Rozrywki ri Caitanyi Mahaprabhu ri Caitanya-Caritamrta

KRSNADASA KAVIRAJY GOSVAMIEGO Dedykuj moim przyjacioom i bhaktom, ktrzy lubi czyta moje ksiki i ktrzy zwrcili si do mnie z prob, bym przeoy t wspania Caitanya-caritamrt na jzyk angielski. A. C. Bhaktivedanta Swami

Przedmowa
Nie ma adnej rnicy pomidzy naukami Pana Caitanyi zaprezentowanymi tutaj, a naukami Pana Krsny w Bhagavadgicie. Nauki Pana Caitanyi s praktyczn demonstracj nauk Pana Krsny. Ostateczna instrukcja Pana Krsny w Bhagavadgicie jest taka, e kady powinien podporzdkowa si Jemu, Panu Krsnie. Krsna obiecuje, e natychmiast zaopiekuje si tak podporzdkowan dusz. Pan, Najwysza Osoba Boga, ju jest odpowiedzialny za utrzymanie tego stworzenia, co robi za porednictwem Swojej penej ekspansji, Ksirodakaayi Visnu. Nie angauje si w to bezporednio. Jednake, kiedy Pan mwi, e opiekuje si Swoim czystym bhakt, to w rzeczywistoci opiekuje si nim bezporednio. Czysty bhakta jest dusz na zawsze podporzdkowan Panu, tak jak dziecko jest podporzdkowane rodzicom, albo zwierz swojemu panu. W tym procesie podporzdkowania naley: (1) przyjmowa rzeczy, ktre s korzystne dla penienia suby oddania, (2) odrzuca rzeczy, ktre s niekorzystne, (3) wierzy mocno w ochron Pana, (4) polega jedynie na asce Pana, (5) nie mie adnego interesu, ktry byby oddzielny od interesu Pana, (6) zawsze by agodnym i pokornym. Pan wymaga, aby podporzdkowa si Mu poprzez przestrzeganie tych szeciu wskazwek, ale nieinteligentni, tzw. wiatowi uczeni, ktrzy nie maj poprawnego zrozumienia tych da, nakaniaj og ludzi do odrzucenia ich. W zakoczeniu Dziewitego Rozdziau Bhagavad-gity, Pan Krsna bezporednio mwi: "Zawsze myl o Mnie, Mnie skadaj pokony i zosta Moim wielbicielem. Jeli bdziesz cakowicie pogrony we Mnie, z pewnoci przyjdziesz do Mnie." (Bg. 9.34) Jednake te wyksztacone demony zwodz masy ludzkie, kierujc je raczej do bezosobowej, niezamanifestowanej, wiecznej i nienarodzonej prawdy, ni do Osoby Boga. Impersonalistyczni filozofowie Mayavadi nie przyjmuj tego, e ostatecznym aspektem Absolutnej Prawdy jest Najwysza Osoba Boga. Jeli kto chce zrozumie soce takim jakim ono jest, najpierw powinien zbada blask soneczny, nastpnie glob soneczny, a po wejciu na ten glob spotka si twarz w twarz z bstwem przewodnim tej planety. Z powodu ubogiego zasobu wiedzy, filozofowie Mayavadi nie mog wyj poza blask Brahmana, ktry mona by porwna do blasku sonecznego. Upanisady stwierdzaj, e naley najpierw spenetrowa wieccy blask Brahmana, zanim bdzie mona zobaczy prawdziw twarz Osoby Boga. Dlatego Pan Caitanya naucza bezporedniego kultu Pana Krsny, ktry pojawi si jako przybrane dziecko krla Vrajy. Zakada On rwnie, e miejsce znane jako Vrndavana jest tak dobre jak Pan Krsna, poniewa nie ma rnicy pomidzy imieniem, cech, form, rozrywkami, otoczeniem i parafernaliami Pana Krsny, a Samym Panem Krsn. Taka jest absolutna natura Absolutnej Prawdy. Pan Caitanya wychwala take metod praktykowan przez gopi uwaajc j za najwyszy nastrj kultu w najwyszym stanie doskonaoci. Dziewczta te (gopi czyli pasterki) po prostu kochay Krsn, nie motywowane adnym pragnieniem materialnej czy duchowej korzyci. Caitanya rwnie poleca rimad-Bhagavatam, jako nieskazitelny przekaz transcendentalnej wiedzy, i wskazywa na to, e najwyszym celem ludzkiego ycia jest rozwinicie czystej mioci do Krsny, Najwyszej Osoby Boga. Nauki Pana Caitanyi s identyczne z naukami udzielonymi przez Pana Kapil, oryginalnego gosiciela sankhya-yogi, systemu filozofii sankhya. Ten autoryzowany system yogi poleca medytacj o transcendentalnej formie Pana. Nie ma kwestii medytowania o czym prnym czy bezosobowym. O transcendentalnej formie Pana Visnu mona medytowa nawet bez praktykowania skomplikowanych pz siedzcych. Taka medytacja jest zwana doskonaym samadhi. Doskonao tego samadhi zostaa potwierdzona w kocu Szstego Rozdziau Bhagavad-gity, gdzie Pan Krsna mwi, "Spord wszystkich yoginw, ten, kto zawsze trwa przy Mnie z wielk wiar, wielbic Mnie w transcendentalnej subie mioci, jest najbardziej zjednoczony ze Mn w yodze i jest najwyszym ze wszystkich." (Bg. 6.47) Pan Caitanya poinstruowa masy ludzkie o acintya-bhedabhedatattvie z filozofii sankhya, ktra utrzymuje, e Najwyszy Pan jest jednoczenie jednym ze Swoim stworzeniem, jak i rnym od niego. Pan Caitanya naucza tej filozofii poprzez intonowanie witego imienia Pana. Naucza On, e wite imi-Pana jest dwikow inkarnacj Pana, i poniewa Pan jest absolutn caoci, nie ma rnicy pomidzy Jego witym imieniem i Jego transcendentaln form. Zatem, przez intonowanie witego imienia Pana mona bezporednio obcowa z Najwyszym Panem poprzez wibracj dwikow. Kiedy kto praktykuje t wibracj dwikow, przechodzi on przez trzy stany rozwoju: etap, na ktrym popenia si obrazy, etap oczyszczania, i etap transcendentalny. Na etapie popeniania obraz mona pragn wszelkiego rodzaju materialnego

szczcia, ale na drugim etapie zostaje si oczyszczonym z wszelkiego materialnego zanieczyszczenia. Kiedy kto jest usytuowany na etapie transcendentalnym, osiga najbardziej podan pozycj - stan mioci Boga. Pan Caitanya naucza, e jest to najwyszy stan doskonaoci, jaki moe osign istota ludzka. Praktyka yogi zasadniczo ma suy kontroli zmysw: Centralnym czynnikiem kontroli wszystkich zmysw jest umys; dlatego naley praktykowa kontrolowanie umysu poprzez zaangaowanie go w wiadomo Krsny. Fizyczne dziaanie umysu wyraa si poprzez zewntrzne zmysy, ktre zostaj uaktywnione albo dla osignicia wiedzy, albo te funkcjonuj zgodnie z wol ich waciciela. Subtelne czynnoci umysu to mylenie, czucie i wola. ywa istota jest albo zanieczyszczona, albo czysta, odpowiednio do swojej wiadomoci. Jeli czyj umys jest skupiony na Krsnie (Jego imieniu, cechach, formie, rozrywkach, otoczeniu i parafernaliach), to wtedy wszystkie czynnoci takiej osoby - zarwno subtelne, jak i fizyczne - staj si pomylnymi. Proces polecany przez Bhagavad-git dla oczyszczenia wiadomoci, to proces skupiania umysu na Krsnie, poprzez rozmawianie o Jego transcendentalnych czynach, sprztanie Jego wityni, uczszczanie do Jego wityni, ogldanie wspaniale ozdobionej, transcendentalnej formy Pana, suchanie o Jego transcendentalnych chwaach, smakowanie ofiarowanego Mu poywienia, obcowanie z Jego bhaktami, wchanie kwiatw i lici tulasi, ktre zostay Mu ofiarowane, angaowanie si w czyny suce interesom Pana itd. Nikt nie jest w stanie zatrzyma czynnoci umysu i zmysw, ale mona oczyci te czynnoci przez zmian wiadomoci. Pan Krsna mwi o takiej zmianie wiadomoci w Bhagavad-gicie, kiedy zapoznaje Arjun z yog, poprzez ktr mona dziaa bez uwikania si w skutki karmiczne. "O synu Prthy, jeli bdziesz dziaa uywajc takiej inteligencji, bdziesz w stanie uwolni si od skutkw swych czynw." (Bg. 2.39) Z powodu pewnych okolicznoci, takich jak choroba itd., istota ludzka jest czasami ograniczona w swoim zadowalaniu zmysw, ale to nie jest lekarstwem. Nie znajc rzeczywistego procesu, poprzez ktry mona kontrolowa umys i zmysy, mniej inteligentni cudzie albo usiuj powstrzyma dziaanie umysu i zmysw si, albo poddaj si im i s unoszeni przez fale przyjemnoci zmysowych. Regulujce zasady i reguy yogi, rne pozy siedzce i wiczenia oddechowe praktykowane w celu powstrzymania swoich zmysw od przedmiotw zmysw, s metodami przeznaczonymi dla tych, ktrzy s zbyt pogreni w cielesnej koncepcji ycia. Inteligentny czowiek, ktry jest usytuowany w wiadomoci Krsny, nie prbuje na si powstrzyma swych zmysw od dziaania. Raczej angauje on zmysy w sub dla Krsny. Nikt nie moe powstrzyma dziecka od zabawy poprzez pozostawienie go biernym. Ale moe ono zosta powstrzymane od angaowania si w nonsensy wwczas, kiedy zostanie zaangaowane w wysze czynnoci. Powstrzymanie czynnoci zmysowych si poprzez osiem zasad yogi jest polecane dla ludzi niszej klasy. Ale ludzie bardziej zaawansowani, zaangaowawszy si w wysze czynnoci wiadomoci Krsny, w naturalny sposb porzucaj nisze czynnoci egzystencji materialnej. Zatem Pan Caitanya naucza wiadomoci Krsny. Ta nauka jest absolutna. Jaowi spekulanci umysowi usiuj uchroni si od przywiza materialnych, ale na og ich umys jest zbyt mocny, aby byli go w stanie kontrolowa, i ciga ich do czynnoci zmysowych. Ale osobie w wiadomoci Krsny nie grozi nic takiego. Umys i zmysy naley zaangaowa w czynnoci w wiadomoci Krsny, i Pan Caitanya naucza, jak to zrobi w praktyce. Przed przyjciem sannyasy (wyrzeczonego porzdku ycia), Pan Caitanya by znany jako Vivambhara. Sowo vivambhara odnosi si do tego, kto utrzymuje cay wszechwiat i kto przewodzi wszystkim ywym istotom. Ten wanie przewodnik, ywiciel i obroca wszechwiata pojawi si jako Pan ri Krsna Caitanya, aby udzieli ludzkoci tych wzniosych nauk. Pan Caitanya jest idealnym nauczycielem, jeli chodzi o zasadnicze potrzeby ycia. Jest On najbardziej hojny w rozdzielaniu mioci Krsny, jak rwnie jest oceanem penym wszelkich ask i pomylnoci. rimad-Bhagavatam, Bhagavad-gita, Mahabharata i Upanisady stwierdzaj, e jest On Najwysz Osob Boga, Samym Krsn, i w tym wieku niezgody jest przedmiotem uwielbienia dla wszystkich. Kady moe przyczy si do Jego ruchu sankirtanu. Nie trzeba posiada adnych wstpnych kwalifikacji. Jedynie poprzez przestrzeganie Jego nauk, kady moe sta si doskona ludzk istot. Jeli kto ma to szczcie, aby zosta zauroczonym Jego osobowoci, to z pewnoci misja jego ycia zakoczy si sukcesem. Innymi sowy, ci, ktrzy s zainteresowani osigniciem ycia duchowego, dziki asce Pana Caitanyi mog bez trudu zosta wyzwoleni z puapki mayi. Nauki zaprezentowane w tej ksice nie s czym rnym od Pana. Bdc zaabsorbowan tym materialnym ciaem i wskutek tego angaujc si w rnego rodzaju czynnoci materialne, uwarunkowana dusza wypenia karty historii. Nauki Pana Caitanyi mog pomc ludzkiemu spoeczestwu zatrzyma takie niepotrzebne i tymczasowe czynnoci. Poprzez te nauki spoeczestwo ludzkie moe zosta wzniesione do najwyszej platformy czynnoci duchowych. Te czynnoci duchowe w rzeczywistoci zaczynaj si po wyzwoleniu z niewoli materialnej. Takie wyzwolone czynnoci w wiadomoci Krsny stanowi cel ludzkiej doskonaoci. Faszywy presti, ktry zdobywa si poprzez prby dominowania nad natur materialn, jest zudzeniem. Wiedz, ktra owieca, mona czerpa z tych nauk Pana Caitanyi, i dziki tej wiedzy mona awansowa w yciu duchowym. Kady musi przyjmowa rezultaty swojego dziaania, czy to w postaci cierpienia czy radoci; nikt nie moe powstrzyma praw natury materialnej, ktra rzdzi tymi rzeczami. Dopki kto jest zaangaowany w czynnoci karmiczne, na pewno poniesie porak w prbie osignicia ostatecznego celu ycia. Mamy szczer nadziej, e dziki poznaniu nauk Pana Caitanyi ludzkie spoeczestwo zostanie owiecone w yciu duchowym, i to nowe wiato otworzy pole dziaania dla czystej duszy. om tat sat A.C. Bhaktivedanta Swami 14 marzec, 1968 rok Dzie narodzin Pana Caitanyi witynia ri-ri-Radha-Krsna Nowy Jork, N.J.

Wprowadzenie
(Pocztkowo zaprezentowano jako pi porannych wykadw na temat Caitanya-caritamrty - autorytatywnej biografii Pana Caitanyi Mahaprabhu Krsnadasa Kavirajy Gosvamiego - przed Midzynarodowym Towarzystwem wiadomoci Krsny, New York City, 10-14 kwietnia, 1967 roku. ) Sowo caitanya oznacza "sia ycia". Jako ywe istoty, mamy zdolno poruszania si, ale st nie ma takiej zdolnoci, poniewa nie posiada siy ycia. Ruch i czynnoci mog by uwaane za oznaki czy symptomy siy ycia. W rzeczywistoci, mona powiedzie, e bez siy ycia nie moe by mowy o adnej aktywnoci. Chocia sia ycia jest obecna w warunkach materialnych, nie jest ona amrta, niemierteln. Zatem sowo caitanya-caritamrta moe by tumaczone jako "cecha siy ycia w niemiertelnoci." Ale w jaki sposb ta sia ycia jest manifestowana niemiertelnie? Nie jest ona przejawiana ani przez czowieka, ani jakiekolwiek inne stworzenie w tym materialnym wszechwiecie, jako e nikt z nas nie jest niemiertelny w tych ciaach. Posiadamy si ycia, dziaamy i jestemy niemiertelni z natury i poprzez swoj konstytucj, ale warunki materialne, w ktre zostalimy rzuceni, nie pozwalaj na przejawienie si tej naszej niemiertelnoci. W Katha Upanisad zostao oznajmione, e wieczno i sia ycia waciwe s zarwno nam, jak i Bogu. Chocia jest to prawd pod tym wzgldem, e zarwno Bg, jak i my jestemy niemiertelni, istnieje pewna rnica. Jako ywe istoty, wykonujemy wiele czynnoci, ale mamy tendencj do upadku w t materialn natur. Bg nie ma takiej tendencji. Bdc wszechpotnym, nigdy nie podlega kontroli materialnej natury. W rzeczywistoci materialna natura jest zaledwie jednym z przejawie Jego niepojtej energii. Z ziemi moemy widzie jedynie chmury na niebie, ale jeli wzniesiemy si ponad chmury, bdziemy mogli ujrze wieczce soce. Jeli patrzy si z lotu ptaka, drapacze chmur i miasta zdaj si by malekimi; podobnie, z punktu widzenia Boga to cae materialne stworzenie jest bardzo nieznaczne. Uwarunkowana ywa istota posiada tendencj do schodzenia z tej wysokoci, gdzie wszystko moe by widziane we waciwej perspektywie. Jednake Bg nie ma takiej tendencji. Najwyszy Pan nie podlega upadkom w zudzenie (may), tak jak socu nie zdarzaj si upadki poniej chmur. Poniewa Najwyszy Pan nie podlega zudzeniu, nie jest On uwarunkowany; a poniewa my, jako malekie ywe istoty, mamy skonno do upadku w iluzj, jestemy nazywani uwarunkowanymi. Filozofowie impersonalici (Mayavadi) utrzymuj, e zarwno ywa istota, jak i Sam Bg znajduj si pod kontrol mayi, kiedy przychodz do tego materialnego wiata. Moe by to prawd o ywej istocie, ale nie jest to prawd o Bogu, gdy we wszystkich przypadkach materialna energia dziaa pod Jego kierunkiem. Tych, ktrzy uwaaj, e Najwyszy Pan podlega materialnemu uwarunkowaniu, Sam Krsna nazywa gupcami w Bhagavad-gicie: avajananti mam mudha manusim tanum aritam param bhavam ajananto mama bhuta-mahevaram "Gupcy wymiewaj Mnie, kiedy zstpuj w ludzkiej formie. Nie znaj Mojej transcendentalnej natury i nie wiedz, e jestem Najwyszym Panem wszystkiego, co istnieje." (Bg. 9.11) Nie powinnimy uwaa Pana Caitanyi Mahaprabhu za jednego z nas. Jest On Samym Krsn, najwysz yw istot, i jako taki nigdy nie zostaje przykryty chmur mayi. Krsna, Jego ekspansje, a nawet Jego wielcy bhaktowie, nigdy nie wpadaj w sieci zudzenia. Pan Caitanya przyszed na Ziemi jedynie po to, aby gosi krsna-bhakti, mio do Krsny. Innymi sowy, jest On Samym Panem Krsn, nauczajcym ywe istoty, jak we waciwy sposb zbliy si do Krsny. Jest On jak nauczyciel, ktry - widzc trudzcego si studenta - sam bierze piro i pisze, mwic, "Zrb to w ten sposb: A, B, C." Ale nie naley by tak niemdrym, by sdzi, e nauczyciel w ten sposb uczy si ABC. Chocia Pan Caitanya pojawia si w przebraniu bhakty, zawsze powinnimy pamita, e Pan Caitanya jest Samym Krsn (Bogiem), nauczajcym nas, w jaki sposb sta si wiadomymi Krsny, i musimy widzie Go w tym wietle. W Bhagavad-gicie Pan Krsna ustanawia najwysz zasad religii w ten sposb: sarva-dharman parityajya mam ekam aranam vraja aham tvam sarva-papebhyo moksayisyami ma ucah " Porzu wszelkie rodzaje religii i po prostu podporzdkuj si Mnie. Ja wyzwol ci od wszelkich nastpstw grzechw. Nie bj si." (Bg. 18.66) Moe wydawa si, e jest to prosta instrukcja, ale my niezmiennie reagujemy w ten sposb: "Och, podporzdkowa si? Wyrzec si tego? Ale ja mam tak wiele obowizkw." A maya, zudzenie, mwi nam: "Nie rb tego, gdy w przeciwnym razie wydostaniesz si z moich sieci. Po prostu pozosta w tej sieci, a ja bd ci kopa." Jest to faktem, e jestemy bezustannie kopani przez may, tak jak osio jest kopany w twarz przez olic, kiedy przychodzi do niej, aby prosi o seks. Podobnie, psy i koty zawsze walcz i skoml, kiedy angauj si w seks. S to triki natury. Nawet sonie w dungli s chwytane za pomoc wytresowanej sonicy, ktra prowadzi je w puapk. Maya ma duy zakres dziaania, a w wiecie materialnym jej najmocniejszymi ptami jest pe eska. Oczywicie, w rzeczywistoci nie jestemy ani kobietami, ani mczyznami, gdy te desygnaty odnosz si do stroju zewntrznego - ciaa. W rzeczywistoci wszyscy jestemy sugami Krsny. Jednake w yciu uwarunkowanym jestemy sptani przez elazny acuch, ktry przybiera form piknej kobiety. W ten sposb kady osobnik mski jest zwizany yciem seksualnym, i dlatego, jeli kto stara si osign wyzwolenie z side materii, najpierw musi si nauczy kontrolowa popd seksualny. Niekontrolowany seks cakowicie wizi nas w sidach zudzenia. Pan Caitanya Mahaprabhu oficjalnie porzuci to zudzenie w wieku lat dwudziestu czterech. Chocia by jedynym mczyzn w rodzinie, pozostawi on, ktra miaa zaledwie szesnacie lat, i siedemdziesicioletni matk. Mimo i by braminem i nie by bogaty, przyj sannyas, wyrzeczony porzdek ycia, i w ten sposb wywika si z wizw rodzinnych. Jeli pragniemy osign pen wiadomo Krsny, musimy porzuci puapk mayi, albo, jeli pozostajemy w mayi, powinnimy y w taki sposb, aby nie podlega zudzeniu. Porzucenie rodziny nie jest konieczne, gdy wrd najbliszych towarzyszy Pana Caitanyi byo wielu posiadajcych rodziny. Musimy jednake wyrzec si skonnoci do uciech materialnych. Chocia Pan Caitanya zaaprobowa uregulowany seks maeski, by bardzo cisy, jeli chodzi o osoby w

wyrzeczonym porzdku ycia, i nawet odsun od Siebie Juniora Haridasa za to, e podliwie spojrza na mod kobiet. Istotne jest to, aby przyj okrelon ciek i trzyma si jej cile, przestrzegajc wszelkich zasad i regu, ktre s konieczne dla osignicia sukcesu w yciu duchowym. Misj Pana Caitanyi byo nauczanie wszystkich wiadomoci Krsny, i przez to umoliwienie im osignicia niemiertelnoci ycia duchowego. Z Caitanya-caritamrty dowiadujemy si, w jaki sposb Caitanya naucza ludzi, aby stali si niemiertelnymi, i w ten sposb tytu ten moe zosta poprawnie przetumaczony jako "niemiertelny charakter siy ycia." Najwysz si ycia jest Najwysza Osoba Boga. On jest rwnie najwysz istot. Jest niezliczona ilo ywych istot i wszystkie one s indywiduami. Nie jest to trudno zrozumie: wszyscy jestemy indywiduami w swoich mylach i pragnieniach, i Najwyszy Pan jest rwnie osob indywidualn. Jest jednake taka rnica, e jest On wodzem, ktrego nikt nie moe przecign. ywe istoty mog przeciga si nawzajem w tej czy innej dziedzinie. Pan jest indywiduum, tak jak indywiduami s wszystkie ywe istoty, ale jest On rny w tym, e jest najwyszym indywiduum. Bg jest rwnie nieomylny i nieupady, i w Bhagavad-gicie zosta On nazwany Acyut, co oznacza "ten, ktry nigdy nie upada." Zostao to podkrelone z tego wzgldu, e w Bhagavad-gicie Arjuna uleg zudzeniu, podczas gdy Krsna nie. Czsto syszymy, e Bg jest nieomylny, i w Bhagavad-gicie Krsna oznajmia: nanyam gunebhyah kartaram yada drastanupayati gunebhya ca param vetti mad-bhavam so 'dhigacchati "Kto rozumie, e sprawc wszystkich czynw nie jest nikt inny jak tytko te guny natury materialnej i kto zna Najwyszego Pana, ktry jest transcendentalny wobec nich wszystkich, ten osiga Moj duchow natur." (Bg. 14.19) Zatem nie powinnimy myle, e kiedy Krsna przychodzi do tego materialnego wiata, to znajduje si On pod wpywem energii materialnej. Krsna i Jego inkarnacje nie podlegaj kontroli materialnej natury. S cakowicie wolni. W rzeczywistoci, osoba, ktra ma bosk natur, zostaa zdefiniowana w rimad-Bhagavatam jako wolna od wpywu natury materialnej, mimo i si w niej znajduje. Wic jeli nawet bhakta moe osign t wolno, to co dopiero mwi o Najwyszym? Istotne pytanie brzmi: w jaki sposb moemy pozosta wolnymi od materialnego zanieczyszczenia, nawet bdc w tym materialnym wiecie. Rupa Gosvami wyjani, e nawet w tym materialnym wiecie moemy pozosta czystymi, jeli nasz ambicj bdzie po prostu suenie Krsnie. Ale mona susznie zapyta: "W jaki sposb mog suy?" Oczywicie, nie jest to tylko sprawa medytacji, ktra jest jedynie czynnoci umysu, ale sprawa praktycznego dziaania. Zamiowanie do suby dla Krsny mona osign jedynie przez prac dla Krsny. I w tym celu naley wykorzysta wszystkie moliwe rodki, nie pozostawiajc adnych zasobw nie wykorzystanych. Wszystko cokolwiek jest, wszystko co posiadamy, powinno by spoytkowane dla Krsny. Moemy wykorzysta wszystko: maszyny do pisania, samochody, samoloty, pociski - cokolwiek. I jeli po prostu mwimy ludziom o wiadomoci Krsny, rwnie penimy sub. Jeli nasze umysy, zmysy, mowa, pienidze i energia s w ten sposb zaangaowane w sub dla Krsny, to nie mona duej powiedzie, e pozostajemy w naturze materialnej. Dziki wiadomoci duchowej, czyli wiadomoci Krsny, wznosimy si ponad platform materialnej natury. Jest to fakt, e Krsna, Jego ekspansje i Jego bhaktowie - to jest ci, ktrzy pracuj dla Niego- nie znajduj si w materialnej naturze, chocia tak sdz ludzie o ubogim zasobie wiedzy. Caitanya-caritamrta naucza, e dusza jest niemiertelna i e rwnie niemiertelne s nasze czynnoci w wiecie duchowym. Mayavadi, ktrzy utrzymuj, e Absolut jest bezosobowy i pozbawiony formy, twierdz, e zrealizowana dusza nie ma potrzeby mwienia. Jednake Vaisnavowie, ktrzy s bhaktami Krsny, s zdania, e kiedy kto osign stan realizacji, to dopiero wtedy zaczyna on mwi naprawd. Vaisnava mwi "Poprzednio mwilimy jedynie o nonsensach. Teraz rozpocznijmy nasze prawdziwe rozmowy - rozmowy o Krsnie." Mayavadi rwnie lubi uywa przykadu naczynia na wod, twierdzc, e kiedy naczynie to jest puste, wydaje dwik, ale kiedy jest napenione wod, nie wydaje adnego dwiku. Ale czy my jestemy naczyniami? Jak mona nas porwnywa do naczy? Dobr analogi jest ta, ktra znajduje tak wiele podobiestw pomidzy dworn przedmiotami, jak to tylko moliwe. Naczynie nie jest aktywn si ycia, ale my jestemy. Zatem cicha medytacja moe by odpowiednia dla dzbanu, ale nie dla nas. W rzeczywistoci, kiedy kto zdaje sobie spraw, e ma tak wiele do powiedzenia o Krsnie, to nie wystarczaj dwadziecia cztery godziny na dob. Gupiec jest czczony dopty, dopki nie przemwi, gdy kiedy przerywa swoje milczenie, wwczas widocznym staje si jego brak wiedzy. Caitanya-caritamrta ukazuje, e poprzez gloryfikowanie Najwyszego mona odkry tak wiele wspaniaych rzeczy. Na pocztku Caitanya-caritamrty Krsnadasa Kaviraja Gosvami pisze: "Ofiarowuj pokorne wyrazy szacunku moim mistrzom duchowym." Uywa tutaj liczby mnogiej, aby wskaza na sukcesj uczniw. Ofiarowuje wyrazy szacunku nie tylko swojemu mistrzowi duchowemu, ale caej parampara, acuchowi sukcesji uczniw rozpoczynajcemu si od Samego Pana Krsny. To zwrcenie si do guru w liczbie mnogiej ukazuje najwyszy szacunek autora dla wszystkich Vaisnavw. Ofiarowawszy swoje wyrazy szacunku sukcesji uczniw, autor koni si wszystkim innym bhaktom, braciom duchowym, ekspansjom Boga i pierwszej manifestacji energii Krsny. Pan Caitanya Mahaprabhu, czasami nazywany Krsn Caitany, jest wcieleniem ich wszystkich. Jest On Bogiem, guru, bhakt i ekspansj Boga. Jako Swj towarzysz, Nityananda, jest On pierwsz manifestacj energii; jako Advaita, jest On inkarnacj; jako Gadadhara, jest moc wewntrzn; a jako rivasa, jest marginaln yw istot. Zatem nigdy nie naley myle o Krsnie jako bdcym samotnym, ale jako istniejcym wiecznie ze wszystkimi Swoimi manifestacjami, jak opisa to Ramanujacarya. W filozofii viistadvaita, energie Boga, Jego ekspansje i inkarnacje s uwaane za jedno w rnorodnoci. Innymi sowy, Bg nie jest oddzielony od wszystkiego; wszystko razem jest Bogiem. W rzeczywistoci Caitanya-caritamrta nie jest przeznaczona dla nowicjuszy, gdy s to doktoranckie studia wiedzy duchowej. Najlepiej rozpocz swoje studia od Bhagavad-gity, nastpnie przej do rimad-Bhagavatam, a dopiero wwczas do Caitanya-caritamrty. Chocia wszystkie te wielkie pisma wite s na tym samym absolutnym poziomie, to przez wzgld na studia porwnawcze, Caitanya-caritamrta jest stawiana najwyej. Kady jej werset jest skomponowany w doskonay sposb. W rzeczywistoci Pan Caitanya i Nityananda s porwnywani do soca i ksiyca, jako e rozpraszaj ciemnoci tego materialnego wiata. W tym przypadku ksiyc i soce wzeszy razem i waciw rzecz jest ofiarowanie pokonw bezporednio Panu Caitanyi i Nityanandzie. W wiecie zachodnim, gdzie chway Pana Caitanyi s wzgldnie nieznane, mona zapyta: "Kim jest Krsna Caitanya?" Konkluzja pism witych, bdca zarazem odpowiedzi na to pytanie, jest taka, e jest On Najwysz Osob Boga. Na og

Upanisady opisuj Najwysz Prawd Absolutn w sposb bezosobowy, ale osobowy aspekt tej Absolutnej Prawdy jest wspomniany w Iopanisadzie, gdzie po opisie wszechprzenikajcego znajdujemy nastpujcy werset: hiranmayena patrena satyasyapihitam mukham tat tvam pusann apavrnu satya-dharmaya drstaye "O mj Panie, ktry utrzymujesz wszystko, co yje. Twoja prawdziwa twarz przykryta jest Twym olepiajcym blaskiem. Usu prosz to przykrycie i uka si Twojemu czystemu bhakcie." (ri Iopanisad, Mantra 15) Impersonalici nie posiadaj mocy przeniknicia blasku Boga, by dotrze do osoby, z ktrej ten blask emanuje. Jednake na kocu Iopanisadu znajduje si hymn do Osoby Boga. Bezosobowy Brahman nie zosta tutaj zanegowany; jest On rwnie opisany, ale jest uwaany za promienno ciaa Caitanyi. Innymi sowy, Krsna Caitanya jest podstaw bezosobowego Brahmana. Pan Krsna rwnie mwi w Bhagavad-gicie, e bezosobowy Brahman spoczywa na Nim (brahmano hi pratisthaham, Bg. 14.27). Paramatma, czyli Dusza Najwysza, ktra jest obecna w sercu kadej ywej istoty i wewntrz kadego atomu wszechwiata, jest jedynie czciow reprezentacj Caitanyi. Krsna Caitanya jest zatem podstaw Brahmana, jak rwnie' Najwysz Osob Boga. Jako Najwyszy, jest On peen szeciu bogactw: zamonoci, sawy, siy, pikna, wiedzy i wyrzeczenia. Krtko mwic, powinnimy wiedzie, e jest On Krsn, Bogiem, i nic Mu nie dorwnuje ani Go nie przewysza. Nie ma nic wyszego ponad Niego. On jest Najwysz Osob. Rupa Gosvami, poufny bhakta, ktrego Pan Caitanya naucza bezustannie przez dziesi dni, napisa: namo maha-vadanyaya krsna-prema-pradaya te krsnaya krsna-caitanya-namne gaura-tvise namah "Ofiarowuj pene szacunku pokony Najwyszemu Panu, ri Krsnie Caitanyi, ktry jest bardziej askawy ni jakikolwiek inny avatara - nawet Sam Krsna - gdy za darmo rozdziela to, czego nikt nigdy wczeniej nie da - czyst mio do Krsny." Nie oznacza to, e Pan Caitanya naucza jakiej dugiej i skomplikowanej cieki realizacji Boga. Jest On cakowicie duchowy i zaczyna od momentu podporzdkowania si Krsnie. Nie poda On ciek karma-yogi, jnana-yogi, czy hathayogi, ale rozpoczyna od koca materialnej egzystencji, od momentu, kiedy porzuca si wszelkie materialne przywizania. W Bhagavad-gicie Krsna rozpoczyna Swoje nauki od wyjanienia rnic pomidzy duchem i materi, i w Osiemnastym Rozdziale koczy je w momencie, kiedy dusza podporzdkowuje si Mu w oddaniu. Mayavadi zatrzymaliby w tym momencie wszelkie rozmowy, chocia jest to dopiero pocztek prawdziwej dyskusji. Vedanta-sutra zaczyna si w ten sposb: athato brahma-jijnasa: "Teraz zacznijmy bada Najwysz Absolutn Prawd." Zatem Rupa Gosvami wychwala Pana Caitany jako najbardziej askaw inkarnacj ze wszystkich inkarnacji, poniewa, wskazujc najwysz form suby oddania, obdarza On nas najwyszym dobrodziejstwem. Innymi sowy, odpowiada On na najwaniejsze pytania, jakie tylko mona zada. S rne stany suby oddania i realizacji Boga. cile mwic, w subie oddania usytuowany jest kady, kto przyjmuje istnienie Boga. Uznanie wielkoci Boga to ju jest co, ale niezbyt wiele. Caitanya, wystpujc jako acarya, wielki nauczyciel, gosi, e moemy mie zwizek z Bogiem i zosta Jego rzeczywistym przyjacielem. W Bhagavad-gicie Krsna ukaza Arjunie Swoj form kosmiczn, poniewa Arjuna by Jego "bardzo drogim przyjacielem." Jednake po ujrzeniu Krsny jako Pana wszechwiata, Arjuna w rzeczywistoci poprosi Krsn, aby wybaczy mu wszelk poufao jego przyjani. Caitanya posuwa si dalej. Poprzez Pana Caitany moemy zosta przyjacimi Krsny, i taka przyja nie ma granic. Moemy nawiza przyja z Krsn, ktrej nie cechuje boja i podziw, ale cakowita wolno. Moemy nawet mie zwizek z Bogiem jako Jego ojciec. Jest to nie tylko filozofia Caitanya-caritamrty, ale rwnie rimad-Bhagavatam. Nie ma adnej innej literatury w wiecie, w ktrej Bg byby traktowany jako syn bhakty. Na og Bg jest uwaany za wszechmocnego ojca, ktry spenia wymagania Swoich synw. Jednake wielcy bhaktowie, penic sub oddania, czasami Boga traktuj jak swojego syna. Syn da, a ojciec spenia jego dania, i utrzymujc Krsn czy speniajc dania Krsny, bhakta staje si podobny ojcu. Zamiast bra od Boga, dajemy Bogu. To w tym wanie zwizku matka Krsny, Yaoda, powiedziaa Panu: "Jedz prosz, bo inaczej umrzesz. Jedz adnie." W ten sposb Krsna, chocia waciciel wszystkiego, polega na asce Swojego bhakty. Jest to niezwykle wysoki poziom przyjani, w ktrej bhakta rzeczywicie wierzy, e jest ojcem Krsny. Jednake najwikszym darem Pana Caitanyi byy Jego nauki, e Krsna moe by w rzeczywistoci traktowany jako kochanek. W zwizku tym Pan jest tak bardzo przywizany do Swoich ukochanych, e wyraa On niemoliwo odwzajemnienia si. Krsna by tak zobowizany gopi, pasterkom Vrndavany, e czu, i nie jest zdolnym odpaci im ich mioci. Powiedzia im, "Nie jestem w stanie odwdziczy si wam za wasz mio. Nie mam nic wartociowego, co mgbym da w zamian." Zatem suba oddania jest speniana na tej wzniosej platformie, i t wiedz o zwizku bhakty z Krsn jako kochanka i ukochanej da Pan Caitanya. Takiej wiedzy nie otrzymalimy nigdy wczeniej od adnej inkarnacji czy acaryi. Dlatego Rupa Gosvami napisa o Caitanyi: "Twj dar, suba oddania, jest najwysz i najbardziej wznios platform. Jeste Krsn o zotej cerze i jeste acinandan, synem matki aci. Ci, ktrzy suchaj Caitanya-caritamrty, zachowaj Ci w swoich sercach. Dziki Tobie bez trudu zrozumiej Krsn." Zatem Pan Caitanya Mahaprabhu przyszed w tym celu, aby ofiarowa nam Krsn. Jego metod nie bya medytacja, dziaanie dla zysku czy studia nad pismami witymi, ale mio. Czsto syszelimy fraz "mio Boga." Filozofia Vaisnava uczy jak dalece ta mio Boga moe zosta rozwinita. Teoretyczn wiedz o mioci Boga mona znale w wielu miejscach w wielu pismach witych, ale informacje o tym, czym w rzeczywistoci jest ta mio Boga i w jaki sposb zostaje rozwinita, znajdujemy w literaturze Vaisnava. Pan Caitanya Mahaprabhu da nam wyjtkow i najbardziej zaawansowan mio Boga. Nawet w tym materialnym wiecie moemy mie pewne zrozumienie mioci. W jaki sposb jest to moliwe? Jest tak dziki mioci, ktra obecna jest w Bogu. Wszystko, czego dowiadczamy w tym uwarunkowanym yciu, jest usytuowane w Najwyszym Panu, ktry jest ostatecznym rdem wszystkiego. Prawdziwa mio istnieje w naszym oryginalnym zwizku z Najwyszym Panem, i ta mio jest w wypaczony sposb odzwierciedlana przez warunki materialne. Nasza prawdziwa mio jest trwaa i nieskoczona, ale poniewa w tym materialnym wiecie jest ona odzwierciedlana w sposb wypaczony,

brakuje jej trwaoci i jest pena wad. Jeli pragniemy prawdziwej, transcendentalnej mioci, musimy skierowa nasz mio ku najwyszemu obiektowi mioci - Najwyszej Osobie Boga. Jest to podstawow zasad wiadomoci Krsny. W wiadomoci materialnej usiujemy kocha to, co w ogle nie jest warte mioci. Darzymy mioci psy i koty, ryzykujc, e w chwili mierci bdziemy myleli o nich i wskutek tego narodzimy si w gatunku psw i kotw. Zatem mio, ktrej przedmiotem nie jest Krsna, prowadzi do upadku. Nie jest faktem, e Krsna, czyli Bg, jest czym nieokrelonym, czym, co jedynie paru wybranych moe osign. Caitanya Mahaprabhu informuje nas, e w kadym kraju i kadym pimie witym znajduje si pewna wskazwka o mioci do Boga. Na nieszczcie nikt tak naprawd nie wie, czym jest mio do Boga. Jednake pisma wedyjskie s odmienne pod tym wzgldem, wskazuj, w jaki sposb waciwie kocha Boga. Inne pisma wite nie daj informacji o tym, w jaki sposb mona kocha Boga, ani te nie informuj, czym czy kim Bg rzeczywicie jest. Chocia oficjalnie gosz mio Boga, nie maj pojcia, w jaki sposb j speni. Ale Caitanya Mahaprabhu praktycznie demonstruje, w jaki sposb kocha Boga w zwizku mioci maeskiej. Przyjmujc rol Radharani, Caitanya usiuje kocha Krsn tak, jak kocha Go Radharani. Krsna by zawsze zdumiony mioci Radharani. Pyta: "Jak to moliwe, e Radharani dostarcza Mi takiej przyjemnoci?" Pragnc pozna Radharani, Krsna przyj Jej rol i usiowa zrozumie Siebie. Na tym polega sekret inkarnacji Pana Caitanyi. Caitanya jest Krsn, ale przyj rol czy nastrj Radharani, aby pokaza nam, w jaki sposb kocha Krsn. Dlatego kieruje si do Niego nastpujc modlitw: "Ofiarowuj pene szacunku pokony Najwyszemu Panu, ktry jest zaabsorbowany mylami Radharani." To nasuwa pytanie, kim jest Radharani i kim jest Radha-Krsna. W rzeczywistoci Radha-Krsna to wymiana mioci. Nie jest to zwyka mio; Krsna ma nieograniczone moce, z ktrych trzy s zasadnicze: wewntrzna, zewntrzna i marginalna. Moc wewntrzna dzieli si na trzy kategorie: samvit, hladini i sandhini. Potencja hladini jest energi przyjemnoci. Ta energia poszukiwania przyjemnoci jest waciwa wszystkim ywym istotom, gdy wszystkie one pragn przyjemnoci. Taka jest natura ywej istoty. Obecnie usiujemy radowa si nasz energi przyjemnoci za pomoc tego ciaa w sytuacji materialnej. Usiujemy czerpa przyjemno z materialnych przedmiotw zmysowych przez kontakt cielesny. Nie powinnimy jednak sadzi, e Krsna, ktry jest zawsze duchowy, usiuje poszukiwa przyjemnoci na tym materialnym planie, tak jak my. Krsna opisuje ten materialny wszechwiat jako tymczasowe miejsce pene niedoli. Dlaczego wic miaby On poszukiwa przyjemnoci w formach materialnych? Jest On Dusz Najwysz, najwyszym duchem, i Jego przyjemno jest poza materialn koncepcj. Po to, aby dowiedzie si, w jaki sposb Krsna osiga Swoj przyjemno, musimy czyta Dziesite Canto rimadBhagavatam, w ktrym potencja przyjemnoci Krsny zostaa ukazana w Jego rozrywkach z Radharani i dziewcztami Vrajy. Na nieszczcie, nieinteligentni ludzie natychmiast kieruj si do rozrywek Krsny w Daama-skandha, czyli Canto Dziesitym. Na og zwykli ludzie nie rozumiej Jego taca rasa z pasterkami czy Jego obejmowania Radharani, gdy rozwaaj te rozrywki w wietle zwykego podania. Bdnie myl, e Krsna jest podobny im samym, i e obejmuje gopi tak, jak zwyky mczyzna obejmuje mod dziewczyn. Dlatego niektrzy ludzie zaczynaj interesowa si Krsn, poniewa myl, e Jego religia sankcjonuje angaowanie si w ycie seksualne. Nie jest to jednak krsna-bhakti, mio Krsny, ale prakrta-sahajiya - materialistyczne podanie. Jeli chcemy unikn takich bdw, powinnimy zrozumie, czym jest naprawd Radha-Krsna. Radha i Krsna przejawiaj Swoje rozrywki poprzez wewntrzn energi Krsny. Energia przyjemnoci wewntrznej energii Krsny jest najtrudniejszym tematem, i tematu tego nie mona zrozumie dopty, dopki nie zrozumie si czym jest Krsna. Krsna nie znajduje adnej przyjemnoci w tym materialnym wiecie, ale ma On energi przyjemnoci. Poniewa my jestemy integralnymi czstkami Krsny, ta energia przyjemnoci jest rwnie w nas, ale my staramy si przejawi t energi przyjemnoci w materii. Krsna jednake nie podejmuje takich prnych wysikw. Przedmiotem energii przyjemnoci Krsny jest Radharani. Krsna przejawia Swoj moc czy Swoj energi jako Radharani i dopiero wtedy angauje si z Ni w sprawy miosne. Innymi sowy, Krsna nie znajduje przyjemnoci w tej energii zewntrznej, ale przejawia Swoj wewntrzn energi, Swoj energi przyjemnoci, jako Radharani. W ten sposb Krsna manifestuje si jako Radharani po to, aby przejawi Swoj wewntrzn energi przyjemnoci. Spord wielu rozwini, ekspansji i inkarnacji Pana, ta energia przyjemnoci jest gwn i najwaniejsz. Radharani nie jest oddzieln od Krsny. Radharani jest rwnie Krsn, jako e nie ma rnicy pomidzy energi i rdem energii. Bez energii, rdo energii nie ma znaczenia, a bez rda energii nie ma energii. Podobnie, bez Radhy, Krsna nie ma znaczenia, a bez Krsny, Radha nie ma znaczenia. Wskutek tego filozofia Vaisnava najpierw koni si i oddaje cze wewntrznej energii przyjemnoci Najwyszego Pana. Zatem, jeli mwimy o Panu i Jego energii, zawsze mwimy o RadhaKrsnie. Podobnie, ci, ktrzy czcz imi Narayana, najpierw wymawiaj imi Laksmi, jako Laksmi-Narayana. Podobnie, ci, ktrzy czcz Pana Ram, najpierw wymawiaj imi Sity. W kadym przypadku - Sita-Rama, Radha-Krsna, Laksmi-Narayana - energia zawsze jest na pierwszym miejscu. Radha i Krsna s jednym, i kiedy Krsna pragnie dowiadcza przyjemnoci, manifestuje si jako Radharani. Duchowa wymiana mioci pomidzy Radh i Krsn jest rzeczywistym przejawieniem wewntrznej energii przyjemnoci Krsny. Chocia mwimy "kiedy" Krsna pragnie, to nie moemy powiedzie, kiedy On pragnie. Jedynie mwimy w ten sposb, gdy w uwarunkowanym yciu przyjmujemy, e wszystko ma pocztek. Jednake, w yciu absolutnym, czyli duchowym, nie ma ani pocztku, ani koca. Ale aby zrozumie, e Radha i Krsna s jednym, i e rwnie zostali podzieleni, automatycznie nasuwa si pytanie "Kiedy?" Kiedy Krsna pragnie radowa si Swoj energi przyjemnoci, manifestuje si w oddzielnej formie Radharani, a kiedy zapragn zrozumie Siebie poprzez Radharani, zjednoczy si z Ni, i to poczenie czy zjednoczenie jest nazywane Panem Caitany. Dlaczego Krsna przyj form Pana Caitanyi Mahaprabhu? Jest to wyjanione w ten sposb, e Krsna zapragn pozna chway mioci Radhy. "Dlaczego Ona tak bardzo Mnie kocha?", zapyta Krsna. "Jaka jest Moja szczeglna kwalifikacja, ktra J tak przyciga? Na czym waciwie polega Jej mio?" Wydaje si to dziwne, e Krsna, jako Najwyszy, jest przycigany przez czyjkolwiek mio. My poszukujemy mioci kobiety albo mczyzny, poniewa jestemy niedoskonali i odczuwamy jaki brak. Mio kobiety, ta energia i przyjemno, jest nieobecna w mczynie, i dlatego mczyzna pragnie kobiety. Ale nie jest tak w przypadku Krsny, ktry jest peen Sam w Sobie. Dlatego Krsna wyrazi zdumienie: "Dlaczego jestem przycigany przez Radharani? I co przeywa Radharani, kiedy odczuwa Moj mio?" Po to, aby zakosztowa nektaru tej mioci, Krsna pojawi si tak, jak ksiyc pojawia si na horyzoncie morza. Tak jak ksiyc powsta poprzez ubijanie oceanu, tak ksiyc Pana Caitanyi Mahaprabhu pojawi si poprzez "ubijanie" duchowych spraw miosnych.

W istocie, cera Pana Caitanyi bya zota, niczym ksiyc. Chocia jest to jzyk symboliczny, to pojawienie si Pana Caitanyi kryje pewne znaczenie. Istota Jego pojawienia si zostanie wytumaczona w pniejszych rozdziaach. Manifestacje Najwyszego zostay rwnie wyjanione w Caitanya-caritamrcie. Po ofiarowaniu wyrazw szacunku Panu Caitanyi, Krsnadasa Kaviraja nastpnie ofiarowa je Nityanandzie. Wyjani on, e Nityananda jest manifestacj Sankarsana, ktry jest rdem Maha-Visnu. Pierwsz manifestacj Krsny jest Balarama, nastpn Sankarsana, a po Sankarsanie Krsna manifestuje si jako Pradyumna. Zatem istnieje tak wiele ekspansji. Chocia jest tak wiele ekspansji, Pan ri Krsna jest pocztkiem, jak to zostao potwierdzone w Brahma-samhicie. Jest On jak pierwsza wieca, ktra zapala tysice i miliony wiec. Chocia mog pon tysice wiec, to oryginalna wieca nadal zachowuje swoj tosamo jako wieca pierwotna. W ten sposb Krsna rozprzestrzenia si w tak wiele wiate, i wszystkie te ekspansje s nazywane visnu-tattva. Visnu jest ogromnym wiatem, a my jestemy maymi wiatami, ale wszystkie te wiata s ekspansjami Krsny. Kiedy zachodzi potrzeba stworzenia materialnego wszechwiata, Visnu ekspanduje jako Maha-Visnu. Ten Maha-Visnu ley na Oceanie Przyczyn i poprzez Swoje nozdrza wydycha wszystkie wszechwiaty. Zatem wszystkie wszechwiaty rozchodz si od Maha-Visnu i Oceanu Przyczyn, i wszystkie te wszechwiaty unosz si w Oceanie Przyczyn. W zwizku z tym jest opowie o Vamanie, ktry, stawiajc trzy kroki, przebi Swoj stop okrycie wszechwiata. Z tej wybitej Jego stop dziury wypyna woda z Oceanu Przyczyn, i jest powiedziane, e ten strumie wody sta si rzeki Ganges. Dlatego Ganges jest uwaana za najwitsz wod Visnu i jest wielbiona przez wszystkich Hindusw, od Himalajw a do Zatoki Bengalskiej. Ten Maha-Visnu, ktry spoczywa na Oceanie Przyczyn, jest w rzeczywistoci ekspansj Balaramy, ktry jest pierwsz ekspansj Krsny, a w rozrywkach Vrndavany jest bratem Krsny. Sowo Rama w maha-mantrze Hare Krsna, Hare Krsna, Krsna Krsna, Hare Hare / Hare Rama, Hare Rama, Rama Rama, Hare Hare, odnosi si do Balaramy. Skoro Nityananda jest ekspansj Balaramy, Rama rwnie odnosi si do Pana Nityanandy. Zatem Hare Krsna, Hare Rama nawouje nie tylko do Pana Krsny i Pana Ramy, ale rwnie do Pana Caitanyi i Nityanandy. Gwnym tematem Caitanya-caritamrty jest to, co znajduje si poza tym materialnym stworzeniem. Kosmiczna materialna ekspansja jest nazywana may, jako e egzystencja jej nie jest wieczna. Poniewa czasami manifestuje si ona, a czasami pozostaje w stanie niezamanifestowanym, jest uwaana za zudni. Ale poza t tymczasow manifestacj jest wysza natura, jak wskazuje na to Bhagavad-gita: paras tasmat tu bhavo 'nyo 'vyakto 'vyaktat sanatanah yah sa sarvesu bhutesu nayatsu na vinayati "Jednak istnieje jeszcze inna natura, wieczna i transcendentalna w stosunku do tej zamanifestowanej i niezamanifestowanej materii. Jest ona najwysz i nigdy nie ulega unicestwieniu. Kiedy wszystko w tym wiecie ulega zagadzie, ta cz pozostaje niezmienn." (Bg. 8.20) Ta najwysza natura jest poza zamanifestowanym (vyaktah ) i niezamanifestowanym (avyaktah). Ta wysza natura, ktra jest zarwno poza stworzeniem, jak i unicestwieniem, jest si ycia, ktra manifestuje si w ciaach wszystkich ywych istot Samo ciao jest zbudowane z niszej natury, materii, ale to wysza natura porusza ciao. Symptomem tej wyszej natury jest wiadomo. Zatem w wiecie duchowym, gdzie wszystko jest skomponowane z wyszej natury, wszystko jest wiadome. W wiecie materialnym przedmioty nieoywione nie posiadaj wiadomoci, ale w wiecie duchowym jest inaczej. Tam st jest wiadomy, ziemia jest wiadoma, i drzewa s wiadome - wszystko posiada wiadomo. Nie jest moliwe wyobraenie sobie, jak daleko rozciga si ta materialna manifestacja. W tym materialnym wiecie wszystko oceniane jest za pomoc wyobrani, albo za pomoc jakich niedoskonaych metod, ale literatura wedyjska daje nam informacje o tym, co znajduje si poza tym materialnym wszechwiatem. Ci, ktrzy wierz w wiedz eksperymentaln, mog wtpi w konkluzje wedyjskie, gdy nie s nawet w stanie oszacowa, jak daleko rozprzestrzenia si ten wszechwiat, ani te nie s w stanie daleko dotrze w samym obszarze tego wszechwiata. Osignicie informacji o czymkolwiek poza t materialn natur nie jest moliwe przez zastosowanie metod eksperymentalnych. To, co znajduje si poza si naszej percepcji, jest nazywane acintya, niepojtym. Nie ma sensu sprzecza si o to, co jest niepojte. Jeli jest to prawdziwie niepojte, nie jest to przedmiotem spekulacji czy eksperymentw. Nasza energia jest ograniczona, i rwnie ograniczona jest nasza percepcja zmysowa. Dlatego w kwestii spraw, ktre s niepojte, musimy polega na konkluzji wedyjskiej. Wiedz o naturze wyszej musimy przyjmowa bez argumentw. Jak moemy sprzecza si o co, do czego nie mamy dostpu? Metod poznawania przedmiotw transcendentalnych da Sam Pan Krsna w Bhagavad-gicie, gdzie mwi Arjunie na pocztku Czwartego Rozdziau: imam vivasvate yogam proktavan aham avyayam vivasvan manave praha manur iksvakave 'bravit "Ja przekazaem t niezniszczaln nauk yogi bogu Soca, Vivasvanowi, a Vivasvan przekaza j Manu, ojcu ludzkoci. Manu z kolei pouczy o niej Iksvaku." (Bg. 4.1) Jest to metoda parampara, czyli sukcesji uczniw. Podobnie, w rimad-Bhagavatam Krsna udzieli wiedzy sercu Brahmy, pierwszej stworzonej ywej istoty wewntrz tego wszechwiata. Brahma przekaza te nauki swojemu uczniowi Naradzie, a Narada przekaza t wiedz swojemu uczniowi, Vyasadevie. Vyasadeva poinstruowa o niej Madhvacary, a od Madhvacaryi zostaa ona przekazana Madhavendrze Puri, nastpnie Ivarze Puri, a nastpnie Caitanyi Mahaprabhu. Kto moe zapyta, e jeli Caitanya Mahaprabhu jest Samym Krsn to dlaczego potrzebowa mistrza duchowego? Oczywicie, nie potrzebowa On nauczyciela duchowego, ale poniewa gra rol acaryi (tego, ktry uczy przykadem), przyj mistrza duchowego. Nawet Sam Krsna przyj mistrza duchowego, gdy taki jest system. W ten sposb Pan ustanawia wzr postpowania dla czowieka. Nie powinnimy jednake myle, e Pan przyjmuje mistrza duchowego z tego wzgldu, e nie posiada wiedzy. Poprzez ten czyn podkrela On jedynie wag sukcesji uczniw. Wiedza tej sukcesji uczniw w rzeczywistoci pochodzi od Samego Pana. Jeli wiedza ta jest przekazywana w postaci niezmienionej, jest doskonaa. Chocia moemy nie mie kontaktu z oryginaln osob, ktra na pocztku udzielia tej wiedzy, to przez ten proces transmisji moemy otrzyma dokadnie t sam wiedz. W rimad-Bhagavatam jest powiedziane, e Krsna, Absolutna Prawda, Osoba Boga, przekaza t transcendentaln wiedz sercu Brahmy. Jest to jeden sposb otrzymywania wiedzy - poprzez serce. Zatem

s dwa procesy przekazywania wiedzy: jeden zaley od Najwyszej Osoby Boga, ktry, jako Dusza Najwysza, jest usytuowany wewntrz serca wszystkich ywych istot, a drugi zaley od guru, czyli mistrza duchowego, ktry jest ekspansj Krsny. Zatem Krsna przekazuje informacje zarwno od wewntrz, jak i z zewntrz. My po prostu musimy je odebra. Kiedy w ten sposb otrzymujemy wiedz, to nie ma znaczenia czy jest ona niepojta, czy nie. rimad-Bhagavatam daje nam sporo informacji o planetarnych systemach Vaikuntha, ktre znajduj si poza tym materialnym wszechwiatem. Rwnie Caitanya-caritamrta podaje nam ogrom podobnych informacji. Jednake nie jest rzecz moliw, by zdoby te informacje przez wysiek na drodze eksperymentalnej. Musimy po prostu zaakceptowa t wiedz. Wedug metody wedyjskiej dowodem jest abda, czyli transcendentalny dwik. W poznaniu wedyjskim dwik jest niesychanie wany, gdy, jeli jest czysty, jest przyjmowany za autorytatywny. Nawet w wiecie materialnym otrzymujemy ogromn liczb informacji, ktre zostay przesane przez tysice mil, przez telefon lub radio. Wic rwnie w yciu codziennym przyjmujemy dwik za dowd. Chocia nie moemy zobaczy informatora, to w oparciu o dwik, przyjmujemy informacj za istotn. Wic wibracja dwikowa jest bardzo wana w transmisji wiedzy wedyjskiej. Vedy informuj nas, e poza t manifestacj kosmiczn znajduj si niezliczone planety i niebo duchowe. Ta materialna manifestacja jest uwaana jedynie za niewielk cz caego stworzenia. Manifestacja materialna zawiera w sobie nie tylko ten wszechwiat, ale rwnie inne niezliczone wszechwiaty. A wszystkie te materialne wszechwiaty razem stanowi jedynie jedn cz caego stworzenia. Wiksza cz stworzenia jest usytuowana w niebie duchowym. W niebie tym unosz si niezliczone planety, ktre s nazywane Vaikunthalokami. Kadej Vaikunthaloce przewodzi Narayana w formie Swoich czteroramiennych ekspansji: Sankarsana, Pradyumny, Aniruddhy i Vasudevy. Jak oznajmiono wczeniej, wiaty materialne s manifestowane przez Pana w Jego formie Maha-Visnu. Tak jak m i ona cz si w celu wydania potomstwa, tak Maha-Visnu czy si ze Swoj on May, czyli materialn natur. Zostao to stwierdzone w Bhagavad-gicie, gdzie Krsna oznajmia: sarva-yonisu kaunteya murtayah sambhavanti yah tasam brahma mahad yonir aham bija-pradah pita "Naley wiedzie, O synu Kunti, e wszystkie gatunki mog zaistnie przez narodziny w tej materialnej naturze, i e Ja jestem ojcem dostarczajcym nasienia." (Bg. 14.4) Visnu zapodni May, czyli materialn natur, jedynie patrzc na ni. Taka jest metoda duchowa. Materialnie jestemy ograniczeni w tym wzgldzie, i moemy zapadnia tylko jedn, okrelon czci naszego ciaa, ale Najwyszy Pan, Krsna, czyli Maha-Visnu, moe zapodni jakkolwiek cz jakkolwiek czci. Jedynie przez rzucenie spojrzenia Pan moe spodzi niezliczon liczb ywych istot w onie materialnej natury. Brahma-samhita rwnie stwierdza, e duchowe ciao Najwyszego Pana jest tak potne, e jakakolwiek cz tego ciaa moe spenia funkcje kadej innej czci. My moemy dotyka jedynie naszymi rkoma czy skr, ale Krsna moe dotyka po prostu przez spojrzenie. Naszymi oczami moemy jedynie patrze; nie moemy nimi dotyka czy wcha. Krsna jednake moe zarwno wcha, jak i je oczyma. Kiedy ofiarowujemy Mu poywienie, nie widzimy, aby jad, ale Krsna je Swoim wzrokiem. Nie jestemy w stanie wyobrazi sobie, w jaki sposb wszystko odbywa si w wiecie duchowym, gdzie wszystko jest duchowe. To nie jest tak, e Krsna wcale nie je, albo e my jedynie wyobraamy sobie, i On je; Krsna je naprawd, ale Jego jedzenie jest rne od naszego. Nasz proces jedzenia bdzie podobny do Jego procesu jedzenia, kiedy bdziemy cakowicie na platformie duchowej. Na tej platformie kada cz ciaa moe dziaa w zastpstwie kadej innej czci. Visnu nie potrzebuje niczego dla dokonania stworzenia. Nie potrzebuje bogini Laksmi, aby da ycie Brahmie, gdy Brahma zosta zrodzony z kwiatu lotosu, ktry wyrasta z ppka Visnu. Bogini Laksmi siedzi u stp Visnu i suy Mu. W tym materialnym wiecie seks jest konieczny dla wydania potomstwa, ale w wiecie duchowym mona wyprodukowa dowoln ilo dzieci, nie bdc zmuszonym do przyjcia pomocy ony. Poniewa jednak nie mamy dowiadczenia z energi duchow, mylimy, e narodziny Brahmy z ppka Visnu s bajk. Nie jestemy wiadomi tego, e energia duchowa jest tak potna, e jest w stanie dokona wszystkiego. Energia materialna jest zalena od pewnych praw, ale energia duchowa jest w peni niezalena. Brahma zosta zrodzony z ppka Garbhodakaayi Visnu, ktry jest jedynie czciow manifestacj Maha-Visnu. W porach skry Maha-Visnu mieszcz si niezliczone wszechwiaty, spoczywajc tam niczym ziarna, i wszystkie te wszechwiaty manifestuj si w czasie Jego wydechu. W wiecie materialnym nie znamy czego takiego, ale dowiadczamy wypaczonego odbicia tego w zjawisku pocenia si. Jednake nie jestemy w stanie wyobrazi sobie dugoci jednego oddechu Maha-Visnu, gdy w czasie jednego takiego oddechu s stwarzane i niszczone wszystkie wszechwiaty. Pan Brahma yje jedynie przez czas trwania jednego takiego oddechu, a odpowiednio do naszej skali czasu, 4 320 000 000 lat skada si na jedynie dwanacie godzin Brahmy, a Brahma yje sto lat: Jednake cae Tycie Brahmy zawarte jest wewntrz jednego oddechu Maha-Visnu. Zatem nie jest moliwe wyobraenie sobie siy oddechu Najwyszego Pana. Ten Maha-Visnu jest jedynie czciow manifestacj Krsny. Zatem Krsnadasa Kaviraja Gosvami mwi o Panu Caitanyi Mahaprabhu jako o Samym ri Krsnie, Najwyszej Osobie Boga, a o Panu Nityanandzie jako o Balaramie, pierwszej ekspansji Krsny. Advaitacarya, inny gwny ucze Pana Caitanyi Mahaprabhu, jest przyjmowany za ekspansj Maha-Visnu. Zatem Advaitacarya jest rwnie Panem, albo, mwic dokadniej, ekspansji Pana. Sowo advaita znaczy niedualny, i posiada on takie imi dlatego, e nie jest on rny od Najwyszego Pana. Jest on rwnie nazywany acary, nauczycielem, poniewa szerzy wiadomo Krsny. Pod tym wzgldem jest podobny Caitanyi Mahaprabhu. Chocia Caitanya jest Samym ri Krsn, pojawi si jako bhakta, aby uczy wszystkich ludzi, w jaki sposb kocha Krsn. Podobnie, Advaitacarya pojawi si po to, aby szerzy wiedz wiadomoci Krsny. Zatem On jest rwnie Panem inkarnujcym jako bhakta. Krsna manifestuje si w piciu rnych ekspansjach, i zarwno On, jak i wszyscy Jego towarzysze, pojawiaj si jako bhaktowie Najwyszego Pana w formie ri Krsny Caitanyi, Nityanandy, Advaitacaryi, Gadadhary, rivasy i innych. We wszystkich przypadkach Caitanya Mahaprabhu jest rdem energii wszystkich Swoich bhaktw. Zatem, jeli przyjmiemy schronienie Caitanyi Mahaprabhu dla pomylnego wypeniania wiadomoci Krsny, z pewnoci uczynimy postp. Jedna, pena oddania pie Narottama dasa Thakury mwi: "Mj drogi Panie Caitanyo, prosz, obdarz mnie Swoj ask. Nie ma nikogo, kto byby rwnie askawy jak Ty. Moja proba jest bardzo naglca, poniewa Twoj misj jest wyzwolenie upadych dusz, a nie ma osoby bardziej upadej ni ja. Dlatego bagam, aby mj przypadek rozway w pierwszej kolejnoci."

Autor Caitanya-caritamrty, Krsnadasa Kaviraja Gosvami, by mieszkacem Vrndavany i zarazem wielkim bhakt. Wczeniej mieszka razem ze swoj rodzin w Katwie, maym miasteczku w okrgu Burdwan w Bengalu. Jego rodzina rwnie czcia Radha-Krsn, i pewnego razu, kiedy w rodzinie tej doszo do pewnego nieporozumienia w zwizku ze sub oddania, Nityananda Prabhu poradzi Krsnadasa Kavirajy podczas snu, aby opuci dom i uda si do Vrndavany. Chocia by on ju bardzo stary, opuci dom jeszcze tej samej nocy i wyruszy do Vrndavany, aby tam zamieszka. I tam wanie spotka niektrych z Gosvamich, gwnych uczniw Pana Caitanyi Mahaprabhu. Bhaktowie Vrndavany poprosili go, aby napisa Caitanya-caritamrt. Chocia zacz swoj prac w bardzo podeszym wieku, ukoczy j, dziki asce Pana Caitanyi. Dzisiaj jest ona najbardziej autorytatywn ksik o filozofii i yciu Pana Caitanyi. Kiedy Krsnadasa Kaviraja Gosvami mieszka we Vrndavanie, nie byo tam jeszcze wielu wity. W tym czasie trzema gwnymi wityniami byy witynie Madana-mohana, Govindaji i Gopinatha. Jako mieszkaniec Vrndavany, ofiarowywa pokony Bstwom w tych wityniach i prosi o ask Boga "Mj postp w yciu duchowym jest bardzo powolny, wic prosz Ci o pomoc." W Caitanya-caritamrcie, Krsnadasa najpierw ofiarowuje swoje pokony Madana-mohana vigraha, Bstwu, ktre moe pomc nam uczyni postp w wiadomoci Krsny. W spenianiu wiadomoci Krsny naszym pierwszym interesem jest poznanie Krsny i naszego z Nim zwizku. Poznanie Krsny jest poznaniem siebie, a poznanie siebie jest poznaniem swojego zwizku z Krsn. Skoro ten zwizek moe zosta odkryty przez czczenie Madana-mohana vigraha, Krsnadasa Kaviraja najpierw ustanawia swj zwizek z tym Bstwem. Po ustanowieniu tego zwizku, Krsnadasa rozpoczyna czczenie funkcjonalnego Bstwa, Govindy. Govinda jest wiecznym mieszkacem Vrndavany. W wiecie duchowym budynki Vrndavany s wzniesione z kamienia filozoficznego, krowy s znane jako krowy surabhi, dajce nieograniczone iloci mleka, a tamtejsze drzewa znane s jako drzewa pragnie, gdy dostarczaj wszystkiego, czego si tylko zapragnie. We Vrndavanie Krsna pasie krowy surabhi, jest On tam wielbiony przez setki i tysice gopi, pasterek, ktre wszystkie s boginiami szczcia. Kiedy Krsna schodzi do wiata materialnego, rwnie schodzi tam sama Vrndavana, tak jak wanej osobistoci towarzyszy jej wita. Poniewa kiedy przychodzi Krsna, rwnie przychodzi Jego ziemia, wobec tego uwaa si, e Vrndavana nie istnieje w wiecie materialnym. Bhaktowie przyjmuj schronienie Vrndavany w Indiach, gdy jest ona uwaana za replik oryginalnej Vrndavany. Chocia kto moe narzeka, e nie ma tam kalpa-vrksa, drzew speniajcych pragnienia, to kiedy byli tam obecni Gosvami, rwnie byy tam obecne te drzewa. Sprawa nie polega na tym, aby po prostu uda si do takiego drzewa i wypowiedzie swoje dania; najpierw naley zosta bhakt. Gosvami zatrzymywali si pod okrelonym drzewem jedynie przez jedn noc, i drzewo to speniao wszystkie ich pragnienia. Zwykemu czowiekowi moe wydawa si, e jest to co cudownego, ale kiedy robi si postp w subie oddania, mona to wszystko zrealizowa. Vrndavany takiej, jaki ona jest, mog naprawd dowiadczy osoby, ktre porzuciy prby czerpania przyjemnoci z uciech materialnych. Jeden wielki bhakta pyta: "Kiedy mj umys zostanie oczyszczony z wszelkich pragnie uciech materialnych, tak abym by w stanie ujrze Vrndavan?" Im bardziej wiadomi Krsny si stajemy, i im wikszy czynimy postp, tym bardziej wszystko objawia si jako duchowe. Zatem Krsnadasa Kaviraja Gosvami uwaa Vrndavan w Indiach za tak dobr, jak Vrndavana w niebie duchowym, i w Caitanya-caritamrcie opisuje Radharani i Krsn siedzcych pod drzewem pragnie we Vrndavanie, na tronie udekorowanym drogocennymi klejnotami. Tam ukochani przyjaciele Krsny, pasterze i gopi, su Radharani i Krsnie, piewajc, taczc, ofiarowujc Im orzechy betel oraz rnego rodzaju pokarm i napoje, i dekorujc Ich kwiatami. Nawet dzisiaj, w miesicu lipcu, ludzie w Indiach dekoruj trony i odtwarzaj t scen. Na ogl w tym czasie ludzie udaj si do Vrndavany, aby pokoni si tamtejszym Bstwom. Krsnadasa Kaviraja Gosvami utrzymuje, e Bstwa Radha i Krsna ukazuj nam, w jaki sposb suy Radharani i Krsnie. Bstwa Madana-mohana po prostu umacniaj w zrozumieniu, e "Jestem Waszym wiecznym sug." Jednake w przypadku Govindy suba jest rzeczywicie przyjmowana, dlatego jest On nazywany Bstwem funkcjonalnym. Bstwo Gopinatha to Krsna jako pan i waciciel gopi. Dwikiem Swojego fletu przyciga On wszystkie gopi, czyli pasterki, a kiedy przychodziy do Niego, taczy z nimi. Wszystkie te czynnoci zostay opisane w Dziesitym Canto rimad-Bhagavatam. Gopi byy przyjacikami Krsny w Jego dziecistwie, i wszystkie byy matkami, gdy w Indiach dziewczta wydawane s za m przed ukoczeniem dwunastego roku ycia. Chopcy jednake nie wstpuj w zwizki maeskie przed ukoczeniem osiemnastego roku Tycia, wic Krsna, ktry w tym czasie mia pitnacie czy szesnacie lat, nie by onaty. Niemniej jednak przywoywa On te dziewczta z ich domw, i zaprasza je do taca. Taniec ten jest nazywany tacem rasalila, i jest to najbardziej wzniosa ze wszystkich rozrywek Vrndavany. Krsna jest nazywany Gopinatha, poniewa jest On ukochanym panem gopi. Krsnadasa Kaviraja Gosvami prosi o bogosawiestwo Gopinathy. "Niech Gopinatha, Krsna, pan i waciciel gopi, bogosawi was. Niech spynie na was bogosawiestwo Gopinathy." Tak jak Krsna urzeka gopi sodkim dwikiem Swojego fletu, tak autor Caitanya-caritamrty modli si, aby swoimi transcendentalnymi wibracjami by w stanie zachwyci umysy czytelnikw.

Wszelka chwaa ri Guru i Gaurandze

panca-tattvatmakam krsnam bhakta-rupa-svarupakam bhaktavataram bhaktakhyam namami bhakta-aktikam (Adi 1.14)

ADI-LILA
ADI-LILA cz. 1

ROZDZIA I

Mistrzowie duchowi
ri Caitanya Mahaprabhu jest nikim innym, jak tylko poczon form ri Radhy i Krsny. Jest On yciem tych bhaktw, ktrzy cile podaj w lady rila Rupy Gosvamiego. rila Rupa Gosvami i rila Sanatana Gosvami s dwoma gwnymi zwolennikami rila Svarupy Damodary Gosvamiego, ktry wystpowa w roli najbardziej poufnego sugi Pana ri Krsny Caitanyi Mahaprabhu, znanego jako Vivambhara w okresie Swej modoci. Bezporednim uczniem rila Rupy Gosvamiego by rila Raghunatha dasa Gosvami. Autor ri Caitanya-caritamrty, rila Krsnadasa Kaviraja Gosvami, jest bezporednim uczniem rila Rupy Gosvamiego i rila Raghunathy dasa Gosvamiego. Bezporednim uczniem rila Krsnadasy Kavirajy Gosvamiego by rila Narottama dasa Thakura, ktry na swego sug przyj rila Vivanath Cakravarttego. rila Vivanatha Cakravarti Thakura przyj rila Jagannatha dasa Babaji, ktry inicjowa rila Bhaktivinod Thakur, ktry z kolei inicjowa rila Gaurakiora dasa Babaji, mistrza duchowego Om Visnupada rila Bhaktisiddhanty Sarasvati Gosvamiego Maharajy, boskiego mistrza naszej skromnej osoby. Poniewa naleymy do tego acucha sukcesji uczniw wywodzcego si od ri Caitanyi Mahaprabhu, ta edycja ri Caitanya-caritamrty nie zawiera adnych tworw naszych maych mzgw, ale jedynie pozostaoci pokarmu oryginalnie spoywanego przez Samego Pana. Pan ri Caitanya Mahaprabhu nie naley do doczesnego planu trzech gun natury. Naley do planu transcendentalnego, bdcego poza zasigiem niedoskonaej percepcji zmysowej ywej istoty. Nawet najwikszy uczony materialny nie jest w stanie zbliy si do planu transcendentalnego, jeli nie jest wraliwy na transcendentalny dwik, gdy jedynie majc takie nastawienie moe zrealizowa przekaz ri Caitanyi Mahaprabhu. Zatem to, co zostanie opisane tutaj, nie ma nic wsplnego z eksperymentalnymi mylami bdcymi tworem spekulatywnych nawykw ociaych umysw. Temat tej ksiki nie jest tworem mentalnym, ale rzeczywistym duchowym dowiadczeniem, ktre mona zrealizowa jedynie poprzez przyjcie linii sukcesji uczniw opisanej powyej. Jeli czytelnik dopuci si jakiegokolwiek odstpstwa od tej linii, wwczas oszoomione zostanie jego zrozumienie misterium ri Caitanya-caritamrty, ktra jest literatur transcendentaln bdc doktoranckim studium dla tego, kto zrealizowa ca literatur wedyjsk, tak jak Upanisady i Vedanta oraz ich naturalne komentarze, takie jak rimad-Bhagavatam i Bhagavad-gita. T edycj ri Caitanya-caritamrty prezentujemy do studiowania dla szczerych naukowcw, ktrzy naprawd poszukuj Absolutnej Prawdy. Nie jest to butna uczono spekulanta umysowego, ale szczery wysiek, aby wypeni polecenie wyszego autorytetu, ktrego suba jest yciem i dusz tego skromnego wysiku. Ksika ta nawet w najmniejszym stopniu nie odbiega od pism objawionych i dlatego kady, kto poda za sukcesj uczniw, bdzie mg zrealizowa istot tej ksiki po prostu poprzez metod percepcji suchowej. Pierwszy Rozdzia ri Caitanya-caritamrty rozpoczyna si czternastoma wersetami sanskryckimi, ktre opisuj Prawd Absolutn. Nastpne trzy wersety sanskryckie opisuj gwne Bstwa Vrndavany: ri Radha-Madana-mohan, ri RadhaGovindadev i ri Radha-Gopinathaji. Pierwszy spord czternastu wersetw jest symboliczn reprezentacj Najwyszej ` Prawdy, a cay Pierwszy Rozdzia jest w rzeczywistoci powicony temu jednemu wersetowi, ktry opisuje Pana Caitany w Jego szeciu rnych transcendentalnych ekspansjach. Pierwsz opisan manifestacj jest mistrz duchowy, ktry pojawia si w dwch penych czciach zwanych inicjujcym mistrzem duchowym i mistrzem duchowym udzielajcym instrukcji. S oni tosami, poniewa obaj s poznawalnymi zmysowo manifestacjami Najwyszej Prawdy. Nastpnie opisani s bhaktowie, ktrzy dziel si na dwie klasy, mianowicie nowicjuszy i absolwentw. Nastpnie s inkarnacje (avatary) Pana, ktre wyjanione s jako nierne od Pana. Inkarnacje te uwzgldnione s w trzech grupach - inkarnacje mocy Pana, inkarnacje Jego cech i inkarnacje Jego autorytetu. W zwizku z tym dyskutowane s bezporednie manifestacje ri Krsny i Jego manifestacje dla transcendentalnych rozrywek. Nastpnie rozwaane s moce Pana, spord ktrych opisane s trzy gwne manifestacje: towarzyszki w krlestwie Boga (na Vaikuncie), krlowe Dvarakadhamy i, najwysze spord wszystkich, dziewczta Vrajadhamy. W kocu jest Sam Najwyszy Pan, ktry jest rdem tych wszystkich manifestacji. Pan ri Krsna i wszystkie Jego pene ekspansje s kategorii Samego Pana, Absolutnej Prawdy bdcej rdem energii, podczas gdy Jego bhaktowie, Jego wieczni towarzysze, s Jego energiami. Energia i rdo energii s zasadniczo jednym, ale poniewa przejawiaj rne dziaania, rwnoczenie istnieje midzy nimi rnica. Tak wic Prawda Absolutna manifestuje si jako rnorodno w jednej jednostce. Ta filozoficzna prawda, ktra jest zgodna z Vedanta-sutrami, zwana jest acintya bhedabheda-tattv, czyli koncepcj rwnoczesnej jednoci i rnicy. W dalszej czci tego rozdziau opisana jest transcendentalna pozycja ri Caitanyi Mahaprabhu i rila Nityanandy Prabhu, z odniesieniem do teistycznych faktw wspomnianych powyej. Adi 01.01 Ofiarowuj moje pene szacunku pokony mistrzom duchowym, bhaktom Pana, inkarnacjom Pana, Jego penym czciom, Jego energiom oraz Samemu pierwotnemu Pana; ri Krsnie Caitanyi.

10

Adi 01.02 Ofiarowuj moje pene szacunku pokony ri Krsnie Caitanyi i Panu Nityanandzie, ktrzy s niczym soce i ksiyc. Wzeszli Oni Jednoczenie na horyzoncie Gaudy, aby rozproszy ciemno ignorancji i w ten sposb wspaniale obdarzy wszystkich bogosawiestwem. Adi 01.03 To, co Upanisady opisuj jako bezosobowego Brahmana, jest jedynie wiatoci Jego ciaa, a Pan znany jako Dusza Najwysza jest jedynie Jego zlokalizowan pen czci. Jest On samym Najwysz Osob Boga, posiadajcym peni szeciu bogactw. Jest Prawd Absolutn i nie ma prawdy przewyszajcej Go czy Mu rwnej. Adi 01.04 Oby ten Pan, ktry znany jest jako syn rimati acidevi, transcendentalnie zamanifestowa si w gbi twego serca. Byszczc jak stopione zoto, dziki Swej bezprzyczynowej asce pojawi si w tym wieku Kali, aby obdarzy nas tym, czego wczeniej nie ofiarowaa adna inna inkarnacja: najbardziej wznios i promienn wiedz duchowi o smaku Swojej suby. Adi 01.05 Miosne sprawy ri Radhy i Krsny s transcendentalnymi manifestacjami wewntrznej, sprawiajcej przyjemno mocy Pana. Chocia Radha i Krsna s jednym w Swojej tosamoci, rozdzielili si na wieki. Teraz te dwie transcendentalne osoby ponownie poczyy si w formie ri Krsny Caitanyi. Kaniam si Jemu, ktry zamanifestowa si z uczuciami i cer rimati Radharani, mimo i jest Samym Krsn. Adi 01.06 Pragnc zrozumie chwa mioci Radharani, Swoje wspaniae cechy, ktrymi jedynie Ona rozkoszuje si poprzez Swoj mio, i szczcie, ktre czuje, gdy realizuje sodycz Jego mioci, Najwyszy Pan Hari, przepeniony Jej emocjami, pojawia si z ona rimati acidevi, tak jak ksiyc pojawia si z oceanu.

Adi 01.07 Oby ri Nityananda Rama bezustannie pozostawa w mojej pamici. Sankarsana, esa Naga oraz Visnu, ktrzy le w Oceanie Karana, w Oceanie Garbha i w oceanie mleka, s Jego penymi czciami i czciami Jego penych czci. Adi 01.08 Podporzdkowuj si lotosowym stopom ri Nityanandy Ramy, ktry znany jest jako Sankarsana spord catur-vyuhy [w ktrej skad wchodz: Vasudeva, Sankarsana, Pradyumna i Aniruddha]. Posiada On peni bogactw i rezyduje na Vaikunthaloce, daleko poza tym materialnym stworzeniem. Adi 01.09 Ofiarowuj moje pene szacunku pokony stopom ri Nityanandy Ramy, ktrego czciowa reprezentacja zwana Karanodakaayi Visnu, leca na Oceanie Karana, jest oryginalnym purus, panem zudnej energii i schronieniem wszystkich wszechwiatw.

Adi 01.10 Ofiarowuj moje pene pokony stopom ri Nityanandy Ramy, ktrego czciow czci jest Garbhodakaayi Visnu. Z ppka Garbhodakaayi Visnu wyrasta lotos, ktry jest miejscem narodzin Brahmy, budowniczego wszechwiata. odyka tego lotosu jest miejscem spoczynku ogromnej iloci planet. Adi 01.11 Ofiarowuj moje pene szacunku pokony stopom ri Nityanandy Ramy, ktrego wtrni czci jest Visnu lecy na oceanie mleka. Ten Ksirodakaayi Visnu jest Dusz Najwysz wszystkich ywych istot i utrzymuje wszystkie wszechwiaty. esa Naga jest Jego dalsz podczci.

Adi 01.12 Pan Advaita Acarya jest inkarnacj Maha-Visnu, ktrego gwn funkcj jest stwarzanie kosmicznego wiata poprzez dziaania mayi. Adi 01.13 Poniewa nie jest On rny od Hari, Najwyszego Pana, jest zwany Advait, a poniewa propaguje kult oddania, jest zwany Acaryi. Jest On Panem i inkarnacji bhakty Pana. Dlatego przyjmuj w Nim schronienie. Adi 01.14 Ofiarowuj moje pokony Najwyszemu Panu, Krsnie, ktry nie jest rny od Swoich aspektw jako bhakta, inkarnacja oddania, manifestacja oddania, czysty bhakta i energia oddania. Adi 01.15 Chwaa wszechmiosiernej Radzie i wszechmiosiernemu Madana-mohanie! Jestem uomny i nierozwany, jednake Oni s moimi przewodnikami duchowymi, a Ich lotosowe stopy s dla mnie wszystkim. Adi 01.16 W wityni klejnotw we Vrndavanie, pod drzewem pragnie, ri ri Radha-Govinda siedz na byszczcym tronie, obsugiwani przez najbardziej poufnych towarzyszy. Ofiarowuj Im pokorne pokony. Adi 01.17 ri rila Gopinatha, ktry zapocztkowa transcendentalny smak taca rasa, stoi na brzegu w Vamivata i dwikiem Swego sawnego fletu przyciga uwag pasterek. Oby oni wszyscy obdarzyli nas swoim bogosawiestwem.

11

Adi 01.18 Chwaa ri Caitanyi i Nityanandzie) Chwaa Advaitacandrze! I chwaa wszystkim bhaktom ri Gaury [Pana Caitanyi]! Adi 01.19 Te trzy Bstwa Vrndavany [Madana-mohana, Govinda i Gopinatha] zaabsorboway serce i dusz Gaudiya Vaisnavw (zwolennikw Pana Caitanyi]. Wielbi Ich lotosowe stopy, gdy s Panami mojego serca. 01.01.19 Znaczenie: Autor ri Caitanya-caritamrty ofiarowuje pene szacunku pokony trzem Bstwom Vrndavany: ri Radha-Madana-mohanie, ri Radha-Govindadevie i ri Radha-Gopinathaji. Te trzy Bstwa s yciem i dusz Bengali Vaisnavw, czyli Gaudiya Vaisnavw, ktrzy w naturalny sposb s skonni mieszka we Vrndavanie. Gaudiya Vaisnavowie, ktrzy cile podaj w linii ri Caitanyi Mahaprabhu, wielbi Bstwa poprzez intonowanie transcendentalnych dwikw sucych rozwojowi wiadomoci swego transcendentalnego zwizku z Najwyszym Panem, wymiany smakw (ras) wzajemnego uczucia i, ostatecznie, osignicie podanego sukcesu w miosnej subie. Te trzy Bstwa wielbione s na trzech rnych etapach naszego rozwoju. Zwolennicy Pana Caitanyi Mahaprabhu cile przestrzegaj tych zasad zbliania si do Najwyszego. Gaudiya Vaisnavowie postrzegaj ostateczny cel w hymnach wedyjskich skomponowanych z osiemnastu transcendentalnych liter, ktre wielbi Krsn jako Madana-mohan, Govind i Gopijana-vallabh. Madana-mohana to Ten, ktry urzeka Kupidyna, boga mioci; Govind jest Ten, ktry zadowala zmysy i krowy; a Gopijana-vallabha jest transcendentalnym kochankiem gopi. Sam Krsna zwany jest Madana-mohan, Govind, Gopijana-vallabh, a take innymi niezliczonymi imionami, odpowiednio do Swych rnych rozrywek, w ktrych bierze udzia wraz ze Swoimi bhaktami. Trzy Bstwa - Madana-mohana, Govinda i Gopijana-vallabha - maj bardzo specyficzne cechy. Wielbienie Madanamohany jest na platformie odnawiania naszego zapomnianego zwizku z Osob Boga. W wiecie materialnym jestemy obecnie w cakowitej ignorancji, jeli chodzi o nasz wieczny zwizek z Najwyszym Panem. Pangoh odnosi si do tego, kto nie jest w stanie porusza si niezalenie dziki swojej wasnej mocy, a manda-mateh to ten, kto jest mniej inteligentny, poniewa jest zbyt zaabsorbowany czynnociami materialistycznymi. Najlepiej jest, aby takie osoby nie dyy do sukcesu w karmicznych czynnociach czy spekulacji umysowej, lecz zamiast tego po prostu podporzdkoway si Najwyszej Osobie Boga. Doskonao ycia polega po prostu na podporzdkowaniu si Najwyszemu. Dlatego na pocztku naszego ycia duchowego musimy wielbi Madana-mohan, tak aby zauroczy nas i zlikwidowa nasze przywizanie do; materialnego zadowalania zmysw. Dla bhaktw neofitw ten zwizek z Madana-mohan jest konieczny. Kiedy kto pragnie peni sub dla Pana z mocnym przywizaniem, wwczas wielbi Govind na platformie transcendentalnej suby. Govinda jest oceanem wszelkiej przyjemnoci. Kiedy kto, dziki asce Krsny i wielbicieli, osiga doskonao w subie oddania, moe doceni Krsn jako Gopijana-vallabha, Bstwo przyjemnoci dziewczt Vrajy. Pan ri Caitanya Mahaprabhu wyjani ten nastrj suby oddania w trzech etapach i dlatego rni Gosvami zainstalowali te wielbione Bstwa we Vrndavanie. S One bardzo drogie mieszkajcym tam Gaudiya Vaisnavom, ktrzy odwiedzaj witynie przynajmniej raz dziennie. Oprcz wity tych trzech Bstw, we Vrndavanie zaoono wiele innych wity, takich jak: witynia Radha-Damodary zaoona przez Jiv Gosvamiego, witynia yamasundary zaoona przez yamanand Gosvamiego, witynia Gokulanandy zaoona przez Lokanath Gosvamiego i witynia Radharamany zaoona przez Gopala Bhatt Gosvamiego. Najwaniejszymi spord piciu tysicy wity istniejcych teraz we Vrndavanie jest siedem gwnych wity istniejcych od ponad czterystu lat. "Gaudiya" wskazuje na cz Indii pomidzy poudniow stron gr Himalajw a pnocn czci wzgrz Vindhya, ktra zwana jest Aryavart, czyli ziemi Aryan. Ta cz Indii podzielona jest na pi czci albo prowincji (Panca-gaudadea): Sarasvata (Kashmir i Punjab), Kanyakubja (Uttar Pradesh cznie ze wspczesnym miastem Lucknow), Madhya-gauda (Madhya Pradesh), Maithila (Bihar i cz Bengalu) i Utkala (cz Bengalu i caa Orissa). Bengal czasami zwany jest Gaudade, czciowo dlatego, e stanowi cz Maithili, a czciowo z tego powodu, e stolica hinduskiego krla Rajy Laksmany Seny bya znana jako Gauda. Ta stara stolica pniej znana bya jako Gaudapura i stopniowo jako Mayapur. Bhaktowie z Orissy zwani s Udiya, bhaktowie z Bengalu zwani s Gaudiya, a bhaktowie z poudniowych Indii znani s jako bhaktowie Dravidi. Tak jak jest pi prowincji w Aryavarcie, tak rwnie na pi prowincji podzielona jest Daksinatya, poudniowa India, i prowincje te s zwane Panca-dravida. W prowincjach Panca-dravida pojawili si czterej acaryowie Vaisnava, ktrzy s wielkimi autorytetami czterech sukcesji uczniw Vaisnavw, jak rwnie ripada Sankaracarya ze szkoy Mayavada. Spord tych czterech Vaisnava acaryw, ktrzy akceptowani s przez Gaudiya Vaisnavw, ri Ramanuja Acarya pojawi si w poudniowej czci Andhra Pradesh w Mahabhutapuri, ri Madhva Acarya pojawi si w Pajakam (w pobliu Vimanagiri) w okrgu Myangalora, ri Visnusvami pojawi si w Pandyi, a ri Nimbarka pojawi si w Mungerapatanie na dalekim poudniu. ri Caitanya Mahaprabhu przyj acuch sukcesji uczniw od Madhva Acaryi, ale Vaisnavowie w Jego linii nie przyjmuj tattva-vadi, ktrzy rwnie twierdz, e nale do Madhva-sampradayi. Aby wyranie odrni si od gazi tattva-vadi potomkw Madhvy, Vaisnavowie Bengalu wol nazywa si Gaudiya Vaisnavami. ri Madhva Acarya rwnie znany jest jako ri Gaudapurnananda, i dlatego nazwa Madhva-Gaudiya-sampradaya jest cakowicie stosowna dla sukcesji uczniw Gaudiya Vaisnavw. Nasz mistrz duchowy, Om Visnupada rimad Bhaktisiddhanta Sarasvati Gosvami Maharaja, przyj inicjacj w Madhva-Gaudiya-sampradayi. Adi 01.20 Na pocztku tego opowiadania - po prostu przez wspomnienie mistrza duchowego, bhaktw Pana i Osoby Boga - przywoaem ich bogosawiestwa.

Adi 01.21 Takie pamitanie niszczy wszelkie trudy i umoliwia atwe spenienie wasnych pragnie. Adi 01.22 Inwokacja obejmuje trzy procesy: definiowanie celu, ofiarowywanie bogosawiestw i ofiarowywanie pokonw.

12

Adi 01.23 Pierwsze dwa wersety - oglnie i szczegowo - ofiarowuj pene szacunku pokony Panu, ktry jest przedmiotem czci. Adi 01.24 W wersecie trzecim wskazuj na Prawd Absolutn ktra jest ostateczn substancj. Z pomoc takiego opisu mona uzmysowi sobie Najwysz Prawd. Adi 01.25 W wersecie czwartym przywoaem bogosawiestwo Pana dla caego wiata, modlc si do Pana Caitanyi o ask dla wszystkich.

Adi 01.26 W wersecie tym wyjaniem rwnie zewntrzny powd inkarnacji Pana Caitanyi. Lecz w wersetach pitym i szstym wyjaniem gwn przyczyn Jego przyjcia. Adi 01.27 W tych szeciu wersetach opisaem prawd o Panu Caitanyi, podczas gdy w nastpnych piciu opisaem chwa Pana Nityanandy. Adi 01.28 Nastpne dwa wersety opisuj prawd o Advaicie Prabhu, a werset nastpny opisuje Panca-tattv [Pana, Jego peni cz, Jego inkarnacj, Jego energie i Jego bhaktw). Adi 01.29 Dlatego tych czternacie wersetw ofiarowuje pomylne inwokacje i opisuje Najwysz Prawd. Adi 01.30 Rozpoczynajc objanienie zawioci wszystkich tych wersetw, ofiarowuj pokony wszystkim moim czytelnikom Vaisnava. Adi 01.31 Prosz wszystkich moich czytelnikw Vaisnava, aby ze skupiony uwag czytali i suchali tej narracji o ri Krsnie Caitanyi, tak jak przedstawiaj j pisma objawione.

01.01.31 Znaczenie: Pan Caitanya jest Prawd Absolutn, Samym Krsn. Jest to uzasadnione dowodami z autentycznych pism objawionych. Czasami ludzie, opierajc si na swoich kaprynych sentymentach i nie powoujc si na pisma objawione, przyjmuj za Boga czowieka, ale autor Caitanya-caritamrty udowadnia wszelkie swoje oznajmienia, cytujc astry. W ten sposb ustanawia, e Caitanya Mahaprabhu jest Najwysz Osob Boga. Adi 01.32 Pan Krsna doznaje radoci poprzez manifestowanie si jako: mistrzowie duchowi, wielbiciele, rne energie, inkarnacje i pene czci. Wszystkie te sze s w jednym. Adi 01.33 Dlatego wielbiem lotosowe stopy tych szeciu odmian jednej prawdy poprzez przywoanie ich bogosawiestw. Adi 01.34 Ofiarowuj moje pene szacunku pokony mistrzom duchowym, bhaktom Pana, inkarnacjom Pana, Jego penym czciom, Jego energiom i Samemu pierwotnemu Panu, ri Krsnie Caitanyi. 01.01.34 Znaczenie: Krsnadasa Kaviraja Gosvami skomponowa ten werset sanskrycki na pocztek swej ksigi, a teraz podaje jego szczegowe wyjanienie. Ofiarowuje pene szacunku pokony szeciu zasadom Absolutnej Prawdy. Gurun wystpuje w liczbie mnogiej, poniewa kady, kto udziela instrukcji duchowych opartych na pismach objawionych, jest przyjmowany za mistrza duchowego. Chocia inni udzielaj pomocy, wskazujc drog pocztkujcym, to guru, ktry najpierw inicjuje maha-mantr, jest znany jako inicjujcy. wici udzielajcy instrukcji dla postpu w wiadomoci Krsny s zwani instruujcymi mistrzami duchowymi. Inicjujcy i instruujcy mistrzowie duchowi s jednakowymi i identycznymi manifestacjami Krsny, chocia rni si postpowaniem. Ich funkcj jest prowadzenie uwarunkowanych dusz z powrotem do domu, do Boga. Dlatego Krsnadasa Kaviraja Gosvami przyj Nityanand Prabhu i szeciu Gosvamich w kategorii guru. Ia-bhaktan odnosi si do wielbicieli Pana, takich jak ri rivasa i wszystkich podobnych mu zwolennikw, ktrzy s energi Pana i jakociowo nie s rni od Niego. Iavatarakan odnosi si do Acaryw, takich jak Advaita Prabhu, ktry jest avatar Pana. Tat-prakaan wskazuje na bezporedni manifestacj Najwyszej Osoby Boga, Nityanand Prabhu oraz na inicjujcego mistrza duchowego. Tac-chaktih odnosi si do duchowych energii (akti) ri Caitanyi Mahaprabhu. Do tej kategorii energii wewntrznej nale Gadadhara, Damodara i Jagadananda. Tych sze zasad manifestuje si w rny sposb, lecz s jednakowo godne uwielbienia. Aby nauczy nas metody czczenia Pana Caitanyi, Krsnadasa Kaviraja rozpoczyna od ofiarowania im pokonw. Zewntrzna moc Boga, zwana may, nigdy nie moe obcowa z Panem, tak jak ciemno nie moe pozosta w obecnoci wiata. Jednake Ciemno, bdc jedynie zudnym i tymczasowym zakryciem wiata, nie ma egzystencji niezalenej od wiata. Adi 01.35 Najpierw ofiarowuj moje pene szacunku pokony lotosowym stopom mojego inicjujcego mistrza duchowego i wszystkim moim instruujcym mistrzom duchowym. 01.01.35 Znaczenie: W swej rozprawie Bhakti-sandarbha (202) rila Jiva Gosvami oznajmia, e czysta suba oddania jest celem czystych Vaisnavw i e tak sub naley spenia w towarzystwie innych bhaktw. Poprzez obcowanie z bhaktami Pana Krsny rozwijamy zmys wiadomoci Krsny i w ten sposb stajemy si przychylni miosnej subie dla Pana. Jest to proces zbliania si do Najwyszego Pana poprzez stopniowe docenianie Go w subie oddania. Jeli kto pragnie czystej suby oddania, musi obcowa z bhaktami ri Krsny, gdy jedynie dziki takiemu towarzystwu uwarunkowana dusza moe osign smak do transcendentalnej mioci i w ten sposb odnowi swj wieczny zwizek z Bogiem w okrelonej manifestacji i w szczeglnym transcendentalnym smaku (rasie), ktry jest wieczn, nieodczn cech danej osoby.

13

Jeli kto rozwija mio do Krsny przez czynnoci wiadome Krsny, moe zna Najwysz Prawd Absolutn. Lecz jeli kto usiuje zrozumie Boga jedynie poprzez logiczne argumenty, nie odniesie sukcesu, ani te nie rozwinie zamiowania do czystego oddania. Sekret polega na tym, e naley pokornie sucha tych, ktrzy doskonale znaj nauk o Bogu, i naley rozpocz pewien rodzaj suby regulowanej przez nauczyciela. Bhakta, ktrego ju urzeka imi, forma, cechy itd. Najwyszego Pana, moe zosta skierowany do swego okrelonego rodzaju suby oddania; nie musi traci czasu, zbliajc si do Pana poprzez logik. Mistrz duchowy bdcy ekspertem doskonale wie, w jaki sposb zaangaowa energi swego ucznia w transcendentaln sub mioci dla Pana, i wskutek tego angauje bhakt w okrelony rodzaj suby oddania zgodny z jego szczeglnymi skonnociami. Bhakta musi mie tylko jednego inicjujcego mistrza duchowego, poniewa pisma zabraniaj przyjcia wicej ni jednego mistrza duchowego. Nie ma jednake ograniczenia liczby instruujcych mistrzw duchowych, ktrych mona przyj. Na og mistrz duchowy, ktry bezustannie instruuje ucznia w nauce duchowej, staje si pniej jego inicjujcym mistrzem duchowym. Naley zawsze pamita, e osoba niechtna temu, by przyj mistrza duchowego i inicjacj, z pewnoci nie odniesie sukcesu w swych wysikach, aby powrci do Boga. Kto, kto nie jest waciwie inicjowany, moe podawa si za wielkiego bhakt, ale w rzeczywistoci napotka wiele przeszkd na swej ciece postpu ku realizacji duchowej, z takim rezultatem, e bdzie musia pozosta w tej materialnej egzystencji, nie doznajc ulgi. Taka bezradna osoba porwnana jest do statku nie posiadajcego steru, gdy taki statek nigdy nie dotrze do swego przeznaczenia. Wic jeli kto w ogle pragnie zyska ask Pana, to przyjcie mistrza duchowego jest rzecz konieczn. Suba dla mistrza duchowego jest spraw zasadnicz. Jeli nie ma okazji, aby suy mistrzowi duchowemu bezporednio, bhakta powinien suy mu poprzez pamitanie jego instrukcji. Nie ma rnicy pomidzy instrukcjami mistrza duchowego a samym mistrzem duchowym. Dlatego podczas jego nieobecnoci jego instrukcje powinny by dum ucznia. Jeli kto sdzi, e nie musi konsultowa si z nikim innym, wczajc w to mistrza duchowego, natychmiast staje si winnym obrazy popenianej u lotosowych stp Pana. Taka osoba nigdy nie moe wrci do Boga. Zatem jest rzecz konieczn, aby powana osoba przyja bona fide mistrza duchowego zgodnie z nakazami astr. rila Jiva Gosvami radzi, aby nie przyjmowa mistrza duchowego w oparciu o konwencj dziedziczenia, zwyczajw spoecznych czy konwencji wyznaniowych. Naley po prostu stara si znale prawdziwie kwalifikowanego mistrza duchowego dla prawdziwego postpu w duchowym rozumieniu. Adi 01.36 Instruujcymi mistrzami duchowymi s: ri Rupa Gosvami, ri Sanatana Gosvami, ri Bhatta Raghunatha, ri Jiva Gosvami, ri Gopala Bhatta Gosvami i rila Raghunatha dasa Gosvami. Adi 01.37 Tych sze osb jest moimi instruujcymi mistrzami duchowymi i dlatego ofiarowuj ich lotosowym stopom miliony penych szacunku pokonw. 01.01.37 Znaczenie: Poprzez przyjcie szeciu Gosvamich za swoich instruujcych mistrzw duchowych, autor szczeglnie daje do zrozumienia, e jeli kto nie jest im posuszny, nie powinien by uwaany za Gaudiya Vaisnav. Adi 01.38 S niezliczeni bhaktowie Pana, a spord nich gwnym jest rivasa Thakura. Ofiarowuj ich lotosowym stopom tysickrotne, pene szacunku pokony. Adi 01.39 Advaita Acarya jest czciow inkarnacj Pana i dlatego miliony razy ofiarowuj pokony Jego lotosowym stopom.

Adi 01.40 rila Nityananda Rama jest pen manifestacj Pana, i przez Niego zostaem inicjowany. Dlatego ofiarowuj moje pene szacunku pokony Jego lotosowym stopom. Adi 01.41 Ofiarowuj moje pene szacunku pokony wewntrznym mocom Pana, spord ktrych gwn jest ri Gadadhara Prabhu. Adi 01.42 Pan ri Krsna Caitanya Mahaprabhu jest Samym Osob Boga, i dlatego ofiarowuj Jego lotosowym stopom niezliczone pokony. Adi 01.43 Ofiarowawszy pokony Panu i wszystkim Jego towarzyszom, teraz postaram si wyjani tych sze odmiennoci w jednym. 01.01.43 Znaczenie: Jest wielu czystych bhaktw Najwyszej Osoby Boga i wszyscy uwaani s za towarzyszy Pana. Krsn naley wielbi wraz z Jego bhaktami. Zatem rozmaite zasady s wiecznymi parafernaliami, poprzez ktre mona zbliy si do Absolutnej Prawdy. Adi 01.44 Chocia wiem, e mj mistrz duchowy jest sugi ri Caitanyi, znam Go rwnie jako pen manifestacj Pana. 01.01.44 Znaczenie: Zasadniczo kada ywa istota jest sug Najwyszej Osoby Boga, i rwnie Jego sug jest mistrz duchowy. Jednake mistrz duchowy jest bezporedni manifestacj Pana. Majc takie przekonanie, ucze moe robi postp w wiadomoci Krsny. Mistrz duchowy nie jest rny od Krsny, poniewa jest manifestacj Krsny. Pan Nityananda, ktry jest Samym Balaram, pierwsz bezporedni manifestacj albo ekspansj Krsny, jest oryginalnym mistrzem duchowym. Pomaga Panu Krsnie w Jego rozrywkach i jest On sug Pana. Kada ywa istota jest wiecznie sug ri Krsny Caitanyi. Zatem mistrz duchowy nie moe by nikim innym, jak sug Pana Caitanyi. Wiecznym zajciem mistrza duchowego jest szerzenie suby dla Pana poprzez szkolenie swoich uczniw w postawie suenia. Mistrz duchowy nigdy nie pozuje na Samego Najwyszego Pana; uwaany jest on za reprezentanta Pana. Pisma objawione zabraniaj podawania si za Boga, ale bona fide mistrz duchowy jest najwierniejszym i najbardziej zaufanym sug Pana i dlatego zasuguje na taki szacunek jak Krsna.

14

Adi 01.45 Zgodnie z rozwani opini wszystkich pism objawionych mistrz duchowy nie jest rny od Krsny. W postaci mistrza duchowego Pan Krsna wyzwala Swoich bhaktw. 01.01.45 Znaczenie: Zwizek ucznia z mistrzem duchowym jest tak dobry, jak jego zwizek z Najwyszym Panem. Mistrz duchowy zawsze podaje si za najpokorniejszego sug Osoby Boga, ale ucze musi uwaa go za zamanifestowan reprezentacj Boga. Adi 01.46 "Naley uwaa acary za Mnie Samego i nigdy w aden sposb go nie lekceway. Nie powinno si mu zazdroci, uwaajc go za zwykego czowieka, gdy jest on reprezentantem wszystkich pbogw." 01.01.46 Znaczenie: Jest to werset ze rimad-Bhagavatam (11.17.27) wypowiedziany przez Pana Krsn wwczas, kiedy Uddhava pyta Go o cztery spoeczne i cztery duchowe porzdki w spoeczestwie. Pan szczeglnie instruowa o tym, w jaki sposb powinien si zachowywa brahmacarin bdcy pod opiek mistrza duchowego. Mistrz duchowy nie cieszy si udogodnieniami ofiarowanymi mu przez jego uczniw. Jest on niczym rodzic. Bez uwanej suby swych rodzicw, dziecko nie moe wydorole. Podobnie, bez troski mistrza duchowego nie mona wznie si na platform transcendentalnej suby. Mistrz duchowy jest rwnie zwany acary, czyli transcendentalnym profesorem nauki duchowej. Obowizki acaryi wyjania Manu-samhita (2.140), opisujc, e bona fide mistrz duchowy przyjmuje odpowiedzialno za swych uczniw, naucza ich wiedzy wedyjskiej z wszelkimi jej zawiociami, i daje im drugie narodziny. Ceremonia speniona w celu wprowadzenia ucznia w studia nad nauk duchow jest zwana upaniti, czyli uroczystoci, ktra przyblia do mistrza duchowego. Ten, kogo nie mona przybliy do mistrza duchowego, nie moe mie witej nici i jest to znak tego, e jest udr. wita ni na ciele bramina, ksatriyi albo vaiyi jest symbolem inicjacji przez mistrza duchowego; jednake nie ma ona adnej wartoci, jeli nosi si j tylko po to, aby chwali si swym wysokim pochodzeniem. Obowizkiem mistrza duchowego jest inicjowanie ucznia wraz z przeprowadzeniem ceremonii witej nici, a po tej samskarze, czyli procesie oczyszczajcym, mistrz duchowy rzeczywicie zaczyna uczy ucznia o Vedach. Osoba urodzona jako udra nie jest odsuwana od takiej duchowej inicjacji, pod warunkiem, e zostanie zaaprobowana przez mistrza duchowego, ktry jest waciwie autoryzowany, aby przyzna uczniowi prawo do bycia braminem, jeli widzi, e jest on doskonale kwalifikowany. Vayu Purana definiuje acary jako tego, kto zna znaczenie caej literatury wedyjskiej, wyjania cel Ved, przestrzega ich zasad i przepisw i naucza swego ucznia, aby postpowa w ten sam sposb. Osoba Boga objawia si jako mistrz duchowy jedynie z powodu Swego ogromnego wspczucia. Dlatego w postpowaniu acaryi nie ma adnych innych czynnoci, lecz jedynie czynnoci transcendentalnej miosnej suby dla Pana. Jest on Najwysz Osob Sugi Boga. Zatem warto przyj schronienie takiego niezawodnego bhakty, ktry jest zwany arayavigraha, czyli manifestacj czy form Pana, w ktrym naley przyj schronienie. Jeli kto pozuje na acary, ale nie cechuje go postawa suenia Panu, musi by uwaany za grzesznika i taka obraliwa postawa dyskwalifikuje go jako acary. Bona fide mistrz duchowy zawsze angauje si w czyst sub oddania dla Najwyszej Osoby Boga. Jest co sprawdzian tego, e jest on bezporedni manifestacj Pana i prawdziwym reprezentantem Nityanandy Prabhu. Taki mistrz duchowy jest zwany acaryadeva. Pod wpywem zazdrosnego usposobienia i niezadowolenia z powodu postawy zadowalania zmysw, osoby materialistyczne krytykuj prawdziwego acary. W rzeczywistoci jednake bona fide acarya nie jest rny od Osoby Boga i dlatego zawi wobec takiego acaryi jest zawici wobec Samej Osoby Boga. Efekt tego bdzie wprost przeciwny do transcendentalnej realizacji. Jak wspomniaem poprzednio, ucze powinien zawsze szanowa mistrza duchowego jako manifestacj ri Krsny, ale jednoczenie powinien pamita, e mistrz duchowy nigdy nie jest autoryzowany, by imitowa transcendentalne rozrywki Pana. Pragnc wykorzysta sentymenty swoich uczniw, faszywi mistrzowie duchowi podaj si za tosamych pod kadym wzgldem ze ri Krsn, ale tacy impersonalici mog jedynie zwodzi swoich uczniw, gdy ich ostatecznym celem jest stanie si jednym z Panem. Jest to przeciwne zasadom kultu oddania. Prawdziw filozofi wedyjsk jest acintya-bhedabheda-tattva, ktra ustanawia, e wszystko jest jednoczenie jednym i rnym od Osoby Boga. rila Raghunatha dasa Gosvami potwierdza, e jest to prawdziwa pozycja bona fide mistrza duchowego i mwi, e naley zawsze myle o mistrzu duchowym w kategoriach jego intymnego zwizku z Mukund (ri Krsn). W swojej Bhakti-sandarbhie (213) rila Jiva Gosvami wyranie stwierdzi, e jeli czysty bhakta widzi mistrza duchowego i Pana iv jako jednych z Osob Boga, to w tym sensie, e s oni bardzo drodzy Panu, a nie tosami z Nim pod kadym wzgldem. Podajc ladami rila Raghunathy dasa Gosvamiego i rila Jivy Gosvamiego, pniejsi acaryowie, tacy jak rila Vivanatha Cakravarti Thakura, potwierdzili te same prawdy. W swoich modlitwach do mistrza duchowego rila Vivanatha Cakravarti Thakura stwierdza, e wszystkie pisma objawione przyjmuj mistrza duchowego za tosamego z Osob Boga, poniewa jest on bardzo drogim i zaufanym sug Pana. Dlatego Gaudiya Vaisnavowie wielbi rila Gurudev (mistrza duchowego), jako e jest on sug Osoby Boga. W caej staroytnej literaturze dotyczcej suby oddania i w bardziej wspczesnych pieniach rila Narottama dasa Thakury, rila Bhaktivinody Thakury i innych czystych Vaisnavw, mistrz duchowy jest zawsze uwaany albo za jednego z zaufanych towarzyszy rimati Radharani, albo za zamanifestowan reprezentacj rila Nityanandy Prabhu. Adi 01.47 Naley wiedzie, e instruujcy mistrz duchowy jest Osob Krsny. Pan Krsna manifestuje si jako Dusza Najwysza i jako najwikszy bhakta Pana.

01.01.47 Znaczenie: rila Krsnadasa Kaviraja Gosvami oznajmia, e instruujcy mistrz duchowy jest bona fide reprezentantem Krsny. Sam ri Krsna naucza nas jako instruujcy mistrz duchowy z wewntrz i z zewntrz. Od wewntrz naucza jako Paramatma, nasz bezustanny towarzysz, a z zewntrz naucza z Bhagavad-gity jako instruujcy mistrz duchowy. S dwa rodzaje instruujcych mistrzw duchowych. Jednym jest wyzwolona osoba cakowicie pogrona w medytacji w subie oddania, a drugim jest ten, ktry budzi duchow wiadomo ucznia za pomoc istotnych instrukcji. Tak wic instrukcje w nauce oddania s zrnicowane w kategoriach obiektywnych i subiektywnych sposobw rozumienia. Acarya w prawdziwym tego sowa znaczeniu, ktry jest autoryzowany, aby objawi Krsn, wzbogaca ucznia pen wiedz duchow i w ten sposb budzi go do czynnoci suby oddania. Jeli kto poprzez uczenie si od samozrealizowanego mistrza duchowego rzeczywicie angauje si w sub dla Pana Visnu, rozpoczyna si jego funkcjonalna suba oddania. Procedury tej suby oddania znane s jako abhidheya, czyli czynnoci, ktre ma si obowizek spenia. Naszym jedynym schronieniem jest Najwyszy Pan, a ten, kto naucza, w jaki

15

sposb zbliy si do Krsny, jest funkcjonaln form Osoby Boga. Nie ma rnicy pomidzy udzielajcym schronienia Najwyszym Panem a inicjujcym i instruujcym mistrzem duchowym. Jeli kto w niemdry sposb robi pomidzy nimi rnic, popenia obraz w wypenianiu suby oddania. rila Sanatana Gosvami jest idealnym mistrzem duchowym, gdy daje nam schronienie lotosowych stp Madana-mohany. Nawet chocia kto moe nie by w stanie podrowa na pole Vrndavany z powodu zapomnienia swego zwizku z Najwysz Osob Boga, moe dosta odpowiedni szans, aby pozosta we Vrndavanie i czerpa wszelkie duchowe korzyci dziki asce Sanatany Gosvamiego. Poprzez uczenie Arjuny Bhagavad-gity, ri Govindaji dziaa dokadnie jak iksa-guru (instruujcy mistrz duchowy). Jest On oryginalnym nauczycielem, gdy udziela nam instrukcji i daje nam sposobno suenia Sobie. Inicjujcy mistrz duchowy jest osobow manifestacj rila Madana-mohana vigrahy, podczas gdy instruujcy mistrz duchowy jest osobow reprezentacj rila Govindadeva vigrahy. Oba te Bstwa wielbione s we Vrndavanie. Ostateczn atrakcj w realizacji duchowej jest rila Gopinatha. Adi 01.48 "O mj Panie! Transcendentalni poeci i eksperci w nauce duchowej nie byliby w stanie wyrazi swojej wdzicznoci dla Ciebie, nawet gdyby mogli y tak dugo jak Brahma, gdy pojawiasz si w dwch aspektach - zewntrznie jako acarya i wewntrznie jako Dusza Najwysza - aby wyzwoli wcielon yw istot poprzez wskazanie jej, w jaki sposb ma si zbliy do Ciebie." 01.01.48 Znaczenie: Ten werset ze rimad-Bhagavatam (11.29.6) wypowiedzia ri Uddhava po usyszeniu od ri Krsny wszelkich koniecznych instrukcji o yodze. Adi 01.49 "Tym, ktrzy zawsze s Mi oddani i z mioci Mnie wielbi, Ja daj inteligencj, ktra do Mnie ich prowadzi." 01.01.49 Znaczenie: Ten werset z Bhagavad-gity ( 10.10) wyranie oznajmia, w jaki sposb Govindadeva instruuje Swoich bona fide bhaktw. Pan oznajmia, e poprzez owiecanie w wiedzy teistycznej wynagradza On przywizaniem do Siebie tych, ktrzy bezustannie angauj si w Jego transcendentaln miosn sub. To rozbudzenie boskiej wiadomoci urzeka bhakt, ktry wskutek tego rozkoszuje si swoim wiecznym transcendentalnym smakiem. Takie rozbudzenie przyznawane jest jedynie tym, ktrzy poprzez sub oddania przekonani s o transcendentalnej naturze Osoby Boga. Wiedz oni, e ta Najwysza Prawda, wszechduchowa i wszechpotna osoba, jest jednym bez wtrego i ma cakowicie transcendentalne zmysy. Jest On rdem wszelkich emanacji. Tacy czyci bhaktowie, zawsze pogreni w wiedzy o Krsnie i zaabsorbowani wiadomoci Krsny, wymieniaj myli i realizacje, tak jak wielcy naukowcy wymieniaj swoje pogldy i dyskutuj o rezultatach swoich poszukiwa w naukowych akademiach. Taka wymiana myli a Krsnie sprawia przyjemno Panu, ktry wskutek tego obdarza takich bhaktw wszelkim owieceniem. Adi 01.50 Najwysza Osoba Boga [svayam bhagavan] naucza Brahm i uczyni go samozrealizowanym. 01.01.50 Znaczenie: Angielska maksyma mwica, e Bg pomaga tym, ktrzy pomagaj sobie, znajduje rwnie zastosowanie w sferze transcendentalnej. W pismach objawionych jest wiele przykadw tego, e Osoba Boga dziaa jako mistrz duchowy z wewntrz. By On mistrzem duchowym, ktry poinstruowa Brahm, oryginaln yw istot w stworzeniu kosmicznym. Kiedy Brahma zosta stworzony, na pocztku nie potru zastosowa swoich stwrczych energii dla zaaranowania kosmicznej sytuacji. Najpierw by jedynie dwik, wibrujcy sowo tapa, ktre wskazywao na podjcie trudw w celu realizacji duchowej. Powstrzymujc si od przyjemnoci zmysowych, naley dobrowolnie przyj wszelkiego rodzaju trudy dla realizacji duchowej. To nazywane jest tapasy. Osoba czerpica przyjemno ze zmysw nigdy nie moe zrealizowa Boga, boskoci czy nauki teistycznej. Kiedy zatem Brahma, inicjowany przez ri Krsn wibracj dwikow tapa, podj wyrzeczenia, poprzez sprawienie przyjemnoci Visnu mg - dziki realizacji transcendentalnej - ujrze transcendentalny wiat, ri Vaikunth. Wspczesna nauka moe przekazywa wiadomoci dziki uyciu materialnych wynalazkw, takich jak: radio, telewizja i komputery, ale nauka wzbudzona poprzez wyrzeczenia ri Brahmy, oryginalnego ojca ludzkoci, bya jeszcze bardziej subtelna. Moe w odpowiednim czasie materialni naukowcy rwnie bd wiedzie, w jaki sposb moemy komunikowa si ze wiatem Vaikuntha. Pan Brahma zapyta o moc Najwyszego Pana i Najwysza Osoba Boga odpowiedzia na jego pytania w nastpujcych szeciu kolejnych oznajmieniach. Instrukcje te, odtworzone w rimad-Bhagavatam (2.9.31-36), zostay udzielone przez Osob Boga; dziaajcego jako najwyszy mistrz duchowy. Adi 01.51 "Prosz suchaj uwanie Mego przekazu, gdy transcendentalna wiedza o Mnie jest nie tylko naukowa, ale rwnie pena tajemnic. 01.01.51 Znaczenie: Transcendentalna wiedza o ri Krsnie jest gbsza ni bezosobowa wiedza o Brahmanie, gdy zawiera wiedz nie tylko o Jego formie i osobowoci, lecz rwnie o wszystkim innym, co jest z Nim zwizane. Nie istnieje nic, co nie byoby zwizane ze ri Krsn. W pewnym sensie, nie ma nic poza ri Krsn, a jednake nic nie jest ri Krsn za wyjtkiem Jego pierwotnej osoby. Wiedza ta skada si na kompletn transcendentaln nauk i Visnu pragn przekaza Brahmaji pen wiedz o tej nauce. Misterium tej wiedzy kulminuje w osobowym przywizaniu do Pana, a wynikajcym z niej rezultatem jest brak przywizania do czegokolwiek, co jest' "nie-Krsn". Jest dziewi alternatywnych transcendentalnych metod osignicia tego stanu: suchanie, intonowanie, pamitanie, suenie lotosowym stopom Pana, wielbienie, modlenie si, asystowanie, przyjanienie si z Panem i powicenie Mu wszystkiego. S to re czci tej samej suby oddania, ktra jest pena transcendentalnego misterium. Pan powiedzia Brahmie, e poniewa by z niego zadowolony, dziki Jego asce objawione zostao mu to misterium. Adi 01.52 "Niech dziki Mojej bezprzyczynowej asce obudzi si w tobie prawda o Mojej osobie, manifestacjach, cechach i rozrywkach. 01.01.52 Znaczenie: Te transcendentalne osobowe formy Pana s misterium, i rwnie misterium s symptomy tych form, ktre s cakowicie odmienne od wszystkiego, co zbudowane jest z elementw materialnych. Niezliczone formy Pana, takie jak: yamasundara, Narayana, Rama i Gaurasundara; kolory tych form (biay, czerwony, ty, podobny chmurze yama i inne); Jego cechy czuej Osoby Boga dla czystych bhaktw i bezosobowego Brahmana dla suchych spekulantw; Jego

16

niezwyke czynnoci; takie jak: podniesienie wzgrza Govardhana, polubienie wicej ni szesnacie tysicy krlowych Dvaraki i taniec rasa z dziewcztami Vrajy oraz rozprzestrzenienie si w tak wiele form, jak wiele byo dziewczt w tacu oraz niezliczone inne niezwyke czyny i atrybuty s wszystkie misteriami. Jeden ich aspekt zaprezentowany jest w naukowej wiedzy Bhagavad-gity, ktr czytaj i podziwiaj wszystkie klasy uczonych wiata, z tak wieloma interpretacjami, jak wielu jest empirycznych filozofw. Prawda tych tajemnic zostaa objawiona Brahmie poprzez proces zstpujcy, bez pomocy procesu wstpujcego. aska Pana zstpuje do bhaktw takich jak Brahma i, poprzez Brahm do Narady, od Narady do Vyasy, od Vyasadevy do ukadevy itd., w acuchu bona fide sukcesji uczniw. Nie jestemy w stanie odkry tych tajemnic Pana za pomoc naszych materialistycznych wysikw; mog one jedynie zosta objawione, dziki Jego asce, waciwym bhaktom. Tajemnice te s stopniowo objawiane bhaktom rnego stopnia, proporcjonalnie do ich stopniowego rozwoju postawy suenia. Innymi sowy, impersonalici, ktrzy polegaj na sile ubogiego zasobu wiedzy i niezdrowych zwyczajach spekulatywnych, bez pokory i suby w postaci suchania, intonowania i innych metod wspomnianych powyej, nie s w stanie przenikn tajemnego regionu transcendencji, gdzie najwysz prawd jest transcendentalna osoba cakowicie wolna od wszelkich ladw elementw materialnych. Odkrycie misterium Pana eliminuje bezosobow cech realizowan przez pospolitych spirytualistw, ktrzy usiuj doj do regionu duchowego z platformy doczesnej. Adi 01.53 "Przed stworzeniem istniej jedynie Ja, i nieobecne s adne zjawiska, czy to fizyczne, subtelne czy pierwotne. I jedynie Ja istniej we wszystkim po stworzeniu, a po unicestwieniu, tylko Ja pozostaj wiecznie. 01.01.53 Znaczenie: Aham oznacza "Ja"; dlatego mwca, ktry mwi aham, "Ja", musi mie Sw osobowo. Filozofowie Mayavadi interpretuj to sowo aham jako odnoszce si do bezosobowego Brahmana. Mayavadi ci s bardzo dumni ze swojej gramatycznej wiedzy, ale kady, kto posiada prawdziw wiedz o gramatyce, moe zrozumie, e aham oznacza "ja" i to ' ja" odnosi si do osoby. Dlatego Osoba Boga, przemawiajc do Brahmy, uywa sowa aham, by opisa Swoje transcendentaln form. Aham ma szczeglne znaczenie; nie jest to nieokrelony termin, ktry mona dowolnie interpretowa. Aham, kiedy wypowiadane przez Krsn, odnosi si do Najwyszej Osoby Boga i niczego innego. Przed stworzeniem i po jego rozwizaniu istnieje jedynie Najwysza Osoba Boga i Jego towarzysze; nie ma elementw materialnych. Potwierdzone jest to w literaturze wedyjskiej. Vasudevo va idam agra asin na brahma na ca ankarah. Znaczenie tej mantry jest takie, e przed stworzeniem nie byo ani Brahmy, ani ivy, gdy istnia jedynie Visnu. Visnu istnieje w Swojej siedzibie, na Vaikunthach. W niebie duchowym s niezliczone planety Vaikuntha, i na kadej z nich rezyduje Visnu wraz ze Swymi towarzyszami i parafernaliami. Bhagavad-gita rwnie potwierdza, e chocia stworzenie jest cyklicznie rozwizywane, to istnieje inna siedziba, ktra nigdy nie ulega rozwizaniu. Sowo "stworzenie" odnosi si do stworzenia materialnego, poniewa w wiecie duchowym wszystko istnieje wiecznie i nie ma stworzenia ani unicestwienia. Pan wskazuje tutaj, e przed stworzeniem istnia On w peni z caym Swoim transcendentalnym bogactwem, wczajc w to wszelk si, wszelk zamono, wszelkie pikno, wszelk wiedz, wszelk saw i wszelkie wyrzeczenie. Kiedy kto myli o krlu, automatycznie myli o jego sekretarzach, ministrach, dowdcach wojskowych, paacach itd. Skoro krl ma tak wielkie bogactwo, mona jedynie stara si wyobrazi sobie bogactwo Najwyszej Osoby Boga. Dlatego, kiedy Pan mwi aham, naley to rozumie w ten sposb, e istnieje On z pen moc, wczajc w to wszystkie bogactwa. Sowo yat odnosi si do Brahmana, bezosobowego blasku Pana. W Brahma-samhicie (5.40) jest powiedziane, tad-brahma niskalam anantam aesa-bhutam: blask Brahmana rozszerza si nieograniczenie. Tak jak soce jest planet zlokalizowan, chocia blask soneczny nieograniczenie rozchodzi si z tego rda, tak i Prawda Absolutna jest Najwysz Osob Boga, ale blask Jego energii, Brahman, rozszerza si nieograniczenie. Z tej energii Brahmana pojawia si stworzenie, tak jak chmury pojawiaj si w blasku sonecznym. Z chmur pochodzi deszcz, deszcz jest przyczyn wegetacji, a wegetacja daje owoce i kwiaty, ktre s podstaw egzystencji dla wielu innych form ycia. Podobnie, promienny blask cielesny Najwyszego Pana jest przyczyn stworzenia nieskoczonych wszechwiatw. Blask Brahmana jest bezosobowy, ale przyczyn tej energii jest Najwysza Osoba Boga. To z Niego, w Jego siedzibie, na Vaikunthach, emanuje brahmajyoti. On nigdy nie jest bezosobowy. Poniewa impersonalici nie s w stanie zrozumie rda energii Brahmana, wol bdnie myle, e ten bezosobowy Brahman jest celem ostatecznym czy absolutnym. Ale jak oznajmiaj Upanisady, naley przenikn bezosobowy blask, aby ujrze twarz Najwyszego Pana. Jeli kto chce dotrze do rda blasku sonecznego, musi podrowa poprzez blask soneczny, aby osign soce i wwczas spotka si z jego bstwem przewodnim. Prawda Absolutna jest Najwysz Osob, Bhagavanem, jak wyjania to rimad-Bhagavatam . Sat znaczy "skutek", asat znaczy "przyczyna", a param odnosi si do ostatecznej prawdy, ktra jest transcendentalna do przyczyny i skutku. Przyczyna stworzenia jest zwana mahat-tattv, czyli totaln energi materialn, a jej skutkiem jest samo stworzenie. Ale ani przyczyna, ani skutek nie istniay na pocztku; wyemanoway z Najwyszej Osoby Boga, tak jak te wyemanowaa z Nie o energia czasu. Oznajmia to Vedanta-sutra (janmady asya yatah). rdem narodzin manifestacji kosmicznej, czyli mahat-tattvy, jest Osoba Boga. Potwierdzenie tego znajduje si w rimad-Bhagavatam i w Bhagavadgicie. W Bhagavad-gicie (10.8) Pan mwi, aham sarvasya prabhavah: "Ja jestem rdem wszelkiej emanacji." Kosmos materialny, bdc tymczasowym, czasami manifestuje si, a czasami jest niezamanifestowany; ale jego energia emanuje z Najwyszego Absolutnego Pana. Przed stworzeniem nie byo przyczyny ani skutku, ale istnia Najwysza Osoba Boga ze Swym cakowitym bogactwem i energi. Sowo pacad aham wskazuje na to, e Pan istnieje po rozwizaniu manifestacji kosmicznej. Kiedy wiat materialny ulega rozwizaniu, Pan nadal istnieje osobicie na Vaikunthach. Podczas stworzenia Pan rwnie istnieje takim jakim jest na Vaikunthach, i rwnie istnieje jako Dusza Najwysza w materialnych wszechwiatach. Potwierdza to Brahma-samhita (5.37). Goloka eva nivasati: chocia jest On doskonale i wiecznie obecny na Goloka Vrndavanie na Vaikuncie, niemniej jednak jest On wszechprzenikajcy (akhilatma-bhutah). Wszechprzenikajcy aspekt Pana jest zwany Dusz Najwysz. W Bhagavad-gicie jest powiedziane, aham krtsnasya jagatah prabhavah: manifestacja kosmiczna jest przejawem energii Najwyszego Pana. Elementy materialne (ziemia, woda, ogie, powietrze, eter, umys, inteligencja i faszywe ego) przejawiaj nisz energi Pana, a ywe istoty s Jego energi wysz. Poniewa energia Pana nie jest rna od Niego, w rzeczywistoci wszystko, co istnieje, jest Krsn w Jego aspekcie bezosobowym. Blask soneczny, wiato soneczne i ciepo nie s rne od soca, lecz jednak jednoczenie s one rnymi energiami soca. Podobnie, manifestacja kosmiczna i ywe istoty s energiami Pana, i uwaane s one za jednoczenie jedne z Nim i rne od Niego. Dlatego Pan mwi: "Jestem wszystkim," poniewa wszystko jest Jego energi i wskutek tego nie jest rne od Niego.

17

Yo 'vaisyeta so 'smy aham wskazuje na to, e Pan jest tym, co pozostaje po rozwizaniu stworzenia. Duchowa manifestacja nigdy nie zanika. Naley do wewntrznej energii Najwyszego Pana i istnieje wiecznie. Kiedy zewntrzna manifestacja zostaje wycofana, nadal trwaj duchowe czynnoci na Goloce i pozostaych Vaikunthach, nie ograniczone przez materialny czas, ktry nie istnieje w wiecie duchowym. Dlatego w Bhagavad-gicie jest powiedziane, yad gatva na nivartante tad dhama paramam mama: "Ta siedziba, z ktrej nikt nie powraca do tego materialnego wiata, jest najwysz siedzib Pana." (Bg. 15.6) Adi 01.54 "Cokolwiek zdaje si by prawd beze Mnie, jest z pewnoci Moj zudn energi gdy nic nie moe istnie beze Mnie. Jest to jak odbicie prawdziwego wiata w cieniu, gdy w wietle nie ma ani cienia, ani odbicia. 01.01.54 Znaczenie: Poprzedni werset wyjani Prawd Absolutn i jej natur. Aby naprawd pozna Absolut, naley rwnie zrozumie prawd wzgldn. Tutaj wyjaniona zostaa prawda wzgldna, ktra jest zwana may, czyli natur materialn. Maya nie ma niezalenej egzystencji. Osoba mniej inteligentna zostaje urzeczona wspaniaymi czynnociami mayi, ale nie rozumie, e poza tymi czynnociami istnieje nadzr Najwyszego Pana. W Bhagavad-gicie jest powiedziane, mayadhyaksena prakrtih suyate sa-caracaram: materialna natura dziaa i produkuje ruchome i nieruchome istoty jedynie pod nadzorem Krsny (Bg. 9.10). rimad-Bhagavatam wyranie wyjania prawdziw natur mayi, zudn egzystencj manifestacji materialnej. Prawda Absolutna jest substancj, a prawda wzgldna uzaleniona jest w swojej egzystencji od zwizku z Absolutem. Maya znaczy energia; dlatego wyjanione jest, e prawda wzgldna jest energi Absolutnej Prawdy. Poniewa trudno jest zrozumie rnic pomidzy prawd absolutn a wzgldn, dla wyjanienia mona poda pewien przykad. Prawda Absolutna moe zosta porwnana do soca, ktre doceniane jest w kategoriach dwch wzgldnych prawd: odbicia i ciemnoci. Ciemno jest nieobecnoci blasku sonecznego, a odbicie jest projekcj wiata sonecznego w ciemno. Ani ciemno, ani odbicie nie maj niezalenej egzystencji. Ciemno pojawia si wwczas, kiedy zostaje zasonity blask soneczny. Na przykad, jeli kto stoi twarz do soca, jego plecy bd w ciemnoci. Poniewa ciemno istnieje podczas nieobecnoci soca, dlatego jest wzgldna w stosunku do soca. wiat duchowy porwnywany jest do prawdziwego blasku sonecznego, a wiat materialny porwnywany jest do ciemnych regionw, gdzie niewidoczne jest soce. Kiedy manifestacja materialna zdaje si by bardzo wspaniaa, przyczyn tego jest wypaczone odbicie najwyszego soca, Absolutnej Prawdy, tak jak potwierdza to Vedanta-sutra. Cokolwiek tutaj widzimy, ma swoj substancj w Absolucie. Tak jak ciemno usytuowana jest z dala od soca, tak wiat materialny jest daleko od wiata duchowego. Literatura wedyjska poucza nas, abymy nie byli urzeczeni ciemnymi regionami ( tamah), ale usiowali dotrze do wietlistych regionw Absolutu (yogi-dhama). wiat duchowy promienieje wiatoci, ale wiat materialny jest pogrony w ciemnoci. Dla rozproszenia ciemnoci w wiecie materialnym konieczny jest blask soneczny, blask ksiyca czy rnego rodzaju sztuczne wiato, szczeglnie noc, gdy wiat materialny jest z natury ciemny. Dlatego Najwyszy Pan zaaranowa blask soneczny i blask ksiyca. Ale w Jego siedzibie, jak opisuje Bhagavad-gita (15.6), nie ma potrzeby owietlania blaskiem sonecznym, blaskiem ksiyca czy elektrycznoci, poniewa wszystko jest samowietliste. To, co jest wzgldne, tymczasowe i z dala od Absolutnej Prawdy, jest zwane may, czyli ignorancj. Ta iluzja przejawia si na dwa sposoby, jak wyjania to Bhagavad-gita. Nisz iluzj jest martwa materia, a iluzj wysz jest ywa istota. ywe istoty s zwane iluzorycznymi w zwizku z tym jedynie, e s uwikane w zudne struktury i czynnoci materialnego wiata. W rzeczywistoci ywe istoty nie s zudne, gdy s czstkami wyszej energii Najwyszego Pana i nie musz by okryte may, jeli tego nie pragn. Czynnoci ywych istot w krlestwie duchowym nie s zudne; s one rzeczywistymi, wiecznymi czynnociami wyzwolonych dusz. Adi 01.55 "Tak jak elementy materialne wchodz w ciaa wszystkich ywych istot, a mimo to pozostaj na zewntrz nich wszystkich, tak i Ja osobicie jestem obecny we wszelkich materialnych stworzeniach, a jednoczenie nie jestem w nich.

01.01.55 Znaczenie: Fizyczne elementy materialne (ziemia, woda, ogie, powietrze i eter) cz si z subtelnymi elementami materialnymi (umysem, inteligencj i faszywym ego), aby budowa ciaa tego materialnego wiata, a jednak s rwnie poza tymi ciaami. Kada konstrukcja materialna nie jest niczym innym, jak tylko mieszanin czy kombinacj elementw materialnych w rnych proporcjach. Elementy te istniej zarwno wewntrz, jak i na zewntrz ciaa. Na przykad, chocia eter istnieje w przestrzeni, wchodzi rwnie wewntrz ciaa. Podobnie, Najwyszy Pan, ktry jest przyczyn energii materialnej, yje w tym materialnym wiecie, jak rwnie poza nim. Bez Jego obecnoci w tym materialnym wiecie, ciao kosmiczne nie mogoby si rozwin, tak jak ciao fizyczne nie moe si rozwin bez obecnoci duszy. Caa manifestacja materialna rozwija si i istnieje dziki temu, e przenika j Najwysza Osoba Boga jako Paramatma, czyli Dusza Najwysza. Osoba Boga w Swoim wszechprzenikajcym aspekcie Paramatmy wchodzi do kadej istoty, od najwikszej do najmniejszej. Jej istnienie moe zrealizowa ten, kto ma jedn cech - pokor, i kto wskutek tego staje si podporzdkowan dusz. Realizacja duchowa, dziki ktrej mona ostatecznie spotka Najwyszego Pana w osobie, tak jak czowiek spotyka si z innym czowiekiem twarz w twarz, jest proporcjonalna do rozwoju pokory. Dziki rozwojowi transcendentalnego przywizania do Najwyszego Pana podporzdkowana dusza wszdzie odczuwa obecno swego ukochanego, a wszystkie jej zmysy zaangaowane s w miosn sub dla Pana. Jej oczy ogldaj pikn par, ri Radh i Krsn, siedzc na udekorowanym tronie pod drzewem pragnie na transcendentalnej ziemi Vrndavany. Jej nos rozkoszuje si duchow woni lotosowych stp Pana. Podobnie, jej uszy suchaj przekazu z Vaikunthy, a rce obejmuj lotosowe stopy Pana i Jego towarzyszy. W ten sposb Pan manifestuje si czystemu bhakcie z wewntrz i z zewntrz. Jest to jedna z tajemnic zwizku oddania, w ktrym bhakta i Pan zwizani s wzem spontanicznej mioci. Osignicie tej mioci powinno by celem ycia kadej ywej istoty. Adi 01.56 "Dlatego osoba zainteresowana transcendentaln wiedz musi zawsze pyta o ni porednio i bezporednio, aby pozna wszechprzenikajc prawd." 01.01.56 Znaczenie: Ci, ktrzy s powani, jeli chodzi o wiedz transcendentalnego wiata, bdcego daleko poza tym materialnym stworzeniem kosmicznym, musz zbliy si do bona fide mistrza duchowego, aby pozna t nauk zarwno

18

bezporednio, jak i porednio. Naley pozna zarwno rodki do osignicia podanego przeznaczenia, jak i przeszkody do takiego postpu. Mistrz duchowy wie, w jaki sposb uregulowa zwyczaje pocztkujcego ucznia, i dlatego powany student musi pozna wszelkie aspekty tej nauki od niego. S rne stopnie i standardy dobrobytu: standard komfortu i szczcia w rozumieniu zwykego czowieka ciko pracujcego materialnie post najniszym typem szczcia, gdy zwizane jest ono z ciaem. Najwyszy standard takiego cielesnego komfortu osiga karmita, ktry poprzez swoje pobone czynnoci osiga poziom niebios, czyli krlestwa upenomocnionych stwrczych pbogw. Ale koncepcja wygodnego ycia w krlestwie niebiaskim jest zupenie nieznaczna w porwnaniu ze szczciem czerpanym z bezosobowego Brahmana, a to brahmananda, szczcie duchowe czerpane z bezosobowego Brahmana, jest niczym woda zawarta w doku odcinitym przez kopytko cielcia w porwnaniu z oceanem mioci do Boga. Kiedy kto rozwija czyst mio do Pana, cieszy si oceanem transcendentalnego szczcia z towarzystwa Osoby Boga. Osignicie kwalifikacji, by wznie si do tego stanu ycia, jest najwysz doskonaoci. Naley stara si naby bilet do domu, z powrotem do Boga. Cen za ten bilet jest intensywne pragnienie posiadania go, ktre nie tak atwo rozbudzi, nawet jeli kto przez tysice ywotw bezustannie spenia pobone czynnoci. Wszystkie doczesne zwizki z pewnoci zostan przerwane w odpowiednim czasie, ale skoro tylko kto raz ustanawia zwizek z Osob Boga w okrelonej rasie, zwizek ten nigdy nie zostanie przerwany, nawet po unicestwieniu tego materialnego wiata. Poprzez przezroczyste medium mistrza duchowego naley zrozumie, e Najwyszy Pan istnieje wszdzie w Swej transcendentalnej duchowej naturze, i e wszdzie bezporednio i porednio istnieje zwizek ywych istot z Panem, nawet w tym materialnym wiecie. W wiecie duchowym jest pi rodzajw zwizkw z Najwyszym Panem anta, dasya, sakhya, vatsalya i madhurya. Wypaczone odbicia tych ras spotykamy w materialnym wiecie. W zwizku anta, czyli w nastroju biernym i cichym, jest ziemia, dom, meble i inne martwe przedmioty materialne, podczas gdy sudzy dziaaj w zwizku dasya. Wzajemne stosunki pomidzy przyjacimi s zwane sakhya, uczucie rodzicw do dziecka jest znane jako vatsalya, a miosne sprawy maeskie stanowi madhury. Tych pi zwizkw w wiecie materialnym jest znieksztaconym odbiciem czystych, oryginalnych sentymentw, ktre naley pozna i udoskonali w zwizku z Najwysz Osob Boga pod kierunkiem bona fide mistrza duchowego. W wiecie materialnym te znieksztacone rasy s przyczyn frustracji. Jeli te rasy zostan odnowione z Panem Kisn, rezultatem tego jest wieczne, pene szczcia ycie. Z tego oraz z poprzednich trzech wersetw Caitanya-caritamrty, ktre zostay wybrane ze rimad-Bhagavatam, mona zrozumie misyjne czynnoci Pana Caitanyi. rimad-Bhagavatam ma osiemnacie tysicy wersetw, ktre streszczone s w tych czterech wersetach rozpoczynajcych si od aham evasam evagre (53) i koczce si yat syat sarvatra sarvada (56). W pierwszym z tych wersetw (53) wyjaniona zostaa transcendentalna natura Pana Krsny, Najwyszej Osoby Boga. Werset drugi (54) dalej wyjania, e Pan jest niezaleny od dziaania materialnej energii, mayi. ywe istoty, jako integralne czstki Pana Krsny, maj skonno, by by kontrolowane przez energi zewntrzn, poniewa chocia s duchowe, w wiecie materialnym uwizione s w ciaach z energii materialnej. Werset ten tumaczy wieczny zwizek ywych istot z Najwyszym Panem. Werset nastpny (55) instruuje, e Najwysza Osoba Boga- poprzez Swoje niepojte energie - jest jednoczenie jednym z ywymi istotami i energi materialn, i rwnie rnym od nich. Wiedza ta nazywana jest acintya-bhedabhedatattva. Kiedy indywidualna ywa istota podporzdkowuje si Panu Krsnie, wwczas moe rozwin sw naturaln transcendentaln mio do Najwyszego Pana. Ten proces podporzdkowania powinien by gwn trosk ludzkiej istoty. W nastpnym wersecie (56) jest powiedziane, e uwarunkowana dusza musi ostatecznie zbliy si do bona fide mistrza duchowego i stara si doskonale zrozumie wiat materialny i duchowy i sw wasn egzystencjaln pozycj. Wystpujce tu sowa anvaya-vyatirekabhyam, "bezporednie i porednie," sugeruj, e naley nauczy si procesu suby oddania w jego dwch aspektach: naley bezporednio spenia proces suby oddania, a porednio unika przeszkd stojcych na drodze do postpu. Adi 01.57 "Wszelka chwaa Cintamani i mojemu inicjujcemu mistrzowi duchowemu, Somagiri. Wszelka chwaa mojemu instruujcemu mistrzowi duchowemu, Najwyszej Osobie Boga, ktry nosi w Swej koronie pawie pira. W cieniu Jego lotosowych stp, ktre s~ niczym drzewa pragnie, Jayari (Radharani] cieszy si transcendentalnym zwizkiem wiecznej towarzyszki." 01.01.57 Znaczenie: Werset ten pochodzi z Krsna-karnamrty, napisanej przez wielkiego Vaisnav sannyasina zwanego Bilvamangal Thakur, ktry rwnie znany jest jako Lilauka. Gorco pragn on uczestniczy w wiecznych rozrywkach Pana i przez siedemset lat y we Vrndavanie w pobliu Brahma-kundy, kpieliska, ktre nadal istnieje we Vrndavanie. Histori Bilvamangali Thakury opisuje ksiga zwana ri Vallabha-digvijaya. Pojawi si on w smym wieku Ery aka w okrgu Dravida i by gwnym uczniem Visnusvamiego. Na licie wity i zakonw, ktra znajduje si w zakonie ankaracaryi w Dvarace, Bilvamangala wspomniany jest jako zaoyciel tamtejszej wityni Dvarakadhia. Sub dla swego Bstwa powierzy on Hari Brahmacari, uczniowi Vallabha Bhatty. Bilvamangala Thakura rzeczywicie wzi udzia w transcendentalnych rozrywkach Pana Krsny. Swoje transcendentalne dowiadczenia i sdy zapisa w ksidze znanej jako Krsna-karnamrta. Na pocztku tej ksigi ofiarowuje pokony swym rnym guru, i naley zwrci uwag na to, e wszystkich z nich wielbi jednakowo. Pierwszym wspomnianym mistrzem duchowym bya Cintamani, ktra bya jego instruujcym mistrzem duchowym, poniewa pierwsza wskazaa mu ciek duchow. Cintamani bya prostytutk, z ktr Bilvamangala by w bliskich stosunkach we wczeniejszym okresie swego ycia. To ona zainspirowaa go, aby podj ciek suby oddania. Najpierw jej ofiarowuje swoje wyrazy szacunku, gdy to ona przekonaa go, by porzuci egzystencj materialn i stara si osign doskonao przez kochanie Krsny. Nastpnie ofiarowuje wyrazy szacunku swojemu inicjujcemu mistrzowi duchowemu, Somagiri, a nastpnie - Najwyszej Osobie Boga, ktry rwnie by jego instruujcym mistrzem duchowym. Wyranie wspomina on Bhagavana, ktry nosi w Swej koronie pawie pira, poniewa Pan Vrndavany, pasterz Krsna, zwyk przychodzi do Bilvamangali, aby rozmawia z nim i dostarcza mu mleka. W swym uwielbieniu ri Krsny, Osoby Boga, opisuje on, e Jayari, bogini fortuny, rimati Radharani, przyjmuje schronienie w cieniu Jego lotosowych stp, aby cieszy si transcendentaln ras mioci maeskiej. Cay traktat Krsna-karnamrta dedykowany jest transcendentalnym rozrywkom ri Krsny i rimati Radharani. Jest to ksika, ktr mog czyta i zrozumie najwzniolejsi bhaktowie ri Krsny. Adi 01.58 Poniewa obecnoci Duszy Najwyszej nie mona dowiadczy wizualnie, pojawia si On przed nami jako wyzwolony bhakta. Taki mistrz duchowy nie jest nikim innym, jak tylko Samym Krsn.

