Druk NR 1830

Druk nr 1830
Warszawa, 25 marca 2009 r.

SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów
RM 10-32-09
Pan
Bronis!aw Komorowski
Marsza!ek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia

2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt
ustawy
- o zmianie ustawy o organizacji i funk-

cjonowaniu funduszy emerytalnych
oraz ustawy o zmianie ustawy
o organizacji i funkcjonowaniu fun-
duszy emerytalnych oraz niektórych
innych ustaw.
W za!"czeniu przedstawiam tak#e opini$ dotycz"c" zgodno%ci

proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.
Ponadto uprzejmie informuj$, #e do prezentowania stanowiska Rz"du
w tej sprawie w toku prac parlamentarnych zosta! upowa#niony Minister Pracy
i Polityki Spo!ecznej.
(-) Donald Tusk

Projekt
USTAWA
z dnia
o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz ustawy

o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz
niektórych innych ustaw
Art. 1. W ustawie z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy

emerytalnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 159, poz. 1667, z pó&n. zm.1)) wprowadza si$ nast$puj"ce
zmiany:
1) w art. 134 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

„1. Otwarty fundusz mo#e pobiera' op!aty wy!"cznie w formie potr"cenia okre%lonej
procentowo kwoty z wp!acanych sk!adek, nie wi$kszej ni# 3,5 %, z tym #e potr"cenia
dokonuje si$ przed przeliczeniem sk!adek na jednostki rozrachunkowe.”;
2) w art. 136 ust. 2a otrzymuje brzmienie:

„2a. Otwarty fundusz mo#e pokrywa' bezpo%rednio ze swoich aktywów tak#e koszty
zarz"dzania funduszem przez towarzystwo wed!ug stawki ustalonej w statucie, jednak
nieprzekraczaj"cej kwot obliczonych wed!ug nast$puj"cej skali:
Wysoko%' aktywów netto Miesi$czna op!ata
(w mln z!) za zarz"dzanie otwartym funduszem od aktywów netto wynosi:
ponad do
8 000 0,045 % warto%ci aktywów netto w skali miesi"ca
8 000 20 000 3,6 mln z! + 0,04 % nadwy#ki ponad 8 000 mln z! warto%ci aktywów netto, w skali miesi"ca
20 000 35 000 8,4 mln z! + 0,032 % nadwy#ki ponad 20 000 mln z! warto%ci aktywów netto, w skali
miesi"ca
miesi"ca
45 000 15,5 mln z!
Kwota ta jest obliczana na ka#dy dzie( ustalania warto%ci aktywów netto funduszu i p!atna
w ostatnim dniu roboczym ka#dego miesi"ca.”.
Art. 2. W ustawie z dnia 27 sierpnia 2003 r. o zmianie ustawy o organizacji

i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 170,
poz. 1651) uchyla si$ w art. 1 w pkt 53 lit. a, art. 6, art. 7, art. 13 i w art. 16 pkt 8.
Art. 3. 1. Do dnia wej%cia w #ycie ustawy otwarte fundusze emerytalne dostosuj" swoje
statuty do przepisów ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejsz" ustaw".
2. Otwarte fundusze emerytalne sk!adaj" do Komisji Nadzoru Finansowego wnioski
o wydanie zezwolenia na zmian$ statutu, o której mowa w ust. 1, nie pó&niej ni# do dnia
31 pa&dziernika 2009 r.
Art. 4. Ustawa wchodzi w #ycie z dniem 1 stycznia 2010 r., z wyj"tkiem art. 3,
który wchodzi w #ycie po up!ywie 14 dni od dnia og!oszenia.
1)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zosta!y og!oszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 143, poz. 1202
i Nr 183, poz. 1538, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711 i Nr 157, poz. 1119, z 2007 r. Nr 17, poz. 95, z 2008 r.
Nr 180, poz. 1109 i Nr 228, poz. 1507 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97.
29-03-dg
2
UZASADNIENIE
WST)P
Zgodnie z art. 67 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia

1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, z pó&n. zm.) obywatel ma prawo do zabezpieczenia
spo!ecznego w razie niezdolno%ci do pracy ze wzgl$du na chorob$ lub inwalidztwo oraz
po osi"gni$ciu wieku emerytalnego. Przepis ten z jednej strony ustanawia obywatelskie prawo
do zabezpieczenia spo!ecznego po osi"gni$ciu wieku emerytalnego, z drugiej strony nak!ada
na pa(stwo obowi"zek tworzenia takich rozwi"za( ustawowych, które zapewniaj" pe!n"
realizacj$ konstytucyjnych praw obywatelskich. Szczegó!ów dotycz"cych zakresu i form
ustalania prawa do zabezpieczenia spo!ecznego nie okre%la Konstytucja, lecz odsy!a w tym
wzgl$dzie do postanowie( ustawy. Zapewnienie zabezpieczenia spo!ecznego stanowi zatem
zadanie w!adz pa(stwowych. Przepis art. 67 Konstytucji RP stanowi wzorzec konstytucyjny
okre%laj"cy w sposób ogólny ramy zabezpieczenia spo!ecznego, kierunki polityki pa(stwa
i jest adresowany g!ównie do organów prawodawczych. Zadanie to jest wykonywane przez
system obowi"zkowego ubezpieczenia emerytalnego, którego integraln" cz$%ci" – zgodnie
z art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 pa&dziernika 1998 r. o systemie ubezpiecze( spo!ecznych
(Dz. U. z 2007 r. Nr 11, poz. 74, z pó&n. zm.) – s" otwarte fundusze emerytalne (OFE), jako
podmioty wykonuj"ce zadania z zakresu ubezpiecze( spo!ecznych.
W rozwi"zaniach dotycz"cych OFE musi by' uwzgl$dniany fakt, #e w ich dzia!alno%ci
przewa#aj" istotne cechy publicznoprawne, które decyduj" o ich zaliczeniu do powszechnego
i podstawowego systemu zabezpieczenia spo!ecznego, takie jak:
1) formalne zaliczenie OFE do instytucji ubezpiecze( spo!ecznych na mocy art. 3
ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 pa&dziernika 1998 r. o systemie ubezpiecze(
spo!ecznych,
2) obowi"zek podlegania ubezpieczeniu emerytalnemu, zwi"zany w tym
przypadku z brakiem mo#liwo%ci rezygnacji z odprowadzania przez
uczestników systemu sk!adek do wybranego OFE. Obowi"zek uiszczania
sk!adek na ubezpieczenie spo!eczne oraz prawo do korzystania z oferowanych
przez system %wiadcze( wynikaj" z przepisów prawa i nie zale#" od woli
ubezpieczonego. Decyzja przysz!ego emeryta dotyczy wy!"cznie wyboru
danego otwartego funduszu, natomiast cz!onkostwo w OFE wynika z samego
faktu podlegania obowi"zkowi ubezpieczenia spo!ecznego,
3) obowi"zkowy charakter sk!adki na ubezpieczenie emerytalne, przekazywanej
w cz$%ci do OFE przez pa(stwo, które okre%la wysoko%' sk!adek i odpowiada
za ich pobór. Osoby podlegaj"ce obowi"zkowi ubezpieczenia spo!ecznego nie
maj" wp!ywu na wysoko%' wnoszonych sk!adek – s" obowi"zane
do wnoszenia sk!adek w wysoko%ci okre%lonej w ustawie i nie maj"
mo#liwo%ci zadeklarowania rezygnacji z ca!o%ci lub cz$%ci %wiadcze(
w zamian za zwrot sk!adki,
4) struktura funduszy, które s" przeznaczone na realizacj$ zadania pa(stwa
zwi"zanego z zabezpieczeniem spo!ecznym. *rodki publiczne gromadzone
w specjalnych, wydzielonych funduszach maj" s!u#y' sfinansowaniu
powszechnej emerytury, a s" zarz"dzane przez dzia!aj"ce w formie spó!ek
akcyjnych powszechne towarzystwa emerytalne (PTE),
5) wy!"czenie %rodków zgromadzonych w OFE z mienia prywatnego, zwi"zane
z brakiem mo#liwo%ci dysponowania %rodkami przez ubezpieczonych oraz
zaliczeniem sk!adek wp!aconych do danego funduszu, nabytych za nie praw
oraz po#ytków z tych praw do aktywów funduszu. Cz!onkowie OFE nie mog"
dysponowa' %rodkami zgromadzonymi na ich rachunkach, a w szczególno%ci,
jak ju# wspomniano, nie mog" zrzec si$ prawa do cz$%ci emerytury
finansowanej ze %rodków inwestowanych przez OFE w zamian za wyp!at$
zgromadzonych %rodków. Nie maj" równie# mo#liwo%ci przeznaczenia
%rodków zgromadzonych w OFE na cele inne ni# wykupienie emerytury.
W przypadku %mierci cz!onka funduszu %rodki zgromadzone na rachunku s"
przekazywane osobie lub osobom wskazanym przez cz!onka, w granicach
okre%lonych przepisami prawa,
6) %rodki zgromadzone w OFE nie podlegaj" egzekucji komorniczej prywatnej
lub administracyjnej,
7) w otwartym funduszu emerytalnym brak jest w!a%cicielskiego funduszu
udzia!owego, który okre%la!by, kto jest w!a%cicielem OFE i jakie ewentualnie
móg!by z tego czerpa' korzy%ci,
8) rozbudowany system instrumentów publicznoprawnej ochrony %rodków
zgromadzonych w OFE. Skarb Pa(stwa jako gwarant ca!ego systemu ponosi
ryzyko dzia!alno%ci inwestycyjnej OFE. Gwarancja ta dotyczy efektywno%ci
2
zarz"dzania aktywami funduszu emerytalnego w systemie kapita!owym. Skarb
Pa(stwa, w sytuacji braku %rodków powszechnego towarzystwa emerytalnego
i Funduszu Gwarancyjnego, pokrywa niedobór wyst$puj"cy w funduszu, gdy
stopa zwrotu funduszu jest ni#sza ni# minimalna wymagalna stopa zwrotu
uzale#niona od %redniej wa#onej stopy zwrotu wszystkich OFE. Z bud#etu
pa(stwa s" finansowane równie# %wiadczenia w najni#szej gwarantowanej
kwocie.
Powy#ej przedstawiony pogl"d znalaz! swoje potwierdzenie w orzecznictwie.
W uzasadnieniu wyroku S"du Najwy#szego z dnia 4 czerwca 2008 r. (sygn. akt II UK 12/08)
stwierdzono:
„Sk!adki na ubezpieczenie emerytalne odprowadzane do funduszu nie s"
prywatn" w!asno%ci" cz!onka funduszu a pochodz" z podzia!u przekazanej
Zak!adowi Ubezpiecze( Spo!ecznych sk!adki na to w!a%nie ubezpieczenie
i przeliczone na jednostki rozrachunkowe stanowi" podstaw$ nabycia przez
cz!onka funduszu uprawnie( cz"stkowych do przysz!ej emerytury (…). Zatem
sk!adka emerytalna, z uwagi na jej przeznaczenie na utworzenie funduszu
emerytalnego, posiada publicznoprawny ubezpieczeniowy charakter, który
zachowuje nadal po przekazaniu przez Zak!ad jej cz$%ci do funduszu. System
emerytalny ma charakter powszechny i jego celem jest urzeczywistnienie
zawartego w art. 67 ust. 1 Konstytucji prawa ka#dego obywatela
do zabezpieczenia spo!ecznego na wypadek osi"gni$cia wieku emerytalnego.
Nie zosta! on skonstruowany przez ustawodawc$ dla indywidualnych
ubezpieczonych, ale dla ogó!u osób obj$tych ubezpieczeniem, które
w przysz!o%ci stan" si$ beneficjentami systemu emerytalnego”.
Zarz"dzane przez powszechne towarzystwa emerytalne otwarte fundusze emerytalne
stanowi" najwa#niejszy element kapita!owej cz$%ci nowego systemu emerytalnego (tworz"
jego drugi filar). Cz!onkostwo w otwartym funduszu emerytalnym jest obowi"zkowe.
Wszyscy ubezpieczeni, urodzeni po dniu 31 grudnia 1968 r., musz" przyst"pi' do otwartego
funduszu emerytalnego. Ubezpieczeni urodzeni w latach 1949 – 1968 mogli tego dokona'
na swój wniosek.
Pierwsze sk!adki wp!yn$!y do otwartych funduszy emerytalnych w maju 1999 r.
*rodki pieni$#ne trafiaj" do OFE za po%rednictwem Zak!adu Ubezpiecze( Spo!ecznych.
ZUS przekazuje do OFE cz$%' obowi"zkowych sk!adek na ubezpieczenie emerytalne.
Obowi"zkowa sk!adka emerytalna wynosi 19,52 % podstawy jej wymiaru. Do funduszy
3
emerytalnych trafia ponad 37 % sk!adki (7,3 % podstawy jej wymiaru). Otwarte fundusze
emerytalne gromadz" i inwestuj" przekazan" im obowi"zkow" sk!adk$ cz!onków funduszu.
Zgromadzone w funduszu emerytalnym %rodki powi$kszone o zyski z inwestycji mog"
by' przeznaczone wy!"cznie na wyp!at$ emerytury, która wraz z wyp!acan" z Funduszu
Ubezpiecze( Spo!ecznych ma stanowi' %wiadczenie z nowego systemu emerytalnego.
Poniewa# ponad jedna trzecia sk!adki emerytalnej jest przekazywana do otwartych funduszy
emerytalnych, udzia! emerytury z II filaru w !"cznej kwocie wyp!acanych %wiadcze(
powinien by' relatywnie du#y.
Powierzenie przez pa(stwo prywatnym podmiotom realizacji niektórych zada(
publicznych ma sens tylko wtedy, gdy czynno%' ta przynosi korzy%ci dla obywateli. Wpisanie
w system emerytalny otwartych funduszy emerytalnych mia!o na celu uczynienie systemu
emerytalnego bardziej bezpiecznym (przez zdywersyfikowanie &róde! pochodzenia %rodków
na emerytur$ i zmniejszenie partycypacji bud#etu pa(stwa w finansowaniu wyp!aty
%wiadcze( z powszechnego i obowi"zkowego systemu emerytalnego) i bardziej efektywnym.
Oczekuje si$, #e efektywno%' otwartych funduszy emerytalnych ma wynika'
z konkurencji mi$dzy prywatnymi podmiotami zarz"dzaj"cymi za wynagrodzeniem %rodkami
publicznymi. Z punktu widzenia celu systemu emerytalnego, jakim jest gromadzenie %rodków
na przysz!" emerytur$, w taki sposób, aby by!a ona jak najwy#sza, interesuj"ce s" jedynie dwa
wymiary konkurencji mi$dzy otwartymi funduszami emerytalnymi: konkurencja cenowa
i konkurencja wynikami inwestycyjnymi.
Do%wiadczenia ostatnich lat wskazuj" na potrzeb$ dokonania zmian w systemie
otwartych funduszy emerytalnych. Wydarzenia ubieg!ego roku wzmog!y dodatkowo krytyk$
niektórych aspektów dzia!ania rynku funduszy emerytalnych. W szczególno%ci powszechnie
wskazuje si$ na fakt braku konkurencji cenowej mi$dzy towarzystwami emerytalnymi. Wraz
ze wzrostem liczby i kwot sk!adek przekazywanych do otwartych funduszy emerytalnych,
a tak#e na skutek generalnej d!ugookresowej tendencji wzrostu warto%ci ich aktywów
sytuacja finansowa powszechnych towarzystw emerytalnych ulega ci"g!ej poprawie,
niezale#nie od osi"ganych przez fundusze emerytalne rezultatów. W tej sytuacji brak jest
uzasadnienia utrzymywania wysokich kosztów funkcjonowania towarzystw emerytalnych,
które ponosz" przyszli emeryci, a sytuacja dojrza!a do podj$cia stosownych kroków s!u#"cych
obni#eniu obci"#aj"cych emerytów kosztów dzia!ania funduszy.
Ze wzgl$du na realizowany przez pa(stwo obowi"zkowy charakter podlegania
ubezpieczeniu emerytalnemu i obowi"zek przekazywania sk!adki do otwartych funduszy
emerytalnych, wobec niedoskona!o%ci rynku, nie mo#na unikn"' ingerencji s!u#"cej
4
obni#eniu obci"#e( ponoszonych przez ubezpieczonych – cz!onków otwartych funduszy
emerytalnych, co jest zgodne z wyra#on" w art. 2 Konstytucji zasad" pa(stwa prawa.
RYNEK OTWARTYCH FUNDUSZY EMERYTALNYCH
W dniu 31 grudnia 2008 r. warto%' aktywów netto wszystkich otwartych funduszy

emerytalnych wynosi!a 138,3 mld z!. Udzia! trzech najwi$kszych funduszy emerytalnych
w !"cznej kwocie aktywów netto wszystkich otwartych funduszy emerytalnych wyniós!
63,74 %.
Tabela 1. Warto%' aktywów netto otwartych funduszy emerytalnych

