Zawd: technik elektronik Symbol cyfrowy zawodu: 311[07] Numer zadania: 1

Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczcia egzaminu 311[07]-01-122

Czas trwania egzaminu: 240 minut

ARKUSZ EGZAMINACYJNY
ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2012
Informacje dla zdajcego: 1. Materiay egzaminacyjne obejmuj: ARKUSZ EGZAMINACYJNY z treci zadania i dokumentacj, zeszyt ze stron tytuow KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ oraz KART OCENY. 2. Sprawd, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 7 stron. Sprawd, czy materiay egzaminacyjne s czytelne i nie zawieraj bdnie wydrukowanych stron. Ewentualny brak stron lub inne usterki w materiaach egzaminacyjnych zgo przewodniczcemu zespou nadzorujcego etap praktyczny. 3. Na KARCIE PRACY EGZAMINACYJNEJ:        wpisz swoj dat urodzenia, wpisz swj numer PESEL*. wpisz swoj dat urodzenia, wpisz swj numer PESEL*, wpisz symbol cyfrowy zawodu, zamaluj kratk z numerem odpowiadajcym numerowi zadania, przyklej naklejk ze swoim numerem PESEL w oznaczonym miejscu na karcie.

4. Na KARCIE OCENY:

5. Zapoznaj si z treci zadania egzaminacyjnego oraz dokumentacj zaczon do zadania. 6. Rozwizanie obejmuje opracowanie projektu realizacji prac okrelonych w treci zadania i wykonanie prac zwizanych z opracowaniem projektu.. 7. Zadanie rozwizuj tylko w zeszycie KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ od razu na czysto, nie otrzymasz dodatkowych kartek. Notatki, pomocnicze obliczenia itp., jeeli nie nale do pracy, obwied lini i oznacz sowem BRUDNOPIS. Zapisy oznaczone BRUDNOPIS nie bd oceniane. 8. Po rozwizaniu zadania ponumeruj strony pracy egzaminacyjnej. Numerowanie rozpocznij od strony, na ktrej jest miejsce do zapisania tytuu pracy. Wszystkie materiay, ktre zaczasz do pracy, opisz swoim numerem PESEL* w prawym grnym rogu. 9. Na stronie tytuowej zeszytu KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ, wpisz liczb stron swojej pracy i liczb sztuk zaczonych materiaw. 10. Zeszyt KARTA PRACY EGZAMINACYJNEJ i KART OCENY przeka zespoowi nadzorujcemu etap praktyczny.

Powodzenia!

* w przypadku braku numeru PESEL - seria i numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzajcego tosamo.

