You are on page 1of 48

26 kwietnia 2013 Numer 20

ISSN 2084-9117

Specjalny budowlany. Czytaj na str. 33-41


WWW.POZATORUN.PL

Wywiad

Dzielilimy si jedn puszk coli

Z Iwon Pavlovi rozmawiamy o najtrudniejszych momentach jej ycia 8

Reporta

Materia o zawodniku MMA z Maej Nieszawki

Wchodz do klatki i robi swoje

24

BEZPATNA GAZETA REGIONU TORUSKIEGO

Jestemy te na facebook.com/pozatorun

Miliony kluczy do miasta


Tysice mieszkacw powiatu przekazao swoje klucze, aby po ich przetopieniu niewidomi zwiedzajcy Toru mogli zobaczy makiet starwki. Wykona j Maciej Jagodziski-Jagenmeer (poniej)
Pierwsze wnioski po otwarciu filii orodka pomocy 15 Zelgno i Grzywna zyskaj nowe oblicza 16 Urzdnicy rozstrzygnli przetarg na wywz mieci 18 Gala taca w Turznie wielkim sukcesem 20

Chema

*** Gmina Chema *** Gmina Lubicz

*** Gmina ysomice

Jak ks. Rajmund Ponczek przekonuje wiernych? 22 Stypendia sportowe dla najlepszych 23

*** Gmina ubianka

*** Aleksandrw Kujawski

Fot. Tytus Szabelski

2 POZA TORU, 26 kwietnia 2013

Masz dla nas temat?


Red. Monika Olender czeka na informacje
Kontakt pod numerem: 537049 739

Stopka redakcyjna

ycie ttni poza miastem...

Redakcja Poza Toru


Zotoria, ul. 8 marca 28 redakcja@pozatorun.pl

Nastpne wydanie 17 maja


reklama@pozatorun.pl

Wydawca

Agencja PR Goldendorf

Redaktor Naczelny

Radosaw Rzeszotek radekrzeszotek@gmail.com (GSM 609 119 016)

Sekretarz Redakcji

Felieton
Katon Starszy racj mia
RADEK RZESZOTEK
A ja uwaam, e Stra Miejska w Toruniu powinna zosta rozwizana. Ponad dwa tysice lat temu Katon Starszy kad przemow przed Senatem Rzymu zaczyna i koczy podobnym twierdzeniem, z tym, e on domaga si zburzenia Kartaginy. Powtarza to tak czsto, a wreszcie potna Kartagina istnie przestaa. Toruska Stra Miejska na razie trzyma si mocno. Dopki masowo zakada blokady i hurtowo wlepia mandaty za ze parkowanie, wodarzom miasta wszystko pasuje. Przecie nie ma to jak dowodzi samofinansujc si druyn zbrojnych. Ciekawe, czy schowani za murami starego Torunia racjy zauwayli jake skuteczni s ich mundurowi. Internet obiega wanie filmik, gdzie cay pluton municypalnych na oczach tumu prbuje opanowa wzywajcego pomocy mczyzn. Akcja trwa zdecydowanie zbyt dugo, wyglda na do brutaln i na pewno amatorsk. Szkoda, e dzielni stranicy nie natrafili na Chucka Norrisa albo choby adepta krav magi, bo nagranie takiego spotkania byoby zapewne hitem sezonu. U nas na wsiach praca stranikw gminnych wyglda zupenie inaczej. Nie maj blokad, bo miejsce do parkowania jakie znajdzie si zawsze. Ale maj fotoradary. Nieoficjalnie wie gminna jednak niesie, e my wieniacy mamy nike szanse, aby dosta mandat za zdjcie z fotoradaru. Wystarczy pj do sztabu Stray Gminnej, pogada jak czowiek z czowiekiem, obieca popraw, a na najbliszym weselu crki szwagra wypi kielicha z ssiademkomendantem. Stranicy wiejscy puszczaj do nas, mieszkacw gmin oko - znamy si przecie... Rnic wida goym okiem. Dlatego wanie uwaam, e Stra Miejska w Toruniu powinna zosta rozwizana.

Felieton
PiT populizm i tendencyjno
TOMASZ WICAWSKI
Trawi rodowisko dziennikarskie od duszego czasu choroba straszniejsza ni duma. Nie ma na ni lekarstwa, nie istnieje szczepionka czy starannie wyselekcjonowany i przetestowany na laboratoryjnych myszach antybiotyk. Nic nie pomog na ni maseczki i maty wykadane na lotniskach. Kwarantanna moe okaza si rodkiem niewystarczajcym. Nie jest to terroryzm, ale rwnie skutecznie potrafi niszczy ludzi. Czsto, niestety, Bogu ducha winnych. Nie ma dziennikarza, ktry nie wytykaby politykom niespenionych obietnic przedwyborczych. Bez wzgldu na to, kto rzdzi pastwem, zawsze znajd si setki populistycznych pomysw, ktrych urzeczywistnienie od samego pocztku byo nierealne. W demokracjach nie dostaj zreszt wadzy osoby brzydzce si wodzeniem mas za nos. Mog startowa w wyborach raz na 4 lata, co roku, raz na kwarta czy w kady pierwszy pitek miesica, a i tak ich popularno nie przekroczy progu zarezerwowanego dla Janusza Korwin-Mikkego. Zmienia si jednak nasze rodowisko, o zgrozo, w bohaterw z Wiejskiej. Karmimy swojego czytelnika populizmem i tendencyjnoci w imi pozornej walki o jego interesy. Bardzo atwo szachujemy oskareniami. W danej gminie powoano okrelon komrk, ktra ma zapewnia bezpieczestwo. Na pewno tylko po to, by wyudza od ludzi pienidze. Pracownicy nie robi nic innego, tylko wypisuj mandaty za przekroczenie prdkoci i picie w miejscu publicznym. Odwany dziennikarz pitnujcy naduycia wadzy ma jednak kopot, gdy na ruchliwej trasie zginie dziecko zabite przez jadcy 100 km/h w terenie zabudowanym samochd. Gdzie byy fotoradary i odpowiedzialne suby? Zagrzmi. Zlikwidowano je, by uczyni zado populistycznym daniom mediw. Gorsza to choroba ni cholera.

Tomasz Wicawski (GSM 535 405 385)

Dzia reportau

Monika Olender, Marcin Tokarz

Dzia samorzdowy Dzia foto

Agnieszka Kapela, Marcin Lewicki, Milena Kaszuba, ukasz Piecyk Tytus Szabelski, Maciej Pagaa, Maria Lewandowska

E-wydanie:

ukasz Piecyk

REKLAMA

Magorzata Paka (GSM 607 908 607), Karol Przybylski (GSM 665 169 292) Kinga Baranowska (GSM 796 302 471) reklama@pozatorun.pl

Skad

Studio Poza Toru

Druk:

Agora SA. Pia

Redakcja nie odpowiada za tre ogosze. Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Agencja Public Relations Goldendorf zastrzega, e dalsze rozpowszechnianie materiaw opublikowanych w Poza Toru jest zabronione bez zgody wydawcy.

ISSN 2084-9117
***

3 POZA TORU, 26 kwietnia 2013

Miliony kluczy do miasta


Dotykowa makieta starwki, wykonana z przetopionych kluczy mieszkacw naszego powiatu, stanie na placu Dominikaskim w Toruniu
Tomasz Wicawski

REKLAMA REGION

Kady z nas ma w domowej szufladzie stare i niepasujce do adnego zamka klucze. Mog one zagraca nasze mieszkanie lub pomc osobom niewidomym w poznaniu gotyckiego charakteru Torunia. Z takiego zaoenia wyszli organizatorzy akcji Klucz do mojego miasta. Jej zwieczenie nastpi 5 maja. Pomys narodzi si w gowie Malwiny Rouby, naczelnik wydziau rozwoju i projektw europejskich Starostwa Powiatowego w Toruniu i czonkini zarzdu Lokalnej Organizacji Turystycznej. - Wszystko zaczo si podczas mojej podry do Meksyku mwi Malwina Rouba. Tam ogromne wraenie zrobi na mnie posg papiea Jana Pawa II, ktry zosta wykonany z materiau odzyskanego z przetopienia kluczy. Podobn rzecz widziaam rwnie w Budapeszcie. Pomylaam, e u nas rwnie moe si uda zmobilizowa lokaln spoeczno do tego typu akcji. Przecie zbirki to specjalno Polakw. Dugo nie trzeba byo czeka na oddwik. W akcji wzili udzia w listopadzie 2009 roku mieszkacy caego regionu. - Echo rozeszo si daleko i wykroczyo, nie tylko poza granice miasta, ale i powiatu mwi Agnieszka Niwiska, rzecznik Starostwa Powiatowego w Toruniu. Swoje lokalne zbirki zorganizowali mieszkacy Aleksandrowa Kujawskiego, Jabonowa Pomorskiego i harcerze z Bydgoszczy. Miesiczna zbirka przerosa nasze najmielsze oczekiwania. Udao si zebra 2,5 tony kluczy. Akcja odbywaa si w przedszkolach, szkoach, zakadach

pracy, firmach, klubach i wielu innych miejscach. Bardzo mocno zaangaoway si wadze samorzdowe Urzd Miasta Torunia, Urzd Marszakowski i Starostwo Powiatowe w Toruniu. Organizatorem bya Lokalna Organizacja Turystyczna. Swoj cegiek dooyo rwnie ywotnie zainteresowane problemem koo Polskiego Zwizku Niewidomych w Toruniu. Wykonanie dotykowej makiety powierzono Maciejowi Jagodziskiemu-Jagenmeerowi. Per regionalnej architektury opisano jzykiem Braillea, co pozwoli osobom niewidomym i sabowidzcym zobaczy oczyma wyobrani obiekty, o ktrych do tej pory jedynie syszeli. Mieszkacy

miasta w internetowym plebiscycie wskazali plac Dominikaski jako waciw lokalizacj dla niecodziennej rzeby. - Uroczyste udostpnienie makiety turystom uwaam za pocztek pewnej drogi mwi Edmund Janke, prezes koa PZN w Toruniu. Powinny powsta w przyszoci rwnie powikszone, wolnostojce zabytki wykonane w ten sam sposb. Pozwolioby to osobom niewidzcym na znacznie peniejsze korzystanie z walorw turystycznych naszego miasta. Przecie wiele wycieczek osb niewidomych, nawet z zagranicy, odwiedz starwk. Dzieo, na ktre zoyy si miliony kluczy, prezentuje zabytki architektury Torunia z lotu ptaka. Jest krokiem w kierunku otworzenia miasta na nowe grupy zwiedzajcych. - W Krakowie infrastruktura tego rodzaju jest znacznie bardziej rozwinita - mwi Ryszard Kruk, prezes Lokalnej Organizacji Turystycznej. Wszystko zaley od nas. Na pewno s wrd nas przedsibiorcy, ktrzy chtnie wespr powstanie kolejnych

tego rodzaju obiektw. Przecie z nich mgby powsta szlak turystyczny, ktry wystarczyoby odpowiednio poczy. Byby on niewtpliw atrakcj turystyczn naszego miasta. Tego rodzaju akcje pozwalaj rwnie lepiej zrozumie potrzeby innych ludzi. Przy okazji myli si o dostosowaniu wsplnej przestrzeni do potrzeb osb niepenosprawnych. To warto dodana tego rodzaju inicjatyw. Inicjatorka akcji, Malwina Rouba, z entuzjazmem wypowiada si o takim pomyle. Problemem mog by jednak pienidze. Powstanie makiety, ktra stanie na placu Dominikaskim, sfinansowa Urzd Miasta w Toruniu. Nie wiadomo, czy znajd si kolejne rodki na ten cel. Sponsorzy pozwoliliby rozszerzy akcj. - Kolejna makieta mogaby przedstawia zamek krzyacki, ktry jest zburzony, a przynajmniej w takiej postaci odzyskaby dawn wietno wskazuje Ryszard Kruk. Wielu turystw byoby tym zainteresowanych. Zreszt takich miejsc, ktre mona uczyni bardziej dostpnymi dla osb niewidzcych, jest multum ratusz, krzywa wiea czy Dom Kopernika, to tylko pierwsze z brzegu. Uroczyste otwarcie makiety odbdzie si 5 maja o godzinie 13.00. Impreza bdzie czci Otwarcia Sezonu Turystycznego 2013, ktry zainaugurowany zostanie na Rynku Nowomiejskim godzin wczeniej. Kwadrans przed 13. planowany jest przemarsz w kierunku placu Dominikaskiego. Prezydent Miasta Torunia przekae symboliczny klucz do miasta Edmundowi Janke. Chtni bd mogli ruszy z przewodnikiem na spacer po ruinach i zapozna si z histori placu i kocioa w. Mikoaja. Poza Toru zachca wszystkie organizacje i firmy zaintere-

sowane kontynuowaniem akcji otwierania miasta dla osb niewidomych do kontaktu z organizatorami przedsiwzicia. Razem moemy uczyni krajobraz toruskiej starwki przystpniejszym dla innych. - Mamy nadziej, e odsonicie makiety bdzie wielkim dniem, nie tylko dla tych, ktrzy dorzucili swj klucz do tego dziea, ale take dla wszystkich sympatykw akcji i goci naszego miasta mwi Agnieszka Niwiska. Chcemy je otworzy dla wszystkich!

4 POZA TORU, 26 kwietnia 2013


REKLAMA

5 POZA TORU, 26 kwietnia 2013


REKLAMA

6 POZA TORU, 26 kwietnia 2013


REGION

Osiem milionw zotych dla bezrobotnych


Fot. Maria Lewandowska

O zwolnieniach w Ostaszewie, przyszoci strefy ekonomicznej, rodkach na walk z bezrobociem i koniecznoci posiadania kwalifikacji zawodowych, z Waldemarem Bartkowiakiem, dyrektorem Powiatowego Urzdu Pracy dla powiatu toruskiego, rozmawia Tomasz Wicawski
krelalimy wielko problemu i staralimy si pomc osobom zwalnianym. Moi pracownicy we wszystkich duych firmach rozmawiali z osobami majcymi straci prac. Spotka byo tyle, ile yczyli sobie pracownicy. Odbyway si one na terenie zakadw pracy. Przeprowadzilimy ankiety wrd osb majcych zasili grono bezrobotnych, eby mie lepsze rozeznanie, czego oczekuj one od naszej instytucji. Czy z nieoficjalnych rozmw z firmami, ktre w strefie dziaaj, wynika, e w kolejnych miesicach sytuacja moe si dalej pogarsza? Sumika, Orion i Kimoto zaprzestay produkcji. Sharp ograniczy zatrudnienie do 800 osb. To wszystko. Jakie s tego powody - trzeba zapyta szefw firm. Nie mog posugiwa si informacjami nieoficjalnymi, snu domysw. PUP ma kontakt z zarzdcami Specjalnej Pomorskiej Strefy Ekonomicznej? Jest jaki plan ratunkowy? Mamy kontakt telefoniczny z dyrekcj strefy. Problem dotyczy tego, e wszystkie grunty zostay wykupione przez japoskie korporacje. Jasno zosta okrelony rwnie profil produkcji, ktrym jest brana elektroniczna. Posiadamy informacj, e bd mogy zacz dziaa tam inne firmy. Oczywicie Sharp bdzie musia odsprzeda swj teren potencjalnemu nabywcy. Wiemy rwnie, e pewna firma stara si odkupi pomieszczenia od Oriona. zatrudnienie. To mog by bardzo wartociowi pracownicy, gdy ich wiedza oglna pozwala sdzi, e maj moliwoci intelektualne, ktre pozwalaj powierzy im odpowiedzialne stanowiska. Niewielu pracodawcw chce mie pracownikw, ktrzy potrafi tylko wykona dan czynno, a nie umiej reagowa na okrelon sytuacj, wykonuj okrelone zadania bezmylnie. Na czym polega bdzie ten program? Podzielilimy go na trzy cieki. Jedn z nich jest przeszkolenie, ktre obejmie m.in. przygotowanie do pracy w maych i rednich przedsibiorstwach poprzez nabycie wiedzy o rachunkowoci, finansach i uwarunkowaniach funkcjonowania takich firm. Pniej bdziemy uczestnikw programu wysya na stae. Pracodawca, ktry zatrudni skierowan przez nas osob, otrzyma specjaln premi. Drug moliwoci bdzie przeszkolenie zawodowe i uruchomienie wasnej dziaalnoci gospodarczej, ktra zostanie na pocztku wsparta z naszych rodkw. Trzeci modu polega na uzyskaniu okrelonych kwalifikacji przez dan osob. Zostanie ona zatrudniona na dwa lata przez przedsibiorc, ktry uzyska fundusze na utworzenie stanowiska pracy dla przeszkolonego bezrobotnego. Formularze zgoszeniowe dostpne s na naszej stronie internetowej. Wszyscy zainteresowani mog skada je do 5 maja.

Jak z pana perspektywy wyglda obecna sytuacja w strefie w Ostaszewie? Wedug mojej wiedzy w ostatnim czasie w strefie nie dzieje si nic interesujcego. Tocz si rozmowy dotyczce sprzeday, kupna lub dzierawy okrelonego terenu, ale te informacje nie s oficjalne, wic trudno si do tego ustosunkowa. A zwolnienia w Sharpie? Miay miejsce w zeszym roku i s w tej chwili realizowane w takim zakresie, jak zostao to ogoszone. Czy ju wida w statystykach, ktrymi dysponuje Powiatowy Urzd Pracy, niekorzystne zmiany w zwizku z redukcj etatw w japoskich firmach? Oczywicie. Bardzo duy przyrost bezrobocia zanotowalimy w styczniu. Od pocztku roku do marca, jako jeden z niewielu powiatw w regionie, zanotowalimy jednak spadek liczby osb pozostajcych bez pracy. Nie obyo si jednak bez bardzo duej interwencji pastwa w rynek pracy. W tym okresie na rne formy przeciwdziaania bezrobociu zostao wydane na naszym terenie 8 milionw zotych. Dla porwnania w caym 2012 roku wydatki na ten cel wyniosy 17 milionw. Czy japoskie firmy wyraay wol wsppracy z PUP? Zostalimy poinformowani o zwolnieniach grupowych. W kadym z tych zakadw spotkalimy si z dyrekcj. Wszdzie pod-

Mwi pan o duych rodkach, ktre zostay wpompowane w rynek pracy od pocztku roku. Na jakie zadania zostay one wykorzystane? Moemy wykorzystywa rodki publiczne tylko w zgodzie z obowizujcymi przepisami. Osiem milionw zotych zostao spoytkowane na rnego rodzaju dziaania, wrd ktrych mona wymieni: prace interwencyjne, dotacje na rozpoczcie dziaalnoci gospodarczej, dotacje na doposaenie zakadw pracy, stae czy szkolenia. Wdraamy rwnie nowy program, ktry ma wyj naprzeciw trudnej sytuacji wie-

lu osb na rynku pracy. Bez tych wszystkich dziaa stopa bezrobocia byaby w naszym regionie przynajmniej o 1% wysza. Mwi pan o ciekawym programie, ktry jest wdraany w ycie. Mgby pan zdradzi jakie szczegy? Program ten skierowany jest do osb bezrobotnych poniej 30. roku ycia, ktre posiadaj wyksztacenie oglnoksztacce. Brak zawodu jest jedn z najczstszych przyczyn bezrobocia. Projekt Mam zawd mam prac ma wyposay osoby, ktre zdobyy wyksztacenie oglne, w umiejtnoci, ktre pozwol im znale

7 POZA TORU, 26 kwietnia 2013


REGION

Najwaniejsze, e zemdlaem na swojej ziemi


Nie ma dziedziny sztuki, w ktrej swoich si nie prbowaby Micha Kokot. Wanie planuje powrt na estrad. Musi tylko odzyska saksofon
Tomasz Wicawski

Historia Osieka nad Wis nie jest szerzej znana. S jednak zapalecy, ktrzy prbuj zapoznawa z ni obecnych mieszkacw. Ksiki historyczne wielu nudz. Inscenizacje s czsto jedyn form namacalnego obcowania z tym, co minione. - Obecnie yj powstaniem styczniowym mwi Micha Kokot z Osieka, gminny koordynator kultury w Obrowie. Dotarem do bardzo ciekawych rde i cay wcignem si w t histori. Osieckie Stowarzyszenie Kultury Ludowej w maju zamierza zorganizowa inscenizacj, ktra bdzie nawizywaa do tamtych wydarze. Mam w swoim domu kilka kos, wic z rekwizytami nie bdzie problemu.

tamtego okresu. Organizatorzy zdecydowali si na inscenizacj w maju, eby jak najwicej osb z lokalnej spoecznoci mogo w niej uczestniczy. Dzieci biegnce za wozami, konie z pobliskiej stadniny, kosynierzy taki korowd przemierza ma tras od kocioa w Osieku do traktu w Ssiecznie. Myli si jednak ten, kto sdzi, e to jedyna inicjatywa, w ktr angauje si obecnie Micha Kokot.

si, e troszk brakuje mi w organizmie potasu. Mwi, e lepiej gdybym pad na estradzie w Paryu czy Nowym Jorku. Dla mnie jednak najcenniejsze byo to, e mogem zagra dla swojej publicznoci i dla niej straci przytomno. Wzmacniacz zosta ju jednak zdobyty i spokojnie czeka na swj moment w galerii Okiennica. Do tego harmonijka ustna i przygotowania do powrotu trwaj w najlepsze.

Gdzie jest saksofon?


- Dla mnie najwaniejszy zawsze by czowiek opowiada artysta z Osieka. ycie czowieka, szczeglnie starszego, jest kwintesencj sztuki. W mojej galerii Okiennica bywaj koneserzy sztuki, studenci sztuk piknych, gocie z wielu zaktkw kraju. Chciabym aby mj syn kontynuowa to dzieo. Talent ma niezaprzeczalny. Tylko musi mi zwrci saksofon. Historia z instrumentem ma swj pocztek w czerwcu ubiegego roku. Micha Kokot z synem stworzy Osieck Kapel Weseln, ktra koncertowaa w regionie. - W Ciechocinie gralimy dla seniorw z okazji 750-lecia miejscowoci relacjonuje saksofonista i wokalista zespou. W pewnym momencie organizm odmwi jednak posuszestwa i zemdlaem. Szybko mnie ocucili i chciaem gra dalej, ale nie wpucili mnie znw na scen. Okazao

Deformacja formy
- Jeszcze wszystkich zaskocz - mieje si Micha Kokot. Granie z synem to czysta przyjemno, bo to muzyk zawodowy. Ja jestem amatorem i mog gra sercem. Chocia jak si zawziem kiedy, eby wspomc kapel im. Kamiskich, to na klarnecie nauczyem si gra. W czerwcu planowana jest premiera sztuki amatorskiego teatru w Osieku, w ktrym wystpuje nasz bohater. Rol Herolda w Kopciuszku moga zagra tylko jedna osoba. Zrzdzeniem losu jest fakt, e w czasach studenckich Micha Kokot wystpowa ju na scenie w tym wcieleniu. - Mam nadziej, e to nie jest klamra czasu mieje si osiecki czowiek renesansu. Mam w gowie jeszcze tyle pomysw Deformacja formy, to moja nowa idea zwizana z fotografi. Koledzy myl, e ju nic nowego nie zrobi. Myl si.

Z kosami na Ssieczno
Wtki patriotyczne, o ktrych mwi nasz rozmwca, przewijaj si w historii tych ziem od czasw najdawniejszych. Walk z Prusami, Litwinami czy pniej Krzyakami wsawili si mieszkacy Osieka, Soska, Zotorii czy Nowogrdka. Wspczesne spoeczestwo nie zna historii walki o niepodlego, ktr stoczyli powstacy w 1863 roku. - Przywdcami przewrotu na tych terenach byli ksidz tutejszej parafii Antoni Pawowski, Dominik Kowalewski

Pierwsze damy gminy


Monika Olender Jak dba o dom, nie zwariowa, realizowa swoje pasje, wychowywa dzieci, rozpieszcza wnuki i nie rozwie si z mem, ktry cigle pracuje? Relacja czterech kobiet, ktre zna kady w gminie. Oni kieruj biecymi sprawami gminy, reprezentuj j na zewntrz, prowadz negocjacje, nadzoruj realizacj budetu, podejmuj wane decyzje. Gdy woda zalewa dziak, spdzaj godziny w urzdach. A kiedy obiad stygnie na stole, dopiero wracaj z delegacji. Co w tym czasie robi ony wjtw z naszego regionu? ciko. Czytam ksiki, rozwizuj krzywki. Bywam take na spotkaniach z seniorami. Bardzo czsto opiekuj si swoj roczn wnusi, poniewa crka pracuje. Mam take wnuka, ale to jest ju starszy chopiec. Pytana, czy ciko jest by on wjta, odpowiada z umiechem, e po tylu latach, to ona jest ju wprawiona. Wikszo domowych obowizkw spoczywa na mnie, ale na szczcie zawsze znajd si chwile tylko dla nas tumaczy. S weekendy i wakacje, ktre spdzamy razem. Ja take staram si nie miesza w prac ma. bione miejsca, ktrych jest naprawd wiele. ycie jest za krtkie, aby wraca do tych samych miejsc. Nawet, kiedy jed kilka razy do Chorwacji, to zawsze zwiedzam inne rejony. Myl, e jest tam wystarczajco piknie i wystarczajco ciepo. Pani Ewa podruje najczciej z mem. Ostatnio jednak odwiedzia Krym oraz Berlin. Poza tym stawiam na aktywny wypoczynek dodaje. Czsto jed rowerem, nie boj si dugich tras. Niekiedy mam wyrzuty sumienia, e przez to mam mao czasu dla czwrki moich wnuczt. Ewa i Jacek Czarneccy s maestwem od trzydziestu piciu lat. Tylko pi lat krcej pani Ewa pracuje w Szkole Podstawowej w Koczewicach. Nie jest atwo by on wjta przyznaje. Ale dla mnie najwaniejsze jest to, e mj m si realizuje. Ciesz si, e jest dobry w tym, co robi. A ja nale do on wspierajcych.

(cay rd zrobi bardzo wiele dla tych terenw) i ukasz Pawowski, wielki duchowy przywdca opowiada z werw Micha Kokot. Chcemy

ukaza t histori w moliwie najbarwniejszy sposb. Zaangaowao si ju sporo osb. Odsonita zostanie tablica upamitniajca bohaterw z

Przedstawiamy cztery ony wjtw z naszego regionu - pierwsza cz cyklu o wybrankach liderw samorzdu
Kowal s maestwem. Maj dwudziestoczteroletniego syna, ktry wanie koczy studia oraz dziewitnastoletni crk, ktra w maju przystpi do egzaminw maturalnych. Musz przyzna, e mam bardzo mao wolnego czasu mwi pani Ewa, ona wjta gminy ysomice. Nie pracuj zawodowo, ale mam bardzo duo obowizkw. Mamy gospodarstwo. Kiedy uda mi si znale chwil dla siebie, to rozwizuj krzywki. Pytana o obowizki ma, wskazuje, e najbardziej doskwiera jej brak czasu. Najgorsze s weekendy dodaje. Myl, e ju si do tego wszystkiego przyzwyczaiam. Zdarza si nawet, e kto przyjedzie do nas do domu, aby zaatwi jak piln spraw. lat. Maj dwie crki i syna. Wnukw jeszcze nie mamy mieje si. Wolny czas staram si wykorzysta najlepiej, jak umiem. Odwiedzam koleanki, kino, oper. Chodz take na gimnastyk. Aby mzg nie rdzewia, ucz si rwnie jzyka angielskiego. Jestem take sekretarzem Stowarzyszenia Inicjatyw Spoecznych Razem dla Przyszoci. Jego celem jest przede wszystkim organizowanie wypoczynkw dla dzieci. Kilka razy take uczestniczyam w takich wyjazdach jako wychowawca. Wraz z nadejciem wiosny, pani Wiesawa rozpocza take prace w ogrodzie. M nie ma czasu na zajmowanie si domem przyznaje. miej si, e jako towarzysz ycia domowego jest zawieszony. Czsto nie ma go w domu, cigle odbiera telefony. Ja do tego wszystkiego podchodz dyplomatycznie. Wspieram ma i staram mu si przypomina, e ewentualna krytyka jest po prostu wpisana w to stanowisko.

