You are on page 1of 64

TYGODNIK

NR 24 (595) 15 CZERWCA 2008 CENA 4,70 Z (W TYM 7% VAT)

FORUM: Dokd pyniemy? str. 13

INDEKS 337 374

ISSN 0867-4523

www.zolnierz-polski.pl

CJA A Z I N R MODE

PROFESJONALIZACJA: Razem, chocia osobno WOJSKO: Nowa stara brygada str. 26

ZAKUPY KONTROLOWANE
str. 20

KONFLIKT: TRZY HEKTARY SPORU str. 24

W NUMERZE
NASZYM OKIEM

PRZESZKODA WODNA
TEMAT NUMERU

W ostatnim tygodniu maja na poligonie w Wdrzynie onierze wiczyli pokonywanie przeszkody wodnej STR. 32

ZAKUPY KONTROLOWANE
Polityk zbrojeniow naszej armii czeka w najbliszym czasie powana reforma. Ma ona na celu usprawnienie systemu pozyskiwania sprztu wojskowego STR. 4

TRZY HEKTARY SPORU


Atrakcyjna dziaka w sercu miasta, rne wizje przyszoci i due pienidze te trzy elementy wystarcz, by w Krakowie wrzao
STR. 24

KULISY PROFESJONALIZACJA

POAWIACZE ONIERZY
Zosta onierzem czeka ci przygoda, nieze zarobki, pewna praca i moliwo rozwoju tak wojsko zachcao w Krakowie do wstpienia w swoje szeregi S T R .

57

WOJSKO SUBA ZDROWIA

SZPITALE JEDNAK WOJSKOWE


Szpitale wojskowe nadzorowane przez marszakw wojewdztw? Wszystko wskazuje na to, e takie spekulacje, ktre pojawiy si w prasie, oka si wycznie dziennikarsk kaczk STR. 23
Redaktorzy prowadzcy: ppk Artur Goawski , tel.: (0-22) 684 52 30, CA MON 845 230; Aneta Winiewska, (0-22) 684 52 13, CA MON 845213; polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl Publicyci: Warszawa: Norbert Bczyk, Piotr Bernabiuk, tel.: (0-22) 684 52 29, CA MON 845 229; Jakub Czermiski, Anna Dbrowska, tel.: (0-22) 684 52 44, CA MON 845 244; Paulina Gliska, tel.: (0-22) 684 52 29, CA MON 845 229; Sylwia Guzowska, tel.: (0-22) 684 02 32, CA MON 840 232; Roman Przeciszewski, tel.: (0-22) 684 52 44, CA MON 845 244; Tadeusz Wrbel, tel.: (0-22) 684 52 44, CA MON 845 244; Bydgoszcz: Krzysztof Wilewski, tel. (0-52) 378 25 90, CA MON 415 200; Gdynia: Tomasz Gos, kmdr ppor. Mariusz Konarski, tel.: (0-58) 626 62 07, CA MON 266 207; Krzysztof Wygna, tel.: (0-58) 626 24 13, CA MON 262 413; Krakw: Magdalena Kowalska-Sendek, Jacek Szustakowski, tel.: (0-12) 613 17 80, CA MON 131 780; Pozna: Piotr Laskowski, CA MON 572 446, mjr Tomasz Szulejko, tel.: (0-61) 857 23 59, CA MON 572 359; Wrocaw: Bogusaw Politowski, tel.: (0-71) 765 38 53, CA MON 653 853; Fotoreporter: Jarosaw Winiewski, tel.: (0-22) 684 52 29, CA MON 845 229; Wsppracownicy: Andrzej Jonas, Robert Czulda, Krzysztof Gowacki, Pawe Henski, Marcin Kaczmarski, Wodzimierz Kaleta, Damian Markowski Dzia graficzny: tel.: (0-22) 684 51 70, CA MON 845 170; Marcin Dmowski (kierownik), Monika Klekociuk, Pawe Kpka, Andrzej Witkowski Opracowanie stylistyczne: tel.: (0-22) 684 03 55, CA MON 840 355; Renata Gromska (kierownik), Magorzata Mielcarz, Katarzyna Pietraszek, Joanna Rochowicz Biuro Reklamy i Marketingu: Adam Niemczak (kierownik) , Magorzata Szustkowska tel. (0-22) 684 53 87, 684 51 80, 684 55 03, faks: (0-22), CA MON 845 387; reklama@redakcjawojskowa.pl

TYGODNIK

www.polska-zbrojna.pl

Dyrektor Redakcji Wojskowej Redaktor naczelny Artur Bartkiewicz, tel.: (0-22) 684 53 65, 684 56 85, faks: 684 55 03; CA MON 845 365, 845 685, faks: 845 503; sekretariat@redakcjawojskowa.pl Al. Jerozolimskie 97, 00-909 Warszawa Zastpca dyrektora Redakcji Wojskowej sekretarz redakcji Polski Zbrojnej: Wojciech Kiss-Orski, tel.: (0-22) 684 02 22, CA MON 840 222; wko@redakcjawojskowa.pl

Egzemplarze czasopism dostpne w wewntrznym kolportau wojskowym s bezpatne

2 Polska Zbrojna

nr 24/2008

ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO KULISY PORADY PO SUBIE HISTORIA MILITARIA PRASA WIAT TO I OWO

WOJSKO LOTNICTWO

RAZEM, CHOCIA OSOBNO


Gorca dyskusja o tym, czy wojsko powinno zosta w Balicach, trwa w Maopolsce dobrych par lat STR. 20

REDAKTOR NACZELNY

Artur Bartkiewicz

Mdre wydatki
D
WOJSKO LOTNICTWO

BEZDOMNY HERCULES
Chocia pierwszy Hercules pojawi si w polskich Siach Powietrznych ju jesieni, do tej pory nie ruszya jeszcze budowa hangaru przeznaczonego dla tych samolotw STR. 18

WOJSKO SZKOLENIE

OWCY DOWIADCZE
Czego onierze wracajcy z misji chc si uczy od mjr. rez. Arkadiusza Kupsa
STR. 28

Prenumerata: RUCH SA, KOLPORTER SA, Garmond PRESS, GLM. Informacja: (0-22) 684 04 00 Kolporta i reklamacje: Bellona SA (0-22) 457 04 37, 6879 041, CA MON 879 041 Druk: Drukarnia Wydawnicza Trans-Druk, Golina Numer zamknito: 09.06.2008 r. Zdjcie na okadce: M.Dmowski Projekt graficzny: ukasz Kaugan, CaStudio Tre zamieszczanych materiaw nie zawsze odzwierciedla stanowisko redakcji. Tekstw niezamwionych redakcja nie zwraca. Zastrzega sobie prawo do skrtw.

Nakad: 20 000 egz.

o prowadzenia wojen potrzebne s trzy rzeczy pienidze, pienidze i jeszcze raz pienidze. T zot myl Napoleona przypomina red. Norbert Bczyk w artykule pt. Zakupy kontrolowane. Z najkorzystniejsz sytuacj mamy do czynienia wtedy, gdy rzeczonych pienidzy jest tyle, aby bez zahamowa realizowa swoje potrzeby. Trzeba wyposay w sprzt brygad czogw? Nie ma problemu. Trzeba odrestaurowa Marynark Wojenn? Zaatwione! Potrzebne jest nowe wyposaenie indywidualne dla onierzy? Ju si robi. Signiemy tylko do naszej sakwy bez dna Rzeczywisto jednak rzadko pokrywa si z naszymi marzeniami. Nasza sakwa ma dno i, niestety, wida je zawsze zbyt szybko. Dlatego oczekiwania dotyczce zakupu nowego sprztu wojskowego czsto zderzaj si z brutaln budetow rzeczywistoci. Wielu osobom czasem ciko jest to zrozumie, bo kady chciaby niemal natychmiast przeskakiwa kolejne generacje sprztu i dziarsko maszerowa w XXI wiek. Ciko pogodzi si z tym, e marsz ten ma pewne ograniczenia. Co mona w tej sytuacji zrobi? Przede wszystkim jak najracjonalniej wydawa te rodki, ktre s dostpne. Bogatych sta na nonszalanckie wydawanie pienidzy. Ci, ktrzy jeszcze bogaci nie s, musz uwaniej przyglda si swoim wydatkom, hierarchizowa je i tworzy taki ich ukad, ktry zapewni wykorzystanie dostpnych rodkw w sposb optymalny, tak aby kada wydana zotwka zaspokoia najpilniejsze potrzeby, jakie za t zotwk mona zaspokoi. Z tym ostatnim w administracji czsto bywa rnie. Klasycy socjologii organizacji mawiaj, e biurokracja liczca powyej tysica osb potrafi istnie sama dla siebie, nie wytwarzajc adnej nowej jakoci. Ta biurokratyczna choroba dotyczy czsto rwnie administracji. Mno si kwity, postulaty i jedynym zyskiem jest poszerzanie archiwum, w ktrym instytucja gromadzi wane i bardzo wane dokumenty. Prawdziwe dziaanie zaczyna si zazwyczaj dopiero w ostatnim kwartale roku, kiedy okazuje si, e od zapisw na papierze nie przybyo nam adnych materialnych korzyci, a pienidze przyznane z budetu pastwa wci s na koncie i trzeba pilnie je wyda. Wtedy zaczyna si gorczka zakupw byle tylko pod koniec roku wyj na zero i wykaza, e wszystkie pienidze, jakie otrzymalimy, s nam absolutnie i bezwzgldnie potrzebne. Takie perypetie czsto byy te udziaem armii. Byy bo Ministerstwo Obrony Narodowej, o czym napisa we wspomnianym wyej artykule redaktor Norbert Bczyk, postanowio co z t niekorzystn sytuacj zrobi. Stworzenie Biura Analiz Rynku Uzbrojenia, Agencji Uzbrojenia i Departamentu Wsppracy z Przemysem ma usprawni system zaopatrywania Si Zbrojnych, a jednoczenie stanowi wyjcie naprzeciw oczekiwaniom przemysu zbrojeniowego, ktry dotychczas uskara si na brak spjnej informacji dotyczcej tego, jakie s waciwie oczekiwania polskiej armii. Powstay dziki reorganizacji nowy spjny system ma by gwarantem osignicia optymalnego wykorzystania rodkw. Nie oznacza on bowiem pomnoenia pienidzy dostpnych na modernizacj te, podobnie jak budet MON, zalene s od tempa rozwoju gospodarczego pastwa ale powinien pozwoli, by ju dostpne rodki wykorzystywa racjonalniej i efektywniej. Oczywicie wdroenie nowego systemu bdzie wymagao czasu, a zmiana nie dokona si z dnia na dzie, ale w ostatecznym rozrachunku polska armia powinna na tym zyska. Wracajc do myli Napoleona to prawda, e wojsku potrzebne s pienidze, pienidze i jeszcze raz pienidze. Oprcz tego potrzebny jest jednak take uporzdkowany system ich wydawania. To wane, by mie pienidze, ale jeszcze waniejsze jest, by wydawa je mdrze.

nr 24/2008

Polska Zbrojna 3

AAAAAAA TEMAT NUMERU AAAAAAAA


atrzc na list zaplanowanych zmian w resorcie obrony, nie mona mie wtpliwoci, e lata 20082010 bd dla Wojska Polskiego okresem wzmoonej reorganizacji. Na pierwszym miejscu jest oczywicie profesjonalizacja, ktra ma cakowicie przeobrazi nasz armi. Liczne reformy szykuj si take w samych strukturach resortu, w tym w pionie podsekretarza stanu do spraw uzbrojenia i modernizacji. Jeszcze w tym roku ma by zlikwidowana Agencja Mienia Wojskowego, a Departament Polityki Zbrojeniowej czeka przebudowa. Cz jego zada przejmie Agencja Uzbrojenia, utworzona na bazie Departamentu Zaopatrywania Si Zbrojnych i czci AMW.
GUSZEC migowiec wsparcia bojowego i CSAR, praca wdroeniowa 20032008, koszt pracy 41,6 mln z, praca wdroeniowa 20062009 (przebudowa czterech migowcw), koszt pracy 89 mln z

RODKOWE OGNIWO
Departamenty Polityki Zbrojeniowej i Zaopatrywania Si Zbrojnych peni wan rol w funkcjonowaniu Ministerstwa Obrony Narodowej. To, jakim samochodem onierz jedzie w niebezpiecznym patrolu, z jakiego karabinu strzela i czy nasi piloci maj odpowiednie samoloty, zaley rwnie od nich. Tyle e DPZ i DZSZ to rodkowe ogniwa systemu. Pierwszy zajmuje si ksztatowaniem systemu pozyskiwania uzbrojenia i sprztu wojskowego (UiSW) czy pracami badawczo-rozwojowymi (B+R) oraz wdroeniowymi, drugi m.in. realizacj centralnych planw rzeczowych. Jeli zatem kogo in-

ZAKUPY KONTR
Polityk zbrojeniow naszej armii czeka w najbliszym czasie powana reforma. Ma ona na celu usprawnienie systemu pozyskiwania sprztu wojskowego. To inicjatywa jak najbardziej potrzebna, cho nie rozwie najwikszego problemu braku pienidzy.
wania pastwowych pienidzy. Tak wyglda system. I ten system niestety nie zawsze dziaa dobrze. W ramach opisywanej reformy jeszcze latem tego roku ma powsta Biuro Analiz Rynku Uzbrojenia. Od grudnia stanie si ono czci zupenie nowej Agencji Uzbrojenia, ktra przejmie zadania DZSZ, czci AMW i DPZ, w tym odpowiedzialno za dziaalno B+R. Zapewne od stycznia 2009 r. prac rozpocznie rwnie Departament Wsppracy z Przemysem, ktrego zadaniem bdzie utrzymywanie kontaktw i wymiana informacji z producentami UiSW, zarwno krajowymi, jak i zagranicznymi. teresuje, jakie systemy bojowe bdzie wdraao nasze wojsko w najbliszej przyszoci, powinien uda si do DPZ, natomiast DZSZ trzeba odwiedzi, jeli chce si na przykad sprawdzi, ile pienidzy i w jaki sposb ju wydano na Rosomaki czy pociski Spike. Oba departamenty nie s jednak organami decydujcymi. Ustalaniem potrzeb i wymaga operacyjnych zajmuje si Sztab Generalny WP, wymagania szczegowe co do sprztu zgaszaj gestorzy. Istotn rol odgrywa rwnie Inspektorat Wsparcia Si Zbrojnych. Wszystko uregulowane jest jeszcze przepisami i ustawami okrelajcymi sposb wyda4 Polska Zbrojna Plan jest ambitny, a nad szczegami trwaj jeszcze prace. Przyjte kierunki wydaj si suszne. Producenci broni od dawna domagali si stworzenia jednolitej agencji zajmujcej si planowaniem i realizacj zakupw przez wojsko. Rwnie idea nowego departamentu jest spenieniem oczekiwa przemysowcw, ktrzy maj do cigych zmian priorytetw i nie do koca jasnych oczekiwa ze strony armii, jak te uskaraj si na brak wrd wojskowych zrozumienia dla mechanizmw dziaania rynku. Czy jednak reforma odniesie sukces? Bdzie on przecie zalea nie od zmian nazw instytucji i szyldw, lecz usprawnienia procedur czy
nr 24/2008

Bczyk

Norbert

MODERNIZACJA X SELEKCJA
ROSOMAK R-1 i R-2 wozy rozpoznania oglnowojskowego: dowdczy i szeregowy, praca rozwojowa w latach 20082009, koszt pracy 15 mln z.
REMIGIUSZ STASIAK

WYRZUTNIA RAKIETOWA LANGUSTA, 36 sztuk, warto zadania 97, 10 mln z, termin realizacji 20082010 r.

LIWIEC radiolokacyjny zestaw rozpoznania artyleryjskiego, praca wdroeniowa w latach 20072009 koszt 42 mln z

MiG-29 Remont silnikw lotniczych RD-33 22,50 mln z

Dziki zmianom w resorcie obrony ma wreszcie funkcjonowa wydajny system planowania potrzeb i pozyskiwania wyposaenia. Skoczy si zmora koca roku, gdy okazywao si, ile to jeszcze pienidzy nie zostao wydanych zgodnie z planem z powodu wyduajcych si procedur, i aby je spoytkowa, na gwat podpisywano jakiekolwiek kontrakty

ROLOWANE
PRZEBUDOWA okrtu ORP Kontradmira X. Czernicki pochonie 11,15 mln z.

Wybrane prace rozwojowe i wdroeniowe realizowane ze rodkw DPZ: Regina 155 mm dywizjonowy modu ogniowy (Krab), praca rozwojowa w latach 20082011, koszt pracy 182 mln z; Loara samobieny zestaw przeciwlotniczy, okrelenie zaoe do projektowania w 2008 r., koszt pracy 4 mln z; Rosomak R-1 i R-2 wozy rozpoznania oglnowojskowego: dowdczy i szeregowy, praca rozwojowa w latach 20082009, koszt pracy 15 mln z; Rosomak WPT i WRT wz pomocy technicznej WPT i wz rozpoznania technicznego WRT, praca rozwojowa w latach 20082011, koszt pracy 19 mln z; Rosomak WD wz dowdczy, praca rozwojowa w latach 20082009, koszt pracy 5 mln z; Rosomak RSK wz rozpoznania skae, praca rozwojowa w latach 20082011, koszt pracy 17 mln z; Puma modernizacja BWP-1, praca rozwojowa w latach 20082009, koszt pracy 24 mln z; Gunica stacja rozpoznania pokadowych systemw radioelektronicznych, praca rozwojowa w latach 20062008, koszt pracy 24 mln z; Kaktus zautomatyzowany system rozpoznawczo-zakcajcy, praca rozwojowa w latach 20072009 koszt 83 mln z; Liwiec radiolokacyjny zestaw rozpoznania artyleryjskiego, praca wdroeniowa w latach 20072009 koszt 42 mln z; Guszec migowiec wsparcia bojowego i CSAR, praca wdroeniowa 20032008, koszt pracy 41,6 mln z, praca wdroeniowa 20062009 (przebudowa czterech migowcw), koszt pracy 89 mln z; Daglezja typoszereg mostw, praca rozwojowa w latach 20082009, koszt pracy 15 mln z. Wybrane wydatki DZSZ w roku 2008 (w mln z) Waniejsze umowy wieloletnie: transporter Rosomak 594,00 remont modernizacyjny migowcw Wojsk Ldowych 56, 24 amunicja kal. 12,7 mm i 30 mm 50,86 migowce SW-4 46,03 korweta proj. 621 Gawron 42,08 czci zamienne do MiG-29, Su-22, Mi-24 34,37 sprzt optyczny 33,37 rakiety Grom 27,98 wozy dowodzenia i automatyzacji dowodzenia Blenda, owcza, Rega 24,72 remont silnikw lotniczych RD-33 (MiG-29) 22,50

GRAFIKA:PAWE KPKA

niektrych przepisw, a nawet od rzeczy z pozoru tak banalnych, jak liczba zatrudnionych pracownikw. Nawet bowiem najbardziej przemylana struktura departamentu nic nie zmieni bez wystarczajco licznej grupy specjalistw. Ci za bd bezradni w konfrontacji z biurokracj, ktra moe paraliowa wane procedury zakupowe. Wreszcie zarwno doskonae prawo, jak i sprawny system zarzdzania bd mao efektywne, jeli na modernizacj techniczn armii nie bdzie odpowiednio duych pienidzy.

TRZY RAZY PIENIDZE


Anegdota gosi, i Napoleon Bonaparte zapytany, co jest potrzebne do skutecznego prowadzenia wojny, odpar, e trzy rzeczy. Pienidze, pienidze i jeszcze raz pienidze. Cesarz Francuzw nie myli
nr 24/2008

si, a kwestie budetowe maj decydujce znaczenie rwnie w czasie pokoju. Planujcy dzi rozwj armii Sztab Generalny WP, wspomniane departamenty czy rodzaje si zbrojnych borykaj si niestety z powanymi ograniczeniami finansowymi. Potguje je jeszcze nieumiejtne wydatkowanie wszystkich przyznawanych rodkw. Budet MON na 2008 r. wynosi blisko 23 mld z (bez wydatkw spoza resortu na F-16), z czego na modernizacj techniczn przewidziano prawie pi. Kwot t naley podzieli na wydatki majtkowe i wydatki biece (zakupy amunicji, remonty). Tylko pierwsze maj charakter inwestycyjny, a zatem za nie nabywamy nowe transportery, wyrzutnie czy migowce, prowadzimy badania rozwojowe i wdroeniowe. Dlatego kwota przezna-

MIROSAW HEBERLEJ

Polska Zbrojna 5

AAAAAAA TEMAT NUMERU AAAAAAAA


remont silnikw lotniczych A-21F (Su-22) 22,38 60 mm naboje modzierzowe z pociskiem owietlajcym 20,23 Umowy zawarte w 2008 r. radiostacje cyfrowe KF i czci zamienne 53,49 7,62 mm x 51 mm naboje zatamowane 39,54 migowce W-3 23,75 modernizacja wyrzutni artyleryjskich BM-21 20,84 pakiet logistyczny podwozia Rosomaka i wiey Hitfist 20,38 przebudowa okrtu ORP Kontradmira X. Czernicki 11,15 Realizowane procedury (kwoty przewidziane do wydania): dostawa samolotu M-28B/PT 60,00 zakup i wdroenie Systemu Informatycznego Wsparcia Eksploatacji F-16 29,90 lekki opancerzony samochd patrolowy 30,00 mobilny terminal satelitarny w wersji przenono-przewozowej (PPTS-1,8) 28,80 radar Odra zmodernizowany 24,00 Planowane wydatki na wybrane programy modernizacyjne: lekki opancerzony samochd patrolowy, co najmniej 180 sztuk, planowany termin realizacji 20082010, pierwsza dostawa marzec 2009, koszt 360 mln z; samolot transportowo-tankujcy MRTT, dwie sztuki, termin realizacji 20082011, dostawy grudzie 2010 i grudzie 2011, koszt 450 mln z; samolot transportowy M-28B/PT, 12 sztuk, planowany termin realizacji 20082017, pierwsza dostawa listopad 2008, koszt 600 mln z; korweta wielozadaniowa Gawron, planowany koszt prototypu 1160,9 mln z, w tym platforma 626,6 mln z, zintegrowany system walki 534 mln z; nadbrzeny dywizjon rakietowy, etap pierwszy realizowany w latach 20082009 220 mln z, etap drugi w latach 20102012 144 mln z; wyrzutnia rakietowa Langusta, 36 sztuk, warto zadania 97, 10 mln z, termin realizacji 20082010 r. amunicja 30 mm dla Rosomakw, 217 100 sztuk, realizacja 2008 38 000 sztuk, 2009 88 000 sztuk, 2010 91 100 sztuk, koszt 224 mln z; zestaw zakcajcy czno do zdalnego sterowania wybuchami, 26 kompletw, koszt 14,2 mln z, termin realizacji 2008 r.

LOARA samobieny zestaw przeciwlotniczy, okrelenie zaoe do projektowania w 2008 r., koszt pracy 4 mln z

czana na realny rozwj techniczny armii 20082009 przeznaczy na ten cel 24 mln rozumiany jako pozyskiwanie nowego z. Tymczasem o modernizacji bewupw UiSW lub jego modernizacj wynosi ok. mwi si ju od 1989 r. i nic z tego nie 3,7 mld. To bardzo duo, zwaszcza w do- wynika. bie tak silnego kursu zotwki, jednak Powanym problemem byo w ostatnich w skali caego budetu nie jest to procent latach rwnie niedoszacowanie kosztw specjalnie wysoki. Fatalnie wyglda kwe- kilku programw rozwojowych bd bdstia wydatkw w zakresie B+R zaled- nie przygotowane zaoenia. Kuriozum wie 233 mln wedug planw tegorocz- jest historia budowy korwety Gawron. nych, co i tak jest sukcesem w porwna- Polska Marynarka Wojenna cierpi na poniu do 135 mln w 2007 r. (wysoko rod- wany brak funduszy, ale jednoczenie kw w gestii DPZ). w wyniku splotu rnych okolicznoci od ledzenie spraw majtkowych naszej pocztku dekady buduje okrt, ktry armii nie jest zreszt proste, poniewa cza- w chwili wodowania bdzie najdrosz sem kwoty brutto i netto podawane s wy- jednostk w swojej klasie. Szacowana cemiennie, a w cz oficjalnych statystyk na Gawrona ma bowiem przekroczy minie wlicza si te niektrych inwestycji, liard zotych! Inny przykad. Do dzi nikt rodkw AMW lub pomija fundusze po- nie potrafi powiedzie, ile faktycznie ma kosztowa do 2013 r. promocowe. Niezalenie od teBudet MON go, jak liczone i pniej wygram Rosomak, rozumiany dawane s te pienidze, nie na 2008 r. wynosi wanie jako program, a zatem z wyposaeniem specjaulega wtpliwoci, i rodki na modernizacj techniczn blisko 23 mld z, listycznym odmian pomocs dalekie od potrzeb i oczeniczych, logistyk, amunicj z czego na itp. W tym roku nowe pojazkiwa. Mimo bardzo wyramodernizacj nego wzrostu wydatkw w tej dy pochon 594 mln zotych, ale np. w latach 20082010 dziedzinie w ostatniej dekatechniczn dzie, z powodu starzenia si sama tylko amunicja kal. 30 sprztu z roku na rok zwikmm do wie Rosomakw przewidziano kosztowa ma 224 mln (przesza si skala potrzeb. Szacoprawie pi wany deficyt sign ma do szo 200 tys. pociskw). Z ko2018 r. nawet ponad 100 mld z. Jedno- lei opracowanie kilku prototypw odmian czenie marnotrawimy rodki na moder- pomocniczych transportera ma kosztowa nizacj. Opracowany z duym zaangao- do 2011 r. ok. 56 milionw. Naley mie nadziej, e planowane rewaniem polskiego przemysu doskonay system przeciwlotniczy Loara mimo za- formy sprawi, i podobnych niewiadopowiedzi nie doczeka si nawet zam- mych bdzie coraz mniej, a system defiwienia kilku sztuk, a haubica Krab zd- niowania potrzeb w zakresie modernizaya si ju technologicznie postarze. Te- cji technicznej, oceny ich wykonalnoci raz wracamy do tych systemw, musimy i realizacja stan si znacznie bardziej jednak na nowo wydawa pienidze na efektywne ni obecnie. prace adaptacyjne. Ciekawa jest historia Napisz do autora: BWP-1. Dzi znw syszy si o planach jego modernizacji, za DPZ w latach norbert.baczyk@redakcjawojskowa.pl
nr 24/2008

6 Polska Zbrojna

JAROSAW WINIEWSKI

ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO KULISY PORADY PO SUBIE HISTORIA MILITARIA PRASA WIAT TO I OWO

nr 23/2008

Polska Zbrojna 7

AAAAAAA WYDARZENIA AAAAAAAA ZAPIS

PODCZAS KONFERENCJI W JFTC szef Sztabu Generalnego WP gen. Ggor ujawni, e Polska zgosia ofert przyjcia natowskiego Dowdztwa Batalionu cznoci (CSI Battalion Headquarters). Jak powiedzia genera, w CSI suyoby ok. 60 osb. Dodatkowe 60 tworzyoby pododdzia zabezpieczajcy, a w tzw. Deployable Communication Module suyoby ok. 6080 onierzy. Jeeli zapadnie pozytywna decyzja w tym wzgldzie, to pozostae moduy bd w krajach regionu zgosiy si Litwa, Sowacja, Rumunia i Wgry. Pododdziay bd stacjonowa w swoich krajach, przyjedajc do Polski na wiczenia i szkolenia tumaczy szef SGWP.

Coroczne wyjazdowe posiedzenie przedstawicieli wojskowych Komitetu Wojskowego NATO odbyo si 57 czerwca w Polsce. Nasz kraj odwiedzi m.in. przewodniczcy KW NATO gen. Raymond Henault.
yjazdowe posiedzenia Komitetu Wojskowego NATO su m.in. zacienianiu kontaktw w dziedzinie obronnoci. 6 czerwca na sesji w Centrum Szkolenia Si Poczonych (JFTC) w Bydgoszczy przedstawiciele wojskowi omawiali m.in. proces szkolenia wojsk, misje sojusznicze oraz zagadnienia zwizane z transformacj NATO. Wnioski z dyskusji szef KW przedstawi ministrom obrony pastw sojuszu na nadchodzcym spotkaniu w Brukseli. Odwiedziny w JFTC maj zachci kraje NATO do przysyania do Bydgoszczy onierzy na szkolenia oraz oficerw do pracy. Obecnie w prace JFTC zaangaowani s przedstawiciele 16 pastw sojuszu. nej w tym regionie. Zdaniem gen. Henaulta ostatnie lata to czas przyspieszonej transformacji sojuszu, ktry nieustannie przystosowuje si do zmieniajcych si warunkw strategicznych. W ocenie przewodniczcego Komitetu Wojskowego obecna wielko si ISAF jest wystarczajca do pozytywnego zakoczenia misji w Afganistanie, jednak proces ten nie bdzie szybki. Przewodniczcy KW NATO zapowiedzia, e podczas nadchodzcego spotkania ministrw obrony w Brukseli bdzie przypomina o koniecznoci odejcia od ogranicze narodowych kontyngentw, co umoliwi dowdcy ISAF optymalne czenie i wykorzystywanie si i rodkw. Jak powiedzia gen. Henault, w Afganistanie armie wielu pastw NATO wprowadziy do wyposaenia bezzaogowe statki powietrzne (BSP), wykorzystywane gwnie do celw rozpoznawczych. Kilka krajw, w tym Polska, Kanada i Wochy, ogosiy, e wyl dodatkowe BSP w rejon misji. stosowania centrum do potrzeb szkolenia si NATO. Przewodniczcy KW NATO podkreli, e centrum w Bydgoszczy ma ogromne znaczenie dla procesu szkolenia si sojuszu. Bydgoskie centrum zrobio wiele, bymy mieli pewno, e wyjedajcy na misj s bardzo dobrze przygotowani mwi gen. Henault. Szef Sztabu Generalnego WP gen. Franciszek Ggor zapowiedzia, e Centrum Szkolenia Si Poczonych w Bydgoszczy powinno osign gotowo do szkolenia na poziomie taktycznym na przeomie stycznia i lutego przyszego roku. Dyrektor bydgoskiej placwki gen. dyw. Agner Rokos zapowiedzia, e od tego momentu onierze NATO bd w Bydgoszczy o wiele bardziej widoczni. Na poligonie w Wdrzynie przedstawiciele komitetu obserwowali wiczenia pododdziaw 25 Brygady Kawalerii Powietrznej, przygotowujcych si m.in. do wzicia udziau w misji ISAF w Afganistanie. onierze trenowali operacje cordon & search (otocz i przeszukaj), procedury ewakuacji medycznej oraz odpieranie ataku na baz i dziaanie grup szybkiego reagowania. W wiczeniach bray udzia migowce Mi-24 i W-3 Sok oraz samoloty F-16.
nr 24/2008

NATO w Bydgoszczy

JAKUB CZERMISKI

ISAF: droga do sukcesu


Na konferencji prasowej zorganizowanej 6 czerwca w JFTC przewodniczcy KW NATO gen. Raymond Henault z uznaniem wypowiada si o kwalifikacjach polskich onierzy i transformacji, ktra w ostatnich latach zmienia oblicze naszej armii. Genera dzikowa za udzia Polski w misji ISAF w Afganistanie oraz za zwikszenie naszej obecnoci militar8 Polska Zbrojna

JFTC: gotowi w styczniu


Obecni na konferencji generaowie przyznali, e rozbudowa bydgoskiego JFTC nieco si opnia. Jak tumaczyli, wynika to z chci jak najlepszego przy-

JAKUB CZERMISKI

ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY KULISY PORADY PO SUBIE PO SUBIE HISTORIAHISTORIA MILITARIA MILITARIA WIAT PRASA PRASA KULISY WIAT TO I OWO

||

| |

||

| |

||

||

Trening w Alpach
Starty i ldowania w warunkach wysokogrskich, wsparcie oraz oson z powietrza doskonalili polscy piloci migowcw Mi-24 i Mi-17, latajc na wysokoci do 2,5 tys. m n.p.m. w Alpach.

NA MISJACH
AFGANISTAN. Dowdztwo
nad Midzynarodowymi Siami Wsparcia Bezpieczestwa (ISAF) przej 3 czerwca amerykaski genera David McKiernan. Zastpi na tym stanowisku swojego rodaka gen. Dana McNeilla. Nowy dowdca nazwa misj ISAF wsparciem dla wadz Afganistanu w zapewnianiu bezpieczestwa, odbudowy i rozwoju oraz skutecznego rzdzenia krajem.

aogi szkoliy si 26 czerwca w Ba- Krzesinach dowdca Wojsk Ldowych warii pod okiem niemieckich instruk- gen. broni Waldemar Skrzypczak. To on torw, przygotowujc si do zada, jakie by pomysodawc szkolenia zagraniczbd wykonywa na misji w Afganistanie. nego. Brak zgody instytucji odpowiadajW wiczeniach wzio udzia cych za ochron rodowiska na Niemieccy 40 osb, w tym 18 pilotw wykonywanie lotw w polz 25 Brygady Kawalerii Pogospodarze skich Tatrach wymusi szkolewietrznej w Tomaszowie Manie w grach na terenie Niestworzyli zowieckim, 49 Puku migowmiec. Dowodzcy polsk grucw Bojowych w Pruszczu Polakom bardzo p ppk pil. Wiesaw Franczak Gdaskim i 56 Puku migowpowiedzia, e niemieccy gocw Bojowych w Inowroca- dobre warunki spodarze stworzyli bardzo dowiu. Wyposaenie Samodzieloraz zapewnili bre warunki oraz zapewnili nej Grupy Powietrznej stanowiwsparcie logistyczne. Szkoley cztery zmodernizowane nie w bazie 61 Puku Lotnicwsparcie Mi-17 i tyle Mi-24. W szkoletwa Transportowego w Landslogistyczne niu, oprcz pilotw, uczestnibergu zakoczyo kilkumieczy zarwno personel techniczny, jak i ob- siczny cykl przygotowa do misji suga naziemna, wchodzce w skad przy- w Afganistanie. Polskie zaogi migowgotowywanej grupy. Powracajcych ze cw bd stanowiy komponent powietrzszkolenia powita 6 czerwca w Poznaniu- ny III zmiany PKW. (ad, ts)

AFGANISTAN. Siy ISAF powiadomiy 5 czerwca o mierci dwch swoich onierzy w katastrofie migowca w prowincji Kandahar. Przyczyn rozbicia si maszyny nie byy dziaania wroga podaa armia. onierze, ktrych narodowoci nie ujawniono, wracali z rutynowej misji w poudniowym Afganistanie.

AFGANISTAN. Armia brytyjska powiadomia 8 czerwca, e trzech jej onierzy zgino, a jeden zosta ranny podczas samobjczego ataku na patrol, okoo kilometra od bazy w dolinie Sangin na poudniu Afganistanu.

