Professional Documents
Culture Documents
Wprowadzenie Chrzecijaska Perspektywa Analiza Tumacze Problemy z Chrzecijask Perspektyw Prawidowa ydowska Interpretacja
1 Wprowadzenie
Dziewity rozdzia Daniela jest prawdopodobnie jednym z najtrudniejszych do zrozumienia rozdziaw w caej Biblii. Jednake ewangeliczni chrzecijanie trafili na 'zoty samorodek' w wykorzystywaniu tego rozdziau jako 'niezbitego dowodu' na to, e Jaszua, ich Mesjasz, mia przyj i umrze przed zniszczeniem drugiej wityni. Uywaj zawiych oblicze do rozpoczcia tego proroctwa w specyficznym czasie, by skoczy go triumfalnym wjazdem Jaszua do Jerozolimy, jadcego na osioku (lub dwch). Ten materia przedstawi wam szczegowe wyjanienie dziewitego rozdziau Ksigi Daniela, zarwno z ewangelicznej chrzecijaskiej perspektywy, oraz z prawidowego ydowskiego rozumienia. Prosz pamita: to nie s dwie, wspzawodniczce ze sob o zrozumienie jakiego proroctwa teologie. Jest to ydowska ksiga, napisana w naszym jzyku, w jzyku hebrajskim, ktrego 99.98% chrzecijan nie potrafi nawet przeczyta.
2 Chrzecijaska Perspektywa
Chocia Izajasz 53 w ewangelicznym chrzecijaskim rozumieniu prorokuje o Jaszua, niekoniecznie wskazuje dokadnie na Jaszua. W Izajaszu 53 brakuje charakterystycznego okrelenia 'mesjasz'. Ewangeliczni chrzecijanie znaleli gdzie w naszej hebrajskiej Biblii nowy dowd, o ktrym twierdz, e dokadnie wskazuje na posta ich nadchodzcego mesjasza. Wedug nich dziewity rozdzia Daniela wskazuje dokadnie na dat w 32 roku n.e., kiedy Jaszua po raz pierwszy ogosi, i jest Mesjaszem. Do celw tego materiau bdziemy korzysta z najpowszechniej akceptowanego chrzecijaskiego tumaczenia Starego Testamentu, znanego jako King James Version 1 (KJV). Daniel 9:22-27 (BW) (22) Przyby i rzek do mnie: Danielu, oto wyszedem, aby ci da jasne zrozumienie. (23) Gdy zacze zanosi baganie, wyszo sowo, a ja przyszedem, aby ci je oznajmi, bo jeste bardzo miy; uwaaj wic na sowo i zrozum widzenia. (24) Siedemdziesit tygodni wyznaczono twojemu ludowi i twojemu miastu witemu, a dopeni si zbrodnia, przypiecztowany bdzie grzech i zmazana wina, i przywrcona bdzie wieczna sprawiedliwo, i potwierdzi si, widzenie i prorok i Najwitsze bdzie namaszczone. (25) Przeto wiedz i zrozum: Odkd objawio si sowo o ponownej odbudowie Jeruzalemu a do Pomazaca-Ksicia jest siedem tygodni, w cigu szedziesiciu dwu tygodni znowu bdzie odbudowane z rynkiem i rowami miejskimi; a bd to cikie czasy. (26) A po szedziesiciu dwch tygodniach Pomazaniec bdzie