19

01.01.58 Znaczenie: Uwarunkowana dusza nie moe bezporednio spotka Krsny, Najwyszej Osoby Boga, ale jeli staje si szczerym bhakt i powanie angauje si w sub oddania, Pan Krsna zsya jej instruujcego mistrza duchowego, aby okaza jej ask i rozbudzi jej upion skonno do suenia Najwyszemu. Nauczyciel taki pojawia si przed zewntrznymi zmysami szczliwej uwarunkowanej duszy, a jednoczenie bhakta prowadzony jest od wewntrz przez caittya-guru, Krsn, ktry usytuowany jest wewntrz serca ywej istoty jako mistrz duchowy. Adi 01.59 "Dlatego naley unika zego towarzystwa i obcowa jedynie z bhaktami. Poprzez swoje zrealizowane instrukcje, wici tacy mog przeci wze czcy nas z czynnociami niekorzystnymi dla suby oddania." 01.01.59 Znaczenie: Werset ten, ktry pojawia si w rimad-Bhagavatam (11.26.26), zosta wypowiedziany przez Pana Krsn do Uddhavy w tekcie znanym jako Uddhava-gita. Dyskusja ta czy si z histori Pururavy i niebiaskiej kurtyzany Urvai. Gdy Urvai upucia Pururav, bardzo przeywa on t rozk i musia nauczy si przezwyciy swj smutek. Powiedziane jest tutaj, e aby pozna transcendentaln nauk, rzecz konieczn jest unikanie towarzystwa niepodanych osb i nieustanne poszukiwanie towarzystwa witych i mdrcw, ktrzy s w stanie udzieli nauk transcendentalnej wiedzy. Potne sowa takich zrealizowanych dusz przenikaj do serca, w ten sposb wykorzeniajc wszelkie wtpliwoci, nagromadzone w cigu lat niepodanego towarzystwa. Dla pocztkujcego bhakty niepodane jest towarzystwo dwch rodzajw osb: (1) zatwardziaych materialistw, ktrzy bezustannie angauj si w przyjemnoci zmysowe i (2) niewierzcych, ktrzy nie su Najwyszej Osobie Boga, lecz su swym zmysom i zachciankom swojego umysu odpowiednio do swoich zwyczajw spekulatywnych. Osoby inteligentne, ktre poszukuj transcendentalnej realizacji, powinny skrupulatnie unika ich towarzystwa. Adi 01.60 "Posiadajcy duchow moc przekaz Boga mona w odpowiedni sposb dyskutowa jedynie w towarzystwie bhaktw, i w takim towarzystwie jest on niezwykle przyjemny dla uszu. Jeli kto sucha od bhaktw, szybko otwiera si przed nim droga transcendentalnego dowiadczenia, i stopniowo osiga on smak do wiedzy, ktry w odpowiednim czasie rozwija si w atrakcj i oddanie." 01.01.60 Znaczenie: Werset ten pojawia si w rimad-Bhagavatam (3.25.25), gdzie Kapiladeva udziela odpowiedzi na pytania Swojej matki, Devahuti, dotyczce procesu suby oddania. Kiedy kto czyni postp w czynnociach duchowych, proces ten staje si coraz bardziej jasny i zachcajcy. Dopki kto nie otrzyma takiej duchowej zachty dziki przestrzeganiu instrukcji mistrza duchowego, nie jest w stanie uczyni postpu. Dlatego sprawdzianem suby oddania danej osoby jest jej rozwj upodobania do wypeniania takich instrukcji. Pocztkowo naley rozwin zaufanie przez suchanie nauki o oddaniu od kwalifikowanego mistrza duchowego. Nastpnie, kiedy osoba ta obcuje z bhaktami i stara si zastosowa w swym wasnym yciu rodki przekazane przez mistrza duchowego, wwczas - poprzez spenianie suby oddania - znikaj jej wtpliwoci i inne przeszkody. W miar jej bezustannego suchania przekazu Boga rozwija si jej mocne przywizanie do transcendentalnej suby dla Pana, i jeli niewzruszenie postpuje t ciek, z pewnoci osignie spontaniczn mio do Najwyszej Osoby Boga. Adi 01.61 Czysty bhakta bezustannie penicy miosn sub dla Pana jest tosamy z Panem, ktry zawsze przebywa w jego sercu. 01.01.61 Znaczenie: Najwysza Osoba Boga jest jednym bez wtrego, dlatego jest On wszechpotny. Ma On niepojte energie, z ktrych trzy s zasadnicze. Bhaktowie uwaani s za jedn z tych energii, a nigdy za rdo energii. rdem energii jest zawsze Najwyszy Pan. Energie s zwizane z Nim w celu penienia wiecznej suby. Dziki asce Krsny i mistrza duchowego ywa istota w uwarunkowanym stanie moe odkry swoj naturaln skonno do suenia Absolutnej Prawdzie. Wwczas Pan objawia si w jej sercu i moe ona wiedzie, e Krsna usytuowany jest w sersu kadego czystego bhakty. W rzeczywistoci Kina przebywa w sercu kadej ywej istoty, lecz jedynie bhakta moe zrealizowa ten fakt. Adi 01.62 "wici s Moim sercem, i jedynie Ja jestem ich sercem. Nie znaj oni nikogo poza Mn i dlatego jedynie ich uwaam za Swoich."

01.01.62 Znaczenie: Werset ten pojawia si w rimad-Bhagavatam (9.4.68) w zwizku z nieporozumieniem pomidzy Durvas Munim a Maharaj Ambaris. W rezultacie tego nieporozumienia, Durvasa Muni usiowa zabi krla, kiedy na scenie pojawi si Sudarana cakra, sawna bro Boga, aby chroni oddanego krla. Kiedy Sudarana cakra zaatakowa Durvas Muniego, ucieka w strachu przed t broni i poszukiwa schronienia u wszystkich wielkich pbogw w niebiosach. aden z nich nie by jednake w stanie go chroni i dlatego Durvasa Muni baga Pana Visnu o przebaczenie. Pan Visnu poradzi mu jednake, e jeli chce uzyska przebaczenie, to musi otrzyma je od Maharajy Ambarisy, a nie od Niego. W zwizku z tym Pan Visnu wypowiedzia ten werset. Pan, bdc penym i wolnym od wszelkich problemw, moe serdecznie dba o Swoich bhaktw. Troszczy si On o to, w jaki sposb wznosi i chroni wszystkich tych, ktrzy przyjmuj schronienie u Jego stp. Ta sama odpowiedzialno powierzana jest mistrzowi duchowemu. Bona fide mistrz duchowy troszczy si o to, w jaki sposb bhaktowie, ktrzy podporzdkowali si mu jako reprezentantowi Pana, mog robi postp w subie oddania. Najwysza Osoba Boga zawsze dba o Swoich bhaktw, ktrzy w peni angauj si w kultywowanie wiedzy o Nim, przyjwszy schronienie u Jego lotosowych stp. Adi 01.63 "Mdrcy twojej miary sami s miejscami pielgrzymek. Dziki swojej czystoci s bezustannymi towarzyszami Pana i dlatego mog oczyci nawet miejsca pielgrzymek." 01.01.63 Znaczenie: Ten werset ze rimad-Bhagavatam (1.13.10) wypowiedzia Maharaja Yudhisthira do Vidury. Maharaja Yudhisthira przyjmowa swojego witego wujka Vidur, ktry odwiedza wite miejsca pielgrzymek. Maharaja Yudhisthira powiedzia Vidurze, e czyci bhaktowie tacy jak on s uosobieniem witych miejsc, poniewa Najwysza Osoba Boga jest zawsze z nimi w ich sercach. Dziki obcowaniu z nimi grzeszne osoby uwalniaj si od grzesznych reakcji, i dlatego kade miejsce, do ktrego udaje si czysty bhakta, jest witym miejscem pielgrzymek. To wanie obecno takich czystych bhaktw nadaje znaczenie witym miejscom.

20

Adi 01.64 Tacy czyci bhaktowie s dwch typw: osobici towarzysze [parisatowie] i bhaktowie pocztkujcy [sadhakowie]. 01.01.64 Znaczenie: Doskonali sudzy Pana uwaani s za Jego osobistych towarzyszy, podczas gdy bhaktowie dcy do doskonaoci s zwani neofitami. Pomidzy towarzyszami niektrzy urzeczeni s bogactwami Osoby Boga, podczas gdy innych urzeka maeska mio do Boga. Bhaktowie pierwszego typu przebywaj w krlestwie Vaikuntha, aby tam peni sub oddania przepenion szacunkiem, podczas gdy bhaktowie drugiego typu umieszczani s we Vrndavanie, aby bezporednio suy ri Krsnie. Adi 01.65-66 S trzy kategorie inkarnacji Boga: inkarnacje czciowe, inkarnacje jakociowe i inkarnacje upenomocnione. Purusowie i Matsya s przykadami inkarnacji czciowych. Adi 01.67 Brahma, Visnu i iva s inkarnacjami jakociowymi. Inkarnacjami upenomocnionymi s m.in. Kumarowie, krl Prthu i Mahamuni Vyasa [kompilator Ved]. Adi 01.68 Osoba Boga przejawia si w dwojakiego rodzaju formach: prakaa i vilasa. 01.01.68 Znaczenie: Najwyszy Pan rozprzestrzenia Swoje formy osobowe w dwch gwnych kategoriach. Formy prakaa manifestuje Pan Krsna dla Swoich rozrywek, a ich cechy dokadnie przypominaj Jego. Kiedy Pan Krsna polubi szesnacie tysicy krlowych w Dvarace, zrobi to w szesnastu tysicach ekspansji prakaa. Podobnie, podczas taca rasa rozszerzy si w identyczne formy prakaa, aby jednoczenie taczy u boku kadej gopi. Kiedy jednake Pan manifestuje Swoje ekspansje vilasa, wszystkie one nieco rni si pod wzgldem swoich cech cielesnych. Pierwsz ekspansj vilasa Pana Krsny jest Pan Balarama, a z Balaramy ekspanduj czterorkie formy Narayana na Vaikunthach. Pomidzy cielesnymi formami ri Krsny i Balaramy nie ma adnej rnicy za wyjtkiem tego, e maj odmienny kolor ciaa. Podobnie, ri Narayana na Vaikuncie ma cztery rce, podczas gdy Krsna ma jedynie dwie. Ekspansje Pana, ktre manifestuj takie cielesne rnice, s znane jako vilasa-vigraha. Adi 01.69-70 Kiedy Osoba Boga rozprzestrzenia si w wiele form - z ktrych wszystkie s tosame pod wzgldem Swoich cech - tak jak zrobi to Pan Krsna, kiedy polubi szesnacie tysicy krlowych i kiedy spenia taniec rasa, takie formy Pana zwane s formami zamanifestowanymi. Adi 01.71 "Jest to zdumiewajce, e Pan ri Krsna, ktry jest jednym bez wtrego, rozszerzy si w szesnacie tysicy podobnych form, aby polubi szesnacie tysicy krlowych w ich odpowiednich domach." 01.01.71 Znaczenie: Werset ten pochodzi ze rimad-Bhagavatam (10.69.2). Adi 01.72 "Kiedy Pan Krsna, otoczony przez grupy pasterek, rozpocz zabaw taca rasa, Pan wszystkich si mistycznych zaj miejsce pomidzy kad par dziewczt. 01.01.72 Znaczenie: Werset ten rwnie zosta przytoczony ze rimad-Bhagavatam (10.33.3). Adi 01.73-74 "Kiedy pasterki i Krsna poczyli si razem, kada z dziewczt mylaa, e Krsna gorco obejmowa jedynie j. Mieszkacy niebios i ich ony zapragnli przypatrze si rozrywce Pana. Chcc ujrze taniec, wylecieli w niebo na setkach swoich samolotw. Obsypali ich kwiatami i sodko uderzali w bbenki." 01.01.73 Znaczenie: Jest to inny cytat ze rimad-Bhagavatam (10.33.4-5). Adi 01.75 "Jeli niezliczone formy, wszystkie jednakowe pod wzgldem swoich cech, zostaj przejawione jednoczenie, formy takie s zwane prakaa-vigraha Pana." 01.01.75 Znaczenie: Cytat ten pochodzi z Laghu-bhagavatamrty (1.21), skompilowanej przez rila Rup Gosvamiego. Adi 01.76 Lecz kiedy niezliczone formy nieznacznie rnij si jedna od drugiej, s zwane vilasa-vigraha. Adi 01.77 "Kiedy Pan poprzez Swoj niepojt moc przejawia niezliczone formy o rnych cechach, formy te zwane s vilasa-vigraha."

01.01.77 Znaczenie: Jest to inny cytat z Laghu-bhagavatamrty. Adi 01.78 Przykadami takich vilasa-vigraha s: Baladeva, Narayana w Vaikunthadhamie i catur-vyuha - Vasudeva, Sankarsana, Pradyumna i Aniruddha.

Adi 01.79-80 Energie [towarzyszki] Najwyszego Pana s trzech rodzajw: Laksmi na Vaikuncie, krlowe w Dvarace i gopi we Vrndavanie. Gopi s najlepsze ze wszystkich, gdy maj przywilej suenia ri Krsnie, pierwotnemu Panu, synowi krla Vrajy. Adi 01.81 Osobistymi towarzyszami pierwotnego Pana, ri Krsny, s Jego bhaktowie, ktrzy s z Nim tosami. Jest On kompletny ze wit Swoich bhaktw.

01.01.81 Znaczenie: ri Krsna i Jego rne osobiste ekspansje nie rni si pod wzgldem potencjalnej mocy. Ekspansje te poczone s z dalszymi wtrnymi ekspansjami, czyli ekspansjami sug, ktrzy zwani s bhaktami. Adi 01.82 Teraz oddaem cze bhaktom na rnych poziomach. Wielbienie ich jest rdem wszelkiego szczcia.

21

01.01.82 Znaczenie: Aby ofiarowa modlitwy Panu, naley najpierw ofiarowa modlitwy Jego bhaktom i towarzyszom. Adi 01.83 W wersecie pierwszym przywoaem oglne bogosawiestwa, lecz w drugim modliem si do Pana w okrelonej formie. Adi 01.84 "Ofiarowuj moje pene szacunku pokony ri Krsnie Caitanyi I Panu Nityanandzie, ktrzy s niczym soce i ksiyc. Wzeszli Oni jednoczenie na horyzoncie Gaudy, aby. rozproszy ciemno ignorancji i w ten sposb wspaniale obdarzy wszystkich bogosawiestwem." Adi 01.85-86 ri Krsna i Balarama, Osoby Boga, ktrzy poprzednio pojawili si we Vrndavanie i byli miliony razy bardziej promienni od soca i ksiyca, wzeszli na wschodnim horyzoncie Gaudadey [Zachodniego Bengalu, peni wspczucia dla upadego wiata. Adi 01.87 Z powodu pojawienia si ri Krsny Caitanyi i Prabhu Nityanandy cay wiat przepeni si szczciem. Adi 01.88-89 Tak jak, pojawiajc si, soce i ksiyc rozpraszaj ciemno i objawiaj natur wszystkiego, tak ci dwaj bracia rozproszyli ciemno ignorancji ywych istot i owiecili je wiedz o Absolutnej Prawdzie. Adi 01.90 Ciemno ignorancji zwana jest kaitava, metod oszukiwania, ktra rozpoczyna si od religijnoci, rozwoju ekonomicznego, zadowalania zmysw i wyzwolenia. Adi 01.91 "To wielkie pismo wite rimad-Bhagavatam, skompilowane przez Mahamuniego Vyasadev z czterech oryginalnych wersetw, opisuje najwzniolejszych i yczliwych bhaktw i cakowicie odrzuca oszukacze metody materialnie motywowanej religijnoci. Propaguje najwysz zasad wiecznej religii, ktra moe faktycznie umierzy trojakie niedole ywej istoty i obdarzy j bogosawiestwem penego dobrobytu i wiedzy. Osoby pragnce sucha przekazu tego pisma z pokorni postaw suenia, mog natychmiast pochwyci w swych sercach Najwyszego Pana. Zatem nie ma potrzeby innych pism witych poza rimadBhagavatam." 01.01.91 Znaczenie: Werset ten pojawia si w rimad-Bhagavatam (1.1.2). Sowa mahamuni-krte wskazuj na to, e rimad-Bhagavatam zostao skompilowane przez wielkiego mdrca Vyasadev, ktry czasami znany jest jako Narayana Mahamuni, poniewa jest inkarnacj Narayana. Zatem Vyasadeva nie jest zwykym czowiekiem, ale jest upenomocniony przez Najwysz Osob Boga. Skompilowa pikne Bhagavatam, aby opowiedzie niektre z rozrywek Najwyszej Osoby Boga i Jego bhaktw. W rimad-Bhagavatam zostaa ukazana wyrana rnica pomidzy religi prawdziw a pretensjonaln. Zgodnie z tym oryginalnym prawdziwym komentarzem do Vedanta-sutry istnieje niezliczona liczba pretensjonalnych wiar, ktre uchodz za religie, lecz lekcewa prawdziw istot religii. Prawdziw religi ywej istoty jest jej naturalna, wrodzona cecha, podczas gdy religia pretensjonalna jest form niewiedzy, ktra w sztuczny sposb okrywa czyst wiadomo ywej istoty w pewnych niesprzyjajcych warunkach. Prawdziwa religia pozostaje w upieniu, podczas gdy religia sztuczna dominuje z planu mentalnego. ywa istota moe rozbudzi t drzemic religi poprzez suchanie czystym sercem. cieka religii polecona w rimad-Bhagavatam jest rna od wszelkich innych form niedoskonaej religijnoci. Religi mona rozwaa w nastpujcych trzech podziaach: (1) cieka pracy dla materialnej przyjemnoci, (2) cieka wiedzy i si mistycznych i (3) cieka wielbienia i suby oddania. cieka pracy dla przyjemnoci (karma-kanda), nawet jeli dekorowana jest religijnymi rytuaami, ktrych celem jest polepszenie warunkw materialnych, jest procesem oszukaczym, gdy nigdy nie bdzie w stanie przynie ulgi od egzystencji materialnej i pomc w osigniciu najwyszego celu. ywa istota bezustannie zmaga si ciko, aby uwolni si od blw materialnej egzystencji, ale cieka pracy dla przyjemnoci prowadzi j albo do tymczasowego szczcia, albo tymczasowej niedoli w egzystencji materialnej. Dziki pobonej pracy karmicznej moemy znale si na pozycji, na ktrej przez pewien czas moemy odczuwa materialne szczcie, podczas gdy czynnoci wystpne prowadz do nieszczliwej pozycji materialnego braku i niedostatku. Jednake, nawet jeli kto osignie najdoskonalsz sytuacj materialnego szczcia, nie moe w ten sposb uwolni si od blw narodzin, mierci, staroci i choroby. Dlatego materialnie szczliwa osoba potrzebuje wiecznej ulgi, ktrej nigdy nie zapewni jej pospolita religijno opierajca si na pracy dla przyjemnoci. cieka rozwijania wiedzy (jnana-marga) i si mistycznych (yoga-marga) s jednakowo ryzykowne, gdy osoba stosujca te niepewne metody nie wie, dokd zajdzie. Filozof empiryk poszukujcy wiedzy duchowej moe trudzi si przez wiele, wiele ywotw spdzonych na spekulacjach umysowych, ale dopki nie osignie stanu najczystszej cechy dobroci - innymi sowy, dopki nie wzniesie si ponad plan materialnej spekulacji - nie bdzie mg dowiedzie si, e wszystka emanuje z Osoby Boga Vasudevy. Jego przywizanie do bezosobowego aspektu Najwyszego Pana czyni go niezdolnym do wzniesienia si do etapu zrozumienia vasudevy. Dlatego te - z powodu nieczystego stanu umysu - ponownie zelizguje si w materialn egzystencji;, nawet po wzniesieniu si do najwyszego etapu wyzwolenia. Ten upadek ma miejsce z powodu braku locus standi w subie dla Najwyszego Pana. Jeli chodzi o siy mistyczne yoginw, s one rwnie materialnym uwikaniem na ciece realizacji duchowej. Jeden uczony niemiecki, ktry zosta wielbicielem Boga w Indiach, powiedzia, e materialna nauka zrobia ju chwalebny postp w kopiowaniu mistycznych si yoginw. Dlatego nie przyby on do Indii po to, by nauczy si metod yogicznych si mistycznych, lecz aby przyswoi sobie ciek transcendentalnej suby mioci do Najwyszego Pana, o ktrej mwi wielkie pismo rimad-Bhagavatam. Siy mistyczne mog uczyni yogina materialnie potnym i w ten sposb sprawi mu tymczasow ulg od niedoli narodzin, mierci, staroci i choroby, tak jak mog to zrobi inne materialne nauki, lecz takie siy

22

mistyczne nigdy nie mog by trwaym rdem ulgi od takich niedoli. Dlatego, wedug szkoy Bhagavata, ta cieka religijnoci jest rwnie metod oszukiwania jej zwolennikw. Bhagavad-gita wyranie definiuje, e najbardziej wzniosym i najpotniejszym yoginem mistykiem jest ten, kto moe bezustannie myle o Najwyszym Panu w swym sercu i peni miosn sub dla Pana. Jeszcze bardziej ryzykown i niepewn od powyej wspomnianych procesw karma-kandy i jnana-kandy jest cieka kultu niezliczonych devw, czyli administrujcych pbogw. Ten system wielbienia wielu bogw, takich jak: Durga, iva, Ganea, Surya i bezosobowa forma Visnu przyjmuj osoby, ktre zostay olepione gorcym pragnieniem zadowalania zmysw. Jeli system ten jest waciwie speniany, zgodnie z rytuaami wspomnianymi w astrach, ktre w tym wieku s bardzo trudne do spenienia z powodu biedy i niedostatku, kult taki moe z pewnoci speni pragnienia zadowalania zmysw, ale sukces osignity takimi metodami jest z pewnoci przemijajcy i jest odpowiedni jedynie dla osoby mniej inteligentnej. Taki jest werdykt Bhagavad-gity. aden rozsdny czowiek nie powinien zadowala si takimi przemijajcymi korzyciami. adna z tych powyej wspomnianych trzech cieek religijnych nie jest w stanie wyzwoli nikogo od trojakich niedoli materialnej egzystencji, mianowicie niedoli spowodowanych przez ciao i umys, niedoli spowodowanych przez inne ywe istoty, i niedoli spowodowanych przez pbogw. Jednake proces religii opisany w rimad-Bhagavatam jest w stanie da jego zwolennikom trwa ulg od tych trojakich nieszcz. Bhagavatam opisuje t najwysz form religii - przywrcenie ywej istoty na jej oryginaln pozycj w transcendentalnej miosnej subie dla Najwyszego Pana, ktra jest wolna od skaenia pragnieniami zadowalania zmysw, pracy dla przyjemnoci i kultury wiedzy w celu wtopienia si w Absolut, aby sta si jednym z Najwyszym Panem. Jakikolwiek proces religii oparty na zadowalaniu zmysw, wulgarnym czy subtelnym, musi by uwaany za religi pretensjonaln, poniewa nie jest w stanie zapewni swoim zwolennikom trwaej ochrony. Wane jest sowo projjhita. Pra oznacza kompletny, a ujjhita oznacza odrzucenie. Religijno w postaci pracy dla przyjemnoci jest bezporedni metod wulgarnego zadowalania zmysw, podczas gdy proces kultywowania wiedzy duchowej z zamysem stania si jednym z Absolutem jest metod subtelnego zadowalania zmysw. Proces bhagavata-dharmy, czyli transcendentalnej religii, bdcej wieczn funkcj ywej istoty, cakowicie odrzuca ca tak pretensjonaln religijno opart na wulgarnym czy subtelnym zadowalaniu zmysw. Bhagavata-dharma, czyli zasady religijne opisane w rimad-Bhagavatam, ktrego wstpnym studium jest Bhagavad-gita, przeznaczona jest dla wyzwolonych osb najwyszej klasy, ktre przypisuj bardzo niewielk warto zadowalaniu zmysw czy pretensjonalnej religijnoci. Pierwsz i najwaniejsz trosk karmitw, osb dcych do zbawienia, filozofw empirykw i jnanich, jest wzniesienie si na wysz pozycj materialn. Ale bhaktowie Boga nie maj takich egoistycznych pragnie. Su Najwyszemu Panu jedynie dla Jego zadowolenia. ri Arjuna, pragnc zadowoli swoje zmysy poprzez stanie si tzw. agodnym i pobonym czowiekiem, pocztkowo postanowi nie walczy. Ale kiedy w peni umocni si w zasadach bhagavata-dharmy, kulminujcych w cakowitym podporzdkowaniu si woli Najwyszego Pana, zmieni swoj decyzj i zgodzi si walczy dla zadowolenia Pana. Wwczas powiedzia: nasto mohah smrtir labdha tvat-prasadan mayacyuta sthito 'smi gata-sandehah karisye vacanam tava "Mj drogi, nieomylny Krsno, rozwiay si ju moje zudzenia i dziki Twojej asce odzyskuj pami. Opuciy mnie ju wszelkie wtpliwoci i teraz - umocniony - jestem gotw dziaa wedug Twoich instrukcji." (Bg. 18.73) Usytuowanie w tej czystej wiadomoci jest organiczn pozycj ywej istoty. Tote kady tzw. proces religii, ktry koliduje z t czyst, duchow pozycj ywej istoty, musi by wskutek tego uwaany za pretensjonalny proces religii. Prawdziw form religii jest spontaniczna miosna suba dla Boga. Ten zwizek ywej istoty z Absolutn Osob Boga, polegajcy na sueniu, jest wieczny. Osoba Boga jest opisany jako vastu, czyli Substancja, a ywe istoty opisane s jako vastava, czyli niezliczone prbki tej Substancji we wzgldnej egzystencji. Zwizek tych czci substancji z Najwysz Substancj nigdy nie moe zosta zniszczony, gdy jest to wieczna, nieodczna cecha ywej istoty. Poprzez kontakt z materialn natur ywe istoty przejawiaj rne symptomy choroby materialnej wiadomoci. Wyleczenie si z tej materialnej choroby jest najwyszym celem ludzkiego ycia. Proces leczcy t chorob zwany jest bhagavata-dharm albo sanatana-dharm - prawdziw religi. Opisane jest to na stronach rimad-Bhagavatam. Dlatego kady, kto - dziki przeszym pobonym czynom w swych poprzednich ywotach - gorco pragnie sucha, natychmiast zrealizuje obecno Najwyszego Pana w swym sercu i wypeni misj swojego ycia. Adi 01.92 Gwnym procesem oszukaczym jest pragnienie osignicia wyzwolenia poprzez wtopienie si w Najwyszego, gdy to powoduje trway zanik miosnej suby dla Krsny. 01.01.92 Znaczenie: Pragnienie wtopienia si w bezosobowego Brahmana jest najsubtelniejszym typem ateizmu. Skoro tylko popiera si taki ateizm, podajcy si za wyzwolenie, wwczas przebycie cieki suby oddania dla Najwyszej Osoby Boga staje si cakowicie niemoliwe. Adi 01.93 "Przedrostek 'pra' (w wersecie ze rimad-Bhagavatam] wskazuje na to, e zupenie odrzucone zostao pragnienie wyzwolenia." 01.01.93 Znaczenie: Jest to przypisek ridhary Svamiego, wielkiego komentatora rimad-Bhagavatam. Adi 01.94 Wszelkiego rodzaju czyny, zarwno pomylne, jak i niepomylne, ktre s szkodliwe dla penienia transcendentalnej miosnej suby dla Pana ri Krsny, s czynami ciemnoci ignorancji. 01.01.94 Znaczenie: Bardzo znaczce jest poetyczne porwnanie Pana Caitanyi i Pana Nityanandy do soca i ksiyca. ywe istoty s iskrami duchowymi, a ich konstytucjonalna pozycja jest w subie oddania dla Najwyszego Pana w penej wiadomoci Krsny. Tzw. czynnoci pobone i inne obrzdy rytualne, pobone czy niepobone, jak rwnie pragnienie wydostania si z egzystencji materialnej, wszystkie uwaane s za okrycia tych duchowych iskier. ywe istoty musz uwolni si od tych zbytecznych okry i cakowicie zaangaowa si w wiadomo Krsny. Celem pojawienia si Pana

23

Caitanyi i Pana Nityanandy jest rozproszenie ciemnoci duszy. Przed Ich pojawieniem si wszystkie te zbyteczne czynnoci ywych istot okryway wiadomo Krsny, ale po pojawieniu si tych dwch braci, serca ludzi zaczynaj si oczyszcza, i ponownie zajmuj oni sw prawdziw pozycj w wiadomoci Krsny. Adi 01.95 Dziki asce Pana Caitanyi i Pana Nityanandy usunita zostaa ciemno ignorancji, a prawda zostaa ukazana w wietle. Adi 01.96 Prawd Absolutn jest ri Krsna, a miosne oddanie dla ri Krsny przejawiajce si w czystej mioci osigane jest przez zbiorowe intonowanie witego imienia, ktre jest esencj wszelkiego szczcia. Adi 01.97 Soce i ksiyc rozpraszaj ciemno zewntrznego wiata i w ten sposb odsaniaj zewntrzne materialne przedmioty, takie jak garnki i talerze. Adi 01.98 Ale ci dwaj bracia [Pan Caitanya i Pan Nityananda] rozpraszaj ciemno w gbi serca i w ten sposb pomagaj nam spotka dwa rodzaje bhagavatw [osoby albo rzeczy bdce w zwizku z Osob Boga]. Adi 01.99 Jednym z tych bhagavatw jest wielkie pismo wite rimad-Bhagavatam, a innym jest czysty bhakta pogrony w nastroju miosnego oddania. Adi 01.100 Poprzez dziaanie tych dwch bhagavatw Pan wpaja nastroje transcendentalnej suby mioci w serce ywej istoty i w ten sposb Pan, w sercu Swego bhakty, poddaje si kontroli jego mioci. Adi 01.101 Pierwszym cudem jest to, e obaj bracia pojawiaj si jednoczenie, a drugim, e owietlaj najskrytsze gbie serca. Adi 01.102 Zarwno soce, jak i ksiyc s askawe dla ludzi tego wiata. Tote pojawili si Oni na horyzoncie Bengalu, aby przynie wszystkim szczcie. 01.01.102 Znaczenie: Sawna staroytna stolica dynastii Sena, ktra teraz znana jest jako Gaudadea albo Gauda, usytuowana bya tam, gdzie obecnie znajduje si wspczesny okrg Maldah. Pniej stolica ta zostaa przeniesiona na dziewit, czyli rodkow wysp na zachodnim brzegu Gangesu w Navadvipie i teraz jest znana jako Mayapur, a wwczas zwana bya Gaudapura. Tam pojawi si Pan Caitanya, i doczy si do Niego Pan Nityananda, ktry przyby tam z okrgu Birbhum. Pojawili si Oni na horyzoncie Gaudadey, by szerzy nauk wiadomoci Krsny, i zostao przepowiedziane, e tak jak soce i ksiyc stopniowo poruszaj si na zachd, tak ruch, ktry rozpoczli Oni piset lat temu, dziki Ich asce przybdzie do cywilizacji zachodniej. Caitanya Mahaprabhu i Nityananda Prabhu rozpraszaj pi rodzajw ignorancji uwarunkowanych dusz. Tych pi rodzajw ignorancji opisanych jest w Mahabharacie, Udyoga-parvie, Czterdziestym Trzecim Rozdziale. S to (1) uwaanie ciaa za ja, (2) uczynienie materialnego zadowalania zmysw standardem przyjemnoci, (3) zaniepokojenie z powodu materialnej identyfikacji, (4) rozpacz i (5) sdzenie, e istnieje co poza Prawd Absolutn. Nauki Pana Caitanyi wykorzeniaj tych pi rodzajw ignorancji. Powinnimy wiedzie, e cokolwiek widzimy albo dowiadczamy, jest to jedynie przejawieniem energii Najwyszej Osoby Boga. Wszystko jest manifestacj Krsny. Adi 01.103 Dlatego czcijmy wite stopy tych dwch Panw. W ten sposb mona uwolni si od wszelkich kopotw na ciece samorealizacji. Adi 01.104 Tymi dwoma wersetami przywoaem bogosawiestwo tych Panw. Teraz prosz, suchajcie uwanie znaczenia trzeciego. Adi 01.105 Celowo unikam obszernego opisu, obawiajc si, e ksika ta zwikszy sw objto. Postaram si opisa istot tak zwile, jak to tylko moliwe. Adi 01.106 "Zwize wypowiedzenie zasadniczej prawdy jest prawdziw elokwencj." Adi 01.107 Po prostu pokorne suchanie uwolni nasze serca z wszelkich wad ignorancji, i w ten sposb osigniemy gbok mio do Krsny. Jest to cieka spokoju. Adi 01.108-9 Jeli kto cierpliwie sucha o chwaach ri Caitanyi Mahaprabhu, ri Nityanandy Prabhu, ri Advaity Prabhu - oraz o Ich bhaktach, czynnociach oddania, imionach, sawie i nastrojach Ich transcendentalnej wymiany mioci - przyswoi sobie istot Absolutnej Prawdy. Dlatego opisaem to wszystko [w Caitanyacaritamrcie] z uyciem logiki i ze znajomoci rzeczy. Adi 01.110 Modlc si u lotosowych stp ri Rupy i ri Raghunathy, zawsze pragnc ich aski, ja, Krsnadasa, opowiadam ri Caitanya-caritamrt, podajc w ich lady.

24

W ten sposb Bhaktivedanta koczy objanienia do Pierwszego Rozdziau Adi-lili, ri Caitanya-caritamrty, opisujcego mistrzw duchowych.

ROZDZIA II . ri Caitanya Mahaprabhu Najwysza Osoba Boga

Rozdzia ten wyjania, e Pan Caitanya jest Najwysz Osob Boga, Samym Krsn. Dlatego wiato Brahmana jest blaskiem cielesnym Pana Caitanyi, a zlokalizowana Dusza Najwysza usytuowana w sercu kadej ywej istoty jest Jego czciow reprezentacj. Wyjanione w zwizku z tym s rwnie purusa-avatary. Maha-Visnu jest zbiornikiem wszystkich uwarunkowanych dusz, ale jak potwierdzaj to pisma autorytatywne, Pan Krsna jest rdem gwnym, rdem niezliczonych penych ekspansji, cznie z Narayanem, ktrego na og filozofowie Mayavadi przyjmuj za Prawd Absolutn. Wyjaniona jest rwnie manifestacja ekspansji prabhava i vaibhava Pana, jak rwnie czciowe inkarnacje i inkarnacje upenomocnione. Dyskutowany jest wiek Pana Krsny od dziecistwa do modoci, i jest rwnie wytumaczone, e pocztek Jego modoci jest Jego wieczn form. Niebo duchowe mieci niezliczone planety duchowe, Vaikunthy, ktre s manifestacjami wewntrznej energii Najwyszego Pana. Niezliczone wszechwiaty materialne zostay podobnie przejawione przez Jego energi zewntrzn, a ywe istoty manifestowane s przez Jego energi marginaln. Poniewa Pan Krsna Caitanya nie jest rny od Pana Krsny, jest On przyczyn wszystkich przyczyn; nie ma przyczyny poza Nim. Jest On wieczny, a Jego forma jest duchowa. Pan Caitanya jest bezporednio Najwyszym Panem Krsn, jak dowodzi tego wiadectwo autorytatywnych pism witych. Rozdzia ten podkrela, e aby czyni postp w wiadomoci Krsny, bhakta musi posiada wiedz o osobowej formie Krsny, Jego trzech zasadniczych energiach, Jego rozrywkach i zwizku ywych istot z Nim. Adi 02.01 Ofiarowuj moje pokony ri Caitanyi Mahaprabhu, dziki asce ktrego nawet nie posiadajce wiedzy dziecko moe przepyn ocean ostatecznej prawdy, ktry peen jest krokodyli rnych teorii. Adi 02.01 Znaczenie: Dziki asce Najwyszej Osoby Boga ri Caitanyi Mahaprabhu nawet niedowiadczony chopiec nie posiadajcy wyksztacenia moe zosta wybawiony z oceanu niewiedzy penego rnego typu filozoficznych doktryn, ktre s niczym niebezpieczne zwierzta wodne. Filozofia Buddhy, sporne prezentacje jnanich, system yogi Patanjalego i Gautamy, i systemy filozofw takich jak: Kanada, Kapila i Dattatreya, s niebezpiecznymi stworzeniami w oceanie niewiedzy. Dziki asce ri Caitanyi Mahaprabhu prawdziwe zrozumienie istoty wiedzy mona mie poprzez unikanie tych sekciarskich pogldw i przyjcie lotosowych stp Krsny za swj ostateczny cel ycia. Wielbijmy zatem wszyscy Pana ri Caitany Mahaprabhu za Jego miosiern ask dla uwarunkowanych dusz. Adi 02.02 O mj miosierny Panie Caitanyo, oby nektariaskie wody Gangesu Twoich transcendentalnych czynnoci pyny po powierzchni mojego przypominajcego pustyni jzyka. Wody te upikszone s kwiatami lotosu piewu, taca i gonego intonowania witego imienia Krsny, ktre s siedzibami przyjemnoci czystych bhaktw. Bhaktowie ci porwnywani s do abdzi, kaczek i pszcz. Przepyw rzeki wytwarza melodyjny dwik, ktry zadowala ich uszy.

Adi 02.02 Znaczenie: Nasze jzyki zawsze wibruj bezuyteczne dwiki, ktre nie pomagaj nam zrealizowa transcendentalnego spokoju. Jzyk porwnany jest do pustyni, poniewa pustynia musi by bezustannie nawadniana odwieajc wod, aby moga by yzn i podn. Woda jest najbardziej potrzebn substancj na pustyni. Przemijajca przyjemno czerpana z doczesnych tematw sztuki, kultury, polityki, socjologii, jaowej filozofii, poezji itd., porwnywana jest do zaledwie kropli wody, poniewa chocia takie tematy maj jakociow cech transcendentalnej przyjemnoci, nasycone s cechami materialnej natury. Dlatego ani razem, ani pojedynczo nie mog zaspokoi olbrzymich potrzeb jzyka, ktry jest niczym pustynia. Dlatego te, pomimo krzyku na rnych konferencjach, podobny pustyni jzyk nie przestaje cierpie z pragnienia. Z tego to wzgldu ludzie ze wszystkich czci wiata musz przywoa bhaktw Pana ri Caitanyi Mahaprabhu, ktrzy porwnywani s do abdzi pywajcych wok piknych lotosowych stp ri Caitanyi Mahaprabhu albo pszcz brzczcych wok Jego lotosowych stp w transcendentalnej przyjemnoci, poszukujc miodu. Sucho materialnego szczcia nie moe zosta zwilona przez tzw. filozofw, ktrzy domagaj si Brahmana, wyzwolenia i podobnych suchych spekulatywnych celw. Dusza waciwa ma inn tsknot. Pociech moe przynie jej jedynie aska Pana ri Caitanyi Mahaprabhu i Jego wielu bona fide bhaktw, ktrzy nigdy nie opuszczaj lotosowych stp Pana, aby sta si imitacjami Mahaprabhu, ale wszyscy lgn do Jego lotosowych stp, niczym pszczoy, ktre nigdy nie opuszczaj nasyconego miodem kwiatu lotosu. Ruch wiadomoci Krsny Pana Caitanyi jest peen taca i piewu o rozrywkach Pana Krsny. Porwnany jest tutaj do czystych wd Gangesu, ktre s pene kwiatw lotosu. Tymi kwiatami lotosu ciesz si czyci bhaktowie, ktrzy s niczym pszczoy i abdzie. Ich intonowanie podobne jest przepywowi Gangesu, rzeki krlestwa niebiaskiego. Autor pragnie, aby takie sodko pynce fale pokryy jego jzyk. Pokornie porwnuje si do materialistycznych osb zawsze prowadzcych suche rozmowy, z ktrych nie czerpi adnej satysfakcji. Gdyby uyli swoich suchych jzykw do intonowania witego imienia Pana - Hare Krsna, Hare Krsna, Krsna Krsna, Hare Hare / Hare Rama, Hare Rama, Rama Rama, Hare Hare - czego przykad daje Pan Caitanya, skosztowaliby sodkiego nektaru i cieszyliby si yciem. Adi 02.03 Wszelka chwaa Panu ri Caitanyi Mahaprabhu i Panu ri Nityanandzie. Wszelka chwaa Advaitacandrze i wszelka chwaa bhaktom Pana Gaurangi.

25

Adi 02.04 Pragn opisa znaczenie trzeciego wersetu [spord pierwszych czternastu]. Jest to pomylna wibracja, ktra opisuje Prawd Absolutn. Adi 02.05 To, co Upanisady opisuj jako bezosobowego Brahmana, jest jedynie wiatoci Jego ciaa, a Pan znany jako Dusza Najwysza jest jedynie Jego zlokalizowan pen czci. On jest Najwysz Osob Boga, Samym Krsn, penym szeciu bogactw. Jest On Prawd Absolutn i adna inna prawda nie przewysza Go ani te nie jest Mu rwna. Adi 02.05 Znaczenie: Kompilatorzy Upanisadw mwi bardzo wzniole o bezosobowym Brahmanie. Upanisady, ktre s uwaane za najbardziej zaawansowan cz literatury wedyjskiej, przeznaczone s dla osb, ktre pragn uwolni si od zwizku z materi i ktre wskutek tego udaj si do bona fide mistrza duchowego, aby osign owiecenie. Przedrostek upa wskazuje na to, e wiedz o Absolutnej Prawdzie naley otrzyma od mistrza duchowego. Ten, kto ma wiar w swego mistrza duchowego, rzeczywicie otrzymuje transcendentaln instrukcj, i kiedy sabnie jego przywizanie do materialnego ycia, jest w stanie uczyni postp na ciece duchowej. Poznanie transcendentalnej nauki Upanisadw moe uwolni z uwikania w egzystencj w tym materialnym wiecie, i po osigniciu takiego wyzwolenia mona wznie si do krlestwa duchowego Najwyszej Osoby Boga, poprzez uczynienie postpu w yciu duchowym. Pocztkiem duchowego owiecenia jest realizacja bezosobowego Brahmana. Tak realizacj osiga si poprzez stopniow negacj materialnej rnorodnoci. Realizacja bezosobowego Brahmana jest czciowym, odlegym dowiadczeniem Absolutnej Prawdy, ktre osiga si poprzez podejcie rozumowe. Porwnane jest to do ogldania wzgrza z pewnej odlegoci i przyjcia go za przydymion chmur. Wzgrze nie jest przydymion chmur, ale z powodu naszego niedoskonaego zmysu wzroku, zdaje si by ni z pewnej odlegoci. W niedoskonaej, czyli przydymionej realizacji Absolutnej Prawdy, duchowa rnorodno wieci nieobecnoci. Dlatego dowiadczenie to nazywane jest advaita-vada, czyli realizacj jednoci Absolutu. Bezosobowy promienny blask Brahmana skada si jedynie z osobistych promieni cielesnych Najwyszego Boga, ri Krsny. Poniewa ri Gaurasundara, czyli Pan ri Caitanya Mahaprabhu, jest tosamy ze ri Krsn, blask Brahmana skada si z promieni Jego transcendentalnego ciaa. Podobnie, Dusza Najwysza, ktry nazywany jest Paramatm, jest pen reprezentacj Caitanyi Mahaprabhu. Antaryami, Dusza Najwysza w kadym sercu, jest kontrolerem wszystkich ywych istot. Potwierdza to Bhagavad-gita, gdzie Pan Krsna mwi, sarvasya caham hrdi sannivistah: "Ja przebywam w kadym sercu." (Bg. 15.15) Bhagavad-gita rwnie oznajmia (Bg. 5.29), bhoktaram yajna-tapasam sarva-loka-mahevaram, wskazujc na to, e Najwyszy Pan, dziaajcy w Swojej ekspansji jako Dusza Najwysza, jest wacicielem wszystkiego. Podobnie, Brahma-samhita oznajmia, andantara-sthaparamanu-cayantara-stham: Pan obecny jest wszdzie: w sercu kadej ywej istoty i wewntrz kadego poszczeglnego atomu. Tak wic w Swoim aspekcie Duszy Najwyszej Pan jest wszechprzenikajcy. Ponadto Pan Caitanya rwnie jest panem wszelkiej zamonoci, siy, sawy, pikna, wiedzy i wyrzeczenia, poniewa jest On Samym ri Krsn. Jest On opisany jako purna, czyli kompletny. W aspekcie Pana Caitanyi, Pan jest idealnie wyrzeczon osob, tak jak ri Rama by idealnym krlem. Przyj On porzdek sannyasy i w Swoim wasnym yciu da przykad nadzwyczaj wspaniaych zasad. Nikt nie moe rwna si Mu w porzdku sannyasy. Chocia w Kali-yudze na og zabronione jest przyjmowanie sannyasy, Pan Caitanya przyj j, poniewa jest kompletny w Swoim wyrzeczeniu. Inni nie mog Go imitowa, lecz jedynie mog poda w Jego lady, tak dalece jak to moliwe. Tym, ktrzy nie s gotowi do tego porzdku ycia, astry cile zakazuj przyjcia go. Pan Caitanya jednake jest kompletny w wyrzeczeniu, jak rwnie w innych bogactwach. Dlatego jest On najwysz zasad Absolutnej Prawdy. Przez analityczne studiowanie prawdy Pana Caitanyi, przekonamy si, e nie jest On rny od Najwyszej Osoby Boga, Krsny; nikt nie jest wyszy od Niego czy nawet Jemu rwny. W Bhagavad-gicie Pan Krsna mwi do Arjuny, mattah parataram nanyat kincid asti dhananjaya: "O zdobywco bogactw [Arjuno], nie ma prawdy przewyszajcej Mnie." (Bg. 7.7) Tutaj potwierdzone jest, e nie ma prawdy przewyszajcej Pana ri Krsn Caitany. Bezosobowy Brahman jest celem tych, ktrzy studiuj ksigi transcendentalnej wiedzy, a Dusza Najwysza jest celem osb speniajcych praktyki yogi. Osoba znajca Najwysz Osob Boga jest ponad realizacj zarwno Brahmana jak i Paramatmy, poniewa ostateczn platform absolutnej wiedzy jest Bhagavan. Osoba Boga jest kompletn form sac-cid-ananda (penym ycia, wiedzy i szczcia). Poprzez zrealizowanie czci sat Kompletnej Caoci (nieograniczonej egzystencji), realizuje si bezosobowego Brahmana Pana. Poprzez realizacj czci cit Kompletnej Caoci (nieograniczonej wiedzy), mona zrealizowa zlokalizowany aspekt Pana, Paramatm. Ale adna z tych czciowych realizacji Kompletnej Caoci nie moe pomc nam zrealizowa anandy, kompletnego szczcia. Bez takiej realizacji anandy, wiedza o Absolutnej Prawdzie jest niekompletna. Ten werset z Caitanya-caritamrty Krsnadasy Kavirajy Gosvamiego jest potwierdzony analogicznym oznajmieniem rila Jivy Gosvamiego w Tattva-sandarbhie. W smej czci Tattva-sandarbhy jest powiedziane, e do Absolutnej Prawdy podchodzi si czasami jak do bezosobowego Brahmana, ktry, chocia duchowy, jest jedynie czciow reprezentacj Absolutnej Prawdy. Narayana, dominujce Bstwo na Vaikunthach, jest znany jako ekspansja ri Krsny, ale ri Krsna jest Najwysz Prawd Absolutn, obiektem transcendentalnej mioci wszystkich ywych istot. Adi 02.06 Bezosobowy Brahman, zlokalizowana Paramatma i Osoba Boga s trzema podmiotami, a promieniujca wiato, czciowa manifestacja i oryginalna forma s ich trzema odpowiednimi orzeczeniami imiennymi. Adi 02.07 Orzeczenie imienne zawsze nastpuje po swym podmiocie. Teraz wyjani znaczenie tego wersetu odpowiednio do pism objawionych. Adi 02.08 Krsna, oryginalna forma Osoby Boga, jest summum bonum wszechprzenikajcego Visnu. Jest On wszechdoskona wiedz i wszechdoskonaym szczciem. Jest On Najwysz Transcendencj. Adi 02.09 Ten, kogo rimad-Bhagavatam opisuje jako syna Nandy Maharajy, zstpi na Ziemi jako Pan Caitanya.

26

Adi 02.09 Znaczenie: Zgodnie z zasadami retoryki zapewniajcymi sprawno kompozycji literackich podmiot powinien wystpowa przed swym orzeczeniem imiennym. Literatura wedyjska czsto wspomina Brahmana, Paramatm i Bhagavana, i dlatego te trzy terminy s szeroko znane jako podmioty transcendentalnego rozumienia. Ale nie jest powszechnie wiadome, e to, do czego podchodzi si jako do bezosobowego Brahmana, jest blaskiem transcendentalnego ciaa ri Caitanyi Mahaprabhu. Ani te nie jest powszechnie wiadome, e Dusza Najwysza, czyli Paramatma, jest jedynie czciow reprezentacj Pana Caitanyi, ktry jest tosamy z Samym Bhagavanem. Dlatego opisy Brahmana jako blasku Pana Caitanyi, Paramatmy jako Jego czciowej reprezentacji, a Najwyszej Osoby Boga, Krsny, jako tosamego z Panem Caitany Mahaprabhu, musz zosta potwierdzone dowodami z autorytatywnej literatury wedyjskiej. Autor najpierw pragnie ustanowi, e istot Ved jest visnu-tattva, Prawda Absolutna, Visnu, wszechprzenikajcy Bg. Visnu-tattva ma rne kategorie, z ktrych najwysz jest Pan Krsna, ostateczna visnu-tattva, jak potwierdza to Bhagavadgita i caa literatura wedyjska. W rimad-Bhagavatam ten Sam Najwysza Osoba Boga Krsna opisany jest jako Nandasuta, syn krla Nandy. Krsnadasa Kaviraja Gosvami mwi, e Nandasuta ponownie pojawi si jako Pan ri Krsna Caitanya Mahaprabhu, poniewa konkluzj literatury wedyjskiej jest to, e nie ma adnej rnicy pomidzy Panem Krsn i Panem Caitany Mahaprabhu. Autor udowodni to. Jeli zostanie dowiedzione, e ri Krsna jest rdem wszystkich tattv (prawd), mianowicie Brahmana, Paramatmy i Bhagavana, i e nie ma adnej rnicy pomidzy ri Krsn a Panem ri Caitany Mahaprabhu, nietrudno bdzie zrozumie, e ri Caitanya Mahaprabhu jest rwnie tym samym rdem wszystkich tattv. Ta sama Prawda Absolutna - w zalenoci od tego, jak objawia si studentom o rnej realizacji - jest zwana Brahmanem, Paramatm i Bhagavanem. Adi 02.10 Odpowiednio do Swych rnych manifestacji, jest On znany w trzech aspektach, zwanych bezosobowym Brahmanem, zlokalizowan Paramatm i oryginaln Osob Boga. Adi 02.10 Znaczenie: rila Jiva Gosvami wyjani sowo bhagavan w swojej Bhagavat-sandarbhie. Osoba Boga, bdc penym wszelkich pojtych i niepojtych mocy, jest absolutn Najwysz Caoci. Bezosobowy Brahman jest czciow manifestacj Absolutnej Prawdy realizowan podczas nieobecnoci takich kompletnych mocy. Pierwsz sylab sowa bhagavan jest bha, co oznacza "utrzymujcy" i "obroca". Nastpna litera, ga, oznacza "przywdca", "pchajcy" i "stwrca". Va oznacza "zamieszkujcy" (wszystkie ywe istoty mieszkaj w Najwyszym Panu, a Najwyszy Pan mieszka w sercu kadej ywej istoty). Jeli poczymy wszystkie te pojcia, sowo bhagavan oznacza niepojt potg w wiedzy, energii, mocy, bogactwie, sile i wpywie, pozbawion wszelkiego rodzaju niszoci. Bez takich niepojtych mocy nie mona w peni utrzymywa czy chroni. Nasza wspczesna cywilizacja podtrzymywana jest przez naukowe aranacje wymylane przez wiele wielkich naukowych mzgw. Moemy sobie zatem wyobrazi potny mzg, ktrego aranacje podtrzymuj ciar niezliczonej liczby planet i satelitw, i ktry stworzy nieograniczon przestrze, w ktrej si unosz. Jeli rozwaymy to, jak wielka inteligencja potrzebna jest do kontrolowania wyprodukowanych przez czowieka satelitw, tak by poruszay si w swoich orbitach, to nie moemy da si zbaamuci, e nie istnieje potna inteligencja odpowiedzialna za ukad rnych systemw planetarnych. Nie ma powodu, aby wierzy, e wszystkie te ogromne planety unosz si w przestrzeni bez wyszej aranacji wyszej inteligencji. Temat ten wyranie porusza Bhagavad-gita, gdzie Osoba Boga mwi: "Ja wchodz w kad planet i to dziki Mojej energii pozostaj one w swych orbitach." (Bg. 15.13) Gdyby nad planetami tymi nie panowa Osoba Boga, wszystkie rozproszyyby si niczym kurz w powietrzu. Wspczeni naukowcy mog jedynie w niepraktyczny sposb wyjani t niepojt si Osoby Boga. Moce sylab bha, ga i va stosuje si w wielu rnych znaczeniach. Pan chroni i utrzymuje wszystko poprzez Swoich rnych upenomocnionych porednikw, ale Sam osobicie chroni i utrzymuje jedynie Swoich bhaktw, tak jak krl osobicie utrzymuje i chroni wasne dzieci, podczas gdy ochron i utrzymanie pastwa powierza rnym administracyjnym czynnikom. Pan jest przywdc Swoich bhaktw, jak dowiadujemy si z Bhagavad-gity. Wspomina ona, e Osoba Boga osobicie instruuje Swoich ukochanych bhaktw, w jaki sposb mog robi pewny postp na ciece oddania i w ten sposb niezawodnie zbliy si do krlestwa Boga. Pan rwnie odbiera wszelkie uwielbienie i cze ofiarowane Mu przez Jego bhaktw, dla ktrych jest On celem. Pan stwarza dla Swych bhaktw pomylne warunki dla rozwoju zmysu transcendentalnej mioci do Boga. Czasami robi to w ten sposb, e si zabiera materialne przywizania bhakty i hamuje wszelkie jego materialne czynniki ochronne, gdy w ten sposb bhakta musi cakowicie polega na ochronie Pana. W ten sposb Pan dowodzi, e jest przywdc Swoich bhaktw. Pan nie jest bezporednio przywizany do stwarzania, utrzymywania i destrukcji materialnego wiata, gdy wiecznie oddaje si przyjemnociom transcendentalnego szczcia ze Swymi wewntrznymi parafernaliami mocy. Jednake jako pobudzajcy energi materialn, jak rwnie energi marginaln (ywe istoty), rozszerza si w purusa-avatary, ktre obdarzone s mocami podobnymi Jego mocy. Te purusa-avatary rwnie nale do kategorii bhagavat-tattvy, poniewa kady z nich jest tosamy z oryginaln form Osoby Boga. ywe istoty s Jego znikomymi czstkami i jakociowo s takie same jak On. Posyane s do tego materialnego wiata w tym celu, by oddaway si materialnym przyjemnociom i w ten sposb speniy swoje pragnienia bycia niezalenymi jednostkami, ale mimo to nadal podlegaj one najwyszej woli Pana. Pan deleguje Siebie w formie Duszy Najwyszej, aby nadzorowa aranacje suce takim materialnym przyjemnociom. W zwizku z tym stosowny jest przykad okresowego jarmarku. Jeli obywatele pastwa gromadz si na jarmarku, aby przez krtki czas oddawa si przyjemnociom, rzd deleguje specjalnego urzdnika, aby to nadzorowa. Taki urzdnik posiada wszelk moc rzdu, i dlatego jest z nim tosamy. Kiedy jarmark si koczy, urzdnik taki nie jest ju duej potrzebny i wraca do domu. Ten urzdnik porwnywany jest do Paramatmy. ywe istoty nie s wszystkim. S one niewtpliwie czstkami Najwyszego Pana i s jakociowo jednym z Nim; jednake podlegaj Jego kontroli. Zatem nigdy nie s rwne Panu ani te nie s z Nim jednym. Pan, ktry obcuje z ywymi istotami, jest Paramatm, czyli najwysz yw istot. Nikt zatem nie powinien uwaa, e znikome ywe istoty i najwysza ywa istota s na tym samym poziomie. Wszechprzenikajca prawda, ktra istnieje wiecznie podczas stworzenia, utrzymania i zniszczenia wiata materialnego i w ktrej ywe istoty spoczywaj w transie, jest zwana bezosobowym Brahmanem. Adi 02.11 "Uczeni transcendentalici, ktrzy znaj Absolutn Prawd, mwi, i jest to niedualna wiedza i jest nazywana bezosobowym Brahmanem, zlokalizowan Paramatm i Osob Boga."

27

Adi 02.11 Znaczenie: Ten werset sanskrycki jest jedenastym wersetem Canto Pierwszego, Drugiego Rozdziau rimadBhagavatam, gdzie Suta Gosvami odpowiada na pytania mdrcw, ktrym przewodzi aunaka Rsi, dotyczce istoty wszystkich instrukcji pism witych. Tattva-vidah odnosi si do osb, ktre posiadaj wiedz o Absolutnej Prawdzie. Z pewnoci mog one zrozumie wiedz bez dualnoci, poniewa s na platformie duchowej. Prawda Absolutna jest czasami znana jako Brahman, czasami jako Paramatma, a czasami jako Bhagavan. Osoby, ktre posiadaj wiedz o prawdzie, wiedz, e ten, kto usiuje zbliy si do Absolutu po prostu przez spekulacje umysowe, ostatecznie zrealizuje bezosobowego Brahmana, a kto usiuje zbliy si do Absolutu poprzez praktyk yogi, bdzie w stanie zrealizowa Paramatm, ale ten, kto ma kompletn wiedz i duchowe zrozumienie, realizuje duchow form Bhagavana, Osob Boga. Bhaktowie Osoby Boga wiedz, e ri Krsna, syn krla Vrajy, jest Prawd Absolutn. Nie rozrniaj pomidzy imieniem ri Krsny, Jego form, cechami i rozrywkami. Naley wiedzie, e ten, kto chce rozdzieli absolutne imi Pana, Jego form i cechy, z pewnoci nie posiada absolutnej wiedzy. Czysty bhakta wie, e kiedy intonuje transcendentalne imi Krsny, ri Krsna obecny jest jako transcendentalny dwik. Dlatego intonuje z penym szacunkiem i czci. Kiedy widzi formy ri Krsny, nie widzi nic odmiennego od Pana. Jeli kto widzi inaczej, naley uwaa, e nie jest wyszkolony w absolutnej wiedzy. Ten brak absolutnej wiedzy jest zwany may. Ten, kto nie jest wiadomy Krsny, znajduje si pod panowaniem czaru mayi pod kontrol dualizmu w wiedzy. W Absolucie wszystkie manifestacje Najwyszego Pana s niedualne, tak jak niedualne s te rnorodne formy Visnu, kontrolera mayi. Filozofowie empirycy, ktrzy d do bezosobowego Brahmana, przyjmuj jedynie wiedz mwic, e osobowo ywej istoty nie jest rna od osobowoci Najwyszego Pana, a yogini mistycy, ktrzy usiuj zlokalizowa Paramatm, przyjmuj jedynie wiedz, e czysta dusza nie jest rna od Duszy Najwyszej. Jednake absolutna koncepcja czystego bhakty obejmuje wszystkie inne koncepcje. Bhakta widzi wszystko jedynie w zwizku z Krsn i dlatego jego realizacja jest najdoskonalsza ze wszystkich. Adi 02.12 To, co Upanisady zw transcendentalnym, bezosobowym Brahmanem, jest sfer promiennej wiatoci Samej Najwyszej Osoby. Adi 02.12 Znaczenie: Mantra z Mundaka Upanisad (2.2.10-12) informuje nas o cielesnej wiatoci Najwyszej Osoby Boga. Mwi ona: hiranmaye pare koe virajam brahma niskalam tac chubhram jyotisam jyotis tad yad atma-vido viduh na tatra suryo bhati na candra-tarakam nema vidyuto bhanti kuto 'yam agnih tam eva bhantam anubhati sarvam tasya bhasa sarvam idam vibhati brahmaivedam amrtam purastad brahma pacad brahma daksinata cottarena adha cordhvam ca prasrtam brahmaivedam vivam idam varistham "W krlestwie duchowym, poza materialn okryw, znajduje si nieograniczony blask Brahmana, ktry jest wolny od materialnego zanieczyszczenia. Transcendentalici przyjmuj to promienne biae wiato za wiato wszystkich wiate. Krlestwo to nie musi by owietlane blaskiem sonecznym, blaskiem ksiyca, ogniem czy elektrycznoci. W istocie, wszelkie owietlenie, jakie pojawia si w tym materialnym wiecie, jest jedynie odbiciem tego najwyszego owietlenia. Brahman ten znajduje si z przodu i z tyu, na pnocy, poudniu, wschodzie i zachodzie, jak rwnie powyej i poniej. Innymi sowy, ta najwysza wiato Brahmana rozprzestrzenia si zarwno w niebie materialnym, jak i duchowym." Adi 02.13 Tak jak goym okiem nie mona pozna soca poza tym, e widzi si je jako wiecc substancj, tak jedynie za pomoc filozoficznych spekulacji nie mona zrozumie transcendentalnych rnorodnoci Pana Krsny. Adi 02.14 "Wielbi Govind, pierwotnego Pana, ktry posiada ogromn moc. Promienny blask Jego transcendentalnej formy jest bezosobowym Brahmanem, ktry jest absolutny, kompletny i nieograniczony i ktry w wielu milionach wszechwiatw przejawia rnorodno niezliczonych planet, z ich rnymi bogactwami." Adi 02.14 Znaczenie: Werset ten pojawia si w Brahma-samhicie (5.40). Kady z tych niezliczonych wszechwiatw jest peen niezliczonych planet o rnych strukturach i atmosferach. Wszystko to pochodzi z nieograniczonego, niedualnego Brahmana, czyli Kompletnej Caoci, ktra istnieje w absolutnej wiedzy. rdem tego nieograniczonego blasku Brahmana jest transcendentalne ciao Govindy, ktremu ofiarowuje si pene szacunku pokony jako oryginalnej i najwyszej Osobie Boga. Adi 02.15 Bogactwa bezosobowego Brahmana rozprzestrzeniaj si w wielu milionach wszechwiatw. Brahman ten jest jedynie cielesnym blaskiem Govindy. Adi 02.16 Ja [ Brahma] wielbi Govind. Jest On moim Panem. Jedynie dziki Jego asce jestem upenomocniony do stworzenia wszechwiata.

Adi 02.16 Znaczenie: Chocia soce znajduje si z dala od innych planet, jego promienie utrzymuj je wszystkie. W istocie sonce rozsya swe ciepo i wiato na cay wszechwiat Podobnie, najwysze soce, Govinda, rozsya Swoje ciepo i wiato

28

wszdzie w postaci Swoich rnych mocy. Ciepo i wiato soca nie s rne od soca. W ten sam sposb, nieograniczone moce Govindy nie s rne od Samego Govindy. Dlatego wszechprzenikajcy Brahman jest wszechprzenikajcym Govind. Bhagavad-gita wyranie mwi, e bezosobowy Brahman jest uzaleniony od Govindy. Taka jest prawdziwa koncepcja absolutnej wiedzy. Adi 02.17 "Nadzy wici i sannyasini, ktrzy poddaj si srogim pokutom fizycznym, ktrzy podnosz swoje nasienie do mzgu i ktrzy s cakowicie zrwnowaeni w Brahmanie, mog y w sferze znanej jako Brahmaloka." Adi 02.17 Znaczenie: W tym wersecie ze rimad-Bhagavatam (11.6.47), sowo vata-vasanah odnosi si do mnichw wdrownych, ktrzy nie dbaj o nic materialnego, cznie z ubraniem, ale ktrzy cakowicie polegaj na naturze. Tacy mdrcy nie okrywaj swoich cia nawet podczas srogiej zimy czy w arze blasku sonecznego. Zadaj sobie wiele trudu, by nie unika adnego rodzaju cierpienia cielesnego, i utrzymuj si przy yciu ebrzc od drzwi do drzwi. Nigdy nie uwalniaj swego nasienia, czy to wiadomie, czy niewiadomie. Poprzez taki celibat s w stanie wznie to nasienie do mzgu. W ten sposb staj si najbardziej inteligentni i rozwijaj nadzwyczajn pami. Ich umysy nigdy nie s zaniepokojone i nie odstpuj od kontemplacji Absolutnej Prawdy, ani te nigdy nie zostaj zanieczyszczeni pragnieniem uciech materialnych. Praktykujc wyrzeczenia w tak cisej dyscyplinie, tacy wdrowni mnisi osigaj neutralny stan, transcendentalny do si natury, i wtapiaj si w bezosobowego Brahmana. Adi 02.18 Ten, ktry opisany jest w yoga-astrach jako mieszkajca wewntrz Dusza Najwysza [atma antaryami], jest rwnie pen czci osobistej ekspansji Govindy. Adi 02.18 Znaczenie: Najwysza Osoba Boga jest z natury radosny. Jego przyjemnoci czy rozrywki s cakowicie transcendentalne. Jest On w czwartym wymiarze egzystencji, gdy chocia materialny wiat mierzony jest przez ograniczenia dugoci, szerokoci i wysokoci, Najwyszy Pan jest cakowicie nieograniczony w Swoim ciele, formie i egzystencji. Nie jest On osobicie przywizany do adnej ze spraw w tym materialnym kosmosie. Materialny wiat stwarzany jest przez ekspansj Jego purusa-avatary, ktry kieruje sum materialnej energii i wszystkimi uwarunkowanymi duszami. Dziki zrozumieniu trzech ekspansji purusy ywa istota moe wznie si ponad pozycj, na ktrej zna jedynie dwadziecia cztery elementy wiata materialnego. Jedn z ekspansji Maha-Visnu jest Ksirodakaayi Visnu, Dusza Najwysza wewntrz kadej ywej istoty. Jako Dusza Najwysza ogu ywych istot, czyli drugi purusa, jest On znany jako Garbhodakaayi Visnu. Jako stwrca albo oryginalna przyczyna niezliczonych wszechwiatw, czyli pierwszy purusa, ktry ley na Oceanie Przyczyn, jest On zwany MahaVisnu. Tych trzech purusw kieruje sprawami materialnego wiata. Autoryzowane pisma wite nakazuj, aby indywidualne dusze odnowiy swj zwizek z Dusz Najwysz. W istocie, system yogi jest procesem pokonywania wpyww materialnych elementw poprzez ustanowienie zwizku z purusem znanym jako Paramatma. Ten, kto dokadnie przestudiowa zawioci stworzenia, moe bez trudu dowiedzie si, e ta Paramatma jest pen czci Najwyszej Istoty, ri Krsny. Adi 02.19 Tak jak jedno soce odbija si w niezliczonych klejnotach, tak te Govinda manifestuje si [jako Paramatma] w sercach wszystkich ywych istot. Adi 02.19 Znaczenie: Soce usytuowane jest w okrelonym miejscu, ale odbija si w niezliczonych klejnotach i pojawia si w niezliczonych zlokalizowanych aspektach. Podobnie, Najwysza Osoba Boga, chocia, wiecznie obecny jest w Swojej transcendentalnej siedzibie Goloka Vrndavanie, odbija si w kadym sercu jako Dusza Najwysza. W Upanisadach jest powiedziane, e jiva (ywa istota) i Paramatma (Dusza Najwysza) s niczym dwa ptaki siedzce na tym samym drzewie. Dusza Najwysza angauje yw istot w prac dla przyjemnoci jako rezultat jej czynw z przeszoci, ale Paramatma nie ma nic wsplnego z takim zaangaowaniem. Skoro tylko ywa istota przestaje dziaa w kategoriach pracy karmicznej i podejmuje sub dla Pana (Paramatmy), poznajc Jego supremacj, natychmiast uwalnia si od wszystkich desygnatw i w tym czystym stanie wchodzi do krlestwa Boga znanego jako Vaikuntha. Dusza Najwysza (Paramatma), przewodnik indywidualnych ywych istot, nie bierze udziau w spenianiu pragnie ywych istot, ale aranuje ich spenienie poprzez materialn natur. Skoro tylko indywidualna dusza staje si wiadoma swego wiecznego zwizku z Dusz Najwysz i polega jedynie na Nim, natychmiast uwalnia si od uwikania w materialne przyjemnoci. Chrzecijascy filozofowie, ktrzy nie wierz w prawa karmy, wysuwaj argument, e absurdem jest, aby kto przyjmowa rezultaty przeszych czynw, ktrych jest niewiadomy. Zbrodniarzowi najpierw przypomina si o jego wykroczeniach - co robi wiadkowie w sdzie - i wwczas dopiero jest karany. Jeli mier jest cakowitym zapomnieniem, dlaczego kto miaby by karany za swoje przesze wykroczenia? Niepokonan odpowiedzi na te bdne argumenty jest koncepcja Paramatmy. Paramatma jest wiadkiem przeszych czynnoci indywidualnej ywej istoty. Czowiek moe nie pamita, co robi w dziecistwie, ale z pewnoci pamita o tym jego ojciec, ktry by wiadkiem dorastania swego syna poprzez rne etapy rozwoju. Podobnie, ywa istota przechodzi przez wiele zmian cielesnych w wielu ywotach, ale Dusza Najwysza jest rwnie z ni i pamita wszystkie jej czynnoci, mimo jej ewolucji poprzez rne ciaa. Adi 02.20 [Osoba Boga, ri Krsna, powiedzia: "C wicej mog ci powiedzie? Sw jedn pen czstk przenikam ca t manifestacj kosmiczn." Adi 02.20 Znaczenie: Opisujc Arjunie Swoje wasne moce, Osoba Boga ri Krsna wypowiedzia ten werset z Bhagavadgity (Bg. 10.42). Adi 02.21 (Dziadek Bhisma powiedzia:] "Tak jak dla rnych obserwatorw W samo soce wydaje si by rnie usytuowane, tak rwnie Ty, nienarodzony, zdajesz si by rozmaicie reprezentowany jako Paramatma w kadej ywej istocie. Lecz kiedy obserwator wie, e jest jednym z Twoich sug, nie utrzymuje ju duej takiej koncepcji dualnoci. Tote teraz mog poj Twoje wieczne formy, wiedzc dobrze, te Paramatma jest jedynie Tw peni czstk."

29

Adi 02.21 Znaczenie: Ten werset ze rimad-Bhagavatam (1.9.42) wypowiedzia Bhismadeva, dziadek Kurw, gdy lea na ou ze strza w ostatnim momencie swego ycia. Kiedy Maharaja Yudhisthira otrzymywa moralne i religijne instrukcje od umierajcego Bhismy, obecni tam byli Arjuna i Krsna i zebrali si tam niezliczeni przyjaciele, wielbiciele, krewni i mdrcy. Kiedy nadesza ostatnia chwila Bhismy, patrzc na Pana Krsn, wypowiedzia on ten wanie werset Tak jak-jedno soce jest przedmiotem obserwacji wielu rnych osb, tak te jedna czciowa reprezentacja Pana Krsny, ktra yje w sercu kadej ywej istoty jako Paramatma, jest rnie postrzeganym obiektem. Ten, kto wchodzi w bliski kontakt z Panem Krsn poprzez zaangaowanie si w wieczn sub dla Niego, widzi Dusz Najwysz jako zlokalizowan czciow reprezentacj Najwyszej Osoby Boga. Bhisma wiedzia, e Dusza Najwysza jest czciow ekspansj Pana Krsny, ktrego pojmowa jako najwysz, nienarodzon, transcendentaln form. Adi 02.22 Ten Govinda osobicie pojawia si jako Caitanya Gosani. aden inny Pan nie jest tak miosierny w wyzwalaniu upadych dusz. Adi 02.22 Znaczenie: Opisawszy Govind pod wzgldem Jego cech Brahmana i Paramatmy, teraz autor ri Caitanyacaritamrty wysuwa swj argument, aby dowie, e Pan ri Caitanya Mahaprabhu jest t sam osob. Ten Sam Pan ri Krsna, w przebraniu bhakty ri Krsny, zstpi do tego miertelnego wiata, aby odzyska upade ludzkie istoty, ktre bdnie zrozumiay Osob Boga nawet po wyjanieniu Bhagavad-gity. W Bhagavad-gicie Osoba Boga ri Krsna bezporednio instruuje, e Najwyszy jest osob. Bezosobowy Brahman jest Jego promienn wiatoci, a Paramatma jest Jego czciow reprezentacj i dlatego wszyscy ludzie otrzymuj rad, aby poda ciek ri Krsny, pozostawiajc na boku wszelkie pospolite "izmy". Jednake grzesznicy, posiadajc bardzo niewielki zasb wiedzy, bdnie rozumiej t instrukcj. Tote dziki Swojej bezprzyczynowej, nieograniczonej asce ri Krsna ponownie przyszed jako ri Caitanya Gosani. Autor ri Caitanya-caritamrty najdobitniej podkrela, e Pan Caitanya Mahaprabhu jest Samym ri Krsn. Nie jest On ekspansj formy prakaa czy vilasa ri Krsny; jest On svayam-rup, Govind. Poza istotnymi dowodami z pism witych, wysunitymi przez rila Krsnadas Kaviraj Gosvamiego, s inne niezliczone oznajmienia dotyczce tego, e Pan Caitanya jest Samym Najwyszym Panem. Mona poda nastpujce przykady: (1) Z Caitanya Upanisad: gaurah sarvatma maha-puruso mahatma maha-yogi tri-gunatitah sattva-rupo bhaktim loke kayati. "Pan Gaura, ktry jest wszechprzenikajc Dusz Najwysz, Najwysz Osob Boga, pojawia si jako wielki wity i potny mistyk, ktry jest ponad trzema cechami natury i jest wzorem transcendentalnego dziaania. Na caym wiecie szerzy On kult oddania." (2) Ze vetavatara Upanisad: tam ivaranam paramam mahevaram tam devatanam paramam ca daivatam patim patinam paramam parastad vidama devam bhuvaneam idyam "O Najwyszy Panie, Ty jeste Najwyszym Mahevar, wielbionym Bstwem wszystkich pbogw i Najwyszym Panem wszystkich panw. Ty jeste kontrolerem wszystkich kontrolerw, Osob Boga, Panem wszystkiego, co godne jest czci." (vet. Up. 6.7) mahan prabhur vai purusah sattvasyaisa pravartakah sunirmalam imam praptim iano jyotir avyayah "Najwysz Osob Boga jest Mahaprabhu, ktry szerzy transcendentalne owiecenie. Kontakt z Nim jest kontaktem z niezniszczalnym brahmajyoti." (vet. Up. 3.12) (3) Z Mundaka Upanisad (3.1.3): yada payah payate rukma-varnam kartaram iam purusam brahma-yonim "Ten, kto oglda t Osob Boga o odcieniu zota, Najwyszego Pana, najwyszego sprawc, ktry jest rdem Najwyszego Brahmana, osiga wyzwolenie." (4) Ze rimad-Bhagavatam: dhyeyam sada paribhava-ghnam abhista-doham tirthaspadam iva-virinci-nutam aranyam bhrtyarti-ham pranata-pala-bhavabdhi-potam vande maha-purusa te caranaravindam "Ofiarowujemy nasze pene szacunku pokony lotosowym stopom Pana, o ktrym zawsze naley medytowa. On niszczy zniewagi wobec Swoich bhaktw. On usuwa niedole Swoich bhaktw i zaspokaja ich pragnienia. On, siedziba wszystkich witych miejsc i schronienie wszystkich mdrcw, wielbiony jest przez Pana iv i Pana Brahm. On jest odzi pbogw, ktra suy do pokonania oceanu narodzin i mierci." (Bhag. 11.5.33)

30

tyaktva sudustyaja-surepsita-rajya-laksmim dharmistha arya-vacasa yad agad aranyam maya-mrgam dayitayepsitam anvadhavad vande maha-purusa te caranaravindam "Ofiarowujemy nasze pene szacunku pokony lotosowym stopom Pana, o ktrym naley zawsze medytowa. Porzuci On ycie rodzinne, pozostawiajc Swoj wieczn maonk, ktr wielbi nawet mieszkacy niebios. Uda si do lasu, aby wyzwoli upade dusze, ktre materialna energia pokrywa zudzeniem." (Bhag. 11.5.34) Prahlada powiedzia: ittham nr-tiryag-rsi-deva-jhasavatarair lokan vibhavayasi hamsi jagat-pratipan dharmam maha-purusa pasi yuganuvrttam channah kalau yad abhavas tri-yugo 'tha sa tvam "Mj Panie, w Swoich wielorakich inkarnacjach w rodzinach ludzkich, zwierzcych, pbogw, rsich, zwierzt wodnych itd., zabijasz wszystkich wrogw wiata. W ten sposb owietlasz wiaty transcendentaln wiedz. W tym wieku Kali, o Mahapuruso, czasami pojawiasz si jako utajona inkarnacja. Dlatego jeste znany jako Triyuga [Ten, ktry pojawia si tylko w trzech yugach]." (Bhag. 7.9.38) (5) Z Krsna-yamala. punya-ksetre nava-dvipe bhavisyami acisutah. "Pojawi si na witej ziemi Navadvipy jako syn acidevi." (6) Z Vayu Purany. kalau sankirtanarambhe bhavisyami acisutah. "W wieku Kali, kiedy zostanie zainaugurowany ruch sankirtanu, zstpi jako syn acidevi." (7) Z Brahma-yamala: athavaham dharadhame bhutva mad-bhakta-rupa-dhrk mayayam ca bhavisyami kalau sankirtanagame "Czasami osobicie pojawiam si na powierzchni wiata w przebraniu bhakty. Szczeglnie w Kali-yudze pojawiam si jako syn aci, aby rozpocz ruch sankirtanu. " (8) Z Ananta-samhity: ya eva bhagavan krsno radhika-prana-vallabhah srstyadau sa jagan-natho gaura asin mahevari "O Mahevari, Najwysza Osoba, Sam ri Krsna, ktry jest yciem ri Radharani i jest Panem wszechwiata w stwarzaniu, utrzymywaniu i unicestwianiu, pojawia si jako Gaura." Adi 02.23 Pan Narayana, ktry panuje w transcendentalnym wiecie, jest peen w szeciu bogactwach. Jest On Osob Boga, Panem bogini szczcia. Adi 02.24 Osob Boga jest Ten, ktry w Vedach, Bhagavatam, Upanisadach i innej literaturze transcendentalnej opisany jest jako Absolutna Cao. Nikt nie jest Mu rwny. Adi 02.24 Znaczenie: W Vedach s niezliczone autorytatywne oznajmienia odnoszce si do osobowej cechy Absolutnej Prawdy. A oto niektre z nich; (1) Z Rk-samhity (1.22.20): tad visnoh paramam padam sada payanti surayah diviva caksuratatam "Prawd Absolutn jest Osoba Boga, Visnu, ktrego lotosowe stopy zawsze pragn oglda wszyscy pbogowie. Promieniami Swej energii przenika On wszystko niczym bg soca. Niedoskonaym oczom zdaje si by bezosobowy." (2) Z Narayanatharva-ira Upanisadu: narayanad eva samutpadyante narayanat pravartante narayane praliyante. atha nityo narayanah. narayana evedam sarvam yad bhutam yac ca bhavyam. uddho deva eko narayano na dvitiyo 'sti kacit.

31

"Wszystko powstao jedynie z Narayana, przez Niego jest utrzymywane i w Nim wszystko jest unicestwiane. Zatem Narayana istnieje wiecznie. Wszystko, co istnieje teraz czy zostanie stworzone w przyszoci, nie jest niczym innym, jak tylko Narayanem, ktry jest nieskaonym Bstwem. Istnieje tylko Narayana i nic wicej." (3) Z Narayana Upanisadu: yatah prasuta jagatah prasuta.

"Narayana jest rdem, z ktrego emanuj wszystkie wszechwiaty." (4) Z Hayairsa-pancaratry: paramatma harir devah.

"Najwyszym Panem jest Hari." (5) Z Bhagavatam (11.3.34-35): narayanabhidhanasya brahmanah paramatmanah nistham arhatha no vaktum yuyam hi brahma-vittamah "O najlepszy z braminw, prosz powiedz nam o pozycji Narayana, ktry rwnie znany jest jako Brahman i Paramatma." sthity-udbhava-pralaya-hetur ahetur asya yat svapna-jagara-susuptisu sad bahi ca dehendriyasu-hrdayani caranti yena sanjivitani tad avehi param narendra "O krlu, poznaj Go, ktry nie ma przyczyny, a mimo to jest przyczyn stworzenia, utrzymania i unicestwienia. Istnieje On w trzech stanach wiadomoci - mianowicie na jawie, we nie i w gbokim nie - jak rwnie poza nimi. On oywia ciao, zmysy, oddech ycia i serce, i wskutek tego poruszaj si one. Wiedz, e to On jest najwyszym." Adi 02.25 Bhaktowie ogldaj t Osob Boga poprzez swoj sub, tak jak mieszkacy niebios ogldaj osob soca. Adi 02.25 Znaczenie: Najwysza Osoba Boga ma Swoj wieczn form, ktrej nie mona zobaczy materialnymi oczyma czy za pomoc spekulacji umysowej. Transcendentaln form Pana mona zrozumie jedynie poprzez transcendentaln sub oddania. Porwnane jest to do kwalifikacji potrzebnych do ogldania osobowych cech boga soca. Bg soca jest osob, ktra - chocia niewidoczna dla naszych oczu - ogldana jest przez pbogw z wyszych planet, ktrzy maj odpowiednie oczy, aby ujrze go poprzez olepiajcy blask soneczny, ktry go otacza. Kada planeta ma sw wasn atmosfer, ktra odpowiada wpywowi porzdku materialnej natury. Aby wic dosta si na okrelon planet, trzeba mie okrelony typ konstrukcji cielesnej. Mieszkacy Ziemi mog by w stanie dotrze na Ksiyc, ale mieszkacy niebios mog dotrze nawet do ognistej sfery zwanej Socem. To, co jest niemoliwe dla czowieka na Ziemi, jest atwe dla pbogw w krlestwie niebiaskim, poniewa posiadaj oni odmienne ciaa. Podobnie, aby ujrze Najwyszego Pana, trzeba mie duchowe oczy suby oddania. Osoba Boga jest nieosigalny dla tych, ktrzy s przyzwyczajeni do spekulowania o Absolutnej Prawdzie w kategoriach eksperymentalnej myli naukowej, bez odniesienia do wibracji transcendentalnej. Wstpujcy proces zbliania si do Absolutnej Prawdy koczy si realizacj bezosobowego Brahmana i zlokalizowanej Paramatmy, lecz nie Najwyszej Transcendentalnej Osoby. Adi 02.26 Ci, ktrzy wdruj po ciekach wiedzy i yogi, wielbi jedynie Jego, gdy to Jego postrzegaj jako bezosobowego Brahmana i zlokalizowan Paramatm. Adi 02.26 Znaczenie: Ci, ktrzy lubuj si w spekulacji umysowej (jnana-marga) albo pragn medytowa w yodze mistycznej, aby odnale Prawd Absolutn, musz odpowiednio zbliy si do bezosobowego blasku Pana i Jego czciowej reprezentacji. Takie osoby nie s w stanie zrealizowa wiecznej formy Pana. Adi 02.27 Jak ilustruje to przykad soca, chway Pana mona zrozumie poprzez rne typy kultu. Adi 02.28 Narayana i ri Krsna s t sam Osob Boga, lecz chocia s tosami, Ich cechy cielesne s rne. Adi 02.29 Ta Osoba Boga [ri Krsna] ma dwie rce i trzyma flet, a tamta [Narayana] ma cztery rce, w ktrych trzyma: konch, dysk, maczug i lotos. Adi 02.29 Znaczenie: Narayana jest tosamy ze ri Krsn. S Oni w istocie t sam osob odmiennie zamanifestowan, tak jak sdzia wysokiego sdu zajmuje inn pozycj w biurze, a inn w domu. Jako Narayana, Pan manifestuje si z czterema rkoma, ale jako Krsna ma On dwie rce. Adi 02.30 "O Panie panw, Ty jeste obserwatorem caego stworzenia. W istocie jeste najdroszym yciem kadego. Czy nie jeste zatem mym ojcem Narayanem? Narayana odnosi si do tego, ktry ma siedzib w wodzie pochodzcej z Nara i ten Narayana jest Twoj pen czci. Wszystkie Twoje pene czci s transcendentalne. S one absolutne i nie s tworami mayi." Adi 02.30 Znaczenie: Zdanie to, ktre pochodzi ze rimad-Bhagavatam (10.14.14), wypowiedzia Pan Brahma w swoich modlitwach do Pana Krsny, po tym, jak Pan pokona go przejawiajc Swe siy mistyczne. Brahma prbowa sprawdzi Pana Krsn, aby si przekona, czy rzeczywicie by On Najwysz Osob Boga grajcym rol pasterza. Brahma ukrad z pastwiska wszystkich chopcw i ich krowy, lecz kiedy powrci tam, wszyscy chopcy i krowy nadal byli tam obecni, gdy

32

Pan Krsna stworzy ich ponownie. Gdy Brahma ujrza mistyczn moc Pana Krsny, przyzna si do poraki i ofiarowa Panu modlitwy, zwracajc si do Niego jako do waciciela i obserwatora wszystkiego w stworzeniu i jako do Duszy Najwyszej, ktra przebywa w kadej ywej istocie i ktra jest droga wszystkim. Ten Pan Krsna jest Narayanem, ojcem Brahmy, poniewa Brahm stworzy ze Swego wasnego ciaa Garbhodakaayi Visnu, pena ekspansja Pana Krsny, po tym jak usytuowa si w Oceanie Garbha. Maha-Visnu w Oceanie Przyczyn i Ksirodakaayi Visnu, Dusza Najwysza w kadym sercu, rwnie s transcendentalnymi ekspansjami Najwyszej Prawdy. Adi 02.31 Kiedy Brahma znieway Pana Krsn, kradnc Jego towarzyszy zabaw i krowy, baga Pana, aby wybaczy mu t obraz i modli si o Jego miosierdzie. Adi 02.32 "Narodziem si z kwiatu lotosu, ktry wyrs z Twojego ppka. Tak wic jeste zarwno moim ojcem jak i matk, a ja jestem Twym synem. "Rodzice nigdy nie traktuj powanie zniewag swoich dzieci. Dlatego bagam Ci o przebaczenie i prosz o bogosawiestwo."

Adi 02.33

Adi 02.34 ri Krsna powiedzia: "O Brahmo, twoim ojcem jest Narayana. Ja jestem tylko pastuszkiem. Jak wic moesz by Mym synem?" Adi 02.35 Brahma odpowiedzia: "Czy nie jeste Narayanem? Na pewno Jeste Narayanem. Prosz, posuchaj moich dowodw. Adi 02.36 "Wszystkie ywe istoty w wiecie materialnym i duchowym ostatecznie narodziy si z Ciebie, gdy Ty jeste Dusz Najwyszy ich wszystkich. Adi 02.36 Znaczenie: Manifestacja kosmiczna powstaje poprzez wzajemne oddziaywanie trzech cech materialnej natury. wiat transcendentalny nie ma takich materialnych si, mimo i jest peen duchowej rnorodnoci. W tym wiecie duchowym s rwnie niezliczone istoty, ktre s wiecznie wyzwolonymi duszami zaangaowanymi w transcendentaln miosn sub dla Pana Krsny. Uwarunkowane dusze, ktre pozostaj w materialnym stworzeniu kosmicznym, podlegaj trojakim niedolom i cierpieniom materialnej natury. Przebywaj one w rnych gatunkach ycia, poniewa czuj wieczn niech do transcendentalnej miosnej suby dla Najwyszego Pana. Sankarsana jest oryginalnym rdem wszystkich ywych istot, gdy wszystkie one s ekspansjami Jego marginalnej mocy. Niektre z nich s uwarunkowane przez materialn natur, podczas gdy inne znajduj si pod ochron natury duchowej. Natura materialna jest uwarunkowan manifestacj natury duchowej, tak jak dym jest uwarunkowanym stanem ognia. Dym jest uzaleniony od ognia, ale w poncym ogniu nie ma miejsca na dym. Dym przeszkadza, podczas gdy ogie jest poyteczny. Duch suenia mieszkacw transcendentalnego wiata przejawia si w piciu rodzajach zwizkw z Najwyszym Panem, ktry jest gwnym podmiotem radoci. W wiecie materialnym kady jest egoistycznym podmiotem radoci doczesnego szczcia i niedoli. Uwaa si za pana wszystkiego i prbuje czerpa rado ze zudnej energii, lecz nie odnosi sukcesu, poniewa nie jest niezaleny; jest jedynie niewielk czstk energii Pana Sankarsany. Wszystkie ywe istoty istniej pod kontrol Najwyszego Pana, ktry wskutek tego zwany jest Narayanem. Adi 02.37 "Tak jak ziemia jest oryginalni przyczyni i schronieniem wszystkich naczy z niej zrobionych, tak Ty jeste ostateczni przyczyn i schronieniem wszystkich ywych istot. Adi 02.37 Znaczenie: Tak jak rozlega ziemia jest rdem skadnikw dla wszystkich glinianych garnkw, tak Dusza Najwysza jest rdem kompletnej substancji wszystkich indywidualnych ywych istot. Przyczyn ywych istot jest Najwysza Osoba Boga, przyczyna wszystkich przyczyn. Potwierdza to Bhagavad-gita (7.10), gdzie Pan mwi, bijam mam sarva-bhutanam ("Ja jestem nasieniem wszystkich ywych istot"), oraz Upanisady, ktre mwi, nityo nityanam cetana cetananam ("Pomidzy wszystkimi wiecznymi ywymi istotami, najwyszym przywdc jest Pan"). Pan jest rezerwuarem caej manifestacji kosmicznej, oywionej i nieoywionej. Zwolennicy filozofii viistadvaita-vada wyjaniaj Vedanta-sutr mwic, e chocia ywa istota ma dwa rodzaje cia subtelne (skadajce si z umysu, inteligencji i faszywego ego) i wulgarne (skadajce si z piciu podstawowych elementw) - i chocia w ten sposb yje w trzech wymiarach cielesnych (wulgarnym, subtelnym i duchowym) - niemniej jednak jest dusz. Podobnie, Najwyszym Duchem jest Najwysza Osoba Boga, ktry emanuje wiaty materialne i duchowe. Tak jak indywidualna dusza jest prawie tosama ze swymi wulgarnymi i subtelnymi ciaami, tak Najwyszy Pan jest prawie identyczny ze wiatami materialnymi i duchowymi. wiat materialny, peen uwarunkowanych dusz usiujcych wada nad materi, jest manifestacj zewntrznej energii Najwyszego Pana, a wiat duchowy, peen doskonaych sug Pana, jest manifestacj Jego energii wewntrznej. Poniewa wszystkie ywe istoty s niewielkimi iskrami Najwyszej Osoby Boga, jest On Najwyszym Duchem zarwno w wiecie materialnym, jak i duchowym. Vaisnavowie bdcy zwolennikami Pana Caitanyi podkrelaj doktryn acintya-bhedabhedatattvy, ktra oznajmia, e Najwyszy Pan - bdc przyczyn i skutkiem wszystkiego - jest w sposb niepojty rwnoczenie jednym z manifestacjami Swojej energii i rnym od nich. Adi 02.38 "Sowo 'nara' odnosi si do sumy wszystkich ywych istot, a sowo 'ayana' odnosi si do schronienia ich wszystkich. Adi 02.39 "Zatem jeste oryginalnym Narayanem. To jest jeden powd; prosz, posuchaj, jaki jest drugi.

33

Adi 02.40 "Bezporednimi Panami ywych istot s inkarnacje purusa. Lecz Twoje bogactwo i moc s bardziej wzniose od Ich. Adi 02.41 "Zatem Ty jeste pierwotnym Panem, oryginalnym ojcem kadego. Oni [purusowie] s obrocami wszechwiatw poprzez Twoj moc. Adi 02.42 "Poniewa Ty chronisz tych, ktrzy s schronieniem wszystkich ywych istot, Ty jeste oryginalnym Narayanem. Adi 02.42 Znaczenie: Bstwami kontrolujcymi ywe istoty w wiatach materialnych s trzy purusa-avatary. Lecz potencjalna energia przejawiona przez ri Krsn jest o wiele obszerniejsza ni moc purusw. Zatem ri Krsna jest oryginalnym ojcem i Panem, ktry poprzez Swoje rne pene czci chroni wszystkie stworzone manifestacje. Poniewa utrzymuje On nawet schronienia ogu ywych istot, wic nie ma wtpliwoci co do tego, e ri Krsna jest oryginalnym Narayanem. Adi 02.43 "O mj Panie, o Najwysza Osobo Boga! askawie posuchaj mojego trzeciego powodu. S niezliczone wszechwiaty i niezgbione transcendentalne Vaikunthy. Adi 02.44 "Widzisz wszystkie czyny wszystkich ywych istot, w przeszoci, teraniejszoci i przyszoci, zarwno w tym wiecie materialnym, jak i transcendentalnym. Poniewa Ty jeste wiadkiem wszystkich takich czynw, znasz istot wszystkiego. "Wszystkie wiaty istniej dlatego, e Ty je nadzorujesz. Bez Twego nadzoru nikt nie moe y, porusza si ani istnie.

Adi 02.45

Adi 02.46 "Ty obserwujesz wdrwki wszystkich ywych istot Rwnie z tego wzgldu jeste pierwotnym Panem Narayanem." Adi 02.46 Znaczenie: ri Krsna, w Swoim aspekcie Paramatmy, yje w sercach wszystkich ywych istot zarwno w stworzeniu transcendentalnym, jak i materialnym. Jako Paramatma, jest On wiadkiem wszystkich czynnoci ywych istot spenianych we wszystkich fazach czasu, mianowicie w przeszoci, teraniejszoci i przyszoci. ri Krsna wie, co ywe istoty robiy przez setki i tysice przeszych narodzin, widzi, co robi teraz, i dlatego zna On skutki ich obecnego dziaania, ktre zaowocuj w przyszoci. Jak oznajmia Bhagavad-gita, skoro tylko spoglda On na materialn energi, zostaje stworzona caa sytuacja kosmiczna. Nic nie moe istnie bez Jego nadzoru. Poniewa widzi On nawet siedzib spoczynku dla ogu ywych istot, jest On oryginalnym Narayanem. Adi 02.47 Krsna powiedzia: "Brahmo, nie mog zrozumie, co mwisz. Pan Narayana jest Tym, ktry usytuowany jest w sercu wszystkich ywych istot i spoczywa na wodach Oceanu Karana."

Adi 02.48 Brahma odpowiedzia: "To, co powiedziaem, jest prawd. Ten sam Pan Narayana, ktry mieszka na wodzie i w sercach wszystkich ywych istot, jest jedynie pen czstk Ciebie." Adi 02.49 "Formy Narayana: Karanodakaayi, Garbhodakaayi i Ksirodakaayi, wszystkie stwarzaj we wsppracy z materialn energi. W ten sposb przywizani s Oni do mayi. Adi 02.50 Ci trzej Visnu spoczywajcy w wodzie s Dusz Najwysz wszystkiego. Dusza Najwysza wszystkich wszechwiatw znana jest jako pierwszy purusa. Adi 02.51 Garbhodakaayi Visnu jest Dusz Najwysz sumy ywych istot, a Ksirodakaayi Visnu jest Dusz Najwysz kadej indywidualnej ywej istoty. Adi 02.52 Pozornie widzimy, e ci purusowie maj zwizek z maya ale ponad nimi, w czwartym wymiarze, jest Pan Krsna, ktry nie ma kontaktu z energi materialn.

Adi 02.52 Znaczenie: Trzej purusowie - Karanodakaayi Visnu, Garbhodakaayi Visnu i Ksirodakaayi Visnu - wszyscy maj zwizek z energi materialn, zwan may, poniewa poprzez may tworz materialny kosmos. Ci trzej purusowie, spoczywajcy na wodach Karana, Garbha i Ksira, s Dusz Najwysz wszystkiego, co istnieje. Karanodakaayi Visnu jest Dusz Najwysz ogu wszechwiatw, Garbhodakaayi Visnu jest Dusz Najwysz ogu ywych istot, a Ksirodakaayi Visnu jest Dusz Najwysz wszystkich indywidualnych ywych istot. Poniewa Ich wszystkich w jaki sposb pocigaj sprawy energii materialnej, mona by powiedzie, e maj pewne uczucie do mayi. Ale transcendentalna pozycja Samego ri Krsny nie jest nawet w niewielkim stopniu zabarwiona may. Jego transcendentalny stan nazywany jest turiya, czyli stanem czwartego wymiaru. Adi 02.53 "W wiecie materialnym Pan okrelany jest jako virat, hiranya-garbha i karana. Ale poza tymi trzema okreleniami, Pan jest ostatecznie w czwartym wymiarze." Adi 02.53 Znaczenie: Postrzegalna manifestacja najwyszej caoci, niepostrzegalna dusza wszystkiego i przyczyna albo przyczynowa natura s jedynie okreleniami purusw, ktrzy s odpowiedzialni za materialne stworzenie. Transcendentalna

34

pozycja jest ponad tymi okreleniami i dlatego nazywana jest pozycj czwartego wymiaru. Jest to cytat z komentarza ridhary Svamiego do Canto Jedenastego, Pitnastego Rozdziau, 16 wersetu rimad-Bhagavatam. Adi 02.54 Chocia te trzy aspekty Pana maj bezporednio do czynienia z energi materialn, nie ma ona wpywu na aden z nich. S one ponad zudzeniem. Adi 02.55 "Na tym polega bogactwo Pana: Chocia usytuowany jest On w naturze materialnej, cechy natury nigdy nie maj na Niego wpywu. Podobnie, siy natury nie wpywaj na tych, ktrzy podporzdkowali si Jemu i skupili na Nim swoj inteligencj." Adi 02.55 Znaczenie: Werset ten pochodzi ze rimad-Bhagavatam (1.11.38). Osoby, ktre przyjy schronienie lotosowych stp Osoby Boga, nie utosamiaj si z tym materialnym wiatem, nawet kiedy w nim yj. Czyci bhaktowie mog mie do czynienia z trzema cechami materialnej natury, ale dziki swej transcendentalnej inteligencji w wiadomoci Krsny, nie podlegaj wpywom cech materialnych. Urok czynnoci materialnych nie pociga takich bhaktw. Dlatego Najwyszy Pan i bhaktowie dziaajcy pod Jego nadzorem zawsze s wolni od materialnego zanieczyszczenia. Adi 02.56 "Ty jeste ostatecznym schronieniem tych trzech penych czci. Wic nie ma najmniejszej wtpliwoci co do tego, e Ty jeste pierwotnym Narayanem.

Adi 02.56 Znaczenie: Brahma potwierdzi, e Pan Krsna jest Najwyszym, rdem trzech manifestacji znanych jako Ksirodakaayi Visnu, Garbhodakaayi Visnu i Karanodakaayi Visnu (Maha-Visnu). Ze wzgldu na Swoje rozrywki, Pan Krsna ma cztery oryginalne manifestacje, mianowicie: Vasudev, Sankarsan, Pradyumn i Aniruddh. Pierwszy purusaavatara, Maha-Visnu w Oceanie Przyczyn, ktry jest stwrc sumy energii materialnej, jest ekspansj Sankarsany; drugi purusa, Garbhodakaayi Visnu, jest ekspansj Pradyumny; a trzeci purusa, Ksirodakaayi Visnu, jest ekspansj Aniruddhy. Wszyscy nale do kategorii manifestacji Narayana, ktry jest manifestacj ri Krsny. Adi 02.57 "rdem tych trzech aspektw jest Narayana w niebie duchowym. On jest Twoj ekspansj vilasa. Zatem Ty jeste ostatecznym Narayanem." Adi 02.58 Wedug autorytetu Brahmy, Narayana, ktry jest dominujcym Bstwem w wiecie transcendentalnym, jest tylko aspektem vilasa Krsny. Zostao to teraz ostatecznie dowiedzione. Adi 02.59 Prawda dowiedziona w tym wersecie [tekst 30] jest istot rimad-Bhagavatam. Konkluzja ta, poprzez synonimy, znajduje zastosowanie wszdzie. Adi 02.60 Nie wiedzc, e Brahman, Paramatma i Bhagavan s aspektami Krsny, gupi uczeni spekuluj na rne sposoby. Adi 02.61 Poniewa Narayana ma cztery rce, podczas gdy Krsna wyglda jak czowiek, mwi oni, e Narayana jest oryginalnym Bogiem, podczas gdy Krsna jest tylko inkarnacj. Adi 02.61 Znaczenie: Niektrzy uczeni dowodz, e oryginaln Osob Boga jest Narayana, a Krsna jest Jego inkarnacj, poniewa ri Krsna ma dwie rce, podczas gdy Narayana ma cztery. Tacy nieinteligentni uczeni nie rozumiej cech Absolutu. Adi 02.62 I tak argumenty ich pojawiaj si w rnych formach, lecz poezja Bhagavatam w doskonay sposb zbija je wszystkie. "Uczeni transcendentalici, ktrzy znaj Prawd Absolutn, mwi, e jest ona niedualn wiedzy i zwana jest bezosobowym Brahmanem, zlokalizowan Paramatm i Osob Boga."

Adi 02.63

Adi 02.63 Znaczenie: Jest to werset ze rimad-Bhagavatam (1.2.11). Adi 02.64 Moi drodzy bracia, askawie suchajcie wyjanienia tego wersetu i rozwacie jego znaczenie: jedna oryginalna istota znana jest w Swych trzech rnych aspektach. Adi 02.65 Pan Krsna jest osobicie t jedn niepodzieln Prawd Absolutn, ostateczn rzeczywistoci. Manifestuje si On w trzech aspektach, jako Brahman, Paramatma i Bhagavan. Adi 02.65 Znaczenie: W wersecie ze rimad-Bhagavatam zacytowanym powyej (Bhag. 1.2.11), gwne sowo, bhagavan, wskazuje na Osob Boga, a Brahman i Paramatma s wspistnieniami wywodzcymi si od Absolutnej Osoby, tak jak rzd i jego ministrowie wywodz si od najwyszej wadzy wykonawczej. Innymi sowy, zasadnicza prawda przejawiana jest w trzech rnych fazach. Prawda Absolutna, Osoba Boga ri Krsna (Bhagavan), rwnie znany jest jako Brahman i Paramatma, chocia wszystkie te aspekty s tosame. Adi 02.66 Znaczenie tego wersetu powstrzymao was od argumentowania, a teraz posuchajcie innego wersetu rimad-Bhagavatam.

35

Adi 02.67

"Wszystkie te inkarnacje Boga s albo penymi czciami, albo czciami penych czci purusa-avatarw. Ale Krsna jest Samym Najwysz Osob Boga. W kadym wieku chroni On wiat poprzez Swoje rne aspekty, kiedy niepokoj go wrogowie Indry."

Adi 02.67 Znaczenie: To oznajmienie ze rimad-Bhagavatam (1.3.28) definitywnie neguje koncepcj, e ri Krsna jest avatar Visnu albo Narayana. Pan ri Krsna jest oryginaln Osob Boga, najwysz przyczyn wszystkich przyczyn. Werset ten wyranie dowodzi, e inkarnacje Osoby Boga, takie jak ri Rama, Nrsimha i Varaha, wszystkie niewtpliwie nale do grupy Visnu, ale wszystkie s albo penymi czciami, albo czciami penych czci oryginalnej Osoby Boga, Pana ri Krsny. Adi 02.68 Bhagavatam opisuje symptomy i czyny ogu inkarnacji i zalicza do nich ri Krsn. Adi 02.69 To sprawio, e Suta Gosvami by peen obaw. Dlatego rozrni kad inkarnacj na podstawie ich specyficznych symptomw. Adi 02.70 Wszystkie inkarnacje Boga s penymi czciami albo czciami penych czci purusa-avatarw, ale pierwotnym Panem jest ri Krsna. On jest Najwyszy Osob Boga, rdem wszystkich inkarnacji. Adi 02.71 Oponent moe powiedzie: "To jest twoja interpretacja, ale w rzeczywistoci Najwyszym Panem jest Narayana, ktry przebywa w transcendentalnym krlestwie. Adi 02.72 "On [Narayana] inkarnuje jako Pan Krsna. Tak rozumiem znaczenie tego wersetu. Nie ma potrzeby dalszego rozwaania." Adi 02.73 Takiemu zwiedzionemu interpretatorowi moemy odpowiedzie: "Dlaczego proponujesz tak bdn logik? Interpretacja nigdy nie jest przyjmowana za dowd, jeli przeciwstawia si zasadom pism witych." Adi 02.74 "Nie mona wypowiada orzeczenia imiennego przed jego podmiotem, gdy nie moe on wystpowa bez waciwej podpory."

Adi 02.74 Znaczenie: Ta regua retoryczna pojawia si w Ekadai-tattvie, Canto Trzynastym, w zwizku z metaforycznym uyciem sw. Nie naley umieszcza nieznanego dopenienia przed znanym podmiotem, poniewa dopenienie nie ma adnego znaczenia, jeli najpierw nie zostanie podany podmiot. Adi 02.75 Jeli nie wypowiadam podmiotu, nie podaj orzeczenia Imiennego. Najpierw wypowiadam podmiot, a pniej orzeczenie imienne. Adi 02.76 Orzeczenie imienne zdania jest tym, czego czytelnik nie zna, podczas gdy podmiot jest tym, co czytelnik zna. Adi 02.77 Na przykad, moemy powiedzie: "Ten vipra jest wielce uczonym czowiekiem." W zdaniu tym vipra jest podmiotem, a orzecznikiem jest jego wyksztacenie.

Adi 02.78 Wiadomo, e czowiek ten jest vipr, ale nieznane jest jego wyksztacenie. Dlatego najpierw identyfikowana jest osoba, a pniej jej wyksztacenie. Adi 02.79 W ten sam sposb, znane byy wszystkie te inkarnacje, ale nie wiadomo byo, czyimi s inkarnacjami. Adi 02.80 Najpierw sowo "ete" ["te"] ustanawia podmiot [inkarnacje]. Pniej jako orzecznik nastpuje: "palne czci purusa-avatarw". Adi 02.81 W ten sam sposb, kiedy Krsna zosta najpierw zaliczony do inkarnacji, nadal nieznana bya specyficzna wiedza o Nim.

Adi 02.82 Najpierw sowo "krsna" pojawia si jako podmiot, a za nim nastpuje orzeczenie imienne opisujce Go jako oryginaln Osob Boga. Adi 02.83 To ustanawia, e ri Krsna jest oryginaln Osob Boga. Zatem oryginaln Osob Boga jest nieodzownie Krsna. Adi 02.84 Gdyby Krsna by pen czci, a Narayana pierwotnym Panem, oznajmienie Suty Gosvamiego byoby odwrcone. Adi 02.85 Wwczas powiedziaby: "Narayana, rdo wszystkich inkarnacji, jest oryginaln Osob Boga. Pojawi si On jako ri Krsna."

36

Adi 02.86 W stwierdzeniach autorytatywnych mdrcw nie pojawiaj si bdy, zudzenia, oszukiwanie i bdna percepcja. Adi 02.86 Znaczenie: rimad-Bhagavatam wymienio avatary, pene ekspansje purusy, i pomidzy nimi pojawia si Pan Krsna. Ale Bhagavatam dalej wyjania szczegln pozycj Pana Krsny jako Najwyszej Osoby Boga. Poniewa Pan Krsna jest oryginaln Osob Boga, uzasadnienie i argumenty dowodz, e Jego pozycja jest zawsze najwysza. Gdyby Krsna by pen ekspansj Narayana, wwczas oryginalny werset zostaby skomponowany w inny sposb; jego porzdek byby odwrcony. Ale w sowach wyzwolonych mdrcw nie moe by bdw, zudzenia, oszukiwania czy niedoskonaej percepcji. Zatem w stwierdzeniu tym, e Pan Krsna jest Najwysz Osob Boga, nie ma adnego bdu. Wszystkie oznajmienia sanskryckie w rimad-Bhagavatam s transcendentalnymi dwikami. rila Vyasadeva objawi te stwierdzenia po osigniciu doskonaej realizacji i dlatego s one doskonaymi, gdy wyzwoleni mdrcy tacy jak Vyasadeva nigdy nie popeniaj bdw w swoich ukadach retorycznych. Dopki nie przyjmiemy tego faktu, to szukanie pomocy w pismach objawionych nie bdzie miao sensu. Bhrama odnosi si do faszywej wiedzy albo bdw, takich jak przyjmowanie sznura za wa czy muszli ostrygi za zoto. Pramada odnosi si do nieuwagi albo bdnego zrozumienia rzeczywistoci, a vipra-lipsa jest skonnoci do oszukiwania. Karanapatava odnosi si do niedoskonaoci materialnych zmysw. Jest wiele przykadw takiej niedoskonaoci. Oczy nie mog ujrze tego, co jest bardzo daleko albo co jest bardzo mae. Nie mog nawet ujrze wasnej powieki, ktra znajduje si najbliej oczu, a kiedy kto cierpi na taczk, wszystko widzi w tym kolorze. Podobnie, uszy nie s w stanie sysze odlegych dwikw. Poniewa Osoba Boga i Jego pene czci oraz samozrealizowani bhaktowie wszyscy s usytuowani transcendentalnie, nie mog by zwiedzeni przez tego typu braki. Adi 02.87 Mwisz co sprzecznego i zocisz si, kiedy zostanie to wykazane. Twoje wyjanienie ma wad umieszczonego w bdnym miejscu dopenienia Jest to nierozwany ukad. Adi 02.88 Jedynie Osoba Boga, rdo wszystkich innych Bstw, moe zosta okrelony jako svayam bhagavan, czyli pierwotny Pan.

Adi 02.89 Kiedy od jednej wiecy odpalonych zostaje wiele innych, ja uwaam t jedn za oryginaln. Adi 02.89 Znaczenie: Werset 46 Pitego Rozdziau Brahma-samhity oznajmia, e visnu-tattva; czyli zasada Absolutnej Osoby Boga, jest niczym lampa, poniewa jej ekspansje rwnaj si swemu rdu pod kadym wzgldem. Palca si lampa moe zapali niezliczon ilo innych lamp, ktre nie s od niej gorsze, ale mimo to jedna lampa musi by uwaana za oryginaln. Podobnie, Najwysza Osoba Boga ekspanduje w pene czci visnu-tattvy, ale chocia s one jednakowo potne, za rdo uwaany jest oryginalny, potny Osoba Boga. Przykad ten wyjania rwnie pojawienie si jakociowych inkarnacji, takich jak Pan iva i Pan Brahma. Wedug rila Jivy Gosvamiego, ambhos tu tamo-dhisthanatvat kajjalamayasuksma-dipa-ikha-sthaniyasya na tatha samyam. "ambhu-tattva, czyli zasada Pana ivy, jest niczym okopcona lampa, jako e jest on odpowiedzialny za cech ignorancji. Owietlenie dawane przez tak lamp jest bardzo niewielkie. Dlatego moc Pana ivy nie moce rwna si mocy zasady Visnu." Adi 02.90 W ten sam sposb Krsna jest przyczyn wszystkich przyczyn i wszystkich inkarnacji. Aby pokona wszelkie bdne interpretacje, posuchaj innego wersetu. Adi 02.91-92 "Tutaj [w rimad-Bhagavatam] opisano dziesi nastpujcych tematw: (1) stworzenie skadnikw kosmosu, (2) stworzenia Brahmy, (3) utrzymanie stworzenia, (4) szczeglni ask dla wiernych, (5) bodce do dziaania, (6) przypisane obowizki dla ludzi posusznych prawu, (7) opis inkarnacji Pana, (8) unicestwienie stworzenia, (9) wyzwolenie z wulgarnej i subtelnej egzystencji materialnej i (10) ostateczne schronienie, Najwysz Osob Boga. Punkt dziesity jest schronieniem dla wszystkich innych. Aby rozrni to ostateczne schronienie od pozostaych dziewiciu tematw, mahajanowie opisali te dziewi, bezporednio czy porednio, poprzez modlitwy czy bezporednie wyjanienia." Adi 02.91-92 Znaczenie: Te wersety ze rimad-Bhagavatam (2.10.1-2) wymieniaj dziesi tematw, o ktrych traktuje Bhagavatam. Spord nich wszystkich punkt 10 jest substancj, a innych dziewi punktw jest kategoriami pochodzcymi z tej substancji. Tych dziesi tematw zostao wymienionych w ten sposb. (1) Sarga: pierwsze stworzenie przez Visnu, powstanie piciu wulgarnych elementw materialnych, piciu obiektw percepcji zmysowej, dziesiciu zmysw, umysu, inteligencji, faszywego ego i totalnej energii materialnej, czyli formy kosmicznej. (2) Visarga: wtrne stworzenie, czyli trud Brahmy w stwarzaniu ruchomych i nieruchomych ci we wszechwiecie (brahmanda). (3) Sthana: utrzymywanie wszechwiata przez Osob Boga, Visnu. Funkcja Visnu jest waniejsza, a Jego chwaa wiksza od chway Brahmy i Pana ivy, gdy chocia Brahma jest stwrc, a Pan iva - niszczycielem, Visnu jest utrzymujcym. (4) Posana: szczeglna opieka i ochrona bhaktw przez Pana. Tak jak krl utrzymuje swe krlestwo i poddanych, lecz niemniej jednak darzy szczegln uwag czonkw swojej rodziny, tak Osoba Boga szczeglnie troszczy si o Swoich bhaktw, ktrzy s w peni pod porzdkowanymi Mu duszami. (5) Uti: bodziec do stwarzania, czyli pocztkowa sia, ktra jest przyczyn wszelkich inwencji, odpowiednio do potrzeb czasu, miejsca i celw. (6) Manvantara: regulujce zasady dla ywych istot, ktre pragn osign doskonao w ludzkim yciu. Do doskonaoci takiej wiod zasady Manu, tak jak zostay one opisane w Manu-samhicie. (7) Ianukatha: informacje pism witych dotyczce Osoby Boga, Jego inkarnacji na Ziemi i czynnoci Jego bhaktw. Pisma traktujce o tych tematach s zasadnicze dla postpowego ycia ludzkiego.

37

(8) Nirodha: wycofanie wszelkich energii zaangaowanych w stwarzanie. Takie moce s emanacjami Osoby Boga, ktry wiecznie spoczywa w Oceanie Karana. Stworzenia kosmiczne, ktre manifestuj si wraz z Jego oddechem, ponownie zostaj rozwizane w odpowiednim czasie. (9) Mukti: wyzwolenie uwarunkowanych dusz uwizionych w fizycznych i subtelnych okrywach ciaa i umysu. Kiedy dusza uwalnia si od wszystkich materialnych uczu, porzucajc fizyczne i subtelne ciaa materialne, moe osign niebo duchowe w swym oryginalnym ciele duchowym i zaangaowa si w transcendentalni sub mioci dla Pana na Vaikunthaloce albo Krsnaloce. Dusza jest wyzwolona wwczas, kiedy usytuowana jest w oryginalnej konstytucjonalnej pozycji egzystencji. Zaangaowanie w transcendentalni sub mioci dla Pana i stanie si jivan-mukta, duszy wyzwolona moliwe jest nawet w materialnym ciele. (10) Araya: Transcendencja, summum bonum, z ktrego wszystko emanuje, na ktrym wszystko spoczywa i z ktrym wszystko czy si po unicestwieniu. On jest rdem i podpory wszystkiego. Araya rwnie zwany jest Najwyszym Brahmanem, jak w Vedanta-sutrze (athato brahma-jijnasa, janmady asya yatah). rimad-Bhagavatam szczeglnie opisuje tego najwyszego Brahmana jako araya. Tym araya jest ri Krsna i dlatego najwiksz potrzeby ycia jest studiowanie nauki o Krsnie. rimad-Bhagavatam przyjmuje ri Krsn jako schronienie wszelkich manifestacji, poniewa Pan Krsna, Najwysza Osoba Boga, jest ostatecznym rdem wszystkiego, najwyszym celem wszystkiego. Naley tutaj rozway dwie rne zasady - mianowicie, araya, obiekt dostarczajcy schronienia, i arita, czynniki uzalenione wymagajce schronienia. Arita istnieje pod zasad oryginaln, araya. Pierwszych dziewi kategorii, opisanych w pierwszych dziewiciu cantach rimad-Bhagavatam, od stworzenia do wyzwolenia, cznie z purusaavatarami, inkarnacjami, energii marginaln, czyli ywymi istotami, i energi zewntrzn czyli materialnym wiatem, wszystkie s arita. Jednake modlitwy w rimad-Bhagavatam skierowane s do araya-tattvy, Najwyszej Osoby Boga, ri Krsny. Wielkie dusze, bdce ekspertami w opisywaniu rimad-Bhagavatam, bardzo skrupulatnie nakreliy pozostaych dziewi kategorii, czasami poprzez bezporednie narracje, a czasami poprzez narracje porednie, takie jak historie. Prawdziwym celem uczynienia tego jest doskonae poznanie Absolutnej Transcendencji, ri Krsny, jako te cae stworzenie, zarwno materialne jak i duchowe, spoczywa na ciele ri Krsny. Adi 02.93 Aby wyranie pozna ostateczne schronienie wszystkiego, co istnieje, opisaem pozostaych dziewi kategorii. Przyczyna pojawienia si tych dziewiciu jest susznie nazywana ich schronieniem. Adi 02.94 Osoba Boga ri Krsna jest schronieniem i siedzib wszystkiego. W Jego ciele spoczywaj wszystkie wszechwiaty. Adi 02.95 "Dziesite Canto rimad-Bhagavatam objawia obiekt dziesity, Najwysz Osob Boga, ktry jest schronieniem wszystkich podporzdkowanych dusz. Jest On znany jako ri Krsna i jest ostatecznym rdem wszystkich wszechwiatw. Pragn ofiarowa Mu moje pokony." Adi 02.95 Znaczenie: Cytat ten pochodzi z komentarza ridhary Svamiego do pierwszego wersetu Pierwszego Rozdziau Dziesitego Canto rimad-Bhagavatam. Adi 02.96 Ten, kto zna prawdziwy aspekt ri Krsny i Jego trzy rne energie, nie moe pozosta w niewiedzy o Nim. Adi 02.96 Znaczenie: W swojej Bhagavat-sandarbhie (16) rila Jiva Gosvami oznajmia, e poprzez Swoje moce, ktre dziaaj w naturalnym porzdku poza zakresem spekulatywnego umysu ludzkiego, Najwysza Transcendencja, summum bonum, wiecznie i jednoczenie istnieje w czterech transcendentalnych cechach: w Swojej osobie, w Swoim bezosobowym blasku, w Swoich potencjalnych integralnych czstkach (ywych istotach), i jako podstawowa przyczyna wszystkich przyczyn. Najwysza Cao porwnywana jest do soca, ktre rwnie istnieje w czterech aspektach, mianowicie: osobie boga soca, blasku jego wieccej sfery, promieniach sonecznych wewntrz planety sonecznej i odbiciu soca w wielu innych przedmiotach. Ambicja, aby poprze dowodami istnienie transcendentalnej Absolutnej Prawdy za pomoc ograniczonych wysikw opartych na przypuszczeniach, nie moe si speni, poniewa jest On poza zasigiem naszych ograniczonych spekulatywnych umysw. Uczciwie poszukujc prawdy musimy przyzna, e nasze malekie mzgi nie s w stanie poj Jego mocy. Badanie przestrzeni wymagao pracy najwikszych naukowcw wiata, jednake istniej niezliczone problemy, nawet jeli chodzi o podstawow wiedz o stworzeniu materialnym, i problemy te oszaamiaj naukowcw, ktrzy staj wobec nich. Taka wiedza materialna jest bardzo oddalona od natury duchowej, i dlatego czyny i aranacje Absolutnej Prawdy s, poza wszelkimi wtpliwociami, niepojte. Wymieniane s trzy gwne moce Absolutnej Prawdy: wewntrzna, zewntrzna i marginalna. Poprzez dziaanie Swej mocy wewntrznej Osoba Boga w Swojej oryginalnej formie przejawia duchowe manifestacje kosmiczne, znane jako wieczne Vaikunthaloki, ktre istniej wiecznie, nawet po zniszczeniu materialnej manifestacji kosmicznej. Poprzez Swoj moc marginaln Pan ekspanduje jako ywe istoty, ktre s Jego czci, tak jak soce rozdziela swoje promienie we wszystkich kierunkach. Poprzez Swoj moc zewntrzn Pan manifestuje stworzenie materialne, tak jak soce stwarza mg za pomoc swych promieni. Stworzenie materialne jest jedynie wypaczonym odbiciem wiecznej natury Vaikunthy. Te trzy energie Absolutnej Prawdy opisane s rwnie w Visnu Puranie, gdzie jest powiedziane, e ywa istota jest jakociowo rwna mocy wewntrznej, podczas gdy moc zewntrzna jest porednio kontrolowana przez gwn przyczyn wszystkich przyczyn. Maya, zudna energia, zwodzi yw istot tak, jak mga zwodzi piechura blokujc wiato soca. Chocia moc mayi jest nisza jakociowo od energii marginalnej, ktra skada si z ywych istot, bdcych integralnymi czstkami Pana, niemniej jednak ma moc kontrolowania ywych istot, tak jak mga moe zablokowa dziaanie pewnej czci promieni sonecznych, chocia nie moe przykry soca. Okryte przez zudn energi ywe istoty rozwijaj si w rnych gatunkach ycia, poczynajc od ciaa nieznacznej mrwki a do ciaa Brahmy, konstruktora kosmosu. Pradhana, gwna przyczyna wszystkich przyczyn w impersonalnej wizji, nie jest niczym innym ni Najwyszym Panem, ktrego mona zobaczy twarz w twarz w mocy wewntrznej. Poprzez Swoj niepojt moc przyjmuje On wszechprzenikajc form materialn. Chocia te wszystkie trzy moce - mianowicie, wewntrzna, zewntrzna i marginalna - s zasadniczo

38

jednym w ostatecznym wyniku, rni si w dziaaniu, niczym energia elektryczna, ktra w zalenoci od rnych warunkw moe produkowa zarwno zimno, jak i ciepo. Moc zewntrzna i marginalna zwane s tak w rnych warunkach, ale w oryginalnych mocach wewntrznych nie ma takich warunkw, ani te nie jest rzecz moliw, aby warunki mocy zewntrznej istniay w mocy marginalnej, czy vice versa. Ten, kto jest w stanie zrozumie zawioci tych wszystkich energii Najwyszego Pana, nie moe duej pozostawa empirykiem impersonalist uwarunkowanym przez ubogi zasb wiedzy. Adi 02.97 Osoba Boga ri Krsna raduje si w szeciu gwnych ekspansjach. Jego dwie manifestacje to prabhava i vaibhava. Adi 02.97 Znaczenie: Teraz autor ri Caitanya-caritamrty kieruje si ku opisowi Osoby Boga Krsny w Jego niezliczonych ekspansjach. Pan gwnie rozszerza si w dwie kategorie, mianowicie prabhava i vaibhava. Formy prabhava posiadaj pen moc, jak ri Krsna, a formy vaibhava posiadaj moc czciow. Formy prabhava manifestuj si w zwizku z mocami, a formy vaibhava manifestuj si w zwizku z doskonaociami. Potencjalne manifestacje prabhava s rwnie dwch rodzajw: tymczasowe i wieczne. Formy Mohini, Hamsy i ukli manifestuj si jedynie tymczasowo, odpowiednio do okrelonego wieku. Pomidzy innymi prabhava, ktre nie s zbyt synne w ocenie materialnej, s: Dhanvantari, Rsabha, Vyasa, Dattatreya i Kapila. Pomidzy formami vaibhava prakaa s: Kurma, Matsya, Nara-Narayana, Varaha, Hayagriva, Prnigarbha, Baladeva, Yajna, Vibhu, Satyasena, Hari, Vaikuntha, Ajita, Vamana, Sarvabhauma, Rsabha, Visvaksena, Dharmasetu, Sudhama, Yogevara i Brhadbhanu. Adi 02.98 Jego inkarnacje s dwch rodzajw, mianowicie czciowe i upenomocnione. Pojawia si On w dwch okresach wieku - w dziecistwie i wieku chopicym. Adi 02.98 Znaczenie: Jest sze form vilasa. S dwa rodzaje inkarnacji, mianowicie aktyavea (upenomocnione) i amavea (czciowe). Te inkarnacje rwnie zaliczaj si do kategorii manifestacji prabhava i vaibhava. Dziecistwo i wiek chopicy s dwoma szczeglnymi cechami Osoby Boga ri Krsny, ale Jego trwa cech jest Jego wieczna forma modzieca. Oryginalna Osoba Boga ri Krsna jest zawsze wielbiony w Swojej wiecznej formie modoci. Adi 02.99 Osoba Boga, ri Krsna, ktry jest wiecznie modziecem, jest pierwotnym Panem, rdem wszystkich inkarnacji. Aby ustanowi Sw supremacj w caym wszechwiecie, rozszerza si On w tych szeciu kategoriach form. Adi 02.100 W tych szeciu rodzajach form s niezliczone odmiany. Chocia jest ich wiele, wszystkie s jednym; nie ma pomidzy nimi adnej rnicy. Adi 02.100 Znaczenie: Osoba Boga manifestuje si w szeciu rnych aspektach: (1) prabhava, (2) vaibhava, (3) upenomocnione inkarnacje, (4) inkarnacje czciowe, (5) wiek dziecicy i (6) wiek chopicy. Osoba Boga ri Krsna, ktrego wieczn cech jest modo, raduje si Swoimi transcendentalnymi skonnociami poprzez spenianie Swych rozrywek w tych szeciu formach. W tych szeciu aspektach s nieograniczone kategorie form Osoby Boga. Jivy, czyli ywe istoty, s zrnicowanymi integralnymi czstkami Pana. Wszystkie s odmianami jednego bez wtrego, Najwyszej Osoby Boga. Adi 02.101 Cit-akti, ktra rwnie nazywana jest svarupa-akti albo antaranga-akti, przejawia wiele rnych manifestacji. Utrzymuje ona krlestwo Boga i jego parafernalia. Adi 02.102 Energia zewntrzna, zwana maya-akti, jest przyczyn niezliczonych wszechwiatw z rnymi mocami materialnymi. Adi 02.103 Energia marginalna, bdca pomidzy tymi dwiema, skada si z niezliczonych ywych istot. S to trzy gwne energie, majce nieograniczone kategorie i podgrupy. Adi 02.103 Znaczenie: Wewntrzna moc Pana, ktra jest zwana cit-akti albo antaranga-akti, przejawia rnorodno w transcendentalnym kosmosie Vaikunthy. Oprcz nas jest nieograniczona liczba wyzwolonych ywych istot, ktre obcuj z Osob Boga w Jego niezliczonych aspektach. Materialny kosmos przejawia zewntrzn energi, w ktrej uwarunkowane ywe istoty otrzymuj wszelkie udogodnienia, aby po opuszczeniu materialnego przybytku uda si z powrotem do Osoby Boga. vetavatara Upanisad (6.8) informuje nas: na tasya karyam karanam ca vidyate na tat-sama cabhyadhika ca dryate parasya aktir vividhaiva ruyate svabhaviki jnana-bala-kriya ca "Najwyszy Pan jest jednym bez wtrego. Nie ma On nic do robienia osobicie, ani te nie ma materialnych zmysw. Nikt nie jest Mu rwny ani te wikszy od Niego. Ma On niezliczone, rnorodne moce o rnych nazwach, ktre istniej w Nim jako autonomiczne atrybuty i dostarczaj Mu penej wiedzy, siy i rozrywek." Adi 02.104 S to gwne manifestacje i ekspansje Osoby Boga i Jego trzech energii. Wszystkie s emanacjami ri Krsny, Transcendencji. Swoje istnienie maj w Nim.

39

Adi 02.105 Chocia trzej purusowie s schronieniem wszystkich wszechwiatw, Pan Krsna jest oryginalnym rdem purusw. Adi 02.106 Zatem Osoba Boga ri Krsna jest oryginalnym pierwotnym Panem, rdem wszystkich innych ekspansji. Wszystkie objawione pisma wite przyjmuj ri Krsn za Najwyszego Pana. Adi 02.107 "Krsna, ktry jest znany jako Govinda, jest najwyszym kontrolerem. Ma On wieczne, pene szczcia ciao duchowe. Jest On pocztkiem wszystkiego. Sam nie ma innego rda, gdy On jest pierwsz przyczyni wszystkich przyczyn." Adi 02.107 Znaczenie: Jest to pierwszy werset Pitego Rozdziau Brahma-samhity. Adi 02.108 Bardzo dobrze znasz wszystkie te konkluzje pism witych. Te logiczne argumenty wysuwasz jedynie po to, aby mnie wzburzy. Adi 02.108 Znaczenie: Uczony czowiek, ktry dokadnie przestudiowa pisma wite, bez wahania powinien przyj ri Krsn za Najwysz Osob Boga. Jeli taki czowiek sprzecza si w tym wzgldzie, z pewnoci robi to w tym celu, aby poruszy umysy swoich przeciwnikw. Adi 02.109 Ten sam Pan Krsna, rdo wszystkich inkarnacji, znany jest jako syn krla Vrajy. Osobicie zstpi On jako Pan ri Caitanya Mahaprabhu. Adi 02.110 Dlatego Pan Caitanya jest Najwysz Prawd Absolutn. Nazywanie Go Ksirodakaayi Visnu nie przydaje nic Jego chwale. Adi 02.111 Ale takie sowa emanujce z ust szczerego bhakty nie mog by faszywe. W Nim mieszcz si wszystkie moliwoci, gdy On jest pierwotnym Panem. Adi 02.112 Wszystkie inne inkarnacje s potencjalnie usytuowane w oryginalnym ciele pierwotnego Pana. W ten sposb, odpowiednio do swej opinii, mona zwraca si do Niego jako do jednej z inkarnacji. Adi 02.112 Znaczenie: Nie jest to sprzecznoci, jeli bhakta nazywa Najwyszego Pana jednym z rnych imion Jego penych ekspansji, poniewa oryginalna Osoba Boga zawiera wszystkie takie kategorie. Poniewa pene ekspansje istniej w oryginalnej osobie, mona nazywa Go jednym z tych imion. W ri Caitanya-bhagavacie (Madhya 6.95) Pan Caitanya mwi: "Leaem pic w oceanie mleka, ale rozbudzio mnie woanie Nady, ri Advaity Prabhu." Tutaj Pan odnosi si do Swojej formy jako Ksirodakaayi Visnu. Adi 02.113 Niektrzy mwi, e ri Krsna jest bezporednio Nara-Narayanem. Inni twierdz, e jest On bezporednio Vaman. Adi 02.114 Niektrzy mwi, e Krsna jest inkarnacj Ksirodakaayi Visnu. adne z tych stwierdze nie jest niemoliwoci; kade z nich jest tek poprawne, jak inne. Adi 02.114 Znaczenie: Laghu-bhagavatamrta oznajmia: ataeva puranadau kecin nara-sakhatmatam mahendranujatam kecit kecit ksirabdhi-ayitam sahasra-irsatam kecit kecid vaikuntha-nathatam bruyuh krsnasya munayas tat-tad-vrtty-anugaminah (Laghu-bhagavatamrta, 5.383) "Odpowiednio do intymnych zwizkw pomidzy ri Krsn, pierwotnym Panem, i Jego bhaktami, Purany opisuj Go uywajc rnych imion. Czasami nazwany jest On Narayanem; czasami Upendr (Vaman), modszym bratem Indry, krla niebios; a czasami Ksirodakaayi Visnu. Czasami nazywany jest esa Nag o tysicach kapturw, a czasami - Panem Vaikunthy." Adi 02.115 Niektrzy zw Go Hari, czyli Narayanem transcendentalnego wiata. Wszystko jest moliwe w Krsnie, gdy On jest pierwotnym Panem. Adi 02.116 Ofiarowuj pokony lotosowym stopom wszystkich tych, ktrzy suchaj tej rozmowy albo j czytaj. askawie suchajcie uwanie konkluzji wszystkich tych stwierdze. Adi 02.116 Znaczenie: Skadajc dandavat u stp swoich czytelnikw, autor ri Caitanya-caritamrty baga ich z pokor, aby ze skupion uwag posuchali rozstrzygajcych argumentw dotyczcych Absolutnej Prawdy. Nie naley lekceway suchania takich argumentw, gdy jedynie dziki takiej wiedzy mona doskonale pozna Krsn. Adi 02.117 Szczery student nie powinien lekceway dyskusji nad takimi wnioskami, uwaajc je za kontrowersyjne, gdy dyskusje takie umacniaj umys. W ten sposb umys przywizuje si do ri Krsny. Adi 02.117 Znaczenie: Jest wielu studentw, ktrzy- pomimo i czytaj Bhagavad-git - z powodu niedoskonaej wiedzy bdnie rozumiej Krsn i dochodz do wniosku, e jest On zwyk osobistoci historyczn. Tego nie naley robi. Trzeba

40

by szczeglnie uwanym, aby zrozumie prawd o Krsnie. Jeli z powodu lenistwa kto nie pozna Krsny w sposb przekonujcy, zostanie zwiedziony, jeli chodzi o kult oddania, tak jak osoby ogaszajce si zaawansowanymi bhaktami i imitujce transcendentalne symptomy czasami obserwowane w wyzwolonych duszach. Chocia uycie myli i argumentw jest najbardziej odpowiednim procesem do nakonienia osoby nieinicjowanej, aby staa si bhakt, osoby pocztkujce w subie oddania musz zawsze uwanie poznawa Krsn poprzez wizj pism objawionych, bona fide bhaktw i mistrza duchowego. Jeli nie sucha si o ri Krsnie od takich autorytetw, nie mona uczyni postpu w oddaniu dla ri Krsny. Pisma objawione wspominaj dziewi sposobw osignicia suby oddania, z ktrych pierwszym i najwaniejszym jest suchanie od autorytetu. Nasionko oddania nie wykiekuje, jeli nie bdzie podlewane procesem suchania i intonowania. Naley w pokorny sposb otrzymywa transcendentalny przekaz z duchowo zaawansowanych rde i intonowa ten sam przekaz dla wasnej korzyci, jak rwnie dla korzyci swoich suchaczy. Kiedy Brahma opisa sytuacj czystych bhaktw uwolnionych od kultury empirycznej filozofii i dziaania dla przyjemnoci, poleci proces suchania od osb, ktre s na ciece oddania. Podanie ladami takich wyzwolonych osb, ktre mog wibrowa prawdziwy transcendentalny dwik, moe doprowadzi nas do najwyszego etapu oddania i w ten sposb mona zosta maha-bhagavat. Z nauk Pana Caitanyi Mahaprabhu do Sanatany Gosvamiego dowiadujemy si: astra-yuktye sunipuna,, drdha-raddha yanra 'uttama-adhikari' sei taraye samsara (Cc. Madhya 22.65) "Osoba, ktra jest ekspertem w rozumieniu konkluzji pism objawionych i ktra w peni podporzdkowuje si sprawie Pana, w rzeczywistoci jest w stanie wyzwoli innych z side materialnej egzystencji." W swojej Upadeamrcie rila Rupa Gosvami radzi, e aby uczyni szybki postp w kulcie suby oddania, naley by bardzo aktywnym i wytrwaym w wypenianiu obowizkw wyszczeglnionych w pismach objawionych i potwierdzonych przez mistrza duchowego. Czynnoci takie wzbogaca przyjcie cieki wyzwolonych dusz i obcowanie z czystymi bhaktami. Bhaktowie imitatorzy, ktrzy pragn uchodzi za wzniosych Vaisnavw i ktrzy wskutek tego imituj poprzednich acaryw, ale w zasadzie nie podaj ich ladami, s potpieni sowami rimad-Bhagavatam jako osoby o kamiennym sercu. rila Vivanatha Cakravarti Thakura w ten sposb skomentowa stan takich osb o kamiennym sercu: bahir aru-pulakayoh sator api yad dhrdayam na vikriyeta tad ama-saram iti kanisthadhikarinam eva aru-pulakadi-mattve 'pi ama-sarahrdayataya nindaisa. "Ci, ktrzy wyspecjalizowali si w ronieniu ez, ale ktrzy nie zmienili swego serca, uwaani s za bhaktw najniszego stopnia o kamiennym sercu. Ich symulowany pacz, pobudzany przez sztuczn praktyk, jest zawsze potpiony." Podana zmiana serca, o ktrej mowa powyej, jest widoczna w niechci do robienia czegokolwiek, co nie sprzyja subie oddania. Aby spowodowa tak zmian serca, absolutnie konieczne s rozstrzygajce dyskusje o ri Krsnie i Jego mocach. Faszywi bhaktowie mog sdzi, e po prostu przez ronienie ez wznios si na plan transcendentalny, chocia w istocie nie zmienili serca, ale praktyka taka jest bezuyteczna, jeli brakuje transcendentalnej realizacji. Faszywi bhaktowie, ktrym brakuje konkluzji transcendentalnej wiedzy, sdz, e wyzwoli ich sztuczne ronienie ez. Podobnie, inni faszywi bhaktowie sdz, e studiowanie ksiek poprzednich acaryw nie jest podane, niczym studiowanie suchych filozofii empirycznych. Ale rila Jiva Gosvami, podajc za przykadem poprzednich acaryw, umieci konkluzje pism witych w szeciu tezach zwanych Sat-sandarbhami. Faszywi bhaktowie, ktrzy posiadaj bardzo niewielk wiedz o takich konkluzjach, nie osigaj czystego oddania, gdy brakuje im gorliwoci, jeli chodzi o przyjmowanie pomylnych wskazwek dotyczcych suby oddania udzielonych przez samozrealizowanych bhaktw. Tacy faszywi bhaktowie s niczym impersonalici, ktrzy rwnie uwaaj sub oddania za nie lepsz od zwykych czynnoci karmicznych. Adi 02.118 Dziki takim przekonujcym studiom znam chway Pana Caitanyi. Jedynie poprzez poznanie tych chwa mona sta si mocnym i niezachwianym w przywizaniu do Niego. Adi 02.118 Znaczenie: Chway ri Caitanyi Mahaprabhu mona pozna jedynie poprzez dojcie, w wiedzy, do rozstrzygajcych decyzji o ri Krsnie, umocnionych przez bona fide studia nad konkluzjami acaryw. Adi 02.119 Aby ogosi chway ri Caitanyi Mahaprabhu, postaraem si szczegowo opisa chway ri Krsny. Adi 02.120 Wniosek jest taki, e Pan Caitanya jest Najwysz Osob Boga, Krsn, synem krla Vrajy. Adi 02.121 Modlc si u lotosowych stp ri Rupy i ri Raghunathy, zawsze pragnc ich aski, ja, Krsnadasa, opowiadam ri Caitanya-caritamrt, podajc w ich lady. W ten sposb Bhaktivedanta koczy objanienia do Drugiego Rozdziau Adi-lili ri Caitanya-caritamrty, opisujcego ri Caitany Mahaprabhu jako Najwysz Osob Boga.