Gabriela Zajkaa: jestem ju wprawion on wjta


Pani Gabrysia jest on wjta ubianki od dwudziestu piciu lat. W zawodzie nie pracuje ju od dwudziestu. Wczeniej bya zatrudniona w biurze projektw. Dusz artystki, ktra mi pozostaa po pracy zawodowej, realizuj w domu mieje si Gabriela Zajkaa. Dbam o to, aby panowaa w nim ciepa atmosfera. Z tym wolnym czasem, jest

Ewa Czarnecka: nale do on wspierajcych


Dzwoni do pani Ewy na komrk. Nie odbiera. Kiedy prbuj raz jeszcze, jest poza zasigiem. W kocu oddzwania. Jak si okazuje, jest w Borach Tucholskich na rozpoczciu sezonu turystycznego dla gminy Chema. Rozmawiamy podczas wdrwki. Moj najwiksz pasj s podre mwi wprost Ewa Czarnecka, ona wjta gminy Chema. Nie musz wyjeda daleko, aby odnale swoje ulu-

Fot. Tytus Szabelski

Wiesawa Surdyka: m jako towarzysz ycia domowego jest zawieszony


Pani Wiesawa jest na emeryturze ju drugi rok, ale na brak zaj nie narzeka. Wczeniej uczya w Szkole Podstawowej. on Jana Surdyki, wjta gminy Zawie Wielka, jest od ponad trzydziestu

Ewa Kowal: praca jak praca, najgorsze s weekendy


W kwietniu mija dwadziecia pi lat, odkd Ewa i Pawe

8 POZA TORU, 26 kwietnia 2013

Dzielilimy si jedn puszk coca-coli


O roli konferansjera, katorniczej pracy tancerzy, najtrudniejszych momentach w yciu i pasji do gr, z Iwon Pavlovi, najbardziej znan polsk tancerk, jurork Taca z gwiazdami, rozmawia Tomasz Wicawski
Znamy Iwon Pavlovi jako tancerk, jurork i trenera taca. W Turznie przewidziano dla pani rol konferansjera. Odnajduje si pani w tym wcieleniu? Mj udzia w Tacu z gwiazdami sprawi, e jestem osob rozpoznawaln. Popularno, ktr przyniosy wystpy na maym ekranie, przekada si na zaproszenia na rnego rodzaju imprezy. Prowadz turnieje taca, eventy, imprezy filmowe. Sama siebie zaskoczyam, bo poczuam si w tej roli bardzo naturalnie i lubi to robi. W przypadku imprez tanecznych jest to do oczywiste, bo taniec jest caym moim yciem. Czsto jest jednak tak, e nie znam tematyki i musz si dodatkowo przygotowywa. Sprawia mi to jednak du frajd i przyjemno. Obserwuje pani na turniejach modych adeptw taca. Gale s kwintesencj tego, co robi. Potem przychodz jednak kolejne dni, w ktrych trzeba wykuwa sukces katornicz prac. Tancerze s niezwykle silnymi ludmi. Musz balansowa na bardzo cienkiej linie midzy eufori i radoci a blem i paczem. Cika praca jest wpisana w ten zawd. Nie jest to jednak dyscyplina wymierna. Mona harowa na treningach dzie w dzie i nie odnie znaczcych sukcesw. To szkoa ycia. Nawet z triumfem nie jest atwo sobie poradzi, bo woda sodowa bardzo szybko uderza do gowy. Poraek nie lubi nikt z nas. Podnosz si tylko najwytrwalsi. Polacy nie s szczeglnie roztaczonym narodem. Za spraw telewizji zmienia si to w ostatnich latach. Mona jednak porwna nas do jakiego taca? Co nam w duszy gra? Na pewno nie s to latynoskie rytmy. Szczeglnie panowie nie znosz rusza biodrami. Musimy skierowa si rzeczy swoj uwag w kierunku tacw standardowych. Nie bdzie to jednak ani tango, ani quickstep. Najbardziej przypominamy fokstrot taniec spokojny, delikatny, cichy. Tacy chyba jestemy. Show must go on wydaje si pani kierowa tym mottem w swoim yciu. Czasem przychodzi jednak chwila, kiedy trzeba zdj balow sukni i szpilki. Jak kobiet jest wtedy Iwona Pavlovi? Rn. Czasami wydaje nam si, e posta, ktr widzimy na ekranie jest taka w rzeczywistoci. To zudzenie. Jest to jedynie czstka kadego z nas. Oczywicie, nie brakuje mi yciowej siy i energii. Jestem jednak bardzo wraliwa i atwo mnie zrani. Mam swoje czue punkty. Szczeglnie nie lubi chamstwa i niechci midzy ludmi. Moja pogodna natura buntuje si, gdy widz rnego rodzaju niegodziwoci. Bez wtpienia jestem rwnie pracowita. Od 18. roku ycia zarabiam na swoje utrzymanie. Cay czas stawiam sobie nowe wyzwania. Nie zmieni si pewnie znaczco, bo jestem ju uksztatowanym czowiekiem, ale chyba nie chc przechodzi metamorfozy. A jednak co si w pani yciu zmienio. Pokochaa pani niedawno gry. Mj drugi m, Wojtek, zarazi mnie t pasj. Uwielbiam podrowa w grskim klimacie. Zakopane jest dla nas najczciej baz wypadow, ale jedzimy te w inne regiony wiata. Gry ucz pokory. Tam mona si wyciszy, odnale sens tego wszystkiego, o co w codziennym yciu walczymy. Idc, nawet z innym czowiekiem, mona by sam na sam ze swoimi mylami. Niepowtarzalny klimat pozwala rwnie bardzo szybko naadowa baterie. Skoro ju rozmawiamy o szczytach, nie mog nie zapyta o kolejny Everest, ktry sobie pani wyznaczya. Mam pewne muzyczne marzenie. Ostatnio przygotowywaam spektakl muzyczny do Dziadka do orzechw Piotra Czajkowskiego. Nie byo w nim klasycznego baletu, ale taniec nowoczesny hip-hop czy breakdance. Mam kolejne projekty w gowie, nie mniej spektakularne, ale w tej chwili s jeszcze moj tajemnic. W grach jednak, tak jak w yciu, nie co dzie zdobywa si omiotysiczniki. Czsto si przegrywa z natur. Jaki najszybciej wrci do domu. Nieznone byo oszczdzanie na wszystkim. Trudno si yje w zimnym pokoju, ze wiadomoci, e nie mona odkrci ogrzewania, bo nie bdzie ci sta na zapacenie rachunku. Do pracy chodzilimy czsto na pieszo, bo autobus by luksusem. Z drugiej strony z perspektywy czasu uwaam, e byo to dla mnie niezwykle wane dowiadczenie. Rodzice nie mogli mi pomc, bo nie sta ich byo na wspomaganie crki za granic. Ciesz si, e to przetrwaam, a przy okazji nauczyam si duego szacunku do pracy, drugiego czowieka i marze. Najpikniejsze s bowiem te, ktre speni byo najtrudniej. Jawi si pani jako bardzo silna osobowo. Wsppracownicy nadaj za pani? Staram si otacza ludmi, ktrzy s ze mn sercem. Nie musz jecha tak szybko jak ja. Czasami sysz gosy zdziwienia, e wszyscy wok nie mog ju zapa tchu, a ja dalej co robi. Potrafi jednak ludziom odpuci. Kiedy widz, e czowiek jest realnie zmczony, pozwalam mu zapa oddech. Zdaj sobie spraw, e nie kady jest na tyle silny fizycznie i psychicznie, eby przez wiele dni funkcjonowa na najwyszych obrotach.

KULTURA

by najtrudniejszy moment w pani karierze, kiedy mwia sobie pani, e to ju koniec. Szczeglnie trudne byy pocztki. Razem z moim partnerem yciowym mieszkalimy w Londynie. Byy okresy, e nie sta nas byo nawet na bilet. Musielimy dzieli si jedn puszk coca-coli, bo na dwie nie byo kasy. Pierwszy rok w Anglii by najtrudniejszym w moim yciu. Codziennie pakaam. Chciaam jak

Fot. Tytus Szabelski

10 POZA TORU, 26 kwietnia 2013


REGION

Wrcili na Nieszawsk
Pogoda si poprawia, wic budowlacy mog znw pracowa. Koniec robt zaplanowano na wiosn przyszego roku
gdzie na kierowcw czekaj utrudnienia. - Pierwszy odcinek liczy okoo 482 metrw i jest wyznaczony od wjazdu do PKP do dziaek po stronie pnocnej mwi Mariusz Kaczmarek, kierownik robt z ramienia firmy Strabag. Drugie miejsce, w ktrym konieczne byo ustawienia wahada, znajduje si pomidzy firm Tombud i wiedzie do wjazdu na ogrdki po pnocnej stronie ul. Kluczyki. Budowlacy w tych miejscach wykonuj nasyp pod przysz drog. Zwenia nie mona byo unikn. Warto pamita rwnie, e do zakoczenia wszelkich prac na tej trasie obowizuje ograniczenie prdkoci do 40 km/h. Remont ma si zakoczy w kwietniu 2014 roku. Koszt prac wynosi 8,5 miliona zotych. (WT)

Mae zmiany robi wielk rnic

Fot. Maria Lewandowska

Aleksandra Radzikowska Sezon zimowy odszed w niepami. Zmiana warunkw atmosferycznych to nie tylko gwarancja lepszego samopoczucia. To odpowiedni czas, by opony w naszych samochodach wymieni na letnie. Zadbajmy o wysoki komfort jazdy. Dla tych, ktrzy nie preferuj caorocznego ogumienia, wiosna to czas zmiany opon. Przyjazna aura zachca do podry i czstego korzystania z czterech kek. eby czerpa z tego prawdziw przyjemno, powinnimy zadba o bezpieczestwo i komfort jazdy, rwnie ten psychiczny. Pomoe nam w tym odpowiedni dobr ogumienia. Uywanie dobrze dopasowanego rodzaju opon wie si z wieloma zaletami.

Trwa remont jednej z najbardziej zaniedbanych drg w regionie. Kierowcy musz liczy si z utrudnieniami. W dwch miejscach ruch odbywa si wahadowo. Na pocztku kwietnia wykonawca robt, firma Strabag, informowaa o wstrzymaniu robt drogowych. Pracownicy firmy zajmowali si wycink

drzew i wykonywaniem zjazdw do posesji. Obecnie znw dziaaj w pasie drogowym. - Prace prowadzone s na poowie jezdni, a ruch odbywa si wahadowo i jest sterowany tymczasow sygnalizacj wietln mwi Agnieszka Kobus, rzecznik Miejskiego Zarzdu Drg w Toruniu. Wykonawca informuje

- Mikka opona zapewnia wysok trakcj, za stwardniaa grozi niekontrolowanym polizgiem - mwi Przemysaw Martyski z firmy Tymon s.c. - Zimwki zapewniaj wiksz przyczepno na liskich nawierzchniach podczas hamowania czy przyspieszania, a take trakcji bocznych i poprzecznych.

Opony odpowiednie na lato


W okresie wiosenno-letnim jazda wydaje si przyjemniejsza. Dobr odpowiedniego ogumienia pozostaje jednak tak samo wany. - Kompromisem wydaj si opony caoroczne, lecz jak w kompromisach bywa, nie daje to moliwoci wykorzystania ich stuprocentowego potencjau - dodaje Przemysaw Martyski z Tymon s.c. w Toruniu. - Jeden czynnik zostaje pominity kosztem drugiego. Cech, ktre odrniaj opony letnie od caorocznych, jest wiele. Jedn z najistotniejszych jest liczba drobnych ci, tzw. lamel. Zim wpywa to na lepsz przyczepno podczas jazdy po niegu. Latem zwikszona liczba lamel wpywa na utrat sztywnoci opony, czego wynikiem jest obniona przyczepno.

W zim najlepsze zimwki


Przyjto, e opony letnie na zimowe zmienia si, kiedy temperatura powietrza wynosi 7C i ma tendencj spadkow. Analogicznie naley postpowa, kiedy temperatura wynosi 7C i ronie. Dlaczego warto decydowa si na taki ruch? Opona zimowa zostaa tak zaprojektowana, by jazda w trudnych, jesienno-zimowych warunkach, bya bezpieczniejsza. Specjalna konstrukcja, skad surowcowy opon, a take specyficzny ukad bienika, w znaczcym stopniu wpywaj na komfort jazdy kadego kierowcy. Opony zimowe w konkretnych warunkach posiadaj cechy, ktrych brak odpowiednikom letnim i caorocznym. Zdecydowanie lepiej odprowadzaj wod przy niskich temperaturach (aqua i slush planing) i umoliwiaj lepsz kontrol nad pojazdem.

Mity o oponach
Wielu kierowcw wierzy dzi w oskarenia, ktre kierowane s pod adresem koncernw oponiarskich. Zarzucane jest im uciekanie si do sztuczek marketingowych, czego efektem ma by szybki i atwy biznes. Niewiele w tym prawdy. Posiadanie opon przystosowanych do pogody, to nie zbytek i snobizm.

Fot. Maciej Pagaa

11 POZA TORU, 26 kwietnia 2013


FINANSE

Kredyt tani i szybki, bez prowizji i z najnisz mar


Doradcy Planet Finance Broker wiedz, w ktrym banku najkorzystniej otrzyma kredyt
Hanna Tarczykowska

Wiele reklam bankowych kusi klientw ofert kredytu hipotecznego taniego, bez prowizji i z najnisz mar. Wielu potencjalnie zainteresowanych zacigniciem kredytu nawet na tak przedstawion ofert jest gotowych skusi si i zoy wniosek kredytowy, poniewa dla wikszoci osb, ktre planuj zacignicie kredytu hipotecznego wane jest znalezienie takiego banku, ktry zapewni moliwo uzyskania wysokiej kwoty kredytu przy najniszym oprocentowaniu. My jednak przestrzegamy przed podejmowaniem decyzji w oparciu tylko o takie parametry, poniewa niewielu jednak zainteresowanych wie jakim kosztem dodatkowym mona uzyska tak wietne warunki cenowe. Czyli co naley wiedzie przed podjciem decyzji o wyborze banku? Obecnie banki chtnie zaproponuj klientowi stosunkowo nisk mar lub zerow prowizj, ale w zamian za dodatkowe produkty, ktre klient jest zobowizany kupi, aby utrzyma tak cen na niskim poziomie przez cay okres kredytowania. My przedstawiamy klientowi kilka najlepszych rozwiza wraz ze wskazaniem nie tylko kosztw, ale i korzyci wynikajcych z zakupu dodatkowych produktw. Co to s zatem te

dodatkowe produkty, ktre przecie generuj dodatkowe koszty dla klienta? Najczciej jest to ubezpieczenie na ycie, ubezpieczenie od utraty pracy, rachunek w wymaganym wpywem wynagrodzenia, karta debetowa z okrelon kwot miesicznych transakcji bezgotwkowych do wykonania, karta kredytowa z przyznanym limitem oraz produkty inwestycyjne obligujce nas do comiesicznego oszczdzania. Co zatem wybra? Ktry bank da nam najnisz mar przy

niewielkich dodatkowych kosztach? Nasi doradcy pomagaj w doborze optymalnej oferty spord wszystkich istniejcych na rynku, oczywicie z uwzgldnieniem potrzeb i moliwoci finansowych naszych klientw. S jednak banki, ktre nie wymagaj od klienta zakupu adnych dodatkowych produktw przy wnioskowaniu o kredyt hipoteczny. Tak transparentn ofert przedstawia klientom Bank Zachodnim WBK. Bank ten daje klientowi moliwo wyboru wariantu z prowizj, ale nisz mar bez koniecznoci dokonywania zakupu dodatkowych produktw typu: ubezpieczenia, karty kredytowe czy produkty inwestycyjne lub wariantu bez prowizji, ale wwczas z nieco wysza mar i pakietem ubezpieczenia ycia i utraty pracy. Dodatkowym atutem dla kredytobiorcw przy wnioskowaniu o kredyt na zakup mieszkania jest uzyskanie kwoty na tzw. cel dowolny.

Niestety nie wszystkie banki maj tak moliwo w swojej ofercie. Bank Zachodni WBK oferuje swoim klientom moliwo uzyskania a 30% wnioskowanej kwoty kredytu na cel dowolny. Jeli ju mowa o kosztach dodatkowych zwizanych z ubieganiem si o kredyt hipoteczny, to naley wspomnie o koniecznoci dokonania wyceny nieruchomoci stanowicej przedmiot kredytu jeszcze przed podjciem przez bank decyzji kredytowej. Zgodnie z obwizujcymi cenami za oszacowanie wartoci rynkowej nieruchomoci zarwno w bankach jak i wrd rzeczoznawcw majtkowych moemy zapaci pomidzy 300 z a 1000 z w zalenoci od tego czy przedmiotem kredytu jest dom czy mieszkania. Bank Zachodni WBK ponosi ten koszt za klienta, co sprawia e oferta jest ju atrakcyjna na etapie samego procesu wniosku kredytowego, poniewa w innych bankach ten koszt trzeba ponosi ju na etapie kompletowania dokumentacji i skadania wniosku kredytowego. Kolejnym wanym elementem przy ubieganiu si o kredyt hipoteczny jest szybko procesu kredytowego i moliwo uzyskania na wczesnym jego etapie wicej informacji o posiadanej zdolnoci kredytowej. Bank Zachodni WBK w swoim procesie umoliwia klientowi uzyskanie decyzji finansowej nawet w 15 minut, co pozwala klientowi

Planet Finance Broker


ul. Grudzidzka 79 (Bumar) 87-100 Toru www.planetfinance.pl Tel: 56 663 53 53

mie poczucie bezpieczestwa caej transakcji zwizanej z nabywan lub budowan przez niego nieruchomoci. Zatem zapraszamy wszystkich, ktrzy s zainteresowani ubieganiem si o kredyt hipoteczny. Doradca Planet Finance Broker jest bardzo pomocny osobom ubiegajcym si o kredyt, poniewa ma szerok wiedz w zakresie aktualnej oferty cenowej oraz w sposb profesjonalny dokona analizy zdolnoci kredytowej i obiektywnie dopasuje najlepsze rozwizanie.

Kolumn FINANSE redagujemy z

najlepszymi doradcami finansowymi w Toruniu

1,39%

BZ WBK KM prasa 297x210 04-2012.indd 1

10/4/13 15:16

12 POZA TORU, 26 kwietnia 2013

Odznaka pod futrem


W ich lnicych kach odbijaj si twarze skutych dziki nim przestpcw
Marcin Tokarz W kojcu czekam na kolejne wyzwanie. Po chodzie przewodnika potrafi odrni, w jakim celu zostaem wypuszczony. Dzi nie bdzie treningu ani zabawy. Pan jest ubrany w kamizelk. U boku ma pistolet. Razem z nim dorw tych drani. Znajd, co trzeba. Nie bez powodu jestem psem policyjnym. Policja miaa nakaz przeszukania jednego z mieszka na ulicy Drzymay w Toruniu. 9 kwietnia br. weszli do lokalu 26-letniej kobiety podejrzanej o posiadanie narkotykw. U boku przewodnika kroczy Egor, pies policyjny. Po chwili zapa trop. Odnalaz dwa pudeka, kade wypenione po brzegi. W pierwszym ukryto 150 gram marihuany, w drugim 230 gram amfetaminy. Zakad Kynologii Policyjnej w Suchowcach jest jedynym w Polsce orodkiem szkolenia przewodnikw i tresury psich kandydatw na przysze postrachy przestpczego wiatka. Co czyni je tak doskonaymi tropicielami? Rozpoznaj zapachy do 10 tys. razy lepiej ni ludzie. Ukrycie czego przed nimi graniczy z cudem. Pracownicy zakadu s staymi gomi hodowli owczarkw niemieckich. To najczciej szkolona do wsppracy z policj rasa. Czowiek dysponuje 5 milionami receptorw wchowych. One maj ich a o 220 milionw wicej. Mody wilczur jeszcze wtedy nie wie, jaki czeka go los. - Owczarki niemieckie zdecydowanie gruj nad innymi rasami psw przebywajcych w Zakadzie Kynologii Policyjnej mwi Marek Haczuk, kierownik Zakadu Kynologii Policyjnej. - S atwo dostpne, a przy tym podatne na tresur. Po wyjciu zza murw orodka s ogromnie pomocne dla strw prawa dodaje. Dawniej trzs si z zimna. Gdy dojrza, wiat dyscypliny by jedzaju dziaa, do ktrych ma by w przyszoci przydzielony pies, wyrnia si m. in. szkolenia na psy: patrolowo-tropice, suce do wyszukiwania zapachu narkotykw, wynajdywania materiaw wybuchowych, zaginionych ludzi, osobno zwok ludzkich opisuje kierownik zakadu. Przydzielono mu przewodnika z Komendy Miejskiej Policji w Toruniu. Dosta zadaszony kojec z ocieplon bud. Mia do dyspozycji trzy wybiegi, ktre dzieli z reszt psw. ycie mijao mu od akcji do akcji. Podczas tropienia zbiegego przestpcy w okolicy Czarnowa, odnalaz porzucon podczas ucieczki bro. Malik specjalizowa si w tropieniu podejrzanych po zapachu. Smrd ich zbrodni zawsze gryz jego nozdrza. Policjanci artowali, e nigdy nie przejdzie na psi emerytur, ktra zwykle czeka subowe czworonogi po 9 przepracowanych latach. - Poza zabaw przewodnika z psem, ktra ma charakter nagrody i czynnociami pielgnacyjnymi, dochodzi praca w zakresie jego szkolenia, inaczej mwic utrzymania go w jak najlepszej wartoci uytkowej wskazuje Krzysztof Kowalski, kierownik Wydziau Prewencyjnego KMP w Toruniu, wykorzystujcego psy policyjne do ochrony publicznej. - Kady z psw raz w roku ma egzamin sprawdzajcy umiejtnoci w zakresie jego specjalnoci uzupenia Kowalski. Psy pracujce w powiecie toruskim wyrniaj si skutecznoci na tle wojewdzkim. Jeden z nich, Albert, w rejonie Chemy, doprowadzi od miejsca wamania do posesji, w ktrej mieszka sprawca i posiada na jej terenie skradzione przedmioty. Jeszcze inny, Hektor, na terenie Lubicza tropic mczyzn podejrzanego o usiowanie dokonania zabjstwa, doprowadzi do jego odnalezienia. Wkad czworonogw w policyjne ledztwa jest nieoceniony.

REGION

Tablet zamiast roweru


Radzimy, jak najlepiej wybra komunijny prezent
sabszej jakoci lub zastosowania starszego systemu operacyjnego, co w konsekwencji moe prowadzi do tego, e nasz prezent po paru dniach uytkowania zwyczajnie trafi w kt. W kocu apetyt ronie w miar jedzenia. Przydatnym i niedrogim prezentem s laptopy. To komputery, ktre s w stanie zastpi stacjonarne urzdzenia klasy PC. Oczywicie, jeli nie mamy zamiaru gra w bardziej wymagajce gry. - Jeden model laptopa czsto skrywa kilka konfiguracji. Zatrudniamy wykwalifikowan kadr, posiadajc wiedz na najwyszym poziomie, dlatego te przed kupnem w naszym sklepie zawsze mona liczy na fachowe doradztwo i kupi to co przyda si naszym dzieciom dodaje Andrzej Sawicki Prezent ma uczy i by praktyczny! Nie tylko bawi! W ofercie sklepu Tryton znajdziemy rwnie konsole. - Celowo nie nazywamy ich typowym sprztem do gier, bo w przypadku wielu z nich te sowa byyby krzywdzce tumaczy Andrzej Sawicki. Oczywicie wachlarz gier jest spory, ale w zestawach s np. kamery ledzce ruch Co roku rodzice i krewni zadaj sobie pytanie, co wrczy dzieciom z okazji przyjcia I Komunii witej. W tym roku na licie wymarzonych prezentw jest sprzt elektroniczny. Warto jednak rozway kilka propozycji i nie kupowa w popularnych sieciowych sklepach lub na portalach aukcyjnych lub pod wpywem impulsu. Do powiatowego inspektoratu na pocztku marca zadzwonili mieszkacy Chemy, skarc si na drgania budynkw zlokalizowanych w ssiedztwie budowy. Rekordy sprzeday osigaj teraz tablety. Dotykowy ekran z systemem operacyjnym pozwala na przegldanie Internetu, czytanie ksiek, suchanie muzyki, granie w gry czy ogldanie filmw. - Okazuje si, e tablet tabletowi nierwny tumaczy Andrzej Sawicki, prezes zarzdu ze sklepu Tryton. Urzdzenia w promocji lub okazje w sklepach supermarketach i dyskontach nie zawsze s dobrym wyborem. Gdy ju zaczniemy korzysta z takiego tabletu, to okae si, e nie ma on wielu funkcji, ktre okazuj si czsto niezbdne. Niska cena czsto wynika z okrojenia z funkcjonalnoci,

dynym, jaki zna. Robi, co mu kazano. Nazwano go Malikiem. Przy badaniu reakcji na strza, odskakiwa w bezpieczne miejsce i wypatrywa zagroenia. Na atak odpowiada atakiem. Zgodnie z ustaw o policji pies jest rodkiem przymusu bezporedniego

podobnie jak paka policyjna. Mona go uy w sytuacjach, w ktrych dopuszczalne jest uycie broni. Instynkt mg podpowiada mu, e czeka go ycie pene przygd, nie raz niebezpiecznych. Jest doskonaym przedstawicielem psw

patrolowo-tropicych. Przetrwa selekcj. Spord dwudziestu egzamin zda tylko on i trzy inne zwierzta. To norma. - Kademu psu przydzielona jest specjalizacja tumaczy Marek Haczuk. W zalenoci od ro-

OGOSZENIE
Dziaajc na podst. art. 38 ust. 1 i 39 ust.1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomociami (Dz.U. z 2010 r. Nr 102 poz. 651 ze zm.) podaj do publicznej wiadomoci, e wdniu 16.05.2013 r. ogodz.14.30. wUrzdzie Gminy wubiance, zostan przeprowadzone: Iprzetarg ustny nieograniczony na sprzeda: 1/ 3 dziaek komunalnych pooonych wsoectwie Wybcz, nieruchomoci stanowice dziaki nr nr 88/9, 88/7 i 88/6, przeznaczone s pod zabudow mieszkaniow jednorodzinn, 2/ 10 dziaek komunalnych pooonych wsoectwie Biskupice, nieruchomoci stanowice dziaki nr nr 59/2 do 59/10 i59/12 przeznaczone s pod zabudow mieszkaniow jednorodzinn. II przetarg ustny nieograniczony na sprzeda: 1/ 2 dziaek komunalnych pooonych wsoectwie Brchnowo, nieruchomoci stanowice dziaki nr nr 231/22 i231/23, opowierzchni 1054m2 kada, przeznaczone s pod zabudow mieszkaniow jednorodzinn, 2/ dziaki komunalnej pooonej w soectwie Zamek Bierzgowski, nieruchomo stanowica dziak nr 400/6, o powierzchni 888m2 przeznaczona jest pod zabudow mieszkaniow jednorodzinn. Ceny od 20,00 z./m2 Regulamin i szczegowe informacje tel. 056 678-82-17 w.54. oraz www.lubianka.pl

typu kinect lub move. Gracz staje si sam kontrolerem i caym sob angauje si w gr. Nie siedzi bezczynnie wgapiony w telewizor, ale jest w cigym ruchu, grajc w wirtualny tenis. Jest to zabawa dla caej rodziny. Tradycyjnie pozostaje nam jeszcze komputer stacjonarny, ktry moemy dowolnie skonfigurowa razem z fachowcami ze sklepu Tryton. Dobrze skonfigurowany komputer nie musi by drogi a speni marzenia niejednego dziecka. - Nasi konsultanci dobior maszyn do indywidualnych potrzeb kadego uytkownika, dziki czemu kady nasz Klient kupi sprzt dokadnie taki, jaki jest mu potrzebny dodaje Andrzej Sawicki. - Budujemy komputery od podstawowych, biurowych poprzez uniwersalne centra multimedialne a na bardzo wydajnych komputerach dla graczy i grafikw komputerowych koczc. wiadczymy rwnie serwis komputerowy, zatrudniamy wykwalifikowan kadr, ktra pomoe rozwiza rne problemy, jakie mog si pojawi podczas eksploatacji wymarzonego komputera, laptopa czy tabletu,

Fot. Tytus Szabelski

ubianka, dn. 17.04.2013 r.

Wjt Gminy ubianka

13 POZA TORU, 26 kwietnia 2013


REKLAMA

14 POZA TORU, 26 kwietnia 2013

Drugi pierwszy raz


Marcin Tokarz

MIASTO CHEMA

Nie ma cienia wtpliwoci, e nawet w wietle trudnoci nagraj t pyt


piewaj po angielsku rnicujc tonacj, w zalenoci od klimatu, w jakim utrzymany jest utwr. Niekiedy sycha gboki growl, jak np. w numerze House of Pain, ktry znalaz si na 10. miejscu listy przebojw BIS Polskiego Radia. - Teksty naszych utworw s napisane w jzyku angielskim, to samo tyczy si postw na fanpageu, poniewa mamy ambicje dotarcia na rynek zagraniczny tumaczy Piotr Pawlikowski. Wbrew pozorom polskim kapelom heavy metalowym atwiej jest si wybi za granic uzupenia. Wojtek w wolnych chwilach skada mj poamany gryf. Razem z bratem darz mnie sentymentem. Do koca roku, chopaki chc wyda longplay zawierajcy osiem utworw. To bdzie zaawansowany, dojrzay materia. Wypracowali swj styl. Na tym krku jeszcze nie zagram, ale moe w kolejnym dadz mi szans. Wedug optymistycznych rozwaa, Lux Mortuum rozpocznie koncertowanie na przeomie lata i jesieni. Ze wzgldu na dug przerw, byby to ich drugi pierwszy raz ze startem muzycznej kariery.

Zesp zaoyli 9 lat temu. Otrzymywali wyrnienia na przegldach muzycznych, gdy nagle zapadli w stan hibernacji. W 2013 roku chc powrci z hukiem. Lux Mortuum gra melodyjny heavy metal, ktry wpija si w uszy, przejmujc kontrol nad mylami suchacza. 2005 rok mia by dla nich rokiem przeomowym. Najpierw otrzymali wyrnienie na Katarze przegldzie muzycznym. Kilka miesicy pniej na Festiwalu Mocnych Brzmie w Decznie zajli drugie miejsce oraz otrzymali nagrod najlepszych gitarzystw wydarzenia. Wszystko szo po ich myli, dopki nie dopada ich szara rzeczywisto. Lux Mortuum jeszcze wtedy nie istniao, ale to ja daam mu pocztek. Krzysztof Przybyo kupi mnie od jednego gocia. Tak, czerwona gitara elektryczna Defila bya pierwszym instrumentem, ktry trzyma w rkach. Podcza mnie pod starego szpulowca. Bada moje moliwoci. Potem odda mnie swojemu bratu, Wojtkowi, a sam zacz gra na perkusji. Widziaam

w jego oczach, e robi to niechtnie, w kocu byam jego pierwsz Rozeszli si po wiecie Dwch czonkw Lux Mortuum zostao w rodzinnym miecie: Krzysztof Przybyo perkusista i Piotr Pawlikowski basista. Zaoyciel kapeli, a zarazem gitarzysta i wokalista Wojciech Przybyo wyjecha za prac do Gdaska. Z tego samego powodu Chem opuci grajcy na elektryku drugi wokal bandu, Adam Langowski. - Szlimy na przd, gralimy koncerty przynajmniej raz w miesicu, ale w pewnym

momencie napotkalimy opr losu mwi Piotr Pawlikowski. Wewntrzna potrzeba gry bya silniejsza od ich problemu rozproszenia po Polsce. Cho s od siebie oddaleni, czy ich pasja i zamiowanie do dugich pir. Lubiam, jak kiedy opaday na mj korpus. Raz spotkali si w Mayonezie. W firmie zajmujcej si lutnictwem, gdzie pracowa Wojtek. artowali, e tylko Adam dopuci si dezercji w tej kwestii. - Nie chcielimy przerywa tego, co zaczlimy opowiada Krzysztof Przybyo. Mimo niesprzyjajcych okolicznoci zabralimy si do nagra. Spo-

tykalimy si w studio, kiedy tylko moglimy, a w kocu uzbiera si spory materia przekonuje brat zaoyciela Lux Mortuum, ktry przez krtki okres gra na perkusji w chemyskiej Toi Luzji. To by szalony okres. Krzysztof co roku jedzi na Woodstock. By na nim, a jedenacie razy. Jako to ju tak jest, e z rockiem czy si dzika impreza. Podczas jednej kto doszcztnie zama mi gryf. Gdyby nie to, pewnie graabym w kapeli, cho moje nastpczynie radz sobie piekielnie dobrze. W Polsce nie grzej miejsca

Kopiernik wjecha do Chemy


Fot. Tytus Szabelski

Fot. Nadesane

15 POZA TORU, 26 kwietnia2013


MIASTO CHEMA

Pokrzywdzeni si jednocz
Jak pomoc mog uzyska osoby, ktre zgosz si do filii? Jestemy po to, aby udzieli darmowej porady prawnej i psychologicznej dla mieszkacw Chemy. Prowadzimy take grup wsparcia, w ktrej pokrzywdzone osoby mog wzajemnie si wspiera i wymienia dowiadczeniami. Wszystko w obecnoci psychologa, ktry wyjania zasady dziaania ludzkiej psychiki i mechanizmy ni rzdzce. pomocy? Mogoby si tak wydawa, ale to nie prawda. Jeli chodzi o pomoc prawn, to mamy praktycznie rwnomierny podzia. Z porad psychologa korzysta gwnie kobiety, ale zgasza si do nas coraz wicej panw.

Za klub oddabym ycie


Kibice z Chemy aktywnie wspieraj warszawsk imienniczk
kibic. Wspieranie takiego zespou jak Legia Warszawa to dla nas powd do dumy i wielka chwaa. Cieszymy si, e zostalimy wybrani przez tak znakomity klub. Fanatycy z Chemy utrzymuj dobre stosunki z innymi lokalnymi fanklubami Legii. Wrd niektrych kibicw zwyko si nawet mwi o rodzimej triadzie, czyli przyjani kibicw Legii Chema, Sparty Brodnica i Roda Kwidzyn. Wszystkich ich czy zamiowanie do charakterystycznej eLki wpisanej w herb stoecznego klubu. - Fanklub w Chemy jest bardzo aktywny stwierdza Mody, kibic Legii Warszawa. Ich fani pojawiaj si na kadym meczu, cznie z wyjazdami. To jeden z najliczniej pojawiajcych si na meczach fanklubw Legii w Polsce. Ciesz si, e mamy takich kibicw. Bardzo moliwe, e wsppraca kibicw przeoy si na kontakty obydwu druyn. - Niedugo mamy si spotka z przedstawicielami Legii Warszawa mwi Piotr Winiewski, wiceprezes klubu z Chemy. Zobaczymy, co z tego wyniknie. Mam nadziej, e taka wsppraca pomoe naszemu klubowi wypyn na szersze wody. PS. Pseudonimy zostay zmienione.

