Wykad nr 1 z dnia 20 lutego 2013 roku Cz techniczna rda: Ustawa o postpowaniu w sprawach nieletnich + rozporzdzenia (najlepiej w postaci zbioru,

kompendium) Akty prawa midzynarodowego M. Korcyl-Wolska, Postpowanie w sprawach nieletnich Cz merytoryczna Rys historyczny Prawo rzymskie Dugi czas prawo nie okrelao stanu nieletnoci granicami wieku. Niedojrzao okrelano indywidualnie poprzez fizyczn zdoln do poczcia i urodzenia dziecka. A do Justyniana granic nieletnoci okrelano jedynie w odniesieniu do dziewczt 12 lat. W epoce pnego cesarstwa (VIw.) przyjto nastpujce granice wiekowe opisujce stopnie nieletnoci: infantes (dzieci) do 7 roku ycia (na bazie prawa kanonicznego, gdzie osoby poniej 7 roku ycia nie obowizuje ich adne unormowanie); nawet jeli dziecko dopucio si zbrodni, to nie ponosi ono odpowiedzialnoci za swj czyn impuberes (niedojrzali) dziewczta midzy 7-12 lat, chopcy midzy 7-14 lat (oznacze to charakter zoony zaleno od pci i wieku); ponosili odpowiedzialno pod warunkiem, jeeli ze wzgldu na swj rozwj mieli mono zrozumienia swojego czynu; niedojrzao stanowia podstaw zagodzenia kary ( zasada odpowiedzialnoci warunkowej kwestia zrozumienia swojego )(zasada przyjcia agodnego wymiaru kary) puberes (vigintiquinque anni minores) doroli niedojrzali ze wzgldu na wiek (poniej 25 roku ycia); mogli skorzysta z agodniejszej kary, ale w sensie odpowiedzialnoci byli traktowani jako osoby dojrzae Okres redniowiecza Zasady wypracowane w prawie rzymskim nie przyjy si (zostay jedynie przejte w krgach arabskich). W pocztkach redniowiecza na rnych obszarach stosowano rne kryteria: w Anglii przyjmowano za wiek rozeznania 12 lat zbir ustaw germaskich (tzw. Zwierciado Szwabskie) wprowadza dwie granice: do 7 lat brak odpowidzialnoci do lat 17 odpowiedzialnoc ograniczona we Francji w rozporzdzeniu krlewskim z 1268 roku postanowiono: dziecko poniej 10 roku ycia naleu uzna za niepodlegajce odpowiedzialnoci dzieci w wieku 10-14 lat podlegali karze chosty i grzywnie niedopuszczalne byo stosowanie w odniesieniu do tych dzieci innych okrytnych kar Pierwsze kodyfikacje 1. Constitutio Criminalis Carolina (1532) 1. zodziej poniej 12 roku ycia nie mg byc skazany na kar mierci, a jedynie na kary cielesne i kar wiecznej relegacji (art. 164) 2. w przypadku karania nieletnich zalecano zasignicie opinii "ekspertw" w celu doboru odpowiedniego rodka karnego (art. 197) 2. Dekret Franciszka I (1545) 1. znosi kary cielesne 2. nakazywa internowanie dzieci ebrzcych i wczgw w celu ich ksztacenia i wpajania zasad moralnych 3. Kodeks karny Marii Teresy (1758) 1. utrzyma podzia nieletnich na trzy kategorie: do 7 lat, 7-14 (warunkowa odpowiedzialno), 14-20 (quasiwarunkowa odpowiedzialno) recepcja modelu

rzymskiego z pewnymi zmianami 2. wyklucza kar tortur i kar mierci w stosunku do dzieci 3. przewidywa karchosty dla dzieci w wieku 7-14 4. Francuski Kodeks Karny (1791) 1. wprowadza odrbne postpowanie wobec nieletnich w wieku poniej 16 roku ycia, wprowadzajc odpowiedzialno warunkow: 1. nieletni dziaajcy bez rozeznania mogli by umieszczeni w zakadch poprawczych 2. nieletni dziaajcy z rozeznaniem, korzystali ze zagodzenia kary 2. niedopuszczalne byostosowanie wobec nich kary mierci 5. Kodeks Toskaski (1786) 1. wyklucza jakkolwiek kar wobec dzieci do lat 12 stosowane mog by tylko rodki wychowawcze 2. nieletni w wieku 12-18 lat mogli podlega karom, ale w wymiarze agodniejsztm Zasady odpowiedzialnoci nieletnivch w dawnym prawie polskim. byo ono prawem zwyczajowym utrwali si zwyczaj (ktry utrwali si w statucie Ormian z 1519r.) zgognie z ktrym wobec dzieci naley stosowa agodniejsze rodki karne, oznacza to: odstpienie od karania dzieci w wieku do 7 lat zagodzenie kary wobec nieletnich w wieku 7-14 lat Przykady: Wobec maoletniej prostytutki w poznaskiem zastosowano rodek wychowawczy w postaci oddania na sub. We Wrocawiu 14-letniego sprawc mordu rabunkowego dwch osb skazano na amanie koem. Kar zagodzona zosta city. Ka boom. Statuty Statut litewski (1588) mczyzna, ktry ukonczy 16 rok zycia jest traktowany jako poczytalny podobnie naley traktowa nieletniego poniej tego wieku, jeeli popenia recydyw przewidywanie moliwoci naoenia obowizku naprawienia szkody Kodeks Krlestwa Polskiego (1818) wrowadza granic wieku bezwzgldnej odpowiedzialnoci za zbrodni 15 lat jeeli polegaa ona na dziaaniu 18 lat jeeli polegaa ona na zaniechaniu w przypadku nieletniego w wieku 12-18, ktry dopuci si zbrodni, umieszczano go w domu poprawy w przypadku popenienia wystpku przez nieletniego powyej 10 roku ycia stosowano kar umieszczenia w domu poprawy na czas okrelony Wyiar odrbnego sdownicwa ksztatowa si w czasach pniejszych. Jest to dopiero przeom XIX i XX wieku. W Polsce jest to dopiero wynik dziaa jeszcze pniejszych z lat 70 ubiegego wieku.

Ustawa o postpowaniu w sprawach nieletnich preambua. W deniu do przeciwdziaania demoralizacji i przestpczoci nieletnich i stwarzania warunkw powrotu do normalnego ycia nieletnim, ktrzy popadli w konflikt z prawem bd z zasadami wspycia spoecznego, oraz w deniu do umacniania funkcji opiekuczo-wychowawczej i poczucia odpowiedzialnoci rodzin za wychowanie nieletnich na wiadomych swych obowizkw czonkw spoeczestwa stanowi si, co nastpuje... Okrela ona cele ustawodawcy, czyli denie do przeciwdziaania popeniania przestpstw wrd nieletnich. Cel wie si take ze skuteczn diagnoz problemw. Trzecim zadaniem jest take wspieranie funkcji wychowawczej rodziny. Wykad nr 2 z dnia 27 lutego 2013 roku Nieletni: Art. 1. 1. Przepisy ustawy stosuje si w zakresie: 1. zapobiegania i zwalczania demoralizacji w stosunku do osb, ktre nie ukoczyy lat 18 pojcie oglne (pozostae dwa to pojcia stosowane tylko w ramach tej ustawy) 2. postpowania w sprawach o czyny karalne w stosunku do osb, ktre dopuciy si takiego czynu po ukoczeniu lat 13, ale nie ukoczyy lat 17 3. wykonywania rodkw wychowawczych lub poprawczych w stosunku do osb, wzgldem ktrych rodki te zostay orzeczone, nie duej jednak ni do ukoczenia przez te osoby lat 21 Demoralizacja pojcie to zastpowane jest to obecnie pojciem niedostosowania spoecznego; demoralizacja obecnie jest uwaana za odniesienie pejoratywne . Pojcie to pojawia si jednak nawet w Konstytucji RP (ochrona przed demoralizacj). ustawodawca nie definiuje tego pojcia (jej pojcie moe by zawarte w innych naukach i dziedzinach ycia, np. encyklopedia) wystpuje ono jednak w rnch kontekstach: "zapobieganie i zwalczanie demoralizacji" art. 1 "przejawy demoralizacji" art. 2 - ustawodawca nie definiujc samego pojcia powinien mimo wszystko jednak ustanowi przejawy demoralizacji, aby na przyjad pomc sdziemu w okreleniu, czy ona wystpuje czy nie "stopie demoralizacji" art. 10 "uleg demoralizacji" art. 87

