You are on page 1of 10

Plan rozwoju: Projektowanie koncepcyjne rozwiazan kratownic i slupw

Plan rozwoju: Projektowanie koncepcyjne rozwiza kratownic i supw SS050a-PL-EU

Plan rozwoju: Projektowanie koncepcyjne rozwiza kratownic i supw


Ten dokument prezentuje rne zastosowania kratownic, oraz przykady projektowania koncepcyjnego kratownic i supw dla budynkw jednokondygnacyjnych.

Zawarto
1. 2. 3. 4. Wprowadzenie Kratownice Supy Materiay rdowe 2 2 6 8

Created on Sunday, June 06, 2010 This material is copyright - all rights reserved. Use of this document is subject to the terms and conditions of the Access Steel Licence Agreement

Strona 1

Plan rozwoju: Projektowanie koncepcyjne rozwiazan kratownic i slupw

Plan rozwoju: Projektowanie koncepcyjne rozwiza kratownic i supw SS050a-PL-EU

1.

Wprowadzenie

Kratownica moe by zdefiniowana jako belka z otwartym rodnikiem, tworzonym przez trjktne rozmieszczenie elementw liniowych. Typowe rozmieszczenie elementw w kratownicy jest pokazane na Rysunek 1.1. To rozmieszczenie ma rwnolege 'pasy' (rwnowane krawnikom) i 'rodnik' jest przewidziany z poczenia 'krzyulcw' i 'supkw' albo 'wieszakw' (pod ktem prostym do pasw). Jest wiele alternatywnych rozmieszcze kratownic: s rne rozmieszczenia krzyulcw; czasami s tylko same elementy krzyulcowe (bez supkw); czasami pasy nie s nawzajem do siebie rwnolege. A B C D
Legenda A Pas grny, B Supek lub wieszak, C Krzyulec, D Pas dolny

Created on Sunday, June 06, 2010 This material is copyright - all rights reserved. Use of this document is subject to the terms and conditions of the Access Steel Licence Agreement

Rysunek 1.1

Rne elementy kratownicy

2.

Kratownice

Podstawow przewag kratownicy w stosunku do innych rozwiza jest to, e gdy jest dobrze zaprojektowana daje silny, sztywny i stosunkowo lekki element. Czsto, ekonomiczne aspekty okrel czy jest wybrana kratownica czy belka stalowa dla konstrukcji dachu i tutaj ma znaczenie rozpito i wielko obcienia. Oszczdnoci na masie stali dla kratownicy w porwnaniu z belk stalow staj si wiksze z wikszymi rozpitociami i kiedy oszczdnoci materiaowe s rekompensowane wyszymi kosztami wykonania. Podczas wybierania midzy swobodnie podpart kratownic a swobodnie podpart belk walcowan na gorco, zwykle kratownica jest najlepszym wyborem dla rozpitoci powyej okoo 15 m. Wizar dachowy razem z przegubowymi supami i pokrycie dachowe uywane jako stenie boczne dla rygli i jako tarczownica do przeniesienia si od wiatru do stenia poaciowego poprzecznego jest ono czsto najekonomiczniejszym sposobem by ustabilizowa otwarty stan budynku. Kiedy jest konieczne zmniejszenie do minimum wysokoci budynku albo trudnoci w rozmieszczeniu pionowego stenia, powinny by uwzgldnione ramy portalowe poniewa oni maj nisz wysoko konstrukcyjn z powodu innej redystrybucji momentu zginajcego. Czasami gdy jest potrzeba przeprowadzenia instalacji wentylacyjnej i rurocigw przez rodnik przyjcie kratownicy jest rozwizaniem korzystnym i warte rozwaanie.

2.1

Zastosowania

Gwnie kratownic uywa si w wizarach dachowych i steniu wiatrowym, ktre tutaj jest uwaane jako kratownica, patrz Rysunek 2.1. Czasami jest te korzystne by uy kratownic dla wymian i supw, tj. bardzo duych supw obcionych przewanie przez zginanie.

Strona 2

Plan rozwoju: Projektowanie koncepcyjne rozwiazan kratownic i slupw

Plan rozwoju: Projektowanie koncepcyjne rozwiza kratownic i supw SS050a-PL-EU

D A

C B-B

C-C
Created on Sunday, June 06, 2010 This material is copyright - all rights reserved. Use of this document is subject to the terms and conditions of the Access Steel Licence Agreement

D-D

Legenda: A Poziome stenie wiatrowe (tnik poaciowy poprzeczny) do uycia ze supami przegubowymi B-B Wizar dachowy C-C i D-D Pionowe stenia wiatrowe (stenia cienne)

Rysunek 2.1

Kratownice

2.2

Projektowanie

Kratownica powinna by zaprojektowana taki, eby obcienia byy przyoone przy poczeniach, by otrzyma minimalne wielkoci momentw zginajcych pasy. To znaczy, e patwie s ustawione nad wzami pasa grnego a belki podsuwnicowe s powieszone w wzach pasa dolnego. W duych elementach pasw mae obcienia mog by przyoone midzy wzami.