w dniu 31 grudnia 2008 r.
Otwarty fundusz emerytalny Warto%' aktywów netto (w z!)
Commercial Union OFE BPH CU WBK 36 116 879 323,10
ING OFE 33 058 448 002,89
OFE PZU „Z!ota Jesie(” 18 952 334 463,92
AIG OFE 11 116 810 007,07
AXA OFE 6 557 593 162,96
AEGON OFE 5 897 308 754,99
Generali OFE 5 476 018 431,01
Nordea OFE 5 122 815 316,26
Bankowy OFE 4 030 435 655,10
Allianz Polska OFE 3 644 819 425,12
OFE Pocztylion 2 777 543 252,44
Pekao OFE 2 218 323 108,02
OFE WARTA 2 048 526 066,00
OFE Polsat 1 243 592 348,91
Razem 138 261 447 317,79
+ród!o: KNF.
Rok wcze%niej w dniu 28 grudnia 2007 r. warto%' aktywów netto wszystkich
otwartych funduszy emerytalnych wynios!a nieco ponad 140 mld z!, a udzia! trzech
najwi$kszych funduszy emerytalnych w !"cznej kwocie aktywów netto wszystkich otwartych
funduszy emerytalnych wyniós! 63,91 %.
5
Tabela 2. Warto%' aktywów netto otwartych funduszy emerytalnych
w dniu 28 grudnia 2007 r.
Otwarty fundusz emerytalny Warto%' aktywów netto (w z!)
Commercial Union OFE BPH CU WBK 37 323 999 174,14
ING Nationale-Nederlanden Polska OFE 32 870 166 564,97
OFE PZU „Z!ota Jesie(” 19 301 426 766,86
AIG OFE 11 467 587 271,36
AXA OFE 6 194 058 544,95
Generali OFE 5 264 475 686,77
Nordea OFE 4 950 558 199,26
Bankowy OFE 4 274 602 607,16
OFE Skarbiec-Emerytura 3 547 512 000,97
Allianz Polska OFE 3 458 509 113,01
AEGON OFE 2 945 276 572,07
OFE Pocztylion 2 826 073 495,51
Pekao OFE 2 245 213 650,98
OFE „DOM” 2 085 230 860,15
OFE Polsat 1 276 202 967,64
Razem 140 030 893 475,80
+ród!o: KNF.
Pod wzgl$dem liczby cz!onków rynek otwartych funduszy emerytalnych jest mniej
skoncentrowany. W dniu 31 grudnia 2008 r. liczba cz!onków wszystkich otwartych funduszy
emerytalnych wynios!a 13,8 mln. Do trzech najwi$kszych funduszy wp!ywaj" sk!adki
55,45 % ubezpieczonych.
6
Tabela 3. Liczba cz!onków otwartych funduszy emerytalnych w dniu 31 grudnia 2008 r.
Otwarty fundusz emerytalny Liczba cz!onków OFE
Commercial Union OFE BPH CU WBK 2 859 620
ING OFE 2 787 715
OFE PZU „Z!ota Jesie(” 2 018 066
AIG OFE 1 113 209
Nordea OFE 776 365
AEGON OFE 770 268
AXA OFE 680 188
Generali OFE 605 920
OFE Pocztylion 445 514
Bankowy OFE 436 522
Allianz Polska OFE 354 721
Pekao OFE 333 944
OFE Polsat 328 317
OFE WARTA 313 437
Razem 13 823 806
+ród!o: KNF, ZUS.
Nie mniej wed!ug stanu na dzie( 28 grudnia 2007 r. na ogóln" liczb$ 13,1 mln
cz!onków OFE do trzech najwi$kszych funduszy nale#a!o 7,3 mln klientów, czyli 55,4 %.
Tabela 4. Liczba cz!onków otwartych funduszy emerytalnych w dniu 28 grudnia 2007 r.

Otwarty fundusz emerytalny Liczba cz!onków OFE
Commercial Union OFE BPH CU WBK 2 725 239
ING Nationale-Nederlanden Polska OFE 2 591 613
OFE PZU „Z!ota Jesie(” 1 959 058
AIG OFE 1 070 319
Nordea OFE 731 651
AXA OFE 608 538
Generali OFE 538 874
OFE Skarbiec-Emerytura 446 440
Bankowy OFE 445 941
OFE Pocztylion 431 409
AEGON OFE 351 050
Allianz Polska OFE 327 001
OFE „DOM” 313 882
OFE Polsat 301 267
Pekao OFE 291 799
Razem 13 134 081
+ród!o: KNF, ZUS.
7
Gdyby nie losowanie przeprowadzone przez ZUS w styczniu 2009 r. nast"pi!aby
dalsza koncentracja rynku. Trzy najwi$ksze fundusze emerytalne pozyska!y bowiem
105,8 tys. klientów, co stanowi 69,5 % pozyskanych przez fundusze emerytalne klientów,
bez uwzgl$dnienia wyników losowania (w ca!ym 2008 r. by!o to 66 %).
Tabela 5. Zmiana liczby cz!onków otwartych funduszy emerytalnych w styczniu 2009 r.

Liczba Liczba
Losowanie
Otwarty fundusz emerytalny cz!onków OFE Sprzeda# cz!onków OFE
ZUS
31.12.2008 r. 31.01.2009 r.
Commercial Union OFE BPH CU WBK 2 859 620 31 108 2 890 728
ING OFE 2 787 715 52 252 2 839 967
OFE PZU „Z!ota Jesie(” 2 018 066 22 512 2 040 578
AIG OFE 1 113 209 12 582 3 158 1 128 949
Nordea OFE 776 365 6 375 782 740
AEGON OFE 770 268 3 754 774 022
AXA OFE 680 188 8 330 688 518
Generali OFE 605 920 12 582 8 070 626 572
OFE Pocztylion 445 514 12 582 10 635 468 731
Bankowy OFE 436 522 740 437 262
Allianz Polska OFE 354 721 3 486 358 207
Pekao OFE 333 944 12 582 1 559 348 085
OFE Polsat 328 317 12 582 123 341 022
OFE WARTA 313 437 277 313 714
Razem 13 823 806 62 910 152 379 14 039 095
+ród!o: KNF, ZUS.
Czynnikiem wp!ywaj"cym na wielko%' aktywów otwartych funduszy emerytalnych

i przek!adaj"cym si$ bezpo%rednio na przychody towarzystw emerytalnych z tytu!u
zarz"dzania funduszem jest jako%' klientów funduszu. Do najwi$kszych funduszy
emerytalnych wp!ywaj" %rednio rzecz bior"c najwy#sze sk!adki. Równie# udzia! rachunków
martwych (niezasilonych #adn" sk!adk") w ogólnej liczbie rachunków cz!onków tych
funduszy jest mniejszy ni# %rednia rynkowa. St"d, mimo mniejszego udzia!u w rynku pod
wzgl$dem liczby cz!onków, wi$kszy udzia! w rynku pod wzgl$dem warto%ci aktywów netto
grupy najwi$kszych funduszy emerytalnych i wy#sze przychody z tego tytu!u zarz"dzaj"cych
nim powszechnych towarzystw emerytalnych.
8
Tabela 6. *rednia sk!adka, %rednia podstawa jej wymiaru i odsetek martwych kont
w grudniu 2008 r.
Odsetek
*rednia sk!adka *rednia podstawa martwych
Otwarty fundusz emerytalny rachunków
(w z!) (w z!)
(%)
ING OFE 152,88 2 094,24 3,57
Commercial Union OFE BPH CU WBK 145,70 1 995,87 2,45
AIG OFE 136,18 1 865,47 2,97
Bankowy OFE 133,81 1 832,98 7,54
Pekao OFE 130,94 1 793,72 7,83
Allianz Polska OFE 129,84 1 778,69 6,56
Generali OFE 129,41 1 772,72 7,66
AXA OFE 128,62 1 761,93 2,49
OFE PZU „Z!ota Jesie(” 125,62 1 720,78 3,90
AEGON OFE 117,82 1 613,94 7,50
OFE WARTA 115,63 1 584,01 8,95
Nordea OFE 113,97 1 561,19 8,45
OFE Polsat 110,47 1 513,30 4,29
OFE Pocztylion 107,45 1 471,96 14,87
+ród!o: KNF, ZUS.
SYTUACJA FINANSOWA POWSZECHNYCH TOWARZYSTW EMERYTALNYCH
Za zarz"dzanie otwartymi funduszami emerytalnymi Powszechnym Towarzystwom

Emerytalnym przys!uguje wynagrodzenie. Mo#na wskaza' cztery &ród!a przychodów PTE
zwi"zanych z zarz"dzaniem funduszem:
1) op!ata od sk!adek wp!ywaj"cych do funduszy emerytalnych,
2) op!ata za zarz"dzanie funduszem,
3) wynagrodzenie za wyniki inwestycyjne,
4) op!ata z tytu!u zmiany funduszu emerytalnego przed up!ywem dwóch lat od daty
przyst"pienia do funduszu.
W latach 2005 – 2007 przychody PTE zwi"zane z zarz"dzaniem otwartymi
funduszami emerytalnymi kszta!towa!y si$ w sposób zilustrowany w tabeli 7.
9
Tabela 7. Wybrane pozycje przychodów powszechnych towarzystw emerytalnych
w latach 2005 – 2007 (w mln z!)
rok 2005 2006 2007

Pozycja
Ca!kowite przychody PTE 1 356,3 1 627,1 1 837,3
Przychody zwi"zane z zarz"dzaniem OFE, w tym: 1 247,1 1 512,7 1 735,2
Przychody z op!at od sk!adki 818,6 960,2 1 056,5
Przychody z op!aty za zarz"dzanie 381,0 491,1 586,6
+ród!o: sprawozdania finansowe PTE, KNF.
W chwili obecnej maksymalne stawki wszystkich powy#szych sk!adników

wynagrodzenia s" okre%lone w ustawie o organizacji i funkcjonowaniu funduszy
emerytalnych i w przepisach przej%ciowych ustawy z dnia 27 sierpnia 2003 r. o zmianie
ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz niektórych innych ustaw
(Dz. U. Nr 170, poz. 1651).
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2003 r. o zmianie ustawy
o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz niektórych innych ustaw,
w okresie od dnia 1 kwietnia 2004 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., otwarty fundusz emerytalny
mo#e pobiera' op!aty wy!"cznie w formie potr"cenia okre%lonej procentowo kwoty
z wp!acanych sk!adek. Potr"cenia dokonuje si$ przed przeliczeniem sk!adek na jednostki
rozrachunkowe w wysoko%ci ustalonej w statucie ka#dego z funduszy, jednak nie wy#szej
ni#:
1) 7 % kwoty z wp!aconych sk!adek w latach 2004 – 2010,
2) 6,125 % kwoty z wp!aconych sk!adek w roku 2011,
4) 4,375 % kwoty z wp!aconych sk!adek w roku 2013.
Od roku 2014 maksymalna stawka op!aty od sk!adek mo#e wynosi' 3,5 % kwoty wp!aconych
do funduszu sk!adek.
Dokonuj"c analizy wysoko%ci przychodów z tytu!u op!at od sk!adek otrzymywanych
przez poszczególne otwarte fundusze emerytalne w stosunku do wp!ywaj"cych do funduszy
sk!adek i odsetek, nale#y stwierdzi', #e %rednia wysoko%' op!aty od sk!adek przekazanych na
10
rachunki w OFE w 2007 r. wynios!a 5,95 %1. Jest to o ponad jeden punkt procentowy mniej
ni# maksymalny limit. Szacunkowe wielko%ci op!aty od sk!adek ilustruje poni#sza tabela.
Tabela 8. Szacunkowa warto%' op!aty od sk!adek w OFE zarz"dzanych przez PTE

Nazwa powszechnego Przychody PTE z tytu!u kwot Kwota sk!adek i odsetek *rednia
towarzystwa emerytalnego pobieranych przez OFE przekazanych do OFE szacunkowa
zarz"dzanych przez dane PTE zarz"dzanych przez dane PTE za op!ata od
od wp!acanych sk!adek za okres sk!adek
okres w OFE
01.01.2007 – 31.12.2007 01.01.2007 – 31.12.2007 zarz"dzanym
(w mln z!) (w mln z!) przez PTE
AEGON PTE S.A. 26,56 383,65 6,92 %

AIG PTE S.A. 101,31 1 454,94 6,96 %
PTE Allianz Polska S.A. 17,07 426,77 4%
AXA PTE S.A. 48,81 790,01 6,18 %
PTE BANKOWY S.A. 38,85 556,42 6,98 %
Commercial Union PTE BPH
CU WBK S.A. 191,87 4 457,46 4,3 %
PTE „DOM” S.A. 15,92 304,38 5,23 %
Generali PTE S.A. 44,66 637,84 7%
ING Nationale-Nederlanden
Polska PTE S.A. 268,97 4 319,67 6,23 %
Nordea PTE S.A. 48,25 685,54 7,00 %
Pekao Pioneer PTE S.A. 19,11 305,24 6,26 %
Pocztylion-Arka PTE S.A. 27,90 403,07 6,92 %
PTE POLSAT S.A. 15,86 226,72 7%
PTE PZU S.A. 164,63 2 355,60 7%
PTE Skarbiec-Emerytura S.A. 26,73 435,88 6,13 %
SUMA 1 056,49 17 743,20
*REDNIA 5,95 %
1
Pierwotnie wysoko%' op!aty od sk!adki nie by!a limitowana, jej wysoko%' mog!a jednak male' wraz z tzw.
sta#em cz!onkowskim, rozumianym jako okres, jaki up!yn"! od dnia zasilenia rachunku cz!onka funduszu
pierwsz" sk!adk". Ustawa z dnia 27 sierpnia 2003 r. zosta!a og!oszona w Dzienniku Ustaw w dniu 30 wrze%nia
2003 r. Jej przepisy wesz!y w #ycie po up!ywie 14 dni od dnia og!oszenia. St"d, dla osób, których sta#
cz!onkowski na dzie( 15 pa&dziernika 2003 r. by! wystarczaj"cy do nabycia prawa do ni#szej op!aty od sk!adek,
obowi"zuj" ich ni#sze wielko%ci, o ile nie s" wy#sze ni# maksymalne przewidziane ustaw".
11
W d!ugoterminowej perspektywie o wiele wa#niejszym &ród!em przychodów
powszechnych towarzystw emerytalnych b$dzie wynagrodzenie za zarz"dzanie funduszem.
Jest ono pokrywane bezpo%rednio z aktywów funduszu. Kwota wynagrodzenia za zarz"dzanie
funduszem nie jest limitowana. Wzrost warto%ci aktywów netto otwartych funduszy
emerytalnych b$dzie powodowa! wzrost kwoty wynagrodzenia. Obni#a ona warto%'
oszcz$dno%ci zgromadzonych na rachunkach wszystkich cz!onków funduszu. Sposób jej
ustalania powoduje, #e nie jest ona widoczna dla ubezpieczonych – z rachunkowego punktu
widzenia obni#a ona zyski z inwestycji lub powi$ksza strat$ z tego tytu!u. Aktualn" wysoko%'
wynagrodzenia za zarz"dzanie funduszem ilustruje tabela 9.
Tabela 9. Maksymalne stawki op!at za zarz"dzanie zgodnie z aktualnym brzmieniem art. 136
ust. 2a ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych
Wysoko%' aktywów netto Miesi$czna op!ata za zarz"dzanie otwartym funduszem od aktywów netto wynosi:
(w mln z!)
Ponad do
0 8.000 0,045 % warto%ci aktywów netto w skali miesi"ca
3,6 mln z! + 0,04 % nadwy#ki ponad 8.000 mln z! warto%ci aktywów netto,
8.000 20.000
w skali miesi"ca
20.000 35.000
w skali miesi"ca
35.000 65.000
w skali miesi"ca
65.000
w skali miesi"ca
,"czna wysoko%' wynagrodzenia powszechnych towarzystw emerytalnych za zarz"dzanie

funduszami emerytalnymi wynios!a w 2007 r. 586,6 mln z!. W 1999 r. wszystkie fundusze
emerytalne (poza jednym) wprowadzi!y w swoich statutach kwotowy limit op!aty za zarz"dzanie.
W wi$kszo%ci przypadków limit ten by! na tyle du#y, #e nie mia! #adnego praktycznego znaczenia.
Dla kilku funduszy stanowi! jednak powa#ne samoograniczenie przychodów2.
2
W raporcie Komisji Nadzoru Finansowego z 2008 r. „Konkurencja na rynku OFE” wskazuje si$ zw!aszcza na
OFE AIG (rocznie 30 mln z!) i OFE Generali (rocznie 11,2 mln z!). Poniewa# wysoko%' tej op!aty, podobnie jak
maj"cych mniejsze znaczenie op!at dla depozytariusza, jest ju# uwzgl$dniona w publikowanej stopie zwrotu
OFE, obni#enie jej wysoko%ci pozwala na osi"ganie tym funduszom wy#szych stóp zwrotu i na przyk!ad udzia!
w losowaniu nowych cz!onków przeprowadzanym przez ZUS.
12
Tabela 10. Wynagrodzenie PTE za zarz"dzanie OFE w 2007 r.
Otwarty fundusz emerytalny Warto%' aktywów netto OFE Wynagrodzenie PTE za
na dzie( 28.12.2007 r. (w z!) zarz"dzanie OFE
w 2007 r. (w z!)
AEGON OFE 2 952 826 072,26 15 924 829,87
AIG OFE 11 523 412 391,14 30 000 000,00
Allianz Polska OFE 3 465 335 356,39 17 664 508,24
AXA OFE 6 206 571 436,59 30 876 924,01
Bankowy OFE 4 288 842 956,63 22 389 289,39
Commercial Union OFE BPH CU WBK 37 494 096 244,08 158 431 810,00
OFE „DOM” 2 090 058 222,00 10 983 114,01
Generali OFE 5 286 740 196,57 11 233 088,63
ING Nationale-Nederlanden Polska OFE 32 952 290 295,51 120 000 000,00
Nordea OFE 4 986 886 140,37 25 578 512,76
Pekao OFE 2 258 091 232,09 11 622 217,07
OFE Pocztylion 2 839 947 422,43 14 610 989,96
OFE Polsat 1 282 879 152,72 6 678 717,88
OFE PZU „Z!ota Jesie(” 19 437 244 782,41 92 260 561,03
OFE Skarbiec-Emerytura 3 564 207 182,12 18 365 738,39
Razem 140 629 429 083,31 586 620 301,24
Zgodnie z przyj$t" przez organ nadzoru klasyfikacj", ponoszone przez powszechne

