Andrzej Sieradzki

Jest to pierwsza publikacja na rynku ksigarskim opracowana w formie pyta i odpowiedzi na najbardziej nurtujce kadego czowieka pytania dotyczce mierci, czyca, pieka i nieba. Do kogo adresowana jest ta ksika? Najprociej byoby odpowiedzie, e do wszystkich cho w niejednakowym stopiu, zalenie od posiadanej wiedzy, gdy tematyka ta dotyczy kadego czowieka, bez wzgldu na jego pe, wiek i wyksztacenie. W naszym zamyle adresatami tej ksiki s osoby bdce nieco oddalone od religii, Kocioa oraz wtpice, sceptycy i ci, ktrzy si od tematyki ycia wiecznego dystansuj lub zadawalaj powierzchown lub zwodnicz wiedz na ten temat. Przedstawiane jednak odpowiedzi nie maj charakteru gbokiej rozprawy teologicznej, lecz poprzez krtkie i proste sformuowania odpowiadaj na wtpliwoci i dylematy nurtujce przecitnego czowieka. Autr ma te wiadomo, e niniejsze opracowanie nie wyczerpuje tematu, gdy za wiele pyta ani sam rozum, ani nauka, tylko gboka ywa wiara i ciga wsppraca z ask Bo, daje nieporwnanie peniejsz odpowied i zrozumienie. Niewtpliwie wielk pomoc do pogbienia wiedzy na poruszone tu tematy bd tu inne wskazane publikacje. Ksika ta ma na celu skonienie nas do refleksji nad sensem ycia, jego kruchoci, ulotnoci i przemijaniem a take tym, co moe dzia si dalej z niemierteln dusz, jak posiada kady czowiek, niezalenie od wyznawanego wiatopogldu. Satysfakcj autora bdzie, jeli Czytelnik uwiadomi sobie, e ycie ludzkie nie koczy si na miejscowym cmentarzu, lecz trwa wiecznie, a godno czowieka jako dziecka Boego przewysza nieskoczenie to wszystko co proponuj ludziom na ziemi sudzy Szatana. Spis treci Tytuem wstpu mier Sd szczegowy po mierci Dusza. Anioowie Anioowie stre wici. Anioowie ciemnoci Pieko. Aneks. Wizja pieka ukazana przez Matk Bo dzieciom z Fatimy Wizja pieka ukazana w 1565 roku w. Teresie z Avila, Doktorowi Kocioa (1515-1582) Opis pieka przez w. Faustyn Kowalsk (1905- l 938) Czyciec. Niebo Aneks. Wizja Nieba opisana przez w. s. Faustyn Kowalsk Opis nieba wedug Fulli Horak Przyczynki. Aneks. Odpusty wedug Katechizmu Kocioa Katolickiego. Indeks rdowy. Bibliografia 2 2 7 8 10 16 17 20 32 36 36 36 37 38 54 54 56 56 58 59 59 62 64

TA J E M N I C E YC I A POZAGROBOWEGO

Wszystkim, ktrzy wtpi w nasze istnienie po drugiej stronie ycia

Wiara w niemiertelno duszy istniaa od zarania dziejw ludzkoci. Bya ju obecna w najstarszych kulturach wiata i wystpowaa we wszystkich cywilizacjach, niezalenie od szerokoci geograficznej, epoki, religii, kultury i wyznawanego wiatopogldu. Przed Objawieniem czowiek dalsze ycie, te pozagrobowe, wyczuwa intuicyjnie. Dopiero Jezus Chrystus objawi tajemnic ycia wiecznego, mwic: "W domu Ojca mego mieszka jest wiele. Gdyby tak nie byo, to bym wam powiedzia" ( J 14,20). Z kolei mwic: "Jam jest Prawd, Drog i yciem", wskaza jak mamy postpowa, aby zasuy na ycie wieczne w Domu Ojca. Badaniem tajemnicy ycia wiecznego zajmuje si eschatologia, wyspecjalizowana dziedzina teologii o rzeczach ostatecznych (gr. eschatosostateczny i logos - nauka). Szkoda tylko, e na rynku ksigarskim jest niewielki wybr ksiek popularnych o tematyce eschatologicznej. Kadego czowieka na przestrzeni dziejw nurtoway pytania: czy mier to definitywny koniec ziemskiej egzystencji, czy te przejcie do nowego ycia? Trzeba jednak z pokor przyzna, e nie wiele da si zrozumie i wytumaczy w kategoriach nauki. O ile otaczajca nas przyroda nadal kryje przed naukowcami wiele tajemnic, to c dopiero mwi o wiecie nadprzyrodzonym, ktrego nie mona zmierzy, zway ani laboratoryjnie powtrzy i ktry nieskoczenie przewysza rzeczywisto ziemsk cznie z caym kosmosem. Nauka i sam intelekt bez aski Boej s cakowicie bezradne wobec tajemnicy ycia pozagrobowego. A wic odpowied na to moe da tylko Objawienie Boe tym gbiej rozumiane i dowiadczane im doskonalej penimy wol Bo. Do kogo adresowana jest ta ksika? Najprociej byoby odpowiedzie, e do wszystkich, cho w niejednakowym stopniu, gdy tematyka ta dotyczy kadego czowieka, bez wzgldu na jego pe, wiek i wyksztacenie. Ucilajc, trzeba powiedzie, e mniej skorzystaj z niej teolodzy i osoby gboko wierzce, gdy posiadaj oni dostateczn wiedz na ten temat. W naszym zamyle adresatami tej ksiki s osoby bdce nieco oddalone od religii, Kocioa oraz wtpice, sceptycy i ci, ktrzy si od tematyki ycia wiecznego dystansuj lub zadawalaj si powierzchown lub zwodnicz wiedz na ten temat. Przedstawione jednak odpowiedzi nie maj charakteru gbokiej rozprawy teologicznej, lecz poprzez krtkie i proste sformuowania odpowiadaj na wtpliwoci i dylematy nurtujce przecitnego czowieka. Czsto w odpowiedziach na stawiane pytania oprcz nauczania Kocioa przedstawiane s rwnie inne pogldy, tak aby Czytelnik w miar moliwoci sam mg dokona weryfikacji wasnej ich oceny lub szuka pogbienia swojej wiedzy w innych lub wskazanych tu publikacjach. Autor ma te wiadomo, e niniejsze opracowanie nie wyczerpuje tematu, gdy na wiele pyta ani sam rozum, ani nauka, tylko gboka ywa wiara i ciga wsppraca z ask Bo, daje nieporwnanie peniejsz odpowied i zrozumienie. Niezalenie od tego niewyobraalnie duo zagadnie nadal pozostanie tajemnic Bo. Ksika ta ma na celu skonienie nas do zastanowienia si nad sensem ycia, jego kruchoci, ulotnoci i przemijaniem, a take tym, co moe dzia si dalej z niemiertein dusz, jak posiada kady czowiek, niezalenie od wyznawanego wiatopogldu? Satysfakcj autora bdzie, jeli Czytelnik uwiadomi sobie, e ycie ludzkie nie koczy si na miejscowym cmentarzu, lecz trwa wiecznie, a godno czowieka jako dziecka Boego przewysza nieskoczenie to wszystko co proponuj na ziemi ludziom sudzy Szatana. Kiedy nastpuje mier biologiczna? W rozumieniu potocznym kady z nas to wie, ale jaki stan fizyczny czowieka uznawany jest za definitywny moment mierci? Kryteria oceny nie s jednoznaczne. Z punktu widzenia religii katolickiej, wica moe by wykadnia Papieskiej Akademii Nauk z padziernika 1985 roku. Interdyscyplinarna komisja uznaa wwczas, e obiektywnym kryterium mierci biologicznej jest mier mzgu, czyli nieodwracalne zniszczenie komrek nerwowych mzgu, ustanie jego funkcji. O ile moliwa jest reanimacja lub wyjcie ze stanu miertelnej piczki, o tyle w przypadku "mierci mzgu" powrt do ycia jest niemoliwy. Dokadni e to zreszt wida na aparaturze medycznej, kiedy nieruchomieje wskazwka elektroencefalografu. Czy mier jest tylko zjawiskiem biologicznym? Oczywicie nie i to niezalenie od wyznawanego wiatopogldu. Gdy ycie czowieka dobiega kresu, caa jego psy-

Tytuem wstpu

mier

chika jest zakcona i rozdarta. To, co budowa przez cae ycie, koczy si bezpowrotnie. Choby by na t mier przygotowany i nie lka si jej przedtem, to w tym jedynym, rozstrzygajcym momencie czuje z niczym nieporwnan groz. Umierajcemu trudno si z t nieuchronnoci pogodzi i najczciej prbuje walczy, szuka ratunku, co w medycynie nazywa si agoni (przedmiertn walk). Mzg takiego czowieka pracuje wwczas na zwielokrotnionych obrotach i potrafi w cigu maksimum kilku sekund przypomnie rne stany faktyczne, bdce przekrojem jego ycia. O takich stanach wiadomoci wiemy chociaby od osb, ktre przeyy mier kliniczn. Dlaczego w chwili zgonu czowieka jego renice maksymalnie si rozszerzaj? Przy duej iloci wiata renica zwa si i strumie wiata dostajcy si do mzgu ulega zmniejszeniu. Z kolei przy zbyt maym nawietleniu renica rozszerza si, aby do wntrza czowieka wpuci wiksz ilo wiata. Ta regulacja iloci wiata trwa w renicy przez cae nasze ycie. W chwili zgonu renice rozszerzaj si maksymalnie, odruchowo pragnc wpuci jak najwiksz ilo wiata dla podtrzymania gasncego ycia. Czy dusza opuszcza ciao w momencie jego mierci bioogiczncj? Przez mier rozumiemy take odczenie si duszy od ciaa. Czy to nastpuje w momencie mierci biologicznej, dokadnie nie wiadomo. Jak pisze ks. dr Aleksander ychliski w yciu pozagrobowym: "To, co nazywamy ostatnim tchnienicm, zwykle nie jest momentem rozczenia si duszy i ciaa. Cho zewntrzne objawy ycia ustay i czowiek ley jako martwy, to jednak dusza niekoniecznie opucia ju ciao. Nastpuje to raczej dopiero po pewnym czasie, przypuszczalnie do dwch godzin od ostatniego tchnienia, chyba e zachodzi przypadek mierci gwatownej." Mistyczka Marta Robin mawiaa: "Dusza nie opuszcza ciaa tak szybko, jak mylimy. Gdybymy wiedzieli, co si wwczas rozgrywa, modlilibymy si na kolanach za zmarego z caego serca, zamiast si spieszy z ubieraniem go." Warto doda, e w szpitalach jeszcze przez dwie godziny od stwierdzenia zgonu, ciao pozostaje na sali (odgro dzone parawanem), a dopiero po tym czasie przewoone jest do kostnicy. Czy czowiek nieprzytomny ma wiadomo wasnej mierci? Jak podaje mistyczka Fulla Horak w ksice O yciu pozagrobowym: "W chwili mierci, kiedy dusza rozstaje si z ciaem, to czowiek choby by nieprzytomny, choby mier nastpia we nie lub bya gwatowna, to przynajmniej na uamek chwili ma wiadomo wasnej mierci. Czy moment mierci jest bolesny? W. T. Stead w ksice Listy z zawiata tak opisuje moment mierci: "Chwila ostatnia bywa czsto pena blu i trwogi. U niektrych osb odczenie si duszy od ciaa trwa dosy dugo, a u innych dokonuje si w mgnieniu oka. Czasami te miertelne urodziny przypominaj narodziny dziecka; dusza musi dugo pracowa, aby si wyzwoli. Z punktu widzenia nauki nie wiadomo dlaczego tak si dzieje. Odpowiedzi naley szuka tylko w tajemnicy grzechu czowieka i Krzya Chrystusowego. Ostateczne rozstanie si duszy i ciaa jest spraw kilku chwil. Nie ma wic adnego powodu, by z wielkim niepokojem o tym myle. Dusza spokojna, przygotowana i wiadoma co j moe czeka, nie ma powodu odczuwa lku i niepokoju." Czy dusza po mierci otrzymuje ciao? Dusza po mierci ponownie poczy si z ciaem, bez wzgldu na to czy zostanie zbawiona czy te potpiona, dopiero na kocu wiata, kiedy to nastpi powszechne zmartwychwstanie cia. Jeli pjdzie do nieba otrzyma ciao przemienione, uwielbione lub mwic jeszcze inaczej przebstwione. Pisa o tym w. Pawe: "A jak zmartwychwstaj umarli? W jakim ukazuj si ciele? (...) Zasiewa si zniszczalne - powstaje niezniszczalne, sieje si niechwalebne - powstaje chwalebne, sieje si sabe - powstaje mocne, zasiewa si ciao zmysowe - powstaje ciao duchowe" (I Kor 15 ,35-45). Jak osoba nieuleczalnie chora lub ktra wie, e niedugo umrze, powinna przygotowa si na spotkanie z wiecznoci? Apostoka Dusz Czycowych Maria Simma w takich sytuacjach radzi cakowicie zaufa Bogu, ofiarowa mu swoje cierpienia, modli si i szuka szczcia w Bogu. Rwnie rodzina chorego powinna duo si modli w jego intencji. Czy kady czowiek tu przed mierci otrzymuje od Boga chwil czasu na wzbudzenie alu za grzechy? Pan Bg daje kademu, kto nie grzeszy zuchwale lub z premedytacj nieco czasu, aby mg wzbudzi w sobie al doskonay za grzechy. Na okoo 2-3 godziny przed mierci czsto poprawia si stan chorego, zanika bl i strach. Pojawia si spokj i poprawia samopoczucie. Tylko ten kto tego nie pragnie, nie dowiadcza poprawy. Czy w chwili mierci widzimy Boga? Mistyczka Maria Simma tak na ten temat mwi: "Widzimy Go w sposb jeszcze niejasny, ale jest to jednak na tyle wyrane, e wystarczy, aby bardzo zatskni. (...) Kademu jest dane poznanie (przypomnienie) swojego ycia. Moc Objawienia Boego zaley od ycia kadego czowieka." Czy skrucha i al za grzechy w chwili mierci maj duy wpyw na los duszy? Wedug Marii Simmy, skrucha jest bardzo wana, gdy sprawia, e grzechy zostaj odpuszczone w kadym przy-

padku. Pozostaj jednak ich konsekwencje, czyli kara za grzechy. Moliwe jest te uzyskanie w momencie mierci odpustu zupenego, co pozwala duszy unikn mk czycowych, ale dusza musi by wolna od wszelkiego przywizania do rzeczy ziemskich i skonnoci do grzechw lekkich. Czy w chwili mierci jest czas na skruch? Znana z pracy w Medjugorje, Siostra Emmanuel Maillard, zapytaa o to Mari Simm. Mistyczka odpowiedziaa: "Pan Bg daje kademu kilka minut, aby aowa za grzechy i aby si zdecydowa: Zgadzam si albo nie zgadzam si i na spotkanie z Bogiem i w tej chwili widzi on film ze swego ycia." Czy Szatan i ze duchy atakuj czowieka w chwili mierci? mier to ostatnia szansa dla zych mocy, aby walczy o dusz danego czowieka. Opisa to dokadnie o. Martin von Cochem w dzieku Cztery sprawy ostateczne. Szatan i ze duchy kuszc umierajcego czowieka, odwouj si najczciej do grzechw, ktrym w yciu ulega. Jeli np. ywi do kogo nienawi, to ze duchy przypornmaj mu wszystkie krzywdy, jakie od niego dozna i podsycaj negatywne uczucia. Podobnie dziaaj te w przypadku grzechw nieczystoci, przedstawiajc mu osob, do ktrej odczuwa podanie, pogbiaj przeywane wtpliwoci religijne, pogbiaj jego cierpienia, aby narzeka na swj los albo co gorsze, zorzeczy Bogu. Zawsze atakuj najsabsze punkty czowieka. Czy ze moce maj przyzwolenie Boe na takie dziaanie? Z Objawienia Boego wynika, e tak. Czowiek jednak nie jest bezbronny. Posiada ask Bo, dziki ktrej skutecznie moe si tym atakom oprze, gdy jeli czowiek nie chce, to Szatan nie moe go do niczego zmusi i jest w stanie zwycisko wyj z tej ostatniej prby. Dlaczego Bg dopuszcza do takiej prby? Jak ju wspomnielimy, na umierajcego czowieka Szatan przypuszcza frontalny atak w walce o jego dusz. Dlaczego moe to czyni? Odpowied na to pytanie moemy znale w wielu wypowiedziach dusz czycowych, m.in. w ksikach: Rkopis z czyca i Michaela H. Browna Po yciu. Wynika z nich jednoznacznie, e Miosierny Bg daje czowiekowi w tych ostatnich chwilach jego ycia dodatkow szans zdobycia sobie zasug. W tym celu poddaje dusz ostatniej prbie. Dusze ludzi grzesznych walcz wwczas o uratowanie si przed potpieniem wiecznym, a dusze ludzi pobonych o to, aby zasuy sobie na jeszcze pikniejsze miejsce w niebie i wychodz z tego zwycisko. Dobry Bg bowiem nie dopuci, aby dusza, ktra bya Mu oddana, zgina w tej ostatniej chwili. W uprzywilejowanej sytuacji s ci, ktrzy w cigu ycia modlili si do Najwitszej Dziewicy, do w. Jzefa - patrona dobrej mierci lub do w. Michaa Archanioa i innych witych. Mog liczy na ich pomoc. Nie wszyscy umiera jcy poddawani s ostatniej prbie. To Bg zna stan ludzkich dusz i czyni wszystko dla ich dobra. Czy w obliczu mierci ludzie nawracaj si i auj za grzechy? Bardzo czsto ma to miejsce, ale s i takie osoby, ktre do koca odmawiaj nawrcenia si i pojednania z Bogiem. A trzeba pamita, e odrzucenie ostatecznej aski jest grzechem przeciwko Duchowi witemu. Jak wiemy, grzechy przeciwko trzeciej osobie Trjcy Przenajwitszej nie mog by odpuszczone. Czy w momencie mierci odwiedzaj nas dusze bliskich, ktrzy zmarli wczeniej? Na podstawie wielu relacji osb z pogranicza mierci oraz dusz zmarych, wiemy, e tu przed samym zgonem do umierajcego przybywaj dusze bliskich mu osb, ktrzy zmarli wczeniej. S to zwykle dusze z najbliszego krgu rodzinnego. Ich zadaniem jest towarzyszenie zmaremu w stawianiu pierwszych krokw na tamtym wiecie. Czy gdy umiera czowiek upoledzony umysowo, to po mierci wie, kim by za ycia? w. Magdalena - Zofia Barat mwi, e dusza taka ma pen wiadomo kim bya za ycia. Swoj chorob i zwizane z tym cierpienia wspomina z wielk radoci, bo zmniejszaj one jej pokut po mierci. Moe nasuwa si pytanie: dlaczego ludzie zapadaj na choroby umysowe? wita wyjania, e Bg czasami odbiera ludziom rozum, aby uniknli popenienia cikich grzechw lub by nie brnli w dotychczasowych grzechach. Dusze ich za ycia cierpi tylko w chwilach, gdy odzyskuj wiadomo. Podobnie jest i z kalekami. Kady czowiek uomny na ciele dobrze po mierci wie, dlaczego by kalek i od popenienia jakich grzechw Bg kalectwem stara si go uchroni. Czy mier naga jest sprawiedliwoci, czy miosierdziem Boga? Raz moe by sprawiedliwoci, a kiedy indziej aktem miosierdzia. W Rkopisie z czyca czytamy: "Gdy dusza jest bojaliwa, a Bg wie, e jest przygotowana i gotowa do stawienia si przed Nim, to zabiera j z tego wiata mierci nag, aby jej zaoszczdzi trwogi przedmiertnej, jakiej mogaby dozna w ostatnim momencie. Dobry Bg zabiera rwnie czasem dusze nagle kierujc si sprawiedliwoci. Nie s one wwczas stracone, lecz gdy odchodziy pozbawione ostatnich sakramentw albo przyjmujc je w popiechu, nie przygotowane byy jeszcze do odejcia, maj czyciec bardziej bolesny i duszy. Inne dusze, ktre przebray miar swoich zbrodni i byy nieczue na wszystkie aski Boe, zostaj zabrane z tej ziemi przez dobrego Boga, by nie cigay na siebie jeszcze wikszej Jego kary."

1* Oczywicie, e Objawienie Boe i przeycia mistykw katolickich daj najpeniejszy i najprawdziwszy obraz tego co dzieje si ze wiadomoci duszy po mierci. Trzeba pamita, e Objawienie Boe nie potrzebuje potwierdzenia swojej nieomylnoci ze strony nauki, to nauka, ktra uczciwie dy do poznania prawdy i nie chce uchodzi za faszyw, musi by zgodna z Objawieniem Boym. [Przypis wydawcy] 2*. Tak jest do momentu mierci czowieka. Gdy znajdziemy si w niebie bdziemy "rwni anioom" (k 20,36; por. Mk 12,25). [Przypis wydawcy]

Czy wizje osb z pogranicza ycia i mierci, czyli tych, ktrzy przeyli mier kliniczn, s zbiene? Wizje osb, ktre przeyy mier kliniczn, stay si gone za spraw amerykaskiego psychiatry, Raymonda Moody'ego, ktry w 1975 r. napisa ksik ycie po yciu. Zebra szczegowe relacje od 150 osb, ktre przeyy mier kliniczn, pogrupowa te wypowiedzi i wyodrbni charakterystyczne dla wikszoci fazy podry w zawiaty. Oto skrcona forma najistotniejszych etapw wdrwki duszy: * Oddzielenie si od ciaa fizycznego. Najpierw umierajcy, po duych niekiedy cierpieniach, dowiadcza wszechobecnej ciszy i wewntrznego spokoju, i to niezalenie od okolicznoci miejsca, w jakim si znajduje. Spotyka zmarych wczeniej krewnych lub przyjaci. Nastpnie ze zdumieniem i niepokojem spostrzega, e zaczyna unosi si nad ciaem. Rozpoznaje swoje martwe ciao lece poniej i czsto, w przypadku szpitali, reanimujcychje lekarzy. Nie odczuwaju adnego blu. Nadchodzi wiadomo mierci. * Ciemny tunel. Dusza wchodzi w dugi, ciemny tunel, u wylotu ktrego wida wiateko. Nie odczuwa ju nie tylko adnych dolegliwoci, ale nawet lku czy przygnbienia. Z radoci, nadziej i niecierpliwoci zblia si do koca tunelu. Niektrym duszom towarzyszy tajemnicza posta, ktr odbiera j jako swego Anioa Stra. * wietlista posta. Przy wyjciu z tunelu stoi bliej niezidentyfikowana wietlista posta, ktra emanuje mioci, dobroci, wyrozumiaoci i yczliwoci. Dusze niedoszych zmarych utosamiajj z Najwysz Istot lub z Maryj, a niektrzy z Michaem Archanioem. Posta ta pozdrawia dusze, a niekiedy podejmuje si roli przewodnika po tamtym wiecie. * Cudowny ogrd. Tajemnicza wietlista istota wiedzie dusz do przepiknego ogrodu, zalanego nieziemskim wiatem, penego cudownych kwiatw i krystalicznej wody. Zewszd dobiega cudowna muzyka. * Retrospekcja. Dusza widzi, jak na najwierniejszym filmie biograficznym, kady swj wystpek, jak rwnie i kady dobry uczynek oraz ich skutki. Odczuwa wwczas al, e nie wykorzystaa lepiej i peniej czasu, jaki jej by dany za ycia. wietlista istota ani nikt inny nie potpia duszy, a wspczuje jej. Mimo e mier kliniczna trwa krtko, bo zaledwie kilka minut, to dusza znajdujca si poza wymiarami miejsca, czasu i przestrzeni przeywa now rzeczywisto niezwykle dokadnie i stosunkowo dugo. * Bysk wiedzy. Przez chwil dusza ma wiadomo caoci posiadanej przez siebie wiedzy, jak kiedykolwiek zdobya. Czowiek za ycia wykorzystuje zaledwie do dziesiciu procent moliwoci swojego mzgu i pojemnoci pamici. Ten bysk wiedzy moe jest odpowiedzi na to, do czego ludziom na ziemi su tak ogromne rezerwy mzgu. * Spotkanie ze zmarymi. W cudownym, nieziemskim ogrodzie dusza spotyka si, na og ponownie, z bliskimi zmarymi, a nawet z tymi, o ktrych nie wiedziaa, e ju nie yj. Emanuje od nich mio i zrozumienie. * Powrt z martwych. Dusza przebywajc wrd bliskich zmarych dowiaduje si, e jeszcze nie czas i musi niezwocznie wraca na ziemi. Wywouje to u niej al i rozczarowanie. Czsto usiuje prosi o moliwo pozostania, ale uwiadamia sobie, e to nierealne. Dusze bliskich zmarych znikaj. Dusza ponownie wraca do swojego ciaa i odzyskuje przytomno. Powracaj te cierpienia zwizane z chorob. * Wpyw na dalsze ycie. Po wymuszonym powrocie "stamtd", czowiek doznaje duchowej przemiany i w zasadzie nie boi si ju mierci, a przynajmniej w znacznie mniejszym stopniu ni przedtem. Czsto reszt darowanych mu dni ycia wykorzystuje do zado uczynienia za popenione grzechy i dziaa na rzecz swoich bliskich, aby podczas retrospekcji ze swojego ycia po mierci odczuwali jak najmniej alu, e obraali swoimi uczynkami dobrego Boga. Dowiadczenia ze stanu mierci klinicznej s nie bez znaczenia, szczeglnie dla ludzi odrzucajcych istnienie ycia pozagrobowego, gdy w jakim stopniu uwiadamiaj, czego moemy si spodziewa w pierwszych chwilach po tamtej stronie ycia. Analiza przeanalizowanych przez psychologw przypadkw mierci klinicznej prowadzi do zaskakujcego wniosku, e podobne przeycia "po mierci" s niezalene od wieku, pci, rasy i wyznawanego wiatopogldu. Czy dusza zaraz po mierci wie, jak si porusza w nowej rzeczywistoci? Z chwil mierci dusza wchodzi w inn rzeczywisto i dowiadczenia ze wiata materialnego s mao przydatne w wiecie duchw. Jak sobie zatem radzi? Ks. A. ychliski w yciu pozagrobowym pisze, e Pan Bg ten niedostatek duszy uzupenia, udzielajc jej w chwili opuszczenia ciaa tzw. wiedzy wlanej. Porwna j mona do wiedzy, w jak Stwrca wyposay aniow w momencie ich stworzenia. W zalenoci od stopnia witoci osignitego za ycia moemy nawet przewyszy w chwale i doskonaoci wielu aniow. Maryja ze wzgldu na doskonae wypenienie Woli Boej przewyszya wszystkich aniow i witych.

Dziki otrzymanej wiedzy dusza moe funkcjonowa w nowych warunkach. Podstaw nowych form poznawczych jest wiedza, jak dusza zdobya podczas ycia ziemskiego. "Dusza ludzka zajmuje najniszy szczebel w hierarchii umysw, poniej umysw anielskich; zbyt silne wiato bardziej je olepia ni owieca. Jest zatem dla niej rzecz konieczn, by wtedy, gdy jest jeszcze poczona z ciaem, wytworzya sobie przez prac umysow dokadne pojcia; pniej te pojcia zdobyte za ycia bd oywione i podniesione przez wiedz wlan. Im wicej wiedzy zdobya dusza za ycia, tym wicej wiedzy posidzie w yciu przyszym. A zatem, cokolwiek z bogactw intelektualnych zdobdzie czowiek prac umysow na ziemi, to wszystko posiada nieprzemijajc warto, zostaje bowiem wiecznotrwaym posagiem jego umysu." Co dzieje si z dusz zaraz po mierci? F. Horak w O yciu pozagrobowym pisze: "Bezporednio po mierci staje dusza przed Sdem Najwyszej Sprawiedliwoci. Skoczyo si bowiem niewyczerpane dotd Boe Miosierdzie. Kto przekroczy granic ycia, staje wobec Jego Sprawiedliwoci - samotny, nagi i czeka susznego wyroku. Do chwili pogrzebu dusza nie oddala si jeszcze od ziemi. S to ostatnie chwile przed podjciem kary lub nagrody, kiedy jej wolno jeszcze niewidzialnie kry wrd ludzi. Pod sowami "do chwili pogrzebu" rozumie si ten okres, jaki wedug obrzdku, rytuau czy zwyczaju ma dzieli mier od pogrzebania ciaa. Gdyby katolik wskutek jaki okolicznoci nie zosta pochowany trzeciego dnia po mierci, dusza jego po upywie tego czasu i tak oddali si od ziemi." Jaka jest wiadomo duszy od mierci do czasu pogrzebu? Skazana na czyciec dusza, zanim straci w pierwszym krgu czyca wiadomo caoksztatu swego ycia, dugoci czekajcej j kary i jakoci wiecznej nagrody, to przez cay czas od chwili mierci do czasu pogrzebu wie, e bdzie musiaa odpokutowa wszystkie swoje winy i odrobi wszystkie zaniedbania. Czego dusza pragnie w czasie od mierci do czasu pogrzebu? Duszy skazanej na wieczne potpienie nic pomc ju nie moe ani niczego od yjcych nie oczekuje. Natomiast dusza skazana na czyciec gorczkowo szuka pomocy u yjcych. Nie ma dla niej znaczenia nawet rodzina, jeli nie moe si od nich spodziewa ratunku. Tym ratunkiem jest Msza w. i modlitwa. Jak opisuje F. Horak, dusza przeywa wielkie cierpienia z powodu niemonoci powiedzenia ludziom, e rozpacz, smutek, kwiaty i zy jakie roni, nie przynosz jej adnej ulgi, a tylko moe ni by pomoc duchowa. Widzi swoich najbliszych, jak samolubnie oddaj si wasnej boleci, a j skazuj na dugie cierpienia w czycu. Jeeli taka biedna dusza straci nadziej na pomoc ze strony najbliszych, ostatnie chwile cznoci ze wiatem wykorzystuje na szukanie wsparcia u obcych. Jeeli takie osoby znajdzie, potrafi by bardzo wdziczna. Swoimi natchnieniami umacnia je w modlitewnej intencji i pozostaje przy nich do ostatniej chwili swojego ziemskiego pobytu. Czy Koci katolicki jest przeciwny kremacji zwok? Koci katolicki opowiada si konsekwentnie za tradycyjnym pochwkiem, aczkolwiek od 1963 roku nie nakada ju kar kocielnych za kremacj. Niech Kocioa do kremacji korzeniami siga jeszcze do pierwszych wiekw chrzecijastwa, kiedy to niektrych mczennikw palono, a ich popioy onierze rzymscy rozrzucali, aby wyszydzi wiar w zmartwychwstanie. Przykad Chrystusa ("umar i zosta pogrzebany") stanowi podstaw szacunku Kocioa dla ciaa zmarego. Zgod na kremacj powinien wyrazi miejscowy biskup. Urn z prochami naley zoy w grobie lub w specjalnym mauzoleum. Co dusza odczuwa podczas pogrzebu? Pochwek ciaa to ostatnie chwile cznoci duszy ze wiatem materialnym,jake dla niej wane. Tymczasem widzi ona rozpacz rodziny, ktra uala si sama nad sob, a znajomi mniej lub bardziej obojtnie krocz za karawanem. Rozmawiaj ze sob o sprawach biecych, rozgldaj si na boki, patrz kto przyszed na pogrzeb lub dyskretnie odchodz, spieszc si do swoich spraw. Rzadko kto myli o modlitwie. A biedna dusza, ktra ju wie, gdzie ma si uda po pogrzebie i co j czeka, wszystko widzi, syszy i czuje, przez co cierpi w sposb dla nas niewyobraalny. Niewana jest dla niej podniosa uroczysto, wiece i smutek uczestnikw, a tylko modlitwa i ofiary. T ofiar moe by np. zamwienie za ni Mszy w. lub chociaby uwane wysuchanie Mszy w. w ktrej uczestniczy w dowoln niedziel lub inny dzie, ofiarowanie w intencji tej duszy Komunii w., odmwienie czci raca czy innej modlitwy, odbycie postu, ofiarowanie swojego cierpienia, nawet jakiej drobnej dolegliwoci. Mao kto wie, e pociech dla duszy moe by rwnie ofiarowanie za ni swojego uczestnictwa w pochwku, tj. trud zwizany z przyjazdem na cmentarz i powrotem do domu, niekorzystne warunki atmosferyczne, jeli takowe maj miejsce i samo maszerowanie za trumn. Musimy zdawa sobie spraw z tego, e dusza wicej o nas wie, ni nam si wydaje. Doskonale zdaje sobie spraw, kto jak uczestniczy w pogrzebie, czy tylko idzie z obowizku lub eby go inni widzieli, czy z potrzeby serca i chrzecijaskiej powinnoci, co si o niej mwi i co si zamierza dla niej zrobi. Kiedy ciao zostanie pochowane, wszelki kontakt duszy ze wiatem doczesnym urywa si. Dusza udaje si na wyznaczone jej przez Sprawiedliwo Bo miejsce, od ktrego rozpocznie si jej nagroda lub pokuta.

Sd szczegowy po mierci
Kiedy ma miejsce pierwszy sd po mierci? Nauka o sdzie szczegowym nie jest wprawdzie dogmatem, ale stanowi immanentn cz Nauki Kocioa. Wedug niej, pierwszy sd, szczegowy, nastpuje niezwocznie po mierci czowieka. Drugi sd, oglny, ma miejsce podczas Sdu Ostatecznego. Podczas sdu szczegowego dusza w bardzo krtkim czasie ma okazj dokona przegldu caego swojego ycia i dokona samooceny. Jak wyglda ten sd? Dusza staje si wiadoma wszystkich momentw swojego ycia. Ukazuj si wszystkie jej dobre i ze uczynki. Dusza widzi nie tylko swoje uczynki, zaniechania i ich skutki dla innych, ale take to, co kiedykolwiek pomylaa, pragna lub podaa. To wszystko ukazuje jej si w postaci trjwymiarowych obrazw, czuje dotyk, zapach i smak. Najistotniejsze jest to, e swoje ycie widzi ona z perspektywy oceny Boga, tak jak On je widzi. Wtedy sama ju wie, dokd ma si uda. Oto opis takiego sdu duszy opisany w ksice ks. Kazimierza Mikuckiego ycie pozagrobowe. Dusza czycowa mwi: "To nie by sd, ale przeogromna Mio Boa. Staem si raptem wiadomy i wszystkie moje przewinienia przypomniay si od samego dziecistwa a do chwili odejcia do wiecznoci. Najpierw jak na ekranie zobaczyem swoje grzechy w ogromnej ohydzie. To byo co potwornego. Poniewa w yciu najwicej grzeszyem nieczystoci, to przed oczami duszy ujrzaem ohydn niewiast, ca w ropiejcych ranach, ktra mnie przytulaa (...). Swj grzech ujrzaem w przeraajcym widoku. Gdyby Bg da t ask czowiekowi zobaczy swj grzech, to do koca ycia by go nie popeni. Dopiero jednak po opuszczeniu grzesznego ciaa otworzyy mi si oczy na to co robiem." Jak mwi jedna z "widzcych" z Medjugorje, Marija Pavlovic: "Kada osoba, kiedy widzi si w Boskim wietle rzeczywistoci, wybiera dla siebie odpowiednie miejsce. Kada z osobna wybiera dla siebie to, na co osobicie zasuya na ca wieczno." Czy dusza staje przed obliczem Boga? Jak wiemy, sdzi duszy jest Bg, ktry zleca sd Chrystusowi. Dusza opuszczajc ciao - jak pisze ks. A. ychliski - otrzymuje wiato wlane. Poznaje ona w nim Chrystusa jako Boga-Czowieka, jako swego Odkupiciela i Sdziego. Nie oglda ona Chrystusa bezporednio, ale posiada pewno, e On j sdzi moc wiata, ktrego jej udziela. Dusza poznaje Go przez wiar, ktra daje jej cakowit pewno, e stoi wobec Chrystusa Wszechwiedzcego i Sdziego. Wiara ta rni si od tej, jak dusza miaa za ycia. Z pomoc wiata wlanego dusza poznaje Chrystusa oraz swj wasny stan. Dziki temu wiatu poznaje ona swj stan moralny i ma pewno, e jest to suszny wynik jej uczynkw, poznaje swoj zasug lub win, poznaje te nagrod, na jak zasuya lub kar, ktra jej si naley, czyli poznaje sprawiedliwy wyrok, na jaki zasuya. A wic dusza, dziki otrzymanemu odpowiedniemu wiatu, sama roztrzsa swoj spraw i sama wydaje wyrok. Wyrok ten jest ostateczny i niezmienny. Decyduje o losie duszy na ca wieczno. Odtd jest ona na zawsze utwierdzona w dobrym lub zatwardziaa w zym. Jak sdzone s dusze osb niewierzcych? Jeeli kto jest niewierzcy lub innowierc, a przez to bardziej lub mniej wiadomy popenienia grzechw, to nie odpowiada za amanie nakazw i zakazw wiary, ktrej nie by wyznawc. Odpowiada jednak za swoje uczynki wedug obowizujcych norm, zasad i wartoci, ktrych winien przestrzega. Jak uwaa o. Michael H. Brown: "Kady rodzi si z intuicj moraln z wbudowanym kodem3, podpowiadajcym, co jest dobre a co ze, niezalenie od przekona religijnych i jako tacy stajemy si przedmiotem Boskiego sdu."

Jakie s kryteria oceny przez Boga? Sd szczegowy rni si diametralnie od tego, jaki znamy w naszym ziemskim wymiarze. Bg oceniajc dan dusz bierze pod uwag szerok gam rnych czynnikw, m.in. ze duchy i demony, ktre j kusiy, warunki w jakich ya, wychowanie religijne, wyksztacenie, uzdolnienia, dziedziczno, temperament, cechy charakteru i wiele innych, o ktrych nawet nigdy bymy nie pomyleli. Dusza, ktra bya bardziej wyksztacona, posiadaa wadz lub talenty, ponosi wiksz odpowiedzialno ze sposobu wykorzystania tych darw. Moemy by pewni, e sd ten bdzie niezwykle sprawiedliwy, gdy Bg zna najbardziej tajemne zakamarki naszej duszy. Czy dusza sama kieruje si do miejsca swego wiecznego przeznaczenia? Wyrok sdu szczegowego dusza wykonuje sama. Moc swego stanu moralnego samoistnie dy do miejsca, ktre dla takiego stanu jest najodpowiedniejsze. Jeeli jest w stanie mioci - zasugujcej na niebo lub mioci jeszcze niedoskonaej, wymagajcej oczyszczenia, to dusz t prowadzi jej Anio Str. A jeeli dusza jest pozbawiona mioci, to zapada si do pieka.

3* Koci nazywa to prawem naturalnym lub gosem sumienia jakby dekalogiem wpisanym w serce kadego czowieka bdcego owocem ofiary Chrystusa. [Przypis wydawcy]

Dusza
Czym jest dusza? Wadysaw Kopaliski okrela j jako "tradycyjn nazw psychiki czowieka, sum waciwoci i procesw psychicmych. Natomiast z punktu widzenia wielu religii, jest to niematerialny, niewidzialny i niemiertelny pierwiastek yciowy, opuszczajcy ciao w momencie mierci czowieka. Teolog, o. Kenneth Ryan, prbuje wyjani pojcie duszy z punktu widzenia religii katolickiej. Ot nasze ciao zbudowane jest z wielu czsteczek chemicznych, uoonych w odpowiednich konfiguracjach. Same te pierwiastki nie mog wytworzy ycia. "To co", co odrnia bezwadny zbir pierwiastkw chemicznych od ywych stworze jest nazywane dusz. Jeli przyjmiemy to zaoenie, to dusz posiada rwnie fauna i flora. Jednak istoty ludzkie s rwnie wyposaone w dusz, ktra oprcz monoci ycia, obdarza je zdolnoci mylenia, analizowania, odczuwania i wyraania woli. Pocztkiem istnienia duszy jest dar stwrczy Boga, dokonujcy si w chwili fizycznego poczcia. Dusza moe istnie bez ciaa, wraz z ktrym si pojawia. Nie istniaa natomiast przed jego poczciem. Moe ona dowiadcza radoci i smutku, ale nie blu fizycznego, gdy posiada natur duchow. Dusza, mimo wpywu, jakie wywiera na ni ciao, moe okazywa posuszestwo Bogu, ale moe te i grzeszy. Dalej o. Ryan dowodzi, e dusza nie jest tym, co potocznie nazywamy "umysem", gdy umys jest sposobem funkcjonowania mzgu. Mona wic byoby w wyniku przeszczepu otrzyma nowy mzg nie tracc jednoczenie wasnej duszy. Czy dusza ludzka jest na pewno niemiertelna? Jak twierdzi ks. bp Zbigniew Kraszewski, prawda o istnieniu Boga czy si cile z prawd o niemiertelnoci duszy (sowo "dusza" - po grecku psyche, a po acinie allima). Dusza ludzka jest duchowa, czyli niemiertelna i niezalena od materii. Potwierdziy to kolejne sobory Kocioa, m.in. Sobr Lateraski IV (1215 r.) i Watykaski l (1870 r.): "Bg stworzy natur ludzk, jako wsplnie z ducha i ciaa zoon." Sobr Trydencki (1545-1563) doda, e dusza jest rozumna i mylca oraz, e "do duszy naley rozum i wolna wola." Michael H. Brown w Po vciu pisze: "Dusza yje po mierci. Jest niezniszczalna. Nie jest zrobiona z substancji fizycznej. Wyprzedza wszystko, co fizyczne. Kontroluje ciao. A w momencie mierci przechodzi do wiecznoci. Kieruje si do swego prawdziwego domu. Nie ma nicoci. Nie traci wiadomoci." Jak jest pojmowana dusza ludzka wedug wiatopogldw niechrzecijaskich? wiatopogldowi chrzecijaskiemu najbardziej przeciwstawny jest wiatopogld materialistyczny, ktry cakowicie neguje istnienie duszy. Materializm bazuje na psychice, a ta jest miertelna, gdy po mierci wraz z ciaem ulega unicestwieniu. Agnostycy te nie uznaj duszy, wychodzc z zaoenia, e po mierci jej los jest nieznany. Z kolei panteici uznaj istnienie duszy, ale uwaaj, e jej ycie koczy si z chwil mierci czowieka. Natomiast spirytyci, teozofowie i religie pochodzenia hinduistycznego (hinduizm, buddyzm, sikhizm) wyznaj teori reinkarnacji. Czy dusza moe podlega przemianie istotowej? Taki pogld jest immanentn czci religii pochodzenia hinduistycznego, ktre wierz w reinkarnacj. Natomiast stanowisko Kocioa chrzecijaskiego jest jasne: dusza po mierci nie podlega przemianie istotowej, nie staje si anioem ani nie oywia ciaa zwierzcego czy rolinnego. Czy dusze zachowuj swoj pe z okresu ycia ziemskiego? W Pimie w. czytamy, e jeszcze przed upadkiem grzechowym Adama i Ewy: "Jako mczyzn i niewiast stworzy ich" (zob. Rdz 1,27; Mt 19,4; Mk 10,6) aby moga rwnie odbywa si prokreacja, cho nie tak samo jak to ma miejsce obecnie, po nieudanej prbie w raju. Po mierci, cho nikt ju nie bdzie si eni ani za m wychodzi jak to wynika z wypowiedzi Pana Jezusa to, odmienno swojej tosamoci (mczyzna, kobieta) zostanie zachowana na wieczno. Bdzie ona miaa jednak zupenie inny wymiar. Uwielbione i przebstwione ciaa nie bd znay adnej podliwoci wzajemnej. "Gdy bowiem powstan z martwych, nie bd si ani eni, ani za m wychodzi, ale bd jak anioowie w niebie" (Mk 12,25). Czym charakteryzuje si wiadomo duszy po mierci? Czowiek za ycia posiada wadze zmysowe i duchowe (umysowe). Wadze te tkwi zarwno w ciele, jak i w duszy. Gdy dusza po mierci opuci ciao, wadze zmysowe trac aktualnie racj bytu i istniej w duszy ju tylko wirtualnie. Oznacza to, e dusza jest w stanie przywrci im stan aktualny, kiedy podczas zmartwychwstania ponownie poczy si z ciaem. Dusza po mierci zachowuje swoje wadze duchowe, np. intelekt i wol, przez co moe chcie i poznawa w peni wiadomie. Owo poznanie odbywa si poprzez pojcia zachowane z okresu ycia ziemskiego, przez wiedz wlan przez Boga, przez wgld w istot duszy oraz przez przekazywanie poj i sdw z jednej duszy do drugiej. Dusza ma moliwo lepszego poznawania Boga ni za ycia oraz lepszego poznania innych dusz ludzkich, natomiast aniow niedoskonale. Jak

uwaa ks. bp Z. Kraszewski, dusza poznaje now rzeczywisto poprzez pojcia i sdy wlane jej przez Boga. Mianowicie, dusza nie poznaje wszystkich bytw, a tylko te, co do ktrych jest zorientowana poprzez wczeniejsze poznanie albo z woli Boej. Czy i w jaki sposb dusze kontaktuj si ze sob? Niezalenie od tego, gdzie dana dusza trafi po mierci, ma kontakt z innymi duszami, a w niebie rwnie i z anioami. Zachowuje zdolno do ycia spoecznego i porozumiewa si z innymi duchami wrd ktrych przebywa. Ten kontakt odbywa si w sposb charakterystyczny dla, mowy" duchw. Nam trudno to sobie wyobrazi. Ks. A. ychliski uwaa, e skoro dusze nie maj ciaa, to zapewne jeden duch przenika intelektualnie drugiego ducha i poznaje intuicyjnie wszystko, co drugi duch chce mu przekaza. Zachodzi po prostu tylko sam przekaz mylowy, bez sw czy oznak zewntrznych. Aby tak si stao, musi by speniony jeden warunek. Mianowicie, dusza przez akt woli powinna otworzy (ujawni) swoje wntrze. Wystarcza wic akt woli, aby dusza chciaa ujawni drugiej prawd, ktr posiada, a wwczas ta druga ma moliwo ujrzenia jej. A jeeli dusza nie chce ujawni prawdy drugiej duszy? W takim przypadku nie daje jej moliwoci ujrzenia posiadanej przez siebie prawdy. Czy dusza po mierci zachowuje wzrok? Wraz ze mierci czowieka na zawsze gasn i zamykaj si jego oczy, ale jednoczenie na ca wieczno otwieraj si oczy jego duszy. Oczy te nigdy nie przestan widzie, bez wzgldu na to czy spojrzenie bdzie sprawia jej rado, czy te cierpienie. Co si dzieje z dusz czowieka podczas snu? F. Horak podaje, e podczas snu czowieka dusza czciowo odchodzi w zawiaty i nie przekazuje ciau wiadomoci, gdzie bya. W tym czasie tzw. duchy marne dla igraszki daj czowiekowi fantastyczne, czsto nic nie znaczce sny. Podsuwaj mu nieraz ze i grzeszne obrazy, jeeli na jawie osoba ta broniaby si przed nimi. Podobnie si dzieje, gdy czowieka drcz senne koszmary i mczce widziada. Ciemne moce chc w ten sposb, dla swoich celw, osabi odporno nerwow czowieka. Dusza, ktra utrzymuje kontakt z ciaem, spieszy mu z pomoc. Czowiek czsto w tym momencie si budzi. Ponadto obecno duszy daje czowiekowi si do opanowania bezwadu woli, w jakim podczas snu si znajduje. Niekiedy jednak Bg dopuszcza na czowieka sny dla niego wane, znaczce i prorocze. Czy duchy mona sfotografowa? Moliwo sfotografowania duchw jest jednym z dowodw na ich istnienie. Takich fotografii jest ju dosy duo. Co ciekawsze, fotografujcy w ogle ich nie widzia. Pojawiaj si dopiero po wywoaniu negatywu. Ujawnione na kliszy postacie s niewyrane, zamglone. Czy dusze mog zjawia si wrd ywych? Tak. Czasami Bg zezwala na zjawianie si osb zmarych wrd ywych. Przykady wizyt z zawiatw odnajdujemy przede wszystkim w ksigach Starego i Nowego Testamentu oraz w ywotach witych, rzadziej w literaturze pozachrzecijaskiej i innych rdach. W jakim celu dusze zmarych ukazuj si yjcym? S to niezwykle rzadkie przypadki i dotycz na og dusz odbywajcych pokut w czycu. Mog ukaza si yjcym swoim bliskim lub znajomym wycznie za zezwoleniem Boga. Ich "wizyta" ma na celu uwiadomienie nam, e potrzebuj od nas pomocy. Mona zagodzi ich cierpienia, skrci je lub nawet uwolni od nich m.in. poprzez modlitw, zamwienie lub chociaby wysuchanie za nich Mszy w., podjty post, jamuna, dobry uczynek, rezygnacja z jakiej przyjemnoci lub ofiarowanie za dusz swojego cierpienia. W jaki sposb duchy ukazuj si yjcym? Odpowied na to pytanie jest skomplikowana teologicznie, natomiast do prosta w objawieniach witych. Przytaczamy opis F. Horak, ktra zapytaa o to ukazujcjej si w. Magdalen-Zofi Barat. wita, ktr mistyczka widywaa w sposb zmysowo postrzegalny, wyjania: ,,Mogam bya przychodzi do ciebie we nie, jak to nieraz czyni, albo mogam bya ci tylko dyktowa polecenia. Pan Jezus jednak pozwoli przychodzi mi do ciebie, tak jak mnie widzisz, aby mnie moga zobaczy, rozezna zmysami. Chwytam w powietrzu atomy materii, potrzebne do utworzenia mego ksztatu, a potem, gdy odchodz, rozpraszam je ponownie. Mogam ci si pokaza maym dzieckiem, mod dziewczyn, doros lub staruszk. Nam wszystko z woli Boga wolno. Ani czas, ani przestrze dla nas nie istniej." Wielu teologw podziela opini, e duch ludzki moe oddziaywa na wiadomo i wyobrani osoby yjcej i wytworzy w niej obraz samego siebie takim, jakim by za ycia ziemskiego. Nasza wyobrania projektuje obraz na zewntrz, std wraenie, e realnie widzimy istot yw, chocia wiemy, e jest zmar. Czy dusze, ktre przekazuj yjcym informacje, mog si myli? I tak i nie. Ot te dusze, ktre otrzymay zgod na przekazanie informacji, przekazuj j rzetelnie i zgodnie z posiadan wiedz. Dotyczy to jednak tylko spraw aktualnych, gdy przekazy dotyczce przyszoci mog si nie sprawdzi.