2.2.1 Wizary dachowe


Normalne rozpitoci dla budynkw przemysowych to 12 35 m. Wizary dachowe s produkowane w warsztacie i przewoone na teren budowy, w miar monoci w cae. Dusze elementy mog by podzielone na dwa albo wicej czci i poczone razem na placu budowy. W budynkach szerokich i jeeli akceptowane s wewntrzne supy, korzystne jest podzielenie budynku na dwie nawy. By unikn wewntrznej rynny, ktry zawsze wie si z ryzykiem przeciekania, mona utrzyma jedn kalenic i uy dwch kratownic, patrz Rysunek 2.2. Poniewa zwykle, wymagana wolna wysoko jest przy okapie, dostpna wysoko porodku budynku jest dua, i moe by wykorzystana dla kratownicy podwizarowej i moe by opuszczony co drugi sup wewntrzny.

Strona 3

Plan rozwoju: Projektowanie koncepcyjne rozwiazan kratownic i slupw

Plan rozwoju: Projektowanie koncepcyjne rozwiza kratownic i supw SS050a-PL-EU

B b a B A
Legenda A Wizar dachowy B-B Kratownica podwizarowa h Wysoko dostpna dla kratownicy podwizarowej

b c h a b b a a a

B-B

a sup b wizar dachowy c kratownica podwizarowa

Rysunek 2.2
Created on Sunday, June 06, 2010 This material is copyright - all rights reserved. Use of this document is subject to the terms and conditions of the Access Steel Licence Agreement

Wizar dachowy i kratownica podwizarowa

Pochylenie dachu jest zwykle wybierane z przedziau 1:16 do 1:10, zalenie od rodzaju pokrycia. Pochylenie mniejsze ni 1:16 powinno by uywane rozwanie, poniewa ugicie zmniejsza nachylenie i jeeli rzeczywista pochyo dachu staje si zbyt maa, to moe by kopot ze spywem wody i moe by problemy z akumulacj wody (ponding). Najmniejsza moliwa pochyo zaley od wielkoci obcienia niegiem. Przyblione obliczenie wysokoci przekroju kratownicy trapezowej dla dachu o pochyleniu 1:16 to H = L/25 L/30 a dla pochylenia 1:10 to H = L/35 - L/40 , gdzie H jest wysokoci przy podporze. Dla kratownic o pasach rwnolegych ten stosunek jest w przyblieniu, H = L/20. Na Rysunek 2.3 s pokazywane schematy zwykle uywanych kratownic, gdzie (a) jest najczciej stosowan kratownic ze wzgldu na proste szczegy. Kratownica pokazana na Rysunek 2.3(b) jest tego samego typu ale wzmocniona pionowymi supkami dla wikszych rozpitoci. Rysunek 2.3(c) pokazuje kratownic ze wszystkimi krzyulcami poddanymi rozciganiu i krtkimi supkami przenoszcymi siy ciskajce; umoliwia to uycie krzyulcw o maych przekrojach poprzecznych, a w rezultacie otrzymujemy ekonomiczny projekt.

(a)

(b)

Rysunek 2.3

Typowe schematy kratownic

Ze wzgldu na racjonaln produkcj, najbardziej opacalne przekroje kratownic s z ceownikw albo ktownikw, patrz Rysunek 2.4. S firmy wyspecjalizowane w produkcji tego typu wizarw. Alternatywnym, czsto uywanym przekrojem jest rura prostoktna (RHS). Kiedy pasy s obcione midzy wzami kratownicy i przenosz momenty zginajce, najlepszym przekrojem moe okaza si dwuteownik. Strona 4

Plan rozwoju: Projektowanie koncepcyjne rozwiazan kratownic i slupw

Plan rozwoju: Projektowanie koncepcyjne rozwiza kratownic i supw SS050a-PL-EU

a A a-a

Created on Sunday, June 06, 2010 This material is copyright - all rights reserved. Use of this document is subject to the terms and conditions of the Access Steel Licence Agreement

b-b

Legenda: A Kratownica z przekrojami ceowymi, B Kratownica z przekrojami z rury kwadratowej RHS

Rysunek 2.4

Wizary z rnymi przekrojami poprzecznymi

W tym typie budynkw ugicia s zwykle maym problemem. Dlatego czsto jest ekonomiczne przyj stal gatunku co najmniej S355. Najczciej s uywane przekroje gorcowalcowane, ale jest te moliwe uycie przekrojw zimnogitych.