IRAK. Dwaj amerykascy


onierze zginli w dwch incydentach poinformoway 8 czerwca amerykaskie wadze wojskowe. Jeden onierz ponis mier, a 18 innych zostao rannych, gdy kierowana przez zamachowca samobjc ciarwka wybucha koo bazy patrolowej wojsk USA w prowincji Kirkuk. Inny amerykaski onierz poleg we wschodniej czci Bagdadu, gdy obok samochodu, w ktrym jecha, wybucha mina puapka. (ad)

Sojusz jest o krok od kolejnego rozszerzenia. Jakie wyzwania niesie ten proces dla Komitetu Obrony Powietrznej NATO?
Gen. dyw. Jaap S. Willemse, wiceprzewodniczcy Komitetu Obrony Powietrznej NATO:
Jednym z gwnych zada komitetu jest stanie na stray integralnoci i wsplnoty procedur w systemie. NATO ronie, a jego funkcjonowanie opiera si na zasadzie konsensusu. Dzi Albania i Chorwacja s o krok od przystpienia do NATO. Ukraina i Gruzja to troch inny temat. W ich przypadku chodzi bardziej o wspprac ni akcesj. Przy wsppracy w zintegrowanej obronie powietrznej NATO dobrze jest rozumie, jak myl ludzie po drugiej stronie. Polska wykonaa wspania prac, integrujc si z systemem obrony powietrznej NATO. Wasz kraj moe podzieli si cennymi wnioskami z przyszymi czonkami sojuszu np. w 1999 r., tu przed rozszerzeniem paktu, przyleciaem do Polski na wiczenia. Gdy siedzc w F-16, wszedem w polsk przestrze powietrzn, przeyem szok. Sposb komunikowania si przez radio by zupenie inny mielicie inne standardy. Pozytywn cech NATO jest to, e zgadzamy si na wsplne procedury i standardy, aby potem, kiedy przerzucamy stanowiska dowodzenia NATO w rejon operacji, mie pewno, e wszyscy znaj ten sam system. Sia NATO ley w standaryzacji. (Kub)

JAROSAW WINIEWSKI

nr 24/2008

Polska Zbrojna 9

AAAAAAA WYDARZENIA AAAAAAAA ZAPIS


Spotkania
JACEK DZIUB

PRZYGOTOWANIE DO PROFESJONALIZACJI 3 Brygad Zmechanizowan w Lublinie, 1 Warszawsk Dywizj Zmechanizowan w Legionowie i 1 Warszawsk Brygad Pancern w Wesoej odwiedzi 5 czerwca minister Bogdan Klich. Zapozna si ze struktur organizacyjn i zadaniami jednostek oraz spotka z kadr dowdcz. Jak mwi minister, celem podry jest sprawdzenie, jak wygldaj przygotowania do profesjonalizacji z poziomu dywizji, brygad i jednostek. Niski poziom uzawodowienia Wojsk Ldowych daje rzeczywisty obraz istniejcych problemw, poniewa maj one trudniejszy start w porwnaniu z innymi rodzajami si zbrojnych powiedzia szef MON. SPOTKANIE Z RODZINAMI Ofiarowali ojczynie to, co mieli najcenniejsze ycie, godnie suc w najtrudniej-

szych misjach, szczeglnie w Iraku i Afganistanie mwi minister obrony Bogdan Klich 3 czerwca podczas spotkania z rodzinami onierzy, ktrzy polegli podczas misji lub zginli w katastrofie samolotu CASA. Szef MON wspomina o projekcie maej nowelizacji ustawy pragmatycznej, ktra przewiduje stae mechanizmy pomocy rodzinie w sytuacji, gdy onierz zginie, penic sub zarwno w kraju, jak i poza jego granicami. WIZYTACJA GARNIZONW Ocenie potencjau dywizji oraz stanu przygotowa do penego uzawodowienia powicona bya wizyta ministra Bogdana Klicha 4 czerwca w 16 Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej. Minister obserwowa onierzy 20 Bartoszyckiej Brygady Zmechanizowanej i 9 Brygady Kawalerii Pancernej z Braniewa biorcych udzia w wiczeniach dowdczo-sztabowych Dzik 2008. (ATU)

Dokonalimy przegldu wszystkich spraw czcych Polsk i Litw w dziedzinie obronnoci poinformowa 9 marca minister obrony narodowej Bogdan Klich po zoeniu oficjalnej wizyty na Litwie.

Wsplne sprawy

ogdan Klich w Wilnie spotka si m.in. z premierem Gediminasem Kirkilasem i ministrem obrony Juozasem Olekasem. Omawiano misje w Iraku, Afganistanie i Czadzie, poruszono temat Rosji, Ukrainy oraz stosunkw z Biaorusi. Minister Klich poinformowa, e projekt polsko-litewskoukraiskiego batalionu bdzie rozwijany, co pomoe przycign Ukrain bliej NATO. Wedug ministra batalion powinien w 2010 r. osign wstpn, a w 2011 r. pen gotowo operacyjn. Polscy onierze z batalionu stacjonowaliby najprawdopodobniej w Przemylu, sztab jednostki miaby by na Ukrainie. Minister Klich zadeklarowa gotowo Polski do wystawienia kolejnej zmiany w misji
W AKCJ wsparcia przez rodowisko cywilne edukacji, rozwoju nauki oraz pomocy humanitarnej dla mieszkacw rejonw, w ktrych peni misje polscy onierze, wczy

Air Policing. Misja Orlik 3 jest moliwa i moe nastpi w 2010 r. mwi. 9 marca Bogdan Klich, w towarzystwie m.in. dowdcy Si Powietrznych gen. broni Andrzeja Basika, odwiedzi polskich onierzy w bazie w Siauliai (Szawle). Po kilkudziesiciominutowej rozmowie z dowdc PKW ppk. pil. Mariuszem Biajgo oraz onierzami kontyngentu minister Klich okreli ich misj jako bardzo dobrze przygotowan i prowadzon. W Szawle minister zapowiedzia, e w Polsce bdzie niebawem 11 przenonych hangarw, takich, jakie wykorzystuje Orlik. S niezbdne, by mc szybko przemieci nasze siy powietrzne do miejsca penienia misji zagranicznej oceni minister. (kub)
Psychologicznych pk. Witolda Klingera kilkadziesit wyprawek szkolnych dla dzieci z Afganistanie. Ca akcj zainicjowa dowdca Wojsk Ldowych. (ad)

Pomoc dla najmodszych


si take region kujawsko-pomorski. Pracownicy starostwa powiatowego oraz radni powiatu Bydgoszcz zoyli na rce dowdcy Centralnej Grupy Dziaa

PRZYGOTOWUJEMY ARTYKU na temat Kliniki Psychiatrii i Stresu Bojowego w Wojskowym Instytucie Medycznym w Warszawie. W zwizku z tym poszukujemy osb, ktre byy pacjentami kliniki i zechciayby podzieli si z nami odczuciami z pobytu w tej placwce. Kontakt: tel.: (0-22) 684 52 13, CA MON 845 213, e-mail: polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl

PAKIET PROFESJONALIZACYJNY: KROK DO ZAWODOWSTWA


RADA MINISTRW PRZYJA 3 CZERWCA PROJEKT PIERWSZEJ Z OMIU USTAW PRZYGOTOWANYCH PRZEZ MON W RAMACH TZW. PAKIETU PROFESJONALIZACYJNEGO. Nowela ustawy o powszechnym obowizku obrony RP mwi m.in. o ograniczeniu do minimum przypadkw powoywania do armii osb uzalenionych od alkoholu lub narkotykw. Nowe prawo umoliwi dowdcom jednostek poddawanie onierzy czynnej suby badaniom na zawarto alkoholu lub rodkw odurzajcych. Projekt poszerza te moliwoci ochotniczego odbywania zasadniczej suby wojskowej przez poborowych studentw i absolwentw szk wyszych. Nowela mwi te o onierzach nadterminowych. Podniesiono w niej grn granic wieku przyjcia do takiej suby z 25 do 30 lat, zagodzono rygory dotyczce wyksztacenia teraz trzeba si legitymowa szko ponadgimnazjaln, po zmianach wystarczy gimnazjum. Prawo do ochotniczego zgaszania si do suby nadterminowej otrzymaj take onierze rezerwy. Natomiast w zwizku z wejciem w ycie 15 maja rozporzdzenia ministra obrony narodowej dotyczcego onierzy nadterminowych szef SGWP wyda 30 maja Wytyczne w sprawie trybu przyjmowania do suby nadterminowej po upywie trzech miesicy odbywania zasadniczej suby wojskowej. Uszczegowiaj one zasady i tryb przyjmowania kandydatw do tej suby. Ustalono, e nadterminowymi onierzami powinny by w pierwszej kolejnoci osoby z wyksztaceniem lub kwalifikacjami przydatnymi na stanowisku, na ktrym bd peni sub, uzyskujcy najlepsze wyniki w szkoleniu, najbardziej zdyscyplinowani, najmodsi, najsprawniejsi fizycznie i znajcy jzyki obce, przede wszystkim angielski. Jednoczenie ustalono, e kandydatw do suby nadterminowej naley przyjmowa na co najmniej dwa lata. (ad)

Sprostowanie:

W artykule Tomasza Rogowskiego Biao-czerwony robot (PZ nr 2122 z 25 ma-

ja 2008 r., znalazy si nieprawdziwe informacje dotyczce testowania w jednostce wojskowej GROM prototypu sze-

ciokoowego robota pod nazw Ibis. W jednostce jednak nigdy takich testw nie przeprowadzono. Powoywanie si

wic w tekcie artykuu na jednostk wojskow GROM jest w tej sytuacji naduyciem.
Dowdca cz.p.o. pk Jerzy Gut

10 Polska Zbrojna

nr 24/2008

ZAPIS | FORUM | NAO... CELOWNIKU KULISY | | PORADY PO SUBIE HISTORIA PRASA| WIAT | TO I OWO WSZYSTKO 3 BLTr| PORADY | WOJSKO | PO|SUBIE | HISTORIA | MILITARIA | MILITARIA | WIAT ||PRASA |KULISY

aciej Krakowian, tegoroczny abiturient i przewodniczcy samorzdu uczniowskiego Oglnoksztaccego Liceum Lotniczego w Dblinie, szykuje si do podjcia studiw w US Air Force Academy w Colorado Springs. Bdzie tam drugim (po latach przerwy) obok Kajetana apczuka, ubiegorocznego maturzysty OLL, kadetem z Polski. Za ocean wyleci za kilka dni. Na razie zoy przysig wojskow i awansowa na starszego szeregowego zawodowego. W Departamencie Kadr MON ma jeszcze podpisa umow cywilnoprawn przewidujc odsuenie okrelonego czasu w Siach Zbrojnych RP lub zwrot kosztw wyoonych przez resort obrony na jego pobyt w USA.

Drugi kadet z Polski

KARTOTEKA
GEN. MACIEJ HUNIA, dotd szef Suby Wywiadu Wojskowego, zosta nowym szefem Agencji Wywiadu. Zastpi na tym stanowisku Andrzeja Ananicza, ktry kierowa AW od marca. KMDR ANDRZEJ KOWALSKI zosta wyznaczony od 1 czerwca na stanowisko zastpcy dowdcy 8 Flotylli Obrony Wybrzea w winoujciu. Wczeniej by zwizany m.in. z 45 Dywizjonem Pomocniczych Jednostek Pywajcych oraz Dywizjonem Zabezpieczenia Hydrograficznego MW. Od lipca 2007 r. by szefem szkolenia 8 FOW. PPK KAROL JDRASZCZYK, ktry do tej pory by specjalist w Dowdztwie SP, zosta dowdc 8 Eskadry Lotnictwa Taktycznego w Mirosawcu. Wczeniej by m.in. zastpc dowdcy 6 elt. PPK IRENEUSZ YCZEK obj dowodzenie 40 Eskadr Lotnictwa Taktycznego w widwinie. Zastpi pk. Wojciecha Maniewskiego, ktry zgin w katastrofie Casy. Wczeniej ppk yczek dowodzi 8 elt. (ad)

Maciek by bardzo aktywnym uczniem. Znakomicie zda w ambasadzie w Warszawie amerykask matur stanowic jeden z warunkw podjcia studiw w Stanach chwali przyszego kadeta pk rez. dr in. pil. Janusz Zikowski, dyrektor OLL. Co istotne, gdy w 2012 r. Maciej Krakowian wrci do Polski z tytuem bakaarza odpowiednikiem licencjata nie bdzie musia uzupenia wyksztacenia do otrzymania promocji na pierwszy stopie oficerski. W 2010 r., po znowelizowaniu ustawy pragmatycznej, od podporucznikw wymagane bdzie jako minimalne wyksztacenie licencjackie bd inynierskie. (ag)

PONAD 30 OKRTW, kilkanacie samolotw i migowcw z 12 pastw bierze udzia w rozpocztych 7 czerwca midzynarodowych wiczeniach Baltops 2008. Manewry prowadzone na Batyku potrwaj do 20 czerwca. Polska Marynarka Wojenna po raz szesnasty bierze udzia w tych najwikszych w Europie wiczeniach na morzu, odbywajcych si w ramach programu Partnerstwo dla pokoju. Nasze siy morskie wystawiy okrt pod-

wodny ORP Orze, okrt rakietowy ORP Grom oraz dwa traowce: ORP Wdzydze i ORP Mamry. Okrty przewicz wszystkie elementy typowych operacji pokojowych, wrd nich operacje embarga i blokad morskich w rejonach objtych kryzysem, akcje wymuszania pokoju, zwalczania kontrabandy oraz przeciwdziaania terroryzmowi na morzu. wiczenie zakoczy akcja ewakuacji ludnoci z zagroonego rejonu. (ATD)

LICZBA TYGODNIA

BECZKI W GRASZCE

160
nr 24/2008

160

kompletw szecioosobowych namiotw przekaza resort obrony w ramach pomocy humanitarnej na rzecz ofiar trzsienia ziemi, ktre nawiedzio Chisk Republik Ludow w maju tego roku. Najwaniejsz obecnie kwesti jest zapewnienie schronienia ludziom poszkodowanym w tym kataklizmie. Podarowane przez wojsko namioty przewiozy samolotem rejsowym do Chin nieodpatnie 4 czerwca Polskie Linie Lotnicze LOT. Zostan one przekazane potrzebujcym za porednictwem Polskiego Czerwonego Krzya. (ATU)

Latajca d, Jastrzbie i pierwszy po przerwie wystp grupy elazny to niektre atrakcje XIII Midzynarodowego Pikniku Lotniczego. i MiG-29. Po raz pierwszy od czasu tragicznego wypadku w sierpniu zeszego roku wystpia grupa elazny, ktrej trzy samoloty zaprezentoway brawurowy program. Jedn z atrakcji pikniku byy zabytkowe samoloty z czasw II wojny wiatowej Spitfire i Dakota, wchodzce w skad Krlewskich Si Powietrznych Wielkiej Brytanii. Za sterami tych maszyn latali najlepsi polscy piloci, midzy innymi Jan Zumbach, dowdca Dywizjonu 303. Egzemplarz Spitfirea, ktry przylecia do Graszki, by pomalowany dokadnie tak, jak wygldaa maszyna polskiego pilota. Zainteresowanie widzw wzbudza take samolot-amfibia Catalina. (ann)

rzez dwa dni (78 czerwca) widzowie w podwarszawskiej Graszce podziwiali m.in. pokaz Zespou Akrobacyjnego Si Powietrznych RP Orlik, akrobacje lotnicze w wykonaniu siedmiokrotnego mistrza Polski w tej dyscyplinie Roberta Kowalika. Mona byo te zobaczy przelot samolotw F-16

MARIAN KLUCZYSKI

Polska Zbrojna 11

AAAAAAA
S.GUZOWSKA

AAAAAAAA WYDARZENIA ZAPIS


PIOTR BERNABIUK

Rozmowy o pienidzach

ozmowy o pienidzach sprowadzane s u nas zazwyczaj do kwestii braku pienidzy. Nadzwyczaj rozsdny dowdca jednostki prbowa przekona mnie, podobnie jak swoich podwadnych, do odmiennego potraktowania kwestii: generalnie wszyscy narzekamy na mizeri finansow, wszystkiego. Mona by wszystko zrobi lepiej, tylko brakuje nam pienidzy. rednio wyksztacony czowiek wie jednake, e s potrzeby i s moliwoci. Naley wic poszukiwa sposobu na zaspokojenie potrzeb w ramach tych moliwoci. Takie na pozr zdroworozsdkowe podejcie nikogo nie zachca do pogodzenia si z finansowymi realiami i ycia w ramach pozyskiwanych rodkw. Ot, strzegcy bezpieczestwa jednostki wojskowej wartownicy przysali do redakcji kolejny list, w ktrym al si na mizeri, nie tylko finansow. Pisz o swej odpowiedzialnej i wcale nielekkiej pracy, o ndzy zarobkw, o koniecznoci wydawania ogromnych kwot z wasnej kieszeni na obowizkowe badania lekarskie. Cztery stwy w ich przypadku stanowi czsto blisko poow dochodu miesicznego netto. W innej jednostce ostatnio, owszem, dostali podwyki i jeden z nich opowiada o tym barwnie: Panie, nam zabrali z tej podwyki po stwie, bo trzeba byo dooy majstrom, fachowcom! Bo my, to s ciecie! Nie ma problemu, fachowiec rzecz wita. Za mnie to mona psa na acuchu przywiza, ale specjalisty nikt nie zastpi. Tylko majstry te nie s gupie, bo jak zobaczyli, ile urzdniki w biurze dostay, to zaraz napisali wymwienia. I teraz, u prywatnego, maj dwa razy wicej. A my? adnych nadgodzin, adnych dodatkw, mundurwk zabrali, a ciuchy trzeba zda, eby nowe dosta.... Konsultacje w tej sprawie po raz kolejny nie przyniosy pozytywnych efektw: Panie, zawsze narzekaj! Robota jest zdrowa, na wieym powietrzu, ptaszki piewaj. A po subie dwa dni wolnego. Jedni wic pracuj u siebie, na roli, drudzy w firmach ochroniarskich, trzeci, emeryci wojskowi, dorabiaj do wiadcze. A poza tym to ju niedugo jednostki przeka ochron firmom zewntrznym i zupenie problemu nie bdzie. Pewnie, e zatrudni tych samych ludzi. Tylko grosza to im pewnie nie doo. Szukajc puenty do tego felietonu, wrciem do wartownikw, ktrzy na wzmiank o wieym powietrzu i wierkajcych ptaszkach wydali z siebie zbiorowy skowyt, po czym zamiast komentarza opowiedzieli historyjk: Odkd przed miesicem zepsu si nam czajnik bezprzewodowy, trwa procedura ledcza, czy w ogle nam si naley, z jakiej podziaki wzi pienidze i kto ma kupi?. I tak dobrze, e nie ogoszono przetargu.

aley nam, aby to, co robi MON i wojsko, byo we waciwy sposb przekazywane spoeczestwu i liczymy, e pastwa organizacje bd armi promowa powiedzia 4 czerwca Czesaw Pitas, sekretarz stanu w MON, po podpisaniu w imieniu resortu obrony dwch porozumie o wsppracy ze Zwizkiem Oficerw Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej reprezentowanym przez prezesa zarzdu gwnego ppk. w st. spocz. Stanisawa Tomaszkiewicza oraz z Oglnopolskim Zwizkiem

Porozumienia

Represjonowanych Politycznie onierzy Batalionw Budowlanych tu podpis zoyli prezes Zarzdu Krajowego Henryk Kujawa i wiceprezes Zbigniew Dworek. Prezes Tomaszkiewicz zapewnia, e dziki porozumieniu czonkowie zwizku czuj si potrzebni, przede wszystkim, aby u modziey ksztatowa klimat dla wspczesnego pojmowania patriotyzmu. Podpisany dokument na pewno zmobilizuje naszych czonkw do dziaania zapewnia take Henryk Kujawa. (ann)

Okrt do remontu

o koca marca 2009 r. ma trwa przebudowa i modernizacja okrtu wsparcia logistycznego ORP Kontradmira X. Czernicki . Terenowy Oddzia Techniki Morskiej DZSZ MON zdoa wyoni wykonawc remontu. Do powtrzonego przetargu stany Stocznia Pnocna SA (z cen 33,99 mln z) i Stocznia Marynarki Wojennej SA (z cen

44,534 mln z). Zwycizc rywalizacji o zlecenie wojska wyonia aukcja internetowa. Wygraa j SMW, oferujc cen 31,45 mln z, a wic obniajc pierwotne warunki finansowe o nieco ponad 13 mln z (a 29 proc.). Stosown umow zawarto 10 kwietnia, a dopiero na pocztku czerwca opublikowano protok finalizujcy postpowanie o zamwienie publiczne. (ag)

Bliej prawa

Dodatek na garnitur
w sekretariacie MON na stanowiskach dyrektora, jego zastpcy, szefa i oficera zespou kontaktw. Osoby wymienione w rozporzdzeniu skorzystaj te finansowo: obok wypacanej co rok tzw. mundurwki otrzymaj bowiem dodatkowe pienidze na garnitury. (PG)

d 24 kwietnia obowizuje rozporzdzenie ministra obrony narodowej z 27 marca 2008 r. zwalniajce niektrych oficerw z obowizku noszenia munduru. Zamiast tego mog oni w czasie suby nosi garnitury. Nowe przepisy obok dotychczas zwolnionych z noszenia munduru oficerw operacyjnych wywiadu, kontrwywiadu i andarmerii, onierzy jednostek specjalnych, a take attach wojskowych i pracownikw Departamentu Spraw Zagranicznych dotycz teraz take niektrych wojskowych z MON: zajmujcych stanowiska radcy prawnego, aplikantw radcowskich oraz penicych sub

Uratowa nastolatk
SZER. RAFA MICHALCZYSZYN z 12 Brygady Zmechanizowanej uratowa 3 czerwca na Jez. Gbokim w Szczecinie kilkunastoletni dziewczyn. onierz by na przepustce i razem z kolegami pywa rowerem wodnym. W pewnym momencie zauway dziewczyn, ktra zacza ton na rodku jeziora. onierz wskoczy do wody, dopyn do topicej si i pomimo duej odlegoci, doholowa dziewczyn do brzegu, gdzie czekali ju ratownicy medyczni. (ATU)

Rozporzdzenie ministra obrony narodowej z 27 marca 2008 r. zmieniajce rozporzdzenie w sprawie umundurowania i wyekwipowania oraz ubiorw cywilnych onierzy zawodowych i kandydatw na onierzy zawodowych DzU nr 59 z 2008 r. poz. 364.

12 Polska Zbrojna

nr 24/2008

MIROSAW HEBERLEJ

MOTTO TYGODNIA ZBIGNIEW HERBERT (19241998), POLSKI POETA, ESEISTA, DRAMATOPISARZ, ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO KULISY PORADY PO SUBIE HISTORIA PRASA WIAT TO I OWO AUTOR SUCHOWISK, KAWALERMILITARIA ORDERU ORA BIAEGO:

Mwienie bez mylenia to jak strzelanie bez celowania.

Bczyk

Norbert

US NAVY

Dokd pyniemy?
NORBERT BCZYK

Nieatwo dzi zbudowa i utrzyma nowoczesn marynark wojenn. Najwikszym problemem s ograniczone rodki budetowe. Dlatego te struktura floty musi by dobrze dopasowana do potrzeb militarnych i celw politycznych danego pastwa.
Floty wojenne wspczesnych mocarstw stanowi czsto podstaw ich potgi militarnej. Dotyczy to gwnie pastw posiadajcych bro jdrow, dla ktrych okrty podwodne nosiciele midzykontynentalnych pociskw balistycznych s gwarantem bezpieczestwa i zachowania wysokiej midzynarodowej pozycji. Wyposaenie zarwno podwodnych, jak i nawodnych jednostek w precyzyjne pociski skrzydlate dalekiego zasigu sprawia, e bior one czynny udzia w konfliktach nawet z tymi pastwami, ktre w ogle nie maj dostpu do morza. Okrty wyposaone w rakiety przeciwbalistyczne, jako ruchome platformy dziaajce na ogromnych przestrzeniach mog rwnie stanowi istotny elenr 24/2008

ment obrony wasnego terytorium, czego przykadem jest amerykaska koncepcja systemu obrony przeciwrakietowej. Wreszcie skokowy wzrost moliwoci wymiany informacji sprawia, i flota zespolona w ukadzie sieciocentrycznym znacznie zyskuje na efektywnoci i szybkoci dziaania. Na podstawie powyszych przykadw mona nawet zaryzykowa twierdzenie, e nigdy wczeniej marynarki wojenne czoowych mocarstw nie dysponoway a tak potnym arsenaem rodkw bojowych.

NOWA RZECZYWISTO
Z drugiej strony rozwj wspczesnych flot napotyka na powane trudnoci. Coraz wiksze zaawansowanie technologicz-

ne jednostek prowadzi z jednej strony do zwielokrotnienia ich moliwoci, z drugiej wydua okres ich projektowania i budowy oraz zwiksza koszty. Tymczasem wikszo si zbrojnych boryka si z niedoborem rodkw finansowych, co oznacza ograniczone moliwoci zastpowania wycofywanego sprztu i systematyczny spadek liczby posiadanych okrtw. Zmieniy si te uwarunkowania midzynarodowe. Najwiksze floty, na czele z potn US Navy, nie maj dzi zbyt wielu potencjalnych przeciwnikw na otwartym morzu, a ryzyko duego konfliktu midzynarodowego jest na szczcie niewielkie. Punkt cikoci przesun si na wody przybrzene, zagroone przez piractwo Polska Zbrojna 13

AAAAAAA FORUM MARYNARKA AAAAAAAAWOJENNA


i stanowice drog tranzytow dla przemytnikw. Czsto strefa przybrzena stanowi te bezporednie zaplecze dla dziaa wojennych toczonych na wybrzeu. Wojsko czciej ni dotychczas musi angaowa si w dziaania o charakterze Nigdy wczeniej niemilitarnym, takie jak pomoc marynarki wojenne humanitarna czy walka ze skutkaczoowych mocarstw nie dysponoway mi klsk ywioowych. To wszysta tak potnym arsenaem ko sprawia, e zadania i rola marodkw bojowych rynarki wojennej musz by zdefiniowane cakowicie od nowa. Dotyczy to nie tylko czoowych potg militarnych, ale rwnie mniejszych pastw. Choby takich jak Polska.

MNIEJ, CZYLI WICEJ


Wydaje si, e oglna liczba okrtw, zwaszcza czoowych klas, w wikszoci marynarek wojennych bdzie ulegaa w przyszoci dalszej redukcji. Gwn przyczyn takiego stanu s wspomniane ju rosnce lawinowo koszty projektowania i budowania nowych jednostek, poczone z ograniczeniami budetowymi. Ju dzi prowadzi to do zmniejszania zamwie na okrty danego typu do zaledwie jednej pary lub nawet pojedynczych sztuk, mimo i jeszcze kilka lat wczeniej zapowiadano co zupenie przeciwnego. Dobrze nam znanym dowodem na t tez jest oczywicie historia korwety Gawron, ale mona te wspomnie o francusko-woskich Horyzontach, a nawet o sztandarowym amerykaskim programie LCS (Littoral Combat Ship), powanie okrojonym na etapie wyboru docelowej konfiguracji. Mniejsz liczebno powinna jednak zrwnoway wysza jako nowych jednostek, ktre musz by silniej uzbrojone i wyposaone w zaawansowane rodki obserwacji i wymiany danych, powinny take posiada wiksz autonomiczno i zasig. Jeden okrt moe obecnie wykonywa zadania stawiane wczeniej caemu zespoowi. Swoisty renesans przeywa artyleria okrtowa, wyposaana w nowe pociski o dalekim zasigu, mogce razi cele nawet powyej 100 km (np. armata Oto Melary kal. 127 mm z pociskami Vulcano). Futurystyczny program amerykaskiego niszczyciela DDG-1000 zakada nawet monta dzia elektromagnetycznych. Rwnoczenie rozwijaj si rnorodne systemy rakietowe podstawa uzbrojenia wspczesnych flot. Okrty peni funkcj platform dla licznych bezzaogowych pojazdw pomocniczych, zarwno latajcych, jak i pywajcych, przydatnych choby w niszczeniu min czy rozpoznaniu. Standardem jest ju architektura zapewniajca obnion wykrywalno, docelowo niemal wszystkie urzdzenia montowane na zewntrz powinny by skryte pod po14 Polska Zbrojna

FUTURYSTYCZNY PROGRAM amerykaskiego niszczyciela DDG-1000 zakada monta dzia elektromagnetycznych.

kadem, tak jak w awangardowych szwedzkich korwetach typu Visby. Nowo budowane jednostki staj si rwnie znacznie bardziej uniwersalne. Modne staje si pojcie moduowoci, ktre oznacza takie zaprojektowanie okrtu, aby w zalenoci od potrzeb mona go byo szybko dostosowa do wykonywania rnych zada. Wida to choby po zacierajcych si rnicach w takich klasach okrtw jak lekki lotniskowiec, migowcowiec czy desantowiec wojsk z cigym pokadem lotniczym. Skrajnym przykadem opi-

sywanego zjawiska jest japoski okrt Hyuga, bdcy jednoczenie migowcowcem, niszczycielem okrtw podwodnych, stanowiskiem dowodzenia i, ewentualnie, transportowcem. Dzi kade pastwo o duych aspiracjach morskich stara si dysponowa uniwersaln jednostk transportow z pokadem lotniczym, umoliwiajc projekcj siy czy zaangaowanie w operacje midzynarodowe. Chocia podstawowym zadaniem marynarki wojennej jest ochrona wasnych tras eglugowych, granic pastwa i moliwo zwalczania okrtw przeciwnika, to obecnie rwnie wany staje si udzia w konfliktach asymetrycznych oraz wspieranie wasnych wojsk na ldzie. Std bierze si inwestowanie w due okrty desantowo-transportowe czy programy w rodzaju LCS lub projekt jego europejskiego odpowiednika MEKO CSL (Combat Ship Littoral). Nawet wspczesne fregaty, takie jak niemiecki typ F125 czy wosko-francuski FREMM, od pocztku projektowane s ze zwrceniem duej uwagi na wsparcie dziaa ldowych i obecno na wodach przybrzenych.

MARYNARKA PO POLSKU
W Polsce, od czasu upadku Ukadu Warszawskiego, Marynarka Wojenna odgrywa coraz mniej istotn rol i wykazuje coraz wiksze zacofanie technologiczne choby tylko w stosunku do ssiadw na Batyku. Nie sposb porwnywa polskiego potencjau do floty niemieckiej, rosyjskiej czy szwedzkiej. Polska, ze wzgldu na sytuacj geopolityczn, musi inwestowa przede wszystkim w wojska ldowe i lotnictwo. Dodatkowo w nadchodzcej dekadzie wikszo okrtw pywajcych pod biao-czerwon bander trzeba bdzie wycofa ze suby. Otwarty pozostaje zatem kierunek zmian w strukturze i liczebnoci MW oraz sposb ich finansowania. Utrzymanie floty na obecnym poziomie wydaje si w przypadku naszego kraju nienr 24/2008

US NAVY

KIERUNKI ROZWOJU FLOTY WOJENNEJ s wyznaczane obecnie przez moliwoci gospodarcze i ambicje polityczne danego pastwa. Nie powinno zatem dziwi, e najwiksze inwestycje w tej dziedzinie s udziaem Stanw Zjednoczonych (na zdjciu USS George H.W. Bush), Wielkiej Brytanii czy Francji, tradycyjnych potg morskich, chocia nowoczesne okrty wchodz do wyposaenia wikszoci rozwinitych pastw warto zwrci choby uwag na modernizacj floty hiszpaskiej czy woskiej. Dynamicznie rozwijaj si take marynarki wojenne niektrych pastw azjatyckich.

ZAPIS FORUM ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY KULISY PORADY PO SUBIE PO SUBIE HISTORIAHISTORIA MILITARIA MILITARIA WIAT PRASA PRASA KULISY WIAT TO I OWO

| |

||

| |

||

| |

||

||

JAPOSKI OKRT HYUGA, bdcy jednoczenie migowcowcem, niszczycielem okrtw podwodnych, stanowiskiem dowodzenia i, ewentualnie, transportowcem

moliwe z przyczyn budetowych. Korwety, ktre by moe stan si w przyszoci podstaw si nawodnych, bd jednoczenie jedynymi okrtami przydatnymi do dziaa z dala od granic pastwa, przede wszystkim w ramach misji sojuszniczych. Dlatego wana jest otwarta architektura takich jednostek i ich podatno na modernizacj oraz pena kompatybilno z systemami NATO. Wprawdzie to okrty mniejsze ni niszczyciele i fregaty, jednak wspczenie s one coraz czciej angaowane w dziaania prowadzone z dala od portw

macierzystych. Jednoczenie mona je wykorzystywa do osony wasnych granic i interesw morskich. Do tego ostatniego zadania nadaje si rwnie duy okrt logistyczny. Mona jednak odnie wraenie, i jego budowa nie jest w naszym kraju zadaniem priorytetowym. Nie naley si temu dziwi, skoro wtpliwe wydaje si nawet znalezienie pienidzy na wspomniane korwety. Niemniej taka jednostka miaaby charakter uniwersalny i suya z powodzeniem rnym rodzajom si zbrojnych (wsparcie misji Wojsk Specjalnych i Wojsk

Ldowych, operacji humanitarnych ONZ itp.), co jest do wakim argumentem w dobie mylenia o armii w wymiarze systemowym, z zacieraniem podziaw na tradycyjne rodzaje wojsk. W dziaaniach midzynarodowych taki okrt mgby okaza si rwnie znacznie bardziej przydatny ni korwety wielozadaniowe. Dla MW priorytetem s platformy bojowe, jeli zatem rzeczony logistyk powstanie, finansowany bdzie zapewne spoza budetu MON. Dyskusyjny pozostaje take rozwj mniejszych jednostek rakietowych oraz niszczycieli min. Oba typy okrtw s obecnie w Polsce modernizowane lub projektowane, jednake ich rol mog te z powodzeniem peni ldowe baterie rakiet przeciwokrtowych oraz specjalne pojazdy bezzaogowe. Warto natomiast utrzyma flot podwodn, gdy okrty tego typu zawsze stanowi bardzo due zagroenie dla potencjalnego przeciwnika i mog by wykorzystywane do odstraszania go. Tak czy inaczej, w jakimkolwiek kierunku pjdzie dalszy rozwj naszej floty, nie mona traci z oczu dwch podstawowych spraw: priorytetw narodowych i najnowszych trendw w rozwoju flot wojennych na wiecie.
Napisz do autora: norbert.baczyk@redakcjawojskowa.pl

JAPAN NAVY

nr 24/2008

Polska Zbrojna 15

AAAAAAA NA CELOWNIKU AAAAAAAA


stii bdziemy mogli liczy na wsparcie Francji, ktrej dzi pomagamy w Czadzie. Dodatkow korzyci naszej obecnoci w tej i innych misjach jest rwnie poprawa wyszkolenia polskich onierzy. W warunkach pokoju trudno o lepsze szkolenie dla armii ni udzia w autentycznych dziaaniach, ktrego nie jest w stanie zastpi aden poligon. Wyszkolenie jest wane rwnie w kontekcie uzawodowienia polskiej armii. Zatrzymajmy si na chwil przy politycznym znaczeniu misji. Czy nie naleaoby postara si o jakie gwarancje wzajemnoci naszych partnerw, o ktrej Pan mwi? Zoliwi twierdz, e wdziczno w polityce nie istnieje. Niektrych rzeczy nie da si zapisa w postaci dokumentw. Dzi zagroenia dla Polski s tylko potencjalne, poniewa nasz kraj jest bezpieczny, i mamy nadziej, e tak ju bdzie zawsze. Byoby jednak oczywicie nierozsdne nie szuka jakiego zabezpieczenia na wypadek, gdyby nasza sytuacja si zmienia. To prawda, poczucie wdzicznoci w polityce jest rzadko spotykane, ale Polska wprowadzia do jzyka dyplomacji inne wane pojcie solidarno. Nasz udzia w misji w Czadzie jest dowodem na to, e Polska kieruje si zasad solidarnoci w polityce midzynarodowej. Jeli chcemy pokona

Zasada solid
Rozmowa ze STANISAWEM JERZYM KOMOROWSKIM, podsekretarzem stanu ds. polityki obronnej w Ministerstwie Obrony Narodowej
ska zostaa poproszona przez ONZ o pomoc. Drugi powd naszego zaangaowania w misj ma charakter polityczny jeli chcemy by wiarygodnym czonkiem spoecznoci midzynarodowej, w momencie pojawienia si kryzysu nie moemy czeka, a inni zaatwi spraw za nas. Polska nie ma bezporednich interesw w Afryce, ale jeli dzi wesprzemy inne pastwa, ktre takie interesy w tym rejonie maj, zyskamy moralne prawo do oczekiwania pomocy w przyszoci w tych miejscach wiata i w tych sprawach, w ktrych w gr wchodzi bezporedni interes naszego kraju. Podam konkretny przykad w naszym interesie jest, aby Unia Europejska prowadzia aktywn polityk wschodni. W tej kweW ostatnich tygodniach duo mwi si o przygotowaniach do misji w Czadzie, rzadziej wspomina natomiast, dlaczego polscy onierze jad do Afryki Powody, dla ktrych jedziemy do Czadu, s dwa pierwszym i najwaniejszym jest katastrofa humanitarna, z jak mamy do czynienia w tym kraju. Spoeczno midzynarodowa podja jednoznaczn decyzj, e przebywajcych tam uchodcw nie mona pozostawi samych sobie. ONZ i Unia Afrykaska zgodnie stwierdziy, e naley im pomc. Podczas niedawnej wizyty w Czadzie sam odwiedziem jeden z obozw dla uchodcw i mogem si przekona, jak trudna jest ich sytuacja. To dlatego wanie Unia Europej16 Polska Zbrojna wroga, to musimy wspdziaa. Pewne zasady gry musz by przestrzegane przez wszystkich wiarygodnych graczy na arenie midzynarodowej. Wierz, e solidarno

ARCHIWUM MON (2)

Wsppraca z Francuzami w Czadzie ukada si znakomicie. Nasi onierze nawizali te bardzo dobry kontakt z lokaln wadz, andarmeri i policj
nr 24/2008

ZAPIS FORUM ZAPIS FORUM NA NA CELOWNIKU CELOWNIKU WOJSKO KULISY PORADY PORADY PO SUBIE PO SUBIE HISTORIA HISTORIA MILITARIA MILITARIA WIAT PRASA PRASA KULISY WIAT TO I OWO

| |

| |

||

| |

||

| |

||

||

jest tak wanie zasad i skoro my si ni kierujemy, to moemy liczy, e bd si ni kierowa rwnie inni. Misja ma charakter humanitarny, ale czy mamy jaki pomys na polityczne rozwizanie problemu? Nie jest tajemnic, e do tego niezbdna jest poprawa sytuacji w ssiadujcym z Czadem Darfurze. Pamitajmy jednak, e takie rozwizanie nie jest przedmiotem naszego mandatu. Siy EUFOR maj przebywa w rejonie misji 12 miesicy, a po zakoczeniu tego okresu do przejcia obowizkw powinna by ju gotowa misja ONZ i Unii Afrykaskiej. Nie znaczy to oczywicie, e w przyszoci Polska nie zaangauje si w dalsz pomoc dla tego regionu czy to w formie wsppracy bilateralnej, czy te za porednictwem organizacji midzynarodowych. Nasza obecno w rejonie misji ma dowie, e zgaszane przez Europ deklaracje nie s goosowne jeli deklarujemy pomoc, to tak pomoc dostarczamy. Faktycznie, problem w Czadzie jest w duym stopniu zaleny od unormowania sytuacji w Sudanie. Potrzebna jest polityczna aktywno Czadu, Sudanu i pastw z nimi ssiadujcych. Obecnie brakuje przede wszystkim dialogu midzy Czadem a Sudanem. Dobrym sygnaem na przyszo moe by jednak to, co usyszaem podczas spotkania z ministrem

gotowoci i e jej mandat przewiduje 12-miesiczny pobyt w Czadzie. Podczas wizyty w Czadzie mg si Pan przekona, jak postpuj przygotowania polskich pododdziaw inynieryjnych i logistycznych do przyjcia zasadniczej czci kontyngentu Tak, wszystko przebiega zgodnie z przyjtym wczeniej kalendarzem. Przed rozpoczciem pory deszczowej, jeli taka w naszym rejonie dziaania bdzie wystpowaa, co wcale nie jest przesdzone, do Czadu dotrze cay ciki sprzt, zakoczy si te budowa bazy. Ogoszenie penej gotowoci bojowej przez polski kontyngent bdzie moliwe w poowie wrzenia i termin ten nie jest zagroony. W tym miejscu trzeba podkreli ogromny wysiek onierzy z grupy przygotowawczej. Warunki, w jakich musz wykonywa swoj prac, s ekstremalne. Temperatury osigaj 50 st. C, a due zapylenie czsto uniemoliwia poprawn prac urzdze elektronicznych. Teren na baz jest ju jednak przygotowany, dziaaj rwnie studnie, chocia wci nie dostarczaj tyle wody, ile bdzie potrzeba majcym przebywa tu ok. 500 onierzom. Cay ciki sprzt jest w trakcie przemieszczania do polskiej bazy, helikoptery dotr do Czadu w pierwszej dekadzie czerwca, a reszta wyposaenia jest ju w Afryce i czeka na transport do Ndameny, skd trafi do Iriby.