1 Dla angielskiej wersji tej rozprawy. W polskim tumaczeniu bdziemy korzysta z tak zwanej Biblii Warszawskiej.
zabity i nie bdzie go; lud ksicia, ktry wkroczy, zniszczy miasto i wityni, potem nadejdzie jego koniec w powodzi i a do koca bdzie wojna i postanowione spustoszenie. (27) I zawrze cise przymierze z wieloma na jeden tydzie, w poowie tygodnia zniesie ofiary krwawe i z pokarmw. A w wityni stanie obraz obrzydliwoci, ktry sprawi spustoszenie, dopki nie nadejdzie wyznaczony kres spustoszenia. Chrzecijaska perspektywa tutaj jest taka, e jest tu 70 tygodni lat. To znaczy jeden tydzie jest rwny siedmiu latom. Ewangeliczni chrzecijanie poinformuj nas, e Danielowi zostao powiedziane, i nadejdzie Mesjasz i e ten Mesjasz zostanie zabity. Tekst mwi nam: Odkd objawio si sowo o ponownej odbudowie Jeruzalemu a do Pomazaca-Ksicia jest siedem tygodni, w cigu szedziesiciu dwu tygodni znowu bdzie odbudowane z rynkiem i rowami miejskimi; 7 + 62 = 69 tygodni2. Zatem po 69 tygodniach lat, co daje 483 lata, Mesjasz pojawi si na ziemi i krtko po tym Pomazaniec bdzie zabity i nie bdzie go. Ewangeliczni chrzecijanie powiedz nam, e od czasu Drugiej wityni proroctwo to byo rozumiane jako matematycznie precyzyjna przepowiednia nadejcia Mesjasza. Wedug ewangelicznych chrzecijan data wydania rozkazu o przywrceniu i odbudowie Jerozolimy, moe by jedn z poniszych dat podanych w Hebrajskiej Biblii. 1. Dekret wydany przez Cyrusa w 538 roku p.n.e., wspomniany w Ezdraszu 1:1-4 i Ezdraszu 5:1317, dotyczcy odbudowy wityni, a) (1) W pierwszym roku panowania Cyrusa, krla perskiego, aby si spenio sowo Pana wypowiedziane przez usta Jeremiasza, pobudzi Pan ducha Cyrusa, krla perskiego, eby ogosi ustnie, a take pisemnie w caym swoim krlestwie, co nastpuje: (2) Tak mwi Cyrus, krl perski: Wszystkie krlestwa ziemi da mi Pan, Bg niebios, On te rozkaza mi, abym zbudowa mu wityni w Jeruzalemie, ktre jest w Judzie. (3) Kto wic spord was naley do jego ludu, niech jego Bg bdzie z nim! Niech wyruszy do Jeruzalemu, ktre jest w Judzie, i niech buduje wityni Panu, Bogu izraelskiemu. To jest bowiem ten Bg, ktry jest w Jeruzalemie. (4) Wszystkich tych wic, ktrzy si zachowali w jakiejkolwiek miejscowoci, gdzie byli przychodniami, niech wespr mieszkacy tych miejscowoci srebrem i zotem, mieniem i bydem, nie liczc daru dobrowolnego dla wityni Boej w Jeruzalemie. - Ezdrasz 1:1-4 b) (13) Lecz w pierwszym roku panowania Cyrusa, krla babiloskiego, krl Cyrus wyda rozkaz, aby odbudowano ten dom Boy. (14) Take zote i srebrne naczynia domu Boego, ktre Nebukadnesar zabra ze wityni w Jeruzalemie i sprowadzi do wityni babiloskiej, kaza krl Cyrus wynie ze wityni babiloskiej i przekaza je niejakiemu Szeszbassarowi, ktrego mianowa namiestnikiem, (15) I rzek do niego: We te naczynia, id i z je w wityni jeruzalemskiej, a niech dom Boy zostanie odbudowany na dawnym swym miejscu. (16) Wtedy w Szeszbassar przyby, pooy fundamenty pod dom Boy w Jeruzalemie i od tego czasu a dotd buduje si go i jeszcze nie jest ukoczony. (17) Jeeli wic krl uzna to za stosowne, niech zbadaj w skarbcach krlewskich tam w Babilonie, czy tak jest naprawd, e krl Cyrus wyda rozkaz, aby ten dom Boy w Jeruzalemie odbudowano, a decyzja krlewska w tej sprawie niech nam zostanie przysana. - Ezdrasz 5:13-17 2. I Dariusza w 517 roku p.n.e., wspomniany u Ezdrasza 6:6-12; inny dekret dotyczcy odbudowy wityni. a) (6) Tak wic ty, Tattenaju, namiestniku Zarzecza, i ty, Szetar-Boznaju, wraz ze swoimi towarzyszami, urzdnicy perscy z Zarzecza, trzymajcie si stamtd z dala. (7) Nie przeszkadzajcie w pracy nad tym domem Boym. Namiestnik Judei i starsi