Elbieta Jacewicz, prezes stowarzyszenia Azyl, w rozmowie z ukaszem Piecykiem mwi o pierwszych efektach dziaalnoci w Chemy

Budowlacy wrc?

krok, aby poradzi sobie ze Marcin Lewicki swoim problem, a potem skorzysta z pomocy adwokata. O przynalenoci klubowej A co robi, gdy taka pomoc nie zawsze decyduje miejsce zamieszkania. wietnym tego nie jest wystarczajca? Nasze stowarzyszenie udzie- przykadem s kibice z Chemla bezpiecznego schronienia. y, ktrzy od lat wspieraj LeJeeli sprawa jest trudna, to gi Warszawa. Mimo, e na co A jaki zakres obejmuj pora- dziki porozumieniu z okrgo- dzie kibicuj lokalnej druyw rad adwokack moemy nie, to w ich sercach jest miejdy prawne? W naszej chemyskiej filii wystpi z prob o prawnika, sce na dwa kluby. przyjmuje dowiadczony, do- ktry bdzie nieodpatnie to- To nie jest tak, e nasza rociekliwy i empatyczny adwo- warzyszy potrzebujcej osobie dzima, chemyska Legia nas kat. Mona zgosi si do nie- na drodze sdowej. nie interesuje mwi Maniek, go z problemem dotyczcym jeden z kibicw. Staramy si *** Takie grupowe spotkania praktycznie kadego kodeksu. uczszcza na mecze Legii w W cigu jednego dyuru przyprocentuj? Warszawie oraz w Chemy. Oczywicie! Kobiety nie chodzi do niego po porad na- Od marca przy ulicy Tumskiej Historia fanklubu Legii 12 dziaa filia orodka pomoprzychodz tu poplotkowa. wet 14 osb. Chemy jest bardzo duga, a cy dla osb pokrzywdzonych Pomijajc oczywist solidarchemysko-warno i okazywanie empatii w Pokrzywdzeni maj obawy przestpstwem W ramach jej kontakty szawskie trwaj praktycznie od czasie takiego zebrania, czon- przed ujawnieniem swoich dziaania mona skorzysta z zaoenia klubu. Lokalni kibipomocy: kowie grupy nie poprzestaj na problemw? ce zaczli jedzi na mecze do Na pewno mog czu si - grupa wsparcia (pon, 11-13), spotkaniach w filii, ale utrzyWarszawy ju w latach 30-tych, muj ze sob kontakty na co skrpowani, ale o to wanie - psychologa (pon, 13-18), aktywna dziaalno przypada chodzi, aby psycholog ich - prawnika (wt, 15-20). dzie. na lata 80-te. To wtedy zacz Tylko kobiety korzystaj z wspiera. To wanie pierwszy tworzy si trzon fanklubu, uznawanego przez kibicw ze stolicy za jeden z najwikszych w Polsce. - Poczya nas nazwa dodaje Maniek. Kontakty obyPrawdopodobnie niedugo na placu przy Netto znowu usyszymy od- dwu druyn trwaj od pocztku powstania klubu. Od kiedy gos robt przy fundamentach nowego sklepu ja pamitam, nasze stosunki rozwiny si przez ukady z Wszystko wskazuje na to, e spektor Nadzoru Budowlane- prezes firmy Agad. - Inspektor kibicami z Brodnicy, gdzie Lemaszyny rusz na placu bu- go w Toruniu. - Naoylimy Nadzoru Budowlanego po- gia rwnie ma swj fanklub. dowy marketu Mrwka. In- na inwestora obowizek do- twierdzi otrzymanie wszystspektor Nadzoru Budowlane- starczenia oceny technicznej kich dokumentw i, jeli nikt Tak si zaczo. Dzisiaj za Legi go otrzyma od wykonawcy wykonanych robt budowla- nie wniesie sprzeciwu, firma mog odda ycie. Chem i Warszaw dzieli stosowne dokumenty. Roboty nych. Wymagane dokumenty wznowi inwestycj po oficjalponad 220 kilometrw. Fanom maj ju nie wpywa na stan dotary do nas 17 kwietnia. nym otrzymaniu zgody na buokolicznych mieszka. Wykonawca ma nadziej, e dow. Zmniejszamy natenie nie przeszkadza to jednak w Do powiatowego inspektoratu bdzie mg wrci do pracy prac przy palach, a drgania nie podrowaniu za ukochanym na pocztku marca zadzwonili na terenie budowy. wpyn ju na stan pobliskich klubem. Legionici staraj si mieszkacy Chemy, skarc - Dopilimy ostatnie eksper- budynkw dodaje Andrzej jedzi na wszystkie mecze, rwnie te wyjazdowe. Nie obysi na drgania budynkw zlo- tyzy zgodnie z wytyczonymi Gadomski. kalizowanych w ssiedztwie warunkami i mamy nadziej, Planowo prace miay zako- wa si bez awantur, bo kibice z budowy. e niedugo bdziemy mogli czy si tej jesieni. W zwizku Chemy syn z wybuchowego - Problemem okazao si wy- wrci do prac (ostateczna ze wstrzymaniem prac market i walecznego charakteru. - Owszem, zdarzaj si konanie siedmiu pali fun- decyzja zapada po zamkni- ma by gotowy pod koniec damentowych tumaczy ciu numeru - przyp. red.) roku. awantury. Nie to jednak jest dla Tadeusz Julke, Powiatowy In- tumaczy Andrzej Gadomski, (P) nas najwaniejsze zastrzega

16 POZA TORU, 26 kwietnia 2013


GMINACHEMA CHEMA GMINA

Kopiec z widokiem na polsk histori


Budowa unikalnego w regionie miejsca pamici narodowej moe si uda, jeli wsplnie zadbamy o jego powstanie
ukasz Piecyk

Somosierra, Gibraltar czy Monte Casino to jedne z najbardziej znanych miejsc, z ktrych pochodz woreczki z ziemi przeznaczone na budow kopca Ziemia Polakw. Na razie na placu w Koczewicach przy skrzyowaniu drogi krajowej nr 91 z drog wojewdzk nr 551 znajduj si ofiarowane przedmioty z miejsc walk polskich onierzy i kilkumetrowy krzy. Projekty usypania budowli s gotowe. Zaczo si niepozornie, bo od przyniesienia do Urzdu Gminy ziemi z Norwegii. Rodzina Lucjana Bytniewskiego, pniejszego zaoyciela Stowarzyszenia Budowy Kopca Ziemia Polakw, walczya o Narwik. Za przykadem pierwszego prezesa stowarzyszenia poszli kolejni. Inicjatywa rozrosa si na tyle, e w 2005 roku powstaa organizacja wspierajca budow kopca, ktry skupiaby ziemi zebran w miejscach historycznych walk Polakw. - Pierwsza ekspozycja urn i woreczkw znajdowaa si w budynku urzdu mwi Jacek Czarnecki, wjt gminy Chema. W pewnym momencie nie mielimy miejsca na przechowanie zebranych rzeczy.

go o modziey gimnazjalnej dodaje Wojciech Rosiski. W naszym przypadku utworzenie jednej klasy mundurowej okazao si niewystarczajce, bo chtnych byo o wiele wicej. Ich uczniowie aktywnie wczaj si w obchody wit pastwowych. Co dalej? Na pocztku maja wadze stowarzyszenia zbieraj si, aby omwi konkretne terminy i dziaania w najbliszym czasie. Jeszcze w tym miesicu Muzeum Wojsk Ldowych otrzymao dwa pisma z probami o objcie patronatem tego miejsca oraz przekazanie sprztu wojskowego w charakterze eksponatw. Szacunkowy koszt budowy 14-metrowego kopca (bez infrastruktury drogowej i budynku muzealno-dydaktycznego) wynosi 3 miliony zotych. Wydzielona cz bdzie miejscem inscenizacji grup rekonstrukcyjnych w czasie wydarze patriotycznych. Stowarzyszenie polega na zbirkach pieninych, konkursach grantowych, dotacjach pastwowych i samorzdowych kadego szczebla. Gmina wpisaa inwestycj do propozycji strategii wojewdztwa na lata 2014-2020.
Kady moe wspomc budow kopca. Pienidze od darczycw s zbierane na koncie bankowym: 23 9484 1017 2600 0224 5429 0001 Bank Spdzielczy w Brodnicy Oddzia w Chemy ul. Rynek 2

Gmina ma do dyspozycji 4 ha ziemi, Na razie moe wykorzysta tylko 0,5 ha

Jedyny w regionie
Std pomys, aby znale miejsce pamici narodowej, ktrego do tej pory nie byo. Udao si stworzy ponadregionalny i symboliczny charakter skupiajcy histori wszystkich Polakw.

- Gdybymy przejrzeli map kopcw w Polsce, to praktycznie wszystkie znajduj si na poudniu. Taka budowla w tej czci kraju byaby sporym wydarzeniem. Przy okazji wiele osb zobaczyoby j, przejedajc DK nr 91 dodaje Jacek Czarnecki. Gmina otrzymaa 4 ha gruntu na t inwestycj od Agencji Nieruchomoci Rolnych. Stowarzyszenie mogo na razie zagospodarowa tylko 0,5 ha. - Ograniczenie wynika tylko i wyczenia z kwestii prawnych wyjania Wojciech Rosiski, obecny prezes stowarzyszenia i dyrektor gimnazjum w Guchowie. Pki nie pokaemy Agencji, e mamy kompletny plan in-

westycji, nie moemy korzysta z caego terenu. Twardo stpamy po ziemi, ale wierzymy, e kontynuacja dziea Lucjana Bytniewskiego znajdzie swj pozytywny koniec. Pomys doceni m. in. wojewoda kujawsko-pomorski, wpisujc kopiec do rejestru Miejsc Pamici Narodowej. Ju teraz na tym terenie odbywaj si wydarzenia zwizane z pamici narodow. To tutaj organizowane s gminne obchody dnia niepodlegoci. Wtedy te przyjmowane s nowe woreczki z ziemi. Aby zosta darczyc, naley w Urzdzie Gminy pobra oficjalny woreczek stowarzyszenia, a potem wypeni druk owiadczenia o autentycznoci ziemi podpisany przez odpowiedni instytucj.

Odkopanie historii
Kopiec bdzie mia wymiar edukacyjny. Przy budowli ma powsta budynek muzealno-dydaktyczny. - Nie chciabym, aby za 20 lat uczniowie mieli problem ju nie tylko z histori kraju, ale take z hymnem Polski mwi Wojciech Rosiski. Zreszt na nauk nigdy nie jest za pno i kady skorzysta na przygotowanej koncepcji muzealnej. Prezes stowarzyszenia ma ju dowiadczenie potrzebne w edukacji patriotycznej. W guchowskim gimnazjum zostay stworzone klasy mundurowe. - Jestem ostatni osob, ktra powiedziaaby co ze-

Wie o nowym obliczu


ukasz Piecyk

Fot. Tytus Szabelski

Gminne projekty zostay dobrze ocenione przez Urzd Marszakowski. Udao si zdoby dofinansowanie na inwestycje w Grzywnie i Zelgnie
tek Centrum Kultury i Tradycji. Stopniowe prace trwaj w Zelgnie od kilku lat. Zaczo si od remontu dachu przy wsparciu Ministerstwa Edukacji Narodowej. Do 2010 roku udao si wymieni stolark okienn, wszystkie instalacje centralnego ogrzewania i wodno-kanalizacyjne oraz wyremontowa pomieszczenia w piwnicach i na parterze. Teraz uda si wyremontowa pitro i strych. - Nasze wsie zmieniy si tak diametralnie, e nie pamitamy, jak wyglday dekad temu - mwi w czasie podpisania umw Piotr Cabecki, marszaek wojewdztwa. Merytoryczn ocen projektw przeszo 165 pomysw. Wsparcia finansowego wystarczyo na 152 pomysy. Pozostae musz poczeka na dodatkowe rodki finansowe pochodzce z oszczednoci po przetargach oraz korekt zlece patnoci.

Komputer zamiast liczyda


Nowy sprzt dla podstawwki

Ponad p miliona zotych Urzd Marszakowski przekae na konto gminy Chema. Samorzd przeznaczy fundusze na dziaania zwizane z odnow wsi. Pienidze trafi m. in. do Grzywny. Projekt rekultywacji oczka wodnego i budowy skweru rekreacyjnego w centrum wsi zdoby najwicej punktw na licie rankingowej, ktra zawieraa ponad 160 propozycji z caego wojewdztwa. - Inwestycja w Grzywnie znaczco podniesie estetyk centrum tej miejscowoci mwi Katarzyna Orowska z wydziau promocji Urzdu Gminy Chema. - Od marszaka dostaniemy blisko 270 tysicy zotych dofinansowania na ten cel. Kolejne 235 tysicy zotych trafi do Zelgna. Przydadz si do kolejnego etapu prac nad

Umow o dofinansowanie podpisa Piotr Cabecki, marszaek wojewdztwa, i Jacek Czarnecki, wjt gminy

modernizacj dawnej pastorwki. W jej miejsce ma powsta biblioteka samorzdowa z izb

muzealn (tam znajd si eksponaty dziedzictwa kulturowego z obszaru gminy), dajc pocz-

Uczniowie ze szkoy podstawowej w Sawkowie zainaugurowali program Cyfrowa Szkoa. Pokazali samorzdowcom, jak przy pomocy multimediw mona uczy si matematyki. Dzieci z IV klasy zaprosiy wjta i radnych na otwart lekcj matematyki. Zaprezentowali, jak rozwizywa zadania dziki komputerom i interaktywnym tablicom. Przy pomocy poczty e-mail otrzymali test sprawdzajcy i z gotowymi rozwizaniami odesali do nauczycielki. Szkoa rodki na sprzt zdobya w Ministerstwie Edukacji Narodowej i samorzdzie, otrzymujc odpowiednio blisko 60 i 30 tys. zotych. Uczniowie maj do dyspozycji 21 netbookw (mae komputery przenone). (P)

Fot. Nadesane

17 POZA TORU, 26 kwietnia 2013


GMINA ZAWIE WIELKA

Na pocztku jest chaos


Mieszkacy Zejwsi Wielkiej trac cierpliwo. Chc znw swobodnie korzysta z drg
ich ca powierzchni. Niekiedy pojawia si problem z przejciem. To samo tyczy si ulicy Handlowej. Wjt stwierdzi, e musi powsta parking. Rozkopano teren, zwieziono materiay budowlane, a na okres zimy przerwano prace. Zrobio si cieplej, a budowy jeszcze nie wznowiono skary si pani Ewa. Dodatkowe obawy wrd mieszkacw wzbudza projekt budowy duego marketu w okolicach tego skrzyowania. Wjazd i wyjazd z obiektu ma by dokonywany z ulicy Sonecznej. Zdaj sobie spraw z tego, jak uprzykrzajcy jest obecny stan rzeczy przekonuje Jan Surdyka. Mieszkacom przeszkadzaj samochody zaparkowane na chodnikach oraz brak przejcia dla pieszych, jednak to sytuacja przejciowa. Po zakoczeniu realizacji inwestycji samochody przenios si na duy parking. Gdy powstanie market, na ulicach postawione bd odpowiednie znaki. Prace polegajce na ulepszeniu komunikacji w tej czci wsi, zostan zakoczone jeszcze w tym roku uzupenia wjt. Cao inwestycji budowy parkingu wyniesie ponad 300 tys. Cho kwota jest niemaa, rwna si ona realizacji projektu bdcego odpowiedzi na oczekiwania mieszkacw. - Wjt wyszed z propozycj, ktra ma przysuy si nam wszystkim. tumaczy Wioletta Warzocha, sotys Zejwsi Wielkiej. - Trzeba uzbroi si w cierpliwo. Obecna sytuacja rzeczywicie jest pewnym utrudnieniem, ale po wdroeniu zmian, sytuacja na skrzyowaniu ulegnie znacznej poprawie. Wadze gminy nie pi. Ju niebawem startuj z przetargiem na budow parkingu, a jego efektw spoeczno Zejwsi Wielkiej moe spodziewa si przed kocem tego roku.

Pedaowali, a si kurzyo
Jazdy rowerem si nie zapomina. Fanom jednoladw na nic ta zasada

Fot. Tytus Szabelski

Marcin Tokarz Siedziba gminy rozwija si z roku na rok. Ten stan rzeczy szczeglnie objawia si na skrzyowaniu ulic Sonecznej i Handlowej, ktre jest centrum wsi. Rosnca ilo lokali usugowych, zakadw oraz firm wzmaga ruch drogowy. Nieukoczona budowa parkingu utrudnia jego przepyw. Czy mieszkacy mog liczy na popraw tej sytuacji? Naprzeciwko urzdu gminy w Zejwsi Wielkiej przygotowano teren pod budow parkingu. Wjt Jan Surdyka osobicie wyszed z propozycj tej inwestycji, biorc pod uwag wzrost natenia ruchu, jaki ma miejsce na ulicach Sonecznej i Handlowej. Jak si okazao najdogodniejszy teren do jej realizacji nalea do Lasw Pastwowych, co utrudniao

wdroenie projektu. - Negocjacje z Regionaln Dyrekcj Lasw Pastwowych zajy nam troch czasu mwi Jan Surdyka, wjt gminy Zawie Wielka. Z tego wzgldu rozpoczcie budowy parkingu byo odkadane. Doszlimy jednak do porozumienia dodaje. Koszty zwizane z wykorzystaniem terenw nalecych do Lasw Pastwowych wyniosy 120 tys. zotych. Inwestycja ma znaczco wpyn na organizacj ruchu drogowego w obrbie wspomnianego skrzyowania. Na dzie dzisiejszy mieszkacy borykaj si z problemem parkowania, a w godzinach szczytu z przejazdem ulic Soneczn. - To, co teraz mamy, to istny baagan mwi pani Ewa, mieszkanka Zejwsi Wielkiej. Ludzie parkuj na chodnikach, zajmujc

Sezon dwch kek oficjalnie rozpoczty, a to za spraw szstego ju Rodzinnego Rajdu Rowerowego z Przygod. W tym roku ponad szedziesiciu cyklistw z Torunia, gminy Zawie Wielka i okolic uwolnio swe maszyny z garaowych ciemnoci. Jecha mieli bez wzgldu na pogod. Jad rowery, krc si koa. Nad nami cicho gwide wiatr brzmi sowa jednej z piosenek dla dzieci. Uczestnicy VI Rowerowego Rajdu Rodzinnego obrcili je w czyn, pokonujc tras o dugoci 25 km. Wycieczka rozpocza si 14 kwietnia w godzinach porannych. miakowie wyruszyli z Grska, przejedajc przez Zarole Cienkie, yn, Bierzgowo oraz Zamek Bierzgowski. Punkt startu by zarazem met. By skorzysta z dodatkowych atrakcji, uczestnicy musieli dojecha jeszcze do Zejwsi Maej. VI Rowerowy Rajd Rodzinny inaugurowa sezon turystyki rowerowej w gminie Zawie Wielka. Uroczyste otwarcie imprezy poprowadzi Prezes Klubu Turystyki Kolarskiej PTTK Przygo-

da, Waldemar Wieczorkowski. Pod przewodnictwem komandora Dariusza Parzycha cyklici ruszyli w tras, by sprawdzi swoj wytrzymao. - Chcemy popularyzowa ten rodzaj aktywnoci fizycznej mwi Dariusz Parzycha. Co roku w rajdzie uczestnicz stali bywalcy, ale impreza jest otwarta dla wszystkich chtnych. Mamy nadziej, e w kolejnej wemie udzia jeszcze wicej mionikw dwch kek dodaje komandor. Po drugim etapie rajdu, czyli licznych konkursach sprawnociowych, nadszed czas wrczenia nagrd. Otrzymali je zwycizcy wszystkich konkurencji, a take wyjtkowi uczestnicy wycieczki rowerowej. Wrd nich znalaz si najstarszy rowerzysta biorcy udzia w imprezie, osiemdziesiciopicioletni pan Karczewski, ktry mimo wieku pokona ca tras. Patron honorowy wycieczki, Jerzy Dudzic, zapowiedzia organizacj kolejnej rowerowej przygody na 30 czerwca. (MT)

Fot. Nadesane

18 POZA TORU, 26 kwietnia 2013


GMINA LUBICZ

Sprawdzone rozwizania s najlepsze


Gmina Lubicz jako pierwsza w powiecie toruskim rozstrzygna przetarg dotyczcy wywozu odpadw od 1 lipca
Tomasz Wicawski

Nowe przepisy dotyczce zagospodarowania odpadw komunalnych spdzaj sen z powiek samorzdowcw od wielu miesicy. Odwrotu jednak nie ma i trzeba zaadoptowa si do zaistniaej sytuacji. Ofensywa informacyjna gminnych urzdnikw trwa. - Wyonilimy spk odpowiedzialn za wywz i zagospodarowanie odpadw komunalnych z zamieszkaych posesji w zgodzie z nowymi zasadami gospodarki odpadami mwi Grayna Bucze, kierownik referatu gospodarki odpadami. Rada Gminy podja wszystkie niezbdne uchway w roku 2012, co umoliwio ogoszenie przetargu w grudniu. Trzy firmy dziaajce w naszym regionie interesoway si tak moliwoci i skaday zapytania.

Z Toruniem najlepiej
Gmina zdecydowaa si na wspprac z torusk spk MPO, ktra dotychczas wiadczya usugi dla wikszoci mieszkacw tego terenu. Zdaniem samorzdowcw pracownicy firmy znaj specyfik miejscowoci i dobrze wywizywali si ze swojego zadania do tej pory. - Najwikszym problemem, z ktrym si zmagalimy, byo rzetelne i prawidowe wyliczenie stawek opaty, jak bd

uiszcza mieszkacy wskazuje Grayna Bucze. Ustawodawca zakada, e do nowego systemu gospodarki odpadami nie mona dokada. Samorzdy nie maj rwnie prawa zarabia na tym zadaniu.

Zniki dla rodzin


Koszty generuje wywz opadw, ich zagospodarowanie w zgodzie z wytycznymi unijnymi, obsuga administracyjna, jak rwnie funkcjono-

wanie punktw selektywnej zbirki odpadw komunalnych. Mieszkacy, ktrzy bd segregowali odpady, zapac 12 zotych za kad osob mieszkajc w gospodarstwie domowym skadajcym si z 4 osb. Gmina znalaza rozwizanie problemu rodzin wielodzietnych. Za pit i szst osob w danej rodzinie trzeba bdzie zapaci 6 z, a za sidm i kad nastpn 3 z. Mieszkacy, ktrzy nie bd segregowali mieci, musz liczy si z

wikszymi kosztami. W takim przypadku opaty wzrosn o 40%.

nowania nowego systemu i pomagaj wypenia deklaracje. Odbd si one we wszystkich 17 soectwach naszej gminy. Na pierwszy ogie poszli mieszkacy Brzena, gdzie urzdnicy informowali o nowym systemie 11 kwietnia. Ostatnie spotkanie zaplanowane jest na 13 maja w Kopaninie. - Zdecydowalimy si rwnie na edukacj dzieci i dorosych poprzez zabaw mwi Grayna Bucze. Zorganizowalimy akcj Segreguj, nie marnuj. To si opaca. Rozstrzygnicie konkursu nastpi w maju na pikniku gminnym. Tak szeroko zakrojone dziaania edukacyjne powinny przynie wymierne efekty w postaci sprawnie dziaajcego systemu gospodarki opadami. Nowy system zacznie funkcjonowa od 1 lipca. - MPO przyjeda do nas od duszego czasu mwi mieszkaniec Zotorii. Dobrze, e nie nastpi jakie rewolucyjne zmiany, bo lepsze jest czsto wrogiem dobrego.

Trzeba informowa
- Bardzo wanym aspektem nowego systemu jest edukacja spoeczna mwi Marek Olszewski, wjt gminy Lubicz. Prowadzimy spotkania z mieszkacami, w trakcie ktrych pracownicy waciwego referatu udzielaj wyjanie, informuj o zasadach funkcjo-

Stadion stanie w Lubiczu


Gmina Lubicz dostanie dofinansowanie ze rodkw unijnych na inwestycj sportowo-kulturaln
Na penowymiarowym boisku bdzie mona rozgrywa mecze pikarskie na poziomie III ligi. Pikarze z Lubicza nie bd musieli gra w Zotorii. W planach jest rwnie budowa amfiteatru. Umowa na dofinansowanie inwestycji zostaa podpisana 8 kwietnia. Samorzd otrzyma wsparcie w kwocie p miliona zotych. - Budowa kompleksu sportowo-kulturalnego w Lubiczu Dolnym-Magorzatowie jest dla nas bardzo wana mwi Marek Olszewski, wjt gminy Lubicz. Penowymiarowe boisko o trawiastej nawierzchni umoliwi organizacj rnego rodzaju imprez. Infrastruktura wok obiektu ma pozwoli na udzia gminnych druyn w profesjonalnych rozgrywkach. Powstan system nawadniania boiska, budynek sanitarno-szatniowy z pokojem dla sdziw, parkingi i awki dla fanw futbolu. Planowane jest rwnie owietlenie obiektu i wyposaenie go w monitoring. Na jego obrzeach ustawione zostan pikochwyty. - Obiekt bdzie przystosowany do organizacji duych imprez plenerowych mwi Marek Olszewski. Pierwszy etap zakada moliwo szybkiego montau duych scen dla wykonawcw. W dalszej kolejnoci zakadamy powstanie amfiteatru. (WT)

Zgodna ocena spdzielni


Zarzd SM Lubicz z absolutorium
dzielni. Nie mog zaprzeczy, e z satysfakcj przyjmuj wyniki gosowania, bo uchway zostay podjte bezwzgldn wikszoci gosw. Jedn ze zmian, ktre zostan wprowadzone w spdzielni bdzie pene opomiarowanie zasobw w podzielniki kosztw ciepa cznie z azienkami. Zmiana ta spowoduje, e kady mieszkaniec paci bdzie wycznie za siebie. Sd Rejonowy w Toruniu 8 kwietnia dokona swoim postanowieniem stosownego wpisu w KRS. Oznacza to, e Walne Zgromadzenie Czonkw SM w Lubiczu za rok 2012 zostao zakoczone. - Pozostaje wykonanie uchwa i wnioskw, ktre zapady mwi Wadysawa Sadowska. Szczeglnie wane jest wprowadzenie indywidualnego systemu rozliczania zuywanego ciepa. (WT)

Wadysawa Sadowska, prezes SM Lubicz ma si z czego cieszy. Czonkowie spdzielni j popieraj

Pod koniec marca odbyo si Walne Zgromadzenie Czonkw Spdzielni Mieszkaniowej w Lubiczu. Wzbudzio ono due zainteresowanie mieszkacw, ktrzy tumnie zjawili si na obradach. Uchway podejmowano jednak niemal jednogonie. Obrady podzielone byy na trzy czci. Najwaniejsze punkty posiedzenia dotyczyy zatwierdzenie sprawozda zarzdu, finansowego i rady nadzorczej. Zgromadzeni mieli w swoich rkach decyzje o udzieleniu absolutorium czonkom zarzdu spdzielni. Musieli zdecydowa rwnie o kierunkach rozwoju

instytucji na kolejne lata. - Cieszy fakt, e w obradach uczestniczyo 123 mieszkacw mwi Wadysawa Sadowska, prezes SM Lubicz. Wida, e nie jest im obojtny los sp-

Fot. Tytus Szabelski

Fot. Tytus Szabelski

19 POZA TORU, 26 kwietnia 2013 GMINA LUBICZ

By dumnym z samego siebie


Tomasz Wicawski

Bracia Przedpescy s przyszoci polskiego speedwaya. Zaczynali, jedc w motocrossie. uel okaza si jednak ciekawszy
paj po ziemi. - Jest bardzo wielu niezwykle utalentowanych specjalistw od tego sportu w naszym kraju mwi ukasz Przedpeski. Na pewno jest ich wicej ni w przypadku piki nonej, ktr kreuje si na sport narodowy. Nie moemy jednak narzeka, bo na polskie stadiony ulowe przychodz tysice kibicw. To daje powera do dalszej pracy na treningach. Pawe przyznaje, e najlepiej jedzi mu si wtedy, kiedy publika jest najwiksza. - Zupenie mnie to nie paraliuje mwi modszy z braci. Przecie po to wylewa si litry potu na treningach, by potem zaprezentowa swoje dzieo jak najszerszej publicznoci. Oczywicie, e chciabym kiedy wystartowa w elitarnym cyklu Grand Prix, ale do tego droga jeszcze niezwykle daleka. Pki co chc by podstawowym zawodnikiem swojej druyny. Motto ukasz Przedpeskiego jest rwnie proste. - Jeeli jeste zadowolony z samego siebie po zawodach, to znaczy, e zrobie wszystko co w twojej mocy, by wypa jak najlepiej mwi zawodnik Unibaxu.
Fot. Nadesane

Tomasz Gollob kiedy skoczy karier, ale o nastpcw moe by spokojny. Dwch z nich mieszka w Lubiczu Dolnym. Jed w toruskim Unibaxie, na ktrego mecze przychodzili z rodzicami od maego. Marz im si wystpy w elitarnym cyklu Grand Prix. Ojciec ukasza i Pawa Przedpeskich zabiera ich na stadion ulowy od kiedy pamitaj. Wrd ryku motorw i zapachu spalin przebiegao ich dziecistwo. Wtedy nie podejrzewali, e przyjdzie im jedzi w jednej druynie z legend polskiego czarnego sportu, ktr znali gwnie z telewizji. Bakcyla poknli jednak bardzo szybko. - Przez dwa lata jedziem w zawodach motocrossowych mwi Pawe Przedpeski, modszy z braci, ktry w tym roku skoczy 18 lat. ukasz pierwszy wymarzy sobie karier ulowca. Jedziem z nim zawsze na zawody, w ktrych bra udzia. Wzbraniaem si jednak przed krokiem w t stron. Brat wraz z trenerem Zbikiem namwili mnie jednak, bym chocia raz sprbowa. Wsiadem na motocykl, zrobiem kilka okre, i tak ju zostao. Pawe nie ma jeszcze na swoim koncie spektakularnych sukcesw. Przebicie si do skadu

Unibaxu z powodzeniem walczcego o mistrzostwo kraju byo nie lada wyzwaniem. W tamtym sezonie w meczach ligowych wystpi kila razy. Zaprezentowa si na tyle udanie, e jego pozycja w klubowej hierarchii wyranie si umocnia. - Przede wszystkim chciabym regularnie punktowa mwi Pawe Przedpeski. Jak moje wystpy bd przynajmniej takie, jak w zawodach inaugurujcych obecny sezon, to bd bardzo zadowolony. Z zespoem z Wrocawia przywiozem cztery punkty. Najwaniejsze jest jednak mistrzostwo kraju, do ktrego bdziemy dy. Starszy braci zdobywa ju

zoty medal modzieowych druynowym mistrzostw polski. Unibax zdoby je w 2009 roku na swoim terenie. - Niestety, a moe w naszym przypadku na szczcie, motocross nie jest w Polsce tak popularny jak speedway opowiada ukasz Przedpeski. Jedzimy dalej oczywicie w tego rodzaju zawodach, ale tylko hobbystycznie. Nie chc zapesza, ale z bratem bdziemy startowali w tym sezonie take w czeskiej lidze, a moe jeszcze w jakim innym klubie zagranicznym. ulowcy z powiatu toruskiego nie wyznaczaj sobie konkretnych celw na przyszo. S bardzo ambitni, ale twardo st-

Wynik jest wtedy drugorzdny. Nawet jak przegrasz, wiesz, e rywale byli po prostu lepsi. Bracia opowiadaj, e szum wykreowany wok przyjcia Tomasza Golloba do druyny toruskich aniow zupenie nie dotyczy relacji, ktre s wewntrz teamu. Z podziwem patrz na zawodnika, ktry jest yw legend polskiego speedwaya. - Tomek, a raczej pan Tomek, przywizuje du uwag do pomocy swoim kolegom z zespou mwi Pawe Przedpeski. Zawsze mona liczy na rad z jego strony. On doskonale rozumie, e jazda w lidze jest sportem druynowym. Nie traktuje nikogo z gry, chocia osign wicej od nas wszystkich razem wzitych. Chris Holder by dla ukasza Przedpeskiego przez duszy czas sportowym idolem, postaci, na ktrej mg si wzorowa. - To wietny ulowiec mwi chopak z Lubicza. Po doniesieniach o jego ostatnich wybrykach trudno jednak powiedzie, by by wzorem do naladowania. Od wielu zawodnikw, z ktrymi rywalizuj, mona si czego nauczy, u kadego co podpatrze. Bracia ze sob walcz na torze, ale przede wszystkim staraj si wspiera siebie nawzajem. Sport jest bardzo istotny, ale rodzina waniejsza.