Zadanie egzaminacyjne
Przedsibiorstwo realizujce monta wzmacniaczy zlecio firmie wykonujcej ukady elektroniczne wykonanie wzmacniacza dwustopniowego maej czstotliwoci. Urzdzenie naley podda badaniom w celu sprawdzenia zgodnoci jego parametrw technicznych z wymaganiami okrelonymi przez zleceniodawc. Schemat i wymagane zaoenia techniczne przedstawiono w Zaczniku 1 i 2. Na podstawie wynikw pomiarw oraz oblicze wyznacz charakterystyki Uwy1 = f(Uwe1), Uwy2 = f(Uwe2), KUwy1 = f(f), KUwy2 = f(f) dla kadego stopnia wzmacniacza oddzielnie i dokonaj porwnania otrzymanych wynikw z wymaganiami technicznymi, sformuuj wnioski oraz wskazania eksploatacyjne dla uytkownika. Wykonaj przykadowe obliczenia dla czstotliwoci f = 1 kHz z uwzgldnieniem jednostek dla pierwszego stopnia wzmacniacza. Wyznacz doln i grn czstotliwo graniczn obu stopni wzmacniacza, pasmo przenoszenia, wspczynnik wzmocnienia i napicie przesterowania Up1, Up2 (maksymalne napicie jakie mona doprowadzi do wejcia wzmacniacza, aby wzmacniacz pracowa w zakresie liniowym) dla pierwszego i drugiego stopnia wzmacniacza. Opracuj projekt realizacji prac zwizanych z uruchomieniem i sprawdzeniem dziaania wzmacniacza dwustopniowego maej czstotliwoci. Projekt realizacji prac powinien zawiera: 1. Tytu pracy egzaminacyjnej wynikajcej z treci zadania. 2. Zaoenia do opracowania projektu realizacji prac wynikajce z treci zadania, wymaga technicznych oraz wyposaenia stanowiska pomiarowego. 3. Wykaz dziaa zwizanych z uruchomieniem i sprawdzeniem dziaania wzmacniacza dwustopniowego maej czstotliwoci. 4. Schematy ukadw do pomiarw I i II stopnia wzmacniacza dwustopniowego maej czstotliwoci w celu wyznaczenia odczytw do tabeli 1, 2, 3 i 4. 5. Opis sposobu wykonania pomiarw zawartych w tabeli 1, 2, 3 i 4. 6. Opracowanie wynikw pomiarw. 7. Porwnanie wymaga technicznych z wynikami otrzymanymi trakcie pomiarw oraz wnioski i wskazania eksploatacyjne dla uytkownika. Dokumentacja z wykonanych prac powinna zawiera: 1. Uzupenione wynikami oblicze w KARCIE PRACY EGZAMINACYJNEJ Tabel 3 i Tabel 4 oraz przykadowe obliczenie dla f = 1 kHz z uwzgldnieniem jednostek dla pierwszego stopnia wzmacniacza (wykorzystujc podane wzory). 2. Interpretacj graficzn pomiarw w postaci charakterystyk: Uwy1 = f(Uwe1), Uwy2 = f(Uwe2), Ku1 = f(f), Ku2 =f (f) 3. Oszacowane na podstawie charakterystyk wartoci napicia przesterowania Up1, Up2 dla pierwszego i drugiego stopnia wzmacniacza.

Strona 2 z 7

4. Wyznaczenie na podstawie wartoci odczytanych z charakterystyk dolnej (najwikszej dolnej czstotliwoci pojedynczego stopnia) i grnej (najmniejszej grnej czstotliwoci pojedynczego stopnia) czstotliwoci granicznej oraz pasma przenoszenia dla pierwszego i drugiego stopnia wzmacniacza. 5. Wyznaczenie dolnej i grnej czstotliwoci granicznej oraz pasma przenoszenia w ukadzie pracy dwustopniowej. 6. Obliczenie wspczynnika wzmocnienia Ku w ukadzie dwustopniowym. 7. Porwnanie wymaga technicznych wzmacniacza z danymi otrzymanymi w wyniku pomiarw: doln fd i grn fg czstotliwo graniczn, pasmem przenoszenia B3, wspczynnikiem wzmocnienia KU wzmacniacza dwustopniowego oraz napicie przesterowania Up1, Up2. 8. Wnioski wynikajce z interpretacji uzyskanych wynikw. Do wykonania zadania wykorzystaj: Zacznik 1. Zacznik 2. Zacznik 3. Zacznik 4. Opis ukadu wzmacniacza dwustopniowego Dane techniczne badanego ukadu i wyposaenie stanowiska pomiarowego Podstawowe wzory Wyniki pomiarw uzyskane podczas badania wzmacniacza dwustopniowego maej czstotliwoci

oraz zamieszczone w Karcie Pracy Egzaminacyjnej: Druk 1. Opracowanie wynikw oblicze i charakterystyk Druk 2. Charakterystyki Czas przeznaczony na wykonanie zadania wynosi 240 minut.

