Dr Pierre Dukan

Nie potra schudn

Rewelacyjna francuska dieta odchudzajca. Ponad milion egzemplarzy sprzedanych we Francji. Prbowalicie ju wszystkiego, stosowalicie wszelkie moliwe diety, a potem znw przybieralicie na wadze? Ta ksika jest dla Was. Oto nowatorska, bezpieczna i niezwykle skuteczna dieta proteinowa, ktra pozwoli Wam nie tylko zrzuci zbdne kilogramy, ale take unikn efektu jo-jo i utrzyma upragnion gur do koca ycia! Kuracja skada si z czterech etapw: byskawiczna utrata kilogramw -> agodne dojcie do upragnionej wagi -> utrwalenie uzyskanej wagi -> ostateczna, dugotrwaa stabilizacja wagi. W ksice znajdziecie wiele prostych i apetycznych przepisw na zdrowe, poywne dania. Przekonacie si, e skuteczna dieta nie musi by pasmem wyrzecze, mudnego liczenia kalorii i rezygnacji z przyjemnoci, jak daje jedzenie.

Spis treci

Sowo wstpne Decydujce spotkanie, albo o czowieku, kry lubi tylko miso Narodziny czterotaktowej diety - Plan Praa I / 15 Niezbdne pojcia z dziedziny ywienia - Trio W - T - B: Wglowodany - Tuszcze - Biaka Czyste proteiny - Sia napdowa planu Prooi Plan Protal w codziennej praktyce Przepisy i jadospisy w fazie uderzeniowej, oraz fazie rwnomiernego rytmu Powana otyo. - Dodatkowe rodki zaradcze Stosowanie planu Protal od dziecistwa do menopauzy

/9 / 27 / 41 / 59 / 139 / 175 / 195

Decydujce spotkanie, albo o czowieku, ktry lubi tylko miso Pierwszy raz zetknem si z otyoci jeszcze w czasach, kiedy jako bardzo mody lekarz internista pracowaem w dzielnicy Montparnasse i odbywaem specjalizacj w Garches na oddziale neurologii penym sparaliowanych dzieci. W rd moich pacjentw by tgi wydawca, wesoy, nieprzecitnie wyksztacony, cierpicy na dokuczliwy rodzaj astmy,

Sowo wstpne

z ktrej kilkakrotnie go wybawiaem. Pewnego dnia przyszed do mnie i usadowiwszy si wygodnie w angielskim fotelu, ktry skrzypia pod jego ciarem, rzek: - Panie doktorze, zawsze byem zadowolony z paskiej opieki, mam do pana zaufanie, przychodz dzi prosi, aby mnie pan odchudzi. Wiedziaem wwczas o ywieniu i otyoci tylko tyle, ile mnie nauczono na studiach, a sprowadzao si to do proponowania niskokalorycznych diet w postaci miniaturowych posikw przypominajcych pod kadym wzgldem normalne dania, tyle e w lilipucich porcyjkach, ktre wywoyway umiech na twarzach osb otyych i skaniay je do ucieczki. Ci hulajdusze, przyzwyczajeni do ycia rozrzutnego w kadym tego sowa znaczeniu, dostawali gsiej skrki na myl o wydzielaniu sobie tego, co dawao im szczcie. Plczc si, usiowaem si uchyli od tego zadania pod zgodnym z prawd pretekstem, e brak mi dostatecznej wiedzy. - O jakiej wiedzy pan mwi? Odwiedziem wszystkich specjalistw w Paryu, wszystkich najwaniejszych sprawcw godu. Od czasw, kiedy byem nastolatkiem, zdyem ju straci ponad trzysta kilo i na nowo je odzyska. Musz si panu przyzna, e nigdy nie miaem silnej motywacji, a moja ona niechccy zrobia mi du krzywd, kochajc mnie mimo moich kilogramw. Lecz dzi wpadam w zadyszk, unoszc powieki, nie znajduj ubra, ktre na mnie pasuj, i tak naprawd boj si o swoj skr. - Na zakoczenie za dorzuci zdanie, ktre zmienio bieg mojego ycia zawodowego. Prosz przepisa mi diet, jak pan chce, prosz usun z niej wszystko, co pan chce, ale nie miso, za bardzo lubi miso. Pamitam, e odpowiedziaem mu odruchowo i bez wahania: - W porzdku, poniewa tak pan kocha miso, prosz przyj do mnie jutro rano na czczo, zwa pana i przez pi dni bdzie pan jad tylko miso. Prosz jednak unika mis tustych, wieprzowiny, jagniciny i tustych kawakw woowych, jak antrykot i rozbratel z koci. Prosz wszystko piec na grillu, pi, ile si da, i wrci na czczo za pi dni, eby si na nowo zway. - Dobra, przyjmuj wyzwanie. Wrci pi dni pniej. Straci prawie pi kilo. Nie wierzyem wasnym oczom, i on te nie. Troch si zaniepokoiem, ale by promieniejcy, bardziej jowialny ni zwykle, opowiada o odzyskanym dobrym samopoczuciu, o chrapaniu, ktre znikno. a moje wtpliwoci rozproszy jednym zdaniem: - Kontynuuj, czuj si bosko, to skutkuje, a przy tym smakuje mi. I wyruszy w nastpn piciodniwk misn, obiecujc podda si badaniu krwi i moczu. Kiedy wrci, by o kolejne dwa kilogramy lejszy i rozradowany podsun mi pod nos wyniki badania krwi, ktre przedstawiay si cakowicie normalnie: ani cukru, ani cholesterolu, ani kwasu moczowego. W midzyczasie poszedem do biblioteki wydziau medycyny, gdzie starannie przestudiowaem waciwoci odywcze mis, rozszerzajc zainteresowanie do caej rodziny biaek, ktrej najwaniejszym przedstawicielem s misa. Kiedy mj pacjent przyszed po nastpnych piciu dniach, nadal w wymienitej formie i lejszy o kolejne ptora kilograma, poleciem mu dorzuci do diety ryby i owoce morza, na co zgodzi si z ochot, bo miso zaczo mu si przykrzy. Kiedy po dwudziestu dniach waga pokazaa utrat dziesiciu kilogramw, zrobi nastpne badanie krwi, ktrego wyniki byy rwnie uspokajajce co poprzednie. Poszedem na cao - dorzuciem mu pozostae produkty biakowe, wprowadzajc do diety przetwory mleczne, drb, jaja, a dla wasnego spokoju poleciem mu zwikszy ilo napojw i przej na trzy litry wody dziennie. Znudzi si w kocu i zgodzi na dodanie warzyw, ktrych przeduajcy si brak zacz mnie niepokoi. Wrci pi dni pniej, nie straciwszy ani grama. By to dla niego argument, aby zada ode mnie powrotu do jego ulubionej diety i protein, ktre mu zasmakoway i w ktrych ceni przede wszystkim cakowity brak ogranicze dotyczcych misa. Zgodziem si, pod warunkiem e bdzie stosowa t diet na przemian z piciodniowymi etapami, w ktrych wystpowa bd warzywa. Pretekstem byo ryzyko braku witamin, w co nie uwierzy, ale si zgodzi, zauwaywszy u siebie zwolnione przechodzenie treci jelitowej na skutek niedoboru bonnika. W ten sposb narodzia si naprzemienna dieta proteinowa oraz moje zainteresowanie otyoci i wszelkiego rodzaju nadwag. Zmianie uleg te kierunek moich studiw i ycia zawodowego. Po rozpoczciu praktyki lekarskiej cierpliwie zalecaem t diet, stale j ulepszaem, nadawaem jej ksztat i stworzyem co, co obecnie wydaje mi si najlepiej dostosowane do bardzo specycznej psychiki ludzi otyych i najskuteczniejsze spord pokarmowych diet odchudzajcych. Jednak z czasem doszedem do pesymistycznego wniosku, e diety odchudzajce, nawet te skuteczne i dobrze prowadzone, nie wytrzymuj prby czasu. Poniewa brak im stabilizacji, ich efekty ulatniaj si, w najlepszym wypadku odpywajc cicho i powoli, a w najgorszym zamieniajc si w powane przybranie na wadze bdce wynikiem destabilizacji uczuciowej, stresu, silnych wzrusze i rnych przykroci. Ch wzicia udziau w tej wojnie cigile przegrywanej przez wikszo odchudzajcych si doprowadzia mnie do skon-

struowania muru obronnego przed przedwczesnym przybraniem na wadze, czyli kuracji polegajcej na utrwaleniu utraconej wagi, poniewa ponowne przybieranie na wadze powoduje zniechcenie i zdegustowanie samym sob, cakowite zaniedbanie lub ekstremalne utycie. Ten etap obronny, majcy na celu ponowne wprowadzenie, stopniowo, podstawowych skadnikw dopuszczalnego ywienia wymyliem, aby powstrzyma odwetow reakcj organizmu pozbawionego zapasw. eby opanowa na jaki czas jego bunt i umoliwi zaakceptowanie tej fazy, ustaliem cisy czas trwania kolejnego etapu diety, proporcjonalny do utraty wagi, atwy do obliczenia, wynoszcy dziesi dni na kady utracony kilogram. Ale po zwyciskim przejciu prby utrwalenia wagi stopniowy powrt przyzwyczaje pod presj metabolizmu, a przede wszystkim nieuchronne pojawianie si potrzeby wynagrodzenia sobie wyrzecze i niepokojw tustym, sodkim i obtym jedzeniem, zdradziecko wdzieray si do bastionu. Aby z tym skoczy, musiaem podj odpowiednie dziaania, trudne do zaakceptowania, bo polegajce na zakazie omielajcym si nosi nazw "ostatecznego': Musiaem wprowadzi "hamulec" - znienawidzony i odrzucany a priori przez grubych, puszystych, mniej lub bardziej otyych i tych z lekk nadwag, poniewa jest rozoony w czasie i dziaa wbrew ich potrzebie spontanieznoci oraz wolnoci. Nie do przyjcia, chyba e ta wytyczna na cae ycie, gwarantujca prawdziw stabilizacj wagi, dotyczyaby tylko jednego dnia w tygodniu. Jeden dzie specjalnej diety, ustalony raz na zawsze, niewymienny, diety niepodlegjcej negocjacjom, o piorunujcym dziaaniu. Wtedy odkryem ziemi obiecan, gwarancj odniesienia prawdziwego sukcesu, zdecydowanego i trwaego, zbudowanego na kwartecie sukcesywnych i coraz mniej intensywnych diet, ktre z czasem, nabierajc dowiadczenia, powizaem midzy sob, wyznaczajc w ten sposb drog, z ktrej nie mona zboczy. Najpierw dieta uderzajca, cisa, krtka, ale piorunujca, po ktrej nastpuje dieta rwnomierna, naprzemienna, przeplatajca ostre restrykcje i pauzy, wsparta nastpnie przez etap utrwalania o dugoci proporcjonalnej do utraconej wagi. W kocu, aby ustabilizowa na zawsze t z trudem zdobyt wag, rodek zachowawczy, punktowy i skuteczny: jeden dzie "pokuty" w tygodniu pozwaljcy utrzyma osiginit wag pod warunkiem e bdziemy tej "pokucie" wierni przez reszt ycia. Zaczem wreszcie uzyskiwa prawdziwe i trwae efekty. Mogem zaproponowa nie tylko sam ryb, ale rwnie wdk, plan caociowy, ktry pozwoli otyym si uniezaleni ode mnie, szybko schudn i samodzielnie utrzyma ster. Powiciem dwadziecia lat na dopracowanie tego piknego narzdzia, z ktrego dotd moga korzysta tylko niewielka liczba osb. Teraz - dziki tej ksice - mog go zaproponowa szerszej publicznoci. Ten plan adresowany jest do tych, ktrzy sprbowali ju wszystkiego, ktrzy chudli czsto - zbyt czsto - i ktrzy pragn przede wszystkim pewnoci, e w zamian za wytrway wysiek, na ktry si zgadzaj na pewien czas, nie tylko schudn, ale te zachowaj owoc swojej cikiej pracy i bd yli swobodnie, z ciaem, jakiego chc i do ktrego mj prawo. Napisaem t ksik dla nich z nadziej, e rozwizanie, ktre im proponuj, stanie si kiedy ich rozwizaniem. A tym, ktrych ju przekonaem, dziki ktrym rozwinem skrzyda jako lekarz, moim pacjentom z krwi i koci, modym i starym, mczyznom i kobietom, a przede wszystkim pierwszemu z nich, mojemu otyemu wydawcy, dedykuj t ksik i t metod.

Mino dwadziecia pi lat od spotkania z otyym wydawc, ktre zmienio bieg mojego ycia. Od tego czasu powiciem si zgbianiu zasad ywienia i pomagam mniej lub bardziej otyym schudn oraz ustabilizowa wag. Jak wikszo moich kolegw lekarzy wyksztacony zostaem w kartezjaskiej, bardzo francuskiej szkole umiaru i rwnowagi, szkole liczenia kalorii i diet niskokalorycznych, gdzie wszystko jest dozwolone, ale w umiarkowanych ilociach. Kiedy wkroczyem na ten teren, pikna reoretyczna konsrrukcja oparta na szalonej nadziei, e moliwe jest przeprgramowanie otyego oraz jego ekstrawagancji ywieniowych i zrobienie z niego urzdnika skrupulatnie liczcego kalorie, rozpada si z trzaskiem, a to, co wypracowaem i obecnie stosuj, zrozumiaem i rozwinem w codziennym kontakcie z ludmi z krwi i koci, z mczyznami, lecz czciej z kobietami, w ktrych kipiay wrcz pragnienie i potrzeba jedzenia. Bardzo szybko zrozumiaem, e czowiek otyy nie jest nim przez przypadek, e jego akomstwo i pozorna dezynwoltura, z jak traktuje jedzenie, kamuuj potrzeb nagrody, ktr realizuje, jedzc, i ta potrzeba jest nieodparta, poniewa jej rdo tkwi w instynkcie samozachowawczym. Jasne stao si dla mnie, e nie mona trwale odchudzi otyego, dajc mu wycznie rady, nawet te rozsdne, oparte na

Narodziny czterotaktowej diety Plan Protal

argumentach naukowych, bo stawia go ro w sytuacji, w ktrej nie ma innego wyjcia, jak posucha lub uciec. To, czego pragnie otyy, ktry postanowi schudn, czego oczekuje od terapeuty lub od metody, jest uniknicie samotnego stawienia czoa karze, jak stanowi dla kadej istoty ywej rozmylna rezygnacja Z zachowania gwarantujcego jej utrzymanie si przy yciu. Szuka pochodzcej z zewntrz siy, kogo, kto idzie przed nim i wydje polecenia, polecenia i jeszcze raz polecenia, bowiem czym, czego najbardziej nienawidzi i czego najzwyczajniej nie potra, jest samodzielne zadecydowanie o dniu, godzinie i sposobach umartwiania si. Kady otyy przyzna si bez wstydu - dlaczego miaby si wstydzi: - do saboci, a nawet pewnej niedojrzaoci zwizanej ze swoj wag. Znaem wiele otyych kobiet i wielu mczyzn z rnych warstw spoecznych, ludzi prostych i z wyszych sfer, decydentw, bankierw, a nawet politykw, osoby inteligentne, byskotliwe, czasem wrcz wybitne, ale wszyscy siadajcy naprzeciwko mnie mwili o swojej zadziwijcej saboci wobec jedzenia, ktrej ulegali nawet wbrew swemu ciau niczym akome dzieci. Nie ulega wtpliwoci, e wikszo z nich od njwczeniejszego dziecistwa w tjemnicy budowaa drog atwej ucieczki w jedzenie, co pomagao rozadowa nadmiar napicia, stresw oraz innych nieprzyjemnych dozna, i adne rozsdne, logiczne i odpowiedzialne zalecenie nie pomoe, a jeli nawet - to nie na dugo - oprze si tej potnej presji. W czasie trzydziestoletniej praktyki obserwowaem wci pojawiajce si nowe diety, ktre poruszay opini publiczn i zdobyway na jaki czas rozgos, utwierdzajc mnie tylko w moim przekonaniu. Naliczyem ich dwiecie dziesi od pocztku lat pidziesitych. Niektre z nich, spopularyzowane w ksikach, jak dieta Atkinsa, Scarsdale'a, Montignaca czy program Weight Watchers, byy wiatowymi bestsellerami wydanymi w milionach egzemplarzy i wszystkie uwiadomiy mi, jak entuzastycznie otyli przyjmuj prace zawierjce cise nakazy, w tym rwnie drakosk, absurdaln, a wrcz niebezpieczn diet Mayo Clinic, synnej kliniki amerykaskiej, prawdziw dietetyczn niedorzeczno z dwudziestoma jajami tygodniowo, ktra jednak nadal jest skrycie w obiegu wbrew jednogonej krytyce wszystkich dietetykw wiata. Analiza tych diet i powodw ich niebywaego sukcesu, codzienna praktyka lekarska i suchanie osb otyych, obserwowanie siy ich determinacji w niektrych momentach ycia i niezwykej atwoci do zniechcania si w przypadku braku szybkich i proporcjonalnych do woonego wysiku rezultatw, przekonay mnie, e: Otyy pragncy schudn potrzebuje diety, ktra rusza z impetem i wystarczajco szybko przynosi pierwsze efekty, aby wzmocni i utrzyma motywacjc. Potrzebuje rwnie precyzyjnych celw do osignicia wyznaczonych przez kogo innego ni on sam, a kolejne etapy diety naley zaplanowa tak, aby mg podsumowa swoje wysiki i porwna je z oczekiwanymi wynikami. Wikszo spektakularnych diet, ktre pojawiy si w niedawnej przeszoci, posiadaa ten skuteczny rozrusznik i przynosia obiecywane rezultaty, niestety, zamieszczone tam rady, wytyczne i kolejne etapy koczyy si wraz z lektur ksiki, pozostawiajc odchudzonego otyego sam na sam z pokusami, na liskiej drodze, i wszystko zaczynao si od nowa. Wszystkie te diety, nawet najbardziej oryginalne i pomysowe w fazie pocztkowej, po osigniciu celu okazyway si dziwnie ubogie. Stosujcy je ludzie zostawali z odwiecznymi dobrymi radami umiaru, zdrowego rozsdku i rwnowagi, za ktrymi nie byli w stanie pj. adna z nich nie znalaza sposobu na problemy pojawiajce si w okresie po utracie kilogramw, kiedy min ju czas stosowania si do wszystkich tych prostych i skutecznych rad oraz nakazw, dziki ktrym pierwsza faza diety zakoczya si sukcesem. Otyy, ktry odnis zwycistwo i zeszczupla, instynktownie przeczuwa, e nie jest w stanie samodzielnie utrzyma rezultatu swojego wysiku. Wie te, e pozostawiony sam sobie przybierze na wadze, najpierw powoli, potem coraz szybciej i z tak sam si jak ta, ktra pozwolia mu schudn. Tgi czowiek, ktry wanie schud dziki konkretnym wskazwkom, pragnie zachowa pami symbolicznej obecnoci, pomocnej doni, ktra mu towarzyszya i kierowaa nim w czasie odchudzania. Potrzebuje wystarczajco prostego, konkretnego, skutecznego i niefrustrujcego wskazania, do ktrego mgby si stosowa do koca ycia. Brak satysfakcji w przypadku wikszoci modnych kuracji odchudzajcych, zadowalajcych si olniewajcym zwycistwem bez adnych planw na przyszo, przekonanie o nieskutecznoci diet niskokalorycznych i strategii rozsdnych zalece, ktre wbrew porakom chc przeobrazi hazardzist w ksigowego, doprowadziy mnie do stworzenia wasnej diety odchudzajcej, naprzemiennej kuracji proteinowej, a lata praktyki pozwalaj mi uwaa j za njskuteczniejsz i najlepiej tolerowan z aktualnych diet. Naprzemienna dieta proteinowa skada si z dwch poczonych ze sob kuracji funkcjonujcych na zasadzie silnika dwutaktowego. Po etapie diety uderzeniowej opartej na czystych proteinach nastpuje symetryczny etap oparty na proteinach

i warzywach, chwila oddechu, ktra pozwala organizmowi przyzwyczai si do utraty wagi. Z przyczyn praktycznych nadaem tej diecie nazw Protal, co jest skrtem powstaym z poczenia dwch terminw prot. + al. (proteiny + naprzemienne, franc. proteines + alternatives). Z czasem, kiedy zdaem sobie spraw z niezwykej atwoci moich pacjentw do rozluniania si z chwil osignicia wyznaczonego celu i do ponownego przybierania na wadze, gdy brak im ju jasnych wytycznych, za ktrymi mogliby poda, zaczem przeobraa t diet w caociowy, globalny plan utraty wagi. Plan ten bierze pod uwag specyczn psychik osoby otyej i zawiera wszelkie warunki niezbdne, by kada kuracja odchudzajca zakoczya si sukcesem. Przedstawi teraz pokrtce jego schemat. Protal oferuje osobie pragncej schudn zbir jasnych wytycznych, prost drog, precyzyjnie okrelone etapy i cele do osignicia, nie pozostawiajc miejsca na adne wtpliwoci czy mylne interpretacje. Pomijajc godwki i diet opart na proteinach w proszku, Protal wydaje mi si najbardziej skuteczn z diet opartych na naturalnych pokarmach. Uzyskiwana na samym pocztku utrata wagi jest wystarczajco dua i osignita wystarczajco szybko, aby wzmocni motywacj i zachci do stosowania kuracji. Protal jest diet mao frustrujc, nie ma tu waenia pokarmw i liczenia kalorii, pozostawia cakowit wolno spoywania niektrych produktw ywnociowych. Protal nie jest zwyk diet, lecz kompletnym planem utraty masy ciaa, nierozerwaln caoci, ktr w caoci przyjmujemy lub odrzucamy. Skada si z czterech nastpujcych po sobie etapw: Protal I Faza ataku prowadzona za pomoc diety czysto proteinowej pozwala na efektowny start przynoszcy niemal tak byskawiczne rezultaty jak godwka lub dieta oparta na proteinach w proszku, ale bez ich wad i niebezpieczestw. Protal II Faza rwnomiernego rytmu utraty wagi opiera si na naprzemiennej diecie proteinowej, ktra pozwala szybko doj do upragnionej wagi. Protal III Faza utrwalenia uzyskanej wagi i niedopuszczenia do pojawienia si efektu jojo, czyli szybkiego ponownego przybrania na wadze, to okres, w ktrym naley by szczeglnie ostronym. Trwa dziesi dni na kady utracony kilogram. Protal IV Faza dinitywnej stabilizaci opiera si na prostej zasadzie, niezbdnej, by zachowa uzyskan wag: jeden dzie cisej diety proteinowej w kady czwartek do koca ycia. Zalecenie ostre i niepodlegajce negocjacjom, ale wystarczajco skuteczne i precyzyjne, aby mona je byo zaakceptowa na tak dugi czas. Zanim przejd do szczegw tego planu i drobiazgowo wyjani zasad jego dziaania oraz powody skutecznoci, wydaje mi si konieczne zwize przedstawienie czytelnikowi czteroczciowej struktury planu Protal i sprecyzowanie, do kogo jest adresowany, a take jakie s ewentualne przeciwwskazania. Protal jest nie tylko najpewniejsz i dajc najlepsze wyniki kuracj odchudzajc. To plan o wiele ambitniejszy, kompleksowy system rad i zalece podzielony na cztery etapy, z ktrych kady cechuje si coraz mniejsz surowoci. Towarzyszy otyemu od pierwszego dnia diety i moe by stosowany do koca ycia. Jedn z najwikszych zalet planu Protal jest jego warto dydaktyczna pozwalajca otyemu pozna w praktyce i na wasnej skrze wzgldne znaczenie kadej grupy produktw ywnociowych zalenie od kolejnoci ich wprowadzania do jadospisu - poczwszy od produktw niezbdnych do przeycia, przez produkty potrzebne, nastpnie wane, skoczywszy na zbytecznych. Celem planu Prorai jest dostarczenie doskonale opracowanych wskazwek, wystarczajco precyzyjnych i jednoznacznych, by stosujca je osoba nie bya zmuszona do niekoczcego si wysiku woli stopniowo podkopujcego jej determinacj. Polecenia te skupiaj si w cztery nastpujce po sobie kuracje, Z ktrych dwie pierwsze stanowi faz chudnicia w caym tego sowa znaczeniu, a celem pozostaych jesr utrwalenie osignitej wagi i jej ostateczna stabilizacja. Faza uderzeniowa, kuracja czysto proteinowa Jest to okres podboju. W tym czasie osoba przechodzca na diet jest niezwykle zmotywowana i poszukuje kuracji, ktrej efektywno i szybko, z jak osigane s pierwsze efekty, jakkolwiek surowa byaby dieta, speni jej oczekiwania i pozwoli z

Teoria planu Protal

impetem zaatakowa nadmiar wagi. Ta pocztkowa kuracja jest oparta na czystych proteinach zgodnie z teori ograniczenia odywiania do jednego z trzech zasadniczych skadnikw odywczych: biaek. Teoretycznie, poza biakiem jaja, nie ma produktw zbudowanych wycznie z biaek. Kuracja ta selekcjonuje i grupuje pewne produkty, ktrych skad jest jak najbardziej zbliony do czystych biaek, na przykad niektre rodzaje mis, ryby, owoce morza, drb, jaja, produkty mleczne niezawierajce tuszczu. Dieta ta, odpowiednio stosowana, jest w porwnaniu z innymi dietami niskokalorycznymi prawdziw machin wojenn, buldoerem usuwajcym wszelkie przeszkody. To z pewnoci najbardziej efektywna i najszybsza kuracja odchudzajca, bezpieczna, wykorzystujca produkty ywnociowe, ktrej skuteczno jest najbardziej widoczna w najtrudniejszych przypadkach, szczeglnie u kobiet przed menopauz podatnych na zatrzymywanie wody i wzdcia lub u kobiet w okresie menopauzy, w trudnym czasie wprowadzania leczenia hormonalnego. Jest rwnie niezwykle skuteczna w przypadku osb uwaanych za uodpornione na kuracje odchudzajce z powodu nieskutecznego, wielokrotnego ich stosowania. Faza staej szybkoci, naprzemienna kuracja proteinowa Jak sama nazwa wskazuje, kuracja ta dziaa na zasadzie naprzemiennego stosowania dwch poczonych diet, diety czysto proteinowej i tej samej diety z dodatkiem surowych lub gotowanych warzyw. To wanie od naprzemiennej diety proteinowej i skrtu protal pochodzi nazwa caej metody. Diety naprzemienne Zarwno pierwsza, jak i druga kuracja nie nakadaj adnych ogranicze dotyczcych iloci spoywanych produktw. Obydwie pozwalaj na konsumowanie dozwolonych produktw "do woli': o dowolnej godzinie, w proporcjach i skadzie, ktre odpowiadaj kademu, co daje przestrze cakowitej wolnoci, jest skutecznym rodkiem zneutralizowania godu i kompensuje zachcianki jakociowe przez usatysfakcjonowanie ilociowe. Zalenie od masy ciaa do stracenia, liczby poprzednio odbytych kuracji odchudzajcych, wieku i motywacji kandydata rytm wymiany tych dwch diet zostanie ustalony wedug precyzyjnych zasad, ktre bd wyszczeglnione pniej. Faza uderzeniowa czsto rozpoczynajca si zadziwiajcym spadkiem masy ciaa musi by prowadzona bez przerwy, a do osignicia podanej wagi. Mimo czciowego uzalenienia od zych dowiadcze z przeszoci naprzemienna kuracja proteinowa jest jedn z tych, ktre najlepiej opieraj si skutkom poprzednich poraek. Etap utrwalania osignitej wagi: dziesi dni na kady utracony kilogram Po fazie podboju nastpuje pokojowa faza planu Protal ktrej podstawow misj jest ponowne wprowadzenie do jadospisu produktw niezbdnych, by unikn klasycznego efektu jo-jo nastpujcego po kadym znacznym spadku wagi. W czasie fazy uderzeniowej w miar trwania diety organizm coraz wyraniej stara si opiera. Wykorzystuje swoje zapasy, ograniczajc stopniowo zu ycie energii, a przede wszystkim wzmaga maksymalnie wydolno i absorbcj kadego skonsumowanego produktu. Zwyciski otyy igra z ogniem, bowiem jego ciao tylko czeka na odpowiedni moment, aby odzyska utracone zapasy. Obty posiek, ktry miaby niewielkie znaczenie przed rozpoczciem kuracji, bdzie brzemienny w skutki w jej kocowym erapie. Z tego powodu rozpoczcie tej fazy kuracji bdzie si opierao na pokarmach bogatszych i wynagradzajcych, ale o ograniczonej rnorodnoci i liczbie, aby bez ryzyka uspokoi metabolizm podraniony utrat wagi. Wprowadzone wic zostan dwie kromki chleba, jedna porcja owocw i sera dziennie, tygodniowo dwie racje produktw zawierajcych skrobi, a przede wszystkim dwa razy w tygodniu odwitny posiek. Zadaniem pierwszego etapu stabilizacji jest uniknicie efektu jo-jo - najczstszej, najbardziej bezporedniej przyczyny poraek kuracji odchudzajcych. Wprowadzenie pokarmw tak wanych, jak chleb, owoce, sery, pewne produkty mczne i dostp do niektrych da oraz pokarmw zbdnych, ale dostarczajcych przyjemnoci, jest od tej chwili konieczne, wymaga jednak odpowiedniej kolejnoci oraz precyzyjnych i nakierowujcych polece, aby unikn poraki. Na tym wanie polega rola pierwszego muru obronnego utraconej wagi. Czas trwania tego etapu jest cile zwizany z wielkoci utraconej wagi i oblicza si go w bardzo prosty sposb: dziesi dni na kady utracony kilogram. Trwaa stabilizacja Po utracie wagi i unikniciu ponownego przytycia dziki obronnemu systemowi nakazw i zaakceptowanych zalece czowiek otyy, majc poczucie triumfu i czsto bdc w euforii, instynktownie wie, e zwycistwo jest kruche i - pozbawiony przywdztwa - bdzie wydany wczeniej czy pniej na pastw starych demonw. Jednoczenie ma jeszcze wiksz pewno, e nigdy nie osignie rwnowagi i miary w jedzeniu, do czego wikszo dietetykw - nie bez racji - go nakania, tylko w ten

sposb gwarantujc mu utrzymanie wagi. W czwartej fazie planu Protal proponuj mu powrci raz w tygodniu, w kady czwartek, do koca ycia, do pocztkowej diety uderzeniowej - wycznie proteinowej, broni najskuteczniejszej i zarazem najbardziej przymuszajcej. Mimo e wydaje si to paradoksem, czowiek otyy, ktremu udao si uzyska upragnion wag, jest w stanie zdoby si na ten wysiek, poniewa chodzi tu o polecenie cile okrelone w czasie, a przede wszystkim ta okazjonalna i niepodwaalna dyspozycja przynosi natychmiastowe owoce, pozwalajc mu je normalnie przez pozostae sze dni w tygodniu bez przybrania na wadze. Kuracja uderzeniowa: czyste proteiny redni czas trwania: pi dni Kuracja o rwnomiernym rytmie: proteiny naprzemiennle z warzywami redni czas trwania: tydzie na kady utracany kilogram Kuracja utrwalajca wag redni czas trwania: dziesi dni na kady utracony kilogram Kuracja ostatecznej stabilizacji cisty Pratal w kady czwartek przez cale ycie

Streszczenie planu Protal

Niezbdne pojcia z dziedziny ywienia

Odywianie, zarwno ludzi, jak i zwierzt, opiera si na imponujcej liczbie produktw jadalnych, ale wszystkie one s zbudowane tylko z trzech skadnikw odywczych: wglowodanw, tuszczy i biaek. Smak kadego pokarmu, jego konsystencja i warto odywcza zale od proporcji tych trzech skadnikw. Nierwno jakociowa kalorii By taki czas, kiedy eksperci z dziedziny ywienia przywizywali wag wycznie do wartoci kalorycznej produktw ywnociowych i posikw, a proponowane przez nich diety opieray si jedynie na liczeniu spoytych kalorii, co byo przyczyn dugo niewyjanionych poraek. Obecnie wikszo dietetykw zrezygnowaa z tego ilociowego podejcia, by zainteresowa si bliej pochodzeniem kalorii, rodzajem skadnikw odywczych, ktre je dostarczaj, rodzajem skadnikw odywczych zawartych w ksie pokarmu, a nawet godzin spoywania kalorii. Dzisiaj wiemy ju, e organizm zupenie inaczej traktuje 100 kalorii dostarczonych przez biay cukier, oliw czy ryb i e kocowy poytek z tych kalorii po ich przyswojeniu rni si zalenie od ich pochodzenia. Podobnie jest z czasem, w ktrym kalorie s spoywane. Obecnie wszyscy przyjmuj odrzucan niegdy tez, e kalorie poranne tucz mniej ni kalorie, ktre spoywamy w poudnie, a jeszcze mniej ni te, ktre konsumujemy wieczorem. Niezalenie od dostosowanego do specycznego prolu psychologicznego osb otyych ksztatu tej diety skuteczno planu Protal i skadajcych si na niego czterech kuracji wynika ze szczeglnego doboru skadnikw odywczych wchodzcych w skad zalecanych przez t diet pokarmw, a przede wszystkim Z olbrzymiego znaczenia, jakie plan ten przypisuje proteinom zarwno w fazie uderzeniowej, jak i w fazie trwaej stabilizacji. Dlatego uznaem, e ze wzgldu na osoby nieposiadajce by moe szerokiej wiedzy w dziedzinie ywienia, warto opisa pokrtce trzy podstawowe skadniki odywcze, by dziki temu lepiej wyjani zasady dziaania planu Protal. Ta bardzo rozpowszechniona i ceniona kategoria produktw bya zawsze dla czowieka, niezalenie od miejsca, epoki czy cywilizacji, rdem ponad 50% wartoci energetycznej jego dziennej racji pokarmowej. Przez tysiclecia, poza owocami i miodem, jedynymi wglowodanami spoywanymi przez czowieka byy cukry zoone, czyli zboa, produkty skrobiowe, roliny strczkowe itp. Ich waciwoci jest to, e s przyswajane stopniowo i powoduj niewielki wzrost poziom glukozy we krwi, a co za tym idzie, pozwalaj unikn zbyt duego wyrzutu insuliny, ktrego zgubne skutki dla zdrowia, a zwaszcza dla zachowania odpowiedniej masy ciaa s nam dzi doskonale znane.

Trio W - T - B Wglowodany - Tuszcze - Biaka

Wglowodany

Od kiedy czowiek wynalaz metod ekstrakcji cukru Z trzciny cukrowej, a pniej na wiksz skal z burakw, w jego sposobie odywiania nastpiy gbokie zmiany spowodowane wci nasilajc si inwazj produktw o sodkim smaku i atwo przyswajalnych wglowodanw. Jako prawdziwe "paliwo" dostarczajce organizmowi energii wglowodany s bardzo potrzebne sportowcom, osobom pracujcym zycznie i modziey w okresie dojrzewania. Nie s jednak tak potrzebne ludziom prowadzcym siedzcy tryb ycia, z ktrych w wikszoci skada si obecnie nasze spoeczestwo. Biay cukier i wszystkie jego pochodne, sodycze czy cukierki, to hydraty wgla w stanie czystym, s wic jednoczenie kaloryczne i byskawicznie przyswajalne. Produkty skrobiowe, nawet jeli nie maj sodkiego smaku, s bardzo bogate w wglowodany. Zaliczamy do nich produkty mczne (chleb, przede wszystkim chleb biay, krakersy, pieczywo chrupkie, zboa itp.), makarony, ziemniaki, groch, roliny strczkowe, soczewic, bb. Owocami najbardziej bogatymi w wglowodany s banany, czerenie i winogrona. Rwnie wino i wszystkie pozostae alkohole zawieraj bardzo duo wglowodanw. rdem wglowodanw s oczywicie take wyroby cukiernicze, smaczna kombinacja mki, cukru i tuszczu. Jeden gram wglowodanw dostarcza tylko cztery kalorie, ale ich dzienna dawka jest zwykle dua, a przez to rachunek kalorii wysoki. S doskonale przyswajalne, co podnosi ich wydajno energetyczn. Ponadto produkty skrobiowe i mczne s powoli trawione, co powoduje fermentacj i powstawanie gazw bdce przyczyn nieprzyjemnych i nieestetycznych wzd. Wikszo wglowodanw to produkty ywnociowe, ktrych smak jest bardzo lubiany, a dotyczy to zarwno produktw skrobiowych oraz mcznych, jak i sodkich. To upodobanie do sodyczy jest po czci wrodzone, lecz wikszo psychologw zgodnie przyznaje, e to raczej wynik dugo ksztatowanego przyzwyczajenia, poniewa od wczesnego dziecistwa uczymy si, e pokarmy sodkie s czym w rodzaju nagrody. Wglowodany s prawie zawsze produktami o wzgldnie niskiej cenie i dziki temu obecne na wszystkich stoach, od najbogatszych do najskromniejszych. Podsumowujc, wglowodany s poywne i wszechobecne, a ich smak jest tak lubiany, e produkty sodkie nie tylko su zazwyczaj jako nagroda, lecz take podjadamy je i chrupiemy automatycznie, czsto nie zdajc sobie z tego sprawy. Jeli chodzi o metabolizm, uatwiaj wydzielanie insuliny, ktra sprzyja produkowaniu tuszczu i powoduje jego odkadanie. Z tych wanie powodw osoby ze skonnoci do nadwagi powinny podchodzi do wglowodanw z du nieufnoci. Obecnie coraz wiksz wag zaczyna si przykada do unikania tuszczu, ktry susznie sta si wrogiem numer jeden osoby otyej. Nie jest to jednak powd do zmniejszenia czujnoci wobec cukrw, szczeglnie w fazie uderzeniowej, ktra powinna by tak skuteczna i szybka, jak to tylko moliwe. Plan Protal wyklucza wszelkie wglowodany w fazie uderzeniowej. W trakcie kuracji naprzemiennej, a do uzyskania upragnionej wagi, dopuszcza tylko te warzywa, w ktrych obecno cukrw jest znikoma. Wglowodany pojawiaj si na nowo w fazie utrwalania wagi, lecz cakowit wolno ich spoywania przez sze dni w tygodniu odzyskujemy dopiero w fazie ostatecznej stabilizacji. Tuszcz jest wrogiem, w caym tego sowa znaczeniu, kadej osoby pragncej schudn, poniewa to najbardziej skoncentrowana forma, w jakiej magazynowana jest nadwykowa energia organizmw ywych. Spoywanie tuszczu zwierzce- go sprowadza si wic do przywaszczenia sobie zapasw tego zwierzcia, co w praktyce moe doprowadzi do przybrania na wadze. Od pojawienia si diety Atkinsa - ktra okazaa si wielkim sukcesem - otwierajcej szeroko drzwi tuszczom i demonizujcej wglowodany liczne kuracje przyjy ten sensacyjny punkt widzenia. By to powany bd z dwch powodw: dieta ta prowadzi do niebezpiecznego podwyszenia poziomu cholesterolu i trjglicerydw, co niektrzy przypacili yciem, a brak ostronoci w spoywaniu tuszczu uniemoliwia jakkolwiek form stabilizacji osignitej wagi. Istniej dwa podstawowe rda tuszczw: zwierzce i rolinne. Tuszcz zwierzcy, znajdujcy si w stanie czystym w soninie i smalcu wieprzowym, jest obecny w niektrych wdlinach, takich jak pasztety, kiebasy - rwnie suszone - czy rillettes (rodzaj bardzo tustego paszteto-smalcu). Jego rdem moe by take wiele innych zwierzt. Duo tuszczu zawieraj baranina, jagnicina i drb, taki jak g czy kaczka. Woowina jest mniej tusta, szczeglnie kawaki z grilla, jedynie antrykot i rozbratel s wyranie przeronite tuszczem. Bardzo chudym misem jest konina. Maso powstae ze mietany jest tuszczem praktycznie czystym. mietana, bardziej wodnista, moe mie zawarto

Tuszcze

tuszczu dochodzc do 80%. Wrd ryb najwikszym rdem tuszczu s atwo rozpoznawalne po oleistym smaku i niebieskiej skrze sardynki, tuczyki, ososie, makrele i ledzie. Warto jednak wiedzie, e te ryby nie s bardziej tuste ni zwyky stek woowy, a co najwaniejsze, tuszcz ryb zimno morskich jest bardzo bogaty w kwasy tuszczowe omega-3 znane z tego, e zapobiegaj chorobom serca i naczy krwiononych. Tuszcze rolinne s reprezentowane przede wszystkim przez wiele olejw i rodzin rolin oleistych. Olej jest jeszcze tustszy ni maso. I nawet jeli niektre oleje, jak oliwa z oliwek, olej rzepakowy czy sonecznikowy, maj wartoci odywcze i stwierdzone ochronne dziaanie na serce oraz naczynia krwionone, wszystkie s bardzo kaloryczne i powinny by wykluczone z kuracji odchudzajcych, naley ich take unika podczas kuracji utrwalajcej i podchodzi do nich ostronie w trakcie ostatecznej stabilizacji. Roliny oleiste, orzechy woskie i laskowe, orzeszki pistacjowe itp. to produkty, po ktre sigamy automatycznie i spoywamy zwyczajowo jako przystawki, czc je czsto z alkoholem, co bardzo zwiksza kaloryczny rachunek posiku. Dla osoby pragncej by szczup, a tym bardziej dla osoby prbujcej wanie schudn, tuszcz jest symbolem najwikszego niebezpieczestwa. > To przede wszystkim najbardziej kaloryczny skadnik odywczy: 9 kalorii na gram, czyli dwa razy wicej ni wglowodany czy biaka, ktre dostarczaj tylko 4 kalorie na gram. > Produkty spoywcze bogate w tuszcz s rzadko konsumowane osobno. Olejowi, masu czy mietanie zazwyczaj towarzyszy chleb, produkty zboowe, makaron, sos vinaigrette, a takie poczenie znacznie zwiksza caociowy rachunek kaloryczny. > Tuszcze przyswajane s troch wolniej ni cukry proste, ale zdecydowanie szybciej ni biaka i dlatego ich wydaj- no energetyczna jest dua. > Tuste pokarmy tylko nieznacznie zmniejszaj apetyt, a ich podjadanie, w przeciwiestwie do produktw proteinowych, nie wpywa na zmniejszenie porcji kolejnego posiku i nie skania do przesunicia go na pniej. > Tuszcze pochodzenia zwierzcego, maso, wdliny, tuste sery o wysokiej zawarto kwasu tuszczowego stanowi potencjalne zagroenie dla serca. Dlatego w adnym wypadku nie powinny by spoywane bez ogranicze, jak zalecaa dieta Atkinsa i inne inspirowane ni kuracje. Biaka s trzecim podstawowym skadnikiem odywczym. Tworz du grup zwizkw azotowych, wrd ktrych wyrnia si klasa protein, najduszych moleku. Z jakich zbudowane s organizmy ywe. Pokarmy najbogatsze w proteiny pochodz ze wiata zwierzcego. Ich najcenniejszym rdem jest miso. Misem najbardziej bogatym w biako jest konina. Woowina jest bardziej tusta, cho jej niektre chude kawaki zawieraj go rwnie duo. Miso baranie i jagnice jest wyranie przeronite tuszczem, co zmniejsza intensywno ich koloru i ogranicza zawarto biaek. Wieprzowina, jeszcze bardziej tusta, nie jest wystarczajco bogata w biaka, aby zaliczy j do wskiej grupy produktw wysokoproteinowych. Bardzo bogate w proteiny s podroby, maj mao tuszczu i wglowodanw, z wyjtkiem wtroby, ktra zawiera niewielk ilo cukru. Drb, poza gsi i kaczk hodowlan, to miso wzgldnie chude i obte w proteiny, szczeglnie miso indyka i niektre chude kawaki kurczaka, zwaszcza piersi. Ryby - przede wszystkim o biaym misie, wyjtkowo chude, jak sola, raja, dorsz lub czarniak - to prawdziwa kopalnia protein o bardzo wysokiej wartoci biologicznej. Ryby z zimnych mrz, jak oso, tuczyk, sardynka czy makrela, maj miso bardziej tuste, co nieco obnia zawarto biaka, niemniej pozostaj doskonaym rdem protein, daj rzadkie poczucie oleistego aksamitu w ustach i znakomicie chroni system sercowo-naczyniowy . Skorupiaki i miczaki s zarazem chude i ubogie w wglowodany, wic bogate w proteiny.Tradycyjnie odradza si spoywanie skorupiakw ze wzgldu na wysok zawarto cholesterolu, lecz poniewa jest on skoncentrowany w gowie zwierzcia (w tzw. koralu), a nie w misie, bez obawy mona spoywa krewetki, kraby i inne owoce morza, jeli usuniemy koral gowy. Wanym rdem protein s jaja. tko zawiera tak ilo cholesterolu i tuszczu, e naley unika jego nadmiernego spoywania przy skonnoci do nadwagi. Za to biako jaja zawiera proteiny najbardziej czyste i penowartociowe, dlatego zawsze suyo jako standard, z ktrym porwnywane byy inne formy biaka.

