Wtorek, 22 maja 2012

na wyspach
W niedziel 13 maja spoeczno polskiej szkoy im. Krlowej Jadwigi w Ilford oraz parafii w. Cedda zabraa si, aby uczci bardzo wan dla nas, Polakw, rocznic. Chodzi oczywicie o rocznic uchwalenia Konstytucji 3 Maja pierwszej w Europie, a drugiej na wiecie konstytucji, ktra bya prb radykalnego uzdrowienia pastwa. Po trzecim rozbiorze Polski w 1795 roku, Konstytucja przez kolejne 123 lata przypominaa Polakom o walce o niepodlego. Uroczysto tradycyjnie ju odbya si po Mszy w. w sali przy kociele w. Cedda w Goodmayes. Po wniesieniu sztandaru szkoy, obszerny referat dotyczcy okolicznoci powstania Konstytucji wygosia Agata Mazurek. Kolejnym punktem programu by wystp chru parafialnego pod batut Anieli Polnik. Chr zapiewa trzy utwory: Czerwone maki na Monte Cassino oraz dwie wizanki pieni. Mielimy rwnie okazj usysze recytacj dziea Feliksa Konarskiego pt. Proba starego onierza. Nastpnie obejrzelimy (i wysuchalimy) wystpw uczniw szkoy im. Krlowej Jadwigi. Moda pianistka, uczennica drugiej klasy, Hania Malec zagraa dwie kompozycje, po czym przysza kolej na wystp uczniw klas V i VII. Modzie, pod opiek nauczycielek: Agnieszki Tadaj i
FOT.: ARCHIWUM

wystp uczniw

CZYTELNICY PISZ

Ilford: Rocznica Konstytucji 3 Maja

chocia i dorosym przysporzyy one niemao radoci. Cay czas czynny by te bufet, ktry serwowa bigos, pierogi, leczo i barszcz z uszkami. Mona byo rwnie napi si kawy i herbaty oraz sprbowa pysznego ciasta. Dochd z loterii i bufetu przekazany zostanie na potrzeby szkoy. Uroczysto odbya si w miej atmosferze, pomimo niezbyt wysokiej frekwencji. By moe nastpnym razem uda si zebra wiksz publiczno dla uczczenia tak wanego przecie dla naszej historii wydarzenia. r Aleksandra Markowska

Moniki Woniak, wykonaa program artystyczny zoony z pieni i recytacji. Miym zaskoczeniem dla zebranych by przepiknie zataczony przez uczniw polonez, nagrodzony oczywicie gromkimi brawami. Bez wahania mona powiedzie, e dzieci woyy duo pracy w swj wystp. Po czci artystycznej zaprezentowanej przez szko zosta odpiewany hymn i wyprowadzono sztandar. Przysza kolej na mniej formaln cz uroczystoci, czyli loteri, poprowadzon tradycyjnie przez ks. proboszcza. Z wylosowanych nagrd oczywicie najbardziej cieszyy si dzieci,

Hania Malec

Polsko to pojcie zoone i wielobarwne, dla wielu niezwykle wane. Nie mona jego wagi i znaczenia bagatelizowa w ksztatowaniu tosamoci kulturowej modego czowieka, szczeglnie tego, ktry urodzi si i przebywa na emigracji. Mwienie i nauczanie o polskoci dyktowane jest wieloma czynnikami, ktre rni si od siebie w zalenoci od tego, kim jest odbiorca. O tym, czym jest polsko i w jaki sposb naleaoby jej naucza w Polskich Szkoach Przedmiotw Ojczystych na Wyspach, mwia podczas warsztatw dla nauczycieli zorganizowanych 29 kwietnia przez PUNO dr Urszula Chowaniec. Dla kogo, kto wychowa si w Polsce i tam spdzi wikszo swojego ycia, poddawany gbokiej indoktrynacji [w czasach komunizmu, przyp. red], polsko nieodcznie wie si z okrelonym systemem politycznym, szar rzeczywistoci i pustymi pkami czytamy na blogu jednego z internautw. Inna osoba, piszc o polskoci, wymienia chopinowskiego mazurka, gos Jana Pawa II, walk z antysemityzmem, ksenofobi i bociany w gniazdach. Wreszcie trzeci przykad stawia polsko w