2 Akurat tumaczenie Biblii Warszawskiej raczej dokadnie oddaje wersj hebrajsk. Katolickie tumaczenia podaj to w wersji: siedem tygodni i szedziesit dwa tygodnie;
judejscy niech odbuduj ten dom Boy na dawnym miejscu. (8) Ode mnie tedy wychodzi rozkaz, jak macie postpi ze starszyzn judejsk w sprawie budowy tego domu Boego: z krlewskich dochodw podatkowych z Zarzecza bdziecie punktualnie pokrywa tym mom koszty budowy, aby nie zostaa wstrzymana, (9) A potrzebne na caopalenia dla Boga niebios cielce, barany, jagnita, nie liczc pszenicy, soli, wina i oliwy, naley im wedug zapotrzebowania kapanw z Jeruzalemu codziennie bezzwocznie dostarcza, (10) Aby mogli skada ofiary przyjemne Bogu niebios i zanosi mody za ycie krla i jego synw. (11) Ode mnie te wychodzi rozkaz, e jeli kto przekroczy to zarzdzenie, to zostanie wyrwana z jego domu belka, na ktr zostanie wbity, jego za dom zostanie za to zamieniony w kup gruzu. (12) A Bg, ktry uczyni tam mieszkanie dla swego imienia, niech powali kadego krla i nard, ktry by wycign rk, aby zmieni ten rozkaz i zburzy ten dom Boy, ktry jest w Jeruzalemie. Ja, Dariusz, wydaem ten rozkaz, ktry naley dokadnie wykona. Ezdrasz 6:6-12 3. Dekret Artakserksesa z 445 roku p.n.e. (Nehemiasz 2:5-7) a) (5) Rzekem do krla: Jeeli odpowiada to krlowi i jeeli twj suga znalaz ask w twoich oczach, to prosz, aby mnie wysa do Judei, do miasta, gdzie s groby moich ojcw, abym je mg odbudowa. (6) A krl rzek do mnie - krlowa za siedziaa obok niego -: Jak dugo potrwa twoja podr i kiedy powrcisz? Krl zezwoli na to i wysa mnie, a ja podaem mu termin. (7) Potem rzekem do krla: Jeeli odpowiada to krlowi, to niech mi dadz listy do namiestnikw Zarzecza, aby mi pozwolili przej do Judei, Pierwsze trzy s odrzucane przez ewangelicznych chrzecijan, poniewa nie wymieniaj one w szczeglnoci Jerozolimy, lecz tylko wityni; a take dlatego, i uycie ktrej z tych 'opcji' nie obliczyoby waciwie przyjcia ich Mesjasza. W 5 wieku p.n.e. Nehemiasz, podczaszy medo-perskiego krla Artakserksesa, napisa: (Nehemiasz 2:1-2) (1) W miesicu Nisan, w dwudziestym roku panowania krla Artakserksesa, usugujc mu jako podczaszy, wziem wino i podaem krlowi, a nigdy przedtem tak le nie wygldaem. (2) Wtedy krl rzek do mnie: Czemu tak le wygldasz? Chyba nie jeste chory? To byby 445 rok p.n.e., 20-ty rok panowania tego krla. Mamy zaoy, e Nehemiasz ma na myli pierwszy dzie Nisan. Przy takim zaoeniu otrzymujemy, e dekret zosta wydany 14 marca 445 p.n.e. 483 lata od roku 445 p.n.e. umiecioby nas w dniu 14 marca 37 roku n.e. Zbyt pno jak na zgadzenie chrzecijaskiego Mesjasza. Ale chrzecijascy misjonarze powiedz nam, e istnieje co takiego, jak rok proroczy. Rok proroczy ma 360 dni i odpowiada mu 12 miesicy po 30 dni. Ewangeliczni chrzecijanie zerknli do swojego Nowego Testamentu dla potwierdzenia tego proroczego roku. Cytuj oni Objawienie 