ANALIZA RYNKW ZAGRANICZNYCH TRENDY, KOMERCJALIZACJA NA POSTAWIE RAPORTW PRZEDSTAWICIELSTW POT ZA ROK 2012

WARSZAWA, MAJ 2013

PRZYJAZDY DO POLSKI W 2012 ROKU

SYNTEZA WYNIKW BADA Badania wykonao konsorcjum firm: ACTIV GROUP i Instytut Turystyki Sp. z o.o. na zlecenie Ministerstwa Sportu i Turystyki w ramach Programu Bada Statystycznych Statystyki Publicznej na rok 2012 temat Turystyka zagraniczna. Aktualna sytuacja w turystyce midzynarodowej Wedug danych UNWTO (World Tourism Barometer, vol 10, November 2012) midzynarodowy ruch turystyczny w okresie od stycznia do sierpnia 2012 r. wzrs o 4% w porwnaniu z analogicznym okresem ubiegego roku. Wzrost nastpi we wszystkich regionach wiata z wyjtkiem Bliskiego Wschodu. Oglnie mwic, turystyka nie wydaje si powaniej zagroona niestabilnoci wiatowej gospodarki. Przewidywany na lata 2010-2020 przez ekspertw UNWTO rednioroczny wzrost na poziomie 3,8% bdzie utrzymany, najprawdopodobniej nawet z pewn nadwyk. Skoro w 2011 roku liczba turystw midzynarodowych signa 990 milionw, w obecnym mona si spodziewa pokonania bariery 1 miliarda. W Europie wzrost midzynarodowych przyjazdw turystycznych by raczej skromny i wynis 3%. Pnocna Europa nie zanotowaa adnych zmian (spadek w Irlandii, Norwegii i Szwecji i zerowy wzrost w Wielkiej Brytanii). Przeciwnie Europa rodkowa i Wschodnia, ktra zanotowaa 9% wzrost, do ktrego przyczyniy si Federacja Rosyjska, Wgry i Polska. Europa Zachodnia swj wzrost o 4% zawdzicza przede wszystkim dobrym wynikom Niemiec, Austrii i Holandii. Kraje regionu poudniowego rdziemnomorskiego (+1%) miay zrnicowane wyniki: dobre w Hiszpanii, Chorwacji, Portugalii i Turcji, a z drugiej strony ze w Grecji i Woszech, ktre zanotoway spadek. Spord 10 krajw najwicej zarabiajcych na turystyce midzynarodowej, znacznie wzbogaciy si Hong Kong (+17%), Stany Zjednoczone (+8%), Niemcy (+7%), Francja (+5%) i Wielka Brytania (+4%). Wiele krajw notuje nawet dwucyfrowy wzrost przychodw: s to Japonia (+48%), Szwecja (+26%), Republika Poudniowej Afryki (+26%), Republika Korei (+26%), Indie (+23%), Polska (+19%), Tajlandia (+17%) i Rosja (+16%). Duy wzrost wydatkw na podre midzynarodowe widzimy wrd takich wanych rynkw emisyjnych, jak Chiny (+30%), Federacja Rosyjska (+15%), Stany Zjednoczone, Kanada, Niemcy i Australia. UNWTO podkrela 7% wzrost wydatkw mieszkacw Japonii, co oznacza powrt tego kraju do czowki rynkw. Wikszo istotnych dla Polski rynkw emisyjnych wykazuje w 2012 roku skonno do wikszych wydatkw jedyny wyjtek stanowi Wochy i Francja.

Przyjazdy do Polski W 2012 roku byo, jak szacujemy, 66,4 mln przyjazdw cudzoziemcw, o 9% wicej ni w poprzednim roku. Liczb przyjazdw turystw szacujemy na okoo 14,8 mln (o 11% wicej). Tabela 1. Szacowana liczba przyjazdw ogem w 2012 roku (w tys.) Przyjazdy Kraj/grupa krajw zmiana w tym turyci zmiana ogem 66450 9,4% 14790 10,8% Ogem 51905 7,5% 9155 4,4% 27 krajw UE 29640 4,1% 7385 4,8% Stara UE Niemcy 26780 4% 4790 4% Wielka Brytania 530 6% 490 7% Niderlandy 390 0% 355 1%

Austria Wochy Francja Szwecja Pozostae kraje 15UE Nowa UE Czeska Republika Sowacja Litwa otwa Wgry Pozostae kraje 12UE Ssiedzi spoza Schengen Ukraina Biaoru Rosja Wane zamorskie USA pozostae zamorskie* Reszta wiata

350 320 290 205 775 22265 12510 6160 2630 390 225 350 13090 6520 3960 2610 535 290 245 920

-1% 2% 4% 11% 10% 12% 15% 10% 9% 8% -2% 1% 18% 12% 15% 41% 8% 7% 9% 10%

315 295 250 180 710 1770 210 110 610 335 200 305 4220 1970 1590 660 510 270 240 905

0% 4% 4% 13% 10% 3% 8% 10% -3% 12% 0% 2% 28% 25% 30% 32% 7% 8% 7% 12%

rdo: badania i oszacowania konsorcjum firm: Activ Group i Instytut Turystyki *) Australia, Japonia, Kanada, Korea Pd. Wedug danych GUS w cigu dziewiciu miesicy 2012 roku z obiektw zakwaterowania zbiorowego korzystao o 11,8% wicej cudzoziemcw, ni w tym samym okresie 2011 roku. Liczba udzielonych im noclegw wzrosa o 10,3%. Tempo wzrostu w pierwszym proczu byo wiksze ni w trzecim kwartale. Do krajw o najwikszym wzrocie liczby korzystajcych z bazy noclegowej nale nasi ssiedzi ze wschodu: Rosja, Biaoru i Ukraina (cznie a o 40%). Spord krajw europejskich wyrniaj si ponadto: Irlandia, Grecja i Portugalia (efekt Euro 2012) oraz Norwegia, Szwajcaria i otwa. cznie z krajw Unii Europejskiej byo o 6% goci wicej. Taki sam wzrost charakteryzuje przyjazdy z Niemiec i Wielkiej Brytanii. Z krajw pozaeuropejskich zwraca uwag znaczny wzrost liczby goci z Brazylii, Indii i USA. Do nielicznej grupy krajw o spadku liczby goci w bazie noclegowej nale: Hong-Kong, Belgia. Finlandia i Hiszpania. Rys. 1. Oszacowana liczba przyjazdw ogem w tym turystw w latach 2010 - 2012
Przyjazdy ogem (mln)
1,3 9,6 18,8 2,7 25,9
2010 rok:

1,3 11,1 19,8 2,7 25,8

2011 rok:

1,4 13,1 22,2 2,9 26,8

2012 rok:

Reszta wiata Ssiedzi spoza Schengen Nowa UE pozostae kraje 15 UE Niemcy

Przyjazdy turystw (mln)

1,3 2,7 1,6 2,4 4,5
2010 rok:

1,3 3,3 1,7 2,5 4,6

2011 rok:

1,4 4,2 1,8 2,6 4,8

Reszta wiata Ssiedzi spoza Schengen Nowa UE pozostae kraje 15 UE Niemcy

2012 rok:

rdo: badania i oszacowania konsorcjum firm: Activ Grou i Instytut Turystyki Charakterystyka przyjazdw turystw zagranicznych w 2012 r. Cele przyjazdw W 2012 roku struktura celw pobytu niewiele si zmienia. Wahania nie przekraczaj 1 pkt. proc. Wicej zmian wystpuj w przypadku poszczeglnych krajw lub grup krajw. W grupie krajw starej Unii (poza Niemcami) widzimy do znaczny wzrost udziau przyjazdw turystycznowypoczynkowych i spadek subowych. Odwrotnie jest w grupie krajw nowej Unii i wanych krajw zamorskich. Niemcy nieco ograniczyli przyjazdy typowo turystyczne. Wzrost udziau innych celw wrd Niemcw i pozostaych krajw starej Unii naley wiza z przyjazdami na czerwcowe Mistrzostwa Europy.

Tabela 2. Cele przyjazdw w 2012 roku (%)

Gwne zamorski e Nowe kraje UE Ogem Niemcy

14 UE

Ro., Bia., Ukr.

Cel przyjazdw (%) Turystyka: wakacje, zwiedzanie itp. Odwiedziny krewnych lub znajomych Cele zdrowotne Sprawy zawodowe lub subowe Prywatne przyjazdy szkoleniowe Dorywcza praca Zakupy na wasne potrzeby Cele religijne Odwiedziny miejsca pochodzenia Tranzyt Inne cele

20 18 5 26 2 1 12 1 2 7 6

25 23 10 22 2 0 4 0 2 3 9

29 21 4 25 3 1 1 2 2 5 7

20 14 1 42 2 0 4 0 0 16 1

7 14 1 26 1 3 35 0 0 7 6

21 34 3 20 1 1 0 5 12 1 2

rdo: badania konsorcjum firm: Activ Group i Instytut Turystyki, 2012

Typowa turystyka wystpuje czciej wrd tych, ktrzy korzystali z transportu lotniczego. Zwykle tak te bywao i w przypadku przyjazdw subowych, ale w 2012 roku zwizek ten jest mniej widoczny.

Rys. 2. Zrnicowanie celw pobytu wedug rodka transportu (%).

40% Samolot 20% Pozostae

0% TurystykaOdwiedzinySubowe Zakupy Pozostae

rdo: badania konsorcjum firm: Activ Group i Instytut Turystyki, 2012 Jeli wielko poszczeglnych segmentw podry wyrazimy w liczbach bezwzgldnych, stwierdzimy, e wzrastaj one mniej wicej proporcjonalnie do wzrostu liczby przyjazdw turystw ogem. Szacujemy, e dominujcy segment przyjazdw subowych i w interesach wzrs do okoo 3,9 mln wizyt. Liczba wizyt turystyczno-wypoczynkowych rwnie wzrosa: do ok. 3,2 mln. Ostatnie trzy lata cechuje rozwj turystyki zakupowej (sigajc 1,8 mln w 2012 r.). Segment turystyki rodzinno-towarzyskiej (ok. 2,7 mln) rwnie ronie zgodnie ze wzrostem oglnej liczby turystw. Tylko liczba przejazdw tranzytowych (z noclegiem w Polsce), jak si wydaje na podstawie wstpnych szacunkw, nie zmienia si (ok. 1 mln).

Rys. 3. Przyjazdy turystw do Polski wedug podstawowych celw pobytu (oszacowania w mln)

rdo: badania w latach 2010- 2012

Rys. 4. Zrnicowanie celw pobytu wedug kwartaw (%).

rdo: badania konsorcjum firm: Activ Group i Instytut Turystyki, 2012 W 2012 roku, podobnie jak w poprzednim roku, w grupie przyjazdw subowych dominoway podre delegacyjne (zwizane z prowadzeniem interesw w imieniu firmy) oraz zwizane z obsug transportu (chodzi tu gwnie o przewz towarw). Ich udzia wynis odpowiednio 31% i 30%. Wielko segmentu kongresowo-konferencyjno-targowego minimalnie wzrosa (do 13%). Wzrost ten jest najznaczniejszy w grupie krajw pozaeuropejskich.

Rys. 5. Struktura przyjazdw w interesach (%)

Targi, wystawy Konferencje Wasny biznes W imieniu firmy Transport Inne

3% 11% 17%

201 0

32% 30% 7%

rdo: badania w latach 2010 - 2012 Dugo pobytu W 2012 roku rednia dugo pobytu turystw w Polsce wyniosa 3,8 noclegu (tyle samo co w 2011 r.). Do 5 noclegw wzrosa dugo pobytu turystw z krajw 14UE, a do 13,7 z gwnych krajw zamorskich. Regua, e przyjazdy drog lotnicz wi si z duszym pobytem w Polsce potwierdzia si i tym razem (5,9 noclegu wobec 3,2 w przypadku przyjazdw drog ldow). Jak zazwyczaj, najkrcej przebywali w Polsce ssiedzi ze wschodu (2,8), a zwaszcza turyci z nowych krajw Unii (1,9). W drugim kwartale rednia dugo pobytu bya nieco nisza ni w pierwszym, w trzecim bya najwiksza (4,5), a w czwartym na poziomie redniej caorocznej.

Rys. 6. Dugo pobytu (%)

rdo: badania w latach 2010 - 2012 Sposb organizacji przyjazdu Ogem, jak szacujemy, w cigu 2012 roku pakiet lub cz usug wykupio okoo 18% turystw, mniej ni w latach 2010 i 2011. W efekcie niemal trzy czwarte turystw przyjechao do nas w sposb samodzielnie zorganizowany. Udzia wykupujcych pakiety by, tak jak poprzednio, zdecydowanie najwikszy wrd turystw z krajw pozaeuropejskich (ok. 40%) i stosunkowo duy wrd turystw z krajw starej Unii (ok. 28%). Jednak w przypadku tych krajw stwierdzamy do wyrany spadek liczby korzystajcych z penych pakietw, co dotyczy rwnie Niemcw. Rys. 7. Organizacja przyjazdu (%)

rdo: badania w latach 2010 - 2012 Podrujcy drog lotnicz czciej ni pozostali korzystaj z rnych form porednictwa w organizacji przyjazdu. Przyjazdw samodzielnych byo wrd podrujcych samolotem 43%, a wrd podrujcych drog ldow 84%.

Rys. 8. Zrnicowanie sposobu organizacji podry wedug rodka transportu (%).

rdo: badania konsorcjum firm: Activ Group i Instytut Turystyki, 2012

Baza noclegowa Z noclegw w obiektach typu hotelowego korzystao ogem 36% turystw. Oznacza to pokany spadek. W zasadzie tylko Niemcy korzystali z hoteli na podobnym poziomie jak poprzednio. Wrd przyjezdnych z krajw starej Unii oraz z krajw pozaeuropejskich udzia nocujcych w hotelach lub motelach rwnie zmala, cho pozosta najwyszy w porwnaniu z innymi krajami. W tej sytuacji zyskay pensjonaty (kraje 14 UE) i kwatery prywatne (kraje nowej Unii, ssiedzi ze wschodu i kraje zamorskie). Z bazy typu hotelowego korzystao blisko 57% turystw badanych na lotniskach. Rys. 9. Miejsce noclegw (%)

Hotele, motele itp. Pensjonaty Kwatery prywatne U rodziny lub znajomych Inne 17% 9% 10% 27%

36%

2010 2011 2012

rdo: badania w latach 2010 - 2012

Rys. 10. Zrnicowanie wykorzystywanej bazy noclegowej wedug rodka transportu (%).
Samolot 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Hotele, motele Rodzina, znajomi Pensjonaty Kwatery prywatne Inne Pozostae

rdo: badania konsorcjum firm: Activ Group i Instytut Turystyki, 2012

Odwiedzane wojewdztwa Na podstawie naszych przyblionych oszacowa mona stwierdzi wzrost liczby wizyt turystw w wikszoci wojewdztw, a zwaszcza w: pomorskim, podkarpackim, wielkopolskim i lubelskim. Spadek dotyczy wojewdztw warmisko-mazurskiego oraz, w mniejszym stopniu, kujawskopomorskiego. Oszacowane na cay rok 2012 liczby odwiedzin w najliczniej odwiedzanych wojewdztwach przedstawiaj si nastpujco: mazowieckie 2,0 mln, maopolskie 1,9 mln, zachodniopomorskie 1,6 mln, dolnolskie 1,5 mln, pomorskie 1,5 mln, podlaskie 1,2 mln

 lubelskie 1,2 mln. Do najczciej odwiedzanych wojewdztw naleay, podobnie jak w 2011 roku, mazowieckie i maopolskie, oba wojewdztwa nadmorskie, dolnolskie oraz wojewdztwa wschodnie. Nie zmienia si charakterystyczna cecha turystyki przyjazdowej do Polski, polegajca na znacznym odsetku wielokrotnych wizyt. Tylko 28% badanych odwiedzia Polsk jedynie raz w cigu 12 miesicy, a 38% byo u nas pi lub wicej razy. W przypadku ssiadw ze wschodu odsetek ten wynis a 73%. W strukturze demograficznej turystw odwiedzajcych Polsk w 2012 roku stwierdzamy nieznaczne zmiany w przypadku udziau osb deklarujcych polskie pochodzenie (spadek o 2 pkt. proc. do 19%, ale bez zmian w liczbach bezwzgldnych: okoo 2,8 mln). Jeli za idzie o wiek widzimy wzrost udziau osb w wieku do 34 lat (z 23% do 27,5%). Struktura wg pci bez zmian (61% do 39% na korzy mczyzn). Wielko i struktura wydatkw turystw Badania przeprowadzone w 2012 roku pozwoliy oszacowa przecitne wydatki turystw odwiedzajcych Polsk na poziomie 404 USD na osob i 78 USD na jeden dzie pobytu (rednie waone). Porwnanie uzyskanych danych z tymi, ktre oszacowano dla roku 2011 wskazuje na nieznaczny wzrost przecitnych wydatkw na osob (o ok. 1,5%) i utrzymanie wydatkw dziennych na zblionym poziomie (w obydwu przypadkach odnosi si to do rednich waonych). Przecitne wydatki na osob analizowane wedug krajw wahay si w granicach od 150 USD (Litwa) do 808 USD (wybrane kraje zamorskie). Kolejny rok z rzdu obserwuje si wzrost rozpitoci pomidzy najwyszymi i najniszymi wydatkami. Ocena zanotowanych zmian nie jest ani jednoznaczna, ani atwa. W odniesieniu do tak wanych dla polskiej turystyki rynkw emisyjnych jak Niemcy, Rosja, Biaoru, Austria, Belgia odnotowano wzrost wydatkw w stosunku do ubiegego roku, z drugiej niepokj wzbudza spadek wydatkw turystw w czwartym kwartale w stosunku do trzech kwartaw 2012; dotyczy to wikszoci krajw. Rys. 11. Przecitne wydatki turystw na osob w 2012 roku w USD (wedug krajw)
USD 0
Ogem* Kraje zamorskie*** Francja Wochy Holandia W. Brytania Szwecja Belgia Niemcy Rosja Biaoru** Ukraina** Dania Rep. Czeska 229 182 505 458 434 389 384 360 353 347 338 332 200 400 404 808 600 800 1000

* rednia waona ** po odjciu deklarowanych wydatkw na zakupy na sprzeda

*** Kraje zamorskie: Australia, Japonia, Kanada, Korea Pd. i USA. rdo: badania konsorcjum firm: Activ Group i Instytut Turystyki, 2012

Rys. 12. Przecitne wydatki turystw na 1 dzie pobytu w 2012 roku (w USD) wedug krajw
USD
Ogem* Kraje zamorskie*** Francja Wochy Holandia W. Brytania Szwecja Belgia Niemcy Rosja Biaoru** Ukraina** Dania Rep. Czeska 37 49 84 62 63 64 67 72 94 74 57 80 80 0 30 60 90 78 120

* rednia waona ** po odjciu deklarowanych wydatkw na zakupy na sprzeda *** Kraje zamorskie: Australia, Japonia, Kanada, Korea Pd. i USA.
rdo: badania konsorcjum firm: Activ Group i Instytut Turystyki, 2012

Najwikszy wzrost poziomu wydatkw w stosunku do 2011 roku odnosi si do takich krajw, jak: Rosja, Biaoru, Sowacja i Belgia, najwiksze obnienie dotyczy przyjazdw z Wgier i krajw skandynawskich. Jeli chodzi o przecitne dzienne wydatki turystw, analiza danych pokazuje, e wahay si one w granicach od okoo 40 USD (Wgry) do 121 USD (Ukraina). W stosunku do ubiegego roku w najwikszym stopniu wzrosy przecitne dzienne wydatki nierezydentw z Belgii, Austrii, Niemiec i Litwy, spady za z Ukrainy i krajw skandynawskich. W 2012 roku najwicej wydaway osoby deklarujce zakupy na wasne potrzeby jako gwny cel podry (470 USD), nastpnie ci, ktrzy przyjechali w celu odwiedzenia miejsca pochodzenia (412 USD na osob) oraz w sprawach subowych (407 USD). Podre w celach typowo turystycznych, zdrowotnych oraz przyjazdy w odwiedziny do krewnych i znajomych byy zwizane z wydatkami niszymi ni rednia waona dla caej prby. W stosunku do 2011 roku zanotowano korzystne zmiany poziomu wydatkw zwizanych z podrami typowo turystycznymi a niekorzystne w odniesieniu do podry zdrowotnych i zwizanych z wizytami u krewnych i znajomych. Wydatki turystw biznesowych pozostay na poziomie zblionym do ubiegorocznego. W grupie turystw biznesowych najwiksze wydatki ponosiy osoby samodzielnie prowadzce interesy oraz interesy w imieniu firmy, najmniej transportujce towary.

10

Rys. 13. Wydatki turystw w 2012 roku wedug celu podry (w USD)

rdo: badania konsorcjum firm: Activ Group i Instytut Turystyki, 2012

Zaobserwowane zrnicowane zmiany przecitnych wydatkw wedug krajw znajduj odzwierciedlenie w sumach pozostawionych w Polsce w poszczeglnych rodzajach bazy noclegowej. Podobnie jak rok wczeniej, wyniki bada przeprowadzonych w 2012 roku pokazuj, e najwicej pozostawiay w Polsce osoby zatrzymujce si w mieszanych rodzajach zakwaterowania (przecitnie 586 USD na osob, mniej ni w 2011, mniej ni w trzech kwartaach 2012), nastpnie w hotelach i motelach (418 USD, wicej ni w trzech kwartaach 2012 ale o ponad 8% wicej w stosunku do roku 2011 ) oraz tu zmiana w stosunku do poprzednich lat w domkach letnich i samodzielnych apartamentach (409 USD, o ponad poow wicej ni w caym roku 2011). Najmniejsze wydatki zwizane byy z noclegami u rodziny lub znajomych. W 2012 roku najwikszy spadek wydatkw odnosi si do turystw korzystajcych z kwater prywatnych (o 6,3% mniej w stosunku do caego roku 2011). Wydaje si, e zaobserwowane zmiany naley wiza ze specyficzn sytuacj, jaka miaa miejsce w czasie Euro 2012 (wysokie ceny usug noclegowych w niektrych obszarach recepcyjnych). Rys. 14. Wydatki turystw w 2012 roku wedug rodzaju wykorzystywanej bazy noclegowej (w USD)
USD 0 Hotele, motele Pensjonaty Domki U rodziny, znajomych Kwatery prywatne Mieszane 200 400 600

418 314 409 317 354 586

rdo: badania konsorcjum firm: Activ Group i Instytut Turystyki, 2012

11

Rys. 15. Struktura wydatkw poniesionych przez turystw na terenie Polski w latach 2011 i 2012 (%)

rdo: badania w latach 2010 - 2012

Struktura wydatkw turystw na wybrane do analizy kategorie dbr i usug jest od kilku lat do podobna. W 2012 roku niewielkim zmianom uleg udzia wydatkw na noclegi (wzrost o 3 pkt. proc.), wyywienie (wzrost o 1 pkt. proc.) oraz zakupy na wasne potrzeby (spadek o 1,8 pkt. proc.). Wydatki typowo turystyczne, tzn. przeznaczone na noclegi, wyywienie, transport i usugi rekreacyjne stanowiy w ostatnich czterech latach w granicach od 51 57% ogu (w 2012 roku 54,7%). Od duszego czasu znaczc cz stanowi wydatki przeznaczone na zakupy na wasne potrzeby (25,2%). Podobnie jak w poprzednich latach, uzyskane wyniki pozwalaj take na bardziej szczegowe rozszacowanie wydatkw ponoszonych w ramach gwnych grup rodzajowych, zwaszcza w odniesieniu do wyywienia i transportu. Wrd wydatkw przeznaczonych na wyywienie 73,5% naley wiza z korzystaniem z usug gastronomii, natomiast w kosztach transportu okoo 62% stanowi zakup paliw. W badanym okresie udzia wydatkw pokrywanych kartami patniczymi wynis nieco mniej ni poprzednio (21,9%). Od kilku lat badanie pozwala take na ocen zalenoci pomidzy wiekiem respondentw, a ich przecitnymi wydatkami. Z dotychczas przeprowadzonych tur bada wynika, e w 2012 roku najwysze sumy pozostawiay w Polsce osoby w wielu 25-34 lata, najnisze za najmodsza grupa wiekowa (do 24 lat). Mimo, e pytanie o wiek zadawane jest od kilku lat, w badaniu wci trudno ustali jednorodn, powtarzaln zaleno midzy wiekiem a poziomem wydatkw. Ocena wielkoci popytu turystycznego turystw wymaga uwzgldnienia wszystkich wydatkw, cznie z tymi, ktre s ponoszone za granic, przed podr i wpywaj na konta polskich podmiotw gospodarczych. Chodzi tu przede wszystkim o warto usug wiadczonych na terenie Polski, ale opaconych w miejscu staego zamieszkania turystw. W badanym okresie przecitne wydatki poniesione przed podr uksztatoway si na poziomie 257 USD na osob i 48 USD na dzie pobytu.

12

Tabela 3. Poziom wydatkw poniesionych przed podr (wybrane kraje) USD na osob 257 213 501 258 92 388 233 381 357 1243 USD na dzie pobytu 48 41 80 41 23 68 37 68 61 88

Ogem Niemcy Francja W. Brytania Ukraina Wochy Skandynawia Belgia Holandia Kraje zamorskie

rdo: badania konsorcjum firm: Activ Group i Instytut Turystyki, 2012

Z gospodarczego punktu widzenia istnieje potrzeba rozszacowania wydatkw wedug miejsc, do ktrych one trafiaj (poszczeglnych regionw Polski: wojewdztw, wielkich miast). Rezultatami takich oszacowa s zainteresowane wadze lokalne, prbujce oceni efekty rozwoju gospodarki turystycznej na swoim terenie. Analiza regionalna jest jednak do ograniczona ze wzgldu na to, e turyci zazwyczaj odwiedzaj kilka miejsc w czasie tej samej podry. Tym niemniej stosowany w badaniach kwestionariusz pozwala w przyblieniu rozezna geografi wydatkw oraz oszacowa wydatki zwizane z korzystaniem z jednorodnej bazy noclegowej. Z bada przeprowadzonych w 2012 roku wynika, e najwiksze wydatki zwizane byy z podrami, podczas ktrych turyci odwiedzili kilka wojewdztw (turystyka objazdowa), nastpnie z podrami do wojewdztw podkarpackiego, mazowieckiego i kujawsko-pomorskiego. Na mapie 1 pokazane s rwnie obszary cechujce si najniszymi wydatkami turystw (opolskie i zachodniopomorskie). Mapa 1. Przecitne wydatki turystw w 2012 roku wedug odwiedzanych wojewdztw (w USD na osob)

rednie wydatki
> 450 USD 300 do 440 250 do 290 < 250 USD (3) (7) (4) (2)

rdo: badania konsorcjum firm: Activ Group i Instytut Turystyki, 2012

Wydatki odwiedzajcych jednodniowych Oszacowane przecitne wydatki odwiedzajcych jednodniowych uksztatoway si na poziomie 105 USD na osob (rednia waona), o blisko 3% wicej ni w poprzednim roku. W tej grupie nierezydentw (nie nocujcych na terenie Polski) zdecydowanie najwysze wydatki zadeklarowali Biaorusini (okoo 233 USD na osob), nastpnie podrni z Rosji (161 USD) i Ukrainy (158 USD). W relacji do poprzedniego roku w badanym okresie notuje si znaczcy spadek wydatkw nierezydentw z tak wanych dla Polski rynkw jak Ukraina (o ok. 23%) i Sowacja ( o ok. 9,3%). Z drugiej strony zaobserwowano wzrost rednich wydatkw odwiedzajcych jednodniowych z Rosji (o

13

ok. 40%) i Biaorusi (o 20,7%). Poziom wydatkw Niemcw pozosta bez zmian. Podobnie jak w poprzednich latach, przecitne wydatki jednoznacznie rosn wraz z odlegoci od granicy, na jak podruj nierezydenci. W 2012 roku odwiedzajcy jednodniowi ponad poow wydatkw przeznaczyli na zakupy na wasne potrzeby (52%), a nastpnie na transport (12,4%). Jak co roku, w kosztach wyywienia warto zwrci uwag na wysoki udzia usug gastronomicznych (ok. 64,6%). Koszty transportu byy jak zazwyczaj zdominowane przez wydatki zwizane z zakupem paliw: stanowiy one podobnie jak rok wczeniej a 91,8% ogu wydatkw na transport. Udzia zakupw w celu dalszego odsprzedania by sporo niszy ni w poprzednich okresach (13,5%). Odwiedzajcy jednodniowi w niewielkim stopniu posuguj si kartami patniczymi: zapacono nimi zaledwie 8,3% wydatkw. Z krajw ssiedzkich kartami posuguj si najczciej Litwini i Sowacy. Rys. 16. Przecitne wydatki odwiedzajcych jednodniowych w 2012 roku wedug krajw (w USD)
USD 0 50 100 105 158 91 90 161 233 107 79 150 200 250

Ogem* Ukraina Niemcy Litwa Rosja Biaoru Sowacja Czechy

rdo: badania konsorcjum firm: Activ Group i Instytut Turystyki, 2012 Rys. 17. Struktura wydatkw odwiedzajcych jednodniowych w 2012 roku (w %)

Inne 11,7% Zakupy w celu odsprzedan ia 13,5%

Wyywieni e 7,6% Transport 12,4% Usugi rekreacyjne 2,8% Zakupy na wasne potrzeby 52,0%

rdo: badania konsorcjum firm: Activ Group i Instytut Turystyki, 2012

14

Tabela 4. Zmiany przecitnych wydatkw na osob Wybrane kraje Ogem Kraje zamorskie* Francja Wochy Wielka Brytania Belgia Niemcy Skandynawia Holandia Austria Wgry Biaoru Rosja Ukraina Republika Czeska Sowacja Litwa Wzrost Spadek
rdo: badania w latach 2008 2012

2008 357

2009 353

2010 338

2011

2012

627

356

348

262 243 178

245 179 135

Wyniki uzyskane w 2012 roku pokazuj zrnicowane zmiany wydatkw nierezydentw: w stosunku do wielu wanych rynkw emisyjnych (Niemcy, Rosja, Biaoru, Austria, Belgia) odnotowano wzrost wydatkw w relacji do ubiegego roku, dla szeregu krajw jest to czas znaczcych spadkw. Wzrosty dotycz przede wszystkim trzeciego kwartau; wie si to nie tylko z ekonomicznymi efektami organizacji Euro 2012, ale take z faktem sezonowoci zagranicznego ruchu przyjazdowego do Polski. Jeli chodzi o turystw, warto zwrci uwag na dalszy spadek wydatkw nierezydentw z tych krajw, ktre s zwizane z polsk emigracj zarobkow (Wielka Brytania, Wochy, Holandia), a take podrnych z Czech i Danii. Segment odwiedzajcych jednodniowych charakteryzuj w 2012 roku do znaczce zmiany jeli chodzi o liczb przyjazdw (wzrost o prawie 9%) i mniej znaczcy wzrost wydatkw (o niespena 3%). W badanym okresie istotny spadek przecitnych wydatkw w stosunku do 2011 roku towarzyszy jedynie przyjazdom z Ukrainy (o ok. 23%) i Sowacji (o 9,3%). Szczegln uwag naley powici wanemu dla Polski rynkowi niemieckiemu. W 2012 roku cechuje go umiarkowany wzrost liczby turystw i odwiedzajcych jednodniowych. Jeli chodzi o wydatki, turyci z tego kraju pozostawiali w Polsce w badanym okresie zdecydowanie wicej ni w poprzednim roku, poziom wydatkw odwiedzajcych jednodniowych pozosta mniej wicej taki sam (+1,1%). Z kolei obserwacja rynkw wschodnich pokazuje wzrastajce znaczenie przyjazdw z Biaorusi i Rosji (zarwno liczby wizyt, jak i poziomu wydatkw) oraz malejc rol Ukrainy (notuje si tu mniejsze ni w odniesieniu do Biaorusi i Rosji tempo wzrostu liczby przyjazdw, umiarkowany wzrost poziomu wydatkw turystw, znaczcy spadek wydatkw odwiedzajcych jednodniowych). Wyjanienie zmian poziomu wydatkw wie si przede wszystkim z oddziaywaniem Euro 2012 oraz pewnymi zmianami w strukturze przyjazdw i wydatkw: wzrostem wydatkw zwizanych z typowymi podrami turystycznymi oraz utrzymujcymi si na wysokim poziomie wydatkami zwizanymi z podrami po zakupy.

15

Oszacowania i przewidywania co do caego roku zapowiadaj wzrost cznych wpyww dewizowych z tytuu podry nierezydentw do Polski do okoo 11,7 mld USD (tj. o ok. 11%). Dzieje si tak niemal na rwni za spraw turystw (+10%), jak i odwiedzajcych jednodniowych (+12%). Struktura wpyww wskazuje na niewielk przewag znaczenia przychodw od turystw (obecnie 53,8%, a w 2011 54,3%). Najwikszy wpyw na wzrost cznych przychodw spodziewany jest ze strony takich rynkw jak Czechy (za spraw odwiedzajcych jednodniowych), Biaoru, Rosja i Niemcy. Najwikszy spadek cznych przychodw dotyczy z kolei Ukrainy (rwnie za spraw odwiedzajcych jednodniowych), Wgier, Holandii i Wielkiej Brytanii. Wydaje si zatem, e przyczyn zmian notowanych w biecym roku jest z jednej strony organizacja Euro 2012, z drugiej za skutki recesji gospodarczej w Europie, zataczajcej coraz szersze krgi. Witold Bartoszewicz, Teresa Skalska Warszawa, grudzie 2012 r.

16

ANALIZA RYNKW POIT

AUSTRIA
Trendy Austriacy bardzo chtnie podruj, a wydatki na urlop s ostatni pozycj skrelan w domowych budetach. Z bada opublikowanych przez Statistik Austria, a dotyczcych letnich wyjazdw wypoczynkowych wynika, e latem 2012 roku a 6,56 miliona Austriakw powyej 15 roku ycia wyjechao na urlop. W porwnaniu z rokiem poprzednim stanowi to 1% przyrost. W badanym okresie odnotowano 4,18 miliona podry urlopowych z 4 i wicej noclegami oraz 2,38 miliona z 1 do trzech noclegw. Najwiksz popularnoci, pomimo spadku o 0,8% cieszyy si urlopy krajowe. W wyjazdach zagranicznych odnotowano wzrost o 2,5% i osignito poziom 3,68 miliona. Wiodcym kierunkiem letnich wyjazdw urlopowych pozostay Wochy, a w dalszej kolejnoci Chorwacja, Niemcy, Hiszpania i Grecja. Podre zamorskie pozostaj na tym samym poziomie. rednia dugo pobytu zmniejszya si z 6,3 do 6,1 noclegw, a rednie wydatki wyniosy 641 EUR. Gwnym motywem letnich wyjazdw w roku 2012 by wypoczynek (22,1%), plaowanie i kpiele (19;7%), wypoczynek aktywny (18;5%), kultura i turystyka miejska (14,4%).54,8% zakwaterowanie urlopowiczw kwaterowao si w hotelach, a 17,6% prywatnie u znajomych i rodziny. 65,9% podrowao wasnym samochodem, 17,2% samolotem. Na przestrzeni ostatnich 10 lat mona zaobserwowa tendencj wzrostu liczby wyjedajcych na przynajmniej jeden urlop (57%) przy spadku znaczenia urlopu spdzanego na play i kpieli. Wiodce znaczenie w tej grupie maj osoby w starsze. Wyrany jest wzrost krtkich urlopw w porwnaniu z pobytami duszymi 2/3 wyjazdw urlopowych odbywa si w sezonie letnim. Polska nie jest jeszcze wymieniana, jako cel letnich wyjazdw urlopowych. Nasz si pozostaje turystyka miejska i kulturowa, ale najwiksz ilo przyjedajcych odnotowujemy w grupie biznesowej. Poziom 340 tysicy odwiedzin rocznie daje nam wskanik ponad 4% ogu miejscowej ludnoci. Miejscowe media w czasie turnieju EURO bardzo pozytywnie wypowiaday si na temat przygotowania i przebiegu mistrzostw wiata. Kilka niepochlebnych artykuw, ktre ukazay si w tym czasie byy wynikiem frustracji piszcego i tendencyjnie zego nastawienia do Polski i Polakw. Pozytywny przekaz korespondentw akredytowanych przy EURO 2012 w poczeniu z informacjami o dobrze funkcjonujcej gospodarce Polski w czasie europejskiego kryzysu przyczyniy si do wzrostu grupy zainteresowanych odbycia pierwszej podry do Polski.

17

 Na rynku austriackim naszymi najwikszymi konkurentami w promocji turystycznej s takie kraje jak Czechy, Wgry, Sowacja i Rumunia, ktre oferuj zblione produkty turystyczne o porwnywalnej dostpnoci komunikacyjnej. W tym samym czasie nastpoway na rynku widoczne zmiany kapitaowe w miejscowej brany turystycznej. Dua konkurencja na relatywnie maym rynku doprowadzia do poczenia wielu maych biur w wiksze grupy kapitaowe. Najlepszy przykad stanowi rozwj biura Sabtours w Linzu, ktre sukcesywnie wchania mniejsze biura ze specjalistycznymi ofertami jak np. Raml Reisen sprzedajce wyjazdy muzyczne, w tym do opery wrocawskiej. Powysze fakty wpyny na zmniejszenie si grupy biur oferujcych wyjazdy do Polski. Obecnie ofert wyjazdw do Polski mona znale u 102 austriackich touroperatorw.

Analiza bada wasnych i informacji turystycznej Pewne wnioski na temat zachowa turystw austriackich moemy wycign na podstawie danych zbieranych na targach turystycznych, seminariach, konferencjach i szkoleniach lub uzyskanych w czasie bezporednich wizyt w Orodku. Na podstawie tych danych moemy zauway, e najwiksz grup wyjedajcych do Polski Austriakw stanowi reprezentanci biznesu. Obecno austriackiego kapitau finansowego czy dziaalno firm budowlanych czyni nasz kraj interesujcym rynkiem pracy dla wielu modych Austriakw. Poszukuj oni ciekawych miejsc pracy w brany hotelarskiej, komputerowej, finansowej, a przez to stanowi najliczniejsz grup podrujc transportem lotniczym do duych miast. Ta tendencja ma wpyw na wysokie ceny biletw lotniczych w poczeniach pomidzy Austri i Polsk. Z tej grupy turystw wywodzi si mao klientw POIT. Najwikszym powodzeniem wrd turystw z Austrii ciesz si oferty turystyki miejskiej i kulturowej. W tej grupie przewaaj zorganizowane wyjazdy autokarowe. Typowe zakwaterowanie w hotelach 3 lub 4 gwiazdkowych. Gwny cel stanowi wyjazdy do Krakowa czone z pobytem w Czstochowie, Wrocawia, Torunia i Gdaska. W wyjazdach autokarowych rozrni mona dwa typy. Krtkie 3 lub 4 dniowe i wyjazdy objazdowe trwajce od 9 do 11 dni. Niestety, ten segment wyjazdw autokarowych w ubiegym roku (ju od 2011) uleg sporemu zmniejszeniu ze wzgldu na due inwestycje i spore utrudnienia w infrastrukturze drogowej poczynione przez budow autostrad na ME EURO 2012. Wanym, stale rozwijajcym si segmentem na rynku austriackim jest turystyka pielgrzymkowa. Co roku odnotowujemy kolejny wzrost tych wyjazdw organizowanych przez biura Blaguss-, Moser-, Biblische Reisen oraz Stowarzyszenie Klsterreich. Najpopularniejsze s wyjazdy do Krakowa i Czstochowy oraz trasy ladami Jana Pawa II. Cel pielgrzymek to rwnie kocioy ze szlaku cysterskiego na Dolnym lsku czy sanktuarium w

18

Licheniu. Najliczniejsz grup wyjedajcych stanowi wierni z Burgenlandu i Grnej Austrii, gdzie w parafiach dominuj ksia z Polski. Od kilku lat przybywa pielgrzymw z Vorarlbergu, na co bezporedni wpyw ma aktywna dziaalnoci biura Pilger und Kultur Reisen z Feldkirchen. Rosnce znaczenie dla rozwoju wymiany turystycznej maj wyjazdy dzieci i modziey ze szk. Celem takich wyjazdw jest poznawanie historii krajw ssiedzkich i wyjazdy na obozy sportowe. Wiodc rol odgrywaj tu nauczyciele ze szk z Wiednia i Dolnej Austrii, ktrzy ju od kilku lat umiecili wyjazdy do Polski w swoich programach nauczania. Kolejn, spor grup klientw biura stanowi turyci indywidualni podrujcy do Polski kolej lub wasnym samochodem. Ta grupa preferuje zakwaterowanie w 3 gwiazdkowych hotelach miejskich. W grupie turystw wyjedajcych do Polski w celu spdzenia urlopu typowym jest zakwaterowanie niszej kategorii hotelowej, kwaterach prywatnych lub na kempingach przystosowanych do przyjmowania kamperw. Taki typ spdzania urlopu w Polsce od kilku lat oferuje biuro Novasol. Na rynku austriackim sprzedaje si duo ofert wyjazdw do krajw batyckich, w ktrych znajdujemy rwnie tranzytowe pobyty w miastach takich jak Gdask, Toru, Pozna czy Wrocaw. S to zazwyczaj czone pakiety samolot / autokar oraz wycieczki statkami po Batyku ze zwiedzaniem portw w Gdyni i Szczecinie. Austriaccy turyci udajcy si w podr subow, zorganizowan czy indywidualn bardzo chtnie korzystaj z materiaw promocyjnych oferowanych przez nasz Orodek. Dua grupa klientw biura oczekuje od nas rady przy wyborze trasy, a wrcz celu podry. Na tutejszym, tradycyjnym, rynku nadal bardzo wany przy podejmowaniu decyzji urlopowych pozostaje osobisty kontakt, ktry wielokrotnie wpywa na wybr oferty.

turystyka biznesowa turystyka miejska i kulturowa turystyka pielgrzymkowa natura i urlop

Turyci z rynku austriackiego mimo nieduej odlegoci maj spore problemy z dotarciem do naszych atrakcji turystycznych. Brak jest tanich pocze lotniczych, podr kolej trwa relatywnie dugo, a remonty i budowa infrastruktury drogowej dodatkowa hamowaa rozwj wyjazdw indywidualnych. W ubiegym roku sporo krytycznych uwag na temat moliwoci dotarcia kolej do naszej najwikszej atrakcji turystycznej Krakowa. Po pierwsze, tylko jedno

19

bezporednie, nocne poczenie pozwala dotrze do Krakowa o wicie. Nie dziaaa jeszcze wtedy adna informacja czy kawiarnia. Po drugie czas trwania podry kolej wyduy si w porwnaniu z pocztkiem wieku. Sporo sygnaw otrzymalimy od niezadowolonych pasaerw podrujcych wagonami PKP na trasie z Warszawy do Klagenfurtu. Stan techniczny i sanitarny wagonw budzi wiele zastrzee, ktre na szczcie w kocwce roku ulegy znaczcej poprawie. Dla indywidualnych, zmotoryzowanych turystw zrzeszonych w organizacjach OAMTC i ARBO bardzo due znaczenie ma dokadna informacja na temat kraju wyjazdu. Odpowiednio przygotowane rynkowe pakiety informacyjne, ktre powstaj w tych biurach, przy cisej wsppracy z Orodkiem pozwalaj odpowiednio przygotowa si do wyjazdu, dokona prawidowego wyboru trasy, co znajduje pniej odzwierciedlenie w pozytywnych relacjach przywoonych z podry. Ta grupa powiksza si, co roku i wyraamy nadziej, e blisko Polski uczyni j, poprzez wykorzystanie transportu indywidualnego, atwiej osigaln, a przez to jeszcze bardziej interesujc. Mierniki dziaa promocyjnych w latach 2011-2012 L.p 1. Podre studyjne Liczba przyjtych dziennikarzy Liczba przyjtych przedstawicieli zagranicznych touroperatorw Liczba VIP lub innych Touroperatorzy Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy posiadaj w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wprowadzili do swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wycofali ze swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy rozszerzyli w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba przedstawicieli zagranicznych/polskich touroperatorw uczestniczcych w warsztatach turystycznych Liczba adresw w bazie newslettera system SARE* inne ni SARE Liczba wej na strony internetowe POIT * Media spoecznociowe - liczba osb, ktre to lubi Facebook Twitter Blog Inne XING Rok 2011 29 53 22 A 122 CH 48 A 4 CH 2 A 12 CH 23 A 3 CH 3 Z P 62 5 226 10336 596 x x 91 Rok 2012 17 62 100 A 102 CH 40 A 2 CH 1 A 21 CH 9 A 6 CH 4 Z P 96 7 234 28565 821 x x 121

2.

3.

4. 5.

20

6. 7.

6675 Liczba uczestnikw seminariw i prezentacji na temat Polski Warto artykuw i audycji radiowych i telewizyjnych publikowanych/ emitowanych w 2012 roku, liczona wedug ceny reklamy w EURO na skutek organizacji podry studyjnych na skutek wszystkich dziaa PR Orodka, w tym podry 1608661 studyjnych *dane uzyskane od Departamentu Systemw Informacyjnych wspfinansujce dziaania

2220

2257585

rodki zaangaowane przez podmioty realizowane przez POIT, liczone w EURO Projekt 1 2011 Brana Regiony Placwki dyplomatyczne Inne Razem 23900 15000 13500 156500 208900 2012 34500 7000 5000 141900 188400

promocyjne

Projekt 2 2011 1600 14610 67300 142100 225610 2012 9500 10500 15000 288500 323500 x x x x

Projekt 3 2011 x x x x 2012

Razem 2011 8100 24060 80500 255250 376910 2012 44000 17500 20000 474400 511900

Najaktywniejsi, na rynku dziaania POIT, przedstawiciele polskiej brany turystycznej dotyczy roku 2012 Lp. Nazwa podmiotu 1. 2. 3. Travel Projekt Warszawa Jan-Pol Krakw Jordan Krakw, Furnel Travel, TRIP

21

BELGIA
Trendy Najwikszym instytutem analitycznym zajmujcym si badaniami ruchu i trendw turystycznych w Belgii jest flamandzki instytut WES. Jednake badanie tego instytutu nie wyszczeglniaj Polski, ktra traktowana jest wraz z Wgrami, Czechami i Sowacj jako Europa Wschodnia. Dlatego POIT do swoich rocznych analiz wykorzystuje badanie prowadzone przez urzd statystyczny Ministerstwa Gospodarki Krlestwa Belgii. Badania te s szczeglne ciekawe ze wzgldu na fakt, e Polska ujmowana jest we wszystkich statystykach, nawet tak szczegowych jak rodzaj zakwaterowania. Poniej przedstawiamy analiz wyjazdw turystycznych Belgw w 2011 roku, z wyszczeglnieniem liczb dotyczcych Polski (dane za rok 2012 opublikowane zostan dopiero w poowie biecego roku). Liczba wyjazdw turystycznych Belgw Ponisze dwa wykresy potwierdzaj przekazywane dotd przez POIT informacje - Belgia, pomimo swojej niewielkiej populacji plasuje si w czowce krajw europejskich o duej liczbie wyjazdw turystycznych. Od lat roczna liczba wyjazdw oscyluje wok 7-9 milionw rocznie w przypadku wyjazdw duszych ni 4 dni i 34 milionw wyjazdw krtkich (do trzech nocy). W 2011 odnotowano 9 541 tys. wyjazdw dugich oraz 5 613 tys. wyjazdw krtkich. W przeliczeniu na populacj oznacza daje to 1,3 wyjazdw na jednego mieszkaca rocznie. Pozytywn informacj jest fakt, e po kryzysowym roku 2010, w ktrym spada liczba wakacji, w 2011 roku nastpi ponad 16-procentowy wzrost wyjazdw krtkich i prawie 11-procentowy wzrost wyjazdw dugich.

Procentowy wzrost wyjazdw krtkich

2008 2009 2010 2011

3,3

15,5

22,1 5,7

22

Procentowy wzrost wyjazdw dugich

2008 2009 2010 14,9 7,6 1,9 3,9 2011

Pomimo kryzysu, wyjazdy dusze s nadal bardzo popularne a ich liczba w 2011 roku wzrosa o 4% w stosunku do roku poprzedniego. W sytuacji Polski, ktra ma niewiele bezporednich pocze lotniczych z Belgi (Warszawa, Wrocaw, Krakw) jest to dobra informacja - istnieje szansa na zwikszenie liczby przyjazdw z Belgii do Polski na wyjazdy dusze, gdzie rodkiem transportu byby popularny wrd Belgw samochd.

