, Charsznica, Chno,
Chełmiec, Chełma (gmina), Chmielnik Rzeszowski, Chmielno, Chocz, Chodzie (miasto),
Chojnice (gmina), Chojnice (miasto), Choroszcz, Chorzele, Chorzów, Choszczno, Chotcza,
Chrzanów, Chynów, Ciasna, Ciechanów (miasto), Ciechocin, Cieszanów, Czarna Woda,
Czarnocin, Czechowice-Dziedzice, Czelad, Czemierniki, Czernichów, Czerniejewo,
Czernikowo, Czersk, Czerwionka-Leszczyny, Czstochowa, Człopa, Człuchów (miasto),
Czosnów, Czudec, Czye, Dbrowa Chełmiska, Dbrowa Górnicza, Darłowo (miasto), Dbe
Wielkie, Dbica (gmina), Dbica (miasto), Dbnica Kaszubska, Dbno Lubuskie, Dbowiec,
Dbowiec (woj. podkarpackie), Debrzno, Długosiodło, Dłutów, Dobczyce, Dobra, Dobre
(miasto), Dobryszyce, Dobrze Wielki, Dobrzyca, Dobrzyniewo Due, Dolice, Dołhobyczów,
Domaniewice, Domaszowice, Dominowo, Dragacz, Drawno, Drawsko Pomorskie, Drelów,
Drezdenko, Drzycim, Dubiecko, Duszniki, Dygowo, Dziadkowice, Działdowo (miasto),
Dzierzgo, Dzieroniów (gmina), Dzieroniów (miasto), Ełk (gmina), Fałków, Filipów,
Frampol, Gbin, Garwolin (gmina), Garwolin (miasto), Gaworzyce, Gdask, Gdów, Gidle,
Giycko (gmina), Głogów (gmina), Głogów (miasto), Głowaczów, Główczyce, Gniew,
Godkowo, Godów, Golczewo, Goleniów, Goleszów, Golina, Gołacz, Gołdap, Gołuchów,
Gonidz, Góra, Góra w. Małgorzaty, Górzno, Górzno (woj. mazowieckie), Gocieradów,
Gocino, Gosty, Gostynin (miasto), Gozdnica, Grabowiec, Grabowo, Gródek, Grodzisk
Wielkopolski, Grodzisko Dolne, Gromnik, Grudzidz (miasto), Grybów (gmina), Grybów
(miasto), Gryfice, Gubin (miasto), Hajnówka (miasto), Halinów, Hask, Harasiuki, Horyniec-
Zdrój, Hrubieszów (gmina), Iława (miasto), Iłowa, Iła, Imielin, Imielno, Inowrocław
(gmina), Inowrocław (miasto), Istebna, Iwaniska, Iwierzyce, Iwonicz-Zdrój, Jabło, Jabłonna,
Jabłonna (woj. lubelskie), Janowice Wielkie, Janowiec Wielkopolski, Jarosław (miasto),
Jasienica Rosielna, Jasło (miasto), Jastków, Jastrowie, Jastrzbia, Jastrzbie-Zdrój, Jawornik
Polski, Jaworzno, Jaworzyna lska, Jedlina-Zdrój, Jdrzejów, Jedwabne, Jelenia Góra,
Jerzmanowice-Przeginia, Jeowe, Jordanów lski, Jutrosin, Kalety, Kalinowo, Kalisz,
Kamie Pomorski, Kamienica, Kamieniec, Kamiesk, Kamionka Wielka, Kaczuga,
Karczew, Karczmiska, Kargowa, Karnice, Katowice, Kty Wrocławskie, Kazimierz Dolny,
Kamierz, Kcynia, Kdzierzyn-Kole, Kpice, Kpno, Kije, Kijewo Królewskie, Kikół,
Klembów, Klimontów, Kluczbork, Klucze, Kłaj, Kobiele Wielkie, Kobylnica, Kobyłka,