ROZDZIA III

Przyczyny zstpienia Pana Caitanyi Mahaprabhu

W rozdziale tym autor w peni przedyskutowa powd zstpienia ri Caitanyi Mahaprabhu. Najwysza Osoba Boga, Pan ri Krsna, po przejawieniu Swoich rozrywek jako Pan Krsna myla, e mdrze bdzie, jeli pojawi si w postaci bhakty, aby osobicie wyjani transcendentalnie sodkie odwzajemnienia w subie i mioci pomidzy Sob i Jego sugami, przyjacimi, rodzicami i narzeczonymi. Wedug literatury wedyjskiej najwaniejszym obowizkiem ludzkoci w tym wieku

41

Kali jest nama-sankirtana, czyli zbiorowe intonowanie witego imienia Pana. Inkarnacja dla tego wieku szczeglnie naucza tego procesu, ale jedynie Sam Krsna moe wyjani poufn sub mioci spenian w czterech zasadniczych odmianach spraw miosnych pomidzy Najwyszym Panem i Jego bhaktami. Dlatego Pan Krsna pojawi si osobicie, razem ze Swymi penymi czciami, jako Pan Caitanya. Jak oznajmia ten rozdzia, jedynie z tego wzgldu Pan Krsna pojawi si osobicie w Navadvipie w postaci ri Krsny Caitanyi Mahaprabhu. Krsnadasa Kaviraja zaprezentowa tutaj wiele autentycznych dowodw ze rimad-Bhagavatam i innych pism witych, aby uzasadni tosamo Pana Caitanyi z Samym ri Krsn. Opisa on symptomy cielesne Pana Caitanyi, ktre wystpuj jedynie w Osobie Najwyszego Pana, i dowid, e Pan Caitanya pojawi si ze Swymi osobistymi towarzyszami, jak ri Nityananda, Advaita, Gadadhara, rivasa i inni bhaktowie, aby naucza szczeglnego znaczenia intonowania Hare Krsna. Pojawienie si Pana Caitanyi jest zarwno znaczce, jak i poufne. Doceni Go mog jedynie czyci bhaktowie i jedynie poprzez proces suby oddania. Pan usiowa ukry Swoj tosamo Najwyszej Osoby Boga, wystpujc jako bhakta, ale Jego czyci bhaktowie mog rozpozna Go dziki Jego szczeglnym cechom. Vedy i Purany przepowiadaj pojawienie si Pana Caitanyi, ale mimo to jest On czasami nazywany, w znaczcy sposb, utajonym zstpieniem Najwyszej Osoby Boga. Advaita Acarya by rwienikiem ojca Pana Caitanyi. Ubolewa On nad stanem wiata, poniewa nawet po pojawieniu si Pana Krsny nikt nie interesowa si sub oddania dla Krsny. Zapomnienie to byo tak przytaczajce, i Advaita Prabhu by przekonany, e nikt inny poza Samym Panem Krsn nie moe owieci ludzi o subie oddania dla Najwyszego Pana. Dlatego Advaita poprosi Pana Krsn, aby pojawi si jako Pan Caitanya. Ofiarowujc listki tulasi i wod Gangesu, nawoywa Pana, by zstpi. Kiedy Pan jest zadowolony ze Swoich czystych bhaktw, zstpuje, aby ich usatysfakcjonowa. Tak wic Pan Caitanya pojawi si, kiedy zadowoli Go Advaita Acarya. Adi 03.01 Ofiarowuj moje pene szacunku pokony ri Caitanyi Mahaprabhu. Dziki mocy schronienia Jego lotosowych stp nawet gupiec moe zebra wartociowe klejnoty ostatecznej prawdy z kopalni pism objawionych. Adi 03.02 Wszelka chwaa Panu Caitanyi. Wszelka chwaa Panu Nityanandzie. Wszelka chwaa Advaitacandrze. Wszelka chwaa wszystkim bhaktom Pana Caitanyi. Adi 03.03 Podaem znaczenie trzeciego wersetu. Teraz, o bhaktowie, prosz posuchajcie uwanie znaczenia czwartego. Adi 03.04 "Oby Pan, ktry znany jest jako syn rimati acidevi, by transcendentalnie usytuowany w gnbi waszych serc. Janiejcy blaskiem stopionego zota, dziki Swojemu bezprzyczynowemu miosierdziu zstpi w tym wieku Kali, aby obdarzy nas tym, czego nie ofiarowaa wczeniej adna inna inkarnacja: najwzniolejszym smakiem suby oddania, smakiem mioci maeskiej."

Adi 03.04 Znaczenie: Jest to cytat z Vidagdha-madhavy, sztuki dramatycznej skompilowanej i opracowanej przez rila Rup Gosvamiego. Adi 03.05 Pan Krsna, syn krla Vrajy, jest Najwyszym Panem. Wiecznie oddaje si Swoim transcendentalnym rozrywkom w Swojej wiecznej siedzibie, Goloce, ktra obejmuje Vrajadham. Adi 03.05 Znaczenie: W poprzednim rozdziale zostao ustanowione, e Krsna, syn Vrajendry (krla Vrajy), jest Najwysz Osob Boga posiadajcym sze bogactw. Wiecznie cieszy si On transcendentalnie zrnicowanym bogactwem na Swej planecie, ktra znana jest jako Goloka. Wieczne rozrywki Pana na duchowej planecie Krsnaloce s zwane aprakata, czyli rozrywkami niezamanifestowanymi, poniewa s one poza polem widzenia uwarunkowanych dusz. Pan Krsna jest zawsze obecny wszdzie, ale kiedy nie jest obecny przed naszymi oczyma, mwi si, e jest aprakata, czyli niezamanifestowanym. Adi 03.06 Raz w dniu Brahmy zstpuje On do tego wiata, aby zamanifestowa Swe transcendentalne rozrywki. Adi 03.07 Wiemy, e s cztery wieki [yugi], mianowicie: Satya, Treta Dvapara i Kali. Te cztery razem skadaj si na jedn divya-yug. Adi 03.08 Siedemdziesit jeden divya-yug skada si na jednego manvantar. W jednym dniu Brahmy jest czternacie manvantarw. Adi 03.08 Znaczenie: Manvantara jest okresem kontrolowanym przez jednego Manu. Rzdy czternastu Manu rwnaj si dugoci jednego dnia (dwunastu godzinom) w yciu Brahmy, i tyle samo trwa noc Brahmy. Obliczenia te znajduj si w autentycznej ksice astronomicznej znanej jako Surya-siddhanta. Ksika ta zostaa skompilowana przez wielkiego profesora astronomii i matematyki Bimal Prasad Datt, pniej znanego jako Bhaktisiddhanta Sarasvati Gosvami, ktry jest naszym askawym mistrzem duchowym. Za napisanie Surya-siddhanty otrzyma on honorowy tytu Siddhanta Sarasvati, a kiedy przyj sannyas, wyrzeczony porzdek tycia, do imienia jego dodano tytu Gosvami Maharaja. Adi 03.09 Obecny Manu, ktry jest sidmym z kolei, jest zwany Vaivasvat [synem Vivasvana]. Obecnie przemino dwadziecia siedem divya-yug (27 razy 4 320 000 lat sonecznych].

Adi 03.09 Znaczenie: Oto imiona czternastu Manu: (1) Svayambhuva, (2) Svarocisa, (3) Uttama, (4) Tamasa, (5) Raivata,

42

(6) Caksusa, (7) Vaivasvata, (8) Savarni, (9) Daksa-savarni, (10) Brahma-savarni, (11) Dharma-savarni, (12) Rudraputra (Rudra-svami), (13) Raucya, czyli Deva-savarni, i (14) Bhautyaka, czyli Indra-savarni. Adi 03.10 Pod koniec Dvapara-yugi dwudziestej smej divya-yugi, Pan Krsna pojawia si na Ziemi ze wszystkimi parafernaliami Swej wiecznej Vrajadhamy. Adi 03.10 Znaczenie: Obecnie trwa okres Vaivasvaty Manu, podczas ktrego pojawia si Pan Caitanya. Najpierw pojawia si Pan Krsna, pod koniec Dvapara-yugi dwudziestej smej divya-yugi, a nastpnie, w Kali-yudze tej samej divya-yugi, pojawia si Pan Caitanya. Pan Krsna i Pan Caitanya pojawiaj si raz w cigu kadego dnia Brahmy, czyli raz w przecigu czternastu manvantarw, z ktrych kady ma dugo siedemdziesiciu jeden divya-yug. Zanim przychodzi Pan Krsna, od pocztku dnia Brahmy liczcego 4 320 000 000 lat pojawia si i znika szeciu Manu. Tak wic przed pojawieniem si Pana Krsny przemija 1 975 320 000 lat dnia Brahmy. Jest to obliczenie astronomiczne odpowiadajce latom sonecznym. Adi 03.11 Suenie [dasya], przyja (sakhya], uczucie rodzicielskie [vatsalya] i mio maeska [rngara] s czterema transcendentalnymi smakami [rasami]. Pan Krsna pokonywany jest przez bhaktw, ktrzy rozkoszuj si tymi czterema smakami. Adi 03.11 Znaczenie: Dasya, sakhya, vatsalya i rngara s transcendentalnymi sposobami miosnego suenia Panu. Werset ten nie wspomina o anta-rasie, czyli stanie neutralnym, poniewa chocia w anta-rasie uwaa si Prawd Absolutn za wznios wielko, nie wychodzi si poza t koncepcj. anta-rasa jest wspania ide dla materialistycznych filozofw, ale takie idealistyczne uznanie jest jedynie pocztkiem; jest to najniszy spord zwizkw w wiecie duchowym. Nie przydajemy duego znaczenia anta-rasie, poniewa skoro tylko budzi si niewielkie zrozumienie pomidzy znajcym i poznawanym, rozpoczyna si transcendentalna wymiana mioci. Podstawowym zwizkiem pomidzy Krsn i Jego bhaktami jest dasya-rasa; dlatego werset ten uwaa dasya za pierwszy etap transcendentalnej suby oddania. Adi 03.12 Pan ri Krsna, pogrony w takiej transcendentalnej mioci, raduje si we Vrajy razem ze Swoimi oddanymi sugami, przyjacimi, rodzicami i kochankami. Adi 03.12 Znaczenie: Zstpienie ri Krsny, Absolutnej Osoby Boga, jest bardzo celowe. W Bhagavad-gicie powiedziane jest, e jeli kto zna prawd o zstpieniu ri Krsny i Jego rnych czynnociach, natychmiast zostaje wyzwolony i po opuszczeniu swego obecnego ciaa materialnego nie upada ponownie do tej egzystencji narodzin i mierci. Innymi sowy, ten, kto rzeczywicie rozumie Krsn, czyni swe ycie doskonaym. Niedoskonae ycie realizujemy w egzystencji materialnej, w piciu rnych zwizkach, ktre mamy z kadym w tym materialnym wiecie: neutralny, suenie, przyja, mio rodzicielska i mio pomidzy mem i on czy kochankiem i ukochan. Tych pi zwizkw, z ktrych czerpiemy rado w tym materialnym wiecie, jest wypaczonymi odbiciami zwizkw z Absolutn Osob Boga w naturze transcendentalnej. Ta Absolutna Osoba, ri Krsna, zstpuje po to, aby odnowi tych pi wiecznie istniejcych zwizkw. Wskutek tego manifestuje Swe transcendentalne rozrywki we Vrajy, tak aby mogy one przycign ludzi w t sfer czynnoci i by w ten sposb byli oni w stanie porzuci doczesne zwizki bdce imitacjami. Nastpnie, po cakowitym przejawieniu takich czynw, Pan odchodzi. Adi 03.13 Pan Krsna oddaje si Swym transcendentalnym rozrywkom tak dugo, jak tego pragnie, a nastpnie znika. Jednake po odejciu myli w ten sposb: Adi 03.14 "Przez duszy czas nie obdarzaem mieszkacw tego wiata nieskaon sub mioci dla Mnie. A bez takiego miosnego przywizania istnienie tego materialnego wiata jest bezcelowe. Adi 03.14 Znaczenie: Pan rzadko nagradza czyst transcendentaln mioci, ale bez takiej czystej mioci do Boga, wolnej od czynnoci karmicznych i empirycznej spekulacji, nie mona osign doskonaoci ycia. Adi 03.15 "Wszdzie w tym wiecie ludzie wielbi Mnie zgodnie z zaleceniami pism witych. Jedynie przez przestrzeganie takich regulujcych zasad nie mona osign miosnych uczu bhaktw Vrajabhumi. Adi 03.16 "Znajc Me bogactwa, cay wiat spoglda na Mnie z bojani i szacunkiem. Ale oddanie osabione przez tak cze nie pociga Mnie. Adi 03.16 Znaczenie: Po Swoim pojawieniu si Pan Krsna myla, e nie rozdzieli transcendentalnych osobistych stosunkw ze Swoimi bhaktami w dasya, sakhya, vatsalya i madhurya. Nauk o Najwyszej Osobie Boga mona zrozumie z literatury wedyjskiej i w ten sposb sta si bhakt Pana i czci Go zgodnie z regulujcymi zasadami opisanymi w pismach witych, ale w ten sposb nie mona dowiedzie si, jak su Krsnie mieszkacy Vrajabhumi. Poprzez spenianie rytualnych regulujcych zasad wspomnianych w pismach nie mona zrozumie stosunkw Pana we Vrndavanie. Dziki przestrzeganiu nakazw pism witych mona zwikszy swe uznanie dla chwa Pana, ale nie ma szans, by wej w osobiste stosunki z Nim. Powicanie zbyt wielkiej uwagi zrozumieniu wzniosych chwa Pana zmniejsza szans wejcia w osobiste sprawy miosne z Panem. Aby naucza zasad takich stosunkw miosnych, Pan postanowi pojawi si jako Pan Caitanya.

43

Adi 03.17

"Poprzez spenianie takiej uregulowanej suby oddania z czci i szacunkiem mona uda si na Vaikunth i osign cztery rodzaje wyzwolenia.

Adi 03.18 "Tego typu wyzwolenie to: sarsti [osignicie bogactw rwnych bogactwom Pana], sarupya [posiadanie takiej samej formy, jaki posiada Pan], samipya [zostanie osobistym towarzyszem Pana] i salokya [ycie na planecie Vaikuntha. Jednake bhaktowie nigdy nie przyjmuj sayujyi, gdy jest to jedno z Brahmanem. Adi 03.18 Znaczenie: Te rne rodzaje wyzwolenia osigaj osoby, ktre peni sub oddania zgodnie z rytualnymi zasadami wspomnianymi w pismach witych. Ale chocia bhaktowie tacy mog osign sarsti, sarupy, samipy i saloky, nie interesuje ich tego rodzaju wyzwolenie, gdy bhaktowie tacy znajduj jedynie satysfakcj w penieniu transcendentalnej suby mioci dla Pana. Pitego rodzaju wyzwolenia, sayujyi, nigdy nie przyjmuj nawet bhaktowie, ktrzy speniaj jedynie kult rytualny. Osignicie sayujyi, czyli wtopienia si w blask Brahmana Najwyszej Osoby Boga, jest aspiracj impersonalistw. Bhakta nigdy nie dba o wyzwolenie sayujya. Adi 03.19 "Osobicie zainauguruj religi tego wieku - nama-sankirtan, zbiorowe intonowanie witego imienia. Sprawi, e wiat bdzie taczy w ekstazie, realizujc cztery nastroje miosnej suby oddania. Adi 03.20 "Przyjm rol bhakty i bd naucza suby oddania, praktykujc j osobicie. Adi 03.20 Znaczenie: Kiedy kto obcuje z czystym bhakt, staje si tak wzniosy, e nie aspiruje nawet do sarsti, sarupyi, samipyi czy salokyi, poniewa czuje, e tego rodzaju wyzwolenie jest rodzajem zadowalania zmysw. Czyci bhaktowie nie prosz Pana o nic dla swej osobistej korzyci. Nawet jeli ofiarowane s im jakie korzyci osobiste, czyci bhaktowie nie przyjmuj ich, poniewa ich jedynym pragnieniem jest zadowolenie Najwyszej Osoby Boga poprzez transcendentaln sub mioci. Tej najwyszej formy suby oddania moe naucza jedynie Sam Pan i nikt inny. Tote kiedy Pan zaj miejsce inkarnacji Kali-yugi, aby szerzy chway intonowania Hare Krsna - systemu kultu polecanego w tym wieku rwnie rozdziela proces suby oddania spenianej na platformie transcendentalnej, spontanicznej mioci. Aby naucza tych najwyszych zasad w yciu duchowym, Pan osobicie pojawi si jako bhakta w postaci Pana Caitanyi. Adi 03.21 "Jeli kto osobicie nie praktykuje suby oddania, nie moe naucza jej innych. Konkluzj t w istocie potwierdza caa Gita i Bhagavatam. Adi 03.22 "'Zawsze, kiedy tylko i gdzie tylko zamieraj praktyki religijne, o potomku Bharaty, i zaczyna szerzy si bezbono - wtedy zstpuj osobicie. "'Po to, aby wyzwoli pobonych i unicestwi niegodziwcw, jak rwnie dla odnowienia zasad religii, Ja Sam przychodz w kadym milenium.'

Adi 03.23

Adi 03.23 Znaczenie: Teksty 22 i 23 zostay wypowiedziane przez Pana Krsn w Bhagavad-gicie (4.7-8). Nastpujce po nich teksty 24 i 25 rwnie pochodz z Bhagavad-gity (3.24, 21). Adi 03.24 "'Gdybym nie ukaza waciwych zasad religii, wszystkie te wiaty obrciyby si w ruin. Bybym rwnie przyczyni powstania niepodanej populacji, i w ten sposb zepsubym wszystkie te ywe istoty.' Adi 03.25 "'Cokolwiek by nie uczyni wielki czowiek, zwykli ludzie pod w jego lady. Standard, jaki ustanawia swoim przykadnym zachowaniem, przyjmuje cay wiat.' Adi 03.26 "Moje pene czci mog ustanowi zasady religii dla kadego wieku. Jednake nikt poza Mn nie moe obdarzy tym rodzajem miosnej suby, ktr peni mieszkacy Vrajy. Adi 03.27 "'Moe by wiele wszechpomylnych inkarnacji Osoby Boga, ale ktra poza Panem ri Krsn moe obdarzy mioci Boga podporzdkowane dusze?' Adi 03.27 Znaczenie: Jest to cytat Bilvamangali Thakury zamieszczony w Laghu-bhagavatamrcie (1.5.37). Adi 03.28 "Dlatego pojawi si na Ziemi w towarzystwie Moich bhaktw i speni rne barwne rozrywki." Adi 03.29 Mylc w ten sposb, Osoba Boga, Sam ri Krsna, zstpi w Nadii na pocztku wieku Kali. Adi 03.29 Znaczenie: Prathama-sandhya jest pocztkiem milenium. Zgodnie z obliczeniami astronomicznymi milenium dzieli si na dwanacie czci. Pierwsza z tych dwunastu czci znana jest jako prathama-sandhya. Prathama-sandhya i esa-sandhya, ostatnia cz poprzedniego milenium, stanowi przeom dwch mileniw. Zgodnie z Surya-siddhant prathama-sandhya Kali-yugi trwa 36 000 lat sonecznych. Pan Caitanya pojawi si w prathama-sandhyi po upywie 4 586 lat sonecznych Kali-yugi. Adi 03.30 W ten sposb podobny lwu Pan Caitanya pojawi si w Navadvipie. Ma On ramiona lwa, moc lwa oraz gony gos lwa. Adi 03.31 Oby ten lew zasiad w gbi serca kadej ywej istoty. I oby Swym rozbrzmiewajcym rykiem odpdzi ich soniowe wystpki.

44

Adi 03.32 W Swych wczesnych rozrywkach jest On znany jako Vivambhara, poniewa zatapia wiat nektarem oddania i w ten sposb ocala ywe istoty. Adi 03.33 rdosw czasownikowy "dubhrn" [ktry jest korzeniem sowa "vivambhara"] wskazuje na ywienie i utrzymywanie. On [Pan Caitanya] ywi i utrzymuje trzy wiaty poprzez rozdzielanie mioci do Boga.

Adi 03.34 W Swoich ostatnich rozrywkach jest On znany jako Pan ri Krsna Caitanya. Bogosawi On cay wiat poprzez nauczanie o imieniu i sawie Pana ri Krsny. Adi 03.34 Znaczenie: Pan Caitanya pozosta w yciu rodzinnym jedynie do dwudziestego czwartego roku Swego ycia. Wwczas przyj wyrzeczony porzdek i pozosta zamanifestowany w tym materialnym wiecie do Swego czterdziestego smego roku ycia. Dlatego esa-lila, czyli ostatnia cz Jego czynnoci, trwaa dwadziecia cztery lata. Niektrzy tzw. Vaisnavowie mwi, e w Vaisnava sampradayi, czyli sukcesji uczniw wywodzcej si od Pana Caitanyi, nie przyjmuje si wyrzeczonego porzdku ycia. Nie jest to bardzo inteligentne stwierdzenie. ri Caitanya Mahaprabhu przyj porzdek sannyasy od ripady Keavy Bharati, ktry nalea do sekty ankary uznajcej jedynie dziesi imion dla sannyasinw. Jednake na dugo przed pojawieniem si ripady ankaracaryi, porzdek sannyasy istnia w linii Vaisnava wywodzcej si od Visnusvamiego. W Vaisnava sampradayi Visnusvamiego istnieje dziesi rnych nazw sannyasy i sto osiem rnych imion dla sannyasinw, ktrzy przyjmuj tridand, potrjn lask sannyasy. Zatwierdzone jest to przez zasady wedyjskie. Zatem Vaisnava sannyasa istniaa nawet przed pojawieniem si ankaracaryi, chocia osoby, ktre nie maj pojcia o Vaisnava sannyasie, niepotrzebnie oznajmiaj, e w Vaisnava sampradayi nie ma sannyasy. W czasach Pana Caitanyi wpyw ankaracaryi w spoeczestwie by bardzo mocny. Ludzie sdzili, e sannyas mona przyj jedynie w sukcesji uczniw ankaracaryi. Pan Caitanya mg spenia Swoje czynnoci misyjne jako grhastha, ale zauway, e ycie rodzinne jest przeszkod w Jego misji. Dlatego postanowi przyj wyrzeczony porzdek, sannyas. Poniewa celem przyjcia sannyasy przez Niego byo rwnie przycignicie uwagi publicznej, Pan Caitanya - nie chcc zakca spoecznej konwencji - przyj wyrzeczony porzdek ycia od sannyasina w sukcesji uczniw ankaracaryi, chocia sannyasa bya rwnie sankcjonowana w sampradayi Vaisnava. W ankara-sampradayi sannyasinom nadaje si dziesi rnych imion: (1) Tirtha, (2) Arama, (3) Vana, (4) Aranya, (5) Giri, (6) Parvata, (7) Sagara, (8) Sarasvati, (9) Bharati i (10) Puri. Przed przyjciem sannyasy, nosi si jedno z rnych imion nadawanych brahmacarinowi, asystentowi sannyasina. Sannyasini z tytuami Tirtha i Arama na og przebywaj w Dvarace, i ich brahmacariskie imi brzmi Svarupa. Sannyasini o imionach Vana i Aranya przebywaj w Purusottama, czyli Jagannatha Puri, a ich brahmacariskim imieniem jest Prakaa. Sannyasini o imionach Giri, Parvata i Sagara na og pozostaj w Badarikaramie, a ich brahmacariskie imi brzmi Ananda. Sannyasini noszcy tytuy Sarasvati, Bharati i Puri zwykle zamieszkuj w rngeri w poudniowych Indiach, a ich brahmacariskim imieniem jest Caitanya. ripada ankaracarya zaoy w Indiach cztery zakony, w czterech kierunkach: pnocnym, poudniowym, wschodnim i zachodnim, i powierzy je czterem sannyasinom, ktrzy byli jego uczniami. Teraz pod nadzorem tych czterech gwnych zakonw istniej setki zakonw bdcych ich filiami i chocia istnieje pomidzy nimi oficjalna harmonia, jest wiele rnic w ich postpowaniu. Cztery rne sekty tych zakonw znane s jako Anandavara, Bhogavara, Kitavara i Bhumivara, i z biegiem czasu rozwiny one rne idee i rne hasa. Zgodnie z zasadami sukcesji uczniw ten, kto pragnie przyj wyrzeczony porzdek w sekcie ankary, musi najpierw zosta wyszkolony jako brahmacarin pod kierunkiem bona fide sannyasina. Imi brahmacarina ustala si odpowiednio do grupy, do ktrej naley sannyasin. Pan Caitanya przyj sannyas od Keavy Bharati. Kiedy najpierw uda si do Keavy Bharati, zosta przyjty jako brahmacarin, o imieniu ri Krsna Caitanya Brahmacari. A kiedy przyj sannyas, wola zachowa imi Krsna Caitanya. Wielkie autorytety w sukcesji uczniw nie przedstawiy swego wyjaniania, dlaczego Pan Caitanya nie chcia przyj imienia Bharati po przyjciu sannyasy od Bharati. Dopiero rila Bhaktisiddhanta Sarasvati Gosvami Maharaja udzieli wyjanienia, e poniewa sannyasin w ankara-sampradayi sdzi, e zosta Najwyszym, Pan Caitanya - pragnc unikn takiego nieporozumienia - zatrzyma imi ri Krsna Caitanya, stawiajc si w pozycji wiecznego sugi. Brahmacarin powinien suy swojemu mistrzowi duchowemu; dlatego nie zanegowa On tego zwizku suenia w stosunku do Swego mistrza duchowego. Przyjcie takiej pozycji jest korzystne dla zwizku pomidzy uczniem i mistrzem duchowym. Autentyczne biografie rwnie wspominaj, e w czasie przyjcia sannyasy Pan Caitanya przyj dand (lask) i garnek ebraczy, symbolizujce porzdek sannyasy. Adi 03.35 Wiedzc, e jest On [Pan Caitanya] inkarnacj dla Kali-yugi, Gargamuni, podczas ceremonii nadawania imienia Krsnie, przepowiedzia Jego pojawienie si. Adi 03.36 "Ten chopiec [Krsna] ma trzy inne kolory, kiedy pojawia si w rnych wiekach - mianowicie: biay, czerwony i ty. Teraz pojawi si majc transcendentalny czarnawy kolor." Adi 03.36 Znaczenie: Jest to werset ze rimad-Bhagavatam (10.8.13)

45

Adi 03.37 Biay, czerwony i ty - to trzy blaski ciaa, ktre Pan, m bogini szczcia, przyjmuje odpowiednio w mileniach Satya, Treta i Kali. Adi 03.38 Teraz, w Dvapara-yudze, Pan zstpi w odcieniu czarnawym. Taka jest istota oznajmie Puran i innej literatury wedyjskiej z odniesieniem do kontekstu. Adi 03.39 "W Dvapara-yudze Osoba Boga pojawia si w odcieniu czarnawym. Ubrany jest w te szaty, nosi Swe wasne bronie i udekorowany jest klejnotem Kaustubha i znakami rivatsa. W ten sposb opisane s Jego symptomy." Adi 03.39 Znaczenie: Jest to werset ze rimad-Bhagavatam (11.5.27), wypowiedziany przez mdrca Karabhajan, jednego z dziewiciu krlewskich mistykw, ktrzy wyjaniali krlowi Nimi rne cechy Pana w rnych wiekach. Adi 03.40 Religijn praktyk dla wieku Kali jest szerzenie chwa witego imienia. Jedynie w tym celu Pan zstpi w tym kolorze jako Pan Caitanya.

Adi 03.40 Znaczenie: Praktycznym systemem religijnym dla kadego w tym wieku Kali jest intonowanie imienia Boga. W wieku tym proces ten zaprowadzi Pan Caitanya. W rzeczywistoci bhakti-yoga rozpoczyna si od intonowania witego imienia, tak jak potwierdza to Madhvacarya w swoim komentarzu do Mundaka Upanisad. Cytuje on nastpujcy werset z Narayana-samhity: dvapariyair janair visnuh pancaratrais tu kevalaih kalau tu nama-matrena pujyate bhagavan harih "W Dvapara-yudze ludzie powinni wielbi Pana Visnu jedynie poprzez regulujce zasady Narada-pancaratry i innych takich autoryzowanych ksig. Jednake w wieku Kali powinni po prostu intonowa wite imiona Najwyszej Osoby Boga." O mantrze Hare Krsna szczeglnie wspominaj Upanisady, takie jak Kali-santarana Upanisad, gdzie jest powiedziane: hare krsna hare krsna krsna krsna hare hare hare rama hare rama rama rama hare hare iti sodaakam namnam kali-kalmasa-naanam natah parataropayah sarva-vedesu dryate "Po przegldzie caej literatury wedyjskiej nie mona znale bardziej wzniosej metody religii dla tego wieku od intonowania Hare Krsna." Adi 03.41 Blask Jego ekspansywnego ciaa przypomina stopione zoto. Gbokie brzmienie Jego gosu pokonuje grzmienie dopiero co zgromadzonych chmur. Adi 03.42 Ten, kto ma wysoko i szeroko czterech okci swojej wasnej rki, sawiony jest jako wielka osobisto. Adi 03.43 Osoba taka zwana jest "nyagrodha-parimandala." ri Caitanya Mahaprabhu, ktry jest uosobieniem wszelkich dobrych cech, ma ciao nyagrodha-parimandali. Adi 03.43 Znaczenie: Takich cech cielesnych nie moe posiada nikt poza Samym Najwyszym Panem, ktry poprzez Swoj wasn zudn energi zaangaowa uwarunkowane dusze. Cechy te bez wtpienia wskazuj na inkarnacj Visnu i nikogo innego. Adi 03.44 Jego ramiona s tak dugie, e sigaj kolan, Jego oczy s niczym kwiaty lotosu, Jego nos przypomina kwiat sezamu, a Jego twarz jest tak pikna jak ksiyc. Adi 03.45 Jest On spokojny, opanowany i w peni oddany transcendentalnej subie dla Pana ri Krsny. Jest peen uczucia dla Swoich bhaktw, jest uprzejmy i ma jednakowy stosunek do wszystkich ywych istot. Adi 03.46 Jest udekorowany bransoletami i naramiennikami z drzewa sandaowego i posmarowany papk sandaowi. Ozdoby te nosi szczeglnie wwczas, gdy taczy w ri Krsna sankirtanie. Adi 03.47 Kiedy mdrzec Vaiampayana notowa te wszystkie cechy Pana Caitanyi w Visnu-sahasra-nama, zaczy tam rwnie Jego imi.

Adi 03.48 Rozrywki Pana Caitanyi dziel si na dwie grupy - mianowicie rozrywki wczesne [adi-lila] i rozrywki pniejsze [esa-lila]. W kadej z tych dwch lit ma On cztery imiona. Adi 03.49 "W Swoich wczesnych rozrywkach pojawia si jako grhastha o zotej cerze. Koczyny Jego ciaa s bardzo pikne, a Jego ciao, posmarowane papk sandaowa podobne jest do stopionego zota. W Swoich pniejszych rozrywkach przyjmuje porzdek sannyasy i jest zrwnowaony i spokojny. Jest On najwysz siedzib spokoju i oddania, gdy ucisza niewielbicieli impersonalistw."

46

Adi 03.49 Znaczenie: Werset ten pochodzi z Mahabharaty (Dana-dharma, Visnu-sahasra-nama-stotra). W swoim komentarzu do Visnu-sahasra-nama zwanym Namartha-sudhabhidha, rila Baladeva Vidyabhusana, komentujc ten werset, zapewnia, e zgodnie z dowodami Upanisadw Pan Caitanya jest Najwysz Osob Boga. Wyjania, e suvarna-varnah oznacza zot cer. Cytuje rwnie zalecenie wedyjskie yada payah payate rukma-varnam kartaram iam purusam brahma-yonim. Rukma-varnam kartaram iam odnosi si do Najwyszej Osoby Boga majcego cer koloru stopionego zota. Purusam oznacza Najwyszego Pana, a brahma-yonim oznacza, e jest On rwnie Najwyszym Brahmanem. To rwnie jest dowodem na to, e Pan Caitanya jest Najwysz Osob Boga, Krsn. Inne znaczenie opisu Pana jako majcego zoty odcie jest takie, e osobowo Pana Caitanyi jest tak fascynujca, jak atrakcyjne jest zoto. rila Baladeva Vidyabhusana wyjania, e sowo varanga oznacza "niezwykle pikny." Aby gosi Sw misj, Pan Caitanya przyj sannyas, pozostawiajc Swe ycie rodzinne. Jego rne zmysy cechuje spokj. Po pierwsze, opisuje On poufn prawd o Osobie Boga, a po drugie, zadowala kadego poprzez wiedz i przywizanie do Krsny. Jest spokojny, poniewa wyrzeka si wszelkich tematw nie zwizanych ze sub dla Krsny. rila Baladeva Vidyabhusana wyjani, e sowo nistha wskazuje na to, i jest On niezachwiany w intonowaniu witego imienia ri Krsny. Pan Caitanya pokona wszystkich stwarzajcych zakcenia przeciwnikw suby oddania, szczeglnie monistw, ktrzy w rzeczywistoci ywi niech do osobowej cechy Najwyszego Pana. Adi 03.50 W rimad-Bhagavatam wielokrotnie i wyranie powiedziane jest, e istot religii w wieku Kali jest intonowanie witego imienia Krsny. Adi 03.51 "O krlu, w ten sposb ludzie w Dvapara-yudze wielbili Pana wszechwiata. W Kali-yudze rwnie wielbi Najwysz Osob Boga zgodnie z zaleceniami pism objawionych. Prosz, posuchaj teraz o tym ode mnie. Adi 03.51 Znaczenie: Werset ten zosta wypowiedziany przez witego Karabhajan w rimad-Bhagavatam (11.5.31). Adi 03.52 "W wieku Kali osoby inteligentne praktykuj zbiorowe intonowanie, aby czci inkarnacj Boga, ktry bezustannie piewa imi Krsny. Chocia Jego cera nie jest czarna, jest On Samym Krsn. Otoczony jest Swymi towarzyszami, sugami, broni i zaufanymi towarzyszami." Adi 03.52 Znaczenie: Jest to werset ze rimad-Bhagavatam (11.5.32). Werset ten wyjani rila Jiva Gosvami w swoim komentarzu do Bhagavatam znanym jako Krama-sandarbha, gdzie mwi on, e Pan Krsna rwnie pojawia si majc zot cer. Tym zotym Panem Krsn jest Pan Caitanya, ktrego wielbi inteligentni ludzie w tym wieku. W rimad-Bhagavatam potwierdzi to Gargamuni, ktry powiedzia, e chocia dziecko Krsna jest czarny, pojawia si On rwnie w trzech innych kolorach: czerwonym, biaym i tym. Cer bia i czerwon przejawi w wiekach Satya i Treta odpowiednio. Swego koloru tozotego nie przejawi a do momentu, kiedy pojawi si jako Pan Caitanya, ktry znany jest jako Gaurahari. rila Jiva Gosvami wyjania, e krsna-varnam oznacza ri Krsna Caitanya. Krsna-varna i Krsna Caitanya s rwnowanikami. Sowo Krsna pojawia si razem z Panem Krsn i Panem Caitany Krsn. Pan ri Caitanya Mahaprabhu jest Najwysz Osob Boga, ale zawsze opisuje On Krsn i w ten sposb rozkoszuje si transcendentalnym szczciem poprzez intonowanie i pamitanie Jego imienia i formy. Pan Krsna osobicie pojawia si jako Pan Caitanya, aby gosi najwyszy przekaz. Varnayati oznacza "wypowiada" albo "opisuje". Pan Caitanya zawsze intonuje wite imi Krsny i rwnie je opisuje, a poniewa jest On Samym Krsn, ktokolwiek Go spotyka, automatycznie zaczyna intonowa wite imi Krsny i pniej opisuje je innym. Napenia On intonujcego transcendentaln wiadomoci Krsny, ktra sprawia, e osoba ta tonie w transcendentalnym szczciu. Zatem pod kadym wzgldem pojawia si On przed kadym jako Krsna albo osobicie, albo poprzez dwik. Na sam widok Pana Caitanyi natychmiast pamita si Pana Krsn. Dlatego mona Go przyj jako visnu-tattv. Innymi sowy, Pan Caitanya jest Samym Panem Krsn. Sowa sangopangastra-parsadam s dalszym dowodem na to, e Pan Caitanya jest Panem Krsn. Jego ciao jest zawsze udekorowane ornamentami z drzewa sandaowego i papk sandaow. Swym nadzwyczajnym piknem pokonuje wszystkich ludzi wieku. W innych inkarnacjach Pan czasami uywa broni, aby pokona demony, ale w tym wieku Pan pokonuje je Sw wszechatrakcyjn postaci jako Caitanya Mahaprabhu. rila Jiva Gosvami wyjania, e Jego astr, czyli broni, do pokonania demonw jest Jego pikno. Poniewa jest On wszechatrakcyjny, naley wiedzie, e wszyscy pbogowie yli z Nim jako Jego towarzysze. Jego czyny byy niezwyke, a Jego towarzysze wspaniali. Kiedy szerzy ruch sankirtanu, urzek wielu wielkich uczonych i acaryw, szczeglnie w Bengalu i Orissie. Panu Caitanyi zawsze towarzysz Jego najlepsi towarzysze, tacy jak: Pan Nityananda, Advaita, Gadadhara i rivasa. rila Jiva Gosvami cytuje werset z literatury wedyjskiej, ktry mwi, e nie ma potrzeby speniania pokazowych ofiar czy ceremonialnych obrzdw. Wyjania on, e zamiast angaowa si w takie zewntrzne, pompatyczne pokazy, wszyscy ludzie, bez wzgldu na kast, kolor czy wyznanie, mog zbiera si razem i intonowa Hare Krsna, aby wielbi Pana Caitany. Krsna-varnam tvisakrsnam wskazuje na to, e nacisk naley ka na imi Krsny. Pan Caitanya naucza wiadomoci Krsny i intonowa imi Krsny. Dlatego, aby wielbi Pana Caitany, wszyscy powinni razem intonowa mahamantr Hare Krsna, Hare Krsna, Krsna Krsna, Hare Hare / Hare Rama, Hare Rama, Rama Rama, Hare Hare. Propagowanie kultu w kocioach, wityniach czy cerkwiach nie jest moliwe, poniewa ludzie stracili tym zainteresowanie. Ale wszdzie ludzie mog intonowa Hare Krsna. W ten sposb wielbic Pana Caitany, mog wykonywa najwysz czynno i speni najwyszy cel religii - zadowolenie Najwyszego Pana. rila Sarvabhauma Bhattacarya, synny ucze Pana Caitanyi, powiedzia: "Kiedy zostaa stracona zasada transcendentalnej suby oddania, ri Krsna Caitanya pojawi si, aby ponownie obdarzy nas procesem oddania. Jest On tak askawy, e rozdziela mio do Krsny. Kady powinien czu coraz wiksz atrakcj do Jego lotosowych stp, tak jak brzczce pszczoy przycigane s do kwiatu lotosu." Adi 03.53 Moi drodzy bracia, prosz suchajcie wszyscy chwa Pana Caitanyi. Ten werset jasno podsumowuje Jego czyny i cechy charakterystyczne.

47

Adi 03.54 W Jego ustach zawsze s dwie sylaby "krs-na"; czyli bezustannie i z wielk przyjemnoci opisuje On Krsn. Adi 03.55 S to dwa znaczenia sowa "krsna-varna". W istocie, z Jego ust emanuje jedynie sowo Krsna t nic innego. Adi 03.56 Jeli kto prbuje opisa Go jako majcego czarn cer, natychmiast ogranicza go nastpny przymiotnik [tvisa akrsnam]. Adi 03.57 Jego cera z pewnoci nie jest czarna. W istocie, to, i nie jest czarny, wskazuje na to, e Jego cera jest ta. Adi 03.58 "Poprzez spenianie ofiary zbiorowego intonowania witego imienia, uczeni w wieku Kali wielbi Pana Krsn, ktry z powodu wielkiego napywu uczu rimati Radharani nie jest teraz czarny. Jest On jedynym uwielbionym Bstwem paramahamsw, ktrzy osignli najwyszy etap czwartego porzdku [sannyasy]. Oby ten Najwysza Osoba Boga, Pan Caitanya, okaza nam Swe wielkie bezprzyczynowe miosierdzie." Adi 03.58 Znaczenie: Tekst ten, jak rwnie tekst 63 i tekst 66, pochodz ze Stava-mali rila Rupy Gosvamiego. Adi 03.59 Mona wyranie zobaczy Jego promienni cer o kolorze stopionego zota, ktra rozprasza ciemno ignorancji. Adi 03.60 Grzeszne ycie ywych istot wypywa z ignorancji. Aby zniszczy t ignorancj, przynis On wiele rnych broni, jak na przykad Swoich penych towarzyszy, Swoich bhaktw i wite imi. Adi 03.61 Najwiksza ignorancja skada si z czynnoci, czy to religijnych czy niereligijnych, ktre s przeciwne subie oddania. Czynnoci te znane s jako grzechy [kalmasa]. Adi 03.62 Wznoszc Swe ramiona, intonujc wite imi i spogldajc na wszystkich z gbok mioci, odpdza wszelkie grzechy i zatapia kadego mioci do Boga. Adi 03.63 "Oby Najwysza Osoba Boga w formie Pana ri Caitanyi obdarzy nas Sw bezprzyczynow ask. Jego umiechnite spojrzenie natychmiast rozprasza wszelkie smutki wiata, a same Jego sowa oywiaj pomylne pncza oddania powodujc rozrost lici. Przyjcie schronienia Jego lotosowych stp natychmiast budzi transcendentaln mio do Boga." Adi 03.64 Ktokolwiek patrzy na Jego pikne ciao czy Jego pikn twarz, uwalnia si od wszelkich grzechw i osiga skarb mioci do Boga.

Adi 03.65 W innych inkarnacjach Pan zstpi z armiami i broni, lecz w tej inkarnacji Jego onierzami s Jego pene czci i towarzysze. Adi 03.66 "Pan ri Caitanya Mahaprabhu jest zawsze najbardziej wielbionym Bstwem pbogw, cznie z Panem ivy i Panem Brahm, ktrzy pojawili si jako zwykli ludzie, ywic mio do Niego. Naucza On Swych bhaktw Swej wasnej czystej suby oddania. Kiedy ponownie bd mg Go oglda?"

Adi 03.67 Jego pene czci i towarzysze speniaj - jako swe wasne okrelone obowizki - zadanie broni. Prosz, posuchajcie, jakie jest inne znaczenie sowa "anga". Adi 03.68 Zgodnie z dowodem pism objawionych koczyna ciaa [anga] jest rwnie zwana czci [ama], a cz koczyny zwana jest czstkow czci [upanga]. Adi 03.69 "O panie panw, Ty jeste obserwatorem caego stworzenia. W istocie jeste najdroszym yciem kadego. Czy nie jeste zatem moim ojcem, Narayanem? 'Narayana' odnosi si do Tego, ktry ma Sw siedzib w wodzie zrodzonej z Nary [Garbhodakaayi Visnu], i ten Narayana jest Tw pen czci. Wszystkie Twoje pene czci s transcendentalne. S one absolutne i nie s tworami mayi." Adi 03.69 Znaczenie: Tekst ten zosta wypowiedziany przez Brahm do Pana Krsny w rimad-Bhagavatam (10.14.14). Adi 03.70 Manifestacja Narayana, ktry panuje w kadym sercu, jak i rwnie Narayana yjcy w wodach [Karana, Garbha i Ksira], jest Tw pen czci. Zatem Ty jeste oryginalnym Narayanem. Adi 03.71 Sowo "anga" w istocie odnosi si do penych czci. Takich manifestacji nigdy nie naley uwaa za produkty materialnej natury, gdy wszystkie one s transcendentalne, pene wiedzy i szczcia.

48

Adi 03.71 Znaczenie: Jeli w wiecie materialnym od jakiego oryginalnego przedmiotu odejmiemy jego cz, to ten oryginalny przedmiot zostaje umniejszony o t odjt cz. Ale Najwysza Osoba Boga w ogle nie ulega wpywowi dziaa mayi. Iopanisad mwi: om purnam adah purnam idam purnat purnam udacyate purnasya purnam adaya purnam evavaisyate "Osoba Boga jest doskonay i kompletny, i poniewa jest On kompletnie doskonay, wszystkie emanacje pochodzce z Niego, jak ten wiat zjawisk, s doskonale wyposaone jako kompletne caoci. Cokolwiek powstaje z kompletnej caoci, jest rwnie kompletne w sobie. Poniewa jest On kompletn caoci, to chocia emanuje z Niego tak wiele kompletnych jednoci, On pozostaje w kompletnej rwnowadze." (ri Iopanisad, Inwokacja) W sferze Absolutu, jeden plus jeden rwna si jeden, i rwnie jeden minus jeden rwna si jeden. Dlatego nie naley pojmowa czstki Najwyszego Pana w sensie materialnym. W wiecie duchowym nie ma wpywu energii materialnej czy materialnego obliczania czci. W Pitnastym Rozdziale Bhagavad-gity Pan mwi, e ywe istoty s Jego integralnymi czstkami. We wszechwiatach materialnych i duchowych znajduj si niezliczone ywe istoty, lecz mimo to Pan Krsna jest peny w Sobie. Zudzeniem jest sdzenie, e Bg straci Swoj osobowo, poniewa wiele Jego integralnych czstek jest rozmieszczonych w caym wszechwiecie. Jest to kalkulacja materialna. Takie kalkulacje moliwe s jedynie pod wpywem energii materialnej, mayi. W wiecie duchowym energia materialna jest cakowicie nieobecna. Kolejne ekspansje w kategorii visnu-tattvy nie trac na mocy, tak samo jak nie zmniejsza si owietlenie, kiedy jedna wieca zapala drug. Oryginalna wieca moe zapali tysice wiec, i wszystkie one bd miay t sam moc wiecy. W ten sam sposb naley rozumie, e chocia wszystkie visnu-tattvy, od Krsny i Pana Caitanyi do Ramy, Nrsimhy, Varahy itd., pojawiy si z rnymi cechami w rnych wiekach, wszystkie s jednakowo wyposaone w najwysz moc. Pbogowie tacy jak Pan Brahma i Pan iva obcuj z energi materialn i dlatego posiadaj rny stopie mocy i siy. Jednake wszystkie inkarnacje Visnu s rwne pod wzgldem mocy, gdy maya nigdy nie moe zbliy si do nich. Adi 03.72 ri Advaita Prabhu i ri Nityananda Prabhu s obaj penymi czciami Pana Caitanyi. Zatem s koczynami [anga] Jego ciaa. Czci tych dwch koczyn s nazywane upangami. Adi 03.73 Tak wic Pan wyposaony jest w ostre bronie w postaci Swych czci i penych czci. Wszystkie te bronie s zdolne do tego, by zniszczy niewiernych ateistw.

Adi 03.73 Znaczenie: Bardzo istotne jest tutaj sowo pasanda. Pasanda to ten, kto porwnuje Najwysz Osob Boga do pbogw. Pasandi prbuj sprowadzi Najwyszego Pana do zwykego poziomu. Czasami sami stwarzaj Boga w swojej wyobrani albo przyjmuj za Boga zwyk osob i gosz, e jest ona rwna Najwyszej Osobie Boga. S tak niemdrzy, e przedstawiaj kogo za nastpn inkarnacj Pana Caitanyi czy Krsny, chocia wszystkie jego czynnoci s sprzeczne z czynnociami prawdziwej inkarnacji, i w ten sposb ogupiaj niewinn publiczno. Jednake pasandi nie mog zwie tego, kto jest inteligentny i kto studiuje cechy charakterystyczne Najwyszej Osoby Boga w odniesieniu do kontekstu wedyjskiego. Pasandi, czyli ateici, nie s w stanie zrozumie rozrywek Najwyszego Pana czy transcendentalnej miosnej suby dla Niego. Sdz, e suba oddania nie jest lepsza od zwykych czynnoci karmicznych ( karmy). Jak jednak stwierdza Bhagavad-gita (4.8), Najwysza Osoba Boga i Jego bhaktowie - wybawiajc osoby prawego charakteru i karcc zoczycw (paritranaya sadhunam vinaaya ca duskrtam) - zawsze hamuj tych nonsensownych ateistw. Zoczycy zawsze pragn wyprze si Najwyszej Osoby Boga i stawia przeszkody na ciece suby oddania. Aby pohamowa ten nonsens, Pan zsya Swych bona fide reprezentantw i pojawia si osobicie. Adi 03.74 ri Nityananda Gosani jest bezporednio Haladhar [Panem Balaram], a Advaita Acarya jest Samym Osob Boga. Adi 03.75 Ci dwaj kapitanowie, ze Swymi onierzami takimi jak rivasa Thakura, podruj wszdzie intonujc wite imi Pana. Adi 03.76 Same cechy Pana Nityanandy wskazuj na to, e jest On pogromcy niewierzcych. Wszystkie grzechy i niewierzcy uciekaj syszc gone okrzyki Advaity Acaryi. Adi 03.77 Pan ri Krsna Caitanya jest inicjatorem sankirtanu [zbiorowego intonowania witego imienia Pana]. W istocie szczliwy jest ten, kto wielbi Go poprzez sankirtan. Adi 03.78 Osoba taka jest prawdziwie inteligentna, podczas gdy inne, ktre maj jedynie ubogi zasb wiedzy, musz podlega cyklowi powtarzajcych si narodzin i mierci. Spord wszystkich ofiar najbardziej wznios jest intonowanie witego imienia Pana.

Adi 03.78 Znaczenie: Pan ri Caitanya Mahaprabhu jest ojcem i inicjatorem ruchu sankirtanu. Ten, kto wielbi Go powicajc dla ruchu sankirtanu swe ycie, pienidze, inteligencj i sowa, zostaje rozpoznany przez Pana i otrzymuje Jego bogosawiestwa. Wszyscy inni mog zosta nazwani gupcami, gdy spord wszystkich ofiar, w ktre czowiek moe woy sw energi, najbardziej chwalebn jest ofiara uczyniona dla ruchu sankirtanu. Adi 03.79 Kto mwi, e dziesi milionw ofiar avamedha rwna si intonowaniu witego imienia Pana Krsny, jest niewtpliwie ateist. Z pewnoci zostanie ukarany przez Yamaraj.

49

Adi 03.79 Znaczenie: Na licie dziesiciu rodzajw obraz popenianych podczas intonowania witego imienia Najwyszej Osoby Boga, Hare Krsna, obraz sm jest dharma-vrata-tyaga-hutadi-sarva-ubha-kriya-samyam api pramadah. Nigdy nie naley sdzi, e intonowanie witego imienia Boga rwna si pobonym czynom, takim jak rozdawanie jamuny braminom czy osobom witym, otwieranie dobroczynnych instytucji ksztaceniowych, darmowe rozdawanie poywienia itd. Rezultaty pobonych czynw nie mog rwna si rezultatom intonowania witego imienia Krsny. Pisma wedyjskie mwi: go-koti-danam grahane khagasya prayaga-gangodaka-kalpa-vasah yajnayutam meru-suvarna-danam govinda-kirter na samam atamaih "Nawet jeli kto rozdziela w jamunie dziesi milionw krw podczas zamienia soca, przez miliony lat mieszka u zbiegu Gangesu i Yamuny, czy daje w ofierze braminom gr zota, nie zyskuje nawet jednej setnej czci korzyci czerpanej z intonowania Hare Krsna." Innymi sowy, kto przyjmuje intonowanie Hare Krsna za pewien rodzaj pobonej czynnoci, jest cakowicie zwiedziony. Oczywicie, jest to pobono; lecz rzeczywistym faktem jest to, e Krsna i Jego imi - bdc transcendentalnymi - s daleko ponad wszelk zwyk pobon dziaalnoci. Pobone dziaanie znajduje si na platformie materialnej, lecz intonowanie witego imienia Krsny jest cakowicie na platformie duchowej. I chocia pasandi nie rozumiej tego, pobone czyny nigdy nie mog rwna si intonowaniu witego imienia. Adi 03.80 W pomylnym wprowadzeniu do Bhagavata-sandarbhy rila Jiva Gosvami poda jako wyjanienie nastpujcy werset. Adi 03.81 "Przyjmuj schronienie Pana ri Krsny Caitanyi Mahaprabhu, ktry zewntrznie posiada jasn cer, lecz wewntrznie jest Samym Krsn. W tym wieku Kali przejawia On Swe ekspansje [Swe angi i upangi] poprzez spenianie zbiorowego intonowania witego imienia Pana." Adi 03.81 Znaczenie: Na pomylne wprowadzenie do swej Bhagavata-sandarbhy czy Sat-sandarbhy, rila Jiva Gosvami wykorzysta werset ze rimad-Bhagavatam cytowany w wersecie 52 (krsna-varnam tvisakrsnam... ). Werset ten (81), ktry w rzeczywistoci jest wyjanieniem wersetu Bhagavatam, skomponowa on jako drugi werset tego samego dziea. Werset ze rimad-Bhagavatam wypowiedzia Karabhajana, jeden z dziewiciu wielkich mdrcw, a zosta on dokadnie wyjaniony przez Sarva-samvadini, komentarz Jivy Gosvamiego do jego wasnej Sat-sandarbhy. Antah krsna odnosi si do tego, kto zawsze myli o Krsnie. Taka postawa jest gwn cech rimati Radharani. Chocia wielu bhaktw bezustannie myli o Krsnie, aden z nich nie moe pokona w tym gopi, pomidzy ktrymi pierwsze miejsce w myleniu o Krsnie zajmuje Radharani. wiadomo Krsny Radharani przewysza wiadomo wszystkich innych bhaktw. Pan Caitanya przyj pozycj rimati Radharani , aby zrozumie Krsn; dlatego zawsze myli o Krsnie w ten sposb, co Radharani. Mylc o Panu Krsnie, zawsze pokrywa si z Krsn. ri Krsna Caitanya, ktry zewntrznie mia bardzo jasn cer o kolorze stopionego zota, jednoczenie zamanifestowa Swych wiecznych towarzyszy, bogactwo, ekspansje i inkarnacje. Naucza On procesu intonowania Hare Krsna i ci, ktrzy znajduj si u Jego lotosowych stp, s peni chway. Adi 03.82 Z Upa-puran dowiadujemy si, e ri Krsna okaza Sw ask Vyasadevie, przemawiajc do niego w ten sposb. Adi 03.83 "O uczony braminie, czasami przyjmuj wyrzeczony porzdek ycia, aby nakoni upadych ludzi wieku Kali do przyjcia suby oddania dla Pana." Adi 03.84 rimad-Bhagavatam, Mahabharata, Purany i inna literatura wedyjska, wszystkie dostarczaj dowodw na to, e Pan ri Krsna Caitanya Mahaprabhu jest inkarnacji Krsny. Adi 03.85 Zamanifestowany wpyw Pana Caitanyi mona rwnie bezporednio zobaczy w Jego niezwykych dokonaniach i niezwykej realizacji wiadomoci Krsny. Adi 03.86 Niewierzcy nie widz tego, co jest oczywiste, tak jak sowa nie widzi promieni soca. Adi 03.87 "O mj Panie, osoby bdce pod wpywem demonicznych zasad nie mog Ci zrealizowa, chocia najwyraniej jeste Najwyszym poprzez moc Swych wzniosych czynnoci, form, charakteru i niezwykej mocy, ktre potwierdzaj wszystkie pisma objawione w gunie dobroci i sawni transcendentalici o boskiej naturze." Adi 03.87 Znaczenie: Jest to werset ze Stotra-ratny (12) Yamunacaryi, mistrza duchowego Ramanujacaryi. Autentyczne pisma wite opisuj transcendentalne czyny, rysy, form i cechy Krsny, a Krsna objania Sam Siebie w Bhagavad-gicie, najbardziej autentycznym pimie witym wiata. rimad-Bhagavatam - uwaane za objanienie Vedanta-sutry - mwi o Nim wicej. Pan Krsna uznany jest za Najwysz Osob Boga przez te autentyczne pisma wite, a nie po prostu przez vox populi. We wspczesnym wieku pewna klasa gupcw sdzi, e mog kogokolwiek wybra na pozycj Boga, tak jak mog wybra kogo na polityczn pozycj szefa wadzy wykonawczej. Ale transcendentalny Najwysza Osoba Boga jest doskonale opisany w autentycznych pismach witych. W Bhagavad-gicie Pan mwi, e jedynie gupcy wymiewaj Go, sdzc, e kady moe przemawia tak jak Krsna.

50

Dokonania Krsny s najbardziej niezwyke, nawet wedug informacji historycznych. Krsna stwierdzi, "Jestem Bogiem," i dziaa odpowiednio. Mayavadi sdz, e kady moe ogosi si Bogiem, lecz jest to ich zudzenie, gdy nikt inny nie moe dokona takich niezwykych czynw jak Krsna. Kiedy by dzieckiem na kolanach Swej matki, zabi demonic Putan. Nastpnie zabi demona Trnavart, Vatsasur i Bak. Kiedy by troszk wikszy, zabi demony takie jak Aghasura i Rsabhasura. Zatem Bg jest Bogiem od samego pocztku. mieszny jest pogld, e kto moe zosta Bogiem poprzez medytacj. Dziki cikiemu wysikowi mona zrealizowa sw bosk natur, lecz nigdy nie mona zosta Bogiem. Tote potpione s asury, czyli demony, ktre sdz, e kady moe zosta Bogiem. Autentyczne pisma wite spisywane s przez takie osobistoci, jak: Vyasadeva, Narada, Asita i Paraara, ktrzy nie s zwykymi ludmi. Wszyscy zwolennicy cieki wedyjskiej przyjmuj te sawne osobistoci, ktrych autentyczne pisma s zgodne z literatur wedyjsk. Niemniej jednak osoby demoniczne nie wierz ich stwierdzeniom i celowo sprzeciwiaj si Najwyszej Osobie Boga i Jego bhaktom. Dzisiaj jest to w zwyczaju, e pospolici ludzie pisz jakie kaprysy, podajc si za tzw. inkarnacje Boga, a inni pospolici ludzie przyjmuj ich za autentycznych. T demoniczn mentalno potpia Sidmy Rozdzia Bhagavad-gity, gdzie jest powiedziane, e zoczycy i najnisi spord rodzaju ludzkiego, ktrzy s gupcami i osami, z powodu swej demonicznej natury nie s w stanie zaakceptowa Najwyszej Osoby Boga. Porwnani s oni do uluka, czyli sw, ktre nie mog otworzy oczu w wietle sonecznym. Poniewa nie s w stanie znie wiata sonecznego, ukrywaj si przed nim i nigdy go nie ogldaj. Nie s w stanie uwierzy, e istnieje takie owietlenie. Adi 03.88 Pan ri Krsna prbuje ukry si na rne sposoby, lecz niemniej jednak Jego czyci bhaktowie znaj Go takim, jakim jest. Adi 03.89 "O mj Panie, wszystko w tej materialnej naturze jest ograniczone przez czas, przestrze i myl. Jednake Twe cechy - bdc niezrwnanymi i nieprzecignionymi - s zawsze transcendentalne do takich ogranicze. Czasami przykrywasz te cechy Sw wasn energi, lecz mimo to Twoi czyci bhaktowie zawsze s w stanie oglda Ci w kadych okolicznociach." Adi 03.89 Znaczenie: Werset ten rwnie jest cytatem ze Stotra-ratny (13) Yamunacaryi. Wszystko, co okryte jest wpywem mayi, znajduj si w obrbie granic przestrzeni, czasu i myli. Nawet najwiksza manifestacja, jak jestemy w stanie postrzec, niebo, rwnie ma ograniczenia. Jednake z autentycznych pism witych wiadomo, e ponad niebem znajduje si okrywa z siedmiu powok, z ktrej kada jest dziesi razy grubsza od poprzedzajcej j. Okrywajce powoki s rozlege, ale przestrze jest ograniczona, bez wzgldu na to, czy z tymi powokami czy bez nich. Nasza moc mylenia o przestrzeni i czasie jest rwnie ograniczona. Czas jest wieczny; moemy wyobrazi sobie miliony i tryliony lat, ale mimo to nie bdzie to wspmierna ocena rozmiaru czasu. Zatem nasze niedoskonae zmysy nie s w stanie myle o wielkoci Najwyszej Osoby Boga, ani te nie moemy sprowadzi Go w granice czasu czy naszej siy mylenia. Wobec tego Jego pozycja opisana jest sowem ullanghita. Jest On transcendentalny do przestrzeni, czasu i myli; chocia pojawia si w nich, istnieje transcendentalnie. Nawet chocia transcendentalne istnienie Pana jest zamaskowane przestrzeni, czasem i myl, to czyci bhaktowie Najwyszego Pana mog oglda Go w Jego osobowych postaciach poza przestrzeni, czasem i myl. Innymi sowy, chocia Pan nie jest widoczny dla oczu zwykych ludzi, mimo to mog Go oglda ci, ktrzy - dziki swej transcendentalnej subie oddania - s ponad okrywajcymi powokami. Moe wydawa si, e soce jest zakryte chmur, lecz w rzeczywistoci to nie soce jest zakryte, lecz oczy malekich ludzi pod chmur. Jeli ci malecy ludzie wznios si samolotem ponad chmur, wwczas bez przeszkd bd mogli ujrze blask soneczny i soce. Podobnie, chocia okrycie mayi jest bardzo mocne, Pan Krsna mwi w Bhagavad-gicie: daivi hy esa gunamayi mama maya-duratyaya mam eva ye prapadyante mayam etam taranti te "Nieatwo jest przezwyciy t Moj bosk, skadajc si z trzech si natury materialnej - energi. Ale bez trudu mog pokona j ci, ktrzy podporzdkowali si Mnie." (Bg. 7.14) Pokonanie wpywu zudnej energii jest bardzo trudne, lecz ci, ktrzy zdecydowanie trzymaj si lotosowych stp Pana, zostaj uwolnieni ze szponw mayi. Dlatego czyci bhaktowie mog zrozumie Najwysz Osob Boga, a demony - z powodu swego niewaciwego zachowania - nie s w stanie zrozumie Pana, nawet widzc wiele pism objawionych i niezwyke dokonania Pana. Adi 03.90 Osoby o demonicznej naturze nigdy nie mog pozna Krsny, lecz nie moe si On ukry przed Swymi czystymi bhaktami. Adi 03.90 Znaczenie: Ludzie, ktrzy rozwijaj natur asurw takich jak Ravana i Hiranyakaipu, nigdy nie mog pozna Krsny, Osoby Boga, poprzez wyzywanie autorytetu Boga. Ale ri Krsna nie moe ukry si przed Swymi czystymi bhaktami. Adi 03.91 "S dwie klasy ludzi w stworzonym wiecie. Jedn s osoby demoniczne, a drug - boskie. Istotami boskimi s bhaktowie Pana Visnu, podczas gdy osoby o cechach przeciwnych nazywane s demonami." Adi 03.91 Znaczenie: Jest to werset z Padma Purany. Visnu-bhaktowie, czyli wielbiciele w wiadomoci Krsny, s znani jako devy (pbogowie). Ateici, ktrzy nie wierz w Boga albo sami ogaszaj si Bogiem, s asurami (demonami). Asury zawsze angauj si w ateistyczne czynnoci materialne, wynajdujc sposoby wykorzystywania rde materii do zadowalania zmysw. Visnu-bhaktowie, czyli bhaktowie wiadomi Krsny, rwnie s aktywni, ale ich celem jest zadowolenie Najwyszej Osoby Boga poprzez sub oddania. Na pozr moe si wydawa, e obie klasy dziaaj w ten sam sposb, ale z powodu rnicy w wiadomoci ich cele s zupenie przeciwne. Asury pracuj dla wasnego zadowalania zmysw, podczas gdy bhaktowie pracuj dla zadowolenia Najwyszego Pana. Zarwno jedni, jak i drudzy pracuj sumiennie, lecz ich motywacje s rne. Ruch wiadomoci Krsny jest przeznaczony dla devw, czyli bhaktw. Demony nie mog bra udziau w czynnociach wiadomych Krsny, ani te bhaktowie w wiadomoci Krsny nie mog uczestniczy w czynnociach demonicznych czy te

51

pracowa niczym psy i koty jedynie dla zadowalania zmysw. Osoby w wiadomoci Krsny nie znajduj upodobania w takich czynnociach. Bhaktowie przyjmuj jedynie podstawowe potrzeby ycia, aby by sprawnymi do dziaania w wiadomoci Krsny. Reszt swej energii wykorzystuj na rozwj wiadomoci Krsny, dziki ktrej mona przenie si do siedziby Krsny poprzez bezustanne mylenie o Nim nawet w momencie mierci. Adi 03.92 Advaita Acarya Gosvami jest inkarnacji Pana jako bhakty. Jego gone woanie spowodowao zstpienie Krsny. Adi 03.93 Kiedykolwiek ri Krsna pragnie zamanifestowa Swoj inkarnacj na Ziemi, najpierw stwarza inkarnacje Swych godnych szacunku poprzednikw. Adi 03.94 Najpierw na Ziemi rodz si takie godne szacunku osoby, jak Jego ojciec, matka i mistrz duchowy. Adi 03.95 Razem ze ri Advait Acary pojawili si: Madhavendra Puri, Ivara Puri, rimati acimata i rila Jagannatha Mira. Adi 03.95 Znaczenie: Kiedykolwiek Najwysza Osoba Boga zstpuje w Swej ludzkiej formie, posya przed Sob wszystkich Swych bhaktw, ktrzy dziaaj jako Jego ojciec, nauczyciel i towarzysze wystpujcy w wielu rolach. Takie osobistoci pojawiaj si przed zstpieniem Najwyszej Osoby Boga. Przed pojawieniem si Pana ri Krsny Caitanyi Mahaprabhu pojawili si tacy Jego bhaktowie jak: Madhavendra Puri, Jego mistrz duchowy - ri Ivara Puri, Jego matka - rimati acimata, Jego ojciec - ri Jagannatha Mira i ri Advaita Acarya. Adi 03.96 Kiedy pojawi si Advaita Acarya, zobaczy, e wiat pozbawiony jest suby oddania dla ri Krsny, poniewa ludzie byli zaabsorbowani sprawami materialnymi. Adi 03.97 Kady by zaangaowany w przyjemnoci materialne, czy to w sposb grzeszny czy cnotliwy. Nikt nie by zainteresowany transcendentaln sub dla Pana, ktra moe przynie cakowity ulg od powtarzajcych si narodzin i mierci.

Adi 03.97 Znaczenie: Advaita Acarya widzia, e cay wiat zaangaowany jest w materialne pobone i bezbone czyny, lecz nigdzie nie widzia ladu suby oddania czy wiadomoci Krsny. Rzeczywisto jest taka, e w tym materialnym wiecie nie brakuje niczego poza wiadomoci Krsny. rodki do zaspokajania materialnych potrzeb dostarczane s dziki asce Najwyszego Pana. Z powodu zej organizacji czasami odczuwamy jaki brak, ale prawdziwy problem polega na tym, e ludzie nie maj kontaktu ze wiadomoci Krsny. Kady zaangaowany jest w materialne zadowalanie zmysw, ale ludzie nie maj adnego planu, jak ostatecznie rozwiza swe prawdziwe problemy, mianowicie: narodziny, chorob, staro i mier. Te cztery niedole materialne nazywane s bhava-roga, czyli materialnymi chorobami. Wyleczy je mona jedynie wiadomoci Krsny. Dlatego wiadomo Krsny jest najwikszym bogosawiestwem dla spoeczestwa ludzkiego. Adi 03.98 Widzc czynnoci tego wiata, Acarya przepeni si wspczuciem i zacz zastanawia si, co mgby zrobi dla korzyci ludzi. Adi 03.98 Znaczenie: Ten rodzaj powanego zainteresowania dobrem publicznym czyni dan osob bona fide acary. Acarya nie wykorzystuje swych zwolennikw. Poniewa acarya jest zaufanym sug Pana, jego serce jest zawsze pene wspczucia dla ludzkoci w jej cierpieniu. Wie on, e wszelkie cierpienie spowodowane jest brakiem suby oddania dla Pana i dlatego stara si znale sposb na zmian dziaalnoci ludzkiej, czynic j korzystn dla osignicia oddania. Taka jest kwalifikacja acaryi. Chocia ri Advaita Prabhu Sam by wystarczajco potny, by speni to zadanie, jako pokorny suga sdzi, e jeli Pan nie pojawi si osobicie, nikt nie bdzie w stanie poprawi upadego stanu spoeczestwa. W bezlitosnych szponach mayi, pierwszej klasy winiowie tego materialnego wiata bdnie uwaaj si za szczliwych, poniewa s bogaci, potni, pomysowi itd. Te gupie stworzenia nie wiedz, e nie s niczym innym jak tylko marionetkami w rkach materialnej natury i e w kadej chwili bezlitosne intrygi materialnej natury mog rozbi w py wszelkie ich plany bezbonego dziaania. Tacy gupi winiowie nie dostrzegaj, e bez wzgldu na to, jak by nie polepszyli swej pozycji stosujc rne sztuczne rodki, to niedole powtarzajcych si narodzin, mierci, choroby i staroci zawsze wymykaj si ich kontroli. Bdc takimi gupcami, lekcewa te gwne problemy ycia i zajmuj si faszywymi rzeczami, ktre nie mog pomc im rozwiza ich prawdziwych problemw. Wiedz, e nie chc cierpie bolczek choroby, staroci i mierci, ale pod wpywem zudnej energii s cakowicie niedbali i wskutek tego nie robi nic, by rozwiza te problemy. To nazywane jest may. Ludzie trzymani w ucisku mayi po mierci id w zapomnienie i w rezultacie swej karmy w nastpnym yciu staj si psami czy bogami, chocia wikszo z nich staje si psami. Aby sta si bogami w przyszym yciu, musz zaangaowa si w sub oddania dla Najwyszej Osoby Boga; w przeciwnym razie, zgodnie z prawami natury, z pewnoci stan si psami i wieprzami. Winiowie trzeciej klasy, bdc mniej zamonymi materialnie ni winiowie pierwszej klasy, staraj si ich naladowa, gdy take nie maj informacji o prawdziwej naturze swego uwizienia. W ten sposb rwnie s zwodzeni przez zudn natur materialn. Jednake zadaniem acaryi jest zmiana czynnoci winiw pierwszej i trzeciej klasy na czynnoci suce ich prawdziwej korzyci. Ten wysiek czyni go bardzo drogim bhakt Pana, ktry wyranie mwi w Bhagavad-gicie, e nikt w spoeczestwie ludzkim nie jest Mu droszy od bhakty, ktry bezustannie peni sub dla Niego poprzez wynajdowanie sposobw nauczania przekazu Boga dla prawdziwej korzyci wiata. Tzw. acaryowie tego wieku Kali s bardziej zainteresowani eksploatacj zasobw swych zwolennikw ni umierzaniem ich niedoli; ale ri Advaita Prabhu, idealny acarya, troszczy si o popraw sytuacji wiata. Adi 03.99 "Gdyby ri Krsna pojawi si jako inkarnacja, Sam Swym osobistym przykadem mgby naucza oddania.

52

Adi 03.100 "W tym wieku Kali nie ma adnej religii poza intonowaniem witego imienia Pana, ale w jaki sposb Pan pojawi si w tym wieku jako inkarnacja? Adi 03.101 "Bd wielbi Krsn w oczyszczonym stanie umysu. Bezustannie bd prosi Go z pokor. Adi 03.102 "Moje imi 'Advaita' okae si stosowne, jeli bd w stanie nakoni Krsn do zapocztkowania ruchu intonowania witego imienia." Adi 03.102 Znaczenie: Niedualista filozof Mayavadi, ktry bdnie wierzy, i nie jest rny od Pana, nie jest w stanie Go przywoa, jak zrobi to Advaita Prabhu. Advaita Prabhu nie jest rny od Pana, lecz w Swym zwizku z Panem nie wtapia si w Niego, lecz wiecznie peni dla Niego sub jako Jego pena cz. Jest to czym niepojtym dla Mayavadi, poniewa myl oni w kategoriach zwykej percepcji zmysowej i dlatego sdz, e niedualizm wymaga utraty wasnej oddzielnej tosamoci. Jednake z wersetu tego wyranie wynika, e Advaita Prabhu - chocia zachowuje Sw oddzieln tosamo nie jest rny od Pana. ri Caitanya Mahaprabhu gosi filozofi niepojtej jednoczesnej jednoci z Panem i odmiennoci od Niego. Wyobraony dualizm i monizm s koncepcjami niedoskonaych zmysw, ktre nie s w stanie dosign Transcendencji, poniewa Transcendencja jest poza koncepcj ograniczonych mocy. Jednake dziaanie ri Advaity Prabhu daje namacalny dowd niepojtego niedualizmu. Zatem ten, kto podporzdkowuje si ri Advaicie Prabhu, z atwoci moe wyznawa filozofi niepojtego jednoczesnego dualizmu i monizmu. Adi 03.103 Kiedy rozmyla o tym, jak przebaga Krsn wielbieniem, na myl przyszed mu nastpujcy werset. Adi 03.104 "ri Krsna, ktry darzy wielkim uczuciem Swych bhaktw, zaprzedaje si bhakcie, ktry ofiarowuje Mu po prostu listek tulasi i odrobin wody." Adi 03.104 Znaczenie: Jest to werset z Gautamiya-tantry. Adi 03.105-6 Advaita Acarya rozway znaczenie tego wersetu w ten sposb: Nie znajdujc adnego sposobu spacenia dugu temu, kto ofiarowuje Mu tulasi i wod, Pan Krsna myli: "Nie mam adnego bogactwa, ktre rwnaoby si listkowi tulasi i wodzie." Adi 03.107 Tote Pan uwalnia si od dugu ofiarowujc bhakcie Samego Siebie. Biorc to pod uwag, Acarya rozpocz wielbienie Pana. Adi 03.107 Znaczenie: Poprzez sub oddania z atwoci mona zadowoli Krsn listkiem roliny tulasi i odrobin wody. Jak Pan mwi w Bhagavad-gicie (9.26), jeli kto z oddaniem ofiarowuje Mu li, kwiat, owoc czy troch wody (patram puspam phalam toyam), w ten sposb bardzo Go zadowala. Na og przyjmuje On suby Swych bhaktw. Nawet najuboszy z bhaktw w jakiejkolwiek czci wiata moe zdoby may kwiat, owoc czy li i odrobin wody, i jeli z oddaniem ofiarowuje te rzeczy, szczeglnie listki tulasi i wod z Gangesu, Krsna bdzie bardzo zadowolony. Powiedziane jest, e Krsn tak bardzo zadowala taka suba oddania, e w zamian za ni Sam ofiarowuje si Swojemu bhakcie. rila Advaita Acarya zna ten fakt i dlatego postanowi wielbi Pana listkami tulasi i wod Gangesu i w ten sposb spowodowa zstpienie Osoby Boga Krsny. Adi 03.108 Mylc o lotosowych stopach ri Krsny, bezustannie ofiarowywa pczki tulasi w wodzie z Gangesu. Adi 03.109 Wzywa ri Krsn gonymi okrzykami i w ten sposb uczyni moliwym Jego pojawienie si. Adi 03.110 Zatem gwnym powodem zstpienia ri Caitanyi jest ta bagalna proba Advaity Acaryi. Pan, obroca religii, pojawia si z powodu pragnienia Swego bhakty. Adi 03.111 "O mj Panie, zawsze przebywasz w zasigu wzroku i suchu Swoich czystych bhaktw. Mieszkasz rwnie w ich lotosowych sercach, oczyszczonych przez sub oddania. O mj Pasie, sawiony wzniosymi modlitwami, okazujesz szczeglni ask Swym bhaktom, manifestujc si w wiecznych formach, w ktrych Ci chtnie ogldaj." Adi 03.111 Znaczenie: Ten werset ze rimad-Bhagavatam (3.9.11) jest modlitw Pana Brahmy do Najwyszej Osoby Boga Krsny o Jego bogosawiestwa w dziele stwarzania. Wiedz o Najwyszej Osobie Boga mona pozna z opisw pism wedyjskich. Na przykad, Brahma-samhita opisuje, e w siedzibie Pana Krsny, ktra jest zbudowana z cintamani (kamienia filozoficznego), Panu wystpujcemu w roli chopca pasterza, su setki i tysice bogi szczcia. Mayavadi sdz, e bhaktowie wyobraaj sobie form Krsny, ale w istocie Krsn i Jego rne transcendentalne formy opisuj autentyczne pisma wedyjskie. Sowo ruta w ruteksita-pathah odnosi si do Ved, a iksita oznacza, e sposobem zrozumienia Najwyszej Osoby Boga jest waciwe studiowanie pism wedyjskich. Nie mona wyobraa sobie czego o Bogu i Jego formie. Wyobrae takich nie przyjmuj osoby, ktre s powane wzgldem owiecenia. Tutaj Brahma oznajmia, e Krsn mona pozna przez ciek waciwego rozumienia tekstw wedyjskich. Jeli poprzez studiowanie formy, imienia, cech, rozrywek i parafernaliw Najwyszego Boga kto zostanie urzeczony Panem, moe peni sub oddania, a w jego sercu wyryje si forma Pana i pozostanie tam usytuowana transcendentalnie. Dopki bhakta rzeczywicie nie rozwinie transcendentalnej mioci do Pana, nie bdzie w stanie zawsze myle o Panu w swym sercu. Takie bezustanne mylenie o Panu jest wznios doskonaoci procesu yogi. Stwierdza to Bhagavad-gita w rozdziale szstym oznajmiajc, e kto pogrony jest w takich mylach, jest

53

najlepszym ze wszystkich yoginw. Takie transcendentalne zaabsorbowanie jest nazywane samadhi. Czysty bhakta, ktry bezustannie myli o Najwyszej Osobie Boga, jest osob kwalifikowan do tego, by ujrze Pana. Jeli kto nie jest transcendentalnie wyniesiony, nie moe mwi o Urugayi ( Panu, ktry sawiony jest wzniosymi modlitwami). Pan ma niezliczone formy, jak stwierdza to Brahma-samhita (advaitam acyutam anadim ananta-rupam). Pan rozprzestrzenia si w niezliczone formy svama. Kiedy bhakta, suchajc o tych niezliczonych formach, przywizuje si do jednej z nich i zawsze myli o Nim, Pan pojawia mu si w tej formie. Pan Krsna jest szczeglnie miy dla bhaktw, w sercu ktrych zawsze jest obecny z powodu ich wzniosej transcendentalnej mioci. Adi 03.112 Istot znaczenia tego wersetu jest to, e Pan Krsna pojawia si w Swoich wszystkich niezliczonych wiecznych formach z powodu pragnie Swych czystych bhaktw. Adi 03.113 W ten sposb zdecydowanie ustaliem znaczenie czwartego wersetu. Pan Gauranga [Pan Caitanya] pojawi si jako inkarnacja, by naucza czystej mioci do Boga. Adi 03.114 Modlc si u lotosowych stp ri Rupy i ri Raghunathy, zawsze pragnc ich aski, ja, Krsnadasa, opowiadam ri Caitanya-caritamrt, podajc w ich lady. W ten sposb Bhaktivedanta koczy objanienia do Trzeciego Rozdziau Adi-lili ri Caitanya-caritamrty, opisujcego przyczyny zstpienia Pana Caitanyi Mahaprabhu.

ROZDZIA IV

Poufne powody pojawienia si Pana Caitanyi

W tym rozdziale eposu Caitanya-caritamrty Krsnadasa Kaviraja Gosvami podkrela, e Pan Caitanya mia trzy wasne gwne cele, dla ktrych si pojawi. Pierwszym byo rozkoszowanie si pozycj rimati Radharani, ktra jest gwn osob odwzajemniajc transcendentaln mio ri Krsny. Pan Krsna jest rezerwuarem transcendentalnych transakcji mioci ze rimati Radharani. Podmiotem tych miosnych transakcji jest Sam Pan, a Radharani jest przedmiotem. Tak wic, podmiot, Pan, pragn skosztowa miosnego smaku w pozycji obiektu, Radharani. Drugim powodem Jego pojawienia si bya ch zrozumienia wasnego transcendentalnego smaku. Pan Krsna jest wszelk sodycz. Atrakcja Radharani do Krsny jest bardzo wzniosa, wic aby dowiadczy tej atrakcji i zrozumie wasn transcendentaln sodycz, Krsna przyj mentalno Radharani. Trzecim powodem pojawienia si Pana Caitanyi bya ch cieszenia si szczciem smakowanym przez Radharani. Pan myla, e niewtpliwie Radharani cieszya si Jego towarzystwem i On cieszy si towarzystwem Radharani, ale wymiana transcendentalnego smaku pomidzy par duchow bya bardziej przyjemna dla rimati Radharani ni dla ri Krsny. Radharani doznawaa wicej transcendentalnej przyjemnoci w towarzystwie Krsny ni mg On to zrozumie bez przyjcia Jej pozycji. Jednak ri Krsna nie mg doznawa przyjemnoci w pozycji rimati Radharani, gdy pozycja ta bya Mu cakowicie obca. Krsna jest transcendentalnym mczyzn, a Radharani jest transcendentaln kobiet. Wic aby pozna transcendentaln przyjemno pync z kochania Krsny, Pan Krsna osobicie pojawi si jako Pan Caitanya, przyjmujc emocje i blask cielesny rimati Radharani. Pan Caitanya pojawi si, by speni te skryte pragnienia, i rwnie aby naucza szczeglnego znaczenia intonowania Hare Krsna, Hare Krsna, Krsna Krsna, Hare Hare / Hare Rama, Hare Rama, Rama Rama, Hare Hare, a take aby odpowiedzie na woanie Advaity Prabhu. Te powody byy drugorzdnymi. Pomidzy zaufanymi bhaktami Pana gwn postaci by ri Svarupa Damodara Gosvami. Notatki jego dziennika wyjawiy te skryte cele. To objawienie potwierdzi rila Rupa Gosvami w swych rnych modlitwach i poematach. Rozdzia ten rwnie szczeglnie opisuje rnic pomidzy podaniem a mioci. Sprawy pomidzy Krsn i Radh s zupenie inne od materialnego podania. Dlatego autor bardzo wyranie je rozrnia. Adi 04.01 Dziki asce Pana Caitanyi Mahaprabhu nawet gupie dziecko moe cakowicie opisa - zgodnie z pogldem pism objawionych - prawdziw natur Pana Krsny, podmiotu radoci rozrywek Vrajy. Adi 04.01 Znaczenie: Znaczenie tej loki sanskryckiej mona pozna wwczas, kiedy otrzymao si bezprzyczynow ask Pana Caitanyi. Pan ri Krsna, bdc Absolutn Osob Boga, nie moe zosta ujawniony zwykym organom wzroku. Rezerwuje On Sobie prawo nie ujawniania si poprzez intelektualne wyczyny niewielbicieli. Pomimo tego faktu, dziki asce Pana Caitanyi Mahaprabhu, nawet mae dziecko moe z atwoci zrozumie Pana ri Krsn i Jego transcendentalne rozrywki na ziemi Vrndavany. Adi 04.02 Wszelka chwaa Panu Caitanyi Mahaprabhu. Wszelka chwaa Panu Nityanandzie. Wszelka chwaa ri Advaicie Acaryi. I wszelka chwaa wszystkim bhaktom Pana Caitanyi. Adi 04.03 Opisaem znaczenie wersetu czwartego. Teraz, o bhaktowie, askawie posuchajcie wyjanienia wersetu pitego. Adi 04.04 Aby wyjani werset oryginalny, najpierw zasugeruj jego znaczenie.

54

Adi 04.05 Podaem zasadnicze znaczenie wersetu czwartego. Inkarnacja ta zstpuje, aby szerzy intonowanie witego imienia oraz mio do Boga. Adi 04.06 Chocia jest to prawd, jest to jedynie zewntrzny powd zstpienia Pana. Prosz, posuchajcie, jaki by inny powd pojawienia si Pana - powd poufny. Adi 04.06 Znaczenie: W czwartym wersecie Trzeciego Rozdziau zostao wyranie powiedziane, e Pan Caitanya pojawi si, by szerzy mio Krsny i intonowanie Jego transcendentalnego witego imienia, Hare Krsna. By to drugorzdny cel pojawienia si Pana Caitanyi. Prawdziwy powd jest inny, jak zobaczymy to w tym rozdziale. Adi 04.07 Pisma wite oznajmiaj, e poprzednio Pan Krsna zstpi, aby uwolni Ziemi od brzemienia. Adi 04.08 Uwalnianie Ziemi od tego brzemienia nie jest jednake zadaniem Najwyszej Osoby Boga. Tym, ktry chroni wszechwiat, jest Pan Visnu, ywiciel i obroca. Adi 04.09 Ale czas uwolnienia wiata od brzemienia poczy si z czasem zstpienia Pana Krsny. Adi 04.09 Znaczenie: Z Bhagavad-gity dowiadujemy si, e Pan pojawia si w okrelonych odstpach czasu, aby uporzdkowa nadwyron przez czas kultur duchow. Pan ri Krsna pojawi si pod koniec Dvapara-yugi, by odrodzi duchow kultur ludzkiego spoeczestwa i rwnie, by zamanifestowa Swe transcendentalne rozrywki. Visnu jest autoryzowanym Panem, ktry utrzymuje stworzony kosmos, i On jest rwnie zasadniczym Bstwem, ktre porzdkuje niewaciw administracj w stworzeniu kosmicznym. ri Krsna jest pierwotnym Panem i nie pojawia si On w tym celu, by naprawia administracj, lecz aby przejawi Swe transcendentalne rozrywki i w ten sposb przycign upade dusze z powrotem do domu, z powrotem do Boga. Jednake pod koniec ostatniej Dvapara-yugi czas na popraw administracji pokry si z czasem pojawienia si Pana ri Krsny. Wic kiedy pojawi si ri Krsna, rwnie poczy si z Nim Visnu, Pan utrzymywania, gdy podczas pojawienia si absolutnej Osoby Boga cz si z Nim wszystkie Jego pene czci i czstki. Adi 04.10 Kiedy zstpuje kompletny Najwysza Osoba Boga, spotykaj si w Nim wszystkie inne inkarnacje Pana. Adi 04.11-12 W ciele Pana Krsny zstpuj: Pan Narayana, cztery gwne ekspansje [Vasudeva, Sankarsana, Pradyumna i Aniruddha], Matsya i inne inkarnacje lila, yuga-avatary i inkarnacje manvantara - i rwnie wszystkie inne inkarnacje, jakie istniej. W ten sposb pojawia si kompletny Najwyszy Bg, Sam Pan Krsna. Adi 04.13 Zatem w tym czasie Pan Visnu obecny jest w ciele Pana Krsny i Pan Krsna zabija demony poprzez Niego. Adi 04.14 Tak wic zabijanie demonw jest zadaniem drugorzdnym. Teraz bd mwi o gwnym powodzie inkarnacji Pana. Adi 04.15-16 Pragnienie Pana, aby si pojawi, zrodzio si z dwch powodw: chcia On skosztowa sodkiej esencji smakw mioci do Boga oraz pragn szerzy sub oddania w tym wiecie na platformie spontanicznej atrakcji. Dziki temu znany jest jako najbardziej radosny i najbardziej miosierny ze wszystkich. Adi 04.15-16 Znaczenie: W okresie pojawienia si Pana Krsny, zabicia asurw i niewierzcych takich jak Kamsa i Jarasandha dokona Visnu, ktry znajdowa si w Osobie ri Krsny. Takie zabijanie dokonywane pozornie przez Pana ri Krsn byo oczywicie czynnoci uboczn, lecz prawdziwym celem pojawienia si Pana Krsny byo odegranie sztuki Jego transcendentalnych rozrywek we Vrajabhumi, i w ten sposb przejawienie szczytowego transcendentalnego smaku w wymianie wzajemnej mioci pomidzy yw istot a Najwyszym Panem. Te wzajemne wymiany smakw nazywane s raga-bhakti, czyli sub oddania dla Pana w transcendentalnym uniesieniu. Pan ri Krsna pragnie powiadomi wszystkie uwarunkowane dusze, e bardziej przycigany jest przez raga-bhakti ni vidhi-bhakti, czyli sub oddania spenian zgodnie z uregulowanymi przepisami. W Vedach jest powiedziane, raso vai sah: Prawda Absolutna jest rezerwuarem wszelkiego rodzaju wymiany miosnych sentymentw. Jest On rwnie bezprzyczynowo miosierny i pragnie obdarzy nas tym przywilejem raga-bhakti. Tote pojawi si jako Swoja wasna energia wewntrzna. Nie zosta zmuszony do pojawienia si przez adn zewntrzn si. Adi 04.17 "Cay wszechwiat napeniony jest koncepcj Mojego majestatu, lecz mio osabiona przez t wiadomo majestatu nie zadowala Mnie. Adi 04.18 "Jeli kto uwaa Mnie za Najwyszego Pana, a siebie za podlegego, nie podporzdkowuj si jego mioci, ani te nie jest ona w stanie Mnie kontrolowa. Adi 04.19 "Jeli bhakta wielbi Mnie w jakim transcendentalnym nastroju, w tym nastroju odwzajemniam si mu. Jest to Moje naturalne zachowanie. Adi 04.19 Znaczenie: Pan, ze wzgldu na waciw Sobie natur, objawia si Swym bhaktom odpowiednio do waciwej dla nich suby oddania. Rozrywki Vrndavany demonstruj, e chocia na og ludzie wielbi Boga z czci i szacunkiem, Pan jest bardziej zadowolony, kiedy bhakta myli o Nim jako o swym ukochanym synu, osobistym przyjacielu czy najdroszym narzeczonym i peni dla Niego sub z takim naturalnym uczuciem. W takim transcendentalnym zwizku Pan staje si ulegym przedmiotem mioci. Taka czysta mio do Boga nie jest skaona nawet ladem zbytecznych, pozbawionych

55

oddania pragnie i nie jest zmieszana z adnego rodzaju dziaaniem karmicznym czy filozoficzn empiryczn spekulacj. Jest to czysta i naturalna mio do Boga, spontanicznie budzca si na platformie absolutnej. Taka suba oddania speniana jest w korzystnej atmosferze wolnej od materialnego uczucia. Adi 04.20 "'Kadego z nich - kiedy podporzdkowuje si Mnie - nagradzam odpowiednio. Kady poda Moj ciek pod kadym wzgldem, o synu Prthy.' Adi 04.20 Znaczenie: W Czwartym Rozdziale Bhagavad-gity Pan Krsna stwierdza, e poprzednio (jakie sto dwadziecia milionw lat przed bitw pod Kuruksetr) wyjani t mistyczn filozofi Gity bogu soca. Przekaz ten by otrzymywany w acuchu sukcesji uczniw, ale z biegiem czasu acuch ten w jaki sposb zosta przerwany i Pan ri Krsna ponownie pojawi si i uczy Arjun prawd Bhagavad-gity. W tym czasie Pan wypowiedzia ten werset (Bg. 4.11) do Swego przyjaciela Arjuny. Adi 04.21-22 "Jeli kto darzy Mnie czystym miosnym oddaniem, mylc o Mnie jako o swym synu, przyjacielu czy ukochanym, uwaajc siebie samego za kogo wielkiego, a Mnie - za rwnego jemu czy niszego, wwczas Ja podporzdkowuj si takiej osobie. Adi 04.21-22 Znaczenie: W Caitanya-caritamrcie opisane s trzy rodzaje suby oddania - mianowicie, bhakti (zwyka suba oddania), uddha-bhakti (czysta suba oddania) i viddha-bhakti (zmieszana suba oddania). Kiedy suba oddania speniana jest z jakim materialnym celem, obejmujcym dziaanie karmiczne, spekulacj umysow czy yog mistyczn, nazywana jest zmieszan albo nieczyst sub oddania. Poza bhakti-yog, Bhagavad-gita opisuje rwnie karma-yog, jnana-yog i dhyana-yog. Yoga oznacza poczenie si z Najwyszym Panem, co moliwe jest jedynie poprzez oddanie. Dziaanie karmiczne koczce si sub oddania, filozoficzna spekulacja koczca si sub oddania oraz praktyka mistycyzmu koczca si sub oddania s znane odpowiednio jako karma-yoga, jnana-yoga i dhyana-yoga. Ale taka suba oddania zanieczyszczona jest trzema rodzajami czynnoci materialnych. Dla osb wulgarnie utosamiajcych ciao z jani polecane jest pobone dziaanie, czyli karma-yoga. Dla tych, ktrzy utosamiaj umys z jani, polecana jest filozoficzna spekulacja, czyli jnana-yoga. Ale bhaktowie na platformie duchowej nie odczuwaj potrzeby takich materialnych koncepcji czy nieczystego oddania. Celem zanieczyszczonej suby oddania nie jest bezporednio mio do Najwyszej Osoby Boga. Dlatego suba speniana cile zgodnie z pismami objawionymi jest lepsza ni taka viddha-bhakti, poniewa wolna jest od wszelkiego rodzaju materialnego zanieczyszczenia. Jest ona speniana w wiadomoci Krsny, jedynie w celu zadowolenia Najwyszej Osoby Boga. Ci, ktrych cechuje spontaniczne oddanie dla Pana i ktrzy nie maj adnych zamiarw osignicia materialnego zysku, nazywani s urzeczonymi bhaktami. S oni spontanicznie przycigani do suby dla Pana i podaj ladami samozrealizowanych dusz. Ich czyste oddanie (uddha-bhakti), manifestujce si z czystej mioci do Boga, przewysza regulujce zasady autorytatywnych pism witych. Czasami miosna ekstaza przewysza regulujce zasady; taka ekstaza jednake jest cakowicie na platformie duchowej i nie mona jej imitowa. Regulujce zasady pomagaj zwykym bhaktom wznie si do etapu doskonaej mioci Boga. Czysta mio do Krsny jest doskonaoci czystego oddania, a czysta suba oddania jest tosama ze spontaniczn sub oddania. Nieskazitelne wypenianie regulujcych zasad przejawione jest na planetach Vaikuntha. Poprzez cise wypenianie tych zasad mona wznie si na planety Vaikuntha. Ale spontaniczna czysta suba oddania spotykana jest jedynie na Krsnaloce. Adi 04.23 "'Penic sub oddania dla Mnie, ywe istoty odzyskuj swe wieczne ycie. O moje drogie dziewczta Vrajy, wasze uczucie do Mnie jest waszym szczciem, gdy jedynie dziki niemu osignycie M ask.' Adi 04.23 Znaczenie: Czysta suba oddania reprezentowana jest w czynnociach mieszkacw Vrajabhumi (Vrndavany). Podczas zamienia soca Pan przyby z Dvaraki, by spotka mieszkacw Vrndavany w Samanta-pancaka. Spotkanie to byo niezmiernie bolesne dla dziewczt Vrajabhumi, poniewa Pan Krsna pozornie opuci je, aby zamieszka w Dvarace. Ale wypowiadajc ten werset (Bhag. 10.82.45) Pan uprzejmie wyrazi podzikowanie dziewcztom Vrajy za ich czyst sub oddania. Adi 04.24 "Matka czasami zwizuje Mnie jako swego syna. Karmi Mnie i chroni, sdzc, e jestem cakowicie bezradny. Adi 04.25 "Moi przyjaciele wdrapuj si na Moje ramiona w czystej przyjani, mwic: 'C za wielki czowiek z Ciebie? Ty i ja jestemy rwni.' Adi 04.26 "Jeli Moja ukochana gani Mnie w zym humorze, to w ten sposb kradnie Mj umys od penych czci hymnw Ved. Adi 04.26 Znaczenie: Wedug Upanisadw wszystkie ywe istoty uzalenione s od najwyszej ywej istoty, Osoby Boga. Jak jest powiedziane, nityo nityanam cetana cetananam eko bahunam yo vidadhati kaman: jedna wieczna ywa istota utrzymuje wszystkie inne wieczne ywe istoty. Poniewa Najwysza Osoba Boga utrzymuje wszystkie inne ywe istoty, pozostaj one podlege Panu, nawet kiedy s zjednoczone z Nim w odwzajemnianiu spraw miosnych. Ale w trakcie wymiany transcendentalnej, w najwyszym stopniu czystej mioci, czasami podlegy bhakta stara si dominowa nad dominujcym. Ten, kto z mioci ma do czynienia z Najwyszym Panem jako Jego matka czy ojciec, czasami przejmuje pozycj Najwyszej Osoby Boga. Podobnie, pozycj Pana czasami przejmuje Jego narzeczona czy kochanka. Ale takie prby s przejawem najwyszej mioci. Jedynie z powodu czystej mioci podlega ukochana Najwyszej Osoby Boga strofuje Go. Pan, czerpic przyjemno z takiego ajania, przyjmuje je wspaniale. Przejawienie naturalnej mioci czyni takie zachowanie bardzo przyjemnym. W wielbieniu Najwyszego Pana z czci i szacunkiem nie manifestuje si taka naturalna mio, poniewa bhakta uwaa Pana za swego zwierzchnika.

56

Regulujce zasady w subie oddania s przeznaczone dla tych, ktrzy nie rozbudzili swej naturalnej mioci do Boga. Kiedy budzi si naturalna mio, przewysza ona wszelkie regulujce metody i wwczas midzy Panem a bhakt przejawia si czysta mio. Chocia na takiej platformie mioci bhakta czasami zdaje si dominowa nad Panem albo przekracza regulujce zasady, to postpowanie takie jest o wiele bardziej zaawansowane ni zwyke stosunki oparte na regulujcych zasadach z czci i szacunkiem. Bhakta, ktry dziki cakowitemu przywizaniu w mioci do Najwyszego jest rzeczywicie wolny od wszelkich desygnatw, przejawia spontaniczn mio do Boga, ktra zawsze przewysza oddanie oparte na regulujcych zasadach. Swobodny jzyk, jakiego uywa kochanek i ukochana, jest znamienny dla czystego uczucia. Kiedy bhakta wielbi swego ukochanego jako obiekt najbardziej godny czci, wwczas obserwuje si brak spontanicznych sentymentw mioci. Bhaktowie neofici przestrzegajcy instrukcji wedyjskich regulujcych tych, ktrzy nie maj czystej mioci do Boga, mog na pozr wydawa si bardziej wznioli ni bhakta w spontanicznej mioci do Boga. Lecz w rzeczywistoci taka spontaniczna, czysta mio jest o wiele wysza od regulowanej suby oddania. Taka czysta mio do Boga jest zawsze chwalebna pod kadym wzgldem, o wiele bardziej ni pena czci i szacunku suba oddania peniona przez bhakt mniej czuego. Adi 04.27-28 "Zstpi, zabierajc ze Sob tych czystych bhaktw i bd oddawa si rnym zadziwiajcym rozrywkom, nieznanym nawet na Vaikuncie. Bd propagowa tego rodzaju rozrywki, ktre zdumiewaj nawet Mnie Samego. Adi 04.27-28 Znaczenie: Pan Krsna w formie Pana Caitanyi ksztaci Swych bhaktw, by rozwinli si stopniowo do etapu czystej suby oddania. Wskutek tego od czasu do czasu pojawia si jako bhakta, by wzi udzia w rnego rodzaju wspaniaych czynach opisanych w Jego wzniosej filozofii i naukach. W niebie duchowym s niezliczone planety Vaikuntha i na nich wszystkich Pan przyjmuje sub penion przez Jego wiecznych bhaktw w nastroju czci i szacunku. Dlatego Pan ri Krsna prezentuje Swe najbardziej poufne rozrywki, tak jak oddaje si im w Swym transcendentalnym krlestwie. Rozrywki takie s tak atrakcyjne, e urzekaj nawet Pana, i wskutek tego rozkoszuje si nimi w formie Pana Caitanyi. Adi 04.29 "Wpyw yogamayi zainspiruje gopi sentymentem, e jestem ich kochankiem. Adi 04.29 Znaczenie: Yogamaya jest imieniem wewntrznej mocy, ktra sprawia, e Pan zapomina Samego Siebie i staje si obiektem mioci dla Swego czystego bhakty w rnych transcendentalnych smakach. Ta moc yogamaya stwarza w umysach dziewczt Vrajy duchowy sentyment, dziki ktremu myl, e Pan Krsna jest ich kochankiem. Sentymentu tego nigdy nie mona porwnywa do pospolitej niedozwolonej mioci seksualnej. Nie ma on nic wsplnego z psychologi seksu, chocia czysta mio takich bhaktw zdaje si by seksualn. Naley wiedzie, e nie istnieje nic w tej manifestacji kosmicznej, co nie miaoby prawdziwego odpowiednika w sferze duchowej. Wszystkie manifestacje materialne s emanacjami transcendencji. Erotyczne zasady mioci odzwierciedlone w mieszanych wartociach materialnych s wypaczonymi odzwierciedleniami rzeczywistoci duchowej, lecz rzeczywistoci tej nie mona zrozumie dopty, dopki nie jest si dostatecznie wyksztaconym w nauce duchowej. Adi 04.30 "Ani gopi, ani Ja nie zauwaymy tego, gdy nasze umysy zawsze bd zachwycone wzajemnym piknem i cechami.

Adi 04.30 Znaczenie: Planetom Vaikuntha w niebie duchowym przewodzi Narayana. Jego bhaktowie posiadaj te same cechy co On, a wymiana oddania jest tam na platformie czci i szacunku. Lecz ponad tymi wszystkimi planetami Vaikuntha znajduje si Goloka, czyli Krsnaloka, gdzie oryginalna Osoba Boga, Krsna, w peni manifestuje Sw moc przyjemnoci w wolnych sprawach miosnych. Poniewa bhaktowie w materialnym wiecie nie wiedz prawie nic o tych sprawach, Pan pragnie im je ukaza. Na Goloka Vrndavanie istnieje wymiana mioci znana jako parakiya-rasa. Jest ona podobna atrakcji zamnej kobiety do mczyzny nie bdcego jej mem. W wiecie materialnym ten rodzaj zwizku jest najbardziej ohydny, poniewa jest wypaczonym odzwierciedleniem parakiya-rasy ze wiata duchowego, gdzie s to sprawy miosne najwyszego rodzaju. Takie uczucia pomidzy bhakt i Panem przejawiane s pod wpywem yogamayi. Bhagavad-gita oznajmia, e bhaktowie najwyszego stopnia znajduj si pod opiek daiva-mayi, czyli yogamayi. Mahatmanas tu mam partha daivim prakrtim aritah (Bg. 9.13). Ci, ktrzy s rzeczywicie wielkimi duszami ( mahatmami), s cakowicie zaabsorbowani wiadomoci Krsny, zawsze penic sub dla Pana. Znajduj si pod opiek daivi prakrti, czyli yogamayi. Yogamaya stwarza sytuacj, w ktrej bhakta gotowy jest przekroczy wszelkie regulujce zasady jedynie po to, by kocha Krsn. Bhakta w naturalny sposb nie lubi przekracza zasad szacunku dla Najwyszej Osoby Boga, ale pod wpywem yogamayi jest gotw uczyni cokolwiek, by lepiej kocha Najwyszego Pana. Osoby znajdujce si pod wpywem energii materialnej w ogle nie s w stanie doceni dziaania yogamayi, gdy uwarunkowana dusza prawie w ogle nie jest w stanie zrozumie czystej wymiany pomidzy Panem i Jego bhakt. Lecz dziki penieniu suby oddania wedug regulujcych zasad, mona uczyni wielki postp i wwczas zacz docenia sprawy czystej mioci pod nadzorem yogamayi. W duchowych sentymentach miosnych wywoanych przez moc yogamayi, zarwno Pan ri Krsna, jak i dziewczta Vrajy zapominaj si w duchowym uniesieniu. Pod wpywem takiego zapomnienia, urzekajce pikno gopi gra bardzo istotn rol w transcendentalnym zadowoleniu Pana, ktre nie ma nic wsplnego ze zwyk seksuologi. Poniewa duchowa mio do Boga jest ponad wszystkim, co pospolite, gopi na pozr wydaj si przekracza kody zwykej moralnoci. To bezustannie zadziwia wiatowych moralistw. Dlatego yogamaya dziaa w ten sposb, e zakrywa Pana i Jego rozrywki przed oczyma materialistw: Jak potwierdza to Bhagavad-gita, gdzie Pan mwi, e rezerwuje Sobie prawo nieujawniania si kademu. Dziaanie yogamayi sprawia, e Pan i gopi, w miosnej ekstazie, czasami spotykaj si, a czasami rozstaj. Tych transcendentalnych spraw miosnych Pana nie s w stanie wyobrazi sobie empirycy zaabsorbowani bezosobow cech Absolutnej Prawdy. Dlatego Pan osobicie pojawia si przed materialistami, by obdarzy ich najwysz form realizacji duchowej i rwnie osobicie skosztowa jej esencji. Pan jest tak askawy, e osobicie zstpuje, by zabra upade dusze z powrotem do domu, do krlestwa Boga, gdzie wiecznie mona rozkoszowa si erotycznymi zasadami Boga w ich

57

prawdziwej formie, odmiennej od wypaczonej mioci seksualnej tak bardzo podziwianej i naduywanej przez upade dusze w ich schorowanym stanie. Zasadniczym powodem, dla ktrego Pan przejawia rasa-lil, jest nakonienie wszystkich upadych dusz do porzucenia ich schorowanej moralnoci i religijnoci i przycignicia ich do krlestwa Boga, by cieszyy si rzeczywistoci. Osoba, ktra prawdziwie rozumie, czym jest rasa-lila, z pewnoci bdzie czua wstrt do zwykego ycia seksualnego. Kiedy zrealizowana dusza sucha z waciwego rda o rasa-lila Pana, rezultat tego bdzie taki, e cakowicie powstrzyma si od materialnej przyjemnoci seksualnej. Adi 04.31 "Czyste przywizanie zjednoczy nas nawet kosztem moralnych i religijnych obowizkw [dharmy]. Przeznaczenie czasami umoliwi nam spotkanie si, a czasami rozdzieli nas. Adi 04.31 Znaczenie: Kiedy gopi usyszay flet Krsny, wyszy na spotkanie z Krsn w rodku nocy. rila Rupa Gosvami skomponowa wspaniay werset odpowiadajcy tej sytuacji, ktry opisuje piknego chopca o imieniu Govinda, stojcego z fletem przy ustach na brzegu Yamuny w wietle ksiyca. Ci, ktrzy pragn cieszy si yciem w materialistycznym spoeczestwie, przyjani i mioci, nie powinni udawa si nad Yamun, by ujrze form Govindy. Dwik fletu Pana Krsny jest tak sodki, e sprawi, i gopi zapomniay o wszystkich swych zwizkach z krewnymi i ucieky do Krsny w rodku nocy. W ten sposb opuszczajc dom, gopi przekroczyy wedyjskie zasady ycia rodzinnego. Oznacza to, e kiedy naturalne uczucia mioci do Krsny manifestuj si w peni, bhakta moe zlekceway konwencjonalne prawa i zasady spoeczne. W wiecie materialnym jestemy usytuowani jedynie na naznaczonych desygnatami pozycjach, ale czysta suba oddania rozpoczyna si wwczas, kiedy kto uwalnia si od takich desygnatw. Kiedy kto budzi sw mio do Krsny, wwczas wznosi si ponad wszelkie pozycje okrelone desygnatami. Spontaniczna atrakcja ri Krsny do Jego najdroszych integralnych czstek wytwarza entuzjazm, ktry zobowizuje ri Krsn i gopi do spotykania si razem. Aby uwici ten transcendentalny entuzjazm, konieczny jest sentyment rozki ukochanego z ukochan. W stanie materialnego cierpienia, nikt nie lubi blu rozdzielenia. Ale to samo rozdzielenie w formie transcendentalnej, bdc absolutnym w swojej naturze, umacnia wi mioci i wzmaga pragnienie spotkania si kochanka i ukochanej. Okres rozki, szacowany transcendentalnie, dostarcza wicej radoci ni rzeczywiste spotkanie, w ktrym brakuje uczu wytonego oczekiwania poniewa kochanek i ukochana s oboje obecni. Adi 04.32 "Skosztuj esencji wszystkich tych ras i w ten sposb obdarz ask wszystkich bhaktw. Adi 04.33 "Wwczas, suchajc o czystej mioci mieszkacw Vrajy, bhaktowie bd wielbi Mnie na ciece spontanicznej mioci, porzucajc wszelkie rytuay religijnoci i dziaania dla przyjemnoci." Adi 04.33 Znaczenie: Wiele zrealizowanych dusz, takich jak Raghunatha dasa Gosvami i krl Kulaekhara, wyranie zalecali, aby rozwin t spontaniczn mio Boga nawet ryzykujc tym przekroczenie wszystkich tradycyjnych kodw moralnych i religijnych. ri Raghunatha dasa Gosvami, jeden z szeciu Gosvamich Vrndavany, napisa w swoich modlitwach zwanych Manah-iksa, e naley po prostu z ca uwag wielbi Radh i Krsn. Na dharmam nadharmam ruti-gananiruktam kila kuru: nie naley by bardzo zainteresowanym penieniem wedyjskich rytuaw czy jedynie przestrzeganiem zasad i przepisw. Podobnie napisa krl Kulaekhara w swojej ksidze Mukunda-mala-stotra: nastha dharme na vasu-nicaye naiva kamopabhoge yad bhavyam tad bhavatu bhagavan purva-karmanurupam etat prarthyam mama bahu-matami janma-janmantare 'pi tvat-padambho-ruha-yuga-gata nicala bhaktir astu "Nie pociga mnie spenianie religijnych rytuaw czy utrzymywanie jakiego ziemskiego krlestwa. Nie dbam o przyjemnoci zmysowe; niech pojawiaj si i znikaj odpowiednio do mych przeszych czynw. Moim jedynym pragnieniem jest umocnienie si w subie oddania lotosowym stopom Pana, nawet gdybym musia rodzi si tutaj ycie po yciu." Adi 04.34 "Krsna manifestuje Sw wieczn, podobn ludzkiej form i spenia rozrywki, by okaza ask bhaktom. Po usyszeniu o takich rozrywkach, naley zaangaowa si w sub dla Niego." Adi 04.34 Znaczenie: Jest to werset ze rimad-Bhagavatam (10.33.37). Najwysza Osoba Boga ma niezliczone ekspansje Swej transcendentalnej formy, ktre wiecznie istniej w wiecie duchowym. Ten wiat materialny jest jedynie wypaczonym odbiciem wiata duchowego, gdzie wszystko manifestuje si bez skazy. Tam wszystko istnieje w swej oryginalnej egzystencji, wolne od dominacji czasu. Czas nie moe zdegradowa warunkw w wiecie duchowym czy wpyn na nie, a rne manifestacje Najwyszej Osoby Boga s odbiorcami czci rnych ywych istot na ich organicznych pozycjach duchowych. W wiecie duchowym wszelka egzystencja jest nieskaon dobroci. Dobro spotykana w wiecie materialnym jest zanieczyszczona cechami pasji i ignorancji. Powiedzenie, e ludzka forma ycia jest najlepsz pozycj do penienia suby oddania, ma swe szczeglne znaczenie, poniewa jedynie w tej formie ywa istota moe odnowi swj wieczny zwizek z Najwysz Osob Boga. Ludzka forma uwaana jest za najwyszy stopie w cyklu gatunkw ycia w tym materialnym wiecie. Jeli kto wykorzystuje t najwysz form materialn, moe odzyska sw pozycj suby oddania dla Pana. Inkarnacje Najwyszej Osoby Boga pojawiaj si we wszystkich gatunkach ycia, chocia jest to niepojte dla mzgu ludzkiego. Rozrywki Pana s zrnicowane odpowiednio do zdolnoci oceny rnego rodzaju cia ywych istot. Kiedy Najwyszy Pan pojawia si w Swej formie ludzkiej, obdarza spoeczestwo ludzkie najbardziej miosiernym bogosawiestwem. I w tym czasie otrzymuje ono sposobno zaangaowania si w rnego rodzaju wieczn sub dla Pana.

58

Szczeglne naturalne uznanie dla opisu okrelonej rozrywki Boga wskazuje na organiczn pozycj ywej istoty. Podziw, suenie, przyja, uczucie rodzicielskie i mio maeska s picioma gwnymi zwizkami z Krsn. Najwyszy stan doskonaoci zwizku maeskiego, wzbogacony wieloma sentymentami, daje bhakcie maksimum penego uroku smaku. Pan pojawia si w rnych inkarnacjach - jako ryba, w i dzik, jako Paraurama, Pan Rama, Buddha itd. - aby odwzajemni rnego rodzaju uznanie ywych istot na rnym etapie ewolucji. Zwizek maeski w mioci erotycznej zwanej parakiya-rasa jest niezrwnan doskonaoci mioci przejawion przez Pana Krsn i Jego bhaktw. Klasa tzw. bhaktw znana jako sahajiya stara si imitowa rozrywki Pana, chocia zupenie nie rozumiej oni Jego erotycznej mioci w Jego ekspansjach energii przyjemnoci. Ich sztuczna imitacja moe wywoa spustoszenie na ciece rozwoju duchowego zwizku z Panem. Materialne zaangaowanie seksualne nigdy nie moe rwna si mioci duchowej, ktra jest w nieskaonej dobroci. Czynnoci sahajiya jedynie jeszcze bardziej pograj w materialnym zanieczyszczeniu zmysw i umysu. Transcendentalne rozrywki Krsny ukazuj wieczne suenie Adhoksajy, Najwyszemu Panu, ktry jest ponad wszelk koncepcj materialnych zmysw. Materialistyczne uwarunkowane dusze nie rozumiej transcendentalnej wymiany mioci, lecz lubi angaowa si w zadowalanie zmysw w imi suby oddania. Nieodpowiedzialne osoby, ktre uwaaj rozrywki Radhy i Krsny za zwyke sprawy, nigdy nie bd w stanie zrozumie czynnoci Najwyszego Pana. Taniec rasa Krsny zaaranowany zosta przez wewntrzn moc Krsny yogamay i jest on nie do pojcia dla materialnie skaonej osoby. Usiujc rzuca botem w transcendencj z ca sw przewrotnoci, sahajiya bdnie interpretuj stwierdzenia tatparatvena nirmalam i tat-paro bhavet. Niewaciwie interpretujc tadrih kridah, pragn angaowa si w seks, udajc, e imituj Pana Krsn. Lecz w rzeczywistoci naley zrozumie znaczenie tych sw poprzez inteligencj autoryzowanych gosvamich. W swych modlitwach do Gosvamich rila Narottama dasa Thakura wyjani sw niezdolno do zrozumienia takich spraw duchowych. rupa-raghunatha-pade ha-ibe akuti kabe hama bujhaba se yugala-piriti "Kiedy bd pragn zrozumie literatur pozostawion przez Gosvamich, wwczas bd w stanie zrozumie transcendentalne sprawy miosne Radhy i Krsny." Innymi sowy, dopki kto nie otrzyma wyszkolenia pod nadzorem sukcesji uczniw Gosvamich, nie bdzie w stanie zrozumie Radhy i Krsny. Uwarunkowane dusze w naturalny sposb nie wykazuj chci do zrozumienia duchowej egzystencji Pana, i jeli usiuj pozna transcendentaln natur rozrywek Pana rwnoczenie pozostajc zaabsorbowanymi materializmem, z pewnoci bd bdzi jak sahajiya. Adi 04.35 Tutaj uycie czasownika "bhavet", ktry jest w trybie rozkazujcym, mwi nam, e z pewnoci naley tak zrobi. Niezastosowanie si do tego byoby porzuceniem obowizku. Adi 04.35 Znaczenie: Ten nakaz stosuje si do czystych bhaktw. Neofici bd mogli zrozumie te sprawy jedynie po uczynieniu postpu dziki regulowanej subie oddania pod dowiadczonym przewodnictwem mistrza duchowego. Wwczas rwnie bd mogli sucha o sprawach miosnych Radhy i Krsny. Dopki jestemy w materialnym uwarunkowanym yciu, wymagana jest cisa dyscyplina w sprawie czynnoci moralnych i niemoralnych. Absolutny wiat jest transcendentalny i wolny od takich rozrnie, gdy nie moe by w nim adnych wad. Ale z powodu seksualnego apetytu w tym materialnym wiecie konieczne jest rozrnianie pomidzy zachowaniem moralnym i niemoralnym. W wicie duchowym nie ma seksualnych czynnoci. Stosunki pomidzy kochankiem i ukochan w wiecie duchowym s czyst transcendentaln mioci i nieskaonym szczciem. Ten, kto nie zosta urzeczony transcendentalnym piknem rasy, z pewnoci zdegraduje si do atrakcji materialnej, aby dziaa w materialnym zanieczyszczeniu i zmierza ku najciemniejszym rejonom piekielnego ycia. Ale dziki zrozumieniu mioci maeskiej Radhy i Krsny mona uwolni si z ucisku atrakcji do materialnej tzw. mioci pomidzy mczyzn i kobiet. Podobnie, jeli kto rozumie czyst rodzicielsk mio Nandy i Yaody do Krsny, zostanie ocalony od zdegradowania si do materialnego uczucia rodzicielskiego. Jeli kto przyjmuje Krsn za najwyszego przyjaciela, materialna przyja nie bdzie ju dla niego duej atrakcyjna i bdzie ba si tzw. przyjani ze wiatowymi awanturnikami. Jeli urzeknie go suenie Krsnie, nie bdzie musia duej suy materialnemu ciau w zdegradowanym stanie materialnej egzystencji z faszyw nadziej, e zostanie panem w przyszoci. Podobnie, kiedy kto widzi wielko Krsny w neutralnoci, z pewnoci nigdy nie bdzie ponownie poszukiwa tzw. ulgi w filozofii impersonalistycznej czy voidystycznej. Jeli kogo nie pociga transcendentalna natura Krsny, z pewnoci bd pociga go przyjemnoci materialne, i w ten sposb uwika si w lepk sie prawych i grzesznych czynw i bdzie kontynuowa sw materialn egzystencj, transmigrujc z ciaa do ciaa. Jedynie w wiadomoci Krsny mona osign najwysz doskonao ycia. Adi 04.36-37 Tak jak te pragnienia s zasadnicz przyczyn pojawienia si Krsny, podczas gdy zniszczenie demonw jest jedynie uboczn koniecznoci, tak dla ri Krsny Caitanyi, Najwyszej Osoby Boga, ubocznym jest goszenie dharmy tego wieku. Adi 04.38 Kiedy Pan zapragn pojawi si z innego powodu, rwnie nasta czas na goszenie religii wieku. Adi 04.39 Tak wic Pan pojawi si ze Swymi bhaktami majc dwie intencje i zasmakowa nektaru premy razem ze zbiorowym intonowaniem witego imienia.

Adi 04.40 Tak wic szerzy On kirtan nawet pomidzy niedotykalnymi. Uwi wieniec ze witego imienia i premy, ktrym przyozdobi cay materialny wiat. Adi 04.41 W ten sposb, przyjmujc sentyment bhakty, naucza suby oddania jednoczenie praktykujc j osobicie.

59

Adi 04.41 Znaczenie: Kiedy Rupa Gosvami spotka Pana ri Caitany Mahaprabhu w Prayaga (Allahabad), zoy swe pene szacunku pokony stwierdzajc, e Pan Caitanya by bardziej wspaniaomylny od jakiegokolwiek innego avatary Krsny, poniewa rozdziela mio do Krsny. Jego misj byo zwikszenie mioci do Boga. Najwyszym osigniciem w ludzkiej formie ycia jest osignicie platformy mioci Boga. Pan Caitanya nie wynalaz systemu religii, jak czasami przypuszczaj ludzie. Zadaniem systemw religijnych jest dowiedzenie istnienia Boga, ktrego nastpnie traktuje si na og jako kosmicznego wykonawc polece. Lecz transcendentaln misj Pana ri Caitanyi Mahaprabhu jest rozdzielanie wrd wszystkich mioci do Boga. Kady, kto przyjmuje Boga jako Najwyszego, moe rozpocz proces intonowania Hare Krsna i zosta mionikiem Boga. Zatem Pan Caitanya jest najbardziej wspaniaomylny. To wspaniaomylne szerzenie suby oddania moliwe jest jedynie dla Samego Krsny. Zatem Pan Caitanya jest Krsn. W Bhagavad-gicie Krsna naucza filozofii podporzdkowania si Najwyszej Osobie Boga. Ten, kto podporzdkowa si Najwyszemu, moe czyni dalszy postp uczc si, w jaki sposb Go kocha. Zatem ruch wiadomoci Krsny propagowany przez Pana Caitany szczeglnie przeznaczony jest dla tych, ktrzy s wiadomi obecnoci Najwyszego Boga, ostatecznego kontrolera wszystkiego. Jego misj jest nauczanie ludzi, w jaki sposb wczy si w zajcia transcendentalnej suby mioci. Jest On Krsn nauczajcym suby dla Siebie z pozycji bhakty. Przyjcie przez Pana roli bhakty w wiecznej formie Pana ri Caitanyi Mahaprabhu jest jeszcze inn ze wspaniaych cech Pana. Uwarunkowana dusza nie jest w stanie osign Absolutnej Osoby Boga poprzez swe niedoskonae wysiki i dlatego jest rzecz wspania, e Pan ri Krsna, w postaci Pana Gaurangi, uatwi kademu zblienie si do Siebie. Svarupa Damodara Gosvami opisa Pana Caitany jako Samego Krsn z postaw Radharani, czyli poczenie Radhy i Krsny. Jego intencj jest zasmakowanie sodyczy Krsny w transcendentalnej mioci. Pan Caitanya nie chce myle o Sobie jako o Krsnie, poniewa pragnie pozycji Radharani. Powinnimy o tym pamita. Pewna klasa tzw. bhaktw zwanych nadiya-nagari albo gaura-nagari udaje, e maj uczucie gopi do Pana Caitanyi, ale nie zdaj sobie sprawy, e On usytuowa si nie jako podmiot radoci, Krsna, ale jako przedmiot radoci, bhakta Krsny. Pan Caitanya nie zaakceptowa wymysw nieautoryzowanych osb udajcych, e s bona fide. Wyobraenia takie jak te prezentowane przez gaura-nagari s jedynie zakceniem w szczerym wypenianiu misji Pana Caitanyi. Pan Caitanya jest niewtpliwie Samym Krsn, i zawsze jest tosamy ze rimati Radharani. Ale emocja, fachowo zwana vipralambha-bhava, ktr Pan przyj ze skrytych powodw, nie powinna by zakcana w imi suby. Materialici nie powinni niepotrzebnie wtrca si w sprawy transcendencji i w ten sposb wywoywa niezadowolenia Pana. Naley zawsze wystrzega si tego rodzaju anomalii w subie oddania. Bhakta nie powinien stwarza zakce Krsnie. Jak wyjani rila Rupa Gosvami, suba oddania jest anukulyena, czyli yczliwa dla Krsny. Dziaanie w sposb nieprzychylny dla Krsny nie jest oddaniem. Kamsa by wrogiem Krsny. Zawsze myla o Krsnie, lecz myla o Nim jako o nieprzyjacielu. Naley zawsze unika takiej nieyczliwej tzw. suby. Pan Caitanya przyj rol Radharani i my powinnimy popiera t pozycj, jak uczyni to Svarupa Damodara w Gambhira (domu Pana Caitanyi Mahaprabhu w Puri). Zawsze przypomina Panu Caitanyi o uczuciach rozki przeywanych przez Radh, tak jak zostay one opisane w rimad-Bhagavatam, i Pan Caitanya docenia jego towarzystwo. Ale ani Pan Caitanya, ani Jego zwolennicy nie pochwalaj gaura-nagar, ktrzy stawiaj Pana Caitany w pozycji podmiotu radoci, a samych siebie w pozycji Jego obiektw radoci. Zamiast otrzyma bogosawiestwa, gupi imitatorzy pozostawieni s zupenie na boku. Ich wymysy s zupenie przeciwne zasadom Pana ri Caitanyi Mahaprabhu. Nie mona miesza doktryny transcendentalnej przyjemnoci czerpanej przez Krsn z doktryn transcendentalnego uczucia rozki z Krsn w roli Radharani. Adi 04.42 Cztery rodzaje bhaktw s zbiornikami czterech rodzajw smakw mioci do Boga, mianowicie: suenia, przyjani, uczucia rodzicielskiego i mioci maeskiej. Adi 04.43 Kady z tych rodzajw bhaktw czuje, e jego uczucie jest najbardziej doskonae, tote w tym nastroju dowiadcza wielkiego szczcia z Panem Krsn. Adi 04.44 Ale jeli przyjmujc bezstronne stanowisko porwnamy te uczucia, przekonamy si, e uczucie maeskie przewysza sodycz wszystkie inne. Adi 04.44 Znaczenie: W transcendentalnych zwizkach z Panem nikt nie przewysza nikogo ani nie jest niszy od innych, gdy w krlestwie absolutnym wszystko jest rwne. Ale chocia zwizki te s absolutne, wystpuj take pomidzy nimi transcendentalne rnice. W ten sposb transcendentalny zwizek mioci maeskiej jest uwaany za najwysz doskonao. Adi 04.45 "Wzrastajca mio dowiadczana jest w rnych smakach, jednym ponad innym. Lecz ta mio, ktra ma najwyszy smak w stopniowym pojawianiu si kolejnych pragnie, manifestuje si w formie mioci maeskiej." Adi 04.45 Znaczenie: Jest to werset z Bhakti-rasamrta-sindhu (2.5.38) rila Rupy Gosvamiego. Adi 04.46 Dlatego nazywam j madhura-rasa. Dzieli si ona na dalsze dwie grupy, mianowicie mio maesk i niemaesk. Adi 04.47 W nielubnym zwizku miosnym wystpuje ogromne zwikszenie smaku. Takiej mioci nie spotyka si nigdzie poza Vraj. Adi 04.48 Nastrj ten jest nieograniczony w dziewcztach Vrajy, lecz sw doskonao znajduje w ri Radzie. Adi 04.49 Jej czysta, dojrzaa mio przewysza mio wszystkich innych. Jej mio sprawia, e Pan Krsna smakuje sodycz maeskiego zwizku.

60

Adi 04.50

Dlatego Pan Gauranga, ktry jest Samym ri Hari, przyj sentymenty Radhy i w ten sposb speni Swe wasne pragnienia.

Adi 04.50 Znaczenie: Spord czterech rodzajw wymiany suby oddania - dasya, sakhya, vatsalya i madhurya - za najpeniejsz uwaana jest madhurya. Ale zwizek maeski dzieli si dalej na dwa rodzaje, mianowicie svakiya i parakiya. Svakiya jest zwizkiem z Krsn jako formalnie polubionym mem, a parakiya jest zwizkiem z Krsn jako kochankiem. Dowiadczeni analitycy stwierdzili, e transcendentalna ekstaza smaku parakiya jest lepsza, poniewa jest w niej wicej entuzjazmu. Ta faza mioci maeskiej wystpuje w tych, ktrzy podporzdkowali si Panu w intensywnej mioci, dobrze wiedzc o tym, e taka zakazana mio z kochankiem nie znajduje moralnej aprobaty w spoeczestwie. Ryzyko, ktre taka mio do Boga pociga za sob, czyni t emocj wysz od zwizku, w ktrym takie ryzyko nie wystpuje. Jednake ryzyko takie jest suszne jedynie w krlestwie transcendentalnym. Maeska mio Boga svakiya i parakiya nie istniej w wiecie materialnym, a parakiya nie jest przejawiona nigdzie na Vaikuncie lecz jedynie w tej czci Goloki Vrndavany, ktra znana jest jako Vraja. Niektrzy bhaktowie sdz, e Krsna wiecznie oddaje si przyjemnociom na Goloce Vrndavanie, lecz jedynie czasami przychodzi na platform Vrajy, by cieszy si parakiya-ras. Jednake szeciu Gosvamich Vrndavany wyjanio, e rozrywki Krsny we Vrajy s wieczne, tak jak Jego inne dokonania na Goloce Vrndavanie. Vraja jest poufn czci Goloki Vrndavany. Krsna przejawi Swe rozrywki Vrajy na powierzchni tego wiata i podobne rozrywki wiecznie przejawiane s we Vrajy na Goloce Vrndavanie, gdzie parakiya-rasa istnieje wiecznie. W Trzecim Rozdziale tego eposu rila Krsnadasa Kaviraja Gosvami wyranie przyj fakt, e Krsna pojawia si w tym materialnym wiecie pod koniec wieku Dvapara dwudziestej smej catur-yugi Vaivasvaty Manu i przynosi ze Sob Sw Vrajadham, ktra jest wieczn siedzib Jego najwyszych rozrywek. Tak jak Pan pojawia si dziki Swej wewntrznej mocy, tak rwnie dziki tej samej wewntrznej mocy - bez adnej dodatkowej pomocy - przyprowadza ze Sob wszystkie Swoje parafernalia. Nastpnie Caitanya-caritamrta oznajmia tutaj, e uczucie parakiya istnieje jedynie w krlestwie transcendentalnym i nigdzie indziej. Ta najwysza forma ekstazy moe istnie jedynie w najbardziej poufnej czci transcendentalnego wiata, ale dziki bezprzyczynowej asce Pana moemy mie pewien wgld w t niewidoczn Vraj. Transcendentalny smak, ktrym rozkoszuj si gopi we Vrajy, jest wymienicie prezentowany w rimati Radharani. rimati Radharani reprezentuje dojrzae przyswojenie sobie transcendentalnego nastroju mioci maeskiej, a Jej uczucia s niepojte nawet dla Samego Pana. Intensywno Jej suby mioci jest najwysz form ekstazy. Nikt nie jest w stanie przewyszy rimati Radharani w rozkoszowaniu si transcendentalnym smakiem cech Pana. Dlatego Pan Sam zgodzi si przyj pozycj Radharani w formie Pana ri Gaurangi. W ten sposb rozkoszowa si najwysz pozycj parakiya-rasy, jaka przejawiana jest w transcendentalnej siedzibie Vrajy. Adi 04.51 "Pan Caitanya jest schronieniem pbogw, celem Upanisadw, jest wszystkim i kocem wszystkiego dla wielkich mdrcw, jest piknym schronieniem Swych bhaktw oraz istot mioci dla lotosookich gopi. Czy ponownie stanie si On obiektem mojej wizji?" Adi 04.52 "Pan Krsna zapragn skosztowa nieograniczonych nektariaskich smakw mioci jednej ze Swych wielu ukochanych [ri Radhy], wic przyj form Pana Caitanyi. Rozkoszowa si t mioci ukrywajc Sw wasn ciemn cer pod Jej byszczc t karnacj. Oby ten Pan Caitanya obdarzy nas Sw ask." Adi 04.52 Znaczenie: Wersety 51 i 52 pochodz ze Stava-mali rila Rupy Gosvamiego. Adi 04.53 Przyjcie tej ekstatycznej mioci byo gwnym powodem Jego pojawienia si i odnowienia religijnego systemu dla tego wieku. Teraz objani ten powd. Prosz, suchajcie wszyscy. Adi 04.54 Najpierw daem wskazwki do wersetu opisujcego gwny powd pojawienia si Pana, a teraz przedstawi jego pene znaczenie. Adi 04.55 "Sprawy miosne ri Radhy i Krsny s transcendentalnymi manifestacjami wewntrznej mocy przyjemnoci Pana. Chocia Radha i Krsna s jednym w Swej tosamoci, rozdzielili si na wieki. Teraz te dwie transcendentalne tosamoci ponownie poczyy si w formie ri Krsny Caitanyi. Kaniam si Jemu, ktry zamanifestowa si z sentymentami i cer rimati Radharani, mimo i jest Samym Krsn." Adi 04.55 Znaczenie: Jest to werset z dziennika rila Svarupy Damodary Gosvamiego. Pojawi si on jako pity z pierwszych czternastu wersetw ri Caitanya-caritamrty. Adi 04.56 Radha i Krsna s jednym i tym samym, ale przyjli dwa ciaa. W ten sposb ciesz si Sob wzajemnie, rozkoszujc si smakami mioci. Adi 04.56 Znaczenie: Dwie transcendentalne osobistoci, Radha i Krsna, s zagadk dla materialistw. Powyszy opis Radhy i Krsny z dziennika rila Svarupy Damodary Gosvamiego jest wyjanieniem skrtowym, lecz aby zrozumie misterium tych dwch osobistoci, trzeba mie wielk duchow wnikliwo. Jedno doznaje przyjemnoci w dwojgu. ri Krsna jest czynnikiem posiadajcym moc, a rimati Radharani jest moc wewntrzn. Wedug filozofii Vedanty nie ma rnicy pomidzy rdem mocy a moc; s one tosame. Nie moemy rozrnia pomidzy jednym i drugim, tak jak nie moemy oddzieli ognia od ciepa. Wszystko w Absolucie jest niepojte w egzystencji wzgldnej. Dlatego tym, ktrzy posiadaj wzgldn wiadomo, bardzo trudno jest przyswoi sobie t prawd o jednoci rda mocy i mocy. Filozofia niepojtej jednoci i rnicy goszona przez Pana Caitany jest jedynym rdem zrozumienia takich zawioci transcendencji. W rzeczywistoci Radharani jest wewntrzn moc ri Krsny i wiecznie wzmaga Jego przyjemno. Impersonalici nie s w stanie tego zrozumie bez pomocy bhakty maha-bhagavaty. Ju samo imi Radha sugeruje, e jest Ona wiecznie najwysz mistrzyni w zapewnianiu wygd ri Krsnie. Wskutek tego jest Ona medium przekazujcym sub ywych istot

61

dla ri Krsny. Dlatego bhaktowie we Vrndavanie poszukuj aski rimati Radharani, aby zosta uznanymi jako kochajcy sudzy ri Krsny. Pan Caitanya Mahaprabhu osobicie zblia si do upadych uwarunkowanych dusz tego elaznego wieku, aby obdarzy ich najwysz zasad transcendentalnych zwizkw z Panem. Czynnoci Pana Caitanyi s gwnie w roli czci Jego wewntrznej mocy dostarczajcej przyjemnoci. Absolutna Osoba Boga, ri Krsna, jest wszechpotn form transcendentalnej egzystencji, wiedzy i peni szczcia. Jego wewntrzna moc przejawia si najpierw jako sat, czyli egzystencja - innymi sowy, jako cz ktra rozprzestrzenia funkcj istnienia Pana. Ta sama moc, kiedy przejawia peni wiedzy, nazywana jest cit, czyli samvit, rozprzestrzeniajca transcendentalne formy Pana. Ostatecznie ta sama moc, odgrywajc rol medium przynoszcego przyjemno, jest znana jako hladini, transcendentalna moc szczcia. Zatem Pan manifestuje Sw wewntrzn moc w trzech transcendentalnych dziaach. Adi 04.57 Teraz, aby rozkoszowa si ras, oboje pojawili si w jednym ciele jako Pan Caitanya Mahaprabhu. Adi 04.58 Dlatego opisz najpierw pozycj Radhy i Krsny. To uwiadomi nam chwa Pana Caitanyi. Adi 04.59 rimati Radhika jest przemian mioci Krsny. Jest Ona Jego wewntrzn moc zwan hladini. Adi 04.60 Ta energia hladini dostarcza Krsnie przyjemnoci i odywia Jego bhaktw. Adi 04.60 Znaczenie: rila Jiva Gosvami dokadnie przedyskutowa moc hladini w swej Priti-sandarbhie. Mwi on, e Vedy wyranie oznajmiaj: "Jedynie suba oddania moe prowadzi nas do Osoby Boga. Jedynie suba oddania moe pomc bhakcie spotka Najwyszego Pana twarz w twarz. Najwysza Osoba Boga przycigany jest przez sub oddania i wskutek tego ostateczna supremacja wiedzy wedyjskiej opiera si na znajomoci nauki o subie oddania." Co jest tym szczeglnym urokiem, ktry sprawia, e Najwyszy Pan z entuzjazmem przyjmuje sub oddania, i jaka jest natura takiej suby? Pisma wedyjskie informuj nas, e Najwysza Osoba Boga, Prawda Absolutna, jest samowystarczalny, a maya, niewiedza, nigdy nie moe wpyn na Niego nawet w najmniejszym stopniu. Zatem moc, ktra opanowuje Najwyszego, musi by czysta duchowo. Taka moc nie moe pochodzi z tej materialnej manifestacji. Szczcie dowiadczane przez Najwysz Osob Boga nie moe by materialne, jak impersonalistyczna koncepcja szczcia Brahmana. Suba oddania jest wymian pomidzy dwoma osobami, a zatem nie moe by usytuowana jedynie wewntrz wasnej jani. Zatem szczcia pochodzcego z samorealizacji, brahmanandy, nie mona porwnywa do suby oddania. Najwysza Osoba Boga ma trzy rodzaje wewntrznej mocy, mianowicie: hladini, czyli moc przyjemnoci, sandhini, czyli moc egzystencjaln, i samvit, czyli moc poznawcz. W Visnu Puranie (1.12.69) znajduje si nastpujca wypowied skierowana do Pana: "O Panie, jeste podpor wszystkiego. Trzy atrybuty: hladini, sandhini i samvit istniej w Tobie jako jedna duchowa energia. Lecz materialne guny, ktre powoduj szczcie, niedol i mieszanin ich obu, s nieobecne w Tobie, gdy nie posiadasz adnych cech materialnych." Hladini jest osobow manifestacj szczcia Najwyszej Osoby Boga, dziki ktrej doznaje On przyjemnoci. Poniewa moc przyjemnoci jest wiecznie obecna w Najwyszym Panu, nie mona przyj teorii impersonalistycznej mwicej, e Pan pojawia si w materialnej gunie dobroci. Impersonalistyczna konkluzja jest przeciwna wersji wedyjskiej mwicej, e Pan posiada transcendentaln moc przyjemnoci. Kiedy moc przyjemnoci Najwyszej Osoby Boga przejawiona jest dziki Jego asce w osobie bhakty, manifestacja ta zwana jest mioci do Boga. Mio Boga jest innym okreleniem na moc przyjemnoci Pana. Zatem suba oddania wymieniana pomidzy Panem i Jego bhakt jest przejawem transcendentalnej mocy przyjemnoci Pana. Moc Najwyszej Osoby Boga, ktra zawsze wzbogaca Go w transcendentalne szczcie, nie jest materialna, lecz ankarici przyjmuj j za tak, poniewa nie s wiadomi tosamoci Najwyszego Pana i Jego mocy przyjemnoci. Tacy ignoranci nie s w stanie zrozumie rnicy pomidzy bezosobowym szczciem duchowym a rnorodnoci duchowej energii przyjemnoci. Moc hladini dostarcza Panu wszelkiej transcendentalnej przyjemnoci i Pan obdarza tak moc Swego czystego bhakt. Adi 04.61 Ciao Pana Krsny jest wieczne [sat], pene wiedzy [cit] i pene szczcia [ananda]. Jego jedna energia duchowa manifestuje trzy formy. Adi 04.62 Hladini jest Jego aspektem szczcia; sandhini - wiecznej egzystencji, a samvit - wiadomoci, ktra jest rwnie uznawana za wiedz. Adi 04.62 Znaczenie: W swej rozprawie Bhagavat-sandarbha (werset 102) rila Jiva Gosvami wyjania moce Pana w nastpujcy sposb. Transcendentalna moc Najwyszej Osoby Boga, poprzez ktr utrzymuje On sw egzystencj, jest zwana sandhini. Transcendentalna moc, dziki ktrej zna On Samego Siebie i sprawia, e inni mog Go pozna, jest nazywana samvit. Transcendentalna moc, dziki ktrej posiada transcendentalne szczcie i sprawia, e szczliwi s Jego bhaktowie, jest zwana hladini. Cakowite przejawienie tych mocy nazywane jest viuddha-sattv, i ta platforma rnorodnoci duchowej przejawiana jest nawet w wiecie materialnym, kiedy pojawia si tutaj Pan. Zatem rozrywki i manifestacje Pana w wiecie materialnym nie s w ogle materialne; nale do czystego transcendentalnego stanu. Bhagavad-gita stwierdza, e kto rozumie transcendentaln natur pojawiania si Pana, Jego czynnoci. i znikania, moe osign wyzwolenie z materialnej niewoli po opuszczeniu obecnego materialnego ciaa. Moe wej do krlestwa duchowego, by obcowa z Najwysz Osob Boga i wymienia moc hladini we wzajemnych stosunkach z Panem. W materialnej gunie dobroci istniej lady pasji i ignorancji. Dlatego materialna dobro, bdc mieszan, nazywana jest mira-sattv. Ale transcendentalna rnorodno viuddha-sattvy jest cakowicie wolna od wszelkich materialnych cech. Dlatego viuddha-sattva jest odpowiedni atmosfer, w ktrej mona dowiadcza Osoby Boga i Jego transcendentalnych rozrywek. Rnorodno duchowa jest wiecznie niezalena od

62

wszelkich warunkw materialnych i nie jest rna od Najwyszej Osoby Boga, jako e oboje s absolutem. Pan i Jego bhaktowie jednoczenie dostrzegaj moc hladini bezporednio dziki mocy samvit. Materialne cechy natury kontroluj uwarunkowane dusze, lecz Najwysza Osoba Boga nigdy nie znajduje si pod wpywem tych gun, jak porednio i bezporednio potwierdza to caa literatura wedyjska. Pan krsna osobicie mwi w Jedenastym Canto rimad-Bhagavatam, sattvam rajas tama iti guna jivasya naiva me: "Materialne cechy dobroci, pasji i ignorancji, powizane s z uwarunkowan dusz, lecz nigdy ze Mn, Najwysz Osob Boga." Visnu Purana potwierdza to w ten sposb: sattvadayo na santie yatra na prakrta gunah sa uddhah sarva-uddhebhyah puman adyah prasidatu "Najwysza Osoba Boga, Visnu, jest ponad trzema cechami: dobroci, pasj i ignorancj. Jest On wolny od wszelkich materialnych cech. Oby ta oryginalna osoba, Narayana, ktry zajmuje cakowicie transcendentaln pozycj, by z nas zadowolony." W Dziesitym Canto rimad-Bhagavatam Indra chwali Krsn w ten sposb: viuddha-sattvam tava dhama antam tapomayam dhvasta-rajas-tamaskam mayamayo 'yam guna-sampravaho na vidyate te 'grahananubandhah "Mj drogi Panie, Twoja siedziba jest viuddha-sattva, nigdy nie niepokojona przez materialne cechy, a czynnoci w niej speniane s transcendentaln sub mioci dla Twych stp. Dobro, wyrzeczenia i pokuty bhaktw wzmagaj takie czynnoci, ktre zawsze s wolne od zanieczyszczenia pasj i ignorancj. Materialne cechy w adnych okolicznociach nie mog mie na Ciebie wpywu." (Bhag. 10.27.4) Kiedy cechy natury materialnej nie s zamanifestowane, mwi si, e s w dobroci. Kiedy s wiecznie zamanifestowane i czynne w produkcji rozmaitoci materialnej egzystencji, mwi si, e s w pasji. A kiedy istnieje brak aktywnoci i rnorodnoci, mwi si, e s w ignorancji. Innymi sowy, kontemplacja jest dobroci, aktywno jest pasj, a bierno jest ignorancj. Ponad tymi wszystkimi materialnymi jakociowymi manifestacjami jest viuddha-sattva. Kiedy dominuje w niej sandhini; jest postrzegana jako egzystencja wszystkiego, co istnieje. Kiedy zdominowana jest przez samvit, postrzegana jest jako wiedza w transcendencji. A kiedy dominuje nad ni hladini, jest postrzegana jako najbardziej poufna mio do Boga. Viuddha-sattva, jednoczesna manifestacja tych trzech w jednym, jest gwn cech krlestwa Boga. Zatem Prawda Absolutna jest substancj rzeczywistoci, wiecznie zamanifestowan w trzech energiach. Manifestacj wewntrznej energii Pana jest niepojta rnorodno, manifestacj energii marginalnej jest ywa istota, a manifestacj energii zewntrznej jest materialny kosmos. Zatem Prawda Absolutna obejmuje te cztery zasady - Samego Najwysz Osob Boga, Jego energi wewntrzn, Jego energi marginaln i energi zewntrzn. Forma Pana i ekspansje tej formy jako svayam-rupa i vaibhava-prakaa s bezporednio podmiotami radoci energii wewntrznej, ktra wiecznie przejawia wiat duchowy, najbardziej poufn manifestacj energii. Manifestacja zewntrzna, energia materialna, dostarcza okry cielesnych uwarunkowanym ywym istotom, od Brahmy a do nieznacznej mrwki. Ta okrywajca energia manifestuje si pod wpywem trzech si materialnej natury i doceniana jest na rne sposoby przez ywe istoty tak w wyszych, jak i w niszych formach ycia. Kada z trzech grup mocy wewntrznej - energia sandhini, samvit i hladini - wpywa na jedn z mocy zewntrznych, ktre kieruj uwarunkowanymi duszami. Taki wpyw manifestuj trzy jakociowe guny materialnej natury, dowodzc ostatecznie, e ywe istoty, energia marginalna, s wiecznymi sugami Pana i dlatego kontrolowane s albo przez moc wewntrzn, albo przez zewntrzn. Adi 04.63 "O Panie, Ty jeste podpor wszystkiego. Trzy atrybuty: hladini, sandhini i samvit istniej w Tobie jako jedna duchowa energia. Ale guny materialne, ktre wywouj szczcie, niedol i mieszanin obu, nie s w Tobie obecne, gdy nie masz adnych materialnych cech." Adi 04.63 Znaczenie: Jest to werset z Visnu Purany (1.12.69). Adi 04.64 Zasadnicz czci mocy sandhini jest uddha-sattva. Na niej opiera si istnienie Pana Krsny. Adi 04.65 Matka Krsny, Jego ojciec, siedziba, dom, posanie, miejsca do siedzenia itd., wszystkie s przemianami uddha-sattvy. Adi 04.65 Znaczenie: Ojciec Pana Krsny, Jego matka i sprawy domowe, wszystkie przejawione s w tej samej egzystencji viuddha-sattvy. ywa istota usytuowana w pozycji czystej dobroci moe zrozumie form, jako i inne cechy Najwyszej Osoby Boga. wiadomo Krsny rozpoczyna si na platformie czystej dobroci. Chocia pocztkowo realizacja Krsny jest niewielka, Krsna jest w rzeczywistoci realizowany jako Vasudeva, absolutny waciciel wszechpotgi albo gwne Bstwo panujce nad wszelkimi mocami. Kiedy ywa istota usytuowana jest w viuddha-sattvie, transcendentalnej do trzech cech materialnej natury, dziki swej postawie suenia moe dostrzec form, jako i inne cechy Najwyszej Osoby Boga. Stan czystej dobroci jest platform zrozumienia, gdy Najwyszy Pan jest zawsze w egzystencji duchowej. Krsna jest zawsze wszechduchowy. Poza rodzicami Osoby Boga, rwnie wszystkie inne parafernalia Jego egzystencji s zasadniczo manifestacj sandhini akti, czyli przemian viuddha-sattvy. Aby uczyni to bardziej jasnym, mona powiedzie, e ta sandhini akti wewntrznej mocy utrzymuje i manifestuje wszelk rnorodno wiata duchowego. W krlestwie Boga sudzy i suki Boga, Jego towarzyszki, Jego ojciec i matka i wszystko inne jest transformacj egzystencji duchowej sandhini akti. Egzystencjalna sandhini akti w mocy zewntrznej podobnie ekspanduje wszelk rnorodno materialnego kosmosu, dziki ktrej moemy mie pewne pojcie o sferze duchowej.

