BADANIE UCZNIW LICEW I TECHNIKW WARSZAWSKICH

Warszawa, 09.04.2013r.

NOTA METODOLOGICZNA
Czas realizacji badania: Miejsce realizacji: Prba: Operat losowania: marzec-kwiecie 2013 Warszawa dwustopniowa, warstwowo - losowa baza teleadresowa podmiotw badania (szk ponadgimnazjalnych) bdca powszechnie uznanym spisem zawierajcym niezbdne punkty adresowe i speniajce nastpujce metodologicznie konieczne warunki: aktualnoci, kompletnoci, wycznoci i dostpnoci. N=1250 uczniowie licew i technikw warszawskich badanie zrealizowane metod standaryzowanych wywiadw kwestionariuszowych .

Wielko prby: Jednostka badania: Metoda badawcza:

Wnioski

3

Nastawienie uczniw warszawskich licew i technik jest neutralne lub o umiarkowanym negatywnym zabarwieniu. Nastawienie do narodowoci ydowskiej nie jest uzalenione od wiedzy ucznia wyraonej w ocenie z historii. Sympatia do ydw jest tym wiksza im wikszy udzia Izraelczykw jest w otoczeniu badanego. Jest te wiksza ni do narodowoci niemieckiej. Badani s zdystansowani do ocen wobec ydw, al i gniew odczuwa mniej ni 10 proc. badanych. Sympatia to kategoria uczu zdobywajca najwicej neutralnych gosw. W najmniejszym stopniu badaniu do ydw odczuwaj wstyd, nie maj te poczucia winy. Dla poowy badanych pomoc dla ydw w trakcie II Wojny wiatowej bya wystraczajca. Badani w wikszoci mimo maej liczby godzin na temat Powstania w Getcie Warszawskim poprawnie wskazuj przywdc ruchu oraz dat Powstania. 1/3 uczniw uwaa, e pomoc Polakw w Powstaniu bya za maa. Rospondom najtrudniej przyszoby si pogodzi z wiadomoci, ze ich partner/ka jest narodowoci ydowskiej, najatwiej przyjliby informacj o ssiedztwie lub o nowych kolegach w szkole pochodzenia ydowskiego. Badanym trudno oszacowa obecna liczb mieszkacw narodowoci ydowskiej w Polsce. Uczniowie nie s ciekawi kultury ydowskiej, ale chtnie zobaczyliby miejsca zwizane z histori ydw w Warszawie.

OCENA WANOCI WYDARZE HISTORYCZNYCH

Poniej znajduje si lista wydarze uporzdkuj je od najwaniejszego do najmniej wanego:
Odzyskanie Niepodlegoci 1918 Konstytucja 3-go Maja Powstanie Warszawskie
8,0 8,0 7,4 7,2 7,1 6,8 5,9 4,9 8,6 10,21

Bitwa Warszawska 1920 Powstanie listopadowe 1830

Obrona Warszawy 1939 Powstanie styczniowe 1863 Przeniesienie stolicy do Warszawy Powstanie w Getcie Warszawskim Zabjstwo Prezydenta Narutowicza Porozumienia Okrgego Stou Demonstracje studenckie w marcu 68'
3,9
0,0 2,0 4,0 6,0 8,0

4,8

N=1250
10,0 12,0

Ranking na podstawie rnicy rednich z odpowiedzi skalowanych

LUDNO WARSZAWY
Jaki by, Twoim zdaniem, skad narodowociowy przedwojennej Warszawy?

Wedug pytanych co drugi mieszkaniec przedwojennej stolicy by Polakiem, drug nacj pod wzgldem czstoci wystpowania wedug ankietowanych stanowili ydzi (18 proc.).

Ukraicy 5% Biaorusini Rosjanie 8% Niemcy 10% ydzi 18% 6%

Inni 5%

Polacy 51%

N=1250

Zdaniem uczniw co dziesity warszawianin by narodowoci niemieckiej. Niewiele mniej bo 8 proc. stanowili Rosjanie, na dalszych miejscach: Biaorusini i Ukraicy.