Kochanowice, Koczała, Kolno (miasto), Kolsko, Kołaczkowo, Koło (miasto), Kołobrzeg
(miasto), Komarówka Podlaska, Komorniki, Konopnica, Koskowola, Konstancin-Jeziorna,
Konstantynów, Konstantynów Łódzki, Korczew, Korfantów, Kórnik, Koronowo, Korycin,
Kosakowo, Kocian (miasto), Kocielec, Kosów Lacki, Kostrzyn, Kostrzyn (woj.
wielkopolskie), Koszcin, Kotlin, Kowala, Kowale Oleckie, Kowalewo Pomorskie, Kowiesy,
Koziegłowy, Kozienice, Komin Wielkopolski, Kozy, Kraków, Krasiczyn, Krasne, Kranik
768
(miasto), Krasnosielc, Krasnystaw (gmina), Krasnystaw (miasto), Krasocin, Krobia,
Krokowa, Krocienko n. Dunajcem, Krocienko Wyne, Krotoszyce, Krotoszyn, Krynica
Morska, Krynice, Krynki, Krzemieniewo, Krzeszyce, Krzywcza, Krzyanowice, Ksawerów,
Kuryłówka, Kutno (miasto), Kwidzyn (gmina), Lanckorona, Lasowice Wielkie, Lbork,
Ldziny, Legnica, Lena Podlaska, Lesznowola, Lewin Brzeski, Lewin Kłodzki, Leajsk
(miasto), Libi, Lipinki Łuyckie, Lipno (gmina), Lipno (miasto), Lipowiec Kocielny, Liw,
Lubaczów (miasto), Luba (miasto), Lubartów (gmina), Lubie, Lubie Kujawski, Lubin
(gmina), Lubin (miasto), Lublin, Lubomia, Lubsko, Lutowiska, Luzino, Lwówek, Lyski,
Łabiszyn, Łabowa, Łck, Łcko, Ładzice, Łagiewniki, Łagów Lubuski, Łambinowice,
Łanita, Łapanów, Łasin, Łask, Łazy, Łczyca (gmina), Łczyca (miasto), Łka Opatowska,
Łki Szlacheckie, Łknica, Łobez, Łochów, Łoma (miasto), Łopiennik Górny, Łopuszno,
Łubianka, Łuków (gmina), Łukowa, Łuna, Łyszkowice, Maków Mazowiecki, Maków
Podhalaski, Malanów, Manowo, Marcinowice, Marciszów, Marianowo, Marki, Marklowice,
Masłów, Maszewo, Maszewo (woj. zachodniopomorskie), Mcinka, Miczyn, Miasteczko
Krajeskie, Miastko, Miastków Kocielny, Michałowo, Miedna, Midzychód, Midzylesie,
Midzyrzec Podlaski (miasto), Miejsce Piastowe, Miejska Górka, Mielec (miasto), Mielno,
Mieroszów, Mierzcice, Mietków, Mikołów, Milanów, Milejczyce, Milejewo, Milejów,
Milówka, Miłakowo, Miłomłyn, Mircze, Mława, Mniów, Mogilno, Mokobody, Moki,
Morg, Moszczenica, Mrgowo (gmina), Mrgowo (miasto), Mrocza, Mstów, Mucharz,
Murów, Murowana Golina, Mykanów, Mysłowice, Myszków, Nakło n. Noteci, Narew,
Narewka, Narol, Naruszewo, Nawojowa, Niebylec, Niedrzwica Dua, Niedwied, Niegowa,
Niemodlin, Niepołomice, Nieport, Nowa Słupia, Nowa Sól (miasto), Nowa Sucha, Nowe,
Nowe (miasto) n. Pilic, Nowe (miasto) n. Wart, Nowe Skalmierzyce, Nowodwór,
Nowogród Bobrzaski, Nowosolna, Nowy Dwór Gdaski, Nowy Dwór Mazowiecki, Nowy