Wyjazdy biznesowe czy wypoczynkowe? Belgowie wyjedaj duo i chtnie, szczeglnie w celu wypoczynkowym; wyjazdy biznesowe stanowi 5% z 14 milionw podry zrealizowanych w 2011 roku.

Liczba wyjazdw wakacyjnych w 2011 Kolejna informacja pozytywna dla Polski jako destynacji wakacyjnej to fakt, e Belgowie najchtniej podruj w obrbie Unii Europejskiej. Wyjazdy dusze ni 4 noce do krajw unijnych to prawie 8 milionw wszystkich podry. Dalsze wyjazdy realizowane s przede wszystkim do Afryki (400 tys.), co w rzeczywistoci nie oznacza caego kontynentu a gwnie Afryk Pnocn i bardzo popularne, nie tylko ze wzgldu na cen ale take na jzyk francuski kraje Maghrebu - Tunezj, Maroko oraz niedrogi i soneczny Egipt. Z podobnych powodw popularna jest take Azja, gdzie ley Turcja.

23

Pozostae, najczciej odwiedzane kraje azjatyckie to Tajlandia i Indonezja (patrz Top 5 belgijskich destynacji w dalszej czci dokumentu) Ulubione destynacje Wrd krajw Unii Europejskiej odwiedzanych przez Belgw od lat najpopularniejsze s kraje ssiednie. Powodw jest kilka: moliwo dojazdu samochodem a take bardzo cenionym wrd chtnie podrujcych Flamandw mobile home. centralne pooenie Belgii znajdujcej si w niewielkiej odlegoci od najpopularniejszych europejskich destynacji. nieustajce poszukiwanie soca - z powodu icie "angielskiej pogody" z czstymi opadami i sporym zachmurzeniem Belgowie ceni kraje ciepe. Dziki wyej wspomnianemu centralnemu pooeniu w bliskim zasigu znajduj si takie kraje jak Hiszpania, Wochy, poudniowa Francja. Jednym z potwierdze tej tezy jest bardzo niska liczba wyjazdw do niezmiernie blisko pooonej i atwo dostpnej Anglii. Od lat krlow belgijskich destynacji wakacyjnych jest Francja. Podobnie jak w 2010 roku Francj wybrao 2,5 miliona urlopowiczw. Oprcz wczeniej wymienionych powodw sia Francji wynika przede wszystkim z powszechnie znanego w Belgii jzyka francuskiego, dziki ktremu komunikacja jest bezproblemowa. Z tego udogodnienia korzystaj na rwni obie nacje zamieszkujce Belgi - Walonowie, ktrzy zazwyczaj nie znaj adnego jzyka oprcz francuskiego ale take Flamandowie, ktrzy pomimo nagonionego nacjonalizmu i obrony jzyka ojczystego s nieomale w 100 % dwujzyczni. Ciekawostk jest, e to wanie Flamandowie jed chtnie nie tylko do Francji ale take do krytykowanej Walonii, od ktrej chcieliby si teoretycznie odczy. Wida to w zestawieniu najpopularniejszych belgijskich destynacji - wakacje wewntrz Belgii to 1 400 tys. wyjazdw (gwnie wyjazdy do waloskich gr Ardeny oraz na flamandzkie wybrzee)
Ulubione destynacje - wyjazdy dlugie (w %)
23,8 16,2 3,5 3,6 3,7 3,8 8,3 10,1 27,9

Najczciej wybierane destynacje - wakacje krtkie

24

 Podobnie jak w wikszoci krajw, wakacje krtkie odbywaj si gwnie wewntrz kraju. Przeduone weekendy w Belgii to prawie poowa wszystkich wyjazdw, pozostae podre realizowane s w obrbie krajw ssiednich, wrd ktrych krluje oczywicie Francja z Paryem a take okolice Lille, Normandia i Bretania. Typowe city trip czce przelot samolotem i krtki pobyt za granic stanowi niecae 7 % wszystkich tego typu wyjazdw. Wrd nich znajduj si take podre do Polski.

Ulubione destynacje - wakacje krtkie (w %)

43,7 1,8 4,3 6,9 8,8 12,3 21,2

Poniej przedstawiono opublikowany przez dziennik La Libre Belgique artyku z selekcj najwaniejszych trendw turystycznych piciu w 2012 roku (na podstawie wypowiedzi ekspertw z belgijskiej brany - Thomas Cook, Jetair). Potwierdzaj one ewolucj trendw z 2011 roku podan przez Ministerstwo Gospodarki. TOP 5 - ULUBIONE DESTYNACJE BELGW- trendy lata 2012 1.France forever Jak co roku, najbliszy ssiad, prosty w obsudze ze wzgldw jzykowych pozostaje najpopularniejsz destynacj. Oprcz jzyka powodem popularnoci jest bogate dziedzictwo, pikna przyroda a take moliwo dotarcia samochodem - ulubionym rodkiem transportu belgijskiego turysty. Drobnym znakiem panujcego kryzysu jest wzrost popularnoci wybrzea atlantyckiego, gdzie jest duo mniej soca ni na poudniu Francji ale gdzie ceny s nisze. 2. Arabska wiosna idzie w zapomnienie Poza niegasnc popularnoci krajw ssiednich (Francja, Holandia) Belgowie wybieraj kraje ciepe. Wzrasta i bdzie wzrasta liczba wyjazdw do krajw, do ktrych mona dolecie samolotem w przecigu maksymalnie czterech godzin. Pomimo kryzysu politycznego w krajach Maghrebu, wanie one wysuny si na czoo detynacji letnich na niekorzy Grecji i Hiszpanii, ktrych popularno spada o okoo 20%. 3. All-in na socu Ta formua bya i bdzie coraz bardziej popularna wrd Belgw. Powd moliwo kontrolowania budetu, tak wygodna w dobie kryzysu. Obserwuje si jednak rozwj oferty all-inclusive - dotd byy to gownie due,
25

luksusowe i bardzo komercyjne hotele, obecnie wzrasta liczba osb, ktre poszukuj tego typu pobytw w maych, nastrojowych obiektach pozwalajcych by bliej natury i spoecznoci lokalnej. 4. City-trips Barcelona, Londyn, Pary to ulubione destynacje na krtkie wyjazdy. Ich popularno nie spada od kilku lat, zmieniaj si tylko ich wzajemne pozycje. Ciekawostk jest, e olimpiada 2012 miaa zdecydowanie negatywny wpyw na liczb wyjazdw do Londynu. Odstraszay tumy i wysokie ceny z czego skorzystaa Barcelona wysuwajc si na szczyt listy najpopularniejszych miast. 5. Na koniec wiata....? Podre na dalekie kontynenty nie s mocn stron Belgw. W 2012 dalekie wyjazdy ustpoway podrom wewntrz Europy. Zaobserwowano jedynie wzrost zainteresowania Stanami Zjednoczonymi. Stosunkowo czsto mona spotka Belgw w Tajlandii i Indonezji, gdzie korzystaj gwnie z ofert biur podry, czc wypoczynek na play z objazdem. Wyjazdy do Polski Wyjazdy z Belgii do Polski w 2011 roku to ponad 57 tysicy podry. Przyrwnujc t liczb do cakowitej populacji Belgii mona stwierdzi, e do Polski wyjechao ok. 0,4% spoeczestwa. Liczna ta nie odbiega znacznie od wynikw belgijskich statystyk z lat poprzednich. Oznacza to, e istnieje rozbieno midzy badaniami belgijskimi a statystykami Instytutu Turystyki, ktry przez ostatnie lata ocenia przyjazdy Belgw do Polski na okoo 100 tysicy. Rnica ta wynika zapewne z techniki pomiaru Instytut mierzy liczb osb, ktre przekroczyy Polsk granic natomiast statystyki belgijskie bazuj na liczbie noclegw spdzonych w Polsce. Wyniki IT mog by lekko zawyone ze wzgldu na znaczn liczb Polakw mieszkajcych w Belgii natomiast liczby belgijskie zanione z powodu braku klasyfikacji wielu obiektw noclegowych w Polsce. Liczba wyjazdw do Polski w 2011 podana przez Ministerstwo Gospodarki spada w porwnaniu do roku 2010 o kilkanacie tysicy. Z obserwacji POIT wynika, e moe by to efekt Roku Chopinowskiego, o ktrym duo si mwio - wida to byo take w orodku, ktry w 2010 roku przyj wiele osb zainteresowanych wyjazdami do Warszawy i do Krakowa. Mona si spodziewa, e rok 2012, nie objty dotd statystykami przyniesie wzrost liczby wyjazdw wynikajcych z popularnoci Polski spowodowanej mistrzostwami UEFA EURO 2012.

26

Liczba wyjazdw do Polski

2010 2011 69 000 57 080

W 2011 roku obserwuje si znaczn przewag dugich wyjazdw do Polski nad city trip, ktre stanowi 1/4 podry. Obserwacje wasne POIT potwierdzaj t tendencj - wikszo klientw odwiedzajcych biuro planuje wyjazdy przekraczajce tydzie pobytu na miejscu, polegajce na objedzie caego kraju lub jego czci poudnia z Krakowem lub pnocy z Gdaskiem i Mazurami. Jednak w porwnaniu z 2010 rokiem liczba wyjazdw krtkich znacznie wzrosa. Wynika to najpewniej z funkcjonowania od koca 2010 roku pocze do Krakowa i Wrocawia z lotniska w Charleroi.
Wyjazdy do Polski krtkie - dugie (w %)
krotkie 89 11 2010 dlugie 76 24 2011

Polska i jej konkurenci Polska plasuje si na dobrej pozycji w porwnaniu do swoich konkurentw. Podobnie jak w 2010 wyprzedza nas jedynie Republika Czeska. Wykres uwidacznia te, e najsilniejsz destynacj wrd krajw Europy Centralnej pod wzgldem wyjazdw krtkich, typu city trip jest Budapeszt, na drugim miejscu znajduje si Polska na rwni z Prag, za nimi natomiast znajduje si Sowacja z Bratysaw. Analiza zestawienia uwidacznia te sabszy wizerunek polskich miast w porwnaniu z Prag i Budapesztem - w przypadku Polski na sum krtkich wyjazdw skadaj si trzy miasta posiadajce bezporednie poczenie lotnicze z Belgii Warszawa, Krakw, Wrocaw, podczas gdy w przypadku Wgier i Czech cakowita liczna wylotw do tych krajw realizowana jest do jednego miasta - Pragi lub Budapesztu.

27

W jaki sposb Belgowie organizuj swj wyjazd? Ze wzgldu na pooenie Polski w granicach Unii i zdecydowanej przewadze wyjazdw wakacyjnych do krajw wsplnoty, w dalszej czci opracowania wzito pod uwag wycznie podre Belgw w obrbie Unii Europejskiej. Kolejne analizy Ministerstwa Gospodarki koncentruj si na sposobie organizacji wyjazdw wakacyjnych. Wyniki 2011 roku potwierdzaj niesabnc od lat tendencj do coraz czstszej rezerwacji wyjazdw indywidualnie, za pomoc internetu. Podobnie jak w 2010 roku zaledwie 1/4 wyjazdw zorganizowana zostaa z porednictwem biura podry. 72% wyjazdw zorganizowana zostaa indywidualnie.

Ponadto caa brana zgodnie podkrela coraz wiksz popularno internetu i zwizan z ni niezaleno klientw, ktrzy dokonuj wyboru

28

destynacji/hotelu/restauracji indywidualnie, nie korzystajc z porad biur czy organizacji turystycznych. Wg oceny hotelarzy ponad poowa obrotw uzaleniona jest od obecnoci ich oferty w internecie. Spadek liczby wakacji rezerwowanych przez biuro podry potwierdza Raport ABTO za rok 2012 (zwizek belgijskich touroperatorw, zrzeszajcy 24 najwiksze belgijskie biura podry, reprezentujce 90 % belgijskiego rynku turystycznego): czonkowie ABTO wycenili swoje obroty w ubiegym roku na 2 miliardy euro, na co skadaj sie 2 903 333 sprzedane podre. Jest to o 4 % mniej ni w 2011 roku.

Sposb organizacji wyjazdw do Polski Popularno wyjazdw indywidualnych potwierdza si przy organizacji wyjazdw do Polski. Wida, e ta tendencja jest silna - pomimo, e Polska nadal wzbudza pewne lki (strach przed trudnociami komunikacji w jzykach obcych, niewiedza na temat funkcjonowania usug w kraju - stacji benzynowych, moliwoci pacenia kart itp.) na wyjazd za porednictwem biura podry decyduje si zaledwie 16 % Belgw.

Sposb organizacji wyjazdu do Polski

Wyjazd grupowy 16% Biuro podrozy 10% Indywidualnie 74%

Czym na wakacje? Belgowie preferuj wyjazdy indywidualne, realizowane w duej mierze do pastw ociennych lub w obrbie Unii Europejskiej. Std te przewaajca liczba wyjazdw samochodem prywatnym. Co wicej, podre autem w 2011 wzrosy w stosunku do roku poprzedniego o 15 %. Drugim, najpopularniejszym rodkiem transportu jest samolot jednake liczba wylotw w celach wakacyjnych spada w porwnaniu do 2010 roku o 17%. W zwizku z niedu liczb wyjazdw zorganizowanych, podre autokarem stanowi zaledwie 7 % wszystkich wyjazdw. Od kilku lat obserwuje si trend podry ekologicznych a co za tym idzie - wzrost podry pocigiem, take za granic (wzrost o 1% w stosunku do 2012 roku).

29

rodek transportu - podre do Polski Podobny wybr rodka transportu zaobserwowa mona przy wyjazdach do Polskinajpopularniejszym rodkiem transportu jest samochd. Podre samolotem to 15 % wszystkich wyjazdw, co pokrywa si ze statystykami wyjazdw city trip stanowicymi 14 % podry realizowanych do Polski. Wyjazdy grupowe i zorganizowane stanowi 26 % wszystkich wakacji, z czego z autokaru korzysta tylko 16 % ankietowanych - znacza to, e cz wyjazdw okrelanych przez badanych jako zorganizowane polega na rezerwacji wycznie noclegu a nie obejmuje transportu.

rodek transportu - podre do Polski

Autokar 16%

Samolot 15%

Auto 69%

Na 26 destynacji obsugiwanych przez lotnisko w Brukseli Polska zajmuje 17 pozycj (2% wszystkich wylotw) z 205 tysicami wylotw rocznie i wyprzedza Wgry (117 352 wyloty), Chorwacj (47 460) czy Soweni (56 650). Przed nami s Czechy (234 480) ale wynika to nie tylko z faktu, e wyjazdy do Czech s popularniejsze ale take z tego, e Czechy nie s obsugiwane przez adnego taniego przewonika. Na 24 destynacje low cost obsugiwane przez lotnisko w Charleroi Polska znajduje si ju na 6 miejscu z liczb 95 588 wylotw. Tak jak w 2010 roku przed nami jest, podobnie jak w przypadku lotniska w Brukseli wikszo ciepych krajw ale te Wgry (128 434 wyloty), natomiast za nami tak popularne destynacje jak Grecja (63 590), Sowacja (31 159) czy Rumunia. Brak wylotw do Czech. Analizujc dobr pozycj Polski na obu lotniskach naley mie w pamici dwa fakty: lotnisko w Brukseli - Bruksela jest stolic Unii Europejskiej wic dua cz wylotw do Polski dotyczy pracownikw instytucji unijnych, NATO i Parlamentu Europejskiego (z informacji otrzymanych przez PLL LOT trasa Bruksela. Warszawa jest najbardziej dochodow tras obsugiwan przez polskiego przewonika). Lotnisko w Charleroi - w Belgii przebywa okoo 130 tysicy pracujcej Polonii, gwnie z terenw Podlasia. Dla tych osb wyloty low cost z Charleroi s gwnym rodkiem transportu do Polski.

30

Wyloty z Brukseli - 17 najwikszych destynacji

pozost. 9 destynacji Irlandia POLSKA 2% 5% Czechy Tunezja 2% 2% 2% Egipt Hiszpania 3% Austria 17% 3% Grecja 4% Maroko 4% Portugalia 4%

Wlochy 11%

USA 9% Anglia 8%

Szwajcaria 7% Turcja 8% Francja 8%

Norwegia Wyloty lowcost z Charleroi - 15 najwiekszych SLOWACJA 1% destynacji Algieria 1% Szwecja pozost. 9 destyn. 6% 1% Rumunia 1% 1% Irlandia Grecja 2% 2% Anglia 2% Hiszpania/Kanary 28% Portugalia 3% POLSKA 3% WEGRY 4% Francja 9% Wlochy 25%

Maroko 9%

Do znaczca liczba wylotw do Polski cieszy tym bardziej, e w 2012 roku nastpia redukcja liczby bezporednich pocze lotniczych z Belgii do Polski. Z rozmw z przedstawicielami linii lotniczych i dyrektorem PR lotniska Charleroi wynika, e sytuacja ta spowodowana jest w duym stopniu rozszerzeniem aktywnoci

31

Ryanaira w Belgii. Ryanair posiada obecnie 90 % wszystkich wylotw z lotniska w Charleroi. Jego jedynym, niezbyt mocnym konkurentem jest Wizzair. Strategia Ryanaira polega na prbie eliminacji wgierskiego przewonika poprzez wprowadzanie swoich pocze do wszystkich miast, ktre obsuguje Wizzair. W efekcie spada liczba rezerwacji lotw Wizzair, ktry zamyka kolejne poczenia. Stao si tak w przypadku poczenia do Katowic, ktre upado po wprowadzeniu poczenia Ryanair do Krakowa. Zwikszenie aktywnoci Ryanaira na trasach do Polski miao te negatywny wpyw latajce do naszego kraju linie regularne - Brussels Airlines, latajcy dotd do Warszawy i do Krakowa, wycofa najpierw poczenie z Krakowem a nastpnie, po wprowadzeniu przez Ryanair lotw do Warszawy zrezygnowa zupenie z lotw do Polski. W efekcie jedyn latajc do Polski regularn lini lotnicz jest PLL LOT. Jest to bardzo niekorzystne rozwizanie dla POIT, ktry duo wsppracowa z belgijskimi liniami. Konkurencja Brussels Airlines z PLL LOT sprawiaa, e atwiej byo negocjowa korzystne ceny na przeloty dla dziennikarzy. Ponadto, belgijski przewonik, wietnie przygotowany do skutecznej promocji marketingowej by wspaniaym partnerem w akcjach promocyjnych (konkursy z nagrodami w postaci wylotw do Polski), ktre realnie zwikszay liczb rezerwacji przelotw. Pozytywn stron aktywnoci Ryanair jest zwikszenie liczby miast posiadajcych bezporednie poczenie z Belgi o Wrocaw. Obecnie sytuacja Polski na belgijskim rynku lotniczym wyglda nastpujco: Linia lotnicza destynacja czstotliwo 2 loty dziennie

1 lot dziennie Warszawa 1 lot dziennie RYANAIR Krakw 2 loty w tygodniu Wrocaw 4 loty w tygodniu

Wyej opisana sytuacja belgijskiego rynku lotniczego wiadczy o wzrastajcej pozycji tanich linii lotniczych. Potwierdza j Raport biura IATA Beneluks za rok 2012, ktry donosi, e 25 % wszystkich biletw lotniczych zakupionych na terenie Beneluksu w minionym roku

32

to wanie przeloty low cost. Nie s one ujte w statystykach IATA, do ktrej nie nale tani przewonicy. Wedug raportu, w 2012 nastpi 2,2 % spadek liczby biletw zakupionych poprzez IATA (w sumie sprzedano 1.153.203.180 biletw). Spadek ten jest te kolejnym znakiem wzrostu roli internetu i portali rezerwacyjnych takich jak Cheap tickets czy EbookerJet proponujcych bilety w sprzeday globalnej, niepodporzdkowanej jakimkolwiek podziaom terytorialnym.

Noclegi podczas wakacji Wg analiz Ministerstwa Gospodarki Belgowie podczas wakacji korzystaj ze zrnicowanej bazy noclegowej. S to zarwno hotele, jak i uzdrowiska czy domki letniskowe. Du grup stanowi B&B, agroturystyka i kempingi, co jest pozytywn wiadomoci dla Polski pragncej rozszerzy promocj o turystyk aktywn, przyrod i SPA.

Noclegi w Polsce Decydujc si na wakacje w Polsce Belgowie w wikszym stopniu ni w przypadku wyjazdw do krajw Europy Zachodniej decyduj si na noclegi w hotelu. Wynika to na pewno z silniejszego wizerunku miast w porwnaniu do polskich regionw oraz z niewielkiej liczby systemw rezerwacyjnych na zakwaterowanie inne ni hotel dostpnych w jzykach obcych. Jednake liczba nocy na kempingach i w obiektach agroturystycznych te jest dua - w sumie wynosi 18 %. Potwierdzaj to badania wasne POIT - znaczna cz klientw odwiedzajcych biuro jest mocno zainteresowana katalogiem agroturystycznych obiektw noclegowych czy map kempingw.

33

Wiek podrujcych Badania belgijskie pokrywaj si z dowiadczeniami POIT - najliczniejsza grupa spoeczna wyjedajca czsto na wakacje to osoby powyej 45 roku ycia. Szczeglnie klienci zainteresowani Polsk nale wanie do tej grupy wiekowej. Jak wida na wykazie, istniej jednak due moliwoci aby rozszerzy grup odbiorcw dotyczc Polski - a 34 % Belgw w wieku 24 - 44 lata jest aktywna na turystycznym rynku.

34

Flamandowie - Walonowie - kto podruje najczciej za granic?

W Belgii yj dwie nacje - liczniejsi i zamoniejsi Flamandowie (prawie 6 mln) oraz mniej liczni Walonowie (3,5 mln). Pod wzgldem podry Flamandowie dominuj nad Walonami, zarwno jeli chodzi o dugo, jak i czstotliwo wyjazdw. Tendencja ta jest niezmienna od lat. Jednake Belgia posiada jeszcze jedn, niezmiernie wan pod wzgldem zagadnie turystycznych grup spoeczn - s to mieszkacy aglomeracji Brukseli - les Bruxellois. W 95% francuskojzyczni, liczcy 1,5 mln osb s grup, ktra podruje najczciej. Do tej spoecznoci dochodz jeszcze, nie ujci w poniszej tabeli, mieszkajcy w Brukseli obcokrajowcy - pracownicy instytucji unijnych, NATO, organizacji lobbingowych i przernych firm obsugujcych wsplnot europejsk. W sumie daje to dodatkow, 1,5-milionow spoeczno charakteryzujc si bardzo wysokimi zarobkami i du czstotliwoci wyjazdw. Wraz z Belgami z Brukseli stanowi najciekawsz dla Polski grup docelow - rwnie przydatn do budowy wizerunku Polski, jak i promocji wyjazdw wakacyjnych czy turystyki biznesowej.

Unia Europejska

Belgia to may kraj. Jego 11-milionowa populacja nie wystarcza aby zrobi z niej wiodcy rynek dla polskiej turystyki. Jednak sens dziaa promocyjnych prowadzonych w Belgii a waciwie w jej stolicy ma zupenie inn rol ni tylko zwikszenie liczby wyjazdw. Jak wspomniano wczeniej, Bruksela jest zlepkiem najzamoniejszej czci spoeczestwa belgijskiego i stosunkowo bogatych, dobrze
35

wyksztaconych, dysponujcych du iloci wolnego czasu przedstawicieli wszystkich krajw europejskich. Jest to z jednej strony grupa potencjalnych turystw, z drugiej opiniotwrcza spoeczno, dziki ktrej mona porednio promowa Polsk w caej Europie. W Brukseli mieszka 80 000 Europejczykw z 27 krajw zwizanych z instytucjami europejskimi. Wraz z rodzinami, liczba ta wzrasta do 250 000. Powikszy j trzeba o kilka tysicy pracownikw NATO i kilka tysicy dyplomatw (kady kraj ma w Brukseli trzech ambasadorw, kilku radcw, ministrw itd). Do tego doliczy naley osoby zatrudnione w 2 000 organizacji midzynarodowych, 300 przedstawicielstwach regionalnych i 1 900 firmach midzynarodowych. Bruksela jest europejskim centrum wiata, ktry z zewntrz nie zawsze jest doceniany, ale ktry z perspektywy jego mieszkaca ttni yciem. W okresach szczytw europejskich, obrad i komisji do Brukseli zjedaj przedstawiciele najwyszych szczebli polityki i biznesu. To nagromadzenie wanych osb i wydarze oraz ogromna rnorodno kulturowa powoduj, e Bruksela jest znakomitym miejscem do promocji wizualnej kraju (outdoor, telewizja niderlandzka ogldana przez obcokrajowcw ze wzgldu na brak dubbingu). Sygna puszczony w Brukseli promieniuje poprzez mieszkacw tego miasta na inne, oprcz Belgw narodowoci.

Silne strony Polski Bogate dziedzictwo i duga historia imponujca Belgom, ktrych ojczyzna liczy niecae 200 lat Przyroda - wartociowa dla mieszkacw bardzo zurbanizowanej Belgii Dobra i obfita kuchnia, charakterystyczne produkty regionalne - Belgowie s smakoszami i gastronomia stanowi wany element podry Bogata oferta turystyki aktywnej docenianej przez aktywnych sportowo Belgw (ulubiona forma aktywnego wypoczynku to rowery i spacery) Oferta SPA i uzdrowisk cenionych przez lubicych wygod Walonw i dbajcych o zdrowie Flamandw Rnorodna oferta noclegowa - duy wybr miejsc noclegowych w terenach nie zurbanizowanych - kempingi, domki do wynajcia, agroturystyka

Sabe strony Polski Brak silnego wizerunku polskich miast. Jedyne dobrze rozpoznawalne miasto to Krakw Brak silnego wizerunku Polski jako destynacji turstyki aktywnej i przyrodniczej Nieznajomo polskiej kuchni kojarzonej z jedzeniem cikim i niewyrafinowanym. Silne przekonanie o wysokim spoyciu wdki Niewystarczajca liczba dobrze oznakowanych, bezpiecznych szlakw pieszych i rowerowych (informacje zbiorcze, w j. obcych), brak kompleksowej informacji o ofercie po angielsku Zupeny brak postrzegania Polski jako destynacji SPA. Brak kompleksowych systemw rezerwacyjnych, stron internetowych w jzyku angielskim, katalogw.

Zbyt maa wiedza o Polsce, wiele stereotypw Blisko destynacji powodujcych, e Polska postrzegana jest jako kraj daleki, zimny i szary Dua rozpoznawalno ikon wiatowych - Skojarzenie Polski z symbolami politycznohistorycznymi przywodzi na myl cikie czasy Wasa, Chopin, Jan Pawe II a nie kraj beztroskiej turystyki Liczna Polonia pracujca, ktra postrzegana jest Obecno Polski w UE wpywajca na popraw bardzo pozytywnie ale ugruntowujca

36

wizerunku Polakw

przekonanie, e Polska to kraj biedny i zacofany - Zbyt silne skojarzenia ze zniszczeniami Egzotyka destynacji zwizany z dawn II wojny wiatowej i bied komunizmu przynalenoci do krajw komunistycznych w starszym pokoleniu - Brak pozytywnego wizerunku Polski w modszym pokoleniu

Analizy wynikajce z prowadzonej przez POIT informacji turystycznej oraz bada wasnych Orodka. Co roku POIT Bruksela przeprowadza wasne badanie obrazu Polski wrd Belgw na podstawie ankiet doczanych do pakietw z informacjami. W 2012 roku POIT uzupeni te badania o ciekaw analiz potencjau produktw turystyki aktywnej.

Potencja produktw turystyki aktywnej na rynku belgijskim

Polska jest krajem, ktry najczciej promowany jest poprzez swoje dziedzictwo kulturowe i historyczne - Krakw, obiekty UNESCO, miasta o tysicletniej historii. Jest to suszna droga gdy odwouje si do symboli, ktre maj w wikszym lub mniejszym stopniu ugruntowany wizerunek. Jednake dziaania te zawaj potencja Polski poniewa nie obejmuj ogromnej rnorodnoci dziedzictwa przyrodniczego, docenianego przez dzisiejszego turyst poszukujcego regionalizmw, coraz rzadszej w zurbanizowanej Europie przyrody, ekologiii aktywnego, zdrowego wypoczynku. Ten ogromny potencja, nieodkryty przez europejskiego turyst sta si obecnie jednym z gwnych tematw promocji prowadzonej rzez Polsk Organizacj Turystyczn, take na rynkach Beneluksu. POIT Bruksela opracowa ankiet, ktrej celem byo sprawdzenie czy dobrze przygotowany produkt turystyki aktywnej z elementami przyrodniczymi i regionalizmami zainteresuje turyst belgijskiego. Ankieta skadaa si z trzech czci. Pierwsza zawieraa pytania oglne dotyczce badanych - wiek, jzyk itp. Cz druga miaa za zadanie sprawdzi upodobania badanych w temacie tematyki wybieranych przez nich podry oraz wiedz na temat Polski i produktw przedstawionych w

ostatniej czci dokumentu. Trzecia cze - najwaniejsza, miaa za zadanie wykaza, ktre polskie produkty wzbudzaj wiksze zainteresowanie respondentw - produkty miejskie czy przyrodnicze. W tej czci dokumentu przedstawiono sze atrakcyjnych pakietw na kilkudniowe wyjazdy do Polski. Trzy z nich prezentoway sprawdzone, sztandarowe produkty polskiej turystyki w postaci city trip do najwikszych polskich miast, zawierajcymi zwiedzanie gwnych atrakcji turystycznych, najwyszej klasy; piciogwiazdkowe obiekty noclegowe, ekskluzywn kuchni i wysublimowan rozrywk. Byy to: Nowoczesna Warszawa z Chopinem, Muzeum Powstania, shoppingiem, nocn rozrywk i clubbingiem w Wytwrni Wdki Artystyczny Krakw z wizyt kulturaln, zwiedzaniem Wieliczki, jazzem i wieczorem w piwnicy Pod Baranami

37

Legendarny Gdask z elementami Solidarnoci, moliwoci zrobienia wasnej biuterii w pracowni bursztynu, degustacj goldwassera i wieych ryb, wieczornym pokazem teatru ulicznego. Pakietom tym przeciwstawiono trzy najwiksze polskie hity przyrodnicze, obudowane regionaln kuchni, folklorem, aktywnym wypoczynkiem i oryginaln, lokaln baz noclegow. Zaznaczy trzeba, e podczas budowania w/w pakietw POIT nie opiera si na realnej dostpnoci proponowanej oferty a jedynie na jej potencjalnej atrakcyjnoci dla turysty zagranicznego. Gwnym celem bowiem byo sprawdzenie potencjau Polski w tej dziedzinie a nie ocena realnej dostpnoci oferty turystyki aktywnej. Podkreli naley jednak, e kady z pakietw stworzony zosta z elementw istniejcych, ktre s dostpne dla turystw, z tym e niekoniecznie wystpujcych w spjnej ofercie jak zaproponowalimy ankietowanym.

38

Na pakiety przyrodnicze skaday si: Mazury cud natury z lotem balonem nad jeziorami, rejsem jachtem, przejadk dorok, noclegiem w redniowiecznym zamku i uczt rycersk z potrawami z dziczyzny Podlasie z porannym podgldaniem przyrody w puszczy, produkcj ubrwki, wypraw jeepem do dzikiej pasieki, spywem tratw wrd ptactwa biebrzaskiego, carsk kolacj w Biaowiey i noclegiem w zajedzie szlacheckim Tatry zim z pobytem w Zakopanem, nocnym kuligiem, pieszymi wycieczkami po grach, herbat z rumem, gralskim jadem, zabaw i noclegiem gralsk w schronisku czcym tradycj z nowoczesnoci

Ankieta dystrybuowana bya rnymi kanaami - poprzez newsletter i portale POIT, w czasie organizowanych przez orodek wydarze. Jednake najwaniejszym kanaem dystrybucji bya wysza szkoa turystyczna ISALT w Brukseli. Dziki wsppracy ze szkoa i moliwoci skorzystania z jej portali spoecznociowych dotarlimy do zupenie innej grupy odbiorcw, ni ta zazwyczaj dostpna dla POIT - osb modszych, zupenie niezwizanych emocjonalnie czy zawodowo z Polsk.

Wyniki ankiety Na ankiet odpowiedziao 714 Belgw, w tym 53,2% osb niderlandzkojzycznych i 46,8 % osb francuskojzycznych. Jedna czwarta respondentw to osoby mode - w wieku 25 - 44 lata. Tematyka podry i wiedza o Polsce Na pytanie o preferencj tematyczn podry ponad poowa badanych stwierdzia, e woli wyjazdy o tematyce kulturalnej.

Ulubione wakacje

Natura 45%

Kultura 55%

Chocia ponad 40% ankietowanych deklarowao, e odwiedzio ju Polsk, tylko 17 % ocenia swoj wiedz o Polsce jako dobr lub bardzo dobr.

39

Znajomo proponowanych destynacji Oprcz oceny atrakcyjnoci oferty turystyki aktywnej, celem ankiety byo take sprawdzenie czy proponowane destynacje - znane polskie miasta i pikne regiony s rozpoznawalne jako cel wakacji. Badani poproszeni zostali o zaznaczenie, ktre z polskich regionw i miast s im w jakikolwiek sposb znane (mona byo poda wicej ni jedn odpowied)

Wykres dobrze obrazuje i potwierdza wiedz POIT na temat najbardziej rozpoznawalnych produktw polskich w Belgii - miasta maj zdecydowanie silniejsz pozycj ni nawet najpikniejsze i najlepiej rozwinite turystycznie regiony. Pierwszestwo wrd miast ma Krakw, za nim znajduje si Warszawa oczywicie

40

a nastpnie Gdask. Jednake liczby te powoduj, e ostateczny wynik ankiety, podany w dalszej czci dokumentu jest tym bardziej zaskakujcy. Ranking destynacji W ankiecie kady pakiet "miejski" przeciwstawiony zosta pakietowi "przyrodniczemu". Poniej publikujemy wybr respondentw dotyczcy kadej pary.

Gdask - Mazury

Gdansk 47%

Mazury 53%

41

Podsumowanie ankiety - ranking turystyka "miejska" kontra turystyka "przyrodnicza" Porwnanie popularnoci poszczeglnych pakietw daje ciekawe rezultaty. Tylko w jednym zestawie turystyka miejska wzbudzia wiksze zainteresowanie ni produkt przyrodniczy. Dotyczyo to pakietu, w ktrym znalaz si Krakw - niekwestionowany hit polskiej turystyki. W przypadku pozostaych dwch zestaww pakiety oferujce wypoczynek w regionie uzyskay wiksz liczb gosw. Jest to ciekawy wynik zwaywszy na to, e 55% respondentw deklarowao pocztkowo wiksze zainteresowanie wyjazdami kulturalnymi ni przyrodniczymi. Wynik ten jest tym bardziej interesujcy, e znajomo polskich regionw, rwnie badana w pierwszej czci ankiety bya na bardzo niskim poziomie. Wnioski Potencja polskich produktw turystyki przyrodniczej jest bardzo duy. Wbrew pozorom, respondenci naszej ankiety wybierali czciej ciekawy pakiet przyrodniczo aktywny ni ekskluzywne pobyty w najwikszych polskich miastach, ktre teoretycznie znali lepiej i ktre pocztkowo ocenili jako ciekawsze. Oznacza to, e Polska ma szans przycign turystw swoj ofert regionaln. Tatry, Mazury, Biaowiea okazuj si produktem, ktry dobrze opakowany i spopularyzowany moe sta si bardzo konkurencyjn ofert dla naszych najwikszych hitw - historycznych miast i dziedzictwa kulturowego. Naley opracowa konkretne produkty zawierajce kompleksow ofert na pobyt w regionie, czc ciekaw propozycj aktywnego wypoczynku, elementy regionalnej kuchni, lokaln baz noclegow, przystosowan do potrzeb turysty zagranicznego a przede wszystkim dostpn w jzykach obcych.

42

Ankieta POIT wysyana wraz z pakietami promocyjnymi Jak co roku, POIT docza specjalnie opracowan ankiet do broszur wysyanych osobom zainteresowanym Polsk. W 2012 roku ankiet POIT wypeniy 344 osoby.

Popularno Polski

W przeciwiestwie do 2010 roku, ponad poowa ankietowanych (64%) nie bya jeszcze w Polsce. W ocenie orodka nie wynika to ze spadku zainteresowania Polsk a jest dowodem, e ankieta dotara do innej ni dotd grupy odbiorcw. Znajomo Polski

Znakomita wikszo ankietowanych ocenia swoj wiedz o Polsce jako dobr lub w miar dobr. Spora jest te jednak grupa osb, ktre o Polsce nie wiedz nic.

Czy Polska jest bogata w zabytki historyczne?

43

Badania klientw orodka wykazuj, e Polska ma stosunkowo siln pozycj jako destynacja turystyczna. Ponad 3/4 respondentw ocenia Polsk jako kraj bogaty w zabytki. Czy atwo jest zorganizowa podr do Polski ?

Wyniki pokazuj, e ponad poowa ankietowanych twierdzi, e zorganizowanie wyjazdu do Polski nie powinno by skomplikowane. Jednake stosunkowo liczna grupa nie wie nic o organizacji wyjazdu do Polski, co moe wiadczy o niewystarczajcej komunikacji na ten temat. Czy polska kuchnia jest dobra ?

Promujc Polsk czsto chwalimy jej kuchnie, prbujcy jej turyci natomiast niejednokrotnie stwierdzaj, e jest ona zbyt cika. Ten problem zdaje si nie by zbyt widoczny wrd

44

Belgw - jedynie 27 osb okrelio polsk kuchni jako niedobr. Dua grupa nie ma opinii o naszej kuchni, co jest zrozumiae skoro nie odbyli jeszcze podry do Polski.

Polska posiada pikn i bogat przyrod?

Ankieta ujawnia pozytywny fakt dla orodka w Brukseli, ktrego zadaniem na nadchodzce lata bdzie intensywna promocja walorw przyrodniczych Polski. Prawie wszyscy ankietowani kojarz nasz kraj z pikn i bogat przyrod.

Polska jest krajem w modzie

Badanie POIT moe natchn optymizmem pod wzgldem efektywnoci dziaa promocyjnych planowanych na nadchodzce lata- prawie poowa respondentw uwaa, e Polska jest modnym krajem, do ktrego wypada pojecha. Jedynie 11 % ankietowanych nie zgadza si z t tez.

45

Czy Polska oferuje ciekaw rozrywk?

Podobnie pozytywnie oceniana jest rozrywka w Polsce. Dla prawie poowy grupy Polska jest krajem ciekawym, po ktrym spodziewaj si intensywnych przey i rozrywki. Jednake druga poowa nie ma jakiegokolwiek wyobraenia o atrakcjach rozrywkowych w Polsce. Moe by to sygnaem do intensywniejszej promocji kalendarza wydarze kulturalnych i artystycznych.

Polska jest krajem bezpiecznym dla turystw?

Ponad poowa respondentw uwaa, e Polska jest krajem bezpiecznym. Jedna trzecia nie wie nic o bezpieczestwie w Polsce ale nie ma te negatywnych skojarze pod tym wzgldem. Jedynie marginesowa grupa twierdzi, e Polska jest krajem niebezpiecznym.

46

Czy Polska jest krajem nudnym?

Dla 65 % ankietowanych Polska kojarzy si z krajem ciekawym. Jedynie 17 % osb uwaa Polsk za nudn.

Polska proponuje dobr relacj jakoci do ceny?

Polska, ze wzgldu na swoj przynaleno do bloku wschodniego nadal uwaana jest za kraj tani. Z dowiadcze POIT wynika, e wiele osb spodziewa si, e Polska jest krajem bardzo tanim, co nie zawsze odpowiada rzeczywistoci.

47

Czy Polacy s gocinni ?

Polska gocinno ma dobrze ugruntowan opini. Pomimo, e wikszo respondentw nie odwiedzia Polski uwaaj oni, e Polska jest krajem gocinnym. Jest to pozytywny sygna i argument, ktrym mona walczy z mniej pochlebnymi stereotypami zwizanymi z Polsk (opinia, e w Polsce jest zimno itp.)

Czy Polska jest krajem nowoczesnym ?

Dua grupa badanych ocenia Polsk jako kraj nowoczesny, jednake prawie 3/4 osb nie ma na ten temat opinii lub twierdzi przeciwnie, co oznacza moe, e wizerunek Polski jako kraju nowoczesnego nie jest szczeglnie silny.

48

Czy planujesz wyjazd do Polski w tym roku?

Tylko 15 % ankietowanych nie planuje wyjazdu do Polski, poowa dopuszcza moliwo wyjazdu a 37 % twierdzi, e wybierze Polsk jako kierunek swoich wakacji.

Planowany czas pobytu w Polsce?

Z ankiety POIT wynika, e Polska dla wielu osb bdzie destynacj city trip. Domyla si mona, e pobyty te odbd si w Krakowie, Warszawie lub Wrocawiu - trzech miastach posiadajcych bezporednie poczenie z Polsk. 1/3 respondentw natomiast planuje dusze ni tydzie, klasyczne wakacje objazdowe. Wyniki te nie odbiegaj od liczb z 2010 roku.

49

Motyw wyjazdu do Polski

Polska dla ankietowanych przez POIT jest przede wszystkim destynacj wakacyjn - 3/4 respondentw podaa jako motyw wyjazdu turystyk. Zaledwie 10 % podaje jako motyw wane wydarzenie sportowe czy kulturalne, a niewiele wicej - odwiedziny przyjaci lub rodziny.

Rodzaj pobytu ?
Mobile home 1% objazd autem 11% objazd zorganizowany 11%

miasta 27%

gory latem 7% natura 17% morze jeziora 8% 8% wies 7% gory zima 3%

Nie zaskakuje fakt, e gwnym motywem wyjazdu s miasta historyczne wybrane przez prawie 30 % respondentw. W porwnaniu do 2011 roku spada o 20 % liczba odpowiedzi dotyczcych objazdu zorganizowanego. Wakacje w grach, nad jeziorami czy nad morzem utrzymuj si od ubiegego roku na podobnym poziomie. Nowoci w ankiecie jest pytanie o mobil home, ktry dotyczy zaledwie jednego procenta odpowiedzi jednake jest obecny w rankingu.

50

Rodzaj zakwaterowania ?

Podobnie jak w statystykach Ministerstwa Gospodarki, ankieta POIT wykazuje, e gwnym typem zakwaterowania dla turystw wyjedajcych do Polski jest hotel - w 2012 roku wybraa go ponad poowa ankietowanych. Procent ten zmniejszy si jednak w stosunku do roku poprzedniego, w ktrym 63 % badanych spao w hotelach. Prawie 1/4 osb wybiera pensjonat, co znajduje odzwierciedlenie take w zapytaniach klientw odwiedzajcych biuro - bardzo czsto pytaj oni o katalogi pensjonatw czy agroturystyki.

Sposb organizacji podry?

Ankietowani czsto korzystaj z internetu przy organizacji wakacji, co potwierdza ogln tendencj cytowan w czci dotyczcej trendw w turystyce. Nadal jednak spora grupa korzysta z wyjazdw zorganizowanych, chocia liczba tego typu rezerwacji maleje - w 2012 roku z biura podry skorzystao 40 % badanych a w roku poprzednim - 47 %.

51

Jakie inne kraje zwiedzae w ostatnich 3 latach?

Ciekawe wyniki, wiadczce o silnej pozycji konkurentw Polski daje pytanie o wyjazdy respondentw w trzech ostatnich latach. Okazuje si, e wikszo z nich bya ju w tzw. Europie wschodniej (w wiadomoci Belgw pojcie Europy centralnej waciwie nie istnieje). Jak zawsze najpopularniejsze byy Czechy, na drugim miejscu Wgry ale pojawia si te Sowacja i kraje batyckie. Wyniki te mona interpretowa na rny sposb. Z jednej strony wiadcz o silnej pozycji ssiadw Polski - ankietowani najpierw pojechali na wakacje wanie tam. Mona jednak inaczej podej do tych wynikw - nasi konkurenci, nawet jeli maj silniejszy wizerunek ni Polska s pewnego typu reklam dla naszego kraju - udany pobyt w jednym z krajw Europy wschodniej zachci badanych do decyzji o spdzeniu kolejnych wakacji w tej samej czci wiata i wyboru Polski. Wiek ankietowanych

Podobnie jak w oficjalnych statystykach, badania POIT wykazuj, e najwaniejsz grup osb czsto podrujcych s osoby powyej 45 roku ycia. Na drugim miejscu jednak

52

znajduj si osoby mode. Niewielki wynik osigna grupa modziey szkolnej jednake w naszej ocenie liczby te nie odzwierciedlaj rzeczywistoci. Modzi Belgowie bardzo czsto jed do Polski z wycieczkami szkolnymi i zwiedzaj Krakw, Wieliczk i Auschwitz. Brak tych wynikw w ankiecie POIT spowodowany jest faktem, e ankiet wysyan przez orodek wraz z pakietami broszur wypeniaj klienci indywidualni, rzadko natomiast modzie, ktra nie prosi o broszury o Polsce, bo wyjeda na wycieczk organizowan przez szko. Skd znaj Pastwo POIT?

Informacja turystyczna - odwiedziny, zapytania telefoniczne, mailowe, wysyka pakietw

Wizyty

Broszury na wydarzenia

2 883

3 863

131

415 000

Analiza portali www.pologne.travel i www.polen.travel

2011
Liczba odwiedzajcych Liczba rednio obejrzanych stron redni czas trwania wizyty Nowi odwiedzajcy

2012 59 340 2,19 1,21 min. 72,22 %

31 892 2,57 2,09 min. 70,07%

53

W 2012 znacznie wzrosa liczba wej na obydwa portale prowadzone przez POIT. Jest to efekt kampanii prowadzonych zarwno przez central jak i akcji realizowanych przez orodek w Brukseli - konkursw w internecie, na Facebooku (bardzo efektywna reklama patna wybranego postu) i w nesletterach.

Analiza efektywnoci newsletterw

W 2012 r. orodek wysa 24 newslettery z czego 10 tematycznych powiconych organizacji przez Polsk Mistrzostw UEFA EURO 2012, Balu Polskiego i na temat polskiej gastronomii. Zwikszya si efektywno wysyanych newsletterw - redni wskanik efektywnoci CTR wynis 4,3% (w 2011r. 3,6%), natomiast otwieralno newsletterw wyniosa 21,05%. Wysyka newsletterw wygenerowaa 6.539 wej na portale POIT.

Analiza dystrybucji broszur - wysyka i wizyty w orodku. Jednym z wanych zada jest dystrybucja broszur osobom zamawiajcym je mailowo, telefonicznie lub przychodzcym do biura orodka. Poniej przedstawiamy krtk analiz zainteresowa Belgw na podstawie tematyki i liczby wydanych broszur. Belgia to may kraj dlatego POIT nie prowadzi dokadnych statystyk odwiedzajcych z podziaem na poszczeglne regiony. W badaniach najistotniejsza informacja dotyczy podziau na ludno francuskojzyczn z Walonii i Brukseli oraz niderlandzkojzyczn z Flandrii poniewa mona zaobserwowa pewne odmienne preferencje w sposobie spdzania wakacji Flamandowie czciej wybieraj kempingi, zainteresowani s aktywnym wypoczynkiem natomiast Walonowie preferuj zwiedzanie zabytkw.

Od lat, wrd klientw biura przewaaj osoby francuskojzyczne. Wynika to z faktu, e Bruksela - stolica i zarwno orodek generujcy najwikszy ruch turystyczny

54

kraju jest w 90% francuskojzyczna. Dodatkowo, ze wzgldw kulturowych, Walonowie preferuj bezporedni kontakt (potrzeba rozmowy, wymiany opinii itd.) natomiast Flamandowie czciej ograniczaj si do skierowania zapytania poczt lub mailem. Dlatego w statystykach wysyki broszur dominuj zapytania z Flandrii natomiast w dystrybucji bezporedniej- broszury francuskojzyczne. Doda do tego trzeba zapytania od pracownikw unijnych, ktre w 2012 roku 5 % sumy cakowitej wynoszcej 3 994 zapytania o broszury. stanowiy

Od wielu lat najpopularniejszym tematem dla klientw biura s miasta - a przede wszystkim Krakw, ktry, podobnie jak w roku poprzednim, stanowi ponad 30 % Porwnujc wyniki z rokiem poprzednim spada wszystkich zapyta. o 16 % liczba zapyta o Warszaw, co najpewniej spowodowane byo jubileuszem Fryderyka Chopina i wynikajc z tego popularnoci Warszawy. O 10 % wzrosy zapytania o Gdask ale take o Wrocaw, co wytumaczy mona wprowadzeniem w 2010 roku poczenia lotniczego z Brukseli obsugiwanym przez Ryanair.