LUDNO POLSKI
Jak mylisz, ilu ydw mieszka dzi w Polsce?
34,4%
35%

30%
25% 20% 15% 10% 5% 0%

24,3%
19,4% 10,6% 7,9% 3,4%
Kilkaset Kilka tysicy Kilkanacie tysicy Kilkadziesit tysicy Kilkaset tysicy Kilka milionw

N=1250

Niemal 2/3 uczniw (65,6 proc.) mylnie okrela liczb ydw mieszkajcych w Polsce. Popranie szacown liczebno wskazuje jedna trzecia uczniw.
Na niski odsetek poprawnych odpowiedzi moe mie wpyw trudno w pozyskaniu rzetelnej wiedzy o liczebnoci ydw zamieszkujcych tereny Polski.

ZWYCISKIE POWSTANIA POLSKIE

Niektre powstania w historii Polski zakoczyy si zwycistwem a inne klsk. Zaznacz poniej te z nich, w ktrych Twoim zdaniem powstacy zwyciyli okupantw/zaborcw.
62,7%
70% 60% 50% 40%

39,6% 26,2% 23,0%

22,3%

30%
20% 10% 0%

N=1250

Powstanie Wielkopolskie

Powstanie Warszawskie

Powstanie Styczniowe

Powstanie w Getcie Warszawskim

Powstanie Listopadowe

Kade wymienione powstanie, zakoczyo si wedug pewnej czci badanych zwycistwem. Jednak trudno odpowiedzie, czy uczniowie podnosili tu aspekt zwycistwa zbrojnego czy moralnego. Wikszo badanych poprawnie wskazywaa na Powstanie Wielkopolskie jako wygrane, drugie pod wzgldem liczebnoci gosw byo Powstanie Warszawskie (39,6 proc.). W opinii niemal co czwartego ucznia zwycistwem zakoczyo si rwnie Postanie w Getcie Warszawskim.

TERMOMETR UCZU
Poniej znajduj si termometry uczu, Pomyl o swoim stosunku do rnych narodw, Poprosimy Ci, aby na poniszych termometrach oznaczy swoje uczucia wobec wybranych narodw na skali od 0 (zimne, nie lubi ich) do 100 (ciepe, lubi ich):

Sympatia do POLAKW
0 x = 83,8 pkt.

91,5 pkt.
100

mediana

Sympatia do YDW
0

47 pkt.
x = 44,9 pkt.
100

mediana

Sympatia do NIEMCW
0

35 pkt.
= 39,5 pkt. x
100

mediana

Najmiksz sympati uczniowie ywi do wasnej dla wikszoci, polskiej, narodowoci. Nastawienie dla nacji ydowskiej mieci si poowie skali pozytywnych odczu. Najmniej lubiani przez uczniw pozostaj obywatele niemieccy, dla ktrych temperatura uczu waha si w okolicach 1/3 skali.

DOWIADCZENIE I TERMOMENT UCZU

Czy znasz osobicie jakich ydw bd osoby pochodzenia ydowskiego?
80% 60% 40%

N=1250

64,6%

13,4%

20%
40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0%

8,8%

9,5%

3,7%
Znam wiele takich osb

0%

Nie, nie znam

Znam jedn osob

Znam dwie-trzy takie osoby Znam kilka takich osb

Natenie pozytywnych uczu badanych w stosunku do narodowoci ydowskiej jest wprost proporcjonalne do liczby znanych im ydw. Im wicej takich osb znajduje si w rodowisku ankietowanego, tym cieplejsze s deklarowane emocje.

3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 53 55 57 59 61 63 65 67 69 71 73 75 77 79 81 83 85 87 89 91 93 95 97 99 101

TERMOMETR UCZU Znam wiele takich osb Nie, nie znam

STRATY WOJENNE
Kto bardziej ucierpia w czasie II Wojny wiatowej? Nieco wicej ni 2/5 badanych jest zdania, e ofiary poniesione podczas II Wojny wiatowej przez Polakw i ydw s tak samo liczne. Dla 28 proc. uczniw na skutek dziaa wojennych najbardziej ucierpieli ydzi i niewiele mniej bo 25 proc. uwaa, e najwiksze straty ponieli Polacy.
10

ydzi 28% Polacy i ydzi 44% Polacy 25%

Nie wiem 3%

N=1250

POWSTANIE W GETCIE
W ktrym roku miao miejsce Powstanie w Getcie Warszawskim?
73,6%

5,0%
1036-1938

1,9%
1939

2,2%
1940

2,7%
1941

3,5%
1942 1943

6,1%
1944

1,1%
1945

3,8%
1946-2013 N=1250

11

Niemal uczniw (73,6 proc.), ktra przystpia do badania, prawidowo wskazaa dat Powstania w Getcie Warszawskim. Pozostae 26,4 proc. odpowiedzi umiejscawia wydarzenie w przedziale od roku 1036 do 2013.

