Professional Documents
Culture Documents
ISSN 2084-9117
Wywiad
Raporta
Handel ludmi to nie problem z dalekich krajw. Dotkn nie jednego Polaka 6
Jestemy te na facebook.com/pozatorun
Chema
Stopka redakcyjna
Redakcja Poza Toru
Zotoria, ul. 8 marca 28 redakcja@pozatorun.pl
Felieton
Gwat nasz powszedni
UKASZ PIECYK
Dziecko Kate i Williama od poczcia zostao obywatelem wiata, bo jego losem zainteresowali si wszyscy. Przynajmniej spore grono ludzi, ktrym wystawianie gowy za parapet ju nie dostarcza takiego zastrzyku adrenaliny jak nowe ylaki ssiadki. Mam tylko pytanie, czy George Alexander Louis (bo ku pamici Gala Anonima takie imi nadano potomkowi Kate i Williama) zosta zapytany o zgod. Szczerze wtpi, bo kiedy miaoby to nastpi? W trzecim tygodniu ciy? W pitym miesicu? A moe w ogle nie powinien mie gosu jako dziecko? No c, podocelebryta to definicyjny narybek show-biznesu. Czas pokae, czy doczekamy si programw pokroju Taca z ppowinami. Programu nie obejrzy pielgniarka ksinej Kate, ktra popenia samobjstwo po udzieleniu informacji o stanie zdrowia ony Williama dziennikarzowi. Dzieci to szczeglnie chwytliwy temat w wakacje. Koledzy z prasy oglnopolskiej przeszli samych siebie, tworzc news, ktry rozpatrywabym nawet w kategoriach wydarzenia medialnego. Tak, rok temu Polsk (i cae szczcie, e zatrzymao si to tylko w naszych granicach mimo bliskiego ssiedztwa z enklaw hanysw) obiega informacja, e zagina maa Madzia. Tak si zoyo, e po odwiedzinach Katarzyny W. w bikini w stadninie koni, zostaa ju tylko wokanda. Nuda, wic Drogie Pani, Drodzy Panowie, pokamy, jak Madzia wygldaaby rok po mierci. Jeli dziki temu mam by sawny, prosz rwnie o postarzenie mojego zdjcia tak, ebym wyglda na co najmniej magistra. Mgbym tutaj jeszcze pisa i pisa, aby pokaza, jak te wszystkie bzdury przykryy chociaby informacj o gwacie, ktry mia miejsce w biay dzie w Bydgoszczy. Gdy pisz te sowa, osoba, ktra zgwacia 10-latka, jest na wolnoci. To czowiek z portretu powyej. Policja czeka na informacje.
Felieton
Jestem misoerc
RADEK RZESZOTEK
Na niadanie jajecznica na boczku, na obiad czernina wedug przepisu babci - koniecznie na sodko, do tego goloneczka z piwkiem, a na kolacj szaszyk z grilla. Kto by tak nie chcia? Zapewne tylko panie, bo golonka za tusta, czernina przecie z krwi, a cika kolacja le wpywa na lini. Takie damskie dylematy... My, samce, wcinamy micho, zbytnio na boki si nie ogldajc. Zostao nam to z czasw, gdy jeszcze polowalimy na mamuty. Najdzielniejszy owca poera surow wtrob, jego zastpca serce, a pomocnicy ze smakiem wypijali pyn z gaek ocznych. Jestemy drapienikami. Wybitnym gatunkiem, ktry przez tysiclecia doskonali metody polowania, by wreszcie dojrze do hodowli. Niestety, zyskalimy te po drodze nadzwyczajn umiejtno rozwaa moralnych. Bo mamuty miay przecie takie liczne, poczciwe oczy... Kiedy odkryy to partnerki naszych przodkw, szybko wynalazy szmink i przestay namitnie caowa okrwiawione usta najlepszego owcy, by w ten sposb podkreli karmin ust. Dzi mamutw ju nie ma. Za to moralne dylematy pozostay. Jak ubi wini, by mie z niej najlepsze miso? A jak barana? Kurczaka? Zgodnie zawoamy: humanitarnie! Dyskutowanie o metodach zabijania zwierzt trci perwersj psychopatycznego mordercy. Oddalilimy od siebie wizj masowej zagady innych gatunkw, ktr wcielamy w ycie od setek lat. Zabijanie jest zabijaniem - metoda ma wtrne znaczenie. Kurczak z rona cae ycie spdzi w klatce o gabarytach wasnego ciaa. Krowa przed zarniciem miaa oczy pene ez, a owca przed mierci krzyczaa jak ludzkie dziecko. O tym mwimy rzadko, zwaszcza przy jedzeniu. Lepiej nie budzi moralnych demonw.
Wydawca
Agencja PR Goldendorf
Redaktor Naczelny
Sekretarz Redakcji
Tomasz Wicawski (GSM 535 405 385)
Dzia reportau
Dzia informacyjny
Marcin Lewicki, Milena Kaszuba, ukasz Piecyk, Jacek Laskowski, Aleksandra Radzikowska
Dzia foto
E-wydanie:
ukasz Piecyk
REKLAMA
Magorzata Paka (GSM 607 908 607), Karol Przybylski (GSM 665 169 292) Kinga Baranowska (GSM 796 302 471) reklama@pozatorun.pl
Skad
Druk:
Redakcja nie odpowiada za tre ogosze. Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Agencja Public Relations Goldendorf zastrzega, e dalsze rozpowszechnianie materiaw opublikowanych w Poza Toru jest zabronione bez zgody wydawcy.
ISSN 2084-9117
***
Leroy Merlin Toru, ul. Szosa Lubicka 155, tel. 56 621 88 00 Godz. otwarcia: pon.-sob.: 7:00-21:00, niedz.: 9:00-20:00
REGION
pniej losowanie przez PKW litery, od ktrej zaczynaj si spisy kandydatw, to pomys warty rozwagi. Co pan na ide jednomandatowych okrgw wyborczych? Jestem ich przeciwnikiem. JOW-y w polskich warunkach powodowayby oligarchizacj ycia publicznego. Wszyscy politycy mwi o podziale polskiej sceny na PiS i PO. Ale zapominaj o wikszoci naszych rodakw, ktrzy w ogle na wybory nie chodz. Dla tych ludzi nie ma atrakcyjnej oferty. To ogromny problem. Nie s to, oczywicie, za kadym razem te same osoby. wiadczy to jednak o tym, e adna z partii politycznych nie jest przez rzesz ludzi akceptowana. Cay system jest ich zdaniem kompletnie niewydolny, niepotraficy przygotowa dla nich korzystnych rozwiza. Chciabym to zmieni. Wierzy pan realnie w wiksz partycypacj w demokracji? Jest pan zwolennikiem spoeczestwa obywatelskiego. Mam wraenie, e w tym zakresie dokonuje si pewien przeom. W kolejnych latach moe by jeszcze lepiej. Ludzie musz jednak czu, e politycy s dla nich. Co najbardziej doskwiera Polakom? Bezrobocie. Bez dwch zda. Nie ma take godziwego zabezpieczenia osb starszych. Emerytury s na miesznie niskim poziomie. Recept na walk z bezrobociem jest pobudzanie wzrostu gospodarczego. To jedyna droga. Ma pan pomys jak to zrobi? W ramach naszego stowarzyszenia s rne sekcje. Pracujemy take nad projektami gospodarczymi. Trzeba zmieni na pocztek system wymiaru sprawiedliwoci. Obecna sytuacja w zakresie oskare publicznych dawi gospodark. Ludzie boj si niekompetentnych prokuratorw. Warto zniwelowa take ze przepisy, ktre sprawiaj, e wiele osb nie ma pojcia jak zaoy wasn dziaalno. Baagan w prawodawstwie jest dla nich barier nie do przebrnicia. Co bdzie dla Europy Plus sukcesem w wyborach do Parlamentu Europejskiego? Wprowadzenia tam naszych kandydatw. Nie chce dzi mwi o konkretnych wynikach.
Ryszard Kalisz prbuje powoa do ycia now parti polityczn. Now si na lewicy ma by Dom Wszystkich Polska
rw. Ale przejdmy do meritum. Co zaoferuj pastwo ludziom mieszkajcym na wsi, naszym czytelnikom? Gwarancj ochrony ich praw i wolnoci obywatelskich. Jestemy za ochron wasnoci, bo pastwo nie moe niczego zabiera obywatelom. Musi by rwnie dobrze zorganizowane. Przy tym istotna jest ochrona o charakterze mentalnym, w zakresie wiadomoci swojego szczcia. Na naszych sztandarach jest rwnie europejsko, bo popieramy integracj. Okazao si, e dla polskiego rolnictwa przystpienie do UE byo niezwykle korzystne. Chcemy rozwija wspprac w ramach tej organizacji i dba jedno-
czenie o interes polskich rolnikw. Nie boi si pan, e przykady Grecji, Hiszpanii czy Woch spowoduj trwa degradacj zaufania Polakw do tych struktur? Boj si. Jeeli bdziemy cigle poddawani konserwatywnej mcce, Polsk rzdziy bd partie liberalno-konserwatywne, a opozycj ugrupowanie narodowo-konserwatywne, to rzeczywicie taki scenariusz bdzie mia miejsce. Czy widzi pan szans na efektywn konkurencj z Ruchem Palikota? Powtrzenie drugi raz podobnego sposobu dziaania moe nie przynie efektu.