Ustawowe przejawy demoralizacji (art. 4): popenienie czynu zabronionego naruszenie zasad wspycia spoecznego inne systematyczne uchylanie si od obowizku szkolnego lub ksztacenia zawodowego uywanie (nie naduywanie) alkoholu lub innych rodkw w celu wprowadzenia si w stan odurzenia chodzi o uywanie alkoholu w sensie waciwym, a nie jako skadnika innego produktu, np. lekw uprawianie nierzdu wczgostwo udzia w grupach przestpczych Art. 4. 1. Kady, kto stwierdzi istnienie okolicznoci wiadczcych o demoralizacji nieletniego, w szczeglnoci naruszanie zasad wspycia spoecznego, popenienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie si od obowizku szkolnego lub ksztacenia zawodowego, uywanie alkoholu lub innych rodkw w celu wprowadzenia si w stan odurzenia, uprawianie nierzdu, wczgostwo, udzia w grupach przestpczych, ma spoeczny obowizek odpowiedniego przeciwdziaania temu, a przede wszystkim zawiadomienia o tym rodzicw lub opiekuna nieletniego, szkoy, sdu rodzinnego, Policji lub innego waciwego organu.

Przejaw demoralizacji Wagarowanie Picie alkoholu Palenie papierosw Odurzanie si Ucieczki z domu Wczgostwo Prostytucja Wandalizm Zakcanie porzdku publ Przemoc, kopoty wych Nieposuszestwo rodzicw

Chopcy 40 31 21 8 10 7 1 9 1 38 wobec 11

Dziewczta 4 4 6 1 2 1 1 1 4 1 6

Kontakt ze rodowiskiem 31 zdemoralizowanym Przynaleno przestpczych Prby samobjcze Samouszkodzenia Zncanie si nad zwierztami do grup 9 3 1 4 1

Zncanie si nad rodzin

Popenienie czynu karalnego 48 6 Zazwyczaj kilka przejaww wystpuje cznie w jednym przypadku! Badanie w kontekscie rodzestwa to przypadek jedynakw lub jednego rodzestwa wie si z wikszym prowdopodobiestwem wystpowania demoralizacji (odpowiednio 21 i 31%). Wikszo z tych badanych przypadkw wystpowao czciej w rodzinach penych ni niepenych (ok. 60%) Teorie wyjaniajce zjawisko demoralizacji i przestpczoci biologiczne maj znaczenie zasadniczo historyczne przykad woskiego karnisty, ktry mierzc rozmiar gowy wnioskowa o moliwoci bycia przestpc pewne czynniki fizjologiczne (np. choroby) mog powodowa zmiany w zachowaniu zastrzeenia: przestpczo osb z uszkodzeniem organicznym stanowi niewielki odsetek wikszoc aktw o charakterze przestpczym jest dokonywana przez osoby bez uszkodze organicznych psychologiczne teorie psychoanalityczne zachowanie przestpcze to wynik nierozwizania (niewaciwego rozwizania) nieuwiadomionych konflikktw lub ukrytych urazw przeciwdziaaniem jest uwiadomienie sobie konfliktu (np. ucieczki z domu dziewczt konflikt Elektry) jak przeoy to na odpowiedzialno za swoje zachowanie? teorie osobowoci powizanie midzy cechami osobowoci, a zachowanie przestpcze czy istnieje

takie powizanie? Pierwsze teorie osobowoci przypisyway takie cechy typologii Kretschmera (atletyczny, pykniczny, asteniczny, dysplastyczny) psychopatie nieprawidowa osobo a zachowania antyspoeczne psychopatia jako niezdolno lub braki w zakresie moralnego i spoecznego funkcjonowania jednostki psychopatia socjopatia osobowo antyspoeczna socjologiczne teoria anomii R. Mertona zachowanie aspoeczne nie jest czym patologicznym, stanowi rezultat konfliktw i napi w strukturze spoecznej anomia jako wynik konfliktowego realizowania celw (nie usakcjonowanymi rodkami) podejcie wieloczynnikowe spojrzenie caociowe na problem demoralizacji w przypadku indywidualnego nieletniego (w sensie psychologiczny, socjologicznym jednoczenie i prbujc znale waciwy klucz w rozwizaniu problemu)

Decyzja o przypadku istnienia zjawiska demoralizacji jest jednak w ostatecznym etapie pozostawiona dla dziaania sdu. Ustawodawca wskazuje tylko jego przejawy, na ktre naley zwrci uwag przy osdzaniu. Kluczowym rozwizaniem ustawy jest pozwolenie sdowi na ingerencj ju wtedy, gdy nieletni przejawia znamiona demoralizacji, a nie popeni jeszcze czynu karalnego (czyli finalnego jeli chodzi o demoralizacj) - analogia do diagnozy lekarskiej im wczeniej tym lepiej. Wykad nr 3 z dnia 6 marca 2013 roku Mediacja w sprawach nieletnich Podstawa prawna: art. 3A upn w kadym stadium postpowania sd rodzinny moe: z wasnej inicjatywy lub na wniosek skierowa spraw do postpowania mediacyjnego rozporzdzenie ministra sprawiedliwoci w sprawie postpowania mediacyjnego w prawach nieletnich z 18 maja 2001 roku szczegowe zasady i tryb przeprowadzenia mediacji, w szczeglnoci: warunki jakim powinny odpowiada instytucje i osoby uprawnione do przeprowadzenia postpowania mediacyjnego sposb rejestracji tych instytucji i osw zakres szkolenia mediatorw zakres i warunki udostpnienia mediatorom akt sprawy form i zakres sprawozdania z przebiegu postpowania Art. 3a. 1. W kadym stadium postpowania sd rodzinny moe, z inicjatywy lub za zgod pokrzywdzonego i nieletniego, skierowa spraw do instytucji lub osoby godnej zaufania w celu przeprowadzenia postpowania mediacyjnego. 2. Instytucja lub osoba godna zaufania sporzdza, po przeprowadzeniu postpowania mediacyjnego, sprawozdanie z jego przebiegu i wynikw, ktre sd rodzinny bierze pod uwag, orzekajc w sprawie nieletniego. 3. Minister Sprawiedliwoci okreli, w drodze rozporzdzenia, szczegowe zasady i tryb przeprowadzania mediacji, regulujc zwaszcza warunki, jakim powinny odpowiada instytucje i osoby uprawnione do jej przeprowadzania, sposb rejestracji tych instytucji i osb oraz szkolenia mediatorw, zakres i warunki udostpniania im akt sprawy, form i zakres sprawozdania z przebiegu i wynikw postpowania mediacyjnego, majc na wzgldzie wychowawcz rol postpowania mediacyjnego, interes pokrzywdzonego, dobrowolno i poufno mediacji oraz fachowo i bezstronno mediatora.