55

Analiza zapyta o regiony uwidacznia efekty wanej akcji promocyjnej prowadzonej przez POIT - corocznej reklamy w magazynie Vos Vacances, wydawanym przez organizatorw brukselskich targw turystycznych. Artyku o Polsce pojawia si w wersji drukowanej magazynu oraz w internecie, na portalu targw Salon des Vacances, gdzie dodatkowo mona zamawia on-line broszury, ktre nastpnie POIT wysya poczt. Akcja ta, dziki duej ogldalnoci portalu generuje rokrocznie ok. 1000 zapyta o broszury. W 2012 roku tematem artykuu i broszur bya Lubelszczyzna, co znajduje wyrane odzwierciedlenie w statystyce zapyta o regiony. Pozostae wyniki nie maj porwnania z rokiem poprzednim, jako e w 2011 roku analiza dystrybucji broszur nie obejmowaa zapyta o regiony.

Zapytania o miasta stanowi ponad 1/3 wszystkich zamwionych broszur. Jak wida na powyszym wykresie, wrd pozostaych wydawnictw dominuj mapy ale take broszury o turystyce aktywnej ich dystrybucja, podobnie jak w 2011 roku oscyluje wok 30 %. Pojawiaj si te, w niewielkim procencie temat UEFA EUTO 2012 i agroturystyka. Mierniki dziaa promocyjnych w latach 2011-2012 Rok 2011 1. Podre studyjne Liczba przyjtych dziennikarzy Liczba przyjtych przedstawicieli zagranicznych touroperatorw Liczba VIP lub innych 35 6 47 31 Rok 2012

56

2.

Touroperatorzy Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy posiadaj w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wprowadzili do swoich katalogw polsk ofert turystyczn

39

40

4 4

Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wycofali ze 3 swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy rozszerzyli w swoich katalogach polsk ofert turystyczn

7 P 1

5 Z 60 P -

Liczba przedstawicieli zagranicznych/polskich touroperatorw Z uczestniczcych w warsztatach turystycznych 390 3. Liczba adresw w bazie newslettera system SARE* inne ni SARE 4. 5. Liczba wej na strony internetowe POIT * Media spoecznociowe - liczba osb, ktre to lubi Facebook Twitter Blog 6. 7. inne Liczba uczestnikw seminariw i prezentacji na temat Polski 12 478 31 892 671 870

12 868 59 340 1 256 1 427

Warto artykuw i audycji radiowych i telewizyjnych publikowanych/ emitowanych w 2012 roku, liczona wedug ceny reklamy w EURO na skutek organizacji podry studyjnych na skutek wszystkich dziaa PR Orodka, w tym podry studyjnych 315 860 519 179

606 842

603 905

*dane uzyskane od Departamentu Systemw Informacyjnych

57

rodki zaangaowane przez podmioty realizowane przez POIT, liczone w EURO Projekt 1 2011 Brana Regiony Placwki dyplomatyczne Inne Razem 10 340 10 537 14 650 2012 3 145 18 133 4 200

wspfinansujce

dziaania

promocyjne

Projekt 2 2011 3 500 2 450 4 500 2012 3 831 7 770 -

Projekt 3 2011 58 900 56 197 28 495 2012 11 023 75 384 39 435

Razem 2011 72 740 69 184 47 645 2012 17 999 101 287 43 635

35 527

25 478

10 450

11 601

143 592

125 842

189 569

162 921

Najaktywniejsi, na rynku dziaania POIT, przedstawiciele polskiej brany turystycznej dotyczy roku 2012 Lp. 1 2 3 4 5 6 Nazwa podmiotu Intercrac Furnel egluga Wilana 4 Travel New Poland AB Poland

58

HOLANDIA (Krlestwo Niderlandw)

Trendy Analiza wyjazdw w 2011 roku, zrealizowana na podstawie danych organizacji: - NBTC (holenderski odpowiednik POT tworzcy na zasadzie komercyjnej mark Holland na zlecenie rzdu) - ANVR (stowarzyszenie organizatorw podry zbiorowych w Holandii), - ANWB (stowarzyszenie automobilistw, do ktrego naley obowizkowo kada osoba posiadajca samochd) - CBS (Centralne Biuro Statystyczne) Rok 2011 W 2011 roku Holendrzy wyjechali na 36,6 mln wakacji, z czego 2/3 to wyjazdy dugie (ponad 4 noce). 6 na 10 wyjazdw wakacyjnych miao miejsce w okresie letnim. Wyjazdy za granic to ponad poowa wszystkich wyjazdw - poza swoj ojczyzn Holendrzy wyjechali 18,6 mln razy. W porwnaniu z rokiem 2010 zauwaalne jest skrcenie podry. Ze wzgldw ekonomicznych pozostawano na wakacjach krcej, nie rezygnujc jednak cakowicie z wypoczynku. Koszt wszystkich wakacji zrealizowanych w 2011 roku jest o 163 miliony euro wikszy ni w roku poprzednim - w sumie Holendrzy wydali na wakacji 15,2 miliardw euro, z czego 11,6 mld dotyczyo wyjazdw zagranicznych. Oglna sytuacja na rynku turystycznym w 2011 roku nie bya korzystna, cho mona byo zaobserwowa lekk popraw w stosunku do roku 2010 - na wakacje pojechao o 1% osb wicej a liczba podry zagranicznych o ponad 400 tysicy. Lekko podniosy si te wydatki z 15 mld do 15,2 mld. Czsto jednak wakacje w 2011 roku byy tanie i krtsze ni dotd. Wyjedano przede wszystkim do krajw ssiednich - wyjazdy do Niemiec wzrosy o 17% a do Belgii - 13%. Wakacje zagraniczne Bardzo podobnie jak w roku poprzednim, w 2011 roku Holendrzy chtnie wyjedali na dugie wyjazdy zagraniczne (9 lub wicej dni), ktre stanowiy poow wszystkich wakacji (49%). Pobyty 5-8 dniowe to 31% wszystkich wakacji a pobyty 2-4 dniowe - 20% ogu wyjazdw za granic. Dugie pobyty za granic spdzano najczciej w krajach europejskich, znajdujcych si w stosunkowo nieduej odlegoci od Holandii - Francji, Niemczech, Hiszpanii i Austrii. Ankiety podaj take dane dotyczce konkurentw Polski - do Czech i na Wgry wyjechao

59

po 1% turystw holenderskich. Niestety, adna z dostpnych analiz za rok 2011 nie bierze pod uwag wyjazdw do Polski.

pobyty dugie
17% 14% 11% 8% 3% 1% 1%

Na krtkie pobyty zagraniczne wybierano najczciej kraje ssiednie: Niemcy, Belgi, Francj i Wielk Brytani.

pobyty krtkie
34% 30%

13% 8%

14%

Niemcy

Belgia

Francja Wielka Brytania

Inne

Noclegi

Holendrzy maj opini turystw stawiajcy ponad wszystko na wakacje na kempingu. Jest to opinia znacznie przesadzona. Podobnie jak w latach ubiegych, z kempingw skorzystao zaledwie 15 % turystw. Wyniki te potwierdzaj badania rynku przeprowadzone przez Polsk Organizacj Turystyczn wrd rnych grup wiekowych. Wynika z niej, e zamiowanie do wakacji pod namiotem lub w kamperze sabnie wraz z wiekiem - mode osoby pytane o preferencje jeli chodzi o nocleg bardzo rzadko wymieniay kemping, za to czsto hotel lub pensjonat. Wedug statystyk holenderskich, 43% wyjedajcych nocuje w hotelu lub pensjonacie a 23% - w domkach lub apartamentach. Badania podkrelaj zmiany zachodzce w spoeczestwie holenderskim - pomimo cigle duego przywizania do sportw i zdrowego, oszczdnego trybu ycia w modym pokoleniu obserwuje si znacznie wiksz potrzeb luksusu i wygody.

60

Ronie grupa spoeczna, ktra ceni wakacje w miastach, z noclegiem w hotelach i wyywieniem w restauracjach.

noclegi
40%

15%

13%

11% 3%

hotel

camping

domek

apartament pensjonat

rodek transportu Podobnie jak w 2010 roku i latach poprzednich, Holendrzy najczciej podrowali samochodem (w statystyki wliczany jest take kamperem) - wyjazdy wasnym autem to 54 % wszystkich podry. Wakacje, gdzie rodkiem transportu jest samolot to ponad 1/3 wyjazdw (35 %). Rok 2012 Szczegowe dane dotyczce turystycznych zachowa Holendrw w 2012 roku bd dostpne pod koniec 2013 roku. W tej chwili znamy jednak podstawowe statystyki oglne. Ze statystyk tych wynika, e na wakacje w 2012 roku pojechao 81,4% Holendrw, realizujc 37 mln podny. rednio na osob wyjedano 2,87 razy. W porwnaniu z rokiem 2011 spada liczba wyjazdw zagranicznych (z 18,6 mln wyjazdw do 18,4 mln wyjazdw), chocia caociowa liczba podry wzrosa o 400 tysicy.
Wyjazdy 2011 - 2012 (w mln)
wyjazdy ogolem 36,6 wyjazdy zagraniczne 37

18,6

18,4

2011

2012

61

W ubiegym roku wiksza ni dotychczas liczba Holendrw pojechaa na wakacje we wasnym kraju (wzrost o 2%). Turyci wydali na wakacje 15,8 mld euro (wzrost w porwnaniu z rokiem 2011, kiedy wydano 15 mld) z czego 12,9 miliardw euro wydatkowano na wakacje zagraniczne. Wiadomo ju te, e ponad 2/3 wszystkich wyjazdw zagranicznych zostao zarezerwowane przez turystw przez Internet. Najpopularniejsze kraje Ulubione kierunki wyjazdowe Holendrw w 2012 roku to Niemcy (3,4 mln podry), Francja (2,8 mln wyjazdw), Belgia (1,8 mln), Hiszpania (1,8 mln), Austria (1,2 mln), Wochy (1 mln), Turcja (810.000), Wielka Brytania (770.000), Grecja (650.000) i USA (460.000).
UlubioneUSA destynacje
Anglia 5% Turcja 6% Wlochy 7% Austria 6% Hiszpania 12% Belgia 13% Francja 19% Grecja 5% 3%

Niemcy 24%

Prognozy na rok 2013 Holenderskie instytucje analityczne prognozuj stabilizacj liczby wyjazdw wakacyjnych we wasnym kraju z jednoczesnym spadkiem podry za granic (pomidzy 1 a 3 %). Przewiduje si, e Holendrzy, nie chcc rezygnowa z wypoczynku wakacyjnego bd masowo rezerwowa oferty znikowe i last minute. Polska jako destynacja turystyczna dla Holendrw

Badania holenderskich instytutw nie podaj liczb dotyczcych wyjazdw do Polski. Z bada Instytutu Turystyki wiadomo jednak, e przyjazdy z Holandii od lat utrzymuj si na bardzo wysokim poziomie, nie spadajc zazwyczaj poniej 370 tysicy wakacji rocznie. Z tych samych bada wiadomo, e turyci holenderscy, pomimo przysowiowej oszczdnoci wydaj sporo - pomimo, e dzienna kwota wydatkw moe by nisza ni w przypadku Francuzw czy Anglikw, fakt, e

62

Holendrzy preferuj dugie wakacje, czsto przekraczajce 10 dni, powoduje, e suma wydatkw plasuje ich w czowce narodw wydajcych w Polsce najwicej. Moliwe jest, e brak statystyk dotyczcych wyjazdw do Polski w badaniach holenderskich wynika ze zbyt sabego wizerunku Polski w Holandii. Potwierdzaj to po czci badania Polskiej Organizacji Turystycznej przeprowadzone w Holandii w 2011 roku. Wynika z nich, e wizerunek Polski w starszym pokoleniu jest zakorzeniony, jednake rzadko na tyle pozytywny, aby Polska staa si kierunkiem wakacyjnym. Mode pokolenia natomiast czsto nie ma jakiegokolwiek wyobraenia o naszym kraju. Naley jednak pokreli, e 2012 rok, ze wzgldu na niezmiernie popularne w Holandii mistrzostwa Europy w pice nonej UEFA EURO 2012 by rokiem znaczcym dla wizerunku Polski w tym kraju. Z rozeznania POIT wynika, e Polska bya popularnym i czsto poruszanym tematem. Mistrzostwa, ledzone przez prawie 2/3 spoeczestwa spowodoway, e rnorakie media skieroway sw uwag na Polsk - nie tylko jako organizatora UEFA EURO 2012 ale take jako ciekawy turystycznie kraj. Uwaga ta skupiona bya przede wszystkim na Krakowie, gdzie stacjonowaa druyna holenderska. Krakw sta si bohaterem dziesitek reportay, artykuw i relacji publikowanych na forach czy blogach internetowych. Zachwycano si wspania atmosfer podczas mistrzostw, bogactwem kulturowym i historycznym miasta, jego ofert rozrywkow i kulinarn. W efekcie zarwno Polska, jak i Krakw pojawiy si jako destynacja turystyczna w wielu sondaach i rankingach. Wanym czynnikiem wzrostu liczby wyjazdw do Polski moe te by zwikszenie w ostatnich latach liczby bezporednich pocze z Polsk obsugiwanych przez linie lotnicze z lotnisk w Eindhoven i Schiphol. Wedug danych udostpnionych przez lotnisko Schiphol, zebranych na podstawie badania rynku, bazujcego na wywiadach z pasaerami wynika, ze w 2012 roku do Polski poleciao 53.000 Holendrw. Ponad poowa korzystaa z przelotu w celach zawodowych a 20 tysicy w celach rekreacyjnych. Ciekawe, e 16 tysicy zrealizowanych lotw to przeloty niebezporednie - do Gdaska (4 tys) i do Krakowa (6 tys.). Trzeba pamita, e lotnisko Schiphol obsuguje loty regularne. Oprcz niego lecie do Polski mona z lotniska w Eidhoven proponujcego loty lowcost. Linia lotnicza destynacja czstotliwo 1 lot/dzie 1 lot/dzie 2 loty w tygodniu 3 loty w tygodniu RYANAIR Gdask 2 loty w tygodniu

KLM Warszawa

63

Krakw

2 loty w tygodniu

Wrocaw

2 loty w tygodniu

Gdask

2 loty w tygodniu

Katowice

4 loty w tygodniu

Jak wida w powyszej tabeli, z Holandii wylatuje tygodniowo a 31 samolotw, do 5 polskich miast. 17 z tych lotw to loty obsugiwane przez Ryanair i Wizzair. Jak na niewielki kraj, liczba pocze z Polsk jest imponujca. Mona przypuszcza, e szeroka siatka niedrogich lotw wpynie na liczb wyjazdw turystycznych do Polski. Szczeglnie jeli wzi pod uwag oglnoeuropejsk tendencj do wzrostu popularnoci tanich linii lotniczych, potwierdzonych rwnie przez Raport IATA Beneluks, z ktrego wynika, e maleje liczba sprzedanych biletw na linie regularne (w 2012 roku spadek w krajach Beneluksu wynis 3 %) a ronie liczba biletw low cost - w ubiegym roku 26 % wszystkich sprzedanych biletw na terenie Holandii to przeloty tanich przewonikw. Obecno Polski w wiadomoci Holendrw potwierdza opublikowany przez najwikszy holenderski dziennik De Telegraaf Ranking 5 najlepszych destynacji budetowych na rok 2012, w ktrym Polska znajduje si na pierwszym miejscu. Prezentowana jest jako bardzo ciekawy kraj, dostpny w niezbyt wygrowanym budecie. Zachwalane s jej pikne plae, Gdask, malownicze Tatry i kulturalny Krakw. Pozostae miejsca w rankingu przypadaj Turcji, Wgrom, Sowenii i Maroko. Siln pozycj Krakowa wrd innych europejskich miast potwierdza natomiast zestawienie 25 top destynacji opublikowany przez Trip Advisor NL. W rankingu Polska pojawia si po raz pierwszy, wanie z Krakowem, ktry zajmuje 21 pozycj. Przed nami s Praga (sme miejsce) i Budapeszt (szesnaste miejsce), jednake obecno Polski w zestawieniu najciekawszych miast Europy dowodzi niezbicie wzrostu popularnoci naszego kraju. Kolejnym dowodem na wzrost jego popularnoci jest drugie miejsce Krakowa w konkursie Zoover City Awards, zorganizowanym przez portal Zoover, dziaajcy jako forum i niezmiernie popularna wrd Holendrw turystyczna platforma informacyjna. Zwycizcy wybrani zostali na podstawie ponad 50.000 opinii internautw, ktrzy wypenili ankiet, oceniajc kade z miast pod wzgldem popularnoci, atmosfery, kultury, ycia nocnego i jakoci hoteli. Stolic kulturaln Polski wyprzedzi jedynie Berlin, osigajc 9,2 punkty w skali 10. Jednake zaraz za Berlinem, z wynikiem 9,1 znalaz si wanie Krakw. Turyci docenili polskie miasto przede wszystkim za szerok ofert kulturaln oraz przepikne otoczenie. Ciekawe jest rwnie to, e wrd wszystkich europejskich miast to

64

wanie w Krakowie najwyej oceniono poziom ycia towarzyskiego (8,6 punktw) oraz niespotykan nigdzie indziej atmosfer (9,1 punktw). Poniej przedstawiamy tabel zawierajc szczegow punktacj konkursu.

Mocne strony Polski Sabe strony Polski Rnorodna, dobrze zachowana przyroda, Brak wizerunku Polski jako destynacji niespotykana w uprzemysowionej, gsto turstyki aktywnej i przyrodniczej zaludnionej i zurbanizowanej Holandii Dziedzictwo kulturowe, duga historia, zwizki Holandii z Polsk poprzez Hanz, uawy Bogata oferta turystyki aktywnej: szlaki rowerowe i piesze Brak silnego wizerunku polskich miast, oprcz Krakwa

Brak informacji o dobrze oznakowanych, bezpiecznych szlakach pieszych i rowerowych (informacje zbiorcze, po angielsku), przekonanie o bardzo zimnym klimacie utrudniajcym uprawianie sportw Rnorodna oferta noclegowa - duy wybr Brak kompleksowych systemw miejsc noclegowych w terenach nie rezerwacyjnych, stron internetowych w zurbanizowanych - campingi, domki do jzyku angielskim, katalogw itd. wynajcia, agroturystyka Blisko destynacji moliwo szybkiego Zbyt maa wiedza o Polsce, strach przed ma dotarcia do Polski wasnym transportem liczb autostrad, przekonanie, e Polska ley zbyt daleko aby do niej dotrze autem Wysoka aktywno partii narodowych Wzrastajce zaufanie do Polski jako kraju nastawionych negatywnie do wszystkich europejskiego imigrantw, za opinia o Polonii robotniczej Przekonanie o tanioci kraju, w zwizku z Strach przed trudnociami komunikacji jego lokalizacj w Europie Wschodniej w jzyku obcym z okresem komunizmu Egzotyzm destynacji zwizany z dawn skojarzenia i przewiadczenie, e Polska to kraj szary przynalenoci do krajw komunistycznych i smutny

65

UEFA EURO 2012 - zainteresowanie Polsk oglnie a poprzez to take jako destynacj turystyczn - pozytywny odbir Polski na tle mniej znanej i bardziej odlegej Ukrainy Otwarcie tanich pocze lotniczych z polskimi miastami

- Brak wizerunku Polski u modszego pokolenia Saby wizerunek miast

Trendy i oczekiwania na rok 2013 oraz kolejne lata Wpyw demografii na trendy w turystyce. Wiele zachodzcych w Holandii zjawisk demograficznych ma bezporedni wpyw na trendy wystpujce w zachowaniach wakacyjnych holenderskiego turysty. Wzrost spoecznoci o nie europejskim pochodzeniu . Zwiksza si liczba osb pochodzenia tureckiego, marokaskiego czy antylskiego. S to grupy spoeczne, ktre przejawiaj inne preferencje wakacyjne ni rdzenna ludno Holandii. Wyjedajc na urlop, preferuj wyjazdy do kraju pochodzenia. Emeryci pokolenia powojennego. Przewiduje si, e okoo 2050 roku ponad 10% mieszkacw (blisko 1,8 mln osb) bdzie miao powyej 80 lat (dzieci tzw. baby boomu powojennego). W tej sytuacji oferta spdzania wolnego czasu skierowana do tej grupy wiekowej musi czy elementy rozrywki z zapewnieniem dobrej jakoci usug i opieki. Wzrost znaczenia grupy 50+. Grupa ta stanowi obecnie najbardziej dynamicznie rozwijajc si grup spoeczn. Ponad 70% osb powyej 50-tego roku ycia wyjeda na wakacje poza sezonem a noclegi najchtniej rezerwuje w hotelach, domkach i apartamentach. Blisko poowa z tych osb korzysta z produktw i usug skierowanych do swojej grupy wiekowej. Oglnie turyst holenderskiego nalecego do tej grupy mona opisa jako osobnika zdrowego, zamonego i ambitnego, cieszcego si czasem wolnym, ktry chtnie podejmuje wyjazdy zagraniczne a w trakcie wakacji chtnie czy moliwoci aktywnego wypoczynku (wdrwki, wycieczki rowerowe) z lokaln ofert kulturaln (muzea, koncerty). To turysta socjalny, konserwatywny, indywidualistyczny i wiadomy ceny. Rodzaje wyjazdw zyskujce na popularnoci w grupie 50+: objazdy z nastawieniem na dziedzictwo kulturowe golf wyjazdy w okolice parkw narodowych i terenw o zachowanej przyrodzie (gry, wybrzee, jeziora) pobyty z moliwoci jazdy na rowerze (2/3 osb powyej 50 roku ycia przejeda rocznie na rowerze ok. 1200 km) wyjazdy wakacyjne poza sezonem letnim.

66

 Pokolenie C (Connected) - holenderska modzie . Holenderska modzie w wieku od 12 do 25 lat jest bardzo silnie zwizana z Internetem (ponad 2/3 odbiera Internet przez telefon komrkowy, wszyscy maj w domu dostp do sieci, bardzo popularne jest posiadanie tableta i smartphona). Internet i social media niewtpliwe pozostan dla tej grupy gwnym rdem informacji i sposobem zasigania opinii na temat moliwoci wyjazdw wakacyjnych. Za kilka lat grupa ta osignie du si nabywcz i bdzie oczekiwaa oferty wakacyjnej dostosowanej do swoich potrzeb i przyzwyczaje, czyli dostpnej przede wszystkim przez internet. Osoby z tej grupy, w wyborze wakacji bd si kieroway nastpujcymi kryteriami: Reality check Modzie spdza duo czasu w sieci, komunikuje si przez social media. wiat wirtualny wciga i czasem przesania wiat rzeczywisty. potrzeba wakacji, ktre dostarcz przey silniejszych ni te dostpne w sieci. Special price, the Best Deal atwo dostpu do informacji umoliwia szybkie porwnanie wielu ofert, wyszukanie najlepszej pod ktem oczekiwa oraz dobrego stosunku jakoci do ceny. Pokolenie C poluje na zniki, okazje i last minute. oferta wyjazdowa musi by dobrze opisana, atwa w odbiorze, atrakcyjna wizualnie i rzetelna cenowo. Cocreation & Crowdsourcing Coraz waniejsz rol w kontaktach z modym holenderskim klientem odgrywa moliwo wpywu odbiorcy na ksztat oferowanego mu produktu lub usugi. Moda generacja pragnie by w cigym kontakcie i dialogu dlatego wiele firm nawizuje z modym odbiorc kontakt poprzez social media, wciga go do grupy jemu podobnych i zasiga jego opinii. Wsplne tworzenie produktu zacienia wi pomidzy dostarczycielem usugi a jej odbiorc. Warunkiem koniecznym do tego typu kontaktw s: dobry aspekt wizualny, rzetelna i spersonalizowana informacja, wykorzystanie nowinek technologicznych (np. kod QR), przejrzysto (uczciwe podanie plusw i minusw) oraz szybko reakcji.

Rozwj ekonomiczny i jego wpyw na zachowania turystyczne W roku 2012 Holandia wkroczya w 3-letnia recesj, charakteryzujc si wolniejszym wzrostem PKB, spowolnionym wzrostem ekonomicznym oraz spadkiem siy nabywczej a take zaufania konsumenta do wszelkich ofert pojawiajcych si na rynku. W ubiegym roku Holendrzy z du ostronoci planowali swoje wydatki i tendencja ta utrzyma si jeszcze przez kilka nadchodzcych
67

lat. Spadek ekonomiczny w 2012 roku wynosi 1%, na rok 2013 przewiduje si spadek o dalsze 0,5% poczony ze wzrostem bezrobocia (do 6%). Deficyt budetowy za zeszy rok osign wysoko 3,8%, w 2013 tendencja spadkowa ulegnie spowolnieniu i powinien utrzyma si on na poziomie 3,3%. Pomimo rodkw zapobiegawczych wprowadzonych przez holenderski rzd i planowanych oszczdnoci, wszystkie prognozy zapowiadaj niekorzystn sytuacj ekonomiczn na nadchodzce lata. Holendrw w dalszym cigu charakteryzuje wysoka zamono w porwnaniu z innymi krajami europejskimi, jednak niepewna sytuacja ekonomiczna powoduje powrt do autentycznych wartoci, podkrelenia znaczenia rodziny i silniejsz aktywno spoeczn (wzrasta lokalna przedsibiorczo). Pomimo kryzysu Holendrzy nie rezygnuj z czstych wyjazdw wakacyjnych, planuj jednak krtsze wakacje ni w latach ubiegych, wydaj w trakcie podry mniej pienidzy i pozostaj bliej domu (wakacje w krajach ssiednich lub blisko pooonych). Zjawiska zauwaalne na rynku branowym lepiej radz sobie biura oferujce szerok, elastyczn ofert, na miar klienta turyci holenderscy staraj si samodzielnie dokonywa wikszoci rezerwacji online (spadek iloci podry zorganizowanych) coraz wiksz popularnoci ciesz si portale oferujce aukcje internetowe wyjazdw wakacyjnych typu Groupon.nl i Vakantieveilingen (w 2010 500.000 zakupionych wakacji, w roku 2011 750.000 zakupionych wakacji)

Technologie ICT w sektorze turystycznym Holendrzy przoduj w Europie Zachodniej do informacji uzyskiwanych poprzez Internet. pod wzgldem atwoci dostpu

W roku 2011 94% gospodarstw domowych posiadao komputer z dostpem do internetu - jest to o 2 % wicej ni w roku poprzednim Poowa gospodarstw domowych dysponuje rwnie dostpem do Internetu przez telefon komrkowy (4 razy wicej ni w roku 2005) Pod koniec 2012 roku 2,8 mln osb posiadao wasny tablet (roczny przyrost o 1 mln) najwiksza grupa zakupia iPod Apple 9 na 10 osb w Holandii korzysta z Internetu aby wyszuka potrzebne im informacje 8 na 10 osb w Holandii korzysta z bankowoci on-line E-shops: 70% osb dokonuje zakupw przez Internet (gwnie podre, noclegi, bilety)

68

 79% holenderskich turystw chce mie na wakacjach dostp do Internetu - wg badania na portalu www.hotels.com obecno bezpatnego WiFi decyduje czsto o wyborze hotelu Przykady rozwiza ICT w sektorze turystycznym popularne wrd Holendrw: Pad in the city - wszelkie rodzaje aplikacji na telefony komrkowe - mapy, komunikacja miejska, pogoda, tumaczenia, restauracje, newsy, muzea. Uycie kodw QR po zeskanowaniu linku. dostpno ofert czy informacji bezporednio

Apps Tips by locals aplikacje, ktre prcz standardowej informacji turystycznej kieruj turystw do ulubionych miejsc mieszkacw danego regionu (tak aplikacj posiada np. Aruba Travel Guide). Apps w turystyce aktywnej specjalizacja tematyczna aplikacji: oprcz informacji o trasach wdrownych i rowerowych dodawane s take miejscowe legendy, nagrania gosw zwierzt, filmiki pokazujce rkodzieo. Apps dla rowerzystw zawieraj informacje o wypoyczalniach rowerw, miejscach naprawy, przydronych miejscach noclegowych i restauracjach. Takie aplikacje s szeroko rozpowszechnione w Holandii. App Make my Day aplikacja pozwalajca na zaplanowanie caego dnia w danym miejscu. Przykadowo w Delft turysta moe skorzysta z aplikacji proponujcej mu caociowe programy zwiedzania (propozycja zawiera 1 muzeum, 1 restauracj, 1 ciekawy sklep i element turystyki aktywnej, np. przejadk kajakiem po kanaach miasta). Schiphol App najwiksze lotnisko holenderskie oferuje App uatwiajcy poruszanie si po lotnisku i korzystanie z rnych usug i atrakcji. Social media Ponad 2/3 uytkownikw internetu, stanowicych 94 % spoeczestwa jest aktywnych na social media (Facebook, Hyves, Twitter oraz LinkedIn). Dane holenderskie z 2011 roku okrelay liczb osb aktywnych na portalach spoecznociowych na poziomie 1/2 spoeczestwa, co oznacza, e w przecigu roku do uytkownikw tych portali doczyo prawie 4 mln osb! Z bada przeprowadzanych na rynku holenderskim jednoznacznie wynika, e konsumenci w wysokim stopniu kieruj si opiniami innych uytkownikw Internetu przy podejmowaniu decyzji o zakupie usug i towarw.

69

 Ze wzgldu na czst obecno reklam na Internecie (za duo informacji, szum medialny) wiele osb zwraca uwag tylko na te informacje, ktre ich bezporednio dotycz i s spersonalizowane. Brana oraz turystyczne portale informacyjne aktywnie uczestnicz w kontakcie ze swoimi klientami poprzez social media, dbajc nie tylko o kompletne informacje dla klienta przed wyjazdem (FQ) ale rwnie o moliwo zamieszczenia przez turystw relacji i zdj z zakupionych wakacji. Warunkiem sukcesu w kontaktach z klientami poprzez social media jest rzetelno i dostpno informacji oraz dua szybko reagowania. Badania wasne

Ankiety wysyane wraz z pakietami informacyjnymi Polski Orodek Informacji Turystycznej w Amsterdamie corocznie wysya ankiet do osb zwracajcych si z prob o przesanie informacji o Polsce. Od 2012 roku ankieta ta zawiera pytania opracowane przez Polsk Organizacj Turystyczn, uzupenione o pytania opracowane przez POIT, dziki czemu nastpio ujednolicenie ankiety dostpnej na portalu POIT i wysyanej z pakietami. Zmiana schematu ankiety utrudnia natomiast porwnanie niektrych wynikw z rokiem ubiegym. Wyniki podane w poniszej analizie 97 ankiet podane s procentowo.

rdo informacji o biurze

W roku 2012, podobnie jak w latach poprzednich, najwicej osb dowiedziao si o istnieniu orodka przez Internet, liczba ta powikszya si znacznie

70

w porwnaniu z rokiem ubiegym (14%), wpisujc si w oglny trend panujcy w Holandii. Przekrj wiekowy respondentw
84,3 89

100 80 60 40 20 0 do 30 roku zycia 30-50 3,5 1 12,2 10

50+

2011

2012

W dalszym cigu najwiksz grup wiekow zainteresowan wyjazdem do Polski s osoby powyej 50 roku ycia. Naley zwrci uwag na fakt, e dane ankietowe nie obrazuj w peni przekroju wiekowego osb wyjedajcych do Polski, a jedynie osb korzystajcych z tradycyjnych rde informacji i zwracajcych si z zapytaniem do Orodka w sposb naturalny ten fakt zawya redni wieku.

Rozkad zapyta wedug regionw

Wbrew oczekiwaniom, najwicej zapyta dotyczcych Polski nie pochodzi z prowincji, gdzie le najwiksze holenderskie miasta - Amsterdam (North Holland), Rotterdam (Zuid Holland) czy Utrecht. Wrd regionw gdzie pytano o Polsk najczciej s Nord Brabant i 71

Limburg, najprawdopodobniej w zwizku z du liczb emigrantw polskich (emigracja po II wojnie w., polscy kombatanci) zamieszkujcych te tereny. Na grze listy znajduje si prowincja Gelderland. Ten wynik zastanawia zwaywszy na fakt, e do tego regionu przyjeda wielu polskich pracownikw sezonowych. Jak wida, szkalowana przez holenderskich politykw Polonia robotnicza moe mie wpyw na pozytywny wizerunek Polski. Znajomo Polski

Znacznie zwikszya si liczba osb jadcych do Polski po raz kolejny. wiadczy to o duej atrakcyjnoci polskiej oferty turystycznej. Turyci zadowoleni z pobytu postanawiaj odwiedzi nasz kraj raz jeszcze. Okoo 80% planuje wyjazd w cigu nadchodzcego roku.

Odwiedziny u naszych ssiadw

Podobnie jak w caym Beneluksie, Czechy maj najsilniejsz pozycj wrd krajw tzw. Europy wschodniej. Potwierdza to nasza ankieta - turyci holenderscy planujcy odwiedzi Polsk najlepiej znaj Czechy (43%), na drugim miejscu
72

s Wgry (28%) a na trzecim Sowacja (20%). Zwaywszy na niskie wyniki odwiedzalnoci, nie zagraaj nam na razie kraje batyckie. Wyniki te mona interpretowa na rny sposb. Z jednej strony wiadcz o silnej pozycji ssiadw Polski - ankietowani najpierw pojechali na wakacje wanie tam. Mona jednak inaczej podej do tych wynikw - nasi konkurenci, nawet jeli maj silniejszy wizerunek ni Polska s pewnego typu reklam dla naszego kraju - udany pobyt w jednym z krajw Europy badanych do decyzji wschodniej zachci o spdzeniu kolejnych wakacji w tej samej czci wiata i wyboru Polski.

Sposb organizacji wyjazdu W porwnaniu z rokiem ubiegym, mocno spada liczba wyjazdw zorganizowanych (z 19 do 7 %). Jest to coraz silniejsza tendencja (liczba wyjazdw zorganizowanych w 2011 te bya nisza ni w roku poprzednim) potwierdzajca, e Holendrzy to turyci chtnie podrujcy indywidualnie. Wynik ankiety moe by interpretowany na dwa sposoby - mona przypuszcza, e wzrasta zaufanie do Polski, co powoduje, e coraz wicej osb decyduje si na wyjazd indywidualny. Tak znaczny spadek moe jednak te by odzwierciedleniem sygnalizowanego w badaniach holenderskich poszukiwania oszczdnoci i redukowania kosztw wyjazdw turystycznych. Niezalenie od powodu, naley podkreli fakt, e najwiksza cz wyjazdw, bo prawie 3/4 podry organizowana jest samodzielnie, przez internet. Wiadomo powszechnie, e internet jako system rezerwacji zyskuje wszdzie coraz wiksz popularno, jednake nie wszdzie korzysta z niego a tak dua cz spoeczestwa. Przykadowo w Belgii rezerwacje przez internet zgosio 40 % ankietowanych przez POIT.

73

Termin przyjazdu i transport Holendrzy odwiedzali nasz kraj gwnie wiosn lub latem i spdzali w nim zazwyczaj wicej ni tydzie (75%). W efekcie niska jest liczba podry samolotem - zaledwie 16 % wszystkich wyjazdw. Co ciekawe - prawie poowa wszystkich lotw zrealizowana zostaa tanimi liniami. Podobnie jak w latach ubiegych, wikszo turystw przyjechaa do Polski wasnym transportem. Typowo dla Holendrw, istotna liczba 1/4 ankietowanych pojechaa do Polski kamperem. W sumie, 3/4 ankietowanych pojechaa do Polski wasnym pojazdem. Niewysoka liczba odpowiedzi dotyczcych autokaru potwierdza niewielkie zainteresowanie wyjazdami zorganizowanymi. 9 % odpowiedzi dotyczcych pocigu uwidacznia wzrost zainteresowania ekologicznym sposobem podrowania, popularnym wrd cenicych natur Holendrw.

Plany wakacyjne Gwnym celem Holendrw wyjedajcych do Polski w 2012 roku byo, podobnie jak w latach poprzednich dziedzictwo kulturowe i przyroda. Du popularnoci ciesz si wyjazdy objazdowe i pobyty na wsi. Zaskakuje dua liczba odpowiedzi dotyczca parkw narodowych. Jeziora i morze nie osigny wysokiej pozycji w rankingu ale fakt, e odpowiedzi na ten temat si pojawiaj pozwala przypuszcza, e z roku na rok zwiksza si liczba osb, ktra wyjeda do Polski nieprzypadkowo - s to wakacje dusze, ze szczegowo zaplanowanym programem wiadczcym o wzrocie wiadomoci na temat rnorodnoci walorw turystycznych Polski.

74

Podrz zorganizow ana 1% Gry 7%

Ojazd kamperem 14%

Inne 7%

Plany wakacyjne
Miasta 27%

Wies 13% Jeziora 5% Morze 5%

Parki narodowe 21%

Ulubione miasta W roku 2012 miastami, ktre okazay sie szczeglnie atrakcyjne dla naszych respondentw byy Krakw (43%), Gdask (26%) i Warszawa (17%). Ciekawi wysoki wynik Gdaska, ktry w 2010 roku by znacznie mniej popularny - 7 % odpowiedzi. T popularno zawdzicza Gdask najpewniej funkcjonowaniu nowego poczenia lotniczego z Eidhoven obsugiwanego przez Ryanair.

Wybr typu wakacji Zdecydowana wikszo Holendrw nie planuje wakacji stacjonarnych przewaaj zapytania zwizane z podrami objazdowymi, w trakcie ktrych odwiedzane s miasta ale take parki narodowe. Wanym elementem tych wyjazdw jest turystyka aktywna, ktra zazwyczaj nie jest celem wyjazdu ale zawsze mu towarzyszy. W trakcie pobytw na terenach przyrodniczych Holendrzy chc pywa na kajakach, jedzi na rowerach i uprawia wdrwki.

75

Noclegi Holendrzy wykazuj bardzo due zainteresowanie noclegami w domkach, pensjonatach, bungalowach, w gospodarstwach agroturystycznych oraz oczywicie na kempingach. S to tanie formy noclegu, ktre turystom z Holandii bardzo odpowiadaj nie oczekuj luksusu, redni standard zaspokaja ich potrzeby, pienidze zaoszczdzone na noclegach wydaj na zwiedzanie i uprawianie turystyki aktywnej.

Opinia przed i po wyjedzie

przed

po

31% dobra 69% srednia

36% 64% b. dobra

Co roku ankieta POIT wykazuje, e najlepsz promocj naszego kraju jest odwiedzenie go. W 2012 roku 1/3 badanych przed wyjazdem miaa redni opini o Polsce, nikt te nie mia bardzo dobrej opinii. Po powrocie z wakacji zdanie Holendrw o Polsce zmienio si diametralnie - 100 % ankietowanych ma dobr lub bardzo dobr opini o naszym kraju. Wyniki te s porwnywalne z rokiem 2011 kiedy to 96 % osb wypowiadao si o Polsce dobrze lub bardzo dobrze a jedynie 4 % miao redni opini o swoich wakacjach w Polsce.

76

Opinia na temat potocznych sdw o naszym kraju:

Przewaajca wikszo osb ankietowanych docenia walory kulturalne oraz pikno polskiej przyrody (blisko 90 % ), bardzo wysoka liczba (okoo 80%) uwaa, e do Polski atwo jest dojecha, oraz e Polska to kraj bezpieczny, pozytywnie oceniajc rwnie stosunek jakoci do ceny. Blisko 70% ocenia Polakw jako gocinny nard a ponad poowa odbiera Polsk jako kraj nowoczesny. Mniejszym powodzeniem cieszy si polska kuchnia (mniej ni poowa), sabiej oceniane s wydarzenia kulturalne (ponad 30 %), tylko 10 % osb uwaa, e posiadamy ciekaw ofert na spdzenie wolnego czasu albo, e Polska to modny kraj. Co cieszy znikoma liczba osb uznaa Polsk za kraj nudny.

Informacja turystyczna - zapytania telefoniczne, mailowe

Wizyty

2 316

1 341

211

77

Portal internetowy www.polen.travel W 2012 r. zwikszya si efektywno wysyanych newsletterw, redni wskanik efektywnoci CTR wynis 13,2% (wzrost o 3,8% w stosunku do roku 2011), natomiast otwieralno zwikszya si do 32, 7% (wzrost o 4,4%). Wysyka newsletterw wygenerowaa 8033 wej na portal POIT. 2011 84 853 4,43 1,54 min 80,79 % 2012 100 199 2,74 1,10 83,55%

Liczba odwiedzajcych Liczba obejrzanych stron Czas trwania wizyty Nowi odwiedzajcy

Mierniki dziaa promocyjnych w latach 2011-2012 Rok 2011 1. Podre studyjne Liczba przyjtych dziennikarzy Liczba przyjtych przedstawicieli zagranicznych touroperatorw Liczba VIP lub innych Touroperatorzy Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy posiadaj w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wprowadzili do swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wycofali ze swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy rozszerzyli w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba przedstawicieli zagranicznych/polskich touroperatorw uczestniczcych w warsztatach turystycznych Liczba adresw w bazie newslettera system SARE* inne ni SARE Liczba wej na strony internetowe POIT * Media spoecznociowe - liczba osb, ktre to lubi Facebook Twitter Blog Inne - portal spoecznociowy Hyves 62 9 Rok 2012 43 10 -

2.

68 8 -

73 10 3

2 Z 32 3

P 2

4 Z 35 2

P 1

3.

4. 5.

5694 34 752 1 750 -

5 345 100 199 1 827 44 404

78

6. 7.

400 300 Liczba uczestnikw seminariw i prezentacji na temat Polski Warto artykuw i audycji radiowych i telewizyjnych publikowanych/ emitowanych w 2012 roku, liczona wedug ceny reklamy w EURO na skutek organizacji podry studyjnych 973 403 1211927 1 779 291

na skutek wszystkich dziaa PR Orodka, w tym podry 1 274 000 studyjnych *dane uzyskane od Departamentu Systemw Informacyjnych

rodki zaangaowane przez podmioty realizowane przez POIT, liczone w EURO Projekt 1 2011 Brana Regiony Placwki dyplomatycz ne Inne Razem 10 300 17 315 21 280 2012 4 500 7 135 Projekt 2 2011 1 115 1 600 _

wspfinansujce dziaania

promocyjne

Projekt 3 2012 40 460 8 576 31 750 2011 _ _ _ 2012 2 500 200

Razem 2011 11 415 18 915 21 280 2012 47 460 15 711 31 950

142 595 191 490

11 635

10 085 12 800

10 900 91 686

_ 2 700

152 680 204 290

10 900 106 021

Najaktywniejsi, na rynku dziaania POIT, przedstawiciele polskiej brany turystycznej dotyczy roku 2012 Lp. 1 2 3 4 5 Nazwa podmiotu 4 Travel Furnel egluga Wilana AB Poland Pola Golfowe

79

HISZPANIA i PORTUGALIA

Trendy Obydwa rynki objte dziaalnoci Polskiego Orodka Informacji Turystycznej w Madrycie Hiszpania i Portugalia stay si scen odbijajcych si szerokim echem w mediach midzynarodowych zjawisk i sytuacji zwizanych z nadal pogbiajcycm si kryzysem w 2012 roku. W sektorze turystycznym obydwu krajw, gwn ofiar tych zjawisk staa si turystyka wyjazdowa z tych rynkw, jak wskazuj ponisze, na luty 2013 roku jednak nadal prowizoryczne, dane uzyskane z Familitur IET (hiszpaski Instytut Studiw Turystycznych) oraz mierzone przez IATA liczby wystawionych biletw lotniczych (spadek od stycznia do sierpnia o 0,3%). W przypadku Portugalii jednak spadek ten dotyczy gwnie lotw krajowych loty midzynarodowe odnotoway wzrost o 2,9% w cytowanym okresie, a do listopada 2012 roku nawet o 5%, co mona zawdzicza przede wszystkim podrom biznesowym. Wsplne dla obydwu rynkw tendencje w turystyce wyjazdowej maj swoje rdo w sytuacji gospodarczej, na co wskazuje nie tylko skurczenie si liczby biur podry z powodu ogoszenia upadosci i spadek zatrudnienia w tym sektorze (jak podaje Hosteltur, napowaniejszy hiszpaski magazyn branowy w Hiszpanii o 9.000 osb na koniec ub. roku). Wzrost bezrobocia lub/i obnienie pensji z powodu wzrostu podatkw bd czasowego obnienia pensji nawet do 25% w przypadku pracownikw pastwowych potencjalnie staych konsumentw rynku podry, spowodowao planowanie podry krtszych, mniej kosztownych, czstszy ni dotychczas wybr zakwaterowania u rodziny lub znajomych, a nie w hotelach lub, w skrajnych przypadkach, cakowit rezygnacj z podry zagranicznej i krajowej. Portugalski INE (Narodowy Instytut Statystyczny) nie podaje danych dotyczcych liczby zagranicznych wyjazdw Portugalczykw i analiza rynku emisyjnego jest trudna. Natomiast na podstawie bada wspomnianego hiszpaskiego Familitur tymczasowo moemy przyjc nastpujce dane dotyczce podry osb mieszkajcych w Hiszpanii (residentes en Espaa) w 2012 roku:

Ilo podry ogem Ilo podry krajowych 13.346.738 12.545.853 -6,6% od grudnia 2011 do Ilo podry grudnia 2012 zagranicznych Dane IET Familitur prowizoryczne na koniec grudnia 2012 roku/IET

2011 160.754.374 147.407.636

2012 159.500.000 146.954.147

Zmiana rednioroczna w % -0,8 -0,3%

Dane te id w parze z opublikowanymi przez WTO statystykami dotyczcymi wydatkw podczas podry zagranicznych Hiszpanw. W 2008 roku Hiszpanie znajdowali si na 11 pozycji w tej kategorii (wydatki rzdu 13,8 miliardw euro),
80

podczas gdy w 2011 roku przy wydatkach rzdu 12,4 miliardw euro, zajmowali ju 18 pozycj. 2012 rok zdecydowanie umocni t tendencj. Wedug opublikowanych przez Banco de Espaa sierpniowych (2012) zestawie bilansu patniczego, wydatki Hiszpanw w tym miesicu za granic byy o 7% nisze w stosunku do tego samego miesica roku poprzedniego. Kontynuujc analiz sektora turystyki wyjazdowej, przede wszystkim z Hiszpanii, naley stwierdzi, e znaczna czs krajw europejskich odnotowaa spadek liczby hiszpaskich turystw. Niektre z przedstawianych za chwil danych pochodz ze rde oficjalnych, pozostae z wymiany opinii i rozmw z kolegami z zagranicznych orodkw informacji turystycznej.

Kierunek podry z Hiszpanii Portugalia Francja

2011

2012

Uwagi/wnioski

1.633.719* 2.423.234

Spadek o 10% Spadek przyjazdw do Parya o 20% b.d.

Wg danych Turismo de Portugal Wg magazynu Hosteltur za badaniami francuskimi Jeden z hiszpaskich turoperatorw w rozmowie przekaza, e podczas Olimpiady turystyczne wyjazdy spady o 20% Wg niemieckiego NOT

Wielka Brytania

1.145.977*

Niemcy Rep. Czeska

Wzrost o 4% Prawdopodobny nieznaczny spadek Wgry b.d. wzrost Chorwacja b.d. Spadek do 20% Spadki przyjazdw rwnie z innych rynkw, w wyniku tego zmiana podatku w turystyce b.d. Spadek tak jak Kraje UE 8.951.730* przewidywany z poprzedniej tabeli b.d. Spadek tak jak Reszta krajw 1.506.991* przewidywany z Europy poprzedniej tabeli b.d. Europa ogem 10.458.721* W 2011 roku podrze do Europy stanowiy ok 77% podrzy zagranicznych *Wszystkie dane wg IET Familitur jak poniej

765.592* b.d.