20 POZA TORU, 26 kwietnia 2013


GMINA YSOMICE

Bal na trzysta par


Sala gimnastyczna szkoy w Turznie pkaa w szwach. Wszyscy chcieli poczu si jak w Tacu z Gwiazdami
Zainteresowanie turniejem taca towarzyskiego w gminie ysomice przeroso najmielsze oczekiwania organizatorw. W zawodach uczestniczyli profesjonalni tancerze z caego kraju. Publiczno oklaskiwaa stojce na wysokim poziomie tanga, rumby, fokstroty i walce. Impreza odbya si w budynku Zespou Szk nr 2 w Turznie. Najmodsi adepci taca prezentowali swoje umiejtnoci od samego rana. - Wszyscy potrzebuj czasem czego nowego mwi Piotr Kowal, wjt gminy ysomice. Festyny s gminn codziennoci. Tego rodzaju imprezy zdarzaj si rzadko. Przez cay dzie pojawiy si na trybunach tysice osb. Pomys si spodoba, wic zastanowimy si nad jego kontynuacj. Tancerze rywalizowali o puchar wjta gminy ysomice. Wielu z nich reagowao bardzo ywioowo. Pojawiy si zy. Jedni pakali ze szczcia, inni byli rozczarowani porak. Specjaln opraw miaa gala wieczorna, ktr poprowadzia Iwona Szymaska-Pavlovi. - Zmagania stoj na bardzo wysokim poziomie mwia jurorka popularnego Taca z gwiazdami. Turniej zosta zorganizowany bardzo profesjonalnie. Cieszy fakt, e takie imprezy trafiaj do maych miejscowoci. W trakcie wieczornych zmaga rywalizoway pary klas C, B i A, a take zawodnicy w kategorii OPEN. Wielu z nich swoj przygod z tacem rozpoczynao lata temu. - Wystpowalimy na wielu turniejach w caej Polsce, ale nieczsto zdarza si, e konferansjerem jest tak znana w rodowisku posta mwili zawodnicy klubu tanecznego Dance&Dance Toru, gospodarze zmaga. Cieszy fakt, e w tak doborowym towarzystwie udao nam si zaj kilka miejsc na podium. W najbardziej prestiowej kategorii open w tacach standardowych bezkonkurencyjni okazali si Oskar Dziedzic i Klaudia Iwaska z klubu Strefa Taca Warszawa. Wyprzedzili oni torusk par Filipa i Michalin Kukliskich. W kategorii tacw latynoskich pierwsze miejsce jury przyznao Adrianowi Kopczyskiemu i Ewelinie Mikoajewskiej z Polish Club Warszawa. - Wyniki s bardzo wane, ale istotniejsza dla nas bya promocja taca mwi Katarzyna Kder, wsporganizator turnieju. Moe uda si zarazi cz osb mioci do tej niezwykle efektownej i wartociowej dla zdrowia formy aktywnoci. Niekoniecznie trzeba by profesjonalist, ale zawsze mona zabysn przed znajomymi gorc rumb. Publiczno aktywnie wczaa si w zabaw, reagujc na zachty konferansjerw. Walc wiedeski, poza uczestnikami turnieju, zataczyo kilkanacie par wybranych z publicznoci. Par prowadzc stworzyli Iwona Pavlovi i wjt Piotr Kowal.
Fot. Tytus Szabelski

21 POZA TORU, 26
GMINA OBROWO

kwietnia 2013

Radar do szafy, gaz do dechy


Stra gminna walczy w Obrowie z piratami drogowymi. Mieszkacy coraz czciej dzwoni z prob o pomoc
W stray gminnej zatrudnione s tylko dwie osoby. Nie oznacza to jednak, e ich praca ogranicza si do kilku godzin dziennie. - Stra gminna wsppracuje z policj i reaguje na wszystkie zgoszenia mieszkacw gminy mwi Andrzej Wieczyski, wjt gminy Obrowo. Patrole odbywaj si w niedziele, wita, a take w dni powszednie, gdy zachodzi taka potrzeba. Spraw do zaatwienia jest coraz wicej. - Ja albo mj podwadny odbieramy telefony take po poudniu mwi ukasz Lewandowski. Jeeli sprawa jest bardzo pilna, reagujemy sami lub zgaszamy to dyurnemu policji. Na pocztku ludzie nie mieli wiadomoci, e jest taka instytucja i nie byo wielu zgosze. Teraz musimy dobrze planowa czas, eby zaj si wszystkim. Interwencje stray maj rny charakter. Zgoszenia dotycz bezpaskich psw, ktre atakuj ludzi, jak miao to miejsce w ynku, gdzie dziadek odbierajcy dziecko z przystanku zosta zaatakowany przez kilka czworonogw, jak rwnie zanieczyszczania terenu przez budowlacw. Mierzenie prdkoci pojazdw poruszajcych si po terenie gminy jest tylko jedn z form dziaalnoci mundurowych. Zdecydowanie wicej jest interwencji. Wrd osb ukaranych najliczniejsz grup stanowi jednak kierowcy, ktrzy otrzymali od wrzenia 2012 roku ok. 400 mandatw. - Statystyka mandatw czy poucze nie jest miarodajna mwi ukasz Lewandowski. Liczba osb ukaranych za nieprzestrzeganie przepisw nie wynika z faktu, e stoimy z fotoradarem codziennie. Wystarczy jedna kontrola w miesicu, eby zauway, e skala problemu jest bardzo dua. Naszym celem nie jest wystawianie mandatw, ale zmiana nawykw kierowcw. Przecie chodzi o ich wasne bezpieczestwo, a take zdrowie i ycie innych uczestnikw ruchu drogowego.

Perfekcyjne panie domu


Nie masz czasu dla siebie, bo zajmujesz si dziemi? Pocz jedno i drugie

Tomasz Wicawski

W Kawczynie i Zbwcu kierowcy nie zwracaj uwagi na przepisy. Widzc koniec terenu zabudowanego na horyzoncie zanadto sobie folguj. Rodzice boj si o swoje dzieci, bo o tragedi nietrudno. Cz wozi podopiecznych samochodami na przystanek autobusowy, chocia do domu jest tylko kilkaset metrw. - Uywamy jednego fotoradaru, ktry wypoyczamy mwi ukasz Lewandowski, komendant stray gminnej w Obrowie. Z relacji mieszkacw wiemy, e na kilka dni po tym jak ustawiamy go przy drodze krajowej numer 10, sytuacja ulega poprawie. Gdy nie mierzymy prdko-

ci duszy czas, kierowcy znw ignoruj obowizujce ograniczenia prdkoci. W marcu podczas jednej sesji pomiarowej przejechao 2445 samochodw, z ktrych ponad tysic przekroczyo dozwolon prdko. Nie wszystkie osoby otrzymuj mandat, bo urzdzenie ma prg tolerancji do 18 km/h. Nie zmienia to jednak faktu, e przepisy sobie, a ycie sobie. - W Kawczynie wjedajc do miejscowoci wida praktycznie jej koniec mwi ukasz Lewandowski. Wiele osb ulega zudzeniu, e na tak krtkim odcinku nic nie moe si wydarzy i nie zdejmuje nogi z gazu. Nie chcemy wyciga wnioskw po tragedii, dlatego staramy si temu przeciwdziaa.

Przez siedem dni w tygodniu s gosposiami. Niekiedy sprawdzaj si w podwjnej roli: pani domu i kobiety sukcesu. Kobiety z gminy Obrowo przekonay si, e czasem warto znale chwil dla siebie. Mieszkanki gminy Obrowo znaj si od lat. Kada z nich pracuje chocia na jednym etacie. W kocu obowizki gospodyni domowej to wicej ni etat, tyle e bezpatny. Dzieci wrzeszcz, a w kuchni unosi si zapach spalenizny. Weszy w rol pani domu jak w maso. I nagle pojawia si pytanie: maj prawo zrobi co dla siebie? Od trzech lat wsppracuj z firm szkoleniow, ktra z kolei nawizuje kontakty z urzdami gminy, dziki czemu organizujemy szkolenia dekoracyjne tumaczy Magda Zapaowska. Postanowilimy zatem pozyska unijne pienidze i zainicjowa tego typu szkolenia dla kobiet z naszej gminy. Niestety, gmina nie jest tym zainteresowana. Musiaam wzi sprawy w swoje rce. Magda po raz pierwszy wycigna kobiety z domu 25 marca. Spotkay si w restauracji Siesta w Brzozwce. W czterogodzinnym kursie ozdb wielkanocnych wzio udzia dwadziecia cztery kobiet. Te, ktre nie miay z kim zostawi dzieci, zabray je ze sob. Idea jest prosta: zamiast szuka pomysw na atrakcyjny prezent czy sposobw na oryginalny wystrj wntrz w Internecie, mona wzi udzia w kursach florystycznych. Magda zapewnia, e tematyka szkole

nie ogranicza si wycznie do dekoracji czy wystroju wntrz. Tu nie chodzi o to, aby powstay cuda mwi. Wane jest take, aby wyrwa te panie z domu. Chciaabym, aby one same powiedziay, e chciayby na przykad, aby im wytumaczy, jak si obsuguje maszyn do szycia. Myl te o kursach robienia makijau. Wiele osb zadeklarowao pomoc i w ten sposb powoli powstaje wykwalifikowana kadra. Wszystkie panie otrzymay na pamitk dyplom uczestnictwa w warsztatach. Nie kryj, e inicjatywa jest strzaem w dziesitk. Zaprosiam na kurs koleank z Niemiec, ktra akurat mnie odwiedzia opowiada Aldona Lipka. Tam takie kursy s bardziej powszechne. Mimo, e kobiety maj swj rytm, ktry wyznaczaj dom, rodzina, dzieci deklaruj ch uczestnictwa w kolejnych warsztatach. Ja oceniam t inicjatyw jako wyjcie do ludzi, zainteresowanie si spoecznoci wiejsk mwi Aneta Banach. Wiele pomysw na zintegrowanie mieszkacw gminy ma take Beata liak. Obecnie czekam na opini gminy w sprawie przekazania dziaki na ogrd z placem zabaw dla dzieci tumaczy. Wszystkie panie, ktre s zainteresowane udziaem w szkoleniach, mog skontaktowa si z Magd Zapaowsk pod numerem telefonu: 600024336. (MO)

Fot. Tytus Szabelski

22 POZA TORU, 26 kwietnia 2013

Duszpasterstwo z powoania
Integracja lokalnej spoecznoci moe rozpoczyna si w kociele. W Bierzgowie ksidzu udaje si trafi do ludzi
Tomasz Wicawski Frekwencja na mszach witych daleko przewysza redni z miejskich parafii. Mieszkacy trafiaj do wityni nie tylko na Wielkanoc czy Boe Narodzenie. Na pielgrzymki chodz nawet kilka razy w roku. Proboszcz nie musi grzmie z ambony. Organizuje za to festyny i koncerty. - Proboszczem jestem tutaj od 16 lat mwi ksidz Rajmund Ponczek z parafii pw. Najwitszej Maryi Panny w Bierzgowie. rodowisko znam bardzo dobrze, std te jest mi atwiej. Nie czuj jednak, ebym robi co wyjtkowego. Po prostu ludzie tutaj s bardzo zaangaowani, a ja staram si im nie przeszkadza. Parafian z roku na rok przybywa, bo wielu ludzi przeprowadza si na tereny podmiejskie. Zmieniaj si wyzwania, z ktrymi trzeba si zmierzy. Kiedy mieszkacy byli gwnie zwizani z ziemi. Obecnie wiele osb pracuje w Toruniu czy Bydgoszczy, a w ubiance, Bierzgowie czy Czarnym Bocie mieszka. By zbudowa zgran spoeczno, trzeba zintegrowa ludzi. - Od 16 lat robimy w naszej gminie festyny mwi proboszcz. Zawsze odbywaj si one w ostatni niedziel przed wakacjami. Organizatorem jest prnie dziaajca u nas Akcja Katolicka, ale w t inicjatyw wczaj si wszyscy. Ostatnim razem zaprosilimy do nas orkiestry dte, wrd modych osb. Problemem, z ktrym boryka si lokalna spoeczno, jest coraz wikszy rozdwik pomidzy wyksztaceniem, ktre z roku na rok jest lepsze a perspektywami na rynku pracy. Wielu mieszkacw ze rednim czy wyszym wyksztaceniem nie moe znale zatrudnienia. - Sprawa ta poruszana jest bardzo czsto w rozmowach podczas koldy mwi proboszcz. Trzeba stara si powstrzyma fal wyjazdw modych ludzi, bo przecie to oni s przyszoci naszego spoeczestwa. Marzeniem proboszcza jest stworzenie chru przykocielnego. Najbliszym wyzwaniem bdzie jednak przegld pieni religijnej i harcerskiej, ktry odbdzie si 11. maja. Organizatorami imprezy s lokalne koo Caritas i animator kultury z ubianki. Pocztek planowany jest na godzin 13.30 przy nowym Centrum Sportu w sercu gminy. Swj udzia zapowiedziao 80 zespow. - Mamy kopot bogactwa mwi proboszcz. Wystpy bd trway co najmniej kilka godzin. Wida jednak, e pomys jest trafiony.

GMINA UBIANKA

Fot. Maciej Pagaa

ktrych koncert cieszy si du popularnoci.

Parafia razem z GCK


ycie parafii nie sprowadza si jedynie do coniedzielnych spotka w kociele. Parafia wsplnie z Akcj Katolick organizuje wyjazdy dzieci na kolonie czy pielgrzymki, w ktrych mieszkacy bardzo chtnie uczestnicz (nie tylko po Polsce, ale take zagraniczne). Dobrze ukada si rwnie wsppraca Kocioa z Gminnym Centrum Kultury w ubiance, jak take Urzdem Gminy. Instytucje te staraj si uzupenia. - Od wielu lat proboszcz angauje si we wszystkie akcje na rzecz lokalnej spoecznoci mwi mieszkanka Bierzgowa. Ludzie go tutaj szanuj. Dzie-

ci bardzo lubi ksidza, ktry w szkole prowadzi lekcje religii. Maj dla Bierzgowa jest szczeglny. Od wielu lat podtrzymywana jest w parafii tradycja odprawiania naboestw na wieym powietrzu. Odbywaj si one pod wszystkimi figurami witych i krzyami, ktre znajduj si na tym terenie. S takie miejsca, jak np. przy zamku, w ktrych zbiera si zawsze ponad 100 osb. W poprzednich latach realizowany by rwnie program Wyprawa do rde. Jego celem byo uwiadomienie mieszkacom dziedzictwa materialnego i kulturowego tych terenw. Udao si wydoby wiele ciekawych historii od najstarszych mieszkacw, ktre zostay utrwalone w postaci skoroszytw przekazanych wszystkim rodzinom. Oryginalna kronika parafii ma ju trzy tomy. Doczekaa si

rwnie wydania ksikowego, za ktre odpowiada organista.

Modzi ludzie musz zosta


- O modych ludzi trzeba zabiega mwi ksidz Ponczek. Std te staramy si prowadzi rnego rodzaju akcje skierowane do tej grupy. Przykadem takich dziaa mog by przygotowania do bierzmowania. Prowadzimy je dwutorowo. S comiesiczne spotkania ze mn, jak rwnie odbywajce si raz na dwa tygodnie zebrania w mniejszych grupach. Prowadz je osoby, ktre przyjy ju ten sakrament. Takie wiadectwo wydaje si najsilniejsze. Modzie chce rozmawia. Trzeba jednak stworzy jej do tego warunki, a zdecydowanie atwiej jest si otworzy w mniejszym gronie

Fot. Tytus Szabelski

Wiwat trzeci maj

Kapela z gminy ubianka


Dziaajcy od stycznia zesp ubianioki pokazuje, e muzyka ludowa wci wzbudza zainteresowanie i czy ludzi
Agnieszka Kapela Pocztki bywaj trudne, a publiczne prezentacje niejednego przyprawiaj o wszechogarniajcy stres. Oni chrzest bojowy przeszli po dwch ledwie prbach. Zagrali. Troch na dziko, fakt, ale poszo. Na tyle wida dobrze, e dzisiaj przygotowuj si do kolejnych wystpw. Na pomys zaoenia kapeli ludowej wpad Zbigniew Cywiski, na co dzie przewodniczcy Rady Gminy ubianka. Z pewn zazdroci patrzy na tego typu grupy dziaajce w innych gminach. I w kocu postanowi stworzy wasn. Ogoszenia o naborze pojawiy si w Informatorze Gminnym, docieray do szk. Ale i tak decydujce znaczenie miay bezporednie rozmowy Zbigniewa Cywiskiego z uzdolnionymi muzycznie mieszkacami gminy. To w ten sposb do zespou trafili wszyscy czonkowie. Na razie wolniutko si to rozwija mwi pomysodawca przedsiwzicia. Myl, e po ktrym tam wystpie, gdy ludzie zobacz, e to jest fajne i przyjemne, bdzie jeszcze lepiej. Granie, piewanie i nauczanie Ale narzeka nie mona i teraz. Zesp czy pokolenia, najmodszy czonek na 16 lat, najstarszy 55. Od niedawna tworz ju siedmioosobow grup, a zainteresowane przyczeniem si do kapeli s dwie kolejne osoby. Zgosi si do mnie mody czowiek, ktry chce gra na lemieszach [cz puga, przyp. red.] opowiada Zbigniew Cywiski. Ludzie podchodz po wystpach, gratuluj, pytaj. A pyta maj o co, bo poza graniem i piewaniem ludowych piosenek zesp zaprasza te w trakcie swoich wystpw do konkursw o gwarze chemyskiej. Pocztkowo sami zamierzali opiera si wycznie na niej. Okazaa si jednak trudna i niezrozumiaa. Postawili wic na bardziej przystpny sposb propagowania. Do ziemi chemiskiej chc nawizywa rwnie swoimi strojami. S w trakcie szycia zdradza Zbigniew Cywiski. Na wystp 18 maja w ysomicach, gdzie Ziemia Gotyku organizuje bardzo du imprez, chcemy si ju w nich pojawi. Bd to co prawda troszk przerobione stroje chemiskie, bo w gr wchodz prawa autorskie zastrzeone, ale takie podstroje chemiskie bdziemy mieli. Chc ich sucha i w gminie, i poza ni Na razie byo duo wystpw (cztery, wcznie z lutowym de-

Moc atrakcji z okazji narodowego wita

biutem, kady specjalnie przygotowany) i mao prb. Grali gwnie pod wokalne popisy Marwojek i Alebabek zespow od lat wpisanych w muzyczny krajobraz gminy. Planuj jednak take wasne kompozycje. Pomc ma Arkadiusz Soroka, akordeonista kapeli, muzyk z wyksztacenia. Poza nim w grupie jest jeszcze dwch mczyzn: Dariusz Ordon grajcy na bbnie i sam Zbigniew Cywiski, ktry obsuguje instrumenty perkusyjne, w tym tradycyjne dla Kaszub: diabelskie skrzypce i burczybas. Przewag liczebn w kapeli maj wic panie: Katarzyna Kpska, Katarzyna Drozdowska, Anna Boatek i Ewelina Krakowska. Na prbach spotykaj si w czwartki w Centrum Kultury w ubiance. wicz dwie godziny:

od 19.00 do 21.00. Na pierwszym ze spotka wymylali nazw. Stano na propozycji ubianioki, bo mimo e zesp poza ubiank wystpuje, nalee mog do niego tylko mieszkacy gminy. ubianioki, bo to i na ludowo, i do gwary chemyskiej nawizuje wyjania Zbigniew Cywiski. Kapela ju ma zaplanowane wystpy w ubiance (11 maja), ysomicach (18 maja) i Golubiu-Dobrzyniu (19 maja). Zagra te na czerwcowym festynie parafialnym w Bierzgowie. Sta wic grupy krtki, ale zainteresowanie spore. Jeeli ludzie chc, ebymy grali i piewali, to znaczy, e si to podoba cieszy si Zbigniew Cywiski. Gorzej, gdybymy tylko prby mieli, a nikt nie chcia nas sucha.

Biegi, konkursy wiedzy, koncerty nie powinien si nudzi nikt, kto 222. rocznic uchwalenia Konstytucji 3 Maja zdecyduje si spdzi w Gminnym Parku Kultury w ubiance. O godz. 13.00 wystartuje tam XVI Bieg Samorzdowy. Pitnastokilometrowa trasa prowadzi ma z ubianki, przez Zamek Bierzgowski, Bierzgowo, Somowo i Przeczno, z met w ubiance. Dla 150 biegaczy czekaj pamitkowe medale, a najlepsi (klasyfikacje generalne i wiekowe) mog liczy na puchary. e wysiek to bdzie nie lada, po zakoczeniu biegu uczestnicy otrzymaj ciepy posiek i wod (ta w zalenoci od pogody zostanie zapewniona take na trasie). Pi minut po starcie gwnego biegu rozpocznie si rywalizacja dzieci i modziey. Zmierz si oni na krtszych dystansach (od 200 do 2000 m), a o dugoci trasy zdecyduje wiek zawodnikw. I tutaj nie zapomniano o pucharach i nagrodach. Poza wysikiem fizycznym nie zabraknie te odpowiedniej zaprawy intelektualnej zorganizowanej przez animatorki kultury: Kamil Lewandowsk i Agat Zikowsk. Od godz. 13:30 do 15:30 co p godziny bdzie mona wypeni pisemny test wiedzy o Konstytucji 3 Maja. Dla trzech najlepszych uczestnikw przewidziano nagrody. Na deser czekaj za popisy zespow Goodway (od godz. 17.00) i Manchester (od 18.00). Udzia w koncertach, podobnie jak we wszystkich innych atrakcjach, jest bezpatny. Za organizacj przedsiwzicia odpowiada gmina ubianka. (AK)

numer 4(52)/2013 ISSN 1734-2066 AKTUALNOCI

WIADOMOCI

RELACJE

KOMENTARZE

www.powiattorunski.pl

Na dobrej drodze do bezpieczestwa


Po spotkaniu z nowym Dyrektorem bydgoskiego Oddziau GDDKiA wszyscy licz na pozytywne zmiany
Wychodzc naprzeciw wci narastajcym problemom komunikacji drogowej, z ktrymi zmagaj si samorzdy, Starosta Toruski Mirosaw Graczyk wraz z Posem Tomaszem Lenzem zorganizowali spotkanie wszystkich przedstawicieli gmin powiatu toruskiego z nowym Dyrektorem bydgoskiego Oddziau Generalnej Dyrekcji Drg Krajowych i Autostrad Mirosawem Jagodziskim. i Bydgoszcz Nowe Marzy. Przebudowa DK10 jest na etapie konsultacji i jeszcze w tym roku ma powsta studium techniczne, a zakoczenie inwestycji na caym kujawsko-pomorskim odcinku Wyrzysk Bydgoszcz Toru Blinno jest planowane na 2019 r. Pose Tomasz Lenz uzupenia na bieco informacje przekazujc aktualne wieci z Ministerstwa Transportu. Szef bydgoskiej GDDKiA zapowie niebezpieczne skrzyowania na drogach krajowych przebiegajcych przez powiat toruski, brak sygnalizacji wietlnej, lewoskrtw i barier przy powstajcych nowych osiedlach, szkoach i obiektach handlowych, problem przystankw pozbawionych nie tylko wiat dla pasaerw ale take czsto bezpiecznego miejsca, w ktrym mogliby oczekiwa na autobus, uciliwe dla mieszkacw wschodniej czci powiatu korki na wle czcym A1 z DK 10 w Lubiczu, brak chodnikw przy nowo wybudowanych bd wyremontowanych drogach, brak oznakowania dojazdu do autostrady w okolicach Chemy, niewaciwe ustawienie wiate na skrzyowaniach, problemy utrzymania drg serwisowych i chodnikw wzdu drg krajowych. W dyskusj wczy si take pan Rafa Pietrucie, dyrektor Departamentu Planowania Regionalnego Urzdu Marszakowskiego, ktry podkreli, e jednym z zaoe nowej strategii wojewdztwa jest nowoczesny ukad komunikacyjny, ktry bdzie jednoczenie atwo dostpny z zewntrz i spjny wewntrznie. Drogi krajowe nr 10, 15, 80, 91 i autostrada A1 stanowi istotn cz szkieletu komunikacyjnego nie tylko powiatu toruskiego, ale i wojewdztwa. Taki ukad komunikacyjny sprawia, e trzeba na tych drogach pogodzi ruch tranzytowy i lokalny. To godzenie wody z ogniem, ale czasami waniejsze jest bezpieczestwo ni czas przejazdu. Prosimy wic o spojrzenie na powiat toruski jak na spory wze komunikacyjny, gdzie nasycenie problemw moe by wiksze, ni gdzie indziej. Musimy take myle intensywnie o przyszoci, bo jeli nie przygotujemy si planistycznie do nowej perspektywy, to realizacja naszych planw drogowych w kolejnej perspektywie moe by trudna podsumowa gospodarz spotkania, Starosta Toruski Mirosaw Graczyk. (AN)

Powiatowe inwestycje sportowe nabieraj tempa


Po kompleksie boisk sportowych wybudowanych w ramach programu Orlik w Gronowie, kolejny obiekt sportowy powstanie przy Zespole Szk w Chemy, a uczniowie szkoy jeszcze w tym miesicu bd mogli szlifowa form w nowej siowni. Wszyscy wiemy, e sport to zdrowie ale aby go regularnie uprawia potrzebne jest bezpieczne i odpowiednio wyposaone zaplecze sportowe. Powiat Toruski, jako organ prowadzcy Zesp Szk CKU w Gronowie oraz 3 placwki edukacyjne w Chemy, stawia na budow szkolnych obiektw sportowych liczc na to, e pozwol one dzieciom i modziey aktywnie spdza wolny czas z dala od komputera i telewizora. W Zespole Szk w Chemy powstaje wanie siownia z zapleczem szatniowym. Stuletnia sala gimnastyczna rwnie sdziwej szkoy bdzie wkrtce wyposaona w nowe sanitariaty, przystosowane take dla osb niepenosprawnych. Przy okazji przebudowy udao si rwnie odsoni pikn, zabytkow wib dachow budynku, ktr teraz uczniowie bd mogli podziwia w trakcie zaj. Jednake gwn inwestycj sportow w Zespole Szk bdzie kompleks boisk, w ktrego skad wejd: boisko wielofunkcyjne o nawierzchni poliuretanowej, na ktrym bdzie mona gra w koszykwk, tenisa czy siatkwk oraz boisko do piki nonej o nawierzchni z naturalnej trawy. Oba bd ogrodzone, wyposaone w pikochwyty oraz owietlenie, a zaplecze szatniowe bdzie miescio si w ssiedniej sali gimnastycznej. Dokumentacja projektowa obiektu powstaje ju na deskach krelarskich toruskiej spki Geotechnica.

INWESTYCJE

Dyrektor Jagodziski zapowiedzia regularne spotkania z samorzdowcami

Dyrektor Jagodziski na wstpie zadeklarowa ch podtrzymywania regularnych kontaktw z samorzdami. Chciabym realizowa moje zadania tak, by spenia oczekiwania lokalnej spoecznoci, a nie tylko tak, by wypeni warunki techniczne. Chciabym si z Pastwem regularnie spotyka nie tylko po to, by na bieco mc reagowa na Pastwa problemy, ale take by planowa wsplne inwestycje. Dyrektor Jagodziski zreferowa stan najwikszych inwestycji, majcych kluczowe znaczenie dla caego wojewdztwa: 3 kwietnia podpisano umow na kontynuacj budowy autostrady, trwaj prace przygotowujce budow kolejnych odcinkw S5 Gniezno Bydgoszcz

dzia take realizacj programu poprawy bezpieczestwa, w ramach ktrego zaplanowano przebudow najbardziej niebezpiecznych skrzyowa, instalacj barier ochronnych i sygnalizacji wietlnej na przejciach dla pieszych, budow lewoskrtw i wysp spowalniajcych. Ju za rok ma si rozpocz modernizacja sygnalizacji na skrzyowaniach na trasie Brzozwka Czernikowo Obrowo Kawczyn. W 2015 r. mieszkacy Grska doczekaj si przebudowy skrzyowania z DK 80. Poza tym planowane s poszerzenia drg i budowa poboczy. Obecni na spotkaniu wodarze gmin powiatu toruskiego mieli okazj, by przedstawi najbardziej palce problemy mieszkacw:

W kocu lutego 2013 r. Starostwo Powiatowe w Toruniu zostao ponownie poddane auditowi zewntrznemu w zakresie funkcjonowania Systemu Zarzdzania Jakoci ISO 9001 zgodnego z norm: PN-EN ISO 9001:2009. Audit przeprowadzony zosta przez firm Polska Izba Handlu Zagranicznego Certyfikacja i dostarczy dowodw na spenianie przez Urzd wszystkich wymogw normy.

Certyfikat ISO 9001

W dniu 11 marca 2013 r. otrzyma on zatem certyfikat w zakresie: wiadczenie usug administracji samorzdowej zwizanych z realizacj usug publicznych wasnych i zleconych zaspokajajcych potrzeby spoecznoci lokalnej oraz zapewniajcch wszechstronny rozwj powiatu toruskiego na nastpne trzy lata tj. do marca 2016 roku. Czesaw Makowski Sekretarz Powiatu

Wydziau Komunikacji i Transportu

Uwaga - nowo! Infolinia

801 066 090

Wizualizacja boisk przy ZS w Chemy

Koszt pierwszej minuty poczenia zgodnie z cennikiem operatora osoby dzwonicej. Po pierwszej minucie dalsza rozmowa jest bezpatna. Zapraszamy serdecznie do korzystania z usugi. Do usyszenia!