POWSTANIE W GETCIE
Przywdc Powstania w Getcie Warszawskim by

Mordechaj Anielewicz

57,60%

Ludwik Zamenhof

12,90%

Antoni Chruciel

11,40%

Adam Czerniakw

9,90%

12

Mordechaj Tenenbaum-Tamarof
0,00% 10,00%

8,30%

N=1250

20,00%

30,00%

40,00%

50,00%

60,00%

WARTO BONW 2/4

Ile godzin lekcyjnych w czasie Twojej nauki w gimnazjum byo powiconych tematyce Powstania w Getcie Warszawskim?
30% 25% 20% 15% 10% 5% 0%

23,1%

25,2%

10,1% 7,4%

8,1% 5,8% 3,1% 1,5% 1,2% 3,1% 0,2%

10,2%

1,0%
N=892

10

11-30

50 i nie wicej wiem

13

Ponad poowa badanych (58 proc.) przyznaa, e na wiadomoci dotyczce historii ruchu zbrojnego w Getcie Warszawskim, w gimnazjum, byo powiconych do 3 godzin lekcyjnych, z czego u 25 proc. byy to dwie godziny, 23 proc. badanych wskazaa na tylko jedn.

POMOC YDOM
Jaka Twoim zdaniem, bya pomoc Polakw dla ydw
60% 51% 50% 40% 30% 20% 10% 55%

pomoc Polakw dla ydw walczcych w Getcie Warszawskim?

28%
20% 10% 5% 5% 9% 11%

pomoc Polakw dla ydw ukrywajcych si poza gettem?

6%

0%

Zdecydowanie zbyt maa

Nieco za maa

Wystarczajca

Nieco za dua

Zdecydowanie zbyt dua

N=1250

14

Blisko co drugi badany uwaa, e pomoc dla ydw w okresie trwania II Wojny wiatowej jak i w dziaaniach zbrojnych podczas Powstania w Getcie Warszawskim byy wystarczajce. Badani czciej wskazuj na zbyt maa pomoc dla ydw walczcych w powstaniu , ni dla ukrywajcych si poza gettem, gdzie, 21 proc. jest zdania, e pomoc ta bya za dua. Zbyt uboga dla 1/3 respondentw bya pomoc w Powstaniu (34 proc.) i dla (25 proc.) w ukrywaniu si poza gettem.

NASTAWIENIE
1 Bybym bardzo niezadowolony

Gdyby.
ydowska rodzina wprowadziaby si do Twojego ssiedztwa Do Twojej szkoy zaczoby chodzi kilkoro dzieci ydowskich Twoja dziewczyna/ chopak okaza si by ydem Okazuje si, e w Twojej rodzinie jest osoba pochodzenia ydowskiego

40 35

30
7 Bybym bardzo zadowolony

25 20 15 10 5 0

3 1 Bybym bardzo niezadowolony 2 3 4 ani zadowolony, ani nie zadowolony 5 5 4 6 7 Bybym bardzo zadowolony

ydowska rodzina wprowadzia by si do Twojego ssiedztwa

Do Twojej Twoja szkoy dziewczyna/ zaczoby chopak chodzi kilkoro okaza si dzieci by ydem ydowskich

Okazuje si, e w Twojej rodzinie jest osoba pochodzenia ydowskiego

17% 11% 16% 36% 9% 5% 6%

12% 12% 16% 35% 11% 6% 8%

33% 13% 15% 23% 7% 4% 6%

20% 10% 15% 30% 11% 6% 8%

15

NASTAWIENIE

Uczniowie s podzieleni w swoich opiniach midzy oceny negatywne a umiarkowane. Najwiksze niezadowolenia powodowaaby informacja, e partner lub partnerka badanego jest narodowoci ydowskiej, wskazania nie mona odczytywa jako w peni nacechowanego emocjami bowiem za zwizkiem z partnerem odmiennej wiary mog i komplikacje w wymiarze religijnym i celebrowanych tradycji. Drug najmniej podan, byaby informacja, e kto z czonkw rodziny jest pochodzenia ydowskiego. Ustosunkowanie si do tego zdania, take podzielio respondentw, bya to bowiem take drug pod wzgldem liczebnoci odpowiedzi w ocenach neutralnych. Najbardziej obojtnie przyjoby informacj o ydowskich kolegach ze szkoy.
16

NASTAWIENIE
Czy czujesz wobec ydw ponisze uczucia?