Cele mediacji in genere 1. w wymiarze personalnym s realizowane przez trzy gwne procesy, ktre powinny zachodzi w trakcie postpowania mediacyjnego: 1) proces samopoznania 2) proces samodoskonalenia 3) proces wewntrznego wzrostu moralnego 2. w wymiarze interpersonalnym 1) odbudowanie i utrzymanie niezakconej komunikacji oraz pozytywnych relacji midzy stronami 2) rozwizanie sporu (poprzez osignicie wzajemnie akceptowalnego i moliwego do zrealizowania porozumienia) 3) zlikwidowanie (wyciszenie) przyczyn konfliktu midzy stronami 4) budowanie podstaw do efektywnej wsppracy stron w przyszoci 3. w wymiarze spoecznym 1) odcienie (podniesienie sprawnoci) sdowego wymiaru sprawiedliwoci 2) wczenie jednostek oraz w szerszej perspektywnie spoeczestwa obywatelskiego w proces wymiaru sprawiedliwoci 3) rozszerzenie dostpu i obnienie kosztw procesu 4) ochrona porzdku spoecznego praz stabilizacja stosunkw spoecznych poprzez rozwizywanie konfliktw Cele mediacji na podstawie UNP 1. doprowadzenie do zadouczynqienia pokrzywdzonemu materialnym lub szkd moralnych 2. wychowawcze oddziaywanie na nieletniego 3. zaegnanie konfliktu midzy pokrzywdzonym i nieletnim przez nieletniego strat

Podmioty uprawnione do prowadzenia mediacji Instytucja wpisana do wykazu podmiotw uprawnionych do prowadzenia mediacji, ktra zgodnie ze swoim statutem zostaa powoana do wykonywania zada w zakresie mediacji, resocjalizacji, poradnictwa wychowawczego i pomocy psycholigicznej, diagnozy psychologicznej, profilaktyki, przestpczoci, ochrony wolnoci i praw czowieka rodzinny orodek diagnostyczno-konsultacyjny osoba godna zaufania Mediator (rozporzdzenie MS) ukoczya lat 26 (najprawdopodobniej chodzi o osob, ktra ukoczya studia/ma jakie yciowe dowiadczenie) korzysta z peni praw cywilnych i publicznych biegle wada jzykiem polskim w mowie i pimie posiada wyksztacenie z zakresu psychologii, pedagogiki, socjologii, resocjalizacji lub prawa oraz ma dowiadczenie w zakresie wychowania lub resocjalizacji modziey posiada umiejtnoc rozwizywania konfliktw oraz nawizywania kontaktw midzyludzkich daje rkojmie naleytego wykonywania obowizkw odbya szkolenie dla mediatorw

Mediator wyczenia in genere (osoby, ktre z okrelonych powodw nie mog wykonywa tej funkcji): czynny zawodowo sdzia, prokurator, asesor, aplikant sdowy, inna osoba zatrudniona w sdzie,

prokuraturze, policji adwokat, aplikant adwokacki, radca prawny, aplikant radcowski, notariusz, asesor, aplikant notarialny komornik, aplikant komorniczy, pracownik kancelarii notarialnej funkcjonariusz i pracownik suby wiziennej pracownik placwki opiekuczo-wychowawczej, zakadu poprawczego pracownik instytucji lub czonek organizacji zajmujcych si wiadczeniem pomocy dla ofiar przestpstw awnik sdowy w czasie trwania kadencji oraz spoeczny kurator sdowy

Jeli osoby te nie wykonuj w sposb czynny okrelonego zawodu, to nie ma miejsca wskazana przeszkoda. Mediator wyczenia ad casum: w danej, konkretnej w sprawie nieletniego: w danej sprawie bya wiadkiem wydaa jakkolwiek opini (bya ekspertem w ramach danej sprawy) sporzdzaa wywiad rodowiskowy lub przeprowadzaa terapi generalnie, w danej konkretnej sprawie: co do ktrej zachodzi okoliczno mogca wywoa uzasadnion wtpliwoc co do jej bezstronnoci Uczestnicy postpowania: nieletni pokrzywdzony rodzice lub opiekun nieletniego oraz pokrzywdzonego (jeeli s oni nieletni) Zasady postpowania: 1. postpowanie miediacyjne przeprowadza si za zgod uczestnikw. Moe by ona cofnita w kadym stopniu postpowania zadaniem mediatora jest uzyskanie tej zgody 2. postepowanie mediacyjne prowadzi si w sposb poufny, uniemoliwiajcy osobom postronnym dostp do informacji uzyskanych w jego toku. Odstapienie od tej zasady jest moliwe wycznie za zgod wszystkich uczestnikw postpowania 3. postpowania mediacyjnego nie przeprowadza si w lokalu zajmowanym przez uczestnikw lub ich rodziny ani w budynku sdu (czyli istniej pewnego rodzaju wyczenia) 4. w postanowieniu o skierowaniu sprawy do mediacji sd okrela termin, w ktrym powinien otrzyma sprawozdanie (nie duszy ni 6 tygodni + 14 dni jeli istniej due szanse na zawarcie ugody)

Przygotowanie i przebieg postpowania mediacyjnego Etap przygotowawczy 1. mediator zapoznaje si z informacjami zawartymi w aktach sprawy 2. nawizuje kontakt z uczestnikami i odbiera od nich zgod na udzia w postepowaniu Mediacja waciwa 3. przeprowadza z uczestnikami spotkania indywidualne, informujc o zasadach i istocie postepowania oraz roli i uprawnieniach uczestnikw

4. tzw. spotkania mediacyjne mediator przeprowadza spotkania mediacyjne z udziaem wszystkich czonkw (jeli jest to niemoliwe, mediator moe prowadzi postepowanie w sposb poredni, przekazujc kademu z uczestnikw informacje, propozycje i zajmowane stanowisko stron o ile dobro nieletniego nie stoi temu na przeszkodzie) 5. mediator pomaga w sformuowaniu treci ugody i sprawdza wykonanie wynikajcych z niej zobowiza 6. sporzdza sprawozdanie dla sdu z przebiegu i wynikw przeprowadzonego postpowania Tre sprawozdania akt formalny o charakterze jedynie informacyjnym sygnatura sprawy i dane dotyczce mediatora dane uczestnikw postpowania informacje o liczbie, terminach i miejscach spotka informacje o wynikach postpowania (w przypadku zawarcia ugody zacza si jej tre) sprawozdanie nie moe ujawnia przebiegu spotka, ocen zachowania jego uczestnikw oraz treci ich owiadcze data i podpis