63

Adi 04.66 "Stan czystej dobroci [uddha-sattva], w ktrym Najwysza Osoba Boga pojawia si niezakryty, jest zwany vasudev. W tym czystym stanie mj umys postrzega Najwyszego Boga, ktry jest ponad materialnymi zmysami i ktry znany jest jako Vasudeva." Adi 04.66 Znaczenie: Ten werset ze rimad-Bhagavatam (4.3.23), wypowiedziany przez Pana iv, kiedy potpi Daks; ojca Sati, jako przeciwnika Visnu, bez wtpienia potwierdza fakt, e Pan Krsna, Jego imi, sawa, Jego cechy i wszystko, co ma zwizek z Jego parafernaliami, istnieje w sandhini akti wewntrznej mocy Pana. Adi 04.67 Istot mocy samvit jest wiedza, e Najwysz Osob Boga jest Pan Krsna Wszelkie inne rodzaje wiedzy, takie jak wiedza o Brahmanie, s jej skadnikami. Adi 04.67 Znaczenie: Czynnoci samvit-akti daj efekt poznania. Zarwno Pan, jak i ywe istoty s wiadome. ri Krsna, jako Najwysza Osoba Boga, posiada pen wiedz o wszystkim wszdzie, i dlatego Jego poznawanie nie napotyka na adne przeszkody. Moe On posi wiedz po prostu przez spojrzenie na pewien przedmiot, podczas gdy poznanie zwykej ywej istoty zakcaj niezliczone przeszkody. Poznanie ywych istot ma trzy dziay: wiedz bezporedni, wiedz poredni i wiedz wypaczon. Percepcja zmysowa przedmiotw materialnych za pomoc zwykych zmysw, takich jak: oko, ucho, nos i rka, zawsze i niezawodnie produkuje wiedz wypaczon. To zudzenie jest prezentacj energii materialnej, na ktr w wypaczony sposb podziaaa. samvit-akti. Negatywne poznawanie przedmiotu znajdujcego si poza polem percepcji zmysowej jest sposobem wiedzy poredniej, ktra nie jest zupenie niedoskonaa, ale ktra produkuje jedynie wiedz fragmentaryczn w formie bezosobowej realizacji duchowej i monizmu. Ale kiedy czynnik poznania samvit zostanie owietlony moc hladini tej samej energii wewntrznej, dziaaj wwczas razem i jedynie w ten sposb mona osign wiedz o Osobie Boga. Samvit-akti powinna by utrzymywana w tym stanie. Wiedza materialna i porednia wiedza duchowa s produktami ubocznymi samvit-akti. Adi 04.68 Istot mocy hladini jest mio do Boga, istot mioci do Boga jest emocja [bhava], a ostatecznym rozwojem emocji jest mahabhava. Adi 04.68 Znaczenie: Produktem hladini akti jest mio do Boga, ktra dzieli si na dwie - mianowicie czyst mio do Boga i zanieczyszczon mio do Boga. ywa istota staje si czystym mionikiem Boga jedynie wwczas, kiedy zostanie obdarzona hladini akti emanujc od ri Krsny, aby Go przyciga. Ale kiedy ta sama hladini akti zostanie zanieczyszczona zewntrzn energi materialn i emanuje od ywej istoty, nie pociga Krsny; wprost przeciwnie, ywa istota bdzie przycigana przez urok energii materialnej. Wwczas, zamiast oszale z mioci do Boga, ywa istota szaleje za materialn przyjemnoci zmysow. Z powodu obcowania z jakociowymi gunami materialnej natury, zostaje ujta ich wzajemnym oddziaywaniem smutnych, nieszczliwych uczu. Adi 04.69 ri Radha Thakurani jest wcieleniem mahabhavy. Jest Ona kopalni wszelkich dobrych cech i jest gwnym klejnotem pomidzy wszystkimi ukochanymi towarzyszkami Pana Krsny. Adi 04.69 Znaczenie: Nieskaone dziaanie hladini akti przejawia si w postpowaniu dziewczt Vrajy i rimati Radharani, ktra jest najwaniejszym uczestnikiem w tej transcendentalnej grupie. Istot hladini akti jest mio do Boga, istot mioci do Boga jest bhava, czyli transcendentalny sentyment, a szczytem tej bhavy jest mahabhava. rimati Radharani jest uosobionym wcieleniem tych trzech aspektw transcendentalnej wiadomoci. Zatem jest Ona najwysz zasad w mioci do Boga i jest najwyszym obiektem mioci ri Krsny. Adi 04.70 "Spord tych dwch gopi [Radharani i Candravali], rimati Radharani jest lepsza pod kadym wzgldem. Jest Ona wcieleniem mahabhavy i przewysza wszystkich dobrymi cechami." Adi 04.70 Znaczenie: Jest to drugi werset z Ujjvala-nilamani rila Rupy Gosvamiego. Adi 04.71 Jej umys, zmysy i ciao pogrone s w mioci do Krsny. Jest Ona wasn energi Krsny i pomaga Ma w Jego rozrywkach.

Adi 04.71 Znaczenie: rimati Radharani jest tak w peni duchowa jak Krsna. Nikt nie powinien uwaa Jej za materialn. Bezwzgldnie nie jest podobna uwarunkowanym duszom, ktre maj materialne ciaa, wulgarne i subtelne, okryte materialnymi zmysami. Jest Ona cakowicie duchowa i tak Jej ciao, jak i umys maj takie same duchowe wcielenie. Poniewa Jej ciao jest duchowe, rwnie duchowe s Jej zmysy. Tak wic Jej ciao, umys i zmysy cakowicie byszcz w mioci do Krsny. Jest Ona uosobion hladini akti (dostarczajc przyjemnoci energi wewntrznej mocy Pana), i dlatego jest jedynym rdem przyjemnoci dla ri Krsny. ri Krsna nie moe czerpa przyjemnoci z niczego, co jest wewntrznie od Niego rne, tote Radha i ri Krsna s tosami. Cz sandhini wewntrznej mocy ri Krsny zamanifestowaa wszechatrakcyjn form ri Krsny, a ta sama moc wewntrzna, w aspekcie hladini, zaprezentowaa rimati Radharani, ktra jest atrakcj dla wszechatrakcyjnego. Nikt nie moe dorwna rimati Radharani w transcendentalnych rozrywkach ri Krsny. Adi 04.72 "Wielbi Govind, pierwotnego Pana, ktry rezyduje w Swym wasnym krlestwie, na Goloce, razem z Radh przypominajc Jego wasn posta duchow i bdc wcieleniem ekstatycznej mocy [hladini]. Ich towarzyszkami s Jej powiernice, ktre s wcieleniem ekspansji Jej cielesnej formy i ktre s nasycone zawsze radosn ras duchow." Adi 04.72 Znaczenie: Jest to werset z Brahma-samhity (5.37). Adi 04.73 Posuchajcie teraz, w jaki sposb towarzyszki Pana Krsny pomagaj Mu rozkoszowa si ras i jak pomagaj Mu w Jego rozrywkach.

64

Adi 04.74-75 Ukochane towarzyszki Pana Krsny s trzech rodzajw: boginie szczcia, krlowe i dojarki Vrajy, ktre s najprzedniejszymi ze wszystkich. Wszystkie te towarzyszki wywodz si od Radhiki. Adi 04.76 Tak jak rdo, Pan Krsna, jest przyczyn wszystkich inkarnacji, tak ri Radha jest przyczyn wszystkich tych towarzyszek. Adi 04.77 Boginie szczcia s czciowymi manifestacjami rimati Radhiki, a krlowe s odzwierciedleniami Jej wizerunku. Adi 04.78 Boginie szczcia s Jej penymi czciami i przejawiaj formy vaibhava-vilasa. Natomiast krlowe maj natur Jej vaibhava-prakaa. Adi 04.79 Vraja-devi maj rozmaite cechy cielesne. S one Jej ekspansjami i s instrumentami do rozwinicia rasy. Adi 04.80 Bez wielu towarzyszek, nie ma takiego uniesienia radoci w rasie. Dlatego rimati Radharani ma wiele manifestacji pomagajcych w rozrywkach Pana. Adi 04.81 Pomidzy nimi s rnego rodzaju grupy towarzyszek we Vrajy, ktre cechuj rne sentymenty i smaki. Pomagaj one Panu Krsnie rozkoszowa si wszelk sodycz taca rasa i innych rozrywek.

Adi 04.81 Znaczenie: Jak ju wyjaniono, Krsna i Radha s jednym w dwch osobach. S tosami. Krsna rozszerza si w wiele inkarnacji i pene czci, takie jak puruse. Podobnie, rimati Radharani rozszerza si w wiele form takich jak: boginie szczcia, krlowe i dziewczta Vrajy. Wszystkie takie ekspansje rimati Radharani s Jej penymi czciami. Wszystkie te kobiece formy Krsny s ekspansjami odpowiadajcymi Jego penym ekspansjom form Visnu. Ekspansje te zostay porwnane do odzwierciedlonych form formy oryginalnej. Nie ma rnicy pomidzy form oryginaln a formami odzwierciedlonymi. Kobiece odzwierciedlenia energii przyjemnoci Krsny s tak dobre jak Sam Krsna. Pene ekspansje osoby Krsny zwane s vaibhava-vilasa i vaibhava-prakaa, i podobnie opisane s ekspansje Radhy. Boginie szczcia s vaibhava-vilasa, a krlowe s vaibhava prakaa Radharani. Osobiste towarzyszki Radharani, dziewczta Vrajy, s bezporednimi ekspansjami Jej ciaa. Jako ekspansje Jej osobowej formy i transcendentalnego usposobienia, s one poredniczkami rnego rodzaju wymiany mioci w rozrywkach Pana Krsny, pod najwyszym zwierzchnictwem rimati Radharani. W transcendentalnym krlestwie przyjemno jest w peni doznawana w rnorodnoci. Wybujao transcendentalnego smaku wzmaga si poprzez obcowanie z wiksz iloci osb, podobnych Radharani, ktre rwnie znane s jako gopi albo sakhi. Rozmaito niezliczonych ukochanych jest rdem rozkoszy dla ri Krsny, tak wic te ekspansje rimati Radharani s konieczne do zwikszenia mocy przyjemnoci ri Krsny. Transcendentalna wymiana mioci pomidzy Nimi jest doskonaoci rozrywek Vrndavany. Poprzez te ekspansje Jej osobistego ciaa, rimati Radharani pomaga Panu Krsnie rozkoszowa si tacem rasa i innymi podobnymi czynnociami. rimati Radharani, bdc centralnym patkiem kwiatu rasa-lila, znana jest rwnie pod imionami wymienionymi w poniszych wersetach. Adi 04.82 Radha jest t, ktra dostarcza przyjemnoci Govindzie i jest rwnie t, ktra Go urzeka. Jest Ona dla Govindy wszystkim i jest koronnym klejnotem wszystkich Jego ukochanych. Adi 04.83 "Transcendentalna bogini rimati Radharani jest bezporednim dopenieniem Pana ri Krsny. Jest Ona centraln postaci dla wszystkich bogi szczcia. Posiada wszelki urok, by urzeka wszechatrakcyjn Osob Boga. Jest najwaniejsz moc wewntrzn Pana." Adi 04.83 Znaczenie: Jest to werset z Brhad-gautamiya-tantry. Adi 04.84 "Devi" oznacza "byszczca i najpikniejsza". Albo te znaczy "pikna siedziba wielbienia i miosnych zabaw Pana Krsny." Adi 04.85 "Krsnamayi" oznacza "ta, ktrej wntrzem i zewntrzem jest Pan Krsna". Widzi Ona Pana Krsn wszdzie, gdzie tylko rzuci Swe spojrzenie. Adi 04.86 Albo te jest Ona tosama z Panem Krsn, gdy jest ucielenieniem smakw mioci. Energia Pana Krsny jest z Nim tosama.

Adi 04.86 Znaczenie: Krsnamayi ma dwa rne znaczenia. Krsnamayi nazywana jest osoba, ktra zawsze myli o Krsnie wewntrz i na zewntrz i ktra zawsze pamita jedynie Krsn, bez wzgldu na to, gdzie si udaje i bez wzgldu na to, co widzi. A poniewa osobowo Krsny jest pena mioci, wobec tego Jego energia mioci, Radharani, nie bdc rn od Niego, rwnie nazywana jest krsnamayi. Adi 04.87 Jej wielbienie [aradhana] polega na spenianiu pragnie Pana Krsny. Dlatego Purany nazywaj J Radhik. Adi 04.87 Znaczenie: Imi Radha wywodzi si z rdzenia sowa aradhana, ktre oznacza "wielbienie". Dlatego osoba, ktra przewysza wszystkich w wielbieniu Krsny, moe by nazywana Radhik, najwiksz suk.

65

Adi 04.88 "Wiernie wielbia Ona Osob Boga. Dlatego Pan Govinda, zadowolony z Niej, zabra J w odosobnione miejsce, zostawiajc nas wszystkie." Adi 04.88 Znaczenie: Jest to werset ze rimad-Bhagavatam (10.30.28). Adi 04.89 Zatem Radha jest parama-devata, najwysz bogini, i zasuguje na uwielbienie kadego. Jest opiekunk wszystkich i jest matk caego wszechwiata.

Adi 04.90 Wyjaniem ju znaczenie sowa "sarva-laksmi". Radha jest oryginalnym rdem wszystkich bogi szczcia. Adi 04.91 "Sarva-laksmi" oznacza take, e w peni reprezentuje Ona sze bogactw Krsny. Zatem jest Ona najwysz energi Pana Krsny. Adi 04.92 Sowo "sarva-kanti" oznacza, e Jej ciao jest siedzib wszelkiego pikna i blasku. Wszystkie laksmi czerpi swe pikno z Niej. Adi 04.93 "Kanti" moe rwnie znaczy "wszelkie pragnienia Pana Krsny". Wszystkie pragnienia Pana Krsny spoczywaj w rimati Radharani. Adi 04.94 rimati Radhika spenia wszystkie pragnienia Pana Krsny. Takie jest znaczenie "sarva-kanti". Adi 04.95 Pan Krsna urzeka wiat, lecz ri Radha urzeka nawet Jego. Dlatego jest Ona najwysz ze wszystkich bogi. Adi 04.96 ri Radha jest pen moc, a Pan Krsna jest wacicielem penej mocy. Jak dowodz tego pisma objawione, nie ma pomidzy Nimi rnicy. Adi 04.97 W istocie s Oni tym samym, tak jak nierozdzielne jest pimo od jego zapachu czy jak tosamym jest ogie i jego ciepo. Adi 04.98 Tak wic Radha i Pan Krsna s jednym, jednake przyjli dwie formy, by rozkoszowa si smakami rozrywek. Adi 04.99-100 By szerzy prema-bhakti [sub oddania w mioci do Boga], Krsna pojawi si jako ri Krsna Caitanya, przyjmujc nastrj i cer ri Radhy. W ten sposb wyjaniem znaczenie pitego wersetu. Adi 04.101 Przed wyjanieniem wersetu szstego, najpierw napomkn o jego znaczeniu. Adi 04.102 Pan przyszed, by propagowa sankirtan. Jak ju o tym wspomniaem, jest to cel zewntrzny. Adi 04.103 Istnieje gwna przyczyna pojawienia si Pana Krsny, i wyrasta ona z Jego zaangaowa w roli gwnego podmiotu radoci wymiany mioci. Adi 04.104 Najbardziej poufny powd jest potrjny. Wyjawi go Svarupa Damodara. Adi 04.105 Svarupa Gosani jest najbardziej poufnym towarzyszem Pana. Dlatego zna dobrze wszystkie te tematy. Adi 04.105 Znaczenie: Zanim Pan przyj wyrzeczony porzdek ycia, porzdek ten pragn przyj Purusottama Bhattacarya, mieszkaniec Navadvipy. Dlatego opuci dom i uda si do Benares, gdzie przyj pozycj brahmacaryi od sannyasina Mayavadi. Kiedy zosta brahmacarinem, otrzyma imi ri Damodara Svarupa. Wkrtce potem opuci Benares, nie przyjmujc sannyasy, i uda si do Nilacala, Jagannatha Puri, gdzie przebywa Pan Caitanya. Tam spotka Caitany Mahaprabhu i powici swe ycie subie dla Pana. Zosta sekretarzem Pana Caitanyi i Jego bezustannym towarzyszem. Zwyk on zwiksza moc przyjemnoci Pana, piewajc odpowiednie pieni, ktre byy bardzo doceniane. Svarupa Damodara rozumia tajemn misj Pana Caitanyi i to jedynie dziki jego asce wszyscy bhaktowie Pana Caitanyi mogli pozna prawdziwy cel Pana. Svarupa Damodara zosta zidentyfikowany jako Lalitadevi, druga ekspansja Radharani. Jednake autorytatywna Gauraganoddea-dipika Kavi-karnapury opisuje Svarup Damodar jako t sam Viakhadevi, ktra suy Panu na Goloce Vrndavanie. Zatem naley zrozumie, e ri Svarupa Damodara jest bezporedni ekspansj Radharani, ktra pomaga Panu dowiadcza postawy Radharani. Adi 04.106 Serce Pana Caitanyi jest obrazem emocji ri Radhiki. Tote bezustannie powstaj w nim uczucia przyjemnoci i blu. Adi 04.106 Znaczenie: Serce Pana Caitanyi byo pene uczu rimati Radharani i rwnie przypomina J Swym wygldem. Svarupa Damodara wyjani Jego postaw jako radha-bhava-murti, postaw Radharani. Ten, kto angauje si w zadowalanie

66

zmysw na platformie materialnej, prawie nie jest w stanie zrozumie radha-bhavy, lecz zrozumie moe j ten, kto nie domaga si zadowalania zmysw. Radha-bhav naley poznawa od Gosvamich, tych, ktrzy prawdziwie kontroluj zmysy. Z takich autoryzowanych rde wiadomo, e postawa rimati Radharani jest najwysz doskonaoci mioci maeskiej, ktra jest najwyszym z piciu transcendentalnych smakw i jest pen doskonaoci mioci do Krsny. Te transcendentalne sprawy mona rozumie na dwch platformach. Jedna jest zwana wznios, a druga jest zwana niezwykle wznios. Form wznios s sprawy miosne przejawione w Dvarace. Pozycja nadzwyczaj wzniosa osigana jest w manifestacjach rozrywek Vrndavany. Postawa Pana Caitanyi jest z pewnoci nadzwyczaj wzniosa. Z ycia ri Caitanyi Mahaprabhu, inteligentna osoba zaangaowana w czyst sub oddania moe zrozumie, e zawsze przeywa On wewntrz Siebie rozk z Krsn. W tej rozce czasami czu, e odnalaz Krsn i raduje si spotkaniem z Nim. Znaczenie tej rozki i spotkania jest bardzo specyficzne. Jeli kto usiuje zrozumie wznios pozycj Pana Caitanyi, nie wiedzc o tym, z pewnoci zrozumie j niewaciwie. Najpierw trzeba cakowicie si zrealizowa. W przeciwnym razie mona bdnie uzna Pana za nagara, czyli cieszcego si dziewcztami Vrajy, i w ten sposb popeni bd rasabhasy, czyli zrozumienia pokrywajcego si czciowo. Adi 04.107 W kocowej czci Jego rozrywek, Pana Caitany ogarno szalestwo rozki z Panem Krsn. Jego zachowanie byo niewaciwe i mwi jak szalony. Adi 04.107 Znaczenie: Pan Caitanya przejawi najwyszy stan uczu bhakty przeywajcego rozk z Panem. Pokaz ten by bardzo wzniosy, poniewa by On cakowicie doskonay w Swych uczuciach rozki. Materialici nie s jednake w stanie tego zrozumie. Czasami materialistyczni uczeni sdz, e by On chory albo szalony. Ich problem polega na tym, e zawsze angauj si w materialne zadowalanie zmysw i nigdy nie s w stanie zrozumie uczu bhaktw i Pana. Materialici s najbardziej odraajcy w swych ideach. Sdz, e swymi zmysami mog bezporednio czerpa przyjemno z postrzegalnych przedmiotw fizycznych i e podobnie mog postpowa z transcendentalnymi cechami Pana Caitanyi. Lecz Pan rozumiany jest jedynie wwczas, gdy postpuje si zgodnie z zasadami ustanowionymi przez Gosvamich, na czele ze Svarup Damodar. Takie autoryzowane osoby jak Svarupa Damodara czy szeciu Gosvamich nigdy nie prezentuj takich doktryn jak nadiya-nagari, klasa tzw. bhaktw. Idee gauranga-nagari s jedynie wymysem i s cakowicie na platformie mentalnej. Adi 04.108 Tak jak Radhika oszalaa na widok Uddhavy, tak Pan Caitanya dzie i noc szala z powodu rozki. Adi 04.108 Znaczenie: Ci, ktrzy przyjli schronienie lotosowych stp ri Caitanyi Mahaprabhu, mog zrozumie, e Jego sposb wielbienia Najwyszego Pana Krsny w separacji jest prawdziwym wielbieniem Pana. Kiedy uczucie separacji staje si bardzo intensywne, osiga si etap spotkania ze ri Krsn. Tzw. bhaktowie, jak sahajiya, tanio wyobraaj sobie, e spotykaj si z Krsn we Vrndavanie. Mylenie takie moe by poyteczne, lecz w rzeczywistoci spotkanie z Krsn moliwe jest poprzez postaw rozki nauczan przez ri Caitany Mahaprabhu. Adi 04.109 W nocy, pogrony w smutku, mwi bezadnie otaczajc ramionami szyj Svarupy Damodary. Wylewa Swe serce w ekstatycznej inspiracji. Adi 04.110 Kiedykolwiek w Jego sercu powsta okrelony sentyment, Svarupa Damodara zadowala Go piewajc pieni czy recytujc wersety tej samej natury. Adi 04.111 Zanalizowanie tych rozrywek nie jest konieczne teraz. Pniej opisz je szczegowo. Adi 04.112 Poprzednio we Vrajy Pan Krsna przejawi trzy okresy, mianowicie dziecistwo, wiek chopicy i wiek modzieczy. Szczeglne znaczenie ma Jego wiek modzieczy. Adi 04.113 Uczucie rodzicielskie uczynio Jego dziecistwo bogatym. Jego wiek chopicy spdzony z przyjacimi by peen sukcesu. Adi 04.114 W modoci skosztowa esencji rasy, speniajc Swe pragnienia w rozrywkach takich jak taniec rasa ze rimati Radhik i innymi gopi. Adi 04.115 W Swej modoci Pan Krsna, dziki Swym rozrywkom erotycznej mioci takim jak taniec rasa, uczyni penymi sukcesu wszystkie trzy okresy Swego wieku oraz cay wszechwiat. Adi 04.116 "W Swej modoci Pan Madhusudana oddawa si rozrywkom podczas jesiennych nocy pord podobnych klejnotom dojarek. W ten sposb rozproszy wszelkie niedole wiata." Adi 04.116 Znaczenie: Jest to werset z Visnu Purany (5.13.60). Adi 04.117 "Relacjonujc Ich miosne czyny z poprzedniej nocy, Pan Krsna sprawi, e rimati Radharani zamkna oczy ze wstydu przed Swymi przyjacikami. Wwczas ukaza szczyt sprytu, rysujc na Jej piersiach delfiny oddajce si rnego rodzaju zabawom. W ten sposb - oddajc si w zarolach rozrywkom ze ri Radh i Jej przyjacikami - Pan Hari uczyni Swoj modo pen sukcesu." Adi 04.117 Znaczenie: Jest to werset z Bhakti-rasamrta-sindhu (2.1.231) rila Rupy Gosvamiego.

67

Adi 04.118 "O Paurnamasi, gdyby Pan Hari nie zstpi do Mathury ze rimati Radharani, to cae stworzenie - a szczeglnie Kupidyn, pbg mioci - byoby bezuyteczne." Adi 04.118 Znaczenie: Jest to werset wypowiedziany przez ri Vrndadevi w Vidagdha-madhava (7.3) rila Rupy Gosvamiego. Adi 04.119-120 Nawet chocia Pan Krsna, siedziba wszystkich smakw, poprzednio w ten sposb u esencj smakw mioci, mimo to nie by w stanie speni trzech pragnie, chocia czyni wysiki, by ich skosztowa. Adi 04.121 Wyjani Jego pierwsze pragnienie. Krsna mwi: "Ja jestem pierwotn przyczyn wszystkich ras. Adi 04.122 "Jestem peen duchowej prawdy i zbudowany jestem z penej radoci, ale mio rimati Radharani doprowadza Mnie do szalestwa. Adi 04.123 "Nie znam mocy mioci Radhy, ktr zawsze Mnie oszaamia." Adi 04.124 "Mio Radhiki jest Moim nauczycielem, a Ja jestem Jej taczcym uczniem. Jej prema sprawia, e tacz rne niezwyke tace." Adi 04.125 "O moja ukochana przyjaciko Vrndo, skd pochodzisz?" "Pochodz ze stp ri Hari." "Gdzie On jest?" "W lesie na brzegu Radhakundy." "Co tam robi?" "Uczy si taca." "Kto jest Jego mistrzem?" "Twj obraz, Radho, ujawniajc si wszdzie w kadym drzewie i pnczu, posuwa si niczym wprawny tancerz i sprawia, e On taczy za nim." Adi 04.125 Znaczenie: Jest to werset z Govinda-lilamrty (8.77) Krsnadasa Kavirajy Gosvamiego. Adi 04.126 "Bez wzgldu na to, jak przyjemno otrzymuj smakujc M mio do rimati Radharani, smak, ktrym rozkoszuje si Ona poprzez Sw mio do Mnie, jest dziesi milionw razy wikszy. Adi 04.127 "Tak jak Ja jestem siedzib wzajemnie sprzecznych cech, tak rwnie mio Radhy jest zawsze pena podobnych sprzecznoci. Adi 04.128 "Mio Radhy jest wszechprzenikajca, nie pozostawiajc miejsca na ekspansje. Lecz mimo to bezustannie rozszerza si. Adi 04.129 "Z pewnoci nic nie przewysza Jej mioci. Lecz Jej mio jest pozbawiona dumy. To jest oznak jej wielkoci. Adi 04.130 "Nie ma nic czystszego od Jej mioci. Lecz zachowanie Jej mioci jest zawsze przewrotne i oszukacze." Adi 04.131 "Wszelka chwaa mioci Radhy do Krsny, wroga demona Mury. Chocia jest ona wszechprzenikajca, wydaje si zwiksza w kadej chwili. Chocia jest wana, jest pozbawiona dumy. I chocia jest czysta, zawsze jest pena dwulicowoci." Adi 04.131 Znaczenie: Jest to werset z Dana-keli-kaumudi (2) rila Rupy Gosvamiego. Adi 04.132 "ri Radhika jest najwysz siedzib tej mioci, a Ja jestem jej jedynym obiektem. Adi 04.133 "Ja rozkoszuj si szczciem, do ktrego ma prawo obiekt mioci. Lecz przyjemno Radhy, siedziby tej mioci, jest dziesi milionw razy wiksza. Adi 04.134 "Mj umys ugania si za smakiem przyjemnoci dowiadczanej przez t siedzib, lecz pomimo najlepszych stara, nie jestem w stanie jej skosztowa. W jaki sposb mog jej skosztowa? Adi 04.135 "Jeli kiedy bd mg sta si siedzib tej mioci, jedynie wwczas bd mg skosztowa jej radoci." Adi 04.135 Znaczenie: Visaya i araya s dwoma wanymi sowami odnoszcymi si do wymiany pomidzy Krsn i Jego bhakt. Bhakta jest zwany araya, a jego ukochany, Krsna, jest visaya. Wymiana mioci pomidzy araya i visaya obejmuje rne skadniki, ktre znane s jako vibhava, anubhava, sattvika i vyabhicari. Vibhava dzieli si na dwie kategorie: alambana i uddipana. Alamban mona dalej podzieli na aray i visay. W miosnych sprawach Radhy i Krsny, Radharani jest aspektem araya, a Krsna - visaya. Transcendentalna wiadomo Pana mwi Mu: "Ja jestem Krsn i dowiadczam przyjemnoci jako visaya. Przyjemno dowiadczana przez Radharani, araya, jest wielokrotnie wiksza od przyjemnoci

68

odczuwanej przeze Mnie." Wic aby dowiadczy przyjemnoci kategorii araya, Pan Krsna pojawi si jako ri Caitanya Mahaprabhu. Adi 04.136 Mylc w ten sposb, Pan Krsna by ciekaw smaku tej mioci. Gorce pragnienie tej mioci coraz bardziej pono w Jego sercu. Adi 04.137 To jest jedno pragnienie. Teraz posuchajcie o innym. Widzc Swe wasne pikno, Pan Krsna zacz si zastanawia. Adi 04.138 "Moja sodycz jest wspaniaa, nieskoczona i pena. Nikt w trzech wiatach nie znajduje jej granic. Adi 04.139 "Jedynie Radhika, dziki mocy Swej mioci, rozkoszuje si caym nektarem Mej sodyczy. Adi 04.140 "Chocia mio Radhy jest czysta jak zwierciado, jej czysto zwiksza si w kadej chwili. Adi 04.141 "Moja sodycz rwnie nie ma miejsca na ekspansj, jednake byszczy przed tym lustrem w coraz to nowszym piknie. Adi 04.142 "Istnieje bezustanne wspzawodnictwo pomidzy M sodycz a zwierciadem mioci Radhy. Obie bezustannie zwikszaj si, lecz adna nie doznaje poraki. Adi 04.143 "Moja sodycz cay czas si odnawia. Bhaktowie kosztuj jej odpowiednio do swej wasnej mioci. Adi 04.144 "Kiedy widz Moj sodycz w lustrze, kusi Mnie, by jej skosztowa, lecz nie jestem w stanie tego zrobi. Adi 04.145 "Kiedy zastanawiam si nad sposobem skosztowania jej, przekonuj si, e pragn pozycji Radhiki." Adi 04.145 Znaczenie: Atrakcyjno Krsny jest wspaniaa i nieograniczona. Nikt nie moe zna jej koca. Takim jej rozmiarem moe rozkoszowa si jedynie rimati Radharani ze Swej pozycji w kategorii araya. Zwierciado transcendentalnej mioci rimati Radharani jest doskonale czyste, jednake zdaje si by coraz bardziej przejrzyste w transcendentalnej metodzie poznawania Krsny. W zwierciadle serca Radharani transcendentalne cechy Krsny zdaj si by coraz nowszymi i wieszymi. Innymi sowy, atrakcja Krsny zwiksza si proporcjonalnie do zrozumienia rimati Radharani. Kade stara si przewyszy drugie. adne nie chce dozna poraki w zwikszaniu nasilenia mioci. Pragnc zrozumie postaw Radharani w nasileniu mioci, Pan Krsna pojawi si jako ri Caitanya Mahaprabhu. Adi 04.146 "Kto manifestuje wicej sodyczy ni Ja, sodyczy, ktrej nigdy wczeniej nie dowiadczono i ktra wszystkich wprawia w zdumienie? Niestety, Ja Sam - z umysem oszoomionym na widok tego pikna gwatownie pragn cieszy si nim tak jak rimati Radharani." Adi 04.146 Znaczenie: Jest to werset z Lalita-madhavy (8.34) rila Rupy Gosvamiego. Zosta wypowiedziany przez Pana Krsn, kiedy ujrza On pikno wasnego odbicia w wysadzanej klejnotami fontannie Dvaraki. Adi 04.147 Pikno Krsny ma jedn naturaln moc: wzrusza serca wszystkich mczyzn i kobiet, poczwszy od Samego Pana Krsny. Adi 04.148 Wszystkie umysy zostaj urzeczone, suchajc Jego sodkiego gosu i fletu czy widzc Jego pikno. Nawet Sam Pan Krsna czyni wysiki, by skosztowa tej sodyczy. Adi 04.149 Pragnienie tego, kto zawsze pije nektar tej sodyczy, nigdy nie zostaje zaspokojone. Raczej zwiksza si ono bezustannie. Adi 04.150 Osoba taka, bdc nieusatysfakcjonowan zaczyna zniewaa Pana Brahm mwic, e nie zna on sztuki tworzenia i jest po prostu niedowiadczony. Adi 04.151 Nie obdarzy nas milionami oczu do ogldania Krsny. Da nam tylko dwoje oczu i nawet te oczy mrugaj. Jak wic bd moga oglda pikn twarz Krsny? Adi 04.152 [Gopi mwi] "O Krsno, kiedy udajesz si do lasu podczas dnia i nie widzimy Twojej sodkiej twarzy, otoczonej piknymi krconymi wosami, poowa sekundy zdaje si by caym wiekiem. A stworzyciela, ktry umieci powieki na oczach, ktrych uywamy do ogldania Ciebie, uwaamy po prostu za gupca." Adi 04.152 Znaczenie: Jest to werset wypowiedziany przez gopi i znajdujcy si w rimad-Bhagavatam (10.31.15). Adi 04.153 "Po dugiej rozce gopi ujrzay Swego ukochanego Krsn na Kuruksetrze. Swymi oczyma objy Go w swych sercach i zapewniy Mu bezpieczestwo, doznajc tak intensywnej radoci, jakiej nie osigaj nawet doskonali yogini. Gopi przeklinay stwrc za stworzenie powiek, ktre przeszkadzay ich wizji." Adi 04.153 Znaczenie: Jest to werset ze rimad-Bhagavatam (10.82.40).

69

Adi 04.154 Nie ma wikszej doskonaoci dla oczu, ni ogldanie Krsny. Ktokolwiek Go widzi, jest w istocie najbardziej szczliwy. Adi 04.155 [Gopi mwi:] "O przyjaciki, z pewnoci szczliwe s oczy, ktre ogldaj pikne twarze synw Nandy Maharajy. Kiedy ci dwaj synowie udaj si do lasu, otoczeni przez przyjaci, prowadzc przed Sob krowy, przykadaj flety do Swych ust i z mioci patrz na mieszkacw Vrndavany. Sdzimy, e dla istot, ktre maj oczy, nie ma wspanialszego obiektu wzroku." Adi 04.155 Znaczenie: Jeli kto jest wystarczajco szczliwy, moe oglda Krsn bezustannie, tak jak gopi. Brahmasamhita mwi, e mdrcy, ktrzy posmarowali swe oczy maci czystej mioci, mog bezustannie oglda form yamasundary (Krsny) w gbi swoich serc. Ten werset ze rimad-Bhagavatam (10.21.7) piewany by przez gopi na pocztku pory arat. Adi 04.156 [Kobiety Mathury mwi] "Jakie wyrzeczenia speniay gopi? Swymi oczyma zawsze pij nektar twarzy Pana Krsny, nektar, ktry jest esencj wdziku i nie ma sobie rwnego czy wyszego od siebie. Ten wdzik jest jedyn siedzib pikna, sawy i bogactwa. Jest on doskonay sam w sobie, zawsze wiey i niezwykle rzadki." Adi 04.156 Znaczenie: Ten werset ze rimad-Bhagavatam (10.44.14) wypowiedziay kobiety Mathury, kiedy ujrzay Krsn i Balaram na arenie razem z najwikszymi zapanikami krla Kamsy, Mustik i Canur. Adi 04.157 Sodycz Pana Krsny jest bezprzykadna i taka te jest jej sia. Po prostu suchajc o takim piknie, umys zostaje poruszony. Adi 04.158 Pan Krsna Sam urzeczony jest wasnym piknem, lecz poniewa nie moe radowa si nim w peni, Jego umys jest bardzo zasmucony. Adi 04.159 Jest to opis Jego drugiego pragnienia. Teraz, prosz, posuchajcie, jak opisz trzecie. Adi 04.160 Ta konkluzja rasy jest bardzo gboka. Jedynie Svarupa Damodara wie o niej wiele. Adi 04.161 Kady, kto twierdzi, e j zna, musia usysze o niej od niego, gdy on by najbliszym towarzyszem Pana Caitanyi Mahaprabhu. Adi 04.162 Mio gopi nazywana jest rudha-bhava. Jest czysta i nieskazitelna. Nigdy nie jest podaniem. Adi 04.162 Znaczenie: Jak ju zostao wyjanione, pozycja gopi w ich miosnych sprawach z Krsn jest transcendentalna. Ich uczucie nazywane jest rudha-bhav. Chocia pozornie wydaje si by pospolitym seksem, nie naley myli go ze zwyk mioci seksualn, gdy jest to czysta i nieskaona mio Boga. Adi 04.163 "Czysta mio gopi zasyna jako 'podanie'. Drodzy bhaktowie Pana, na czele ze ri Uddhav pragn skosztowa tej mioci." Adi 04.163 Znaczenie: Jest to werset z Bhakti-rasamrta-sindhu ( 1.2.285, 286). Adi 04.164 Podanie i mio maj rne cechy, tak jak elazo i zoto maj rn natur. Adi 04.164 Znaczenie: Naley stara si rozrnia pomidzy mioci seksualn a czyst mioci, gdy nale one do rnych kategorii i jest pomidzy nimi przepacista rnica. Rnica ta jest tak dua jak pomidzy elazem i zotem. Adi 04.165 Pragnienie zadowalania wasnych zmysw jest zwane kam [podaniem], ale pragnienie zadowolenia zmysw Pana Krany jest prem [mioci]. Adi 04.165 Znaczenie: Pisma objawione opisuj czyst mio w ten sposb: sarvatha dhvamsa-rahitam saty api dhvamsa-karane yad bhava-bandhanam yunoh sa prema parikirtitah "Jeli istnieje wystarczajcy powd do rozwizania zwizku maeskiego, jednake takie rozwizanie nie nastpuje, to taki zwizek intymnej mioci jest zwany czystym." Podlege gopi przywizane byy do Krsny w takiej czystej mioci. Dla nich nie byo kwestii mioci seksualnej opartej na zadowalaniu zmysw. Ich jedynym zajciem w yciu byo dbanie o to, by Krsna by szczliwy pod kadym wzgldem, bez wzgldu na ich wasne osobiste interesy. Powiciy swe dusze jedynie dla zadowolenia Osoby Boga, ri Krsny. Pomidzy gopi i Krsn nie byo nawet najmniejszego ladu mioci seksualnej. Autor ri Caitanya-caritamrty autorytatywnie stwierdza, e mio seksualna jest spraw osobistego zadowalania zmysw. Wszystkie regulujce zasady w Vedach odnoszce si do pragnie popularnoci, ojcostwa, zamonoci itd. s rnymi fazami zadowalania zmysw. Dziaanie dla zadowalania zmysw moe by speniane pod paszczykiem dobroczynnoci publicznej, nacjonalizmu, religii, altruizmu, kodw etycznych, kodw biblijnych, wskazwek zdrowotnych, dziaania dla przyjemnoci, wstydliwoci, tolerancji, osobistego komfortu, wyzwolenia z materialnej niewoli, postpu, uczucia rodzinnego czy strachu przed spoecznym ostracyzmem czy pastwow kar, ale te wszystkie kategorie s rnymi dziaami jednej rzeczy - zadowalania zmysw. Wszystkie takie dobre czyny speniane s zasadniczo dla wasnego

70

zadowalania zmysw, gdy nikt nie jest w stanie powici swego wasnego interesu speniajc te wielce reklamowane zasady moralne i religijne. Ale ponad tym wszystkim jest transcendentalny stan, w ktrym kto uwaa si po prostu za wiecznego sug Krsny, absolutnej Osoby Boga. Wszelkie czyny speniane w tym nastroju suenia zwane s czyst mioci do Boga, poniewa speniane s dla cakowitej przyjemnoci zmysw ri Krsny. Jednake jakikolwiek czyn speniany w celu cieszenia si jego owocami czy rezultatami jest aktem zadowalania zmysw. Czyny takie widoczne s czasami w formach wulgarnych, a czasami subtelnych. Adi 04.166 Celem podania jest jedynie przyjemno wasnych zmysw. Ale mio dostarcza przyjemnoci Panu Krsnie, i dlatego ma wielk moc. Adi 04.167-169 Dla suenia Panu Krsnie gopi porzuciy wszystko, co jest bardzo trudno porzuci - spoeczne zwyczaje, zalecenia pism witych, wymagania cielesne, dziaanie karmiczne, wstydliwo, cierpliwo, cielesn przyjemno, zadowalanie zmysw i ciek varnarama-dharmy, jak rwnie wasnych krewnych i ich karcenie i ajanie. Peni dla Niego sub mioci dla Jego przyjemnoci. Adi 04.170 To zwane jest mocnym przywizaniem do Pana Krsny. Jest ono nieskazitelnie czyste, jak czysta tkanina bez plamy. Adi 04.170 Znaczenie: Autor ri Caitanya-caritamrty radzi wszystkim, by porzucili wszelkie czynnoci zadowalania zmysw i, niczym gopi, cakowicie zjednoczyli si z wol Najwyszego Pana. Taka jest ostateczna instrukcja Krsny w Bhagavad-gicie. Powinnimy by gotowi zrobi wszystko dla zadowolenia Pana, nawet ryzykujc pogwaceniem zasad wedyjskich czy praw etycznych. Taki jest standard mioci Boga. Takie czyny w czystej mioci Boga s tak nieskazitelne jak czyste ptno, ktre zostao cakowicie wyprane. rila Bhaktivinoda Thakura ostrzega nas w zwizku z tym, e nie powinnimy bdnie sdzi, i idea porzucenia wszystkiego oznacza rwnie porzucenie koniecznych obowizkw zwizanych z ciaem i umysem. Nawet takie obowizki nie s zadowalaniem zmysw, jeli podejmowane s w duchu suby dla Krsny. Adi 04.171 Zatem podanie i mio s cakiem odmienne. Podanie jest jak gsta ciemno, ale mio jest jak jasne soce. Adi 04.172 Mio gopi nie jest splamiona nawet odrobin podania. Ich zwizek z Krsn jest jedynie dla Jego przyjemnoci. Adi 04.173 "O ukochany! Twe lotosowe stopy s tak mikkie, e kiedy kadziemy je agodnie na nasze piersi, boimy si, e zostan zranione. Ty jeste jedyn podpor naszego ycia. Nasze umysy s przepenione niepokojem, e kamyki mog rani Twe delikatne stopy, gdy spacerujesz po lenej ciece." Adi 04.173 Znaczenie: Ten werset ze rimad-Bhagavatam (10.31.19) zosta wypowiedziany przez gopi, kiedy Krsna opuci je w rodku rasa-lila. Adi 04.174 Gopi nie dbaj o sw wasn przyjemno czy bl. Celem ich wszystkich fizycznych i umysowych czynnoci jest sprawienie radoci Panu Krsnie. Adi 04.175 Dla Krsny wyrzekaj si wszystkiego. Maj czyste przywizanie do sprawiania przyjemnoci Krsnie. Adi 04.176 "O Moje ukochane gopi, porzuciycie dla Mnie swych krewnych, zwyczaje spoeczne i zalecenia pism witych. Zniknem wam sprzed oczu jedynie po to, by zwikszy wasz koncentracj na Mnie. Poniewa zniknem dla waszego dobra, nie powinnycie by ze Mnie niezadowolone." Adi 04.176 Znaczenie: Ten werset ze rimad-Bhagavatam (10.32.21) zosta wypowiedziany przez Krsn, kiedy powrci On na aren rasa-lila. Adi 04.177 Wczeniej Krsna obieca, e bdzie odwzajemnia si Swym bhaktom odpowiednio do sposobu, w jaki Go wielbi. Adi 04.178 "Kiedy Moi bhaktowie podporzdkowuj si Mnie, nagradzam ich odpowiednio. Kady poda Moj ciek pod kadym wzgldem, o synu Prthy." Adi 04.178 Znaczenie: Krsna nigdy nie by niewdziczny gopi, lecz jak oznajmia to Arjunie w tym wersecie Bhagavad-gity (4.11), odwzajemnia si bhaktom proporcjonalnie do ich transcendentalnej suby mioci, ktr peni dla Niego. Kady poda ciek prowadzc do Niego, ale na tej ciece s rne stopnie postpu i Pan realizowany jest proporcjonalnie do zaawansowania danej osoby. cieka jest jedna, lecz postp w zblianiu si do ostatecznego celu jest rny, i dlatego rwnie rna jest proporcja realizacji tego celu - absolutnej Osoby Boga. Gopi osigny najwyszy cel i Pan Caitanya stwierdza, e nie ma wyszej metody wielbienia Boga ponad t, ktr praktykoway gopi. Adi 04.179 Jak Pan Krsna przyznaje osobicie, obietnica ta zostaa zamana przez wielbienie praktykowane przez gopi.

71

Adi 04.180 "O gopi, nie jestem w stanie odwzajemni si wam za wasz nieskaziteln sub, nawet w przecigu ycia Brahmy. Wasz zwizek ze Mn jest bez zarzutu. Wielbiycie Mnie porzucajc wszelkie wizy rodzinne, ktre jest bardzo trudno przerwa. Niech wic zatem wasze wasne chwalebne czyny bd wasz zapat." Adi 04.180 Znaczenie: Ten werset ze rimad-Bhagavatam (10.32.22) zosta wypowiedziany przez Samego ri Krsn, kiedy powrci do gopi po usyszeniu ich pieni rozdzielenia. Adi 04.181 Nie miejcie wtpliwoci co do tego, e wszelkie uczucie, jakie gopi manifestuj w swych ciaach, przeznaczone jest jedynie dla Pana Krsny. Adi 04.181 Znaczenie: Pozbawiona egoizmu mio przejawiona przez gopi nie moe mie sobie rwnej. Nie powinnimy zatem bdnie rozumie starannoci gopi w ozdabianiu samych siebie. Gopi ubieray si tak piknie, jak to tylko moliwe, aby swym widokiem uszczliwi Krsn. Nie miay adnych ukrytych pragnie. Swe ciaa i wszystko, co posiaday, powiciy subie dla Krsny, biorc to za pewnik, e ciaa te byy przeznaczone dla Jego przyjemnoci. Ubieray si z t myl, e Krsna bdzie szczliwy widzc je i dotykajc. Adi 04.182 [Gopi myl:] "Ofiarowaam to ciao Panu Krsnie. Jest ono Jego wasnoci i dostarcza Mu radoci. Adi 04.183 "Krsna znajduje przyjemno w ogldaniu i dotykaniu tego ciaa." To jedynie z tego powodu dbaj o czysto tych cia i dekoruj je. Adi 04.184 "O Arjuno, nie ma wikszych zbiornikw gbokiej mioci do Mnie ni gopi, ktre utrzymuj swe ciaa w czystoci i dekoruj je, uwaajc je za M wasno." Adi 04.184 Znaczenie: Werset ten wypowiedzia Pan Krsna w Adi Puranie. Adi 04.185 Jest inna wspaniaa cecha emocji gopi. Jej moc przekracza zdolno pojmowania inteligencji. Adi 04.186 Gdy gopi widz Pana Krsn, czerpi z tego nieograniczon przyjemno, chocia nie pragn takiej przyjemnoci. Adi 04.187 Przyjemno, jak rozkoszuj si gopi, jest dziesi milionw razy wiksza od przyjemnoci, jakiej doznaje Krsna na ich widok. Adi 04.187 Znaczenie: Wspaniae cechy gopi s poza wszelkim wyobraeniem. Nie maj pragnienia zadowolenia siebie samych, lecz kiedy Krsna jest szczliwy ogldajc je, szczcie Krsny czyni gopi dziesi milionw razy szczliwszymi od Samego Krsny. Adi 04.188 Gopi nie pragn wasnej przyjemnoci, lecz mimo to ich rado ronie. Jest to w istocie sprzeczno. Adi 04.189 Widz jedynie jedno rozwizanie tej sprzecznoci: rado gopi spoczywa w radoci ich ukochanego Krsny. Adi 04.189 Znaczenie: Sytuacja gopi jest zdumiewajca, gdy chocia nie pragny osobistego szczcia, zostao im ono narzucone. Wyjanienie tej zawioci jest takie, e uczucie szczcia ri Krsny jest ograniczone szczciem gopi. Dlatego bhaktowie Vrndavany staraj si suy gopi, mianowicie Radharani i Jej towarzyszkom. Jeli kto zyskuje ask gopi, z atwoci moe zyska ask Krsny, poniewa Krsna natychmiast przyjmuje sub bhakty poleconego przez gopi. Dlatego Pan Caitanya pragn zadowoli gopi zamiast Krsn. Lecz Jego rwienicy niewaciwie Go zrozumieli i z tego powodu Pan Caitanya porzuci porzdek ycia rodzinnego i zosta sannyasinem. Adi 04.190 Kiedy Pan Krsna widzi gopi, Jego rado si zwiksza, jak rwnie zwiksza si Jego niezrwnana sodycz. Adi 04.191 [Gopi myl:] "Krsna czerpie tak wiele przyjemnoci ogldajc mnie." Taka myl zwiksza peni i pikno ich twarzy i cia. Adi 04.192 Pikno Pana Krsny zwiksza si na widok pikna gopi. A im bardziej gopi ogldaj pikno Pana Krsny, tym bardziej wzrasta ich pikno. Adi 04.193 W ten sposb istnieje pomidzy nimi wspzawodnictwo, w ktrym nikt nie ponosi poraki. Adi 04.194 Jednake Krsna czerpie przyjemno z pikna i dobrych cech gopi. A gdy gopi widz Jego przyjemno, ich rado ronie. Adi 04.195 Widzimy zatem, e rado gopi odywia rado Pana Krsny. Z tego wzgldu w ich mioci nieobecna jest wada podania. Adi 04.195 Znaczenie: Patrzc na pikne gopi Krsna oywia si, a to z kolei oywia gopi, ktrych modziecze twarze i ciaa kwitn. To wspzawodnictwo zwikszania pikna pomidzy gopi i Krsn, ktre nie zna granic, jest tak delikatne, i czasami zwykli moralici bdnie uwaaj te stosunki za czysto erotyczne. Jednake nie ma w nich nic pospolitego, poniewa

72

intensywne pragnienie gopi by zadowoli Krsn, przepenia ca scen czyst mioci do Boga, gdzie nie ma ani ladu seksu. Adi 04.196 "Wielbi Pana Keav. Kiedy powraca On z lasu Vrajy, wielbi Go wszystkie gopi, ktre wspinaj si na dachy swych paacw, i witaj Go na ciece setkami taczcych spojrze i agodnych umiechw. Kciki Jego oczu, niczym wielkie czarne pszczoy, wdruj po piersiach gopi." Adi 04.196 Znaczenie: Stwierdzenie to pojawia si w Keavastace (8) Stava-mali, skompilowanej przez rila Rup Gosvamiego. Adi 04.197 Jest inny symptom mioci gopi wiadczcy o tym, e wolna jest ona od ladu podania Adi 04.198 Mio gopi odywia sodycz Pana Krsny. A ta sodycz z kolei zwiksza ich mio, gdy doznaj wielkiej satysfakcji. Adi 04.199 Szczcie siedziby mioci ley w szczciu obiektu tej mioci. Nie jest to zwizek oparty na pragnieniu wasnej przyjemnoci. Adi 04.200-201 Gdziekolwiek istnieje pozbawiona egoizmu mio, taki jest jej styl. Rezerwuar mioci czerpie przyjemno, kiedy zadowolony jest obiekt mioci. A kiedy przyjemno pynca z tej mioci koliduje ze sub dla Pana Krsny, taka ekstaza budzi w bhakcie gniew. Adi 04.200-201 Znaczenie: Jak wspomniano powyej, gopi s zdominowanymi kochankami, a ri Krsna jest dominujcym, ukochanym. Mio zdominowanych odywia mio dominujcego. Gopi nie maj pragnienia osignicia egoistycznej radoci. Ich uczucie szczcia byo porednie, gdy byo uzalenione od przyjemnoci Krsny. Bezprzyczynowa mio do Boga jest zawsze taka. Taka czysta mio moliwa jest jedynie wtedy, kiedy zdominowany jest szczliwy dziki szczciu dominujcego. Przykadem takiej nieskaonej mioci jest sytuacja, kiedy ukochana potpia swe pochodzce ze suby szczcie, ktre przeszkadza w penieniu jej. Adi 04.202 "ri Daruka nie czerpa przyjemnoci z ekstatycznych uczu mioci, gdy spowodoway one znieruchomienie jego koczyn i w ten sposb zakciy jego sub - wachlowanie Pana Krsny." Adi 04.202 Znaczenie: Jest to werset z Bhakti-rasamrta-sindhu (3.2.62). Adi 04.203 "Lotosooka Radharani mocno potpia ekstatyczn mio, ktra wywoaa potok ez zasaniajcy Jej widok Govindy." Adi 04.203 Znaczenie: Jest to rwnie werset z Bhakti-rasamrta-sindhu (2.3.54). Adi 04.204 Ponadto czyci bhaktowie nigdy nie porzucaj miosnej suby dla Krsny, by dy do wasnej przyjemnoci poprzez pi rodzajw wyzwolenia Adi 04.204 Znaczenie: Czysty bhakta Krsny, ktry darzy Go wyczn mioci, stanowczo odmwi przyjcia jakiegokolwiek rodzaju wyzwolenia, poczwszy od wtopienia si w ciao Pana do innych rodzajw wyzwolenia, takich jak osignicie takiej samej formy, bogactwa albo siedziby i przywileju mieszkania w pobliu Pana. Adi 04.205 "Tak jak niebiaskie wody Gangesu pyn bez przeszkd do oceanu, tak te, gdy Moi bhaktowie po prostu sysz o Mnie, ich umysy biegn ku Mnie, mieszkajcemu w sercach wszystkich." Adi 04.206 "Oto cechy transcendentalnej suby mioci dla Purusottamy, Najwyszej Osoby Boga: jest ona bezprzyczynowa i nic nie moe jej w aden sposb powstrzyma." Adi 04.207 "Poniewa Moi bhaktowie wol Mi suy, nie przyjmuj salokyi, sarsti, sarupyi, samipyi czy jednoci ze Mn - nawet jeli ofiarowuj im tego rodzaju wyzwolenie." Adi 04.207 Znaczenie: Te trzy wersety ze rimad-Bhagavatam (3.29.11-13) zostay wypowiedziane przez Pana Krsn w formie Kapiladevy. Adi 04.208 "Moi bhaktowie, speniwszy swe pragnienia przez suenie Mi, nie przyjmuj czterech rodzajw zbawienia, ktre z atwoci mona osign dziki takiej subie. Dlaczego wic mieliby przyjmowa jakkolwiek przyjemno, ktra zostaje utracona z biegiem czasu?" Adi 04.208 Znaczenie: Ten werset ze rimad-Bhagavatam (9.4.67) zosta wypowiedziany przez Pana w zwizku z opisem cech Maharajy Ambarisy. Wtopienie si w egzystencj Absolutu jest tak tymczasowe, jak ycie w krlestwie niebiaskim. Obie te rzeczy kontrolowane s przez czas; adna z tych pozycji nie jest trwaa. Adi 04.209 Naturalna mio gopi pozbawiona jest jakiegokolwiek ladu podania. Jest wolna od wad i jest jasna i czysta jak stopione zoto. Adi 04.210 Gopi s pomocniczkami, nauczycielkami, przyjacikami, onami, drogimi uczennicami, powiernicami i sucymi Pana Krsny.

73

Adi 04.211 "O Partho, mwi ci prawd. Gopi s Moimi pomocniczkami, nauczycielkami, uczennicami, sucymi, przyjacikami i towarzyszkami. Nie wiem, czym nie s one dla Mnie." Adi 04.211 Znaczenie: Jest to werset z Gopi-premamrty. Adi 04.212 Gopi znaj pragnienia Krsny i wiedz, jak peni doskona miosn sub dla Jego przyjemnoci. Peni sw sub biegle dla zadowolenia swego ukochanego. Adi 04.213 "O Partho, gopi znaj M wielko, M sub oddania, szacunek dla Mnie i M mentalno. Inni nie mog naprawd tego pozna." Adi 04.213 Znaczenie: Werset ten, wypowiedziany przez Pana Krsn do Arjuny, pochodzi z Adi Purany. Adi 04.214 Najprzedniejsz spord gopi jest rimati Radhika. Przewysza wszystkie Swym piknem, dobrymi cechami, szczciem, a ponad wszystko mioci. Adi 04.214 Znaczenie: Najbardziej wznios pomidzy wszystkimi gopi jest rimati Radharani. Jest Ona najpikniejsza, najbardziej kwalifikowana i nade wszystko ma najwiksz mio do Krsny. Adi 04.215 "Tak jak Radha jest droga Panu Krsnie, tak rwnie jest Mu drogie Jej miejsce kpieli [Radha-kunda]. Jedynie Ona jest Jego najukochasz ze wszystkich gopi." Adi 04.215 Znaczenie: Jest to werset z Padma Purany. Adi 04.216 "O Partho, we wszystkich trzech systemach planetarnych najbardziej szczliw jest ta Ziemia, gdy na niej znajduje si miasto Vrndavana. A w nim najchwalebniejszymi s gopi, poniewa pomidzy nimi jest Moja rimati Radharani." Adi 04.216 Znaczenie: Werset ten, wypowiedziany przez Pana Krsn do Arjuny, zosta przytoczony z Adi Purany. Adi 04.217 Wszystkie inne gopi pomagaj zwikszy rado rozrywek Krsny z Radharani. Gopi dziaaj jako instrumenty Ich wzajemnej przyjemnoci. Adi 04.217 Znaczenie: Powiedziane jest, e gopi dziel si na pi grup, mianowicie: sakhi, nitya-sakhi, prana-sakhi, priya-sakhi i parama-prestha-sakhi. Wszystkie posiadajce jasn cer towarzyszki rimati Radharani, krlowej Vrndavana-dhamy, s biegymi artystkami we wzbudzaniu erotycznych uczu w Krsnie. Jest osiem parama-prestha-sakhich i w ekstatycznych stosunkach pomidzy Krsn i Radh czasami bior one stron Krsny, a czasami - Radharani, po to tylko, by stworzy sytuacj, w ktrej wydaje si, e popieraj jedn osob przeciwko drugiej. To czyni wymian smakw bardziej przyjemn. Adi 04.218 Radha jest ukochan towarzyszk Krsny i jest Ona bogactwem Jego ycia. Bez Niej gopi nie s w stanie sprawi Mu przyjemnoci. Adi 04.219 "Pan Krsna, wrg Kamsy, pozostawi inne gopi podczas taca rasa i zabra do Swego serca rimati Radharani, gdy to Ona pomaga Panu zrealizowa istot Jego pragnie." Adi 04.219 Znaczenie: W tym wersecie z Gita-govindy (3.1) Jayadeva Gosvami opisuje, jak ri Krsna opuszcza rasa-lil, by odszuka rimati Radharani. Adi 04.220 Pan Caitanya pojawi si z uczuciem Radhy. Naucza dharmy tego wieku - intonowania witego imienia i czystej mioci Boga. Adi 04.221 W nastroju rimati Radharani speni rwnie Swe wasne pragnienia. Taki jest gwny powd Jego pojawienia si. Adi 04.222 Pan ri Krsna Caitanya jest Krsn [Vrajendra-kumar], wcieleniem ras. Jest On uosobieniem erotycznej mioci. Adi 04.223 Pojawi si w tym celu, by skosztowa smaku maeskiego, a powodem ubocznym byo szerzenie wszystkich ras. Adi 04.224 "Moje drogie przyjaciki, spjrzcie tylko, jak ri Krsna raduje si por wiosny! Z gopi obejmujcymi kad z Jego koczyn, jest niczym uosobienie erotycznej mioci. Swymi transcendentalnymi rozrywkami oywia wszystkie gopi i cae stworzenie. Swymi mikkimi niebieskawoczarnymi ramionami i nogami, ktre przypominaj niebieskie kwiaty lotosu, stworzy festiwal dla Kupidyna." Adi 04.224 Znaczenie: Jest to werset z Gita-govindy (1.11).

74

Adi 04.225 Pan ri Krsna Caitanya jest siedzib rasy. Osobicie kosztowa On sodyczy rasy na nieskoczone sposoby. Adi 04.226 W ten sposb zapocztkowa dharm dla wieku Kali. Wszystkie te prawdy znane s bhaktom Pana Caitanyi. Adi 04.226 Znaczenie: Pan Caitanya jest Samym ri Krsn, absolutnym podmiotem radoci i mioci gopi. Osobicie przyjmuje On rol gopi, by skosztowa przemonego szczcia transcendentalnych smakw. Pojawi si w tym nastroju, lecz jednoczenie w najbardziej fascynujcy sposb propagowa religijny proces dla tego wieku. Jedynie zaufani bhaktowie ri Caitanyi Mahaprabhu s w stanie zrozumie ten transcendentalny sekret. Adi 04.227-28 Kaniajc si z oddaniem Advaicie Acaryi, Nityanandzie, rivasie Pandicie, Gadadharze, Svarupie Damodarze, Murari Gapcie, Haridasie i wszystkim innym bhaktom ri Krsny Caitanyi - trzymam ich lotosowe stopy na mej gowie. Adi 04.227-28 Znaczenie: Autor ri Caitanya-caritamrty naucza nas, e jeli naprawd chcemy pozna Pana Caitany, musimy ofiarowywa nasze pene szacunku pokony wszystkim takim czystym zaufanym bhaktom Pana. Adi 04.229 Daem wskazwk odnonie do wersetu szstego. Teraz posuchajcie, a wyjawi wam znaczenie tego oryginalnego wersetu. Adi 04.230 "Pragnc zrozumie chway mioci Radharani, cudowne cechy w Nim, ktrymi rozkoszuje si Ona poprzez Sw mio, i szczcie, ktre odczuwa realizujc sodycz Jego mioci, Najwyszy Pan Hari, obdarzony bogactwem Jej emocji, pojawia si z ona rimati acidevi niczym ksiyc pojawiajcy si z oceanu." Adi 04.231 Nie jest rzecz stosown by wyjawia te konkluzje publicznie. Lecz jeli nie zostan wyjawione, nikt ich nie zrozumie. Adi 04.232 Dlatego wspomn o nich, wyjawiajc jedynie ich istot, tak e kochajcy bhaktowie zrozumiej je, lecz gupcy nie bd w stanie zrozumie. Adi 04.233 Kady, kto pochwyci Pana Caitany Mahaprabhu i Pana Nityanand Prabhu w swym sercu, bdzie szczliwy suchajc tych wszystkich transcendentalnych konkluzji. Adi 04.234 Wszystkie te konkluzje s niczym nowowyrose gazki drzewa mango; zawsze sprawuj przyjemno bhaktom, ktrzy w ten sposb przypominaj kukuki. Adi 04.235 Tematw tych nie mog przenikn podobni wielbdom niewielbiciele. Dlatego moje serce przepenia szczeglna rado. Adi 04.236 Ze strachu przed nimi nie chc mwi, ale jeli nie rozumiej, to c moe by szczliwszego w trzech wiatach? Adi 04.237 Zatem po ofiarowaniu pokonw bhaktom, bd mwi bez wahania, by ich zadowoli. Adi 04.238 Pewnego razu Pan Krsna rozwaa w Swym sercu: "Kady mwi, e jestem kompletnym szczciem, penym wszystkich ras. Adi 04.239 "Wszystkie wiaty czerpi przyjemno ze Mnie. Czy wic istnieje kto, kto moe sprawi przyjemno Mnie? Adi 04.240 "Przyjemno Memu umysowi mgby sprawi kto, kto ma setki razy wicej cech ni Ja. Adi 04.241 "Niemoliwoci jest znalezienie w tym wiecie kogo, kto byby bardziej kwalifikowany ni Ja. Czuj, e jedynie Radha jest kim, kto moe sprawi Mi przyjemno. Adi 04.242-43 "Chocia Moje pikno pokonuje pikno dziesiciu milionw Kupidynw, chocia jest niezrwnane i nieprzecignione i chocia dostarcza przyjemnoci trzem wiatom, to ogldanie Radharani sprawia przyjemno Mym oczom. Adi 04.244 "Wibracje Mego transcendentalnego fletu urzekaj trzy wiaty, ale rimati Radharani zachwyca Me uszy Swymi sodkimi sowami. Adi 04.245 "Chocia Moje ciao napawa zapachem cae stworzenie, wo koczyn Radharani urzeka Mj umys i serce.

75

Adi 04.246 "Chocia dziki Mnie cae stworzenie pene jest rnych smakw, Ja Sam urzeczony jestem nektariaskim smakiem ust rimati Radharani. Adi 04.247 "I chocia Mj dotyk jest chodniejszy od dziesiciu milionw ksiycw, odwiea Mnie dotyk rimati Radhiki. Adi 04.248 "Wic chocia jestem rdem szczcia dla caego wiata, pikno i cechy ri Radhiki s Mym yciem i dusz. Adi 04.249 "W ten sposb mona zrozumie Moje pene mioci uczucia do rimati Radharani, lecz gdy je analizuj, zdaj si by sprzecznymi. Adi 04.250 "Moje oczy s w peni usatysfakcjonowane, kiedy patrz na rimati Radharani, lecz Ona patrzc na Mnie doznaje jeszcze wikszej satysfakcji. Adi 04.251 "Podobne do dwiku fletu szemranie ocierajcych si o siebie bambusw kradnie wiadomo Radharani, ktra sdzi, e to Mj flet. I obejmuje drzewo tamala, mylc, e to Ja. Adi 04.252 "'ri Krsna obj Mnie', myli, 'Wic teraz Moje ycie wypenio si.' W ten sposb pozostaje zaabsorbowana zadowalaniem Krsny, biorc drzewo w Swe ramiona. Adi 04.253 "Kiedy pomylny wietrzyk niesie do Niej zapach Mego ciaa, zostaje zalepiona mioci i prbuje unosi si w tym wietrzyku. Adi 04.254 "Kiedy kosztuje betelu utego przeze Mnie, pogra si w oceanie szczcia i zapomina o wszystkim. Adi 04.255 "Nawet setkami ust nie bybym w stanie wyrazi transcendentalnej przyjemnoci, ktr czerpie Ona z Mego towarzystwa. Adi 04.256 "Widzc blask Jej cery po zakoczeniu Naszych wsplnych rozrywek, ze szczcia zapominam o Swej tosamoci. Adi 04.257 "Mdrzec Bharata powiedzia, e smaki kochanej i ukochanego s rwne, lecz nie zna on smakw Mojej Vrndavany. Adi 04.257 Znaczenie: Wedug dowiadczonych seksuologw, takich jak Bharata Muni, w materialnej przyjemnoci seksualnej taka sama jest przyjemno kobiety i mczyzny. Lecz w wiecie duchowym zwizki s inne, chocia materialni eksperci nie s tego wiadomi. Adi 04.258 "Szczcie, ktrego doznaj spotykajc Radharani, jest setki razy wiksze ni szczcie czerpane ze spotkania z innymi." Adi 04.259 "Moja droga pomylna Radharani, Twe ciao jest rdem wszelkiego pikna. Twoje czerwone usta s bardziej mikkie od zmysu wiecznej sodyczy, Twoja twarz ma aromat kwiatu lotosu, Twe sodkie sowa pokonaj gosy kukuki, a Twe koczyny s chodniejsze od papki sandaowej. Kosztujc Ciebie, cakowicie udekorowanej piknymi cechami, wszystkie Me transcendentalne zmysy pograj si w ekstatycznej przyjemnoci." Adi 04.259 Znaczenie: Werset ten, wypowiedziany przez Pana Krsn do Radhy, zosta zanotowany w Lalita-madhavie (9.9) rila Rupy Gosvamiego. Adi 04.260 "Jej oczy urzeczone s piknem Pana Krsny, wroga Kamsy. Jej ciao dry z przyjemnoci pod wpywem Jego dotyku. Jej uszy zawsze przycigane s do Jego sodkiego gosu, Jej nozdrza urzeczone s Jego woni, a Jej jzyk tskni za nektarem Jego mikkich ust. Zwiesza Sw lotosow twarz, jedynie pozornie wiczc samokontrol, lecz nie moe powstrzyma zewntrznych oznak Swej spontanicznej mioci do Pana Krsny." Adi 04.260 Znaczenie: W ten sposb rila Rupa Gosvami opisuje wyraz twarzy Radharani. Adi 04.261 "Biorc to pod uwag, domylam si, e jest we Mnie jaki nieznany smak, ktry kontroluje ca egzystencj urzekajcej Mnie rimati Radharani. Adi 04.262 "Zawsze pragn skosztowa radoci, ktr Radharani czerpie ze Mnie. Adi 04.263 "Pomimo rnych wysikw, nie byem w stanie go skosztowa. Lecz Moje pragnienie rozkoszowania si t przyjemnoci ronie, kiedy czuj wo jej sodyczy.

76

Adi 04.264 "Pojawiem si w tym wiecie, by skosztowa smakw. Na rne sposoby bd rozkoszowa si smakami czystej mioci. Adi 04.265 "Bd uczy suby oddania, ktra pynie ze spontanicznej mioci bhaktw, osobicie demonstrujc j w Mych rozrywkach. Adi 04.266 "Lecz te trzy pragnienia nie zostay zaspokojone, gdy nie mona cieszy si nimi w pozycji przeciwnej. Adi 04.267 "Jeli nie przyjm blasku ekstatycznej mioci ri Radhiki, nie bd w stanie speni tych trzech pragnie. Adi 04.268 "Przyjmujc zatem sentymenty Radharani i cer Jej ciaa, zstpi, by speni te trzy pragnienia." Adi 04.269 W ten sposb Pan Krsna podj decyzj. Jednoczenie nadszed czas na inkarnacj wieku. Adi 04.270 W tym czasie ri Advaita gorliwie Go wielbi. Advaita przycign Go Swym gonym woaniem. Adi 04.271-72 Najpierw Pan Krsna spowodowa zstpienie Swych rodzicw i zwierzchnikw. A wwczas Sam, z sentymentami i cer Radhiki, niczym peny ksiyc pojawi si w Navadvipie z ona matki aci, ktre jest jak ocean czystego mleka. Adi 04.273 Medytujc o lotosowych stopach ri Rupy Gosvamiego, w ten sposb wyjaniem szsty werset. Adi 04.274 Wyjanienie tych dwch wersetw [wersetu 5 i 6 Pierwszego Rozdziau] mog poprze wersetem ri Rupy Gosvamiego. Adi 04.275 "Pragnc skosztowa bezgranicznych nektariaskich smakw mioci jednej ze Swych wielu ukochanych dziewczt [ri Radhy], Pan Krsna przyj form Pana Caitanyi. Skosztowa tej mioci ukrywajc Sw ciemn cer pod Jej byszczc cer koloru tego. Oby ten Pan Caitanya obdarzy nas Sw ask." Adi 04.275 Znaczenie: Jest to trzeci werset drugiej Caitanyastaki pochodzcej ze Stava-mali rila Rupy Gosvamiego. Adi 04.276 Tak wic pomylna inwokacja, zasadnicza natura prawdy Pana Caitanyi oraz potrzeba Jego pojawienia si zostay przedstawione w szeciu wersetach. Adi 04.277 Modlc si u lotosowych stp ri Rupy i ri Raghunathy, zawsze pragnc ich aski, ja, Krsnadasa, opowiadam ri Caitanya-caritamrt, podajc w ich lady. W ten sposb Bhaktivedanta koczy objanienia do Czwartego Rozdziau Adi-lili ri Caitanya-caritamrty, opisujcego poufne powody pojawienia si Pana Caitanyi.

ROZDZIA V

Chway Pana Nityanandy Balaramy

Rozdzia ten jest powicony gwnie opisaniu zasadniczej natury i chwa ri Nityanandy Prabhu. Pan ri Krsna jest absolutn Osob Boga, a Jego pierwsz ekspansj w formie dla rozrywek jest ri Balarama. Poza granic tego materialnego wiata znajduje si niebo duchowe, paravyoma, majce wiele planet duchowych, z ktrych najwysza zwana jest Krsnalok. Krsnaloka, siedziba Krsny, dzieli si na trzy czci, znane jako Dvaraka Mathura i Gokula. W tej siedzibie Osoba Boga ekspanduje w cztery pene czci - Krsn, Balaram, Pradyumn (transcendentalnego Kupidyna) i Aniruddh. S Oni znani jako czwrka oryginalnych form. Na Krsnaloce znajduje si transcendentalne miejsce znane jako vetadvipa albo Vrndavana. Poniej Krsnaloki, w niebie duchowym, s planety Vaikuntha. Na kadej planecie Vaikuntha przebywa czterorki Narayana, pochodzcy z pierwszej poczwrnej manifestacji. Osoba Boga znany jako ri Balarama na Krsnaloce jest oryginalnym Sankarsanem (Bstwem przycigajcym), a z tego Sankarsana ekspanduje nastpny Sankarsana zwany Maha-Sankarsanem, ktry rezyduje na jednej z planet Vaikuntha. Dziki Swej wewntrznej mocy, Maha-Sankarsana utrzymuje transcendentaln egzystencj wszystkich planet w niebie duchowym, gdzie wszystkie ywe istoty s wiecznie wyzwolonymi duszami. Wpyw energii materialnej jest tam cakowicie nieobecny. Na planetach tych przebywa druga poczwrna manifestacja. Poza planetami Vaikuntha znajduje si bezosobowa manifestacja ri Krsny, znana jako Brahmaloka. Po drugiej stronie Brahmaloki jest duchowy karana-samudra, czyli Ocean Przyczyn. Energia materialna istnieje po drugiej stronie Oceanu Przyczyn, nie stykajc si z nim. W Oceanie Przyczyn jest Maha-Visnu, oryginalna ekspansja purusa z Sankarsany. Ten

77

Maha-Visnu rzuca Swoje spojrzenie na energi materialn i przez odbicie Swego transcendentalnego ciaa miesza si z elementami materialnymi. Jako rdo elementw materialnych, energia materialna znana jest jako pradhana, a jako rdo manifestacji energii materialnej, jest znana jako maya. Lecz natura materialna jest bierna w tym sensie, e nie posiada niezalenej siy do zrobienia czegokolwiek. Dziki spojrzeniu Maha-Visnu otrzymuje moc do stworzenia manifestacji kosmicznej. Zatem energia materialna nie jest oryginaln przyczyn manifestacji materialnej. Manifestacj kosmiczn produkuje raczej transcendentalne spojrzenie Maha-Visnu na materialn natur. Maha-Visnu ponownie wchodzi w kady wszechwiat jako rdo wszystkich ywych istot, Garbhodakaayi Visnu. Z Garbhodakaayi Visnu ekspanduje Ksirodakaayi Visnu, Dusza Najwysza kadej ywej istoty. Garbhodakaayi Visnu rwnie ma Sw planet Vaikuntha w kadym wszechwiecie, gdzie przebywa jako Dusza Najwysza albo najwyszy kontroler wszechwiata. Garbhodakaayi Visnu spoczywa w wodnej czci wszechwiata i stwarza pierwsz yw istot wszechwiata, Brahm. Wyobraona forma kosmiczna jest czciow manifestacj Garbhodakaayi Visnu. Na planecie Vaikuntha w kadym wszechwiecie znajduje si ocean mleka, a na tym oceanie jest wyspa zwana vetadvip, gdzie mieszka Pan Visnu. Zatem ten rozdzia opisuje dwie vetadvipy: jedn - w siedzibie Krsny, a drug - na oceanie mleka w kadym wszechwiecie. vetadvipa w siedzibie Krsny jest tosama z Vrndavana-dham, miejscem, gdzie Krsna pojawia si osobicie, by przejawi Swe miosne rozrywki. Na vetadvipie w kadym wszechwiecie znajduje si forma Boga zwana esa, ktry suy Visnu przyjmujc form Jego parasola, pantofli, oa, poduszek, szat, rezydencji, witej nici, tronu itd. Nityananda Prabhu jest Panem Baladev na Krsnaloce. Zatem Nityananda Prabhu jest oryginalnym Sankarsanem, a MahaSankarsana i Jego ekspansje jako puruse we wszechwiatach s penymi ekspansjami Nityanandy Prabhu. W rozdziale tym autor opisuje, jak opuci dom i uda si na osobist pielgrzymk do Vrndavany, gdzie osign wszelki sukces. Opis ten wyjawia, e oryginalny dom rodzinny autora i jego miejsce narodzin znajdowao si w okrgu Katwa w wiosce Jhamatapura, znajdujcej si w pobliu Naihati. Brat Krsnadasy Kavirajy zaprosi do swego domu ri Minaketan Ramadas, wielkiego bhakt Pana Nityanandy, ale kapan zwany Gunarnava Mira nie przyj go dobrze i brat Krsnadasy Kavirajy Gosvamiego, nie uwiadamiajc sobie chwa Pana Nityanandy, rwnie przyj stron kapana. Dlatego Ramadasa zmartwi si, zama swj flet i odszed. Bya to wielka katastrofa dla brata Krsnadasy Kavirajy Gosvamiego. Lecz tej samej nocy Pan Nityananda Prabhu osobicie obdarzy ask Krsnadas Kaviraj Gosvamiego we nie i poleci mu, by nastpnego dnia wyruszy do Vrndavany. Adi 05.01 Pragn ofiarowa pokony Panu ri Nityanandzie, Najwyszej Osobie Boga, ktrego bogactwo jest wspaniae i nieograniczone. Dziki Jego woli nawet gupiec moe zrozumie Jego tosamo. Adi 05.02 Wszelka chwaa ri Caitanyi Mahaprabhu. Wszelka chwaa Panu Nityanandzie. Wszelka chwaa Advaicie Acaryi. I wszelka chwaa wszystkim bhaktom Pana Caitanyi Mahaprabhu.

Adi 05.03 Chwa ri Krsny Caitanyi opisaem w szeciu wersetach. Teraz, w piciu wersetach, opisz chwa Pana Nityanandy. Adi 05.04 Najwysza Osoba Boga, Krsna, jest rdem wszystkich inkarnacji. Pan Balarama jest Jego drugim ciaem. Adi 05.04 Znaczenie: Pan ri Krsna, absolutna Osoba Boga, jest pierwotnym Panem, oryginaln form Boga, a Jego pierwsz ekspansj jest ri Balarama. Osoba Boga moe ekspandowa w niezliczone formy. Formy majce nieograniczon moc s zwane svama, a formy o mocach ograniczonych (ywe istoty) s zwane vibhinnama. Adi 05.05 Obaj posiadaj t sam tosamo. Rni si jedynie form. Jest On pierwsz cielesn ekspansj Krsny i towarzyszy Panu Krsnie w transcendentalnych rozrywkach.

Adi 05.05 Znaczenie: Balarama jest ekspansj svama Pana i dlatego nie ma rnicy w mocy pomidzy Krsn i Balaram. Rni si jedynie struktur cielesn. Jako pierwsza ekspansja Boga, Balarama jest gwnym Bstwem pomidzy formami pierwszej czwrki i jest gwnym towarzyszem ri Krsny w Jego transcendentalnych dokonaniach. Adi 05.06 Ten oryginalny Pan Krsna pojawi si w Navadvipie jako Pan Caitanya, a Balarama pojawi si razem z Nim jako Pan Nityananda. Adi 05.07 Oby ri Nityananda Rama by obiektem mojej bezustannej pamici. Sankarsana, esa Naga i Visnu spoczywajcy na Oceanie Karana, Oceanie Garbha i oceanie mleka, s Jego penymi czciami i czciami Jego penych czci. Adi 05.07 Znaczenie: ri Svarupa Damodara Gosvami zapisa ten werset w swym dzienniku, by ofiarowa pene szacunku pokony Panu Nityanandzie Prabhu. Werset ten pojawia si rwnie jako sidmy spord pierwszych czternastu wersetw ri Caitanya-caritamrty. Adi 05.08 Pan Balarama jest oryginalnym Sankarsanem. Przyjmuje On pi innych form, by suy Panu Krsnie. Adi 05.09 Osobicie pomaga On w rozrywkach Pana Krsny, a w czterech innych formach dokonuje dziea stworzenia. Adi 05.10 W dziele stworzenia spenia On polecenia Pana Krsny, a w formie Pana esy suy Krsnie na rne sposoby.

78

Adi 05.10 Znaczenie: Wedug opinii dowiadczonych Balarama, jako gwny spord oryginalnej czwrki form, jest rwnie oryginalnym Sankarsanem. Balarama, pierwsza ekspansja Krsny, ekspanduje w pi form: (1) Maha-Sankarsana, (2) Karanabdhiayi, (3) Garbhodakaayi, (4) Ksirodakaayi i (5) esa. Tych pi penych czci odpowiada zarwno za duchow, jak i materialn manifestacj kosmiczn. W tych piciu formach Pan Balarama towarzyszy Panu Krsnie w Jego dokonaniach. Cztery pierwsze spord tych form s odpowiedzialne za manifestacje kosmiczne, podczas gdy esa jest odpowiedzialny za osobist sub dla Pana. esa jest zwany Anant, czyli nieograniczonym, poniewa pomaga Osobie Boga w Jego nieograniczonych ekspansjach poprzez spenianie nieograniczonej rnorodnoci sub. ri Balarama jest Bogiem sucym, ktry suy Panu Krsnie we wszystkich sprawach zwizanych z egzystencj i wiedz. Pan Nityananda Prabhu, ktry jest tym samym Bogiem sucym, Balaram, spenia t sam sub dla Pana Gaurangi poprzez bezustanne towarzystwo. Adi 05.11 We wszystkich tych formach smakuje transcendentalne szczcie pochodzce ze suenia Krsnie. Ten Sam Balarama jest Panem Nityanand, towarzyszem Pana Gaurasundary.

Adi 05.12 Ten sidmy werset wyjaniem w czterech kolejnych wersetach. Dziki tym wersetom cay wiat moe pozna prawd o Panu Nityanandzie. Adi 05.13 Podporzdkowuj si lotosowym stopom ri Nityanandy Ramy, ktry wrd catur-vyuhy [skadajcej si z Vasudevy, Sankarsana, Pradyumny i Aniruddhy] znany jest jako Sankarsana. Posiada On peni bogactw i rezyduje na Vaikunthaloce, daleko poza materialnym stworzeniem.

Adi 05.13 Znaczenie: Jest to werset z dziennika ri Svarupy Damodary Gosvamiego. Pojawia si on jako smy z pierwszych czternastu wersetw ri Caitanya-caritamrty. Adi 05.14 Poza natur materialn znajduje si krlestwo znane jako paravyoma, niebo duchowe. Tak jak Sam Pan Krsna, posiada ono wszelkie transcendentalne cechy, takie jak sze bogactw.

Adi 05.14 Znaczenie: Wedug filozofii Sankhya materialny kosmos skada si z dwudziestu czterech elementw: piciu fizycznych elementw materialnych, trzech subtelnych elementw materialnych, piciu zmysw do zdobywania wiedzy, piciu zmysw dziaania, piciu obiektw zmysowej przyjemnoci i mahat-tattvy (cakowitej energii materialnej). Filozofowie empirycy, nie bdc w stanie wznie si ponad te elementy, spekuluj, e wszystko poza nimi musi by avyakta, czyli niewytumaczalne. Lecz wiat ponad tymi dwudziestoma czterema elementami nie jest niewytumaczalny, gdy zosta wyjaniony w Bhagavad-gicie jako wieczna (sanatana) natura. Ponad zamanifestowan i niezamanifestowan egzystencj materialnej natury (vyaktavyakta) znajduje si natura sanatana, ktra jest zwana paravyoma, czyli niebem duchowym. Poniewa ta natura jest duchowej jakoci, nie wystpuj tam jakociowe rnice; wszystko tam jest duchowe, wszystko jest dobre i wszystko posiada duchow form Samego ri Krsny. Niebo duchowe jest zamanifestowan wewntrzn moc ri Krsny; jest ono rne od materialnego nieba zamanifestowanego przez Jego moc zewntrzn. Wszechprzenikajcy Brahman, bezosobowe promienie ri Krsny, istnieje w wiecie duchowym, gdzie znajduj si planety Vaikuntha. Pewne pojcie o tym niebie duchowym otrzymujemy poprzez porwnanie go do nieba materialnego, gdy promienie soca w niebie materialnym mona porwna do brahmajyoti, blasku Osoby Boga. W brahmajyoti znajduj si niezliczone planety Vaikuntha, ktre s duchowe i wskutek tego samowietlne, posiadajce blask wielokrotnie wikszy od blasku sonecznego. Osoba Boga ri Krsna, Jego niezliczone pene czci i czci Jego penych czci panuj na kadej planecie Vaikuntha. W najwyszej czci nieba duchowego znajduje si planeta zwana Krsnalok, ktra jest podzielona na trzy czci: Dvarak, Mathur i Golok. Dla zatwardziaego materialisty to krlestwo Boga, Vaikuntha, jest z pewnoci misterium. Lecz dla osoby pogronej w ignorancji wszystko jest misterium ze wzgldu na brak dostatecznej wiedzy. Krlestwo Boga nie jest mitem. Dla osoby w ignorancji misterium s nawet planety materialne, ktre unosz si ponad naszymi gowami w liczbie milionw i bilionw. W chwili obecnej naukowcy materialni prbuj przenikn to misterium i moe nadejdzie dzie, kiedy ludzie z tej Ziemi bd w stanie podrowa w przestrzeni kosmicznej i na wasne oczy zobacz rnorodno tych milionw planet. Na kadej planecie istnieje tak wielka rnorodno materialna, jak spotykamy na naszej wasnej planecie. Ta planeta Ziemia jest jedynie nieznaczn plamk w strukturze kosmicznej. Jednak gupcy, dumni z powodu faszywego poczucia postpu naukowego, skoncentrowali sw energi na deniu do tzw. rozwoju ekonomicznego tej planety, nie znajc rnych ekonomicznych udogodnie osigalnych na innych planetach. Wedug wspczesnej astronomii sia cikoci Ksiyca jest odmienna od siy cikoci Ziemi. Wic jeli kto uda si na Ksiyc, bdzie mg podnosi wielkie ciary i skaka na du odlego. Ramayana opisuje, e Hanuman, mg podnosi ciary tak wielkie jak wzgrza oraz przeskoczy ocean. Wspczesna astronomia potwierdzia, e w istocie jest to moliwe. Chorob wspczesnego czowieka jest to, e wtpi on we wszystko, co zostao opisane w pismach objawionych. Niewierzcy nie mog uczyni postpu w realizacji duchowej, gdy nie s w stanie zrozumie mocy duchowej. May owoc figowca zawiera setki nasion i w kadym nasionku zawarta jest moc wyprodukowania innego figowca, z moc produkowania milionw takich owocw. Moemy zaobserwowa to prawo natury, chocia jego dziaanie jest dla nas niepojte. Jest to jedynie nieznaczny przykad mocy Boga; jest wiele podobnych zjawisk, ktrych nie jest w stanie wytumaczy aden naukowiec.

79

W rzeczywistoci wszystko jest niepojte, gdy prawda wyjawiana jest jedynie odpowiednim osobom. Chocia istniej rnego rodzaju osoby, od Brahmy a do nieznacznej mrwki, i wszystkie z nich s ywymi istotami, rozwj ich wiedzy nie jest jednakowy. Dlatego musimy zdobywa wiedz z waciwego rda. W istocie, prawdziw wiedz moemy otrzyma jedynie ze rde wedyjskich. Autoryzowanymi rdami wiedzy s cztery Vedy wraz z uzupeniajcymi Puranami, Mahabharat, Ramayan i ich pochodnymi, ktre znane s jako smrti. Jeli w ogle mamy zdobywa wiedz, to powinnimy bez wahania zdobywa j z tych rde. Wiedza objawiona moe na pocztku wydawa si niewiarygodna z powodu naszego paradoksalnego pragnienia, by zweryfikowa wszystko naszymi malutkimi mzgami, lecz spekulatywne sposoby osigania wiedzy s zawsze niedoskonae. Doskonaa wiedza przedoona w pismach objawionych zostaa potwierdzona przez wielkich acaryw, ktrzy pozostawili do niej obfity komentarz; aden z tych acaryw nie wtpi w astry. Kto nie ufa astrom, jest ateist, i bez wzgldu na to jak wielkim by by, nie powinnimy zasiga jego rady. Natomiast ten, kto posiada mocn wiar w astry, z ca ich rnorodnoci, jest waciw osob, od ktrej naley zdobywa prawdziw wiedz. Taka wiedza na pocztku moe wydawa si niepojta, lecz znaczenie jej zostaje wyjawione, kiedy przedstawi j waciwy autorytet i wwczas nikt ju w ni nie wtpi. Adi 05.15 Sfera Vaikunthy jest wszechprzenikajca, nieskoczona i najwysza. Jest to siedziba Pana Krsny i Jego inkarnacji. Adi 05.16 Najwysz sfer tego nieba duchowego jest planeta duchowa zwana Krsnalok. Ma ona trzy czci Dvarak, Mathur i Gokul. Adi 05.17 ri Gokula, najwysza ze wszystkich, jest rwnie zwana Vraj, Golok, vetadvip i Vrndavan. Adi 05.18 Tak jak transcendentalne ciao Pana Krsny, Gokula jest wszechprzenikajca, nieskoczona i najwysza. Rozprzestrzenia si ona w gr i w d bez adnych ogranicze. Adi 05.18 Znaczenie: rila Jiva Gosvami, wielki autorytet i filozof w linii ri Caitanyi Mahaprabhu, przedyskutowa siedzib Krsny w swej Krsna-sandarbhie. W Bhagavad-gicie Pan mwi o "Mojej siedzibie". Badajc natur siedziby Krsny, rila Jiva Gosvami powouje si na Skanda Puran, ktra oznajmia: ya yatha bhuvi vartante puryo bhagavatah priyah tas tatha santi vaikunthe tat-tal-lilartham adrtah "Siedziby Boga w wiecie materialnym, takie jak: Dvaraka, Mathura i Goloka, s wiernymi odtworzeniami reprezentujcymi siedziby Boga w krlestwie Boga, Vaikuntha-dhamie." Nieograniczona duchowa atmosfera tej Vaikuntha-dbamy jest daleko ponad tym materialnym kosmosem. Zostao to potwierdzone w Svayambhuva-tantrze w dyskusji pomidzy Panem iv i Parvati dotyczcej rezultatw intonowania mantry skadajcej si z czternastu sylab. Oznajmiono tam: nana-kalpa-latakirnam vaikuntham vyapakam smaret adhah samyam gunanam ca prakrtih sarva-karanam "Podczas intonowania mantry naley zawsze pamita wiat duchowy, ktry jest bardzo rozlegy i peen drzew pragnie mogcych speni wszystkie pragnienia. Poniej tej sfery Vaikunthy znajduje si potencjalna energia materialna, ktra jest przyczyn manifestacji materialnej." Miejsca rozrywek Pana Krsny, takie jak: Dvaraka, Mathura i Vrndavana, istniej wiecznie i niezalenie na Krsnaloce. S one rzeczywist siedzib Pana Krsny i nie ma wtpliwoci co do tego, e s usytuowane powyej materialnej manifestacji kosmicznej. Siedziba znana jako Vrndavana czy Gokula jest rwnie znana jako Goloka. Brahma-samhita opisuje, e Gokula, najwysza sfera krlestwa Boga, przypomina kwiat lotosu z tysicami patkw. Zewntrzn czci tej podobnej do lotosu planety jest kwadratowe miejsce znane jako vetadvipa. W wewntrznej czci Gokuli znajduje si wspaniale urzdzona siedziba dla ri Krsny i Jego wiecznych towarzyszy takich jak Nanda i Yaoda. Ta transcendentalna siedziba istnieje dziki energii ri Baladevy, ktry jest oryginaln caoci esy, czyli Ananty. Opis ten rwnie potwierdzaj tantry oznajmiajc, e siedziba ri Anantadevy, penej czci Baladevy, jest zwana krlestwem Boga. Vrndavana-dhama jest najbardziej wewntrzn siedzib czworoktnego obszaru vetadvipy, pooonego poza granicami Gokula Vrndavany. Wedug Jivy Gosvamiego Vaikuntha jest rwnie zwana Brahmalok. Narada-pancaratra, w oznajmieniu dotyczcym misterium Vijayi, opisuje: tat sarvopari goloke tatra lokopari svayam viharet paramanandi govindo 'tula-nayakah "Pan gopi, Govinda, gwne Bstwo Gokuli, zawsze oddaje si przyjemnociom w miejscu zwanym Goloka, w najwyszej czci nieba duchowego." Z autorytatywnego dowodu przytoczonego przez Jiv Gosvamiego moemy wywnioskowa, e Krsnaloka jest najwysz planet w niebie duchowym, ktre znajduje si daleko ponad materialnym kosmosem. Celem dowiadczenia transcendentalnej rnorodnoci, rozrywki Krsny podzielone s tam na trzy czci i speniane s w trzech siedzibach: Dvarace, Mathurze i Gokuli. Kiedy Krsna zstpuje do tego wszechwiata, oddaje si rozrywkom w miejscach o tych samych nazwach. Te miejsca na Ziemi nie rni si od siedzib oryginalnych, gdy s wiernym odtworzeniem tych oryginalnych witych miejsc w transcendentalnym wiecie. S one tak dobre jak Sam ri Krsna i s jednakowo godne czci. Pan Caitanya oznajmi, e Pan Krsna, przedstawiajcy si za syna krla Vrajy, jest godny czci i tak samo godn czci jest Vrndavanadhama.

80

Adi 05.19

Ta siedziba manifestowana jest w wiecie materialnym z woli Pana Krsny. Jest ona tosama z oryginaln Gokul; nie s one dwoma odmiennymi ciaami.

Adi 05.19 Znaczenie: Dziki wszechmocnej woli Pana Krsny wyej wymienione dhamy s ruchome. Kiedy Krsna pojawia si na powierzchni Ziemi, moe rwnie sprawi, e pojawi si tu dhamy, nie zmieniajc swej oryginalnej struktury. Nie naley czyni rnicy pomidzy dhamami na Ziemi a tymi w wiecie duchowym, uwaajc te na Ziemi za materialne, a siedziby oryginalne - za duchowe. Wszystkie s duchowe. Jedynie dla nas; ktrzy z powodu obecnego uwarunkowanego stanu nie jestemy w stanie dowiadczy niczego poza materi, dhamy i Sam Pan w Swej formie arca pojawiaj si przed nami przypominajc materi, aby umoliwi nam ogldanie ducha materialnymi oczyma. Na pocztku neofita moe mie trudnoci ze zrozumieniem tego, ale w odpowiednim czasie, kiedy uczyni postp w subie oddania, bdzie to dla niego atwiejsze i doceni obecno Pana w tych namacalnych formach. Adi 05.20 Tamtejsza ziemia jest kamieniem filozoficznym [cintamani], a lasy obfituj w drzewa pragnie. Materialne oczy widz t siedzib jako zwyke miejsce. Adi 05.20 Znaczenie: Dziki asce Pana Jego dhamy i On Sam mog by obecni jednoczenie, nie tracc swego oryginalnego znaczenia. Jedynie kiedy kto w peni rozwija swoje uczucie i mio do Boga, moe ujrze te dhamy w ich oryginalnym wygldzie. rila Narottama dasa Thakura, wielki acarya w linii mentorskiej Pana ri Caitanyi Mahaprabhu, powiedzia dla naszej korzyci, e dhamy mona widzie doskonale jedynie wwczas, kiedy cakowicie porzuci si mentalno panowania nad materialn natur. Nasza wizja duchowa rozwija si proporcjonalnie do porzucania niskiej mentalnoci niepotrzebnego cieszenia si materi. Chora osoba, ktra nabawia si choroby z powodu pewnego zego nawyku, musi by gotowa przestrzega rady lekarza i w nastpstwie tego sprbowa pozby si przyczyny choroby. Pacjent nie moe oddawa si zemu nawykowi i jednoczenie oczekiwa, e lekarz go uleczy. Jednake wspczesna cywilizacja materialna utrzymuje niezdrow atmosfer. ywa istota jest iskr duchow, tak duchow jak Sam Pan. Jedyna rnica jest taka, e Pan jest wielki, a ywa istota jest maa. Jakociowo s jednym, lecz rni si ilociowo. Wic, skoro ywa istota ma duchow konstytucj, moe by szczliwa jedynie w niebie duchowym, gdzie s nieograniczone duchowe planety zwane Vaikunthami. Duchowa istota uwarunkowana przez materialne ciao musi zatem stara si pozby tej choroby, zamiast rozwija jej przyczyn. Gupcy zaabsorbowani swoimi materialnymi posiadociami s niepotrzebnie dumni z tego, e s przywdcami ludzi, lecz ignoruj duchow warto czowieka. Tacy zudzeni przywdcy ukadaj plany na kilka lat, lecz nie s w stanie uszczliwi ludzkoci w stanie uwarunkowanym przez trojakie niedole narzucane przez materialn natur. Praw materialnej natury nie mona kontrolowa adnym wysikiem. W kocu podlega si mierci, ostatecznemu prawu natury. Symptomami schorowanego stanu ywej istoty s mier, narodziny, staro i choroba. Dlatego najwyszym celem ludzkiego ycia powinno by uwolnienie si od tych niedoli i powrt do domu, do Boga. Adi 05.21 Ale oczyma mioci do Boga mona ujrze jej prawdziw tosamo jako miejsce, gdzie Pan Krsna spenia Swe rozrywki z chopcami pasterzami i pasterkami.

Adi 05.22 "Wielbi Govind, pierwotnego Pana, pierwszego przodka, ktry w siedzibie zbudowanej z duchowych klejnotw i otoczonej milionami drzew pragnie zajmuje si krowami i spenia wszystkie pragnienia. Zawsze z wielkim szacunkiem i uczuciem su Mu setki i tysice bogi szczcia." Adi 05.22 Znaczenie: Jest to werset z Brahma-samhity (5.29). Ten opis siedziby Krsny daje nam wyrane informacje o transcendentalnym miejscu, gdzie ycie nie tylko jest wieczne, pene szczcia i wiedzy, lecz gdzie rwnie jest pod dostatkiem warzyw, mleka, klejnotw oraz piknych domw i ogrodw, ktrymi zajmuj si pikne dziewczta bdce boginiami szczcia. Krsnaloka jest najwysz planet w wiecie duchowym, a poniej niej s niezliczone planety, opis ktrych moemy znale w rimad-Bhagavatam. Na pocztku samorealizacji Pana Brahmy, dziki asce Narayana, dane mu byo ujrze transcendentaln wizj planet Vaikuntha. Pniej, dziki asce Krsny, ujrza transcendentalny obraz Krsnaloki. Ten transcendentalny obraz jest niczym odbir telewizyjny z ksiyca za porednictwem systemu mechanicznego do otrzymywania zmodulowanych fal, ale osigany jest on dziki pokucie i medytacji wewntrz siebie. rimad-Bhagavatam (Canto Drugie) oznajmia, e na Vaikunthaloce nie maj wpywu cechy natury reprezentowane przez cech dobroci, pasji i ignorancji. W wiecie materialnym najwysz manifestacj jakociow jest dobro, ktr charakteryzuje: prawdomwno, rwnowaga umysowa, czysto, kontrola zmysw, prostota, zasadnicza wiedza, wiara w Boga, wiedza naukowa itd. Niemniej jednak wszystkie te cechy zmieszane s z pasj i niedoskonaoci. Ale cechy na Vaikuncie s manifestacj wewntrznej mocy Boga i dlatego s czysto duchowe i transcendentalne, bez ladu materialnego skaenia. adna planeta materialna, nawet Satyaloka, nie moe rwna si pod wzgldem jakoci planetom duchowym, gdzie cakowicie nieobecnych jest pi cech nieodcznych od wiata materialnego - ignorancja, niedola, egoizm, gniew i zazdro. W wiecie materialnym wszystko jest stworzeniem. Stworzone zostao wszystko, o czymkolwiek moemy pomyle w zakresie naszego dowiadczenia, cznie nawet z naszymi wasnymi ciaami i umysami. Ten proces tworzenia rozpocz si wraz z yciem Pana Brahmy i z powodu cechy pasji ta zasada stwarzania panuje w caym materialnym wszechwiecie. Ale poniewa cecha pasji jest cakowicie nieobecna na planetach Vaikuntha, nic nie jest tam stworzone; wszystko istnieje wiecznie. A poniewa nie ma tam te cechy ignorancji, nie ma rwnie kwestii zniszczenia czy destrukcji. W wiecie materialnym mona prbowa uczyni wszystko trwaym poprzez rozwj wyej wymienionych cech dobroci, lecz poniewa dobro w wiecie materialnym zmieszana jest z pasj i ignorancj, nic nie moe tutaj istnie wiecznie, pomimo wszelkich dobrych planw najlepszych naukowych mzgw. Dlatego w wiecie materialnym nie mamy dowiadczenia wiecznoci, szczcia i peni wiedzy. Ale w wiecie duchowym, z powodu cakowitej nieobecnoci jakociowych gun, wszystko jest wieczne, pene szczcia i wiedzy. Wszystko moe mwi, wszystko moe si porusza, wszystko moe sysze i wszystko moe widzie w peni bogosawionej egzystencji wiecznoci. Dziki takiej sytuacji, w naturalny sposb nie maj tam adnego wpywu przestrze i czas, w formach przeszoci, teraniejszoci i przyszoci. W wiecie duchowym nie ma zmian, poniewa nie ma tam oddziaywania czasu. Wskutek tego rwnie nieobecny jest tam wpyw mayi, cakowitej energii zewntrznej, ktra sprawia, e stajemy si coraz bardziej materialistyczni i zapominamy o naszym zwizku z Bogiem.

81

Jako duchowe iskry promieni emanujcych z transcendentalnego ciaa Pana, jestemy wiecznie z Nim zwizani i rwni Mu pod wzgldem jakoci. Energia materialna jest okryciem iskry duchowej, ale jeli to materialne okrycie nie jest obecne, ywe istoty na Vaikunthaloce nigdy nie zapominaj o swych tosamociach; s one wiecznie wiadome swego zwizku z Bogiem w ich organicznej pozycji penienia transcendentalnej suby mioci dla Pana. Poniewa bezustannie angauj si w transcendentaln sub dla Pana, naturalnym jest wniosek, e rwnie ich zmysy s transcendentalne, gdy Panu nie mona suy materialnymi zmysami. Mieszkacy Vaikunthaloki nie posiadaj materialnych zmysw do panowania nad materialn natur. Osoby posiadajce ubogi zasb wiedzy dochodz do wniosku, e miejsce pozbawione cech materialnych musi by pewnego rodzaju bezforemn nicoci. W rzeczywistoci jednake w wiecie duchowym istniej cechy, lecz s one rne od cech materialnych, poniewa wszystko tam jest wieczne, nieograniczone i czyste. Tamtejsza atmosfera jest samowietlna i wskutek tego nie ma potrzeby soca, ksiyca, ognia, elektrycznoci itd. Ten, kto moe dotrze do tej siedziby, nie powraca do tego materialnego wiata w tym materialnym ciele. Na planetach Vaikuntha nie ma rnicy pomidzy ateistami i wiernymi, poniewa wszyscy, ktrzy si tam osiedlaj, wolni s od materialnych cech i tak sury, jak i asury staj si jednakowo posusznymi kochajcymi sugami Pana. Mieszkacy Vaikunthy maj byszczco czarne cery, o wiele bardziej fascynujce i atrakcyjne ni monotonne biae i czarne cery spotykane w tym wiecie materialnym. Ich ciaa, bdc duchowymi, nie maj sobie rwnych w wiecie materialnym. O piknie ich daje pewne pojcie pikno jasnej chmury owietlonej byskawic. Na og mieszkacy Vaikunthy ubieraj si w te szaty. Ich ciaa s delikatne i atrakcyjnie zbudowane, a ich oczy s niczym patki kwiatw lotosu. Tak jak Pan Visnu, mieszkacy Vaikunthy maj cztery rce, ozdobione konch, cakr, buaw i kwiatem lotosu. Ich piersi s pikne i szerokie, i w peni udekorowane naszyjnikami z byszczcego, podobnego do diamentu metalu otoczonego wartociowymi klejnotami, jakich nigdy nie spotyka si w tym materialnym wiecie. Mieszkacy Vaikunthy s zawsze potni i peni blasku. Niektrzy z nich maj cery przypominajce czerwony koral, kocie oczy i kwiaty lotosu, i kady z nich ma kolczyki z kosztownych klejnotw. Na gowach nosz kwietne korony przypominajce girlandy. Na Vaikunthach znajduj si samoloty, lecz nie robi one haasu. Samoloty materialne wcale nie s bezpieczne; w kadym momencie mog spa i rozbi si, gdy materia jest niedoskonaa pod kadym wzgldem. Jednake w niebie duchowym samoloty s rwnie duchowe i s one duchowo byszczce i jasne. Samoloty te nie unosz szefw interesu, politykw czy komisji planowania jako pasaerw ani te nie zabieraj towarw czy paczek pocztowych, gdy te nie s tam znane. Samoloty te s jedynie dla przyjemnociowych wycieczek i lataj nimi mieszkacy Vaikunthy razem ze swymi niebiasko piknymi, wrkom podobnymi maonkami. Dlatego te samoloty te, pene mieszkacw Vaikunthy, tak kobiet jak i mczyzn, zwikszaj pikno nieba duchowego. My nawet nie jestemy w stanie wyobrazi sobie, jak bardzo s oni pikni, lecz pikno ich moe zosta porwnane do chmur na niebie otoczonych srebrnymi gazkami byskawic. Duchowe niebo Vaikunthaloki jest zawsze udekorowane w ten sposb. Penia bogactwa wewntrznej mocy Boga zawsze byszczy na Vaikunthaloce, gdzie boginie szczcia zawsze z coraz wikszym przywizaniem su lotosowym stopom Osoby Boga. Boginie szczcia, w otoczeniu swych towarzyszek, zawsze stwarzaj witeczn atmosfer transcendentalnej radoci. Zawsze piewajc chway Pana, nie milkn nawet na chwil. W niebie duchowym jest nieograniczona liczba planet Vaikuntha i proporcja tych planet do planet materialnych w niebie materialnym wynosi trzy do jednego. Tak wic biedny materialista jest zajty robieniem politycznych zmian na planecie, ktra jest najbardziej nieznaczn w stworzeniu Boga. Nie mwic ju nic o tej planecie Ziemi, cay ten wszechwiat - z niezliczonymi planetami w galaktykach porwnywany jest do pojedynczego ziarnka gorczycy w worku penym takich ziaren. Lecz biedny materialista sporzdza plany wygodnego bycia na tej planecie i w ten sposb traci sw wartociow ludzk energi na co, co i tak zostanie zniweczone. Zamiast trwoni swj czas na spekulacje dotyczce interesw, mgby odszuka sposb prostego ycia i wzniosego duchowego mylenia i w ten sposb uchroni si od bezustannego materialistycznego niepokoju. Nawet jeli materialista pragnie cieszy si rozwinitymi udogodnieniami materialnymi, moe przenie si na planety, gdzie bdzie mg dowiadcza przyjemnoci materialnych o wiele bardziej wyszukanych od tych, ktre s osigalne na Ziemi. Najlepszym planem jest przygotowanie si do powrotu do wiata duchowego po opuszczeniu ciaa. Jednake, jeli kto zamiesza cieszy si udogodnieniami materialnymi, moe przenie si na inne planety w materialnym niebie, wykorzystujc siy yogiczne. mieszne statki kosmiczne astronautw s jedynie dziecicymi zabawami i nie stanowi adnego poytku w tym wzgldzie. System astanga-yogi jest materialistyczn sztuk kontrolowania powietrza poprzez przenoszenie go z odka do ppka, z ppka do serca, z serca do obojczyka, z obojczyka do oczu, a stamtd do mdku, a nastpnie na jakkolwiek upragnion planet. Materialni naukowcy bior pod uwag prdko powietrza i wiata, lecz nie maj informacji o prdkoci umysu i inteligencji. Jeli chodzi o prdko umysu, to mamy z tym pewne ograniczone dowiadczenie, jako e w jednej chwili moemy przenie nasze umysy do miejsc odlegych o setki i tysice mil. Inteligencja jest jeszcze bardziej subtelna, a subtelniejsza od inteligencji jest dusza, ktra nie jest materi tak jak umys i inteligencja, lecz jest duchem, czyli antymateri. Dusza jest setki tysicy razy subtelniejsza i bardziej potna od inteligencji. Zatem moemy jedynie wyobrazi sobie prdko duszy w podrowaniu z jednej planety na drug. Nie potrzeba zaznacza, e dusza podruje dziki swej wasnej mocy, bez pomocy jakiegokolwiek materialnego pojazdu. Zwierzca cywilizacja polegajca na jedzeniu, spaniu, strachu i zadowalaniu zmysw zwioda wspczesnego czowieka tak, e zapomnia o tym, jak potn ma dusz. Jak to ju opisalimy, dusza jest iskr duchow o wiele, wiele razy bardziej promienn, wietlist i potn ni soce, ksiyc czy elektryczno. Gdy czowiek nie zdaje sobie sprawy ze swej prawdziwej tosamoci z dusz, trwoni ludzkie ycie. Pan Caitanya pojawi si z Panem Nityanand, by ocali czowieka od tego typu zwodniczej cywilizacji. rimad-Bhagavatam opisuje rwnie, w jaki sposb yogini mog podrowa na wszystkie planety wszechwiata. Kiedy sia ycia zostaje podniesiona do mdku, istnieje wszelka szansa, e sia ta wybije si poprzez oczy, nos, uszy itd., jako e miejsca te znane s jako sidma orbita siy ycia. Lecz yogini mog zablokowa te otwory poprzez cakowite powstrzymanie powietrza. Nastpnie yogin koncentruje si ycia w pozycji rodkowej, tj. pomidzy brwiami. W pozycji tej yogin moe myle o planecie, na ktr pragnie si uda po opuszczeniu ciaa. Moe wwczas zdecydowa, czy pragnie uda si do siedziby Krsny na transcendentalnych Vaikunthach, z ktrych nie bdzie musia wraca do tego materialnego wiata, czy te pragnie podrowa na wysze planety w materialnym wszechwiecie. Doskonay yogin ma swobod uczynienia ktrejkolwiek z tych rzeczy.

82

Dla doskonaego yogina, ktry osign sukces w metodzie opuszczania swego ciaa w doskonaej wiadomoci, przeniesienie si z jednej planety na inn jest tak atwe, jak dla zwykego czowieka udanie si do sklepu kolonialnego. Jak to ju przedyskutowano, ciao materialne jest jedynie okryw duszy. Umys i inteligencja s okryciem spodnim, a wulgarne ciao - zbudowane z ziemi, wody, powietrza itd. jest paszczem duszy. Wskutek tego kada zaawansowana dusza, ktra zrealizowaa si poprzez proces yogi, i ktra zna zwizek pomidzy materi a duchem, moe pozostawi wulgarne okrycie duszy w cakowitym porzdku i tak, jak pragnie. Dziki asce Boga posiadamy cakowit wolno. Poniewa Pan jest dla nas askawy, moemy y gdziekolwiek - albo w wiecie duchowym, albo w materialnym, na ktrejkolwiek planecie pragniemy. Jednake naduycie tej wolnoci powoduje upadek do wiata materialnego i cierpienie trojakich niedoli uwarunkowanego ycia. To pene niedoli ycie w wiecie materialnym z wyboru duszy zostao wspaniale zilustrowane przez Miltona w Raju utraconym. Majc swobodny wybr, dusza moe odzyska raj i uda si do domu, z powrotem do Boga. W krytycznym momencie mierci mona umieci si ycia pomidzy brwiami i zdecydowa, gdzie pragniemy si uda. Jeli kto nie chce utrzymywa adnego zwizku ze wiatem materialnym, moe, w przecigu mniej ni sekundy, osign transcendentaln Vaikunth i pojawi si tam cakowicie w swym ciele duchowym, ktre bdzie odpowiednie dla niego w atmosferze duchowej. Musi jedynie pragn opuci ten materialny wiat zarwno w formach wulgarnych, jak i subtelnych i wwczas przesun si ycia do najwyszej czci czaszki oraz opuci ciao poprzez otwr w czaszce zwany brahmarandhra. Jest to atwe dla tego, kto osign doskonao w praktyce yogi . Oczywicie, czowiek posiada woln wol i wskutek tego, jeli nie chce uwolni si z materialnego wiata, moe cieszy si yciem brahma pada (przyjciem pozycji Brahmy) i odwiedzi Siddhalok, planet materialnie doskonaych istot, ktre maj pen moliwo kontrolowania grawitacji, przestrzeni i czasu. Aby odwiedzi te wysze planety w materialnym wszechwiecie, nie trzeba porzuca swego umysu i inteligencji (materii subtelnej), lecz jedynie materi wulgarn (materialne ciao). Kada poszczeglna planeta ma swoj okrelon atmosfer i jeli kto pragnie uda si na okrelon planet w tym materialnym wszechwiecie, musi przystosowa swe materialne ciao do klimatycznych warunkw na tej planecie. Na przykad, jeli kto pragnie si uda z Indii do Europy, gdzie warunki klimatyczne s inne, musi odpowiednio zmieni swe ubranie. Podobnie, jeli kto pragnie uda si na transcendentalne planety Vaikuntha, konieczna jest cakowita zmiana ciaa. Jeli jednake kto zamierza uda si na wysze planety materialne, moe zatrzyma swe subtelniejsze okrycie umysu, inteligencji i ego, lecz musi porzuci okrycie wulgarne (ciao) zbudowane z ziemi, wody, ognia itd. Jeli kto udaje si na planet transcendentaln, konieczna jest zmiana ciaa zarwno subtelnego, jak i wulgarnego, gdy do nieba duchowego mona uda si w formie cakowicie duchowej. Ta zmiana okrycia automatycznie nastpi w chwili mierci, jeli kto tego pragnie. Bhagavad-gita stwierdza, e swe nastpne materialne ciao mona otrzyma odpowiednio do swych pragnie w czasie opuszczania tego ciaa. Pragnienie umysu unosi dusz w odpowiedniej atmosferze, tak jak wiatr unosi zapachy z jednego miejsca do drugiego. Na nieszczcie ci, ktrzy nie s yoginami, lecz zagorzaymi materialistami, ktrzy przez cae ycie oddaj si zadowalaniu zmysw, w chwili mierci s zakopotani z powodu rozstrojenia cielesnego i umysowego. Tacy wulgarni zmysowcy, obarczeni gwnymi ideami, pragnieniami i towarzystwem z ycia, ktre wiedli, pragn czego, co nie suy ich dobru i wskutek tego niemdrze przyjmuj nowe ciaa, ktre przeduaj ich materialne niedole. Tote konieczne jest bezustanne wiczenie umysu i inteligencji, by w chwili mierci mona byo wiadomie pragn odpowiedniego ciaa, czy to na tej planecie, czy na innej planecie materialnej, czy nawet na planecie transcendentalnej. Cywilizacja, ktra nie bierze pod uwag postpu niemiertelnej duszy, jedynie sprzyja zwierzcemu yciu w ignorancji. Gupot jest mylenie, e kada odchodzca dusza udaje si do tego samego miejsca. Dusza albo udaje si do miejsca, ktrego pragnie w chwili mierci, albo te po opuszczeniu swego ciaa zmuszona jest przyj pozycj odpowiadajc jej czynom w poprzednim yciu. Rnica pomidzy materialist a yoginem jest taka, e materialista nie moe decydowa o swym nastpnym ciele, podczas gdy yogin moe wiadomie osign odpowiednie ciao dla oddawania si przyjemnociom na wyszych planetach. Zagorzay materialista, cae ycie bezustannie uganiajcy si za zadowalaniem zmysw, spdza wszystkie dni na zarabianiu na utrzymanie siebie i swej rodziny, a w nocy trwoni sw energi na przyjemnoci seksualne albo idzie spa mylc o tym, co zrobi w cigu dnia. Takie jest monotonne ycie materialisty. Chocia rozmaicie sklasyfikowani jako: ludzie interesu, prawnicy, politycy, profesorowie, sdziowie, tragarze, zodzieje kieszonkowi, robotnicy itd., wszyscy materialici jedynie angauj si w jedzenie, spanie, obron i zadowalanie zmysw i w ten sposb trwoni swe wartociowe ycie uganiajc si za luksusami i nie dbajc o udoskonalenie swego ycia poprzez realizacj duchow. Jednake yogini staraj si udoskonali swe ycie i dlatego Bhagavad-gita zaleca, aby kady sta si yoginem. Yoga jest systemem wczenia duszy w sub dla Pana. Tak yog mona praktykowa, bez zmiany swej spoecznej pozycji, jedynie pod wyszym przewodnictwem. Jak to ju zostao opisane, yogin moe uda si gdziekolwiek pragnie bez pomocy mechanicznych urzdze, jako e yogin moe umieci swj umys i inteligencj w powietrzu krcym wewntrz ciaa i poprzez praktyk sztuki kontroli oddechu moe zmiesza to powietrze z powietrzem, ktre przepywa przez cay wszechwiat na zewntrz jego ciaa. Z pomoc tego kosmicznego powietrza yogin moe uda si na jakkolwiek planet i otrzyma ciao odpowiednie do jej atmosfery. Proces ten moemy zrozumie poprzez porwnanie go do elektronicznej transmisji przekazu radiowego. Dziki nadajnikom radiowym fale dwikowe wyprodukowane na pewnej stacji mog w przecigu kilku sekund przemierzy ca Ziemi. Lecz dwik produkowany jest z eterycznego nieba, a jak ju zostao wyjanione, subtelniejszym od eterycznego nieba jest umys, a subtelniejsz od umysu jest inteligencja. Duch jest jeszcze bardziej subtelny ni inteligencja i z natury jest cakowicie rny od materii. Zatem moemy wyobrazi sobie, jak szybko moe podrowa dusza poprzez kosmiczn atmosfer. Aby osign etap manipulowania subtelniejszymi elementami takimi jak umys, inteligencja i duch, potrzebny jest odpowiedni trening, odpowiedni sposb ycia i odpowiednie towarzystwo. Taki trening uzaleniony jest od szczerych modlitw, suby oddania, osignicia sukcesu w doskonaoci mistycznej i pomylnego wtopienia si w czynnoci duszy i Duszy Najwyszej. Zagorzay materialista, bez wzgldu na to, czy jest empirycznym filozofem, naukowcem, psychologiem czy kimkolwiek, nie moe osign takiego sukcesu poprzez tpe wysiki i onglerk sown. Materialici speniajcy yajne, czyli wielkie ofiary, s stosunkowo lepsi od bardziej zatwardziaych materialistw, ktrzy nie znaj niczego poza laboratoriami i probwkami. Zaawansowani materialici speniajcy takie ofiary mog osign planet zwan Vaivanara, ognist planet podobn do Soca. Na planecie tej, usytuowanej w drodze na Brahmalok, najwysz planet w tym wszechwiecie, taki zaawansowany materialista moe uwolni si od wszelkich ladw

83

wystpczoci i jej skutkw. Kiedy materialista taki zostanie oczyszczony, moe wznie si do orbity Gwiazdy Polarnej (Dhruvaloki). Wewntrz tej orbity, nazywanej iumara cakr, usytuowane s Aditya-loki oraz planeta Vaikuntha wewntrz tego wszechwiata. Oczyszczony materialista, ktry speni wiele ofiar, praktykowa srogie pokuty i odda znaczn cz swego majtku w jamunie, moe osign takie planety jak Dhruvaloka, a jeli zdobdzie tam jeszcze wiksze kwalifikacje, moe spenetrowa jeszcze wysze orbity i przej poprzez rodek wszechwiata, by osign planet Maharlok, zamieszkiwan przez mdrcw takich jak Bhrgu Muni. Na Maharloce mona y nawet do momentu czciowego unicestwienia wszechwiata. Unicestwienie to rozpoczyna si wwczas, kiedy Anantadeva, z najniszej pozycji we wszechwiecie, produkuje wielki poncy ogie. ar tego ognia dociera nawet do Maharloki, i wwczas mieszkacy Maharloki podruj na Brahmalok, ktra istnieje przez dwa okresy czasu parardha. Na Brahmaloce jest niezliczona liczba samolotw, ktre nie s kontrolowane przez yantr (maszyn), lecz mantr (dziaanie psychiczne). Poniewa na Brahmaloce istnieje umys i inteligencja, mieszkacy jej doznaj uczu szczcia i nieszczcia, lecz nie ma tam przyczyn rozpaczy z powodu staroci, mierci, strachu i niedoli. Odczuwaj jednake wspczucie dla cierpicych ywych istot, ktre zostaj pochonite w ogniu zniszczenia. Mieszkacy Brahmaloki nie maj wulgarnych cia materialnych, ktre by zmieniali w chwili mierci, lecz swe ciaa subtelne przemieniaj w duchowe i w ten sposb udaj si do nieba duchowego. Mieszkacy Brahmaloki mog osign doskonao na trzy rne sposoby. Osoby cnotliwe, ktre osigny Brahmalok dziki swym pobonym czynom, staj si panami rnych planet po zmartwychwstaniu Brahmy; osoby, ktre wielbiy Garbhodakaayi Visnu, zostaj wyzwolone razem z Brahm; a ci, ktrzy s czystymi bhaktami Osoby Boga, natychmiast przedostaj si przez okryw wszechwiata i wchodz do nieba duchowego. Niezliczone wszechwiaty istniej razem w gromadach podobnych do piany, tak wic jedynie niektre z nich otoczone s wod Oceanu Przyczyn. Natura materialna, kiedy zostaje poruszona spojrzeniem Karanodakaayi Visnu, produkuje cakowite elementy, ktrych jest osiem i ktre stopniowo rozwijaj si z subtelniejszych w bardziej wulgarne. Czci ego jest niebo, ktrego czci jest powietrze, ktrego czci jest ogie, ktrego czci jest woda, ktrej czci jest ziemia. Tak wic wszechwiat rozdyma si do obszaru o rednicy czterech bilionw mil. Yogin, ktry pragnie stopniowego wyzwolenia, musi spenetrowa wszystkie te rne okrywy wszechwiata, cznie z subtelnymi okrywami trzech jakociowych cech materialnej natury. Ten, kto to robi, nigdy nie musi powraca do tego miertelnego wiata. Wedug ukadevy Gosvamiego powyszy opis materialnego i duchowego nieba nie jest ani wyobraeniem, ani utopi. Prawdziwe fakty zanotowane s w hymnach wedyjskich i Pan Vasudeva wyjawi je Panu Brahmie, kiedy Brahma Go zadowoli. Doskonao ycia mona osign jedynie wwczas, gdy ma si wyrane pojcie o Vaikuncie i Najwyszym Bogu. Naley zawsze myle o Najwyszej Osobie Boga i opisywa Go, gdy poleca to zarwno Bhagavad-gita, jak i Bhagavata Purana, dwa autoryzowane komentarze do Ved. Pan Caitanya uczyni te wszystkie tematy atwiejszymi do przyjcia dla upadych ludzi tego wieku i dlatego ri Caitanya-caritamrta zaprezentowaa je, by z atwoci mogli je zrozumie wszyscy zainteresowani. Adi 05.23 Manifestuje On Sw wasn form w Mathurze i Dvarace. Oddaje si rnym rozrywkom poprzez ekspansj w grupy poczwrnych form. Adi 05.24 Gwnymi poczwrnymi formami s: Vasudeva, Sankarsana, Pradyumna i Aniruddha, i z Nich zamanifestoway si wszystkie inne poczwrne formy. Wszyscy Oni s cakowicie transcendentalni. Adi 05.25 Jedynie w tych trzech miejscach [Dvarace, Mathurze i Gokuli] wszechradosny Pan Krsna oddaje si nieskoczonym rozrywkom ze Swymi osobistymi towarzyszami. Adi 05.26 Na planetach Vaikuntha nieba duchowego Pan manifestuje Sw tosamo jako Narayana i na rne sposoby spenia Swe rozrywki. Adi 05.27-28 Forma Krsny ma jedynie dwie rce, lecz w formie Pana Narayana ma On cztery rce. Pan Narayana trzyma konch, cakr, maczug i kwiat lotosu, i peen jest wielkich bogactw. Jego lotosowym stopom su energie ri, bhu i nila. Adi 05.27-28 Znaczenie: Obszerne opisy energii ri, bhu i nila znajduj si w sektach Vaisnavizmu Ramanujy i Madhvy. W Bengalu energia nila nazywana jest czasami energi lila. Te trzy energie zaangaowane s w sub dla czterorkiego Narayana na Vaikuncie. Relacjonujc, jak trzech Alvarw, mianowicie Bhuta-yogi, Sara-yogi i Bhranta-yogi, ujrzao osob Narayana, kiedy przyjli schronienie w domu bramina w wiosce Gehali, Prapannamrta ze ri-sampradayi opisuje Narayana w ten sposb: tarksyadhirudham tadid-ambudabham laksmi-dharam vaksasi pankajaksam hasta-dvaye obhita-ankha-cakram visnum dadrur bhagavantam adyam ajanu-bahum kamaniya-gatram parva-dvaye obhita-bhumi-nilam pitambaram bhusana-bhusitangam catur-bhujam candana-rusitangam "Ujrzeli lotosookiego Pana Visnu, Najwysz Osob Boga, siedzcego na Garudzie i trzymajcego przy piersi Laksmi, bogini szczcia. Przypomina niebieskaw chmur deszczow rozwietlon byskawicami i w dwch ze Swych czterech rk trzyma konch i cakr. Jego ramiona sigay kolan, Jego pikne koczyny byy posmarowane papk sandaow i

84

udekorowane byszczcymi ornamentami. Mia na Sobie te szaty, a po obu Jego stronach stay Jego energie, Bhumi i Nila." W Sitopanisad znajduje si nastpujce odniesienie do energii ri, bhu i nila: maha-laksmir deveasya bhinnabhinna-rupa cetana-cetanatmika. sa devi tri-vidha bhavati --- akty-atmana iccha-aktih kriya-aktih saksac-chaktir iti. iccha-aktis tri-vidha bhavati ---- ri-bhumi-nilatmika. "Maha-Laksmi, najwysza energia Pana, dowiadczana jest na rne sposoby. Dzieli si na moce materialne i duchowe i w obu tych aspektach dziaa jako energia woli, energia stwrcza i energia wewntrzna. Energia woli dzieli si na trzy, mianowicie ri, bhu i nila." Cytujc z pism objawionych w swym komentarzu do Bhagavad-gity (4.6), Madhvacarya oznajmi, e matka materialna natura, postrzegana jako zudna energia, Durga, ma trzy dziay, mianowicie ri, bhu i nila. Jest ona zudn energi dla tych, ktrzy s sabi w mocy duchowej, poniewa energie takie s stworzonymi energiami Pana Visnu. Chocia kada energia nie ma bezporedniego zwizku z nieograniczonym, podlegaj one Panu, poniewa jest On mistrzem wszystkich energii. W swojej Bhagavat-sandarbhie (werset 80) rila Jiva Gosvami Prabhu oznajmia: "Padma Purana wspomina o wiecznie pomylnej siedzibie Boga, ktra jest pena wszelkich bogactw, cznie z energiami ri, bhu i nila. Maha-samhita, ktra dyskutuje transcendentalne imi i form Boga, rwnie wspomina o Durdze jako mocy Duszy Najwyszej w zwizku z ywymi istotami. Energia wewntrzna dziaa w odniesieniu do Jego osobistych spraw, a moc materialna manifestuje trzy guny." Przytaczajc w innym miejscu cytaty z pism witych, oznajmia on, e ri jest energi Boga, ktra utrzymuje manifestacj kosmiczn, bhu jest energi stwrcz tego kosmicznego stworzenia, a nila, Durga, jest energi niszczc stworzenie. Wszystkie te energie dziaaj w odniesieniu do ywych istot i wskutek tego razem nazywane s jiva-may. Adi 05.29 Chocia Jego rozrywki s Jego jedynym waciwym Mu zajciem, dziki Swej bezprzyczynowej asce spenia jedn czynno dla upadych dusz. Adi 05.30 Wyzwala On upade ywe istoty, ofiarowujc im cztery rodzaje wyzwolenia: salokya, samipya, sarsti i sarupya. Adi 05.30 Znaczenie: S dwa rodzaje wyzwolonych dusz - dusze wyzwolone dziki asce Pana i te, ktre osigny wyzwolenie dziki wasnemu wysikowi. Kto osiga wyzwolenie dziki wasnemu wysikowi, jest nazywany impersonalist i wtapia si w promienny blask Pana, brahmajyoti. Lecz bhaktom Pana, ktrzy kwalifikuj si do wyzwolenia dziki subie oddania, ofiarowane s cztery rodzaje wyzwolenia, mianowicie salokya (pozycja rwna pozycji Pana), samipya (bezustanne obcowanie z Panem), sarsti (bogactwo rwne bogactwu Pana) i sarupya (posiadanie takich cech jakie ma Pan). Adi 05.31 Osoby, ktre osigaj wyzwolenie brahma-sayujya, nie maj wstpu na Vaikunthy; siedziba ich znajduje si poza planetami Vaikuntha. Poza planetami Vaikuntha znajduje si atmosfera promiennego blasku, ktry skada si z najjaniejszych promieni ciaa Pana Krsny. Sfera ta nazywana jest Siddhalok i znajduje si ponad materialn natur. Jej istota jest duchowa, ale nie posiada duchowych rnorodnoci.

Adi 05.32

Adi 05.33

Adi 05.34 Jest niczym jednolity blask wokoo Soca. Lecz wewntrz Soca znajduj si powozy, konie i inne bogactwa boga Soca. Adi 05.34 Znaczenie: Poza Vaikunth, siedzib Krsny, ktra jest zwana paravyom, znajduje si wiato cielesnych promieni Krsny. Nazywana jest ona brahmajyoti. Transcendentalny obszar tej wiatoci nazywany jest Siddhalok albo Brahmalok. Kiedy impersonalici osigaj wyzwolenie, wtapiaj si w t wiato Brahmaloki. Ten transcendentalny teren jest niewtpliwie duchowy, lecz nie obejmuje adnych manifestacji duchowych czynnoci czy rnorodnoci. Porwnany jest do blasku sonecznego. W blasku sonecznym znajduje si glob soneczny, gdzie mona dowiadczy wszelkiego rodzaju rnorodnoci. Adi 05.35 "Tak jak poprzez oddanie dla Pana mona osign Jego siedzib, tak te wielu osigno ten cel poprzez porzucenie swych grzesznych czynw i zaabsorbowanie umysu Panem poprzez podanie, zazdro, strach czy uczucie."

Adi 05.35 Znaczenie: Tak jak potne soce moe oczyci swymi wieccymi promieniami wszelkiego rodzaju nieczystoci, tak te wszechduchowa Osoba Boga moe oczyci z wszelkich materialnych cech osob, ktr przyciga. Nawet jeli kto przycigany jest do Boga w nastroju materialnego podania, dziki Jego asce atrakcja taka przemienia si w mio duchow do Boga. Podobnie, jeli kto jest zwizany z Panem poprzez strach i wrogo, rwnie zostaje oczyszczony przez duchow atrakcj do Pana. Chocia Bg jest wielki, a ywa istota maa, oboje s duchowymi indywidualnociami i wskutek tego, skoro tylko nastpuje wzajemna wymiana z wolnej woli ywej istoty, wwczas natychmiast wielka istota duchowa przyciga ma istot duchow i w ten sposb uwalnia j z wszelkiej materialnej niewoli. Jest to werset ze rimad-Bhagavatam (7.1.29).

85

Adi 05.36

"Tam, gdzie zostao oznajmione, e wrogowie Pana i bhaktowie osigaj takie samo przeznaczenie, odnosi si to do ostatecznej jednoci Brahmana i Pana Krsny. Mona to zrozumie na przykadzie Soca i blasku sonecznego, w ktrym Brahman jest niczym blask soneczny, a Sam Krsna jest niczym Soce."