81

 Zgodnie z tymi samymi badaniami, spada liczba wyjazdw nie tylko wakacyjnych, ale rwnie biznesowych (w przeciwiestwie do wspomnianej ju Portugalii) i studiw zagranicznych, a take czsciej wybierano krtszy weekendowy odpoczynek. Kolejnym dowodem na spadek aktywnoci hiszpaskich turystw jest mniejsza liczba podry zrealizowanych samolotem (szacunkowy spadek o 1,9%), aczkolwiek ten wskanik dotyczy gwnie podry krajowych. Familitur stwierdza, e nie zmieniy si natomiast znaczco motywy wyjazdw Hiszpanw, nadal w czowce znajduje si kultura, gastronomia i odwiedziny rodziny lub znajomych, ale wzrosa ch zakupw spowodowane to moe by u przecitnego turysty chci zakupu towarw po niszej cenie ni w swoim kraju oraz poszukiwaniem wyjtkowego przedmiotu zakupu u osb zamonych (w Hiszpanii zanotowano wzrost popytu na towary luksusowe w 2012 roku). Struktura wyjazdw odzwierciedla zachodzce w spoeczestwie zmiany. Konsekwentnie i stopniowo rosn wyjazdy organizowane samodzielnie, tym bardziej, e emancypacja hiszpaskiego turysty w przedziale wiekowym do 55 lat daje wystarczajc swobod jzykow przy znajomoci realiw do podrowania indywidualnie do krajw zblionych kulturowo czyli europejskich bdcych, jak wykazano przed chwil, gwnym kierunkiem wyjazdw. Wpywa na to jednak rwnie fakt, i w 2012 roku zaznaczya si rnica w kosztach pomidzy wyjazdami samodzielnymi, a zorganizowanymi. Wykazuje to ankieta przeprowadzona przez jeden z departamentw IET (hiszpaski Instytut Studiw Turystycznych) Egatur, z ktrej wynika wzrost cen programw zorganizowanych. Wpyw na ten stan rzeczy mogo mie podwyszenie podatku VAT we wrzeniu 2012 roku. Wspominane w sprawozdaniach za poprzednie lata koncentracje kapitau w sektorze turystycznym w due grupy nadal maj miejsce na rynku hiszpaskim. Planowany jest zakup grupy Orizonia ukonstytuowanej w 2006 roku, ktra skupiaa wok siebie przez lata znane i uznane na rynku turystycznym biura podry i firmy turystyczne jak Viajes Ecuador, Viajes Iberia (jedno z najstarszych na tym rynku), Solplan i inne. Realizacja tego manewru wyniosaby inn dua hiszpask grup Globalia na trzecie miejsce w Europie, po TUI (1 poz.) i Thomas Cook (2 poz.), ale bdzie moliwa po wydaniu zgody przez urzd konkurencji i jako takiej stabilnej pozycji finansowej grupy Orizonia. Tak silna koncentracja, wedug opinii brany, dy do przygotowywania schematycznych pakietw usug turystycznych po moliwie najniszych konkurenycjnych cenach i moe pogorszy sytuacj tzw. niezalenych biur podry i turoperatorw. W przypadku moliwej rezygnacji

82

z tej transakcji (z powodu majcych miejsce w ostatnich dniach kopotw finansowych grupy Orizonia), kondycja mniej znaczcych na rynku biur prawdopodobnie ulegnie poprawie, o ile zapowiadajcy si spektakularny upadek duej grupy nie zachwieje zaufaniem konsumenta.

BADANIA WASNE Zgodnie z informacj uzyskan w Gdasku, na podstawie biletw na mecze, w czasie EURO Gdask odwiedzio 14.000 Hiszpanw, ale przypuszcza si, i byo ich wicej. Hiszpaska telewizja publiczna TVE relacjonujca prawie codziennie pobyt druyny hiszpaskiej w Polsce, pokazaa materia w jednym z gwnych wyda dziennika telewizyjnego o Hiszpanach w Gdasku, z ktrych wielu pod pretekstem EURO 2012, przyjechao do Polski na wakacje planujc pobyt tygodniowy. Te liczby zrekompensoway zastopowanie wyjazdw typowo turystycznych, na co wskazywaa tak polska, jak i hiszpaska brana. W tym znaczeniu pozytywny jest jednak wzrost wyjazdw w lipcu i sierpniu do Polski i oglnie rzecz ujmujc, ewentualny niewielki spadek jeeli w ogle mia miejsce by zdecydowanie niszy ni do innych krajw europejskich, zgodnie z przedstawion w tym sprawozdaniu tabel. Na pewno jednak nie uchronilimy si od skrcenia pobytu i wyboru taszej oferty zakwaterowania czy te korzystania z penego wachlarza usug turystycznych (muzea) czy te gastronomicznych. Wzorem ubiegego roku, zwrcilimy si do miast lub/i obiektw w Polsce o przekazanie nam danych statystycznych dotyczcych wizyt Hiszpanw. Niestety wiele z nich takowych nie prowadzi lub jak bdzie wida poniej zaprzestaa ich prowadzenia. Oto uzyskane dane lub zacytowane odpowiedzi: KRAKW Wedug Punktw Informacji Miejskiej InfoKrakow, w okresie 1.01-30.09.2012 liczba turystw hiszpaskojzycznych odwiedzajcych miasto wyniosa szacunkowo 15 000. Liczba ta ronie z roku na rok, w roku 2012 stanowic czwart grup jzykow pod wzgldem liczebnoci. GDASK ROK 2011 HISZPANIA 7 248 ROK 2012 14.000 na podstawie biletw na mecze EURO 2012 ZMIANA % 93%

83

D dzkie biura informacji turystycznej nie prowadz szczegowych bada ruchu turystycznego. Zgodnie z informacj przekazan przez CIT w odzi, Hiszpanie znajduj si na trzecim miejscu wrd cudzoziemcw odwiedzajcych miasto. OSTRODA MAZURY ZACHODNIE ROK 2011 HISZPANIA brak danych ROK 2012 15 ZMIANA %

POZNA Centrum Informacji Turystycznej w Poznaniu prowadzi rejestr turystw odwiedzajcych placwk w ramach Poznaskiego Barometru Turystycznego. Kierownictwo CIT zauwaa, ze Pozna jest miastem bardzo lubianym przez Hiszpanw i czsto przez nich odwiedzanym. Taka sytuacja utrzymuje si ju od kilku lat. Od czerwca prowadzone byly dokadne pomiary frekwencji w biurach CIT w ramach Poznaskiego Barometru Turystycznego. Oto wyniki tych bada: -w czerwcu odwiedziao nas okoo 500 osb z Pwyspu Iberyjskiego (w tym miesicu Gdask by zalany rzez fal hiszpaskich kibicw, gdy tam graa ich druyna) -w lipcu zanatowalimy ju okoo 3500 osb z Hiszpanii -w sierpniu 4000 -we wrzeniu 2500 -w padzierniku 480 -w listopadzie 397 Istotny jest fakt, iz statystyki te obejmuja wylacznie osoby, ktre odwiedziy biura CIT. Dane te nie obejmuj cznej iloci turystw z Hiszpanii, ktrzy przybyli do Poznania. W porwnaniu do roku poprzedniego jest to jednak pewien spadek przyjazdw szacowany na ok. 20%. Wikszo to uczestnicy przyjazdw grupowych, trzy niestety nie zostaj w Poznaniu na noc. Piloci tych grup rwnie zauwayli spadek przyjazdw, spowodowany zapewne pogarszajc si sytuacj ekonomicz na Polwyspie Iberyjskim. Duo jest rwnie turystw indywidualnych i cae rzesze studentw z programu "Erasmus". Modzie ta zaprasza swoje rodziny, ktre najczciej przylatuj do Poznania. WROCAW Centrum Informacji Turystycznej we Wrocawiu nie prowadzi rejestru turystw odwiedzajcych miasto i placwk. Zauwaa si jednak wzrost liczby turystw z Hiszpanii

84

LUBLIN Centrum Informacji Turystycznej w Lublinie nie prowadzi rejestru turystw odwiedzajcych miasto i placwk. KOPALNIA SOLI WIELICZKA (okres stycze listopad 2012) ROK 2011 HISZPANIA 30 844 ROK 2012 27 717 ZMIANA - 11%

ZAMEK KRLEWSKI NA WAWELU ROK 2011 HISZPANIA *liczba szacunkowa ZAMEK W MALBORKU ROK 2011 HISZPANIA Brak danych ROK 2012 5963 ZMIANA % Brak danych ROK 2012 5000* ZMIANA %

JASNA GRA W CZESTOCHOWIE ROK 2011 HISZPANIA 10 401 ROK 2012 b.d. ZMIANA %

MUZEUM DOM RODZINNY OJCA WITEGO JANA PAWA II W WADOWICACH ROK 2011 HISZPANIA Brak danych ROK 2012 3 160 ZMIANA %

PASTWOWE MUZEUM AUSCHWITZ- BIRKENAU ROK 2011 HISZPANIA 46.000 ROK 2012 W porwnaniu z rokiem 2011 najwikszy wzrost odnotowano wrd odwiedzajcych z

85

Kanady (o 200%) i USA (85%). Coraz liczniej przyjedaj rwnie obywatele Wiekiej Brytanii, Woch, Izraela, Niemiec i Hiszpanii) . Na podstawie Raport 2012 Kolejnym wskanikiem moe by rozmowa przeprowadzona z skyscanner.com (firma zajmujca si badaniami ruchu turystycznego na podstawie zakupu biletw lotniczych wszelkich moliwych pocze z kraju A do kraju B. Wynika z nich, e ruch turystyczny z Hiszpanii do Polski nieznacznie wzrs i w regionie Polska znajduje si w dobrej sytuacji jesli chodzi o przyjazdy z Hiszpanii. POIT dysponuje te zestawieniem sprzeday biletw lotniczych z Hiszpanii do Polski i usug hotelowych portalu rumbo.es w latach 2010-2012. Wnioski, ktre mogyby si nasun analizujc wyniki jest to, e liczba pasaerw bya najwiksza w 2011 roku (9.054), a liczba osb korzystujcych z zakwaterowania w hotelach poprzez ten portal maleje (1.015 osb w 2010 r., 979 w 2011 roku/uwaga wysze wpywy za to wiadczenie ni w 2010) i 887 osb w 2012 r. (do 15 listopada). Liczba pasaerw w kolejnych omawianych latach znacznie przewysza liczb zakwaterowa. Bazujc na tych danych, musielibymy stwierdzi 29% spadek w 2012 roku w stousnku do roku poprzedniego. Stoi to jednak w sprzdecznoci z danymi z skyscanner oraz z przedstawionymi w dalszej czci danymi Maopolskiej Organizacji Turystycznej. Magazyn Hosteltur publikuje jednak w czerwcu not prasow innej znaczcej wyszukiwarki lotw oraz hoteli, edreams.com. Z komunikatu wynika, e rezerwacje do Polski wzrosy o 186% . Opiera si rwnie moemy na badaniach Maopolskiej Organizacji Turystycznej, ktra przedstawia swoje wyniki 6 grudnia 2012 roku podczas XX Forum Turystyki: W 2012 roku wrd goci zagranicznych po raz kolejny przewaali mieszkacy Wielkiej Brytanii (26,17%) ich liczba wzrosa w porwnaniu z 2011 roku wwczas stanowili 20,00% goci. Na drugim miejscu ponownie uplasowali si Niemcy 13% (12,6% w 2011 r.), kolejni byli: Wosi 9,4% (9,5% w 2011 r.), Francuzi 9% (7,5% w 2011 r.), Hiszpanie 8,5% (10,5% w 2011 r.) i Rosjanie - 5,9% (4,9% w 2011 r.). Wrd goci krajowych przewaali mieszkacy Maopolski (24,5%), wojewdztwa mazowieckiego (10,5%) i lskiego (9,4%). Liczba zagranicznych turystw w Krakowie nadal wg powyszego rda - wyniosa 2.350.000 osb, w tym 8,5% Hiszpanw, co daje liczb 199.750 osb. Wynika z tych bada dwuprocentowy spadek przyjazdw do miasta i regionu. Poza EURO 2012, ktre podnioso statystyki mona te badania uzna za miarodajne, ale pomimo tego ubytku za korzystne, szczeglnie w wietle prawie 7% spadku liczby podry zagranicznych z Hiszpanii. Udzielana w 2012 roku informacja turystyczna w POIT dotyczya w znacznej mierze EURO 2012 i Gdaska oraz Pomorza. Zamieszczony na rynkowej stronie internetowej przewodnik EURO 2012 w Polsce, bez nakadw finansowych na jego promocj odnotowa ponad 4.000 klikni (zrzut z ekranu poniej). Informacja zostaa przygotowana zarwno dla kibica/turysty indywidualnego, jak i brany turystycznej.

86

Pozostae zapytania nie zmieniy si znacznie i dotyczyy gwnie miast, wrd ktrych Krakw naley uzna za najpopularniejszy kierunek, nastpnie Warszawa, Wrocaw, Pozna i Toru. Spada liczba zapyta o przyrod i parki narodowe, szczeglnie naley tu wspomnie znan mimo wszystko Biaowie. Wzroso zainteresowanie Maopolsk, co logicznie rzecz biorc zwizane jest z popularnoci Krakowa i moliwociami realizacji wycieczek poza miasto w stosunkowo krtkim czasie i w dogodny sposb. Zapytania s bardziej merytoryczne, wiadczce o wikszej wiadomoci podrujcego i bardziej wiadomym ni dotychczas wyborze kierunku podry. W stosunku do 2011 roku liczba zapyta mailowych i telefonicznych wzrosa, a wysyki materiaw promocyjnych pozostaa na porwnywalnym poziomie. Analiza pochodzenia zapyta indywidualnych o wysyk odzwierciedla oglne dla rynku hiszpaskiego najbardziej aktywne nastpujce regiony Hiszpanii. 19% 12,7% 12,18% 10,3% 7,2% 6,7%

Madryt miasto i region Katalonia Kraj Baskw i Navarra Andaluzja Walencja Castilla Leon

Pozostae prawie 35% indywidualnych zapyta pochodzi z pozostaych w sumie 17 regionw autonomicznych Hiszpanii, z duym rodrobnieniem zapyta o wysyk. Zamawiano najczciej informacje/broszury oglne o Polsce (37,6%) i broszury o najwaniejszych miastach / w sumie prawie 59%, ale wrd zapyta o turystyk miejsk, na najwyszej pozycji znaduje si Krakw i region (w kontekcie Muzeum Auschwitz i Wieliczki) 17,25%, a nastpnie Warszawa i Krakw 15,2%. Zapytania o wicej ni te dwa miasta czyli Warszawa lub Krakw, Gdask, Wrocaw, Pozna, Toru (w rnych kombinacjach) stanowi 14,7% wszystkich zapyta. W zapytaniach telefonicznych i mailowych coraz mniej pojawia si konsultacji dotyczcych dokumentu podry czy te waluty i o wiele bardziej ni jeszcze dwa lata temu zainteresowani chc si dowiedzie o bardzo konkretne rzeczy, ktrych nie mog znale w internecie (np. rejsy na Hel czy godziny otwarcia konkretnego obiektu).

87

Mierniki dziaa promocyjnych w latach 2011-2012 L.p 1. Podre studyjne Liczba przyjtych dziennikarzy Liczba przyjtych przedstawicieli zagranicznych touroperatorw Liczba VIP lub innych Touroperatorzy Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy posiadaj w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wprowadzili do swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wycofali ze swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy rozszerzyli w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba przedstawicieli zagranicznych/polskich touroperatorw uczestniczcych w warsztatach turystycznych Liczba adresw w bazie newslettera system SARE* inne ni SARE Liczba wej na strony internetowe POIT * Media spoecznociowe - liczba osb, ktre to lubi Facebook Twitter Blog 22 8 0 71 5 3 6 Z 0 2.726 3.400 49.805 P 0 42 58 0 64 8 10 17 Z 77 P 3 Rok 2011 Rok 2012

2.

3.

4. 5.

3.244 3.500 129.829 874 26.147

inne 4.747 Liczba uczestnikw seminariw i prezentacji na temat 6. Polski Warto artykuw i audycji radiowych i telewizyjnych publikowanych/ 7. emitowanych w 2012 roku, liczona wedug ceny reklamy w EURO na skutek organizacji podry studyjnych 527.441,12 na skutek wszystkich dziaa PR Orodka, w tym podry 710.426,08 studyjnych *dane uzyskane od Departamentu Systemw Informacyjnych

1.005.353 1.291.439

88

rodki zaangaowane przez podmioty realizowane przez POIT, liczone w EURO Projekt 1 2011 Brana Regiony Placwki dyplomatyczne Inne Razem 9.750 2.900 0 2012 22.030 1.350 0

wspfinansujce dziaania

promocyjne

Projekt 2 2011 4.855 13.217 300 2012 10.550 16.260 2.700

Projekt 3 2011 2012 -

Razem 2011 14.605 16.117 300 2012 32.580 17.610 2.700

2.948 15.598

300 23.680

35.617 53.989

63.620 93.130

38.565 69.287

63.920 116.810

Najaktywniejsi, na rynku dziaania POIT, przedstawiciele polskiej brany turystycznej dotyczy roku 2012 Lp. Nazwa podmiotu 1 2 3 4 Intercrac GM Travel Mazurkas Travel Janpol

89

FRANCJA
Wstp Celem podejmowanych dziaa byy: ksztatowanie i poprawa wizerunku Polski jako atrakcyjnej destynacji turystycznej, poprawa wiedzy o jakoci produktw turystycznych. Priorytetowo traktowane byy miasta organizujce turniej pikarski Mistrzostw Europy w pice nonej UEFA EURO 2012 (Gdask, Warszawa, Wrocaw i Pozna) oraz turystyka miejska i kulturowa czyli w kategoriach produktw: weekend i weekend przeduony, turystyka objazdowa, miasta historyczne, zabytki, obiekty UNESCO, kuchnia polska, festiwale muzyczne, muzea. Trendy

Rok 2012 by we Francji kolejnym rokiem wyranego kryzysu finansowego w strefie euro, wysokiej inflacji i stosunkowo niskiego wzrostu gospodarczego, a co za tym idzie, pewnych ogranicze w budetach domowych. By to rwnie wany politycznie, rok wyborczy, zapowiadane podczas kampanii zmiany podatkowe, w tym wzrost VAT (TTC) i pozostaych wiadcze fiskalnych zaczy by realizowane w bardzo szybkim tempie. Mimo to francuski rynek wyjazdw turystycznych okaza si do stabilny i odporny na kryzysy. Z bada opublikowanych przez LEcho Touristique wynika, e w 2012 roku Francuzi nadal chtnie korzystali z usug biur podry i urlop zagraniczny by wan czci ich planowanych wydatkw, z ktrych rezygnowali bardzo niechtnie. Pomimo, i we Francji istnieje dominacja turystyki indywidualnej, bo nadal wskanik wyjazdw zagranicznych podry zrealizowanych za porednictwem biura podry by niski (13,3 %), to miniony rok charakteryzowa wzrost wydatkw przeznaczonych na cele wakacyjne, w tym podre lotnicze. Gwne kierunki podry zagranicznych Francuzw to kraje europejskie jak Hiszpania, Wochy, Belgia i Luksemburg, Niemcy, Wielka Brytania i Portugalia, Afryka Pnocna, w tym Tunezja i Maroko, Ameryka Pnocna w tym gwnie Stany Zjednoczone i Kanada oraz terytoria zamorskie Francji: Gwadelupa, Martynika, Reunion, Tahiti, Polinezja. Najwaniejsz destynacj dla Francuzw pozostaje niezmiennie jednak Francja. Rocznie decyduje si na wakacje we wasnym kraju ponad 830 tys. osb, mieszkajcych na stae we Francji. W roku 2009 z wyjazdw wakacyjnych skorzystao 78% spoeczestwa, w roku 2010 na wakacje wyjechao 73%, nastpnie 69% w roku 2011 i tylko 63% w roku 2012. Tym samym, dane te zrwnay si z rokiem 2004. Spord 63% ogu Francuzw, ktrzy wyjechali na swoje wakacje niemal preferuje okres sierpnia jako dat swojego wypoczynku. W roku 2012 buet rodzinny dedykowany wyjazdowi wakacyjnemu wynosi rednio 2300 euro na rodzin. W roku 2012 rednio Francuzi wyjedali 1,4 razy za granic. Dugo pobytu przecitnie wynosia 9 dni, z tym, e w roku ubiegym zanotowano 9% skrconego pobytu z uwagi na z pogod (gwnie w Europie i we Francji) w stosunku do 2011. Z czego nad morzem spdzaj rednio 11,2 dni, w miecie 6 dni, w grach 9, a podczas turystyki aktywnej 9 rwnie dni.

90

Francuzi preferuj wyjazdy nastpujco: - nad morze (42%), - turystyk aktywn (25%), - miasta (21%) - w gry (12%)
(dane, insee.fr Le tourisme en France, 2012)

Francuskie biura podry zarejestroway, w stosunku do roku 2011 spadek liczby sprzeday produktw turystycznych o 5,1%, przy rwnoczesnym spadku obrotw o 4,3%. Na rynku widoczny byo lekkie spowolnienie dziaalnoci biur podry, wynikajce z kryzysu na rynku pracy oraz zmniejszeniem siy nabywczej spoeczestwa. Znane i due sieci sprzeday zmniejszyy liczb swoich biur, i tak: Thomas Cook zamkn ich 180, inne zapowiedziay gbokie cicia kosztw aby utrzyma si na rynku, jak na przykad FRAM. Spadek obrotw w najwikszym stopniu dotyczy sprzeday biletw lotniczych na poczenia krtko i redniodystansowe wielkoci 8,8%, przy jednoczesnym zmiejszeniu liczby klientw o 7,9%. Z kolei, inny francuski touroperator EastPak, wyszed poza dotychczasow dziaalno regionaln (Rhne Alp) i uaktywni si w Paryu, Tuluzie, Bordeaux oraz Nicei, chcc wzmocni swoj ofert. EastPak oraz Amslav podtrzymali swoje mocne zainteresowanie Polsk, przedstawiajc oferty wyjazdowe do naszego kraju. Sprzeda biletw na poczenia dugodystansowe zanotowaa mniejszy spadek ni na poczenia krtkodystansowe: - 3,7% obrotw i -0,6% liczby klientw. Tendencja ta wynika z faktu, e nabywcami biletw na podre zamorskie i dugodystansowe byli najczeniej klienci posiadajcy wysoki status materialny, ktrzy w mniejszym stopniu odczuli sytuacj kryzysow ni klasa rednia i nie zmienili w sposb zasadniczy swoich przyzwyczaje w sektorze turystycznym. Jednak sprzeda biletw lotniczych stanowi ledwie 40% obrotw realizowanych przez touroperatorw w roku 2012. Nadal niestabilna sytuacja polityczno-ekonomiczna krajw pnocnej Afryki oraz kryzys gospodarczy, ktry dotkn Europ, przyczyniy si do ogoszenia upadoci kilku kolejnych touroperatorw, np. STI Voyages (specjalista Egiptu i Magrebu), TravelPlan (specjalista Hiszpanii), NDS Voyages (specjalista podry rejsowych) oraz niezalenej sieci biur podry Alpilles Voyages. TUI France zlikwidowa 850 miejsc pracy w 2012 roku, a historyczny, francuski touroperator Fram rwnie zmiejszy liczb zatrudnienia o 10%. Na rynku pracy z sektora turystycznego pojwio si widoczne bezrobocie. W dalszym cigu widoczna bya tendencja wzrostu sprzeday produktw turystycznych poprzez internet o 11% w stosunku do roku 2011, co oznacza, e 42% Francuzw (tj. 12,5 miliona osb), ktrzy wyjechali na wakacje, zarezerwowaa i zapacia za cz lub cao wiadcze poprzez internet. Dodatkowo, coraz wiksza liczba osb skorzystaa z najnowych technologii tj. telefonw komrkowych, smartfonw i tabletw do przygotowania swoich podry. Naley rwnie podkreli, e 20% tzw. e-turystw, zasigaa informacji niezbdnych do organizacji wakacji na portalach spoecznociowych. Francja liczy aktualnie prawie 41 milionw urzytkownikw internetu, co reprezentuje 77% spoeczestwa. Aktualnie sprzeda internetowa stanowi ponad 35% udziau na rynku turystycznym i cigle si powiksza w tym sektorze gospodarki (np. od roku 2010 wzrost o 2%).

91

Wyjazdy do Polski
Wedug wstpnych danych , liczba przyjazdw w pierwszych kwartaach 2012 wzrosa o 4% (w porwnaniu do roku 2011). Tym samym liczba odwiedzajcych Polsk Francuzw wyniosa okoo 290 tysicy. Francja znajduje si aktualnie na 6 miejscu, jeeli chodzi o liczb krajw, z ktrych pochodz odwiedzajcy Polsk. Przecitny wydatek turysty francuskiego w Polsce wynis rednio 531 USD na osob, co przy urednionym dziennym wydatku ok 71 USD nie daje kwoty zbyt duej, w porwnaniu z innymi turystami.

Oznacza to, e przy wyranym wzrocie wyjazdw Francuzw do Polski, w 2012 roku spady ich rednie wydatki, bezporednio dokonywane w naszym kraju.

W roku 2012 promocja Polski przez Orodek koncentrowaa si przede wszystkim na najwikszych miastach, posiadajcych bezporednie poczenie lotnicze z Francj w Warszawie i w Krakowie. Na nich opartych zostao wiele produktw w katalogach touroperatorw, w szczeglnoci oferty typu Citytrips. W roku 2012, podobnie jak w roku poprzednim, kolejne miasta i ich okolice, a wic: Gdask, Wrocaw i Pozna znalazy uznanie wrd klientw francuskich biur podry. Wyrana kampania promocyjna, kierowana na miasta gospodarzy EURO 2012 spowodowaa wiksze zainteresowanie Gdaskiem. W sumie pi miast stanowia o podry objazdowych oferowanych w tym okresie turystom francuskim. Palet promowanych na rynku produktw determinuje w znacznym stopniu liczba bezporednich pocze lotniczych.

W roku 2012 Francja posiadaa dwanacie regularnych pocze lotniczych z Polsk: Trzy poczenia Polish Airlines PLL LOT: Pary Warszawa Pary Krakw Nicea Warszawa

Pi pocze typu lowcost obsugiwane przez WizzAir: Pary Pary Pary Pary Beauvais Warszawa Beauvais Katowice Beauvais Gdask Beauvais Wrocaw

92

Pary

Beauvais Pozna

Poczenie lowcost obsugiwane przez EasyJet: Pary Krakw

Dwa poczenia typu lowcost obsugiwane przez Ryanair: Pary Pary Beauvais Krakw Beauvais Wrocaw (poczenie otwarte w 2012 roku)

Air France: jedno poczenie ParyWarszawa-Pary (cztery loty dziennie)

Uwaga: jesieni 2013 LOT zamyka poczenie Pary-Krakw W roku 2012 liczba pocze do Polski zwikszya si o poczenie zainaugurowane przez linie lotnicze Ryanair z Paris-Beauvais do Wrocawia. Natomiast, naley odnotowa decyzj PLL LOT o zmniejszeniu liczby pocze z Parya do Krakowa, ktra zostaa bardzo negatywnie oceniona przez francusk bran turystyczn i turystw. Od padziernika 2012 roku PLL LOT ograniczy liczb przelotw do Krakowa do trzech tygodniowo (pitek, sobota, niedziela), w stosunku do 7 pocze na tydzie proponowanych dotychczas. W roku 2013 ma nastpi likwidacja trasy Pary-Krakw-Pary i zmniejszenie liczby pocze do Nicei. W porwnaniu do wszystkich innych podry zagranicznych Francuzw w roku 2011 naley uzna, e Polska staa si dla nich atrakcyjnym krajem, zarwno z powodu bliskiej odlegoci, a wic i niskich kosztw dotarcia, jak i rwnie oferowanego produktu turystycznego, poziomu bezpieczestwa pobytu oraz moliwoci komunikacji bezporedniej na miejscu, w kraju. Wysoki standard usug turystycznych, w tym hoteli, wreszcie oferta kulturalna, ciekawe trasy historyczne, bardzo mocno ten pozytywny wizerunek Polski poprawiy. Promocja polskich produktw w roku 2012 opieraa si na:

I: Produktach wizerunkowych, w tym turystyce miejskiej i kulturowej, weekendach typu citytrips, wydarzeniach kulturalnych oraz Turnieju UEFA EURO 2012 II: turystyce aktywnej, SPA III: produktach tematycznych i dla grup niszowych, golfie, turystyce dla osb niepenosprawnych.

93

Analizy informacji turystycznej prowadzonej przez POIT W ramach badania rynku, prowadzonego we wasnym zakresie Polski Orodek Informacji Turystycznej rodek analizuje zapytania o informacje dotyczce Polski. Zapytania te s rejestrowane, dla celw wysyki materiaw promocyjnych, a zebrane t drog informacje su do oszacowania poziomu zainteresowania atrakcjami turystycznymi, jak rwnie do oceny motyww wyjazdw do Polski. I tak:
Liczba odbytych wizyt w biurze POIT: 1605 Liczba pakietw informacyjnych wysanych poczt: 7580 Liczba zapyta telefonicznych: 16074 Liczba zapyta drog internetow (i zamwie broszur): 8200 Ilo obsuonych osb w 2012 roku: 33459

W roku 2012 zwikszya si ilo zapyta o Polsk. Wiele zapyta odbyo si drog mailow. W roku 2012 przysanych zostao wicej maili i w roku ubiegym. Ta forma zapyta staje si coraz bardziej powszechna i bardzo popularna. Zainteresowanie Polsk byo bardzo due i w poowie roku wyczerpa si roczny zapas materiaw informacyjnych (broszury, mapy). Wyjtkowo w 2012 roku wiele osb zainteresowanych Polsk, kontaktowao si z Orodkiem za porednictwem innych polskich placwek, ktre w zwizku z Mistrzostwami Europy, rwnie zwikszyy swoj aktywno promocyjn.

Analiza zapyta: 86% 5% - wyjazdy indywidualne, pobyty do 1 tygodnia i objazdy od 10 dni do 2 tygodni. - objazdy przyczepami kempingowymi trwajce od 3 do 4 tygodni.

9% - weekendy i objazdy organizowane przez biura podry, trwajce od 1 do 2 tygodni.

Najbardziej popularne byy wyjazdy indywidualne lub w maych grupach organizowane samodzielnie. Wikszo usug zwizanych z transportem i noclegiem dokonywano poprzez rezerwacje internetowe. Najbardziej popularne byy objazdy po Polsce lub bezporednio do Krakowa, Wieliczki i Auschwitz. Wedug zarejestrowanych zapyta przewaay wizyty w duych miastach, Krakw, Warszawa, Gdask, gdzie turyci, w miar moliwoci, uczszczaj w wydarzeniach kulturalnych.

94

Region pochodzenia pytajcych

Najwicej zapyta pochodzio z Parya oraz regionw: Ile-de-France, Nord-Pas-de-Calais, Bretanii i Normandii. Ze znacznej iloci zapyta wynikao, e poszukiwanie polskich korzeni (na przykad przez mieszkacw z pnocnej Francji) zbiega si czsto si z wakacyjnym pobytem w naszym kraju. W porwnaniu z ubiegymi latami zwikszya si take ilo zapyta z Doliny Rodanu i Alp, Doliny Loary, a take z Prowansji oraz Lazurowego Wybrzea. Imprezy organizowane przez POIT Pary w Lyonie i w Nicei, w ramach kampanii wizerunkowo-produktowej, przy wspudziale wadz lokalnych miay du frekwencj, co potwierdzio zainteresowanie naszym krajem przez rodowitych Francuzw. Coraz czciej odnotowano wizyty Francuzw w biurze POIT, ktrzy byli zainteresowani pobytem w Polsce po raz wtry. Zdarzay si czste przypadki wizyt w orodku osb, ktre zostay namwione na przykad przez przyjaci do zwiedzania Polski. W zapytaniach ankietowych przewijaa si rwnie ch uczestnictwa w polskich wydarzeniach kulturalnych. Dla wielu Francuzw Polska jest krajem wielu atrakcji w tej dziedzinie, na przykad licznych festiwali (Opener, Festiwal Kultury ydowskiej, Sacrum Profanum, itp.), muzew (Centrum Kopernik, Mocac, muzea regionalne) oraz centrw wspczesnej kultury, na przykad Manufaktura czy galerie sztuki wspczesnej w Warszawie lub Krakowie.

95

Zapytania o miasta i regiony w Polsce

Najwikszym zainteresowaniem, podobnie jak w latach ubiegych cieszyy si: Warszawa, Krakw, Wieliczka a take Gdask. Wyran tendencj wzrostu zainteresowania odnotoway: Dolny lsk, d, Pozna z Wielkopolsk, a take Polska Wschodnia. Najwikszy skok zainteresowa, bo o ponad 200%, w stosunku do roku 2011, odnotowa Szczecin oraz cay region Pomorza. Duym zainteresowaniem wrd Francuzw cieszya si niezmiennie turystyka aktywna i wypoczynek na onie natury. Z tego powodu zapytania Francuzw dotyczyy take Mazur i sportw wodnych. Statystyki odnotowuj, e Francuzi lubicy wypoczynek w gospodarstwach agroturystycznych coraz czciej przenosz swoje zainteresowania na t form turystyki w Polsce. Niskie ceny oraz atrakcyjno okolicznej natury czy krajobrazu sprawiy, e regiony, bogate w ten typ oferty turystycznej, wzbudziy wiksze zainteresowanie w zapytaniach i ankietach. Due znaczenie miaa kampania wizerunkowa we Francji, ktra przedstawiaa umiechnitych, modych ludzi, uprawiajcych aktywne zwiedzanie po Polsce, cieszcych si smakami, czerpicych rado z natury, krajobrazu i odkrywajcych now dla siebie kultur. Liczne reklamy, w ten sposb ukazujce Polsk, trafiy do rk Francuzw poprzez ilustrowane, popularne magazyny, na przykad Marie Claire, Paris Match czy Le Monde Magazine. 96

EWOLUCJA ZAPYTA O POLSK W LATACH 2008 2012 (w procentach)

2008 5

2009 4 8 88 25 27 8 9 3 3 4 5 4 5 2 3 2

2010 9 10 81 26 30 9 10 2 2 3 4 4 6 1 2 1

2011 8 8 84 29 32 7 8 2 2 4 4 3 5 1 2 1

2012 9 5 86 19 18 10 9 7 2 6 6 6 7 6 4 3

objazdy z biurami
objazdy kempingowe objazdy indywidualne/2-4 tyg./ Krakw Warszawa Pozna i Wielkopolska Gdask, Malbork Szczecin i Pomorze Turystyka specjalistyczna Mazury d lsk Dolny lsk Polska Wschodnia Podre do miejsc zagady Turystyka religijna 9 86 26 25 8 7 4 2 5 4 4 5 3 2 1

2008 Pary i region Ile-de-France Nord Pas de Calais Alzacja i Lotaryngia Bretania i Normandia Dolina Rodanu i Alpy 23 16 7 11 9

2009 21 15 8 13 10

2010 23 14 9 12 9

2011 25 13 10 11 8

2012 24 13 5 10 9

97

Prowansja i Lazurowe Wybrzee Dolina Loary Akwitania Midi-Pireneje Burgundia Owernia Inne

6 9 5 4 4 4 2

7 8 5 3 4 4 2

8 7 4 4 5 3 2

7 8 8 4 4 3 2

8 9 5 3 4 4 4

Wyniki ankiety pocztowej w roku 2012 (N=138)

BYLI W POLSCE

NIE BYLI W POLSCE

RAZEM w 2011 roku (w %)*

RAZEM w 2012 roku (w %)*

1. OBRAZ POLSKI Bardzo dobry Dobry redni Zy Bez opinii 33 31 0 0 0 13 55 6 0 0 33,3 53,3 9,5 1,0 2,9 33, 3 62,3 4,3 0,0 0.0

2. CZY ZAMIERZA WYJECHA DO POLSKI W 2013 ROKU Tak Nie By moe 3.DUGO POBYTU Weekend Dugi pobyt (poza wakacjami) Krtki pobyt (do 1 tygodnia) Dugi pobyt (podczas wakacji) 4. MOTYW WYJAZDU 1 24 21 18 2 23 29 20 1,0 29,5 38,1 31,4 2.2 34,1 36,2 27,5 56 3 5 63 4 7 82,9 3,8 13,3 86,2 5,1 8,7

98

Biznes Wydarzenie kulturalne Natura Dziedzictwo kulturalne Wydarzenie sportowe Rodzina/przyjaciele Religia Turystyka aktywna Zabiegi pielgnacyjne i lecznicze 5. REGION POBYTU Miasta Jeziora Gry Morze Wie Camping-caravaning objazd 6. ORGANIZACJA WYJAZDU Bez porednictwa Za porednictwem Grupowy 7. KONTAKT Z POIT Polecony przez agencje Stoisko na targach Portal internetowy Reklama przeczytana lub usyszana Od znajomych Artyku 8. JAKO UZYSKANYCH INFORMACJI Bardzo dobra

1 6 15 24 10 11 16 12 7

2 7 26 44 8 9 14 14 5

1,9 14,3 39,0 49,05 8,6 17,1 6,7 12,4 7,6

2,2 9,4 29,7 49,3 13,0 14,5 21,7 18,8 8,7

48 9 6 7 3 6

67 9 2 6 3 10

73,3 16,2 7,6 13,3 6,7 23,8

83,3 13,0 5,8 9,4 4,3 11,6

50 7 7

52 10 12

63,8 17,1 19,0

73,9 12,3 13,8

0 0 53 6 7 4

1 0 52 3 6 13

1,0 3,8 49,5 9,5 19,0 17,1

0,7 0,0 76,1 6,5 9,4 12,3

43

50

71,4

67,4

99

Dobra rednia Za RAZEM ankiet

19 2 0 138

23 1 0

27,6 1,0 0,00

30,4 2,2 0 138 ankietowanych

Ankiety wpyway do Orodka Informacji Turystycznej trzema drogami: poczt, mailem lub faksem. Ankiety byy zwykle zaczane do wysyanych pakietw informacyjnych, a ich wypenianie byo dobrowolne. Obraz Polski, wedug ankietowanych, w roku 2012 by zdecydowanie pozytywny. W porwnaniu z rokiem ubiegym wzrosa o 4% liczba osb chccych wyjecha do Polski. Ci, ktrzy jeszcze w Polsce nie byli, ale zadeklarowali ch wyjazdu do naszego kraju, czerpali informacje z internetu, mediw i od znajomych. Tylko jeden ankietowany zadeklarowa, e nie pojedzie do Polski, nigdy w niej nie by, mimo to poprosi o przysanie broszur informacyjnych. Wrd ankietowanych w roku 2012 najsabszym zainteresowaniem cieszyy si pobyty weekendowe (troch ponad 2%). Wikszo zadeklarowanych pobytem w Polsce bya zainteresowana wyjazdem do jednego tygodnia lub duszym pobytem, ale poza okresem wakacyjnym. W przypadku tego ostatniego nastpi wzrost o okoo 5% w porwnaniu z rokiem 2011, spady natomiast, tak zwane dugie pobyty podczas wakacji o okoo 4%. Wrd deklarowanego motywu wyjazdu do Polski najwaniejszym w roku 2012 byo dziedzictwo kulturalne oraz natura. Du role odegray wydarzenia sportowe w Polsce (wzrost o 5%), pomimo i trzeba zaznaczy, e podczas pikarskiego finau UEFA EURO 2012, reprezentacja Francji graa wycznie na Ukrainie. W tym okresie nie byo adnych pocze czarterowych z Polsk. Ankietowani deklarowali ch odwiedzenia Polski z motywem sportowym, pod wypywem kampanii promocyjnej jaka miaa miejsce we Francji: byy to reklamy w prasie, spoty telewizyjne i plakaty w metrze. W duym stopniu utrzymaa si liczba wyjedzajcych do Polski z powodw religijnych (pielgrzymki, a take do miejsc Pamici i Zagady). Wrd ankietowanych, a take odwiedzajcych biuro, pojawio si zainteresowanie SPA i zabiegami pielgnacyjno-leczniczymi w Polsce. Jednake liczba zainteresowanych pozostaje nadal nieznaczna. Wikszo Francuzw obawia si trudnoci w komunikacji jzykowej, niedostpnoci dokadnych materiaw informacyjnych w jzyku francuskim i brakiem wiedzy o metodach leczniczo-

100

pielgnacyjnych. Dla wikszoci Francuzw najwaniejsze pozostaj orodki SPA we Francji (zaufanie) oraz w Tunezji (niskie ceny). W roku 2012 o 10% wzroso zainteresowanie polskimi miastami, ktre pozostaj nadal gwnym celem dla Francuskich turystw. Niesabnie zainteresowanie natur, polskimi jeziora i wyjazdami zwizanymi z turystyk aktywn. Spory procent, jeszcze nie bdcych w Polsce, wyrazio zainteresowanie objazdami przyczepami kampingowymi. Jeeli chodzi o organizacj wyjazdw, ponad 73% ankietowanych chciao je organizowa samemu. W stosunku do ubiegego roku liczba ta wzrosa o 10%. Tym samym zmalay wyjazdy za porednictwem biur podry. Przyczyni si do tego z pewnoci fakt, e w kluczowym okresie od maja do lipca 2012 Polska nie bya atwo dostpna, z uwagi na najazd kibicw z kilkunastu krajw Europy, bardzo wysokie ceny, w tym okresie, usug hotelowych i trudnoci w pozyskaniu taszych biletw lotniczych. A 76% ankietowanych weszo w kontakt z POIT poprzez portal internetowy (www.pologne.travel), a 12% zachconych przez artykuy prasowe i reklamy. 67% ankietowanych ocenio jako bardzo dobre informacje uzyskane w biurze. Do Orodka przychodz rwnie listy pisane odrcznie, jest to jedna z ulubionych form wypowiedzi Francuzw. W listach tych bardzo czsto chwal Polsk i podkrelaj swoje pozytywne zaskoczenie Polsk i Polakami. Podkrelaj otwarto, dobr kuchni i wysok jako usug turystycznych. W listach tych zawarte s rwnie podzikowania za rzeteln informacj turystyczn w Orodku. analiza Portalu POIT www.pologne.travel

325 236 odwiedzajcych 2,38 rednio obejrzanych stron redni czas trwania wizyty 1,34 minuty

Pochodzenie najwikszej liczby internautw francuskich: Pary, Lyon, Lille, Nantes, Toulouse, Montpellier, Rennes i Marseille rdo odwiedzin: wyszukiwarki 57,67%, witryny odsaniajce 27,11%, odwiedziny bezporednie 10,15%, inne 0,01%, w tym google 57,67%, bezporednie 10,15%, culture.pologne.travel 2,67%, bing 2,24% i tourismeactif.pologne.travel 1,80%.

101

Mierniki dziaa promocyjnych w latach 2011-2012

L.p 1. Podre studyjne Liczba przyjtych dziennikarzy Liczba przyjtych przedstawicieli zagranicznych touroperatorw Liczba VIP lub innych 2. Touroperatorzy Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy posiadaj w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wprowadzili do swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wycofali ze swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy rozszerzyli w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba przedstawicieli zagranicznych/polskich touroperatorw uczestniczcych w warsztatach turystycznych Z 0 3. Liczba adresw w bazie newslettera system SARe inne ni SARE 4. 5. Liczba wej na strony internetowe POIT Media spoecznociowe - liczba osb, ktre to lubi Facebook Twitter 6. 7. Liczba uczestnikw seminariw i prezentacji na temat Polski 911 89 560 1222 176 600 4973 312 874 5987 325 236 213 215 54 130 0 40 107 2 Rok 2011 Rok 2012

11

P 0

Z 0

P 3

Warto artykuw i audycji radiowych i telewizyjnych publikowanych/ emitowanych w 2012 roku, liczona wedug ceny reklamy w EURO na skutek organizacji podry studyjnych na skutek wszystkich dziaa PR Orodka, w tym podry studyjnych 6 500 000,00 7 013 805,11 2 290 499,76 2 435 239,14

102

 W roku 2012 nastpi spadek liczby przyjtych touroperatorw. Zoyy si na to dwie przyczyny: po pierwsze na skutek turnieju UEFA EURO, francuska brana skupia si rynku ukraiskim, gdy tam graa reprezentacja Francji. W kluczowym okresie ubiegego roku, nie byo moliwe zorganizowania przyj agentw i touroperatorw w Polsce, gwnie z uwagi na wydarzenia sportowe i priorytetowe wyjazdy dziennikarzy. Dlatego branowe wyjazdy studyjne w wikszoci odbyy si w drugiej poowie roku. Nastpi rwnie wyrany spadek liczby dziennikarzy do Polski. Stao si tak dlatego, e pojawiy si techniczne ograniczenia naoone przez miasta- gospodarzy turnieju EURO. W okresie maja i czerwca przyjazdy dziennikarskie do Polski zostay w ogle zablokowane na wniosek UEFA. W roku 2012 mniej byo reportay telewizyjnych, co istotnie wpyno na zmniejszenie wartoci publikacji i emisji materiaw. Jednake zmniejszenie iloci wyjazdw organizowanych przez POIT nie zmnieo nasycenia informacjami o Polsce w prasie francuskiej. W tym szczeglnym roku wyjazdy studyjne dla mediw organizowaa Ambasada RP oraz Instytut Polski, odnotowalimy wyjazdy organizowane samodzielnie (telewizja) oraz akredytacje w zwizku z turniejem EURO (prasa sportowa). Polska bya bardzo bogato prezentowana. Wizyt w Warszawie zoy prezydent Francois Hollande, wraz z nim przybyo wielu dziennikarzy, ktrzy powicili bardzo duo miejsca na rozwj gospodarczy, otwarcie na Europ i liczne dokonania Polski w ostatnim okresie. W bardzo duym stopniu ton i tematyka publikacji byy przedueniem zaoe kampanii POT, odzwierciedlay wizerunek Polski jaki w ramach tej kampanii chcielimy pokaza. Zainteresowwanie Polsk przed EURO byo bardzo znaczne, pomimo i ilo wyjazdw musiaa by ograniczana z powodu zbyt wielu wizyt dziennikarzy z innych krajw oraz gwnie ograniczeniami technicznymi UEFA. Jednake oprcz relacji sportowych dziennikarze podejmowali tematy spoza obszaru pikarskiego (d, Szczawnica, Biaowiea, Parki Narodowe) Polska staa si rwnite tematem filmw dokumentalnych i programw telewizyjnych. Miay one charakter spoeczny i kulturowy, jednake w pozytywnym kontekcie, przy jednoczesnym podkreleniu Polski jako kraju do atrakcyjnego poznania. Due zainteresowanie odnotowaa w tym kontekcie Wieliczka jako niezwyka atrakcja turystyczna oraz miasta organizujce mecze pikarskie. Po raz kolejny Orodek wysa do Polski, w ramach podry studyjnych, autorw/blogerw kontynuujc ambitne zaoenia z roku 2011 o widocznej obecnoci Polski na francuskich portalach tematycznych i spoecznociowych. Wrd wysanych do Polski blogerw by m.in dziennikarz niepenosprawny, ktrego celem wizyty byo opisanie moliwoci podrowania dla osb o ograniczonych moliwociach fizycznych i przemieszczania si.

