Trawienieipasywacjaskorodowanychzbiornikwnachemikaliowcu

Nr4/2004 Tankowiec przeznaczony do transportu kwasw mineralnych zacz by eksploatowany w lutym 2000 roku. Zbiorniki adunkowe kwasw zostay wykonane ze stali nierdzewnej duplex 2205. Przewoonymi adunkami byy niemal wycznie kwasy siarkowy i fosforowy. Wikszo rejsw odbywaa si wzdu zachodniego brzegu Ameryki Poudniowej i Pnocnej. Statek zosta przyrzdu 175 True RMS Multimeter FLUKE wykazay wartoci rzdu 500 mV. Wartoci te wskazyway, e niektre blachy byy z innej stali ni duplex 2205 i jako tej stali bya gorsza w porwnaniu do blach ze stali duplex 2205, poniewa potencjay blach tej stali posiaday wartocizreguypowyej900mV. Pewne uszkodzenia korozyjne byy na tyle powane, e mogy prowadzi do katastrofy. Fragmenty spoin spawalniczych byy cakowicie skorodowane; niektre z nich stanowiy poczenia blach sufitu zbiornikw, inne stanowiy poczenia sufitu ze cianami. Niektre fragmenty spoin spawalniczych byy cakowicie pokryte rdz lub plamy rdzy byy na spoinach lub wok nich, zlokalizowane przy poczeniach sufitw ze cianami. Korozja zczy blach stanowi najbardziej niebezpieczny problem z punktu widzenia szczelnoci zbiornikw. Rdza wystpowaa

BiuletynTechniczny

zaprojektowanyzbdami. Podczas czterech lat eksploatacji wystpiy drobne przecieki przez spoiny spawalnicze w dwch zbiornikach, pknicia spoin czcych pokad z przegrod poprzeczn najbardziej skorodowanego zbiornika, pkniecie w dnie jednego zbiornika i powstaa maa szczelina w spoinie pomidzy poprzeczn przegrod i dnem w jednym ze zbiornikw.Wtymokresiewykonanowzmocnienia przegrdpoprzecznychodzewntrziodwewntrz. Pasywacja kwasami mineralnymi bya

przeprowadzona po wybudowaniu statku przed eksploatacj i po kadym z dwch remontw. Podczas remontw usuwano rdz stosujc intensywneszlifowania. Uszkodzenia korozyjne stwierdzone przed

najczciej wzdu spoin w pewnej odlegoci, a w niektrychprzypadkachtuprzyspoinach.Pomiary potencjaw elektrochemicznych niewielkiej liczby fragmentw spoin po pasywacji wykazay wartoci poniej 600 mV, co oznaczao uycie nieodpowied niejjakocimateriauspawalniczego(Rys.1). W pojedynczych przypadkach rdza bya

rozpoczciem trawienia/pasywacji przez firm Ancora Wstpn kontrol stanu zbiornikw przepro wadzono podczas krtkiego postoju tankowca w porcie w Morehead City w USA. Pomiary potencjaw elektrochemicznych na zardzewiaych blachach w grnych czciach wybranych zbiornikw, wykonane wzgldem elektrody

rozprowadzana przez cieke adunki na cian i sufit. Mogo si to zdarzy, jeeli adunek rozpuszcza elazo, e tlenki elaza (rdza) tworzyy si po wyschniciu. Czasem poczenia spawane blach sufitu byy cakowicie pokryte grub rdz, natomiast powierzchnie otaczajcych blach byy pokrytepowierzchniowrdz.

odniesieniacynk/siarczancynkuprzyuyciu 1

 Rys.1. Rdza wystpujca po pasywacji wskazuje na fragmentyspoinnieprawidowejjakoci Wystpowaa korozja spoin uchwytw, plamy rdzy wgrnejczcician,lubnasufitachwewszystkich zbiornikach (15% powierzchni byo pokryte rdz w zbiornikach najbardziej skorodowanych) i troch drobnych werw. Pojedyncze pytkie wery wystpoway pod plamami rdzy w miejscach poprzednio mocno szlifowanych. Mocno Rys.2. Pasma grubej rdzy po spawaniu wzmocnie pozewntrznejstronie