W budecie powiatu toruskiego zarezerwowano na t inwestycj 500 tys. z, jednak podobnie jak do tej pory przy realizacji wikszoci duych inwestycji powiatowych liczymy na udzia rodkw zewntrznych. (KM)
www.powiattorunski.pl

2 Powiat Toruski,

kwiecie 2013

Bezpieczestwo sanitarne w powiecie


Informacj na ten temat przedstawia Hanna Wolska Pastwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Toruniu. Podkrelia, e realizowane przez inspekcj zadania obejmuj ochron zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpywem czynnikw rodowiska, w ktrym yjemy i zapobieganie powstawaniu chorb. pisw higienicznych i zdrowotnych, prowadzi dziaalno zapobiegawcz i przeciwepidemiczn w zakresie chorb zakanych i wynikajcych z warunkw pracy oraz inicjuje i prowadzi dziaalno owiatowo-zdrowotn zmierzajc do ksztatowania waciwych postaw i zachowa zdrowotnych. Radni pozytywnie ocenili dziaalno Inspekcji i przyjli informacj za 2012 rok. Nastpnie Starosta Toruski Mirosaw Graczyk przedstawi radnym sprawozdanie z wykonania budetu za 2012 rok. Sprawozdanie zostao zoone do Regionalnej Izby Obrachunkowej. Radni z uwag wysuchali informacji nt. zaoe promocji powiatu toruskiego na 2013 rok oraz sprawozdania z realizacji Programu wsppracy Powiatu Toruskiego z organizacjami pozarzdowymi w 2012 roku. W kolejnych punktach porzdku obrad radni wyrazili zgod na realizacj dwch projektw wspfinansowanych ze rodkw zewntrznych. Wsplnie z Miastem Toru, Miastem Bydgoszcz oraz Powiatem Bydgoskim planowane jest Bydgosko-Toruskie Partnerstwo na rzecz zrwnywanego transportu w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2009-2014. W toku prac
Powiat Toruski moemy jednoznacznie uzna za bezpieczny pod wzgldem sanitarnym. Nie ma adnych epidemii, masowych zatru pokarmowych lub innych masowych przypadoci. Stan rodowiska w jakim yjemy powietrze, woda, wymagania higieniczno-sanitarne dla budownictwa ulegaj staej poprawie. Ilo odnotowanych zachorowa na choroby zakane generalnie zmniejsza si. Nie ma potencjalnego zagroenia zdrowia mieszkacw naszego powiatu. Leszek Syroka Radny Powiatu Toruskiego

RADA POWIATU

Stan bezpieczestwa sanitarnego w powiecie toruskim w roku 2012 to jeden z gwnych tematw, jakimi zajmowali si radni 29 marca 2013 r., podczas XXIX Sesji Rady Powiatu Toruskiego.
transportowego dla powiatw bydgoskiego i toruskiego z uwzgldnieniem miast Bydgoszcz i Toru. Kolejny projekt pn. Realizacja systemu innowacyjnej edukacji w wojewdztwie kujawsko-pomorskim poprzez zbudowanie systemu dystrybucji treci edukacyjnych obejmuje zakup zestawu do interaktywnego nauczania dla uczniw Szkoy Podstawowej wchodzcej w skad Zespou Szk Specjalnych w Chemy. W skad zestawu wchodzi tablica interaktywna, projektor multimedialny i komputer przenony wraz z oprogramowaniem edukacyjnym. Blok uchwa finansowych przyjtych przez radnych obejmowa zmiany do budetu na 2013 rok, zmiany do Wieloletniej Prognozy Finansowej Powiatu Toruskiego na lata 2013-2021 oraz zmiany do planu Pastwowego Funduszu Rehabilitacji Osb Niepenosprawnych na 2013 rok. Na zakoczenie radni wyrazili zgod na wspdziaanie z innymi samorzdami wojewdztwa przy tworzeniu Kujawsko-Pomorskiego Samorzdowego Stowarzyszenia Europa Kujaw i Pomorza. (IW)

XXIX Sesja Rady Powiatu Toruskiego

W tym celu Inspekcja sprawuje biecy nadzr nad przestrzeganiem prze-

nad projektem ma powsta Studium zrwnowaonego rozwoju systemw transportowych. Jego celem bdzie wyznaczenie optymalnego systemu

Nowym autem do DPSu


Powiat toruski zoy wniosek o zakup dwch samochodw dla Domw Pomocy Spoecznej w Browinie oraz w Wielkiej Nieszawce ze rodkw Pastwowego Funduszu Rehabilitacji Osb Niepenosprawnych, w ramach Programu wyrwnywania rnic midzy regionami. Wkad wasny do projektu zosta zabezpieczony w budecie Powiatu Toruskiego. Teraz naley tylko czeka na rozstrzygnicia konkursowe. Zblia si III edycja konkursu Sotys Roku Powiatu Toruskiego 2012. Zarzd Powiatu Toruskiego na jednym ze swoich posiedze uchwali Regulamin rywalizacji. Wicej szczegw znajdziecie Pastwo na str. 3 w dziale Przyjazny Urzd. Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastpczej wprowadzia nowe zadania dla samorzdw powiatowych, w tym m.in. dofinansowanie do wypoczynku dla dzieci przebywajcych w rodzinach zastpczych, pokrycie kosztw zwizanych z niezbdnymi re-

ZARZD

Jest szansa na nowe samochody dla potrzeb niepenosprawnych mieszkacw powiatowych domw pomocy spoecznej.
montami i utrzymaniem lokalu mieszkalnego dla zawodowej rodziny zastpczej i dla prowadzcego rodzinny dom dziecka. Powiat ma take pokrywa niezbdne wydatki zwizane z potrzebami dziecka przyjmowanego do rodziny zastpczej lub rodzinnego domu dziecka oraz wydatki zwizane z wystpieniem zdarze losowych lub innych majcych wpyw na jako sprawowanej opieSpdzielnie socjalne s specyficzn form przedsibiorstwa spoecznego. Tworz je midzy innymi osoby, ktre maj trudnoci w znalezieniu pracy. Praca w spdzielni daje im szans na aktywno spoeczn i zawodow, integracj oraz moliwoci podniesienia kwalifikacji zawodowych. Czonkowie s w peni odpowiedzialni za sprawy spdzielni, ucz si samodzielnoci, dugofalowego planowania. Sami dbaj o finanse, zarzdzaj wasn dziaalnoci oraz wyznaczaj kierunek jej rozwoju. Wiesaw Kazaniecki Czonek Zarzdu Powiatu

ki. Wedug zapisw nowej ustawy do zada powiatu nalee bdzie take okrelanie zasad zatrudniania osoby do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziemi i przy pracach gospodarskich w zawodowej i niezawodowej rodzinie zastpczej oraz rodzinnym domu dziecka. wiadczenia te zostay podzielone na obligatoryjne i fakultatywne. Zasady ich udzielania zostay przyjte przez Zarzd Powiatu w drodze uchway. Szczegowych informacji w tym zakresie udziela Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Toruniu. Podczas XXVIII Sesji radni powiatowi przyjli uchwa w sprawie zaoenia Spdzielni Socjalnej ubianka. Wypeniajc zapisy tej uchway Zarzd Powiatu wyznaczy penomocnika do reprezentowania powiatu toruskiego w Walnym Zgromadzeniu Spdzielni. Zosta nim Mirosaw Graczyk Starosta Toruski. Na przeomie kwietnia i maja, po dokonaniu wszelkich czynnoci rejestrowych, Spdzielnia rozpocznie swoj dziaalno. (IW)

Bd doradza Starocie
28 marca br. pierwszym posiedzeniem rozpocza swoj czteroletni kadencj Powiatowa Rada Zatrudnienia. Z kocem marca odbyo si inauguracyjne posiedzenie Powiatowej Rady Zatrudnienia nowej kadencji. Starosta Toruski wrczy Czonkom Rady akty powoania na podstawie Zarzdzenia z dnia 20 marca 2013 roku.

RELACJA

Skarby Powiatu i wizyta w DPSie


Cz Komisji pracowaa w Starostwie - czonkowie innych ruszyli w teren
W poowie marca czonkowie Komisji Zdrowia i Opieki Spoecznej zoyli wizyt w Domu Pomocy Spoecznej w Browinie, by zapozna si z biecymi problemami placwki. Dyrektor Anna Woniak-Margol oprowadzajc komisj po budynkach DPSu oraz rodowiskowego Domu Samopomocy podkrelia, e Dom funkcjonuje dobrze. W marcu spotkali si rwnie czonkowie Komisji Edukacji, Kultury i Sportu. Zapoznali si oni z organizacjami pozarzdowymi, ktre prowadz dziaalno poytku publicznego w Powiecie Toruskim. Nastpnie podsumowawww.powiattorunski.pl

KOMISJE

li dziaania w zakresie kultury fizycznej i sportu zrealizowane w ubiegym roku oraz zaznajomili si z ze zoonymi wnioskami na najlepszych sportowcw i dziaaczy sportowych 2012 roku. Komisja zaopiniowaa projekty uchwa w sprawie przystpienia powiatu toruskiego do realizacji projektu pn. Realizacja systemu innowacyjnej edukacji w wojewdztwie kujawsko-pomorskim poprzez zbudowanie systemu dystrybucji treci edukacyjnych. Na drugim posiedzeniu czonkowie wysuchali relacji z pozyskiwania rodkw zewntrznych na rozwj owiaty,

kultury i sportu. Byli pod wraeniem liczby realizowanych projektw. Omwili rwnie organizacj V Majowego Spotkania Twrcw Kultury i Sztuki w Powiecie Toruskim. Podczas tych posiedze Radni poprawiali, dopracowywali oraz omawiali regulamin Powiatowego Konkursu Skarby Powiatu. Przed Sesj Rady spotkali si rwnie czonkowie Komisji Budetu i Finansw oraz czonkowie Komisji Statutowo-Regulaminowej w celu zaopiniowania materiaw poddawanych pod gosowanie. (AS)

Nowa Rada rozpoczyna prac

W skad PRZ wchodz osoby dziaajce na terenie powiatu w spoeczno-zawodowych organizacjach rolnikw, w tym zwizkach zawodowych rolnikw indywidualnych i izb rolniczych, organizacjach pozarzdowych zajmujcych si statutowo problematyk rynku pracy oraz jednostkach samorzdu terytorialnego. Powiatowa Rada Zatrudnienia jest organem opiniodawczo-doradczym Starosty w sprawach polityki rynku pracy. (AS)

3 Powiat Toruski,

kwiecie 2013

Nowe skadki na II kwarta


termin upywa 30 kwietnia!
Uchwa nr 2 Rady Ubezpieczenia Spoecznego Rolnikw z 6 marca 2013 r., miesiczna skadka na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyskie w II kwartale 2013 r. zostaa ustalona w wysokoci 42 z za kad osob podlegajca temu ubezpieczeniu. Osoby objte wymienionym ubezpieczeniem na wniosek w ograniczonym zakresie opacaj 1/3 penej skadki, tj. 14 z. Podstawowa miesiczna skadka na ubezpieczenie emerytalno-rentowe (stanowica 10% emerytury podstawowej obowizujcej w ostatnim miesicu poprzedniego kwartau) w II kwartale 2013 r. bdzie wynosi 83 z. Osoby ubezpieczone w gospodarstwie rolnym o powierzchni od 50 ha przeliczeniowych uytkw rolnych wzwy opacaj dodatkow miesiczna skadk na ubezpieczenie emerytalno-rentowe, ktra w II kw. br. wynosi: 12% emerytury podstawowej, tj. 100,00 z dla gospodarstw rolnych obejmujcych obszar uytkw rolnych do 100 ha przeliczeniowych 24% emerytury podstawowej, tj. 199,00 z dla gospodarstw rolnych obejmujcych obszar uytkw rolnych powyej 100 ha przeliczeniowych do 150 ha przeliczeniowych 36% emerytury podstawowej, tj. 299,00 z dla gospodarstw rolnych obejmujcych obszar uytkw rolnych powyej 150 ha przeliczeniowych do 300 ha przeliczeniowych 48% emerytury podstawowej, tj. 399,00 z dla gospodarstw rolnych obejmujcych obszar uytkw rolnych powyej 300 ha przeliczeniowych. Ustawowy termin uregulowania nalenych skadek za II kwarta upywa 30 kwietnia 2013 r. OR KRUS w Bydgoszczy

DZIA ROLNY

Sotys roku
Dziaasz aktywnie na rzecz swojego soectwa? Penisz swoj funkcj co najmniej jedn pen kadencj? Nie bye laureatem konkursu Sotys Roku Powiatu Toruskiego w ubiegych latach? Sotysie - to wanie Ciebie szukamy! Starostwo Powiatowe w Toruniu ju po raz trzeci ogasza nabr wnioskw na Najlepszego Sotysa Powiatu Toruskiego. Wyboru laureata dokona niezalena komisja. Swoich kandydatw mog zgasza zarwno mieszkacy, jak i rady soeckie czy parafialne, wadze i radni samorzdowi, koa gospody wiejskich oraz organizacje pozarzdowe. Termin przyjmowania zgosze mija 10 maja 2013 r. Regulamin konkursu oraz formularz zgoszeniowy znajduje si na stronie internetowej powiatu toruskiego www.powiattorunski.pl. Jeli w Pastwa miejscowoci dziaa sotys, ktry integruje lokaln spoeczno, organizuje festyny, doynki, wyjazdy, szkolenia, jest motorem inwestycji

PRZYJAZNY URZD

pilnie poszukiwany!
i remontw poprawiajcych standard ycia mieszkacw miejscowoci, aktywnie uczestniczy w yciu swojej gminy bd podejmuje inicjatywy wykraczajce poza penion przez siebie funkcj czekamy na Pastwa zgoszenia! Warto doczy do niego zdjcia lub prezentacje dokumentujce zrealizowane dziki aktywnoci sotysa przedsiwzicia, imprezy czy inwestycje. Rozstrzygnicie konkursu i wrczenie nagrd nastpi podczas VI Zjazdu Sotysw Powiatu Toruskiego w II kwartale 2013 roku. Jako e o wsie w naszym powiecie dba ponad 130 sotysw komisja konkursowa, poza wyborem laureata konkursu przyzna dodatkowo dwa wyrnienia. Jestemy przekonani, e na terenie powiatu toruskiego dziaa wielu sotysw, ktrzy wyrniaj si szczegln aktywnoci na rzecz lokalnych wsplnot, dlatego zapraszamy Pastwa do zgaszania kandydatur. (JR)

Tajemnica grodu
Dotyczy ono take nas i naszego otoczenia. Widziane co dzie budynki, mijane czsto miejsca wydaj si nam powszednie i zwyczajne i uczciwie rzecz biorc - rzadko zdarza nam si zastanawia nad ich histori, czy poszukiwa zwizanych z nimi ciekawostek. Tymczasem okazuje si, e warto, bo przydrone krzye, zrujnowane chaty i paacowe mury mogyby opowiedzie nam wiele ciekawych historii. W naszym nowym cyklu Znane i nieznane przyblia je bdzie nasz niestrudzony przewodnik i krajoznawca, bdcy skarbnic wiedzy o powiecie toruskim pan Henryk Mioszewski. Okoo 500 metrw w kierunku zachodnim od zabudowa dawnego majtku w Leszczu, na cyplu wysoczyzny chemiskiej, usytuowane jest grodzisko, ktre przez wielu historykw jest identyfikowane jako dawna wasno Prusa Pipina. Na wyduonym cyplu wznosz si tu podwjne way redniowiecznego grodziska, ktre chroniy lekko wklsy majdan o wymiarach 60 x 40 metrw. Dawny grd by uytkowany w XIV wieku, bowiem w 1311 roku nalea do rycerza Piotra Hezelechta. U podna wzniesienia tocz swoje wody dwa bezimienne strumienie, nieopodal czc si w jeden.

ZNANE I NIEZNANE

ZAPROSZENIE

Cudze chwalicie swego nie znacie to czsto powtarzane przysowie wci nie traci na aktualnoci.
Prusowie pod wodz Pipina czstymi wypadami nkali rycerzy krzyackich w ziemi chemiskiej. Pragnc to ukrci, Krzyacy przekupili dowdc grodu Rogow, z ktrym sprzymierzyli si w celu zdobycia drugiego grodu (Starogrd). Poszo im atwo, poniewa jego obrocy byli spojeni alkoholem. Smaczku temu wydarzeniu dodaje fakt, e nieznany z imienia dowdca Rogow by wujem Pipina. Bez adnego te skrpowania wyda Krzyakom siostrzeca, ktrego powleczono do Starego Torunia. Wedug Kroniki oliwskiej tam rozpatano brzuch Pipinowi i zmuszono do biegu wok drzewa, dopki wntrznoci nie owiny si na pniu. Bya to okrutna kara kiszek, ktra spotkaa Prusa za mier wielu chrzecijan, w tym rycerzy zakonnych. Znany z imienia syn Pipina Matto zosta wiernym sug krzyackim.

Wedug znanego historyka Wojciecha Ktrzyskiego, ktry przeanalizowa badania Maxa Toeppena, grd we wczeniejszej fazie stanowi siedzib legendarnego Pipina wywodzcego si z Pomezanii historycznej krainy pooonej na pnoc od rzeki Osy. Po raz pierwszy Pipina na karty historii wprowadzi krzyacki kronikarz Piotr z Duisburga.
Po przeprawieniu si Krzyakw przez Wis i zaoeniu grodu w Starym Toruniu w 1231 roku, w ich najbliszym ssiedztwie znajdoway si trzy grody Prusw, z ktrych jeden Rogow usytuowany by powyej Starego Torunia, drugi poniej (identyfikowany jako Starogrd) i trzeci lecy pomidzy nimi (Pipingsee Piga).

W najbliszej okolicy grodziska znajduje si bardzo ciekawy teren z licznymi wzniesieniami, jarami, wwozami i ciekiem wodnym, sprzyjajcy uprawianiu turystyki pieszej i rowerowej. Od pnocnej strony dawnego majtku w Leszczu przebiega zielony pieszy szlak turystyczny prowadzcy z Torunia, przez rezerwat Las Piwnicki, Rankowo, Leszcz, Zamek Bierzgowski, Olek i Barbark, z powrotem do Torunia, o cakowitej dugoci 38 km. Szlak zosta wyznaczony w terenie w latach 1971-1972 przez dziaaczy spoecznych z Oddziau Miejskiego PTTK w Toruniu. Henryk Mioszewski OM PTTK w Toruniu

Doroczne wiosenne Spotkania maj na celu upowszechnianie dorobku twrczego artystw dziaajcych w powiecie toruskim i stwarzaj moliwo prezentacji ich osigni w rnych dziedzinach kultury i sztuki.
Jubileuszowe V Majowe Spotkania Twrcw Kultury i Sztuki Powiatu Toruskiego, ktre wzorem lat ubiegych organizuje Starosta Toruski we wsppracy z Fundacj Pikniejszego wiata w Skudzewie, odbd si 18 maja 2013 r. Ich rozpoczcie zaplanowano na godzin 11.00. W tym roku na scenie Amfiteatru Wodnego w Skudzewie zaprezentuj si zespoy ludowe, teatry amatorskie oraz poeci z naszego regionu. Odbdzie si take wystawa prac rodzimych rzebiarzy, malarzy, hafciarek i wikliniarzy. Koa Gospody Wiejskich przegotuj natomiast degustacj wyrobw tradycyjnej kuchni regionalnej. Serdecznie zapraszamy do udziau wszystkich amatorw - twrcw kultury i sztuki powiatu toruskiego. Wicej informacji na temat imprezy uzyska mona w Wydziale Edukacji i Spraw Spoecznych Starostwa Powiatowego w Toruniu, ul. Towarowa 4-6, pokj 207, numer telefonu 56 662 88 41, lub drog mailow: edukacja@powiattorunski.pl (IK)
www.powiattorunski.pl

Tu stao niegdy grodzisko Pipina

4 Powiat Toruski,

kwiecie 2013

Kolej do Pdzewa Pieczki poszy w ruch! Samorzdowcy i nauczyciele z rakietkami w doniach


stanli przy ping-pongowych stoach
Wraz z promieniami pierwszego prawdziwie wiosennego soca, w sobot 6 kwietnia 2013 r. w Zespole Szk, CKU w Gronowie, czterdziestu mionikw aktywnego spdzania czasu chwycio rakietki w do i rozegrao XIII Powiatowe Mistrzostwa Nauczycieli, Radnych i Pracownikw Samorzdowych w tenisie stoowym. Tegoroczna edycja turnieju bya wyjtkowa, nie tylko ze wzgldu na rekordow ilo graczy, ale take z uwagi na wyjtkowo udan zabaw, ktra udowodnia, e nie straszny naszym amatorom ping-ponga nawet XIII - podobno pechowy - numer. Gdy wskazwki zegara wskazay godzin 10.00 wszystkich uczestnikw serdecznie powita Wicestarosta Toruski Dariusz Meller wraz z Wicedyrektorem Zespou Szk w Gronowie Anit Murawsk-Czapl. towarzyskie. Dwikowi odbijanych pieczek nieustannie towarzyszy gwar rozmw i miech potwierdzajcy, e nie o zacit rywalizacj tutaj chodzio, a o dobr wspln zabaw.

SPORT

POCZTWKA Z PRZESZOCI

Tym razem ruszamy tropem starej pocztwki do gminy Zawie Wlk. w budynku mieci si sklep. Oprcz owego zajazdu pod hasem Pdzewo w ksikach adresowych okresu midzywojennego wymieniane s jeszcze dwie obere. W 1925 r. wie liczya 450 mieszkacw, a obok poczty pochwali si moga rwnie widoczn na zdjciu stacj kolejow na linii Toru Czarnowo. Lini t, o dugoci 28 km, zbudowano w niecay rok i uruchomiono 28 II 1910 r.

Chocia Pdzewo otaczaj lasy to fakt, e ley ono na yznej nizinie przyciga osadnikw. Tote miejscowo ta jest wymieniona ju w 1222 r. w akcie nadania ksicia Konrada Mazowieckiego dla biskupa Chrystiana. Nastpnie po okresie przynalenoci do zakonu krzyackiego, w 1520 r. krl polski Zygmunt I Stary nada wie miastu Toru, ktre wydzierawiao j regularnie indywidualnym osobom.

Sprawne rozpisanie harmonogramu rozgrywek pozwolio na prawie czterogodzinn uczt dla mionikw tenisa stoowego. Turniej toczy si na piciu stoach jednoczenie, a gracze konkurowali ze sob w czterech kategoriach. W roli sdziw doskonale odnaleli si uczniowie Szkoy, ktrzy z zawodow wrcz precyzj przyznawali punkty. Gracze, w przerwach midzy rozgrywkami, uzupeniali stracone kalorie sodkociami serwowanymi w bufecie kawowym i z przyjemnoci nadrabiali zalegoci

Miejsca na turniejowym podium wywalczyli sobie: w kategorii OPEN kobiet: Magorzata Sadowska, Danuta Chylicka i Anetta Michaowska, w kategorii mczyzn do 35 lat: Radosaw witecki, Radosaw Lewandowski oraz Robert liwiski, w kategorii 36-48 lat: Sawomir Trzymkowski, Sawomir Studziski i Piotr Studziski, w kategorii powyej 49 lat: Zbigniew Kielak, Dariusz uszczyk i Jacek Lipowski. Zwycizcy otrzymali pamitkowe statuetki oraz dyplomy, a wzorem lat ubiegych wrd wszystkich uczestnikw rozlosowano upominki. Zwieczeniem sportowych zmaga by wsplny obiad, za ktry dzikujemy paniom kucharkom. Podzikowania za pomoc w przeprowadzeniu turnieju nale si take nauczycielom wychowania fizycznego i uczniom z Zespou Szk oraz Dyrekcji Szkoy za udostpnienie obiektu. Szczeglne sowa podzikowania kierujemy take do naszych uczestnikw - tych, ktrzy od wielu ju lat s razem z nami i wsptworz t niezwyk sportow imprez, a take tych, ktrzy po raz pierwszy zawitali do Gronowa. Z przyjemnoci spotkamy si z Wami za rok! (JR, IK)

W 1773 r. pdzewski majtek obejmowa 30 wk powierzchni czyli prawie 500 ha! Do 1783 r. osada ta skadaa si z folwarku i wsi wociaskiej. W tyme roku folwark podzielono na dwa gburstwa, w zwizku z czym jedn cz nazywano Starym Pdzewem, drug za Nowym. Po II rozbiorze Polski wie przesza na wasno skarbu pastwa pruskiego, a Prusacy ponownie poczyli obie czci w jedn. W czasach zaboru pruskiego, z ktrych pochodzi prezentowana pocztwka, w Pdzewie funkcjonowaa agentura pocztowa, szkoa ewangelicka i fabryka cykorii. W 1868 r. mieszkao tu 390 ewangelikw i tylko 20 katolikw, ci ostatni naleeli do parafii w Toruniu, ewangelicy mieli swoj w Grsku Mieszkacy trudnili si gwnie rolnictwem, hodujc rwnie buraki cukrowe, gdy druga poowa XIX w. to okres powstawania na Pomorzu licznych cukrowni (m.in. w Chemy, Unisawiu Pomorskim, Menie, Kowalewie Pomorskim, itd.). Widoczny na fotografii zajazd nalea do R. Wickinga, ktry prowadzi go nadal w czasach, gdy Pdzewo wraz z caym Pomorzem powrcio do Polski w 1920 r. Aktualnie

Na caej trasie urzdzono 9 stacji kolejowych (dziesit by port). Do Pdzewa, pooonego 19 km od Torunia mona wic ju byo dojecha pocigiem! Bilet kosztowa 1,20 mk II klas i 75 fen. III klas, a tylko takie wagony kursoway. W dni targowe i niedziele bilet do Torunia uprawnia rwnie do podry powrotnej. Wedug rozkadu jazdy z 1910 r. na trasie do Czarnowa kursoway 3 pocigi dziennie. Wszystkie stacje na trasie byy budowane wedug tego samego planu, z czerwonej cegy i kryte dwuspadzistym dachem pokrytym dachwk. Ta w Pdzewie oprcz samego budynku stacyjnego posiadaa rwnie drewnian poczekalni i ma ramp wyadowcz. Obok wybudowano may magazynek, rwnie z cegy, pomidzy nimi za znajdowaa si rczna pompa do wody. Ruch kolejowy na tej linii prowadzono do poowy lat 60. ub. wieku. Nastpne przez kilkanacie lat linia penia funkcj bocznicy dla wagonw towarowych, przeznaczonych do kasacji. Potem zacz si jej cakowity demonta, a dzi niekompletny budynek dworca peni funkcj mieszkaniow. Dariusz Meller

Odyseusze z Czernikowa Mistrzami Polski!


przed nimi szansa na Fina wiatowy w USA
Druyna czernikowskich Odyseuszy startujca pod szyldem Czernikowskiego Stowarzyszenia Czy-nie, 23 marca wyruszya w podr do Gdaska, by wzi udzia w 22. Oglnopolskim Finale Konkursu Odyseja Umysu 2013, polegajcym na twrczym rozwizywaniu problemw. Fina jest zwieczeniem wielomiesicznych samodzielnych przygotowa i walki w turnieju regionalnym w Poznaniu. Odyseusze fantastycznie zaprezentowali rozwizanie problemu dugoterminowego pod nazw Zawioci normalnoci, twrczo rozwizali Problem Spontaniczny, uzyskali wysok ocen za styl i tym samym zostali
www.powiattorunski.pl

POZARZDWKI

Mistrzami Polski w swojej kategorii wiekowej! Wraz ze zdobyciem Mistrzostwa Polski, druyna z Czernikowa awansowaa do Finau wiatowego, ktry odbdzie si 21-w26 maja 2013 roku w USA w Michigen State University. Stanowi on bdzieukoronowanie odyseuszowego sezonu. Czernikowscy Odyseusze pord 800 druyn z caego wiata rywalizujcych w czterech kategoriach wiekowych i w piciu tzw. Problemach Dugoterminowych, mog wspzawodniczy o prestiowy tytu Mistrzw wiata. Jest to ogromny sukces w picioletniej przygodzie z Odysej Umysu! Od pocztku tej intelektualnej po-

dry w Czernikowie, czyli od 2009 roku, w programie uczestniczy Weronika Paul i Karolina Strychalska, od 2010 roku Daria Grodziska, Alicja Grzywiska i Julia Pospiech, a od 2012 Marta Masalska i najmodsza tegoroczna Odyseuszka wchodzca w skad zwyciskiej druyny, Bernadeta Marchlewska. Dzikujemy wszystkim instytucjom i sponsorom indywidualnym, ktrzy udzielili wsparcia finansowego, a tym samym pozwolili Odyseuszom myle, tworzy i marzy. Beata Siekierska, Dorota Puciska i Marzena Szarszewska opiekunki, trenerki Odysei Umysu z SP w Czernikowie

POWIAT TORUSKI Bezpatny Miesicznik Samorzdowy Starostwo Powiatowe w Toruniu ul. Towarowa 4-6 87-100 Toru
tel. 56 662 88 88, fax 56 662 88 89 e-mail: starostwo@powiattorunski.pl

Redakcja w skadzie: dr Malwina Rouba - redaktor naczelny Agnieszka Niwiska - redakcja numeru Andrzej Horniak (AH), Izabela Kwieciska (IK), Krzysztof Melkowski (KM), Joanna Rybitwa (JR), Agnieszka Szymborska (AS), Iwona Wnuczyska (IW) Kontakt: tel. 56 662 88 52 rzecznik@powiattorunski.pl Skad: Starostwo Powiatowe w Toruniu Druk: Drukarnia Agora SA. w Pile, ul. Krzywa 35

23 POZA TORU, 26
ALEKSANDRW KUJAWSKI

kwietnia 2013

Papier, pastele i n
Monika Olender

Pawe Nowak stworzy papierowo-reliefow technik. Dziea tworzy na papierze, najczciej w tonacji czerni, bieli i szaroci
uzyska ciekawy efekt, przyj trafne rozwizania. Jak pani widzi wskazuje na jeden z trzech obrazw. Ta plama wody wczeniej troch tak jakby lnia, a ja tu wyrytowaem kwadrat. Potem go podzieliem, ale cigle brakowao mi tam wiata. Delikatnie noem wyciem to miejsce, podwayem szaroci i dopuciem biel. Te zabiegi z biel zawsze wykonuj na kocu. Malarz uczestniczy ju w okoo pidziesiciu wystawach zbiorowych i dwudziestu indywidualnych. Od 2002 roku otrzymuje nagrody w konkursach artystycznych. Wielokrotnie by laureatem toruskiego Dziea Roku, Triennale Sztuki Wocawskiej oraz Wocawskich Impresji. W domu tworz gwnie grafiki mwi. Na dziace mam swoj pracowni. Dla malarza najlepsze jest delikatnie rozproszone wiato, mocne, ale nie uderzajce. W innym katalogu moj uwag przykuwa obraz przedstawiajcy dwie pary butw. Tu obok mnie stoj dokadnie te same glany i motocyklowe buty. Jest to szczeglnie wany dla mnie obraz przyznaje artysta. Duy, bo ma dwa metry dugoci. Otrzymaem za niego III nagrod w Dziele Roku 2011. Obecnie Pawe Nowak zajmuje si nie tylko malarstwem reliefowym, ale wci take grafik warsztatow. Jego prace znajduj si m. in. w Kolekcji Regionalnej Centrum Sztuki Wspczesnej w Toruniu, w zbiorach Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyskiej we Wocawku oraz w prywatnych kolekcjach w Polsce i za granic.

Uywa papierowego podobrazia. Nacina powierzchni. Potem zdziera powoki. Obrabia papier w rny sposb: rk, szmatk, papierem ciernym. Odkrywa, przykrywa, wprowadza barwniki po dopracowaniu szczegw powstaje obraz. Pawe Nowak otwiera katalog. Jeden z obrazw przedstawia czerwony czajnik, z ktrego pi herbat jego ojciec. Inny rozoone na piecu skrki pomaraczy. Nastpna strona albumu powicona jest obrazom okna z Sajlenslandu z widokiem na gry. Dalej taniec papierowych eglarzy. Potem papierowe szachy. Kolejny obraz przedstawia konia sklejonego z jedcem, trzymajcego ptaka. W tym przypadku inspiracj dla Nowaka by medalion, ktry niegdy posiada. Malarstwo to pasja ycia, mj zawd tumaczy Pawe Nowak, otwierajc kolejne strony katalogu. Maluj od dziecistwa. I od zawsze chciaem ksztaci si w tym kierunku. Mimo to, w ostatnich latach szkoy podstawowej zajmowaem si modelarstwem lotniczym. Nastpnie uczyem si w technikum budowy okrtw w Gdasku. A potem zdawaem do szkoy plastycznej Po studiach artysta wrci do Aleksandrowa Kujawskiego. Przez krtki okres uczy dzieci plastyki w aleksandrowskiej szkole. Przyznaje jednak, e lepiej by praktykiem ni teoretykiem. Cakowicie powiciem si swojej pasji siedemnacie lat temu opowiada. Wczeniej

zarabiaem na ycie, tworzc grafiki. Sprzedawaem je na terenie caej Polski. Kiedy moje crki podrosy, zaczem pracowa na wikszych formatach i tworzy obrazy. Tematem jednego z obrazw Nowaka jest fragment Aleksandrowa Kujawskiego. Zilustrowaem ulic Straack mwi. Ulic swojego dziecistwa. Miaem rwnie plany, aby namalowa kolejne obrazy dotyczce miasta, ale moje zainteresowania id bardziej w kierunku mniej rejestracyjnej sztuki,

a bardziej abstrakcyjnej. Pawe Nowak szuka inspiracji w wyobrani, symbolach oraz otaczajcej go rzeczywistoci. Zawsze nosi przy sobie aparat fotograficzny. W kocu nigdy nie wiadomo, co przykuje jego uwag. Myl, e nie mona wszystkiego namalowa dodaje. To jest zupenie tak samo, jak nie mona wszystkiego zobaczy. Artysta przynosi z pokoju obok trzy due obrazy zatytuowane Kompozycja. Kady z nich jest jednak autonomiczn czci.