Dzieje si tak dlatego, e Bg sam agodzi swoje plany. Jak czytamy w Rkopisie z czyca: Moe si zdarzy, e Bg zamierzajc w swojej sprawiedliwoci ukara jakie krlestwo, region czy osob, daje pozna swoje zamiary, lecz jeli grupa osb z tego krlestwa rozbroi Jego sprawiedliwo (modlitw lub pokut), Bg cakowicie uaskawi lub zmniejszy kar wedug swej nieskoczonej mdroci. Czsto nawet pozwala, by wielkie wydarzenia byy zawczasu zapowiedziane, dajc je pozna niektrym duszom, aby one im zapobiegy i powstrzymay Jego karzc rk. Jego Miosierdzie jest tak wielkie, e karze tylko w ostatecznoci." Dlaczego Koci sprzeciwia si spirytyzmowi? Spirytyzm podwaa podstawow zasad mwic, e dusza rozczona po mierci z ciaem, nie ma ju adnej cznoci ze wiatem materialnym. Zaoenia spirytyzmu s z gruntu bdne, gdy midzy dusz rozczon z ciaem a wiatem materialnym istnieje przepa nie do pokonania i nie ma ona z nim adnego kontaktu. Tymczasem spirytyci usiuj poprzez specjalne seanse nawizywa kontakt z duchami. Istota spirytyzmu opiera si na zaoeniu, e czowiek skada si nie tylko z ciaa i duszy, ale take z nierozerwalnie z ni zwizanego ciaa astralnego, bdcego subteln materi duszy. Wedug tej teorii, dusza rozczajc si z ciaem zachowuje swoje ciao astralne. Nie jest wic w caoci niematerialna. Ciaa astralne niektrych ludzi (mediw) zdobywaj odpowiedni doskonao i za porednictwem swojego ciaa astralnego potrafi nawizywa kontakt z zawiatami. A zatem, spirytyzm utrzymuje, e mona kontaktowa si z duszami zmarych za pomoc ciaa astralnego. Jako dowody przytacza si przykady seansw z wirujcym stolikiem itp. Koci opierajc si nieomylnym objawieniom Boym, jednoznacznie odrzuca istnienie ciaa astralnego. Dusza ludzka jest wycznie duchowa i nie moe posiada ciaa materialnego w najsubtelniejszej nawet formie. Stanowisko takie potwierdza rwnie psychologia. Natomiast wirujcy stolik i podobne przykady mona wytumaczy tzw. magnetyzmem zwierzcym, tj. si umiejscowion w ludzkim organizmie oywionym dusz. Czy atwo jest nawiza kontakt z duchami podczas seansw spirytystycznych? Osoby posiadajce predyspozycje mediumiczne na og nie maj problemw w kontaktach z zawiatami podczas seansw spirytystycznych. Ochot duchw do takich kontaktw wyjania Fulla Horak twierdzc, e na wezwania medium odpowiadaj najczciej duchy ze i tzw. duchy marne, chocia niekiedy mog przyj rwnie dusze pokutujce. Wszystkie te duchy cierpi i nieustannie szukaj chwili wytchnienia. Gdy nawi kontakt z czowiekiem i podczas jego trwania nie odczuwaj cierpienia. Std moment ten chc przeduy maksymalnie. W tym celu odpowiadaj na wszystkie zadawane przez medium pytania. Duchy ze wiadomie w ten sposb wprowadzj ludzi w bd, a duchy marne i duchy bardzo marne, ktrych wiadomo jest mocno ograniczona, staraj si zainteresowa ludzi czym si da, aby tylko jak najduej utrzyma kontakt z ywymi, podczas ktrego odczuwaj ulg i wytchnienie. Zdarza si, chocia niezwykle rzadko, e na spotkanie przybywaj rwnie duchy jasne, czyli dusze ju zbawione. Nigdy nie ma jednak pewnoci czy nie podszyy si pod nie duchy ze. Powysz opini potwierdza przewodniczcy Midzynarodowego Stowarzyszenia Egzorcystw, o. Gabriele Amorth. Twierdzi on, e duchy, ktre zjawiaj si podczas seansw spirytystycznych, s zymi duchami. Zdarza si jednak, e Bg zezwala jakiej duszy pojawi si wrd ywych lub przekaza jak informacj, ale s to wyjtki niezwykle rzadkie, ktre tylko potwierdzaj regu. Dlaczego Koci zabrania uczestniczenia w seansach spirytystycznych? Stanowisko Kocioa wyjania ks. ychliski: "Czowiek nie jest w mocy nawiza kontaktu z duszami zmarych. Musimy wyrzec si niezdrowej ciekawoci i zadowoli si tm, co o yciu pozagrobowym moe nam powiedzie rozum oraz tym, co mwi wiara. Co do reszty, naley zda si trzeba na wol Opatrznoci, ktra - jeeli uzna to za rzecz odpowiadajc Jej przedwiecznym zamiarom - moe nam udzieli bogatszego pouczenia o tamtym wiecie. Natomiast nierozsdne wdzieranie si w tajemnice zawiatw jest szkodliwe dla duszy i ciaa czowieka. Susznie wic Koci zabrania osobom niepowoanym uczestnictwa w wywoywaniu tzw. zjawisk spirytystycznych."
4. Tak jak to miao miejsce w przypadku Niniwy (Przypis wydawcy).

Anioowie
Kim s anioowie? Sowo "anio" pochodzi od aciskiego allgelus, co oznacza - posaca, wysannika, zwiastuna, sug. S to okrelenia funkcji, jak anioowie speniaj, a nie okrelenia ich natury. Mimo e sama nazwa nie mwi nam o naturze aniow, to moemy wycign na ten temat pewne wnioski na podstawie Pisma witego i Tradycji. Z powyszych rde wynika, e anioowie s istotami niematerialnymi, poredniczcymi midzy Bogiem a ludmi. Ojciec Paul O. Sullivan tak okrela te niebiaskie istoty: ,,Anioy s czystymi duchami, potnymi Ksitami Niebios, ktre stoj przed Bogiem i spoglda-

10

j w Jego nieodgadnione oblicze. S poncym ogniem mioci, przepenionym ogromem szczcia. Anioy s doskonaym wizerunkiem Boga. Kady na swj szczeglny sposb odzwierciedla Jego Bosk doskonao, Jego mio, pikno, wito, Jego si i wszystkie inne Boskie przymioty." Jakie rda potwierdzaj istnienie aniow? Tymi rdami s: Pismo wite, orzeczenia Soborw oraz Tradycja. m.in. Sobr Lateraski IV (1215 r.) ogosi: "On to (Bg) wszechmocn swoj pog, od pocztku czasu, utworzy jednakowo z nicoci jeden, i drugi rodzaj stworze, tj. istoty duchowe i materialne: aniow i wiat, a na koniec natur ludzka, jakby czc te dwa wiaty, zoon z duszy i ciaa." Nauk te powtrzyy pniejsze sobory, z Soborem Watykaskim II wcznie, ktry wypowiada si o anioach w swej Konstytucji: "Istnieje wiat duchw czystych, stworzonych przez Boga." Jest to wic dogmat wiary, czyli prawda objawiona przez Boga. Kiedy Bg stworzyl aniow? Czciow odpowied na to pytanie znajdujemy ju w pierwszym zdaniu Ksigi Rodzaju: "Na pocztku Bg stworzy niebo i ziemi." Niebo byo przeznaczone dla aniow, a ziemia - jako miejsce dowiadczenia dla ludzi. Nastpnie - jak pisze o. Bonifacius Gunther w ksice Szatan istnieje naprawd - Bg stworzy w niebie aniow i to w stanie aski, aby z jej pomoc wysuyli sobie chwa jako nagrod. Anioowie co prawda znajdowali si w miejscu chway, ale byli jeszcze przed prb i nie ogldali Boga twarz w twarz. Stworzenie aniow dokonao si w trzech - krtkimi przerwami przedzielonych - chwilach. W pierwszej chwili wszyscy zostali stworzeni i wyposaeni ask i darami Ducha witego, stajc si nader piknymi i doskonaymi. Nastpnie wszystkim z nich zostaa oznajmiona wola ich Stwrcy. Otrzymali oni przykazanie i zasady postpowania, aby uznali swego Stwrc jako swego Pana i tym samym spenili zadanie, dla ktrego Bg ich stworzy. Czy anioowie mogli od razu oglda Boga? Wedug teologii chrzecijaskiej, mimo e anioowie zostali stworzeni w stanie aski, to nie od razu mogli oglda Boga. Musieli przej prb wiernoci wzgldem swego Stwrcy. Niestety, okoo jednej trzeciej aniow zbuntowaa si przeciwko Bogu i posza za Lucyferem. Zostali potpieni na wieki. Ci, ktrzy zwycisko przetrwali prb, zasuyli sobie na wieczn szczliwo i ogldanie Boga twarz w twarz. Na czym polega grzech aniow? By moe nie znamy wszystkich szczegw prby aniow ani jak dugo ona trwaa. Moemy jedynie przypuszcza, e przewyszaa lub bya porwnywalna do najciszych prb, jakie musz przechodzi ludzie w czasie ycia ziemskiego. Jak pisze o. Stanisaw Kadon w ksice Anio - posaniec nadziei, anioowie zgrzeszyli, bo chcieli sta si rwni Bogu. Pragnli sami dla siebie by celem ostatecznym, a tym samym nie chcieli uzna Boga jako ich nadprzyrodzonego celu ostatecznego. Chcieli zachowa swoj wasn chwa, a wzgardzili chwa Bo. Tymczasem o wasnych siach nie mogli jej posi i do jej osignicia potrzebowali pomocy Boga. Nie chcieli by zaleni od Boga, a wic popenili grzech pychy. A poniewa anioowie ci wybrali wasn doskonao, nie liczc si z prawd o ich przeznaczeniu z dobrem, jakie Bg im zgotowa, popenili rwnie grzech nieposuszestwa, buntu przeciwko Bogu. Wrd wielu teologw panuje przekonanie, e Bg objawi anioom tajemnic Wcielenia. Ukaza im wwczas swego Syna w ludzkiej naturze i Jego Matk. Bg kaza im zoy hod, a oni si przeciwko temu zbuntowali. Takiej postawy zbuntowanych aniow mona doszukiwa si w tym, e Czowieczestwo Chrystusa w wymiarze cielesnym uwaali za co niszego od czysto duchowej natury anielskiej, a wic potraktowali to jako nakaz upokorzenia si. Czy upadli anioowie utracili cz swojej mocy? Anioowie ci utracili ask uwicajc i zostali odrzuceni przez Boga, ale ich siy naturalne: umys, wola i moc pozostay bez zmian. Pod tym wzgldem s wyranie doskonalsi i potniejsi od czowieka. Poniewa nie maj w sobie nic z materii, s te niezniszczalni. W czym anioowie s doskonalsi od ludzi? Anio i czowiek to cakowicie odrbne rodzaje istot. Czowiek skada si z niemiertelnej duszy i materialnego ciaa, podczas gdy caa natura anioa jest niemiertelna. Jest on wic doskonalszy od czowieka, ale znacznie mniej doskonay od swego Stwrcy. Anio w porwnaniu do czowieka nie potrzebuje rozumowa, analizowa sytuacji, wyciga wnioskw czy domyla si, by jak rzecz pozna. On jednym spojrzeniem umysu w sposb intuicyjny obejmuje ca prawd. Czy anioowie mog przebywa w kilku miejscach jednoczenie? Moc aniow, w przeciwiestwie do Boga, nie jest nieskoczona. Mog oni zastosowa j tylko do konkretnego miejsca. Dlatego anio nie moe przebywa rwnoczenie w wielu miejscach, a tylko w jednym, przez niego w danej chwili wybranym. Odmiennego zdania jest cz angelologw, bdcych jednak w mniejszoci, m.in. o. Paul O'Sullivan, ktrzy uwaaj, e skoro anioowie nie podlegaj prawom przestrzeni, to mog przebywa w rnych miejscach jednoczenie, nawet jeli

11

s to miejsca znacznie od siebie oddalone. Ilu jest wszystkich aniow? Tego nie mona okreli nawet w najwikszym przyblieniu. Pismo w. mwi, e jest to liczba bez liczby, dlatego wszelkie szacunki s zudne. O ich iloci niech wiadczy fakt, e kady czowiek, ktry kiedykolwiek y, ma swojego Anioa Stra, a ten chr anielski jest najmniej liczny. Chrw anielskich jest dziewi, a w najwyszym - Serafinw, jest pono tylu aniow ile w pozostaych omiu razem wzitych. Do tego trzeba doliczy rwnie aniow upadych, ktrzy stanowi okoo jednej trzeciej iloci aniow stworzonych przez Boga. Czy anioowie znaj przyszo? Anioowie posiadaj ograniczon wiedz na temat przyszoci. Bg odsania im jedynie tajemnice zdarze nieuchronnych, ktrych ludzie nie znaj, a czsto nawet si ich nie domylaj, natomiast nie wiedz tego, co zaley od zrzdze Boych, a take od wolnej woli aniow i ludzi. Umys anioa, ktry doskonale poznaje przyczyny rzeczy, nie obejmuje wiecznoci. Dlatego sam, bez woli Boej, nie moe pozna przyszoci. Taka waciwo aniow jest w peni uzasadniona, gdy tylko Bg zna przyszo poniewa jest wszechwiedzcy, zna swoje dzieo jeszcze przed jego wykonaniem, a ponadto tylko Bg istnieje poza czasem, przez co wszystkie rzeczy i wydarzenia w czasie s obecne dla niego rwnoczenie. Czy anioowie maj woln wol? Oczywicie, e tak. Anioowie oprcz umysu posiadaj rwnie woln wol. Jak pisze o. S. Kadon, anioowie mog pragn, kocha i cieszy si, ale nie jest to mio uczuciowa, a tylko czysto duchowa, ktra wynika z ich natury duchowej. Anioowie, tak jak ludzie, posiadaj zdolno wyboru midzy jednym dobrem lub drugim albo zem. Poniewa s duchami doskonaymi, ich decyzja jest nieodwoalna. Dlatego jeli ju co anio postanowi, to nigdy tego nie zmienia ani nie auje, jak to ma miejsce w przypadku ludzi. w. Tomasz z Akwinu w Sumie teologicznej tak pisze: "Ten tylko byt ma woln wol, ktry ma umys poznajcy ogln tre dobra, dziki czemu moe osdzi czy to lub owo jest dobrem. Ktokolwiek wic ma umys, ma rwnie woln wol. Anioowie maj woln wol, podobnie jak umys i to w wyszym stopniu ni ludzie." W jaki sposb anioowie si przemieszczaj? Zasada miejsca anioa to - jest tam, gdzie dziaa. Ruch anioa to zmiana jego miejsca dziaania. Jeeli np. czowiek potrzebuje przemieci si z Warszawy do Rzymu, to musi po drodze pokona okrelon tras w okrelonym czasie. Natomiast anio przestaje dziaa w Warszawie i w oka mgnieniu jest ju w Rzymie. Nie musi pokonywa adnej trasy. Ruch aniow moemy porwna do naszej myli, kiedy to w jednej chwili jestemy w stanie przenie si myl np. z Australii na Biegun Pnocny. Identyczne zdolnoci nabd ludzie, ktrzy po mierci znajd si w niebie. Czy wrd aniow istnieje cisa hierarchia? Nauka Kocioa w tym wzgldzie opiera si na Biblii i Tradycji. Wedug tych rde, anioowie podzieleni s na dziewi chrw tworzcych trzy hierarchie. Podstawy nauki o anioach opracowa wczesnochrzecijaski teolog PseudoDionizy Areopagita w dziele O hierarchii niebieskiej. Wedug niego, zasadnicze rnice midzy anioami dotycz miejsca, jakie zajmuj w hie rarchii i penionej funkcji. A oto jakie s hierarchie anielskie (za o. S. Kadonem): "Pierwsza hierarchia, czyli trzy pierwsze chry - Serafini, Cherubini, Trony - jest najdoskonalsza, bo jest najbliej Boga. Serafini paaj mioci, Cherubini s peni wiedzy Boej, a anioowie z chru Tronw przebywaj przed majestatem i tronem Boym. W drugiej hierarchii s: Panowania - duchy wolne od bojani niewolniczej, zawsze gotowe suy Bogu i panowa nad duchami niszymi, wydawa i polecenia i rozkazy, Moce (inaczej Mocarstwa), zawsze kierowane ku sprawom Boym i pomagajce innym w spenianiu Boych rozkazw, Potgi - duchy pene mocy niezwycionej w swych dziaaniach i udzielajce swej mocy anioom niszym. Trzecia hierarchia jest najbardziej zbliona do ludzi, obejmuje Ksistwa, ktre kieruj konkretnymi pastwami i narodami, Archaniow speniajcych najwaniejsze zadania, Aniow - majcych do spenienia zwyczajne misje. Pierwsze trzy chry to jakby dworzanie Boy, drugie zarzdy, a trzecie wykonawcy polece Boga." Wedlg w. Tomasza z Akwinu, najniszy w hierarchii, czyli chr Aniow, opiekuje si ludmi. W tym chrze znajduj si rwnie nasi Anioowie Str Czy anioowie mog ukazywa si ludziom jako istoty cielesne? Poniewa anioowie maj posta duchow, to nie moemy ich widzie ani dotyka. Ponadto, ludzie nigdy nie pokazywali si ludziom w swoim penym blasku, gdy ludzie nie zdoaliby wytrzyma bijcej od nich jasnoci. Jeeli jednak Bg chce, wwczas anio moe ukaza si czowiekowi. Zwykle przekazuje jak wiadomo lub jest zwiastunem jakich wydarze. Tak byo np. w przypadku Anioa z Fatimy. Anioowie mog wtedy przybiera posta ludzi lub wietlisto-anielsk. Podobnie jak to si zdarza w przypadku wybranych przez Boga dusz, anioowie mog z atomw swojego otoczenia utworzy ciao i w nim si ukaza ludziom.

12

Jak brzmiao proroctwo Anioa Polski z 1863 roku? To synne niegdy proroctwo ma bezporedni zwizek ze Sug Boym ks. Bronisawem Markiewiczem (18421912), zaoycielem Zgromadzenia w. Michaa Archanioa. Ks. Markiewicz miewa wizje nadprzyrodzone dotyczce losw swojego Zgromadzenia i losw Polski. W 1908 r. w ksice Bj bezkrwawy po raz pierwszy ujawni okolicznoci i tre przepowiedni nieznajomego modzieca5, ktrego nazwa Anioem Polski. Fenomenem jest to, e na 115 lat wczeniej w wizjoner przewidzia wybr Polaka na papiea. Z materiaw znajdujcych si w Zgromadzeniu Ksiy Michalitw wynika, e 3 maja 1863 r. w Przemylu, przygotowujcy si do matury Bronisaw Markiewicz wraz ze swym koleg Jzefem Dbrowskim spotka na ulicy wygldajcego na szesnacie lat modzieca. Ubrany by w wiejsk sukman przepasan pasem, a w rku trzyma raniec. Uwag zwracaa jego niezwykle pikna twarz, janiejca niespotykanym blaskiem oraz due niebieskie oczy. Ponadto zadziwia jego jzyk kiedy prorokowa. Mwi jzykiem literackim, tak jak czowiek z wyszym wyksztaceniem. Przemwi do nich w te sowa: "Pokj wam, sudzy Pascy! Poniewa Pan was wicej umiowa anieli inne narody, dopuci na was ten ucisk, abycie, oczyciwszy si z grzechw waszych, stali si wzorem dla innych narodw i ludw, ktre niebawem odbior kar srosz od waszej, w zupenoci grzechw swoich. Oto ju stoj zbrojne miliony wojsk z broni w rku straszliwie mordercz. Wojna bdzie powszechna na caej kuli ziemskiej i tak krwawa, e nard pooony na poudniu Polski wyginie w niej zupenie. Groza w niej bdzie tak wielka, i wielu ze strachu rozum postrada. Za ni przyjd nastpstwa jej: gd, pomr na bydo i due zarazy na ludzi, ktre wicej ludzi pochon anieli wojna sama. Ujrzycie zgliszcza, gruzy naok i tysice dzieci opuszczonych, woajcych chleba. W kocu wojna stanie si religijn. Walczy bd dwa przeciwne obozy: obz ludzi wierzcych w Boga i obz ludzi nie wierzcych w Niego. Nastpi wreszcie bankructwo powszechne i ndza, jakiej nikt nie widzia, do tego stopnia, e a wojna sama ustanie z braku rodkw i si. Zwycizcy i zwycieni znajd si w rwnej niedoli i wtedy niewierni uznaj, e Bg rzdzi wiatem, nawrc si, a pomidzy nimi bdzie wielu ydw. Wojn powszechn poprzedz zdumiewajce wynalazki i straszliwe zbrodnie popeniane na caym wiecie. Wy, Polacy, przez ucisk niniejszy oczyszczeni i mioci wspln silni, nie tylko bdziecie si wzajemnie wspomagali, ale nadto poniesiecie ratunek innym narodom i ludom, nawet wam kiedy wrogim. I tym sposobem wprowadzicie nie widziane dawno braterstwo ludw. Bg wyleje na was wielkie aski i dary, wzbudzi midzy wami ludzi witych i mdrych, i wielkich mistrzw, ktrzy zajm poczytne stanowiska na kuli ziemskiej. Jzyka waszego bd si uczy na uczelniach na caym wiecie. Szczeglniej przez Polakw Austria podniesie si i stanie federacj ludw. A potem na wzr Austrii uksztatuj si inne pastwa. Najwyej za Pan Bg was wyniesie, kiedy dacie wiatu wielkiego papiea. Ufajcie przeto Panu, bo dobry, miosierny i nieskoczenie sprawiedliwy jest." Po tych sowach tajemniczy chopiec znikn i nikt go wicej ju nigdy nie widzia. Warto jeszcze doda, e po tym wydarzeniu, kolega Bronisawa Markiewicza, Jzef Dbrowski, nawrci si i wstpi do seminarium. Swoj relacje spisa i przekaza do depozytu. Odczytana zostaa dopiero w trzy lata po jego mierci. Tre bya niemal identyczna jak u ks. Markiewicza. Powyszy przekaz wspczeni badacze zgodnie ocenili, e traktuje o wydarzeniach i nastpstwach trzeciej wojny wiatowej. Jak pozycje wrd aniow zajmuje w. Micha Archanio? Jego imi Mi -cha -el oznacza "Kt jak (nie) Bg?" Podczas buntu aniow na czele dobrych i wiernych Bogu zastpw aniow pokona Lucyfera i jego zwolennikw. W nagrod Bg mianowa go ksiciem aniow i ofiarowa mu tron po upadym Lucyferze. Wedug Tradycji Kocioa, to w. Micha wyznacza kadej duszy jej Anioa Stra. Dowodzi wszystkimi zastpami anielskimi, jest zarzdc w niebie i caym wszechwiecie, a take opiekunem Kocioa. Po Trjcy witej i Najwitszej Dziewicy uwaany jest za najpotniejsz istot w niebie i na ziemi. W ikonografii przedstawiany jest jako pogromca smoka - szatana lub w zbroi i z wag w rku, na ktrej to szalach way dobre i ze uczynki ludzi. Jak pozycj wrd aniow zajmuj wici archanioowie Gabriel i Rafa? Imi Gabriel oznacza Ma silnego Bogiem. Pojawia si on wielokrotnie na kartach Biblii, m.in. przepowiedzia Danielowi dokadny czas narodzin Chrystusa. Nosi te tytuy Anioa Wcielenia Syna Boego, gdy by zwiastunem tej niewysowionej tajemnicy oraz Anioa Stra witej Rodziny poniewa kilkakrotnie ostrzega w. Jzefa przed niebezpieczestwem i poucza jak ma si zachowa. To w. Gabriel oznajmi Zachariaszowi o narodzinachjego syna, w. Jana Chrzciciela, ale przede wszystkim zasyn z przekazania Maryi z Nazaretu wiadomoci, i zostaa wybrana Matk Syna Boego. Jest patronem narodzin, Wschodu i jutrzenki. w. Rafa Archanio, ktrego imi oznacza Uzdrowienie Boe, jest patronem chorych, lekarzy, pielgrzymw i podrnych. Zajmuje jedn z najwyszych pozycji w hierarchii anielskiej, gdy jest jednym z trzech najwaniejszych posacw Boych, m.in. opiekowa si modym Tobiaszem. W ikonografii przedstawiany jest najczciej jako pielgrzym z lask w rku.
5 Zob. ks. R. Ukleja triumf Kocioa wg wizji w. Jana Bosko, "Arka", Wrocaw 2004. [Przypis wydawcy]

13

Czy anioowie w niebie mog zwiksza swoj szczliwo? Nauka Kocioa opiera si w tym aspekcie na opracowaniach najwikszego teologa, w. Tomasza z Akwinu. W swojej Sumie teologicznej ten Doktor Kocioa tak pisze: "Szczliwo doskonaa polega na widzeniu istoty Boga. Stopnie szczliwoci zale wic od stopnia tego widzenia. Bg prowadzi kade stworzenie mylce nie tylko do celu, jakim jest szczliwo, ale rwnie do wyznaczonego przez Boe przeznaczenie stopnia szczliwoci. Osignwszy ten stopie, anio nie moe ju wspi si wyej." Czy anioowie mog wpywa na woln wol czowieka? Tu rwnie moemy odwoa si do mdroci w. Tomasza z Akwinu: "Jak skonno natury pochodzi od Boga, ktry daje natur, tak i skonno woli pochodzi tylko od Boga, ktry jest jej twrc. Ale na wol mona wpywa take z zewntrz. Anio moe to czyni przez dobro, dostrzeone przez umys ludzki. Tak wic bezporednio na wol ludzk moe wpywa skutecznie tylko sam Bg. Natomiast anio i czowiek mog to czyni przyjaznym przekonywaniem, a take wzbudzaniem odpowiedniego uczucia, skaniajcego wol do chcenia czego, ale nie w sposb konieczny, bo wola zawsze pozostaje woln i moe przyzwoli na uczucie lub oprze si jemu." Anioowie nie mog wic poprzez wpyw na nasz wol uczyni nas dobrymi ani zymi. Na to ma wpyw tylko nasz wolny wybr. Ba, nawet sam Bg tego nie czyni wbrew naszej woli, gdy w przeciwnym wypadku wolna wola nie byaby woln. Mimo e anioowie nie maj bezporcdniego wpywu na nasze zachowanie, to mog nam pomaga. Obrazowo uj to amerykaski teolog Peter Kreeft: ,,Anioowie mog nam pomc, tak jak ludzcy przyjaciele. Mog by instrumentem Boga. Ale musimy wzi do rki ten instrument i na nim zagra - tak jak musimy przyj ludzk pomoc i skorzysta z niej." Czy anioowie mog wpywa na nasz wyobrani i zmysy? Tak. Moliwo tak maj nie tylko dobrzy anioowie, ale rwnie i demony. w. Tomasz z Akwinu wyszczeglnia sposoby ich dziaania: "Dwa s sposoby oddziaywania na zmysy czowieka i zmieniania ich: od zewntrz oraz od wewntrz. Obydwoma tymi sposobami anio sw naturaln moc moe dziaa na zmysy czowieka i zmienia je. Moe bowiem z zewntrz stawia co spostrzegalnego, np. gdy przybiera posta ciaa i moe wpywa na tworzywa w mylach, a przez to wytworzy rozmaite wraenia i obrazy." Czy anioowie wpywaj na nasze myli? Zacz trzeba od tego, e cay niewidzialny dla nas wiat peny jest Duchw zarwno dobrych, jak i zych. Jakiego ducha czowiek dobrowolnie dopuci do siebie, taki stanie si jego doradc i przewodnikiem. Duchy te wywieraj wpyw na nasze myli. Bardzo prosto przedstawia to F. Horak: "Myl si ci, ktrzy sdz, e jakakolwiek myl- dobra czy za - jest ich wasn myl. Nie zdajc sobie sprawy, czowiek nachyla si zawsze, by sucha podszeptw wiata duchowego, ktrym albo ulegnie, albo nie. Wszystkie pragnienia, myli, pomysy, w jakimkolwiek kierunku idca twczo, wszystko co czowiek przywyk uwaa za 'swoje' - jest mu tylko podsunite przez otaczajcy go ze wszystkich stron wiat nadprzyrodzony. Nie ma myli, ktra powstaaby sama z siebie w mzgu. Mzg jest tylko, jeli mona tak powiedzie, odbiornikiem fal przesyanych z zawiatw. Od rozeznania za i wolnej woli czowieka jedynie zaley, czy si danej "fali" podda, czy j przyjmie i pjdzie za jej wskazaniem. " Zarwno dobre, jak i ze duchy mog tylko radzi, namawia i podsuwa myli, ale narzuci niczego nam nie mog. Jedyn prawdziw wasnoci czowieka, ktrej nawet Bg nie odbiera, jest wolna wola. W jaki sposb wiato Boe przez aniow przechodzi na ludzi? Wyczerpujcej odpowiedzi na to pytanie udziela w. Jan od Krzya w Cielesnej nocy duszy. Mianowicie, anioowie bdcy najbliej Boga otrzymuj najwicej wiata, a nastpnie przekazuj je do niej postawionych chrw anielskich. W ten sposb, poprzez aniow, wiato Boe przechodzi na ludzi. wiato Boe od chwalebnego czowieczestwa Chrystusa dochodzi do Najwitszej Maryi Panny, a od Niej przez w. Michaa Archanioa i aniow przechodzi na ludzi. Tak wic midzy anioami i ludmi istnieje czno w otrzymywaniu aski Boej. Czy anioowie s do siebie podobni? W teologii funkcjonuje pogld, e kady anio tworzy swj wasny rodzaj. Co oznacza, e nie ma dwch takich samych aniow. O ile wrd ludzi nie ma dwch identycznych osb, a tylko niektre s bardzo do siebie podobne,jak np. w przypadku bliniakw jedno jajowych, to midzy anioami to zrnicowanie jest znacznie wiksze. Kady anio wyranie rni si od innego i tworzy indywidualny, niepowtarzalny rodzaj tych istot niebieskich. Czy anioowie cay czas si nami opiekuj? Naturalnie. Potwierdza to m.in. Psalm 91 : "Swoim anioom da rozkaz o tobie, aby ci strzegli na wszystkich twych drogach. Na rkach bd ci nosili, aby nie urazi swej stopy o kamie." Skoro Bg powierzy nas pieczy aniow, to opiekuj si nami nieustannie, pomagaj w rnych potrzebach, chroni od nieszcz i upadkw moralnych oraz orduj za nami przed Bo Sprawiedliwoci. Oczywicie, nie chroni nas przed wszystkimi niekorzystnymi sytuacjami, gdy

14

wiele zaley od naszej wolnej woli, a take dla naszego dobra Bg dopuszcza na nas pewne dowiadczenia. Gdzie przebywaj anioowie? Odpowied, e anioowie s wszdzie, nie bdzie odbiega od prawdy. Pierwsza cz zastpw anielskich stoi przed Boym Tronem. Druga cz aniow nieustannie opiekuje si ciaami niebieskimi, aby funkcjonoway wedug swojego przeznaczenia. Stwrca pierwotnie wytyczy ich tory, ale poniewa s to ciaa materialne, mog zboczy i zakci ustalony porzdek rzeczy. Dlatego aby zapobiec chaosowi czuwaj nad nimi anioowie. Trzecia cz opiekuje si ludmi, poszczeglnymi pastwami i narodami. A zatem anioowie nie maj staego miejsca, lecz przebywaj tam, gdzie wykonuj powierzone im zadania. Czy anioowie posiadaj skrzyda? W ikonografii przyjo si tworzy wizerunki aniow ze skrzydami. Pocztkowo aniow przedstawiano jako istoty bezskrzyde, ale w pniejszych wiekach zaczto ten element im dodawa. Wynikao to z wyobraenia, e skoro anioowie speniaj funkcj posacw i czsto si przemieszczaj, to musz posiada skrzyda. W rzeczywistoci jednak anioowie nie posiadaj skrzyde, gdy nie s im one do niczego potrzebne. W jaki sposb mona odwdziczy si anioom? Anioom za ich nad nami opiek w sposb naturalny naley si nasza wdziczno. Mona j wyrazi przez modlitw, np. przez codzienne odmawianie modlitwy do Anioa Stra, litanii, koronki, raca i innych modlitw powiconych w. Michaowi Archanioowi i poszczeglnym chrom anielskim. Chwalebn rzecz jest od czasu do czasu powicenie anioom Mszy w. i ofiarowanie Komunii w. A ponadto powinnimy by w staym kontakcie duchowym ze swoim Anioem Strem, zwraca si do niego o pomoc i dzikowa mu za ni. Czy anioowie uczestnicz w Mszy w.? Anioowie w dzie i w nocy nieustannie adoruj Pana Jezusa w Tabernakulum. Nigdy nie jest sam. Tym bardziej uczestnicz w Mszy w. Bdc w kociele oczami duszy moemy sobie wyobrazi ich obecno. Wielu witych, majc wiadomo obecnoci aniow w kociele, pozdrawiao ich, jak rwnie swoje modlitwy czyli z ich modlitwami, a wwczas Bg wysuchiwa ich z jeszcze wiksz ask, przez co staway si skuteczniejsze. Czy dusze ludzkie mog zaj w niebie miejsca po upadych anioach? Kwestia ta budzia pocztkowo wtpliwoci wrd teologw i Ojcw Kocioa. O ile godzono si, e czowiek mgby zaj miejsca po anioach z trzeciej hierarchii (Chry Ksistw, Archaniow i Aniow), to trudno mwi o tym w przypadku Serafinw i Cherubinw, gdy czowiek z natury jest od nich znacznie sabszy. W pniejszych wiekach, zwaszcza na podstawie wizji niektrych witych oraz przekonania, e aska Boa czyni nas godnymi zasiadania na rwni z anioami, w stosunku do niektrych dusz dopuszczano tak moliwo. Przykadem jest Najwitsza Maryja Panna, ktra zostaa Krlow Aniow i zajmuje miejsce zaraz po Trjcy witej. Rwnie wielu innych witych, m.in. w. Jzef, w. Antoni z Asyu, w. Ignacy Loyola, w. Antoni i inni zajmuj wysokie miejsce w hierarchii niebieskiej. Czy anioowie rni si od siebie usposobieniem? Anioowie rni si midzy sob usposobieniem w znacznie wikszym stopniu ni to ma miejsce u ludzi. Wynika to std, e jak ju powiedzielimy wczeniej, kady anio jest jedyny w swoim rodzaju i stanowi odrbny gatunek. Nie ma powtarzalnoci osobowoci wrd aniow, nie ma wic aniow bliniakw. Na pierwszy rzut oka mog si wydawa tacy sami, podobnie dla nas Murzyni, ale przy bliszym poznaniu dostrzegamy zrnicowanie osobnicze. Czy kobiety lepiej od mczyzn wyczuwaj obecno aniow? Wiele na to wskazuje, e tak jest w istocie. Kobiety odznaczaj si bowiem wiksz wraliwoci i intuicj. O ile umysowi kobiety blisza jest intuicja, to umysowi mczymy blisza jest analiza. Anioowie w ogle nie posiadaj zdolnoci analitycznych, gdy s im one zbdne ze wzgldu na ich natur. Do prawdy nie musz dochodzi poprzez kojarzenie i analizowanie faktw czy innych przesanek, ale wiedz to od razu. A zatem, nieco przewrotnie mona powiedzie, e pod wzgldem postrzegania rzeczywistoci kobiety s nieco blisze anioom ni mczyni. Czy anioowie ciesz si jednakowym stopniem aski Boej? Moemy tu tylko spekulowa, podobnie jak i wielu innych kwestiach zwizanych ze sferami niebieskimi. Podobnie pewnie myla tak tgi umys teologiczny, Doktor Kocioa, w. Tomasz z Akwinu. Uwaa on, e po "wojnie na grze", kiedy to Bg wrd dobrych aniow rozdziela dary nadprzyrodzone, podobao si Stwrcy zachowa harmoni naturaln midzy nimi i udzieli darw aski zgodnie do ich stopnia naturalnej doskonaoci. Std anioowie z natury doskonali otrzymali wyszy stopie aski.

15

Anioowie Stre
Kim s Anioowie Stre? Anioowie Stre, nalece do Chru Aniow, s naszymi najlepszymi i najwierniejszymi przyjacimi, ktrym wiele zawdziczamy. Kady czowiek, z aski Boga, ma swojego Anioa Stra, ktry nieustannie nim si opiekuje, od chwili poczcia a do mierci. Stoi on na stray naszej duszy i ciaa, podczas gdy my najczciej nawet o nim nie mylimy lub nie zdajemy sobie sprawy z jego obecnoci. Anioa Stra ma take kady nard, miasto, a moe nawet i kada wsplnota. Kiedy otrzymujemy Anioa Stra? Kiedy Bg wciela dusz w czowieka, oddaje go rwnie pod opiek Anioa Stra. Nie jest to jeszcze ten jego indywidualny opiekun, ale Anio Str matki dziecka. Dokd bowiem znajduje si ono w onie matki, to jej Anio Str strzee jednoczenie take i podu znajdujcego si w jej onie. Natomiast z chwil narodzin, kiedy dziecko oddzielone jest ju od matki, Bg przydziela mu jego osobistego Anioa Stra. Otrzymuje go kady czowiek, niezalenie od tego czy jest chrzecijaninem, buddyst, muzumaninem czy ateist. Anio ledzi kady nasz ruch i jest zawsze przy naszym boku chtny do pomocy. Szkoda tylko, e tak rzadko zwracamy si o to do niego. Jakie s gwne zadania Anioa Stra? Syntetycznie uj to o. S. Kadon: "Anio Str chroni ycie i zdrowie dzieci i dorosych, broni przed szatanem, pokusami i grzechem, posuguje si karami, stara si o nawrcenie duszy, zachca do modlitwy i pomaga w niej, asystuje modlcym si, poucza, pociesza, pomaga w czynieniu dobra i zachca do wytrwania w dobru, zanosi nasze modlitwy i dobre uczynki przed tron Boy, sprowadza Boe bogosawiestwo, zapowiada zbliajc si mier i czuwa przy czowieku w jego ostatniej godzinie, a po mierci przenosi jego dusz do nieba." Jakiej pomocy moemy oczekiwa od Anioa Stra? Jak przekazuje F. Horak, opieka Anioa Stra nad powierzonym mu czowiekiem przejawia si midzy innymi w chronieniu go przed tym, co z dopustu Boego mogoby go spotka. W tych wypadkach Anio Str ma prawo interweniowa u Opatrznoci Boej i moe niejedno swym wstawiennictwem od czowieka oddali. Sta si to moe jednak tylko wtedy, gdy dobra wola czowieka sucha wewntrznych podszeptw i ostrzee swego duchowego opiekuna, choby podwiadomie. W przypadku ycia wewntrznego czowieka rol i obowizkiem Anioa Stra jest te zatrzymywanie, utrwalanie i przypominanie mu natchnie i wiata zsyanego od Boga za porednictwem witych. Czy opieka Anioa Stra zmienia si w cigu ycia czowieka? Tak, opieka ta zmienia si w miar jak czowiek dorasta. Poniewa Anio Str ma by czowiekowi nieodstpnym towarzyszem we wszystkim co ten przeywa - umys Anioa Stra posiada zdolno dostosowywania si do kadego wieku i poziomu intelektualnego czowieka. I tak, gdy powierzony czowiek jest jeszcze dzieckiem, Anio mniej czuwa nad jego dusz, ktra nie jest zagroona ze strony szatana, a bardziej nad jego ciaem. Z wiekiem te priorytety zmieniaj si. Dlatego mona powiedzie, e Anio Str "dojrzewa" wraz ze swoim podopiecznym. Czy Anio Str dba o nasze sprawy doczesne? Z pewnoci nie jest to jego najwaniejsze zadanie. Przede wszystkim dba o stan naszej duszy, zdrowie i bezpieczestwo. W sprawy doczesne powierzonej mu osoby angauje si tylko wwczas, jeli ma to zwizek z jej zbawieniem. Czy Anioowie Stre odwiedzaj swoje dusze czycowe? Anio Str jako duch doskonay nie moe cierpie razem z powierzon swej opiece dusz. Podczas odbywania przez dusz kary w czycu jej Anio Str przebywa na tym poziomie nieba, ktry jest dla niej przeznaczony przez Boga po oczyszczeniu z grzechw. Czeka tam z utsknieniem, ale cznoci z dusz nie przerywa, odwiedza j. Dopki jednak plan Boy w stosunku do danej duszy cakowicie nie wypeni si, Anio Str nie jest w stanie zazna zupenego szczcia. Czy dusza w niebie moe by szczliwsza od swego Anioa Stra? Nie, gdy obowizuje ich co w rodzaju prawa naczy poczonych. Zmianie ulegnie tylko rnica w stopniu ich aski i doskonaoci. Dusza zbawiona przez oczyszczenie si z grzechw, zrozumienie i zblienie do Boga, osignie wtedy ten sam stopie wiadomoci i wiedzy, ktry Anio Str posiada od pocztku przez sam swoj natur. Oboje osign maksymalny punkt wiecznego szczcia, a zatem penia wiecznego szczcia Anioa Stra nie bdzie nigdy mniejsza od peni szczcia powierzonej mu duszy. Czy Anio Str pozostaje na zawsze z dusz, ktr si opiekowa? Anio Str nigdy nie opuszcza zbawionej ju duszy, ktr si opiekowa i na ktr czeka. Pozostaje z ni ju na ca wieczno. Suy jej w radoci, mioci i nieustannym wielbieniu Boga. Jest jednoczenie przewodnikiem duszy po niebieskiej szczliwoci. Anio Str tylko w jednym przypadku odchodzi od duszy na zawsze. Mianowicie, kiedy zostaje ona potpiona i skazana na pieko.