2.2.2 Monta
Wizary dachowe s zwykle spawane na warsztacie i przewoone w caoci. Gdy kratownica jest wiksza ni moliwa do dogodnego transportu w caoci, jest ona wykonywana w kilku czciach i czci te czy si razem na placu budowy. Kratownice do okoo 20 m dugoci i do okoo 3,5 m wysokoci mog by atwo przewiezione w wikszoci europejskich krajw. Dla kratownic o duej rozpitoci jest wane, aby projekt obejmowa stadium montau. Np., jeeli kratownica jest podnoszona w caoci, powinna by ona zaprojektowana tak, by niestona przeniosa swj ciar wasny. Budynek moe te wymaga tymczasowych ste patrz SS048.

2.2.3 Stenia wiatrowe


Poziome stenie wiatrowe w dachu (tnik poaciowy poprzeczny), pracuje jak belka podparta przez tnik pionowy (ciany podunej). Oglnie, patwie s uywane jako pasy, a kratownica jest tworzona przez dodawanie krzyulcw. Pionowe stenia wiatrowe s ustawione w liniach supw i uywaj supw jako pasw. By zmniejszy skutki zmian temperatury w dugich budynkach, kratownice powinny by ulokowane moliwie blisko rodka budynku. Zalenie od projektu, krzyulce mog by przeznaczone do przenoszenia tylko rozcigania albo zarwno rozcigania i ciskania, patrz Rysunek 2.5. Jeeli odksztacenia nie s decydujce, projektowanie cigien jest Strona 5

Plan rozwoju: Projektowanie koncepcyjne rozwiazan kratownic i slupw

Plan rozwoju: Projektowanie koncepcyjne rozwiza kratownic i supw SS050a-PL-EU

ekonomiczniejsze. Wybr przekroju poprzecznego jest robiony z ekonomicznego punktu widzenia i dla elementw tylko rozciganych, s uywane prty okrge, przekroje ktownikowe lub ceownikowe. Dla elementw ciskanych waciwym wyborem jest rura prostoktna (RHS). Jednak czasami wybr przekrojw dwuteowych H jest bardziej ekonomiczny, z powodu atwiejszego wykonania pocze albo z powodu znacznych momentw zginajcych od suwnicy. Stanie jest zwykle umieszczane rwno z pasem ciskanym belki podsuwnicowej i pozioma sia od suwnicy wywouje moment zginajcy w steniu. Takie krzyulce s zwykle stane ze wzgldu na wyboczenie w sabszym kierunku, jak pokazano na Rysunek 2.5(b).

(a)
1
Created on Sunday, June 06, 2010 This material is copyright - all rights reserved. Use of this document is subject to the terms and conditions of the Access Steel Licence Agreement

(c)
2 2

(b)

(d)

Legenda: (a) Stenie wiatrowe (tnik ciany podunej) poddany ciskaniu i rozciganiu bez belki podsuwnicowej (b) Stenie wiatrowe (tnik ciany podunej) poddany ciskaniu i rozciganiu z belk podsuwnicow (c) Stenie wiatrowe (tnik ciany podunej) poddany rozciganiu bez belki podsuwnicowej (d) Stenie wiatrowe (tnik ciany podunej) poddany rozciganiu z belk podsuwnicow 1 Opcjonalne stenia 2 Belka podsuwnicowa

Rysunek 2.5

Typowe rozmieszczenie stenia wiatrowego (tnika ciany podunej) w cianie

3.

Supy

Oprcz funkcji przenoszenia pionowych obcie od niegu, suwnicy itp., supy w budynkach przemysowych musz by zaprojektowane by przenie zginanie spowodowane przez obcienie wiatrem na zewntrzne ciany konstrukcji i poziome obcienia od suwnicy. Poniewa poziome obcienia wywouj momenty zginajce w supach, najczciej stosowane s gorcowalcowane przekroje dwuteowe HEA. Take uywane s przekroje HEB-, IPE- i RHS, a dla wikszych budynkw, s wybierane przekroje spawane typu H, albo przekroje skrzynkowe a czasami kratownice. Rne typy supw s pokazane na Rysunek 3.1.

Strona 6

Plan rozwoju: Projektowanie koncepcyjne rozwiazan kratownic i slupw

Plan rozwoju: Projektowanie koncepcyjne rozwiza kratownic i supw SS050a-PL-EU

Created on Sunday, June 06, 2010 This material is copyright - all rights reserved. Use of this document is subject to the terms and conditions of the Access Steel Licence Agreement

C
C D E

Legenda: A RHS B HEA, HEB, IPE

HEA, HEB z podparciem dla belki podsuwnicowej Przekrj spawany z podparciem dla belki podsuwnicowej Kratowe z podparciem dla belki podsuwnicowej.