Targ (miasto), Nowy Tomyl, Nowy migród, Nozdrzec, Nysa, Obrazów, Ochotnica Dolna,
Okonek, Oksa, Olecko, Olenica (gmina), Olenica (witokrzyskie), Olenica (miasto),
Oleszyce, Olkusz, Olszanka, Olsztyn, Olsztynek, Oława (gmina), Opalenica, Opatów,
Opoczno, Opole, Orchowo, Ornontowice, Orzesze, Orzysz, Osieczna, Osiek Jasielski, Osiek,
Osiek (woj. małopolskie), Ono Lubuskie, Ostaszewo, Ostróda (gmina), Ostrów Mazowiecka
(miasto), Ostrówek, Ostrowite, Owicim (gmina), Otwock, Oarów, Oarów Mazowiecki,
Oarowice, Ozimek, Ozorków (gmina), Ozorków (miasto), Pacanów, Pakosławice, Parchowo,
Pasłk, Pasym, Ptnów, Pełczyce, Piaseczno, Piaski, Pitek, Piechowice, Piekary lskie,
Pienino, Pieszyce, Pietrowice Wielkie, Pilawa, Pilchowice, Pilica, Pionki (gmina), Piotrków
Trybunalski, Platerówka, Płock, Płosk (gmina), Płosk (miasto), Pobiedziska, Poczesna,
Poddbice, Podkowa Lena, Pogorzela, Pokój, Polanica-Zdrój, Polanka Wielka, Polkowice,
Połczyn-Zdrój, Poniec, Porbka, Porba, Poronin, Postomino, Powitne, Potok Górny,
Praszka, Pramów, Prochowice, Prostki, Pruchnik, Prudnik, Prusice, Pruszcz, Przechlewo,
Przecław, Przedbórz, Przelewice, Przemt, Przemyl (gmina), Przemyl (miasto), Przodkowo,
Przygodzice, Przykona, Przyrów, Przytoczna, Przywidz, Psary, Pszczółki, Puck (gmina),
Puławy (gmina), Puławy (miasto), Pułtusk, Puszcza Mariaska, Puszczykowo, Pyskowice,
Pysznica, Raba Wyna, Rabka-Zdrój, Raciek, Racibórz, Radków, Radlin, Radomsko
(miasto), Radomyl Wielki, Radowo Małe, Radymno (miasto), Radzanów, Radziechowy
Wieprz, Radziejów (miasto), Radzymin, Rakoniewice, Raków, Raszyn, Rawa Mazowiecka
((gmina)), Recz, Rczno, Rejowiec, Rejowiec Fabryczny (miasto), Reska Wie, Repki,
Rewal, Rogowo, Rokiciny, Rokietnica, Rokietnica (woj. wielkopolskie), Ropczyce,
Rociszewo, Rozogi, Rozprza, Ruda-Huta, Rudna, Rudnik, Rudniki, Rudziniec, Ruja, Rumia,
Rychwał, Ryglice, Ryjewo, Ryki, Ryn, Rypin (gmina), Rypin (miasto), Rznia, Rzeczniów,
Rzeczyca, Rzepin, Rzeszów, Rzewnie, Rzezawa, Sadki, Sandomierz, Sanok (miasto), Santok,
Sarnaki, Sawin, cinawa, Sdziejowice, Sdziszów, Sejny (miasto), Serock, Serokomla,
Sianów, Sicienko, Sieciechów, Siedlisko, Siekierczyn, Siemianowice lskie, Siemitkowo
769
Koziebrodzkie, Siemiatycze (miasto), Sienno, Sierakowice, Skalbmierz, Skawina, Skpe,
Skierniewice (miasto), Skoki, Skórcz (miasto), Skoroszyce, Słaboszów, Sławno (woj.
łódzkie), Sławno (miasto), Sławoborze, Słubice, Słubice Lubuskie, Słupca (miasto), Słupia,