Adi 05.36 Znaczenie: Jest to werset z Bhakti-rasamrta-sindhu (1.2.278) rila Rupy Gosvamiego, ktry dalej dyskutuje ten sam temat w swej Laghu-bhagavatamrcie (1.5.41). Tam powouje si na Visnu Puran (4.15.1), gdzie Maitreya Muni zapyta Paraar, w zwizku z Jay i Vijay, jak to si stao, e Hiranyakaipu nastpnie zosta Ravan i cieszy si wikszym materialnym szczciem ni pbogowie, ale nie osign zbawienia, chocia gdy zosta iupal, pokci si z Krsn i zosta zabity, osign zbawienie i wtopi si w ciao Pana Krsny. Paraara odpowiedzia, e Hiranyakaipu nie rozpozna Pana Visnu w Panu Nrsimhadevie. Sdzi, e Nrsimhadeva by jak yw istot, ktra osigna takie bogactwo dziki rnym pobonym czynom. Owadnity si pasji, uwaa Pana Nrsimhadev za zwyk yw istot, nie rozumiejc Jego formy. Niemniej jednak, poniewa Hiranyakaipu zgin z rk Pana Nrsimhadevy, w swym nastpnym yciu sta si Ravan i wacicielem nieograniczonych bogactw. Jako Ravana, posiadajc nieograniczone przyjemnoci materialne, nie mg przyj Pana Ramy za Osob Boga, dlatego te, mimo i zosta zabity przez Ram, nie osign sayujya, czyli jednoci z ciaem Pana. W ciele Ravany zbytnio pocigaa go ona Ramy, Janaki, i dziki tej atrakcji mg zobaczy Pana Ram. Lecz zamiast przyj Pana Ram za inkarnacj Visnu, Ravana uwaa Go za zwyk istot. Dlatego te, kiedy zosta zabity przez Ram, otrzyma przywilej narodzenia si jako iupala, ktry mia tak niezmierne bogactwo, e mg uwaa si za wsprywala Krsny. Chocia iupala by zawsze zazdrosny o Krsn, czsto wymawia imi Krsny i zawsze myla o Jego piknych cechach. W ten sposb, bezustannie mylc i intonujc o Krsnie, nawet nieyczliwie, uwolni si od zanieczyszczenia swymi grzesznymi czynami. Kiedy iupala zosta zabity przez Sudarana cakr Krsny jako wrg, jego bezustanne pamitanie o Krsnie unicestwio reakcje jego wystpkw i osign zbawienie stajc si jednym z ciaem Pana. Z wydarzenia tego mona zrozumie, e nawet osoba mylca o Krsnie jako o wrogu i zabita przez Niego moe zosta wyzwolona stajc si jednym z ciaem Krsny. Jakie zatem musi by przeznaczenie bhaktw, ktrzy zawsze myl o Krsnie yczliwie jako o swym Panu czy przyjacielu? Bhaktowie ci musz osign sytuacj lepsz od Brahmaloki, bezosobowego blasku cielesnego Krsny. Bhaktowie nie mog by usytuowani w bezosobowej wiatoci Brahmana, w ktr pragn wtopi si impersonalici. Bhaktowie umieszczani s na Vaikunthaloce, albo Krsnaloce. Ta dyskusja pomidzy Maitrey Munim a Paraar Munim skupiaa si wok tego, czy bhaktowie zstpuj do tego materialnego wiata w kadym milenium tak jak Jaya i Vijaya, ktrzy zostali obrzuceni tak kltw przez Kumarw. Instruujc Maitrey o Hiranyakaipu, Ravanie i iupali, Paraara nie powiedzia, e demony te byy poprzednio Jay i Vijay. Po prostu opisa ich transmigracj przez trzy ywoty. Nie jest rzecz konieczn, aby towarzysze Najwyszej Osoby Boga z Vaikunthy przychodzili tutaj, by przyj rol Jego wrogw we wszystkich mileniach, w ktrych On si pojawia. "Upadek" Jayi i Vijayi mia miejsce w okrelonym milenium; Jaya i Vijaya nie zstpuj w kadym milenium, by dziaa jako demony. Mylenie, e niektrzy towarzysze Pana upadaj z Vaikunthy w kadym milenium, by zosta demonami, jest cakowicie niepoprawne. Najwysza Osoba Boga ma wszystkie tendencje wystpujce w ywej istocie, gdy jest On gwn yw istot. Dlatego rzecz naturaln jest, e czasami Pan Visnu pragnie walczy. Tak jak ma On skonno do stwarzania, radowania si, bycia przyjacielem, przyjmowania ojca i matki itd., ma On rwnie skonno do walki. Czasami wani obszarnicy ziemscy i krlowie trzymaj zapanikw, z ktrymi praktykuj walk dla zabawy, i Visnu robi podobne aranacje. Demony, ktre walcz z Najwysz Osob Boga w wiecie materialnym, s czasami Jego towarzyszami. Kiedy brakuje demonw, a Pan pragnie walczy, nakania pewnych Swych towarzyszy z Vaikunthy, by zstpili i grali rol demonw. Kiedy zostao powiedziane, e iupala wtopi si w ciao Krsny, to naley zauway, e w tym przypadku nie by on Jay czy Vijay; by on rzeczywicie demonem. W swojej Brhad-bhagavatamrcie rila Sanatana Gosvami wyjania, e osignicie zbawienia poprzez wtopienie si w wiato Brahmana Pana nie moe by przyjte za najwyszy sukces w yciu, poniewa zbawienie to osigny demony takie jak Kamsa, ktry syn z zabijania braminw i krw. Dla bhaktw takie wyzwolenie jest odraajce. Bhaktowie s w rzeczywistoci w pozycji transcendentalnej, podczas gdy niewielbiciele s kandydatami do piekielnych warunkw ycia. Zawsze istnieje rnica pomidzy yciem bhakty a yciem demona, a ich realizacje s tak rne jak niebo i pieko. Demony zawsze cechuje zoliwo wobec bhaktw oraz zabijanie braminw i krw. Wtopienie si w wiato Brahmana moe by bardzo chwalebne dla demona, lecz dla bhaktw jest piekielne. Celem ycia bhakty jest osignicie doskonaoci w mioci do Najwyszej Osoby Boga. Ci, ktrzy pragn wtopi si w wiato Brahmana, s tak odraajcy jak demony. Daleko wysi s bhaktowie, ktrzy pragn obcowa z Najwyszym Panem, by peni dla Niego transcendentaln sub mioci. Adi 05.37 Tak wic w wiecie duchowym odbywaj si rozmaite rozrywki w energii duchowej. Poza planetami Vaikuntha istnieje bezosobowe odbicie wiata. Adi 05.38 Ta bezosobowa wiato Brahmana skada si jedynie ze wietlistych promieni Pana. W wiato t wtapiaj si osoby bdce odpowiednimi kandydatami do wyzwolenia sayujya. Adi 05.39 "Poza rejonem ignorancji [materialn manifestacj kosmiczn] pooona jest sfera Siddhaloki. Rezyduj tam Siddhowie, pogreni w szczciu Brahmana. Krlestwo to osigaj rwnie demony zabite przez Pana." Adi 05.39 Znaczenie: Tamah oznacza ciemno. wiat materialny jest ciemny, a ponad wiatem materialnym jest wiato. Innymi sowy, po przejciu przez ca atmosfer materialn mona doj do wietlistego nieba duchowego, ktrego bezosobowa wiato znana jest jako Siddhaloka. W t wiato Brahmana wchodz filozofowie Mayavadi, ktrzy aspiruj do tego, by wtopi si w ciao Najwyszej Osoby Boga, a rwnie takie demoniczne osoby jak Kamsa i iupala, ktrzy zostali zabici przez Krsn. Do Siddhaloki docieraj rwnie yogini, ktrzy osigaj jedno poprzez medytacj zgodnie z systemem yogi Patanjalego. Jest to werset z Brahmanda Purany.

86

Adi 05.40 W tym niebie duchowym, z czterech stron Narayana, s drugie ekspansje poczwrnych ekspansji Dvaraki. Adi 05.40 Znaczenie: W niebie duchowym znajduje si druga manifestacja poczwrnych form Dvaraki z siedziby Krsny. Pomidzy tymi wszystkimi formami, ktre s duchowe i nie podlegaj materialnym gunom, ri Baladeva reprezentowany jest jako Maha-Sankarsana. Dziaania w wiecie duchowym manifestowane s przez wewntrzn moc w czystej duchowej egzystencji. Rozszerzaj si one w sze transcendentalnych bogactw, ktre wszystkie s manifestacjami Maha-Sankarsana, ostatecznego rda i celu wszystkich ywych istot Chocia iskry duchowe znane jako ywe istoty nale do marginalnej mocy znanej jako jiva-akti, podlegaj one warunkom energii materialnej. Iskry te znane s jako nalece do mocy marginalnej z tego wzgldu, e zwizane s zarwno z moc zewntrzn, jak i wewntrzn. Rozwaajc poczwrne formy absolutnej Osoby Boga znane jako Vasudeva, Sankarsana, Pradyumna i Aniruddha, impersonalici, na czele z ripadem ankaracary, zinterpretowali aforyzmy Vedanta-sutry w sposb odpowiadajcy szkole bezosobowej. Aby jednake poda wewntrzne znaczenie takich aforyzmw, rila Rupa Gosvami, gwny spord szeciu Gosvamich Vrndavany, waciwie odpowiedzia impersonalistom w swej Laghu-bhagavatamrcie, ktra jest naturalnym komentarzem do aforyzmw Vedanta-sutry. Padma Purana, jak cytuje rila Rupa Gosvami w swej Laghu-bhagavatamrcie, opisuje, i w niebie duchowym s cztery kierunki, odpowiadajce wschodowi, zachodowi, pnocy i poudniu, w ktrych usytuowani s: Vasudeva, Sankarsana, Aniruddha i Pradyumna. Te same formy usytuowane s rwnie w niebie materialnym. Padma Purana opisuje rwnie miejsce w niebie duchowym znane jako Vedavati-pura, gdzie rezyduje Vasudeva. Na Visnuloce, ktra jest ponad Satyalok, rezyduje Sankarsana. Innym imieniem Sankarsana jest Maha-Sankarsana. Pradyumna yje w Dvaraka-purze, a Aniruddha na wiecznym ou esy, na og znanym jako ananta-ayya, na wyspie zwanej vetadvipa na oceanie mleka. Adi 05.41 W skad tej drugiej czwrki wchodz: Vasudeva, Sankarsana, Pradyumna i Aniruddha. S Oni czysto transcendentalni. Adi 05.41 Znaczenie: ripad ankaracarya bdnie wyjani t poczwrn form (catar-vyuha) w swej interpretacji do czterdziestego drugiego aforyzmu Drugiej Khanda Rozdziau Drugiego Vedanta-sutr (utpatty-asambhavat). W wersetach od czterdziestego pierwszego do czterdziestego sidmego ri Caitanya-caritamrty rila Krsnadasa Kaviraja Gosvami odpowiada na bdne zarzuty ripada ankaracaryi w stosunku do osobowej cechy Absolutnej Prawdy. Najwysza Osoba Boga, Prawda Absolutna, nie jest jak przedmiot materialny, ktry mona pozna poprzez eksperymentaln wiedz czy percepcj zmysow. Ten fakt wyjani Sam Narayana Panu ivie w Narada-pancaratrze. Lecz ankaracarya, inkarnacja ivy, z rozkazu Narayana, swego mistrza, musia wprowadzi w bd monistw, ktrzy popieraj ostateczne unicestwienie. W uwarunkowanym stanie egzystencji wszystkie ywe istoty maj cztery zasadnicze wady, spord ktrych jedn jest skonno do oszukiwania. By zwie monistw, ankaracarya doprowadzi t skonno do oszukiwania do skrajnoci. W rzeczywistoci, uwarunkowana dusza nie moe poprzez spekulacj zrozumie tych poczwrnych form, ktre wyjania literatura wedyjska. Dlatego te poczwrne formy naley przyjmowa tak, jak zostay one opisane. Autorytet Ved jest taki, e nawet jeli kto nie rozumie czego z powodu swej ograniczonej percepcji, powinien przyj zalecenia wedyjskie i nie stwarza interpretacji odpowiadajcej jego niedoskonaemu zrozumieniu. Jednake w swej ariraka-bhasya ankaracarya pogbi jeszcze bdne zrozumienie monistw. Formy poczwrne maj egzystencj duchow, ktr mona zrealizowa w vasudeva-sattvie (uddha-sattvie), czyli dobroci pozbawionej cech materialnych, ktrej towarzyszy cakowite zaabsorbowanie zrozumieniem Vasudevy. Formy poczwrne, ktre s pene szeciu bogactw Najwyszej Osoby Boga, s podmiotami radoci mocy wewntrznej. Mylenie, e absolutna Osoba Boga jest ubogi albo nie ma adnej mocy, czyli innymi sowy, jest pozbawiony mocy - jest po prostu drastwem. To drastwo jest charakterystyczne dla uwarunkowanej duszy i zwiksza ono jej oszoomienie. Ten, kto nie rozumie rnicy pomidzy wiatem duchowym a materialnym, nie ma kwalifikacji do badania czy poznania sytuacji transcendentalnych form poczwrnych. W swych komentarzach do Drugiej Khandy Vedanta-sutry, w Rozdziale Drugim, wersetach 42-45, Jego witobliwo ripad ankaracarya podj daremn prb uniewanienia egzystencji tych poczwrnych form w wiecie duchowym. ankaracarya mwi (werset 42), e bhaktowie sdz, i Najwysza Osoba Boga Vasudeva, ri Krsna, jest jednym, jest wolny od cech materialnych i ma transcendentalne ciao pene szczcia i wieczn egzystencj. Jest On ostatecznym celem bhaktw, ktrzy wierz, e ten Najwysza Osoba Boga rozszerza si w cztery inne wieczne transcendentalne formy Vasudev, Sankarsan, Pradyumn i Aniruddh. Z Vasudevy, ktry jest pierwsz ekspansj, pochodz kolejno: Sankarsana, Pradyumna i Aniruddha. Innym imieniem Vasudevy jest Paramatma, innym imieniem Sankarsana jest jiva (ywa istota), innym imieniem Pradyumny jest umys, a innym imieniem Aniruddhy jest ahankara (faszywe ego). Spord tych ekspansji, Vasudeva uwaany jest za rdo materialnej natury. Dlatego ankaracarya mwi, e Sankarsana, Pradyumna i Aniruddha musz by tworami tej oryginalnej przyczyny. Wielkie dusze stwierdzaj, e Narayana, ktry jest znany jako Paramatma, Dusza Najwysza, jest ponad materialn natur i jest to zgodne z oznajmieniami literatury wedyjskiej. Mayavadi rwnie zgadzaj si co do tego, e Narayana moe ekspandowa w rne formy. ankara mwi, e nie potrzebuje sprzecza si z t czci zrozumienia bhaktw, ale musi zaprotestowa idei, e Sankarsana pochodzi od Vasudevy, Pradyumna pochodzi od Sankarsany, a Aniruddha pochodzi od Pradyumny, gdy jeli przyjmie si, e Sankarsana reprezentuje ywe istoty stworzone z ciaa Vasudevy, to wwczas ywe istoty nie mogyby by wieczne. ywe istoty maj uwolni si od materialnego zanieczyszczenia poprzez zaangaowanie si w dugotrwae wielbienie Najwyszej Osoby Boga w wityni, czytanie literatury wedyjskiej i spenianie yogi oraz pobonych czynw w celu osignicia Najwyszego Pana. Lecz jeli ywe istoty zostay w pewnym momencie stworzone z

87

materialnej natury, oznaczaoby to, e nie s one wieczne i nie maj szans na wyzwolenie i obcowanie z Najwysz Osob Boga. Kiedy uniewaniona zostaje przyczyna, rwnie uniewanione zostaj jej skutki. W drugim rozdziale Vedanta-sutry, Acarya Vedavyasa rwnie obali koncepcj, e ywe istoty zostay kiedy zrodzone (natma ruter nityatvac ca tabhyah). Poniewa ywe istoty nie s stworzone, musz by wieczne. ankaracarya mwi (werset 43), e bhaktowie sdz, i Pradyumna - uwaany za reprezentujcego zmysy - powsta z Sankarsana, ktry uwaany jest za reprezentujcego ywe istoty. Lecz w rzeczywistoci nie mamy takiego dowiadczenia, aby osoba moga wyprodukowa zmysy. Bhaktowie rwnie mwi, e z Pradyumny powsta Aniruddha, ktry - jak si uwaa - reprezentuje ego. becz ankaracarya mwi, e dopki bhaktowie nie dowiod, jak ego i rodki wiedzy mog powsta z osoby, to nie mona przyj takiego wyjanienia Vedanta-sutry, gdy adni inni filozofowie nie przyjmuj sutr w ten sposb. Sankaracarya rwnie mwi (werset 44), e nie moe przyj idei bhaktw, e Sankarsana, Pradyumna i Aniruddha s rwnie potni jak absolutna Osoba Boga, ktry jest peen szeciu bogactw: wiedzy, zamonoci, siy, sawy, pikna i wyrzeczenia, oraz e s wolni od wad stworzenia. Nawet jeli s penymi ekspansjami, wady stworzenia pozostaj. Vasudeva, Sankarsana, Pradyumna i Aniruddha, bdc oddzielnymi indywidualnymi osobami, nie mog by jednym. Zatem, jeli uwaa si Ich za absolutnych, penych i rwnych, musiaoby by wiele Osb Boga. Lecz nie ma potrzeby przyjmowania, e jest wiele Osb Boga, poniewa przyjcie jednego wszechmocnego Boga jest wystarczajce dla wszelkich celw. Przyjcie wicej ni jednego Boga jest sprzeczne z konkluzj, e Pan Vasudeva, absolutna Osoba Boga, jest jednym bez wtrego. Nawet jeli zgodzimy si przyj to, e wszystkie postacie w poczwrnej formie Boga s identyczne, to nie moemy unikn nielogicznego problemu tymczasowoci. Jeli nie przyjmiemy, e pomidzy osobami istniej pewne rnice, to nie ma znaczenia idea, e Sankarsana jest ekspansj Vasudevy, Pradyumna jest ekspansj Sankarsana, a Aniruddha jest ekspansj Pradyumny. Musi by rnica pomidzy przyczyn i skutkiem. Na przykad, garnek rni si od ziemi, z ktrej zosta zrobiony, i dlatego moemy stwierdzi, e ziemia jest przyczyn, a garnek jest skutkiem. Bez takiego rozrniania, przyczyna i skutek nie maj znaczenia. Ponadto, zwolennicy zasad pancaratriki nie przyjmuj adnych rnic w wiedzy i cechach pomidzy Vasudev, Sankarsanem, Pradyumn i Aniruddh. Bhaktowie przyjmuj, e te wszystkie ekspansje s jednym, a dlaczego mieliby ogranicza jedno do tych poczwrnych ekspansji? Z pewnoci nie powinnimy tego robi, gdy wszystkie ywe istoty, od Brahmy a do nieznacznej mrwki, s ekspansjami Vasudevy, jak przyjte jest to we wszystkich ruti i smrti. ankaracarya rwnie mwi (werset 45), e bhaktowie przestrzegajcy Pancaratry oznajmiaj, e cechy Boga i Sam Bg, jako waciciel tych cech, s tym samym. Ale jak szkoa Bhagavata moe oznajmia, e sze bogactw - mdro, zamono, sia, sawa, pikno i wyrzeczenie - s tosame z Panem Vasudev? Nie jest to moliwe. W swej Laghu-bhagavatamrcie, wersetach 80-83, rila Rupa Gosvami obali zarzuty wysuwane przez ripada ankaracary przeciwko bhaktom w odniesieniu do ich wyjanienia poczwrnej formy Vasudevy, Sankarsany, Pradyumny i Aniruddhy. Mwi on, e te cztery ekspansje Narayana obecne s w wiecie duchowym, gdzie syn jako Mahavastha. Spord Nich Vasudeva czczony jest w sercu poprzez medytacj, poniewa jest On dominujcym Bstwem serca, jak wyjaniono w rimad-Bhagavatam (4.3.23). Sankarsana, druga ekspansja, jest osobist ekspansj Vasudevy dla rozrywek, a poniewa jest On rdem wszystkich ywych istot, czasami nazywany jest jiv. Pikno Sankarsana przewysza niezliczone ksiyce w peni wysyajce promienie wiata. Jest On wielbiony jako zasada ego. Obdarzy On Anantadev wszelkimi mocami do utrzymywania. W celu unicestwienia stworzenia, rwnie przejawia si jako Dusza Najwysza w Rudrze, niereligijno, ahi (w), antaka (mier) i demony. Pradyumna, trzecia manifestacja, pojawia si z Sankarsana. Osoby szczeglnie inteligentne wielbi t ekspansj Sankarsana, Pradyumn, jako zasad inteligencji. Bogini szczcia zawsze intonuje chway Pradyumny w miejscu znanym jako Ilavrta-varsa i zawsze suy Mu z wielkim oddaniem. Jego cera czasami jest zota, a czasami niebieskawa jak wiea chmura monsunowa na niebie. Jest On rdem stworzenia materialnego wiata i obdarzy Sw stwrcz zasad Kupidyna. To jedynie z Jego polecenia wszyscy ludzie i pbogowie oraz inne ywe istoty funkcjonuj z energi do odradzania si. Aniruddha, czwarta z poczwrnych ekspansji, wielbiony jest przez wielkich mdrcw i psychologw jako zasada umysu. Jego cera przypomina niebieskawy odcie niebieskiej chmury. Utrzymuje On manifestacj kosmiczn i jest Dusz Najwysz Dharmy (bstwa religijnoci), Manu (przodka ludzkoci) i devatw (pbogw). Pismo wedyjskie Moksa-dharma oznajmia, e Pradyumna jest Bstwem cakowitego umysu, podczas gdy Aniruddha jest Bstwem oglnego ego, lecz poprzednie oznajmienia dotyczce form poczwrnych zostay potwierdzone pod kadym wzgldem w Pancaratra tantrach. Wyrane objanienie niepojtych mocy Najwyszej Osoby Boga znajduje si w Laghu-bhagavatamrcie, wersetach 44-66. Zaprzeczajc stwierdzeniom ankaracaryi, Maha-varaha Purana oznajmia: sarve nityah avata ca dehas tasya paratmanah hanopadana-rahita naiva prakrtijah kvacit "Wszystkie rne ekspansje Osoby Boga s transcendentalne i wieczne i wszystkie raz po raz zstpuj do rnych wszechwiatw materialnego stworzenia. Ich ciaa, zbudowane z wiecznoci, szczcia i wiedzy, s wiecznie trwae; nie istnieje moliwo, aby zostay zniszczone, gdy nie s one tworami tego materialnego wiata. Ich formy s skoncentrowan egzystencj duchow, zawsze pene s wszelkich cech duchowych i wolne od materialnego zanieczyszczenia." Potwierdzajc te oznajmienia, Narada-pancaratra stwierdza: manir yatha vibhagena nila-pitadibhir yutah rupa-bhedam avapnoti dhyana-bhedat tathacyutah "Nieomylny Osoba Boga moe zamanifestowa Swe ciao na rne sposoby, odpowiednio do rnych metod kultu, tak jak klejnot vaidurya moe zamanifestowa si w rnych kolorach, takich jak niebieski i ty." Kada inkarnacja rni si od pozostaych. Moliwe jest to dziki niepojtej mocy Pana, dziki ktrej moe jednoczenie prezentowa si jako jeden, jako rne formy czciowe i jako rdo tych czciowych form. Nie ma nic niemoliwego dla Jego niepojtych mocy.

88

Krsna jest jednym bez wtrego, ale manifestuje si w rnych ciaach, jak oznajmia to Narada w Dziesitym Canto rimad-Bhagavatam: citram bataitad ekena vapusa yugapat prthak grhesu dvy-asta-sahasram striya eka udavahat "W istocie jest to wspaniae, e Krsna jednoczenie sta si rnymi Krsnami w szesnastu tysicach paacw, by przyj szesnacie tysicy krlowych za Swe ony." (Bhag. 10.69.2) Padma Purana rwnie wyjania: sa devo bahudha bhutva nirgunah purusottamah ekibhuya punah ete nirdoso harir adikrt "Ten sam Osoba Boga, Purusottama, oryginalna osoba, ktry zawsze wolny jest od cech materialnych i zanieczyszczenia, moe przejawi si w rnych formach i jednoczenie lee w jednej formie." W Dziesitym Canto rimad-Bhagavatam powiedziane jest, yajanti tvan-mayas tvam vai bahu-murty-eka-murtikam: "O mj Panie, chocia manifestujesz si w rnego rodzaju formach, jeste jednym bez wtrego. Dlatego czyci bhaktowie skupiaj si na Tobie i wielbi jedynie Ciebie." (Bhag. 10.40.7) Kurma Purana oznajmia: asthula cananu caiva sthulo 'nu caiva sarvatah avarnah sarvatah proktah yamo raktanta-locanah "Pan jest osobowy, mimo i jest bezosobowy; jest On atomowych rozmiarw, chocia jest wielki; ma czarnaw cer i czerwonawe oczy, chocia jest pozbawiony kolorw." Wedug materialnych kalkulacji wszystko to wydaje si by sprzeczne, lecz gdy zrozumiemy, e Najwysza Osoba Boga ma niepojte moce, moemy przyj te fakty jako wiecznie w Nim moliwe. W naszym obecnym stanie nie moemy zrozumie czynnoci duchowych i tego, jak przebiegaj, lecz chocia s one niepojte w kontekcie materialnym, nie powinnimy lekceway takich sprzecznych koncepcji. Chocia pozornie jest to niepojte, to pogodzenie wszelkich sprzecznych elementw jest cakiem moliwe dla Absolutu. rimad-Bhagavatam ustanawia to w Szstym Canto (6.9.34-37): "O mj Panie, wszystkie Twe transcendentalne rozrywki i przyjemnoci wydaj si by niepojte, poniewa nie s ograniczone przyczynowym i skutkowym dziaaniem materialnej myli. Ty moesz dokona wszystkiego bez speniania cielesnej pracy. Vedy mwi, e Prawda Absolutna ma wielorakie moce i nie musi wykonywa niczego osobicie. Mj drogi Panie, jeste cakowicie wolny od materialnych cech. Bez niczyjej pomocy moesz stwarza, utrzymywa i rozwizywa ca jakociow manifestacj materialn, jednake nie zmieniasz si we wszelkiej takiej dziaalnoci. Nie przyjmujesz rezultatw Swego dziaania, tak jak zwyke demony i pbogowie, ktrzy ciesz si reakcjami swoich czynw w materialnym wiecie lub cierpi z ich powodu. Nie podlegajc reakcjom dziaania, wiecznie istniejesz w Swej penej duchowej mocy. Nie jestemy w stanie w peni tego zrozumie. "Poniewa jeste nieograniczony w Swych szeciu bogactwach, nikt nie moe zliczy Twych transcendentalnych cech. Filozofowie i inni myliciele oszoomieni s przez sprzeczne manifestacje fizycznego wiata i propozycje logicznych argumentw i sdw. Poniewa oszoomieni s przez onglerk sown i zaniepokojeni rnymi ocenami pism, ich teorie nie mog mie wpywu na Ciebie, ktry jeste wadc i kontrolerem kadego i ktrego chway s niepojte. "Twoja niepojta moc sprawia, e nie jeste przywizany do cech materialnych. Twa czysta transcendentalna wiedza, przewyszajc wszelkie koncepcje materialnej kontemplacji, trzyma Ci ponad wszelkimi spekulatywnymi procesami. Dziki Twej niepojtej mocy nie ma w Tobie nic sprzecznego. "Ludzie mog czasami myle o Tobie jako o bezosobowym czy osobowym, lecz Ty jeste jednym. Dla osb, ktre s zmieszane czy oszoomione, sznur moe manifestowa si jako rne odmiany wy. Dla podobnie oszoomionych osb, ktre wtpi w Ciebie, stwarzasz rnego rodzaju drogi filozoficzne stosownie do ich niepewnej pozycji." Powinnimy zawsze pamita rnice pomidzy czynami duchowymi a materialnymi. Najwyszy Pan, bdc wszechduchowym, moe dokona czegokolwiek bez niczyjej pomocy. Jeli w wiecie materialnym chcemy zrobi gliniany garnek, musimy mie skadniki, maszyn, a take robotnika. Lecz nie powinnimy przenosi tej idei na dziaania Najwyszego Pana, gdy On w jednej chwili moe stworzy cokolwiek bez tego, co w naszym pojciu jest konieczne. Kiedy Pan pojawia si jako inkarnacja, by speni okrelony cel, nie oznacza to, e nie jest On w stanie speni go bez pojawienia si. Moe On dokona czegokolwiek jedynie poprzez Sw wol, lecz pojawia si dziki Swej bezprzyczynowej asce, by by uzalenionym od Swych bhaktw. Pojawia si jako syn Yaodamaty nie dlatego, e jest uzaleniony od jej opieki, lecz przyjmuje tak rol dziki Swemu bezprzyczynowemu miosierdziu. A kiedy pojawia si, by chroni Swych bhaktw, naturalnie przyjmuje rnego rodzaju kopoty ze wzgldu na nich. Bhagavad-gita mwi, e Pan - bdc jednakowo ustosunkowanym do kadej ywej istoty - nie ma wrogw ani przyjaci, lecz szczeglnym uczuciem darzy bhakt, ktry zawsze myli o Nim z mioci. Zatem pomidzy transcendentalnymi cechami Pana jest zarwno neutralno, jak i stronniczo, i zostaj one odpowiednio dostosowane przez Jego niepojt energi. Pan jest Parabrahmanem, czyli rdem bezosobowego Brahmana, ktry jest Jego wszechprzenikajcym aspektem neutralnoci. Jednake w Swym aspekcie osobowym, jako waciciel wszelkich transcendentalnych bogactw, Pan przejawia Sw stronniczo opowiadajc si za Swymi bhaktami. W Bogu istnieje stronniczo, neutralno i wszelkie takie cechy, w przeciwnym razie nie mogyby by one dowiadczane w stworzeniu. Poniewa jest On cakowit egzystencj, wskutek tego wszystkie rzeczy s waciwie uregulowane w Absolucie. W wiecie wzgldnym takie cechy przejawiane s w wypaczony sposb i dlatego dowiadczamy niedualnoci jako wypaczonego odbicia. Poniewa nie ma adnej logiki wyjaniajcej, jak wszystko dzieje si w krlestwie ducha, czasami Pan opisywany jest jako bdcy poza obszarem dowiadczenia. Lecz jeli po prostu przyjmiemy niepojto Pana, wwczas bdziemy mogli wszystko w Nim pogodzi. Niebhaktowie nie s w stanie zrozumie niepojtej energii Pana i wskutek tego dla nich powiedziane jest, e jest On poza sfer wyobraalnej ekspresji. Autor Brahma-sutr przyjmuje ten fakt i mwi, rutes tu abda-mulatvat: Najwysza Osoba Boga jest niezrozumiay dla zwykego czowieka; mona Go zrozumie jedynie dziki dowodom nakazw wedyjskich. Skanda Purana stwierdza,

89

acintyah khalu ye bhava na tams tarkena yojayet: "Sprawy niepojte dla zwykego czowieka nie powinny by przedmiotem sporu." Wspaniae cechy znajdujemy nawet w materialnych klejnotach i lekach. W istocie ich waciwoci czsto zdaj si by niepojte. Wic jeli nie przypisujemy niepojtych mocy Najwyszej Osobie Boga, nie moemy ustanowi Jego supremacji. To z powodu tych niepojtych mocy zawsze uznawano, e trudno zrozumie chway Pana. Ignorancja i onglowanie sowami s rzecz powszechn w spoeczestwie ludzkim, lecz nie pomagaj nam one zrozumie niepojtych energii Najwyszej Osoby Boga. Jeli przyjmujemy tak ignorancj i onglowanie sowami, nie jestemy w stanie przyj doskonaoci Najwyszego Pana w szeciu bogactwach. Na przykad, jednym z bogactw Najwyszego Pana jest cakowita wiedza. Jak wic mona sobie wyobrazi w Nim ignorancj? Instrukcje wedyjskie i sensowne argumenty ustanawiaj, e dziki niepojtym energiom Pana nie moe by sprzecznoci w tym, e utrzymuje On manifestacj kosmiczn, a jednoczenie jest obojtny wobec czynnoci jej utrzymania. Osobie, ktra jest bezustannie zaabsorbowana mylami o wach, sznur zawsze wydaje si by wem, i podobnie, osoba oszoomiona materialnymi cechami i pozbawiona wiedzy o Absolucie widzi Najwysz Osob Boga odpowiednio do rnych oszaamiajcych konkluzji. Kto moe argumentowa, e gdyby Absolut by zarwno wszechwiadomoci (Brahmanem), jak i Osob Boga z szecioma bogactwami w peni (Bhagavanem), to byby dotknity dualizmem. By zbi taki argument, aforyzm svarupadvayam iksyate oznajmia, e pomimo pozorw nie jest rzecz moliw, by w Absolucie wystpowa dualizm, gdy jest On jedynie jednym w rnych manifestacjach. Zrozumienie tego, e Absolut przejawia rnego rodzaju rozrywki poprzez wpyw Swych energii, natychmiast usuwa pozorn niezgodno Jego niepojcie przeciwnych energii. rimad-Bhagavatam (3.4.16) w nastpujcy sposb opisuje niepojt moc Pana: karmany anihasya bhavo 'bhavasya te durgarayo 'thari-bhayat palayanam kalatmano yat pramada-yutarayah svatman-rateh khidyati dhir vidam iha "Chocia Najwysza Osoba Boga nie ma nic do zrobienia, niemniej jednak dziaa; chocia jest zawsze nienarodzony, mimo to rodzi si; chocia jest czasem, ktry napawa kadego strachem, zbiega z Mathury w strachu przed Swym wrogiem, by schroni si w forcie; i chocia jest samowystarczalny, polubia szesnacie tysicy kobiet. Nawet dla najbardziej inteligentnych rozrywki te zdaj si by oszaamiajcymi sprzecznociami." Gdyby te czyny Pana nie byy rzeczywistoci, nie wprawiayby w zakopotanie mdrcw. Dlatego te czynw takich nigdy nie naley uwaa za wyobraenie. Kiedykolwiek Pan pragnie, Jego niepojta energia (yogamaya) suy Mu w stwarzaniu i spenianiu takich rozrywek. Pisma znane jako Pancaratra-astry s uznanymi pismami wedyjskimi, przyjmowanymi przez wielkich acaryw. Pisma te nie s produktami cech pasji i ignorancji. Dlatego uczeni i bramini zawsze powouj si na nie jako na satvata-samhity. Oryginalnym mwc tych pism jest Narayana, Najwysza Osoba Boga. Szczeglnie wspomina o tym Moksa-dharma (349.68), ktra jest czci anti-parva Mahabharaty. Propagatorami tych pism s wyzwoleni mdrcy tacy jak Narada i Vyasa, ktrzy s wolni od czterech wad uwarunkowanych dusz. ri Narada Muni jest oryginalnym mwc Pancaratraastry. rimad-Bhagavatam rwnie uwaane jest za satvata-samhit. W istocie Pan Caitanya oznajmi, rimad-bhagavatam puranam amalam: "rimad-Bhagavatam jest nieskaziteln Puran." Zoliwi korektorzy i naukowcy, ktrzy prbuj bdnie reprezentowa Pancaratra-astry, by pokona ich zasady, s najbardziej odraajcy. We wspczesnym wieku tacy zoliwi naukowcy pisali nawet zwodnicze komentarze do Bhagavad-gity, wypowiedzianej przez Pana Krsn, i starali si udowodni, e Krsna nie istnieje. Poniej zostanie ukazane, w jaki sposb Mayavadi faszywie zaprezentowali pancaratrika-vidhi. (1) Komentujc czterdziesty drugi werset Vedanta-sutry, ripad ankaracarya stwierdzi, e Sankarsana jest jiv, zwyk yw istot. Lecz w adnym pimie wedyjskim nie ma adnego dowodu, aby bhaktowie Pana kiedykolwiek powiedzieli, e Sankarsana jest zwyk yw istot. Jest On nieomyln pen czci Najwyszej Osoby Boga w kategorii Visnu i jest On ponad stworzeniem materialnej natury. Jest On oryginalnym rdem ywych istot. Upanisady oznajmiaj, nityo nityanam cetana cetananam: "Jest On najwysz yw istot pomidzy wszystkimi ywymi istotami." Dlatego jest On vibhucaitanya, najwikszym. Jest On bezporednio przyczyn manifestacji kosmicznej i niezmiernie maych ywych istot. Jest On istot nieskoczon, a zwyke ywe istoty s niezmiernie maymi. Dlatego nigdy nie naley Go uwaa za zwyk yw istot, gdy byoby to sprzeczne z konkluzjami autoryzowanych pism witych. ywe istoty znajduj si rwnie ponad ograniczeniami narodzin i mierci. Taka jest wersja Ved i przyjmuj j ci, ktrzy przestrzegaj nakazw pism witych i ktrzy rzeczywicie zstpili w sukcesji uczniw. (2) W odpowiedzi na komentarz ankaracaryi do czterdziestego trzeciego wersetu naley powiedzie, e oryginalnym Visnu wszystkich kategorii Visnu, ktre zostay sklasyfikowane na kilka sposobw, jest Mula Sankarsana. Mula oznacza "oryginalny". Sankarsana jest rwnie Visnu, ale z Niego wyekspandowali wszyscy inni Visnu. Potwierdza to Brahmasamhita, gdzie jest powiedziane, e tak jak pomie odpalony od innego pomienia dziaa w taki sam sposb jak ogie oryginalny, tak te Visnu emanujcy z Mula Sankarsana s tak dobrzy jak oryginalny Visnu. Naley wielbi Najwysz Osob Boga, Govind, ktry w ten sposb rozprzestrzenia si. (3) W odpowiedzi na komentarz ankaracaryi do czterdziestego czwartego wersetu mona powiedzie, e aden czysty bhakta cile przestrzegajcy zasad Pancaratry nigdy nie przyjmie stwierdzenia, e wszystkie ekspansje Visnu s rnymi tosamociami, gdy idea ta jest cakowicie faszywa. Nawet ripad ankaracarya, w swym komentarzu do czterdziestego drugiego wersetu, przyj, e Osoba Boga moe automatycznie rozszerzy si na rne sposoby. Dlatego jego komentarze do wersetu czterdziestego drugiego i do wersetu czterdziestego czwartego s sprzeczne. Jest to wad komentarzy Mayavada, e w swej taktyce zwalczania szkoy Bhagavata w jednym miejscu stwierdzaj jedn rzecz, a w innym stwierdzaj co przeciwnego. Komentatorzy Mayavadi nie stosuj si nawet do regulujcych zasad. Naley tutaj zauway, e szkoa Bhagavata przyjmuje poczwrne formy Narayana, ale nie oznacza to, i przyjmuje wielu Bogw. Bhaktowie wiedz doskonale, e Prawda Absolutna, Najwysza Osoba Boga, jest jednym bez wtrego. Nigdy nie s panteistami, czcicielami wielu Bogw, gdy jest to sprzeczne z nakazami Ved. Bhaktowie mocno i cakowicie wierz, e Narayana jest transcendentalny i jest niepojtym wacicielem rnych transcendentalnych mocy. Dlatego polecamy, aby naukowcy zajrzeli do Laghu-bhagavatamrty rila Rupy Gosvamiego, w ktrej te idee zostay wyranie przedstawione. ripad ankaracarya usiowa udowodni, e Vasudeva, Sankarsana, Pradyumna i Aniruddha ekspanduj poprzez przyczyn i skutek. Porwna

90

Ich do ziemi i glinianych garnkw. Jest to jednake cakowit ignorancj, gdy w Ich ekspansjach nie ma czego takiego jak przyczyna i skutek (nanyad yat sad-asat-param). Kurma Purana rwnie stwierdza, deha-dehi-vibhedo 'yam nevare vidyate kvacit: "W Najwyszej Osobie Boga nie ma rnicy pomidzy ciaem a dusz." Przyczyna i skutek s materialne. Na przykad, widzimy, e ciao ojca jest przyczyn ciaa syna, lecz dusza nie jest ani przyczyn, ani skutkiem. Na platformie duchowej nie istniej adne rnice, jakie widzimy w przyczynie i skutku. Poniewa wszystkie formy Najwyszej Osoby Boga s duchowo najwysze, s One rwnymi kontrolerami materialnej natury. Bdc w czwartym wymiarze, s dominujcymi postaciami na platformie transcendentalnej. W Ich ekspansjach nie ma ladu materialnego zanieczyszczenia, poniewa materialne prawa nie mog mie na Nie wpywu. Poza wiatem materialnym nie ma takiej zasady jak przyczyna i skutek. Dlatego pojcie przyczyny i skutku nie moe stosowa si do penych, transcendentalnych, kompletnych ekspansji Najwyszej Osoby Boga. Dowodzi tego literatura wedyjska: om purnam adah purnam idam purnat purnam udacyate purnasya purnam adaya purnam evavaisyate "Osoba Boga jest doskonay i kompletny, a poniewa jest On kompletnie doskonay, wszystkie emanacje pochodzce z Niego, jak ten wiat zjawisk, s doskonale wyposaone jako kompletne caoci. Cokolwiek powstanie z kompletnej caoci, jest rwnie kompletne w sobie. Poniewa jest On kompletn caoci, to chocia tak wiele kompletnych jednoci emanuje z Niego, pozostaje On w kompletnej rwnowadze." (Brhad-aranyaka Upanisad 5.1) Jest rzecz najbardziej oczywist, e niewielbiciele gwac prawa i przepisy suby oddania, by zrwna ca kosmiczn manifestacj - bdc zewntrzn cech Visnu - z Najwysz Osob Boga, ktry jest kontrolerem mayi, albo z Jego poczwrnymi ekspansjami. Zrwnanie mayi i ducha, czy mayi i Pana, jest oznak ateizmu. Stworzenie kosmiczne, ktre manifestuje ycie w formach od Brahmy do mrwki, jest zewntrzn energi Najwyszego Pana. Stanowi ona jedn czwart energii Pana, jak potwierdza Bhagavad-gita (ekamena sthito jagat). Manifestacja kosmiczna zudnej energii jest materialn natur, a wszystko w materialnej naturze jest zrobione z materii. Dlatego nie naley usiowa porwnywa ekspansji materialnej natury do catur-vyuhy, poczwrnych ekspansji Osoby Boga, lecz na nieszczcie nierozsdnie usiuje to robi szkoa Mayavadi. (4) W odpowiedzi na komentarz ankaracaryi do czterdziestego pitego wersetu, w Laghu-bhagavatamrcie (wersety 97-99) w ten sposb opisana jest substancja transcendentalnych cech i ich duchowa natura: "Niektrzy mwi, e transcendencja musi by pozbawiona wszelkich cech, poniewa cechy manifestuj si jedynie w materii. Wedug nich wszelkie cechy s jak tymczasowe, migotliwe mirae. Lecz to jest nie do przyjcia. Poniewa Najwysza Osoba Boga jest absolutny, Jego cechy nie s rne od Niego. Jego forma, imi, cechy i wszystko, co dotyczy Jego, jest tak duchowe jak On Sam. Kada jakociowa ekspansja absolutnej Osoby Boga jest z Nim tosama. Poniewa Prawda Absolutna, Osoba Boga, jest rdem wszelkiej przyjemnoci, rwnie rdami przyjemnoci s wszelkie transcendentalne cechy ekspandujce z Niego. Potwierdzone to zostao w pimie znanym jako Brahma-tarka, ktre oznajmia, e Najwyszy Pan Hari jest tosamy ze Swymi cechami, a zatem Visnu i Jego czyci bhaktowie oraz ich transcendentalne cechy nie mog by rne od nich samych. W Visnu Puranie Pan Visnu wielbiony jest nastpujcymi sowami: 'Oby Najwysza Osoba Boga by dla nas askawy. Jego istnienie nigdy nie jest skaone materialnymi cechami.' W tej samej Visnu Puranie powiedziane jest rwnie, e wszelkie cechy przypisywane Najwyszemu Panu, takie jak: wiedza, bogactwo, pikno, sia i wpyw, uwaane s za nierne od Niego. Potwierdza to rwnie Padma Purana, ktra wyjania, e gdziekolwiek Najwyszy Pan opisywany jest jako nieposiadajcy adnych cech, naley rozumie to w ten sposb, e jest On pozbawiony cech materialnych. W Pierwszym Rozdziale tej samej Padma Purany jest powiedziane: 'O Dharmo, obroco religijnych zasad, wszystkie wzniose i szlachetne cechy wiecznie manifestuj si w osobie Krsny i bhaktowie oraz transcendentalici, ktrzy aspiruj do tego, by sta si wiernymi, rwnie pragn posiada takie transcendentalne cechy.' " Naley wiedzie, e Pan ri Krsna, transcendentalna forma absolutnego szczcia, jest rdem wszelkich przyjemnych transcendentalnych cech i niepojtych mocy. W zwizku z tym polecamy zajrze do rimad-Bhagavatam, Trzeciego Canto, Rozdziau Dwudziestego Szstego, wersetw 21, 25, 27 i 28. ripad Ramanujacarya rwnie zbi argumenty ankary w swoim wasnym komentarzu do Vedanta-sutry, ktry jest znany jako ri-bhasya: "ripad ankaracarya usiowa zrwna Pancaratry z filozofi ateisty Kapili i w ten sposb stara si udowodni, e Pancaratry s sprzeczne z zaleceniami wedyjskimi. Pancaratry oznajmiaj, e osoba jiva zwana Sankarsanem wyonia si z Vasudevy, najwyszej przyczyny wszystkich przyczyn; Pradyumna, umys, powsta z Sankarsana; a Aniruddha, ego, powsta z Pradyumny. Lecz nie mona powiedzie, e ywa istota ( jiva) rodzi si czy zostaje stworzona, gdy oznajmienie takie jest przeciwne nakazom Ved. Jak oznajmiono w Katha Upanisad (2.18), ywe istoty, jako indywidualne dusze, nie mog ani rodzi si, ani umiera. Caa literatura wedyjska oznajmia, e ywe istoty s wieczne. Dlatego kiedy powiedziane jest, e Sankarsana jest jiv, oznacza to, e jest On Bstwem przewodnim ywych istot. Podobnie, Pradyumna jest przewodnim Bstwem umysu, a Aniruddha jest przewodnim Bstwem ego. "Zostao powiedziane, e Pradyumna, umys, powsta z Sankarsana. Lecz gdyby Sankarsana by yw istot, nie mona by tego przyj, poniewa ywa istota nie moe by przyczyn umysu. Nakazy wedyjskie oznajmiaj, e wszystko - cznie z yciem, umysem i zmysami - pochodzi od Najwyszej Osoby Boga. Jest rzecz niemoliw, aby ywa istota wytworzya umys, gdy Vedy oznajmiaj, e wszystko pochodzi od Absolutnej Prawdy, Najwyszego Pana. "Wedug pism objawionych, ktre zawieraj niezaprzeczalne fakty, ktrych nikt nie moe zbi, Sankarsana, Pradyumna i Aniruddha posiadaj wszelkie potencjalne cechy Absolutnej Osoby Boga. Dlatego te poczwrne formy nigdy nie powinny by uwaane za zwyke ywe istoty. Kada z nich jest pen ekspansj Absolutnego Boga i wskutek tego kada jest identyczna z Najwyszym Panem pod wzgldem wiedzy, bogactwa, energii, wpywu, siy i mocy. Nie mona lekceway dowodw Pancaratry. Jedynie osoby niewyszkolone, ktre waciwie nie studioway Pancaratry, sdz, e Pancaratry stoj w sprzecznoci ze ruti w kwestii narodzin czy pocztku ywej istoty. W zwizku z tym musimy przyj werdykt rimadBhagavatam, ktry mwi: 'Absolutna Osoba Boga, ktry jest znany jako Vasudeva i ktry darzy wielk mioci Swych podporzdkowanych bhaktw, rozszerza si w poczwrne formy, ktre Mu podlegaj i jednoczenie s z Nim tosame pod kadym wzgldem.' Pauskara-samhita oznajmia: 'Pisma wite polecajce, aby bramini wielbili poczwrne formy Najwyszej Osoby Boga, zwane s agamami [autoryzowan literatur wedyjsk].' W caej literaturze Vaisnava powiedziane jest, e wielbienie tych poczwrnych form jest tak dobre, jak wielbienie Najwyszej Osoby Boga Vasudevy, ktry w Swych rnych ekspansjach, kompletnych w szeciu bogactwach, moe przyj od Swych bhaktw ofiarowania rezultatw ich przepisanych obowizkw. Wielbienie ekspansji dla rozrywek, takich jak: Nrsimha, Rama, esa i Kurma, promuje do

91

wielbienia czwrki Sankarsana. Z tej pozycji mona wznie si do platformy wielbienia Vasudevy, Najwyszego Brahmana. W Pauskara-samhicie jest powiedziane: 'Jeli kto w peni oddaje cze zgodnie z regulujcymi zasadami, moe osign Najwysz Osob Boga, Vasudev. Naley przyj, e Sankarsana, Pradyumna i Aniruddha s tak dobrzy jak Pan Vasudeva, gdy wszyscy maj niepojt moc i mog przyj transcendentalne formy takie jak Vasudeva. Sankarsana, Pradyumna i Aniruddha nigdy si nie rodz, lecz mog manifestowa si w rnych inkarnacjach przed oczyma czystych bhaktw. Taka jest konkluzja caej literatury wedyjskiej. To, e Pan moe zamanifestowa si przed Swymi bhaktami dziki Swej niepojtej mocy, nie stoi w niezgodzie z naukami Pancaratry. Poniewa Sankarsana, Pradyumna i Aniruddha s rzeczywicie Bstwami przewodnimi wszystkich ywych istot, oglnego umysu i oglnego ego, to opisy Sankarsana, Pradyumny i Aniruddhy jako jivy, umysu i ego nigdy nie stoj w sprzecznoci z oznajmieniami pism witych. Imiona te identyfikuj te Bstwa, tak jak terminy 'niebo' i 'wiato' czasami identyfikuj Absolutnego Brahmana. "Pisma cakowicie zaprzeczaj narodzinom czy wytworzeniu ywej istoty. Parama-samhita opisuje, e materialna natura, ktrej inni uywaj do swych celw, jest w rzeczywistoci bierna i zawsze podlega przemianie. Polem materialnej natury jest arena czynnoci osb dziaajcych dla materialnej przyjemnoci, a poniewa materialne pole jest zewntrznie zwizane z Najwysz Osob Boga, jest ono rwnie wieczne. W kadej samhicie, jiva (ywa istota) zostaa przyjta jako wieczna, a Pancaratra cakowicie zaprzecza narodzinom jivy. Wszystko, co zostao wyprodukowane, musi rwnie ulec zniszczeniu. Wic jeli przyjmiemy, e ywa istota rodzi si, musimy rwnie przyj, e zostaje unicestwiona. Lecz skoro literatura wedyjska mwi, e ywa istota jest wieczna, nie naley myle, e zostaa ona wytworzona w pewnym okresie. Na pocztku Parama-samhity zostao wyranie oznajmione, e oblicze materialnej natury bezustannie si zmienia. Dlatego pocztek, unicestwienie i wszystkie te terminy daj si stosowa jedynie w materialnej naturze. "Rozwaajc wszystkie te punkty, naley zrozumie, i oznajmienie ankaracaryi, e Sankarsana rodzi si jako jiva, jest cakowicie niezgodne ze stwierdzeniami wedyjskimi. Jego stanowcze stwierdzenia zostay cakowicie obalone przez powysze argumenty. W zwizku z tym bardzo pomocny jest komentarz ridhary Svamiego do rimad-Bhagavatam (3.1.34)." Dla dokadnego zbicia argumentw ankaracaryi usiujcego dowie, e Sankarsana jest zwyk yw istot, mona odwoa si do komentarza rimat Sudaranacaryi do ri-bhasyi, ktry znany jest jako ruta-prakaika. Oryginalne formy czwrki: Krsny, Baladevy, Pradyumny i Aniruddhy rozszerzaj si w inn czwrk, ktra obecna jest na planetach Vaikuntha nieba duchowego. Dlatego poczwrne formy w niebie duchowym s drug manifestacj oryginalnej czwrki w Dvarace. Jak wyjaniono powyej, Vasudeva, Sankarsana, Pradyumna i Aniruddha s wszyscy niezmiennymi, transcendentalnymi, penymi ekspansjami Najwyszego Pana, ktre nie maj zwizku z materialnymi gunami. Forma Sankarsana w drugiej czwrce jest nie tylko reprezentacj Balaramy, lecz jest rwnie oryginaln przyczyn Oceanu Przyczyn, na ktrym spoczywa pic Karanodakaayi Visnu, wydychajcy nasiona niezliczonych wszechwiatw. W niebie duchowym znajduje si duchowa twrcza energia, fachowo zwana uddha-sattv, ktra jest czyst energi duchow utrzymujc wszystkie planety Vaikuntha z penymi bogactwami wiedzy, zamonoci, siy itd. Wszelkie te dziaania uddha-sattvy przejawiaj moce Maha-Sankarsana, ktry jest ostatecznym rdem wszystkich indywidualnych ywych istot cierpicych w tym materialnym wiecie. Kiedy stworzenie kosmiczne zostaje unicestwione, ywe istoty, ktre s niezniszczalne z natury, spoczywaj w ciele Maha-Sankarsana. Dlatego Sankarsana czasami jest nazywany ogln jiv. Jako iskry duchowe, ywe istoty maj skonno do bycia biernymi w obcowaniu z energi materialn, tak jak iskry ognia maj skonno do ganicia, skoro tylko opuszczaj ogie. Jednake duchowa natura ywej istoty moe ponownie zosta rozwietlona w towarzystwie z Najwysz Istot. Poniewa ywa istota moe pojawi si albo w materii, albo w duchu, jiva nazywana jest moc marginaln. Sankarsana jest rdem Karana Visnu, ktry jest oryginaln form stwarzajc wszechwiaty, a ten Sankarsana jest jedynie pen ekspansj ri Nityanandy Ramy. Adi 05.42 Tam osobowy aspekt Balaramy zwany Maha-Sankarsanem jest schronieniem energii duchowej. Jest On pierwotn przyczyn, przyczyn wszystkich przyczyn. Adi 05.43 Jeden rodzaj rozrywek energii duchowej opisany jest jako czysta dobro [viuddha-sattva]. Obejmuje ona wszystkie siedziby Vaikunthy.

Adi 05.44 Wszystkie sze atrybutw jest duchowych. Bdcie pewni, e wszystkie s manifestacjami bogactwa Sankarsana. Adi 05.45 Jest jedna marginalna moc, znana jako jiva. Maha-Sankarsana jest schronieniem wszystkich jiv. Adi 05.46 Sankarsana jest oryginalnym schronieniem purusy, z ktrego ten materialny wiat zostaje stworzony i w ktrym zostaje rozwizany. Adi 05.47 On [Sankarsana] jest schronieniem wszystkiego. Jest wspaniay pod kadym wzgldem, a Jego bogactwa s nieograniczone. Nawet Ananta nie jest w stanie opisa Jego chway. Adi 05.48 Ten Sankarsana, ktry jest transcendentaln czyst dobroci, jest czciow ekspansj Nityanandy Balaramy. Adi 05.49 Pokrtce wyjaniem werset smy. Teraz posuchajcie uwanie mego wyjanienia wersetu dziewitego.

92

Adi 05.50

Ofiarowuj moje pene szacunku pokony stopom ri Nityanandy Ramy, ktrego czciowa reprezentacja zwana Karanodakaayi Visnu, spoczywajca na Oceanie Karana, jest oryginalnym purusa panem zudnej energii i schronieniem wszystkich wszechwiatw.

Adi 05.51 Na zewntrz planet Vaikuntha jest bezosobowa wiato Brahmana, a poza t wiatoci jest Ocean Karana, czyli Ocean Przyczyn. Adi 05.51 Znaczenie: Bezosobowa wiato znana jako bezosobowy Brahman jest przestrzeni kosmiczn planet Vaikuntha w niebie duchowym. Poza tym bezosobowym Brahmanem jest wielki Ocean Przyczyn, ktry ley pomidzy niebem materialnym a duchowym. Natura materialna jest produktem ubocznym tego Oceanu Przyczyn. Karanodakaayi Visnu lecy na Oceanie Przyczyn stwarza wszechwiaty jedynie poprzez spogldanie na materialn natur. Dlatego Krsna osobicie nie ma nic do czynienia z materialnym stworzeniem. Bhagavad-gita stwierdza, e Pan spoglda na natur materialn i w ten sposb produkuje ona wiele materialnych wszechwiatw. Ani Krsna na Goloce, ani Narayana na Vaikuncie nie wchodz bezporednio w kontakt z materialnym stworzeniem. S Oni cakowicie z dala od materialnej energii. Spogldanie na materialne stworzenie, ktre usytuowane jest poza granicami Oceanu Przyczyn, jest zadaniem MahaSankarsana w formie Karanodakaayi Visnu. Materialna natura zwizana jest z Osob Boga jedynie poprzez Jego spojrzenie na ni, i nic ponadto. Powiedziane jest, e zostaje ona zapodniona przez energi Jego spojrzenia. Energia materialna, maya, nigdy nawet nie dotyka Oceanu Przyczyn, gdy spojrzenie Pana skupia si na niej z duej odlegoci. Moc spojrzenia Pana porusza ca energi kosmiczn i w ten sposb natychmiast rozpoczyna si jej dziaanie. Oznacza to, e materia - bez wzgldu na to, jak bardzo jest potna - sama w sobie nie ma adnej mocy. Jej dziaalno rozpoczyna si dziki asce Pana, i wwczas cae stworzenie kosmiczne manifestuje si w systematyczny sposb. W pewnej mierze temat ten mona zrozumie dziki przykadowi zapodnienia kobiety. Matka jest bierna, lecz ojciec wkada w ni swoj energi, i w ten sposb zostaje zapodniona. Ona dostarcza skadnikw koniecznych do narodzin dziecka w jej onie. Podobnie, Pan uaktywnia materialn natur, ktra wwczas dostarcza skadnikw do rozwoju kosmosu. Natura materialna ma dwie rne fazy. Aspekt zwany pradhan dostarcza materialnych skadnikw do rozwoju kosmicznego, a aspekt zwany may powoduje manifestacj jej skadnikw, ktre s tymczasowe niczym piana na oceanie. W rzeczywistoci, tymczasowe manifestacje materialnej natury zostay pocztkowo spowodowane duchowym spojrzeniem Pana. Osoba Boga jest bezporedni, czyli dalsz przyczyn stworzenia, a materialna natura jest poredni, czyli natychmiastow przyczyn. Materialistyczni naukowcy, nadci z powodu magicznych zmian, jakich dokonay ich tzw. wynalazki, nie s w stanie dostrzec prawdziwej mocy Boga poza materi. Dlatego kuglarstwo nauki stopniowo prowadzi ludzi do bezbonej cywilizacji, kosztem celu ludzkiego ycia. Minwszy si z celem ycia, materialici d do samowystarczalnoci, nie wiedzc, e materialna natura ju jest samowystarczalna dziki asce Boga. W ten sposb stwarzajc kolosaln bujd pod nazw cywilizacji, powoduj nierwnowag w naturalnej samowystarczalnoci materialnej natury. Mylenie, e materialna natura jest wszystkim i nieznajomo oryginalnej przyczyny, jest ignorancj. Pan Caitanya pojawi si, by rozproszy t ciemno ignorancji poprzez rozwietlenie iskry duchowego ycia, ktre dziki Jego asce moe owieci cay wiat. Aby wyjani, jak dziki mocy Krsny dziaa maya, autor ri Caitanya-caritamrty daje przykad elaznego prta w ogniu, ktry chocia nie jest ogniem, rozarza si do czerwonoci i dziaa tak jak ogie. Podobnie, wszelkie dziaania i reakcje materialnej natury nie s w rzeczywistoci prac materialnej natury, ale dziaaniem i reakcjami energii Najwyszego Pana manifestowanymi poprzez materi. Moc elektrycznoci przekazywana jest za porednictwem miedzi, ale to nie oznacza, e mied jest elektrycznoci. Moc ta wytwarzana jest w elektrowni pod nadzorem dowiadczonej ywej istoty. Podobnie, za sztuczkami praw naturalnych stoi wielka ywa istota, ktra jest osob, jak inynier mechanik w elektrowni. To dziki Jego inteligencji cae stworzenie kosmiczne porusza si w uporzdkowany sposb. Cechy natury, ktre bezporednio s przyczyn materialnych dziaa, s rwnie oryginalnie uaktywnione przez Narayana. Prosty przykad wyjani, jak to si dzieje. Kiedy garncarz wytwarza garnek z ziemi, to koo garncarskie, narzdzia i sam garncarz s odlegymi przyczynami garnka, ale garncarz jest gwn przyczyn. Podobnie, Narayana jest gwn przyczyn caego materialnego stworzenia, a energia materialna dostarcza skadnikw materii. Zatem bez Narayana wszystkie inne przyczyny s bezuyteczne, tak jak koo garncarskie i narzdzia s bezuyteczne bez samego garncarza. Poniewa naukowcy materialistyczni lekcewa Osob Boga, to jest tak, jak gdyby byli zainteresowani koem garncarskim i jego obrotem, narzdziami garncarskimi i skadnikami do produkcji garnka, lecz nie mieli wiedzy o samym garncarzu. Dlatego wspczesna nauka stworzya niedoskona, bezbon cywilizacj, ktra jest pogrona w ciemnej ignorancji, jeli chodzi o ostateczn przyczyn. Postp naukowy powinien mie wielki cel do osignicia, i tym wielkim celem powinna by Osoba Boga. Bhagavad-gita oznajmia, e po prowadzeniu bada przez wiele, wiele ywotw, czowiek wiedzy podkrelajcy znaczenie myli eksperymentalnej moe pozna Osob Boga, ktry jest przyczyn wszystkich przyczyn. Kiedy kto zna Go doskonale, podporzdkowuje si Mu i staje si mahatm. Adi 05.52 Vaikunth otacza masa wody, ktra jest nieskoczona, niezgbiona i nieograniczona. Adi 05.53 Ziemia, woda, ogie, powietrze i eter Vaikunthy s duchowe. Nie spotyka si tam elementw materialnych. Adi 05.54 Zatem woda Oceanu Karana, ktry jest oryginaln przyczyn, jest duchowa. wita Ganges, ktra jest zaledwie kropl tego oceanu, oczyszcza upade dusze. Adi 05.55 W tym oceanie spoczywa jedna pena cz Pana Sankarsana.

93

Adi 05.56 Jest On znany jako pierwszy purusa, stwrca cakowitej energii materialnej. On, przyczyna wszechwiatw, pierwsza inkarnacja, rzuca spojrzenie na may. Adi 05.57 Maya-akti rezyduje na zewntrz Oceanu Karana. Maya nie moe dotkn jego wd. *Adi 05.58 Maya ma dwa rodzaje egzystencji. Jeden jest zwany pradhan albo prakrti. Dostarcza ona skadnikw materialnego wiata. Adi 05.58 Znaczenie: Maya, zewntrzna energia Najwyszej Osoby Boga, dzieli si na dwie czci. Maya jest przyczyn i skadnikiem manifestacji kosmicznej. Jako przyczyna manifestacji kosmicznej, jest zwana may, a jako czynnik dostarczajcy skadnikw manifestacji kosmicznej, jest zwana pradhan. Dokadny opis tego podziau zewntrznej energii dany jest w rimad-Bhagavatam (11.24.1-4). Gdzie indziej w rimad-Bhagavatam (10.63.26) w ten sposb opisane zostay skadniki i przyczyna materialnej manifestacji kosmicznej: kalo daivam karma jivah svabhavo dravyam ksetram prana atma vikarah tat-sanghato bija-roha-pravahas tvan-mayaisa tan-nisedham prapadye "O mj Panie! Czas, czynno, opatrzno i natura s czterema czciami aspektu przyczynowego [mayi] energii zewntrznej. Uwarunkowana sia ycia, subtelne skadniki materialne zwane dravya i materialna natura (bdca polem dziaania, gdzie faszywe ego dziaa jako dusza), jak rwnie jedenacie zmysw i pi elementw (ziemia, woda, ogie, powietrze i eter), ktre s szesnastoma skadnikami ciaa to aspekt skadnikowy mayi. Ciao wytworzone zostaje z aktywnoci, a aktywno powstaje z ciaa, tak jak drzewo powstaje z nasienia, ktre zostao wytworzone przez drzewo. Ta wzajemna przyczyna i skutek nazywane s may. Mj drogi Panie, Ty moesz wybawi mnie z tego cyklu przyczyny i skutku. Wielbi Twe lotosowe stopy." Chocia ywa istota jest pocztkowo zwizana z przyczynow czci mayi, niemniej jednak jest kierowana przez skadniki mayi. W czci przyczynowej mayi dziaaj trzy siy: wiedza, pragnienie i dziaanie. Skadniki materialne s manifestacj mayi jako pradhana. Innymi sowy, kiedy trzy cechy mayi s w stanie upienia, istniej one jako prakrti, avyakta albo pradhana. Sowo avyakta, odnoszce si do niezamanifestowanego, jest inn nazw pradhany. W stanie avyakta natura materialna jest bez rnorodnoci. Rnorodno manifestowana jest przez pradhana cz mayi. Zatem sowo pradhana jest waniejsze od sowa avyakta czy prakrti. Adi 05.59 Poniewa prakrti jest tpa i bierna, nie moe by w rzeczywistoci przyczyn materialnego wiata. Lecz Pan Krsna okazuje Sw ask poprzez napenianie tej tpej, biernej, materialnej natury Sw energi. Adi 05.60 W ten sposb prakrti, dziki energii Pana Krsny, staje si wtrn przyczyn, tak jak elazo zostaje rozarzone do czerwonoci dziki energii ognia. Adi 05.61 Zatem Pan Krsna jest oryginaln przyczyn manifestacji kosmicznej. Prakrti jest niczym sutki na szyi koza, gdy nie daj one mleka. Adi 05.61 Znaczenie: Zewntrzna energia, skadajca si z pradhany, czyli prakrti, jako czci dostarczajcej skadnikw oraz mayi jako czci przyczynowej, jest znana jako maya-akti. Bierna natura materialna w rzeczywistoci nie jest przyczyn manifestacji materialnej, gdy wszystkie skadniki uaktywnia Karanarnavaay, Maha-Visnu, pena ekspansja Krsny. To dziki temu natura materialna ma moc dostarczania skadnikw. Podany przykad jest taki, e elazo nie ma mocy ogrzewania czy palenia, lecz po zetkniciu si z ogniem elazo rozarza si do czerwonoci i moe wwczas wydziela ciepo i pali inne rzeczy. Natura materialna jest jak elazo, gdy nie ma niezalenoci dziaania bez stycznoci z Visnu, ktry jest porwnywany do ognia. Pan Visnu uaktywnia natur materialn dziki mocy Swojego spojrzenia, i wwczas podobna elazu materialna natura staje si czynnikiem dostarczajcym materiaw, tak jak rozarzone do czerwonoci elazo staje si czynnikiem palcym. Materialna natura nie moe w sposb niezaleny sta si czynnikiem dostarczajcym skadnikw materialnych. Zostao to dokadniej wyjanione przez ri Kapiladev, inkarnacj Boga, w rimad-Bhagavatam (3.28.40): yatholmukad visphulingad dhumad vapi sva-sambhavat apy atmatvenabhimatad yathagnih prthag ulmukat "Gorejcy ogie jest czym rnym od pomieni, iskier i dymu, mimo i wszystkie te zjawiska s ze sob blisko zwizane, gdy rodz si z tego samego poncego drewna." Elementy materialne (ziemia, woda, ogie itd.) s niczym dym, ywe istoty s niczym iskry, a natura materialna, jako pradhana, jest niczym ponce drewno. Lecz wszystkie one razem otrzymuj moc od Najwyszej Osoby Boga i w ten sposb mog zamanifestowa swe indywidualne moliwoci. Innymi sowy, Najwysza Osoba Boga jest rdem wszystkich manifestacji. Materialna natura moe dostarcza rzeczy jedynie wwczas, kiedy zostaje uaktywniona spojrzeniem Najwyszej Osoby Boga. Tak jak kobieta moe urodzi dziecko po zapodnieniu nasieniem mczyzny, tak natura materialna moe dostarczy materialnych elementw wtedy, kiedy spocznie na niej spojrzenie Maha-Visnu. Zatem pradhana nie moe by niezalena od nadzoru Najwyszej Osoby Boga. Potwierdza to Bhagavad-gita (9.10). Mayadhyaksena prakrtih suyate sa-caracaram: prakrti, oglna energia materialna, dziaa pod nadzorem Pana. Oryginalnym rdem elementw materialnych jest Krsna. Dlatego bezuyteczna jest prba ateistycznych filozofw Sankhya, by uwaa natur materialn za rdo tych elementw i

94

zapomnie o Krsnie, podobnie jak bezuyteczna jest prba otrzymania mleka z podobnych do sutek guzw skrnych zwisajcych z szyi koza. Adi 05.62 Aspekt maya materialnej natury jest natychmiastow przyczyn manifestacji kosmicznej. Lecz on take nie moe by prawdziw przyczyn, gdy oryginaln przyczyn jest Pan Narayana. Adi 05.63 Tak jak oryginaln przyczyn glinianego garnka jest garncarz, tak stwrc materialnego wiata jest pierwsza inkarnacja purusa [Karanarnavaayi Visnu]. Adi 05.64 Pan Krsna jest stwrc a maya jedynie pomaga Mu jako narzdzie, niczym koo garncarskie i inne narzdzia, ktre s pomocnymi przyczynami garnka. Adi 05.65 Pierwszy purusa z odlegoci rzuca Swe spojrzenie na may i w ten sposb zapadnia j nasieniem ycia w postaci ywych istot.

Adi 05.66 Odbite promienie Jego ciaa mieszaj si z may, i w ten sposb maya wytwarza miriady wszechwiatw. Adi 05.66 Znaczenie: Wedyjska konkluzja jest taka, e przyczyn manifestacji kosmicznej widocznej dla oczu uwarunkowanej duszy jest Prawda Absolutna, Osoba Boga, poprzez wysiek Swych szczeglnych energii, mimo i w konkluzji rozwaa ateistycznych to zamanifestowane przejawienie kosmiczne przypisywane jest materialnej naturze. Energia Absolutnej Prawdy przejawia si na trzy sposoby: duchowy, materialny i marginalny. Prawda Absolutna jest tosama ze Sw energi duchow. Energia materialna moe dziaa jedynie wwczas, kiedy podziaa na ni energia" duchowi i wwczas tymczasowe manifestacje materialne zdaj si by aktywnymi. W stanie uwarunkowanym ywe istoty energii marginalnej s mieszanin energii duchowej i materialnej. Energia marginalna jest oryginalnie pod kontrol energii duchowej, lecz pod kontrol energii materialnej ywe istoty wdroway w zapomnieniu w tym materialnym wiecie od czasw niepamitnych. Przyczyn stanu uwarunkowanego jest bdne wykorzystanie indywidualnej niezalenoci na platformie duchowej, gdy to separuje yw istot od towarzystwa energii duchowej. Lecz kiedy ywa istota zostaje owiecona dziki asce Najwyszego Pana czy Jego czystego bhakty i zacznie wykazywa skonno do oywienia swego oryginalnego stanu miosnej suby, wwczas znajduje si na najpomylniejszej platformie wiecznego szczcia i wiedzy. Kiedy marginalna jiva, czyli ywa istota, niezalenie myli, e nie jest energi, lecz rdem energii, wwczas niewaciwie wykorzystuje sw niezaleno i staje si niechtna postawie wiecznej suby. To bdne pojcie o jej wasnej egzystencji tworzy w niej postaw wadania nad materialn natur. Natura materialna zdaje si by przeciwiestwem energii duchowej. Fakt jest taki, e energia materialna moe dziaa jedynie wwczas, kiedy jest w kontakcie z energi duchow. Oryginalnie energia Krsny jest duchowa, ale dziaa na rne sposoby, tak jak energia elektryczna, ktra poprzez rne sposoby manifestowania si moe przejawi funkcj zarwno zamraania, jak i ogrzewania. Energia materialna jest energi duchow okryt chmur zudzenia, czyli mayi. Dlatego energia materialna nie jest samowystarczalna w dziaaniu. Energia materialna moe dziaa wwczas, kiedy Krsna umieszcza w niej Sw energi duchow, tak jak elazo moe dziaa jak ogie po podgrzaniu przez ogie. Energia materialna moe dziaa jedynie wwczas, kiedy umoliwi jej to energia duchowa. Kiedy ywa istota, ktra rwnie jest duchow energi Najwyszej Osoby Boga, zostanie okryta chmur energii materialnej, zapomina wwczas o czynnociach energii duchowej i uwaa za wspaniae wszystko, co dzieje si w manifestacji materialnej. Lecz osoba zaangaowana w sub oddania w penej wiadomoci Krsny, ktra wskutek tego ju usytuowana jest w energii duchowej, moe zrozumie, e energia materialna nie ma niezalenych mocy; wszelkie czynnoci odbywaj si dziki pomocy energii duchowej. Energia materialna, ktra jest wypaczon form energii duchowej, prezentuje wszystko w wypaczony sposb i tak stwarza bdne pojcia i dualizm. Materialni naukowcy i filozofowie uwarunkowani przez czar materialnej natury przypuszczaj, e energia materialna dziaa automatycznie i dlatego s sfrustrowani, niczym zudzona osoba usiujca otrzyma mleko z podobnych do sutek guzw skrnych na szyi koza. Tak jak nie mona otrzyma mleka z tych guzw skrnych, tak te podobnie nie jest moliwe, aby kto odnis sukces w zrozumieniu oryginalnej przyczyny stworzenia poprzez popieranie teorii wytworzonych przez energi materialn. Prba taka jest przejawem ignorancji. Materialna energia Najwyszej Osoby Boga jest zwana may, czyli zudzeniem, poniewa w dwojakim charakterze (poprzez dostarczanie elementw materialnych i przez wywoywanie materialnej manifestacji) czyni uwarunkowan dusz niezdoln do zrozumienia rzeczywistej prawdy o stworzeniu. Kiedy jednake ywa istota jest wyzwolona z uwarunkowanego ycia materii, wwczas moe zrozumie dwa rne dziaania materialnej natury, mianowicie okrywanie i oszaamianie. rdem stworzenia jest Najwysza Osoba Boga. Jak potwierdza Bhagavad-gita (9.10), manifestacja kosmiczna dziaa pod nadzorem Najwyszego Pana, ktry wyposaa energi materialn w trzy materialne cechy. Zaagitowane przez te cechy, elementy dostarczone przez energi materialn produkuj rnego rodzaju rzeczy, tak jak artysta wytwarza rnego rodzaju obrazy mieszajc trzy kolory: czerwony, ty i niebieski. ty reprezentuje cech dobroci, czerwony reprezentuje pasj, a niebieski - ignorancj. Zatem pene kolorw stworzenie materialne jest jedynie oddziaywaniem tych trzech cech, reprezentowanych w osiemdziesiciu jeden rodzajach mieszanin (trzy razy trzy rwna si dziewi, dziewi razy dziewi rwna si osiemdziesit jeden). Uwarunkowana dusza, zwiedziona przez energi materialn i oczarowana tymi osiemdziesicioma jeden rodzajami manifestacji, pragnie panowa nad materialn natur, tak jak mucha pragnie cieszy si ogniem. To zudzenie jest czystym rezultatem zapomnienia uwarunkowanej duszy o jej wiecznym zwizku z Najwysz Osob Boga. W uwarunkowanym stanie dusza jest zmuszana przez energi materialn do angaowania si w zadowalanie zmysw, podczas gdy dusza owiecona przez energi duchow angauje si w sub dla Najwyszego Pana w swym wiecznym zwizku. Krsna jest oryginaln przyczyn wiata duchowego i jest ukryt przyczyn manifestacji materialnej. Jest On rwnie oryginaln przyczyn mocy marginalnej, ywych istot. Jest On zarwno przywdc, jak i ywicielem i obroc ywych istot,

95

ktre nazywane s moc marginaln, poniewa dziaaj pod ochron energii duchowej albo pod okryciem energii materialnej. Z pomoc energii duchowej moemy zrozumie, e niezaleno widoczna jest jedynie w Krsnie, ktry dziki Swej niepojtej energii moe dziaa tak jak Mu si podoba. Najwysza Osoba Boga jest Absolutn Caoci, a ywe istoty s czstkami Absolutnej Caoci. Ten zwizek Najwyszej Osoby Boga i ywych istot jest wieczny. Nigdy nie naley bdnie sdzi, e duchowa cao moe zosta podzielona na mae czsteczki przez ma materialn energi. Bhagavad-gita nie popiera tej teorii Mayavada. Raczej jest powiedziane, e ywe istoty s wiecznie maymi fragmentarycznymi czstkami najwyszej duchowej caoci. Tak jak cz nigdy nie moe rwna si caoci, tak te ywa istota, jako maleka czstka duchowej caoci, nigdy nie moe rwna si Najwyszej Caoci, absolutnej Osobie Boga. Chocia Najwyszy Pan i ywe istoty s ilociowo zwizane jako cao i czci, to niemniej jednak czci s jakociowo jednym z caoci. Tak wic ywe istoty, chocia zawsze jakociowo jedne z Najwyszym Panem, znajduj si w pozycji zalenej. Najwysza Osoba Boga jest kontrolerem wszystkiego, a ywe istoty s zawsze kontrolowane albo przez energi duchow, albo materialn. Zatem ywa istota nigdy nie moe zosta kontrolerem energii materialnej czy duchowej. Naturaln pozycj ywej istoty jest bycie zawsze podleg Najwyszej Osobie Boga. Kiedy kto zgadza si dziaa na takiej pozycji, osiga doskonao ycia, lecz jeli buntuje si przeciwko tej zasadzie, jest w stanie uwarunkowanym. Adi 05.67 Purusa wchodzi w kady z niezliczonych wszechwiatw. Manifestuje si w tak wielu oddzielnych formach, jak wiele jest wszechwiatw. Adi 05.68 Wraz z kadym wydechem purusy manifestuj si wszechwiaty. Adi 05.69 Nastpnie, w czasie Jego wdechu wszystkie wszechwiaty ponownie wchodz w Jego ciao. Adi 05.69 Znaczenie: W Swej formie Karanodakaayi Visnu, Pan zapadnia materialn natur Swym spojrzeniem. Transcendentalne molekuy tego spojrzenia s czsteczkami ducha, czyli atomami duchowymi, ktre pojawiaj si w rnych gatunkach ycia odpowiednio do nasion ich indywidualnej karmy z poprzedniej manifestacji kosmicznej. A Pan osobicie, przez Sw czciow reprezentacj, stwarza ciao niezliczonych wszechwiatw i ponownie wchodzi w kady z tych wszechwiatw jako Garbhodakaayi Visnu. To, w jaki sposb wchodzi w kontakt z may jest wyjanione w Bhagavad-gicie poprzez porwnanie powietrza i nieba. Niebo przenika wszystko materialne, jednake znajduje si z dala od nas. Adi 05.70 Tak jak atomowe czsteczki kurzu przechodz przez otwory okna, tak sie wszechwiatw przechodzi przez pory skrne purusy. Adi 05.71 "Brahmowie i inni panowie materialnych wiatw pojawiaj si z porw Maha-Visnu i yj przez okres jednego Jego wydechu. Wielbi pierwotnego Pana, Govind, gdy Maha-Visnu jest czci Jego penej czci." Adi 05.71 Znaczenie: Ten opis stwrczej energii Pana pochodzi z Brahma-samhity (5.48), ktr Pan Brahma skompilowa po zrealizowaniu si. Kiedy Maha-Visnu wydycha, emanuj z Niego duchowe nasiona wszechwiata w postaci molekularnych czstek takich jak te, ktre s widoczne - majc rozmiar trzykrotnie wikszy od atomu - kiedy wiato soneczne przenika przez maleki otwr. W tych dniach atomowych bada zajciem wartym zachodu dla naukowcw atomowych byoby nauczenie si z tego stwierdzenia, w jaki sposb cay wszechwiat rozwija si z duchowych atomw emanujcych z ciaa Pana. Adi 05.72 "Kime jestem, mae stworzenie rozmiaru siedmiu pidzi mej wasnej rki? Jestem zamknity we wszechwiecie zbudowanym z materialnej natury, oglnej energii materialnej, faszywego ego, eteru, powietrza, wody i ziemi. A jaka jest Twoja chwaa? Nieograniczone wszechwiaty wydobywaj si z porw Twego ciaa, tak jak malekie czsteczki kurzu przechodz przez otwory okienne." Adi 05.72 Znaczenie: Kiedy Pan Brahma - po ukradzeniu wszystkich krw Krsny i chopcw pasterzy - powrci i ujrza, e krowy i chopcy nadal wdrowali z Krsn, wwczas - pokonany - ofiarowa t modlitw ( Bhag. 10.14.11). Uwarunkowana dusza, nawet tak wielka jak Brahma, ktry zarzdza sprawami caego wszechwiata, nie moe rwna si Osobie Boga, gdy jedynie za pomoc promieni emanujcych z porw Jego ciaa moe On wyprodukowa niezliczone wszechwiaty. Wypowied ri Brahmy o naszej znikomoci w porwnaniu z Bogiem powinna by lekcj dla materialnych naukowcw. Z tych modlitw Brahmy wiele mog si nauczy ci, ktrzy s faszywie dumni z nagromadzenia siy. Adi 05.73 Cz czci caoci nazywana jest 'kala'. ri Balarama jest pierwsz inn form Pana Govindy. Adi 05.74 Wasna ekspansja Balaramy jest zwana Maha-Sankarsana, a jej cz, purusa, uwaana jest za kala, czyli cz penej czci.

Adi 05.75 Mwi, e tym kala jest Maha-Visnu. Jest On Maha-purus, ktry jest rdem innych purusw i ktry jest wszechprzenikajcy. Adi 05.76 Garbhodaayi i Ksirodaayi Visnu s obaj zwani purusami. S Oni penymi czciami Karanodaayi Visnu, pierwszego purusy, ktry jest siedzib wszystkich wszechwiatw. Adi 05.76 Znaczenie: Symptomy purusy opisane s w Laghu-bhagavatamrcie. Opisujc inkarnacje Najwyszej Osoby Boga, autor przytoczy cytat z Visnu Purany (6.8.59), gdzie jest powiedziane: "Pragn ofiarowa me pene szacunku pokony Purusottamie, Panu Krsnie, ktry jest zawsze wolny od zanieczyszczenia szecioma materialnymi dualizmami; ktrego pena

96

ekspansja, Maha-Visnu, spoglda na materi w celu stworzenia manifestacji kosmicznej, ktry rozszerza si w rne transcendentalne formy, bdce jedn i t sam; ktry jest panem wszystkich ywych istot; ktry jest zawsze wolny i wyzwolony z zanieczyszczenia energi materialn; i ktry, kiedy pojawia si w tym materialnym wiecie, wydaje si by jednym z nas, chocia ma wiecznie duchow, pen szczcia, transcendentaln form." Streszczajc to stwierdzenie, Rupa Gosvami doszed do wniosku, e purus nazywana jest pena ekspansja Najwyszej Osoby Boga, ktra wsppracuje z energi materialn. Adi 05.77 "Visnu ma trzy formy zwane purusami. Pierwszy, Maha-Visnu, jest stwrc cakowitej energii materialnej [mahat], drugim jest Garbhodaayi, ktry jest usytuowany w kadym wszechwiecie, a trzecim jest Ksirodaayi, mieszkajcy w sercu kadej ywej istoty. Kto zna Ich trzech, wyzwala si z side mayi." Adi 05.77 Znaczenie: Ten werset, wystpujcy w Laghu-bhagavatamrcie (Purva-khanda, 33), zosta przytoczony z Satvata Tantry. Adi 05.78 Chocia Ksirodaayi Visnu jest zwany "kala" Pana Krsny, jest On rdem Matsyi, Kurmy i innych inkarnacji. Adi 05.79 "Wszystkie te inkarnacje Boga s albo penymi ekspansjami, albo te czciami penych ekspansji purusaavatarw. Ale Krsna jest Samym Najwysz Osob Boga. W kadym wieku pojawia si w Swych rnych formach, by chroni wiat, kiedy niepokoj go wrogowie Indry."

Adi 05.79 Znaczenie: Jest to cytat ze rimad-Bhagavatam (1.3.28). Adi 05.80 Ten purusa [Ksirodakaayi Visnu] dokonuje stworzenia, utrzymuje je i niszczy. Manifestuje si w wielu inkarnacjach, gdy jest On ywicielem i obroc wiata. Adi 05.81 Ta cz Maha-purusy, ktra pojawia si w celu stworzenia, utrzymania i zniszczenia, jest zwana inkarnacj. Adi 05.82 Ten Maha-purusa jest tosamy z Osob Boga. Jest On oryginaln inkarnacj, nasieniem wszystkich innych, i schronieniem wszystkiego. Adi 05.83 "Purusa jest pierwsz inkarnacj Najwyszej Osoby Boga. Czas, natura, prakrti (jako przyczyna i skutek), umys, elementy materialne, faszywe ego, guny natury, zmysy, forma kosmiczna, cakowita niezaleno oraz ruchome i nieruchome istoty pojawiaj si kolejno jako Jego bogactwa." Adi 05.83 Znaczenie: Opisujc inkarnacje i ich symptomy, Laghu-bhagavatamrta oznajmia, e kiedy Pan Krsna zstpuje, by kierowa stwrczymi sprawami materialnej manifestacji, jest On avatar, czyli inkarnacj. Istniej dwie kategorie avatarw: upenomocnieni bhaktowie i tad-ekatma-rupa (Pan we wasnej osobie). Przykadem tad-ekatma-rupy jest esa, a przykadem bhakty jest Vasudeva, ojciec Pana Krsny. rila Baladeva Vidyabhusana skomentowa, e materialna manifestacja kosmiczna jest czciowo krlestwem Boga, gdzie Bg musi czasami zstpowa, by speni szczegln funkcj. Pena cz Pana, poprzez ktr Pan Krsna spenia takie zadanie, jest zwana Maha-Visnu, ktry jest pierwotnym pocztkiem wszystkich inkarnacji. Niedowiadczeni obserwatorzy przypuszczaj, e energia materialna dostarcza zarwno przyczyny, jak i elementw manifestacji kosmicznej, a ywe istoty s podmiotami radoci materialnej natury. Lecz bhaktowie szkoy bhagavata, ktra szczegowo zbadaa ca sytuacj, mog zrozumie, e natura materialna nie moe by niezalenie ani dostarczycielk materialnych elementw, ani przyczyn manifestacji materialnej. Materialna natura otrzymuje moc dostarczania elementw materialnych od spojrzenia najwyszego purusy, Maha-Visnu, i upenomocniona przez Niego, nazywana jest przyczyn manifestacji materialnej. Obie cechy materialnej natury, jako przyczyny materialnego stworzenia i jako rda jej elementw, istniej dziki spojrzeniu Najwyszej Osoby Boga. Rne ekspansje Najwyszego Pana, ktre dziaaj, by napeni moc energi materialn, s znane jako pene ekspansje albo inkarnacje. Jak ilustruje to przykad wielu pomieni zapalonych od jednego pomienia, wszystkie te pene ekspansje i inkarnacje s tak dobre jak Sarn Visnu; niemniej jednak, poniewa uczestnicz w kontrolowaniu mayi, czasami s znane jako mayika, czyli majce zwizek z may. Jest to werset ze rimad-Bhagavatam (2.6.42). Adi 05.84 "Na pocztku stworzenia Pan najpierw rozprzestrzeni si w form inkarnacji purusa i towarzyszyy Mu wszystkie skadniki materialnego stworzenia. I tak oto najpierw stworzy szesnacie gwnych energii odpowiednich do stwarzania. A celem tego byo zamanifestowanie materialnych wszechwiatw." Adi 05.84 Znaczenie: Jest to werset ze rimad-Bhagavatam (1.3.1). W swoim komentarzu do rimad-Bhagavatam Madhva wspomina, e nastpujcych szesnacie duchowych energii obecnych jest w wiecie duchowym: (1) ri, (2) bhu, (3) lila, (4) kanti, (5) kirti, (6) tusti, (7) gih, (8) pusti, (9) satya, (10) jnanajnana, (11) jaya utkarsini,

97

(12) vimala, (13) yogamaya, (14) prahvi, (15) iana i (16) anugraha. W swym komentarzu do Laghu-bhagavatamrty, ri Baladeva Vidyabhusana powiedzia, e powysze energie znane s rwnie pod dziewicioma nazwami: (1) vimala, (2) utkarsini, (3) jnana, (4) kriya, (5) yoga, (6) prahvi, (7) satya, (8) iana i (9) anugraha. W Bhagavat-sandarbhie rila Jivy Gosvamiego (werset 117) s one opisane jako ri, pusti, gih, kanti, kirti, tusti, ila, jaya, vidyavidya, maya, samvit, sandhini, hladini, bhakti, murti, vimala, yoga, prahvi, iana, anugraha itd. Wszystkie te energie dziaaj w rnych sferach supremacji Pana. Adi 05.85 Chocia Pan jest schronieniem wszystkiego i chocia wszystkie wszechwiaty spoczywaj w Nim, jako Dusza Najwysza jest On rwnie podpor wszystkiego. Adi 05.86 Chocia jest On tak na dwa sposoby zwizany z energi materialn, nie ma z ni najmniejszego kontaktu. Adi 05.86 Znaczenie: Objaniajc transcendentaln pozycj Pana jako bdc poza materialnymi cechami, rila Rupa Gosvami w swej Laghu-bhagavatamrcie mwi, e Visnu, jako kontroler i nadzorca materialnej natury, ma zwizek z cechami materialnymi. Ten zwizek zwany jest "yog". Jednake osoba zarzdzajca wizieniem nie jest winiem. Podobnie, chocia Najwysza Osoba Boga Visnu kieruje natur materialn czy nadzoruje j, nie ma On zwizku z materialnymi cechami natury. Ekspansje Pana Visnu zawsze zachowuj sw supremacj; nigdy nie s zwizane z cechami materialnymi. Mona by si sprzecza, e Maha-Visnu nie moe mie adnego zwizku z materialnymi cechami, gdy jeli byby tak zwizany, to rimad-Bhagavatam nie oznajmioby, e materialna natura - wstydzc si swego niewdzicznego zadania polegajcego na zniechcaniu ywych istot do Najwyszego Pana - ze wstydu stoi za Panem. W odpowiedzi na ten argument mona powiedzie, e sowo guna znaczy "regulacja". Pan Visnu, Pan Brahma i Pan iva usytuowani s w tym wszechwiecie jako kontrolerzy trzech gun, a ich zwizek z tymi gunami nazywany jest yog. Nie oznacza to jednak, e osoby te s zwizane przez cechy natury. Szczeglnie Pan Visnu jest zawsze kontrolerem tych trzech cech. Nie ma kwestii tego, by podlega ich kontroli. Chocia dziki spojrzeniu Najwyszej Osoby Boga w naturze materialnej istnieje aspekt przyczynowy i aspekt dostarczania elementw, to spogldanie na cechy materialne nigdy nie ma wpywu na Pana. Dziki woli Najwyszego Pana w materialnym wiecie nastpuj rne zmiany cech, lecz Pan Visnu nie moe ulec materialnemu uczuciu, zmianie czy zanieczyszczeniu. Adi 05.87 "Takie jest bogactwo Pana. Chocia usytuowany jest w materialnej naturze, nigdy nie ulega wpywom cech natury. Podobnie, od wpywu materialnych cech wolni s ci, ktrzy podporzdkowali si Panu i skupili na Nim sw inteligencj." Adi 05.87 Znaczenie: Jest to werset ze rimad-Bhagavatam (1.11.38). Adi 05.88 Bhagavad-gita rwnie oznajmia raz po raz, e Prawda Absolutna zawsze posiada niepojt moc. Adi 05.89 "Jestem usytuowany w wiecie materialnym i wiat ten spoczywa we Mnie. Lecz jednoczenie nie przebywam w tym wiecie materialnym, ani te w rzeczywistoci nie spoczywa on na Mnie. Adi 05.89 Znaczenie: Nic w egzystencji nie jest moliwe, dopki nie zostanie oywione przez wol Pana. Dlatego cae zamanifestowane stworzenie spoczywa na energii Pana, lecz nie naley wyciga z tego wniosku, e caa materialna manifestacja jest tosama z Najwysz Osob Boga. Chmura moe spoczywa na niebie, ale nie oznacza to, e niebo i chmura s jednym i tym samym. Podobnie, cechy natury materialnej i jej produkty nigdy nie s tosame z Najwyszym Panem. Tendencja do panowania nad natur materialn, czyli may, nie moe by cech Najwyszej Osoby Boga. Kiedy zstpuje On do materialnego wiata, zachowuje Sw transcendentaln natur, nie ulegajc wpywowi cech materialnych. Jest On zawsze kontrolerem wszystkich energii zarwno w wiecie materialnym, jak i duchowym. W Nim istnieje zawsze niezanieczyszczona natura duchowa. Pan pojawia si w tym materialnym wiecie i odchodzi z niego w rnych postaciach dla Swych rozrywek, jednake jest On rdem wszystkich manifestacji kosmicznych. Materialna manifestacja nie moe istnie w oddzieleniu od Najwyszego Pana, jednake Pan Visnu, Najwysza Osoba Boga, pomimo Swego zwizku z materialn natur, nie podlega jej wpywom. Jego oryginalna forma wiecznego szczcia i wiedzy nigdy nie podlega trzem cechom materialnej natury. Jest to szczeglna cecha niepojtych mocy Najwyszego Pana. Adi 05.90 "O Arjuno, powiniene wiedzie, e jest to Mym niepojtym bogactwem." Takie znaczenie propaguje Pan Krsna w Bhagavad-gicie.

Adi 05.91 Ten Maha-purusa [Karanodakaayi Visnu] jest znany jako pena cz Tego, ktry jest Panem Nityanand Balaram, ulubionym towarzyszem Pana Caitanyi.

98

Adi 05.92 W ten sposb wyjaniem werset dziewity, a teraz wyjani dziesity. Prosz, posuchajcie uwanie. Adi 05.93 Ofiarowuj moje pene szacunku pokony stopom ri Nityanandy Ramy, ktrego czciow czci jest Garbhodakaayi Visnu. Z ppka Garbhodakaayi Visnu wyrasta lotos, ktry jest miejscem narodzin Brahmy, inyniera wszechwiata. odyka tego lotosu jest miejscem spoczynku wielkiej liczby planet. Adi 05.93 Znaczenie: W Mahabharacie, anti-parvie, powiedziane jest, e Ten, ktry jest Pradyumn, jest rwnie Aniruddh. Jest On rwnie ojcem Brahmy. Zatem Garbhodakaayi Visnu i Ksirodakaayi Visnu s identycznymi penymi ekspansjami Pradyumny, oryginalnego Bstwa Brahmy, ktry narodzi si z kwiatu lotosu. To wanie Pradyumna udziela Brahmie wskazwek, jak zarzdza kosmosem. Peen opis narodzin Brahmy podany jest w rimad-Bhagavatam (3.8.15-16). Opisujc cechy trzech purusw, Laghu-bhagavatamrta mwi, e Garbhodakaayi Visnu ma czterork form, a kiedy osobicie wchodzi we wgbienie wszechwiata i kadzie si na oceanie mleka, znany jest jako Ksirodakaay Visnu, ktry jest Dusz Najwysz wszystkich ywych istot, cznie z pbogami. W Satvata Tantrze powiedziane jest, e trzecia inkarnacja purusa. Ksirodakaayi Visnu, przebywa w kadym sercu jako Dusza Najwysza. Ten Ksirodakaayi Visnu jest ekspansj Garbhodakaayi Visnu dla rozrywek. Adi 05.94 Po stworzeniu milionw wszechwiatw, pierwszy purusa wszed w kady z nich w oddzielnej formie, jako ri Garbhodakaayi.

Adi 05.95 Wchodzc we wszechwiat, zasta jedynie ciemno, bez miejsca do zamieszkania. I tak zacz si zastanawia. Adi 05.96 Wwczas stworzy wod z potu Swego ciaa i t wod wypeni poow wszechwiata. Adi 05.97 Wielko wszechwiata wynosi piset milionw yojanw. Jego dugo jest taka sama jak szeroko. Adi 05.98 Po wypenieniu poowy wszechwiata wod, zaoy tam wasn rezydencj, a w drugiej poowie zamanifestowa czternacie wiatw. Adi 05.98 Znaczenie: Tych czternacie wiatw wyliczono w rimad-Bhagavatam w Canto Drugim, Pitym Rozdziale. Wyszymi systemami planetarnymi s: (1) Bhu, (2) Bhuvah, (3) Svah, (4) Mahah, (5) Jana, (6) Tapah i (7) Satya. Siedmioma niszymi systemami planetarnymi s: (1) Tala, (2) Atala, (3) Vitala, (4) Nitala, (5) Talatala, (6) Mahatala i (7) Sutala. Wszystkie nisze planety razem nazywane s Patala. Spord wyszych systemw planetarnych: Bhu, Bhuvah i Svah skadaj si na Svargalok, a reszta nazywana jest Martya. Wskutek tego cay wszechwiat znany jest jako Triloka. Adi 05.99 Tam zamanifestowa Vaikunth jako Sw wasn siedzib i spocz na wodach na ou z Pana esy. Adi 05.100-101 Spoczywa tam z Anant sucym Mu za oe. Ananta jest boskim wem majcym tysice gw, tysice twarzy, tysice oczu i tysice rk i stp. Jest On nasieniem wszystkich inkarnacji i przyczyn materialnego wiata. Adi 05.100-101 Znaczenie: W zbiorniku wodnym stworzonym pocztkowo z potu Garbhodakaayi Visnu, Pan spoczywa na esy, penej ekspansji Visnu, ktry zosta opisany w rimad-Bhagavatam i czterech Vedach w ten sposb: sahasra-irsa purusah, sahasraksah sahasra-pat sa bhumim vivato vrtvatyatisthad daangulam "Forma Visnu zwana Ananta-ayana ma tysice rk i ng, i tysice oczu, i jest On aktywnym stwrc wszystkich inkarnacji w materialnym wiecie." Adi 05.102 Z ppka Jego wyrs kwiat lotosu, ktry sta si miejscem narodzin Pana Brahmy. Adi 05.103 W odyce tego lotosu byo czternacie wiatw. W ten sposb Najwyszy Pan, jako Brahma, stworzy cae stworzenie.

99

Adi 05.104 A jako Pan Visnu utrzymuje cay wiat. Pan Visnu, bdc ponad wszelkimi materialnymi atrybutami, nie ma stycznoci z cechami materialnymi. Adi 05.104 Znaczenie: ri Baladeva Vidyabhusana mwi, e chocia Visnu jest Bstwem przewodnim cechy dobroci w wiecie materialnym, nigdy nie ulega wpywom tej cechy, gdy kieruje ni po prostu przez Sw najwysz wol. Powiedziane jest, e dziki woli Pana wszystkie ywe istoty mog otrzyma od Niego wszelkie szczcie. Vamana Purana oznajmia, e ten Sam Visnu rozszerza si w Brahm i iv, by kierowa rnymi cechami. Poniewa Pan Visnu rozszerza cech dobroci, jest On nazywany Sattvatanu. Rne inkarnacje Ksirodakaayi Visnu znane s jako Sattvatanu. Zatem we wszystkich pismach wedyjskich Visnu zosta opisany jako wolny od wszelkich materialnych cech. W Dziesitym Canto rimad-Bhagavatam powiedziane jest: harir hi nirgunah saksat purusah prakrteh parah sa sarva-drg upadrasta tam bhajan nirguno bhavet "Najwysza Osoba Boga, Hari, nigdy nie jest skaony siami materialnej natury, gdy jest On ponad materialn manifestacj. Jest On rdem wiedzy wszystkich pbogw, na czele z Panem Brahm, i jest On wiadkiem wszystkiego. Dlatego ten, kto wielbi Najwyszego Pana Visnu, rwnie uwalnia si od zanieczyszczenia materialnej natury." ( Bhag. 10.88.5) Wolno od zanieczyszczenia materialnej natury mona osign przez wielbienie Visnu, i dlatego jest On nazywany Sattvatanu, jak to opisano powyej. Adi 05.105 Przyjmujc form Rudry, niszczy On stworzenie. I tak stworzenie, utrzymanie i unicestwienie maj miejsce z Jego woli. Adi 05.105 Znaczenie: Mahevara, czyli Pan iva, nie jest zwyk yw istot ani te nie jest rwny Panu Visnu. Robic praktyczne porwnanie Pana Visnu i Pana ivy, Brahma-samhita mwi, e Visnu jest jak mleko, podczas gdy iva jest jak twarg. Twarg nie przypomina mleka, niemniej jednak jest rwnie mlekiem. Adi 05.106 On jest Dusz Najwysz, Hiranyagarbh, przyczyn materialnego wiata. Forma kosmiczna pojmowana jest jako Jego ekspansja. Adi 05.107 Ten Pan Narayana jest czci penej czci Pana Nityanandy Balaramy, ktry jest rdem wszystkich inkarnacji. Adi 05.108 W ten sposb wyjaniem werset dziesity. Teraz, wytajc swj umys posuchajcie, prosz, znaczenia wersetu jedenastego. Adi 05.109 Ofiarowuj moje pene szacunku pokony stopom ri Nityanandy Ramy, ktrego wtrn czci jest Visnu lecy na oceanie mleka. Ten Ksirodakaayi Visnu jest Dusz Najwysz wszystkich ywych istot i utrzymuje wszystkie wszechwiaty. esa Naga jest Jego dalsz podczci. Adi 05.110 Planety materialne spoczywaj wewntrz odyki, ktra wyrasta z lotosowego ppka Pana Narayana. Pomidzy tymi planetami jest siedem oceanw. Adi 05.111 Tam, w czci oceanu mleka, ley vetadvipa - siedziba utrzymujcego - Pana Visnu. Adi 05.111 Znaczenie: W tekcie astrologicznym Siddhanta-iromani w ten sposb opisane zostay rne oceany: (1) ocean soli (2) ocean mleka, (3) ocean twarogu, (4) ocean oczyszczonego masa, (5) ocean soku z trzciny cukrowej, (6) ocean likworu i (7) ocean sodkiej wody. Po poudniowej stronie oceanu soli jest ocean mleka, gdzie rezyduje Pan Ksirodakaayi Visnu. Wielbiony jest On tam przez pbogw takich jak Brahma. Adi 05.112 Jest On Dusz Najwysz wszystkich ywych istot. Utrzymuje ten materialny wiat i jest jego Panem. Adi 05.112 Znaczenie: Laghu-bhagavatamrta daje nastpujcy opis Visnuloki wewntrz tego wszechwiata, przytoczony z Visnu-dharmottary: "Ponad Rudralok, planet Pana ivy, jest planeta zwana Visnulok, majca obwd wynoszcy czterysta tysicy mil, i jest ona niedostpna dla wszystkich miertelnych ywych istot. Ponad t Visnulok i na wschd od gry Sumeru, na oceanie soli znajduje si zota wyspa zwana Maha-Visnulok. Czasami udaje si tam Pan Brahma i inni pbogowie, by spotka Pana Visnu. Visnu spoczywa tam z bogini szczcia i powiedziane jest, e podczas czterech miesicy pory deszczowej zaywa snu na ou esa Naga. Na wschd od Sumeru znajduje si ocean mleka, w ktrym jest biae miasto na biaej wyspie, gdzie mona ujrze Pana siedzcego na tronie esy razem ze Sw maonk, Laksmiji. Ten aspekt Visnu rwnie lubi zapada w sen podczas czteromiesicznej pory deszczowej. vetadvipa na oceanie mleka usytuowana jest na poudnie od oceanu soli. Szacuje si, e teren vetadvipy wynosi dwiecie tysicy mil kwadratowych. Ta transcendentalnie pikna wyspa udekorowana jest drzewami pragnie, przynoszcymi przyjemno Panu Visnu i Jego maonce." Informacje o vetadvipie znajduj si w Brahmanda Puranie, Visnu Puranie, Mahabharacie i Padma Puranie, a nastpujca informacja znajduje si w rimad-Bhagavatam (11.15.18).

100

veta-dvipa-patau cittam uddhe dharma-maye mayi dharayan chvetatam yati sad-urmi-rahito narah "Mj drogi Uddhavo, wiedz, e Ma transcendentalna forma Visnu na vetadvipie jest identyczna ze Mn pod wzgldem boskoci. Kady, kto umieszcza tego Pana vetadvipy wewntrz swego serca, moe pokona bolczki szeciu materialnych udrk: godu, pragnienia, narodzin, mierci, rozpaczy i zudzenia. W ten sposb moe osign sw oryginaln transcendentaln form." Adi 05.113 W wiekach i mileniach Manu pojawia si On jako rne inkarnacje, by ustanowi zasady prawdziwej religii i zniszczy zasady bezbonoci. Adi 05.113 Znaczenie: Pan Visnu, ktry spoczywa na oceanie mleka, inkarnuje w rnych formach w celu zachowania praw kosmosu i zniszczenia przyczyn niepokoju. Inkarnacje takie pojawiaj si w kadym manvantarze (tj. w czasie rzdw kadego Manu, ktry yje przez 71 razy 4 300 000 lat). W cigu jednego dnia Brahmy czternastu takich Manu rodzi si i umiera, aby ustpi miejsca nastpnym. Adi 05.114 Nie bdc w stanie Go zobaczy, pbogowie udaj si nad brzeg oceanu mleka i ofiarowuj Mu modlitwy. Adi 05.114 Znaczenie: Mieszkacy niebios, ktrzy yj na systemach planetarnych poczwszy od Svarloki, nie mog nawet ujrze Pana Visnu na vetadvipie. Nie bdc w stanie zbliy si do wyspy, mog jedynie uda si na pla oceanu mleka, by ofiarowa Panu transcendentalne modlitwy, zwracajc si do Niego w szczeglnych okolicznociach, aby pojawi si jako inkarnacja. Adi 05.115 Nastpnie zstpuje, by utrzymywa materialny wiat. Nie mona zliczy Jego nieograniczonych bogactw. Adi 05.116 Ten Pan Visnu jest jedynie czci czci penej czci Pana Nityanandy, ktry jest rdem wszystkich inkarnacji. Adi 05.116 Znaczenie: Pan vetadvipy ma niezmiern moc stwarzania i niszczenia. ri Nityananda Prabhu, bdc Samym Baladev, oryginaln form Sankarsana, jest oryginaln form Pana vetadvipy. Adi 05.117 Ten sam Pan Visnu, w formie Pana esy, utrzymuje na Swych gowach planety, mimo i nie zdaje sobie sprawy z tego, gdzie s, gdy nie odczuwa ich obecnoci na Swych gowach. Adi 05.118 Byszczce klejnoty pokonujce swym blaskiem soce zdobi tysice Jego rozprzestrzenionych kapturw. Adi 05.119 Wszechwiat, ktrego rednica wynosi piset milionw yojanw, spoczywa na jednym z Jego kapturw jak ziarnko gorczycy. Adi 05.119 Znaczenie: Pan vetadvipy rozszerza si jako esa Naga, ktry na Swych niezliczonych kapturach utrzymuje wszystkie planety. Te ogromne planety porwnywane s do ziarenek gorczycy spoczywajcych na duchowych kapturach esa Nagi. Czciowym wyjanieniem energii Pana Sankarsana jest prawo cikoci naukowcw. Imi "Sankarsana" ma etymologiczny zwizek z ide cikoci. Informacja o esa Nadze znajduje si w Bhagavata Puranie (5.17.21), gdzie jest powiedziane: yam ahur asya sthiti-janma-samyamam tribhir vihinam yam anantam rsayah, na veda siddartham iva kvacit sthitam bhu-mandalam murdha-sahasra-dhamasu "O mj Panie, hymny wedyjskie oznajmiaj, e jeste skuteczn przyczyn stworzenia, utrzymania i zniszczenia. Lecz w rzeczywistoci jeste transcendentalny do wszystkich ogranicze i dlatego jeste znany jako nieograniczony. Na tysicach Twoich kapturw spoczywaj niezliczone planety, niczym ziarna gorczycy tak nieznaczne, e nie dostrzegasz ich wagi." Bhagavatam mwi ponadto (5.25.2): yasyedam ksiti-mandalam bhagavato 'nanta-murteh sahasra-irasa ekasminn eva irsani dhriyamanam siddhartha iva laksyate "Pan Anantadeva ma tysice kapturw. Kady z nich utrzymuje planet, ktra wydaje si by niczym ziarnko gorczycy." Adi 05.120 Ten Ananta esa jest inkarnacj bhakty Boga. Nie zna On niczego poza sub dla Pana Krsny. Adi 05.120 Znaczenie: W swej Krsna-sandarbhie rila Jiva Gosvami opisa esa Nag jak nastpuje: "ri Anantadeva ma tysice twarzy i jest w peni niezaleny. Zawsze gotowy suy Najwyszej Osobie Boga, czeka na Niego bezustannie. Sankarsana jest pierwsz ekspansj Vasudevy, a poniewa pojawia si dziki Swej wasnej woli, zwany jest svarat, w peni niezalenym. Dlatego jest nieskoczony i transcendentalny do wszelkich ogranicze czasu i przestrzeni. Osobicie pojawia si jako tysicgowy esa." W Skanda Puranie, w rozdziale Ayodhya-mahatmya, pbg Indra poprosi Pana es, ktry sta przed nim jako Laksmana: "Prosz, udaj si do Swej wiecznej siedziby, Visnuloki, gdzie rwnie obecna jest Twoja

101

ekspansja esa, ze Swymi wowymi kapturami. " W ten sposb odesawszy Laksmana w rejony Patala, Pan Indra powrci do swej siedziby. Cytat ten wskazuje na to, e Sankarsana z poczwrnej formy zstpuje z Panem Ram jako Laksmana. Kiedy Pan Rama odchodzi, esa ponownie oddziela si od osoby Laksmana. Wwczas powraca On do Swej wasnej siedziby w rejonie Patala, a Laksmana powraca do Swej siedziby na Vaikuncie. Laghu-bhagavatamrta daje nastpujcy opis: "Sankarsana drugiej grupy poczwrnych form pojawia si jako Rama, zabierajc ze sob es, ktry unosi planety. S dwie postacie esy. Jeden unosi planety, a drugi suy za oe. esa unoszcy planety jest potn inkarnacj Sankarsana i dlatego czasami jest rwnie nazywany Sankarsanem. Aspekt oa esy zawsze prezentuje si jako wieczny suga Pana." Adi 05.121 Tysicami Swych ust piewa chway Pana Krsny, ale chocia zawsze piewa w ten sposb, nigdy nie siga koca cech Pana. Adi 05.122 Czterej Kumarowie suchaj rimad-Bhagavatam z Jego ust, a potem powtarzaj je w transcendentalnym szczciu mioci do Boga. Adi 05.123 Suy Panu Krsnie, przyjmujc wszystkie nastpujce formy: parasola, pantofli, posania, poduszki, szat, fotela do odpoczynku, rezydencji, witej nici i tronu. Adi 05.124 Nazywany jest Panem es, poniewa osign ostateczny cel suenia Krsnie. Dla suby dla Krsny przyjmuje wiele form, i w taki sposb suy Panu. Adi 05.125 T osob, ktrej Pan Ananta jest kala, czyli czci penej czci, jest Pan Nityananda Prabhu. Kt zatem moe zna rozrywki Pana Nityanandy? Adi 05.126 Z konkluzji tych moemy pozna granic prawdy o Panu Nityanandzie. Ale jaka jest chwaa w nazywaniu Go Anant? Adi 05.127 Lecz ja przyjmuj to za prawd, poniewa powiedzieli o tym bhaktowie. Poniewa jest On rdem wszystkich inkarnacji, wszystko jest w Nim moliwe. Adi 05.128 Oni wiedz, e nie ma rnicy pomidzy inkarnacj i rdem wszystkich inkarnacji. Poprzednio rni ludzie patrzyli na Pana Krsn w wietle rnych zasad. Adi 05.129 Niektrzy powiedzieli, e Pan Krsna by bezporednio Panem Nara-Narayanem, a inni nazwali Go inkarnacj Pana Vamanadevy. Adi 05.130 Niektrzy nazwali Pana Krsn inkarnacj Pana Ksirodakaayi. Wszystkie te imiona s prawd; nic nie jest niemoliwe. Adi 05.131 Kiedy pojawia si Najwysza Osoba Boga Krsna, jest On schronieniem wszystkich penych czci. Tote w tym czasie wszystkie Jego pene czci cz si razem z Nim. Adi 05.132 W jakiejkolwiek formie kto zna Pana, mwi o Nim w ten sposb. Nie ma w tym faszu, poniewa w Krsnie wszystko jest moliwe. Adi 05.132 Znaczenie: W zwizku z tym moemy wspomnie wydarzenie, ktre miao miejsce pomidzy dwoma naszymi sannyasinami, kiedy nauczalimy maha-mantry Hare Krsna w Hyderabadzie. Jeden z nich oznajmi, e "Hare Rama" odnosi si do ri Balaramy, a inny zaprotestowa i powiedzia, e "Hare Rama" znaczy Pan Rama. Ostatecznie z t kontrowersj zwrcono si do mnie i ja rozstrzygnem j mwic, e jeli kto mwi, i "Ram" w "Hare Rama" jest Pan Ramacandra, a kto inny mwi, e "Ram" w "Hare Rama" jest ri Balarama, obaj maj racj, poniewa nie ma adnej rnicy pomidzy ri Balaram a Panem Ram. Tutaj widzimy, e w ri Caitanya-caritamrcie Krsnadasa Kaviraja Gosvami oznajmia to samo: yei yei rupe jane, sei taha kahe sakala sambhave krsne, kichu mithya nahe Jeli kto przywouje Pana Ramacandr przez wibracj Hare Rama czy jeli rozumie Ramacandr, jest on w porzdku. Podobnie, jeli kto mwi, e Hare Rama znaczy ri Balarama, rwnie ma racj. Osoby wiadome visnu-tattvy nie sprzeczaj si o takie szczegy. W Laghu-bhagavatamrcie rila Rupa Gosvami wyjani, e Krsna jest zarwno Ksirodakaayi Visnu, jak i Narayanem w niebie duchowym, oraz ekspanduje w formach poczwrnych takich jak: Vasudeva, Sankarsana, Pradyumna i Aniruddha. Obali on ide, e Krsna jest inkarnacj Narayana. Niektrzy bhaktowie myl, e Narayana jest oryginaln Osob Boga, a Krsna jest inkarnacj. Nawet ankaracarya w swym komentarzu do Bhagavad-gity przyj Narayana za transcendentaln Osob Boga, ktry pojawi si jako Krsna, syn Devaki i Vasudevy. Dlatego sprawa ta moe by trudna do zrozumienia. Lecz Gaudiya-Vaisnava-sampradaya, na czele z Rup Gosvamim, ustanowia zasad Bhagavad-gity, e wszystko emanuje z Krsny, ktry mwi w Bhagavad-gicie, aham sarvasya prabhavah: "Ja jestem oryginalnym rdem wszystkiego." "Wszystko" obejmuje Narayana. Dlatego w Laghu-bhagavatamrcie Rupa Gosvami ustanowi, e Krsna, a nie Narayana, jest oryginaln Osob Boga.

102

W zwizku z tym przytoczy werset ze rimad-Bhagavatam (3.2.15), ktry oznajmia: sva-anta-rupesv itaraih sva-rupair abhyardyamanesv anukampitatma paravareo mahad-ania-yukto hy ajo 'pi jato bhagavan yathagnih "Kiedy czyci bhaktowie Pana, tacy jak Vasudeva, s bardzo niepokojeni przez niebezpieczne demony podobne Kamsie, wwczas Pan Krsna czy si ze wszystkimi Swymi ekspansjami rozrywek, takimi jak Pan Vaikunthy, i - chocia nienarodzony - manifestuje si tak, jak ogie manifestuje si poprzez tarcie drewna arani." Drewno arani uywane jest do zapalania ognia ofiarnego bez uycia zapaek czy jakiegokolwiek innego pomienia. Tak jak ogie pojawia si z drewna arani, tak Najwyszy Pan pojawia si wwczas, kiedy istnieje tarcie pomidzy bhaktami i niewielbicielami. Kiedy Krsna pojawia si, pojawia si w peni, czc w Sobie wszystkie Swe ekspansje, takie jak Narayana, Vasudeva, Sankarsana, Aniruddha i Pradyumna. Krsna jest zawsze poczony ze Swymi inkarnacjami, takimi jak Nrsimhadeva, Varaha, Vamana, Nara-Narayana, Hayagriva i Ajita. We Vrndavanie Pan Krsna czasami przejawia funkcje takich inkarnacji. Brahmanda Purana mwi: "Ten sam Osoba Boga, ktry jest znany na Vaikuncie jako czterorki Narayana, przyjaciel wszystkich ywych istot, a na oceanie mleka jako Pan vetadvipy, i ktry jest najlepszym spord wszystkich purusw, pojawi si jako syn Nandy. W ogniu jest wiele iskier rnych rozmiarw; niektre z nich s bardzo due, a niektre mae. Mae iskry porwnywane s do ywych istot, a ogromne - do ekspansji Visnu Pana Krsny. Wszystkie inkarnacje emanuj z Krsny, a po zakoczeniu swych rozrywek ponownie cz si z Krsn." Dlatego w rnych Puranach Krsna opisywany jest czasami jako Narayana, czasami jako Ksirodakaayi Visnu, czasami jako Garbhodakaayi Visnu, a czasami jako Vaikunthanatha, Pan Vaikunthy. Poniewa Krsna jest zawsze peen, Mula Sankarsana jest w Krsnie, a poniewa wszystkie inkarnacje manifestuj si z Mula Sankarsana, naley wiedzie, e moe On zamanifestowa rne inkarnacje dziki Swej najwyszej woli, nawet w obecnoci Krsny. Dlatego wielcy mdrcy sawili Pana rnymi imionami. Wic kiedy oryginalna osoba, rdo wszystkich inkarnacji, czasami opisywany jest jako inkarnacja, nie ma w tym adnej sprzecznoci. Adi 05.133 Dlatego Pan Caitanya Mahaprabhu ukaza kademu wszystkie rozrywki wszystkich rnych inkarnacji. Adi 05.134 Tak wic Pan Nityananda ma nieograniczone inkarnacje. W transcendentalnym uczuciu nazywa Siebie sug Pana Caitanyi. Adi 05.135 Czasami suy Panu Caitanyi jako Jego guru, czasami jako przyjaciel, a czasami jako suga, tak jak Pan Balarama bawi si z Panem Krsn w tych trzech rnych nastrojach we Vrajy. Adi 05.136 Bawic si w byki, Pan Balarama i Krsna bod si gowami. A czasami Pan Krsna masuje stopy Pana Balaramy. Adi 05.137 Uwaa Siebie za sug i zdaje sobie spraw z tego, e Krsna jest Jego panem. Tak wic uwaa Siebie za fragment Jego penej czci. Adi 05.138 "Postpujc jak zwykli chopcy, bawili si jak ryczce byki, kiedy walczyli ze Sob nawzajem, oraz naladowali gosy rnych zwierzt." Adi 05.138 Znaczenie: Ten i nastpne cytaty pochodz z Bhagavatam (10.11.40) i (10.15.14). Adi 05.139 "Czasami, kiedy starszy brat Pana Krsny, Pan Balarama, odczuwajc zmczenie po zabawie kad Swoj rk na kolanach chopca pasterza, Pan Krsna osobicie Mu suy, masujc Mu stopy." Adi 05.140 "Kim jest ta sia mistyczna i skd przybya? Czy jest pbogini czy demonic? Musi by zudn energi Mojego mistrza, Pana Krsny, gdy kto inny mgby Mnie oszoomi?" Adi 05.140 Znaczenie: Zabawne rozrywki Pana wywoay podejrzenie w umyle Pana Brahmy, i dlatego, aby sprawdzi supremacj Krsny, za pomoc swych wasnych si mistycznych ukrad wszystkie krowy Pana i chopcw pasterzy. W odpowiedzi na to ri Krsna zastpi wszystkie krowy i chopcw na pastwisku. Werset ten ( Bhag. 10.13.37) jest zapiskiem myli Pana Balaramy, zdumionego takim wspaniaym odwetem. Adi 05.141 "Jaka jest warto tronu dla Pana Krsny? Panowie rnych systemw planetarnych przyjmuj py Jego lotosowych stp na swe ukoronowane gowy. Py ten czyni wite miejsca witymi, i nawet Pan Brahma, Pan iva, Laksmi i Ja, ktrzy jestemy wszyscy czciami Jego penych czci, wiecznie nosimy ten py na swoich gowach." Adi 05.141 Znaczenie: Werset ten (Bhag. 10.68.37) wypowiedzia rozgniewany Pan Baladeva, kiedy Kauravowie, chcc Mu pochlebi, by zosta ich sprzymierzecem, mwili le o ri Krsnie. Adi 05.142 Jedynie Pan Krsna jest najwyszym kontrolerem, a wszyscy inni s Jego sugami. Sprawia, e tacz oni tak, jak On chce. Adi 05.143 Tak wic Pan Caitanya jest rwnie jedynym kontrolerem. Wszyscy inni s Jego towarzyszami albo sugami.

103

Adi 05.144-45 Jego zwierzchnicy, tacy jak Pan Nityananda, Advaita Acarya i rivasa Thakura, jak rwnie Jego inni bhaktowie - czy to modsi, rwni czy starsi - wszyscy s Jego towarzyszami, ktrzy pomagaj Mu w Jego rozrywkach. Pan Gauranga spenia Swe cele z ich pomoc. Adi 05.146 ri Advaita Acarya i rila Nityananda Prabhu, ktrzy s penymi czciami Pana, s Jego gwnymi towarzyszami. Z Nimi Pan spenia Swe rozrywki na rne sposoby. Adi 05.147 Pan Advaita Acarya jest bezporednio Najwysz Osob Boga. Chocia Pan Caitanya uwaa Go za Swego nauczyciela, Advaita Acarya jest sug Pana. Adi 05.147 Znaczenie: Pan Caitanya zawsze ofiarowywa Advaicie Prabhu taki szacunek, jaki ofiarowaby Swemu ojcu, poniewa Advaita by nawet starszy od Jego ojca; jednake Advaita Prabhu zawsze uwaa si za sug Pana Caitanyi. ri Advaita Prabhu i Ivara Puri, mistrz duchowy Pana Caitanyi, byli obaj uczniami Madhavendry Puri, ktry by rwnie mistrzem duchowym Nityanandy Prabhu. Tak wic Advaita Prabhu, jako wujek duchowy Pana Caitanyi, zawsze zasugiwa na szacunek, poniewa brata duchowego swego mistrza duchowego naley szanowa tak, jak szanuje si wasnego mistrza duchowego. Z tych wszystkich wzgldw, ri Advaita Prabhu by zwierzchnikiem Pana Caitanyi, jednake uwaa si za podrzdnego Mu. Adi 05.148 Nie mog opisa prawdy o Advaicie Acaryi. Powodujc zstpienie Pana Krsny, wyzwoli On cay wiat. Adi 05.149 Pan Nityananda Svarupa poprzednio pojawi si jako Laksmana i suy Panu Ramie jako Jego modszy brat. Adi 05.149 Znaczenie: Wrd sannyasinw ankara-sampradayi s rne imiona dla brahmacarinw. Kady sannyasin ma jakich asystentw, znanych jako brahmacarini, ktrzy nazywani s rnymi imionami odpowiednio do imion sannyasina. Brahmacarini tacy nosz jedno z tych czterech imion: Svarupa, Ananda, Prakaa i Caitanya. Nityananda Prabhu pozosta brahmacarinem; nigdy nie przyj sannyasy. Gdy by brahmacarinem, jego imi brzmiao Nityananda Svarupa, a zatem sannyasin, pod nadzorem ktrego przebywa, musia pochodzi z tirth, czyli aramw, poniewa brahmacarin asystujcy takiemu sannyasinowi jest nazywany Nityananda Svarupa. Adi 05.150 Czynnoci Pana Ramy byy pene cierpienia, ale Laksmana, ze Swej wasnej woli, znosi to cierpienie. Adi 05.151 Jako modszy brat Pana Ramy, nie mg powstrzyma Go od Jego postanowie, tote zachowa cisz, chocia cierpia w umyle. Adi 05.152 Kiedy pojawi si Pan Krsna, On [Balarama] sta si Jego starszym bratem, aby szczerze zadowoli Go Sw sub i umoliwi Mu cieszenie si wszelkiego rodzaju szczciem. Adi 05.153 ri Ramacandra i ri Laksmana - pene czci Pana Krsny i Pana Balaramy - weszli w Pana Krsn i Pana Balaram w czasie Ich pojawienia si. Adi 05.153 Znaczenie: Powoujc si na Visnu-dharmottar, Laghu-bhagavatamrta wyjania, e Rama jest inkarnacj Vasudevy, Laksmana jest inkarnacj Sankarsany, Bharata jest inkarnacj Pradyumny, a atrughna jest inkarnacj Aniruddhy. Padma Purana opisuje, e Ramacandra jest Narayanem, a Laksmana, Bharata i atrughna s odpowiednio es, Cakr i ankh (konch w rku Narayana). W Rama-gicie Skanda Purany Laksmana, Bharata i atrughna zostali opisani jako trjka towarzyszy Pana Ramy. Adi 05.154 Krsna i Balarama prezentuj si jako starszy i modszy brat, lecz w pismach witych opisani s jako oryginalna Osoba Boga i Jego ekspansja. Adi 05.155 "Wielbi Govind, pierwotnego Pana, ktry poprzez Swe rne pene czci pojawi si w tym wiecie w rnych formach i inkarnacjach takich jak Pan Rama, ale ktry osobicie pojawia si w Swej najwyszej oryginalnej formie jako Pan Krsna." Adi 05.155 Znaczenie: Jest to cytat z Brahma-samhity (5.39). Adi 05.156 Pan Caitanya jest tym samym Panem Krsn, a Pan Nityananda jest Panem Balaram. Pan Nityananda spenia wszystkie pragnienia Pana Caitanyi. Adi 05.157 Ocean chwa Pana Nityanandy jest nieskoczony i niezgbiony. Jedynie dziki Jego asce mog dotkn jego kropli. Adi 05.158 Prosz, posuchajcie o innej chwale Jego aski. Sprawi On, e upada ywa istota wzniosa si na najwyszy poziom. Adi 05.159 Wyjawienie tej aski nie jest rzecz waciw, gdy powinna by trzymana tak poufnie jak Vedy, jednake bd o niej mwi, aby poznali j wszyscy. Adi 05.160 O Panie Nityanando, pisz o Twej asce z powodu wielkiej radoci. Prosz, wybacz mi moje obrazy.

104

Adi 05.161 Pan Nityananda Prabhu mia sug o imieniu ri Minaketana Ramadasa, ktry by rezerwuarem mioci. Adi 05.162 W mym domu dzie i noc odbywa si sankirtan i dlatego przyby on tam, otrzymawszy zaproszenie. Adi 05.163 Pogrony w emocjonalnej mioci, usiad na podwrku mego domu, a wszyscy Vaisnavowie skadali pokony u jego stp. Adi 05.164 W radosnym nastroju mioci do Boga czasami wdrapywa si na ramiona kogo ofiarowujcego pokony, a czasami uderza innych fletem lub dawa im lekkie klapsy. Adi 05.165 Kiedy kto ujrza oczy Minaketany Ramadasy, zy automatycznie popyny z jego wasnych oczu, poniewa bezustanny potok ez pyn z oczu Minaketany Ramadasy. Adi 05.166 Czasami na pewnych czciach jego ciaa pojawiay si wysypki ekstazy podobne do kwiatw kadamba, a czasami jedna jego koczyna nieruchomiaa, podczas gdy inna draa. Adi 05.167 Kiedykolwiek wykrzykiwa gono imi Nityanandy, ludzie wkoo niego przepeniali si zdumieniem. Adi 05.168 Jeden szanowany bramin o imieniu ri Gunarnava Mira suy Bstwu. Adi 05.169 Kiedy Minaketana siedzia na podwrku, bramin ten nie ofiarowa mu szacunku. Widzc to, ri Ramadasa rozgniewa si i przemwi w ten sposb. Adi 05.170 "Widz tutaj drugiego Romaharsana-sut, ktry nie powsta na widok Pana Balaramy, by okaza Mu szacunek." Adi 05.171 Po wypowiedzeniu tego, taczy i piewa do woli, lecz bramin nie rozgniewa si, poniewa suy Panu Krsnie. Adi 05.171 Znaczenie: Minaketana Ramadasa by wielkim bhakt Pana Nityanandy. Kiedy wszed do domu Krsnadasy Kavirajy, Gunarnava Mira, kapan wielbicy Bstwa zainstalowane w domu - nie przyj go zbyt dobrze. Podobne wydarzenie miao miejsce, kiedy Romaharsana-suta przemawia na wielkim zgromadzeniu mdrcw w Naimisaranya. Na zgromadzenie to przyby Pan Baladeva, lecz poniewa Romaharsana-suta siedzia na vyasasanie, nie powsta, aby ofiarowa Mu szacunek. Zachowanie Gunarnavy Miry wskazywao, e nie mia wielkiego szacunku dla Pana Nityanandy, co wcale nie podobao si Minaketanie Ramadasie. Z tego wzgldu bhaktowie nigdy nie potpiaj mentalnoci Minaketany Ramadasy. Adi 05.172 Pod koniec festiwalu Minaketana Ramadasa odszed, bogosawic kadego. W tym czasie posprzecza si o co z mym bratem. Adi 05.173 Mj brat mia mocn wiar w Pana Caitany, lecz jedynie blady przebysk wiary w Pana Nityanand. Adi 05.174 Wiedzc o tym ri Ramadasa nie by szczliwy w swym umyle. Wwczas skarciem swego brata. Adi 05.175 Powiedziaem mu: "Ci dwaj bracia s jak jedno ciao; s Oni identycznymi manifestacjami. Jeli nie wierzysz w Pana Nityanand, upadniesz. Adi 05.176 "Jeli masz wiar w jednego, lecz nie okazujesz szacunku drugiemu, twoja logika jest jak logika przyjmowania poowy kury. Adi 05.177 "Ju lepiej byoby by ateist i lekceway obu braci, ni by hipokryt i wierzy w jednego, a lekceway drugiego." Adi 05.178 Tak wic ri Ramadasa zama w gniewie swj flet i odszed, a wtedy mj brat upad. Adi 05.179 W ten sposb opisaem moc sug Pana Nityanandy. Teraz opisz inn cech Jego miosierdzia. Adi 05.180 Tej nocy pojawi mi si we nie Pan Nityananda doceniwszy, e skarciem mego brata. Adi 05.181 Pan Nityananda pojawi mi si we nie w wiosce Jhamatapura, ktra ley w pobliu Naihati. Adi 05.181 Znaczenie: Teraz do Jhamatapury prowadzi droga kolejowa. Jeli kto pragnie si tam uda, moe wsi do pocigu linii kolejowej Katwa i uda si bezporednio do stacji znanej jako Salara. Z tej stacji mona uda si bezporednio do Jhamatapury.

105

Adi 05.182 Upadem Mu do stp, ofiarowujc pokony, a On umieci Swe wasne lotosowe stopy na mej gowie. Adi 05.183 "Wsta! Powsta!" mwi mi raz po raz. Wstawszy, zdumiaem si wielce widzc Jego pikno. Adi 05.184 Mia byszczc czarnaw skr, a z powodu Swej wysokiej, mocnej, heroicznej postaci wyglda jak Kupidyn we wasnej osobie. Adi 05.185 Mia piknie uksztatowane rce, ramiona i nogi, a oczy jak kwiaty lotosu. Nosi jedwabne szaty oraz jedwabny turban na gowie. Adi 05.186 Nosi zote kolczyki w uszach oraz zote naramienniki i bransoletki. Na Swych stopach mia brzczce dzwoneczki oraz girland kwiatw wkoo szyi. Adi 05.187 Jego ciao posmarowane byo papk sandaow i by wspaniale udekorowany tilakiem. Jego ruchy przewyszay ruchy oszalaego sonia. Adi 05.188 Jego twarz bya pikniejsza od wielu milionw ksiycw, a Jego zby - wskutek ucia betelu - byy niczym nasiona granatu. Adi 05.189 Jego ciao poruszao si tam i z powrotem, na prawo i na lewo, poniewa by pogrony w ekstazie. Gbokim gosem intonowa "Krsna, Krsna". Adi 05.190 Poruszajc czerwonym kijem, ktry trzyma w rce, wyglda jak oszalay lew. Wkoo Jego stp kryy trzmiele. Adi 05.191 Jego bhaktowie, ubrani jak chopcy pasterze, otaczali Jego lotosowe stopy niczym wiele pszcz i rwnie intonowali "Krsna, Krsna", pogreni w ekstatycznej mioci. Adi 05.192 Niektrzy z nich grali na trbkach i fletach, a inni taczyli i piewali. Niektrzy ofiarowywali Mu orzechy betel, a inni wachlowali Go camarami. Adi 05.193 Tak wic ujrzaem takie bogactwo w Panu Nityanandzie Svarupie. Jego wspaniaa forma, cechy i rozrywki s wszystkie transcendentalne. Adi 05.194 Byem pogrony w transcendentalnej ekstazie, nie znajc niczego innego. Wwczas Pan Nityananda umiechn si i przemwi do mnie w ten sposb. Adi 05.195 "O Mj drogi Krsnadaso, nie obawiaj si. Udaj si do Vrndavany, gdy tam osigniesz wszystkie rzeczy." Adi 05.196 Powiedziawszy to, skierowa mnie do Vrndavany dajc znak rk. Nastpnie znikn wraz ze Swymi towarzyszami. Adi 05.197 Zemdlaem i upadem na ziemi, mj sen przerwa si, a kiedy odzyskaem przytomno, ujrzaem, e nadszed ranek. Adi 05.198 Zastanowiem si nad tym, co ujrzaem i usyszaem, i doszedem do wniosku, e Pan poleci mi natychmiast wyruszy do Vrndavany. Adi 05.199 W tej samej sekundzie wyruszyem do Vrndavany, i dziki Jego lasce dotarem tam w wielkim szczciu. Adi 05.200 Wszelka chwaa, wszelka chwaa Panu Nityanandzie Balaramie, dziki asce ktrego osignem schronienie w transcendentalnej siedzibie Vrndavany. Adi 05.201 Wszelka chwaa, wszelka chwaa miosiernemu Panu Nityanandzie, dziki asce ktrego otrzymaem schronienie u lotosowych stp ri Rupy i ri Sanatany. Adi 05.202 Dziki Jego asce otrzymaem schronienie wielkiej osobistoci ri Raghunathy dasa Gosvamiego i dziki Jego asce znalazem schronienie ri Svarupy Damodary. Adi 05.202 Znaczenie: Kady, kto pragnie sta si ekspertem w subie ri ri Radhy i Krsny, powinien zawsze aspirowa do tego, by mie za przewodnikw Svarup Damodar Gosvamiego, Rup Gosvamiego, Sanatan Gosvamiego i Raghunath

106

dasa Gosvamiego. Aby znale si pod ochron Gosvamich, trzeba otrzyma ask Nityanandy Prabhu. Autor usiowa wyjani ten fakt w tych dwch wersetach. Adi 05.203 Dziki asce Sanatany Gosvamiego nauczyem si ostatecznych konkluzji suby oddania, a dziki asce ri Rupy Gosvamiego skosztowaem najwyszego nektaru suby oddania. Adi 05.203 Znaczenie: ri Sanatana Gosvami Prabhu, nauczyciel nauki o subie oddania, napisa kilka ksiek, z ktrych bardzo synn jest Brhad-bhagavatamrta. Kady, kto pragnie dowiedzie si o sprawach dotyczcych bhaktw, suby oddania i Krsny, musi przeczyta t ksik. Sanatana Gosvami rwnie napisa specjalny komentarz do Dziesitego Canto rimad-Bhagavatam, znany jako Daama-tippani , ktry jest tak wymienity, e jedynie poprzez czytanie go mona bardzo gboko zrozumie rozrywki Krsny w Jego wymianie mioci. Inn synn ksik Sanatany Gosvamiego jest Hari-bhaktivilasa, ktra przedstawia zasady i przepisy dla wszelkich grup Vaisnavw, mianowicie Vaisnavw wiodcych ycie rodzinne, Vaisnavw brahmacarinw, Vaisnavw vanaprasthw i Vaisnavw sannyasinw. Ksika ta zostaa napisana jednake szczeglnie dla Vaisnavw wiodcych ycie rodzinne. rila Raghunatha dasa Gosvami opisa Sanatan Gosvamiego w swojej modlitwie Vilapa-kusumanjali, w wersecie szstym, gdzie nastpujcymi sowami wyraa sw wdziczno Sanatanie Gosvamiemu: vairagya-yug-bhakti-rasam prayatnair apayayan mam anabhipsum andham krpambudhir yah para-duhkha-duhkhi sanatanas tam parbhum arayami "Nie chciaem pi nektaru suby oddania cechujcej si wyrzeczeniem, lecz Sanatana Gosvami, z powodu swej bezprzyczynowej aski, nakoni mnie do picia, chocia w przeciwnym razie nie mgbym tego zrobi. Dlatego jest on oceanem miosierdzia. Jest on peen wspczucia dla upadych dusz takich jak ja, tote mym obowizkiem jest ofiarowanie penych szacunku pokonw jego lotosowym stopom." W ostatniej czci Caitanya-caritamrty Krsnadasa Kaviraja Gosvami szczeglnie wymienia imiona Rupy Gosvamiego, Sanatany Gosvamiego i rila Jivy Gosvamiego i ofiarowuje pene szacunku pokony lotosowym stopom tych trzech mistrzw duchowych, jak rwnie Raghunatha dasie. rila Raghunatha dasa Gosvami rwnie przyj Sanatan Gosvamiego za swego nauczyciela nauki suby oddania. rila Rupa Gosvami zosta opisany jako bhakti-rasacarya, czyli znajcy istot suby oddania. Jego synna ksika Bhakti-rasamrta-sindhu jest nauk o subie oddania i czytajc t ksik mona zrozumie znaczenie suby oddania. Inn z jego synnych ksiek jest Ujjvalanilamani. W tej ksice dokadnie wyjania sprawy miosne i transcendentalne czyny Pana Krsny i Radharani. Adi 05.204 Wszelka chwaa, wszelka chwaa lotosowym stopom Pana Nityanandy, dziki asce ktrego osignem ri Radha-Govind. Adi 05.204 Znaczenie: rila Narottama dasa Thakura, ktry synie ze swego poetyckiego utworu znanego jako Prarthana, rozpacza w jednej ze swych modlitw: "Kiedy Pan Nityananda bdzie dla mnie askawy, tak abym mg zapomnie wszystkie materialne pragnienia?" rila Narottama dasa Thakura potwierdza, e dopki nie uwolnimy si od materialnych pragnie zadowalania potrzeb ciaa i zmysw, nie bdziemy w stanie zrozumie transcendentalnej siedziby Pana Krsny, Vrndavany. Stwierdza rwnie, e miosnych spraw midzy Radh i Krsn nie mona zrozumie bez podania za wskazwkami szeciu Gosvamich. W innym wersecie Narottama dasa Thakura oznajmi, e bez bezprzyczynowej aski Nityanandy Prabhu nie mona przenikn spraw Radhy i Krsny. Adi 05.205 Jestem wikszym grzesznikiem od Jagai i Madhai i jestem niszy od robakw w odchodach. Adi 05.206 Kady, kto syszy me imi, traci rezultaty swych pobonych czynnoci. A kady, kto je wypowiada, staje si grzesznikiem. Adi 05.207 Kt w tym wiecie poza Nityanand mgby okaza ask takiej odraajcej osobie, jak ja? Adi 05.208 Poniewa jest odurzony ekstatyczn mioci i jest inkarnacj miosierdzia, nie rozrnia pomidzy dobrem i zem. Adi 05.209 Wyzwala On tych wszystkich, ktrzy upadaj przed Nim. Dlatego wyzwoli On tak grzeszn i upad osob jak ja. Adi 05.210 Chocia jestem grzeszny i najbardziej upady, obdarzy mnie On lotosowymi stopami ri Rupy Gosvamiego. Adi 05.211 Nie jestem w stanie wypowiedzie tych wszystkich poufnych sw dotyczcych mego odwiedzenia Pana Madanagopali i Pana Govindy. Adi 05.212 Pan Madanagopala, gwne Bstwo Vrndavany, czerpie przyjemno z taca rasa i jest bezporednio synem krla Vrajy. Adi 05.213 Razem ze rimati Radharani, ri Lalit i innymi czerpie przyjemno z taca rasa. Manifestuje si jako Kupidyn Kupidynw.