My mamy zupenie inny sposb dziaania i wbrew pozorom rne wartoci. RP jest parti antyestabishmentow. Nasze stowarzyszenie opowiada si za zmian systemu funkcjonowania pastwa. Raczej si uzupeniamy ni konkurujemy. Jakie wic zmiany w systemie politycznym pastwo proponuj? Trzeba skoczy z alienacj partii politycznych. Opowiadamy si za wyeliminowaniem wadzy aparatw partyjnych. Chcemy doprowadzi do stanu, w ktrym najwikszy wpyw na ksztat ustaw maj obywatele. Potrzebne jest zreformowanie systemu wyborczego. Alfabetyczna lista, a
Monika Olender
Przez dziewi miesicy walczya, aby jej crka przysza na wiat. Torturowana przez ma, poniana przez teciow. Dzisiaj mwi: gupia Polka uprowadzia dziecko. Zadzwonia prawie o wicie. W suchawce usyszaam gos kobiety, ktra poprosia o spotkanie. W cigu 6 minut i 35 sekund opisaa swoje ycie. Do dzisiaj nie mog przesta myle o strachu tej kobiety... Umwiymy si na 14. Wczeniej zadzwonia, czy pamitam. Dziecko, ktre Aniela trzyma na rku Vanessa, ma dokadnie roczek. We wrzeniu 2012 roku, Thommy, ojciec Vanessy, wyrzuci je obie z domu. Kilka godzin pniej zmieni zamki w drzwiach. Dziewczynka miaa wtedy niespena dwa miesice. Szukaam pomocy. Mam wiadkw, e prosiam o nocleg dla siebie i creczki. I co z tego? - mwi matka Vanessy. Aniela Thorup ze swoj crk Vaness i starszym synem Emilem wyjechaa z Danii 18 wrzenia 2012 roku. Nie zabraa ze sob nic prcz kilku pampersw. Wrcia do Polski. Wrcia do rodzinnego Turzna, maej miejscowoci pod Aleksandrowem Kujawskim. Znaam histori Anieli, zanim pojechaam do jej rodzin-
godzin. Nie miaa zatem z czego paci mowi. Thommy zada rozwodu. Aniela szukaa pomocy u duskiego adwokata. Prosia w duskiej gminie o mieszkanie. Otrzymaa odpowied, e musi czeka. Gdy m wyrzuci j z malutk creczk na bruk, nie miaa wyboru. Wsiada do samochodu.
nego domu. Chciaam jednak usi przed ni, spojrze w oczy i powiedzie: Bdzie dobrze. Z tym, e pewna tego cigle nie jestem. W ubogim domku, w ktrym mieszka take jej matka i modszy syn Kazio, poprosiam: Niech pani zacznie od pocztku.
ukadane ycie rozpoczyna swoj opowie Aniela. Pewnego dnia zaoyam sobie konto na duskim portalu randkowym. Pisaam z wieloma mczyznami. Ale Thommy uwid mnie swoj mioci do zwierzt. Pomylaam: miaam ma Holendra, mog mie i Duczyka! Po kilku godzinach Aniela przyznaje mi si, e Thommy to jej trzeci m. Pierwszy by Polakiem biologicznym ojcem Emila i Kazia. Bi j. Drugi
Holendrem, poznali si dziki koleance Anieli. Zaadoptowa chopcw. Mimo, e si rozeszli, utrzymuj kontakt. Thommy przyjecha kilka razy do Polski, ja pojechaam do Danii mwi dalej. Bardzo go pokochaam Ogldam lubne fotografie. Rzeczywicie mona si w nim zakocha. Na lub nie pozwoli mi zaprosi ani mojej matki, ani synw Aniela siga po buteleczk z piciem dla maej Vanessy, siedzcej na jej kolanach. Byli tam sami Duczycy. Za to, e mieszkam u niego, musiaam mu paci po 4 tysice koron. Zarabiaam jako sprztaczka zaledwie 6 tysicy koron. Za jaki czas przyjecha do Danii take mj starszy syn. Vanessa zaczyna paka. Dziewczynk zabawia babcia. W tym malekim domku wychowaa czwrk swoich dzieci. Dwie crki i dwch synw. Jeden z braci Anieli zgin w wojsku. Rodzinie ma musiaam spowiada si ze wszystkiego, co robi dodaje Aniela, szukajc kopii przeleww bankowych i smsw. Poniali mnie, mwic, e jestem tylko gupi Polk. On stosowa wobec mnie take terror fizyczny. Kiedy zaszam w ci, mylaam, e to wszystko si zmieni. On bardzo chcia mie dziecko. Bardzo si ucieszy, gdy mu powiedziaam, e niedugo je bdziemy mieli. Aniela odbiera Vaness od babci. Przytula j mocno do siebie i mwi: Creczko, bardzo ci kocham i nie oddam nikomu. Nastpnego dnia poszed do matki, powiedzia jej, e jestem w ciy opowiada dalej. Po powrocie powiedzia, e mam usun to dziecko. Wymusza na mnie aborcj. Baam si do tego stopnia, e przestaam je w domu z obawy, e on albo jego matka dorzuc mi rodkw poronnych do posikw. Vanessa urodzia si 26 lipca 2012 roku. Po jej przyjciu na wiat, Aniela nie otrzymywaa ze swojego dotychczasowego zakadu pracy pienidzy, poniewa przepracowaa za mao
REGION
Reagujmy, gdy:
Gdy przekraczaj granic ssiedniego kraju, maj bilet w jedn stron. Marzenia o wielkiej wakacyjnej mioci lub zarobieniu kilku tysicy euro szybko zmieniaj si w najczarniejsze sny. Pozbawieni godnoci i dokumentw skazani s na los, ktry zgotuje im alfons w domu publicznym czy dowdca obozu pracy. Angelika wanie zdaa ostatni egzamin maturalny. Chce studiowa zarzdzanie na Uniwersytecie Mikoaja Kopernika. Zanim to jednak nastpi, czekaj na ni najdusze wakacje w yciu. Tym ciekawsze, gdy wyrwie si z podtoruskiej wsi ze swoim chopakiem, ktrego niedawno poznaa. Soce rozgrzao pomysy.
- po wyjedzie do pracy za granic osoba przestaje si z nami kontaktowa, - kontaktuje si ale mwi bardzo krtko, rozmowy s przerywane, nie chce poda aktualnego adresu oraz numeru telefonu, treci wypowiedzi s lakoniczne a gos nienaturalny.
- adres i nr telefonu najbliszego polskiego konsulatu w kraju, do ktrego jedziesz, - Europejsk Kart Ubezpieczenia Zdrowotnego, - telefon komrkowy z aktywnym roamingiem oraz nr telefonu Poland direct z kraju, do ktrego jedziesz. Dziki niemu mona za darmo lub za minimaln opat zadzwoni do Polski telefonistka mwi po polsku,
zi, e jeli nie bd posuszna, to zabij moj rodzin, bo wiedz gdzie mieszkam. Artura nie zobaczya ju na oczy. Obiecywa wakacje kolejnej ofierze, 17-letniej Weronice. Wydostaa si przypadkiem. Miejscowa policja zrobia nalot na burdel w poszukiwaniu narkotykw. Przy okazji funkcjonariusze natrafili na ywy towar...
py przed granic z Niemcami poprosi wszystkich o dokumenty, aby przedstawi je przy ewentualnej kontroli. To by ostatni raz kiedy widzieli swoje papiery. Zudzenie, e jad po godny zarobek, rozpierzchy si razem z ptakami okupujcymi barak na odludziu. Tam zatrzyma si autobus Polakw. Dookoa tylko lasy. - Od tej pory wy zapierdalacie dla nas odpowiedzia koordynator, ktry zebra ich z Warszawy. Towarzyszy mu pokanej postury brunet. Przy pasie mia bro. Znaleli si w prowizorycznym tartaku. Zwyk pi mieli cina drzewo, aby potem je rba i przygotowywa do sprzeday. Paleta drewna bya drosza ni ich ycie. Spali stoczeni na pododze po cikiej harwce w godowych warunkach. Na rodku baraku bya dziura, zastpujca toalet. Zupenie jak w obozach koncentracyjnych. Kary za niesubordynacj, skrajne przemczenie. Gdyby woska policja nie odkrya tego zagbia wyzysku, pracownikw czekaaby niechybnie mier.
Pamitaj, aby:
- dokadnie czyta wszystkie dokumenty od porednika, - zrobi kserokopi dokumentw, ktre ze sob zabierasz (paszport, dowd osobisty, pozwolenie na prac, wiz) i zostawi bliskim lub osobomm, ktrym ufasz. Docz do dokumentw aktualne zdjcie, - informowa bliskich o zmianie adresu i miejsca pracy, - ustali z bliskimi czstotliwo kontaktw (np. raz w tygodniu o ustalonej porze) oraz haso, ktrym si posuysz w przypadku kopotw i braku moliwoci powiedzenia tego wprost przez telefon (np. przeka pozdrowienia dla kogo, kto nie istnieje).
Zmowa milczenia
- Ten przypadek i tak naley
Wjt gminy Lubicz Marek Olszewski od wielu lat stara si planowa zagospodarowanie terenu tak, aby udroni wskie gardo przy wle Lubicz. Projekty S-10 problemu nie rozwizuj mona decyzj administracyjn zmaza z mapy nowopowstaej miejscowoci. W tym ksztacie, najbardziej wysunity na pnoc przebieg S-10, na pewno nie powstanie. Mieszkacy Krobi nie chc nawet sysze o tym projekcie. - Jak zarzdcy drg to sobie wyobraaj? - pyta Rafa, ktry przeprowadzi si do gminy Lubicz kilka lat temu. - Przecie to byoby zwyke oszustwo. Ludzie kupili dziaki, postawili domy, a teraz mieliby szuka nowego miejsca do ycia. Sprawy sdowe i blokady budowy nie miayby koca. Rozgoryczenie jest tym wiksze, e od dawna byo wiadomo, e Krobia jest jedn z miejscowoci, ktra w ostatnich latach rozrosa si najbardziej na tym terenie. do przy wle autostradowym Lubicz. Na przeciw temu problemowi miaby wychodzi wariant drugi trasy, ktry zakada dobudowanie drugiego pasa do DK nr 10. Tu take pojawiaj si jednak spore problemy. Std te wszystkie warianty zostay przez Rad Gminy Lubicz zaopiniowane negatywnie. - Oprotestowa wszystko, to jak nic nie powiedzie - mwi Marek Olszewski. - Dlatego te wskazujemy od wielu lat, e moliwe jest poszerzenie jezdni drogi krajowej i jej modernizacja. Plany zagospodarowania terenu ukadalimy od dawna tak, eby by przygotowanym na tak ewentualno. Konieczna jest jednak gruntowna zmiana istniejcego projektu. Jeeli kto pyta mnie, czy moliwa jest budowa S-10 przez Lubicz z wiaduktami, dwoma pasami jezdni i wszelkimi atrybutami klasycznej drogi ekspresowej, to od razu odpowiadam, e nie. P miejscowoci musielibymy przebudowa. Wariant skromniejszy zupenie by wystarczy, a jednoczenie rozwiza problemy komunikacyjne. Niestety wyglda na to, e planici nie bior pod uwag aktualnego natenia ruchu. Tranzyt nie jest gwnym problemem na krajwce. Mieszkacy Lubicza ju zoyli do wjta protest w tej sprawie z podpisami setek osb. Zapowiada si na spor awantur.