towarzystwa emerytalne koszty dzia!alno%ci mo#na podzieli' na koszty systemowe,
wynikaj"ce z przepisów prawa i na których wysoko%' towarzystwa maj" wp!yw w bardzo
ograniczonym zakresie, oraz koszty pozasystemowe, których wielko%' towarzystwo mo#e
kontrolowa', a ich poziom zale#y od realizowanej polityki spó!ki3.
Na koszty systemowe, rozumiane jako obowi"zkowe obci"#enia ponoszone przez PTE
z tytu!u zarz"dzania OFE, sk!adaj" si$:
1) koszty z tytu!u op!at za prowadzenie rejestru cz!onków funduszu, równie# agenta
transferowego,
2) koszty z tytu!u op!at na funkcjonowanie Komisji Nadzoru Finansowego i Rzecznika
Ubezpieczonych (proporcjonalne do przekazanej sk!adki),
3) koszty z tytu!u tworzenia w OFE rachunku premiowego,
4) koszty z tytu!u wp!at na rachunek cz$%ci podstawowej i dodatkowej Funduszu
Gwarancyjnego (proporcjonalne do warto%ci aktywów i przypisu sk!adki),
3
Taki podzia! kosztów funduszy prezentuje organ nadzoru, por. raporty „Konkurencja na rynku OFE”,
Warszawa 2008, „Sytuacja finansowa powszechnych towarzystw emerytalnych w 2007 r.”, Departament
Nadzoru Inwestycji Emerytalnych, Warszawa 2008 r.
13
5) koszty pokrycia niedoboru w OFE (zale#ne do relacji stopy zwrotu funduszu
do minimalnej wymaganej stopy zwrotu),
6) koszty z tytu!u op!at transakcyjnych: nabycia lub zbycia aktywów OFE (w cz$%ci
niepokrywanej z aktywów funduszu, przede wszystkim inwestycji zagranicznych),
7) koszty z tytu!u prowizji dla ZUS od sk!adek cz!onków OFE (proporcjonalne
do przekazanych sk!adek),
8) koszty op!at za realizacj$ wyp!at transferowych dla ZUS i Krajowego Depozytu
Papierów Warto%ciowych (zale#ne od kwoty wyp!at transferowych),
9) koszty z tytu!u pozosta!ych obowi"zkowych obci"#e( i op!at operacyjnych.
Zgodnie z danymi KNF, w 2007 r. koszty systemowe powszechnych towarzystw
emerytalnych osi"gn$!y !"czny poziom 423 mln z!.
*rednio dla rynku koszty systemowe stanowi!y 0,34 % %redniej warto%ci aktywów
netto OFE i 2,4 % warto%ci sk!adek przekazanych przez ZUS4.
Koszty pozasystemowe na rynku PTE w 2007 r. osi"gn$!y !"czny poziom 574 mln z!.
W tym zakresie najbardziej znacz"cymi pozycjami by!y koszty akwizycji oraz koszty bezpo%rednio
zwi"zane z funkcjonowaniem spó!ki (wynagrodzenia i inne bezpo%rednie koszty zarz"dzania PTE).
Koszty akwizycji stanowi!y %rednio 21 % przychodów zwi"zanych z zarz"dzaniem
funduszem.
Ogólne koszty zarz"dzania PTE zwi"zane bezpo%rednio z funkcjonowaniem towarzystwa
(w tym m.in. wynagrodzenia, amortyzacja, koszty us!ug obcych, materia!ów i energii) wynios!y
w 2007 r. blisko 184 mln z!. W skali ca!ego rynku najwi$kszy udzia! w kosztach zarz"dzania
towarzystwem mia!y koszty wynagrodze(, us!ug obcych oraz ubezpiecze( spo!ecznych i innych
%wiadcze(. Koszty z tytu!u wynagrodze( we wszystkich PTE w 2007 r. osi"gn$!y poziom
93,6 mln z! i stanowi!y %rednio po!ow$ kosztów ogólnych zarz"dzania towarzystwem.
W 2007 r. wszystkie PTE osi"gn$!y zysk netto. Jego !"czna wysoko%' dla rynku wynios!a
688 mln z!, ale dynamika by!a ni#sza ni# w 2006 r. w porównaniu do 2005 r. Jedynie jeden
podmiot uzyska! wynik netto ni#szy ni# rok wcze%niej. Wyniki finansowe (netto) poszczególnych
towarzystw obrazuje tabela 11.
4
„Sytuacja finansowa powszechnych towarzystw emerytalnych w 2007 r.”, s. 17.
14
Tabela 11. Wynik netto PTE w latach 2005 – 2007 (w mln z!)
Rok Dynamika
Nazwa PTE
2005 2006 2007 2007 do 2006
ING Nationale-Nederlanden Polska PTE S.A. 136,79 198,80 207,96 4,61 %
Commercial Union PTE BPH CU WBK S.A. 131,27 154,51 186,53 20,72 %
PTE PZU S.A. 66,68 83,88 102,68 22,41 %
AIG PTE S.A. 54,61 47,50 48,47 2,05 %
PTE BANKOWY S.A. 18,47 19,64 21,63 10,15 %
AEGON PTE S.A. 6,97 16,39 19,83 20,98 %
PTE Skarbiec-Emerytura S.A. 8,57 15,07 17,21 14,23 %
Generali PTE S.A. 10,12 13,27 16,06 21,05 %
PTE POLSAT S.A. 8,23 12,00 14,86 23,83 %
Pekao Pioneer PTE S.A. 8,09 10,27 13,54 31,86 %
Pocztylion-Arka PTE S.A. 10,40 12,63 13,43 6,39 %
PTE „DOM” S.A. 1,21 7,56 9,12 20,68 %
Nordea PTE S.A. -0,53 5,13 7,63 48,72 %
PTE Allianz Polska S.A. 7,83 7,77 5,03 -35,23 %
AXA PTE S.A. -7,90 0,07 4,08 5875,16 %
Rynek 460,81 604,49 688,09 13,83 %
+ród!o: „Sytuacja finansowa powszechnych towarzystw emerytalnych w 2007 r.”, Komisja
Nadzoru Finansowego, Departament Nadzoru Inwestycji Emerytalnych, Warszawa 2008 r., s. 20.
PORÓWNANIE WYNIKÓW FINANSOWYCH OFE I POWSZECHNYCH

TOWARZYSTW EMERYTALNYCH
Dokonuj"c porównania wyników finansowych otwartych funduszy emerytalnych

i zarz"dzaj"cych nimi powszechnych towarzystw emerytalnych, nale#y zwróci' uwag$ na
fakt, #e wyniki towarzystw emerytalnych w znikomym stopniu zale#" od wyników
zarz"dzanych przez nie otwartych funduszy emerytalnych. W 2006 r. na inwestowaniu przez
powszechne towarzystwa emerytalne otwarte fundusze emerytalne zarobi!y !"cznie 15,2
mld z!. Nie by! to wynik z!y, nale#y jednak zwróci' uwag$, #e jego osi"gni$cie by!o mo#liwe
w wyj"tkowo sprzyjaj"cych warunkach zewn$trznych (szczytu hossy na rynku gie!dowym).
W 2007 r. !"czny zysk otwartych funduszy emerytalnych zmala! do 7 mld z!, aby w 2008 r.
osi"gn"' warto%' ujemn" -14,9 mld z!.
15
Tabela 12. Wynik finansowy otwartych funduszy emerytalnych w latach 2006 – 2008
(w z!)
OTWARTY FUNDUSZ 2008 2007 2006
EMERYTALNY
AEGON OFE - 279 166 527,38 z! 155 232 765,44 z! 335 063 301,00 z!
AIG OFE - 1 130 490 547,89 z! 674 392 835,95 z! 1 249 509 181,31 z!
Allianz Polska OFE - 324 146 775,46 z! 184 345 235,10 z! 374 143 302,84 z!
AXA OFE - 574 268 423,85 z! 297 974 156,36 z! 596 803 773,30 z!
Bankowy OFE - 430 265 645,16 z! 118 361 993,90 z! 456 652 650,62 z!
Commercial Union OFE BPH CU
WBK - 4 151 726 497,24 z! 2 166 817 154,68 z! 3 893 020 706,12 z!
Generali OFE - 483 352 759,95 z! 239 596 508,75 z! 585 844 989,41 z!
ING OFE - 3 673 645 529,16 z! 1 346 862 952,86 z! 3 566 018 266,69 z!
Nordea OFE - 470 951 558,87 z! 219 704 192,80 z! 522 878 815,93 z!
Pekao OFE - 244 165 410,75 z! 124 439 137,77 z! 298 797 013,94 z!
OFE Pocztylion - 251 443 556,57 z! 100 475 355,19 z! 322 048 428,81 z!
OFE Polsat - 139 715 412,73 z! 14 042 462,78 z! 186 254 994,60 z!
OFE PZU „Z!ota Jesie(” - 2 208 976 008,25 z! 1 085 389 993,94 z! 2 183 602 539,38 z!
OFE Skarbiec-Emerytura - 326 737 171,46 z! 210 481 307,78 z! 405 611 711,78 z!
OFE WARTA - 224 384 271,22 z! 67 658 049,29 z! 249 169 923,77 z!
Razem -14 913 436 095,94 z! 7 005 774 102,59 z! 15 225 419 599,50 z!
+ród!o: sprawozdania finansowe OFE, KNF.
Niezale#nie od dramatycznego wyniku otwartych funduszy emerytalnych wynik

finansowy PTE w 2008 r. b$dzie rekordowy. Ju# po trzech pierwszych kwarta!ach 2008 r.
powszechne towarzystwa emerytalne zanotowa!y !"czny zysk netto na poziomie 619,6 mln z!
(w ca!ym 2007 r. wynosi! on 696,2 mln z!).
Tabela 13. Wynik netto PTE w latach 2006 – 2008 (w z!). Rok 2008 – pierwsze trzy kwarta!y.
POWSZECHNE TOWARZYSTWO 2008 (III kwarta!y, 2007 2006
EMERYTALNE dane przed audytem)
AEGON PTE S.A. 16 054 230,73 z! 19 819 395,93 z! 16 394 243,15 z!
AIG PTE S.A. 53 702 087,01 z! 49 432 613,41 z! 47 500 635,08 z!
PTE Allianz Polska S.A. 12 076 487,79 z! 12 748 409,15 z! 7 767 898,39 z!
AXA PTE S.A. 539 574,99 z! 3 628 476,18 z! 68 285,62 z!
PTE BANKOWY S.A. 19 120 271,74 z! 20 931 066,54 z! 19 636 976,21 z!
Commercial Union PTE BPH CU WBK S.A. 165 371 353,13 z! 186 542 200,76 z! 154 511 865,79 z!
Generali PTE S.A. 17 158 383,70 z! 16 059 486,08 z! 13 266 548,08 z!
ING PTE S.A. 193 819 748,44 z! 208 138 539,58 z! 198 804 420,49 z!
Nordea PTE S.A. 5 055 657,22 z! 8 377 927,43 z! 5 127 977,06 z!
Pekao Pioneer PTE S.A. 12 712 709,14 z! 13 552 192,94 z! 10 269 968,55 z!
Pocztylion-Arka PTE S.A. 15 391 886,37 z! 13 538 953,90 z! 12 626 615,91 z!
PTE POLSAT S.A. 12 807 876,58 z! 15 216 522,46 z! 12 003 485,10 z!
PTE PZU S.A. 92 779 114,16 z! 102 001 687,36 z! 83 882 678,11 z!
PTE WARTA S.A. 3 070 968,06 z! 9 048 726,53 z! 7 560 375,18 z!
PTE Skarbiec-Emerytura - 17 214 659,92 z! 15 070 740,69 z!
Razem 619 660 349,06 z! 696 250 858,17 z! 604 492 713,41 z!
16
W 2006 r. %redni wynik netto powszechnego towarzystwa emerytalnego w relacji do
wyniku finansowego zarz"dzanego przez niego otwartego funduszu emerytalnego wyniós!
3,56 %. W 2007 r. wska&nik ten osi"gn"! warto%' 16,82 %. Ustalanie takiego wska&nika dla
roku 2008 nie ma ekonomicznego sensu – wszystkie otwarte fundusze emerytalne
odnotowa!y strat$.
Tabela 14. Relacja wyniku netto PTE do wyniku finansowego zarz"dzanego otwartego
funduszu emerytalnego w latach 2006 i 2007
Powszechne towarzystwo emerytalne 2007 2006
AEGON PTE S.A. 12,77 % 4,89 %
AIG PTE S.A. 7,33 % 3,80 %
PTE Allianz Polska S.A. 6,92 % 2,08 %
AXA PTE S.A. 1,22 % 0,01 %
PTE BANKOWY S.A. 17,68 % 4,30 %
Commercial Union PTE BPH CU WBK S.A. 8,61 % 3,97 %
Generali PTE S.A. 6,70 % 2,26 %
ING PTE S.A. 15,45 % 5,57 %
Nordea PTE S.A. 3,81 % 0,98 %
Pekao Pioneer PTE S.A. 10,89 % 3,44 %
Pocztylion-Arka PTE S.A. 13,47 % 3,92 %
PTE POLSAT S.A. 108,36 % 6,44 %
PTE PZU S.A. 9,40 % 3,84 %
PTE WARTA S.A. 4,30 % 1,86 %
PTE Skarbiec-Emerytura 25,44 % 6,05 %
*rednia 16,82 % 3,56 %
+ród!o: obliczenia MPiPS.
REKOMENDACJA ORGANU NADZORU I ISTNIEJ-CE PROJEKTY USTAW
Na pocz"tku 2008 r. Komisja Nadzoru Finansowego przedstawi!a swoj" diagnoz$

