BETONOWANIE

Wypenienie deskowania (formy) mieszank betonow i jej zagszczenie Przystpienie do betonowania jest poprzedzone odbiorem deskowania i zbrojenia, ewentualnie przygotowaniem innych powierzchni, z ktrymi zetknie si mieszanka betonowa ( np. "stary" beton) Ukadanie powinno by prowadzone tak, aby: - nie nastpio rozsegregowanie mieszanki betonowej - nie powstay w konstrukcji miejsca nie wypenione betonem (raki) - zbrojenie byo szczelnie otulone mieszank - w czasie ukadania nie uleg zmianie skad mieszanki betonowej Plan betonowania powinien uwzgldnia: sposb wprowadzenia mieszanki do deskowania sposb ukadania sposb zagszczania ukad przerw roboczych, podzia konstrukcji na dziaki betonowania harmonogram dostaw mieszanki betonowej Wprowadzanie mieszanki betonowej do deskowania swobodne pionowe zrzucanie bezporednio ze rodka transportu moe by maksymalnie z wysokoci 1 m, przy ciekych konsystencjach nawet mniej jeli wysoko spadania mieszanki jest wiksza to naley stosowa: - rynny ( stalowe, drewniane) - rury sztywne ( stalowe, z tworzywa sztucznego) - rury elastyczne ( rkawy)

Ostatni odcinek spadania musi by pionowy, ok. 50 cm - zabezpiecza to przed segregacj SPOSOBY UKADANIA MIESZANKI BETONOWEJ 1) warstwami poziomymi - mieszanka ukadana na caej powierzchni elementu warstwami gruboci 20-30 cm, lub nieco wicej przy mieszankach o duym stopniu ciekoci - zalenie od parametrw zagszczania. Okres pomidzy ukadaniem kolejnych warstw powinien by jak najkrtszy, maksymalny czas zaley od przebiegu wizania - oglnie, przy przecitnym cemencie: nie wicej ni 1,0 - 2,0 godziny, zalenie od temperatury mieszanki - metoda odpowiednia przy betonowaniu mniejszych elementw 2) warstwami poziomymi ze stopniami - podobnie, ale ukadanie stopniami, tak aby przy duej powierzchni betonowania nie przekroczy czasu dopuszczalnego pomidzy kolejnymi warstwami - metoda odpowiednia przy betonowaniu duych powierzchni 3) warstwami pochyymi - nachylenie warstw okoo 1:3 metoda stosowana przy betonowaniu dugich elementw cigych, np. awy fundamentowe SPECJALNE METODY BETONOWANIA TORKRETOWANIE ( NATRYSK) Narzucanie mieszanki betonowej na powierzchni deskowania ( lub inne podoe) pod duym cinieniem - stosowane zwaszcza do elementw cienkociennych o skomplikowanych ksztatach Sprzt: torkretnica ( agregat natryskowy) Dwie metody: na sucho - sucha mieszanka czy si z wod w dyszy natryskowej na mokro - toczy si gotow mieszank betonow grubo warstwy natryskiwanej 1-3 cm, przerwy pomidzy natryskiem warstw np. 24 godziny

Mieszanka betonowa o w/c =0,35-0,5, wysoki punkt piaskowy, maksymalne ziarno do 8 mm BETONOWANIE POD WOD (ZAWIESIN) Betonowanie przez rur stale zanurzon w mieszance. W miar podnoszenia si poziomu mieszanki w deskowaniu nastpuje podciganie rury, ale tak aby stale bya ona zanurzona w mieszance. Wane jest aby stale ta sama powierzchnia mieszanki betonowej stykaa si z wod - gwarantuje to niepogorszenie jakoci mieszanki w wyniku kontaktu z wod Zastosowanie - konstrukcje pod wod (hydrotechniczne), a take konstrukcje wykonywane przy wykorzystaniu zawiesiny bentonitowej - ciany szczelinowe: wykop wskoprzestrzenny gboki bez deskowania rozparty zawiesin bentonitow, ktra pod wpywem parcia gruntu "sztywnieje" (tiksotropia) - betonuje si przez rur zanurzon w zawiesinie tak jak pod wod Inne metody betonowania pod wod wprowadzanie mieszanki betonowej w pojemniku do wody i otwieranie dna pojemnika na spodzie deskowania betonowanie w jednorazowej powoce z tworzywa sztucznego zatopionej pod wod - w czasie betonowania powoka rozpociera si wypeniajc mieszank betonowanie w kesonie - wypompowanie wody ze szczelnego deskowania - kosztowne BETONOWANIE DWUETAPOWE Metoda betonowania konstrukcji masywnych, np. hydrotechnicznych Dwa warianty: Podstawowy - deskowanie wypeniane kruszywem grubym (16 mm i wiksze), nastpnie wtaczanie zaprawy o dobrej pynnoci, z kruszywem drobnym (ok. 10 razy mniejszym ni grube) - metoda ta moe by take wykorzystana pod wod Wariant II - w formie umieszcza si zapraw i do zaprawy wprowadza si kruszywo grube - wariant rzadko stosowany BETONOWANIE MIESZANK SAMOZAGSZCZALN Mieszanka super cieka (odpowiedni stos okruchowy, duo drobnych frakcji, domieszki hiperplastyfikujce) mieszanka sama rozpywa si do poziomu wypeniajc deskowanie i nie wymaga zagszczania Przerwy w betonowaniu Betonowanie uznaje si za cige jeli przerwa w betonowaniu jest krtsza ni czas pocztku wizania cementu w betonie (zazwyczaj do. Ok. 1,5 godziny) Przerwy w betonowaniu mog nastpowa tylko w miejscach przewidzianych projektem: w belkach i podcigach - w miejscach minimalnych si poprzecznych w supach - w paszczyznach stropw lub belek w pytach - prostopadle do belek lub eber Skos warstwy betonowej powinien by nachylony pod ktem okoo 45 stopni Plan betonowania wymaga podziau obiektu na dziaki robocze - pola betonowane w sposb cigy przez jedn brygad Dziaka moe obejmowa kilka elementw Przy ustalaniu dziaek naley wzi pod uwag, e: supy, ciany - wykonuje si bez przerw na wysokoci kondygnacji belki, pyty - bez przerw, ale niezalenie od podpierajcej ciany pyta +podcig - cige betonowanie ZAGSZCZANIE Celem zagszczania jest usunicie z mieszanki betonowej powietrza, uatwienie wypenienia deskowania, uzyskanie szczelnej struktury betonu Uzyskuje si to poprzez dziaanie na mieszank siy, ktra pokona tarcie wewntrzne Moe to by sia statyczna (prasowanie, walcowanie, wirowanie, odwadnianie prniowe, prasoodpowietrzanie)