Standardy szkolenia mediatorw (zakres tematyczny szkole) prawne i organizacyjne aspekty funkcjonowania procedur mediacyjnych zasady prowadzenia postpowania, prawa i obowizki mediatora, zagadnienia etyki zawodowej, zasady wsppracy z organami wymiaru sprawiedliwoci) psychologiczne mechanizmy powstania, eskalacji i rozwizywania konfliktw wiedza i dowiadczenie mediatora w tym zakresie jest jedn z najwaniejszych cech wpywajcych na skuteczno mediacji zagadnienia z psychologii spoecznej, specyfika i rodzaje konfliktw, modele mediacji trening umiejtnoci mediacyjnych praktyka, szkolenia, warsztaty Wykad nr 4 z dnia 13 marca 2013 roku Postpowanie w sprawach nieletnich ART. 3 Podstawowe dyrektywy: dobro nieletniego denie do osignicia korzystnych zmian w osobowoci i zachowaniu nieletniego, ktre umoliwiyby: prawidowy rozwj waciwe funkjonowanie w yciu indywidualnym i spoecznym denie do prawodowego speniania przez rodzicw lub opiekuna ich obowizkw wzgldem nieletniego uwzgldnienie interesu spoecznego Kryterium oceny: Uwzgldniajc cele zawarte w preambule oraz normy zawarte w przepisach KRO, mona je okreli jako: stan tworzcy dla nieletniego optymalne (w danej sytuacji) moliwoci rozwoju i zaspokojenia potrzeb psychicznych i fizycznych oraz rozwijania uzdolnie i nabywania umiejtnoci zgodnie z wymaganiami zasad wspycia spoecznego i zasadami moralnoci. Dobro nieletniego jest zasad procesow, ale materialno-prawn, ma jednak wpyw na przebieg postpowania.

zasada indywidualizacji (dalej art. 3)

W postpowaniu z nieletnimi bierze si pod uwag: 1. osobowo nieletniego termin ten nie ma znaczenia typowo psychicznego, raczej potoczny 1. wiek, stan zdrowia 2. stopie rozwoju 3. cechy charaktueru 2. zachowanie si, przyczyny i stopie demoralizacji 3. charakter rodkowiska 4. warunki wychowania Podstawowe zasady postpowania odformalizowanie postpowania i podporzdkowanie go zasadniczo procedurze cywilnej (art. 20)

Art. 20. W sprawach nieletnich stosuje si odpowiednio przepisy Kodeksu postpowania cywilnego trybu nieprocesowego, a w zakresie zbierania, utrwalania i przeprowadzania dowodw przez Policj, powoywania i dziaania obrocy oraz w postpowaniu poprawczym przepisy Kodeksu postpowania karnego, ze zmianami przewidzianymi w ustawie. ustanowienie wycznej waciwoci sdu i sdziego rodzinnego we wszystkich stadiach postpowania (art. 15)

Art. 15. Sprawy nieletnich nale do waciwoci sdu rodzinnego, chyba e przepis szczeglny stanowi inaczej. powierzenie postpowania wyjaniajcego prowadzenia (art. 34 par. 2) sdziemu rodzinnemu do osobistego

Art. 34. 1. O wszczciu postpowania wyjaniajcego wydaje si postanowienie. W postanowieniu okrela si osob, ktrej postpowanie dotyczy, oraz przedmiot tego postpowania. 2. Postpowanie wyjaniajce prowadzi sdzia rodzinny. Waciwo rzeczowa uprawnienie i obowizek sdu do przeprowadzenia postpowania i rozstrzygnicia sprawy w I instancji ze wzgldu na przedmiot postpowania 1. Zgodnie z art. 15 sprawy nieletnich nale do waciwoci sdu rodzinnego 2. Zasada wycznej waciwoci sdw rodzinnych w sprawach nieletnich pozostaje w zgodnoci z aktami prawa midzynarodowego (np. art. 40 konwencji o prawach dziecka) Wyczenia: art. 16 par. 2 jeeli czyn karalny popeniony przez nieletniego pozostaje w cisym zwizku z czynem osoby penoletniej, prokurator moe jeeli czne rozpatrywanie sprawy jest konieczne przzekaza spraw sdowi waciwemu na podstawie przepisw kpk art. 42 par. 4 sdzia rodzinny po przeprowadzeniu postpowania wyjaniajcego moe zrezygnowa ze skierowania sprawy nieletniego do nastpnego etau postpowania art. 18 przyznaje kompetencje do orzekania w sprawie nieletniego sdowi zwyemu, ktrego waciwo jest ustalana na podstawie kpk, jeeli: zachodz podstawy do orzeczenia wobec nieletniego kary przeciwko nieletniemu, ktry dopuci si czynu karalnego wszczto postpowanie po ukoczeniu przez niego 18 lat

Waciwo miejscowa Art. 17. 1. Waciwo miejscow sdu rodzinnego ustala si wedug miejsca zamieszkania nieletniego, a w razie trudnoci w ustaleniu miejsca zamieszkania wedug miejsca pobytu nieletniego. 2. Z wanych wzgldw, zwaszcza jeeli przyczynioby si to do uproszczenia lub przyspieszenia postpowania, sd waciwy wedug miejsca zamieszkania nieletniego moe przekaza spraw sdowi rodzinnemu, w ktrego okrgu nieletni przebywa. 3. W wypadku niecierpicym zwoki sd rodzinny moe wyda postanowienie w sprawie nieletniego, ktry nie podlega jego waciwoci miejscowej, po czym przekazuje spraw sdowi miejscowo waciwemu, zawiadamiajc go o dokonanych czynnociach; przekazanie sprawy jest wice. Kryterium jej ustalenia jest miejsce zamieszkania nieletniego (w razie trudnoci w ustaleniu miejsce pobytu nieletniego. W praktyce: ustalana jest w chwili wydawania postanowienia o wszczciu postpowania in personam (postpowanie na podstawie art. 34) do czasu wydania postanowienia z art. 34, sdzia rodzinny moe jedynie ustali swoj waciwo rzeczow, po stwierdzeniu, e zachdzi podejrzenie istnienia okolicznoci z art. 2 sd moe uzna si za niewaciwego miejscowo dopiero po ustaleniu miejsca zamieszkania nieletniego. Moe to nastpi przed wszczciem postpowania z art. 34 Postpowanie na podstawie kpk modyfikacja upn Jeeli postpowanie wszczto przed ukoczeniem przez nieletniego 18 lat: postpowanie przyg[otowawcze prowadzi sdzia rodzinny nieletni musi mie obroc rodzice lub opiekuj maj prawa strony w toku postpowania stosuje si odpowiednio przepisy o: przeprowadzeniu wywiadu rodzinnego (art. 24UPN) umieszczeniu nieletniego w schronisku (art. 27UPN) wydaniu opinii o nieletnim (art. 25UPN) kosztach postpowaniaa (art. 32UPN) przesuchaniu i zatrzymaniu nieletniego (art. 39 i 40UPN) tymczasowe aresztowanie moe zosta zastosowane tylko, gdy umieszczenie w schronisku dla nieletnich byoby niewystarczajce odpowiednio stosuje si przepisy o rodkach odwoawczych Postpowanie w sprawie wysuchania nieletniego Art. 19. Przy wysuchaniu nieletniego naley dy do zapewnienia mu penej swobody wypowiadania si. Wysuchanie nieletniego powinno odbywa si w warunkach zblionych do naturalnych, w miar potrzeby w miejscu zamieszkania nieletniego , przy czym unika naley wielokrotnego wysuchiwania nieletniego co do tych samych okolicznoci lub okolicznoci ustalonych ju innymi dowodami i niebudzcych wtpliwoci. Wywiad rodowiskowy Art. 24. 1. W celu ustalenia danych dotyczcych nieletniego i jego rodowiska, a w szczeglnoci dotyczcych zachowania si i warunkw wychowawczych nieletniego, sytuacji bytowej rodziny, przebiegu nauki nieletniego i sposobu spdzania czasu wolnego, jego kontaktw rodowiskowych, stosunku do niego rodzicw lub opiekunw, podejmowanych oddziaywa wychowawczych, stanu zdrowia i znanych w rodowisku uzalenie nieletniego, sdzia rodzinny zleca przeprowadzenie wywiadu rodowiskowego kuratorowi sdowemu .