Biaka

Biaka rolinne znajduj si w wikszoci zb i rolin strczkowych, ale s one zbyt bogate w wglowodany, by mogy by wprowadzone do kuracji, ktrej skuteczno opiera si na moliwie naj czystszych proteinach. W dodatku poza soj proteiny te maj niewielk warto biologiczn i brakuje im niektrych niezbdnych aminokwasw, dlatego nie mona zbyt dugo opiera odywiania wycznie na biakach pochodzenia rolinnego. Naley zda sobie spraw, e czowiek wydoby si ze swej zwierzcej natury dziki temu, e sta si misoerny. Jego mapi przodkowie, podobnie jak wystpujce obecnie mapy czekoksztatne, byli przede wszystkim wegetarianami, nawet jeli sporadycznie zdarzao im si zapolowa na inne zwierzta. Stajc si polujcym w grupie myliwym i przez to konsumentem misa, czowiek mg uksztatowa swoje czysto ludzkie cechy. Organizm ludzki wyposaony jest w ukad trawienny i wydalniczy pozwalajcy na nieograniczone spoycie mis i ryb. Biaka s skadnikiem odywczym, ktrego trawienie trwa najduej i jest najbardziej pracochonne. Na rozoenie i przyswojenie protein organizm potrzebuje ponad trzech godzin. Powd jest prosty. Molekuy protein s dugimi acuchami o silnie spojonych ogniwach. Aby pokona ich opr, potrzebny jest proces dokadnego rozdrobnienia i przeucia treci pokarmowej w jamie ustnej, mozolne, mechaniczne roztarcie w odku, a przede wszystkim sprzona akcja rnorodnych sokw trzustkowych. Organizm drogo opaca t cik prac pozyskiwania energii z poywienia, poniewa - jak policzono - by uzyska 100 kalorii z pokarmu biakowego, organizm musi zuy ich blisko 30. Mona podsumowa t waciwo, stwierdzajc, e swoicie dynamiczne dziaanie biaek wynosi 30%, w przypadku tuszczw za jest to 12%, a wglowodanw 7%. Naley pamita, e jeli osoba pragnca schudn spoywa miso, ryb lub chudy jogurt, ju samo trawienie zmusza jej organizm do wysiku, powodujc tym samym utrat kalorii, co zmniejsza warto energetyczn posiku. Ta waciwo biaek jest zatem szczeglnie korzystna. Omwi to bardziej szczegowo przy wyjanianiu mechanizmu dziaania kuracji opartej na czystych proteinach. Ponadto, poniewa biaka s trawione i przyswajane powoli, opniony zostaje proces oprniania odka, co wzmaga poczucie przejedzenia i sytoci. Jedyny niezbdny do ycia skadnik odywczy nieodzowny przy kadym posiku Z trzech uniwersalnych skadnikw odywczych jedynie biaka s niezbdne do naszej egzystencji. Najmniej potrzebne s wglowodany, poniewa organizm ludzki potra produkowa glukoz, to znaczy cukier, z misa lub tuszczu. Dzieje si tak, kiedy pozbawieni pokarmu lub na diecie czerpiemy z zapasw odoonego tuszczu i przerabiamy go na glukoz niezbdn do funkcjonowania mini i mzgu. Podobnie jest z tuszczami, ktre otyy z atwoci produkuje z nadmiaru sodyczy i misa, odkadajc w postaci tkanki tuszczowej. Czowiek nie posiada jednak adnych rodkw metabolicznych do syntetyzowania biaek. Tymczasem sam fakt ycia, podtrzymywanie pracy systemu miniowego, odnowa czerwonych ciaek krwi, gojenie si ran, porost wosw czy nawet dziaanie pamici, wszystkie te funkcje yciowe wymagaj biaek, a dzienne minimum wynosi jeden gram na kilogram masy ciaa. W razie niedoboru organizm zmuszony jest czerpa z wasnych zapasw, gwnie z mini, ale rwnie ze skry, a nawet z koci. Tak wanie si dzieje, kiedy stosujemy nierozsdne diety, jak dieta wodna lub dieta Beverly Hills oparta wycznie na egzotycznych owocach, synna kuracja gwiazd Hollywood, ktre musiay w niej utopi, jeli rzeczywicie jej przestrzegay, znaczn cz swojej siy uwodzenia. Osoba starajca si schudn musi pamita, e nawet najbardziej restrykcyjna kuracja powinna dostarczy nie mniej ni jeden gram biaek dziennie na kady kilogram masy ciaa i e dawka ta powinna by rozdzielona rwnomiernie na trzy posiki. Niepenowartociowe niadanie, drodwka lub czekoladowy batonik w poudnie, kolacja skadajca si z pizzy i owocw to posiki niezwykle ubogie w biaka i wietny sposb, by pozbawi cer wieoci oraz zniszczy zdrowie caego organizmu. Niska warto kaloryczna protein Jeden gram biaek dostarcza tylko cztery kalorie, dwa razy mniej ni tuszcz, ale tyle samo co cukier. Ogromna rnica polega jednak na tym, e biaka nawet w pokarmach, ktre s w nie bardzo bogate, nigdy nie s a tak skoncentrowane, jak mog

Czowiek jest misoernym owc

Trawienie, utrata kalorii i syto

10

by cukry w kostce lub tuszcze w oleju czy male. Wszystkie misa, ryby i inne proteiny spoywcze dostarczaj tylko 50% biaek przyswajalnych, pozostaa cz to uboczne produkty metabolizmu biaek i niemoliwe do wykorzystania tkanki uzupeniajce. Filet z indyka lub stugramowy stek dostarczaj 200 kalorii i jeli przypomnimy sobie, e organizm musi zuy 30% ich wartoci kalorycznej, czyli 60 kalorii, aby je przyswoi, pozostaje tylko 140 kalorii, ktrych dostarczaj te wymienite i sycce dania.To rwnowarto jednej yki stoowej oliwy, ktra wydaje nam si zupenie nieszkodliwa, kiedy polewamy ni kilka listkw saaty. Tu wanie, na tym prostym przykadzie, wida, jak kapitalne znaczenie moe mie stosowanie miaej diety zalecajcej, by przez okrelony czas spoywa wycznie biaka. Dwie ujemne strony protein > DROGIE PRODUKTY: ceny produktw proteinowych s raczej wysokie, miso, ryby czy owoce morza mog nadwyry skromny budet. Jajka, drb i podroby s bardziej dostpne, ale w przeliczeniu na gramy jest to mimo wszystko najbardziej luksusowa kategoria produktw. Na szczcie, odkd kilkadziesit lat temu w sklepach pojawi si nabia bez zawartoci tuszczu, mamy dostp do wysokiej jakoci biaka w bardziej przystpnej cenie. > POKARMY OBFITE W UBOCZNE PRODUKTY PRZEMIANY MATERII: w przeciwiestwie do innych pokarmw produkty biakowe nie rozkadaj si cakowicie i pod koniec ich rozpadu pozostaje w organizmie pewna liczba ubocznych produkt6w, jak kwas moczowy, ktry musi zosta wydalony.Teoretycznie zbyt due spoycie tych pokarmw mogoby spowodowa zwikszenie zawartoci produktw ubocznych i zaszkodzi osobom szczeglnie na nie wraliwym. W praktyce jednak organizm ludzki, a dokadniej mwic nerki, doskonale radz sobie z tym problemem, posiadaj bowiem specjalne mechanizmy wydalania. Aby jednak sprosta temu zadaniu, nerki bezwzgldnie potrzebuj zwikszonej iloci wody. Nerki oczyszcz krew z kwasu moczowego pod warunkiem, e zdecydowanie zwikszymy dzienne spoycie wody. Miaem okazj opisa okoo szedziesiciu przypadkw osb cierpicych na podagr lub majcych kamienie moczowe, ktre stosoway kuracj proteinow i zgodziy si j poczy z codziennym spoyciem trzech litrw wody. Ci, ktrzy zaakceptowali ten rodek ostronoci, kontynuowali diet, inni nie zostali poddani kuracji. U adnego z pacjentw nie stwierdzono podwyszenia poziomu kwasu moczowego w trakcie stosowania diety proteinowej, a u jednej trzeciej z nich stwierdzono nawet, e poziom si obniy. Naley wic pamita o piciu duej iloci wody, kiedy spoywamy produkty bogate w biaka, zwaszcza w okresie stosowania diety skomponowanej wycznie z produktw proteinowych. Naley wymieni podstawowe zasady, ktre dobra kuracja odchudzajca powinna wzi pod uwag: > Wrogiem numer jeden kadego, kto zamierza rozpocz kuracj odchudzajc, s bez wtpienia tuszcze zwierzce oraz rolinne. Nawet pomijajc tuszcz zawarty w misach i rybach, wystarczy wzi pod uwag warto kaloryczn oleju zawartego w sosach czy uywanego do smaenia, masa czy mietany sucych do przygotowania wszelkich przystawek, tuszczu w serach i wdlinach. To wystarczy, aby przyzna tuszczom pierwszestwo w dostarczaniu kalorii. Skuteczna i koherentna dieta powinna si zacz od ograniczenia lub wyeliminowania pokarmw bogatych w tuszcze. > Trzeba rwnie pamita, e tuszcze zwierzce s gwnym rdem cholesterolu i trjglicerydw. Naley systematycznie je ogranicza w przypadku ryzyka chorb serca i naczy krwiononych. > Nastpnym wrogiem osoby pragncej schudn s wglowodany proste - nie zawarte w zbou lub rolinach strczkowych wolno przyswajalne cukry, lecz niemal byskawicznie przyswajalny biay cukier. Ju sama jego obecno uatwia przejcie i przyswojenie innych cukrw. Doskonay do podjadania, moe sprawi, e delektujc si jego sodkim smakiem, zapomnimy, jak duo zawiera kalorii. > Proteiny maj umiarkowan warto kaloryczn: cztery kalorie na gram. > Pokarmy o najwikszej zawartoci biaka, jak miso i ryby, posiadaj siatk wkien tkanki cznej bardzo odporn na trawienie, co uniemoliwia ich cakowite przyswojenie przez organizm. Koszt energeryczny metabolizmu biaek jest mann z nieba dla otyego na diecie, ktry zazwyczaj bardzo atwo przyswaja kalorie i uwielbia je. > Swoicie dynamiczne dziaanie biaek to liczba kalorii zuytych na rozoenie biaek w czasie procesu trawienia. Ten koszt energetyczny metabolizmu biaek odlicza si od caej podstawowej wartoci energetycznej pokarmu. W przypadku biaek zaoszczdza si w ten sposb 30% kalorii, zdecydowanie wicej ni w przypadku wszystkich pozostaych skadnikw odywczych.

Podsumowanie

11

> Nigdy nie naley poddawa si diecie zawierajcej mniej ni 60-80 gramw czystych protein, poniewa moe to grozi zmniejszeniem masy mini i zwiotczeniem skry. > Nie nale y si obawia kwasu moczowego, naturalnego produktu ubocznego metabolizmu biaek, ktry zostanie cakowicie wydalony przy dodatkowym spoyciu ptora litra wody dziennie. > Naley pamita, e im wolniej pokarm jest przyswajany, tym pniej pojawi si aknienie. Pokarmy sodkie s po- chaniane w najwikszej iloci i najszybciej przyswajane, na drugim miejscu znajduj si pokarmy tuste, a dopiero za nimi proteiny. Ci, ktrzy bez przerwy czuj gd, niech sami wycign wnioski.

Protal jest planem skadajcym si z czterech poczonych ze sob i nastpujcych jedna po drugiej kuracji, ktre maj za zadanie doprowadzi otyego do wyznaczonej wagi i pomc mu t wag utrzyma. Te cztery nastpujce po sobie kuracje o coraz mniej surowych zaleceniach maj na celu: > pierwsza - szybki start oraz intensywn i stymulujc utrat kilogramw; > druga - regularny spadek masy ciaa pozwalajcy doj do upragnionej wagi; > trzecia - utrwalenie wieo zdobytej i jeszcze niestabilnej wagi; czas trwania tej kuracji ustala si indywidualnie za- lenie od liczby utraconych kilogramw (dziesi dni na kady kilogram); > czwarta - denitywn stabilizacj pod warunkiem zachwania cisej diety przez jeden dzie w tygodniu do koca ycia. Kada z tych kuracji ma specyczn zasad dziaania i szczegln misj do spenienia, lecz ich sia i skuteczno wynika z zastosowania diety proteinowej, cisej i rygorystycznej, opartej wycznie na czystych proteinach w pierwszej fazie uderzeniowej, nastpnie naprzemiennej z diet dopuszczajc warzywa w fazie rwnomiernej utraty wagi, potem zrwnowaonej w fazie utrwalania wagi i wreszcie cisej, opartej wycznie na czystych proteinach, ale stosowanej tylko jeden dzie w tygodniu w fazie ostatecznej stabilizacji. Kuracja Protal zaczyna si od cisej diety proteinowej trwajcej od dwch do siedmiu dni. Dziki temu, e dziaa na organizm przez zaskoczenie, pocztek kuracji jest niezwykle skuteczny. Ta sama dieta, stosowana naptzemiennie, nadaje moc i rytm naprzemiennej kuracji proteinowej, doprowadzajc do uzyskania upragnionej wagi. Dieta proteinowa, stosowana okazjonalnie, jest rwnie larem fazy utrwalania wagi, okresu przejciowego midzy spadkiem masy ciaa i powrotem do normalnego odywiania. Ona te, stosowana do koca ycia, ale tylko przez jeden dzie w tygodniu, pozwala ostatecznie ustabilizowa wag i w zamian za ten okresowy wysiek pozwala y i je bez poczucia winy i bez szczeglnych restrykcji przez pozostae sze dni w tygodniu. Przyjmujc, e dieta oparta na czystych proteinach jest si napdow planu Protal i skadajcych si na niego czterech kuracji, naley teraz, przed wprowadzeniem go w ycie, opisa szczeglny sposb jej dziaania, wyjani, na czym polega jej imponujca skuteczno i w ten sposb w peni wykorzysta moliwoci, jakie przed nami otwiera. Jak dziaa dieta oparta na czystych proteinach? Nastpny rozdzia przyniesie odpowied na to pytanie.

Sia napdowa planu Protal

Czyste proteiny

Podstaw ywej materii, zarwno zwierzcej, jak i rolinnej, stanowi biaka, co oznacza, e s one obecne w wikszoci znanych produktw ywnociowych. Lecz by dieta ptoteinowa moga by w peni skuteczna i umoliwia stosujcej j osobie skorzystanie ze wszystkich efektw, jakie ta kuracja oferuje, powinna si opiera na produktach, w ktrych skadzie znajduj si niemal wycznie czyste proteiny. W praktyce, poza biakiem jaja, aden pokarm nie skada si wycznie z protein. Roliny, nawet te wysokobiakowe, s zbyt bogate w wglowodany. Dotyczy to wszystkich zbz i rolin mczystych strczkowych oraz zawierajcych skrobi, w tym take soi znanej z wysokiej jakoci zawartych w niej biaek, lecz zbyt tustej i bogatej w wglowodany. Z tego wzgldu nie moemy opiera naszej diety na tych rolinach. Podobnie jest z produktami pochodzenia zwierzcego, ktre zawieraj wicej biaka ni roliny, ale wikszo z nich jest zbyt tusta. Dotyczy to wieprzowiny, baraniny, jagniciny, zbyt tustego drobiu, jak g czy kaczka, i wielu partii woowiny oraz

KURACJA TA MUSI DOSTARCZA WYCZNIE PROTEIN Gdzie znajdujemy czyste proteiny?

12

cielciny. Istnieje jednak kilka produktw pochodzenia zwierzcego, ktre, mimo e nie s czystymi biakami, s bliskie ideau i dlatego bd odgryway bardzo wan rol w planie Protal: > konina z wyjtkiem aty; > woowina z wyjtkiem antrykotu z koci, rozbratla z koci oraz kawakw do duszenia i na ros; > cielcina na grilla; > drb z wyjtkiem kaczki i gsi; > ryby, w tym rwnie te o niebieskiej skrze, ktrych tuszcz znakomicie chroni serce i ukad krenia; > skorupiaki i miczaki; > jajka, ktrych biako skada si wycznie z protein, ale tko zawiera pewn ilo tuszczu; > chudy nabia bardzo bogaty w biaka i zupenie pozbawiony tuszczu. Zawiera jednak lady wglowodanw, szczeglnie te produkty, ktre s sodzone aspartamem lub aromatyzowane pulp owocow. Jednak tylko ladowa obecno wglowodanw i walory smakowe tych produktw pozwalaj zaliczy je do pokarmw zasadniczo proteinowych stanowicych si uderzeniow planu Protal. Czysto protein zmniejsza ich kaloryczno Wszystkie gatunki zwierzt ywi si pokarmami zoonymi z poczenia wycznie trzech znanych skadnikw odywczych: biaek, tuszczw i wglowodanw. Ale dla kadego gatunku istnieje waciwa, idealna proporcja tych trzech skadnikw. Optymaln proporcj dla czowieka wyraa schemat 5-3-2, to znaczy 5 czci wglowodanw, 3 czci tuszczw i 2 czci biaek. Podobn proporcj tych skadnikw ma kobiece mleko. Jeli skad ksa pokarmowego zachowuje t waciw dla czowieka proporcj, przyswajanie kalorii w jelicie cienkim odbywa si z maksymaln efektywnoci, a wydajno energetyczna poywienia jest tak dua, ze moe powodowa przybranie na wadze. Wystarczy zatem zmieni t optymaln proporcj, aby zakci absorpcj kalorii i obniy energetyczn wydajno pokarmw. Teoretycznie najbardziej radykaln zmian, jak mona sobie wyobrazi, najintensywniej zmniejszajc absorpcj kalorii, byoby ograniczenie si do spoywania tylko jednego skadnika odywczego. W praktyce, mimo prb w Stanach Zjednoczonych z wglowodanami (dieta Beverly Hills proponujca wycznie owoce egzotyczne) i z tuszczami (dieta Eskimosa), odywianie sprowadzone wycznie do cukrw lub tuszczw jest trudne do zrealizowania i obcione negatywnymi konsekwencjami. Zbyt wiele cukru moe spowodowa pojawienie si cukrzycy, a nadmiar tuszczw, poza tym e prdzej czy pniej wywoa nudnoci, stwarza ryzyko otuszczenia serca i naczy krwiononych. Ponadto niedobr biaek niezbdnych do ycia zmusiby organizm do czerpania ich z wasnych mini. Ograniczenie odywiania do jednego skadnika jest wic dopuszczalne tylko wtedy, kiedy tym skadnikiem bd biaka. Takie rozwizanie jest moliwe do zaakceptowania, poniewa nie naraa osoby stosujcej diet na schorzenia ukadu sercowonaczyniowego i z denicji wyklucza jakikolwiek niedobr biaka. Taka dieta poza tym jest smaczna. Gdy uda nam si oprze odywianie wycznie na biakach, organy trawienia bd z ogromnym trudem pracoway nad ksem pokarmu, do ktrego nie s zaprogramowane i z ktrego wartoci kalorycznej nie mog w peni skorzysta. Znajd si one w pozycji dwutaktowego silnika skonstruowanego na benzyn i olej, ktry kto stara si uruchomi czyst benzyn. Po duszym postkiwaniu silnik ganie, nie mogc wykorzysta dostarczonego mu paliwa. W takiej sytuacji organizm zadowala si czerpaniem biaek koniecznych do podtrzymania funkcji organw (mini, krwinek, skry, wosw, paznokci), a pozostae kalorie zuywa le i tylko czciowo. Aby dobrze zrozumie t drug waciwo biaek, ktra wpywa na skuteczno metody Protal, niezbdne jest zaznajomienie si z pojciem SDD, czyli swoicie dynamicznym dziaaniem pokarmw. SOD to wysiek lub wydatek energetyczny organizmu, aby rozoy skadniki pokarmowe na zwizki proste, bo tylko w takiej formie mog by wchonite do krwiobiegu. Wielko tego wysiku zaley od konsystencji i struktury molekularnej pokarmu. Kiedy spoywamy 100 kalorii cukru w kostkach, ktry jest atwo przyswajalnym wglowodanem zoonym z prostych moleku, absorpcja jest szybka i praca ta kosztuje organizm tylko 7 kalorii. Do wykorzystania pozostaj wic 93 kalorie. SDD

Jak dziaaj biaka?

Przyswajanie biaek pociga due zuycie kalorii

13

hydratw wgla wynosi 7%. Kiedy spoywamy 100 kalorii masa lub oliwy, przyswajanie jest troch bardziej pracochonne i kosztuje nas 12 kalorii, pozostawiajc organizmowi 88 kalorii. SDD tuszczw wynosi 12%. Aby przyswoi 100 kalorii czystych biaek, jak biako jaja, chuda ryba lub biay chudy ser, rachunek okazuje si olbrzymi, bowiem biaka zbudowane s z bardzo dugich acuchw moleku, ktrych podstawowe ogniwa - aminokwasy, s ze sob tak silnie poczone, e ich rozdzielenie wymaga duo wikszej pracy. Na ich przyswojenie trzeba zuy 30 kalorii, pozostawiajc organizmowi ju tylko 70, czyli SDD biaek wynosi 30%. Przyswajanie biaek jest powan wewntrzn prac organizmu, w czasie ktrej wyzwala si ciepo i podwysza si temperatuta ciaa, co wyjania, dlaczego odradza si kpiel w zimnej wodzie po posiku bogatym w biaka, rznica temperatur moe bowiem spowodowa szok termiczny. Ta charakterystyczna cecha biaek, irytujca spieszcych si do kpieli, jest bogosawiestwem dla otyych z atwoci przyswajajcych kalorie. Pozwala im bezbolenie zaoszczdzi troch kalorii i je bez cigego mylenia o konsekwencjach. Pod koniec dnia, na 1500 kalorii skonsumowanych protein - co oznacza poywne jedzenie - po procesie trawienia w organizmie pozostaje ich ju tylko 1000.To jest wanie klucz do planu Protal i jeden z zasadniczych powodw jego skutecznoci. Ale to nie wszystko ... Spoywanie pokarmw sodkich lub tustych, atwo trawionych i przyswajalnych, powoduje tylko chwilowe uczucie sytoci, po ktrym przedwczenie powraca gd. Udowodniono, e podjadanie sodkich lub tustych produktw nie opnia ponownego nadejcia godu, nie sprawia te, e w czasie nastpnego posiku zjemy mniej. Natomiast podjadanie produktw bogatych w biaka opnia godzin nastpnego posiku i skania do spoycia mniejszej iloci pokarmu. Spo ywanie wycznie pokarmw proteinowych powoduje ponadto wytwarzanie naturalnych biomarkerw uczucia sytoci, co zaspokaja gd na duej. Po dwch czy trzech dniach odywiania opartego wycznie na proteinach, uczucie godu znika i Protal moe by kontynuowany bez naturalnej groby, ktra wisi nad wikszoci innych diet - groby godu. Niektre kuracje odchudzajce lub sposoby odywiania si znane s jako "hydrolowe: na przykad dieta oparta gwnie na produktach rolinnych, obta w owoce, jarzyny i sole mineralne, poniewa sprzyjaj zatrzymywaniu wody w organimie, czego natychmiastowy skutkiem s opuchnicia. W przeciwiestwie do nich diety bogate w biaka s raczej "hydrofobowe: uatwiaj wydalanie moczu i osuszaj tkanki przepenione wod, stan szczeglnie nieprzyjemny przed miesiczk lub w okresie premenopauzy. Dieta uderzeniowa planu Protal zoona wycznie z produktw wysokobiakowych jest kuracj, ktra najskuteczniej usuwa nadmiar wody z organizmu. Ta waciwo jest szczeglnie korzystna dla kobiet. Mczyzna tyje przede wszystkim dlatego, ze zbyt duo je i magazynuje nadmiar kalorii w postaci tuszczu. U kobiety mechanizm tycia jest czsto bardziej zoony i zwizany z zatrzymywaniem wody, co hamuje i zmniejsza efekty kuracji odchudzajcych. W niektrych momentach cyklu menstruacyjnego, cztery lub pi dni przed krwawieniem, lub na niektrych rozdroach ycia kobiety, jak dojrzewanie pciowe, klimakterium, czasami w peni dojrzaoci pciowej, pod wpywem zakce hormonalnych kobiety, szczeglnie te z nadwag, zaczynaj zatrzymywa wod i czuj si napczniae, wzdte, spuchnite na twarzy po przebudzeniu, nie mog zdj piercionkw z serdelkowatych palcw, maj cikie i spuchnite nogi w kostkach. Temu zatrzymywaniu wody towarzyszy przybranie na wadze. Jest ono zazwyczaj odwracalne, ale moe sta si chroniczne. Zdarza si te, e kobiety te, aby odzyska lini i unikn tycia, poddaj si diecie i z przykroci zauwaaj, e jest ona nieskuteczna. We wszystkich tych przypadkach - wcale nie takich rzadkich - czyste biaka, na ktrych opiera si faza uderzeniowa kuracji Protal, maj natychmiastowe i decydujce dziaanie. W cigu kilku dni, a niekiedy wrcz kilku godzin, tkanki przesycone wod osuszaj si, co natychmiast odzwierciedla waga, a towarzyszce temu poczucie zadowolenia i lekkoci zwiksza motywacj. Chodzi tu o waciwo biaek doskonale znan dietetykom i od zawsze zauwaan przez niewtajemniczonych. Zanim zlikwidowano grulic antybiotykami, jednym z podstawowych sposobw jej leczenia byo karmienie chorego poywieniem

Biaka zmniejszaj apetyt

Biaka przeciwdziaaj obrzkom i zatrzymywaniu wody

Biaka zwikszaj odporno organizmu

14

charakteryzujcym si znacznym zwikszeniem proporcji biaek. W Berk-sur-Mer, nadmorskim kurorcie i uzdrowisku pooonym nad kanaem La Manche, zmuszano nawet modzie w okresie dojrzewania do picia krwi zwierzcej. Dzisiaj trenerzy zalecaj produkty wysokobiakowe Sportowcom, ktrzy intensywnie trenuj. Lekarze postpuj podobnie, aby zwikszy odporno na infekcje chorych na anemi lub przyspieszy gojenie si ran. Warto korzysta Z tej waciwoci biaek, bowiem jakiekolwiek odchudzanie zawsze osabia organizm. Zauwayem, e pocztkowy okres, na ktry skadaj si wycznie wysokobiakowe produkty, jest najbardziej stymulujc faz planu Protal. Niektrzy pacjenci zasygnalizowali mi wrcz, e dieta ta wywoywaa w nich poczucie euforii pod wzgldem zycznym oraz mentalnym, i to ju pod koniec drugiego dnia. Nie ma w tym nic dziwnego, biorc pod uwag, ze skra, jej elastyczna tkanka i minie s zbudowane gwnie z biaek. Kuracja niedostarczajca odpowiedniej iloci biaek zmusiaby organizm do korzystania z biaek znajdujcych si w miniach i skrze, pozbawiajc j elastycznoci, nie mwic ju o osabieniu koci, ktre u kobiety w okresie menopauzy i bez tego s dostatecznie zagroone. Poczenie tych negatywnych czynnikw powoduje starzenie si tkanek, skry, wosw i oglne pogorszenie wygldu widoczne dla otoczenia, co moe doprowadzi do przedwczesnego przerwania kuracji odchudzajcej. Tymczasem dieta bogata w proteiny, a zwaszcza kuracja zoona wycznie z protein - inaugurujca plan Protal - nie zagraa biakom, z ktrych zbudowane s tkanki organizmu, poniewa dostarcza ich w duej iloci. W tych warunkach szybka i motywujca utrata kilogramw nie odbiera miniom sprystoci, skrze blasku i pozwala zeszczuple bez starzenia si. Ta waciwo planu Protal moe si wyda drugorzdna kobietom modym, okrgym, o twardych miniach i jdrnej skrze, staje si natomiast niezwykle istotna dla kobiet zbliajcych si do okresu menopauzy albo o sabej muskulaturze oraz delikatnej i cienkiej skrze. Warto wspomnie, e widzi si dzisiaj zbyt wiele kobiet, ktre dbaj o swj wygld, patrzc wycznie na wskanik wagi.Tymczasem waga nie moe i nie powinna odgrywa zasadniczej roli. Pikna cera, sprysto skry, jdrno ciaa, wszystko to decyduje o wygldzie kobiety. Problem wody zawsze nieco zbija z tropu. Na ten temat kr rnorodne zdania oraz opinie i zawsze znajdzie si jaki pseudoautorytet goszcy pogld przeciwny temu, ktry syszelicie poprzedniego dnia. Otz problem ten nie jest zwykym marketingowym pomysem przemysu dietetycznego, grzechotk do zabawiania osb pragncych by szczupymi. To bardzo wana kwestia, krra mimo olbrzymich wysikw podejmowanych wsplnie przez pras, lekarzy, sprzedawcw wd i ludzi kierujcych si zwykym zdrowym rozsdkiem nigdy nie przebia si dostatecznie do opinii publicznej ani do odchudzajcych si. Wydawaoby si, e aby si pozby zapasw tuszczu, nale y przede wszystkim spali kalorii, ale spalanie, mimo e niezbdne, nie wystarczy. Zeszczuple to zarwno spali, jak i usun. Co pomylaaby pani domu o niewypukanym praniu czy naczyniach. Podobnie jest z chudniciem i trzeba to jasno powiedzie. Kuracja odchudzajca, ktrej nie towarzyszy odpowiednia dzienna racja wody, jest kuracj z. Nie tylko jest mao skuteczna, ale przyczynia si do nagromadzenia w organimie szkodliwych ubocznych produktw przemiany materii. Nie ulega wtpliwoci, e im wicej si pije wody i wydala moczu, tym wiksze daje to nerkom moliwoci usunicia ubocznych produktw przemiany materii. Woda jest wic najlepszym naturalnym rodkiem moczopdnym. Zadziwiajce, jak mao ludzi pije wystarczajco duo wody. Tysice codziennych spraw opnia i w kocu tumi naturalne uczucie pragnienia. Mijaji dni i tygodnie, pragnienie zanika i przestaje odgrywa rol sygnalizatora odwodnienia tkanek. Wiele kobiet, ktrych pcherz moczowy jest mniejszy i bardziej wrazliwy ni u mczyzn, wstrzymuje si od picia, aby unikn cigego wychodzenia do ubikacji w czasie pracy lub podczas podry czy choby z powodu niechci do korzystania z toalet publicznych. Jednak to, co byoby do przyjcia w normalnych warunkach, jest absolutnie zakazane podczas kuracji odchudzajcej. Jeeli wikszo argumentw zwizanych z higien wydaje si zudna, jest jeden, ktry zawsze przekona: Niedobr wody w czasie odchudzania jest nie tylko toksyczny dla organizmu, ale moe rwnie zmniejszy lub cakowicie zablokowa utrat wagi i zni-

Czyste biaka pozwalaj schudn bez utraty masy miniowej i bez zwiotczenia skry

KURACJA TA MUSI BY BARDZO OBFITA W WOD

Woda oczyszcza i poprawia wyniki kuracji

15

weczy wiele wysikw. Dlaczego? W trakcie kuracji odchudzajcej ludzki mechanizm spalania tuszczu dziaa jak kady silnik spalinowy. Spalona energia wydziela ciepo i spaliny. Jeli spaliny te nie s regularnie usuwane przez prac nerek w grnej czci ukadu pokarmowego, ich akumulacja w dolnej czci doprowadzi wczeniej czy pniej do przerwania spalania i uniemoliwi jakkolwiek utrat wagi, nawet jeli stosujemy si dokadnie do zalece diety. Tak samo byoby z silnikiem samochodu, ktremu zatkano rur wydechow, lub z kominkiem, z ktrego nie wybierano popiou - i jeden, i drugi zadusiby si, zgas pod stosem odpadw. Bdy ywieniowe otyego, nagromadzenie zych przyzwyczaje, stosowanie zbyt ostrych lub niekonsekwentnych diet, wszystko to rozleniwio jego nerki. Osoba otya bardziej ni ktokolwiek inny potrzebuje bardzo duych iloci wody, aby rozrusza swoje organy wydalania. Pocztkowo operacja ta moe wydawa si nieprzyjemna i mczca, szczeglnie zim, ale przyzwyczajenie stopniowo bierze gr i staje si potrzeb dziki przyjemnemu poczuciu wewntrznego oczyszczenia i skuteczniejszego chudnicia. Dotyczy to tylko kobiet, bowiem cellulit to tkanka tuszczowa, ktra pod wpywem hormonw gromadzi si i odkada w typowych dla kobiet miejscach: na udach, biodrach i kolanach. Zauwayem, e nawet w przypadkach najbardziej opornych pacjentek, ktrych diety bardzo czsto s nieskuteczne, kuracja proteinowa w poczeniu z ograniczeniem spoycia soli i zwikszon konsumpcj lekko mineralizowanej wody pozwalay na bardziej harmonijn utrat wagi i umiarkowane, ale rzeczywiste zeszczuplenie w tak niewdzicznych miejscach, jak uda czy wewntrzna cz kolan. U takiej pacjentki plan Protal w porwnaniu z innymi kuracjami odchudzajcymi stosowanymi w rnych momentach ycia pozwala przy takiej samej liczbie utraconych kilogramw na najwiksz utrat centymetrw w biodrach i udach. Wyniki te mona wyjani wodoszczelnym dziaaniem biaek i intensywn ltracj nerek dziki spoyciu bardzo duych iloci wody. Woda dostaje si do wszystkich tkanek, takie tych dotknitych skrk pomaraczow. Wpywa do nich nieskazitelnie czysta, a wypywa sona i zanieczyszczona. Do akcji usunicia soli i toksyn z komrek dochodzi jeszcze silne dziaanie spalania biaek, co razem przynosi efekt w postaci zmniejszenia cellulitu. Jest to, co prawda, dziaanie raczej skromne i tylko czciowe, ale i tak wyjtkowe jak na kuracj odchudzajc, poniewa wikszo znanych diet nie ma adnego wpywu na cellulit. W zbiorowej podwiadomoci wci pokutuje wiele przestarzaych i nieprawdziwych opinii, ktre ka nam wierzy, e lepiej jest pi midzy posikami, aby unikn zatrzymywania wody przez pokarmy. Tymczasem unikanie picia w czasie posiku nie ma adnego zjologicznego uzasadnienia, co wicej, moe przynie skutek odwrotny do zamierzonego. Niepicie w czasie posiku, gdy pojawia si pragnienie - a picie jest wtedy atwe oraz przyjemne - grozi stumieniem pragnienia i zapomnieniem o piciu w cigu dnia, kiedy pochonie nas cakowicie praca oraz codzienne czynnoci. Podczas kuracji Protal, szczeglnie w fazie uderzeniowej, naley koniecznie - poza wyjtkowymi przypadkami zatrzymywania wody w organizmie z powodu zaburze hormonalnych lub niewydolnoci nerek - pi ptora litra wody dziennie, najlepiej mineralnej, ale rwnie pod jakkolwiek inn postaci - herbaty, kawy czy ziek. Kubek herbaty na niadanie, szklanka wody do poudnia, dwie nastpne do drugiego niadania czy lunchu, po posiku kawa, szklanka po poudniu, dwie szklanki do kolacji, i tak oto bez problemu wypijamy dwa litry wody. Wiele pacjentek mwio mi, e aby duo pi mimo braku pragnienia, przyjy mao elegancki, ale wedug nich skuteczny zwyczaj picia bezporednio z butelki. > W pierwszym okresie planu Protal, czyli fazie uderzeniowej opartej wycznie na czystych proteinach, naley pi wody niskozmineralizowane, lekko moczopdne i lekko przeczyszczajce. Trzeba unika wd, ktre zawieraj zbyt duo soli. > Hydroxydase to woda rdlana szczeglnie uyteczna w kuracjach oczyszczajcych, a zwaszcza w przypadku nadwagi poczonej z cellulitem pojawiajcym si na nogach. Woda ta, sprzedawana w aptekach w pojedynczych butelkach, moe by z powodzeniem wczona do planu Protal. Nalezy pi na czczo jedn butelk dziennie.

Poczenie wody i biaek silnie dziaa na cellulit

Kiedy naley pi wod?

Jak wod pi?

16

> Ci, ktrzy maj zwyczaj pi ltrowan wod z kranu, mog to robi nadal. Najwazniejsza jest taka ilo wypitej wody, by pobudzi nerki, a nie jej specyczny skad chemiczny. > Podobnie z wszelkimi naparami, zikami, herbat, werben, lip czy mit. Wszyscy, ktrzy s do nich przyzwyczajeni i szczeglnie zim wol pi napoje gorce, aby si rozgrza, mog si dalej delektowa ich smakiem. > Picie napojw gazowanych light, przede wszystkim coca-coli light, ktra jest dzi tak samo rozpowszechniona jak normalna coca-cola, jest nie tylko dozwolone. Sam nabraem zwyczaju, by doradza picie takich napojw w czasie kuracji odchudzajcych z kilku wzgldw. Przede wszystkim wielu ludziom atwiej wypi dwa zalecane litry pynw w takiej postaci. Ponadto zawarto cukrw i kalorii w tych napojach jest praktycznie adna, jedna kaloria na szklank, co odpowiada zaledwie wartoci kalorycznej jednego orzeszka ziemnego na du butelk. Cola light, tak jak i zwyka coca-cola, jest wymyln mieszank intensywnych smakw, a jej czste picie, szczeglnie przez asucha poszukujcego sodkich dozna, moe zmniej- szy ch na co sodkiego do zjedzenia. Wiele moich pacjentek stwierdzio, e pokrzepiajce i beztroskie spoywanie napojw gazowanych light bardzo im pomagao w trakcie kuracji. Jedynym wyjtkiem jest dieta u dzieci i modziey, dowiadczenie wykazao bowiem, e w tym wieku "cukiet zastpczy" le odgrywa swoj rol i w bardzo znikomym stopniu osabia potrzeb zjedzenia czego sodkiego. Ponadto nieograniczone spoycie sodkich napojw moe wytworzy przyzwyczajenie picia nie po to, by ugasi pragnienie, lecz dla samej przyjemnoci, i pniej moe si przerodzi w bardziej niepokojce uzalenienia. W jzyku potocznym czsto utosamia si uczucie ssania w odku z uczuciem godu, co nie jest cakiem bdne. Wypita w czasie posiku i zmieszana z pokarmami woda zwiksza cakowit objto ksa pokarmowego, powoduje rozcignicie odka i wraenie zaspokojenia godu, co jest pierwsz oznak sytoci lub przejedzenia. To kolejny argument za tym, aby pi przy stole. Dowiadczenie dowodzi te, e efekt gestu picia i wypenienia jamy ustnej dziaa rwniei poza posikami, na przykad w najbardziej niebezpiecznym w cigu dnia czasie, midzy godzinami 17 a 20. Dua szklanka dowolnego napoju czsto wystarczy, aby zmniejszy ochot na jedzenie. Obecnie wrd najbogatszych narodw wiata rozprzestrzenia si nowy rodzaj godu. Jest to gd, ktry mieszkaniec Zachodu, osaczony przez nieskoczony wybr dostpnych na wycignicie rki produktw ywnociowych, narzuca sobie sam, ale sigajc po te produkty, szybciej si starzeje lub umiera. Zadziwiajice, e w naszych czasach, gdy zwykli ludzie, instytucje i laboratoria farmaceutyczne marz o odkryciu idealnego rodka na zaspokojenie godu, wikszo osb, ktrych ten problem dotyczy, odmawia uycia rodka tak prostego, nieszkodliwego i skutecznego w zmniejszeniu apetytu, jakim jest woda. Sl jest niezbdna do ycia i w rnym stopniu obecna we wszystkich pokarmach. Dlatego dodatkowa sl jest niepotrzebna, to tylko przyprawa, ktra poprawia smak potraw, zaostrza apetyt, a bardzo czsto u ywana jest po prostu z przyzwyczajenia. Mona, a nawet powinno si przey cae ycie na diecie ubogiej w sl. Sercowcy, chorzy na niewydolno nerek, nadcinieniowcy uywaj mao soli i nigdy nie cierpia na jej niedobr. Ostrono powinni zachowa tylko niskocinieniowcy. Dieta zbyt uboga w sl, szczeglnie w poczeniu z du konsumpcj wody, moe zwikszy ltracj krwi, zmniejszy jej objto i dodatkowo obniy cinienie, co moe spowodowa zmczenie oraz zawroty gowy przy nagym wstawaniu. Osoby z niskim cinieniem powinny ostronie stosowa t diet i nie przekracza spoycia ptora litra wody. Zbyt sone pokarmy zatrzymuj i wi wod w tkankach W gorcych krajach regularnie rozdaje si robotnikom pastylki soli, aby nie odwodnili si na socu. U kobiet, szczeglnie tych o duej aktywnoci hormonalnej, przed miesiczk, w okresie premenopauzy lub w ciy, rne czci ciaa mogy si sta podatne na wchanianie i zatrzymywanie duych iloci wody. U tych kobiet plan Protal, kuracja wodoszczelna w caym tego sowa znaczeniu, bdzie w peni skuteczna pod warunkiem ograniczenia do minimum ilo spoywanej soli, co pozwala wypitej wodzie przepyn szybciej przez organizm. Niemal identyczne zalecenia otrzymuj pacjenci leczeni kortyzonem.