 dynamiczna (sztychowanie, ubijanie, utrzsanie, wibrowanie) kombinacja obu wariantw (wibroprasowanie, wibroodpowietrzanie, wibrowalcowanie) Dodatkowym kryterium podziau metod zagszczania jest zachowanie si W/C w czasie procesu: metody obniajce W/C metody nie wpywajce na wielko W/C Metody zagszczania mieszanki betonowej Sztychowanie - rczne zanurzanie stalowego prta w mieszance betonowej - konsystencja cieka, pcieka - grubo warstwy maks. 50 cm ( prt powinien wchodzi w warstw poprzedni) - prt o rednicy rzdu 16 mm (np. zbrojeniowy) z ostrym zakoczeniem Ubijanie - uderzanie w powierzchni mieszanki ubijakiem (masa 7-16 kg, powierzchnia 150-250 cm2) rcznym lub mechanicznym - konsystencja gstoplastyczna i wilgotna - grubo warstwy 10-25 cm - wysoko uderzania 25-30 cm - czas okrela si wygldem powierzchni - wydzielanie mleczka cementowego Wibrowanie - drgania wprowadzaj mieszank betonow w ruch; mieszanka betonowa jest tiksotropowa tzn w wyniku drga czsteczek z odpowiedni prdkoci zmienia stan z elu w zol ( upynnia si) - zmniejsza si jej lepko wewntrzna, a wic i tarcie wewntrzne - uwolnienie powietrza, zagszczenie czstek staych Cztery metody przekazywania drga na mieszank: - wibrowanie objtociowe - wibrowanie wgbne ( wewntrzne) - wibrowanie powierzchniowe - wibrowanie zewntrzne Czas trwania - kilkanacie - kilkadziesit sekund Parametry - amplituda (0.04 - 1,5 mm), czstotliwo (1500 -20000 drga na minut), prdko drga Wibrowanie objtociowe - prefabrykacja Urzdzenia: Stoy wibracyjne, kozy i stojaki wibracyjne Caa objto mieszanki, ktra ma by zagszczona jest wprawiana w ruch jednoczenie Konsystencja mieszanki - gstoplastyczna, plastyczna, ew pcieka ale nie rzadsza Wibrowanie wewntrzne - gownie na budowie Urzdzenia - wibratory pogralne (buawowe, igowe, mieczowe) Wydajno W = 2Krz2 3600/(t+t1) K - wspczynnik wykorzystania rz2 - promie skutecznego dziaania t, t1 - czasy wibrowania i przestawiania Zasady: - konsystencja pcieka, plastyczna - zanurzanie wibratora pionowo z prdkoci wynikajc ze swobodnego tonicia - podnoszenie pionowo, powoli tak aby lej zamkn si dokadnie - odlego zanurzania 1,5rz - nie wolno dotyka zbrojenia - uszkodzenie i przemieszczenie, segregacja wok prtw - grubo warstwy mniejsza ni dugo buawy wibratory typowe: rednica 40-60 mm, maks. do 100mm dugo buawy ok. 50 cm, dugo wau gitkiego do kilku metrw, czstotliwoci due 6000, 9000, 12000 drga/min. Wibrowanie powierzchniowe - urzdzenie do wibrowania umieszczane jest bezporednio na powierzchni mieszanki betonowej Urzdzenia: wibratory pytowe ( np. pyta 50x50 cm)) listwy (aty) wibracyjne cignione rcznie lub mechanicznie - konsystencja plastyczna, gstoplastyczna - prdko przesuwania ok. 1m/min (dla listew) - grubo warstwy 15-30 cm