 2. W wyjtkowych przypadkach przeprowadzenie wywiadu rodowiskowego moe by zlecone: 1) przedstawicielom organizacji spoecznych , do ktrych zada statutowych naley oddziaywanie wychowawcze na nieletnich lub wspomaganie procesu ich resocjalizacji, oraz osobom godnym zaufania jeeli powierzono im nadzr nad nieletnim; 2) jednostkom Policji, waciwym ze wzgldu na miejsce zamieszkania lub pobytu nieletniego jeeli zachodzi potrzeba uzyskania informacji niewymagajcych zastosowania wiedzy psychologicznej i pedagogicznej; 3) pracownikom pedagogicznym rodzinnych orodkw diagnostycznokonsultacyjnych jeeli zachodzi potrzeba wydania opinii o nieletnim; 4) pracownikom pedagogicznym schronisk dla nieletnich lub zakadw poprawczych jeeli zachodzi potrzeba wydania opinii o nieletnim lub w celu sprawdzenia zachowania nieletniego oraz warunkw wychowawczych i bytowych, w jakich nieletni przebywa poza zakadem poprawczym. Wywiad rodowiskowy rozporzdzenie MS z 16 sierpnia 2001 roku wywiad rodowiskowy przeprowadza si w porze dziennej (7-21) wywiad rodowiskowy przeprowadza si w miejscu zamieszkania lub pobytu nieletniego, jego rodzicw lub opiekunw wywiad rodowiskowy moe by take przeprowadzony w szkole lub miejscu pracy nieletniego osoba przeprowadzaj wywiad rodowiskowy ma obowizek przedstawi si, poinformowa o insytucji, ktra go kieruje oraz celu wywiadu 1. W toku wywiadu rodowiskowego ustala si okolicznoci objte zarzdzeniem o jego przeprowadzeniu, a w szczeglnoci: 1. podstawowe informacje o nieletnim imi, nazwisko, itp. 2. dodatkowe informacje o nieletnim zachowanie si, stan zdrowia, warunki, przebieg nauki szkolnej, sposb spdzania czasu wolnego, kontakty z rwienikami, itp. 3. informacje o czonkach rodziny 2. w toku wywiadu rodowiskowego naley zasign informacji o sytuacji materialnej i warunkach bytowych 3. w szczeglnych wypadkach uzasadnione jest zasignicie informacji o przejawach patologii spoecznej w rodowisku nieletniego Opinie RODK Art. 25. 1. W razie potrzeby uzyskania kompleksowej diagnozy osobowoci nieletniego, wymagajcej wiedzy pedagogicznej, psychologicznej lub medycznej, oraz okrelenia waciwych kierunkw oddziaywania na nieletniego, sd rodzinny zwraca si o wydanie opinii do rodzinnego orodka diagnostycznokonsultacyjnego. Sd moe zwrci si o wydanie opinii take do innej specjalistycznej placwki lub biegego albo biegych spoza rodzinnego orodka diagnostyczno-konsultacyjnego. 2. Przed wydaniem orzeczenia o umieszczeniu nieletniego w modzieowym orodku wychowawczym, podmiocie leczniczym niebdcym przedsibiorc, domu pomocy spoecznej albo zakadzie poprawczym sd zwraca si o wydanie opinii, o ktrej mowa w 1. 3. Przy przeprowadzeniu dowodu z opinii, o ktrej mowa w 1, sd stosuje odpowiednio przepisy art. 279, art. 284, art. 285 1 i 3, art. 286 i art. 290 Kodeksu postpowania cywilnego. 4. Jeeli sd dysponuje opini o nieletnim, sporzdzon w innej sprawie w okresie 6 miesicy poprzedzajcych wszczcie postpowania wyjaniajcego, moe wykorzysta j w prowadzonym postpowaniu. W takim wypadku sd nie zwraca si o wydanie opinii, o ktrej mowa w 2.

Wykad nr 5 z dnia 20 marca 2013 roku Czynnoci Policji przd formalnym wszczciem postpowania Policja (Ustawa o Policji) umundurowana i uzbrojona formacja suca spoeczestwu i przeznaczona do ochrony bezpieczestwa ludzi oraz do utrzymywania bezpieczestwa i porzdku publicznego. Podstawowe zadania: 1. ochrona ycia i zdrowia oraz mienia przed bezprawnymi zamachami naruszajcymi te dobra 2. ochrona bezpieczestwa i porzdku publicznego 3. inicjowanie i organizowanie dziaa majcych na celu zapobieganie popenianiu przestpst i wykrocze oraz zjawiskom kryminogennym i wspdziaanie w tym zakresie z orgnami pastwowymi, samorzdowymi i organizacjami spoecznymi 4. wykrywanie przestpstw i wykrocze oraz ciganie ich sprawcw 5. gromadzenie, przetwarzanie i przekazywanie informacji kryminalnych Zakres czynnoci i podstawa prawna (upn) Art. 4. 2. Kady, dowiedziawszy si o popenieniu czynu karalnego przez nieletniego, ma spoeczny obowizek zawiadomi o tym sd rodzinny lub Policj. 3. Instytucje pastwowe i organizacje spoeczne, ktre w zwizku ze sw dziaalnoci dowiedziay si o popenieniu przez nieletniego czynu karalnego ciganego z urzdu, s obowizane niezwocznie zawiadomi o tym sd rodzinny lub Policj oraz przedsiwzi czynnoci niecierpice zwoki, aby nie dopuci do zatarcia ladw i dowodw popenienia czynu. Art. 37. 1. Policja lub dziaajcy na podstawie szczeglnego upowanienia ustawy organ administracji pastwowej zbiera i utrwala dowody czynw karalnych w wypadkach niecierpicych zwoki, a w razie potrzeby dokonuje ujcia nieletniego. 2. Sdzia rodzinny moe zleci dokonanie okrelonych czynnoci kuratorowi lub Policji, a w wyjtkowych wypadkach moe zleci Policji dokonanie czynnoci w okrelonym zakresie. 3. Po dokonaniu czynnoci okrelonych w 1 spraw przekazuje si niezwocznie sdziemu rodzinnemu. Art. 39. Przesuchanie nieletniego moe by dokonane przez Policj, a w wyjtkowych wypadkach, gdy jest to konieczne ze wzgldu na dobro sprawy przez organ wymieniony w art. 37 1; przesuchanie nieletniego odbywa si w obecnoci rodzicw lub opiekuna albo obrocy, a jeeli zapewnienie ich obecnoci byoby w danym wypadku niemoliwe, naley wezwa nauczyciela, przedstawiciela powiatowego centrum pomocy rodzinie lub przedstawiciela organizacji spoecznej, do ktrej zada statutowych naley oddziaywanie wychowawcze na nieletnich lub wspomaganie procesu ich resocjalizacji. Art. 40. 1. Jeeli jest to konieczne ze wzgldu na okolicznoci sprawy, Policja moe zatrzyma, a nastpnie umieci w policyjnej izbie dziecka nieletniego, co do ktrego istnieje uzasadnione podejrzenie, e popeni czyn karalny, a zachodzi uzasadniona obawa ukrycia si nieletniego lub zatarcia ladw tego czynu, albo gdy nie mona ustali tosamoci nieletniego. Czynnoci wstpne 1. przyjcie zawiadomienia o zaistnieniu okolicznoci z at. 4 upn 2. sporzdzenie protokou z faktu zawiadomienia (art. 143 kpk) 3. przeprowadzenie czynnoci sprawdzajcych (np. przesuchanie osoby skadajcej zawiadomienie)