16

Czy Anio Str przerywa kontakt z dusz w przypadku jej upadku? Jeeli czowiek tkwi w grzechu cikim i traci ask uwicajca, wwczas jego czno z Bogiem i witymi zostaje przerwana. Natomiast Anio Str z woli Boga utrzymuje cay czas kontakt z powierzon mu dusz i pragnie jak najszybszego jej nawrcenia. Czy dzieci bardziej odczuwaj obecno Anioa Stra ni doroli? Tylko niemowlta i mae dzieci maj jeszcze ten peny i cudowny kontakt ze swoim Anioem. Czsto na twarzy picego dziecka mona dostrzec delikatne umiechy, bdce odblaskiem tej radosnej cznoci. Niestety, pniej z winy niedoskonaoci natury czowieka kontakt z jego opiekunem duchowym coraz bardziej sabnie i rzadko si udaje odbudowa go ponownie. Czy jest tak, e z jednej strony czowiek ma Anioa Stra a z drugiej demona? Jak ju wiemy, kady czowiek ma swego opiekuna duchowego w postaci Anioa Stra. Znajduje si on poniekd poza obrbem naszej wiadomoci, jest wysz i szlachetniejsz czci naszej osobowoci. Obok tego dobrego anioa, kady czowiek ma te i jego przeciwiestwo, demona lub zego ducha, ktre cigle mu towarzysz i wystawiaj na prb. To wanie z siami Za musimy toczy przedmiertn walk o nasz dusz. Swojego demona, podobnie jak i Anioa Stra, zobaczymy po mierci. Co dzieje si z Anioem Strcm, kiedy dusza, ktr si opiekowa, zostaje skazana na potpienie? Anio Str jest z powierzon mu dusz tak silnie zwizany na dole i niedole, e tylko jej potpienie wieczne przerywa bezpowrotnie t symbioz. Poniewa Anio bardzo przeywa tak sytuacj, Bg przydziela mu pod opiek inn dusz. Natomiast pami o tej, ktra mimo jego wysikw i pomocy Boej, dobrowolnie i wiadomie wybraa zo, zostaje wymazana z pamici i wiadomoci Anioa na zawsze. Dlatego Anio nie smuci si z powodu utraconej duszy.

wici
Czy lepiej jest zwraca si z prob bezporednio do Boga, czy za porednictwem witych? Oczywicie, mona zwraca si bezporednio do Boga. Zwracajc si jednak za porednictwem witych zyskujemy dodatkowego sprzymierzeca, kogo w rodzaju adwokata naszej sprawy. Szczeglnie Bg wysuchuje takich prb w wito patronalne danego witego. Wierzymy, e wici maj lepszy dostp do Boga, ktry czsto moe okaza ask nie ze wzgldu na nasze zasugi, a patrona, za ktrego porednictwem si zwracamy. Zwracanie si do witych jest zgodne z dogmatem Kocioa, zwanym Obcowanie witych. Dogmat ten mwi, e "Koci skada si ze witych w niebie, ludzi na ziemi i dusz, ktre przebywaj przejciowo w czycu." Czy wici wiedz, co si dzieje na ziemi? wici widz co si dzieje w Kociele cierpicym, czyli na ziemi, podziwiaj sprawiedliwo Bo, Jego miosierdzie oraz wstawiaj si u Boga za duszami czycowymi, a zwaszcza za tymi, ktre za ycia modliy si do nich, a za ich porednictwem do Boga. Interesuj si nami, szczeglnie strona duchow naszego ycia i obejmuj nas swoim wstawiennictwem. Czy wici pomagaj duszom czycowym? wici bardzo wstawiaj si do Boga za duszami czycowymi, gdy znaj ich cierpienia. Swoim ordownictwem przyczyniaj si do zagodzenia wielu duszom cierpie lub ich skrcenia. Jak ju wspomnielimy wczeniej, modl si rwnie za ludzi na ziemi oraz prosz, aby Bg inspirowa ich do modlitw i wstawiania si za duszami zmarych. Jak wici w niebie obchodz swoje wito patronalne? W dniu, w ktrym Koci czci wito patronalne danego witego jest rocznic jego mierci. Jest to dzie jego mierci na ziemi, a narodzin dla nieba. W kalendarzu jest wwczas wyznaczony dzie jego imienin, ktry obchodz posiadacze tego imienia. Natomiast dla duszy tego witego w niebie rwnie jest to dzie szczeglny. Wszystkie uzyskane w ostatnim roku pozytywne efekty jego dziaalnoci na ziemi s w niebie nagradzane i wity zyskuje na swojej chwale. F. Horak podaje, e tego dnia "Solenizant" schodzi w najnisze Krgi Nieba, gdzie odbiera cze i podzikowania od tych dusz, ktrym dopomg do zdobycia szczliwoci. Ponadto wity moe w tym dniu wstawi si u Boga za bardziej cierpicymi duszami w czycu, ktrzy za ycia mieli do niego szczeglne naboestwo lub ktrzy nosili jego imi. Warto pamita, e ofiarowanie Mszy w. za dusz zmarego w dniu jego patronajest szczeglnie pomocne dla spokoju tej duszy. wity patron moe wyprosi dla niej wiele ask. Czy trudno jest pozyska opiek witych? Zaley to nie tylko od woli witych, ale i od naszej. wici, ktrzy znaj ju wieczn szczliwo, poprzez swoje zasugi prosz Boga o pozwolenie pomagania na ziemi ludziom, aby skutecznie opierali si pokusom i atakom si za. eby ta pomoc bya moliwa, musi by dobra wola i pozytywne nastawienie czowieka, otwarcie si na Boga i pomoc witych.

17

Swiadomie za wola uniemoliwia dziaanie Switym. Obojtno na sprawy duszy bardzo je utrudnia. Trzeba jednak powiedzie, e jeeli w czowieku nie ma wyranie zej woli, to przez czyj modlitw lub zasugi, aska Boa moe go przewartociowa w kierunku oczekiwanym przez Boga. Kto pragnie doskonali si duchowo, powinien prosi witych, jak rwnie tzw. Duchy Jasne, czyli dusze ju zbawione, o pomoc. wici z wielk radoci przyjmuj takie wezwania i staraj si pomaga. Po czym mona pozna, e mamy swojego Opiekuna? atwiej jest pozna brak takiego Opiekuna. Jeeli czowiek w swoim yciu jest chwiejny i nijaki, to wszystko wskazuje na to, e nie ma jeszcze przy sobie witego Opiekuna, albo ma ich kilku, ale ze wiata ciemnoci. Zwykle takjest, e jeeli czowiek nie ma silnej woli ku dobremu, to bierze w nim gr Zo, a w najlepszym wypadku zostanie letni w wierze. F. Horak mwi, e wity nie ma dostpu do osoby, ktra nie przejawia dobrej woli, a nawet nie ma u niej prb, aby j wypracowa. Tymczasem modlitw i czci dla ktrego ze Switych nawet najbardziej chwiejny czowiek moe wyprosi sobie tak potnego Opiekuna, e pod wpywem jego dziaania wczeniejsza chwiejno i niezdecydowanie znikn bez ladu. Jak pozyska witego Opiekuna, aby nas wzi pod swoj opiek? Nie jest to wcale takie trudne. Najlepiej jest do wybranego witego odmwi nowenn, czyli przez dziewi dni wybran modlitw. Moe to by litania lub koronka, o ile s takie zatwierdzone przez Koci. W przypadku ich braku mona odmwi np. cz Raca lub Ojcze nasz, Zdrowa Mario i Wierz w Boga Ojca... Bardzo dobrze jest tak nowenn rozpocz lub zakoczy spowiedzi i Komuni w. O ile taka modlitwa jest szczera i kierowana w czystych intencjach, z pewnoci zostanie wysuchana. Niejednokrotnie ju dziewitego dnia mona odczu obecno witego Opiekuna przy sobie. F. Horak, ktra miaa czsty kontakt z wieloma witymi radzi, aby osoba, ktra ma wielorakie zainteresowania i zrnicowan aktywno yciow, moe prosi o opiek kilku witych. atwiej zapewni jednak sobie kontakt z jednym Opiekunem. Czy kada epoka ma swoich witych, do ktrych naley si zwraca? Wedug F. Horak, kada epoka ma swoich witych, ale najczciej wyprzedzaj oni czasy, w ktrych przyszo im y. Zwykle yj w okresie poprzedzajcym ten, w ktrym maj dziaa na ziemi. Std zdarza si, e wspczeni nie rozumiej intencji i przesania danego witego. Kult ten przychodzi dopiero pniej. Wszystkie jednak plany Boe maj swj gboki sens, ktry czsto jest zakryty przed ludmi. Przyszy wity za ycia zdobywa dowiadczenie i zasugi, aby pniej w wyznaczonym przez Boga czasie, z wysokoci niebios, mg pomaga ludziom. Bg sprawia, e wity swojej epoki jest bardziej zrozumiay przez ludzi. Natomiast ci wici, ktrzy ju wypenili swoj misj, oddalaj si od ziemi, a wzmaga si ich chwaa w niebie. Z czasem popadaj w zapomnienie. Wyjtek stanowi najwiksi z nich, ktrych kult nie sabnie. Kady wity, nawet ten najdawniejszy, odzyskuje swoj moc dziaania w dniu, w ktrym Koci czci jego wito. Czy wici mog dziaa w wielu miejscach jednoczenie? wici mog dziaa w wielu miejscach jednoczenie, a zakres i moc ich dziaania zaley od posiadanego osobistego stopnia witoci. Podobne moliwoci maj rwnie i duchy Jasne, czyli dusze zbawione, ale w znacznie mniejszym stopniu. W jaki sposb wici dowiaduj si o kierowanych do nich probach? Wizjonerka Fulla Horak, ktra pytaa o to odwiedzajcych j witych, tak wyjania t kwesti. wity wysya stale niewidzialne promienie, ktrymi czy si ze wiatem zmysowym. Pasma te rozchodz si w rozmaitych kierunkach, podczas gdy dusza witego pozostaje cay czas w niebie. Zasig i szeroko tych pasm zaley od woli i mocy danego witego. Ponadto, w zalenoci od charakteru jego witoci, np. mczestwo za wiar, dziewiczo lub inne zasugi, pasma te maj odpowiedni barw. Wszyscy wici, podobnie jak i duchy Jasne, posiadaj indywidualne fale, a emitowane przez nich pasmo jest wietlan smug ich osobistego koloru. Jeeli czowiek wzywa danego witego, to jego indywidualne pasmo zaczyna drga. Kade wymwienia imienia witego, a nastpnie kierowane proby lub take wyrzuty czy blunierstwa, s natychmiast syszane w niebie. Dziki tej gsto nad wiatem rozpitej sieci najczulszych anten, mog wici w tym samym momencie sysze kierowane do nich proby ze wszystkich zaktkw ziemi. Czy, jeeli wity zjawia si na ziemi, to opuszcza w tym czasie niebo? wity nie musi opuszcza nieba i ja jego pozostaje nieustannie w jasnoci Boej. Natomiast silnie skoncentrowan czci swojej istoty zblia si do czowieka. Z materii ziemskiej tworzy sobie ksztat odpowiadajcy potrzebom chwili i staje si widzialny dla ludzkiego wzroku.

18

Czy wici objawiaj si ludziom w takiej samej postaci jak s w niebie? aden wity nie moe ukaza si w takiej postaci, jak ma w niebie, gdy ludzie nie znieliby jego jasnoci. Dlatego nie jawi si nikomu w peni swej mocy i blasku. Jego wiato przechodzi przez swoisty filtr, dostosowujcy jej natenie do stopnia ludzkiej wytrzymaoci. Jak si przejawia dziaanie witych na czowieka? Jeli kto odda si w opiek witemu lub nawet kilku witym, z ich pomoc moe doj do moliwie najwyszego poziomu doskonaoci duchowej. Aby tak si stao, wola czowieka musi wiadomie i konsekwentnie dy pi si duchowo wzwy. wity jest przy swoim podopiecznym rwnie w momentach jego wahania si i zwtpienia. Stara si go wesprze natchnieniami, ale kiedy czowiek wiadomie z tej pomocy nie korzysta i ulega podszeptom si Za, wity wycofuje si. Popenienie grzechu cikiego przerywa natychmiast wszelk czno czowieka ze witym. Pozostaje tylko przy nim jego Anio Str. Bg w swojej sprawiedliwoci zezwala niekiedy witemu na nakanianie grzesznika do skruchy za pomoc wewntrznych natchnie. Ma to miejsce wwczas, gdy zasugi czowieka przed popenieniem grzechu cikiego byy wiksze od jego winy. Jeeli skorzysta z tej szansy, wyrazi szczery al, wtedy przerwana ni cznoci ze witym zostaje przywrcona ponownie. Dlaczego nie wszystkie nasze proby s przez witych wysuchiwane? Powodw moe by kilka. Przede wszystkim trzeba mie pene zaufanie do Wszechwiedzy Opatrznoci Boej, gdy Bg wie czy spenienie danej proby bdzie na korzy proszcego, czy nie. Chrystus mgby nie tylko speni kad prob, ale take bardzo szybko przewartociowa dusz czowieka w podanym przez siebie kierunku. Nie czyni jednak tego, a daje duszy moliwo picia si w gr drog najeon wieloma trudnociami. Pragnie by dusza walczya z wasnymi sabociami i dziaaa w duchu wiary, a przede wszystkim mioci do swego Stwrcy. wici, ktrzy dziaaj wycznie za przyzwoleniem Boym, nie mog wic spenia kadej proby. Ponadto, nie kady umie si modli tak, jak tego pragnie Bg. A Chrystus wysuchuje naszych pragnie w oparciu o intensywno i stopie mioci do Niego i blinich. Jeli wity nie moe speni naszej proby, to w jego miejsce dostp do czowieka maj ze duchy. Podsuwaj mu one pomysy, ktre schlebiaj jego prnoci, snobizmowi i pysze. Czy wici w niebie wygldaj tak jak na ziemi w chwili mierci? Oczywicie nie, poniewa w niebie nie ma modziecw ani ludzi starych. Wszyscy s pikni i maj wiek Chrystusowy. Wyjtek stanowi dzieci, ktre nimi zostaj i przebywaj w Krgu Radoci. Jak naley y, aby osign wito? Odpowied znajdujemy w Rkopisie z czyca: "Prawdziwa wito polega na zapieraniu si siebie od rana do wieczora, na yciu w duchu ofiary, na staym odrzucaniu swego ludzkiego, ja", pozwalaniu Bogu na urabianie siebie wedug Jego myli, na przyjmowaniu z gbok pokor i w poczuciu wasnej niegodnoci ask pochodzcych z Jego dobroci, na utrzymywaniu siebie w moliwie staym przeywaniu obecnoci Boga, z jednoczesnym wykonywaniem wszystkich czynnoci na Jego oczach, tak by nie szuka innego ni On wiadka swych wysikw ani innej nagrody, ni od Niego pochodzca." Jak powstaj wici? Ostatnie stulecie w dziejach ludzkoci jest nie tylko er atomow, kosmiczn i elektroniki, ale take wiekiem witych. Poczwszy od roku 1634, kiedy to uproszczona zostaa procedura ogaszania witych, rang Bogosawionych uzyskao okoo 1400 osb, z czego znaczna cz w XX wieku. Jaka jest procedura zaliczenia przez Koci zmarej osoby w poczet witych? Skada si ona z kilku etapw, ale wstpnym warunkiem jest upyw czasu od mierci kandydata. Przepis mwi, e powinno upyn pidziesit lat od mierci do rozpoczcia procesu beatyfikacyjnego. Papie jednak moe uczyni wyjtek od tej zasady. Ma to miejsce w przypadku uznania zmarego za mczennika za wiar lub wwczas, gdy wito kandydata jest tak oczywista, e odkadanie beatyfikacji byoby zwyk biurokracj. Etap pierwszy. Najpierw musi by tzw. wola ludu. Jeli grupa osb uzna, e wspczesny im lub wczeniej zmary prowadzi witobliwy ywot, moe wystpi do lokalnego biskupa z propozycj uznania zmarego za witego. Biskup z kolei rozpatruje spraw i jeli uzna, e proces beatyfikacyjny jest uzasadniony i ma szans powodzenia, mianuje tzw. postulatora, ktrego zadaniem jest zgromadzenie danych o yciu kandydata na witego. Zadanie postulatora nie jest atwe. Musi on bowiem odwiedzi wszystkie miejscowoci, w ktrych kiedykolwiek przebywa jego kandydat. Musi te rozmawia z ludmi, ktrzy kandydata znali (jeeli tacy oczywicie jeszcze yj). Obowizkiem postulatora jest rwnie przeczytanie wszystkiego, co kiedykolwiek o kandydacie napisane lub co on sam napisa, wczajc w to take prywatn korespondencj. Praca postulatora jest wic nie tylko mudna i dugotrwaa, ale i kosztowna. Wielu kandydatw na witych odpada ju w pierwszym etapie tzw. Procesu Informacyjnego, kiedy okazuje si, e

19

pewne momenty w ich yciu nie byy zbyt witobliwe. Zostaj co prawda skreleni z listy kandydatw, ale pozostaje przy nich ju na zawsze tytu Sugi Boego. Etap drugi. Po zebraniu danych o kandydacie s one szczegowo badane przez odpowiedni komisj Stolicy Apostolskiej. Jeli na tym etapie kandydat nie odpadnie, otrzymuje tytu Bogosawionego. Oznacza to, e wierni mog oddawa mu cze lokaln, tzn. w danej diecezji lub na terenie danego kraju, ale nie w caym Kociele katolickim. Za pozwoleniem papiea, poski lub portrety Bogosawionego mog by umieszczane w kocioach. Ponadto na jego portrecie wolno malowa snopy promieni wietlnych, wychodzcych z gowy Bogosawionego. Etap trzeci. Ostatnim etapem udowodnienia witoci jest proces kanonizacyjny. Papie wyznacza adwokata zwanego w jzyku kocielnym Promotor fidei. Jego zadaniem jest podnoszenie wszelkich zarzutw i wysuwanie wtpliwoci majcych podway opini, e Bogosawiony prowadzi tak bogobojne ycie, i moe by ogoszony witym Kocioa katolickiego. Z kolei zadaniem prokuratora jest zbijanie tych zarzutw i usuwanie wtpliwoci. Ostateczne potwierdzenie czy kandydat moe zosta witym, czy pozosta Bogosawionym, daje sam Bg. W jaki sposb? Po prostu, dajc kandydatowi moc czynienia cudw. Jeli zostanie dowiedzione ponad wszelk wtpliwo, e kandydat uczyni trzy cuda, np. uzdrowi kogo w sposb nadprzyrodzony, kto si do niego o to zwraca, otrzymuje tytu Bogosawionego, a jeli w tej randze uczyni dalsze dwa cuda to nic nie stoi wwczas na przeszkodzie, by zosta kanonizowany. Beatyfikacji jak i kanonizacji dokonuje papie podczas specjalnej uroczystoci. Moe ona mie miejsce w Watykanie lub podczas pielgrzymki papiea do miejsca zwizanego z kandydatem.

Anioowie ciemnoci
Kim jest Szatan? Szatan (hebr. Satall- nieprzyjaciel, diabe) jest dawnym anioem, Lucyferem (ac. Lucyfer-Jutrzenka, Nosiciel wiata). By najdoskonalszym dzieem Boga. Otrzyma wadz nad innymi anioami i zasiada po lewicy Boga. Kierujc si pych, uwaa si za wadc wszystkiego co przez Boga zostao stworzone. Wbrew woli Stwrcy chcia by centraln postaci wiata. Nie doceni ani nie pogodzi si z planem Boym, ktry koncentrowa si wok osoby Chrystusa. Zdecydowa si na bunt przeciwko swemu Stwrcy i pocign za sob trzeci cze aniow. Liczy, e w ten sposb uda mu si panowa nad wiatem oraz zdoby wadz nad ludmi. Jak wiemy z Ksigi Rodzaju, zdoa skusi do grzechu pierworodnego naszych prarodzicw. Wedug Katechizmu Kocioa katolickiego (414): "Szatan, czyli diabe, i inne demony s upadymi anioami, ktrzy w sposb wolny odrzucili sub Bogu i Jego zamysowi. Ich wybr przeciw Bogu jest ostateczny. Usiuj oni przyczy czowieka do swego buntu przeciw Bogu." Kim s demony? Sowo "demon" jest pochodn greckiego daimon i oznaczao pocztkowo istot nadprzyrodzon, ktra nie miaa zabarwienia ani pozytywnego ani pejoratywnego. Dopiero w czasach chrzecijaskich demony, jako duchy pogaskie, zostay uznane za sugi szatana i wchodzce w skad si Za. Demony nigdy nie przybieray ludzkich postaci. To ich ohydny i przeraajcy wygld symbolizowa diabw i innych mieszkacw pieka. W ramach walki z Bogiem, szatan ma zsya swoje sugi na ziemi, aby zwodziy ludzi i powodoway rnego rodzaju nieszczcia. Czy Szatan i demony posiadaj tak sam moc jak anioowie w niebie? Posiadaj tak sam moc, ale w odwrconym od Boga kierunku. Mioci przeciwstawiaj nienawi, dobru zo, pokorze - pych, a nadziei zwtpienie. Szatan posiada pene rozumienie ducha doskonaego z tym, e wiadomoci dobra nie moe i nie chce spoytkowa. Jego sia jest tylko w zym. Ma pen wiadomo mocy Boej, pamita niebiask szczliwo. Poniewa spotkaa go sprawiedliwo Boa, dlatego nienawidzi jej. Jaki jest cel dziaalnoci Szatana? Od pocztku wiata toczy si nieustpliwa walka z Szatanem i anioami ciemnoci. Wiadomo te, e ataki si Za bd trwa do koca egzystencji czowieka na ziemi. Szatan, ktry zosta pokonany przez Boga-Czowieka oraz dziki Jego asce przez Najwitsz Maryj Pann, walczy teraz z Jego naladowcami. Nie mogc pozbawi nas ycia, stara si nas zwie i spowodowa, abymy przeciwstawili si Bogu. W ten sposb usiuje pokrzyowa plany Boe wzgldem ludzi i jak najwicej ich oderwa od Boga. Ich dusze zasil wwczas czelucie pieka. Bg dopuszcza ataki Szatana, poniewa ycie czowieka na ziemi jest prb wiernoci wobec Boga i szans na zdobycie osobistych zasug na ycie wieczne. aden wiek nie by wolny od knowa Szatana, ale obecnie sytuacja jest znacznie powaniejsza. Od lat przeywamy szatask ofensyw niemal na cayln wiecie. Obok zniszczenia Kocioa i jego czonkw, Szatan usiuje zniszczy prawd. Gdyby Prawda zostaa zaciemniona i zafaszowana, wwczas ludzie znowu znaleliby si we wadzy Szatana, gdy tylko

20

prawda moe nas wyswobodzi od niego i jego podstpnych dziaa. Atakujc i kuszc czowieka chodzi mu gwnie o to, eby czowiek w swojej osobistej i wolnej decyzji powiedzia Bogu "nie." Czy Szatan ponosi win za grzech naszych prarodzicw? Z Biblii wiemy, e Szatan by u samego pocztku pierwszego nieszczcia ludzkoci. W sposb podstpn z nienawici do Boga i ludzi, przyczyni si do grzechu pierwszych rodzicw, a ktrego skutki przeszy na ca ludzko. Grzech pierworodny wyrzdzi czowiekowi ogromne straty i to zarwno w sferze duchowej, jak i cielesnej. Przede wszystkim utraci wito i niemiertelno ciaa, a ponadto poczucie doskonaej wolnoci i piknoci. Czy za to wszystko naley wini Szatana? Bynajmniej. Szatan kama i kusi Ew, ale w najmniejszym nawet stopniu nie naruszy woli pierwszych ludzi. To oni, dysponujc pen wiadomoci i wolnoci powiedzieli Bogu "nie." Rwnie i obecnie, od naszej woli i wiadomoci zaley jakiego dokonamy wyboru. Czy Szatan ma woln rk w stosunku do ludzi? Bg dopuszcza dziaanie Szatana i aniow ciemnoci, ale nadal pozostaj oni zaleni od Jego wadzy. Nie mog dziaa na szkod ludzi bez przyzwolenia Boga. Jak stwierdza w. Augustyn: "Gdyby Bg da Szatanowi woln rk, to nikt z nas nie pozostaby przy yciu." Ataki i pokusy upadych aniow s dla ludzi znakomit okazj, aby zwraca si do Boga o pomoc, przezwyciy je, a tym samym uczestniczy w penym zwycistwie Chrystusa. Szatan nie kocha take za, ktre wok siebie roztacza, bo on nikogo ani niczego kocha nie potrafi. Jest pyszny, a musi ulega woli swego Stwrcy, ktry tylko do pewnego stopnia dopuszczajego dziaanie. Szatanowi wielkie cierpienie sprawia myl o doskonaoci Boej, o ktrej wie. Nie ma w nim miejsca na adne inne uczucie. On nienawidzi nawet wasnej nienawici, tak jak i samego siebie. Ma te wiadomo, e jego cierpienie bdzie trwa przez ca wieczno. Z zemsty i nienawici chciaby ca ludzko cign w otcha cierpie i rozpaczy, w jakiej sam si mczy. Dlatego ca swoj moc wyta w tym kierunku. Jakie sfery czowieka s najbardziej naraone na ataki Szatana? Wbrew powszechnemu przekonaniu, Szatan nie ma mocy bezporedniego dziaania na rozum i wol czowieka, gdy t sfer zachowa Bg dla siebie. Jak pisze Wanda Malczewska w ksice Wizje, przepowiednie, upomnienia: "Bg sam moe tylko wnika do wntrza duszy ludzkiej i porusza w niej spryny woli, nie zadajc gwatu. Szatan moe natomiast oddziaywa bezporednio na ludzkie ciao, na zmysy zewntrzne i wewntrzne, a zwaszcza na wyobrani i na pami, jak rwnie na namitnoci, ktrych siedliskiem jest podanie zmysw. T za drog moe porednio oddziaywa na wol czowieka, ktr rnorakie poruszenia zmysowe pobudzaj, by udzielia zgody na zo." Czy Szatan wdar si rwnie i do Kocioa? Niestety, tak dzieje si ju od dawna, o czym wiadcz rne przeomy z historii Kocioa. Oficjalnie da temu wyraz papie Pawe VI w homilii wygoszonej w bazylice w. Piotra w dniu 29 czerwca 1972 roku. Oto wybrane fragmenty wystpienia Ojca witego, skierowane do kardynaw i korpusu dyplomatycznego: "Odnosimy wraenie, e przez jak szczelin wdar si do Kocioa Boego swd Szatana. Jest nim zwtpienie, niepewno, zakwestionowanie, niepokj, niezadowolenie, roztrzsanie. Brak zaufania do Kocioa w. Natomiast darzy si zaufaniem pierwszego lepszego wieckiego "proroka", wypowiadajcego si przy pomocy prasy lub przemawiajcego w jakimkolwiek ruchu spoecznym i da si od niego formuek dla prawdziwego ycia. Nie myli si przy tym, e my te formuy ju posiadamy! Nasz wiadomo opanowao zwtpienie. (...) Nauka staje si rdem zamieszania, a nawet absurdalnych sprzecznoci. Uwielbia si postp, aeby go zaraz przez dziwaczne i radykalne rewolucje zniszczy, by zaprzeczy osigniciom i wrci do prymitywu pomimo, e niedawno tak bardzo chwalono postp. Rwnie i w Kociele panuje klimat niepewnoci. Naleao sdzi, e po Soborze soce zajanieje nad Kocioem witym. Zamiast soca mamy chmury, burze, ciemnoci, szukanie, niepewno. Mwimy o ekumenizmie a codziennie coraz bardziej rozdzielamy si. Tworzymy przepacie zamiast je zasypywa! Jak mogo to nastpi? Sdzimy, e spowodowaa to nieprzyjazna moc. Jej imi jest Szatan, ta tajemnicza istota, o ktrej wzmiankuje w. Piotr w swoim licie. Jak mwi czsto Chrystus w Ewangelii o tym nieprzyjacielu ludzi! My wierzymy w co (albo kogo) pozanaturalnego, co przyszo na wiat, aby go zawika, zniszczy owoce ekumenicznego Soboru, zahamowa rado Kocioa, ktry urzeczywistni swoje samouwiadomienie. Dlatego chcemy dzi, bardziej ni kiedykolwiek w obecnym pooeniu wykona przez Boga w. Piotrowi powierzone zadanie - umacnia naszych braci w wierze!" Jak Szatan i anioowie ciemnoci traktuj dusz, ktra im ulega? Szatan i demony dla swych ofiar odczuwaj wielk pogard. Nienawidz ich za sabo, ulego, naiwno i gupot. Dlatego w sposb tak okrutny, gdy osign swj cel, zncaj si potem nad tymi duszami. Diabe z lku jest przed obliczem Boga posuszny i sprawiedliwy, natomiast wobec ludzi kieruje si tylko nienawici. Kim s ze duchy? W literaturze przedmiotu brakuje jednomylnoci. Jedni uywajc okrelenia "ze duchy" maj na myli diabw,

21

Zob. Ks. Ottawio Michelini Ordzia Pana Jezusa do kapanw. Jest to nie majca sobie rwnej ksika opisujca midzy innymi sposoby dziaania Szatana oraz podaje skuteczne rodki do jego pokonania. Niezalenie od tego ksika ta ukazuje ca gbi tajemnicy Kocioa walczcego, triumfujcego i cierpicego. [Przypis wydawcy]
6

demonw, a drudzy potpione dusze ludzi, ktre dziaaj na ziemi. A jak jest naprawd? Duo wiata na ten temat rzucia F. Horak. Wedug niej, ze duchy to potpione dusze ludzi "wysoko ongi przez Boga obdarzonych." Dziki cechom swojego charakteru, s do skuteczne w dziaaniu, szczeglnie jeli dostrzeg w czowieku najmniejsz chociaby dobrowoln skonno do za. Rwnie gdy kto si zastanawia, jak obra drog postpowania, podsuwaj mu wygodne dla siebie rady. Duchy ze, poniewa s duchami wyszymi w swoim gatunku, rzadko zajmuj si ludmi sabymi i atwo ulegajcymi niekorzystnym dla siebie wpywom. Takie osoby zostawiaj zwykle duchom marnym lub bardzo marnym, ktre s w stanie sobie z nimi poradzi. Sami natomiast dziaaj najczciej w pobliu ludzi mocnych, zdolnych i o duych moliwociach, a szczeglnie wok ludzi wadzy, ktrzy mog zdziaa wiele za. Postpuj wwczas bardzo umiejtnie, z du znajomoci psychologii, skonnoci i dziedzicznych obcie tych ludzi. Staraj si im wtedy pomaga i usuwa z ich drogi przeszkody. Co to s duchy marne i duchy bardzo marne? S to dusze potpione najnisze w hierarchii si Za. To dusze ludzi, ktrzy z wasnej winy osignli niski poziom doskonaoci. Dlatego ich wiadomo i moliwo dziaania s ograniczone. Czowiek, ktry pozwoli opanowa swoj dusz duchom marnym, jest peen wewntrznych sprzecznoci, gnunoci i niezdecydowania. Poniewa s to duchy sabe, to dziaaj gromadnie. Niekiedy wielu z nich otaczajednego czowieka. One s tymi, ktre - jak pisze F. Horak - gdy gos sumienia odzywa si w czowieku, podszeptuj mu pozornie tylko rozsdne i idce po najmniejszej linii oporu usprawiedliwienia. Ich zadaniem jest hamowanie, a wic cofanie si czowieka w rozwoju, bo kto nie dwiga si ku grze, ten opada. Ich dziaanie mona porwna do wodorostw lub bluszczu, ktre s jako pojedyncze roliny do sabe, ale w wikszej iloci mog kogo ob ezwadni i przyczyni si do jego upadku. Czy ze duchy mog w naszym umyle same wytwarza myli? Wedug w. Tomasza z Akwinu: "Ze duchy same nie mog wytwarza myli w naszym wntrzu, gdy dziaanie naszego umysu zaley od naszej woli i jej podlega - ale w tym znaczeniu diabe jest "podpalaczem" umysu, e pobudza do mylenia lub do podania rzeczy pomylanych albo drog przekonywania, albo wzniecajc uczucie lub namitno." Czy oprcz Anioa Stra czowiek ma rwnie swojego zego ducha? Czowiek oprcz Anioa Stra ma rwnie i jego przeciwwag. Najczciej jest nim jeden lub wicej zych duchw i tzw. duchw marnych, ktre tocz z nim ustawiczn walk. Dopuszczajc siy Za do czowieka, Bg daje mu szans zdobycia sobie zasug. Jeeli czowiek walczy skutecznie z atakami i pokusami podsuwanymi przez zego ducha, jest to dla niego bardzo poyteczne, poniewa bez walki nie ma zwycistwa nad samym sob. Paradoksalnie, obrona przed Zem moe przynie nawet wiksz korzy ni wpyw Anioa Stra. Jaki wpyw na ludzi maj demony? Wspomniany wczeniej, Peter Kreeft, wymienia trzy poziomy demonicznego wpywu na ludzi: * Pokusa - dotyka kadego czowieka. * Napa - dotyczy nie caej ludzkoci o przejawia si w postaci gbokiego smutku, depresji lub zewntrznych nieszcz. * Optanie - zdarza si najrzadziej i praktycznie ma miejsce w przypadku osb, ktre umoliwiaj Szatanowi i demonom zawadnicie nimi. Jedn z furtek, przez ktre wlizguje si do duszy Zo, jest szeroko rozumiany okultyzm i niektre praktyki parapsychologiczne, m.in. magia, czary, wrbiarstwo, spirytyzm i satanizm. Jakie s formy dziaania Szatana w stosunku do ludzi? Nikt tego dokadniej nie przedstawi ni gwny egzorcysta Rzymu, o. Gabriele Amorth6 . Wedug niego, kady czowiek naraony jest na kuszenie zwyczajne, a w okrelonych przypadkach Bg zezwala na dziaanie nadzwyczajne Szatana i jego upadych aniow. Dziaania te mog przybra nastpujce formy: * Cierpienia fizyczne zadawane przez Szatana w zewntrzny sposb, m.in. bicie, okadanie kijem, chostanie itp. * Optanie diabelskie, ktre ma miejsce wwczas, gdy zy duch opanuje ciao czowieka. * Drczenie diabelskie - s to rne utrapienia i choroby. * Obsesja diabelska, ktra moe przejawia si w niespodziewanych napadach, obsesji, myli o samobjstwie itp. * Napady diabelskie - s to napady zego ducha na domy, przedmioty i zwierzta. Dlaczego Bg poddaje ludzi prbie przez Szatana? Jak wiemy ze Starego Testamentu, Lucyfer poddany przez swego Stwrc prbie - zawid. Pocign rwnie przeciw Bogu aniow, ktre podzieliy jego los. Z ulubieca, zasiadajcego po lewicy Boga, sta si Szatanem. Pomimo potpi-

22

enia zarwno on jak i jego zwolennicy zachowali natur aniow i zwizane z tym wielkie siy duchowe. Nadal stanowili i stanowi potn osobowo. Jak pisze o. Bonifacius Gunther w ksice Szatan istnieje naprawd, Bg w swoich zamysach pozwoli Szatanowi kusi w raju pierwszych rodzicw, aby rwnie i ich podda prbie. Na swoje i nasze nieszczcie take i oni zawiedli. I wtedy Bg ich nie odrzuci, lecz pozostawi otwart moliwo nawrcenia. Obieca Odkupiciela zarwno im, jak i dla caego rodu ludzkiego. Kady czowiek musi przej prb tu na ziemi i od niego samego zaley jak przyjmie ask Chrystusa i jak j wykorzysta. Przede wszystkim czy naladuje Zbawiciela i w walce yciowej przeciwstawia si Szatanowi. Niebezpieczestwo polega na tym, aby potga Szatana nie zostaa le oszacowana. Trzeba sobie uwiadomi, e Szatan mimo tak ogromnej mocy - nie posiada wadzy nad nami, gdy jest cakowicie zaleny od Boga, bez ktrego natychmiast rozpynby si w nico. Za moc, ktr dysponuje, nie jest jego moc, lecz pochodzi od Boga. Moemy porwna to do sw Chrystusa wypowiedzianych do Piata: "Nie miaby adnej wadzy nade Mn, gdyby ci jej nie dano z gry" ( J 19,11). Dlaczego Bg udzieli tak duej wadzy Szatanowi? Mona najkrcej odpowiedzie, e taka widocznie bya wola Boga. My tej tajemnicy nie znamy, a jedynie moemy snu przypuszczenia, czyli spekulowa. Z ludzkiego punktu widzenia, moe jednak zastanawia, dlaczego Bg niewiernemu, upademu anioowi udzieli a tak ogromnej wadzy? Zdaniem wymienionego wczeniej o. B. Gunthera, Bg dopuszczajc dziaanie Szatana i czsto zwizane z tym cierpienia duchowe i fizyczne, czyni to z niezgbionej mioci do czowieka. Chce bowiem, aby jeli jest to zbuntowany grzesznik, wstrzsn nim i owieci jego umys, aby raz jeszcze dokona wiadomego i dobrowolnego wyboru na ca wieczno, aby dowiadczajc za, bardziej pragn i pokocha Dobro i Prawd. Bg te chce, aby czowiek lepiej pozna swoj uomno, niedoskonao i sabo, a take ndz i nico. Chce, eby uwiadomi sobie cakowit zaleno we wszystkim co dobre od Boga i aby bezgranicznie zaufa Jego Miosierdziu. W planach Boych rwnie chodzi o to, aby ludzie niczego co dobre, nie przypisywali sobie, wasnym siom i zdolnociom, gdy wszystko to otrzymalimy od Boga bez adnych naszych zasug, a jedynie dla Jego i naszej chway. Cierpienie moralne i fizyczne przyjte z cakowitym poddaniem si woli Boej i zczone z ofiar Chrystusa ma warto nieskoczon. W ten sposb skadamy z siebie wraz z Chrystusem yw ofiar Bogu Ojcu jako wynagrodzenie za grzechy wasne i blinich, majc swj udzia w dziele wspodkupienia wiata, a przy tym oczyszczamy i uwicamy siebie. W przeciwnym wypadku wbio by nas w pych i wydawaoby si nam, ze szczcie nasze polega na widzialnej wielkoci ziemskiej. Czy kade zo pochodzi od Szatana? Z pewnoci nie kade zo pochodzi od si nieczystych. Mona przyj, e nawet w wikszoci przypadkw ma charakter naturalny, np. pochodzi od ciaa. Prawd jednak jest, e nawet tymi rdami zmysowymi porednio steruje Zo. w. Pawe w Licie do Tessaloniczan pisze, e kto nie czuwa nad sob, nie narzuca sobie pewnego rygoru moralnego, poddaje si wpywowi "tajemnicy nieprawoci" i ktra sprawia, e niepewne jest nasze zbawienie. Jak naley si broni przed zymi duchami? Jeeli nie zachodzi przypadek optania, to skuteczne s modlitwy, w tym egzorcyzmy do prywatnego odmawiania, jamuna, sakramenty, zwracanie si o pomoc do Jezusa, Maryi, aniow i witych. Gdy mamy do czynienia z optaniem, wwczas potrzebne s egzorcyzmy odprawiane wedug specjalnego rytuau przez kapana egzorcyst. Dlaczego podczas egzorcyzmw tak trudno jest wypdza ze duchy? Ze duchy nienawidz przebywa w piekle. Jeeli znajduj si poza nim, np. w czowieku, aby go nieustannie kusi w kierunku za, to staraj si pozosta w nim jak najduej i uzyska jak najlepsze dla siebie zasugi u Szatana. Gdy zy duch zostanie wypdzony przez egzorcyst, musi wraca do pieka, gdzie czekaj go jeszcze wiksze cierpienia, dlatego broni si przed tym ze wszystkich si. Potwierdzenie takiego stanu znajdujemy m.in. na kartach Ewangelii w. ukasza, kiedy to Jezus wypdza ze duchy, ktre optay pewnego czowieka z Gadary. Wwczas to prosiy Go, aby im nie kaza odej do Czeluci, a pozwoli wej w pasce si obok stado wi (k 8,31-32). Czy ze duchy za przysparzanie cierpie ludziom ponosz kar lub uzyskuj nagrod? Ze duchy staraj si kusi ludzi i zyskiwa uznanie swoich przeoonych w piekle. Czsto przysparzaj ludziom, w ktrych s ciele, wielu cierpie. Mimo e nie odnosz z tego adnej korzyci, czyni to dla samej przyjemnoci przysparzania cierpie. Poniewa Bg jest sprawiedliwy, to zy duch za kade spowodowane cierpienia ludzi odpowiada powikszeniem dla siebie kary wiecznej. Na przeciwstawnym biegunie znajduj si anioowie. Mianowicie, za dobro, ktre wywiadczaj ludziom, dostpuj zwikszenia swojej chway. Dlatego warto zwraca si do nich o pomoc jak do najlepszych przyjaci tu na ziemi, gdy dla siebie zdobywamy zasugi na ycie wieczne, a anioom przysparzamy chway. Czy Szatan moe pozornie pomaga ludziom, aby pniej ich atwiej mc pognbi? Takich przypadkw na przestrzeni wiekw do chwili obecnej mona spotka bardzo wiele. Z waciw sobie przebiegoci Szatan i upade anioy usiuj sprowadzi czowieka na manowce i nie dopuci, aby zaj utracone przez nich

23

miejsca. Do celu zmierzaj chytrze i podstpnie. Czsto posuguj si rzeczami z pozoru dobrymi, aby ich pniej zwie na z drog lub wmawiaj czowiekowi, e wszystko zawdzicza tylko sobie, e powinien zaniecha dalszych wysikw nad wasnym rozwojem. Dlatego wikszo obdarowanych nawet nie uwiadamia sobie, e "dary" pochodz od Szatana lub demonw. Gdy niektrzy si zreflektuj, to al im jest z nich rezygnowa i coraz bardziej uzaleniaj si od swojego nowego pana. Jakie to mog by "dary"? Czsto s nimi zdolnoci parapsychologiczne, np. jasnowidzenie, zdolno do uzdrawiania, wychodzenie poza swoje ciao, hipnoza, pismo automatyczne, wrbiarstwo, wewntrzne gosy, ktre nakazuj okrelone zachowanie, sukcesy w muzyce satanistycznej lub sztuce obraajcej Boga itp. Nie znaczy to wcale, e nie ma u niektrych osb autentycznych takich zdolnoci, jak np. jasnowidzenie czy zdolnoci lecznicze, ale s to wwczas charyzmaty Ducha witego. Dlatego pochodzenie i charakter takich zjawisk powinny zbada kompetentne osoby. Dlaczego siy Za z tak nienawici dziaaj na szkod czowieka? Czyni to z nienawici do Boga i zazdroci ludziom powoanym do szczcia uczestniczenia w yciu Boym, ktre one utraciy. Dlatego wytaj ca swoj moc, aby nas odwie od Boga i przeszkodzi osign zbawienie wieczne. Szatan i podlegli mu anioowie, utraciwszy szczcie wieczne, nie mog znie tego, e utrzymujemy kontakt z Bogiem, a po mierci i oczyszczeniu si, z Nim bdziemy przebywa. Chc nas od tej aski oderwa swoimi kamstwami, gdy wiedz, e ci, ktrzy pjd za nimi, stan si ich niewolnikami i podziel ich los. Czy osoby yjce w opinii witoci rwnie przeywaj ataki Szatana? Kady czowiek wierzcy przeywa w jaki sposb ataki Szatana. Moe to by wewntrzne kuszenie lub bezporednie szataskie udrki ze strony otoczenia. Natomiast kady mistyk czy osoba witobliwa s jeszcze o wiele bardziej dowiadczani atakami Szatana. Tam, gdzie Bg z mioci pochyla si nad dan dusz, rwnie dostp ma i szatan. Potwierdzaj to biografie witych i mczennikw, ktrzy na ziemi przechodzili o wiele cisz prb ni zwykli miertelnicy, aby sobie pniej zasuy na wiksz chwa w niebie. Dlaczego mier Jezusa na krzyu staa si klsk Szatana? "Szatan, ktry jest ywym grzechem i nienawici - pisze ks. Marian Polak w ksice Anioowie w historii zbawienia - nie poj tego, e kuszc ludzi do zadania Chrystusowi straszliwych mk i mierci, tym samym przygotowa dla siebie ostateczn klsk: otrzyma mierteln ran w gow, czyli zosta ostatecznie pokonany (zob. Rdz 3,15; l Kor 2,68)." Z Ewangelii w. Jana wiemy, e Chrystus przepowiedzia to Szatanowi mwic: "Teraz odbywa si sd nad tym wiatem. Teraz wadca tego wiata zostanie wyrzucony precz" ( J 12,31). Wczytujc si w sowa Apokalipsy moemy zrozumie, e Szatan zosta przez Chrystusa pokonany i chocia nasila swe ataki, to przyblia si jego ostateczna klska i wrzucenie na wieczno do morza siarki i ognia nieugaszonego (zob. Ap 20,10). Kto moe egzorcyzmowa? Wedug wadzy przekazanej przez Chrystusa, odprawia egzorcyzmy w potocznym rozumieniu tego sowa moe kady chrzecijanin. Pojcie to naley jednak ucili. Mianowicie, owe przyzwolenie dotyczy modlitw o uwolnienie od zego ducha. W modlitewnikach czsto s one okrelane jako egzorcyzmy do prywatnego odmawiania lub egzorcyzmy powszechne. Nazywanie tych modlitw egzorcyzmami jest jednak niewaciwe. Najbardziej znanym takim egzorcyzmem powszechnym jest ten, ktry uoy, ustanowi i rozpowszechni papie Leon XIII, po swojej wstrzsajcej wizji z 1884 roku. Specjalistycznego przygotowania wymagaj natomiast egzorcyzmy w cisym tego sowa znaczeniu, majce na celu wypdzenie z optanego demonw lub zych duchw. Koci ustanowi w tym celu specjalne sakramentalia - egzorcyzmy. Mog ich udziela wycznie biskupi lub upowanieni przez nich kapani - egzorcyci. Takie wymogi okrela m.in. Kodeks Prawa Kanonicznego. Kapani - egzorcyci musz wykonywa swoj funkcj cile wedug ustanowionego przez Koci rytuau. A oto tre modlitwy do w. Michaa Archanioa, uoonej przez papiea w. Leona XIII. Decyzj papiea modlitwa ta bya odmawiana w pozycji klczcej w caym Kociele po zakoczeniu Mszy w.: "wity Michale Archaniele wspomagaj nas w walce, a przeciw niegodziwoci i zasadzkom zego ducha bd nam obron. Niech go Bg pogromi raczy, a Ty Ksi wojska niebieskiego, Szatana i inne ze duchy, ktre na zgub dusz po tym wiecie kr, moc Bo str do pieka. Amen." Czy zy duch moe czowiekowi zadawa cierpienia fizyczne? Zy duch moe w niektrych przypadkach powodowa dolegliwoci fizyczne. Najczciej dzieje si tak z winy czowieka, ale niekiedy rwnie z dopustu Boego. Koci rozrnia cztery rodzaje takich przypadkw: . Dopust Boy. Nie zachodzi tu wina czowieka, lecz dziaanie zego ducha. Bg czasami dopuszcza takie dziaanie,

24

dajc czowiekowi moliwo wiczenia si w znoszeniu cierpienia, pokorze i cierpliwoci. . Zaczarowanie. Nie ma tu na og winy osoby, ktra staa si ofiar czarw, ale kogo innego, kto rzuca czary lub zleca to czarownikowi. Niestety, z czarw obecnie si miejemy, a one obiektywnie istniej. .Trwanie w grzechu cikim.To najczstszy rodzaj zadawania cierpie fizycznych przez zego ducha, poniewa zatrwaajco wzrasta ilo osb yjcych w grzechu cikim. Wachlarz takich osb jest niezwykle szeroki, m.in. sponsorzy i redaktorzy pism pornograficznych deprawujcych modzie, aby pozbawi j inteligencji i wykorzysta do walki z Prawd i Kocioem w., kobiety i ginekolodzy, ktrzy morduj nienarodzone jeszcze dzieci, osoby w zwizkach niesakramentalnych, aktywni homoseksualici, zniewoleni alkoholem, narkomani itp. . Przebywanie w miejscach, w ktrych wystpuje szczeglnie silne dziaanie zego ducha. W XXI wieku takie sformuowanie moe niektrych mieszy, ale to nie zmieni faktu, e w niektrych miejscach zo jest silniejsze ni gdzie indziej. Naley do nich np. udzia w seansach spirytystycznych, rytuaach satanistycznych, wyznawanie kultu Szatana czy uprawianie magii, a take przynaleno do rnych stowarzysze, fundacji, organizacji (szczeglnie masonerii) i partii politycznych wrogo nastawionych do Prawa Boego. Czsto wiele osb korzysta z porad i zabiegw rnych uzdrowicieli, "odczyniaczy" urokw itd. Nieraz s to osoby uwaajce si za katolikw i majce w swoich gabinetach krzye czy wite obrazy. W rzeczywistoci jednak uprawiaj oni magi, w ktrej odwouj si do pomocy zych duchw. Ich "pacjenci" po takich terapiach czuj si zwykle jeszcze gorzej i to zarwno na ciele, jak i na duszy. Czy mona odrni optanie od choroby psychicznej? Czsto optanie jest przez lekarzy i psychiatrw mylone z chorob psychiczn. Rzadko lekarze przyznaj si, e u ich pacjenta wystpuj objawy, ktre wykraczaj poza spektrum oznak chorb naukowo rozpoznanych. Mimo e przypadki optania stanowi powany problem do zdiagnozowania, to dowiadczony ezgorcysta ustali to na og bezbdnie. Szkopu w tym, e lekarze ani rodziny optanego niezwykle rzadko zwracaj si o pomoc do egzorcysty. Gorzej, gdy nie wierz w optanie diabelskie i bezskutecznie "faszeruj" optanego rodkami farmakologicznymi i stosuj mczc psychoterapi, pogarszajc tylko jego stan duchowy i biologiczny. Medycyna nie chce przyzna si do przypadkw, ktrych rozpoznanie i leczenie przekracza jej moliwoci. Jakie s najczstsze objawy optania? Najsynniejszy wspczesny egzorcysta, o. Gabriele Amorth, w ksice Wyznania egzorcysty ujawnia szczegy badania osb podejrzewanych o optanie. Najpierw egzorcysta przeprowadza rozmow z t osob, aby ustali czy istniej uzasadnione powody, aby j podda egzorcyzmowaniu. Nastpnie zwraca uwag na ewentualne wystpowanie u niej blu fizycznego. Z dowiadczenia bowiem wiadomo, e ze duchy atakuj najczciej gow i odek. Mog pojawia si ostre ble gowy, niewraliwe na rodki przeciwblowe, zaniedbywanie si w nauce lub pracy oraz wyrane osabienie pamici. Z innych objaww zdarza si mwienie nieznanymi jzykami lub ich rozumienie, dysponowanie du si fizyczn, znajomo rzeczy odlegych i ukrytych. Charakterystyczne zachowanie wikszoci osb optanych to: wstrt do wszystkiego co wite, zaprzestanie modlitw, chodzenia do kocioa, rozdranienie, zniewaanie przedmiotw witych, blunienie oraz agresja w stosunku do najbliszego otocze nia. Oprcz gowy i odka, ze duchy mog podrania szyjk odka, znajdujc si tu pod mostkiem. W przypadku blw fizycznych charakterystyczne jest to, e nieskuteczne na nie s rodki farmakologiczne. W poduszkach lub materacach osb dotknitych przez zego ducha czsto znale mona rnego rodzaju przedmioty, np. kosmyki wosw, kawaki nici, figurki zwierzt, laleczki, kamyki, wsteczki, pira itp. Przedmioty te wskazuj na zwizek z magi lub gusami. Jeeli badajcy na podstawie powyszych objaww dojdzie do wniosku, e ma do czynienia z dziaaniem zego ducha, wwczas dokonuje egzorcyzmu. Czy nie wydaje si, e w ostatnich latach Szatan odnosi zwycistwo nad wiatem i nad ludmi? Szatan wie, e ma mao czasu, dlatego dy do upadku jak najwikszej liczby ludzi, aby utworzy pniej z nich swoje krlestwo. Prbuje wic kusi ich materialistycznym i wybitnie konsumpcyjnym, a jednoczenie bezideowym stylem ycia. W tej walce wydaje si, e Szatan i jego zastpy odnosz zwycistwo, ale to tylko zudne wraenie, gdy w walce z siami Za nie jestemy osamotnieni. Ostateczne zwycistwo naley do Chrystusa. Pisze m.in. o tym w. Jan Ewangelista: "Syn Boy objawi si po to, aby zniszczy dzieo diaba"( J 3,8). Ale a do swojego drugiego przyjcia Chrystus daje ludziom szans nawrcenia si, uzyskania Jego przebaczenia i otwarcie si na dziaanie Ducha witego, ktry nas owieci i umocni w dobrym. W tym dziele moemy prosi o pomoc Matk Najwitsz, Aniow i witych.