- czas w jednym pooeniu 30 -60 sek (dla pytowych) Wibrowanie zewntrzne - wibrator zamocowany na elemencie formy lub deskowania Urzdzenia - wibratory przyczepne Stosowanie raczej w prefabrykacji Prasowanie - nacisk ( zazwyczaj pionowy) wywoujcy naprenia 10 - 30 MPa, czasem wicej Aby byo to skuteczne - mieszanka z ma iloci wody, gdy woda jest nieciliwa Zastosowanie - gownie produkcja drobnych elementw (kostka brukowa, rury, pyty). Po prasowaniu mona od razu rozformowa. Walcowanie (waowanie) - nacisk pionowy z moliwoci poziomych przemieszcze - stosowany zwaszcza do nawierzchni, ale daje ma jednorodno struktury. Utrzsanie - mieszanka wilgotna poddana drganiom o maej czstotliwoci < 1500 drg/min. - wykorzystanie siy bezwadnoci, skuteczne przy mieszankach tzw. le urabialnych. Czas - kilka - kilkanacie minut Wirowanie - wykorzystanie siy odrodkowej ( cinienie 0,1-0,3 MPa) . Ruch wirowy formy z mieszank (konsystencja pcieka lub plastyczna) Woda wydziela si i jest odprowadzana rodkiem Zastosowanie: - prefabrykacja - produkcja elementw koncentrycznych - rury, supy itp. Odwadnianie prniowe ( odpowietrzanie, prniowanie) - podcinienie nad powierzchni mieszanki betonowej powoduje ruch wody ku grze i odprowadzanie jej z powierzchni, po zakoczeniu (czas kilka, kilkanacie minut) beton ma wytrzymao rzdu 0,3 MPa, co pozwala natychmiast przystpi do robt wykoczeniowych PIELGNACJA Ochrona betonu wieego przed negatywnymi wplywami otoczenia: gwatowne wysychanie - pielgnacja wilgotnosciowa nadmierne przechodzenie - ochrona cieplna nadmierne samoocieplenie - instalacje chodnicze, chodzenie powierzchniowe wstrzsy zjawiska atmosferyczne (deszcz) - izolacja powierzchniowa Sposb i cel pielgnacji zaley od warunkw betonowania Podzia oglny - pielgnacja zimowa i letnia Betonowanie zim - normowO: warunki obnionych temperatur czyli poniej +10 stopni - jest wtedy wolniejsza hydratacja, wolny przyrost wytrzymaoci; zamarznicie betonu jest szkodliwe Pielgnacja w warunkach normalnych Wilgotnociowa: mokra lub powokowa Mokra - polewanie powierzchni wod(uwaga na temp wody - szok termiczny) Powokowa - uniemoliwienie odparowania wody przez szczeln powok - rolow (folia) lub natryskow (cieke folie) Ochrona przed nagrzewaniem sonecznym - cieniowanie, okrywanie materiaami izolacyjnymi Pielgnacja w warunkach zimowych Polewanie wod zabronione!!! Pielgnacja wilgotnociowa tylko poprzez uniemoliwienie odparowania wody - powoki, folie, brezent - zim szczeglnie negatywnym czynnikiem jest wiatr - szybkie wysychanie Ponadto stosuje si inne zabiegi agodzce skutki oddziaywania zimowych warunkw betonowania: - domieszki przeciwmrozowe - podgrzewane mieszanki betonowe - nagrzew w deskowaniu Ochrona cieplna - nie pozwala na nadmierne i zbyt szybkie ochodzenie betonu - osona z materiaw izolacyjnych, np. maty somiane, styropian, wena mineralna W warunkach upalnego lata oraz w przypadku konstrukcji masywnych (due samoocieplenie) stosuje si czasem chodzenie betonu, ktre ma zapobiec powstaniu napre spowodowanych duym gradientem temperatur - instalacja z medium chodzcym wewntrz konstrukcji, wykonywanie mieszanki z dodatkiem lodu zamiast czci wody zarobowej Czas trwania pielgnacji: - Minimum 3 dni

- 7 dni dla duych powierzchni z betonu na cemencie portlandzkim (CEM I) - 14 dni dla duych powierzchni z betonu na cemencie hutniczym (CEM III) Oglnie pielgnacja powinna trwa duej przy stosowaniu cementw hutniczych i popioowych Wane aby rozpoczyna pielgnacj jak najszybciej po betonowaniu - osanianie natychmiast, polewanie gdy beton nie zostanie rozmyty wod do pielgnacji