Woda jest najlepszym naturalnym rodkiem syccym

KURACJA TA MUSI ZAWIERA JAK NAJMNIEJ SOLI

Dieta uboga w sl nie stanowi adnego zagroenia

17

Czsto sycha osoby skarce si, e potra w jeden wieczr przybra na wadze kilogram lub nawet dwa, jeli na chwil odstpi od diety. Zdarza si tez, e wzrost masy ciaa jest niewspmierny do rzeczywistej liczby zjedzonych produktw. Kiedy przeanalizujemy posiek, ktry doprowadzi do tak nagego przybrania na wadze, okazuje si czsto, e w aden sposb nie mg on dostarczy takiej liczby kalorii, by organizm mg przyty cae dwa kilogramy, bo kt byby w stanie w tak krtkim czasie pochon 18 000 kalorii? Chodzi tu po prostu o poczenie posiku zbyt sonego i za bardzo podlanego alkoholem. Poczenie soli z alkoholem wystarczy, aby zwolni przepyw wypitej wody. Nie naley nigdy zapomina, e litr wody way kilogram a dziewi gramw soli zatrzymuje jeden litr wody w tkankach przez dzie lub dwa. Jeli w trakcie kuracji zobowizania zawodowe lub rodzinne narzucaj nam obty posiek i zmusza nas to do odstpienia od zalece diety, nie powinnimy w tym czasie zbyt duo soli i pi zbyt duo alkoholu, a przede wszystkim nie powinnimy si way nastpnego dnia rano, bo widzc gwatowne przybranie na wadze, mona straci zapa, determinacj i wiar w siebie. Naley poczeka dzie lub dwa, zaostrzajc nieco diet, zwikszajc spoycie wody lekko mineralizowanej, ograniczajc sl, a zastosowanie tych trzech rodkw wystarczy, aby powrci do poprzedniej wagi. Potrawy sone zwikszaj wydzielanie liny i soku odkowego, co z kolei pobudza apetyt. I przeciwnie, potrawy mao sone bardzo lekko stymuluj soki trawienne i nie wzmagaj apetytu. Niestety, brak soli gasi take pragnienie, a osoba poddajca si kuracji Protal musi narzuci sobie - szczeglnie w pierwszych dniach diety - zwikszone spoycie napojw, aby wywoa w organizmie wiksze zapotrzebowanie na pyny i spowodowa powrt naturalnego pragnienia. Dieta oparta na czystych proteinach, czyli ta, od ktrej rozpoczynamy i ktra stanowi si napdow czterech poczonych w planie Protal diet, nie jest kuracj podobn do adnej innej. Jedynie ona opiera si wycznie na jednym podstawowym skadniku odywczym i wycznie na jednej cile zdeniowanej kategorii produktw o maksymalnej zawartoci biaka. W tej diecie i na wszystkich kolejnych etapach planu Protal naley zapomnie o liczeniu kalorii. Spoycie ich w maej czy duej liczbie ma znikomy wpyw na rezultat, najwaniejsze, by nie wykracza poza jedn, jasno ustalon kategori produktw. Protal jest jedyn kuracj, ktrej sekret tkwi w tym, e je si duo, wrcz na zapas, zanim pojawi si gd, bo kiedy si pojawi, stanie si niemoliwy do opanowania i nie da si zaspokoi tylko proteinami, na ktre pozwala dieta, ale skoni wszystkich nieostronych do signicia po produkty gratykujice, o niskiej wartoci odywczej i olbrzymim adunku emocjonalnym, sodkie i tuste, kaloryczne i destabilizujce. Skuteczno planu Protal cakowicie zaley od selekcji pokarmw: jest piorunujca, gdy odywianie ogranicza si do wybranej kategorii produktw, a duo mniejsza i sprowadzona do smutnej reguy liczenia kalorii, gdy si od tej kategorii odchodzi. Tej kuracji nie mona si podda poowicznie. Rzdzi ni zasada: "wszystko albo nic" nie tylko uzasadniajca jej metaboliczn skuteczno, ale i niezwyke dziaanie psychologiczne, jakie ma na otyych funkcjonujcych przecie wedug tej samej zasady. Czowiek otyy czsto jest obdarzony temperamentem nieznajcym umiaru - jest rwnie ascetyczny w wysiku, co spontaniczny w swawolach, dlatego na kadym z czterech etapw kuracji Protal znajdzie przedsiwzicie na swoj miar. Podobiestwa midzy prolem psychologicznym otyego a struktur kuracji tworz zwizek, ktrego znaczenie trudno zrozumie niewtajemniczonym, ale w praktyce to on decyduje o skutecznoci diety. Wzajemne przystosowanie wytwarza mocne przekonanie do kuracji, co uatwia tracenie na wadze, i nabiera penego znaczenia na etapie ostatecznej stabilizacji, kiedy wszystko opiera si na jednym dniu diety proteinowej na tydzie, dniu wyrwnania strat, punktowego i skutecznego uderzenia, ktre jedynie w tej formie moe by zaakceptowane przez wszystkich od lat walczcych ze skonnoci do nadwagi. Doszlimy do decydujcego momentu wprowadzania planu Protal w czyn. Wiemy teraz wszystko, co jest konieczne do zrozumienia zasady dziaania i skutecznoci czterech skadajcych si na niego diet. W teoretycznym wstpie staraem si wytumaczy, e nie jest si otyym przez przypadek i tusza, ktrej dzi chcecie si pozby, jest czci was samych, odrzucacie j, ale ona jest odzwierciedleniem waszej natury, psychiki i osobowoci. Mwi take

Sl zwiksza apetyt, a jej ograniczenie zmniejsza go

Podsumowanie

Plan Protal w codziennej praktyce 18

o waszych genach i wrodzonej skonnoci do tycia, waszej historii, funkcjonowaniu metabolizmu, charakterze, emocjach i bardzo czsto o szczeglnym sposobie korzystania z przyjemnoci, jaki daje jedzenie agodzce wasze mae i due przykroci yciowe. Pokazuje to, e sprawa nie jest tak prosta, na jak wyglda, i wyjania, dlaczego tyle osb - w tym by moe rwnie i wy - ponioso porak i mnstwo kuracji nie przynioso adnych rezultatw. Walka z tak potn i pierwotn si, jak jest potrzeba jedzenia, si pochodzc z gbi jestestwa, wrcz zwierzc, nieokieznan, ktra zabija wszelkie rozsdne argumenty, nie moe oczywicie opiera si na zwykej, racjonalnej nauce zasad zdrowego ywienia, nawet najbardziej sensownej, ani tym bardziej na nadziei, e otyy moe si sam kontrolowa. Aby mie jakkolwiek szans przeciwstawienia si sile instynktu, naley walczy z nim jego wasn broni, posugiwa si jego rodkami, jzykiem i argumentacji o tym samym instynktownym podou. Strach przed chorob, potrzeba przynalenoci do grupy i przystosowania si do obowizujcych kryteriw maj to wanie podoe i s jedynym instynktownym murem obronnym zdolnym dzisiaj zmotywowa i zmobilizowa otyego, ale wyciszaj si przy pierwszej zmianie na lepsze, kiedy tylko poprawia si wygld, ubrania staj si luniejsze, a zadyszka przy wchodzeniu na schody znika. Aby kuracja, a jeszcze lepiej caociowy plan dziaania zosta w ogle podjty, a pniej przestrzegany przez osob oty, musi posuy si innym instynktownym bodcem - argumentem autorytetu. Musi by sformuowany przez zewntrzny autorytet, wol, ktra zastpuje wol otyego i stawia precyzyjne warunki niepodlegajce interpretacji ani dyskusji, a przede wszystkim podtrzymywane w moliwej do zaakceptowania formie tak dugo, jak dugo zamierza si zachowa osignite wyniki. Zbudowaem plan Protal, wykorzystujc niezwyk skuteczno naprzemiennej kuracji proteinowej, przystosowujic go z biegiem lat do szczeglnej psychiki osoby otyej, przygotowujc jej zestaw niezawodnych wskaza, ktre ukierunkowuj jej skonn do przesady i gwatown natur, a take heroizm i entuzjazm, z jakimi wyrwnuje swj brak wytrwaoci w staraniach. Z biegiem czasu zrozumiaem rwnie, e zadna pojedyncza kuracja odchudzajca nie moe sprosta tak trudnemu zadaniu, skonstruowaem wic globalny i spjny plan, w ktrym nastpuj po sobie cztery uzupeniajce si kuracje, aby osoba otya nigdy nie zostaa sam na sam e swoimi pokusami i sabociami. Nadszed zatem moment, aby opisa, jak wprowadzi w ycie ten "czteropitrowy" plan. Niezalenie od warunkw stosowania, czasu trwania i szczegowych zalece plan Protal zaczyna si zawsze od kuracji opartej na czystych proteinach. Zalecam je aby wywoa impuls psychologiczny i efekt metabolicznego zaskoczenia, ktrych wsplne dziaanie pociga za sob pierwszy, decydujcy spadek wagi. Przedstawi teraz szczegowo wszystkie produkty ywnociowe, ktre bd wam towarzyszy w pierwszej fazie, dodam do tego opis kilku rad uatwiajcych dokonywanie wyborw. Ile czasu powinien trwa pierwszy etap, aby pocztek kuracji by skuteczny i speni swoj funkcj. Na to niezwykle wane pytanie nie ma standardowej odpowiedzi. Czas trwania powinien by dostosowany do kadego przypadku. Zaley przede wszystkim od liczby kilogramw, ktre zamierzamy straci, ale rwnie od wieku, liczby wczeniej stosowanych kuracji odchudzajcych, motywacji i szczeglnego upodobania do pokarmw bogatych w proteiny. Podam wam niezwykle precyzyjne informacje dotyczice rezultatw, jakich moecie si spodziewa po tej kuracji, oczywicie pod warunkiem e bdziecie si skrupulatnie stosowa do zalece diety i odpowiednio dobierzecie czas jej trwania. Zasygnalizuj rwnie rnorodne reakcje, z jakimi moecie si spotka w okresie pocztkowym. W tym okresie, ktry bdzie trwa od jednego do dziesiciu dni, macie prawo do omiu niej wyszczeglnionych kategorii pokarmw. Moecie je produkty z tych omiu kategorii bez adnych ogranicze, wedug wasnych upodoba i niezalenie od pory dnia. Wolno wam rwnie miesza te pokarmy. Moecie wybra te produkty, ktre lubicie, i nie uwzgldnia innych; dozwolone jest odywianie si wycznie jedn kategori produktw w czasie posiku, a nawet przez cay dzie. Podstaw jest trzymanie si cile ustalonej listy. Zalecam j od dawna i jestem pewien, e o niczym nie zapomniaem. Musicie te wiedzie, e najmniejsze odchylenie czy minimalne nawet przekroczenie granicy dziaa jak wbicie szpilki w balon.

Faza uderzeniowa: kuracja oparta wycznie na proteinach

Dozwolone produkty

19

Niegronie wygldajce odchylenie wystarczy, aby straci drogocenny przywilej swobody jedzenia bez ilociowych ogranicze. Dla szczypty jakoci stracicie dostp do iloci i przez reszt dnia bdziecie zmuszeni do mudnego liczenia kalorii i ograniczenia iloci spoywanych pokarmw. Zasada jest prosta i nie podlega dyskusji: wszystko, co guruje na licie zamieszczonej poniej, jest dostpne dla was bez adnych ogranicze, o tym, czego na niej nie ma, zapomnijcie na razie, wiedzcie, e wkrtce wszystkie pokarmy powrc do waszego jadospisu. Przez chude miso rozumiem trzy rodzaje mis: cielcin, woowin i konin - dla tych nielicznych, ktrzy jeszcze j jedz. > Woowina: wszystkie kawaki na piecze lub grilla s dozwolone - befsztyk, poldwica, rostbef, zrazwka, kawaki bez tuszczu. Naley natomiast starannie unika antrykotu z koci i rozbratla z koci, ktre s zbyt przeronite tuszczem. > Cielcina: najlepiej lety i piecze. Kotlety z koci s dozwolone pod warunkiem usunicia otaczajcego j tuszczu. > Konina: wszystkie kawaki oprcz aty s dozwolone. Konina jest zdrowym i bardzo chudym misem, jeli j lubicie, powinnicie j je bez obaw, najlepiej w rodku dnia, jest to bowiem miso o waciwociach pobudzajcych, spoyte zbyt pno moe zakci sen. > Wieprzowina i jagnicina nie s dozwolone w kuracji uderzeniowej, ktra musi by jak najbardziej czysta i skuteczna. Sposb przyrzdzania tych mis jest dowolny, lecz nie naley uywa tuszczu, masa, oliwy oraz mietany, nawet odtuszczonej. Polecam smaenie na grillu, ale misa te mog by rwnie dobrze pieczone w piekarniku, na ronie, zawinite w foli, a nawet gotowane. Dugo pieczenia czy gotowania pozostaje do indywidualnej oceny, trzeba jednak wiedzie, e gotowanie i pieczenie misa pozbawia je stopniowo tuszczu, zbliajc je w ten sposb do czystego biaka, a do tego wanie dy kuracja. Dozwolone s tatar i carpaccio, ale powinny by przygotowane bez oliwy. Miso mielone lub w formie hamburgera polecam tym, ktrym miso w kawaku szybko si sprzykrzy i chtnie przygotuj je w formie kuleczek z dodatkiem jajka, zi, kaparw, upieczone w piekarniku. Steki s dozwolone, ale naley uwaa, aby zawarto tuszczu nie przekraczaa 10%. 15% to za duo w fazie uderzeniowej. Przypominam raz jeszcze, e iloci s nieograniczone. W tej kategorii dopuszczalne s jedynie wtroba cielca, woowa lub wtrbki z drobiu i ozr. Ozr cielcy lub jagnicy, mao tusty, jest dozwolony. W przypadku woowego naley spoywa raczej jego przedni cz, ktra jest najchudsza, i unika zbyt tustej czci tylnej. Warto wtroby wynikajca z duej zawartoci witamin jest niestety zmniejszona przez obto cholesterolu, dlatego osoby z grupy ryzyka chorb sercowo-naczyniowych musz wykluczy j ze swojego jadospisu. W tej grupie pokarmw nie ma adnych restrykcji ani ogranicze. Wszystkie ryby s dozwolone: tuste i chude, biae i niebieskie, wiee i mroone, w konserwie w sosie wasnym - nie w oleju, wdzone i suszone. > Dozwolone s wszystkie tuste ryby o niebieskiej skrze, to znaczy sardynka, makrela, tuczyk, oso. > Wszystkie biae i chude ryby rwnie, jak sola, czarniak, dorsz, dorada, barwena, oko, merlan, reja, pstrg, rdzawiec, mitus i wiele innych. > Ryby wdzone, szczeglnie wdzony oso, ktry, mimo e byszczy od tuszczu, nie zawiera go wicej ni stek. Podobnie z wdzonym pstrgiem, wgorzem i upaczem. > Ryby w konserwach, bardzo przydatne jako posiek na szybko lub przekska, na przykad tuczyk, oso, makrela w biaym winie, spoyta bez sosu. S dozwolone tylko w sosie wasnym. > Surimi, stosunkowo nowy produkt spreparowany z wykorzystaniem chudej biaej ryby, aromatyzowany sosem z kraba z niewielk iloci cukru. Jest bardzo praktyczny w uyciu, bez zapachu, atwy do zabrania ze sob, niewymagajcy adnego przygotowania ani gotowania, mona go schrupa jako przeksk o kadej porze dna. Ryby naley przygotowywa bez dodatku tuszczu, polane cytryn i przyprawione aromatami lub pieczone w piekarniku,

Kategoria pierwsza: chude misa

Kategoria druga: podroby

Kategoria trzecia: ryby

20

nadziane zioami i cytryn, gotowane na wywarze z jarzyn albo jeszcze lepiej w folii, dla zachowania caej esencji smakw. W tej kategorii pokarmw znajduj si wszystkie skorupiaki i miczaki. > Krewetki szare i rowe, gambasy (olbrzymie krewetki), kraby, krab pustelnik, brzegwki, homary, mae i due lan- gusty, ostrygi, mule, muszlaki i muszle witego Jakuba (przegrzebki). Nie naley zapomina o tych produktach, bowiem wprowadzaj do jadospisu urozmaicenie i nadaj kuracji odchudzajcej odwitny charakter. S take bardzo sycce.

Kategoria czwarta: owoce morza

Kategoria pita: drb

skry.

> Wszelki drb, oprcz ptactwa o paskich dziobach, kaczek i gsi, jest dozwolony, pod warunkiem e spoywamy go bez

> Najpopularniejszym i najprakryczniejszym drobiem w przypadku kuracji opartej na proteinach jest kurczak. Wszystkie jego czci s dozwolone oprcz zbyt tustej czci skrzydeek, gdzie nie mona oddzieli skry. Trzeba jednak wiedzie, e istnieje wyrana rnica zawartoci tuszczu midzy rnymi czciami kurczaka. Najchudsze miso to pier, potem udko, nastpnie skrzydeko. Powinnimy wybiera jak najmodszego kurczaka. > Indyk w kadej postaci, let na patelni lub natarte czosnkiem, pieczone w piekarniku udo, mody indyk, perliczka, gob, przepirka oraz dziczyzna, jak baant, kuropatwa, a nawet dzika kaczka, ktra jest chuda. > Chudym misem, ktre mona spoywa pieczone lub duszone w musztardzie albo biaym chudym serze, jest krlik. Od jakiego czasu mona znale w supermarketach szynk wieprzow light, a take lekko wdzon szynk z indyka lub z kurczaka o zawartoci tuszczu 4-2%, czyli mniejszej ni najchudsze miso czy ryba. S wic nie tylko dozwolone, ale i polecane ze wzgldu na dostpno i atwo w uyciu. Dostpne w foliowych opakowaniach, pokrojone, niebrudzce i bez zapachu, atwo je zatem zabra ze sob i przyrzdzi posiek w cigu dnia. Nawet jeli nie dorwnuj smakiem tradycyjnym wdlinom, ich warto odywcza jest pod kadym wzgldem porwnywalna. Przypomnam, e prawdziwa szynka i golonka s zabronione, a tym bardziej szynka surowa i wdzona. Jaja mona je na twardo, na mikko, sadzone, omlet czy jajecznic - usmaone na teonowej patelni, to znaczy bez dodatku oleju i masa. Aby konsumowa je w sposb bardziej wyranowany i mniej monotonny, moecie doda do nich kilka krewetek czy langust, a nawet kawaki kraba. Mona je rwnie przyrzdzi z posiekan cebul a-la hiszpaska tortilla lub ze szparagami. W kuracji odchudzajcej, w ktrej nie ma ogranicze ilociowych, jaja mog stwarza problemy zwizane z zawartoci cholesterolu lub nietolerancj pokarmow. Jaja s rzeczywicie bogate w cholesterol i nadmierne ich spoywanie jest niewskazane w przypadku osb z wysokim poziomem cholesterolu we krwi. W tym przypadku radzi si ograniczy konsumpcj do trzech lub czterech tek tygodniowo, biako mona je bez ogranicze. Warto w takim razie przygotowywa sobie omlety i jajecznice, uywajc jednego tka na dwa biaka. W przypadku nietolerancji jaj - zdarzaj si alergie na tko, ale s bardzo rzadkie - pacjent cierpicy na takie uczulenie doskonale o tym wie i potra go unika. Duo bardziej rozpowszechnione jest ze trawienie jaj, ktre czsto bdnie przypisuje si wraliwoci wtroby. Poza jajami zej jakoci lub niewieymi wtroba nie znosi smaonego masa, ktrego uywamy do przygotowania potraw z jaj. Jeli nie macie alergii na tko i przygotowujecie potraw bez tuszczu, moecie bez adnego problemu spoywa dwa jaja dziennie podczas krtkiego czasu trwania fazy uderzeniowej. Kategoria sma: chudy nabia (jogurty, serki homogenizowane, twaroki nie zawierajce tuszczu). Produkty te stworzone, by uatwi zdrowe i nietuczce odywianie, s prawdziwym nabiaem, jak serki, jogurty i twaroki tradycyjne, lecz nie zawieraj tuszczu. Poniewa proces przetwarzania mleka w ser pozbawia je laktozy, jedynego cukru zawartego w mleku, chudy nabia zawiera praktycznie tylko biako, zatem jego znaczenie w kuracji uderzeniowej, gdy poszukuje si jak najczystszych biaek, jest ogromne. Kilka lat temu producenci nabiau wprowadzili na rynek now generacj chudych jogurtw sodzonych aspartamem i aro-

Kategoria szsta: chude wdliny

Kategoria sidma: jaja

21

matyzowanych lub wzbogaconych pulp owocow. O ile sodzik i aromaty s tylko wabikami pozbawionymi wartoci ka- lorycznej, wzbogacenie jogurtw i serw w owoce wprowadza niewielk ilo niepodanych wglowodanw. Niedogodno t w duym stopniu rekompensujemy tym, e te smaczne i lubiane produkty mog by spoywane jako deser, uatwiajc przestrzeganie diety. Nabia z aspartamem jest zatem dozwolony. Naley tylko zwraca uwag, aby wybra produkty bez zawartoci tuszczu, na rynku jest bowiem dostpny nabia bez cukru, ale wyprodukowany z penego mleka, zdecydowanie bardziej kaloryczny, tusty i sodki, ktry naley absolutnie wykluczy z diety. Chudy nabia o owocowych smakach jest dozwolony w umiarkowanej liczbie (dwa razy dziennie), jednak ci, ktrzy pragn od razu uzyska piorunujce efekty kuracji, powinni go unika w fazie uderzeniowej. To jedyna kategoria produktw, ktrych spoywanie jest obowizkowe, wszystkie pozostae s fakultatywne. Nawet jeli si powtarzam, powiem raz jeszcze: spoycie pynw jest nieodzowne i nie podlega dyskusji. Bez tego intensywnego drenau nawet przy skrupulatnym przestrzeganiu pozostaych zalece diety proces utraty wagi zatrzyma si, a uboczne produkty spalania tuszczw nagromadz si w organizmie w takiej iloci, e wygasz ogie. Wskazane s wszystkie rodzaje wody, a zwaszcza wody rdlane lekko moczopdne. Jeli nie odpowiada wam woda niegazowana, nic nie stoi na przeszkodzie, by pi wody gazowane, bbelki i gaz nie maj wpywu na kuracj, powinno si jedynie unika soli w napojach. Ponadto, jeli niechtnie sigacie po napoje zimne, powinnicie wiedzie, e kawa, herbata i kady napar zioowy s rwnie wartociowe jak woda, wic kada wypita lianka wlicza si do ptora litra pynw, ktre powinnimy wypi. Napoje light, takie jak coca-cola lub kady inny, zawierajce tylko jedn kalori na szklank, s dozwolone na wszystkich etapach planu Protal. Dietetycy nie s zgodni co do wartoci napojw gazowanych sodzonych aspartamem. Niektrzy uwaaj, e organizm potra wykry i zrwnoway efekt przynty. Inni twierdz, e ich picie utrwala upodobanie do sodyczy i potrzeb spoywania cukru. Praktyka nauczya mnie, e nawet bardzo dugie powstrzymywanie si od jedzenia sodyczy nigdy nie wypleni upodobania do sodkiego smaku i potrzeby spoywania cukru. Nie widz wic adnego powodu, aby pozbawia was tego nieobcionego kaloriami smaku. Ponadto zauwayem, e picie sodkich napojw bardzo uatwia dostosowanie si do wymogw kuracji. Ich smak, aromat, intensywny kolor, musowanie i pewna wyjtkowa aura, ktra si z nimi czy, sprawia, e s to produkty silnie dziaajce na nasze zmysy, a ich spoywanie traktujemy jak nagrod, co tumi ochot na"co innego" - tak czst u akomczuchw na diecie. > Chude mleko, wiee lub w proszku, jest dozwolone i moe poprawi smak lub konsystencj herbaty czy kawy, mona te uywa go do wyrobu sosw, kremw, budyniw itp. > Zabroniony jest cukier, ale bez ogranicze moemy uywa aspartamu, czyli najbardziej znanego i najczciej uywanego na wiecie syntetycznego sodziku. Mog go uywa nawet kobiety w ciy, co wiadczy o jego cakowitej nieszkodliwoci. > Ocet, zioa, tymianek, czosnek, pietruszka, cebula, szalotka, szczypiorek itp. oraz wszystkie przyprawy s nie tylko dopuszczalne, ale gorco polecane. Pozwol wzbogaci smak spoywanych potraw i podnie ich warto sensoryczn, to znaczy wzmocni odbir wrae smakowych z jamy ustnej przez orodki nerwowe odpowiedzialne za uczucie sytoci, co zwikszy ich waciwoci sycce. > Dozwolone s korniszony i marynowane cebulki, jeli bd uywane w charakterze przyprawy, wychodz jednak poza spektrum diety czysto proteinowej, jeli zjadamy je w takich ilociach, e naleaoby traktowa je jako warzywa. > Cytryna moe by uywana, aby nada zapach rybom i owocom morza, ale nie naley pi jej wieo wycinitego soku, nawet bez cukru, bo nie jest ju wtedy przypraw, lecz owocem, z pewnoci kwanym, ale z zawartoci cukru, a wic nieprzystajcym do diety opartej na czystych proteinach. > Sl i musztarda s dopuszczalne, ale naley korzysta z nich z umiarem, szczeglnie w przypadku skonnoci do zatrzymywania wody, co jest wyjtkowo czste u nastolatek w okresie pierwszych miesiczek, u kobiet w okresie premenopauzy lub w trakcie wprowadzania zastpczej terapii hormonalnej. Dla tych, ktrzy nie potra si oby bez tych smakw, istniej musztardy bez soli lub sole dietetyczne z ma iloci sodu.

Kategoria dziewita: ptora litra ptynw dziennie

rodki wspomagajce

22

> Niedopuszczalny jest zwyky ketchup, zawiera bowiem jednoczenie duo cukru i soli, s jednak ketchupy dietetyczne bez cukru, ktre mog by stosowane w umiarkowanych ilociach. > Gumy do ucia mog okaza si bardzo poyteczne dla wszystkich przyzwyczajonych do odruchowego podjadania. Figurujca na nich wzmianka "bez cukru" jest jednak niewystarczajca i aby mona je byo pogodzi z kuracj czysto proteinow, powinny by sodzone wycznie aspartamem, a nie jak wikszo z nich sorbitolem, ktry jest cukrem wolniej przyswajanym ni sacharoza, ale mimo wszystko cukrem. > Zabronione s wszelkie oleje. Nawet jeli niektre oliwy, jak oliwa z oliwek, znane s ze swojego korzystnego wpywu na serce i ukad krenia, s jednak czystymi tuszczami, nie ma wic dla nich miejsca w tej kuracji. Poza tymi rodkami wspomagajcymi i wyej wymienianymi omioma kategoriami produktw, nie wolno wam je NIC INNEGO. Wszystko, co nie jest wyranie wymienione no tej licie, jest zabronione podczas tego wzgldnie krtkiego czasu przeznaczonego no kuracj uderzeniow. Skoncentrujcie si wic no tym, co jest dozwolone, i zapomnijcie o reszcie, starajcie si urozmaica wasz jadospis, jedzc wymienione wyej produkty po kolei lub dowolnie je mieszajc, i nigdy nie zapominajcie, e moecie bez obaw korzysta ze wszystkich gurujcych no tej licie produktw. Jedzcie tak czsto, jak chcecie. Nie zapominajcie, e tajemnica tej kuracji polega na tym, by je duo i zanim pojawi si gd, co pozwoli oprze si kademu kuszcemu pokarmowi, ktry nie guruje na naszej licie. Nigdy nie omijajcie posiku To powany bd wynikajcy czsto z dobrych chci, ale grozi powoln destabilizacj kuracji. To, co zaoszczdzilimy, nie zjadajc jednego posiku, organizm zrekompensuje sobie przy nastpnym, podczas ktrego na pewno zjemy wicej.Taka oszczdno zwrci si przeciwko nam, bowiem przy nastpnym posiku organizm, prbujc uzupeni braki, maksymalnie wykorzysta energetyczn warto dania. Ponadto powcigany i podsycany gd sprawi, e bdziemy chcieli sign po bardziej sycce lub sodkie produkty. Zmusi nas to do wikszego wysiku woli, by oprze si pokusie, a zbyt wiele pokus moe zniszczy nawet najwiksz motywacj. Z niezrozumiaych dla mnie przyczyn w wiadomoci zbiorowej wci pokutuje przestarzae, pochodzce jeszcze z lat siedemdziesitych zalecenie, by nie pi w trakcie jedzenia. Zasada ta, ktra nie ma adnego znaczenia dla ogu ludzi, moe okaza si zgubna dla tego, kto podda si diecie, szczeglnie opartej na czystych proteinach. Zaniedbujc bowiem picie przy jedzeniu, naraamy si na zapominanie o piciu w ogle. Ponadto picie przy jedzeniu zwiksza objto ksa pokarmowego i powoduje uczucie sytoci, a nawet przepenienia odka. Poza tym woda rozpuszcza pokarmy, spowalnia proces ich pochaniania i przedua uczucie sytoci. Zawsze miejcie pod rk produkty niezbdne w waszej diecie Musicie mie zawsze pod rk lub w lodwce duy wybr produktw z omiu kategorii. Musz sta si waszymi przyjacimi i nieodzownymi towarzyszami. Zabierajcie je ze sob w podr, bo wikszo produktw proteinowych wymaga przygotowania i, w przeciwiestwie do wglowodanw oraz tuszczw, nie tak atwo je przechowywa, dlatego trudniej je znale w szafach i szuadach ni ciastka i czekolad. Zanim co zjecie, upewnijcie si, e produkt guruje na licie Aby mie pewno, przez pierwszy tydzie trzymajcie t list przy sobie. Jest ona prosta i sprowadza si do kilku linijek: chude misa i podroby, ryby i owoce morza, drb, szynka i jaja, nabia oraz woda. niadanie jest czsto obiektem szczeglnych wtpliwoci, poniewa kultura francuska, w przeciwiestwie do anglosaskiej, przyzwyczaia nas do unikania produktw proteinowych w czasie porannego posiku. Wpisuje si ono jednak w logik diety opartej na czystych proteinach. Do kawy czy herbaty, osodzonej aspartamem lub nie, moemy doda troch chudego mleka, doczy do tego jogurt, jajko na mikko, plaster szynki z indyka lub chudej szynki, co z punktu widzenia dietetyki jest duo bardziej satysfakcjonujce ni sodka bueczka czy czekoladowe patki niadaniowe, a poza tym duo bar- dziej sycce i oywcze. Dla osb niepotracych si obej bez patkw niadaniowych lub cierpicych na zaparcia, a take dla osb z duym apetytem lub "opornych" na wszelkie diety przygotowaem przepis na placki, ktre bez problemu mona wczy do jadospisu. Przygotowuje si je, mieszajc jedn yk stoow otrb pszennych, dwie yki stoowe otrb owsianych, jedno jajko lub biako z jajka, zalenie od apetytu i koniecznoci zwracania uwagi na cholesterol, jedn yk stoow chudego serka homog-

Kilka oglnych rad

Pijcie w trakcie jedzenia

niadanie

23

enizowanego. Cao usmay na teonowej patelni, rozprowadzajc na niej uprzednio odrobin oliwy za pomoc rcznika papierowego. Takie danie, bdce kompromisem midzy plackami, nalenikami i blinami, jest obte we wkna rozpuszczalne. Liczne badania wykazay, e wkna rozpuszczalne, nasycajc si wod, nabieraj masy w przewodzie pokarmowym i formuj si w el, w ktrego wakuolach uwizione s substancje odywcze i kalorie przechodzce wraz z nim do kau. Jednak, mimo ogromnego znaczenia wkien pokarmowych, dania tego nie mona spoywa czciej ni raz dziennie bez zakcenia szczeglnego sposobu dziaania czystych protein. Jest to jedna z sytuacji, w ktrych najatwiej zachowa diet proteinow. Po przystawkach, na przykad w postaci jaja w galarecie, plastra wdzonego ososia albo pmiska owocw morza, mona wybiera midzy woowym rumsztykiem, woow poldwic z grilla, kotletem cielcym, ryb lub drobiem.Trudnoci mog si pojawi po daniu gwnym, kiedy amator sodyczy lub serw staje wobec pokusy zamwienia deseru. Najlepsz strategi obronn jest zamwienie kawy, lub nawet dwch, jeli dyskusja si przedua. Niektre restauracje zaczynaj proponowa produkty mleczne ze zmniejszon zawartoci tuszczu lub chude. Jeli tak nie jest, najlepiej mie w pracy czy w samochodzie jogurty naturalne lub o smaku owocowym, ktre pozwol zwieczy posiek wieym deserem o jedwabistej konsystencji.

W restauracji

Czas trwania kuracji uderzeniowej

To jedna z najwaniejszych decyzji, jakie musimy podj w planie Protal, poniewa pocztkowy byskawiczny atak proteinami jest jednoczenie starterem nadajcym pierwszy impuls, a take form i podstaw dla pozostaych trzech faz, a do ostatecznej stabilizacji. Proteiny s pokarmem, ktrego gsto i duga obecno w przewodzie pokarmowym wytwarza solidne uczucie sytoci. Podczas ich rozkadu metabolicznego produkowane s hormony peptydowe znane z tego, e wzmagaj uczucie nasycenia. Te dwie cechy protein sprawiaj, e mona si dziki nim przeciwstawi kompulsywnemu jedzeniu i wprowadzi troch porzdku tam, gdzie odywianie jest chaotyczne i niezdrowe. Dziki swojej niezwykej skutecznoci kuracja daje natychmiastowe i widoczne wyniki, co wprawia w eufori, dodaje pacjentom energii i zwiksza ich wol walki.Poniewa tak wane jest odniesienie sukcesu w tym pierwszym okresie, naley precyzyjnie ustali optymalny czas jego trwania. W tym czasie mona uzyska najlepsze wyniki, nie powodujc przy tym zaburze metabolizmu i nie nuc zbytnio osoby, ktra stosuje kuracj.Taka dugo pierwszej fazy najlepiej te odpowiada utracie wagi wynoszcej 10-20 kg. Pod koniec rozdziau zajmiemy si oszacowaniem wynikw, jakich mona si spodziewa przy bezbdnym stosowaniu kuracji. Cele mniej ambitne, poniej 10 kg. Najlepszym rozwizaniem jest atak trzydniowy, ktry pozwala przej bez wysiku do fazy naprzemiennej diety proteinowej, czasami, aby straci mniej ni 5 kg Kiedy nie chcemy zaczyna zbyt gwatownie, wystarczy jeden dzie ostrej diety. Dzie ten, zwany uwertur, poprzez wywoany nag zmian afekt zaskoczenia organizmu pozwala na zaskakujc utrat wagi, wystarczajc, aby zachci i zmotywowa pacjenta do dalszej kuracji. W tych szczeglnych przypadkach, kiedy chcemy straci ponad 20 kg albo mamy ogromn motywacj lub przeszlimy wczeniej wiele nieudanych kuracji odchudzajcych, faza ta moe, za zgod lekarza, doj do siedmiu, a nawet dziesiciu dni, pod warunkiem e bdziemy bardzo duo pi.

Decydujcy wybr

redni czas trwania kuracji uderzeniowej wynosi pi dni

Dla powanie otytych

24

Reakcje organizmu w trakcie kuracji proteinowej

Pierwszy dzie jest czasem dostosowania i walki. Oczywicie zostawia szeroko otwarte drzwi dla wielu znanych i smacznych produktw ywnociowych, zamyka je jednak przed wieloma innymi, ktre otyy przyzwyczai si konsumowa, nie zawsze zdajc sobie spraw z ich liczby i iloci. Najlepszym sposobem, by poradzi sobie z poczuciem ograniczenia, ktre mog mie osoby z mniejsz motywacj, jest korzysranie w peni z moliwoci oferowanych przez t kuracj - pierwsz diet pozwalajc je "do woli" produkty poywne i wartociowe, jak miso woowe i cielce, wszelkie ryby, cznie z wdzonym ososiem, tuczyki w puszce, upacze, surimi, ostrygi, langusty, jajecznic, mnstwo produktw nabiaowych ze zmniejszon zawartoci tuszczu i cukru, chud wdlin, nie zapominajc o budyniach na chudym mleku. Pierwszego dnia jedzcie wicej. Zastpcie jako przez ilo. A przede wszystkim zorganizujcie to tak, aby zawsze mie pod rk, w szafkach czy lodwce, "wszystkie" niezbdne dozwolone produkty. Pijc wicej, bdziecie mieli wraenie "przepenionego" i szybciej nasyconego odka. Bdziecie czsto oddawa mocz, poniewa nerki, nieprzyzwyczajone do takiej iloci pynw, zostan zmuszone do otwarcia zaworw i wydalania. Drenowanie to osuszy tkanki, tak czsto nasczone. U kobiet, ktre maj tendencje do zatrzymywania wody w koczynach dolnych, udach i kostkach, w spuchnitych palcach i na twarzy. Nastpnego dnia rano wejdcie na wag, bdziecie zaskoczeni rozmiarem pierwszych rezultatw. Wacie si czsto, szczeglnie przez pierwsze trzy dni. Zmiany mog nastpowa z godziny na godzin. Warto zachowa zwyczaj codziennego waenia si przez cae ycie, bowiem o ile waga jest wrogiem tego, ktry tyje, o tyle jest przyjacik i nagrod dla szczuplejcego, a nawet najmniejsza strata kilogramw skutecznie stymuluje do dalszej pracy. Podczas dwch pierwszych dni moe pojawi si lekkie zmczenie i mniejsza odporno na przeduajcy si wysiek. Jest to okres zaskoczenia, kiedy ciao spala kalorie bez oporu i zastanowienia. Ale w tym czasie nie narzucajmy mu zbyt duego wysiku, naley unika zbyt forsownych wicze zycznych, sportw wyczynowych, a przede wszystkim narciarstwa wysokogrskiego. Nic nie stoi na przeszkodzie, by uprawia gimnastyk, jogging lub pywanie, jeli macie to w zwyczaju. Poczwszy od trzeciego dnia, zmczenie znika i zazwyczaj ustpuje miejsca poczuciu euforii i energii, ktre zwikszaj si jeszcze pod wpywem tego, co pokazuje wskanik wagi. Symptomy te nie s specyczne dla kuracji proteinowej, lecz dla kadej kuracji odchudzajcej, a w tym przypadku bd troch bardziej zauwaalne ni w kuracjach o rytmie bardziej progresywnym. Oznaczaj, e chudniecie, powinnicie wic przyj z satysfakcj te informacje o sukcesie. Naley wicej pi, aby zagodzi niepodane objawy. Odczuwane jest bardziej przez osoby, ktre maj skonnoci do zapar, i te, ktre nie pij wystarczajcej iloci wody. Inni wyprniaj si rzadziej, jednak nie mona mwi o zatwardzeniu. Chodzi tu o znaczne zmniejszenie objtoci stolca, poniewa produkty bogate w biaka zawieraj bardzo mao wkien, a pokarmy, ktre zawieraj ich najwicej, owoce i jarzyny, jeszcze nie s dozwolone na tym etapie diety. Jeli zmniejszenie stolca was niepokoi, wystarczy kupi otrby pszenne w patkach i dodawa je do jogurtw lub przygotowa placki z otrb pszennych i owsianych, jajka i biaego serka. Jeli to nie wystarczy, wecie yk oleju paranowego na zakoczenie gwnego posiku. Przede wszystkim jednak naley pi wedug wskaza diety, bo woda nie tylko ma waciwoci moczopdne, ale take zmikcza stolec, uatwia wydalanie i wspomaga przechodzenie zawartoci jelitowej. Ten zaskakujcy zanik godu zwizany jest ze zwikszonym wydzielaniem osawionych hormonw peptydowych, najlepszych naturalnych biomarkerw uczucia sytoci. U tych, ktrzy nie s pasjonatami misa i ryb, atwo przychodzi znuenie, a monotonia ma znaczny wpyw na apetyt. Doskwierajcy gd i silna ch zjedzenia czego sodkiego zupenie zanikaj. Dzienne porcje wysokobiakowych posikw, na pocztku bardzo due, stopniowo malej.

Zaskoczenie i potrzeba przyzwyczajenia si do nowego sposobu odywiania

Troch nieprzyjemny oddech i wraenie suchoci w ustach.

Po czwartym dniu pojawia si zaparcie

Uczucie godu znika po trzecim dniu kuracji

25

Polecam, lecz nie jest to niezbdne w tym krtkim trzy lub piciodniowym okresie. Jeli natomiast nastpna faza diety ma zmierzy si z bardzo du nadwag i przecign w czasie, warto zaywa codzienn dawk multiwitaminy, uwaajc na przedawkowanie i hiperwitaminoz, ktra moe okaza si toksyczna. W praktyce czsto lepiej spoywa pokarmy bogate w witaminy i przyrzdzi sobie dwa razy w tygodniu plaster cielcej wtroby oraz zje yk drody piwnych codziennie rano, a gdy tylko bd dozwolone warzywa, przygotowa obt saatk z zielonej saaty, surowej papryki, pomidorw, marchwi i cykorii.

Czy naley bra witaminy?

Jakich rezultatw mona si spodziewa po kuracji uderzeniowej?

Spadek wagi dziki zastosowaniu diety proteinowej jest - w tak krtkim czasie - najwikszy, jakiego mona si spodziewa przy zastosowaniu kuracji opartej na pokarmach i porwnywalny do osiganego przy stosowaniu preparatw w proszku lub po cakowitym pocie. Spadek ten zaley jednak od wagi pocztkowej. Ciao osoby wacej ponad sto kilo atwiej rozstanie si ze swoimi kilogramami ni ciao szczupej kobiety, ktra przed wakacjami chce straci wieo nabyte zapasy tkanki tuszczowej. Znaczenie ma tu rwnie "uodpornienie" na kuracje odchudzajce spowodowaae wielokrotnym stosowaniem rnych diet oraz wiek, a u kobiet okresy znacznych zmian hormonalnych, jak dojrzewanie, nastpstwa ciy, przyjmowanie piguek antykoncepcyjnych, premenopauza i zwizane z ni czasowe rozregulowanie hormonalne, a przede wszystkim przeduajce si stosowanie hormonalnej terapii zastpczej. W tym najczciej praktykowanym i najskuteczniejszym przpadku traci si zazwyczaj 2- 3 kg. Utrata moe sign 4, a nawet 5 kg u bardzo otyych, szczeglnie mczyzn aktywnych, moe ograniczy si do zaledwie 1 kg u kobiet w okresie menopauzy i na pocztku terapii hormonalnej, kiedy s podatne na zatrzymywanie wody i opuchnicia. Naley rwnie pamita, e trzy-cztery dni przed miesiczk ciao kobiety zatrzymuje wod. Ogranicza to usuwanie toksyn z organizmu i spowalnia spalanie tkanki tuszczowej, co chwilowo zmniejsza skuteczno kuracji i blokuje utrat wagi. Proces jej utraty nie zosta jednak przerwany, lecz tylko zakamuowany przez zatrzymanie wody w organizmie i powrci na drugi lub trzeci dzie po pojawieniu si krwawienia. Ta stagnacja, jeli nie jest zrozumiana i waciwie zinterpretowana, moe doprowadzi do rozpaczy kobiety, ktre susznie uznaj, e ich wysiki nie zostay wynagrodzone, zama determinacj i skoni do porzucenia kuracji. Naley zawsze poczeka do koca pierwszego etapu kuracji, zanim podejmie si tak decyzj, gdy zaraz po usuniciu wody z organizmu po menstruacji nierzadko zdarza si zawrotny spadek wagi o 1, a nawet 2 kg w cigu jednej nocy spdzonej na cigym wstawaniu do toalety.

Oglne czynniki utrudniajce i uatwiajce utrat wagi

Piciodniowy atak wycznie czystymi proteinami

Faza ataku proteinowego trwajca tylko trzy dni

Utrata na wadze w tym przypadku wynosi 1-2,5 kg.

Atak jednodniowy

Zazwyczaj traci si 1 kg, poniewa tego dnia efekt zaskoczenia jest najwikszy. W tym okresie trwajcym od jednego do dziesiciu dni moecie ywi si omioma kategoriami produktw wymienionymi poniej. Z tych omiu kategorii moecie dowolnie wybiera to, no co mocie ochot, bez adnych ogranicze i o kadej porze dnia. Wolno wam rwnie te produkty dowolnie ze sob czy. Zasada jest zatem prosta i nie podlega dyskusji: wszystko, co jest wymienione na zamieszczonej poniej licie, jest cakowicie dozwolone, a to, czego na niej nie ma, jest zakazane, zapomnijcie o tym na razie, wiedzc, e w niedalekiej przyszoci pokarmy te wrc do waszego jadospisu.

Memento kuracji uderzeniowej

26

> Chude miso: cielcina, konina, woowina z wyjtkiem antrykotu i rozbratla z koci, wszystko no grillu, lub pieczone w piekarniku bez dodatku tuszczu. > podroby: wroba, cynadry, ozr cielcy lub woowy (czubek). > Wszystkie ryby, tuste, chude, o biaej lub niebieskiej skrze, surowe, pieczone lub gotowane. > Owoce morza (skorupiaki i miczaki). > Drb oprcz koczki i bez skry. > Chuda szynka, chude wdliny z indyka, kurczaka lub wieprzowe. > Jajo. > Chude produkty nabiaowe > Pttora litra wody z ma zawartoci soli mineralnych. > rodki wspomagajce: kawa, herbata, herbatki zioowe, ocet, zioo, przyprawy, korniszony, cytryno (nie jako napj), sl i musztarda (umiarkowanie). Poza rodkami wspomagajcymi i omioma poprzednio opisanymi kategoriami, nie wolno wam je NIC INNEGO. Produkty, ktre nie s wymienione no tej licie, s zabronione w fazie kuracji uderzeniowej. Skoncentrujcie si no tym, co jest dozwolone, i zapomnijcie o reszcie. Urozmaicajcie wasz jadospis, jedzc te produkty po kolei lub dowolnie je mieszajc, i zawsze pamitajcie, e moecie bez obaw korzyso ze wszystkich gurujcych no licie skadnikw.