Dwa pierwsze zostay nagrodzone za ujawnienie mrocznej aury tajemniczej przestrzeni i melancholijn rzeczywisto. Stworzyem wasn technik reliefow w papierze tumaczy Nowak. Uwaam, e papier jest moim sukcesem artystycznym. Zreszt jest on rwnie najczciej nagradzany. Pdzlem robi chlapane, artystyczne obrazy. Ale wsikem w papier. I przede wszystkim najwicej tworz w czerni i bieli. Nowak przywizuje ogromn wag do szczegw. Stara si

Piciu najlepszych!
Najlepsi sportowcy w Aleksandrowie Kujawskim otrzymali stypendia

Amunicja na strychu
Jakie jeszcze tajemnice skrywa aleksandrowski dworzec?
W trakcie wykonywanych prac remontowych aleksandrowskiego dworca, robotnicy znaleli oryginalnie zapakowane niemieckie paczki. Co byo w rodku? Robotnicy przygotowywali si do wymiany stropu, kiedy pod deskami na strychu dworca odnaleli osiem oryginalnych niemieckich paczek. Jak si pniej okazao, byy w nich naboje do automatycznego karabinu maszynowego z 1944 roku. - Jeli byy tam tylko naboje, nie byo si czego obawia - mwi pasaerowie czekajcy na pocigi odjedajce z Aleksandrowa. - Ale jeli okae si, e gdzie jeszcze Niemcy zakopali na przykad pociski modzieowe, to zagroenie bdzie realne. Caa amunicja zachowaa si

Fot. Nadesane

Fot. Nadesane

Burmistrz miasta Aleksandrowa Kujawskiego przyzna stypendia sportowe osobom, ktre swoimi sukcesami rozsawiy miasto w wanych zawodach i turniejach. Andrzej Ciela nagrodzi modych zawodnikw, ktrzy w ubiegym roku osignli wysokie wyniki w sporcie oraz reprezentowali miasto w wanych turniejach. Powoana Komisja Stypendialna ocenia zoone wnioski i wyrazia opini odnonie tego, komu naley

si sportowe stypendium. Nastpnie w Urzdzie Miejskim w Aleksandrowie Kujawskim odbyo si uroczyste podpisanie umw z wyrnionymi zawodnikami. Z rk burmistrza stypendia sportowe otrzymali: Zuzanna Chojnacka i Olivia Kotsikos (czonkinie kadry wojewdztwa Kujawsko Pomorskiego U-13), Sebastian Fido (czonek kadry wojewdztwa Kujawsko Pomorskiego, uczestnik wojewdzkiego fina-

u trjboju lekkoatletycznego, uczestnik wojewdzkiego finau rozgrywek turnieju orlika o Puchar premiera Donalda Tuska, uczestnik wojewdzkiego finau w unihokeja), Jakub Oczki (mistrz wojewdztwa w biegach dugodystansowych 1500 m) oraz Karol Wienconek (czonek kadry wojewdztwa Kujawsko Pomorskiego, uczestnik Krajowego Finau Igrzysk Modziey Szkolnej w unihokeju). (MO)

w bardzo dobrym stanie. Przez lata schowana bya w pododze i zasypana piaskiem. Nikt z mieszkacw aleksandrowskiego dworca nie spodziewa si, e skrywa on w sobie tak tajemnic. W drugim kocu strychu, na jednej z belek stropowych blisko dachu, znaleziono take kilkanacie nabojw do broni rcznej. Materiay wybuchowe zabezpieczyli saperzy z II Puku Inynieryjnego Saperw w Inowrocawiu. (MO)

Fot. Nadesane

24 POZA TORU, 26 kwietnia 2013

Wchodz do klatki i robi swoje


Zawodnik z Maej Nieszawki odnosi sukcesy w MMA. Jego przeciwnicy znaj si jego pici
Milena Kaszuba

GMINA GMINA WIELKA NIESZAWKA

Nie wychowywa si na filmach z Brucem Lee, wola kopa pik na podwrku na toruskim Rubinkowie. Pierwszy raz stan na macie, gdy mia 15 lat. Zaczo si od jednego treningu, skoczyo na dwukrotnym tytule Mistrza Polski amatorskiego MMA. Teraz Dawid Januszewski ma szans szkoli si w tym samym klubie, co Mamed Chalidow. Zawsze by typem sportowca. Kiedy jeden z kolegw opowiedzia mu o klubie No Limits w Toruniu. Poszed na pierwszy trening i od razu wiedzia, e znalaz si w swoim ywiole. Na dzie dobry czuem, e bd traktowa to na powanie. W MMA najbardziej pociga mnie adrenalina mwi Dawid Januszewski. Nie licz si tylko ciosy, na olep. W czasie walki trzeba przede wszystkim myle, bo bez tego nie wygrywa si adnego starcia.

Fot. Nadesane

Mamedem mielimy wsplny trening. Bardzo miy, normalny facet, inteligentny i z poczuciem humoru. Maj tam due zaplecze dobrych zawodnikw w mojej wadze mwi Dziki. Wybr 20latka w peni popiera jego obecny trener, ktry wsplnie z nim rozwaa przejcie Dawida do klubu w Olsztynie.

Kierunek Olsztyn
Dziki jest bardzo dobrym zawodnikiem, dynamicznym, ambitnym i penym pasji. On po prostu to lubi, co jest w tym sporcie niezwykle wane. Jego ewentualne przejcie do olsztyskiego klubu, to nasza wsplna decyzja, poniewa on wszystkie etapy rozwoju, jakie mgby przej w Toruniu, ju z pewnoci zaliczy. Aby mg si rozwija, musi walczy z ciszymi zawodnikami, a tego tutaj nie moemy mu zapewni mwi Pawe Klimkiewicz, trener Dawida. Dziki traktuje MMA jak kady inny sport. Mwi, e kady wybiera co innego - jeden woli gra w tenisa, inny w koszykwk, kolejny w pik non. On po prostu lubi si bi. To jego sposb na ycie.

Dziki jest spokojny


Po kilku spotkaniach mia ju swj pseudonim. Dziki. Trener Pawe Klimkiewicz nada mu tak ksywk. Dawid na co dzie jest spokojnym, uoonym 20latkiem. Sia psy-

chiczna nie pozwala mu na faszywe ruchy. Mimo e w czasie walk pokazuje drug twarz, to wewntrzny spokj prowadzi go czsto do zwycistwa. Trener powiedzia do mnie Dziki i tak ju zostao mwi mody zawodnik. Byem zdeterminowanym dzieciakiem, ktry chcia walczy jak najlepiej. Sam wiem, e poza mat jestem spokojny, a gdy wchodz do klatki, to po to, eby zrobi swoje. Dawid koczy technikum elektroniczne, ale swoj przyszo wie z MMA. Rodzina wspiera go w jego wyborach. Mimo e boj si o jego zdrowie, to przyzwyczaili si do cigych treningw. Nie prbowali go zraa do tego spor-

tu, bo wiedzieli, e postawi na swoim. Jest zbyt uparty. Nie zniechca si nawet, gdy odnosi obraenia.

O Boe - mwi mama


Kiedy po walce w Bydgoszczy, gdyby zobaczy mnie kto ze znajomych, to chyba by mnie nie pozna wspomina Dziki. Miaem zamany nos i zrobiy mi si kalafiory na uszach. Jak wchodz taki do domu, to mama mwi: o, Boe. Ona nigdy nie widziaa adnej walki, ale tata z bratem czsto mnie dopinguj. Dawid ma dwch braci. 18letni nie poszed w jego sportowe lady i take uczy si w technikum. Z kolei 5latek

trenuje karate. Dziki nie wykorzystuje swoich umiejtnoci w yciu prywatnym, chyba e modszy brat wyciga go na trening. On jest taki pocieszny. Sam wybra takie zajcia i to wcale nie z mojego powodu. Czasem przychodzi do mnie i mwi: porobimy boks?. Bierze wtedy rkawice i walczymy opowiada Dawid. Jeli wszystko dobrze si uoy, mieszkaniec Maej Nieszawki bdzie trenowa w jednym klubie z Mamedem Chalidowem, midzynarodowym mistrzem MMA. Dawid by ju na kilku spotkaniach w olsztyskim Arrachionie. Moim zdaniem nie ma lepszego klubu w Polsce. Z

Stres? Pewnie, ale tylko motywujcy!


Weronika Jankowska z Cierpic ma dar, ktry doceniaj niezaleni jurorzy. O sekrecie piknego wysawiania si opowiada Monice Olender
Masz dwanacie lat i troch narozrabiaa w gminie, bo sukces goni sukces. Jak to moliwe? To wszystko tak naprawd jest zasug mojej mamy, ktra powicia mi wiele czasu. Razem uczyymy si rnych utworw. Od maego dziecka lubiam wystpowa i recytowa wiersze. Szybko zauwayam, e mam dobr pami i staraam si j pogbia. Od ponad trzech lat rozwijam swoje umiejtnoci pod opiek pani Kingi Kawalerowicz. Trzykrotnie reprezentowaa wojewdztwo kujawsko-pomorskie na Oglnopolskim Konkursie Krasomwczym w Legnicy Zgadza si. Wczeniej jednak musiaam wzi udzia w konkursie na szczeblu wojewdzkim, ktrego organizatorem jest co roku Oddzia Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego w Golubiu-Dobrzyniu. Wsplnie z pani King przygotowujemy teksty, ktre promuj nasz region. Trzy lata temu moje wystpienie wizao si ria. Kolejno wystpie jest losowa. Kady uczestnik losuje numerek. Zawsze byam szsta, ale tym razem miaam zaprezentowa si jako druga. Dziewczynka z pierwszym numerem tak bardzo si baa, e nawet pakaa. W kocu zawsze jest tak, e ci kolejni maj lepiej. No i ja si z ni zamieniam. By moe wanie dlatego ona pniej wygraa. Masz segregator peen dyplomw. Wrd nich take z Festiwalu Piosenki Dziecicej czy Midzyszkolnego Konkursu Piosenki. piewanie to twoja kolejna pasja? Moja historia ze piewaniem rozpocza si w wieku trzech lat. Byy to czasy przedszkolne, ktre z pewnoci lepiej pamita mama. W moim przedszkolu bya organizowana taka akcja nagrywania pyt z koldami. Mimo tego, e byam wtedy bardzo chora zapiewaam. By to taki szczeglny prezent dla dziadkw. A jeli chodzi w ogle o muzyk, to ja nie umiem bez niej y. Kiedy graam nawet na fortepianie.
Fot. Nadesane

Odebraa wiele nagrd i dyplomw. Frajda? Satysfakcja. Powoli rezygnuj ze szkolnych konkursw i wystpie, aby da szans modszym. Kiedy odrobisz ju lekcje i nie zajmujesz si wiczeniem dykcji, to To czytam. Teraz kocz po raz drugi wszystkie czci Harrego Pottera. Od trzech lat jestem take harcerk. Dziaam rwnie aktywnie w teatrze Bajarka. Syszaam, e planujesz zosta aktork Moim marzeniem jest zagra w penometraowym filmie, najlepiej u boku Roberta Pattinsona. Mogabym take by dziewczyn Kacperka w serialu Rodzinka.pl. Ale na to jestem chyba ju za stara Czyli na razie konkursy to tu, to tam. A pniej Szkoa Filmowa? Chciaabym, ale mam wiadomo tego, e nieatwo bdzie to zrealizowa

z toruskimi piernikami. Wtedy zajam I miejsce. Dwa lata temu opowiedziaam o tym, skd wzia si nazwa miasta Toru i otrzymaam II nagrod. Z kolei w ubiegym roku przedstawiam histori Flisaka, ktry uratowa Toru przed abami i wygraam. Do finau zostaj zakwalifikowani laureaci I i II nagrody. W Legnicy stres siga zenitu? Tam jest na pewno wyszy

poziom. W moim przypadku stres nie paraliuje, ale motywuje. Spord okoo trzydziestu uczestnikw za pierwszym razem zajam IX miejsce, dwa lata temu VIII, a ostatnio VII. Podczas ostatniego finau otrzymaam nagrod specjaln pana Piotra Szymczewskiego oraz nagrod fair play. Za co bya ta nagroda fair play? A to bardzo ciekawa histo-

25 POZA TORU, 26 kwietnia 2013


GMINA CZERNIKOWO

Obligujca recepta
Z urzdowej analizy wynika, e Czernikowo zabezpieczyo fundusze na spat zobowiza
Gmina zaczyna w tym roku emisj obligacji na kwot ponad 8 milionw zotych. Wadze wierz, e to odblokuje budet samorzdu. W ostatnich latach rednio ok. 35% wydatkw gminy Czernikowo wadze przeznaczay na inwestycje. Urzdnicy mog si pochwali wysok skutecznoci w pozyskiwaniu rodkw na skadane projekty. Problem tkwi w dwch kwestiach. Przy kadej inwestycji, ktra ma by wspfinansowana, potrzebny jest wkad wasny, a ten rednio wynosi ok. poow caej kwoty potrzebnej na realizacj zadania. Jednoczenie pienidze, ktre gmina otrzymuje z zewntrznych rde, wpywaj na konto gminy nawet po roku od zakoczenia inwestycji. W tym roku Urzd Gminy przeznaczy ponad 8,3 mln zotych na inwestycj. To ponad 26% budetu. - Nie mamy wpywu na ustalenie zakresw konkursw, przez to nie moemy cile realizowa naszych inwestycyjnych priorytetw, korzystajc z dofinansowania, np. drg czy rozbudowy szk. mwi Zdzisaw Gawroski, wjt gminy Czernikowo. - Gdybymy jednak mieli czeka na unijne rodki wiernie pokrywajce si z naszymi kluczowymi potrzebami, robilibymy niewiele. A tak skadamy wniosek za wnioskiem i infrastruktura gminy znaczco si rozwija. Regionalna Izba Obrachunkowa w Bydgoszczy potwierdza, e gmina zabezpieczya fundusze, ktrymi wykupi obligacje oraz spaci zobowizania z ubiegych lat. - Emisja obligacji jest pewnym nowatorskim dziaaniem, coraz powszechniej stosowanym przez wiele samorzdw w Polsce, chocia mniej przez gminy z naszego regionu dodaje Zdzisaw Gawroski, wjt gminy Czernikowo. - Jednak przy obecnej restrykcyjnej polityce finansowej rzdu, ta decyzja jest konieczna dla utrzymania wysokiego poziomu inwestycji z maksymalnym wykorzystaniem pozyskanych ju rodkw zewntrznych. Warunkuje to dalszy dynamiczny rozwj naszej gminy. (P)

OGOSZENIE
o wyoeniu do publicznego wgldu projektu zmiany Studium uwarunkowa ikierunkw zagospodarowania przestrzennego gminy Czernikowo
Na podstawie art. 11 pkt.10 ustawy zdnia 27 marca 2003r. oplanowaniu izagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z2012r. poz. 647 zpn. zm.) zawiadamiam owyoeniu do publicznego wgldu projektu zmiany Studium uwarunkowa ikierunkw zagospodarowania przestrzennego Gminy Czernikowo wraz zprognoz oddziaywania na rodowisko, wdniach: od 10.05.2013r. do 24.06.2013r., wsiedzibie Urzdu Gminy wCzernikowie, ul. Sowackiego 12, wgodzinach od 8. - do 14 pokj nr 18. Dyskusja publiczna nad przyjtymi w projekcie zmiany Studium rozwizaniami odbdzie si wdniu 24.06.2013r. wsiedzibie Urzdu Gminy wCzernikowie, ul. Sowackiego 12, ogodz. 11 wsali posiedze. Kady, kto kwestionuje ustalenia przyjte wprojekcie zmiany studium wraz zprognoz oddziaywania na rodowisko, moe wnie uwagi. Uwagi naley skada na pimie do Wjta Gminy zpodaniem imienia inazwiska lub nazwy jednostki organizacyjnej iadresu, oznaczenia nieruchomoci, ktrej uwaga dotyczy, wnieprzekraczalnym terminie do dnia 15.07.2013 r.

Czernikowo, dnia 26.04.2013 r.

Wjt Gminy mgr in. Zdzisaw Gawroski

OGOSZENIE
o wyoeniu do publicznego wgldu projektu zmiany Studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego gminy Czernikowo wraz z prognoz oddziaywania na rodowisko
Na podstawie art. 39 ust. 1, art. 40, art. 54 ust. 2 i3 ustawy zdnia 3 padziernika 2008 roku oudostpnianiu informacji orodowisku ijego ochronie, udziale spoeczestwa wochronie rodowiska oraz oocenach oddziaywania na rodowisko (Dz. U. Nr 199 poz.1227 zpn. zm.) zawiadamiam owyoeniu do publicznego wgldu projektu zmiany Studium uwarunkowa ikierunkw zagospodarowania przestrzennego gminy Czernikowo wraz zprognoz oddziaywania na rodowisko, wdniach: od 10.05.2013r. do 24.06.2013r., wsiedzibie Urzdu Gminy wCzernikowie, ul. Sowackiego, w godzinach od 8- do.14 pokj nr 18. Dyskusja publiczna nad przyjtymi wprojekcie zmiany Studium rozwizaniami odbdzie si w dniu 24.06.2013r.w siedzibie Urzdu Gminy w Czernikowie, ul. Sowackiego 12, ogodz. 11 wsali posiedze. Kady, kto kwestionuje ustalenia przyjte wprojekcie zmiany studium wraz zprognoz oddziaywania na rodowisko, moe wnie uwagi. Uwagi naley skada na pimie do Wjta zpodaniem imienia inazwiska lub nazwy jednostki organizacyjnej iadresu, oznaczenia nieruchomoci, ktrej uwaga dotyczy, wnieprzekraczalnym terminie do dnia 15.07.2013r. Organem waciwym do rozpatrzenia uwag jest Wjt Gminy Czernikowo. Uwagi mog by wnoszone wformie pisemnej, ustnie do protokou lub za pomoc rodkw komunikacji elektronicznej bez koniecznoci opatrywania ich bezpiecznym podpisem elektronicznym, oktrym mowa wustawie zdnia 18 wrzenia 2001r. opodpisie elektronicznym (Dz. U. Nr 130, poz.1450, zpn. zm.).

Czas na zmiany
Trwa remont Szkoy Podstawowej im. K.K Baczyskiego w Czernikowie. Placwka bardzo zmieni swoje oblicze, a do dyspozycji uczniw zostanie oddany nowy segment wyposaony w nowoczesne sale lekcyjne i wind. Koszt inwestycji wynis ponad 3 mln 300 tys. z. rodki pochodz z budetu gminy, jednak wadze nie ustaj w poszukiwaniu kolejnych rde finansowania. - Gmina Czernikowo ubiega si o dofinansowanie prac zwizanych z termomodernizacj istniejcego budynku szkoy oraz modernizacj centralnego ogrzewania z Regionalnego Programu Opera-

Rozpocz si remont Szkoy Podstawowej w Czernikowie


cyjnego Wojewdztwa Kujawsko Pomorskiego mwi Mariusz Gutowski z Urzdu Gminy Czernikowo. Wszystko w ramach ogoszonego konkursu Rozwj infrastruktury w zakresie ochrony powietrza. Remont skada si z dwch czci. Pierwsza to rozbudowa szkoy o nowy segment dydaktyczny, wyposaony w odpowiednie urzdzenia sanitarne, nowoczesne sale lekcyjne oraz wind. Nowy budynek bdzie poczony ze star czci szkoy przez czniki na kadym ppitrze. Powierzchnia uytkowa nowej czci to prawie 1300 km2. Druga cz prac, to remont istniejcego ju budynku szkoy. Skada si na termomodernizacj budynku, remont oglny i przebudow. Zmodernizowana zostanie instalacja wodno-kanalizacyjna, instalacja elektryczna czy przycze kanalizacji deszczowej i sanitarnej. Zmieniona zostanie te cz drogowa, zjazd, drogi wewntrzne, place i chodniki. Jest to tylko niewielki fragment prac, jakie w najbliszym czasie zostan wykonane w Szkole Podstawowej w Czernikowie. Inwestycj wykona pocka firma ELMIR. Zakoczenie remontu planowane jest na lipiec 2014 roku. (ML)

Czernikowo, dnia 26.04. 2013 r.

Wjt Gminy mgr in. Zdzisaw Gawroski

WYDARZENIA KULTURALNE W TORUNIU KALENDARIUM

Centrum Sztuki Wspczesnej


od 2013-03-15 do 201305-26 Cuda niewidy
Eksperyment wystawienniczy, wramach ktrego zaprezentowane bd nowatorskie dziaania prowadzone w obrbie sztuki, designu, mody i architektury. To wizualna podr przez wiaty umiejscowione na skrzyowaniu rnych odmian kreatywnoci iekspresji.

Koncert ycze
Opieka artystyczna: Iwona Kempa, Jacek Boczyk
Koncert jest przegldem najciekawszych, najbardziej znanych piosenek, ktre stay si przebojami lub zostay uznane za wane wydarzenia wpolskiej muzyce rozrywkowej. Na scenie zobaczymy niemal cay zesp teatru iusyszymy piosenki wnowych aranacjach izaskakujcych, czsto zhumorem potraktowanych, interpretacjach.

Niepami

Obsada: Tom Cruise, Morgan Freeman, Olga Kurylenko


Jest rok 2077: Jack Harper stacjonuje na ewakuowanej Ziemi, serwisujc niesprawne drony. Jego misja dobiega koca. ycie, patrolujcego niebo z wysokoci tysicy metrw, Jacka cakowicie zmienia si, gdy ratuje z rozbitego statku kosmicznego pikn nieznajom

W2012 roku Ania wydaa swj drugi autorski album ycie jest w porzdku .6 stycznia 2013 roku Zwizek Producentw Audio-Video przyzna Ani za ycie jest wporzdku Zot Pyt.

wstp wolny

Lizzard King
9.05 Koncert:Kobranocka
Historia powstania zespou Kobranocka siga roku 1984, kiedy to na oddziale zamknitym szpitala psychiatrycznego w Toruniu znalaz si z przyczyn militarnych Andrzej Kraiski, wkrtce szerzej znany, jako Kobra. Po drugiej stronie biurka siedzia Andrzej Marek Michorzewski, ktry pokaza Kobrze swoje teksty.

bilety: 70 z

27.04 Dzie Biaej Flagi,


coroczne oglnopolskie spotkanie fanw zespou Repu-

bilety: 22-30 z

19.04

Premiera

bezpatne

Pi r dla Jennifer
Reyseria: Maria Spiss
Akcja sztuki rozgrywa wmieszkaniu transwestyty Jennifer, ktra od trzech miesicy czeka na telefon od Franca, ktrego poznaa wjednym znocnych lokali. Urzdzenia na osiedlu ulegy awarii i wszystkie poczenia kierowane s do niej.

ywie Biearu!

19.04-19.05 Carla Accardi, Zatraci si w bezgosie


Celem prezentacji jest ukazanie najnowszych dzie Accardi, wielkiej woskiej artystki. Przedstawiona seria obrazw charakteryzuje si wieoci i innowacyjnoci, dialogujc z niektrymi dzieami inspirowanymi tematem przeroczystoci.

Obsada: Dmitry Vinsent Papko, Karolina Gruszka, Aliaksandr Malcanau

Zroku na rok uczestnikw imprezy przybywa, co stanowi potwierdzenie uniwersalnoci przekazu twrczoci zespou. Wtym roku atmosfera bdzie jeszcze bardziej wyjtkowa, anawet tajemnicza Sidma piecz to album inspirowany nie tylko Apokalips w. Jana, ale rwnie filmem Ingmara Bergmana otym samym tytule.

blika

bilety: 25 z

bilety: 20-30 z

Gwnym bohaterem filmu jest muzyk rockowy Miron, ktrego histori oparto na losach 24-letniego dziaacza opozycyjnego. Koncert zespou staje si katalizatorem antyreimowych manifestacji. W konsekwencji tych wydarze Miron zostaje przymusowo wcielony do wojska.

bilety: 25 z

CH Plaza
28.04 Run to Run
Maraton charytatywny o dugoci 10 km, majcy swj pocztek wCH Plaza

Klub Muzyczny Pamela


9.05 15. urodziny Hard Rock Pubu Pamela
Zagraj: Louie Fontaine zzespoem Starlight Searchers. Wmuzyce prbowa prawie wszystkiego, co mieci si wgranicach rock and rolla - od patetycznego teatralnego rocka przez brudny blues po mordercze ballady. Suportowa bdzie toruska grupa Drinkers Bliss.

bezpatne

Kino Cinema City


19.04
Premiera

Teatr

26.04 Koncert: Ani Wyszkoni

Od nowa

Darmowe drzewko z piciu kilogramw papieru

11-12.05 Wydarzenie proekologiczne

16-18.05 Targi pracy


Stoiska agencji pracy, zatrudnienia, rejestracji do szk

26 POZA TORU, 26 kwietnia 2013


REPORTA

Na zawsze zostan Twoj ksiniczk, Twoim Indianinem, Tato


Milena Kaszuba

Magda i Czarek wychowywali si w normalnych rodzinach. Byli zwykymi dziemi. Z pozoru. Zamknite drzwi ich mieszka skryway sekrety. Ojca pedofila i alkoholika
bizn Indianina. Widziaem, e oglda takie filmy. Wszed do domu na czworaka. Macha rkoma na wszystkie strony. Mama odsuna mnie od niego. Baa si, e na mnie zwymiotuje. Zasn. Rozebralimy go. Nastaa cisza przed burz. Zerwa si wiatr. Okno trzasno. Wpad w sza. Na pierwszy ogie poszed prezent lubny biaa waza. Mama zabraa nas ubranych ju w pidamy. Zamkna mieszkanie od zewntrz. U ssiadw z naprzeciwka syszelimy jak tucze wszystko po kolei. Gdy wrcilimy trzeba byo uwaa, eby si nie skaleczy. Porcelana, glina i szko byy wszdzie. Rano wsta i milcza. Mamie chyba te byo tak wygodniej. Po tym jak pobi mnie i Patryka, kablem od kuchenki, mama zoya pozew. Nowe ycie w innym miecie. Tam poznaem Magd. Mama obiecaa nigdy wicej go nie zobaczycie. Nie skamaa. *** Magda i Czarek obecnie mieszkaj w Chicago. Maj creczk . Oboje przeszli leczenie psychiatryczne.

MAGDA Lato 1993 roku. Mama kupia mi nowy plecak i kredki wiecowe. Miay starczy na cay rok. W sierpniu mama podpisaa mi zeszyty. A ja narysowaam dwa due kwiatki na pierwszej stronie. W tym samym miesicu ojciec mia wypadek. Mama cigle pakaa. Nie wiedziaam, e kilka miesicy pniej, to moje oczy bd pene ez, a wypenia je bdzie strach. Wrci ze szpitala. Mama pracowaa. A ja siedziaam z ojcem. Cae dnie. I noce. Przyszed do mnie, gdy bya burza. Wszed do pokoju i pooy obok. Mocno przytuli. Tak jak jeszcze nigdy. Zapyta, czy mi nie zimno. Jego rka znalaza si pod moj bluzk. Zadraam. Gadzi moj pask klatk piersiow. Chciaam krzycze. Baga eby przesta, wyrwa si. Nie umiaam moje minie byy wiotkie i jakby pozbawione siy.

Ucieszya si, e na ni czeka. Wziam Pika do ka. Poprawiam ramiczko koszulki. Przytuliam si do poduszki na ktrej czuam jego zapach. Przyszed wrzesie. Poznaam inne dzieci. Miay normalne domy. Dziewczynki nie byy kochankami swoich ojcw. Mam widywaam rzadko. Niedugo miaa nastpi zamiana rl. Robi z tego wielkie wydarzenie.

krok dalej.

Nie myliam si.


Zgwaci mnie pierwszego dnia. Rzuci na ko w ich sypialni. Rozebra i patrzy. Ten wzrok by najgorszy. Gaska delikatnie. Chciaam wydrapa, wyrwa skr. Kolejny krok w zwizku by za nami. W moim yciu pojawi si Czarek. Ojciec nie zna umiaru. Nie mwiem na prno, e jeste tylko moja powtarza po kadym gwacie. Co jaki szczeniak moe Ci zapewni? Gdy miaam pitnacie lat, zmar. Na zawa. W czasie pogrzebu nie umiaam uroni ani jednej zy. Mama. To ona godzinami przesiadywaa na cmentarzu. A ja nie umiaam jej powiedzie prawdy. CZAREK Ojciec pi. Codziennie. Mama godzinami staa przy oknie i palia papierosy. Wraca pno. Zanim to wszystko si zaczo, by kim. Wysoko postawiony facet. Mama nigdy nie pracowaa. Ssiedzi patrzyli z zazdroci

Caowa mnie
Dotyka tam, gdzie nie powinien. Jeste moj ma ksiniczk powtarza. Cigle grzmi to w mojej gowie. Jak w czasie burzy. Jego do wsuna si w moje mae, pasiaste spodenki. Dostaam je od babci pod choink. W takim rowym pudeku z Myszk Miki. Czuam co twardego na plecach. Pot kroplami spada na moj twarz. Byo mi duszno. Brzk klucza w zamku. Mama wrcia. Porwa si jak szalony. Otar moim misiem Pikiem twarz i pobieg do przedpokoju.

Ceremonia
Moja kolej. Pokazywa co mam robi. Dysza i jcza. Nie by miy jak zwykle. Zapa mnie silnie za twarz. Jeli kto si o tym dowie, jeli piniesz chocia swko koleaneczce, albo mamusi zabij Ci, rozumiesz? Widziaam, czym jest mier. Babcia zmara. W kocu wrci do pracy i przyszed koniec roku szkolnego . Mama kupia mi rower. Od ojca te miaa dosta nagrod. Nasz. Skoczyam 14 lat a mama zostaa wysana na delegacj ju nie wrci wczeniej z pracy. Byam pewna posunie si o

Internet na urzdzie
Sprawdzamy, jak samorzdy funkcjonuj w przestrzeni cyfrowej
W ocenie witryn gminnych przyjlimy kryterium ilociowe w oparciu o aktualnoci zamieszczone w tym roku. Sum nowych wpisw podzielilimy przez liczb miesicy. W tej kategorii wygraa zdecydowanie gmina Zawie Wielka. Dziennie przybywa tam do 10 nowych wpisw. Dobrze radz sobie take gminy Chema, ubianka i ysomice. W tej pierwszej niedugo pojawi si te nowa odsona strony internetowej. - Wizualizacja graficzna jest ju gotowa, ale pozostao jeszcze przeniesienie i uzupenienie treci na now stron zapowiada Katarzyna Orowska z wydziau promocji Urzdu Gminy Chema. Niektre z samorzdowych stron nie day si jednak jasno sklasyfikowa ze wzgldu na rny sposb przedstawiania informacji. W przypadku witryny miasta Chema mamy oddzieln zakadk dla aktualnoci, sportu i publikowane co miesic Wiadomoci z ratusza w formie
ukasz Piecyk

zza firanek, jak nam si wiedzie. Potem byy urodziny kolegi, nadgodziny, impreza firmowa. Alkohol i kradziee za to zwolnili go z pracy. Popraw nastroju byli tylko kumple. Tacy, ktrzy bij swoje ony i odbieraj im zasiki. Wdka bya najwaniejsza. Zawsze go broniem. Dopki nie zacz bi i nas. Stracilimy mieszkanie. Mama posza do pracy. Czuem si wtedy jak gowa rodziny. Chciaem jej broni. On mg przestawi mnie jednym ruchem rki. Policja. Sygna karetki. Kto zgosi, e ojciec prbowa wama si do garau ssiadw. Myla, ze na policj zadzwonia mama. Wycign ze spodni pasek i zabra j do duego pokoju. Drzwi zamkn na klucz. Krzyczaa. Tak gono, e nie syszaem wasnego paczu. Siedziaem pod drzwiami, dopki ich nie otworzy. Mama wyldowaa w szpitalu. Ze zaman rk i odbitymi nerkami. Obraem inna taktyk. Przed jego powrotem umalowaem sobie buzi na podo-

Od redakcji: Reporta naszej redakcyjnej koleanki Mileny Kaszuby otrzyma wyrnienie w prestiowym konkursie im. Macieja Szumowskiego. Na czele kapituy konkursowej zasiada Stefan Bratkowski.

informacji zredagowanych w jednym pliku.

aktw stanu cywilnego.