sytuacji na rynku funduszy emerytalnych. W raporcie „Konkurencja na rynku OFE” Komisja
wyrazi!a zaniepokojenie, czy istotny wymiar rynku, jakim jest konkurencja mi$dzy
funduszami, jest w!a%ciwie realizowany5. W ocenie nadzoru towarzystwa emerytalne nie
widz" potrzeby konkurencji cenowej, co mo#e wynika' z faktu, #e konsumenci nie wydaj" si$
by' specjalnie wyczuleni na cen$6. W raporcie stwierdzono, #e nawet je#eli niektóre
towarzystwa emerytalne rozwa#a!y mo#liwo%' obni#enia ceny, to zniech$ca' ich do tego
mog!a:
5
Raport „Konkurencja na rynku OFE”, Komisja Nadzoru Finansowego, Warszawa 2008, s. 3.
6
Tam#e, s. 33.
17
1) gro&ba wojny cenowej lub innych dzia!a( odwetowych konkurentów,
2) %wiadomo%', #e konkurenci nie kieruj" si$ cen" przy wyborze OFE7.
Po ustabilizowaniu si$ udzia!ów podmiotów na rynku (czyli po 1999 r.) nie nast"pi!
#aden ruch cen8 w celu pozyskania klientów, co %wiadczy o niskim poziomie
konkurencyjno%ci w bran#y.
Odnosz"c si$ do wprowadzonej w 2003 r. progresywnej metody naliczania op!aty od
aktywów, Komisja Nadzoru Finansowego stwierdzi!a:
„Nowelizacja ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych z 2003 roku
wprowadzi!a now" metod$ naliczania op!aty od aktywów – wprowadzono regresyjny system
op!aty za zarz"dzanie, o stawce od 0,045% miesi$cznie za aktywa OFE do 8 miliardów z!, do
0,015% miesi$cznie od aktywów powy#ej 65 miliardów z!. Wprowadzono równie#
mechanizm wynagradzania OFE za dobre wyniki inwestycyjne, przez tzw. rachunek
premiowy, który w skali miesi"ca pozwala dodatkowo zyska' od 0 do 0,005% warto%ci
aktywów netto. Maksymalny zysk z rachunku premiowego i najwy#sza stawka op!aty za
zarz"dzanie daj" w sumie 0,05% miesi$cznie, czyli limit op!aty za zarz"dzanie w pierwotnej
wersji ustawy. Fundusze zosta!y tak#e zobowi"zane, #eby do roku 2010 zachowa' limity
kwotowe op!aty za zarz"dzanie ze swoich statutów. Nowe limity op!aty za zarz"dzanie czyni"
oszcz$dzanie w OFE ta(szym dla cz!onków, a ich regresyjna struktura jest uzasadniona
ekonomicznie, bowiem w zarz"dzaniu aktywami mamy do czynienia z wyra&nymi efektami
skali. Z drugiej jednak strony, taki mechanizm mo#e zach$ca' klientów do wybierania
wi$kszych podmiotów, poniewa# ceteris paribus b$d" one dla nich ta(sze – zagwarantuj"
wy#szy kapita! emerytalny. Gdyby klienci byli bardzo wyczuleni na wysoko%' op!at,
mechanizm ten móg!by nawet prowadzi' do wzrostu koncentracji, poniewa# cz!onkowie
%wiadomie wybieraliby ta(sze (wi$ksze) fundusze.”9.
Materialnym wyrazem zaniepokojenia brakiem konkurencji cenowej mi$dzy
funduszami emerytalnymi s" równie# dwa ubieg!oroczne poselskie projekty ustaw o zmianie
ustawy o organizacji funkcjonowania funduszy emerytalnych (druki sejmowe nr 668 i 755).
Zgodnie z pierwszym z projektów od dnia 1 stycznia 2009 r. otwarte fundusze
emerytalne (OFE) mia!y pobiera' op!aty od sk!adki w wysoko%ci nieprzekraczaj"cej 3,5 %
kwoty sk!adek przekazywanych przez Zak!ad Ubezpiecze( Spo!ecznych do OFE.
7
Fundusze, które wprowadzi!y znacz"ce najni#sze stawki wynagrodzenia za zarz"dzanie nie osi"gn$!y sukcesu
rynkowego, a fundusz, który jako jedyny ma ni#sz" ni# maksymalna wysoko%' op!aty od sk!adki dla nowych
klientów, ma ni#sze ni# przeci$tne wyniki sprzeda#y.
8
Oprócz wymuszonego ustaw" z dnia 27 sierpnia 2003 r. o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu
funduszy emerytalnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 170, poz. 1651).
9
Tam#e, s. 34.
18
Wnioskodawcy w uzasadnieniu projektu wskazali, #e towarzystwa emerytalne
nie konkuruj" mi$dzy sob" i niemal wszystkie pobieraj" 7 % op!aty od sk!adki, a wi$c
maksymalny limit, jaki przewiduje ustawa. Wnioskodawcy zauwa#aj", #e wol" ustawodawcy
by!o zach$cenie do konkurowania mi$dzy funduszami, które z roku na rok dysponuj"
wi$kszym kapita!em przysz!ych emerytów i tym samym z roku na rok inwestuj" coraz
wi$ksze kwoty %rodków w nich zgromadzonych. Jednocze%nie w ocenie wnioskodawców,
sytuacja finansowa powszechnych towarzystw emerytalnych (PTE), zarz"dzaj"cych OFE,
jest bardzo dobra, a utrzymywanie si$ wysokich kosztów ich funkcjonowania
jest nieuzasadnione, a wr$cz sztuczne i szkodliwe dla przysz!ych %wiadczeniobiorców.
Koszty te ponosz" przyszli emeryci, co wi"#e si$ z tym, #e mniejsza cz$%' ich sk!adek jest
obecnie inwestowana – ni#sze b$d" w zwi"zku z tym ich przysz!e %wiadczenia.
Drugi z projektów przewidywa! wy!"czenie mo#liwo%ci !"czenia si$ funduszy
emerytalnych mi$dzy sob", obni#enie wysoko%ci wynagrodzenia za zarz"dzanie zgodnie
z tabel" 15 i pobieranie w okresie od dnia 1 stycznia 2009 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. op!aty
wy!"cznie w formie potr"cenia okre%lonej procentowo kwoty z wp!acanych sk!adek,
w wysoko%ci ustalonej w statucie, jednak nie wy#szej ni#:
1) 3,5 % kwoty z wp!aconych sk!adek w latach 2009 – 2010,
2) 3 % kwoty z wp!aconych sk!adek w roku 2011,
4) 2 % kwoty z wp!aconych sk!adek w roku 2013.
Tabela 15. Maksymalne stawki op!at za zarz"dzanie zgodnie z art. 1 pkt 8 poselskiego
projektu ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych i niektórych innych
ustaw (druk 755)
Wysoko%' aktywów netto Miesi$czna op!ata za zarz"dzanie otwartym funduszem od aktywów netto
(w mln z!) wynosi:
Ponad do
8.000 0,031 % warto%ci aktywów netto w skali miesi"ca
8.000 20.000 2,48 mln z! + 0,028 % nadwy#ki ponad 8.000 mln z! warto%ci aktywów netto,
w skali miesi"ca
20.000 35.000 5,84 mln z! + 0,022 % nadwy#ki ponad 20.000 mln z! warto%ci aktywów
netto, w skali miesi"ca
35.000 65.000 9,14 mln z! + 0,016 % nadwy#ki ponad 35.000 mln z! warto%ci aktywów
65.000 13,94 mln z! + 0,01 % nadwy#ki ponad 65.000 mln z! warto%ci aktywów
19
W ocenie autorów tego projektu dosz!o do znacz"cej koncentracji rynku otwartych
funduszy emerytalnych. W efekcie ograniczona zosta!a konkurencja wynikami
inwestycyjnymi oraz praktycznie zanik!a wyst$puj"ca w pierwszym okresie funkcjonowania
systemu konkurencja cenowa. Prowadzi to do ryzyka znacz"cego ograniczenia poziomu
%wiadcze( z nowego systemu.
Poniewa# kluczowe dla obecnych cz!onków OFE jest, jakie %rodki uda im si$
zgromadzi' na emerytur$ kapita!ow", a na wysoko%' tych aktywów istotny wp!yw ma
efektywno%' inwestycji OFE oraz koszty ponoszone przez cz!onków OFE, to w celu
zwi$kszenia efektywno%ci inwestycji OFE projektodawcy proponuj" zahamowanie procesu
tzw. konsolidacji OFE, która ogranicza w istotny sposób konkurencj$ mi$dzy OFE. Skutkuje
to ograniczeniem konkurencji wynikami inwestycyjnymi oraz zanikiem konkurencji cenowej,
co wymusza na pa(stwie administracyjn" ingerencj$ w wysoko%' op!at.
Odnosz"c si$ do konkurencji cenowej na rynku, projektodawcy zauwa#aj" jej wyra&ny
zanik. Po wprowadzeniu w 2003 r. maksymalnego poziomu prowizji od sk!adki, wszystkie
podmioty, poza jednym, ustali!y pobierane przez siebie prowizje na maksymalnym poziomie.
Jednocze%nie OFE podj$!y dzia!ania w celu zaprzestania konkurencji cenowej w zakresie
op!at za zarz"dzanie. Te podmioty, których poziom aktywów zbli#a! si$ do poziomu,
w którym znaczenie zaczyna! odgrywa' zapisany w statucie OFE limit kwotowy, podj$!y
próby zniesienia tego ograniczenia.
Projektodawcy uznaj" za konieczn" kontynuacj$ administracyjnej ingerencji w poziom
op!at pobieranych przez OFE, uzasadniaj"c j" wysok" koncentracj" rynku OFE, procesem
tzw. konsolidacji oraz zanikiem konkurencji cenowej i wynikami inwestycyjnymi.
W ocenie wnioskodawców projekt jest wyrazem ich troski o to, aby koszty
zarz"dzania kapita!em przysz!ych emerytów maksymalnie uwolni' od obci"#e( za
zarz"dzanie, tym bardziej #e tak znacznej ewolucji uleg!y parametry ekonomiczne
i gospodarcze otoczenia. Projektodawcy zdaj" sobie równie# spraw$ z tego, jak kapitalne
znaczenie dla warto%ci pieni"dza w czasie ma obci"#enie wp!acanych kwot op!at" za
zarz"dzanie zw!aszcza na pocz"tku okresu.
W stanowiskach Rz"du do obu poselskich projektów ustaw Rada Ministrów podzieli!a
wyra#on" przez projektodawców trosk$ o poziom oszcz$dno%ci gromadzonych
w otwartych funduszach emerytalnych.
Rada Ministrów dostrzeg!a jednak zagro#enia, które mog!yby wynika' z przyj$cia
proponowanych przepisów:
20
1) znacz"cego pogorszenia sytuacji towarzystw emerytalnych zarz"dzaj"cych ma!ymi
i %rednimi funduszami emerytalnymi,
2) utrwalenia dominuj"cej pozycji trzech najwi$kszych podmiotów na rynku,
3) zwi$kszenia barier wej%cia na rynek,
4) przyspieszenia procesów koncentracji rynku.
Jednocze%nie Rada Ministrów zadeklarowa!a, #e po zako(czeniu prac nad zasadami
wyp!at emerytur kapita!owych (%wiadcze( z II filaru) przedstawi Sejmowi RP kompleksow"
nowelizacj$ ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych zwi"zan"
z jednoczesn" dywersyfikacj" portfeli inwestycyjnych otwartych funduszy emerytalnych
i wska&ników s!u#"cych ocenie efektywno%ci ich inwestycji. Jednocze%nie Rada Ministrów
wyrazi!a nadziej$, #e w ten sposób uda si$ unikn"' zagro#e(, na które wskaza!a
w powy#szym stanowisku.
Stanowisko Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych
Najlepszym komentarzem, który mo#e pos!u#y' do opisu skutków planowanych

zmian, jest stanowisko Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych z czerwca 2008 r.
W stanowisku tym Izba stwierdzi!a:
„W dyskusji nad efektywno%ci" Otwartych Funduszy Emerytalnych i ich wp!ywem
na wysoko%' przysz!ych emerytur, pojawia si$ energicznie promowany postulat radykalnego
i jak najszybszego zmniejszenia op!aty od sk!adki. Krok ten, zdaniem cz$%ci mediów, które
wspieraj" propozycj$, ma zwi$kszy' kapita! emerytalny, a przez to wyra&nie podnie%'
wyp!acane z funduszy emerytury.
Skuteczno%' takiej metody powi$kszania emerytur mo#na zweryfikowa'. W analizie,
która w tym celu zosta!a przeprowadzona, przyj$to:
a) obni#enie op!aty od sk!adki do 3,5% od pocz"tku 2009 r.
b) zgromadzony na koncie emerytalnym w ko(cu 2008 r. kapita! 10000 z!
c) regularnie wp!acan" sk!adk$ miesi$czn", w wysoko%ci 100 z! w roku 2008
d) %rednioroczny wzrost p!ac w wysoko%ci 3%
e) 30-letni dalszy okres cz!onkostwa w funduszu i gromadzenia %rodków, liczony
od 2009 r.
Rozpatrywano trzy scenariusze gromadzenia kapita!u:
1. przy zachowaniu op!aty od sk!adki zgodnie z obecnie obowi"zuj"cymi
przepisami i 5% rocznej stopie zwrotu,
21
2. przy obni#eniu op!aty od sk!adki do 3,5% od pocz"tku 2009 r. i 5% rocznej
stopie zwrotu,
3. przy zachowaniu op!aty od sk!adki zgodnie z obecnie obowi"zuj"cymi
przepisami i 5,5% rocznej stopie zwrotu.
SCENARIUSZ III
SCENARIUSZ I
op!aty zgodnie z
op!aty zgodnie z SCENARIUSZ II
obowi"zuj"cymi
obowi"zuj"cymi op!aty obni#one, stopa
przepisami, stopa
przepisami, stopa zwrotu 5% rocznie
zwrotu 5,5%
zwrotu 5% rocznie
rocznie
suma sk!adek netto
przez 30 lat 56 587 56 745 56 587
(2009 – 2038)
kapita! na koniec
158 416 159 037 174 462
2038
ró#nice w sumie
sk!adek vs scenariusz - 158 -
I
ró#nice kapita!u na
koniec 2038 vs - 622 16 046
scenariusz I
Jak wynika z drugiego ze scenariuszy, na skutek obni#enia op!aty od sk!adki

w stosunku do obecnie obowi"zuj"cych przepisów, na rachunek cz!onka wp!yn$!oby zaledwie
o 158 z! wi$cej.
W wyniku inwestowania przez kolejne 30 lat zaoszcz$dzonych dzi$ki obni#ce
%rodków, zgromadzona na rachunku emerytalnym kwota mo#e by' wy#sza o oko!o 622 z!, co
stanowi zaledwie 0,4% ca!o%ci kapita!u.
Wysoko%' miesi$cznego %wiadczenia emerytalnego zale#y od ró#nych czynników
i najcz$%ciej waha si$ od 4 do 5,5 z! za 1000 z! zgromadzonego kapita!u (tak przyj$to m.in.
w uzasadnieniu do projektu ustawy o wyp!atach emerytur kapita!owych, MPiPS).
Uwzgl$dniaj"c to za!o#enie, 622 z! wi$cej w zgromadzonym kapitale prze!o#y si$
na 2,8 z! miesi$cznej emerytury za 30 lat.
Kluczowy wp!yw na wysoko%' zgromadzonego kapita!u na rachunku w OFE –
a w konsekwencji na wielko%' emerytury – ma stopa zwrotu, d!ugo%' oszcz$dzania oraz
wysoko%' sk!adki.
Je#eli np. %rednioroczna stopa zwrotu osi"gn$!aby nie 5%, a o pó! procent wi$cej –
5,5%, jak za!o#ono w trzecim scenariuszu, to ró#nica w zgromadzonym kapitale po 30 latach
22
inwestowania wyniesie kilkana%cie tysi$cy z!otych, co przek!ada!oby si$ na miesi$czn"
emerytur$ wy#sz" o ok. 70 z!.”10.
Aby osi"gn"' ten cel, Izba proponuje zmiany prawne, które maj" powi$kszy'
spektrum dost$pnych funduszom emerytalnym instrumentów finansowych i umo#liwi'
zró#nicowanie polityki inwestycyjnej otwartych funduszy emerytalnych.
Proponowane dzia!anie
W dniu 29 stycznia 2009 r. Ministerstwo Pracy i Polityki Spo!ecznej przedstawi!o

Komitetowi Rady Ministrów projekt za!o#e( nowelizacji ustawy o organizacji
i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych. Projekt za!o#e( zawiera! wst$pne propozycje:
1) utworzenia funduszy emerytalnych o ró#nym poziomie ryzyka,
2) obni#enia poziomu ponoszonych przez ubezpieczonych op!at i kosztów dzia!ania
funduszy,
3) wzrostu adekwatno%ci kapita!owej gwarancji bezpiecze(stwa funduszu
i towarzystwa emerytalnego,
4) modyfikacji systemu oceny wyników i wynagradzania PTE za osi"gane wyniki,
5) zmiany zasad akwizycji.
Nie jest mo#liwe szybkie uzgodnienie sposobu dywersyfikacji portfeli inwestycyjnych
OFE, a tak#e dokonania innych, powa#nych i niezb$dnych dzia!a(. Konieczne sta!o si$ wi$c
dokonanie podzia!u realizowanego dzia!ania i przedstawienia Sejmowi RP w pierwszej
kolejno%ci projektu zmiany systemu op!at i kosztów obci"#aj"cych cz!onków OFE. Pozwoli to
mie' nadziej$ na wypracowanie szerszego konsensusu. Projektowana ustawa przekazuje wi$c
kwesti$ op!at do pierwszej nowelizacji, co stanowi wyraz uznania jej za priorytetow",
w szczególno%ci ze wzgl$du na stopie( zaawansowania prac Sejmu RP w tym zakresie.
Nale#y doda', #e Rada Ministrów w swoich stanowiskach do ww. projektów ustaw,
wskazuj"c na pewne ich niedomagania, wnios!a o wspólne procedowanie tych projektów
ustaw wraz z projektem rz"dowym.
W cytowanym stanowisku Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych zwrócono
uwag$ na fakt, #e zwi$kszenie %redniorocznej stopy zwrotu OFE o 0,5 % powoduje ró#nic$
w zgromadzonym kapitale wynosz"c" kilkana%cie tysi$cy z!otych, co mo#e prze!o#y' si$
na emerytur$ wy#sz" o oko!o 70 z!.
10
+ród!o: http://www.igte.com.pl/matiinf/2008/007.html.
23
Cel ten mo#na osi"gn"' na dwa sposoby.
Po pierwsze, tak jak proponuje Izba Gospodarcza Towarzystw Emerytalnych, nale#y
rozwa#a', w jaki sposób uczyni' inwestycje otwartych funduszy emerytalnych bardziej
zyskownymi. Rezultat takiego dzia!ania w postaci wy#szej o oko!o 70 z! miesi$cznej
emerytury ma jednak charakter zdarzenia przysz!ego i niepewnego, a co za tym idzie nie
gwarantuje osi"gni$cia rezultatu w postaci wy#szej emerytury.
Drugim sposobem osi"gni$cia takiego celu jest obni#enie kosztów zwi"zanych
z uczestnictwem w funduszu emerytalnym. Taki sam efekt jak zwi$kszenie %redniorocznej
stopy zwrotu o 0,5 punktu procentowego daje obni#enie wysoko%ci wynagrodzenia
za zarz"dzanie funduszem emerytalnym11. W odró#nieniu od ewentualnych przysz!ych
i niepewnych zysków wynikaj"cych z powi$kszenia katalogu lokat otwartych funduszy
emerytalnych obni#ka pobieranych przez PTE op!at i wynagrodze( przek!ada si$
bezpo%rednio i z pewno%ci" na wy#sz" kwot$ przysz!ej emerytury cz!onka funduszu.
Niniejszy projekt stanowi propozycj$ nowego uregulowania formy pobierania
i wysoko%ci op!at, przy jednoczesnym uznaniu, #e zbyt daleko id"ce obni#enie rentowno%ci
powszechnych towarzystw emerytalnych, a tak#e w sposób po%redni obni#enie rentowno%ci
wniesionych przez akcjonariuszy towarzystw emerytalnych kapita!ów, mo#e spowodowa'
przyspieszenie procesu konsolidacji na rynku emerytalnym, zmniejszenie konkurencji
osi"ganymi wynikami inwestycyjnymi oraz dalsze pogorszenie bezpiecze(stwa %rodków
gromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych w dobie obecnego kryzysu
finansowego.
Projekt przewiduje jednoczesne obni#enie op!aty od sk!adki i wprowadzenie limitu
wynagrodzenia za zarz"dzanie.
Pierwsze z dzia!a( – przyspieszenie wprowadzenia obni#ki op!at od sk!adki i ustalenie
jej na poziomie 3,5 % ju# w 2009 r., zamiast w 2014 r. (jak zapisano w ustawie z 2003 r.),
mo#e, zgodnie z wyliczeniami Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych, zwi$kszy'
emerytur$ o 2,80 z! miesi$cznie.
O ile ustalona stopa procentowa op!aty od sk!adki wp!ywaj"cej do funduszu jest
w pe!ni ekwiwalentna op!acie ustalanej wed!ug takiej samej stopy procentowej od wyp!aty
z funduszu (w szczególno%ci 3,5 % warto%ci oszcz$dno%ci), to wynagrodzenie pobierane
11
*ci%le rzecz bior"c, w przypadku wi$kszo%ci funduszy oznacza!oby to rezygnacj$ z wynagrodzenia za
zarz"dzanie i wp!at na rachunek premiowy. Dzia!anie takie nie jest przedmiotem nowelizacji, a powy#sza teza
s!u#y jedynie ilustracji wp!ywu wysoko%ci kosztów oraz op!at obci"#aj"cych cz!onków OFE na wysoko%' ich
przysz!ych %wiadcze(.
24
z aktywów funduszu za zarz"dzanie wp!ywa o wiele silniej na kwot$ zgromadzonych
oszcz$dno%ci.
Przyjmuj"c nast$puj"ce za!o#enia:
1) sk!adka miesi$czna 100 z!,
2) tempo wzrostu wynagrodze( wynosi 2 %,
3) stopa zwrotu otwartego funduszu emerytalnego, bez uwzgl$dnienia wynagrodzenia
za zarz"dzanie i podobnych sk!adników kosztów, wynosi 3 %,
4) wynagrodzenie za zarz"dzanie wynosi 0,5 % (co odpowiada dzisiejszej !"cznej
stopie wynagrodzenia za zarz"dzanie i wp!at na rachunek premiowy)
i stosuj"c model kapitalizacji rocznej, to po czterdziestu latach oszcz$dzania mo#na
oczekiwa', #e na rachunku cz!onka OFE znalaz!oby si$:
1) gdyby towarzystwo emerytalne nie pobiera!o #adnych op!at – 130 274 z!,
2) gdyby towarzystwo emerytalne pobiera!o jedynie op!at$ od sk!adki – 125 714 z! (mniej
o 3,5 %),
3) gdyby pobiera!o jedynie wynagrodzenie za zarz"dzanie – 117 347 z! (mniej o 9,92 %),
4) gdy pobiera jednocze%nie op!at$ od sk!adki i wynagrodzenie za zarz"dzanie –
113 240 z! (mniej o 13,08 %).
Poni#sza tabela ilustruje wp!yw ró#nych kombinacji wysoko%ci stóp zwrotu funduszu
emerytalnego i wynagrodzenia powszechnego towarzystwa emerytalnego potr"canego
z aktywów funduszu na kwot$ zgromadzonych w OFE oszcz$dno%ci.
Tabela 16. Wp!yw op!at pobieranych przez PTE na zmniejszenie kwoty oszcz$dno%ci
zgromadzonych przez ubezpieczonego
roczna stopa zwrotu OFE 3% 4% 5%
wynagrodzenie potr"cane z aktywów 0,50 %
wp!yw wynagrodzenia za zarz"dzanie 9,92 % 10,38 % 10,82 %
wp!yw obu op!at 13,08 % 13,52 % 13,94 %
wp!yw obu op!at 14,85 % 15,37 % 15,86 %
wp!yw obu op!at 11,26 % 11,62 % 11,96 %
+ród!o: obliczenia MPiPS.
Nale#y wskaza', #e im wy#sza stopa zwrotu funduszu, tym wy#sze !"czne