Koniec diety uderzeniowej oznacza wdroenie planu Protal i rozpoczcie naprzemiennej kuracji proteinowej majcej doprowadzi nas do upragnionej wagi. Faza ta bdzie si skadaa z dwch stosowanych naprzemiennie kuracji: diety opartej na proteinach czonych z warzywami oraz diety czysto proteinowej, i tak na zmian, a do osignicia ustalonej wagi. Opisalimy ju szczegowo diet opart na czystych proteinach, teraz zajmiemy si diet: proteiny + warzywa. Rwnie w tym przypadku, podobnie jak w fazie uderzeniowej, rytm wymiany dwch diet nie jest jednolitym standardem, lecz dostosowuje si do kadej sytuacji i kadego przypadku zgodnie z warunkami, ktre opisz w tym rozdziale. Jednak najczciej stosowanym i najskuteczniejszym modelem jest rytm piciu dni, z warzywami, ktre poprzedza pi dni bez warzyw. Po odbyciu kuracji uderzeniowej opartej wycznie na czystych proteinach, zwaszcza jeli trwaa ona pi dni, szczeglnie mocno odczuwamy brak zielonych warzyw i surwek, ale idealnie si skada, bo wanie nadszed moment ich wprowadzenia do jadospisu. Chc jasno powtrzy, e to, co byo dozwolone w diecie proteinowej, pozostaje nadal dozwolone z zachowaniem tej samej wolnoci w kwestii iloci, godzin spoycia i swobodnego czenia produktw. Nie popenijcie bdu, ktry czasami si zdarza, polegajcego na ywieniu si wycznie warzywami i wykluczeniu biaek z jadospisu. Od tej chwili macie prawo zarwno do pokarmw proteinowych, jak i do surowych lub gotowanych warzyw, bez adnych ogranicze co do ich iloci, godzin spoywania czy czenia z sob. Dozwolone s pomidory, ogrki, rzodkiewki, szpinak, szparagi, pory, zielona fasolka szparagowa, kapusta, grzyby, seler, koper, wszystkie saaty wcznie z cykori, bowina, bakaany, cukinia, papryka, a nawet marchew i buraki, pod warunkiem e nie bdziemy ich dodawa do kadego posiku. Zabronione s warzywa zawierajce skrobi: kartoe, ry, kukurydza, groch, zielony groszek lub groch uskany, bb, soczewica, fasola aoletka. Nie jest dozwolone awokado - owoc, na dodatek bardzo oleisty, przez niektrych chtnie skonsumowany jako zielone warzywo. Karczochy i salsee, roliny porednie midzy warzywami zielonymi i skrobiowymi, rwnie trzeba usun z jadospisu, poniewa nie moemy ich spoywa w dowolnych ilociach jak innych warzyw.

Faza rwnomiernego rytmu. Naprzemienna kuracja proteinowa

Warzywa dozwolone i warzywa zabronione

Jak przyrzdza warzywa?

W przypadku osb, ktrych jelita toleruj surowe warzywa, zaleca si zawsze jedzenie ich wieych, poniewa gotowanie

Jako surwki

27

niewinnym hasem przyprawiania pokarmw kryje si jeden Z gwnych problemw dietetyki odchudzajcej. Jak wiadomo, dla wielu osb surwki i saaty stanowi podstaw kuracji odchudzajcej, poniewa s mao kaloryczne i bogate we wkna i witaminy. Zapominamy jednak o towarzyszcym im sosie, ktry radykalnie burzy ten pikny obraz. Wemy prosty przykad. W salaterce zawierajcej dwie due saaty lub cykori i dwie stoowe yki oliwy znajduje si 20 kalorii saaty i a 280 kalorii oliwy zdradziecka inwazja wyjaniajca klsk wielu kuracji odchudzajcych na bazie saatek, kiedy zapomina si odliczy kalorie zawarte w sosach. Naley rwnie wyjani wtpliwoci dotyczce oliwy z oliwek. Mityczna oliwa - symbol cywilizacji rdziemnomorskiej, chronica przed chorobami ukadu sercowo-naczyniowego - jest rwnie obta w kalorie jak inne dostpne na rynku oleje. Dlatego naley pamita, by stosujc kuracj odchudzajc Protal zdecydowanie unika przyrzdzania zielonych warzyw i surwek z sosami zawierajcymi jakkolwiek oliw. VINAIGRETTE Z PARAFIN: To najlepsze rozwizanie zastpcze, pod warunkiem e jest si pozbawionym uprzedze i nie cierpi si na chroniczne rozwolnienia. Olej paranowy daje dwie zasadnicze korzyci: nie zawiera ani jednej kalorii i dziki swej oliwnej konsystencji uatwia przechodzenie treci jelitowej. Nie wierzcie pogoskom, jakie mona usysze na temat tego oleju. Jego stosowanie, nawet dugotrwae, nie stwarza adnego problemu. Jedyna niedogodno to dozowanie, bo parana w zbyt duej dawce dziaa jak rodek przeczyszczajcy, co moe grozi poplamieniem bielizny. Aby unikn podobnych niedogodnoci i sprawi, by konsystencja oleju paranowego, gstszego ni oliwa, staa si nieco lejsza, przygotowujcie vinaigrette z nastpujcych skadnikw: 1 miarka oleju paranowego 1 miarka wody gazowanej 1 miarka musztardy 1 lub 2 miarki octu winnego, wedug upodobania Najlepiej wybra wod naturalnie gazowan, co uatwia emulsj parany. Starannie wybra ocet dobrej jakoci, na przykad ocet winny z Xeres, ocet balsamiczny, a szczeglnie ocet malinowy, ktry doskonale nadaje si do tego typu sosu, ma bowiem jednoczenie smak wieych owocw i jest kwaskowaty. Naley pamita, e ocet winny jest przypraw, ktra moe odgrywa podstawow rol w kuracji odchudzajcej. Wiadomo, e czowiek rozpoznaje cztery uniwersalne smaki: sodki, sony, gorzki i kwany. Ocet jest jednym z produktw pozwalajcych na drogocenne i rzadkie odczucie kwanego smaku. Niedawne badania udowodniy ponadto ogromny wpyw wrae smakowych, iloci i rnorodnoci smakw na wzbudzenie uczucia sytoci. Obecnie wiadomo na przykad, e niektre przyprawy dostarczajce bardzo mocnych smakw, jak godziki, imbir, anyek, kardamon pozwalaj na akumulacj intensywnych wrae smakowych, dziki czemu wzrasta wskanik podwzgrza (fac. hypothalamus), orodka mzgowego odpowiedzialnego za wywoywanie uczucia gtvdu i sytoci. Jest wic bardzo wane, aby uywa jak najczciej i w miar moliwoci na pocztku posiku tych przypraw i stara si do nich przyzwyczai, jeli nie jest si ich amatorem. przyrzdzi pyszny i naturalny sos na bazie jogurtu. Lepiej wybra jogurt naturalny, bardziej aksamitny ni jogurt odtuszczony, a zawierajcy niewiele wicej kalorii. Do jogurtu doda yk stoow musztardy i ubi jak na puszysty majonez. Doprawi odrobin octu, soli, pieprzu i zi. W takim charakterze moemy zaserwowa zielon fasolk, szpinak, pory, wszelkiego rodzaju kapust, grzyby, duszon cykori, korze kopru woskiego, seler. Warzywa te mog by gotowane w wodzie, albo - jeszcze lepiej - na parze, dla zachowania maksymalnej iloci witamin. Mona rwnie upiec je w piekarniku w sosie powstaym Z pieczenia misa lub ryby.Takimi godnymi polecenia daniami s na przykad oko z korzeniem kopru woskiego, dorada w pomidorach albo gobki faszerowane woowin. Pieczenie w folii pozwala zachowa wszystkie walory potrawy, zarwno smakowe, jak i od ywcze. Sprawdza si to zwaszcza w przygotowywaniu ryb, na przykad ososia, ktry upieczony na warstwie porw lub bakaanw zachowa mikko.
SOS Z JOGURTU ALBO Z SERKA HOMOGENIZOWANEGO: Ci, ktrzy nie zdecyduj si na korzystanie z parany, mog

pozbawia je znacznej czci witamin.

PROBLEM PRZYPRAWIANIA POTRAW: Pod

Jako gotowane dodatki do da gwnych

28

Wprowadzenie warzyw po okresie uderzenia proteinami wnosi troch wieoci i rnorodnoci do pocztkowej fazy diety. Kuracja staje si przez to atwiejsza i przyjemniejsza, odtd najlepiej zaczyna posiek od dobrze przyrzdzonej kolorowej i smakowitej saatki lub od zupy w zimowy wieczr, a nastpnie przej do dania gwnego z uduszonego na wolnym ogniu w pachncych i aromatycznych jarzynach misa lub ryby. W zasadzie ilo warzyw jest nieograniczona. Zaleca si jednak nie przekracza granic zdrowego rozsdku tylko po to, eby zakpi z braku ogranicze. Znam pacjentw, ktrzy zasiadaj przed monstrualnym pmiskiem rnorodnych saatek i chrupije bez apetytu, zupenie jakby uli gum. Uwaajcie na t pokus, warzywa nie s cakowicie nieszkodliwe, jedzcie je a do zupenego zaspokojenia godu, ale nie wicej. Nie zmienia to w niczym zasady cakowitego braku ogranicze ilociowych, ktra jest sednem planu Protal; niezalenie od iloci spoywanego jedzenia spadek wagi si utrzyma, ale w zwolnionym tempie i bdzie przez to nieco mniej motywujcy. Musz was przygotowa na czst reakcj pojawiajc si w trakcie przejcia z diety uderzeniowej czysto proteinowej do diety wzbogaconej przez wprowadzenie warzyw. Bardzo czsto w pierwszej fazie kuracji spadek wagi by naprawd spektakularny i nagle, tu po wprowadzeniu warzyw, waga zdaje si sta w miejscu, kilogramw nie ubywa, czasem moemy nawet lekko przybra na wadze. Prosz si nie niepokoi, nie zeszlicie z waciwej drogi. Co si dzieje? Podczas fazy uderzeniowej od ywianie ograniczone wycznie do pokarmw proteinowych ma silne dziaanie"wodoszczelne, ktre nie tylko powoduje utrat zapasw tuszczu, ale usuwa take olbrzymie iloci wody magazynowanej od dawna w organizmie. Tym wanie mona wytumaczy tak duy spadek masy ciaa zarejestrowany przez wag. W chwili, kiedy do protein dodamy warzywa, w organizmie znw pojawia si ta sztucznie usunita woda, std naga i niezrozumiaa stagnacja. Rzeczywisty spadek wagi zwizany ze spalaniem tkanki tuszczowej utrzymuje si w dalszym cigu, cho z powodu wprowadzenia do jadospisu warzyw i zatrzymywanej w organizmie wody nie jest ju tak dobrze widoczny. Troch cierpliwoci, natychmiast po powrocie do diety czysto proteinowej organizm na nowo pozbdzie si nadmiaru wody i wtedy przekonacie si, jaki jest rzeczywisty spadek wagi. Pamitajcie, e w okresie kuracji naprzemiennej, ktra bdzie waszym chlebem powszednim a do osignicia ustalonej wagi, to faza protein bez warzyw napdza maszyn i odpowiada za ogln skuteczno. Prosz si zatem nie dziwi, obserwujc krzyw wagi przypominajc schody: gwatowny spadek w okresie proteinowym i zastj Z powrotem warzyw. Naprzemienna dieta proteinowa, korzystajc z impetu, jaki nadaa jej pierwsza faza uderzeniowa oparta na czystych proteinach, musi nas teraz doprowadzi do upragnionej wagi.To niezwykle wana cz planu Protal i zajmuje znaczn cz czasu przeznaczonego na utrat wagi. Rytmiczne dodawanie warzyw zmniejsza si oddziaywania biaek i nadaje drugiej fazie synkopowanego tempa zarwno w organizacji posikw, jak i uzyskiwaniu wynikw. W miar upywajcych tygodni utrata wagi bdzie nastpowa tylko w fazach kuracji opartej wycznie na proteinach, kiedy organizm nie potra oprze si skutkom tak surowej diety, ale z kadym pojawieniem si warzyw w jadospisie ciao znw przejmie kontrol nad sytuacj i bdzie w stanie przeciwstawi si diecie. Poprzez okresy przestoju rozdzielone okresami przyspieszenia, przez seri podbojw z nastpujcym po nich czasem odpoczynku, osigniemy wyznaczony cel. Jaki rytm nada kuracji naprzemiennej? > Najskuteczniejszy i najlepiej odpowiadajcy prolowi psychologicznemu osoby otyej rytm to 5/5, pi dni czystych protein z nastpujcymi po nich picioma dniami protein w poczeniu z warzywami. Nie jest to najatwiejszy sposb, ale otyy paradoksalnie lubi trudnoci, jeeli wysiek si opaca. A fakty s takie, e rytm ten przynosi najlepsze wyniki. > Innym rozwizaniem jest rytm 1/1, jeden dzie oparty tylko na proteinach na zmian z dniem, w ktrym dodajemy warzywa. To tempo najlepiej odpowiada osobom Z lekk nadwag, poniej 10 kg, lub takim, ktrym brak silnej woli. Mona je take wybra po okresie stosowania rytmu 5/5, aby zrobi sobie przerw i nabra tchu. > Jest jeszcze trzecie rozwizanie odpowiednie dla osb o minimalnej nadwadze, tempo 2/7, czyli dwa dni w tygodniu czystych protein i pi dni poczenia protein z warzywami. > Innym wariantem 2/7 jest 2/0, to znaczy dwa dni w tygodniu czystych protein i pi dni zwyczajnych, bez specjalnej

Dozwolono ilo warzyw

Rytm naprzemienny

29

diety, lecz rwnie bez zbytnich ekscesw. Jest to kuracja i rytm, ktre najlepiej odpowiadaj kobietom z cellulitem, czsto bardzo szczupym w grnej czci ciaa, w biucie i na twarzy, ale obdarzonych wybujaymi biodrami i szerokimi udami. Kuracja ta pozwala, zwaszcza w poczeniu z leczeniem miejscowym (mezoterapia) uzyska doskonae wyniki w miejscowej utracie kilogramw, oszczdzajc w jak najwikszym stopniu grn cz ciaa. W przypadku bardzo duej nadwagi, wynoszcej 20 kg lub wicej, trudno okreli spadek wagi na kady tydzie, dowiadczenie mwi jednak, e traci si rednio okoo jednego kilograma tygodniowo . W pierwszej poowie kuracji spadek wagi wynosi zazwyczaj troch ponad 1 kg, blisko 1,5 kg na pocztku kuracji, co zwykle pozwala straci pierwsze 10 kg w cigu niecaych dwch miesicy. Po upywie pocztkowych dwch miesicy krzywa nadwagi zaamuje si stopniowo na skutek metabolicznego procesu obrony, ktry szczegowo opisz w rozdziale powiconym kuracji utrwalajcej, trzeciej fazie planu Protal Krzywa zatrzymuje si chwil na jednym kilogramie tygodniowo, potem przekracza psychologiczn barier kilograma, z kilkoma okresami stagnacji w momentach zaniechania kuracji lub u kobiet w okresie napicia przedmiesiczkowego. Trzeba wiedzie, e organizm bez specjalnego oporu akceptuje utrat pierwszych kilogramw. Zaczyna reagowa dopiero wtedy, gdy rabunek jego zapasw staje si grony. Teoretycznie powinno si wtedy zintensykowa kuracj. Ale w praktyce czsto dzieje si odwrotnie. Zdarza si, e nawet obdarzeni najsilniejszym charakterem trac zapa, dugo zwalczane pokusy czy odrzucane zaproszenia staj si coraz bardziej natarczywe. Jednak prawdziwe niebezpieczestwo tkwi gdzie indziej, utrata pierwszych dziesiciu kilogramw przyczynia si do zdecydowanej poprawy oglnego stanu organizmu, powraca dobra kondycja i zwinno, znika zadyszka, zewszd sypi si komplementy i mona wreszcie woy ubrania, w ktre jeszcze niedawno si nie miecilimy. To wszystko plus klasyczna wymwka: "tylko ten jeden raz robi swoje i pocztkowa pikna oraz szczera determinacja ustpuje miejsca zaniedbaniom. Pniej znw energicznie bierzemy si w karby, co stwarza chaotyczn, wci zmieniajc si sytuacj, ktra szybko moe sta si grona. W takich warunkach otyy, zwyciski do tej pory, moe spocz na laurach, zatrzyma si i ponie porak. Naley pamita, e w poowie drogi, w odmtach znuenia i samozadowolenia, ktre s charakterystyczne dla kadej przeduajcej si kuracji odchudzajcej, co druga osoba wpada w zasadzk i zaamuje si. W tym przypadku mamy trzy moliwoci: > Porzuci kuracj i z upodobaniem oddawa si zgubnym nawykom oraz kompulsywnym zachowaniom, majc przy tym gbokie poczucie klski, co prowadzi do gwatownego przybrania na wadze, czsto nawet przekroczenia wagi, ktr mielimy, rozpoczynajc kuracj. > Wzi si w gar i nabierajc na nowo odwagi, powrci do pocztku kuracji i konsekwentnie doprowadzi j do koca. > Zrozumie, e jeli nie jestemy w stanie kontynuowa kuracji, to moemy przynajmniej zachowa owoce dotychczasowego wysiku. Dlatego naley przerwa faz utraty wagi i przej bezporednio do fazy jej utrwalania, duo bardziej zrnicowanej i o atwym do ustalenia czasie trwania (dziesi dni na kady utracony kilogram), a nastpnie do kuracji ostatecznej stabilizacji, ktra pozwala na pen swobod i spontaniczno w wyborze produktw ywnociowych, narzucajc tylko - jako przypomnienie - jeden dzie diety proteinowej w tygodniu. Ile czasu powinna trwa kuracja? Naprzemienna dieta proteinowa jest bijcym sercem planu Protal. Do niej wanie naley, po piorunujcych efektach diety uderzeniowej, doprowadzenie nas rwnomiernym rytmem do upragnionej i ustalonej na pocztku wagi. Jeli zajmiemy si przypadkiem powanej otyoci, z nadwag sigajc 20 kg, moemy si spodziewa, e jeli nie nastpi jakie szczeglne trudnoci, zrzucimy t nadwag w dwadziecia tygodni, to znaczy w niecae pi miesicy. Jeli przypadek okazuje si bardziej skomplikowany: > z powodw psychologicznych - saba wola, niewystarczajca motywacja; > z powodw zjologicznych - dziedziczna skonno do otyoci; > z powodw trudnej historii - usiana niepowodzeniami droga, liczne, le dobrane, prowadzone lub porzucone kuracje odchudzajce; > u kobiet na niebezpiecznych rozstajach ycia hormonalnego, w okresie dojrzewania pciowego wraz z pierwszymi

Jakiego spodku wagi mona si spodziewa?

30

nieregularnymi miesiczkami, w czasie ci y, w okresie premenopauzy i menopauzy, a przede wszystkim w przypadku nieostronego wprowadzenia zastpczej kuracji hormonalnej; spadek wagi nastpuje wolniej i wymaga szczeglnego dopasowania. Ale nawet w tych trudnych przypadkach mocny start diety pocztkowej, jak rwnie prdko nadana kuracji w pierwszych dwch czy trzech tygodniach amie wszelki opr i ukryte zahamowania, co daje oglnie spadek wagi 4-5 kg. W tym momencie stare demony mog powrci i zwolni tempo utraty wagi . > Osoba z du skonnoci do nadwagi w cigu niecaego miesica przekroczy barier jednego kilograma na tydzie, by potem przez dwa czy trzy miesice utrzymywa dopuszczalny rytm 3 kg na miesic, co dodane do pocztkowej utraty wagi zblia si do 15 kg. Na tym etapie miesiczny ubytek wagi jeszcze si zmniejszy i bdzie wynosi 1,5-2 kg na miesic. Pytanie jest proste: czy gra jest warta wieczki? Najczciej odpowied brzmi: nie. Poza szczeglnymi przypadkami, kiedy lekarz stanowczo zaleci utrat wagi Z powodu niebezpiecznej cukrzycy lub powanej i nienadajcej si do operowania artrozy czy te z powanych powodw osobistych, lepiej nie upiera si przy dalszych prbach. Aby nie zagraa osignitym ju wynikom, zadowoli si utraconymi kilogramami i utrwalajc oraz stabilizujc uzyskan wag, poczeka na lepsze dni oraz uspokojenie si organizmu, by dotrze do pocztkowo wyznaczonego celu. Bilans przedsiwzicia: 15 kg mniej w cigu czterech miesicy naprzemiennej diety proteinowej. > Osoba z ma motywacj lub o sabej woli jest w gorszej sytuacji. Ona rwnie straci swoje pierwsze 4 czy 5 kg i natychmiast pojawi si pokusy i zaniedbania. W najlepszym wypadku, przy presji otoczenia i cigej pomocy, najlepiej lekarskiej, mona spodziewa si zgubienia nastpnych 5 kg w cigu piciu tygodni i przej jak najszybciej do utrwalania wagi, a jeszcze szybciej do ostatecznej stabilizacji, ktra musi za wszelk cen narzuci jeden dzie diety opartej wycznie na proteinach w tygodniu, co trzeba zaakceptowa od samego pocztku albo wcale nie rozpoczyna kuracji Protal. > Osoba uodporniona na le dobrane lub le prowadzone kuracje znajdzie tu najlepsz recept. Rwnie u niej dieta uderzeniowa przechodzi niczym buldoer, kpic z jakiejkolwiek formy oporu. Ona rwnie zgubi 5 pierwszych kilogramw w trzy tygodnie, a jeli cile zastosuje si do zalece planu Protal oraz jego czterech poczonych i nastpujcych po sobie diet, bdzie moga chudn bez przerwy a do osignicia 20 kg w cigu szeciu miesicy kuracji naprzemiennej, czyli uzyska efekty podobne do tych, jakie osign osoby, ktre nie maj adnych trudnoci w stosowaniu tej kuracji, poniewa uodpornienie na poprzednie kuracje dotyczy wycznie fazy proteinowej poczonej z warzywami, a nie okresu, w ktrym odywiamy si tylko czystymi proteinami. Trzeba wiedzie, e plan Protal moe by ponownie podjty w pniejszym czasie, nie ma zbyt duego ryzyka zuycia, odporno na diet zaley od wpywu protein. > Kobieta pod wpywem hormonw lub o rozregulowanej gospodarce hormonalnej jest osob najbardziej dowiaczan przez swoj zjologi, a jednoczenie najbardziej zaley jej na rozpocztym przedsiwziciu, dlatego mona by pewnym jej wytrwaoci. U takiej kobiety opr organizmu na kuracj jest tak duy, e nawet utrata pierwszych kilogramw, tak atwa w przypadku innych, moe okaza si trudna do osignicia. Dlatego spraw niezwykle wan w tym przypadku jest uregulowanie problemu hormonalnego przed przystpieniem do planu Protal. Naley to do ginekologa lub lekarza prowadzcego, trzeba jednak pamita, e przybranie na wadze spowodowane klimakterium nie jest adnym fatum i mona przetrwa ten rzeczywicie trudny okres przez p roku lub rok, poddajc si kuracji hormonalnej, ktra, dobrze prowadzona, jest najczciej najlepszym sposobem skutecznego uzyskania podanej wagi. Bilans przedsiwzicia: bez adnej modykacji czy regulacji hormonalnej utrata 20 kg moe trwa rok i by odbierana jako droga przez mk, s jednak kobiety, ktre si tego podejmuj. Z odpowiedni pomoc lekarsk, przy uyciu naturalnych hormonw i niekiedy koniecznym uyciu antialdosteronu - hormonu o dziaaniu midzy innymi moczopdnym uatwiajcym eliminowanie opuchni, spadek wagi o 20 kg mona osign w sze do siedmiu miesicy naprzemiennej kuracji proteinowej. Zachowa wszystkie dozwolone w kuracji uderzeniowej produkty i doda, bez adnych ogranicze co do iloci, godziny spoywania czy sposobw czenia, nastpujce surowe lub gotowane warzywa: pomidory, ogrki, rzodkiewki, szpinak, szparogi, pory, zieion fasolk, kapust, grzyby, seler, fenkuly, wszelkie zielone saaty cznie z cykori, bowin, bakaany, cukini, popryk, a nawet marchew i buraki, pod worunkiem e nie bd dodawane do kadego posiku. Podczas trwania tej fazy stosowa naprzemiennie okres protein z warzywami i okres protein bez warzyw, a do osignicia ustalonej wagi.

Memento kuracji o rwnomiernym rytmie odchudzania

31

Wanie udao nam si uzyska idealn wag lub wag ustalon i zaakceptowan na pocztku kuracji, ewentualnie wag, na ktr przystalimy z koniecznoci, uznajc j za poowiczne zwycistwo, wiedzc, e kontynuowanie kuracji zbyt wiele by nas kosztowao i grozioby zawaleniem si caej konstrukcji. Czas surowych nakazw przemin, jestecie na rwninie. Wasz organizm i wy sami zdobylicie si na dugotrway wysiek, nadszed czas rekompensaty, ale grozi wam ogromne niebezpieczestwo - triumfalizm. Doszlicie do wagi, ktra wam odpowiada, ale ta waga jeszcze do was nie naley. Jestecie w sytuacji podrnika, ktrego pocig wjeda na stacj i zatrzymuje si na krtko w nieznanym miecie, a on ju uwaa si za mieszkaca tego miasta, mimo e w nim nie mieszka i nie zna go. Nic bardziej zudnego; pocig moe odjecha w kadej chwili, a nawet jeli zdecydujecie si zosta, trzeba wynie walizki, znale mieszkanie, prac i przyjaci.To samo z wag, do ktrej doszlicie: waga ta bdzie rzeczywicie wasza, jeli znajdziecie czas na oswojenie si z ni i powicicie minimum wysiku, aby j utrzyma. Musicie poegna si z iluzj, e pozbylicie si problemw z nadwag i moecie powrci do dawnych przyzwyczaje. Byoby to katastrof, poniewa te same przyczyny pocigaj te same skutki i postpujc tak jak wczeniej, szybko odzyskalibycie dawn tusz. Nie ma jednak mowy o przestrzeganiu w nieskoczono tej drakoskiej diety. Kt mgby to wytrzyma? Jednak nadwaga, ktra doprowadzia was do podjcia kuracji, szczeglnie jeli bya olbrzymia lub - co gorsza - naogowa, to na pewno nie by przypadek. Niezalenie od tego, czy ma podoe genetyczne, czy zostaa nabyta, jest odtd - jak informacja w komputerze - zapisana na twardym dysku waszego organizmu i ju tam zostanie. Musicie zatem znale jak najmniej krpujcy sposb, ktry wczycie w przyszoci do waszego styluycia, pozwalajcy walczy z t niebezpieczn skonnoci i nie uty na nowo. Sposb ten istnieje, jest treci czwartej czci planu Protal, czyli kuracji pozwalajcej na ostateczn stabilizacj wagi. Ale nie doszlimy jeszcze do tego etapu, poniewa wasz organizm jest nadal pod wpywem ogranicze, ktrym by poddany w cigu ubiegych miesicy. Cigle macie skonno do tycia, tylko teraz jest zwikszona przez obronne reakcje organizmu spowodowane naruszeniem jego zapasw. Naley zatem zacz od pogodzenia si ze swoim ciaem, ktre tylko czeka na okazj, by odzyska utracone zasoby. Utrwalenie utraconej wagi - to wanie cel etapu, ktry za chwil przedstawi. Jego uwieczeniem bdzie szerokie otwarcie drzwi do tego, o czym marzy kady pragncy schudn: ostatecznej stabilizacji osignitej za pomoc minimalistycznego rodka, jakim jest jeden dzie diety w tygodniu. To bdzie przedmiotem czwartej i ostatniej czci planu Protal Abycie mogli poprawnie zastosowa si do wymogw etapu stabilizacji, musicie zrozumie, dlaczego jestecie obecnie nadwraliwi, a wasze ciao zbyt rozdranione i podatne na dziaanie efektu jo-jo, i od razu przej do etapu stabilizacji. Po tym krtkim i nieodzownym wstpie szczegowo wyjani, jak w praktyce przej przez etap utrwalania wagi, jakie nowe pokarmy wczy do jadospisu i jak dugo ten etap powinien trwa. Kiedy organizm pod presj skutecznej kuracji odchudzajcej straci kilka kilogramw, pojawiaj si reakcje, ktre chc zmusi go do ich odzyskania. Jak wyjani te reakcje? By je zrozumie, trzeba wiedzie, co dla normalnego organizmu oznacza odkadanie zapasw tuszczu. Kiedy przyjmowane pokarmy dostarczaj organizmowi wicej energii, ni jest on w stanie wykorzysta, magazynowanie tuszczu jest prostym sposobem na zaoszczdzenie pewnej liczby chwilowo niewykorzystanych kalorii, ktre mog si przyda pniej, gdyby wyczerpay si rda poywienia. To najprostszy sposb wynaleziony przez natur na gromadzenie i przechowywanie energii w najbardziej skoncentrowanej postaci, jak mona znale w krlestwie zwierzt (9 kalorii/gram). W naszych czasach, w wiecie, gdzie ywno jest atwa do zdobycia, mona si zastanawia na rol tych mechanizmw. Jednak pamitajmy, e nasze biologiczne struktury nie powstay z myl o yciu w takim wiecie. Uksztatoway si w czasach, kiedy dostp do ywnoci by okazjonalny, przypadkowy, a jej zdobycie kosztowao wiele wysiku, czsto zawzitej walki. Posiadanie tego tuszczu, dzi uciliwe, dla pierwszych ludzi byo drogocennym rodkiem uatwiajcym przeycie. Wyjania to, dlaczego organizm, ktrego biologiczne zaprogramowanie nie ulego zmianie od pocztkw ludzkoci, przwizuje nadal tak wielk wag do dajcego poczucie bezpieczestwa tuszczu i z rozpacz patrzy na jego grabie. Organizm, ktry chudnie, moe by pozbawiony jakiejkolwiek moliwoci obrony w sytuacji problemw zwizanych z brakiem ywnoci. Czuje si

Kuracja utrwalajca aktualn wag Nieodzowny etap przejciowy

Efekt jo-jo

32

biologicznie zagroony, dlatego reaguje, majc tylko jeden cel: jak najszybciej odzyska utracone zapasy tuszczu. Uyje trzech bardzo skutecznych sposobw. > Pierwszy polega na wywoaniu i zaostrzeniu uczucia godu odpowiedzialnego za popd do jedzenia. Reakcja ta bdzie tym silniejsza, im bardziej frustrujca bya kuracja odchudzajca z punktu widzenia biologii i instynktu najwiksze spustoszenie wywouj posiki w proszku odpowiedzialne w przypadku zbyt ostrych i dugich diet - za eksplozje wilczego godu i zachowania przymusowe. > Drugi polega na ograniczeniu wydatkw energetycznych. Kiedy obnia si komu pac, zaczyna mniej wydawa. podobnie dzieje si na poziomie organizmw biologicznych. Wanie dlatego podczas kuracji odchudzajcych wielu pacjentw skary si, e jest im cigle zimno. To konsekwen- cja ograniczenia iloci energii wydatkowanej na ogrzanie ciaa. Podobnie jest ze zmczeniem, uczuciem, ktre ma nas zniechci do podejmowania zbdnego wysiku. Kada dodatkowa czynno staje si uciliwa, kady gest wykonany jest w zwolnionym tempie. Cierpi na tym rwnie pami i procesy mylowe wymagajce duej iloci energii. Potrzeba odpoczynku i sen, ktre s rdem oszczdnoci, staj si nie do odparcia. Wolniej rosn wosy i paznokcie. Krtko mwic, w czasie przeduajcej si kuracji odchudzajcej organizm zapada w zimowy sen. > Trzecia reakcja organizmu - najskuteczniejsza i najbardziej niebezpieczna zarwno dla tego, kto stara si schudn, jak i tego, kto pragnie ustabilizowa wag - polega na lepszym przyswajaniu kalorii ywnociowych i wyciganiu z nich maksymalnego zysku. Osoba w normalnych warunkach przyswajajca 100 kalorii z niewinnej malanej bueczki, pod koniec kuracji wycignie z niej nawet 120-130 kalorii. Kady pokarm przejdzie przez sito i zostanie wykorzystany do ostatniej najmniejszej czsteczki. Ten wzrost wydajnoci pompowania kalorii odbywa si w jelicie cienkim, punkcie styku rodowiska zewntrznego z krwi. Zwikszenie apetytu, ograniczenie wydatkw energetycznych i maksymalna ekstrakcja kalorii prowadz do przeksztacenia otyego, ktry schud, w prawdziw gbk wchaniajc kalorie. To najczstszy moment, gdy pacjent usatysfakcjonowany osignitym wynikiem uwaa, e moe wreszcie da upust swoim starym przyzwyczajeniom. W ten sposb ponownie i byskawicznie przybiera na wadze. Tymczasem po prawidowo prowadzonej kuracji i osigniciu upragnionej wagi naley zachowa jak najwiksz ostrono, by unikn efektu jo-jo, bowiem waga ma tendencje do podskakiwania jak pika odbijajca si od ziemi. Nie znamy obecnie adego naturalnego lub leczniczego rodka pozwalajcego unikn lub zmniejszy efekt jo-jo. Najlepsz ochron jest przede wszystkim poznanie czasu jego trwania, by mc przeciwstawi mu jasno zdeniowan, odpowiedni strategi ywienia. Dugo i cierpliwie obserwowaem t eksplozj metabolizmu u wielu pacjentw i wywnioskowaem, e okres, w ktrym jestemy najbardziej naraeni na ponowne przybranie na wadze, trwa okoo dziesiciu dni na kady utracony kilogram, a wic trzydzieci dni na 3 kg, dziewidziesit dni, czyli trymestr, na 9-10 kg. Przywizuj du wag do tej reguy, poniewa brak jasnoci i wystarczajcych informacji naraa osoby, ktre zakoczyy kuracj, na niepotrzebne ryzyko. Rozpoznanie niebezpieczestwa i okresu zagroenia moe znacznie pomc w przetrwaniu fazy przejciowej i zaakceptowaniu bez zbytniego blu dodatkowego wysiku niezbdnego do zneutralizowania efektu jo-jo. Sam upyw czasu, bez wikszych zaniedba, pozwoli odreagowujcemu, zachowawczemu i zaalarmowanemu organizmowi wyciszy si. Przy wyjciu z tunelu czeka na niego spokojna taa morza i mj plan ostatecznej stabilizacji, czyli tylko jeden dzie diety w tygodniu. Tymczasem musi si podda nowej diecie, diecie otwartej, ktra nie jest kuracj odchudzajc, poniewa nie ma tu ju mowy o utracie masy ciaa, ale nie jest pozbawiona pewnych ogranicze. Ten okres wolnoci kontrolowanej to czas na opanowanie przesadnych reakcji organizmu i niedopuszczenie do ponownego przybrania na wadze. Trudno rozpocz faz stabilizacji - zwaszcza gdy mylimy tylko o tym, e zrobilibymy wszystko, by nigdy nie odzyska z takim trudem utraconej wagi - jeli nie mamy precyzyjnie okrelonego celu wagowego, nie zdeniowalimy wagi, ktra by nas jednoczenie zadowalaa i bya moliwa do utrzymania. Mam obowizek przedstawi wam moje zdanie, zbyt czsto bowiem asystowaem przy niepowodzeniach, ktrych gwn przyczyn by nierealny wybr wagi do ustabilizowania.

Jak dugo trwa efekt jo-jo?

Jak ustali odpowiedni wag do ustabilizowania?

33

Istnieje wiele abstrakcyjnych metod okrelania idealnej wagi zalenie od wzrostu, wieku, pci i budowy koca. Teoretycznie mona zastosowa wszystkie te metody, lecz nie ufam im, poniewa zajmuj si postaciami ze statystyk, w rzeczywistoci nieistniejcymi, Nie bior pod uwag rwnie tego, co stawia otyego na marginesie, to znaczy jego skonnoci do przybierania na wadze. Bybym wic raczej za zastpieniem tej teoretycznie idealnej wagi przez bardziej odpowiednie pojcie waga do ustabilizowania. A to nie jest to samo. Najlepszym sposobem na ustalenie odpowiedniej wagi do ustabilizowania jest zapytanie samego otyego o zdeniowanie wagi, ktr byoby mu najatwiej osign, i minimum, z ktrym czuby si dobrze w swojej skrze". Powody s dwa. Przede wszystkim kady otyy zauway, e istniej pewne przedziay wagi, kiedy chudnie atwo, inne, kiedy staje si to trudniejsze, i strefy ekstremalne, kiedy niezalenie od stosowanej diety waga uparcie stoi w miejscu. Wraz z tym dowiadczeniem pojawia si pojcie puapu: ktry trudno przekroczy. Prba ustabilizowania wagi na tym ostatnim poziomie jest szalestwem, bowiem wysiek konieczny, by j osign, jest nieproporcjonalny do uzyskanego rezultatu. Przyjmujc, e waga ta mimo wszystko zostaaby osignita, jej utrzymanie wymagao by zbyt duego wysiku, nie do zniesienia na dusz met. W przypadku chronicznej otyoci duo waniejsze jest dobre samopoczucie ni symboliczne znaczenie abstrakcyjnej cyfry uznanej za norm. Czowiek z skonnoci do nadwagi nie jest osob normaln. Nie ma w tym nic pejoratywnego, ale to oczywiste, e nie naley sugerowa mu wagi niedostosowanej do jego natury. Potrzebuje moliwoci prowadzenia normalnego ycia, akceptujc wag, z ktr czuje si swobodnie. I to jest ju bardzo duo, jeli uda mu si j utrzyma. Otyy powinien zachowa w pamici maksymaln i minimaln wag osignite w czasie swoich najwikszych waha wagowych. Waga maksymalna, niezalenie od czasu jej utrzymania, jest na zawsze zapisana w organizmie. Wemy konkretny przykad. Wyobramy sobie kobiet o wzrocie 1,60 m, ktra w jednym dniu swojego ycia waya 100 kg. Kobieta ta nie moe nawet marzy, aby ustabilizowa wag na poziomie 52 kg, jak niektre tabele teoretyczne mogyby jej zasugerowa. Pami biologiczna jej organizmu na zawsze zachowa wspomnienie wagi maksymalnej. Zaproponowanie jej, by osigna i zachowaa 70 kg, wydaje si duo bardziej rozsdne pod warunkiem jednak, e czuje si przy tej wadze swobodnie. Jest jeszcze jeden stereotyp wynikajcy z bdnego mylenia, ktrego musimy si pozby. Wikszo mniej i bardziej otyych uwaa, e atwiej ustabilizuj okrelon wag, jeli zaczn od dojcia do wagi znacznie niszej. Chc na przykad osign 60 kilogramw, aby ustabilizowa si na poziomie 70. Takie mylenie to wicej ni bd, to grzech, poniewa w chwili rozpoczcia fazy stabilizacji bolenie odczujemy brak siy woli, ktr w ten sposb zmarnowalimy. Im bardziej staramy si obniy mas ciaa, tym silniej nasz organizm zareaguje i tym wiksza bdzie jego tendencja do przybierania na wadze. Podsumowujc, naley wybra wag "moliw do ustabilizowania: wystarczajco wysok, aby mona byo j osign, nie zgubiwszy si po drodze, i wystarczajco nisk, by wynagradzaa poniesiony wysiek. Wane, bymy czuli si z ni wystarczajco dobrze, by stara si j utrzyma. Wanie dobieg koca ostatni dzie naprzemiennej diety proteinowej i wac si, po raz pierwszy odczytujecie czarodziejskie wskazanie, wag, ktrej osignicie zaoylicie na pocztku. Podobnie jak wiele osb przed wami, niesieni si rozpdu zapragniecie schudn jeszcze troch, aby mie margines bezpieczestwa. Nie rbcie tego, koci zostay rzucone, chcielicie osign okrelon wag, osignlicie j, teraz trzeba zrobi wszystko, aby j utrzyma, a nie jest to tylko formalno, bowiem co drugie niepowodzenie pojawia si w cigu trzech pierwszych miesicy po dojciu do upragnionej wagi. Czas trwania kuracji przejciowej oblicza si zalenie od utraconej wagi: dziesi dni nowej kuracji na kady utracony kilogram. Jeli stracilicie 20 kg, musicie j stosowa przez okres wynoszcy 20 razy dziesi dni, to znaczy dwiecie dni, czyli sze miesicy i dwadziecia dni; 10 kg oznacza sto dni, W ten sposb tatwo obliczy doktadny czas do osignicia ostatecznej stabilizacji.

Kuracja przejciowa w codziennym stosowaniu

Czas trwania kuracji

34

Czy powinienem zaleci wam w tym momencie kuracj ostatecznie stabilizujc? Nie, teraz ju wiecie, e jestecie zbyt sabi i podobni do wynurzajcego si z morskich gbin nurka, krry musi zrobi po drodze przystanek bezpieczestwa. Rol t speni wskazana poniej kuracja. Podczas utrwalania wagi naley jak najcilej stosowa si do kuracji, podczas ktrej moliwe jest dowolne spoywanie wymienionych niej pokarmw. Dotychczas dieta o rwnomiernym rytmie odchudzania obejmowaa produkty wysokobiakowe na zmian z zestawem proteiny + warzywa, a zatem dobrze znacie te dwie kategorie produktw. Od tej pory ta wymiana jest nieaktualna, moecie je proteiny i warzywa jednoczenie i kiedy tylko chcecie. Proteiny i warzywa stanowi solidn i niepodwaaln podstaw zarwno pierwszego progu stabilizacji - wanego dla nas w tej chwili jak i ostatecznej stabilizacji, ktra po nim nastpi. Dlatego te dwie podstawowe kategorie pokarmw, ktre w cigu caego ycia mona bdzie spo ywa w ilociach nieograniczonych, o dowolnej porze dnia oraz w proporcjach i zestawach wedle uznania, s tak wane. Z pewnoci znacie wszystkie produkty wchodzce w skad tych dwch kategorii, przypomn je jednak krtko, aby unikn jakichkolwiek nieporozumie. Bardziej szczegowe informacje znajdziecie w rozdziaach powiconych kuracji uderzeniowej i naprzemiennej kuracji proteinowej; w skrcie s to:chude misa, najmniej tuste kawaki woowe, cielce, konina; > ryby i owoce morza; > drb bez skry, z wyjtkiem kaczki; > jaja; > chudy nabia; > dwa litry wody; > zielone warzywa i surwki. Do tej podstawowej listy Protal dorzuca nowe produkty - umil wam codzienno, moecie je wprowadzi w podanych niej proporcjach i ilociach. Nadarza si okazja, aby porozmawia o owocach chtnie uwaanych za przykad zdrowego jedzenia. Okrelenie "zdrowe" dotyczy produktw naturalnych, a wic niepryskanych. Owoce s najlepszym rdem witaminy C i karotenu. Ale te dwa atuty s wyolbrzymione przez dwie wspczesne obsesje cywilizacji zachodniej: upodobanie do bezwarunkowego powrotu do produktw naturalnych i wiar w magiczne waciwoci witamin. Ot to, co naturalne, nie zawsze jest korzystne, a witaminy nie s a tak niezbdne, jak twierdzi moda importowana z USA. W rzeczywistoci owoce s jedynym pokarmem naturalnym zawierajcym to, co diabetolodzy nazywaj cukrami o atwej przyswajalnoci. Wszystkie inne pokarmy, ktre nam ich dostarczaj, s produktami wymylonymi i wyprodukowanymi przez czowieka. Mid na przykad jest pokarmem wykradzionym. To wydzielina zwierzca, rodzaj mleka dla larw pszczelich przywaszczany przez nas wycznie dla przyjemnoci podniebienia. Cukier ranowany, biay cukier, nie istnieje w tej postaci w naturze. To sztuczny produkt ekstrahowany w sposb przemysowy z trzciny cukrowej lub burakw. Sam owoc w stanie dzikim jest pokarmem rzadkim, dugo by po prostu gadetem na stole, kolorow nagrod dla czowieka. Tylko dziki intensywnej i selektywnej uprawie owocw mamy dzi wraenie atwego do nich dostpu. Dziki postpom w dziedzinie transportu wikszo bardzo sodkich owocw,jak pomaracze, banany, mango sprowadza si z dalekich i egzotycznych krajw, co prawdopodobnie wyjania pojawianie si niekiedy bardzo powanych, a nawet miertelnych alergii na niektre owoce egzotyczne (kiwi czy orzeszki arachidowe). W rzeczywistoci owoc nie jest prototypem zdrowego i naturalnego pokarmu. Spoywany w duych ilociach moe okaza si niebezpieczny, szczeglnie dla cukrzykw, a tak e otyych przyzwyczajonych do podjadania owocw midzy posikami. Dozwolone s wszystkie owoce z wyjtkiem bananw, winogron, czereni i owocw suchych (orzechw woskich, laskowych, nerkowca, orzeszkw ziemnych, migdaw, pistacji).

