You are on page 1of 5

Warszawa,25maja2013r.

StanowiskokoalicjiPartnerstwodlaZwizkwws.projektuustawyoumowie partnerskiej
W dniu 15 maja 2013 r. na stronie internetowejtygodnikaWprost zostaaprzedstawiona treprojektuustawyoumowiepartnerskiej(http://www.wprost.pl/ar/399880/Projektustawy POozwiazkachpartnerskich) przygotowanego przez zesp utworzony z posw Platformy Obywatelskiej:AndrzejaDunina,ElbietyAchingeriJerzegoKozdronia. Tekst projektu sta si przedmiotem analizy prawnikw organizacji i grup nieformalnych zrzeszonychwkoalicjiPartnerstwodlaZwizkw. Analizaprzedstawionegotekstudoprowadziadonastpujcychwnioskw: idea rozwizania sprawy zwizkw nieformalnych forsowana w przedmiotowym projekcie, polegajca na sprowadzeniu zwizku dwch osb do formy spki cywilnej, partnerstwa gospodarczego, jest rozwizaniem pozbawionym czynnika emocjonalnego, godzcymwgodnotychosb wprzedstawionymprojekcieniemakataloguprawiobowizkw,ktrybybycho wczcipodobnydokataloguzawartegowart.23Kodeksurodzinnegoiopiekuczego proponowane stosowanie przepisw o spce cywilnej w odniesieniu do zwizkudwch osb nie jest moliwe, poniewa prowadzi do nonsensw, np. majtku nie mona podzieli art. 863 2 kc ale jednoczenie w czasie trwania umowy partnerskiej strony mog w drodze umowy zawartej w formie aktu notarialnego zmieni zasady regulujceichstosunkimajtkowe,wtymwyczywspwasnoczn odwoanie do przepisw Kodeksu cywilnego o spce poprzedza regulacje projektu czciowo powtarzajce to, co jest zawarte w przepisach o spce (tak jest np. z solidarnodpowiedzialnocizazobowizaniaobciajceichmajtekwsplny) niejasna, uywana naprzemiennie nomenklatura dotyczca kwestii majtkowych, a konkretnie sformuowania: wspwasno czna, wsplny majtek, wspwasno majtkowa czna, w zmienionych przepisach Kodeksu postpowania cywilnego wsplno majtkowa midzy partnerami, w zmienionych przepisach Ustawy o 1 www.partnerstwodlazwiazkow.pl

kosztach sdowych w sprawachcywilnychwsplnomajtkowaumowypartnerskiej oraz partnerska wsplno majtkowa moe rodzi powane wtpliwoci natury legislacyjnej, uniemoliwi stosowanie tych zapisw w praktyce i doprowadzi do koniecznocidochodzenieswychprawnadrodzesdowej nie wiadomo, co jest przedmiotem wspwasnoci cznej. Wiadomo tylko, co nie jest. Przy czym, odnona lista jest kopi art. 33 Kodeksu rodzinnego i opiekuczego, ktry opisuje, co stanowi majtek osobisty maonka. W projekcie powtrzono lepo okrelenie majtek osobisty, cho przepis projektu nie opisuje wcale tego majtku, a jedynieto,coniewchodzidowspwasnocicznejpartnerw projekt z jednej strony okrela granice odpowiedzialnoci za dugi, a z drugiej pozwala partneromdowolnieksztatowarelacjemajtkowe art. 12 ust. 3 projektu stanowi, e odmienne postanowienia dotyczce stosunkw majtkowychzawartewumowach,oktrychmowawust.1i3sskuteczne wobecosoby trzeciej tylko wtedy, gdy byyjejznane(przepisbdnieodwoujesi samdosiebie),tyle e: przepis jest bdnie zredagowany trzeba si domyla, e odmienne oznaczaodmienneodustawowych, odmienne (odustawowych) nadal nie wyjania, jaki jest domylnyustrj majtkowy,boart.8ust.1projektudajepartneromalternatyw(wumowie partnerskiej strony postanawiaj o wspwasnoci cznej lub rozdzielnoci majtkowej). W efekcie osoba trzecia bdzie miaa problem nawet wwczas, gdy partnerzy nie wprowadz odmiennych postanowie, bo kierujc roszczenia wobec partnerw nie bdzie wiedzie czy partnerzy wybrali rozdzielno, czy wsplno majtkow, poniewa ta informacja bdzie dostpna w rejestrze umw do rejestru majdostpjedynienotariusze odnonie rejestru umw partnerskich, o ktrym mowa w projekcie, nie mwi on czy rejestr ten jest jawny. Projektowane dodanie do Prawa o notariacie przepisw o wydawaniu zawiadcze o pozostawaniu irozwizaniuumowypartnerskiejwskazujena to, e rejestr bdzie dostpny tylko dla notariuszy. Za kadym razem, gdy zaistnieje potrzeba przedstawienia przedmiotowego zawiadczenia, a w naszej opinii projekt umowy partnerskiejrodzi takichsytuacjiznaczniewicej,niwprzypadkumaestwa, partnerzyumowybdmusielizwrcisiozawiadczeniedonotariusza 2 www.partnerstwodlazwiazkow.pl