Czynnoci w wypadkach nie cierpicych zwoki 1. Na podstawie art. 37 upn, Policja w wypadkach nie cierpicych zwoki: (1) zbiera i utrwala dowody z czynw karalnych (np. przeszukanie, ogldziny, uycie alkomatu, wywiad rodowiskowy) (2) w razie potrzeby dokonuje ujcia nieletniego (3) na podstawie art. 39 upn, Policja moe przesucha nieletniego Przesuchanie nieletniego postawa prawna art. 39 upn przesuchanie przez Policj moe by dokonane w wyjtkowych wypadkach, gdy jest to konieczne ze wzgldu na dobro sprawy oznacza to, e ustawodawca wymaga: obecnoci okrelonych podmiotw w pierwszej kolejnoci rodzicw nieletniego, opiekuna lub obrocy w dalszej kolejnoci gdy obecno wczeniejszych osb jest niemoliwa obecnoci nauczyciela, przedstawiciela powiatowego centrum pomocy rodzinie lub przedstawiciela organizacji spoecznej, do ktrych zada statutowych naley oddziaywanie wychowawcze na nieletnich lub wspomaganie procesu resocjalizacji

Zasady i przebieg przesuchania Zasada oglna: zgodnie z art. 20 upn, w sprawach nieletnich w zakresie zbierania, utrwalania i przeprowadzenia dowodw przez Policj stosuje si przepisy kpk 1. obowizkiem przesuchujcego jest poinformowanie nieletniego o treci formuowanego wobec niego zarzutu 2. szczeglnie wane jest pouczenie nieletniego podejrzanego o popeenienie czynu karalnego o jego prawach i obowizkach wynikajcych z art. 74 par. 1 i 2 kpk oraz o prawie do skadania wyjanie, prawie do odmowy odpowiedzi na poszczeglne pytania i prawie do odmowy wyjanie 3. poinformowanie nieletniego o moliwoci skadania wyjanie na pimie 4. przesuchanie winno przebiega w sposb umoliwiajcy nieletniemu swobodne wypowiedzenie si (w granoicach okrelonych czynnoci); pytania zmierzajce do uzupenienie lub wyjanienie w dalsze kolejnoci 5. zakazuje si zadawania pyta sugerujcych Przebieg przesuchania w praktyce (na rok 1998) nieletni by zawsze przesluchiwany przez funkcjonariusza Policji w siedzibie jednostki Policji, nigdy w miejscu zamieszkania ani w warunkach "zblionych do normalnych" nigdy przed przesuchaniem nieletni nie by pouczany o prawach i obowizkach, a zwasza o uprawnieniu z art. 175 par 2 przed przystpieniem do przesuchania Policja nie informowaa nieletniego o tym, co mu si zarzuca, a nawet w jakim charakterze jest przesuchiwany w wielu wypadkach z akt wynika, e nieletni by przesuchiwany w siedzibie Policji co najmniej dwukrotnie, w tym samym dniu co do tych samych okolicznoci w wielu wypadkach nieletni by zatrzymywany przez funkcjonariuszy na terenie szkoy lub przed wejciem do szkoy i przewoony do jednostki Policji celem przesuchania rodzicw Policja zawiadamiaa o koniecznoci odbioru zatrzymanego nieletniego z jednostki Policji

Zatrzymanie nieletniego i umieszczenie w policyjnej izbie dziecka

Podstawa prawna: art. 40 upn Przesanki: zachodzi uzasadnione podejrzenie, e nieletni popeni czyn karalny (przesanka oglna) zachodzi uzasadniona obowa ukrycia si nieletniego lub zatarcia ladw czynu zabronionego nie mona ustali tosamoci nieletniego Zobowizania Policji w zwizki z art. 40 upn natychmiast poinformowa nieletniego o przyczynach zatrzymania natychmiast poinformowa nieletniego o prawie do zoenia zaalenia na czynno Policji natychmiast poinformowa nieletniego o innych przysugujcych mu prawach niezwoczne zawiadomienie rodzicw nieletniego o jego zatrzymaniu niezwoczne zawiadomienie waciwego sdu rodzinnego o zatrzymaniu nieletniego sporzdzi protokw z zatrzymania nieletniego natychmiast zwolni nieletniego, jeeli: ustanie przyczyna zatrzymania poleci to sd rodzinny w cigu 72 godzin od zatrzymania, jeeli nie ogoszono nieletniemu postanowenia o umieszczeniu w schornisku dla nieletnich lub innym tymczasowym orodku Zasady pobytu nieletniego w p.i.d Nieletniego przyjmuje si do policyjnej izby dziecka na podstawie protokou zatrzymania izba organizuje dla nieletniego zajcia wychowawczo-opiekucze, kulturalno-owiatowe, sportowo-rekreacyjne, itp. Nieletni otrzymuje: caodobowe wyywienie i napoje wedug norm i zasad rodki higieny osobistej czysta bielizna pocielowa, ubir, itp. Prawa nieletniego w p.i.d odwiedziny obrocy poszanowanie godnoci osobistej ochrony przed przemoc i przejawami okruciestwa otrzymywania paczek ywnociowych odwiedzini opiekuna za zgod sdu dostp do literatury, rodkw audiowizualnych, codzienna prasa, sprztu sportowego, opieku lekarskiej, itp.

Wykad nr 7 z dnia 3 kwietnia 2013 roku Postpowanie rozpoznawcze Zgodnie z art. 42 UPN postpowanie wyjaniajce koczy si wydaniem postanowienia: o umorzeniu postpowania na podstawie 21UPN o rozpoznaniu sprawy w: postpowaniu opiekuczo-wychowawczym postpowaniu poprawczym o przekazaniu sprawy prokuratorowi o przekazaniu sprawy nieletniego szkole