Mwmy o polskoci
Internetu, tanich linii lotniczych i wsplnej Europy. Poszerzanie pojcia polskoci Mwic modemu czowiekowi o polskoci naley zastanowi si nad tym, w czym jest polsko, ktr chcemy mu przybliy oraz w jaki sposb naleaoby poszerzy znaczenie tego pojcia. Nie mona mwi o polskoci, bez okrelenia jej granic, okrelenia punktu startowego, celu jej poznania i okrelenia skd wynika potrzeba takiego faktu. Dr Urszula Chowaniec z UCL School of Slavonic and East European Studies uwaa, e polsko zwaszcza w ostatniej dekadzie jest bardzo wana, a po 1989 r. staa si nowym tematem. Polsko odnosi si do patriotyzmu i koncepcji narodu, ale yjc w kulturze brytyjskiej zdaniem dr Chowaniec musimy zada sobie pytanie o wielokulturowo, bo nasza polsko jest negocjowana z inn kultur. Moi studenci nazywam ich heritage speakers znaj jzyk polski z domu, ale nie utosamiaj si z nim. S londyczykami, Brytyjczykami mwi dr Chowaniec, ktra podkrela, e ona sama urodzona i wychowana w Polsce w czasach komunizmu bya bardzo indoktrynowana w dyskursie polskoci, na co skaday si np. przygotowania pierwszomajowe i edukacja propagandowa. Dzisiejsi modzi ludzie ju tacy nie s, dlatego mwic im o polskoci naley wyj poza pewne granice wyjania. Dzisiaj ucze niechtnie signie po Pana Tadeusza, czy Rozdziobi nas kruki i wrony, a jeli nawet to zrobi, to nie kady przeczyta tekst w caoci, uznajc dzieo Mickiewicza za dugie, a z kolei dziesiciostronicowe opowiadanie eromskiego, za niezrozumiae, bo trudno wyjani, jak element naturalistyczny, ktrym posuguje si autor, odnosi si do patriotyzmu. Jak klska (moralna, fizyczna, psychiczna, klasowa), czyli polsko moe by zwycistwem? Niezwykle trudno jest to wytumaczy modemu czowiekowi. Zdaniem dr Chowaniec staje si on podejrzliwy, kiedy syszy, e mzg gwnego bohatera u eromskiego, jest symbolem ostoi polskoci i ostatniej nadziei powstania. W dzisiejszych czasach nie mona mwi o polskoci i pa-

Dr Urszula Chowaniec obliczu dumy bycia Polakiem, zdrady wynikajcej z posiadania przyjaci innej narodowoci ni polska oraz nadaje jej inny wymiar i znaczenie, wynikajce z nadejcia doby:

triotyzmie, pomijajc aspekt romantyzmu, bo dyskurs romantyczny jest obecny przez cay czas, std te Pan Tadeusz pozostaje dzieem ponadczasowym. Waciwie nie mamy innego jzyka, ni ten z epoki romantyzmu, by mwi o polskoci. Potrzebujemy teatralnoci, by poczu si bezpiecznie. komentuje Chowaniec. Mwic o polskoci w aspekcie utworw literackich nauczyciel powinien zbliy si do wyobrani modego czowieka. Bez odwoania si do wiata, w ktrym yje mody czowiek obecnoci mediw, blogw, You Tube, aplikacji w telefonie itp., trudno bdzie do niego dotrze. Poszerzenie pojcia polskoci umoliwia atwo komunikacji i moliwo przemieszania si, a take zmienia stosunek do miejsca zamieszkania i jzyka. Dziki temu atwiej bdzie zrozumie, e nawet jeli kto nie yje w zacianku (Polsce), tylko w Europie i postrzegany jest jako nie Polak, lecz Europejczyk, to jednak jego tosamo narodowa i kulturowa nie powinny pozostawa bez znaczenia. Lekcja pokazowa Nie jest tajemnic, e literatura wrd modziey staje si niepopularna. Poziom czytelnictwa niepokojco maleje, a wspczesny czowiek coraz

chtniej siga po inne rodki przekazu. Nie ma nic zego w obejrzeniu filmu, czy przeczytaniu fragmentw wartociowego tekstu, chodzi o to, by pokonywa bariery i nie odwraca si, od tego, co istotne i wane. Uczc o polskoci mona pokusi si o szereg rnych metod. Jedn z nich jest quiz, do ktrego zachca dr Chowaniec. Dziki tej metodzie ucze dowie si, czego pod hasem polsko bdzie poszukiwa. Dr Chowaniec proponuje zblienie do polskoci poprzez muzyk, film, kolor, wiersz, twrczo konkretnego autora, wydarzenie historyczne, czy konkretnego bohatera, wywoujc w ten sposb skojarzenia z tym, co polskie. Wedug niej, quiz pomaga wydoby elementy polskoci poniewa modzi ludzie, wymieniajc nazwiska, wydarzenia, nazwy, mog wskaza na wsplne zalenoci i poczenia tej samej epoki, zblionych do siebie lat, nastpujcych po sobie wydarze historycznych. To z kolei pozwoli na zblienie si do wyobrani i opowiedzeniu im o polskoci w sposb dla nich bliski i zrozumiay, o ktrego dowiadczenie mog pokusi si sami, a nie tylko w taki, ktry znaj z przekazu innych osb. r Tekst i fot.: Magorzata Bugaj-Martynowska