Strona 3 z 7

Zacznik 1. Opis ukadu wzmacniacza dwustopniowego Jeeli wzmacniacz wielostopniowy nie zapewnia wystarczajcego wzmocnienia napiciowego, to naley poczy kilka wzmacniaczy jednostopniowych w sposb kaskadowy. W takim poczeniu pierwszy stopie peni funkcj rda sygnau dla drugiego stopnia wzmacniacza. Dolna czstotliwo graniczna wzmacniacza wielostopniowego jest rwna najwikszej dolnej czstotliwoci jednego ze stopni, natomiast grna czstotliwo graniczna jest rwna najmniejszej grnej czstotliwoci pojedynczego stopnia. Wzmocnienie napiciowe wzmacniacza wielostopniowego jest rwne iloczynowi wzmocnie poszczeglnych stopni. Na przedstawionym schemacie ideowym rezystory RB11, RB12, RB21, RB22, polaryzuj bazy tranzystorw T1 i T2, ustalajc ich prdy bazy oraz zapewniajc prac tranzystorw w zakresie aktywnym. Rezystancje RC1, RC2, RE1, RE2 okrelaj nachylenie prostej obcienia dla prdu staego. Kondensatory CS1, CS2, CS3, CS4, oddzielaj skadowe stae napicia generatora i obcienia od napi staych wzmacniacza.

Rys.1. Schemat ideowy wzmacniacza dwustopniowego maej czstotliwoci.

Strona 4 z 7

Zacznik 2. Dane techniczne badanego ukadu

Nazwa parametru Napicie zasilania ukadu Napicie wejciowe Dolna czstotliwo graniczna pierwszego stopnia wzmacniacza Grna czstotliwo graniczna pierwszego stopnia wzmacniacza Pasmo przenoszenia pierwszego stopnia Wzmocnienie napiciowe pierwszego stopnia wzmacniacza Dolna czstotliwo graniczna drugiego stopnia wzmacniacza Grna czstotliwo graniczna drugiego stopnia wzmacniacza Pasmo przenoszenia drugiego stopnia Wzmocnienie napiciowe drugiego stopnia wzmacniacza Dolna czstotliwo graniczna wzmacniacza w ukadzie dwustopniowym Grna czstotliwo graniczna wzmacniacza w ukadzie dwustopniowym Pasmo przenoszenia wzmacniacza w ukadzie dwustopniowym Wzmocnienie napiciowe wzmacniacza w ukadzie dwustopniowym Napicie przesterowania pierwszego stopnia wzmacniacza Napicie przesterowania drugiego stopnia wzmacniacza Wilgotno wzgldna Temperatura pracy Oznaczenie Uz Uwe1 fd1 fg1 B31 KU1 fd2 fg2 B32 KU2 fd fg B3 KU Up1 Up2 w To Warto Tolerancja i jednostka 9V 0-400 mV 0,35 kHz 280 kHz 279,65 kHz 12 V/V 2,5 kHz 500 kHz 497,5 kHz 9 V/V 2,5 kHz 280 kHz 277,5 kHz 108 V/V 250 mV 1 000 mV 30-80% 0-80C 10% 10% 20% 20% 20% 10% 20% 20% 20% 10% 20% 20% 20% 10% 10% 10% 10% 10%

Tabela 1. Wymagane parametry elektryczne wzmacniacza dwustopniowego. Wyposaenie stanowiska pomiarowego do pomiaru parametrw wzmacniacza dwustopniowego: Stanowisko pomiarowe zasilane napiciem z sieci energetycznej 230 V z aparatur kontrolno pomiarow. Zestaw aparatury pozwala na wykonanie pomiarw. Zasilacz regulowany (020)V; 0,5 A prdu staego z wewntrznym miernikiem napicia szt. 1 Generator napicia sinusoidalnego szt. 1 Multimetr z funkcj pomiaru U/I AC/DC (maksymalna czstotliwo mierzonych przebiegw 20 kHz) szt. 2 Oscyloskop dwukanaowy szt. 1 Czstociomierz szt. 1 Przewody poczeniowe