Tre postanowienia: dane dotyczce tosamoci nieletniego oraz jego demoralizacji w sprawach o czyn karalny powinno ono zawiera: dokadne okrelenie zarzucanego czynu wskazanie podstawy prawnej informacja o stosowanych rodkach wychowawczych lub poprawczych wykaz dowodw do przeprowadzenia lub ujawnienia na rozprawie Rodzaje postpowania i kryteria jego wyboru 1. Postpowanie opiekuczo-wychowawcze jeeli sdzia uzna na podstawie danych materiaw, e ze wzgldu na okolicznoci i charakter spary oraz osobowo nieletniego, celowe jest zastosowanie rodkw wychowawczych lub leczniczych (42 par 2 UPN) 2. postpowanie poprawcze jeeli sdzia rodzinny uzna, e zachodz warunki (czyn nieletniego, dobro nieletniego, warunki rodowiskowe nieletniego, stopie demoralizacji) do umieszczenia nieletniego w zakadzie poprawczym O wydaniu postanowienia o rozpoczciu sprawy nieletniego w jednym z ww. Postpowa decyduje nie przedmiot postpowania wyjasniajcego (ustalenia w zakresie okoliczonoci wiadczcych o demoralizacji i rodzaju czynu karalnego), ale uznanie sdziego co do celowoci zastosowania okrelonych rodkw przeciwdziaania demoralizacji. Postpowanie opiekuczo-wychowawcze podsporzdkowane jest przepisom KPC trybu nieprocesowego 20UPN prowadzi je sd rodzinny (zgodnie z art. 509KPC) stanowi ono kontynuacj postpowania wyjaniajcego i jego celem jest: konkretyzacja ustale dokonanych w postepowaniu wyjaniajcym kontrola prawidowoci dokonanych ustale Przebieg postpowania: regu jest, e rozpoznanie sprawy dokonuje si na posiedzeniu z wyczeniem jawnoci (chyba, e uzasadnia jest wzgldem wychowawczym) nieletni jest stron postpowania jednak sd (zgodnie z art 573KPC) moe ograniczy lub wyczy osobisty udzia maoletniego w spotpowaniu, jeeli wymagaj tego wzgldy wychowawcze postpowanie koczy si wydaniem postanowienia o: umorzeni postpowania rozpoznaniu sprawy w trybie postpowania poprawczego (w trakcie sd moe zmieni tryb postpowania, jeeli wskazuj no to okolicznoci) przekazaniu sprawy prokuratorowi zastosowaniu rodka wychowawczego lub leczniczego Postpowanie poprawcze Zasada oglna: podporzdkowane jest przepisom postpowania KPK z uwzgldnieniem tych zmian wprowadzonych przez UPN. Postpowanie o rozpoznaniu sprawy w trybie poprawczym zastpuje akt oskarenia (wyjtek od zasady skargowoci)

Wyczenia przewidziane w UPN: ratio legis prepisu art. 48 upn wyeliminowanie z postpowania poprawczego tych przepisw kpk, ktre utrudniaj lub uniemoliwiaj realizacj zasadniczych celw ustawy, w szczeglnoci:

usunicie z postpowania wtkw ubocznych: przepisy o powdtwie cywilnym przepisy o oskarycielu posikowym wykluczenie przepisw kpk dotyczcych uproszczenia lub przyspieszenia postpowania: o postpowaniu uproszczonym o warunkowym umorzeniu postpowania art. 335 kpk (skazanie oskaronego bez rozprawy) art. 387 kpk (rozpoznanie sprawy bez przeprowadzenia postpowania dowodowego) usunicie przepisw kpk ograniczajcych prawo do obrony

Przebieg postpowania: stronami postpowania s: nieletni, rodzice i opiekunowie, prokurator. Pokrzywdzony nie jest stron postpowania w toku postpowania poprawczego obrona jest obligatoryjna w przypadku braku obrocy, prezes sdy wyznacza obroc z urzdu sprawa nieletniego rozpatrywana jest na rozprawie sd orzeka w skadzie jednego sdziego i dwch awnikw nieletni i jego obroca maj obowizek uczestniczenia w rozprawie (obecno rodzicw lub opiekuna nie jest obligatoryjna) udzia prokuratora jest obowizkowy w sprawach o wskazane w ustawie czyny karalne Struktura rozprawy Wyrnia si cztery etapy procesowe: rozpoczcie przewd sdowy gosy stron wyrokowanie Ustawodawca w toku prowadzonej rozprawy na podstawie UPN odstpuje od kilku zasad procesowych: nie wystpuje oskaryciel (jak w kpk) nie ma aktu oskarenia (postanowienie o rozpoznaniu sprawy) regu jest prowadzenie rozprawy z wyczeniem jawnoci ograniczenie nieleteniego na rozprawie ograniczone jest do wysuchania nieletniego przed sdem (ograniczenie zasady kontradyktaryjnoci procesu) Zakoczenie postpowania: w drodze wydania postanowienia lub w drodze wydania wyroku 1. wydanie postanowienia 1. o zastosowaniu rodkw wychowawczych, jeeli sad stwierdzi, e wystarczajce jest zastosowanie tych rodkw 2. o umieszczeniu nieletniego w zaadzie pomocy spoecznej lub szpitalu psychiatrycznym 2. wydanie wyroku 1. w sprawie umieszczenia nieletniego w zakadzie poprawczym 3. W doktrynie dyskutuje si czy w przypadku stwierdzenia niewinnoci maoletniego naley stosowa uniewinnie lub umorzenie. Obecnie jest umorzenie. Doktryna postuluje rozstrzygnicie w tej kwestii w drodze nowelizacji unp.

Postpowanie odwoacze rodki odwoawcze rozpoznaje sd okrgowy podmiotami uprawnionymi do wystpienia ze stosownym wnioskiem s strony postpowania postepowanie toczy si na podstawie przepisw KPK, gdy wobec nieletniego zastosowano rodek poprawczy. W innych przypadkach postpowanie toczy si na podstawie przepis KPC rodkami odwoawczmi s: apelacja i zaalenie Apelacja: przysuguje stronom od: wyroku orzekajcego umieszczenie nieletniego w zakadzie poprawczym wyroku orzekajcego kar wobec nieletniego w sytuacji okreslonej w art. 13UPN postanowienia orzekajcego zastosowanie rodka wychowawczego postanowienia orzekajcego zastosowanie rodkw leczniczo-wychowawczych Zaalenie mozna wnosi na: postanowienie sdziego rodzinnego o wszczciu postanowienia wydanego na podstawie 21UPN postanowienie o niewszczynaniu postpowania wydanego na podstawie 21UPN postanowienie o umorzeniu postpowania w kadym jego stadium czynnoci dokonywane w postepowaniu wyjasniajcym, jeeli te czynnoci naruszyy prawa stron i innych uczestnikw postpowania wszystkie inne postanowienia wskazane w przepisach upn Granice rodka odwoawczego: zgodnie z art. 60 UPN, rodki odwoawcze wniesione przez nieletniego, jego rodzicw lub opiekunw uwaa si za zwrcone przeciwko caoci orzeczenia (chyba, e dotycza kosztw postepowania). Kontroli podlegaj wtedy wszystkie zawarte w orzeczeniu rozstrzygnicia. Zgodnie z art. 61UPN, od orzecze wydanych w sprawach o popenienie czynu karalnego, stronom przysuguje rwnie odwolanie co do faktu popenienia czynu i jego kwalifikacji prawnej. Ustawodawca dopuci zatem moliwo zakwestionowania take ustale faktycznych przyjtych za podstaw rozstrzygnicia. Chodzi o: niepenoc postpowania dowodowego przekroczenie granic swobodnej oceny dowodw Wykad nr 8 z dnia 10 kwietnia 2013 roku Postpowanie wykonawcze Brak komputera = brak prezentacji Art. 64. Postpowanie wykonawcze naley wszcz bezzwocznie, gdy orzeczenie stao si wykonalne. Tzw. bezzwoczno z KPC (postpowanie rodzinno-opiekucze). W doktrynie istnieje spr, czy ta zasada znajduje take uzasadnienie w przypadku postpowania poprawczego. Wikszo doktryny jest jednak za tym, eby zasada bezzwocznoci dotyczya wszystkich rodzajw postpowania w sprawie nieletnich.