103

rodki zaangaowane przez podmioty, wspfinansujce realizowane przez POIT w Paryu (liczone w euro)

dziaania

promocyjne,

Projekt 1 Rok Brana Regiony Placwki dyplomatyczne Inne Razem 2011 530 5033,75 0 2012 400 5112,60 0

Projekt 2 2011 40604,87 1089 0 2012 22967,75 0 0 2011

Razem 2012 23367,75 5112,60 0

41134,87 6122,75 0

3180 8743,75

1801,61 7314,21

29434,68 74428,55

15934,25 38902,00

32614,68 79872,30

17735,86 46216,21

Mniejsze zaangaowanie finansowe podmiotw wspfinansujcych dziaania promocyjne POIT Pary w roku 2012 w porwnaniu z rokiem 2011 wynikaj ze sposobu finansowania wikszoci podry prasowych i imprez promocyjnych w ramach kampanii wizerunkowoproduktowej Promujmy Polsk Razem. W kampanii na rynku francuskim w 2012 roku wykorzystywano posiadane w dyspozycji rodki z funduszy europejskich bez angaowania innych podmiotw. Najaktywniejsi, na rynku dziaania POIT, przedstawiciele polskiej brany turystycznej
Lp. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Nazwa podmiotu 4 Travel Amber Voyages Furnel Travel Intercrac Jan-Pol Mazurkas Travel Netmedia New Poland Promenada

104

JAPONIA
Trendy W 2012 r. nastapio bardzo due oywienie na rynku turystycznym Japonii, ktry odnotowa wzrosty zarwno w turystyce wyjazdowej, jak i przyjazdowej. Wedug danych Japoskiej Narodowej Organizacji Turystycznej (JNTO), przyjazdy cudzoziemcw do Japonii oraz wyjazdy obywateli Japonii za granic w rozbiciu na poszczeglne miesice 2012 r. przedstawiay si nastpujaco: Rok 2012 Stycze Luty Marzec Kwiecie Maj Czerwiec Lipiec Sierpie Wrzesie Padziernik Listopad Grudzie Cay rok Przyjazdy 684.819 547.948 678.748 781.501 669.061 683.096 846.967 774.014 658.011 705.641 *648.600 *689.700 *8.368.100 Zmiana w % -4,1% -19,3% 92,5% 164,2% 87,0% 57,8% 50,8% 41,6% 22,1% 14,6% *17,6% *20,6% *34,6% Wyjazdy 1.331.144 1.572.587 1.737.033 1.410.963 1.431.204 1.481.674 1.598.016 1.964.041 1.622.996 1.470.289 *1.440.000 *1.430.000 *18.490.000 Zmiana 3,8% 13,0% 22,3% 26,6% 24,2% 16,9% 9,1% 9,9% -0,9% -3,1% *-3,9% *-2,2% *8,8%

*dane szacunkowe JNTO Wedug dostpnych danych za 2011 r., najpopularniejsz wrd Japoczykw destynacj turystyczn s Chiny, ktre odwiedzio 3.658.200 osb. Porwnywaln popularnoci cieszya si Korea Pd. - 3.289.051 przyjazdw. W dalszej kolejnoci znalazy si Stany Zjednoczone (bez Hawajw) 2.073.023, Tajwan 1.294.758, Hong Kong 1.283.687, Hawaje 1.176.545, Tajlandia 1.126.221, Guam 824.005 i Singapur 656.360. Spord krajw europejskich najchtniej odwiedzane s Niemcy i Francja, do ktrych przyjeda rocznie okoo 600 tys. turystw z Japonii.

105

 W turystyce przyjazdowej do Japonii kluczow rol odgrywaj kraje azjatyckie, z ktrych pochodzi ponad 70% ogu turystw odwiedzajcych Japoni. Najliczniej przyjedali do Japonii w 2012 r. Koreaczycy, Tajwaczycy i Chiczycy z ChRL. Z krajw europejskich najwicej przyjezdnych pochodzio z Wielkiej Brytanii i Francji: Kraj Korea Poudniowa Tajwan Chiny Hong Kong Tajlandia Singapur Australia Stany Zjednoczone Kanada Wielka Brytania Francja Niemcy Malezja Indie Rosja Indonezja Wietnam Inne Ogem Rok 2011 1.658.073 993.974 1.043.246 364.865 144.969 111.354 162.578 565.887 101.299 140.099 95.438 80.772 81.516 59.354 33.793 61.911 41.048 478.576 6.218.752 Rok 2012 2.044.300 1.466.700 1.430.000 481.800 260.800 142.200 206.600 717.300 135.600 174.200 130.600 109.000 130.300 69.100 50.200 101.600 55.200 662.600 8.368.100 Zmiana 23,3% 47,6% 37,1% 32,0% 79,9% 27,7% 27,1% 26,8% 33,9% 24,3% 36,8% 34,9% 59,8% 16,4% 48,6% 64,1% 34,5% 38,5% 34,6%

rdo: Japan National Tourist Organization (JNTO); dane za 2012 r. s szacunkowe. W 2012 r. nastpia szybka poprawy sytuacja na rynku turystycznym Japonii, zwaszcza w przypadku turystyki wyjazdowej, ktra w 2012 r. ustanowia bezprecedensowy rekord, po raz pierwszy przekraczajc liczb 18 milionw. Warto w

106

tym miejscu przypommnie, e liczba japoskich turystw wyjedajcych za granic przekroczya 1 milion w 1972 r. (1.392.000), dajc pocztek dynamicznemu wzrostowi zainteresowania wyjazdami zagranicznymi. Kolejne milionowe rekordy ustanawiane byy w latach: 1973 r. (2.289.000), 1977 r. (3.151.000), 1979 r. (4.038.000), 1986 r. (5.516.000), 1987 r. (6.829.000), 1988 r. (8.427.000), 1989 r. (9.663.000), 1990 r. (10.997.000), 1992 r. (11.791.000), 1994 r. (13.579.000), 1996 r. (16.695.000) i 2000 r. (17.818.000). Zaamanie w japoskiej turystyce wyjazdowej nastpio w 2001 r. po wrzeniowych atakach terrorystycznych w Stanach Zjednoczonych. Sytuacja ulega dalszemu pogorszeniu na skutek wojny w Iraku oraz wybuchu epidemii SARS w roku 2003, ktry zamkn si liczb 13.296.000 wyjazdw. By to de facto spadek do poziomu osignitego 10 lat wczeniej. Wzrostowi liczby wyjazdw zagranicznych w 2012 r. sprzyja utrzymujcy si od 2011 r. rekordowo wysoki kurs jena, dziki czemu zagranica staa si dla japoskich konsumentw tasza. Wedug analiz tygodnika branowego Travel Journal, w 2012 r. zaobserwowano duy wzrost liczby wyjazdw zagranicznych mczyzn w przedziale wiekowym 45-54 lata, co tumaczy si zwikszeniem zainteresowania japoskich przedsibiorstw rynkami zagranicznymi. Innym wanym czynnikiem majcym wpyw na oywienie turystyki wyjazdowej z Japonii by wyrany wzrost liczby wyjazdw wrd ludzi modych, zwaszcza kobiet w wieku 20-29 lat. Rwnie w tym przypadku na zachowanie konsumentw wpyn utrzymujcy si w 2012 r. na bardzo wysokim poziomie kurs japoskiej waluty. W zwizku ze wzrostem zainteresowania wyjazdami zagranicznymi Japoczykw linie lotnicze zareagoway zwikszeniem liczby oferowanych miejsc w samolotach. W przypadku linii obsugujacych bezporednie poczenia do Europy w sezonie letnim 2012 r. oferowano cznie 64.978 miejsc tygodniowo, co stanowi poziom 110,63% w porwnaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego. Najwicej miejsc na pokadach samolotw odlatujcych z Japonii do Europy w sezonie letnim 2012 r. oferoway: Lufthansa (10.220 15,73% udziau w rynku), ANA (8.337 12,83%), JAL (7.443 11,45%) i Air France (7.420 11,42%). Wymieniona czwrka to bezsprzeczni liderzy na trasach europejskich. cznie linie te oferuj ponad poow (51,43%) wszystkich miejsc w samolotach leccych bezporednio z Japonii do Europy. Na dalszych miejscach znalazy si: Finnair (5.691 8,76%), Alitalia (5.252 8,08%), KLM (5.105 7,86%), Turkish Airlines (4.382 6,74%), British Airways (3.213 4,94%), Austrian Airlines (2.163 3,33%), Virgin Atlantic (2.156 3,32%), Swiss International Air Lines (1.881 2,89%) i SAS (1.715 2,64). W statystyce Travel Journal Aeroflot, ktry oferowa 2.142 miejsca tygodniowo, zosta uwzgldniony w odrbnej grupie. Najwicej pocze lotniczych do Europy dostpnych jest z lotniska Narita (ok. 60 km od Tokio), ktre pozostaje najwikszym midzynarodowym portem lotniczym Japonii.
107

W 2012 r. z lotniska Narita odleciao do Europy 1.987.100 obywateli Japonii, co stanowi wzrost o 13% w stosunku do roku poprzedniego. Z uwagi na pooenie geograficzne Japonii, bardzo wanym czynnikiem ksztatujacym sytuacj w ruchu turystycznym z/do Japonii ma oferta linii lotniczych. W zwizku ze wzrostem popytu na podrowanie, od kilku lat obserwuje si take wzmoon aktywno tanich linii lotniczych. W 2012 r. na japoskim rynku lotniczym pojawio si 3 nowych tanich przewonikw: Peach Aviation, Jetstar Japan (lipiec) oraz AirAsia Japan (sierpie). W ich ofercie, oprcz lotw krajowych, znajduj si take krtkodystnasowe poczenia midzynarodowe. Czynnikiem hamujcym ruch turystyczny z/do Japonii w 2012 r. byy problemy natury politycznej. W drugiej poowie roku miao miejsce kilka incydentw w zwizku ze sporami terytorialnymi, ktre pogorszyy stosunki japosko-koreaskie i japoskochiskie. Spr przybra bardzo drastyczn form w przypadku Chin, gdzie dochodzio nawet do agresywnych manifestacji antyjaposkich. W ich konsekwencji ucierpiao mienie wielu japoskich przedsibiorstw inwestujcych w Chinach, a na fali antyjaposkich nastrojw w Szanghaju doszo nawet do aktu przemocy wobec japoskiego turysty, ktry dozna obrae fizycznych. Sytuacja ta wpyna na gwatowny spadek ruchu turystycznego midzy Japoni i Chinami w drugiej poowie roku, zwaszcza na przeomie III i IV kwartau.

Analizy wynikajce z prowadzonej przez POIT w Tokio informacji turystycznej oraz bada wasnych. W 2012 r. POIT w Tokio udzieli informacji turystycznej, odpowiadajc na 2.105 zapyta telefonicznych oraz 1.520 drog mailow. Cz zapyta kierowana bya do Orodka rwnie za porednictwem faksu (507) i drog pocztow (list, karta pocztowa - 263). W porwnaniu z rokiem 2011, oznacza to wzrost liczby zapyta telefonicznych (+21,8%), przy jednoczesnym spadku liczby zapyta drog mailow (-14,8%), faksem (-24,2%) i za porednictwem poczty (-22,2%). Liczba wizyt w Orodku wzrosa o 5,7% w stosunku do roku poprzedniego i wyniosa 295. Wrd osb przychodzcych do siedziby POIT w celu uzyskania informacji turystycznej przewaay osoby w wieku 25-44 lata. Ta sama grupa wiekowa dominowaa w przypadku odwiedzin polskich stoisk informacyjnych, organizowanych przy okazji targw i innych imprez promocyjnych, stanowic 52% ogu odwiedzajcych. W dalszej kolejnoci zainteresowanie Polsk wykazywaa grupa wiekowa 45-64 lata (32%) wyprzedzajc ludzi starszych powyej 65 lat (9%). Najmniejsze zainteresowanie Polsk odnotowano w grupie wiekowej 15-24 lata (6%) i poniej 15 roku ycia (1%). Na uwag zasuguje zdecydowana przewaga kobiet, ktre stanowiy a 64,4% odwiedzajcych polskie stoiska informacyjne. Do podobnych wnioskw prowadzi

108

take analiza danych na temat osb korzystajcych ze stron serwisw spoecznociowych prowadzonych przez Orodek. W przypadku Facebooka najwiksze zainteresowanie Polsk wykazuje grupa wiekowa 25-44 lata (62%), a 60% naszych fanw stanowi kobiety. Wikszo zapyta kierowanych do Orodka pochodzio od osb indywidualnych, gwnie z regionw Kanto (57%) i Kansai (20%), w dalszej kolejnoci Chubu (7%), Hokkaido i Tohoku (7%), Kyushu (4%), Shikoku (2%), Okinawa (2%) i Chugoku (1%). Region Kanto obejmuje metropoli Tokio wraz z 6 okolicznymi prefekturami, generujc a 46% wszystkich wyjazdw zagranicznych. Turystyka wyjazdowa z Japonii od lat zdominowana jest przez 3 regiony: Kanto, Kansai i Chubu, na terenie ktrych mieszcz si 3 najwiksze miasta Japonii: Tokio, Osaka i Nagoja. W 2011 r. osoby pochodzce z tych trzech regionw stanowiy 79,6% ogu japoskich turystw wyjedajcych za granic. Jednym z waniejszych tematw, jakim interesowali si japoscy konsumenci w I proczu 2012 r. byy Mistrzostwa Europy w pice nonej. Zapytania najczciej dotyczyy noclegw, transportu oraz moliwoci zakupu biletw na poszczeglne mecze. Dziki organizacji EURO 2012 wzrosa liczba osb modych, podrujcych za granic indywidualnie, ktre po raz pierwszy zainteresoway si Polsk. Z drugiej strony, EURO 2012 skutecznie odstraszyo wikszo japoskich biur podry, ktre wycofay z katalogw ofert wyjazdow do Polski w czerwcu i w lipcu. Duym turystycznym hitem Polski na rynku japoskim w 2012 r. byo puszczanie lampionw w ramach ochodw Nocy Kupay w Poznaniu. Japoczycy interesuj si tym wydarzeniem od 2011 r., kiedy to po raz pierwszy przedstawiono je w jednej z tutejszych telewizji. W konsekwencji nastpi wyrany wzrost zainteresowania Poznaniem. Wiele zapyta dotyczyo sposobw i moliwoci podrowania kolej. Jest to najprawdopodobniej efekt wyemitowania przez japoskie stacje telewizyjne kilku programw podrniczych dla mionikw kolei powiconych Polsce, ktre powstay na skutek zrealizowanych w 2012 r. podry studyjnych. Do innych czsto poruszanych tematw naleay moliwoci nocowania w obiektach historycznych oraz robienia zakupw, zwaszcza kupowania pamitek z Polski. W tym drugim przypadku prym wiedzie porcelana z Bolesawca, ktra od kilku lat cieszy si w Japonii ogromn popularnoci. Dodatkowy wpyw na wzmocnienie zainteresowania hotelami historycznymi oraz porcelan z Bolesawca wywar pierwszy monograficzny przewodnik o Polsce w jzyku japoskim, ktry ukaza si w lutym 2012 r. (efekt podry studyjnej z 2011 r.). Pozostae zapytania kierowane do POIT w Tokio koncentroway si wok staej tematyki zwizanej ze zwiedzaniem poszczeglnych miast i obiektw turystycznych. Sporo z nich dotyczyo sposobw korzystania ze rodkw komunikacji publicznej oaz moliwosci dojazdu do poszczeglnych obiektw turystycznych.
109

 Miejscami, o ktre japoscy konsumenci pytali w 2012 r. najczciej byy: Owicim, Warszawa (czsto czona z elazow Wol i nieco rzadziej z owiczem), Krakw (czsto w poczeniu z Wieliczk, Zalipiem lub Kalwari Zebrzydowsk), Gdask (zazwyczaj czony z Malborkiem), Pozna, Wrocaw (najczciej w poczeniu z Bolesawcem), Zakopane, Jawor i/lub widnica oraz Toru. W ramach tej cisej czowki najpopularniejszych miejsc, najwikszy wzrost zainteresowania w porwnaniu z rokiem 2011 przypad na Pozna, a najmniejszy na Toru. Wedug bada wasnych Orodka przeprowadzonych w 2012 r., 54% Japoczykw deklaruje niewielk wiedz o Polsce. 28% respondentw okrela j jako przecitn, a 12% przyznaje si do braku jakiejkolwiek wiedzy na temat naszego kraju. Odsetek osb deklarujcych wysoki poziom wiedzy o Polsce wynosi 5%. Polska kojarzona jest w Japonii przede wszystkim z miejscami i wydarzeniami historycznymi. Japoczycy uczc si w szkole historii, dowiaduj si o Polsce w kontekscie rozbiorw, II wojny wiatowej (zniszczenia wojenne i holocaust) oraz komunizmu. Ten tragiczny i smutny obraz utrwalany jest czsto przez media i bran turystyczn w obu krajach, co bardzo niekorzystnie wpywa na sposb postrzegania Polski jako destynacji turystycznej. Std jednym z najczciej odwiedzanych przez japoskich turystw miejsc w Polsce pozostaje Auschwitz. Innymi powszechnymi skojarzeniami z Polsk s zabytkowe miasta, muzyka (Chopin), pikna przyroda, a take bardzo interesujcy Japoczykw folklor. Najczciej wybieranym celem podry do Polski jest turystyka i wypoczynek (76%). W dalszej kolejnoci znalazy si: odwiedziny krewnych i znajomych (13%), wydarzenia sportowe i kulturalne (8%) oraz inne, w tym podre subowe (3%). Japoczycy najchtniej chc w Polsce zwiedza zabytkowe miasta (25%) oraz podziwia pikno przyrody (21%). Stosunkowo duym zainteresowaniem, cho nie majcym dotychczas odzwierciedlenia w praktyce, ciesz si take pobyty w kurortach nad Batykiem (16%) oraz nad jeziorami (16%). Na dalszych miejscach znalazy si agroturystyka (8%), trekking (6%), camping (4%) i sporty zimowe (4%). Japoczycy generalnie preferuj wyjazdy zorganizowane i chtnie korzystaj z usug biur podry. Planujc podr zagraniczn, 51% akietowanych udaje si do biura podry, 25% korzysta ze strony internetowej biura podry, a 24% radzi sobie samodzielnie, nie korzystajc z porednictwa. 53% badanych zaplanowaoby pobyt w Polsce na niecay tydzie, 41% chciaoby, eby pobyt w Polsce trwa duej ni tydzie, 6% wybraoby pobyt weekendowy, a 1% jednodniowy. Wyniki bada ankietowych POIT zdaj si potwierdza stan faktyczny, poniewa oferty katalogowe japoskich biur podry najczciej zawieraj okoo tygodniowe pobyty w Polsce. Pobyty krtsze dotycz gwnie wycieczek, w ktrych Polska czona jest z innymi krajami, najczciej z Czechami, Niemcami, krajami batyckimi i nieco rzadziej ze Sowacj.

110

Mierniki dziaa promocyjnych w latach 2011-2012 L.p 1. Podre studyjne Liczba przyjtych dziennikarzy Liczba przyjtych przedstawicieli zagranicznych touroperatorw Liczba VIP lub innych 2. Touroperatorzy Liczba touroperatorw z rynku japoskieg, ktrzy posiadaj w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku japoskiego, ktrzy wprowadzili do swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku japoskiego, ktrzy wycofali ze swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku japoskiego, ktrzy rozszerzyli w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba przedstawicieli japoskich/polskich touroperatorw uczestniczcych w warsztatach turystycznych Liczba adresw w bazie newslettera system SARE* inne ni SARE Liczba wej na strony internetowe POIT * Media spoecznociowe - liczba osb, ktre to lubi Facebook Twitter Blog 6. 7. inne Liczba uczestnikw seminariw i prezentacji na temat Polski Rok 2011 6 7 0 41 11 11 8 J 197 P 10 Rok 2012 21 10 0 45 11 7 6 J 345 1.154 4.500 66.284 867 1.773 189.717 595 P 3

3.

4. 5.

928 4.500 45.629 175 690 128.000 386

Warto artykuw i audycji radiowych i telewizyjnych publikowanych/ emitowanych w 2012 roku, liczona wedug ceny reklamy w euro na skutek organizacji podry studyjnych 7.677 11.826.113 na skutek wszystkich dziaa PR Orodka, w tym podry 133.876 11.827.810 studyjnych

*dane uzyskane od Departamentu Systemw Informacyjnych

Uwagi: Liczba odwiedzajcych bloga POIT w Tokio jest narastajc liczb wej unikalnych uytkownikw liczonych w sekwencji dobowej. Na dzie 31 grudnia 2012 r. liczba ta wynosia 189.717, co oznacza, i w 2012 r. liczba wej unikalnych uytkownikw na strony bloga Orodka wyniosa 61.717. Warto w tym miejscu przypomnie, e w Roku Chopinowskim przyrost liczby odwiedzin bloga wynis 46.000 - wicej ni w poprzednich 3 latach razem wzitych, a w 2011 r. wzrs do poziomu 55.000.

111

W 2012 r. POIT w Tokio wykorzystywa rwnie intensywnie i skutecznie pozostae narzdzia w mediach spoecznociowych, pozyskujc coraz wiksz liczb zwolennikw: w stosunku do roku 2011 ponad 2,5-krotnie wzrosa liczba obserwujcych Twittera i niemal 5krotnie liczba fanw Facebooka Orodka. Na uwag zasuguje rwnie rekordowa liczba emisji programw telewizyjnych powiconych Polsce, zrealizowanych na skutek podry studyjnych. W 2012 r. odbyy si 4 podre prasowe dla japoskich ekip telewizyjnych, w wyniku ktrych powstao 6 programw o Polsce. Programy te emitowane byy cznie z reemisjami 14 razy, wypeniajc w sumie 10 godzin i 33 minuty czasu antenowego o cznej wartoci 11.707.217 euro. Na t rekordow ilo czasu antenowego najwikszy wpyw miay programy o tematyce podrniczej z cyklu Railway Story emitowane przez telewizj satelitarn WOWOW, ktra jako jedyna japoska stacja wykupia prawo do transmisji meczy EURO 2012. Dwa 50-minutowe odcinki cyklu Railway Story powicone Polsce wyemitowano cznie 7 razy, zajmujc 5 godzin i 50 minut czasu antenowego o cznej wartoci 6.473.185 euro. rodki zaangaowane przez podmioty wspfinansujce realizowane przez POIT w Tokio, liczone w euro Projekt 1 2011 Brana Regiony Placwki dyplomatyczne Inne Razem
-

dziaanie

promocyjne

Projekt 2 2011
66.957

Projekt 3 2011
nie dotyczy

Razem 2011
66.957

2012
-

2012
1.559

2012
nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy

2012
1.559

8.807

23.933

7.002

nie dotyczy

23.933

15.809

4.064

47.594

35.228

nie dotyczy

51.658

35.228

8.580

129.464

nie dotyczy

8.580

129.464

4.064

8.807

147.064

173.253

nie dotyczy

151.128

182.060

Uwagi: Powysze kwoty za 2012 r. zostay przeliczone z jenw na euro za porednictwem zotego, wedug kursw rednich NBP z dnia 31 grudnia 2012 r. (Tabela nr 252/A/NBP/2012), ktre wynosz 100 JPY = 3,6005 PLN oraz 1 EUR = 4,0882 PLN. Podane kwoty odzwierciedlaj jedynie cz rodkw zaangaowanych przez podmioty wspfinansujce, poniewa Orodek nie zawsze otrzymywa od partnerw szczegowe informacje odnonie faktycznie ponoszonych przez nich kosztw. Uwaga ta dotyczy

112

zwaszcza partnerw japoskich, cho podobny brak danych wystpowa take w przypadku realizacji wsplnych przedsiwzi z regionami i bran w Polsce. Precyzyjne okrelenie wielkoci faktycznie zaangaowanych przez partnerw rodkw jest wic bardzo trudne i dane zamieszczone w powyszej tabeli uwzgldniaj wycznie kwoty podane w czci tabelarycznej niniejszego sprawozdania, ktra pokrywa si ze sprawozdaniami kwartalnymi POIT w Tokio za 2012 r. Naley jednak zakada, e w rzeczywistoci rodki zaangaowane przez podmioty wspfinansujce byy wysze.

Najaktywniejsi na rynku japoskim przedstawiciele polskiej brany turystycznej w roku 2012 Lp. 1. 2. 3. Melody Tours, Warszawa Furnel Travel International, Warszawa Biuro Podry PROFI-TOUR A. Jaworski, Wrocaw Nazwa podmiotu

113

NIEMCY
Oglna charakterystyka niemieckiego rynku turystycznego trendy i nowe zjawiska

1.1. Krtka ocena sytuacji gospodarczej Niemiec w 2012 roku

Zarwno europejskie jak i niemieckie ycie gospodarcze zdominowa w 2012 roku kryzys strefy euro. W tej niekorzystnej sytuacji osignito jednak w Niemczech (wedug danych Federalnego Urzdu Statystycznego) wzrost krajowego produktu brutto o 0,7% (dla porwnania rednia dla strefy euro wynosia: -0,4%). Do tego przyczynia si przede wszystkim utrzymujca si od lat dynamika eksportu (zdecydowanie lepsze wyniki w pierwszym proczu, natomiast widoczne osabienie w drugiej poowie roku), a take popyt wewntrzny. Od lat zmniejsza si liczba bezrobotnych. W 2012 roku wynosia ona przecitnie 2,9 mln osb (w 2011 r.: 2,98 mln), co stanowio 6,8% ogu zatrudnionych (w 2011 r.: 7,1%). Udao si w ten sposb osign najwyszy stan zatrudnienia od 1991 roku (41,65 mln na koniec grudnia 2012). Obserwuje si dalszy wzrost produkcji i sprzeday. Stowarzyszenie ds. Bada Konsumenckich GfK (Gesellschaft fr Konsumforschung) odnotowywao w caym 2012 roku pozytywne nastroje konsumenckie. Rwnie Niemiecka Izba Przemysowo-Handlowa (DIHK) ocenia rok 2012 pod wzgldem poziomu konsumpcji jako najlepszy rok w ostatnim dziesicioleciu. Pomimo skonnoci do oszczdzania mieszkacy Niemiec nie zmienili swoich upodoba w podrowaniu, a take nie planuj rezygnowa z urlopu w najbliszych latach. Istotnym czynnikiem wpywajcym na takie zachowanie s wzrastajce zarobki.

Charakterystyka turystyki niemieckiej

Wedug analizy wynikw bada przeprowadzanych corocznie przez FUR stowarzyszenie Wsplnota Badawcza Urlop i Podre (Forschungsgemeinschaft Urlaub und Reisen e.V.), jeden z najwaniejszych orodkw badania rynku turystycznego Niemiec, w 2012 roku Niemcy odbyli cznie 69,3 mln podry urlopowych trwajcych co najmniej 5 dni (spadek w stosunku do poprzedniego roku o 0,2 mln) i 79,6 mln podry krtkich, trwajcych 2-4 dni (wzrost w stosunku do poprzedniego roku o 1,4 mln). 69% wszystkich podry trwajcych co najmniej 5 dni to wyjazdy zagraniczne, a 31% to podre krajowe. Jednoczenie nastpi wzrost wydatkw na podre zagraniczne trwajce co najmniej 5 dni do 63,3 mld euro (+5%), a wydatki na podre krtkie wyniosy 20,1 mld euro (+7,5%). Jak podaje FUR, najchtniej odwiedzanymi przez Niemcw destynacjami urlopowymi w kategorii wyjazdw trwajcych co najmniej 5 dni pozostaj od lat

114

Hiszpania i Wochy. W 2012 roku Polska znalaza si na sidmej pozycji tej klasyfikacji. Najbardziej ulubione cele zagranicznych wyjazdw urlopowych mieszkacw Niemiec w 2012 roku (wedug badania FUR) prezentuje ponisza tabela: Pozycja 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Kraj Hiszpania Wochy Turcja Austria Chorwacja Francja Polska Grecja Holandia Egipt Udzia w % 13,0 8,4 7,3 5,5 2,9 2,8 2,1 1,9 1,9 1,7

rdo: FUR, Reiseanalyse 2013

Sonda FUR (7.758 respondentw) wykaza, e obok Hiszpanii to Wochy, Turcja i Austria przyjy najwicej turystw z Niemiec i ten trend utrzymuje si od lat. Wedug FUR w 2012 roku Niemcy odbyli 53,6 mln gwnych podry urlopowych trwajcych wicej ni 5 dni, oraz 15,7 mln podry drugich i nastpnych. 2/3 tych wyjazdw to podre zagraniczne. Tylko 34% podry kupiono przez biura podry, a 66% organizowano samodzielnie. Gwnym rodkiem lokomocji przy wyjazdach urlopowych pozostaje samochd (47%), w nastpnej kolejnoci samolot (37%), autokar (8%) i kolej (5%). 46% podrujcych nocuje w hotelach, 24% w domkach letniskowych, a 7% na campingach. Rekordowo duo, bo a 914,00 euro przeznaczali Niemcy w 2012 na osob na jedn podr urlopow (w 2011 r.: 868,00 euro). Wydatki na podre zagraniczne obywateli stanowi 4,2% konsumpcji prywatnej (2011r.: 4,1%). Rwnie w 2012 roku utrzyma si wieloletni trend dotyczcy motyww podry Niemcw. S oni nadal zorientowani na odpoczynek, odprenie i regeneracj organizmu. Stabilne pozostaj te formy wypoczynku: przede wszystkim plaa i kpieliska, wakacje rodzinne, odwiedziny u rodziny i znajomych, przygoda lub wypoczynek na onie natury. Na dalszych pozycjach znajduje si turystyka aktywna, zwiedzanie, turystyka objazdowa, i zdrowotna. W 2012 roku nastpi dalszy wzrost zainteresowania krtkimi wyjazdami urlopowymi. Nadal wan rol odgrywa urlop rodzinny z dziemi. Wzrasta te liczba podry subowych, turystyka objazdowa i zwiedzanie miast.

115

 Nastpuje dalszy wzrost znaczenia internetu. A 55% Niemcw podaje, e korzystao z niego jako rda informacji przy planowaniu urlopu.
Analiza wynikw bada niemieckiego banku Commerzbank odnotowuje due oywienie ruchu turystycznego w 2012 roku. To skutek nie tylko wzrostu zatrudnienia, ale rwnie wzrostu dochodw niemieckich gospodarstw domowych. Take w sektorze przedsibiorstw nastpi wzrost zyskw, co wedug analizy Commerzbank spowodowao jednoczenie zwikszenie iloci podry subowych za granic i zwizanych z tym wydatkw - w 2012 roku do kwoty 8,1 mld euro, co stanowi ok. 13% wszystkich wydatkw na podre zagraniczne Niemcw. Jak ocenia Commerzbank, kryzys w strefie euro i jego medialny wydwik nie spowodoway ograniczenia wyjazdw urlopowych Niemcw. Jednak pomimo wzrostu liczby podry urlopowych i wydatkw na nie Niemcy w 2012 roku nie zdoali utrzyma tytuu mistrza wiata w podrowaniu. Pierwsze miejsce w tym rankingu zajy Chiny z wydatkami na turystyk w wysokoci 91 mld dolarw. Drugie miejsce przypado Stanom Zjednoczonym, a dopiero na 3 miejscu znalazy si Niemcy (82 mld dolarw). Nie oznacza to wcale, e Niemcy mniej podruj. Jednak w porwnaniu z tak wielk populacj i przy tak wielkim tempie rozwoju gospodarczego Chin, poczonego ze staym bogaceniem si tego spoeczestwa, nastpia spodziewana przez specjalistw zmiana na czoowej pozycji tego rankingu. Wedug Zrzeszenia Niemieckich Biur Podry DRV (Deutscher ReiseVerband) Niemcy w 2012 roku byli najwikszym patnikiem dewizowym netto w midzynarodowym ruchu turystycznym. Czasopismo branowe fvw przedstawio wyniki corocznego badania rozwoju rynku touroperatorw niemieckich. W grupie 58 badanych przez fvw touroperatorw nastpi w 2012 roku wzrost obrotw o 7,5% (2011 r.: 9,1%), do 19,3 mld euro. Dla caego rynku touroperatorw oznacza to wzrost obrotw do kwoty 24,2 mld euro (2011 r.: 23,3 mld).

Lista najwikszych niemieckich touroperatorw w 2012 roku:

L.p. 1. 2. 2. 4. 5. 6. 7. Firma TUI Deutschland Touristik der REWE Group Thomas Cook FTI Group Alltours Aida Cruises Schauinsland-Reisen Obroty (mln euro) 4.471,6 3.175,7 3.200,0 1.624,0 1.400,0 1.100,0 701,0 Udzia w obrotach rynku w % 18,3 13,1 13,1 6,7 5,7 4,5 2,9

rdo: FVW International, 25/2012

116

 U wszystkich 58 touroperatorw stwierdzono zarwno wzrost obrotw jak i liczby uczestnikw wyjazdw. W rankingu nastpiy w 2012 roku tylko drobne zmiany. TUI pozostaa liderem, drugie miejsce utrzyma Rewe Touristik ale dzieli je z Thomas Cook, z tym e ten pierwszy odnotowa wiksz liczb uczestnikw wyjazdw. Dalsze pozycje w tym rankingu pozostaj bez zmian. Uczestnicy badania potwierdzaj wzrost liczby klientw o 4,5%, do 33 mln (2011 r.: 31,9 mln).
W podrach lotniczych zanotowano wg fvw wzrost o 7,0%. Wiksz dynamik wzrostu obrotw (+8,3%) wykazuj podre do odlegych destynacji, natomiast w wyjazdach do bliszych celw osignito wzrost o 6,7%. Niezmiennie utrzymuje si due zainteresowanie podrami morskimi, gdzie obroty wzrosy przecitnie a o 10,8%. Wyjazdy, w ktrych rodkiem lokomocji by samochd, pocig lub autokar zwikszyy si natomiast tylko o 2,1%.

Wedug Zrzeszenia Niemieckich Biur Podry DRV w 2012 roku zmniejszya si liczba biur podry w Niemczech do 9.986. W 2011 istniao prawie 10.240 biur, a w 2010 a 10.370. Mimo tego poziom nasycenia rynku biurami podry w Niemczech pozostaje nadal na najwyszym poziomie w skali wiatowej. Wedug informacji Midzynarodowego Stowarzyszenia Turystyki Autokarowej RDA z siedzib w Kolonii w 2012 roku zarejestrowanych byo w Niemczech 4.400 prywatnych przedsibiorstw autokarowych, zatrudniajcych 144.000 osb. Brana przejazdw autokarowych osigna w 2012 roku obroty w wysokoci 6,6 mld euro, w tym przychody z przewozw autokarowych wyniosy 1,4 mld, a przychody z przejazdw autobusw liniowych 5,1 mld. czne obroty tej brany szacuje si na 10,5 mld euro. Niemcy podjli w 2012 roku 5,8 mln podry autokarowych, trwajcych ponad 5 dni i okoo 15 mln podry krtkich, trwajcych od dwch do czterech dni. 70 mln podry to usugi okolicznociowe (wyjazdy jednodniowe, wycieczki szkolne). W cigu ostatnich trzech lat 12% mieszkacw Niemiec (8,6 mln) wyjechao na wycieczk autokarem, a 20% (14,2 mln) wyrazio zainteresowanie podr autokarem w przyszoci. Wikszo wyjazdw to zagraniczne podre autokarowe (66,8%), a 33,2% to wyjazdy na terenie Niemiec. rednia wieku pasaerw autokarw wynosi 57 lat, przecitny dochd miesiczny gospodarstwa domowego 2.063,00 euro, a wydatki na gwne wakacje 969,00 euro na osob rocznie. Wedug danych Federalnego Urzdu Statystycznego (Statistisches Bundesamt) zanotowano w Niemczech w 2012 roku rekordow ilo 407,4 mln noclegw, t.j. o 4% wicej ni w roku poprzednim. Wikszy wzrost odnotowano w liczbie noclegw goci zagranicznych (wzrost w stosunku do roku poprzedniego o 8%), natomiast liczba goci krajowych wzrosa o 3%.

Turystyka z Niemiec do Polski Statystyki i analizy niemieckie Wedug danych FUR Polska znalaza si na sidmej pozycji w rankingu krajw urlopowych najchtniej odwiedzanych przez obywateli Niemiec w 2012 roku. 117

Z kolei wg DRV Polska jest na licie TopTen najbardziej ulubionych celw krtkich podry zagranicznych i zajmuje na niej 9 pozycj (0,8% wyjazdw). Rwnie statystyki Fundacji do Spraw Przyszoci (Stiftung fr Zukunftsfragen) potwierdzaj wysok pozycj naszego kraju w grupie najbardziej ulubionych zagranicznych celw urlopowych Niemcw i w ich statystykach Polska zajmuje 10 miejsce w rankingu.

Wedug statystyk RDA Polska od lat zajmuje trzeci pozycj (po Woszech i Austrii) na licie najwaniejszych destynacji urlopowych niemieckiej turystyki autokarowej. W 2012 roku udzia Polski w podrach trwajcych co najmniej 5 dni osign poziom 9,2% (530 tys. osb), co w porwnaniu z 2011 rokiem (380 tys. osb) oznacza wzrost liczby uczestnikw o prawie 40%. Wzrost ten wedug informacji renomowanego biura podry Wolff Ost Reisen jest wynikiem wyjtkowego wzrostu zainteresowania klientw podrami autokarowymi do Polski, jaki nastpi po EURO 2012. Spowodowane to byo pozytywnymi opiniami zarwno goci EURO jak i niemieckich mediw. W zwizku z rosncym popytem na wyjazdy autokarowe do Polski niemieckie biura podry autokarowych poszerzaj swoj ofert. Dodatkowym czynnikiem, ktry w 2012 roku w istotny sposb wpyn na ponowny wzrost zainteresowania niemieckich firm autokarowych organizacj podry do Polski byo wprowadzenie przez Ministerstwo Finansw z dniem 01.01.2012 r. uproszczonej procedury rejestracji podatkowej dla zagranicznych przewonikw autokarowych. Wedug analizy Commerzbank Polska znajduje si na szstym miejscu (po Bugarii, Rumunii, Wgrzech, Meksyku i Czechach) w rankingu najbardziej korzystnych zagranicznych destynacji urlopowych pod wzgldem siy nabywczej euro. W roku 2012 niemieccy turyci wydali w Polsce 2,2 mld euro (8% wicej ni w 2011 r.). Pod wzgldem wielkoci wydatkw poniesionych w czasie podry zagranicznych Polska znajduje si na 10 miejscu pord destynacji urlopowych Niemcw. Take ADAC (Allgemeiner Deutscher Automobil Club), najwikszy europejski klub automobilowy, publikowa w 2012 roku wasne analizy kosztw podry wskazujce Polsk jako jeden z najkorzystniejszych krajw urlopowych: analiza kosztw pobytu na campingach w 12 krajach Europy potwierdzia, e najkorzystniejszy jest pobyt w Polsce, analiza europejskich cen paliw e tankowanie w Polsce jest najtasze, a w analizie cen usug orodkw narciarskich w Europie z grudnia 2012 roku palm pierwszestwa otrzymao Zakopane. Analizy publikowane przez ADAC s doskona rekomendacj dla Polski jako celu wyjazdw. Klub skupia 18,3 mln czonkw i posiada w Niemczech pozycj najbardziej wpywowej i opiniotwrczej organizacji konsumenckiej

Ocena zainteresowania Polsk wg niemieckiej brany Zgodnie z informacj uzyskan od przedstawicieli niemieckiej brany turystycznej sprzedajcej ofert polsk, w 2012 roku przed EURO 2012 nastpi zastj sprzeday

118

tradycyjnych wyjazdw grupowych. Wyjtek stanowiy biura, ktre oferoway wyjazdy na mistrzostwa (np.Vietentours Events & Sportreisen). Dopiero po EURO 2012 biura podry odnotoway znaczny wzrost zainteresowania podrami autokarowymi do Polski. Niezmiennie bardzo dobrze sprzedaway si oferty turystyki objazdowej, jak rwnie pobyty w polskich uzdrowiskach, szczeglnie na wybrzeu. Wzroso zainteresowanie pobytami Wellness & SPA. Niemieccy touroperatorzy negatywnie ocenili wspprac z polskim hotelami, ktre w 2012 roku znacznie podwyszyy ceny, nie zawsze wspmiernie do oferowanego standardu usug. Rwnie negatywny by ton wypowiedzi touroperatorw oferujcych podre kulturowe (koncerty, wystawy), ktrzy krytykowali brak lub zbyt pn informacj o terminach wanych wydarze kulturalnych i imprez, co nie pozwalao na wprowadzenie tyche do oferty katalogowej i zdecydowanie negatywnie wpywao na ich sprzeda. Wszystkie biura, z ktrymi Orodek prowadzi rozmowy dla potrzeb tego sprawozdania, potwierdzaj wyjtkowo duy wzrost zainteresowania wyjazdami do Polski na 2013 rok. rdem informacji o sprzeday polskiej oferty w 2012 roku byy biura Wolff Ost Reisen, Jawa Reisen, EuroMed, Reisedienst Witter, Ventus Reisen, Panek Touristik, Orpheus Studienreisen.

1.2. Analizy wynikajce z prowadzonej przez POIT informacji turystycznej

Analiza zapyta kierowanych do Orodka drog telefoniczn, mailow i listown pozwala na sformuowanie wnioskw dotyczcych najbardziej poszukiwanych atrakcji turystycznych w naszym kraju. Na jej podstawie mona stwierdzi, e najwikszym zainteresowaniem klientw cieszyy si: objazdy miast ze szczeglnym uwzgldnieniem czterech miastgospodarzy EURO 2012, turystyka aktywna, rowerowa oraz campingowa i caravaningowa. Najczciej deklarowanymi celami podry miejskich byy Gdask, Wrocaw, Krakw, Warszawa, Pozna i Szczecin. W roku 2012 wzrosa te liczba zapyta o mae miejscowoci nadmorskie, miasta Dolnego lska i Podkarpacia. Odnotowano natomiast dalszy spadek zainteresowania wojewdztwami witokrzyskim, kujawsko-pomorskim i podlaskim. Decydujca liczba zapyta kierowanych do POIT dotyczya turystyki campingowej i caravaningowej. Niemieccy turyci decydowali si na t form wypoczynku pragnc dotrze do regionw, ktre ciesz si co roku najwikszym powodzeniem: Morze Batyckie, Mazury i gry. Wielu z nich odbywao po Polsce podre objazdowe, chcc bardziej dokadnie pozna nasz kraj. Orodek nie odnotowa duego zainteresowania ofert uzdrowiskow, SPA oraz turystyk medyczn. Zainteresowanie t form wypoczynku spado w porwnaniu ze sabym ju 2011 rokiem. Du grup klientw Orodka stanowi osoby ktre odwiedziy ju Polsk. Zapytania takich osb s bardziej konkretne i dotycz miast, noclegw, pocze autobusowych

119

i kolejowych na terenie caej Polski, jak rwnie przejazdw autostradami i opat za ich uytkowanie. Liczne s take zapytania o wydarzenia kulturalne lub sportowe. Przewaajca grupa osb odwiedzjcych biuro Orodka to osoby w wieku rednim lub starsze. Modzie korzysta bardzo chtnie z informacji online, a w szczeglnoci z informacji zawartych na portalu www.polen.travel, ktrego liczba odwiedzin w 2012 roku wyniosa 402.122. Turystyka aktywna z pominiciem turystyki ekstremalnej (brak zapyta) cieszya si umiarkowanym powodzeniem. Najczstsze zapytania dotyczyy szlakw i drg rowerowych. Orodek odnotowa spadek zainteresowania turystyk wodn (kajaki). W roku 2012 zwikszya si ilo zapyta o materiay informacyjne od rodzin z maymi dziemi, planujcych urlop w Polsce, a take od modziey szkolnej i studentw. Orodek wysya take bardzo du ilo materiaw informacyjnych do stowarzysze i biur podry, ktre organizuj wyjazdy grupowe do Polski. Wysya si rwnie palety z katalogami na rnego rodzaju imprezy kulturalno-turystyczne odbywajce si na terenie caych Niemiec oraz na targi, w ktrych Orodek bierze udzia. cznie w 2012 roku Orodek udzieli ponad 8.800 informacji turystycznych, wysa ponad 6.700 przesyek indywidualnych oraz 22 palety (ok. 28.600 broszur) i przyj w biurze ponad 1.100 osb. Z analiz Orodka wynika ponadto, e najwicej zapyta pochodzi - podobnie jak w roku ubiegym - z nastpujcych regionw: Turyngia, Dolna Saksonia, Nadrenia PnocnaWestfalia, Badenia-Wirtembergia i Hesja. Wrd niemieckich miast prym wiod Hamburg, Berlin, Kolonia, Frankfurt/ Menem i Brema.

1.3. Prognoza na 2013 rok

W 2013 roku przewiduje si stabilizacj sytuacji gospodarczej Niemiec. Oczekuje si te lekkiego wzrostu PKB. Jednak niepewna sytuacja w krajach obszaru euro i trwajcy kryzys zaduenia mog wpyn na sabszy wzrost iloci podry. Oczekuje si jednak dalszego wzrostu wydatkw na podre urlopowe. Wedug FUR w 2013 roku nastpi wzrost iloci podry i zwizanych z nimi wydatkw: 12% Niemcw deklaruje zwikszenie wydatkw na podre urlopowe. Spodziewany nieznaczny wzrost poziomu konsumpcji moe spowodowa dalsze oywienie ruchu turystycznego w Niemczech. Przewiduje si, e w 2013 roku Niemcy nie zrezygnuj z wyjazdw urlopowych. Wedug FUR 55% mieszkacw Niemiec ma ju konkretne plany wyjazdowe, a tylko 12% deklaruje e nie wyjedzie na urlop. Urlop zajmuje niezmiennie w hierarchii wydatkw niemieckich gospodarstw domowych bardzo wysok pozycj, tu po ywnoci, mieszkaniu i opiece zdrowotnej. Podrujcy obywatele niemieccy stawiaj urlop na pierwszym miejscu w swoich preferencjach konsumpcyjnych. Dewiz

120

przyszych okresw bdzie jednak podrowanie korzystne cenowo. Potrzeba obniania kosztw urlopu spowoduje, e Niemcy czciej bd rezygnowa z wyjazdw odlegych, a wybiera podre do bliskich destynacji, ktre mona osign samochodem. Stabilne pozostan ulubione zagraniczne cele podry, w tym take Polska. Niemieckie instytuty naukowo-badawcze przewiduj utrzymanie si tych tendencji w roku 2013.

Wedug specjalistw nastpi te dalszy wzrost popularnoci podry statkami, turystyki objazdowej, zwiedzania miast oraz wyjazdw do obiektw SPA. FUR prognozuje wzrost zainteresowania podrami w rejon basenu Morza rdziemnego oraz do Skandynawii. Oczekuje si te wzrostu znaczenia wyjazdw autokarowych w turystyce krajowej i zagranicznej. DRV podaje, e a 20% Niemcw deklaruje ch podjcia w przyszoci podry autokarem. Z informacji uzyskanych przez Orodek w rozmowach z biurami podry w Niemczech wynika, e obecny stan rezerwacji podry na sezon 2012-2013 pozwala na pozytywn prognoz rozwoju turystyki autokarowej w 2013 roku. Ocenia si, e wzronie popyt na produkty niszowe, krtkie wycieczki do blisko pooonych terenw rekreacyjnych, wakacje spa, wyjazdy objazdowe i do miast, poczone z wydarzeniami kulturalnymi, a take na rejsy statkiem w poczeniu z podr autokarem.
Wedug czasopisma branowego fvw niemiecka brana turystyczna wyraa ostrony optymizm na temat oczekiwa na 2013 rok. Przewidywany jest wprawdzie powolniejszy wzrost ni w roku 2012, ale spodziewane zwikszenie obrotw wyniesie ok. 5%, a liczby uczestnikw ok. 4%. Instytuty niemieckie zwracaj jednak uwag na zachodzce zmiany demograficzne, ktre bd mocno wpyway na zachowania turystyczne mieszkacw Niemiec. Szacuje si, e w roku 2020 co drugi niemiecki podrujcy bdzie w wieku ponad 50 lat. Ta grupa turystw, nastawionych na komfort i wysoki standard, oczekuje nowych wrae i ciekawych miejsc do zwiedzania. Typowy urlop nad morzem (plaa) bdzie mia dla nich coraz mniejsze znaczenie. Z tego wzgldu utrzyma si te w Niemczech trend do odejcia od sezonowoci przy wyjazdach urlopowych, jak rwnie nastpi dalszy wzrost popularnoci podry objazdowych z ofert odwiedzania miast, krtkich wycieczek do blisko pooonych terenw rekreacyjnych oraz na campingi do nieodlegych destynacji, ktrych ofert charakteryzuje korzystny stosunek cen do jakoci usug. Spodziewany jest rwnie rozwj zainteresowania turystyk medyczn i wellness & SPA. Przedstawione powyej prognozy niemieckich instytutw badawczych, organizacji branowych oraz touroperatorw pozwalaj na postawienie tezy, e Polska utrzyma swoj wysok pozycj na mapie podry urlopowych Niemcw w roku 2013 i latach kolejnych. Znaczna poprawa dostpnoci komunikacyjnej Polski, wzrost liczby miejsc noclegowych, skokowy rozwj oferty wellness i SPA oraz tworzenie przez polskich oferentw nowych, atrakcyjnych produktw turystycznych - to tylko niektre z czynnikw, jakie mog zapewni wzrost liczby turystw z Niemiec.

Najbardziej istotne znaczenie dla trwaego dugookresowego wzrostu zainteresowania mieszkacw Niemiec podrami do Polski ma jednak zmiana wizerunku naszego kraju oglnie oraz jako celu wyjazdw turystycznych. Prowadzona od 2010 roku kampania wizerunkowo-

121

produktowa Polskiej Organizacji Turystycznej oraz niezwykle pozytywne relacje mediw niemieckich w okresie poprzedzajcym Mistrzostwa Europy w Pice Nonej i w trakcie EURO (vide pkt. 6) przyniosy, w opinii Orodka, generalny przeom w postrzeganiu Polski przez Niemcw oraz skokowy wzrost zainteresowania Polsk jako celem wyjazdw. Stalimy si dla zachodnich ssiadw krajem zauwaalnym, budzcym ciekawo i potrzeb bliszego poznania. Weszlimy do pierwszej ligi destynacji turystycznych, do grupy krajw ktre naley odwiedzi lub - mwic inaczej - ktrych nie wypada nie zna.