63,12 70
60,56 60 50 56,8 40 30 20 10 11,28 15,2 34,48 12,4 12,8 9,04 9,04 2,16 9,36 2,56 6 10,08 8,24 3,76 1,92 3,92 7,92 1,52 3,76 14,16 12,24 12,72 46,8

45,84

11,84

11,44

13,36
5,84 0

5,84 3,92

3,36 3,68 4,24 2,56

8,96

17,36

19,28

17

1 Zupenie nie

7W duym stopniu

N=1250

NASTAWIENIE
Czy czujesz wobec ydw ponisze uczucia?
Gniew 56,8 Sympatia 34,48 Poczucie winy 60,56 Wstyd 63,12 Podziw 46,8

al 45,84

70 60 50 40 30 20 10 3,76 8,24 6 3,92 3,76 2,56 1,52 4,24 10,08 11,28 17,36 10,64 9,36 2,56 0 3,68 2,16 3,92 9,04 5,84 3,36 15,2 12,8 9,04 12,4 12,24 14,16

N=1250
12,72
11,84

19,28

13,36
5,84

11,44

1,92
7,92

8,96

18

Gniew

Sympatia

Poczucie winy

Wstyd

Podziw

al

NASTAWIENIE
Badani w wyraaniu swoich emocji cechuj si bardzo duym dystansem, bowiem w kadym wyraeniu poddanym ocenie przewaaj wskazania negujce jakiekolwiek zabarwienie emocjonalne (odpowied zupenie nie).

Najwicej wskaza, w najwyszej ocenie emocjonalnej uczniowie umiecili okrelenia al i gniew. Nie s to jednak w oglnej populacji emocje dominujce (poniej 10 proc. wskaza kade).
W najmniejszym stopniu odczuwaj wstyd i poczucie winy. Najbardziej neutralne ze wszystkich wymienianych byo odczucie sympatii do ydw, gdzie 1/5 ankietowanych wskazaa wartoci rodkowe na 7 stopniowej skali.
19

ZAANGAOWANIE
Poniej znajduje si lista rnych wydarze. W ktrych z nich chciaby 1 zupenie bym uczestniczy? nie chcia
50 40 30 5 bardzo bym chcia 20 10 0 Spotkanie z Rabinem, ktry opowiedziaby mi o religii wyznawanej przez ydw Koncert nowoczesnej muzyki ydowskiej Spotkanie z Izraelczykami w moim wieku Wycieczka po miejscach zwizanych z histori ydw w Warszawie Obejrze naboestwo ydowskie w synagodze

N=1250

20

Modzi ludzie raczej nie s ciekawi kultury ydowskiej. Najmniejsza popularnoci cieszyby si koncert nowoczesnej muzyki, najbardziej neutralne s dla badanych spotkania z rwienikami z Izraela, natomiast najchtniej uczniowie poszliby na wycieczk po miejscach zwizanych z histori ydw w warszawie.

METRYCZKA
Ile wynosia rednia Twoich ocen w ubiegym roku?
30% 25% 20% 15% 26% 10% 5% 0% poniej 2,4 3% 23%

23%
12%

N=1250
7%
2%

4%
2,5-2,9 3,0-3,4 3,5-3,9 4,0-4,4 4,5-4,9

5,0-5,4

powyej 5,5

Jak ocen otrzymae/a w ubiegym roku z historii?

40% 30% 20% 34%

32%

14%

15% 4%

N=1250

21

10% 0%

1% 1,00 2,00 3,00 4,00 5,00

6,00

Uzasadnienie:

15 % bony to zy lub raczej zy pomys

22

DZIKUJEMY ZA UWAG