Cele postpowania wykonawczego. Art. 65. 1. Wykonywanie rodkw wychowawczych i poprawczych ma na celu wychowanie nieletniego na wiadomego i uczciwego obywatela i odbywa si z uwzgldnieniem wskaza nauki i dowiadcze pedagogicznych. 2. Dziaalno wychowawcza powinna zmierza przede wszystkim do wszechstronnego rozwoju osobowoci i uzdolnie nieletniego oraz do ksztatowania i utrwalania w nim spoecznie podanej postawy i poczucia odpowiedzialnoci, tak by by on odpowiednio przygotowany do spoecznie uytecznej pracy podobny cel do tego, wskazanego w preambule ustawy. Chodzi tutaj raczej o nachylenie pro wychowawcze caej ustawy. Odnosi si to wic take dziaalno wychowawcz. 3. Wykonywanie rodkw powinno doprowadzi take do prawidowego speniania przez rodzicw lub opiekuna ich obowizkw wobec nieletniego poniewa rodzina jest naturalnym rodowiskiem nieletniego. 4. Do wykonywania rodkw mona wczy rwnie organizacje modzieowe i inne organizacje spoeczne. Art. 66. 1. Organizacja i system wychowawczy w modzieowych orodkach wychowawczych i schroniskach dla nieletnich oraz w zakadach poprawczych powinny zapewnia moliwo indywidualnego oddziaywania na nieletnich odpowiednio do ich osobowoci i potrzeb wychowawczych.- wkadym zakadzie wychowawczym wychowanie musi nastpowa zgodnie z przeprowadzan socjalizacj. 2. Placwki, zakady i schroniska dla nieletnich, o ktrych mowa w 1, zapewniaj w szczeglnoci nauczanie oglnoksztacce i zawodowe, dziaalno kulturalno-owiatow i sportow, dziaalno majc na celu rozwijanie aktywnoci spoecznej nieletnich i wdroenie ich do pracy spoecznie uytecznej, a take dostp do wiadcze zdrowotnych. 3. Korespondencja nieletniego umieszczonego w placwce, zakadzie lub schronisku dla nieletnich, o ktrych mowa w 1, z wyjtkiem korespondencji z organami pastwowymi i samorzdowymi, w szczeglnoci z Rzecznikiem Praw Obywatelskich i z Rzecznikiem Praw Dziecka oraz organami powoanymi na podstawie ratyfikowanych w drodze ustawy przez Rzeczpospolit Polsk umw midzynarodowych dotyczcych ochrony praw czowieka, moe by kontrolowana przez dyrektora zakadu, placwki lub schroniska bd przez upowanionego przez niego pracownika pedagogicznego, wycznie w przypadkach powzicia uzasadnionego podejrzenia, i zawiera ona treci godzce w porzdek prawny, bezpieczestwo zakadu, placwki lub schroniska, w zasady moralnoci publicznej bd moe wpyn niekorzystnie na przebieg toczcego si postpowania lub resocjalizacji nieletniego. W razie stwierdzenia takich treci korespondencji nie dorcza si, powiadamiajc o tym nieletniego oraz sd rodzinny wykonujcy orzeczenie, podajc powody tej decyzji. Nieletniego poucza si o prawie do zoenia zaalenia, o ktrym mowa w art. 38. Zatrzyman korespondencj wcza si do akt osobowych nieletniego. 4. Dyrektor zakadu, placwki lub schroniska, o ktrych mowa w 1, moe ograniczy lub zakaza kontaktw nieletniego z osobami spoza zakadu, placwki lub schroniska dla nieletnich wycznie w przypadku, gdy kontakt ten stwarzaby zagroenie dla porzdku prawnego, bezpieczestwa zakadu, placwki lub schroniska bd moe wpyn niekorzystnie na przebieg toczcego si postpowania lub proces resocjalizacji nieletniego. 5. W wypadku, o ktrym mowa w 4, dyrektor zakadu, placwki lub schroniska dla nieletnich niezwocznie zawiadamia nieletniego i sd rodzinny wykonujcy orzeczenie o powodach decyzji. Sd moe uchyli decyzj dyrektora.

Prawo do wykonywania praktyk religijnym na wymiar indywidualny i zbiorowy. Art. 66a. 1. Nieletni ma prawo do wykonywania praktyk religijnych i korzystania z posug religijnych oraz bezporedniego uczestniczenia w naboestwach odprawianych w zakadach poprawczych i schroniskach dla nieletnich w dni witeczne, suchania naboestw transmitowanych przez rodki masowego przekazu, a take do posiadania sucych do wykonywania praktyk religijnych ksiek, pism i przedmiotw. 2. Nieletni ma prawo do uczestniczenia w prowadzonym w placwkach, zakadach i schroniskach dla nieletnich, o ktrych mowa w art. 66 1, nauczaniu religii, dziaalnoci charytatywnej lub spoecznej kocioa lub innego zwizku wyznaniowego, a take do spotka indywidualnych z duchownym kocioa lub innego zwizku wyznaniowego, do ktrego naley. Duchowni ci mog odwiedza nieletnich w pomieszczeniach, w ktrych przebywaj (kapelan). 3. Miejsce, sposb i czas uczestniczenia w lekcjach religii i organizowania innych form ycia religijnego dyrektor zakadu poprawczego lub schroniska dla nieletnich ustala w porozumieniu z kapelanami. 4. Korzystanie z wolnoci religijnej nie moe narusza zasad tolerancji ani zakca ustalonego porzdku w zakadzie poprawczym lub schronisku dla nieletnich. Artyku 66a precyzuje rozporzdzenie w sprawie szczegowych zasad uczestniczenia w praktykach religijnych w zakadach poprawczych i schroniskach. Art. 71. 1. Sd rodzinny moe na czas okrelony odroczy lub przerwa wykonywanie rodkw wychowawczych lub rodka poprawczego w razie choroby nieletniego lub z innych wanych przyczyn. 2. Sd rodzinny moe odwoa odroczenie lub przerw wykonywania rodkw wychowawczych lub rodka poprawczego w razie ustania przyczyny, dla ktrej zostay udzielone, lub w wypadku, gdy nieletni nie korzysta z odroczenia lub przerwy w celu, w jakim zostay udzielone, albo raco narusza porzdek prawny. Wykad nr 9 z dnia 17 kwietnia 2013 roku Heheszki. rodek poprawczy. Art. 5. Wobec nieletniego mog by stosowane rodki wychowawcze oraz rodek poprawczy w postaci umieszczenia w zakadzie poprawczym; kara moe by orzeczona tylko w wypadkach prawem przewidzianych, jeeli inne rodki nie s w stanie zapewni resocjalizacji nieletniego. rodek poprawczy jest rodkiem zoonym, gdy ustawodawca w rozporzdzeniu wskazuje rodzaje zakadw poprawczych, a take okrela ich organizacje, szczegowe zasady nadzoru nad zakadem i nadzoru pedagogicznego. Rodzaje zakadw poprawczych: resocjalizacyjne otwarte (tzw. modzieowy orodek adaptacji spoeczej) istotn cech jest swoboda zagwarantowana osobom tam umieszczonym (np. szkoa umieszczona na zewntrz). Jeli nieletni nie wykazuje cikich objaww demoralizacji lub jest skazany po raz pierwszy, to trafia wanie do takiego orodka potwarte zamknite o wzmoonym nadzorze wychowawczym resocjalizacyjno rewalidacyjny umieszczane w tych orodkach s osoby w stosunku

do ktrych jest zasadne orzeczenie rodka poprawczego, lecz musi to by orodek o charakterze szczeglnym resocjalizacyjno terapeutyczny O sposobie funkcjonowania decyduje rodzaj danego zakadu. Wicej w rozporzdzeniu: ROZPORZDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOCI z dnia 17 padziernika 2001 r. w sprawie zakadw poprawczych i schronisk dla nieletnich.