izaniezapaci to partnerzy bd ponosi ryzyko tego, e notariusz nie wpisze ichumowy do rejestru lubzrobitozopnieniem w naszej opinii proczne vacatio legis nie bdzie wystarczajce, eby Krajowa Rada Notarialna przygotowaa system teleinformatyczny obsugujcy rejestr umw, a Minister Sprawiedliwociwydaodpowiednierozporzdzenia nie zostao rwnie okrelone, kto ma ponie znaczne koszty utworzenia i dziaania takiegosystemu nie zostaa rozwizana kwestia moliwoci decydowaniu o procedurach medycznych udzielanych partnerowi, w przypadku gdy partnerniemoedecydowaonichosobicie. Nie wprowadzono stosownych zmian w Ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta,aniwUstawieozawodzielekarzailekarzadentysty pomimo zapisu, e partnerzy mog dziedziczy po sobie jak maonkowie z mocy ustawy, nie zmieniono przepisw Kodeksu cywilnego, co w efekcie spowoduje utrzymanieobecnegostanurzeczy w sprawie dziedziczenia projekt pozostawia element niepewnoci. Dziedziczenie ustawowe jak maonkowie nastpi tylko wwczas, gdy odpowiedni przepis znajdzie si w umowie partnerskiej. Co ciekawe, inni spadkobiercy nie bd o tym wiedzie, poniewa ta informacjabdziesiznajdowawrejestrzeumw,do ktregodostpbd mielijedynienotariusze mimo zapisu o ustawowym dziedziczeniu nie zmieniono przepisw Ustawy o podatku od spadkw i darowizn,zatempodatkowopartnerzysdlasiebiedalejobcymiludmi,co de facto oznacza, e podatek od spadku wyniesie nawet 20% (maonkowie maksymalnie 7%), przy najniszej kwocie wolnej od podatku oraz braku zwolnie z podatku, jakie maj m.in. maonkowie i niektrzy krewni przy dziedziczeniu mieszka, ruchomociipienidzy po wprowadzeniuzapisu o dziedziczeniu do umowy projekt niedajerwniemoliwoci wydziedziczeniapartnera przesanka zawarcia maestwa przez partnerw ze sob nie zostaa skorelowana z projektowan zmianart. 13 ust. 1 Kodeksu rodzinnego iopiekuczego,ktrybrzminie moe zawrze maestwa, kto ju pozostaje w zwizku maeskim albo umowy partnerskiej nie zrobiono w nim adnego wyjtku dla partnerw chccych zawrze zwizek maeski, co oznacza, e ich umowa partnerska bdzie przeszkod w 3 www.partnerstwodlazwiazkow.pl