wynagrodzenie towarzystwa emerytalnego za zarz"dzanie rachunkiem klienta. Przy tym
25
samym poziomie stóp zwrotu, im ni#sze !"czne wynagrodzenie pobierane z aktywów
funduszu, tym wi$ksza kwota oszcz$dno%ci zgromadzonych na rachunku klienta.
Aby zapobiec nadmiernej koncentracji rynku i nie spowodowa' zapa%ci finansowej
PTE zarz"dzaj"cych ma!ymi i %rednimi funduszami emerytalnymi, projekt przewiduje
wprowadzenie ograniczenia maksymalnej wysoko%ci op!aty za zarz"dzanie. Rozwi"zanie
takie pozwoli unikn"' wzrostu koncentracji na rynku funduszy i przyniesie korzy%ci
wszystkim ubezpieczonym.
Powy#sze rozwi"zanie chroni interesy akcjonariuszy PTE zarz"dzaj"cych ma!ymi
i %rednimi towarzystwami emerytalnymi, pozwalaj"c im pozyska' w d!u#szej perspektywie
zwrot poniesionych nak!adów.
Ze wzgl$du na brak mo#liwo%ci rezygnacji przez ubezpieczonego z cz!onkostwa
w funduszu emerytalnym nie jest mo#liwe obni#enie poziomu op!at i kosztów obci"#aj"cych
ubezpieczonych w inny sposób.
Poniewa# wynagrodzenie powszechnego towarzystwa emerytalnego za zarz"dzanie
funduszem nie jest jedynym &ród!em przychodów towarzystw emerytalnych, a jak ju#
wielokrotnie wspomniano, rozwa#a' nale#y zwi$kszenie bod&ców s!u#"cych wynagradzaniu
PTE za osi"gane wyniki inwestycyjne, to wprowadzenie kwotowego limitu op!aty za
zarz"dzanie OFE nie spowoduje, #e od pewnego momentu pozyskiwanie nowych klientów
przez fundusz nie b$dzie mia!o ekonomicznego sensu dla powszechnego towarzystwa
emerytalnego. Nie ma równie# zagro#enia podwa#enia ekonomicznego sensu zwi$kszania
efektywno%ci funduszu celem przyci"gni$cia nowych klientów. Wr$cz przeciwnie, wobec
oczekiwanego zahamowania konkurencji za pomoc" rozbudowy i inwestycji w sieci
sprzeda#y, powszechne towarzystwa emerytalne powinny skupi' si$ na swojej misji –
osi"ganiu jak najlepszych wyników inwestycyjnych, co jest wszak celem dzia!ania ka#dego
funduszu emerytalnego.
Opis proponowanej regulacji
W zakresie propozycji zmian w ustawie z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji

i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych projekt proponuje wprowadzenie nast$puj"cych
zmian.
1) w art. 134 zaproponowano nowe brzmienie ust. 1, w my%l którego otwarty fundusz
emerytalny b$dzie móg! pobiera' op!aty wy!"cznie w formie potr"cenia okre%lonej
26
procentowo kwoty z wp!acanych sk!adek, nie wi$kszej ni# 3,5 %, z tym #e potr"cenia
dokonywa' b$dzie przed przeliczeniem sk!adek na jednostki rozrachunkowe.
Wprowadzenie tej regulacji oznacza obni#enie %rednio o po!ow$ op!aty od sk!adki z obecnych
ok. 7 % do 3,5 %. Nale#y zauwa#y', #e zawarcie w niniejszym projekcie ustawy
ww. rozwi"zania jest przyspieszeniem wej%cia w #ycie przepisu w brzmieniu okre%lonym
w art. 1 pkt 53 lit. a ustawy z dnia 27 sierpnia 2003 r. o zmianie ustawy o organizacji
i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 170,
poz. 1651), który mia! wej%' w #ycie w dniu 1 stycznia 2014 r. W zwi"zku z wcze%niejszymi
zmianami ust. 1 jednocze%nie dokonano korekty legislacyjnej tego przepisu przez zmian$
dotychczasowej tre%ci zdania wst$pnego (usuni$cie wyrazów „w nast$puj"cy sposób”)
oraz odej%cie od wyliczenia w punktach, które utraci!o uzasadnienie w zwi"zku z uchyleniem
2 z 3 punktów w tym ust$pie,
2) w art. 136 zaproponowano nowe brzmienie ust. 2a w zakresie nowego tabelarycznego

okre%lenia skali wysoko%ci aktywów netto do wysoko%ci miesi$cznej op!aty za zarz"dzanie
OFE. Zgodnie z propozycj", OFE b$dzie móg! pokrywa' bezpo%rednio ze swoich aktywów
tak#e koszty zarz"dzania funduszem przez towarzystwo wed!ug stawki ustalonej w statucie,
jednak nieprzekraczaj"cej kwot obliczonych wed!ug nast$puj"cej skali:
Wysoko%' aktywów netto Miesi$czna op!ata
(w mln z!) za zarz"dzanie otwartym funduszem od aktywów netto wynosi:
ponad do
8 000 0,045 % warto%ci aktywów netto w skali miesi"ca
miesi"ca
20 000 35 000 8,4 mln z! + 0,032 % nadwy#ki ponad 20 000 mln z! warto%ci aktywów netto,
w skali miesi"ca
35 000 45 000 13,2 mln z! + 0,023 % nadwy#ki ponad 35 000 mln z! warto%ci aktywów netto,
w skali miesi"ca
45 000 15,5 mln z!
Kwota ta jest obliczana na ka#dy dzie( ustalania warto%ci aktywów netto funduszu i p!atna
w ostatnim dniu roboczym ka#dego miesi"ca.
Jednocze%nie w celu usuni$cia z obrotu prawnego przepisów stoj"cych w sprzeczno%ci

z celami niniejszej nowelizacji ustawy, a w szczególno%ci ze zmianami proponowanymi
w art. 1 projektu ustawy, w art. 2 projektu ustawy proponuje si$ uchyli' nast$puj"ce przepisy
27
ustawy z dnia 27 sierpnia 2003 r. o zmianie ustawy o organizacji
i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz niektórych innych ustaw, zwanej dalej
„ustaw" nowelizacyjn" z 2003 r.”:
1) w art. 1 w pkt 53 lit. a, który to przepis mia! okre%li' nowe brzmienie art. 134 ust. 1
pkt 1 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, wskazuj"c,
#e pobieranie op!aty od sk!adki ma odbywa' si$ w formie potr"cenia okre%lonej procentowo
kwoty z wp!acanych sk!adek, nie wi$kszej ni# 3,5 %, z tym #e potr"cenia dokonuje si$ przed
przeliczeniem sk!adek na jednostki rozrachunkowe. Przepis w takim brzmieniu mia! wej%'
w #ycie z dniem 1 stycznia 2014 r.,
2) art. 6 ustawy nowelizacyjnej z 2003 r., okre%laj"cy, #e w okresie od dnia 1 kwietnia

2004 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. otwarty fundusz emerytalny mo#e pobiera' op!aty
wy!"cznie w formie potr"cenia okre%lonej procentowo kwoty z wp!acanych sk!adek, z tym
#e potr"cenia dokonuje si$ przed przeliczeniem sk!adek na jednostki rozrachunkowe
w wysoko%ci ustalonej w statucie, jednak nie wy#szej ni#:
a) 7 % kwoty z wp!aconych sk!adek w latach 2004 – 2010,
b) 6,125 % kwoty z wp!aconych sk!adek w roku 2011,
c) 5,25 % kwoty z wp!aconych sk!adek w roku 2012,
d) 4,375 % kwoty z wp!aconych sk!adek w roku 2013,
3) art. 7 ustawy nowelizacyjnej z 2003 r., zgodnie z którym w okresie do dnia 31 grudnia
2010 r.:
a) koszty zarz"dzania otwartym funduszem przez towarzystwo, o których mowa
w art. 136 ust. 2a ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych,
w brzmieniu nadanym ustaw" nowelizacyjn" z 2003 r., nie mog" przekroczy'
maksymalnej wysoko%ci kosztów zarz"dzania funduszem, pokrywanych bezpo%rednio
ze swoich aktywów w kwocie ustalonej w statucie w dniu wej%cia w #ycie ww.
ustawy,
b) organ nadzoru mo#e wyrazi' zgod$ na podwy#szenie kwoty, o której mowa w lit. a,
je#eli jest to uzasadnione konieczno%ci" zapewnienia konkurencji pomi$dzy otwartymi
funduszami lub interesem cz!onków otwartego funduszu,
28
4) art. 13 ustawy nowelizacyjnej z 2003 r., w my%l którego w okresie do dnia 31 grudnia
2013 r. otwarty fundusz emerytalny mo#e podwy#szy' wysoko%' op!aty pobieranej w formie
potr"cenia okre%lonej procentowo kwoty z wp!aconych sk!adek, okre%lonej w statucie
otwartego funduszu w dniu wej%cia w #ycie niniejszej ustawy, zgodnie z art. 6 ustawy
nowelizacyjnej z 2003 r.,
5) art. 16 pkt 8 ustawy nowelizacyjnej z 2003 r. okre%laj"cy, #e art. 1 pkt 53 lit. a ustawy
nowelizacyjnej z 2003 r. ma wej%' w #ycie z dniem 1 stycznia 2014 r., zmieniaj"c
w art. 134 w ust. 1 brzmienie pkt 1.
W art. 3 projektu zawarto przepis dostosowuj"cy, wskazuj"c, #e otwarte fundusze

emerytalne dostosuj" swoje statuty do przepisów ustawy. Jednocze%nie przepis w ust. 2
nak!ada na otwarte fundusze emerytalne obowi"zek z!o#enia do Komisji Nadzoru
Finansowego wniosków o wydanie zezwolenia na ww. zmian$ statutów nie pó&niej ni# do
dnia 31 pa&dziernika 2009 r. Okre%lenie tego terminu wynika z konieczno%ci zapewnienia
równie# odpowiednio d!ugiego czasu potrzebnego dla Komisji Nadzoru Finansowego na
rozpatrzenie ww. wniosków, nie pó&niej jednak ni# do dnia 1 stycznia 2010 r. Przyj$cie
takiego rozwi"zania jest uzasadnione tym, #e post$powanie KNF musi zak!ada' konieczno%'
uwzgl$dnienia czasu potrzebnego na ewentualne uzupe!nienia wniosków przez otwarte
fundusze emerytalne oraz faktem, #e Komisja jako cia!o kolegialne rozpatruje wnioski
i podejmuje decyzje na posiedzeniach.
Art. 4 projektu okre%la, #e ustawa wchodzi w #ycie z dniem 1 stycznia 2010 r.,
z wyj"tkiem art. 3 (dotycz"cego dostosowania statutów), który wchodzi w #ycie po up!ywie
14 dni od dnia og!oszenia. Dzi$ki przyj$ciu takiego rozwi"zania utrzymana zostanie
w niezak!ócony sposób podstawa prawna do pobierania op!at, przy jednoczesnym
umo#liwieniu wej%cia w #ycie przepisów o obni#eniu op!at i p!ynnego uruchomienia nowego
mechanizmu prawnego.
Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.
Projekt ustawy nie podlega procedurze notyfikacji w rozumieniu przepisów

dotycz"cych notyfikacji norm i aktów prawnych.
29
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
1. Wskazanie podmiotów, na które oddzia!uje akt normatywny

Zakres podmiotowy oddzia!ywania regulacji obejmuje cz!onków otwartych funduszy
emerytalnych, otwarte fundusze emerytalne i zarz"dzaj"ce nimi powszechne towarzystwa
emerytalne, które s" adresatami projektowanych norm prawnych.
Regulacja zwi$ksza kwot$ %rodków alokowanych na rachunkach ubezpieczonych
w otwartych funduszach emerytalnych i przyspiesza unifikacj$ systemu op!at pobieranych
przez zarz"dzaj"cych funduszami.
Efektywna wysoko%' %rednich op!at pobieranych od sk!adki w ostatnich latach ro%nie,
co nie ma jakiegokolwiek uzasadnienia z punktu widzenia efektywno%ci systemu
emerytalnego i potwierdza tez$ o zaniku konkurencji cenowej mi$dzy towarzystwami
emerytalnymi i konieczno%ci interwencji w system. W roku 2005 Zak!ad Ubezpiecze(
Spo!ecznych przekaza! do OFE nieco ponad 14 mld z!, a z tytu!u op!aty od sk!adki pobrano
818,5 mln z!, co oznacza, #e jej efektywna stawka wynios!a 5,84 %. W roku 2008 do OFE
przekazano 20,5 mld z!, a z tytu!u op!aty od sk!adki PTE otrzyma!y 1,2 mld z!, a efektywna
stawka op!aty wynios!a 6,01 %. Wysoko%' efektywnej op!aty od sk!adki (relacji przychodów
PTE z tego tytu!u do warto%ci przekazanej przez ZUS do otwartych funduszy emerytalnych
sk!adki) ilustruje wykres 1.
Wykres 1. Procentowa wysoko%' efektywnej op!aty od sk!adki w latach 2005 – 2008.
6,05%
6,01%
6,00%
5,94% 5,95%
5,95%
5,90%
5,84%
5,85%
5,80%
5,75%
2005 2006 2007 2008
Efektywna op!ata od sk!adki
+ród!o: dane z ZUS i KNF, obliczenia MPiPS.
Ze wzgl$du na brzmienie statutów otwartych funduszy emerytalnych wysoko%' op!aty

za zarz"dzanie podlega do dnia 31 grudnia 2010 r. ograniczeniom we wszystkich poza
30
jednym z podmiotów. Ograniczenie polega na niezale#nym od warto%ci podanych w tabeli
w art. 136 ust. 2a ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych okre%leniu
maksymalnej warto%ci op!aty za zarz"dzanie funduszem, co odpowiada zdefiniowaniu progu
warto%ci aktywów netto otwartych funduszy emerytalnych, powy#ej którego op!ata za
zarz"dzanie przestaje rosn"'. W przypadku poszczególnych otwartych funduszy emerytalnych
kwoty te kszta!tuj" si$ nast$puj"co:
1. AEGON OFE: zgodnie z tabel", miesi$cznie nie wi$cej ni# 15 mln z!,
2. AIG OFE: zgodnie z tabel", miesi$cznie nie wi$cej ni# 2,5 mln z!,
3. Allianz Polska OFE: zgodnie z tabel", miesi$cznie nie wi$cej ni# 10 mln z!
4. AXA OFE: zgodnie z tabel", miesi$cznie nie wi$cej ni# 50 mln z!,
5. Bankowy OFE: zgodnie z tabel", miesi$cznie nie wi$cej ni# 10 mln z!,
6. Commercial Union OFE BPH CU WBK: zgodnie z tabel", miesi$cznie nie
wi$cej ni# 500 mln z!,
7. Generali OFE: zgodnie z tabel", koszty nie mog" przekroczy' kwoty
11 233 088,63 z! w skali roku,
8. ING Nationale-Nederlanden Polska OFE: zgodnie z tabel", miesi$cznie nie
wi$cej ni# 10 mln z!,
9. Nordea OFE: zgodnie z tabel", miesi$cznie nie wi$cej ni# 5 mln z!,
10. Pekao OFE: zgodnie z tabel", miesi$cznie nie wi$cej ni# 10 mln z!,
11. OFE Pocztylion: zgodnie z tabel", miesi$cznie nie wi$cej ni# 20 mln z!,
12. OFE Polsat: zgodnie z tabel", miesi$cznie nie wi$cej ni# 0,6 mln z!,
13. OFE PZU „Z!ota Jesie(”: zgodnie z tabel", brak ograniczenia,
14. OFE Warta: zgodnie z tabel", miesi$cznie nie wi$cej ni# 15 mln z!.
Po III kwarta!ach 2008 r. !"czne przychody PTE z zarz"dzania OFE przekroczy!y
1,426 mld z!. Tylko jedno towarzystwo emerytalne odnotowa!o strat$ techniczn" towarzystwa
na zarz"dzaniu OFE12. ,"czny zysk techniczny towarzystw emerytalnych na zarz"dzaniu OFE
wyniós! 682 mln z!.
12
Ze wzgl$du na wydatki przeznaczone na rozwój sprzeda#y.
31
Tabela 17. Podstawowe dane finansowe PTE za pierwsze trzy kwarta!y 2008 r.
PTE Przychody Koszty zwi"zane z Zysk/ strata
wynikaj"ce z zarz"dzaniem OFE techniczna
zarz"dzania OFE towarzystwa na
zarz"dzaniu OFE
AEGON PTE S.A. 44 398 855,52 z! 28 112 882,19 z! 16 285 973,33 z!
AIG PTE S.A. 112 396 967,20 z! 50 977 826,87 z! 61 419 140,33 z!
PTE Allianz Polska S.A. 30 234 177,89 z! 18 476 114,55 z! 11 758 063,34 z!
AXA PTE S.A. 70 912 262,81 z! 75 164 206,46 z! - 4 251 943,65 z!
PTE BANKOWY S.A. 49 663 859,87 z! 30 321 125,30 z! 19 342 734,57 z!
Commercial Union PTE BPH CU WBK S.A. 314 578 393,97 z! 127 728 616,40 z! 186 849 777,57 z!
Generali PTE S.A. 56 047 076,97 z! 36 363 140,13 z! 19 683 936,84 z!