12:6, gdzie mowa o okresie 1260 dni, ktry ma zwizek z trzyipletnim okresem wspomnianym w Objawieniu 12:13-14 i w Danielu 2:27. Poniewa trzy i p roku ma by rwne 1260 dniom (3.5 360 = 1260), kto mgby mierzy lata w 360-dniowych przedziaach. To oczywicie nie oznacza, e obieg ziemi wok soca przypieszy lub si zmieni, lecz oznacza to po prostu, e proroczy rok jest miar czasu, w ktrym 'rok' ma 360 dni, nic wicej, nic mniej. Nie rni si to od waenia torby z zakupami w kilogramach, korzystajc z systemu metrycznego, a potem uywania starego angielskiego systemu i podawania wartoci w funtach i uncjach. aden z tych systemw nie powoduje, e zakupy wa mniej lub wicej, lecz to, e oba systemy podaj wag w rnych jednostkach. Tak samo tutaj, w przypadku roku proroczego i kalendarza sonecznego uywa on innego systemu do mierzenia czasu. Jeli przyjmiemy chrzecijaskie uycie roku proroczego, wtedy 69 tygodni lat bdzie si
rwnao 173,880 dniom (483 360). Jeli przeliczymy to z powrotem na kalendarz Juliaski, to otrzymamy dat 6 kwietnia 32 roku n.e. Uwaa si, e jest to data wjazdu Jaszua na osioku (lub dwch) do Jerozolimy. A po tym okresie Jaszua zosta 'zgadzony', co ewangeliczni chrzecijanie twierdz, oznacza, by zabity. W chrzecijaskim modelu 69 tygodni jest odseparowane od ostatniego, 70-go tygodnia, ktry ma pojawi si kiedy w przyszoci, podczas czego, co chrzecijanie zw 'pochwyceniem'. Niektrzy z ewangelicznych chrzecijan dziel 70-ty tydzie na dwie czci, mwic e 3 roku przypada na ziemsk sub Jaszua, a ostatnie 3 roku pojawi si przy pochwyceniu. Przedstawi wam tutaj podsumowanie perspektywy ewangelicznych chrzecijan, zaczerpnite z ksiki pod tytuem The Coming of the Prince, napisanej przez Sir Roberta Andersona. Siedemdziesit tygodni Daniela [interpretacja wedug Sir Roberta Andersona] od dekretu odbudowy Jerozolimy do nadejcia Krla (zgodnie z Danielem 9:24-25) bdzie: 7 + 62 'tygodnie' = 69 grup siedmiu lat. 7 69 = 483 lat bazujc na wersetach z Objawienia 11:2, 13:5, 11:3, 12:6, ktre sugeruj, e 42 miesice [3.5 roku] rwna si 1260 dniom proroczy rok ma 360 dni [Babiloski] 483 360 = 173,880 Artakserkses rozpocz panowanie w 465 p.n.e. Dekret o odbudowie Jerozolimy zosta wydany 1 Nisan, 20-ego roku panowania Artakserksesa. W naszym systemie kalendarza (Juliaski) t dat jest 14 marca 445 p.n.e. (Nehemiasz 2:1) Jaszua rozpocz sw sub w 15-tym roku panowania Tyberiusza (patrz ukasz 3:1-2 (1) W pitnastym roku panowania cesarza Tyberiusza... (2) Za arcykapanw Annasza i Kaifasza doszo Sowo Boe Jana, syna Zachariasza, na pustyni.) Tyberiusz rozpocz swoje panowanie w 14 roku n.e., czyli suba Jaszua rozpocza si w roku 29 n.e. Jaszua obchodzi 4 Paschy podczas swojej suby: w roku 29, 30, 31 i ostatni w 32 od 445 p.n.e. do 32 n.e. jest 476 juliaskich lat (nie 477, poniewa nie ma roku 0) 476 365 = 173,740 korekcja: dla lat przestpnych w tym okresie; dodajemy 116 dni 173,856 dat staroytnej Paschy moemy obliczy z tabel ksiycowych, jest zatem moliwe obliczy dokadn dat triumfalnego wjazdu Jaszua do Jerozolimy na dzie 6 kwietnia 32 roku n.e. poprawka: od 14 marca do 6 kwietnia doda 24 dni cakowita liczba dni od 14 marca 445 p.n.e. do 6 kwietnia 32 n.e.: 173,880 dni liczba dni z proroctwa Daniela 9:25 173,880 dni.