8 POZA TORU, 26
lipca 2013
Dziaaj od kilku miesicy, ale byskawicznie stay si wokaln wizytwk gminy. Dziaajcy przy bibliotece samorzdowej w Guchowie zesp Niezapominajki to ju nieodczna cz artystyczna wszystkich imprez na terenie samorzdu. A to dopiero pocztek Pod koniec lutego Iwona Majewska wpada na pomys, aby zebra uzdolnione wokalnie dzieci i modzie. Sama w domu ma pianino, wic pod dachem udao si jej wychowa muzykaln rodzin. - Lubi piewa, ale publiczne wystpy pozostawiam moim crkom mieje si Iwona Majewska. Zreszt s one w Niezapominajkach od samego pocztku. Talent-show? Odpada Natalia Majewska po wakacjach idzie do trzeciej klasy gimnazjum. Swoim gosem zachwyca od 6 lat. wiadczy o tym siatka dyplomw, ktre przyniosa jej mama. I to tylko nagrody tegoroczne. Pierwsze miejsca, premiowane wystpy, a take wyrniania na regionalnych i oglnopolskich festiwalach oraz przegldach mwi same za siebie. wiczy take jako solistka w Chemyskim Orodku Kultury.
Zesp tworz od lewej Emilia Starzyk, Natalia Anuszewska, Oliwia Winiewska, Joanna Majewska oraz Natalia Majewska. Tutaj na otwarciu sezonu w Zalesiu
Prbowaa do tego swoich si wokalnych w jednym z muzycznych talent-show na pre-castingu w Bydgoszczy. - To bya jaka masakra wspomina Natalia. Osiem godzin spdziam z mam na staniu w kolejce po numerek. Kolejnych kilka - na wystp. Zdyam zapiewa by moe 3 wersy, zanim mi podzikowali. Jej mama take nie wynio-
sa pozytywnego wraenia z tego wystpu. - Tu ju nie chodzi konkretnie o wystp mojej crki, ale odniosam wraenie, e nie zawsze uwag przykuwa gos, ale wygld dodaje Iwona Majewska. Jaki jest sens pytania np. o to, gdzie uczestnik kupi buty? Troch to bez sensu, a takie przypadki si zdarzay.
Siostrzane wokale Joanna, siostra Natalii, pjdzie teraz do szstej klasy szkoy podstawowej w Koczewicach oraz zacznie pity rok edukacji w szkole muzycznej w Chemy. Gdy jedna zajmuje w konkursie pierwsze miejsce, druga jest zaraz za ni. I odwrotnie. S zgodne, jeli chodzi o udzia w talent-show i repertuar, w ktrym
wystpuj. - Nie przepadam szczeglnie za starszymi piosenkami mwi najmodsza z Majewskich. Czasem s to tylko yczenia, bo opiekunka zespou nie zawsze decyduje si na taki repertuar. - Nie ukrywajmy, e trzeba te dopasowa si do publiki, rwnie starszej wyjania Iwona Majewska. Na naszym spotkaniu pojawia si take Natalia Anuszewska, ktra teraz pjdzie do gimnazjum w Guchowie. - Do piewu w Niezapominajkach namwia mnie przyjacika przyznaje przysza gimnazjalistka. Mam nadziej, e teraz bd miaa okazj powaniej zaj si piewaniem. Zesp wiczy raz w tygodniu. Gdy zblia si wystp, spotykaj si czciej. Jak same zapewniaj, odbywa si to bez szkody dla ich edukacji. - Cay czas si upieraj, e szkoa nie jest dla nich najwaniejsza mwi Iwona Majewska. Nie zmienia to faktu, e przynosz do domu czerwone paski na wiadectwach. Niezapominajki mona na pewno usysze na kadej imprezie gminnej. Teraz dziewczyny maj wakacje, wic mog troch odpocz, ale wystpy maj zaplanowane ju z procznym wyprzedzeniem.
Jedno podbicie, drugie, salto z pik. Niektre tricki dla wielu topowych polskich pikarzy s czarn magi. Dla Damiana Sierbiskiego, modego freestylera spod Chemy, to jednak chleb powszedni. Wraz z koleg z grupy Bright pokazuje, e pik mona kopa nie tylko na boisku. Czy mona odkry pasj, ogldajc filmy w Internecie i podgldajc samego Ronaldinho? Okazuje si, e tak. - Staraem si podpatrywa najlepszych freestylerw z caego wiata mwi Sierbiski. Jak zaczem, miaem 14 lat. Pocztki nie byy atwe, musiaem powici treningom wiele czasu, ale wszystko si opacio. Do wicze przekona go kolega z Chemy, ktry zaprzesta ju onglerki pik. Damian wraz z Dawidem Jarzbowskim z Golubia-Dobrzynia utworzy grup Bright, ktra na arenie oglnopolskiej
jeszcze przed karier we freestyleu. Prbowa rwnie swoich si w tradycyjnej odmianie. Jak si okazuje, zwyka pika nona ma mao cech
Kociej matce towarzysz na cmenatarzu dwa kocita Monika wyja n ojca i star ksig, po czym zacza szepta niezrozumiae dla wikszoci ludzi sowa. Z kad sekund serce Matyldy podchodzio coraz bliej do jej garda. Mimo to zdusia lk i zacza rozpltywa worek, w ktrym Zjawa czekaa na sw mier. Ryszard K. musia zosta w pracy do pna. W drodze powrotnej codziennie mija cmentarz, na ktrym pochowano jego ojca Mieczysawa. Tamtej nocy, mocno za nim stskniony, postanowi pj odwiedzi grb taty. - Przy mogile ojca zobaczyem dwie ubrane na czarno dziewczyny opisuje Ryszard K. Chema nie jest dua. Syszaem plotki, czym zajmuj si te nastolatki. Podbiegem i wyposzyem je, groc wezwaniem policji. Ucieky w popochu. Jednak jedna z nich zostawia worek uzupenia. Siatka zostawiona przez dziewczyny ruszaa si. Dochodziy z niej ciche miauknicia. Ryszard K. otworzy j i ujrza maego szaro-burego kota. Nie mg zabra go do siebie z powodu alergii ony. Zdecydowa si odwiedza i dokarmia podrzutka. Pozwoli mu lee na grobie ojca, ktry szybko przypad kocurowi do gustu. - Jeli ten kot co czuje, z pewnoci oswoi si ze mierci i zami przychodzcych tu czonkw rodzin pochowanych zmarych mwi Mariusz Frankiewicz, grabarz starego cmentarza w Chemy. Stale si tu krci. Mi take zdarza si go dokarmia dodaje. Monice po nocy z marca 2006 roku jeszcze dwa razy ni si koszmar, w ktrym dorosy ju kot Matyldy z rozchlastanym brzuchem wpatruje si w ni, gdy ona pi. Po jednym z takich snw przekrelia swoje plany o zostaniu w przyszoci weterynarzem.
12 POZA TORU, 26
lipca 2013
Wakacje z przygodami
Tygodnie kulinarny, przygody i artystyczny s cyklem warsztatw dla dzieci i modziey. Zajcia prowadz dyplomowani plastycy. Od 29 lipca do 2 sierpnia odbdzie si druga tura zaj przygodowych. Zaplanowano midzy innymi dzie z Harrym Potterem i podr do kraju kwitncej wini. Japonia ma bowiem bardzo bogat tradycj zwizan z papiernictwem. Atrakcje przygotowano rwnie dla poszukiwaczy wiedzy i amatorw teatru. Od 5 do 9 sierpnia planowany jest w muzeum tydzie artystyczny. Skada maj si na niego plener malarski, warsztaty rysunkowe powicone martwej naturze, a take warsztaty graficzne. Bdzie rwnie moliwo sprbowania swoich si w lepieniu z gliny i odpowiedzi na tajemnicze pytanie o to, czym waciwie jest camera obscura. - Mamy bardzo wiele pomysw na rozwj naszej dziaalnoci mwi Dariusz Subocz. W nieodlegej przyszoci w okolicy muzeum ma stan amfiteatr. We wrzeniu i padzierniku znw mury wypeni miech dzieci. Pocztek roku szkolnego zbiega si z wieloma wycieczkami do placwek takich jak nasza. Wicej informacji o ofercie wakacyjnej Muzeum Pimiennictwa i Drukarstwa w Grbocinie mona znale na www. grebocin.pl.