Słupsk (gmina), Słupsk (miasto), Smołdzino, Sobienie-Jeziory, Sobótka, Sochaczew (miasto),
Sokółka, Sokołów Podlaski (miasto), Solec Zdrój, Somonino, Sorkwity, Sonicowice, Sonie,
Sono, Sosnowiec, roda Wielkopolska, Stanin, Stporków, Stara Biała, Stara Błotnica,
Starachowice, Starcza, Stare Juchy, Stare (miasto), Starogard Gdaski (miasto), Staroreby,
Stary Dzierzgo, Stary Dzików, Stary Zamo, Staszów, Stegna, Stoczek, Stopnica, Stryków,
Stryszawa, Strzegom, Strzelce, Strzelce Krajeskie, Strzelce Opolskie, Sucha Beskidzka,
Sucha, Suchy Las, Sulechów, Sulcin, Sulejów, Sulików, Supral, Susiec, Swarzdz,
witki, widwin (gmina), wiebodzin, wiecie n. Os, wiekatowo, wiercze, wierczów,
wierklaniec, wierzawa, witajno, witochłowice, winoujcie, Syców, Szaflary,
Szastarka, Szczawnica, Szczecinek (miasto), Szczucin, Szczuczyn, Szelków, Sztabin, Sztum,
Sztutowo, Szubin, Szumowo, Szydłowo, Szydłowo, Szypliszki, Tarnobrzeg, Tarnowiec,
Tarnowo Podgórne, Tczew (miasto), Teresin, Tłuchowo, Tłuszcz, Tomaszów Mazowiecki
(miasto), Toru, Toszek, Trycza, Trzebinia, Trzebnica, Trzemeszno, Tuplice, Turek (gmina),
Tyczyn, Ujsoły, Ustka (gmina), Ustro, Ustronie Morskie, Wgrowiec (gmina), Wałbrzych,
Wałcz (gmina), Wałcz (miasto), Wpielsk, Warszawa Białołka, Warszawa Mokotów,
Warszawa Ochota, Warszawa Praga Południe, Warszawa Praga-Północ, Warszawa
Rembertów, Warszawa ródmiecie, Warszawa Targówek, Warszawa Ursus, Warszawa
Ursynów, Warszawa Wesoła, Warszawa Wilanów, Warszawa oliborz, Wasilków, Wsosz,
Wwolnica, Wejherowo (gmina), Wejherowo (miasto), Wicbork, Wiele, Wielgie,
Wielgomłyny, Wieliczka, Wieliszew, Wielka Nieszawka, Wielowie, Wierzchosławice,
Wilczta, Wilkowice, Wisko, Winiowa, Wisznia Mała, Witkowo, Witnica, Wizna, Wle,
Włocławek (gmina), Włocławek (miasto), Włodawa (gmina), Włodawa (miasto), Wodzisław,
Wodzisław lski, Wojcieszów, Wojnicz, Wolbórz, Wrczyca Wielka, Wrzenia, Wyry,
Wyszków, Zabierzów, Zbki, Zabłudów, Zabór, Zabrodzie, Zabrze, Zadzim, Zagórz,
Zagrodno, Zakrzew, Zakrzew, Zakrzewo, Zakrzówek, Zalesie, Zaleszany, Zapolice, Zarby
Kocielne, arki, arnowiec, arów, Zarszyn, ary (gmina), ary (miasto), Zator, Zatory,
Zawidów, Zawiercie, Zawoja, Zblewo, Zbrosławice, Zduska Wola (miasto), elechów,
Zembrzyce, Zgierz (gmina), Zgierz (miasto), Zgorzelec (gmina), Zielona Góra (miasto),
Zławie Wielka, Złocieniec, Złoczew, Złotoryja (gmina), Złoty Stok, nin, urawica,
uromin, Zwierzyn, Zwierzyniec, Zwole, yraków, yrardów, ywiec.
770