107

Adi 05.214 "Pan Krsna, pojawiajc si pomidzy gopi z umiechnit lotosow twarz, w tych szatach i udekorowany girland kwiatw, wyglda dokadnie jak Ten, ktry urzeka serce Kupidyna." Adi 05.214 Znaczenie: Jest to cytat ze rimad-Bhagavatam (10.32.2). Adi 05.215 Z Radh i Lalit sucymi Mu z obu stron, Sw sodycz urzeka serca wszystkich. Adi 05.216 aska Pana Nityanandy ukazaa mi ri Madana-mohan i daa mi ri Madana-mohan za mego Pana i mistrza. Adi 05.217 Obdarzy On widokiem Pana Govindy kogo tak niskiego jak ja. Nie sposb opisa tego sowami ani te nie nadaje si to do wyjawienia. Adi 05.218-19 Na otarzu z klejnotw w gwnej wityni Vrndavany, w lesie drzew pragnie, Pan Govinda, syn krla Vrajy, siedzi na tronie z klejnotw i manifestuje Sw pen chwa i sodycz, w ten sposb oczarowujc cay wiat. Adi 05.220 Po Jego lewej stronie jest rimati Radharani i Jej osobiste przyjaciki. Z nimi Pan Govinda rozkoszuje si rasa-lila i wieloma innymi rozrywkami. Adi 05.221 Pan Brahma, siedzc na lotosowym tronie w swej wasnej siedzibie, zawsze medytuje o Nim i wielbi Go mantr skadajc si z osiemnastu sylab. Adi 05.221 Znaczenie: Na swej wasnej planecie Pan Brahma wraz z mieszkacami tej planety wielbi form Pana Govindy, Krsn, mantr skadajc si z osiemnastu sylab, klim krsnaya govindaya gopijana-vallabhaya svaha. T osiemnastosylabow mantr, astadaaksar, znaj osoby, ktre s inicjowane przez bona fide mistrza duchowego i ktre trzy razy dziennie intonuj mantr Gayatri. Mieszkacy Brahmaloki i planet poniej Brahmaloki wielbi Pana Govind medytujc za pomoc tej mantry. Nie ma rnicy pomidzy medytacj i intonowaniem, lecz w obecnym wieku medytacja nie jest moliwa na tej planecie. Dlatego polecane jest gone intonowanie mantry takiej jak maha-mantra, Hare Krsna, z cichym intonowaniem astadaaksary, mantry skadajcej si z osiemnastu sylab. Pan Brahma yje na najwyszym systemie planetarnym, znanym jako Brahmaloka albo Satyaloka. Na kadej planecie znajduje si bstwo przewodnie. Tak jak bstwem przewodnim na Satyaloce jest Pan Brahma tak na planetach niebiaskich bstwem takim jest Indra, a na socu, bg soca Vivasvan. Poleca si mieszkacom i bstwom przewodnim kadej planety, by wielbili Govind albo przez medytacj, albo przez intonowanie. Adi 05.222 Kady w czternastu wiatach medytuje o Nim, a wszyscy mieszkacy Vaikunthy piewaj o Jego cechach i rozrywkach. Adi 05.223 Bogini szczcia urzeka Jego sodycz, ktr rila Rupa Gosvami opisa w ten sposb: Adi 05.223 Znaczenie: W swej Laghu-bhagavatamrcie rila Rupa Gosvami przytoczy cytat z Padma Purany, gdzie jest powiedziane, e kiedy Laksmidevi, bogini szczcia, ujrzaa atrakcyjne cechy Pana Krsny, zostaa urzeczona, i aby zyska Jego ask, rozpocza medytacj. Kiedy Krsna zapyta j, dlaczego medytuje oraz peni wyrzeczenie, Laksmidevi powiedziaa: "Chc by jedn z Twoich towarzyszek, takich jak gopi we Vrndavanie." Usyszawszy to, Pan Krsna odpowiedzia, e byo to zupenie niemoliwe. Wwczas Laksmidevi rzeka, e chce pozosta jako zota linia na piersi Pana. Pan speni t prob i od tego czasu Laksmidevi zawsze usytuowana jest na piersi Krsny jako zota linia. O wyrzeczeniach i medytacji Laksmidevi wspomina rwnie rimad-Bhagavatam (10.16.36), gdzie Nagapatni, ony wa Kaliyi, ofiarowujc Krsnie swe modlitwy powiedziay, e bogini szczcia, Laksmi, rwnie pragna Jego towarzystwa jako gopi i pragna pyu z Jego lotosowych stp. Adi 05.224 "Mj drogi przyjacielu, jeli jeste naprawd przywizany do swoich wiatowych przyjaci, to nie patrz na umiechnit twarz Govindy, kiedy stoi na brzegu Yamuny przy Keighata. Rzucajc ukone spojrzenia, przykada flet do ust, przypominajcych wieo rozkwite gazki. Jego zgite w trzech miejscach transcendentalne ciao wyglda bardzo promiennie w wietle ksiyca." Adi 05.224 Znaczenie: Werset ten, majcy zwizek z praktyczn sub oddania, zosta przytoczony z Bhakti-rasamrtasindhu (1.2.239). Na og ludzie w uwarunkowanym yciu czerpi przyjemno ze spoeczestwa, przyjani i mioci. Ta tzw. mio jest podaniem, nie mioci. Lecz ludzie s usatysfakcjonowani takim faszywym zrozumieniem mioci. Vidyapati, wielki i uczony poeta Maithili, powiedzia, e przyjemno czerpana z przyjani, spoeczestwa i ycia rodzinnego w wiecie materialnym jest jak kropla wody, lecz nasze serca pragn przyjemnoci takiej jak ocean. Tak wic serce porwnane jest do pustyni materialnej egzystencji, ktra wymaga wody oceanu przyjemnoci, by zaspokoi jej sucho. Jeli na pustyni znajduje si kropla wody, to mona powiedzie, e jest to woda, lecz taka odrobina wody nie ma adnej wartoci. Podobnie, w tym materialnym wiecie nikt nie jest usatysfakcjonowany w stosunkach spoecznych, przyjani i mioci. Jeli wic kto pragnie czerpa prawdziw przyjemno w swym sercu, musi odnale lotosowe stopy Govindy. W wersecie tym Rupa Gosvami oznajmia, e jeli kto chce by usatysfakcjonowany przyjemnoci pync ze spoeczestwa, przyjani i mioci, nie musi szuka schronienia u lotosowych stp Govindy, gdy jeli przyjmie takie schronienie, wwczas zapomni o tej odrobinie tzw. przyjemnoci. Lecz jeli kto nie jest usatysfakcjonowany t tzw. przyjemnoci, moe odnale

108

lotosowe stopy Govindy, ktry stoi na brzegu Yamuny u Keitirtha, czyli Keighata, we Vrndavanie i przyciga wszystkie gopi do Swej transcendentalnej miosnej suby. Adi 05.225 Bez wtpienia jest On bezporednio synem krla Vrajy. Jedynie gupiec uwaa Go za posg. Adi 05.226 Z powodu takiej obrazy nie osignie wyzwolenia. Raczej upadnie w straszliwe warunki piekielne. C wicej mog powiedzie? Adi 05.226 Znaczenie: W Bhakti-sandarbhie Jiva Gosvami oznajmi, e osoby naprawd powane w stosunku do suby oddania nie rozrniaj pomidzy form Pana zrobion z gliny, metalu, kamienia czy drewna i oryginaln form Pana. W wiecie materialnym dana osoba i jej fotografia, obraz czy posg s rne. Lecz posg Pana Krsny i Sam Krsna, Najwysza Osoba Boga, nie s rni, poniewa Pan jest absolutny. To, co nazywamy kamieniem, drewnem i metalem, to energia Najwyszego Pana, a energie nigdy nie s oddzielone od rda energii. Jak wyjanilimy to ju kilka razy, nikt nie moe oddzieli energii blasku sonecznego od wytwarzajcego energi soca. Zatem energia materialna moe wydawa si oddzieln od Pana, ale transcendentalnie nie jest ona rna od Pana. Pan moe pojawi si wszdzie, poniewa Jego rne energie rozprowadzane s wszdzie niczym blask soneczny. Powinnimy dlatego zrozumie, e cokolwiek widzimy, jest energi Najwyszego Pana, i nie powinnimy czyni rnicy pomidzy Panem a Jego form arca zrobion z gliny, metalu, drewna czy farby. Nawet jeli kto nie rozwin tej wiadomoci, powinien przyj to teoretycznie z instrukcji mistrza duchowego i powinien wielbi arca-murti, czyli form Pana w wityni, jako niern od Pana. Padma Purana szczeglnie mwi o tym, e kady, kto uwaa form Pana w wityni za zrobion z drewna, kamienia czy metalu, z pewnoci jest w piekielnym stanie. Impersonalici s przeciwni wielbieniu formy Pana w wityni i istnieje nawet grupa ludzi, ktrzy uchodz za Hindusw, lecz potpiaj taki kult. Ich tzw. przyjcie Ved nie ma adnego znaczenia, gdy wszyscy acaryowie, nawet impersonalista ankaracarya, polecili wielbienie transcendentalnej formy Pana. Impersonalici tacy jak ankaracarya polecaj kult piciu form, ktre obejmuj Pana Visnu (znany jako pancopasana). Jednake Vaisnavowie wielbi formy Pana Visnu w Jego rnych manifestacjach, takich jak: Radha-Krsna, Laksmi-Narayana, SitaRama i Rukmini-Krsna. Mayavadi przyznaj, e wielbienie formy Pana konieczne jest na pocztku, lecz sdz, e w kocu wszystko jest bezosobowe. Wic poniewa ostatecznie s przeciwko wielbieniu formy Pana, Pan ri Caitanya Mahaprabhu stwierdzi, e popeniaj obrazy. Tych, ktrzy uwaaj ciao za ja, rimad-Bhagavatam potpia jako bhauma ijya-dhih. Bhauma znaczy ziemia, a ijyadhih znaczy czciciel. S dwa rodzaje bhauma ijya-dhih: osoby wielbice ziemi swoich narodzin, jak nacjonalici, ktrzy czyni wiele ofiar dla ziemi rodzinnej, oraz osoby potpiajce wielbienie formy Pana. Nie naley wielbi planety Ziemi czy ziemi rodzinnej, ani te nie naley potpia formy Pana, ktra dla naszego udogodnienia zamanifestowana zostaa w metalu czy drewnie. Rzeczy materialne s rwnie energi Najwyszego Pana. Adi 05.227 Kt wic moe opisa ask Jego [Pana Nityanandy] lotosowych stp, dziki ktrym osignem schronienie tego Pana Govindy? Adi 05.228 Wszystkie grupy Vaisnavw yjcych we Vrndavanie s zaabsorbowane intonowaniem wszechpomylnego imienia Krsny. Adi 05.229 Pan Caitanya i Pan Nityananda s ich yciem i dusz. Nie znaj oni niczego poza sub oddania dla ri ri Radha-Krsny. Adi 05.230 Ta upada dusza otrzymaa py i cie lotosowych stp Vaisnavw dziki asce Pana Nityanandy. Adi 05.231 Pan Nityananda powiedzia: "We Vrndavanie wszystko jest moliwe." Tutaj wyjaniem szczegowo Jego zwize stwierdzenie. Adi 05.232 Osignem to wszystko przybywajc do Vrndavany, a byo to moliwe dziki asce Pana Nityanandy. Adi 05.232 Znaczenie: Wszyscy mieszkacy Vrndavany s Vaisnavami. S wszechpomylni, poniewa w jaki sposb zawsze intonuj wite imi Krsny. Nawet chocia niektrzy z nich nie przestrzegaj cile zasad i przepisw suby oddania, ogem biorc s bhaktami Pana Krsny i intonuj Jego imi bezporednio czy porednio. S na tyle szczliwi, e nawet przechodzc ulic, celowo czy niecelowo, wymieniaj pozdrowienia wypowiadajc imi Radhy czy Krsny. W ten sposb s pomylni bezporednio czy porednio. Obecne miasto Vrndavana zostao zaoone przez Gaudiya Vaisnavw, kiedy udao si tam szeciu Gosvamich i kierowao budow rnych wity. Spord wszystkich wity we Vrndavanie, dziewidziesit procent naley do sekty Gaudiya Vaisnava, zwolennikw nauk Pana Caitanyi Mahaprabhu i Nityanandy, a siedem z tych wity jest bardzo sawnych. Mieszkacy Vrndavany nie znaj niczego poza wielbieniem Radhy i Krsny. W ostatnich latach pewni pozbawieni skrupuw tzw. kapani znani jako kastowi gosvami wprowadzili prywatne wielbienie pbogw, lecz nie uczestniczy w tym aden szczery i cisy Vaisnava. Osoby powane co do metody czynnoci oddania Vaisnava nie bior udziau w takim kulcie pbogw. Gaudiya Vaisnavowie nigdy nie czyni rnicy pomidzy Radha-Krsn i Panem Caitany. Mwi, e poniewa Pan Caitanya jest poczeniem Radha-Krsny, nie jest On rny od Radhy i Krsny. Lecz niektrzy zwiedzeni ludzie mwi, e wol intonowa imi Pana Gaury zamiast imion Radha i Krsna i w ten sposb prbuj dowie, e s bardzo zaawansowani. W ten sposb celowo czyni rnic pomidzy Panem Caitany i Radha-Krsn. Wedug nich, wynaleziony ostatnio w ich podnych mzgach system nadiya-nagari jest wielbieniem Gaury, Pana Caitanyi, lecz nie podoba im si wielbienie Radhy i Krsny. Argumentuj to tak, e skoro Pan Caitanya osobicie pojawi si jako poczenie Radhy i Krsny, nie ma potrzeby

109

wielbienia Radhy i Krsny. Czyci bhaktowie uwaaj takie rozrnianie przez tzw. bhaktw Pana Caitanyi Mahaprabhu za destruktywne. Ten, kto rozrnia pomidzy Radha-Krsn i Gaurang, powinien by uwaany za zabawk w rkach mayi. S te inni, ktrzy s przeciwni wielbieniu Caitanyi Mahaprabhu, uwaajc Go za pospolit osob. Lecz kada sekta, ktra rozrnia pomidzy Panem Caitany Mahaprabhu i Radha-Krsn - albo wielbic Radha-Krsn jako rnych od Pana Caitanyi, albo te wielbic Pana Caitany, lecz nie Radha-Krsn - naley do grupy prakrta-sahajiyw. W wersetach 225 i 226 rila Krsnadasa Kaviraja Gosvami, autor Caitanya-caritamrty, przepowiada, e osoby wymylajce metody kultu stopniowo porzuc wielbienie Radhy i Krsny, i chocia bd nazywa si bhaktami Pana Caitanyi, porzuc rwnie wielbienie Pana Caitanyi i upadn do czynnoci materialnych. Ostatecznym celem ycia prawdziwych czcicieli Pana Caitanyi jest wielbienie ri ri Radhy i Krsny. Adi 05.233 Bez zastrzee opisaem sw wasn histori. To przymioty Pana Nityanandy sprawiaj, e jestem jak szaleniec i zmuszaj mnie do pisania tych rzeczy. Adi 05.234 Chway transcendentalnych przymiotw Pana Nityanandy s niezgbione. Nawet Pan esa tysicami Swoich ust nie jest w stanie znale ich granic. Adi 05.235 Modlc si u lotosowych stp ri Rupy i ri Raghunathy, zawsze pragnc ich aski, ja, Krsnadasa, opowiadam ri Caitanya-caritamrt, podajc w ich lady. W ten sposb Bhaktivedanta koczy objanienia do Pitego Rozdziau Adi-lili ri Caitanya-caritamrty, opisujcego chway Pana Nityanandy Balaramy.

ROZDZIA VI

Chway ri Advaity Acaryi

Prawda o Advaicie Acaryi zostaa opisana w dwch rnych wersetach. Powiedziane jest, e natura materialna ma dwa aspekty, mianowicie materialn przyczyn i przyczyn sprawcz. Przyczynowo sprawcze czynnoci powodowane s przez Maha-Visnu, a materialne czynnoci przyczynowe wywoywane s przez inn form Maha-Visnu, znan jako Advaita. Ten Advaita, nadzorca manifestacji kosmicznej, zstpi w postaci Advaity, by towarzyszy Panu Caitanyi. Kiedy nazywany jest sug Pana Caitanyi, Jego chway zostaj powikszone, poniewa dopki nie posiada si tej mentalnoci suenia, nie mona zrozumie smakw czerpanych ze suby oddania dla Najwyszego Pana, Krsny. Adi 06.01 Ofiarowuj me pene szacunku pokony ri Advaicie Acaryi, ktrego dokonania s wszechwspaniae. Dziki Jego asce nawet gupiec moe opisa Jego cechy. Adi 06.02 Wszelka chwaa Panu ri Caitanyi Mahaprabhu. Wszelka chwaa Panu Nityanandzie. Wszelka chwaa Advaicie Acaryi. Wszelka chwaa wszystkim bhaktom Pana ri Caitanyi Mahaprabhu. Adi 06.03 Zasad Pana Nityanandy opisaem w piciu wersetach. Teraz, w nastpnych dwch wersetach, opisz chway ri Advaity Acaryi. Adi 06.04 Pan Advaita Acarya jest inkarnacj Maha-Visnu, ktrego gwnym zadaniem jest stwarzanie kosmicznego wiata poprzez dziaania mayi. Adi 06.05 Poniewa nie jest On rny od Hari, Najwyszego Pana, jest nazywany Advait, a poniewa propaguje kult oddania, jest nazywany Acary. Jest On Panem i inkarnacj bhakty Pana. Dlatego przyjmuj w Nim schronienie. Adi 06.06 ri Advaita Acarya jest w istocie bezporednio Samym Najwysz Osob Boga. Jego chway przekraczaj pojcie zwykych ywych istot.

Adi 06.07 Maha-Visnu spenia wszelkie funkcje w celu stwarzania wszechwiatw. ri Advaita Acarya jest Jego bezporedni inkarnacj. Adi 06.08 Ten purusa stwarza i utrzymuje za pomoc Swej energii zewntrznej. W Swych rozrywkach stwarza niezliczone wszechwiaty. Adi 06.09 Ze Swej wasnej woli manifestuje si w nieograniczonych formach, w ktrych wchodzi w kady wszechwiat

110

Adi 06.10 ri Advaita Acarya jest pen czci tego purusy i wskutek tego nie jest rny od Niego. W istocie, ri Advaita Acarya nie jest od Niego oddzielony, lecz jest inn form tego purusy. Adi 06.11 Pomaga On [Advaita Acarya] w rozrywkach purusy, z ktrego energi materialn i dziki ktrego woli stwarza niezliczone wszechwiaty. Adi 06.12 ri Advaita Acarya jest wszechpomylny dla wiata, gdy jest zbiornikiem wszechpomylnych przymiotw. Jego cechy, dokonania i imi s zawsze pomylne. Adi 06.12 Znaczenie: ri Advaita Prabhu, ktry jest inkarnacj Maha-Visnu, jest acary, czyli nauczycielem. Pomylne s wszystkie Jego dokonania, jak rwnie wszystkie inne dokonania Visnu. Kady, kto moe dostrzec t wszechpomylno w rozrywkach Pana Visnu, rwnie staje si pomylnym. Poniewa Pan Visnu jest rdem pomylnoci, kady, kogo przyciga suba oddania dla Pana Visnu, moe peni najwiksz sub dla ludzkiego spoeczestwa. Wyrzutkowie tego materialnego wiata, ktrzy nie chc zrozumie czystej suby oddania jako wiecznego zajcia ywych istot i rzeczywistego wyzwolenia ywej istoty z uwarunkowanego ycia, z powodu swego ubogiego zasobu wiedzy zostaj pozbawieni wszelkiej suby oddania. W naukach Advaity Prabhu nie ma kwestii dziaania karmicznego czy bezosobowego wyzwolenia. Jednake osoby, ktre nie mogy zrozumie, e Advaita Prabhu nie jest rny od Visnu, oszoomione urokiem energii materialnej chciay poda za Nim ze swymi bezosobowymi koncepcjami. Rwnie pomylna jest prba ukarania ich przez Advait Prabhu. Pan Visnu i Jego czynnoci mog obdarzy wszelkim szczciem, bezporednio i porednio. Innymi sowy, otrzymanie aski Pana Visnu i skarcenie przez Pana Visnu jest jednym i tym samym, poniewa wszystkie czyny Visnu s absolutne. Wedug niektrych, innym imieniem Advaity Prabhu byo imi Mangala. Jako inkarnacja przyczynowa, czyli inkarnacja Pana Visnu dla okrelonego powodu, jest On czynnikiem dostarczajcym czy skadnikiem w naturze materialnej. Jednake nigdy nie naley uwaa Go za materialnego. Wszystkie Jego czynnoci s duchowe. Kady, kto sucha o Nim i wysawia Go, sam staje si chwalebny, gdy takie czyny uwalniaj od wszelkiego rodzaju niedoli. Nie naley przydawa formie Visnu jakiegokolwiek materialnego zanieczyszczenia czy impersonalizmu. Kady powinien postara si zrozumie prawdziw tosamo Pana Visnu, gdy dziki takiej wiedzy mona osign najwyszy stan doskonaoci. Adi 06.13 Maha-Visnu stwarza cay materialny wiat, z milionami Swych czstek, energii i inkarnacji. Adi 06.14-15 Tak jak energia zewntrzna skada si z dwch czci - przyczyny sprawczej [nimitta] i przyczyny materialnej [upadana], gdzie maya jest przyczyn sprawcz a pradhana przyczyn materialn - tak Pan Visnu, Najwysza Osoba Boga, przyjmuje dwie formy w celu stwarzania materialnego wiata z przyczyn sprawcz i materialn. Adi 06.14-15 Znaczenie: S dwa rodzaje bada w celu odnalezienia oryginalnej przyczyny stworzenia. Jeden wniosek jest taki, e Najwysza Osoba Boga, wszechszczliwa, wieczna, wszechwiedzca forma, jest porednio przyczyn tej manifestacji kosmicznej i bezporednio przyczyn wiata duchowego, gdzie znajduj si niezliczone planety duchowe, znane jako Vaikunthy, jak rwnie Jego osobista siedziba, zwana Golok Vrndavan. Innymi sowy, s dwie manifestacje - kosmos materialny i wiat duchowy. Tak jak w wiecie materialnym s niezliczone planety i wszechwiaty, tak w wiecie duchowym s rwnie niezliczone planety duchowe i wszechwiaty, cznie z Vaikunthami i Golok. Najwyszy Pan jest przyczyn zarwno wiata materialnego, jak i duchowego. Inny wniosek oczywicie jest taki, e ta manifestacja kosmiczna zostaa wywoana przez niewytumaczaln, niezamanifestowan prni. Ten argument jest bez sensu. Pierwszy wniosek przyjmuj filozofowie Vedanty, a drugi popiera ateistyczny filozoficzny system Sankhya smrti, ktry bezporednio sprzeciwia si filozoficznej konkluzji Vedanty. Naukowcy materialni nie s w stanie dostrzec adnej wiadomej substancji duchowej, ktra mogaby by przyczyn stworzenia. Tacy ateistyczni filozofowie Sankhya sdz, e symptomy wiedzy i sia ycia widoczna w niezliczonych ywych istotach zostay spowodowane przez trzy cechy manifestacji kosmicznej. Dlatego Sankhyaici s przeciwni konkluzji Vedanty, jeli chodzi o oryginaln przyczyn stworzenia. W rzeczywistoci przyczyn kadego rodzaju manifestacji jest najwyszy absolutny duch. Jest On zawsze kompletny, zarwno jako energia, jak i rdo energii. Manifestacja kosmiczna zostaa wywoana przez energi Najwyszej Absolutnej Osoby, w ktrej przechowywane s wszystkie energie. Filozofowie subiektywnie zajmujcy si manifestacj kosmiczn mog doceni jedynie wspaniae energie materii. Tacy filozofowie przyjmuj koncepcj Boga jedynie jako produkt energii materialnej. Zgodnie z ich konkluzjami rdo energii jest rwnie produktem energii. Filozofowie tacy bdnie obserwuj, e przyczyn ywych istot w manifestacji kosmicznej jest energia materialna i myl, e najwysza absolutna wiadoma istota rwnie musi by produktem energii materialnej. Poniewa materialistyczni filozofowie i naukowcy s zbytnio zaabsorbowani swymi niedoskonaymi zmysami, naturalnie dochodz do wniosku, te sia ycia jest produktem zwizkw materii. Lecz w rzeczywistoci jest inaczej. To materia jest produktem ducha. Zgodnie z Bhagavad-git rdem wszystkich energii jest najwyszy duch, Osoba Boga. Kiedy kto posuwa si w pracy badawczej poprzez studiowanie ograniczonej substancji w granicach przestrzeni i czasu, zdumiewaj go rne wspaniae manifestacje kosmiczne i naturalnie w sposb hipnotyczny przyjmuje ciek badawcz albo metod indukcyjn. Jednake w rozumowaniu dedukcyjnym za przyczyn wszystkich przyczyn przyjmuje si Najwysz Absolutn Osob, Osob Boga, ktry jest peen rnych energii i ktry nigdy ani nie jest bezosobowy, ani nie jest pustk. Bezosobowa manifestacja Najwyszej Osoby jest innym przejawem Jego energii. Dlatego wniosek, e to materia jest oryginaln przyczyn stworzenia, jest cakowicie nieprawdziwy. Przyczyn manifestacji materialnej jest spojrzenie Najwyszej Osoby Boga, ktry jest niesamowicie potny. Natura materialna zostaje zelektryfikowana przez najwyszy autorytet, a uwarunkowana dusza, w granicach czasu i przestrzeni, zostaje usidlona przez przepeniony strachem podziw manifestacji materialnej. Innymi sowy, w wizji materialnego filozofa i naukowca Najwysza Osoba Boga jest rzeczywicie realizowany poprzez manifestacj Jego materialnej energii. Dla tego, kto nie rozumie mocy Najwyszej Osoby Boga czy Jego rnych energii, jako e nie zna zwizku pomidzy rdem energii i samymi energiami, zawsze istnieje ryzyko popenienia bdu, co

111

znane jest jako vivarta. Dopki materialistyczni naukowcy i filozofowie nie dojd do waciwego wniosku, z pewnoci bd kry po polu materialnym, pozbawieni waciwego zrozumienia Absolutnej Prawdy. Wielki Vaisnava filozof rila Baladeva Vidyabhusana wspaniale wyjani t materialistyczn konkluzj w swej Govindabhasyi do Vedanta-sutry. Pisze on jak nastpuje: "Filozof Sankhya, Kapila, poczy rnego rodzaju elementarne prawdy zgodnie ze sw wasn opini. Wedug niego natura materialna skada si z rwnowagi trzech materialnych cech: dobroci, pasji i ignorancji. Natura materialna wyprodukowaa energi materialn, znan jako mahat, a mahat wytworzya faszywe ego. Ego wytworzyo pi obiektw percepcji zmysowej, ktre wytworzyy dziesi zmysw (pi zmysw zdobywania wiedzy i pi zmysw dziaania), umys i pi wulgarnych elementw. Jeli do tych dwudziestu czterech elementw wliczymy purus, czyli podmiot radoci, to w sumie bdzie dwadziecia pi rnych prawd. Niezamanifestowany stan tych dwudziestu piciu elementarnych prawd jest zwany prakrti, czyli materialn natur. Cechy materialnej natury mog czy si na trzech rnych etapach, mianowicie jako przyczyna szczcia, przyczyna nieszczcia i przyczyna zudzenia. Cecha dobroci jest przyczyn materialnego szczcia, cecha pasji jest przyczyn materialnego nieszczcia, a cecha ignorancji jest przyczyn zudzenia. Nasze materialne dowiadczenie zawiera si w granicach tych trzech manifestacji: szczcia, niedoli i zudzenia. Na przykad, pikna kobieta z pewnoci jest przyczyn materialnego szczcia dla tego, kto jest jej mem, ale ta sama pikna kobieta jest przyczyn niedoli dla mczyzny, ktrego odrzuca czy ktry jest przyczyn jej gniewu, a jeli opuszcza go, staje si przyczyn zudzenia. "Dwa rodzaje zmysw to dziesi zmysw zewntrznych i jeden zmys wewntrzny, umys. Tak wic jest jedenacie zmysw. Wedug Kapili natura materialna jest wieczna i wszechpotna. Pocztkowo nie ma ducha i materia nie ma adnej przyczyny. Gwn przyczyn wszystkiego jest sama materia. Jest ona wszechprzenikajc przyczyn wszystkich przyczyn. Filozofia Sankhya uwaa cakowit energi (mahat-tattv), faszywe ego i pi obiektw percepcji zmysowej za siedem rnych manifestacji materialnej natury, ktra ma dwie cechy, mianowicie przyczyn materialn i przyczyn sprawcz. Purusa, czyli podmiot radoci, nigdy nie ulega przemianie, podczas gdy natura materialna zawsze podlega zmianom. Ale chocia materialna natura jest bierna, jest ona przyczyn przyjemnoci i zbawienia dla wielu ywych stworze. Jej czynnoci s poza koncepcj percepcji zmysowej, jednake mona domyli si ich dziki wyszej inteligencji. Natura materialna jest jedna, ale z powodu wzajemnego oddziaywania trzech cech moe wyprodukowa cakowit energi i wspania manifestacj kosmiczn. Takie transformacje dziel materialn natur na dwa aspekty, mianowicie przyczyn sprawcz i przyczyn materialn. Purusa, podmiot radoci, jest bierny i nie posiada cech materialnych, chocia jednoczenie jest On panem istniejcym oddzielnie w kadym ciele jako emblemat wiedzy. Poprzez zrozumienie przyczyny materialnej mona domyli si, e purusa, podmiot radoci, bdc biernym, nie ma nic wsplnego z wszelkiego rodzaju przyjemnoci czy nadzorem. Po opisaniu natury prakrti (materialnej natury) i purusy (podmiotu radoci), filozofia Sankhya stwierdza, e stworzenie jest jedynie produktem ich zjednoczenia czy wzajemnej bliskoci. Dziki takiemu zjednoczeniu w naturze materialnej widoczne s symptomy ycia, lecz mona domyli si, e w osobie bdcej podmiotem radoci, purusy, znajduj si moce kontrolowania i czerpania przyjemnoci. Kiedy purusa znajduje si pod wpywem zudzenia z powodu braku dostatecznej wiedzy, uwaa si za podmiot radoci, a kiedy jest w peni wiedzy, jest wyzwolony. Filozofia Sankhya opisuje purus jako zawsze obojtnego wobec czynnoci prakrti. "Filozofowie Sankhya przyjmuj trzy rodzaje dowodw, mianowicie percepcj bezporedni, hipotezy i tradycyjny autorytet. Kiedy dowd taki jest kompletny, wszystko jest doskonae. Proces porwnania znajduje si w obrbie takiej doskonaoci. Poza takim wiadectwem nie ma adnego dowodu. Nie ma zbyt wielu kontrowersji dotyczcych bezporednio postrzeganego dowodu czy autoryzowanego dowodu tradycyjnego. System filozofii Sankhya rozpoznaje trzy rodzaje procedur jako przyczyny manifestacji kosmicznej - mianowicie, parimanat (przemiana), samanvayat (przystosowanie) i aktitah (funkcjonowanie energii)." rila Baladeva Vidyabhusana, w swym komentarzu do Vedanta-sutry, prbowa uniewani ten wniosek sdzc, e zdyskredytowanie tych tzw. przyczyn manifestacji kosmicznej uniewani ca filozofi Sankhya. Materialistyczni filozofowie przyjmuj materi za materialn i sprawcz przyczyn stworzenia; dla nich materia jest przyczyn kadego rodzaju manifestacji. Na og daj przykad dzbana na wod i gliny. Przyczyn dzbana na wod jest glina, lecz mona zobaczy, e glina jest zarwno przyczyn, jak i skutkiem. Skutkiem jest dzbanek na wod, a sama glina jest przyczyn, ale glin mona ujrze wszdzie. Drzewo jest materi, lecz drzewo wydaje owoc. Woda jest materi, lecz pynie. Tak wic, mwi Sankhyaici, materia jest przyczyn ruchu i produkcji. Wskutek tego mona uwaa j za materialn i sprawcz przyczyn wszystkiego w manifestacji kosmicznej. Dlatego rila Baladeva Vidyabhusana w ten sposb przedstawi natur pradhany: "Natura materialna jest bierna i wskutek tego nie moe by przyczyn materii ani jako przyczyna materialna, ani sprawcza. Obserwacja wspaniaej aranacji manifestacji kosmicznej i jej administracji na og sugeruje, e poza t aranacj jest ywy mzg, gdy bez niego nie mogaby zaistnie taka aranacja. Nie naley wyobraa sobie, e porzdek taki moe zaistnie bez wiadomego kierowania. W naszym praktycznym dowiadczeniu nigdy nie widzimy, aby martwe cegy same mogy skonstruowa wielki budynek. "Nie mona zaakceptowa przykadu dzbana na wod, poniewa dzban taki nie ma percepcji przyjemnoci i nieszczcia. Taka percepcja jest wewntrz. Dlatego nie mona zsynchronizowa z ni okrywajcego ciaa czy dzbana na wod. "Czasami materialni naukowcy mwi, e drzewa wyrastaj z ziemi automatycznie, bez pomocy ogrodnika, poniewa taka jest tendencja materii. Rwnie za materialn uwaaj intuicj ywych stworze od momentu narodzin. Lecz takie materialne tendencje jak cielesna intuicja nie mog zosta przyjte za niezalene, gdy sugeruj one istnienie duszy w ciele. W rzeczywistoci drzewo czy ciao ywej istoty nie ma adnych tendencji czy intuicji; tendencja taka czy intuicja istnieje dlatego, e w ciele obecna jest dusza. W zwizku z tym korzystne bdzie przytoczenie przykadu samochodu i kierowcy. Samochd ma tendencj do skrcania na prawo czy na lewo, lecz nie mona powiedzie, e sam samochd, jako materia, skrca na prawo czy lewo bez kierowania kierowcy. Samochd materialny nie ma ani tendencji, ani intuicji niezalenych od intencji kierowcy wewntrz tego samochodu. Ta sama zasada stosuje si do automatycznego wzrostu drzew w lesie. Wzrost ten nastpuje dlatego, e w ciele obecna jest dusza. "Czasami gupi ludzie bior za pewnik, e ry wydaje skorpiony, poniewa rodz si one w stosach ryu. Rzeczywisto jednake jest taka, e matka skorpion skada jaja w ryu, i dziki odpowiedniej fermentacji ryu, z jaj rodzi si kilka maych skorpionw, ktre w odpowiednim czasie z niego wychodz. Nie oznacza to jednak, e ry rodzi skorpiony. Podobnie,

112

czasami widzimy, e z brudnych ek wychodz insekty. Nie oznacza to jednake, e insekty te rodz si z ek. Korzystajc z brudnego stanu ka, wychodzi jaka ywa dusza. S rnego rodzaju ywe stworzenia. Niektre z nich pochodz z embrionw, niektre z jaj, a niektre z fermentacji potu. Rne ywe stworzenia maj rne rdo pojawiania si, lecz nie naley wyciga z tego wniosku, e takie ywe istoty produkuje materia. "Ta sama zasada stosuje si do przykadu cytowanego przez materialistw, e drzewa automatycznie pojawiaj si z Ziemi. ywa istota wychodzi z ziemi korzystajc z pewnych warunkw. Wedug Brhad-aranyaka Upanisad boski nadzorca zmusza kad yw istot do przyjcia pewnego typu cia odpowiednio do jej przeszych czynw. S rnego rodzaju ciaa i, dziki boskiej aranacji, ywa istota przyjmuje ciaa rnych ksztatw. "Kiedy kto myli: "Ja robi to", to 'ja' nie odnosi si do ciaa. Odnosi si do czego wicej ni ciao, czyli czego wewntrz ciaa. Ciao jako takie nie wykazuje adnych tendencji ani intuicji. Tendencje i intuicja waciwe s duszy wewntrz ciaa. Materialni naukowcy czasami wysuwaj sugestie, e skonnoci cia mskich i eskich powoduj ich zwizek i to jest przyczyn narodzin dziecka. Ale skoro wedug filozofii Sankhya purusa nigdy nie ulega wpywom, to skd pochodzi skonno do rodzenia? "Czasami naukowcy materialni daj taki przykad, e mleko przemienia si w twarg automatycznie, a e destylowana woda spadajca z chmur na ziemi produkuje rnego rodzaju drzewa i wchodzi w rnego rodzaju kwiaty i owoce z rnymi zapachami i smakami. Dlatego mwi, e natura sama produkuje rnego rodzaju materialne rzeczy. W odpowiedzi na ten argument powtarzamy to samo twierdzenie z Brhad-aranyaka Upanisad - e rnego rodzaju ywe stworzenia zostaj umieszczone w rnego rodzaju ciaach dziki aranacji wyszej mocy. Pod wyszym nadzorem, rnego rodzaju dusze odpowiednio do swych przeszych czynw - otrzymuj szans przyjcia okrelonego typu ciaa, takiego jak: drzewo, zwierz, ptak czy dzikie zwierz, i w tych warunkach rozwijaj si ich rne tendencje. Bhagavad-gita rwnie stwierdza: purusah prakrti-stho hi bhunkte prakrti-jan gunan karanam guna-sango 'sya sad-asad-yoni-janmasu 'W taki oto sposb poda ywa istota ciekami ycia w tym materialnym wiecie, cieszc si trzema siami natury. Tak oto dowiadcza dobra i za pord rnych gatunkw, a przyczyn tego jest jej obcowanie z natur materialn.' (Bg. 13.22) Dusza otrzymuje rnego typu ciaa. Na przykad, gdyby dusze nie otrzymay rnego rodzaju cia drzew, nie wydayby rnego rodzaju owocw i kwiatw. Kady rodzaj drzew produkuje szczeglny rodzaj owocu i kwiatu i nie jest prawd, e nie ma rnicy pomidzy rnymi gatunkami. Okrelone drzewo nie produkuje kwiatw o rnych kolorach czy owocw o rnych smakach. Istniej oznaczone rodzaje, jak widzimy to pomidzy ludmi, zwierztami, ptakami i innymi gatunkami. Istniej niezliczone ywe istoty, a ich czynnoci - speniane w materialnym wiecie odpowiednio do rnych cech materialnych si natury - daj im szans posiadania rnego rodzaju ycia. Tak wic naley zrozumie, e pradhana, materia, nie moe dziaa, jeli nie zostanie zmuszona do tego przez yw istot. Zatem nie mona przyj materialistycznej teorii mwicej, e materia moe dziaa niezalenie. Materia jest nazywana prakrti, co odnosi si do energii eskiej. Kobieta jest prakrti, osobnikiem eskim. Kobieta nie moe urodzi dziecka bez poczenia z purus, mczyzn. Przyczyn narodzin dziecka jest purusa, poniewa to mczyzna wstrzykuje dusz w ono kobiety, jako e dusza przyjmuje schronienie w nasieniu. Kobieta, jako przyczyna materialna, dostarcza ciaa duszy, a jako przyczyna sprawcza - wydaje dziecko na wiat. Lecz chocia kobieta zdaje si by zarwno materialn, jak i sprawcz przyczyn narodzin dziecka, oryginalnie przyczyn tego dziecka jest purusa, osobnik mski. Podobnie, ten materialny wiat powoduje powstanie rnego rodzaju manifestacji dziki wejciu w niego Garbhodakaayi Visnu. Jest On obecny nie tylko we wszechwiecie, lecz wewntrz cia wszystkich ywych stworze, jak rwnie wewntrz atomu. Z Brahma-samhity dowiadujemy si, e Dusza Najwysza jest obecna wewntrz wszechwiata, w atomie i w sercu kadej ywej istoty. Dlatego te aden czowiek posiadajcy dostateczn wiedz o materii i duchu nie moe przyj teorii, e to materia jest przyczyn caej manifestacji kosmicznej. "Materialici czasami wysuwaj argument, e tak jak soma zjedzona przez krow automatycznie produkuje mleko, tak materialna natura w rnych warunkach produkuje rnego rodzaju manifestacje. Tak wic oryginalnie przyczyn jest materia. Zbijajc ten argument, moemy powiedzie, e zwierz tego samego gatunku co krowa - mianowicie byk - rwnie je som jak krowa, lecz nie daje mleka. Zatem nie mona powiedzie, e soma w poczeniu z okrelonym gatunkiem daje mleko. Wniosek powinien by taki, e istnieje wysza kontrola, jak potwierdza to Bhagavad-gita (9.10), gdzie Pan mwi, mayadhyaksena pakrtih suyate sa-caracaram: 'Ta materialna natura dziaa pod Moim nadzorem, o synu Kunti, i produkuje wszelkie ruchome i nieruchome istoty.' Najwyszy Pan mwi, mayadhyaksena ('pod Mym nadzorem'). Kiedy pragnie On, aby krowa produkowaa mleko poprzez jedzenie somy, to mleko pojawia si, lecz kiedy nie pragnie tego, to mieszanina takiej somy nie moe da mleka. Gdyby byo to metod materialnej natury, e soma produkuje mleko, to mgby je wyprodukowa rwnie stos somy. Lecz nie jest to moliwe. I rwnie nie moe wyprodukowa mleka soma podana kobiecie. Takie jest znaczenie stwierdzenia Bhagavad-gity, e wszystko dzieje si jedynie z wyszego zrzdzenia. Sama materia nie ma adnej mocy, by produkowa cokolwiek niezalenie. Wniosek zatem jest taki, e materia ta, ktra nie posiada samowiedzy, nie moe by przyczyn materialnego stworzenia. Ostatecznym stwrc jest Najwysza Osoba Boga. "Gdybymy przyjli materi za oryginaln przyczyn stworzenia, to wszystkie autoryzowane pisma wite wiata byyby bezuyteczne, poniewa w kadym tym pimie, szczeglnie w pismach wedyjskich takich jak Manu-smrti, powiedziane jest, e ostatecznym stwrc jest Najwysza Osoba Boga. Manu-smrti uwaane jest za najwysze wskazwki wedyjskie dla ludzkoci. Manu jest dawc prawa ludzkiego i w Manu-smrti zostao wyranie oznajmione, e przed stworzeniem caa przestrze kosmiczna bya ciemnoci, pozbawion wiedzy i rnorodnoci i znajdowaa si w stanie cakowitego zawieszenia, niczym sen. Wszystko byo ciemnoci. Wwczas w przestrze kosmiczn wszed Najwysza Osoba Boga, i chocia jest On niewidoczny, stworzy widoczn manifestacj kosmiczn. W wiecie materialnym Najwysza Osoba Boga nie manifestuje si przez Sw osobist obecno, lecz obecno manifestacji kosmicznej z wszelk rnorodnoci jest dowodem, e wszystko zostao stworzone pod Jego nadzorem. On wszed we wszechwiat ze wszelkimi mocami twrczymi i w ten sposb usun ciemno nieograniczonej przestrzeni. "Forma Najwyszej Osoby Boga zostaa opisana jako transcendentalna, bardzo subtelna, wieczna, wszechprzenikajca, niepojta i dlatego nie manifestujca si materialnym zmysom uwarunkowanej ywej istoty. Zapragn On rozprzestrzeni si w wiele ywych istot i z takim pragnieniem najpierw stworzy szeroki obszar wodny w przestrzeni wszechwiata, a nastpnie zapodni wod ywymi istotami. Dziki temu procesowi zapodnienia pojawio si masywne ciao, byszczc jak

113

tysice soc, i w ciele tym znajdowaa si pierwsza zasada twrcza, Brahma. Potwierdzi to rwnie wielki Paraara Rsi w Visnu Puranie. Mwi on, e ta widoczna dla naszych oczu manifestacja kosmiczna zostaa wyprodukowana z Pana Visnu i jest utrzymywana pod Jego ochron, On jest gwnym ywicielem i obroc oraz niszczycielem formy kosmicznej. "Ta manifestacja kosmiczna jest jedn z rnych energii Najwyszej Osoby Boga. Tak jak pajk wydziela lin i snuje pajczyn dziki swym wasnym ruchom, lecz w kocu zwija j we wasne ciao, tak Pan Visnu produkuje manifestacj kosmiczn ze Swego transcendentalnego ciaa, a w kocu zwija j w Siebie. Wszyscy wielcy mdrcy wiedzy wedyjskiej przyjli, e oryginalnym twrc jest Najwysza Osoba Boga. "Czasami twierdzi si, e bezosobowe spekulacje wielkich filozofw maj suy postpowi wiedzy bez religijnych zasad rytualnych. Lecz religijne zasady rytualne w rzeczywistoci maj suy postpowi wiedzy duchowej. Dziki spenianiu rytuaw religijnych ostatecznie osiga si najwyszy cel wiedzy poprzez zrozumienie, e Vasudeva, Najwysza Osoba Boga, jest przyczyn wszystkiego. Bhagavad-gita wyranie oznajmia, e nawet osoby bdce zwolennikami jedynie wiedzy, nie speniajce adnego religijnego procesu rytualnego, czyni postp w wiedzy po wielu, wielu ywotach spekulacji i w ten sposb dochodz do wniosku, e Vasudeva jest najwysz przyczyn wszystkiego, co istnieje. W rezultacie osignicia tego celu ycia, tacy zaawansowani uczeni czy filozofowie podporzdkowuj si Najwyszej Osobie Boga. Celem religijnych praktyk rytualnych jest w rzeczywistoci oczyszczenie zanieczyszczonego umysu w tym materialnym wiecie, a szczegln cech tego wieku Kali jest to, e z atwoci mona spenia proces uwalniania umysu od zanieczyszczenia poprzez intonowanie witych imion Boga - Hare Krsna, Hare Krsna, Krsna Krsna, Hare Hare. "Zalecenie wedyjskie oznajmia, sarve veda yat padamananti: caa wiedza wedyjska poszukuje Najwyszej Osoby Boga. Podobnie, inny nakaz wedyjski oznajmia, narayana-para vedah: Vedy przeznaczone s do zrozumienia Narayana, Najwyszego Pana. Bhagavad-gita rwnie stwierdza, vedai ca sarvair aham eva vedyah: poprzez wszystkie Vedy naley pozna Krsn. Zatem gwnym celem zrozumienia Ved, speniania ofiar wedyjskich i spekulacji na temat Vedanta-sutr jest zrozumienie Krsny. Przyjcie bezosobowego pogldu prni czy nieistnienia Najwyszej Osoby Boga neguje wszelkie studia nad Vedami. Celem bezosobowej spekulacji jest wykazanie bdnoci konkluzji Ved. Dlatego naley zrozumie, e kada bezosobowa, spekulacyjna prezentacja jest przeciwna zasadom Ved czy standardowi pism. Poniewa spekulacja impersonalistw nie trzyma si zasad Ved, ich wniosek naley uwaa za bdcy w niezgodzie z zasadami wedyjskimi. Wszystko, czego nie popieraj zasady wedyjskie, naley uwaa za wyobraenie i pozbawione standardowych dowodw. Dlatego nie mona przyj adnego bezosobowego objanienia jakiejkolwiek literatury wedyjskiej. "Jeli kto prbuje uniewani konkluzje Ved poprzez przyjcie nieautoryzowanych pism czy tzw. pism, bardzo trudno bdzie mu doj do waciwego wniosku o Absolutnej Prawdzie. Systemem dostosowania dwch sprzecznych pism jest odwoywanie si do Ved, gdy informacje Ved przyjmowane s za sd ostateczny. Kiedy powoujemy si na okrelone pismo, musi by ono autoryzowane, a aby takim by, musi cile trzyma si nakazw wedyjskich. Jeli kto prezentuje doktryn alternatywn, ktr sam wymyli, doktryna ta okae si bezuyteczn, gdy jakakolwiek doktryna usiujca dowie, e dowd wedyjski jest bez znaczenia, automatycznie dowodzi, e sama jest bez znaczenia. Zwolennicy Ved jednomylnie przyjmuj autorytet Manu i Paraary w sukcesji uczniw. Ich stwierdzenia jednake nie popieraj ateistycznego Kapili, gdy Kapila wspomniany w Vedach jest innym Kapil, synem Kardamy i Devahuti. Kapila ateista jest potomkiem w dynastii Agni i jedn z uwarunkowanych dusz. Lecz Kapila bdcy synem Kardamy Muniego jest przyjmowany za inkarnacj Vasudevy. Padma Purana daje wiadectwo, e Najwysza Osoba Boga Vasudeva rodzi si w inkarnacji Kapili i, przez Sw ekspansj teistycznej filozofii Sankhya, naucza wszystkich pbogw i bramina o imieniu Asuri. W doktrynie ateisty Kapili jest wiele stwierdze bdcych bezporednio przeciwnymi zasadom wedyjskim. Ateista Kapila nie przyjmuje Najwyszej Osoby Boga. Mwi, e ywa istota sama jest Najwyszym Panem i e nikt jej nie przewysza. Jego koncepcje tzw. uwarunkowanego i wyzwolonego ycia s materialistyczne i nie przyjmuje on znaczenia niemiertelnego czasu. Wszystkie takie stwierdzenia s przeciwne zasadom Vedanta-sutr." Adi 06.16 Pan Visnu osobicie jest sprawcz [nimitta] przyczyn materialnego wiata, a Narayana w postaci ri Advaity jest przyczyn materialn [upadana]. Adi 06.17 Pan Visnu, w Swym aspekcie sprawczym, spoglda na materialn energi, a ri Advaita, jako przyczyna materialna, stwarza materialny wiat. Adi 06.18 Chocia filozofia Sankhya przyjmuje, e przyczyn s materialne skadniki, to stworzenie wiata nigdy nie powstaje z martwej materii. Adi 06.19 Pan napenia skadniki materialne Sw wasn twrcz moc. I wwczas, dziki mocy Pana, nastpuje stworzenie. Adi 06.20 W postaci Advaity napenia materialne skadniki energi stwrcz. Zatem Advaita jest oryginaln przyczyn stworzenia. Adi 06.21 ri Advaita Acarya jest stwrc wielu milionw wszechwiatw i poprzez Swe ekspansje [takie jak Garbhodakaayi Visnu] utrzymuje kady z nich. Adi 06.22 ri Advaita jest gwn koczyn [anga] Narayana. rimad-Bhagavatam mwi o "koczynie" [anga] jako "penej czci" [ama] Pana.

Adi 06.23 "O Panie panw, jeste obserwatorem caego stworzenia. W istocie jeste najdroszym yciem kadego. Czy nie jeste zatem mym ojcem, Narayanem? 'Narayana' odnosi si do tego, ktrego siedziba znajduje si w wodzie powstaej z Nary [Garbhodakaayi Visnu], i ten Narayana jest Tw pen czci. Wszystkie Twe pene czci s transcendentalne. S one absolutne i nie s tworami mayi."

114

Adi 06.23 Znaczenie: Jest to werset ze rimad-Bhagavatam (10.14.14). Adi 06.24 Werset ten opisuje, e wszystkie koczyny i pene czci Pana s duchowe; nie maj one zwizku z energi materialn.

Adi 06.25 Dlaczego ri Advaita zosta nazwany koczyn, a nie czci? Powd tego jest taki, e "koczyna" sugeruje wiksz intymno. Adi 06.26 ri Advaita, ktry jest rezerwuarem cnt, jest gwn koczyn Maha-Visnu. Jego pene imi brzmi Advaita, gdy pod kadym wzgldem jest tosamy z tym Panem. Adi 06.27 Tak jak poprzednio stworzy wszystkie wszechwiaty, tak teraz zstpi, by wprowadzi ciek bhakti. Adi 06.28 Wyzwoli wszystkie ywe istoty, ofiarowujc im krsna-bhakti. Wyjani Bhagavad-git i rimadBhagavatam w wietle suby oddania. Adi 06.28 Znaczenie: Chocia ri Advaita Prabhu jest inkarnacj Visnu, dla korzyci uwarunkowanych dusz manifestuje si jako suga Najwyszej Osoby Boga i wszystkimi Swoimi czynami ukazuje, e jest wiecznym sug. Pan Caitanya i Pan Nityananda rwnie zamanifestowali t sam zasad, chocia te nale do kategorii Visnu. Gdyby Pan Caitanya, Pan Nityananda i Advaita Prabhu przejawili Swe wszechpotne moce Visnu w tym materialnym wiecie, ludzie staliby si wikszymi impersonalistami, monistami i czcicielami samych siebie ni ju byli pod urokiem tego wieku. Dlatego Osoba Boga i Jego rne inkarnacje i formy grali role bhaktw, by poinstruowa uwarunkowane dusze, jak zbliy si do transcendentalnego etapu suby oddania. Advaita Acarya szczeglnie zamierza naucza uwarunkowane dusze o subie oddania. Sowo acarya oznacza "nauczyciel". Szczeglnym zadaniem takiego nauczyciela jest uczynienie ludzi wiadomymi Krsny. Bona fide nauczyciel podajcy za przykadem Advaity Acaryi nie ma adnego innego interesu poza szerzeniem na caym wiecie zasad wiadomoci Krsny. Prawdziw kwalifikacj acaryi jest to, e prezentuje siebie jako sug Najwyszego. Taki bona fide acarya nigdy nie popiera demonicznych czynw ateistycznych ludzi, ktrzy przedstawiaj siebie jako Boga. Gwn powinnoci acaryi jest przeciwstawianie si takim oszustom pozujcym na Boga przed niewinn publicznoci. Adi 06.29 Poniewa nie ma adnego innego zajcia poza nauczaniem suby oddania, Jego imi jest Advaita Acarya. Adi 06.30 Jest On mistrzem duchowym wszystkich bhaktw i jest najbardziej szanowan osobistoci w wiecie. Poprzez poczenie tych dwch imion, Jego imi jest Advaita Acarya. Adi 06.30 Znaczenie: ri Advaita Acarya jest gwnym mistrzem duchowym Vaisnavw i jest godny czci wszystkich Vaisnavw. Bhaktowie i Vaisnavowie musz poda ladami Advaity Acaryi, gdy czynic to mona rzeczywicie zaangaowa si w sub oddania dla Pana. Adi 06.31 Skoro jest On koczyn czy czci lotosookiego Najwyszego Pana, rwnie nosi imi Kamalaksa. Adi 06.32 Jego towarzysze maj takie same cechy cielesne jak Pan. Wszyscy maj cztery rce i nosz te szaty jak Narayana. ri Advaita Acarya jest gwn koczyn Najwyszego Pana. Wszystkie Jego prawdy, imiona i przymioty s wspaniae.

Adi 06.33

Adi 06.34 Wielbi Krsn listkami tulasi i wod Gangesu i przywoywa Go gono. W ten sposb Pan Caitanya Mahaprabhu pojawi si na Ziemi, w otoczeniu Swych osobistych towarzyszy. Adi 06.35 To dziki Niemu [Advaicie Acaryi] Pan Caitanya szerzy ruch sankirtanu i dziki Niemu wyzwoli wiat. Adi 06.36 Chwaa i atrybuty Advaity Acaryi s nieograniczone. Jak mogyby je zgbi nieznaczne ywe istoty? Adi 06.37 ri Advaita Acarya jest gwn koczyn Pana Caitanyi. Inn koczyn Pana jest Nityananda Prabhu. Adi 06.38 Bhaktowie na czele ze rivas s Jego mniejszymi koczynami. S oni niczym Jego rce, twarz, oczy, Jego cakra i inne bronie.

Adi 06.39 Z nimi wszystkimi Pan Caitanya spenia Swe rozrywki i z nimi szerzy Sw misj. Adi 06.40 Mylc: "On [ri Advaita Acarya] jest uczniem ri Madhavendry Puri", Pan Caitanya jest Mu posuszny, szanujc Go jak Swego mistrza duchowego. Adi 06.40 Znaczenie: ri Madhavendra Puri jest jednym z acaryw w sukcesji uczniw od Madhvacaryi. Madhavendra Puri mia dwch gwnych uczniw, Ivar Puri i ri Advait Prabhu. Dlatego Gaudiya Vaisnava-sampradaya jest sukcesj uczniw wywodzc si od Madhvacaryi. Fakt ten zosta przyjty w autoryzowanych ksigach znanych jako Gaura-

115

ganoddea-dipika i Prameya-ratnavali, jak rwnie przez Gopal Guru Gosvamiego. Gaura-ganoddea-dipika wyranie oznajmia, e sukcesja uczniw Gaudiya Vaisnavw przedstawia si nastpujco: "Pan Brahma jest bezporednim uczniem Visnu, Pana nieba duchowego. Jego uczniem jest Narada, uczniem Narady jest Vyasa, a uczniami Vyasy s ukadeva Gosvami i Madhvacarya. Uczniem Madhvacaryi jest Padmanabha Acarya, a uczniem Padmanabhy Acaryi jest Narahari. Madhava jest uczniem Narahari, Aksobhya jest bezporednim uczniem Madhavy, a Jayatirtha jest uczniem Aksobhyi. Uczniem Jayatirthy jest Jnanasindhu, a jego uczniem jest Mahanidhi. Uczniem Mahanidhiego jest Vidyanidhi, a uczniem Vidyanidhiego jest Rajendra. Uczniem Rajendry jest Jayadharma. Uczniem Jayadharmy jest Purusottama. riman Laksmipati jest uczniem Vyasatirthy, ktry jest uczniem Purusottamy. A Madhavendra Puri jest uczniem Laksmipati." Adi 06.41 Aby utrzyma waciw etykiet dotyczc zasad religii, Pan Caitanya kania si lotosowym stopom ri Advaity Acaryi z penymi szacunku modlitwami i oddaniem. Adi 06.42 Jednake ri Advaita Acarya uwaa Pana Caitany Mahaprabhu za Swego mistrza, a Siebie - za Jego sug. Adi 06.42 Znaczenie: Bhakti-rasamrta-sindhu Rupy Gosvamiego w ten sposb wyjania wyborn cech suby oddania: brahmanando bhaved esa cet parardha-gunikrtah naiti bhakti-sukhambhodheh paramanu-tulam api "Gdyby transcendentaln przyjemno czerpan z bezosobowej realizacji Brahmana pomnoy biliony razy, nadal nie rwnaaby si nawet atomowej czci oceanu bhakti, czyli transcendentalnej suby." (B.r.s. 1.1.38) Podobnie, Bhavarthadipika oznajmia: tvat-kathamrta-pathodhau viharanto maha-mudah kurvanti krtinah kecic catur-vargam trnopamam "Dla tych, ktrzy czerpi przyjemno z transcendentalnych tematw o Najwyszej Osobie Boga, cztery stopniowe realizacje religijnoci, rozwoju ekonomicznego, zadowalania zmysw i wyzwolenia, razem wzite, nie mog rwna si szczciu czerpanemu ze suchania o transcendentalnych czynach Pana." Osoby angaujce si w transcendentaln sub dla lotosowych stp Krsny, uwolnione od wszelkich radoci materialnych, nie czuj pocigu do tematw bezosobowego monizmu. W zwizku z gloryfikacj miesica Karttika Padma Purana oznajmia, e bhaktowie modl si: varam deva moksam na moksavadhim va na canyam vrne 'ham varead apiha idam te vapur natha gopala-balam sada me manasy avirastam kim anyaih kuveratmajau baddha-murtyaiva yadvat tvaya mocitau bhakti-bhajau krtau ca tatha prema-bhaktim svakam me prayaccha na mokse graho me 'sti damodareha "Drogi Panie, bezustanne pamitanie Twych dziecicych rozrywek we Vrndavanie jest lepsze dla nas ni aspirowanie do poczenia si z bezosobowym Brahmanem. Podczas Swych dziecicych rozrywek wyzwolie dwch synw Kuvery i uczynie ich wielkimi bhaktami Swej Wysokoci. Podobnie, ja rwnie pragn, by zamiast obdarzy mnie wyzwoleniem, obdarzy mnie takim oddaniem dla Siebie." W Hayairsiya-ri-narayana-vyuha-stava, w rozdziale zwanym Narayana-stotra, jest powiedziane: na dharmam kamam artham va moksani va varadevara prarthaye tava padabje dasyam evabhikamaye "Mj drogi Panie, nie pragn sta si czowiekiem religijnym czy te mistrzem rozwoju ekonomicznego czy zadowalania zmysw, ani te nie pragn wyzwolenia. Chocia mog otrzyma to wszystko od Ciebie, najwyszego dobroczycy, nie modl si o te rzeczy. Modl si jedynie o to, bym zawsze mg by zaangaowany jako suga Twych lotosowych stp." Nrsimhadeva ofiarowa Prahladzie Maharajy wszelkiego rodzaju bogosawiestwa, lecz Prahlada Maharaja nie przyj adnego z nich, gdy pragn jedynie zaangaowa si w sub dla lotosowych stp Pana. Podobnie, czysty bhakta pragnie osign bogosawiestwo takie jak Prahlada Maharaja, i w ten sposb zosta obdarzonym sub oddania. Bhaktowie

116

rwnie ofiarowuj swe wyrazy szacunku Hanumanowi, ktry zawsze pozostaje sug Pana Ramy. Wielki bhakta Hanuman modli si: bhava-bandha-cchide tasyai sprhayami na muktaye bhavan prabhur aham dasa iti yatra vilupyate "Nie pragn wyzwolenia ani wtopienia si w wiato Brahmana, gdzie cakowicie zatracona zostaje koncepcja bycia sug Pana." Podobnie, Narada-pancaratra oznajmia: dharmartha-kama-moksesu neccha mama kadacana tvat-pada-pankajasyadho jivitam diyatam mama "Nie pragn adnej z czterech podanych pozycji. Chc jedynie zaangaowa si jako suga lotosowych stp Pana." W swojej synnej ksidze Mukunda-mala-stotra krl Kulaekhara modli si: naham vande pada-kamalayor dvandvam advandva-hetoh kumbhi-pakam gurum api hare narakam napanetum ramya-rama-mrdu-tanu-lata-nandane nabhirantum bhave bhave hrdaya-bhavane bhavayeyam bhavantam "Mj Panie, nie wielbi Ci w tym celu, by osign wyzwolenie z materialnego uwikania, nie pragn wybawi si z piekielnych warunkw egzystencji materialnej, ani te nigdy nie modl si o pikn on, by cieszy si ni we wspaniaym ogrodzie. Pragn jedynie zawsze pozostawa w penej ekstazie, czerpic przyjemno ze suenia Twojej Wysokoci." (M.m.s. 6) W rimad-Bhagavatam jest rwnie wiele przykadw w Canto Trzecim i Czwartym, gdzie bhaktowie modl si do Pana jedynie o zaangaowanie w Jego sub i nic innego (Bhag. 3.4.15, 3.25.34, 3.25.36, 4.1.22, 4.9.10 i 4.20.24). Adi 06.43 Zapomina si On w radoci tej koncepcji i naucza wszystkie ywe istoty: "Jestecie sugami ri Caitanyi Mahaprabhu." Adi 06.43 Znaczenie: Transcendentalna suba oddania dla Najwyszej Osoby Boga jest tak ekstatyczna, e nawet Sam Pan gra rol bhakty. Zapominajc, e Sam jest Najwyszym, osobicie naucza cay wiat, jak peni sub dla Najwyszej Osoby Boga. Adi 06.44 Koncepcja suenia ri Krsnie wytwarza taki ocean radoci w duszy, e do kropli tego oceanu nie mona porwna nawet pomnoonej dziesi milionw razy radoci pochodzcej z jednoci z Absolutem. Adi 06.45 Mwi On: "Nityananda i Ja jestemy sugami Pana Caitanyi." Takiej radoci, jakiej kosztuje si w tym uczuciu suenia, nie mona spotka nigdzie indziej. Adi 06.46 Najukochasza bogini szczcia rezyduje na piersi ri Krsny, jednake ona rwnie, modlc si gorco, baga o rado suenia u Jego stp. Adi 06.47 Wszyscy towarzysze Pana Krsny, tacy jak Brahma, iva, Narada, uka i Sanatana, czerpi wielk przyjemno z uczucia suenia. Adi 06.48 ri Nityananda, wdrujcy mnich, jest najprzedniejszym ze wszystkich towarzyszy Pana Caitanyi. Oszala On w ekstazie suenia Panu Caitanyi. Adi 06.49-50 rivasa, Haridasa, Ramadasa, Gadadhara, Murari, Mukunda, Candraekhara i Vakrevara s chwalebnymi i wielkimi uczonymi, lecz uczucie suenia Panu Caitanyi sprawia, e szalej w ekstazie. Adi 06.51 Tak wic tacz, piewaj i miej si jak szalecy oraz instruuj kadego: "Po prostu bdcie ukochanymi sugami Pana Caitanyi." Adi 06.52 ri Advaita Acarya myli: "Pan Caitanya uwaa Mnie za Swego mistrza duchowego, jednake Ja czuj si jedynie Jego sug." Adi 06.53 Mio do Krsny ma ten jeden wyjtkowy skutek: napenia ona duchem suby dla Pana Krsny tak wyszych, rwnych, jak i niszych. Adi 06.53 Znaczenie: S dwa rodzaje suby oddania: metoda regulujcych zasad pancaratriki i cieka bhagavata transcendentalnej suby mioci. Mio do Boga osb zaangaowanych w regulujce zasady pancaratriki zaley mniej lub bardziej od bogactwa i platformy szacunku, lecz wielbienie Radhy i Krsny jest czysto na platformie transcendentalnej mioci. Nawet ci, ktrzy graj rol osb nadrzdnych wobec Krsny, rwnie korzystaj z okazji, by ofiarowa Panu transcendentaln sub mioci. Bardzo trudno jest zrozumie postaw suenia bhaktw; ktrzy graj rol osb nadrzdnych w stosunku do Pana, lecz bardzo wyranie mona zrozumie j w zwizku z doskonaoci ich okrelonej suby dla Pana Krsny. ywym przykadem jest suba matki Yaody dla Krsny, ktra to suba jest jedyna w swoim rodzaju.

117

W formie Narayana Pan moe przyjmowa sub jedynie od Swych towarzyszy, ktrzy graj rol Jemu rwnych czy niszych od Niego, lecz w postaci Pana Krsny otwarcie przyjmuje On sub od Swych ojcw, nauczycieli i innych starszych, ktrzy zajmuj w stosunku do Niego pozycj nadrzdn, jak rwnie od osb Jemu rwnych i podrzdnych Mu. Jest to bardzo wspaniae. Adi 06.54 Dla potwierdzenia posuchajcie, prosz, przykadw opisanych w pismach objawionych, ktre rwnie poparte s realizacj wielkich dusz. Adi 06.55-56 Chocia adna z nadrzdnych w stosunku do Krsny osb nie jest bardziej godna Jego szacunku ni Nanda Maharaja we Vrajy, ktry w transcendentalnej mioci rodzicielskiej nie wie, e jego syn jest Najwysz Osob Boga, to jednak ekstatyczna mio sprawia, e czuje si sug Pana Krsny, wic co dopiero mwi o innych. Adi 06.57 On rwnie modli si o przywizanie i oddanie dla lotosowych stp Pana Krsny, jak dowodz tego jego wasne sowa. Adi 06.58-59 "Mj drogi Uddhavo, posuchaj mnie. W rzeczywistoci Krsna jest mym synem, lecz nawet jeli sdzisz, e jest On Bogiem, ja nadal bd ywi do Niego uczucie jako do mego syna. Oby mj umys by przywizany do twego Pana Krsny." Adi 06.60 "Oby nasze umysy byy przywizane do lotosowych stp twego Pana Krsny, oby nasze jzyki intonoway Jego wite imi, i oby nasze ciaa skaday Mu pokony. "Gdziekolwiek bymy nie wdrowali w tym materialnym wszechwiecie pod wpywem karmy z woli Pana, oby nasze pomylne czynnoci wzmogy nasz atrakcj do Pana Krsny."

Adi 06.61

Adi 06.61 Znaczenie: S to wersety ze rimad-Bhagavatam (10.47.66-67) wypowiedziane przez mieszkacw Vrndavany, na czele z Maharaj Nand i jego towarzyszami, do przybyego z Mathury Uddhavy. Adi 06.62 Przyjaciele Pana Krsny we Vrndavanie, na czele ze ridam, maj czyste uczucie braterskie do Pana Krsny i nie maj pojcia o Jego bogactwach. Adi 06.63 Chocia walcz z Nim i wdrapuj si Mu na ramiona, wielbi Jego lotosowe stopy w duchu suenia. Adi 06.64 "Niektrzy z przyjaci ri Krsny, Najwyszej Osoby Boga, masowali Jego stopy, a inni, ktrych grzeszne reakcje zostay zniszczone, wachlowali Go rcznymi wachlarzami."

Adi 06.64 Znaczenie: Ten werset, cytowany ze rimad-Bhagavatam (10.15.17), opisuje, jak Pan Krsna i Pan Balarama bawili si z chopcami pasterzami po zabiciu Dhenukasury w Talavanie. Adi 06.65-66 Nawet gopi, ukochane dziewczta Pana Krsny we Vrndavanie - z ktrych stp pyu pragnie ri Uddhava i poza ktrymi nie ma nikogo droszego Krsnie - uwaaj si za suce Krsny. Adi 06.67 "O Panie, usuwajcy troski mieszkacw Vrndavany! O bohaterze wszystkich kobiet! O Panie, ktry Swym agodnym, sodkim umiechem niszczysz dum Swoich bhaktw! O przyjacielu, jestemy Twymi sukami. Prosimy, spenij nasze pragnienie i uka nam Sw atrakcyjn lotosow twarz." Adi 06.67 Znaczenie: Werset ten, zwizany z tacem rasa Krsny z gopi, zosta przytoczony ze rimad-Bhagavatam (10.31.6). Kiedy Krsna znikn sprzed oczu Swych towarzyszek podczas taca, gopi pieway w ten sposb przeywajc rozk z Krsn. Adi 06.68 "O Uddhavo! Jest to w istocie godne poaowania, e Krsna mieszka w Mathurze. Czy pamita On sprawy domowe Swego ojca, Swych przyjaci i chopcw pasterzy? O wielka duszo! Czy kiedykolwiek rozmawia o nas, Swych sucych? Kiedy pooy na naszych gowach Sw rk o zapachu aguru?" Adi 06.68 Znaczenie: Werset ten pojawia si w rimad-Bhagavatam (10.47.21), w czci znanej jako Bhramara-gita. Kiedy Uddhava przyby do Vrndavany, rimati Radharani piewaa w ten sposb w cakowitej separacji z Krsn. Adi 06.69-70 Nie mwic ju o innych gopi, nawet ri Radhika, ktra pod kadym wzgldem jest najbardziej wzniosa spord nich wszystkich i ktra na zawsze zwizaa Krsn Swymi miosnymi atrybutami, suy Jego stopom jako Jego suca. Adi 06.71 "O Mj Panie, o Mj mu, o najukochaszy! O potny Panie! Gdzie jeste? Gdzie jeste? O Mj przyjacielu, uka si Swej sucej, ktra bardzo smuci si z powodu Twej nieobecnoci." Adi 06.71 Znaczenie: Werset ten zosta przytoczony ze rimad-Bhagavatam (10.30.39). Kiedy taniec rasa by w peni rozkwitu, Krsna pozostawi wszystkie gopi i zabra ze Sob jedynie rimati Radharani. Wwczas wszystkie gopi rozpaczay, a rimati Radharani, dumna ze Swojej pozycji, poprosia Krsn, by zanis j, gdziekolwiek pragnie. Wtedy Krsna natychmiast znikn ze sceny i rimati Radharani pogrya si w rozpaczy.

118

Adi 06.72 Wszystkie krlowe w Dvaraka-dhamie, na czele z Rukmini, rwnie uwaaj si za suce Pana Krsny. Adi 06.73 "Kiedy Jarasandha i inni krlowie stali, ze wzniesionymi ukami i strzaami, gotowi odda mnie iupali, On przemoc porwa mnie spord nich, tak jak lew zabiera swj udzia z kz i owiec. Dlatego py z Jego lotosowych stp jest koron niezwycionych onierzy. Oby te lotosowe stopy, ktre s schronieniem bogini szczcia, byy obiektem mojej czci."

Adi 06.73 Znaczenie: Jest to werset ze rimad-Bhagavatam (10.83.8). Adi 06.74 "Wiedzc, e speniam wyrzeczenia z pragnieniem dotknicia Jego stp, przyszed ze Swym przyjacielem Arjun i przyj m rk. Jednake jestem zaledwie suc zamiatajc podog w domu ri Krsny."

Adi 06.74 Znaczenie: Werset ten pojawia si w rimad-Bhagavatam (10.83.11) w zwizku ze spotkaniem rodzinnym kobiet z dynastii Kuru i Yadu w Samanta-pancaka. W czasie tego spotkania krlowa Krsny o imieniu Kalindi w ten sposb przemawiaa do Draupadi. Adi 06.75 "Dziki pokutom i wyrzeczeniu si wszelkich przywiza, staymy si sucymi w domu Najwyszej Osoby Boga, ktry jest zadowolony w Sobie." Adi 06.75 Znaczenie: Werset ten, przytoczony ze rimad-Bhagavatam (10.83.39), zosta wypowiedziany przez inn krlow Krsny do Draupadi podczas tego samego wydarzenia. Adi 06.76 Nie mwic ju o innych, nawet Pan Baladeva, Najwysza Osoba Boga, peen jest uczu takich jak czysta przyja i mio rodzicielska.

Adi 06.76 Znaczenie: Chocia Pan Baladeva pojawi si przed narodzinami Pana Krsny i dlatego jest godnym czci starszym bratem Krsny, zwyk zachowywa si jak wieczny suga Krsny. W niebie duchowym wszystkim planetom Vaikuntha przewodz poczwrne ekspansje Krsny znane jako catur-vyuha. S one bezporednimi ekspansjami Baladevy. Jest to osobliwoci Najwyszego Pana, e kady w niebie duchowym uwaa si za sug Pana. Wedug konwencji spoecznej kto moe by w pozycji nadrzdnej do Krsny, lecz w rzeczywistoci kady angauje si w sub dla Niego. Dlatego te w niebie duchowym czy niebie materialnym, na wszystkich planetach, nikt nie moe przewyszy Pana czy da od Niego suby. Wprost przeciwnie, kady angauje si w sub dla Pana Krsny. Tak wic, im bardziej kto angauje si w sub dla Pana, tym wiksze ma znaczenie; i, przeciwnie, im bardziej kto pozbawiony jest transcendentalnej suby dla Krsny, tym bardziej zaprasza nieszczcie materialnego zanieczyszczenia. W wiecie materialnym, chocia materialici pragn sta si jednym z Bogiem czy wspzawodniczy z Bogiem kady bezporednio czy porednio angauje si w sub dla Pana. Im bardziej kto zapomina o subie dla Krsny, tym bardziej uwaany jest za umierajcego. Wic kiedy kto rozwija czyst wiadomo Krsny, natychmiast rozwija swj wieczny zwizek suenia Krsnie. Adi 06.77 On rwnie uwaa Siebie za sug Pana Krsny. W istocie, czy istnieje kto, kto nie miaby tej koncepcji bycia sug Pana Krsny? Adi 06.78 Ten, ktry jest es, Sankarsan, ze Swymi tysicami ust, suy ri Krsnie przyjmujc dziesi form. Adi 06.79 Rudra, ktry jest ekspansj Sadaivy i ktry pojawi si w nieograniczonych wszechwiatach, jest rwnie gunavatar [inkarnacj cech natury] i jest ozdob wszystkich pbogw w nieograniczonych wszechwiatach.

Adi 06.79 Znaczenie: Jest jedenacie ekspansji Rudry, czyli Pana ivy. Oto one: (1) Ajaikapat, (2) Ahibradhna, (3) Virupaksa, (4) Raivata, (5) Hara, (6) Bahurupa, (7) Devarestha (8) Tryambaka, (9) Savitra, (10) Jayanta, (11) Pinaki i (12) Aparajita. Poza tymi ekspansjami jest osiem form Rudry zwanych: ziemi, wod, ogniem, powietrzem, niebem, socem, ksiycem i soma-yaji. Na og wszyscy ci Rudrowie maj pi twarzy, troje oczu i dziesi ramion. Czasami widzimy, e Rudra porwnywany jest do Brahmy i uwaany za yw istot. Lecz kiedy Rudra objaniany jest jako czciowa ekspansja Najwyszej Osoby Boga, porwnywany jest do esy. Zatem Pan iva jest rwnoczenie ekspansj Pana Visnu i - w swej funkcji niszczenia stworzenia - jedn z ywych istot. Jako ekspansja Pana Visnu, nazywany jest Hara i jest transcendentalny do materialnych cech. Lecz kiedy jest w kontakcie z tamo-gun, zdaje si by zanieczyszczony materialnymi cechami natury. Zostao to wyjanione w rimad-Bhagavatam i Brahma-samhicie. W Canto Dziesitym rimad-Bhagavatam powiedziane jest, e Pan Rudra jest zawsze zwizany z natur materialn, kiedy jest ona w swym stanie neutralnym, niezamanifestowanym, lecz kiedy siy materialnej natury zostaj poruszone, obcuje z materialn natur na odlego. W Brahma-samhicie zwizek pomidzy Visnu i Panem iv porwnany jest do zwizku mleka z jogurtem. Mleko zostaje przemienione w jogurt przez dodanie pewnych substancji, ale chocia mleko i jogurt maj te same skadniki, dziaaj w odmienny sposb. Podobnie, Pan iva jest ekspansj Pana Visnu, jednake poniewa gra rol w niszczeniu manifestacji

119

kosmicznej, uwaany jest za przemienionego, jak mleko przemienione w jogurt. Z Puran dowiadujemy si, e Durga czasami pojawia si z gw Brahmy, a czasami z gw Visnu. Niszczyciel, Rudra, rodzi si z Sankarsana i ostatecznego ognia palcego cae stworzenie. W Vayu Puranie znajduje si opis Sadaivy na jednej z planet Vaikuntha. Ten Sadaiva jest bezporedni ekspansj formy Pana Krsny dla rozrywek. Powiedziane jest, e ten Sadaiva (Pan ambhu) jest ekspansj Sadaivy na planetach Vaikuntha (Pana Visnu), a e jego maonka, mahamaya, jest ekspansj Ramadevi, czyli Laksmi. Mahamaya jest rdem czy miejscem narodzin natury materialnej. Adi 06.80 On rwnie pragnie by jedynie sug Pana Krsny. ri Sadaiva zawsze mwi: "Jestem sug Pana Krsny." Adi 06.81 Odurzony ekstatyczn mioci do Pana Krsny, popada w oszoomienie i bezustannie taczy bez odzienia i piewa o cechach i rozrywkach Pana Krsny.

Adi 06.82 Wszelkie uczucia, czy to ojca, matki, nauczyciela czy przyjaciela, pene s uczu suenia. Taka jest natura mioci do Krsny. Adi 06.83 Pan Krsna, jedyny mistrz i Pan wszechwiata, jest godny tego, by kady Mu suy. W istocie kady jest jedynie sug Jego sug. Adi 06.84 Ten Sam Pan Krsna zstpi jako Pan Caitanya, Najwysza Osoba Boga. Zatem kady jest Jego sug. Adi 06.85 Niektrzy przyjmuj Go, podczas gdy inni nie, jednake kady jest Jego sug. Lecz jeli kto Go nie przyjmuje, zostanie zniszczony przez swe grzeszne czyny. Adi 06.85 Znaczenie: Kiedy ywa istota zapomina o swej organicznej pozycji, przygotowuje si do czerpania radoci z zasobw materialnych. Czasami zostaje rwnie zwiedziona przez myl, e suba dla Najwyszej Osoby Boga nie jest zaangaowaniem absolutnym. Innymi sowy, myli ona, e jest wiele innych zaangaowa dla ywej istoty poza sub dla Pana. Taka gupia osoba nie wie, e w kadej pozycji angauje si w czynnoci suenia Najwyszemu Panu albo porednio, albo bezporednio. W rzeczywistoci, jeli kto nie angauje si w sub dla Pana, krpuje go wszelkie niepomylne dziaanie, poniewa suba dla Najwyszego Pana, Pana Caitanyi, jest organiczn pozycj znikomych ywych istot. Poniewa ywa istota jest znikoma, pocigaj j ponty materialnej przyjemnoci i usiuje czerpa przyjemno z materii zapominajc o swej organicznej pozycji. Lecz kiedy rozbudzona zostanie jej upiona wiadomo Krsny, nie angauje si duej w sub materii, lecz podejmuje sub dla Pana. Innymi sowy, kiedy kto zapomina o swej organicznej pozycji, zdaje si by w pozycji pana materialnej natury. Jednake nawet w tym czasie pozostaje sug Najwyszego Pana, lecz w niekwalifikowanym czy zanieczyszczonym stanie. Adi 06.86 "Jestem sug Pana Caitanyi, sug Pana Caitanyi. Jestem sug Pana Caitanyi i sug Jego sug." Adi 06.87 Mwic w ten sposb, Advaita Prabhu taczy i piewa gono. A w nastpnym momencie siada spokojnie. Adi 06.88 rdem uczu suenia jest w istocie Pan Balarama. Pene czci, ktre postpuj za Nim, znajduj si pod wpywem tej ekstazy. Adi 06.89 Pan Sankarsana, ktry jest jedn z Jego inkarnacji, zawsze uwaa Siebie za bhakt. Adi 06.90 Inna z Jego inkarnacji, Laksmana, ktry jest bardzo pikny i bogaty, zawsze suy Panu Ramie. Adi 06.91 Visnu spoczywajcy na Oceanie Przyczyn jest inkarnacj Pana Sankarsana, i wskutek tego w Jego sercu zawsze obecne jest uczucie bycia bhakt. Adi 06.92 Jego oddzieln ekspansj jest Advaita Acarya. Zawsze angauje si On w sub oddania Swymi mylami, sowami i czynami.

Adi 06.93 Swymi sowami oznajmia: "Jestem sug Pana Caitanyi." Tak wic w Swym umyle zawsze myli: "Jestem Jego bhakt." Adi 06.94 Swym ciaem wielbi Pana ofiarowujc wod Gangesu i listki tulasi, a nauczajc suby oddania wyzwoli cay wszechwiat. Adi 06.95 esa Sankarsana, ktry na Swych gowach utrzymuje wszystkie planety, ekspanduje w rne ciaa, by peni sub dla Pana Krsny. Adi 06.96 Wszyscy s inkarnacjami Pana Krsny, jednake zawsze widzimy, e dziaaj jako bhaktowie.

120

Adi 06.97 Pisma wite nazywaj ich inkarnacjami w postaci bhaktw [bhakta-avatara]. Pozycja bycia tak inkarnacj jest ponad wszystkimi innymi. Adi 06.97 Znaczenie: Najwysza Osoba Boga pojawia si w rnych inkarnacjach, lecz Jego pojawienie si w roli bhakty jest bardziej korzystne dla uwarunkowanych dusz ni inne inkarnacje, ze wszystkimi ich bogactwami. Czasami uwarunkowana dusza jest oszoomiona, kiedy usiuje zrozumie inkarnacj Boga w penym bogactwie. Pan Krsna pojawi si i speni wiele niezwykych czynw, lecz niektrzy materialici nie zrozumieli Go waciwie. Lecz pojawiajc si jako Pan Caitanya, nie ukaza wielu ze Swych bogactw i dlatego mniej uwarunkowanych dusz ulego oszoomieniu. Niewaciwie rozumiejc Pana, wielu gupcw uwaa si za inkarnacje Najwyszej Osoby Boga, lecz rezultat tego jest taki, e po opuszczeniu ciaa materialnego zstpuj oni w gatunki szakali. Osoby nie bdce w stanie zrozumie prawdziwego znaczenia inkarnacji otrzymuj za kar takie nisze gatunki ycia. Uwarunkowane dusze, nadte z powodu faszywego egoizmu i usiujce sta si jednym z Najwyszym Panem, staj si Mayavadi. Adi 06.98 Pan Krsna jest rdem wszystkich inkarnacji, a wszyscy inni s Jego czstkami czy czciowymi inkarnacjami. Widzimy, e cao i cz zachowuj si jako wyszy i niszy. Adi 06.99 rdo wszystkich inkarnacji ma emocje wyszego, kiedy uwaa Siebie za pana, a emocje niszego przejawia wwczas, kiedy uwaa Siebie za bhakt. Adi 06.99 Znaczenie: Uamek okrelonej rzeczy nazywany jest czci, a to, z czego cz jest wyrniana, jest nazywane caoci. Zatem uamek, czyli cz, zawiera si w caoci. Pan jest caoci, a bhakta jest czci czy uamkow czci. Taki jest zwizek pomidzy Panem a bhakt. S rwnie gradacje bhaktw, ktrzy oceniani s jako wiksi i mniejsi. Kiedy bhakta jest wielkim, nazywany jest prabhu, a kiedy jest mniejszy, nazywany jest bhakt, czyli wielbicielem. Najwysz caoci jest Krsna, a Jego czciami s Baladeva i wszystkie inkarnacje Visnu. Zatem Pan Krsna jest wiadomy Swej wyszej pozycji, a wszystkie inkarnacje Visnu s wiadome Swych pozycji bhaktw. Adi 06.100 Pozycja bycia bhakt jest wysza od pozycji rwnoci z Panem Krsn, gdy bhaktowie s bardziej drodzy Panu Krsnie ni Jego wasna ja. Adi 06.100 Znaczenie: Koncepcja jednoci z Najwysz Osob Boga jest nisza od koncepcji wiecznej suby dla Pana, poniewa Pan Krsna darzy wikszym uczuciem Swych bhaktw ni wasn ja. W rimad-Bhagavatam (9.4.68) Pan wyranie oznajmia: sadhavo hrdayam mahyam sadhunam hrdayam tv aham mad anyat te na jananti naham tebhyo manag api "Bhaktowie s Mym sercem, a Ja jestem sercem Mych bhaktw. Moi bhaktowie nie znaj nikogo poza Mn; podobnie, Ja nie znam nikogo poza Mymi bhaktami." Taki jest intymny zwizek pomidzy Panem i Jego bhaktami. Adi 06.101 Pan Krsna uwaa Swych bhaktw za wikszych od Siebie. Pisma wite dostarczaj na to mnstwo dowodw. Adi 06.102 "O Uddhavo! Ani Brahma, ani ankara, ani Sankarsana, ani Laksmi, ani te nawet Moja wasna ja nie s Mi tak drodzy jak ty." Adi 06.102 Znaczenie: Jest to werset ze rimad-Bhagavatam (11.14.15). Adi 06.103 Sodyczy Pana Krsny nie mog skosztowa ci, ktrzy uwaaj, e s rwni Krsnie. Skosztowa jej mona jedynie poprzez sentyment suenia. Adi 06.104 Ten wniosek pism objawionych jest rwnie realizacj dowiadczonych bhaktw. Jednake gupcy i otry nie s w stanie zrozumie bogactw uczu oddania. Adi 06.104 Znaczenie: Kiedy jaka osoba osiga wyzwolenie w formie wyzwolenia sarupya, posiadajc duchow form dokadnie tak jak Visnu, nie jest w stanie rozkoszowa si zwizkiem osobistych towarzyszy Krsny w ich wymianie smakw. Jednake bhaktowie Krsny, w swych miosnych zwizkach z Krsn, czasami zapominaj o wasnych tosamociach. Czasami uwaaj siebie za rwnych Krsnie, jednake mimo to rozkoszuj si w ten sposb jeszcze wikszym transcendentalnym smakiem. Ludzie na og, jedynie z powodu swej gupoty, usiuj sta si panami wszystkiego, zapominajc o transcendentalnym smaku suenia Panu. Jeli jednake kto jest naprawd zaawansowany w duchowym zrozumieniu, bez wahania moe przyj transcendentaln sub dla Pana. Adi 06.105-106 Baladeva, Laksmana, Advaita Acarya, Pan Nityananda, Pan esa i Pan Sankarsana rozkoszuj si nektariaskimi smakami transcendentalnego szczcia Pana Krsny poprzez uznanie Siebie za Jego bhaktw i sugi. Wszyscy oszaleli z powodu tego szczcia i nie znaj niczego innego. Adi 06.107 Nie mwic ju o innych, nawet Sam Pan Krsna jest spragniony smaku wasnej sodyczy. Adi 06.108 Prbuje On skosztowa Swej wasnej sodyczy, lecz nie moe uczyni tego bez przyjcia emocji bhakty. Adi 06.108 Znaczenie: Pan ri Krsna pragn rozkoszowa si transcendentalnym smakiem bhakty i dlatego przyj rol wielbiciela pojawiajc si jako ri Krsna Caitanya Mahaprabhu.

121

Adi 06.109 Dlatego Pan Krsna przyj pozycj bhakty i zstpi w postaci Pana Caitanyi, ktry jest kompletny pod kadym wzgldem. Adi 06.110 Smakuje On wasn sodycz poprzez rne emocje bhakty. Konkluzj t wyjaniem ju poprzednio. Adi 06.110 Znaczenie: Pan Caitanya, ktry jest znany jako ri Gaurahari, jest kompletny w rozkoszowaniu si wszystkimi rnymi smakami, mianowicie: neutralnoci, sueniem, braterstwem, uczuciem rodzicielskim i mioci maesk. Przyjmujc ekstaz bhaktw rnego stopnia, jest kompletny w rozkoszowaniu si wszystkimi smakami tych zwizkw. Adi 06.111 Wszystkie inkarnacje s upowanione do emocji bhaktw. Nie ma wyszego szczcia ponad to. Adi 06.111 Znaczenie: Wszystkie rne inkarnacje Pana Visnu maj prawo gra rol sug Pana Krsny poprzez zstpienie jako bhaktowie. Kiedy inkarnacja porzuca wiadomo Swej boskoci i gra rol sugi, rozkoszuje si wikszym transcendentalnym smakiem, ni kiedy gra rol Najwyszej Osoby Boga. Adi 06.112 Oryginalnym bhakta-avatar jest Sankarsana. Do inkarnacji takich zalicza si ri Advaita. Adi 06.112 Znaczenie: Chocia ri Advaita Prabhu naley do kategorii Visnu, wystpuje w roli sugi Pana Caitanyi Mahaprabhu jako jeden z Jego towarzyszy. Kiedy Pan Visnu pojawia si jako suga, nazywany jest On inkarnacj bhakty Pana Krsny. ri Sankarsana, ktry jest inkarnacj Visnu w wiecie duchowym znanym jako wiksza Vaikuntha, jest gwn pomidzy czwrk inkarnacji i jest oryginaln inkarnacj bhakty. Pan Maha-Visnu, ktry ley na Oceanie Przyczyn, jest inn manifestacj Sankarsana. Jest On oryginaln Osob Boga, ktry spoglda na przyczyn materialn i przyczyn sprawcz manifestacji kosmicznej. Advaita Prabhu uwaany jest za inkarnacj Maha-Visnu. Wszystkie pene manifestacje Sankarsana s porednimi ekspansjami Pana Krsny. Z tego wzgldu rwnie Advaita Prabhu jest wiecznym sug Gaura Krsny. Dlatego uwaany jest za inkarnacj bhakty. Adi 06.113 Chway ri Advaity Acaryi s nieograniczone, gdy Jego szczere nawoywanie spowodowao zstpienie Pana Caitanyi na t Ziemi. Adi 06.114 Propagujc sankirtan, wyzwoli On wszechwiat. W ten sposb, dziki asce ri Advaity, ludzie tego wiata otrzymali skarb mioci do Boga. Adi 06.115 Kt moe opisa nieograniczone chway Advaity Acaryi? Opisuj je na tyle, na ile poznaem je od wielkich autorytetw. Adi 06.116 Ofiarowuj swe pokony lotosowym stopom ri Advaity Acaryi dziesi milionw razy. Prosz, nie obraajcie si o to. Adi 06.117 Twe chway s tak niezgbione jak miliony oceanw i mrz. Mwienie o ich rozmiarze jest w istocie wielk obraz. Adi 06.118 Wszelka chwaa, wszelka chwaa ri Advaicie Acaryi! Wszelka chwaa Panu Caitanyi Mahaprabhu i starszemu Panu Nityanandzie! Adi 06.119 Tak wic w dwch wersetach opisaem prawd dotyczc Advaity Acaryi. Teraz, o bhaktowie, prosz posuchajcie o piciu prawdach [panca-tattvie]. Adi 06.120 Modlc si u lotosowych stp ri Rupy i ri Raghunathy, zawsze pragnc ich aski, ja, Krsnadasa, opowiadam ri Caitanya-caritamrt, podajc w ich lady. W ten sposb Bhaktivedanta koczy objanienia do Szstego Rozdziau Adi-lili ri Caitanya-caritamrty, opisujcego chway ri Advaity Acaryi.

ROZDZIA VII

Pan Caitanya w piciu postaciach

Adi 07.01 Najpierw pragn ofiarowa pene szacunku pokony Panu Caitanyi Mahaprabhu, ktry jest ostatecznym celem ycia dla osoby pozbawionej wszelkich posiadoci tego materialnego wiata i jest jedynym znaczeniem dla czynicego postp w yciu duchowym. Tak wic pragn opisa Jego wspaniaomylny dar suby oddania w mioci do Boga.

122

Adi 07.01 Znaczenie: Osoba w uwarunkowanym stanie egzystencji materialnej znajduje si w atmosferze bezradnoci, lecz pod wpywem zudzenia mayi, czyli zewntrznej energii, uwarunkowana dusza sdzi, e jest cakowicie chroniona przez kraj, spoeczestwo, przyja i mio, nie wiedzc, e adna z tych rzeczy nie ocali jej w chwili mierci. Prawa natury materialnej s tak mocne, e adna z naszych materialnych posiadoci nie moe ocali nas z okrutnych rk mierci. W Bhagavad-gicie (13.9) jest powiedziane, janma-mrtyu-jara-vyadhi-duhkha-dosanudaranam: kto rzeczywicie czyni postp, musi zawsze bra pod uwag cztery zasady ycia penego niedoli, mianowicie: narodziny, mier, staro i chorob. Od wszystkich tych niedoli nie mona uwolni si, dopki nie przyjmie si schronienia lotosowych stp Pana. Dlatego ri Caitanya Mahaprabhu jest jedynym schronieniem dla wszystkich uwarunkowanych dusz. Zatem osoba inteligentna nie pokada wiary w adne posiadoci materialne, ale przyjmuje cakowite schronienie lotosowych stp Pana. Taka osoba jest zwana akincana, czyli tym, ktry nie posiada niczego w tym materialnym wiecie. Najwysza Osoba Boga jest rwnie znany jako Akincanagocara, gdy osign Go moe osoba, ktra nie pokada wiary w adne posiadoci materialne. Zatem dla w peni podporzdkowanej duszy, ktra nie ma adnych materialnych posiadoci, na ktrych mogaby polega, jedynym schronieniem jest Pan ri Caitanya Mahaprabhu. Kady polega na dharmie (religijnoci), arcie (rozwoju ekonomicznym), kamie (zadowalaniu zmysw) i ostatecznie moksy (zbawieniu), lecz dziki Swemu wspaniaomylnemu charakterowi ri Caitanya Mahaprabhu moe obdarzy czym wicej ni zbawieniem. Dlatego w wersecie tym sowa hinarthadhikasadhakam oznaczaj, e chocia wedug oceny materialnej zbawienie jest wyszej jakoci od takich niszych interesw jak religijno, rozwj ekonomiczny i zadowalanie zmysw, to ponad zbawieniem jest pozycja suby oddania i transcendentalnej mioci do Najwyszej Osoby Boga. ri Caitanya Mahaprabhu obdarza tym wielkim bogosawiestwem. ri Caitanya Mahaprabhu powiedzia, prema pumartho mahan: "Ostatecznym bogosawiestwem dla wszystkich istot ludzkich jest mio do Boga." Dlatego przed opisaniem wspaniaomylnoci Pana Caitanyi Mahaprabhu w obdarzaniu mioci do Boga, rila Krsnadasa Kaviraja Gosvami najpierw ofiarowuje Mu pene szacunku pokony. Adi 07.02 Pragn wysawia Najwyszego Pana ri Caitany Mahaprabhu. Ten, kto przyj schronienie Jego lotosowych stp, jest osob najbardziej chwalebn. Adi 07.02 Znaczenie: Prabhu oznacza pan. ri Caitanya Mahaprabhu jest najwyszym panem wszystkich panw; dlatego nazywany jest Mahaprabhu. Kady, kto przyjmuje schronienie ri Krsny Caitanyi Mahaprabhu, jest najbardziej chwalebny, poniewa dziki asce ri Caitanyi Mahaprabhu moe otrzyma promocj na platform miosnej suby dla Pana, ktra jest transcendentalna do zbawienia. Adi 07.03 Na pocztku przedyskutowaem prawd o mistrzu duchowym. Teraz postaram si wyjani Panca-tattv. Adi 07.03 Znaczenie: W Pierwszym Rozdziale Adi-lili Caitanya-caritamrty, w wersecie rozpoczynajcym si sowami vande gurun ia-bhaktan iam iavatarakan, autor rila Krsnadasa Kaviraja Gosvami opisa inicjujcego mistrza duchowego i instruujcego mistrza duchowego. W wersecie tym jest sze transcendentalnych tematw, spord ktrych opisano ju prawd dotyczc mistrza duchowego. Teraz autor opisze pi pozostaych tattv (prawd), mianowicie ia-tattv (Najwyszego Pana), Jego tattv ekspansji, Jego tattv inkarnacji, Jego tattv energii i Jego tattv bhakty. Adi 07.04 Tych pi tattv inkarnuje z Panem Caitany Mahaprabhu, i tak z wielk przyjemnoci Pan spenia Swj ruch sarikirtanu.

Adi 07.04 Znaczenie: W rimad-Bhagavatam znajduje si nastpujce oznajmienie dotyczce ri Caitanyi Mahaprabhu: krsna-varnam tvisakrsnam sangopangastra-parsadam yajnaih sankirtana-prayair yajanti hi sumedhasah "W wieku Kali ludzie obdarzeni dostateczn inteligencj bd wielbili Pana otoczonego Swymi towarzyszami, speniajc sankirtana yajn. (Bhag. 11.5.32) ri Caitanyi Mahaprabhu zawsze towarzysz: Jego pena ekspansja ri Nityananda Prabhu, Jego inkarnacja ri Advaita Prabhu, Jego wewntrzna moc ri Gadadhara Prabhu i Jego marginalna moc rivasa Prabhu. ri Caitanya jest w rodku nich jako Najwysza Osoba Boga. Naley wiedzie, e te inne tattvy zawsze Mu towarzysz. Dlatego nasze pokony dla ri Caitanyi Mahaprabhu s kompletne, kiedy mwimy, ri-krsna-caitanya prabhu nityananda ri-advaita gadadhara rivasadi-gaura-bhakta-vrnda. Jako gosiciele tego ruchu wiadomoci Krsny, najpierw ofiarowujemy nasze pokony ri Caitanyi Mahaprabhu, intonujc t mantr Panca-tattva; nastpnie mwimy: Hare Krsna, Hare Krsna, Krsna Krsna, Hare Hare / Hare Rama, Hare Rama, Rama Rama, Hare Hare. Intonujc maha-mantr Hare Krsna mona popeni dziesi obraz, ale obrazy te nie s brane pod uwag podczas intonowania mantry Panca-tattva, mianowicie rikrsna-caitanya prabhu nityananda ri-advaita gadadhara rivasadi-gaura-bhakta-vrnda. ri Caitanya Mahaprabhu jest znany jako maha-vadanyavatara, najbardziej wspaniaomylna inkarnacja, gdy nie zwaa na obrazy upadych dusz. Wic aby osign pen korzy z intonowania maha-mantry (Hare Krsna, Hare Krsna, Krsna Krsna, Hare Hare / Hare Rama, Hare Rama, Rama Rama, Hare Hare), najpierw musimy przyj schronienie ri Caitanyi Mahaprabhu, nauczy si mahamantry Panca-tattvy, a nastpnie intonowa maha-mantr Hare Krsna. To bdzie bardzo skuteczne. Jest wielu pozbawionych skrupuw bhaktw, ktrzy, wykorzystujc ri Caitany Mahaprabhu, wymylaj swoj wasn maha-mantr. Czasami piewaj, bhaja nitai gaura radhe yama hare krsna hare rama albo ri-krsna-caitanya prabhu nityananda hare krsna hare rama ri radhe govinda. W rzeczywistoci jednake naley intonowa imiona penej Pancatattvy (ri-krsna-caitanya prabhu nityananda ri-advaita gadadhara rivasadi-gaura-bhakta-vrnda), a nastpnie szesnacie sw: Hare Krsna, Hare Krsna, Krsna Krsna, Hare Hare / Hare Rama, Hare Rama, Rama Rama, Hare Hare. Lecz te pozbawione skrupuw, mniej inteligentne osoby wprowadzaj chaos w cay proces. Oczywicie, poniewa rwnie s bhaktami, mog wyraa swoje uczucia w ten sposb, lecz metoda, jak przepisali czyci bhaktowie ri Caitanyi Mahaprabhu, jest taka, aby najpierw intonowa pen mantr Panca-tattvy, a nastpnie maha-mantr - Hare Krsna, Hare Krsna, Krsna Krsna, Hare Hare / Hare Rama, Hare Rama, Rama Rama, Hare Hare.

123

Adi 07.05 Duchowo nie ma adnej rnicy pomidzy tymi picioma tattvami, gdy na platformie transcendentalnej wszystko jest absolutem. Jednake w wiecie duchowym rwnie istnieje rnorodno, i aby skosztowa tej duchowej rnorodnoci, naley czyni rnic pomidzy nimi. Adi 07.05 Znaczenie: W swym komentarzu Anubhasya ri Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura opisuje Panca-tattv w ten sposb. Najwysze rdo energii, Osoba Boga, manifestujc si w piciu rodzajach rozrywek, pojawia si jako Panca-tattva. W rzeczywistoci nie ma midzy nimi adnej rnicy, poniewa s usytuowani na platformie absolutnej, lecz manifestuj duchow rnorodno, jako wyzwanie dla impersonalistw, aby skosztowali rnych duchowych nastrojw (ras). W Vedach powiedziane jest, parasya aktir vividhaiva ruyate: "Rnego rodzaju energie Najwyszej Osoby Boga s zwane rozmaicie." Z tego oznajmienia Ved moemy zrozumie, e w wiecie duchowym istnieje wieczna rnorodno nastrojw czy smakw. ri Gauranga, ri Nityananda, ri Advaita, ri Gadadhara i rivasa s wszyscy na tej samej platformie, lecz rozrniajc pomidzy nimi duchowo naley zrozumie, e ri Caitanya Mahaprabhu jest postaci bhakty, Nityananda Prabhu pojawia si w formie mistrza duchowego bhakty, Advaita Prabhu jest form inkarnacji bhakty, Gadadhara Prabhu jest energi bhakty, a rivasa jest czystym bhakt. Zatem istniej pomidzy nimi rnice duchowe. Bhakta-rupa (ri Caitanya Mahaprabhu), bhakta-svarupa (ri Nityananda Prabhu) i bhakta-avatara (ri Advaita Prabhu) opisani s jako Sam Najwysza Osoba Boga, Jego bezporednia manifestacja i Jego pena ekspansja, i wszyscy nale do kategorii Visnu. Chocia energia duchowa i marginalna Najwyszej Osoby Boga nie s rne od Najwyszej Osoby Boga Visnu, s one osobami zdominowanymi, podczas gdy Pan Visnu jest dominujcym. Wskutek tego, chocia s na tej samej platformie, pojawiaj si w odmienny sposb, aby umoliwi kosztowanie transcendentalnych smakw. W rzeczywistoci nie jest rzecz moliw, aby jeden rni si od drugiego, gdy na adnym etapie nie mona oddzieli czciciela od czczonego. Na platformie absolutnej jednego nie mona zrozumie bez drugiego. Adi 07.06 Pragn ofiarowa me pokony Panu ri Krsnie, ktry zamanifestowa si w piciu osobach jako bhakta, ekspansja bhakty, inkarnacja bhakty, czysty bhakta i energia oddania. Adi 07.06 Znaczenie: ri Nityananda Prabhu jest bezporedni ekspansj ri Caitanyi Mahaprabhu jako Jego brat. Jest On uosobionym szczciem duchowym sac-cid-ananda-vigraha. Jego ciao jest transcendentalne i pene ekstazy w subie oddania. Dlatego ri Caitanya Mahaprabhu nazywany jest bhakta-rupa (form bhakty), a ri Nityananda Prabhu nazywany jest bhakta-svarupa (ekspansj bhakty). ri Advaita Prabhu, inkarnacja bhakty, jest Visnu-tattv i naley do tej samej kategorii. S rwnie rnego typu bhaktowie, czyli wielbiciele, na platformach neutralnoci, suenia, przyjani, rodzicielstwa czy mioci maeskiej. Bhaktowie tacy jak ri Damodara, ri Gadadhara i ri Ramananda s rnymi energiami. Potwierdza to sutra wedyjska, parasya aktir vividhaiva ruyate. Wszystkie te kategorie bhaktw razem stanowi ri Caitany Mahaprabhu, ktry jest Samym Krsn. Adi 07.07 Krsna, rdo wszelkiej przyjemnoci, jest Samym Najwysz Osob Boga, najwyszym kontrolerem. Nikt nie przewysza ri Krsny, ani nikt nie jest Mu rwny, to jednak pojawia si On jako syn Maharajy Nandy. Adi 07.07 Znaczenie: W wersecie tym Kaviraja Gosvami daje waciwy opis Pana Krsny, Najwyszej Osoby Boga, oznajmiajc, e chocia nikt nie jest Mu rwny ani nikt Go nie przewysza, i jest On rdem wszelkiej duchowej przyjemnoci, niemniej jednak pojawia si jako syn Maharajy Nandy i Yaodamayi. Adi 07.08 Pan ri Krsna, Najwysza Osoba Boga, jest najwyszym podmiotem radoci w tacu rasa. Jest On przywdc dziewczt Vrajy, a wszyscy inni s po prostu Jego towarzyszami. Adi 07.08 Znaczenie: Bardzo wane jest sowo rasadi-vilasi ("czerpicy przyjemno z taca rasa "). Z taca rasa moe czerpa przyjemno jedynie ri Krsna, poniewa jest On najwyszym przywdc i liderem dziewczt Vrndavany. Wszyscy inni bhaktowie s Jego towarzyszami. Chocia nikt nie moe rwna si ri Krsnie, Najwyszej Osobie Boga, jest wielu pozbawionych skrupuw otrw, ktrzy imituj taniec rasa ri Krsny. S oni Mayavadi i naley si ich wystrzega. Taniec rasa moe spenia jedynie ri Krsna i nikt inny. Adi 07.09 Ten sam Pan Krsna zstpi osobicie jako ri Caitanya Mahaprabhu wraz ze Swymi wiecznymi towarzyszami, ktrzy rwnie s jednakowo chwalebni. Adi 07.10 ri Caitanya Mahaprabhu, ktry jest najwyszym kontrolerem, jedn Osob Boga, ekstatycznie sta si wielbicielem, jednake ciao Jego jest transcendentalne i nieskaone materialnie. Adi 07.10 Znaczenie: Istniej rne tattvy czy prawdy, cznie z ia-tattv, jiva-tattv i akti-tattv. Ia-tattva odnosi si do Najwyszej Osoby Boga Visnu, ktry jest najwysz si ycia. W Katha Upanisad jest powiedziane, nityo nityanam cetana cetananam: Najwysza Osoba Boga jest najwyszym wiecznym i najwysz si ycia. ywe istoty s rwnie wieczne i rwnie s siami ycia, lecz s bardzo malekie jakociowo, podczas gdy Najwyszy Pan jest najwysz si ycia i jest najwyszym wiecznym. Najwyszy wieczny nigdy nie przyjmuje ciaa tymczasowej materialnej natury, podczas gdy ywe istoty, ktre s integralnymi czstkami najwyszego wiecznego, maj skonno do przyjmowania takiego ciaa. Tak wic wedug mantr wedyjskich Najwyszy Pan jest najwyszym mistrzem niezliczonych ywych istot. Jednake filozofowie Mayavadi usiuj zrwna malekie ywe istoty z najwysz yw istot. Poniewa nie widz midzy nimi adnej rnicy, ich filozofia nazywana jest advaita-vada, czyli monizmem. W rzeczywistoci jednake rnica taka istnieje. Werset ten szczeglnie ma wpoi filozofom Mayavadi, e Najwysza Osoba Boga jest najwyszym kontrolerem. Najwyszym kontrolerem, Osob Boga, jest Sam Krsna, ale dla transcendentalnej rozrywki przyj posta bhakty, Pana Caitanyi Mahaprabhu.

124

Jak oznajmia Bhagavad-gita, kiedy Najwysza Osoba Boga Krsna zstpuje na t planet dokadnie tak jak istota ludzka, niektrzy dranie uwaaj Go za jednego ze zwykych ludzi. Osoby mylce w taki bdny sposb opisane s jako mudha, czyli gupcy. Zatem nie naley niemdrze uwaa Caitanyi Mahaprabhu za zwyk ludzk istot. Przyj On ekstaz bhakty, lecz jest Najwysz Osob Boga. Od czasw Caitanyi Mahaprabhu byo wiele imitacji inkarnacji Krsny, ktrzy nie rozumieli, e Caitanya Mahaprabhu by Samym Krsn, a nie zwyk ludzk istot. Osoby mniej inteligentne stwarzaj swych wasnych Bogw, ogaszajc Bogiem istot ludzk. Na tym polega ich bd. Dlatego tutaj sowa tanra uddha kalevara ostrzegaj, e ciao Caitanyi Mahaprabhu nie jest materialne, lecz czysto duchowe. Wic chocia Caitanya Mahaprabhu przyj ciao bhakty, nie naley uwaa Go za zwykego bhakt. Jednake naley wiedzie, e chocia Caitanya Mahaprabhu jest Najwysz Osob Boga, to poniewa przyj ekstaz bhakty, naley waciwie zrozumie Jego rozrywki i nie stawia Go dokadnie na tej samej pozycji co Krsn. To jedynie z tego wzgldu ri Krsna Caitanya Mahaprabhu zatyka uszy, gdy zwracano si do Niego jako do Krsny czy Visnu, gdy nie chcia, by nazywano Go Najwysz Osob Boga. Istnieje klasa wielbicieli zwana Gauranga-nagari, ktra wystawia sztuki o rozrywkach Krsny uywajc vigraha, czyli formy, Caitanyi Mahaprabhu. Jest to bd fachowo nazywany rasabhas. Kiedy Caitanya Mahaprabhu prbuje czerpa rado jako bhakta, nie naley przeszkadza Mu przez nazywanie Go Najwysz Osob Boga. Adi 07.11 Transcendentalny smak mioci maeskiej do Krsny jest tak wspaniay, e Krsna Sam przyjmuje form bhakty, by w peni rozkoszowa si tym smakiem.

Adi 07.11 Znaczenie: Chocia Krsna jest rdem wszelkiej przyjemnoci, ma szczegln intencj rozkoszowania si Samym Sob przez przyjcie formy bhakty. Wniosek jest taki, e chocia Pan Caitanya obecny jest w formie bhakty, jest On Samym Krsn. Dlatego Vaisnavowie piewaj, ri-krsna-caitanya radha-krsna nahe anya: ri Krsna Caitanya Mahaprabhu jest kombinacj Radhy i Krsny. Caitanyakhyam prakatam adhuna tad-dvayam caikyam aptam. ri Svarupa-damodara Gosvami powiedzia, e Radha i Krsna stali si jednym w formie ri Caitanyi Mahaprabhu. Adi 07.12 Z tego wzgldu ri Caitanya Mahaprabhu, najwyszy nauczyciel, przyjmuje posta bhakty, a Pana Nityanand uznaje za Swego starszego brata. Adi 07.13 ri Advaita Acarya jest inkarnacj Pana Caitanyi jako bhakta. Dlatego te trzy tattvy [Caitanya Mahaprabhu, Nityananda Prabhu i Advaita Gosani] s dominujcymi, czyli mistrzami. Adi 07.13 Znaczenie: Gosani oznacza gosvami. Gosvamim czy gosanim nazywana jest osoba, ktra posiada pen kontrol nad zmysami i umysem. A kto nie posiada takiej kontroli, nazywany jest godas, czyli sug zmysw, i nie moe zosta mistrzem duchowym. Mistrz duchowy, ktry rzeczywicie posiada kontrol nad umysem i zmysami, jest nazywany gosvamim. Chocia tytu gosvami sta si dziedzicznym desygnatem dla ludzi pozbawionych skrupuw, w rzeczywistoci tytu gosani czy gosvami wzi pocztek od ri Rupy Gosvamiego, ktry przedstawia siebie jako zwykego grhasth i ministra w subie rzdowej, ale zosta gosvamim, kiedy rzeczywicie wznis si dziki instrukcjom Pana Caitanyi Mahaprabhu. Zatem gosvami nie jest tytuem dziedzicznym, lecz odnosi si do kwalifikacji danej osoby. Jeli kto jest bardzo zaawansowany duchowo, to bez wzgldu na to, skd pochodzi, moe zosta nazwany gosvamim. ri Caitanya Mahaprabhu, ri Nityananda Prabhu i ri Advaita Gosani Prabhu s naturalnie gosvamimi, poniewa nale do kategorii Visnu-tattva. Jako tacy, wszyscy z Nich s prabhu ("dominujcymi" czy "mistrzami"), i czasami nazywani s Caitanya Gosani, Nityananda Gosani i Advaita Gosani. Na nieszczcie Ich tak zwani potomkowie, ktrzy nie posiadaj kwalifikacji gosvamich, przyjli ten tytu jako dziedziczny desygnat albo stopie zawodowy. Nie jest to zgodne z zaleceniem pism witych. Adi 07.14 Jeden z Nich jest Mahaprabhu, a dwaj pozostali s prabhu. Ci dwaj prabhu su lotosowym stopom Mahaprabhu. Adi 07.14 Znaczenie: Chocia ri Caitanya Mahaprabhu, ri Nityananda Prabhu i ri Advaita Prabhu, wszyscy nale do tej samej kategorii Visnu, niemniej jednak ri Caitanya Mahaprabhu przyjmowany jest za najwyszego, a dwaj pozostali prabhu angauj si w transcendentaln sub mioci dla Niego, aby uczy zwyke ywe istoty, e kady z nas podlega ri Caitanyi Mahaprabhu. W innym miejscu w Caitanya-caritamrcie (Adi 5.142) jest powiedziane, ekala ivara krsna, ara saba bhrtya: jedynym najwyszym mistrzem jest Krsna, a wszyscy inni, zarwno Visnu-tattva, jak i jiva-tattva, angauj si w sub dla Pana. Zarwno Visnu-tattva (jak Nityananda Prabhu i Advaita), jak i jiva-tattva (rivasadi-gaura-bhakta-vrnda) angauj si w sub Pana, lecz naley robi rozrnienie pomidzy sugami Visnu-tattva i sugami jiva-tattva. Suga jiva-tattva, mistrz duchowy, w rzeczywistoci jest sucym Bogiem. Jak wyjaniono w wersetach poprzednich, w wiecie absolutnym nie ma takich rnic, jednake naley przestrzega ich, by rozrnia pomidzy Najwyszym i Jego podwadnymi. Adi 07.15 Trzej dominujcy [Caitanya Mahaprabhu, Nityananda Prabhu i Advaita Prabhu] wielbieni s przez wszystkie ywe istoty, a zasada czwarta (ri Gadadhara Prabhu) przyjmowany jest za Ich czciciela. Adi 07.15 Znaczenie: Opisujc prawd o Panca-tattvie w swej Anubhasyi, ri Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura wyjania, i moemy zrozumie, e Pan Caitanya Mahaprabhu jest najwyszym dominujcym, a Nityananda Prabhu i Advaita Prabhu s Jego podwadnymi, lecz rwnie dominujcymi. Pan ri Caitanya Mahaprabhu jest Najwyszym Panem, a Nityananda Prabhu i Advaita Prabhu s manifestacjami Najwyszego Pana. Wszyscy Oni s Visnu-tattv, Najwyszym, i dlatego s wielbieni przez ywe istoty. Chocia dwie inne tattvy w kategorii Panca-tattvy - mianowicie, akti-tattva i jiva-tattva, reprezentowane przez Gadadhar i rivas - s czcicielami Najwyszego Pana, s w tej samej kategorii, poniewa wiecznie angauj si w transcendentaln sub mioci dla Pana. Adi 07.16 S niezliczeni czyci bhaktowie Pana, na czele ze rivasa Thakur, ktrzy znani s jako nieskazitelnie czyci bhaktowie.

125

Adi 07.17

Bhaktowie, ktrym przewodzi Gadadhara Pandita, powinni by uwaani za inkarnacje mocy Pana. S oni bhaktami nalecymi do mocy wewntrznej Pana, zaangaowanymi w sub dla Pana.

Adi 07.17 Znaczenie: W zwizku z wersetem szesnastym i siedemnastym, ri Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura wyjania w swej Anubhasyi: "S szczeglne symptomy, dziki ktrym mona rozpozna bhaktw wewntrznych oraz bhaktw czystych czy nieskazitelnie czystych. Wszyscy nieskazitelnie czyci bhaktowie s akti-tattvami, czyli mocami Pana. Niektrzy z nich usytuowani s w mioci maeskiej, a inni - w uczuciu rodzicielskim, braterstwie czy sueniu. Z pewnoci wszyscy z nich s bhaktami, lecz poprzez studia porwnawcze przekonujemy si, e bhaktowie czy moce zaangaowane w mio maesk s lepiej usytuowani od innych. Tak wic bhaktowie majcy zwizek z Najwysz Osob Boga w mioci maeskiej uwaani s za najbardziej poufnych bhaktw Pana Caitanyi Mahaprabhu. Ci, ktrzy angauj si w sub dla Pana Nityanandy Prabhu i Pana Advaity Prabhu, na og maj zwizki mioci rodzicielskiej, braterstwa, suenia i neutralnoci. Kiedy bhaktowie tacy rozwijaj wielkie przywizanie do ri Caitanyi Mahaprabhu, rwnie zajmuj pozycj w intymnym krgu bhaktw w mioci maeskiej." ri Narottama dasa Thakura w ten sposb opisuje ten stopniowy rozwj suby oddania: gauranga balite habe pulaka arira hari hari balite nayane ba 'be nira ara kabe nitaicanda karana karibe samsara-vasana mora kabe tuccha habe visaya chadiya kabe uddha habe mana kabe hama heraba ri-vrndavana rupa-raghunatha-pade ha-ibe akuti kabe hama bujhaba ri-yugala-piriti "Kiedy na skutek intonowania imienia Pana Caitanyi na moim ciele pojawi si wysypka, i kiedy intonowanie witych imion Hare Krsna wywoa potok ez z mych oczu? Kiedy Pan Nityananda bdzie miosierny dla mnie i uwolni mnie od wszelkich pragnie przyjemnoci materialnych? Kiedy mj umys bdzie cakowicie oczyszczony z pragnie przyjemnoci materialnej? Jedynie wwczas bd mg zrozumie Vrndavan. Jedynie wtedy, gdy przywi si do instrukcji pozostawionych przez szeciu Gosvamich na czele z Rup Gosvamim i Raghunath dasa Gosvamim, bd mg zrozumie mio maesk Radhy i Krsny." Przez przywizanie do suby oddania dla Pana Caitanyi Mahaprabhu natychmiast wznosimy si na ekstatyczn pozycj. Kiedy kto rozwija mio do Nityanandy Prabhu, uwalnia si od wszelkich przywiza do materialnego wiata i wwczas moe zrozumie rozrywki Pana we Vrndavanie. W tym stanie, kiedy kto rozwija mio do szeciu Gosvamich, moe zrozumie mio maesk pomidzy Radn i Krsn. S to rne etapy promocji czystych bhaktw do mioci maeskiej w subie dla Radhy i Krsny w intymnym zwizku ze ri Caitany Mahaprabhu. Adi 07.18-19 Wszyscy wewntrzni bhaktowie czy moce s wiecznymi towarzyszami w rozrywkach Pana. Jedynie z nimi Pan pojawia si, by szerzy ruch sankirtanu, jedynie z nimi rozkoszuje si smakiem mioci maeskiej, i jedynie z nimi rozdziela t mio do Boga wrd ogu ludzi. Adi 07.18-19 Znaczenie: Czynic rozrnienie pomidzy czystymi bhaktami a bhaktami wewntrznymi, czyli poufnymi, w swojej ksice Upadeamrta, Rupa Gosvami nakrela nastpujcy stopniowy proces rozwoju. Spord wielu tysicy karmitw lepszy jest ten, ktry usytuowany jest w doskonaej wiedzy wedyjskiej. Spord wielu takich uczonych i filozofw lepszy jest ten, ktry jest rzeczywicie wyzwolony z materialnej niewoli, a spord wielu takich prawdziwie wyzwolonych osb za najlepsz uwaana jest ta, ktra jest bhakt Najwyszej Osoby Boga. Pomidzy wieloma takimi transcendentalnymi mionikami Najwyszej Osoby Boga najlepsze s gopi, a pomidzy gopi najlepsz jest rimati Radhika. rimati Radhika jest bardzo droga Panu Krsnie, i tak samo drogie Najwyszej Osobie Boga s Jej stawy, mianowicie yamakunda i Radhakunda. W swej Anubhasyi rila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura komentuje, e pomidzy picioma tattvami, dwie s energiami (akti-tattva), a trzy pozostae s rdami energii (aktiman tattva): Tak bhaktowie nieskazitelnie czyci, jak i bhaktowie wewntrzni zaangaowani s w pomyln kultur wiadomoci Krsny nieskaon filozoficzn spekulacj czy dziaaniem karmicznym. Wszyscy oni uwaani s za czystych bhaktw, a pomidzy nimi ci, ktrzy po prostu angauj si w mio maesk, nazywani s madhurya-bhaktami albo bhaktami wewntrznymi. Maeska mio do Boga obejmuje potencjaln sub mioci w mioci rodzicielskiej, braterstwie i zwizku suenia. Zatem wniosek z tego jest taki, e kady poufny bhakta jest czystym bhakt Pana. ri Caitanya Mahaprabhu oddaje si Swym rozrywkom ze Sw bezporedni ekspansj Nityanand Prabhu. Jego czyci bhaktowie i Jego trzy inkarnacje purusa, mianowicie Karanodakaayi Visnu, Garbhodakaayi Visnu i Ksirodakaayi Visnu, zawsze towarzysz Najwyszemu Panu w szerzeniu ruchu sankirtanu. Adi 07.20-21 Cechy Krsny uwaane s za magazyn transcendentalnej mioci. Chocia ten magazyn mioci z pewnoci obecny by z Krsn, kiedy pojawi si On tutaj, by on zapiecztowany. Lecz kiedy ri Caitanya Mahaprabhu przyby wraz z innymi towarzyszami z Panca-tattvy, oderwali piecz i spldrowali ten magazyn, by skosztowa transcendentalnej mioci do Krsny. Im bardziej jej kosztowali, tym bardziej roso ich pragnienie. Adi 07.20-21 Znaczenie: ri Caitanya Mahaprabhu jest nazywany maha-vadanyavatar, poniewa chocia jest Samym ri Krsn, jest On jeszcze bardziej przychylny biednym upadym duszom ni Pan ri Krsna. Kiedy Pan ri Krsna by osobicie obecny, da, by kady Mu si podporzdkowa i obiecywa, e wwczas udzieli cakowitej ochrony. Lecz kiedy na Ziemi t przyby ri Caitanya Mahaprabhu ze Swymi towarzyszami, rozdziela On po prostu transcendentaln mio do Boga, nie czynic adnych rozrnie. Dlatego ri Rupa Gosvami zrozumia, e Pan Caitanya nie by nikim innym jak Samym ri Kisn, gdy nikt poza Najwysz Osob Boga nie moe rozdziela poufnej mioci do Najwyszej Osoby.

126

Adi 07.22

ri Panca-tattva sama taczya raz po raz i w ten sposb sprawia, e atwiej byo pi nektariask mio do Boga. Taczyli, krzyczeli, miali si i intonowali jak szaleni, i w ten sposb rozdzielali mio do Boga.

Adi 07.22 Znaczenie: Ludzie na og nie s w stanie zrozumie rzeczywistego znaczenia intonowania i taczenia. Opisujc Gosvamich, ri rinivasa Acarya oznajmi, krsnotkirtana-gana-nartana-parau: to intonowanie i taniec demonstrowa nie tylko Sam Pan Caitanya Mahaprabhu ze Swymi towarzyszami, lecz w nastpnym pokoleniu podyo za nimi szeciu Gosvamich. Obecny ruch wiadomoci Krsny przestrzega tej samej zasady i dlatego po prostu intonujc i taczc spotykamy si z pozytywn reakcj na caym wiecie. Naley jednake zrozumie, e to intonowanie i taniec nie nale do tego materialnego wiata. S to w rzeczywistoci czynnoci transcendentalne, gdy im bardziej angaujemy si w intonowanie i taniec, tym bardziej moemy rozkoszowa si nektarem transcendentalnej mioci do Boga. Adi 07.23 Rozdzielajc mio do Boga, Caitanya Mahaprabhu i Jego towarzysze nie zwaali na to, kto by odpowiednim kandydatem, a kto nie, czy te jakie miejsce byo waciwe dla takiej dystrybucji, a jakie nie. Nie stawiali adnych warunkw. Czonkowie Panca-tattvy rozdzielali mio do Boga wszdzie, gdzie tylko nadarzya si sposobno. Adi 07.23 Znaczenie: Istniej pewni dranie, ktrzy mi przemawia przeciwko misji Pana Caitanyi poprzez krytykowanie ruchu wiadomoci Krsny za przyjmowanie Europejczykw i Amerykanw na braminw i ofiarowywanie im sannyasy. Ale tutaj znajduje si autorytatywna wypowied, e w rozdzielaniu mioci do Boga nie naley zwaa na to, czy odbiorcami s Europejczycy, Amerykanie, Hindusi, muzumanie itd. Ruch wiadomoci Krsny naley szerzy, gdzie tylko to moliwe, i tych, ktrzy w ten sposb staj si Vaisnavami, naley przyjmowa za bdcych wikszymi od braminw, Hindusw czy Indusw. ri Caitanya Mahaprabhu pragn, by Jego imi szerzono w kadej wiosce i miecie na powierzchni Ziemi. Zatem, kiedy kult Caitanyi Mahaprabhu szerzy si na caym wiecie, to czy nie naley przyj za Vaisnavw, braminw i sannyasinw tych, ktrzy zostaj wyznawcami tego ruchu? Zazdroni dranie czasami wysuwaj takie gupie argumenty, lecz bhaktowie wiadomi Krsny nie dbaj o nie. My cile przestrzegamy zasad ustanowionych przez Panca-tattv. Adi 07.24 Chocia czonkowie Panca-tattvy pldrowali ten magazyn mioci do Boga i spoywali jego zawarto oraz rozdzielali j, nie byo niedostatku, gdy ten wspaniay magazyn jest tak kompletny, e w miar rozdzielania mioci jej zapasy zwikszaj si setki razy. Adi 07.24 Znaczenie: Pewna pseudo-inkarnacja Krsny powiedziaa kiedy swemu uczniowi, e udzieliwszy mu wiedzy oprni samego siebie i w ten sposb sta si duchowym bankrutem. Tacy blagierzy mwi w ten sposb, by oszuka publiczno, lecz prawdziwa wiadomo duchowa jest tak doskonaa, e im bardziej si j rozdziela, tym bardziej si zwiksza. Bankructwo jest okreleniem, ktre znajduje zastosowanie w wiecie materialnym, lecz nigdy nie mona oprni magazynu mioci do Boga w wiecie duchowym. Krsna zaspokaja potrzeby milionw i trylionw ywych istot, i nawet gdyby wszystkie niezliczone ywe istoty zapragny sta si wiadomymi Krsny, nie zabrakoby mioci do Boga, ani te nie byoby kopotu z ich utrzymaniem. Nasz ruch wiadomoci Krsny rozpoczlimy w pojedynk i nikt nie zapewnia nam rodkw do ycia, lecz obecnie na caym wiecie wydajemy setki i tysice dolarw i ruch ten coraz bardziej si zwiksza. Tak wic nie ma kwestii niedostatku. Chocia zawistne osoby mog by zazdrosne, to jeli bdziemy przestrzega naszych zasad i poda ladami Panca-tattvy, ruch ten bdzie rozwija si nadal i nie powstrzymaj go imitacje svamich, sannyasinw, religioznawcy, filozofowie czy naukowcy, gdy jest on transcendentalny do wszystkich materialnych warunkw. Dlatego osoby propagujce ruch wiadomoci Krsny nie powinny obawia si takich otrw i gupcw. Adi 07.25 Powd mioci do Boga rozprzestrzenia si we wszystkich kierunkach i tak zatopia modych, starych, kobiety i dzieci. Adi 07.25 Znaczenie: Kiedy w ten sposb rozdzielana jest zawarto magazynu mioci do Boga, nastpuje potny potop, ktry zalewa ca ziemi. Czasami po porze deszczowej wystpuje wielka powd w ridhama Mayapur. Jest to oznak tego, e z miejsca narodzin Pana Caitanyi powd mioci do Boga powinna rozprzestrzeni si na cay wiat, gdy to pomoe kademu, nie wyczajc starcw, modziey, kobiet i dzieci. Ruch wiadomoci Krsny ri Caitanyi Mahaprabhu ma tak wielk moc, e moe zatopi cay wiat i zainteresowa wszystkie klasy ludzi tematem mioci do Boga. Adi 07.26 Ruch wiadomoci Krsny zaleje cay wiat i zatopi kadego, tak dentelmenw, zoczycw, a nawet kulawych, inwalidw czy lepcw. Adi 07.26 Znaczenie: Tutaj ponownie mona podkreli, e chocia zazdrosne otry protestuj, aby nie dawa witej nici czy sannyasy Europejczykom i Amerykanom, to nie istnieje nawet potrzeba zwaania na to, czy kto jest dentelmenem czy zoczyc, poniewa jest to ruch duchowy, nie zwaajcy na zewntrzne ciao ze skry i koci. Chocia znajduje si on pod waciwym przewodnictwem Panca-tattvy, cile przestrzegajc regulujcych zasad, nie ma on nic wsplnego z zewntrznymi przeszkodami. Adi 07.27 Kiedy piciu czonkw Panca-tattvy ujrzao, e cay wiat zaton w mioci do Boga, a nasienie przyjemnoci materialnej zostao cakowicie zniszczone w ywych istotach, przepenili si oni niezwykym szczciem. Adi 07.27 Znaczenie: W zwizku z tym rila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura pisze w swej Anubhasyi, e poniewa wszystkie ywe istoty nale do marginalnej mocy Pana, kada z nich ma naturaln skonno, aby sta si wiadom Krsny, chocia jednoczenie niewtpliwie znajduje si w niej nasienie materialnej przyjemnoci. Nasienie przyjemnoci materialnej, podlewane przez naturalny bieg materialnych wypadkw, kiekuje, by sta si drzewem materialnego uwikania, ktre dostarcza ywej istocie wszelkiego rodzaju przyjemnoci materialnych. Cieszenie si takimi materialnymi udogodnieniami oznacza dowiadczanie trzech materialnych niedoli. Kiedy jednake, zgodnie z prawami natury, nastpuje powd, nasiona w ziemi zostaj zniszczone. Podobnie, kiedy powd mioci do Boga zalewa cay wiat, nasiona materialnej przyjemnoci trac sw moc. Tak wic im bardziej szerzy si ruch wiadomoci Krsny, tym bardziej zmniejsza si pragnienie przyjemnoci materialnej. Nasienie materialnej przyjemnoci automatycznie traci moc wraz ze wzrostem ruchu wiadomoci Krsny.

127

Zamiast by zazdrosnymi o to, e dziki asce Pana Caitanyi wiadomo Krsny szerzy si na caym wiecie, takie zawistne osoby powinny by szczliwe, jak oznajmiono to tutaj sowami parama ullasa. Lecz poniewa s one kanistha-adhikari, czyli prakrta-bhaktami (bhaktami materialistycznymi, ktrzy nie s zaawansowani w wiedzy duchowej), zamiast by szczliwymi, s zazdrosne, i staraj si znale wady w wiadomoci Krsny. Jednake rimat Prabodhananda Sarasvati pisze w swej Caitanya-candramrcie, e pod wpywem ruchu wiadomoci Krsny Pana Caitanyi materialici czuj odraz do rozmw o swych onach i dzieciach, rzekomo wyksztaceni uczeni porzucaj swe nudne studia nad literatur wedyjsk, yogini porzucaj swe niepraktyczne praktyki yogi mistycznej, asceci rezygnuj ze swych srogich pokut i wyrzecze, a sannyasini porzucaj studia nad filozofi Sankhya. W ten sposb wszyscy czuj atrakcj do praktyk bhakti-yogi Pana Caitanyi i nie doznaj smaku wyszego ponad smak wiadomoci Krsny. Adi 07.28 Im wiksze deszcze mioci do Boga wywouje piciu czonkw Panca-tattvy, tym bardziej zwiksza si ten potop i zalewa cay wiat.

Adi 07.28 Znaczenie: Ruch wiadomoci Krsny nie jest stereotypowy ani te w zastoju. Rozszerzy si on na caym wiecie pomimo wszelkich sprzeciww gupcw i drani, ktrzy uwaaj, e europejscy i amerykascy mleccha nie mog by przyjmowani za braminw czy sannyasinw. Tutaj oznajmiono e proces ten rozprzestrzeni si i zatopi cay wiat wiadomoci Krsny. Adi 07.29-30 Impersonalici, osoby pracujce dla przyjemnoci materialnej, faszywi logicy, bluniercy, niewielbiciele i najnisi pomidzy spoecznoci studenck s wielkimi ekspertami w unikaniu ruchu wiadomoci Krsny i dlatego potop wiadomoci Krsny nie moe ich dosign. Adi 07.29-30 Znaczenie: Tak jak filozofowie Mayavadi w przeszoci, tacy jak Prakaananda Sarasvati z Benares, wspczeni impersonalici nie s zainteresowani ruchem wiadomoci Krsny Pana Caitanyi. Nie znaj wartoci tego materialnego wiata; uwaaj go za faszywy i nie s w stanie zrozumie, jak ruch wiadomoci Krsny moe go wykorzysta. S tak pogreni w impersonalistycznej myli, e przyjmuj to za pewnik, i wszelka duchowa rnorodno jest materialna. Poniewa nie znaj niczego poza sw bdn koncepcj brahmajyoti, nie s w stanie zrozumie, e Krsna, Najwysza Osoba Boga, jest duchowy i dlatego ponad koncepcj materialnego zudzenia. Kiedykolwiek Krsna inkarnuje osobicie albo jako bhakta, ci filozofowie Mayavadi uwaaj Go za zwyk ludzk istot. Zostao to potpione w Bhagavad-gicie: avajananti mam mudha manusim tanum aritam param bhavam ajananto mama-bhuta-mahevaram "Gupcy wymiewaj Mnie, kiedy zstpuj w ludzkiej postaci. Nie znaj Mojej transcendentalnej natury i nie wiedz, e jestem Najwyszym Panem wszystkiego, co istnieje." (Bg. 9.11) S rwnie inne pozbawione skrupuw osoby, ktre - wykorzystujc pojawienie si Pana - pozuj na inkarnacje, by oszukiwa niewinn publiczno. Inkarnacja Boga powinna zosta poddana sprawdzianowi stwierdze astr i rwnie spenia niezwyke czyny. Nie naley przyjmowa otra za inkarnacj Boga, lecz naley sprawdzi, czy moe on dziaa jako Najwysza Osoba Boga. Na przykad, Krsna naucza Arjun w Bhagavad-gicie i Arjuna rwnie przyj Go za Najwysz Osob Boga, lecz dla naszego zrozumienia Arjuna poprosi Pana, by zamanifestowa Sw form kosmiczn, w ten sposb sprawdzajc, czy rzeczywicie by On Najwyszym Panem. Podobnie, tzw. inkarnacj Boga naley sprawdzi wedug standardowych kryteriw. Aby nie da si zwie pokazowi si mistycznych, najlepiej jest przeegzaminowa tzw. inkarnacj Boga w wietle stwierdze astr. Pisma wite opisuj Caitany Mahaprabhu jako inkarnacj Krsny; wic jeli kto pragnie imitowa Pana Caitany i twierdzi, e jest inkarnacj, musi uzasadni to twierdzenie ukazujc dowody z astr o swym pojawieniu si. Adi 07.31-32 Widzc, e Mayavadi i inni uciekaj, Pan Caitanya pomyla: Chciaem, by ta powd mioci do Boga zatopia kadego, lecz niektrzy z nich uciekli. Dlatego obmyl podstp, aby ich rwnie zatopi. Adi 07.31-32 Znaczenie: Jest to istotny punkt. Pan Caitanya Mahaprabhu pragn wymyli sposb urzeczenia Mayavadi i innych, ktrzy nie wykazywali zainteresowania ruchem wiadomoci Krsny. Jest to oznak acaryi. Od acaryi, ktry przychodzi, by suy Panu, nie mona oczekiwa, by dostosowa si do stereotypu, gdy zawsze musi on wynajdywa sposoby szerzenia wiadomoci Krsny. Czasami osoby zazdrosne krytykuj ruch wiadomoci Krsny, poniewa jednakowo angauje on w rozdzielanie mioci do Boga tak chopcw, jak i dziewczta. Nie wiedzc, e chopcy i dziewczta w krajach takich jak europejskie czy amerykaskie swobodnie obcuj ze sob, ci gupcy i otry krytykuj chopcw i dziewczta w wiadomoci Krsny za to, e mieszaj si ze sob. Lecz dranie ci powinni zway na to, e nie mona nagle zmieni zwyczajw spoecznych. Jednake, poniewa tak chopcy, jak i dziewczta s szkoleni na nauczajcych, te dziewczta nie s zwykymi dziewcztami, lecz s tak dobre jak ich bracia, ktrzy gosz wiadomo Krsny. Zatem angaowanie zarwno chopcw, jak i dziewczt w peni transcendentalne czynnoci jest taktyk majc na celu szerzenie ruchu wiadomoci Krsny. Ci zazdroni gupcy, ktrzy krytykuj to, e chopcy mieszaj si z dziewcztami, bd musieli zadowoli si sw wasn gupot, gdy nie wiedz, jak szerzy wiadomo Krsny poprzez zaadoptowanie sposobw i rodkw, ktre s korzystne dla tego celu. Ich stereotypowe metody nigdy nie pomog szerzy wiadomoci Krsny. Wic to, co robimy, jest doskonae dziki asce Pana Caitanyi Mahaprabhu, gdy to On wanie zaproponowa wynalezienie sposobu na pochwycenie tych wszystkich, ktrzy zgubili drog do wiadomoci Krsny. Adi 07.33 Tak wic po penym zastanowieniu si, Pan przyj sannyas. Adi 07.33 Znaczenie: Pan ri Caitanya Mahaprabhu nie musia przyjmowa sannyasy, gdy jest Samym Bogiem i dlatego nie ma nic wsplnego z materialn, cielesn koncepcj ycia. ri Caitanya Mahaprabhu nie utosamia si z adn z omiu varn i aramw, mianowicie: bramin, ksatriya, vaiya, udra, brahmacari, grhastha, vanaprastha i sannyasa. Utosamia si z Najwyszym Duchem. ri Caitanya Mahaprabhu, czy te jakikolwiek czysty bhakta, nigdy nie utosamia si z tymi spoecznymi i duchowymi podziaami ycia, gdy bhakta jest zawsze transcendentalny do rnych podziaw spoecznych.

128

Niemniej jednak Pan Caitanya postanowi przyj sannyas z tego wzgldu, e wwczas kady - z korzyci dla siebie okazywaby Mu szacunek. Chocia w rzeczywistoci nie byo potrzeby, aby przyj sannyas, zrobi to dla korzyci tych, ktrzy mogli uwaa Go za zwyk ludzk istot. Gwnym celem przyjcia przez Niego sannyasy byo wyzwolenie sannyasinw Mayavadi. Okae si to rzecz oczywist w dalszej czci tego rozdziau. rila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura w ten sposb wyjani termin "Mayavadi": "Najwysza Osoba Boga jest transcendentalny do materialnej koncepcji ycia. Mayavadi to ten, ktry uwaa, e ciao Najwyszej Osoby Boga Krsny jest zrobione z mayi i ktry za may uwaa rwnie siedzib Pana i proces zbliania si do Niego, sub oddania. Mayavadi uwaa za may wszystkie parafernalia suby oddania." Maya odnosi si do egzystencji materialnej, ktrej waciwe s reakcje czynnoci karmicznych. Mayavadi uwaaj, e suba oddania zalicza si do takich czynnoci karmicznych. Wedug nich bhagavatowie, czyli bhaktowie, osign prawdziwy punkt wyzwolenia wwczas, kiedy zostan oczyszczeni przez filozoficzn spekulacj. Osoby, ktre w ten sposb spekuluj o subie oddania, nazywane s kutarkika (faszywymi logikami), a osoby uwaajce sub oddania za czynno karmiczn nazywane s rwnie karma-nistha. Osoby krytykujce sub oddania nazywane s nindaka (bluniercami). Podobnie, niewielbiciele uwaajcy czynnoci oddania za materialne nazywani s rwnie pasandi, a naukowcy o podobnym pogldzie zw si adhama paduya. Kutarkika, nindaka, pasandi i adhama paduya unikali korzyci pyncych z ruchu ri Caitanyi Mahaprabhu polegajcego na rozwoju mioci do Boga. ri Caitanya Mahaprabhu czu dla nich wspczucie i z tego wzgldu postanowi przyj porzdek sannyasy, gdy wtedy ofiarowywaliby Mu szacunek. W Indiach nadal szanowany jest porzdek sannyasy. W istocie, nawet sama szata sannyasina nadal wzbudza szacunek w ludnoci Indii. Zatem ri Caitanya Mahaprabhu przyj sannyas, by uatwi nauczanie Swego kultu oddania, chocia w przeciwnym razie nie mia potrzeby przyjmowania czwartego porzdku ycia duchowego. Adi 07.34 ri Caitanya Mahaprabhu pozostawa w yciu rodzinnym przez dwadziecia cztery lata, a na pocztku dwudziestego pitego przyj porzdek sannyasy. Adi 07.34 Znaczenie: S cztery porzdki ycia duchowego, mianowicie brahmacarya, grhastha, vanaprastha i sannyasa, i kady z tych aramw ma cztery dziay. Brahmacaryarama dzieli si na: savitrya, prajapatya, brahma i brhat, a grhastharama dzieli si na: varta (zawodowcy), sancaya (zbierajcy), alina (ci, ktrzy nie prosz nikogo o nic) i ilonchana (zbierajcy zboe z pl ryowych). Podobnie, vanaprastharama dzieli si na: vaikhanasa, balikhilya, audumbara i phenapa, a sannyasa na: kuticaka, bahudaka, hamsa i niskriya. Jak oznajmia rimad-Bhagavatam (1.13.26-27), s dwa rodzaje sannyasinw, nazywani dhira i narottama. ri Caitanya Mahaprabhu przyj sannyas pod koniec stycznia w roku 1432 akabda od Keavy Bharati nalecego do ankarasampradayi. Adi 07.35 Po przyjciu porzdku sannyasy, ri Caitanya Mahaprabhu przycign uwag wszystkich tych, ktrzy si Mu wymknli, poczwszy od logikw. Adi 07.36 I tak oto studenci, niewierni, karmici i krytycy wszyscy przyszli, by podporzdkowa si lotosowym stopom Pana. Adi 07.37 Pan Caitanya wybaczy im wszystkim, i pogryli si oni w oceanie suby oddania, gdy nikt nie moe zbiec przed wyjtkow, miosn sieci ri Caitanyi Mahaprabhu. Adi 07.37 Znaczenie: ri Caitanya Mahaprabhu by idealnym acary. Acarya jest idealnym nauczycielem, ktry zna cel pism objawionych, zachowuje si odpowiednio do ich nakazw i uczy swych studentw, by rwnie przyjli te zasady. Jako idealny acarya, ri Caitanya Mahaprabhu obmyli sposoby pochwycenia wszelkiego rodzaju ateistw i materialistw. Kady acarya ma szczeglne rodki propagowania swego ruchu duchowego w celu przywiedzenia ludzi do wiadomoci Krsny. Tak wic metoda jednego acaryi moe rni si od metody drugiego, ale ostateczny cel nigdy nie jest lekcewaony. rila Rupa Gosvami poleca: yena tena prakarena manah krsne niveayet

129

sarve vidhi-nisedha syur etayor eva kinkarah Acarya powinien obmyli sposoby, dziki ktrym ludzie mog w jaki sposb przyj do wiadomoci Krsny. Najpierw powinni sta si wiadomi Krsny, a pniej mona stopniowo wprowadzi wszystkie przepisane zasady i reguy. W naszym ruchu wiadomoci Krsny stosujemy t taktyk Pana Caitanyi Mahaprabhu. Na przykad, poniewa chopcy i dziewczta w krajach zachodnich swobodnie mieszaj si, to aby przywie ich do wiadomoci Krsny, konieczne s pewne ustpstwa wzgldem ich zwyczajw i nawykw. Acarya musi obmyli sposoby przywiedzenia ich do suby oddania. Wic chocia jestem sannyasinem, czasami bior udzia w swataniu chopcw i dziewczt, chocia w historii sannyasy aden sannyasin osobicie nie bra udziau w aranowaniu maestw swych uczniw. Adi 07.38 ri Caitanya Mahaprabhu pojawi si, aby wyzwoli wszystkie upade dusze. Dlatego obmyli wiele metod wyzwolenia ich z side mayi. Adi 07.38 Znaczenie: Powinnoci acaryi jest okazywanie miosierdzia upadym duszom. W zwizku z tym pod uwag powinny by brane dea-kala-patra (miejsce, czas i obiekt). Poniewa europejscy i amerykascy chopcy i dziewczta w naszym ruchu wiadomoci Krsny nauczaj razem, mniej inteligentni ludzie krytykuj, e mieszaj si bez ogranicze. W Europie i Ameryce chopcy i dziewczta mieszaj si w sposb nieograniczony i maj rwne prawa; zatem cakowite odseparowanie mczyzn od kobiet jest rzecz niemoliw. Jednake dokadnie instruujemy tak mczyzn, jak i kobiety, w jaki sposb naucza i w istocie nauczaj oni wspaniale. Oczywicie cile zabraniamy niedozwolonego seksu. Chopcy i dziewczta nie majcy lubu nie maj pozwolenia na spanie razem czy ycie razem i w kadej wityni znajduj si oddzielne udogodnienia dla chopcw i dziewczt Grhasthowie mieszkaj na zewntrz wityni, gdy w wityni nie pozwalamy nawet na to, by m i ona yli razem. Rezultaty tego s wspaniae. Zarwno mczyni, jak i kobiety nauczaj ze zdwojon si przekazu Pana Caitanyi Mahaprabhu i Pana Krsny. Sowa saba nistarite kare caturi apara z tego wersetu oznaczaj, e ri Caitanya Mahaprabhu pragn wyzwoli wszystkich. Dlatego zasad jest, e nauczajcy musi cile przestrzega zasad i przepisw ustanowionych w astrach, jednake jednoczenie musi obmyli sposoby na to, by nauczanie w celu odzyskania upadych dusz przebiegao z pen si. Adi 07.39 Wszyscy zostali nawrceni na bhaktw Pana Caitanyi, nawet mleccha i yavana. Wymknli si Mu jedynie impersonalistyczni zwolennicy ankaracaryi.