Dlatego te jestemy w trakcie opracowywania dokumentu, ktry nazwabym strategi zaangaowania polskich si zbrojnych w misje midzynarodowe. Strategia bdzie oczywicie spjna z ju istniejcymi lub przygotowywanymi dokumentami wyszej rangi. Znajdzie si w niej analiza poziomu potrzeb, ambicji i moliwoci dotyczcych udziau polskich onierzy w misjach zagranicznych. Wstpnie mog powiedzie, e optymalny poziom zaangaowania wynosi dzi ok. 3,5 tys. onierzy przebywajcych nieustannie za granic. W tej chwili nieznacznie przekroczylimy t liczb, a we wrzeniu poza krajem bdzie przebywa ok. 4,2 tys. onierzy. To jest jednak sytuacja przejciowa jesieni, po wycofaniu si z Iraku, liczba ta ponownie ustabilizuje si na

darnoci
obrony i ministrem spraw zagranicznych Czadu. Obaj deklarowali, e s gotowi na dialog z wadzami Sudanu, ktry mog prowadzi pod auspicjami organizacji midzynarodowych bd za porednictwem innych pastw regionu. Unia Europejska jest gotowa do wspierania wszystkich inicjatyw, ktre mogyby doprowadzi do porozumienia i powstrzymania dalszej eskalacji konfliktu. Co wydarzy si w Czadzie, gdy po 12 miesicach europejscy onierze opuszcz ten region? Mamy nadziej, e do tego czasu misja ONZ i Unii Afrykaskiej rozwinie si tak dalece, e bdzie moga dziaa aktywnie, skutecznie i samodzielnie. Dzi oczywicie trudno prorokowa, jak sytuacja potoczy si dalej. Na razie pewne jest to, e unijna misja jest w fazie wstpnej
nr 24/2008

Zakadamy, e nasz udzia w misjach rnych organizacji bdzie zbalansowany rwnie wane s dla nas misje prowadzone pod egid NATO, jak i operacje Unii Europejskiej
poziomie 3,5 tys. Taka liczba onierzy pozwala nam na udzia w misjach w sposb odpowiedzialny i zgodny z naszymi ambicjami. Zakadamy, e nasze uczestnictwo w misjach rnych organizacji bdzie zbalansowane rwnie wane s dla nas misje prowadzone pod egid NATO, jak i operacje Unii Europejskiej. A co z Organizacj Narodw Zjednoczonych? Ona wci jest dla nas wana i na pewno pozostaniemy w tych misjach ONZ, w ktrych ju jestemy obecni. A co do przyszego zaangaowania trudno powiedzie, gdzie w przyszoci pojawi si punkty zapalne. Sytuacja midzynarodowa jest zmienna i bdziemy na bieco re agowa na jej zmiany.
Rozmawiali Artur Bartkiewicz i Tadeusz Wrbel

A jak ukada si wsppraca z Francuzami? Znakomicie, co potwierdziy rozmowy prowadzone przeze mnie we Francji, a take w Czadzie, gdzie spotkaem si m.in. z francuskim generaem Jean-Philippem Ganasci dowdc si UE na teatrze dziaa. Pozytywnie wypady rwnie wizje lokalne, jakie przeprowadziem w bazach w Ndamenie, Iribie i Abeche. Nasi onierze nawizali te bardzo dobry kontakt z lokaln wadz, andarmeri i policj. Rozpoczynamy misj w Czadzie, zwikszylimy zaangaowanie w Afganistanie, a polscy onierze pozostan w Iraku do koca padziernika. Eksperci mwi, e poziom naszego zaangaowania w misjach osign punkt krytyczny

Polska Zbrojna 17

AAAAAAA LOTNICTWO WOJSKO PROBLEM AAAAAAAA

BEZDOMNY HER
PIOTR LASKOWSKI

Chocia pierwszy Hercules pojawi si w polskich Siach Powietrznych ju jesieni, do tej pory nie ruszya jeszcze budowa przeznaczonego dla tych samolotw hangaru, cho stary zosta wyburzony w 2006 r.
jowa samolotw. Kilka miesicy pniej, w padzierniku 2007 r., nowy dowdca 3 Brygady gen. bryg. pil. Adam wierkocz w rozmowie z Polsk Zbrojn potwierdza, e hangar dla Herculesw powinien by oddany do koca padziernika 2008 r., zgodnie z opracowywanym przez brygad oraz 33 Baz Lotnicz i 17 Terenowy Oddzia Lotniskowy programem organizacyjno-uytkowym. Nic wic nie wskazywao na to, e hangaru moe w ogle nie by nie tylko w 2008 r., ale i w 2009...

Rok temu gen. bryg. pil. Sawomir Kauziski, ktry wtedy dowodzi 3 Brygad Lotnictwa Transportowego w Powidzu, mwi, e wanie powstaje projekt nowego hangaru. Do wrzenia 2007 r. wszystkie dokumenty miay by gotowe i jeszcze w tym samym roku planowano rozpocz budow. Gen. Kauziski twierdzi, e i tak przez rok nie da si tej inwestycji przeprowadzi do koca, ale zakada w porozumieniu z gwnym inwestorem, czyli 17 Terenowym Oddziaem Lotniskowym i 33 Baz Lotnicz, na ktrej terenie budowa powstanie e w blisko 80 proc. hangar powinien by gotowy w 2008 r. Wikszo rodkw, ktre miay spyn na ten cel, planowano na rok 2008. Przejciowym wariantem zapasowym miaa by funkcjonujca ju na lotnisku paszczyzna posto18 Polska Zbrojna

Hangar z przylegociami
Nowy, odpowiednio duy i wysoki hangar stacjonarny, eby mg pomieci take np. dwa tankowce, zostanie obudowany dodatkow infrastruktur. Bdzie to fachowa biblioteka i wydawnictwa dotyczce

Herculesa, magazyn czci do przechowywania silnikw ze migami i pomieszczenia dla technikw. Przygotowanie lokum dla suby inynieryjno-lotniczej jest niezbdne, poniewa 33 Baza Lotnicza (od stycznia 2009 r. 33 Baza Lotnictwa Transportowego) powikszy si ponad dwukrotnie i potrzebne bd nowe pomieszczenia dla personelu. Poza tym na lotnisku powstanie nowy terminal cargo, podobny do tego na Okciu, ktry ma by gotowy do koca 2009 r. Plan rozlokowania samolotw zakada, e dwa bd stay na przegldach i naprawach w hangarze, a trzy na paszczynie, ktra rwnie przejdzie remont nawierzchni w latach 20092011. W ramach tych prac poszerzona zostanie centralna paszczyzna postoju samolotw, gdzie zaparnr 24/2008

ZAPIS FORUM ZAPIS FORUM NA NA CELOWNIKU CELOWNIKU WOJSKO WOJSKO KULISY PORADY PORADY PO SUBIE PO SUBIE HISTORIAHISTORIA MILITARIA MILITARIA WIAT PRASA PRASA KULISY WIAT TO I OWO

| |

| |

| |

||

| |

||

| |

||

||

Na terenie wyburzonego dwa lata temu starego hangaru nic si na razie nie dzieje. Zanim jednak powstanie w tym miejscu nowy hangar dla Herculesa, zbudowana zostanie wiata do wykonywania pod ni okresowych prac.

Eskadra w budowie

RCULES
kuj Herculesy i np. przyjmowane na lotnisku samoloty C-17. Planowana jest rwnie poprawa nawierzchni drg koowania i drogi startowej. Wiadomo ju, e zakoczenie tej inwestycji nastpi najwczeniej dopiero za dwa lata. Jak informuje rzecznik prasowy Inspektoratu Wsparcia Si Zbrojnych w Bydgoszczy ppk Andrzej Lis, zgodnie z planem inwestycji i remontw, zakoczenie budowy hangaru do prowadzenia przegldw samolotw transportowych C-130 Hercules planowane jest w 2010 r. W grudniu 2007 r. opracowany zosta projekt tego obiektu, a obecnie, po uzyskaniu przez inwestora (17 TOL w Gdasku) pozwolenia na budow, przeprowadzana jest procedura przetargowa majca wyoni wykonawc robt. Termin otwarcia ofert ustalono na 26 maja 2008 r., ale zosta on przesunity na 16 czerwca. Wszystko wic si opnio. Dotychczasowy dowdca 3 Brygady gen. wierkocz jeszcze w tym roku uwaa, e nie jest to opnienie. Pierwotnie zakadano, e bdzie to tylko hangar, a my
nr 24/2008

poszlimy w planach dalej i chcemy, eby sta si on centralnym miejscem pracy dla personelu SIL z caym zapleczem. Zdecydowano si wic opni jego budow, eby uzyska lepszy efekt kocowy mwi. Sk w tym, e gen. Kauziski, wspominajc o terminach w 2008 r., mwi rwnie wanie o takim rozbudowanym hangarze z zapleczem.

W POWIDZU TRWAJ RWNIE DZIAANIA PRZYGOTOWUJCE DO ROZLOKOWANIA 14 ESKADRY LOTNICTWA TRANSPORTOWEGO. Budynek sztabowy eskadry ma zosta oddany do uytku w padzierniku 2009 r. W tym roku jeszcze powstanie dokumentacja, a pod koniec grudnia na lotnisku pojawi si wykonawca. Obecnie eskadra stacjonuje w kilku miejscach, co nie jest korzystne, poniewa utrudnia dowodzenie i zarzdzanie Okazuje ni. Ukompletowanie si, e dowiad14 Eskadry nie przekraczenia z budow infracza dzi poowy etatw, struktury dla samolotu F-16 jednak w przyszym zostay zmarnowane. Wci roku jej stan powikjeszcze zsynchronizowanie przyszy si prawie dwubycia nowych samolotw z przygotowaniem dla nich zakrotnie i wyniesie plecza logistycznego okazuok. 200 osb. je si nie lada wyzwaniem
USAF, PIOTR LASKOWSKI

Wyjcie awaryjne
Chocia nikt do opnienia nie chce si oficjalnie przyzna, zapady decyzje, e do czasu przybycia w padzierniku pierwszego Herculesa wybudowany zostanie jeszcze lekki hangar typu wiata do wykonywania pod nim okresowych prac a do czasu powstania hangaru docelowego. Tymczasowy hangar bdzie wykorzystywany po wyldowaniu pierwszego Herculesa do odtwarzania gotowoci i prac biecych, a w przyszoci maj pod nim trwa prace w przypadku zych warunkw atmosferycznych panujcych na centralnej paszczynie parkowania samolotw. Do koca

2008 r. w Powidzu bdzie stacjonowa ju 16 Batalion Remontu Lotnisk przeniesiony z Jarocina. Przyjdzie ok. 400 ludzi i wiele cikiego sprztu. Ich przybycie zaplanowano na padziernik, czyli w tym samym czasie, kiedy w Powidzu bdzie ldowa pierwszy Hercules. By moe rozlokowanie batalionu na miejscu przyczyni si do przyspieszenia prac lotniskowych. Na razie jednak planowana wiata jest wyjciem awaryjnym. Wida, e dowiadczenia z budow infrastruktury dla samolotu F-16 zostay zmarnowane. Wci jeszcze zsynchronizowanie przybycia nowych samolotw z przygotowaniem dla nich penego zaplecza logistycznego okazuje si nie lada wyzwaniem. Na razie p.o. dowdcy 3 Brygady Lotnictwa Transportowego pk pil. Sawomir akowski na pytanie, czy na terenie wyburzonego dwa lata temu starego hangaru ju co si dzieje, odpowiada, e nie, i jeszcze dugo nic si w tej sprawie nie zmieni.
Napisz do autora: piotr.laskowski@redakcjawojskowa.pl

Polska Zbrojna 19

WOJSKO PROBLEMY
Ostatnio rozpoczy si spekulacje, e cywilny port lotniczy w Balicach ma przej od wojska wszystkie tereny i sta si jedynym uytkownikiem gruntw.

Razem, chocia osobno


MAGDALENA KOWALSKA -SENDEK

Debata o tym, czy wojsko powinno zosta w Balicach, trwa w Maopolsce dobrych par lat. Wedug ostatnich gorcych doniesie lotnisko ma by wyczn wasnoci Midzynarodowego Portu Lotniczego.
pory pomidzy krakowskimi politykami dotyczce losw wojska na lotnisku w Balicach maj ju swoj histori. Czsto syszy si opini, e Midzynarodowy Port Lotniczy w Krakowie nie moe si rozwija przez wojsko, ktre blokuje wane dla regionu inwestycje. Syszy si, e armia jest gucha na potrzeby lotniska cywilnego i mieszkacw Maopolski. Jednak najbardziej zainteresowani, czyli 8 Baza Lotnicza i MPL, spraw widz zupenie inaczej. Zmiana z dzierawy na uytkowanie 240 ha to, jak podkrela szef resortu, formua korzystna dla obu stron z jednej zabezpiecza interesy podmiotu wojskowego, z drugiej otwiera przed MPL zupenie nowe moliwoci. A nowe moliwoci dla portu cywilnego oznaczaj otrzymanie upragnionego aktu notarialnego, co z kolei daje szanse na dotacje unijne. Rzecznik prasowy ministra obrony narodowej Robert Rochowicz stanowczo zaprzecza informacjom o ewentualnych zmianach i podkrela, e wojsko w Balicach bdzie zawsze. Natomiast Piotr Pietrzak, rzecznik prasowy MPL, zapewnia, e port lotniczy nie ma ani potrzeby, eby przej teren wojska, ani moliwoci. 240 ha, o ktrych wspomina minister Klich, nie s nowoci dla MPL. Obecnie dzierawimy te grunty od AMW. Dotyczy to czci operacyjnej lotniska: drogi startowej, drg koowania, rezerwowej drogi startowej i innych elementw infrastruktury. Lotnisko zajmuje w sumie 420 ha, tak wic blisko 200 ha to nadal wasno 8 Bazy Lotniczej wyjania rzecznik MPL. Cywilny port lotniczy co prawda ubiega si o tereny niezbdne np. do rozbudowy pyty postojowej i drogi koowania, ale wszystkie te plany dotycz gruntw, ktre ju s wskazane przez wojsko jako zbdne.Umniejszanie roli wojska w Balicach nie niepokoi dowdcy 8 Bazy Lotniczej pk. pil. Mirosawa Jemielniaka. Nie uwaa on, by wojsko byo spychane na margines. A do informacji, e onierze maj zupenie znikn z Balic, odnosi si sceptycznie.

SYMBIOZA W BALICACH
Od 2005 r., czyli od chwili podpisania umw: operacyjnej i dzierawy pomidzy wojskiem a stron cywiln, kwestie prawne pozostaj niezmienione. Na mocy tych dokumentw strona cywilna jest stron zarzdzajc lotniskiem. Jeeli wic MPL planuje inwestycje na terenach wojskowych, musi kadorazowo wystpi o pozwolenie do AMW. Nie inaczej byo, kiedy na terenie pozostajcym w zarzdzie MON cywile stawiali nowoczesny budynek lotniskowej stray poarnej czy kopali studni gbinow. To, e poza innymi niezbdnymi dokumentami przy kadej inwestycji trzeba jeszcze wystpowa do AMW, jest pewnym problemem. Wydua po prostu termin ukoczenia inwestycji przyznaje Piotr Pietrzak.
nr 24/2008

WOJSKO BDZIE TU ZAWSZE


Kwestie dotyczce lotniska w Balicach poruszalimy ju na amach Polski Zbrojnej kilkakrotnie (np. PZ nr 11/2008, nr 16/2007). Temat jednak jest dla regionu tak istotny, e co jaki czas pojawiaj si nowe, rzekomo wiarygodne informacje. Ostatnio rozpoczy si spekulacje, e cywilny port lotniczy w Balicach ma przej od wojska wszystkie tereny i sta si jedynym uytkownikiem gruntw. Takie informacje by moe wynikaj z niezrozumienia nowych regulacji prawnych, jakie lotnisku zaproponowa w marcu minister obrony narodowej Bogdan Klich. 20 Polska Zbrojna

ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SUBIE HISTORIA MILITARIA WIAT PRASA KULISY TO I OWO

Ponadto od lat trwaj prace nad zainstalowaniem w Balicach systemu D-VOR, ktry umoliwi ldowanie przy ograniczonej widocznoci z kierunku wschodniego. MPL planuje rwnie rozpoczcie rozbudowy pyty postojowej. Obecnie lotnisko ma tylko jedn drog koowania, co przy narastajcym ruchu lotniczym powoduje kolejki przed pasem startowym. Rozbudowa tych elementw, jak zapowiada rzecznik MPL, bdzie korzystna rwnie dla 13 eltr. Dowdca 8 Bazy Lotniczej pk Mirosaw Jemielniak przyznaje, e strony cile ze sob wsppracuj. Strona cywilna bez przeszkd moe prowadzi wane inwestycje na terenach wydzielanych przez 8 BLot. Tak byo m.in. ze stranic. Cho budowa j MPL, suy ona zarwno bezpieczestwu strony cywilnej, jak i wojskowej przyznaje pk Jemielniak. Dobre wzajemne relacje umoliwiaj rwnie 13 Eskadrze Lotnictwa Transportowego nieograniczone realizowanie programu wojskowego. Eskadra wykonuje loty, organizuje wiczenia, przewozi pasaerw i adunki. Natomiast inwestycje, ktre planowane s w 8 BLot, np. budowa nowego hangaru czy portu cargo podnios walory lotniska Krakw-Balice. Innym przykadem dobrego porozumienia pomidzy stronami moe by fakt, e jedn z zalet Krakowa podczas ewentualnej organizacji mistrzostw Euro 2012 moe by wanie lotnisko cywilno-wojskowe. W ostatnim czasie port lotniczy

Integracja w Balicach

becnie trwaj prace przygotowawcze majce na celu przeksztacanie 8 Bazy Lotniczej w 8 Baz Lotnictwa Transportowego. Zasadnicza zmiana bdzie polega na tym, e 13 Eskadra Lotnictwa Transportowego stanie si ogniwem podlegym dowdcy 8 Bazy. Teraz, jak podkrela pk pil. Mirosaw Jemielniak, funkcjonowanie jednostek wojskowych na Balicach jest utrudnione, a to za spraw podzielonej struktury. Jeden dowdca bdzie wiedzia, kiedy bd wyloty i gdzie, jaki samolot trzeba przygotowa i jakich pilotw podkrela dowdca 8 Bazy.

w Balicach odwiedzi ekspert UEFA ds. lotnisk Peter Hampson, dla ktrego niezmiernie wane byo to, e krakowskie lotnisko sprawdzio si ju przy obsudze wzmoonego ruchu lotniczego, np. podczas wydarze okolicznociowych, takich jak pielgrzymki papieskie, 60. rocznica wyzwolenia obozu w Auschwitz, doroczny Marsz ywych.

KILKA SW O PIENIDZACH
W tej beczce miodu jest jednak yka dziegciu kwestie finansowe. MPL sugeruje, e najlepszym rozwizaniem byoby np. powielenie modelu lotniska cywilno-wojskowego z Frankfurtu nad Menem. Tam wojsko traktowane jest jako jeden z przewonikw, ktry musi za sie-

bie paci. Zasady finansowania na lotnisku w Balicach jasno okrela umowa operacyjna z 2005 r., ktra jak mwi Piotr Pietrzak stanowi, e wojsko ma prawo do bezpatnego korzystania z infrastruktury lotniska. Kto musi jednak to finansowa, zatem obowizek ten spoczywa na barkach MPL dodaje. Pk Jemielniak twierdzi, e to nie 8 Baza Lotnicza jest partnerem w rozliczeniach z portem lotniczym. To nie jest tak, e wojsko nie ponosi adnych kosztw. W wielu wypadkach jest to udzia procentowy. Uwaam, e jest on sprawiedliwy twierdzi dowdca 8 BLot. Wojsko nie musi si jednak martwi o rozliczenia za odnieanie i owietlanie lotniska, o czysto i remonty infrastruktury lotniskowej, o odw zwierzyny. Wojskowi podkrelaj jednak, e dalece nieekonomiczne byoby utrzymywanie lotniska w cigej gotowoci dla kilku operacji dziennie. Mimo e kwestie finansowe zwykle bywaj koci niezgody pomidzy partnerami, w tym przypadku tak nie jest. Cho rzecznik MPL wspomina, jaki ukad finansowy byyby najkorzystniejszy, MPL nie robi nic, eby zmieni obecn sytuacj. Nigdy nie pokusi si take o liczenie strat z tytuu utrzymywania infrastruktury lotniskowej. Zdaniem pk. Jemielniaka, bilans kosztw i zyskw jest dla obydwu stron wyrwnany.
Napisz do autorki: magdalena.kowalska @redakcjawojskowa.pl

NORBERT BCZYK (2)

nr 24/2008

Polska Zbrojna 21

AAAAAAA BEZPIECZESTWO WOJSKO AAAAAAAA

Koziej

Stanisaw

kada cykliczno tego procesu (w USA przegld prowadzony jest co cztery lata, w rytmie wyborw prezydenckich), drugi okazyjno (w zalenoci od potrzeb). W polskich warunkach waciwszy wydaje si model amerykaski. Przesdza o tym zreszt ju sama strategia bezpieczestwa narodowego, ktra mwi o cyklicznym przeprowadzaniu przegldw.

Jak to zrobi
Cykl strategicznych przegldw powinien by dostosowany do politycznego rytmu funkcjonowania pastwa wyznaczanego przez kolejne wybory. Istniej dwie opcje: cykl wyborw prezydenckich (co 5 lat) oraz wyborw parlamentarnych (co 4 lata). Moemy take bra pod uwag dostosowanie cyklu przegldw strategicznych do cyklu planistycznego w NATO (co 4 lata). Z uwagi na nasz system ustrojowy, ustanawiajcy dwa organy wadzy wykonawczej, podmiotem przeprowadzajcym strategiczny przegld bezpieczestwa narodowego musz by cznie rzd i prezydent. Wymusza to take ustawa regulujca sposb ustanawiania strategii bezpieczestwa narodowego, ktr projektuje rzd, a przyjmuje prezydent. Jeli chodzi o prezydenta, to ma on ju dzi instytucjonalne instrumenty do realizacji takiego zadania. Programowaniem Jeli chcemy budowa optymaln strategi oraz system i organizowaniem prac moe si zajmowa bezpieczestwa narodowego, musimy prowadzi systemowe, Biuro Bezpieczestwa Narodowego, natoa nie dorane strategiczne przegldy bezpieczestwa. miast weryfikacj merytoryczn Rada ednym z zalece znajdujcych si coraz lepiej widoczna w zwizku z wy- Bezpieczestwa Narodowego. Jeli chodzi w obowizujcej strategii bezpie- maganiami dotyczcymi wdraania idei o rzd, to w jego skadzie nie ma dzi inczestwa narodowego jest cy- zintegrowanego bezpieczestwa narodo- stytucji koniecznych do ponadresortowego kliczne przeprowadzanie strate- wego jako nowej jakoci. Jeli uda si zajmowania si zintegrowanym bezpiegicznych przegldw bezpie- nam przeprowadzi taki caociowy prze- czestwem. Zadatki na tak instytucj czestwa. Stwierdzam to z satys- gld w miar szybko, mo- Finalnym produktem o charakterze organizacyjfakcj, jako e ju wiele lat temu, m.in. wa- emy w tym wzgldzie nym ma projektowane na nie na amach Polski Zbrojnej, zapro- by prekursorami w ska- przegldu powinien mocy ustawy o zarzdzaponowaem po raz pierwszy ustanowienie li midzynarodowej. niu kryzysowym Rzdowe by projekt takiego przedsiwzicia (Przegld strateJeeli strategiczny przeCentrum Bezpieczestwa. giczny, PZ z 9 grudnia 2001 r.) i usil- gld ma by zespolony Aby mogo peni tak roznowelizowanej nie zabiegaem, by obowizek taki znalaz z opracowywaniem stratel, naleaoby jednak postrategii si w zapisach strategii. gii bezpieczestwa narodoszerzy jego kompetencje wego, to jego struktura muo sprawy strategiczne, bezpieczestwa Dynamiczna strategia si odpowiada strukturze w tym kwestie planowania narodowego Rozwaania o koncepcji strategicznego problemowej strategii. Poi programowania ponadreprzegldu bezpieczestwa warto rozpocz winien on obejmowa cztery gwne ob- sortowego w sprawach bezpieczestwa od jego celu. Powinna nim by przede szary problemowe: przegld interesw pastwa. Z kolei organem weryfikacji mewszystkim weryfikacja obowizujcej stra- i celw strategicznych; diagnoz i progno- rytorycznej mgby by Rzdowy Komitegii i przygotowywanie jej nowego projek- z rodowiska zewntrznego i wewntrz- tet Bezpieczestwa Narodowego, jaki natu: bd caociowego, bd jedynie nowe- nych warunkw bezpieczestwa; przegld leaoby utworzy nie tylko z punktu wilizacji jej fragmentw. Finalnym produk- strategicznej koncepcji i zada operacyj- dzenia potrzeb strategicznych, ale w ogle tem przegldu powinien by projekt zno- nych (strategii operacyjnej); ocen syste- potrzeb skutecznego kierowania zintegrowelizowanej strategii bezpieczestwa na- mu bezpieczestwa narodowego i projekt wanym bezpieczestwem. rodowego, oczywicie wraz z towarzysz- kierunkw jego transformacji (strategia Prof. Stanisaw Koziej jest byym cym mu szerokim raportem ujmujcym transformacyjna). wiceministrem obrony narodowej wszystkie rezultaty prowadzonych prac. W kwestii organizacji strategicznych W dzisiejszych czasach potrzeba strate- przegldw istniej dwa zasadnicze modeNapisz do autora: gicznego przegldu bezpieczestwa jest le amerykaski i brytyjski. Pierwszy zapolska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl

STRATEGICZNA KONIECZNO

22 Polska Zbrojna

nr 24/2008

ZAPIS FORUM ZAPIS FORUM NA NA CELOWNIKU CELOWNIKU WOJSKO WOJSKO KULISY PORADY PORADY PO SUBIE PO SUBIE HISTORIAHISTORIA MILITARIA MILITARIA WIAT PRASA PRASA KULISY WIAT TO I OWO

| |

| |

| |

||

| |

||

| |

||

||

Szpitale jednak wojskowe


W O D Z I M I E R Z K A L E TA

Szpitale wojskowe nadzorowane przez marszakw wojewdztw? Wszystko wskazuje na to, e takie spekulacje, ktre pojawiy si w prasie, oka si wycznie dziennikarsk kaczk.

W przyszoci lekarze wojskowi, zamiast ciga si z cywilnymi kolegami o specjalizacje, zdobywa je bd wanie w szpitalach wojskowych

Bomba wybucha 20 maja. Gazeta prawna na kolumnie Biznes i Zdrowie zamiecia tekst na temat rzdowych zmian w projekcie ustawy o zakadach opieki zdrowotnej, nad ktrymi pracuj posowie. Zgodnie z nim szpitale bd miay obowizek przeksztacenia si w spki prawa handlowego. Burz w rodowisku wojskowym wywoaa jednak wzmianka, e rzd proponuje, aby kliniki i placwki nalece do Ministerstwa Spraw Wewntrznych i Administracji oraz Ministerstwa Obrony Narodowej zmieniy waciciela. Kliniki miayby trafi pod nadzr resortu zdrowia i zosta wyczone z obowizku przeksztacenia si w spki. Natomiast szpitale resortowe planuje si przekaza w nadzr marszakom wojewdztw.

gonie szuka przychodni oraz swojego lekarza rodzinnego? zauwaa gen. bryg. Andrzej Winiewski, szef IWSZ. Genera jest zdania, e w przyszoci lekarze wojskowi, zamiast ciga si z cywilnymi kolegami o specjalizacje, zdobywa je bd w szpitalach wojskowych. Propozycje rzdowe koligowayby z planami wojskowej suby zdrowia. W jakim stopniu s one realne? Nic mi nie wiadomo o projekcie zmian przekazania nadzoru szpitali wojskowych marszakom wojewdztwa radzi zachowa zimn krew genera.

JEST LE, BYOBY GORZEJ


O rzekomej zmianie podporzdkowania nie wiedz nic take w MSWiA. Wioletta Paprocka, rzecznik prasowy ministerstwa, twierdzi, e z informacji rzdowych wynika tylko, i to jeden z wielu luno rzuconych pomysw. Nie by rozpatrywany w rzdzie, ani skierowany do dyskusji midzyresortowej. Gdyby do tego pomysu wrcono, czekaaby go duga droga i powana dyskusja, ktra raczej skoczyaby si dla wniosku niepomylnie uwaa Wioletta Paprocka. Ta dyskusja ju si zreszt zacza, a opinie ekspertw dotyczce zmian proponowanych przez rzd s, jak nietrudno si domyli, podzielone. Niektrzy uwaaj, e obligatoryjno przeksztacenia szpitali w spki wpynie korzystnie na ich dziaalno, bo zwikszy

MAMY INNE PLANY


Dla MON, a zwaszcza Inspektoratu Wojskowej Suby Zdrowia, informacja ta bya zupenym zaskoczeniem. Obecnie trwa bowiem reforma wojskowej suby zdrowia, a jednym z jej zaoe jest przywrcenie w przyszoci szpitali wojskowych siom zbrojnym. Planowane jest m.in. stworzenie systemu wojskowej suby zdrowia na wzr byej Kasy Chorych Sub Mundurowych. Sytuacja, w ktrej lekarz wojskowy nie moe udziela pomocy medycznej kadrze zawodowej, jest nienormalna. Jak i gdzie chory dowdca ma na polinr 24/2008

si ich odpowiedzialno za wyniki finansowe. Obecnie szpitale wojskowe to samodzielne powszechne zakady opieki zdrowotnej, ktrych procedury lecznicze s finansowane przez NFZ na oglnych zasadach. Prawda jest taka, e jako zakady wojskowe nasze szpitale bywaj czsto dyskryminowane finansowo mwi jeden z lekarzy wojskowych w Olsztynie. Sami lekarze czuj si bardziej cywilami ni pracownikami resortowej suby zdrowia. Obowizuj ich bowiem takie same zasady jak lekarzy cywilnych. Oznacza to, e jeli nie przyjm okrelonej, zakontraktowanej liczby pacjentw, mog straci prac. Nie ma zatem mowy, by mogli pomc jednostkom np. w tzw. zabezpieczaniu strzela czy wyjedzie na misje. Wrd pacjentw przychodni wojskowych dominuj wic cywile. Przychodzcy na badania onierze musz tak jak wszyscy inni odczeka swoje w dugich kolejkach. Dlatego opinie MON na temat rzekomych przeksztace w resortowej subie zdrowia, ktre jeszcze bardziej ucywilniyby j i oddaliy od armii, s jednoznaczne. Wszystko wskazuje na to, e rzekome plany przekazania szpitali resortowych pod nadzr marszakw oka si kaczk dziennikarsk zapewnia Robert Rochowicz, rzecznik prasowy ministra obrony.
Napisz do autora: polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl

Polska Zbrojna 23

US DOD

AAAAAAA KONFLIKT WOJSKO AAAAAAAA


MAGDALENA KOWALSKA -SENDEK

Atrakcyjna dziaka w sercu miasta, rne wizje przyszoci i due pienidze te trzy elementy wystarcz, by w Krakowie wrzao. A wszystko to w zwizku z dziak, ktr wystawia do przetargu Agencja Mienia Wojskowego.
najdujce si w najbliszym ssiedztwie Muzeum Lotnictwa Polskiego tereny to dla jednych kawa historii polskiej awiacji, a dla drugich zachwaszczony nieuytek w centrum Krakowa. Apetyt na dziak przy ul. Cielewskiego o powierzchni 3,6 ha ma muzeum, ale najprawdopodobniej bdzie musiao obej si smakiem. Agencja Mienia Wojskowego wystawia bowiem grunty do przetargu za cen wywoawcz 22 mln z, a muzeum na taki wydatek po prostu nie sta. Marszaek wojewdztwa maopolskiego Marek Nawara, Rada Miasta Krakowa i muzeum wystpili do ministra obrony narodowej Bogdana Klicha z prob o wstrzymanie przetargu. Minister zapowiedzia jednak, e rezygnowa z transakcji nie zamierza, bo jak twierdzi w centrum miasta powinno rozwija si ycie, a nie instytucje muzealne.

Trzy hektary sporu

Zabytek czy ruina?