25

Czy mona skutecznie przeciwstawia si atakom zych duchw? Odpowied na to pytanie moemy znale w dziele ycie, autorstwa w. Teresy z Avila. Wyraa w nim ona wielk wiar w potg Boga. Skoro ze duchy s Jego niewolnikami, to uwaa, e nie mog adnej krzywdy wyrzdzi temu, kto wiernie suy Bogu. W trudnych chwilach braa krzy do rki i Bg dodawa jej tyle odwagi, e gotowa bya wzywa kusicieli do walki. wita wyznaa, e dziki modlitwom i sakramentaliom, to raczej ze duchy jej si lkay, ni ona ich. Byy wobec otrzymanej przez ni mocy od Boga tak tchrzliwe, e gdy tylko poczuy, e ich si nie boi i gardzi nimi, traciy wszelk odwag. "Wrogowie ci - pisze wita - napadaj tylko takich, ktrzy uciekaj od walki i atwo si poddaj lub gdy Bg pozwala, aby ich pokusy i udrczenia byy na wikszy poytek tych, ktrzy s Jego sugami. Czy wiecie, kiedy czarci napawaj nas strachem? Wwczas, gdy sami sobie dajemy powd do strachu poprzez nasze przywizanie do czci, do rozkoszy i do bogactw tego wiata. Wtedy, kochajc si w tym i podajc tego, czym winnimy si brzydzi, sami w ich rce skadamy or, ktrym powinnimy si broni przeciw nim i doprowadzamy ich do tego, e pokonuj nas i nam wyrzdzaj wielkie szkody. Lito pojawia si na myl o tym, a przecie wystarczyoby uchwyci si krzya i obrzydzi sobie te dobra dla mioci Boga, a wtedy zy duch bdzie bardziej ucieka ni my od zarazy. Zy duch kocha kamstwo, sam jest kamstwem i nigdy si nie sprzymierzy z tym, kto postpuje w prawdzie. Ale gdy u kogo widzi zamiony umys, tego zrcznie doprowadza do cakowitego zalepienia, a gdy zauway, e kto jest tak lepy, e swoje szczcie pokada w dobrach tego wiata, tak bahych i maych jak dziecinne zabawki, z takim te postpuje jak z dzieckiem i miao rzuca si na niego, nie raz, ale wiele razy." W czym ze duchy mog szkodzi czowiekowi? Okazuje si, e ze duchy mog szkodzi ludziom w wieloraki sposb. Omawia je ks. G. Amorth w Wyznaniach egzorcysty. Oto najczstsze przypadki: * Szkody na zdrowiu. Jak ju wspomnielimy, ze duchy posiadaj moc sprawiania ludziom nie tylko cierpie psychicznych, ale take i fizycznych. Ble te mog mie charakter cigy, okresowy lub tylko podczas egzorcyzmw. Rytua, obowizujcy egzorcystw, zaleca w takich przypadkach czynienie nad bolcymi miejscami znaku krzya i kropienie wod wicon. Zwykle to wystarcza, a w powaniejszych przypadkach dolegliwoci lub choroba ustpuje po udzieleniu przez egzorcyst odpowiednich bogosawiestw (modlitw). * Stany nerwowoci. Zdarza si, e zy duch moe powodowa trudne do wyleczenia stany nerwowoci. Zwykle dotyczy to osb najbliszych, co bardzo komplikuje lub w konsekwencji prowadzi do rozbicia maestwa, zerwania narzeczestwa lub przyjani, a najczciej z bahych powodw wzbudza w rodzinach niesnaski, sprzeczki, ktnie i awantury. Moe te wywoywa pustk uczuciow, wskutek ktrej osoba taka nie potrafi kocha i yje w osamotnieniu. * Sfera zawodowa. Najczciej s to problemy zwizane z prac. Z nieuzasadnionych powodw dana osoba nie moe znale pracy lub j lekkomylnie porzuca. Na szczeblu menederskim przejawia si to popenianiem kardynalnych bdw lub nastpuje splot niekorzystnych dla firmy wydarze. * Pesymizm. Przykre wydarzenia odbijaj si na psychice i skaniaj do pesymizmu. Taki czowiek postrzega ycie w ciemnych barwach. Zaczyna przejawia niezdolno do przeywania radoci, optymizmu i nadziei. * Skonnoci samobjcze. To najgroniejsze dziaanie zego ducha na czowieka, kiedy to prbuje najpierw doprowadzi go do rozpaczy, a nastpnie do samobjstwa. W tym jednak przypadku niezwykle skuteczna jest pomoc Opatrznoci Boej. Psychiatria i psychologia nie maj tu nic do powiedzenia, gdy chodzi tu o chorob duszy, ktr tylko Bg moe uleczy lub uwolni z udrk zych duchw. Jeeli osoba taka zwrci si o pomoc do Kocioa, to na og bardzo szybko nastpuje u niej radykalna poprawa zdrowia psychicznego. Czy ze duchy maj obowizek odpowiada na pytania egzorcysty? Nie maj takiego obowizku i bardzo niechtnie uczestnicz w takim dialogu. Egzorcysta stara si je do tego zmusi. Jak ujawnia ks. G. Amorth, ze duchy odpowiadaj na pytania tylko w przypadku rzeczywistego optania. Bywaj wwczas bardzo rozmowne, co wynika z ich podstpnej natury. W ten sposb d do rozproszenia uwagi egzorcysty i uniknicia odpowiedzi na zasadnicze w tej sprawie pytania. Kady egzorcysta musi trzyma si zasad podanych w Rytuale, m.in. nie powinien zadawa pyta nieuzasadnionych lub z ciekawoci, a pyta o imi zego ducha oraz czy jest sam, czy jest ich wicej, a take kiedy i w jaki sposb wszed w dane ciao i kiedy zamierza je opuci? Pierwsze i najwaniejsze pytanie dotyczy imienia zego ducha. Wyjawienie bowiem imienia jest dla zego ducha porak. Drugie wane pytanie dotyczy iloci zych duchw w ciele? W przypadku ich liczby mnogiej, zawsze jest przywdca. Gdy nosi on imi biblijne, to zalicza si do najtrudniejszych przeciwnikw, wysoko postawionych w diabelskiej hierarchii. Przywdca zawsze opuszcza ciao jako ostatni.

26

Trzecie pytanie dotyczy czasu i okolicznoci wniknicia w ciao. Jeeli okae si, e zy duch wszed w ciao wskutek czarw, to naley ustali w jakich okolicznociach do tego doszo. Jeli osoba spoya co zaczarowanego, to powinna to zwymiotowa. W przypadku ukrycia jakiego przedmiotu zwizanego z gusami, trzeba ustali, gdzie si znajduje, odszuka i spali. Co zy duch odczuwa podczas egzorcyzmw? Zy duch autentycznie cierpi i zadaje cierpienie osobie, w ktrej ciele przebywa. Niekiedy te cierpienia to dla ducha istne katusze. Niczym ogie "parz" go takie sakramentalia jak: krzy, woda wicona egzorcyzmowana, oleje wite egzorcyzmowane czy relikwie witych. Najbardziej jednak trudne do zniesienia s dla zego ducha wypowiadane teksty egzorcyzmw, zwane te bogosawiestwami. Wykrzykuj wwczas, e bardziej ich "parz" ni ogie piekielny. Czy wszystkie ze duchy maj imiona? Zdaniem demonologw tak, ale s to nie tyle imiona wasne, co oznaczajce penione przez nich funkcje lub wykonywane zadania. Najsilniejsze duchy nosz, podobnie jak i w przypadku aniow w niebie, imiona biblijne lub nadane im przez Tradycj. Nale do nich m.in.: Szatan, Belzebub, Lucyfer, Asmodeusz czy Zabulon. Inna grupa diabelskich imion wywodzi si od celu, do ktrego d, np. Zagada, Zniszczenie, Ruina. Jeszcze inna grupa imion dotyczy rnych odcieni Za, wszak Zo niejedno ma imi, np. Przeraenie, Zazdro, Zawi, Podstp, Niezgoda czy Rozwizo. Co si dzieje ze zymi duchami wypdzonymi z optanego? Po wyjciu z ciaa zy duch skazany jest na powrt do pieka, gdzie ju na zawsze skazany bywa na potpienie. Dla takiego ducha oznacza to wieczn mier, poniewa nie moe ju robi tego, co najbardziej lubi, czyli kusi i dokucza ludziom. Jakimi osobami najatwiej udaje si zawadn zym duchom? Ks. G. Amorth bez wahania odpowiada, e s nimi ludzie modzi. Wynika to z niewielkiego dowiadczenia yciowego, zaniedba wychowania religijnego, odchodzenia modziey od Boga, kryzysu wszelkich wartoci, uleganiu konsumpcjonizmowi i rnym przejawom patologii spoecznej. Modzi wskutek niewiadomoci i zaniedba z jednej strony sami pozbawiaj si obrony ze strony Kocioa, a z drugiej strony naraeni s na zmasowany atak si Za. Czy na ataki zego ducha bardziej naraone s kobiety czy mczyni? Kobiety z natury s bardziej pobone, ale odpowied na to pytanie moe by dla wielu Czytelnikw zaskakujca. Wszyscy egzorcyci zgodnie podaj, e o wiele wicej zdarza im si egzorcyzmowa kobiet ni mczyzn. Wynika to z dwch powodw. Po pierwsze, kobieta jest bardziej od mczyzny naraona na dziaanie zego ducha. Po drugie, kobiety, tak jak i w przypadku wizyt u lekarza, bardziej d do uwolnienia si od zego ducha. Ponadto kobiety s bardziej wytrwae, konsekwentne i skonne do zmiany swojego trybu ycia, dlatego czciej osigaj w tym wzgldzie sukces w postaci powrotu do ycia w asce Boej. Jakiej wizji obecnoci Szatana dowiadczy papie Leon XIII? Wizj t ujawni sam papie w. Leon XIII, szeroko rozpisywaa si o tym prasa wiatowa, nie tylko katolicka, a uoon po tym wydarzeniu przez papiea specjaln modlitw w formie egzorcyzmu potwierdzali kolejni papiee. Dopiero samowolne i bdne reformy posoborowe wyczyy j z kanonu modlitw obowizkowych. Jan Pawe II wielokrotnie wzywa pasterzy i cay Koci aby na nowo odmawiano t modlitw, tak skutecznie ograniczajc dziaanie Szatana w wiecie, a take i wewntrz Kocioa. Co si zatem wydarzyo 13 padziernika 1884 roku? Tego dnia, papie Leon XIII, w czasie dzikczynienia po odprawionej przez siebie w Watykanie Mszy w., dowiadczy szczeglnego przeycia mistycznego. Mianowicie, popad w ekstaz, w czasie ktrej usysza w pobliu Tabernakulum dialog Szatana z Chrystusem. Gardowym gosem, penym zoci, Szatan krzycza: -Mog zniszczy Twj Koci?! agodnym gosem odpowiedzia mu Jezus: - Potrafisz? Wic prbuj. - Ale do tego potrzeba mi wicej czasu i wadzy! - Ile czasu i ile wadzy? - Od 75 do 100 lat i wiksz wadz nad tymi, ktrzy mi su. - Bdziesz mia ten czas i wadz. Ktre stulecie wybierasz. - To nadchodzce (XX wiek). - Wic prbuj, jak potrafisz. Papie ujrza ca hord diabw opuszczajcych czelucie piekielne7 , aby na ziemi dokonywa spustoszenie moralne pod wodz Szatana. Koniec wizji by optymistyczny. Zstpi w. Micha Archanio i razem z zastpami anielskimi strci Szatana i jego podwadnych do pieka.
7

Podobn wizj miaa znana na caym wiecie niemiecka stygmatyczka b. A. K. Emmerich. Zob. ywot i Bolesna Mka Pana Naszego

27

Nastpca w. Piotra wpatrywa si niewzruszenie w Tabernakulum, bez mrugnicia okiem, ale z uczuciem przeraenia i zdziwienia, mienic si na twarzy. Wszyscy obecni zauwayli, e z Ojcem witym dzieje si co dziwnego i co nadzwyczajnego. Wreszcie, gdy przyszed do siebie, pospiesznie uda si do swego prywatnego gabinetu. Na pytania dostojnikw nie chcia odpowiada. Uoy specjaln modlitw do w. Michaa Archanioa, ktr kaza wydrukowa i przesa do wszystkich biskupw ordynariuszy na wiecie, aby nakazali kapanom odmawia j razem z wiernymi po zakoczeniu Mszy w. Modlitwa ta posiada moc egzorcyzmu. Za kadorazowe jej odmwienie wierni dostpuj odpustu czstkowego, agodzcego kary za grzechy, a za codzienne odmawianie jej przez miesic, mona dostpi odpustu zupenego pod zwykymi warunkami. Czy Szatan obecnie ma wiksz moc ni wczeniej? Wedug niektrych mistykw, zarwno wieckich jak i duchownych, Szatan ostatnimi czasy ma wiksz moc, gdy zblia si koniec jego prby, koniec tzw. Wieku Szatana. Dlatego uderza przede wszystkim w Koci i duchowiestwo. Wiarygodno istnienia wieku Szatana potwierdza m.in. synna ju wizja papiea w. Leona XIII z 13 padziernika 1884 roku, jak rwnie wizja Mirjany, jednej z szeciorga "widzcych" z Medjugorje. Nie mniej znaczce s tu sowa Ojca w. Jana Pawa II wypowiedziane ostatniego dnia roku 1993 w kociele w. Ignacego Loyoli w Rzymie: "Antychryst jest wrd nas! Nie moemy przeoczy faktu, e wraz z kultur mioci i ycia na wiecie rozpowszechnia si inna cywilizacja cywilizacja mierci, bdca bezporednim dziaaniem Szatana i stanowica jeden z przejaww zbliajcej si apokalipsy!". Podobne sowa skierowaa Matka Boa do Mirjany w dniu 14 kwietnia 1982 roku: "Musisz zrozumie, e Szatan istnieje i e prosi Boga o pozwolenie wystawienia Kocioa na prb przez pewien czas z intencj zniszczenia Go. Bg udzieli mu pozwolenia na okres stu lat, mwic: "Nie zniszczysz Go (Kocioa)." Wiek, w ktrym yjemy obecnie pozostaje pod wadz Szatana. Gdy speni si sekrety, ktre tobie powierzyam, moc Szatana upadnie. Szatan staje si teraz bardziej agresywny, gdy traci sw moc. Przyczynia si on do rozbijania maestw, sporw w gronie kapanw, optuje ludzi i nawet ich zabija. Wobec tego, zabezpieczaj si przez modlitw, posty, a nade wszystko zbiorowe modlitwy. Odnw zwyczaj uywania wody wiconej, no powicone wite przedmioty na sobie (medalik, krzyyk, szkaplerz) i miej je w domu." Wrd czci mistykw i teologw trwa dyskusja, majca na celu ustalenie: kiedy wspomniany wiek Szatana mia pocztek i kiedy nastpi jego zakoczenie? Zdania s podzielone. Jedni uwaaj, e okres ten obejmuje cay wiek XX, inni lata 1884-1984, a jeszcze inni, e od 1938 do 2038 roku. Ta ostatnia datacja wydaje si by najbardziej realistyczn, poniewa rozpoczyna si z chwil objawienia wiatu za porednictwem w. Faustyny niepojtego i nieskoczonego Miosierdzia Boego, ktre stanowi skuteczn przeciw wag. Jeli grzesznik choby najwikszy szczerze auje i przyrzeka popraw) dla nasilajcych si atakw si Za. Objawienie jakby na nowo z niespotykan gbi wielkoci Miosierdzia Boego przez w. Faustyn w sytuacji nasilajcego si za pokrywa si ze sowami Pisma witego: "Gdzie jednak wzmg si grzech, tam jeszcze obficiej rozlaa si aska" (Rz 5,20). Ponadto sami widzimy, e zo na wiecie wcale nie osabo, a wprost przeciwnie, przybiera w zastraszajcym tempie na sile. Jego kulminacja moe wic rzeczywicie by dopiero przed nami. Wedug wielu dusz wybranych zakoczenie oczyszczenia ludzkoci i uwolnienie jej od tyranii Szatana nastpi w roku 2038. Po tym okresie nastpi era pokoju Boego i mioci wzajemnej. Czy diabe doznaje blu? w. Tomasz z Akwinu w Sumie teologicznej tak pisze: "Lk, bl, rado i inne uczucia nie mog istnie u czartw. Uczucia bowiem to przejawy podania zmysowego, mieszczcego si w ciele. Cierpienie jednak czy bl, w znaczeniu aktu woli przeciw temu co jest lub czego nie ma, jest w nich. Wszak do istoty kary naley, e ma by przeciw woli. Poza tym szatani s pozbawieni szczliwoci, ktrej z natury swej podaj." Czy demony mog nawiedza ludzi podczas snu? Dawniej byy to do popularne przypadki. W demonologii nazywani s "demonicznymi kochankami." Przez wieki, a szczeglnie w redniowieczu, dzielono ich na demony pci mskiej, nazywane inkubami oraz pci eskiej, zwane sukkubami. Atakoway one ludzi czsto nawet w obecnoci wspmaonka, ktrego pogray w nienaturalnie gbokim nie. Ofiary odczuwaj nacisk, wrcz dotyk poszczeglnych czci swojego ciaa, a niekiedy nawet dochodzi do przeycia stosunku pciowego wbrew ich woli. Dla wielu ludzi takie przeycia z bezcielesnymi istotami s absolutnie niewiarygodne i uwaaj je za senny wytwr. Tymczasem nie jest to problem nowy, a take istniejcy i obecnie. Jak pisz 1. Randles i P. Hough w Tajemnicy ycia po mierci: "W dzisiejszych czasach zjawisko to nadal kwitnie i jest prawdziwe w takim sensie, e "ofiary" przekazuj jednobrzmice relacje ze spotkania z inkubem/sukkubem. Wikszo "ofiar" nie ma nawet pojcia o tych sprawach i nawet nie

Jezusa Chrystusa i Najwitszej Matki Jego Maryi wraz z Tajemnicami Starego Przymierza wg widze/l A. K. Emmerich; John Leary Przygotujcie si na wielki ucisk i na er pokoju oraz Ks. R. Ukleja Triumf Kocioa wg wizji w. Jana Bosko (patrz katalog na kocu ksiki). [Przypis wydawcy]

28

potrafi nazwa tego zjawiska. Gdyby by to wycznie wytwr, mona by oczekiwa rnych opisw. Wikszo napastowanych to kobiety, cho moliwe, i kobiety chtniej ni mczyni zgadzaj si rozmawia o podobnie intymnych problemach. Mimo niewtpliwego tabu otaczaj cego owo zagadnienie, wiadomo nam o kilkunastu wspczesnych przypadkach." Czy wrd demonw istniej hierarchie i specjalizacje? Poniewa demony s upadymi anioami, podzieleni s na dziewi chrw, do ktrych naleeli jeszcze przed wypowiedzeniem posuszestwa Bogu. S to wic takie same Chry jak aniow w niebie, ale skierowane w odwrotnym kierunku, czyli w stron za. Podobnie jak wrd dobrych aniow, rwnie i wrd demonw s duchy potniejsze i sabsze. Kady z nich ma swj indywidualny charakter i swoj specjalno. Najczciej reprezentuje jak namitno - jak pisze F. Horak - jest jakby ministrem piastujcym dan tek Za i ma na swoje usugi cay departament wyszkolonych i oddanych podwadnych. Czy Szatan sam rwnie atakuje ludzi? W wyjtkowych tylko przypadkach Szatan osobicie pracuje nad zgub jakiej duszy. Najczciej posya najpierw tzw. duchy marne, aby mu przygotoway grunt. Po nich posya duchy mocniejsze i coraz dla danej duszy groniejsze, i dopiero w chwili, gdy czowiek jest najsabszy i najbardziej chwiejny, to sam zblia si do jego duszy. Podsuwa mu wtedy np. myl o jakiej zbrodni i wycofuje si. Kady wic grzech ciki pochodzi wprost od Szatana. Czowiek jest zwykle wtedy przeraony tak myl. Do akcji przystpuj wwczas ponownie duchy marne, ktre oswajaj jego sumienie z t myl, rozbudzaj w nim pragnienie uycia, ambicji i komfortu. Po pewnym czasie przyzwyczaja si on do niej i bagatelizuje zagroenie, przez co osabia swoj czujno. Wtedy Szatan ponownie przystpuje do niego z gotowym ju planem dziaania. Czowiek czsto ju tej myli odruchowo nie odrzuca. Szatan zostawia teraz dusz duchom zym, ktre dalej nad ni pracuj i pomagaj w osigniciu celu. Jeeli czowiek, dziki asce Boej, w por si zreflektuje, to w takim przypadku Szatan interweniuje po raz trzeci i przypuszcza frontalny atak, aby dusza mu si nie wymkna. Jeli czowiek nawet wzbudzi w sobie al lub odprawi spowied i uzyska rozgrzeszenie, to Szatan i tak ju osign przynajmniej cel czstkowy, bo ycie tego czowieka zostao w jakim stopniu zmarnowane, a zy przykad zrobi swoje, za co czeka po mierci jego dusz ciki i dugi proces oczyszczania. Tym samym Szatan przez swoje dziaanie opnia tej duszy osignicie zbawienia i wiecznej szczliwoci. Czy ze duchy pomagaj osobom, ktre im ulegaj? Jeeli ze duchy maj ju otwarty dostp do czowieka, czsto przez jaki czas go wspomagaj, aby go umocni w grzechu. Tak dzieje si do czasu przekroczenia przez niego granicy, spoza ktrej o wasnych siach jest mu ju trudno si wycofa. Wtedy pozostawiaj takiego "podopiecznego" na pastw jego zagubienia i rozpaczy. Jego patroni i inne dobre duchy ju go opuciy wczeniej, tj. z chwil popenienia przez niego grzechu cikiego, a pozosta tylko zasmucony Anio Str. Teraz ze duchy mog bez przeszkd drczy swoj ofiar, zdan na ich ask. Czy Szatan cierpi w przypadku poraki? Zdarza si, e wskutek czyjej modlitwy lub ofiary, takiemu czowiekowi dziki asce Boej uda si wyrwa ze szponw Szatana i zych duchw. Szczcie ludzkiej duszy jest zawsze porak Szatana. Cierpi on i wszystkie zaangaowane w kuszenie danego czowieka ze duchy. Trzeba wiedzie, e w przypadku upadku czowieka cierpi Duchy Jasne, ktre si nim opiekoway. Siy Za, ktrym si nie powiodo zawadn ludzka dusz, trac na swej mocy tak, jak wity zyskuje na chwale w niebie, gdy pomoe komu wydosta si z grzechu. Dlaczego ludziom zym powodzi si na og w yciu lepiej ni dobrym? Jak ju powiedzielimy wczeniej, Szatan i ze duchy doskonale znaj psychik ludzk i wiedz, kto czego pragnie. Staraj si mu w tym pomaga, o ile jest to zbiene z ich intencjami. Beneficjentem Za jest kady, kto w nieuczciwy sposb dorobi si lub osign zamierzony cel. Najczciej nie zdaje sobie z tego sprawy, e dyskretnie pomagaj mu w tym siy nieczyste. Jest przekonany, e wszystko zawdzicza swojemu sprytowi, koniunkturze lub szczciu. Nie jest wiadomy komu suy, sdzc mylnie, e robi to, czego wanie sam pragnie. Tymczasem idzie tam, gdzie go zy duch prowadzi. Niektrzy postpuj tak wiadomie i z wolnego wyboru. Nie zdaj sobie sprawy, e na dyskretn pomoc zego ducha mog liczy tylko do czasu spenienia tego, czego od nich daj siy Za. Po wykonaniu wszystkiego pozostawiaj czowieka na pastw losu. Czy wpyw Szatana moe by przeszkod w zbawieniu czowieka? Jak wyjania o. Maurycy Flick, profesor Papieskiego Uniwersytetu Gregoriaskiego, zarwno samo istnienie, jak i wpyw Szatana nie mog by przeszkod w zbawieniu czowieka. Szatan moe tylko kusi, czyli w rozmaity sposb insynuowa, e pozorne dobro jest bardziej godne podania, ni dobro prawdziwe, ktrym jest Bg. Grzech zaistnieje tylko wtedy, gdy czowiek z wasnej woli, ulegnie pokusie. Szatan moe wic mie wpyw na ycie czowieka, ale nie decydowa o jego zbawieniu.

29

Dlaczego obecnie ludzie coraz mniej wierz w istnienie Szatana? W duym stopniu win za to ponosi sam Koci. Wspomniany prof. o. Flick uwaa, e przy goszeniu Sowa Boego prawie zupenie nie mwi si o kuszeniu zego ducha, a wcale niemao teologw i egzegetw otwarcie kwestionuje i odpiera nauk o istnieniu Szatana. Dlaczego tak si dzieje? Przyczyn jest co najmniej kilka. Jedn z nich jest grzech przeszoci, czyli pseudo-teologiczne spekulacje, ktre znieksztacay posta zego ducha, przypisujc mu prawie cakowit odpowiedzialno za wszystkie pokusy, zapominajc przy tym, e czowiek sam jest skonny do zego. Inna przyczyna, to wieloletnie ustawiczne dziaanie szeroko rozumianych si liberalnych, ateistycznych i masonerii. Denie do zmarginalizowania istnienia i aktywnoci si Za, omieszanie ich szkodliwoci w literaturze, nauce i obyczajach oraz czynienie z diaba dobrego duszka lub przyjaciela, jak to ma miejsce w niektrych bajkach dla dzieci, przynosz okrelony skutek. Bliej szatanem interesuj si jedynie jego czciciele i fani mrocznej muzyki heavmetalowej, tzw. black- i deathmetalu. Jeeli Koci nie ocknie si z bogiego upienia, to niedugo w wiadomoci spoecznej pieko, Szatan, diaby i ze duchy pozostan tylko w legendach, bajkach i przysowiach, jako bliej niesprecyzowane nieszkodliwe relikty przeszoci. Jaka jest najskuteczniejsza obrona przeciwko atakom Szatana? Do obrony przed tak potnym przeciwnikiem jakim jest Szatan i jego pomocnicy mamy skuteczn bro duchow, bez ktrej nasza walka byaby z gry przegrana. Jest ni dobrze tzn. sercem odmawiana i rozwaana modlitwa. Jej moc i potga jest niczym nie ograniczona, ani czasem, ani przestrzeni, siga poza kosmos i wznosi si a do samego tronu Trjcy Przenajwitszej. Wyprasza ona poznanie Woli Boej oraz konieczn moc do jej wypenienia. Poszerza dodatkowo intelektualne moliwoci rozumu ludzkiego. Spord modlitw niezwykle siln broni jest Raniec, szczeglnie gdy jest rozwaany przed Najwitszym Sakramentem. Przy jego pomocy dokonao si wiele zwycistw nad siami pieka. Szatan i demony bardzo lkaj si modlitwy racowej, gdy w ten sposb odczuwaj potg Krlowej Raca witego, ktra "zetrze im gow." Drugim orem w walce z siami ciemnoci s Sakramenty wite. Nale do nich: Chrzest, Bierzmowanie, Sakrament Pokuty i Pojednania, Namaszczenie Chorych, Kapastwo, Maestwo, a nade wszystko Sakrament Eucharystii oraz Pokuty i Pojednania, gdy prowadz one do najgbszego zjednoczenia z Bogiem. Trzecim orem s Sakramentalia. Nie maj wprawdzie mocy Sakramentw, ale w walce z Szatanem speniaj wan rol. Do tej grupy zaliczamy m.in. Imi Jezusa, wod wicon, Krzy, Szkaplerz Karmelitaski i powicone medaliki, w tym Cudownego Medalika Niepokalanego Poczcia Maryi i Medalika w. Benedykta. Czy siy Za s silniejsze od si Dobra? Wydawa si moe, e jestemy zalani siami Za i nie ma w tym przesady. Trzeba sobie uwiadomi z jak potnym przeciwnikiem mamy do czynienia. Naszym nieprzyjacielem numer jeden jest oczywicie Szatan. Podjego rozkazami dziaa wielu demonw, duchw zych, duchw marnych i duchw bardzo marnych. Do pomocy ma jeszcze wcale niema armi ludzi, ktrzy odwrcili si od Boga lub nawet z Nim walcz. A jeeli dodamy do tego oczywisty fakt, e Zo poprzez swoj aktywno, bezkompromisowo i krzykliwo jest bardziej widoczne od Dobra, to niektrych ludzi moe ogarn zwtpienie, a nawet trwoga. Czy ludzie wierzcy stoj na pozycji przegranej? Absolutnie nie. Na ziemi jestemy wprawdzie w mniejszoci, gdy to Szatan jest ,,ksiciem tego wiata", ale korzystamy z pomocy, ktra zmienia proporcj si na nasz korzy. Jak pamitamy z Pisma witego, podczas "wojny na grze" wikszo aniow pozostaa wierna Bogu i oni s naszymi sprzymierzecami ze w. Michaem Archanioem na czele. Na najwiksz jednak pomoc moemy liczy ze strony Matki Najwitszej, ktra jest KrlowNieba i Ziemi. Nie moemy te zapomnie o licznym zastpie witych, a take Duchw Jasnych. Jeeli uwiadomimy sobie, e naszym przywdc w tej walce jest sam Jezus Chrystus, Sprawiedliwy Sdzia Dnia Ostatecznego, "na ktrego imi zgina si kolano ziemskie, niebieskie i podziemne", to zwycistwo w walce z siami ciemnoci znajduje si w naszym zasigu i zaley od naszej dobrej woli, wytrwaego czuwania na modlitwie i pokucie. Dlaczego Koci potpia masoneri? Masoneria (zwana te antykocioem lub kocioem Szatana) to temat zbyt obszerny i zbyt zoony, aby go chociaby pobienie przybliy Czytelnikom w ramach tego opracowania. Ograniczymy si wic jedynie do kilku opinii na ten temat, wypowiedzianych przez jej czonkw o religii i Kociele. Julio Di Bernardo, Wielki Mistrz Wielkiej Loy Regularnej woskiej powiedzia w 1991 r. podczas konferencji prasowej o celach masonerii w Europie Wschodniej: "W cigu dwch lat wiato masonerii owieci wszystkie kraje Wschodu i Koci myli si jeli sdzi, e moe tam wskrzesi dogmatyczn wiar." Antychrzecijaski i antyreligijny charakter masoneriijest znany od dawna. wiadczy o tym m.in. wypowied Edgara Quineta na kongresie Wielkiego Wschodu Francji w 1865 r.:"W porzdku moralnym chcemy przez zupene wytpienie wszelkich przesdw religijnych i Kocioa katolickiego doj do zupenej negacji Boga.

30

" W ksice o. B. Gunthera Szatan istnieje naprawd czytamy: "Gwn si masonerii jest degradacja intelektualna czowieka przez nieustanne pranie mzgw i demoralizowanie spoeczestw, aby z czasem ludzie zatracili zupenie pierwotn zdolno odrniania dobra od za oraz aby z ich wiadomoci wymaza raz na zawsze pojcie grzechu i sprawiedliwoci Boej. " Masoneria zdecydowanie propaguje liberalizm, ktry jest "radykalnym i uniwersalnym odrzuceniem wszelkiej prawdy boskiej i dogmatw chrzecijaskich, prawzr wszelkiej herezji i najwyszy bunt przeciwko wadzy Boga i Jego Kocioa. " Masoni czsto podkrelaj, e rwnie wierz w Boga. Na ten temat watykaski kardyna, Edward Gagnon, w 1979 r. powiedzia: Jest tylko jeden Bg, a ten, w ktrego wierz masoni, nie ma nic wsplnego z Bogiem katolickim. " Dlatego Koci od bardzo dawna potpia masoneri, a katolicy, ktrzy dziaaj w tajnych loach masoskich lub w jakikolwiek sposb wspomagaj jej dziaalno podlegaj ekskomunice. Dlaczego symbolem Szatana i Antychrysta jest liczba 666? W Ksidze Apokalipsy stosowny fragment brzmi: "Tu jest potrzebna mdro. Kto ma rozum, niech liczb bestii przeliczy. Przedstawia ona imi czowieka. A liczb t jest 666" (Ap 13,18). Rozumem owieconym przez wiato Boej Mdroci mona odszyfrowa z liczby 666 imi czowieka, i to imi to Antychryst. W ksice Matka Boa do kapanw umiowanych synw czytamy sowa Matki Boej skierowane do ks. Stefano Gobbi w dniu 17 czerwca 1989 roku: "Lucyfer, stary w, diabe lub Szatan, Czerwony Smok staje si w tych ostatecznych czasach Antychrystem. (...) Przeliczcie teraz jego liczb, 666, dla zrozumienia w jaki sposb wskazuje ona imi czowieka. Liczba 333 wskazuje Bosko. Ten, kto chce postawi siebie ponad Bogiem, nosi znak 666. Liczba ta oznacza zatem Lucyfera, Szatana, to znaczy tego, ktry powstaje przeciw Chrystusowi, Antychrysta. Liczba 333 wskazana jeden raz, wyraa tajemnic jednoci Boga. Liczba 333 wskazana dwa razy, oznacza dwie natury: Bosk i ludzk, zjednoczone w Boskiej Osobie Jezusa Chrystusa. Liczba 333 wskazana trzy razy, oznacza tajemnic Trzech Osb Boskich, czyli wyraa tajemnic Trjcy Przenajwitszej. Jeeli 333 jest liczb, ktra oznacza Bosko, to ten kto chce siebie postawi ponad Bogiem, jest wskazywany przez liczb 666. Liczba 666 wyraona jeden raz, oznacza rok 666. W tym okresie historii Antychryst objawi si przez powstanie Islamu, ktry zaprzecza tajemnicy Trjcy witej i Bstwa Jezusa Chrystusa. Liczba 666 wyraona dwa razy, oznacza rok 1332. W tym okresie historii Antychryst objawi si przez zdecydowany atak na wiar i Sowo Boe. Przez pogldy filozofw, ktrzy zaczynaj przyznawa wycznie warto nauce i rozumowi, nasila si tendencja, by uznawa wycznie rozum ludzki jako jedyne kryterium prawdy. Rodz si wwczas wielkie bdy filozoficzne, ktrych skutki trwaj a do naszych dni. Dzieo Antychrysta dokonane w tym okresie historii, to podzia Kocioa i powstanie wielu nowych wyzna chrzecijaskich, ktre stopniowo zostay opanowane przez utrat prawdziwej wiary w Sowo Boe. Liczba 666 wyraona trzy razy, oznacza rok 1998. W tym okresie masoneria, wspomagana przez masoneri kocieln, usiuje zrealizowa swj wielki plan: utworzenie boka, faszywego Chrystusa i faszywy koci, aby umieci ich w miejsce Chrystusa i Jego Kocioa. (H') W ten sposb zostan otwarte drzwi, aby mg ukaza si czowiek, czyli sama osoba Antychrysta." Co o nadejciu Antychrysta mwi inne religie? Wskutek zapoycze z eschatologii judaistycznej i chrzecijaskiej uformowaa si muzumaska teoria koca czasw i nadejcia Antychrysta. Przedstawiamy najistotniejsze fragmenty tej teorii na podstawie ksiki Harolda Cowarda ycie po mierci: "Zgodnie z tym eschatologicznym obrazem na ziemi pojawi si Antychryst, manifestacja Szatana albo jednego z jego stronnikw. Szatan odwiedzie muzumanw od wypeniania obowizkw nakazanych przez Boga. Jego nadejcie poprzedzi wielka udrka, a on sam bdzie przygotowany na spenienie wszystkich ludzkich pragnie i skusi ludzi, by poszli za nim. Nie bdzie to trudne z powodu jego podobiestwa do Chrystusa. Wielu zatem ludzi przekonanych, e oto wanie powrci Mesjasz, zostanie zwiedzionych, on za zapanuje nad caym wiatem, poza Mekk i Medyn, na czterdzieci lat. Wadzy pozbawi go Jezus, Mesjasz, ktry powrci na ziemi, bdzie walczy z Antychrystem i pokona go. Kosmiczna bitwa odbdzie si w Palestynie. Po zwycistwie Jezus przywrci wiar, sprawiedliwo i pokj. Bdzie to zoty wiek, ktry poprzedzi dzie zmartwychwstania."8
Najbardziej prawdopodobny scenariusz przyszych wydarze zdaje si opisywa ksika J. Learego Przygotujcie si na wielki ucisk i na Er Pokoju oraz Unia, Globalizm i trzecia wojna wiatowa wg Nostradamusa i innych mistykw.
8

31

Pieko
Czym jest pieko? W sensie teologicznym pieko jest miejscem przeznaczenia dla upadych aniow i potpionych dusz ludzkich, gdzie maj odbywa wieczn kar. Mona te powiedzie, e pieko jest dalszym cigiem grzechu miertelnego i jego naturaln konsekwencj. Jakie s dowody na to, e pieko faktycznie istnieje? Czy dowodzenie istnienia pieka jest konieczne? Skoro Bg jest sprawiedliwy i po mierci jedne dusze za dobre uczynki spotyka nagroda, a drugie za cikie grzechy - kara, to musi te istnie miejsce do ich odbywania. Dlatego na jednym biegunie jest niebo, a na drugim pieko. Panuje o tym powszechne przekonanie ludzi wszystkich czasw, religii i kultur. Ks. A. ychliski w yciu pozagrobowym pisze, e wiara w pieko jest nawet niezbdna, jeli chodzi o zachowanie porzdku moralnego i spoecznego, jako e jest ona jedyn sankcj, ktra kadego dobitnie przekonuje, e trzeba zachowywa porzdek moralny, ni naraa si na tak kar. U kogokolwiek z nas odzywa si gos sumienia, to zawsze uwiadamia nam, e sprawiedliwy Bg musi na tamtym wiecie nagradza dobrych, a kara zych. Jakby powysze racje pozostawiay jeszcze jakiekolwiek wtpliwoci co do istnienia pieka, to wystarczy przypomnie sobie przypowie Chrystusa o bogaczu i azarzu. ebrak azarz ywi si odpadkami ze stou bogacza. Gdy umar, anioowie zanieli go na ono Abrahama. Gdy umar bogacz, trafi do Otchani, gdzie cierpia mki. Zobaczywszy azarza przechadzajcego si z Abrahamem zawoa: "Ojcze Abrahamie, ulituj si nade mn i polij azarza, niech koniec swego palca umoczy w wodzie i ochodzi mj jzyk, bo strasznie cierpi w tym pomieniu." Abraham odmwi jego probie, a ponadto powiedzia: "Midzy nami a wami zionie ogromna przepa, tak, e nikt, choby chcia, std do was przej nie moe ani stamtd do nas si przedosta." Czy to Bg skazuje dusz na pieko? Przytaczamy wypowied Vicki, jednej z wizjonerek w Medjugorje, ktrej Bg pozwoli ujrze pieko: "Do pieka jedynie id ci, ktrzy sami decyduj si tam pj. To nie Bg wysya do pieka, przeciwnie - Bg baga dusz, aby przy ja jego miosierdzie. Grzech przeciwko Duchowi witemu, o ktrym mwi Jezus, i ktry nie jest odpuszczony, to radykalna odmowa miosierdzia - i to z pen wiadomoci." Kto idzie na wieczne potpienie? Zgodnie z nauk naszej wiary, na wieczne potpienie id ci, ktrzy umieraj w grzechu cikim. Nie jest to jedynie przypuszczenie, a pewno, gdy dogmat o karze wiecznego potpienia jest w Biblii tak wyranie i jednoznacznie zaznaczony, jak aden inny. Ma to na celu uwiadomi czowiekowi zagroenie kar wieczn, odstrasza go od czynienia za i skania w kierunku dobra. Dlatego dogmat ten ma spenia rol swoistego straszaka, ale jake realnego. Wprawdzie nasze dobre czyny nie powinny wynika z bojani, ale z mioci do Boga i bliniego, jednak prawd jest, e lk przed piekem wpywa na nasze opamitanie si i zwrcenie ku Bogu. Czy gehenna kojarzona jest z piekem? Gehenna - nazwa pochodzi od aramejskiego sowa gehinnam i oznacza dolin jku. Jednoznacznie kojarzona jest z mkami piekielnymi. Nawet Pan Jezus w swoich naukach groc grzesznikom karami wiecznymi, nazywa je gehenn ognia nieugaszonego, paczem i zgrzytaniem zbw lub ogniem wiecznym (por. Mt 25,41; Mt 18,8; Mk 9,43). Gehenna piekielna jest symbolicznym odniesieniem do doliny o tej nazwie, lecej na poudnie od Jerozolimy. Miejsce to zyskao z saw, gdy za krla Achaza i jego nastpcy zbudowano tam otarz Molochowi i w ofierze palono ywcem dzieci. Po odnowie religijnej dolin uznano jako miejsce haby i przeznaczono na wysypisko mieci ze stolicy. Wyrzucano tam rwnie zwoki zbrodniarzy i padych zwierzt. Aby unikn zarazy, nieustannie pon tam ogie, w ktrym spalano odpady. Dlatego miejsce te kojarzone byo z mczarniami i ogniem nieugaszonym. Czy Koci jednoznacznie wypowiada si na temat natury mk piekielnych? Jednomylnoci w tym wzgldzie nigdy nie byo i nie ma obecnie. Jak pisze ks. bp Zygmunt Kraszewski w Tajemnicy ycia wiecznego, kary piekielne i zwizane z nimi cierpienia byy przez niektrych Ojcw Kocioa i cz teologw uwaane jako nie dajce si wyrazi ludzkim jzykiem katusze duchowe, a przede wszystkim jako wyrzuty sumienia i al za utrat ogldania Boga. Wikszo jednak Ojcw i teologw interpretowaa ogie piekielny i doznawane tam straszne mki jako rzeczywiste, mimo e nieustajce pomienie nie maj postaci fizycznej. A zatem, niezalenie od cierpie duchowych, wystpuje dodatkowo jaki czynnik energetyczny, ktry spenia rol kary. Wrd niektrych wspczesnych teologw, popularna jest hipoteza, e cierpienia w piekle maj wycznie charakter duchowy. Nie znajduje to jednak potwierdzenia w Objawieniu Boym i wiadectwach witych. W przypadku potpienia ludzi, udzia w cierpieniu bdzie miao rwnie ciao.

