Zwizki metali - rt - bo moe tworzy zw. organiczne i nieorganiczne - dla zw.

. organicznych jest wana ich lipofilno - metylort (biokumulacja w rybach i katastrofa ekologiczna w zatoce Minamata) - OW rodki p/stukowe (czteroetylek oowiu, czterometylek oowiu)

Jako oglne efekty toksyczne na poziomie neuronu to s NEUROPATIE 1. NEURONOPATIE 2. AKSONOPATIE 3. MIELINOPATIE dotycz osonek mielinowych 4. SYNAPTOPATIE zmiany funkcjonalne (najczciej w synapsach ad 1 NEURONOPATIE - jako dziaanie w obrbie ciaa komrki ale bez aksonw i dendrytw Zwizki wywoujce: a) wszystkie zwizki dziaajce nekrotycznie (przez anoksj): - CO - cyjanki - siarkowodr - azydki blok oksydazy cytochromwej b) zanik rybosomw i ciaek Nissla - rt c) Cytostatyki (adriamycyna) d) Glin podejrzenia o stanowienie przyczyny choroby Alzheimera ad 2 AKSONOPATIE MECH NIE JEST DO KOCA POZNANY S 3 HIPOTEZY 1. Dziaanie bezporednie (rozp. organiczne, i inne substancje ktre mog biochemicznie lub chemicznie niszczy aksony 2. Uszkodzenie transportu aksonalnego (do przodu i wstecz [wolny i szybki]) jest zwizane z zanikiem czci aksonu 3. Dziaanie na orodki syntezy s w ciele neuronu i najbardziej na brak jest naraony najdalszy odcinek W ukadzie obwodowym zmiany te s odwracalne. Zwizki wywoujce: a) akrylamid b) dwusiarczek wgla c) n-heksan d) metylo-N-butyloketon e) zwizki fosforoorganiczne f) Arsen (As) i Tal (Tl)

ad 3 DEMIELINIZACJA te moe by odwracalna - nie musi by przy niej aksonopatii - zmniejsza si szybko przewodzenia - pojawia si efekt cofania si impulsu nerwowego - w ukadzie obwodowym moe dochodzi do remielinizacji Zwizki wywoujce: a) heksachlorofen stosowany w pudrach dla niemowlt b) ow (Pb) zaburza transport Ca++ w kom. Schwanna c) Tellur zaburza syntez cholesterolu [na etapie epoksydazy skwalenu], ktry jest integralnym skadnikiem mieliny (gwny skdnik mieliny = sfingomielina fosfolipid zoony) d) toxyna dyfterii hamuje syntez mieliny EFEKTY FUNKCJONALNE - s zwizane z neuroprzekanictwem, a to w obrbie synapsy - jest 6 mechanizmw: 1. Dziaanie toksyczne na syntez neuroprzekanikw, ktre po zsyntetyzowaniu s lokalizowane w pcherzykach 2. Zaburzenie gromadzenia neurotransmiterw w pcherzykach 3. Zaburzenie uwalniania neuroprzekanikw 4. Zaburzenie wychwytu zwrotnego (kokaina) 5. Zaburzenie wizania z receptorem w bonie postsynaptycznej - blok receptora przez agonist - blok receptora przez antagonist (atropina) 6. Zaburzenie na etapie drugiego przekanika: - hamowanie AC - hamowanie kanaw jonowych ad 1. - zwizki fosforoorganiczne pestycydy, gazy bojowe nieodwracalne zahamowanie centrum AchE starzenie polega na czciowej demetylacji gr. org. przy kwasie fosforowym - karbaminiany karbamylacja centrum- nie wystpuje tu starzenie pestycydy, insektycydy, dwusiarczek wgla = ma dwa mechanizmy dziaania: I. dziaa neuropatycznie II. biotransformacja z udziaem glicyny i tworz si karbaminiany

ad 3. - toksyna botulinowa jedna z njsilnieszych toksyn hamuje uwalnianie Ach (gwnie z zakocze neuronw motorycznych) - toksyna czarnej wdowy (LATROTOKSYNA) zmasowane uwalnianie Ach z pcherzykw presynaptycznych - rezerpina? - tetanospazmina toksyna tca hamuje uwalnianie neuroprzekanika przez interneurony hamujce - skorpamina- toksyna skorpionw wywouje wydzielania Ach ad 4. - kokaina hamuje wychwyt zwrotny DA - amfetamina ad 5. - blok przez agonist = opiaty - blok przez antagonist = Atropina = Meskalina blok rec 5HT = LSD blok rec 5HT2A ad 6. - metyloksantyny hamuj fosfodiesteraz (ona rozkda cAMP i cGMP) - toksyna kokluszu hamowanie syntezy inhibitorowego biaka G - toksyna cholery hamowanie biaka regulatorowego cAMP - forskolina bezporednio hamuje AC