Sporne grunty to historyczna cz lotniska Rakowice-Czyyny. Znajdoway si tam obiekty 2 Puku Lotniczego. Dzi stoj tu jedynie resztki hangarw zniszczonych w 1939 r. Po II wojnie wiatowej zdecydowano, e midzy Krakowem a Now Hut, m.in. na czci terenw byego lotniska, powstanie pas zieleni o szerokoci ok. 500 m. Obecnie pas ten ma ok. 180 m szerokoci i za spraw kolejnych inwestycji budowlanych cigle maleje. Zdaniem niektrych krakowskich politykw, MLP i wikszoci krakowian, sprzeda terenw przylotniskowych bdzie bardzo niekorzystna z punktu wi24 Polska Zbrojna

AGENCJA twierdzi, e wystawiajc dziak do przetargu, realizuje swoje ustawowe obowizki.

dzenia ekologii. W ten sposb zmniejsza si bowiem strefa przewietrzania, ktrej Krakw tak bardzo potrzebuje. Cay teren polotniskowy w 2006 r. zosta wpisany przez wojewdzkiego konserwatora Jana Janczykowskiego do rejestru zabytkw. Decyzja ta bya sporym zaskoczeniem dla Zbigniewa Prokopczyka, dyrektora Zespou Gospodarki Nieruchomociami AMW. Wpis do rejestru zabytkw uznalimy za dziaanie, ktre ma na celu faworyzowanie MLP. Decyzja ta znacznie utrudnia sprzedanie nieruchomoci, a tak zwane relikty to ruiny. Zajmuj znikomy obszar i do tego

oba gro zawaleniem. Dziwi nas liczba obostrze, ktre suby konserwatorskie skieroway do ewentualnego nabywcy dziaki mwi. Zupenie inaczej widzi t spraw dyrektor MLP Krzysztof Radwan, ktry zapowiedzia ju, e bdzie walczy o te tereny, a o poparcie zamierza wystpi do ministra obrony. Jeeli monity skierowane do MON zawiod, MLP zwrci si do prezydenta. Rozmowy na temat pozyskania tych terenw prowadzilimy ju z ministrem Romualdem Szeremietiewem. Od kiedy powsta samorzd wojewdztwa, prbowalimy uzyska zgod
nr 24/2008

ZAPIS FORUM ZAPIS FORUM NA NA CELOWNIKU CELOWNIKU WOJSKO WOJSKO KULISY PORADY PORADY PO SUBIE PO SUBIE HISTORIAHISTORIA MILITARIA MILITARIA WIAT PRASA PRASA KULISY WIAT TO I OWO

| |

| |

| |

||

| |

||

| |

||

||

EKSPERT

Zbigniew Prokopczyk,

W SSIEDZTWIE spornej dziaki znajduj si Lotniczy Park Kulturowy i osiedle, na ktrym mieszkaj gwnie rodziny wojskowe.

dyrektor Zespou Gospodarki Nieruchomociami AMW: Agencja Mienia Wojskowego wykonuje swoje ustawowe zadania zagospodarowuje mienie powojskowe i 93 proc. zarobionych pienidzy przekazuje na Fundusz Modernizacji Si Zbrojnych. Rol konserwatora nie powinno by orzekanie, czy proponowana przez nas cena wywoawcza sugeruje komercyjne wykorzystanie terenu, czy te nie. AMW ma produkt, ktry musi sprzeda. Nie moemy narzuca, na jakie cele zostanie wykorzystana ta nieruchomo. Nie wiemy, jak koncepcj bdzie mia inwestor i nie moemy w to ingerowa. Nie przesdzamy adnej funkcji tego terenu to ley w gestii inwestora i to on pniej bdzie rozmawia w tej sprawie z konserwatorem zabytkw.

lewskiego to serce projektu, ktry muzeum prowadzi wsplnie z marszakiem Maopolski. Na tych gruntach mia bowiem powsta Lotniczy Park Kulturowy. Jeeli decydenci skomercjalizuj t dziak, wezm na siebie odpowiedzialno za niszczejce zbiory muzeum mwi Krzysztof Radwan. W hangarach, ktre planowano wybudowa na spornym terenie, miay si bowiem znale liczne eksponaty muzealne, ktre dzi stoj pod chmurk.

Dlaczego tak drogo?


Kluczowa dla sprawy jest cena, jakiej agencja da za krakowsk nieruchomo. Dyrekcja MLP twierdzi, e jest ona zupenie nierealna. AMW wskazuje jednak na to, e zgodnie z zasadami racjonalnej gospodarki nieruchomociami i przekazywania pozyskanych rodkw na modernizacj armii, nie moe oddawa cennych gruntw za darmo. Warto tu zaznaczy, e nabywca terenw otrzyma 50 proc. bonifikat wynikajc z nakazu zachowania tam zabytkowych elementw. Zdaniem Krzysztofa Radwana, AMW, ustalajc cen wywoawcz na tak wysokim poziomie, wprowadza potencjalnych inwestorw w bd, sugerujc, e na tym terenie mona zbudowa kilka tysicy mieszka. Tego samego zdania jest wojewdzki konserwator zabytkw Jan Janczykowski, ktry twierdzi, e jedyn szans na wykorzystanie tego terenu jest odbudowa istniejcych tu przed laty hangarw. Zmiana przeznaczenia tego terenu jest niemoliwa, bo dokona jej moe jedynie wojewdzki konserwator zabytkw, a ten nie pozostawia zudze: Ochron konserwatorsk objto nie tylko elementy hangarw, ale i ziele z okresu midzywojennego, ktra jest elementem wiadomie komponowanym i podlega ochronie tak jak pyty postojowe przed hangarami wyjania Janczykowski. Konserwator przypuszcza, e przetarg zakoczy si gigantyczn awantur. Najbardziej boj si tego, e kto, wierzc w ogoszenie AMW, kupi ten teren, po czym okae si, e nie moe tam inwestowa, i agencja zostanie oskarona o wiadome wprowadzanie inwestora w bd dodaje konserwator. AMW nie podziela tych obaw. Dyrektor Zbigniew Prokopczyk podkrela, e agencja nie moe, ani nie chce, przesdza, w jaki sposb potencjalny inwestor zagospodaruje nieruchomo. Proponowana przez nas cena zostaa ustalona na podstawie wartoci nieruchomoci okrelonej w operacie szacunkowym, wykonanym przez niezalenego rzeczoznawc wyjania.
Napisz do autorki: magdalena.kowalska@redakcjawojskowa.pl

JACEK SZUSTAKOWSKI (2)

EKSPERT

Jan Janczykowski,
wojewdzki konserwator zabytkw: Ogoszenie, ktre AMW zamiecia w sprawie sprzeday spornej dziaki, moe by mylce. Znalaza si tam bowiem informacja o moliwoci wprowadzenia na tym terenie funkcji mieszkaniowej, a oszacowana kwota od razu sugeruje budownictwo mieszkalne. Napisano te, e dla przedmiotowego terenu brak jest miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Tymczasem taki plan zosta uchwalony 19 grudnia 2007 r., a obowizuje od 14 marca 2008 r. Plan nakazuje m.in. korzystanie z zabytku w sposb zapewniajcy trwae zachowanie jego wartoci, a funkcj miejsca okrela jako park edukacyjny i rekreacyjny, bez moliwoci wprowadzenia zabudowy mieszkaniowej.

na nieodpatne przekazanie tego terenu na cele publiczne wyjania Radwan.

MAGDALENA KOWALSKA-SENDEK

Prawo rynku
AMW nie rozumie szumu wok caej sprawy. W okolicach muzeum znajduj si bloki mieszkalne, biurowce, wietnie rozwija si brana budowlana, a cena za metr kwadratowy gruntu dochodzi do 15 tys. z. Agencja twierdzi, e wystawiajc dziak do przetargu, wykonuje jedynie swoje ustawowe obowizki. Miasto ma prawo do podejmowania interwencji, ale jest to ingerowanie w wykonywanie zada przez organ administracji publicznej. Poza tym,
nr 24/2008

zgodnie z przepisami o gospodarce nieruchomociami, przetarg moe by odwoany jedynie z wanej przyczyny. W tym przypadku nie ma takich podstaw wyjania Zbigniew Prokopczyk. Grzegorz Stawowy, radny, wiceprzewodniczcy PO w Krakowie, popiera dziaania AMW i twierdzi, e tereny znajdujce si w ssiedztwie MLP powinny zosta skomercjalizowane. Twierdzenie, e niewaciwe jest budowanie obiektw komercyjnych na terenach historycznych, jest zupenie nietrafione argumentuje radny. Istotn kwesti w sporze pomidzy MLP a AMW jest fakt, e tereny przy ul. Cie-

Polska Zbrojna 25

AAAAAAA PROFESJONALIZACJA WOJSKO AAAAAAAA

NOWA STARA BRYGADA


MAGDALENA KOWALSKA -SENDEK
KAROLINA PRYMLEWICZ

Prawdopodobnie jeszcze w tym roku 6 Brygad Desantowo-Szturmow czekaj zmiany. Bd nowe nazewnictwo, struktura, a przede wszystkim system szkolenia onierzy.
26 Polska Zbrojna
nr 24/2008

ZAPIS FORUM ZAPIS FORUM NA NA CELOWNIKU CELOWNIKU WOJSKO WOJSKO KULISY PORADY PORADY PO SUBIE PO SUBIE HISTORIAHISTORIA MILITARIA MILITARIA WIAT PRASA PRASA KULISY WIAT TO I OWO

| |

| |

| |

||

| |

||

| |

||

||

oncepcja przeksztacenia 6 Brygady Desantowo-Szturmowej w Brygad Powietrznodesantow nie jest nowa. W dowdztwie brygady mwio si o tym ju od duszego czasu, projekt nabra jednak ksztatu dopiero p roku temu za spraw jej byego dowdcy gen. bryg. Jerzego Wjcika oraz pk. Tomasza Piekarskiego. Pomys modyfikacji brygady jest z jednej strony zwrotem ku tradycji i historii, z drugiej naturaln konsekwencj kierunku, w jakim zdaj polskie siy zbrojne.

ALE TO JU BYO
Na pocztku lat 90. obowizujca doktryna obronna zakadaa, e dziaania wojskowe prowadzone bd gwnie w obrbie granic pastwa. Czas zweryfikowa nie-

Planowane modyfikacje to dla onierzy powd do radoci. Suba w brygadzie powietrznodesantowej bdzie nobilitujca, wywouje bowiem skojarzenia z takimi historycznymi zwizkami taktycznymi jak 1 Brygada Spadochronowa czy 6 Pomorska Dywizja Powietrznodesantowa. Transformacje zachodzce w brygadzie dotycz wszystkich batalionw: krakowskiego, gliwickiego i bielskiego. Dowdztwo zapewnia, e nie wie si to z wikszymi zmianami etatowymi. Zasadnicza kwestia, jak kieruj si osoby odpowiedzialne za nowe koncepcje, to zdolno do przerzutu. Cao sprztu, jakim dysponuje brygada, powinna by zdolna do desantowania z powietrza. Obecnie najwiksz trudnoci byoby zrzucenie pojazdw mechanicznych. Gwn zmian w wyposaeniu nowej starej brygady b-

Brygada wikszy nacisk kadzie nie tyle na sam skok, ale na to, co bdzie si dziao po desantowaniu, czyli na zdolno do szybkiego odtwarzania zgrupowania. onierze s rozrzuceni i musz jak najszybciej si odnale. Inaczej jest w przypadku dziaa szturmowych. migowiec moe usi tam, gdzie chcemy, aby onierz wysiad wyjania inicjator zmian w brygadzie. Jak zapewnia dowdztwo 6 BDSz, nowe szkolenie z pewnoci stanie si atrakcyjne dla onierzy. Zgodnie z nowymi zaoeniami wszystkie brygadowe bataliony maj by wzorowane na krakowskiej szesnastce. Wyjtek to bielski batalion desantowo-szturmowy, ktry tylko w dwch trzecich bdzie przypomina swj krakowski odpowiednik. Cz 18 bdsz zachowa obecny charakter, np. w dalszym cigu bdzie uywa pojaz-

Neo, czyli nowo

ednym z nowych zada, jakie stan przed zmienion 6 Brygad, mog by operacje z zakresu NEO (Non-Combatant Evacuations Operations), majce na celu ewakuacj osb niezaangaowanych w konflikt zbrojny. To w polskich siach zbrojnych cakowita nowo. Mona sdzi, e przy rnego rodzaju misjach czciej mog si zdarza takie sytuacje, jak np. ta sprzed kilku lat w Libanie, gdy walki izraelsko-libaskie zmusiy do ewakuacji polskich

obywateli. Bywa, e w takich wypadkach trzeba ludzi zabra si, zaj teren, zneutralizowa przeciwnika i odszuka ludzi. W maym zakresie takie czynnoci wykonuj wojska specjalne, natomiast na caym wiecie takimi dziaaniami zajmuj si wojska powietrznodesantowe. Dlatego chcemy zawsze mie jeden batalion przygotowany do dziaania, gdyby gdzie na wiecie nasi obywatele byli zagroeni tumaczy pk Tomasz Piekarski.

US DOD

ktre koncepcje. Okazuje si, e dzi polscy onierze strzeg bezpieczestwa granic kraju poza jego granicami. Coraz wiksze znaczenie maj jednostki mobilne, zdolne do przerzutu na due odlegoci. Wanie owa potrzeba mobilnoci staa si punktem wyjcia dla koncepcji pk. Piekarskiego. Na pocztku lat 90. brygada bya jedyn jednostk aeromobiln w kraju. Wwczas w Wojskach Ldowych w wikszym zakresie zaczto wykorzystywa migowce. Dlatego brygad przechrzczono z powietrznodesantowej na desantowo-szturmow mwi pomysodawca projektu. Kilka lat pniej powstaa 25 Brygada Kawalerii Powietrznej. Pozornie obydwie jednostki to odmienne zwizki taktyczne, jednak zadania, jakie wykonyway, byy bardzo zblione. Kawaleria powietrzna to specyficzny rodzaj dziaa desantowo-szturmowych z uyciem migowcw, ktre wykorzystuje rwnie brygada desantowo-szturmowa. Taka sytuacja trwaa kilkanacie lat. Zmiany wprowadzamy po to, aby t sytuacj ustabilizowa wyjania zastpca dowdcy 6 BDSz. Jak przyznaje dowdztwo brygady, zachodzce przeksztacenia to w gruncie rzeczy postawienie kropki nad i, poniewa sankcjonuj one istniejcy stan rzeczy.
nr 24/2008

d tzw. wszdoazy (np. Lewiatan). Dzi 6 BDSz dysponuje pojazdami, ktrych gabaryty ani przeznaczenie nie pozwalaj na zrzut. Natomiast wszdoazy s do tego przystosowane. Maj prost konstrukcj, mog porusza si w dowolnym terenie, s lekkie. W 18 Batalionie Desantowo-Szturmowym w Bielsku mamy duo hummerw, ktre s zupenie nieprzydatne w dziaaniach powietrznodesantowych. W zwizku z tym chcemy odchudzi troch bataliony, pozby si sprztu, ktrego nie moemy waciwie wykorzysta wyjania pk Tomasz Piekarski.

TRUDNIEJ, ALE CIEKAWIEJ


Zmiany w programie szkolenia bd znaczce. Podstawowa cz szkolenia, czyli skoki spadochronowe, zasadniczo si nie zmieni. Novum w tej materii stanowi skoki z uywanych przez brygad dopiero od roku samolotw transportowych CASA 295, a w przyszoci skoki z Herculesa. Zmiana sposobu desantowania z kombinowanego (na stabilizacj) na samoczynny (na lin) umoliwi produkcj wikszej liczby taszych i mniejszych spadochronw, a take wymusi inne mocowanie zasobnikw indywidualnych, ktre w nowym wariancie umieszcza si z przodu.

dw typu HMMWV. Celem takiego podziau jest zdolno do tzw. rzutu ldujcego z wykorzystaniem samolotw, a nie spadochronw. Kolejn innowacj w projekcie stanowi stworzenie kompanii zabezpieczenia desantowania. Obecnie ludzie odpowiedzialni za zabezpieczenie spadochronw, platform itp. s porozrzucani w rnych batalionach. Dlatego celem dowdztwa brygady jest wydzielenie jednego centralnego pododdziau, ktry bdzie zabezpiecza wszystkie bataliony czerwonych beretw. Stworzenie takiej kompanii jest nowatorskie rwnie dla WP. Opisane wyej zmiany s jedynie propozycjami, ktre w 6 Brygadzie Desantowo-Szturmowej mog, ale nie musz zosta wprowadzone. Koncepcja, nad ktr pracowao wielu oficerw, zostaa ju zatwierdzona przez Dowdztwo Wojsk Ldowych, a obecnie czeka na akceptacj sztabu generalnego. Zakada si, e w cigu najbliszego roku zmieni si nazwa brygady, a 16 Batalion Powietrznodesantowy dostanie nowy sprzt i zostanie utworzona centralna kompania zabezpieczenia desantowania. Transformacja powinna zako czy si do roku 2012.
Napisz do autorki: magdalena.kowalska@redakcjawojskowa.pl

J.WINIEWSKI

CAO SPRZTU, jakim dysponuje brygada, powinna by zdolna do desantowania z powietrza. Obecnie najwiksz trudnoci byoby zrzucenie pojazdw mechanicznych.

Polska Zbrojna 27

WOJSKO SZKOLENIE
Majorowi Arkadiuszowi Kupsowi na pewnym etapie suby zrobio si w armii za ciasno. Gorset formalizmu wojskowego zacz zbyt mocno krpowa dynamicznego i penego inwencji oficera. By moe szkoda, e zabrako mu wytrwaoci rwnie wwczas znakomitego komandosa, dzi pukownika, Piotra Patalonga, ktry przechodzc cierpliwie przez kolejne etapy suby wojskowej, dowodzi batalionem szturmowym kawalerii powietrznej, batalionem desantowo-szturmowym krakowskiej brygady, pukiem specjalnym i wreszcie jednostk specjaln GROM. Mimo e taka cieka kariery wydaje si by ziszczeniem marze i ambicji komandosa, Arkadiusz Kups nie auje przedwczesnego rozstania z mundurem. Przed kilkunastu laty by szefem szkolenia w 56 Kompanii Specjalnej, pk Patalong za dowodzi wwczas pierwszym w peni zawodowym plutonem tej jednostki. czyli w spjny system taktyczny rozdzielone wiaty dziaania bojowe, ratownictwo, psychologi pola walki oraz dziaania agenturalne. Dziaajc czsto nieformalnie, czasem wrcz nielegalnie, i biorc na siebie wszelkie zwizane z tym ryzyko, szli z impetem naprzd. Wszystko zapowiadao sukces, gdy w pewnej chwili, jedn decyzj, zniszczono ich wieloletni dorobek. 56 Kompania Specjalna przestaa istnie.

PIOTR BERNABIUK, RAFA DERDA

Ulubieniec praktykw
W cigu kilkunastu lat dziaania kierowanej przez mjr. rez. Arkadiusza Kupsa grupy Combat 56 wsppraca z wojskiem ukadaa si raz lepiej, raz gorzej, a ostatnio nawet bardzo dobrze, co nie znaczy, e major Kups daje si ponie euforii. Wie z dowiadczenia, e wystarcz jednadwie zmiany na kierowniczych stanowiskach i trzeba bdzie wszystko budowa od nowa. A tego ma ju do. Zna warto swoj i zespou. Co ciekawe, w innych formacjach mundurowych nie musz na okrgo potwierdza swej tosamoci, udowadnia wartoci, tumaczy, e nie jestem wielbdem... mwi, nie kryjc rozalenia. W armii pewn mark wyrobi sobie w gronie praktykw, zarwno podoficerw, jak i grupy wyszych dowdcw, dzi pukownikw i generaw, z ktrymi przed laty pracowa. Std twierdzi, e najlepiej dogaduje si na samej grze oraz na dole, z onierzami i dowdcami rnych szczebli: Najbardziej nieprzepuszczalna jest rodkowa warstwa, urzdniczo-sztabowa, gdzie wiele spraw utyka, rozmywa si mwi major Kups. Wanie ze wzgldu na t wspprac poszed na kompromis, gwnie z samym 28 Polska Zbrojna

OWCY DO
PIOTR BERNABIUK

Dlaczego onierze wracajcy z misji chc si uczy od mjr. rez. Arkadiusza Kupsa? Dlatego, e po powrocie z misji ju wiedz, jakiego szkolenia oczekuj.
sob: Dotd wicie wierzyem w to, czego si zreszt nauczyem w wojsku, e najskuteczniejsze jest dowodzenie jednoosobowe. Firmowaem nazwiskiem wszystkie przedsiwzicia i braem za nie odpowiedzialno. Teraz, wraz z grup najrzetelniejszych wsppracownikw, zdecydowa si na utworzenie Stowarzyszenia Ekspertw Formacji Specjalnych. Formua stowarzyszenia ma uatwi dalsz wspprac i by moe skocz si wreszcie pytania: kogo tak waciwie major Kups reprezentuje? Dotychczas reprezentowaem zawsze siebie i zesp ludzi gotowych do wsppracy tumaczy lider grupy Combat 56. paru laty bez wahania twierdzi, e tak. Dzi jest ju ostroniejszy: Ide tego, co robimy, jest splatanie wielu elementw w jeden system. Niesamowita dynamika zmian, przejcie od ewolucji do rewolucji w armii zwizanej z misjami irack i afgask tworz spore problemy z definiowaniem tego, co robimy. To cigy pocig za aktualnoci, nieustanny proces wyprzedzania rzeczywistoci. Combat 56 tworzy system uformowany samoistnie w cigu kilkunastu lat, ktre miny od pierwszych obozw szkoleniowych organizowanych przez majora Kupsa. Grono wychowankw, kiedy dzieciakw bawicych si w komandosw, wydorolao i zaszo bardzo daleko, czsto dalej, ni sigay wwczas ich marzenia. Dzi su w elitarnych formacjach, jed po wiecie, zdobywaj unikatow wiedz i umiejtnoci. A potem
nr 24/2008

Wycig z rzeczywistoci
Czy Combat 56 jest dzi systemem taktycznym? Mjr rez. Kups jeszcze przed

ZAPIS FORUM ZAPIS FORUM NA NA CELOWNIKU CELOWNIKU WOJSKO WOJSKO KULISY PORADY PORADY PO SUBIE PO SUBIE HISTORIAHISTORIA MILITARIA MILITARIA WIAT PRASA PRASA KULISY WIAT TO I OWO

| |

| |

| |

||

| |

||

| |

||

||

Niektrzy z wychowankw mjr. rez. Arkadiusza Kupsa su dzi w elitarnych formacjach.

DOWIADCZENIA Z MISJI ZBIERA SI WPRAWDZIE PILNIE, ALE POTEM, PO POWROCIE, ZBYT DUGO NIC SI NIE DZIEJE

WIADCZE
na tyle, na ile mog, dziel si t wiedz ze swoimi potencjalnymi nastpcami. W tym gronie s rwnie byli onierze z 56 Kompanii Specjalnej, ktrzy niezalenie od tego, czym si teraz zajmuj, nadal pozostaj komandosami... Mjr rez. Kups nie ukrywa, e czerpie rwnie bezporednio z dowiadcze wojska, korzysta z wiedzy uczestnikw kursw i staw wracajcych z misji w Kosowie, Afganistanie czy Iraku. Ludzie przywo gorcy materia z misji oraz przernych kursw odbywajcych si w najlepszych uczelniach i formacjach wojskowych wiata. W wojsku brakuje dzi spjnego systemu, ktry by te wszystkie dowiadczenia porzdkowa. onierze boj si wic, e sporo bezcennej wiedzy zwyczajnie przepadnie. A za jaki czas bd wyjeda na kolejne ryzykowne misje. Ten materia, jak zapewnia major, jest wic przekuwany, zanim ostygnie, obrabiany tak, by nic nie umkno: Nie pakujemy si w wielkie sprawy, nie prbujemy wyrczy w robocie strategw. Bierzemy si za to, czego najbardziej
nr 24/2008

brakuje onierzom, czego brakuje na najniszym szczeblu druyny i plutonu. Rozwijamy procedury taktyczne na bazie praktyki przyniesionej prosto z pola walki. Kolejnym nurtem, ktry obecnie rozwijamy, jest czerwona taktyka, czyli samoratownictwo w sytuacjach bezporedniego zagroenia, a take walki w niewielkim dystansie, z uyciem broni krtkiej. Potem jedno z drugim nam si czy, tworzc wiksz cao, ktr nazywamy systemem Combat 56.

Luka w systemie
Co o tym wszystkim myl uczestnicy stau Combat 56? Mariusz i Jarek s podoficerami ze sporym dowiadczeniem bojowym i od blisko dziesiciu lat su w jednej z misyjnych jednostek. Wiedz wic doskonale, e wszechstronne wyszkolenie bojowe jest na misji niezbdne do waciwego wykonania zada, a czsto rwnie przeycia. Przyjedaj do majora Kupsa m.in. dlatego, e ich zdaniem strzelanie wedug nowej instrukcji wojskowej niespecjalnie sprawdza si w bojowej praktyce:

Amerykanie dokonuj zmian w swoich procedurach taktycznych po kilku powtarzajcych si dowiadczeniach. U nas szara rzeczywisto wyglda tak, e nikt si w jednostce nie wychyli, nie podejmie zmaga z przepisami. Dowiadczenia z misji zbiera si wprawdzie pilnie, ale potem, po powrocie, zbyt dugo nic si nie dzieje, wszystko rozmywa si, ucieka. Podoficerowie przyznaj, e przed kolejnymi wyjazdami na misje szkolenie w jednostce oywa wprowadza si strzelanie sytuacyjne, z pojazdw, w ruchu... Jakby nagle znaleli si w innym wiecie. Pojawiaj si rwnie ludzie z zewntrz, specjalici z rnych dziedzin, ale wikszo zaj, na wysokim poziomie, prowadz instruktorzy z batalionu. I nie boj si wwczas eksperymentw, wprowadzaj wypracowane na misjach elementy, bo to jedynie kwestia zapisania takiego szkolenia w dokumentacji. Po powrocie nastpuje totalna stagnacja. Mijaj miesice, a my stoimy w miejscu, tracimy czas. onierzom spada morale, gubi sens suby. Rano przychodzimy do pracy i czekamy na wybicie pitnastej. Mamy tak czeka, a przyjdzie kolejna oferta wyjazdu na misj i zaczniemy wszystko niemal od zera? pytaj retorycznie podoficerowie. Przyczyn takiego stanu rzeczy nie szukaj w jednostce. Nie obwiniaj swoich dowdcw, bo to oni ich przecie na ten sta przysali, dali na szkolenie pienidze: Nasi oficerowie nie s gorsi od innych, tylko zbyt czsto s skrpowani formalizmem wojskowego procesu decyzyjnego. Dowdcy kompanii czy batalionu s onierzami z krwi i koci, i wiedz, czego nam potrzeba. Ale nie zmieni systemu.
Napisz do autora: piotr.bernabiuk@ redakcjawojskowa.pl

Polska Zbrojna 29

PORADY PRAWO

Masz problem?
30 Polska Zbrojna

Kiedy renta?

Czy onierz zawodowy, ktry uleg wypadkowi niezwizanemu z penion sub wojskow, w ktrego wyniku jest inwalid, nie moe dosta renty wojskowej?

ak. Zagadnienie rent wojskowych reguluje ustawa z 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym onierzy zawodowych oraz ich rodzin (tj. DzU z 2004 r. nr 8, poz. 66 ze zm.) wraz z wydanymi do niej aktami wykonawczymi. Zgodnie z jej art. 19, renta inwalidzka przysuguje onierzowi zwolnionemu z zawodowej suby wojskowej, ktry sta si inwa-

lid wskutek staego lub dugotrwaego naruszenia sprawnoci organizmu: 1. w czasie penienia suby; 2. w cigu 18 miesicy po zwolnieniu ze suby, jeeli inwalidztwo jest nastpstwem urazw doznanych w czasie penienia suby lub chorb powstaych w tym czasie; 3. w cigu trzech lat po zwolnieniu ze suby wojskowej, je-

Czy nale si pienidze?

Jestem onierzem od dziewiciu lat. Trzy lata temu przeszedem ze suby nadterminowej do kontraktowej, lecz podpisaem trzyletni kontrakt, wic nie otrzymaem pienidzy. Dwa tygodnie temu podpisaem kontrakt na sub sta, ale znowu mi powiedziano, e nie przysuguj mi te pienidze, poniewa ju drugi raz obejmuj stanowisko. Kiedy wic przysuguj te pienidze, a kiedy nie?

tosownie do przepisu art. 82 ust. 1 ustawy z 11 wrzenia 2003 r. o subie wojskowej onierzy zawodowych (Dziennik Ustaw z 2003 r. nr 179, poz. 1750, z 2004 r. nr 116, poz. 1203 i nr 210, poz. 2135, z 2005 r. nr 122, poz. 1025, z 2006 r. nr 104, poz. 711, nr 191, poz. 1414 i nr 220, poz. 1600 i 1602 oraz z 2007 r. nr 107, poz. 732 i nr 176, poz. 1242) onierzowi zawodowemu, z ktrym po raz pierwszy zawarto kontrakt na penienie

suby staej lub kontrakt na penienie suby terminowej przez okres nie krtszy ni pi lat, przysuguje zasiek na zagospodarowanie po objciu stanowiska subowego. Wspomniany zasiek przysuguje w wysokoci jednomiesicznego uposaenia zasadniczego wraz z dodatkami o charakterze staym (art. 82 ust. 2). Biorc powysze pod uwag, w wypadku wskazanej na wstpie sytuacji omawiana naleno pienina powinna zosta przyznana.

eli inwalidztwo jest nastpstwem wypadku pozostajcego w zwizku z penieniem czynnej suby wojskowej albo choroby powstaej w zwizku ze szczeglnymi waciwociami lub warunkami suby wojskowej. W zalenoci od przyczyny powstania inwalidztwa pozostaje ono lub nie pozostaje w zwizku ze sub. T kwesti rozstrzyga za przepis art. 20 ust. 3, w myl ktrego inwalidztwo pozostaje w zwizku ze sub, gdy powstao wskutek: 1) zranienia, kontuzji lub innych obrae doznanych w czasie wykonywania obowizkw subowych; 2) wypadku pozostajcego w zwizku z wykonywaniem obowizkw subowych; 3) chorb zakanych panujcych w miejscu subowego pobytu onierza; 4) chorb powstaych w zwizku ze szczeglnymi waciwociami lub warunkami suby; 5) chorb i schorze, ktre istniay przed powoaniem do suby, lecz ulegy pogorszeniu lub ujawniy si w czasie trwania suby wskutek szczeglnych waciwoci lub warunkw suby na okrelonych stanowiskach. Jeeli inwalidztwo powstao z innych przyczyn ni powysze bd: jest nastpstwem wypadku lub choroby, ktrych wyczn przyczyn byy udowodnione przez jednostk wojskow umylne lub raco niedbae dziaania albo zaniechanie onierza naruszajce obowizujce przepisy lub rozkazy, jeeli jego przeoeni zapewnili warunki odpowiadajce tym przepisom i rozkazom oraz sprawowali we waciwy sposb nadzr nad ich przestrzeganiem, a onierz posiada potrzebne umiejtnoci do wykonywania okrelonych czynnoci i rozkazw i by naleycie przeszkolony w zakresie ich znajomoci; jest nastpstwem wypadku, ktrego wyczn przyczyn byo zachowanie si onierza spowodowane naduyciem alkoholu; gdy zranienie, kontuzja, obraenia lub choroba zostay

nr 24/2008

ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SUBIE HISTORIA MILITARIA WIAT PRASA KULISY TO I OWO

spowodowane przez onierza rozmylnie; nie pozostaje ono w zwizku ze sub (art. 20 ust. 5 ustawy). W przypadku zadajcego pytanie chodzi zatem o sytuacj okrelon w pkt. 1 ust. 1 cytowanego wyej art. 19 ustawy, nieobjt ponadto dyspozycj art. 20 ust. 3 ustawy. aden przepis ustawy nie uzalenia przyznania prawa do wojskowej renty inwalidzkiej od okolicznoci zwizku inwalidztwa onierza ze sub wojskow czy jej warunkami. onierz zawodowy, ktry sta si niezdolny do zawodowej suby wojskowej z uwagi na stan zdrowia, zgodnie z przepisem art. 5 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy z 11 wrzenia 2003 r. o subie wojskowej onierzy zawodowych (DzU z 2003 r. nr 179, poz. 1750 ze zm.), kierowany jest z urzdu do wojskowej komisji lekarskiej. Ta opierajc si na przepisach rozporzdzenia ministra obrony narodowej z 10 stycznia 2006 r. w sprawie orzekania o inwalidztwie onierzy zawodowych, onierzy zwolnionych z zawodowej suby wojskowej oraz emerytw i rencistw wojskowych, a take waciwoci i trybu postpowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach (DzU z 2006 r., nr 12, poz. 75) orzeka o zdolnoci lub braku zdolnoci onierza do penienia suby i kwalifikuje go do ktrej z kategorii inwalidztwa (art. 20 ust. 1 ustawy z 10 grudnia 1993 r.), przy czym zgodnie z zacznikiem nr 1 przyznaje mu jedn z trzech grup inwalidztwa: 1) z oglnego stanu zdrowia, 2) powstaego w zwizku ze sub wojskow, 3) majcego zwizek ze sub wojskow, powstaego wskutek wypadku/choroby, z tytuu ktrych przysuguj wiadczenia odszkodowawcze (wynikajce z odrbnych przepisw ustawa z 11 kwietnia 2003 r. o wiadczeniach odszkodowawczych przysugujcych w razie wypadkw i chorb pozostajcych w zwizku ze sub wojskow DzU z 2003 r., nr 83, poz. 760 ze zm.).

Zgodnie za z art. 22 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym onierzy zawodowych oraz ich rodzin, renta inwalidzka wynosi dla inwalidw zaliczonych do: 1) I grupy (cakowicie niezdolnych do pracy ) 80 proc., 2) II grupy (czciowo niezdolnych do pracy) 70 proc., 3) III grupy (zdolnych do pracy) 40 proc. podstawy wymiaru. Rent inwalidzk zwiksza si o 10 proc. podstawy wymiaru inwalidom, ktrych inwalidztwo powstao wskutek wypadku pozostajcego w zwizku ze sub lub wskutek choroby powstaej w zwizku ze szczeglnymi waciwociami bd warunkami tej suby, z tytuu ktrych przysuguj wiadczenia odszkodowawcze (art. 22 ust. 2 ustawy). Warto w tym miejscu take dodatkowo podkreli, e uznanie inwalidztwa za powstae wskutek czy w zwizku ze sub wojskow ma swoje wymierne znaczenie rwnie dla emerytury i jej wymiaru. Ot zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym onierzy zawodowych oraz ich rodzin, emerytur podwysza si o 15 proc. podstawy wymiaru emerytowi, ktrego inwalidztwo pozostaje w zwizku ze sub. O podwyszeniu takim moe by mowa jedynie przy zbiegu uprawnie byego onierza zawodowego zarwno do emerytury, jak i do renty wojskowej i wyborze tego pierwszego wiadczenia.

CO NOWEGO

1. W Dzienniku Ustaw nr 77 z 2008 r. ukazao si rozporzdzenie ministra obrony narodowej z 16 kwietnia 2008 r. zmieniajce rozporzdzenie w sprawie mianowania na stopnie wojskowe (poz. 459). Weszo ono w ycie 20 maja 2008 r. 2. W Dzienniku Ustaw nr 79 z 2008 r. ukazay si rozporzdzenia ministra obrony narodowej: 1) z 10 kwietnia 2008 r. w sprawie kart i tabliczek tosamoci (poz. 472). Okrela ono: a) rodzaje oraz wzory kart i tabliczek tosamoci wydawanych onierzom w czynnej subie wojskowej, osobom penicym sub w jednostkach zmilitaryzowanych przydzielonych do Si Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, cywilnemu personelowi medyczno-sanitarnemu Si Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, personelowi organizacji Polski Czerwony Krzy i innych ochotniczych organizacji pomocy, osobom cywilnym towarzyszcym Siom Zbrojnym Rzeczypospolitej Polskiej, osobom cywilnym wykonujcym czynnoci duszpasterskie w Siach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i innym osobom okrelonym prawem midzynarodowym, b) organy wojskowe waciwe do wydawania i ewidencjonowania kart i tabliczek tosamoci, c) tryb ewidencjonowania, dorczania i postpowania w razie zniszczenia lub utraty karty i tabliczki tosamoci, d) wzr rozkazu wyjazdu wydawanego onierzom w czynnej subie wojskowej wyjedajcym w celach subowych za granic; 2) z 16 kwietnia 2008 r. w sprawie kart i tabliczek tosamoci onierzy zawodowych i kandydatw na onierzy zawodowych (poz. 473). Okrela ono: a) rodzaje oraz wzory kart i tabliczek tosamoci wydawanych onierzom zawodowym i kandydatom na onierzy zawodowych, b) organy wojskowe waciwe do wydawania, ewidencjonowania, dorczania kart i tabliczek tosamoci oraz postpowania w razie zniszczenia lub utraty karty albo tabliczki tosamoci, c) wzr rozkazu wyjazdu wydawanego onierzom zawodowym i kandydatom na onierzy zawodowych wyjedajcym w celach subowych za granic. Weszy one w ycie 23 maja 2008 r.

Pawe Dbrowski

Dni wolne za sub


W nowelizacji ustawy o subie onierzy zawodowych, ktra wesza w ycie 1 stycznia 2008 r., w artykule 60 zapisano, e zadania subowe powinny by ustalone przez przeoonych w sposb pozwalajcy na ich wykonywanie w ramach 40 godzin suby w tygodniu.

ykonywanie zada subowych nie moe przekracza 48 godzin w tygodniu w czteromiesicznym okresie rozliczeniowym. W zwizku z licznymi pytaniami onierzy dotyczcymi kwestii dni wolnych za penione suby przedstawiamy odpowied Dowdztwa Wojsk Ldowych. Zgodnie z art. 60 ust. 4 znowelizowanej ustawy pragmatycznej a dotyczcej suby onie-

rzy zawodowych od 1 stycznia 2008 r. onierzom penicym suby dyurne nie naley si czas wolny za przekroczenie czterdziestogodzinnej normy tygodniowej. onierzowi zawodowemu za kad nieetatow caodobow sub dyurn (wewntrzn i garnizonow) przysuguje dodatkowe wynagrodzenie w wysokoci 50 z. (PG)

nr 24/2008

Polska Zbrojna 31

AAAAAAA OKIEM NASZYM AAAAAAAA


W ostatnim tygodniu maja na poligonie w Wdrzynie onierze wiczyli pokonywanie przeszkody wodnej. Szkoli si 2 Batalion i Dywizjon Artylerii Samobienej z 17 Wielkopolskiej Brygady Zmechanizowanej, dysponujcy KTO Rosomak, BWP-1 oraz haubicami Godzik.