32

Czy kary piekielne rzeczywicie trwaj wiecznie? Zarwno Pismo wite, jak i Tradycja Kocioa w orzeczeniach soborowych, ucz nas, e dusza skazana na pieko bdzie tam przebywa wiecznie. Na przestrzeni wiekw pojawiay si jednak bdne przekonania tzw. "teologw miosiernych", ktre stwarzay nadziej, e dla dusz potpionych droga do zbawienia nie jest definitywnie zamknita. Takie nadzieje wizano m.in. z powtrnym przyjciem Chrystusa, a przede wszystkim z niezgbionym Miosierdziem Przedwiecznego i Ofiar Jego Syna. Najbardziej rozpowszechniona w okresie wczesno-chrzecijaskim i najdalej idca bya apokatastaza (gr. powrt) Orygenesa. Gosi on pogld, e nie tylko dusze potpione, ale take upadli anioowie dostpi zbawienia, a ostatni pieko opuci Szatan. Teoria Orygenesa, jako cakowicie sprzeczna z objawieniem Boym i Magisterium Kocioa, zostaa ostro skrytykowana i odrzucona przez Synod w Konstantynopolu (543 r.), podobnie jak inne, pniejsze pogldy przez Sobr Lateraski (1215 r.). Nauka Kocioa stoi na stanowisku, e "potpieni maj wol utwierdzon w grzechu i niedostpn dla nawrcenia. Dzieje si to z winy samych potpionych. Bg odmawia wszelkiej aski, oni za nie chc nawet aski, gdy s peni nienawici" (w. Augustyn). Czy pieko podzielone jest na krgi, podobnie jak niebo i czyciec? Pieko, podobnie jak niebo i czyciec, dzieli si na du ilo krgw i stopni. Im niszy Krg, tym dusze potpione przeywaj cisze i straszniejsze mki. Czy Koci nie przesadnie straszy nas piekem? Mwienie o piekle moe wyglda na straszenie ludzi, ale naley je przedstawia w takim wietle, jakim ono jest. Koci ma na celu ostrzeenie ludzi o tym najwikszym dla nich zagroeniu i skoni do refleksji prowadzcej do nawrcenia si. Jak pisze amerykaski teolog Thomas A. Nelson we wstpie do ksiki Pieko, s osoby, ktre "Ze wzgldu na swj charakter, osobowo czy nawyk do grzechu, sowa o mioci Boej do nich nie docieraj. Natomiast prawda o nieuchronnej karze wiecznej za trwanie w grzechach moe wstrzsn ich sumieniem, wyrwa z marazmu i pomc w nawrceniu." Tylko czowiek bezrozumny moe twierdzi, e Koci steruje lub straszy ludzi piekem. To mio do ludzi sprawia, e Bg objawi istnienie wiecznego pieka aby w sposb bardziej odpowiedzialny yli na ziemi. Koci bogatszy jest obecnie o wizje pieka ukazane m.in. dzieciom z Fatimy, w. Faustynie, s. Jzefie Menendez i innym. Wczeniej ju wszelkie wtpliwoci o agodnoci pieka rozwia sam Zbawiciel, o czym moemy dowiedzie si z kart Ewangelii. Prawda o piekle jest wic straszna, dlatego stwarzanie zudze o innej rzeczywistoci, byoby wprowadzaniem ludzi w bd i grzechem wobec nich i Boga. Czy wszystkie dusze potpione cierpi w piekle jednakowo? Teologia mwi, e kary piekielne s zrnicowane i odpowiadaj cikoci win dusz potpionych. Ks. A. ychliski wskazuje tu na funkcjonowanie swoistego mechanizmu: "Im bardziej czowiek za ycia odwrci si od Boga, tym wiksza na tamtym wiecie zatwardziao w zem, tym bardziej zacita nienawi do Boga, tym bardziej te dusza przeywa kar utraty Boga. Im bardziej znowu czowiek za ycia zakada swj cel w znikomych rzeczach tej ziemi i naduywa ich przeciwko Bogu, tym bardziej one, jako wasno Boga, bior odwet nad grzesznikiem i tym wicej zadaj mu rozmaitych mk, zalenie od rodzaju grzechw, ktrym si oddawa." O zrnicowaniu kar piekielnych mwi przede wszystkim Pan Jezus, kiedy to zagrozi mieszkacom Korozain i Betsaidy - gdy nie wykazali pokuty - e bdzie dla nich surowszy ni dla tych z Tyru i Sydonu (M t 11,22). Cisze kary czekaj te uczonych w Pimie (k 20,47). O nierwnoci kar piekielnych orzeky Sobory: Lioski i Florencki, a w. Augustyn powiedzia wprost: "W cierpieniu potpieni bd mieli los znoniejsi jedni od drugich." Jak wiadomo posiada dusza potpiona? Dusza potpiona posiada wiadomo wielkoci Boga, jak rwnie i t, e Go utracia na zawsze. Posiada take cakowite zrozumienie poniesionej straty oraz zrozumienie sprawiedliwoci kary, ktra staa si jej przeznaczeniem. Zdaje te sobie spraw, e skazana jest na cierpienie, ktre jest wieczne i nic jej nie zagodzi. Najbardziej cierpi z powodu niegasncego ognia pragnienia i tsknoty za utraconym szczciem. Wie o doskonaoci Boga, ale nie moe Go kocha. Czy czowiek moe skutecznie walczy ze sw grzeszn natur, aby unikn kar piekielnych? Odpowied jest twierdzca, gdy w przeciwnym wypadku wszystkie dusze szy by do pieka. A przecie wiele dusz trafia do czyca, a niektre nawet bezporednio do nieba. Kady czowiek posiada tyle aski Boej, e wystarczy mu jej na pokonanie wasnych saboci i stronienie od grzechu, aby mg zasuy na ycie wieczne. Dokd czowiek yje, to nigdy nie jest za pno, by pojedna si z Bogiem, a dopiero mier przerywa t moliwo. Wtedy dusza musi si uda po nagrod lub kar. Czy moemy co zrobi, aby swoich bliskich uratowa od pieka? Aby bliskie osoby prbowa uchroni od potpienia lub cikiego czyca jest to nawet naszym chrzecijaskim obowizkiem i przejawem mioci do Boga i bliniego. Moemy dla nich zrobi bardzo duo i to w wieloraki sposb. Z

33

jednej strony moe to by modlitwa, ofiarowany post, jamuna czy wysuchanie Mszy w. w intencji ich nawrcenia. Z drugiej za strony naley prbowa rozmawia z nimi o Bogu i o sprawach ostatecznych, zachci do przeczytania odpowiedniej ksiki o tematyce religijnej lub przekona do skorzystania z Sakramentu Pokuty. Chodzi o to, aby prosi Boga o ask nawrcenia dla nich jeszcze pki yj i mog z niej skorzysta, ni pniej opakiwa ich po mierci, kiedy oni ju sobie pomc nie mog. Jakie jest najwiksze cierpienie w piekle? Odpowied na to pytanie mona sformuowa nie tylko na domniemaniu teologicznym, ale take na podstawie relacji witych i tych osb uprzywilejowanych, ktrzy doznali aski wizji pieka. Jednoznacznie mona stwierdzi, e najwikszym cierpieniem dusz potpionych jest wiadomo utracenia na zawsze Boga, dla ktrego zostay stworzone. Za ycia nasz obraz rozpoznawania dobra i celu ostatecznego, jakim jest zasuenie na niebo, czsto bywa zakcony przez dziaalno Szatana, ale po mierci dusza ma jasno, e jedynym szczciem dla niej jest Bg i e zaprzepacia otrzyman szans bezpowrotnie. Czy naley naucza dzieci i modzie o istnieniu pieka i karach wiecznych? Naley rozmawia na te tematy nie tylko z modzie, ale rwnie i z dziemi, oczywicie odpowiednio do ich wieku i rozwoju umysowego, a take wiadomoci religijnej. Wiedza ta musi by stopniowana i odpowiednio dawkowana. Jest to zgodne z dogmatem nauki wiary Kocioa katolickiego. Poprzez prawidowo prowadzone nauczanie, wyjanianie i pouczanie dzieci i modzie ksztatuj swj pogld i wyrabiaj w sobie umiejtno waciwej oceny spraw, o ktrych wczeniej naucza Jezus Chrystus. Dlaczego tak duo osb nie wierzy w istnienie kary wiecznej? O ile istnienie pieka i kar wiecznych nie byo kwestionowane w przeszoci nie tylko przez katolikw, ale take przez heretykw i wyznawcw innych religii monoteistycznych, to wspczenie pojawia si coraz wicej gosw w to powtpiewajcych. Niewtpliwy wpyw ma na to ateizm i liberalizm oraz szerzca si laicyzacja i desakralizacja ycia spoecznego. To dopiero obecnie w mediach pojawiaj si osoby krytykujce, a nawet omieszajce dogmat o piekle. Wrd nich, niestety, nie brakuje i teologw. Czsto osoby, ktre wypowiadaj takie opinie, dobrze nie znaj lub w ogle nie maj pojcia o dogmatach wiary katolickiej. Dlaczego zatem to robi? Mona domniemywa, e przywieca im le pojmowany subiektywny interes. Pragn, eby kar wiecznych nie byo i sami prbuj w to wierzy. W gruncie rzeczy oszukuj siebie i innych, czym naraaj si na przeraajc rzeczywisto wiecznego potpienia po mierci. Czy ateici te zagroeni s kar wieczn? Ateici z wasnej woli odrzucaj Boga lub neguj Jego istnienie. A zatem jeli w takim stanie zejd z tego wiata, sami wydaj na siebie wyrok potpienia, chyba, e przed sam mierci zdyli pojedna si z Bogiem, okaza skruch i al za grzechy. wiatopogld ateistyczny w bezrozumny sposb przeczy obecnoci Boga w naszym yciu i odrzuca cel nadrzdny, jakim jest zczenie si z Nim w niebie. Dlatego Bg dajc czowiekowi woln wol dopuszcza, aby po mierci dusze ich poszy do pieka. Dlaczego dusze potpione s pene nienawici do Boga? Dusze te z jednej strony przejawiaj nienawi do Boga, gdy odbywaj kary wieczne i bardzo cierpi, a z drugiej strony same na taki los si skazay poprzez popenienie grzechw cikich w cigu ycia. Wiedz te, e sprawiedliwym wyrokiem Boym zostay potpione. Mimo, e dusze potpione widz powd swoich cierpie to dlatego ywi do Boga nienawi. Std naturalna jest dla nich postawa zdecydowanego sprzeciwu wobec Boga. Pragn wic za i nasycaj si zem, czego efektem s dodatkowe cierpienia i jeszcze wiksza nienawi. Jak pisze ks. A. ychliski: "Czowiek moe znale szczcie tylko w tym, co dobre, a jeeli jego wola zwrcona jest wycznie do zego, to oczywiste, e znajduje si on w stanie zupenego nieszczcia. Do tego stopnia i tak cakowicie nienawidzi on Boga oraz wszystkiego, co dobre, e w aden sposb nie chciaby wrci do Boga z jakimkolwiek aktem szlachetnym, a tym mniej z alem i mioci. Woli wic pozostawa w piekle, ni pj do nieba. Bo pieko odpowiada jego nienawici do Boga." Jeszcze przytaczamy wypowied duszy potpionej z ksiki W. T. Steada Listy z zawiata: "Takie sowa jak modlitwa, Msza w., woda wicona, Koci wymawiam z nieopisanym wstrtem. Brzydz si nimi, bo to wszystko powiksza nasz tortur. Kade za wspomnienie stawia nam nieubaganie przed oczy ask, ktr otrzymalimy i odrzucilimy. Wpatrujemy si w nasze zmarnowane ycie z owym "paczem i zgrzytaniem zbw", peni nienawici i straszliwie umczeni. Pijemy tutaj nienawi jak wod, ale Boga nienawidzimy ponad wszystko. (...) Ten, do ktrego Bg odnis si jako sdzia karzcy, nienawidzi na wieki, na mocy swej wolnej decyzji odwrcenia si od Boga, w ktrej utwierdzi sw dusz w chwili mierci. Tej decyzji i teraz nie chce cofn i nie cofnie nigdy (...) tak jest to nam wpajane. Czy rozumiesz teraz - dlaczego pieko trwa na wieki? Poniewa nasza zatwardziao w zem nigdy nie ustaje."

34

Czy potpione dusze pragn Miosierdzia Boego? Potpiona dusza ma pen wiadomo straty poniesionej z wasnej winy i zrozumienie sprawiedliwoci kary, jaka j spotkaa. Mimo to nie moe kocha Boga ani nie pragnie Jego Miosierdzia. Nie odczuwa te skruchy ani alu, gdy uczucia te sprawiyby jej niewtpliwie ulg i stwarzayby wraenie, e czym spaca Bogu dug wobec Jego Mioci. Dlatego, jak napisalimy powyej, doznaje tylko uczu negatywnych, a przede wszystkim rozpaczy, blu, bezsilnoci i opuszczenia. Mczy j te nieustannie niewyobraalna nienawi do siebie i wszystkiego. Czy Bg nie moe sprawi, e dusze potpione zapragnyby pokuty? Naturalnie, e ley to w mocy Boga, lecz byoby to sprzeczne z Jego Sprawiedliwoci i Miosierdziem. Czowiek zgrzeszy ciko z wasnej woli i z wasnej woli musiaby szczerze tego aowa i baga o przebaczenie. Tymczasem zatwardziao duszy potpionej w zym jest adekwatna do stanu na ktry wskutek zej woli wiadomie sama si skazaa. Z tak zatwardziaoci spotykamy si rwnie i na ziemi. Wiele osb dobrze wie, e le czyni, a mimo to trwa w tym uporczywie i grznie w grzechu. Rnica w tym wypadku midzy wiatem materialnym a duchowym jest jednak taka, e za ycia czowiek jeli tego pragnie, to przy pomocy aski Boej, moe zawrci ze zej drogi i uratowa si przed karami wiecznymi, natomiast ju po mierci staje si to niemoliwe. Czy dusze potpione poprzez zorzeczenie Bogu pogarszaj swoj sytuacj? Nie, gdy po mierci dusze ju ani nie zdobywaj zasug, ani nie powikszaj swojej winy. Dusze potpione odbywaj po prostu kar. Pragnyby nadal grzeszy, aby podkrela swoj opozycj w stosunku do Boga, a poniewa nie mog, przysparza im to dodatkowych cierpie. Ich zorzeczenie i zatwardziao nie szkodz Bogu, lecz im samym, gdy stanowi dla nich bezustann udrk. Czy dusze potpione odczuwaj wyrzuty sumienia? Wyrzuty sumienia s dla dusz potpionych dodatkow udrk. Wspomina o nich rwnie Ewangelia w. Marka, okrelajc je jako "robaka, ktry nie umiera" (Mk 9,43). rdem wyrzutw sumienia jest wiadomo utraty z wasnej winy na zawsze najwyszego dobra, jak jest Bg. Wedug ks. A. ychliskiego: "Dusza przeywa w straszny sposb wasne szalestwa i wasn zo, e zamiast szuka w Bogu swego szczcia, zaoya swj cel ostateczny w dobrach znikomych. A w tych strasznych wyrzutach sumienia nie doznaje ona znikd ulgi. Za ziemskiego ycia najwiksze nawet wyrzuty sumienia znajduj pociech w pokucie i we zach alu, w piekle za nie ma ani alu, ani pokuty, dusza trwa zatwardziale w swojej zoci, ktra cigle na nowo rodzi wyrzuty sumienia spotgowane do wiecznej rozpaczy." Czy Bg okazuje miosierdzie wobec dusz potpionych? Przytaczamy wyznanie duszy potpionej z ksiki W. T. Steada Listy z zawiata: "Bg by miosierny wzgldem nas, nie pozwalajc na dalszy upadek w gbin za, do czego bylimy przygotowywani (przez Szatana), a co zwikszyoby jeszcze nasz win i kar, tortury i krg cierpie. Pozwoli nam umrze przedwczenie. Teraz za okazuje nam miosierdzie wstrzymujc nas w tym odlegym od Siebie miejscu i nie kac si zblia nam do Siebie. Kady krok bliej Boga sprawiaby nam wikszy bl, ni moglibymy dowiadcza, zbliajc si do rozpalonego stosu." Czy duo dusz kapaskich trafia do pieka? W. T. Stead pisze, e obecnie trafia do pieka wiele dusz kapaskich i zakonnych, podobnie jak dusz osb wieckich. Nasuwa si automatycznie pytanie, dlaczego tak jest? Prawdopodobnie wynika to z niewiary w istnienie pieka i Szatana u czci duchownych, zwaszcza w krajach zachodnich. Ta niewiara dosiga rwnie duchownych piastujcych wysokie stanowiska w Kociele, bo jeeli nie robi si nic, eby zwalcza Szatana i dopomc wiernym w walce z siami Za, to wiadczy o istnieniu niewiary, bd braku przekonania w pieko i kary wieczne. Czy kady, kto y w grzechu cikim i umar bez pogodzenia si z Bogiem, trafia do pieka? Nauka i stanowisko Kocioa w tej kwestii s jasne: potpieniem zagroony jest kady, kto umiera obciony grzechami miertelnymi, ktry wiadomie w swej negacji Boga trwa do koca swoich ziemskich dni. Trwajc w uporze osoba taka popenia grzech przeciwko Duchowi witemu, a ta kategoria grzechw, wedug sw Chrystusa, nigdy nie moe by odpuszczona. Jednak z ludzkiego punktu widzenia, nie moemy z ca pewnoci twierdzi, e dana osoba, ktra uparcie a do mierci odrzucaa pojednanie si z Bogiem zostaa potpiona. Gdy zewntrzne oznaki wskazuj, e czowiek ju nie yje, to jego dusza nim opuci definitywnie ciao, moe jeszcze kilka ostatnich sekund wykorzysta aby zwrci si do Boga o lito i miosierdzie.

35

ANEKS
W dniu 13 lipca 1917 roku Matka Boa ukazaa trojgu dzieciom z Fatimy (ucji, Hiacyncie i Franciszkowi) wizj pieka. ucja tak to opisaa w licie do papiea Piusa XII: "Przy sowach: "Ofiarujcie si za grzesznikw", Dziewica rozoya rce, jak przy poprzednich obydwu objawieniach. Wytrysny z nich strumienie wiata, ktre zdaway si przenika ziemi na wylot. Pod naszymi stopami ujrzelimy wielkie morze ognia. W tym ogniu widzielimy szatanw oraz dusze w ludzkich postaciach, podobne do przezroczystych, rozarzonych wgli. Diaby przypominay czarne, przezroczyste zwierzta potworne i ohydne, jakich nigdy dotd nigdzie nie widzielimy. Kady z nich wypenia powietrze przeraliwym wrzaskiem. Dusze potpione wyrzucane byy z wielk si wysoko wewntrz pomieni i spaday wraz z kbami dymu, ktre si z nich wydobyway. Wyglday jak iskry olbrzymiego poaru rozrzucane na wszystkie strony wrd niesamowitych krzykw i wycia, boleci i rozpaczy, napeniajce wszystko dreniem i przeraeniem. Dusze byy lekkie jak puch; bez ciaru i rwnowagi. Wszyscy ponli zarwno na zewntrz, jak i wewntrz swych cia. Odnosio si wraenie, e ani diaby, ani dusze potpione nie panoway nad swoimi ruchami. Nie miay chwili spokoju i ani przez chwil nie przestaway odczuwa straszliwego blu. Widok ten trwa tylko chwil. Powinnimy dzikowa naszej dobrej Matce, e poprzedzia to obietnic wprowadzenia nas do nieba. Sdz, e inaczej poumieralibymy z przeraenia i trwogi. Nastpnie wznielimy oczy ku Najwitszej Dziewicy, ktra odezwaa si do nas z dobroci, poczon ze smutkiem: "Widzielicie pieko, do ktrego id dusze biednych grzesznikw. Aby nawrci i zbawi grzesznikw, Bg chce rozpowszechni i utrwali na caym wiecie naboestwo do Mego Niepokalanego Serca. Jeli ludzie bd czynili to, o co prosz, to wiele dusz si nawrci i nastanie pokj na wiecie."

Wizja pieka ukazana przez Matk Bo dzieciom z Fatimy (wg ksiki A. Sieradzkiego Trzecia Tajemnica Fatimska)

"Gdy pewnego dnia w czasie modlitwy znalazam si caa, z dusz i ciaem, w jednej chwili, sama nie wiem jak - w duchu przeniesiona do pieka. Zrozumiaam, e Pan chce mi ukaza miejsce, ktre czarci mieli dla mnie zgotowane i na ktre zasuyam za grzechy swoje. Trwao to bardzo krtko; ale cho bym jeszcze wiele lat y miaa, niepodobna, zdaje mi si, by mi ta chwila wysza kiedy z pamici. Wejcie przedstawiao mi si na ksztat bardzo nisko sklepionego, ciemnego i ciasnego lochu. Na spodzie rozpocierao si boto wstrtnie plugawe, wydajce z siebie wo zaraliw i pene gadw jadowitych. Na kocu wejcia wznosia si ciana z zagbieniem w rodku, podobnym do szafy ciennej; w t ciasnot ujrzaam si nagle wtoczona. Wszystkie okropnoci, ktre wchodzc widziaam, cho opis mj ani z daleka im nie dorwnuje, byy jeszcze rozkosz w porwnaniu z tym, co uczuam w tym zamkniciu. Bya to mka, o ktrej daremnie kusiabym si da dokadne pojcie; adne sowa najsilniejsze nie wypowiedz, aden rozum nie ogarnie caej tej grozy. Czuam w duszy swojej ogie, na okrelenie ktrego, jakim jest i jak na dusz dziaa, nie starcza mi ani sw, ani wyobrani, a przy tym w ciele cierpiaam boleci nie do zniesienia. Bardzo cikie w yciu przeywaam cierpienia, zdaniem lekarzy, najcisze, jakie czowiek przeby moe. Wszystkie nerwy miaam pokurczone i dugi czas leaam zupenie bezwadna. Wiele rnych wszelkiego rodzaju blw cierpiaam, a take katusze zadawane mi przez czarty - ale wszystko to jest niczym w porwnaniu z mk, jakiej tam doznaam, spotgowan jeszcze do nieskoczonoci t jasn i niewtpliw wiadomoci, e jest to mka wieczna, ktra nigdy si nie skoczy. Lecz wszystka ta okropna mka ciaa niczym jest znowu w porwnaniu z mk duszy. Jest to takie konanie, taki ucisk, takie jakby duszenie si, takie dojmujce strapienie i takie gorzkie rozpaczliwe mkanie, e nie wiem, jakimi sowy to wszystko okreli. Chobym nazwaa to nieustajcym miertelnym konaniem, mao by jeszcze tej nazwy, bo w konaniu miertelnym sia wikszego dusz od ciaa odrywa, tu za dusza sama chciaaby si wyrwa z siebie i sama siebie rozdziera. Sowem nie mam wyrazu na oznaczenie jak niewypowiedzianie ta mka duszy, ten ogie wewntrzny i ta nkajca j rozpacz przewysza wszelkie inne, cho tak okropne katusze i boleci. Nie widziaam rki, ktra mi te katusze zadawaa" ale czuam, e si pal, e jestem jakby targana i sieczona na sztuki.Tak jest, powtarzam: ten ogie wewntrmy i ta rozpacz duszy, ta jest mka nad wszystkie mki najsrosza. Nie ma pociechy ani nadziei pociechy w tym okropnym, woni zaraliw przesiknitym wizieniu. Nie ma gdzie usi ani si pooy w tym ciasnym, jakby ucho igielne zagbieniu ciany, do ktrego byam wtoczona. I same te ciany, straszliwe na wejrzenie ciarem swoim przygniataj i dawi. Nie ma tam wiata, dookoa ciemnoci nieprzeniknione. A

Wizja pieka ukazana w 1565 roku w. Teresie z Avila, Doktorowi Kocioa (1515-1582) (wg ksiki ks. Romana Hoppe To dla Ciebie)

36

jednak - nie rozumiem, jak to moe by, ale tak jest - cho nie ma wiata, oko przecie widzi wszystko, cokolwiek moe by przykrego ku widzeniu i przeraajcego dla wzroku. Nie byo wol Pask, bym wwczas dokadnie ujrzaa cae pieko. Pniej miaam widzenie innych rzeczy strasznych i poszczeglnych kar za pewne grzechy. Na wejrzenie rzeczy te wyday mi si jeszcze okropniejsze od poprzednio widzianych, ale nie doznajc tych mk na samej sobie, mniej byam nimi przeraona ni podczas pierwszego widzenia, w ktrym podobao si Panu, bym prawdziwie uczua w duchu nie tylko smutek wewntrzny i rozpacz duszy potpionej, ale i te katusze i mki zewntrzne, jak gdybym je w ciele cierpiaa. Nie wiem, jak to wszystko si dziao, ale dobrze zrozumiaam, e bya to wielka aska i e Pan chcia, bym ujrzaa na oczy, z jakiej przepaci wybawio mnie Jego Miosierdzie."

"Dzi byam w przepaciach pieka, wprowadzona przez Anioa. Jest to miejsce wielkiej kani, jaki jest obszar jego strasznie wielki. Rodzaje mk, ktre widziaam: Pierwsz mk, ktra stanowi pieko jest utrata Boga. Drug - ustawiczny wyrzut sumienia. Trzeci - nigdy si ju ten los nie zmieni. Czwart - jest ogie, ktry bdzie przenika dusze, ale nie zniszczy jej. Jest to straszna mka, jest to ogie czysto duchowy, zapalony gniewem Boym. Pit mk jest ustawiczna ciemno, straszny duszcy zapach, a chocia jest ciemno, widz si wzajemnie szatani i potpione dusze, i widz wszystko zo innych i swoje. Szst - jest ustawiczne towarzystwo Szatana. Sidm - jest straszna rozpacz, nienawi Boga, zorzeczenie, przeklestwa, blunierstwa. S to mki, ktre wszyscy potpieni cierpi razem, ale to nie jest koniec mk. S mki dla dusz poszczeglne, ktrymi s mki zmysowe. Ktra dusza czym grzeszya, tym jest drczona w straszny i nie do opisania sposb. S straszne lochy, otchanie kani, gdzie jedna mka odrnia si od drugiej; umarabym na widok tych strasznych mk, gdyby mnie nie podtrzymywaa wszechmoc Boa. Niech grzesznik wie, e jakim zmysem grzeszy, takim drczony bdzie przez wieczno ca. Pisz o tym z rozkazu Boego, aby adna dusza nie wymawiaa si, e nie ma pieka, albo tym, e nikt tam nie by i nie wie jak tam jest. Ja, Siostra Faustyna, z rozkazu Boego byam w przepaciach pieka na to, aby mwi duszom i wiadczy, e pieko jest. O tym teraz mwi nie mog, mam rozkaz od Boga, abym to zostawia na pimie. Szatani mieli do mnie wielk nienawi, ale z rozkazu Boego, musieli mi by posuszni. To co napisaam, jest sabym cieniem rzeczy, ktre widziaam. Jedno zauwayam, e tam jest najwicej dusz, ktre nie dowierzay, e jest pieko. Kiedy przyszam do siebie, nie mogam ochon z przeraenia, jak strasznie tam cierpi dusze, tote jeszcze si gorcej modl o nawrcenie grzesznikw, ustawicznie wzywam miosierdzia Boego dla nich. O mj Jezu, wol do koca wiata kona w najwikszych katuszach, anieli bym miaa Ci obrazi najmniejszym grzechem."

Opis pieka przez w. s. Faustyn Kowalsk (1905-1938) (wg Dzienniczka II, 741)

"Jedna z dusz potpionych woaa: "To jest moj mk...e chciaabym miowa, lecz nie mog; pozostaje jedynie rozpacz i nienawi. Gdyby cho jedna z nas moga uczyni jeden jedyny akt mioci... to ju nie byoby pieko...Ale niemoliwe ...yjemy nienawici i zem" (23 marca 1922 roku). Inna dusza skarya si: "Najwiksz mk tego miejsca jest to, e nie moemy miowa Tego, ktrego musimy nienawidzi. Och! Jak bardzo trawi nas pragnienie mioci, lecz za pno... Ty te odczujesz to trawice pragnienie, ale bdziesz moga jedynie nienawidzi, zorzeczy i yczy zatracenia dusz...nic innego ju nas tu nie obchodzi (26 marca 1922 roku). Siostra Jzefa opisuje take samooskarenia dusz potpionych: "Niektre dusze krzycz z powodu mki rk. Moe byli to zodzieje, gdy woaj: "Gdzie s teraz nasze upy? Przeklte rce...Dlaczego braem to, co nie moje ...a czym cieszyem si jedynie krtko?" Inni przeklinaj swj jzyk, oczy...cokolwiek byo powodem do grzechu: "teraz, o ciao, pacisz cen przyjemnoci sobie uyczanych!...i czynie to z wasnej woli" (2 kwietnia 1922 roku). "Miaam wraenie, e wikszo oskaraa si o grzechy nieczystoci i nieuczciwoci, i e wikszo dusz w piekle jest potpionych za te grzechy" (6 kwietnia 1922 roku). Siostra Jzefa, z woli Boej, dowiadczya rwnie zejcia do pieka w taki sposb, w jaki zostaj strcone dusze pot-

Wizje pieka opisane przez Sug Bo s. Jzef Menendez (1890-1923) (wybrane fragmenty z ksiki s. Jzefy Menendez Droga Boskiej Mioci)

37

pione i odczuwania tego co one: "W mgnieniu oka znalazam si w piekle, lecz nie wleczona tak jak przedtem. Oto dusza sama strca si w przepa, jakby kryjc si przed Bogiem po to, by mc Go przeklina i nienawidzi. Dusza moja wpada w ogromn przepa, zbyt wielk, by dojrze jej dno...Natychmiast usyszaam inne dusze radujce si, ze dziel ich mki. Samo suchanie tych straszliwych przeklestw ju byo mczestwem, ale c mona porwna do pragnienia przeklinania zawadajcego dusz; im bardziej si przeklina, tym wiksze pragnienie. Niczego podobnego nigdy przedtem nie odczuwaam. Przedtem dusza moja zamieraa ze smutku syszc te straszne zorzeczenia, cho sama nie bya zdolna do uczynienia najmniejszego aktu mioci. Tym razem byo inaczej. Ujrzaam pieko jak za kadym razem - ciemne, dugie lochy, pomienie...Syszaam te same przeklestwa i zorzeczenia, bowiem, cho nie wida form cielesnych, to jednak mki odczuwa si jakby takowe byy obecne, a dusze rozpoznaj si nawzajem. Niektre woay: Ty tutaj? Jeste podobna do nas? Wtedy wepchnito mnie do jednego z gorejcych lochw, gdzie zgnieciona byam niejako midzy dwiema cianami, a ostre gwodzie i gorce elazo zdawao si przebija moje ciao. (...) Czuam, e chcieli wyrwa mi jzyk, lecz nie mogli. Mka ta spowodowaa tak agoni, e oczy zdaway si wyskakiwa z orbit. Myl, e byo to spowodowane ogniem, nieustannie poncym...aden paznokie na palcu nie jest wolny od tej mki, a nie mona nawet ruszy palcem dla ulenia, czy zmieni pozycji ciaa, ktre jest rozpaszczone, lecz zgite w p. (...) Jki i przeklestwa nie ustaj nawet na chwil. Wszystko to odczuwaam tak jak i przedtem, i cho mki te byy straszne, byyby znone, gdyby dusza bya w spokoju. Lecz dusza cierpi niewypowiedzianie. Do tego czasu, gdy wleczona byam do pieka, mylaam, ze odbieram potpienie za porzucenie ycia zakonnego.Tym razem byo inaczej. Nosiam specjalne znami osoby duchownej, czyli duszy ktra znaa i kochaa Boga, i byo tam wielu z podobnym znamieniem. Nie wiem jak to rozpoznaam, moe ze wzgldu na specjaln pogard okazywan im przez szatanw i inne dusze potpione. Byo tam te wielu ksiy. Nie umiem wyrazi tego szczeglnego cierpienia. Byo ono inne od cierpie, ktrych dowiadczyam innymi razy. Jeli bowiem dusze cierpi strasznie, to nieporwnywalnie bardziej cierpi dusze duchownych. Trzy sowa - Ubstwo, Czysto, Posuszestwo - wyryte s nieustannie na ich duszach jak gryzcy wyrzut." (4 wrzenia 1922 roku).

Czyciec
Czym jest czyciec? Jest stanem porednim midzy piekem a niebem, w ktrym dusze czyni zado Sprawiedliwoci Boej, odpokutowujc za swoje grzechy. Czyciec nie jest miejscem docelowym dla dusz takim jak niebo i pieko. Ma on charakter przejciowy. Bdzie istnia tylko do czasu oczyszczenia si ostatnich dusz. Wikszo dusz schodzi z tego wiata z bagaem przewinie wobec Boga. Potrzebuj si wic z nich oczyci. Dlatego czyciec wiadczy nie tylko o Sprawiedliwoci Boga, ale take i o Jego wielkim Miosierdziu. Gdzie znajduje si czyciec? Koci katolicki nie posiada konkretnych informacji, pozwalajcych na cis lokalizacj czyca. Przez wikszo teologw jest umiejscawiany w rodku ziemi, blisko pieka, co wydaje si ssiedztwem cakowicie naturalnym. Wedug niektrych opinii, dolne rejony czyca granicz z piekem. Jakie dowody potwierdzaj istnienie czyca? Wiele osb, szczeglnie tych, ktre s daleko od Boga lub wtpi w ycie pozagrobowe, najchtniej zanegowaoby istnienie zarwno pieka, jak i czyca. Tymczasem rzeczywisto jest bardziej oczywista ni si wydaje. A oto co potwierdza istnienie czyca: - Przesanka logiczna. Ze wzgldu na Swoje Miosierdzie i zasugi Jezusa Chrystusa, Bg stworzy miejsce oczyszczenia dla tych, ktrzy odchodzc z tego wiata nie byli cakowicie wolni od grzechw i od kar za grzechy odpuszczone co do winy, ale nie co do kary. Nie zasuyli sobie na kar potpienia wiecznego, ale do nieba, ze wzgldu na sw niedoskonao, jeszcze wej nie mog. - Stary Testament. Porednie lub bezporednie odniesienie do czyca mona znale w Starym Testamencie, m.in. w Drugiej Ksidze Machabejskiej (2 Mch 12,42-45). Kiedy to Juda Machabeusz razem ze swoimi onierzami zebrali umarych, modlili si za nich oraz zoyli ofiar przebagaln, "aby dusze zabitych zostay uwolnione od grzechu." W innym miejscu czytamy o modlitwie za zmarych, e, jest to myl wita i pobona." Nasuwa si wic oczywisty wniosek, e chodzi o dusze w czycu, gdy duszom, ktre id do nieba, modlitwy nie s ju potrzebne, a skazanym na pieko, te ju nic pomc nie mog. Rwnie w Pierwszej Ksidze Samuela (l Sm 31,13) znajdujemy wzmiank, e po mierci krla Saula i jego synw,

38

mieszkacy Jabesz pocili za nich, co potwierdza wiar w istnienie czyca. Nowy Testament. O czycu moemy przeczyta m.in. u Ewangelistw: w. Mateusza 5,25-26 oraz 12,32, w. ukasza 12,58, w Listach Apostolskich: w. Pawa l Kor.3,15, w. Piotra 3,18-20, w. Jana 11 5,16, a take w Ksidze Apokalipsy. Inny fragment Ewangelii w. Mateusza mwi w przypowieci o karze doczesnej za grzech przeciw mioci bliniego porednio nie tylko o samym czycu, ale i o czasie tam przebywania: "Zostaby wrzucony do ciemnicy. Zaprawd powiadam tobie, nie wyjdziesz stamtd, a oddasz ostatni pieniek." Mimo e samo sowo "czyciec" w Pimie witym nie wystpuje, to jednak brak sowa nie jest rwnoznaczne z nie wystpowaniem tego co ono oznacza. Ogem w Starym i Nowym Testamencie wzmianki o czycu wystpuj a pitnastokrotnie. Dlatego Koci uzna, e prawda o czycu posiada podstawy biblijne. Sobory Powszechne. Sobr Trydencki (1545-1563), na ktrym zatwierdzono dogmat o czycu, stwierdzajc, e "czasowa kara nalena za grzechy popenione musi zosta wynagrodzona albo na ziemi przed mierci, albo po mierci w czycu, zanim zostanie udzielone pozwolenie na wejcie do Krlestwa Boego." Rwnie Sobr Florencki stwierdzi, e "istnieje ogie czycowy." Prawd o istnieniu czyca przypomnia rwnie Sobr Watykaski II i zachca do modlitwy za zmarych. Kto trafia do czyca? Trafiaj tam dusze ludzi, ktrzy umarli z grzechami powszednimi, czyli lekkimi lub nie odpokutoway za ycia caej kary doczesnej za grzechy odpuszczone im podczas Sakramentu Pokuty. Bdc w stanie aski uwicajcej nie mog ju i do pieka, ale te nie zasuyy jeszcze na to, aby pj bezporednio do nieba. eby uzyska zbawienie wieczne potrzebuj one duszego lub krtszego oczyszczenia. Jak wyglda czyciec? w. Franciszek z Asyu uwaa czyciec za wydzielon cz pieka, co wczeniej gosi w. Augustyn uzasadniajc to tym, e ten sam ogie, ktry sprawia katusze duszom potpionym, oczyszcza take niektre dusze skazane na czasow tylko pokut. Rwnie w. o. Pio twierdzi, e czyciec w pewnych miejscach jest podobny do pieka. Wedug wizjonerw z Medjugorje, czyciec to ogromna szara przestrze midzy niebem a ziemi. W dolnych jego strefach jest ogie. Na pierwszy rzut oka czyciec jest czarny, zamglony i pospny. Najnisze jego krgi sigaj pieka, a najwysze, najjaniejsze, znajduj si blisko nieba. Jak zbudowany jest czyciec? Teologia nie ma na ten temat adnych danych. O wiele wicej informacji moemy znale w relacjach mistykw i witych, ktrzy mieli ask widzie to miejsce pokuty. Wedug Fuli Horak, czyciec skada si z nieprzeliczonej iloci krgw, stopni i poziomw. Ma wic budow pionow. Dusza w miar procesu oczyszczania si wchodzi w coraz wysze krgi pokuty ekspiacyjnej i zblia si do Przedwiecznej wiatoci. Mogoby si wydawa, e im bliej dusza jest Boga, tym mka tsknoty powinna by mniejsza. Tymczasem blisko Boga jeszcze bardziej wzmaga w duszy denie do poczenia si z Nim. Tsknota osiga wwczas swoje apogeum. Wicej szczegw na temat krgw czycowych podajemy w Aneksie. Czy ofiara Chrystusa nie wystarczy do naszego zbawienia? W. Doyle Gilligan w Naboestwie do dusz czycowych pisze: "Cierpienia Chrystusa zadoczyni z nawizk za wszystkie grzechy wiata, lecz Bg wymaga, abymy - jako czonkowie Mistycznego Ciaa Chrystusa - doczyli nasze modlitwy, uczynki i cierpienia do Jego mki i mierci jako pokut za nasze grzechy. Z nauki o Mistycznym Ciele Chrystusa wynika, e zasugi jednego czonka mog pomc innemu. Zasugi Chrystusa nale do Ciaa, ktrego On jest gow, podobnie jest z zasugami witych oraz dusz czycowych, ktre kiedykolwiek byy czonkami Kocioa." Czy Koci modli si za wszystkie dusze czycowe? Koci pamita o duszach zmarych wiernych cierpicych w czycu i wspomina ich oglnie w kadej Mszy w. Ponadto odprawiane s Msze w. w intencji konkretnych dusz zmarych, zamawiane przez wiernych. Koci ustanowi rwnie odpusty - zwyke i zupene, ktre wierni mog ofiarowa za spokj dusz wymienionych imiennie lub in gremio. Czy do czyca moe rwnie trafi dusza czowieka, ktry popeni grzech ciki? Jest to moliwe tylko w przypadku, kiedy czowiek ten przed mierci lub w jej momencie wyrazi skruch oraz szczery al za grzechy i otrzyma przebaczenie co do winy. W czycu musi natomiast odpokutowa kary za przebaczone mu grzechy. Co to s kary doczesne? S to kary zesane na nas przez Boga za grzechy, ktre zostay nam przebaczone co do winy. Koci nazywa je doczesnymi dlatego, e trwaj tylko do okrelonego przez Boga czasu. Dlaczego podczas Sakramentu Pokuty i Pojednania Bg uwalnia nas tylko od winy za popenione grzechy a nie

39

jednoczenie i od kary doczesnej? Jest to tajemnica Boa, ale naley przypuszcza, e Zbawiciel pragnie, abymy mieli swj czynny udzia w spacie dugu zacignitego u Boga. Za kady, nawet najmniejszy grzech czowiek musi odpokutowa (wynagrodzi) za ycia lub po mierci w czycu. Domaga si tego wito i Sprawiedliwo Boa. Kary doczesne pomagaj nam bardziej zbliy si do Boga, a jednoczenie stroni od popenienia nowych grzechw. Kary doczesne naley te traktowa jako form pomocy dla nas ze strony Opatrznoci Boej wytrwania w dobrym i zasuenia sobie na zbawienie wieczne. Dokd bdzie istnia czyciec? Jak ju wspomnielimy na wstpie, czyciec ma charakter czasowy i bdzie istnia dotd a ostatnie dusze oczyszcz si i bd mogy osign zbawienie wieczne. A wic czyciec nie bdzie duej potrzebny ni do koca wiata, kiedy to Chrystus powrci w chwale na Sd Ostateczny. Pniej nie bdzie ju ani grzechu, ani kar doczesnych. Pozostan tylko dwa miejsca: niebo i pieko. Czy akt alu wyraony przez dusz bezporednio po mierci moe zagodzi jej kary w czycu? Dusza po mierci przechodzi sd szczegowy. Ma wwczas wiadomo wasnych uczynkw popenionych za ycia i wynikajcych z tego konsekwencji dla jej dalszych losw. Dlatego wyraenie skruchy i akt alu s w tym momencie spnione. Nie spowoduje to ju zagodzenia kar czycowych, gdy czas zasugi skoczy si z chwil mierci. Jaki jest dla duszy najtrudniejszy moment w czycu? Przytaczamy na ten temat opini wielkiej mistyczki XX wieku, Adriene von Sper (wg ks. bpa Zb. Kraszewskiego Tajemnica ycia wiecznego): "Pierwszy krok przez ogie czycowy jest zgoa najboleniejszy, to poznanie wasnych grzechw. Nic tu nikomu nie zostaje oszczdzone; poznanie musi by cakowite, dopiero potem na jego miejsce zjawia si modlitwa, a wreszcie ulega ono wymazaniu za spraw modlitwy wysuchanej, poznanie wprawdzie zostaje, ale ju nie boli. (...) To jedno pozostaje w ogniu czycowym, a moe dopiero w nim si rodzi - modlitwa. I kiedy modlitwa ju tylko powstaje przeciwko grzechowi - grzechowi w ogle, nie tylko wasnemu, gdy grzech ucielenia cierpienie Chrystusa zostaje wysuchana, przyjta i staje si wyzwoleniem - nie tylko z grzechu, ale i ze wszystkich jego pt i to jest zarazem koniec czyca. Droga moe wprawdzie jeszcze duga, ale drzwi tylko jedne. Modlitwa, ktra przed chwil bya jeszcze baganiem, zmienia si w pie uwielbienia, towarzyszy duszy w drodze do nieba." Jakiego rodzaju s cierpienia czycowe? Koci oficjalnie nie wypowiada si co do rodzaju kar czycowych, a jedynie uczy, e s to cierpienia oczyszczajce. Natomiast teologowie wyrniaj dwa rodzaje tych kar: kar zwoki widzenia Boga oraz kar zmysw. Zwoka w widzenia Boga jest najdotkliwszym cierpieniem dla kadej duszy czycowej. Jest to niezwykle silne pragnienie powrotu do swego Stwrcy, ktry przyciga dusz do Siebie jak magnes opiki metalu. Kara zmysw dotyczy tych aspektw, ktre czowiek naduy dla wasnej przyjemnoci. S to kary za osobiste bdy, ktre nie zostay jeszcze odpokutowane. Ogie oczyszczajcy trawi przede wszystkim te czci ciaa, ktre byy przyczyn grzechu. Mimo e ciao pozostao na ziemi, dusza bdzie mie odczucie jakby je posiadaa, aby ono miao take udzia w karze, ktr Bg na ni naoy. Jak te kary s cikie, niech wiadczy opinia w. Tomasza z Akwinu, e najmniejsza kara czycowa jest dotkliwsza od najwikszego cierpienia ziemskiego. Logika podpowiada, e natura kar czycowych ma charakter duchowy, gdy istoty bezcielesne nie mog odczuwa blu fizycznego. Kary czycowe s aktem Boej Sprawiedliwoci i jednoczenie Miosierdzia, gdy na Sdzie Ostatecznym nie bdzie ju czyca i ciao, ktre razem z dusz grzeszyo, nie zostaoby inaczej ukarane, a nieoczyszczone nie kwalifikowaoby si do nieba. Osiemnastowieczna mistyczka, siostra Nativitas, przepowiadaa, e "przed Sdem Ostatecznym wzmaga si bd mki czycowe dla kadej duszy, w zalenoci od stopnia jej winy. Bg moe da duszy cierpie w jednym roku wicej ni kiedy indziej. Anioowie oznajmia bd duszom, e dlatego tak bardzo cierpi, e zblia si Sd Ostateczny i Bg zwiksza ostro cierpienia, aby je skrci." Jakie mog by przykadowe cierpienia czycowe? Mistyczka Centuria (Zofia Nosko) opisaa wiele cierpie czycowych w czterotomowym cyklu Ordzia Zbawienia. Oto dwie z jej wizji: "Ujrzaam straszne miejsce, tafl wody lodowatej, w niej zanurzone dusze, a po czubki gowy. Wkoo pyway kawaki lodu. Dusze jczay i dygotay z wielkiego, nie do pojcia, zimna. Jedne byy zanurzone po szyj, trzsy si jak w febrze, dygotay, jczay. Nie mogam na to patrze." "Pochd dusz bdnych, pokutujcych. Udrczenie ich, to przywizanie do miejsca, ktre bardzo kochay za ycia, a z ktrym zawsze wie si tajemnica wielkiego za, zabjstwa, skrytobjstwa, wielka krzywda ludzka. Te dusze maj tak