Odsetek Polakw korzystajcych z sieci systematycznie wzrasta. Dla samorzdw to znak, e warto zwrci si w stron komunikacji w wirtualnym wiecie, bo cz mieszkacw wanie tam szuka informacji. Z opracowania GUS-u, ktre dotyczy spoeczestwa informacyjnego w Polsce, wynika, e blisko co trzeci internauta korzysta z elektronicznej administracji, a grono osb z dostpem do sieci stale si powiksza 3 na 4 gospodarstwa domowe maj komputer, z czego praktycznie kady jest podczony do Internetu.

W ktrym linku przyjmujecie?


Zapytalimy samorzdowcw, czy w urzdach mona zaatwi sprawy bez wychodzenia z domu. Okazuje si, e praktycznie kady obsuguje elektroniczn skrzynk podawcz lub jest w trakcie jej wdraania. - Mona zoy wniosek przy pomocy ePUAP-u (elektronicznej platformy dla jednostek administracji publicznej) z wykorzystaniem podpisu elektronicznego lub profilu zaufanego (formy cyfrowego potwierdzenia tosamoci przyp. red.) tumaczy Jan Wilczyski, sekretarz miasta Chema. T drog spywa do nas jednak symboliczna liczba wnioskw. O wiele popularniejsze w przypadku mao skomplikowanych spraw jest zwyka komunikacja e-mail, dziki ktrej moemy poprosi m. in. o odpisy

Like na wag zota


Media spoecznociowe to pita achillesowa samorzdw w naszym powiecie. Gmin nie ma praktycznie na adnym portalu. Tylko Zawie Wielka ma oficjalne konta na YouTubie (najwikszy na wiecie zbir filmw wideo) i Facebooku (ponad 10 milionw uytkownikw w Polsce). Konto na najpopularniejszym portalu spoecznociowym nie jest jednak do koca wykorzystane. Gmina nie ma fanpagea, ale konto przeznaczone dla osb prywatnych. Nie ma tym samym dostpu do statystyk, promowanych wpisw czy ich planowania, a wchodzenie w kontakt z uytkownikiem musi zosta zaakceptowany przez jedn ze stron. Mylc o wymianie informacji na Facebooku warto mie na uwadze dostosowanie strony internetowej i tego jak odnoniki zachowuj si po wklejeniu na portalu. Czyteln

form przyjmuj tylko odnoniki do strony gminy ubianka i po czci do Aleksandrowa Kujawskiego.

Praca u podstaw
Na koniec zostawilimy projekty zwizane z wykluczeniem cyfrowym. Tych w naszym powiecie jest sporo. Przykadowo w Czernikowie w marcu zakoczyy si warsztaty w ramach akademii e-Seniora. Podobny projekt by w Lubiczu. Blisko 100 zakwalifikowao si natomiast do projektu gminy Chema Internet za zotwk. Tych zada mona wylicza i pod tym wzgldem nie mona niczego zarzuci. Skoro samorzdy wychodz naprzeciw potrzebom mieszkacw, to warto rwnie wzi pod uwag fakt, e przekazane umiejtnoci i udostpnione moliwoci s po to, aby je wykorzysta. A jeli kogo nie ma w Internecie, to nie istnieje.

Gmina informacyjna
Nasz pierwszy kontakt z samorzdem przez sie zaczyna si od strony internetowej. Jej obecno jest oczywistoci, ale aktualno ju nie zawsze.

27 POZA TORU, 26

kwietnia 2013

EDUKACJA

Policealny, zawsze ubezpieczony


Sztuka dla sztuki rzadko ma sens. wiadoma edukacja jest kluczem do sukcesu
Marcin Tokarz

Jak ciek wybra, by by atrakcyjnym absolwentem na rynku pracy? Wysze uczelnie rozwijaj zainteresowanie przedmiotem, jednak w duej mierze jest to ksztacenie teoretyczne. Szkoy zawodowe kad nacisk na praktyk, ktra jest podana przez pracodawcw. Szybkie uzyskanie kompetencji zawodowych to nadrzdny cel szk policealnych. W wietle przepisw wprowadzonych 1 wrzenia 2012 wprowadzono obowizek ksztacenia zawodowego teoretycznego i praktycznego w rwnych proporcjach. - W szkoach policealnych nie ma przedmiotw oglnoksztaccych, a jedynie zawodowe wskazuje Teresa Synik, dyrektor Centrum Edukacji Dorosych w Toruniu. Ksztacenie si w mniejszych orodkach posiada szereg zalet, ktre przekadaj si na atwe wpasowanie si w przysze miejsce pracy pod wzgldem poprawnego wykonywania obowizkw. - Zajcia prowadzone s w

maych grupach. Indywidualne podejcie sprzyja lepszej komunikacji mwi Teresa Synik. - Praktyki zawodowe i lekcje praktyczne s organizowane i opacane przez szko dodaje. Szkoy policealne takie jak Centrum Edukacji Dorosych prowadz wiarygodn dziaalno w kontekcie organw nadzorujcych szkoy, jak te pracodawcw. Przez lata poda-

wane byy przykady szk sieciowych, w ktrych uczyo si wedug dokumentacji szkolnej np. 1000 uczniw, a obiekt mg pomieci maksymalnie 300 ludzi. - Aktualnie Ministerstwo Edukacji Narodowej egzekwuje w szkoach dla dorosych 50 % frekwencj na zajciach warunkujc otrzymanie dotacji na suchacza opisuje Teresa Synik.

Dyplomy zdobyte na uczelniach wyszych nie s gwarantem posiadania kwalifikacji. Rynek pracy poszukuje pracownikw, specjalistw w danych zawodach. - Odpowiedzi na to zapotrzebowanie jest nauka w szkoach policealnych i kursach zawodowych oraz w konsekwencji zdobycie zawodu mwi Edmund Rydzewski, sekretarz Toruskiego Stowarzyszenia Pomocy Szkole rednia dugo ycia stale si wydua. Wszystkie zawody policealne zwizane z opiek osb starszych daj zawd pewny w kontekcie pracy, jeli nie w Polsce to w UE. - Wrd najbardziej perspektywicznych kierunkw znajduj si: masaysta, fizjoterapeuta, asystent osoby niepenosprawnej, opiekun w domu pomocy spoecznej wymienia Teresa Synik. Drugi obszar cieszcy si zainteresowaniem to kusy z zakresu bezpieczestwa: technik ochrony fizycznej osb i mienia, technik bezpieczestwa i higieny pracy. - W cywilizowanym wiecie i w kontekcie zagroe wiatowych np. terroryzmu, ochrony

imprez masowych, bd to obszary stwarzajce perspektywy zawodowe przekonuje dyrektor CEDu. Na rok szkolny 2013/2014 Centrum Ksztacenia Zawodowego i Ustawicznego Prymus proponuje ciekaw ofert edukacyjn, a wrd niej Policealna Szkoa Projektowania i Konfekcjonowania Odziey. Jest to odpowied na woania pasjonatw wzornictwa, projektowania oraz konfekcjonowania odziey. Innym zwracajce uwag kursy to: technik budownictwa i technik urzdze sanitarnych - Ich suchacze poznaj zasady technologii budownictwa, projektowania, organizacji robt budowlanych, kosztorysw i przepisy prawne zwizane z budow nowych obiektw oraz prowadzeniem robt remontowych wskazuje Edmund Rydzewski. Istnieje spore prawdopodobiestwo, e absolwent szkoy policealnej sprawdzi si na wikszoci stanowisk wykonawczych. To czyni go atrakcyjnym kandydatem na pracownika. Zawodwka staje si powanym konkurentem dla szkolnictwa wyszego.

28 POZA TORU, 26 kwietnia 2013

EDUKACJA

acy z wyborem
Wybr drogi zawodowej nie naley do rzeczy atwych. Trzeba wzi pod uwag nie tylko nasze predyspozycje, ale i wymagania rynku pracy. Zdarza si niestety, e wielu absolwentw szk wyszych nie moe znale pracy, bo ich zawd jest mao podany na rynku pracy. Dlatego tak wane jest cige podnoszenie kwalifikacji i zdobywanie coraz to nowych umiejtnoci. Tak wanie moliwo daje swoim suchaczom Centrum Nauki i Biznesu ak Sp. z o.o. Edukacja trwa rok lub dwa lata, w zalenoci od wybranego kierunku. Szkoy dwuletnie daj moliwo zdobycia tytuu technika na takich kierunkach jak chociaby informatyka, bezpieczestwo i higiena pracy, rachunkowo, administracja, opiekun w domu pomocy spoecznej oraz kosmetyka. Nauka w Centrum Nauki i Biznesu ak prowadzona jest w systemie zaocznym. Zajcia odbywaj si co drugi

Przedstawiamy najpopularniejsze kierunki w szkoach policealnych


cakowicie bezpatnych. Liczne promocje i rabaty dodatkowo stanowi zacht, aby docza do grona suchaczy aka. Centrum Nauki i Biznesu ak organizujc lub po prostu biorc udzia w licznych imprezach stara si udowodni, e szkoa nie musi by nudna, i e z akiem mona si take dobrze bawi. Rekrutacja trwa! Jest to odpowiedni czas, aby rozpocz nauk na dowolnie wybranym kierunku w bezpatnej Policealnej Szkole ak. Liczba miejsc jest ograniczona. Forma tego typu ksztacenia ma przed sob przyszo, poniewa stanowi idealne rozwizanie na podniesienie swoich kwalifikacji, co za tym idzie zwikszenie atrakcyjnoci w oczach pracodawcy. Szkoda nie skorzysta! biorc pod uwag fakt, e nauka jest darmowa. Kto wie, ktry punkt w CV zadecyduje o tym, e to wanie Ty dostaniesz upragnion prac?

weekend, dlatego edukacj z atwoci mona pogodzi z prac. To bardzo dobre rozwizanie dla absolwentw liceum, chccych szybko zdoby wartociowy zawd. Szkoa stanowi alternatyw dla wieloletniego studiowania. Ale

nie tylko. Jest to take wietna propozycja dla studentw, ktrzy z atwoci, mog zdoby dodatkowe wyksztacenie za darmo, a przez to podnie swoje kwalifikacje zawodowe. Centrum Nauki i Biznesu ak Sp z o.o. to oglnopolska

sie szk policealnych, majca swoje oddziay w 80 miastach na terenie caej Polski. Dziki zadowoleniu swoich suchaczy szkoa cay czas si rozwija powikszajc i ulepszajc swoj ofert edukacyjn. To ju 80 kierunkw, w tym wikszo

29 POZA TORU, 26

kwietnia 2013

REKLAMA

30 POZA TORU, 26 kwietnia 2013

EDUKACJA Nie takie prawo jazdy straszne, jak je maluj


Fala niezdanych egzaminw na pocztku roku to tylko przejciowy okres
Wzrasta zdawalno egzaminw na prawo jazdy twierdz instruktorzy. Do orodkw ruchu drogowego przychodz osoby, ktre zaczynay kurs ju po zmianach przepisw i to gwarantuje im pozytywny wynik. Pod koniec stycznia w ycie wesza nowelizacja prawa o ruchu drogowym. Dotyczya ona gwnie zmian w konstrukcji egzaminw dla nowy kierowcw. Cay czas wzrasta liczba pyta na egzaminie teoretycznym. Docelowo ma by ich okoo 3 000, a to nie koniec uczenia si pyta na pami. Osoby, ktre teraz zaczynaj kurs nie s skaone tzw. pamiciwk, zdaj bez problemw tumaczy Piotr Berent ze szkoy jazdy AS-TOR. Mniej szczcia mieli kursanci, ktrzy nie zdyli zda egzaminu teoretycznego na starych zasadach. W kolejnym podejciu musieli zmierzy si z nieznanymi zasadami i std taka saba zdawalno. Przeoyo si to na mylcy obraz w mediach. Nowoci jest jednak o wiele wicej.Teraz egzaminatorzy kada penoletnia osoba. Majc jedno z tych uprawnie, dopiero 20-latek moe zda egzamin prawa jazdy kat. A (wszystkie motocykle). W innym przypadku na przyjemno jazdy jednoladem trzeba poczeka do ukoczenia 24. roku ycia. Zmiany pojawiy si take na placu manewrowym, gdzie naley wykona zadania przy cile okrelonej prdkoci. Kontroluje j odpowiednie urzdzenie. Niedostosowanie si do wskaza grozi oblaniem egzaminu. Nowelizacja Ustawy o kierujcych pojazdami to rwnie kres bezterminowych dokumentw uprawniajcych do jazdy. Od teraz kade bdzie miao dat wanoci (maksymalnie 15 lat). Nie trzeba jednak zastpowa swojego starego dokumentu nowym wymiana dotychczas wydanych bezterminowo przypadnie na lata 2028-2033. Zmienia si do tego wzr dokumentu, ktry bdzie wyposaony w hologram i mikrodruk. W teorii kursant powinien zacz wizyt w starostwie powiatowym, ktre tworzy internetowy profil przyszego kierowcy. Tam znajd si informacje o badaniach lekarskich czy odbytym kursie. Przyszy kierowca bdzie mg zapisa si rwnie przez internet na egzamin, a informacje o jego wyniku WORD wyle do starostwa rwnie elektronicznie. Prawo jazdy trafi do rk kierowcy po trzech dniach od zdania egzaminu. - W praktyce tak naprawd dla uczniw szk jazdy nic si nie zmienio. Nadal pierwsze kroki powinni kierowa do biura orodka szkolenia kierowcw, a nie do urzdu tumaczy Piotr Berent ze szkoy jazdy AS-TOR. Po pierwsze badania lekarskie odbywaj si tak jak dawniej w orodku szkolenia, a po drugie pomoemy w zaatwieniu wszelkich formalnoci potrzebnych do rozpoczcia szkolenia. Dementuj plotk, e szkoy jazdy ograniczyy kursy, tak jak dawniej. Rozpoczynamy kursy w kady wtorek, wic nic si nie zmienio w szkole AS-TOR.

sprawdzaj reagowanie na nieznane sytuacje jeszcze przed wyjciem na plac manewrowy. Przyszli kierowcy najpierw odpowiadaj na 20 pyta jednokrotnego wyboru dotyczcych kadej kategorii prawa jazdy. Kolejnych 12 zaley od wybranego pojazdu. Zmianie uleg take sposb naliczania punktw ich liczba bdzie zalena od wagi pytania. Maksymalnie do zdobycia bdzie 74 punkty. Zaliczy mona od 68. Na odpowied ustawodawcy przewi-

dzieli 15 sekund, a po jej udzieleniu nie bdzie moliwoci powrotu. - To czasowe rozwizanie moe jest dobre, ale tylko dla modych. Mniej obeznani z technik komputerow mog mie problemy komentuje Piotr Berent. Zmiany czekaj rwnie osoby ubiegajce si o prawo jazdy na motocykl. Kategoria A1 przeznaczona jest dla 16-latkw, a o pozwolenie na A2 bdzie moga stara si

Prywatna Szkoa Podstawowa Nowoczesnych Technologii i Jzykw Obcych w Toruniu - to nowoczesna edukacja, praktyczne umiejtnoci i przyjazna atmosfera!
Naszym wiodcym zaoeniem jest wykorzystywanie najnowszych technologii informacyjno-komunikacyjnych w procesie dydaktycznym i wychowawczym, tak by przygotowa uczniw do ycia w spoeczenstwie informacyjnym. Realizujemy to poprzez zapewnienie uczniom odpowiednich narzdzi niezbdnych do rozwijania umiejtnoci wyszukiwania i selekcji informacji na zajciach z rnych przedmiotw. Nabycie kompetencji w zakresie jzykw obcych, to drugi istotny aspekt ksztacenia w Modern Academy. Codzienny kontakt z jzykami obcymi ju od pierwszej klasy intensywna nauka jzyka angielskiego, uzupeniona nauk jzyka francuskiego i jzyka dodatkowego, do wyboru. Ksztacenie jzykowe realizowane rwnie w formie zaj pozalekcyjnych: warsztatw, gier i zabaw, talk time i wietlicy jzykowej, tworzy przyjazn przestrze do wykorzystywania i utrwalania kompetencji jzykowych. si m.in. zasady komunikacji spoecznej, savoir-vivre, szachy i kaligrafia. Rwnie wane s dla nas wychowanie prozdrowotne i sport, jako sposb na utrzymanie kondycji fizycznej i psychicznej. Odpowiednia organizacja i forma zaj, bogata oferta zaj pozalekcyjnych, nauczanie przez dowiadczanie - wycieczki, spotkania z ciekawymi ludmi, wizyty w muzeach, teatrze, kinie, warsztaty, wyjazdy na Zielon i Bia Szkoto nasza propozycja na uatrakcyjnienie i podniesienie efektywnoci ksztacenia, tak by dzieci mogy wiadomie odkrywa swoje zdolnoci i pasje. Dbamy o to, by czas spdzony w szkole by dobrze wykorzystany, a przy tym dawa rado z nauki jej uczniom.
Modern Academy Prywatna Szkoa Podstawowa Nowoczesnych Technologii i Jzykw Obcych Ul. Skodowskiej Curie 67, Torun Tel. 56 623 01 03, www.modernacademy.pl

Fot. Maria Lewandwoska

Modern Academy

W nauczaniu stawiamy na intelektualn kreatywno i samodzielno, umiejtnoci analizy i interpretacji informacji oraz prac zespoow. Nasz kadr dydaktyczn stanowi nauczyciele pasjonaci, osoby z dowiadczeniem pedagogicznym, otwarte na kontakt z drugim czowiekiem, co zapewnia szkole przyjazn atmosfer. Naszym celem jest zapewnienie uczniom warunkw harmonijnego rozwoju: intelektualnego, emocjonalnego, spoecznego i fizycznego. Dbao o rozwj osobisty ucznia znajduje odzwierciedlenie w programie ksztacenia, gdzie obok podstawy programowej mieszcz
REKLAMA

31 POZA TORU, 26

kwietnia 2013

EDUKACJA

Ju tylko zakwitn kasztany


Nie matura lecz ch szczera zrobi z ciebie oficera. To znane polskie porzekado koacze si w gowie uczniw przystpujcych do egzaminu dojrzaoci
Dyrektorzy szk staraj si, eby wynik ich podopiecznych by jak najwyszy. Nikt nie chce wypa le na tle lokalnej konkurencji. Szczegln motywacj maj placwki z mniejszych miejscowoci, ktre przez wielu uwaane s za sabsze. W Zespole Szk CKU w Gronowie i Zespole Szk w Chemy trwaj ostatnie przygotowania do matury 2013. Uczniowie siedz w ksikach, a ich opiekunowie maj nadziej, e dobrze przygotowali ich do majowej prby. Wadze szk przywizuj du wag do przygotowa przedmaturalnych. - Z kadym uczniem rozmawiamy na godzinach wychowawczych, na apelu i lekcjach przedmiotowych o tym, jak wyglda matura mwi Beata Jasieniecka, wicedyrektor ds. pedagogicznych w Zespole Szk CKU w Gronowie. Modzie poznaje budow arkusza maturalne i wszelkie obowizujce w danym roku skiego do egzaminu dojrzaoci przystpi setki uczniw. - Tegoroczni absolwenci do obowizkowego jzyka polskiego, jzyka obcego i matematyki (zdawanych na poziomie podstawowym) wybierali rwnie dodatkowe przedmioty, ktre stanowi pniej przepustk na studia wyjania Beata Jasieniecka. Te przedmioty maturzyci zdaj gwnie na poziomie rozszerzonym. Uczniowie w naszej szkole najczciej wybieraj wiedz o spoeczestwie i geografi. Mniejszym zainteresowaniem ciesz si chemia czy biologia. W Zespole Szk CKU w Gronowie do tegorocznych matur przystpi 35 uczniw Liceum Oglnoksztaccego, 54 uczniw technikum ksztaccych si w rnych zawodach i 28 suchaczy Uzupeniajcego Liceum Oglnoksztaccego. - W ostatnich trzech latach zdawalno w naszej szkole wahaa si pomidzy 60 a 70% - wskazuje Beata Jasieniecka. - Zadowalajce s dla nas wyniki egzaminu z matematyki, z ktrego uczniowie uzyskuj nawet 100% W szkole w Chemy z arkuszami przygotowanymi przez CKE bdzie mierzy si 78 absolwentw. - Przedmiotami dodatkowymi, ktre s u nas najczciej wybierane, s geografia i biologia mwi Janina Nowacka. Spodziewamy si dobrych rezultatw, bo przepracowalimy z modzie wiele godzin. Stosowalimy rnorodne metody pracy zarwno tradycyjne, jak i wykorzystujce osignicia nauki i techniki. Redakcja Poza Toru yczy wszystkim maturzystom jak najlepszych wynikw egzaminw. Poamania pir!

szkolnym procedury. Nauczyciele szczegowo analizuj prbne egzamiy, ktra s dla nich wskazwk na ostatnie miesice roku szkolnego. Czsto zdarza si tak, e wyniki poszczeglnych uczniw znaczco si poprawiaj w ostatecznym rozrachunku. - Do ubiegorocznego egzaminu maturalnego przystpio

79 spord 87 absolwentw szkoy, w tym 62 spord 69 w liceum oglnoksztaccym i 17 osb z technikum mwi Janina Nowacka, dyrektor Zespou Szk w Chemy. Zdawalno egzaminu w liceum wyniosa 94%. W technikum matur zdao 4 na 5 przystpujcych do niej uczniw. W tym roku w obu placwkach na terenie powiatu toru-

32 POZA TORU, 26 kwietnia 2013

EDUKACJA

Architektw mona ksztaci u nas


Toru, orodek o bogatych tradycjach akademickich przez lata kojarzony by z duym potencjaem myli technicznej. Wiele toruskich budowli i konstrukcji ma unikatowy charakter. Pomimo tak rozlegej infrastruktury technicznej miasto przez wiele lat nie decydowao si na stworzenie warunkw do ksztacenia kadry technicznej na poziomie wyszym. Nieuchronny rozwj technologiczny wymusza wdraanie na kadym etapie dziaalnoci gospodarczej specjalistw dysponujcych wiedz inyniersk. To, e bez kadry inynieryjno-technicznej w wielu przypadkach nie da si funkcjonowa zauwaono w wielu znacznie mniejszych miastach. Do tej pory Toru ksztaci swoich architektw, specjalistw w zakresie budownictwa, mechanikw, mechatronikw, specjalistw od planowania w innych centach akademickich. Wyjazd na studia do duego orodka miejskiego, bogatego w miejsca pracy, zazwyczaj wie si z decyzj absolwenta o zwizaniu swo-

WSG wypenia luk na rynku edukacji w regionie. Szkoa inwestuje w kierunki zamawiane. Specjalici zasil polsk gospodark

ich losw z miejscem zdobycia dyplomu. Pomaga w tym obecny trend aplikacyjnego ksztacenia tzn. zastosowania rozwiza bdcych przedmiotem prac dyplomowych w istniejcych przedsibiorstwach, nierzadko realizowanych na zamwienie. Uczelnia od kilku lat intensywnie rozwija obszar tzw.

kierunkw zamawianych, wczajc si w kampanie przygotowania kadr inynierskich dla potrzeb gospodarki. Wrd 20 kierunkw WSG realizuje m.in. architektur, budownictwo, mechatronik, informatyk, zarzdzanie i inynieri produkcji. Dziki projektom oraz licznym partnerstwo branowym uczelnia

od kilku prowadzi w Toruniu studia inynierskie a take podyplomowe oraz specjalistyczne szkolenia. Wadze wydziay wierz, e innowacyjne studia inynierskie zachca do pozostania w naszym regionie absolwentw reprezentujcych poszukiwane przez pracodawcw zawody. Wysza Szkoa Gospodar-

ki dysponuje potencjaem, ktry pozwala na elastyczne podejcie do oferty, std w pierwszych latach funkcjonowania wydziau czelnia konfrontuje swoje zaoenia z zainteresowaniem konkretnymi kompetencjami ze strony kandydatw. W ofercie wydziay znajduj si obszary studiw inynierskich: architektura, budownictwo, gospodarka nieruchomociami, mechatronika, inynieria bezpieczestwa, technologie www web 2.0, inynieria wsparcia informatycznego IT services, energetyka odnawialna, inynieria produkcji oraz obszary studiw licencjackich: dietetyka, sport i rekreacja. Pena oferta studiw na www. wsg.torun.pl

Wiedza na wycignicie rki


GO LOCAL to podstawowe haso dziaalnoci kadego biura Europe Direct
Marcin Tokarz

Masz pytania dotyczce Unii Europejskiej? Od dawna szukasz na nie odpowiedzi, ale bezskutecznie? Rozwizaniem Twojego problemu jest otwarcie Punktu Informacji Europejskiej Europe Direct w Toruniu przy Wydziale Technicznym WSG. Punkty Informacji Europejskiej Europe Direct s pierwsz lini kontaktu obywatela z Uni Europejsk. Odpowiadaj za zewntrzny wizerunek i s Rzecznikiem polityk i praw wynikajcych z obywatelstwa europejskiego. Punkt mieszczcy si w budynku Zespou Szk Samochodowych na ul. Grunwaldzkiej 25b umoliwia kontakt ze specjalistami od poniedziaku do pitku, w godzinach 8:0016:00. Gwnym zadaniem Europe Direct Toru jest udzie-

lanie informacji we wszystkich obszarach tematycznych zwizanych z problematyk europejsk, z uwzgldnieniem lokalnych potrzeb spoecznych, pytaniami zwizanymi z funkcjonowaniem Unii Europejskiej oraz zachcanie do udziau w debacie europejskiej mwi Marta Tybura, koordynator toruskiego punktu. Utworzenie biuro Informacji Europejskiej zostao przyjte z entuzjazmem przez wadze regionalne i samorzdowe. Nawizana w latach wczeniejszych wsppraca z toruskimi instytucjami i organizacjami zostanie na pewno rozwinita informuje Teresa Synik, dziekan Wydziau Technicznego WSG w Toruniu - Pozostajemy otwarci na wspprac z podmiotami, ktrym nie s obce kwestie europejskie. Podstaw aktywnoci Europe Direct w Toruniu jest dziaalno informacyjno

konsultacyjna, na ktr skadaj si dyury eksperta ds. funduszy, organizacja szkole, warsztatw, seminariw, wykadw, konkursw czy lekcji europejskich. Europe Direct Toru swoje usugi kieruje do wszystkich obywateli zainteresowanych zagadnieniami Unii Europejskiej. W szczeglnoci do wsppracy zapraszamy: przedstawicieli samorzdu terytorialnego, mae i rednie przedsibiorstwa, modzie, nauczycieli i instytucje owiatowe oraz organizacje pozarzdowe wskazuje Teresa Synik. Perspektywa czasowa 2013 2017 jest ju trzeci edycj funkcjonowania sieci Europe Direct w Polsce. Od 2005 r. Wysza Szkoa Gospodarki uzyskiwaa akceptacj Komisji Europejskiej na prowadzenie Punktw Informacji Europejskiej. Potrzeba utworzenia biura

w Toruniu bya zauwaalna od duszego czasu przekonuje Teresa Synik. W procedurze konkursowej znaczcym

kryterium wyboru Punktu Informacji Europejskiej byo pooenie oraz znaczenie geopolityczne miasta.

Buduj z nami!
Specjalny dodatek budowlany

34 POZA TORU, 26 kwietnia 2013

DODATEK BUDOWLANY

Murarz te czowiek
Jacek Laskowski

Czy murarze to abstynenci, czy alkoholicy? Ile prawdy jest w tym i w wielu innych stereotypach krcych o budowlacach
cy i pojecha na moj budow, trafiaam zazwyczaj na przerw niadaniow lub kawowo-popoudniow. Materiay budowlane schodziy jak woda. Motki czy inne drobne narzdzia przepaday jak kamfora. Nie zauwayam wprawdzie, by ktry z murarzy popija lub by pijany, ale po odejciu fachowcw znalazam kilka pustych butelek po piwie. Straciam wprawdzie troch nerww, ale ekipa zadanie wykonaa. Niektrym smutne moe si wyda to, e cz Polakw nie ma najlepszego zdania o murarzach i swoimi jzykami sieje z fam. Jak mantr wielu powtarza, e budowlaniec to nieudacznik i nieuk. Tylko niektrzy zdaj sobie spraw, e ten nieudacznik zwykle przyzwoicie zarobi, a remont mieszkania czy inne prace remontowo-budowlane wykona samodzielnie. Niejednokrotnie ten nieuk do swojego CV moe dopisa znajomo niemieckiego czy angielskiego, ktrego nauczy si pracujc za granic. Tam generalnie polskich fachowcw si docenia.