ING PTE S.A. 359 220 278,00 z! 141 809 818,69 z! 217 410 459,31 z!
Nordea PTE S.A. 63 438 341,85 z! 59 038 113,40 z! 4 400 228,45 z!
Pekao Pioneer PTE S.A. 28 904 862,56 z! 15 314 946,08 z! 13 589 916,48 z!
Pocztylion-Arka PTE S.A. 36 385 652,79 z! 17 560 557,14 z! 18 825 095,65 z!
PTE POLSAT S.A. 20 997 810,80 z! 7 961 114,45 z! 13 036 696,35 z!
PTE PZU S.A. 217 877 896,67 z! 116 294 482,77 z! 101 583 413,90 z!
PTE WARTA S.A. 21 745 518,10 z! 19 462 360,99 z! 2 283 157,11 z!
Razem 1 426 801 955,00 z! 744 585 305,42 z! 682 216 649,58 z!
+ród!o: dane z raportów PTE, KNF.
Do zilustrowania wp!ywu projektowanych rozwi"za( na system emerytalny mog"

s!u#y' wyniki symulacji przygotowanych przez Urz"d Komisji Nadzoru Finansowego.
Zgodnie z wyja%nieniami metodologicznymi Urz$du symulacj$ przeprowadzono przy
zastosowaniu dwóch modeli symulacyjnych: modelu rynku OFE i modelu przychodowo-
kosztowego PTE. Modele, w oparciu o dane historyczne i za!o#enia co do kszta!towania si$
parametrów ekonomicznych, prognozuj" wska&niki finansowe i demograficzne OFE oraz
podstawowe kategorie przychodów i kosztów PTE w kolejnych latach. Za pomoc" modelu
kosztów i przychodów PTE s" szacowane wielko%ci zysku/straty technicznej towarzystwa na
zarz"dzaniu OFE.
Ze wzgl$du na to, #e niektóre istotne parametry dla rynku OFE, jak progi op!aty za
zarz"dzanie, czy kwotowe maksima wysoko%ci op!aty za zarz"dzanie, zapisane w przepisach
prawa lub w statutach OFE s" wielko%ciami nominalnymi, ca!a prognoza jest przeprowadzana
na wielko%ciach nominalnych, a dopiero potem wyniki s" dyskontowane inflacj". Dla
analizowanego okresu przyj$to jednolit" warto%' parametru inflacji 2 %.
Do prognozowania sytuacji na rynku OFE wykorzystano model symulacyjny,
u#ywany do symulacji d!ugookresowych o maksymalnym horyzoncie do roku 2050.
Model przyjmuje nast$puj"ce ogólne za!o#enia co do sytuacji rynku OFE:
32
1. Prognoz$ nowych cz!onków oparto na prognozie demograficznej GUS z roku 2003
prognozuj"cej stan populacji do 2030 r. (potem dokonano ekstrapolacji do 2050). Przyj$to
za!o#enie o stabilnej sytuacji na rynku pracy.
2. W latach 2009-2050 cz!onkowie losowani b$d" stanowili od 29 do 22 % ogó!u nowych
cz!onków.
3. Skala transferów wyniesie rocznie 3 % ogó!u cz!onków dla ca!ego okresu.
4. Na podstawie danych historycznych oszacowano zdolno%' ka#dego z OFE do:
pozyskiwania nowych cz!onków, pozyskiwania nowych cz!onków z rynku pierwotnego
o sk!adce wy#szej lub ni#szej od %redniej, pozyskiwania cz!onków w drodze transferów,
jak równie# „sk!onno%'” do tracenia cz!onków na rzecz innych OFE w drodze transferów.
Zró#nicowanie na rynku OFE w tym wzgl$dzie wci"# pozostaje bardzo du#e, dlatego
w celu uzyskania dok!adniejszej prognozy wprowadzono wagi, które modyfikuj" udzia!y
OFE (lub %redni" sk!adk$) przy szacowaniu, ile i jakich cz!onków fundusz pozyskuje
/traci.
5. Powy#sze parametry wag podlegaj" konwergencji, czyli rynek w d!ugim okresie
homogenizuje si$ pod wzgl$dem zdolno%ci akwizycyjnych (o sile podmiotu decydowa'
b$dzie tylko jego wielko%', a nie specyfika danego OFE). Konwergencja wag w kolejnych
latach jest uzyskiwana prost" formu!" regresji do %redniej: X(t) = X(t-1)*(1 – q) + q (gdzie
warto%' %redniej to 1, a „q” to szybko%' konwergencji – przyj$to warto%' tego parametru
na 0,2 dla zdolno%ci pozyskiwania cz!onków o wy#szej lub ni#szej sk!adce i na 0,1 dla
pozosta!ych wag).
6. *rednia sk!adka w latach 2009-2010 wzro%nie o 2 %, w latach 2011-2012 wzro%nie o 3 %,
w 2013 r. wzro%nie o 4 %, a w kolejnych latach wzro%nie o 5 %.
7. Dla roku 2009 dla wszystkich OFE nominalna stopa zwrotu z portfela inwestycyjnego
wyniesie 0 %, dla roku 2010 – 2 %, a dla lat pó&niejszych ukszta!tuje si$ na poziomie
6 %.
Przychody PTE s" obliczane na podstawie modelu symulacyjnego rynku OFE. Model
szacuje nast$puj"ce przychody PTE, wynikaj"ce z zarz"dzania OFE:
1. Przychody z tytu!u op!aty od sk!adki – indywidualnie, dla ka#dego funduszu, w oparciu
o oszacowany wolumen sk!adek wp!ywaj"cych do ka#dego OFE (uwzgl$dnia
zró#nicowanie %redniej sk!adki) oraz stawk$ op!aty, b$d"cej pochodn" limitów
ustawowych (ewentualnie propozycji zmian w tym zakresie) i faktu, #e cz$%' cz!onków
zachowuje prawa nabyte do ni#szych stawek.
33
2. Przychody z tytu!u zarz"dzania aktywami OFE – indywidualnie dla ka#dego funduszu,
wed!ug ustawowego algorytmu op!aty regresywnej (ewentualnie propozycji zmian w tym
zakresie), z uwzgl$dnieniem ograniczenia kwotowego wpisanego w statuty funduszy
(obowi"zuj"cych do roku 2010) oraz dynamiki aktywów OFE, wynikaj"cej z za!o#onych
stóp zwrotu.
3. Wycofanie %rodków z rachunku premiowego – poniewa# nie ró#nicowano stóp zwrotu,
wszystkim funduszom przypisano wycofywanie po!owy %rodków z rachunku premiowego
(czyli 0,003 % aktywów netto rocznie).
Koszty powszechnych towarzystw emerytalnych zwi"zane z zarz"dzaniem OFE
zosta!y wygenerowane w sposób nast$puj"cy:
1. Wysoko%ci kosztów, które nie s" bezpo%rednio wyznaczone przez przepisy prawa, takie
jak np. koszty agenta transferowego, czy koszty akwizycji, ustalono indywidualnie dla
ka#dego OFE na podstawie danych historycznych. Dane te podlegaj" konwergencji
i z biegiem lat wyrównuj" si$ mi$dzy funduszami.
2. Koszty wyznaczone przez prawo, takie jak koszty nadzoru, rachunku premiowego,
Funduszu Gwarancyjnego, prowizji ZUS i KDPW, ustalono na podstawie odpowiednich
przepisów. Przeprowadzono tak#e obliczenia przy zastosowaniu wybranych parametrów
kategorii kosztowych, zgodnie z propozycjami zmiany ustawy.
Efektem symulacji jest wyznaczenie zysku/straty technicznej towarzystwa na
zarz"dzaniu OFE, ze wzgl$du na to, #e wiarygodne prognozowanie dalszych kategorii
(przychody i koszty z dzia!alno%ci finansowej) nie jest mo#liwe bez wiedzy na temat planów
strategicznych PTE.
W symulacji Urz$du powszechne towarzystwa emerytalne zosta!y podzielone na trzy
grupy wzgl$dem warto%ci aktywów netto zarz"dzanych przez nie otwartych funduszy
emerytalnych:
1. PTE zarz"dzaj"ce OFE o udziale w rynku ponad 13 % (3 towarzystwa)13,
2. PTE zarz"dzaj"ce OFE o udziale w rynku od 3 % do 13 % (5 towarzystw)14,
3. PTE zarz"dzaj"ce OFE o udziale w rynku poni#ej 3 % (6 towarzystw)15.
Wyniki pozwalaj" na obserwacj$ wp!ywu proponowanych rozwi"za( na sytuacj$ finansow"
powszechnych towarzystw emerytalnych w ka#dej z tak zdefiniowanych grup.
13
Commercial Union BPH CU WBK (26,0 %), ING (23,9 %), PZU (13,6 %).
14
AIG (8,0 %), AEGON (4,3 %), AXA (4,8 %), Generali (4,0 %), Nordea (3,7 %).
15
Allianz Polska (2,7 %), Bankowy (2,9 %), Pekao Pioneer (1,6 %), Pocztylion-Arka (2,0 %), Polsat (0,9 %),
Warta (1,5 %).
34
Poniewa# rozwi"zania przewidziane w projekcie maj" charakter gry o sumie zerowej,
ograniczenie przychodów PTE jest jednocze%nie zyskiem ubezpieczonych – cz!onków OFE.
W obowi"zuj"cym stanie prawnym, zgodnie z obliczeniami Urz$du Komisji Nadzoru
Finansowego, !"czne przychody operacyjne powszechnych towarzystw emerytalnych w latach
2010 – 2050 wynios!yby 197,7 mld z!. Na kwot$ t$ z!o#y!oby si$ w szczególno%ci 74,7 mld z!
przychodów z tytu!u op!aty od sk!adki i 110,4 mld z! z tytu!u op!aty za zarz"dzanie.
Skumulowany zysk techniczny powszechnych towarzystw emerytalnych w tym okresie
wyniós!by 144,1 mld z!.
Po zmianie maksymalnej wysoko%ci op!aty od sk!adki i op!aty za zarz"dzanie od dnia
1 stycznia 2010 r., zgodnie z propozycj" wyra#on" w projekcie, stosownie do oblicze(
Urz$du Komisji Nadzoru Finansowego, !"czne przychody operacyjne powszechnych
towarzystw emerytalnych w latach 2010 – 2050 wynios!yby 140,5 mld z!. Na kwot$ t$
z!o#y!y si$ 73,2 mld z! przychodów z tytu!u op!aty od sk!adki i 54,4 mld z! op!aty za
zarz"dzanie. Skumulowany zysk techniczny powszechnych towarzystw emerytalnych w tym
okresie wyniós!by 86,7 mld z!.
Tabela 18 ilustruje prognoz$ rocznych przychodów powszechnych towarzystw
emerytalnych z tytu!u op!aty od sk!adki w latach 2010 – 2050 (w mln z!). Jak ju#
wspomniano, efekt zmiany polegaj"cej na wprowadzeniu maksymalnego progu op!aty od
sk!adki w wysoko%ci 3,5 % od dnia 1 stycznia 2010 r. ogranicza si$ do lat 2010 – 2013.
,"cznie wzrost kwoty oszcz$dno%ci zgromadzonych przez ubezpieczonych na ich rachunkach
w otwartych funduszach emerytalnych wyniesie 1 525,5 mln z!. Ze wzgl$du na wynikaj"c"
z dzisiejszego brzmienia statutów funduszy emerytalnych struktur$ op!at, relatywnie
najwi$cej zyskuj" cz!onkowie funduszy emerytalnych sklasyfikowanych w grupie funduszy o
%rednim (od 3 % do 13 %) i ma!ym (do 3 %) udziale w rynku.
Tabela 19 ilustruje prognoz$ rocznych przychodów powszechnych towarzystw
emerytalnych z tytu!u op!aty za zarz"dzanie w latach 2010 – 2050 (w mln z!). ,"czny efekt
zmiany polegaj"cej na ustaleniu maksymalnego progu warto%ci aktywów netto otwartych
funduszy emerytalnych, powy#ej którego op!ata za zarz"dzanie przestaje rosn"' w ci"gu
czterdziestu lat wyra#a si$ kwot" 56 mld z!. O tyle wi$cej %rodków pozostanie na rachunkach
ubezpieczonych w otwartych funduszach emerytalnych.
Nale#y zwróci' uwag$, #e w perspektywie roku 2010 w symulacji za!o#ono wzrost
op!aty za zarz"dzanie w stosunku do tego, który wynika!by z dzisiejszego stanu prawnego.
Wynika to z przyj$cia przez autorów za!o#enia o obligatoryjnej zmianie przed dniem
31 grudnia 2010 r. statutów wszystkich otwartych funduszy emerytalnych na skutek uchylenia
35
art. 7 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2003 r. o zmianie ustawy o organizacji
i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz niektórych innych ustaw, co przewiduje
projekt. Ka#da zmiana statutu wymaga jednak zezwolenia organu nadzoru. Ka#da sprawa jest
badana indywidualnie i na mocy art. 22 ust. 2 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu
funduszy emerytalnych organ nadzoru odmawia zezwolenia na zmian$ statutu, je#eli jest ona
sprzeczna z interesem cz!onków funduszu. St"d za!o#enie przyj$te przy konstrukcji prognozy
ma w pe!ni dopuszczalny przy modelowaniu charakter upraszczaj"cy i nie ingeruje w sfer$
podlegaj"cego kontroli s"dów uznania administracyjnego KNF.
Tabela 20 ilustruje prognoz$ rocznych przychodów operacyjnych powszechnych
towarzystw emerytalnych w latach 2010 – 2050 (w mln z!). Najwi$kszy spadek przychodów
dotyka zarz"dzaj"cych funduszami o du#ym (ponad 13 %) udziale w rynku.
Tabela 21 ilustruje prognoz$ zysków technicznych powszechnych towarzystw
emerytalnych w latach 2010 – 2050 (w mln z!). Zgodnie z jej wynikami pomimo redukcji
przychodów PTE w najbli#szych latach nast"pi wzrost zysku technicznego na zarz"dzaniu
PTE.
Nale#y równie# zwróci' uwag$ na fakt, #e generuj"ce najwi$ksze zyski dla swoich
w!a%cicieli PTE ma w chwili obecnej limit op!aty za zarz"dzanie w kwocie 10 mln z!
miesi$cznie. PTE, które jako jedyne stosuje ni#sz" i jednakow" dla wszystkich swoich
cz!onków op!at$ od sk!adki, równie# generuje zyski. W tej sytuacji nale#y oczekiwa'
dostosowania modeli biznesowych do tych PTE, które osi"gn$!y przewag$ kosztow".
Wynagrodzenie powszechnego towarzystwa emerytalnego za zarz"dzanie funduszem
i op!ata pobierana od ka#dej wp!ywaj"cej do funduszu sk!adki nie jest jedynym &ród!em
przychodów towarzystw emerytalnych. Istnieje równie# system bod&ców s!u#"cych
wynagradzaniu PTE za osi"gane wyniki inwestycyjne. W tej sytuacji oczekiwa' nale#y
wzrostu zainteresowania towarzystw emerytalnych osi"ganiem jak najlepszych wyników
inwestycyjnych, co jest ustawowym celem dzia!ania ka#dego funduszu emerytalnego.
36
Tabela 18. Prognoza rocznych przychodów powszechnych towarzystw emerytalnych z tytu!u op!aty od sk!adki w latach 2010 – 2050 (w mln z!).
OP,ATY OD SK,ADKI (mln z! w cenach z 31.12.2008)
PTE 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2030 2040 2050
Obecnie (1) 764,8 723,6 679,1 627,1 536,7 566,3 589,4 612,0 634,2 656,3 678,4 930,3 1 226,2 1 572,5
A Po zmianach (2) 461,3 477,8 493,5 513,1 536,7 566,3 589,4 612,0 634,2 656,3 678,4 930,3 1 226,2 1 572,5
Relacja (1)/(2)
60,3 66,0 72,7 81,8 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0
(%)
Obecnie (1) 359,9 341,9 308,4 270,5 229,1 242,1 255,2 268,4 281,7 295,2 308,9 475,9 694,7 966,3
B Po zmianach (2) 188,1 196,9 205,6 216,4 229,1 242,1 255,2 268,4 281,7 295,2 308,9 475,9 694,7 966,3
Relacja (1)/(2)
52,3 57,6 66,7 80,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0
(%)
Obecnie (1) 169,4 164,5 155,8 143,4 124,8 132,8 141,0 149,2 157,5 166,0 174,7 285,5 442,0 643,7
C Po zmianach (2) 98,8 104,5 110,2 116,9 124,8 132,8 141,0 149,2 157,5 166,0 174,7 285,5 442,0 643,7
Relacja (1)/(2)
58,3 63,5 70,7 81,5 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0
(%)
Obecnie (1) 1 294,2 1 230,1 1 143,3 1 041,0 890,6 941,2 985,6 1 029,6 1 073,5 1 117,5 1 162,0 1 691,7 2 363,0 3 182,5
Po zmianach (2) 748,2 779,1 809,3 846,4 890,6 941,2 985,6 1 029,6 1 073,5 1 117,5 1 162,0 1 691,7 2 363,0 3 182,5
Razem Relacja (1)/(2)
57,8 63,3 70,8 81,3 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0
(%)
Ró#nica (1)-(2)
-546,0 -450,9 -334,0 -194,5 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
(mln z!)
+ród!o: obliczenia UKNF.
Oznaczenia:
A – PTE zarz"dzaj"ce OFE o udziale w rynku ponad 13 % (3 towarzystwa: Commercial Union BPH CU WBK (26,0 %), ING (23,9 %), PZU
(13,6 %))
B – PTE zarz"dzaj"ce OFE o udziale w rynku od 3 % do 13 % (5 towarzystw: AIG (8,0 %), AEGON (4,3 %), AXA (4,8 %), Generali (4,0 %),
Nordea (3,7 %))
C – PTE zarz"dzaj"ce OFE o udziale w rynku poni#ej 3 % (6 towarzystw: Allianz Polska (2,7 %), Bankowy (2,9 %), Pekao Pioneer (1,6 %),
Pocztylion-Arka (2,0 %), Polsat (0,9 %), Warta (1,5 %))
37
Tabela 19. Prognoza rocznych przychodów powszechnych towarzystw emerytalnych z tytu!u op!aty za zarz"dzanie w latach 2010 – 2050
(w mln z!).
OP,ATY ZA ZARZ-DZANIE (mln z! w cenach z 31.12.2008)
PTE 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2030 2040 2050
Obecnie (1) 401,5 498,8 548,5 593,6 627,4 662,5 699,3 737,5 776,2 812,0 848,4 1 287,4 1 734,1 2 083,5
A Po zmianach (2) 455,6 470,8 477,2 483,1 486,4 485,6 476,2 466,9 457,8 448,8 440,0 360,9 296,1 242,9
Relacja (1)/(2)
113,5 94,4 87,0 81,4 77,5 73,3 68,1 63,3 59,0 55,3 51,9 28,0 17,1 11,7
(%)
Obecnie (1) 154,6 250,0 285,2 322,2 360,3 398,9 438,6 479,4 518,4 553,1 587,0 888,0 1 111,4 1 306,8
B Po zmianach (2) 219,1 251,0 286,8 324,2 362,3 400,9 440,7 481,5 520,3 554,9 587,7 601,6 493,5 404,8
Relacja (1)/(2)
141,7 100,4 100,6 100,6 100,6 100,5 100,5 100,4 100,4 100,3 100,1 67,7 44,4 31,0
(%)
Obecnie (1) 104,7 121,2 140,8 162,1 184,3 207,6 232,0 257,2 283,7 311,2 339,3 627,8 819,4 921,5
C Po zmianach (2) 104,9 121,8 141,7 163,2 185,5 208,8 233,1 258,4 285,0 312,5 340,6 611,6 592,2 485,8
Relacja (1)/(2)
100,2 100,5 100,6 100,7 100,6 100,6 100,5 100,5 100,4 100,4 100,4 97,4 72,3 52,7
(%)
Obecnie (1) 660,8 869,9 974,5 1 078,0 1 172,1 1 269,1 1 369,8 1 474,1 1 578,3 1 676,3 1 774,7 2 803,2 3 664,8 4 311,8
Po zmianach (2) 779,6 843,5 905,7 970,5 1 034,2 1 095,3 1 150,1 1 206,8 1 263,0 1 316,2 1 368,3 1 574,1 1 381,8 1 133,5
118,0 97,0 92,9 90,0 88,2 86,3 84,0 81,9 80,0 78,5 77,1 56,2 37,7 26,3
(%)
Ró#nica (1)-(2)
118,8 -26,4 -68,8 -107,5 -137,9 -173,8 -219,7 -267,2 -315,3 -360,1 -406,4 -1 229,1 -2 283,1 -3 178,3
(mln z!)
Oznaczenia:
(13,6 %))
Nordea (3,7 %))
38
Tabela 20. Prognoza rocznych przychodów operacyjnych powszechnych towarzystw emerytalnych w latach 2010 – 2050 (w mln z!).
PRZYCHODY OPERACYJNE PTE (mln z! w cenach z 31.12.2008)
PTE 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2030 2040 2050
Obecnie (1) 1 197,9 1 258,5 1 269,0 1 267,7 1 217,0 1 287,8 1 353,9 1 421,3 1 488,9 1 553,7 1 619,2 2 392,1 3 216,4 3 976,3
A Po zmianach (2) 948,5 984,8 1 012,3 1 043,5 1 076,3 1 111,2 1 131,4 1 151,3 1 171,2 1 191,2 1 211,7 1 468,9 1 786,6 2 151,9
Relacja (1)/(2)
79,2 78,3 79,8 82,3 88,4 86,3 83,6 81,0 78,7 76,7 74,8 61,4 55,5 54,1
(%)
Obecnie (1) 526,9 606,1 610,1 611,5 610,8 665,1 720,8 777,7 833,1 884,5 935,6 1 446,1 1 936,4 2 445,8
B Po zmianach (2) 419,6 462,1 508,9 559,5 612,9 667,3 723,0 780,0 835,2 886,5 936,5 1 160,4 1 321,5 1 551,1
Relacja (1)/(2)
79,6 76,2 83,4 91,5 100,4 100,3 100,3 100,3 100,3 100,2 100,1 80,2 68,2 63,4
(%)
Obecnie (1) 279,9 292,5 304,4 314,6 319,4 352,1 386,0 421,1 457,5 495,2 533,8 956,8 1 333,8 1 664,7
C Po zmianach (2) 209,5 233,0 259,8 289,2 320,6 353,3 387,3 422,3 458,9 496,6 535,2 940,8 1 107,6 1 232,4
Relacja (1)/(2)
74,8 79,7 85,3 91,9 100,4 100,3 100,3 100,3 100,3 100,3 100,3 98,3 83,0 74,0
(%)
Obecnie (1) 2 004,7 2 157,1 2 183,5 2 193,7 2 147,2 2 305,0 2 460,7 2 620,1 2 779,6 2 933,5 3 088,6 4 795,1 6 486,6 8 086,8
Po zmianach (2) 1 577,6 1 680,0 1 781,0 1 892,2 2 009,8 2 131,8 2 241,7 2 353,6 2 465,2 2 574,4 2 683,4 3 570,2 4 215,6 4 935,4
78,7 77,9 81,6 86,3 93,6 92,5 91,1 89,8 88,7 87,8 86,9 74,5 65,0 61,0
(%)
Ró#nica (1)-(2)
-427,1 -477,1 -402,5 -301,5 -137,3 -173,2 -219,0 -266,5 -314,4 -359,1 -405,2 -1 224,9 -2 270,9 -3 151,4
(mln z!)
Oznaczenia:
(13,6 %))
Nordea (3,7 %))
39
Tabela 21. Prognoza zysków technicznych powszechnych towarzystw emerytalnych w latach 2010 – 2050 (w mln z!).
ZYSK/STRATA TECHNICZNA TOWARZYSTWA NA ZARZ-DZANIU OFE (mln z! w cenach z 31.12.2008)
PTE 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2030 2040 2050
Obecnie (1) 691,8 732,6 724,7 705,2 638,6 691,0 744,5 799,6 856,6 912,1 968,8 1 668,0 2 520,4 3 235,0
A Po zmianach (2) 440,9 457,4 466,6 479,8 497,1 513,6 521,1 528,6 537,8 548,4 560,1 742,6 1 087,9 1 407,6
Relacja (1)/(2)
63,7 62,4 64,4 68,0 77,9 74,3 70,0 66,1 62,8 60,1 57,8 44,5 43,2 43,5
(%)
Obecnie (1) 204,6 277,1 275,1 270,7 265,4 313,3 365,5 418,7 470,8 519,2 567,2 1 032,4 1 510,7 1 962,6
B Po zmianach (2) 96,3 132,1 173,0 217,9 267,0 315,0 367,2 420,5 472,4 520,8 567,7 745,7 894,0 1 065,1
Relacja (1)/(2)
47,1 47,7 62,9 80,5 100,6 100,5 100,5 100,4 100,3 100,3 100,1 72,2 59,2 54,3
(%)
Obecnie (1) 137,9 143,5 149,2 153,1 152,4 179,0 208,3 238,7 270,9 304,6 339,1 714,6 1 063,5 1 339,1
C Po zmianach (2) 67,0 83,6 104,0 127,3 153,3 180,0 209,3 239,7 272,0 305,7 340,3 698,1 836,1 904,6
Relacja (1)/(2)
48,6 58,2 69,7 83,2 100,6 100,5 100,5 100,4 100,4 100,4 100,3 97,7 78,6 67,6
(%)
Obecnie (1) 1 034,3 1 153,2 1 149,0 1 129,0 1 056,4 1 183,3 1 318,2 1 457,0 1 598,3 1 735,8 1 875,2 3 415,0 5 094,6 6 536,7
Po zmianach (2) 604,2 673,0 743,6 825,0 917,5 1 008,6 1 097,6 1 188,8 1 282,2 1 374,9 1 468,0 2 186,4 2 818,0 3 377,3
58,4 58,4 64,7 73,1 86,9 85,2 83,3 81,6 80,2 79,2 78,3 64,0 55,3 51,7
(%)
Ró#nica (1)-(2)
-430,1 -480,2 -405,4 -304,0 -138,9 -174,7 -220,7 -268,1 -316,1 -360,9 -407,2 -1 228,6 -2 276,6 -3 159,4
(mln z!)
Oznaczenia:
(13,6 %))
Nordea (3,7 %))
40
2. Omówienie wyników konsultacji spo!ecznych
Projekt nie zosta! przekazany do konsultacji spo!ecznych. Jednak#e kwestia obni#enia