40

wielkie udrczenie, e to si rwna cierpieniu ducha i fizycznemu." Czy dusze czycowe z powodu wielkich cierpie czuj si bardzo nieszczliwe? Moe to zabrzmi paradoksalnie, ale dusze chtnie przyjmuj i ponosz cierpienia naoone przez Boga, gdy w ten sposb spacaj dug wobec Boej Sprawiedliwoci. Ponadto dusze maj wiadomo, e w dug spacaj w czycu nie poprzez zadouczynienie, ale przez zadocierpienie, co w teologii nazywa si satispassio. Czy dusze czycowe wiedz, gdy kto za nie si modli? Gdy modlimy si za dusz czycow - w tym czasie ogie j trawicy przygasa i jej cierpienia zostaj wstrzymane. Dusza moe unosi si w wysze rejony czyca, gdzie jest jej lej. Im bowiem niej, tym cierpienia s wiksze. Wielka polska mistyczka Zofia Nosko "Centuria" (1920-1996) tak opisuje prob jednej z dusz czycowych: "Dusze musz spaci dug swego grzechu a do ostatniego szelka. Mdl si za nas. Zachcaj innych, niech si modl. Pamitaj, modlitwa zalewa ogie, ktry nas pali, pociesza dusze, ktre bardzo cierpi. Powiew ciepa zsya na tych, co wiecznie tkwi w tafli lodowatej wody." Czy dusze w czycu wiedz, co si dzieje na ziemi? Dusze czycowe mog mie kontakt z yjcymi tylko przez mio i modlitw. Jak pisze ks. A. ychliski: "Nie jest w ich mocy odwiedza nas lub posi wiadomoci o tym, co si u nas dzieje. Nie ogldaj one Boga bezporednio, tak jak wici w niebie, ktrzy w Bogu poznaj wszystko, co ich dotyczy i co ich zajmuje. Dusze w czycu same przez si wiedz tylko to, z czym s w bezporednim stosunku. Bg jednak w Swojej dobroci moe duszom cierpicym udziela owiece odnonie tego, co dzieje si z nami oraz odnonie naszego porednictwa i chtnie przyjmujemy, e Bg czsto podobnym owieceniem dusze pociesza." Naley przypuszcza, e rol porednikw midzy duszami czycowymi a niebem i ziemi speniaj Anioowie Stre. Oni to zapewne przynosz duszom wiadomoci o ich bliskich na ziemi. Co przeywaj dusze, za ktre nikt z bliskich si nie modli? O goryczy i dramacie takich dusz najlepiej opowie jedna z nich - dusza pewnej matki, ktra ukazaa si mistyczce Zofii Nosko (z ksiki ks. bpa Zb. Kraszewskiego - Tajemnice ycia wiecznego): "Oni nosz na mj grb kwiaty, cigle kad mi kwiaty, a one s mi niepotrzebne. Jakie to przykre, oni nie modl si. Jak auj, e tak wychowaam moje dzieci. Jaka straszna tragedia, e byam nowoczesn matk. Nie wlaam do ich dusz pojcia o duszy, ktra yje poza grobem.(...) Ach, jest nas bardzo duo nieszczliwych dusz, o ktrych nikt nie pamita. le wychowalimy swoje dzieci, bardzo le. To mymy oddalali je od modlitwy, od pokuty, od religii. To my, a dzi cierpimy. Oni przynosz nam kwiaty, chorgiewki, a Mszy w. za nasze dusze nie skadaj przed Bogiem. Cierpi za to, e naleaam do tych - tam! Jake auj, jake bardzo auj teraz! Nie chodziam do kocioa, mwiam, e brak mi czasu, sama siebie usprawiedliwiaam. Brak mi dzi tych zasug. Bd dobra, ofiaruj cho jedna Msz w. za mnie." Czy czas w czycu jest podobny do ziemskiego? W niczym go nie przypomina, gdy - jak uwaa ks. bp Zb. Kraszewski - w rzeczywistoci nadprzyrodzonej czas nie istnieje, a jest tylko poczucie trwania. W wiecznoci bowiem nie ma ani przeszoci, ani przyszoci, a jest tylko teraniejszo. Czy istnienie czyca jest konieczne? Co do tego to nie ma najmniejszych wtpliwoci. Jest to absolutny akt Miosierdzia ze strony Boga dla tych, co w chwili mierci mieli dug do spacenia Sprawiedliwoci Boej. Zanim jednak przejdziemy do uzasadnienia istnienia czyca, przypomnijmy sobie prawd oczywist, mianowicie t, e dla wszystkich dusz bramy nieba s otwarte i kto chce, ten z tego korzysta. C, kiedy s to przypadki bardzo nieliczne, zwykle takiej chway dostpuj tylko dusze osb, ktre yy i zmary w opinii witoci. A pozostali? Przeszkodziy im w tym grzechy. I to wanie dla nich Bg okaza sw wielk ask poprzez ustanowienie czyca. Czy dusze w czycu mog modlitwami zagodzi lub skrci swoje cierpienia? Niestety, w czycu dusza nie moe modlitwami zagodzi swojego cierpienia, poniewa czas zasug bezpowrotnie skoczy si z chwil mierci. Dokd jestemy na ziemi, moemy naprawi wszelkie zo, jakie uczynilimy. Dlatego dusze czycowe bardzo auj i cierpi, e pozbawiy si tej moliwoci jak wci maj ludzie yjcy na ziemi, ba, nawet anioowie gdyby mogli, zazdrocili by nam tego, e do koca ycia moemy wzrasta w asce Boej. Jak pisze F. Horak: "Dusze czycowe nie mog dla siebie zrobi niczego wicej, prcz tego, e cierpi. Cierpienie jest ich jedyn modlitw, prac, wreszcie sposobem, dziki ktremu zblia si mog do celu. Wiele natomiast mog dla nich zrobi ludzie na ziemi." w. s. Faustyna Kowalska pisze w swoim Dzienniczku: "Te dusze modl si bardzo gorco, ale bez skutku dla siebie, my tylko moemy im przyj z pomoc." Szerzej wyjania to w. Katarzyna z Genui: "Jeli modlitwa wiernych na ziemi, odpusty czy Najwitsza Ofiara,

41

zanoszone w intencji zmarych, skracaj czas ich mk, to jednak dusze samowolnie nie mog zwrci si ku tym aktom z uczuciem podania i chci ocenienia, lecz wszystko skadaj na sprawiedliw wag Woli Boej, Jemu pozostawiajc podzia dbr duchowych, ktre wpyny. Z nich nieskoczona Dobro spaca sobie dug wedug susznego upodobania. Poza Wol Bo dusze nie mog rozporzdza zoonymi za nie ofiarami, inaczej byby to poniekd akt samowolnego przywaszczania, co zasonioby im widzenie Woli Boej, a zarazem staoby si kar icie piekieln." Dlaczego dusze czycowe przyrwnuje si do ebrakw? Wyjania to nieoceniona F. Horak: "Cierpicy w czycu s jak ebracy, bo czekaj, by im kto rzuci jamun. Czasem wieki musz czeka i gdyby nie nieustanna modlitwa Kocioa, wielu z tych nieszczliwcw czekaoby daremnie. wiat szybko zapomina o tych, co odeszli, a oni odarci ze wszystkich ludzkich naleciaoci, z caej faszywej godnoci czy dumy - w jake niewysowionym bolesnym opuszczeniu czekaj wsparcia! Najbiedniejszy ubogi, najwikszy ndzarz - jest krlem wobec cierpicej duszy. Cierpieniem, chorob, kalectwem, godem czy opuszczeniem mona sijeszcze zasugiwa Bogu. Mona cierpliwie wszystko znie, by zaskarbi sobie Jego aski i zmaza winy. Dusza czycowa jest zdana tylko najamun mioci i pamici od blinich, o jamun, o ktr w dodatku sama upomina si nie moe." Czy dusze musz si oczyszcza tylko w czycu? Z tego co opowiada swoim wspbraciom w. o. Pio wynika, e nie tylko czyciec jest miejscem pokuty. Boa Sprawiedliwo moe w niektrych przypadkach zezwoli duszom czyni pokut za swoje grzechy dokadnie w miejscu, gdzie je popeniy. Dlatego m.in. o. Pio spotyka w klasztorze w San Giovanni Rotondo dusze zakonnikw odbywajcych pokut tam, gdzie zgrzeszyy. Moe to mie miejsce wycznie z woli Boga, ktry zezwala na to zapewne w tym celu, by przypomnie yjcym o obowizku i potrzebie przychodzenia z pomoc duszom zmarych. Czy niektre dusze odbywaj pokut w kociele? S dwa rodzaje dusz, ktre mog pokutowa w kociele. Pierwsze to te, ktre za ycia lekcewayy Msz w. i teraz pokutuj przed drzwiami wityni. Drug grup stanowi dusze odbywajce czyciec u stp otarza. One adoruj Najwitszy Sakrament niejako w nagrod za to, e czyniy to rwnie za ycia. Przed otarzem cierpi mniej, niby to miao miejsce w czycu, gdy Chrystus agodzi ich cierpienia. Czy mona kary czycowe odpokutowa jeszcze za ycia? Pytanie to moe wyda si niepowane lub czysto retoryczne, poniewa wykracza poza uznawan teologi, ale potwierdza tylko znan prawd, e u Boga nie ma nic niemoliwego. Maria Simma opowiadaa o takim przypadku, kiedy to nieuleczalnie chora dziewczyna prosia Boga, aby moga cierpie na ziemi tyle, ile to jest konieczne, by pj prosto do nieba. Gdy zmara, wizjonerka otrzymaa potwierdzenie zadouczynienia przez Boga jej probie. Po odpokutowaniu wasnych grzechw moemy jeszcze za ycia dodatkowo ofiarowa swoje cierpienia za yjcych i zmarych aby wynagrodzi ich grzechy. Jest to ogromna aska wspcierpienia z Chrystusem dla ratowania dusz. Czy to prawda, e niektre cierpienia w czycu nie rni si od mk piekielnych? Cierpienia dusz z dolnych rejonw czyca s podobne do cierpie wystpujcych w grnych rejonach pieka. w. Tomasz z Akwinu twierdzi, e rni si tylko czasem ich trwania. Podobnego zdania bya te w. Katarzyna z Genui: "W czycu, jak i w piekle, jest podwjne cierpienie - to, e jest si pozbawionym Pana Boga i to, e si jednoczenie cierpi." Czy ogie czycowy jest taki jak ziemski? W tej sprawie Koci nie zajmuje dogmatycznego stanowiska. Pewne jednak jest, e dusze znosz cierpienia fizyczne. W znacznym stopniu s one spowodowane przez ogie. Wielu witych i teologw, m.in. w. Augustyn, w. Tomasz z Akwinu, w. Grzegorz Wielki uwaaj, e jest to ogie podobny do ziemskiego. Rni si tym, i jest to ogie oczyszczajcy i o wiele bardziej dokuczliwy. Ogie ziemski jest zaledwie cieniem wobec pomieni Boej Sprawiedliwoci. Cierpienia na ziemi s wic bez porwnania mniejsze w porwnaniu do ekspiacyjnych cierpie czycowych. Ta rnica wynika std, e na ziemi jest czas Miosierdzia, a po mierci czas Boej Sprawiedliwoci. Za jakie grzechy cierpi si w czycu najczciej? Moe to by pewnym zaskoczeniem, ale najczciej cierpi si w czycu za grzechy przeciwko Miosierdziu Boemu i miosierdziu wzgldem blinich, przeciwko mioci bliniego, jak np.: wrogo, zatwardziao serca, obmowa i oszczerstwo. Maria Simma uwaa, e za oszczerstwo i obmow oczyszczenie trwa najduej. Karane te s bardziej od innych takie grzechy jak: zniesawienie kogo, ktnie z powodu zazdroci i chciwoci, brak pojednania si i przebaczenia. Nie naley wydawa pochopnych sdw o innych, bo mog by nieprawdziwe i podlega dokuczliwej karze czycowej. Czy wszystkie dusze czycowe objte s modlitw Kocioa? Absolutnie tak. Koci wspomina je podczas Mszy w. w czci nazwanej memento. Szczeglnie czci ich pami w dniu 2 listopada, w wito Wszystkich Wiernych Zmarych (Dzie Zaduszny). Matka-Koci modli si za zmarych, tak jak za yjcych. Ponadto ofiarowuje cudowny dar odpustw, zarwno czstkowych, jak i zupenych. Osoba, ktra je uzyska, moe ofiarowa z kolei za konkretn dusz w czycu lub przekaza do dyspozycji Chrystusa lub Matki Boej, aby

42

zadysponowaa nim wedug Swojego uznania. Jak obchodzony jest przez dusze czycowe Dzie Zaduszny? Drugi dzie listopada jest najcudowniejszym dniem w roku dla wszystkich dusz czycowych. Wtedy to mki w caym czycu zostaj wstrzymane na jedn dob. W tym te dniu wiele dusz opuszcza miejsce pokuty i dostpuje nieba. Z askawoci Boga w tym jednym dniu wszystkie bez wyjtku dusze cierpice uczestnicz w uroczystych modlitwach Kocioa. Kada dusza doznaje w tym dniu ulgi, ale nie w jednakowym stopniu. W zalenoci od indywidualnych zasug jedne dusze doznaj wikszej aski a inne mniejszej. Jak opisuje Dzie Zaduszny F. Horak: "We wszystkich nieprzeliczonych Krgach, na wszystkich poziomach i pitrach, niby w bezdennej czeluci gigantycznej kopalni cierpie - nastaje witeczny spokj i cisza. Dusze odpoczywaj. Nie cierpi. Jak dopyw wieego powietrza chodzi je wytona, zbiorowa modlitwa wojujcego Kocioa. Jaka to ulga! C to za miosierne wytchnienie! Cay chrzecijaski wiat, w jednym wielkim porywie wspczucia, tsknoty i mioci, prosi Niebo o ask wiatoci wiekuistej dla zmarych. Nawet ci ludzie, ktrzy zazwyczaj o zmarych nie pamitaj, przychodz w tym dniu na cmentarz zmwi cho jeden pacierz, zawieci cho jedno wiateko... Jeeli jednak kto nie moe by w tym dniu na cmentarzu, moe rwnie dobrze wspiera zmarych modlitw i myl z daleka od ich grobu. Najwaniejsza jest intencja ofiary. Obecno na grobie nie jest nieodzowna. Szczera modlitwa zawsze dan dusz odnajdzie i uly w jej cierpieniu. Bardzo jednak wane jest zachowanie si na cmentarzu. Wchodzc tam, wchodzi si w dom umarych, gdzie obowizuj ich prawa. Dusze cierpi, kiedy si bezmylnoci i gwarem zakca powag tego miejsca. Boli je to i obraa. W Dniu Zadusznym wzmaga si na caym wiecie obecno i dziaanie duchw. Gdyby ludzie umieli wsucha si w ten drugi, nadprzyrodzony wiat, niejedno by wtedy wyczuli. Kada ofiara: moralna, fizyczna czy materialna ma zawsze, ale w szczeglnoci w Dzie Zaduszny, ogromn realn warto dla dusz czycowych. Mona za nie ofiarowywa kady drobiazg. Ju choby sam trud pjcia na cmentarz, niesienie kwiatw, cisk w autobusie, zzibnicie, przemoknicie - wszystko! Trzeba tylko wiadomie to ofiarowywa. Intencja nadaje wano i znaczenie kademu wysikowi. Tak samo, jak miosiema intencja uwica, bezmylne nieraz, mechaniczne odklepanie pacierza przez dziada, ktremu daje si jamun z prob o modlitw za zmarego." Czy dusze w czycu mog nam pomaga i okazywa swoj wdziczno? Koci naucza w ramach dogmatu witych obcowanie, e dusze czycowe mog nam pomc, dlatego pozwala wiernym prywatnie szuka u nich pomocy. Gdy dusze po czyszczeniu si trafi ju do nieba, wwczas nigdy nie zapominaj przed Bogiem o tych, ktrzy im pomogli. Wdziczno ich moe by przeogromna. w. Alfons Liguori, Doktor Kocioa pisa: "Dusz czycowych absolutnie nic nie powstrzymuje od tego, aby modliy si za nas. Jednak Koci nie wzywa ich do tego ani nie prosi o wstawiennictwo, gdy dusze te na og nie wiedz o naszych modlitwach. Moemy jednak wierzy, e Bg pozwala im wiedzie o nich." B. Anna Katarzyna Emmerich mwi: "To, co kto dla dusz czycowych czyni, czy modli si za nie, czy ofiaruje cierpienie, zaraz mu to wychodzi na korzy i wtedy one s bardzo zadowolone, szczliwe i wdziczne. Kiedy za nie ofiaruj swoje cierpienie, wtedy one modl si za mnie." w. Jan Maria Vianney take to potwierdza: ,,O gdyby wiedziano jak wielk moc posiadaj te dusze nad Sercem Boym i jakie aski mona za ich wstawiennictwem uzyska, nie byyby tak bardzo opuszczone." w. Katarzyna z Bolonii wielokrotnie powtarzaa: "Czsto to, co przez witych w niebie uzyska nie mogam, otrzymywaam natychmiast, kiedy zwrciam si do dusz w czycu." Mistyczka Anna Maria Lindmayr wyjania, e otrzymalimy to nie dlatego, e dusze czycowe nas wysuchay, ale to, e Bg nas wysucha ze wzgldu na Jego Mio do tych biednych dusz, ktre Bg bardzo kocha. Zachodzi tu zjawisko dwustronnej symbiozy modlitwy; yjcy mog wstawia si za duszami czycowymi, proszc o ich uwolnienie, a one rewanowa si modlitw wstawiennicz u Boga za swych dobrodziejw. W historii Kocioa byo bardzo wiele przypadkw, w ktrych pomoc modlitewna za zmarych bya stokrotnie przez nich odwzajemniona. Szkoda, e tak rzadko korzystamy z tej pomocy. Dzieje si tak przynajmniej z dwch powodw: po pierwsze - za rzadko si o ni zwracamy, a po drugie - czciej prosimy o wstawiennictwo w naszych sprawach materialnych ni duchowych, ktre bd mie wpyw na nasze "ycie" po mierci. Dusze te bardziej modl si o nasze dobra duchowe, gdy same najlepiej wiedz, co znacz cierpienia czycowe. Kiedy wic chcemy wyprosi u Boga szczery al za nasze grzechy, moemy miao zwrci si do dusz w czycu, a one nas nie zawiod.Trzeba si jednak duo za nie modli, aby i one modliy si duo za nas. Ojciec Alessio Parente w ksice Ojciec Pio a dusze czycowe pisze: "Ci, ktrzy przeszli do innego wiata, wiedz jak krtkie jest ycie i dlatego przebywajc na ziemi, musimy stara si czyni tak wiele dobra zasugujcego na niebo. Dlaczego wic nie prosimy o ich pomoc w chwilach pokusy? Dlaczego nie prosimy o ich pomoc w chwilach prby i

43

udrczenia? Jest pewne, e one s gotowe i czekaj, by nam pomc i zosta naszymi najdroszymi przyjacimi, jeli tylko damy im tak sposobno." Dusze czycowe szczeglnie troszcz si o swoich bliskich na ziemi: "Bdmy pewni, e ich pomoc jest staa. Oni nie opucili nas wcale, a teraz, doprawdy, s nawet bliej nas. Przyzywajcie ich na pomoc, a sami si o tym przekonacie." Jak skuteczne mog by nasze modlitwy w intencji dusz czycowych? Skuteczno naszych modlitw zaley od Miosierdzia i Dobroci Boej. Wane te jest, abymy sami znajdowali si w stanie aski uwicajcej, gdy bdc w grzechu cikim nie moemy si modli za innych tylko o wasne pojednanie si z Bogiem. Owocw Mszy w., odpustw Kocioa czy innych modlitw nie moemy bezporednio przekazywa duszom w czycu, gdy znajduj si one jeszcze poza krgiem Krlestwa Boego. Wszystko wic, co w intencji dusz czycowych czynimy, skadajmy w rce Boga, aby On, zgodnie ze Swoim Miosierdziem, rozporzdzi tymi darami. Jak przyniesie to duszom pomoc - tego nie wiemy, zaufajmy Bogu. W jakiej formie moemy pomaga duszom czycowym? Form pomocy jest wiele i s bardzo zrnicowane. Oto najwaniejsze z nich: * Msza w. Z uwagi na to, e jest to najwaniejsza ofiara, omwimy j oddzielnie. * Raniec. To najwaniejsza i najskuteczniejsza modlitwa po Mszy w. Przez Raniec zostaje codziennie uwolnionych wiele dusz. Poprzez odmawianie tej modlitwy polecamy dusze czycowe potnemu ordownictwu Najwitszej Dziewicy, ktra u Swojego Syna wyprasza im aski. Potwierdzaj to sowa Maryi skierowane do w. Brygidy Szwedzkiej: "Jestem Matk wszystkich dusz czycowych. Przez Moje wstawiennictwo cierpienia ich staj si z godziny na godzin agodniejsze." * Droga Krzyowa. Stanowi podobnie jak Raniec ogromn pomoc dla dusz czycowych, gdy ofiarowujemy za nie cierpienia i mier Chrystusa, a take krwawe zy Matki Bolesnej. Po kadej stacji do modlitwy: Ktry za nas cierpia rany, Jezu Chryste zmiuj si nad nami mona doda sowa: ... i Ty ktra wspcierpiaa Matko Bolesna przyczy si za nami i duszami czycowymi. * Odpusty czstkowe i zupene. Omwimy je oddzielnie. * Cierpienie. Czsto, gdy pojawi si w naszym yciu cierpienie, to narzekamy i buntujemy si, dlaczego akurat nas to spotkao? Jednym sowem, nie akceptujemy go.Tymczasem cierpienia s dowodem mioci Boga i mog przynie obfite aski. Kade cierpienie, fizyczne lub duchowe, ktre nas dotyka, naley przyjmowa z pokor i ofiarowa Bogu. Cierpienia, zwaszcza dobrowolne, ofiarowane za dusz czycow, mog przynie jej du ulg. Znana jest take forma cierpienia zastpczego. Polega ona na tym, e osoba prosi Boga o przyjcie przez ni czasowego cierpienia za wybran dusz. Wielu witych prosio Boga, aby im wolno byo cierpie za dusze czycowe. Maria Simma wspomina, e pierwszy raz zostaa poproszona przez dusz czycow, aby dobrowolnie przyja za ni cierpienia fizyczne przez trzy godziny. Gdy tak si stao, szczliwa dusza powiedziaa, e w ten sposb zaoszczdzia jej dwadziecia lat czyca. Wyjania to nastpujco: "Cierpienia na ziemi maj inn warto. Gdy cierpimy, yjc jeszcze na ziemi, moemy wzrasta w mioci. Moemy zyskiwa zasugi. W czycu natomiast jest to niemoliwe - cierpienie tam suy naszemu oczyszczeniu z grzechw. Na ziemi, za ycia, posiadamy wszystkie aski, mamy wolno wyboru." * Post. Ofiarowany w intencji dusz czycowych moe by bardzo owocny. * Dobre uczynki i intencje. Mona np. wiczy si w pokorze, ofiarowujc ten akt za dusz, ktra cierpi z powodu grzechu pychy, wstrzemiliwo od alkoholu za dusz, ktra go naduywaa itp. * Jamuna. Przez ofiary na dobre cele, np. na wspomoenie misji, zwaszcza w krajach Trzeciego wiata, na katolickie rodki przekazu czy pomoc biednym, mona bardzo uly zwaszcza tym duszom, ktre grzeszyy skpstwem i odmawiay pomocy blinim bdcym w potrzebie. * Palenie wiec powiconych. wiadcz o pamici bliskich i rozjaniaj duszom ciemnoci czyca, gdy palca si wieca symbolizuje wiato Chrystusa. * Inne modlitwy. Kada modlitwa, kade westchnienie do Boga w intencji dusz czycowych przynosi im ulg, chociaby ta najbardziej znana modlitwa: Wieczny odpoczynek... Szczeglnie godne polecenia s koronki: do Miosierdzia Boego, do Ran Pana Jezusa, do Najdroszej Krwi Pana Jezusa oraz do Krwawych ez Maryi. Trzeba jednoczenie nadmieni, e wymienione formy i rodki naszej pamici o zmarych pomagaj im, ale nie w jednakowym stopniu. Zaley to m.in. od postawy danej duszy jeszcze za ycia. Jeeli kto ofiarowywa Msze w. za zmarych, to po mierci sam rwnie moe liczy na zagodzenie swoich cierpie. A jeli odmawia ich innym lub lekceway Msz w., to ofiara taka za niego nie bdzie skuteczna. Czy dusze czycowe znaj nasze potrzeby? Pytanie to zadawano ju od pocztkw chrzecijastwa. Do dzi uznawany jest pogld w. Tomasza z Akwinu, a w podobnym tonie wyraali si i jego poprzednicy, e dusze czycowe modl si za swych bliskich na ziemi, ale nie znaj ich konkretnych potrzeb, wic modl si oglnie w ich intencjach. Bg w swojej askawoci moe jednak da im pozna te potrzeby i ww-

44

czas modlitwy te s na nie ukierunkowane. Jak moc dla dusz czycowych ma Msza w.? Najbardziej skuteczn pomoc dla umierajcych i dusz czycowych jest Msza w., gdy w niej Chrystus ofiarowuje si Ojcu z mioci do nas. Kapan przy otarzu jest przedstawicielem Boga, ale to Bg-Czowiek powica i skada samego siebie w ofierze. To wielka tajemnica Boa, ktrej mocy i znaczenia nie jestemy w stanie zrozumie do koca. Nie mniej wane jak za zmarych, jest odprawianie Mszy w. w intencji yjcych, gdy to o wiele bardziej skuteczne ni pniej po mierci. w. Brygida Szwedzka tak powiedziaa: "Jedna Msza w. wysuchana za ycia, daje duszy wicej korzyci ni wiele ofiarowanych za ni po mierci, a take e kada Msza w. bdzie nam towarzyszy na Sdzie Ostatecznym i przemawia na rzecz naszego zbawienia. Ponadto Msze w. skrc nasz czyciec i wyjednaj nam wyszy stopie chway w niebie." We Mszy w. naley uczestniczy czynnie i przyjmowa w intencji zmarych Komuni w., bo niczego innego nie da si porwna do przyjmowania Chrystusa. Podczas Mszy w. uczestniczymy w zastpstwie duszy czycowej, za ktr jest ofiarowana. "We Mszy w., bezkrwawej ofierze Chrystusa, ofiarujemy Ojcu Niebieskiego zasugi i cierpienia Jego Boskiego Syna, Jego wite Rany, Jego Drogocenn Krew, Jego pen boleci mier." Michael H. Brown dodaje: "Kiedy za dusz w czycu zostaje odprawiona Msza w., to jakby spad na ni wodospad ask. (...) Za kadym razem, kiedy uczestniczymy w Eucharystii, skracamy nasz pobyt w czycu. Sakrament ten ma tak moc, ze dusze w czycu oddayby wszystko za chociaby minut, sekund Jego adoracji." Trzeba mie wiadomo, e skuteczno Mszy w. w intencji dusz czycowych jest tym wiksza, im czciej i gorliwiej dusza ta za ycia uczestniczya w Mszy w. Najbardziej z tej formy ofiary korzystaj te dusze, ktre uczestniczyy w Mszy w. rwnie w dni powszednie, a nie tylko witeczne. Dotyczy to rwnie osb yjcych. Bardziej mie Bogu s Msze w., w ktrych uczestniczymy w dni powszednie, gdy Msze w. niedzielne wynikaj z naszego chrzecijaskiego obowizku, a uczestniczenie w dni powszednie jest wyrazem naszej mioci do Chrystusa. Czy Szkaplerz Karmelitaski uwalnia od czyca? Prawd jest, e Najwitsza Maryja Panna ukazujc si w XIVw. papieowi Janowi XXII obiecaa, e ci, ktrzy bd nosi na sobie brzowy szkaplerz z Gry Karmel, symbolizujcy sukni Maryi, zostan uwolnieni z czyca w pierwsz sobot po swej mierci. Aby tak si stao, musz zosta spenione okrelone warunki. Warto jednak pozna histori Szkaplerza Karmelitaskiego (wg rde karmelitaskich). Pocztki jego historii sigaj XII w. Wtedy to zakonnicy z klasztoru kontemplacyjnego na Grze Karmel, wskutek przeladowa ze strony Turkw okupujcych Palestyn, przenieli si do Europy. Zakon o nazwie Bracia Najwitszej Maryi Panny z Gry Karmel (karmelici) szybko zyskiwa popularno, szczeglnie w Anglii. Jednym z wielkich czcicieli Maryi by Szymon Stock z Anglii. Gdy zakonowi grozio niebezpieczestwo, prosi swoj Ordowniczk o pomoc. W nocy z 15 na 16 lipca 1251 roku podczas modlitwy ujrza Maryj w otoczeniu aniow podajc mu brzowy szkaplerz. Usysza wwczas: "Przyjmij, najmilszy synu, Szkaplerz twego zakonu, jako znak mego braterstwa, przywilej dla ciebie i dla wszystkich karmelitw. Kto w nim umrze, nie zazna ognia piekielnego. Oto znak zbawienia, ratunek w niebezpieczestwach, przymierze pokoju i wiecznego zobowizania." w. Szymon Stock jako przeoony zakonu poleci caej rodzinie zakonnej modli si o rozszerzenie w wiecie naboestwa szkaplerznego. W XIV wieku Maryja ukazaa si wspomnianemu ju papieowi Janowi XXII, powierzajc mu w opiek "swj zakon" karmelitaski. Obiecaa obfite aski i zbawienie nalecym do zakonu i wiernie wypeniajcym swoje luby, a take nalecym do Bractwa, ktrzy bd zachowywa cnot czystoci wedug swego stanu i bd modlili si za Koci wity. Na kocu obiecaa wszystkim nadzwyczajn ask, znan pod nazw "przywileju sobotniego": "Ja, ich Matka, w pierwsz sobot po ich mierci, wyzwol ich z czyca i powiod na gr ywota wiecznego." Stolica Apostolska Szkaplerz zaliczya do sakramentaliw Kocioa. Sw wadz apostolsk Koci potwierdzi przywileje Szkaplerza, moc jego opierajc na modlitwach caego Kocioa. Naboestwo szkaplerzne uzna, obok Raca w., za podstawowe naboestwo Maryjne. Warto przypomnie, e papie Jan Pawe II od najmodszych lat nosi Szkaplerz Karmelitaski. Przywileje Szkaplerza Karmelitaskiego: l. Kto umrze w szacie Szkaplerza (w chwili mierci bdzie go mia na sobie), wedug zapowiedzi Matki Najwitszej, nie zostanie potpiony. 2. Noszcy Szkaplerz w. ma zapewnion opiek Matki Boej w yciu i szczeglnie w godzin mierci: "Oto znak zbawienia, ratunek w niebezpieczestwach, przymierze wiecznego pokoju." 3. Kady, kto pobonie nosi Szkaplerz w., zostanie wybawiony w pierwsz sobot po swej mierci z czyca.

45

4. Nalecy do Bractwa Szkaplerza w. jest duchowo zczony z Karmelem i ma udzia w dobrach caego zakonu karmelitaskiego, tak za ycia, jak i po mierci, a wic w Mszach w., Komuniach w., umartwieniach, modlitwach, postach itp. Szkaplerz Karmelitaski mona przyj w kadym klasztorze karmelitaskim lub w kociele z rk upowanionego kapana. Dlaczego Msze w. gregoriaskie odprawia si przez 30 dni? Zwyczaj ten siga swymi pocztkami do VI w. Ustanowi go w. Grzegorz Wielki, papie. w. Grzegorz wspomina o tym w swoich Dialogach. Kiedy jeszcze by opatem klasztoru, nakaza codzienne odprawianie Mszy w. za zmarego wspbrata. Po trzydziestu dniach ukaza si w. Grzegorzowi zmary mnich i powiedzia, e dziki odprawianej za niego Najwitszej Ofierze, zosta uwolniony z cierpie czycowych i uzyska zbawienie wieczne. Wwczas policzono dni i okazao si, e od czasu rozpoczcia odprawiania tych Mszy w. upyno ich 30. Msze w. tzw. gregorianki s najskuteczniejsz form modlitwy za zmarych. W wielu objawieniach zostao potwierdzone, e taka ofiara jest bardzo mia Bogu i chtnie przez Niego przyjmowana. W miar moliwoci w naboestwach tych powinien uczestniczy kto z bliskich zmarego, aby go reprezentowa podczas Mszy w. Gdzie trafiaj po mierci dusze osb nieochrzczonych? Na podstawie rnych opisw wizji i gosw z tamtego wiata mona wywnioskowa, e dusze dorosych, ktrzy nie zostali ochrzczeni, id do takiego krgu czyca, na jaki sobie zasuyli. Kiedy odpokutuj ju swoj kar, to nadal nie mog dosta si do nieba, gdy nie s ochrzczeni. Przechodz wtedy do V stopnia czyca, gdzie wraz z duszami dzieci nienarodzonych pozostaj a do dnia Sdu Ostatecznego. Nie ma tam cierpienia, ale nie mog jeszcze oglda Boga. Czy dusze cierpice w czycu wolayby powrci na ziemi? Mimo najwikszych nawet cierpie, adna dusza nie chciaaby z czyca powrci na ziemi. Dusze te zdyy ju pozna Boga i Jego mdro w sposb przekraczajcy poznanie ziemskie. Dlatego nigdy nie chciayby ponownie znale si w duchowych ciemnociach, w jakich yjemy na ziemi. Dlatego dusze nie buntuj si przeciwko swojemu cierpieniu, bo rozumiej, e to jest konieczne do tego, eby si oczyci. Maria Simma mwi: "Jest rnica midzy cierpieniem dusz w czycu a cierpieniem, ktrych dowiadczamy na ziemi. W czycu - nawet jeli bl duszy jest przeraajcy, to pewno, e pewnego dnia bdzie si y na zawsze z Bogiem, ta pewno jest tak niewzruszona i mocna, e rado przewysza bl. Dusze w czycu za nic w wiecie nie chciayby na nowo y na ziemi, gdzie ostatecznie nigdy niczego nie jestemy pewni." Jak rol spenia w czycu Matka Boa? Najlitociwsz i najmoniejsz ordowniczk dusz czycowych jest Najwitsza Maryja Panna. Jej Serce wspczuje duszom i wstawia si za nimi nieustannie. Matka Boa przychodzi do czyca w swoim ciele. Przybywa przewanie w dniu Swoich wit i powraca do nieba z wieloma duszami, gdy ma moc i prawo w kade Swoje wito wyzwoli kilka dusz z ostatniego krgu czyca lub uprosi dla bardziej cierpicych przejcie do agodniejszego krgu. Podczas wit Maryjnych Jej obecno - jak pisze M. H. Brown - rozjania czyciec swoim ogromnym splendorem. Maryja powiedziaa w. Brygidzie Szwedzkiej, e jest Krlow dusz czycowych i modli si za nich, aby uly ich cierpieniom. Gdy przebywa w czycu, ciemno lub szaro zostaje rozjaniona dobroczynnym wiatem, ktre opada zwaszcza na tych, ktrzy nosili Szkaplerz Karmelitaski. Najczciej odwiedza i pociesza te dusze, ktre J czciy za ycia. W Jej obecnoci dusze nie cierpi. Czsto Maryi towarzyszy w. Micha Archanio. W jaki dzie Matka Boa uwalnia najwicej dusz czycowych? Nie jest to adne ze wit Maryjnych ani Dzie Zaduszny. Najwicej dusz Maryja uwalnia w noc z Wigilii na Boe Narodzenie. Wiele dusz uwalnia take w Wielki Pitek, w dzie Wniebowstpienia Pana Jezusa i w wito Swego Wniebowzicia. Czy Pan Jezus odwiedza dusze w czycu? Brak jest dotychczas potwierdzenia, aby Zbawiciel odwiedza czyciec. Nieobecni s tam rwnie wici. Przychodzi tylko Matka Boa, w. Micha Archanio i inni anioowie, a take Anioowie Stre, ktrzy pocieszaj dusze. Podczas obecnoci Maryi dusze nie cierpi, natomiast podczas obecnoci aniow cierpienia trwaj. Czy duo duchownych trafia do czyca? Z wizji witych i mistykw wieckich, m.in. w. Magorzaty Marii Alacoque, w. Magdaleny-Zofii Barat, Marii Simmy, wynika, e wielu kapanw i sistr zakonnych idzie prosto do nieba, ale zdecydowanie wicej trafia do czyca. Mki ich s z reguy cisze ni dusz wieckich i przebywaj w niszych rejonach czyca, tam, gdzie znajduje si ogie. Duszpasterze cierpi wicej, poniewa zostali obdarowani specjalnymi askami i w niebie jest przygotowana dla nich odpowiednio wysza nagroda, proporcjonalna do ich powoania, misji yciowej i wyposaenia w potrzebne do tego aski. Do czyca trafiaj najczciej dusze tych kapanw, ktrzy nie przestrzegali lubw czystoci, ubstwa, nie wzmac-

46

niali poszanowania dla Eucharystii, lekcewayli modlitw, co pomniejszyo ich wiar, stawiali swoje osignicia ponad chwa Boga lub za bardzo pragnli uznania otoczenia. Aby unikn pomieni czycowych, wici radz osobom powiconym Bogu, duo modli si do Ducha witego i odmawia codziennie raniec. Za jakie grzechy najczciej pokutuj osoby duchowne? Posuymy si tu fragmentem ksiki Rkopis z czyca: "Z jak obojtnoci i pogard traktowany jest Jezus na ziemi. (...) Podobna obojtno panuje w zgromadzeniach zakonnych, w Jego ludzie wybranym. Obojtno tak spotyka si rwnie wrd kleru. (...) Ci, ktrzy powinni by dre na myl o najwyszym posannictwie, jakie otrzymali, peni je najczciej z zimn obojtnoci i znudzeniem. Ilu to faktycznie takich, ktrzy by prowadzili ycie wewntrzne? Ich liczba jest bardzo maa. Wielka natomiast liczba tu, w czycu, kapanw, ktrzy pokutuj za sw obojtno i za swe ycie bez mioci. Trzeba, eby z grzesznych zaniedba oczycili si przez ogie i mki wszelkiego rodzaju." Czy dusze dzieci rwnie przebywaj w czycu? W czycu przebywaj duszyczki nawet kilkuletnich dzieci, ale ich czyciec nie jest zbyt ciki ani dugotrway. Dzieci w porwnaniu do dorosych, nie maj jeszcze penego rozeznania dobra i za, wic nie ponosz te penej odpowiedzialnoci za swoje czyny, a jedynie odpowiedni do stopnia ich wiadomoci. Jeeli jednak dziecko wie, e to co czyni, jest ze, ponosi za to kar. Rzecz jasna, e takie dzieci maj czyciec lekki i nie trwa on dugo, gdy brakuje im jeszcze penego zrozumienia, ale to wcale nie znaczy, e dziecko tego czy czego innego nie rozumie. Dziecko pojmuje wicej ni sdzimy i posiada o wiele bardziej wraliwe sumienie ni osoba dorosa. Jak oczyszczaj si dusze osb, ktre za ycia praktykowaly zboczenia seksualne? Dusze takich osb, o ile trafi do czyca, musz bardzo cierpie, szczeglnie dusze homoseksualistw, a najbardziej tych, ktrzy poprzez swoje zboczenie deprawuj nieletnich i dzieci. Poniewa zboczenia seksualne pochodz od Zego, Maria Simma radzi osobom dotknitym t chorob (oprcz leczenia) duo si modli, aby mie si odwrci si od tego: "Trzeba szczeglnie modli si do w. Michaa Archanioa, gdy to On przede wszystkim zwalcza Zego." Kto wprowadza dusze z czyca do nieba? Jak ju pisalimy wczeniej, podczas odwiedzin czyca przez Matk Bo, kadorazowo zabiera Ona ze sob pewn ilo dusz. Gwnie z grnego czyca, ktre dostpuj aski szczcia wiecznego. Tak si dzieje jednak tylko okazjonalnie, natomiast w normalnych sytuacjach dusze po oczyszczeniu do nieba wprowadza w. Micha Archanio. Mog przy tym towarzyszy, i zapewne tak jest, rwnie Anioowie Stre. Czy uroczysto w. Michaa Archanioa jest duym witem w czycu? To po Dniu Zadusznym i witach Maryjnych najwiksza uroczysto w czycu. W tym dniu w. Micha wprowadza do nieba du ilo dusz, szczeglnie te, ktre miay do Niego naboestwo za ycia. w. Micha czsto odwiedza dusze czycowe, dodaje im odwagi w cierpieniach i pociesza. Wystpuje w postaci duchowej, nie ma ciaa. Jeeli Bg na to zezwala, dusze mog kontaktowa si ze w. Michaem na sposb duchowy. Wiele osb interesuje, czy obietnice dla tych, ktrzy odmawiaj koronk do w. Michaa s prawdziwe. W ksice Siostry Marii od Krzya Manuskrypt znajdujemy na ten temat wypowied duszy czycowej siostry Gabrieli, augustianki: "Obietnice te s rzeczywiste. Tylko nie trzeba wierzy, e osoby, ktre odmawiajje z przyzwyczajenia i nie troszcz si o swoj doskonao, zostan natychmiast wyrwane z czyca. w. Micha robi wicej ni obiecywa, ale tych, co s skazani na dugi czyciec prdko nie uwolni. Na pewno ich kary bd skrcone za naboestwo do w. Michaa, ale nie cakowicie skrelone. Natychmiastowe uwolnienie moe mie miejsce tylko wobec tych, ktrzy z odwag pracowali nad swym uwiceniem i ktrzy bardzo mao maj do odpokutowania w czycu. (...) Za kadym razem, gdy jaka dusza powiksza grono wybranych, Pan Bg jest uczczony przez ni i ta chwaa w pewien sposb promieniuje rwnie na chwalebnego posaca nieba. Jest to dla niego zaszczytem przedstawia Panu dusze, ktre przybywaj opiewa Jego Miosierdzie i czy sw wdziczno z wdzicznoci wybranych na ca wieczno." Dusze jakich kategorii grzesznikw znajduj si w dolnych rejonach czyca? Michael H. Brown w Po yciu pisze: "Wyroki, jakie Bg wydaje, zale od niezliczonych czynnikw, ale mona przypuszcza, e najniej w czycu znajduj si te kamcy, oszuci, faszywi prorocy, wrbiarze, grabiecy i ci, ktrzy si ukorzyli, ale jeszcze nie odpokutowali za swoje czyny. Tak jak nie moemy sami oceni, dokd dusza zostanie wysana, nie moemy te dokadnie przyporzdkowa grzechu do danej grupy. Nie da si zrobi mapy, ktra by wskazywaa, gdzie za dany grzech pjdzie si po mierci. To zaley od Boga. Zaley, co sobie uzbieralimy i co wyznalimy podczas spowiedzi." Czy mona obrazowo przedstawi pionowy przekrj czyca? W bogatej literaturze przedmiotu moemy przeczyta wiele wizji i opinii witych, teologw oraz mistykw opisujcych wyznania dusz czycowych na temat niektrych rejonw czyca. Do najbardziej znanych nale m.in.: w. Teresa

47

z Avila, w. Faustyna, w. Jan od Krzya, w. Katarzyna z Genui, w. Tomasz z Akwinu, w. o. Pio, Fulla Horak, Maria Simma, Centuria oraz autorzy: ks. bp Zb. Kraszewski, o. F. X. Schouppe, M. H. Brown, Ks. A. ychliski i wielu innych. Na podstawie ich przekazw mona pokusi si o obrazowe przedstawienie czyca w jego pionowym przekroju. Do najniszego poziomu czyca, graniczcego z piekem, trafiaj dusze najwikszych grzesznikw i zbrodniarzy, ktrzy w ostatniej chwili swojego grzesznego ycia pojednali si z Bogiem. Swoje ocalenie przed piekem zawdziczaj nieprzebranemu Miosierdziu Boemu oraz jakim dobrym uczynkom, ktrych dokonali za ycia lub modlitwie wstawienniczej ze strony bliskich czy innych pobonych osb. Oprcz wielkiego udrczenia, dodatkowo cierpi te z tego powodu, e z ofiarowanych za nie modlitw nie mog korzysta a do czasu przejcia w wysze rejony czyca. Praktycznie od pieka miejsce to rni si tylko czasem cierpie i tym, e w piekle dusze potpione przeklinaj Boga, a dusze czycowe dzikuj Mu za ocalenie i wychwalaj Jego nieskoczon ask dla grzesznikw. W wyszym rejonie czyca pokutuj dusze, ktre zaniedbyway lub wiadomie ignoroway obowizki religijne i zmary bez spowiedzi i Komunii w. One rwnie nie mog korzysta z modlitw za nie odmawianych lub ze skarbca Kocioa. Wyej przebywaj dusze, ktre zmary z grzechami powszednimi, nie odpuszczonymi lub dusze, ktre popeniy grzechy cikie, ale zostay im one podczas spowiedzi odpuszczone, jednak nie zdyy za nie w peni zadouczyni Bogu. Powyej rodkowej czci czyca dusze mniej cierpi i z ciemnoci przechodz w szaro. Dusze zostaj coraz bardziej owiecone i przestaj odczuwa samotno. Stopniowo cierpienia fizyczne zmieniaj si na duchowe. W dalszej wdrwce przez czyciec dusze dochodz do grnych rejonw, ktrych najwysze stopnie s przedpolem nieba. Miejsce to dusze nazywaj te "progiem." Trafiaj tu bezporednio po mierci dusze przyszych witych lub osb bardzo pobonych, ale ktre za ycia nie zostay do koca oczyszczone z grzechw. Pozostae dusze to te, ktre przeszy przez oczyszczenie w niszych rejonach. Cierpienia maj tu charakter duchowy i s spowodowane wzmagajcym si pragnieniem widoku Boga. To tu najczciej przychodzi Matka Boa oraz w. Micha Archanio i uwalniaj najwicej dusz. To tu jest wreszcie wicej szczcia ni smutku. Czy dusze wiedz, kiedy skoczy si czas ich oczyszczenia? Niestety nie, co bardzo by duszom ulyo. Maj wiadomo, e cierpienia ich si zmniejszaj i czas uzyskania szczcia wiecznego stopniowo przyblia si, ale kiedy to nastpi, pozostaje tajemnic Bo. Wiedz natomiast, kto na ziemi przejmuje si ich losem, kto si za nie modli i komu pragn si odwdziczy. Dlaczego w niektrych domach straszy? Przyczyny mog by rnorakie, ale najczciej w ten sposb daj zna o sobie dusze, za ktre nikt si nie modli lub modlitw tych jest niewiele. Bg pozwala im korzysta z modlitw odmawianych za dusze, ktre ju dostpiy nieba, ale to tylko w niewielkim stopniu agodzi ich cierpienia. Niektre dusze za przyzwoleniem Boga mog prbowa nawiza kontakt z pozostajcymi na ziemi bliskimi. Czasem jest to ukazanie si we nie, a niekiedy nawet na jawie lub zaznaczanie swojej obecnoci w domu, co popularnie nazywamy straszeniem. Inn przyczyn straszenia mog by duchy, ktre poprzez swoj niech do opuszczenia ziemi lub dezorientacj pozostaj nieco duej tam, gdzie zwizane byy z osobami, miejscem lub przedmiotem. Trzeci grup duchw niepokojcych yjcych, stanowi te, ktrym Bg zezwoli na odsuenie czyca na ziemi tam, gdzie popeniy grzech. Naley za tak dusz zamwi Msz w., modli si lub zoy jak ofiar, a na og bardzo szybko straszenie ustaje. Pamitajmy, e duchw ludzkich nie wolno wzywa. Jeszcze bardziej zakaz ten dotyczy wzywania demonw, wymawiania ich imienia nawet podczas zabawy. Wyjtek stanowi egzorcyzmy, ktre odprawia uprawniony i odpowiednio przygotowany do tego kapan. Jak dugo trwaj mki czycowe? Koci nie ma dokadnych infonnacji o dugoci kar czycowych, ale jest przekonany, e s one proporcjonalne do grzechw. Wiadomo te, e zaczynaj si w trzy dni po mierci, a czas ich trwania jest bardzo zrnicowany; od kilku godzin lub dni a do dnia Sdu Ostatecznego. Czas trwania oczyszczenia jest dla kadej duszy inny. B. Henry Suse twierdzi, e na bardzo dugi czyciec skazywani s zuchwali grzesznicy, ktrzy ze swoim nawrceniem zwlekali do koca ycia, a umierajc wyraali niewielki tylko al za grzechy. Niektre dusze mog pokutowa kilkadziesit lat, inne kilkaset, a s i takie, ktre przebywaj w czycu od blisko dwch tysicy lat. To o tych ostatnich pisaa Anna Katarzyna Emmerich, e w kady Wielki Pitek Pan Jezus uwalniajedn lub dwie dusze swych wrogw, ktrzy mieli swj udzia w Jego bolesnej Mce i mierci. Cz dusz ma bardzo krtki okres pokuty, dosownie przelatuj przez czyciec. S to najczciej dusze osb pobonych kapanw i zakonnic, a take tych, ktrzy umieraj z szczerym alem za grzechy i poddaniem si Woli Boej. Pobyt w czycu zaley te od stopnia przeywanych przez dusz cierpie. Jeden rok pobytu w cikim czycu

48

znaczy tyle co dziesi lat w lekkim czycu. Marija Pavlowic, wizjonerka z Medjugorje, usyszaa od Najwitszej Dziewicy na temat dugoci pobytu w czycu: "Dusza pozostaje w czycu dotd, a kto z yjcych nie naprawi za ni skutkw wiadomych jej wykrocze przeciwko planom Boym i wobec blinich." Oczywicie, dugo pobytu w czycu moe by przez Boga skrcona wskutek czyjej gorliwej modlitwie lub dobrym uczynkom czy cierpieniom wstawienniczym. Jak wspomnielimy wczeniej, pojcie czasu w czycu jest diametralnie inne ni ziemskie. Mistyczka Anna Maria Lindmayr porwnuje, e jedna godzina czyca wydaje si duszom jak dwadziecia lat w wielkim cierpieniu na ziemi." Porwnujc jednak bardzo niedoskonale dugo kar czycowych do czasu ziemskiego, jakiej to prby podejmuj si niektrzy mistycy na podstawie informacji przekazanych im przez dusze czycowe, wynika e przecitny pobyt w czycu trwa od 20 do 40 lat. Czy duo dusz unika czyca i idzie prosto do nieba? Niestety, bardzo niewiele, mimo e sta przecie na to kadego czowieka. Ludzie na og nie zdaj sobie sprawy, e najmniejszy nawet grzech musi by na ziemi albo w czycu odpokutowany. Dlatego tak mao dusz unika kar czycowych. Czy za ycia mona zmniejszy sobie przysze kary czycowe? F. Horak w ksice O yciu pozagrobowym pisze, e moliwe jest poprzez osobiste zasugi zmniejszy sobie przysze kary czycowe. Jedn z moliwoci s dobrowolnie przyjte cierpienia moralne lub fizyczne i ufne poddanie si woli Boga. To najznoniejsza forma pokuty za grzechy. Cierpienie w intencji pokuty przyjtej za ycia jest dowodem naszej dobrej woli, za co Bg w swojej askawoci da za ten sam grzech pokuty lejszej i krtszej, niby zada jej w czycu. Mistyczka porwnuje to z decymaln wag: "Kto chce za ycia odpokutowa winy, moe ka po tej stronie mae nawet ciarki, a one po tamtej stronie przewa cetnary. Tak samo maa nawet zasuga na ziemi ma "tam" dziesiciokrotnie wysz warto. Na tej samej decymalnej wadze Bg jednak way i ludzkie winy. Za kady "tu" nie odpokutowany grzech, "tam" trzeba bdzie pooy na szali o wiele cisz kar, aby waga si zrwnaa. A kto odoy pokut do przymusowych cierpie w czycu, ten z adnych ulg Boego Miosierdzia nie skorzysta. Jake wic cudownie wielka jest moc wiadomie przyjtego i Bogu ofiarowanego cierpienia." Czy dusze czycowe mog ni si yjcym lub zjawia si u nich? Jakju wspomnielimy przy pytaniu o domach, w ktrych straszy, duszom ze rodkowych i wyszych krgw czyca wolno niekiedy z przyzwolenia Boego ni si lub zjawia ludziom. To jedyna fonna, w ktrej mog zwraca si o pomoc. Ludzie zwykle jednak takie sny lekcewa. Natomiast zjaw z zawiatw panicznie si boj i rzadko kiedy daj na Msz w. albo ofiarowuj w ich intencji cierpienia zastpcze lub modlitw wstawiennicz. Jak ukazuj si na ziemi dusze czycowe? Jak wspomina Maria Simma, dusze czycowe zjawiaj si u niej w rny sposb i w rnej postaci. Jedne pukaj do drzwi, a inne ukazuj si niespodziewanie. Niektre zjawiaj si w ludzkiej postaci jasno i wyranie, tak jak wyglday za ycia. Ubrane s najczciej w ubrania, w ktrych chodziy na co dzie. Niektre dusze ukazuj si jako postacie mgliste i niejasne. Najgorsze, czasem wrcz przeraajce wraenie, sprawiaj dusze z cikiego czyca. Wszystkie te dusze przychodz za pozwoleniem Boga i zwracaj si o pomoc modlitewn dla siebie. Dlaczego o zmarych nie naley mwi le? Znane jest powiedzenie, e o zmarych nie naley mwi le. To przekonanie w peni uzasadnione, gdy nic tak nie sprawia przykroci duszy czycowej jak al czy nienawi tych, ktrzy pozostali na ziemi. Jak pisze F. Horak, nikt, kto ywi w sercu nienawi, choby to bya nienawi uzasadniona doznan w przeszoci krzywd, nie bdzie oglda Boga, zanim nie odcierpi takich samych mk, jakich przysporzy duszy winowajcy swym alem czy nienawici. Jeeli ofiarowujemy za zmarych modlitw, to przynosi ona obopln korzy, natomiast mwienie le o zmarych lub nienawi przynosi obopln szkod. Przebaczenie zmarym z mioci Boga i bliniego doznanej urazy przynosi pokutujcej duszy ogromn ulg, a yjcym zapewnia aski Boe. Naley wic wszystko przebacza za ycia, aby i nam zostao wszystko przebaczone po mierci. Jakie znaczenie ma dla dusz czycowych wiato wiec? Przy trumnie zmarych palimy wiece, a na ich grobach lub w miejscach mierci zapalamy znicze. Tradycja ta ma na celu ulenia duszom. Ludzie ofiarowuj Bogu to fizyczne wiato i prosz Go w zamian o wiato wiekuist dla zmarych. Bg przyjmuje t ofiar i wiato fizyczne wymienia na duchowe, ktre rozjania duszom drczc ich ciemno. Czy dusze rozpoznaj si w czycu? Dusze oczywicie rozpoznaj si, ale nie w taki sposb jak na ziemi. Przede wszystkim w czycu nie ma ju imion wasnych, ktre zostao pochowane wraz z ciaem. Na ziemi kady czowiek ma wasn wol i moe zmysowo poznawa rzeczywisto, w tym rwnie drugich ludzi. W czycu wasnej woli ju si nie posiada, a dusze poznaj i wiedz tylko to, co si Bogu podoba da im pozna.