Adi 07.39 Znaczenie: Werset ten wyranie oznajmia, e chocia Pan Caitanya Mahaprabhu przemieni w bhaktw mahometan i innych mleccha, to nie mg nawrci impersonalistycznych zwolennikw ankaracaryi. Po przyjciu wyrzeczonego porzdku ycia, Caitanya Mahaprabhu nawrci wielu karma-nistha oddanych karmicznym czynnociom, wielu wielkich logikw, jak Sarvabhauma Bhattacarya, nindaka (bluniercw), jak Prakaananda Sarasvati, pasandi (niewielbicieli), jak Jagai i Madhai, i adhama paduya (zdegradowanych studentw), jak Mukunda i jego przyjaciele. Wszyscy oni stopniowo stali si bhaktami Pana, nawet Pathanowie czy muzumanie, lecz bardzo trudno byo nawrci najwikszych bluniercw, impersonalistw, gdy bardzo taktownie wymykali si podstpom Pana Caitanyi Mahaprabhu. Opisujc Kaira Mayavadi, rila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura wyjani, e osoby, ktre s oszoomione przez wiedz empiryczn czy bezporedni percepcj zmysow i ktre wskutek tego uwaaj, e za pomoc swych materialnych oblicze mog oszacowa nawet ten ograniczony materialny wiat, dochodz do wniosku, e wszystko co mona dostrzec poprzez bezporedni percepcj zmysow, jest jedynie may, czyli zudzeniem. Utrzymuj, e chocia Absolutna Prawda jest poza zasigiem percepcji zmysowej, nie zawiera On adnej duchowej rnorodnoci czy przyjemnoci. Wedug Kaira Mayavadi wiat duchowy jest po prostu prni. Nie wierz w Osob Absolutnej Prawdy ani rnorodno Jego czynw w wiecie duchowym. Chocia maj swe wasne argumenty, ktre nie s bardzo mocne, nie maj adnej koncepcji rnorodnych czynnoci Prawdy Absolutnej. Impersonalici, ktrzy s zwolennikami ankaracaryi, na og znani s jako Kaira Mayavadi. W pobliu Varanasi jest inna grupa impersonalistw, ktrzy znani s jako Saranatha Mayavadi. Za miastem Varanasi znajduje si miejsce znane jako Saranatha, gdzie jest ogromna stupa buddyjska. yje tam wielu zwolennikw filozofii buddyjskiej i s oni znani jako Saranatha Mayavadi. Impersonalici Saranathy rni si od impersonalistw Varanasi, gdy impersonalici Varanasi propaguj ide, e bezosobowy Brahman jest prawd, podczas gdy rnorodno materialna jest faszywa, lecz impersonalici Saranatha nie wierz nawet w to, e Absolutna Prawda czy Brahman mog zosta zrozumiani jako przeciwiestwo mayi czy zudzenia. Wedug ich pogldu jedyn manifestacj Absolutnej Prawdy jest materializm. W rzeczywistoci zarwno Mayavadi Kaira, jak i Saranatha oraz wszelcy inni filozofowie nie majcy wiedzy o duszy, s zwolennikami cakowitego materializmu. aden z nich nie ma wyranej wiedzy o Absolucie czy wiecie duchowym. Filozofowie tacy jak Mayavadi Saranatha, ktrzy nie wierz w egzystencj duchow Absolutnej Prawdy, lecz uwaaj, e rnorodno materialna jest wszystkim, nie wierz, i istniej dwa rodzaje natury, nisza (materialna) i wysza (duchowa), jak opisuje to Bhagavad-gita. W rzeczywistoci ani Mayavadi Varanasi, ani Saranatha nie przyjmuj zasad Bhagavad-gity, z powodu ubogiego zasobu wiedzy. Poniewa ci impersonalici nie majcy doskonaej wiedzy duchowej nie s w stanie zrozumie zasad bhakti-yogi, musz zosta zaliczeni do niewielbicieli, ktrzy s przeciwni ruchowi wiadomoci Krsny. Czasami cierpimy niewygody z powodu przeszkd stawianych przez tych impersonalistw, lecz nie dbamy o ich tak zwan filozofi, gdy propagujemy nasz wasn filozofi, tak jak zostaa zaprezentowana w Bhagavad-gicie Takiej Jak Jest, i otrzymujemy pomylne rezultaty. Teoretyzujc, jak gdyby suba oddania bya przedmiotem ich spekulacji umysowej, oba rodzaje impersonalistw Mayavadi dochodz do wniosku, e przedmiot bhakti-yogi jest tworem mayi i e Krsna, suba oddania i bhakta s rwnie may. Zatem jak oznajmi ri Caitanya Mahaprabhu, mayavadi krsne aparadhi: "Wszyscy Mayavadi s bluniercami przeciwko Panu Krsnie." (Cc. Madhya 17.129) Zrozumienie ruchu wiadomoci Krsny jest dla nich rzecz niemoliw; dlatego nie doceniamy ich filozoficznych konkluzji. Bez wzgldu na to, jakimi by byli ekspertami ci ktliwi impersonalici w prezentowaniu swej tak zwanej logiki, my pokonujemy ich pod kadym wzgldem i kontynuujemy nasz ruch wiadomoci Krsny. Ich urojone spekulacje umysowe nie mog powstrzyma postpu ruchu wiadomoci Krsny, ktry jest cakowicie duchowy i nigdy nie podlega kontroli takich Mayavadi.

130

Adi 07.40 Kiedy Pan Caitanya Mahaprabhu przechodzi przez Varanasi w drodze do Vrndavany, sannyasini bdcy filozofami Mayavadi blunili przeciwko Niemu na wiele sposobw. Adi 07.40 Znaczenie: Nauczajc ywioowo wiadomoci Krsny, ri Caitanya Mahaprabhu stawi czoa wielu filozofom Mayavadi. Podobnie, my rwnie stawiamy czoa wrogim svamim, yoginom, impersonalistom, naukowcom, filozofom i innym spekulantom umysowym, i dziki asce Pana Krsny bez trudu i z powodzeniem pokonujemy ich wszystkich. Adi 07.41 "Chocia jest sannyasinem, nie interesuje si studiami nad Vedant, lecz zamiast tego zawsze piewa i taczy w sankirtanie. Adi 07.41 Znaczenie: Szczliwie czy nieszczliwie, my rwnie spotykamy takich Mayavadi, ktrzy krytykuj nasz metod intonowania i oskaraj nas, e nie jestemy zainteresowani studiami. Nie wiedz, e przetumaczylimy na angielski cae tomy ksiek i e studenci w naszych wityniach regularnie studiuj je rano, po poudniu i wieczorem. Piszemy i drukujemy ksiki, a nasi studenci studiuj je i rozprowadzaj na caym wiecie. adna szkoa Mayavadi nie moe zaprezentowa tak wielu ksiek jak my; niemniej jednak oskaraj nas, e nie mamy upodobania do studiw. Takie oskarenia s cakowicie faszywe. Lecz chocia studiujemy, nie studiujemy nonsensw Mayavadi. Sannyasini Mayavadi nie intonuj ani nie tacz. Ich formalnym sprzeciwem jest to, e ta metoda taczenia i intonowania jest nazywana tauryatrika, co oznacza, e sannyasin powinien cakowicie unika takich czynnoci i powici swj czas studiom nad Vedant. W rzeczywistoci ludzie tacy nie rozumiej, co to znaczy Vedanta. W Bhagavad-gicie jest powiedziane: vedai ca sarvair aham eva vedyo vedanta-krd veda-vid eva caham. "Ja jestem przedmiotem poznania wszystkich Ved; w istocie, to Ja jestem kompilatorem Vedanty i Ja jestem znawc Ved." (Bg. 15.15) W rzeczywistoci kompilatorem Vedanty jest Pan Krsna, i cokolwiek On mwi, jest filozofi Vedanty. Mayavadi s bardzo dumni ze swoich studiw, chocia brakuje im wiedzy o Vedancie zaprezentowanej przez Najwysz Osob Boga w transcendentalnej formie rimad-Bhagavatam. Przewidujc ze rezultaty prezentowania przez nich w wypaczony sposb filozofii Vedanty, rila Vyasadeva skompilowa rimad-Bhagavatam jako komentarz do Vedanta-sutry. rimad-Bhagavatam jest bhasyam brahmasutranam; innymi sowy, caa filozofia Vedanty w kodach Brahma-sutr zostaa dokadnie opisana na stronach rimadBhagavatam. Prawdziwym gosicielem filozofii Vedanty jest osoba wiadoma Krsny, ktra zawsze angauje si w czytanie i poznawanie Bhagavad-gity i rimad-Bhagavatam oraz przekazywanie treci tych ksiek caemu wiatu. Mayavadi s bardzo dumni, e zmonopolizowali filozofi Vedanty, lecz bhaktowie maj swe wasne komentarze do Vedanty, takie jak rimadBhagavatam i inne pisma acaryw. Komentarzem Gaudiya Vaisnavw jest Govinda-bhasya. Oskarenie Mayavadi, e bhaktowie nie studiuj Vedanty, jest faszywe. Nie wiedz, e intonowanie, taczenie i nauczanie zasad rimad-Bhagavatam, nazywanych Bhagavata-dharm, jest tym samym co studiowanie Vedanty. Poniewa sdz, e czytanie filozofii Vedanty jest jedynym zajciem sannyasina i nie widzieli, aby Caitanya Mahaprabhu angaowa si w takie bezporednie studia, krytykowali Pana. ripada ankaracarya pooy szczeglny nacisk na studiowanie filozofii Vedanty. Vedanta-vakyesu sada ramantah kaupinavantah khalu bhagyavantah. "cile przyjmujc wyrzeczony porzdek ycia i nie noszc nic poza przepask na biodrach, sannyasin powinien zawsze czerpa przyjemno z filozoficznych stwierdze Vedanta-sutry. Tak osob w wyrzeczonym porzdku ycia naley uwaa za bardzo szczliw." Mayavadi Varanasi blunili przeciwko Panu Caitanyi, poniewa Jego zachowanie nie odpowiadao tym zasadom. Jednake Pan Caitanya okaza ask tym sannyasinom Mayavadi i wyzwoli ich dziki dysputom na temat Vedanty z Prakaanand Sarasvati i Sarvabhaum Bhattacary. Adi 07.42 "Ten Caitanya Mahaprabhu jest niewyksztaconym sannyasinem i dlatego nie zna Swej prawdziwej powinnoci. Kieruje si jedynie sentymentami i wczy si w towarzystwie innych sentymentalistw." Adi 07.42 Znaczenie: Nie wiedzc, e ten ruch wiadomoci Krsny oparty jest na solidnej filozofii nauki transcendentalnej, gupi Mayavadi dochodz do powierzchownych wnioskw, e ci, ktrzy tacz i intonuj, nie maj filozoficznej wiedzy. W rzeczywistoci jednake osoby wiadome Krsny maj pen wiedz o istocie filozofii Vedanty, gdy studiuj prawdziwy komentarz do filozofii Vedanty, rimad-Bhagavatam, i stosuj si do prawdziwych sw Najwyszej Osoby Boga, jakie znajdujemy w Bhagavad-gicie Takiej Jak Jest. Po zrozumieniu filozofii Bhagavata czy Bhagavata-dharmy, osigaj pen wiadomo duchow, czyli wiadomo Krsny, i dlatego ich intonowanie i taczenie nie jest materialne, lecz jest na platformie duchowej. Chocia kady podziwia to ekstatyczne intonowanie i taczenie bhaktw, ktrzy wskutek tego stali si popularni jako "ludzie Hare Krsna", z powodu swego ubogiego zasobu wiedzy Mayavadi nie s w stanie doceni tych czynnoci. Adi 07.43 Usyszawszy te wszystkie zniewagi, Pan Caitanya Mahaprabhu jedynie umiechn si do Siebie, odrzuci te wszystkie oskarenia i nie podj rozmw z Mayavadi.

Adi 07.43 Znaczenie: Jako bhaktowie wiadomi Krsny, nie lubimy rozmawia z filozofami Mayavadi jedynie po to, by traci wartociowy czas, lecz kiedykolwiek nadarza si sposobno, bardzo ywioowo i skutecznie wpajamy im nasz filozofi. Adi 07.44 W ten sposb lekcewac zniewagi Mayavadi Varanasi, Pan Caitanya Mahaprabhu uda si do Mathury, a po odwiedzeniu tego miasta powrci, by stawi czoa sytuacji.

Adi 07.44 Znaczenie: Kiedy Caitanya Mahaprabhu po raz pierwszy odwiedzi Varanasi, nie rozmawia z filozofami Mayavadi, lecz powrci tam z Mathury, by przekona ich o prawdziwym celu Vedanty. Adi 07.45 Tym razem Pan Caitanya zatrzyma si w domu Candraekhary, chocia by on uwaany za udr czy kayasth, gdy Pan, jako Najwysza Osoba Boga, jest cakowicie niezaleny. Adi 07.45 Znaczenie: Pan Caitanya zatrzyma si w domu Candraekhary, urzdnika, chocia sannyasin nie powinien mieszka w domu udry. Piset lat temu, szczeglnie w Bengalu, panowa system, e osoby narodzone w rodzinach braminw byy przyjmowane za braminw, a wszyscy inni, ktrzy urodzili si w innych rodzinach - nawet w wyszych kastach, mianowicie kacie ksatriyw i vaiyw - byli uwaani za niebramiskich udrw. Zatem, chocia ri Candraekhara

131

by urzdnikiem z rodziny kayastha w pnocnych Indiach, by uwaany za udr. Podobnie vaiyowie, szczeglnie ci ze spoecznoci suvarna-vanik, byli uwaani w Bengalu za udrw, i za udrw byli uwaani nawet vaidyowie, ktrzy byli na og lekarzami. Pan Caitanya Mahaprabhu jednak nie przyjmowa tej sztucznej zasady, ktr zaprowadzili w spoeczestwie egoistyczni ludzie, i pniej kayastha, vaidyowie i vanik zaczli przyjmowa wit ni, pomimo sprzeciww tzw. braminw. Przed czasami Caitanyi Mahaprabhu Ballal Sen, wczesny krl Bengalu - z powodu osobistego urazu - potpi klas suvarna-vanik. W Bengalu klasa suvarna-vanik jest zawsze bardzo bogata, gdy jej czonkowie s bankierami i handlarzami zota i srebra. Tote Ballal Sen zwyk poycza pienidze od bankiera suvarna-vanik. Z powodu bankructwa Ballala Sena, bankier suvarna-vanik pniej musia zaprzesta poyczania mu pienidzy, tote Ballal Sen rozgniewa si i potpi cae spoeczestwo suvarna-vanik jako nalece do spoecznoci udra. Ballal Sen stara si nakoni braminw, aby nie przyjmowali suvarna-vanik za zwolennikw instrukcji Ved pod kierunkiem braminw. Niektrzy bramini pochwalili dziaania Ballala Sena, lecz inni nie uczynili tego. W ten sposb bramini rwnie podzielili si i ci, ktrzy popierali klas suvarna-vanik, zostali wykluczeni ze spoecznoci bramiskiej. W obecnych czasach istniej te same uprzedzenia. W Bengalu istnieje wiele rodzin Vaisnava, ktrych czonkowie, chocia w istocie nie narodzili si jako bramini, dziaaj jako acaryowie inicjujc uczniw i ofiarowujc wite nici, tak jak zalecaj to tantry Vaisnava. Na przykad, w rodzinach Thakury Raghunandy, Acaryi Thakury Krsnadasy, Navani Hody i Rasikananda-devy (ucznia yamanandy Prabhu) speniana jest ceremonia witej nici, tak samo jak dla kasty Gosvamich, i system ten kontynuowano przez ostatnie trzysta czy czterysta lat. Przyjmujc uczniw zrodzonych w rodzinach braminw, s oni bona fide mistrzami duchowymi, ktrzy maj udogodnienie wielbienia alagrama-ila wielbionego razem z Bstwem. Do tej pory w naszym ruchu wiadomoci Krsny nie wprowadzilimy jeszcze wielbienia alagrama-ila, lecz wkrtce zostanie ono wprowadzone we wszystkich naszych wityniach jako istotna funkcja arcana-marga (wielbienia Bstw). Adi 07.46 Z reguy Pan Caitanya regularnie posila si w domu Tapana Miry. Nie miesza si z innymi sannyasinami, ani te nie przyjmowa ich zaprosze. Adi 07.46 Znaczenie: To przykadne zachowanie Pana Caitanyi definitywnie dowodzi, e sannyasin Vaisnava nie powinien przyjmowa zaprosze od sannyasinw Mayavadi czy te utrzymywa z nimi zayych stosunkw. Adi 07.47 Kiedy Sanatana Gosvami przyby z Bengalu, spotka Pana Caitany w domu Tapana Miry, gdzie Pan Caitanya pozostawa bezustannie przez dwa miesice, by naucza go suby oddania. Adi 07.47 Znaczenie: Pan Caitanya naucza Sanatan Gosvamiego w linii sukcesji uczniw. Sanatana Gosvami by wielkim uczonym w sanskrycie i innych jzykach, lecz dopki nie zosta poinstruowany przez Pana Caitany Mahaprabhu, nie napisa nic o zachowaniu Vaisnava. Jego synna ksika Hari-bhakti-vilasa, ktra udziela instrukcji kandydatom na Vaisnavw, zostaa napisana cakowicie w zgodzie z instrukcjami ri Caitanyi Mahaprabhu. W swej Hari-bhakti-vilasie ri Sanatana Gosvami udziela definitywnej instrukcji, e dziki waciwej inicjacji przez bona fide mistrza duchowego mona zosta braminem. W zwizku z tym mwi: yatha kancanatam yati kamsyam rasa-vidhanatah tatha diksa-vidhanena dvijatvam jayate nrnam "Tak jak metal dzwonowy przemienia si w zoto, kiedy zostaje zmieszany z rtci w procesie alchemicznym, tak osoba waciwie wyszkolona i inicjowana przez bona fide mistrza duchowego staje si braminem." Czasami przeciw temu protestuj osoby narodzone w rodzinach braminw, lecz nie maj mocnych argumentw przeciw tej zasadzie. Dziki asce Krsny i Jego bhakty nasze ycie moe si zmieni. rimad-Bhagavatam potwierdza to sowami jahati bandham i uddhanti. Jahati bandham oznacza, e ywa istota jest uwarunkowana przez okrelony rodzaj ciaa. Ciao jest z pewnoci przeszkod, lecz osoba obcujca z czystym bhakt i przestrzegajca jego instrukcji moe uniewani t przeszkod i zosta waciwym braminem poprzez inicjacj pod jego cisym kierownictwem. rila Jiva Gosvami stwierdza, w jaki sposb niebramin moe zosta przemieniony w bramina dziki obcowaniu z czystym bhakt. Prabha visnave namah: Pan Visnu jest tak potny, e moe zrobi cokolwiek Mu si podoba. Zatem dla Visnu nie jest rzecz trudn zmieni ciao bhakty, ktry znajduje si pod przewodnictwem czystego bhakty Pana. Adi 07.48 Opierajc si na pismach takich jak rimad-Bhagavatam, ktre objawiaj te poufne wskazwki, ri Caitanya Mahaprabhu poinstruowa Sanatan Gosvamiego o wszystkich regularnych czynnociach bhakty. Adi 07.48 Znaczenie: W systemie parampara instrukcje przyjmowane od bona fide mistrza duchowego musz rwnie by oparte na objawionych pismach wedyjskich. Ten, kto jest w linii sukcesji uczniw, nie moe wymyla swych wasnych sposobw zachowania. Jest wielu tzw. zwolennikw kultu Vaisnava w linii ri Caitanyi Mahaprabhu, ktrzy nie przestrzegaj skrupulatnie konkluzji astr i dlatego uwaani s za apa-sampraday, co oznacza "poza "sampraday". Niektre z tych grup znane s jako aula, baula, karttabhaja, neda, daravea, sani sahajiya, sakhibheki, smarta, jata-gosani, ativadi, cudadhari i gauranga-nagari. Jeli chcemy poda za sukcesj uczniw Pana Caitanyi Mahaprabhu, nie powinnimy obcowa z tymi spoecznociami apa-sampradaya . Osoba, ktra nie otrzymaa nauk od bona fide mistrza duchowego, nie moe zrozumie literatury wedyjskiej. Dla podkrelenia tego, Pan Krsna instruujc Arjun wyranie powiedzia, e poniewa by on Jego bhakt i zaufanym przyjacielem, mg zrozumie misterium Bhagavad-gity. Naley zatem wycign z tego wniosek, e jeli kto pragnie zrozumie misterium pism objawionych, musi zbliy si do bona fide mistrza duchowego, sucha od niego z pokor i peni dla niego sub. Wwczas zostanie mu objawione znaczenie pism witych. Vedy oznajmiaj: yasya deve para bhaktir yatha deve tatha gurau tasyaite kathita hy artha prakaante mahatmanah "Prawdziwe znaczenie pism witych zostaje objawione temu, kto posiada niezachwian wiar zarwno w Najwysz Osob Boga, jak i mistrza duchowego." rila Narottama dasa Thakura radzi, sadhu-astra-guru-vakya, hrdaye kariya aikya.

132

Znaczenie tej instrukcji jest takie, e aby zrozumie prawdziwy cel ycia duchowego, naley bra pod uwag instrukcje sadhu, pism objawionych i mistrza duchowego. Ani sadhu (wita osoba czy Vaisnava), ani te bona fide mistrz duchowy nie mwi niczego, co nie zostao usankcjonowane przez pisma objawione. Tak wic stwierdzenia bona fide mistrza duchowego i witych osb odpowiadaj stwierdzeniom pism objawionych. Zatem naley dziaa zgodnie z tymi trzema wanymi rdami poznania. Adi 07.49 Kiedy Pan Caitanya Mahaprabhu instruowa Sanatan Gosvamiego, zarwno Candraekhara, jak i Tapana Mira poczuli si bardzo nieszczliwymi. Dlatego przedoyli bagaln prob lotosowym stopom Pana. Adi 07.50 "Jak dugo moemy tolerowa zniewagi Twych krytykw przeciwko Twemu prowadzeniu si? Wolimy raczej porzuci nasze ycie ni sucha tych zniewag. Adi 07.50 Znaczenie: Jedn z najwaniejszych instrukcji ri Caitanyi Mahaprabhu o prawidowym zachowaniu Vaisnavy jest to, e Vaisnava powinien by tolerancyjny jak drzewo i pokorny jak trawa. trnad api sunicena taror api sahisnuna amanina manadena kirtaniyah sada harih "wite imi Pana naley intonowa w pokornym stanie umysu, uwaajc si za niszego od somy na ulicy. Powinno si by bardziej tolerancyjnym ni drzewo, wolnym od wszelkiego poczucia faszywego prestiu i naley by zawsze gotowym, by ofiarowywa wszelki szacunek innym. W takim stanie umysu mona intonowa wite imi Pana bez przerwy." Niemniej jednak, autor tych instrukcji, Pan Caitanya Mahaprabhu, nie tolerowa niewaciwego zachowania Jagai i Madhai. Kiedy zranili Pana Nityanand Prabhu, rozgniewa si i zamierza ich zabi, i zostali oni ocaleni tylko dziki asce Pana Nityanandy Prabhu. Naley by bardzo agodnym i pokornym w swych osobistych stosunkach. Jeli Vaisnava zostanie zniewaony, powinien by tolerancyjny i nie wpada w zo. Lecz jeli zniewaony zostanie nasz guru czy inny Vaisnava, naley by tak gniewnym jak ogie. Ukaza to Pan Caitanya Mahaprabhu. Nie naley tolerowa zniewagi przeciwko Vaisnavie, lecz natychmiast naley podj jedno z trzech dziaa. Jeli kto znieway Vaisnav, naley powstrzyma go argumentami i przemwi mu do rozsdku. Jeli kto nie jest dostatecznie dowiadczony, by to zrobi, powinien natychmiast porzuci swe ycie, a jeli nie moe tego uczyni, musi odej. Kiedy Caitanya Mahaprabhu przebywa w Benares, czyli Kai, sannyasini Mayavadi zniewaali Go na rne sposoby, poniewa chocia by sannyasinem, intonowa i taczy. Tapana Mira i Candraekhara syszeli te krytyki i - jako wielcy bhaktowie Pana Caitanyi - nie mogli tego znie. Nie mogli jednake temu zaradzi i dlatego zwrcili si do Pana Caitanyi Mahaprabhu. Poniewa nie byli w stanie znie tych zniewag, postanowili porzuci swe ycie. Adi 07.51 "Wszyscy sannyasini Mayavadi krytykuj Twoj witobliwo. Nie moemy znie takiego krytycyzmu, gdy zniewaga ta amie nasze serca."

Adi 07.51 Znaczenie: Jest to manifestacja prawdziwej mioci do Krsny i Pana Caitanyi Mahaprabhu. S trzy rodzaje Vaisnavw: kanistha-adhikari, madhyama-adhikari i uttama-adhikari. Kanistha-adhikari, czyli bhakta na najniszym etapie ycia Vaisnava, posiada mocn wiar, lecz nie jest zaznajomiony z wnioskami astr. Bhakta na drugim etapie, madhyamaadhikari, jest cakowicie wiadomy konkluzji astr i posiada mocn wiar w swego guru i Pana. Dlatego naucza on niewinnych, unikajc niewielbicieli. Jednake maha-bhagavata, czyli uttama-adhikari, bhakta na najwyszym etapie ycia oddania, nie uwaa, aby ktokolwiek by przeciwny zasadom Vaisnava, gdy uwaa, e kady jest Vaisnav oprcz niego. Jest to istot instrukcji Caitanyi Mahaprabhu, aby by bardziej tolerancyjnym od drzewa i uwaa si za niszego od somy na ulicy (trnad api sunicena taror api sahisnuna). Jednake, jeli bhakta jest na etapie uttama-bhagavata, aby zosta nauczajcym musi zej do drugiego statusu ycia, madhyama-adhikari, gdy nauczajcy nie powinien tolerowa zniewagi przeciwko innemu Vaisnavie. Chocia kanistha-adhikari rwnie nie moe tolerowa takich zniewag, nie jest w stanie powstrzyma ich poprzez cytowanie dowodw z astr. Zatem uwaa si, e Tapana Mira i Candraekhara byli kanisthaadhikari, poniewa nie byli w stanie pokona argumentw sannyasinw w Benares. Zwrcili si do Pana Caitanyi Mahaprabhu, by podj jakie dziaanie, gdy czuli, e nie s w stanie znie takiego krytycyzmu, chocia rwnie nie byli w stanie go powstrzyma. Adi 07.52 Kiedy Tapana Mira i Candraekhara w ten sposb rozmawiali ze ri Caitany Mahaprabhu, On jedynie umiechn si lekko i nie powiedzia nic. Wwczas przyby tam bramin, aby spotka si z Panem.

Adi 07.52 Znaczenie: Poniewa blunierstwo dotyczyo Samego ri Caitanyi Mahaprabhu, nie byo Mu przykro z tego powodu i dlatego si umiecha. Jest to idealne zachowanie Vaisnavy. Nie naley zoci si suchajc krytyki samego siebie, lecz gdy krytykowani s inni Vaisnavowie, musimy by przygotowani dziaa tak, jak to zasugerowano poprzednio. ri Caitanya Mahaprabhu mia wielkie wspczucie dla Swych czystych bhaktw Tapana Miry i Candraekhary; dlatego dziki Jego asce natychmiast przyby do Niego ten bramin. Dziki Swej wszechmocy Pan stworzy t sytuacj, by uszczliwi Swych bhaktw. Adi 07.53 Bramin upad do lotosowych stp Caitanyi Mahaprabhu i poprosi Go, by w radosnym nastroju przyj jego propozycj. Adi 07.53 Znaczenie: Zalecenie wedyjskie oznajmia, tad viddhi pranipatena paripranena sevaya: naley z pokor zbliy si do wyszego autorytetu (Bg. 4.34). Nie mona wyzywa wyszego autorytetu, lecz z wielk pokor mona przedoy do zaakceptowania sw propozycj mistrzowi duchowemu czy autorytetom duchowym. ri Caitanya Mahaprabhu jest idealnym nauczycielem uczcym Swym osobistym zachowaniem, i tacy s rwnie wszyscy Jego uczniowie. Tote bramin ten, oczyszczony dziki obcowaniu z Caitany Mahaprabhu, zastosowa si do tych zasad dotyczcych przedkadania proby wyszemu autorytetowi. Upad do lotosowych stp ri Caitanyi Mahaprabhu i przemwi w ten sposb.

133

Adi 07.54 "Mj drogi Panie, zaprosiem do mego domu wszystkich sannyasinw Benares. Moje pragniecie bdzie spenione, jeli Ty rwnie przyjmiesz moje zaproszenie. Adi 07.54 Znaczenie: Bramin ten wiedzia, e Caitanya Mahaprabhu by jedynym sannyasinem Vaisnava w Benares w tym czasie, a wszyscy pozostali byli Mayavadi. Obowizkiem grhasthy jest zapraszanie czasem sannyasinw na posiek do swego domu. Ten grhastha-bramin pragn zaprosi do swego domu wszystkich sannyasinw, lecz wiedzia rwnie, e - ze wzgldu na obecno sannyasinw Mayavadi - bardzo trudno byoby nakoni do przyjcia takiego zaproszenia Pana Caitany Mahaprabhu. Dlatego upad do Jego stp i wielokrotnie baga Pana, by mia dla niego wspczucie i speni jego prob. W ten sposb pokornie wyjawi swe pragnienie. Adi 07.55 "Mj drogi Panie, wiem, e nigdy nie obcujesz z innymi sannyasinami, lecz prosz, bd askawy dla mnie i przyjmij moje zaproszenie."

Adi 07.55 Znaczenie: Acarya czy wielka osobisto szkoy Vaisnava jest bardzo cisy w swych zasadach, lecz chocia jest twardy jak piorun, czasami jest mikki jak ra. Tak wic w rzeczywistoci jest on niezaleny. cile przestrzega zasad i przepisw, lecz czasami miknie w swym postpowaniu. Wiadomo byo, e Pan Caitanya nigdy nie obcuje z sannyasinami Mayavadi, jednake zrobi ustpstwo na prob bramina, jak oznajmi to nastpny werset. Adi 07.56 Pan Caitanya umiechn si i przyj zaproszenie bramina. Uczyni ten krok, by okaza ask sannyasinom Mayavadi. Adi 07.56 Znaczenie: Gboko zmartwieni krytycyzmem sannyasinw Benares w stosunku do Pana Caitanyi, Tapana Mira i Candraekhara odwoali si do lotosowych stp Pana. Caitanya Mahaprabhu jedynie umiechn si, jednake pragn speni pragnienia Swych bhaktw. Sposobno do tego nadarzya si, kiedy przyszed bramin i poprosi Go o przyjcie jego zaproszenia, by zagoci w jego domu wrd innych sannyasinw. Ten zbieg okolicznoci mia miejsce dziki wszechmocy Pana. Adi 07.57 Bramin ten wiedzia, e Pan Caitanya Mahaprabhu nigdy nie udawa si do niczyjego domu, jednake dziki inspiracji od Pana gorco prosi Go, by przyj to zaproszenie. Adi 07.58 Nastpnego dnia, kiedy Pan ri Caitanya Mahaprabhu uda si do domu bramina, zobaczy, e siedzieli tam wszyscy sannyasini Benares. Adi 07.59 Gdy tylko ri Caitanya Mahaprabhu ujrza sannyasinw, zoy pokony, a nastpnie poszed umy stopy. Po umyciu stp usiad w miejscu, gdzie to uczyni.

Adi 07.59 Znaczenie: Ofiarowujc pokony sannyasinom Mayavadi, ri Caitanya Mahaprabhu wyranie ukaza kademu Sw pokor. Vaisnava nie moe okazywa lekcewaenia nikomu, nie mwic ju o sannyasinie. ri Caitanya Mahaprabhu naucza, amanina manadena: naley zawsze okazywa szacunek innym, lecz nie naley da szacunku dla siebie. Sannyasin powinien zawsze chodzi boso, wic kiedy wchodzi do wityni czy pojawia si wrd spoeczestwa bhaktw, musi najpierw umy stopy i nastpnie usi we waciwym miejscu. W Indii nadal panuje zwyczaj, e buty kadzie si w okrelonym miejscu i nastpnie wchodzi si do wityni boso, po umyciu stp. ri Caitanya Mahaprabhu jest idealnym acary i ci, ktrzy podaj w Jego lady, powinni praktykowa te metody ycia w oddaniu, ktrych On naucza. Adi 07.60 Usiadszy na ziemi, Caitanya Mahaprabhu przejawi Sw moc mistyczn poprzez zamanifestowanie wiatoci tak wielkiej jak blask milionw soc. Adi 07.60 Znaczenie: ri Caitanya Mahaprabhu, jako Najwysza Osoba Boga Krsna, jest peen wszelkich mocy. Tote zamanifestowanie blasku milionw soc nie jest dla Niego niczym nadzwyczajnym. Pan ri Krsna znany jest jako Yogevara, mistrz wszelkich mocy mistycznych. ri Krsna Caitanya Mahaprabhu jest Samym Panem Krsn; dlatego moe przejawi jakkolwiek moc mistyczn. Adi 07.61 Kiedy sannyasini ujrzeli wiato ciaa ri Caitanyi Mahaprabhu, ich umysy zostay urzeczone i na znak szacunku natychmiast wszyscy powstali ze swych miejsc.

Adi 07.61 Znaczenie: Czasami wite osoby, acaryowie i nauczyciele przejawiaj niezwyke bogactwa, aby przycign uwag zwykych ludzi. Jest to konieczne, by przycign uwag gupcw, lecz wita osoba nie powinna naduywa takiej mocy dla osobistego zadowalania zmysw, jak robi to faszywi wici, ktrzy ogaszaj si Bogiem. Nawet magik moe ukaza niezwyke sztuczki, ktrych nie s w stanie zrozumie zwykli ludzie, lecz nie oznacza to, e magik jest Bogiem. Najwikszym grzechem jest przyciganie uwagi poprzez przejawianie si mistycznych i wykorzystywanie tej sposobnoci do ogoszenia si Bogiem. Prawdziwa wita osoba nigdy nie ogasza si Bogiem, lecz zawsze stawia si na pozycji sugi Boga. Suga Boga nie musi przejawia si mistycznych ani te nie lubi tego robi, lecz z ramienia Najwyszej Osoby Boga pokorny suga Boga dziaa w taki wspaniay sposb, e aden zwyky czowiek nie mie sprbowa dziaa tak jak on. Jednake wita osoba nigdy nie przypisuje sobie zasugi za takie dziaanie, poniewa wie bardzo dobrze, e kiedy dziki asce Najwyszego Pana dokonuje takich wspaniaych czynw, wszelka zasuga przypada Panu, a nie sudze. Adi 07.62 Przywdc wszystkich obecnych sannyasinw by Prakaananda Sarasvati, ktry powsta i z wielkim szacunkiem zwrci si do Pana Caitanyi Mahaprabhu w ten sposb. Adi 07.62 Znaczenie: Tak jak Pan ri Caitanya Mahaprabhu okaza Swj szacunek wszystkim sannyasinom Mayavadi podobnie okaza swj szacunek Panu przywdca sannyasinw Mayavadi, Prakaananda. Adi 07.63 "Prosz, przyjd tutaj. Prosz, podejd tutaj, Wasza witobliwo. Dlaczego siedzisz w tym nieczystym miejscu? Co jest przyczyn Twojej rozpaczy?"

134

Adi 07.63 Znaczenie: Tutaj widoczna jest rnica pomidzy Panem Caitany Mahaprabhu a Prakaanand Sarasvati. W wiecie materialnym kady pragnie przedstawia siebie jako bardzo wanego i wielkiego, lecz Caitanya Mahaprabhu przedstawi si w bardzo pokorny sposb. Mayavadi siedzieli na wzniosej pozycji, a Caitanya Mahaprabhu usiad w miejscu, ktre nie byo nawet czyste. Dlatego sannyasini Mayavadi sdzili, e z jakiego powodu musia by zasmucony, i Prakaananda Sarasvati zapyta o przyczyn Jego rozpaczy. Adi 07.64 Pan odpowiedzia: "Nale do niszego porzdku sannyasinw. Dlatego nie zasuguj na to, by siedzie z wami." Adi 07.64 Znaczenie: Z powodu swej znajomoci sanskrytu i przynalenoci do ankara-sampradayi, sannyasini Mayavadi s zawsze bardzo dumni. Zawsze wydaje im si, e dopki kto nie jest braminem i bardzo dobrym uczonym w sanskrycie, szczeglnie w gramatyce, nie moe przyj wyrzeczonego porzdku ycia ani zosta nauczajcym. Sannyasini Mayavadi zawsze bdnie interpretuj wszystkie astry, stosujc onglerk sown i konstrukcje gramatyczne, jednake ripada ankaracarya osobicie potpi takie onglowanie sowami w wersecie, prapte sannihite khalu marane nahi nahi raksati dukrn-karane. Dukrn odnosi si do przyrostkw i przedrostkw w gramatyce sanskryckiej. ankaracarya ostrzeg swych uczniw, e jeli troszcz si jedynie o zasady gramatyczne, nie wielbic Govindy, to s gupcami, ktrzy nigdy nie dostpi zbawienia. Jednake pomimo instrukcji ripady ankaracaryi, gupi sannyasini Mayavadi zawsze ongluj sowami w oparciu o cis gramatyk sanskryck. Sannyasini Mayavadi s bardzo dumni, jeli maj wzniose tytuy sannyasy, takie jak tirtha, arama i sarasvati. Nawet pomidzy Mayavadi ci, ktrzy nale do innych sampradayi i maj inne tytuy, takie jak Vana, Aranya, Bharati itd., uwaani s za sannyasinw niszego stopnia. ri Caitanya Mahaprabhu przyj sannyas z Bharati-sampradayi i wskutek tego uwaa Siebie za niszego sannyasina od Prakaanandy Sarasvati. Aby odrni si od sannyasinw Vaisnava, sannyasini Mayavadi-sampradayi zawsze uwaaj, e s usytuowani w bardzo wzniosym porzdku duchowym. Lecz Pan ri Caitanya Mahaprabhu, aby nauczy ich, jak by pokornymi i agodnymi, uzna Siebie za nalecego do niszej sampradayi sannyasinw. W ten sposb chcia wyranie pokaza, e sannyasinem jest ten, kto jest zaawansowany w wiedzy duchowej. Naley uwaa, e osoba zaawansowana w wiedzy duchowej zajmuje lepsz pozycj ni osoby, ktre nie wykazuj takiej wiedzy. Sannyasini z Mayavadi-sampradayi na og s znani jako Vedantyci, jak gdyby posiadali monopol na Vedant. W rzeczywistoci jednake Vedanta odnosi si do osoby, ktra doskonale zna Krsn. Jak potwierdza Bhagavad-gita, vedai ca sarvair aham eva vedyo: "Krsna jest przedmiotem poznania wszystkich Ved." (Bg. 15.15) Tak zwani Vedantyci Mayavadi nie wiedz, kim jest Krsna; dlatego ich tytu Vedanti, czyli znawcw filozofii Vedanty, jest jedynie pretensjonalnoci. Sannyasini Mayavadi zawsze uwaaj siebie za prawdziwych sannyasinw, a sannyasinw z porzdku Vaisnava uwaaj za brahmacarinw. Brahmacarin powinien angaowa si w sub sannyasina i przyj go za guru. Dlatego sannyasini Mayavadi nie tylko uwaaj si za guru, lecz za jagad-guru, czyli mistrzw duchowych caego wiata, chocia oczywicie nie widz caego wiata. Czasami ubieraj si bogato i podruj na grzbietach soni w procesjach, i tak zawsze s bardzo dumni, uwaajc si za jagad-guru. Jednake rila Rupa Gosvami wyjani, e jagad-guru waciwie odnosi si do tego, ktry kontroluje swj jzyk, umys, sowa, brzuch, genitalia i gniew. Prthivim sa isyat: taki jagad-guru jest cakowicie zdolny do przyjmowania uczniw na caym wiecie. Z powodu faszywego prestiu, sannyasini Mayavadi nie posiadajcy tych kwalifikacji czasami niepokoj i zniewaaj sannyasina Vaisnava, ktry pokornie peni sub dla Pana. Adi 07.65 Jednake Prakaananda Sarasvati osobicie chwyci ri Caitany Mahaprabhu za rk i z wielkim szacunkiem usadowi Go porodku zgromadzenia. Adi 07.65 Znaczenie: Naley bardzo doceni pene szacunku zachowanie Prakaanandy Sarasvati wobec ri Caitanyi Mahaprabhu. Takie zachowanie uwaane jest za ajnata-sukrti, czyli pobone czynnoci spenione bezwiednie. Zatem ri Caitanya Mahaprabhu bardzo taktownie da Prakaanandzie Sarasvati sposobno uczynienia postpu w ajnata-sukrti, tak by w przyszoci mg rzeczywicie zosta sannyasinem Vaisnava. Adi 07.66 Nastpnie Prakaananda Sarasvati powiedzia: "Wiem, e masz na imi ri Krsna Caitanya. Jeste uczniem ri Keavy Bharati, a zatem jeste chwalebny. Adi 07.67 "Naleysz do naszej ankara-sampradayi i mieszkasz w naszej wiosce, Varanasi. Dlaczego wic nie obcujesz z nami? Z jakiego powodu unikasz nawet spotkania z nami? Adi 07.67 Znaczenie: Vaisnava sannyasin albo Vaisnava na drugim stopniu rozwoju wiedzy duchowej moe zrozumie cztery zasady - mianowicie, Najwysz Osob Boga, bhaktw, niewinnych i zazdrosnych - i do kadego ma rny stosunek. Prbuje zwikszy sw mio do Boga, zawiera przyja z bhaktami i naucza wiadomoci Krsny pomidzy niewinnymi, lecz unika zawistnych, ktrzy s zazdroni o ruch wiadomoci Krsny. Pan Caitanya Mahaprabhu osobicie da przykad takiego zachowania i dlatego Prakaananda Sarasvati zapyta Go, dlaczego nie obcuje ani nawet nie rozmawia z nimi. Caitanya Mahaprabhu Swoim przykadem potwierdzi, e nauczajcy w ruchu wiadomoci Krsny na og nie powinien trwoni swego czasu na rozmowy z sannyasinami Mayavadi, lecz kiedy s jakie spory w oparciu o astry, Vaisnava musi zabra gos i pokona ich w filozofii. Wedug sannyasinw Mayavadi sannyasinem wedyjskim jest tylko ten, kto przyjmuje sannyas w sukcesji uczniw wywodzcej si od ankaracaryi. Czasami spotykamy si z wyzwaniem, e sannyasini nauczajcy w ruchu wiadomoci Krsny nie s autentyczni, poniewa nie nale do rodzin bramiskich, jako e Mayavadi nie przyznaj sannyasy osobom nie narodzonym w rodzinach braminw. Na nieszczcie jednake nie wiedz, e obecnie kady rodzi si jako udra (kalau udra sambhava). Naley wiedzie, e w tym wieku nie ma adnych braminw, gdy osoby, ktre uwaaj si za braminw ze wzgldu na swe narodziny, nie maj bramiskich kwalifikacji. Jednake nawet jeli kto nie narodzi si w rodzinie bramina, lecz posiada bramiskie kwalifikacje, powinien zosta uznany za bramina, jak potwierdza to rila Narada Muni i wielki mdrzec ridhara Svami. Stwierdza to rwnie rimad-Bhagavatam. Zarwno Narada, jak i ridhara Svami cakowicie zgadzaj si co do tego, e nie mona by braminem dziki prawu przysugujcemu z tytuu narodzin, lecz naley

135

posiada cechy bramina. Tak wic w naszym ruchu wiadomoci Krsny nigdy nie przyznajemy porzdku sannyasy osobie, ktra wedug przypisanych zasad bramiskich nie jest kwalifikowana. Chocia faktem jest, e jeli kto nie jest braminem, nie moe zosta sannyasinem, to nie jest wan zasada, e niekwalifikowany czowiek narodzony w rodzinie bramiskiej jest braminem, podczas gdy za bramina nie jest uznawana osoba nie narodzona w rodzinie bramiskiej, lecz posiadajca takie kwalifikacje. Ruch wiadomoci Krsny cile przestrzega zalece rimad-Bhagavatam, unikajc wprowadzajcych w bd herezji i wymylonych konkluzji. Adi 07.68 "Jeste sannyasinem. Dlaczego wic taczysz i intonujesz, angaujc si w Swj ruch sankirtanu w towarzystwie fanatykw? Adi 07.68 Znaczenie: Jest to zarzut Prakaanandy Sarasvati w stosunku do ri Caitanyi Mahaprabhu. Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura pisze w swej Anubhasyi, e ri Caitanya Mahaprabhu, ktry jest przedmiotem filozoficznych poszukiwa Vedanty, bardzo askawie zdecydowa, kto jest waciwym kandydatem do studiowania filozofii Vedanty. Pierwsz cech takiego kandydata ri Caitanya Mahaprabhu poda w Swojej iksastace: trnad api sunicena taror api sahisnuna amanina manadena kirtaniyah sada harih Zdanie to oznajmia, e filozofii Vedanty mona sucha czy mwi o niej poprzez sukcesj uczniw. Naley by bardzo pokornym i agodnym, bardziej tolerancyjnym od drzewa i bardziej pokornym od trawy. Nie naley da szacunku dla siebie, lecz naley by gotowym ofiarowywa wszelki szacunek innym. Aby zrozumie wiedz wedyjsk, naley posiada te kwalifikacje. Adi 07.69 "Jedynymi obowizkami sannyasina jest medytacja i studiowanie Vedanty. Dlaczego porzucie je, by taczy z fanatykami? Adi 07.69 Znaczenie: Jak wyjaniono to w zwizku z wersetem 41, sannyasini Mayavadi nie pochwalaj taczenia i intonowania. Prakaananda Sarasvati, jak Sarvabhauma Bhattacarya, mia to niewaciwe zrozumienie, e ri Caitanya Mahaprabhu by zwiedzionym modym sannyasinem i dlatego zapyta Go, dlaczego zamiast wypenia obowizek sannyasina obcowa z fanatykami. Adi 07.70 "Wygldasz tak promiennie, jak gdyby by Samym Narayanem. Czy askawie wyjanisz powd, dla ktrego przyje zachowanie ludzi niszej klasy?" Adi 07.70 Znaczenie: Dziki wyrzeczeniu, studiowaniu Vedanty, medytacji i przestrzeganiu cisych regulujcych zasad codziennej rutyny sannyasini Mayavadi z pewnoci s na pozycji do speniania pobonych czynw. Tote dziki swej pobonoci Prakaananda Sarasvati mg zrozumie, e Caitanya Mahaprabhu nie by zwyk osob, lecz Najwysz Osob Boga. Saksat narayana: uwaa Go za Samego Narayana. Sannyasini Mayavadi nazywaj siebie nawzajem Narayanem, poniewa sdz, e w swym nastpnym yciu wszyscy zostan Narayanem albo pocz si z Narayanem. Prakaananda Sarasvati doceni to, e Caitanya Mahaprabhu ju bezporednio sta si Narayanem i nie musia czeka na nastpne ycie. Jedna rnica pomidzy filozofi Vaisnava a Mayavadi jest taka, e filozofowie Mayavadi sdz, i po porzuceniu swych cia stan si Narayanem poprzez wtopienie si w Jego ciao, podczas gdy filozofowie Vaisnava wiedz, e po mierci ciaa otrzymaj duchowe, transcendentalne ciao, w ktrym bd obcowa z Narayanem. Adi 07.71 ri Caitanya Mahaprabhu odpowiedzia Prakaanandzie Sarasvati: "Mj drogi panie, askawie posuchaj, jaki jest tego powd. Mj mistrz duchowy uwaa Mnie za gupca i dlatego Mnie skarci. Adi 07.71 Znaczenie: Kiedy Prakaananda Sarasvati zapyta Pana Caitany Mahaprabhu, dlaczego ani nie studiowa Vedanty, ani nie praktykowa medytacji, Pan Caitanya przedstawi Siebie jako gupca numer jeden, by da do zrozumienia, e obecny wiek Kali-yuga jest wiekiem gupcw i otrw, w ktrym niemoliwe jest osignicie doskonaoci jedynie dziki czytaniu filozofii Vedanty i medytacji. astry mocno polecaj: harer nama harer nama harer namaiva kevalam kalau nasty eva nasty eva nasty eva gatir anyatha "W tym wieku ktni i hipokryzji, jedynym sposobem wyzwolenia jest intonowanie witego imienia Pana. Nie ma innego sposobu. Nie ma innego sposobu. Nie ma innego sposobu." W wieku Kali ludzie na og s tak upadli, e nie mog osign doskonaoci jedynie dziki studiowaniu Vedanta-sutry. Dlatego naley powanie i bezustannie intonowa wite imi Pana. Adi 07.72 "'Jeste gupcem', powiedzia. 'Nie jeste kwalifikowany, by studiowa filozofi Vedanty i dlatego zawsze musisz intonowa wite imi Krsny. Jest to istot wszystkich mantr czy hymnw wedyjskich. Adi 07.72 Znaczenie: ri Bhaktisiddhanta Sarasvati Gosvami Maharaja komentuje w zwizku z tym: "Doskonay sukces w misji swego ycia mona osign wwczas, jeeli dziaa si cile wedug sw usyszanych z ust swego mistrza duchowego." To przyjcie sw mistrza duchowego nazywane jest rauta-vakya, co oznacza, e ucze bez odchyle musi wypenia instrukcje mistrza duchowego. rila Vivanatha Cakravarti Thakura zauwaa w zwizku z tym, e sowa mistrza duchowego musz by dla ucznia yciem i dusz. ri Caitanya Mahaprabhu potwierdza to tutaj mwic, e skoro Jego mistrz duchowy poleci Mu jedynie intonowa wite imi Krsny, zawsze zgodnie z jego wskazwk intonowa maha-mantr Hare Krsna ('krsna-mantra' japa sala --- ei mantra-sara). Krsna jest rdem wszystkiego. Wic kiedy kto jest w peni wiadomy Krsny, naley rozumie to tak, e jego zwizek z Krsn zosta cakowicie umocniony. Kiedy komu brakuje wiadomoci Krsny, jest jedynie czciowo zwizany z Krsn i wskutek tego nie znajduje si na swej organicznej pozycji. Chocia ri Caitanya Mahaprabhu jest Najwysz Osob Boga Krsn, mistrzem duchowym caego wszechwiata, niemniej jednak przyj pozycj ucznia, by Swym przykadem naucza,

136

jak bhakta powinien cile przestrzega polece mistrza duchowego w wypenianiu obowizku bezustannego intonowania maha-mantry Hare Krsna. Osoby bardzo przycigane do studiw nad filozofi Vedanty musz przyj nauki od ri Caitanyi Mahaprabhu. W tym wieku nikt nie jest prawdziwie kompetentny do studiowania Vedanty i dlatego lepiej jest intonowa wite imi Pana, ktre jest istot wszelkiej wiedzy wedyjskiej. Sam Krsna potwierdza to w Bhagavad-gicie: vedai ca sarvair aham eva vedyo vedanta-krd veda-vid eva caham "Ja jestem przedmiotem poznania wszystkich Ved; w istocie to Ja jestem kompilatorem Vedanty i Ja jestem znawc Ved." (Bg. 15.15) Jedynie gupcy porzucaj sub dla mistrza duchowego i uwaaj si za zaawansowanych w wiedzy duchowej. Aby powstrzyma takich gupcw, Caitanya Mahaprabhu osobicie zaprezentowa doskonay przykad, jak by uczniem. Mistrz duchowy wie bardzo dobrze, jak zaangaowa kadego ucznia w okrelony obowizek, lecz jeli ucze - uwaajc, e jest bardziej zaawansowany od swojego mistrza duchowego - porzuca jego polecenia i dziaa niezalenie, hamuje swj wasny postp duchowy. Kady ucze powinien uwaa, e jest cakowicie niewiadomy nauki o Krsnie i musi zawsze by gotw spenia polecenia mistrza duchowego, by sta si kompetentnym w wiadomoci Krsny. Ucze powinien zawsze pozostawa gupcem przed swoim mistrzem duchowym. Dlatego czasami pseudo-spirytualici przyjmuj mistrza duchowego, ktry nie jest nawet kwalifikowany do tego, by sta si uczniem, poniewa chc trzyma go pod sw kontrol. Lecz jest to bezuyteczne dla realizacji duchowej. Kto niedoskonale zna wiadomo Krsny, nie moe zna filozofii Vedanty. Pokaz studiw Vedanty bez wiadomoci Krsny jest znamienny dla zewntrznej energii, mayi, i dopki kto urzeczony jest kuglarstwem tej zawsze zmiennej energii materialnej, zbacza ze cieki oddania dla Najwyszej Osoby Boga. Prawdziwy zwolennik filozofii Vedanty jest bhakt Pana Visnu, ktry jest najwikszym z wielkich i utrzymuje cay wszechwiat. Dopki nie wzniesiemy si ponad zakres czynnoci w subie dla ograniczonego, nie bdziemy w stanie osign nieograniczonego. Wiedza o nieograniczonym jest prawdziw brahma jnan, czyli wiedz o Najwyszym. Osoby oddajce si karmicznym czynnociom czy wiedzy spekulatywnej nie s w stanie zrozumie wartoci witego imienia Pana, Krsny, ktry jest zawsze cakowicie czysty, wiecznie wyzwolony i peen duchowego szczcia. Ten, kto przyj schronienie witego imienia Pana, ktre jest tosame z Panem, nie musi studiowa filozofii Vedanty, gdy ju ukoczy wszelkie takie studia. Jeli kto nie jest w stanie intonowa witego imienia Krsny, lecz sdzi, e to wite imi jest rne od Krsny i wskutek tego przyjmuje schronienie w studiach Vedanty, aby Go zrozumie, musi by uwaany za gupca numer jeden, jak potwierdzi to Caitanya Mahaprabhu Swym osobistym zachowaniem. A filozoficzni spekulanci, ktrzy pragn zrobi akademick karier na filozofii Vedanty, rwnie znajduj si w energii materialnej. Jednake osoba, ktra zawsze intonuje wite imi Pana, ju znajduje si poza oceanem niewiedzy. Tak wic uwaa si, e osoba narodzona w niskiej rodzinie, lecz ktra intonuje wite imi Pana, ju ma poza sob studia nad filozofi Vedanty. W zwizku z tym rimad-Bhagavatam oznajmia: aho bata vapaco'to gariyan yaj jihvagre vartate nama tubhyam tepus tapas te juhuvuh sasnur arya brahmanucur nama grnanti ye te "Jeli osoba urodzona w rodzinie ywicej si psim misem podejmuje intonowanie witego imienia Krsny, to naley wiedzie, e w swym poprzednim yciu musiaa spenia wszelkiego rodzaju wyrzeczenia i pokuty oraz wszelkiego rodzaju yajne wedyjskie." (Bhag. 3.33.7) Inny cytat oznajmia: rg-vedo 'tha yajur-vedah sama-vedo 'py atharvanah adhitas tena yenoktam harir ity aksara-dvayam "Osoba, ktra intonuje dwie sylaby Ha-ri, ju ma za sob studia nad czterema Vedami - Sama, Rk, Yajuh, i Atharva." S pewni sahajiya, ktrzy traktujc wszystko bardzo lekko, wykorzystuj te wersety i uwaaj si za wzniosych Vaisnavw, lecz nie dbaj nawet, by dotkn Vedanta-suty czy filozofii Vedanty. Prawdziwy Vaisnava powinien jednake studiowa filozofi Vedanty, lecz jeli po studiowaniu Vedanty nie podejmie intonowania witego imienia Pana, nie jest lepszy od Mayavadi. Zatem nie naley by Mayavadi, lecz powinno si by wiadomym przedmiotu filozofii Vedanty. W rzeczywistoci Caitanya Mahaprabhu ukaza Sw wiedz o Vedancie w Swych rozmowach z Prakaanand Sarasvati. Tak wic naley wiedzie, e Vaisnava powinien by cakowicie obeznany z filozofi Vedanty, jednake nie powinien myle, e studiowanie Vedanty jest wszystkim i dlatego moe nie by przywizany do intonowania witego imienia. Bhakta musi wiedzie, e wane jest jednoczesne zrozumienie filozofii Vedanty i intonowanie witych imion. Jeli poprzez studiowanie Vedanty kto staje si impersonalist, to nie zrozumia jej. Potwierdza to Bhagavad-gita (15.15). Vedanta oznacza "cel wiedzy". Ostatecznym celem wiedzy jest wiedza o Krsnie, ktry jest tosamy ze Swym witym imieniem. Tani Vaisnavowie (sahajiya) nie dbaj o studiowanie filozofii Vedanty, jak skomentowali j czterej acaryowie. W Gaudiyasampradayi jest komentarz Vedanty zwany Govinda-bhasya, lecz sahajiya uwaaj takie komentarze za niedotykaln filozoficzn spekulacj, a acaryw uwaaj za bhaktw mieszanych. W ten sposb przygotowuj sw drog do pieka. Adi 07.73 "'Jedynie dziki intonowaniu witego imienia Krsny mona wyzwoli si z egzystencji materialnej. W istocie, po prostu dziki intonowaniu mantry Hare Krsna bdzie mona oglda lotosowe stopy Pana. Adi 07.73 Znaczenie: ri Bhaktisiddhanta Sarasvati Gosvami mwi w swej Anubhasyi, e widocznym efektem natychmiast po osigniciu transcendentalnej wiedzy jest to, e dana osoba natychmiast uwalnia si z side mayi i w peni angauje si w sub dla Pana. Dopki nie suy si Najwyszej Osobie Boga Mukundzie, nie mona uwolni si od czynnoci karmicznych pozostajcych pod wpywem energii zewntrznej. Jednake, jeeli kto bez obraz intonuje wite imi Pana, moe zrozumie pozycj transcendentaln, ktra jest cakowicie poza materialn koncepcj ycia. Penic sub dla Pana,

137

bhakta czy si z Najwysz Osob Boga w jednym z piciu zwizkw - mianowicie, anta, dasya, sakhya, vatsalya i madhurya - i tak czerpie z tego zwizku transcendentaln przyjemno. Taki zwizek z pewnoci jest ponad ciaem i umysem. Kiedy kto realizuje, e wite imi Pana jest tosame z Najwysz Osob, staje si cakowicie zdolny do intonowania witego imienia Pana. Naley uwaa, e kto w ten sposb intonuje i taczy w ekstazie, musi mie bezporedni zwizek z Panem. Wedug zasad wedyjskich istniej trzy etapy postpu duchowego, mianowicie sambandha-jnana, abhidheya i prayojana. Sambandha-jnana odnosi si do ustanowienia naszego oryginalnego zwizku z Najwysz Osob Boga, abhidheya oznacza dziaanie zgodne z tym organicznym zwizkiem, a prayojana jest ostatecznym celem ycia, ktrym jest rozwinicie mioci do Boga (prema pumartho mahan). Jeli kto cile trzyma si regulujcych zasad z polecenia mistrza duchowego, z atwoci osiga ostateczny cel swego ycia. Osoba oddana intonowaniu mantry Hare Krsna z atwoci otrzymuje sposobno bezporedniego suenia Najwyszej Osobie Boga. Osoba taka nie musi rozumie onglerki gramatycznej, ktrej na og oddaj si sannyasini Mayavadi. ri ankaracarya rwnie to podkrela. Nahi nahi raksati dukrn-karane: "Jedynie onglujc gramatycznymi przyrostkami i przedrostkami nie mona wybawi si z side mierci." Gramatyczna onglerka sowna nie moe oszoomi bhakty, ktry intonuje mantr Hare Krsna. Po prostu przywoywanie energii Najwyszego Pana sowem Hare, a Samego Pana sowem Krsna, szybko usytuowuje Pana w sercu bhakty. W ten sposb zwracajc si do Radhy i Krsny, bezporednio angaujemy si w sub Pana. Kiedy przywoujemy Pana i Jego energi mantr Hare Krsna, obecna jest istota wszelkich pism objawionych i wszelkiej wiedzy, gdy ta transcendentalna wibracja moe cakowicie uwolni uwarunkowan dusz i bezporednio zaangaowa j w sub dla Pana. ri Caitanya Mahaprabhu przedstawi Siebie jako wielkiego gupca, jednake stwierdzi, e wszystkie sowa zasyszane od Jego mistrza duchowego cile zgadzaj si z zasadami ustanowionymi przez Vyasadev w rimad-Bhagavatam. anarthopaamam saksad bhakti-yogam adhoksaje lokasyajanato vidvam cakre satvata-samhitam "Materialne cierpienia ywej istoty, ktre nie s jej wcale potrzebne, mog wkrtce zosta umierzone poprzez czcy proces suby oddania. Ale og ludzi nie wie o tym i dlatego uczony Vyasadeva skompilowa literatur wedyjsk traktujc o Najwyszej Prawdzie." (Bhag. 1.7.6) Poprzez praktykowanie bhakti yogi mona pokona wszelkie bdne koncepcje i uwolni si od uwikania w materialnym wiecie. Dlatego Vyasadeva - postpujc zgodnie z instrukcj ri Narady - askawie zaprezentowa rimad-Bhagavatam, aby wyzwoli uwarunkowane dusze z side mayi. Dlatego mistrz duchowy Pana Caitanyi poinstruowa Go, e naley regularnie i dokadnie czyta rimad-Bhagavatam, by stopniowo przywiza si do intonowania maha-mantry Hare Krsna. wite imi Pana jest tosame z Panem. Fakt ten moe zrozumie osoba, ktra cakowicie wyzwolia si z side mayi. Ta wiedza, osigana dziki asce mistrza duchowego, umieszcza nas na najwyszej platformie transcendentalnej. ri Caitanya Mahaprabhu przedstawi Siebie jako gupca, poniewa przed przyjciem schronienia mistrza duchowego nie mg zrozumie, e jedynie dziki intonowaniu mona wyzwoli si z wszelkich warunkw materialnych. Lecz skoro tylko zosta wiernym sug Swego mistrza duchowego i by posuszny jego instrukcjom, bez trudu ujrza ciek wyzwolenia. Naley zrozumie, e ri Caitanya Mahaprabhu intonowa mantr Hare Krsna bez adnych obraz. A oto dziesi obraz przeciwko witemu imieniu: (1) blunienie przeciwko bhakcie Pana, (2) sdzenie, e Pan i pbogowie s na rwnym poziomie albo mylenie, e jest wielu Bogw, (3) lekcewaenie polece mistrza duchowego, (4) umniejszanie autorytetu pism witych (Ved), (5) interpretowanie witego imienia Boga, (6) popenianie grzechw na mocy intonowania, (7) instruowanie niewierzcych o chwaach witego imienia Pana, (8) porwnywanie intonowania witego imienia do materialnej pobonoci, (9) bycie nieuwanym podczas intonowania witego imienia i (10) przywizanie do rzeczy materialnych pomimo intonowania witego imienia. Adi 07.74 "'W tym wieku Kali nie ma adnej innej zasady religijnej poza intonowaniem witego imienia, ktre jest esencj wszystkich hymnw wedyjskich. Stwierdzaj to wszystkie pisma objawione.'

Adi 07.74 Znaczenie: Zasady systemu parampara byy cile szanowane w wiekach Satya-yuga, Treta-yuga i Dvaparayuga, lecz w wieku obecnym, Kali-yudze, ludzie lekcewa znaczenie tego systemu rauta-parampara, czyli otrzymywania wiedzy poprzez sukcesj uczniw. W tym wieku ludzie gotowi s sprzecza si, e mog zrozumie rzeczy wykraczajce poza zakres ich ograniczonej wiedzy i percepcji poprzez tak zwane naukowe obserwacje i eksperymenty, nie wiedzc, e rzeczywista prawda zstpuje do ludzi od autorytetw. Takie sporne nastawienie jest przeciwne zasadom wedyjskim, i osobie, ktra je przyjmuje, bardzo trudno jest zrozumie, e wite imi Krsny jest tak dobre jak Sam Krsna. Poniewa Krsna i Jego wite imi s tosami, wite imi jest wiecznie czyste i ponad materialnym zanieczyszczeniem. Jest ono Najwysz Osob Boga w postaci transcendentalnej wibracji. wite imi jest cakowicie rne od dwiku materialnego, jak potwierdzi to Narottama dasa Thakura. Golokera prema-dhana, hari-nama-sankirtana: transcendentalna wibracja hari-nama-sankirtana zostaa sprowadzona ze wiata duchowego. Tak wic chocia materialici, ktrzy powicili si eksperymentalnej wiedzy i tak zwanej "metodzie naukowej," nie s w stanie pokada wiary w intonowanie maha-mantry Hare Krsna, to faktem jest, e jedynie dziki intonowaniu bez obraz mantry Hare Krsna mona uwolni si od wszelkich subtelnych i wulgarnych warunkw materialnych. wiat duchowy nazywany jest Vaikunth, co oznacza "bez niepokoju". W wiecie materialnym wszystko jest pene niepokoju (kuntha), podczas gdy w wiecie duchowym (Vaikuntha) wszystko jest wolne od niepokoju. Wic ci, ktrych drczy niepokj, nie s w stanie zrozumie mantry Hare Krsna, ktra jest wolna od wszelkiego niepokoju. W obecnym wieku wibrowanie maha-mantry Hare Krsna jest jedynym procesem, ktry jest na pozycji transcendentalnej, ponad zanieczyszczeniem materialnym. Poniewa wite imi moe wyzwoli uwarunkowan dusz, powiedziane jest tutaj, e jest ono sarva-mantra-sara, esencj wszystkich hymnw wedyjskich.

138

Nazwa, ktra reprezentuje jaki przedmiot tego materialnego wiata, moe podlega argumentacji i wiedzy eksperymentalnej, lecz w wiecie absolutnym imi i jego waciciel, sawa i sawny, s tosame, i podobnie, cechy, rozrywki i wszystko inne odnoszce si do Absolutu rwnie jest absolutne. Chocia Mayavadi wyznaj monizm, czyni rnic pomidzy witym imieniem Najwyszego Pana a Samym Panem. Za t obraz namaparadha stopniowo zelizguj si ze swej wzniosej pozycji brahma-jnana, jak potwierdza to rimad-Bhagavatam (Bhag. 10.2.32): aruhya krcchrena param padam tatah patanty adho 'nadrta-yusmad-anghrayah Chocia dziki srogim wyrzeczeniom wznosz si na egzaltowan pozycj brahma-jnana, niemniej jednak upadaj z powodu niedoskonaej wiedzy o Absolutnej Prawdzie. Chocia twierdz, e rozumiej mantr wedyjsk, sarvam khalv idam brahma ("wszystko jest brahmanem "), to nie s w stanie zrozumie, e brahmanem jest rwnie wite imi. Od tej bdnej koncepcji mog jednake uwolni si, jeli bd regularnie intonowa maha-mantr. Jeli kto nie przyjmie waciwego schronienia witego imienia, nie moe wyzwoli si ze stanu, w ktrym popenia si obrazy intonujc wite imi. Adi 07.75 "Po opisaniu mocy maha-mantry Hare Krsna, Mj mistrz duchowy nauczy Mnie innego wersetu, radzc Mi, bym zawsze wypowiada to imi.

Adi 07.76 "'W tym wieku Kali nie ma innego sposobu, nie ma innego sposobu, nie ma innego sposobu uczynienia postpu duchowego poza witym imieniem, witym imieniem, witym imieniem Pana.' Adi 07.76 Znaczenie: Dla postpu w yciu duchowym, astry polecaj medytacj w Satya-yudze, ofiar dla zadowolenia Pana Visnu w Treta-yudze, a w Dvapara-yudze okazae wielbienie Pana w wityni. Lecz postp duchowy w wieku Kali mona uczyni jedynie poprzez intonowanie witego imienia Pana. Potwierdzaj to rne pisma wite. rimadBhagavatam wielokrotnie wspomina o tym fakcie. W Canto Dwunastym powiedziane jest, kirtanad eva krsnasya muktasangah param vrajet: Wiek Kali cechuje wiele wad, gdy ludzie podlegaj wielu niedolom, jednake w wieku tym istnieje jedno wielkie bogosawiestwo - po prostu dziki intonowaniu mantry Hare Krsna mona uwolni si z wszelkiego materialnego zanieczyszczenia i w ten sposb wznie si do wiata duchowego. Narada-pancaratra rwnie chwali mahamantr Hare Krsna w ten sposb: trayo vedah sad-angani chandamsi vividhah surah sarvam astaksarantahstham yac canyad api van-mayam sarva-vedanta-sararthah samsararnava-taranah "Esencja wszelkiej wiedzy wedyjskiej - obejmujca trzy rodzaje czynnoci wedyjskich [karma-kand, jnana-kand i upasana-kand], chandah, czyli hymny wedyjskie, i procesy zadowalania pbogw - zawiera si w omiu sylabach Hare Krsna, Hare Krsna. Taka jest rzeczywisto caej Vedanty. Intonowanie witego imienia jest jedynym sposobem pokonania oceanu niewiedzy." Podobnie, Kalisantarana Upanisad oznajmia: "Hare Krsna, Hare Krsna, Krsna Krsna, Hare Hare / Hare Rama, Hare Rama, Rama Rama, Hare Hare tych szesnacie imion zbudowanych z trzydziestu dwch sylab jest jedynym rodkiem przeciwdziaania zym efektom Kali-yugi. Z wszystkich Ved wynika, e nie ma innego sposobu pokonania oceanu niewiedzy poza intonowaniem witego imienia." Podobnie, piszc komentarz do Mundaka Upanisadu, ri Madhvacarya powiedzia: dvapariyair janair visnuh pancaratrai ca kevalam kalau tu nama-matrena pujyate bhagavan harih "W Dvapara-yudze mona byo zadowoli Krsn czy Visnu jedynie poprzez bogate wielbienie Go zgodnie z systemem Pancaratriki, lecz w wieku Kali mona zadowoli i wielbi Najwysz Osob Boga Hari po prostu poprzez intonowanie witego imienia." W swej Bhakti-sandarbhie (werset 284) rila Jiva Gosvami mocno podkrela intonowanie witego imienia Pana w ten sposb: nanu bhagavan-namatmaka eva mantrah; tatra viesena namah-abdadyalankrtah ri-bhagavata rimad-rsibhi cahita-akti-viesah, ri-bhagavata samam atma-sambandha-viesa-pratipadaka ca tatra kevalani ri-bhagavannamany api nirapeksany eva parama-purusartha-phala-paryanta-danasamarthani tato mantresu namato'py adhika-samarthye labdhe katham diksady-apeksa ? ucyate--yady api svarupato nasti, tathapi prayah svabhavato dehadi-sambandhena kadarya-ilanam viksipta-cittanam jananam tatsankocikaranaya rimad-rsi-prabhrtibhir atrarcana-marge kvacit kvacit kacit kacin maryada sthapitasti rila Jiva Gosvami oznajmia, e istot wszelkich mantr wedyjskich jest intonowanie witego imienia Pana. Kada mantra rozpoczyna si od przedrostka nama om i ostatecznie zwraca si do Najwyszej Osoby Boga przez uycie Jego imienia. Dziki najwyszej woli Pana kada mantra intonowana przez wielkich mdrcw takich jak Narada Muni i inni rsi posiada szczegln moc. Intonowanie witego imienia Pana natychmiast odnawia transcendentalny zwizek ywej istoty z Najwyszym Panem. Aby intonowa wite imi Pana, nie trzeba by uzalenionym od innych parafernaliw, gdy mona otrzyma wszelkie upragnione rezultaty z poczenia si z Najwysz Osob Boga. Mona by zatem zapyta, dlaczego istnieje potrzeba inicjacji czy dalszych czynnoci duchowych w subie oddania dla tego, kto angauje si w intonowanie witego imienia Pana. Odpowied jest taka, e chocia jest prawd, e osoba w peni angaujca si w intonowanie witego imienia nie musi

139

polega na procesie inicjacji, na og bhakta ma wiele ohydnych zwyczajw materialnych z powodu materialnego zanieczyszczenia ze swego poprzedniego ycia. Aby szybko uwolni si od wszelkich tych zanieczyszcze, rzecz konieczn jest, aby zaangaowa si w wielbienie Pana w wityni. Wielbienie Bstwa w wityni jest zasadnicze w celu zredukowania naszej niespokojnej natury, ktrej przyczyn s zanieczyszczenia uwarunkowanego ycia. Tote Narada, w swojej Pancaratriki-vidhi, i inni wielcy mdrcy czasami podkrelali, e skoro uwarunkowana dusza posiada cielesn koncepcj ycia, ktrej celem jest przyjemno zmysowa, w celu ograniczenia tej przyjemnoci zmysowej istotne s zasady i przepisy wielbienia Bstwa w wityni. rila Rupa Gosvami opisa, e wite imi Pana mog intonowa dusze wyzwolone, lecz prawie wszystkie dusze, ktre musimy inicjowa, s uwarunkowane. Polecane jest, aby intonowa wite imi Pana bez obraz i zgodnie z regulujcymi zasadami, jednake z powodu swych zych przeszych nawykw uwarunkowane dusze gwac te zasady i przepisy. Tak wic jednoczenie istotne s rwnie regulujce zasady wielbienia Bstwa. Adi 07.77 "Odkd otrzymaem to polecenie od Mego mistrza duchowego, zawsze intonuj wite imi, lecz sdz, e z powodu tego bezustannego intonowania witego imienia jestem oszoomiony. "Intonujc wite imi Pana w czystej ekstazie, zatracam si i tak oto miej si, pacz, tacz i piewam jak szaleniec.

Adi 07.78

Adi 07.78 Znaczenie: Adi 07.79 "Opanowawszy si zaczem myle, e intonowanie witego imienia Krsny zakryo M wszelk wiedz duchow. Adi 07.79 Znaczenie: ri Caitanya Mahaprabhu daje do zrozumienia w tym wersecie, e aby intonowa wite imi Krsny, nie trzeba spekulowa o filozoficznych aspektach nauki o Bogu, gdy automatycznie przepeniamy si ekstaz i bez zastanowienia intonujemy, taczymy, miejemy si, paczemy i piewamy jak szaleni. Adi 07.80 "Zauwayem, e oszalaem z powodu intonowania witego imienia i wyznaem to u lotosowych stp Mojego mistrza duchowego. Adi 07.80 Znaczenie: Jako idealny nauczyciel, ri Caitanya Mahaprabhu pokazuje nam, jak ucze powinien zachowywa si w stosunku do swego mistrza duchowego. Kiedykolwiek ma jak wtpliwo co do czego, powinien j przedstawi swojemu mistrzowi duchowemu do wyjanienia. ri Caitanya Mahaprabhu powiedzia, e intonujc i taczc rozwin rodzaj szaleczej ekstazy, co moliwe jest jedynie dla wyzwolonej duszy. Jednake nawet na Swej wyzwolonej pozycji mwi wszystko Swemu mistrzowi duchowemu, kiedykolwiek mia jakie wtpliwoci. Tak wic w kadych okolicznociach, nawet po osigniciu wyzwolenia, nie powinnimy uwaa siebie za niezalenych od mistrza duchowego, lecz powinnimy zwraca si do niego, skoro tylko zaistnieje jaka wtpliwo co do naszego postpu w yciu duchowym. Adi 07.81 "'Mj drogi panie, jak to mantr Mi dae? Intonujc t maha-mantr po prostu oszalaem! Adi 07.81 Znaczenie: ri Caitanya Mahaprabhu modli si w Swojej iksastace: yugayitam nimesena caksusa pravrsayitam unyayitam jagat sarvam govinda virahena me "O Govindo! Kiedy przeywam rozk z Tob, jeden moment zdaje si trwa dwanacie lat, albo i wicej. zy pyn z Moich oczu niczym potoki deszczu i cay wiat zdaje si by pustym bez Ciebie." Aspiracj bhakty jest, aby podczas intonowania maha-mantry Hare Krsna jego oczy napeniay si zami, jego gos zaamywa si, a jego serce drao. S to dobre znaki podczas intonowania witego imienia Pana. Pod wpywem takiej ekstazy powinno nam si wydawa, e cay wiat jest pusty bez obecnoci Govindy. Jest to oznak rozki z Govind. W yciu materialnym wszyscy jestemy odseparowani od Govindy i jestemy pochonici materialnym zadowalaniem zmysw. Wic kiedy kto opamituje si na platformie duchowej, ma tak wielkie pragnienie spotkania Govindy, e bez Govindy cay wiat wydaje si mu by pustym miejscem. Adi 07.82 "'Intonowanie witego imienia w ekstazie sprawia, e tacz, miej si i pacz.' Kiedy Mj mistrz duchowy usysza to wszystko, umiechn si i zacz mwi. Adi 07.82 Znaczenie: Kiedy ucze czyni doskonay postp w yciu duchowym, to zadowala mistrza duchowego, ktry wwczas umiecha si w ekstazie, mylc: "Jaki sukces odnis mj ucze!" Jest tak zadowolony, e umiecha si, radujc si postpem ucznia, tak jak umiechajcy si rodzic cieszy si z czynnoci dziecka, ktre usiuje wsta czy doskonale raczkowa. Adi 07.83 "'Jest to natur maha-mantry Hare Krsna, e ktokolwiek j intonuje, natychmiast rozwija miosn ekstaz do Krsny. Adi 07.83 Znaczenie: W Bhagavad-gicie jest powiedziane: aham sarvasya prabhavo mattah sarvam pravartate iti matva bhajante mam budha bhava-samanvitah "Ja jestem rdem wszystkich wiatw duchowych i materialnych. Wszystko ze Mnie emanuje. Mdrcy - wiedzc o tym doskonale - angauj si w sub oddania dla Mnie i czcz Mnie z caych serc swoich." (Bg. 10.8) W wersecie tym wyjaniono, e osoba intonujca mantr Hare Krsna rozwija bhav, ekstaz, ktra jest pocztkiem objawienia. Jest to wstpny etap w rozwoju oryginalnej mioci do Boga. Ucze neofita zaczyna od intonowania i suchania, od obcowania z

140

bhaktami i praktykowania regulujcych zasad, i w ten sposb pokonuje wszelkie niepodane ze nawyki. W ten sposb rozwija przywizanie do Krsny i nie moe zapomnie Krsny nawet na chwil. Bhava jest prawie e etapem sukcesu w yciu duchowym. Szczery student otrzymuje wite imi od mistrza duchowego drog suchow, a po otrzymaniu inicjacji przestrzega regulujcych zasad danych przez mistrza duchowego. Kiedy w ten sposb waciwie suy witemu imieniu, automatycznie szerzy si jego duchowa natura; innymi sowy, bhakta osiga kwalifikacje w intonowaniu witego imienia bez obraz. Kiedy kto jest cakowicie kompetentny, by w ten sposb intonowa wite imi, jest zdolny przyjmowa uczniw na caym wiecie i w rzeczywistoci staje si jagad-guru. Wwczas pod jego wpywem cay wiat zaczyna intonowa wite imiona maha-mantry Hare Krsna. W ten sposb wszyscy uczniowie takiego mistrza duchowego zwikszaj swe przywizanie do Krsny i dlatego czasami pacze on, czasami mieje si, czasami taczy, a czasami intonuje. Te symptomy bardzo wyranie manifestuj si w ciele czystego bhakty. Czasami, gdy nasi studenci w ruchu wiadomoci Krsny intonuj i tacz, nawet ludzie w Indiach dziwi si, e cudzoziemcy nauczyli si intonowa i taczy w ten ekstatyczny sposb. Jak jednake wyjani Caitanya Mahaprabhu, w rzeczywistoci nie dzieje si tak dziki praktyce, gdy symptomy te bez adnego dodatkowego wysiku manifestuj si w kadym, kto szczerze intonuje maha-mantr Hare Krsna. Wielu gupcw, nie znajc transcendentalnej natury maha-mantry Hare Krsna, czasami przeszkadza naszemu gonemu intonowaniu jej, jednake jeli kto jest rzeczywicie zaawansowany w praktyce intonowania maha-mantry Hare Krsna, nakania rwnie innych do intonowania. Krsnadasa Kaviraja Gosvami wyjania, krsna-akti vina nahe tara pravartana: dopki nie otrzyma si penomocnictwa od Najwyszej Osoby Boga, nie mona naucza chwa maha-mantry Hare Krsna. Kiedy bhaktowie propaguj maha-mantr Hare Krsna, og populacji caego wiata otrzymuje sposobno zrozumienia chwa witego imienia. Intonujc i taczc czy suchajc witego imienia Pana, automatycznie pamita si Najwysz Osob Boga, a poniewa nie ma rnicy midzy witym imieniem a Krsn, intonujcy natychmiast czy si z Krsn. W ten sposb poczony, bhakta rozwija sw oryginaln postaw suby dla Pana. W tej postawie bezustannego suenia Krsnie, ktra nazywana jest bhav, zawsze myli si o Krsnie na wiele rnych sposobw. Kto osign ten stan bhava, nie znajduje si duej w sidach zudnej energii. Kiedy do tego stanu bhava dodane zostan inne skadniki duchowe, takie jak drenie, pocenie si, zy itd., bhakta stopniowo osiga mio do Krsny. wite imi Krsny nazywane jest maha-mantr. Inne mantry wspomniane w Narada-pancaratrze s znane po prostu jako mantry, lecz intonowanie witego imienia Pana nazywane jest maha-mantr. Adi 07.84 "'Religijno, rozwj ekonomiczny, zadowalanie zmysw i wyzwolenie znane s jako cztery cele ycia, lecz przed mioci do Boga, pitym i najwyszym celem, wydaj si one by tak nieznaczne jak soma na ulicy. Adi 07.84 Znaczenie: Intonujc wite imi Pana, nie naley pragn materialnego postpu reprezentowanego przez rozwj ekonomiczny, religijno, zadowalanie zmysw i ostatecznie wyzwolenie ze wiata materialnego. Jak oznajmi Caitanya Mahaprabhu, najwysz doskonaoci ycia jest rozwinicie mioci do Krsny (prema pumartho mahan ri-caitanyamahaprabhor matam idam). Kiedy mio do Boga porwnamy z religijnoci, rozwojem ekonomicznym, zadowalaniem zmysw i wyzwoleniem, moemy zrozumie, e te osignicia mog by rzeczami podanymi dla bubhuksu, czyli pragncych cieszy si tym materialnym wiatem, i mumuksu, czyli osb pragncych wyzwolenia z niego, lecz maj one bardzo niewielkie znaczenie w oczach czystego bhakty, ktry rozwin bhav, wstpny etap mioci do Boga. Dharma (religijno), artha (rozwj ekonomiczny), kama (zadowalanie zmysw) i moksa (wyzwolenie) s czterema zasadami religii, ktre odnosz si do materialnego wiata. Dlatego na pocztku rimad-Bhagavatam powiedziane jest, dharmah projjhita-kaitavo' tra: oszukacze systemy religijne odpowiadajce tym czterem zasadom materialnym s cakowicie usunite ze rimad-Bhagavatam, gdy rimad-Bhagavatam naucza jedynie, jak rozwin upion mio do Boga. Bhagavad-gita jest wstpnym studium rimad-Bhagavatam i dlatego koczy si ona sowami, sarva-dharman parityajya mam ekam aranam vraja: "Porzu wszelkiego rodzaju religie i po prostu podporzdkuj si Mnie." (Bg. 18.66) Aby przyj ten sposb, naley odrzuci wszelkie idee religijnoci, rozwoju ekonomicznego, zadowalania zmysw i wyzwolenia i w peni zaangaowa si w sub dla Pana, ktra jest transcendentalna do tych czterech zasad. Mio do Boga jest oryginaln funkcj duszy i jest tak wieczna jak dusza i Najwysza Osoba Boga. Ta wieczno zwana jest sanatana. Kiedy kto oywia sw miosn sub dla Najwyszej Osoby Boga, naley wiedzie, e udao mu si osign upragniony cel ycia. W tym czasie wszystko dokonywane jest automatycznie dziki asce witego imienia i bhakta automatycznie czyni postp duchowy. Adi 07.85 "'Dla bhakty, ktry rzeczywicie rozwin bhav, przyjemno czerpana z dharmy, arthy, kamy i moksy wydaje si by kropl w obecnoci morza. Adi 07.86 "'Konkluzj wszystkich pism objawionych jest to, e naley rozbudzi sw upion mio do Boga. Jeste bardzo szczliwy, e ju to uczynie. "'Jest to cech charakterystyczn mioci do Boga, e z natury wywouje ona transcendentalne symptomy w ciele i sprawia, e coraz arliwiej pragniemy osign schronienie lotosowych stp Pana. "'Kiedy kto rzeczywicie rozwija mio do Boga, w naturalny sposb czasami pacze, czasami mieje si, czasami intonuje, a czasami biega tu i tam jak szaleniec.

Adi 07.87

Adi 07.88

Adi 07.88 Znaczenie: W zwizku z tym Bhaktisiddhanta Sarasvati Gosvami mwi, e symptomy ekstazy w ciele przejawiaj czasami osoby, ktre w ogle nie maj mioci do Boga. W sposb sztuczny czasami miej si, pacz i tacz jak szalecy, lecz to nie pomoe im uczyni postpu w wiadomoci Krsny. Naley raczej porzuci tak sztuczn agitacj cielesn, kiedy kto w naturalny sposb rozwija konieczne symptomy cielesne. Rzeczywiste pene szczcia ycie, zamanifestowane w szczerym miechu duchowym, paczu i tacu, jest symptomem prawdziwego postpu w wiadomoci Krsny, ktry moe osign osoba zawsze dobrowolnie angaujca si w transcendentaln sub mioci dla Pana. Jeli osoba jeszcze nie rozwinita sztucznie imituje takie symptomy, stwarza chaos w yciu duchowym spoeczestwa ludzkiego.

141

Adi 07.89-90 "'Pocenie si, drenie, jeenie si wosw na ciele, zy, jkanie si, blednicie, szalestwo, melancholia, cierpliwo, duma, rado i pokora - to rne naturalne symptomy ekstatycznej mioci do Boga, ktre sprawiaj, e bhakta taczy i unosi si w oceanie transcendentalnego szczcia podczas intonowania mantry Hare Krsna. Adi 07.89-90 Znaczenie: rila Jiva Gosvami wyjania ten stan mioci do Boga w swej Priti-sandarbhie (werset 66): bhagavat-priti-rupa vrttir mayadimayi na bhavati; kintu svarupa-aktyananda-rupa, yadananda-paradhinah ri-bhagavan apiti. W wersecie 69 przedstawia dalsze wyjanienie: tad evam priter laksanam citta-dravas tasya ca romaharsadikam. kathancij jate'pi citta-drave romaharsadike va na ced aaya-uddhis tadapi na bhakteh samyag-avirbhava iti jnapitam. aaya-uddhir nama canyatatparya-parityagah prititatparyam ca. ataevanimitta svabhaviki ceti tad viesanam. Transcendentalna mio do Boga nie znajduje si pod kontrol energii materialnej, gdy jest to transcendentalne szczcie i moc przyjemnoci Najwyszej Osoby Boga. Skoro Najwyszy Pan jest rwnie pod wpywem transcendentalnego szczcia, to kiedy wchodzimy w kontakt z takim szczciem w mioci do Boga, nasze serce topi si, a symptomami tego jest jeenie si wosw na ciele itd. Czasami kto topi si w ten sposb i manifestuje te transcendentalne symptomy, jednake jednoczenie jego osobiste zachowanie nie jest waciwe. To oznacza, e nie osign jeszcze kompletnej doskonaoci w yciu w oddaniu. Innymi sowy, bhakta, ktry taczy w ekstazie i pacze, lecz potem przycigany jest do spraw materialnych, nie osign jeszcze doskonaoci suby oddania, ktra nazywana jest aaya-uddhi, czyli doskonaoci egzystencji. Kto osiga doskonao egzystencji, czuje cakowit odraz do materialnej przyjemnoci i jest pogrony w transcendentalnej mioci do Boga. Dlatego naley doj do wniosku, e ekstatyczne symptomy aaya-uddhi widoczne s wwczas, kiedy suba bhakty nie ma materialnej przyczyny i jest czysto duchowej natury. Takie s cechy transcendentalnej mioci do Boga, jak oznajmia rimad-Bhagavatam: sa vai pumsam paro dharmo yato bhaktir adhoksaje ahaituky apratihata yayatma suprasidati "Najlepsza jest ta religia, ktra sprawia, e jej wyznawcy przepeniaj si ekstatyczn mioci do Boga, ktra jest niemotywowana i nieprzerwana, gdy jedynie ona moe cakowicie zadowoli dusz." (Bhag. 1.2.6) Adi 07.91 "'To bardzo dobrze, moje drogie dziecko, e osigne najwyszy cel ycia rozwijajc mio do Boga. W ten sposb bardzo mnie zadowolie i jestem Ci bardzo zobowizany.

Adi 07.91 Znaczenie: Wedug pism objawionych jeli mistrz duchowy moe przemieni nawet jedn dusz w doskonale czystego bhakt, to misja jego ycia zostaa speniona. rila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura zawsze zwyk mwi: "Gdybym mg przemieni chocia jedn osob w czystego bhakt, nawet kosztem wszelkich wasnoci, wity i math, moja misja byaby speniona." Jednake bardzo trudno jest zrozumie nauk o Krsnie, nie mwic ju o rozwiniciu mioci do Boga. Wic jeli dziki asce Pana Caitanyi i mistrza duchowego ucze osiga standard czystej suby oddania, mistrz duchowy jest bardzo szczliwy. W rzeczywistoci mistrz duchowy nie jest szczliwy, jeli ucze przynosi mu pienidze, ale jeli widzi, e przestrzega on regulujcych zasad i czyni postp w yciu duchowym, jest bardzo zadowolony i zobowizany takiemu zaawansowanemu uczniowi. Adi 07.92 "'Moje drogie dziecko, tacz, intonuj i speniaj sankirtan w towarzystwie bhaktw. Poza tym nauczaj wartoci intonowania Krsna-nama, gdy dziki temu procesowi bdziesz mg wyzwoli wszystkie upade dusze.' Adi 07.92 Znaczenie: Inn ambicj mistrza duchowego jest ujrzenie, e jego uczniowie nie tylko intonuj, tacz i przestrzegaj regulujcych zasad, lecz rwnie nauczaj innych ruchu sankirtanu, aby ich wyzwoli. Ruch wiadomoci Krsny oparty jest na zasadzie, e samemu naley sta si jak najbardziej doskonaym w subie oddania i rwnie naucza tego kultu dla korzyci innych. S dwie klasy czystych bhaktw - mianowicie gosthy-anandi i bhajananandi. Bhajananandi odnosi si do tego, kto jest zadowolony kultywujc sub oddania dla siebie, a gosthy-anandi to ten, ktrego nie satysfakcjonuje jedynie to, e sam staje si doskonaym, lecz pragnie rwnie, by inni skorzystali ze witego imienia Pana i uczynili postp w yciu duchowym. Wybitnym tego przykadem jest Prahlada Maharaja. Kiedy Pan Nrsimhadeva ofiarowa mu bogosawiestwo, Prahlada Maharaja powiedzia: naivodvije para duratyaya-vaitaranyas tvad-virya-gayana-mahamrta-magna-cittah oce tato vimukha-cetasa indriyarthamaya-sukhaya bharam udvahato vimudhan "Mj drogi Panie, sam nie mam adnego problemu i nie pragn od Ciebie adnego bogosawiestwa, gdy cakowicie zadowala mnie intonowanie Twego witego imienia. Jest to dla mnie wystarczajce, gdy kiedy intonuj, pogram si w oceanie transcendentalnego szczcia. Rozpaczam jedynie, gdy widz, e inni pozbawieni s Twej mioci. Gnij oni w materialnych czynnociach dla przemijajcej materialnej przyjemnoci i trwoni swe ycie trudzc si dzie i noc jedynie dla zadowalania zmysw, nie majc przywizania do mioci do Boga. Jedynie rozpaczam nad nimi i wymylam rne plany wyzwolenia ich z side mayi." (Bhag. 7.9.43) rila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura wyjania w swej Anubhasyi: "Osoba, ktra przycigna uwag mistrza duchowego sw szczer sub, lubi taczy i intonowa z podobnie rozwinitymi, wiadomymi Krsny bhaktami. Mistrz duchowy autoryzuje takiego bhakt, by wyzwala upade dusze we wszystkich czciach wiata. Osoby niezaawansowane wol intonowa mantr Hare Krsna w odosobnionym miejscu." W jzyku rila Bhaktisiddhanty Sarasvati Thakury czynnoci takie stanowi rodzaj procesu oszukaczego w tym sensie, e imituj czynnoci takich wzniosych osobistoci jak Haridasa Thakura. Nie naley prbowa imitowa takich wzniosych bhaktw. Kady powinien raczej stara si naucza kultu ri

142

Caitanyi Mahaprabhu we wszystkich czciach wiata i w ten sposb odnie sukces w yciu duchowym. Kto, kto nie jest wielkim ekspertem w nauczaniu, moe intonowa w odosobnionym miejscu, unikajc zego towarzystwa, lecz dla osoby rzeczywicie zaawansowanej, nauczanie i spotykanie ludzi nie zaangaowanych w sub oddania nie jest niekorzystne. Bhakta daje niewielbicielom swe towarzystwo, lecz ich ze zachowanie nie wpywa na niego. W ten sposb, dziki czynnociom czystego bhakty, nawet osoby pozbawione mioci do Boga otrzymuj szans, by pewnego dnia sta si bhaktami Pana. W zwizku z tym rila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura radzi, aby dyskutowa ten werset ze rimadBhagavatam, naitat samacarej jatu manasapi hy anivarah, (10.33.31), oraz nastpujcy werset z Bhakti-rasamrta-sindhu: anasaktasya visayan yatharham upayunjatah nirbandhah krsna-sambandhe yuktam vairagyam ucyate (B.r.s. 1.2.255) Nie naley imitowa czynnoci wielkich osobistoci. Nie naley by przywizanym do przyjemnoci materialnej i naley przyjmowa wszystko, co ma zwizek ze sub dla Krsny. Adi 07.93 "Mwic to, Mj mistrz duchowy nauczy Mnie jednego wersetu ze rimad-Bhagavatam. Jest on esencj wszystkich instrukcji Bhagavatam; dlatego naucza Mnie go raz po raz. Adi 07.93 Znaczenie: Ten werset ze rimad-Bhagavatam (11.2.40) wypowiedzia ri Narada Muni do Vasudevy; nauczajc go o Bhagavata-dharmie. Vasudeva osign ju rezultat Bhagavata-dharmy, poniewa Krsna pojawi si w jego domu jako jego syn, jednake dla pouczenia innych pragn sucha od ri Narady Muniego i otrzyma owiecenie w procesie Bhagavata-dharmy. Taka jest pokora wielkiego bhakty. Adi 07.94 "'Kiedy kto jest rzeczywicie zaawansowany i znajduje przyjemno w intonowaniu witego imienia Pana, ktry jest mu bardzo drogi, jest poruszony i gono intonuje wite imi. Rwnie mieje si, pacze, jest poruszony i intonuje jak szaleniec, nie dbajc o osoby postronne.' Adi 07.95-96 "Mocno wierz w sowa Mego mistrza duchowego i dlatego zawsze intonuj wite imi Pana, Sam i w towarzystwie bhaktw. wite imi Pana Krsny czasami sprawia, e intonuj i tacz, i dlatego intonuj i tacz. Nie mylcie prosz, e robi to umylnie. Robi to automatycznie. Adi 07.95-96 Znaczenie: Osoba, ktra nie moe dochowa wiary sowom swojego mistrza duchowego, lecz dziaa niezalenie, nigdy nie otrzymuje autoryzacji do intonowania witego imienia Pana. Vedy mwi: yasya deve para bhaktir yatha deve tatha gurau tasyaite kathita hy arthah prakaante mahatmanah "Wszelkie znaczenie wiedzy wedyjskiej zostaje automatycznie objawione tym wielkim duszom, ktre maj niezachwian wiar w Pana i mistrza duchowego." Ten nakaz wedyjski jest bardzo wany i ri Caitanya Mahaprabhu popar go Swym osobistym zachowaniem. Wierzc w sowa Swego mistrza duchowego, zaprowadzi ruch sankirtanu, tak jak obecny ruch wiadomoci Krsny zosta rozpoczty z wiar w sowa naszego mistrza duchowego. Chcia on naucza, my zawierzylimy jego sowom i usiowalimy w jaki sposb je wypeni, i teraz ruch ten osiga sukces na caym wiecie. Zatem sekretem sukcesu jest wiara w sowa mistrza duchowego i Najwyszej Osoby Boga. ri Caitanya Mahaprabhu by zawsze posuszny poleceniom Swego mistrza duchowego i nigdy nie zaprzesta propagowania ruchu sankirtanu. Odchodzc z tego wiata ri Bhaktisiddhanta Sarasvati Gosvami poleci wszystkim swym uczniom, by wspdziaali w nauczaniu misji Caitanyi Mahaprabhu na caym wiecie. Pniej jednake niektrzy gupi egoistyczni uczniowie nie byli posuszni jego poleceniom. Kady z nich chcia zosta liderem misji i walczyli w sdach, lekcewac polecenie mistrza duchowego, i w ten sposb caa misja zostaa zniweczona. Nie jestemy z tego dumni; jednake naley wyjani prawd. Zawierzylimy sowom naszego mistrza duchowego i w pokorny sposb - bezradny sposb - podjlimy dziaania, lecz dziki duchowej mocy polecenia najwyszego autorytetu ruch ten odnosi sukces. Naley zrozumie, e kiedy ri Caitanya Mahaprabhu intonowa i taczy, robi to pod wpywem mocy przyjemnoci wiata duchowego. ri Caitanya Mahaprabhu nigdy nie uwaa witego imienia Pana za wibracj materialn, ani te aden czysty bhakta nie myli intonowania mantry Hare Krsna z materialn wibracj muzyczn. Pan Caitanya nigdy nie usiowa by mistrzem witego imienia; raczej uczy nas, jak by sug witego imienia. Jeli kto intonuje wite imi Pana na pokaz, nie znajc sekretu sukcesu, moe zwikszy wydzielanie ci, lecz nigdy nie osignie doskonaoci w intonowaniu witego imienia. ri Caitanya Mahaprabhu zaprezentowa Siebie w ten sposb: "Jestem wielkim gupcem i nie wiem, co jest waciwe a co niewaciwe. Nigdy nie korzystaem z wyjanienia ankara-sampradayi czy sannyasinw Mayavadi, aby zrozumie prawdziwe znaczenie Vedanta-sutry. Bardzo obawiam si nielogicznych argumentw filozofw Mayavadi. Dlatego sdz, e nie mam autorytetu, jeli chodzi o ich wyjanienia Vedanta-sutry. Mocno wierz, e po prostu intonowanie witego imienia Pana moe usun wszelkie bdne koncepcje wiata materialnego. Wierz, e po prostu przez intonowanie witego imienia Pana mona osign schronienie lotosowych stp Pana. W tym wieku ktni i niezgody, intonowanie witego imienia jest jedynym sposobem wyzwolenia z materialnych side. "Intonujc wite imi, prawie oszalaem," kontynuowa Pan Caitanya. "Jednake zapytawszy Mego mistrza duchowego doszedem do wniosku, e zamiast dy do osignicia czterech zasad: religijnoci (dharmy), rozwoju ekonomicznego (arthy), zadowalania zmysw (kamy) i wyzwolenia (moksy), lepiej w jaki sposb rozwin transcendentaln mio do Boga. Jest to najwikszy sukces w yciu. Kto osign mio do Boga, z natury intonuje i taczy, nie dbajc o ludzi." Ten etap ycia znany jest jako bhagavata-jivana, czyli ycie bhakty. ri Caitanya Mahaprabhu kontynuowa: "Nigdy nie intonowaem i nie taczyem dla sztucznego pokazu. Tacz i piewam, poniewa mocno wierz w sowa Mego mistrza duchowego. Chocia filozofom Mayavadi nie podoba si to intonowanie i taniec, niemniej jednak robi to ze wzgldu na moc jego sw. Naley zatem wycign z tego wniosek, e

143

niewielka Mi przypada zasuga za to intonowanie i taczenie, gdy odbywaj si one automatycznie dziki asce Najwyszej Osoby Boga." Adi 07.97 "W porwnaniu z oceanem transcendentalnego szczcia, ktre smakuje si dziki intonowaniu mantry Hare Krsna, przyjemno czerpana z realizacji bezosobowego Brahmana [brahmananda] jest niczym pytka woda w kanale. Adi 07.97 Znaczenie: Bhakti-rasamrta-sindhu oznajmia: brahmanando bhaved esa cet pararddha-gunikrtah naiti bhakti-sukhambodheh paramanu-tulam api "Gdyby brahmanand, transcendentalne szczcie czerpane ze zrozumienia bezosobowego Brahmana, pomnoy milion razy, taka ilo brahmanandy nie rwnaaby si nawet atomowej czstce przyjemnoci, ktr rozkoszowa si mona w czystej subie oddania." (B.r.s. 1.1.38) Adi 07.98 "'Mj drogi Panie, o mistrzu wszechwiata, kiedy bezporednio Ci ujrzaem, moje transcendentalne szczcie przyjo ksztat wielkiego oceanu. Bdc w tym oceanie zrealizowaem, e wszelkie inne tzw. szczcie jest niczym woda zawarta w doku odcinitym przez kopytko cielcia."' Adi 07.98 Znaczenie: Transcendentalne szczcie czerpane z czystej suby oddania jest niczym ocean, podczas gdy szczcie materialne, a nawet szczcie czerpane z realizacji bezosobowego Brahmana s niczym woda w doku odcinitym przez kopytko cielcia. Jest to werset z Hari-bhakti-sudhodaya (14.36). Adi 07.99 Po wysuchaniu Pana ri Caitanyi Mahaprabhu, wszyscy sannyasini Mayavadi byli wzruszeni. Ich umysy ulegy zmianie i przemwili w ten sposb, uywajc przyjemnych sw.

Adi 07.99 Znaczenie: Sannyasini Mayavadi spotkali Caitany Mahaprabhu w Varanasi, aby skrytykowa Go za udzia w ruchu sankirtanu, ktrego nie pochwalali. Taka z natury demoniczna opozycja do ruchu sankirtanu istnieje wiecznie. Istniaa w czasach ri Caitanyi Mahaprabhu i istniaa na dugo przedtem, nawet w czasach Prahlady Maharajy. Pomimo, e nie podobao si to jego ojcu, Prahlada zwyk intonowa w sankirtanie i to byo powodem nieporozumienia pomidzy ojcem i synem. W Bhagavad-gicie Pan mwi: na mam duskrtino mudhah prapadyante naradhamah mayayapahrta-jnana asuram bhavam aritah "Ci, ktrzy s najwikszymi gupcami, najniszymi spord rodzaju ludzkiego, ci, ktrych wiedza zostaa skradziona przez iluzj i niegodziwcy o ateistycznej naturze demonw nigdy Mi si nie podporzdkowuj." (Bg. 7.15) Sannyasini Mayavadi s asuram bhavam aritah, to znaczy tymi, ktrzy wstpili na ciek asurw (demonw) nie wierzcych w istnienie formy Pana. Mayavadi mwi, e ostateczne rdo wszystkiego jest bezosobowe i w ten sposb zaprzeczaj istnieniu Boga. Twierdzenie, e nie ma Boga, jest bezporednim zaprzeczeniem istnienia Boga, a stwierdzenie, e Bg istnieje, lecz nie ma gowy, rk i ng i nie moe mwi, sysze czy je, jest negatywnym sposobem zaprzeczenia Jego egzystencji. Osoba, ktra nie widzi, jest nazywana lepcem, osoba nie mogca chodzi jest nazywana kulaw, osoba bez rk moe by nazwana bezradn, osoba nie mogca mwi moe zosta nazwana niemow, a osoba nie mogca sysze moe zosta nazwana guch. Twierdzenie Mayavadi, e Bg nie ma ng, oczu, uszu i rk jest porednim zniewaeniem Go poprzez zdefiniowanie Go jako lepego, guchego, niemow, kulawego, bezradnego itd. Wic chocia podaj si za wielkich Vedantystw, w rzeczywistoci s mayayapahrta-jnana; innymi sowy, zdaj si by bardzo wyksztaceni, lecz stracili istot swej wiedzy. Impersonalistyczni Mayavadi zawsze usiuj zniewaa Vaisnavw, poniewa Vaisnavowie przyjmuj Najwysz Osob za najwysz przyczyn i pragn Mu suy, rozmawia z Nim i oglda Go, i Pan rwnie pragnie oglda Swych bhaktw, rozmawia z nimi, je i taczy. Osobowa wymiana mioci nie przemawia do sannyasinw Mayavadi. Zatem pierwotnym celem spotkania sannyasinw Mayavadi z Benares z Caitany Mahaprabhu byo pokonanie Jego osobowej koncepcji Boga. Jednake ri Caitanya Mahaprabhu, jako nauczajcy, przemieni umysy sannyasinw Mayavadi. Stopnieli oni pod wpywem sodkich sw ri Caitanyi Mahaprabhu, zmienili swe nastawienie na przyjazne i przemwili do Niego sodkimi sowami. Rwnie wszyscy nauczajcy bd musieli spotka si z oponentami, lecz nie powinni zwiksza ich wrogoci. Ju s oni wrogo nastawieni, wic jeli bdziemy z nimi rozmawia szorstko i niegrzecznie, ich wrogo jedynie wzronie. Zatem w miar moliwoci powinnimy bra przykad z Pana Caitanyi Mahaprabhu i stara si przekona opozycj, cytujc astry i prezentujc konkluzj acaryw. W ten wanie sposb powinnimy sprbowa pokona wszystkich wrogw Pana. Adi 07.100 "Drogi ri Caitanyo Mahaprabhu, wszystko, co powiedziae, jest prawd. Mio Boga osiga jedynie osoba, do ktrej umiechn si los. Adi 07.100 Znaczenie: Jak oznajmia to Caitanya Mahaprabhu rila Rupie Gosvamiemu, wiadomo Krsny moe rozpocz jedynie osoba, ktrej sprzyja wielkie szczcie: brahmanda bhramite kona bhagyavan jiva guru-krsna-prasade paya bhakti-lata-bja (Cc. Madhya 19.151 ) S miliony ywych istot, ktre zostay uwarunkowane prawami materialnej natury i w rnych formach cielesnych wdruj przez systemy planetarne tego wszechwiata. Spord nich jedynie osoba, ktrej sprzyja szczcie, dziki asce Krsny spotyka bona fide mistrza duchowego i pojmuje znaczenie suby oddania. Penic sub oddania pod kierunkiem bona fide mistrza duchowego, czyli acaryi, rozwija mio do Boga. Osoba, ktra rozbudzia mio do Boga ( Krsna-prema) i dziki

144

temu staa si bhakt niepojtej Najwyszej Osoby Boga, uwaana jest za niezwykle szczliw. Sannyasini Mayavadi uznali ten fakt przed ri Caitany Mahaprabhu. Nieatwo jest sta si wiadomym Krsny, lecz dziki asce ri Caitanyi Mahaprabhu jest to moliwe, jak zostanie to dowiedzione w toku tego opowiadania. Adi 07.101 "Drogi panie, nie mamy nic przeciwko temu, e jeste wielkim bhakt Pana Krsny. Kady jest z tego zadowolony. Ale dlaczego unikasz dyskusji na temat Vedanta-sutry? Co w tym jest niewaciwego?" Adi 07.101 Znaczenie: W zwizku z tym rila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura komentuje: "Sannyasini Mayavadi sdz, e prawdziwe znaczenie Vedanta-sutry zawarte jest w komentarzu ri ankaracaryi znanym jako ariraka-bhasya. Innymi sowy, sannyasini Mayavadi przyjmuj znaczenie podane w wyjanieniach Vedanta-sutry autorstwa ankaracaryi, ktre s oparte na monizmie. Wskutek tego wyjaniaj Vedanta-sutr, Upanisady i wszelk tak literatur wedyjsk na swj wasny, impersonalistyczny sposb." Wielki sannyasin Mayavadi Sadananda Yogindra napisa ksig znan jako Vedanta-sara, w ktrej pisze: vedanto nama upanisat-pramanam tad-upakarini ariraka-sutradini ca Wedug Sadananda Yogindry jedynymi rdami dowodu wedyjskiego s Vedanta-sutra i Upanisady, tak jak zaprezentowane zostay one przez ri ankaracary w jego komentarzu ariraka-bhasya. W rzeczywistoci jednake Vedanta odnosi si do istoty wiedzy wedyjskiej i nie jest prawd, e nie ma nic ponad ariraka-bhasy ankaracaryi. S inne komentarze Vedanty napisane przez Vaisnava acaryw, z ktrych aden nie jest zwolennikiem ri ankaracaryi ani nie przyjmuje zmylonych komentarzy jego szkoy. Ich komentarze oparte s na filozofii dualizmu. Filozofowie monici, tacy jak ankaracarya i jego zwolennicy, pragn ustanowi, e Bg i ywa istota s jednym i zamiast wielbi Najwysz Osob Boga, samych siebie uwaaj za Boga. Chc, by inni czcili ich jako Boga. Osoby takie nie przyjmuj filozofii Vaisnava acaryw, ktre znane s jako uddhadvaita (oczyszczony monizm), uddha-dvaita (oczyszczony dualizm), viista-dvaita (szczeglny monizm), dvaitadvaita (monizm i dualizm) i acintya-bhedabheda (niepojta jedno i odmienno). Mayavadi nie dyskutuj o tych filozofiach, gdy s mocno przekonani do swej wasnej filozofii kevaladvaita, wycznego monizmu. Przyjmujc ten system filozofii za czyste zrozumienie Vedanta-sutry, wierz, e ciao Krsny jest zrobione z elementw materialnych, a czynnoci miosnej suby dla Krsny s sentymentalizmem. S oni znani jako Mayavadi, poniewa wedug ich opinii Krsna ma ciao zrobione z mayi i may jest rwnie suba oddania dla Pana peniona przez bhaktw. Tak sub oddania uwaaj za aspekt dziaania karmicznego (karma-kanda). Zgodnie z ich pogldem na bhakti skada si spekulacja umysowa i czasami medytacja. Taka jest rnica pomidzy filozofiami Mayavadi i Vaisnava. Adi 07.102 Po wysuchaniu tej przemowy sannyasinw Mayavadi, Pan Caitanya Mahaprabhu umiechn si nieznacznie i powiedzia: "Moi drodzy panowie, jeli nie macie nic przeciwko temu, powiem wam co o filozofii Vedanty." Adi 07.102 Znaczenie: Doceniajc Pana Caitany Mahaprabhu, sannyasini Mayavadi zapytali, dlaczego nie dyskutowa o filozofii Vedanty. W rzeczywistoci jednake cay system czynnoci Vaisnava opiera si na filozofii Vedanty. Vaisnavowie nie lekcewa Vedanty, lecz nie interesuje ich rozumienie Vedanty w oparciu o komentarz ariraka-bhasya. Aby to wyjani, Pan ri Caitanya Mahaprabhu - za pozwoleniem sannyasinw Mayavadi - chcia wypowiedzie si na temat filozofii Vedanty. Vaisnavowie s najwikszymi filozofami w wiecie, a najwikszym spord nich by rila Jiva Gosvami Prabhu, ktrego filozofi ponownie zaprezentowa niecae czterysta lat pniej rila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura Maharaja. Naley zatem wiedzie, e filozofowie Vaisnava nie s sentymentalistami czy tanimi bhaktami jak sahajiya. Wszyscy Vaisnava acaryowie byli wielkimi uczonymi, ktrzy w peni zrozumieli filozofi Vedanty, gdy jeli kto nie zna filozofii Vedanty, nie moe by acary. Aby zosta przyjtym za acary wrd transcendentalistw Indii, ktrzy przestrzegaj zasad wedyjskich, trzeba by wielkim uczonym w filozofii Vedanty, czy to poprzez studiowanie jej czy suchanie. Bhakti rozwija si dziki postpowaniu zgodnemu z filozofi Vedanty. Oznajmia to rimad-Bhagavatam (1.2.12): tac chraddadhana munayo jnana-vairagya-yuktaya payanty atmani catmanam bhaktya ruta-grhitaya W wersecie tym bardzo wane s sowa bhaktya ruta-grhitaya, gdy oznaczaj one, e bhakti musi by oparta na filozofii Upanisadw i vedanta-sutry. rila Rupa Gosvami powiedzia: ruti-smrti-puranadi- pancaratra-vidhim vina aikantiki harer bhaktir utpatayaiva kalpate "Suba oddania peniona bez odwoywania si do Ved, Puran, Pancaratr itd., musi by uwaana za sentymentalizm i jedynie wywouje zakcenie w spoeczestwie." Vaisnavowie s rnego stopnia ( kanistha-adhikari, madhyama-adhikari, uttama-adhikari), lecz aby by nauczajcym madhyama-adhikari, trzeba by wyksztaconym w Vedanta-sutrze i innej literaturze wedyjskiej, gdy kiedy bhakti-yoga rozwija si w oparciu o filozofi Vedanty, jest ona rzeczywista i staa. W zwizku z tym moemy przytoczy tumaczenie i znaczenie wersetu wspomnianego powyej (rimad-Bhagavatam, 1.2.12): TUMACZENIE

145

Gboko dociekliwy student albo mdrzec, bogaty w wiedz i wolny od przywiza, realizuje t Absolutn Prawd przez penienie suby oddania w oparciu o to, co usysza z Vedanta-ruti. ZNACZENIE: Absolutna Prawda jest realizowana w peni przez proces suby oddania dla Pana Vasudevy, czyli Osoby Boga, ktry jest cakowicie dojrza Absolutn Prawd. Brahman jest transcendentalnym blaskiem emanujcym z Jego ciaa, a Paramatma jest Jego czciow reprezentacj. Tak wic, realizacja Absolutnej Prawdy jako Brahmana czy Paramatmy jest zaledwie czciow realizacj. Istniej cztery rne typy istot ludzkich - karmici, jnani, yogini i bhaktowie. Karmici s materialistyczni, podczas gdy pozostae trzy typy s transcendentalne. Pierwszej klasy transcendentalistami s bhaktowie, ktrzy zrealizowali Najwysz Osob. Drugiej klasy transcendentalistami s ci, ktrzy czciowo zrealizowali pen cz absolutnej osoby. Za trzeciej klasy transcendentalici to ci, ktrzy zaledwie zrealizowali Brahmana, duchowe ognisko absolutnej osoby. Jak oznajmiono w Bhagavad-gicie i innej literaturze wedyjskiej, Najwysza Osoba jest realizowany poprzez sub oddania, ktra jest wzmacniana przez pen wiedz i brak przywizania do zwizkw z materi. Wczeniej przedyskutowalimy ju, e subie oddania towarzyszy wiedza i brak przywizania do materialnej egzystencji. Poniewa realizacja Prawdy Absolutnej jako Brahmana i Paramatmy s realizacjami niedoskonaymi, si rzeczy rodki realizacji Brahmana i Paramatmy, tzn. cieki jnany i yogi, s rwnie niedoskonaymi rodkami realizacji Absolutnej Prawdy. Suba oddania, ktra jest oparta na bazie penej wiedzy powizanej z brakiem przywizania do materialnych zwizkw, i ktra jest skoncentrowana na percepcji suchowej Vedanta-ruti, jest jedyn doskona metod, dziki ktrej powanie dociekliwy student moe zrealizowa Prawd Absolutn. Suba oddania nie jest zatem przeznaczona dla mniej inteligentnej klasy transcendentalistw. Istniej trzy klasy bhaktw, tj. bhaktowie pierwszej, drugiej i trzeciej klasy. Bhaktowie trzeciej klasy, czyli neofici, s nazywani bhaktami materialistycznymi. Nie maj oni adnej wiedzy i s przywizani do materialnych zwizkw, ale po prostu pocigaj ich pocztkowe procesy czczenia Bstwa w wityni. Materialistyczni bhaktowie s bardziej przywizani do korzyci materialnej ni transcendentalnej. Dlatego te naley zrobi definitywny postp, i z pozycji materialnej suby oddania wznie si do pozycji bhakty drugiej klasy. W tej pozycji, bhakta moe widzie cztery zasady w dziedzinie suby oddania, mianowicie: Osob Boga, Jego bhaktw, ignorantw i zazdrosnych. Naley wznie si przynajmniej do pozycji bhakty drugiej klasy, i w ten sposb sta si zdolnym do poznania Prawdy Absolutnej. Tak wic bhakta trzeciej klasy musi otrzyma instrukcje o subie oddania z autorytatywnych rde Bhagavatam. Pierwszym Bhagavatam jest bona fide bhakta, za drugim Bhagavatam jest przekaz Boga. Bhakta trzeciej klasy musi uda si do takiego bhakty, aby przyswoi sobie instrukcje o subie oddania. Takiej osoby bhakty nie naley jednak myli z profesjonalistami, ktrzy zarabiaj na utrzymanie robic interes na Bhagavatam. Taki bhakta musi by reprezentantem ukadevy Gosvamiego, jak Suta Gosvami, i musi gosi kult suby oddania dla powszechnej korzyci wszystkich ludzi. Bhakta neofita ma bardzo mae upodobanie do suchania od autorytetw. Woli robi pokaz suchania od profesjonalisty, dla zadowolenia wasnych zmysw. Jednak ten rodzaj suchania i intonowania niszczy ca rzecz. Naley by zatem bardzo ostronym wobec takiego faszywego procesu. wite przekazy Boga, jak te zawarte w Bhagavad-gicie czy rimadBhagavatam, s niewtpliwie tematami transcendentalnymi, ale pomimo to takich transcendentalnych spraw nie powinno otrzymywa si od profesjonalisty, ktry niszczy je tak samo, jak mija niszczy mleko, po prostu dotykajc je jzykiem. Szczery bhakta musi zatem - dla swojego postpu - by gotw sucha literatury wedyjskiej, takiej jak Upanisady, Vedanta i literatura pozostawiona przez poprzednie autorytety albo Gosvamich. Bez suchania i wypeniania instrukcji, pokaz suby oddania staje si bezwartociowy i dlatego jest on pewnego rodzaju zakceniem na ciece suby oddania. Zatem, dopki suba oddania nie jest ustanowiona na zasadach autorytetu ruti, smrti, purana albo pancaratra, taka suba oddania na pokaz powinna by od razu odrzucona. Nieautoryzowanego bhakty nigdy nie naley uwaa za czystego bhakt. Przez przyswojenie sobie takich przekazw z literatury wedyjskiej mona nieustannie widzie wszechprzenikajcy zlokalizowany aspekt Osoby Boga wewntrz swojej wasnej jani. To nazywa si samadhi. Adi 07.103 Wysuchawszy tego, sannyasini Mayavadi nieco spokornieli i zwrcili si do Caitanyi Mahaprabhu jako do Samego Narayana, gdy wszyscy byli zgodni co do tego, e Nim by. Adi 07.103 Znaczenie: Sannyasini Mayavadi nazywaj siebie nawzajem Narayanem. Kiedykolwiek spotykaj innego sannyasina, ofiarowuj mu szacunek woajc, namo narayana ("ofiarowuj ci moje pene szacunku pokony, Narayanie"), mimo i doskonale wiedz, jakiego rodzaju jest Narayanem. Narayana jest czterorki, lecz mimo i oni s dumni z idei, e s Narayanem, nie s w stanie przejawi wicej ni dwie rce. Poniewa filozofia ich oznajmia, e Narayana i zwyky czowiek s na tym samym poziomie, czasami uywaj okrelenia daridra-narayana ("ubogi Narayana"), wymylonego przez tzw. svamiego, ktry nie mia pojcia o filozofii Vedanty. Wic chocia wszyscy ci sannyasini Mayavadi nazywajcy siebie Narayanem w rzeczywistoci nie zdawali sobie sprawy z pozycji Narayana, dziki ich wyrzeczeniu Pan Caitanya Mahaprabhu umoliwi im zrozumienie, i Sam jest Narayanem. Pan Caitanya jest z pewnoci Najwysz Osob Boga Narayanem pojawiajcym si w postaci bhakty Narayana, tote sannyasini Mayavadi, rozumiejc, e by On bezporednio Samym Narayanem, podczas gdy oni sami byli faszywymi, nadtymi Narayanami, przemwili do Niego w ten sposb. Adi 07.104 Powiedzieli: "Drogi Caitanyo Mahaprabhu; prawd mwic, Twoje sowa sprawiaj nam wielk przyjemno i rwnie Twe cechy cielesne s tak przyjemne, e Twj widok dostarcza nam niezwykej satysfakcji. Adi 07.104 Znaczenie: astry mwi: atah ri-krsna-namadi na bhaved grahyam indriyaih sevonmukhe hi jihvadau svayam eva sphuraty adah "Nie mona zrozumie Najwyszej Osoby Boga czy Jego imienia, formy, cech czy parafernaliw, lecz Pan objawia si temu, kto peni 'sub oddania dla Niego." (Bhakti-rasamrta-sindhu 1.2.234) Tutaj widzimy rezultat suby sannyasinw Mayavadi dla Narayana. Poniewa ofiarowali niewielki szacunek ri Caitanyi Mahaprabhu i poniewa byli poboni, i w rzeczywistoci przestrzegali surowych zasad i przepisw sannyasy, mieli pewne zrozumienie filozofii Vedanty. Dziki asce Pana Caitanyi Mahaprabhu byli w stanie doceni fakt, e by On Samym Najwysz Osob Boga obdarzonym wszystkimi

146

szecioma bogactwami. Jednym z tych bogactw jest Jego pikno. Sannyasini Mayavadi rozpoznali w Nim Samego Narayana dziki Jego niezwykle piknym cechom cielesnym. Nie by On groteskowym Narayanem jak daridra-narayanowie bdcy wymysem tzw. sannyasinw. Adi 07.105 "Drogi panie, Swoim wpywem sprawie, e nasze umysy doznay wielkiej satysfakcji i wierzymy, e Twe sowa nigdy nie bd nierozsdne. Moesz zatem mwi na temat Vedanta-satry." Adi 07.105 Znaczenie: W wersecie tym bardzo wane s sowa tomara prabhave ("Twj wpyw"). Jeli kto nie jest zaawansowany duchowo, nie moe mie wpywu na suchaczy. Bhaktivinoda Thakura piewa, uddha bhakata carana renu, bhajana-anukula: "Bez obcowania z czystym bhakt i bez jego wpywu nie mona zrozumie suby oddania." Tych sannyasinw Mayavadi spotkao to szczcie, e zetknli si z Najwysz Osob Boga w postaci bhakty i z pewnoci byli pod wielkim wpywem Pana. Wiedzieli, e doskonale zaawansowany spirytualista nigdy nie mwi nic niewaciwego, wszystkie jego sowa s rozsdne i zgodne z wersj wedyjsk. Wysoce zrealizowana osoba nigdy nie mwi o rzeczach, ktre nie maj znaczenia. Filozofowie Mayavadi twierdz, e s Najwysz Osob Boga i to nie ma znaczenia, lecz ri Caitanya Mahaprabhu nigdy nie powiedzia czego tak niedorzecznego. Sannyasini Mayavadi byli przekonani co do Jego osoby i dlatego pragnli wysucha od Niego wyjanienia filozofii Vedanty. Adi 07.106 Pan powiedzia: "Filozofia Vedanty skada si ze sw wypowiedzianych przez Najwysz Osob Boga Narayana w formie Vyasadevy. Adi 07.106 Znaczenie: Vedanta-sutra, ktra skada si z kodw objawiajcych metod zrozumienia wiedzy wedyjskiej, jest cis form caej wiedzy wedyjskiej. Rozpoczyna si sowami athato brahma-jijnasa ("teraz nadszed czas, by docieka Absolutnej Prawdy"). Ludzka forma ycia przeznaczona jest szczeglnie do tego celu i dlatego Vedanta-sutra zwile wyjania misj ludzk. Potwierdzone zostao to sowami Vayu i Skanda Purany, ktre definiuj sutr w ten sposb: alpaksaram asandigdham saravat vivatomukham astobhamanavadyam ca sutram sutra-vido viduh "Sutra jest kodem wyraajcym istot wszelkiej wiedzy jak najmniejsz iloci sw. Musi mie powszechne zastosowanie i jej jzyk musi by bezbdny." Kady, kto jest zaznajomiony z takimi sutrami, musi by wiadomy Vedanta-sutry, ktra jest znana wrd uczonych pod rnymi nazwami: (1) Brahma-sutra, (2) ariraka, (3) Vyasa-sutra, (4) Badarayana-sutra, (5) Uttara-mimamsa i (6) Vedanta-darana. Vedanta-sutra zawiera cztery rozdziay (adhyaya), a kady rozdzia dzieli si na cztery czci (pada). Zatem o Vedantasutrze mona mwi jako o sodaa-pada, czyli szesnastu grupach kodw. Temat kadej z tych grup jest w peni opisany odpowiednio do piciu rnych tematw (adhikaran), ktre fachowo nazywane s pratijna, hetu, udaharana, upanaya i nigamana. Kady temat musi by koniecznie wyjaniony w odniesieniu do pratijna, uroczystej deklaracji celu traktatu. Tym uroczystym oznajmieniem na pocztku Vedanta-sutry jest athato brahma-jijnasa, wskazujce na to, e ksika ta zostaa napisana z uroczyst deklaracj dociekania Absolutnej Prawdy. Podobnie, musz zosta wyraone powody (hetu), musz zosta podane przykady dotyczce rnych faktw (udaharana), temat musi zosta stopniowo przybliony w celu zrozumienia (upanaya), i ostatecznie musi zosta poparty autorytatywnymi cytatami z astr wedyjskich (nigamana). Wedug wielkiego kompilatora sownika Hemacandry, znanego rwnie jako Kosakara, Vedanta odwouje si do znaczenia Upanisadw i Brahmana czci Ved. W swym sowniku profesor Apte opisuje Brahmana cz Ved jako cz przedstawiajc zasady stosowania hymnw w rnych ofiarach i daje szczegowe wyjanienie ich rda, czasami z obszernymi ilustracjami w postaci legend i historii. Rni si ona od czci Ved zawierajcej mantry. Hemacandra powiedzia, e uzupenienie Ved nazywane jest Vedanta-sutr. Veda oznacza wiedza, a anta oznacza koniec. Innymi sowy, waciwe zrozumienie ostatecznego celu Ved jest nazywane wiedz Vedanty. Taka wiedza, jak podana zostaa w kodach Vedanta-sutry, musi by poparta Upanisadami. Wedug uczonych s trzy rne rda wiedzy, nazywane prasthana-traya. Wedug tych uczonych Vedanta jest jednym z takich rde, gdy prezentuje wiedz wedyjsk w oparciu o logik i trafne argumenty. W Bhagavad-gicie (13.5) Pan powiedzia, brahma-sutra-padai caiva hetumadbhir vinicitaih: "Zrozumienie ostatecznego celu ycia zostao stwierdzone w Brahma-sutrze w oparciu o suszn logik i argumenty dotyczce przyczyny i skutku." Zatem Vedanta-sutra znana jest jako nyaya-prasthana, Upanisady znane s jako ruti-prasthana, a Gita, Mahabharata i Purany znane s jako smrti-prasthana. Wszelka naukowa wiedza o transcendencji musi zosta poparta przez ruti, smrti i trafne zasady logiczne. Powiedziane jest, e zarwno wiedza wedyjska, jak i uzupenienie Ved nazywane Satvata-pancaratra wyemanoway z oddechu Narayana, Najwyszej Osoby Boga. Kody Vedanta-sutry skompilowa rila Vyasadeva, potna inkarnacja ri Narayana, chocia czasami mwi si, e zostay one skompilowane przez wielkiego mdrca o imieniu Apantaratama. Jednake zarwno Pancaratra, jak i Vedanta-sutra wyraaj te same opinie. Dlatego ri Caitanya Mahaprabhu stwierdza, e

147

nie ma rnicy zda pomidzy nimi dwoma i oznajmia, e poniewa Vedanta-sutra zostaa skompilowana przez rila Vyasadev, mona przyjmowa to w ten sposb, e wyemanowaa z oddechu ri Narayana. rila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura komentuje, e gdy Vyasadeva spisywa Vedanta-sutr, w podobn prac zaangaowanych byo rwnie siedmiu wspczesnych mu witych. witymi tymi byli: Atreya Rsi, Amarathya, Audulomi, Karsnajini, Kaakrtsna, Jaimini i Badari. Ponadto powiedziane jest, e przed Vyasadev kody Vedanta-sutry dyskutowali rwnie Paraari i Karmandi-bhiksu. Vedanta-sutra obejmuje cztery rozdziay. Pierwsze dwa rozdziay omawiaj zwizek ywej istoty z Najwysz Osob Boga. Nazywa si to sambandha-jnana, czyli wiedz o zwizku. Rozdzia trzeci opisuje, jak dziaa w swym zwizku z Najwysz Osob Boga. To nazywane jest abhidheya-jnana. Zwizek ywej istoty z Najwyszym Panem opisuje ri Caitanya Mahaprabhu. Jivera svarupa haya krsnera 'nitya-dasa' : ywa istota jest wiecznym sug Najwyszego Boga. (Cc. Madhya 20.108) Aby wic dziaa w tym zwizku, naley spenia sadhana-bhakti, czyli przypisane obowizki w subie dla Najwyszej Osoby Boga. To nazywane jest abhidheya-jnana. Rozdzia Czwarty opisuje rezultaty takiej suby oddania (prayojana-jnana). Ostatecznym celem ycia jest powrt do domu, z powrotem do Boga. Na ten ostateczny cel wskazuj w Vedanta-sutrze sowa anavrttih abdat. Vedanta-sutr skompilowaa potna inkarnacja Narayana, rila Vyasadeva, i aby chroni j od nieautoryzowanych komentarzy, osobicie - na polecenie swojego mistrza duchowego, Narady Muniego - skompilowa rimad-Bhagavatam jako oryginalny komentarz do Vedanta-sutry. Poza rimad-Bhagavatam istniej komentarze do Vedanta-sutry uoone przez wszystkich wikszych Vaisnava acaryw i we wszystkich z nich wyranie zostaa opisana suba oddania dla Pana. Jedynie zwolennicy komentarzy ankaracaryi opisali Vedanta-sutr w sposb bezosobowy, bez odniesienia do Visnu-bhakti, czyli suby oddania dla Pana, Visnu. Na ogl ludzie bardzo doceniaj t ariraka-bhasy, czyli bezosobowy opis Vedanta-sutry, lecz wszystkie komentarze pozbawione suby oddania dla Pana Visnu naley uwaa za rne w swym celu od oryginalnej Vedanta-sutry. Innymi sowy, Pan Caitanya definitywnie stwierdzi, e prawdziwym wyjanieniem do Vedanta-sutry s komentarze, czyli bhasye, napisane przez Vaisnava acaryw w oparciu o sub oddania dla Pana Visnu, a nie arirakabhasya ankaracaryi. Adi 07.107 "W sowach Najwyszej Osoby Boga nie istniej takie materialne defekty jak: bdy, zudzenia, oszustwo czy niesprawno zmysowa. Adi 07.107 Znaczenie: Bdem jest przyjmowanie pewnej rzeczy za inn, ni jest w rzeczywistoci, czy przyjmowanie faszywej wiedzy. Na przykad, mona ujrze w ciemnoci sznur i sdzi, e to w, czy te zobaczy byszczc muszl ostrygi i myle, e to zoto. To s bdy. Podobnie, zudzeniem jest nieporozumienie powstae na skutek nieuwagi podczas suchania, a oszukiwaniem jest przekaz takiej uomnej wiedzy innym. Naukowcy i filozofowie materialistyczni na og uywaj takich sw jak "moe" i "by moe", poniewa nie posiadaj prawdziwej wiedzy o kompletnych faktach. Zatem ich nauczanie jest przykadem oszukiwania. Ostatnim defektem materialisty s niedoskonae zmysy. Chocia na przykad nasze oczy maj moc widzenia, nie mog ujrze rzeczy znajdujcych si w oddali, ani te nie mog ujrze powieki, ktra jest obiektem znajdujcym si najbliej oka. Naszym niewytrenowanym oczom soce wydaje si by paskim krkiem, a oczom osoby cierpicej na taczk wszystko wydaje si by te. Tote nie moemy polega na wiedzy zdobytej przez takie niedoskonae oczy. Rwnie niedoskonae s uszy. Bez pomocy telefonu nie moemy usysze dwikw wydawanych w znacznej odlegoci. Podobnie, jeli w ten sposb zanalizujemy nasze zmysy, przekonamy si, e wszystkie s niedoskonae. Zatem zdobywanie wiedzy takimi zmysami jest rzecz bezuyteczn. Procesem wedyjskim jest suchanie od autorytetu. W Bhagavad-gicie Pan mwi, evam parampara-praptam imam rajarsayo viduh: "Ta najwysza nauka bya przekazywana poprzez acuch sukcesji uczniw i wici krlowie poznawali j w ten sposb." (Bg. 4.2) Musimy sucha nie z telefonu, ale od osoby autoryzowanej, gdy ona posiada prawdziw wiedz. Adi 07.108 "Prawd Absolutn opisuj Upanisady i Brahma-sutra, ale naley zrozumie ich wersety takimi, jakimi s. Takie rozumienie jest najbardziej chwalebne. Adi 07.108 Znaczenie: Od czasw ankaracaryi mod stao si wyjanianie wszystkiego, co ma zwizek z astrami, w sposb poredni. Uczeni s dumni z wyjaniania wszystkiego na swj wasny sposb i oznajmiaj, e pisma wedyjskie mona rozumie tak, jak nam si podoba. Ta metoda "jak nam si podoba" jest gupot i stworzya ona chaos w kulturze wedyjskiej. Wiedzy naukowej nie mona przyjmowa w swj wasny, kapryny sposb. W matematyce, na przykad, dwa plus dwa rwna si cztery i nie mona zrobi tak, by rwnao si trzy czy pi. Chocia nie mona zmieni prawdziwej wiedzy, modnym stao si rozumienie wiedzy wedyjskiej tak, jak komu si podoba. Z tego wanie powodu zaprezentowalimy Bhagavad-git Tak Jak Jest. My nie wymylamy adnych znacze. Czasami komentatorzy mwi, e sowo kuruksetra w pierwszym wersecie Bhagavad-gity odnosi si do wasnego ciaa, lecz my nie przyjmujemy tego. Wiemy, e Kuruksetra jest miejscem nadal istniejcym i wedug wersji wedyjskiej jest ono dharmaksetr, czyli miejscem pielgrzymek. Ludzie nadal udaj si tam, by spenia ofiary wedyjskie. Jednake gupi komentatorzy mwi, e Kuruksetra oznacza ciao, a Panca Pandava odnosi si do piciu zmysw. W ten sposb znieksztacaj znaczenie i zwodz ludzi. Tutaj ri Caitanya Mahaprabhu stwierdza, e caa literatura wedyjska, cznie z Upanisadami, Brahma-sutr i innymi, czy to ruti, smrti czy nyaya, musi by rozumiana zgodnie z jej oryginalnymi stwierdzeniami. Opisywanie bezporedniego znaczenia literatury wedyjskiej jest rzecz chwalebn, lecz opisywanie go na swj wasny sposb, przy pomocy niedoskonaych zmysw i niedoskonaej wiedzy, jest fatalnym bdem. ri Caitanya Mahaprabhu cakowicie potpi prb opisywania Ved w ten wanie sposb. Jeli chodzi o Upanisady, to nastpujcych jedenacie uwaa si za najwysze: (1) Ia,

148

(2) Kena, (3) Katha, (4) Prana, (5) Mundaka, (6) Mandukya, (7) Taittiriya, (8) Aitareya, (9) Chandogya, (10) Brhad-aranyaka i (11) vetavatara. Jednake w Muktikopanisad, w wersetach 30-39, znajduje si opis 108 Upanisadw. Oto one: (1) Iopanisad, (2) Kenopanisad, (3) Kathopanisad, (4) Pranopanisad, (5) Mundakopanisad, (6) Mandukyopanisad, (7) Taittiriyopanisad, (8) Aitareyopanisad, (9) Chandogyopanisad, (10) Brhad-aranyakopanisad, (11) Brahmopanisad, (12) Kaivalyopanisad, (13) Jabalopanisad, (14) vetavataropanisad, (15) Hamsopanisad, (16) Aruneyopanisad, (17) Garbhopanisad, (18) Narayanopanisad, (19) Paramahamsopanisad, (20) Amrta-bindupanisad, (21) Nada-bindupanisad, (22) ira-upanisad, (23) Atharva-ikhopanisad, (24) Maitrayany-upanisad, (25) Kausitaky-upanisad, (26) Brhaj-jabalopanisad (27) Nrsimha-tapaniyopanisad, (28) Kalagni-rudropanisad, (29) Maitreyy-upanisad, (30) Subalopanisad, (31) Ksurikopanisad, (32) Mantrikopanisad, (33) Sarvasaropanisad, (34) Niralambopanisad, (35) uka-rahasyopanisad, (36) Vajra-sucikopanisad, (37) Tejo-bindupanisad, (38) Nada-bindupanisad, (39) Dhyana-bindupanisad, (40) Brahma-vidyopanisad, (41) Yoga-tattvopanisad, (42) Atma-badhopanisad, (43) Narada-parivrajakopanisad, (44) Triikhy-upanisad, (45) Sitopanisad, (46) Yoga-cudamany-upanisad, (47) Nirvanopanisad, (48) Mandala-brahmanopanisad, (49) Daksina-murty-upanisad, (50) arabhopanisad, (51) Skandopanisad, (52) Mahanarayanopanisad, (53) Advaya-tarakopanisad, (54) Rama-rahasyopanisad, (55) Rama-tapany-upanisad, (56) Vasudevopanisad, (57) Mudgalopanisad, (58) andilyopanisad, (59) Paingalopanisad,

149

(60) Bhiksupanisad, (61) Mahadupanisad, (62) arirakopanisad, (63) Yoga-ikhopanisad, (64) Turiyatitopanisad, (65) Sannyasopanisad, (66) Paramahamsa-parivrajakopanisad, (67) Malikopanisad, (68) Avyaktopanisad, (69) Ekaksaropanisad, (70) Purnopanisad, (71) Suryopanisad, (72) Aksy-upanisad, (73) Adhyatmopanisad, (74) Kundikopanisad, (75) Savitry-upanisad, (76) Atmopanisad, (77) Paupatopanisad, (78) Param Brahmopanisad, (79) Avadhutopanisad, (80) Tripuratapanopanisad, (81) Devy-upanisad, (82) Tripuropanisad, (83) Katharudropanisad, (84) Bhavanopanisad, (85) Hrdayopanisad, (86) Yoga-kundaliny-upanisad, (87) Bhasmopanisad (88) Rudraksopanisad, (89) Ganopanisad, (90) Daranopanisad, (91) Tarasaropanisad, (92) Mahavakyopanisad, (93) Panca-brahmopanisad, (94) Pranagni-hotropanisad, (95) Gopala-tapanopanisad, (96) Krsnopanisad, (97) Yajna-valkyopanisad, (98) Varahopanisad, (99) atyayany-upanisad, (100) Hayagrivopanisad, (101) Dattatreyopanisad, (102) Garudopanisad, (103) Kaly-upanisad, (104) Jabaly-upanisad, (105) Saubhagyopanisad, (106) Sarasvati-rahasyopanisad, (107) Bahvrcopanisad i (108) Muktikopanisad. Tak wic jest sto osiem oglnie przyjmowanych Upanisadw, z ktrych, jak to powiedzielimy ju poprzednio, jedenacie ma najwiksze znaczenie. Adi 07.109 "ripada ankaracarya wyjani ca literatur wedyjsk w sposb poredni. Kto sucha takich wyjanie, jest zrujnowany. Adi 07.110 "Nie jest to wina ankaracaryi, gdy prawdziwy cel Ved zakry z polecenia Najwyszej Osoby Boga. Adi 07.110 Znaczenie: Literatura wedyjska powinna by uwaana za rdo prawdziwej wiedzy, lecz jeli nie przyjmiemy jej takiej, jak jest, bdziemy zwiedzeni. Na przykad, Bhagavad-gita jest wan literatur wedyjsk, ktrej nauczano przez wiele lat, lecz poniewa komentowali j pozbawieni skrupuw dranie, ludzie nie czerpali z niej adnej korzyci i nikt nie doszed do konkluzji wiadomoci Krsny. A poniewa teraz przedstawiamy prawdziwy cel Bhagavad-gity, to w cigu czterech czy piciu krtkich lat tysice ludzi na caym wiecie staj si wiadomi Krsny. Taka jest rnica pomidzy bezporednim, a porednim wyjanianiem literatury wedyjskiej. Dlatego ri Caitanya Mahaprabhu powiedzia, mukhyavrttye sei artha parama mahattva: nauczanie literatury wedyjskiej zgodnie z jej bezporednim znaczeniem, bez faszywego komentarza, jest rzecz chwalebn. Na nieszczcie ri ankaracarya, z polecenia Najwyszej Osoby Boga, poszed na kompromis pomidzy ateizmem i teizmem, aby podej ateistw i naprowadzi ich na teizm. W tym celu porzuci bezporedni metod wiedzy wedyjskiej i usiowa zaprezentowa znaczenie, ktre nie jest bezporednie. W tym wanie celu napisa swj komentarz do Vedanta-sutry, zwany ariraka-bhasya. Nie naley wic przydawa duej wagi arirakabhasyi. Aby zrozumie filozofi Vedanty, naley studiowa rimad-Bhagavatam, ktre rozpoczyna si sowami, om namo

150

bhagavate vasudevaya, janmady asya yato 'nvayad itarata carthesv abhijnah sva-rat: "Ofiarowuj pokony Panu ri Krsnie, synowi Vasudevy, ktry jest Najwysz Wszechprzenikajc Osob Boga. Medytuj o Nim, transcendentnej rzeczywistoci, ktry jest pierwotn przyczyn wszystkich przyczyn, z ktrego powstaj wszystkie zamanifestowane wszechwiaty, w ktrym spoczywaj one i przez ktrego s niszczone. Medytuj o tym wiecznie promiennym Panu, ktry jest bezporednio i porednio wiadomy wszelkich manifestacji, jednake jest cakowicie niezaleny." (Bhag. 1.1.1) rimad-Bhagavatam jest prawdziwym komentarzem do Vedanta-sutry. Na nieszczcie, jeli kogo pociga komentarz ri ankaracaryi, arirakabhasya, jego ycie duchowe jest skazane na zgub. Mona by argumentowa, e skoro ankaracarya by inkarnacj Pana ivy, to jak to moliwe, e w ten sposb oszuka ludzi? Odpowied jest taka, e zrobi to z polecenia swego mistrza, Najwyszej Osoby Boga. Potwierdzone jest to w Padma Puranie, gdzie Pan iva osobicie mwi: mayavadam asac-chastram pracchannam bauddham ucyate mayaiva kalpitam devi kalau brahmana-rupina brahmana caparam rupam nirgunam vaksyate maya sarvasvam jagato'py asya mohanartham kalau yuge vedante tu maha-astre mayavadam avaidikam mayaiva vaksyate devi jagatam naa-karanat "Pan iva poinformowa sw on Parvati: "Filozofia Mayavada jest niepobona (asac-chastra). Jest ona zakamuflowanym buddyzmem. Moja droga Parvati tej zmylonej filozofii Mayavada nauczam pojawiajc si w Kali-yudze w formie bramina. Aby oszuka ateistw, opisuj Najwysz Osob Boga jako pozbawionego formy i bez cech. Podobnie, wyjaniajc Vedant opisuj t sam filozofi Mayavadi w tym celu, by zwie ca ludzko w kierunku ateizmu poprzez zaprzeczenie osobowej formie Pana." W iva Puranie Najwysza Osoba Boga powiedzia Panu ivie: dvaparadau yuge bhutva kalaya manusadisu svagamaih kalpitais tvam ca janan mad-vimukhan kuru "W Kali-yudze zwied og ludzi, oszaamiajc ich goszeniem wymylonego znaczenia Ved." S to opisy Puran. rila Bhaktisiddhanta Sarasvati Thakura komentuje, e mukhya-vrtti ("znaczenie bezporednie") jest abhidha-vrtti, czyli znaczeniem, ktre mona zrozumie natychmiast ze stwierdze sownikw, podczas gdy gauna-vrtti ("znaczenie porednie") jest znaczeniem wyobraonym bez konsultacji ze sownikiem. Na przykad jeden polityk powiedzia, e Kuruksetra odnosi si do ciaa, lecz w sowniku nie ma takiej definicji. Zatem jego wyobraone znaczenie jest gauna-vrtti, podczas gdy bezporednie znaczenie, jakie moemy znale w sowniku, jest mukhya-vrtti czy abhidha-vrtti. Taka jest rnica pomidzy nimi dwoma. ri Caitanya Mahaprabhu poleca, aby poznawa literatur wedyjsk odpowiednio do abhidha-vrtti, i odrzuca On gauna-vrtti. Czasami jednake z koniecznoci literatura wedyjska opisywana jest zgodnie z laksana-vrtti czy gauna-vrtti, lecz takich wyjanie nie naley przyjmowa za wieczne prawdy. Celem dyskusji w Upanisadach i Vedanta-sutrze jest filozoficzne ustanowienie osobowego aspektu Prawdy Absolutnej. Impersonalici jednake, aby ustanowi sw wasn filozofi, przyjmuj te dyskusje zgodnie z laksana-vrtti, czyli znaczeniem porednim. Tak wic zamiast by tattva-vada, czyli poszukiwa Prawdy Absolutnej, staj si Mayavada, czyli zudzonymi przez energi materialn. Kiedy ri Visnusvami, jeden z czterech acaryw kultu Vaisnava, zaprezentowa sw tez na temat uddhadvaita-vada, Mayavadi natychmiast zrobili uytek z tej filozofii i usiowali ustanowi sw advaita-vada czy kevaladvaita-vada. Aby pokona t kevaladvaita-vada, ri Ramanujacarya zaprezentowa sw filozofi jako viistadvaita-vada, a ri Madhvacarya zaprezentowa sw filozofi tattva-vada, z ktrych obie s wielk zawad dla Mayavada poniewa w szczegach pokonuj ich filozofi. Studenci filozofii wedyjskiej dobrze wiedz, jak mocno viistadvaita-vada ri Ramanujacaryi i tattva-vada ri Madhvacaryi kwestionuj bezosobow filozofi Mayavada. Jednake ri Caitanya Mahaprabhu przyj bezporednie znaczenie filozofii Vedanta i w ten sposb natychmiast pokona filozofi Mayavada. W zwizku z tym wyrazi Sw opini, e ktokolwiek przestrzega zasad ariraka-bhasyi, jest potpiony. Potwierdza to Padma Purana, gdzie Pan iva mwi Parvati: rnu devi pravaksyami tamasani yathakramam yesam ravana-matrena patityam jnaninam api apartham ruti-vakyanam darayal loka-garhitam karma-svarupa-tyajyatvam atra ca pratipadyate sarva-karma-paribhraman naiskarmyam tatra cocyate paratma-jivayor aikyam mayatra pratipadyate "Moja droga ono, posuchaj mego wyjanienia, w jaki sposb szerzyem ignorancj poprzez filozofi Mayavada. Nawet zaawansowany uczony upadnie, suchajc jej. W filozofii tej, ktra z pewnoci jest bardzo niepomylna dla ogu ludzi, bdnie przedstawiem prawdziwe znaczenie Ved i poleciem, aby porzuci wszelkie czynnoci po to, by osign wolno od karmy. W tej filozofii Mayavada opisaem, e jivatma i Paramatma s jednym i tym samym." To, w jaki sposb filozofi Mayavada potpi ri Caitanya Mahaprabhu i Jego zwolennicy, opisuje ri-Caitanya-caritamrta, Antya-lila, Drugi Rozdzia, wersety 94-99, gdzie Svarupa-damodara Gosvami mwi, e ktokolwiek pragnie zrozumie filozofi Mayavada, musi by obkany. Szczeglnie odnosi si to do Vaisnavy, ktry czyta ariraka-bhasy i uwaa siebie za jednego z Bogiem. Filozofowie Mayavadi zaprezentowali swe argumenty w tak bardzo atrakcyjnym, kwiecistym jzyku, e suchanie filozofii Mayavada moe czasami zmieni umys nawet maha-bhagavaty, bardzo zaawansowanego bhakty. Prawdziwy Vaisnava nie moe jednake tolerowa adnej filozofii, ktra twierdzi, e Bg i ywa istota s jednym i tym samym.