zawarciuprzeznichmaestwa,wtymmaestwazesob przesanka z art. 16 pkt 3 projektu zrwnuje w znaczeniu i skutkach zgodne owiadczenie obu partnerw o rozwizaniu umowy z jednostronnym owiadczeniem o wypowiedzeniu umowy, co powoduje,epierwszyztychsposobwrozwizaniaumowy jestzbdny projektmwiowypowiedzeniuumowynieokrelajcokresu,aniterminuwypowiedzenia sugerujc,ewypowiedzenienastpujezeskutkiemnatychmiastowym nie jest okrelone na jakiej podstawie Prezes KrajowejRadyNotarialnejlubosobaprzez niegoupowanionabdmogliwykrelaumowypartnerskiezrejestruumw nie zostao rwnie okrelone, na jakiej podstawie wykrelana jest umowapartnerska z rejestru,gdyustanieobowizywaniaumowyjestskutkiemmiercijednegozpartnerw z projektowanych zmian w Kodeksie postpowania cywilnego, Ustawie o ewidencji ludnoci oraz Ustawie o kosztach sdowych w sprawach cywilnych wynika, e moliwe bdzie take sdowe rozwizanie umowy partnerskiej oraz sdowe stwierdzenie nieistnienia umowy. Dziwi fakt, e tak moliwo wprowadzaj dopiero przepisy zmieniajcew/wustawy,anieprzepisyregulujceumowpartnersk w przepisach zmieniajcych Ustaw o kosztach sdowych w sprawach cywilnych znajduje si te inny bd. Przepis mwi o zasdzeniu alimentw na rzecz maonka albo partnera w orzeczeniu koczcym postpowanie w instancji, gdy w przepisach regulujcychumowpartnerskniemamowyosdownymprzyznaniualimentw zmiana w ustawie o cmentarzach ichowaniu zmarych zostaa tak przeprowadzona,e wprawdzie partner moe pochowa zmarego partnera, ale nie jest uwaany za najbliszpozostarodzinosobyzmarej nie zmieniono art. 182 2 kpk, wobec czego prawo odmowy zezna suce osobie najbliszej, a zatem take partnerowi zniknie po ustaniu umowy partnerskiej (a trwa pomimoustaniamaestwalubprzysposobienia) nie zmieniono zapisw Kodeksu pracy, co powoduje, e partnerowi nie bdzie przysugiwaodprawapomiertnapozmarympartnerze nie zmieniono zapisw ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego i zawarcie umowy partnerskiej niebdzie zmieniao stanu cywilnego, bdzietylkoprzeszkodwzawarciu maestwalubinnejumowypartnerskiej. Powyszewnioskiniewyczerpujuwagdoprojektuustawyoumowiepartnerskiej. 4 www.partnerstwodlazwiazkow.pl

W naszej opinii projekt zosta pozbawiony tego, co w nim najwaniejsze, czyli fromy zwizku, sprowadzajcrelacjdwchosbdoformyumowy.Takierozwizanieoprcztego,e godzi w godno obywateli, bdzie rwnie rodzi wiele problemw natury prawnej i praktycznej. Wiele z praw, ktre znalazy si w projekcie, trzeba bdzie dochodzi nadrodze sdowej. Istnieje rwnie ryzyko, eregulacja nakadajca na partnerw obowizkitakiesamejak na zwizki maeskie, ale nie dajca im analogicznych praw, narusza konstytucyjn zasad rwnociiniedyskryminacjiobywateli. Jest to kolejny projekt dotyczcy zwizkw nieformalnych przygotowany w klubie Platformy Obywatelskiej, ktrynieby konsultowany ze stron spoeczn, co niestety odbio si najegojakoci. Koalicja Partnerstwo dla Zwizkw zrzeszajca organizacje i grupy nieformalne dziaajce na rzeczwprowadzeniazwizkwpartnerskichstoinastanowisku,eprzedstawiony projekt nie rozwizuje podstawowych problemw, z jakimi musz si zmaga osobyyjce w nieformalnych zwizkach, a jego wprowadzenie stworzy szereg nowych trudnoci do pokonania. Liczymy na to, e nasze uwagi zostan uwzgldnione. Mamy rwnie nadziej na spotkanie z przedstawicielami i przedstawicielkami PO w celu omwienia przedstawionych uwaglubwypracowaniawsplnegorozwizania.

Zpowaaniem Organizacjezrzeszonewkoalicji PartnerstwodlaZwizkw

5 www.partnerstwodlazwiazkow.pl

You might also like