Rysunek 3.1

Rne typy supw

3.1

Projektowanie

Supy z rur kwadratowych RHS maj du nono na obcienia pionowe, ale s mniej ekonomiczne by przenosi obcienia poziome. To sprawia, e s one przeznaczone jako wewntrzne supy w halach bez suwnic. Dla zewntrznych supw w budynkach wysokich z duym obcieniem wiatrem i dla wewntrznych supw podpierajcych suwnice, lepsz opcja s przekroje typu H, ze wzgldu na ich lepsz nono na zginanie w odniesieniu do masy. Dwuteowniki IPE mog by uywane w niektrych przypadkach, ale s one smuke w sabej paszczynie i wymagaj gstszego rozstawu bocznych ste. W wikszych budynkach przemysowych z cikimi suwnicami, s uywane przekroje spawane typu H albo przekroje RHS. W przypadku nieosiowego obcienia mog by uywane przekroje niesymetryczne. Zmiana przekroju moe by stosowana by osign naturaln pk dla belki podsuwnicowej. Supy kratowe pokazane na Rysunek 3.1E s jedynie uywane w bardzo duych budynkach z bardzo cikimi suwnicami, np. w stalowni. Strona 7

Plan rozwoju: Projektowanie koncepcyjne rozwiazan kratownic i slupw

Plan rozwoju: Projektowanie koncepcyjne rozwiza kratownic i supw SS050a-PL-EU

4.
1

Materiay rdowe
L. Cederfeldt, Hallbyggnader, SBI Publ. 53, Stlbyggnadsinstitutet, Stockholm 1977

Created on Sunday, June 06, 2010 This material is copyright - all rights reserved. Use of this document is subject to the terms and conditions of the Access Steel Licence Agreement

Strona 8

Plan rozwoju: Projektowanie koncepcyjne rozwiazan kratownic i slupw

Plan rozwoju: Projektowanie koncepcyjne rozwiza kratownic i supw SS050a-PL-EU

Protok jakoci
TYTU ZASOBU Plan rozwoju: Projektowanie koncepcyjne rozwiza kratownic i supw

Odniesienie(a) ORYGINA DOKUMENTU Nazwisko Stworzony przez Zawarto techniczna sprawdzona przez Zawarto redakcyjna sprawdzona przez Techniczna zawarto zaaprobowana przez nastpujcych partnerw STALE:
Created on Sunday, June 06, 2010 This material is copyright - all rights reserved. Use of this document is subject to the terms and conditions of the Access Steel Licence Agreement

Instytucja SBI SBI

Data

Bjrn Uppfeldt Bernt Johansson

1. Wielka Brytania 2. Francja 3. Szwecja 4. Niemcy 5. Hiszpania Zasb zatwierdzony przez Technicznego Koordynatora DOKUMENT TUMACZONY

G W Owens A Bureau B Uppfeldt C Mller J Chica G W Owens

SCI CTICM SBI RWTH Labein SCI

23/5/06 23/5/06 23/5/06 23/5/06 23/5/06 14/7/06

To Tumaczenie wykonane i sprawdzone przez: Przetumaczony zasb zatwierdzony przez: B. Stankiewicz

Zdzisaw Pisarek PRz

Strona 9

Plan rozwoju: Projektowanie koncepcyjne rozwiazan kratownic i slupw

Plan rozwoju: Projektowanie koncepcyjne rozwiza kratownic i supw SS050a-PL-EU

Informacje ramowe
Tytu* Seria Opis* Poziom Dostpu* Identyfikatory Format Kategoria* Typ zasobu Punkt widzenia Przedmiot* Daty
Created on Sunday, June 06, 2010 This material is copyright - all rights reserved. Use of this document is subject to the terms and conditions of the Access Steel Licence Agreement

Plan rozwoju: Projektowanie koncepcyjne rozwiza kratownic i supw

Ten dokument prezentuje rne zastosowania kratownic, oraz przykady projektowania koncepcyjnego kratownic i supw dla budynkw jednokondygnacyjnych. Ekspertyza Nazwa pliku Praktyka D:\ACCESS_STEEL_PL\SS\SS050a-PL-EU.doc Microsoft Office Word; 10 Stron; 588kb; Plan rozwoju Architekt, inynier, konstruktor

Obszar zastosowa(a) Budynki jednokondygnacyjne Data utworzona Data ostatniej modyfikacji Data sprawdzenia Wany Od Wany Do 29/05/2006

Jzyk(i)* Kontakty Autor Sprawdzony przez Zatwierdzony przez Redaktor Ostatnio modyfikowany przez Sowa kluczowe* Zobacz Te

Polski Bjrn Uppfeldt, SBI Bernt Johansson, SBI

Kratownice, supy, projektowanie koncepcyjne Odniesienie do Eurokodu Przykad(y) obliczeniowe Komentarz Dyskusja Inny

Omwienie Szczeglne Instrukcje

Narodowa Przydatno Europe

Strona 10

You might also like