op!at by!a podnoszona przez partnerów spo!ecznych przy okazji innych prac legislacyjnych.
W opinii zwi"zków zawodowych kwestia obni#ki op!at ma charakter pilny. Oba cytowane
poselskie projekty ustaw otrzyma!y ich pozytywne opinie.
Nale#y równie# zwróci' uwag$, #e w dniu 16 lutego 2009 r. sprawa obni#enia op!at
w OFE by!a g!ównym przedmiotem dyskusji Zespo!u Trójstronnej Komisji ds. Ubezpiecze(
Spo!ecznych. W trakcie dyskusji strona zwi"zkowa wyrazi!a „pe!n" aprobat$ w stosunku do
propozycji obni#enia wysoko%ci prowizji, op!at i wynagrodzenia za zarz"dzanie”.
Strona pracodawców pozytywnie rekomendowa!a do dalszych prac przed!o#one do dyskusji
za!o#enia nowelizacji ustawy.
Odnosz"c si$ do proponowanych przez Ministerstwo Pracy i Polityki Spo!ecznej
dzia!a( Izba Gospodarcza Towarzystw Emerytalnych, samorz"d gospodarczy PTE
zrzeszaj"cy 12 spo%ród 14 funkcjonuj"cych na rynku powszechnych towarzystw
emerytalnych, stwierdzi!a, #e najwa#niejsz" obecnie kwesti" jest dokonanie szybkich zmian w
przepisach reguluj"cych polityk$ inwestycyjn" OFE, prowadz"cych do wi$kszej ni# obecnie
dywersyfikacji portfeli inwestycyjnych, a tak#e stworzenia mo#liwo%ci ró#nicowania polityki
inwestycyjnej wobec klientów b$d"cych w ró#nym wieku. Celem tych zmian powinna by'
poprawa bezpiecze(stwa inwestycji OFE oraz mo#liwo%' uzyskania wy#szych stóp zwrotu.
Jednocze%nie w tym samym czasie, w mediach rozpocz$to kampani$ na rzecz
obni#enia op!at pobieranych prze PTE pod has!em walki o wy#sz" emerytur$. Aby pokaza',
od czego przede wszystkim zale#y wy#sza emerytura, Izba Gospodarcza Towarzystw
Emerytalnych ju# wiele miesi$cy temu przygotowa!a symulacj$, z której wynika,
#e ewentualne przyspieszenie wprowadzenia obni#ki op!at od sk!adki i ustalenie jej na
poziomie 3,5 % od roku 2009, zamiast w 2014 r. (jak zapisano w ustawie z 2003 r.), mo#e
zwi$kszy' emerytur$ o 2,80 z! miesi$cznie. Dla porównania, zwi$kszenie o pó! procenta
%redniorocznej stopy zwrotu z inwestycji OFE mo#e w porównywalnych warunkach
zwi$kszy' emerytur$ o ok. 70 z!. Wyliczenia te pokazuj" dodatkowo, jak pilne i wa#ne jest
dokonanie zmian w polityce inwestycyjnej OFE. Niewielkie korzy%ci dla przysz!ego emeryta
z tytu!u obni#enia op!aty od sk!adki nie s" oczywi%cie jedynym argumentem przeciwko
wprowadzeniu takiej regulacji. Trzeba bowiem wiedzie', jakie b$d" konsekwencje takich
decyzji dla PTE. Z analizy Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych wynika, #e zwrot
41
z zainwestowanego kapita!u uzyska!y tylko 3 spo%ród 14 PTE. Ewentualna ingerencja
ustawodawcza w op!aty spowoduje pogorszenie sytuacji wszystkich PTE i oddali znacznie
w czasie szanse na zwrot zainwestowanego kapita!u przez akcjonariuszy. Zrzeszone w Izbie
PTE potraktowa!yby wprowadzenie takiej regulacji cenowej jako powa#ne naruszenie zasad
partnerstwa publiczno-prywatnego. Jest to bowiem diametralna zmiana warunków
prowadzenia dzia!alno%ci PTE. Trzeba tu przypomnie', #e pierwsze tego typu dzia!anie mia!o
miejsce w 2003 r. i przyj$te tam regulacje jeszcze nie wesz!y w #ycie, a ju# planuje si$
nast$pne. Ówczesne regulacje prawie zlikwidowa!y konkurencj$ cenow" mi$dzy
poszczególnymi OFE (przed czym Izba przestrzega!a). Powtórzenie zabiegu z ustawow"
obni#k" op!at b$dzie równoznaczne z rezygnacj" z takiej konkurencji w ogóle.
W opinii IGTE negatywny wp!yw na konkurencj$ na rynku b$dzie te# mia!a
propozycja zmian w op!acie za zarz"dzanie. Wprowadzenie kwotowego, a nie procentowego,
limitu op!aty za zarz"dzanie OFE spowoduje, #e od pewnego momentu pozyskiwanie nowych
klientów nie b$dzie mia!o ekonomicznego sensu dla powszechnego towarzystwa
emerytalnego. Z czysto ekonomicznego punktu widzenia, z jednej strony, b$dziemy mieli do
czynienia z prac" i kosztami w celu jak najlepszej obs!ugi klienta i wypracowania wyników
inwestycyjnych funduszu, z drugiej, z brakiem wynagrodzenia, je#eli klienci b$d" docenia'
taki fundusz i do niego przyst$powa'. W efekcie podwa#ony zostaje ekonomiczny sens
zwi$kszania efektywno%ci funduszu celem przyci"gni$cia nowych klientów. Si!" rzeczy taka
sytuacja mo#e prowadzi' do d!ugoterminowej erozji sektora emerytalnego. A obecna,
kryzysowa sytuacja udowadnia, i# w!a%nie d!ugoterminowa perspektywa jest najwa#niejsza,
aby system emerytalny móg! spe!nia' swój cel.
3. Wp!yw regulacji na dochody i wydatki bud#etu i sektora publicznego
Zmniejszenie wysoko%ci wynagrodzenia za zarz"dzanie i wysoko%ci op!aty od sk!adki

b$dzie mia!o sta!y wp!yw na dochody bud#etu pa(stwa – spadn" wp!ywy z tytu!u podatku
dochodowego od osób prawnych. Przyjmuj"c przytoczone wy#ej wyliczenia UKNF,
dotycz"ce zysków technicznych PTE, mo#na szacowa', #e w najbli#szych latach wp!ywy
z tytu!u podatku dochodowego od osób prawnych b$d" ni#sze:
1) w 2010 r. – o 81 mln z!,
2) w 2011 r. – o 91 mln z!,
42
3) w 2012 r. – o 77 mln z!,
4) w 2013 r. – o 57 mln z!,
5) w 2014 r. – o 26 mln z!.
,"czny skutek spadku dochodów bud#etu z tego tytu!u w latach 2010 – 2050 mo#na
szacowa' na 10,8 mld z!.
Jednocze%nie, na skutek wzrostu kwot gromadzonych w OFE i wyp!acanych emerytur
stopniowo b$d" ros!y wp!ywy z podatku dochodowego od osób fizycznych.
Rok 2010 2011 2012 2013 2014
Liczba osób, które osi"gn" wiek emerytalny 6.200 10.350 24.260 37.170 53.448
Szacunek wzrostu wp!ywów (tys. z!) 1,2 4,2 12,48 27,68 57,83
4. Wp!yw regulacji na rynek pracy

Brak znacz"cego wp!ywu.
5. Wp!yw regulacji na konkurencyjno%' wewn$trzn" i zewn$trzn" gospodarki, w tym na

funkcjonowanie przedsi$biorstw
Brak wp!ywu.
6. Wp!yw regulacji na sytuacj$ i rozwój regionalny