Proteiny i warzywa

Jedna porcja owocw dziennie

35

Pojcie "porcja" oznacza najczciej jedn sztuk w przypadku owocw takiej wielkoci jak jabko, gruszka, pomaracza, grejpfrut, brzoskwinia, nektarynka. W przypadku innych owocw stosujemy zwyczajowo przyjt miar, na przykad miseczka truskawek lub malin, plaster melona lub duy plaster arbuza, dwa kiwi lub dwie due morele, jedno mae mango lub p duego. Dozwolona jest jedna porcja dziennie wszystkich tych owocw, ale nie do kadego posiku. Jeli lubicie owoce i stoicie przed wyborem, trzeba wiedzie, e w kwestii stabilizacji wagi klasykacja owocw jest nastpujca: pierwszestwo dla jabka, poniewa jest bardzo bogate w pektyny, co korzystnie wpywa na lini, truskawki i maliny cz niewielk liczb kalorii z kolorowym i odwitnym wygldem, melon i arbuz zawieraj duo wody przy maej wartoci energetycznej pod warunkiem pozostania przy jednej porcji, nastpnie grejpfrut, i na kocu kiwi, brzoskwinia, gruszka, nektarynka, mango. Jeli macie skonno do nadwagi, unikajcie biaego chleba.To produkt wysoko przetworzony, zagnieciony z mki, ktrej zboe zostao sztucznie pozbawione otoczki otrb, co znacznie uatwia otrzymanie mki przemysowej, ale powstay z niej biay chleb jest pokarmem sztucznie wzbogacanym i zbyt atwo przyswajalnym. Chleb z otrbami lub chleb penoziarnisty o rwnie przyjemnym smaku zawiera naturaln proporcj otrb, ktre s doskonaym sprzymierzecem chronicym nas przed rakiem jelit, nadmiarem cholesterolu, cukrzyc, zaparciami. Otrby pomagaj rwnie zachowa lini, bowiem po dotarciu wraz z kaloriami do jelita cienkiego pochaniaj i zatrzymuj niewielk ich cz, wyprowadzajc je w stolcu i nie pozwalajc im nas tuczy. Na razie, w okresie przejciowym, jestecie jeszcze pod cis kontrol, poniewa kady drobiazg mgby spowodowa przybranie na wadze, ale wkrtce, w stadium ostatecznej stabilizacji, nie bdziecie ju musieli si obawia chleba, bdziecie mogli go je normalnie pod jedynym tylko warunkiem, e bdzie to chleb penoziarnisty, a jeszcze lepiej wzbogacony w otrby. A teraz, jeli lubicie chleb na niadanie, moecie cienko posmarowa niskotuszczowym masem dwie kromki penoziarnistego pieczywa. Mona wykorzysta t opcj w kadym innym momencie dnia, na drugie niadanie jako kanapk z misem na zimno lub szynk albo wieczorem z serem - kolejnym produktem dorzuconym do listy. O jaki ser chodzi i w jakiej iloci jest dozwolony? Na razie macie prawo do wszystkich serw twardych typu gouda, reblochon, sery szwajcarskie czy holenderskie. Naley unika serw powstaych z fermentacji, jak camembert, rouefort, ser kozi. Polecam rwnowarto 40 gramw sera. Nie lubi waenia pokarmw, jestemy jednak w oktesie przejciowym, ktry nie bdzie trwa dugo, a poza tym 40 gramw to standardowa porcja odpowiadajca wikszoci ludzi o umiarkowanym apetycie. Moecie zje t porcj do obiadu lub kolacji, ale w jednej dawce. Co mona powiedzie o serach ze zmniejszon zawartoci tuszczu? Wikszo z nich jest kiepskiej jakoci i trudno doradza produkty, ktre utraciy znaczn cz smaku. Jedynie tomme de Savoie mimo swoich 20% tuszczu jest prawdzwym, godnym polecenia serem. Do pocztku lat pidziesitych ser ten produkowany by z ptustego mleka wedug starej tradycyjnej gralskiej receptury, ktr zmieniono zgodnie z panujcymi wwczas gustami konsumentw i zwikszono zawarto tuszczu do 40%. Gdy znw pojawia si moda na produkty odtuszczone, podyktowana wiksz wiadomoci szkodliwoci tuszczu, ser tomme de Savoie powrci do dawnej postaci. Jego producenci szybko zaproponowali klientom wiele chudych serw, w tym synny ser zawierajcy tylko 20% tuszczu, a take 30% i 10%, przy czym ten ostatni to praw- dziwy cud dla wszystkich odchudzajcych si.To prawdziwy, smaczny, mikki i rozpywajcy si w ustach ser. Pozwala unikn nadmiaru kalorii i nasyconych kwasw tuszczowych, ktrych zgubny wpyw na serce i naczynia krwiononie jest wszystkim doskonale znany. Niestety, jest trudno dostpny, gdy nie ma na niego popytu. Wielu konsumentw myli bowiem, e tak odtuszczony ser nie jest penowartociowy. Jeli go znajdziecie, kupcie, sprbujcie i jeeli wam posmakuje, moecie spoywa nawet do 60 gramw dziennie. Gdy ju przejdziecie do fazy ostatecznej stabilizacji, pomylcie o tym serze, tak chudym, e bliskim produktom czysto proteinowym, mogcym suy jako doskonay przysmak. W przypadku prawdziwych, synnych na cay wiat francuskich serw pleniowych, autentycznych dzie sztuki gastronomicznej, prosz si nie niepokoi, nie s cakowicie wykluczone, troch cierpliwoci, w nastpnym rozdziale czeka niespodzianka o prawdziwie krlewskiej uczcie. Dwie porcje produktw zawierajcych skrobi tygodniowo. Pocztkowo do produktw skrobiowych zaliczano tylko

Dwie Kromki penoziarnistego chleba dziennie

Jedna porcja sera dziennie

36

ziemniaki, ale pniej pole znaczeniowe tego wyraenia bardzo si poszerzyo i dzi jest to worek, w ktrym znajdujemy bulwy ziemniaka, produkty mczne w rodzaju chleba i makaronw oraz takie zboa, jak ry i kukurydza. Jednak w pierwszej fazie utrwalania wagi, kiedy podstawow regu jest ostrono, nie wszystkie produkty skrobiowe maj dla nas tak sam warto, dlatego przedstawi je w kolejnoci od najbardziej do najmniej wartociowych. MAKARONY s w tym momencie najlepiej dostosowanym do naszych potrzeb produktem skrobiowym, poniewa robione s z twardego zboa, o bardzo odpornej strukturze wkien, duo bardziej ni zboa mikkie lub pszenica. Ta zyczna odporno na rozkad spowalnia trawienie tego zboa i wchanianie cuktw. Poza tym makaron jest powszechnie lubiany i rzadko wie si go z pojciem kuracji odchudzajcej, co wynagradza i podtrzymuje na duchu po dugim okresie ogranicze. Makaron jest pokarmem solidnym i syccym. Jedyny mankament to sposb, w jaki go przyrzdzamy: z masem, oliw, mietan, a ponadto z serem, najczciej gruyere, co podwaja jego warto kaloryczn. Jedzcie zatem makarony, porzdn porcj 200 g, ale nie polewajcie ich tuszczem, lepszy jest dobry sos pomidorowy z cebul i pachncymi zioami. jeli nie macie czasu, moecie uy przecieru lub pomidorw w zalewie z puszki. W przypadku serw, unikajcie gruyere,a, ktry jest zbyt tusty, a jego delikatny smak sprawia, e uywamy go w zbyt duych ilociach. Moecie doda troch parmezanu, mniej kalorycznego, za to o ostrzejszym smaku. Wosi wiedz, co robi. KUSKUS, POLENTA, BULGUR LUB ZIARNA PSZENICY mog by spoywane w porcjach do 200 g dwa razy w tygodniu. One rwnie pochodz z twardego zboa i z tego powodu maj te same waciwoci co makarony. Produkty te s mniej znane i rozpowszechnione, wywodz si bowiem z obcych kultur. Kuskus jest czsto uwaany za produkt skomplikowany w przygotowaniu i raczej restauracyjny. W ten sposb pozbawiamy si niepotrzebnie bardzo wartociowego pokarmu sprzyjajcego ustabilizowaniu wagi. Aby szybko przygotowa kuskus, naley go wsypa do niemetalowego naczynia i zala gorc wod z rozpuszczon w niej kostk rosoow, tak aby woda wykraczaa centymetr nad powierzchni kaszki. Zostawcie kasz na pi minut, aby wchona wod i napczniaa. Potem mona j woy na dwie minuty do mikrofalwki, wyj, pomiesza widelcem, aby unikn grudek, wstawi na kolejne dwie minuty do mikrofalwki, i sprawa zaatwiona. Nie trzeba dodawa tuszczu, kostka rosoowa wystarczy. Lepiej nie zamawia kuskusu w restauracji, poniewa kaszka jest tam zazwyczaj zatopiona w male. Woska lub korsykaska polenta, libaski bulgur i ziarna pszenicy s dozwoltlne w podobnych proporcjach i postaciach. SOCZEWICA jest wymienitym produktem skrobiowym, jednym z najwolniej przyswajalnych wglowodanw, jakie w ogle istniej. Niestety, jej przygotowanie zajmuje troch czasu, nie jest te powszechnie lubiana i co gorsza jest czsto le tolerowana, powodujc wzdcia. Lecz dla tych, ktrzy j lubi i toleruj, to doskonay i syccy posiek stabilizujcy. Zalenie od etapu stabilizacji mona spoywa porcje do 150 g. Rwnie bez tuszczu, raczej z dodatkiem pomidorw, cebuli i przypraw. Innym rolinom strczkowym nale si podobne pochway, dlatego mona je spoywa w tych samych proporcjach, przygotowane bez tuszczu. Fasola szparagowa i groch nie znajduj zbyt wielu amatorw, gdy s jeszcze gorzej tolerowane ni soczewica, ale z punku widzenia ich wartoci odywczej s to naprawd wymienite pokarmy. RY I ZIEMNIAKI s rwnie dozwolone, zostay jednak umieszczone na kocu listy i naley spoywa je okazjonalnie, dajc pierwszestwo wszystkim wczeniej wymienionym produktom. Mona spoywa biay ry, bez tuszczu, najlepiej basmati - bardziej aromatyczny, a take ry dziki lub penoziarnisty, wolniej przyswajany dziki zawartoci bonnika. Kada porcja moe zawiera do 125 g gotowanego ryu. Ziemniaki najlepiej gotowa w koszulkach lub piec w folii, bez dodatku tuszczu. Frytki i chipsy s jednymi z tych nielicznych produktw, o ktrych radz zapomnie, bowiem s nie tylko przesiknite olejem i kaloriami, ale rwnie niebezpieczne, poniewa zwikszaj ryzyko raka i chorb ukadu sercowo-naczyniowego. Dotychczas dozwolone byy chude czci woowiny i konina. Obecnie mona doda udziec jagnicy, poldwic wieprzow i szynk gotowan bez szczeglnych zalece dotyczcych iloci i czstotliwoci ich spoywania - kiedy nadarzy si okazja, raz lub dwa razy w tygodniu. UDZIEC jest najchudsz czci jagnicia. Unikajcie jednak pierwszego plastra z dwch powodw. Po pierwsze tuszcz

Nowe rodzaje mis

37

obrastajcy udziec nie oddziela si atwo i zawsze zostaje go troch, co bardzo zwiksza zawarto kaloryczn pierwszej warstwy. Po drugie, aby wielki kilkukilogramowy udziec by dobrze upieczony w rodku, musi by bardzo wysoka temperatura, a wwczas tuszcz si zwgla i staje si rakotwrczy. jeli lubicie miso dobrze wypieczone, drugi plaster jest pewniejszy. SCHAB rwnie jest dozwolony, gdy wraz z szynk jest najchudsz czci wieprza, pod warunkiem e jest to schab tylny, a nie karkowy, dokadnie dwa razy bardziej kaloryczny. Nie naley o tym zapomina. PONOWNIE POJAWIA SI GOTOWANA SZYNKA. Nie jestecie ju skazani wycznie na chud wdlin. Wolno wam spoywa ten przysmak, atwy do zjedzenia na szybko niezalenie od godziny. Oczywicie nie zapominajcie o odkrojeniu tuszczyku. Unikajcie rwnie wdlin wdzonych - nie s jeszcze dozwolone. To wszystkie kategorie produktw, na ktrych opiera si wasza kuracja przejciowa. Przypomnijmy, e nie jest to w adnym razie kuracja ostateczna, a tym bardziej kuracja odchudzajca. To zdrowa i zrwnowaona dieta, a jej jedynym celem jest pomoc w przejciu burzliwego okresu, gdy wasze ciao zaniepokojone utrat wagi stara si j wszelkimi sposobami odzyska. Dziesi dni na kady utracony kilogram to mniej wicej tyle, ile mu potrzeba, by pogodzi si z t strat, uspokoi si i zaakceptowa wag, ktr staracie si mu narzuci. Po upywie tego okresu bdzie czas na spontaniczno w sposobie odywiania si, ale tylko przez sze dni w tygodniu. Ta perspektywa powinna doda wam otuchy i uzbroi w cierpliwo. W kadym razie znacie cel i konieczny do jego osignicia czas. Ale to nie wszystko. By zakoczy kuracj przejciow, musz wam przekaza jeszcze dwie wane informacje: jedn dobr, a drug konieczn. Zaczn od dobrej. Dwa razy w tygodniu macie moliwo przygotowania wybornego posiku, takiego, jaki wam si tylko zamarzy i bez adnych ogranicze. Podkrelam jednak sowo "posiek: poniewa bardzo czsto, mimo e zapisuj to wasnorcznie na recepcie, zawsze znajd si pacjenci, ktrzy zrozumiej, e taka uczta moe trwa cay dzie. Uczta moe dotyczy ktregokolwiek z trzech posikw, radz jednak wybra kolacj, by mie czas na delektowanie si przyjemnoci, unikn stresu i popiechu zwizanego z prac i nie pozwoli uszczkn sobie nawet okruszka. "Krlewski" oznacza odwitny: macie bowiem moliwo je wszystko, co chcecie, a szczeglnie to, czego wam najbardziej brakowao podczas dugiego okresu odchudzania si. Nie naley jednak zapomina o dwch istotnych warunkach: nigdy nie dokada sobie tego samego dania i nigdy nie urzdza dwch krlewskich posikw pod rzd. A zatem wszystko, ale po jednym: jedna przystawka na wejcie, jedno danie gwne, jeden ser lub deser, jeden aperitif, jeden kieliszek wina, wszystko w duej iloci, ale tylko raz. Starajcie si rozoy te posiki w czasie. Pozwlcie ciau odpocz. Na przykad jeli pierwsza uczta odbya si we wtorek w poudnie, lepiej unika powtrki we wtorek wieczorem.Te dwie przyjemne chwile naley rozdzieli co najmniej jednym normalnym posikiem. Najlepiej wybra weekend lub wieczory proszone. Jeli marzycie o bigosie, schabowym, paelli, prawdziwym kuskusie lub jakimkolwiek innym daniu, wanie nadesza na nie pora. Wszyscy od tak dawna czekajcy na prawdziwy deser, na kawaek tortu czekoladowego lub lody, wreszcie mog sobie na to pozwoli. Dla amatorw dobrego wina, szampana czy aperitifu droga stoi otworem. Mona teraz bez adnych obaw, ale nie wicej ni dwa razy w tygodniu przyjmowa od dawna odkadane zaproszenia. Znajdzie si wielu, ktrzy doszedszy do tego etapu stabilizacji, przyzwyczaili si do nowego sposobu odywiania i przestrasz si ponownego spotkania ze smakami i aromatami, zaczn si wzdraga przed a tak urozmaiconymi posikami. Nie ma obaw, posiki te zostay dobrze przemylane. Stanowi cz caoci, gdzie liczba napotykanych problemw i tak utrzymuje rwnowag. Poza tym te krlewskie uczty nie s zwyk propozycj, s zaleceniem, do ktrego naley si cile stosowa. Protal jest planem globalnym, nie mona oddzieli jakiej czci, nie ryzykujc zmniejszenia jego skutecznoci. By moe nie rozumiecie sensu tej szczodroci i znaczenia odwitnych posikw. Nadszed zatem moment, aby pomwi o niematerialnym aspekcie poywienia, jakim jest przyjemno. jedzenie to nie tylko przyjmowanie kalorii koniecznych do przeycia, to rwnie i nade wszystko przyjemno. A poniewa ta biologiczna przyjemno, wana nagroda, bya zabroniona podczas odchudzania si, nadszed czas, by odkry j na nowo. Poniewa mwimy o przyjemnociach smakowych, pozwol sobie da istotn i nieodzown dla ostatecznej stabilizacji rady. Nie traktujcie jej lekkomylnie.

Dwie krlewskie uczty w tygodniu

38

Kiedy jecie, a szczeglnie, kiedy to, co jecie, jest wymienite i obte, MYLCIE o TYM, CO JECIE, skoncentrujcie si na tym, co macie w ustach i na kadym najdrobniejszym wraeniu, dostarczanym wam przez pokarm. Wiele bada prowadzonych przez dietetykw wykazuje, e doznania smakowe odgrywaj zasadnicz rol w wywoaniu uczucia sytoci. Wszelkie wraenia smakowe ze luzwki jzyka, kady odruch ucia i przeykania, s odbierane i analizowane przez podwzgrze, centrum godu i sytoci. Nagromadzenie tych wrae podnosi wskanik sensoryczny wywoujcy uczucie sytoci. NALEY JE POWOLI, KONCENTRUJC CA SWOJ UWAG NA TYM, CO SI MA W USTACH. Naley unika spoywania kalorycznych pokarmw podczas ogldania telewizji lub czytania, poniewa w ten sposb zmniejsza si o poow intensywno wrae dochodzcych do mzgu; w tym wanie dietetycy upatruj powd epidemii otyoci w Stanach Zjednoczonych wrd dzieci podjadajcych cay dzie przed telewizorem, a jako doroli jedzcych o kadej porze dnia. Nic dziwnego, e guma do ucia jest wynalazkiem amerykaskim. Korzystajcie zatem bez adnych oporw z tych dwch przyjemnych momentw i wierzcie mi, nic was to nie bdzie kosztowa. Pod dwoma warunkami. PIERWSZY WARUNEKJEST ZASADNICZY. Ta na nowo odzyskana chwila swobody jedzenia ma granice cile ograniczone w czasie; na razie jest to tylko odwitny posiek. Niezrozumienie tych ogranicze moe doprowadzi do zboczenia z wytyczonej drogi. Nie naley minimalizowa tego niebezpieczestwa. Jeli na przykad wybralicie wtorek wieczr na krlewski posiek, to roda rano zdecyduje o przyszoci waszej stabilizacji. Czy otworzywszy drzwi na ociei, bdziecie mie wystarczajco duo odwagi, by zamkn je z powrotem, czy raczej nastpnego dnia po przebudzeniu, idc za ciosem, nie bdziecie w stanie si powstrzyma przed posmarowaniem chleba grub warstw masa? Te dwa odwitne posiki s jak promie soca w szarzynie waszego odywiania i maj pomc wam przetrwa, a ciao przyzwyczai si do nowej wagi. Stanowi integraln cz ulubionej przeze mnie kuracji przejciowej. Daem wam wszystko, co byo w mojej mocy. Przekraczajc te granice, ryzykujecie zniszczenie cierpliwie wzniesionej budowli. DRUGI WARUNEK JEST OCZYWISTY. Zadaniem tego wyjtkowego posiku jest dostarczenie wam przyjemnoci, ale na pewno nie jest to okazja do odwetu. Opychanie si bez opamitania przy tej okazji wiadczyoby o niezrozumieniu mnie i moe by niebezpieczne dla organw przemiany materii. Celem tych posikw jest przywrcenie wam pewnej rwnowagi. Obarstwo prowadzce do mdoci lub picie do upadego spowodowaoby powane jej zachwianie. I jeli nastpnego dnia nie powrcicie wedug planu do etapu utrwalania wagi, to wasza chwiejna postawa niszczy nadziej na pniejsz stabilizacj. Moja rada: jedzcie to, co chcecie, nakadajcie sobie obcie, ale nigdy nie dokadajcie sobie tego samego dania. Zarwno w domu, jak i na proszonym obiedzie u przyjaci czy w restauracji, gdzie zreszt nie ma zwyczaju prosi o dokadk. Poznalicie zatem wszystkie elementy skadajce si na kuracj utrwalenia wagi. Wiecie, jak si odywia w tym okresie, atwym do obliczenia i niezbdnym waszemu ciau, by zaakceptowao now narzucon mu wag. Jednak brakuje nam jeszcze kluczowego elementu, niezbdnego w fazie stabilizacji.Taki sposb odywiania w zestawieniu z dwoma krlewskimi ucztami w tygodniu nie zagwarantuje dokadnego opanowania wagi w tak reaktywnym okresie. Dlatego wprowadziem do kuracji utrwalajcej jako jej zabezpieczenie jeden dzie w tygodniu oparty wycznie na czystych proteinach, ktrych niezwyk skuteczno ju wyprbowalicie. Tego dnia wolno wam bdzie je - jak wiadomo - chude miso, ryby i owoce morza, drb bez skry, jaja, chud wdlin, nabia i pi dwa litry wody. Moecie je tyle ile chcecie, tak czsto, jak wam si podoba oraz w odpowiadajcych wam proporcjach i zestawach, ale tylko te produkty, ktre znajduj si na licie omiu kategorii pokarmw wysokobiakowych. Dzie proteinowy jest jednoczenie silnikiem i ochron kuracji utrwalajcej.To jedyny czas ogranicze w tygodniu, cena za moliwo kontrolowania sytuacji, a uspokoi si burza. Nie podlega negocjacjom. Trzeba si dostosowa do wszystkich wymogw tego dnia albo w ogle nie zaczyna diety, bo bdzie to tylko strata czasu. Ponadto o ile to moliwe, wybierzcie czwartek jako dzie proteinowy.Taki tygodniowy rytm jest podstaw sukcesu. Jeli ze wzgldw zawpdowych lub spoecznych czwartek jest nie do pogodzenia z takim sposobem odywiania, pozostaje roda lub pitek, i tego jednego dnia naley si bezwzgldnie trzyma. Jeli wyjtkowo przeprowadzenie diety okae si niemoliwe w czwartek, wybierzcie rod lub pitek, ale w nastpnym tygodniu powrcie do czwartku. Nie naley si przyzwyczaja do zamiany. I pamitajcie o swoich skonnociach do tycia. Mu-

Raz w tygodniu wycznie proteiny

39

sicie podda si wymogom proteinowego dnia nie po to, by sprawi mi przyjemno, lecz by okiezna wasz natur i niezwyk atwo przybierania na wadze. Skuteczno tego rodka dziaania dotyczy tylko was. Prosz o tym nie zapomina. Podobnie na wakacjach czy w podry. Jeli tam. gdzie jestecie, proteiny s niedostpne lub trudno je przygotowa, zawsze mona uy protein w proszku. Omwi je pniej. To prosty sposb, by ten dzie by w peni skuteczny. Na tym koczy si opis kuracji pozwalajcej na utrwalenie wagi. Na zakoczenie analizy pozostawiem cztery ostrzeenia przed niebezpieczestwem zaniedbania tej zasadniczej fazy planu Protal. W czasie trzeciej fazy planu Protal nie ma co liczy na niezwyk stymulacj i zacht, jak bya waga wskazujca regularnie spadek ciaru ciaa, tote ze zniechceniem zaczniecie si zastanawia nad sensem tej przejciowej kuracji, podczas ktrej nie jestecie jeszcze cakiem wolni, a ju nie cakiem na diecie; pojawi si z pewnoci ch rozlunienia nadzoru i przekroczenia nakazw. Nie rbcie tego! Jeli zaniedbacie ten etap utrwalania wagi, moecie by pewni jednego: wszystkie kilogramy, ktrych z takim trudem si pozbylicie, powrc nieuchronnie, i to szybko. Bdziecie mieli szczcie, jeli nie przybdzie ich wicej. Poza uczuciem frustracji i przegranej spowodowanej ponownym przybraniem na wadze jest jeszcze jedno niebezpieczestwo, bardziej brzemienne w skutkach. Czyha na kadego, kto poddaje si wielu kuracjom odchudzajcym i nie utrwala zdobytej wagi: odporno na chudnicie. Kady, kto kilkakrotnie chudnie i na nowo tyje, uodparnia si na chudnicie, co znaczy, e po kadym niepowodzeniu bdzie mu coraz trudniej straci na wadze. Jego organizm zachowa w pamici wszystkie przeprowadzone diety odchudzajce i coraz skuteczniej bdzie si opiera nowym prbom. Kade niepowodzenie otwiera drzwt nastpnej przegranej. Osoby majce za sob wiele kuracji odchudzajcych nie mog si spodziewa rwnie szybkiej utraty kilogramw jak te, ktre staraj si zrobi to po raz pierwszy, mimo e Protal i jego proteiny stosowane wycznie lub wymiennie to kuracja wywoujca najmniejszy opr i najskuteczniej przeciwstawiajca si nabytej odpornoci na dziaanie wczeniejszych kuracji. Za kadym razem, gdy ciao przybierze na wadze i waga wskae nowy rekord, mechanizmy regulujce nasz fzjologi zapisuj gdzie w nas nostalgiczne wspomnienie tej maksymalnej wagi, ktrej organizm bdzie niestrudzenie poszukiwa. Chudn, oznacza ywi si tluszczem i cholesterolem To najprawdopodobniej najpowaniejsza konsekwencja odchudzania. Po kadej utracie wagi organizm przeywa atak, ktrego rzadko kto ma wiadomo, i w tym problem. Przy kadej prbie schudnicia konsumujecie wasne zapasy tuszczu. Gdy tracicie 10 czy 20 kg, jest troch tak, jakbycie jedli 10 lub 20 kg masa lub smalcu. Gdy chudniecie, w waszej krwi i ttnicach kry dua ilo cholesterolu i trj glicerydw. Przy kadym skurczu serca ta wypeniona toksycznymi tuszczami krew zalewa ttnice i zanieczyszcza ich cianki. Schudnicie ma zawsze zbawienny wpyw na dobre samopoczucie psychiczne i 6zyczne, a ryzyko, jakie przedstawia cyrkulacja tych tuszczw, rekompensuj korzyci pynce z utraty masy ciaa. Nie powinno si jednak powtarza tej operacji wicej ni raz czy dwa razy w yciu. Ten, kto bezskutecznie stara si schudn raz lub dwa razy w roku, znajduje si za kadym razem w sytuacji osoby o zbyt wysokim poziomie cholesterolu we krwi. Nie jest to z mojej strony prba przestraszenia was, lecz ostrzeenie przed rzeczywistym i mao znanym zarwno wrd pacjentw, jak i wielu lekarzy niebezpieczestwem. Biorc to wszystko pod uwag, wy, ktrzy mielicie szczcie schud- n, skocie si ku jedynej logicznej postawie, utrwalcie t drogocenn wag i przystpcie zgodnie z przewidzianym terminem do ostatecznej stabilizacji. Czas trwania kuracji przejciowej oblicza si zalenie od wielkoci utraconej wagi dziesi dni nowej diety na kady utracony kilogram. Jeli sracilicie 20 kg, trzebo j stosowa przez okres wynoszcy 20 razy dziesi dni, co stanowi dwiecie dni, czyli sze miesicy i dwadziecia dni, a 10 kg oznocza sto dni. W en sposb kady otwo obliczy dokadny czas dzielcy go

Faza, ktrej nie wolno zaniedbywa

Niezbdny etap

Odporno na chudnicie

Pami rekordw

Memento kuracji pozwalajcej na utrwalenie wagi

40

od ostatecznej stabilizacji. Podczas fazy utrwalania wagi naley jak najcilej stosowa si do diety pozwalajcej no spoywanie nastpujcych pokarmw: > pokarmy proteinowe kuracji uderzeniowej; > warzywa kuracji rwnomiernej; > jedna porcja owocw dziennie, oprcz banonw, winogron i czereni; > 2 kromki penoziarnistego chleba dziennie; > 40 gramw sera; > 2 porcje produktw skrobiowych tygodniowo; > udziec jagnicy lub piecze z poldwicy wieprzowej, Jako ukoronowanie kuracji mamy jeszcze: > dwa odwitne posiki w tygodniu. Oraz obowizkowo i bezwarunkowo: > jeden dzie cisej diety proteinowej (kuracja uderzeniowa) w tygodniu niewymienny i bezdyskusyjny. Przeznaczona jest dla rozpoczynajcych Protal z du nadwag: kuracja uderzeniowa umoliwia im piorunujcy i pomylny start, a kuracja rwnomiernego rytmu odchudzania osignicie ustalonej wagi. Wanie zakoczyli przejciowy etap utrwalania wagi, ktrego dugo obliczono wedug zasady: dziesi dni na kady utracony kilogram. Nie tylko pozbylicie si nadwagi, lecz rwnie zakoczylicie bez szwanku okres, gdy odchudzone ciao stara si gwatowne odzyska utracone kilogramy. Wasz organizm nie reaguje ju z gwatownoci kac mu maksymalnie wykorzystywa kalorie zawarte w przyjmowanych pokarmach. Odnajdujecie wreszcie wasn natur, ale nadal jest to natura otyego z przyrodzon skonnoci do tycia i metabolizmem, ktry ju nieraz udowodni, e jest zdolny doprowadzi was do sporego przybrania na wadze. Poniewa te same przyczyny pocigaj za sob te same skutki, od tej chwili macie wszelkie szanse ponownie przybra na wadze, jeli nie bdziecie przestrzega kilku chronicych przedtym zasad. Nie mwimy tu ju - i w tym tkwi cae niebezpieczestwo - okresie cisego podporzdkowania okrelonym poleceniom i nakazom, lecz o zwykym trybie ycia dopominajcym si o swoje prawa. Dlatego zasada przyjta w planie ostatecznej stabilizacji musi by zachowana na reszt ycia i w takiej perspektywie nie do pomylenia byoby narzucenie wam nakazw zbyt trudnych do przestrzegania. Dotychczas bylicie kierowani i opiekowano si wami poprzez precyzyjny system nakazw i polece. Bylicie w kleszczach czego w rodzaju zakadu czy wyzwania zostawiajcego mao miejsca na improwizacj. Teraz koczy si przybrzene lawirowanie, a zaczyna samodzielny rejs na szerokich wodach, z nieustannie wiszc nad wami grob burzy i zatonicia statku. Dlatego potrzebujecie kilku nowych, zredukowanych do minimum nakazw. Pokonanie cicej nad otyym kltwy przybrania na wadze, odzyskanie penej spontanicznoci w jedzeniu i zapomnienie o ograniczeniach przy stole, przeciwko ktrym kady otyy tak si buntuje, jest moliwe za cen przestrzegania dwch prostychi mao frustrujcych nakazw. Ta nowa zasada nakada na was obowizek cisego i regularnego przestrzegania diety czysto proteinowej przez jeden dzie w tygodniudo koca ycia. Do tej podstawowej zasady dochodzi jeszcze jedna, o wiele prostsza i mniej surowa, zalecajca codzienne spoywanie trzech yek otrb owsianych. cise przestrzeganie tylko tych dwch zasad ustrzee was przed ponownym utyciem. Obydwie zadziaaj u rde problemu, tam gdzie skadniki odywcze i kalorie s przyswajane i wchaniane przez organizm. Proteiny i otrby owsiane stawiaj skuteczny opr grabiey ksa pokarmowego przez jelito cienkie. Te dwa rodki zaradcze stanowi moim zdaniem najmniej bolesne rozwizanie, by otyy mg w zamian normalnie si odywia przez sze dni w tygodniu. Dowiadczenie zawodowe mwi mi, e kady rozsdny czowiek otyy zgodzi si na taki ukad. Ale to jeszcze nie wszystko. Faza ostatecznej stabilizacji dysponuje jeszcze jednej broni i dodatkowej, wprawdzie mao widocznej, ale bardzo wanej - jest to dydaktyczna warto drogi, ktri musimy przeby, aby zrzuci i utrwali wag. Poniewa stworzyem ten plan i zalecam go moim pacjentom, doskonale wiem z codziennych obserwacji, e osoba z nadwag, ktra dziki Protalowi stracia 5, 10, 15, 20, a nawet 30 kilogramw, przechodi przez kolejne cztery kuracje, zdobya praktycznie i instynktownie wiadomo wartoci pokarmw pomagjcych jej w schudniciu i stabilizacji wagi, a take nabraa

Ostateczna stabilizacja w praktyce

41

odpowiednich odruchw i nie pozbdzie si ich ju nigdy. Zaczynajc od kuracji opartej wycznie na proteinach, pacjent dziki wykluczeniu z jadospisu wszystkich pozostaych skadnikw odywczych odkrywa ogromnie si biaek. Teraz ju wie, e jadospis oparty wycznie na produktach wysokobiakowych to bro odchudzajca o niezwykej skutecznoci. Stosujc naprzemiennie diet proteinow, zrozumia, e dodanie zielonych warzyw zwolnio tempo, ale te niezbdne pokarmy rolinne nie przeszkadzay mu chudn, jeli przygotowywano je bez uycia tuszczu - wroga numer jeden, z atwoci zdemaskowanego przy okaji godnych poaowania uchybie. Przechodzc do utrwalania wagi, kolejno wprowadza tak potrzebne pokarmy, jak chleb, owoce, ser, niektre produkty skrobiowe, a w odwitnych posikach odnjdywa przyjemno jedzenia bez ogranicze i bez poczucia winy. W miar praktyki w jego umyle i ciele powstawaa dzie za dniem hierarchia wartoci i klasykacja pokarmw. Ta etapowa struktura stopniowo przechodzca od produktw niezbdnych do luksusowych, ale zbytecznych, oraz nabyta dziki temu wiedza o zasadach odywiania sprawiaj, e Protal jest najbardziej dydaktyczn kuracj z moliwych i w poczeniu z dwoma dodatkowymi zaleceniami fazy kocowej stabilizacji otwiera drzwi do prawdziwej stabilizacji, a nawet uzdrowienia.

W tym okresie mego ycia, gdy pracowaem nad rnymi czciami przyszego planu Protal, odczuwaem potrzeb wczenia do etapu stabilizacji utraconej wagi czego, co przypominaoby dotychczasowe nakazy pod postaci jednego dnia diety opartej wycznie na proteinach i dziaaoby jak korektor bdw popenionych w cigu caego tygodnia. Miaem wtedy zwyczaj dopisywa na wystawianych przeze mnie receptach: "Raz na tydzie zachowa diet wycznie proteinowi: Przez pewien czas trzymano si tego zalecenia, by stopniowo je zarzuca. Pacjenci wyjaniali mi, e zalecenie to w zasadzie proste i atwe do wykonania - byo bez przerwy przesuwane, przekadane na pniej i w kocu znikao w ferworze spotka i codziennych zaj. Pewnego dnia zdecydowaem wic, e sam arbitralnie ustal, ktry to ma by dzie, i narzuciem moim pacjentom czwartek. Od tej pory jak za dotkniciem rdki czarodziejskiej wszystko si zmienio. Pacjenci zaakceptowali czwartek po prostu dlatego, e to nie oni go ustalili, bo nie ma nic trudniejszego ni samemu wybra moment cikiej prby. Kiedy pacjentka zapytaa mnie, dlaczego to musi by czwartek. Odpowiedziaem jej, e czwartek jest "dniem J"'. To oczywicie art, ale doskonale oddaje narzucony i bezdyskusyjny charakter dnia, ktry jak tama zatrzymuje wszystkie bdy i grzechy caego tygodnia. Zbyt wana jest jego zasadnicza funkcja, by o wyborze dnia decydowa kto, kto ma si podporzdkowa jego wymogom.
* "J" jak, jeudi': po francusku "czwartek"; czsto te mwi si o dniu "J"jako o dniu zapocztkowujcym jakie bardzo wane przedsiwzicie (przyp. tum.).

Dlaczego czwartek?

Proteinowy czwartek

Opisujc faz uderzeniow planu Protal, szczegowo wymieniem produkty skadowe kuracji, ktrej poddalicie si w jej czystej formie, co uruchomio maszyneri, nastpnie stosowalicie je wymiennie z warzywami w trakcie kuracji o rwnomiernym rytmie, a pniej wczylicie proteinowy czwartek do fazy utrwalania wagi. Dotychczas kieroway wami i chroniy was bardzo konkretne polecenia zostawiajce niewiele miejsca na inicjatyw i uchybienia. Od tej chwili zaczynacie pracowa bez siatki ochronnej. Wolno wam teraz odywia si normalnie przez sze dni w tygodniu, a proteinowy czwartek to jedyny hamulec zdolny powstrzyma wasz tendencj do tycia. Dlatego proteinowy dzie musi by stosowany z niezwyk precyzj, poniewa jakiekolwiek wykroczenie czy pomyka naruszajce jego skuteczno zagroziyby trwaoci caej budowli. Nie wszystkie produkty skadajce si na diet czwartkow zbudowane s wycznie z czystych protein i rni si midzy sob stopniem zawartoci innych skadnikw. W tym tak wanym dniu ostatecznej stabilizacji trzeba wybiera produkty najblisze ideaowi, bowiem przynios lepsze rezultaty, natomiast ograniczy lub unika tych z zawartoci wglowodanw lub tuszczw, by ich zbyt due spoycie nie zagrozio efektywnoci tego dnia.

Szczeglny charakter proteinowego czwartku. Czym rni si ten dzie od innych proteinowych dni?

42

CHUDE MISA. Wiecie ju, e wieprzowina i jagnicina s zbyt tuste, aby mona je byo zaliczy do produktw czysto proteinowych. Spord dozwolonych najwysza ocena naley si koninie. To najprawdopodobniej najzdrowsze miso rzene, o bardzo niskiej zawartoci tuszczu. Jest najlepszym misem na czwartek i jedynym, jakie moe by spoywane tego dnia na surowo. Tu za ni jest cielcina, jej czci do pieczenia na grillu s rwnie bardzo chude. Musz by dobrze wypieczone. Kotlet cielcy, troch tusty, lepiej zostawi na pozostae dni tygodnia. W woowinie zawarto tuszczu bardzo si zmienia zalenie od czci. Poza bardzo tustymi kawakami na ros najbardziej tusty jest antrykot z koci i rozbratel z koci, tote nie nale do produktw czysto proteinowych. Najchudszymi kawakami misa woowego s z pewnoci stek i poldwica. Podobnie jak mroone mielone miso woowe z picioprocentow zawartoci tuszczu, wszystkie te kawaki mona bez obawy spoywa w czwartek. W przeciwiestwie do nich rostbef, antrykot, poldwica z koci, zrazowa, krzyowa - troch bardziej tuste, lecz dozwolone w standardowej kuracji proteinowej - nie powinny by spoywane w czwartek. Trzeba rwnie wiedzie, e w tym dniu lepiej je woowin dobrze wypieczon lub ugotowan, nie umniejsza to wartoci protein, a eliminuje znaczn cz tuszczu. RYBY I OWOCE MORZA. W standardowej kuracji czysto proteinowej wszystkie ryby, od najchudszych do najtustszych, s dozwolone. Zaakceptowaem je z czasem mimo tustego misa, bowiem ryby z zimnych mrz o niebieskiej skrze jak oso, sardynka, makrela i tuczyk s dla wielu osb rarytasem o bardzo korzystnym dziaaniu na serce i naczynia krwionone, a zawarto tuszczu w nich jest podobna jak w rostbee lub steku. Jednak ta sama zawarto tuszczu, akceptowana podczas kuracji odchudzajcej, jest niedopuszczalna w przypadku, gdy czwartek pozostaje jedyn barier obronn. Za to biae ryby s waszym najlepszym sprzymierzecem. Poza tradycyjnymi sposobami przygotowania ryby na wywarze, w folii, w piekarniku, na grillu lub patelni, istnieje prosty i oryginalny sposb spoywania jej na surowo. Mero, mitus, dorada czy rdzawiec idealnie si do tego nadaj. Marynowane przez kilka minut w cytrynie, w cieniutkich plasterkach lub maych kostkach, z dodatkiem soli, pieprzu i zi prowansalskich, mog by serwowane jako oryginalne, wiee i smakowite przystawki. Najbardziej tuste biae ryby to turbot, barwena i reja, zawieraj jednak mniej tuszczu ni najbardziej ascetyczny kawaek misa. Dlatego biae ryby wolno wam konsumowa bez obaw. Kraby, raki, krewetki, mae, ostrygi, muszle w. Jakuba s jeszcze chudsze ni ryby. Pmisek owocw morza moe by bardzo przydatny i wybawi was z kopotu, gdy zmuszeni jestecie przyj niespodziewane zaproszenie do restauracji. Ale gdy jestecie amatorami owocw morza i uwielbiacie mie ich duo na talerzu, unikajcie tustych duych ostryg. W czwartek wybierzcie raczej ostrygi Fines de Claire lub - jeli budet wam na to pozwala ostrygi Belons. Polejcie je obcie cytryn dla zapachu, nie dla soku. DRB. To jedna z najlepszych podstaw do kuracji proteinowej z wyjtkiem ptactwa o paskim dziobie - kaczki i gsi, oczywicie spoywana bez skry. W proteinowy czwartek trzeba jednak wnie kilka ogranicze. Kurczak, podstawowy drb, jest dozwolony, ale unikajcie skrzydeek, grnej czci udka i kupra - pozostawicie je sobie na inne dni tygodnia. W przypadku pozostaego drobiu nie ma ogranicze. Perliczka i indyk s najchudszym drobiem, moecie je je spokojnie. Doskonaym rdem czystych protein jest krlik. Przepirki i gobie wprowadzaj zrnicowanie i odwitn nut do czwartkowego menu proteinowego. Drb mona przygotowa na rne sposoby. Kurczak duo zyskuje upieczony w piekarniku lub na ronie. W czwartek lepiej wybierzcie roen i pamitajcie, by wyj kurczaka z naczynia zaraz po upieczeniu, aby nie nasika tuszczem. Indyczk, indyka i perliczk najlepiej upiec w piekarniku, czsto podlewajc wod z cytryn, aby wypuciy tuszcz. W czwartek lepiej wybra roen ni garnek do przygotowania potrawy z przepirek i gobi.Tego dnia krlika przygotujmy raczej w sosie z biaego chudego serka i zi ni w sosie musztardowym polecanym w diecie uderzeniowej. JAJA. Biako jaja jest pokarmem najbogatszym w proteiny i czystszym ni najbardziej skoncentrowane proteiny w torebkach. Biako to jednak tylko cz jajka, a tko, przystosowane, by ywi rosncego kurczaka, zawiera liczne tuszcze zoone, z ktrych najbardziej znanym jest cholesterol. Cao stanowi zrwnowaony zestaw, odpowiedni do uycia w czwartek. Jeli szczeglnie trudno ustabilizowa wam wag lub w tygodniu nastpio zbyt due rozlunienie i chcecie nada

Proteinowy czwartek w praktyce. Wybr produktw

43

czwartkowi szczegln si uderzeniow, nie przesadzajcie z jajkami albo zrezygnujcie z tka, nadajc tyle biaek ile wam si podoba. Innym rozwizaniem jest przygotowanie omletu lub jajecznicy z jednego tka i dwch biaek, a w przypadku doskwierajcego godu, mona dorzuci do nich odtuszczone mleko w proszku. Ale wszystkie rodki ostronoci bd pozbawione sensu i wszelkie starania zostan zaprzepaszczone, jeli przygotujemy jaja na male lub oliwie. Najlepiej zrobi sobie prezent z dobrej, nieprzywierajcej patelni i przed wbiciem jaj wla kilka kropli wody na jej dno. CHUDY NABIA. Gwna zaleta serkw homogenizowanych, jogurtw i chudych twarogw to brak tuszczu. Co jednak pozostaje w tych produktach, ktrych konsumpcja wedug statystyki zwiksza si kadego roku? Pozostaj oczywicie proteiny mleczne, wykorzystywane rwnie do produkcji protein w proszku, oraz w niewielkich ilociach laktoza, czyli cukier mleczny - zdecydowany intruz w tym przypadku. Dowiadczenie pokazuje, e w diecie odchudzajcej, ktra ma by zachowana przez pi kolejnych dni i stosowana naprzemiennie przez nastpne tygodnie i miesice, obecno laktozy w niczym nie umniejsza skutecznoci kuracji czysto proteinowej i chudy nabia - jedyne rdo wieoci i jedwabistoci dla podniebienia - mona konsumowa bez ogranicze, o ile nie przekroczy si 700-800 g dziennie. Jednak w diecie ostatecznej stabilizacji, stosowanej tylko jeden raz w tygodniu, pokarmy musz podlega jeszcze ostrzejszej selekcji, by ograniczy spoycie laktozy. Kiedy porwnujemy skad chudego jogurtu ze skadem chudego serka biaego, zauwaamy, e przy tej samej wartoci kalorycznej biay serek zawiera wicej protein i mniej laktozy ni jogurt. W czwartek zatem amatorzy chudego nabiau powinni wybiera biae homogenizowane serki. Do jogurtw mog powrci w pozostae sze dni tygodnia. WODA. Tu rwnie naley zmodykowa nakazy diety cile proteinowej. Ptora litra wody wydaje mi si najlepszym sposobem oczyszczenia organizmu spaljcego wasne zapasy tuszczu, kiedy prbujemy zrzuci zbdne kilogramy. W czasie czwartkowej stabilizacji naley zwikszy dawk i przej na dwa litry wody dziennie. Zasada ta, wywoujc prawdziw powd w jelicie cienkim, zmniejsza jego chciwo. Jeszcze bardziej rozwadnijc pokarmy, przedua i hamuje ich przyswjanie oraz co jest dodatkow korzyci - przyspiesza przechodzenie treci jelitowej. To intensywne pukanie poczone z maksymalnym steniem protein stwarza fal uderzeniow paraliujc proces przyswajania nie tylko w czwartek, ale rwnie przez dwa - trzy nastpne dni, co pozwala osign waciw redni, biorc pod uwag, e w pozostaych dniach tygodnia ekstrakcja pokarmw powraca do najwyszego poziomu. SL. Jest niezbdna do ycia. Nasz organizm pywa w swego rodzaju wewntrznym morzu (krew, limfa) o steniu soli podobnym jak w oceanach. Ale sl jest wrogiem osoby (zwaszcza kobiety) starajcej si schudn, poniewa przyjmowana w nadmiarze grozi zatrzymaniem wody oraz inltracj tkanek i tak ju przecionych tuszczem. Z drugiej strony kuracja odchudzjca pozbawiona soli ma tendencj do obniania cinienia ttniczego i grozi przemczniem, gdy trwa zbyt dugo. Dlatego podczas caego okresu utraty i utrwalania wagi Protal zaleca jedynie ograniczenie soli. Jednak w stabilizujcy czwartek nakaz zaostrzamy, bo ten dzie obronny musi by szczeglnie ubogi w sl. Tak ograniczona w czasie, dotyczca tylko jednego dnia restrykcja obniy cinienie krwi, ale pozwoli wypitej wodzie przepyn bardzo szybko przez organizm, oczyszczajc go. Oczyszczenie to wane jest zwaszcza dla kobiet, gdy zmiany hormonalne powoduj znaczne zatrzymywanie wody w niektrych fazach ich cyklu menstrualnego. Z tych samych powodw w czwartek naley ograniczy uywanie musztardy, ale ocet, pieprz, zioa i wszelkie przyprawy wzywa si na pomoc, aby to ograniczenie zrekompensowa. Do tej pory, kiedy mwilimy o proteinach, chodzio o naturalne pokarmy bogate w biaka. Oprcz biaka jaja kurzanego aden inny pokarm nie by, w cisym tego sowa znaczeniu, czystym biakiem. Cay nasz wysiek skoncentrowalimy na starannej selekcji pokarmw o skadzie najbliszym teoretycznej czystoci. Od kilku lat przemys ywnociowy proponuje nam proteiny w proszku bliskie tej poszukiwanej czystoci, ale nie osigajce jej cakowiecie. Teoretycznie te preparaty w torebkach mogyby nas oczarowa, ale w praktyce maj swoje dobre i ze strony, co wypadaoby rozway, zanim si na nie zdecydujemy.