49

Czy dusze rozmawiaj ze sob w czycu? Dusze porozumiewaj si ze sob w sposb duchowy. Nie musz wypowiada sw, a przekazuj sobie myli. Obcowanie duchw istnieje rwnie w yciu ziemskim. Gdy przychodzi nam do gowy jaka dobra myl lub pragnienie zrobienia czego szlachetnego, to czsto s one podpowiadane nam przez naszego Anioa Stra lub witego, a zdarza si rwnie, e i przez samego Boga. W podobny sposb wyglda rwnie rozmowa dusz. Co dzieje si z modlitwami zanoszonymi przez yjcych za dusze, ktre znalazy si ju w niebie? Pamitajmy, e adne modlitwy zanoszone za zmarych nie przepadaj. Bg wykorzystuje je zgodnie ze swoj Mdroci i Miosierdziem na poytek dusz czycowych. Dusze, ktre trafiy ju do nieba i stay si duchami jasnymi, a yjcy o tym nie wiedz i nadal si za nie modl, mog dysponowa tymi modlitwami na rzecz dusz przez siebie wybranych. Modlitwy sprawiaj duchom jasnym du satysfakcj. Mimo e ju ich nie potrzebuj, to ciesz si, e bliscy o nich pamitaj. Staraj si im za to odwdziczy. Czy na sytuacj danej duszy w czycu ma wpyw przeznaczona jej w przyszoci przez Boga pozycja w niebie? Pobyt w czycu jest dla duszy nie tylko okresem pokuty, ale take i przewartociowania duchowego oraz przygotowania do istnienia w wietle i obecnoci Boga. Im wysza ma by pozycja danej duszy w niebie, tym samym peniejsze bdzie jej zespolenie z Bogiem. A wic rwnie i w czycu dusza ma wiksze od innych moliwoci zjednoczenia z Bogiem i Jego poznawania. Czy dusze protestantw i innowiercw pokutuj podobnie jak dusze katolikw? Bezporednio zbawionych zostaje rwnie pewna ilo protestantw, szczeglnie tych, ktrzy nie z wasnej winy i bez penej wiadomoci znaleli si poza Kocioem katolickim, jednak dla zdecydowanej wikszoci z nich czyciec jest duszy ni dla katolikw, ale czsto agodniejszy. Poniewa nie korzystali z wielu Sakramentw witych, pozbawieni s i pyncych z tego tytuu ask. Dziki jednak Miosierdziu Boemu dostpuj zbawienia wiecznego, ale ich czyciec znacznie si przedua. Do czyca dostaj si rwnie wyznawcy innych religii i ateici. Nie cierpi oni tak ciko, chocia niejednokrotnie duej ni katolicy i chrzecijanie, gdy nie mieli tych samych moliwoci zbawienia. Po oczyszczeniu nie osign jednak w niebie takiego samego stopnia szczliwoci jak katolicy. Czy dusze czycowe zajte s tylko wasnym cierpieniem? Z uwagi na cierpienia, jakie s ich udziaem, mona by tak sdzi, ale jest inaczej. Gros uwagi powicaj wasnym przeyciom, ale take duo modl si w intencjach wanych dla Boga. Nie zapominaj rwnie o swoich dobroczycach na ziemi, ktrzy przyczyniaj si do skrcenia lub zagodzenia ich cierpie. Czy dusze w czycu znaj wzajemnie swoje grzechy? Dusze znaj lub domylaj si grzechw swoich wsptowarzyszy tylko czciowo. Jeeli cierpi kary szczegowe, za konkretn kategori grzechw, to domylaj si, e inne dusze zgrzeszyy w podobny sposb. Czasami Bg zezwala pozna innym grzechy niektrych dusz, jeli to ma suy tylko Bogu wiadomym celom. Z teologii wiemy, e grzechy wszystkich dusz bd znane wszystkim, zarwno yjcym, jak i zmarym, dopiero na Sdzie Ostatecznym. Czy dusze w czycu wzajemnie sobie wspczuj i pocieszaj si wzajemnie? Dusze tak o tym mwi (wg Rkopisu z czyca): "W czycu nasz jedyn pociech i jedyn nadziej jest sam Bg. Na ziemi Bg pozwala, by serce przyjaciela mogo nas pocieszy w cierpieniach cielesnych i duchowych. Przy tym, jeeli w tym sercu nie ma mioci Jezusa, pociechy s bezskuteczne. W czycu dusze s zagubione, pogrone w woli Boej i tylko sam Bg moe zagodzi ich mk. Wszystkie dusze znosz udrki, kada stosownie do swych grzechw, lecz wszystkie maj wspln bole przewyszajc inne: nieobecno Jezusa, ktry jest naszym ywioem, naszym yciem, naszym wszystkim. A my jestemy od Niego odczeni z wasnej winy." O ile lepiej dusze czycowe znaj Boga ni my tu na ziemi? Dusze czycowe z racji uwolnienia si z ciaa i poznania Sprawiedliwoci Boej oraz wiedzy, e dostpi szczcia wiecznego, maj lepsze poznanie Boga i bardziej Go kochaj. W czycu nie ma ju zaciemnionej przez Szatana wiadomoci ani wtpliwoci czy Bg i ycie pozagrobowe naprawd istniej? To, co na ziemi jest wiar lub wyobraeniem, w czycu jest rzeczywistoci. Dusze czycowe na sobie doznay Miosierdzia Boego, trafiajc wanie do czyca i majc zapewniony udzia w szczciu wiecznym. Dusza lgnie do Boga jak opiki do magnesu, lecz moe si zblia do Niego tylko stopniowo i powoli, w miar procesu oczyszczania si. To jest wanie udrk duszy i rosnc tsknot za wejciem w krg Jego bezporedniego oddziaywania. Jak cierpi w czycu rozwodnicy? Wedug wizji siostry Medardy (Zofii Wyskiel), dusze, ktre zerway Sakrament Maestwa, w czycu zwizane s z dusz swojego wspmaonka ognistym acuchem. Chcc si od siebie oderwa strasznie cierpi, gdy szarpi si bezskutecznie. Gdzie jedna dusza si ruszy, tam musi i i druga.

50

Dusze tych osb, ktre zerway Sakrament Maestwa i yy w zwizkach niesakramentalnych, cierpiay w gbokich otchaniach, wygldajcych na dno pieka. Dusze matek i ojcw, ktrzy pozostawili swe dzieci i poszli za popdem zmysowym, nie opiekujc si rodzin, cierpieli dodatkow pokut mieli nieustannie przed oczami swoje dzieci i odpowiadali za skutki niewaciwego ich wychowania. Najwicej cierpiay dusze kobiet, ktre poprzez swoj kokieteri zdradzay mw, a innych odcigay od on i dzieci. Twarze ich i ciaa, ktre byy powodem grzechu, stay si potwomie powykrzywiane, istne potwory. Jakie s cierpienia dusz skazanych za grzechy zabjstwa dzieci nienarodzonych? Na ten temat najobszemiej pisze w swoim dzienniczku mistyczka i wizjonerka siostra Medarda (Zofia Wyskiel). Przedstawiamy wybrane fragmenty wizji z 1973 roku: "Miaam straszne widzenie dusz cierpicych w czycu, ktre traciy swoje dzieci. Widziaam dusze matek jak stay, byo ich bardzo wiele, a wokoo nich mae kociotrupki i czaszki. Cigle miay je przed oczami, nie mogy ich z oczu straci. Matki te miay na rkach jakie szmaty i zasaniay sobie oczy. Z chwil jak zakryway gow i oczy, aby ich nie widzie, chusty te nasikay krwi i zaleway je tak, jakby na nie spadaa fala krwawego deszczu. Matki te strasznie jczay. Syszaam nad nimi gosy, e mordujc w swoim onie nienarodzone dzieci, przeszkodziy Bogu w spenieniu Jego zamiarw w stosunku do tych dusz. Ile tu na ziemi miaby z nich chway i jak wiele uwielbienia przez ca wieczno, w ktrej by Go te dusze wysawiay. A teraz, przez woln wol, ktr Bg daje czowiekowi, patrze musi na zbrodnie i zabjstwa niewinnych dzieci. Widziaam dusze ojcw tych dzieci, ktrzy pozwalali na te morderstwa. Byli w samych ciemnociach, gdziekolwiek si obrcili, bya jedna ciemna noc. Szukali wyjcia i nie mogli wydosta si z ciemnoci. Chwilami zabyso jakie wiato nad nimi, po czym wiedziaam, e to czyciec. Widziaam te, e z ich rk pyna krew, a gdy chcieli stamtd si wydosta, napotykali na wielkie kamienie, upadali na nie, rozbijali si i wracali z powrotem. Mka ich polegaa rwnie na wyrzutach sumienia i na rozpaczy. Widziaam te ich Aniow Stry tak smutnych, jak tych nad pokutujcymi matkami, e nie mogli im pomc. Zrozumiaam wic, e to nie byo pieko, ale czyciec, chocia mki ich byy straszne, nie do opisania. Widziaam te dusze lekarzy, ktrzy przyczynili si do tych zbrodni i sami byli zbrodniarzami. Wielu z nich szo po wysokiej grze, jakby szklanej, z workiem pienidzy. Niektrzy byli ju na samym szczycie, inni w poowie drogi. Potem spadali, pienidze rozsypyway si, a oni wracali i znowu szli zbiera pienidze...i znowu wspinali si, i znowu staczali si w d." Co dzieje si z dziemi, ktre umieraj przed chrztem? Takie dzieci s szczliwe, mimo e nie mog posiada aski ogldania Boga bezporednio. Dziki dobroci Boga one nie wiedz o tym i sdz, e otrzymay wszystko, co moe by najpikniejszego. Trafi do nieba i dostpi aski ogldania Boga twarz w twarz dopiero w dzie Sdu Ostatecznego. Jaki los spotyka dusze samobjcw? Nie wszyscy zostaj potpieni. O ich losie decyduj okolicznoci w jakich targnli si na swoje ycie. Jeeli czowiek dziaa w zamroczeniu lub w silnym afekcie, to nie jest w peni za swj czyn odpowiedzialny. Czsto o wiele wiksz win ponosz ci, ktrzy go do tego doprowadzili. Dziki doskonaej Sprawiedliwoci Boej, nie jest potpiony na wieki. Dusza samobjcy musi w opuszczeniu odczeka tak ilo lat, jaka jeszcze zostaa danemu czowiekowi do naturalnej mierci w momencie popenienia samobjstwa. To czas stracony. Dopiero potem dusza rozpocznie odbywa nalen jej pokut. Jak wida, samobjca poprzez mier nie ucieka od adnych cierpie, a traci tylko na czasie. Zamienia mniejsze cierpienia, ktre ju zna, na nowe i znacznie srosze od tych, przed ktrymi chcia uciec. Przekrela te cz zdobytych do tej pory zasug. "Czyciec skada si z nieprzeliczonych najrozmaitszych krgw. Niektre jak: Krg Godu, Lku, Grozy, Utrapie - znam tylko z nazwy. O innych wiem niejedno od moich witych Opiekunw. Mwic o czycu, pomin udrk tsknoty za Bogiem, gdy tsknota ta jest zasadniczym stanem pokutujcej duszy. Mogoby si wydawa, e wchodzc w coraz wysze krgi oczyszczania i zbliajc si coraz bardziej do Przedwiecznej wiatoci - mka tsknoty sabnie, wobec nadziei rychego zaspokojenia. Nie! Poblie tej wiatoci wanie wzmaga w duszy wytone, jedyne denie do poczenia si z Ni - rwie j ku sobie z niepojt si tak - e w ostatnim Krgu Czyca, gdzie oprcz czekania, nie ma ju innych cierpie, tsknota za Bogiem dochodzi do najwyszego nasilenia. Krg Bdze Pierwszym i najstraszniejszym krgiem czyca (po tzw. Krgu Zapomnienia - przyp. AS) jest Krg Bdze. Jest to okres, kiedy dusza kry blisko ziemi, a nie ma z ni ju adnej stycznoci. Nie pamita tego co byo, nie wie nic, co z

Jakie s cierpienia czycowe? (wg ksiki Fulli Horak O yciu pozagrobowym)

51

ni bdzie, zna tylko jak upiorn mczc teraniejszo. Nie widzi te wcale kresu swej obecnej mki. Niczego nie rozumie, nie wie co si z ni dzieje, za co, gdzie i na jak dugo? Napotyka czasem cae gromady wrogich jej, bdzcych dusz, z ktrymi nie moe si porozumie, ktrych si boi, a ktrych nie umie wymin. Nie zna ulgi ani spoczynku. Bezcelowy, nieustanny ruch, cige szukanie nie wiadomo czego i myl, e to co jest - raczej to czego nie ma moe ju tak trwa na zawsze. Jedyne, co dla niej istnieje, to ta - w kompletnej pustce umczona, wylka, bdzca - wiadomo wasnej osobowoci, nie czujca ani czasu, ani przestrzeni, ani celu, ani sensu. Cige szukanie jakiego waciwego sobie miejsca i ciga niemono znalezienia go. W Krgu tym znajduj si jeszcze niektrzy z niepotpionych oprawcw Chrystusa. Krg Ciemnoci Dusza w Krgu Ciemnoci w dalszym cigu nie wie jeszcze niczego bliszego o Bogu. Nie wie take co j czeka w przyszoci. Z przeraliw za to drobiazgowoci musi ustawicznie rozpamitywa wasne winy, grzechy, bdy, omyki, zaniedbania i rozumie to tylko, jak marnym i ndznym by zysk, w porwnaniu ze strat. Drczy j ustawiczna pami chwil, w ktrych popeniaa zo i poczucie wasnej bezsilnoci, bo niczego ju odrobi ani cofn nie moe. Obezwadniaj al do samej siebie, rozpacz na widok straty i kary. Bezsilna, pena goryczy i alu rozpacz, wiadomo opuszczenia, wstrt do wasnych uczynkw - oto niegasncy ar, ktry j trawi. Krg Bawochwalcw Wszyscy, ktrzy kiedykolwiek wykroczyli przeciw pierwszemu przykazaniu, ktrzy na pierwszym miejscu stawiali ludzi, nauk, ambicj, siebie czy przedmioty - ci maj teraz pen wiadomo istnienia Jedynego Boga i tskni za Nim rozpaczliw, beznadziejn tsknot. W ktrkolwiek jednak stron spojrz, widz przed sob swoje dawne boki. Pragnliby teraz uczci i wielbi prawdziwego Boga, a maj cigle w pamici dawne, niedorzeczne hody. Chc baga Boga o pomoc, a musz zwraca si o ni do tamtych, mimo e znaj i rozumiej ju cay bezsens takiej proby. Chc widzie wiato, ktre gdzie przeczuwaj nad sob - to wszystko jednak, czemu dawniej oddawali cze nalen Bogu - niby jaki zowrogi obok zasania im i zamiewa jasno. Kada te myl o popenionej za ycia omyce, o dobrowolnym przesuniciu wartoci, pogbia ich smutek i cierpienie. Krg Wspwinnych W Krgu tym spotykaj si wszyscy, ktrzy w jakikolwiek sposb pomagali sobie w grzechu. Cho przebywanie w swym pobliu sprawia im dotkliwe cierpienia - nie mog ukry si przed sob i ustawicznie maj si przed oczyma. Najwicej tu takich, ktrych czya grzeszna mio. Czuj si winni i pokrzywdzeni wzajemnie. Maj do siebie al i czuj jednoczenie wyrzuty sumienia. Radzi by o sobie zapomnie, a rozsta si nie mog. O jake ndzne, plugawe i ohydne wydaje im si to, co ich czyo. Jake dobrze widz ju teraz swoje prawdziwe wartoci i jak poj nie mog wasnego zalepienia. Jake chtnie zrzuciliby dzi - na t tak blisk i drog za ycia osob - ca odpowiedzialno. Z jak zaciekoci przypisywaliby sobie wzajemnie owe wsplnie popenione winy. Pamitaj wszystko, kad chwil, kade brudne drgnienie serca, pali ich al i wstyd, wstyd, ktrego za ycia nie znali. Krg Widzenia Nastpstw Niewypowiedzianie bolesny to Krg. Przez rozdart jakby zason widzi dusza ziemi i najdalsze konsekwencje swoich zych uczynkw i bdw. Widzi nieraz prace caego swego ycia w gruzach i wie ju, e stao si to dlatego, bo wgielnym jej kamieniem by grzech i wystpek. Widzi, jak kade odchylenie od praw Boych mci si na dzieciach, wnukach i prawnukach. Widzi, jaki plon wydaje rozsiany przez ni za ycia zy przykad, ile dusz i serc zachwacio nasienie goszonych przez ni faszywych zasad, poj i nauk. I cierpie bdzie w tym Krgu nie tylko za siebie, ale za wszystkie grzechy, ktrych staa si powodem - cierpie tym wanie, e rozumiejc ju zo - oglda bdzie musiaa najdalsze i najrnorodniejsze nastpstwa swych win na ziemi. Krg Samotnoci Mcz si tu ci wszyscy, ktrzy za ycia bezmylnie szukali ruchu, gwaru i zabawy, i ktrzy dlatego nigdy nie mieli czasu zastanowi si nad wartoci duszy, ktrzy trwonili drogocenny krtki okres ycia ziemskiego na sprawy puste, bahe, bezwartociowe, a tym samym ze i grzeszne. W absolutnej samotnoci rozmylaj teraz nad aosn pustk straconych w ten sposb godzin i lat. Chcieliby przywoa kogo, podzieli si z kim swoj udrk, czu bodaj czyj obecno przy sobie... Ze wszech stron otacza ich jednak tylko bezmierna, beznadziejna pustka i samotno. S jakby w pustym domu bez okien i bez drzwi, i nie maj pewnoci czy wydostan si ze kiedy. Krg Gwarnej Udrki W przeciwiestwie do Krgu Samotnoci, znajduj si tu dusze tych, ktrzy za ycia unikali czy gardzili ludmi i nic im z siebie nie dali. Ci, ktrzy ze szkod wasn i cudz szukali samotnoci wsuchujc si jedynie we wasne przeycia i odczucia. Ci, ktrzy np. unikali naboestw dla zbyt wielkiego toku, ci, ktrzy mogc podzieli si z blinimi dara-

52

mi wasnego umysu, cofali si w milczenie, skpi i zachanni na siebie samych. Ci, ktrzy z wygody, lenistwa i niechci suenia blinim w jakikolwiek sposb, zasklepiali si w ciasnym kole wasnych myli i spraw. Ci, ktrzy ponad wszystko cenili sobie spokj, nie chcc zrozumie obowizku spoecznej mioci bliniego. S to dusze ludzi, ktrzy raczej biernie ni czynnie grzeszyli, ludzi, ktrzy pozornie nie robili nic zego, a jednak z wyniosej, wzgardliwej, egoistycznej zachannoci na samych siebie nie uczynili rwnie tyle dobra, ile go mogli uczyni. Teraz dusze ich trwaj w cigym niepokoju i ruchu. Nigdzie cichego kta, nigdzie samotnoci. Tumy, gromady, roje dusz stsknionych za cisz, ktr sobie wzajemnie odbieraj. Wszdzie patrzce oczy, wszdzie czyja obecno, wszdzie obca uwaga. Ruch, gwar, zamt, ruch, nieustajca, nie znajca wypoczynku udrka i znuenie. Krg Pragnienia Dusze tych, ktrzy yli w grzechu nieczystym, ktrzy gasili pragnienia ciaa w uyciu, zboczeniach i rozpucie - z pen wiadomoci ohydy wasnych czynw, rozmyla tu musz o dobrowolnym zamkniciu w sobie drogi do rda Wody ywej. Pali je straszliwe, nieugaszone pragnienie czystoci. Czuj si brudne, skalane, niechlujne i mczy je dawicy wstrt do samych siebie. Pragnyby si obmy, oczyci, wypuka z tego brudu, a wszystko wok jest suche, gorce i wrogie. Ludzie ci pili za ycia z brudnych rde, musz si wic dugo oczyszcza cierpieniem, nim bd mogli napi si z czystego. Krg Urojenia W tym Krgu trwaj dusze ludzi, ktrzy yli zachciankami, mrzonkami, ktrzy cigle szukali nowych wrae, nowych przey, ktrzy wyszukiwali sobie pozy, nieszczcia, pawili si w nich yjc tym co sobie wymylili, a w czym jak im si zdawao - byo im najbardziej do twarzy. Bd tu dusze ludzi, ktrzy nie chcieli pozna ani tkn najprostszych, potocznych obowizkw ycia realnego, stwarzajc sobie jakie sztuczne, opaczne, im ani nikomu poytku nie przynoszce. Teraz dusze ich bd musiay dalej przeywa swoje ponne urojenia, bka si wrd bezowocnych poszukiwa istotnych wartoci i sensu, plta si w baamutnej i beztreciowej, a ocenianej ju naleycie gmatwaninie wasnych sztucznoci. Krg Zwodniczych Nadziei Dusze ludzi, ktrzy w yciu nie dotrzymali sowa ani obietnic, ktrzy budzili prn nadziej u innych, ktrzy mieli mnstwo dobrych postanowie, moliwoci i poryww, a nigdy z niedbalstwa nie doprowadzili ich do koca - ktrzy odkadali popraw na pniej, tak samo, jak dobr prawdziw modlitw - mcz si w tym Krgu nadziej rychego wyzwolenia. Bdzie si im cigle zdawao, e dochodz ju do kresu swej udrki, e lada chwila otworzy si przed nimi penia szczliwoci, e tylko rk wycign, zrobi par krokw i nagle poczuj si na samym dnie zwtpienia i rozpaczy. Bdzie si tam powtarzao cigle na nowo. Zawsze ta sama nadzieja i zawsze ten sam zawd. Wytone picie si po szklanej, prostopadej cianie i bezsilne zsuwanie si na sam d. Nie bd umiay zaprzesta tej mczarni. Niezliczon ilo razy zacznj od pocztku i niezliczona ilo razy spotkaje rozczarowanie. Powtarza si to bdzie a do zmazania ostatniej, choby najdrobniejszej, winy z tego zakresu. Krg Waciwej Pokuty Jest to Krg najbardziej rozlegy, jeli to mona tak okreli. Krg, przez ktry przej bd musiay wszystkie dusze majce co do odpokutowania. Tak, jak w innych Krgach dusza cierpiaa nad wasn szkod, opnieniem wasnego szczcia, mczya si wasnym blem i przy pomocy poj, ktre jej samej sprawia mogy udrk, stopie po stopniu zyskiwaa oczyszczenie, tak tu, w Krgu Pokuty Waciwej, cierpic za wszystko raz jeszcze, pamita ju jedynie to, e obraaa Stwrc. wiadomo wasnej szkody znika w tym Krgu bez ladu. Zostaje tylko pene, doskonae zrozumienie zaniedbanych obowizkw wobec Boga. Dusza widzi teraz jasno kady moment, w ktrym moga bya zawrci ze zej drogi, odrnia wiata, ktrymi Bg wskazywa jej ca marno jej postpkw. Rozumie, e woln wol wybieraa rzeczy obraajce Boga i Bogu dalekie mogc za cen drobnego nieraz wysiku i pomylenia zrobi to, co obrcioby si na Bo chwa. Dusza widzi ju teraz jasno to, w co czowiek za ycia omiela si czasem wtpi - a mianowicie, e kady otrzyma od Stwrcy dostateczn ilo wiata i siy, aby Go nigdy nie obrazi. I tak z nieubagan konsekwencj i wyrazistoci przesuwaj si przed oczyma duszy obrazy z wasnego jej ycia, podczas gdy niczym nieprzytumionym zrozumieniem pojmuje ju wito, pikno, sodycz, moc, doskonao i Sprawiedliwo Bo - ktr obraaa. Oczyszczona w poprzednich Krgach ze wszystkich grzechw osobistych, trwa myl przed swoim Stwrc i Panem, bolejc najstraszliwiej nad obraz Jego Przedwiecznej Doskonaoci. Im subtelniejsza, im bdrdziej uposaona, im bliszym mg by jej stosunek do Boga, im jej atwiejsze mogo by pojmowanie Jego Spraw - tym wikszy bl i rozpacz. O mce wstydu i alu, jak tu dusza przechodzi, nic nie moe da pojcia. Gdyby moga umrze, umaraby w tym Krgu. Gdyby moga oszale, to by oszalaa. I dopiero kiedy ostatnia wina, ostatnie uchybienie, ostatnia najskrytsza myl zostanie tym najdoskonalszym w swych

53

pobudkach alem przepalona, dusza przechodzi do ostatniego Krgu Czyca, do sfery obojtnej. Krg Obojtny Jak ulg, jakim szczciem, jak niepojt ask wydaje si duszy, kiedy wreszcie - po przejciu wszystkich waciwych jej pokucie Krgw - dostanie si tutaj. To daje najlepsze pojcie o stopniu poprzednich cierpie, e ask wydaje si to, e nic nie czuje. Wita ten Krg, jak pyncy ostatkiem si rozbitek, wita zbawcz wysp. Jest to Krg, w ktrym si nie cierpi tylko czeka. I cho si nie wie jak dugo trwa bdzie to czekanie. Nie cierpi si z tego powodu. Jedne dusze zostan tu tak dugo, pki - jeli to mona tak okrelinie odpoczn po przebytych mkach i nie nabior si do wstpienia w pierwszy krg nieba. Dusze innych ludzi, odbywszy ju ca kar, czekaj tu jeszcze bez cierpie, a kto naprawi na ziemi to co oni w yciu zniszczyli lub zaniedbali. I tak, np. bd tu ksia, ktrzy odprawiali Msz w. nieporzdnie i z roztargnieniem. Ci czekaj a j kto na ziemi odprawi pobonie, za dusze takich wanie niedbaych kapanw. S tu i tacy, co za ycia dorobili si majtku na zach i krzywdzie ludzkiej. Pki kto za nich nie naprawi za - albo gdyby to byo niemoliwe - w intencji winowajcy nie speni miosiernego uczynku rwnej wagi co wyrzdzona ongi krzywda, dusze owych ludzi przejd w Krg nastpny dopiero, gdy na ziemi wygasn wszelkie nastpstwa ich bdu. Dusze literatw, piszcych dziea przeciw prawom Boym, czeka tu bd dopki kto na ziemi nie przejmie ich natchnienia i nie spoytkuje go na chwa Bo. Takie ekspiacyjne dziaanie pokutujcej duszy jednak moe nastpi na wyrany dopust Boy i to jedynie z Krgu Obojtnego. Czasem, takie czekajce dusze wprowadzi moe wyej - gorca, pena wyrzecze i uczynkw modlitwa ludzi yjcych, ktrzy z pen wiadomoci dla tej, a nie innej duszy przeznaczaj swoje ofiary. W Krgu tym trwaj jeszcze takie dusze, ktrym dziki wstawiennictwu Najwitszej Panny Marii, probom swego patrona lub modlitwom i uczynkom ludzi ywych - skrci Bg mk poprzednich Krgw. Tym, jako kary zostaa niejako zamieniona z krtszej i bardziej bolesnej - na dusz i agodniejsz, w ktrej trwa bd a do zupenego swego dojrzenia i oczyszczenia, umoliwiajcego im przejcie w pierwszy krg nieba, czyli w Krg Poznania. Dusza, ktra dostpia takiej amnestii i przesza wczeniej ze sroszego krgu w Obojtny - widzi i wie dokadnie wszystko co miaa jeszcze odcierpie i co jej - bez adnej wasnej zasugi - zostao skrelone. I jakkolwiek mk ju nie przeywaj, to samo zdanie sobie sprawy z tego co j jeszcze czekao i od czego ocalono - zmuszaj do wdzicznoci dla tych, ktrzy swoj modlitw do jej wczeniejszego wydobycia si pomogli. S ludzie, ktrzy wierz, e jeeli kto odby dobr spowied, zaraz po mierci wchodzi do Krlestwa Niebieskiego. Myl si jednak. Czyciec jest "miejscem" nie tylko oczyszczania, ale i dojrzewania dla tych, ktrzy za ycia przez zaniedbanie czy lekcewaenie wewntrznych wiate, nie rozwinli si duchowo. Tacy musz w czycu zacz swj dalszy rozwj duchowy i cierpi tak dugo, pki cierpieniem nie wypracuj sobie zdolnoci ogarnicia, a wic przeywania szczytowego punktu szczliwoci, od wiekw wyznaczonego im przez Boga. Nie chcieli dojrzewa za ycia, musz wic nieraz przez wieki cae trwa w mce i dojrzewa dopiero po mierci. Z tego te powodu ludzie dobrzy, ofiarni, szlachetni ideowcy itp.,jeli motywem ich dziaania nie bya przede wszystkim mio Boga - mimo licznych nawet i wielkich, ale z innych pobudek wypywajcych uczynkw - najpierw bd musieli w czycu nauczy si kocha Boga, a potem dopiero dane im bdzie Go oglda.

Czym jest niebo? Niebo jest miejscem, gdzie przebywa Trjca Przenajwitsza, Matka Najwitsza, Anioowie i wici oraz stanem wiecznej szczliwoci dla dusz, ktre oczyciy si z grzechw i kar za nie nalenych. Jest to stan peni nadprzyrodzonego szczcia, polegajcy na bezporednim ogldaniu Boga oraz do doskonaej wobec Niego mioci. Jest to najlepsze, co tylko moemy sobie wyobrazi. w. Pawe w Licie do Koryntian na temat nieba pisze: "Oko nie widziao, ucho nie syszao, w serce czowieka nie wstpio, co przygotowa Bg tym, ktrzy Go miuj" (Kor 2,9). Czy dusze w niebie rzeczywicie ogdaj Boga twarz w twarz? Tak chociaby wynika bezporednio z Pisma witego, e ywot wieczny polega istotociowo na ogldaniu Boga twarz w twarz. wiadcz o tym sowa Chrystusa: ,,A ta jest wola Ojca mego, iby kady, ktry widzi Syna i wierzy we, mia ywot wieczny" ( J 6,40). (...) "A ten jest ywot wieczny, aby poznali Ciebie, jedynego Boga prawdziwego i tego, ktrego posa, Jezusa Chrystusa" (11 7,3). Sw. Jan Ewangelista dodatkowo interpretuje i przyblia nam znaczenie tych sw Chrystusa w swoim Licie apos-

Niebo

54

tolskim: "Teraz synami Boymi jestemy, a jeszcze si nie okazao, czym bdziemy. Wiemy, e, gdy si ukae, podobni Mu bdziemy, gdy Go ujrzymy, jako jest" (11 3,2). Potwierdzenie powyszych obietnic moemy znale rwnie w pierwszym Licie do Koryntian w. Pawa: "Widzie Go bdziemy twarz w twarz" (l Kor 13,12). Jak wyglda niebo? Mistycy okrelaj niebo, e jest tczowe. wiat postrzegany przez nasze zmysy jest bardzo zuboony w porwnaniu do feerii barw wystpujcych we wszechwiecie. Dusza postrzega niezliczon ich ilo. Kolorystyka ziemska przy niebiaskiej jest szara. F. Horak pisze, e wito jest radosna i tczowa: "Tak samo jak kady puk nosi na mundurach swoje barwy, tak tam, po odcieniu danego koloru, poznaje si jako, charakter, stopie i rodzaj witoci. Kada waciwo, cnota, zasuga znajduje swj odpowiednik w przebogatej skali niebiaskich barw." Szeciorga wizjonerw z Medjugorje okrelaj niebo jako niewyobraalnie durz przestrze z nieustannie janiejcym wiatem. wiato to nigdy nie blednie i nie jest odbijane przez przedmioty. Nie mona go porwna z adnym wiatem ziemskim. Jego struktura i rnorodno barw przewysza wszystkie znane na ziemi kolory. Nawet najbardziej pikny kolor ziemski jest tylko cieniem niebiaskiego. Niebo przenika rwnie przepikna muzyka, tworzona przez Aniow. Muzyka ta jest nie tylko cudowna, ale przede wszystkim nieustannie chwali Boga. Oprcz wiata i anielskich chrw, w niebie unosi si wo, ktra przewysza najpikniejsze ziemskie aromaty. Jak jest w niebie? Michael H. Brown pisze, e kada chwila w niebie jest wspanialsza od najlepszego ycia na ziemi. Niebo jest dlatego tak doskonae, gdy zbawiona dusza jest w bezporednim kontakcie ze swoim Stwrc. Osiga najwyszy poziom pomylnoci. Przyjmowana jest przez mio, ktra jest wiksza od jakiejkolwiek mioci, jak czua na ziemi. Mio jest Bogiem, a Bg jest niebem. Stan takiej duszy mona okreli jako bardziej ni szczliwy, a jej rado jest nieustanna i staa. W niebie nie ma zazdroci, zawici ani adnych pragnie. Panuje doskonaa harmonia, a ktokolwiek miaby najmniejsz plamk nie odpokutowanej kary, sam nie chciaby wkroczy do Krlestwa Niebieskiego. Czy dusze w niebie osigaj taki sam stopie szczliwoci? Nie jest adn tajemnic, e dusze w niebie, czyli tzw. Duchy Jasne, nie zaywaj szczliwoci wiecznej w rwnym stopniu. Stopie szczliwoci dusz zbawionych zaley od ich osobistych zasug. Tak, jak Bg udziela ludziom na ziemi zrnicowanych ask, wedug planu Swojej Opatrznoci, rwnie i w niebie udziela rnych stopni szczliwoci, wedug zasug zdobytych z pomoc ask na ziemi. Tak wic stopie zasug jest proporcjonalny do stopnia otrzymanych ask za ycia, a stopie szczliwoci w niebie odpowiada stopniowi wykorzystania tych ask, czyli zasug na ziemi. Pan Jezus powiedzia: "Syn Czowieczy przyjdzie w chwale Ojca swego razem z anioami swoimi i wtedy odda kademu wedug jego postpowania"(M t 16,27). w. Pawe uzupenia: "Kady wedug wasnego trudu otrzyma nalen mu zapat" (l Kor 3,8); "Kto skpo sieje, ten skpo i zbiera, kto za hojnie sieje, ten hojnie te zbiera bdzie" (2Kor 9,6). Jeden z Ojcw Kocioa, Tertulian, nawizujc do sw Jezusa, i "u Ojca jest mieszka wiele" uwaa, e owa rnorodno mieszka u Ojca wynika z powodu rnicy zasug tych, dla ktrych s przeznaczone. Czy dusze w niebie wygldaj tak jak na ziemi w chwili mierci? Oczywicie nie. Przede wszystkim dusze maj posta duchow. Ponadto wszyscy s pikni i modzi oraz s w wieku Chrystusowym, a wic maj po 33 lata. Wedug teologii, duch ludzki po oddzieleniu si od ciaa nie traci cakowicie swoich cech z okresu ycia ziemskiego. Co prawda istnieje niezalenie od materii, czasu i przestrzeni, ale moe te bez trudu ukazywa si na ziemi w postaci materialnej, jak za ycia. Ks. bp Zb. Kraszewski pisze: "Aby duch zmarego czowieka mg objawi si ywemu w sposb dla niego zmysowo postrzegalny, musi on "zmaterializowa" dowoln posta w przestrzeni trjwymiarowej i posuy si energi fizyczn. Zna bowiem istot materii od jej wntrza i jego wiadomo, umys i wola mog wpywa determinujco na struktur materii. Jest to zdolno upostaciowienia si przy przechodzeniu z transcendentalnego wymiaru rzeczywistoci nadprzyrodzonej w wymiar przestrzeni fizycznej." Co trzeba robi, aby po mierci bez czyca wej do nieba? Tak szans maj tylko dusze, ktre w cigu ycia cakowicie dostosowyway si do woli Boga. Ich ycie pene musi by heroicznej mioci do Jezusa. adne powicenie, wyrzeczenie czy cierpienie nie jest zbyt wielkie, gdy cena szczcia wiecznego jest wysoka. Sami musz si kontrolowa, aby i przez ycie i nie oglda si za siebie. aden krzy dwigany przez ycie nie jest za ciki, gdy Bg nigdy nie wymaga od czowieka tego, co przekracza jego moliwoci. W sferze duchowej dusza musi oddzieli si od mioci do siebie. Musi pozby si wasnych namitnoci, a czyni tylko to, co si Jemu podoba. A poniewa jest to niezwykle trudne wyzwanie, dlatego tak mao dusz trafia bezporednio do nieba z ominiciem czyca.

55

Czy bogatym jest trudniej wej do nieba? Pan Jezus naucza, e atwiej jest wielbdowi przej przez ucho igielne ni bogatemu wej do Krlestwa Boego. Czy rzeczywicie zamono stanowi tak przeszkod? Niewtpliwie tak, gdy zazwyczaj towarzyszy temu zbytnie przywizanie do rzeczy materialnych i dystansowanie si od swoich blinich, ich potrzeb i problemw. Nierzadko rwnie bogaci yj z daleka od Boga. Niebo nie jest jednak dostpne tylko dla ubogich. Rwnie i osoby zamone mog dostpi szczcia wiekuistego, o ile czyni dziea miosierdzia, dziel si posiadanymi dobrami z biednymi i potrzebujcymi, darz mioci Boga i bliniego. Co znaczy okrelenie "sidme niebo"? W potocznym rozumieniu "sidme niebo" jest stanem najwyszego stopnia szczcia, jakie moe przey czowiek. Pojcie to wywodzi si z ruchu spirytystycznego, a konkretnie z biblii spirytystw, napisanej pismem automatycznym przez Williama Mosesa. Jak pisze Jenny Randles w Tajemnicy ycia po mierci: "Spirytyci zgadzaj si, e wszechwiat skada si z siedmiu poziomw istnienia, z ktrym poziom fizyczny jest najniszy. Po mierci wikszo dusz wdruje na poziom pierwszy, zwany Krain Lata. Jest ona podobna do ziemi, tyle e nie ma w niej cierpienia. Std dusze mog wspina si na wysze poziomy. Te, ktre osign "sidme niebo", cz si z Bogiem." Czy dusze w niebie znaj los dusz potpionych? Wedug ks. dra A. ychliskiego, dusze w niebie poznaj take kar potpionych w piekle. Nie cierpi jednak z tego powodu ani nie smuc si ich losem, gdy maj wiadomo Boej Sprawiedliwoci oraz triumf Jego Miosierdzia, ktre ich samych uchronio od wiecznego zatracenia i dao w nagrod niebo. Ktre z dusz zbawionych nosz aureol? Wedug teologii, aureole nad gowami niektrych dusz zbawionych, zwykle witych, stanowi dodatkow ask Boga za szczeglne zasugi tych dusz za ycia. Nazwa "aureola" pochodzi od ac. sowa aurea zota korona. Do tego wyjtkowego i chwalebnego wyrnienia pretenduj trzy kategorie zbawionych: dziewice, mczennicy i Doktorowie Kocioa. Uzasadnienie tych kryteriw znajdujemy w Nowym Testamencie: dziewice za to, e odniosy heroiczne zwycistwo nad podliwociami ciaa, mczennicy za zwycistwo nad wiatem, cierpieniem i wasn mierci, a Doktorowie Kocioa, czyli gosiciele nauki Boej, nad Szatanem jako ojcem kamstwa. Aureole rni si midzy sob w zalenoci od rodzaju i stopnia heroizmu duszy. Aureola jest krgiem wietlnym nad gow uhonorowanej w ten sposb duszy. Tworzy si z emitowanego przez ni wewntrznego wiata, bdcego wynikiem jej stanu psychicznego i wewntrznej radoci. W jakiej postaci widoczni s w niebie Jezus i Maryja? O ile wszyscy pozostali mieszkacy nieba s w postaci duchowej, to Jezus Chrystus i Jego Matka wystpuj w Swoim uwielbionym ciele, w ktrym obecni byli na ziemi. Dusze wszystkich ludzi czekaj dopiero dnia Sdu Ostatecznego, aby ponownie poczy si ze swoimi ciaami. Czy Matka Boa ma w niebie swoje terytorium? Matka Najwitsza nie ma w niebie wyznaczonego przez Boga terytorium. Poniewa Maryja jest krlow nieba i ziemi, wic nie ma pod tym wzgldem adnych ogranicze. Moe zalenie od wasnej woli przebywa w niebie, odwiedza czyciec lub objawia si na ziemi. F. Horak pisze: "Tak, jak ongi Zbawienie wiata skupio si najpierw w jej Niepokalanym ciele, aby dopiero za jego porednictwem zej na wiat - tak dzi - promienie wszystkich ask, spywajcych z Nieba na ziemi - musz si najpierw, jak w przeczystym krysztale pryzmatu, skupi w Niej i zestrzeli. Potem dopiero, przemonym Jej porednictwem na tcz jakby rozbite rozchodz si po wiecie." Po czym poznaj si dusze w niebie? Na ziemi oczy czowieka rozrniaj natenie wiata, ksztaty i kolory. Podobnie jest i w niebie, z tym, e na sposb duchowy. Oczy duszy widz to co si dzieje w wiecie nadprzyrodzonym, duchowym. W ten sposb dusze poznaj swoich krewnych i znajomych. Nie maj z tym adnych trudnoci, gdy dusza poznaje dusz tak samo atwo, jak czowiek czowieka. Kada dusza zachowuje swj ksztat, barw i waciwoci. Duchy Jasne przenikaj si nawzajem i poznaj po kolorach. Po jakoci aury otaczajcej witego, dusze poznaj cnoty, jakie zoyy si na jego wito. Zestawienie barw i dominacja niektrych kolorw tworz swoje indywidualne wiato. Std mwi si o niebie, e jest tczowe. Na czym polega szczcie dusz w niebie? w. Magdalena-Zofia Barat tak opisuje szczcie dusz w niebie: "Wszystko jest tu sprawiedliwe. Wszystko jest dobre i jasne. Wszyscy posiadaj to, co ich wypenia, to za czym tsknili w czasie ziemskiej wdrwki i to do czego nie umieli tskni przez niedocignicia duchowe. Tu urzeczywistnia si wszystko, co nasza wyobrania moga stworzy. Wszystkie bowiem najbardziej fantastyczne myli ludzkie s ledwie bladym, dalekim refleksem pomysowoci Boej. Boa

56

fantazja nie ma granic, a kada myl Jego jest rwnoczenie aktem twrczym. W niebie odnajdzie dusza wszystkie pragnienia, ale odnajdzie je w formie doskonaej. Odnajdzie tam nawet to, co niepomylane leao na jej dnie jako tsknota." ,,27 listopada 1936 roku. Dzi w duchu byam w niebie i ogldaam te niepojte piknoci i szczcie, jakie nas czeka po mierci. Widziaam jak wszystkie stworzenia oddaj cze i chwa nieustannie Bogu; widziaam jak wielkie jest szczcie w Bogu, ktre rozlewa si na wszystkie stworzenia uszczliwiajc je i wraca do rda wszelka chwaa i cze z uszczliwienia i wchodz w gbi Bo, kontempluj ycie wewntrzne Boga Ojca, Syna i Ducha witego, ktrego nigdy nie pojm ani zgbi. To rdo szczcia jest niezmienne w swojej istocie, lecz zawsze nowe, tryskajce uszczliwieniem wszystkiego stworzenia. Rozumiem teraz w. Pawa, ktry powiedzia: ani oko nie widziao, ani ucho nie syszao, ani weszo w serce czowieka, co Bg nagotowa tym, ktrzy Go miuj. I da mi Bg pozna jedn jedyn rzecz, ktra ma w jego oczach nieskoczon warto, a t jest mio Boa, mio, mio i jeszcze raz mio - i zjednym aktem czystej mioci Boej nic nie moe i w porwnanie. O jakimi niepojtymi wzgldami Bg darzy dusz, ktra Go szczerze miuje. O szczliwa dusza, ktra ju tu na ziemi cieszy si Jego szczeglnymi wzgldami, a nimi s dusze mae i pokorne. O mj Boe, jak mi al ludzi, ktrzy nie wierz w ycie wieczne, ja si za nich modl, aby i ich ogarn promie miosierdzia i Bg ich przytuli do ojcowskiego ona" (Dzienniczek 777 -778, 780).