3 Analiza Tumacze
W tym momencie moe si wydawa, e to, co mwi nam ewangeliczni chrzecijanie, jest wiarygodne. Wane jest, by pamita, e to, co badamy, to angielskie tumaczenie, dokonane przez chrzecijan w 1611 roku. Wanym jest take, by pozna troch otoczk wok samego Daniela i spojrze do ksigi, jaka zawiera jego imi. Ksiga Daniela nie zostaa napisana przez Daniela, lecz raczej przez Ezdrasza skryb, po tym jak Daniel wrci do Izraela. Ezdrasz jest autorem Daniela, Ezdrasza i Nehemiasza, ktre wszystkie stanowi cz jednej ksigi. I w rzeczywistoci, jeli spojrzymy na te trzy dziea razem, to zobaczymy kilka interesujcych faktw. 1. Daniel i Ezdrasz sporadycznie uywaj elementw jzyka aramejskiego, z jaki nieznanych przyczyn. Daniel 2:4 do 7:26, Ezdrasz 4:8 6:18 i Ezdrasz 7:12-26 uywaj aramejskiego,
jzyka zesacw babiloskich. 2. Pierwsze sowo Ezdrasza rozpoczyna si od I w sowie uwiszanat 3. Takie zastosowanie w (x) roku krla (y)... celem wprowadzenia nowego toku myli, uywane jest w caym Danielu w formie sw bisznat lub uwisznat (Daniel 1:1, 2:1, 7:1, 8:1, 9:1, 10:1, Ezdrasz 1:1) 4. Po Ezdraszu 1:1 ydzi s na powrt w swojej ziemi i czas nie jest podawany ju w ten sposb, lecz raczej... w drugim roku po powrocie... w czasach Artakserksesa... itp. Sam Daniel nie jest prorokiem. Problemem Daniela przez ca t ksig jest to, e nie zrozumia on proroctwa. Wizje i proroctwa s stale mu wyjaniane, ze wzgldu na jego brak zrozumienia. Rozdzia 9 jest wyranym tego przykadem. Daniel urodzi si w Izraelu i w bardzo modym wieku znalaz si na dworze Babilonu. W Danielu 1:21 widzimy, e Daniel wyrusza w drog powrotn do Izraela w pierwszym roku panowania Cyrusa. Wydarzenia z rozdziau dziewitego maj miejsce rok przed jego powrotem. Wydarzenia w rozdziale dziesitym dziej si w czasie powrotu. W caej ksidze znajduje si kilka wypowiedzi Daniela, ktre wydaj si sugerowa, i jest on jej autorem, jednak widzimy wyranie, e Daniel powraca do Izraela wraz z Ezdraszem, ktry spisuje jego opowieci i wizje. Chrzecijanie podzielili dziea Ezdrasza i umiecili Daniela wrd prorokw, pomidzy Ezechielem a Ozeaszem. To dziki takiemu ogromnemu zastosowaniu tej ksigi do usprawiedliwienia pism Nowego Testamentu doprowadzio ich kanon do uksztatowania si w tej postaci. Z natury rzeczy Daniel jest 'apokaliptyczny'. Jest to typowe postpowanie w Nowym Testamencie, za wzgldu na jego podobiestwo do pseudoepigraficznej