Dyrektor rozwiewa nasze zudzenia, ktre wszyscy zbudowalimy w szkolnych awkach, e wynalazc ruchomej czcionki by Jan Gutenberg. - Warto obala takie mity mieje si dyrektor muzeum. Wynalazek niemieckiego drukarza by rewolucyjny dlatego, e przyspieszy proces druku. Pierwsza ruchoma czcionka pojawia si na terenie Chin w X wieku. Bya jednak drewniana. Metalow konstrukcj pidziesit lat przed Gutenbergiem stworzyli Koreaczycy. Prawd jest jednak to, e pracujc nad swoim wynalazkiem nie wiedzia on o tym, e co takiego
nek z terenu Chin, Japonii, Tybetu i Indii. Nie sposb opisa wszystkiego, co mona odnale w muzeum w gminie Lubicz. Dwugodzinna sesja, na ktr zapraszaj pracownicy placwki, pozwoli cofn si w czasie i odkry wiele tajemnic pisma oraz druku. Niestety, nie wszystkie projekty ciesz si tak wielkim zainteresowaniem, jak ekspozycja staa. Na wakacje zosta przygotowany specjalny program, ktry pki co, nie cieszy si jednak duym zainteresowaniem. - Wszystkie letnie atrakcje zaplanowalimy w tygodniowych cyklach mwi Katarzy-
GMINA UBIANKA
P tysica w 30 dni
eby mc osiga sukcesy w biegach, trzeba niezwykej siy woli. Mieszkaniec Pigy miesicznie pokonuje okoo 500 kilometrw. Obcienia musz by z roku na rok wysze. Z biegw nie sposb y, wic trenowa trzeba przed lub po pracy. O imprezie organizowanej na jego rodzinnej ziemi Bartek wypowiada si w samych superlatywach - Nie s na wyrost pozytywne opinie o tym cyklu mwi Wiligalski. Zawody s wyjtkowe. Cztery etapy daj szans integracji rodowiska. Setki osb przebywaj ze sob praktycznie non stop. Jest rywalizacja, ale rwnie rodzinny klimat. Codziennie syszymy strza startera, ale jemy
Bartosz Wiligalski, zwycizca ubiegorocznej edycji Tour The Run, pracuje na stacji benzynowej w Grsku. Z biegw mona uczyni sens ycia, ale trudno z nich y take wsplne posiki czy wymieniamy dowiadczenia ze swoich przygotowa. Klimat dla biegw jest w ubiance bardzo dobry. Wjt gminy Jerzy Zajkaa sam jest biegaczem. To z jego inicjatywy powsta w gminie klub maratoski Truchcik, ktrego zawodnicy z powodzeniem startuj na zawodach w caym kraju. - Niedawno wygralimy oglnopolskie zawody w sztafecie na dystansie maratoskim mwi Bartosz Wiligalski, najbardziej utytuowany biegacz rodem z Truchcika. Pozostawilimy w pokonanym polu reprezentantw wielu duych miast. Nawet nie wiedzieli, gdzie ley miejscowo, z zawodnikami z ktrej rywalizuj. sportowy zawodw, tym zainteresowanie kibicw wiksze. Zwycizca poprzedniej edycji cyklu chwali sobie bardzo wspprac z nowym trenerem. Zindywidualizowany trening powoduje, e w przecigu roku poprawi swoje najlepsze osignicie na dystansie dziesiciu kilometrw o ponad dwie minuty. Mona powiedzie, e urwa piset metrw. W swoim dorobku ma ju ukoczony maraton, ale na razie na biegi tak wyczerpujce za wczenie. Wsplnie z trenerem postanowili skupi si na krtszych dystansach, gwnie biegach przeajowych. - Na maratony przyjdzie jesz-
W Bierzgowie stra powstaa po wojnie. W tym roku jednostka OSP obchodzi szedziesiciolecie istnienia
Tomasz Wicawski
m.in. Wiesaw Bachan, prezes zarzdu Powiatowego Zwizku Ochotniczych Stray Poarnych RP oraz zastpca komendanta miejskiego stray poarnej w Toruniu, brygadier Sawomir Kamiski. Nie mogo rwnie zabrakn wjta gminy Jerzego Zajkay. Zoty Znak Zwizku OSP RP otrzyma druh Benedykt Modzianowski z OSP ubianka. Odznak za wysug 60 lat odznaczony zosta druh Innocenty Gulczyski. Medalami z najcenniejszego kruszcu za zasugi dla poarnictwa odznaczeni zostali rwnie druhowie: Micha Gulczyski, Zdzisaw Kroskowski, Jerzy Ordon, Tomasz Walter, Jan Chrzanowski, Zygmund Blachowski, Roman Krupa i Eugeniusz Ordon.
Nasze dziewczyny s niezwykle dzielne. eby wykorzysta zainteresowanie dzieci dziaalnoci ich rodzicw, od 2006 do 2008 roku przy naszym OSP dziaaa grupa muzyczno - taneczna Iskierki.
1952 i 1953 roku. Wwczas wybrano i powoano pierwsze wadze statutowe. Prezesem zosta Konrad Jaworski. Jednostka bya cztery razy mistrzem powiatu toruskiego i trzy razy mistrzem wojewdztwa kujawsko - pomor-
skiego. - W 1998 roku zostaa utworzona druyna eska, ktra to we wszystkich zawodach gminnych i powiatowych odbytych do 2009 roku zajmowaa zawsze 1 miejsce mwi Janusz Sadowski.
WIADOMOCI
RELACJE
KOMENTARZE
www.powiattorunski.pl
Rowerowe
POWIAT W UNII
Dziaajca w Chemy od 1946 roku Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna im. Juliana Prejsa zajmuje zabytkow kamienic zlokalizowan w centrum, przy ulicy Rynek 4. Baczni obserwatorzy zauwayli z pewnoci, e od kilku lat budynek zmienia swoje oblicze
W roku 2013 przygotowano kolejny wniosek o dofinansowanie z programu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, realizowanego przez Instytut Ksiki. Wniosek ten pozytywnie przeszed weryfikacj i biblioteka otrzyma 308 tys. z z Programu Kultura+ w ramach priorytetu Biblioteka+. Wraz z wkadem wasnym w wysokoci ok. 100 tys. z, biblioteka bdzie moga przeznaczy 411 tys. z na adaptacj pomieszcze na pitrze, wydzielenie sal wystawienniczych oraz wyposaenie ich w niezbdny sprzt oraz kontynuacj prac poprawiajcych energooszczdno budynku, jego estetyk i bezpieczestwo. Naley do nich przebudowa wiatroapu i wejcia gwnego oraz malowanie caej elewacji. Dokoczona zostanie take wymiana okien i drzwi zewntrznych. Ocieplenie poaci dachu pozwoli na uytkowanie pomieszcze poddasza.
Dotacja samorzdu powiatowego pozwala utrzyma stanowisko instruktora, jak i sekcje Powiatowej i Miejskiej Orkiestry Dtej dziaajcej przy Bibliotece. Dziki otrzymywaniu dodatkowego wsparcia finansowego ze Starostwa placwka organizuje wiele wydarze o zasigu powiatowym, ktre na stae wpisay si do kalendarza imprez: konkurs dla uczniw klas I i II szk podstawowych Z wierszem na scenie, konkurs ortograficzny O Piro Starosty Toruskiego dla gimnazjalistw, Potyczki z Jzyka Polskiego turniej dla uczniw klas VI szk podstawowych, Niezwyczajni s wrd nas konkurs na wypowied o nieprzecitnych mieszkacach powiatu toruskiego, Festiwal Piosenki piewajmy Razem, Moja maa ojczyzna spotkanie z bani i legend regionu powiatowy konkurs plastyczny i literacki dla osb niepenosprawnych. Urszula Meszyska Dyrektor PiMBP w Chemy
bezpieczestwo
Prace budowlane na drogach rowerowych w powiecie toruskim, cho z opnieniem, jednak systematycznie posuwaj si do przodu. Mona ju dojecha z Torunia do Unisawia, z tym e midzy Rankowem a wierczynkami z powodu kopotw technicznych do koca sierpnia trzeba korzysta z oznakowanego objazdu przez las. Praca wre rwnie na drodze ze Zotorii do Osieka przejazd ni powinien by moliwy ju we wrzeniu. Budujc drogi rowerowe powiat toruski postawi na przyjemne, ale przede wszystkim ekologiczne i bezpieczne formy podrowania. Najwaniejsza jest bowiem ochrona uytkownikw od dzieci, poprzez dojedajcych rowerami do pracy, a po rowerowych turystw. Aby jednak droga rowerowa bya miejscem przyjaznym dla wszystkich naley pamita, e tam rwnie obowizuj zasady ustalone przez kodeks ruchu drogowego. Naley zatem przestrzega znakw drogowych oraz mie w pamici rowerowy savoir vivre. Ustawione oznakowanie ju spotkao si zarwno z gosami krytyki, jak i zadowolenia. Nie ma jednak szczeglnego wyboru znaki zgodne s z obowizujcymi obecnie wytycznymi, a przede wszystkim jedynie w takiej formie miay szans zyska pozytywn opini policji. Organizacj ruchu na caej dugoci tej drogi, zgodnie z przygotowanym projektem, zatwierdza Urzd Marszakowski. Nie daje ona rowerzycie pierwszestwa przy przejedzie przez drogi publiczne. Na powiatowych drogach rowerowych napotka mona nastpujce oznakowanie:
znak a16 ostrzega przed przejciem dla pieszych
Jednake gwnym celem projektu jest rozszerzenie dziaalnoci kulturalno - edukacyjno - wystawienniczej biblioteki poprzez przebudow pomieszcze pierwszego pitra. Istniejca tam maa izby pamici zostanie przeksztacona w sal wystawiennicz z prawdziwego zdarzenia, obrazujc histori Chemy. Pozwoli ona wyeksponowa i udostpni zwiedzajcym wiele zgromadzonych przez Bibliotek pamitek historii Ziemi Chemiskiej oraz umoliwi wypoyczanie i udostpnianie dokumentw z innych placwek muzealnych np. Muzeum Okrgowego z Torunia. (KM)
znak a24 ostrzega przed miejscem, w ktrym rowerzyci wyjedaj z drogi dla rowerw znak c13 nakazuje kierujcemu rowerem jednoladowym jazd drog dla rowerw znak c13a oznacza koniec drogi przeznaczonej dla kierujcych rowerami znak d6 oznacza miejsce przeznaczone do przechodzenia pieszych w poprzek drogi znak d6a oznacza miejsce przeznaczone do przejedania rowerzystw w poprzek drogi
Filie Biblioteki uczestnicz w Programie Rozwoju Bibliotek i wprowadzaj system elektroniczny opracowania zbiorw. Wypoyczaj ksiki i media oraz prowadz tradycyjn prac biblioteczn. Jednak nasze biblioteki to nie tylko wypoyczalnie ksiek, ale prawdziwe centra kulturalne. Organizuj konkursy, wystawy, zajcia plastyczne, lekcje biblioteczne i historyczne, wycieczki, bajkowe poranki, spotkania dyskusyjnego klubu ksiki, warsztaty fotograficzne i imprezy okolicznociowe, imprezy plenerowe - przez cay rok ttni yciem!