Proteiny w proszku

44

KORZYCI. Gwna zaleta protein w proszku polega na ich czystoci. Cecha ta, bez znaczenia w przypadku kuracji odchudzajcej opartej na liczeniu kalorii, nabiera ogromnej wagi podczas kuracji czysto proteinowej. Wiecie ju, e jelito cienkie, ktrego zadaniem jest wyrwanie kalorii Z pokarmw, spenia je najwydajniej, gdy pracuje nad proporcjonaln mieszank protein, wglowodanw i tuszczw. Kiedy jednak dostarczamy mu tylko proteiny, jego zdolno ekstrakcji zostaje zahamowana i wszystko zaczyna toczy si tak, jakby organ ten straci umiejtno odywiania si. Podczas dwch pierwszych faz planu Protal, w przypadku dugotrwaego odchudzania si, absolutna czysto tych proszkw jest z pewnoci interesujca, ale nie osigaj one zdecydowanej przewagi nad naturalnymi produktami biakowymi. Natomiast w fazie ostatecznej stabilizacji, kiedy dieta zajmuje tylko jeden dzie w tygodniu, ta maksymalna czysto moe si okaza cenna, bowiem wyostrza cicie proteinowego czwartku, wzmacnia jego dziaanie i zapewnia bezpieczestwo na reszt tygodnia. Dla wszystkich zabieganych i zapracowanych, pozbawionych moliwoci zasiadania do stou o normalnej porze, torebka proszku ma t zalet, e jest niebrudzca, przenona i niezalenie od sytuacji atwa w uyciu. WADY. Proteiny w proszku to pokarmy sztuczne. W normalnych warunkach istota ludzka nie jest zwierzciem biologicznie zaprogramowanym, aby ywi si proszkiem. Nasze zmysy wzrok, dotyk, powonienie i smak, jak rwnie centra mzgow odpowiedzialne za syto i odczuwanie przyjemnoci smakw spontanicznie kieruj nas w stron pokarmw o pewnym szczeglnym wygldzie, smaku, zapachu i konsystencji. Biay proszek, nawet osodzony i aromatyzowany, nie wytwarza adnego bodca, ktry mgby nas poruszy. Jedzenie to by moe przyjmowanie pewnej ilo energii i skadnikw odywczych, a na pewno - i to w coraz wikszym stopniu w zwizku z rosnc potrzeb kompensowania stresu, jaki niesie wspczesne ycie - pragnienie doznawania podstawowych przyjemnoci zmysowych Wszyscy dietetycy wiedz, e przeduajce si kuracje oparte na proteinach w proszku w kocu powoduj ataki bulimii, doprowadzajc do rozregulowania zdecydowanie wykluczjcego moliwo jakiejkolwiek stabilizacji. Dlatego ten rodzaj pokarmw moe by przyjmowany tylko okazjonalnie. Drug wad protein w proszku jest zrnicowany poziom czystoci biaek. Nie naley myli protein w proszku Z substytutami posikw o zawartoci protein, wglowodanw i tuszczw podobnej do znjdujcej si w jakimkolwiek tradycyjnym posiku, tylko bez przyjemnoci jego spoywania. Producenci saszetek z proteinami przeznaczonymi do diety proteinowej utrzymuj, e preparaty te skadj si wycznie z czystego biaka, lecz nie zawsze tak jest. Nie chc w tym miejscu wymienia marek produktw, ale pamitajcie, e aby przewyszy poziom czystoci biaek, jaki daje oparta na naturalnych produktach dieta czwartkowa, substancje te musiayby si skada w 95% z czystych biaek, a takich produktw jest na rynku bardzo mao. Trzecia wada wynika z wartoci biologicznej protein w proszku. Nie wszystkie dostpne na rynku proteiny w torebkach maj tak sam jako. Rnice zale od rodzaju pokarmw, z ktrych s wyprodukowane, i od sposobu ich ekstrakcji. Proteiny s dugimi acuchami aminokwasw. Istnieje osiem aminokwasw niezbdnych dla czowieka. Brak w poywieniu ktregokolwiek z nich uniemoliwia syntez biaek i zmusza organizm do czerpania protein z wasnych mini, jak na przykad w przypadku protein pochodzenia rolinnego, w wikszoci niepenowartociowych, ktre dlatego powinny by wzbogacane o brakujce aminokwasy. Aby unikn tych sztucznych kombinacji z trudem dorwnujcych naturalnym poczeniom, lepiej wybra penowartociowe proteiny pochodzenia zwierzcego, najczciej produkowane z mleka. Czwart wad stanowi brak wkien pokarmowych.Kiedy brakuje wkien, przewd pokarmowy nie znajduje w sproszkowanych posikach oparcia koniecznego do dobrego funkcjonowania. Dugotrwae spoywanie protein w proszku powoduje cige zaparcia i nieprzyjemne, a czasami bolesne, wzdcia. Brak wkien pokarmowych to rwnie problem dla podniebienia. Posiki w proszku nie maj ani konsystencji, ani twardoci, ktrych potrzebuje armatura miniowa i sensoryczna jamy ustnej. Przyjmowanie pokarmw jest zbyt szybkie i sprawia wraenie spoywania pustki. Co wane, kiedy w poywieniu brak wkien pokarmowych przyswajanie pokarmw i ich kalorii jest maksymalne. Kilku producentw wprowadza do protein w proszku otrby pszenicy, lecz ich obecno jest zazwyczaj symboliczna, a nawet w niewielkich dawkach te nierozpuszczalne wkna mog podrania, czsto bardzo wraliwe, jelita kobiet. Jedyny sposb wykorzystania zalet bonnika, ktrego tak bardzo brak w torebkach, to stosowanie otrb owsianych. Ten

Dobre i zje strony protein w proszku

45

prototyp wkna rozpuszczalnego jest jednoczenie agodny dla jelit i bezwzgldny dla kalorii, zatrzymuje je i przenosi do stolca. To prawdziwa szansa dla otyych, o czym szerzej opowiem nastpnym rozdziale. Wady protein w proszku przewaaj nad zaletami, cho od czasu do czasu proteiny takie mog si okaza bardzo uyteczne, zastpujc nieodpowiedni posiek czy kanapk, lub pozwol unikn niejedzenia posiku. W praktyce planu Protal nie s szczeglnie przydatne podczas samego chudnicia, ale w trakcie ostatecznej stabilizacji mog, w ramach wzmocnienia skutecznoci proteinowego czwartku, zastpi jeden z dwch podstawowych posikw. Wytrway czytelnik musia zauway, e czsto si powtarzam ale robi to celowo, bowiem kade polecenie, aby mogo by stosowane, musi by zrozumiane, a moe by zrozumiane, gdy jest wiele razy powtarzane, szczeglnie w przypadku poj niecodziennych i wychodzcych poza tradycyjny system objanie. Mwiem o biakach z tak duym naciskiem, poniewa w przeciwiestwie do rozpowszechnionych opinii ten skadnik ywnociowy nie jest, jak tuszcze i cukry, zwykym nonikikiem kalorii. Proteiny w niektrych okolicznociach, zwaszczaszcza gdy s uywane w czystej postaci, mog sta si z antypokarmem nietylko wytracajc cz wartoci kalorycznej, ale, co dziwniejsze hamujc na pewien czas prawidowe funkcjonowanie organw trawienia i przyswajania. Z tych samych powodw musz podkreli znaczenie wukien pokarmowych. Ich regulujce dziaanie na przechodzenie treci jelitowej jest dobrze znane interesujcym si tymi kwestiami osobom, ale o zadziwijcym wpywie wkien na unormowanie wagi nic nie wiedz. W wielkiej rodzinie wkien pokarmowych rozrniamy wkna, ktre su rolinom jako otoczka, nie ulegaj rozpuszczaniu i dlatego peni funkcj balastu jelitowego. Najbardziej znanym i najpowszechniej uywanym jest bonnik otrb pszenicy. Wkna rozpuszczalne maj bardziej elastyczn konsystencj i s rozkadane w przewodzie pokarmowym. Odnajdujemy je w pektynach jabka, bakaanw, cukinii, a przede wszystkim w duej iloci w otrbach owsianych. Nierozpuszczalne i twarde wkna otrb pszenicy bd bardzo pomocne dla cierpicych na zaparcia. Ich twardo moe by jednak cikim wyzwaniem dla wraliwych jelit kobiet, szczeglnie tych, ktre skar si na wzdcia i marz o paskim brzuchu. Wkna rozpuszczalne rwnie dziaaj przeciw zaparciom, lecz zdecydowanie agodniej i subtelniej. Jednak ich podstawow i niestety niewystarczajco znan rol jest formowanie w przewodzie pokarmowym rozproszonego elu, ktry otacza i przenika pokarmy i w miriadach swych wakuoli zatrzymuje czstk tego, co si tam znajduje, skadniki odywcze i kalorie, wie je i pociga za sob do stolca. Najwartociowszymi przedstawicielami tych wkien s otrby owsiane i pektyna jabek niestety nieistniejca w czystej formie w pokarmach, dostpna tylko w aptekach w postaci kapsuek. Dlatego wybraem otrby owsiane. Otrby owsiane s pokarmem najbardziej bogatym w bonnik - 25%, czyli zawieraj go wicej ni suszone liwki czy gi - 10%, zielona fasolka - 7%, marchew czy pory - 3%. Zawarte w nich wkna s zdolne wchon ogromne iloci wody, zwikszajc objto nawet czterdzieci razy. Dowiedziono, e spoycie powyej 10 g dziennie tych wkien formuje w jelicie "zasadzk" wyapujc skadniki odywcze, co przynosi nieocenione korzyci ludziom majcym za duo cholesterolu, cukrzykom zaniepokojonym nadmiarem cukru, a przede wszystkim osobom z tendencj do tycia, zbyt dobrze wykorzystujcym warto kaloryczn pokarmw. Bonnik owsa przyjmowany w odpowiedniej iloci moe zatrzyma kalorie pobrane w jelitach, co prawda niewiele, ale nabiera to znaczenia przy czstym stosowaniu. Cho wydaje si to nieprawdopodobne, niektre kalorie wykradzione i przeniesione do stolca nigdy nie przedostan si do krwi i nie bd ju mogy by zuyte lub odoone przez organizm. W ten sposb otrby owsiane s odpowiedzialne za niewykorzystanie nieproszonych kalorii pobranych z trzech skadnikw odywczych dostarczonych przez poywienie. Od dzisiaj zatem moemy i powinnimy uwaa otrby owsiane za prawdziwe lekarstwo na nadwag. W tej dziedzinie Amerykanie s prawdopodobnie bardziej przenikliwi od nas. Owies - najwaniejszy element ywienia

Wkno stabilizujce: trzy yki otrb owsianych dziennie, do koca ycia

Wkna rozpuszczalne i nierozpuszczalne

Otrby owsiane: ich stwierdzone waciwoci odchudzajce

46

w Ameryce Pnocnej - jako pierwszy produkt otrzyma znak Amerykaskiego Towarzystwa Kardiologicznego (American Heart Association), co pozwala amerykaskim producentom powoywa si na t zacn instytucj, podkrelajc rol owsa w zapobieganiu chorobom sercowo-naczyniowym i cukrzycy. Otrby owsiane to patki pozbawione smaku i zapachu. Zarzuca si im czsto, e przyklejaj si do podniebienia, a w pierwszych dniach stosowania lekko podraniaj wraliwe jelita. Uczmy si zatem je stosowa. > Zwyka ostrono polega na stopniowym wprowadzaniu otrb owsianych do poywienia, zaczynajc od 1 yki stoowej dziennie a do osignicia pod koniec tygodnia uytecznej dawki 3 yek. > Otrby owsiane mona spoywa z wod, ale ich byskawiczne elowanie nadaje im papkowat konsystencj, nie przez kadego lubian. Wielu woli uywa otrb wymieszanych z chudym nabiaem, biaym serkiem lub jogurtem i wykorzysta ich elowo, by zwikszy pulchno i nada im przyjemny zboowy smak. Najlepszym jednak sposobem s naleniki lub placki.

Jak uywa otrb owsianych?

Oto przepis: dobrze wymiesza 2 yki stoowe otrb owsianych z tak sam iloci otrb pszenicy. Doda 1 jajo lub 1 biako, wedug upodobania, i 1 yk stoow serka homogenizowanego niezawierajcego tuszczu. Posoli lub posodzi, wedle uznania. Dobrze ubi i smay 1 minut z kadej strony na nieprzywierajcej patelni posmarowanej dwiema kroplami oliwy za pomoc rcznika papierowego. W tej postaci otrby staj si daniem, ktre konsumuje si z przyjemnoci. Dziki poczeniu z jajkiem i biaym serkiem nalenik taki ma silne dziaanie sycce, co w poczeniu z efektem utraty kalorii czyni z niego rzadko spotykany prawdziwy pokarm odchudzajcy.
> Pewne rodki ostronoci powinny zachowa osoby cierpice na spazmoli, u ktrych nadwraliwo na stres powoduje chroniczny brak magnezu.To, co stanowi si otrb owsianych, czyli zdolno uwizienia substancji odywczych i kalorii w jelitach, dziaa rwnie czciowo na niektre sole mineralne i oligoelementy ksa pokarmowego. Przy dawce trzech yek stoowych dziennie efekt ten nie jest wystarczajcy, by spowodowa niedobory tych elementw, przypominam jednak niektrym nadgorliwym o zachowaniu ostronoci, by uzyskane rezultaty nie popchny ich do zwikszenia dawek. Powinni w tym przypadku doda do swojego odywiania troch magnezu, a zim witamin D. Ci, ktrzy czytajc moj ksik, odkrywaj otrby owsiane i zaczynaj rozumie rol, jak moe odegra w ich nowym yciu dostarczanie wkien rozpuszczalnych, powinni pamita, e nie ma to nic wsplnego z leczeniem. Otrby to skoncentrowana i cenna rezerwa rozpuszczalnych wkien, naturalny element niezbdny kademu z nas, a przede wszystkim czterem kategoriom osb: cierpicym na zaparcia, otyym, cukrzykom i ludziom o podwyszonym poziome cholesterolu. Naukowe badania udowodniy ponadto, e wkna rozpuszczalne znacznie zmniejszaj w obrbie danej populacji czstotliwo zachorowa na raka jelit. W tym przypadku zajmujemy si wycznie otyoci i skonnoci do tycia, a przede wszystkim nadziej, e poprzez dwa proste i mao przymuszajce rodki uzyskamy ostateczn stabilizacj wagi. Czy ci, ktrzy od dawna prowadz nierwn walk ze swoj skonnoci do tycia, maj powd, aby waha si przed zaakceptowaniem jednego dnia diety proteinowej w tygodniu i trzech yek otrb owsianych dziennie? Przej do normalnego sposobu odywiania si podczas szeciu dni w tygodniu, zachowujc dobre nawyki nabyte w czasie kuracji, i stosowa co czwartek lub, jeli to niemoliwe, w rod lub pitek jeden dzie czystych protein (kuracja uderzeniowa) w sposb regularny, cisy i przez cae ycie. Spoywa codziennie 3 yki stoowe otrb owsianych. Zaniedbanie tych dwch zasad, stanowicych jeden z larw planu Protal, to gwarancja odzyskania CAEJ UTRACONEJ WAGI w niedalekiej przyszoci,

Podsumowanie

Memento kuracji ostatecznej stabilizaci!

47

Przepisy i jodospisy w fazie uderzeniowej oraz fazie rwnomiernego rytmu

Na pewno oswoilicie si ju z diet czysto proteinow - podstaw dziaania odchudzajcej czci planu Protal - oraz stabilizujcego czwartku. Jeli ju wprowadzilicie je w czyn, Z pewnoci zauwa ylicie zaskakujce poczenie prostoty i skutecznoci. Ta wykluczajca wszelk dwuznaczno prostota bardzo precyzyjnie okrelajca, jakie produkty s dozwolone, to jeden z najwikszych atutw tej kuracji. Ale dieta ta ma rwnie swoj pit Achillesa - niektrzy pacjenci ryzykuj, z braku czasu lub wyobrani ograniczajc si do zbyt wskiej grupy pokarmw i sprowadzajc odywianie do powtarzajcych si cigle odwiecznych stekw, jaj na twardo i chudych jogurtw. Oczywicie rozwizanie to jest zgodne z credo diety - mamy dowolny wybr produktw z listy pokarmw dozwolonych - ale z czasem ograniczenie takie moe wyda si monotonne, przytaczajce i powodowa niezgodne z prawd wraenie, e dieta ta jest smutna i frustrujca. Nic podobnego! Najwaniejsze, szczeglnie w przypadku osb majcych sporo wagi do zrzucenia, stara si zrobi wszystko, by dieta ta bya nie tylko moliwa do zniesienia, ale przede wszystkim apetyczna i atrakcyjna. Podczas konsultacji stwierdziem, e dysponujc t sam list dozwolonych produktw, niektre kobiety okazyway wicej - inwencji ni inne, tworzc miae kombinacje potraw - ich dieta stawaa si przyjemna i urozmaicona. Zaczem gromadzi te przepisy i proponowa je kobietom z mniejsz iloci wolnego czasu lub mniejsz inwencj, stwarzajc gied na uytek wszystkich osb pragncych rozpocz Protal Przepisy te opieraj si wycznie na produktach z listy pokarmw dozwolonych w trakcie kuracji uderzeniowej cile proteinowej, a nastpnie na produktach z listy zalecanych przy diecie naprzemiennej. Przepisy te to tylko sugestie. Nie docign weny twrczej wielu osb, ktrym zawsze udaje si wprowadzi jakie zmiany i sprawi, e ich dieta z dnia na dzie staje si coraz bardziej zrznicowana. Jeli naleycie do tego, niestety, coraz bardziej zacieniajcego si krgu wybornych kucharzy, z gry dzikuj za przysanie mi nowych przepisw - ktre z pewnoci docz do nastpnych wyda tej ksizki. Najwaniejszym celem tego zbioru przepisw jest pomc wszystkim, ktrzy z niego skorzystaj, przetrzyma trudny czas diety i poprawi jako oraz wygld potraw i posikw.

Do wikszoci sosw uzywa si tustych produktw, jak oliwa, maso czy mietana, ktre s gwnymi wrogami osoby pragncej schudn. Dlatego naley je absolutnie wykluczy z jadospisu w dwch pierwszych fazach kuracji sensu stricto odchudzajcych. Duym problemem planu Protal jest zatem znalezienie spoi- wa do sosw oraz samych sosw mogcych towarzyszy tak szlachetnym i cennym produktom, jak miso, ryby, jaja i drb. Wspomniane wyej tuszcze zastpujemy, majc do dyspozycji olej paranowy, gum guar i mk kukurydzian. OLEJ PARAFINOWY: Ten olej mineralny przechodzi przez przewd pokarmowy, rtie przenikajc go, co sprawia, e nie dostarcza do organizmu adnej kalorii, a dziki waciwociom naoliwiajcym smaruje jelita. Bardzo poyteczny w trakcie diet mogcych wywoywa zaparcia. Jego jedyna niedogodno to konsystencja gstsza ni oleju rolinnego, ale mona j znacznie zmniejszy, dodajc troch niskozmineralizowanej wody gazowanej, co uatwia emulsj. Jeli oleju uyje si zbyt duo, parana moe zadziaa jak rodek przeczyszczajcy. Aby tego unikn, naley ograniczy dawki i zmieni sposb jej czenia z innymi skadnikami sosu. GUMA GUAR: Mao znana substancja pochodzenia rolinnego, do kupienia w aptece w postaci proszku, praktycznie pozbawiona kalorii. Jej waciwoci elujce pozwalaj zagci sosy i nada im podobnie aksamitn konsystencj jak tuszcze. Stosuje si j w bardzo maych dawkach (1/4 yeczki na 150 ml pynu), gstnieje pod wpywem ciepa. MKA KUKURYDZIANA: Ten podobny do tapioki skadnik jest uyteczny w kuchni dziki waciwociom silnie wicym i zagszczajcym. Mka kukurydziana to wglowodan, lecz potrzebna nam ilo jest tak minimalna (yeczka na 125 ml sosu), e nie ma to znaczenia. Pozwala uzyska gsty, jedwabisty sos, na przykad beszamel, bez dodatku tuszczu. Przed poczeniem z ciep mieszank powinna by rozprowadzona w niewielkiej iloci zimnego pynu: wody, mleka lub bulionu. Gstnieje pod wpywem gotowania.

Sosy

Przepisy na okres diety uderzeniowej

48

KOSTKI BULIONOWE BEZ TUSZCZU (ROSOOWA, DROBIOWA, RYBNA LUB WARZYWNA): S bardzo przydatne w przygotowywaniuniektrych sosw nie tylko ze wzgldu na ich waciwoci wizce i zagszczajce, zamiast oliwy w vinaigrette, ale przede wszystkim wymieszane z posiekan i podsmaon na zoto cebul mog urozmaici misa i ryby przygotowane bez dodatku tuszczu. Vinaigrette Podstawowy i bardzo wazny sos uywany w czasie diety rwnomiernego rytmu, uatwiajcy spoycie saatek i surwek. Mona go przygotowywa na dwa sposoby, dziki czemu kady znajdziewersj pasujc do jego upodoba. VINAIGRETTE NA PARAFINIE: Aby uzyska vinaigrette o przyjemnym smaku i zmniejszy gsto parany, naley wymiesza j z gazowan wod oraz znacznie zwikszy ilo octu i musztardy. Zachowa nastpujce proporcje: l yk stoow oleju paranowego, 1 yk wody gazowanej, 2 yki octu z Xeres, malinowego lub balsamicznego, l yk musztardy z Dijon, sl, pieprz. Smakosze mog dorzuci zielenin, sos sojowy, tabasco lub worcester. VINAIGRETTE NA BULIONIE Z WARZYW: Rozpuci kostk bulionow bez tuszczu w 2 ykach stoowych gorcej wody, doda l pask yeczk mki kukurydzianej, 2 yki stoowe octu i l yk stoow ziarnistej musztardy. Majonezy KLASYCZNY MAJONEZ NA PARAFINIE: Do miseczki wbi 1 t- ko, doda sl, pieprz i yeczk octu. Rozprowadzi powoli tko, aby sl, pieprz i ocet dobrze si wymieszay. Dodawa po kropli oleju paranowego, nieustannie mieszajc. Kiedy majonez zaczyna rosn, doprawi do smaku, jeli to konieczne. Aby uzyska bardziej spoist konsystencj sosu, mona doda musztard ZIELONY MAJONEZ: Przygotowa podobnie jak klasyczny majonez, dodajc du ilo drobno posiekanej zielonej pietruszkilub szczypiorku. MAJONEZ BEZ OLEJU: Ugotowa jajko na twardo. Rozgnie je widelcem i wymiesza z powk biaego homogenizowanego serka bez tuszczu (50 g). Doda drobno posiekane wiee zioa, sl i pieprz. Dietetyczny sos berneski Przygotowa szalotk, estragon, ocet, 2 jaja. Ugotowa drobno posiekan szalotk w maej szklance octu. Doda posiekany esrragon, wedle uznania. Ostudzi ocet i poczy go z dwoma tkami, dobrze ubijajc jak na majonez. Sos ravigote Zmiksowa jajo na twardo, 3 rednie korniszony, ma surow cebul i bukiet zi. Wymiesza wszystko w miseczce z dwomajogurtami niezawierajcymi tuszczu, poow yeczki musztardy i sol. Doda 2 yeczki oleju paranowego, posoli, popieprzy, podgrza, zanurzajc naczynie w innym naczyniu wypenionym wrzc wod, i podawa z misem na ciepo lub na zimno.Sos ravigote podaje si do ryb, jaj na twardo, mis i jarzyn. Sos bia y Przygotowa 2 jaja, chudy jogurt i p szklanki chudego mleka. Lekko podgrza mleko, posoli je i popieprzy. Doda 2 tka, cay czas dobrze ubijajc, nastpnie doda jogurt. Na zakoczenie podgrza cao w naczyniu do gotowania na parze z podwjnym dnem. Jeli chcemy poda sos do ryb, mona do niego doda posiekany korniszon. Sos gribiche - dla 4 osb. Dobrze rozetrze l jajo na twardo. Doda 2 yeczki musztardy, l yk stoow octu, 1 yzeczk oleju paranowego

Proponuj kilka podstawowych przepisw na sosy z uyciem powyszych skadnikw

49

wymieszanego wczeniej z odrobin wody gazowanej, nastpnie doda l yk ubitego jogurtu naturalnego, sl, pieprz. zielon pietruszk i posiekane korniszony. wietnie pasuje do pot-au-feu, bardzo popularnej w kuchni francuskiej potrawy jednogarnkowej skadajcej si z dwch da: rosou i sztuki misa z rnymi jarzynami, a take do zimnych mis, szczeglnie ozora. Sos zielony Przygotowa po 25 g: szczawiu lub rzeuchy, natki pietruszki, estragonu, szczypiorku, naci selera, mity i modej szalotki. Posieka wszystko bardzo drobno i doda mode szalotki. Pokroi 3 cae jaja na twardo i zmiksowa. Wymiesza 4 chude jogurty, ocet, sl i pieprz, zioa i szalotki. Zmiksowa i odstawi w chodne miejsce. Zielony sos jest doskonay do woowiny z pot-aufeu, na zimno lub ciepo. Sos z pomidorw (coulis) dla 4 osb. W gbokiej nieprzywierajcej patelni zeszkli cienko pokrojon cel;ul, doda 6-8 wieych pomidorw bez skrki i pestek lub, dla bardziej niecierpliwych, 300 ml miszu z pomidorw w puszce. Posoli i popieprzy. Przykry i dusi na wolnym ogniu 20 minut. Ostudzi i zmiksowa. Doda wie mit, bazyli i estragon dla aromatu. Uywa do zapiekanek z ryb lub warzyw. Sos ze wieych zi dla 4 osb. Rozpuci kostk rosoow, rybn lub warzywn bez tuszczu w poowie szklanki letniej wody i doda, dobrze rozprowadzajc, 1 yeczk mki kukurydzianej. Cao postawi na ogniu i cigle mieszajc, doprowadzi do zgstnienia. Zdj z ognia, doda, dobrze mieszajc, 200 g biaego homogenizowanego serka, zioa, sl i pieprz. Nadaje si do mis i ryb. Sos myliwski dla 4 osb. W 3 ykach stoowych octu z 2 stoowymi ykami wody gotowa pod przykryciem mniej wicej przez 10 mi- nut dwie posiekane szalotki. Zdj pokrywk i odparowywa przez 5 minut. Zdj z ognia, doda l roztrzepane tko i 2 yki stoowe biaego serka. Posoli i popieprzy. Doda gazk posiekanego estragonu. Podgrza w naczyniu do gotowania na parze a do otrzymania odpowiedniej konsystencji sosu. Uywa si go do mis i ryb. Sos holenderski dla 4 osb. W rondelku do gotowania na parze roztrzepa l tko z 1 yeczk musztardy i 2 ykami stoowymi soku z cytryny. Podgrzewa przez kilka minut na wolnym ogniu do zgstnienia sosu, nastpnie powoli dodawa 50 ml ciepego mleka, cigle mieszajc. Doprowadzi do zgstnienia. Podawa ciepy. To klasyczny dodatek do biaych ryb, ale nadaje si rwniez do szparagw, zielonej fasolki i szpinaku. Wymiesza na zimno 0,25 l chudego mleka i 1 yk stoow mki kukurydzianej, nastpnie doda kostk chudego rosou. Gotowa kilka minut na wolnym ogniu do zgstnienia. Doda sl, pieprz lub gak muszkatoow, wedle uznania. Doskonale nadaje si do zapiekanek z jarzyn, a szczeglnie do cykorii z szynk. Sos chrzanowy Zmiksowa p opakowania serka homogenizowanego z 1 yeczk tartego chrzanu, sol i pieprzem a do momentu, gdy mieszanka stanie si puszysta. Doskonale pasuje do ryb gotowanych na parze, pieczonych w folii lub w mikrofalwce. Mona go uywa rwnie do biaych mis. Sos boski Do rondla wbi 2 tka, doda 1 yk stoow musztardy, 150 g chudego biaego serka, l yeczk mki kukurydzianej oraz sl i pieprz. Doprowadzi wszystko do wrzenia. Zdj z ognia, doda troch posiekanych zi i sok z jednej cytryny. Dodatek do ciepych da z ryb. Mona spoywa go zarwno na ciepo, jak i na zimno.

50

NAJPIERW PRZEPISY Z WOOWINY

Misa

Piecze woowa Przygotowa kawaek poldwicy (lub rostbef ), wstawi do na- grzanego wczeniej piekarnika. Posoli pod koniec pieczenia, aby miso nie wyscho. Przyj nastpujc zasad pieczenia: kwadrans na kade p kilograma misa w gorcym piekarniku. Resztki zimnej wolowiny Podawa z jednym z licznych sosw opisanych powyej. Szasz yki z poldwicy woowej Pokroi na grube kawaki 400 g poldwicy woowej i nabi na szpikulce na przemian z talarkami cebuli, tymiankiem i listkiem laurowym. W fazie uderzenia czystymi proteinami mona poprzedziela kawaki misa kawakami pomidorw i papryki, ale nie po to, by je "je, lecz by miso przeszo ich smakiem i aromatem oraz dla walorw dekoracyjnych. Stek z pieprzem Usmay duy stek na nieprzywierajcej patelni. Pod koniec sma- enia pokry go grubo zmielonym pieprzem. Osobno lekko podgrza p kubeczka chudego jogurtu, doda 1 yzeczk oleju paranowego oraz pieprz i wyla poow otrzymanej mieszanki na gorcy stek. Pozostawi chwil na zgaszonym palniku, mieszajc pozostay sos i wylewajc go na stek. Woowina gotowana Ugotowa kawaek bardzo chudej woowiny (okoo 0,5 kg) w 1,5 l wody z dodatkiem tymianku, listka laurowego i jednej cebuli. Posoli i popieprzy. Gotowa 75 minut i podawa letni, pokrojon w kostki, z so- sem ravigote i korniszonami. Po zakoczeniu fazy uderzeniowej, kiedy w jadospisie pojawi si warzywa, mona doda do bulionu por i podawa woowin z sosem pomidorowym. Piecze z mielonej woowiny (10-12 plastrw) Skadniki: 1,2 kg mielonej woowiny, 2 surowe jaja, jaja na twardo, sl, pieprz, l starta cebula i 180 g biaego serka homogenizowanego niezawierajcego tuszczu. Rozbi jaja. Start cebul, serek, sl i pieprz starannie wymie- sza ze zmielonym misem. Posmarowa oliw i posypa mk form do keksu ze szka zaroodpornego, wyoy do niej poow masy. Pokroi jaja na twardo w plasterki i uozy je wzdu jeden przy drugim. Przykry pozosta mas. Nagrza piekarnik do 180C. Piec okoo 1 godziny. Podawa na zimno lub ciepo, z dodatkiem sosu chrzanowego, sosu zielonego lub sosu z pomidorw. NASTPNIE KILKA PRZEPISW Z CIELCINY Potrawka cielca Wybra 0,5 kg chudej cielciny. Pokroi w kawaki i ugotowa. Osobno podgrza du liank chudego mleka z tymiankiem. Posoli, popieprzy i wyla ostudzone mleko na trzy surowe tka, dokadnie mieszajc. Doda sl i pieprz, pola tym sosem cielcin. Podgrza, nie doprowadzajc do zagotowania. Eskalopek cielcy Przygotowa w nieprzywierajcej patelni warstw cebuli podla- n rozpuszczon w niewielkiej iloci wody kostk rosoow bez tuszczu. Gotowa na wolnym ogniu a do prawie cakowitego wyparowania wody. Pooy eskalopek na warstwie cebuli i go- towa jeszcze 10 minut z kazdej strony. Pod koniec wyj cebul i podsmazy eskalopek na ostrym ogniu w pozostaym na patelni sosie. Podawa ze skrk z cytryny. Kotlet cielcy z patelni Sposb przygotowania identyczny jak w poprzednim daniu, ale pod koniec wla 2 stoowe yzki wody na kotleta uoonego na cebuli i zagotowa wszystko przez dodatkow minut. Podawa kotlet z dwoma korniszonami pokrojonymi w talarki.

51

Pasztet cielcy Przygotowa dzie przed podaniem. Skadniki: 500 g zmielonej szynki bez skry i tuszczu, 100 g cielciny, 4 jaja rozbite jak na omlet, l yka urawin zmielonych w mynku, sl i pieprz. Wymiesza zmielone urawiny, sl i pieprz z rozbitymi jajami. Doda zmielone miso i dobrze wymiesza. Posmarowa form na keks nasczonym jedn kropl oliwy rcznikiem papierowym i posypa mk. Naoy mas. Wstawi na 60-90 minut do piekarnika z termo obiegiem nagrzanego do 160C. NA ZAKOCZENIE KILKA PRZEPISW DLA AMATORW PODROBW Wtrbka cielca smaona na patelni w occie z Xeres Uoy warstw pokrojonej cebuli w nieprzywierajcej patelni i podsmazy na wolnym ogniu na zotawy kolor. Pooy plaster cielcej wtrbki i smay 10 minut z kadej strony. Pod koniec zdj cebul i dokoczy smaenie na ostrzejszym ogniu, podlewajc pozostay na patelni sos octem winnym. Ozr woowy w sosie ravigote Oczyci ozr z tuszczu i przygotowa do gotowania w 1,5 l wody z tymiankiem, liciem laurowym i jedn cebul. Doda sl i pieprz. Gotowa 75 minut, podawa letni, pokrojony w plastry, z sosem ravigote i korniszonami. Pamita o jedzeniu wycznie przedniej czci ozora, bo im bliej czubka, tym miso jest chudsze. Szasz yki z serca i cynader Pokroi w kawaki 400 g wymieszanych w rwnych propor- cjach cynader i serca z cielcia lub jagnicia, nabi je na szpikulce, doda plasterki cebuli, tymianek i li laurowy. W fazie uderzenia czystymi proteinami mona szaszyk przeoy kawakami pomidorw i papryki, by podroby przeszy ich smakiem i aromatem oraz dla walorw dekoracyjnych, ale nie do jedzenia. Kurczak w estragonie Natrze kurczaka czosnkiem i estragonem, nastpnie posieka estragon i posypa nim wntrze kurczaka. Posoli i popieprzy. Upiec na ronie lub w piekarniku. Nie jada skry i kocwek skrzydeek. Suet z kurczaka Posieka piersi z kurczaka, doda sl, pieprz i zielenin. Podgrza ma liank chudego mleka i zala ni 2 surowe tka. Wymiesza wszystko z posiekanym kurczakiem, nastpnie ubi na sztywno pian z dwch biaek i doda j delikatnie do farszu (suet lepiej wyronie). Wstawi do rednio nagrzanego piekarnika na 1,5 godziny. Drobiowe terrine z estragonem Skadniki: okoo 1,5 kg kurczaka, 2 marchewki, 2 pomidory, l por, cebula, gazka estragonu, 1 biako, 1 yeczka urawin, sl, pieprz. Opuka kurczaka i pokroi go na kawaki. Obra warzywa (marchewk, por, cebul), umy i pokroi. Woy do garnka z 1l wody. Doprowadzi do wrzenia. Dooy kurczaka, posoli, po- pieprzy. zszumowa, gotujc na maym ogniu przez l godzin. Wyj kurczaka, odsczy, oddzieli miso od koci, cienko je pokroi. Oczyszczone z pestek pomidory pokroi na mae kostki. Woy pokrojonego kurczaka do formy na keks, przedzielajc kawaki misa pomidorami i listkami estragonu. Doprowadzi bulion do wrzenia i odparowa do okoo 25 mI. Ubi pian z biaka widelcem, wla do niej bulion, gotowa 1 minut. Ostudzi i przepuci przez gste sito. Wyla na kurczaka i posypa zurawinami. Przybra kostkami pomidorw i kilkoma listkami estragonu. Wyoy terrine na pmisek i wstawi do lodwki, aby podawa zimne. Lepiej przygotowa dzie przed podaniem.

Drb

52

Potrawka misno-drobiowa dla 8 osb. Skadniki: l kurczak (ok. 1,5 kg), 400 g cielciny, l kg krlika, 200 g szynki bez tuszczu, koci cielce, tymianek, listek laurowy, urawina, sl, pieprz i ocet winny. Pokroi szynk, kurczaka, krlika i cielcin na kawaki. Wy- miesza, wozy do kamionki. Lekko posoli, doda pieprz, tymianek, listek laurowy i pi urawin. Zala wszystko mieszank wody z octem (2 objtoci wody na l objto octu). Doda koci cielce, by uzyska dobr zelatyn. Przykry kamionk i wo- zy do piekarnika nagrzanego do 200C na 3 godziny. Spoywa na zimno. Krlik w musztardzie Nasmarowa musztard comber z krlika, poprszy tymian- kiem w proszku i zawin w foli. Woy do gorcego piekarnika i piec l godzin, nastpnie wyj go z folii. Dokadnie wymiesza l yk stoow oleju paranowego z poow chudego jogurtu, aby otrzyma jednolit konsystencj, posoli i popieprzy Zala tym sosem krlika, dobrze rozprowa- dzajc wyschnit podczas pieczenia musztard. Podawa z plasterkami korniszonw, podgrzawszy wszystko przez kilka chwil w piekarniku. Sola na parze Wzi sprawion sol redniej wielkoci. Opuka i starannie wysuszy. Umieci midzy dwoma talerzami i posta- wi na rondlu wypenionym w trzech czwartych gotujc si wod. Po kwadransie sola jest dobrze ugotowana. Doda cytryn, sl, pieprz i zielon pietruszk. Dorsz w bia ym sosie Ugotowa ryb w bulionie. Podawa z biaym sosem i posiekan pietruszk (zob. sosy). Dorsz w muszli Na zimno: doda majonez do resztek dorsza lub czarniaka i poda wszystko w pustej muszli witego Jakuba. Udekorowa jajami na twardo w wiartkach. Na ciepo: resztki ryby przyprawi biaym sosem i posiekan pietruszk, razem podgrza. Jako byskawiczny posiek: resztki ryby mog by podane po prostu z sosem vinaigrette. Dorada po krlewsku Dokadnie oskroba z usek du dorad, dobrze oczyci 11 muli. Umy dorad, umieci w aroodpornym naczyniu i oboy plasterkami z jednej cebuli. Osobno podgrza mule na patelni, a si otworz i puszcz sok. Dorzuci troch cytryny do soku z muli, przepuci przez drobne sitko i pola tym dorad. Posypa ryb pieprzem i wstawi do piekarnika. Piec okoo 45 minut. Doda mule bez skorupek, posoli i podgrza, obcie podlewajc. Dorada z grilla Wybra ma dorad, sprawi, umy, dokadnie osuszy. Upiec na grillu lub w piekarniku, wypeniwszy j uprzednio farszem ze wieiych zi, estragonu i poszatkowanej cebuli. Posypa pieprzem. Dorada jest upieczona, kiedy skra jest zocista (mniej wicejpo 45 minutach). Pod koniec pieczenia posoli. oso w folii Wybra due dzwonko ososia. Pooy na kawaku folii. Posypa koperkiem, skropi cytryn, posoli i popieprzy. Doda dla smaku plasterki cebuli i pokrojony por, ktre wyjmiemy po upieczeniu. Zawin foli i woy ososia do gorcego piekarnika na 10 minut lub troch krcej - zalenie od upodobania, tak aby zachowa mikko i soczysto. oso pieczony z jednej strony Wybra due dzwonko ze skr. Woy do piekarnika na blasze wyoonej foli, skr do gry, posypawszy go uprzednio obcie sol, na najwysz pk, tu pod grillem. Piec, a sl si rozpuci, a skra zbrzowieje i popka. Gdy cz dzwonka od strony skry jest upieczona, ma zbit konsystencj i pomaraczowy, ososiowy kolor, druga cz jest surowa, ledwo ciepa, rowa i mikka. Wyj dzwonko, zeskroba sl, przewrci skr dodou i podawa.