Na podstawie niemieckich prognoz dot. podry turystycznych mieszkacw Niemiec oraz w oparciu o wasn ocen omwionych powyej efektw wizerunkowych Orodek przewiduje, e liczba turystw niemieckich przyjedajcych do Polski w roku 2013 osignie poziom nie mniejszy ni 5 milionw osb (wzrost o ok. 5%). 1.4. Obraz Polski i Polakw w mediach niemieckich podczas EURO 2012

Zainteresowanie niemieckich mediw mistrzostwami Europy i wspgospodarzem tych mistrzostw - Polsk byo ogromne. Jeszcze przed rozpoczciem EURO 2012 media informoway o stanie przygotowa Polski, o stadionach i atrakcjach turystycznych w miastach gospodarzach EURO. W fazie grupowej liczba artykuw oraz informacji zwizanych z ME znaczco wzrosa. Media bardzo dobrze oceniay organizacj turnieju, pozytywn atmosfer i poziom bezpieczestwa. Ponad 98% niemieckich materiaw prasowych i relacji telewizyjnych stanowiy bardzo pozytywne doniesienia. Dziennikarze chwalili przygotowanie ME i Polakw, bylimy postrzegani jako interesujcy i gocinny nard. Zauwaone zostay tylko drobne mankamenty jak np. jako niektrych polskich drg. W mediach pojawiy si informacje o chuliganach pikarskich (generalnie w Europie, w Polsce - za przykad podawano Krakw, na Ukrainie faszyzujce grupy z Kijowa) oraz o pozasportowym spotkaniu polskich i rosyjskich kibicw. Po wyeliminowaniu zespou Polski pojawiy si take komentarze dot. sytuacji trenera reprezentacji narodowej i zmian kadrowych w PZPN. Nie wpyno to jednak na ogln ocen przygotowania Polski do ME i nie zakcio pozytywnego obrazu naszego kraju, ktry od tego czasu funkcjonuje w niemieckich mediach. Na kilka godzin przed rozpoczciem meczw telewizja niemiecka (ARD, ZDF) transmitowaa na ywo z Polski, prezentowaa gospodarza kolejnego spotkania, rozbawionych i zadowolonych zagranicznych kibicow. Prowadzcy rozmawiali z polskimi i zagranicznymi kibicami, chwalili atmosfer oraz przygotowanie miast gospodarzy EURO. Relacje z miast rozgrywek pojawiay si take codziennie w porannych programach telewizji publicznej i prywatnej. Duo miejsca w relacjach telewizyjnych i mediach printowych zajmowao miasto Gdask. Niemieckie media wielokrotnie wyraay swj zachwyt Trjmiastem, a szczeglnie duo uwagi powiciy hotelowi, w ktrym mieszkaa niemiecka druyna narodowa.

122

Mierniki dziaa promocyjnych w latach 2011-2012

L.p Rok 2011 Podre studyjne Liczba przyjtych dziennikarzy Liczba przyjtych przedstawicieli zagranicznych touroperatorw Liczba VIP lub innych 2. Touroperatorzy Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy posiadaj w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wprowadzili do swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wycofali ze swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy rozszerzyli w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba przedstawicieli zagranicznych/polskich touroperatorw uczestniczcych w warsztatach turystycznych 3. Liczba adresw w bazie newslettera system SARE* inne ni SARE 0 1.100 0 1.100 Z
1.125

Rok 2012

1.

177 99 0

122 44 0

214

222

11

P
25

Z
3.000

P
34

4. 5.

Liczba wej na strony internetowe POIT Media spoecznociowe - liczba osb, ktre to lubi Facebook Twitter Blog inne

249.003 860 0 0 0
99

402.122 1.050 0 0 0
13.180

6. 7.

Liczba uczestnikw seminariw i prezentacji na temat Polski

Warto artykuw i audycji radiowych i telewizyjnych publikowanych/ emitowanych w 2012 roku, liczona wedug ceny reklamy w EURO na skutek organizacji podry studyjnych 11.786.401 11.487.149 na skutek wszystkich dziaa PR Orodka, w tym podry studyjnych 17.875.100 22.344.480

123

rodki zaangaowane przez podmioty wspfinansujce dziaania promocyjne realizowane przez POIT, liczone w euro Projekt 1 Projekt 2 Projekt 3 Razem 2011
Brana polska Brana niemiecka 7.342,00 10.650,00 1.800,00 0

2012
1.390,00 3.315,00

2011
4.936,00 1.168,00 15.180,00

2012
6.596,00 0 11.990,00

2011
0 0 0

2012
0 0 0

2011
12.278,00 11.818,00 16.980,00

2012
7.986,00 3.315,00 11.990,00

Regiony

Placwki dyplomatyczne Inne

0 0 0 0

7.000,00

7.500,00

7.000,00

7.500,00

6.208,00

6.208,00

Razem

19.792,00

4.705,00

34.492,00

26.086,00

54.284,00

30.791,00

Najaktywniejsi, na rynku dziaania POIT, przedstawiciele polskiej brany turystycznej dotyczy roku 2012 (w kolejnoci alfabetycznej) Nazwa podmiotu Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. Akadem Aktiv Tours Beta Touristik Furnel Travel Grupa TRIP Hotel FADO, widnica Hotel Koch, Ktrzyn Hotel Silfor Europejski, Wrocaw Idea Spa Travel Logos Tour Profi Tour Supertour DMC Poland Top Travel Service Travel Projekt Uzdrowisko Koobrzeg

124

ROSJA

Trendy

Rosja to 143 mln ludnoci. Najwiksze miasta: Moskwa, St. Petersburg, Nowosybirsk, Jekaterinburg, NiniNowgorod, Kaza, Samara, Omsk, Czelabisk, Rostow nad Donem,Ufa, Perm. Waluta rubel (1 euro 40,2 rbl). Wzrost PKB 2012 4,4%. 7 stref czasowych, jzyk urzdowy rosyjski. Rok 2012 to kolejny rok, w ktrym znaczco wzrosa liczba rosyjskich turystw, przyjedajcych do Polski. Szczeglnie jest to widoczne na granicy polsko-rosyjskiej, czyli naszej granicy z Kaliningradem, gdzie ruch wzros o okolo 100%. Rynek rosyjski stale si zmienia, mamy do czynienia z nowymi zjawiskami. Na skutek kryzysu w krajach arabskich, z ktrych Egipt by dotychczasowym liderem wyjazdw Rosjan, przemieszczaj si potoki turystw do innych, zblionych cenowo destynacji. Dotychczas krajami, ktre najwicej zyskay na kryzysie w krajach arabskich byy Grecja, Hiszpania. Naley przypuszcza, e rozpocznie si wojna pomidzy destynacjami, chccymi przej dotychczasowy ruch do krajw takich jak Egipt, Tunezja, a moliwe e i z Maroka i Turcji. Polska ma tu pewnie niedue szanse, poniewa niestety nie jestemy kierunkiem plaowym z ciepym morzem. Szans, zwizanej z opisanym powyej mechanizmem, upatruj z racji przewidywanej w najbliszym czasie naszej kampanii reklamowej. Komentatorzy rynku zaobserwowali, ze znikn praktycznie dumping cenowy, do czsty w poprzednim roku, ktry doprowadzi do upadku kilku powanych touroperatorw. Opublikowano szacunkowe dane na temat kredytw branych przez klientw na wyjazdy turystyczne jest to midzy 150 300 mld rubli. To nowe zjawisko, wskazujce na wag urlopu. Ronie rynek indywidualnych wyjazdw. Przyczyny: bardziej przyjazna polityka wizowa, wicej osb dostaje wizy dugoterminiowe! To zapewne jest gwnym powodem

125

dynamicznego wzrostu rynku rezerwacji on-line! Wzrost w Rosji jest najwyszym na wiecie w tej sferze. Ale uwaga! Wg RataNews, dalej 80% Rosjan chce rezerwowa swoje wyjazdy w biurze podroy. Tylko 15 % Rosjan w swoim yciu wyjedao za granice. 17% posiada paszport zagraniczny (nie ma adnych ogranicze, kady kto chce dostaje paszport, w milionowym Kaliningradzie jest okoo 720 tys. obywateli posiadajcych ten dokument). W 2012 roku:
54%- spdzio urlop w domu,

21% - przebywao na dzialce, 10% - wyjechao za granic, 7% - odpoczywao nad Morzem Czarnym w Rosji, 8% - odpoczywao w innych rejonach kraju. Popularnymi zagranicznymi kierunkami wyjazdw byy Turcja, Chiny, Egipt, Tajlandia, Finlandia. Izrael i Brazylia zniosy wizy, odnotowano znaczcy przyrost wyjazdw. Polska po raz pierwszy znalaza si w Top 10 najpopularniejszych destynacji wypoczynkowych za I VI 2012! (TMI) Przy wyjazdach wypoczynkowych 25% rosyjskich turystw wybrao hotele *****, kolejnych 20% **** UWAGA to znaczca zmiana, wzrasta znaczenie hoteli wysokiej kategorii! Odnotowalimy znaczcy wzrost noclegw Rosjan w rejestrowanej bazie noclegowej! Rosjanie kupuj wycieczki bardzo pno. 80% wyjazdw jest sprzedawanych w ostatnich czterech tygodniach przed wyjazdem. 72% rosyjskich turystw paci za swoje wakacje gotwk. Rosjanie preferuj ciepy klimat z najlepszymi plaami, korzystaj z spa, kupuj duo wycieczek lokalnych. Zwikszenie oferty wycieczek lokalnych w miastach, przy pobytach wypoczynkowych jest prostym sposobem na zwikszenie wpyww przez polskich organizatorw pobytw Rosjan. Wyjazd na wakacje nie jest ju luksusem, jest podstawowym elementem stylu ycia, symbolem statusu. Rosnca klasa rednia jest dna podry. Wyjedaj dwa, trzy razy w roku, maj wiksz skonno do wydatkw podczas pobytw na podroe. Znaczco wzrosy rednie wydatki odnotowane w Polsce, rwnie wydatki jednodniowych odwiedzajcych rosn znaczco.

126

W centralnym Rejestrze Touroperatorw, prowadzonym przez Federaln Agencj Turystyki RF, odnotowano ok. 5000 touroperatorw, we wszystkich rodzajach dziaalnoci. Trudna do ustalenia jest liczba agencji sprzeday istnieje dobrowolny rejestr, kada agencja turystyczna moe si tam bezpatnie zarejestrowa, na dzie dzisiejszy mamy tam ponad 10 000 agencji. Wedug wielu opinii, zarejestrowani to okoo polowy faktycznie istniejcych, jest ich zapewne okoo 20 000.

Wedug danych Rosyjskiej Federalnej Agencji Turystyki, tradycyjnie liczby dotyczce przyjazdw do Polski s znaczco nisze. Podczas obrad Polsko Rosyjskiej Grupy Roboczej ds. Turystyki , strona rosyjska stwierdzia, e Rosyjski Urzd Statystyczny nie ma danych z granicy polsko-biaoruskiej. (Rosja nie ma granicy z Biaorusi). Najwikszy ruch turystyczny do Polski z Rosji, kolejowy i drogowy prowadzi wanie przez t granic.

Polskie dane statystyczne: liczba turystw: 2011 500 000; 2012 660 000 przekroczenia granicy: 2011 1 850 00 2012 2 610 000

Urzdy konsularne Polski na terenie Federacji Rosyjskiej potwierdzaj wzrost iloci wydanych wiz do Polski. Dua cz aplikujcych dostaje ju wizy wielokrotne, dugoterminowe (p roku lub rok, rzadziej na duej, teoretycznie mona dosta na pi lat). Kaliningrad: may ruch graniczny: Moskwa: Sankt Petersburg: Irkuck: wydano 134950 wiz wydano 12672 kart wydano 110 487 wiz wydano 16485 wiz wydano 3000 wiz

W caym 2012 roku wydano 278 000 wiz, cznie z maym ruchem granicznym w obwodzie Kaliningradzkim, przy okoo 212 000 w roku ubiegym. To niezy wzrost, jeli wemiemy pod uwag moliwoci techniczne, ilo personelu etc. w konsulatach. Od wrzenia w Moskwie i od listopada w Kaliningradzie dziaaj centra wizowe, ktre wedug prognoz MSZ zwiksz wydajno, moliwoci konsulatw. Aktualnie dziaa 38 centrw wizowych. Po pierwszych totalnie negatywnych gosach na temat dziaania centrw aktualnie narzekaj generalnie ju tylko biura z Kaliningradu.

127

Kaliningradzkie centrum rozpoczeo dziaalno pno, jesieni, tu przed sezonem Boego Narodzenia, jest w okresie docierania. Wielcy touroperatorzy, gwnie w Moskwie, doceniajc aktualn sprawno wydawania wiz, cay czas postuluj powrt do bezporedniego kontaktu touroperator-konsul w miastach istotnych dla ruchu turystycznego do Polski, jakimi s Moskwa, St. Petersburg i Kaliningrad. Nasze placwki i inne konsulaty krajw Schengen wydaj dla 40 - 50% aplikujcych wizy wielokrotne, dugoterminowe, z rnym okresem wanoci. Zmienia to cakowicie sytuacj na rynku. Zwikszy si znaczco ruch indywidualny, klient nie musi i do biura podry, ma ju gotow wiz! W Sankt Petersburgu 50 60% klientw, przychodzc do biura podry, przy zakupie stwierdza , e maj wan wiz! W Moskwie, to najwikszy rynek touroperatorw organizujcych wyjazdy, 20 25% ma wane wizy! Tu najwiksza zmiana: w ubiegym roku okoo 10% klientw przychodzio z wizami. Wyjtkiem by okres Euro: tu po wizy na mecze zgosio si okolo 25 % wyjedajcych, do Polski pojechaa zupenie inna grupa klientw! Tu widz szanse na powrotny przyjazd! W Kaliningradzie jest to tylko 10% ! Tu mamy 70 80% wyjazdw indywidualnych, poza biurami podroy: ten, kto ma wiz, jedzie sam do Polski, do granicy jest blisko, kaliningradczycy wietnie znaj nasze atrakcje. Granic polskorosyjsk w Kaliningradzie przekroczyo 4 mln. podrnych, po dwa miliony w kad stron, po poowie Polacy i Rosjanie. Mamy wic tu okoo 1 mln. przekrocze rosyjskich. Bardzo wanym elementem promocji Polski w 2012 roku ze skutkiem na lata nastpne byo EURO 2012. Zorganizowane podre prasowe, wyjazd grupy dziaaczy klubw kibicw przyniosy nam szereg wymienitych materiaw prasowych. Nigdy jeszcze nie mielimy tak dobrej prasy o Polsce jak ta, ktra wysza z pod pira dziennikarzy sportowych. Pisali w 90 % pozytywnie, chwalc Polsk i odkrywajc j dla nowej grupy suchaczy, czytelnikw. Rosja aktualnie nie odczuwa w widoczny sposb negatywnych konsekwencji wiatowego kryzysu gospodarczego, tym niemniej w mediach od kilku miesicy spotykamy gosy, wyraajce obawy o stan ekonomii kraju, poziom cen ropy etc. Turystyka zorganizowana adresowana do klienta rosyjskiego jadcego do Polski znajduje si w fazie pocztkowej, jeli porownywa z takimi krajami jak Czechy lub Wgry. Dlaczego? Brak do tej pory ciekawej oferty turystyki grupowej ze strony polskich

128

touroperatorw (brak gotowego produktu pakiet + przelot) i w zwizku z tym znikome jest zainteresowanie polskim rynkiem duych rosyjskich firm, jakie s dystrybutorami produktu turystycznego w regionach. Moemy z alem powiedzie, e jest tylko jeden oferujcy takie pakiety touroperator z Polski. Pozostali touropertorzy dziaaj, z czego oczywicie naley si cieszy, ale jest to dziaanie tradycyjne, nie dajce spektakularnego efektu. Naley si spodziewa w najbliszych miesicach wejcia z produktem polskim na rynek znaczcych touroperatorw z Moskwy. Nie mielimy do tej pory bezporednich lotw do Krakowa, gwnego turystycznego miasta Polski dla Rosjan. Na szczecie Aeroflot zapeni z ogromnym sukcesem t luk i zapowiada kolejne miasto w Polsce jako swoj now destynacj. Staramy si w tym pomaga. Obserwujemy jednak i pozytywne tendencje w turystyce zorganizowanej. Dodatkowe poczenia lotnicze do Krakowa, spowodoway pojawienie si wikszej iloci programw. Oprcz grup tranzytowych przez Polsk (jeden, maksymalnie 2 noclegi w Polsce) coraz wicej mamy imprez turystycznych grupowych (3, 5, 7 noclegw w calym kraju) tylko w Polsce. Nowe trendy: w zime turysta z Rosji nie tylko odwiedza Zakopane, Dolin Klodsk, Jeleniogorsk, ale coraz wiksze jest zainteresowanie objazdwkami po Polsce. Coraz wicej turystw rezerwuje pobyty w grach samodzielnie, nie zwracajc si do firm turystycznych, z kadym rokiem liczba ta ronie (duo osb ma wizy, atwo jest rezerwowa). W tym roku bardzo zauwaalny by spadek turystw w Zakopanem i to staych goci, powracajcych co roku, jedcych do Zakopanego od 8 lub 10 lat. Prawdopodobnym powodem by fakt, e gorscy hotelarze, podobnie jak w poprzednich latach chcieli sprzedawa pobyt podczas prawosawnego Boego Narodzenia na min. 7 nocy, a w Rosji skrcono ilo wolnych dni na wieta. W przyszym roku nie mona trzyma si administracyjnie iloci dni, trzeba elastycznie podej do potrzeb firm z Rosji. Naley podkresli, e generalnie w 2012 roku wizy nie byy problemem, ograniczeniem w przyjazdach do Polski (za pewnymi wyjtkami, ale podkrelmy pozytywne zmiany). POIT w Moskwie dosta doroczn nagrod ANTORu w Moskwie dla najlepszego przedstawicielstwa turystycznego w Rosji, dyrektor POITu jest honorowym prezesem Stowarzyszenia Narodowych Turystycznych Orodkw w Rosji. Dyrektor POITu w

129

Rosji zostal zaproszony przez Ministra Kultury (waciwego rwnie dla turystyki/ do zespou doradcw z-cy ministra d/s turystyki).
zwikszone znaczco przyjazdy turystw z Rosji do Polski obnayy ogromne braki kadry przewodnikw i pilotw! To moe by znaczca bariera w dalszym rozwoju tego ruchu.

Najczciej zadawane pytania.

Biura podry: Sprawy wizowe, akredytacja w Konsulacie RP, interwencje w sprawach opnie w wydawaniu wiz. Imprezy kulturalne, koncerty, wydarzenia sportowe, moliwoci zakupu biletw. Moliwoci bezpatnych wystpw zespow modzieowych w rnych miastach. Poszukiwanie hoteli w mao popularnych miejscowociach w zwizku z yczeniami klientw. Polskie wita, jarmarki, festiwale.

Turyci indywidualni: Podr samochodem, czas oczekiwania na granicy, niezbdne dokumenty, trasa poruszania si po Polsce, ubiezpieczenia. Wymiana pienidzy, kurs waluty, ceny poszczeglnych produktw, wyprzedae. Tanie noclegi, campingi, podr pocigiem, rozkad jazdy. Leczenie w sanatoriach, specjalizacja poszczeglnych obiektw, moliwo rozmowy po rosyjsku z lekarzem, pielgniark. Grubo pokrywy nienej, karnety na wycigi, wypoyczynie sprztu, instruktorzy ze znajomoci rosyjskiego.

Wyniki ankietowania (odpowiadali turyci w biurach podry Moskwy ok. 1000 odpowiedzi, sierpie 2012). Turystom zadawano pytania, czy wybior/nie wybior Polsk jako kraj swojej podry i dlaczego. Dlaczego pojad do Polski? 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Z ciekawoci, bo jeszcze tam nie byem. Ma ciekaw histori i kultur. Nie chc jecha daleko. Na narty. Zje i napi si piwa. Tranzytem. Niedrogo. Na groby polegych onierzy.
130

Dlaczego NIE pojad do Polski? 1. 2. 3. 4. 5. 6.

7.

S inne bardziej ciekawe miejsca (za takie same pienidze). Jednak pojad! Mao jest ciekawych ofert. Jest za mao reklamowana, nie wiem, co tam robi. Ze drogi. Otrzymanie wizy wymaga zbyt duej iloci dokumentw. Pojad tam, gdzie jest morze i jest ciepo.

Wyniki ankiet na temat wsppracy z Polsk

Wyniki ankiet uczestnikw IX Polsko-Rosyjskiego Forum Turystycznego. Ankiety rozdano wszystkim uczestnikom, 54 osoby zwrcio wypenione druki.

1. Czy planuj Pastwo rozszerzy swoj ofert bd rozpocz wspprac z Polsk?

Odpowied Planujemy rozszerzy ofert 90% Odpowied Planujemy rozpocz wspprac 10%

2. Z czego Pan/Pani by/bya najbardziej zadowolony/zadowolona poczas Forum?

Odpowied Nawizanie kontaktu z nowymi partnerami biznesowymi 55% Odpowied Spotkanie ze staymi partnerami biznesowymi 30% Odpowied Zapoznanie si z regionem Warmisko-Mazurskim 15%

131

3. Jakie polskie regiony wedug Pana/Pani trzeba promowa?

132

Mierniki dziaa promocyjnych w latach 2011-2012

L.p Rok 2011 1. Podre studyjne Liczba przyjtych dziennikarzy Liczba przyjtych przedstawicieli zagranicznych touroperatorw Liczba VIP lub innych 2. Touroperatorzy Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy posiadaj w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wprowadzili do swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wycofali ze swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy rozszerzyli w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba przedstawicieli zagranicznych/polskich touroperatorw uczestniczcych w warsztatach turystycznych 103 126 56 67 1 43 105 2 Rok 2012

20

22

25

Z 650

P 150

Z 141 8

P 340

3.

Liczba adresw w bazie newslettera system SARE* inne ni SARE 2451 2617 -

4. 5.

Liczba wej na strony internetowe POIT * Media spoecznociowe - liczba osb, ktre to lubi Facebook Twitter Blog inne

55 664 309 210

304 617 377 12 120 890

6. 7.

Liczba uczestnikw seminariw i prezentacji na temat Polski

Warto artykuw i audycji radiowych i telewizyjnych publikowanych/ emitowanych w 2012 roku, liczona wedug ceny reklamy w EURO

133

na skutek organizacji podry studyjnych

15962608,9 3 16095179,7 3

16 453 26 4,33 16770949 ,06

na skutek wszystkich dziaa PR Orodka, w tym podry studyjnych

*dane uzyskane od Departamentu Systemw Informacyjnych

rodki zaangaowane przez podmioty wspfinansujce dziaania promocyjne realizowane przez POIT, liczone w EURO Projekt 1 2011 Brana Regiony Placwki dyplomatyczne Inne Razem 4350 2900 0 2012 31662,5 1940 0 0 1474 0 Projekt 2 2011 2012 400 8040 8800 0 1412,5 0 Projekt 3 2011 0 1080 0 2012 Razem 2011 4350 5786,5 0 2012 32062,5 11060 8800

0 7250

300 33902,5

0 1474

1520,34 18760,3 4

0 1412,5

0 1080

0 10136,5

1820,34 53742,8 4

Najaktywniejsi, na rynku dziaania POIT, przedstawiciele polskiej brany turystycznej dotyczy roku 2012 Lp. Nazwa podmiotu 1 2 3 4 5 6 7 Almatur Opole Hotel Krasicki (Anders Group) Panorama Morska (Jarosawiec) OST Gromada Holiday Travel Hotel Turwka Furnel Travel

134

SKANDYNAWIA (SZWECJA, FINLANDIA DANIA, NORWEGIA)

I.

Analizy A. Szwecja

Najwikszy pod wzgldem powierzchni kraj nordycki (449.964 km2) zamieszkuje rwnie najwiksza liczba ludnoci, bo a 9 555 893 osb wg danych z 2012 roku. Szwecja generuje take najwiksz liczb przyjedajcych do Polski turystw zgodnie z danymi statystycznymi, bdacymi wynikiem prac badawczych Instytutu Turystyki w ubiegym roku odwiedzio nas 180 000 Szwedw, 13% wicej ni w 2011 roku. Trend ten potwierdzaj rwnie dane uzyskane z Gwnego Urzdu Statystycznego odnonie liczby obywateli szwedzkich korzystajcych z usug kwalifikowanych obiektw zakwaterowania zbiorowego (bez pokoi gocinnych, kwater agroturystycznych oraz kempingw) w 2012 odnotowano 118 000 goci, ktrzy wygenerowali 261 600 noclegw, co daje wzrost odpowiednio o 10,7% i 12,3% w stosunku do roku poprzedzajcego. W porwnaniu do lat ubiegych, gdzie przyrost liczby turystw szwedzkich ksztatowa si na poziomie niecaych 2% a w latach 2009-2010 notowano wrcz spadki rzdu 7%, jest to zauwaalna zmiana. Wpisuje si ona take w trend oglnowiatowy w ubiegym roku przyjechao do Polski o 10,7% wicej turystw ni w 2011, czyli 11 754,6 tys. Warto rwnie zauway, e te rodzaje obiektw zakwaterowania, ktre wyczono z analizy danych Gwnego Urzdu Statystycznego, s bardzo chtnie wykorzystywane przez obywateli krajw nordyckich, std znaczna liczba przyjedajcych nie znajduje odzwierciedlenia w oficjalnych statystykach. Niestety brak rwnie aktualnych danych statystycznych Szwedzkiej Agencji Rozwoju Gospodarczego i Regionalnego, ktrej ostatnie opracowania na temat ruchu turystycznego ze Szwecji dotycz wynikw roku 2011. Szwecja ze wszystkich krajw skandynawskich nadal naleaa w 2012 roku do najlepiej skomunikowanych z Polsk. Oczywicie znaczna cz pocze ulega cigej rotacji zalenie od zainteresowania pasaerw danym kierunkiem a take zaangaowania danego przewonika w utrzymanie konkretnego poczenia. - Polskie Linie Lotnicze LOT wymiennie z SAS poczenie Sztokholm-Warszawa dwa do trzech razy dziennie w dni tygodnia, jeden/dwa razy dziennie w weekend; w trakcie trwania roku zmieniano czstotliwo i godziny pocze; poczenie jest obsugiwane przez niewielkie samoloty, co powoduje szybkie wypenienie si poszczeglnych rejsw i utrudnienia w obsudze klienta grupowego. - Wizz Air pi pocze tygodniowo na trasie Sztoholm-Gdask i tyle samo na trasie Sztokholm-Warszawa a take dwa poczenia tygodniowo ze Sztokholmu do Katowic i Poznania; ponadto podobnie dwa poczenia na trasach Goteborg-Gdask i Goteborg-

135

Warszawa oraz trzy razy tygodniowo loty na trasach Malmo-Gdask i Malmo-Warszawa: z Malmo mona take dwa razy w tygodniu dosta si do Katowic. - Ryan Air - dziki uruchomieniu (cho na stosunkowo niedugi okres czasu) Lotniska Modlin przewonik uaktywni swoje dziaania na rynku polskim - dziaa nadal poczenie Sztokholm Krakw a dodatkowo dostpne jest codzienne poczenie Sztokholm Warszawa. - Air Baltic niestety nie moe by dalej brany pod uwag na trasach ze Szwecji do Polski ze wzgldu na konieczno noclegu w Rydze. - SAS uruchomione w sezonie zimowym 2011/2012 poczenie Sztokholm Gdask zostao niestety zawieszone do odwoania. Ponadto od lat cz Polsk i Szwecj stae trasy linii promowych nastpujcych przewonikw: - Polska egluga Batycka Polferries, obsugujca codziennie trasy Nynashamn-Gdask oraz Ystad-winoujcie; 2012 by ostatnim rokiem M/V Baltivia na trasie Nyneshamn Gdask, w styczniu 2013 roku prom zosta przesunity do obsugi poczenia na poudniu Szwecji, a czstotliwo rejsw midzy stolic a Pomorze zmalaa o poow. - Unity Line: codzienne poczenie na trasie Ystad-winoujcie; - Stena Line: poczenie na trasie Karlskrona-Gdynia dwa razy dziennie. Jest to nadal najlepsza jakociowo oferta pocze promowych na trasie midzy Szwecj a Polsk dwa wieo odnowione statki mieszcz ponad 1.500 pasaerw kady a wrd atrakcji znajduj si pokad wellness i spa z moliwoci skorzystania z zabiegw relaksacyjnych, sklepy wolnocowe, klub nocny, kino i szereg restauracji z wymienit kuchni. Przewonik, dziki lokalizacji w centralnej czci Szwecji, prezentuje ciekaw ofert zarwno dla podrujcych samochodami Duczykw jak i norweskich grup autokarowych. Z analizy informacji turystycznej przeprowadzonej przez Orodek na podstawie spywajcych zapyta mailowych, zamwie na pakiety promocyjne a take z rozmw podczas wizyt w naszym biurze wynika, e nadal najwikszym zainteresowaniem ciesz si produkty turystyki miejskiej i kulturowej. W 2012 roku na prowadzenie wysuno si Trjmiasto (prawie 1000 zapyta), na drugim miejscu znalaz si najpopularniejszy dotd Krakw wraz z Kopalni Soli w Wieliczce cieszy si zainteresowaniem okoo 700 turystw. Stolica Polski spada na trzecie miejsce, gromadzc zaledwie ok. 350 zapyta. W ramach turystyki aktywnej pytano o oferty golfowe, moliwo uprawiania jazdy konnej a take wycieczki rowerowe, jednak skala zapyta bya duo mniejsza ni w porwnaniu z ofert miejskich atrakcji turystycznych Polski. Nadal do kluczowych dla Szwecji regionw Polski nale: Maopolska, Mazowsze, Pomorze i Pomorze Zachodnie.

136

B. Norwegia Norwegia kraj nieznacznie tylko mniejszy od Szwecji (324.220 km2) zamieszkuje niewiele wicej ni poowa populacji szwedzkiej (5 033 670 mieszkacw wg danych z 2012 roku). Dane statystyczne dostpne w bazach Norweskiego Centralnego Biura Statystyk wskazuj na kontynuowany wzrost liczby wyjazdw zagranicznych. O ile jednak w latach ubiegych rosa gwnie turystyka wyjazdowa w okresie mniej korzystnym dla naszej destynacji, czyli zim, kiedy Norwegowie szukaj soca w dalekich krajach azjatyckich, o tyle w rozpatrywanym okresie najwikszy wzrost mia miejsce w okresie letnim. Niestety nie mamy dostpu do bardziej szczegowych informacji odnonie wybieranych destynacji, jednak dane statystyczne dostpne w Instytucie Turystyki wskazuj rwnie na duo wiksze zainteresowanie Polsk. Liczba Norwegw, ktrzy zrealizowali wyjazdy w ramach turystyki wyjazdowej w latach 2011-2012 w mln I kwarta II kwarta III kwarta IV kwarta RAZEM 2011 rok 2012 rok Zmiana w %

0,77 0,93 1,14 0,87 3,71

0,87 0,98 1,41 0,87 4,13

13,00% 5,38% 23,68% 0,00% 11,32%

Wedug Gwnego Urzdu Statystycznego i oblicze Instytutu w 2012 roku skorzystao z polskich kwalifikowanych obiektw zakwaterowania zbiorowego 132 700 obywateli norweskich, przebywajc w naszym kraju 342 000 nocy.Oznacza to wzrost odpowiednio 27% i 31% w stosunku do roku poprzedzajcego. Po raz pierwszy rwnie stosunkowo nieliczna ludno Norwegii odwiedzia nas czciej i na duej ni ich szwedzcy ssiedzi. Tak pozytywne zmiany s wynikiem take zmian w siatce pocze lotniczych, ktre podczas 2012 roku ulegay wielokrotnym zmianom, na korzy zwikszonej liczby lotw do Polski. Na koniec 2012 roku funkcjonoway nastpujce poczenia: - Norwegian Air: nadal obsugiwa cztery razy w tygodniu poczenie na trasie Oslo Warszawa i Oslo-Gdask, cztery do Krakowa i dwa do Szczecina; ponadto nadal mona byo bezporednio lata ze Stawanger do Warszawy i do Krakowa (raz-dwa razy w tygodniu); przywrcono take poczenia do Krakowa z Bergen; - Wizz Air: czy Oslo z Gdaskiem, Katowicami i Warszaw trzy-cztery razy w tygodniu a z Poznaniem i Wrocawiem dwa razy tygodniowo, a w sezonie zimowym wprowadzi rwnie tras z Oslo do Lublina. Ponadto oferowa trzy poczenia tygodniowo z Bergen do Gdaska, Katowic i Poznania oraz skomunikowa Stavanger z Gdaskiem i Katowicami.

137

- Ryan Air: operowa na trasie Oslo Krakw (poczenie dostpne pi razy w tygodniu); Oslo Gdask, Oslo - Pozna i Oslo d; - Skandynawskie Linie Lotnicze SAS obsugiway poczenia Norwegia Polska dziki bazie samolotw w Kopenhadze; - Air Baltic oferuje nadal do dobre rozwizania dla mieszkacw miast, ktre pozostaj poza siatk bezporednich pocze lotniczych z Polsk, niemniej jednak pobyt tranzytowy w Rydze nadal ogranicza masowo tego ruchu. Pozytywna tendencja rozwoju pocze lotniczych bazuje oczywicie na ruchu obywateli polskich, ktrzy s zatrudnieni na terenie Norwegii ale Polska staje si rwnie stopniowo coraz bardziej atrakcyjnym celem turystycznym dla mieszkacw tego kraju. Z analizy zapyta przesyanych do Orodka wynika nadal due zainteresowanie ofertami typowo weekendowymi z destynacji nadal najciekawszy jest Krakw, nastpnie Warszawa i Trjmiasto. Odnotowano take rwnie podczas rozmw z tour operatorami wykorzystanie oferty wellness i spa a take rosnc ch korzystania z zabiegw w ramach turystyki medycznej. Regiony pozostajace w sferze zainteresowania Norwegw pokrywaj si w duej mierze z siatk pocze lotniczych Mazowsze, Maopolska i Pomorze znajduj si na czele. Warto take podkreli, e z Norwegii napywa stosunkowo najmniejsza liczba zapyta ze strony turystw indywidualnych, w porwnaniu z innymi krajami dziaania Orodka. C. Dania Najmniejszy powierzchniowo kraj skandynawski (jedynie 43.094 km2) zamieszkuje a o ponad 700 tys. wicej ludnoci ni Norwegi (5 580 413 osoby na 2012 rok). Niestety na dzie dzisiejszy nie dysponujemy aktualnymi danymi statystycznymi odnonie ruchu turystycznego obywateli duskich, jednak Gwny Urzd Statystyczny wraz z Instytutem Turystyki okrelili liczb korzystajcych z kwalifikowanych obiektw zakwaterowania zbiorowego w 2012 na 88 900 osb przez 203 000 noce. Oznacza to odpowiednio 5,1% i 3,6% w porwnaniu z rokiem 2011. Oznacza to kontynuacj rosncej liczby Duczykw odwiedzajcych nasz kraj w 2011 roku wzrost by na tym samym poziomie, cho w latach poprzedzajcych notowano raczej spadki. Nadal naley pamita o stosunkowo duej liczbie turystw podrujcych kamperami, nocujcych na kempingach i w pokojach gocinnych, dokd nie sigaj analizowane dane statystyczne. Z rynku duskiego z tego powodu nie odnotowujemy najwikszej liczby odwiedzajcych nasz kraj. Dania, a szczeglnie Kopenhaga, bya w 2012 roku nadal niele skomunikowana z Polsk dostpne byy nastpujce poczenia: - Polskie Linie Lotnicze LOT obsugiway w 2012 wsplnie z SAS poczenie KopenhagaWarszawa sze razy w tygodniu, cztery loty dziennie;

138

- Skandynawskie Linie Lotnicze SAS obsugiway nadal poczenia na trasach KopenhagaGdask, Kopenhaga-Pozna oraz Kopenhaga-Wrocaw; od sezonu zimowego uruchomiono poczenie stolicy Danii z odzi. - Norwegian Airways czyy Kopenhag z Krakowem dwa razy w tygodniu; - Ryanair kontynuowa uruchomione pod koniec roku 2011 poczenie Billund Krakw; - Eurolot nowy gracz na rynku duskim, otworzy na sezon letni poczenie Aarhus Gdask; niestety na skutek kopotw finansowych zostao ono zawieszone na sezon zimowy i nadal czeka na dalsze decyzje przewonika. Nadal brakujcym ogniwem by brak poczenia lotniczego z Kopenhagi do Szczecina, co wydatnie wyduao plany podry lotniczej do tego najbliszego duego miasta Polski. Trwaj rozmowy ze Skandynawskimi Liniami Lotniczymi SAS w sprawie uruchomienia tej trasy. Na skutek braku poczenia promowego, zlikwidowanego przez Polferries, Wojewdztwo Zachodniopomorskie zostao praktycznie odcite od tego najbliszego ssiada. Niemniej jednak Szczecin i region Pomorza Zachodniego znajduj si nadal w pierwszej trjce najbardziej interesujcych destynacji w Polsce dla Duczykw. Na pierwszym miejscu jednak jest nadal niezwyciony Krakw, w poczeniu z Kopalni Soli w Wieliczce i Obozem Koncentracyjnym Auschwitz. Sporo otrzymalimy take zapyta odnonie Wrocawia i regionu Dolnego lska. Nieodmiennie zainteresowaniem ciesz si informacje o kempingach w Polsce i mapy naszego kraju chyba najliczniej dystrybuowane podczas dziaa promocyjnych. Podobnie jest z produktami wellness i spa a take ofert turystyki medycznej. D. Finlandia Pastwo dziewiciokrotnie wiksze od Danii (338.145 km2) zamieszkuje nieznacznie mniejsza liczba obywateli (5 421 827 osb wg stanu na 2012 rok). Dane fiskiego Urzdu Statystycznego za 2012 rok po raz kolejny potwierdzaj wzrostowe tendencje rozwoju zagranicznej turystyki wyjazdowej Finw szczeglnie w kontekcie zwiedzania krajw ssiednich (prawie podwojenie si liczby turystw w przypadku krajw skandynawskich i znaczcy wzrost wyjazdw do Rosji) na niekorzy znacznie mniejszego wzrostu liczby podry do destynacji europejskich, amerykaskich, wrcz ze spadkiem liczby wyjazdw do Afryki. Jedynie Azja, ktrej klimat sprzyja walce z zimow depresj odnotowaa w 2012 znaczcy wzrost liczby przyjazdw. Liczba podry zrealizowanych przez fiskich turystw zagranic w tys. Wszystkie wyjazdy 2011 rok 2012 rok Zmiana w %

4.293

5.833

35,87%

139

W tym: Kraje skandynawskie Rosja i nadbatyckie kraje 521 1.299 1.004 1.862 92,71% 43,34%

Europa Zachodnia Centralna Europa Poudniowa Azja Afryka Ameryka Pn. i Pd.

875

991

13,26%

1.234 189 77 98

1.437 299 57 121

16,45% 58,20% -26,00% 23,47%

Warto take stwierdzi, e po raz pierwszy odnotowano w fiskich statystykach wyjazdy do Polski w okresie maj-sierpie 2012 z Finlandii wyjechao do nas 62 tysice turystw, nieomal tyle samo, co do Wielkiej Brytanii, czynic nas czwart najbardziej popularn letni destynacj dla Finw. Analiza danych statystycznych Gwnego Urzdu Statystycznego i oblicze Instytutu Turystyki, ktre odnotoway spadek wykorzystania kwalifikowanych obiektw zakwaterowania zbiorowego do liczby 61 400 Finw nocujcych przez 128 100 doby hotelowe (odpowiednio minus 5,3% oraz minus 3,1%) potwierdzaj zatem tez, e znaczna cz Finw, podrujca latem kamperami, chtnie zatrzymujca si w obiektach o niszym standarcie zakwaterowania, by spdzi wakacje w otoczeniu natury, nie jest zauwaana podczas bada statystycznych. Powodem widocznych spadkw moe by take zawieszenie od sezonu jesiennego kursowania promu firmy Finnlines na trasie Helsinki Gdynia. Niestety statek obsugujcy tras zepsu si i trwa jego remont. Obecnie poczenie obsuguje transport cargo, bez moliwoci zabierania na pokad pasaerw. W 2012 roku nadal dostpne byy nastpujce poczenia lotnicze: - poczenie Helsinki-Warszawa, obsugiwane przez Polskie Linie Lotnicze LOT lata dwa razy dziennie, zapewniajc dogodny dolot rwnie na poczenia krajowe; - poczenie Helsinki-Warszawa obsugiwane codziennie przez Finnair; - poczenie Turku-Gdask obsugiwane przez Wizz Air; Niestety obecnie PLL LOT zmieni siatk pocze, ograniczajc si do jednego poczenia dziennie, co z pewnoci bdzie miao wpyw na dane statystyczne za 2013 rok.

140

Analiza zapyta kierowanych do Orodka w 2012 roku wskazuje na dominujce zainteresowanie Regionem Pomorza. Ciesz si powodzeniem take inne polskie miasta, jak Krakw i Warszawa. Podre studyjne dla prasy i brany turystycznej, realizowane w ubiegych latach, zaskutkoway take zapytaniami o Wrocaw i Region Dolnego lska. Nieodmiennie powodzeniem ciesz si mapy Polski i informacje o kempingach. Finowie spodziewaj si otrzyma od naszego Orodka materiay drukowane powicone ofercie kempingowej, takie z jakimi mog si zapozna podrujc po krajach skandynawskich. E. Podsumowanie Cudzoziemcy w bazie noclegowej (za Instytutem Turystyki) 2012 rok versus 2011 rok Kraj Korzystajcy (w tys.) Zmiana % Liczba noclegw (w tys.) Dania Finlandia Szwecja Norwegia RAZEM 88,9 61,4 118,0 132,7 401,0 5,1% -5,3% 10,7% 27,0% 37,5% 203,0 128,1 261,6 342,0 934,7 3,6% -3,1% 12,3% 31,0% 43,8% Zmiana %

Podsumowujc dane statystyczne zwizane z wykorzystaniem bazy noclegowej przez obywateli krajw, na terenie ktrych dziaa Orodek Polskiej Organizacji Turystycznej w Sztokholmie, naley stwierdzi, e Polsk odwiedzio wicej turystw ni z Wielkiej Brytanii czy Rosji. Niezmiernie istotnym jest take podkrelenie wielkoci populacji zamieszkujcej nasze kraje Nordykw jest zaledwie ok. 25 milionw obywateli. Rwnie dynamika wzrostu (poza nieznacznie malejc liczb odwiedzajcych Polsk Finw) jest wyjtkowo wysoka w porwnaniu z minionymi latami. Z pracy Orodka wynika, e powysze dane s wynikiem pozytywnego klimatu wok naszego kraju. Udana organizacja Europejskich Mistrzostw w Pice Nonej UEFA EURO 2012, pozytywne wyniki gospodarcze naszego kraju, sprawnie przeprowadzona prezydencja w Unii Europejskiej a take dziaania promocyjne, realizowane zarwno w ramach budetu Orodka, Projektu Promujmy Polsk Razem oraz rodkw pozyskiwanych od partnerw to gwne czynniki pozytywnych zmian w regionie. Analizujc komercjalizacj oferty polskich produktw turystycznych warto podkreli dwa wyranie wyodrbniajce si tendencje, ktre dao si zauway w 2012 roku.

141

 Pierwsz z nich by kryzys gospodarczy, ktry finalnie dotar do krajw nordyckich i mia widoczny wpyw na spadek konsumpcji spoeczestwa, rwnie w sektorze podry. Ta tendencja miaa zarwno dobry jak i zy efekt dla naszej destynacji. Negatywnym bya wtpliwa kondycja finansowa niewielkich biur podry, ktre rwnie sprzedaway oferty wyjazdw do Polski. A pitnacie podmiotw tego rodzaju zakoczyo swoj dziaalno gospodarcz w 2012 roku. Jednoczenie trudniejsza sytuacja na rynku pracy spowodowaa rosnce zainteresowanie konsumentw nasz destynacj ze wzgldu na korzystny indeks cenowy. Wielokrotnie publikowane listy typu Holiday Index zawsze bardzo wysoko lokoway nasz kraj, bd poszczeglne miasta. Korzystny kurs wymiany korony na polskie zotwki i atrakcyjny poziom cen podstawowych artykuw i usug w Polsce stanowiy dodatkowy bodziec skaniajcy do wyjazdu. Biura podry poddawane byy take narastajcej presji rosncego wykorzystania internetu. Zarwno proces podejmowania decyzji o wyjedzie jak i zakup poszczeglnych czci skadowych wycieczki realizowane byy najczciej przy uyciu sieci. Szczegln popularnoci na naszych rynkach cieszyy si porwnywarki ofert (www.destination.se, www.reseguiden.se), na ktrych po porwnaniu kilkunastu produktw mona natychmiast dokona rezerwacji wybranego wyjazdu. Przy tego typu konkurencji tradycyjnie funkcjonujce biura podry zostay zmuszone do ograniczenia sprzeday swoich ofert klientom grupowym, korporacyjnym a co za tym idzie znacznie rozszerzy skal dziaania, wychodzc poza sprzedawane dotd destynacje. Std liczba biur sprzedajcych Polsk po raz pierwszy w 2012 roku nieomal zrwnowaya liczb tych, ktre przestay istnie, bd wycofay produkty naszego kraju ze swoich katalogw. Istotne jest take wprowadzenie oferty wyjazdowej do naszego kraju przez wikszych tour operatorw nordyckich, takich jak Killroy Travel czy FriFerie. Naley take podkreli, e znaczna cz niewielkich biur podry odchodzi od kosztownej produkcji wasnych wydawnictw na rzecz oferty konstruowanej na zamwienie klienta, bd na rzecz atrakcyjnej strony internetowej, gdzie mona odnale przykadowe produkty i informacj o realizacji kadego zamwienia klienta. Du popularnoci ciesz si wyjazdy studyjne organizowane dla przedstawicieli mediw, szczeglnie indywidualne wyjazdy, przygotowane pod konkretne zamwienie z wydawnictwa lub telewizji. Znacznie trudniej jest wysa do Polski pracownikw biur podry wielko zatrudnienia w brany turystycznej maleje, wic opuszczenie miejsca pracy na dwa lub trzy dni robocze stanowi czasem duy problem. Duo atwiej jest zorganizowa wyjazd grupowy przedstawicieli jednej duej firmy (pracownicy oddziaw z caego kraju lub kilku krajw nordyckich). Imprezy targowe rwnie zmieniaj swoej oblicze. Coraz mniejsze znaczenie maj tradycyjne dotd midzynarodowe targi turystyczne, w szczeglnoci Ferie w Kopenhadze mieszkacy stolicy Danii maj do wyboru szeroki wachlarz atrakcji weekendowych a wikszo decyzji zwizanych z podrami dokonuj na podstawie

142

opowieci znajomych oraz przegldania stron internetowych. Maleje take zainteresowanie szczeglnie branowe najwaniejsz imprez targow w Skandynawii czyli TUR w Goteborgu. Branowe dni TUR broni si jeszcze dziki organizowanym wsplnie ze Stowarzyszeniem Narodowych Organizacji Turystycznych ANTOR warsztatami, podczas ktrych podwystawcy mog spotka si z przedstawicielami nordyckiej brany turystycznej odwiedzajcymi targi. Malejce budety narodowych organizacji turystycznych powoduj zmniejszanie si zarwno liczby stoisk jak i ich powierzchni a znaczne zwikszenie liczby korzystajcych z rezerwacji internetowych skutkuje tym, e z wystawienia si rezygnuj take najwiksi gracze z brany turystycznej. Malejca poda to rwnie malejcy popyt, w zwizku z tym liczba odwiedzajcych targi systematycznie maleje. Zjawisko to nie dotyczy jedynie targw MATKA w Helsinkach, ktre jest atrakcyjnym miejscem spotka take dla przedstawicieli brany turystycznej z Rosji i Pastw Nadbatyckich oraz dobrze naganianym wydarzeniem w miecie, w zwizku z tym zarwno w dni branowe jak i w dni dla publicznoci rosnie liczba odwiedzajcych. Reiseliv gwna impreza targowa Norwegii zostay zrealizowane w 2012 roku po raz ostatni. Alternatyw pozostaje tam impreza o tej samej nazwie i w tym samy terminie, lecz w innej czci Oslo i o charakterze bardziej lokalnym, ktra odbya si w ubiegym roku po raz pierwszy. Po tegorocznej cakiem udanej edycji naley zastanowi si nad obecnoci Polski na tym wydarzeniu w kolejnych latach. Znaczenia nabieraj natomiast imprezy niszowe, lokalne i wyspecjalizowane, docierajce do wybranych grup docelowych. Znaczco rozwiny si Ferie For Alle w Herning na Jutlandii (Dania), ktre nadal chtnie odwiedza ludno zamieszkaa w okolicznych miasteczkach, wzrost liczby odwiedzajcych notuj te targi Senior w Sztokholmie, skierowane do pokolenia 55+. Rwnie popularne s imprezy na wieym powietrzu, o charakterze festynowym, organizowane przy okazji waniejszych imprez kulturalnych przykadem oblone stoisko informacyjne naszego Orodka podczas Dni Nyneshamn w 2012 roku. W kontaktach z konsumentem sprawdzaj si oczywicie kampanie banerowe prowadzone na popularnych stronach internetowych. Na rynkach nordyckich sprawdzaj si strony codziennych gazet, porwnywarki ofert a take strony tour operatorw dziaajcych w sieci. Skutecznym sposobem na skupienie uwagi uytkownikw sieci jest organizacja konkursw z weekendowymi pobytami w Polsce pozwala to take na ekspozycj partnerw Orodka i wsparcie promocji wizerunkowej konkretnym produktem. Podczenie kampanii do mediw spoecznociowych znacznie poszerza zasig oddziaywania.