Wizja nieba opisana przez w. s. Faustyn Kowalsk

"Bardzo wiele dusz, wyszedszy z Krgu Obojtnego czyca, pozostaj w Krgu Poznania na zawsze. Ich rozumienie nie zniosoby wicej. Ich pojemno wicej by nie pomiecia. S cae wypenione szczciem i dlatego nie mog ju niczego pragn. Po prostu nie wiedz, e moe istnie szczliwo wiksza nad t, ktr przeywaj, a rozumiej rwnoczenie, e nagroda, ktr im Mio i Mdro Boa przeznaczya, jest najwiksza, na jak nawet nie zasuya. Dusze, ktrym stawiajc wiksze wymagania i dajc dlatego wiksze uposaenia, przeznaczy Bg jednoczenie wysze miejsce w niebie, o ile wymaga tych nie zawiody lub gdy nie wypeniwszy wszystkiego za ycia, przez cierpienie doszy potem w czycu do poziomu zgodnego z planem Boym- te dusze - po krtszym lub duszym postoju w Krgu Poznania, przechodz w krg nastpny, czyli Pierwszy Krg Jasnoci. A potem powtarza si ju to samo, albo zostan ju tu gdzie s, na wieczno ca, albo i bd wyej, by zatrzyma si na zawsze w tym krgu nieba, w ktrym absolutna penia doznawanego szczcia odpowiada bdzie najwyszej ich pojemnoci duchowej. Nieprzejrzana wprost jest ilo i jako tych jasnych krgw. Im wyej, tym w nich janiej, pikniej, tym wicej wiedzie w nich mona o Bogu. Jak dwik zdajcy konsekwentnie po innych tonach do swego najwyszego punktu w gamie, tak wiele dusz bdzie musiao pi si po wietlistych stopniach doskonaoci i zawsze z jednakow tsknot, poprzez coraz wysze krgi - oswajajc si w nich stopniowo z coraz peniejszym poznaniem Boga dy do tego punktu, w ktrym poznanie i nasycenie ich bdzie zupene. I tak na zasadzie absolutnej sprawiedliwoci, ktr rozumie, uznaje i wielbi, dojdzie wreszcie kada zbawiona dusza do zgodnego z planem Boym stopnia szczliwoci wiecznej. Krg Radoci Jest pierwszym krgiem po caym szeregu Krgw Jasnych. Przebywaj w nich dusze zmarych dzieci i dusze tych dorosych, ktrych dziecictwo w stosunku do Boga zostao mimo lat, ufne, proste i cakowite. Po nim nastpuje Krg Wolnoci, wiatoci, Dobroci i wiele, wiele innych. Wszystkie te wysokie krgi nieba s przybytkami witych, ale nie tylko tych, ktrzy byli kanonizowani. Cae zastpy cichych i Bogu - za ycia ju - oddanych dusz, o ktrych witoci wiat niczego nie wie, w tych wanie wysokich krgach nieba podziwiaj i wielbi Wszechmoc i Swito Boga. W Krgu Mdroci Boej s ci wici, ktrzy wszystkie siy umysu i ca wiedz spoytkowali na ziemi dla spraw Boych. W Krgu Darw Ducha witego s ci, ktrzy modlitw, tsknot i wyrzeczeniem zdobyli dla duszy pene dziaanie darw Ducha Pocieszyciela, osigajc za ycia maksimum rozwoju duchowego. Najwyszym z dostpnych duszy ludzkiej krgw jest Krg Mioci, czyli Krg Dziewiczy. Tu s wici, ktrzy ukochali ponad wszystko mio Bo w Najwitszym Sercu Jezusa, ktrzy dla Niego wyrzekli si ycia i nigdy mioci ziemskiej nie tknli.

Opis nieba wedug Fulli Horak (z ksiki F. Horak - O yciu pozagrobowym)

57

Ostatni szczytowy krg nieba to 'Krg Tronowy Trjcy Przenajwitszej. wito i bezporednia Jej potga napenia niewysowionym szczciem cae niebo. Jdro Jasnoci, gorejca trzema, cile ze sob zczonymi ogniskami, dziaa z nieopisan si mioci. Blask tej mioci, czyli wiata i mocy, przelewa si z koncentrycznego Ogniska na najblisze Krgi Duchw Najjaniejszych. Im dalej od Centrum, tym dziaanie wiata staje si sabsze, gdy dalsze krgi nie zniosyby tak potnego nasilenia i witoci. Bg = wiato Przedwieczna, jest wic wszdzie rwnoczenie, wszystko nasyca, wszystko przenika, wszystko opromienia i wszystko przebstwia Sw Najjaniejsz Obecnoci." Czy Bg z gry wie, kto po mierci trafi do nieba, a kto zostanie potpiony? Bg, poniewa jest wszechwiedzcy, to rzeczywicie o tym wie. Decyzja naley jednak do czowieka, gdy Bg daje mu woln wol. A zatem, Bg z gry przewiduje, ktra dusza z wasnego wyboru bdzie zbawiona czy potpiona, ale owa wiadomo Boa absolutnie nie ogranicza czowieka w jego dziaaniu. W tym miejscu trzeba od razu odrzuci faszyw nauk O tzw. predestynacji, zakadajcej, e Bg od pocztku przeznaczy jedne osoby do zbawienia, a inne na potpienie i to niezalenie od ich postpowania. Takie rozumowanie jest sprzeczne z nauk Kocioa. Bg kocha bardzo wszystkich, ktrych powouje do ycia, dlatego cierpia i umar za nich. Czy istnieje reinkarnacja? Wiara w reinkarnacj, zwan te wdrwk dusz, jest bardzo popularna wrd religii pochodzenia hinduistycznego. Polega ona na moliwoci wcielania si duszy zmarego czowieka w ciao nowo powstajcego organizmu ludzkiego, zwierzcego lub rolinnego, w zalenoci od zasug w poprzednim yciu. Ta wdrwka duszy od ciaa do ciaa trwa tak dugo, a dusza zostanie cakowicie oczyszczona i w peni nie uwolni si od wizw cielesnoci. Nauka ta ze Wschodu dotara do Europy i Ameryki. Szczeglnie popularna jest w rodowiskach spirytystycznych i teozoficznych. Wiara w reinkarnacj jest sprzeczna z Objawieniem Boym i dogmatem Kocioa. W najnowszym Katechizmie czytamy: "Gdy zakoczy si jeden jedyny bieg naszego ziemskiego ywota, nie wrcimy ju do kolejnego ycia ziemskiego. Postanowione ludziom raz umrze (Hbr 9,27). Po mierci nie ma reinkarnacji." Dusza ju nigdy nie wraca w innym ciele na ziemi. Kady czowiek w cigu jednego ycia moe i powinien speni to, czego od niego Bg oczekuje. Potwierdzaj to sowa Matki Boej podczas objawienia w padzierniku 1997 roku w Medjugorje: "Do nieba idziemy z pen wiadomoci: tak, jak mamy teraz. W chwili mierci jestemy wiadomi rozdzielenia si ciaa i duszy. Nauczanie ludzi, e odradzamy si wiele razy i wchodzimy w coraz to inne ciaa jest faszem. Rodzimy si tylko jeden raz. Ciao, pochodzce z ziemi, po mierci ulega rozkadowi. Po zmartwychwstaniu cia czowiek otrzyma przemienione ciao." Czy cierpienia za ycia s konieczne do zbawienia duszy? Cierpienia s wrcz konieczne do zbawienia, gdy oczyszczaj ludzk dusz. Bywa te, e osoba bardzo pobona cierpi wielkie mki, ale jeli zgadza si z wol Bo i ofiaruje te cierpienia z zasugami Jezusa oraz znosi to z modlitw na ustach, to w ten sposb zbawia i ratuje od potpienia wiele dusz, czsto swoich krewnych. Natomiast jeli cierpicy czowiek narzeka, to mki te nie przynosz korzyci dla jego duszy. Czsto wwczas Bg odbiera t ask cierpienia, bo i tak czowiek z niej nie korzysta. Musimy sobie uwiadomi, e ziemia jest miejscem cierpienia i sprawdzianu dla nas. Powinnimy wic wznie si ponad to co ziemskie, ponad mio wasn i nadmierne namitnoci i cakowicie podda si Boej woli. Nierzadko ludzie dziwi si, e dana osoba jest bardzo wierzca, a tak wiele cierpi? Tak jednak bywa, e Bg swoje umiowane sugi obdarza przeogromn ask cierpienia. Cierpienie to najwikszy skarb na wiecie. Ono oczyszcza dusz i przygotowuje j do nieba. Czowiek taki jest szlachetny, dobry, wyrozumiay i umie wykorzysta dary Boe. Dlatego zamiast narzeka na cierpienia, powinnimy modli si, aby Boy plan zosta w nas ukoczony i nie przeszkadza w tym dziele. Dlaczego Miosierdzie Boe zezwala na cierpienia dusz czycowych i potpionych? Jak susznie zauwaa ks. A. ychliski, Miosierdzie Boe obejmuje okres ycia czowieka na ziemi. Wtedy to czowiek dowiadcza czuego miosierdzia, ktre go otacza, gdy skruszony auje za swoje grzechy. Sama Mka Chrystusa o tym dobitnie wiadczy, ale miosierdzie nie moe sta w sprzecznoci do sprawiedliwoci. Gdy kto nie chce skorzysta z miosierdzia, to w przypadku swoich przewinie oddaje si w rce sprawiedliwoci. Jeeli czowiek umiera bez skruchy i alu za grzechy cikie to nieodwoalnie zostaje potpiony na wieki. Na pocieszenie mona przytoczy sowa w. Tomasza z Akwinu: "Cho miosierdzie i sprawiedliwo w Bogu s nieskoczone, to w zewntrznych dzieach Boych miosierdzie zawsze gruje nad sprawiedliwoci, tak i miosierdzie Boga jest nad wszystkimi Jego dzieami. Wic i w piekle zaznacza si miosierdzie Boe i sprawia, e potpieni cierpi daleko mniejsz kar, anieli zasuyli."

Przyczynki

58

ANEKS Odpusty jako wielki dar Miosierdzia Boego

Co to jest odpust? 471 "Odpust jest to darowanie przed Bogiem kary doczesnej za grzechy, zgadzone ju co do winy. Dostpuje go chrzecijanin odpowiednio usposobiony pod pewnymi, okrelonymi warunkami, za porednictwem Kocioa, ktry jako szafarz owocw odkupienia rozdaje i prawomocnie przydziela zadouczynienie ze skarbca zasug Chrystusa i witych. Odpust jest czstkowy albo zupeny zalenie od tego, czy od kary doczesnej nalenej za grzechy uwalnia w czci czy w caoci" (Pawe VI, konst. apost. lndulgentiarum doctrina, normy 1-3). Odpusty mog by udzielane ywym lub zmarym. Kary za grzechy 1472 Aby zrozumie t nauk i praktyk Kocioa, trzeba zobaczy, e grzech ma podwjny skutek. Grzech ciki pozbawia nas komunii z Bogiem, a przez to zamyka nam dostp do ycia wiecznego, ktrego pozbawienie nazywa si "kar wieczn" za grzech. Kady grzech, nawet powszedni, powoduje ponadto nieuporzdkowane przywizanie do stworze, ktre wymaga oczyszczenia, albo na ziemi, albo po mierci w stanie nazywanym czycem. Takie oczyszczenie uwalnia od tego, co nazywamy "kar doczesn" za grzech. Obydwie kary nie mog by traktowane jako rodzaj zemsty, ktr Bg stosuje od zewntrz, poniewa wypywaj one jakby z samej natury grzechu. Nawrcenie, ktre pochodzi z arliwej mioci, moe doprowadzi do cakowitego oczyszczenia grzesznika, tak e nie pozostaje ju adna kara do odpokutowania (por. Sobr Trydencki: OS 1712-1713; 1820). 1473 Przebaczenie grzechu i przywrcenie komunii z Bogiem pociga za sob odpuszczenie wiecznej kary za grzech. Pozostaj jednak kary doczesne. Chrzecijanin powinien stara si znoszc cierpliwie cierpienia i rnego rodzaju prby, a w kocu godzc si spokojnie na mier, przyjmowa jako ask doczesne kary za grzech. Powinien stara si przez dziea miosierdzia i mioci, take przez modlitw i rne praktyki pokutne uwolni si cakowicie od "starego czowieka" i "przyoblec czowieka nowego" (por. Ef 4,24). W komunii witych 1474 Chrzecijanin, ktry stara si oczyci z grzechu i uwici si z pomoc aski Boej, nie jest pozostawiony sam sobie. "ycie poszczeglnych dzieci Boych czy si przedziwn wizi w Chrystusie i przez Chrystusa z yciem wszystkich innych braci chrzecijan w nadprzyrodzonej jednoci Mistycznego Ciaa Chrystusa jakby w jednej mistycznej osobie" (Pawe VI, konst. apost. lndulgentiarum doctrina 5). 1475 W komunii witych "midzy wiernymi, czy to uczestnikami niebieskiej ojczyzny, czy to pokutujcymi w czycu za swoje winy, czy to pielgrzymujcymi jeszcze na ziemi, istnieje wic trway wze mioci i bogata wymiana wszelkich dbr" (tame). W tej przedziwnej wymianie wito jednego przynosi korzy innym o wiele bardziej ni grzech jednego moe szkodzi innym. I tak odwoanie si do komunii witych pozwala skruszonemu grzesznikowi wczeniej i skuteczniej oczyci si od kar za grzech. 1476 Duchowe dobra pynce z komunii witych nazywamy take skarbcem Kocioa. "Nie jest on zbiorem dbr, gromadzonych przez wieki na ksztat materialnych bogactw, lecz nieskoczon i niewyczerpan wartoci, jak maj u Boga zadouczynienia i zasugi Chrystusa Pana, ofiarowane po to, by caa ludzko zostaa uwolniona od grzechu i dosza do cznoci z Ojcem. Stanowi go sam Chrystus Odkupiciel, w ktrym s i dziaaj zadouczynienia i zasugi pynce z Jego odkupienia" (Pawe VI, konst. apost. Indulgentiarum doctrina 5). 1411 "Poza tym do tego skarbca naley rwnie rzeczywicie niewyczerpana, niezmierna i zawsze aktualna warto, jak maj przed Bogiem modlitwy i dobre uczynki Najwitszej Maryi Panny i wszystkich witych, ktrzy idc ladami Chrystusa, dziki Jego asce, uwicili samych siebie i wypenili posanie otrzymane od Ojca. W ten sposb, pracujc nad wasnym zbawieniem, przyczynili si rwnie do zbawienia swoich braci w jednoci Mistycznego Ciaa" (tame). Odpusty otrzymywane od Boga za porednictwem Kocioa 1478 Darowanie kary otrzymuje si za porednictwem Kocioa, ktry moc udzielonej mu przez Chrystusa wadzy zwizywania i rozwizywania dziaa na rzecz chrzecijanina i otwiera mu skarbiec zasug Chrystusa i witych, by otrzyma od Ojca miosierdzia darowanie kar doczesnych, jakie nale si za grzechy. W ten sposb Koci chce nie tylko przyj z pomoc chrzecijaninowi, lecz take pobudzi go do czynw pobonoci, pokuty i mioci (por. tame, 8; Sobr Trydencki: DS 1835).

Odpusty wedug Katechizmu Kocioa Katolickiego

59

(wg ksiki A. Sieradzkiego Sakrament Pokuty i Pojednania) Odpust zupeny - jest to darowanie czowiekowi przez Boga wszystkich kar doczesnych, nalenych za grzechy odpuszczone ju co do winy w sakramencie pokuty. Kto uzyska odpust zupeny dla siebie uniknie kar czycowych. Kto uzyska odpust zupeny za zmarych - ratuje dusze z czyca. Warunki uzyskania odpustu 1. Wykluczy wszelkie przywizanie do jakiegokolwiek grzechu, nawet powszedniego /dyspozycja/ 2.Wykona czynnoci obdarzone odpustem. 3.Wypelni trzy warunki: - Spowied sakramentalna lub bycie w stanie aski uwicajcej. - Przyjcie Komunii witej. - Odmwienie modlitwy w intencjach Ojca witego. Jeeli jest brak penej dyspozycji wykluczenia upodobania do jakiego kolwiek grzechu, odpust bdzie tylko czstkowy. Trzy warunki: spowied, Komunia w. i modlitwa w intencjach Ojca w. mog by dopenione w cigu wielu dni przed lub po wypenieniu danej czynnoci nagradzanej otrzymaniem odpustu, ale musi by midzy nimi czno. Po jednej spowiedzi sakramentalnej mona uzyska wiele odpustw zupenych, a po jednej Komunii w. i jednej modlitwie w intencji Ojca w. mona uzyska tylko jeden odpust zupeny. Wykaz odpustw zupenych (Promulgowany dekretem Panitencjarii Apostolskiej z dnia 29 czerwca 1968 r.) Odpusty zupene, ktre mona uzyska kadego dnia: l. Za odprawienie adoracji Najwitszego Sakramentu przez p godziny. Natomiast za samo tylko nawiedzenie Najwitszego Sakramentu odpust czstkowy. 2. Za pobone czytanie Pisma w. przez p godziny z nalenym szacunkiem dla Sowa Boego i traktowanie tej czynnoci jako czytanie duchowe. Za kadorazowe czytanie Pisma w. pod tymi samymi warunkami, ale przez krtszy czas - odpust czstkowy. 3. Za odprawienie Drogi Krzyowej. Warunki: - trzeba odprawia to wiczenie w miejscu, gdzie jest prawnie zaoona Droga Krzyowa / w kociele, kaplicy, na placu przykocielnym itp.l - rozmyla Mk Pana Jezusa /treci rozmylania nie musz by kolejne stacje/. - trzeba przechodzi od jednej do drugiej stacji. Jeeli Drog Krzyow odprawia si publicznie i trudno jest wszystkim wiernym przechodzi od stacji do stacji, wystarczy gdy przechodzi prowadzcy to naboestwo lub osoba z krzyem, a inni wierni pozostaj na swoim miejscu. Kto w ten sposb, z powodu susznej przeszkody, np. choroby, podry, zamknicia kocioa itp. nie moe odprawi Drogi Krzyowej wg podanych warunkw - zyskuje odpust zupeny, jeli przynajmniej przez p godziny odda si pobonemu czytaniu albo rozwaaniu Mki Pana Jezusa. 4. Za odmwienie czstki Raca (czyli 5 dziesitkw) w kociele w publicznej kaplicy, w rodzinie, w spoecznoci zakonnej, w stowarzyszeniu publicznym. Inne warunki: - trzeba odmwi 5 dziesitkw bez przerwy. - do modlitwy ustnej trzeba doda rozmylanie tajemnic racowych, - przy publicznym rozwaaniu Raca trzeba zapowiada odmawianie tajemnice, wedug przyjtego zwyczaju. Odpusty zupene, ktre mona uzyska w oznaczonych dniach: 1. Za pobone i uroczyste odmwienie Przed tak wielkim Sakramentem z wezwaniem i modlitw w Wielki Czwartek i w uroczystoci Boego Ciaa (w innych okolicznociach - odpust czstkowy). 2. Za pobone, publiczne odmwienie hymnu Veni Creator (O Stworzycielu Duchu przyjd) w dniu l stycznia i w uroczysto Zesania Ducha witego (odpust czstkowy za pobone odmwienie tego hymnu w inne dni). 3. Za pobone odmwienie po przyjciu Komunii w. modlitwy Oto ja przed obrazem Pana Jezusa Ukrzyowanego, w kady pitek Wielkiego Postu (za odmwienie tej modlitwy w inne dni roku w podobnych warunkach - odpust czstkowy). 4. Za pobony udzia i ucaowanie Krzya w czasie uroczystoci adoracji Krzya w Wielki Pitek. 5. Za odmwienie w jakiejkolwiek uywanej formule przyrzecze Chrztu witego: - w czasie naboestwa Wigilii Paschalnej, - w rocznic chrztu (w inne dni - odpust czstkowy). 6. Za pobone, publiczne odmwienie aktu wynagrodzenia Jezu Najsodszy w uroczysto Najwitszego Serca Jezusowego (inne dni - odpust czstkowy). 7. Za pobone ucaowanie przedmiotu kultu religijnego (krzya, raca, szkaplerza, medalika) powieconych przez papiea lub biskupa, oprcz odpustw czstkowych, wierny moe uzyska odpust zupeny w uroczysto w. Apostow

Wykaz odpustw Kocioa katolickiego

60

Piotra i Pawa, gdy odmwi dodatkowo wyznanie wiary. 8. Za pobone publiczne odmwienie aktu oddania si rodzaju ludzkiego Jezusowi Chrystusowi w uroczysto Chrystusa Krla (w inne dni odpust czstkowy). 9. Za pobone nawiedzenie cmentarza i rwnoczenie pomodlenie si za zmarych, chociaby tylko w myli, w dniach od l do 8 listopada, mona codziennie uzyska odpust zupeny, ktry mona ofiarowa jedynie za zmarych (za nawiedzenie cmentarza w inne dni - odpust czstkowy, ktry mona ofiarowa jedynie za zmarych). 10. Za pobone nawiedzenie kocioa lub kaplicy oraz odmwienie Ojcze nasz i Wierz w Boga w Dniu Zadusznym. Odpust ten mona ofiarowa tylko za zmarych. 11. Za publiczne odmwienie hymnu Ciebie Boe wysawiamy w ostatni dzie roku jako podzikowanie Panu Bogu za otrzymane aski (za podzikowanie w inne dni - odpust czstkowy). 12. Za przyjcie Pierwszej Komunii w., albo za pobony udzia w ceremonii Pierwszej Komunii w. 13. Odpustu zupenego moe dostpi kapan, ktry odprawia pierwsz Msz w. (prymicyjn) w poczeniu z pewn uroczystoci i wierni, ktrzy pobonie w niej uczestnicz. 14. Za udzia z pobudek religijnych w uroczystym naboestwie eucharystycznym, odbywanym na zakoczenie Kongresu Eucharystycznego. 15. Za udzia w wiczeniach duchowych (rekolekcjach) przynajmniej przez 3 pene dni. 16. Za pobony udzia w kilku naukach misyjnych i uroczystym ich zakoczeniu. 17. Za przyjcie z pobonym usposobieniem bogosawiestwa papieskiego Urbi et Orbi (nawet przez radio lub telewizj). 18. Za pobone nawiedzenie jednej z czterech Bazylik wikszych w Rzymie i odmwienie tam Ojcze nasz i Wierz w Boga: - w uroczysto Patrona Bazyliki, - w jakiekolwiek wito nakazane, - raz w roku w dniu wybranym przez wiernego. 19. Za nawiedzenie Bazyliki mniejszej - w uroczysto witych Apostow Piotra i Pawa (29 czerwca), - w wito tytuu, - w wito "Porcjunkuli" (2 sierpnia), - jeden raz w cigu roku w dniu okrelonym wedug uznania. 20. Za udzia w naboestwie porannym lub wieczornym w kociele stacyjnym w Rzymie, w dniu oznaczonym w Mszale rzymskim. 21. Za udzia w naboestwie podczas pasterskiej wizytacji. 22. Za nawiedzenie kocioa parafialnego w dniu wita tytularnego i w dniu 2 sierpnia (Matki Boskiej Anielskiej) kiedy to przypada odpust Porcjunkuli. W czasie pobonego nawiedzenia naley odmwi Ojcze Nasz... i Wierz w Boga... 23. Za nawiedzenie kocioa, w ktrym odbywa si synod diecezjalny. 24. Za pobone nawiedzenie kocioa lub oarza w dniu jego konsekracji i odmwienie tam Ojcze Nasz... i Wierze w Boga... 25. Za pobone nawiedzenie kocioa lub kaplicy zakonnikw w wito ich Zaoyciela i odmwienie tam Ojcze Nasz... i Wierze w Boga... 26. Za udzia w Wielkim Pocie w naboestwie Gorzkich ali w jakimkolwiek kociele na terenie Polski, jednak pod warunkiem, e jest si po Spowiedzi i Komunii witej oraz odmwi si w intencjach Papiea Ojcze Nasz... i Zdrowa Maryjo... ewentualnie inn modlitw podyktowan wasn pobonoci. 27. Jeeli nie ma kapana, ktry udzieliby umierajcemu sakramentw i odpustu zupenego, to Koci mu je udzieli w momencie mierci, jeeli jest odpowiednio dysponowany i o ile za ycia mia zwyczaj odmawiania jakichkolwiek modlitw. Do uzyskania tego odpustu chwalebn jest rzecz posugiwa si krucyfiksem lub krzyem. Tak odpowiedni dyspozycj w godzinie mierci jest stan aski uwicajcej i wolno od przywizania do jakiegokolwiek grzechu, nawet lekkiego. Koci zachca wiernych, aby ofiarowali uzyskiwane odpusty za zmarych, przez co uzyskaj odpust zupeny dla siebie w godzinie mierci. Naley pamita, e odpusty zupene, jak i czstkowe, mona uzyska tylko za siebie lub za zmarych, nie mona ich natomiast ofiarowa za ywych. Wykaz odpustw czstkowych Chcc uzyska odpust czstkowy naley pamita o trzech warunkach oglnych: l. Wierny dostpuje odpustu czstkowego, jeli w czasie speniania swoich obowizkw i w trudach ycia wznosi myli do Boga z pokor i ufnoci, dodajc w myli jaki akt strzelisty, np. Jezu Chryste, zmiuj si nad nami. 2. Jeli wierny powodowany motywem wiary przyjdzie z pomoc potrzebujcym wspbraciom, pomagajc im osobicie lub dzielc si z nimi swoimi dobrami, uzyskuje odpust czstkowy.

61

3. Gdy wierny w intencj i umartwiania si, odmwi sobie czego godziwego, a przyjemnego dla siebie, uzyskuje odpust czstkowy. Warunek ten ma zachci wiernych do praktykowania dobrowolnych umartwie. Przykady bardziej znanych modlitw, do ktrych odmawiania przywizane s odpusty czstkowe to: Anio Paski, Duszo Cluystusowa, Wierz w Boga, Psalm 129, Litanie zatwierdzone dla caego Kocioa (obecnie 6), Pomnij o Najdobrotliwsza Panno Maryjo, Wieczny odpoczynek, Witaj krlowo, Pod Twoj obron, Ciebie Boga wysawiamy, O Stworzycielu Duchu przyjd, Magnificat, odmawianie Raca w., odprawienie Drogi Krzyowej, nawiedzenie Najwitszego Sakramentu, odwiedzenie kocioa lub cmentarza z modlitw za Ojca w. i zmarych oraz za samo uczynienie znaku Krzya w. Odpust zupeny mona uzyska tylko jeden raz w cigu doby, jednak w momencie mierci wierny moe uzyska odpust zupeny, chocia tego dnia uzyska ju wczeniej inny odpust zupeny. Natomiast odpustw czstkowych mona wiele uzyska w cigu kadego dnia. Kto uzyskuje odpust zupeny, jest w takim stanie, jak zaraz po Chrzcie w. Gdyby umar, poszedby wprost do nieba. Codzienna modlitwa za konajcych Najaskawszy Jezu, Mioniku dusz, bagam Ci przez konanie Najwitszego Serca Twego i przez boleci Matki Twej Najwitszej, obmyj we Krwi Twojej grzesznikw caego wiata, ktrzy teraz w konaniu zostaj i dzi jeszcze umrze maj. Serce Jezusa konajce, zmiuj si nad umierajcymi!

Indeks rdowy
Ks. dr Gabriele Amorth (ur. 1925). Pochodzi z Modeny (Wochy). Jest doktorem prawa i kapanem Towarzystwa witego Pawa oraz czonkiem Papieskiej Midzynarodowej Akademii Maryjnej, egzorcyst diecezji rzymskiej, a take przewodniczcym Midzynarodowego Stowarzyszenia Egzorcystw. O. Amorth zasyn nie tylko jako egzorcysta, ale rwnie jako zdolny dziennikarz, publicysta i autor ksiek z dziedziny mariologii. w. Augustyn (354-430). Jego ojciec by poganinem, a matka, Monika, (pniejsza wita) chrzecijank. Augustyn dopiero w pniejszym wieku przyj chrzecijastwo i od razu sta si jego gorliwym propagatorem. By biskupem Hippony. Pozostawi po sobie wielk liczb pism teologicznych. Po mierci zosta zaliczony w poczet witych i Doktorw Kocioa. w. Magdalena-Zofia Barat (1779-1865). W czasach szalejcego terroru jakobiskiego we Francji zaoya Zgromadzenie witego Serca Jezusa ("Sacre Coeur"). Obecnie zakon ten liczy ponad 8 tysicy sistr w 30 krajach wiata. Z plecenia Boego ukazywaa si mistyczce Stefanii Fulli Horak. Na podstawie tych wizji powstaa ksika wita Pani. w. Brygida Szwedzka (1302-1373). Pochodzia z ksicej rodziny z okolic Uppsali. Od najmodszych lat bya bardzo pobona. W wieku 13 lat wysza za m za ksicia Ulfa Gudmarsona. U rodzia omioro dzieci, w tym Katarzyn, przysz wit. Ujawni si u niej dar widzenia przyszoci, co skrztnie zapisywaa. Brygida staa si znan mistyczk i prorokini w caej zachodniej Europie. Nakonia m.in. papiea Urbana V do powrotu z Avinionu do Rzymu. W 1334 roku zaoya w Szwecji eski zakon Najwitszego Odkupiciela (brygidki). Centuria (1920-1996). To pseudonim jednej z najwikszych wspczesnych mistyczek Kocioa katolickiego - Zofii Nosko. Od 1945 roku mieszkaa w Szczecinie. Z zawodu bya lekark, specjalistk chorb puc. Jako ukryta wizjonerka napisaa cztery tomy Ordzi Zbawienia, wydanych pod pseudonimem Centuria. Na swoje ramiona dobrowolnie naoya ciar ogromnych cierpie, ktre ofiarowaa za Polsk, Koci i duchowiestwo. W ostatnich latach ycia dodatkowo wiele wycierpiaa w intencji dusz czycowych. Czysto, wstrzemiliwo, pracowito, ubstwo i posuszestwo Kocioowi do koca, charakteryzoway jej ycie. Zmara w aureoli witoci. B. Anna Katarzyna Emmerich (1774-1824). Wielka mistyczka, stygmatyczka i wizjonerka niemiecka. Zainteresowanie jej osob, wizjami i objawieniami nie tylko nie ustaje, ale jeszcze wzrasta. Pozostawia po sobie wiekopomne dzieo ywot i bolesna Mka Pana naszego Jezusa Cluystusa i Najwitszej Matki Jego, Maryi wraz z Tajemnicami Starego Przymierza. W ksice tej zawarty jest midzy innymi opis Mki Pana Jezusa, ktry zainspirowa Mela Gibsona do nakrcenia synnego na cay wiat filmu Pasja. Ojciec Maurycy Flick - jest profesorem teologii dogmatycznej Papieskiego Uniwersytetu Gregoriaskiego i znanym komentatorem radia watykaskiego. w. Katarzyna z Genui (1447-1510). Bya crk wicekrla Neapolu. To jedna z najwikszych mistyczek w historii Kocioa. Pozostawia po sobie wiele traktatw teologicznych, z ktrych najsynniejsze to Rozprawa o czycu oraz Dialog. Stefania Fulla Horak (1909-1993). Pochodzia z Podola. Ukoczya filozofi na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie oraz Konserwatorium Muzyczne. Podczas okupacji dziaaa w Armii Krajowej, jako czniczka midzy Komend Gwn AK a komend obwodu lwowskiego. W 1944 roku zostaa aresztowana przez wadze radzieckie i skazana na 15

62

lat agru. Przed wojn utrzymywaa kontakty towarzyskie z marszakiem Edwardem Rydzem-migym. To marszaek sfinansowa pierwsze wydanie jej ksiki wita Pani. Opisaa w niej swoj drog od ateizmu do mistycyzmu oraz swoje wizje i nauki, jakie otrzymaa od witych, m.in. w. Jan Bosko, w. Magdalena-Zofia Barat, w. Andrzej Bobola i inni. Utrzymywaa kontakty z prymasami Polski: Augustem Hlondem i Stefanem Wyszyskim. Pozostawiony przez ni dorobek mistyczny stanowi obszerny materia badawczy dla teologw. w. Siostra Faustyna Kowalska (1905-1938). Bya zakonnic Zgromadzenia Sistr Matki Boej Miosierdzia. Poczwszy od 1931 roku doznawaa objawie Pana Jezusa. Staa si niestrudzon apostok Miosierdzia Boego. Za ycia bya niezwykle skromna, pokorna i szerzej nieznana. Swoje mistyczne przeycia zapisywaa w prowadzonym dzienniczku. Opisaa w nirn m.in. wizj pieka, czyca i nieba. To wanie dziki Dzienniczkowi wiat pozna istot i gbi Miosierdzia Boego. Jej dzieo rozszerza si na cay wiat. Ks. bp dr Zbigniew Kraszewski (1922-2004). Pochodzi z Warszawy. W 1954 roku uzyska doktorat z teologii dogmatycznej na UW. Kontynuowa studia teologiczne w Rzymie. W 1970 roku z rk kardynaa Stefana Wyszyskiego otrzyma sakr biskupi. By biskupem pomocniczym diecezji warszawsko-praskiej oraz wikeriuszem generalnym archidiecezji warszawskiej. Autor wielu publikacji teologicznych, w tym rwnie o yciu pozagrobowym. w. Alfons Maria Liguori (1696-1787). Jeden z najwikszych witych i Doktor Kocioa katolickiego. Zaoy mskie i eskie zgromadzenia zakonne redemptorystw. Pozostawi po sobie wielk ilo pism mistycznych, aktualnych do dzi. S. B. Wanda Malczewska (1822-1896). Mistyczka i stygmatyczka. Bya krewn malarza Jacka Malczewskiego. Ju we wczesnej modoci powicia swoje ycie Bogu, pomagaa chorym i ubogim. Jej intensywne ycie mistyczne czyo si z ekstazami, wizjami i przeywaniem Mki Chrystusa. Przepowiadaa te przysze losy Kocioa i Polski. Jej proces beatyfikacyjny jest w toku. Jej biografia oraz ycie duchowe zostao obszernie opisane w ksikach Mio Boga i Ojczyzny; Wielkie, przepowiednie, upomnienia oraz Dwa sposoby suchania Mszy witej. Z powodu dostpienia wizji Mki Paskiej nazywana jest wraz z siostr Medard"polsk A. K. Emmerich". S. B. ks. Bronislaw Markiewicz (1842-1912). By zaoycielem Zgromadzenia w. Michaa Archanioa w Miejscu Piastowym koo Krosna. Wzorem swojego nauczyciela, w. Jana Bosco, angaowa si w prac z modzie, budowa szkoy i zakady wychowawcze. Miewa wizje dotyczce przyszoci swojego zgromadzenia oraz przyszoci Polski (zob. Triumf Kocioa wg wizji w. Jana Bosko). Proces beatyfikacyjny ks. Markiewicza zmierza ku kocowi. Siostra Medarda (Zofia Wyskiel). O siostrze Medardzie niewiele wiadomo. Do wybuchu II wojny wiatowej bya zakonnic. Odznaczaa si gbokim yciem mistycznym, ofiarowywaa si za kapanw i dusze zakonne. Doznawaa te objawie Jezusa Chrystusa. Jej wizje i przepowiednie byy znane rwnie poza granicami Polski. Po wyzwoleniu, na polecenie Zbawiciela, wioda ycie poza klasztorem. Od 1945 roku a do mierci, tj. przez 28 lat, ciko chorowaa, ofiarowujc swoje cierpienia Bogu. Tracia wzrok, jednak odmwia leczenia, pragnc pozosta niewidom. W 1953 roku ukaza si zbir jej wizji dotyczcy ycia pozagrobowego i dusz czycowych. Inne jej wizje dotyczce Kocioa, kapastwa, pieka, nieba, Ducha witego, Mki Pana Jezusa itp. s przygotowane do druku przez wydawnictwo "Arka". Przez swoje dorose ycie zwizana bya z Poznaniem. Zmara w 1973 roku. w. Ojciec Pio (Francesco Forgione). y w latach 1887-1968. Wiksz cz ycia spdzi w klasztorze braci mniejszych kapucynw w San Giovanni Rotondo. 00 tego miejsca cigny tumy pielgrzymw z caego wiata, aby spotka si z najsynniejszym wspczesnym woskim zakonnikiem. Od 1918 roku przez 50 lat nosi na swoim ciele stygmaty (rany ukrzyowania Chrystusa). Na temat posiadanego przez niego daru jasnowidzenia, bilokacji i sposobu spowiadania w konfesjonale ju za jego ycia kryy legendy. Zmar w opinii witoci. Maria Simma (ur.1915). Urodzia si i mieszka w maej wiosce w Alpach. Jest najbardziej znan wspczesn poredniczk midzy duszami czycowymi a wiatem yjcych. Gdy miaa 25 lat zaczy odwiedza j dusze czycowe proszc o modlitw. Jest apostok Dusz Czycowych. Jej ksika Moje przeycia z duszami czycowymi oraz Siostry Emmanuel Maillard Przedziwne sekrety dusz czycowych (wywiad z M. Simm) osigny na caym wiecie du poczytno. w. Teresa z Avili (1515-1582). W modym wieku wstpia do klasztoru karmelitaskiego w swoim rodzinnym miecie Avili w Hiszpanii. Poczwszy od 1557 roku zacza doznawa wizji nadprzyrodzonych. Pod ich wpywem przystpia do odnowy duchowej zakonu karmelitaskiego. Wielk pomoc suy jej inny wielki mistyk tamtych czasw - w. Jan od Krzya. Pozostawia po sobie wiele dzie mistycznych, ktre wywary znaczcy wpyw na ksztatowanie duchowoci katolickiej. W 1970 roku jako pierwsza kobieta zostaa ogoszona Doktorem Kocioa katolickiego. w. Tomasz z Akwinu (1225-1274). Pochodzi z Akwinu koo Neapolu. Wstpi do zakonu dominikanw, gdzie by uczniem w. Alberta Wielkiego. Obok w. Augustyna uwaamy za najwikszego teologa w historii Kocioa. Napisa wielotomowe dziea, stanowice do dzi podstaw obowizujcego systemu teologicznego. Jest patronem teologw i szk

63

katolickich. W 1567 roku zosta ogoszony Doktorem Kocioa. w. Jan Maria Vianney (1786-1859). Nazywany by Proboszczem z Ars. W modym wieku zosta proboszczem w maej wiosce Ars pod Lyonem. Zasyn jako doskonay spowiednik i wzorcowy proboszcz. Znane powszechnie byy jego cierpienia, jakie przeywa wskutek czstej napaci ze strony si Za. Jest patronem wszystkich proboszczw. S. B. ks. prof. Aleksander ychliski (1889-1945). Jeden z najwybitniejszych teologw polskich. By bliskim wsppracownikiem prymasw Polski, kardynaw: Edmunda Oalbora i Augusta Hlonda. Pozostawi po sobie wiele pism teologicznych, w tym znakomite dzieko ycie pozagrobowe. Amorth Gabriele - H)Wyznania egzorcysty, wity Pawe, Czstochowa 1997. Brown H. Michael- Po yciu, Exter, Gdask 200 l. Brune Francois - Umarli mwi, Adam, Warszawa 1993. Burchacka Irena - U progu tajemnicy, Adam, Warszawa 1992. Centuria - Ordzia Zbawienia t.1-2, Katolicki Orodek Wydawniczy, Kanada. Chiavarino Ludwik - Najwikszy skarb, wity Pawe, Czstochowa. Cochem Martin - Cztery sprawy ostateczne, Exter, Gdask 1995. Coward Harold - ycie po mierci w wielkich religiach, Verbinym, Warszawa 2003. Dominiczak Henryk - Nie jestemy sami, Michalineum, Narki 2003. Oosenbach Stefan - Miesic dusz czycowych, Maria Vincit, Wrocaw 2002. Gilligan W. Ooyle - Naboestwo do aniow, Exter, Gdaski 1996. Gilligan W. Ooyle - Naboestwo w intencji dusz czycowych. Exter, Gdask 1996. Gobbi Stefano - Przyjd, Panie Jezu, Arka, Wrocaw. Gobbi Stefano - Matka Boa do kapanw, Swoich umiowanych synw, Arka, Wrocaw. Gunther Bonifacius - Szatan istnieje naprawd, Wers, Pozna 1995. Horak Stefania Fulla - wita Pani, Maria Vincit, Wrocaw 200 l. w. Jan od Krzya - Ciemna noc duszy (b.d.b.). Kadon Stanisaw - Anio- posaniec nadziei, Inst. Teolog. Ksiy Misjonarzy, Krakw 1999. Katarzyna z Genui - Rozprawa o czycu, Maria Vincit, Wrocaw 200 l. Katechizm Kocioa Katolickiego, Pallotinum, Pozna 1994. Kijas 1. Zdzisaw - Pieko, wity Pawe, Czstochowa 2004. Kowalska Faustyna - Dzienniczek, agiewniki 1983. Kraszewski Zbigniew - Tajemnica ycia wiecznego, Adam, Warszawa 2000. Kreeft Peter - Anioowie i demony, M, Krakw 2003. Maillard Emmanuel- Przedziwne sekrety dusz czycowych, Wyd. Ksiy Marianw, Warszawa 2004. Malczewska Wanda - Wizje, przepowiednie, upomnienia, Arka, Wrocaw 2004. Meyer Bonawentura- Ostrzeenie z zawiatw, Wers, Pozna 2004. Michelini Ottavio - Ordzia Pana Jezusa Chrystusa do Kapanw; Maria Vincit, Wrocaw 2002. Mikucki Kazimierz - ycie pozagrobowe, Szczecin 1991. Mizioek Wadysaw - Niepojte drogi wiekuistego, Adam, Warszawa 1996. Moody Raymond A - ycie po yciu, Warszawa 1998. Nelson Kirk - Powtrne przyjcie, Aquarius, Zakopane. O'Sullivan Paul- Wszystko o anioach, Exter, Gdask 1993. Panteghini Giacomo - Anioowie i demony, Bratni Zew, Krakw 2001. Parente Alessio - Ojciec Pio a dusze czycowe, AW, d 2000. Polak Marian - Anioowie w historii zbawienia, Michalineum, Marki 2004. Raffalt Reinhard - Antychryst, Wers, Pozna 1996. Randles Jenny, Hough Peter - Tajemnica ycia po mierci, KDC, Warszawa 2004. Rkopis z czyca, Michalineum, Marki 2000. Robin Marta - Temoignage d'un psychiatre, L'Emmanuel 2002. Ryan Kenneth - Katolickie pytania, katolickie odpowiedzi, KOC, Warszawa 2001. Schouppe EX - Pieko, Exter, Gdask 200 l. Schouppe EX - Czyciec, Exter, Gdask 200 l.

Bibliografia

64

Segur L.G - Pieko. Czy istnieje? Czym jest?, Arka, Wrocaw 2004. Sieradzki Andrzej - Sakrament Pokuty i Pojednania, WWO, Olsztyn 1997. Sieradzki Andrzej - Skarbiec imion. Imiona i ich patroni, Kastor, Warszawa 2004. Simma Maria - Moje przeycia z duszami czycowymi, Arka, Wrocaw 1992. Stead Wilhelm T-Listy zza wiata, Catholic Publishing, London 1993. Strappazzon Valentin - Kontakty z zawiatami, M, Krakw 1996. Sujka Andrzej - O anioach i Szatanie, M, Krakw 1998. Ukleja Ryszard - Triumf Kocioa wedug wizji w. Jana Bosco, Arka, Wrocaw 2004. Woynowicz Tadeusz - wiadomo poza grobem, Nasza Przyszo, Bydgoszcz 1989. Wytrwa Tomasz - Odpusty. W drodze, Pozna 2002. ychliski Aleksander - ycie pozagrobowe, Viator, Warszawa 1999.
Okadk i stron tytuow projektowa: Lasocka Ewa amanie i opracowanie graficzne: Piotr Olczyk Korekta: Agnieszka Magdalena Olczyk Druk i oprawa: Zakad Poligraficzny Wrocaw ul. Gimnazjalna 9 ISBN 83-85-647-45-7 ~ Copyright by Andrzej Sieradzki ~ Copyright by PPH "ARKA" Skr. poczt. 1976 53-314 Wrocaw 14

65