(DR)
www.powiattorunski.pl
2 Powiat Toruski,
lipiec 2013
RADA POWIATU
Rozwj turystyki oraz stan rodowiska na obszarze powiatu toruskiego w 2012 roku to gwne tematy XXXII Sesji Rady Powiatu Toruskiego, ktra odbya si 27 czerwca 2013 r.
udzieleniem dotacji w kwocie 31 tys. z miastu Chema na termomodernizacj budynku Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Chemy. Miasto w swoim budecie zabezpieczyo tak sam kwot. Reszta pienidzy na remont pochodzi z ministerialnego dofinansowania. Wicej informacji o pracach modernizacyjnych w bibliotece na str. 1 Powiatu Toruskiego.
Turystyka podlega cigej ewolucji, pojawiaj si coraz to nowe jej formy, rodzaje oraz funkcje jakie ma do spenienia. Gwnym motorem tych zmian s stale wzrastajce potrzeby i oczekiwania mieszkacw i goci powiatu. Starostwo Powiatowe w Toruniu wychodzc naprzeciw tym potrzebom konsekwentnie realizuje polityk turystyczn tworzc rnorodne produkty turystyczne min. infrastruktur tj. cieki rowerowe, ciekawe publikacje i ulotki, oglnodostpne imprezy plenerowe. Naley podkreli, i determinantem atrakcyjnoci i konkurencyjnoci oferty produktw turystycznych powiatu jest budowa marki przyjaznej rodowisku, jako integralnego elementu wizerunku turystycznego regionu. Agnieszka Jankierska-Wojda Przewodniczca Komisji Edukacji, Kultury i Sportu
Starostwo promuje walory turystyczne powiatu w swoich wydawnictwach dla dzieci, albumach i przewodnikach
Radni zapoznali si rwnie z informacj o stanie rodowiska na obszarze powiatu toruskiego w roku 2012, przedstawion przez Kierownika Dziau Monitoringu Delegatury w Toruniu Wojewdzkiej Inspekcji Ochrony rodowiska w Bydgoszczy pana Jana Jankowskiego. Badania WIO obejmoway ocen jakoci wd pyncych i monitoring jezior oraz ocen jakoci powietrza atmosferycznego. Nastpnie radni przeszli do omawiania zgoszonych pod obrady projektw uchwa. Jednogonie zagosowali za
Radni wyrazili zgod na przystpienie powiatu toruskiego do projektu Program dziaa dla miejskich obszarw funkcjonalnych Bydgoszczy i Torunia w nowej perspektywie finansowej 20142020 w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna. Projekt realizowany jest w partnerstwie z Miastem Bydgoszcz, Miastem Toru, Powiatem Bydgoskim, Gmin Kowalewo Pomorskie i Gmin Nako nad Noteci. Gwn jego ide jest przygotowanie partnerw do nowej perspektywy finansowej 2014-2020 oraz zintegrowanego terytorialnie zarzdzania rozwojem w ramach wsplnego obszaru funkcjonalnego. Koszt cakowity projektu szacuje si
na 2 959 500 z, z czego dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego bdzie wynosi 2 663 550 z. Panie Agnieszka Janiaczyk-Dbrowska oraz Agnieszka Jankierska-Wojda gosami radnych zostay wybrane do udziau w pracach Powiatowej Rady Dziaalnoci Poytku Publicznego. Ponadto radni przyjli zmiany do regulaminu przyznawania stypendium dla uczniw szk ponadgimnazjalnych z Powiatowego Funduszu Stypendialnego termin skadania wnioskw wyduono do 15 lipca br. Uchwalono rwnie Powiatowy Program Opieki nad Zabytkami Powiatu Toruskiego na lata 2013-2016. Jego celem jest m.in. zahamowanie procesu degradacji zabytkw i doprowadzenie do poprawy stanu ich zachowania a take wyeksponowanie ich wartoci historycznej oraz walorw krajobrazu kulturowego. Chcc wyrni w sposb szczeglny osoby fizyczne, organizacje i instytucje zasuone w yciu spoecznym, kulturalnym, sportowym i promocyjnym powiatu oraz tych, ktre przyczyniy si do jego rozwoju gospodarczego, Rada Powiatu podja starania o ustanowienie specjalnej odznaki i medalu za Zasugi dla Powiatu Toruskiego. Podczas czerwcowej Sesji radni uchwalili wzr takich odznacze oraz regulamin ich przyznawania. Uchwaa zostaa przekazana do Komisji Heraldycznej, dziaajcej przy Ministerstwie Administracji i Cyfryzacji, celem uzyskania stosownej opinii. Zgod musi wyrazi rwnie Prezydent RP. Dopiero wtedy Rada Powiatu bdzie moga w drodze uchway wprowadzi nadawanie Odznaki Honorowej i Medalu Honorowego za Zasugi dla Powiatu Toruskiego. Radni przyjli rwnie zmiany do budetu na 2013 rok oraz do Wieloletniej Prognozy Finansowej Powiatu Toruskiego na lata 20132020. (IW)
ZARZD
Podczas czerwcowego posiedzenia Komisji Zdrowia i Opieki Spoecznej do grona Czonkw Komisji doczyy Dyrektor Stacji SanitarnoEpidemiologicznej w Toruniu, Hanna Wolska oraz Kierownik Sekcji Nadzoru Przeciwepidemiologicznego oraz Ocen i Analiz, Elbieta Sroka
internetowej GIS oraz WSSE w Bydgoszczy w sezonie letnim powadzony jest serwis kpieliskowy, gdzie znajdziecie Pastwo biece informacje o jakoci wody na terenie caego wojewdztwa kujawsko-pomorskiego.
Wzrost zachorowa na niektre choroby zakane nie powinien wywoywa nieuzasadnionego niepokoju - wymaga ostronej interpretacji oraz dalszej wnikliwej obserwacji. W zwizku z okresem wakacyjnym czonkw komisji ucieszy fakt braku sygnaw o ewentualnej zej jakoci wody w obrbie kpielisk i miejsc przeznaczonych do kpieli. Na obszarze powiatu w ostatnim okresie nie odnotowano zdarze mogcych stwarza zagroenie epidemiologiczne dla mieszkacw, co byo moliwe midzy innymi dziki dobrej pracy sub epidemiologicznych. Cezary Strkowski Przewodniczcy Komisji Zdrowia i Opieki Spoecznej
Hanna Wolska podkrelaa istotn rol szczepie w profilaktyce chorb zakanych www.powiattorunski.pl
3 Powiat Toruski,
lipiec 2013
KULTURA
Dom Pomocy Spoecznej w Browinie to nie tylko czynny uczestnik ale take animator ycia spoecznego regionu
dziki hojnoci naszych staych sponsorw Starostwa Powiatowego w Toruniu, Urzdu Gminy Chema, Urzdu Miasta Chema oraz wielu innych. Pracownicy Domu Pomocy Spoecznej w Browinie kad duy nacisk na integracj podopiecznych Domu z lokalnym i szerszym rodowiskiem spoecznym. Organizuj liczne imprezy, wycieczki, wyjcia i wyjazdy do zaprzyjanionych szk, instytucji i placwek. Uczestnictwo w takich imprezach z jednej strony sprawia, e czuj si oni czonkami naszej wsplnoty, a z drugiej - kreuje waciwy wizerunek osoby niepenosprawnej w spoeczestwie, niweluje negatywne stereotypy i buduje pozytywne wizi w atmosferze wzajemnej tolerancji i yczliwoci. Zapraszamy wic wszystkich ju za rok na radosne i soneczne spotkania z twrczoci osb niepenosprawnych do naszego Domu. Anna Woniak-Margol Dyrektor DPS w Browinie
PRZYJAZNY URZD
towaru, ktry mona bdzie odebra w sklepie. Tak form stosuj firmy, ktre poza sprzeda internetow posiadaj sie tradycyjnych sklepw. Jeeli wic klient zoy przez Internet tylko zamwienie, to trudno mwi o zawarciu umowy midzy kupujcym i sprzedawc.
Pamitajmy dokonujc internetowych zakupw, aby wiedzc jakie s konsekwencje wiadomie wybra stosown opcj albo kupna albo rezerwacji towaru z moliwoci odbioru w sklepie.
Dlatego te nawet jeli zapisy regulaminu odmawiaj kupujcym prawa do odstpienia od umowy, to mona taki zapis potraktowa jako klauzul niedozwolon, ktrej celem jest obejcie przepisw prawa i ograniczenie uprawnie konsumentw. Inna sytuacja zachodzi, kiedy e-sklepy informuj klientw, e za porednictwem Internetu nie dochodzi do zawarcia umowy, a tylko do rezerwacji
Wybr opcji kupna skutkuje tym, e umow traktuje si jako zawart na odlego i zastosowanie maj przepisy ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektrych praw konsumentw oraz o odpowiedzialnoci za szkod wyrzdzon przez produkt niebezpieczny. W myl art. 7 konsument, ktry zawar umow na odlego, moe od niej odstpi bez podania przyczyn, skadajc stosowne owiadczenie na pimie w terminie dziesiciu dni, liczonym od dnia wydania rzeczy, a gdy umowa dotyczy wiadczenia usugi od dnia jej zawarcia. Do zachowania tego terminu wystarczy wysanie owiadczenia o odstpieniu przed jego upywem najlepiej listem poleconym. Towar winien by odesany niezwocznie, nie pniej ni w terminie 14 dni. Marzenna Napirkowska Powiatowy Rzecznik Konsumentw
ale tylko na jeden dzie 2 lipca 2013 r. I bya to nieobecno w peni usprawiedliwiona, poniewa przyjechali tego dnia do Starostwa Powiatowego w Toruniu na VI Zjazd Sotysw z terenu powiatu toruskiego
Panu Sawomirowi Skadankowi gratulujemy tytuu Sotysa Roku 2012, a mieszkacom Czarnowa - takiego sotysa!