143

Mierniki dziaa promocyjnych w latach 2011-2012 L.p 1. Podre studyjne Liczba przyjtych dziennikarzy Liczba przyjtych przedstawicieli zagranicznych touroperatorw Liczba VIP lub innych 2. Touroperatorzy Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy posiadaj w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wprowadzili do swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wycofali ze swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy rozszerzyli w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba przedstawicieli zagranicznych/polskich touroperatorw uczestniczcych w warsztatach turystycznych Liczba adresw w bazie newslettera system SARE* inne ni SARE Liczba wej na strony internetowe POIT * Media spoecznociowe - liczba osb, ktre to lubi Facebook Twitter Blog Rok 2011 101 36 13 353 161 92 1 Z 1320 P 23 Z 489 Rok 2012 137 51 0 334 25 38 0 P 25

3.

4. 5.

4.664 Nie ma 63.164 974 Brak profilu Brak

4.755 Nie ma

1488 Brak profilu Brak

Inne Brak Brak 6. Liczba uczestnikw seminariw i prezentacji na temat 1.510 1.543 Polski 7. Warto artykuw i audycji radiowych i telewizyjnych publikowanych/ emitowanych w 2012 roku, liczona wedug ceny reklamy w EURO na skutek organizacji podry studyjnych 659.513,44 868.320,40 na skutek wszystkich dziaa PR Orodka, w tym 2.783.502,51 1.915.050,36 podry studyjnych *dane uzyskane od Departamentu Systemw Informacyjnych

144

rodki zaangaowane przez podmioty wspfinansujce dziaania promocyjne realizowane przez POIT, liczone w EURO
Projekt 1 2011 Brana Regiony Placwki dyplomat yczne Inne Razem 3.725,22 1.425,78 0,00 2012 23.831,69 25.816,92 0,00 Projekt 2 2011 29.502,39 3.589,96 1.108,70 2012 0,00 0,00 0,00 2011 96.280,68 68.099,07 22.173,91 Projekt 3 2012 37.482,85 50.211,05 6.571,24 2011 129.508,29 73.114,81 23.282,61 Razem 2012 61.314,54 76.027,97 6.571,24

0,00 5.151,00

0,00 49.648,61

0,00 34.201,05

0,00 0,00

21.730,66 208.284,32

2.304,48 96.569,62

21.730,66 247.636,37

2.304,48 146.218,23

1. Najaktywniejsi, na rynku dziaania POIT, przedstawiciele polskiej brany turystycznej dotyczy roku 2012 Lp. Nazwa podmiotu 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. PLL LOT Oddziay w Krajach Nordyckich Pomorska Regionalna Organizacja Turystyczna, Gdask Urzd Marszakowski Wojewdztwa Zachodniopomorskiego, Szczecin Stoeczne Biuro Turystyki, Warszawa Ambasada RP w Sztokholmie, Sztokholm Polska egluga Batycka Polferries, Koobrzeg MaMaison Le Regina Hotel, Warszawa Lubelska Regionalna Organizacja Turystyczna Hotel Sheraton Sopot

10. Ernesto Travel 11. Holiday Travel 12. Jan-Pol 13. Kopalnia Soli Wieliczka 14. Scandic Hotels 15. SAS Skandynawskie Linie Lotnicze

145

STANY ZJEDNOCZONE AMERYKI PNOCNEJ I KANADA

STANY ZJEDNOCZONE
2011 Ludno PKB PKB per capita Inflacja rednioroczna 312,758,789 15,060,000,000,000 $48,152 3.0% 2012 316,042,015 15,676,000,000,000 $49,601 1.7%

KANADA
2011 Ludno PKB PKB per capita Inflacja rednioroczna 34,482,779 1,759,000,000,000 $51,011 2.5% 2012 35,001,593 1,839,000,000,000 52,540 0.8%

OGLNA CHARAKTERYSTYKA RYNKW Stany Zjednoczone

Jest to w dalszym cigu najwikszy na wiecie rynek turystyki zamorskiej, stanowicy przedmiot szczeglnego podania wszystkich krajw wiata. W 2011 roku (ostatnie dostpne szczegowe dane statystyczne) za granic wyjechao 58.7 milionw mieszkacw Stanw Zjednoczonych. Oznacza to rednio 3% spadek liczby wyjedajcych, podczas gdy w roku poprzednim spadek ten wynis 2%. Spadki wyjazdw do krajw zamorskich wyniosy 5% (w roku poprzednim spadek o 6%), natomiast wyjazdy do Kanady i Meksyku pozostay bez zmian (w roku poprzednim 4% wzrost). Pi krajw najczciej odwiedzanych przez amerykaskich podrnych to: Meksyk (20,1 milionw), Kanada (11.6 milionw), Wielka Brytania (2.4 miliony), Wochy (1.7 miliona). W 2011 roku do krajw zamorskich wyjechao 27 milionw Amerykanw, o 5% mniej ni w 2010 roku. Aczkolwiek zmniejszenie to spowodowane zostao take kolejna zmian metodologii kwalifikowania podrnych wedug obywatelstwa. Zmiana ta zostaa wprowadzona we wrzeniu 2011 roku i miaa wpyw na kocowy wynik statystyczny 2011 roku. 146

Wrd wszystkich krajw notujcych najwysze wzrosty przyjazdw podrnych amerykaskich US Department of Commerce wymienia Polsk. Inne wymienione kraje to UK, Francja, Hiszpania, Indie, Aruba, Szwajcaria, Filipiny, Turcja. Wydatki wyniosy 109.8 miliardw dolarw i wzrosy o 7%. Z tego za granic Amerykanie wydali 78.7 miliardw dolarw (wzrost o 3%), a na przeloty zagranicznymi liniami docelowych destynacji wydali 31.1 miliardw (wzrost o 5%). Pi krajw, w ktrych Amerykanie wydali najwicej pienidzy to tradycyjnie Meksyk (9.3 miliardw), Wielka Brytania (8.7 miliardw), Kanada (7.7 miliardw), Niemcy (5.6 miliardw), Japonia (5 miliardw).

rdo: Office of Travel and Tourism Industries, U.S. Department of Commerce

Amerykascy podrni zamorscy wyrniaj si midzy innymi tym, e1:

Okoo 27% (34% w roku poprzednim) podrnych pochodzio ze rodkowo Atlantyckich stanw (Nowy Jork, New Jersey i Pensylwania), 23% z Poudniowo Atlantyckich stanw i 13% ze stanw Zachodniego Wybrzea. Najczstrze miejsca rozpoczcia podry: Nowy Jork (JFK), Miami (MIA), Atlanta (ATL), Newark (EWR), Los Angeles (LAX), Chicago (ORD). cznie z tych lotnisk odleciao 60% podrnych zamorskich. Czas podjcia decyzji o podry wzrs od 2010 roku z 90 do 95 dni, a czas na rezerwacj biletu wzrs take z 60 do 63 dni przed rozpoczciem podry.

U.S. Department of Commerce, Office of Travel and Tourism Industries.

147

Internet jast dominujcym narzdziem do uzyskiwania informacji, a take coraz powszechniejszym narzdziem rezerwacyjnym przekraczajc o 11% iloc prostych rezerwacji dokonywanych przez agentw podry. Sprzeda z gry opaconych pakietw podrniczych wzrosa ponownie, tym razem z 12% do 13%. Podstawowym celem podrowania jest w dalszym cigu wypoczynek i zwiedzania i pozostaje na tym samym poziomie co w 2010 roku, to jest 39%. Odwiedzanie znajomych i rodziny (VFR) jest te na tym samym poziomie 35%, a podre subowe zwikszyy o kolejny 1% do poziomu 18%. redni czas trwania podry zamorskiej wzrs z 18.6 do 19.6 dnia. Swoj pierwsz podr zamorsk odbyo 6% ogu podrujcych spadek o 1% w porwnaniu do 2009 roku, a rednia ilo podry odbytych przez jednego podrnego w cigu poprzedzajcych 12 miesicy nie zmienia si i wynosi 2.4 wyjazdw. Statystyczny podrny odwiedzi 1.7 destynacji, podobnie jak w roku poprzednim. Take odsetek odwiedzajcych tylko jedn destynacj nie zmieni si i wynis 65%, podobnie iloc odwiedzajcych trzy lub wicej destynacje nie zmienia si i wynosi 16%. Podrowanie pomidzy miastami byo najbardziej popularne za pomoc transportu lotniczego (33%), kolejowego (16%) i autobusowego (14%),. W miastach byy to takswki (41%), metro/tramwaj/autobus (18%), samochody prywatne (29%) i wypoyczone samochody (16%). Najwaniejsze zajecia wykonywane w czasie podry turystycznych nie ulegy zmianie i w dalszym cigu, poza uciechami kulinarnymi i zakupami, s to zwiedzania miejsc i obiektw dziedzictwa historycznego, odwiedzanie miasteczek i wsi, zwiedzanie miast, wycieczki w teren. Amerykanin wyda rednio na jedn podr zamorsk 2870 dolarw. redni koszt biletu lotniczego wynis 1433 dolarw wzrost o 5%, a rednie wydatki podrnego zamorskiego za granic wyniosy 1419 dolarw minimalny wzrost. Korzystanie z kart kredytowych jak srodka patniczego nie zmienio si i wynosi 53%. redni wiek podrujcych mczyzn podnis si z 45.5 do 45.9 lat, a kobiet 44.2 lata, take nieco wicej ni w 2010 roku.Po raz pierwszy ilo podrujcych kobiet bya wiksza (51%) ni mczyzn (49%). redni dochd gospodarstw domowych podrnych wynis 106,300 dolarw wobec 106,300 w roku 2010. Do Europy wyjechao 9,674,000 osb, tj 36% wszystkich uczestnikw wyjazdw zamorskich, podobnie jak wroku poprzednim. Do Europy Wschodniej wyjechao 1,054,000 osb, tj 3.9% wszystkich uczestnikw wyjazdw zamorskich i blisko 11% uczestnikw wszystkich wyjazdw europejskich. Najwicej wyjazdw do krajw zaliczanych do Europy Wschodniej miao miejsce do Rosji i do Polski 2.2% wyjazdw do wszystkich krajw europejskich.

Kanada
Na obszarze tego drugiego pod wzgldem wielkoci pastwa wiata mieszka ponad 35 mln osb, co daje redni gsto zaludnienia 3 osoby/km2. 80% populacji mieszka w poudniowym pasie kraju o szerokoci ok. 250 km, graniczcym ze Stanami Zjednoczonymi. 45% mieszkacw

148

koncentruje si w gwnych metropoliach: Toronto, Montreal, Vancouver, Ottawa, Calgary i Edmonton. Oficjalnymi jzykami s angielski i francuski. Francuski dominuje w Quebec, gdzie jest w zasadzie jedynym jzykiem urzdowym i jzykiem ojczystym dla 6 milionw mieszkacw tej prowincji. Kanadyjczycy polskiego pochodzenia stanowi druga pod wzgldem wielkoci grup etniczn pochodzca z krajw Europy Centralno-Wschodniej (2,8%), po Ukraicach (3,6%). Ponad 60% Kanadyjczykw posiada paszporty i liczba ta bardzo szybko ronie ze wzgldu na wprowadzany wymg posiadania paszportu przy przekraczaniu granicy ze Stanami Zjednoczonymi. Dominujcym kierunkiem wyjazdw s wyjazdy do Stanw Zjednoczonych oraz na ciepe wakacje, przede wszystkim w rejon Karaibw cznie ponad 70% wszystkich wyjazdw zagranicznych. Do Europy wyjechao 4 mln. turystw, tj. 61% wszystkich uczestnikw wyjazdw zamorskich, a ich rednia pobytu wyniosa 19.5 dnia. Wyjazdy do Europy charakteryzoway si stabilnymi wzrostami w ostatnich 5 latach po kilka procent rocznie. W wyjazdach do Europy dominuj mieszkacy Ontario (52%), a nastpnie Quebec (19%), British Columbia (16%) i Alberta (7%). Ostatnio najwiksz dynamike maja wyjazdy z Alberty, prowincji o najwyszym GDP per capita. Na wydatki zwizane z jedn podr do Europy wydaj rednio 2500 euro. Najwaniejsze deklarowane aktywnoci w czasie podry: zwiedzania miejsc historycznych i atrakcji przyrodniczych, muzea i galerie, zakupy i dobre jedzenie.

PRZEMYS TURYSTYCZNY I PODRNICZY W STANACH ZJEDNOCZONYCH 2002-2012

Przychody sektora przemysu turystycznego w Stanach Zjednoczonych w 2011 roku wyniosy 758.7 miliardw dolarw, (wzrost o 7.7% do roku 2009) dajc zatrudnienie 7.4 milionom osb, ktrych zarobki wyniosy 188 miliardw dolarw. Z podatkw pochodzcych od sektora turystycznego budet Stanw Zjednoczonych otrzyma 118 miliardw dolarw.2 Ilustracj znaczenia amerykaskich rynkw turystycznych dla gospodarki kraju jest ponisza tabela i kolejne dwa wykresy. Pokazuj one relacje pomidzy exportem i importem usug turystycznych w ostatnich 10 latach, z podkreleniem cigej dodatniej wartoci bilansu handlowego turystyki oraz relacje pomidzy wydatkami na usugi ldowe a wydatkami na transport midzynarodowy.

U.S. Travel Association

149

Wydatki zagranicznych podrnych w i wydatki amerykaskich podrnych za granic (Import)

(miliony dolarw amerykakich)3
Export Total Zmiana % Wydatki na usugi ldowe Zmiana % Wydatki na transport midzynarodowy Zmiana % Import Total Zmiana % Wydatki na usugi ldowe Zmiana % Wydatki na transport midzynarodowy Zmiana % Bilans 2002 $83,651 -7% $66,605 -7% $17,046 -5% 2002 $78,684 -5% $58,715 -2% $19,969 -12% 2002 $4,967 2003 $80,250 -4% $64,359 -3% $15,891 -7% 2003 $78,436 0% $57,447 -2% $20,989 5% 2003 $1,814 2004 $93,397 16% $74,546 16% $18,851 19% 2004 $90,468 15% $65,750 14% $24,718 18% 2004 $2,929 2005 $102,769 10% $81,799 10% $20,970 11% 2005 $95,119 5% $68,970 5% $26,149 6% 2005 $7,650 2006

Stanach

Zjednoczonych

(Eksport)

2007 $122,542 14% $97,355 13% $25,187 16% 2007 $104,808 5% $77,127 6% $27,681 4% 2007 $17,734

2008 $141,380 15% $110,423 13% $30,957 23% 2008 $112,335 7% $80,494 4% $31,841 15% 2008 $29,045

2009 $120,290 -15% $94,187 -15% $26,103 -16% 2009 $99,249 -12% $74,132 -8% $25,117 -21% 2009 $21,041

2010 $134,464 12% $103,481 10% $30,983 19% 2010 $102,766 4% $75,510 2% $27,256 9% 2010 $31,698

2011 $152,746 14% $116,115 12% $36,631 18% 2011 $109,760 7% $78,651 4% $31,109 14% 2011 $42,986

$107,852 5% $86,187 5% $21,638 5% 2006 $99,605 5% $72,959 4% $26,646 6% 2006 $8,220

Wydatki na usugi ldowe: Zakupy towarw i usug przez rezydentw Stanw Zjednoczonych podrujcych za granic i odpowiednio przez zagranicznych podrnych w Stanach Zjednoczonych. Towary i usugi to: wyywienie, zakwaterowanie, rekreacja, pamitki, rozrywka, transport lokalny w kraju docelowym i inne wydatki zwizane z pobytem w kraju docelowym. Wydatki na transport midzynarodowy: Wpywy amerykaskich przewonikw lotniczych ze sprzeday biletw lotniczych przez cudzoziemcw podrujcych do/ze Stanw Zjednoczonych i pomidzy punktami poza Stanami Zjednoczonymi oraz wpywy amerykaskich linii eglugowych ze sprzeday rejsw morskich, a take odpowiednio wpywy zagranicznych przewonikw i linii eglugowych ze sprzeday usug podrnym amerykaskim.

U.S. Departament of Commerce Office of Travel and Tourism Industries

150

HISTORIA PRZYJAZDW Z AMERYKI PNOCNEJ DO POLSKI 2002-2012

Naley zwrcic uwag, e dane Instytutu Turystyki rnia si znacznie od danych amerykaskich - U.S. Departament of Commerce Office of Travel and Tourism Industries. Porwnanie danych z obu tych rde dla przyjazdw ze Stanw Zjednoczonych wyglda nastpujco:

151

WANIEJSZE TRENDY I NOWE ZJAWISKA NA RYNKU

Tendencje w amerykaskiej turystyce wyjazdowej charakteryzoway si nastpujcymi cechami wynikajcymi z wewntrznej i midzynarodowej sytuacji gospodarczej i politycznej:

Czas planowania wyjazdw. redni czas planowania wyjazdw turystycznych i

dokonywania rezerwacji wyduy si i wynis odpowiednio 95 i 63 dni. Czas ten ulega pewnym okresowym wahaniom w zalenoci od sytuacji politycznej i gospodarczej na wiecie. Wyduzenie czasu planowania wiadczy o przekonaniu o bardziej stabilnej sytuacji politycznej i gospodarczej. Potrzeba podrowania. Kolejny rok wikszo Amerykanw deklarowaa konieczno wzicia co najmniej tygodniowego urlopu wypoczynkowego, stwierdzajc, e wymaga tego ich styl ycia i pasja do podrowania, do ktrej s przyzwyczajeni. Dusze. Wyduenie czasu trwania o jeden dzie wiadczy o przekonaniu o poprawie oglnej sytuacji politycznej i gospodarczej i skania do odbywania duszych i bardziej kosztownych podry. Wyjazdy obywateli amerykaskich do Europy charakteryzoway si podobnym poziomem jak w roku poprzednim, a Europa Wschodnia zanotowaa dalszy wzrost przyjazdw. Przyjazdy do Polski w 2012 roku byy wysze 7%, a w 2011 roku 14% wysze ni w roku poprzednim. W raportach US Department of Commerce Polska jest wymieniana wrd 10 krajw wiata notujcych najwikszy wzrost przejazdw ze Stanw Zjednoczonych. Jest to wynikiem coraz lepszej rozpoznawalnoci polskich atrakcji turystycznych oraz odoonego popytu i rosncego zinteresowania t czci Europy. Wzrost kosztw. W kolejnym roku nastpi dalszy spadek oglnej iloci wyjazdw ze Stanw (3%) i wzrost wydatkw (7%). wiadczy to o rosncych kosztach podrowania, na co skadaj si przede wszystkim, ale nie tylko, znaczce wzrosty kosztw transportu, przede wszystkim lotniczego. Turystyka morska jest najbardziej stabilnym segmentem turystyki odnotowujcym systematyczne wzrosty obsuonych pasaerw. Wedug Cruise Line International Association rok 2012 w Stanach Zjednoczonych zamknie si liczb ponad 17 milionw obsuonych pasaerw, podczas, gdy w 2011 roku byo to 16 milionw Zainteresowanie podrami i stabilne ich wzrosty wynikaj w znaczcej mierze z dominujcej kontraktacji cen w dolarach, co daje gwarancje stabilnoci cen. Transatlantyckie taryfy lotnicze. Zjawiskiem negatywnie wpywajcym na podrowanie do Europy jest staa fluktuacja taryf transatlantyckich. O ile koszty biletw do Azji i Ameryki Pnocnej utrzymuj si na stabilnym poziomie, to taryfy lotnicze do Europy wzrastaj znaczco i w lecie 2012 roku oscyloway wok poziomu 1500 dolarw. Ekonomiczne i spoeczne podoe decyzji o podrowaniu amerykanw

152

Amerykanie s zaraeni mani podrowania i traktuj podre jako niezbdny element spdzania wolnego czasu. Koszty zwizane z podrowaniem s wane, ale nie s najwaniejszym czynnikiem w procesie podejmowania decyzji o sposobie spdzania wolnego czasu, w szczeglnoci do podrnych nastawionych na wyjazdy zamorskie. Fluktuacja kursu dolara amerykaskiego do Euro i innych walut europejskich ma wpyw na podejmowanie decyzji o podrowaniu, ale relacja pomidzy fluktuacj kursu walutowego i realizacj podry nie jest proporcjonalna. Pozostae tendencje dotyczce wyjazdw do Polski, ktre pojawiy si lub wzmocniy w latach ubiegych pozostaj w peni aktualne: Wielu turystw amerykaskich dostrzega coraz bardziej bogactwo polskiej kultury, historii i nistandardowych atrakcji turystycznych. Wielu przekonuje si, e wspczesna Polska to nowoczesny europejski kraj z rozwinit infrastruktur technologiczn. Tradycyjnie, znaczna liczba wyjazdw z rynku pnocnoamerykaskiego do Polski to wyjazdy indywidualne, organizowane bez pomocy biur podry. Podrni, czciej ni w latach ubiegych, zakupywali jedynie wybrane usugi podrnicze (bilety lotnicze, albo hotele, albo lokalne usugi transportowe pocigi, promy) w biurach podry. Organizacje zawodowe i spoeczne, fundacje oraz grupy osb w podeszym wieku zamawiay na og pene pakiety usug. Na rynku touroperatorw postpuje rosnce zainteresowanie duych touroperatorw organizacj imprez do Polski. Dotyczy to zarwno imprez oglno - turystycznych w Polsce i czonych z innymi krajami regionu, jak i specjalistycznych, np pielgrzymek przygotowywanych przez nieetnicznych touroperatorw.

WNIOSKI I ANALIZY BADA WASNYCH Jednym z podstawowych i skutecznych sposobw docierania do potencjalnych klientw jest informacja turystyczna. Wymogi rynku powoduj, e coraz wicej informacji musi by przekazywanych w formie elektronicznej. Dotyczy to take przetransponowanych na form cyfrow broszur, folderw i innych tradycyjnych papierowych materiaw. Analizy i badania zapyta wyjazdami do Polski z poszczeglnych rynkw turystycznych w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie byy prowadzone przez Orodek w oparciu zapytania kierowane do Orodka ze wszystkich rynkw Stanw Zjednoczonych i Kanady.

153

Stany Zjednoczone

Kanada

Kolejno czowki poszczeglnych rynkw Stanw Zjednoczonych: Nowy Jork, Kalifornia, New Jersey, Illinois, Pennsylvania ulega niewielkim przetasowaniom i wzmocnieniu Nowego Jorku oraz New Jersey. Odzwierciedla si nabywcz i zainteresowania podrami kulturalnymi mieszkacw poszczeglnych regionw Stanw. czny udzia tych stanw w oglnych zapytaniach (45%) nie zmieni si od 2011 roku. wiadczy to o stabilizacji zainteresowania podrami do Polski. W Kanadzie widoczna jest cigle dominacja 2 prowincji kanadyjskich Ontario i Quebec, z ktrych zapytania stanowi ponad 80% wszystkich zapyta, wiecej ni w roku 2011 (70%). W dalszym cigu rosnie zainteresowanie wyjazdami do Polski z British Columbia (Vancouver) i z najbogatszej prowincji, Alberty (Calgary i Edmonton). Jest to pozytywny trend.

154

Zapytania w sprawie destynacji w Polsce koncentruj si tradycyjnie na Polsce jako takiej, Warszawie i Krakowie z Maopolsk. Inne kierunki to: Gdask, Wrocaw i Dolny lsk, a take Podlasie i Podkarpacie. Tematyka zapyta to przede wszystkim kultura, religia (miejsca pielgrzymek i zwizane z Janem Pawem II), kultura i dziedzictwo ydowskie, uzdrowiska.

155

156

UKRAINA
Najciekawsze zjawiska Rok 2012 przynis na Ukrainie ciekawe zjawiska, zwizane z sezonem turystycznym. W zwizku z finaow czci turnieju EURO 2012 nauka w szkoach zakoczya si ju w maju i letni sezon turystyczny rozpocz si na pocztku czerwca, a nie jak zazwyczaj, w lipcu. Przedstawiciele wielkich firm turystycznych w podsumowaniach roku zwracaj uwag, e w wyniku tego rozcignicia okresu wakacyjnego w zasadzie nie nastpi tradycyjny szczyt podry w lipcu i sierpniu. Lato 2012 roku Ukraicy spdzili przewanie w kurortach Turcji, Grecji, Hiszpanii, Czarnogry i Chorwacji. rednie wydatki na wakacje zmniejszyy si o okoo 3-5%, jednak touroperatorzy nauczyli si operowa mniejsz mar i, jak twierdz przedstawiciele najwikszych firm, po sezonie turystycznym brana organizujca letni wypoczynek ma si dobrze. Liderem rynku pozostaa Turcja, chocia mwi si o pewnym spadku jakoci usug, a zatem spadku wspczynnika jakoci do ceny. Wanym zjawiskiem staa si liberalizacja polityki wizowej Grecji, ktra zapewne w obliczu kryzysu zacza znacznie chtniej wydawa wizy ukraiskim turystom. Ju w minionym sezonie zaowocowao to znacznym wzrostem wyjazdw do tego kraju. Rwnoczenie prognozuje si w roku 2013 spadek zainteresowania Chorwacj, ktra w zwizku z planowanym na 1 lipca wstpieniem do Unii Europejskiej zapowiedziaa wprowadzenie wiz turystycznych. Zimowy wypoczynek dzieli si na Ukrainie na nisko i wysokobudetowy. Do pierwszej grupy zaliczana jest Bugaria, Sowacja, Polska i tutaj pewna niespodzianka Austria. Do krajw, w ktrych cena jest na wyszym poziomie zalicza si Wochy, Francj i Szwajcari. Austria pragnie by postrzegana, jako miejsce dla bardziej wymagajcych narciarzy, cenicych serwis rodzinnych austriackich hoteli, w ktrych stosunek jakoci do ceny jest najlepszy.

Statystyki ruchu turystycznego Ukraiskie badania rynku turystycznego stoj na stosunkowo niskim poziomie i bolczk t dostrzegaj wadze Pastwowej Agencji Turystyki i Kurortw, ktre w ramach przygotowywanej wanie strategii rozwoju turystyki do 2022 roku, popraw bada statystycznych uwaaj za jeden z priorytetw. Na razie do dyspozycji pozostaj opracowania Pastwowej Suby Statystyki Ukrainy, ktre za 2012 rok przynosz ciekawe spostrzeenia. Oglnie rzecz biorc na rynku turystycznym Ukrainy miay miejsce w 2012 roku nastpujce niezwykle ostre zjawiska: znaczcy spadek podry subowych, drastyczny spadek tzw. zorganizowanej turystyki, przy jednoczesnym duym wzrocie podry indywidualnych.

157

W 2012 roku liczba osb podrujcych subowo za granic spada o 60%. Podobnie, o 60% zmniejszya si liczba wyjedajcych w ramach zorganizowanej turystyki. Oczywicie, nastpi przy tym wzrost wyjazdw indywidualnych, za oglna liczba wyjazdw zagranicznych wzrosa o 8,4%. Tendencje te zaznaczyy si take w wyjazdach do Polski. Przy oglnym wzrocie podrujcych do Polski o 12,9%, liczba podry subowych zmniejszya si o 16,2%, za turystyka zorganizowana stracia 38,75%. Warto podkreli, i zjawisko zmniejszania si liczby osb korzystajcych przy wyjazdach zagranicznych z porednictwa biur podry mona zaobserwowa ju od trzech lat, jednak nigdy wczeniej nie byo ono tak wyrane. Odsetek osb korzystajcych z turystyki zorganizowanej przy wyjazdach do Polski jest bardzo trudny do oszacowania przy wspomnianych uomnociach ukraiskiej statystyki i wynosi w zalenoci od sposobu liczenia, od kilku do maksymalnie 14%. Nie zaskakuje zatem, i wyjazdami do Polski zajmuj si przede wszystkim firmy niewielkie, nie posiadajce wcale, lub posiadajce niewielu agentw, za prby wprowadzenia polskiej oferty turystycznej do sieci znaczcych, najwikszych touroperatorw dotychczas si nie powiody. Polsko-Ukraiska Izba Turystyki Obiecujcym wydarzeniem jest powstanie Polsko-Ukraiskiej Izby Turystyki z siedzib w Warszawie, ktra zrzesza przedstawicieli polskiej oraz ukraiskiej brany turystycznej i rozpocza bardzo dynamiczn dziaalno zmierzajc do skutecznej prezentacji polskiej oferty na rynku ukraiskim. W planach s wsplne stoiska na polskich i ukraiskich targach, zniki na udzia w warsztatach organizowanych przez czonkw, liczne prezentacje i spotkania. Ze strony ukraiskiej czonkami s midzy innymi biura zrzeszone w Asocjacji Lideriv Turbiznesu (Stowarzyszeniu Liderw Biznesu Turystycznego) organizacji zrzeszajcej najwikszych i najsolidniejszych touroperatorw. Chocia aden z nich dotychczas nie sprzedaje polskiej oferty, z ca pewnoci jest to wanie ten partner, o ktrego naley najsilniej zabiega. Badania rynku turystycznego W 2012 roku Polski Orodek Informacji Turystycznej w Kijowie przeprowadzi badania komercjalizacji polskiego produktu turystycznego na ukraiskim rynku. Nie prbujc przytacza tutaj tego opracowania w caoci, warto zwrci uwag na kilka wnioskw wynikajcych z tej analizy. W katalogach ukraiskich touroperatorw ponad poowa ofert wyjazdw do Polski ogranicza si do Krakowa i Wieliczki, za podobna wielko produktu narciarskiego przypada na Zakopane i okolice. Ten brak rnorodnoci na pewno nie pozostaje bez wpywu na wspomniany powyej spadek zainteresowania ukraiskich turystw ofert profesjonalnych porednikw. Ukraiscy touroperatorzy zwracaj take uwag na trudnoci w organizacji zbiorowego transportu. Brak na rynku (zarwno ukraiskim, jak i polskim) lotniczego przewonika zainteresowanego organizacj czarterw, wsppraca z przewonikami kolejowymi ukada si le ze wzgldu na brak przejrzystej polityki taryfowej w poczeniach midzynarodowych, za odlego od Polski i fatalny stan drg na Ukrainie

158

powoduje, e wikszo grup autokarowych formowanych jest we Lwowie, gdzie kady uczestnik wycieczki zmuszony jest dotrze indywidualnie. Poczenia komunikacyjne Najpopularniejsze poczenie lotnicze do Polski z Kijowa do Katowic, obsuguj tanie linie lotnicze WizzAir Ukraine. Rejsy s wykonywane w poniedziaki, rody, pitki i niedziele. Taki przelot jest do atrakcyjny dla ukraiskich turystw, gdy pozwala na szybkie i tanie dotarcie do bardzo popularnej turystycznie Maopolski. Pyrzowice stanowi te bardzo wany punkt przesiadkowy na bardzo liczne poczenia kompanii WizzAir. Linie lotnicze Eurolot pojawiy si na ukraiskim niebie efemerycznie, zaczy obsugiwa poczenia ze Lwowa w maju 2012 r., tu przed pocztkiem Mistrzostw w pice nonej EURO 2012. Eksperyment przewonika potrwa do stycznia 2013 r. Na okres zimowy przewonik poinformowa o zawieszeniu rejsw do Krakowa i Wrocawia, ktre odbyway si odpowiednio cztery i dwa razy w tygodniu. W chwili obecnej wiadomo ju, e nie trafi one do wiosennej siatki pocze Eurolotu. W ostatnim czasie ogoszono o planach ukraiskiej firmy UTAir, ktra ma zamiar operowa ze Lwowa do Warszawy i Krakowa. Bardzo popularne s codzienne rejsy Kijw Warszawa, ktre obsuguj Polskie Linie Lotnicze LOT. Oprcz nich siatka pocze LOT-u obejmuje jeszcze kierunki Lww Warszawa, Odessa Warszawa, Donieck Warszawa. Na trasie Kijw Warszawa rejsy byy wykonywane wsplnie z ukraiskim przewonikiem AeroSvit, ktrego gona upado staa si wydarzeniem koca roku 2012. Od 31 marca 2013 r. sloty AeroSvitu przejmie inny ukraiski przewonik Ukraine International Airlines (UIA). Midzy Polsk a Ukrain istniej dosy liczne poczenia kolejowe: codziennie kursuje pocig nr 67 Kijw Warszawa przez Kowel, z doczanymi wagonami z Charkowa, Doniecka, Lwowa i Symferopola, nr 35 i 49/51 ze Lwowa do Wrocawia ( w okresie zimowym jego trasa jest skrcona do Krakowa). Jeeli doda do tego, e pocig nr 49/51 jest dwuczciowy, to znaczy we Lwowie od pocigu 49 Kijw Truskawiec odczepia si grup wagonw, ktrej stacj docelow jest Krakw i Wrocaw i doczepia si je do pocigu nr 51, w warunkach przejrzystej polityki Kolei Ukraiskich co do wsppracy z touroperatorami, ci ostatni mogliby formowa take wycieczki do Polski, ktre przewidywayby przekraczanie granicy kolej. Formowaniu takich grup przeszkadzaj czynniki techniczne, wskutek rnicy w szerokoci europejskich i radzieckich torw pocigi musz przez duszy czas sta na przygranicznych stacjach czekajc na zmian wzkw. System SUW-2000, ktry rozwizuje ten problem zainstalowano tylko na przygranicznej stacji Mociska-2, przez ktr w cigu doby przejeda tylko jeden pocig nr 35 (Lww Krakw Wrocaw), wyposaony w wzki z rozsuwanymi parami k. Ten pocig skada si najwyej z 5 wagonw. Przed Euro 2012 planowano wyposaenie w ten system stacji Jagodyn, ale niestety z jakich powodw do tego nie doszo. Polityka wizowa (stan na stycze 2013) Polskie wizy s atwo dostpne, a ich uzyskanie nie wymaga nadmiernych formalnoci. Przy formuowaniu wszelkich krytycznych uwag naley pamita, e polskie placwki konsularne wystawiy w 2012 roku okoo 650 000 wiz, podczas gdy w poprzednim roku 2011 byo ich

159

570 000. Aplikacje wizowe przyjmowane s od 2012 roku w rozbudowanej sieci tzw. Punktw Przyjmowania Wnioskw Wizowych, ktre znale mona w 14 miastach Ukrainy: Kijowie, Lwowie, Odessie, Doniecku, Tarnopolu, Iwano - Frankiwsku, Rwnem, Chmielnickim, ytomierzu, Dniepropietrowsku, ucku, Charkowie, Symferopolu i Winnicy. Oczywicie, aplikacj wizow mona zoy take za porednictwem kadego z ponad 300 operatorw turystycznych akredytowanych w polskich konsulatach. Dla uzyskania wizy turystycznej wystarczy potwierdzenie rezerwacji noclegu w Polsce i opacenie 30% jego wartoci. Polskie placwki konsularne zrezygnoway w wymogu dostarczania wszelkiego rodzaju zawiadcze o zatrudnieniu, zarobkach, stanie konta bankowego itp. Naley take doda, e tu przed sezonem zimowym, wskutek silnej krytyki ze strony polskiej brany turystycznej zrezygnowano ze stosowania zasady, i w kontaktach z ukraiskimi touroperatorami jedynym dokumentem potwierdzajcym rezerwacj i wykupienie usugi turystycznej w Polsce jest tzw. e-voucher. Jest jednak i negatywny aspekt wprowadzenia porednika w procesie aplikowania o wizy. Od pocztku przedstawiciele polskiego MSZ przedstawiali powstajc sie porednika, jako uzupenienie dla dotychczas funkcjonujcego systemu, polegajcego na przyjmowaniu aplikacji wizowych bezporednio w konsulatach. Warto zaznaczy, e Polska posiada bardzo rozbudowan sie placwek konsularnych, rozmieszczonych w obecnej chwili w siedmiu miastach Ukrainy. Niestety, ju wiosn okazao si, e system porednictwa z uzupeniajcego sta si podstawowym sposobem ubiegania si o wiz. W nieuzasadniony sposb wyduy si czas oczekiwania na zoenie wniosku bezporednio w konsulacie, przeznaczony do tego system rejestracji e-konsulat czsto w ogle nie pracuje, za porednik zacz otwiera swoje placwki take w tych miastach, w ktrych Polska utrzymuje placwki konsularne (Lww, uck, Kijw, Winnica, Charkw). Konsulaty stay si dla osb starajcych si o wiz praktycznie niedostpne. Nadal jednak mogli w placwkach skada dokumenty touroperatorzy, pocztkowo bez ogranicze, nastpnie na podstawie dokumentw przygotowanych w systemie e-voucher, dziaajcym wedug umowy pomidzy MSZ i PIT. Jednake od wrzenia 2012 roku obsuga touroperatorw take zostaa przeniesiona do punktw przyjmowania wnioskw wizowych, za konsulaty przestay przyjmowa przedstawicieli brany. Usugi firmy VFS Global nie s tanie i mimo oferowania szeregu dodatkowych usug (powiadomienia sms, okienko bankowe, fotograf na miejscu, usugi konsultanta), cena okoo 20 euro za przyjcie aplikacji wizowej jest na Ukrainie znaczca. Oznacza to, i kada turystyczna podr do Polski, sprzedawana przez organizatora turystyki podroaa o ponad 20 euro. Trzeba powiedzie jednoznacznie, i przeniesienie obsugi biur podry do porednika nie ma adnego znaczenia dla poprawy wydajnoci, czy te usprawnienia pracy polskich placwek. Wrcz przeciwnie, czas oczekiwania na wydanie wizy zwikszy si z czterech do szeciu roboczych dni. Obsuga klienta indywidualnego, ktry wypenia wniosek sporadycznie, wie si z udzieleniem niezbdnej informacji, pomoc w wypenieniu aplikacji, przejrzeniem i uzupenieniem dokumentw itp. Natomiast dokumenty przygotowane przez biuro podry nie wymagaj takich czynnoci, gdy aplikant, dokonujc tej czynnoci na co dzie, jest do niej doskonale przygotowany. Dochodzi do paradoksalnej sytuacji, gdy porednik za przeniesienie kompletnie przygotowanych dokumentw ze swego biura do konsulatu, otrzymuje np. w przypadku czterdziestoosobowej grupy (jednego autokaru) blisko 900 euro prowizji. Moe si zdarzy w przypadku typowych dla Polski grup
160

niskobudetowych, np. wycieczek szkolnych, e jest to wicej ni zarabia touroperator. Budzi to oczywiste rozdranienie biur podry i deklaracje, i zaprzestan oni sprzeday polskiej oferty. Polski produkt turystyczny Jak ju wspomniano, polski produkt turystyczny dostpny na rynku ukraiskim jest mao urozmaicony. Przewaaj oferty podry do Krakowa i Wieliczki oraz wyjazdy narciarskie w okresie witeczno-noworocznym. Powodzeniem ciesz si te wycieczki autokarowe, przewanie do kilku krajw, gdzie na Polsk przypada jeden, lub najwyej dwa dni. Mona by sdzi, e oferuje si to, co si sprzedaje. Problem jest jednak bardziej zoony. Ukraicy touroperatorzy zwracaj uwag, e polskie oferty w przewaajcej mierze dostpne s na zapytanie i po uprzednim potwierdzeniu zgoszenia. W wikszoci wypadkw zniechca to klienta, ktry pragnie dokona zakupu natychmiast, podczas jednej wizyty w biurze podry. Ukraiscy turyci przyzwyczaili si ju do korzystania z nowych kanaw sprzeday, takich jak Internet. Midzy innymi dziki temu tak dynamicznie ronie ilo wyjazdw indywidualnych. Trzeba jednak zwrci uwag, e i ten sposb zakupu napotyka na pewne ograniczenia. Eliminuje na przykad sprzedawcw, ktrzy nie potwierdzaj zakupu za pomoc vouchera, lub nie s w stanie przyj, albo nie stosuj przyjmowania zaliczki. Tego rodzaju transakcja nie daje bowiem podstawy do ubiegania si o wiz turystyczn do Polski. Niemoliwe jest take uiszczenie opaty za pomoc przelewu, gdy transferw pieninych od osb prywatnych za granic nie mona wykona ze wzgldu na polityk walutow pastwa. Praktycznie, jedynym sposobem jest dokonanie patnoci za pomoc karty kredytowej i strony, ktre to umoliwiaj (a take generuj jednoznaczne potwierdzenia) ciesz si najwikszym powodzeniem. W zasadzie dotyczy to obecnie gownie niektrych polskich hoteli. Pewn nadziej na zmian daje fakt, i coraz wicej Ukraicw posiada wielokrotne i dugoterminowe wizy Schengen, co zwalnia ich z uciliwych formalnoci przy kadym wyjedzie. Mierniki dziaa promocyjnych w latach 2011-2012 L.p 1. Podre studyjne Liczba przyjtych dziennikarzy Liczba przyjtych przedstawicieli zagranicznych touroperatorw Liczba VIP lub innych 2. Touroperatorzy Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy posiadaj w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wprowadzili do swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wycofali ze swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy rozszerzyli w swoich katalogach polsk ofert turystyczn
161

Rok 2011 60 35 375 75 0 7

Rok 2012 54 41 394 19 0 0

Liczba przedstawicieli zagranicznych/polskich touroperatorw uczestniczcych w warsztatach turystycznych 3. Liczba adresw w bazie newslettera system SARE* inne ni SARE Liczba wej na strony internetowe POIT * Media spoecznociowe - liczba osb, ktre to lubi Facebook Twitter Blog 6. 7. inne Liczba uczestnikw seminariw i prezentacji na temat Polski

Z
150

Z 1

100 17

P 18 6

4. 5.

1102 41182 403 1500

1430 109145 503 1500

Warto artykuw i audycji radiowych i telewizyjnych publikowanych/ emitowanych w 2012 roku, liczona wedug ceny reklamy w EURO na skutek organizacji podry studyjnych 939577,7 3 na skutek wszystkich dziaa PR Orodka, w tym podry 1355962, studyjnych 00 *dane uzyskane od Departamentu Systemw Informacyjnych wspfinansujce dziaania

999097,0 0 1202747, 00

rodki zaangaowane przez podmioty realizowane przez POIT, liczone w EURO Projekt 1 2011 Brana Regiony Placwki dyplomatyczne Inne Razem 10000 2600 2012

promocyjne

Projekt 2 2011 9000 5900 2012

Projekt 3 2011 7000 2012

Razem 2011 26000 8500 2012

34500

Najaktywniejsi, na rynku dziaania POIT, przedstawiciele polskiej brany turystycznej dotyczy roku 2012 Lp. Nazwa podmiotu 1. Almatur Opole 2. Trip Zakopane 3. Gromada Warszawa 4. Intur Warszawa 5. Furnel Travel Warszawa

162

WGRY
Analizy

Analiza dotyczca rynku wgierskiego obejmuje dane za pierwsze trzy kwartay 2012. roku.Porwnujc ten okres do roku poprzedniego, wgierski PKB zmniejszy si i wynosio -1,3%. Jednoczenie zmniejszy si minimalnie poziom bezrobocia. Wynis 10,6% (2011.r.10,9%). Przecitny zarobek Wgra wynosio brutto 221.200.- Ft., tj. 4,6% wicej ni w roku poprzedzajcym - jeli bierzemy pod uwag pace brutto. Pace netto za wynosiy 142.900.-Ft - to znaczy ze o 2% wzrosy. Kurs Euro waha si midzy 276.- Ft a 322.- Ft Inflacja: 5,7% (szczeglnie wzrosy koszty produktw ywnociowych, paliwa, energii). Liczba wyjazdw Wgrw w I-III. kwartale wynosia 12,316 ty. tj -3,3% - z nich na jeden dzie wyjechao 8.439 ty. tj. -1,6%, - na duszy pobyt wyjechao 3.877 ty. tj. -6,7%. Wgrzy 35 mln dni spdzili za granic, wydatki ich wzrosy o 0,8%., dugo pobytu 6,8 dni. Najpopularniejsze cele Austria, Sowacja, Rumunia, Ukraina. Na duszy pobyt najwicej osb wyjechao do Austrii, ale i zwikszya si ilo wyjedajcych do Niemiec. Turyci wyjedajcy samolotem odwiedzili przede wszystkim kraje Europejskie (na pierwszym miejscu s Niemcy)-na pobyty do Turcy. Wydatki turystw-Wgrw za granic: wynosiy 409 mld.Ft.(tj. +0,8%). Nocleg+gastronomia - wicej ni 50% wszystkich wydatkw , Kultura ok 15% wszystkich wydatkw. Turyci wgierscy coraz czciej rezerwuj noclegi przez Internet przez stron POIT Budapeszt. Zwykle s to noclegi tasze. Wgrzy poza noclegiem i gastronomi najwicej na kultur wydaj wszystko lubi zwiedza.

Trendy i nowe zjawiska dotyczce rynku turystycznego Wgier

Turystyka na Wgrzech jest wan gazi gospodarki, daje 10% GDP, oraz w turystyce pracuje 300 tysicy osb a wedug Urzdu Statystycznego 400 tysicy osb yje z turystyki. Rok 2012. by rokiem kryzysu na Wgrzech a jednak ilo wyjazdw Wgrw tylko minimalnie si zmniejszya (-3,3%).

163

Kierunki wyjazdw ze wzgldw ekonomicznych, oraz ze wzgldw zagroe w krajach arabskich si zmieniy. Turyci chtnie wybrali jako cel podry kraje lece blisko Wgier, kraje w ktrych jeszcze nie ma Euro ze wzgldu na wysoki kurs tej waluty, oraz takie kraje nadmorskie gdzie nie ma zagroe, np. Cypr, Malta, Chorwacja jeli chodzi o pobyty nadmorskie. VAT wiadcze turystycznych na Wgrzech jest najwyszy (27%) w caej Unii, i tak koszt pobytu na Wgrzech jest droszy ni np. w Polsce dlatego te wgrzy chtnie spdzaj urlop poza granicami kraju. Najpopularniejszym rodkiem podry turystw w rednim wieku jest samochd, a modych, oraz seniorw autobus, to te istotnym czynnikiem stanowicym o wyborze kierunku wyjazdu jest odlego i ceny paliwa. Polska zatem staje si dla Wgrw coraz atrakcyjniejsz destynacj. Coraz popularniejsze s podre pielgrzymkowe - s to organizowane przez ksiy na bazie tanich obiektw noclegowych domw pielgrzyma, oraz hostele. W tej dziedzinie Polska rwnie ma due moliwoci. Wgrzy bardzo czsto wyjedaj na dugie weekendy, z tych w 2012. byo duo, a rwnie w roku 2013. na Wgrzech bdzie 7. W wypadku weekendu te bardzo wanym czynnikiem jest blisko celu podry.(np.Polska) Na Wgrzech nie ma wysokich gr, a Wgrzy bardzo lubi sporty zimowe, dlatego zim wyjedaj na tygodniowy urlop narciarski. Kada szkoa zabezpieczy uczniom tak moliwo, ale nie ma wsplnych terminw zimowych ferii dlatego w rnych terminach wyjedaj na te pobyty, mog wybra tasze okresy. Najpopularniejszymi krajami pod tym wzgldem s Austria, oraz Francja jednak ze wzgldu na wysoki koszt paliwa czsto rezygnuj z Francji i szukaj bliszych, taszych moliwoci, np. Polsk-szczeglnie rodziny. Wgrzy na duszy pobyt przede wszystkim w celach turystycznych jed (88,2% wyjedajcych)a z nich 79,36% na wypoczynek oraz na zwiedzanie zabytkowych miast. Wydatki jednego turysty na cay pobyt wynosz ok. 280 Euro, to jest ok. 48 Euro/dzie.