Strona 5 z 7

Zacznik 3. Podstawowe wzory

KU 2 =

U wy 2 U we 2

KU 1 =

U wy1 U we1

K U 3dB = 0,707 K U max

KU = KU 1 KU 2

U wy1sk =

U wy1 2

U wy 2 sk =

U wy 2 2

B3 = f g f d
B3 pasmo przenoszenia zakres czstotliwoci dla ktrych Ku jest wiksze od 0,707Kmax

Oznaczenia stosowane w tabelach i wzorach:

KU wzmocnienie napiciowe wzmacniacza dwustopniowego KU 1 wzmocnienie napiciowe pierwszego stopnia wzmacniacza KU 2 wzmocnienie napiciowe drugiego stopnia wzmacniacza

f g1 grna czstotliwo graniczna pierwszego stopnia wzmacniacza f g 2 - grna czstotliwo graniczna drugiego stopnia wzmacniacza
f g grna czstotliwo graniczna wzmacniacza dwustopniowego
f d 1 dolna czstotliwo graniczna pierwszego stopnia wzmacniacza f d 1 dolna czstotliwo graniczna drugiego stopnia wzmacniacza f d dolna czstotliwo graniczna wzmacniacza dwustopniowego B31 pasmo przenoszenia I stopnia wzmacniacza B32 pasmo przenoszenia II stopnia wzmacniacza B3 pasmo przenoszenia wzmacniacza dwustopniowego

U wy1 , U wy 2 napicie wyjciowe pierwszego i drugiego stopnia wzmacniacza

U we1 , U we 2 napicie wejciowe pierwszego i drugiego stopnia wzmacniacza

U wy1sk , Uwy2sk napicie wyjciowe skuteczne pierwszego i drugiego stopnia wzmacniacza

U wy1max , Uwy2max warto maksymalna napicia wyjciowego pierwszego i drugiego stopnia wzmacniacza

Strona 6 z 7

Zacznik 4. Wyniki pomiarw uzyskane podczas badania wzmacniacza dwustopniowego maej czstotliwoci. 1. Pomiar napicia wyjciowego pierwszego stopnia wzmacniacza maej czstotliwoci w funkcji napicia wejciowego przy staej czstotliwoci.
Uwe1 mV 1 10 30 50 70 100 130 150 200 225 250 275 300 325 350 375 400 Uwy1 mV 11 118 360 600 840 1200 1560 1800 2380 2661 2924 3132 3285 3395 3390 3300 3100

Tabela 1: Wyniki pomiarw Uwy1 = f(Uwe1), przy f = 1 kHz 2. Pomiar napicia wyjciowego drugiego stopnia wzmacniacza maej czstotliwoci w funkcji napicia wejciowego przy staej czstotliwoci.
Uwe2 Uwy2 mV mV 1 400 100 900 300 2700 500 4500 750 6200 1000 8790 1250 10500 1500 11650 2000 12980 2500 12980 3000 12650

Tabela 2: Wyniki pomiarw Uwy2 = f(Uwe2), przy f = 1 kHz 3. Pomiar napicia wyjciowego pierwszego stopnia wzmacniacza maej czstotliwoci w funkcji czstotliwoci.
f Uwy1max kHz 0,01 0,03 0,08 0,1 0,3 0,5 0,8 mV 50 80 1 3 10 30 50 80 100 300 500 1000 200 250 450 580 675 690 690 690 690 690 690 670 470 350 200

Tabela 3: Wyniki pomiarw Uwy1 = f(f), KU1 = f(f), przy Uwe1sk = 40 mV 4. Pomiar napicia wyjciowego pierwszego stopnia wzmacniacza maej czstotliwoci w funkcji czstotliwoci.
f Uwy2max kHz mV 0,01 0 0,03 0,05 0,1 0 5 35 0,3 75 0,8 140 1 190 3 400 5 500 8 10 30 100 300 500 800 1000 520 520 520 520 500 350 250 200

Tabela 4: Wyniki pomiarw Uwy2 = f(f), KU2 = f(f), przy Uwe2sk = 40 mV

Strona 7 z 7