Prelekcje byy bardzo interesujce - ich tematyk zaproponowali uczestnicy podczas zeszorocznego Zjazdu
doradztwo od wielu lat ciesz si niesabncym zainteresowaniem. Jedn z nowych usug jest rozliczanie podatku dochodowego i vat-u w rolnictwie. Pani Magorzata udzielia informacji do kogo kierowana jest ta forma pomocy, co obejmuje, jak mona z niej skorzysta oraz gdzie szuka specjalistw ds. rachunkowoci rolniczej. Czym s Lokalne Grupy Dziaania i jak dziaaj na terenie powiatu toruskiego opowiedzia pan Mariusz Kiernozek z Departamentu Rozwoju Obszarw Wiejskich Kujawsko-Pomorskiego Urzdu Marszakowskiego. Na zakoczenie gos zabraa pani Dorota Stankiewicz Powiatowy Lekarz Weterynarii, ktrej prelekcje od wielu lat gromadz liczne grono suchaczy. Tegoroczny wykad dotyczcy uboju trzody chlewnej i byda na potrzeby wasne, uboju z koniecznoci oraz afrykaskiego pomoru wi take cieszy si duym zainteresowaniem hodowcw. Kady z prelegentw po wykadzie peni dyur eksperta w bezporedniej rozmowie wyjania wtpliwoci, udziela porad oraz udziela odpowiedzi na nurtujce suchaczy pytania. Dzikujc sotysom za przybycie i czynny udzia w Zjedzie, Starosta zaprosi wszystkich uczestnikw na wsplny obiad. My ze swojej strony mamy nadziej, e zdobyta wiedza i kontakty bd pomocne sotysom podczas rozwizywania codziennych problemw wsi oraz zaowocuj popularyzacj w ich soectwach godnych naladowania pomysw i inicjatyw. Zapraszamy wszystkich za rok! (IK)
www.powiattorunski.pl
4 Powiat Toruski,
lipiec 2013
KONKURS
POCZTWKA Z PRZESZOCI
Klub Honorowych Dawcw Krwi PCK przy Urzdzie Gmi- Tu historia czeka na Ci! - chciaoby si zawoa, zerknwny Zawie Wielka prowadzi program edukacyjny dla dzie- szy na pocztwki, ktre prezentujemy w dzisiejszym odcinku naszych historycznych wdrwek ci i modziey na temat krwiodawstwa i krwiolecznictwa
dawa powinni, adn miar w Toruniu, co si im pod utrat statkw zakazuje, jako te potajemnie po ktach. Zakazywano te rybakom owienia w niedziele i wita, gdy to jest wielka obraza Boska i zgorszenie ludzi. W czasach pruskich Jezioro Chemyskie byo wasnoci skarbu pastwa, ale zysk z niego by zastrzeony w zdecydowanej wikszoci dla tutejszego probostwa katolickiego. W 1896 r. prbowaa kupi jezioro miejscowa cukrownia, ale rok pniej skoczyo si na wydzierawieniu za 1620 marek rocznie plus 170 porcji ryb po 5 funtw (tj. 2,5 kg) przez 12 lat. Przez blisko 2 lata cukrownia nie pozwalaa dokonywa pooww, tylko zarybiaa jezioro (wczeniej czyni to rybak Szymaski). W 1899 r. zaczto owi i na pocztku kwietnia w cigu jednego dnia zowiono 40 centnarw rnych ryb, ktre nad brzegiem jeziora rozsprzedano po 40 fenigw za 2 funty (czyli 1 kg). Jak pisano I ubosza klasa ludnoci moe tym samym tanio przyj do poywnej strawy. W okresie midzywojennym rybowstwo dzierawi na mocy porozumienia z Katolickim Zarzdem Kocielnym Jan Zduski i jego syn Marian. Renta dzierawna wynosia 70 centnarw szczupakw liczonych wg cen na rynku toruskim. Podobnie jak dawniej jeden z punktw umowy gosi, e Ryby zowione musz tu w Chemy by sprzedane pod kadorazow kar 3 tys. marek (polskich), nie wolno wywozi ryb i sprzedawa w Kongreswce lub po innych miastach. Aktualnie Jezioro Chemyskie dzierawi Polski Zwizek Wdkarski.
Mamy nadziej, e uczestnicy akcji w przyszoci docz do grona krwiodawcw i zasil szeregi Klubu ze Zejwsi Wlk.
Dua cz modziey zadeklarowaa ch zostania krwiodawc w przyszoci, zaczynajc dziaalno w klubie od wolontariatu. Wykady zostay zakoczone ogoszeniem konkursu na haso promujce
A oto zwycizcy konkursu: I miejsce Dominika Muchewicz, kl. IIb Gimnazjum w Rzczkowie za haso: ycie tkwi w kropli krwi, II miejsce Angelika Paradowska, kl. Ib Gimnazjum w Zejwsi Wielkiej za haso: Kiedy masz za duo krwi, oddaj troch, pom mi, III miejsce Weronika Marchlik, kl. Ic Gimnazjum w Zejwsi Wielkiej za haso: Oddaj krew, nawet nieliczne kropelki, a inny czowiek bdzie zdrowy, a ty wielki. Agnieszka Drzewiecka Klub HDK w Zejwsi Wielkiej
ZNANE I NIEZNANE
Sczanieckich. Izabela bya crk Michaa i Bogusawy Sczanieckich, wacicieli duych dbr ziemskich z orodkiem w Nawrze. Paac nawrzaski w okresie intensywnej kolonizacji niemieckiej i Kulturkampfu, peni rol orodka kultury polskiej, jednoczenie bdc ostoj polskoci na ziemi chemiskiej. Z tego okresu pochodz polskie nazwy okolicznych folwarkw, ktrych rdzeniem s imiona wacicieli t.j. Bogusawki, Izabelin i Marianki. Wszyscy wymienieni (Skrzewscy i Sczanieccy) po mierci spoczli na cmentarzu parafialnym przy kociele w Nawrze. Od 1905 roku wadze pruskie zainicjoway wykup poszczeglnych kawakw ziemi, na potrzeby zaplanowanej linii kolejowej, ktra miaa poczy Toru z Unisawiem. Oficjalnie lini otwarto 1 lipca 1912 roku.
Tak wic malowniczy pomost nie suy do kpieli. Temu celowi suyy azienki miejskie, usytuowane patrzc na zdjcie bardziej w lewo, w kierunku konkatedry. Bya to specjalna budowla z drewnianym pomostem wzniesionym na palach, od ktrego po obydwu stronach odchodziy baseny kpielowe, osobne dla obydwu pci. Baseny otoczone byy cianami, w ktrych mieciy si przebieralnie. Istnienie tego typu obiektw podyktowane byo wzgldami bezpieczestwa kapicych si. Poza azienkami obowizywa zakaz kpieli, tak jak obecnie poza wyznaczonymi miejscami na plaach strzeonych. Pierwsza wzmianka o azienkach w Chemy pochodzi z 1722 r. W 1919 r. wybudowano nowe azienki. Latem 1931 r. za oddano do uytku now pla zlokalizowan na piknym pwyspie na kracu Parku 3 Maja. Bya ona rwnie wyposaona w przebieralnie, a wstp na ni kosztowa 20 gr. (std do dzi chemyniacy nazywaj t pla patn mawiajc Jidziem sie kumpa na patno). Jezioro Chemyskie to nie tylko doskonae miejsce do zaywania kpieli w czasie upalnego lata. To rwnie doskonae miejsce do wdkowania. W czasach I RP kwestie rybowstwa regulowa waciciel jeziora, czyli kapitua i biskup chemiski. Wg XVII-wiecznej Ordynacji rybakw chemyskich prawo pierwokupu zowionych ryb miaa kapitua, a co z wyboru zostanie, to jeeli Praat nie kupi () w Chemy na rybnych awach sprze-
Prezentowan fotografi zrobia sobie z przyjacik, siedzca z prawej strony Irena Glemma (1906-1983), ktra bya cenion nauczycielk aciny w chemyskim LO. Bardziej znana bya jako siostra wybitnego historyka Kocioa, ks. prof. Tadeusza Glemmy, ktry by wykadowc Uniwersytetu Jagielloskiego i krakowskiego Seminarium duchownego i to w czasie, gdy do seminarium uczszcza Karol Wojtya, pniejszy papie Jan Pawe II. Ich ojciec by krawcem z zawodu i posiada sklep w kamienicy, ktrej by wacicielem w Chemy przy ul. Kolejowej 2 (obecnie gen, W. Sikorskiego 38). Dariusz Meller
O dawnej wietnoci Dbin do dzi przypomina dwr wraz z budynkami gospodarczymi, parkiem i stawem
W 1907 roku Dbiny zakupili Jan i Wadysawa Szlosowscy. W tych czasach majtek obejmowa 700 ha powierzchni, dwr, zabudowania mieszkalne oraz gospodarcze. Po I wojnie wiatowej w Dbinach byo ju dwch wikszych posiadaczy ziemi: Jan Szlosowski i Jakb
urek. W 1929 roku Szlosowski posiada 386 ha ziemi, a urek 75ha. W 1935 roku wobec maonkw Szlosowskich, ktrzy zaprzestali spaty kredytw, Poznaskie Ziemstwo Kredytowe wszczo egzekucj przez tzw. przymuszon sprzeda nieruchomoci. Po II wojnie wiatowej majtek na wasno przej Skarb Pastwa Polskiego i rozparcelowa. Z dawnego majtku zachoway si: budynek dworu, wzniesiony w kocu XIX wieku, zapewne przez Boldtw, park dworski ze stawem z koca XIX wieku oraz budynki mieszkalne i gospodarcze. Do dawnego zespou dworsko-parkowego dostaniemy si skrcajc przy widocznej kapliczce w prawo. Henryk Mioszewski Prezes Oddziau Miejskiego PTTK w Toruniu
POWIAT TORUSKI Bezpatny Miesicznik Samorzdowy Starostwo Powiatowe w Toruniu ul. Towarowa 4-6 87-100 Toru
tel. 56 662 88 88, fax 56 662 88 89 e-mail: starostwo@powiattorunski.pl Redakcja w skadzie: dr Malwina Rouba - redaktor naczelny Agnieszka Niwiska - redakcja numeru Izabela Kannenberg (IK), Krzysztof Melkowski (KM), Dorota Rygielska (DR), Agnieszka Szymborska (AS), Iwona Wnuczyska (IW) Kontakt: tel. 56 662 88 52 rzecznik@powiattorunski.pl Skad: Starostwo Powiatowe w Toruniu Druk: Drukarnia Agora SA. w Pile, ul. Krzywa 35
Dzie powszedni
rodowiskowy Dom Samopomocy jest dla wszystkich uczestnikw drugim domem. Kiedy wszyscy pojawi si rano w placwce, rozpoczynaj si zajcia w grupach terapeutycznych, a pniej uczestnicy wsplnie jedz obiad. Nastpnie kady otrzymuje inne zadanie. Niektrzy pomagaj w zmywaniu naczy, inni sprztaj orodek czy segreguj mieci. Jest take czas wolny, podczas ktrego uczestnicy graj, np. w warcaby. Rozwj indywidualnych uzdolnie i wasnych zainteresowa realizujemy poprzez terapi zajciow obejmujc, np. prace w technice decoupage, scrapbooking czy wykonywanie biuterii z gotowych elementw tumaczy Edyta Hermanowska Kubik. Organizujemy take zawody sportowe, wyjazdy w najciekawsze miejsca Polski, bierzemy udzia w licznych imprezach i turniejach.