ksigi Enocha w jej oryginalnym autorstwie, ktra sama w sobie jest marn prb skopiowania historii Daniela. To czyni Daniela idealnym do atania niektrych bardzo trudnych teologicznych niezgodnoci w Nowym Testamencie i jest powodem, dla ktrego chrzecijanie z takim szacunkiem traktuj 'proroka' Daniela. Odsuwajc Ezdrasza i Nehemiasza od Daniela, rozdzielona jest logiczna kontynuacja, i zamiast Ezdrasz i Nehemiasz odpowiadajcy na pytania i wizje pozostawione przez Daniela, wkracza Nowy Testament, ktry oferuje te odpowiedzi. Po tym krtkim wprowadzeniu do Ksigi Daniela, zajmiemy si teraz poszczeglnymi interesujcymi nas wersetami. Do tego nauczania wybralimy dwa (angielskie) najpopularniejsze ewangeliczne chrzecijaskie tumaczenia, The King James Version (lub Authorized Version) oraz New International Version. Czyste, bezstronne tumaczenie z hebrajskiego 3 znajduje si obok nich. Oparte jest ono na hebrajskim tekcie, a nie na adnym ydowskim tumaczeniu na angielski. Wykorzystamy take skany ze sownika Hebrajsko-Angielskiego Ben Yehuda. Daniel 9:22
wai<ja>wen wajdab<Ber> 'im<Mi>; waijo<Mar> dani<jel> 'at<Ta> ja<ca>ti lehaskile<Cha> wi<Na>. 4
KJV
NIV
Waciwe tumaczenie
And he informed [me], and He instructed me and said to Sprawi, e zrozumiaem i Przyby i rzek do mnie: talked with me, and said, O me, "Daniel, I have now mwi ze mn. Powiedzia: Danielu, oto wyszedem, aby Daniel, I am now come forth come to give you insight and Danielu, wyszedem teraz, ci da jasne zrozumienie. to give thee skill and understanding. aby nauczy ci zrozumienia. understanding.
Daniel 23
bitchil<Lat> tachanu<Ne>cha ja<ca> da<war>, wa'a<Ni> <Ba>ti lehag<Gid>, ki chamu<Dot> '<At>ta; u<win> badda<war>, weha<wen> bammar'<e>.
KJV
NIV
Waciwe tumaczenie
At the beginning of thy As soon as you began to Na pocztku twego bagania Gdy zacze zanosi supplications the pray, a word went out, which wyszo sowo, a ja baganie, wyszo sowo, a ja commandment came forth, I have come to tell you, for wyszedem je opowiedzie, przyszedem, aby ci je and I am come to shew you are highly esteemed. gdy jeste umiowany. oznajmi, bo jeste bardzo [thee]; for thou [art] greatly Therefore, consider the word Spjrz na (do) to sowo miy; uwaaj wic na sowo i beloved: therefore and understand the vision: jeszcze raz i zdobd zrozum widzenia! understand the matter, and zrozumienie w wizji. consider the vision.