Na klopoty Rosomak
JAROSAW WINIEWSKI

32 Polska Zbrojna

nr 24/2008

ZAPIS ZAPISFORUM FORUMNA NA CELOWNIKU CELOWNIKUWOJSKO WOJSKO KULISY KULISY PORADY PORADY PO PO SUBIE SUBIE HISTORIA HISTORIA MILITARIA MILITARIA PRASA PRASA WIAT WIAT TO TO I OWO I OWO

||

||

||

| |

| |

| |

| |

| |

| |

| |

| |

aogi pojazdw i jednostki zabezpieczenia 2629 maja wiczyy przepraw oraz dziaanie w sytuacjach kryzysowych, np. wycigay uszkodzone pojazdy na brzeg. Byy to przygotowania do planowanej w poowie czerwca przeprawy przez Odr w Kronie Odrzaskim. Wezm w niej udzia pojazdy z caej 17 BZ.

nr 24/2008

Polska Zbrojna 33

JAROSAW WINIEWSKI (2)

WOJSKA LDOWE
HISTORIA

2001 r. 2008 r.

Rozformowano 22 Karpack Brygad Piechoty Grskiej. Na jej bazie utworzono 22 Brygad Piechoty Grskiej Obrony Terytorialnej. 18 stycznia, po rozformowaniu 22 Brygady Piechoty Grskiej Obrony Terytorialnej, sformowany w jej miejsce 22 Batalion Piechoty Grskiej Obrony Terytorialnej otrzyma sztandar ufundowany przez mieszkacw regionu.

2008 r.

Nowy batalion 2930 maja po raz pierwszy obchodzi swoje wito.

Grale z Kodzka
BOGUSAW POLITOWSKI

22 Karpacki Batalion Piechoty Grskiej Obrony Terytorialnej jest jedn z najmodszych jednostek Wojsk Ldowych. Jego specyfika oraz bogate tradycje stawiaj go jednak w gronie jednostek szczeglnego przeznaczenia.

koszarach usytuowanych w malowniczym terenie na obrzeach Kodzka najpierw stacjonowa 2 Batalion, 22 Dywizjon Artylerii oraz 22 Kompania Rozpoznawcza 22 Karpackiej Brygady Piechoty Grskiej z Nysy. Po rozformowaniu w 2001 r., utworzono na jej bazie 22 Brygad Piechoty Grskiej Obrony Terytorialnej, nadajc jej wyrniajc nazw Karpacka. Na pocztku tego roku, po kolejnym

przeformowaniu, powsta 22 Karpacki Batalion Piechoty Grskiej Obrony Terytorialnej. W czasie W batalion ma wspiera wojska operacyjne i zapewnia im swobod dziaania oraz wykonywania zada we wspdziaaniu z pozamilitarnymi organami pastwa na trudnym grzystym terenie. W czasie pokoju jednostka przeznaczona jest do udziau w likwidacji skutkw klsk ywioo-

wych i katastrof. Potrzeba znajomoci terenu i umiejtno zachowa w grach powoduj, e do jednostki trafiaj poborowi z wojewdztwa dolnolskiego, a w szczeglnoci z Kotliny Kodzkiej, czyli terenu potencjalnego dziaania batalionu.

Zadomowieni w grach
W batalionie trudno mwi o profesjonalizacji, gdy etatw dla szeregowych zawodowych jeszcze jednostce nie przydzielono. Trzonem pododdziaw nadal s onierze zasadniczej suby wojskowej oraz nadterminowi. Szkolenie ma przede wszystkim przygotowa onierzy do dziaania w terenie grskim. Podczas zaj z narciarstwa gwny nacisk kadzie si na poruszanie po terenie paskim i grzystym na nartach turowych i zjazdowych. onierze uczeni s take postaw strzeleckich na nartach, wykorzystania sprztu narciarskiego np. do ewakuacji rannych itp. Jeli chodzi o wspinaczk grsk, szkolenie dzieli si na kilka elemennr 24/2008

Szkolenie wysokociowe

W
JAROSAW WINIEWSKI

e wrzeniu we wsppracy z Sudeckim Oddziaem Stray Granicznej oraz Grup Wabrzysko-Kodzk GOPR batalion organizuje szkolenie wysokociowe sub mundurowych, w ktrym oprcz onierzy batalionu bior udzia grupy szkoleniowe z plutonw manewrowych Stray Granicznej, jednostek ratownictwa wysokociowego Pastwowej Stray Poarnej, 1 Puku Specjalnego Komandosw i 18 Batalionu Desantowo-Szturmowego.

34 Polska Zbrojna

JAROSAW WINIEWSKI

| WOJSKA LDOWE | SIY POWIETRZNE | MARYNARKA WOJENNA | ANDARMERIA WOJSKOWA | LOGISTYKA


EKSPERT

FLESZ
KAZU. Z onierzami
2 Mazowieckiej Brygady Saperw spotka si dowdca Wojsk Ldowych gen. broni Waldemar Skrzypczak. Po krtkim powitaniu przez zastpc dowdcy brygady pk. Andrzeja Dutk omwiono gwne problemy suby. Dowdca Wojsk Ldowych uspokoi onierzy brygady co do przyszoci garnizonu oraz przedstawi perspektywy jednostki na najblisze lata.

Ppk Artur Warwas,


dowdca 22 Batalionu Piechoty Grskiej OT: Po sformowaniu batalionu do najwaniejszych zada zaliczam proces profesjonalizacji, ktry nie ogranicza si tylko do uzawodowienia. Podjlimy dziaania w celu osignicia gotowoci pod wzgldem organizacyjnym do funkcjonowania batalionu w czasie, gdy zmniejsza si bdzie liczba onierzy zasadniczej suby wojskowej, a nastpnie po przyznaniu jednostce etatw dla szeregowych zawodowych. Wsplnie z macierzyst WKU prowadzimy akcje promujce zawodow sub wojskow oraz tworzymy baz danych kandydatw do penienia suby w jednostce. Ponadto w batalionie prowadzimy nabr wrd onierzy suby zasadniczej do penienia nadterminowej suby wojskowej. Dla zakwalifikowanych onierzy nadterminowej suby wojskowej organizujemy kursy doskonalce. Przygotowujemy si take do dostosowania infrastruktury batalionu do wymogw suby zawodowej.

BOGUSAW POLITOWSKI (2)

LEGIONOWO. Doskonalenie dziaania si ratowniczych oraz sprawdzenie organizacji i warunkw ewakuacji budynku koszarowego byo gwnym tematem przeprowadzonego 3 czerwca wiczebnego alarmu poarowego. W wiczeniach udzia wziy suby dyurne 1 Batalionu Dowodzenia i 1 Batalionu Zaopatrzenia, Wojskowa Stra Poarna, jednostki Komendy Powiatowej Pastwowej Stray Poarnej, Ochotnicza Stra Poarna z Legionowa, Wieliszewa i Jabonny, andarmeria Wojskowa oraz Policja.

tw. Pierwszym jest wstpne szkolenie wdc plutonu rozpoznawczego wspinaczkowe. Po poznaniu podstaw chor. Dariusza Aleksiuka w ostatniej dalsza nauka obejmuje techniki zjaz- edycji kursu taktyczno-wytrzymaociodowe z wykorzystaniem przyrzdw wego Patrol. zjazdowych, wchodzenie po linie Szanowani w regionie (jumarowanie) z wykorzystaniem przyrzdw zaciskowych i rodkw podonierze z Kodzka s szanowani rcznych oraz wykorzystanie sprztu i lubiani w regionie za swoje powicewspinaczkowego do prowadzenia akcji nie oraz cig gotowo niesienia poratowniczych. mocy mieszkacom Kotliny Kodzkiej Odrbn dziedzin szko- W batalionie trudno w wypadku klsk yleniow s marsze w terewioowych. Przyponie grskim, marsze na mwi o profesjonali- mnie trzeba, e rejon azymut, praca z map w tezacji, gdy etatw dla ten jest jednym z najrenie oraz taktyka w wabardziej naraonych runkach grskich. onie- szeregowych zawodo- na powodzie w kraju. rze ucz si take bytowaPowd tysiclecia nia w terenie grskim, co wych jeszcze jednost- w 1997 r. spustoszya w warunkach zimowych ce nie przydzielono zarwno Kodzko, jak nie jest wcale atwe. i wiele mniejszych Kadra zawodowa batalionu organizu- miejscowoci. onierze jednostki grje rnego rodzaju kursy doskonalce skiej byli wwczas jednymi z pierwdla onierzy innych jednostek. Do wa- szych, ktrzy popieszyli z pomoc. Poniejszych zaliczy mona szkolenie wy- dobnie byo w 1998 oraz 2006 r. sokociowe organizowane we wsppraW uznaniu zasug dla regionu i spocy z Sudeckim Oddziaem Stray Gra- eczestwa powsta Spoeczny Komitet nicznej, szkolenie wysokociowe orga- Fundacji Sztandaru, ktry ufundowa nizowane we wsppracy z Grup Wa- sztandar dla karpackiej brygady. Tu po brzysko-Kodzk GOPR, kurs metody- reorganizacji brygady i sformowaniu baki nauczania narciarstwa i techniki jaz- talionu 18 stycznia sztandar zosta urody na nartach. czycie przekazany nowej jednostce. Do sukcesw batalionu zaliczy moNapisz do autora: boguslaw.politowski@ na zajcie drugiego miejsca przez doredakcjawojskowa.pl
nr 24/2008

LUBLIN. Kilkudziesiciu onierzom


zawodowym i nadterminowym 3 Brygady Zmechanizowanej Legionw dowdca brygady cz.p.o. pk Sawomir Wierzbieniec wrczy 30 maja certyfikaty ukoczenia kursu adaptacyjnego.

NOWA DBA. W dniach 2829


maja onierze z Centralnej Grupy Wsparcia Wsppracy CywilnoWojskowej w Kielcach odbyli szkolenie poligonowe. Skaday si na nie m.in. zagadnienia wane dla zapewnienia bezpieczestwa w trakcie penienia suby poza granicami kraju. wiczono np. procedury odparcia ataku na konwj, ewakuacj rannego z pojazdu, obsug sprztu cznoci oraz GPS. Oprac. P.G.

Polska Zbrojna 35

DARIUSZ DRCZKOWSKI

MATEUSZ WONIAK

SIY POWIETRZNE

W centrum zdarze
PIOTR LASKOWSKI

MICHAEL HALL

12 Baza Lotnicza wchodzi w skad 1 Brygady Lotnictwa Taktycznego w widwinie i jest jedn z najkorzystniej pooonych baz lotniczych w Polsce. Ley na uboczu terenw zamieszkanych, a jednoczenie znajduje si w centrum dziaa dwch pobliskich poligonw.
rych, wojskowy port lotniczy oraz dywizjony dowodzenia, techniczny i zabezpieczenia. Baza peni te funkcj orodka koordynujcego przeloty zag ratowniczych. Najkrtsza droga z poligonu drawskiego do najbliszego szpitala prowadzi bowiem przez lotnisko w Mirosawcu, dlatego do zada bazy naley wytyczenie drogi dla migowcw, ktre transportuj rannych. Zadanie to wykonuje razem ze 107 Szpitalem Wojskowym w Waczu. Pooenie z dala od terenw zamieszkanych stwarza bardzo dogodne warunki do wicze take jednostkom lotniczym Wojsk Ldowych. migowce z 49 Puku migowcw Bojowych z Pruszcza Gdaskiego oraz z 56 Kujawskiego Puku migowcw Bojowych z Inowrocawia stacjonuj w 12 Bazie tak czsto, e mona mwi o staej wsppracy midzy baz a tymi pukami. W Mirosawcu mog one prowadzi szkolenie na maych i rednich wysokociach. Czsto te w wiczeniach na jednym z pobliskich poligonw bior udzia migowce ra-

az w Mirosawcu utworzono 1 stycznia 2000 r. na podstawie zarzdzenia ministra obrony narodowej z 15 lipca 1999 r. Sformowano j z kadry zawodowej, onierzy zasadniczej suby wojskowej i pracownikw 8 Puku Lotnictwa Myliwsko-Bombowego, 40 Batalionu Zaopatrzenia i 87 Batalionu cznoci. Wraz z baz powstaa w Mirosawcu 8 Eskadra Lotnictwa Taktycznego, ktra przeja lotnicze tradycje rozformowanego 8 Puku.

townicze, stacjonujce wtedy zazwyczaj na lotnisku w Mirosawcu.

Ruch jak w Mirosawcu


O bazie w Mirosawcu caa Polska usyszaa w styczniu 2008 r. po katastrofie samolotu CASA. Nie mwiono wtedy jednak, e baza ma najwiksze w Polsce dowiadczenia w przyjmowaniu przez miejscowy port lotniczy statkw powietrznych z caej Europy. Od lat wszystkie transporty powietrzne wojsk z pastw, ktre wynajmuj do wicze Centralny Poligon Wojsk Ldowych w Drawsku Pomorskim i 21 Centralny Poligon Lotniczy w Nadarzycach, przyjmowane s w Mirosawcu. Ju w latach 90. minionego wieku panowa tu wikszy ruch ni na niejednym lotnisku cywilnym. Dobra infrastruktura miejsca suya takim samolotom, jak Jaguary, Harriery czy F-16, a take migowcom AH-64, latajcym cysternom VC-10 i samolotom pasaerskim. Baza jest w stanie przyj i obsuy kady statek powietrzny, zapewni mu np. uzupenienie paliwa. Nie w peni dziaa tu
nr 24/2008

Samoloty, migowce, sojusznicy


Jednostka odgrywa istotn rol w procesie szkolenia lotniczego i dziaalnoci bojowej eskadry lotnictwa taktycznego, ma take zabezpiecza pod wzgldem logistycznym dziaania Si Powietrznych, Marynarki Wojennej i lotnictwa Wojsk Ldowych oraz sojuszniczych si powietrznych. W skad bazy wchodz: dowdztwo, sztab, sekcja wychowawcza, pion szefa szkolenia, gwnego ksigowego i ochrony informacji niejawnych, ambulatorium z izb cho36 Polska Zbrojna

| WOJSKA LDOWE | SIY POWIETRZNE | MARYNARKA WOJENNA | ANDARMERIA WOJSKOWA | LOGISTYKA

HISTORIA

FLESZ
BYTOM. XIII Fina Olimpiady
Wiedzy Obywatelskiej dla onierzy zasadniczej suby wojskowej na szczeblu Si Powietrznych odby si 2021 maja. Organizatorami tegorocznego finau olimpiady byli Oddzia Wychowawczy Dowdztwa Si Powietrznych oraz Sekcja Wychowawcza 1 Brygady Rakietowej Obrony Powietrznej w Bytomiu. Pierwsze miejsce zdoby szer. Jan Swacha z 31 Batalionu Radioelektronicznego z Wrocawia.

2000 r. 2003 r. 2003 r. 2007 r. 2008 r.

3 stycznia jednostka rozpoczyna dziaanie. Udzia w wiczeniach Immediate Response, Nato Air Meet, Gainful Sword. 4 wrzenia wrczenie sztandaru ufundowanego przez spoeczestwo gminy i regionu. Udzia w wiczeniach Ulan Eagle, Prairie Eagle, Strela I, Strela II, Balt, Balti, Anakonda. 23 stycznia katastrofa samolotu C-295M CASA podczas podejcia do ldowania.

LOTNICZY PIKNIK. Kadego roku w sobot najblisz daty wita bazy, ktre przypada 4 wrzenia, organizowany jest na terenie lotniska piknik lotniczy, podczas ktrego prezentowany jest sprzt bojowy Si Powietrznych oraz odbywaj si loty zespow akrobacyjnych. Piknikowi towarzyszy wiele imprez artystycznych, zabaw dla dzieci, maa gastronomia oraz loty widokowe nad Mirosawcem.

12 BL

POWIDZ. Szkolenie sub wojskowych i cywilnych z zakresu przeciwdziaania zagroeniom terrorystycznym z powietrza byo celem wicze z reagowania kryzysowego Renegade 08. Jeden z epizodw odby si 4 czerwca na lotnisku 33 Bazy Lotniczej, a wzili w nim udzia m.in.: dyurna suba operacyjna Si Zbrojnych RP, Centrum Operacji Powietrznych, samoloty z 1 Eskadry Lotnictwa Taktycznego, 13 Eskadry Lotnictwa Transportowego oraz suby lotniskowe 33 BLot.

jeszcze tylko system Crossing Service, ktry zakada obecno na kadym lotnisku przeszkolonego personelu do obsugi wszystkich typw samolotw wasnych, jak i uywanych w pastwach ociennych czy NATO. Lotnisko w Mirosawcu ma radiowy system nawigacyjny wspomagajcy ldowanie samolotu w warunkach ograniczonej widzialnoci i niskiego zachmurzenia (Instrumental Landing System ILS) oraz system lotniskowych wiate nawigacyjnych Calvert. Dziki unowoczenieniu systemw lotniskowych 12 Baza Lotnicza jest przystosowana do ubezpieczenia i zabezpieczenia dziaa lotnictwa NATO dlatego czsto wczana jest do udziau w wielu wiczeniach odbywajcych si na te-

renie Polski. W dotychczasowych dziaaniach uczestniczya m.in. w wiczeniach midzynarodowych: Jade Fusin, Ulan Eagle, Victory Strike, Cristal Eagle, Recce Exercise, Strong Resolve, Strela, Balt, Polish Dancer, Prairie Eagle, Elite. Obecnie na terenie lotniska prowadzone s inwestycje z zakresu rozbudowy infrastruktury oraz reorganizacji radioelektronicznego ubezpieczenia lotw. W przyszym roku planowane jest przeksztacenie struktur 12 Bazy Lotniczej w 12 Baz Lotnictwa Taktycznego, w ktrej skad wejdzie 8 Eskadra Lot nictwa Taktycznego.
Napisz do autora: piotr.laskowski@ redakcjawojskowa.pl

SKWIERZYNA. Ju po raz czwarty


Klub Garnizonowy oraz 61 Brygada Rakietowa Obrony Powietrznej wspl-

12 BLot: Profesjonalizacja

onierze onierze zawodowi nadterminowi onierze zasadniczej suby wojskowej

47% 5%

ednostka podejmuje dziaania zwizane z pozyskiwaniem do suby kontraktowej i nadterminowej przede wszystkim onierzy zasadniczej suby wojskowej, ktrzy wyrniaj si w czasie suby w bazie. Ostatecznej weryfikacji kandydatw do suby kontrak-

towej i nadterminowej dokonuj ich bezporedni przeoeni. Dziaania bazy nie s jednak ukierunkowane tylko na onierzy penicych obecnie sub wojskow, ale take na modych ludzi z regionu, w ktrym jednostka stacjonuje. W czasie organizowanych uroczystoci

wojskowych i dni otwartych koszar odbywa si zawsze akcja informacyjna powicona sposobom i moliwociom podjcia suby zawodowej. Obecnie najbardziej poszukiwani w jednostce s kierowcy.

48%

nie zorganizowali imprez plenerow pod hasem Garnizon Miastu. W tym roku tematem przewodnim bya 55. rocznica obecnoci polskich onierzy w misjach pokojowych na caym wiecie. Podczas festynu nie zabrako wystaw, gier i zabaw. onierze 61 Brygady i 17 BZ zorganizowali take punkt informacyjno-promocyjny. Oprac. PG

nr 24/2008

Polska Zbrojna 37

MARYNARKA WOJENNA
HISTORIA

1955 r.

Na podstawie rozkazu naczelnego dowdcy Wojska Polskiego z 8 Koobrzeskiego Batalionu Saperw wydzielono 115 Kompani Eksploatacyjno-Naprawcz z siedzib w Wejherowie.

1969 r.

Rozformowano 115 Kompani Eksploatacyjno-Naprawcz, a na jej miejsce powoano 43 Kompani Saperw. Bya to ju penoprawna jednostka wojskowa o numerze 1832 z miejscem postoju w Helu-Borze.

1981 r. 2005 r. 2006 r.

Kompania Saperw zarzdzeniem szefa Sztabu Generalnego zostaa przemianowana na 43 Batalion Saperw. Rozpocz si proces przeniesienia jednostki do Rozewia. Batalion od 1 lipca podlega 3 Flotylli Okrtw.

Pracowici saperzy
prasowy 3 Flotylli Okrtw. Nieregularne i spitrzone fale mog uszkodzi kad le przygotowan konstrukcj. Instalacje tworzone przez saperw z Rozewia s wykorzystywane w bardzo szerokim zakresie. Mog suy do zaadunku uzbrojenia takiego jak rakiety, bomby gbinowe, miny, czy amunicja albo umoliwi wykonanie zabiegw specjalnych przez pododdziay chemiczne. Bez pomocy saperw nie byaby czsto moliwa do wykonania w warunkach morskich tak prozaiczna czynno jak zaadunek zapasw. Jednostka z Rozewia ma w swoim skadzie wyspecjalizowanych saperw-nurkw. Dziki temu batalion jest w stanie postawi zapory przeciwdesantowe. Takie instalacje s ustawiane w pasie morza od linii brzegowej do gbokoci piciu metrw. W ten sposb w czasie dziaa wojennych zabezpiecza si odcinki wybrzea, ktre umoliwiaj przeprowadzenie operacji desantowej wyjania por. Grzegorz yko. Nurkowie batalionu wsplnie z operujcymi z pokadw niszczycieli min i traowcw grupami petwonurkw-minerw mog unieszkodliwia niewybuchy znalezione w toni morskiej tu przy brzegu. Wody Batyku charakteryzuj si bardzo sab widocznoci, dlatego te umieszczenie lub utylizacja jakiegokolwiek obiektu s bardzo utrudnione dodaje rzecznik.

TOMASZ GOS

Saperzy z Rozewia wyjedali w zeszym roku na interwencj 84 razy. Unieszkodliwili siedem bomb lotniczych, sze min przeciwpiechotnych i przeciwpancernych oraz ponad 300 sztuk granatw, pociskw artyleryjskich i amunicji.

arynarze z 43 Batalionu Saperw stacjonujcego w Rozewiu odpowiadaj za zabezpieczenie inynieryjne zachodniego i rodkowego wybrzea naszego kraju. Jednostka podlega 3 Flotylli Okrtw, a jej dowdca, kmdr por. Kazimierz Babiski, jest rwnie dowdc caego garnizonu Wadysawowo. W dzielonych z 55 Kompani Chemiczn 3 Flotylli Okrtw koszarach suy blisko 200 saperw wyspecjalizowanych w dziaaniach zarwno na ldzie, jak i na morzu.

Saper na dyurze
Oprcz zada typowo morskich 43 Batalion Saperw na co dzie chroni rwnie mieszkacw wybrzea, oczyszczajc cay region ze znalezionych niewybuchw, najczciej pozostaoci po II wojnie wiatowej. Zwaszcza Pwysep Helski, jako obszar szczeglnie dotknity dziaaniami wojennymi, jest regionem, w ktrym tego typu znaleziska pojawiaj si stosunkowo czsto. Dwadziecia cztery godziny na dob dyuruje wic tzw. patrol rozminowania, ktrego zadaniem jest reagowanie na kady telefon informujcy o znalezieniu wszelkiego rodzaju niewybuchw. Tylko w 2007 r. saperzy z Rozewia interweniowali 84 razy, unieszkodliwiajc m.in. sienr 24/2008

Saper na pomocie
Specjalistyczny sprzt wykorzystywany przez batalion musi wytrzyma napr fal morskich. Pomost czy prom pozwalajcy na transport wszelkiego rodzaju pojazdw i pododdziaw na okrt musi by na tyle wytrzymay, by zapewni stabilne i pewne podoe. Nie jest to zadanie atwe, biorc pod uwag wysoko i charakterystyczny sposb falowania na Batyku mwi por. mar. Grzegorz yko, rzecznik 38 Polska Zbrojna

| WOJSKA LDOWE | SIY POWIETRZNE | MARYNARKA WOJENNA | ANDARMERIA WOJSKOWA | LOGISTYKA

FLESZ FLESZ GDYNIA. 30 maja w uroczystociach


z okazji wita 6 Oliwskiego Orodka Radioelektronicznego MW wzili udzia m.in.: przedstawiciele Dowdztwa MW, z szefem sztabu MW, zastpc dowdcy MW kontradm. Waldemarem Guszko, jednostek woj-

skowych i instytucji, weterani. Najbardziej zasuonych onierzy i pracownikw wojska dowdca orodka kmdr Marek Gilarski uhonorowa awansami, odznaczeniami resortowymi, medalami, urlopami i nagrodami pieninymi.

Marynarze suby nadterminowej

2%

WINOUJCIE. 43. rocznic powstania obchodzi 12 Woliski Dywizjon Traowcw. W kaplicy garnizonowej odprawiono msz, a na okrtach podniesiono wielk gal banderow. Za wyniki w dziaalnoci subowej i szkoleniowej dowdca jednostki kmdr por. Jerzy Kaput wyrni m.in.: kpt. mar. Michaa Kopaskiego, por. mar. Sawomira Bylickiego, por. mar. Damiana Jasnosza, st. bosm. sztab. Jacka Skomara oraz mar. Pawa Wron.

65%

onierze zawodowi

suby zasadniczej

33% Marynarze

OD 1997 r., zgodnie z decyzj dowdcy Marynarki Wojennej, patrol rozminowania rozpocz kompleksowe oczyszczanie Pwyspu Helskiego, ktre zakoczyo si w 2000 r. W wyniku rozminowania usunito ponad 53 tys. rnego rodzaju niewybuchw.

dem bomb lotniczych, sze min przeciwpiechotnych i przeciwpancernych oraz ponad 300 sztuk wszelkiego rodzaju granatw, pociskw artyleryjskich i amunicji. Tylko w pierwszym kwartale tego roku przeprowadzono 15 akcji, w ktrych trakcie unieszkodliwiono blisko 250 niewybuchw. Patrol rozminowania to pododdzia posiadajcy nowoczesny sprzt, jeden z najlepszych tego typu. W jego wyposaeniu znajduje si m.in. ubranie przeciwwybuchowe EOD-9. Jest to kombinezon, ktrego poziom ergonomii, system cznoci i chodzenie poczone ze specjaln konstrukcj hemu sprawiaj, e zagroenie dla dziaajcego w nim sapera znacznie si zmniejsza. Dziaalno morska i interwencyjna to tylko cz zada, jakie wykonuje 43 Batalion Saperw. Saperzy z Rozewia odpowiadaj rwnie za utrzymywanie infrastruktury baz morskich, organizacj punktw poboru i oczyszczania wody, likwidacje zanieczyszcze, a w czasie dziaa wojennych za rozpoznanie inynieryjne si po tencjalnego przeciwnika.
Napisz do autora: tomasz.gos@redakcjawojskowa.pl

ZATOKA GDASKA. 3 czerwca


sze okrtw z 3 Flotylli Okrtw w Gdyni oraz samolot i trzy migowce

MARIAN KLUCZYSKI (3)

Dowdca 43 Batalionu Saperw kmdr por. Kazimierz Babiski: Wykonujemy szczeglnie odpowiedzialne zadania na rzecz 3 Flotylli Okrtw i lokalnej spoecznoci. Statystyki mwi, e rednio co czwarty dzie wyjedamy do akcji unieszkodliwiania niewybuchw znalezionych w naszym rejonie odpowiedzialnoci. Do tej pory nie spotkaem si ze z ocen dziaa moich onierzy.

z Gdyskiej Brygady Lotnictwa Marynarki Wojennej wziy udzia w wiczeniach majcych na celu sprawdzenie dziaania systemu identyfikacji radiolokacyjnej IFF. Uczestniczyy w nich rwnie obsady zmodernizowanych stacji radiolokacyjnych Avia na lotniskach Marynarki Wojennej w Gdyni-Babich Doach, Siemirowicach i Darowie.

Oprac. PG

nr 24/2008

Polska Zbrojna 39

CZESAW CICHY

MARIAN KLUCZYSKI

PO SUBIE

acek Bujaski, jeden z czoowych jedcw off-road w Europie i autorytet w dziedzinie czterokoowych motocykli, znany zarwno w wiecie profesjonalistw, jak i entuzjastw motoryzacji jako Mr Quad, wyszuka kolejn zabawk i zaprosi Polsk Zbrojn na testy. Pojazdy side by side (do tej kategorii naleay testowane przez nas Yamaha Rhino 700 w wersji Sport Edition i Polaris RZR 800) s w Polsce tak nowoci, e nie dorobiy si jeszcze wasnej nazwy. Tymczasem w USA maszyny tego typu znajduj wicej nabywcw ni dobrze znane w naszym wojsku ruady. Czy znajd fanw rwnie w Polsce? To chyba jedynie kwestia czasu, bo niewielkie maszyny maj natur rasowych terenowcw, znakomicie wpasowujc si pomidzy prawdziwe samochody a quady.
Za nauk i zabaw dzikuj firmom Yamaha Motostyl i Polson, dealerowi Polarisa.

TERENOWY ZAWRT GOWY


PIOTR BERNABIUK

Polaris Ranger RZR 800

rurowany Polaris ju samym wygldem gwarantuje kierowcy wysokie cinienie, za po odpaleniu silnika funduje tak oguszajc symfoni, e nie ma mowy o zdrowym rozsdku. Zmysy zostaj poraone, adrenalina w stanie wrzenia, pakujemy si w najwiksze boto, atakuje-

Silnik: 2-cylindrowy, 4-suwowy Pojemno: 760 cc Masa (bez pynw): 429 kg Obcienie tylnej platformy: 136 kg Masa przyczepy: 680 kg
my piaszczyste wydmy starej wirowni. Prowadzc Yamach, cay czas mylaem o tym, e w zapasie mam reduktor i zawsze jako tam przemiel koami przez gste... W Polarisie jedziec natychmiast czuje si jak macho i atakuje przeszkody dynamicznie, posuwajc si do granic rozsdku i wasnej odwagi. O zastosowaniu pojazdw w cikim terenie w obu przypadkach decyduj napd na cztery koa, reduktor i blokada przedniego mostu.

ROWEREM PRZEZ TATRY


W
ielki IV Tatry Tour, w ktrym wystartoway trzy setki kolarzy z Czech, Polski i paru innych krajw wiata, ruszy rankiem 28 lipca ubiegego roku spod pomnika Zamoyskiego na zakopiaskich Krupwkach, zgodnie z kierunkiem wskazwek zegara. A my, garstka onierzy, lekarzy, speleologw i ministrantw, wystartowalimy w V Rajdzie Kurierw Tatrzaskich z Kocieliska, na t sam, ponaddwustukilometrow ptl dookoa Tatr, tyle e w przeciwn stron. Nigdy wczeniej nie przejechaem w jeden dzie dwch setek kilometrw, po raz pierwszy jedziem po tak wysokich grach, w ktrych debiutowaem na 30-kilometrowych podjazdach i wspinaczkach na przecze. Zaoyem wwczas, e pojad od startu do chwili, gdy zbierze mnie z trasy autobus z napisem Koniec Wycigu, a jednak udao mi si dotrze do Zakopanego. Co najciekawsze, mylc pozytywnie i pedaujc uparcie, zamiast ama granice ludzkich moliwoci, z wielkim zdziwieniem odkrywaem wasne granice. Fakt, odpuciem ostatnie kilka kilometrw, bo ju ciemniao, padao i ruch aut w miecie by ogromny. Zamknicie ptli zostawiem sobie na tegoroczne, 59 urodziny. Zapraszam 5 lipca do towarzystwa!!!

PIOTR BERNABIUK

POD PATRONATEM POLSKI ZBROJNEJ STARTUJEMY 5 LIPCA 2008 R. W VI RAJDZIE ROWEROWYM W JEDEN DZIE ROWEREM DOOKOA TATR ZWANYM RWNIE RAJDEM KURIERW TATRZASKICH. Zbirka o godz. 7.30 u wylotu Doliny Kocieliskiej (restauracja Harna), start godz. 8.00. Planowany powrt ok. godz. 19.00, w zalenoci od tempa jazdy. Mona jecha w grupach lub indywidualnie. Czas przejazdu bdzie liczony od godziny wsplnego startu. W tym roku urzekajca widokami trasa poprowadzi z Kocieliska przez Zakopane, ys Polan, diar, Tatransk omnic, Stary Smokowiec, Podbaskie, Jamnik, Liptovski Mikulasz, Przecz Huty, Zuberec, Oraviec, Such Hor, Witw i do mety w Kocielisku. Opata startowa wynosi 20 z i jest przeznaczona wycznie na koszty organizacyjne, zabezpieczenie medyczne, ewentualne cignicie uczestnika z trasy. Dokonywanie wpat na miejscu startu lub przelewem na konto Inteligo nr 50 1020 5558 1111 1508 4180 0051, z dopiskiem Dookoa Tatr. Z opat zwolnieni s harcerze, studenci, rencici i seniorzy.

Organizator: Organizatorem VI Rajdu Rowerowego W jeden dzie dookoa Tatr jest N-adventure i Towarzystwo Owiatowe w Kocielisku. Patronat medialny sprawuj: Redakcja Wojskowa Polska Zbrojna, WANTULE Czasopismo Mieszkacw Podhala, www.zakopianskibazar.pl, Podhalaski Serwis Internetowy WATRA, Radio Alex Podhale. Kontakty: Kpt. Narcyz Sado, tel. kom.: 0 609 478 482, e-mail. narcyzsadlon@yahoo.com

40 Polska Zbrojna

nr 24/2008

ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SUBIE HISTORIA MILITARIA WIAT PRASA KULISY TO I OWO

Yamaha Rhino 700 Sport Edition

amaha z pak-wywrotk do przewoenia adunkw sprawia wraenie roboczego mua. Egzemplarz, ktry testowalimy, nie mia przedniej szyby, co stanowio spory problem przy dynamicznym pokonywaniu gbszego bota. atwiej jednak byo przetrze gogle, ni w identycznej sytuacji dojrze cokolwiek przez pozbawion wycieraczki szyb Polarisa. Miejsca we wntrzu byo do dla dwch osb, a to dobrze, bo nie ma nic bardziej upodlajcego ni bezradno duego mczyzny we wntrzu maego pojazdu.

Silnik: 1-cylindrowy, 4-suwowy Pojemno: 686 cc Masa (bez pynw): 510 kg Obcienie tylnej platformy: 181 kg Masa przyczepy: 550 kg
Silnik po odpaleniu sprawi wraenie poczciwca, nie nakrca emocji, ale napdza t miniciarwk dzielnie i z przekonaniem. Miaem to szczcie, e zaczem jazd od Rhino i przekonaem si do niego jeszcze przed skosztowaniem Polarisa. Wyobraziem sobie, e jestem logistykiem pola walki i dowo plutonom zaopatrzenie. Staraem si wic jedzi bardzo szybko. A z ciekawostek... ten wzek dostawczy ma, co bardzo wane w terenie, mniejszy od Polarisa promie skrtu, a take wiksze przewity. I dojedzie wszdzie.