przegrzane lady po spawaniu wzmocnie po zewntrznej stronie poprzecznych przegrd

falistych byy pokryte lekk rdz wewntrz zbiornikw. Pasma grubej rdzy na przegrodach od strony zbiornikw posiaday szeroko do 100 mm (Rys.23). Niemal wszystkie pionowe usztywnienia denne i sufitowe posiaday brzegi pokryte plamami grubej rdzy (Rys.4), bdce wynikiem nieprawidowej technologii cicia. Brzegi usztywnie pod rdz byy gadkie. W wielu przypadkach rdza wystpowaa z jednej strony krawdzi. Spoiny na niektrych usztywnieniachbyypokryteulemspawalniczym. Rdza w ogle nie wystpowaa na szerokich powierzchniachwzmocnie. Na wikszoci stopni drabin wystpoway drobne plamki rdzy pochodzce z zanieczyszczenia wbitym elazem dostajcym si do zbiornikw przez otwarte wazy. Na wszystkich porczach Rys.4.skorodowanebrzegiusztywnie. 2 Rys.3. Rdza na spoinie i pasmo rdzy po spawaniu nazewntrznejstronie

wystpowaydrobneplamkirdzy(rys.5).

Zarwno stopnie jak i pionowe ktowniki wykazyway potencja ponad 1000 mV wzgldem elektrody odniesienia cynk/ siarczan cynku. Rdza nie wystpowaa na konstrukcji nonej drabin (szerokie ktowniki) ani na spoinach spawalniczych stopnidrabin.

wanych bezporednio od producenta w Szwecji droglotnicz(Rys.7). Natrysk cinieniowy wykonywany z ruchomego rusztowania by utrudniony, poniewa dolne fragmenty czci cian byy usytuowane skonie (pod ktem wzgldem dna), co ograniczao dostp do skorodowanych konstrukcji, szczeglnie w ktach cian. Problem zosta rozwizany przez usytuowanie niewielkiego podestu wystajcegona zewntrzrusztowania.

Rys.5. Rdza na stopniach i porczach drabin pochodzcazwbitegoelaza Wewntrz wazw inspekcyjnych oraz na ich obwodzie wystpowaa gruba rdza. Nagwintowane bolce i nakrtki pokrywy pojedynczego wazu byy czciowopokryterdz. Pochye ciany podunych przegrd na prawej burcie byy sporadycznie pokryte plamami rdzy. Pojedyncza rura napeniajca bya pokryta plamamirdzy. Uszkodzenia korozyjne na powierzchniach stali wskazyway, e ostatni przeprowadzony proces trawienia/pasywacji, a take eksploatacja nie byy poprawne. Trawienie/pasywacjawykonaneprzezfirm Ancora ZabiegusuwaniardzyfirmaAncorawykonywaapo piciu latach od wybudowania tankowca. Prace trawienia i pasywacji byy prowadzone przez firm Ancora na ternie Stoczni Astilleros Braswell International S.A w Panamie (Rys.6) podczas generalnegoremontustatku. Czyszczenie, trawienie i pasywacja byy Rys.7. Chemikalia do odtuszczania, trawienia i pasywacjidostarczonesamolotemzfirmyAwesta Czasokres wykonania pracy by ograniczony i musia by dostosowany do planowego remontu urzdze mechanicznych. Wykonanie prac Rys.6. Tankowiec w Stoczni Astilleros Braswell InternationalS.AwPanamie

utrudniay warunki atmosferyczne, poniewa w czasie dnia temperatura w zbiornikach osigaa 600C z powodu nasonecznienia. Z tego powodu zdecydowano pracowa w zbiornikach podczas 3

wykonywane przez natrysk chemikaliw Avesta Finishing Chemicals, Malm, Szwecja, transporto

nocy, natomiast w dzie przeprowadzano kontrol wizualn efektw pasywacji oraz wykonywano pomiarypotencjaw. Zbiorniki wraz z systemami rurocigw zostay poprawnie spasywowane zyskujc uznanie

Autor:drin.ZbigniewKlenowicz,konsultantfirmy Ancorads.korozji email:zbigniew.klenowicz@ancora.pl

zarwno ze strony waciciela jednostki jak i Inspektora Technicznego w osobie Dyrektora Maritime Consultants z Nowego Jorku. Podczas kontroli przeprowadzonej kilka lat pniej stwierdzono, e pasywowane przez firm Ancora powierzchnie stali nierdzewnych znajdoway si w bardzodobrymstanie. 4