Ryby

53

Ryba jest dobrze przygotowana, jeli ma ososiowy kolor, jest gorca i soczysta od strony skry oraz ciepawa i rowa nawierzchu. oso surowy marynowany Zostawi na noc spory pat lub najlepiej p ososia w marynacie z cytryny, koperku, wieych zi, soli i zielonego pieprzu. Pokroi w cienkie plasterki i podawa udekorowany koperkiem. oso surowy po japosku Jest to naj praktyczniejszy i naj szybszy sposb przygotowania ryby. Pat ososia pokroi w poprzek, w cienkie plasterki. Uoy na talerzu. Pola,sosem sojowym, rozsuwajc plastry, aby sos dobrze przenikn. Podawa natychmiast. Pasztet z mitusa Przygotowa dwa dni przed podaniem. Skadniki: 1 kg sprawionego mitusa, 8 jaj, 1 yeczka soli, pieprz, l puszka koncentratu pomidorowego (140 g). kostka rosoowa, 2 l wody i l szklanka octu winnego. Dwa dni wczeniej: zagotowa wod z kostk rosoow i przed woeniem do niej ryby wla ocet. Po ugotowaniu ryb lekko ostudzi i wyj oci. z kadej strony zdj cz letw, reszt ryby rozdrobni na rednie kawaki. Zostawi na ca noc w chodnym miejscu do odsczenia. Dzie przed podaniem: ubi jaja mikserem, posoli i popieprzy. Doda puszk koncentratu pomidorowego, zmiksowa. W salaterce wymiesza z rozdrobnionym mitusem (z wyjtkiem odoonych kawakw letw). Form do keksa o dugoci 26 cm posmarowa oliw i oprszy mk, woy do niej poow masy. Pooy lety i przykry reszt masy. Podgrza piekarnik do 160C. Piec 45-60 minut w 180C (w naczyniu do gotowania na parze, jeli piekarnik jest bez termoobiegu). Ostudzi i wstawi na noc do lodwki. Mule po marynarsku Mule musz by bardzo wiee, cikie i redniej wielkoci, bardzo dokadnie oczyszczone i kilkakrotnie opukane. Tak przygotowane wrzuci do rondla, wla szklank wody i dwie yki octu, doda cebul w plastrach, posiekan zielon pietruszk, tymianek i listek laurowy, odrobin czosnku oraz pieprz. Postawi rondel na duym ogniu, podgrzewa, a mule si otworz s wwczas ugotowane. Wyoy je na pmisek razem z sosem i dosoli. Mule w kokilkach Skadniki: 3 jaja, 2 l muli, biae wytrawne wino do gotowania, zielona pietruszka, sl, pieprz, 1 yka stoowa biaego chudego serka. Otworzy mule w rondlu z biaym winem na ostrym ogniu. Kiedy s gotowe, odcedzone i jeszcze ciepe, wymiesza z yk stoow biaego serka, zielon. pietruszk, sol i pieprzem. Wo- zy do kokilek i wstawi do lekko nagrzanego piekarnika. Krab faszerowany Wybra cikiego, zyjcego kraba. Zanurzy we wrzcym bulionie i gotowa okoo 20 minut, zalenie od wielkoci. Otworzyi wyj to, co jadalne. Ubi majonez (zob. sosy) i wymiesza z kawakami kraba. Podawa w muszlach witego Jakuba, udekorowane plasterkami jaja na twardo. Mona udekorowa plasterkami pomidora i poda na liciu saaty, co rwnid bdzie mona "Je wraz z wprowadzeniem warzyw w fazie Protal II. Pasztet z kraba Przygotowa dzie przed podaniem. Skadniki: 2 puszki kraba (165 g), 4 jaja, 5 urawin, 2 yzki stoowe chudego mleka i 300 g biaego chudego serka homogenizowanego, pieprz. Odcedzi kraby, wyj chrzstki. Zmiksowa jaja z serkiem, mlekiem, urawinami i pieprzem, dobrze wymiesza mas z krabem. Form posmarowa oliw za pomoc rcznika papierowego i wla do niej ca mas. Podgrza piekarnik do 160C i piec 60-90 minut w piecu z termoobiegiem lub woy do naczynia do gotowania na parze. Zapiekane muszle witego Jakuba (przegrzebki) Skadniki; 4 przegrzebki, 0,5 l muli, 100 g krewetek, 2 jaja, szalotka, zielona pietruszka, sl i pieprz.

Owoce morza: miczaki i skorupiaki

54

Otworzy przegrzebki, podgrzewajc je na silnym ogniu, i wyj z muszli. Wyrzuci czarn cz i obrk, zostawi to, co biae, oraz rowy koral. Dobrze umy, aby wypuka piasek, i gotowa kwadrans w 1l wody z dodatkiem 3 yek stoowych octu. W midzyczasie otworzy mule na ostrym ogniu, ugotowa 2 jaja na twardo, posieka szalotk i zielon pietruszk, rozgnie jaja, dorzucajc obrane mule i krewetki. Pokroi miso przegrzebkw w due kostki i doda do masy. Pokropi sokiem puszczonym przez mule, aby uzyska jedwabist konsystencj. Posoli i popieprzy, a nastpnie wypeni mas dobrze umyte muszle przegrzebkw. Woy nafaszerowane muszle do piekarnika na 20 minut, dekorujc je koralem. Langustynki z majonezem Dokadnie umy 0,5 kg langustynek. Wrzuci do gotujcego si bulionu. Ostudzi w wywarze. Podawa z majonezem (zob. sosy). Pmisek owocw morza Ostrygi najlepiej serwowa z cytryn lub z octem z posiekan szalotk. Przygotowa pikny pmisek, ukadajc na warstwie lodu i morszczynu mule, mae, krewetki. Jajo Jaja s czsto bardzo pomocne w fazie uderzeniowej, dobrze zatem mie w lodwce w zapasie kilka ugotowanych jaj na twardo. Jajko na mikko Potrzebujemy trzech minut, aby ugotowa jajko na mikko, czterech minut - na pmikko. Jajecznica Wla troch mleka do maego rondelka. Ubi trzy jaja jak na omlet. Posoli, popieprzy i wla do rondelka z mlekiem, roztrzepujc nieustannie w czasie gotowania. Jajecznica nie powinna by zbyt cita. Smakosze uwielbiajcy aksamitnie puszysty smak przygotowuj sobie jajecznic w naczyniu do gotowania na parze. Mona ulepszy to danie, dodajc kilka krewetek w kawakach lub cieniutkie plasterki wtrbek drobiowych, a po wprowadzeniu warzyw w fazie Protal II koniuszki szparagw.W witeczne dni to skromne danie zasuguje na pokruszon tru lub yk kawioru. Jaja faszerowane krewetkami Ugotowa jaja na twardo i ostudzi. Przekroi kade jajo na p, wyj tka i rozgnie je z cienko posiekanymi krewetkami. Doda troch majonezu i udekorowa pozostaymi krewetkami. Flan z jajek Skadniki: 5 jaj, 375 ml gorcego chudego mleka, 1 laska wanilii, 10 ml wanilii w pynie, gaka muszkatoowa w proszku i gaka muszkatoowa do starcia. Roztrzepa jaja w duej salaterce. Podgrza mleko, nie do- prowadzajc do wrzenia, z przecit na p lask wanilii. Wyj wanili i ostronie wla gorce mleko do jaj, doda 10 ml wanilii w pynie i 2 yeczki gaki muszkatoowej w proszku. Wla do duej formy lub maych foremek. Zetrze nad nimi na tarce gak muszkatoow. Wstawi do piekarnika (160C) w naczyniu do gotowania na parze. W przypadku piekarnika z termoobiegiem naczynie to nie jest konieczne. Czas pieczenia zaley od piekarnika. P ywajca wyspa Rozbi 4 jaja, oddzieli biaka od tek, w salaterce ubi na sztywno pian z biaek. Zagotowa 0,5 l chudego mleka z lask wanilii. yk wazow nabiera kulki z piany i wrzuca je delikatnie na gorce mleko. Gdy kule dobrze napczniej, przewrci je, wyj yk durszlakow i odoy na pmisek. Ubi tka i wla do nich mleko, ponownie postawi na a- godnym ogniu, nie przestajc miesza. Kiedy krem zaczyna gstnie, szybko zdj z ognia i osodzi aspartamem w pudrze. Pooy delikatnie niene wysepki na kremie. Podawa schodzone.

55

Kurze mleko Rozprowadzi w miseczce jedno tko z odrobin aspartamu i ma yeczk olejku pomaraczowego. Rwnomiernie ubi. Doda du szklank chudego gorcego mleka, mieszajc powoli, aby tko si nie cio. Auszpik z jaja w szynce, czyli jajo w galarecie Przygotowa jaja na pmikko (gotowane 4 minuty) i tyle samo powek plasterkw chudej szynki. Namoczy patki elatyny w zimnej wodzie na 1-2 minuty i wycisn w doni, nastpnie podgrza do rozpuszczenia, dodajc soli i pieprzu oraz jedn kropl koniaku. Owin jeszcze ciepe jajo w powk plasterka szynki, woy do foremki, zala elatyn i schodzi.

Przepisy na okres diety o rwnomiernym rytmie: proteiny + warzywa

Kalaor Wybra kalaor w bardzo biaym kolorze i podzieli go na due ryczki. Umy dokadnie i ugotowa w duym garnku osolonej wody, Przygotowa biay sos (zob. sosy) i pola nim dobrze odcedzony kalaor. Podawa z jajami na twardo pokrojonymi na powki. Suet z kalaora Ugotowa kalaor wedug przepisu powyej i dokadnie odcedzi. Przygotowa biay sos (zob. sosy), dodajc dodatkowe 2 tka. Osobno ubi pian z 2 biaek i doda j powoli do sosu. Woy kawaki kalaora do formy na suet, zala sosem i cao woy do piekarnika na 20 minut. Potrawka z pieczarek Na nieprzywierajcej patelni uoy warstw pokrojonej cebuli i gotowa j do mikkoci w rozpuszczonej w maej iloci wody kostce rosou z kury a do prawie cakowitego odparowania wody. Doda pieczarki pokrojone na grube plasterki i podgotowa bez przykrycia. Doda czosnek, zielon pietruszk, sl, pieprz i podawa na gorco do mis i drobiu. Pieczarki faszerowane Wybra due grzyby. Umy i odci nki. Posieka nki z czosnkiem i zielon pietruszk. posoli, popieprzy i doda kilka yeczek chudego mleka. Upiec ten farsz w bardzo gorcym piekarniku lub na teonowej patelni. Wypeni farszem kapelusze i wstawi je do gorcego piekarnika. Po upieczeniu doda do kadego kapelusza kilka kropli oleju paranowego. Szpinak w bia ym sosie Umy dokadnie licie szpinaku i gotowa przez 10-15 minut w duej iloci osolonej, wrzcej wody. Odla i odsczy, przyciskajc yk durszlakow. Doda biay sos (zob. sosy) i wstawi do piekarnika. Podawa z powkami jaj na twardo lub do mis i drobiu. Fenku Fenku to warzywo o oryginalnym, anykowym smaku i duej wartoci odywczej, bowiem bogaty jest w antyutleniacze o dziaaniu ochronnym, mona go przygotowa jako saatk, pokroi surowy w poprzeczne talarki i wymiesza w salaterce z dietetycznym sosem vinaigrette. Moe by rwnie ugotowany, lecz trzeba go dosy dugo gotowa, bowiem ma bardzo twarde wkna. Wtedy jest lepszy z sokiem z cytryny, zielon pietruszk, podany w temperaturze pokojowej lub lekko ciepy. Zielona fasolka Zielona fasolka zajmuje zdecydowanie pierwsze miejsce wrd pokarmw gwarantujcych zachowanie linii. Zawiera niewiele kalorii, jest bogata w pektyn aktywnie uczestniczc w wywoywaniu uczucia sytoci. Jednak czsto lekceway si j, poniewa zwykle doradzany sposb gotowania na parze, przymiony kolor i naturalnie mdy smak wywouj mao entuzjazmu. Pamitajmy, eby do saatki z fasolki doda, oprcz sosu vinaigrette, posiekan cebul i pietruszk i wymiesza j z bardziej kolorowymi warzywami, jak pomidor czy surowa papryka. Jest dosknaym dodatkiem do misa lub drobiu, mona poda j z biaym sosem lub do eskalopka w sosie. Przepisy na potrawy z warzyw

56

Pomidory ala mozzarella z bazyli Twaroek niezawierajcy tuszczu wyj z pudeka i zostawi na p dnia na siteczku do odsczenia, eby stwardnia i skrzep. Kiedy stwardnieje, jego konsystencja jest podobna do woskiej mozzarelli lub greckiej fety. Przygotowa duy talerz pomidorw pokrojonych w plastry. Pokroi w plasterki stwardniay twaroek i uoy na pomidorach udekorowa liciem bazylii, doda sl, pieprz i vinaigrette. Saatka z cykorii Cykoria jest doskonaa dla kobiet na diecie, ktrym brak czasu na gotowanie w poudnie. Mog wykorzysta to mao kaloryczne warzywo, czyste i atwe w transporcie. Ponadto cykoria ma lekko gorzkawy smak oraz orzewiajc i chrupk konsystencj. Z powodu tak licznych zalet mona - tylko w tym konkretnym przypadku - przygotowa sos odbiegajcy od naszych zasad i wyjtkowo tolerujcy obecno obcego ciaa w najwyszym stopniu niebezpiecznego dla diety: sera rouefort. Sos przygotowuje si, mieszajc biay chudy serek homogenizowany z porcj sera rouefort wielkoci maego orzecha, wybran w najbardziej marmurkowej i naj ciemniejszej czci pleni, i yk octu winnego. Dla spokoju sumienia dodam, e tak maa porcyjka sera nie zawiera wicej tuszczu ni czarna oliwka ... Pary wart jest mszy; mwi Henryk IV, a wyborna saatka z cykorii pokryrej turkusowym niegiem sera rouefort warta jest czarnej oliwki. Ogrki na ciepo lub na zimno Na ciepo: obra, umy i pokroi ogrki. Gotowa 10 minut we wrzcej wodzie z dodatkiem poowy szklanki octu i szczypt soli. Odcedzi na sitku i podawa z biaym sosem (zob. sosy). Na zimno: odstawi w sitku na godzin pokrojone w plasterki ogrki, aby puciy sok. Podawa z sosem vinaigrette i kilkoma plasterkami cebuli. Duszone cykorie Umy i ugotowa cykorie na parze. Przygotowa wywar do sosu z jednej kostki chudego rosou rozpuszczonego w odrobinie wody. Na tym wywarze zeszkli na patelni teonowej kilka plasterkw cebuli i poddusi w nim cykorie. Podawa ciepe z sosem z patelni. Doskonae jako dodatek do biaych mis, np. cielciny lub indyka. Zapiekane cykorie Cykorie umy i ugotowa na parze. Posoli, odcedzi i ciasno uoy w naczyniu aroodpornym wypenionym biaym sosem (zob. sosy). Ubi jedno jajko i pokry nim uoone cykorie. Woy do piekarnika i zarumieni. Szparagi w sosie mulinowym Przygotowa due, twarde szparagi. Oskroba je, cigajc wszystkie nitki. Gotowa 20-25 minut. Przygotowa dietetyczny majonez. Ubi pian z jednego biaka i poczy j z majonezem, nadal ubijajc. Po otrzymaniu jednolitej masy, doda troch octu malinowego, by rozrzedzi sos. Szparagi podawa ciepe, pokryte mulinowym sosem. Zupa cud To zupa wychodzca poza spektrum proponowanych przepisw, wykorzystujca aktualne prace naukowe, ktre udowadniaj wyszczuplajce dziaanie zup z caymi kawakami warzyw (niezmiksowanych). Wicej szczegw na ten temat oraz O specycznym dziaaniu tego rodzaju zup na kontrolowanie wagi znajdzie czytelnik w mojej ksice Dictionnaire de dietetiue et de nutrition. Co zawiera taka zupa? Przygotowuje si j z nastpujcych skadnikw: 4 zbki czosnku, 6 duych cebul, 1 lub 2 puszki pomidorw bez skrki, 1 dua gwka kapusty, 2 zielone papryki, 1 seler, 3 litry wody, 3 kostki chudego rosou woowego i 3 kostki chudego rosou z kury. Warzywa obra i pokroi w mae lub rednie kawaki. Woy do garnka, doda kostki rosoowe, zala wod. Gotowa we wrzcej wodzie przez 10 minut, zmniejszy ogie i gotowa do mikkoci. Zupa ta jest niezwykle sycca, a obecno pywajcych w niej niezmiksowanych kawakw warzyw wyjania jej wyszczuplajce dziaanie. Jednoczesna obecno w jednym daniu elementw pynnych i staych powoduje, e przechodz one z nierwn szybkoci przez przewd pokarmowy. Kawaki, zatrzymane w odku a do zupenego ich rozoenia, rozcigaj go i wywouj uczucie sytoci w sposb mechaniczny. Pynny bulion przechodzi duo szybciej przez odek i szybciej znajduje si w jelicie cienkim, gdzie zawarte w nim substancje odywcze stymuluj receptoty cianek jelita i powoduj syto chemiczn. Mechaniczne wywoanie sytoci poprzez

57

rozcignicie odka, w poczeniu z sytoci metaboliczn, wywoan w jelicie cienkim, szybko i dugotrwale ograniczaj uczucie godu. T zup szczeglnie polecam osobom, ktre wracaj do domu po pracy zgodniae z powodu niewystarczajcego posiku lub ominicia go i nie mog powstrzyma si przed schrupaniem jakiego ..otrowskiego pokarmu rwnie gratykujcego, co bogatego w kalorie i szkodliwego dla ich diety. Talerz ciepej zupy uspokoi gd i pozwoli grzecznie doczeka obiadu. Zupa z dyni Obra wiartk dyni ze skry i pokroi na kawaki. Woy do szybkowaru, zala wod i doda kostk chudego bulionu. Gotowa 20- 30 minut. Pod koniec gotowania posoli, doda pieprz i 100 g biaego homogenizowanego serka. Zmiksowa z grubsza, aby czuo si rozpywajce w ustach resztki kawakw dyni. Gsta zupa z cukinii Obra, umy i pokroi na grube kawaki 4 due cukinie, 1 cebul, 1 marchewk i 1 brukiew. Woy wszystko do szybkowaru wraz z kostk chudego rosou i zala wod. Gotowa 20-30 minut i dobrze zmiksowa na jednolity, jedwabicie gsty pyn. Spoywa bardzo gorc. Safatka krlw morza (wdzony oso, krewetki, krab, surimi, omiornica, wdzony fu pacz, ikra z fososia i z lumpy) Pokroi na kawaki du zielon saat i dorzuca do niej kolejno: pokrojonego w paski wdzonego ososia, gar obranych krewetek, okruchy kraba, dwie paeczki surimi w kawaeczkach, kawaki omiornicy i kawaki wdzonego upacza. Doprawi sol, pieprzem, dietetycznym sosem vinaigrette, udekorowa rowym kawiorem z ososia i czarn ikr ryby a la kawior. Saatka wieloskfadnikowa Pokroi du zielon saat, doda 2 due pokrojone na kawaki pomidory i nastpnie kolejno dodawa 1 jajo na twardo w wiartkach, pier z kurczaka w kawaeczkach, posiekany plaster chudej szynki bez tuszczu. Pola dietetycznym sosem vinaigrette. Cielcina z cykori Dno rondla wyoy warstw cebuli i podla j kostk drobiowego bulionu rozpuszczonego w odrobinie wody, podgotowa cebul do zmikczenia na wolnym ogniu. Pooy na cebuli eskalopek kotlet lub jakikolwiek inny chudy kawaek cielciny i doprowadzi do zotego koloru. Doda cykori uprzednio dobrze sparzon przez kilka minut we wrzcej wodzie. Posoli, doprawi pieprzem i dusi na wolnym ogniu ponad godzin. Podawa gorce, a resztki odoone do lodwki mona je pniej odgrzane lub na zimno z musztard. Kurczak z cykori Przygotowa jak powyej, zastpujc cielcin kawakiem kurczaka lub wtrbkami z drobiu. Po ugotowaniu rozgnie wtrbki widelcem w sosie z gotowania. Cielcy eskalopek z pieczarkami Dno teonowej patelni wyoy warstw pieczarek i podla je kostk drobiowego bulionu rozpuszczonego w odrobinie wody, podgotowa do zmikczenia na wolnym ogniu. Pooy na pieczarkach eskalopek i doprowadzi go do zotego koloru. Poddusi pod przykryciem przez kwadrans. Kiedy pieczarki wypuszcz cay sos, odparowa bez pokrywki na ostrym ogniu. Krlik w cebuli i pomidorach Woy do rondla warstw pokrojonej cebuli podlan kostk rosou z kury rozpuszczon w maej iloci wody. Kawaki krlika pooy na wierzchu. Doda pomidory pokrojone w wiartki, zbek czosnku, sl, pieprz i tak udusi. Podawa posypane zielon, posiekan pietruszk.

Przepisy na potrawy z warzyw i mis

58

Faszerowana gfowa kapusty Zblanszowa we wrzcej wodzie du gwk kapusty, odcedzi. Dobrze wykroi gb i twarde czci, tak aby mc woy farsz. Przygotowa farsz z 300 g mielonej woowiny, cebuli,zielonej pietruszki. z dodatkiem soli i pieprzu. Podsmay na nieprzywierajcej patelni, doda 2-3 yki przecieru pomidorowego. Wypeni gow kapusty farszem, zamykajc kilkoma duymi limi. Dobrze owiza nitk kuchenn. Podsmay w rondlu, czsto przekrcajc, zmniejszy ogie i dusi pod przykryciem. Kurczak Marengo Podgotowa na maym ogniu w teonowej patelni cebul uoon na dnie, podlan kostk rosou z drobiu rozpuszczon w maej iloci wody. Doda kilka pokrojonych w kawaki pomidorw, tymianek, pieprz, sl. Uoy na tym mikkim, wonnym dywaniku kawaki kurczaka, podla poow szklanki wody i dusi pod przykryciem. P godziny przed kocem doda dobrze umyte, pokrojone na kawaki pieczarki. Odparowa na ostrym ogniu. Cykoria z szynk Cykori umy i ugotowa na parze. Owin kad cykori w plaster szynki bez tuszczyku. Przygotowa dietetyczny sos beszamelowy (zob. sosy) z chudego mleka, mki kukurydzianej, kostki bulionowej itp. Uo y cykorie ciasno w rzdzie w naczyniu do zapiekania. Dokadnie pola sosem beszamelowym. W stawi do gorcego piekarnika i zapiec na zoto.

Tygodniowy jadospis w fazie uderzenia czystymi proteinami

niadanie - Na cay tydzie Kawa lub herbata z aspartamem + do wyboru: 1 lub 2 chude jogurty albo 200 g biaego serka homogenizowanego + do wyboru: 1 plaster szynki z indyka, kurczaka lub wieprzowej bez tuszczu albo jajko na mikko, albo !an z jajek, albo placek z otrb owsianych Midzy godz. 10 i 11, W razie potrzeby 1 jogurt lub 100 g biaego serka Okoo godz. 16, W razie potrzeby 1 jogurt lub plaster szynki z indyka albo jedno i drugie Obiad Kolacja Poniedziaek, jajo na twardo w majonezie stek tatarski 2 jogurty lub 200 g biaego serka gar krewetek z majonezem suet z kurczaka an z jajek lub 1 jogurt Wtorek saatka z woowiny z vinaigrette surowy oso po japosku 2 jogurty lub 200 g biaego serka krab faszerowany potrawka z cielciny an z jajek lub 1 jogurt talerz surimi udko z kurczaka, an z jajek lub placek, z otrb owsianych roda wtrbki z drobiu saute, krlik w musztardzie, pywajca wyspa lub 200 g, biaego serka Czwartek plaster wdzonego ososia, kotlet cielcy z patelni, krem kawowy lub 200 g, biaego serka, oso w marynacie, mule po marynarsku, an z jajek lub 1 jogurt, 4 plastry szynki z osa, p pieczonego kurczaka, 2 jogurty lub 200 g biaego serka Pitek auszpik z jajem i szynk, krab w majonezie, pywajca wyspa lub 2 jogurty Sobota jajo faszerowane krewetkami, plaster miecznika z patelni, an z jajek lub placek z otrb, oso marynowany, ozr woowy w sosie ravigote, krem kawowy lub 200 g biaego serka, krab faszerowany, potrawka z cielciny, pywajca wyspa Niedziela saatka z woowiny z vinaigrette, oso smaony z jednej strony, krem kawowy lub an z jajek, tygodniowy jadospis w fazie naprzemiennej diety, proteinowej: czyste proteiny + warzywa Obiad Kolacja Poniedziaek jajo faszerowane krewetkami, plaster miecznika z patelni, Ban z jajek lub placek z otrb, owsianych, oso w marynacie, ozr woowy w sosie ravigote, krem kawowy lub 200 g biaego serka Wtorek saatka z cykorii, krewetek i surimi, wtrbka cielca z patelni, ze szpinakiem, 2 jogurty lub 200 g biaego serka, 1 plaster wdzonego ososia, faszerowane pomidory, an z jajek lub 1 jogurt, auszpik z jajem i szynk, saatka z wtrbek z drobiu, an z jajek lub placek z otrb, owsianych roda pomidory a la mozzarella z bazyli, dorada po krlewsku i puree, z marchwi, pywajca wyspa lub 200 g, biaego serka, saatka z tuczykiem, jajecznica z krewetkami, krem kawowy lub 200 g, biaego serka Czwartek zupa z cukinii i marchwi, kurczak w estragonie, an z jajek lub 1 jogurt, 4 plasrry szynki z osa, cykoria z

59

szynk w beszamelu, 2 jogurty lub 200 g biaego serka Pitek saatka z pieczarek i szpinaku, oso ze szpinakiem, pywajca wyspa lub 2 jogurty, plaster terrine z drobiu, saarka krla mrz, an z jajek lub placek z otrb Sobota krab faszerowany, plaster miecznika z patelni i fenku na parze, krem kawowy lub 200 g biaego serka Niedziela saatka z woowiny z vinaigrette, faszerowana gowa kapusty, pywajca wyspa, pomidory a la mozzarella z bazyli, pasztet z mitusa, krem kawowy lub an z jajek niadania o godz. 10-11 i przekski o godz. 16 pozostaj takie same jak w fazie uderzeniowej. Powana otyo, Dodatkowe rodki zaradcze Protal adresowany jest do wszystkich, ktrym trudny do zrzucenia nadmiar wagi zakca spokj.To populacja rnorodna, grupujca bardzo rne przypadki, moemy jednak wyrni trzy podstawowe kategorie nadwagi. Od zwykej nadwagi do powanej otyoci Otyo przypadkowa Chodzi tu o osoby pozbawione jakiejkolwiek skonnoci do tycia, ktrych waga zawsze bya staa i utrzymywaa si w normie, lecz z dokadnie zidentykowanego powodu zaczy ty. Wikszo tych przypadkowych otyoci zwizana jest z nagym ograniczeniem aktywnoci zycznej. Tak jest w przypadku kobiety po ciy, zazwyczaj pierwszej, gdy zupenie naturalna euforia zwizana z tym stanem poczona z ograniczeniem aktywnoci doprowadziy do wyjtkowego przybrania na wadze. Jeszcze czciej dzieje si tak w przypadku ciy trudnej, z ktr wie si konieczno leenia w ku lub, co gorsze, w przypadku ciy wspomaganej hormonalnie (zapodnienie in vitro i leczenie niepodnoci). Dotyczy to take osb unieruchomionych po wypadku, ktre jedz z nudw. Do tej kategorii mona rwnie zaliczy chorych na reumatyzm lub astm, a take leczonych kortyzonem - jego wpyw na przybieranie masy ciaa jest dobrze znany. Otyo wynikajca ze skfonnoci do nadwagi Myl o mczyznach i kobietach ze szczegln tendencj do odkadania tkanki tuszczowej i tycia. Czy jest to "znami od urodzeni, czy tendencja nabyta wskutek zego odywiania we wczesnym dziecistwie, rezultat jest ten sam: ci mczyni i te kobiety maj skonno do tycia i zawsze wycign nadmiern liczb kalorii z poywienia. Jednak skonno ta bardzo si rni zalenie od przypadku. Najczciej, u 90% osb otyych, jest umiarkowana i zysk kaloryczny, mimo e wygrowany, mona kontrolowa. Niektrym jednostkom z tej kategorii, obdarzonym wystarczajco siln wol i motywacj, udaje si dziki aktywnemu trybowi ycia i dobrze dobranej diecie wyhamowa, a opanowa przybieranie na wadze. Wanie im Protal przyniesie prawdziw ochron, uwalniajc na zawsze od usprawiedliwionego strachu. Ponadto Protal pomoe im przebrn przez krytyczne momenty nie do uniknicia w yciu, kiedy same dobre chci nie wystarcz. Inni, dotknici skonnoci o podobnej intensywnoci, lecz prowadzcy siedzcy tryb ycia lub absolutnie niezdolni do jakiejkolwiek kontroli swojego odywiania, ulegaj stopniowo postpowi nadwagi. W ich przypadku zalecenia planu Protal sprawdzaj si najlepiej. Zysk kaloryczny wycigany z pokarmw jest zbyt wysoki, ale poczenie proteinowego czwartku z regularnym spoywaniem otrb owsianych doskonale neutralizuj ten mankament, a ich brak silnej woli czy brak uporzdkowania w dziedzinie odywiania odnajduj w tym niemal bohaterskim dniu wymarzon okazj do odbycia tanim kosztem pokuty za cay tydzie. Powana otyo Chodzi tu o powan skonno genetyczn, pocigajc za sob kolosalne przybranie na wadze, deformujce ciao. Otyo ta jest czsto spotykana w USA, lecz wzgldnie rzadko w Europie. U tych otyych stopie ekstrakcji kalorii z poywienia osiga szczyty, wprawiajc otoczenie, cznie z lekarzami, w osupienie. Wszyscy specjalici z dziedziny ywienia maj wrd swoich pacjentw kilka takich ekstremalnych przypadkw, ktre wydaj si ywi powietrzem i rzucaj wyzwanie elementarnym prawom zyki. Znaem pacjentw, ktrzy wayli si wieczorem przed snem i znajdowali sposb na przybranie kilkuset gramw tu po przebudzeniu. Przypadki takie zdarzaj si i zbijaj z tropu prowadzcych je lekarzy, ale na szczcie s rzadkie. Najczciej dua otyo spowodowana jest tendencj do tycia. To w tej kategorii spotyka si naprawd otyych ludzi. Wyprbowali ju wikszo kuracji odchudzajcych, prawie zawsze udawao im si schudn, ale za kadym razem odzyskiwali wag.

60

Dla nich ostateczna faza planu Protal stanowi doskona podstaw stabilizacji, jednak w szczeglnie trudnych przypadkach moe si okaza nie wystarczajca. Dlatego w rozdziale im powiconym zaproponuj kilka dodatkowych dziaa zmierzajcych do umocnienia stabilizacji wagi. Wierny przyjtym od pocztku zasadom nie bd czerpa z bogatej listy zakazw i restrykcji ywieniowych. To, co zapowiedziaem na pocztku ksiki, nadal obowizuje. Nawet osoby, ktrych organizm najmocniej absorbuje kalorie, musz mie moliwo - w trakcie stabilizacji po udanej kuracji odchudzajcej - normalnego odywiania przez sze dni w tygodniu. Trzy dodatkowe dziaania s przeznaczone dla osb z ekstremaln tendencj do tycia, ktrych otyo jest skrajna, oporna i deformujca. A poniewa tam, gdzie mona wicej, mona te i mniej, te trzy zasady maj szans zainteresowa pozostaych i pomc im. Pierwszy rodek wyjtkowy: wykorzystanie zimna w kontrolowaniu wagi Technika ta wykorzystuje badania doktora Tomasa w zakresie wpywu termogenezy i spalania kalorii na wytwarzanie ciepa w organizmie. Zasady teoretyczne Do tej pory opisywaem osoby ze skonnoci do otyoci jako jednostki czerpice nadmierny zysk z najmniejszego ksa pokarmu. Plan stabilizacji kuracji Protal opiera si na dwch prostych zaoeniach starajcych si wypleni zo u korzeni, to znaczy w chwili i w miejscu ekstrakcji kalorii: w samym rodku jelita cienkiego. Zajmiemy si teraz problemem nadwagi od strony energetycznej i zastanowimy si raczej nad znalezieniem sposobu na zwikszenie wydatku kalorii ni nad zahamowaniem ich przenikania do organizmu. Wyobramy sobie siedemdziesiciokilogramowego mczyzn o wzrocie 1,70 m wykonujcego zawd wymagajcy redniej aktywnoci zycznej. Mczyzna ten w normalnych warunkach spoywa i wykorzystuje rednio 2400 kalorii. Postarajmy si przeanalizowa, gdzie i w jaki sposb wykorzystuje te kalorie. > 300 kalorii wymagaj codzienne dziaania organw odpowiedzialnych za funkcje yciowe (praca pompy serca, mzgu, wtroby, nerek itp.).To znikome zuycie jest dowodem na cise przystosowanie naszych organw do przeycia. Nie tutaj zatem znajdziemy moliwo zwikszenia liczby wykorzystanych kalorii. >700 kalorii suy zachowaniu naszego ycia rodowiskowego, to znaczy dziaalnoci zycznej. Oczywicie atwo to zuycie zwikszy i przekonamy si, e teoretycznie dziki aktywnoci zycznej mona przyspieszy spalanie kalorii. W praktyce okae si jednak, jak trudno zmusi otyego do ruchu i absolutn utopi jest oczekiwanie, e zrobi si z niego sportowca. > 1400 kalorii, to znaczy ponad poowa caego zuycia, suy do utrzymania normalnej temperatury ciaa, zblionej do 37"e, temperatury niezbdnej do przeycia. Wanie tutaj znajdujemy moliwo, ktr wykorzystamy do zwikszenia wydatku kalorii. Wystarczy przyj, e zimno jest przyjacielem i sojusznikiem osoby otyej. Od ostatnich pojedynkw z czasw wojny o ogie czowiek ostatecznie zatriumfowa nad zimnem, uwalniajc od niego swoje ciao dziki nieskoczonej liczbie zabezpiecze zewntrznych (rda ciepa, ubrania), przesadzajc czsto z ich nadmiernym uyciem.To zupene nieprzystosowanie ciaa do zimna, kiedy jest do tego zmuszone, sprawia, e utrzymanie niezbdnej do przeycia temperatury ciaa staje si niezwykle kosztowne. Wanie ze przystosowanie do zimna i zwizany z tym wydatek energetyczny moemy wykorzysta do uatwienia stabilizacji w przypadku bardzo duej nadwagi. z wielu obserwacji wynika, e statystyczny Europejczyk przesadnie chroni si przed zimnem, otyy za - otoczony izolujcym go tuszczem - czyni w tym kierunku jeszcze wicej wysikw. Proponuj zatem bardzo tgim technik polegajc na zmniejszeniu atwoci, z jak odkadaj kalorie, zwikszajc ich wydatek energetyczny. Oto kilka prostych, nieprzymuszajcych, lecz niezwykle skutecznych rad, jak wykorzystywa zimno do zapewnienia lepszej stabilizacji wagi. Je jak najczciej zimne dania Kiedy jadacie ciepe danie, pochaniacie nie tylko zawarte w nim kalorie, ale rwnie ciepo, w ktrym s dodatkowe kalorie uczestniczce w utrzymaniu temperatury ciaa wok niezbnych 37C. A zatem gorcy stek jest bardziej kaloryczny ni stek zimny, bowiem z chwil jego poknicia organizm wstrzymuje spalanie swoich wasnych kalorii i wykorzystuje zyczne ciepo zawarte pokarmie. I odwrotnie, kiedy spoywacie danie zimne, organizm nie moe go wykorzysta i wprowadzi do krwi, nie ogrzawszy uprzednio do wewntrznej temperatury ciaa. Operacja ta jest nie tylko kalorycznie kosztowna, ale powoduje rwnie spowolnienie trawienia i przyswajania, opnia wic ponowne pojawienie si godu.

61

Oczywicie nie doradzam systematycznego jedzenia zimnych potraw, ale gdy mamy do wyboru danie zimne lub ciepe, zdecydujmy si raczej na zimne. Pi zimne napoje Jedzenie zimnych potraw nie zawsze jest atwe i przyjemne, ale picie zimnych napojw to tylko kwestia przyzwyczajenia, a wikszo konsumentw wrcz to lubi. Aby przekona opornych, powiem tylko, e ta prosta i czsto przyjemna czynno moe si okaza bardzo korzystna. Kiedy kto wypije dwa litry wody o temperaturze 4C. wczeniej czy pniej ta woda zamieni si w uryn o temperaturze 37C. Aby podnie temperatur dwch litrw wody o 33C organizm musi spali 60 kalorii. Jeli przyzwyczajenie to wejdzie w krew, pozwoli bez najmniejszego wysiku spali w cigu roku okoo 22 000 kalorii, czyli 2,5 kg rocznie, co jest mann z nieba dla otyych majcych trudnoci z ustabilizowaniem wagi. Natomiast szklanka gorcej herbaty osodzonej dla spokoju sumienia sodzikiem nie przynosi wprawdzie adnej dodatkowej kalorii, ale dostarcza pewn dawk ciepa, co odpowiada dodatkowym, ukrytym kaloriom, o czym mao kto pomyla. Ssa kostki lodu Zamierzony skutek jest najbardziej widoczny, gdy uywa si lodu zamroonego w niskiej temperaturze (10C). Zalecam moim pacjentkom przygotowanie lodu osodzonego aspartamem oraz aromatyzowanego wanili lub mit i w sprzyjajcej porze roku ssanie piciu lub szeciu kostek dziennie, co spowoduje bezbolesny wydatek 60 kalorii. Chudn, myjc si Zrbcie proste dowiadczenie polegajce na wejciu pod prysznic z termometrem. Pucie wod, doprowadzajc j stopniowo do 25C. Do czego mona porwna t temperatur? Do temperatury wody w morzu, o ktrym latem powiedzielibymy, e jest ciepe. Przebywanie pod prysznicem w tej temperaturze przez dwie minuty zmusza organizm do zuycia okoo 100 kalorii na walk z ochodzeniem ciaa, co odpowiada 3 kilometrom marszu. Orzewiajce prysznice bd najskuteczniejsze, gdy strumie wody skierujemy tam, gdzie krew kry w grubych, gorcych ttnicach podskrnych i jest najcieplejsza: pod pachami, w pachwinie, na szyi, klatce piersiowej, co pozwala na skuteczniejsz utrat ciepa. Unikajcie moczenia wosw, poniewa jest to na dusz met kopotliwe, i plecw, bo to zbyteczne i nieprzyjemne. Zmarzluchy mog korzysta z tego rodka utraty kalorii, stosujc prysznic na najmniej wraliwe czci ciaa: uda, nogi i stopy. Unika przegrzanych pomieszcze Kady pragncy schudn otyy powinien wiedzie, e 25C w mieszkaniu zim jest temperatur, ktra umacnia jego skonno do tycia. Obnienie tej temperatury o 3C zmusza ciao do spalenia 100 dodatkowych kalorii dziennie, co odpowiada dwudziestominutowemu joggingowi. Przyj zasad lejszego okrywania si To zasada podobna do poprzedniej, lecz moliwa jest ich kombinacja. Z nadejciem zimy, a czasami ju jesieni, czciej z przyzwyczajenia ni z koniecznoci, wycigamy z szaf kolekcje swetrw i ciepych podkoszulkw. Noc wielu spitrza na sobie kodry bardziej dla przyjemnoci czucia si dobrze opatulonym ni z rzeczywistej potrzeby ogrzania si. Pozbdcie si z jednej lub dwch warstw, syntetycznego podkoszulka, swetra lub dodatkowej kodry, dziki temu zgubicie dodatkowych 100 kalorii dziennie. Ludzie z nadwag powinni ponadto wiedzie, e w ich przypadku niewskazane jest noszenie zbyt obcisych ubra. Ubrane ciao zawsze si troch poci. Parowanie potu, ktry chodzi ciao i zmniejsza jego temperatur, powinno by uatwione przez jak najluniejsze ubrania. Podsumowanie Dokonujc bilansu energetycznego, wystarczy podsumowa wszystkie spalone kalorie, aby zrozumie znaczenie wykorzystania zimna do uatwienia procesu stabilizacji. Wypicie 2 litrw wody o temperaturze 10C wymaga od organizmu pragncego unikn ozibienia wydatkowania Ssanie 6 kwaskowatych kostek lodu Dwuminutowy prysznic w temperaturze 25C Obnienie temperatury pomieszcze o 3C pozbycie si podkoszulka, swetra lub kodry 60 kalorii 60 kalorii Suma 420 kalorii Tabela ta w prosty i jasny sposb udowadnia skuteczno tych rodkw dziaania. Czytelnik wtpicy w ich prawdziwo