Wracaj jednolady! Ocieplenie klimatu, tok na ulicach miast i wci ywa w narodzie kawaleryjska fantazja sprzyjaj nowej fali motoryzacyjnej.
sto grupy na jedn wypraw lub na ca ich seri. Niezwykle liczne s stowarzyszenia czce ludzi wedug rnorakich kryteriw. W tym sezonie do boju rusza husaria. Wojskowe Stowarzyszenie Motocyklowe Husarz zawizane zostao przez grup wojskowych entuzjastw turystyki motocyklowej: pk. Jarosawa Kraszewskiego, a ponadto

Husaria szos

JAROSAW WINIEWSKI

najwikszym skrcie historia najnowsza wyglda nastpujco: Po epoce zezetek i emzetek pogoda dla jednoladw si skoczya, bo kto wwczas nie mia czterech kek, ten nie mia nic. Kilkanacie lat temu na szosach rozleg si paraliujcy ryk wysokoobrotowych potworw, motocykli dla zuchwaych i nie zawsze rozsdnych. Dzi przeywamy odrodzenie jednoladw, na wszystkich poziomach. Przestrze midzy sabosilnymi skuterami o pojemnociach 50 cc, a tymi majcymi litr pojemnoci wypenia pena gama motocykli i skuterw sucych zarwno do jazdy w terenie, po miecie, jak i do dalekosinej turystyki. Bo motocyklem, co udowodniono, mona objecha wiat dookoa. Motocyklici s zazwyczaj istotami stadnymi, co zreszt czsto wida i sycha. Sezon otwiera zlot kilku tysicy ludzi i maszyn, a potem dobieraj si klanami: osobno harleyowcy, osobno mionicy starych motocykli i motocykli cikich, osobno turyci, ktrzy tworz cz-

WOJSKOWE STOWARZYSZENIE MOTOCYKLOWE HUSARZ zawizane zostao przez grup wojskowych entuzjastw turystyki motocyklowej, takich jak Jarosaw Ciciara.

podpukownikw Jarosawa Winiewskiego, Jerzego Dbrowskiego, Arniego Jzefiaka, Jarosawa Ciciar, Tomasza Cikiego i Piotra Niekraszewicza, reprezentujcych wojskowe instytucje centralne. Dobr nazwy znakomity, bo husaria zapisaa pikne karty historii, a ponadto nazwa ta budzi skojarzenia z si przebicia, a zarazem uskrzydleniem... Jakie husaria ma zamiary? W oficjalnym statucie zapisano bardzo szczytne cele, wrd ktrych znajduje si m.in.: rozwijanie turystyki i sportu motocyklowego w rodowisku wojskowym, promowanie obronnoci i patriotyzmu, wsppraca zarwno z modzie, jak i organizacjami kombatanckimi, a przede wszystkim organizowanie rajdw, w tym prowadzonych szlakami chway i ora Wojska Polskiego. Czonkom stowarzyszenia ma ono zapewni moliwoci podnoszenia kwalifikacji zwizanych z kultur jazdy na motocyklu. Z konkretnych, ambitnych przedsiwzi planuj udzia w oficjalnym rozpoczciu i zakoczeniu sezonu motocyklowego w Warszawie i Czstochowie, wspieranie Wielkiej Orkiestry witecznej Pomocy, udzia w akcji wity Mikoaj, zorganizowanie rajdu do Mirosawca i uczczenie pamici polegych lotnikw w katastrofie Casy 019, udzia w Rajdzie Katyskim i zorganizowanie oglnopolskiego zlotu walnego zgromadzenia czonkw WSM Husarz. (PB)

nr 24/2008

Polska Zbrojna 41

AAAAAAA PO SUBIE AAAAAAAA


K S I K A F I L M

ZROZUMIE TROJ

Paryski zachd soca

rytyjski historyk przedstawia losy upadku Troi z zastrzeeniem, e wiele faktw nadal trzeba odkry. Legenda wojny trojaskiej przetrwaa tysiclecia i do dzi rozpala emocje gwnie historykw, ktrzy stara-

j si dotrze do prawdy. Nie wszystko wiadomo wtpliwoci s nawet w sprawach podstawowych, jak data czy znaczenie upadku miasta w wcze-

snym wiecie. Wiedz z rnych rde zebra i poczy brytyjski historyk Rodney Castleden. Swoje przemylenia na temat Troi opar na rdach historycznych oraz poematach. Co istotne, autor nie odrzuca a priori literatury piknej jako bezwartociowej. Iliada i kilka pomniejszych zachowanych dzie s dla niego cenn wskazwk. Zalet Wojny trojaskiej jest naukowe podejcie autora. Castleden prawie cakowicie odci si od mitologii i skupi na faktach nawet jeli s dwuznaczne. Wszystkie niejasnoci autor zaznacza, i cho wyranie promuje jedn wersj jako najbardziej prawdopodobn, to czyni to subtelnie. Na podstawie dostpnych danych archeologicznych opisuje siedem etapw rozwoju Troi.

Czytelnik ma szans pozna miasto przed zagad jego usytuowanie, wielko, umocnienia obronne. Opisujc kady z elementw historii miasta, Castleden przemyca wiele ciekawych szczegw, dziki ktrym lektura jest przyjemniejsza. Trzeba jednak uprzedzi, e Wojna trojaska nie jest ksik atw w lekturze. Wobec nagromadzenia faktw z powodzeniem mogaby suy za licealny czy akademicki podrcznik. Jednak jeeli chcemy pozna kompleksow histori Troi, to ksika Castledena nadaje si do tego wietnie. (kub) Rodney Castleden, Wojna trojaska, Dom Wydawniczy Bellona SA, Warszawa 2008 r.

www.1939.pl

MIONIKW HISTORII i militariw zapewne zainteresuje obszerna, kompetentnie prowadzona strona powicona pierwszemu miesicowi II wojny wiatowej i nazwana Kampania Wrzeniowa, www.1939.pl. Strona funkcjonuje w sieci ju ponad dziesi lat, zdya wic wyrobi sobie pewn mark wrd najwikszych entuzjastw historii polskiej wojskowoci. Znajdziemy tu bogate, zrnicowane materiay dotyczce polskiego wrzenia, wrd nich m.in. dotyczce przebiegu wydarze podczas kampanii, wyposa-

AUKCJA BRONI!

enia armii polskiej, Wehrmachtu i Armii Czerwonej w 1939 r.; prezentujce organizacj wojsk polskich i niemieckich, a wreszcie obszerne opracowania omawiajce przebieg bitew rozegranych podczas kampanii. (mks)

awizujce do filmw Woodyego Allena i Richarda Linklatera Dwa dni w Paryu to szczera w wymowie tragikomedia o trudnej sztuce bycia razem. Dobre kino, pozostawiajce uczucie lekkiego niedosytu. Oto dwoje nietypowych, neurotycznych bohaterw i due miasto w tle. adnej wartkiej akcji, adnych banaw. To filmy budowane na rysunku postaci i dialogach. Jeeli rozmowy bd sabe, a bohaterowie niewiarygodni, z filmu nie zostanie nic. Bohaterami autorskiego dziea Delpy s wic Francuzka Marion (w tej roli reyserka) i Amerykanin Jack (przekonujcy Goldberg). Po dwch latach zwizku przeywaj kryzys. Podczas podry po Europie przyjedaj do Parya, by spotka si z rodzicami dziewczyny. Zgodnie z teori maego wiata na kadym rogu spotykaj ktrego z licznych byych chopakw Marion. Tytuowe dwa dni uwiadomi bohaterom, jak mao si znaj i ile kompromisw ich czeka, jeli zdecyduj si na utrzymanie zwizku. Osi komedii jest zderzenie hipochondrycznego, nieznajcego francuskiego Jacka z Paryem, ktry u Delpy jest miastem dziwactw, wynaturze i braku subtelnoci. Kapitalne dialogi i dowcipy przeplatane s tanimi, pozbawionymi smaku odzywkami, a przesadzona seksualna otoczka osabia film i w jakiej czci odbiera mu urok. (Mim) Dwa dni w Paryu, Francja, Niemcy, 2007 r., re. Julie Delpy, scenariusz Julie Delpy, wyst. Julie Delpy, Adam Goldberg. Czas trwania: 96 min.

Przedmioty aukcji: bro: karabiny, sztucery, strzelby, drylingi, kniejwki, ekspresy, pistolety, rewolwery, bro pneumatyczna, bro bez zezwole, bro biaa; amunicja, optyka wojskowa i myliwska; trofea owieckie, medale i ordery, odznaczenia, ubiory oraz stroje owieckie i wojskowe; inne akcesoria i gadety o tematyce wojskowej i myliwskiej, grafika, pocztwki, literatura. ZGO SI DO NAS TWOJE PRZEDMIOTY ZOSTAN SPRZEDANE NA PUBLICZNEJ AUKCJI, A TY UZYSKASZ NAJLEPSZ CEN!!!

Bezpatna wycena przedmiotw, fachowa, profesjonalna prezentacja okazw to szansa na dotarcie do waciwych zainteresowanych nabywcw! Pena informacja na stronie: www.nat.com.pl Zaproszenie do sprzeday: dyr. Jacek Kowalski, tel. (0-22) 335 15 55/58/64, 0 601 303 104. Termin aukcji: 28.09.2008, start godz. 10.00 Pokaz przedmiotw aukcyjnych w dn. 26.27.09. w godz. 1018 Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, Aleje Jerozolimskie 3

42 Polska Zbrojna

Katalog ze zdjciami ok. 2 tygodni przed aukcj, zarwno w internecie, jak i w formie druku.

nr 24/2008

ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SUBIE HISTORIA MILITARIA WIAT PRASA KULISY TO I OWO

W obliczu zbliajcej si hitlerowskiej agresji zaczeli zgasza si chtni do samobjczych misji w celu zadania wrogowi jak najwikszych strat. Na zdjciu: plakat z 1939 r.

Misja: mier
DAMIAN MARKOWSKI

onierze gincy w samobjczej misji kojarz si nam zazwyczaj z japoskimi kamikadze. Tymczasem w przeddzie agresji hitlerowskich Niemiec do wykonania podobnych zada zgosiy si tysice Polakw.
etnie miesice 1939 r. upyway w Polsce pod znakiem gorczkowych przygotowa do zbliajcej si wojny. Dokonano zakupw sprztu, zacignito poyczki wojenne. Prasa i radio wzyway do dobrowolnego zgaszania si do wojska i skadania datkw na rzecz obrony kraju. Zgodnie z propagandowym hasem, kady mczyzna i kada kobieta mieli by onierzami. rym ofiarowywa si zgin samobjczo za ojczyzn. Bya to pierwsza taka oferta. Wkrtce miao ich by znacznie wicej. List mata Chojeckiego nie zosta podany do publicznej wiadomoci. Sprawa odya kilka miesicy przed wybuchem wojny. Na amach Ilustrowanego Kuriera Warszawskiego z 6 maja 1939 r. trzej modzi warszawiacy zdecydowani powici ycie dla ratowania kraju zachcali, aby zgasza si do samobjczych misji w celu zadania wrogowi jak najwikszych strat. Autorzy apelu: Wadysaw Boyczko oraz Edward i Leon Lustostascy wzywali do powicenia ycia w ataku samobjczym, poniewa dziki temu zostanie uratowanych wielu innych onierzy. Efekty wystpienia przekroczyy wszelkie oczekiwania: w cigu kilku tygodni zgosio si 4700 ochotnikw i 150 ochotniczek. Wicej ni 3 tys. nazwisk zachowao si do dzi w aktach uratowanych przed zniszczeniem. Wrd kandydatw nie brakowao mczyzn onatych i majcych rodziny. Motywy zgosze byy rozmaite: patriotyzm, zapa, a czsto i problemy osobiste. Niektre osoby kalekie i oszpecone fizycznie, ktre nie mogy odbywa suby w zwyczajnych jednostkach, zgaszay si, aby w ten sposb przysuy si ojczynie.

Samobjcy na yczenie
Zanim jednak przygotowania weszy w szczytow faz, miao miejsce zdarzenie, ktre poruszyo polskie dowdztwo. Ju w maju 1937 r. mat rezerwy Stanisaw Chojecki napisa do marszaka Edwarda Rydza-migego list, w ktnr 24/2008

Morze, nasze morze


W Dowdztwie Marynarki Wojennej powitali nas bardzo serdecznie. Tak jak wszystkich, ktrzy zgosili si tego Polska Zbrojna 43

ARCHIWUM

HISTORIA II WOJNA WIATOWA

ywe torpedy

omys samobjczych atakw wykonanych za pomoc torpedy sterowanej przez czowieka znalaz zastosowanie jeszcze pod koniec I wojny wiatowej. 1 listopada 1918 r. woska ywa torpeda Mignatte uderzya w austro-wgierski pancernik Viribus Unitis (na zdjciu) i ciko go uszkodzia. Pilot przey, cho by gotowy na mier. Podczas II wojny wiatowej ywe torpedy stosoway siy zbrojne Japonii, Niemiec, Woch i Wielkiej Brytanii. Nie wszystkie ataki polegay na kierowaniu torpedy do samego celu, czsto nurkowie podpywali do kadubw okrtw, prbujc przyczepi do nich miny zegarowe. Z racji ogromnego ryzyka, byy to praktycznie misje samobjcze.

N I E M IE CCY
W CZASIE LDOWANIA ALIANTW W NORMANDII OFIAR NIEMIECKIEJ YWEJ TORPEDY NEBER PAD KROWNIK ORP DRAGON. 8 lipca 1944 r. o godzinie 5.40 polski okrt zosta trafiony w lew burt i ciko uszko-

KAMIKADZE
rakietowego V-1. Pilot samobjca zaczyna lot podczepiony pod kadubem bombowca He111, aby w pewnej odlegoci od celu odczepi si od samolotu nosiciela, wczy napd rakietowy i samodzielnie nakierowa pocisk na cel.

dzony. Zgino 37 czonkw zaogi, a Dragon (na zdjciu) jako niezdatny do suby zosta osadzony na dnie w charakterze falochronu sztucznego portu inwazyjnego. Hitlerowscy naukowcy skonstruowali rwnie zaogow wersj pocisku

dnia w Gdyni. A sporo nas byo. Jaki polskiej produkcji. Pilot torpedy mg oficer przemawia i zapewnia, e w od- si uratowa, w ostatniej chwili opuszpowiednim momencie zostaniemy we- czajc kabin. Szkolenie specjalistyczzwani. Opowiada te o samej torpedzie, ne dla ochotnikw miao rozpocz si jej budowie, uprzedza12 padziernika i trwa Nie doszo do jc jednoczenie, e dwa miesice. gdy kto raz do niej wykorzystania ywych Rozwaano rwnie wejdzie, to dla niego przeprowadzenie atakw na torped w wojnie odwrotu ju nie ma nieprzyjacielskie okrty [...]. Tylko nie chcieli morskiej. Podczas star wojenne przy uyciu motonam jej pokaza. Kazawypenionych mateldowych natomiast rwek li wraca do domu riaami wybuchowymi. i czeka na wezwanie Dlaczego dowdztwo Masamobjcze ataki wspomina ochotnik rynarki Wojennej byo zdeonierzy ochotnikw cydowane sign po tak Jan Szumiata. Zgodnie z jego pradykalne rodki walki jak nie naleay do niejsz relacj, torpeda ataki samobjcze? Ot rzadkoci miaa ksztat kajaka, Kriegsmarine miaa kilkaza po wejciu do oszklonej kabiny krotn przewag nad niewielk polsk przypominajcej kabin myliwca, pi- flot i losy wojny na morzu zdaway si lot nie mg ju wyj na zewntrz. In- by przesdzone. Czy mogy je odmieny ochotnik, Marian Kamiski z Pozna- ni sterowane przez ludzi torpedy? Wynia, wspomina, jak w lipcu 1939 r. otrzy- daje si to mao prawdopodobne. ma formularz z tekstem przysigi na Mniejsze zo wierno Rzeczypospolitej (podpisa go wraz z ojcem, gdy sam by niepenoKampania wrzeniowa zweryfikowaletni). W sierpniu zosta wezwany do a plany uycia ywych torped przez Gdyni na badania lekarskie i kurs in- Wojsko Polskie. Nie doszo do ich wystruktaowy. W kursie uczestniczyo 83 korzystania w wojnie morskiej. Podczas mczyzn, instruktorem okaza si ma- star ldowych natomiast samobjcze jor wojsk ldowych. Kursantom poka- ataki onierzy ochotnikw nie naleazano film o sterowanych torpedach. y do rzadkoci. Aktom tym przywieZdaniem Kamiskiego pociski te mia- ca jeden cel: zada wrogowi jak najy 8 m dugoci i wayy 420 kg. We- wiksze straty moliwie najmniejszym dug sw instruktora, trzy z szesnastu kosztem. Dochodzio do sytuacji, w ktprzedstawionych na filmie torped byy rych grupki onierzy zgaszay si do 44 Polska Zbrojna

samobjczych dziaa opniajcych, aby umoliwi reszcie jednostki wyrwanie si z okrenia czy zajcie lepszych pozycji obronnych. 7 wrzenia 1939 r. 11 Karpacka Dywizja Piechoty naciskana przez silniejsze oddziay niemieckie otrzymaa rozkaz wycofania si znad rzeki Wisoka i odejcia na lini Sanu. Grzysty teren nie sprzyja szybkiemu manewrowi odwrotowemu, a czas dziaa na niekorzy obrocw z kad godzin zwikszaa si groba odcicia. Jedyny ocalay most w okolicy wsi Koaczyce by nadal w polskich rkach. Kiedy onierze WP rozpoczli opuszczanie stanowisk na wschodnim brzegu, plutonowy Wadysaw Jasiewicz z plutonu pionierw 49 Puku Piechoty zaoy na mocie adunki wybuchowe i pozosta na miejscu, pilnujc, by saperzy wroga nie mogli ich rozbroi. W chwili, gdy niemiecka kolumna wkroczya na most, nastpi ogromny wybuch. Jasiewicz zgin razem z Niemcami. Zniszczenie mostu pozwolio 11 KDP unikn okrenia i wzi udzia w dalszych walkach na Pogrzu Karpackim. Podobnych sytuacji byo wicej. O wikszoci z nich by moe nigdy si nie dowiemy, poniewa ich uczestnicy histori o swoim bohaterstwie zabrali po samobjczym ataku do grobu. Powicajc wasne ycie, uratowali wiele innych.
Napisz do autora: polska-zbrojna@ redakcjawojskowa.pl

nr 24/2008

ARCHIWUM (2)

ZAPIS FORUM ZAPIS FORUM NA NA CELOWNIKU CELOWNIKU WOJSKO WOJSKO PORADY KULISY PORADY PO SUBIE PO SUBIE HISTORIAHISTORIA MILITARIAMILITARIA WIAT PRASA PRASA KULISY WIAT TO TO II OWO OWO

| |

| |

| |

| |

||

| |

||

||

||

||

| |

Panu generaowi broni w st. spocz. prof. dr. in. Tadeuszowi JEMIOO wyrazy gbokiego wspczucia i alu z powodu mierci skadaj: Rada, Komenda, koledzy oraz studenci Wydziau Strategiczno-Obronnego Akademii Obrony Narodowej. Wyrazy szczerego wspczucia i alu st. chor. Krzysztofowi KUTA z powodu mierci skadaj onierze zawodowi i pracownicy wojska Pionu Ochrony Informacji Niejawnych Dowdztwa Si Powietrznych. Wyrazy szczerego wspczucia z powodu mierci OJCA Pani Magorzacie UNIEWSKIEJ skadaj: dyrektor oraz kadra i pracownicy Departamentu Wychowania i Promocji Obronnoci MON. MATKI BRATA

Panu mjr. Zbigniewowi PULITOWI wyrazy szczerego wspczucia oraz gbokiego alu z powodu mierci skadaj: kadra i pracownicy Wojskowej Komendy Uzupenie w aganiu. Naszemu koledze st. chor. Maciejowi UCZAKOWI oraz JEGO RODZINIE wyrazy alu i wspczucia z powodu mierci skadaj: komendant, kadra i pracownicy Oddziau andarmerii Wojskowej w Gdyni. Mjr. Januszowi KAZIMIERCZAKOWI wyrazy gbokiego alu i wspczucia z powodu mierci skadaj: koledzy i koleanki z Oddziau Wychowawczego oraz kadra i pracownicy wojska Komendy Gwnej andarmerii Wojskowej. OJCA OJCA OJCA

Panu pk. rez. Bogusawowi LETKIEWICZOWI wyrazy gbokiego wspczucia i alu z powodu mierci skadaj: dowdca, kadra, onierze i pracownicy wojska 3 Batalionu Zabezpieczenia Dowdztwa Wojsk Ldowych. ONY

Skadamy szczere i serdeczne podzikowania Wszystkim, ktrzy uczestniczyli w ostatniej drodze naszego ukochanego ma i tatusia p. Majora Krzysztofa LEGZY Szczeglne podzikowania skadamy Komendantowi, kadrze i pracownikom Centrum Szkolenia Wojsk Ldowych w Poznaniu za organizacj i wzruszajc uroczysto pogrzebow oraz okazane wsparcie i yczliwo w trudnych dla nas chwilach. ONA wraz z CRK i SYNEM

rodzi si 14 listopada 1915 r. w Orzechwce k. Brzozowa. W 1936 r. ukoczy Szko Podoficerw Lotnictwa dla Maoletnich w Bydgoszczy. Nastpnie w Centrum Wyszkolenia Oficerw Lotnictwa przeszed kurs pilotau i dosta przydzia liniowy do eskadry treningowej 1 Puku Lotniczego w Warszawie. W maju 1937 r. skierowano go na Kurs Wyszego Pilotau w Grudzidzu, a pniej przeniesiono do 113 Eskadry Myliwskiej 1 Puku Lotniczego. We wrzeniu 1939 r. walczy w skadzie Brygady Pocigowej. Nastpnie przez Rumuni przedosta si do Francji. Podczas wojny niemiecko-francuskiej walczy w kluczu frontowym Groupe de Chasse III/6. dowodzonym przez por. pil. Wadysawa Baraskiego. Po upadku Francji, na samolocie Dewoitine 520, polecia do Algieru. Przez Gibraltar dotar 17 lipca 1940 r. do Wielkiej Brytanii. We wrzeniu 1940 r. rozpocz szkolenie na samolotach brytyjskich, a 25 kwietnia 1941 r. otrzyma przydzia do 315 Dywizjonu Myliwskiego Dbliskiego. Po kursie instruktorw pilotau w 1944 r. pracowa w dowdztwie 133 Skrzyda. 3 lipca 1945 r. zosta dowdc 316 Dywizjonu Myliwskiego Warszawskiego i dowodzi nim do 10 wrzenia 1945 r., a pniej peni obowizki adiutanta dowdcy skrzyda. Wykona 129 lotw bojowych, podczas walk powietrznych zestrzeli sze samolotw niemieckich, uzyskujc tytu asa lotnictwa myliwskiego. W grudniu 1948 r. zwolni si ze suby wojskowej i zamieszka wWielkiej Brytanii. W 2004 r. opublikowa Wspomnienia wojenne. By odznaczony Srebrnym Krzyem Orderu Wojennego Virtuti Militari, czterokrotnie Krzyem Walecznych oraz innymi odznaczeniami, m.in. Distinguished Flying Cross. Zmar 26 maja 2008 r.

Ppk pil. Micha CWYNAR

nr 24/2008

Polska Zbrojna 45

MILITARIA AAAAAAA AAAAAAAA Leopard w subie


GRECJA. 25 Brygada Pancerna otrzymaa jako pierwsza w armii greckiej nowe czogi Leopard 2A6 HEL. Podczas ich przejcia w Xanthi przedstwiciel producenta, niemieckiej firmy Krauss-Maffei Wegmann, podkrela, e Grecja otrzymaa najnowsz wersj pojazdu. Po raz pierwszy publicznie Leopard 2A6 HEL Grecy mogli zobaczy 25 marca 2008 r. w Atenach, podczas parady wojskowej z okazji wita narodowego. W ramach kontraktu wartoci 1,7 mld euro Ateny zamwiy 170 czogw, a take wozy zabezpieczenia technicznego, mosty towarzyszce oraz symulatory do nauki jazdy i strzela. (w)

NOW Y SYSTEM
WOCHY. W minionym miesicu wojska ldowe przeprowadziy dwa udane prbne strzelania produkowanymi przez MBDA rakietami Aster 30 z wyrzutni naziemnych. Wyposaony w nie system SAMP/T ma zapewni jednostkom ldowym zdolno zwalczania samolotw, migowcw i maszyn bezzaogowych, jak rwnie pociskw manewrujcych i rakiet balistycznych bliskiego zasigu, do 600 km. Wochy zamwiy pi sztuk SAMP/T, a Francja dwa razy wicej. Przy czym w tym drugim kraju ma on by w wyposaeniu zarwno wojsk ldowych, jak i si powietrznych. Majce zasig do 120 km rakiety Aster 30 wystrzeliwane s z wertykalnych wyrzutni (z omioma pociskami) na ciarwkach. W amii francuskiej platform SAMP/T jest Renault TRM 10000, za we woskiej Astra/Iveco. (ted)

MO LITWY

WYMIANA OKRTW
LITWA. 1 czerwca do bazy w Kajpedzie wpyn nowy okrt patrolowy P11. Dwa dni wczeniej w porcie duskiej marynarki wojennej Korsor podniesiono na nim litewsk bander. W kwietniu ubiegego roku Litwa i Dania podpisay kontrakt na budow dwch wielozadaniowych jednostek patrolowych klasy Flyvefisken lub te Standard Flex 300. Umoliwia on rozszerzenie zamwienia o jeden okrt. Nowe patrolowce kupiono z zamiarem zastpienia dzi sucych we flocie litewskiej posowieckich fregat Aukstaitis i Zemaitis. (ww)

Wybrali kruka
HOLANDIA. Kalifornijska firma Aero Vironment Inc. podaa, e podpisaa z agencj uzbrojenia holenderskiego resortu obrony kontrakt na dostaw maych bezzaogowych aparatw latajcych RQ-11B Raven (kruk). Warto umowy wyniosa 7,7 mln dolarw. Typowy zestaw systemu Raven skada si z trzech aparatw latajcych, naziemnej stacji kontroli, terminalu wideo oraz wyposaenia do serwisowania. Startujcy z rki kruk way okoo dwch kilogramw. (wrt)

Premiera tygodnia
USA. BAE Systems zmontowaa prototyp samobienego systemu artyleryjskiego (Non-Line Of Sight Cannon) z dziaem 155 mm/38. Powsta on w ramach programu Future Combat Systems. NLOS-C jest w peni automatycznym systemem, co pozwolio zredukowa jego zaog do dwch osb. Publicznie ma by zaprezentowany 11 czerwca w Waszyngtonie. NLOS-C jest pierwszym z omiu zaogowych pojazdw planowanych w ramach FCS. W sumie ma powsta osiem jego prototypw w dwch konfiguracjach. Pierwsze pi egzemplarzy ma by przekazane do testw do grudnia, a pozostae trzy na pocztku 2009 r. (wr)

46 Polska Zbrojna

US DOD

nr 24/2008

MBDA

ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SUBIE HISTORIA MILITARIA WIAT PRASA KULISY TO I OWO

Cech charakterystyczn nowych okrtw byo zastosowanie przy ich budowie technologii stealth

OKRT WIDMO
TOMASZ GOS

Szwedzkie korwety typu Visby to jedne z niewielu okrtw na wiecie, ktre w penym stopniu wykorzystuj technologi stealth. Bardzo niska wykrywalno oraz wszechstronne uzbrojenie pozwalaj tym jednostkom dziaa niezwykle efektywne na wspczesnym polu walki.
Prace nad szwedzkimi korwetami nowej generacji rozpoczy si w 1993 r. Nowe okrty miay zastpi kutry rakietowe typu Hugin i Norrkping. Projekt oparto na dowiadczeniach wyniesionych z eksploatacji eksperymentalnej jednostki Smyge, ktr zwodowano w 1991 r. Cech charakterystyczn nowych okrtw byo zastosowanie przy ich budowie technologii stealth, ktra powoduje zmniejszenie moliwoci wykrycia jednostki znanymi metodami obserwacji: poczwszy od ludzkiego wzroku, a na metodach technicznych skoczywszy. Pocztkowo zamierzano zbudowa okoo 20 okrtw w dwch podstawowych wersjach: okrtw przeciwminowych z moliwoci zwalczania okrtw podwodnych (ZOP) i okrtw do zwalczania si nawodnych. Z powodu ogranicze budetowych liczb budowanych jednostek znacznie ograniczono. Do 2008 r. powstao pi okrtw tego typu: cztery w wersji przeciwminowej i ZOP oraz jeden przeznaczony do zwalczania si nawodnych. cjalnym lakierem pochaniajcym pro- szwedzkie jednostki s lejsze mniej mieniowanie elektromagnetyczne. Bur- wicej o poow. ty s gadkie, nie ma rwnie adnych Cichy napastnik barierek ochronnych. Radary, dotychczas umieszczane na masztach, znajduj si Haas wytwarzany przez maszyneri wewntrz nadbudwki na teleskopowych okrtu zosta ograniczony do minimum wysignikach. We wntrzu kaduba scho- przez zastosowanie cichego napdu struwane s take systemy uzbrojenia. Ar- gowodnego oraz dziki specjalnym wymaty dziobowe i dziaka maego kalibru kadzinom i tumikom redukujcym szum ukryto w obudowanych wieach, za ko- pracy silnikw i innych urzdze. Zadbatwice oraz elementy wyposaenia, ktre no te o redukcj ladu termicznego. Okrt musz znajdowa si na zewntrz (np. wyposaony zosta bowiem w system tratwy, szalupy i koa schadzania spalin. Ich ratunkowe), s staran- Burty okrtu s gadkie. temperatur obniono nie osonite. Kadub Nie ma rwnie adnych z prawie 500 st. C do 60 oraz nadbudwki wy80 st. Natomiast same barierek ochronnych. konane zostay z buwyloty ukadu wydedulca zwanego CFRP chowego umieszczono Radary znajduj si (Carbon Fibre Reinna rufie tu nad poforced Plastic). Skada wewntrz nadbudwki wierzchni wody. Dosi on z laminowanych datkowo niektre elena teleskopowych ywic winyloestrw menty konstrukcyjne oraz polichlorku winykaduba pokryto matewysignikach lu zawierajcego wkriaami i farbami izoluna wglowe. Taki skad materiau daje jcymi. Aby ograniczy haas wydostajdu wytrzymao i sztywno, dobr cy si z maszynowni, wszystkie jej eleodporno na uszkodzenia, niski poziom menty znajduj si na specjalnych wyciwytwarzania zakce magnetycznych szajcych wykadzinach i tumikach. oraz sab wykrywalno przez radaSzwedzkie okrty wyposaono take ry. Wan cech tego budulca jest ma- w system monitoringu, poprzez ktry a waga, dziki ktrej korwety typu sprawdzany jest poziom wibracji poszczeVisby cechuje wysoka prdko i duy glnych elementw konstrukcji. Chodzi zasig. W porwnaniu z konstrukcja- o to, by wytwarzany wibracjami haas by mi stalowymi tej samej klasy okrtw przez cay czas na odpowiednio niskim Polska Zbrojna 47

Przechytrzy radar
Sylwetk jednostki zaprojektowano tak, by rozproszy maksymalnie wizk radarow i osabi w ten sposb echo umoliwiajce wykrycie okrtu. Dlatego wszystkie nadbudwki s odchylone od pionu o blisko 10 st. Pokryte s spenr 24/2008

NAVAL TECHNOLOGY

AAAAAAA NANOTECHNOLOGIA MILITARIA AAAAAAAA


poziomie. System monitoringu skada si z czujnikw drga mechanicznych, ktre rozmieszczone s na caym okrcie. Uzbrojenie przeciwlotnicze korwet typu Visby stanowi jedynie armata Bofors kal. 57 mm. Umieszczono j na dziobie jednostki w specjalnie zaprojektowanej obudowie, ktra spenia wymogi technologii stealth. Obudowa zostaa wykonana w taki sposb, by tworzy cao ze struktur okrtu. Lufa armaty jest schowana we wntrzu obudowy, tak e nie wystaje poza jej obrys. Mona j zobaczy z zewntrz tylko przez kilka sekund w momencie oddawania strzau. Armata zainstalowana na szwedzkich korwetach wyposaona jest take w system pomiaru prdkoci wylotowej pociskw. Wyniki pomiarw przekazywane s do komputera, ktry przeprowadza analiz balistyki pocisku i wyznacza punkt spotkania z celem. System adowania dziaa jest cakowicie zautomatyzowany. Przeadowywanie odbywa si z magazynu, ktry liczy 120 gotowych do strzau naboi. Szybkostrzelno armaty wynosi 220 strzaw na minut. Na jednostkach typu Visby s te systemy zwalczania okrtw nawodnych. Jego gwny element to rakiety RBS-15 Mk 2. czny zapas przenoszonych pociskw wynosi osiem sztuk.

NANOREW
ROBERT CZULDA

Zmora podwodniakw
Jednak jednym z podstawowych zada szwedzkich korwet typu Visby jest zwalczanie okrtw podwodnych. W tym celu jednostki wyposaone zostay w torpedy RSwN (Royal Swedish Navy) model Tp 45, ktre wystrzeliwane s z czterech wyrzutni kal. 400 mm. Wyrzutnie torpedowe umieszczono po dwie na lewej i prawej burcie. Natomiast dwie wielozadaniowe wyrzutnie, typu Alecto kal. 127 mm znajduj si na dziobie, przed armat Bofors kal. 57 mm. Podobnie jak inne wyrzutnie schowano je w kadubie i osonito specjalnymi pokrywami. Przeznaczone s do wystrzeliwania rakietowych bomb gbinowych, dziki ktrym jednostki typu Visby mog niszczy wrogie okrty z odlegoci nawet 6 km. Wyrzutnie te mog take wystrzeliwa antytorpedy, ktre niszcz torpedy atakujce okrt. Dodatkow funkcj wyrzutni Alecto jest moliwo wystrzeliwania puapek termicznych, ktre maj chroni jednostk przed nadlatujcymi pociskami przeciwokrtowymi, adunkw owietlajcych, paw radiohydroakustycznych i amunicji wykorzystywanej przeciwko celom znajdujcym si na ldzie.
Napisz do autora: tomasz.gos@redakcjawojskowa.pl

Robot wielkoci owada przekazujcy pilotowi obraz w czasie rzeczywistym, mikroskopijny robot szpieg umieszczony w gace ocznej wrogiego oficera i rejestrujcy wszystko to, co ten widzi, oraz mundur zmieniajcy kolor wraz ze zmian otoczenia onierza to wszystko moe zapewni wojsku nanotechnologia.
adania z zakresu nanotechnologii rozpoczto pod koniec lat 50. ubiegego wieku i od pocztku wizay si one z armi. Ju w latach 80. Departament Obrony USA rozpocz prace nad tworzeniem obiektw o rozmiarze mniejszym ni mikrometr. W 1996 r. Amerykanie uznali wiedz z zakresu nanotechnologii za jeden z szeciu najwaniejszych aspektw nauki zwizanych z bezpieczestwem narodowym. Wszystkie rodzaje si zbrojnych rozpoczy wasne badania naukowe. Nie inaczej jest w Europie czy Japonii. Wraz z intensyfikacj bada wzrosy przeznaczane na ten cel nakady finansowe. O ile w 2000 r. w Stanach Zjednoczonych wydatki na nanotechnologi wyniosy 270 mln dol., o tyle w 2004 r. zainwestowano w niej ju 849 mln. Prym wiedzie amerykaski Institute for Soldier Nanotechnologies, ktry prowadzi szereg bada, w tym prace nad nowymi kombinezonami niewidzialnymi w podczerwieni, wytrzymaymi na ostrza i zapewniajcymi ochron przed broni chemiczn i biologiczn, a take wysokimi temperaturami. ISN prowadzi rwnie intensywne badania nad zmniejszeniem wagi wyposaenia onierzy oraz leczeniem obrae w czasie rzeczywistym.

LEKKO I WYTRZYMAO
Przykadw moliwego wykorzystania nanotechnologii jest wiele walka z nowotworami, miniaturyzacja maszyn, zwikszanie mocy obliczeniowej komputerw, tworzenie materiaw o niezwykych waciwociach. Nanotechnologia umoliwi miniaturyzacj wielu urzdze elektronicznych i optoelektronicznych, zmniejszajc przy tym ich ciar tumaczy dr Zbigniew Szamel z Politechniki dzkiej. Rozwj nanotechnologii moe otworzy drog do budowy wikszych konstrukcji, takich jak niezalenie dziaajce roboty. Zbudowany z bardzo wytrzymaych i lekkich materiaw robot, wynr 24/2008

48 Polska Zbrojna

ZAPIS FORUM ZAPIS FORUM NA NA CELOWNIKU CELOWNIKU WOJSKO WOJSKO PORADY KULISY PORADY PO SUBIE PO SUBIE HISTORIAHISTORIA MILITARIA MILITARIA WIAT PRASA PRASA KULISY WIAT TO I OWO

| |

| |

| |

| |

||

| |

||

| |

||

||

Wielka maa nauka


DARPA (2), GEORGIA TECH

WOLUCJA
posaony w potny i wyrafinowany system komputerowy, bdzie istotnym wsparciem walczcych si. Ju teraz prowadzi si zaawansowane badania nad budow odpalanego z powietrza maego samodzielnego robota (np. wielkoci owada) zdolnego przekazywa pilotowi samolotu obraz w czasie rzeczywistym. Nanotechnologia to jednak nie tylko lekko, ale rwnie nieosigalna wspczenie wytrzymao. Due nadzieje wie si z tak zwanymi nanorurkami wglowymi, ze wzgldu na to, e wizania atomw s w nich silniejsze ni w diamencie. Daoby to moliwo budowania mocnych pancerzy czogw, samolotw czy okrtw podwodnych, ktre mogyby schodzi na duo wiksz gboko ni teraz. Umoliwioby to take budow bardzo lekkich broni, bez uycia materiaw wykrywanych przez detektory.