Bylimy w rodowiskowym Domu Samopomocy w Aleksandrowie Kujawskim Napisz o was tekst odpowiadam. Idziemy pod wiat, gdzie spotykamy pozostaych uczestnikw. Wszyscy mieszkaj w Aleksandrowie Kujawskim bd przyjechali rowerami z pobliskich wiosek. artuj, wygupiaj si. Wygldaj jak najbardziej zwyczajni ludzie na wiecie. Wydaje mi si tylko, e s bardziej wraliwi. A niektrzy szczeglnie uzdolnieni. Beata, tegoroczna maturzystka pisze wiersze i piewa. Ostatnio bya na Oglnopolskim Festiwalu Artystycznym Osb Niepenosprawnych w Brodnicy, gdzie wykonaa utwory Mniej ni zero i Chc tu zosta. Kiedy przegldam segregator z wierszami Beatki, napotykam take utwory o niespenionej mioci. Od dawna ju pisz wiersze, raz mi si nawet udao stworzy tak ksieczk na kilkadziesit stron z moimi utworami opowiada. Wiersze s na rne tematy, zaley co mnie natchnie. Dzisiaj kilka kolejnych myli naszo mnie, jak jechaam rowerem, ale ju zapomniaam. Maciej pisze wiersze o mioci, yciu i Bogu. Najbardziej ceni sobie twrczo Edwarda Stachury. Przez chorob spali pi ksieczek ze swoimi wierszami. Jego najwikszym natchnieniem jest pani Edyta. Najbardziej podoba mi si wiersz Stachury, w ktrym pisze, e od maestwa gorsza jest tylko wojna mieje si. Ja pani powiem, e najbardziej boj si
W tumie uczestnikw
Zwiedzamy placwk. Oprowadza nas Edyta Hermanowska Kubik. Najpierw poznajemy Bartka, Kub i Monik. Potem Szymka, Oliwk i Beat. Wrd kilkudziesiciu uczestnikw jest te Terenia. Wybiega z kuchni, od razu chwyta mnie za rk. A po co pani tu jest? pyta.
W sierpniu odbdzie si kolejna ju edycja festiwalu Dwch Cesarzy. W czasie tegorocznych imprez organizatorzy planuj cykl koncertw powiconych muzyce klasycznej i nie tylko. Organizatorzy festiwalu zapewniaj, e festiwal wykorzystuje fakt historyczny, jako pretekst do prezentacji artystycznych oraz tworzenia lokalnej tosamoci otwartej na inne kultury i narody. Podczas szeciu poprzednich imprez w Aleksandrowie gociy tak wielkie gwiazdy muzyki klasycznej jak K. Kenner, K.A. Kulka czy Orkiestra Polskiego Radia Ama-
deus. W tym roku planowana jest gala powicona 200 rocznicy urodzin znakomitych kompozytorw Verdiego i Wagnera. W kolejnych dniach festiwalu bdzie mona wysucha koncertu familijnego (w programie C.Saint Saens Karnawa zwierzt), oraz zachwyci si dwikami gitary w towarzystwie kwartetu. Wszystkich mionikw muzyki klasycznej i nie tylko zapraszamy do Aleksandrowa w dniach 22 25.08.2013 r. (ML)
O potrzebie powstania boiska z prawdziwego zdarzenia w Ostaszewie mwio si od dawna. Firma G&Syn z Torunia przeja plac budowy 26 czerwca. Gdy odwiedzilimy ich 18 lipca wida byo znaczcy postp w pracach budowlanych. - Mija wanie trzeci tydzie odkd dziaamy w Ostaszewie mwi Poza Toru Jerzy Gawlik, waciciel firmy budujcej obiekt sportowy. Za nami jest ju niwelacja terenu. Obecnie pracujemy nad ukoczeniem systemu drenau boiska. Kolejnym krokiem bdzie zaoenie instalacji nawadniajcej automatycznie muraw na nowym boisku. Po ukoczeniu tych etapw, co ma nastpi w najbliszym czasie, ukadane bd warstwy filtracyjne, odsczajce i wegetacyjne. Gmina wyznaczya przedsibiorcy termin 85 dni od momentu przejcia placu budowy. - W drodze przetargu zdecydowalimy si na t ofert, bo bya najkorzystniejsza
Gmina wyonia w przetargu firm, ktra zobowizaa si zbudowa boisko w niespena trzy miesice. Chocia mieszkacy Ostaszewa nie dowierzali, e to moliwe, we wrzeniu pikarze maj biega po zielonej, nawadnianej pycie
mwi Piotr Kowal, wjt gminy ysomice. Nie bez znaczenia by rwnie fakt, e Mustang bdzie mg rozgrywa spotkania w rundzie jesiennej jako gospodarz na swoim stadionie.
sportowy klubu. Trybuny, na ktrych zasid kibice zespou, zbudowane zostan od strony zachodniej. Ich pojemno okrelono na 520 osb. Wszelkie prace budowlane maj si zakoczy do 19 wrzenia. - Na pewno dotrzymamy terminu mwi Jerzy Gawlik. Mamy spore dowiadczenie w budowie takich obiektw, wic nie jest to dla nas pierwszyzna. Na obiekcie bd sanitariaty i przepompownia ciekw. Powstanie rwnie
domek, w ktrym bd urzdzenia sterownicze obsugujce system automatycznego nawodniania. Cakowity koszt budowy boiska wyniesie 2,1 mln zotych.
mocnik Mustanga Ostaszewo. Nie moemy si doczeka debiutu na nowym obiekcie. Podwykonawca przygotuje rwnie zaplecze, ktre umoliwi kibicom spokojny dojazd do stadionu. Miejsc parkingowych nie powinno zabrakn. - Sport jest wan czci ycia lokalnych spoecznoci mwi mieszkacy gminy ysomice. Cieszymy si, e w Ostaszewie powstanie boisko, ktrego nie bdziemy musieli si wstydzi.
Jestemy na fali!
O celach na przyszy sezon z pomocnikiem Mustanga Ostaszewo Tomaszem Weberem rozmawia Marcin Lewicki.
chcia awansowa, a nikt nie bdzie chcia spa. W kadym meczu trzeba bdzie dawa z siebie sto procent.
Dariusz Zikowski (przy maszynie) i Eugeniusz Nowaczyk na placu budowy przy szkole w wierczynkach
Rok trway prace budowlane na obiekcie. Powstao blisko 870 m nowej powierzchni. Dzieci bd miay do dyspozycji cztery sale dydaktyczne wicej. W wierczynkach bdzie te punkt przedszkolny. Dwie nowe sale zlokalizowane zostay w nowej czci obiektu. S to pracownie matematyczna i przyrodnicza wraz z wyposaeniem. W starej czci budynku bd nowe klasy do nauki jzyka polskiego i przedmiotw artystycznych. Punkt przedszkolny i klasa 0 bd miay zaplecze sanitarne, w tym prysznic dla dzieci. - Polepsz si znacznie na-
sze warunki lokalowe mwi Dorota Suchecka, dyrektor szkoy podstawowej w wierczynkach. Mielimy ju za mao sal, a teraz ich liczba jak take wyposaenie sprawi, e nasza szkoa bdzie bardziej komfortowa dla modziey. W szkole zlokalizowana bdzie rwnie tzw. przygotowalnia do podgrzewania posikw, hol, zaplecze sanitarne wraz z prysznicami oraz cznik prowadzcy do zaplanowanej w przyszoci sali gimnastycznej. Budowlacy dokonali rwnie prac zagospodarowania terenu. Warto caej inwestycji wyniosa ponad 2,4 mln zotych.