62

musi zrozumie, e powouj si na realia zjologiczne, bardzo logiczne zreszt. Jak mona wtpi, e utrzymanie organizmu w tak wysokiej staej temperaturze 37C zwizane jest z okrelonym kosztem kalorycznym i koszt ten ulega zmianom zalenie od otaczajcej temperatury i od kontaktu z zimnem. Kady z dowiadczenia wie, jak szybko wzrastaj koszty ogrzewania domu przy zej izolacji drzwi i okien. Nasze ciao funkcjonuje wedug tej samej zasady moemy wykorzysta to energetyczne marnotrawstwo, by przeama przesadnie oszczdn oty natur. Ochodzenie nie jest wystarczajc broni, aby zapewni otyemu utrat wagi, ale bardzo pomaga w przypadku trudnej stabilizacji, gdzie czasami wystarczy niewiele, by odwrci tendencj. Te skromne, ale regularnie usuwane kalorie mog by uzupenieniem sukcesu. Na koniec argument najwaniejszy - wszystko, o czym wczeniej pisaem, mona atwo wyprbowa. Ci, ktrzy potra jednoznacznie oceni swoje gabaryty i opr, jaki stawiaj utracie wagi, stosuj bardzo skrupulatnie zasady planu ostatecznej stabilizacji kuracji Protal i mimo wszystko widz drgania wskanika wagi przed zatrzymaniem si na upragnionej cyfrze, powinni bez wahania podda si na kilka tygodni metodzie ochadzania. Po upywie tego krtkiego czasu nikt ju nie bdzie im potrzebny, by podj decyzj. Dla osb z mniej wyran skonnoci do tycia wykorzystanie zimna nie jest konieczne. Mog jednak wykorzystywa t technik sporadycznie, w okresach szczeglnie niebezpiecznych (wakacje, uroczystoci itp.) lub wybra z niej jeden lub dwa najmniej uciliwe dla siebie elementy. Podkrelmy na zakoczenie, e stawianie czoa zimnu moe by bardzo korzystnym wiczeniem woli dla tych, ktrzy w pewnych obszarach czuj si sabi psychicznie i maj ochot wzmocni swoj wol tam, gdzie czuj si silniejsi. Stawianie czoa zimnu moe pomc w opanowaniu saboci zwizanym z ywieniem. Aby zamkn ten rozdzia, powiem, e ciepo i komfort rozleniwiaj, podczas gdy zimno dynamizuje, pobudza do wysiku zycznego i intelektualnego oraz wzmacnia funkcjonowanie tarczycy. Znaem wielu ponurakw, ktrzy zaczli piewa pod troch chodniejszym prysznicem. Drugi rodek wyjtkowy: aktywno zyczna Wikszo teoretykw odchudzania zaleca w celu obnienia wagi jedzenie wszystkiego po trochu, przy jednoczesnym zwikszeniu zuycia energii poprzez wysiek zyczny. Polecenia te wydaj si logiczne i rozsdne, ale niepotwierdzone w praktyce. Wedug statystyk amerykaskiego srowarzyszenia specjalistw od otyoci 12% osb prbujcych schudn i poddajcych si kuracji rzeczywicie chudnie, ale tylko 2% z nich udaje si ustabilizowa wag. A doskonale znamy wielkie zainreresowanie sportem i wiczeniami zycznymi w USA. adnego sportu w fazie intensywnego chudnicia W fazie uderzeniowej oraz tak dugo, jak trwa przyspieszone chudnicie, odradzam wszelkiego rodzaju sport lub intensywny wysiek zyczny pacjentom dotknitym powan otyoci. Powody s trzy: > Konieczny wysiek woli narzucony przez skuteczn kuracj odchudzajc jest cik prb. Podejmujc dodatkowy wysiek, ryzykujemy, e zawali si caa konstrukcja. > Otyy, ktry chudnie, atwo si mczy, potrzebuje wypoczynku i regenerujcego snu. Dodatkowy wysiek stwarza ryzyko spotgowania zmczenia i stpienia ostrza determinacji. > Kady otyy; jak sama nazwa wskazuje, jest zbyt ciki w stosunku do swojej budowy i narzucenie mu wysiku zycznego jest po prostu niebezpieczne. Na koniec naley powiedzie, e postulat, aby otyy uprawia Sport, nie bierze pod uwag jego strachu przed publicznym eksponowaniem swego ciaa. Trzy minimalne czynnoci wzmacniajce O ile aktywno sportowa jest wykluczona w czasie chudnicia, o tyle ma due znaczenie w fazie stabilizacji zarwno dla powstrzymania powrotu nadwagi, jak i dla ujdrnienia zwiotczaych mini i nacignicia zwisajcej skry. Dowiadczenie mwi jednak, e jakiekolwiek regularne wiczenia zyczne bardzo trudno wyegzekwowa od otyego, jego awersja do ruchu i wysiku s po czci odpowiedzialne za nadwag. Mimo wszystko dla osb bardzo otyych, ktre schudy, lecz maj kopoty ze stabilizacj wagi, Protal wprowadza do podstawowego planu trzy polecenia obowizkowe dla wszystkich, nawet najbardziej uchylajcych si przed wysikiem zycznym: REZYGNACJA Z WINDY. To proste polecenie. Kto chce ustabilizowa ostatecznie swoj wag, musi na zawsze porzuci wind. Wchodzenie i schodzenie po schodach pobudza najwiksze minie organizmu i pozwala spali w krtkim czasie du liczb kalorii. Poza tym pozwala sercu zasiedziaego mieszczucha regularnie zmienia rytm, co jest doskonaym wiczeniem za-

63

pobiegajcym zawaowi. Polecenie to zawiera jeszcze inny gboki sens. Pozwala przetestowa kilka razy dziennie determinacj do wykonania planu stabilizacji. U progu schodw, w jednakowej odlegoci od pierwszego stopnia i od windy, kandydat do stabilizacji symbolicznie staje wobec wyboru, ktry pozwala mu zmierzy si jego determinacji. Chwycenie za porcz i wspicie si z entuzjazmem na gr jest wyborem prostym, uytecznym i logicznym, w ten sposb pacjent, posyajc mi porozumiewawcze mrugnicie, mwi: wierz w twj plan, odpowiada mi i dobrze suy. Wejcie do windy pod pretekstem spnienia lub zbyt cikiej siatki z zakupami to pocztek rozlunienia, ktre bdzie si powiksza. Gdy wzbraniamy si nawet skromnie zainwesrowa,plan stabilizacji nie moe si uda. Lepiej wiadomie wybra schody. JAK NAJCZSTSZA POZYCJA STOJCA. Wszdzie tam, gdzie pozycja siedzca lub leca nie s konieczne, naley pamita, eby sta. Aby miao to sens, naley rozoy ciar ciaa na obydwie stopy. Unikamy w ten sposb kiwania si w biodrach, ktre przemieszcza ciar ciaa w jedn stron i sprawia, e to nie minie, lecz wizada stawowe utrzymuj ciar, a pasywne naciganie ich nie zuywa kalorii. Nie lekcewacie tego niewanego z pozoru polecenia, pozycja stojca powoduje bowiem statyczne kurczenie si najwikszych mini organizmu: poladkw, czterech wielkich mini przedniego uda i jego mini tylnych. Stanie w pozycji wyprostowanej, silne opieranie si na stopach, z miednic w pozycji horyzontalnej, jest czynnoci, ktra - jeli wejdzie w nawyk - zuywa wystarczajco duo energii, aby jej nie lekceway. UYTECZNY MARSZ. Marsz jako wiczenie higieniczne i zapobiegawcze zuywa wystarczajc liczb kalorii, aby wczy go do planu stabilizacji. Niestety, zwykle zabiera troch czasu, dlatego osoby aktywne zawodowo i zapracowane odrzucaj go. Chodzi tu jednak o marsz uyteczny, co jak sama nazwa wskazuje, nie jest czynnoci darmow. Wrci na piechot, i po zakupy, uda si pieszo z wizyt do ssiadw - to wszystko nadaje sens jednej z najbardziej naturalnych ludzkich czynnoci i z tego powodu atwiej to zaakceptowa. Zwyciskski otyy w trakcie stabilizacji musi nauczy si; korzysta ze swego ciaa, ktre do tej pory susznie uwaa za cis;ar niemoliwy do przemieszczenia i ograniczajcy jego wolno. Odejcie od otyoci nie jest magicznym wyborem, to reedukacja, ktrej trzeba pragn, zaczynajca sis; od gowy, praca nad sob dostarczajca tak duej satysfakcji, e usprawiedliwia wiele powis;ce. Jeden dzie w tygodniu oparty wycznie na proteinach, trzy yki stoowe otrb owsianych, irtowanie z zimnem, pozycja stojca, chodzenie pieszo i zapomnienie o windzie to katalog niewielkich powis;ce w porwnaniu z odzyskaniem wolnoci, godnoci i normalnoci. Jeli mielibymy wybiera najwaniejsz rad zawart w tym rozdziale, zalecabym przede wszystkim rezygnacj z uywania windy. Zasada punktowa i precyzyjna, poyteczna, mao kopotliwa, niezabierajca duo czasu ani energii, jedyna do zaakceptowania z uwag "bezwzgldnie". Psychologiczne wzmocnienie stabilizacji: trzy modykacje w zachowaniu ywieniowym Je powoli i dokadnie przeuwa pokarmy z naukowego punktu widzenia zbyt szybkie jedzenie tuczy. Jedna z brytyjskich prac naukowych wzia pod uwag dwie grupy kobiet, szczupych i tgich, lmujc je bez ich wiedzy. Badanie to wykazao, e kobiety o normalnej wadze przeuway dwa razy duej ni tgie, szybciej si najaday i miay mniejsze zapotrzebowanie na cukry w nastpujcych po posiku godzinach. Istniej dwa rodzaje sytoci: syto mechaniczna spowodowana wypenieniem odka i prawdziwa syto, kiedy strawione pokarmy przenikaj do krwi i mzgu. Ci, ktrzy jedz bardzo szybko, zaspokajajc swoj apczywo, rozpychaj tylko odki, co umoliwia przyjmowanie wielkich iloci pokarmu i wyjania czsr senno lub wzdcia po zakoczeniu posiku wiadczce o braku umiaru. I odwrotnie, osoba jedzca wolno i dokadnie przeuwajca ma czas, by kalorie i skadniki odywcze dotary do mzgu i wywoay syto. W poowie posiku zaczyna si mczy nad talerzem i odmawia deseru. Wiem doskonale, e mona odwrci te niedobre przyzwyczajenia. Zdaj sobie rwnie spraw, do jakiej rozpaczy moe doprowadzi dzielenie posiku z wiem przy stole, kiedy samemu poyka si wszystko w rekordowym tempie. Niezalenie od tego osoba bardzo otya powinna te zalecenia potraktowa powanie. Musi zrozumie, e nawet tak proste dziaanie moe jej bardzo pomc. Musi rwnie wiedzie, e zmiana szybkoci spoywania pokarmw jest duo atwiejsza, ni si wydaje. Zwracanie uwagi na tempo jedzenia i kontrolowanie go wymaga tylko kilku dni, pniej staje si automatyzmem, a z czasem przyzwyczajeniem. Jako anegdot opowiem o przypadku jednego z moich pacjentw, kiedy bardzo otyego Hindusa, wyleczonego z otyoci i Ustabilizowanego przez pewnego guru, ktry jako jedyne lekarstwo zaleci mu nastpujc rzecz: "W czasie posikw odywiaj

64

si i uj, jak masz w zwyczaju, ale w momencie, gdy zamierzasz przekn, jednym ruchem jzyka przenie ks w stron ust i zacznij przeuwa na nowo. W cigu dwch lat odzyskasz normaln wag: Duo pi w trakcie jedzenia Istnieje zakaz o bliej niezidentykowanym pochodzeniu, mocno tkwicy w wiadomoci zbiorowej, zabraniajcy tym, ktrzy chc schudn, pi podczas jedzenia. Przesd ten jest nie tylko absurdalny i niepotwierdzony, ale wrcz niezgodny z prawd. W przypadku otyoci picie przy jedzeniu jest bardzo korzystne z trzech powodw: > Woda dziaa jako ciecz wypeniajca i wraz z pokarmami rozciga odek, dajc poczucie napenienia i sytoci. > Popijanie w trakcie jedzenia pozwala na moment przerwa pochaniane pokarmw staych. Przerwa ta, poczona z opukaniem brodawek jzykowych, zwalnia tempo posiku, dajc czas chemicznym posacom sytoci na dotarcie poprzez krew do mzgu, aby zaspokoi gd. > Chodna lub zimna woda obnia ogln temperatur pokarmw zawartych w odku, ktre organizm bdzie mu- sia ogrza przed przeniesieniem do krwi. Zyskujemy czas i tracimy kalorie. W praktyce, aby w peni skorzysta z dobrodziejstw picia, powinnimy wypi du szklank zimnej wody przed posikiem, drug w czasie posiku i ostatni tu przed wstaniem od stou. Nigdy nie prosi o dokadk W trakcie kuracji utrwalajcej wag, czyli w przejciowej fazie midzy chudniciem i stabilizacj, Protal zezwala na pewn liczb koniecznych pokarmw i wprowadza dwa odwitne posiki opatrzone zaleceniem wynikajcym ze zdrowego rozsdku: .. adnej dokadki tego samego dania. Powanie otyli, z niepewn stabilizacj,powinni adoptowa t regu stosowan przecie spontanicznie przez ustawowych chudzielcw. Nakadajcie sobie obcie, wiedzc, e nie bdzie drugiej kolejki, za to bdzie wam lepiej smakowao i duej bdziecie si delektowa. W chwili, gdy pojawi si pokusa, by ponownie podstawi talerz, musicie zda sobie spraw, e przekraczacie niebezpieczn granic. Postawcie z powrotem talerz na stole i pomylcie o nastpnym daniu. Podsumowanie C prostszego, jak pi w trakcie jedzenia, dokadniej przeuwa pokarmy, koncentrujc si na doznaniach, ktrych dostarczaj, i nigdy nie prosi o dokadk. Proste, a jake skuteczne, bowiem normy te maj zastosowanie przy stole i w miejscach, gdzie bdne zachowania ywieniowe wyrzdzaj najwiksze szkody, przyczyniajc si do pocztkowej otyoci. Zaakceptowane koryguj stopniowo nieuporzdkowane popdy osoby o powanej otyoci. W kombinacji z innymi wyjtkowymi dziaaniami wzmacniajcymi, jak zimno i wysiek zyczny, przeznaczonymi dla otyego opornego na wszelk trwa stabilizacj, normy te narzucaj dodatkowe polecenia, mao kopotliwe, a bardzo skuteczne na co dzie. Czowiek z powan otyoci musi zdawa sobie spraw, e nie moe mie nadziei na trwa stabilizacj, jeli nie powici tej czci siebie, ktra zakotwicza go poprzez zachowania i przyzwyczajenia w nieuniknionym niepowodzeniu i braku staoci. Polecenia te funkcjonuj jak znaki nawigacyjne w drodze do stabilizacji. Potwierdzaj w kadym momencie znaczenie, wag i trwao wielkiego wyzwania: y przyjemnie z denitywn moliwoci jedzenia jak wszyscy przez sze dni w tygodniu. Stosowanie plonu Protal od dziecistwo do menopauzy Przewodni myl planu Protal jest to, e w dzisiejszym wiecie niezwykle trudne stao si utrzymanie normalnej wagi bez zastosowania szczeglnej metodologii. W chwili, gdy pisz te sowa, w biurach i laboratoriach najwikszych koncernw przemysu spoywczego geniusze markeringu, profesorowie psychologii i eksperci od gbokich motywacji ludzkich zachowa pracuj nad wytworzeniem mnstwa produktw do chrupania o takim bogactwie kszratw i kolorw, tak wyranowanych zaletach i sposobach dystrybucji, e oparcie si im to prawdziwe wyzwanie. W tym samym czasie inni naukowcy i inynierowie zapamitale konstruuj i propaguj wynalazki ograniczajce potrzeb ruchu ludzkiego ciaa. Od kiedy wynaleziono maszyn parow, automobil, elektryczno, telefon, pralk, jednorazowe chusteczki i pieluchy, pilorn do telewizora czy elektryczn szczoteczk do zbw wszystkie te wynalazki oszczdzaj nam lub pozbawiaj nas, zalenie od przyjtej optyki, tysicy uytecznych ruchw, dziki ktrym moglibymy spali wiele kalorii. Chc przez to powiedzie, e kadej istocie ludzkiej bdcej czonkiem spoeczestwa konsumpcyjnego - poza wykonujcymi cikie prace zyczne robotnikami, ktrych coraz mniej, oraz zawodowymi sportowcami - coraz trudniej bdzie uregulowa swoj wag, a presja ronie, poniewa zgodnie z zasadami higienicznego stylu ycia, wymaganiami kulturowymi i

65

kanonami pikna rycie srao si spoecznie i kulturowo niepoprawne. Protal zosta obmylony, by pomc stawi czoo otyoci, dostosowujc si do wszelkich form tej nowej choroby cywilizacyjnej. Do tej pory Protal opisywany by oglnie, w sposb uatwiajcy zrozumienie jego konstrukcji i objaniajcy parametry czasu trwania kuracji i wagi do stracenia. Teraz zobaczymy, jak mona dostosowa to ewoluujce narzdzie i uywa go zalenie od wieku i etapw ycia. Praal i wiek dziecicy Mnogo nieustajcych pokus ywnociowych poczona z ograniczeniem wysiku zycznego ma szczeglnie intensywny wpyw na dziecko. W cigu ycia jednej generacji pojawiy si telewizja i gry elektroniczne przygwadajce dziecko przed ekranem, a take rne batoniki, akocie, cukierki, kruche ciasteczka, kremy czekoladowe tak smaczne i tak umiejtnie reklamowane, e trudno si im oprze. Epidemia otyoci w Stanach Zjednoczonych w latach szedziesitych zaatakowaa najpierw dzieci. Dzisiaj wczorajsze grube dzieci stay si otyymi dorosymi, a ich liczba w USA jest najwysza w wiecie. Pediatrzy francuscy te zanotowali zwiastuny tej kulturowej inowacji. Fast foody, pizza, amerykaskie lody, napoje gazowane, batony czekoladowe, popcorn, patki kukurydziane poczone z "elektronicznym unieruchomieniem" stopniowo podnosz procent otyoci wrd dzieci. W przypadku nadwagi u dzieci naley rozrni dziaanie zapobiegawcze - dotyczy dzieci z grupy ryzyka wykazujcych bardzo wczenie i na podou genetycznym tendencj do tycia oraz dziaanie terapeutyczne u dzieci z orzeczon otyoci. Nigdy nie naley zapomina, e w szczeglnym przypadk otyoci dziecicej dziaanie zapobiegawcze jest duo bardziej efektywne, bowiem dziecko doprowadzone do otyoci przez cal ycie bdzie miao trudnoci z opanowaniem swojej wagi. A zatem zawsze trzeba si stara, przyjmujc stanowcz i dr postaw, zapobiec pierwszemu zachwianiu si wagi, by ni pocign dorosego ju czowieka w otcha niekoczcego si i frustrujcego pojedynku. Dziecko z grupy ryzyka To najczciej dziecko akome i mao aktywne, majce otyych rodzicw, bardzo wczenie wykazujce duy apetyt i tendencj, do nadwagi. W tym wieku nie ma oczywicie mowy o kuracji odchudzajcej, a tym bardziej kuracji tak skutecznej i precyzyjnie zbudowanej jak Protal. Musimy jednak poradzi co matce nieumiejcej opanowa skonnoci do tycia u dziecka. Odpowied jest jasna i prosta. Naley: - unika kupowania i przechowywania w domu wszelkid pokarmw o sodkim smaku poza tymi, ktre s sodzone aspartamem; - usun z jadospisu chipsy, frytki oraz wszystkie roline i substant:je oleiste (orzeszki ziemne, pistacje); - zmniejszy o poow lub o dwie trzecie zuycie tuszczu (oliwy; masa, mietany) do sosw i innych potraw. Dziki tym trzem elementarnym rodkom zaradczym, bardzo skutecznym na dusz met, najwiksze niebezpieczestwo mona odsun. rodki te nie podlegaj dyskusji, w gr wchodzi bowiem pniejsze zdrowie dzieci zarwno zyczne, jak i psychiczne. Konsekwentnie dziaajca matka powinna wic unika przechowywania w domu wszelkiego rodzaju cukierkw, akoci, ciastek, czekolady, past i kremw do smarowania czy lodw i wykorzystywa je tylko od wita lub jako nagrody. Jest coraz wikszy wybr produktw zastpczych, light, kontur bez cukru, dietetycznych gum do ucia, aromatyzowanego nabiau, czekolad z ma zawartoci cukru, budyniw bez cukru i z niewielk iloci tuszczu, lodw, jogurtw itp. Bdzie rwnie musiaa wykaza troch inwencji i ograniczy zawarto tuszczu w vinaigrette, dodawanym do makaronu, i rnych sosach do mis, ryb i drobiu (zob. polecane przepisy i sosy). Otye dziecko > Wobec pocztkw nadwagi u dziecka poniej 10 roku ycia trzeba przyj agodn strategi, by ustabilizowa na obecnym poziomie t lekk nadwag i pozwoli zanikn jej wraz ze stopniowym wzrostem dziecka. Mona zacz od trzymiesicznego okresu, w ktrym zastosujemy trzy wspomniane zasady dotyczce zrwnowaonego ywienia dziecka pod wzgldem cukru i tuszczu. Jeli waga nadal bdzie wzrastaa, mimo zastosowania tych rodkw, naley przej do fazy utrwalania wagi z dwoma witecznymi posikami tygodniowo, wykluczajc jednak proteinowy czwartek - zbyt intensywny w tym wieku. > W przypadku dziecka powyej 10 roku ycia ze stwierdzon nadwag mona stara si j zmniejszy w agodny sposb. Ofensyw rozpoczniemy faz Protal III, oprcz proteinowego czwartku, ktry zastpimy dniem proteiny + warzywa. Celem jest utrata wagi, ale bez ryzyka brutalnego traktowania czy zbytniego frustrowania dziecka, mamy bowiem wiadomo, e dziecko

66

cigle ronie, co pozwoli mu zgubi nadwag w dodatkowych centymetrach. Protal i wiek dojrzewania Dla chopca dojrzewanie jest okresem o najmniejszej grobie nad wagi, czasem wzrostu i duej aktywnoci, kiedy wydatek energetyczny neutralizuje ewentualne przybranie na wadze. Inaczej jest w przypadku dojrzewajcej nastolatki, przechodzcej przez okres niestabilnoci hormonalnej, o czym wiadcz pierwsze nieregularne miesiczki i majce podoe hormonalne zaokrglanie si w kobiecych partiach ciaa: ud, bioder i kolano Tym burzliwym zmianom towarzyszy czsto nadwraliwo emocjonalna i kult szczupoci - tak bezwzgldnie determinujcy wiele zachowa w tej grupie wiekowej. Nastolatka z grupy ryzyka > Przy lekkiej tendencji do tycia i nieregularnych miesiczkach poprzedzonych syndromem przedmiesiczkowym najlepiej skontaktowa si z lekarzem rodzinnym, aby oceni stan dojrzaoci koci i zawyrokowa, czego mona si spodziewa po trwajcym nadal dorastaniu. > Jeli wzrost nie jest zakoczony, najlepiej dostosowany do sytuacji bdzie Protal III, zazwyczaj wystarczajcy do zahamowania umiarkowanej tendencji do tycia, pod warunkiem stosowania go w caoci cznie z proteinowym czwartkiem. > Jeli proces dorastania ju si zakoczy i tendencja do tycia nie zdstaa opanowana przez poprzedni kuracj, na- ley przej do zagodzonej diety Protal II, nie wprowadzajc diety wycznie proteinowej, lecz ograniczajc si do diety proteiny + warzywa. > Gdy przybieranie na wadze staje si coraz powaniejsze, naley przej do fazy Protal II, stosujc rytm 1/1, to znaczy jeden dzie czystych protein z nastpujcym po nim dniem proteiny + warzywa, a do uzyskania wagi poprawnej, ale nie idealnej. Prbujc doj do wagi idealnej, nierealnej lub zbyt trudnej do osignicia, ryzykujemy, e organizm stanie si zanadto oszczdny, a nastolatka zamknita w krgu zbyt restrykcyjnego sposobu odywiania. Otya nastolatka Dla nastolatki powyej 16 roku ycia z orzeczon otyoci, gdy miesiczki s regularne i nie wystpuj takie zaburzenia ywieniowe, jak bulimia lub zachowania kompulsywne, nadaje si plan Protal w jego normalnym trybie. Zaczynamy od Protal 1, stosujc go 3-5 dni, a nastpnie przechodzimy do Protal II o rytmie 1/1, a nawet 5/5, aby uzyska zachcajcy pocztek, co moe trwale wzmocni motywacj. Jeeli u nastolatki nastpi duy spadek wagi, a ma ona genetyczne skonnoci do nadwagi, niezwykle wane jest utrwalenie uzyskanej wagi za pomoc Protal III i skrupulatne stosowanie reguy dziesi dni diety na kady utracony kilogram oraz przejcie do fazy Protal IV z zachowaniem przez wystarczajco dugi czas proteinowego czwartku i owsianych otrb. Pratal i piguka antykoncepcyjna Stosowanie nowoczesnych minipiguek antykoncepcyjnych bardzo obniyo ryzyko przybrania na wadze prowokowane przez zbyt silne dawki dawnych piguek. Niezalenie od tego nawet przy znikomych dawkach pierwsze miesice wprowadzenia piguki s czsto okazj do przybrania na wadze trudnego do zlikwidowania u kobiet, ktre wczeniej nie musiay uwaa na to, co jedz. Tendencja ta pojawia si przede wszystkim na pocztku kuracji hormonalnej i stopniowo cofa si po trzech, czterech miesicach. Jest to krtki okres i warto wtedy przedsiwzi rodki ostronoci. Zapobiegawczo Przy wrodzonej lub nabytej tendencji do tycia albo gdy uywa sil piguek antykoncepcyjnych o duej zawartoci hormonw prostym i skutecznym rodkiem zaradczym jest wprowadzenie faz: Protal IV z proteinowym czwartkiem i owsianymi otrbami. Jeli nie przyniesie to adnego skutku lub okae si niewystarczajce, trzeba zastosowa Protal III w caoci, wraz z proteinowym czwartkiem. W przypadku zdecydowanego przybrania na wadze > Przy umiarkowanym przybraniu na wadze naley rozpocz Protal II, wersj 1/ 1 (jeden dzie protein / jeden dzie proteiny + warzywa) a do osignicia pocztkowej wagi, nie zapominajc o przejciu do fazy Protal III (dziesi dni na kady utracony kilogram), a nastpnie Protal IV przez co najmniej cztery miesice, unikajc w ten sposb ryzyka natychmiastowego ponownego przybrania na wadze. > Przy znacznym przybraniu na wadze naley zastosowa plan Protal w caoci, od etapu I do IV, zachowujc prteinowy czwartek przez rok. Pratal i cia Idealne przybranie na wadze podczas ciy (waga tu przed porodem) waha si midzy 8 a 12 kg zalenie od wzrostu,

67

wieku i liczby wczeniejszych ci. Przybranie na wadze bywa wiksze u kobiet z tendencj do tycia. Rne warianty s atwe do kontrolowania dziki rnorodnych moliwociach zastosowania planu Protal W czasie ciy KONTROLA I ZAPOBIEGANIE. Chcc zmniejszy ryzyko przybrania na wadze u kobiet, ktre bardzo przytyy w czasie poprzednich ci, z wrodzonym lub nabytym podoem cukrzycowym albo z troski o lini, najlepsz strategi zapobiegawcz jest jak najwczeniejsze wprowadzenie fazy Protal III specjalnie przystosowanej do potrzeb ciy dziki trzem zaleceniom agodzcym: - spoywa dwie porcje owocw dziennie zamiast jednej; - uywa ptustego dwuprocentowego mleka i nabiau (jogurty i biae serki) zamiast chudego niezawierajcego tuszczu; - zlikwidowa proteinowy czwartek. NADWAGA POPRZEDZAJCA CI. Jest to przypadek kobiety z nadwag, ktra nie zdya podj wczeniej diety. W tym niepokojcym przypadku, kiedy otyo moe si znacznie powikszy, najlepsz odpowiedzi jest Protal III wzmocniony przez usunicie produktw skrobiowych i odwitnych posikw, z zachowaniem proteinowego czwartku. W przypadku powanej otyoci, gdy podczas ciy lub porodu jest due ryzyko komplikacji u matki i dziecka, mona zastosowa faz Protal II, a nawet Protal I, szczeglnie na samym pocztku ciy, ale za zgod i pod nadzorem lekarza. W tym szczeglnym przypadku naley rozway moliwe korzyci oraz szkodliwo wynikajce z aktywnej kuracji zarwno dla matki, jak i dla dziecka. Po porodzie To typowa sytuacja, kiedy pozostaa pewna liczba kilogramw do zrzucenia, by odzyska poprzedni wag. Kada kobieta powinna jednak wiedzie, e odzyskanie wagi sprzed ciy nie zawsze jest atwe i wskazane, bo sprawadzaoby si do ustawicznej chci posiadania wygldu nastolatki. Opierajc si na dugoletniej praktyce, mam zwyczaj oblicza prawidow ewolucj wagi kobiety zalenie od jej wieku i przebytych ci. Biorc za punkt wyjcia wag modej dziewczyny (20 lat), zakadam, e midzy 20 i 50 rokiem ycia redni wzrost wagi oscyluje wok 1 kg na kade 10 lat i 2 kg na kade dziecko, co oznacza, e pidziesicioletnia kobieta ktra waya 50 kg w wieku 20 lat, way 54 kg w wieku 25 lat po dwch ciach, 55 kg w wieku 30 lat, 56 kg, majc lat 40 i 57 kg w wieku 50 lat. KARMIENIE PIERSI. W tym czasie, niezalenie od nadwagi, nie do pomylenia jest wprowadzenie jakiejkolwiek ostrej kuracji odchudzajcej, bo miaoby to niekorzystny wpyw na wzrost noworodka. Zaleca si przyj diet podobn do stosowanej w czasie zwykej ciy fazy Protal III zagodzonej poprzez trzy zalecenia: - dodatkowy drugi owoc zamiast jednego; - uycie ptustego mleka i nabiau (20%) w miejsce chudych (0%); - unika proteinowego czwartku. KARMIENIE BUTELK. Prby zmniejszenia nadwagi mog rozpocz si ju po powrocie ze szpitala do domu. Jeli nadwaga jest normalna, to znaczy tydzie po porodzie wynosi 5-7 kg, powrt normalnej wagi osigniemy, stosujc Protal II, rytm 1/ 1, czyli jeden dzie czystych protein z nastpujcym po nim dniem proteiny + warzywa. Kuracja powinna by prowadzona bez przerwy a do osignicia ustalonej wagi. Nie wolno zapomnie o przejciu do fazy Protal III, utrwalajc wag podczas dziesiciu dni na kady utracony kilogram, a nastpnie do fazy Protal IV i cotygodniowego proteinowego czwartku przez cztery miesice. Jeli nadwaga przekracza norm i tydzie po porodzie wynosi 10-20 kg, konieczne jest zastosowanie planu Protal w caoci, zaczynajc od byskawicznego startu zapewnionego przez pi dni stosowania czystych protein, nastpnie przejcie do fazy Protal II, wersja 5/5, to znaczy pi dni czystych protein z nastpujcymi po nich picioma dniami proteiny + warzywa, Protal III i dziesi dni na kady utracony kilogram, w kocu Protal IV, proteinowy czwartek + codziennie otrby owsiane, stosowane przez rok, a nawet duej w przypadku osb ze skonnociami do nadwagi lub o burzliwej przeszoci pod wzgldem odchudzania. Protal, przekwitanie i menopauza Zagroenia wynikajce z menopauzy Okres przekwitania i pierwszych sze miesicy menopauzy to bardzo niebezpieczne hormonalne skrzyowanie, okres

68

w yciu kobiety, kiedy najczciej zdarza jej si przyty. Z powodu wieku, zmniejszenia masy mini i produkcji wydzieliny gruczou tarczycy, wydatki kaloryczne organizmu stopniowo malej. W tym samym czasie jajniki przestaj produkowa jeden z dwch hormonw, progesteron, powodujc zachwianie rwnowagi hormonalnej, z czym wi si nieregularne, spniajce si miesiczki lub ich brak. Jako rodek rekompensujcy to wyczerpywanie si zasobw najczciej stosowane s progesterony zastpcze, w wikszoci syntetyczne. Poczenie tych trzech czynnikw powoduje przybranie na wadze wymykajce si zwykej kontroli odywiania, jak wikszo kobiet narzuca sobie z wikszym lub mniejszym skutkiem, by utrzyma wag w normie. Jestemy w centrum przekwitania. Kiedy jajnik zupenie wygasa, przestajc produkowa estrogen i folikulin, pojawiaj si sygnalizujce ich brak uderzenia gorca Stajemy wobec stwierdzonej menopauzy i przybieranie na wadze wzmaga si wraz ze zwikszeniem zastpczych dawek progeste ronu i estrogenu. Tendencja do tycia przedua si a do zupene go przystosowania organizmu do zastpczej kuracji hormonalnej a potem w cigu kilku miesicy zanika. Bilans nadwagi tego burzliwego okresu, trwajcego od dwch do piciu lat, to dodatkowy ciar wynoszcy zgodnie ze statystykami 3-5 kg, zalenie od zastosowanej kuracji zastpczej i sposobu jej wprowadzania. Ale czasem kobiety ze skonnociami do tycia i niedoinformowane mog przyty 10, a nawet 20 kg. Hormony pochodzenia rolinnego, rewolucyjne rozwizanie dla kobiet z grupy ryzyka Od niedawna istnieje nowa terapia pozwalajca unikn przybrania na wadze z powodu klasycznej hormonalnej terapii zastpczej. Alternatyw s substancje rolinne i naturalne ekstrak ty z rnych rolin, gwnie soi. Yam, czyli chiski korze, po okresie przejciowej mody zapocztkowanej w USA, zdaje si popada w zapomnienie nawet u swoich promotorw i cieszy si obecnie zainteresowaniem tylko jako skadnik kremw kosmetycznych. Substancje te zbudowane s z moleku o strukturze tak podobnej do struktury hormonw eskich, e mog czciowo je zastpi. Z powodu podobiestw formy i efektw nadano im oglny termin hormones-like (ang. jak hormony, podobne do hormonw), a koncentrat sojowy isoavon nazwano toestrogenem. Rolinne molekuy, mniej aktywne ni hormony eskie, ale nietoksyczne, udowodniy skuteczno w dziaaniu przeciw uderzeniom gorca. Prowadzone s badania majce na celu potwierdzenie ich zapobiegawczych dziaa na osteoporoz, choroby serca i ukadu krenia, a take na rne rodzaje raka o podou hormonalnym, szczeglnie raka piersi. Poza najwaniejszym dziaaniem zapobiegawczym te rolinne i naturalne substancje s nadziej dla kobiet zbliajcych si do wieku przekwitania i menopauzy i bojcych si przybrania na wadze. Mona przypuszcza, e regularne uywanie litoestrogenu z soi w wystarczajcych dawkach pozwala unikn szczeglnie u kobiet z grupy ryzyka przytycia w okresie menopauzy. Naley pamita, e wikszo dawek proponowanych aktualnie w aptekach w postaci piguek lub kapsuek jest niewystarczajca. Jedynie codzienna dawka zawierajca 100 mg isof1avonu soi (rwnowarto 200 g tofu) gwarantuje skuteczno, poniewa estrogeny rolinne s 1000-2000 razy sabsze ni estrogeny kobiety. Wiele kobiet z duym problemem w utrzymaniu wagi, starajc si wyrwna ekscesy ywieniowe poprzez diety, czuje, e rodki dotychczas skuteczne przestaj dziaa, a waga powoli si podnosi. U tych kobiet wprowadzanie klasycznej zastpczej kuracji hormonalnej jest jak iskra w beczce prochu i moe spowodowa niekontrolowany polizg. To wanie w tego rodzaju ryzykownych sytuacjach hormony rolinne mog okaza si szczeglnie pomocne, nawet jeli w pniejszym czasie wzgldy ginekologiczne narzuc uycie prawdziwych hormonw. Co wane soja, w ktrej kadego dnia odkrywa si nowe zalety, jest najbogatszym w proteiny pokarmem rolinnym i jedynym, ktrego proteiny maj podobn warto biologiczn do skadajcych si na plan Protal Wszyscy zajmujcy si t problematyk podkrelaj, e o ile dziaanie zapobiegawcze soi na niektre objawy klimakterium, jak uderzenia gorca czy starzenie si skry, mona natychmiast zauway, o tyle jej dziaanie zapobiegawcze przed rakiem piersi, osteoporoz czy nadwag wymaga dugotrwaego stosowania. To wyjania zadziwiajc odporno na te przypadoci Azjatek, najwikszych konsumentek soi. Radz zatem modym kobietom nabra nawyku regularne go spoywania soi. Nie kiekw, pozbawionych najwaniejszych waciwoci, lecz samych nasion, a jeszcze lepiej mleka sojowego lub tofu. rodki zapobiegawcze ZWYKA MENOPAUZA. Jeli nie ma specjalnego ~ nadwagi i perspektywy kuracji odchudzajcej, a chcemy zapobiec zmianie wagi przez zwyk ostrono, radz, przy pierwszych opniach lub nieregularnych cyklach zwizanych z przekwi-

69

taniem, zastosowa plan Protal IV wraz z proteinowym czwartkiem i owsianymi otrbami, co w wikszoci przypadkw na opanowanie wzrostu wagi.Ta postawa obronna powinna by zachowana podczas caego okresu przekwitania a do przystosowania si organizmu do menopauzy, szczeglnie przy wprowadzeniu zastpczej kuracji hormonalnej, czyli w kiedy tracimy kontrol nad wag. MENOPAUZA W GRUPIE RYZYKA. To przypadek wielu ktre zawsze miay problemy z utrzymaniem odpowi, wagi i samodzielnie lub z pomoc lekarza prboway op wa spontaniczn tendencj do tycia. Kobiety te nie bez t obawiaj si niewydolnoci zwizanej z pierwszymi objaw menopauzy. W tym przypadku, jeli Protal IV okae si niewystarczajcy; naley przystpi do fazy Protal III opartej na diecie proteiny! + warzywa oraz owoc, porcja penoziarnistego pieczywa, porcja. sera, dwie porcje produktw skrobiowych tygodniowo oraz dwa odwitne posiki, wszystko napdzane si, jak stanowi proteinowy czwartek. W krytycznych momentach przekwitania, gdy miesiczki spniaj si albo dugo ich nie ma, dokuczaj nam dugie okresy zatrzymywania wody i oglnego napuchnicia, wzdty brzuch, ociae nogi, serdelkowate palce uniemoliwiajce zdjcie piercionkw i ble gowy, a pierwsze trzy miesice wprowadzenia zastpczej kuracji hormonalnej rnie rokuj, konieczne jest przystpienie do Protal II w rytmie 1/1, to znaczy jeden dzie czystych protein na zmian z jednym dniem proteiny + warzywa, co zazwyczaj uteguluje sytuacj. Stwierdzone przybieranie na wadze NIEDAWNE PRZYBRANIE NA WADZE. Jeli przybranie na wadze wynika z braku ostronoci, jest niedawne i niegrone, zaleca si n,a pocztek trzy dni Protal I, pniej Protal II o rytmie 1/1, to znaczy jeden dzie czystych protein z nastpujcym po nim dniem proteiny + warzywa, i zaraz po uzyskaniu podanej wagi przejcie do fazy utrwalania wagi Protal III, a zakoczenie faz Protal IV, przeduon a do idealnej akceptacji zastpczej kuracji hormonalnej, to znaczy minimum sze miesicy. DAWNA NADWAGA. Przybranie na wadze dotyczce kobiety ze skonnoci do tycia, ju z nadwag lub otyej, moe si okaza bardzo due i uniemoliwi na jaki czas jakkolwiek zastpcz kuracj hormonaln. Przy rozpocztej ju kuracji hormonalnej waga moe eksplodowa. Nie unikniemy wtedy surowoci fazy Protal I w caoci, zaczynajc od piciu, a nawet siedmiu dni czystych protein, jeli szkody s znaczne. Pniej przejdziemy do fazy Protal II w rytmie 5/5, to znaczy pi dni czystych protein z nastpujcymi po nich picioma dniami proteiny + warzywa. Po uzyskaniu zaoonej wagi stosujemy Protal III wedle reguy dziesi dni na kady utracony kilogram, a na zakoczenie ju do koca ycia Protal IV. Protal i rzucanie palenia Rzucanie palenia a przybieranie na wadze Liczni palacze i palaczki wstrzymuj si przed rzuceniem palenia z uzasadnionej obawy przed reaktywnym przybraniem na wadze. Wielu udao si rzuci nag, ale tyjc w trakcie odzwyczajania si, signli ponownie po papierosy, wierzc, e nabyte kilogramy znikn. Niestety, bardzo si myl, a powracajc do palenia, trac korzy wynikajc z rzucenia naogu i kumuluj kopoty. Dodatkowa tusza zwizana z przerwaniem palenia jest efektem wpywu dwch skomplikowanych czynnikw. Potrzeba kompensacji popycha pozbawionego papierosa palacza do poszukiwania wrae z tej samej sfery, zwanych analogicznymi, zapachw, smakw, co pediatrzy i psychoanalitycy grupuj pod nazw wrae oralnych w odniesieniu do stadium oralnego pierwszych momentw ycia noworodka tak dobrze opisanego przez Freuda i jego nastpcw. Z tej potrzeby kompensowania wyrasta konieczno wkadania do ust i poeljadania poza posikami wszystkiego, co ma przyjemny i intensywny smak oraz powiksza kaloryczny rachunek. Do tej sensorycznej potrzeby i do zwizanych z ni kalorii dochodzi akumulacja kalorii, ktre do tej pory nikotyna pozwalaa spali. Poczenie tych dwch czynnikw - sensorycznego i metabolicznego - odpowiedzialne jest za przybranie na wadze rednio 4 kg, niekiedy 10, a nawet 15 kg u bardzo uzalenionych palaczy lub osb z tendencj do tycia. Kilogramy nagromadzone podczas odzwyczajania si od palenia s kilogramami na uwizi i nie znikn po powrocie do papierosw. Warto zatem chroni tak wielkie osignicie, jakim jest uwolnienie si od niebezpiecznego naogu nikotynowego. Trzeba rwnie mie wiadomo, e groba utycia zwizana z zaprzestaniem palenia jest chwilowa, trwa okoo szeciu miesicy, a konieczny wysiek, by si jej przeciwstawi, rwnie ma swoje czasowe granice. Po upywie tego czasu rozregulowany metabolizm dostaje zadyszki, poszukiwanie kompensacji oraz siganie po ni powoli zanikaj i kontrolowanie wagi staje si atwiejsze.

70

Zapobieganie nadwadze w przypadku palacza z wag w normie To prosty przypadek palacza o normalnej wadze, ktry nie ma adnych nabytych ani wrodzonych skonnoci do nadwagi i nie przechodzi adnej kuracji odchudzajcej. Dla palacza, ktry wypala mniej ni 10 papierosw dziennie i nie poyka dymu, najlepszym rozwizaniem jest Protal IV, czyli ostateczna stabilizacja, proteinowy czwartek i 3 yki stoowe otrb owsianych. Palacz wypalajcy ponad 20 papierosw dziennie powinien zastosowa Protal III podczas czterech pierwszych miesicy po wypaleniu ostatniego papierosa i Protal IV przez nastpne cztery miesice. Prolaktyka w przypadku palacza ze skonnoci do nadwagi Jeli istnieje obawa przybrania na wadze w przypadku naogowca wypalajcego powyej 20 papierosw dziennie, nalecego ponadto do grupy ryzyka cukrzycy, niewydolnoci oddechowej lub sercowej, zaleca si odstawienie papierosw przy jednoczesnym zastosowaniu Protal II w wersji l/l,jeden dzie czystych protein na zmian z jednym dniem proteiny + warzywa, podczas pierwszego miesica, kiedy ryzyko przybrania na wadze jest najwiksze. Nastpnie naley przej do fazy utrwalania wagi Protal III na pi miesicy i zakoczy faz Protal 11 przez minimum sze miesicy. Rzucanie palenia przez otyego W tym przypadku ryzyko jest najwiksze i dodatkowe przytyci grozi pogorszeniem i tak ju niepokojcej sytuacji. Sprawa jest trudna, bowiem otyo wiadczy o bardzo podatnym na tycie organizmie, ktry opar si nawet duej konsumpcji nikotyny zazwyczaj chronicej przed zbdnymi kilogramami. Naley zaten oczekiwa eksplozi metabolizmu, podwojonej potrzeby wrae smakowych oraz podjadania. Korzy wynikajca z przezwycienia tych trudnoci to jednaj gra warta wieczki, bowiem rzucenie palenia poczone z utrat; wagi uwalniaj organizm od podwjnego ryzyka chorb sercowe -naczyniowych i raka puc. To trudne przedsiwzicie wymaga ogromnej motywacj i musi by przeprowadzone pod kierunkiem lekarza i psychologa czsto zmuszonego przepisywa rodki uspakajajce, a nawel antydepresyjne, by w ten sposb zamortyzowa szok wywoany pozbyciem si dwch bardzo silnych uzalenie. Konieczny jest natychmiast caociowy plan Protal w jak naj surowszym wydaniu, zaczynajc od Protal I w wersji pisiedem dni czystych protein, nastpnie Protal II, rytm wymienny 5/5 pi dni czystych protein i pi dni proteiny + warzywa, potem faza Protal III w celu utrwalenia uzyskanej wagi stosowana przez dziesi dni na kady utracony kilogram i na zakoczenie - do koca ycia - Protal IV. Kuracja odchudzajca w przypadku przybrania na wadze wskutek zaniechania palenia Zo ju si stao, nie zapobieglimy mu w odpowiednim czasie Jest nim nadwaga u palacza, ktremu udao si rzuci palenie, lecz trzeba mu za wszelk cen pomc, by wytrwa w swoim postanowieniu. To przypadek podobny do klasycznego przypadku nadwagi i naley walczy z nim za pomoc caociowego planu Protal w najsilniejszej wersji, przez pi dni Protal L Protal II, rytm 5/5, nastpnie Protal III i dugotrway, a nawet denitywny Protal IV w przypadku byego palacza wypalajcego ponad 20 papierosw dziennie.

71