Siy zbrojne, ktre nie bd wykorzystywa moliwoci nanotechnologii, pozostan w tyle.

anotechnologia dotyczy tworzenia wszelkiego rodzaju struktur o rozmiarach nanometrycznych. Sam termin pochodzi od sowa nanometr, oznaczajcego miliardow cz metra (1 nm = 10-9 m). Nanotechnologia zajmuje si obiektami wielkoci od 0.1 nm do 100 nm. W konwencjonalnych metalach i ich stopach struktura materiau rozpatrywana jest w skali mikro (10-6 m) lub w skali mili (10-3 m). Materiay w skali nanometrycznej charakteryzuj si cakowicie innymi waciwociami ni konwencjonalne materiay o takim samym skadzie chemicznym.

SZPIEG W OKU
Dziki nanotechnologii moliwe stanie si konstruowanie inteligentnych pancerzy osobistych bardzo lekkich i majcych zdolno do samoregeneracji. W nowe ubranie wmontowany bdzie system komputerowy na bieco ledzcy stan zdrowia onierza. Taki materia zawierajcy biosensory, ktre monitoruj prac serca i przesyaj dane do komputera, ju istnieje. Nanotechnologia moe rwnie sta si rdem niewidzialnoci ze wzgldu na specjalne waciwoci optyczne niektrych materiaw. Ju teraz Amenr 24/2008

rykanie prowadz udane badania nad mun- teraz dziki nanotechnologii jestemy durami oraz nowymi dyszami samolotw, wiadkami pierwszych powanych przeoktre rozpraszaj promieniowanie podczer- mw. Naukowcy z Politechniki Wrocawwone. W Wielkiej Brytanii opracowano na- skiej opracowali mikroskopijne bioczujnitomiast materia, ktry zmienia kolor w za- ki, ktre s w stanie wykrywa zmiany nolenoci od otoczenia. wotworowe, a z Politechniki Warszawskiej Wiele ciekawych zastosowa wie si nanoczsteczki do regeneracji wypustek z nanomechanizmami. Istniej ju maszy- komrek nerwowych. W Polsce prowadzi ny czy silniki pracujce w tej skali. Wrd si te badania nad wknami polimerowynaukowcw coraz mielej mwi si o rea- mi, ktrymi zainteresowao si amerykalizacji koncepcji nanorobotw, ktre wpro- skie lotnictwo. wadzone do organizmu Stawka tego naukoNanotechnologia czowieka bd w stanie wego wycigu jest olsamodzielnie dotrze do umoliwi miniaturyzacj brzymia. Nanotechnouszkodzonej tkanki logia odmieni bowiem wielu urzdze i przeprowadzi proces nasze wyobraenie odbudowy. Mog by wiata. Wyobramy elektronicznych jednak wykorzystane do sobie psychologiczny czego zupenie odwroti optoelektronicznych, skutek wrd wrogw, nego zaprogramowane ktrym przyszo walzmniejszajc przy tym czy z niemal nieznisznanoroboty mog dokona replikacji w ciele czalnymi onierzami ich ciar ofiary, wywoujc nieodchronionymi specjalnywracalne zmiany. Mog te by idealnymi mi pancerzami i majcymi ponadnaturalszpiegami. Mona bdzie wprowadzi ne umiejtnoci, jak zdolno przeskakido organizmu wysoko postawionego ofi- wania kilkumetrowych cian z entuzjacera nanorobota, ktry usadowi si w jego zmem opowiada Thomas L. Magnanti gace ocznej i bdzie przekazywa wszyst- z Massachusetts Institute of Technology. kie informacje mwi dr Jarosaw KoJedyn szans na pokonanie takiego nieczny z Politechniki dzkiej. To b- przeciwnika bdzie... wykorzystanie indzie taki superszpieg. nych zdobyczy nanotechnologii. Kade siy zbrojne, ktre nie bd wykorzystywa NIEZNISZCZALNE ARMIE moliwoci nanotechnologii, pozostan Wszystko to brzmi jak opowiadanie w tyle przestrzega dr Szamel. science fiction, ale jak zapewnia dr KoNapisz do autora: nieczny, jest jak najbardziej moliwe. Ju polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl Polska Zbrojna 49

WIAT KOLUMBIA

26 maja przypada 44. rocznica utworzenia Rewolucyjnych Si Zbrojnych Kolumbii, ale lewicowi partyzanci nie mieli powodw do witowania. Organizacja zostaa zepchnita do defensywy, traci zarwno liderw, jak i szeregowych czonkw.
ewolucyjne Siy Zbrojne Kolumbii (FARC) potwierdziy w przeddzie rocznicy swego powstania, e ich zaoyciel i przywdca Manuel Marulanda nie yje. Dzie wczeniej informowaa o tym strona rzdowa i media. Najbardziej poszukiwany przez wadze kolumbijskie rebeliant zmar 26 marca w ramionach swych towarzyszy bro50 Polska Zbrojna ni na zawa serca. Jeden z dowdcw partyzanckich, Timoleon Jimenez, poda, e nastpc Marulandy zosta Alfonso Cano (prawdziwe nazwisko Guillermo Leon Saenz). Cho FARC nadal licz co najmniej dziesi tysicy czonkw, znajduj si w powanym kryzysie. mier Marulandy to z pewnoci najpowaniejsza, cho niejedyna strata, jak w ostatnich mie-

Pkajcy monolit
TA D E U S Z W R B E L

sicach ponieli partyzanci. Najgoniejsza bya mier Luisa Edgara Delii, bardziej znanego pod pseudonimem Raul Reyes. Uznawany za numer dwa wrd przywdcw partyzantw Reyes, wraz z ponad 20 innymi osobami, zosta zabity 1 marca przez kolumbijskie siy bezpieczestwa w bazie na terytorium ssiedniego Ekwadoru. Akcja ta doprowadzia do powanego kryzysu regionalnego.
nr 24/2008

ZAPIS FORUM ZAPIS FORUM NA NA CELOWNIKU CELOWNIKU WOJSKO WOJSKO PORADY KULISY PORADY PO SUBIE PO SUBIE HISTORIAHISTORIA MILITARIAMILITARIA WIAT PRASA PRASA KULISY WIAT TO I OWO

| |

| |

| |

| |

||

| |

||

||

||

||

WYBUCHOWE DYSKI
INTERPOL POTWIERDZI W POOWIE MAJA, E DYSKI LAPTOPW PRZECHWYCONYCH PRZEZ SIY KOLUMBIJSKIE PODCZAS ATAKU NA BAZ GRUPY RAULA REYESA S AUTENTYCZNE. Jest na nich okoo 38 tys. informacji, ktrych przeczytanie (po sto stron dziennie) zajoby jednej osobie tysic lat. Wedug sekretarza generalnego Interpolu Ronalda Noblea z niektrych z nich wynika, e FARC s finansowane i uzbrajane przez wenezuelskiego prezydenta Hugo Chaveza, jak rwnie uczestniczyy w finansowaniu kampanii prezydenckiej ekwadorskiego prezydenta Rafaela Correi. S tam te informacje, mogce okaza si kopotliwe dla niektrych. Wrd 12 osb podejrzanych o zwizki z lewicow partyzantk, wobec ktrych prowadzone s ledztwa, jest trzech parlamentarzystw, a take byy kandydat w wyborach prezydenckich Alvaro Leyva.

koci stu milionw dolarw na gratyfikacje dla partyzantw, ktrzy wyjd z selwy.

Amnestia, czyli ekstradycja


Dziki propozycji amnestii wadzom w Bogocie udao si zneutralizowa lustrzane odbicie FARC na prawicy, Siy Samoobrony Kolumbii (AUC). Liczce ponad 30 tys. ludzi milicje zoyy bro wiosn 2006 r. Szeregowi czonkowie AUC mieli definitywnie skoczy z przestpczoci i przyzna si do przestpstw, za ich liderom obiecano, e otrzymaj wyroki nie wysze ni osiem lat wizienia. Tej ostatniej deklaracji ekipa prezydenta Alvaro Uribe Veleza nie wypenia do koca. W maju 14 byych dowdcw prawicowych bojwek, zamieszanych w narkobiznes, wydano Stanom Zjednoczonym, gdzie z ca pewnoci nie powinni oni liczy na pobaliwo sdw. Ekstradycja moe zniechci do zoenia broni komendantw lewicowej partyzantki, ktrzy rwnie trudni si produkcj i handlem kokain. Wydanie osb zamieszanych w przemyt narkotykw USA to forma rewanu kolumbijskich wadz za wymierne wsparcie ze strony Waszyngtonu. Dziki niemu udao si zwikszy liczebno si rzdowych, a take poprawi ich wypo-

Czterogwiazdkowy partyzant

ak podaa CCN, jeden z kolumbijskich wyszych dowdcw wojskowych powiedzia o zmarym liderze FARC, e to jedyny w kraju czterogwiazdkowy genera. Manuel Marulanda to jeden z kilku jego pseudonimw. Znany by te jako Tirofijo (Pewna Rka), ale naprawd nazywa si Pedro Marin. Istniej rozbienoci co do jego wieku. Mg mie od 77 do 80 lat. Rewolucyjne Siy Zbrojne Kolumbii, ktre miay walczy o sprawiedliwo spoeczn, Marulanda zaoy w 1964 r. Z czasem sta si przywdc jednej z najwikszych i zapewne najzamoniejszych partyzantek wiata. Gwnymi rdami dochodw FARC s handel narkotykami, wymuszenia i okupy za porwanych. Tych ostatnich jest w rkach rebeliantw ponad 700. Niektrzy s wizieni od niemal 20 lat. Partyzanci chc wymieni porwanych na swych kolegw, ktrzy siedz w wizieniach.

W cigu miesica FARC utraciy trzech z siedmiu czonkw swego organu kierowniczego, Sekretariatu
tycznego lidera. W pierwszym kwartale tego roku zdezerterowao ponad 220 bojownikw. Symptomem postpujcej erozji jest poddanie si Kariny, czyli Nelly Avilo Moreno, ktra dowodzia 47 Frontem FARC dziaajcym na pnocnym wschodzie regionu Antioquia. Na konferencji prasowej Karina wezwaa innych rebeliantw, by poszli w jej lady. Doskonaym sposobem na niszczenie FARC od rodka okazay si pienidze. Zastrzelenie Ivana Riosa przez jednego z podwadnych to efekt tej wanie strategii, ktra zasiaa nieufno w szeregach partyzantw. Podobno dziki patnym informatorom siy rzdowe namierzyy miejsce pobytu Raula Reyesa. Prawdopodobnie take Karina, poddajc si, braa pod uwag, e ktrego z jej ludzi moe skusi wysoka nagroda za jej gow. Prezydent Alvaro Uribe Velez zapowiedzia utworzenie funduszu w wysosaenie i wyszkolenie. To rwnie przyczynia si do sukcesw w walce z FARC. Jak przyznaa Karina, nieustajca presja militarna bya jednym z powodw podjcia przez ni decyzji o zaprzestaniu walki. Kolejne ataki si rzdowych spowodoway, e jej oddzia stopnia z kilkuset do kilkudziesiciu ludzi. Nadzieje na zakoczenie 40-letniego konfliktu wizane s z nowym liderem FARC. Alfredo Cano uwaany jest za reprezentanta skrzyda politycznego organizacji. Istniej jednak wtpliwoci co do jego rzeczywistych wpyww. rdo w wywiadzie kolumbijskim, ktre zostao zacytowane w jednej z depesz BBC, sugeruje, e dla wielu dowdcw polowych naturalnym liderem jest Mono Jojoy. Dowodzi on Blokiem Wschodnim FARC liczcym okoo 4 tys. bojownikw. To dzi najsilniejsze zgrupowanie partyzantw.
Napisz do autora: tadeusz.wrobel@ redakcjawojskowa.pl
REUTERS/FORUM

Tydzie pniej zgin Ivan Rios, ktrego zastrzeli jego wasny ochroniarz. Zabjc skusia nagroda (ponad milion dolarw) wyznaczona przez wadze za gow partyzanckiego dowdcy. Tym samym w cigu miesica FARC utraciy trzech z siedmiu czonkw swego organu kierowniczego, Sekretariatu.

Kuszenie pienidzmi
Analitycy i kolumbijskie suby wywiadowcze licz na to, e niedawna mier Marulandy wywoa fal dezercji partyzantw. Tym bardziej e FARC zacza mie problemy ze spjnoci swych szeregw ju za ycia charyzmanr 24/2008

Polska Zbrojna 51

WIAT WIAT KENIA BEZPIECZESTWO

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 31. 136. 137. 138. 139. 140.

Islandia Dania Norwegia Nowa Zelandia Japonia Irlandia Portugalia Finlandia Luksemburg Austria Polska Izrael Afganistan Sudan Somalia Irak

BEZPIECZNIE JAK W IS
ROBERT CZULDA

Bardzo bezpieczne Bezpieczne rednio bezpieczne Mao bezpieczne Bardzo mao bezpieczne Niesklasyfikowane

Wzorcowym przykadem bezpieczestwa jest Islandia. Na drugim kocu znajduje si Irak najmniej spokojne miejsce wiata. Tak wynika z kontrowersyjnego wiatowego Indeksu Pokoju.
Przeprowadzone przez ekspertw z Economist Intelligence Unit badania w 140 krajach wiata bray pod uwag 24 czynniki, zarwno wewntrzne, jak i zewntrzne. Zostay one wybrane przez specjalnych przedstawicieli rodowisk akademickich, instytucji zajmujcych si pokojem, biznesmenw i filantropw. Oceniono midzy innymi liczb prowadzonych wojen, ofiar wojennych, ilo konfliktw wewntrznych, odsetek morderstw, poziom zbroje i dostpnoci broni palnej. Jednym sowem czynniki, ktre sprawiaj, e jedno pastwo jest oaz pokoju, a ycie mieszkacw innego to koszmar. W najnowszym, dorocznym rankingu wiatowego Indeksu Pokoju (Global Peace Index GPI) zwycizc zostaa notowana po raz pierwszy Islandia, wyprzedzajc Norwegi, ktra spada na trzeci lokat. Kraje te charakteryzuj si nisk przestpczoci, stabilnoci spoeczno-polityczn, brakiem zagroenia terrorystycznego i niskim poziomem militaryzacji. Najwiksze spadki zanotoway: Kenia (-16), oraz Para52 Polska Zbrojna gwaj i Turcja (-12). Najbardziej za awansoway Indonezja oraz Angola (+13). Niechlubn czerwon latarni i to drugi rok z rzdu jest Irak, najmniej bezpieczne pastwo ze wszystkich sklasyfikowanych. Nieco przed nim plasuj si inne niezbyt spokojne kraje, takie jak Somalia, Sudan, Afganistan, a nawet... Izrael. Wikszo krajw z czowki rankingu to pastwa europejskie. A 16 z 20 najwyej sklasyfikowanych pastw ley na Starym Kontynencie. Z pastw Europy (oprcz Rosji) najniej znajduje si Biaoru, zajmujca 94. miejsce. Kraj ukaszenki wyprzedzaj m.in.: Kamboda, Mongolia i Burkina Faso. Europa, szczeglnie jej zachodnia cz, zostaa uznana za najbardziej spokojny region wiata. Na tym tle wyrnia si Hiszpania, ze wzgldu na terroryzm, a take Francja i Wielka Brytania w zwizku z relatywnie wysokim poziomem militaryzacji i rozbudowanym przemysem zbrojeniowym. Duo gorzej prezentuj si najpotniejsze pastwa wiata. Uwaane za wzr demokracji, wolnoci i stabilizacji Stany Zjednoczone znalazy si dopiero na 97. miejscu. To konsekwencja wyjtkowo duej liczby osb osadzonych w wizieniach i zaangaowania w wojny. Chiny s na 67. miejscu, a Federacja Rosyjska dopiero na 131. pozycji, ze wzgldu na duy wskanik morderstw, odsetek osb w wizieniach, niepokoje spoeczne oraz brutaln przestpczo wyjaniaj autorzy. To i tak awans, bo rok temu Rosjanie byli na 118. miejscu spord sklasyfikowanych w rankingu 121 pastw. Raport spotka si z krytyk pastw, ktre nie zostay dobrze przedstawione. Nie ma najmniejszej wtpliwoci, e ranking ten charakteryzuje silne anglosaskie spojrzenie na wiat skomentowa pozycj Rosji Rusan Pukow, dyrektor Centrum Analiz Strategii i Technologii. Jego zdaniem nieprawdziwe jest choby stwierdzenie, e w Rosji mona atwo kupi bro. W Stanach Zjednoczonych mona kupi bro w hipermarkecie. W Rosji to niemoliwe. Ranking nie ma nic wsplnego z nauk,
nr 24/2008

ZAPIS FORUM ZAPIS FORUM NA NA CELOWNIKU CELOWNIKU WOJSKO WOJSKO PORADY KULISY PORADY PO SUBIE PO SUBIE HISTORIAHISTORIA MILITARIAMILITARIA WIAT PRASA PRASA KULISY WIAT TO I OWO

| |

| |

| |

| |

||

| |

||

||

||

||

Wsppraca i rywalizacja
TOMASZ GOS

Rosja bierze udzia w najwikszych w historii wiczeniach ratowania zag okrtw podwodnych, jakie odbywaj si pod auspicjami sojuszu pnocnoatlantyckiego. Stosunki midzy tym pastwem a NATO pozostaj jednak napite. eszcze niespena dwa tygodnie temu agencja Interfax podaa, e myliwce NATO naruszaj zasady bezpieczestwa i nie zachowuj dozwolonego dystansu do rosyjskich bombowcw strategicznych Tu-95MS i Tu-160 podczas ich lotw patrolowych nad wodami neutralnymi oceanw. Dowdca rosyjskich si powietrznych Aleksandr Zielin ostrzega te w rozmowie z dziennikarzami, e samoloty sojuszu pnocnoatlantyckiego wykonuj gwatowne manewry wok rosyjskich samolotw, co moe doprowadzi MANEWRY BOLD MONARCH 08 rozpoczy do incydentw w powietrzu. Poinformo- si 26 maja u wybrzey Norwegii. Polska wa rwnie, e NATO zwikszyo ak- Marynarka Wojenna wystawia okrt ratowniczy tywno zwiadowcz swoich okrtw ORP Lech i okrt podwodny ORP Sp. i samolotw w pobliu granic Rosji, W wiczeniach uczestnicz rwnie marynarze z Brzegowej Grupy Ratowniczej, Orodka zwaszcza w pnocnych rejonach Euro- Szkolenia Nurkw i Petwonurkw WP oraz obpy. W sierpniu ubiegego roku po wielo- serwatorzy z Dowdztwa Marynarki Wojennej, letniej przerwie Rosja wznowia loty pa- Centrum Operacji Morskich, 3 Flotylli Okrtw, trolowe nad Atlantykiem, Pacyfikiem a take Dywizjonu Okrtw Podwodnych. i Oceanem Arktycznym. Pojawienie si Dodatkowo z pokadu Lecha przez cae wiczenia bdzie operowa woska grupa nurkw rosyjskich samolotw strategicznych u wy- wyposaona w ADS (ang. Atmospheric Diving brzey poszczeglnych pastw NATO Suit) skafander do prac na duych gbokoskutkuje podniesieniem w powietrze ich ciach okrelany jako jednoosobowy okrt podwodny. myliwcw. Wiceminister spraw zagranicznych Federacji Rosyjskiej Siergiej Kislak przeCelem manewrw jest prezentacja i doprowadzi w Ankarze dwa tygodnie temu skonalenie moliwoci czonkw sojuszu konsultacje wojskowo-polityczne z do- oraz innych pastw wykorzystujcych wdztwem sztabu generalnego si zbroj- okrty podwodne w zakresie przeprowanych Turcji. Ich tematem Rosja domaga si dzania operacji ratowania byy problemy regionalne zagroonego okrtu i jego zmniejszenia roli zaogi. Rosjanie maj zai midzynarodowe, w tym stosunki Rosji z NATO, syprezentowa na wiczetuacja wok traktatu o ogra- NATO w Europie. Nie niach midzy innymi gniczeniu si konwencjonalbokowodny pojazd ratowama to jednak nych w Europie i w regionia okrtw podwodnych zwizku z jej nie Morza Czarnego. AS34. Wiadomo, e Rosja nie Nie zmienia to faktu, e udziaem od dzisiaj domaga si rosyjski ciki atomowy w wiczeniach zmniejszenia roli NATO krownik rakietowy w Europie i jest przeciwna Piotr Wielki w ramach sojuszu jego rozszerzeniu mwi wicze taktycznych FloMarcin Kaczmarski, analityk Orodka ty Pnocnej przeprowadzi 23 kwietnia Studiw Wschodnich. Nie ma to jednak kilka prb rakietowych na poligonie na zwizku z jej udziaem w wiczeniach so- Morzu Barentsa. Wszystkie rakiety trajuszu pnocnoatlantyckiego. Naley tu- fiy w wyznaczone cele powiedzia po taj oddzieli dwie paszczyzny: politycz- zakoczeniu wicze agencji Interfax n i wojskow. W sensie wojskowym Ro- kpt. Igor Dygao, doradca dowdcy rosja jest zainteresowana udziaem w wi- syjskiej marynarki wojennej. czeniach NATO, w ktrych nieraz ju Napisz do autora: przecie uczestniczya. tomasz.gos@redakcjawojskowa.pl Polska Zbrojna 53

ISLANDII
tylko z ideologi przekonuje. Inni krytykuj ranking za brak przyjcia istotnych wskanikw, jak choby przemocy wobec kobiet i dzieci. To sprawia, e ranking nie jest dokadny uwaa Riane Eisler z magazynu Christian Science Monitor. Take sami autorzy s wiadomi niedokadnoci GPI. Zwizany z rankingiem magazyn The Economist, przyzna, e nie wszystko da si wyliczy i sprowadzi do liczb. Jednym z takich czynnikw jest choby kwestia wydatkw na zbrojenia, ktre istotnie wpywaj na pozycj kraju. Nie kade pastwo moe przecie pozwoli sobie na mae wydatki zbrojeniowe ze wzgldu na pooenie geopolityczne. Ranking nie rozrnia agresji od obrony przekonuje Eric Rozenman komentujcy pozycj Izraela. Miejsce w rankingu zaley wic tak samo od wiadomych decyzji politycznych, jak i od niezalenych od pastw czynnikw. Krytycy zauwaaj, e kraje z czowki Dania, Nowa Zelandia czy Norwegia znalazy si tak wysoko tylko dlatego, e za ich bezpieczestwo militarne odpowiedzialno przez dekady ponosili inni gwnie NATO i ANZUS.
Napisz do autora: polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl

rd: Economist Intelligence Unit

nr 24/2008

NATO

ZAPIS WYDARZENIA

Dyplomatyczne zabiegi
GRUZJA. Szef dyplomacji unijnej Javier Solana, ktry w minionym tygodniu przebywa z wizyt w Tbilisi, owiadczy, e ma nadziej na obnienie temperatury w ostatnich gruzisko-rosyjskich sporach wok Abchazji. Jak przyzna, ostatnie dziaania Moskwy nie przyczyniaj si do tego. Wczeniej Parlament Europejski przyj rezolucj mwic, e stacjonujce w Abchazji rosyjskie siy pokojowe nie s ju neutralne i ich mandat powinien by zrewidowany. Ostatnie napicie wywoao skierowanie do separatystycznego regionu Gruzji kilkuset onierzy rosyjskich wojsk kolejowych. To rozmieszczenie stanowi wyrane naruszenie suwerennoci i integralnoci Gruzji stwierdzi w owiadczeniu sekretarz generalny NATO Jaap de Hoop Scheffer. Te siy powinny zosta wycofane i zarwno Rosja, jak i Gruzja powinny szybko rozpocz dialog na wysokim szczeblu, aby zmniejszy napicie midzy obu krajami. Nie wydaje si, aby rozmieszczenie rosyjskich wojsk kolejowych miao jakkolwiek podstaw prawn. Nie odbyo si ono w ramach misji pokojowej WNP i nie jest zgodne z yczeniami gruziskiego rzdu podkreli. Za komisarz europejska ds. stosunkw zewntrznych Benita Ferrero-Waldner powiedziaa podczas wizyty w Moskwie: Unia Europejska jest zaniepokojona tym, e ostatnie dziaania Rosji w Gruzji zagraaj stabilizacji na poudniowej granicy Federacji Rosyjskiej, co jest szczeglnie wane w perspektywie igrzysk olimpijskich w Soczi. Zaniepokojenie sytuacj na Kaukazie ma podstawy. Brukselski orodek International Crisis Group (ICG) ogosi 5 czerwca raport, w ktrym ostrzeg, e ryzyko wojny abchasko-gruziskiej ronie. Utrzymuje w nim, e wpywowi jastrzbie w rzdzie w Tbilisi naciskaj na uycie siy wobec separatystw. Jednak w raporcie przyznano, e we wadzach Gruzji przewag maj zwolennicy umiarkowanego kursu. (w)

Polska nie chce ogranicza swojego zaangaowania w stabilizowanie sytuacji w Afganistanie tylko do sfery militarnej. Widzimy moliwo udziau w projektach kulturalnych, a w dalszej perspektywie inwestycje ekonomiczne.
AFGANISTANPOLSKA. Afganistan idzie dobr drog owiadczy w Kabulu szef polskiej dyplomacji Radosaw Sikorski na wsplnej konferencji prasowej z szefem afgaskiej dyplomacji Ranginem Dadfarem Spant. Polska popiera denia wadz Afganistanu do ustanowienia w kraju bezpieczestwa i demokracji podkreli polski polityk. Obaj ministrowie rozmawiali o przejciu przez Polsk penej odpowiedzialnoci za prowincj Ghazni. Od listopada bdzie tam skoncentrowany Polski Kontyngent Wojskowy w Midzynarodowych Siach Wsparcia Bezpieczestwa (ISAF). W Ghazni nasze wojska maj nie tylko zapewnia bezpieczestwo, lecz take m.in. szkoli afgaskie siy bezpieczestwa. Poruszono te kwestie walki z terroryzmem. Minister Sikorski zosta rwnie przyjty przez prezydenta Hamida Karzaja. Afgaski przywdca mwi, e jego pastwu szczeglnie potrzebna jest pomoc w rozwoju gospodarczym i budowaniu instytucji demokratycznych. Szef polskiej dyplomacji powiedzia, e pomoemy Afgaczykom w szkoleniu nie tylko onierzy, ale rwnie dziennikarzy i dyplomatw. Nasz kraj ma te inwestowa w projekty odbudowy historycznych miejsc w tym kraju. W ocenie szefa polskiej dyplomacji Afganistan potrzebuje fizycznego bezpieczestwa, podstawowej infrastruktury i rozwoju. Sytuacja w regionie i misja PKW naleay do gwnych tematw rozmw Radosawa Sikorskiego z amerykaskim generaem Jeffreyem Schloessew Wiedniu. ElBaradei uzna za ubolewania godny fakt, e aden postp nie zosta poczyniony przez Teheran w tej dziedzinie. Wyrazi te al, e Izrael i Stany Zjednoczone zaatakoway we wrzeniu domniemane syryjskie instalacje nuklearne bez wczeniejszego przeprowadzenia tam inspekcji agencji. Jej misja uda si w kocu czerwca do Syrii, by zbada, czy naprawd budowaa potajemnie reaktor nuklearny przy pomocy specjalistw z Korei Pnocnej. rem, dowodzcym siami ISAF na wschodzie Afganistanu, jak te oddziaami amerykaskimi operujcymi poza t struktur. Przedstawi on szefowi polskiego MSZ, jak przebiega szkolenie armii afgaskiej, ktra liczy obecnie okoo 60 tys. ludzi, a do koca roku powinna osign 70 tys. Generaa interesowaa propozycja rozwijania formacji afgaskiej andarmerii przy nieodpatnym wsparciu Polski. Podczas pobytu w Afganistanie minister Sikorski spotka si take z dowdztwem PKW i onierzami sucymi w bazie Bagram. Dowodzcy polskimi siami w tym kraju genera Grzegorz Buszka poinformowa o wyzwaniach stojcych przed kontyngentem w zwizku z przejmowaniem odpowiedzialnoci za prowincj Ghazni. (wrob)

Wiksze zaangaowanie

w skrcie
Potrzebne wyjanienia
IRAN. Dyrektor generalny
Midzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA) Mohamed ElBaradei domaga si od Iranu penych wyjanie w sprawie programu nuklearnego realizowanego przez ten kraj. Jak poinformowa jeden z dyplomatw, danie to pojawio si podczas ubiegotygodniowego posiedzenia Rady Gubernatorw MAEA

Ataki w stolicy
SRI LANKA. Co najmniej
21 ludzi zgino, a kolejnych 47 zostao rannych w zamachu terrorystycznym na autobus, do ktrego doszo 6 czerwca w Moratuwa, na poudniowych przedmieciach stolicy kraju Kolombo. W pobliu przejedajcego pojazdu wybucha przydrona mina puapka. O zorganizowanie zamachu podejrzewane jest ugrupowanie Tygrysw-Wyzwolicieli Tamilskiego Ilamu (LTTE), separatystyczna organizacja walczca o utworzenie nie-

54 Polska Zbrojna

nr 24/2008

MSZ

ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SUBIE HISTORIA MILITARIA WIAT PRASA KULISY TO I OWO

Uniewinniony

IRAK. Amerykaski sd wojsko-

wy w bazie Pendleton w Kalifornii uniewinni 4 czerwca porucznika piechoty morskiej 27-letniego Andrew Graysona, ktry by oskarony o ukrywanie masakry w irackim miecie Haditha 19 listopada 2005 r. Zgino wwczas 24 cywilw, w tym kobiety i dzieci. W spra-

wie masakry oskarono omiu marines czterech onierzy obecnych na miejscu i czterech oficerw, ktrym zarzucono tuszowanie okolicznoci zdarzenia. Jednak do sdu trafio oskarenie tylko przeciwko trzem z nich. Poza Graysonem s to sier. Frank Wuterich i pk Jeffrey Chessani, ktrzy czekaj na rozpraw. Sprawy pozostaych onierzy umorzono. (tw)
AUSTRALIAN DOD

Andrzej Jonas
REDAKTOR NACZELNY THE WARSAW VOICE

Dziesi tysicy
AUSTRALIA. Minister obrony
Joel Fitzgibbon uwaa, e aby stumi rebeli Talibanu i Al-Kaidy w poudniowym Afganistanie, naley tam wysa dodatkowych onierzy. Co najmniej 10 tys. daoby nam mas krytyczn niezbdn do zrobienia tego, co naley zrobi na froncie militarnym powiedzia 5 czerwca agencji Associated Press. Zauway jednak, e pastwa NATO nie kwapi si ze zwikszaniem swych kontyngentw wojskowych w Midzynarodowych Siach Wsparcia Bezpieczestwa (ISAF). Po rozmowach z pewn liczb krajw europejskich w ostatnich czterech miesicach zalenego pastwa Tamilw na pnocy i wschodzie kraju. Atak na autobus by drugim aktem terroru w rejonie Kolombo w tym tygodniu. 4 czerwca 24 osoby zostay ranne w zamachu bombowym na podmiejski pocig, za w lutym 11 osb zgino na gwnym dworcu kolejowym stolicy. nie mam zbyt wiele nadziei, e kto si wkrtce zgosi. Martwi to jeli nie przybd, postp w dalszym cigu bdzie bardzo powolny stwierdzi Fitzgibbon. Australia ma w Afganistanie (operacja Slipper) 1080 onierzy. Dzie wczeniej dowdca si powietrznych Australii marszaek lotnictwa Angus Houston oceni, e wojna w Afganistanie potrwa prawdopodobnie jeszcze co najmniej 10 lat. Za szef niemieckiego resortu obrony Franz Josef Jung przewiduje, e minie jeszcze 510 lat, zanim siy militarne i policyjne Afganistanu bd w stanie samodzielnie zapewnia bezpieczestwo w tym kraju. (ww) okrelajc rodki w walce z aktami piractwa i zbrojnych napaci na morzu. Dziaania piratw majcych bazy na wybrzeu Somalii s wielkim zagroeniem dla eglugi w tym rejonie wiata. W tym roku uprowadzili ju co najmniej 26 jednostek pywajcych. Rezolucja dopuszcza wpywanie na wody terytorialne Somalii okrtw innych krajw, ale z zastrzeeniem, e o takich akcjach ma by z gry informowany jej tymczasowy rzd. Przyjte rozwizania maj obowizywa przez sze miesicy. (w)

rak to prawdziwy kopot dla wielu pastw, ale Amerykanie s w pierwszym szeregu. Program maksimum to wycofa wojska i pozostawi pastwo skutecznie kontrolowane przez rzd zaprzyjaniony z Waszyngtonem. Stopie prawdopodobiestwa zrealizowania tego programu, na dodatek w realnym czasie, jest bliski zeru. Na przeciwnym biegunie znajduje si wariant sajgoski wycofa si, nie realizujc adnego celu militarnego, politycznego ani ekonomicznego. W Biaym Domu z pewnoci trwaj gorczkowe poszukiwania jakiego trzeciego wyjcia, ktre obok osignicia jakiego minimum polityczno-militarno-gospodarczego dawaoby jeszcze szans uratowania

lepy zauek

amerykaskiego honoru i szans republikaskiego kandydata w jesiennych wyborach prezydenckich. Brytyjski The Independent jest zdania, e istnieje taki pomys. Miaby nim by tajny ukad amerykasko-iracki, w myl ktrego po wycofaniu gwnych si w Iraku pozostaoby na czas nieograniczony 50 amerykaskich baz, a USA miayby woln rk w takich kwestiach jak prowadzenie operacji wojskowych, aresztowania Irakijczykw i kontrola obszaru powietrznego. Plan ten, uwaa Independent, miaby z punktu widzenia Georgea Busha i ten walor, e wizaby rce przyszemu prezydentowi amerykaskiemu. Nawet gdyby zosta nim Barak Obama. Dla Iraku to ewidentne ograniczenie suwerennoci ze wszystkimi tego konsekwencjami zarwno wewntrz kraju, jak i na arenie midzynarodowej, zwaszcza na Bliskim Wschodzie. Dla obecnego irackiego rzdu to jednak jedyna szansa, aby si utrzyma. Wycofanie si USA w obecnej sytuacji byoby niewtpliwie kresem jego istnienia. Zgodnie z zasad nigdy nie mw nigdy pomys ten ma szans realizacji podobn jak program maksimum. Sdz, e poszukiwanie wyjcia ze lepego irackiego zauka trwa.

Parada w Rzymie

wito Republiki uchwalono w referendum w sprawie zniesienia monarchii, ktre odbyo si 2 czerwca 1946 r. Za przeksztaceniem Woch w republik opowiedziao si wwczas 54 proc. gosujcych.

WOCHY. Z okazji wita Re-

Rezolucja antypiracka

SOMALIA. Rada Bezpiecze-

stwa ONZ uchwalia 2 czerwca jednomylnie rezolucj

publiki w Rzymie odbya si 2 czerwca parada wojskowa. Prowadzc do Koloseum via dei Fori Imperiali przemaszerowali onierze wszystkich rodzajw si zbrojnych (cz w mundurach historycznych), a take przedstawiciele Policji, Gwardii Finansowej, Stray Lenej, Stray Poarnej i Obrony Cywilnej. Defilowali rwnie onierze armii sojusz-

niczych, w tym Polacy. Ulicami Rzymu przejechay samochody wojskowe i lekkie pojazdy pancerne, a nad stolic przeleciaa eskadra myliwcw, pozostawiajc na niebie smugi dymu we woskich barwach narodowych. Poza defilad elementem obchodw bya ceremonia zoenia wiecw przy Grobie Nieznanego onierza pod Otarzem Ojczyzny na Placu Weneckim. (wr)

nr 24/2008

Polska Zbrojna 55

MO WOCH

PRZEGLD PRASY
MANEWRY Z POLSZCZYZN
Maciej Malinowski
jest mistrzem polskiej ortografii, popularyzatorem poprawnej polszczyzny
ARCH. 10 BKPanc

Zgaduj-zgadula

POLSKA. THE TIMES

ytuowym okreleniem zgaduj-zgadula nazywao si dawniej konkurs z nagrodami polegajcy na odpowiadaniu na zadawane pytania, czsto odbywajcy si na estradzie, w radiu czy telewizji. Dzi uwaa si je za przestarzae, gdy organizuje si raczej kwizy, konkursy, teleturnieje, audiotele itp., w ktrych do wygrania s potne sumy pienidzy bd wartociowe nagrody rzeczowe, a nie tak jak w zgaduj-zgadulach ksiki, zabawki czy porcelanowe figurki. Pod wzgldem gramatycznym zgaduj-zgadula jest rzeczownikiem zoonym z rozkanika II osoby l. poj. zgaduj i woacza zgadula. Istniao bowiem w polszczynie sowo zgadula (odnotowane jeszcze chociaby w dziesiciotomowym Sowniku jzyka polskiego PWN Warszawa 1968), ktrym okrelao si kogo, kto ma co zgadywa (zgadn). Miao ono podwjny rodzaj gramatyczny (eski i mski) oraz normalne formy pluralne. Mwio si: (ta) zgaduj-zgadula (w odniesieniu do kobiet) oraz (ten) zgaduj-zgadula (kiedy chodzio o mczyzn), ale odmieniao jednakowo, np. (tej) zgaduj-zgaduli i (tego) zgaduj-zgaduli, (z t) zgaduj-zgadul i (z tym) zgaduj-zgadul. W l. mn. w obydwu wypadkach byy (te) zgaduj-zgadule i dalej: (tych) zgaduj-zgaduli albo zgaduj-zgadul; (tym) zgaduj-zgadulom; (z tymi) zgaduj-zgadulami; (o tych) zgaduj-zgadulach. Waciwie nie powinno si pisa zgaduj-zgadula, tylko zgaduj, zgadula, poniewa etymologicznie s to pierwsze czony zwrotu uywanego w zabawach dziecicych, ktry brzmia: Zgaduj, zgadula, w ktrej rce zota kula?, a w myl odpowiedniej reguy interpunkcyjnej woacz oddziela si przecinkami od innych czonw zdania. Woaczem jest w tym wypadku forma zgadula, cho naleaoby raczej mwi i pisa zgadulo. Jak nietrudno si domyli, utrzymywanie mianownikowej formy woacza sowa zgadula podyktowane byo dnoci do zachowania rymu w caym powiedzeniu Zgaduj-zgadula, w ktrej rce zota kula? i powiedzeniach pochodnych od niego: Zgaduj-zgadula, jak ma na nazwisko Ula?