Zaznaczono tu kilka sw. Sowo davar w jzyku hebrajskim oznacza 'sowo' lub 'rzecz'. Wiele chrzecijaskich tumacze oddaje to jako rozkaz. Hebrajskie sowo na okrelenie rozkazu (nakazu, dekretu) jest dobrze znane i jest to mitzvah. Jeli wystpuje ono w formie sowa dekretu, to sowo to uyte jest w wersecie 24 i jest nim chatak. Sowo davar jest uyte kilka razy w Danielu 9; zobaczmy jak KJV tumaczy sowo davar w kadym z przypadkw: 9:2 whereof the word (sowo) of the LORD came to Jeremiah the prophet... 9:2 wedug sowa Pana do proroka Jeremiasza... (BW) 9:12 And he hath confirmed his words (sowa)... 9:12 Przeto speni swoje sowo... (BW) 9:23 the commandment (rozkaz) came forth... 9:23 wyszo sowo... (BW) 9:23 understand the matter (rzecz, sprawa)... (*davar moe oznacza take rzecz) 9:23 uwaaj wic na sowo... (BW) 9:25 from the going forth of the commandment (rozkaz)... 9:25 Odkd objawio si sowo... (BW) 10:1 In the third year of Cyrus king of Persia a thing (sprawa, rzecz) was revealed unto Daniel, whose name was called Belteshazzar; and the thing (sprawa, rzecz) [was] true, but the time appointed [was] long: and he understood the thing (sprawa, rzecz), and had understanding of the vision. 10:1 Trzeciego roku Cyrusa, krla perskiego, objawio si sowo Danielowi, zwanemu Baltazarem. To sowo jest prawdziwe, a treci jego wielki ucisk. I zwaa na sowo, a w widzeniu dane mu byo zrozumienie. (BW) Powysze jest prawdziwe dla NIV i dla wielu innych chrzecijaskich tumacze Daniela 9. Widzimy, e chrzecijaskie tumaczenie konsekwentnie tumacz poprawnie sowo davar jako
sowo lub rzecz, z wyjtkiem drugiej poowy Daniela 9, ktry jest wykorzystywany przez koci jako dowd na przyjcie Jaszua. W KJV wyraz davar staje si rozkazem, po to, by 'proroctwo' mogo by wypenione w Jaszua. W tym rozdziale sowo davar odnosi si do sowa Boga lub do proroctwa. Jeli w powyszym tumaczeniu podmienimy sowo 'proroctwo' zamiast 'sowo', to kontekst tego rozdziau stanie si wyjtkowo jasny. Daniel 9:24
szawu'<Im> sziw'<Im> nech<Tach> al- 'amme<Cha> we'al- 'ir kod<sze>cha lechal<Le> hap<Pe>sza' [ulachtom ch] (uleha<Tem> k) [chatta'ot ch] (chattaT k) ulechap<Per> 'a<won>, uleha<wi> <ce>dek 'ola<Mim>; welach<Tom> cha<Zon> wena<wi>, welim<szo>ach <Ko>desz <Ka>da<szim>.
KJV
NIV
Waciwe tumaczenie
Seventy weeks are "Seventy 'sevens' are decreed Siedemdziesit sidemek Siedemdziesit tygodni determined upon thy people for your people and your zostao wyznaczonych wyznaczono twojemu ludowi and upon thy holy city, to holy city to finish twojemu ludowi i twojemu i twojemu miastu witemu, finish the transgression, and transgression, to put an end miastu na zakoczenie a dopeni si zbrodnia, to make an end of sins, and to sin, to atone for wykrocze, skoczenie z przypiecztowany bdzie to make reconciliation for wickedness, to bring in grzechem, odpokutowanie grzech i zmazana wina, i iniquity, and to bring in everlasting righteousness, to nieprawoci, wprowadzenie przywrcona bdzie wieczna everlasting righteousness, seal up vision and prophecy wiecznej sprawiedliwoci, sprawiedliwo, i potwierdzi and to seal up the vision and and to anoint the Most Holy potwierdzenie wizji i si, widzenie i prorok i prophecy, and to anoint the Place. proroctw i powicenie Najwitsze bdzie most Holy. witego witych (Miejsca namaszczone. Najwitszego).
Jako ciekawostk w tumaczeniu, musimy zauway, e sowo szawuim nie oznacza w sposb literalny tygodni. Sowem na tygodnie jest eskie szawuot. Sowo szawuim oznacza sidemki lub septet, zestaw siedmiu rzeczy czego. W tym przypadku, z kontekstu i z innych wersetw w Tanachu wiemy, e chodzi tu o zestaw siedmiu lat. Sowo tygodnie jest powszechnie uywane i w aden sposb nie jest zwodnicze w swoim uyciu w angielskich tumaczeniach. Daniel 9:25