151

Adi 07.111 "Zgodnie z bezporednim zrozumieniem Absolutna Prawda jest Najwysz Osob Boga, ktry posiada wszelkie bogactwa duchowe. Nikt nie moe by Mu rwny czy te Go przewysza. Adi 07.111 Znaczenie: To oznajmienie ri Caitanyi Mahaprabhu zostao potwierdzone w rimad-Bhagavatam: vadanti tat tattva-vidas tattvam yaj jnanam advayam brahmeti paramatmeti bhagavan iti abdyate "Uczeni transcendentalici, ktrzy znaj Prawd Absolutn, zw t niedualn substancj Brahmanem, Paramatm albo Bhagavanem." (Bhag. 1.2.11) Absolutna Prawda ostatecznie rozumiana jest jako Bhagavan, czciowo rozumiana jest jako Paramatma i w bliej nieokrelony sposb jako bezosobowy Brahman. Bhagavan, czyli Najwysza Osoba Boga, przewysza wszystkich Swymi bogactwami; nikt nie moe si Mu rwna czy te Go przewysza. Potwierdza to Bhagavad-gita, gdzie Pan mwi mattah parataram nanyat kincid asti dhananjaya: "O zdobywco bogactw [Arjuno], nie ma prawdy wyszej ode Mnie." (Bg. 7.7) Jest wiele innych wersetw dowodzcych, e Absolutna Prawda w ostatecznym sensie rozumiana jest jako Najwysza Osoba Boga, Krsna. Adi 07.112 "Wszystko, co dotyczy Najwyszej Osoby Boga, jest duchowe, cznie z Jego ciaem, bogactwem i parafernaliami. Jednake filozofia Mayavada, zakrywajc Jego bogactwo duchowe, gosi teori impersonalizmu. Adi 07.112 Znaczenie: W Brahma-samhicie jest powiedziane, ivarah paramah krsnah sac-cid-ananda-vigrahah: "Najwysza Osoba Boga, Krsna, ma ciao duchowe, ktre jest pene wiedzy, wiecznoci i szczcia." Natomiast w wiecie materialnym ciao kadego jest przeciwiestwem Jego ciaa - mianowicie jest tymczasowe, pene ignorancji i pene niedoli. Wic kiedy Najwysza Osoba Boga czasami opisywany jest jako nirakara, oznacza to, e nie posiada On ciaa materialnego takiego jak nasze. Filozofowie Mayavadi nie wiedz, jak to jest, e Najwysza Osoba Boga jest pozbawiony formy. Najwyszy Pan nie ma formy podobnej naszym, ale posiada form duchow. Nie wiedzc o tym filozofowie Mayavadi po prostu gosz jednostronny pogld, e Najwyszy Bg, czyli Brahman, jest pozbawiony formy (nirakara). W zwizku z tym rila Bhaktivinoda Thakura przytacza wiele cytatw z literatury wedyjskiej. Jeli kto przyjmuje prawdziwe czy bezporednie znaczenie tych stwierdze wedyjskich, moe zrozumie, e Najwysza Osoba Boga posiada ciao duchowe (sac-cid-anandavigrahah ). W Brhad-aranyaka Upanisad jest powiedziane: purnam adah purnam idam purnat purnam udacyate. Oznacza to, e ciao Najwyszej Osoby Boga jest duchowe, poniewa chocia ekspanduje On na rne sposoby, pozostaje taki sam. W Bhagavad-gicie Pan mwi, aham sarvasya prabhavo mattah sarvam pravartate: "Ja jestem rdem wszystkiego. Wszystko emanuje ze Mnie." (Bg. 10.8) Filozofowie Mayavadi w sposb materialistyczny myl, e jeli Najwysza Prawda rozprzestrzenia si we wszystkim, to musi straci Sw oryginaln form. Tak wic sdz, e poza potnym, rozprzestrzenionym ciaem Pana nie istnieje adna inna forma. Lecz mantra z Brhad-aranyaka Upanisad stwierdza, purnam idam purnat purnam udacyate: "Chocia rozszerza si On na wiele sposobw, zachowuje Sw oryginaln osobowo. Jego oryginalne ciao duchowe pozostaje takim, jakim jest." Podobnie, w vetavatara Upanisad powiedziane jest, vicitra-aktih purusah puranah: "Najwysza Osoba Boga, oryginalna osoba [purusa], posiada wielorakie energie." Sa vrksa-kalakrtibhih paro 'nyo yasmat prapancah parivartate 'yam dharmavaham papanudam bhageam: "Jest On rdem materialnego stworzenia i to jedynie dziki Niemu wszystko si zmienia. Jest On obroc religii i niszczycielem wszelkich grzechw. Jest On mistrzem wszelkich bogactw." (6.6) Vedaham etam purusam mahantam aditya-varnam tamasah parastat: "Teraz rozumiem, e Najwysza Osoba Boga jest najwikszym z wielkich. Jest On promienny jak sonce i jest poza tym materialnym wiatem." (3.8) Patim patinam paramam parastat: "Jest On mistrzem wszystkich mistrzw i przewysza wszelkie osoby nadrzdne." (6.7) Mahan prabhur vai purusah: "Jest On najwyszym mistrzem i najwysz osob." (3.12) Parasya aktir vividhaiva ruyate: "Jego bogactwa moemy rozumie na rne sposoby." (6.8) S to stwierdzenia ze vetavatara Upanisadu. Podobnie, Rg-veda oznajmia, tad visnoh paramam padam sada payanti surayah: "Visnu jest Najwyszym i ci, ktrzy s naprawd uczeni, myl jedynie o Jego lotosowych stopach." W Prana Upanisadzie powiedziane jest, sa iksancakre: "Spojrza On na materialne stworzenie." (6.3) Aitareya Upanisad mwi, sa aiksata - "Rzuci On spojrzenie na stworzenie materialne" - i sa imal lokan asrjata - "On stworzy cay ten materialny wiat." (1.1.1-2) Tak wic z Upanisadw czy Ved mona przytoczy wiele wersetw dowodzcych, e Najwyszy Bg nie jest bezosobowy. W Katha Upanisad (2.2.13) rwnie powiedziane jest, nityo nityanam cetana cetananam eko bahunam yo vidadhati kaman: "On jest najwysz, wiecznie wiadom osob, ktra utrzymuje wszelkie inne ywe istoty." Z tych wszystkich informacji wedyjskich moemy zrozumie, e Absolutna Prawda jest osob, chocia nikt nie moe si Mu rwna czy Go przewyszy. Chocia jest wielu gupich filozofw Mayavada ktrzy myl, e nawet przewyszaj Krsn, to Krsna jest asamaurdhva; nikt nie jest Mu rwny ani te nikt Go nie przewysza. Jak oznajmia vetavatara Upanisad (3.19), apani-pado javano grahita. Werset ten opisuje Prawd Absolutn jako nie majc ng czy rk. Chocia opis jest bezosobowy, nie oznacza to, e Absolutna Osoba Boga nie ma formy. Ma On form duchow, ktra jest odmienna od form materii. W wersecie tym Caitanya Mahaprabhu wyjania t rnic. Adi 07.113 "Najwysza Osoba Boga jest peen mocy duchowych. Tote Jego ciao, imi, sawa i otoczenie s duchowe. Z powodu ignorancji filozof Mayavadi mwi, e s to jedynie przemiany materialnej cechy dobroci. Adi 07.113 Znaczenie: W Sidmym Rozdziale Bhagavad-gity Najwysza Osoba Boga podzieli Swe energie na dwie odmienne grupy - mianowicie prakrta i aprakrta, czyli para-prakrti i apara-prakrti. To samo rozrnienie znajduje si w Visnu Puranie. Filozofowie Mayavadi nie s w stanie zrozumie tych dwch prakrti, czyli natur - materialnej i duchowej lecz pojmuje je osoba naprawd inteligentna. Zwaajc na to, jak wiele jest rnorodnoci i czynnoci w naturze materialnej, mona by zapyta, dlaczego filozofowie Mayavadi zaprzeczaj duchowej rnorodnoci wiata duchowego? Bhagavatam mwi:

152

ye 'nye 'ravindaksa vimukta-maninas tvayy asta-bhavad aviuddha-buddhayah (Bhag. 10.2.32) Inteligencja tych, ktrzy uwaaj si za osoby wyzwolone, lecz nie posiadaj informacji o wiecie duchowym, nie jest jeszcze czysta. W wersecie tym termin aviuddha-buddhayah odnosi si do nieczystej inteligencji. Z powodu nieczystej inteligencji czy ubogiego zasobu wiedzy, filozofowie Mayavadi nie s w stanie zrozumie rnicy pomidzy rnorodnoci materialn i duchow; zatem nie s w stanie nawet myle o duchowej rnorodnoci, poniewa bior za pewnik, e wszelka rnorodno jest materialna. Dlatego w wersecie tym ri Caitanya Mahaprabhu wyjania, e Krsna, Najwysza Osoba Boga czy Prawda Absolutna, posiada ciao duchowe, ktre jest odmienne od cia materialnych i wskutek tego rwnie duchowe jest Jego imi, siedziba, otoczenie i cechy. Materialna cecha dobroci nie ma nic wsplnego z rnorodnoci duchow. Jednake filozofowie Mayavadi nie s w stanie wyranie zrozumie rnorodnoci duchowej; dlatego wyobraaj sobie, e przeciwiestwo wiata materialnego jest wiatem duchowym. Materialne cechy dobroci, pasji i ignorancji nie mog dziaa w wiecie duchowym, ktry wskutek tego jest nirguna, jak wyranie oznajmia Bhagavad-gita (traigunya-visaya veda nistraigunyo bhavarjuna). wiat materialny jest manifestacj trzech cech materialnej natury, lecz naley uwolni si od tych cech, by wznie si do wiata duchowego, gdzie ich wpyw jest cakowicie nieobecny. W nastpnym wersecie Pan ri Caitanya Mahaprabhu oddzieli Pana iv od filozofii Mayavada. Adi 07.114 "ankaracarya, ktry jest inkarnacj Pana ivy, jest bez winy, poniewa jest sug speniajcym polecenia Pana. Lecz osoby wyznajce jego filozofi Mayavadi s skazane na zgub. Strac wszelki postp w wiedzy duchowej. Adi 07.114 Znaczenie: Filozofowie Mayavadi s bardzo dumni z ukazywania swej wiedzy Vedanty poprzez onglerk gramatyczn, lecz Pan ri Krsna w Bhagavad-gicie zawiadcza, e s oni mayayapahrta-jnanah, pozbawieni prawdziwej wiedzy z powodu mayi. Maya posiada dwie moce, dziki ktrym spenia swe dwie funkcje - praksepatmika-akti, moc rzucania ywej istoty w ocean egzystencji materialnej, i avaranatmika-akti, moc zakrywania wiedzy ywej istoty. Funkcja avaranatmika-akti zostaa wyjaniona w Bhagavad-gicie sowami mayayapahrta-jnana. To, dlaczego daivi-maya, czyli zudna energia Krsny zabiera wiedz filozofw Mayavadi, zostao rwnie wyjanione w Bhagavad-gicie, gdzie uyto sw asuram bhavam aritah, odnoszcych si do osoby nie uznajcej egzystencji Pana. Mayavadi nie uznajcy egzystencji Pana mog zosta podzieleni na dwie grupy, ktrych przykad stanowi impersonalici ankarici z Varanasi i buddyci z Saranatha. Obie te grupy s Mayavadi i Krsna zabiera ich wiedz z powodu ich ateistycznych filozofii. adna z tych grup nie chce uzna egzystencji Boga osobowego. Filozofowie buddyjscy wyranie zaprzeczaj istnieniu zarwno duszy, jak i Boga. Lecz chocia ankarici nie zaprzeczaj otwarcie istnieniu Boga, mwi oni, e Absolut jest nirakara, czyli pozbawiony formy. Tote obie te grupy s aviuddha-buddhayah, niedoskonae i nieczyste w swej wiedzy i inteligencji. Najwybitniejszy uczony Mayavadi, Sadananda Yogindra, napisa ksik zwan Vedanta-sara, w ktrej wyjania filozofi ankaracaryi i wszyscy zwolennicy filozofii ankaracaryi przydaj wielkie znaczenie jego stwierdzeniom. W swej Vedantasara Sadananda Yogindra definiuje Brahmana jako sac-cid-ananda poczonego z wiedz i pozbawionego dualizmu, a ignorancj (jada) definiuje jako wiedz odmienn od wiedzy sat i asat. Jest to prawie niepojte, lecz jest to produktem trzech cech materialnych. Tak wic wszystko, co nie jest czyst wiedz, uwaa za materialne. Centrum ignorancji uwaane jest czasami za wszechprzenikajce, a czasami za jednostkowe. Tak wic wedug jego opinii produktami ignorancji s zarwno wszechprzenikajcy Visnu, jak i indywidualne ywe istoty. Mwic prostymi sowami, zdanie Sadananda Yogindry jest takie, e skoro wszystko jest nirakara (pozbawione formy), to zarwno koncepcja Visnu, jak i koncepcja indywidualnej duszy jest produktem ignorancji. Wyjania rwnie, e koncepcja viuddha-sattva Vaisnavw nie jest niczym innym jak pradhan, gwn zasad stworzenia. Utrzymuje on, e kiedy wszechprzenikajca wiedza zostaje zanieczyszczona przez viuddha-sattv, ktra skada si z przemiany cechy dobroci, wwczas powstaje koncepcja Najwyszej Osoby Boga, ktry jest wszechpotnym, wszechwiedzcym najwyszym wadc, Dusz Najwysz, przyczyn wszystkich przyczyn, najwyszym ivar itd. Wedug Sadanandy Yogindry, poniewa ivara, Najwyszy Pan, jest rdem wszelkiej ignorancji, moe On zosta nazwany sarva-jna, czyli wszechwiedzcym, lecz osoba zaprzeczajca egzystencji wszechpotnej Najwyszej Osoby Boga jest czym wicej ni ivara, czyli Pan. Jego wniosek zatem jest taki, e Najwysza Osoba Boga (ivara) jest przemian materialnej ignorancji, a ywa istota (jiva) jest okryta ignorancj. W ten sposb opisuje zarwno zbiorow, jak i indywidualn egzystencj w ciemnoci. Wedug filozofw Mayavadi, Vaisnava koncepcja Pana jako Najwyszej Osoby Boga i jivy, czyli duszy indywidualnej jako Jego wiecznego sugi, jest przejawem ignorancji. Jeli jednake przyjmiemy sd Pana Krsny z Bhagavad-gity, to Mayavadi powinni zosta uznani za mayayapahrta-jnana, czyli pozbawionych wszelkiej wiedzy, gdy nie uznaj istnienia Najwyszej Osoby Boga albo twierdz, e Jego istnienie jest produktem koncepcji materialnej (mayi). S to cechy asurw, czyli demonw. W Swych rozmowach z Sarvabhauma Bhattacary Pan ri Caitanya Mahaprabhu powiedzia: jivera nistara lagi' sutra kaila vyasa mayavadi-bhasya unile haya sarva-naa (Cc. Madhya 6.169) Vyasadeva skompilowa Vedanta-sutr, aby wyzwoli uwarunkowane dusze z tego materialnego wiata, lecz ankaracarya prezentujc Vedanta-sutr na swj wasny sposb - najwyraniej wyrzdzi wielk szkod ludzkiemu spoeczestwu, gdy kady kto przyjmuje jego filozofi Mayavada, jest skazany na stracenie. Vedanta-sutra wyranie mwi o subie oddania, lecz filozofowie Mayavadi nie uznaj duchowego ciaa Najwyszej Absolutnej Osoby i nie przyjmuj tego, e ywa istota ma indywidualn egzystencj oddzieln od egzystencji Najwyszego Pana. W ten sposb stworzyli ateistyczny chaos na caym wiecie, gdy konkluzja taka jest przeciwna samej naturze transcendentalnego procesu czystej suby oddania. Wynikiem nierealnej ambicji filozofw Mayavadi, by sta si jednym z Najwyszym poprzez zaprzeczenie istnieniu Osoby Boga, jest najbardziej zgubna bdna prezentacja wiedzy duchowej, a kto wyznaje t filozofi, skazany jest na wieczne pozostanie w

153

tym materialnym wiecie. Dlatego s oni nazywani aviuddha-buddhayah, posiadajcymi nieczyst wiedz. Poniewa wiedza ich nie jest czysta, wszelkie ich wyrzeczenia i pokuty kocz si frustracj. Wic chocia pocztkowo mog by szanowani jako wielcy uczeni, ostatecznie schodz do fizycznej dziaalnoci politycznej, pracy spoecznej itd. Zamiast sta si jednym z Najwyszym Panem, ponownie cz si z tak materialn dziaalnoci. Wyjanione to zostao w rimadBhagavatam: aruhya krcchrena param padam tatah patanty adho 'nadrta-yusmad-anghrayah (Bhag. 10.2.32) W rzeczywistoci filozofowie Mayavadi cile przestrzegaj wyrzecze i pokut ycia duchowego i dziki temu wznosz si na platform bezosobowego Brahmana, ale z powodu lekcewaenia lotosowych stp Pana ponownie upadaj w egzystencj materialn. Adi 07.115 "Kto uwaa, e transcendentalne ciao Pana Visnu zrobione jest z materialnej natury, jest najwikszym blunierc u lotosowych stp Pana. Nie ma wikszej zniewagi przeciwko Najwyszej Osobie Boga. Adi 07.115 Znaczenie: ri Bhaktisiddhanta Sarasvati Gosvami wyjania, e zrnicowan osobow cech Absolutnej Prawdy jest Visnu-tattva, a energia materialna, ktra stwarza t manifestacj kosmiczn, jest energi Pana Visnu. Sia twrcza jest jedynie energi Pana, lecz gupcy wycigaj z tego wniosek, e Pan nie ma oddzielnej egzystencji, poniewa rozprzestrzeni si w formie bezosobowej. Jednake bezosobowy Brahman nie moe posiada energii, ani te literatura wedyjska nie oznajmia, e maya (zudna energia) jest okryta inn may. Jednake s setki i tysice odnonikw do Visnumayi (parasya aktih), czyli energii Pana Visnu. W Bhagavad-gicie (7.14) Krsna mwi mama maya ("Moja energia"). Maya kontrolowana jest przez Najwysz Osob Boga; On Sam nie jest okryty may. Zatem Pan Visnu nie moe by produktem energii materialnej. Na pocztku Vedanta-sutry powiedziane jest, janmady asya yatah, co wskazuje, e energia materialna jest take emanacj z Najwyszego Brahmana. Jak zatem mgby On by okryty energi materialn? Gdyby to byo moliwe, energia materialna byaby potniejsza od Najwyszego Brahmana. Filozofowie Mayavadi nie mog jednake zrozumie tych prostych argumentw i dlatego termin mayayapahrta-jnana ktrym okrela ich Bhagavad-gita, jest bardzo waciwy. Kadego, kto sdzi, e Pan Visnu jest produktem energii materialnej, tak jak wyjani to Sadananda Yogindra, naley uwaa za szalonego, gdy wiedza jego zostaa skradziona przez energi iluzoryczn. Pana Visnu nie mona zaliczy do kategorii pbogw. Osoby oszoomione filozofi Mayavada i nadal pogrone w ciemnoci ignorancji uwaaj Pana Visnu za pboga, wystpujc tym samym przeciwko mantrze Rg-vedy, om tad visnoh paramam padam ("Visnu jest zawsze na wyszej pozycji"). Mantr t potwierdza rwnie Bhagavad-gita. Mattah parataram nanyat: nie ma prawdy przewyszajcej Pana Krsn czy Visnu. Zatem jedynie osoby, ktre utraciy sw wiedz, uwaaj Pana Visnu za pboga i dlatego sugeruj, e moemy wielbi albo Pana Visnu, albo bogini Kali czy Durg czy kogokolwiek chcemy i osigniemy ten sam rezultat. Jest to pozbawiona wiedzy konkluzja nie przyjta w Bhagavad-gicie, ktra wyranie mwi, yanti deva-vrata devan...yanti mad-yajino 'pi mam: "Wielbiciele pbogw osign promocj na odpowiednie planety pbogw, lecz bhaktowie Najwyszego Pana powrc do domu, z powrotem do Boga. (Bg. 9.25) Pan Krsna wyranie wyjania w Bhagavad-gicie, e bardzo trudno pokona Jego energi materialn (daivi hy esa gunamayi mama maya duratyaya). Wpyw mayi jest tak mocny, e nawet wielcy uczeni i spirytualici rwnie s przykryci przez may i uwaaj si za tak dobrych jak Najwysza Osoba Boga. W rzeczywistoci jednake, aby uwolni si od wpywu mayi, naley podporzdkowa si Najwyszej Osobie Boga, jak Krsna rwnie oznajmia w Bhagavad-gicie (mam eva ye prapadyante mayam etam taranti te). Wniosek zatem jest taki, e Pan Visnu nie naley do tego materialnego stworzenia, lecz do wiata duchowego. Jeli kto bdnie sdzi, e Pan Visnu ma materialne ciao albo zrwnuje Go z pbogami, to jest to najwiksza zniewaga przeciwko Panu Visnu. Osoby zniewaajce lotosowe stopy Pana Visnu nie mog uczyni postpu w wiedzy duchowej. S one zwane mayayapahrta-jnana, czyli osobami, ktrych wiedza zostaa skradziona przez wpyw iluzji. Osoba sdzca, e istnieje rnica pomidzy ciaem Pana Visnu a Jego dusz, zamieszkuje najciemniejsze rejony ignorancji. Nie ma rnicy pomidzy ciaem Pana Visnu a Jego dusz, gdy s one advaya-jnana, jedn wiedz. W tym wiecie istnieje rnica pomidzy ciaem materialnym a dusz, lecz w wiecie duchowym wszystko jest duchowe i nie istniej takie rnice. Najwiksz obraz filozofw Mayavadi jest uwaanie Pana Visnu i ywych istot za tosame. W zwizku z tym Padma Purana oznajmia: arcye visnau iladhir gurusu nara-matir vaisnave jati-buddhih "Kto sdzi, e arca-murti, czyli wielbione Bstwo Pana Visnu jest kamieniem, e mistrz duchowy jest zwyk ludzk istot, a Vaisnava naley do okrelonej kasty czy rasy, posiada piekieln inteligencj." Osoba przyjmujca taki wniosek jest skazana na zgub. Adi 07.116 "Pan jest niczym wielki poncy ogie, a ywe istoty s jak mae iskry tego ognia. Adi 07.116 Znaczenie: Chocia zarwno iskry, jak i wielki ogie s ogniem i maj moc palenia, to moc palenia ognia i iskry nie jest taka sama. Dlaczego mielibymy w sztuczny sposb stara si sta niczym wielki ogie, chocia poprzez konstytucj jestemy niczym mae iskry? Jest to spowodowane ignorancj. Dlatego naley zrozumie, e ani Najwysza Osoba Boga, ani te mae podobne iskrom ywe istoty nie maj nic wsplnego z materi, lecz kiedy iskra duchowa styka si ze wiatem materialnym, jej ognista cecha zostaje stumiona. Taka jest pozycja uwarunkowanych dusz. Poniewa s one w kontakcie ze wiatem materialnym, ich duchowa cecha prawie zamara, lecz poniewa te iskry duchowe s integralnymi czstkami Krsny, jak Pan oznajmia w Bhagavad-gicie (mamaivamah), mog odzyska sw oryginaln pozycj poprzez uwolnienie si od kontaktu z materi. Jest to czysto filozoficzne rozumienie. Bhagavad-gita oznajmia, e iskry duchowe s sanatana (wieczne); zatem energia materialna, maya, nie moe wpyn na ich konstytucjonaln pozycj.

154

Kto moe argumentowa: "Dlaczego istnieje potrzeba stwarzania duchowych iskier?" Mona odpowiedzie na to w ten sposb. Poniewa Absolutna Osoba Boga jest wszechpotny, ma On zarwno moce nieograniczone, jak i ograniczone. Takie jest znaczenie wszechpotnego. Aby by wszechpotnym, musi mie nie tylko moce nieograniczone, lecz rwnie ograniczone. Aby wic ukaza Sw wszechmoc, przejawia obie te moce. Chocia ywe istoty s czstk Pana, s one obdarzone moc ograniczon. Dziki Swym nieograniczonym mocom Pan przejawia wiat duchowy, podczas gdy wiat materialny przejawia dziki swym mocom ograniczonym. W Bhagavad-gicie Pan mwi: apareyam itas tv anyam prakrtim viddhi me param jiva-bhutam maha-baho yayedam dharyate jagat "Oprcz tej niszej natury, o potny Arjuno, istnieje Moja wysza energia, ktr s wszystkie ywe istoty wykorzystujce zasoby tej niszej, materialnej natury."(Bg. 7.5) Jiva-bhuta, ywe istoty, kontroluj ten wiat materialny za pomoc swych ograniczonych mocy. Na og ludzi oszaamia dziaalno naukowcw i technologw. Z powodu mayi sdz, e nie potrzebuj Boga i mog dokona wszystkiego, lecz w rzeczywistoci nie s w stanie. Poniewa ta manifestacja kosmiczna jest ograniczona, ich egzystencja jest rwnie ograniczona. Wszystko w tym materialnym wiecie jest ograniczone i z tego powodu istnieje stworzenie, utrzymywanie i rozwizanie. Jednake w wiecie nieograniczonej energii, w wiecie duchowym, nie ma ani stworzenia, ani zniszczenia. Gdyby Osoba Boga nie posiada tak ograniczonych, jak i nieograniczonych energii, nie mgby by nazywany wszechpotnym. Mahato mahiyan anuto 'niyan: jest On wikszy od najwikszego i mniejszy od najmniejszego. Jest mniejszy od najmniejszych w postaci ywych istot i wikszy od najwikszego w Swej formie Krsny. Gdyby nie byo nikogo, kogo mona by kontrolowa, to wwczas koncepcja najwyszego kontrolera (ivara) nie miaaby znaczenia, tak jak krl nie ma znaczenia bez swych poddanych. Gdyby wszyscy poddani zostali krlem, nie byoby rnicy pomidzy krlem a zwykym obywatelem. Aby wic Pan mg by najwyszym kontrolerem, musi by stworzenie, ktre mgby kontrolowa. Podstawowa zasada egzystencji ywych istot jest nazywana cid-vilasa, czyli duchow przyjemnoci. Wszechpotny Pan przejawia Sw moc przyjemnoci w postaci ywych istot. W Vedanta-sutrze Pan opisany jest jako anandamayo 'bhyasat. Z natury jest On rdem wszelkiej przyjemnoci, a poniewa pragnie dowiadcza przyjemnoci, musz istnie energie dostarczajce Mu przyjemnoci czy bodcw do przyjemnoci. Jest to doskonae filozoficzne zrozumienie Prawdy Absolutnej. Adi 07.117 "ywe istoty s energiami, a nie rdem energii. rdem energii jest Krsna. Zostao to ywo opisane w Bhagavad-gicie, Visnu Puranie i innej literaturze wedyjskiej. Adi 07.117 Znaczenie: Jak to ju wyjaniono, s trzy prasthany na ciece postpu w wiedzy duchowej - mianowicie, nyaya-prasthana (filozofia Vedanty), ruti-prasthana (Upanisady i mantry wedyjskie) i smrti-prasthana (Bhagavad-gita, Mahabharata, Purany itd.). Na nieszczcie filozofowie Mayavadi nie przyjmuj smrti-prasthany. Smrti odnosi si do konkluzji wycignitych z dowodw wedyjskich. Czasami filozofowie Mayavadi nie przyjmuj autorytetu Bhagavad-gity i Puran i to nazywane jest ardha-kukkuti-nyaya. Jeli kto wierzy w literatur wedyjsk, musi przyj ca literatur wedyjsk uznan przez wielkich acaryw, lecz ci filozofowie Mayavadi przyjmuj jedynie nyaya-prasthana i ruti-prasthana, odrzucajc smrti-prasthana. Jednake tutaj ri Caitanya Mahaprabhu przytacza dowody z Gity, Visnu Purany itd., ktre s smrti-prasthana. Nikt nie moe unikn Osoby Boga w oznajmieniach Bhagavad-gity i innej literatury wedyjskiej takiej jak Mahabharata i Purany. Dlatego Pan Caitanya przytoczy ustp z Bhagavad-gity (Bg. 7.5). Adi 07.118 "'Oprcz tej niszej natury, o potny Arjuno, istnieje Moja wysza energia, ktr s wszystkie ywe istoty wykorzystujce zasoby tej niszej, materialnej natury.' Adi 07.118 Znaczenie: W Bhagavad-gicie zostao wyjanione, e pi elementw: ziemia, woda, ogie, powietrze i eter skadaj si na fizyczn energi Absolutnej Prawdy i e s rwnie trzy subtelne energie, mianowicie umys, inteligencja i faszywe ego, czyli utosamianie si z postrzegalnym wiatem. Tak wic caa manifestacja kosmiczna dzieli si na osiem energii i wszystkie one s nisze. Jak wyjania Bhagavad-gita (mama maya duratyaya ), nisza energia znana jako maya jest tak mocna, e chocia ywa istota nie naley do tej energii, ze wzgldu na wysz moc niszej energii ywa istota ( jivabhuta) zapomina o swej prawdziwej pozycji i utosamia si z t energi. Krsna mwi wyranie, e poza t energi materialn istnieje energia wysza, ktra jest znana jako jiva-bhuta, czyli ywe istoty. Kiedy ta wysza energia jest w kontakcie z energi materialn, wtedy kieruje wszelkimi czynnociami caego materialnego i postrzegalnego wiata. Najwysz przyczyn jest Krsna (janmady asya yatah), ktry jest rdem wszystkich energii dziaajcych rozmaicie. Najwysza Osoba Boga ma zarwno energi nisz, jak i wysz, a rnica pomidzy nimi jest taka, e energia wysza jest rzeczywista, podczas gdy energia nisza jest odbiciem wyszej. Odbicie soca w lustrze czy na wodzie wydaje si by socem, lecz nim nie jest. Podobnie, wiat materialny jest jedynie odbiciem wiata duchowego. Chocia zdaje si by rzeczywisty, nie jest nim; jest to jedynie odbicie tymczasowe, podczas gdy wiat duchowy jest prawdziw rzeczywistoci. wiat materialny, ze swymi wulgarnymi i subtelnymi formami, jest jedynie odbiciem wiata duchowego. ywa istota nie jest produktem energii materialnej; jest ona energi duchow, lecz w kontakcie z materi zapomina o swej tosamoci. Wskutek tego ywa istota utosamia si z materi i entuzjastycznie angauje si w czynnoci materialne pod mask technologa, naukowca, filozofa itd. Nie wie ona, e nie jest wcale produktem materialnym, lecz jest duchowa. W ten sposb utraciwszy sw prawdziw tosamo, ciko zmaga si w wiecie materialnym, a ruch Hare Krsna, czyli ruch wiadomoci Krsny, stara si przywrci jej oryginaln wiadomo. Wznoszc wielkie drapacze chmur dowodzi ona swej inteligencji, lecz ten rodzaj inteligencji wcale nie jest zaawansowany. Naley wiedzie, e jej jedyn prawdziw powinnoci jest uwolnienie si od kontaktu z materi, gdy absorbujc umys czynnociami materialnymi raz po raz przyjmuje materialne ciao i chocia faszywie twierdzi, e jest inteligentna, wcale nie jest inteligentna w wiadomoci materialnej. Kiedy mwimy o ruchu wiadomoci Krsny, ktrego zadaniem jest czynienie ludzi inteligentnymi, ywa istota rozumie to niewaciwie. Jest tak zaabsorbowana materialn koncepcj ycia, e nie myli, aby mogy istnie jakie czynnoci, ktre by

155

rzeczywicie byy oparte na inteligencji poza konstrukcj drapaczy chmur, wielkich drg i produkcj samochodw. Jest to dowodem mayayapahrta-jnana, czyli utraty wszelkiej inteligencji z powodu wpywu mayi. Kiedy ywa istota uwalnia si od takich bdnych koncepcji, jest zwana wyzwolon. Kiedy kto jest naprawd wyzwolony, nie utosamia si duej ze wiatem materialnym. Symptom mukti (wyzwolenia) jest taki, e zamiast faszywie angaowa si w czynnoci materialne, ywa istota angauje si w czynnoci duchowe. Transcendentalna miosna suba oddania jest duchow dziaalnoci duszy. Filozofowie Mayavadi myl tak dziaalno duchow z dziaalnoci materialn, lecz Bhagavad-gita stwierdza: mam ca yo 'vyabhicarena bhakti-yogena sevate sa gunan samatityaitan brahma-bhuyaya kalpate (Bg. 14.26) Kto angauje si w duchowe czynnoci nieskaonej suby oddania (avyabhicarini-bhakti), wznosi si na platform transcendentaln i powinien by uwaany za brahma-bhuta, co oznacza, e nie jest ju duej w wiecie materialnym, lecz w wiecie duchowym. Suba oddania jest owieceniem czy rozbudzeniem. Kiedy ywa istota doskonale spenia swe czynnoci duchowe pod kierunkiem mistrza duchowego, staje si doskona w wiedzy i rozumie, e nie jest Bogiem, lecz sug Boga. Jak wyjani Caitanya Mahaprabhu, jivera 'svarupa' haya --- krsnera 'nitya-dasa': prawdziwa tosamo ywej istoty jest taka, e jest ona wiecznym sug Najwyszego (Cc. Madhya 20.108). Dopki nie dojdziemy do tej konkluzji, musimy pozostawa w ignorancji. Potwierdzi to rwnie Pan w Bhagavad-gicie (Bg. 7.19). Bahunam janmanam ante jnanavan mam prapadyate: "Kto, po wielu narodzinach i mierciach, posiad prawdziw wiedz, podporzdkowuje si Mnie." Takiego zaawansowanego mahatm, czyli wielk dusz, spotyka si bardzo rzadko. Tak wic chocia filozofowie Mayavadi zdaj si by bardzo zaawansowani w wiedzy, nie s jeszcze doskonali. Aby osign doskonao, musz dobrowolnie podporzdkowa si Krsnie. Adi 07.119 "'Moc Pana Visnu obejmuje trzy kategorie - mianowicie moc duchow, ywe istoty i ignorancj. Moc duchowa jest pena wiedzy. ywe istoty, chocia nalece do mocy duchowej, podlegaj oszoomieniu; a trzecia energia, ktra jest pena ignorancji, zawsze widoczna jest w czynnociach karmicznych.' Adi 07.119 Znaczenie: W poprzednim wersecie zacytowanym z Bhagavad-gity zostao ustalone, e ywe istoty zaliczaj si do mocy Pana. Pan posiada moce i istniej moce rnych rodzajw ( parasya aktir vividhaiva ruyate). Teraz zostao to potwierdzone tym cytatem z Visnu Purany. Istniej rnego rodzaju moce i zostay one podzielone na trzy kategorie mianowicie duchowe, marginalne i zewntrzne. Moc duchowa manifestuje si w wiecie duchowym, duchowe s: forma Krsny, Jego cechy, czynnoci i otoczenie. Potwierdza to rwnie Bhagavad-gita: ajo 'pi sann avyayatma bhutanam ivaro 'pi san prakrtim svam adhisthaya sambhavamy atma-mayaya "Mimo i jestem nienarodzony i Moje transcendentalne ciao nigdy nie ulega zniszczeniu, i chocia jestem Panem wszystkich ywych istot, to jednak w kadym milenium pojawiam si w Mojej oryginalnej, transcendentalnej formie." (Bg. 4.6) Atmamaya odnosi si do mocy duchowej. Kiedy Krsna przychodzi do tego czy jakiegokolwiek innego wszechwiata, robi to za pomoc Swej mocy duchowej. My rodzimy si zmuszeni do tego moc materialn, lecz jak oznajmiono tutaj z powoaniem si na Visnu-puran, ksetrajna, czyli ywa istota, naley do mocy duchowej; wic kiedy uwolnimy si z side mocy materialnej, rwnie bdziemy mogli wej do wiata duchowego. Moc materialna jest energi ciemnoci, czyli cakowit nieznajomoci czynnoci duchowych. W mocy materialnej ywa istota angauje si w czynnoci karmiczne, mylc, e moe osign szczcie poprzez ekspansj w kategorii energii materialnej. Ten fakt wyranie manifestuje si w tym wieku Kali, poniewa spoeczestwo ludzkie - nie rozumiejc duchowej natury - gorliwie rozwija si w dziaalnoci materialnej. Ludzie obecnych czasw s prawie niewiadomi swej duchowej tosamoci. Sdz, e s produktami elementw tego materialnego wiata i e wszystko skoczy si wraz z unicestwieniem ciaa. Dlatego dochodz do wniosku, e dopki posiada si materialne ciao skadajce si z materialnych zmysw, naley cieszy si tymi zmysami do granic moliwoci. Poniewa s ateistami, nie dbaj o to, czy istnieje nastpne ycie. Czynnoci takie zostay opisane w tym wersecie jako avidya-karma-samjnanya. Energia materialna jest oddzielona od energii duchowej Najwyszej Osoby Boga. Wic chocia oryginalnie zostaa stworzona przez Najwyszego Pana, On w rzeczywistoci nie jest w niej obecny. Pan rwnie stwierdza w Bhagavad-gicie, mat-sthani sarva-bhutani: "Wszystko spoczywa na Mnie." (Bg. 9.4) Oznacza to, e wszystko spoczywa na Jego wasnej energii. Na przykad, planety spoczywaj w przestrzeni zewntrznej, ktra jest oddzielon energi Krsny. Pan wyjania w Bhagavad-gicie: bhumir apo 'nalo vayuh kham mano buddhir eva ca ahankara itiyam me bhinna prakrtir astadha "Ziemia, woda, ogie, powietrze, eter, umys, inteligencja i faszywe ego - wszystkie (w liczbie omiu) s Moimi oddzielonymi energiami materialnymi." (Bg. 7.4) Oddzielone energie dziaaj tak, jak gdyby byy niezalene, lecz tutaj jest powiedziane, e chocia energie takie s z pewnoci rzeczywiste, nie s one niezalene, lecz jedynie oddzielone. Oddzielon energi mona zrozumie na praktycznym przykadzie. Ja pisz ksik mwic do dyktafonu i kiedy si to odtwarza, wydaje si, jak gdybym mwi osobicie, chocia w rzeczywistoci tak nie jest. Mwiem osobicie, lecz potem tama dyktafonowa, ktra jest oddzielona ode mnie, dziaa dokadnie jak ja. Podobnie, energia materialna pocztkowo emanuje z Najwyszej Osoby Boga, ale dziaa w oddzieleniu, chocia energii tej dostarcza Pan. Wyjanione to zostao rwnie w Bhagavad-gicie. Mayadhyaksena prakrtih suyate sa-caracaram: "Ta materialna natura dziaa pod Moim nadzorem, o synu Kunti, i produkuje wszelkie ruchome i nieruchome istoty." (Bg. 9.10) Pod kierunkiem czy nadzorem Najwyszej Osoby Boga, energia materialna dziaa, jak gdyby bya niezalena, chocia w rzeczywistoci tak nie jest

156

W tym wersecie z Visnu Purany cakowita energia Najwyszej Osoby Boga zostaa sklasyfikowana w trzech dziaach mianowicie duchowa, czyli wewntrzna moc Pana, moc marginalna, czyli ksetrajna (ywa istota); i moc materialna, ktra jest oddzielona od Najwyszej Osoby Boga i wydaje si dziaa niezalenie. Kiedy poprzez medytacj i samorealizacj rila Vyasadeva ujrza Najwysz Osob Boga, ujrza rwnie oddzielon energi Pana stojc za Nim ( apayat purusam purnam mayam ca tad-aparayam). Vyasadeva rwnie zda sobie spraw z tego, e to wanie ta oddzielona energia Pana, energia materialna, okrywa wiedz ywych istot (yaya sammohito jiva atmanam tri-gunatmakam). Oddzielona, materialna energia oszaamia ywe istoty (jivy) i tak bardzo ciko pracuj pod jej wpywem, nie wiedzc, e nie wypeniaj swojej misji ycia. Na nieszczcie wikszo z nich sdzi, e s ciaem i wskutek tego powinny nieodpowiedzialnie cieszy si materialnymi zmysami, gdy z chwil nadejcia mierci wszystko bdzie skoczone. Ta ateistyczna filozofia rozwijaa si rwnie w Indiach, gdzie czasami propagowa j Carvaka Muni, ktry powiedzia: rnam krtva ghrtam pibet yavaj jivet sukham jivet bhasmi-bhutasya dehasya kutah punar agamano bhavet Jego teoria bya taka, e dopki yjemy, powinnimy je tak duo ghee, jak to tylko moliwe. W Indiach ghee (oczyszczone maso) jest podstawowym skadnikiem w przygotowywaniu wielu rodzajw potraw. Poniewa kady pragnie czerpa przyjemno z dobrego jedzenia, Carvaka Muni poradzi, aby je tak duo ghee, jak to moliwe. Kto moe powiedzie: "Nie mam pienidzy. Jak mog kupi ghee?" Carvaka Muni jednake mwi: "Jeli nie masz pienidzy, to ebrz, poyczaj czy kradnij, lecz w jaki sposb zdobd ghee i ciesz si yciem." Temu, kto dalej sprzeciwia si mwic, e bdzie odpowiada za takie nieautoryzowane czynnoci jak ebranie, poyczanie czy kradzie, Carvaka Muni odpowiada: "Nie bdziesz musia za to odpowiada. Skoro tylko po mierci twoje ciao zostanie spalone na popi, bdzie to koniec wszystkiego." To jest nazywane ignorancj. Z Bhagavad-gity dowiadujemy si, e po unicestwieniu ciaa jego waciciel nie umiera ( na hanyate hanyamane arire). Zniszczenie jednego ciaa pociga za sob zmian na nastpne ( tatha dehantara-praptih). A zatem spenianie nieodpowiedzialnych czynw w tym materialnym wiecie jest bardzo niebezpieczne. Nie majc wiedzy o duszy i jej transmigracji, ludzie kuszeni s przez energi materialn, by angaowa si w wiele takich czynnoci, tak jak gdyby szczcie mona byo osign dziki wiedzy materialnej, bez zwizku z egzystencj duchow. Dlatego cay wiat materialny i jego dziaalno nazwane zostay avidya-karma-samjnanya. Aby rozproszy ignorancj ludzkich istot dziaajcych pod wpywem energii materialnej, ktra jest oddzielona od Najwyszej Osoby Boga, Pan zstpuje, by rozbudzi ich oryginaln natur dziaania duchowego ( yada yada hi dharmasya glanir bhavati bharata). Skoro tylko ywe istoty odstpuj od swej oryginalnej natury, Pan zstpuje, by je naucza, sarvadharman parityajya mam ekam aranam vraja: "Moje drogie ywe istoty, porzucie wszelkie dziaanie materialne i po prostu podporzdkujcie si Mnie, a Ja bd was chroni." (Bg. 18.66) Carvaka Muni oznajmi, e naley ebra, poycza czy kra pienidze, by kupi ghee i cieszy si yciem ( rnam krtva ghrtam pibet). Tak wic nawet najwikszy ateista Indii poleca, by je ghee, a nie miso. Nikt nie mg wyobrazi sobie ludzkich istot jedzcych miso niczym tygrysy i psy, lecz ludzie tak bardzo si zdegradowali, e s niczym zwierzta i nie mog duej twierdzi, e posiadaj cywilizacj ludzk. Adi 07.120 "Filozofia Mayavada jest tak zdegradowana, e przyjmuje nieznaczne ywe istoty za Pana, Najwysz Prawd, w ten sposb okrywajc monizmem chwa i supremacj Absolutnej Prawdy. Adi 07.120 Znaczenie: rila Bhaktivinoda Thakura komentuje w zwizku z tym, e we wszystkich pismach wedyjskich jivatattva, prawda ywych istot, wspominana jest jako jedna z energii Pana. Jeli kto nie przyjmuje ywej istoty za malek, nieskoczenie ma iskr Najwyszego, lecz zrwnuje jiva-tattv z Najwyszym Brahmanem czy Najwysz Osob Boga, naley wiedzie, e caa jego filozofia oparta jest na nieporozumieniu. Na nieszczcie ripada ankaracarya celowo twierdzi, e jiva-tattva, czyli ywe istoty, s rwne Najwyszemu Bogu. Zatem caa jego filozofia oparta jest na nieporozumieniu i zwodzi ludzi, by stawali si ateistami, ktrych misja ycia nie zostaje speniona. Misj ycia ludzkiego, jak opisuje to Bhagavad-gita, jest podporzdkowanie si Najwyszemu Panu i stanie si Jego bhakt, lecz filozofia Mayavada zwodzi ludzi, by zaprzeczyli istnieniu Najwyszej Osoby Boga i sami pozowali na Najwyszego Pana. W ten sposb zwioda ona setki i tysice niewinnych ludzi. W Vedanta-sutrze Vyasadeva opisa, e Najwysza Osoba Boga jest peen mocy i wszystko, materialne i duchowe, jest jedynie emanacj Jego energii. Pan, Najwyszy Brahman, jest pocztkiem, czyli rdem wszystkiego ( janmady asya yatah), a wszystkie inne manifestacje s emanacjami rnych energii Pana. Potwierdza to rwnie Visnu Purana: ekadea-sthitasyagner jyotsna vistarini yatha parasya brahmanah aktis tathedam akhilam jagat "Cokolwiek widzimy w tym wiecie, jest to jedynie ekspansj rnych energii Najwyszej Osoby Boga, ktry jest dokadnie jak ogie, szerzcy blask na du odlego, chocia pozostajcy w jednym miejscu." Jest to bardzo ywy przykad. Podobnie, powiedziane jest, e tak jak wszystko w wiecie materialnym istnieje w blasku sonecznym, ktry jest energi soca, tak wszystko istnieje w oparciu o duchowe i materialne energie Najwyszej Osoby Boga. Tak wic chocia Krsna usytuowany jest w Swojej wasnej siedzibie (goloka eva nivasaty akhilatma-bhuto), gdzie oddaje si Swym transcendentalnym rozrywkom z chopcami pasterzami i gopi, niemniej jednak obecny jest wszdzie, nawet w atomach tego wszechwiata (andantarastha-paramanu-cayantarastham). Taki jest werdykt literatury wedyjskiej. Na nieszczcie filozofia Mayavada, zwodzc ludzi swym twierdzeniem, e ywa istota jest Panem, wywoaa chaos na caym wiecie i prawie kadego sprowadzia na ciek bezbonoci. W ten sposb zakrywajc chway Najwyszego Pana, filozofowie Mayavadi wyrzdzili najwiksz szkod ludzkiemu spoeczestwu. To w celu przeciwdziaania tym najbardziej ohydnym czynom filozofw Mayavadi Pan Caitanya wprowadzi maha-mantr Hare Krsna. harer nama harer nama harer namaiva kevalam kalau nasty eva nasty eva nasty eva gatir anyatha

157

"W tym wieku ktni i obudy jedynym rodkiem wyzwolenia jest intonowanie witych imion Pana. Nie ma innego sposobu. Nie ma innego sposobu. Nie ma innego sposobu." Ludzie po prostu powinni intonowa maha-mantr Hare Krsna, gdy wwczas stopniowo zrozumiej, e nie s Najwysz Osob Boga, tak jak nauczali ich tego filozofowie Mayavadi, lecz s wiecznymi sugami Pana. Kto tylko angauje si w transcendentaln sub dla Pana, staje si wolny. mam ca yo 'vyabhicarena bhakti-yogena sevate sa gunan samatityaitan brahma-bhuyaya kalpate "Kto cakowicie angauje si w sub oddania, kto nie upada w adnych okolicznociach, ten od razu przekracza guny natury i wznosi si na paszczyzn Brahmana." (Bg. 14.26) Zatem ruch Hare Krsna, czyli ruch wiadomoci Krsny jest jedynym wiatem dla gupich ywych istot, ktre albo sdz, e nie ma Boga, albo jeli On istnieje, nie ma formy i e one same rwnie s Bogiem. Takie bdne koncepcje s bardzo niebezpieczne i jedynym sposobem przeciwdziaania im jest szerzenie ruchu Hare Krsna. Adi 07.121 "W swej Vedanta-sutrze rila Vyasadeva opisa, e wszystko jest jedynie przemian energii Pana. ankaracarya jednake zwid wiat komentujc, e Vyasadeva by w bdzie. Tak wic na caym wiecie wzbudzi ogromn opozycj do teizmu. Adi 07.121 Znaczenie: rila Bhaktivinoda Thakura wyjania: "W Vedanta-sutrze rila Vyasadeva wyranie oznajmia, e przyczyn wszelkich manifestacji kosmicznych jest transformacja rnych energii Pana. Jednake ankaracarya, nie przyjmujc energii Pana, sdzi, e to Pan jest tym, ktry ulega przemianie. Wyj wiele wyranych stwierdze z literatury wedyjskiej i przekrci je, usiujc dowie, e gdyby Pan, czyli Absolutna Prawda, uleg przemianie, Jego jedno zostaaby zakcona. Tote oskary rila Vyasadev, e popeni bd. Rozwijajc sw filozofi monizmu, ustanowi vivarta-vada, czyli teori zudzenia Mayavada." W Drugim Rozdziale Brahma-sutry pierwszy cytat brzmi nastpujco: tad ananyatvam arambhana-abdadibhyah. Komentujc t sutr w swej ariraka-bhasyi, ankaracarya wprowadzi stwierdzenie z Chandogya Upanisadu, vacarambhanam vikaro namadheyam, usiujc dowie, e przyjcie transformacji energii Najwyszego Pana jest bdem. Faszywie usiowa wyzwa t transformacj energii, jak to zostanie wyjanione pniej. Poniewa jego koncepcja Boga jest bezosobowa, nie wierzy on, e caa manifestacja kosmiczna jest przemian energii Pana, gdy skoro tylko przyjmuje si rne energie Absolutnej Prawdy, naley rwnoczenie przyj, e Absolutna Prawda jest osobowa, a nie bezosobowa. Osoba moe stworzy wiele rzeczy poprzez przemian swej energii. Na przykad, czowiek interesu przemienia sw energi poprzez zakadanie wielu wielkich fabryk czy organizacji handlowych, lecz chocia jego energia ulega takiej przemianie, on pozostaje osob. Filozofowie Mayavadi nie rozumiej tego prostego faktu. Ich malekie mzgi ubogie w zasb wiedzy nie mog uyczy im dostatecznego owiecenia, by zrealizowali, e kiedy przemieniona zostaje energia danego czowieka, czowiek ten nie przemienia si, lecz pozostaje t sam osob. Nie wierzc w fakt, e energia Prawdy Absolutnej zostaa przemieniona, ankaracarya przedoy sw teori zudzenia. Teoria ta gosi, e chocia Prawda Absolutna nigdy nie ulega przemianie, my sdzimy, e tak si dzieje, co wanie jest zudzeniem. ankaracarya nie wierzy w przemian energii Absolutnej Prawdy, gdy twierdzi, e wszystko jest jednym i e ywa istota jest wskutek tego rwnie jednym z Najwyszym. Na tym polega teoria Mayavada. rila Vyasadeva wyjani, e Prawda Absolutna jest osob, ktra ma rne moce. Ten wiat materialny ( sa asrjata) stworzy On jedynie dziki Swemu pragnieniu, aby zaistniao stworzenie, i poprzez Swoje spojrzenie ( sa aiksata). Po stworzeniu pozostaje On t sam osob; nie przeksztaca si we wszystko. Naley przyj, e Pan ma niepojte moce i e to z Jego polecenia i woli powstaje rnorodna manifestacja. Vedanta-sutra mwi, sa-tattvato 'nyatha-buddhir vikara ity udahrtah. Mantra ta oznajmia, e z jednego faktu powstaje drugi. Na przykad, ojciec jest jednym faktem, a syn zrodzony z ojca jest drugim faktem. Wic obaj s prawd, chocia jeden zosta zrodzony z drugiego. To zrodzenie drugiej, niezalenej prawdy z prawdy pierwszej jest zwane vikara, czyli przemian, w wyniku ktrej powstaje produkt uboczny. Najwyszy Brahman jest Prawd Absolutn, i prawdami s rwnie inne energie, takie jak ywe istoty i manifestacja kosmiczna, ktre wyemanoway z Niego i istniej oddzielnie. Jest to przykad przemiany, ktra nazywana jest vikara albo parinama. A oto inny przykad vikary: mleko jest prawd, ale to samo mleko moe zosta przemienione w jogurt. Tak wic jogurt jest transformacj mleka, chocia skadniki jogurtu i mleka s takie same. W Chandogya Upanisad znajduje si nastpujca mantra: aitad atmyam idam sarvam. Mantra ta bez wtpienia dowodzi, e cay wiat jest Brahmanem. Prawda Absolutna ma niepojte energie, jak stwierdzono w vetavatara Upanisad (parasya aktir vividhaiva ruyate), a caa manifestacja kosmiczna jest dowodem na te rne energie Najwyszego Pana. Najwyszy Pan jest faktem, a zatem wszystko, co zostaje stworzone przez Najwyszego Pana, jest rwnie rzeczywiste. Wszystko jest prawd i jest kompletne (purnam) lecz oryginalne purnam, kompletna Absolutna Prawda, zawsze pozostaje taka sama. Purnat purnam udacyate purnasya purnam adaya. Prawda Absolutna jest tak doskonaa, e chocia emanuj z Niego niezliczone energie i zamanifestowane stworzenie, ktre wydaje si by rnym od Niego, On niemniej jednak zachowuje Sw osobowo. Nigdy, w adnych okolicznociach nie ulega degradacji. Naley wycign z tego wniosek, e caa manifestacja kosmiczna jest przemian energii Najwyszego Pana, a nie przemian Najwyszego Pana czy Samego Absolutnej Prawdy, ktry zawsze pozostaje tym samym. wiat materialny i ywe istoty s przemianami energii Pana, Absolutnej Prawdy czy Brahmana, ktry jest oryginalnym rdem. Innymi sowy, Prawda Absolutna, Brahman, jest skadnikiem oryginalnym, a inne manifestacje s przemianami tego skadnika. Potwierdza to rwnie Taittiriya Upanisad. Yato va imani bhutani jayante: "Zaistnienie caej manifestacji kosmicznej moliwe jest dziki Absolutnej Prawdzie, Najwyszej Osobie Boga." Werset ten oznajmia, e oryginaln przyczyn jest Brahman, Prawda Absolutna, a ywe istoty (jivy) i manifestacja kosmiczna s skutkami tej przyczyny. Jako e faktem jest przyczyna, rwnie rzeczywiste s skutki. Nie s one zudzeniem. ankaracarya w niekonsekwentny sposb usiowa dowie, e przyjcie materialnego wiata i jiv za produkty uboczne Najwyszego Pana jest zudzeniem, poniewa w koncepcji tej istnienie materialnego wiata i jiv jest odmienne i oddzielne od istnienia Absolutnej Prawdy. onglujc zrozumieniem, filozofowie Mayavadi rozpropagowali slogan brahma satyam jagan-mithya, ktry oznajmia, e Absolutna Prawda jest faktem, lecz manifestacja kosmiczna i ywe istoty s po prostu zudzeniem, albo e wszystkie s w rzeczywistoci Absolutn Prawd i e materialny wiat i ywe istoty nie maj oddzielnej egzystencji.

158

Wniosek z tego jest taki, e ankaracarya, aby zaprezentowa Najwyszego Pana, ywe istoty i natur materialn jako niepodzielne i bdce w ignorancji, usiuje zakry chway Najwyszej Osoby Boga. Utrzymuje, e materialna manifestacja kosmiczna jest mithya, czyli faszywa, lecz jest to wielkim bdem. Jeli Najwysza Osoba Boga jest faktem, to jak Jego stworzenie moe by faszywe? Nawet w zwykych stosunkach nie mona myle o materialnej manifestacji kosmicznej jako faszywej. Dlatego filozofowie Vaisnava mwi, e stworzenie kosmiczne nie jest faszywe, lecz tymczasowe. Jest ono oddzielone od Najwyszej Osoby Boga, lecz poniewa zostao wspaniale stworzone przez energi Pana, mwienie, e jest ono faszywe, jest zniewag. Niewielbiciele w istocie doceniaj wspaniae stworzenie materialnej natury, lecz nie s w stanie doceni inteligencji i energii Najwyszej Osoby Boga, ktry stoi poza tym materialnym stworzeniem. ripada Ramanujacarya jednake powouje si na wedyjsk sutr, atma va idam agra asit, ktra wykazuje, e najwysza atma, Absolutna Prawda, istnia przed stworzeniem. Mona by argumentowa, "Jeli Najwysza Osoba Boga jest cakowicie duchowy, to jak to moliwe, e jest pocztkiem stworzenia i zawiera w Sobie energie zarwno materialne, jak i duchowe?" W odpowiedzi na takie wyzwanie ripada Ramanujacarya cytuje mantr z Taittiriya Upanisadu, ktra oznajmia: yato va imani bhutani jayante yena jatani jivanti yat prayanty abhisamvianti. Mantra ta stwierdza, e caa manifestacja kosmiczna emanuje z Absolutnej Prawdy, opiera si na Absolutnej Prawdzie, a po unicestwieniu ponownie wchodzi w ciao Absolutnej Prawdy, Najwyszej Osoby Boga. ywa istota jest oryginalnie duchowa i kiedy wchodzi do wiata duchowego albo ciaa Najwyszego Pana, nadal zachowuje sw tosamo jako indywidualna dusza. W zwizku z tym ripada Ramanujacarya daje przykad, e kiedy zielony ptak siada na zielonym drzewie, to nie staje si jednym z tym drzewem; zachowuje sw tosamo ptaka, chocia zdaje si czy z zieleni drzewa. A oto inny przykad: zwierz wchodzce do lasu zachowuje sw indywidualno, chocia pozornie czy si z lasem. Podobnie, w egzystencji materialnej zarwno energia materialna, jak i ywe istoty marginalnej mocy zachowuj sw indywidualno. Wic chocia energie Najwyszej Osoby Boga oddziaywaj na siebie wewntrz manifestacji kosmicznej, kada z nich zachowuje sw oddzieln indywidualn egzystencj. Zatem poczenie si z energi materialn czy duchow nie pociga za sob straty indywidualnoci. Wedug teorii viistadvaita Ramanujapady: chocia wszystkie energie Pana s jednym, kada z nich zachowuje sw indywidualno (vaiistya). ripada ankaracarya usiowa wprowadzi w bd czytelnikw Vedanta-sutry poprzez bdne interpretowanie sw anandamayo bhyasat i nawet usiowa uskara si na Vyasadev. Nie ma potrzeby wnikania tutaj we wszystkie kody Vedanta-sutry, gdy Vedanta-sutr zaprezentujemy w oddzielnym tomie. Adi 07.122 "Wedug ankaracaryi: przyjmujc teori przemiany energii Pana stwarza si iluzj poprzez porednie przyjcie, e Absolutna Prawda ulega przemianie. Adi 07.122 Znaczenie: rila Bhaktivinoda Thakura komentuje, e jeli kto nie rozumie wyranie znaczenia parinama-vada, czyli przemiany energii, z pewnoci bdnie zrozumie prawd o tej materialnej manifestacji kosmicznej i ywych istotach. W Chandogya Upanisadzie powiedziane jest, san-mulah saumyemah prajah sadayatanah sat-pratisthah (Cha. U. 6.8.4). Materialny wiat i ywe istoty s istnieniami oddzielnymi i s one wiecznie prawdziwe, nie faszywe. ankaracarya jednake, bezpodstawnie obawiajc si, e poprzez parinama-vada (przemian energii) przemieniony zostaby (vikari) Brahman, wyobrazi sobie, e tak wiat materialny, jak i ywe istoty s faszywe i nie maj adnej indywidualnoci. Poprzez onglerk sown usiowa dowie, e indywidualne tosamoci ywych istot i wiata materialnego s zudne i zacytowa przykady mylnego przyjmowania sznura za wa czy muszli ostrygi za zoto. I tak w najohydniejszy sposb oszuka og ludzi. Przykad bdnego przyjmowania sznura za wa wspomniany jest w Mandukya Upanisadzie, lecz jego celem byo wyjanienie bdu polegajcego na utosamianiu ciaa z dusz. Poniewa dusza jest w rzeczywistoci czsteczk duchow, jak potwierdza Bhagavad-gita (mamaivamo jiva-loke), to jedynie z powodu zudzenia (vivarta-vada) istota ludzka, niczym zwierz, utosamia si z ciaem. Jest to waciwy przykad vivarta, czyli zudzenia. Zudzenie takie opisuje werset atattvato'nyatha-buddhir vivarta ity udahrtah. Nieznajomo faktw i wskutek tego przyjmowanie jednej rzeczy za inn (jak np. przyjmowanie ciaa za ja) nazywane jest vivarta-vada. Przez to vivarta-vada zwiedziona jest kada uwarunkowana ywa istota, ktra uwaa, e ciao jest dusz. Ta filozofia vivarta-vada moe zaatakowa wwczas, gdy zapominamy o niepojtej mocy wszechpotnej Osoby Boga. To, w jaki sposb Najwysza Osoba Boga pozostaje taki, jaki jest, nigdy nie zmieniajc si, wyjaniono w Iopanisadzie: purnasya purnam adaya purnam evavaisyate. Bg jest kompletny. Nawet jeli odejmiemy od Niego kompletn manifestacj, On nadal pozostaje kompletnym. Stworzenie materialne manifestowane jest przez energi Pana, lecz On nadal pozostaje t sam osob. Jego forma, otoczenie, cechy itd. nigdy nie ulegaj degradacji. W swej Paramatma-sandarbhie rila Jiva Gosvami w ten sposb komentuje vivarta-vad: "Pod wpywem vivarta-vady kto wyobraa sobie oddzielne istnienia, mianowicie manifestacj kosmiczn i ywe istoty, za jedne z Brahmanem. Przyczyn tego jest cakowita nieznajomo prawdziwego faktu. Absolutna Prawda, czyli Parabrahman, jest zawsze jednym i zawsze tym samym. Jest cakowicie wolny od wszelkich innych koncepcji egzystencji. Jest cakowicie wolny od faszywego ego, gdy jest pen tosamoci duchow. Jest rzecz zupenie niemoliw, aby podlega ignorancji i wpywom bdnej koncepcji (vivarta-vada). Prawda Absolutna jest ponad nasz koncepcj. Naley przyzna, e posiada On nieskaone cechy, ktrych nie dzieli z kad yw istot. Nigdy, nawet w najmniejszym stopniu, nie jest skaony bdami zwykych ywych istot. Kady wic musi zrozumie, e Prawda Absolutna posiada niepojte moce." Adi 07.123 "Przemiana energii jest dowiedzionym faktem. Zudzeniem jest faszywa cielesna koncepcja jani. Adi 07.123 Znaczenie: Jiva, czyli ywa istota, jest iskr duchow, ktra jest czstk Najwyszej Osoby Boga. Na nieszczcie utosamia ona ciao z jani i to nieporozumienie jest zwane vivarta, czyli przyjciem faszu za prawd. Ciao nie jest jani, lecz tak sdz zwierzta i gupcy. Vivarta (zudzenie) nie oznacza jednake zmiany w tosamoci duszy. Zudzeniem jest bdna koncepcja, e ciao jest jani. Podobnie, Najwysza Osoba Boga nie ulega zmianie, kiedy Jego

159

energia zewntrzna, skadajca si z omiu wulgarnych i subtelnych elementw materialnych wymienionych w Bhagavadgicie (bhumir apo 'nalo vayuh itd.), dziaa i reaguje w rnych fazach. Adi 07.124 "Najwysza Osoba Boga jest bogaty pod kadym wzgldem. Tote dziki Swym niepojtym energiom przemieni materialn manifestacj kosmiczn. Adi 07.125 "Uywajc przykadu kamienia filozoficznego, ktry dziki swej energii przemienia elazo w zoto, jednake pozostaje takim samym, moemy zrozumie, e chocia Najwysza Osoba Boga przemienia Swe niezliczone energie, Sam pozostaje niezmiennym. Adi 07.126 "Chocia kamie filozoficzny produkuje wiele rodzajw wartociowych klejnotw, niemniej jednak pozostaje takim samym. Nie zmienia swej oryginalnej formy. Adi 07.127 "Jeli tak niepojta moc znajduje si w rzeczach materialnych, dlaczego nie mielibymy wierzy w niepojt moc Najwyszej Osoby Boga? Adi 07.127 Znaczenie: Argument ri Caitanyi Mahaprabhu opisany w tym wersecie moe z atwoci zrozumie nawet zwyky czowiek, jeli po prostu pomyli o dziaalnoci soca, ktre od czasw niepamitnych wysya nieograniczone iloci wiata i ciepa, a mimo to nawet w najmniejszym stopniu nie zmniejszyo swej mocy. Wspczesna nauka wierzy, e to dziki blaskowi sonecznemu utrzymywana jest caa manifestacja kosmiczna i rzeczywicie mona zauway, jak dziaanie i oddziaywanie blasku sonecznego utrzymuje porzdek we wszechwiecie. Wzrost warzyw, a nawet ruch obrotowy planet ma miejsce dziki blaskowi i ciepu sonecznemu. Dlatego czasami wspczeni naukowcy uwaaj soce za pierwotn przyczyn stworzenia, nie wiedzc, e soce jest jedynie medium, gdy ono rwnie zostao stworzone przez najwysz energi Najwyszej Osoby Boga. Oprcz soca i kamienia filozoficznego jest wiele innych materialnych przedmiotw, ktre przemieniaj sw energi na rne sposoby, a mimo to pozostaj takimi samymi. Zatem oryginalna przyczyna, Najwysza Osoba Boga, nie musi zmienia si dlatego, e zmianie czy transformacji ulegaj Jego rne energie. Faszywo wyjanienia ripada ankaracaryi dotyczcego vivarta-vady i parinama-vady wykryli Vaisnava acaryowie, szczeglnie Jiva Gosvami, ktrego zdaniem ankara w rzeczywistoci nie zrozumia Vedanta-sutry. Wyjaniajc jedn sutr, anandamayo 'bhyasat, ankara zinterpretowa przedrostek mayat za pomoc takiej onglerki sownej, e samo to wyjanienie dowodzi, i mia bardzo niewielk wiedz na temat Vedanta-sutry, lecz uywajc kodw filozofii Vedanty jedynie pragn poprze swj impersonalizm. W rzeczywistoci jednake nie udao mu si to, poniewa nie potrafi zaprezentowa mocnych argumentw. W zwizku z tym rila Jiva Gosvami cytuje kod brahma-puccham pratistha, ktry podaje dowd wedyjski, e Brahman jest rdem wszystkiego. Wyjaniajc ten werset ripada ankaracarya zinterpretowa rne sowa sanskryckie w taki sposb, e dawa do zrozumienia - wedug Jivy Gosvamiego - i Vyasadeva mia bardzo niewielk wiedz o wyszej logice. Takie pozbawione skrupuw odstpstwo od prawdziwego znaczenia Vedanta-sutry stworzyo klas ludzi, ktrzy poprzez onglowanie sowami staraj si wycign rnego rodzaju porednie znaczenia z literatury wedyjskiej, szczeglnie z Bhagavad-gity. Jeden z nich nawet wyjania, e sowo kuruksetra odnosi si do ciaa. Takie interpretacje implikuj jednake, e ani Pan Krsna, ani Vyasadeva nie mieli waciwego wyczucia, jak uywa sw czy etymologicznych znacze. Prowadz one do zaoenia, e poniewa Pan Krsna Sam nie mg wyczu znaczenia tego, co mwi, ani Vyasadeva nie zna znaczenia tego, o czym pisa, Pan Krsna pozostawi Sw ksik do wyjanienia Mayavadi. Takie interpretacje jednake dowodz, e ich autorzy maj niewiele filozoficznego rozsdku. Zamiast trwoni swj czas na bdne wyciganie takich porednich znacze z Vedanta-sutry czy innej literatury wedyjskiej, naley przyj sowa tych ksiek takimi, jakie s. Dlatego prezentujc Bhagavad-git Tak Jak Jest nie zmienilimy znaczenia oryginalnych sw. Podobnie, jeli studiuje si Vedanta-sutr tak jaka jest, bez kaprynych zmian, wwczas bez trudu mona j zrozumie. Dlatego rila Vyasadeva wyjania Vedanta-sutr w rimad-Bhagavatam, poczynajc od pierwszej sutry, janmady asya yatah: janmady asya yato 'nvayad itarata carthesv abhijnah sva-rat "Medytuj o Nim [Panu ri Krsnie], transcendentnej rzeczywistoci, ktry jest pierwotn przyczyn wszystkich przyczyn, z ktrego powstaj wszystkie zamanifestowane wszechwiaty, w ktrym spoczywaj i przez ktrego s niszczone. Medytuj o tym wiecznie promiennym Panu, ktry jest bezporednio i porednio wiadomy wszelkich manifestacji, jednake jest w peni niezaleny." Najwysza Osoba Boga bardzo dobrze wie, jak robi wszystko doskonale. Jest On abhijnah, zawsze w peni wiadomy. Dlatego Pan mwi w Bhagavad-gicie (Bg. 7.26), e zna On wszystko, przeszo, teraniejszo i przyszo, lecz nikt poza bhakt nie zna Jego takim jaki jest. Zatem Absolutn Prawd, Osob Boga, przynajmniej czciowo rozumiej bhaktowie Pana, lecz filozofowie Mayavada ktrzy niepotrzebnie spekuluj w celu zrozumienia Absolutnej Prawdy, jedynie trwoni swj czas. Adi 07.128 "Wedyjska wibracja dwikowa omkara, zasadnicze sowo w literaturze wedyjskiej, jest podstaw wszystkich wibracji wedyjskich. Dlatego naley przyj omkar jako dwikow reprezentacj Najwyszej Osoby Boga i rdo manifestacji kosmicznej. Adi 07.128 Znaczenie: W Bhagavad-gicie (8.13) w ten sposb opisane s chway omkary: om ity ekaksaram brahma vyaharan mam anusmaran yah prayati tyajan deham sa yati paramam gatim Werset ten stwierdza, e omkara, czyli pranava, jest bezporedni reprezentacj Najwyszej Osoby Boga. Wic jeli w czasie mierci kto po prostu pamita omkar, pamita Najwysz Osob Boga i dlatego zostaje przeniesiony do wiata duchowego. Omkara jest podstawow zasad wszystkich mantr wedyjskich, gdy jest ona reprezentacj Pana Krsny,

160

zrozumienie ktrego jest ostatecznym celem Ved, jak oznajmia Bhagavad-gita (vedai ca sarvair aham eva vedyah). Filozofowie Mayavadi nie s w stanie zrozumie tych prostych faktw wyjanionych w Bhagavad-gicie. Jednake s bardzo dumni z tego, e s Vedantystami. Dlatego czasami odnosimy si do filozofw Vedanty jako nie majcych zbw ( danta oznacza "zby", a ve oznacza "bez"). Stwierdzenia filozofii ankary, ktre s zbami filozofa Mayavadi, s zawsze amane mocnymi argumentami filozofw Vaisnava, takich jak wielcy acaryowie, szczeglnie Ramanujacarya. ripada Ramanujacarya i Madhvacarya ami zby filozofom Mayavadi, ktrych wskutek tego moemy nazywa Vedantystami w sensie "bezzbnych". Transcendentalna wibracja omkara zostaa wyjaniona w Bhagavad-gicie, trzynastym wersecie smego Rozdziau: om ity ekaksaram brahma vyaharan mam anusmaran yah prayati tyajan deham sa yati paramam gatim "Jeli kto umocni si w tej praktyce yogi i wibruje wit sylab om, najwyszy ukad liter, a opuszczajc swoje ciao myli o Najwyszej Osobie Boga, wtedy z pewnoci osignie planety duchowe." Jeli kto w istocie rozumie, e omkara jest reprezentacj dwikow Najwyszej Osoby Boga, to bez wzgldu na to, czy intonuje omkar czy mantr Hare Krsna, osignie ten sam rezultat. Transcendentalna wibracja omkara zostaa wyjaniona dalej w Bhagavad-gicie, w wersecie siedemnastym Rozdziau Dziewitego: pitaham asya jagato mata dhata pitamahah vedyam pavitram omkara rk sama yajur eva ca "Ja jestem ojcem tego wszechwiata, matk, ostoj, ywicielem, przodkiem. Ja jestem przedmiotem wiedzy, tym, ktry oczyszcza i sylab om. Ja take jestem Rg, Sama i Yajur-ved. " Transcendentalny dwik om zosta rwnie wyjaniony w dwudziestym trzecim wersecie Siedemnastego Rozdziau Bhagavad-gity: om-tat-sad iti nirdeo brahmanas tri-vidhah smrtah brahmanas tena veda ca yajna ca vihitah pura "Od pocztku stworzenia trzy sowa - om tat sat - byy uywane na wskazanie Najwyszej Absolutnej Prawdy. Bramini wymawiali te trzy reprezentacyjne symbole podczas intonowania hymnw wedyjskich i speniania ofiar dla zadowolenia Najwyszego." Caa literatura wedyjska szczeglnie wspomina o chwaach omkary. W swym traktacie Bhagavat-sandarbhie rila Jiva Gosvami mwi, e w literaturze wedyjskiej omkara uwaana jest za wibracj dwikow witego imienia Najwyszej Osoby Boga. Jedynie ta wibracja transcendentalnego dwiku moe wyzwoli uwarunkowan dusz z side mayi. Czasami omkara jest rwnie nazywana wyzwolicielem (tara). rimad-Bhagavatam rozpoczyna si od wibracji omkara: om namo bhagavate vasudevaya. Dlatego wielki komentator ridhara Svami opisa omkar jako tarankura, nasienie wyzwolenia z tego materialnego wiata. Poniewa Najwyszy Bg jest absolutny, Jego wite imi i Jego wibracja dwikowa omkara s tak dobre jak On Sam. Caitanya Mahaprabhu mwi, e wite imi, czyli omkara, transcendentalna reprezentacja Najwyszej Osoby Boga, posiada wszelkie moce Osoby Boga. namnam akari bahudha nija-sarva-aktis tatrarpita niyamitah smarane na kalah W witej wibracji imienia Pana zawarte s wszelkie moce. Nie ma wtpliwoci co do tego, e wite imi Pana, czyli omkara jest Samym Najwysz Osob Boga. Innymi sowy, kto intonuje omkar i wite imi Pana, Hare Krsna, bezporednio spotyka Najwyszego Pana w Jego dwikowej formie. W Narada-pancaratrze jest wyranie powiedziane, e Najwysza Osoba Boga Narayana osobicie pojawia si przed intonujcym astaksar, czyli omiosylabow mantr, om namo narayanaya. Podobne stwierdzenie w Mandukya Upanisadzie oznajmia, e cokolwiek widzimy w wiecie duchowym, wszystko jest ekspansj duchowej mocy omkara. Opierajc si na wszystkich Upanisadach rila Jiva Gosvami mwi, e omkara jest Najwysz Absolutn Prawd i za tak przyjmowana jest przez wszystkich acaryw i autorytety. Omkara jest bez pocztku, jest niezmienna, najwysza, nie ulega degradacji ani zewntrznym zanieczyszczeniom. Omkara jest pocztkiem, rodkiem i kocem wszystkiego i kada ywa istota, ktra w ten sposb rozumie omkar, osiga doskonao duchowej tosamoci w omkarze. Omkara, bdc usytuowan w kadym sercu, jest ivar, Najwysz Osob Boga, jak potwierdza to Bhagavad-gita (ivarah sarva-bhutanam hrd-dee 'rjuna tisthati). Omkara jest tak dobra jak Visnu, poniewa jest tak wszechprzenikajca jak Visnu. Kto wie, e omkara jest tosama z Panem Visnu, nie musi duej nad niczym rozpacza ani za niczym tskni. Kto intonuje omkar, nie jest ju duej udr, lecz wznosi si na pozycj bramina. Po prostu intonujc omkar mona zrozumie, e cae stworzenie jest jedn caoci, czyli ekspansji energii Najwyszego Pana. Idam hi vivam bhagavan ivetaro, yato jagat-sthana-nirodhasambhavah: "Najwyszy Pan, Osoba Boga, Sam we wasnej osobie jest tym kosmosem, a mimo to jest On z dala od niego. Tylko z Niego wyemanowaa ta kosmiczna manifestacja, w Nim spoczywa i w Niego wejdzie po unicestwieniu." (Bhag. 1.5.20) Chocia osoba, ktra tego nie rozumie, dochodzi do przeciwnego wniosku, rimad-Bhagavatam oznajmia, e caa manifestacja kosmiczna jest jedynie ekspansj energii Najwyszego Pana. Zrealizowa to mona po prostu dziki intonowaniu witego imienia Pana, omkara. Nie naley jednake niemdrze wnioskowa z tego, e poniewa Najwysza Osoba Boga jest wszechpotny, my wytworzylimy kombinacj liter - a, u i m - majcych Go reprezentowa. W rzeczywistoci transcendentalny dwik omkara, chocia jest kombinacj trzech liter a, u i m, ma transcendentaln moc i ten, kto intonuje omkar, wkrtce osignie realizacj, e omkara nie jest rna od Pana Visnu. Krsna oznajmia, pranavah sarva-vedesu: "Ja jestem sylab om w mantrach wedyjskich."(Bg. 7.8) Naley wic wnioskowa z tego, e pomidzy wieloma inkarnacjami Najwyszej Osoby

161

Boga, omkara jest inkarnacj dwikow. Tez t przyjmuj wszystkie Vedy. Naley zawsze pamita, e wite imi Pana i Pan s zawsze tosami (abhinnatvan nama-naminoh). Poniewa omkara jest podstawow zasad wszelkiej wiedzy wedyjskiej, wymawiana jest przed intonowaniem wszystkich hymnw wedyjskich. Bez omkary adna mantra wedyjska nie jest uwieczona sukcesem. Dlatego Gosvami oznajmiaj, e pranava (omkara) jest kompletn reprezentacj Najwyszej Osoby Boga i zanalizowali omkar w ten sposb, odpowiednio do wchodzcych w jej skad liter alfabetu: a-karenocyate krsnah sarva-lokaika-nayakah u-karenocyate radha ma-karo jiva-vacakah Omkara jest kombinacj trzech liter: a, u i m. A-karenocyate krsnah: litera a (a-kara) odnosi si do Krsny, ktry jest sarvalokaika-nayakah, mistrzem wszystkich ywych istot i planet, materialnych i duchowych. Nayaka oznacza "przywdca". Jest On najwyszym przywdc (nityo nityanam cetana cetananam). litera u (u-kara) odnosi si do rimati Radharani, mocy przyjemnoci Krsny, a m (makara) wskazuje na ywe istoty (jivy). Tak wic om jest kompletnym zwizkiem Krsny, Jego mocy i Jego wiecznych sug. Innymi sowy, omkara reprezentuje Krsn, Jego imi, saw, rozrywki, otoczenie, ekspansje, bhaktw, moce i wszystko inne, co Go dotyczy. Sarva-viva-dhama: omkara jest miejscem spoczynku wszystkiego, tak jak miejscem spoczynku wszystkiego jest Krsna (brahmano hi pratisthaham ). Filozofowie Mayavadi uwaaj wiele mantr wedyjskich za maha-vakya, czyli zasadnicze mantry wedyjskie, takie jak tattvamasi (Chandogya Upanisad, 6.8.7), idam sarvam yad ayam atma i brahmedam sarvam (Brhad-aranyaka Upanisad, 2.5.1), atmaivedam sarvam (Chandogya Upanisad, 7.25.2) i neha nanasti kincana (Katha Upanisad, 2.1.11). Jest to wielkim bdem. Jedynie omkara jest maha-vakya. A wszystkie inne mantry, ktre Mayavadi przyjmuj za maha-vakya, s jedynie mantrami podrzdnymi. Nie mona przyj ich za maha-vakya, czyli maha-mantr. Mantra tattvamasi daje jedynie czciowe zrozumienie Ved, w przeciwiestwie do omkary, ktra reprezentuje pene zrozumienie Ved. Zatem omkara (pranava) jest transcendentalnym dwikiem, ktry obejmuje ca wiedz wedyjsk. Poza omkar, adne ze sw wypowiadanych przez zwolennikw ankaracaryi nie moe by uwaane za maha-vakya. S one jedynie rzuconymi mimochodem uwagami. ankaracarya jednake nigdy nie podkrela intonowania maha-vakya omkary; za maha-vakya przyj jedynie tattvamasi. Wyobraajc sobie, e ywa istota jest Bogiem, bdnie zinterpretowa wszystkie mantry Vedanta-sutry, majc na celu dowiedzenie, e ywe istoty i Najwysza Prawda Absolutna nie maj oddzielnej egzystencji. Jest to podobne do prby polityka usiujcego dowie agodnoci na podstawie Bhagavad-gity. Krsna stosuje przemoc wobec demonw i prba dowiedzenia, e Krsna nie jest gwatowny, jest ostatecznie zaprzeczeniem Krsny. Tak jak absurdem s takie wyjanienia Bhagavad-gity, takimi s te wyjanienia ankaracaryi do Vedanta-sutry i nie przyjmie ich aden zdrowy umysowo i rozsdny czowiek. W obecnych czasach jednake Vedanta-sutra jest nie tylko bdnie reprezentowana przez tak zwanych Vedantystw, lecz rwnie przez inne pozbawione skrupuw osoby, ktre s tak zdegradowane, e nawet polecaj sannyasinom, aby jedli miso, ryby i jaja. W ten sposb tzw. zwolennicy ankary, impersonalistyczni Mayavadi, degraduj si coraz bardziej. Jak tacy zdegradowani ludzie mog wyjania Vedanta-sutr, ktra jest esencj caej literatury wedyjskiej? Pan ri Caitanya Mahaprabhu oznajmi, mayavadi-bhasya unile haya sarva-naa: kto sucha komentarzy do Vedantasutry pochodzcych ze szkoy Mayavada, jest cakowicie zgubiony. Jak wyjania Bhagavad-gita, vedai ca sarvair aham eva vedyah: celem caej literatury wedyjskiej jest zrozumienie Krsny (Bg. 15.15). Jednake filozofia Mayavada odciga kadego od Krsny. Istnieje zatem wielka potrzeba, aby ruch wiadomoci Krsny na caym wiecie ocali wiat od degradacji. Kady inteligentny i rozsdny czowiek musi porzuci filozoficzne wyjanienia Mayavadi i przyj wyjanienie Vaisnava acaryw. Naley czyta Bhagavad-git Tak Jak Jest, aby zrozumie prawdziwy cel Ved. Adi 07.129 "Celem Najwyszej Osoby Boga byo zaprezentowanie pranavy (omkary) jako rezerwuaru wszelkiej wiedzy wedyjskiej. Sowa tat tvam asi s jedynie czciowym wyjanieniem wiedzy wedyjskiej. Adi 07.129 Znaczenie: Tat tvam asi oznacza "posiadasz t sam tosamo duchow". Adi 07.130 "Maha-vaky [maha-mantr] w Vedach jest pranava [omkara]. Zwolennicy ankaracaryi skrywaj to, nieautorytatywnie kadc nacisk na mantr tat tvam asi. Adi 07.130 Znaczenie: Filozofowie Mayavadi kad nacisk na stwierdzenia tat tvam asi, so 'ham itd., lecz nie podkrelaj prawdziwej maha-mantry pranavy (omkary). Poniewa bdnie reprezentuj wiedz wedyjsk, s najwikszymi bluniercami u lotosowych stp Pana. Caitanya Mahaprabhu mwi wyranie, mayavadi krsne aparadhi: filozofowie Mayavadi s najwikszymi bluniercami Pana Krsny. Pan Krsna oznajmia: tan aham dvisatah kruran samsaresu naradhaman ksipamy ajasram aubhan asurisv eva yonisu "Takie zazdrosne i szkodliwe, najnisze spord rodzaju ludzkiego osoby, ciskane s przeze Mnie w ocean egzystencji materialnej, pomidzy rne demoniczne gatunki ycia." (Bg. 16.19) Poniewa filozofowie Mayavadi s zazdroni o Krsn, po mierci oczekuje ich ycie w gatunkach demonicznych. Kiedy Krsna mwi w Bhagavad-gicie (9.34), man-mana bhava mad-bhakto mad yaji mam namaskuru ("Zawsze myl o Mnie, ofiarowuj Mi pokony i wielbij Mnie"), jeden demoniczny uczony mwi, e to nie Krsnie powinnimy si podporzdkowa. Uczony ten cierpi ju w tym yciu i bdzie musia cierpie ponownie w nastpnym, jeli w tym yciu nie odbierze przeznaczonej mu dozy cierpienia. Naley by bardzo ostronym, by nie by zazdrosnym o Najwysz Osob Boga. Dlatego w nastpnym wersecie ri Caitanya Mahaprabhu wyranie przedstawia cel Ved. Adi 07.131 "Caa literatura wedyjska i wszystkie sutry wedyjskie maj na celu zrozumienie Pana Krsny, lecz zwolennicy ankaracaryi zakryli prawdziwe znaczenie Ved porednimi wyjanieniami. Adi 07.131 Znaczenie: Powiedziane jest:

162

vede ramayane caiva purane bharate tatha adav ante ca madhye ca harih sarvatra giyate Caa literatura wedyjska, cznie z Ramayan, Puranami i Mahabharat, od samego pocztku (adau) a do koca (ante ca), jak rwnie w rodku (madhye ca), objania jedynie Hari, Najwysz Osob Boga. Adi 07.132 "Bezsporna literatura wedyjska jest najwyszym dowodem ze wszystkich, lecz jeli literatura ta jest interpretowana, jej oczywista natura ulega zatraceniu. Adi 07.132 Znaczenie: Na poparcie naszych stwierdze cytujemy dowody wedyjskie, lecz jeli bdziemy interpretowa je zgodnie z naszym wasnym sdem, to autorytet literatury wedyjskiej okae si niedoskonay czy bezuyteczny. Innymi sowy, poprzez interpretowanie wersji wedyjskiej zmniejszamy warto dowodu wedyjskiego. Kiedy kto cytuje z literatury wedyjskiej, to rozumie si, e jego cytaty s autorytatywne. Jak mona sprowadza autorytet pod sw kontrol? Jest to przypadek principiis obsta. Adi 07.133 "Aby dowie swej filozofii, szkoa Mayavada porzuca prawdziwe, atwe do zrozumienia znaczenie literatury wedyjskiej i wprowadza znaczenie porednie, oparte na wyobrani." Adi 07.133 Znaczenie: Na nieszczcie interpretacja ankaritw rozprzestrzenia si prawie na caym wiecie. Dlatego istnieje wielka potrzeba, aby przedstawi oryginalne, atwo zrozumiae, naturalne znaczenie literatury wedyjskiej. Dlatego zaczlimy prezentowa Bhagavad-git Tak Jak Jest i proponujemy, aby ca literatur wedyjsk prezentowa zgodnie z bezporednim znaczeniem jej sw. Adi 07.134 Kiedy ri Caitanya Mahaprabhu w ten sposb ukaza defekty wyjanie ankaracaryi w kadej sutrze, wszyscy zgromadzeni sannyasini Mayavadi przepenili si zdumieniem. Adi 07.135 Wszyscy sannyasini Mayavadi powiedzieli: "Wasza witobliwo, chcemy Ci askawie powiadomi, i nie mamy nic przeciwko temu, i zbie dowody tych znacze, gdy zaprezentowae jasne zrozumienie sutr. Adi 07.136 "Wiemy, e rdem caej tej onglerki sownej jest wyobrania ankaracaryi, a my nalec do jego sekty przyjmujemy j, chocia nas nie zadowala. Adi 07.137 Sannyasini Mayavadi kontynuowali: "Teraz pragniemy przekona si, jak Ty opisujesz sutry zgodnie z ich bezporednim znaczeniem." Usyszawszy to, Pan Caitanya Mahaprabhu zacz wyjania Vedanta-sutr w sposb bezporedni. Adi 07.138 "Brahman, ktry jest wikszy od najwikszego, jest Najwysz Osob Boga. Jest On peen szeciu bogactw i dlatego jest On rdem ostatecznej prawdy i absolutnej wiedzy. Adi 07.138 Znaczenie: rimad-Bhagavatam mwi, e Prawda Absolutna poznawana jest w trzech fazach realizacji: bezosobowego Brahmana, zlokalizowanej Paramatmy i ostatecznie Najwyszej Osoby Boga. Bezosobowy Brahman i zlokalizowana Paramatma s ekspansjami mocy Najwyszej Osoby Boga, ktry jest kompletny w szeciu bogactwach, mianowicie zamonoci, sawie, sile, piknie, wiedzy i wyrzeczeniu. Poniewa Osoba Boga posiada tych sze bogactw, jest On ostateczn prawd w absolutnej wiedzy. Adi 07.139 "W Swej oryginalnej formie Najwysza Osoba Boga jest peen transcendentalnych bogactw, ktre s wolne od zanieczyszczenia tego materialnego wiata. Naley wiedzie, e w caej literaturze wedyjskiej Najwysza Osoba Boga jest ostatecznym celem. Adi 07.140 "Kiedy mwimy o Najwyszym jako bezosobowym, zaprzeczamy Jego duchowym mocom. Mwic logicznie, jeli przyjmujecie poow prawdy, nie moecie zrozumie caoci. Adi 07.140 Znaczenie: Upanisady mwi: om purnam adah purnam idam purnat purnam udacyate purnasya purnam adaya purnam evavaisyate Werset ten, ktry wystpuje w Iopanisadzie, Brhad-aranyaka Upanisadzie i wielu innych Upanisadach, wskazuje na to, e Najwysza Osoba Boga jest peen w szeciu bogactwach. Jego pozycja jest wyjtkowa, gdy posiada On wszelkie bogactwa, wszelk si, wpyw, pikno, wiedz i wyrzeczenie. Brahman oznacza najwikszy, lecz Najwysza Osoba Boga jest wikszy od najwikszego, tak jak glob soneczny jest wikszy od blasku sonecznego, ktry przenika cay wszechwiat. Chocia blask soneczny rozprzestrzeniajcy si w caym wszechwiecie zdaje si by bardzo wielki dla osoby nie posiadajcej zbyt wiele wiedzy, to samo soce jest wiksze od blasku sonecznego, a wikszy od soca jest Bg soca. Podobnie, bezosobowy Brahman nie jest najwikszy, chocia wydaje si takim by. Bezosobowy Brahman jest jedynie blaskiem cielesnym Najwyszej Osoby Boga, lecz transcendentalna forma Pana jest wiksza zarwno od bezosobowego Brahmana, jak i zlokalizowanej Paramatmy. Wic kiedykolwiek w literaturze wedyjskiej wystpuje sowo Brahman, przyjmuje si, e odnosi si ono do Najwyszej Osoby Boga. W Bhagavad-gicie Pan rwnie nazywany jest Parabrahmanem. Mayavadi i inni czasami maj bdne zrozumienie Brahmana, poniewa Brahmanem jest rwnie kada ywa istota. Dlatego Krsna nazywany jest Parabrahmanem (Najwyszym Brahmanem). Gdy kiedykolwiek w literaturze wedyjskiej uywane s sowa Brahman czy Parabrahman, to jest rzecz zrozumia, e odnosz si one do Najwyszej Osoby Boga, Krsny. Takie jest ich prawdziwe znaczenie. Poniewa

163

caa literatura wedyjska omawia Brahmana, wic Krsna jest ostatecznym celem zrozumienia wedyjskiego. Bezosobowe brahmajyoti zasadza si na osobowej formie Pana. Wic chocia bezosobowy blask, brahmajyoti, jest pierwsz realizacj, to - jak wzmiankuje o tym Iopanisad - naley przenikn w niego, aby odnale Najwysz Osob, a wwczas nasza wiedza bdzie doskonaa. Potwierdza to rwnie Bhagavad-gita (7.19). Bahunam janmanam ante jnanavan mam prapadyate: poszukiwania Absolutnej Prawdy poprzez wiedz spekulatywn s kompletne wwczas, kiedy kto osiga zrozumienie Krsny i podporzdkowuje si Jemu. To wanie jest prawdziw istot doskonaej wiedzy. Czciowa realizacja Absolutnej Prawdy w postaci bezosobowego Brahmana jest zaprzeczeniem kompletnych bogactw Pana. Jest to niebezpieczne rozumienie Absolutnej Prawdy. Dopki nie przyjmiemy wszystkich aspektw Absolutnej Prawdy - mianowicie bezosobowego Brahmana, zlokalizowanej Paramatmy i ostatecznie Najwyszej Osoby Boga - nasza wiedza bdzie niedoskonaa. W swej Vedartha-sangraha ripada Ramanujacarya mwi: jnanena dharmena svarupam api nirupitam, na tu jnana-matram brahmeti katham idam avagamyate iti cet? W ten sposb daje on do zrozumienia, e prawdziw absolutn tosamo naley rozumie w kategoriach zarwno Jego wiedzy, jak i cech. Samo zrozumienie, e Absolutna Prawda jest pena wiedzy, nie jest wystarczajce. W literaturze wedyjskiej spotykamy stwierdzenie: yah sarva-jnah sarva-vit, ktre oznacza, e Absolutna Prawda zna wszystko doskonale. Lecz z opisu wedyjskiego: parasya aktir vividhaiva ruyate, rwnie dowiadujemy si, e nie tylko wie On o wszystkim, lecz rwnie dziaa odpowiednio uywajc Swych rnych energii. Tak wic samo zrozumienie, e Brahman, Najwyszy, jest wiadomy, nie jest wystarczajce. Naley wiedzie, jak wiadomie dziaa On poprzez rne energie. Filozofia Mayavada jedynie informuje nas o wiadomoci Absolutnej Prawdy, lecz nie daje nam informacji o tym, jak dziaa On za pomoc tej wiadomoci. Na tym polega uomno tej filozofii. Adi 07.141 "Do Najwyszej Osoby Boga mona zbliy si jedynie dziki subie oddania, rozpoczynajcej si od suchania. Jest to jedyny sposb zblienia si do Mego. Adi 07.141 Znaczenie: Filozofw Mayavadi zadowala samo zrozumienie, e Brahman jest ogln sum wiedzy, lecz filozofowie Vaisnava nie tylko posiadaj szczegow wiedz o Najwyszej Osobie Boga, lecz rwnie wiedz, jak bezporednio si do Niego zbliy. Metoda tego zostaa opisana przez ri Caitany Mahaprabhu jako dziewi rodzajw suby oddania rozpoczynajcych si od suchania. ravanam kirtanam visnoh smaranam pada-sevanam arcanam vandanam dasyam sakhyam atma-nivedanam (Bhag. 7.5.23) Do Najwyszej Osoby Boga mona zbliy si bezporednio, po prostu wypeniajc dziewi rodzajw suby oddania, spord ktrych najwaniejszym jest suchanie o Panu (ravanadi). Ten proces suchania bardzo podkrela i pomylnie wypowiada si o nim ri Caitanya Mahaprabhu. Zgodnie z Jego metod, jeli ludzie po prostu otrzymaj szans suchania o Krsnie, z pewnoci stopniowo rozwin sw upion wiadomo mioci do Boga. ravanadi-uddha-citte karaye udaya (Cc. Madhya 22.107). Kady ma w sobie upion mio do Boga i mio ta z pewnoci rozwija si, jeli otrzyma si szans suchania o Panu. Nasz ruch wiadomoci Krsny dziaa na tej zasadzie. Po prostu dajemy ludziom szans suchania o Najwyszej Osobie Boga i dajemy im prasada do jedzenia, a prawdziwy rezultat tego jest taki, e na caym wiecie ludzie reaguj na ten proces i staj si czystymi bhaktami Pana Krsny. Otwieramy setki orodkw na caym wiecie, aby da ogowi ludzi szans suchania o Krsnie i jedzenia Krsna prasada. Te dwa procesy moe przyj kady, nawet dziecko. Nie ma znaczenia, czy kto jest ubogi czy bogaty, wyksztacony czy gupi, czarny czy biay, czy jest starcem czy nadal dzieckiem - kady, kto po prostu sucha o Najwyszej Osobie Boga i przyjmuje prasada, z pewnoci wznosi si na transcendentaln pozycj suby oddania. Adi 07.142 "Praktykujc t uregulowan sub pod kierunkiem mistrza duchowego, z pewnoci mona rozbudzi sw upion mio do Boga. Proces ten nazywany jest abhidheya. Adi 07.142 Znaczenie: Poprzez praktyk suby oddania, rozpoczynajcej si od suchania i intonowania, zostaje oczyszczone nieczyste serce uwarunkowanej duszy i w ten sposb moe ona zrozumie swj wieczny zwizek z Najwysz Osob Boga. Ten wieczny zwizek opisa ri Caitanya Mahaprabhu. Jivera 'svarupa' haya krsnera nitya-dasa: ywa istota jest wiecznym sug Najwyszej Osoby Boga. Kiedy kto jest przekonany o tym zwizku, ktry nazywany jest sambandha, wwczas postpuje odpowiednio. To nazywane jest abhidheya. Nastpnym etapem jest prayojana-siddhi, czyli spenienie ostatecznego celu ycia. Jeli kto moe zrozumie swj zwizek z Najwysz Osob Boga i dziaa odpowiednio, automatycznie speniona zostaje misja jego ycia. Filozofowie Mayavadi nie osigaj nawet pierwszego etapu w samorealizacji, poniewa nie maj koncepcji Boga osobowego. On jest mistrzem wszystkich i On jest jedyn osob, ktra moe przyjmowa sub wszystkich ywych istot, lecz poniewa tej wiedzy brakuje w filozofii Mayavada, Mayavadi nie s nawet wiadomi swego zwizku z Bogiem. Bdnie sdz, e kady jest Bogiem, lub e kady jest rwny Bogu. Skoro nie maj nawet wyranego zrozumienia prawdziwej pozycji ywej istoty, to jak mog czyni dalszy postp? Chocia s dumni, e s wyzwoleni, to z powodu zlekcewaenia lotosowych stp Pana wkrtce ponownie upadaj do dziaalnoci materialnej. To nazywane jest patanty adhah. aruhya krcchrena param padam tatah patanty adho 'nadrta-yusmad-anghrayah (Bhag. 10.2.32)

164

Jest to stwierdzenie Prahlady Maharajy mwice o tym, e osoby uwaajce si za wyzwolone, lecz nie penice suby oddania, nie znajce swego zwizku z Panem, z pewnoci s zwiedzione. Naley zna swj zwizek z Panem i dziaa odpowiednio. Wwczas bdzie moliwe spenienie misji wasnego ycia. Adi 07.143 "Jeli kto rozwija sw mio do Boga i przywizuje si do lotosowych stp Krsny, stopniowo traci przywizanie do wszystkiego innego. Adi 07.143 Znaczenie: Jest to sprawdzian postpu w subie oddania. Bhaktir parasyanubhavo viraktir anyatra syat: w bhakti jedynym przywizaniem bhakty jest Krsna. Bhakta nie pragnie duej utrzymywa przywiza do wielu innych rzeczy. Chocia filozofowie Mayavadi maj by rzekomo tak bardzo zaawansowani na ciece wyzwolenia, widzimy, e po pewnym czasie schodz do dziaalnoci politycznej i filantropijnej. Wielu wielkich sannyasinw, ktrzy byli rzekomo wyzwoleni i bardzo zaawansowani, zstpio ponownie do czynnoci materialistycznych, chocia porzucili ten wiat jako mithya (faszywy). Kiedy jednake bhakta rozwija si w subie oddania, nie jest duej przywizany do takiej dziaalnoci filantropijnej. Jest jedynie zainspirowany, by suy Panu i takiej subie powica cae swoje ycie. Taka jest rnica pomidzy filozofami Vaisnava a Mayavada. Tote suba oddania jest praktyczna, podczas gdy filozofia Mayavada jest jedynie spekulacj umysow. Adi 07.144 "Mio do Boga jest tak wzniosa, e uwaana jest za pity cel ludzkiego ycia. Poprzez rozbudzenie swej mioci do Boga mona osign platform mioci maeskiej i rozkoszowa si ni nawet w obecnym yciu. Adi 07.144 Znaczenie: Za najwyszy cel doskonaoci filozofowie Mayavadi uwaaj wyzwolenie (mukti), ktre jest czwart platform doskonaoci. Na og ludzie wiadomi s czterech zasadniczych celw ycia - religijnoci ( dharma), rozwoju ekonomicznego (artha), zadowalania zmysw (kama) i ostatecznie wyzwolenia (moksa) - lecz suba oddania usytuowana jest na platformie ponad wyzwoleniem. Innymi sowy, kiedy kto jest rzeczywicie wyzwolony ( mukta), moe zrozumie znaczenie mioci do Boga (krsna prema). Nauczajc Rup Gosvamiego ri Caitanya oznajmi, kotimukta-madhye 'durlabha' eka krsna-bhakta: "Spord milionw wyzwolonych osb, jeden moe staje si bhakt Pana Krsny." Najbardziej zaawansowany filozof Mayavadi moe wznie si do platformy wyzwolenia, lecz Krsna-bhakti, suba oddania dla Krsny, jest transcendentalna do takiego wyzwolenia. rila Vyasadeva wyjania ten fakt w rimad-Bhagavatam (Bhag. 1.1.2): dharmah projjhita-kaitavo 'tra paramo nirmatsaranam satam vedyam vastavam atra vastu ivadam tapa-trayonmulanam "Cakowicie odrzucajc wszystkie materialnie motywowane akty religijne, ta Bhagavata Purana propaguje najwysz prawd, ktr zrozumie mog jedynie osoby o czystych sercach. T najwysz prawd jest rzeczywisto odrniona, dla dobra ogu, od zudzenia. Prawda ta kadzie kres trojakim niedolom materialnej egzystencji." rimad-Bhagavatam, wyjanienie Vedanta-sutry, przeznaczone jest dla paramo nirmatsaranam, osb cakowicie wolnych od zazdroci. Filozofowie Mayavadi s zazdroni o istnienie Osoby Boga. Wic Vedanta-sutra w rzeczywistoci nie jest przeznaczona dla nich. Niepotrzebnie wtykaj swe nosy w Vedanta-sutr, lecz nie maj zdolnoci zrozumienia jej, poniewa autor Vedantasutry pisze w swym komentarzu, rimad-Bhagavatam, e jest ona przeznaczona dla osb czystego serca ( paramo nirmatsaranam). Jeli kto jest zazdrosny o Krsn, jak moe zrozumie Vedanta-sutr czy rimad-Bhagavatam? Gwnym zajciem Mayavadi jest zniewaanie Najwyszej Osoby Boga Krsny. Na przykad, chocia w Bhagavad-gicie Krsna da, bymy si Mu podporzdkowali, najwikszy uczony i tzw. filozof Indii zaprotestowa i powiedzia, e to "nie Krsnie" powinnimy si podporzdkowa. Zatem jest on zazdrosny. Poniewa Mayavadi rnego kalibru s zazdroni o Krsn, nie maj szans na zrozumienie znaczenia Vedanta-sutry. Nawet gdyby byli na platformie wyzwolenia, tak jak faszywie twierdz, tutaj Krsnadasa Kaviraja Gosvami powtarza oznajmienie ri Caitanyi Mahaprabhu, e mio do Krsny jest ponad etapem wyzwolenia. Adi 07.145 "Najwyszy Pan, ktry jest wikszy od najwikszego, jest ulegy nawet bardzo nieznacznemu bhakcie, ze wzgldu na jego sub oddania. To dziki piknej i wzniosej naturze suby oddania nieskoczony Pan staje si ulegy nieskoczenie maej ywej istocie, ktra peni t sub. Wymieniajc czynnoci oddania z Panem, bhakta w rzeczywistoci rozkoszuje si transcendentalnym smakiem suby oddania. Adi 07.145 Znaczenie: Stanie si jednym z Najwysz Osob Boga nie jest rzecz bardzo wan dla bhakty. Muktih svayam mukulitanjali sevate 'sman (Krsna-karnamrta 107). Mwic na podstawie swego rzeczywistego dowiadczenia, rila Bilvamangala Thakura twierdzi, e jeli kto rozwija mio do Boga, mukti (wyzwolenie) staje si dla niego rzecz podrzdn i niewan. Mukti stoi przed bhakt i gotowa jest mu suy na rne sposoby. Standard mukti filozofw Mayavadi ma niewielkie znaczenie dla bhakty, gdy dziki subie oddania ulega mu nawet Najwysza Osoba Boga. Przykadem tego jest sytuacja, kiedy Najwyszy Pan Krsna zosta wonic Arjuny i Arjuna poprosi Go, by ustawi jego powz pomidzy dwoma armiami (senayor ubhayor madhye ratham sthapaya me 'cyuta), Krsna speni jego polecenie. Zwizek pomidzy Najwyszym Panem i bhakt jest taki, e chocia Pan jest wikszy od najwikszego, gotw jest speni sub dla nieznacznego bhakty, dziki jego szczerej i czystej subie oddania. Adi 07.146 "Zwizek z Najwysz Osob Boga, czynnoci odpowiadajce temu zwizkowi i ostateczny cel ycia [rozwinicie mioci do Boga] - te trzy tematy objanione s w kadym kodzie Vedanta-sutry, gdy one stanowi szczytowy punkt caej filozofii Vedanty." Adi 07.146 Znaczenie: W rimad-Bhagavatam (5.5.5) powiedziane jest: parabhavas tavad abodha-jato yavan na jijnasata atma-tattvam

165

Dopki ludzka istota nie zna celu ycia - ktrego zrozumienie jest moliwe, gdy jest si ciekawym Brahmana - dopty ponosi porak we wszelkich swoich dziaaniach. Vedanta-sutr rozpoczyna takie wanie dociekanie: athato brahma-jijnasa. Istota ludzka powinna docieka tego, kim jest, czym jest wszechwiat, czym jest Bg i czym jest zwizek pomidzy ni i Bogiem, a materialnym wiatem. Pyta takich nie mog zadawa koty i psy, lecz musz one powsta w sercu prawdziwej ludzkiej istoty. Wiedza o tych czterech punktach - mianowicie sobie samym, wszechwiecie, Bogu i ich wiecznym zwizku - jest zwana sambandha-jnana, czyli wiedz o swym zwizku. Kiedy zostanie ustanowiony nasz zwizek z Najwyszym Panem, nastpnym etapem jest dziaania w tym zwizku. To nazywa si abhidheya, czyli dziaaniem w zwizku z Panem. Kiedy po wypenieniu takich przypisanych obowizkw kto osiga najwyszy cel ycia, mio do Boga, osiga prayojana-siddhi, czyli spenienie swej ludzkiej misji. Tematy te zostay bardzo starannie wytumaczone w Brahma-sutrze, czyli Vedantasutrze. Wic kto nie rozumie Vedanta-sutry zgodnie z tymi zasadami, jedynie trwoni swj czas. Taka jest wersja rimadBhagavatam ( 1.2.8): dharmah svanusthitah pumsam visvaksena-kathasu yah notpadayed yadi ratim rama eva hi kevalam Kto moe by wielkim uczonym i wspaniale spenia swj przypisany obowizek, ale jeli ostatecznie nie zacznie docieka o Najwyszej Osobie Boga i jest obojtny wobec ravanam kirtanam (suchania i intonowania), wszystko, czego dokona, byo jedynie strat czasu. Filozofowie Mayavadi, ktrzy nie rozumiej zwizku pomidzy nimi samymi, manifestacj kosmiczn i Najwysz Osob Boga, jedynie trwoni swj czas, a ich spekulacje filozoficzne nie maj adnej wartoci. Adi 07.147 Po wysuchaniu wyjanienia Caitanyi Mahaprabhu opartego na sambandzie, abhidheyi i prayojanie, wszyscy sannyasini Mayavadi przemwili bardzo pokornie. Adi 07.147 Znaczenie: Kady, kto prawdziwie pragnie zrozumie filozofi Vedanty, musi oczywicie przyj wyjanienie Pana Caitanyi Mahaprabhu i Vaisnava acaryw, ktrzy rwnie komentowali Vedanta-sutr zgodnie z zasadami bhakti-yogi. Po wysuchaniu wyjanienia ri Caitanyi Mahaprabhu do Vedanta-sutry, wszyscy sannyasini, na czele z Prakaanand Sarasvati, bardzo spokornieli i stali si posuszni Panu, przemawiajc do Niego w ten sposb. Adi 07.148 "Drogi panie, jeste uosobieniem wiedzy wedyjskiej i jeste bezporednio Samym Narayanem. askawie wybacz nam obrazy, ktre poprzednio popenilimy krytykujc Ci." Adi 07.148 Znaczenie: Kompletna cieka bhakti-yogi zasadza si na procesie stawania si pokornym i ulegym. Dziki asce Pana Caitanyi Mahaprabhu, po wysuchaniu Jego wyjanienia do Vedanta-sutry wszyscy sannyasini Mayavadi byli bardzo pokorni i agodni i poprosili o wybaczenie obraz, ktre popenili krytykujc Pana za to, e jedynie taczy i intonuje, nie zajmujc si studiami nad Vedanta-sutr. My propagujemy ruch wiadomoci Krsny po prostu podajc ladami Pana Caitanyi Mahaprabhu. Moemy nie by doskonale zaznajomieni z kodami Vedanta-sutry i moemy nie rozumie ich znaczenia, ale bierzemy przykad z acaryw i poniewa cile i posusznie podamy ladami Pana Caitanyi Mahaprabhu, oznacza to, e wiemy wszystko, co si tyczy Vedanta-sutry. Adi 07.149 Od momentu, kiedy sannyasini Mayavadi usyszeli wyjanienie Vedanta-satry od Pana, ich umysy ulegy zmianie i zgodnie z instrukcj Caitanyi Mahaprabhu rwnie zawsze intonowali, "Krsna! Krsna!". Adi 07.149 Znaczenie: W zwizku z tym moemy wspomnie, e czasami klasa bhaktw sahajiya wydaje sd, e Prakaananda Sarasvati i Prabodhananda Sarasvati s t sam osob. Prabodhananda Sarasvati by wielkim Vaisnav bhakt Pana Caitanyi Mahaprabhu, lecz Prakaananda Sarasvati, lider sannyasinw Mayavadi w Benares, by inn osob. Prabodhananda Sarasvati nalea do Ramanuja-sampradayi, podczas gdy Prakaananda Sarasvati nalea do ankaracaryasampradayi. Prabodhananda Sarasvati napisa kilka ksiek, midzy innymi: Caitanya-candramrta, Radha-rasa-sudha-nidhi, Sangita-madhava, Vrndavana-ataka i Navadvipa-ataka. Caitanya Mahaprabhu spotka Prabodhanand Sarasvati, kiedy podrowa po Poudniowych Indiach. Prabodhananda Sarasvati mia dwch braci, Vyenkata Bhatt i Tirumalaya Bhatt, ktrzy byli Vaisnavami z Ramanuja-sampradayi. Gopala Bhatta Gosvami by bratankiem Prabodhanandy Sarasvati. Z zapiskw historycznych dowiadujemy si, e ri Caitanya Mahaprabhu podrowa po Poudniowych Indiach w roku akabda 1433, w okresie Caturmasyi, i to wanie w tym czasie spotka Prabodhanand, ktry nalea do Ramanujasampradayi. Jak wic zatem mg On spotka t sam osob jako czonka ankara-sampradayi w roku akabda 1435, dwa lata pniej? Wniosek zatem jest taki, e przypuszczenie sahajiya-sampradayi, i Prabodhananda Sarasvati i Prakaananda Sarasvati byli tym samym czowiekiem, jest bdem. Adi 07.150 Tak wic Pan Caitanya wybaczy wszelkie obrazy sannyasinom Mayavadi i askawie pobogosawi ich Krsna-nama. Adi 07.150 Znaczenie: ri Caitanya Mahaprabhu jest miosiern inkarnacj Najwyszej Osoby Boga. rila Rupa Gosvami nazywa Go maha-vadanyavatara, czyli najbardziej wspaniaomyln inkarnacj. rila Rupa Gosvami mwi rwnie, karunayavatirnah kalau: to tylko dziki Swej asce zstpi On w tym wieku Kali. Tutaj widzimy tego przykad. ri Caitanya Mahaprabhu nie chcia spotka sannyasinw Mayavadi, poniewa uwaa ich za bluniercw lotosowych stp Krsny, ale tutaj wybacza im (tan-sabara ksami' aparadha). Jest to przykad w nauczaniu. Apani acari' bhakti-ikhaimu sabare. ri Caitanya Mahaprabhu naucza nas, e osoby, ktrych spotykaj nauczajcy, prawie wszystkie s bluniercami przeciwnymi wiadomoci Krsny, ale obowizkiem nauczajcego jest przekonanie ich do ruchu wiadomoci Krsny, a nastpnie nakonienie do intonowania maha-mantry Hare Krsna. My propagujemy ruch sankirtanu pomimo wielu przeciwnikw i ludzie przyjmuj ten proces intonowania nawet w odlegych czciach wiata, takich jak Afryka. Nakaniajc bluniercw do intonowania mantry Hare Krsna, Pan Caitanya Mahaprabhu da przykad sukcesu ruchu wiadomoci Krsny. Powinnimy z wielkim szacunkiem poda ladami Pana Caitanyi i nie ma wtpliwoci co do tego, e nasze prby powiod si. Adi 07.151 Nastpnie wszyscy sannyasini usadowili Pana pord siebie i wszyscy razem spoyli posiek.

166

Adi 07.151 Znaczenie: Poprzednio ri Caitanya Mahaprabhu nigdy nie miesza si ani nie rozmawia z sannyasinami Mayavadi, lecz teraz spoywa z nimi obiad. Naley wycign z tego wniosek, e kiedy Pan Caitanya nakoni ich do intonowania Hare Krsna i wybaczy im ich obrazy, zostali oni oczyszczeni i dlatego spoywanie z nimi obiadu, czyli Bhagavat-prasada, nie byo czym niewaciwym, chocia ri Caitanya Mahaprabhu wiedzia, e pokarm ten nie zosta ofiarowany Bstwu. Sannyasini Mayavadi nie wielbi Bstwa, a jeli to robi, na ogl wielbi Bstwo Pana ivy czy pancopasana (Pana Visnu, Pana iv, Durgadevi, Gane, i Sury). Tutaj nie znajdujemy wzmianki o pbogach czy Visnu, jednake Caitanya Mahaprabhu przyj pokarm pord sannyasinw na tej podstawie, e intonowali oni maha-mantr Hare Krsna i e wybaczy im ich zniewagi. Adi 07.152 Po spoyciu obiadu pord sannyasinw Mayavadi, ri Caitanya Mahaprabhu, ktry znany jest jako Gaurasundara, powrci do Swej siedziby. W ten sposb Pan spenia Swe wspaniae rozrywki. Adi 07.153 Wysuchawszy argumentw ri Caitanyi Mahaprabhu i widzc Jego zwycistwo, Candraekhara, Tapana Mira i Sanatana byli niezmiernie zadowoleni. Adi 07.153 Znaczenie: Tutaj widzimy przykad tego, jak powinien naucza sannyasin. Kiedy ri Caitanya Mahaprabhu uda si do Varanasi, poszed tam sam, a nie z wielk grup. Kiedy jednake pozostawa w jednym miejscu, zawar przyja z Candraekhar i Tapana Mir i przyszed Go odwiedzi rwnie Sanatana Gosvami. Wic chocia nie mia tam wielu przyjaci, to dziki Swemu mocnemu nauczaniu i zwycistwu nad miejscowymi sannyasinami podczas rozmw na temat filozofii Vedanty, zyska wielk saw w tej czci kraju, jak wyjania to werset nastpny. Adi 07.154 Po tym wydarzeniu wielu sannyasinw Mayavadi z Varanasi przybyo zobaczy Pana, a cae miasto sawio Go. Adi 07.155 ri Caitanya Mahaprabhu odwiedzi miasto Varanasi i wszyscy ludzie tego miasta byli bardzo wdziczni. Adi 07.156 Tum u bramy Jego rezydencji by niezmiernie wielki, liczcy setki i tysice osb. Adi 07.157 Kiedy Pan poszed odwiedzi wityni Vivevary, zgromadziy si tam setki i tysice ludzi, pragnc Go zobaczy. Adi 07.157 Znaczenie: Istotn rzecz w tym wersecie jest to, i ri Caitanya Mahaprabhu regularnie odwiedza w Varanasi wityni Vivevary (Pana ivy). Vaisnavowie na og nie odwiedzaj wity pbogw, lecz tutaj widzimy, e ri Caitanya Mahaprabhu regularnie uczszcza do wityni Vivevary, ktry by Bstwem przewodnim Varanasi. W Varanasi na og mieszkaj sannyasini Mayavadi i czciciele Pana ivy, lecz jak to moliwe, e wityni Vivevary odwiedza rwnie Caitanya Mahaprabhu, ktry gra rol sannyasina Vaisnava? Odpowied na to jest taka, e Vaisnava nie jest zuchway wobec pbogw. Vaisnava darzy kadego odpowiednim szacunkiem, chocia nigdy nie uwaa, aby pbg by tak dobry jak Najwysza Osoba Boga. W Brahma-samhicie znajduje si mantra ofiarowujca szacunek Panu ivie, Panu Brahmie, bogu soca i Panu Ganey, jak rwnie Panu Visnu, ktrzy wielbieni s przez impersonalistw jako pancopasana. Impersonalici rwnie instaluj w swych wityniach Bstwa Pana Visnu, Pana ivy, boga soca, bogini Durgi i czasami rwnie Pana Brahmy, i system ten kontynuowany jest w obecnej Indii pod mask hinduizmu. Vaisnavowie rwnie mog wielbi tych wszystkich pbogw, lecz jedynie w oparciu o zasady Brahma-samhity, ktr poleci ri Caitanya Mahaprabhu. W zwizku z tym moemy zwrci uwag na mantry przeznaczone do wielbienia Pana ivy, Pana Brahmy, bogini Durgi, boga soca i Ganey, jak opisane zostay w Brahma-samhicie: srsti-sthiti-pralaya-sadhana-aktir eka chayeva yasya bhuvanani bibharti durga icchanurupam api yasya ca cestate sa govindam adi-purasam tam aham bhajami "Zewntrzn moc, may, ktra ma natur cienia mocy cit [duchowej], wielbi wszyscy ludzie jako Durg, czynnik stwrczy, ochraniajcy i niszczcy tego materialnego wiata. Wielbi pierwotnego Pana Govind, zgodnie z wol ktrego postpuje Durga." (Bs. 5.44) ksiram yatha dadhi vikara-viesa-yogat sanjayate na hi tatah prthag asti hetoh yah ambhutam api tatha samupaiti karyad govindam adi-purusam tam aham bhajami "Pod wpywem dziaania kwasu mleko zostaje przemienione w ser, jednake rezultat "ser" nie jest ani taki sam, ani rny od swej przyczyny, to znaczy mleka. Wielbi pierwotnego Pana Govind, ktrego podobn przemian jest stan ambu w celu spenienia zadania destrukcji." (Bs. 5.45) bhasvan yathama-akalesu nijesu tejah sviyam kiyat prakatayaty api tad-vadatra brahma ya esa jagadanda-vidhana-karta govindam adi-purusam tam aham bhajami

167

"Wielbi pierwotnego Pana Govind, od ktrego otrzymuje moc Jego oddzielona podlega Mu cz Brahma, w celu kierowania materialnym wiatem, tak jak soce manifestuje cz swego wasnego wiata we wszystkich byszczcych klejnotach, ktre nosz takie nazwy jak surya-kanta." (Bs. 5.49) yat-pada-pallava-yugam vinidhaya kumbhadvandve pranama-samaye sa ganadhirajah vighnan vihantum alam asya jagat-trayasya govindam adi-purusam tam aham bhajami "Wielbi pierwotnego Pana Govind. Ganea zawsze trzyma Jego lotosowe stopy na parze wzgrkw sterczcych z jego soniowej gowy, pragnc otrzyma moc do speniania swego zadania polegajcego na niszczeniu wszelkich przeszkd na ciece postpu w trzech wiatach." (Bs. 5.50) yac caksur esa savita sakala-grahanam raja samasta-sura-murtir aesa-tejah yasyajnaya bhramati sambhrta-kala-cakro govindam adi-purusam tam aham bhajami "Soce, pene nieskoczonego blasku, ktre jest krlem wszystkich planet i ucielenieniem dobrej duszy, jest niczym oko tego wiata. Wielbi pierwotnego Pana Govind, na polecenie ktrego soce odbywa sw wdrwk, dosiadajc koa czasu." (Bs. 5.52) Wszyscy pbogowie s sugami Krsny; nie s rwni Krsnie. Wic nawet jeli kto udaje si do wityni pancopasana, jak to wspomniano powyej, nie naley przyjmowa bstw tak, jak przyjmuj je impersonalici. Wszystkie naley traktowa jako pbogw osobowych, lecz wszystkie su poleceniu Najwyszej Osoby Boga. Na przykad ankaracarya przyjmowany jest za inkarnacj Pana ivy, jak opisuje to Padma Purana. Szerzy on filozofi Mayavada z polecenia Najwyszego Pana. Dyskutowalimy ju ten temat w tekcie 114 tego rozdziau: tanra dosa nahi, tenho ajnakari dasa ara yei une tara haya sarva-naa "ankaracarya nie jest winien, gdy z polecenia Najwyszej Osoby Boga okry prawdziwe znaczenie Ved." Chocia Pan iva, w postaci bramina (ankaracaryi), gosi faszyw filozofi Mayavada, niemniej jednak ri Caitanya Mahaprabhu powiedzia, e poniewa robi to z polecenia Najwyszej Osoby Boga, wina nie ley po jego stronie (tanra dosa nahi). Musimy ofiarowa waciwy szacunek wszystkim pbogom. Jeli mona ofiarowa szacunek nawet mrwce, to dlaczego nie pbogom? Trzeba wiedzie jednake, e aden pbg nie dorwnuje Najwyszemu Panu ani te Go nie przewysza. Ekala ivara krsna, ara saba bhrtya. "Jedynie Krsna jest Najwysz Osob Boga, a wszyscy inni, cznie z pbogami takimi jak Pan iva, Pan Brahma, bogini Durga i Ganea, s Jego sugami." Kady suy celowi Najwyszego Boga, c wic dopiero mwi o takich maych i nieznacznych ywych istotach jak my? Z pewnoci jestemy wiecznymi sugami Pana. Filozofia Mayavada utrzymuje, e pbogowie, ywe istoty i Najwysza Osoba Boga s wszyscy rwni. Jest to zatem najgupsza z bdnych interpretacji wiedzy wedyjskiej. Adi 07.158 Kiedykolwiek Pan Caitanya udawa si nad brzeg Gangesu, aby si wykpa, gromadziy si tam rwnie tumy liczce setki i tysice ludzi. Adi 07.159 Kiedykolwiek tumy byy zbyt wielkie, ri Caitanya Mahaprabhu wstawa, podnosi rce i intonowa, "Hari! Hari!", na co wszyscy ludzie ponownie odpowiadali, napeniajc t wibracj ziemi i niebo. Adi 07.160 W ten sposb wyzwoliwszy og ludzi, Pan zapragn opuci Varanasi. Poinstruowawszy ri Sanatan Gosvamiego, posa go do Vrndavany. Adi 07.160 Znaczenie: Rzeczywistym celem pobytu Pana Caitanyi w Varanasi po przybyciu z Vrndavany byo spotkanie Sanatany Gosvamiego i udzielenie mu nauk. Sanatana Gosvami spotka ri Caitany Mahaprabhu po powrocie Pana do Varanasi, gdzie przez dwa miesice Pan nauczy go zawioci filozofii Vaisnava i postpowania Vaisnavy. Po cakowitym poinstruowaniu go, posa go do Vrndavany, aby speni Jego polecenia. Kiedy Sanatana Gosvami przyby do Vrndavany, nie byo tam adnych wity. Miasto byo puste, niczym otwarte pole. Sanatana Gosvami usiad na brzegu Yamuny, a po pewnym czasie stopniowo zacz wznosi pierwsz wityni; pniej skonstruowano inne witynie, i teraz miasto to jest pene wity, ktrych liczba wynosi okoo piciu tysicy. Adi 07.161 Poniewa w miecie Varanasi zawsze byo peno haaliwych tumw, po wysaniu Sanatany do Vrndavany, ri Caitanya Mahaprabhu powrci do Jagannatha Puri. Adi 07.162 Tutaj podaem krtki opis tych rozrywek Pana Caitanyi, lecz pniej opisz je szerzej. Adi 07.163 ri Krsna Caitanya Mahaprabhu oraz Jego towarzysze z Panca-tattvy rozdzielali wite imi Pana w celu wzbudzenia w caym wszechwiecie mioci do Boga, I tak cay wszechwiat przepeniony by wdzicznoci. Adi 07.163 Znaczenie: Powiedziane jest tutaj, e cay wszechwiat by wdziczny Panu Caitanyi za to, e wraz ze Swymi towarzyszami propagowa ruch sankirtanu. Pan Caitanya Mahaprabhu ju uwici cay wszechwiat Swoj obecnoci w nim 500 lat temu i dlatego kady, kto szczerze usiuje suy ri Caitanyi Mahaprabhu poprzez podanie Jego ladami i

168

wypenianie instrukcji acaryw, bdzie mg z powodzeniem gosi wite imiona maha-mantry Hare Krsna w caym wszechwiecie. Niektrzy gupi krytycy mwi, e nie moemy przyznawa sannyasy Europejczykom i Amerykanom, lecz tutaj widzimy, e ri Caitanya Mahaprabhu pragn naucza ruchu sankirtanu w caym wszechwiecie. Do nauczania niezbdni s sannyasini. Krytycy ci sdz, e sannyas w celach nauczania mona przyznawa jedynie ludziom Indii, czyli Hindusom, lecz ich wiedza jest praktycznie zerem. Bez sannyasinw nauczanie zatrzyma si. Wic zgodnie z instrukcj Pana Caitanyi i bogosawiestwem Jego towarzyszy nie powinnimy robi rozrnienia w tej kwestii, lecz we wszystkich czciach wiata naley szkoli ludzi i przyznawa im sannyas, tak by kult ruchu sankirtanu ri Caitanyi Mahaprabhu szerzy si nieograniczenie. Nie obchodzi nas krytyka gupcw. Bdziemy kontynuowali nasz prac i po prostu polegali na bogosawiestwie Pana Caitanyi Mahaprabhu i Jego towarzyszy, Panca-tattvy. Adi 07.164 Pan Caitanya wysa do Vrndavany dwch generaw, Rup Gosvamiego i Sanatan Gosvamiego, aby nauczali kultu bhakti. Adi 07.164 Znaczenie: Kiedy Rupa Gosvami i Sanatana Gosvami udali si do Vrndavany, nie byo tam nawet jednej wityni, lecz dziki swemu nauczaniu stopniowo mogli skonstruowa rne witynie. Sanatana Gosvami wznis wityni Madana-mohana, a Rupa Gosvami wityni Govindaji. Podobnie, ich bratanek Jiva Gosvami wznis wityni Radha-Damodara, ri Gopala Bhatta Gosvami skonstruowa wityni Radha-Ramana, ri Lokanatha Gosvami wznis wityni Gokulananda, a yamananda Gosvami wznis wityni yamasundary. W ten sposb stopniowo wzniesiono wiele wity. W celach nauczania konieczna jest rwnie budowa wity. Gosvami nie tylko pisali ksiki, lecz rwnie budowali witynie, jako e obie te rzeczy konieczne s do nauczania. ri Caitanya Mahaprabhu pragn, aby kult Jego ruchu sankirtanu rozszerzy si na caym wiecie. Teraz, kiedy to zadanie nauczania kultu Pana Caitanyi podjo Midzynarodowe Towarzystwo wiadomoci Krsny, jego czonkowie nie tylko powinni wznosi witynie w kadej wiosce i w kadym miecie na powierzchni Ziemi, lecz rwnie rozprowadza ksiki, ktre ju zostay napisane, a ponadto powinni zwiksza liczb ksiek. Rozprowadzanie ksiek i wznoszenie wity musz przebiega rwnolegle. Adi 07.165 Tak jak Rupa Gosvami i Sanatana Gosvami zostali posani do Mathury, tak Nityananda Prabhu posany zosta do Bengalu, aby szerzy kult Caitanyi Mahaprabhu. Adi 07.165 Znaczenie: Imi Pana Nityanandy jest bardzo znane w Bengalu. Oczywicie, kady kto zna Pana Nityanand, rwnie zna ri Caitany Mahaprabhu, lecz s pewni zwiedzeni bhaktowie, ktrzy bardziej podkrelaj znaczenie Pana Nityanandy ni ri Caitanyi Mahaprabhu. To nie jest rzecz dobr. Rwnie ri Caitanya Mahaprabhu nie powinien by podkrelany bardziej ni Pan Nityananda. Autor Caitanya-caritamrty, Krsnadasa Kaviraja Gosvami, opuci swj dom z tego wzgldu, e jego brat podkrela bardziej znaczenie ri Caitanyi Mahaprabhu od Nityanandy Prabhu. W rzeczywistoci naley ofiarowywa szacunek Panca-tattvie bez robienia takiego gupiego rozrnienia, nie uwaajc za wyszego Nityanandy Prabhu, Caitanyi Prabhu czy Advaity Prabhu. Naley ofiarowa im szacunek jednakowo: ri-krsna-caitanya prabhu nityananda ri-advaita gadadhara rivasadi-gaura-bhakta-vrnda. Wszyscy bhaktowie Pana Caitanyi i Nityanandy s osobami godnymi czci. Adi 07.166 ri Caitanya Mahaprabhu osobicie uda si do Poudniowych Indii i w kadej wiosce i miecie szerzy wite imi Pana Krsny. Adi 07.167 Tak wic Pan uda si na poudniowy kraniec Pwyspu Indyjskiego znany jako Setubandha [Przyldek Komorin]. Wszdzie rozdziela kult bhakti i mio do Krsny i w ten sposb wyzwoli kadego. Adi 07.168 W ten sposb wyjaniam prawd o Panca-tattvie. Kto sucha tego wyjanienia, zwiksza sw wiedz o ri Caitanyi Mahaprabhu. Adi 07.168 Znaczenie: Panca-tattva jest bardzo wanym czynnikiem w zrozumieniu ri Caitanyi Mahaprabhu. S sahajiya, ktrzy - nie znajc wagi Panca-tattvy - wymylaj swe wasne slogany takie jak bhaja nitai gaura, radhe yama, japa hare krsna hare rama albo ri krsna caitanya prabhu nityananda hare krsna hare rama ri radhe govinda. Takie pieni mog by dobr poezj, lecz nie pomagaj nam one czyni postpu w subie oddania. W takim intonowaniu jest rwnie wiele sprzecznoci, o ktrych tutaj nie bdziemy dyskutowa. cile mwic, intonujc imiona Panca-tattvy naley w peni ofiarowa swe wyrazy szacunku: ri-krsna-caitanya prabhu nityananda ri-advaita gadadhara rivasadi-gaura-bhaktavrnda. Dziki takiemu intonowaniu zostajemy pobogosawieni kwalifikacj do wolnego od obraz intonowania maha-mantry Hare Krsna. Intonujc maha-mantr Hare Krsna, naley rwnie intonowa j w jej cakowitej postaci: Hare Krsna, Hare Krsna, Krsna Krsna, Hare Hare / Hare Rama, Hare Rama, Rama Rama, Hare Hare. Nie naley niemdrze przyjmowa adnych sloganw wymylonych przez bhaktw majcych bujn wyobrani. Jeli kto naprawd pragnie osign rezultat intonowania, musi cile poda za przykadem wielkich acaryw. Potwierdza to Mahabharata. Maha-jano yena gatah sa panthah: "Prawdziw ciek postpu jest ta, ktr przemierzyli wielcy acaryowie i autorytety." Adi 07.169 Intonujc maha-mantr Panca-tattva, naley intonowa imiona ri Caitanyi, Nityanandy, Advaity, Gadadhary i rivasy z ich wieloma bhaktami. Na tym polega proces. Adi 07.170 Raz po raz ofiarowuj pokony Panca-tattvie. Myl, e dziki temu bd w stanie opisa nieco rozrywki Pana Caitanyi Mahaprabhu.

169

Adi 07.171 Modlc si u lotosowych stp ri Rupy i ri Raghunathy, zawsze pragnc ich aski, ja, Krsnadasa, opowiadam ri-Caitanya-caritamrt, podajc w ich lady. Adi 07.171 Znaczenie: ri Caitanya Mahaprabhu pragn naucza ruchu sankirtanu mioci do Krsny na caym wiecie i dlatego podczas Swej obecnoci tutaj zainspirowa ruch sankirtanu. Posa Rup Gosvamiego do Vrndavany, Nityanand do Bengalu, a osobicie uda si do Poudniowych Indii. W ten sposb askawie pozostawi zadanie nauczania Swego kultu w pozostaej czci wiata dla Midzynarodowego Towarzystwa wiadomoci Krsny. Czonkowie tego towarzystwa musz zawsze pamita, e jeli bd cile przestrzega regulujcych zasad i szczerze naucza zgodnie z instrukcjami acaryw, z pewnoci bd mieli gbokie bogosawiestwo Pana Caitanyi Mahaprabhu i ich nauczanie na caym wiecie zakoczy si sukcesem. W ten sposb Bhaktivedanta koczy objanienia do Sidmego Rozdziau Adi-lili ri-Caitanya-caritamrty, opisujcego Pana Caitany w piciu postaciach.

170