Armia kusi modych


nictwo profilowane. Std pomys, by od wrzenia w Zespole Szk w arnowcu uruchomi klas o profilu zarzdzanie kryzysowe wyjania Jan Grela, wicestarosta zawierciaski. 17-letni Mateusz Nogaj, ucze Zespou Szk Zawodowych i Oglnoksztaccych nr 5 w Katowicach, marzy o karierze w wojsku. W desancie albo w marynarce wojennej wyjania. Ju teraz szkolny mundur nosi z dum. To byaby wietna praca ocenia. Sowa te potwierdzaj ostatnie badania przeprowadzone przez TNS OBOP na zlecenie MON. Wynika z nich jednoznacznie, e najwiksz zalet suby zawodowej w wojsku s: godziwe zarobki (46 proc. respondentw), otrzymanie subowego mieszkania (37 proc.) oraz pewno zatrudnienia (38 proc.).

nienawidzone kiedy wojsko dzi staje si szans dla modych na pewn prac, dobr pac i stabilizacj. Coraz wicej nastolatkw myli o karierze w armii zawodowej, ktra ma powsta w Polsce za pi lat. Samorzdy ju dostosowuj szkolnictwo do wymogw mundurowego rynku. W powiecie zawierciaskim zaczlimy tak programowa zmiany w szkolnictwie, by po zakoczeniu nauki modzie nie stawaa ju w kolejce bezrobotnych. Stawiamy na szkol-

Od redakcji: Kiedy znienawidzone? Kiedy? Z reszt artykuu si zgadzamy, ale to pierwsze zdanie popsuo nam ca przyjemno czytania. My po prostu kochamy armi.

Ksi marynarz
TVN24.PL

si William rozpocz wanie dwumiesiczn sub w marynarce. Najpierw przejdzie kurs w szkole morskiej, a potem na pokadzie okrtu Iron Duke bdzie ciga przemytnikw narkotykw na Karaibach. Wnuk brytyjskiej krlowej Elbiety II wczeniej odby sta w wojskach pancernych i w lotnictwie. W przeciwiestwie jednak do swego modszego brata Harryego, ktry walczy w Afganistanie, nie myli o karierze

wojskowej. William jest drugi po ojcu w kolejce do sukcesji brytyjskiego tronu. Suba wojskowa ma go przygotowa do jego przyszej tytularnej roli gwnodowodzcego brytyjskich si zbrojnych.

Od redakcji: Jak wida, take brytyjska rodzina krlewska zna przypiewk Bo nie zna ycia, kto nie suy w marynarce, i nawet wciela j w ycie.

Grony jak brzytwa


INTERIA.PL

iemiecki obywatel afgaskiego pochodzenia, ktrego Amerykanie podejrzewali o szpiegostwo, zosta zwolniony z aresztu w bazie Bagram pod Kabulem i po piciu miesicach mg powrci do Niemiec poinformowa w sobot rzecznik niemieckiego MSZ. 41-letniego Gholama Ghausa Z. aresztowano, gdy przebywajc w Afganistanie z wizyt u rodziny, poszed do sklepu wojskowego w bazie

wojsk USA Phoenix, 60 km od Kabulu, i prbowa tam kupi brzytw przypomnia okolicznoci jego zatrzymania tygodnik Der Spiegel. Amerykaski kontrwywiad wojskowy uzna, e ma do czynienia ze szpiegiem talibw, ktry zbiera informacje celem przeprowadzenia ewentualnego zamachu. Jednak agenci niemieckiego wywiadu, ktrzy mieli moliwo przesucha domniemanego terroryst, doszli do

wniosku, e zatrzymany jest cakowicie niewinny i nigdy nie mia nic wsplnego z terroryzmem.

Od redakcji: Jak to czasem trzeba uwaa, co si kupuje. Gdyby Niemiec wybra jednorazowe maszynki do golenia, pewnie byby mniej podejrzany.

56 Polska Zbrojna

nr 24/2008

ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SUBIE HISTORIA MILITARIA WIAT PRASA KULISY TO I OWO

Zosta onierzem czeka ci przygoda, nieze zarobki, pewna praca i moliwo rozwoju tak wojsko zachcao w Krakowie do wstpienia w swoje szeregi.

Wojskowy maj

Poawiacze onierzy
ANNA DBROWSKA

ategoria zdrowia A, do 29 lat, niekarany, polskie obywatelstwo, co najmniej gimnazjum, odbyta zasadnicza suba, wysoka sprawno fizyczna Marcin skrztnie notuje, jakie warunki s potrzebne, aby zosta szeregowym zawodowym w 16 Batalionie Powietrznodesantowym. Dowiedzia si te, e batalion poszukuje osb uprawiajcych spadochroniarstwo, wspinaczk wysokogrsk, narciarstwo, walk wrcz lub nurkowanie. Marz o tej jednostce wyzna-

je. Wiem, e trudno bdzie si dosta, ale chc sprbowa. Trwa wojskowa akcja informacyjno-promocyjna zwizana z profesjonalizacj armii. Pierwsza taka kampania, zorganizowana przez Ministerstwo Obrony Narodowej jesieni ubiegego roku, obja kilkadziesit wikszych miast. Tym razem w majowe weekendy Dowdztwo Wojsk Ldowych namawiao do woenia munduru przede wszystkim mieszkacw mniejszych miejscowoci. Postanowilimy przeprowadzi akcj m.in. w Brzesku,

owdztwo Wojsk Ldowych namawiao do woenia munduru cay maj. Podczas akcji informacyjno-promocyjnej pod hasem Czas profesjonalistw zosta onierzem Wojsk Ldowych 73 zespoy mona byo spotka w gwnych punktach 230 miast i miasteczek. Do namiotw przyciga wojskowych sprzt trudno byo przegapi czogi Leopard i T-72, Rosomaki, hummery, migowce Mi-24 czy d desantow, ciekawo wzbudzay take BRDM-y, honkery, sprzt saperski, zestawy rakietowe i punkt poczty polowej. 17 maja, kiedy trwaa akcja w Krakowie, sprzt i wyposaenie onierza prezentowaa take m.in. Centralna Grupa Dziaa Psychologicznych z Bydgoszczy podczas festynu w Golubiu-Dobrzyniu. Mona byo przymierzy mundur, kamizelk kuloodporn i hem, a take przejecha si wojskowym pojazdem. Natomiast w Miastku modych mieszkacw i mieszkanki zachcaa do wstpowania do armii 7 Brygada Obrony Wybrzea ze Supska. Przy dwikach garnizonowej orkiestry przez kilka godzin onierze udzielali informacji na temat suby wojskowej, rozdawali ulotki i broszury.
GDYBY REKRUTACJE przeprowadzi wrd dziesiciolatkw, byoby wicej chtnych ni miejsc.

ANNA DBROWSKA

nr 24/2008

Polska Zbrojna 57

KULISY PROFESJONALIZACJA
Mylenicach i Miechowie wylicza por. Krzysztof Ciupek z 5 Batalionu Dowodzenia. W dniu, kiedy z nim rozmawiamy, grupa rekrutacyjna zoona z oficerw, podoficerw i szeregowych zawodowych rozstawia namiot i plakat Czas profesjonalistw zosta onierzem Wojsk Ldowych na placu pod dworcem gwnym w Krakowie. onierzom udao si na ten jeden dzie cakowicie opanowa Krakw. Ulicami przesza parada, przejechay opancerzone Rosomaki, hummery, wyrzutnie rakiet. Po raz pierwszy od zakoczenia II wojny w Krakowie pojawiy si czogi Leopardy stany na Boniach, przed Nowohuckim Centrum Kultury i w Muzeum Lotnictwa. Chtnych do ich ogldania byo tak wielu, e aby zajrze do rodka, trzeba byo odsta swoje w kolejce. Wojskowy sprzt rki informacji o armii, a take na rozmow o warunkach suby i rekrutacji do wojskowych szk. onierze rozdaj ulotki, plakaty, foldery, zachcaj do rozmowy. Opowiadaj, jak wyglda nabr i praca onierza, mwi o poligonach i misjach, o zarobkach, wiadczeniach socjalnych i szansach rozwoju zawodowego. Odpowiadajc na pytania potencjalnych kandydatw, wyjaniaj procedury rekrutacji, radz, w jaki sposb przygotowa si do suby, jakie dokumenty bd potrzebne i gdzie si z nimi zgosi. Armia kusi wizj przygody i stabilnej pracy. Sama przygoda to jednak zbyt mao. Dzi modzi skrupulatnie licz pienidze. Pensja szeregowego zawodowego to 2,2 tys. z brutto, do tego bezpatne zakwaterowanie, wyywienie, umundurowanie, 26 dni urlopu, emerytura po 15 latach skiej, a szeregowy zawodowy ma szanse zdoby przydatne kwalifikacje np. kierowcy, operatora sprztu inynieryjnego i cznoci, nurka czy ratownika medycznego. To specjalici poszukiwani take w cywilu zachcaj do suby onierze. A co, jeli kto ma ju prawo jazdy i odby sub zasadnicz? pyta Jakub jedcy ciarwk w podkrakowskiej firmie. Na zarobki nie narzekam, ale ju troch si ni znudziem i chciabym sprbowa czego nowego. Moe np. usi za kierownic Rosomaka? zastanawia si. Etatw dla kierowcw z kategori C i C+E jest w armii najwicej. Zapraszamy do WKU zachca go st. chor. Jacek Margielewski, penomocnik dowdcy ds. podoficerw w 5 Batalionie Dowodzenia. Warto zosta szeregowym zawodowym uwaa st. szer. Wojciech Fota

ANNA DBROWSKA (3)

KOO PUNKTW REKRUTACYJNYCH rozstawiono wojskowy sprzt. Nie ma lepszego sposobu na przycignicie ludzi do wojska, ni pozwoli go dotkn.

GRUPA REKRUTACYJNA zoona z oficerw, podoficerw i szeregowych pod dworcem gwnym w Krakowie.

rozstawiono take koo punktw rekrutacyjnych. Ten pod dworcem trudno przegapi, mija go kady podrny, a take osoby kupujce w pobliskiej galerii handlowej. Nie ma lepszego sposobu na przycignicie ludzi do nas, ni pozwoli im dotkn wojska uwaaj onierze. A dotkn mona hummera, wyprbowa samochd do nagonienia, przymierzy kamizelk kuloodporn, a nawet przejecha si wojskowymi quadami.

Przygoda i pienidze
Jednak akcja promocyjna to nie tylko festyn i podziwianie sprztu. Przede wszystkim jest to szansa na uzyskanie z pierwszej 58 Polska Zbrojna

wymieniaj atuty suby czonkowie grupy rekrutacyjnej i dodaj, e dla podoficera pensja zaczyna si od 2700 z, a oficera 3400 z brutto. Na pocztek to cakiem niele, warto si zastanowi kiwa gow mody chopak. Jednak wszystko jest wzgldne: Niecae 2 tys. na rk? Kto by pracowa za takie pienidze oburza si mody tata z dwjk dzieci. Popatrze na wojsko mona, ale zaciga si bym nie chcia dodaje na odchodnym. onierze wyjaniaj jednak, e zarobki to jeszcze nie wszystko. Armia daje te moliwoci rozwoju, odbycia szkole i kursw, z matur mona w trakcie suby ubiega si o skierowanie do szkoy podoficer-

z 18 Bielskiego Batalionu DesantowoSzturmowego. Jako onierz suby zasadniczej suyem w Batalionie Reprezentacyjnym w Warszawie i ju zostaem w armii. Najpierw jako nadterminowy, potem ju w Bielsku zostaem onierzem zawodowym opowiada. Jego zdaniem suba daje wiele perspektyw, pewn prac i terminow pac. Dziki wojsku zrobiem te kurs prawa jazdy dodaje. Wikszo podchodzcych do stoiska pyta jednak raczej o szkoy i ewentualn sub w korpusie podoficerskim i oficerskim. Kandydatw na szeregowych zawodowych jest mniej. Uczniowie szk rednich chc dowiedzie si o egzaminy i stunr 24/2008

ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SUBIE HISTORIA MILITARIA WIAT PRASA KULISY TO I OWO

| ARMIE | |

WIATA

dia wojskowe, studenci o kursy oficerskie. Pytaj, jakie dokumenty zgromadzi i gdzie je skada twierdzi Katarzyna Stankiewicz z WKU Krakw-Podgrze. Podobnie jest w drugim punkcie informacyjnym pod Barbakanem. Modych ludzi interesuje korpus oficerski i podoficerski mwi st. plut. Krzysztof Sodek z 16 Batalionu Powietrznodesantowego. Chciabym po maturze zosta oficerem. Nie interesuje mnie, aby za par zotych suy jako szeregowy potwierdza 18-letni krakowianin. Myl, e mniej osb interesuje si korpusem szeregowych zawodowych, bo jeszcze nie wszyscy o nim syszeli uspokaja st. chor. Margielewski.

Dzieci kochaj wojsko


O, to w wojsku su kobiety? turystka spoglda ze zdziwieniem na ppor. Ka-

znale czas na nauk, poligony i obo- raz dotkn, ni dziesi razy zobaczy wizki w kompanii. Ale to niesamowi- w telewizji dodaje. ta przygoda umiecha si. Zainteresowani wojskow sub pytali Wkoo namiotu pod dworcem zrobi si te o zagraniczne misje. Czy musz na tok. Dwch licealistw chce si dowie- nie jecha, jeli nie chc? dopytuje Madzie o zasady przyjmowania do szk. rek, student socjologii. Armia paci za Obok rodzice pomagaj swoim pociechom gotowo do suby w kadych warunkach przymierza wojskowy rynsztunek, a nie- odpowiadaj onierze. Podkrelaj, e co dalej kilku panw dyskutuje o zaletach wojsko to nie tylko przywileje. S te wyi wadach hummera. Gdzie mona zoba- magania: dyspozycyjno, praca w kad czy czogi? pada pytanie ponad ich go- pogod, liczenie si z ryzykiem z tego wami. Punkt przyciga take byych woj- wszystkiego kandydaci na zawodowcw skowych. Kiedy armia bya lepsza ko- musz sobie zdawa spraw. Jak tumaczy mentuje jeden z nich. onierzy nadal por. Ciupek, suba w armii to oferta dla mamy dobrych, ale to ju nie to wojsko co tych, ktrzy nie boj si wyzwa i ryzyka, kiedy krci gow. Pod Barbakanem bychc zdobywa nowe dowiadczenia i zay onierz nieistniejcego smakowa trudw ycia wojskoweju puku samochodogo. To ciekawy zawd, atrakwego pokazuje swoj cyjny dla tego, kto chce realiArmia kusi wizj przygody i stabilnej pracy. ksieczk wojskozowa swoje ambicje, ale najSama przygoda to jednak zbyt mao. Dzi modzi skrupulatnie licz pienidze

zawodowych rozstawia namiot i plakat Czas profesjonalistw zosta onierzem Wojsk Ldowych na placu

SUBA W ARMII to oferta dla tych, ktrzy nie boj si wyzwa i ryzyka.

tarzyn Szal. Wydawaoby si, e ju wszyscy wiedz, i panie s w polskiej armii, a nadal spotykam si z takimi komentarzami mwi pani porucznik, dowdca plutonu w 16 Batalionie Powietrznodesantowym. Wojsko zawsze byo jej pasj. Skoczya studium oficerskie we Wrocawiu i dostaa si do wymarzonej jednostki desantowej. Panie, ktre do mnie przychodz, interesuj si przede wszystkim dalsz nauk, gwnie w szkoach podoficerskich. Moe boj si, e poziom studiw oficerskich jest zbyt wysoki? zastanawia si. Dodaje, e studia faktycznie byy wymagajce, potrzebowaa sporo determinacji, eby
nr 24/2008

w, zdjcia w mundurze i dzieli si wspomnieniami. Festyn okazuje si najwiksz atrakcj dla dzieci. Take tych nieobecnych: Mog wzi dwa plakaty do przedszkola? pyta jedna z pa. Gdyby rekrutacje przeprowadzi wrd dziesiciolatkw, byoby wicej chtnych ni miejsc. Bardzo chciabym zosta onierzem wyznaje Bartek, przymierzajc hem. Jego modszy kolega wdrapa si do wozu. Wojsko jest super twierdzi. Takie akcje s potrzebne, bo dzieci, ktre dzi pokn wojskowego bakcyla, w przyszoci bd dobrze myle o armii komentuje ppk Macherzyski. A lepiej jest

waniejsze jest powoanie, bo to suba, a nie praca podkrela porucznik. Staramy si przekona ludzi o nowej jakoci wojska w peni profesjonalnego, dobrze wyposaonego i przygotowanego do wykonywania nawet najtrudniejszych zada twierdz onierze. Na pewno wzbudzili w Krakowie spore zainteresowanie. Przed dworcem wygrali z motocyklistami, ktrzy prezentowali swoje pojazdy po drugiej stronie placu, a pod Barbakanem odebrali publiczno orkiestrze w strojach krakowskich. Mundur jednak przyciga miej si.
Napisz do autorki: anna.dabrowska@redakcjawojskowa.pl

Polska Zbrojna 59

AAAAAAA
Godzic

AAAAAAAA
mieiski Goban-Klas Wgrzyn

Oblicza wojny to cykl, w ktrym pragniemy pokaza naszym Czytelnikom, jak na wojsko, konflikty i kwestie bezpieczestwa patrz jzykoznawcy, socjolodzy, pisarze lub historycy.

Jan Tomaszewski
Niemiec na mistrzostwa wiata i podczas takich wyjazdw rozmawiaem midzy innymi z Radiem Wolna Europa. I czy co zego si stao z tego powodu? Jeli ju co si stao, to chyba dobrego My, sportowcy, jestemy po to, by agodzi konflikty. Prosz zauway, e w osiemdziesitym drugim roku bya wojna o Falklandy i w tym samym roku odbyy si Mistrzostwa wiata w Pice Nonej w Hiszpanii. I graa tam Argentyna, graa te Anglia i Szkocja, czyli druyny z Wielkiej Brytanii. Bo sport jest ponad polityk, a sportowcy wszystkich krajw s przyjacimi. Z drugiej strony olimpiad w Pekinie mona porwna do olimpiady w Berlinie w 1936 r., ktra bya najlepszym chyba prezentem, jaki w spadku po Repu Przykadem moe by tak zwana dyplomacja pingpongowa, kiedy to po mistrzostwach wiata w tenisie stoowym w Japonii wadze chiskie zaprosiy do siebie druyn graczy amerykaskich na turniej tenisa stoowego. To byli pierwsi Amerykanie, ktrzy oficjalnie pojawili si w komunistycznych Chinach od 1949 r., kiedy wadz w tym kraju obj Mao Zedong. Sprawa ta staa si prologiem w nawizaniu stosunkw dyplomatycznych midzy Chinami a Amerykanami. W nastpnym roku wczesny prezydent Stanw Zjednoczonych Richard Nixon przyby z wizyt do Chin, a obie strony opublikoway Wsplny Komunikat z Szanghaju, co stanowio pocztek normalizacji stosunkw chisko-amerykaskich. Po tragicznych wydarzeniach na olimpiadzie w Monachium w 1972 r.

Czy sportowcy powinni zbojkotowa olimpiad w Pekinie w gecie protestu przeciwko amaniu praw czowieka w Tybecie? Powiedziaem ju w jednym z programw telewizyjnych, e kiedy sysz takie dania politykw, to mi si wntrznoci przewracaj. Oni nie rozumiej jednej rzeczy: to politycy doprowadzaj do tego, e nie ma poszanowania praw czowieka i to oni doprowadzaj do wojen i konfliktw zbrojnych. Jeli politycy nie mog zapewni poprzez dziaania polityczne przestrzegania swobd obywatelskich w Chinach, to niech nie angauj w to sportowcw. Apelowaem do politykw, eby nie pchali si w brudnych buciorach na olimpijskie salony, ktre s wyoone nienobiaymi dywanami. Bojkoty olimpiad wczeniej si jednak zdarzay. Zachd zbojkotowa olimpia-

Ponad pol
d w Moskwie, a pastwa Ukadu Warszawskiego cztery lata pniej nie wystawiy swoich reprezentacji na olimpiadzie w Los Angeles Chciaem przypomnie, e przed olimpiad w Los Angeles kilku przywdcw pastw Ukadu Warszawskiego usiado przy wdce i po ktrym tam kieliszku zadecydowao, e sportowcy nie pojad na olimpiad. To by kompletny idiotyzm, tak samo jak byby nim bojkot olimpiady w Pekinie. Przecie my rwnie bylimy kiedy pastwem, w ktrym nie szanowano praw czowieka, a w tym czasie ja wyjedaem z moimi kolegami do 60 Polska Zbrojna blice Weimarskiej otrzyma Adolf Hitler. Pomoga mu ona w przedstawieniu Niemiec jako pastwa miujcego pokj, kraju ludzi szczliwych i zdrowych Decyzja o tym, czy olimpiada ma by w Berlinie, czy w Pekinie, zapada jakie pi, sze lub siedem lat wczeniej. I to wwczas powinno si wpywa na Midzynarodowy Komitet Olimpijski. A poza tym politycy wielu pastw przyjmowali hitlerowskich dygnitarzy Sportowcy w przeszoci zrobili sporo dla ocieplenia na przykad stosunkw chisko-amerykaskich. upolitycznianie olimpiad nabrao chyba tempa Oczywicie. Zreszt olimpiady i rnego rodzaju mistrzostwa s zawsze dla politykw okazj do pokazania si, i zaistnienia. Dobrze wic, niech si pokazuj, ale niech si na Boga nie wtrcaj w idee olimpijskie. Kto doprowadza do wojen? Sportowcy czy politycy? A jak im co nie wychodzi, to chc si zasania sportowcami jak tarcz. Po odwoaniu samochodowego Rajdu ParyDakar w gazetach ukazay si nagwki mwice o tym, e sport
nr 24/2008

ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO KULISY PORADY PO SUBIE HISTORIA MILITARIA PRASA WIAT TO I OWO

OBLICZA WOJNY
| | |

Apelowaem do politykw, eby nie pchali si w brudnych buciorach na olimpijskie salony, ktre s wyoone nienobiaymi dywanami
godzi konflikty, a nie je zaostrza. Niech pan zauway, e pikarze i inni sportowcy wystpuj czasami w koszulkach z napisami sprzeciwiajcymi si terroryzmowi czy rasizmowi. W Szwecji istnieje klub pikarski Assyriska, w ktrym pocztkowo grali wycznie Asyryjczycy. Czy nie jest to pozytywny przykad walki o zachowanie tosamoci narodowej Asyryjczykw i o zwrcenie uwagi wiata na przeladowania tego narodu w Iraku i w innych krajach Azji? Ale naturalnie, e tak. A jeli chodzi o wojny, to czasami s midzy nami wojny na boisku czy stadionie, ale to s wojny bezkrwawe, wojny, ktre chc oglda miliony ludzi na wiecie.
Rozmawia Tomasz Gos

lityk
przegra z terroryzmem. Czy powinnimy si przyzwyczai do coraz czstszych poraek sportowcw w tej walce? Sdziem, e po wydarzeniach na olimpiadzie w Monachium, kiedy doszo do tragicznego zabjstwa izraelskich sportowcw, terroryci zaczn w kocu szanowa imprezy sportowe. Niestety, chyba tak si nie stanie Myl jednak, e nie wolno si ugina przed terrorystami, tak jak nie ugi si przed nimi komitet olimpijski po olimpiadzie w Monachium. Igrzyska byy przecie kontynuowane. Dla mnie odwoanie Rajdu Panr 24/2008

WINIEW SKI (2)

JAROSAW

Jan Tomaszewski

ryDakar jest znowu dowodem nieudolnoci politykw, ktrzy nie potrafili zapewni bezpieczestwa podczas najsynniejszego rajdu wiata. Wojna w Iraku nie wpyna chyba zbytnio na pogldy tamtejszych sportowcw Ostatnio wiat obiega wiadomo, e puchar Azji zdobyli Irakijczycy. A przecie grali z Iranem i innymi druynami z niedobrych pastw. No i jako si tam nie pozabijali. Grali, bo sport jest ponadpolityczny. Polityka moe co najwyej posugiwa si sportem, aby a-

ikarz, trener i publicysta sportowy. Gra na pozycji bramkarza. Wielokrotny reprezentant Polski w pice nonej. Nalea do czowki bramkarzy lat 70. i uwaany jest za jednego z najlepszych w historii polskiej piki nonej. W meczu eliminacyjnym z Angli do mistrzostw wiata na Wembley w 1973 r. Tomaszewski skutecznie broni polskiej bramki, przepuszczajc w meczu tylko jeden strza, oddany przez Allana Clarkea z rzutu karnego. Dziki swojemu wystpowi zdoby duy szacunek wrd angielskich kibicw oraz zyska przydomek bohatera z Wembley, oraz czowieka, ktry zatrzyma Angli. W 1974 r. bra udzia w mistrzostwach wiata w RFN, w ktrych reprezentacja Polski zaja trzecie miejsce. Dwukrotnie w tych mistrzostwach obroni rzuty karne Staffana Tappera w meczu ze Szwecj i Uliego Hoenessa w meczu z RFN. Po mistrzostwach Pel nazwa go najlepszym bramkarzem wiata.

Polska Zbrojna 61

TO I OWO AAAAAAA

AAAAAAAA
...szwedzki zesp metalowy Sabaton KULTOWA GROCHOWA. Mao kto wie, e komponuje utwory o polskich oniegrochowa, kultowa zupa wojskowa, zostaa rzach walczcych w II wojnie wiatowej. wprowadzona specjalnym rozporzdzeChocia czonkowie zespou nie maj polniem ministra obrony narodowej jeszcze skich korzeni, piewaj piosenki o bitwie w latach 50. Podano w nim skadniki, propod Wizn i Monte Cassino. porcje, a pono nawet przyprawy, ktOgromn popularrych naley uywa, by grochwnoci cieszy Wojskowa fizyka ka na miano wojskowej zasusi teledysk Czasoprzestrze giwaa. To dlatego mimo o polskich upywu dziesitek lat smato jest w wojsku Termopikuje wci tak samo. Sprawa dobrze znana lach. Jest NATO chce pozbawi naon hodem szych onierzy kultowego Gdy ma biega szeregowy dania. Podobno jest zbyt cidla naszych Std a do niadania. kostrawne. Grochwka zacza bohaterw, ktprzeto wypada z midzynarodorzy walczyli dzielnie wych jadospisw, mimo e ci szczliwcy jak Spartanie. Autorem spord naszych sojusznikw, ktrzy mieli tekstu jest zafascynowany nasz histoszczcie je grochow wojskow, mlari wokalista grupy Joakim Brodn. skali z zachwytu.

UCY WILIZOWANY SZPIEG

Czy wiesz, e

Rozmwki o zawodowstwie
Proces uzawodowienia polskiej armii nabiera coraz szybszego tempa onierze wychodz na ulice miast szuka chtnych na doczenie do wojskowej braci, do parlamentu zaczynaj trafia akty prawne niezbdne do przestawienia pocigu pod nazw Wojsko polskie z kolein armii opartej na poborze powszechnym na nowoczesne tory armii zawodowej. Przygldam si temu wszystkiemu z rosncym zadowoleniem. Bo po pierwsze mnie ju do tej nowej armii na pewno nie wezm, bo na kogo jak na kogo, ale na onierza zawodowego nie nadaj si z ca pewnoci; po drugie jeli kiedy w przyszoci zdarzy mi si dziecko, to po tym, jak mu zorganizuj osiemnastk, nie bd musia zaczyna organizowania mu kategorii D, a po trzecie z armi zawodow w kraju bd czu si raniej. Ten wanie argument wzbudzi ostatnio zainteresowanie jednego z moich znajomych, ktry j mnie przekonywa, e wcale raniej czu si nie powinienem. Bo skoro wszystkim trzeba bdzie paci, to wzrosn wydatki na pace, a co za tym idzie, zmniejsz si wydatki na inne rzeczy, np. na nowy sprzt. Po drugie w 1939 r. Polski bronio milion onierzy i nie dao rady, a teraz rad bdzie musiao da 150 tysicy. Po trzecie nawet tych 150 tysicy onierzy nie bdzie, bo kto przyjdzie suy jako szeregowy zawodowy za marne 2200 brutto. Jednym sowem mj kolega zupenie nie podziela mojego optymizmu, co wicej, wedug niego sytuacja jest dramatyczna i w zasadzie ma on ju spakowane walizki, eby na wypadek zagroenia dokona odwrotu na z gry upatrzone pozycje, najlepiej gdzie daleko poza granicami kraju. I co ty na to? spyta. Umiechnem si tylko i z kolei ja zaczem zadawa pytania: czy zby leczy u piekarza, chleb kupuje od kowala, a remont mieszkania przeprowadzaj straacy? Spojrza na mnie dziwnie. O co ci chodzi? zapyta. Skoro te sytuacje wydaj ci si absurdalne, to czemu wolisz, aby bronili ci piekarze, kowale, weterynarze i straacy, zamiast rasowych onierzy? Nie odpowiedzia. Szybko si poegna. Po kilku dniach dowiedziaem si od znajomych, e rozpakowa walizki.

Terminator po polsku

udow wojskowego robota, ktry nie tylko rozbraja adunki, ale moe te zastpi piechura na polu bitwy, zakocz w czerwcu inynierowie z Przemysowego Instytutu Automatyki i Pomiarw. Pierwszy polski robot bojowy Ibis bdzie mg m.in. wycign onierza spod ostrzau, a potem wrci na pole bitwy i zasypa wroga gradem kul. W odrnieniu od uywanych dzi maszyn sa-

perskich Ibis porusza si na koach, dziki czemu szybko przemieszcza si w terenie. Ma wasne owietlenie kamer i tryb pracy w podczerwieni, moe wic przesya obraz take noc, a jego rami, ktre obraca si we wszystkich kierunkach, unosi przedmioty o masie do 30 kg. Mona go te wyposay np. w wyrzutni rakiet przeciwpancernych czy czujniki skaenia chemicznego i radioaktywnego. (ad)

Bogdan Klich, minister obrony narodowej: W wojsku nie mona zamiata spraw pod dywan, a to bya praktyka stosowana w armii. Przejrzysto powinna dotyczy take wojska. (Rzeczpospolita)

Nonsens tygodnia: Filmy o zabijaniu


Armia USA w Iraku zacza pokazywa, jak zabija rebeliantw podaje 30 maja Gazeta Wyborcza. To odpowied na propagandowe filmy rebeliantw, na ktrych pokazuj z okrutnymi szczegami, jak zabijaj Amerykanw.

nternet jest peen takich filmw, a prawie kady Irakijczyk ma je nagrane w komrce. W ramach odwetu na konferencji prasowej w Bagdadzie gen. Mike Milano opowiada dziennikarzom o ostatnich operacjach przeciw rebeliantom i rozda pyty, ktre przygotowali wojskowi prasowcy. Znalazy

si na nich nagrania ze migowcw i samolotw bezzaogowych krcych nad Bagdadem. Mona zobaczy np. kilku mczyzn, ktrzy odpalaj rakiet, pakuj wyrzutni do ciarwki, a za chwil rakieta z helikoptera Apache niszczy ich i pojazd. Armia USA wzorem irackich rebeliantw umieszcza nagrania

te w internecie. Zabijanie nie byo dotd czym, czym cywilizowane spoeczestwa si chwaliy. Teraz jednak pokazuje je przedstawiciel rzdu USA na oficjalnym spotkaniu z mediami. Nie jest to waciwa droga do zwalczania terrorystw i rebeliantw. Walczc z nimi, nie mona bowiem przejmowa ich metod. (ann)

62 Polska Zbrojna

nr 24/2008

ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO KULISY PORADY PO SUBIE HISTORIA MILITARIA PRASA WIAT TO I OWO

HISTORIA

Z PRZYMRUENIEM OKA
Podczas wojny amerykasko-hiszpaskiej w 1898 r. zesp okrtw amerykaskich zmierzajcych na Filipiny zatrzyma si koo wyspy Guam, aby zniszczy garnizon hiszpaski. Krownik Charleston wpyn do zatoki pooonej przed stolic wyspy San Luis dApra i rozpocz ostrza starego fortu. Po kilku salwach (bez odpowiedzi) dostrzeono szalup z oficerem hiszpaskim pync w kierunku krownika. Dowdca amerykaski, przypuszczajc, e delegacja hiszpaska chce negocjowa kapitulacj, rozkaza wstrzyma ogie. Wielkie jednak byo jego zdziwienie, kiedy

oficer hiszpaski (dowdca garnizonu wyspy) po wyldowaniu na pokadzie zasalutowa z gracj i rzek: Panie kapitanie, wybaczy pan, e nie odpowiedzielimy natychmiast na paski salut, ale niestety na wyspie nie mamy armat, ktre by si do tego nadaway. Pragn osobicie odda panu nalene honory w imieniu mojego rzdu. Osupiay Amerykanin krzykn: Czowieku! Jaki salut? To jest wojna, my was bombardujemy! Hiszpan zzielenia, zachwia si, opar o balustrad i nagle przelecia przez barierk okrtu. Zanim Amerykanie zorientowali si, co si stao, pogry si w toni oceanu. Bya to jedyna ofiara miertelna tej walki

ROZMOWY NA SPOCZNIJ

TEORIA WZGLDNOCI
Panie poruczniku, co pan dzisiaj taki niewyspany? Ech, szkoda gada. Ca noc siedziaem nad konspektem, bo okazao si, e szef chce go mie na wczoraj. Oj wida, e pan od niedawna u nas. Szef wszystko chce mie na wczoraj. Spokojnie mona byoby to zrobi na jutro. Ale panie majorze, pukownik wyranie mwi, e chce mie konspekt na biurku dzi. No to sam pan porucznik widzi, e szef nie wie, czego chce. Raz mwi na dzi, raz na wczoraj. No, to przecie tylko tak si mwi: na wczoraj, czyli na dzi. Skoro na wczoraj moe oznacza na dzi, to moe te oznacza na jutro albo dajmy na to na pitek. W ogle musi pan popracowa troch nad orientacj czasow. Czyli co: jak na wczoraj, to znaczy, e na kiedy? Obawiam si, e tej pana teorii wzgldnoci nie rozumiem ani ja, ani nie zrozumie jej pukownik. I o to chodzi panie poruczniku, o to chodzi.

EKSPOZYCJA REZERWISTW
MUZEUM REZERWY POLSKIEJ POWSTANIE W AGANIU. Eksponaty mona ju oglda w internecie mwi pomysodawca muzeum, redaktor portalu www.koledzyzwojska.pl Zbigniew Grniak. Jego zdaniem, aga jest miastem najbardziej kojarzcym si ze sub wojskow. To miejsce jako lokalizacj muzeum wybrali uytkownicy portalu. Twrcy portalu pozyskali do wsppracy 11 Lubusk Dywizj Kawalerii Pancernej. Wirtualne muzeum jest dostpne w portalu, realna placwka powstanie najprawdopodobniej przy tworzonym w aganiu przez 11 DKPanc Centrum Wystawowym Wojsk Ldowych. Gwn cz ekspozycji stanowi bd fotografie zwizane z polsk armi. Oprcz zdj bdzie te mona obejrze chusty rezerwisty, odznaczenia, naszywki, a take twrczo oniersk: przypiewki, rymowanki i odzywki. Osobn czci wystawy bdzie Wielki sownik gwary szwejowskiej. (ATU)

O J N A

D O M O W A

nr 24/2008

Polska Zbrojna 63

You might also like