Druk NR 1746

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Druk NR 1746

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Druk nr 1746

Warszawa, 25 lutego 2009 r.

Szanowny Panie Marsza!ku,

Przekazuj" przyj"ty przez Rad" Ministrów dokument:

- Sprawozdanie z realizacji ustawy o

Jednocze#nie informuj", $e Rada Ministrów upowa$ni!a Ministra Zdrowia

(-) Donald Tusk

Sprawozdanie z realizacji ustawy

Rozdział III – Uszkodzenia zdrowia zwizane z uzalenieniem od alkoholu .................... 50

Rozdział IV - Negatywne konsekwencje dla zdrowia i społecznego funkcjonowania osób

4.3.2. Działania podejmowane przez samorzdy wojewódzkie..................................74

ZAŁCZNIK – STRESZCZENIE SPRAWOZDANIA Z REALIZACJI USTAWY O

Sprawozdanie z realizacji ustawy z dnia 26 padziernika 1982 roku o wychowaniu

W latach 1998 – 2000 wielko spoycia utrzymywała si na podobnym poziomie,

Struktura spoycia napojów alkoholowych w 2007 roku (wg danych GUS)

Struktura spoycia napojów alkoholowych w 2007 r.

Wino i miody pitne

Obliczenia PARPA na podstawie danych GUS

Zmiany w strukturze spoycia napojów alkoholowych w cigu 10 lat pokazuje

2007 rok 32,57% 11,62% 55,81%

2006 rok 30,72% 12,40% 56,88%

2005 rok 31,40% 12,90% 55,70%

2004 rok 30,20% 15,30% 54,50%

2003 rok 30,50% 17,30% 52,20%

2002 rok 24,50% 19,40% 56,10%

2001 rok 25,80% 19,20% 55,00%

2000 rok 28,30% 20,20% 51,50%

1999 rok 29,83% 23,15% 47,02%

1998 rok 34,19% 23,36% 42,45%

Wyroby spirytusowe Wino i miody pitne Piwo

Na przestrzeni 10 lat zmieniła si znacznie struktura spoycia napojów alkoholowych.

W Polsce podstaw prawn rozwizywania problemów alkoholowych stanowi ustawa

• Trzecim filarem polskiego modelu rozwizywania problemów alkoholowych jest

Podział rodków wydanych na realizacj zada zwizanych z rozwizywaniem problemów

rodki finansowe wydatkowane na realizacj zada ustawy o wychowaniu w trzewoci w

Podział rodków wydatkowanych na realizacj zada z rozdziału 85154 wynikajcych z

Wydatki z rozdziału 85154 - przeciwdziałanie alkoholizmowi w 2007 r.

Opracowanie PARPA, na podstawie danych Regionalnych Izb Obrachunkowych oraz „Sprawozdania z

Zadania własne samorzdów gminnych w sferze profilaktyki i rozwizywania

Podział rodków na poszczególne działania

Kolonie z programem Programy dla grup

Na mocy artykułu 4 ustawy o wychowaniu w trzewoci samorzd województwa

Zadania urzdów centralnych okrelone s w art. 5, 6 oraz 7, a zadania Pastwowej

W budecie pastwa rodki finansowe planowane na profilaktyk i przeciwdziałanie

Suma wydatkowana na realizacj zada wynikajcych z ustawy o wychowaniu

rodki wydatkowane przez urzdy centralne zobowizane do podejmowania działa w

Zadania z zakresu profilaktyki i rozwizywania problemów alkoholowych Minister

Wanymi partnerami w realizacji zada wynikajcych z ustawy o wychowaniu w

Zadania wynikajce z ustawy o wychowaniu w trzewoci uwzgldniane s w załoeniach

Rozdział I - Szkod y zdrow otne i rozw ojowe wys tpu jce

1.1 Badania dotyczce problemu alkoholowego wród polskiej młodziey

Picie napojów alkoholowych

Picie napojów alkoholowych

100 96,5 96,6 96,7

Picie napojów alkoholowych wród chłopców i dziewczt

Najbardziej popularnym napojem alkoholowym zarówno w klasach III gimnazjów, jak i

Na pytanie o ocen dostpnoci substancji psychoaktywnych młodzi ludzie uznali, e napoje

Uywanie alkoholu przez młodych ludzi jest jednym z czynników wpływajcych na

1.2 Profilaktyka skierowana do dzieci i młodziey

Picie alkoholu przez młodzie to jeden z powaniejszych problemów społecznych. Eksperci

1.2.1 Działania gminne i wojewódzkie

Działania samorzdów lokalnych:

zakresie rozwizywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w