Turystyka wyjazdowa do Polski Popularno Polski utrzymuje si na pozomie poprzedniego roku, wtedy kiedy tak jak powyej ju wspominaam, oglna ilo wyjazdw Wgrw si zmniejszya.W roku 2012 wedug naszych bada zwikszyo si zainteresowanie z Polsk. Niestety Wgry nie prowadz statystyki wyjazdowej ani wedug krajw ani nawet wg. przej
164

granicznych. Trudno jest ustali konkretnyh iloci wyjedajcych. Z powyszych informacji wynika e Wgrzy w sezonie zimowym, oraz letnim jed najchtniej na urlop na wypoczynek w grach, i wtedy nocuj czsto w takich obiektech gdze nie s meldowani to te utrudnia ustalenia ich iloci. Naszym celem jest przeduy okresy pobytw Wegrw w Polsce na przed- i po sezon, dlatego dziaania koncentruj si na promocji tych okresw i w rodowiskach seniorw oraz na promocji turystyki zdrowotnej, pielgrzymkowej, oraz w rodowiskach szkolnych uczelnianych na promocji turystyki aktywnej.Dziki tym dziaaniom duym zainteresowaniem Wgrw cieszya si turystyka pielgrzymkowa w Polsce zwaszcza do Czstochowy, witego Krzya czy Kalwarii Zebrzydowskiej. Te wyjazdy tak jak i zorganizowane objazdy przez touroperatorw s krtkie, 3-5 dniowe. W roku 2012. cay pocig specjalny wyjecha do Czstochowy na pielgrzymk, ok. 360 osb na 4 dni. Na rok 2013. ju rwnie jest ogoszony taki pocig. Zainteresowanie byo takie due tym wyjazdem e nie wystarczyo miejsc i organizatorzy wysay jeszcze grupy autokarami rwnie. (Pena cena tego wyjazdu wyniosa 130-170 Euro/os. ze wszystkimi wiadczeniami). Uczestnicy stali si przyjacimi Polski i dziki ich pozytywnej oceny i ustnej promocji w roku 2013 organizuje wicej dodatkowych grup do Polski. A szkoy organizuj wycieczki uczniw pokazuj im poza moliwociami turystyki aktywnej pamitki wsplnego dziedzictwa historycznego. W roku 2012. Wgierskie linie lotnicze MALV splajtoway - w wyniku tego zaczy mocniej dziaa na Wgrzech tanie linie lotnicze. Te tanie linie do tego czasu nie kursoway midzy Polsk a Wgrami. Od czasu zniknicia z rynku MALVU zaczy kursowa midzy Budapesztem a Warszaw Ryanair, oraz Wizzair, a midzy Budapesztem a Krakowem Ryanair co stanowio konkurencj nie tylko Polskimi Liniami Lotniczymi LOT-ale i poczeniom pocigowym dziki tej konkurencji zarwno LOT jak i koleje zaczy wprowadza akcje i tak wyjazdy do Polski stay si tasze. Najpopularniejszym rodkiem transportu jednak wyjedajcych indywidualnie do Polski pozostaje samochd, a grupowo autokar. Dlatego te najczciej odwiedzane tereny s regiony poudniowe. Najpopularniejszym celem wyjazdw Wgrw chtniej odwiedzany jest lsk oraz Dolny lsk. jest Maopolskacoraz

Coraz bardziej si interesuj modzi Wgrzy z objazdami po prawie przez cay kraj w tym zwiedzaniem regionu Mazur, oraz tereny nadbatyckie, nawet Biaowiea. Biura podry te ju oferuj takie wyjazdy i s sprzedawalne.

165

Turyci wgierscy s bardzo gocinnie przyjmowani w Polsce- i to doceniaj Wgrzy, czsto przychodz do nas po powrocie i informuj o tym a to jest najlepsza reklama dla Polski.

Analizy wynikajce z prowadzonej przez POIT informacji turystycznej oraz bada wasnych

Wgrzy lubi Polakw, kraj jest wrd Wgrw znany : - 63%procent uwaa e nie za duo wie o nim, ale - 27% dosy duo wie, a - 7% bardzo duo wie o kraju. Wgrzy s zainteresowani wyjazdami do Polski, poniewa wiedz e Polska dysponuje bogatym dziedzictwem historycznym (76%) nawet wsplnej historii. Zdaniem ankietowanych atwo jest organizowa wyjazd do Polski (bardzo atwo wedug 57%, atwo wedug 44%, rednio trudne zadanie 19%). Wgrzy lubi kuchni polsk: - 57% uwaa e ona jest bardzo smaczna, - 17% e smaczna, a tylko -19% e rednio smaczna. Przyroda w Polsce wg. 76% ankietowanych jest pikna, wg. 17% jest adna, wg. 7% rednia. Ankietowani uwaaj e Polska jest popularnym celem wyjazdw wg.46% Polska jest bardzo popularna, wg. 34% popularna, a wg. 14% rednio popularna). Polska proponuje ciekawe moliwoci zabawy (bardzo ciekawe wg. 29%, ciekawe wg. 47%, rednio ciekawe wg. 24%).

166

 Bardzo duo jest ciekawych imprez w Polsce, uwaa 38%, e jest duo 48%, pozostali nie wiedz. 73% ankietowanych uwaa e Polska jest bardzo bezpiecznym krajem, a 19% e jest bezpiecznym. Na pytanie czy Polska jest nudnym krajem tylko 3% zapytanych dao przytakujc odpowied. 32% turystw Wgierskich uwaa e w Polsce w bardzo dobrej cenie wysok jako usug moe otrzyma, a 38% e w dobrej cenie, reszta uwaa e to twierdzenie rednio odpowiada rzeczywistoci. 93% ankietowanych uwaa, e Polska jest krajem gocinnym. Wgrzy s do konserwatywni, dlatego doceniaj nowoczesno Polski (87%), reszta uwaa, e jest to kraj rednio nowoczesny. Turyci ktrzy odwiedzili nasze imprezy, chc pojecha do Polski ale jeszcze nie wiedz czy w danym (2012) roku, - 26% napewno w tym roku, - 56% moe w tym roku, a - 13% jeszcze nie wie kiedy. Jeli chodzi o dugoci pobyu, nikt nie planuje jednodniowego pobytu, - 24% planuje spdzi weekend w Polsce, - 38% mniej ni tydzie, ale wicej ni weekend, - 24% minimum tydzie. Ankietowani podczas pobytu w Polsce planuj odwiedzi: Ankietowani podczas pobytu w Polsce NIE planuj odwiedzi: 2% 3%

Miasta historyczne Obiekty przyrodnicze Odpoczynek planuj: Nad morzem Nad jeziorem Na wsi (agroturystyka) W grach (zim) W grach (latem)

80% 71%

15% 20% 29% 23% 39%

43% 36% 28% 34% 18%

167

Z powyszych da si zauway e Wgrzy przede wszystkim s zainteresowani zabytkami, miastami, oraz z pikn przyrod, oraz e wol indywidualnie podrowa, tylko 28% ankietowoanych zamierza korzysta z organizowanych objazdw w tych wycieczkach uczestnikami s lub modzi (uczniowie, studenci), lub emeryci. Kempingi ju nie s modne, wol korzysta z obiektw agroturystycznych. Z usug biur turystycznych korzystaoby 27% ankietowanych, z internetowych biur turystycznych tylko 20%, ale bezporednio od usugodawcw chtnie zamawia 38% ankietowanych.

Ankietowani podczas pobytu w Polsce planuj odwiedzi: Miasta historyczne Obiekty przyrodnicze Odpoczynek planuj: 80% 71%

Ankietowani podczas pobytu w Polsce NIE planuj odwiedzi: 2% 3%

Nad morzem Nad jeziorem Na wsi (agroturystyka) W grach (zim) W grach (latem)

15% 20% 29% 23% 39%

43% 36% 28% 34% 18%

Z powyszych da si zauway e Wgrzy przede wszystkim s zainteresowani zabytkami, miastami, oraz z pikn przyrod, oraz e wol indywidualnie podrowa, tylko 28% ankietowoanych zamierza korzysta z organizowanych objazdw w tych wycieczkach uczestnikami s lub modzi (uczniowie, studenci), lub emeryci. Kempingi ju nie s modne, wol korzysta z obiektw agroturystycznych. Z usug biur turystycznych korzystaoby 27% ankietowanych, z internetowych biur turystycznych tylko 20%, ale bezporednio od usugodawcw chtnie zamawia 38% ankietowanych.

168

W ostatnich 3 latach 45% zapytanych 47% Sowacj, 67% odpoczywao na Wgrzech. 5%.

odwiedzio Polsk, 25% Czechy, Pastwa Nadbatyckie odwiedzio tylko

Z wyjazdami do Polski przede wszystkim s zainteresowani ludzie w rednim wieku i to wynika z wypenionych ankiet rwnie,55% ankietowanych miao 45-64 lata; 27% 25-44, a tylko 8% midzy 15-24, a tak samo powyej 64 lata. Mierniki dziaa promocyjnych w latach 2011-2012 L.p 1. Podre studyjne Liczba przyjtych dziennikarzy Liczba przyjtych touroperatorw Liczba VIP lub innych 2. przedstawicieli Rok 2011 34 zagranicznych 44 191 14 4 13 Z 162 597 621 45872 380531 P 32 Rok 2012 40 55 196 5 2 Z 386 P 36

3.

4. 5.

Touroperatorzy Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy posiadaj w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wprowadzili do swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wycofali ze swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy rozszerzyli w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba przedstawicieli zagranicznych/polskich touroperatorw uczestniczcych w warsztatach turystycznych Liczba adresw w bazie newslettera system SARE* inne ni SARE Liczba wej na strony internetowe POIT * Media spoecznociowe - liczba osb, ktre to lubi Facebook Twitter Blog

1242 1027 94450 417457 -

6. 7.

inne 38.470 Liczba uczestnikw seminariw i prezentacji na temat 38.190 Polski Warto artykuw i audycji radiowych i telewizyjnych publikowanych/ emitowanych w 2012 roku, liczona wedug ceny reklamy w EURO na skutek organizacji podry studyjnych 4.221.236 1.902.53 5 na skutek wszystkich dziaa PR Orodka, w tym podry 4.614.893 3.834.90 studyjnych 7

*dane uzyskane od Departamentu Systemw Informacyjnych

169

Uwaga! Ilo artykuw TV Radio W 2011 roku 158 18 30 W 2012roku 472 27 16 promocyjne

rodki zaangaowane przez podmioty realizowane przez POIT, liczone w EURO Projekt 1 2011 Brana Regiony Placwki dyplomatyczne Inne Razem 4850 22224 27074 2012 13841 41980 11813 67634

wspfinansujce dziaania

Projekt 2 2011 9308 37150 10000 37886 94343 2012 8240 71907 21454 101601

Projekt 3 2011 2012 -

Razem 2011 9308 42000 10000 60110 121417 2012 22081 113887 33267 169235

Najaktywniejsi, na rynku dziaania POIT, przedstawiciele polskiej brany turystycznej dotyczy roku 2012. Lp. Nazwa podmiotu 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. Biuro Podry Travel Projekt Grupa TRIP Top Travel Service-Krakw Furnel Travel Warszawa Jordan Krakw Profi Tour Wrocaw Start Travel Krakw Almatour Opole Nowa Itaka - Opole Faro Explore - Krakw Zakopaneinfo Joanna Buczulska Zakopane B.P.Alf Opole

170

13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30.

Hotel Matejko Krakw Hotel Nosalowy Dwr Zakopane PUHIT Krakw Hotel Galicja Wieliczka-Krakw Hotel Krystyna Krakw Hotel Alf Krakw Hotel Junior Krakus i Hotel Krakus Krakw Hotel Artur - Krakw Hotel Start Krakw Hotel Dosoce Racawice Hotel Cold Bochnia Szara Willa Opole Dwr Zacisze Biskupice Tawerna Pod Kotwic Kadub Wolny Hotele Qubus Krakw Hotel Grand Sal Wieliczka Hotel Mercure Opole Hotel Piast - Opole

171

WIELKA BRYTANIA

Trendy i nowe zjawiska dotyczce rynku turystycznego kraju dziaania POIT 1.1.1. Oglne trendy na rynku Rok 2012 by kolejnym rokiem kryzysu finansowego w strefie euro, wyszej inflacji i niskiego wzrostu gospodarczego, a co za tym idzie, ogranicze w budetach gospodarstw domowych. Mimo to brytyjski rynek wyjazdw turystycznych wydaje si by do odporny na kryzysy. Brytyjskie stowarzyszenie branowe ABTA ogosio wyniki bada rynkowych, z ktrych wynika, e wydatki na wakacje s ostatnie w kolejnoci gdy rodziny decyduj si na dokonanie ci w budecie domowym. Klienci wol oszczdza na jedzeniu czy remoncie domu ni na wyjazdach wakacyjnych. Jeden na piciu konsumentw traktuje urlop zagraniczny jako swoist konieczno yciow, z ktrej nie da si zrezygnowa. Kryzys finansowy skania konsumentw do szukania ofert turystycznych, ktre cechuje dobry stosunek jakoci do ceny. 71% konsumentw brytyjskich stwierdza, e nie najnisza cena, ale lepsza jako za nisz cen jest najwaniejszym kryterium oceny oferty turystycznej. Tylko poowa konsumentw uwaa, e cena w ogle jest istotna, a zdecydowana wikszo umieszcza j na samym kocu listy dziesiciu najwaniejszych wskanikw, ktrymi naley kierowa si przy wyborze oferty. To sugeruje, e Brytyjczycy wiedz dokadnie czego chc i s wymagajcym klientem. Wprowadzenie w kwietniu 2012 r. dwukrotnie wyszej stawki podatku lotniczego (APD) spowodowao dodatkowe obcienie dla tutejszego rynku turystycznego. Na duszych trasach 4-osobowa rodzina podrujcych w klasie ekonomicznej moe zapaci a 368 w formie dopat do biletw lotniczych. Ubezpieczenie wydatkw na wyjazdy turystyczne jest nadal dla Brytyjczykw spraw priorytetow. Wydarzenia, takie jak chmura pyu z Islandii, czy oglna niepewno jutra na tle kryzysu gospodarczego spowodoway, e konsumenci s bardziej ostroni ni zwykle. 79% konsumentw uwaa ubezpieczenie wyjazdu urlopowego za istotne lub bardzo wane. Oferty pakietowe obejmujce rekompensat w sytuacjach nadzwyczajnych staj si coraz bardziej popularne. Ponadto, wprowadzona na pocztku 2012 r. reforma przepisw dotyczcych ubezpieczenia przez ATOL spowodowaa wiksze zainteresowanie konsumentw spraw ochrony ich praw na rynku usug turystycznych. 1.1.2. Wyjazdy zagraniczne Brytyjczykw 4 Dane uzyskane z Office of National Statistics wskazuj, e w okresie 12 miesicy pomidzy padziernikiem 2011 r. i listopadem 2012 r. za granic wyjechao 56,6 mln Brytyjczykw (0% rnicy w stosunku do 2011 r.), a wydatki wydali na turystyk zagraniczn wyniosy 32,6 mld (wzrost o 3%). Liczba wyjazdw wakacyjnych spada o 2%, wyjazdw biznesowych wzrosa o 2%, a liczba odwiedzin u rodziny i znajomych (VFR) wzrosa o 3%. Nie odnotowano istotnej zmiany pod wzgldem liczby Brytyjczykw podrujcych do poszczeglnych rejonw wiata: liczba wyjazdw do krajw Europy nie zmienia si, do USA spada o 5%, a do reszty krajw spada o 2%.

Dane szacunkowe. Ostateczne dane statystyczne za cay rok bd dostpne w 2 kwartale 2012 r.

172

W tym samym okresie o ok. 4% wzrosa czna kwota wydatkowana przez Brytyjczykw na podre zagraniczne. Uwzgldniajc fakt, e pomimo Olimpiady Wlk. Brytania odnotowaa stagnacj pod wzgldem liczby przyjazdw zagranicznych i 5-procentowy wzrost wydatkw w turystyce przyjazdowej, przewiduje si, e bilans rachunku dla turystyki w 2012 r. zamknie si deficytem rzdu 150 mln (11,7 mld w 2011 r. i 11,9 mld w 2012 r.). Szacunkowa liczba wizyt zagranicznych odbytych przez mieszkacw Wielkiej Brytanii tylko w grudniu 2012 r. wyniosa 3,1 mln i bya o 1% nisza ni w tym samym miesicu w roku 2011. W tym samym miesicu wydatki na wyjazdy wyniosy 1,7 mld i byy 0 4% nisze ni w grudniu 2011 r. 1.1.3. Wyjazdy Brytyjczykw do Polski rda brytyjskie 5 Wedug wstpnych danych brytyjskich, liczba przyjazdw w pierwszych trzech kwartaach 2012 r. (w porwnaniu do 2011 r.) wzrosa o okoo 3%.

Liczba przyjazdw z Wlk. Brytanii do Polski (w tysicach)

2011 1 kw.
266.99

2012 3 kw.
487.32

Suma 2011 (tys.) 3 kw. 1147.49

Suma 2012 (tys.) 1261.83

2 kw.
393.17

1 kw.
321.73

2 kw.
446.74

493.36

Po weryfikacji przez Office of National Statistics dane kocowe za 2012 r. mog si rni od powyszych liczb.

173

1.1.4. Wyjazdy Brytyjczykw do Polski rda polskie Oglna liczba przyjazdw z Wlk. Brytanii do Polski
Dane Instytutu Turystyki 1-3 kw. 2011 1-3 kw. 2012 390000 420000

Wedug danych polskich, liczba przyjazdw w pierwszych trzech kwartaach 2012 r. (w porwnaniu do 2011 r.) wzrosa o okoo 7.1%. 1.1.5. Wydatki na turystyk do Polski rda brytyjskie Wedug wstpnych danych brytyjskich, w pierwszych trzech kwartaach 2012 r. (w porwnaniu do 2011 r.) wydatki na turystyk do Polski wzrosy o okoo 1%.

Wydatki na turystyk do Polski (w milionach GBP)

2011

2012

Suma 2011 (mln. GBP) 3 kw. 463.29

Suma 2012 (mln. GBP)

1 kw.
110.57

2 kw.
149.08

3 kw.
203.64

1 kw.
127.34

2 kw.
186.72

541.03

226.97

1.1.6. Wydatki na turystyk do Polski rda polskie Przecitne wydatki turystw z Wlk. Brytanii na osob
Dane Instytutu Turystyki 1-3 kw. 2011 1-3 kw. 2012 486 USD/os. 369 USD/os.

174

Wedug danych polskich, przecitne wydatki w pierwszych trzech kwartaach 2012 r. (w porwnaniu do 2011 r.) spady o okoo 24%. 6 1.1.7. Uwagi oglne W porwnaniu do 7-procentowego spadku wszystkich podry zagranicznych Brytyjczykw w 2011 r. i pozbawionego dynamiki rynku wyjazdw do Europy w 2012 r., mona uzna, e Polska odrobia straty z poprzedniego roku i coraz bardziej zyskuje na znaczeniu w porwnaniu do innych krajw Europy, gwnie za spraw EURO2012. 1.2. RYNEK IRLANDZKI W statystykach irlandzkich Polska nie jest klasyfikowana oddzielnie jako kraj docelowy. Irlandzki Urzd Statystyczny (Central Statistics Office) nie opublikowa dotd danych za cay 2012 r., a jedynie oglne dane za 2012 r. i wyrywkowe dane za okres listopad 2012 stycze 2013 r. Z danych tych wynika, e: W 2011 r. byo 6 292 800 wyjazdw z Irlandii, a w 2012 r. 6 325 800 (wzrost o ok. 0.6%) Midzy listopadem 2010 r. i styczniem 2011 z Irlandii wyjechao za granic 1 169 100 osb, a midzy listopadem 2011 r. i styczniem 2012 - 1 180 400 osb (wzrost o ok. 1%). Najwaniejszymi rynkami docelowymi s (w kolejnoci): Wlk. Brytania Europa kontynentalna USA przy czym liczba wyjazdw do Wlk. Brytanii i Europy jest na podobnym poziomie: w 2012 r. byo 2 774 200 wyjazdw do Wlk. Brytanii i 2 347 400 do reszty krajw Europy.

Porwnanie wyjazdw w kwartaach 2011 i 2012 r.

Wyjanienia: Statystyki brytyjskie uwzgldniaj wszystkie osoby wyjedajce z Wlk. Brytanii do Polski, ktre zamieszkuj w tym kraju przez przynajmniej 12 mies. Dane ujmuj zatem wszystkie osoby bez wzgldu na posiadany paszport.

Na podstawie porwnania dokumentw opublikowanych przez Instytut Turystyki na stronie http://www.intur.com.pl/statystyka.htm

175

2. Analizy wynikajce z prowadzonej przez POIT informacji turystycznej oraz bada wasnych Orodka. W ramach badania rynku prowadzonego we wasnym zakresie Orodek analizuje zapytania o informacje turystyczne dotyczce Polski. Zapytania te s rejestrowane, gownie w celu wysyki materiaw promocyjnych, a zebrane t drog informacje su nam do oszacowania poziomu zainteresowania atrakcjami turystycznymi, jak rwnie do oceny motyww wyjazdw do Polski.
Zapytania dot. miast

W roku 2012 najwikszym zainteresowaniem cieszyy si miasta - gospodarze Euro 2012: Warszawa, Gdask, Wrocaw, Pozna. Utrzymuje si zainteresowanie Krakowem (ok. 40%). Orodek zarejestrowa te znaczn ilo zapyta o Bydgoszcz.
Zapytania dot. regionw

Zdecydowanie dominuje zainteresowanie wyjazdami do Maopolski i na Mazowsze. Na wysokim poziomie utrzymuje si zainteresowanie turystyk w regionie Pomorskim, Wielkopolskim oraz Dolnolskim. Zauwaylimy wzrost zapyta w rejonie Podlaskiego, Lubelskiego oraz Kujawsko Pomorskiego.

176

Motywacje

Nadal najwiksza liczba zapyta dotyczya produktw zwizanych z city breaks, zwaszcza w Krakowie Gdasku, Wrocawiu, Poznaniu oraz Warszawie. Znaczna liczba zapyta bya zwizana z wyjazdami do muzew holocaustu. Wzrosa liczba zapyta w zwizku z turystyk aktywn, na onie natury oraz Spa & Wellness. 2.1. Informacja turystyczna W 2012 r. Orodek wykona 15868 rnego rodzaju czynnoci zwizanych z dystrybucj informacji o turystyce do Polski. Liczba ta obejmuje: zgoszenia telefoniczne oraz odpowiedzi na nie, zapytania kierowane drog e-mailow, pocztow i faksem, jak rwnie wysyk materiaw promocyjnych w postaci pakietw oraz paczek oraz obsug osb odwiedzajcych Orodek.

W stosunku do roku ubiegego wzrosa ilo zapyta drog mailowa oraz telefoniczn. Na staym poziomie utrzymuje si ilo wizyt w Orodku oraz ilo wysyek materiaw promocyjnych, gwnie broszur (maych pakietw).

177

Coraz wyraniej wida, e na co dzie internet mobilny jest kanaem dystrybucji stopniowo przejmujcym rol broszur drukowanych. Dlatego Orodek przykada coraz wiksze znaczenie do zaspakajania zainteresowania Polsk wrd Brytyjczykw i Irlandczykw za porednictwem witryny poland.travel oraz stale eksploruje nowe moliwoci oferowane przez Internet, np. Facebook i inne portale spoecznociowe. 3. Mierniki dziaa promocyjnych w latach 2011-2012
L.p. Rok 2011 Rok 2012

1.

2.

Podre studyjne Liczba przyjtych dziennikarzy Liczba przyjtych przedstawicieli zagranicznych touroperatorw Liczba VIP lub innych Touroperatorzy Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy posiadaj w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wprowadzili do swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wycofali ze swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy rozszerzyli w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba przedstawicieli zagranicznych/polskich touroperatorw uczestniczcych w warsztatach turystycznych Liczba adresw w bazie newslettera system SARE* inne ni SARE Liczba wej na strony internetowe POIT * Media spoecznociowe - liczba osb, ktre to lubi Facebook Twitter Blog Inne - Flickr

38 17 5 183 10 4 1 Z 0 0 Ok. 60000 234 843 2400 P 0 Z 0

56 24 4 186 8 5 2 P 0 0 Ok. 64000 280695 1850 n/d n/d

8) 7

3.

4. 5.

1100

1200
9)

6. 10) 7.

Liczba uczestnikw seminariw i prezentacji na temat Polski 9250 9340 Warto artykuw i audycji radiowych i telewizyjnych publikowanych/ emitowanych w 2012 roku, liczona wedug ceny reklamy w EURO (przelicznik 1.2) 11 na skutek organizacji podry studyjnych 1 020 986 2 138 991 na skutek wszystkich dziaa PR Orodka, w tym podry studyjnych Media Media drukowane: drukowane: 12 13 3 558 062 3 257 284

7 8 9

279423 (poland travel) + 1272 (specialist.poland.travel) Jedna z dwch stron FB istniejcych w 2012 r. zostaa zamknita decyzj POT Pozycje w sprawozdaniu: Z1P1: 55, 67, 68, 85, 87, 89, 91 / Z1P2: 57, 58, 62, 64, 76 10 Warto obejmuje jedynie kwoty wygenerowane na podstawie mediw drukowanych, dla ktrych podane s konkretne parametry liczbowe artykuw. Biorc pod uwag, e oprcz tego znaczna cz informacji powstaych w wyniku podry studyjnych zostaa opublikowana w mediach elektronicznych, mona oszacowa, e kwota czna jest wysza o ok. 2,8 raza. Ponadto, na skutek redukcji budetu od wrzenia 2012 r. Orodek musia zrezygnowa z usug firmy Durrants monitorujcej brytyjski rynek prasowy. Faktyczna liczba zarejestrowanych publikacji prasowych moe by wysza o ok. 25% w porwnaniu do podanej. 1 782 493 GBP. Tylko media drukowane i TV 3 098 793 GBP. W 2011 r. stosowano mnonik [warto publikacji x 4]. Dla ujednolicenia i porwnywalnoci danych z rnych rde, w 2012 r. mnonik nie by stosowany. W tabeli jw. dane za 2011 r. i 2012 r. zostay podane bez uwzgldnienia mnonika. 13 2 714 403 GBP
12 11

178

Media elektroniczne: 14 1 935 880 *dane uzyskane od Departamentu Systemw Informacyjnych

Media elektroniczne: 15 2 176 361

4. rodki zaangaowane przez podmioty wspfinansujce dziaania promocyjne realizowane przez POIT, liczone w EURO
Projekt 1 2011 Brana Regiony Placwki dyplomatyczne Inne Razem 0 7693 22620 24112 54425 2012 0 6608 5040 0 11648 Projekt 2 2011 2012 6200 0 8037 4822 0 19059 2240 0 0 2240 Razem 2011 2012 6200 0 15730 27442 24112 73484 8848 5040 0 13888

5. Najaktywniejsi, na rynku dziaania POIT, przedstawiciele polskiej brany turystycznej w 2012 r. Lp. 1 2 3 GROMADA Grupa TRIP Hotel Tumski Nazwa podmiotu

14

15

61 pozycji. Warto szacunkowa 1 686 000 GBP 81 pozycji. Warto szacunkowa 1 813 634 GBP

179

WOCHY

Trendy i nowe zjawiska dotyczce rynku turystycznego kraju dziaania POIT w 2012 roku.
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. rda, ktre wykorzystalimy do analizy rynku woskiego: Badania Fiavet Federazione Italiana Associazione Imprese Viaggi e Turismo, 19 grudnia 2012 Badania Federazione Italiana Pubblici Esercizi Italia turismo, lipiec 2012. Strona internetowa www.turismoefinza.it, grudzie 2012 Strona internetowa www.gazettadelsud.it, artyku: Estate di crisi profonda partenze in calo del -29,5%, 4 sierpnia 2012 Badania Osservatorio Nazionale del Turismo, artyku na www.ontit.it: Turismo in cifre n 13, 12.02.2013. Analizy Agenzia di Viaggi, il network dellinformazione turistica; artyku ze strony internetowej www.adutei.it: Outgoing 2012: +0,7%le partenze, ma cala la spesa, 18.10.2012 Analiza bada Banca dItalia: liczba podrujcych, wydatki oraz noclegi w okresie 2008-2012. 2012 dove vanno in vacanza gli italiani; Badania zrealizowane przez Trademark Italia sonda Ipsos Observer, kwiecie 2012.

Rynek turystyczny we Woszech w roku 2012 Rok 2012 by kolejnym trudnym rokiem dla rynku turystycznego. Jednak w porwnaniu z 2011 rokiem, dostrzegalne s pierwsze syndromy poprawy sytuacji w sektorze turystycznym. Nigdy - jak w tym roku - nie odnotowalimy tak ogromnych rozbienoci pomidzy wynikami bada prowadzonych przez wyspecjalizowane firmy i instytucje zarwno woskie jak polskie. Dla przykadu: woskie rda podaj 32% wzrost przyjazdw z Woch do Polski, polskie 9% wzrostu. Dlatego

skoncentrowalimy si na wybranych zjawiskach, pokazujc, jak bardzo sytuacja w turystyce staa si dynamiczna. Wedug danych World Turism Barometer, vol.10 November 2012, midzynarodowy ruch turystyczny w okresie od stycznia do sierpnia 2012 wzrs o 4% w porwnaniu z analogiczym okresem ubiegego roku. Wzrost ten widoczny jest we wszystkich regionach wiata, za wyjtkiem Bliskiego Wschodu, co jest spowodowane utrzymujc si, niepewn sytuacj polityczn w tym regionie. W Europie wzrost midzynarodowych przyjazdw turystycznych oscylowa wok 3%. Najwikszy wzrost odnotowaa Europa rodkowa i Wschodnia (9%) i stao si tak gwnie za spraw Federacji Rosyjskiej, Wgier oraz Polski. Z bada przeprowadzonych przez Banca dItalia wynika, i liczba Wochw, ktrzy zdecydowali si na wakacje zagraniczne wyniosa 54 767tys. Pastwa Unii Europejskiej, ktre cieszyy si najwiksz popularnoci wrd Wochw to: Francja (7 997tys.), Sowenia (6 240tys.), Austria (6 120tys.), Niemcy (2 545 tys.) oraz Hiszpania (2 427tys.). Wrd pastw spoza Unii Europejskiej, du

180

popularnoci cieszy si Szwajcaria. Stany Zjednoczone zanotoway spadek liczby podrujcych z Italii, jednak wzrosa liczba podrujcych do Chin. Turystyka wyjazdowa we Woszech jest zdominowana przez turystk wewntrzn. Artyku Outgoing 2012 z padziernika 2012 mwi o tym, e turystyka outgoingowa we Woszech zanotowaa lekki wzrost w porwnaniu z rokiem ubiegym. Liczba podrujacych wzrosa o 0,7% (26,8 milionw podrujcych), przy czym Wosi zdecydowali si zostawi mniej pienidzy za granic z 9 miliardw euro w ubiegym roku do 8,8 miliarda w 2012 roku (rnica -2,6%). Jednak z raportu 2012 dove vanno in vacanza gli italiani (2012 dokd Wosi wyjedaj na wakacje) wynikao, e w lipcu a 70% obywateli woskich planowao spdzi wakacje w kraju, a tylko 8% zainteresowanych byo pobytem za granic. Warto podkreli, e a 19% potencjalnych turystw waha si midzy pozostaniem w kraju, a wyjazdem za granic. Pracujcy Wosi maj do dyzpozycji bardzo duo dni wolnych, jednak moliwo wyjazdw nie jest dla nich taka oczywista. Zdecydowana wikszo Wochw planuje spdzi wakacje w okresie letnim (lipiec-sierpie), z czego a 44,7% wyjeda w sierpniu. Mieszkacy Italii coraz chtniej wyjedaj na pola namiotowe, campingi oraz odwiedzaj orodki agroturystyczne. Wosi, w dobie kryzysu, oszczdzaj, co przekada si na nisze wydatki podczas podry. Badania Banca dItalia pokazuj, e Wosi byli skonni wyda mniej pienidzy w czasie wakacji, ni w ubiegych latach. Dane Osservatorio Nazionale del Turismo Turismo in cifre n13 pokazuje, e cakowite wydatki w cigu roku 2012 wyniosy 19 158 mln eruo, z czego wydatki wakacyjne wyniosy jedynie 7 628 mln euro, co stanowi spadek o 12,3% w stosunku do roku 2011. Oszczdnoci, obawa zwizana z trudnociami komunikacyjnymi, nieznajomo geografii oraz przywizania do znanych ju destynacji turystycznych - to gwne przyczyny, dla ktrych turystyka outgoingowa nie rozwija si w peni. Wspomniany raport 2012 dove vanno in vacanza gli italiani wskazuje, e jedn z gwnych przyczyn, dla ktrych Wosi decyduj si spdzi urlop w kraju ni za granic, jest nieznajomo jzykw obcych. Znaczna grupa potencjalnych turystw obawia si, e ich nieznajomo jzykw obcych, take tych najbardziej popularnych tj. angielski, niemiecki, francuski, spowoduje, e nie bd w stanie swobodnie porusza si w obcym kraju czy zaatwi podstawowch spraw zwizanych z pobytem.

181

Ta grupa osb decyduje si na wycieczki zagraniczne zorganizowane przez biuro podry z przewodnikiem mwicym w ich jzyku. Z drugiej strony, problem stanowi niedostateczna znajomo geografii, ktra powoduje, e Wosi wybieraj najbardziej znane miejsca wakacyjne, a nie wykazuj zainteresowania mniej popularnymi kierunkami. Z tego wzgldu rwnie Wosi decyduj si na wakacje we wasnym kraju. W ubiegym roku odnotowany zosta spadek zainteresowania krtkimi wycieczkami weekendowymi zwizanymi z czeniem weekendw ze witami (wedug Federazione Italiana Pubblici Esercizi w 2012 roku liczba krtkich wyjazdw wynosia 45% wszystkich wakacyjnych podry, co - w porwnaniu z rokiem 1998 oznacza spadek o 7%). Tendencja wskazuje, e skracaj si dni urlopw. Spowodowane jest to wysokimi cenami w hotelach oraz chci oszczdzania obywateli pastwa w kryzysie. Wosi rezygnuj z kilkudniowych urlopw w cigu roku na rzecz jednych, duyszch wakacji w okresie letnim. Niemniej jednak take w tym okresie nastpi wyrany spadek liczby podrujcych za granic. W 2012 roku wyjechao 15,4 miliona Wochw, czyli o 29,5% mniej w porwaniu z rokiem 2011. Gazzeta Del Sud okrelia to zjawisko mianem lodowatego sierpnia. Wedug danych dostpnych na stronie internetowej www.turismoefinza.it w okresie wit Boego Narodzenia liczba podrujcych Wochw w 2012 roku wyniosa 9,8 miliona. Oznacza to spadek do analogicznego okresu w 2011 roku. Najsilniej spadek ten odczua turystyka wewntrzkrajowa (spowodowana wzrostem podatkw), natomiast turystyka outgoingowa utrzymuje si na tym samym poziomie. W tym okresie Wosi najchtniej wyjedaj we woskie gry (45,1%), a za granic najwikszym ciesz si znane orodki kulturalne, ktre wybiera 63,5% podrujcych. Wosi w podejmowaniu decyzji dotyczcych celu wakacji sugeruj si przede wszystkimi opini znajomych oraz rodziny (67%), jednak coraz wiksz rol odgrywaj media, w szczeglnoci Internet (21,4%). W 2012 a 20 milionw Wochw podjo decyzj na podstawie informacji znalezionych w prasie, Internecie bd dziki programom telewizyjnym. Internet sta si rdem nie tylko pozyskiwania informacji, jak rwnie wymiany dowiadcze oraz jest najszybszym i najwygodniejszym rodkiem do organizacji swojego wyjazdu. Ponad 70% potencjalnych turystw organizuje wakacje samodzielnie, bez porednictwa biur podry. Najchtniej do Internetu, jako rodka planowania podry, sigaj modzi ludzie, dla ktrych najwaniejszym kryterium jest cena wyjazdu. Ta grupa osb
182

podejmuje decyzje o kierunku podry w ostatnim momencie, korzystajc z tanich linii lotniczych i wyszukujc najkorzystniejsze oferty hoteli i hosteli.

Charakterystyczne dla woskich turystw jest due przywizanie do miejsc, ktre ju wczeniej odwiedzili i dobrze je znaj. Chtnie wracaj do miejsc, ktre zapewniy im udany wypoczynek i speniay ich wymagania. Istotn rol odgrywa jako jedzenia oraz dostp do morza. Ponadto Wosi preferuj podre samochodem, bardziej ni pocigiem czy samolotem. 91% wybiera samochd jako wakacyjny rodek transportu, dziki ktremu mog si przemieszcza szybko, wygodnie i w kade miejsce.

Polska w kontekcie turystyki wyjazdowej z Woch. Z Analizy wynikw zagranicznych z Woch w pierwszych miesicach 2012(styczemaj), na podstawie danych Banca dItalia, Osservatore Nazionale del Turismo, wynka i podre Wochw do Polski w 2012 roku (przed rogrywkami EURO 2012) wzrosy o 26% w stosunku do roku 2011. Jednoczenie liczba odwiedzi do krajw podobnych tj. Wgry czy Republika Czeska spady (odpowiednio o -5,5% oraz -28%). Natomiast liczba podrujcych do Rumunii pozostaa na tym samym poziomie. Badania Banca dItalia w okresie stycze-listopad 2012 (czyli uwzgldniajce fanw rozgrywek sportowych EURO 2012) rwnie wskazuj na wyrany wzrost liczby Wochw, ktrzy zdecydowali si na odwiedzenie naszego kraju (32,8%). Mimo e w 2012 roku Wosi zostawili mniej pienidzy za granic, to w stosunku do Polski liczba ta wzrosa z 173 milionw euro w 2011 roku do 194 milionw euro w 2012 roku. Wzrost wydatkw jest rwnie zauwaalny w krajach tj. Austria, Niemcy, Francja oraz Szwajcaria, czyli kraje najchtniej odwiedzane przez woskich turystw. Bardzo duy skok nastpi w sektorze noclegw. Przypuszcza si, i jest to zwizane przede wszystkim z EURO 2012 oraz osobami, ktre po rozgrywkach zdecydoway si wrci do Polski na wakacje. Liczba ta wzrosa z 2 415tys. w 2011 roku do 3 450tys. w 2012 roku, czyli jest to wzrost o ponad milion miejsc noclegowych !!! Dostrzegalna jest pewna rozbieno midzy wynikami bada orodkw woskich oraz polskich. Badania wykonane przez ACTIV GROUP i Instytut Turystyki Sp. z.o.o. na zlecenie Ministerstwa Sportu i Turystyki pokazuj i liczba woskich przyjezdnych do Polski w 2012 roku wyniosa 320tys., co stanowi wzrost jedynie o 2% w porwnaniu do roku ubiegego, w tym turyci stanowili 295tys., co oznacza 4procentowy wzrost do analogicznego okresu w 2011roku.

183

Analizy wynikajce z prowadzonej przez POIT informacji turystycznej oraz bada wasnych W roku 2012 pojawio si duo nowych zapyta o zrnicowanej tematyce: wdkarstwo, szlaki rowerowe, szlaki wodne, kiermasze boonarodzeniowe , wydarzenia muzyczne, a ze strony turystw podrujcych wasnymi camperami o mapy i wykazy campingw oraz miejsca postojowe dla camperw spisu tych ostatnich w ogle nie posiadamy. Nowoci s coraz czstsze zapytania podrujcych motocyklami i rowerami o trasy motorowe i rowerowe oraz agroturystyk w Polsce. Osoby zwracjce si do Orodka wykazuj coraz lepsz znajomo naszego kraju a zapytania dotycz pogebienia wiedzy na temat miast, regionw i konkretnych tematw. Dotyczy to gwnie pobytw duszych ( powyej 5 dni). Zwikszona ilo pocze lotniczych ze stolic spowodowaa wiksze zainteresowanie Warszaw jako docelowym miejscem podry. Wpyw na to mia zarwno udzia Miasta Warszawy w targach BIT jak liczne artykuly bdce wynikiem podry studyjnych i Mistrzostwa Europy w pice nonej Euro 2012. Wyjazdy cechowala wiksza rozpito w czasie, a nie jak bywao wczeniej tylko w miesicach letnich. Obniy si te redni wiek osb wyjedajcych do Polski, przedzia wiekowy stanowili ludzie w wieku od 30 do 50 lat. Nie odnotowalimy wikszego zainteresowania wrd osb prywatnie wyjedajcych do Polski wydarzeniem sportowym jakim bylo Euro 2012. Natomiast dziennikarze, redakcje programw TV i radiowych, zwracay si do Orodka z prob o udzielenie szczegowych informacji dot. tego tematu, zdj, ktre pniej zameszczono na wielu portalach zwizanych z Euro 2012. Pomimo rosncej wiedzy na temat destynacji i samodzielnej organizacji podry, zwikszya si ilo zapyta ze strony woskich biur podry , ktrzy wyrazili ch nawizania bezporednich kontaktw i wsppracy z polsk bran turystyczn . W tym wypadku tematem wiodcym s nadal miejsca zwizane z kultem, a wic wyjazdy pielgrzymkowe do Krakowa i Czstochowy. Pytania dotycz rwnie agiewnik, Kalwarii Zebrzydowskiej i Lichenia. Zorganizowany przez POIT i LOT konkurs na portalu Travelpeople, przynis oczekiwane rezultaty, zarwno w postaci bezporednio do nas skierowanych telefonw jak i przysanych po zakoczonej akcji - raportw. Znacznie zwikszy si te ruch na portalach spoecznociowych. W sondau telefonicznym z 2012 roku zosta przeprowadzony wywiad z osobami, ktre zwrciy si bezporednio do naszego biura w celu uzyskania informacji, materiaw

184

fotograficznych, materiaw prasowych, czyli z turystami, agentami podry i dziennikarzami. Ze 100 przepytanych osb, 25 odwiedzio ju Polsk z przyczyn zawodowych, wyjazdw wakacyjnych i konferencji. Sonda skupi si przede wszystkim na tych, ktrzy chcieliby wybra si do Polski po raz pierwszy, aby skorzysta z informacji na temat rozpowszechnianych opinii i znale optymanly pomys na pozanie kraju. Wrd 75 osb, ktre nigdy nie byy w Polsce, 50 uwaa Polsk za kraj bezpieczny, 25 osb wykazao nieufno do tematu bezpieczestwa Polski: osoby, ktre odwiedziy kraj (25) byy zadowolone i poleciyby wizt w Polsce swoim przyjacioom lub krewnym. Wikszo przepytanych (51) wybraaby si do Polski przede wszytskim, eby zwiedzi due miasta, niektre miasteczka oraz parki narodowe (15), natomiast 9 osb byo zainteresowanych wydarzeniami sportowymi. Osoby, ktre nigdy nie byy w Polsce obawiay si trudnoci komunikacyjnych zwizanych z jzykiem (60), osoby, ktre odwiedziy ju Polsk nie sygnalizoway adnych problemw z porozumiewaniem si. 25 osb, ktre zaplanoway wyjazd do Polski dowiedziay si o urokach tego kraju od rodziny i przyjaci, 18 osb dziki miediom, wikszo natomiast zdecydowaa si odwiedzi Polsk ze wzgldw historyczno-religijnych. 45 na 75 ankietowanych nie wiedziao duo o polskim wybrzeu, a 22 osb nawet o nim nie syszao. Zaledwie 8 podrujcych wybrao wybrzee jako cel swojej podry. Wielu potencjalnych turystw jest przekonanych, e s w stanie sami zaplanowa i zorganizowa swoj podr do Polski (57), 10 osb sdzi, e mogliby zaplanowa sami podr, ale wol zwrci si do biura podrzy, natomiast 8 osb od razu zwrcio si do biur podry. 36 ankietowanych zatrzymaoby si w Polsce na weekend, 35 na wicej niz 3 dni, 4 osoby podjyby decyzj dopiero na miejscu. Wrd osb, ktre odwiedziy ju Polsk - 18 uwaa j za kraj bezpieczny, 7 osb wykazywao wtpliwo, co do jej bezpieczestwa jednak bez przytaczania konkretnych przykadw. Wyniki sondau pokazuj silne zainteresowanie Polsk, zarwno miejscami historycznymi, jak i nowymi kierunkami. Elementem, ktry naley wzi pod uwag jest atwo, z ktr podrzujcy s w stanie sami zorganizowa podr do Polski. Czynnikiem wpywajcym na taki stan rzeczy jest dobry przepyw informacji, dostpno materiaw dotyczcych podrzy. Wzrosa liczba osb, ktre wybieraj duszy pobyt w Polsce ni tylko wyjazd weekendowy. Osoby te, s w szczeglnoci zainteresowane infrastruktur drogow

185

oraz atwoci w poruszaniu si wewntrz kraju, aby jak najlepiej wykorzysta czas spdzony w Polsce. Mierniki dziaa promocyjnych w latach 2011-2012 L.p 1. Podre studyjne Liczba przyjtych dziennikarzy Liczba przyjtych przedstawicieli zagranicznych touroperatorw Liczba VIP lub innych 2. Touroperatorzy Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy posiadaj w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wprowadzili do swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy wycofali ze swoich katalogw polsk ofert turystyczn Liczba touroperatorw z rynku dziaania POIT, ktrzy rozszerzyli w swoich katalogach polsk ofert turystyczn Liczba przedstawicieli zagranicznych/polskich touroperatorw uczestniczcych w warsztatach turystycznych Liczba adresw w bazie newslettera system SARE* inne ni SARE Liczba wej na strony internetowe POIT * Media spoecznociowe - liczba osb, ktre to lubi Facebook Twitter Blog 6. 7. inne Liczba uczestnikw seminariw i prezentacji na temat Polski 1200 1200 Rok 2011 39 9 Rok 2012 17 15

78 10 12 5 Z 12 0 P 8

85 11 3 1 Z 8 P 13

3.

4. 5.

878 280 40.227 879

1451 121.010 1560 23

Warto artykuw i audycji radiowych i telewizyjnych publikowanych/ emitowanych w 2012 roku, liczona wedug ceny reklamy w EURO na skutek organizacji podry studyjnych 612.750 482.000 na skutek wszystkich dziaa PR Orodka, w tym podry 1.102.65 770.444 studyjnych 0 *dane uzyskane od Departamentu Systemw Informacyjnych

186

rodki zaangaowane przez podmioty realizowane przez POIT, liczone w EURO Projekt 1 2011 Brana Regiony Placwki dyplomatyczne Inne Razem 600 72.915 162.54 9 47.600 283.66 4 2012 1.500 28.800 5.031,4 5 85.100 120.43 1,45 0,00 54.100

wspfinansujce dziaania

promocyjne

Projekt 2 2011 26.800 27.300 0,00 2012 30.480 22.450 0,00

Projekt 3 2011 2012

Razem 2011 27.400 100.215 162.549 2012 31.980 51.250 5.031,45

0,00 52.930

47.600 337.764

85.100 173.631, 45

Najaktywniejsi, na rynku dziaania POIT, przedstawiciele polskiej brany turystycznej dotyczy roku 2012 Lp. Nazwa podmiotu Anpa Travel, Holiday Travel, Ivotrans, Jan Pol, Mazurkas Travel, Kopalnia Soli Wieliczka (wsppracuj z nami stale), Ernesto Travel, Furnel Travel, Zamek Kliczkw, Zamek Malbork (wsppracuj sporadycznie) oraz Discovery Travel, Vengo (T.O. aktywni, ale nie biorcy udziau we wsplnych dziaaniach z POIT)

187

KREACJE FORM REKLAMOWYCH

188

189

190

 Pocztek gry, pionek gracza na

niebieskim polu zagadka

191

192

193

194