Brak wp!ywu.
Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o dzia!alno%ci lobbingowej w procesie

stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414) projekt ustawy zosta! zamieszczony
w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Pracy i Polityki Spo!ecznej.
Do Ministerstwa wp!yn$!y prawid!owo wniesione zg!oszenia zainteresowania pracami nad
ustaw" w imieniu: Commercial Union Powszechnego Towarzystwa Emerytalnego BPH CU
WBK S.A., a nast$pnie Kancelarii Prawnej Doma(ski Zakrzewski Palinka sp. k.
30-3-dg
43
URz D
KOMITETU INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ
SEKRETARZ
KOMITETU INTEGRACJIEUROPEJSKIEJ
SEKRETARZ STANU
Miko aj Dol gielewicz
i)a
Min.MDi- /,? to lnv s
Wars:aw drua&lnurca2009r.
pan
MaciejBcrek
SekrciurzRady Ministrów
opinia o zgodno ci z prawem lJnii Europejskiejprojektu Wtdwyo zil,iani ust(Iwy
orgaililacji i funkcjonowaniutuyduszy enerynliyih'oraz us-tary 0
o zmisnie usiltwy o
organizacji i funkcjonowaniu funtltsry emerytninychornz niektórych
innych ustaw,
wyrazona
na-podstnwie
art.9 plt s * iwi z|ru.z'j.z o,,..inili.i.is;:,z,pi{zuustrrvy
z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Komitecie Integracji Europejskiej (Dz
U. Nr ló6, poz. 494,z
pó n.zm.) przez Sekretarza Komitctu tnt raó;i
r,u'opui'r.iej Mikolaja Dowgielewicza
Szanowny Panie lulinistrze,
W zw.i zkuz przcd o onymprojcktelnustawy(pismonr RM-l0'32.09)pozwalam

wyrazi nast pujap sobie
opini ;
Projel towana
regulrcjauiejest obj taprawemlJnii Europejskiej.
Z pou,a aniem,
Do uprzejmei.yviadomo.{ci :
Pani JolantaFedak
Minister Pracy i Polityki Spotecznel
ffiffiffi DomaasktZal<rzewsl<i
Palrnl<a
RondoONZ 1, XXI rO KANCETARIA OCOLNA
0 0 - 1 2 4W a r s z a w a
tel : +48 22 557 76
I a x :+ 4 t t z 5 5 / / 6 n!y:tSo
www riTn nl dn'3 0 6. 03. f00!
biuiio[c]'rnoLl
-"'----l o,. 5-,03-,0!
ili.-: i Lh .., -6.3:
!
i
t
Mi ni s t e rP r a c y i P o l i t y k iS po e c z ne j
De pa a me ntUbe z pi e c z e S po e c z ny c h
ul. Nowogrodzka 11315
0 0 - 5 1 3Wa r s z a wa
(
il
'- i ^r I ' nl - I
\-,v"t
1
il
\{ /ll
t:
-i F-. r)
\1ru t
v
\
v
W i mi eni uk anc el ar pr
i i awni c z ej
Do ma s kZi a k z e ws k iP a l i nk as p. k . ( da t e j,:, Ka nc e l a r i a ' na
'),
podstawiepe nomocnictwa upowazniaj cego mnie do reprezentacjiKance|arii(op acone
pe nomocniciwo W aktach sprawy)' WnoSz o za czeniedo akt Sprawy dotycz cej
uczestniczeniaKancelariiw pracach nad projektem,,lJstavvy o zmianieustawy o organizacjii
funkcjonowaniufunduszy emerytalnych oraz ustawy o zmianie ustawy o organizacji i
funkcjonowaniu funduszyemerytalnychoraz niektorychinnych ustavt/'zdnia 24 lutego2009
roku' aktua|nego zaswiadczeniao wpisie Kance|ariido rejestrupodmiotowwykonuj cych
zawodow dzia.la Ino lobbingow
c .
Pragn rowniezdodaÓ, e oznaczenieniniejszejsprawyjesi, zgodniez informacj podanq
pzez biuropodawczeMinisterstwa
Pracyi+o+i ' < po;! czne.1;op tzunenurperem
18380
I l ' <l l . )' . i i - :' 'i i :i . r i . ! ! . r 'l.{t j I
':: '.,, :i:if ii:f ;t i
"'l
ii!
'' t
iI
ii
i
! ti li :i '
tL-4L - - . l - - - *=-.-
$ i i tiu i
dr Mar c i nMat c z ak
partner
W za. czentu.
aktuaIne zasw!adczenie o wpisie K.ancelariido re1estiu podmiotow wyk.onuj cychz:,o-,odow
dzta alnosc
|obbing
ow .
Doma 5ki zakEewsl(i PaIinka spólka Komandytowa
KRs 270B8, S d Re,jonov,),d|a sl' Vy'a.szawy. x|l Wyd )a| Gospod6rczy

NtP.527,21-6?-127
WZoR LrRZ DowEG o Fo RMULARZA ZG o 1ZENIA ZAiNTERE So wAN IA
PRACAMINAD PROJEKTEMAKTU NORI4ATYWNEGO
ZG oSZENIE
ZAINTERESOWANIA PRACAMI NAD PROJEKTEM -ffi
D4NY€{
Projektustawyo zmianieustawyo organizacjiifunkcjonowaniufunduszyemerytalnychoraz

ustawyo zmianieustawyo organizacjii f unkcjonowaniu f unduszyemerytaInych oraz niektórych
i nny c hus t a w
(rytrrprojektu- zgodniezjego tre ci udost pnion w Informacji
Bluletynie Publicznej
lrrbinforrnacjzalnieszczonw proeralnie praclegislacyjnych)
A. OZNACZENIE PODMIOTU ZAINTERESOWANEGO PRACAMI NAD PROJEKTEM
*+
1' Nazwa/i +ie-i-*aa+lske
Doma ski Zakrzeu,skiPalinka sp. k.
2 . Siedziba/miqisee*an+ieszka#a* *
ul . Rondo oNZ l , l ok . 2l Pi t r o,00- 124Wa r s z a wa
3. Adres do korespondencji
i adrese-mail
Jw., dzp@dzp.pl
B. WSKAZANIE OSOB UPRAWNIONYCH DO REPREZENTOWANIA PODMIOTU

WYMIENIoNEGo w CZE CI A w PRACACH NAD PROJEKTEM
T
" rn' Imi i nazrvisko Adres miejscazameldowaniana pobyt
sta y
I Marcin Matczak
J
C. oPIs PoSTULowANEGo RoZWI ZANIA PRAWNEGo, ZEWSKAZANIE]\{
INTERESIJ B D CEGo PRZEDMIoTEM oCHRONY
Postulowane rozwi zanie prawne
I
I
zainteresowaniepostu|uje,
Zg aszaj cy aby zaprzestacda|szychprac nad Projektemustawyo I
zmianieustawyo organizacji
ifunkcjonowaniu funduszyemerytalnych (dalej:"Projektustawy").
]
I
]nteresb d cy przedmiotemochrony
Chronionvinterespublicznv
Projektustawynarusza konstytucyjnzasad zaufaniaobywatelido pa stwa@n..2 Konstytucji
RP), Nowe|izacjaprowadzido nag egoi arbitra|nego odst pieniaod pzepisow przej ciowych
wprowadzonychw 2003 r. oraz przyspieszaobnizeniegornego limituoptatypobieranejprzez
otwa e funduszeemerytalnew formie potr ceniaokre |onejprocentowokwoty z wp acanych
sk adekdo 3'5%,co - zgodniewcze niejsz nowe|iza Ustawyz 2003 r. - mia onast powac
stopniowodo 1 stycznia2014 r. W opiniinaszej kancelariiprojektprowadzido natychmiastowej
zmianyregu funkcjonowania funduszyemeryia|nych,czym na|uszazaufaniedo panstwai prawa
ca egoprywatnego sektoraemeryta|nego. Wprowadzanes zmianybez konsu||ac1i z podmiotami,
ktorychone dotykaj .Nowelizacjabudzi jednocze nie w tp|iwo zci punktuwidzeniazasady
ochronyprawnabytychoraz interesoww toku.Ustawaz dnia27 sierpnia2003 r. o zmianieustawy
o organizacjii funkcjonowaniu funduszyemeryta|nych oraz niektórychinnych ustaw z 2003 r.
wyznaczy abowjemhoryzontczasowy zmian w zakresieop atna rzecz funduszyemerytalnych,
okre laj dok
c adniestopnioWeich obnizenieod wp acanych sk adeka do 2014 r' Naruszenie
zaufaniado pa stwai prawaw tym sektorzegospodarkimoze mie negatywnekonsekwencje nie
tylkona rynkuwewn trznym, a|emoze doprowadzicrowniezdo odp ywu kapita zagranicznego.
u
Chronionvinteresindywidualnv
Wejscie w zycie Projektuustawydoprowadzido niekorzystnejzmiany w zakresie finansowanra
funduszu emerytalnegoprowadzonegoprzez Commercial Union Powszechne Towarzystwo
EmerytalneBPH cU WBK Spo kaAkcyjna,na ktorejrzecz dzia azg aszaj cy
D. ZA ACZONE DoKUMENTY
1 wyci 8 z Krajowego Rejestru S dowego
) Za o wpisie kance|arii prawniczej Doma ski Zakrzewski Panika sp. k. do

viadczenie
rejestrupodmiotów rvykonuj cychzawodow dzialalno lobbingow
3 Pe nomocnictrvo d|a kancelariiprawniczejDoma ski Zakrzelt'skiPanika sp. k.

udzieloneprzez Commercial Union PorvszechneTon'arzystwoEmerytalneBPH CU
WBK SA
,1
a Pe|nomocnictwodla Marcina Matczaka udzieloneprz,ezkancelari pratvnicz
Doma ski Zakrzewski Panika sp. k.
(
J
8
E. Niniejszezg|oszeniedotycz1'uzupe|nieniabraków formalnychlzmianydanych*"
z gl os z eni adok onanegodni a
(podacdat z cz ci
F popr'zedniego
zg oszenia)
F. oSoBA SK ADAJ ACA ZG oSZENIE
Imi i nanvisko Data Podpis
Kr 'sztof Aleksander
Warszawa,26 lutego2009r.
Zakrzeu'ski
* .|ezeIi niejestskladane
zg oszenie tv try,bie
al1.7 us1.6 ustarv1'tre ... Zgloszenie
: zmianydan;l65.'
skre si
la
**Niepotrzebneskre hó.
Pouczenie
Je elizg oszeniema na celu uu,zgl dnienie zmian zaistni ch po dacie wniesieniaun dowegoformularza
zg oszenia (art.7 rrst.ó tlstawYz dnja7 lipca 2005 r. o dzia alno lobbingou'ej
ci w procesiestanowieniaprawa
(Dz' U. Nr 169,poz. l4l4)) ll.rbuzr.rpe nienie brakówfornralnyclr poplzedniego zg oszenia ($ 3 rozporz dzenia
Rady Ministrów z dnia 24 stycznia2006 r. w sprawiezg aszanlazainteresowania pracami nad projektamiaktów
(Dz.
normary'vvnych U. Nr 34. poz.236)). w nou ,m urz dou,ymformularzLtzg' oszenia na|e,ryurype nic
rvszy.stkiekonjecznerLlb /ki'poMarzaj cróu,niezdane,lctórezachowa swoj y aktualno .
) Cz B fonnu]arzawype niasi rv plzypadkuzg oszenia dotycz cego jednostkiorganizac1,jnej orazrv sytuacji.
gdy osoba fizyczna,która zg aszazainteresowanie pracarninad projektemaktu nonnaty\ /nego. nie b dzie
uczestniczy osobi
a w |yclrpracach.
cie
W cz ciD fonnularza,stosowniedo okoliczno ci. r.rwzgl dIlia
si dokumenty.o }ctórychITIowaW art.7 ust.5
usta\ yz dnia 7 lipca 2005 r. o dzia alno lobbingowej
ci lv procesiestanowienia pra\\'a.
a tak epe nomoc-
nictwado wniesieniazg oszenia lub do replezentowania podmiofuw pracachnadprojektelnaktunormat) vnego.
4 . Cz E fonlrularzarv;'pe nia si rv przypadkuuzupe nienia brakórt'fonnalnych iilb zlnianydanychdotycz cych
wniesionego zg oszenia.
I\{INISTER
SPRA\\/ \\/E\\/N TRZN\'CHI ADI\{INISTR CJl
DAP/710-8
1 Q\t06I09tMPi
ZA WIADCZENIE
o WPISIE Do REJESTRU PoDMIoTou/ \ ryKoNUJ CYCH
zAwoDow DZIA ALNO C LoBBI}IGoWA
Stosoivniedo art. l1 ust. 8 Llstau/)/z

dnia 7lipca 2005r.o dzia alno lobbingorvej
ci
procesiestanowieniaprawa (Dz. U. Nr 1ó9, poz' 1414)za si ' ze
wiadcza
Doma ski Zakrzelvski Palinka Spólka komandytorva
ul. Rondo oNZ 1,21 pi tro
00-124Warszarva
jest lt,pisanado rejestrLrpodmiotÓr ,wykonuj cychzarvodorv dzia alno lobbingorv pod
nurnerelr00058.
Za jest wa ne3 miesi ceod daty wystawienia.

wladczenie

Druk NR 1830

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Druk NR 1830

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Druk nr 1830

Warszawa, 25 marca 2009 r.

Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia

- o zmianie ustawy o organizacji i funk-

W za!"czeniu przedstawiam tak#e opini$ dotycz"c" zgodno%ci

(-) Donald Tusk

o zmianie ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz ustawy

Art. 1. W ustawie z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy

1) w art. 134 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

2) w art. 136 ust. 2a otrzymuje brzmienie:

8 000 0,045 % warto%ci aktywów netto w skali miesi"ca

Art. 2. W ustawie z dnia 27 sierpnia 2003 r. o zmianie ustawy o organizacji

Zgodnie z art. 67 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia

RYNEK OTWARTYCH FUNDUSZY EMERYTALNYCH

W dniu 31 grudnia 2008 r. warto%' aktywów netto wszystkich otwartych funduszy

Tabela 1. Warto%' aktywów netto otwartych funduszy emerytalnych

Tabela 4. Liczba cz!onków otwartych funduszy emerytalnych w dniu 28 grudnia 2007 r.

Tabela 5. Zmiana liczby cz!onków otwartych funduszy emerytalnych w styczniu 2009 r.

Czynnikiem wp!ywaj"cym na wielko%' aktywów otwartych funduszy emerytalnych

Commercial Union OFE BPH CU WBK 145,70 1 995,87 2,45

AIG OFE 136,18 1 865,47 2,97

Bankowy OFE 133,81 1 832,98 7,54

Pekao OFE 130,94 1 793,72 7,83

Allianz Polska OFE 129,84 1 778,69 6,56

Generali OFE 129,41 1 772,72 7,66

AXA OFE 128,62 1 761,93 2,49

OFE PZU „Z!ota Jesie(” 125,62 1 720,78 3,90

AEGON OFE 117,82 1 613,94 7,50

OFE WARTA 115,63 1 584,01 8,95

Nordea OFE 113,97 1 561,19 8,45

OFE Polsat 110,47 1 513,30 4,29

OFE Pocztylion 107,45 1 471,96 14,87

+ród!o: KNF, ZUS.

SYTUACJA FINANSOWA POWSZECHNYCH TOWARZYSTW EMERYTALNYCH

Za zarz"dzanie otwartymi funduszami emerytalnymi Powszechnym Towarzystwom

rok 2005 2006 2007

W chwili obecnej maksymalne stawki wszystkich powy#szych sk!adników

Tabela 8. Szacunkowa warto%' op!aty od sk!adek w OFE zarz"dzanych przez PTE

AEGON PTE S.A. 26,56 383,65 6,92 %

,"czna wysoko%' wynagrodzenia powszechnych towarzystw emerytalnych za zarz"dzanie

Zgodnie z przyj$t" przez organ nadzoru klasyfikacj", ponoszone przez powszechne

PORÓWNANIE WYNIKÓW FINANSOWYCH OFE I POWSZECHNYCH

Dokonuj"c porównania wyników finansowych otwartych funduszy emerytalnych

Niezale#nie od dramatycznego wyniku otwartych funduszy emerytalnych wynik

REKOMENDACJA ORGANU NADZORU I ISTNIEJ-CE PROJEKTY USTAW

Na pocz"tku 2008 r. Komisja Nadzoru Finansowego przedstawi!a swoj" diagnoz$

Stanowisko Izby Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych

Najlepszym komentarzem, który mo#e pos!u#y' do opisu skutków planowanych

Jak wynika z drugiego ze scenariuszy, na skutek obni#enia op!aty od sk!adki

W dniu 29 stycznia 2009 r. Ministerstwo Pracy i Polityki Spo!ecznej przedstawi!o

Nale#y wskaza', #e im wy#sza stopa zwrotu funduszu, tym wy#sze !"czne

Opis proponowanej regulacji

W zakresie propozycji zmian w ustawie z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji

2) w art. 136 zaproponowano nowe brzmienie ust. 2a w zakresie nowego tabelarycznego

8 000 0,045 % warto%ci aktywów netto w skali miesi"ca

Jednocze%nie w celu usuni$cia z obrotu prawnego przepisów stoj"cych w sprzeczno%ci

2) art. 6 ustawy nowelizacyjnej z 2003 r., okre%laj"cy, #e w okresie od dnia 1 kwietnia

W art. 3 projektu zawarto przepis dostosowuj"cy, wskazuj"c, #e otwarte fundusze

Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.

Projekt ustawy nie podlega procedurze notyfikacji w rozumieniu przepisów

1. Wskazanie podmiotów, na które oddzia!uje akt normatywny

Wykres 1. Procentowa wysoko%' efektywnej op!aty od sk!adki w latach 2005 – 2008.

Efektywna op!ata od sk!adki