Huk spadajcego pustaka, wrzask zabieganego kierownika czy ryk wczonej betoniarki to specyfika miejsca, gdzie pracuj oni budowlacy. Cika praca przez kilka, a czasem kilkanacie godzin dziennie, to chleb powszedni tych, ktrzy na ycie, jak mogoby si wydawa, zarabiaj wycznie miniami i kielni. Jednak s wrd nich tacy, ktrzy zabieraj swoje ony do dobrych, markowych restauracji czy znaj dat bitwy pod Grunwaldem. O tym, e raz przyklejona atka do czowieka trzyma si nadspodziewanie dugo, wiedz chyba wszystkie dzieci. Jak dzi pamitam kold, podczas ktrej duszpasterz zabawia moj rodzin artem o pijanych murarzach okresu PRL-u. Jak wiele zmienio si od tamtego czasu, wiedz najlepiej ci, ktrzy w brany s od lat. U nas si nie pije mwi Dariusz, pracownik budowlany i dodaje. Ja bynajmniej nie mam do tego gowy. Pracy jest sporo, a w dodatku kierownicy strasz alkomatami. Ponadto, wikszo z nas do pracy jedzi autem. Owszem, spotkaem si z takimi, ktrzy butelki chowaj midzy pustakami, ale kady ma swoje saboci. Dzisiejsi przedsibiorcy nie lituj si nad tymi, co zagldaj do kieliszka w

godzinach pracy. Czasy, w ktrych pio si na umr, a puste flaszki walay si pod nogami, odeszy w zapomnienie wraz z pojawieniem si konkurencji i zaostrzeniem przepisw. Tak to wyglda w ustach jednego z fachowcw. Jednak badania przeprowadzone w ostatnich latach przez Pastwow Inspekcj Pracy pokazuj, e przyczyn ponad poowy wypadkw na budowach mg by alkohol. Na rynku istnieje wiele mniejszych i

wikszych firm. Niektre z nich ciesz si renom czy uznaniem, i wikszo z nas pewnie takich poszukuje. Nie mona jednak zapomina, e jest rwnie gro takich, ktre psuj opini caej brany. Niechtnie wspominam budow swojego domku zdradza Katarzyna. Ekipa fachowcw, ktra pojawia si na placu budowy jako pierwsza, wydawaa si by szalenie nieprofesjonalna. Jej kierownik zjawia si rzadko na mojej

dziace. Ja nie miaam czasu kontrolowa murarzy, poniewa pracuj na peen etat. Gdy ju udao mi si wyrwa z pra-

35 POZA TORU, 26 kwietnia 2013

36 POZA TORU, 26 kwietnia 2013

Kocio kotowi nierwny


Mae powierzchnie mieszkalne a po wielkie hale uytkowe sposb ogrzewania rnych rodzajw pomieszcze moe by diametralnie rny. Uniwersaln opcj s jednak koty centralnego ogrzewania, ktre zastosowanie znajd wszdzie. Na rynku najczciej spotkamy koty ogrzewajce dom przy pomocy wgla lub miau. Z podobnych surowcw korzystaj take automatyczne urzdzenia staopalne. - To wielka wygoda dla uytkownikw tumaczy Krzysztof Kitler z firmy Hydro-Term. O ile sam wgiel wymaga od nas uwagi i regularnego dokadania, to w przypadku nowych kotw mamy w peni zautomatyzowane podajniki. Wystarczy raz na kilkanacie dni dosypa surowca i reszt za nas zrobi urzdzenie. Do wyboru mamy eko-groszek, mia, pellets (sprasowane odpady drzewne, rodzaj brykietu) oraz zrbki drewna. Koty staopalne dziel si na dwa rodzaj: limakowe oraz tokowe. Te pierwsze maj uniwersalny charakter i wietnie sprawdzaj si i w czasie sezo-

DODATEK BUDOWLANY

Sezon grzewczy, dla wikszoci si skoczy, ale o nowym sprzcie warto myle ju teraz
Tutaj wystarczy, aby dostawca uzupeni domowy zbiornik na paliwo grzewcze. Po wczeniu urzdzenia moemy o nim zapomnie przez cay sezon. Wan rzecz jest bezpieczestwo takich rozwiza. Rozgrzany kocio, ktry nie odprowadza ciepa (np. po odczeniu energii elektrycznej), moe uszkodzi domowe rury lub sam ulec powanemu uszkodzeniu. W przypadku ukadw zamknitych z pomoc przychodz nam wownice schadzajce. Gdy temperatura na kotle przekracza 85 Celsjusza, urzdzenie obnia j do zadanej i bezpiecznej wartoci. - Poza zakupem kota mona take pomyle od razu o usudze montaowej tumaczy Krzysztof Kitler. Samo urzdzenie objte jest 23% VAT-em, a w komplecie z usug podatek spada do 8%. Waciciel firmy Hydro-Term przestrzega take przed nieuczciwymi sprzedawcami. - Niektrzy zaniaj ceny, ale potem okazuje si, e wykonanie stoi na bardzo niskim poziomie tumaczy Krzysztof Kitler. Czsto moemy zapomnie o renomowanym sprzcie prosto od producenta. W naszym przypadku po wykonaniu prac sporzdzamy ponowny kosztorys w oparciu nakad prac i dostarczony sprzt. Przedstawiamy go potem klientowi, aby mia wiadomo kadej wydanej zotwki. Mamy w tym dowiadczenie, bo jestemy na rynku od 16 lat. Koty centralnego pozwalaj rwnie na rozbudowanie ich o dodatkowe urzdzenia, np. czytnik kart komrkowych, ktry pozwala na sterowanie ciepem w domu dziki SMS-om. Hydro-Term wiadczy take kompleksowe usugi instalacji co, wod-kan. i gaz. oraz przydomowych oczyszczalni ciekw, instalacji solarnych, stacji uzdatniania wody, przyczy kanalizacyjnych i centralnych odkurzaczy.

nu grzewczego, i po nim, gdy grzejemy tylko wod uytkow. Tzw. limak ma wiksz dokadno podawania opau przez co jest bardziej ekonomiczny ni kocio tokowy. Ten jednak sprawdzi si lepiej w mrone zimy. - W obu przypadkach warto pomyle take o pompach ciepa na lato. Podgrzej nam wod do 60 Celsjusza, a jednoczenie schodz powietrze w pomieszczeniu radzi Krzysztof Kitler.

Z kolei wrd kotw gazowych moemy wybra opcj kondensacyjn lub atmosferyczn. Na potrzeby miejsc, gdzie potrzebna jest spora temperatura, optymalnym wyborem bdzie ten pierwszy, poniewa koty kondensacyjne odzyskuj ciepo ze spalin. W przypadku drugiego rodzaju gazwek zaoszczdzimy sporo na samym kupnie urzdzenia. Dla osb, ktre ceni sobie przede wszystkim wygod, pozostaje kocio olejowy.

37 POZA TORU, 26 kwietnia 2013

38 POZA TORU, 26 kwietnia 2013

39 POZA TORU, 26 kwietnia 2013

DODATEK BUDOWLANY

Jak sobie urzdzisz, tak si wypisz


Przytulna, stylowa, a moe wyjta z dawnej epoki? Podpowiadamy, jak urzdzi sypialni
Aranacja sypialni nie jest wcale prost spraw. Eleganckie i gustowne bibeloty powinny podkrela to wyjtkowe wntrze. Najwaniejszym elementem wystroju jest jednak wygodne maeskie oe. Sypialnia to miejsce szczeglne. To nie jest tylko pokj, w ktrym si pi, ale przede wszystkim prywatny azyl jedno z najwaniejszych miejsc w caym domu. Idealna sypialnia musi czy w sobie kilka podstawowych cech powinna by wygodna, przytulna, praktyczna i modna. Jak zatem zaaranowa przestrze tego intymnego pomieszczenia? Aby zachowa stylowy charakter sypialni, warto utrzyma jej wystrj w stonowanych kolorach. Od pewnego czasu w sypialniach krluj szaroci tumaczy Beata Mrwczyska ozowska, architekt wntrz z firmy Stacja Projekt w Toruniu. Takie odcienie doskonale wspgraj z akcentami zieleni. Odcienie brzu i beu, gustownie dobrane dodatki i meble oraz mikkie tkaniny przesdzaj o stylowym i eleganckim wystroju wntrza. Przy aranacji sypialni nie tylko kolor ma znaczenie radzi Beata Mrwczyska ozowska. Warto zwrci take szczegln uwag na faktur, ktra ociepli cao pomieszczenia oraz zadba komody czy szafki oraz podoga z ywicy w jasnoszarym odcieniu, ktra wnosi nie tylko nowoczesny akcent, ale take optycznie powiksza wntrze. Przy tym rozwizaniu naley zwraca uwag jednak na wszelkie detale. Wystrj sypialni oywi szczeglnie dodatki w kolorze czerwonym. Decydujc si na t propozycj aranacyjn, mona wybra ko z metalowym obramieniem zagwka, a potem uzupeni je pkami z metalowymi wspornikami. Warto pamita, e idealn ozdob dla loftowego wntrza s litery. Napisy mona zamocowa na szybie, odbi za pomoc szablonu mularskiego. Dostpne s take tapety drukowane i przyklejane nalepki cienne. Wiele osb decyduje si na niezwykle odwane rozwizania aranacyjne, polegajce na czeniu stylw. Naley jednak pamita, e takie urzdzanie wntrza wymaga szczeglnej ostronoci, a niekiedy konsultacji z dowiadczonym projektantem wntrz, ktry potrafi w sposb optymalny poczy kolory, funkcje i formy. Interesujcym rozwizaniem jest take powieszenie hamaku, ktry spenia rol klasycznego ka czy zastpienie tradycyjnego lusterka lamp wykonan z materiau, w ktrym mona si przejrze.

o odpowiednie owietlenie. Modne s rwnie wykadziny. Z kolei biae meble, swojskie desenie oraz niebieskie ciany sprawiaj, e sypialnia wyglda jak wyjta z dawnej epoki. Przy

takim wystroju doskonaym elementem dekoracyjnym s naturalne tkaniny. W tej aranacji dobrze prezentuj si proste dodatki i wzory, ktre tworz przytuln atmosfer.

Inn propozycj aranacyjn jest urzdzenie sypialni w stylu loftu. Taka stylizacja wymaga jednak odpowiednio dobranych kolorw i zestaww mebli. Do industrialnego stylu najlepiej pasuj proste

40 POZA TORU, 26 kwietnia 2013

DODATEK BUDOWLANY

Budowa domu krok po kroku


Nim na placu budowy pojawi si pierwsza wywrotka z piaskiem, zaplanujmy etapy kolejnych prac
dowli, ktra jest podstaw i najwaniejszym filarem w ochronie domu przed czynnikami zewntrznymi. Z uwagi na zapisy w projekcie wybr materiaw budowlanych bywa czsto ograniczony. Pamitajmy jednak, e materiay cienne stanowi niewielki koszt caoci budowy - okoo 8 proc. Zastosowanie wszelkich zamiennikw warto konsultowa z kierownikiem budowy, jeli ju jestemy zmuszeni do szukania oszczdnoci na tym etapie prac budowlanych. Bdc w markecie budowlanym, zwrmy uwag na wspczynnik przenikania ciepa U. Materiay o najniszej wartoci tego wspczynnika, zapewni nam cieplejsz temperatur pomieszcze zim, a w upalne dni - przyjemny chd. Na sam koniec przychodzi czas, na jedno z bardziej kosztownych przedsiwzi - wykoczenie wntrz. To, co
Jacek Laskowski

Budowa wasnego domku to inwestycja ycia. Nim kupimy dziak warto dwa razy pomyle, czego waciwie oczekujemy po miejscu, w ktrym spdzimy nastpne lata. Kady kolejny krok wykonany na placu budowy, jest rwnie wany, co poprzedni. Pierwszym etapem budowy naszego domu jest wybr projektu budowlanego i dziaki, na ktrej powstanie inwestycja ycia. Na tym etapie nikt nie powinien si spieszy, bowiem zy wybr moe odbija si czkawk przez reszt ycia. Warto sprawdzi powszechnie dostpny plan zagospodarowania przestrzennego. Wwczas dowiem si, czy w okolicy dziaki, do ktrej kupna si przymierzamy, nie jest planowana budowa drogi ekspresowej, centrum handlowego czy wysypiska mieci. Dobrze jest wybiera dziaki kwadratowe lub prostoktne, ze stosunkowo niewielkim nachyleniem terenu, ktrym nie grozi podtopienie w razie

ewentualnej powodzi. Wane, by projekt domu wybra jeszcze przed kupnem dziaki. Gdy nie prowadzimy samochodu, zwrmy rwnie uwag na poczenia komunikacyjne, gdy pogoda moe nie zawsze sprzyja kilkukilometrowym spacerom do najbliszego przystanku. Pomylmy te o mediach, bowiem moe si okaza, e do naszego domku nie bdziemy mogli podczy ulubionej sieci kablowej czy

skorzysta z intratnej propozycji miejskiego dostawcy Internetu. Gdy zakupimy ju dziak i zaatwimy wszelkie urzdowe formalnoci z pozwoleniem na budow wcznie, bdziemy mogli przystpi do kolejnego etapu naszej budowy - kupna materiaw budowlanych. Tutaj nie warto oszczdza, bowiem wybrany przez nas cement, pustak czy cega posu do wzniesienia konstrukcji bu-

dla jednych jest sufitem, dla innych jest podog, wic nie warto kierowa si radami znajomych i lepo poda za najnowszymi trendami. Najwaniejsze bymy w zaaranowanych pomieszczeniach czuli si dobrze, a jednoczenie byy one funkcjonalne. Szukajc ekipy budowlanej, warto rozejrze si za firm, ktra oferuje usugi budowlano-wykoczeniowe. Bardzo moliwe, e zaoferuje nam rabat na prace wykoczeniowe, o ile to jej powierzylimy budow budynku. Zgodnie z prawem do nowopowstaego domu moemy si wprowadzi, kiedy zgosimy zakoczenie budowy w Powiatowym Inspektoracie Nadzoru Budowlanego. Wprawdzie domy jednorodzinne zwolnione s z kontroli inspektoratu, jednak ma on prawo do jej przeprowadzenia. O ile wniosek zosta przyjty, tzn. w przecigu 21 dni aden z odpowiednich organw go nie odrzuci, to nic nie stoi na przeszkodzie do zmiany swojego dotychczasowego miejsca zamieszkania.

Nasz dom - nasza forteca


Planujesz kilkudniowy wyjazd? Eksperci radz, jak zabezpieczy swoje mieszkania przed wamaniem
Zbliajca si majwka to wietny czas, by spdzi kilka dni poza domem. Nasza absencja i puste mieszkanie mog stanowi wymarzon okazj dla zodzieja. Jak si okazuje, zamek w drzwiach to nie wszystko, co moe odstraszy wamywacza. Przysowie okazja czyni zodzieja powtarzane jest od pokole. Nic dziwnego, bowiem wiele le zabezpieczonych posesji czy mieszka kusi wamywaczy. O tym, jak atwo pa ofiar zodzieja, przekona si jeden z mieszkacw osiedla domkw jednorodzinnych. Spaem, gdy przestpcy wtargnli na teren mojego ogrodu mwi Wiesaw i kontynuuje. Na szczcie nie zgino nic cennego. Wamywacze przywaszczyli sobie kilka lamp solarowych, ktre szybko odnalaza policja. Po tym zdarzeniu zainstalowaem wiato z czujnikiem, ktre wcza si, gdy kto pojawi si na mojej posesji. Znacznie wiksze szkody moemy ponie, gdy przestpca wejdzie do rodka naszego mieszkania. By tak si nie stao, warto pomyle o dodatkowych zabezpieczeniach, ktre utrudni wamywaczowi jego prac. W takich sytuacjach niezwykle cenne mog okaza si drzwi antywamaniowe wyposaone w bolce antywywaeniowe czy zamki bbenkowe, ktrych nie mona otworzy wytrychem lub wiertark. Wwczas drzwi stan si powan przeszkod, ktrej ewentualne pokonanie moe by haaliwe i zaj sporo czasu. Innym nowatorskim rozwizaniem wiadczcym o pobycie domownikw w mieszkaniu, jest ciemniacz z symulatorem obecnoci. To urzdzenie odpowiednio zaprogramowane bdzie samodzielnie odtwarza sekwencje wczania i wyczania wiata zgodnie z ustawieniami. O przedsiwzicie rodkw bezpieczestwa apeluje te policja. Gdy nie znajdziemy osoby godnej zaufania, ktra zajmie si mieszkaniem podczas naszej nieobecnoci, na wag zota okazuj si by kontakty midzyssiedzkie. Uprzedmy zatem ssiadw, e pozostawiamy dom bez opieki radzi podinspektor Wioletta Dbrowska z Komendy Miejskiej Policji w Toruniu i dodaje. Niepokojce odgosy czy dwiki dochodzce z naszego mieszkania, szybciej zaalarmuj pozostaych lokatorw o potencjalnym zagroeniu. Skutecznym elementem, ktry moe wystraszy zodzieja, jest pozostawienie wczonego wiata w ktrym z pomieszcze lub brzmienie radia czy automatycznie sterowane rolety. Popromy kogo, by oprnia nasz skrzynk na listy i odbiera korespondencj od listonosza. Dua ilo zalegajcej poczty moe by kolejnym sygnaem dla zodzieja. Zwrmy te uwag na wszystko to, co dzieje si dookoa nas. Podejrzany powinien wyda nam si pojazd, dugo stojcy pod naszymi oknami, zwaszcza gdy w rodku przesiaduj pasaerowie. Wtedy zaalarmujmy odpowiednie organy. Opuszczone domy nie musz by powodem zmartwie. Dobrze zabezpieczone i bdce pod okiem czujnych ssiadw s cakiem bezpieczne. Kierujc si oszczdnociami w doborze zamkw, drzwi czy okien, czsto popeniamy wiele bdw, ktre mog zosta wykorzystane przez wamywaczy. Naley jednak pamita, e nasze mieszkanie powinno by twierdz nie do zdobycia.

41 POZA TORU, 26 kwietnia 2013

DODATEK BUDOWLANY

Popularne style w aranacji wntrz


Co jest teraz na czasie, a z czego warto zrezygnowa? Przeczytaj, a dowiesz si, jak aranowa swoje cztery kty
Jacek Laskowski

Co jest teraz na czasie, a z czego warto zrezygnowa? Przeczytaj, a dowiesz si, jak aranowa swoje cztery kty Modnie zaprojektowane mieszkanie to rzecz, ktr mona pochwali si przed znajomymi. Skandynawski, nowoczesny czy retro, to style, ktre wiod prym, jeli chodzi o aranacj wntrz. Czym tak waciwie si rni? Styl skandynawski szybko owadn kontynent europejski, w tym Polsk. wietnie sprawdzi si w mieszkaniach osb, ktre w domu przede wszystkim wypoczywaj. Poczenie jasnych kolorw (gwnie bieli) spowoduje, e nasze pomieszczenia powiksz si optycznie. Ponadto, styl ten poprzez elementy drewniane, ktre s jego charakterystyczn cech, spodoba si kademu, kto w swym mieszkaniu pragnie pozosta w kontakcie z natur. Swoj lekkoci i przejrzystoci sprawi, e pomieszczenia bd wydawa si jasne, czyste, zadbane, a przede wszystkim funkcjonal-

ne. W tym stylu dominuj meble proste. Nie ma tu miejsca na szafki ze obieniami czy szuflady z ozdobnikami. Wszystkim mionikom klasycznych rozwiza spodoba si styl retro. Wbrew pozorom nie musi on by nudny i powtarzalny. Dominuj tutaj restaurowane szafy, komody czy przeszklone meble. Odpowiednia aranacja wntrza

sprawi, e pomieszczenie stanie si eleganckie, a wypeni je icie brytyjska i dworska atmosfera. Aranujc mieszkania w stylu klasycznym na ciany poleca si tapet regularn, o delikatnych wzorkach. W azienkach czsto mona spotka wanny obite metalem, a ciany ozdobione pytkami z trawertynu. Wntrza rozwietlaj lampy z abaurami, za-

rwno stojce, jak i te gabinetowe. Bardzo charakter ystyczne w stylu klasycznym s rwnie dugie zasony oraz delikatne firany. Jeli chcemy oywi nasze p omieszczenia, to styl n ow o c z e s ny jest wanie dla nas. Stawia on na funkcjonalno pomieszcze, ich prostot oraz minimalizm. Wszechobecna jest stal, szko, kamie, tworzywo sztuczne, a take egzotyczne drewno. Poczenia midzy przedpokojem, kuchnia, a salonem maj charakter otwarty, co znacznie powiksza mieszkania. Zrnicowanie kolorystyczne cian pozwala wskaza granic midzy poszczeglnymi pomieszczeniami. Meble przyjmuj tutaj ksztaty pro-

stych bry geometrycznych bez ozdobnikw, kuszc jednak materiaem, z ktrego s wykonane. Surowo nowoczesnych wntrz podkrela beton oraz cega, ktre oywiaj ciepe kolory. Pojawiaj si tutaj rwnie designerskie dodatki. Mimo prostoty tak zaprojektowanego wntrza, mog one sprawia wraenie pomieszcze bogato udekorowanych. lepe podanie za najnowszymi trendami nie jest najlepszym rozwizaniem, co nie oznacza, e z mody czerpa nie powinnimy. W mieszkaniach musimy czu si dobrze i swobodnie. Nie malujmy cian jaskrawymi kolorami, skoro nas drani. Zastanwmy si te, czy rzeczywicie chcemy co zmieni, czy robimy to tylko dlatego, by ssiad nam pozazdroci. Pamitajmy, e warunki lokalowe i portfele nie zawsze pozwalaj wstawi wielkogabarytowy mebel do salonu czy kuchni. Czasem wystarczy przestawi kilka przedmiotw lub kupi niedrogi wazon, by nada naszym wntrzom cho zalek podanego stylu.

42 POZA TORU, 26 kwietnia 2013


1%

To nic nie kosztuje, a ycie ratuje!


Nie zwlekaj i podaruj 1% podatku wybranej organizacji poytku publicznego
Monika Olender

Dobre chci podatnikw wystarcz, aby wesprze organizacje poytku publicznego w ich codziennej dziaalnoci. Wypeniajc zeznania podatkowe, warto pamita o tych najbardziej potrzebujcych. Zostao ju tylko kilka dni na skadanie zezna podatkowych. Pamitajmy, wypeniajc PIT przez Internet lub w sposb tradycyjny, aby przekaza 1% podatku na wybran organizacj poytku publicznego. Procedura przekazywania 1% swojego podatku na rzecz potrzebujcych jest bardzo prosta. Wystarczy, e kady podatnik, w odpowiedniej ru-

bryce PIT, wpisze numer KRS wybranej organizacji poytku publicznego oraz kwot, ktra nie moe by jednak wysza ni 1% podatku. Potem urzd skarbowy dokonuje przelewu na konto wybranej placwki. Osoby, ktre wypeniy ju zeznanie i nie przekazay 1% podatku dochodowego na rzecz okrelonego podmiotu, mog zoy jego korekt. Moe by ona rwnie dokonana drog elektroniczn poprzez system edeklaracje. Rozliczajc si z fiskusem warto zatem pamita, e miliony symbolicznych zotwek moe popyn do potrzebujcych z tytuu 1% podatku. Przykadowo, Fundacja

Daj Szans na Rzecz Rozwoju Dzieci Niepenosprawnych w Toruniu otrzymane pienidze planuje przeznaczy na dziaalno statutow. Ta niewielka cz podatku sprawi, e bdzie ona w stanie pomc swoim podopiecznym. Oddanie 1% nie oznacza, e podatek bdzie wyszy przekonuje Ewa Grobelska, prezes Fundacji Daj Szans. Jedna zotwka, a czsto nawet mniej, jest naprawd wiele warta. Przekazywanie tej niewielkiej czci naszego podatku na rzecz organizacji ma sens, nawet wtedy, gdy podatnicy w to nie wierz. W przeciwnym razie 100% naszego podatku trafi do Skarbu Pastwa. Coraz wicej osb decyduje si na przekazanie 1% na konkretn organizacj poytku publicznego W ubiegym roku rekordowa liczba podatnikw przekazaa swoj cz podatku na rzecz wybranych placwek. Postarajmy si, aby w tym roku liczba osb z otwartym sercem bya jeszcze wysza. W kocu to nic nie kosztuje.

Pom Magdzie Musze znw zobaczy jej synka

Przeka 1%, aby umoliwi operacj, ktra przywrci jej wzrok


KRS0000225584 z dopiskiem: dla Magdy Muchy

43 POZA TORU, 26 kwietnia 2013

Siatkwka jest tylko jedna


Delecta zajmowaa pierwsze miejsce po fazie zasadniczej. Ostatecznie w lidze zaja czwart pozycj. Czym spowodowany by kocowy rezultat? Tym, e inne zespoy byy lepsze. Rozegralimy jedenacie spotka w fazie play-off. W pierwszej rundzie wygralimy z druyn z Gdaska. Potem bardzo ambitnie walczylimy z Asseco Resovi Rzeszw, ale rywal by silniejszy. Podobnie byo w przypadku pojedynku o trzecie miejsce z Jastrzbskim Wglem. Szczeglnie ostatni mecz by nieudany. Znam przyczyn, ale pozostawi j dla siebie. Czy druyna nie osigna szczytu formy zbyt wczenie? Nie. Naszym gwnym zadaniem byo wejcie do czoowej czwrki. Aby tego dokona musielimy znale si w gronie najlepszych druyn po fazie zasadniczej. Dziki temu uniknlimy gry z silniejszymi rywalami na pocztku nastpnej rundy. Plan od pocztku dostosowany by do naszego celu. Gralimy wtedy dobrze, ale pniej te prezentowalimy bardzo solidn siatkwk. Jeli wymaga si od Delecty zdobycia medalu lub nawet wygrania ligi, to trzeba patrze szeroko na rne aspekty. W takim przypadku miejsce, ktre zajlimy na finiszu rozgrywek, nie jest adnym zaskoczeniem. Kady z nas wiedzia, e chtnych jest czterech, a miejsca na podium tylko trzy. Taki jest sport. Czy nie ma pan wraenia, e po odpadniciu w pfinaach z druyny uszo powietrze? Nie, poniewa zaraz po porace z Resovi spotykalimy si z Jastrzbskim Wglem. Wygralimy pierwszy meczu u siebie przy piciotysicznej publicznoci. W drugim bylimy bardzo blisko sukcesu. Po ostatnim pojedynku siatkarze z Jastrzbia przyznawali, e ich celem bya walka o zoto, ale brz rwnie ich cieszy. Musimy realnie ocenia sytuacj. Kady z zespow, o ktrych mwiem wczeniej, liczc take Skr Bechatw, dysponuje olbrzymim budetem, dusz awk rezerwowych i wieloma rzeczami, nad ktrymi my musimy jeszcze pracowa. Moe przy odrobinie szczcia mogo by troch lepiej, ale tym razem te byo po stronie rywali. Nie chce mwi o kontuzjach, ktre trapiy nas przez cay sezon. Stphane Antiga przynajmniej w dwch wanych momentach mia powane urazy, ktre uniemoliwiay treningi. Od nowego sezonu bdzie pan prowadzi reprezentacj Polski kobiet. Czy nie zastanawia si pan nad poczeniem dwch posad? Nie, nie zastanawiaem si. Na razie jad do Warszawy na rozmowy. Po nich bd mg podj decyzj w tej sprawie. Teraz jest za wczenie na ferowanie ostatecznych wyrokw Czym rni si praca z kobietami od tej z mczyznami? Siatkwka jest jedna. S oczywicie rnice, ale gra jest bardzo podobna. Mwi si, e w mskiej grze nie ma serii strat, ale choby ostatni pojedynek Zaksy z Resovi udowadnia, e tak nie jest. Rzeszowska druyna dugo prowadzia, a ostatecznie przegraa caego seta i spotkanie. Co bdzie dalej z bydgoskim zespoem? Kr informacj o

SPORT

O zakoczonym sezonie Plus Ligi, historycznym sukcesie Delecty Bydgoszczy i objciu kadry narodowej siatkarek, z Piotrem Makowskim, trenerem reprezentacji Polski w siatkwce kobiet, rozmawia Jarosaw Wicawski
przez trzy lata, ale nie do koca tak byo. W pierwszym sezonie Micha Masny, Dawid Konarski i Andrzej Wrona prawie ze sob nie grali. Dwch z nich byo kontuzjowanych, a trzeci nie mg gra ze wzgldu na limit obcokrajowcw. Tegoroczny wynik to znak, i Delecta na stae doczy do ligowej czowki, czy raczej jednorazowa niespodzianka? Wedug mnie to nie bya niespodzianka. Delecta ju w poprzednim sezonie, a nawet wczeniej, graa niez siatkwk. Systematycznie, pod przewodnictwem prezesa Piotra Sieki klub idzie do przodu. Gdyby w sporcie mona byo si czego spodziewa, to w ogle nie byoby warto przychodzi na stadiony czy hale. Zawsze kto moe sprawi niespodziank. W tym roku tak druyn bya Politechnika Warszawska. Dopki budety klubw si nie wyrwnuj, o sensacj bdzie ciko. Delecta udowodnia, i z mniejszymi pienidzmi te mona zaatakowa czowk. Za swoj dobr gr na koniec moe nie jest krytykowana, ale czsto pojawiaj si gosy, e moga zaj wysze miejsce. By moe moga, ale i tak zaja najwysze miejsce w lidze, wywalczya awans do Pucharu CEV, bya w czwrce Challenge Cup, a take w czwrce Pucharu Polski. Trzeba to oceni pozytywnie.

odejciu kilku czoowych graczy. Nie ma ludzi niezastpionych. Gdybym to nie ja by nadal trenerem, to na pewno znajdzie si kto, kto zajmie moje miejsce. Klub jest stabilny finansowo, ma dobr mark i wietnego preze-

sa. Jeli kilku czoowych graczy odejdzie, to nie bdzie problemu z zastpieniem ich nowymi. Myl, e kandydatw do zarobienia pewnych pienidzy w Bydgoszczy bdzie wielu. Teraz mwi si, e Delecta graa w tym skadzie

Wywiad zosta przeprowadzony 21 kwietnia. Dwa dni pniejn Piotr Makowski zosta oficjalnie trenerem reprezentacji Polski kobiet

****

Startowa we wszystkich zawodach


W Wybczu 100. bieg z cyklu Grand Prix ubianka Cross o Puchar Wjta Gminy ubianka
Agnieszka Kapela 75 uczestnikw, ale jeden szczeglny. Przez 8 lat i 4 miesice zawsze na starcie. Andrzej Szwec jest dzisiaj histori i reklam imprezy, ktra cho na terenie gminy si odbywa, przyciga zawodnikw nie tylko std. Czwartek, 18 kwietnia, przed chwil mina godz. 17:30. Ruszaj. Wczaj swoje stopery jak na komend. Przed nimi 8 km: 5 okre po parku w Wybczu. Faworyci s znani, ale przecie nie zawsze zwycistwo jest najwaniejsze. Ciesz si, e biegam do tej pory i e jestem w dobrej kondycji mwi Andrzej Szwec, jedyny uczestnik, ktry wystartowa we wszystkich zawodach cyklu. Trzeba mie samozaparcie, ale te szczcie. Do ubianki przyjeda z Torunia. Gdy w 2005 roku z inicjatywy Jerzego Zajkay, wjta gminy, Grand Prix startowao, dowiedzia si o tym od innych biegaczy. Pojawi si raz i tak trwa do dzisiaj. Jak z on planujemy urlop, to ona zawsze pyta: A ktrego masz biegi w ubiance? opocji dla druyn, mczyzn, kobiet. Tych ostatnich jest niewiele: najczciej 46. Grand Prix to jednak take impreza czca pokolenia, z podziaem na szereg kategorii wiekowych. O, wanie, pan Wadziu Angiel, rocznik 1937, wic mona policzy, ile ma lat mwi ukasz Rzd, patrzc, jak kolejne okrenie zaczyna najstarszy uczestnik jubileuszowej edycji. A najmodsi maj tych lat kilkanacie. Znaj si jednak wszyscy. Wsppracuj na trasie, niektrzy nawet z rozmysem razem wbiegaj na met, ale nie brakuje i sprinterskich finiszw. W Wybczu zwyciy Bartosz Wiligalski (pisalimy o nim w ostatnim numerze Poza Toru). Andrzej Szwec zaj 58. miejsce. Ju przed startem, w dowd uznania za udzia we wszystkich biegach cyklu, otrzyma pamitkowy puchar. Pani napisze, e na koniec by szampan dla wszystkich informowa, bdc jeszcze na trasie. A i owszem, by. Obok niespodzianki od jubilata, po biegu czekaa na uczestnikw take przygotowana przez organizatorw kiebasa z grilla.

wiada Andrzej Szwec. Sam przyznaje, e wielkich wynikw nie osiga, ale czuje satysfakcj po kadym biegu. Zacz do pno, bo majc 39 lat. Mija mu wic wanie 18. rok startw. Mj syn Pawe jako 1516-latek biega i tak mi si to spodobao, e sprbowaem swoich si mwi. To mudna forma zabawy, ale dla mnie akurat jest przyjemna. Dla pozostaych uczestnikw ubianka Cross chyba te musi taka by. Na zawody przyjeda ich zwykle okoo 70.

Na pocztku biegali tylko w Zamku Bierzgowskim, ale od ubiegego roku mamy zmiany wyjania ukasz Rzd z Centrum Kultury w ubiance, ktre wsplnie z Urzdem Gminy zajmuje si organizacj zawodw. A te przycigaj nie tylko miejscowych. Przyjedaj bowiem take biegacze z Torunia, Bydgoszczy, Rypina, Chemna, wiecia, nina Na zaproszenie Jerzego Zajkay pojawiao si nawet maestwo z Holandii. Fajnie si startuje w ubiance, bo biegi s zrnicowane: w

Fot. ukasz Piecyk

Wybczu przeaj, w Zamku Bierzgowski cross mwi Andrzej Szwec. Porwnanie ma dobre, bo startowa w wielu miejscach w Polsce, w tym w Zamociu i Bieszczadach. Przebieg 43 maratony. Zdrowie pozwala, by wci trenowa 2 razy w tygodniu i przygotowywa si do kolejnych startw. Te w gminie ubianka odbywaj si co miesic: 12 edycji w cigu roku, w tym Bieg Samorzdowy i Bieg Niepodlegoci. Atrakcyjno zawodw podnosi stworzenie oddzielnych klasyfika-

You might also like