Jak ocenia Pan poziom druyn w regionie? Umiejtnoci i poziom ligowych druyn Tomasz Weber liczy na dobre wystpy Mustanga z naszego regionu w okrgwce jest coraz wyszy. Liga si zmienia, Spodziewalicie si awansu? Tak. Powiem wprost przy- nawet w A-klasie nie jest ju tak gotowywalimy si pod tym k- atwo jak jeszcze niedawno. Katem. Awans by naszym celem ju dy stara si swoj prac wykonyod paru sezonw. Jestem zado- wa bardzo profesjonalnie. Ciesz wolony z tego, co osignlimy, si, e nie odstajemy od innych bo spenilimy nasze zaoenia. druyn i pokazujemy, na co nas Wiem, e sta nas na duo. Chce- sta. my, aby przyszy sezon by podobW Ostaszewie powstaje nowy ny. stadion. To dobry prognostyk W co celujecie w przyszym se- na nastpne lata. Bardzo pomoe druynie? zonie? Naszym celem jest spokojna Oczywicie. Oczekujemy tego pozycja w tabeli. Jestemy bardzo stadionu ju od paru lat, pomoe zmobilizowani, nastawieni bar- nam si rozwija i przygotowywa dzo bojowo. Mam nadziej, e b- do rozgrywek w odpowiednich dziemy w czowce, najwyej jak warunkach. Wiem, e na nowym obiekcie bdzie nam si grao dotylko damy rad. brze. W dzisiejszym futbolu baza Kto bdzie waszym najciszym szkoleniowa, warunki i stadion jest tak samo wany jak umiejtrywalem? Druyn jest wiele, chociaby noci i nastawienie do treningw. zespoy z Bydgoszczy. Liga jest U nas wszystko jest na wysokim trudna i wyrwnana, a nikt nie poziomie. odstawi nogi. Kady zesp bdzie
Fot. Nadesane
Czowiek Orkiestra
Krzysztof Balewski z Osieka pokazuje, e jeden czowiek moe zdziaa bardzo wiele
Marcin Lewicki
Organizuje festyny i mecze charytatywne, pracuje w Ochotniczej Stray Poarnej, kieruje klubem pikarskim, a nade wszystko uwielbia rzebi. Taki jest Krzysztof Balewski, mieszkaniec Osieka, ktry aktywnie dziaa na rzecz rozwoju spoecznoci lokalnej w gminie Obrowo. Balewski na co dzie zajmuje si gospodarstwem. Nie ogranicza si jednak do pracy jako rolnik. Stara si by aktywnym mieszkacem, ktry tworzy i udziela si w wielu inicjatywach spoecznych. Wrd mieszkacw gminy jest znany jako bardzo aktywny dziaacz, na rzecz rozwoju lokalnej spoecznoci. - Uwielbiam dziaa mwi. Sprawia mi to ogromn satysfakcj. Prbowaem troch zwolni, ale gdy pojawia si szansa na zaangaowanie w organizacj jakiej imprezy, to nie potrafiem sobie odmwi. Oczywicie, nigdy si nie poddaj Wiseka ponad wszystko
Jednym z jego najwikszych sukcesw jest stworzenie Wisy Osiek. Lokalny klub pikarski jest oczkiem w gowie mieszkacw, wadz gminy oraz samego Balewskiego. Wielkim sukcesem zakoczya si organizacja turnieju na X-lecie osieckiego klubu. - Mam nadziej, e przez organizacj takich turniejw wzronie zaangaowanie ludzi
w ycie gminy stwierdza. Martwi mnie to, e naszych mieszkacw nie wida. Trzeba ich zachca do tego, abymy razem dziaali na rzecz spoecznoci lokalnej. Pomys na zaoenie klubu zrodzi si przypadkiem. Krzysztof Balewski wraz z grup znajomych otrzyma propozycj zagrania w lokalnej lidze pikarskiej. By to pierwszy
turniej klubu z Osieka. Pocztki Wisy nie byy atwe. Balewski wozi zawodnikw na treningi do Dobrzejewic pr y wat nym samochodem, a zawodnicy nie mieli strojw. Mimo trudnoci, pikarze i prezes nigdy nie rezygnowali z gry i teraz mog powiedzie, e osignli sukces. - W taki sposb staram si dziaa zawsze dodaje Balewski. Nie ma rzeczy niemoliwych, nie ma spraw, ktrych nie da si rozwiza. Inn wielk pasj Krzysztofa Balewskiego jest rzebiarstwo. Na jego talencie pozna si Micha Kokot, znany ludowy twrca i prezes Osieckiego Stowarzyszenia Kultury LuFot. Adam Zakrzewski
dowej. Swoje dziea Balewski prezentowa ju w 1993 roku, wtedy otrzyma te pierwsz nagrod za twrczo. Jego najwikszym dzieem jest rzeba Matki Boskiej Skpskiej. Jak sam mwi, swoich dzie nie robi na zamwienie, a z pasji. Limitowane dziea - Rzebi wtedy, kiedy mam na to ch i mam wen stwierdza. - Nie lubi robi nic na si. Nie traktuj rzebiarstwa hurtowo, kade dzieo musi by wyjtkowe. Dziea Krzysztofa Balewskiego mona podziwia na wystawach w caym kraju. Chtni na zakup jego rzeb nie brakuje, zdarzaj si rwnie klienci zagraniczni. Balewski nie ma wiele czasu, ale to co robi sprawia mu ogromn rado i satysfakcj. Ma nadziej, e w przyszoci przycz si do niego inni mieszkacy gminy. - Dziaam dla satysfakcji mwi na koniec. Wiele osb twierdzi, e pracujc za darmo jestem naiwny. Ja jednak nie robi tego, bo mam aspiracje polityczne czy ch zysku. Po prostu robi to, co kocham.
Czernikowo z uczelni
ukasz Piecyk
Samorzd zapowiada wsplnie z Wysz Szko Gospodarki w Bydgoszczy utworzenie uniwersytetu dla seniorw. Bdzie to trzecia taka placwka po Chemy i ysomicach w naszym powiecie. Pierwsze spotkanie informacyjne przewidziano na 12 wrzenia o godz. 18. Wtedy przyszli suchacze poznaj szczegy uczestnictwa w wykadach. - Start filii planowalimy w zeszym roku tumaczy Zdzisaw Gawroski, wjt gminy Czernikowo. Niestety wtedy nie mielimy warunkw lokalowych. Teraz za spraw Centrum Integracji Kulturalnej moemy zacz dziaa. Wanie w budynku CIK-u (przy ulicy Toruskiej 20 w dawnym Gminnym Centrum Informac) odbdzie si spotkanie organizacyjne oraz wykady, jeli UTW zostanie zainaugurowane. Samorzd zamierza zoy wnioski o dofinansowanie na dodatkowy sprzt do placwki. UTW w swojej zasadzie ma zapewni aktywno umyso-
w osb, ktre obowizek nauki szkolnej maj ju za sob. Zajcia prowadz pracownicy bydgoskiej szkoy. Semestr nauki kosztuje 50 zotych. Pojedynczy wykad dla osb spoza uniwersytetu kosztuje 20 zotych. WSG dla suchaczy planuje rwnie dodatkowe warsztaty. Dowiadczenia innych samorzdw z powiatu toruskiego pokazuj, e UTW to strza w dziesitk. Przykadowo w Chemy na wykady zapisao si blisko 100 osb, a uczestnicy organizuj wycieczki we wasnym gronie.
Znamy take harmonogram wykadw na semestr zimowy. Zajcia zaczn si od prelekcji dotyczcej polskich zabytkw na licie UNESCO. Pniej seniorzy poznaj wpyw zanieczyszczenia powietrza na zdrowie czowieka. Wykadowcy WSG zapoznaj suchaczy m. in. take z definicj osobowoci spoecznej oraz niuansami komunikacji midzyludzkiej. Na koniec semestru zostanie poprowadzony wykad dotyczcy blw krgosupa oraz profilaktyki z tym zwizanej.
Dziennik Rzeczpospolita opublikowa wyniki tegorocznego Rankingu Samorzdw. Gmina Czernikowo na blisko 1600 wiejskich samorzdw zaja 53. miejsce, co jest do tej pory jej najlepszym wynikiem w tym zestawieniu (awans z 70. pozycji w zeszym roku). W pierwszym brano pod uwag zarzdzanie finansami oraz inwestowanie w latach 2009-2012. Na ocen skadao si 9 wskanikw, m. in. warto rodkw unijnych, zaduenie czy dynamik wzrostu dochodw. Do drugiego etapu zakwalifikowao si 250 gmin wiejskich. W tej czci konkursu dodano kolejne kryteria takie jak liczb wnioskw o dofinansowanie z UE czy nowe podmioty gospodarcze.
W Siemoniu bawili si 14 lipca. Wszelkie atrakcje wzbudzay najwiksze zainteresowanie wrd dzieci. Nie co dzie widz one bowiem ponce samochody. Nie ma festynu bez straakw. Z tego zaoenia wyszo koo gospody wiejskich w Siemoniu, ktre zorganizowao imprez. W niedzielne popoudnie bawio si w tej miejscowoci ponad 100 osb. Kady mg wzi udzia w loterii bez pustych losw. Gwn nagrod bya hutawka ogrodowa. - Takie inicjatywy s bardzo wane dla integracji mieszkacw mwi Wiesaw Hamerla, sotys Siemonia. Lato jest najlepszym okresem na imprezy plenerowe. Od rwno ustawionych awek publiczno oderwaa si po kilku godzinach. Spore wraenie zrobi pokaz straacki przygotowany wsplnie
przez OSP yn i OSP Siemo. Dwa wozy przyjechay na sygnale, zapalono samochd, a pniej go ugaszono. Dzieciom oczy wychodziy na wierzch. - Mj syn bardzo lubi dmuchan zjedalni mwi Marek, mieszkaniec Siemonia. Sernik pa z koa gospody
by wyborny. Gofry te nie gorsze. Nie powiem, jedno, dwa piwka, te dzi wypij. Okoo 18 wodzireje rozpoczli zabaw taneczn. Festyn zwieczyo wsplne ognisko. Rozmowy sycha byo do pnych godzin nocnych. Zdjcia z imprezy na www.pozatorun. pl.
EDUKACJA
wicej poow tej kwoty. Karier w tym zawodzie mona rozpocz, zdobywajc uprawnienia podczas 2 lat nauki w szkole policealnej. Niektre z nich, jak np. szkoy TEB Edukacja, umoliwiaj podjcie pracy zarobkowej ju w trakcie trwania nauki. Rwnie interesujc propozycj jest zawd opiekuna medycznego. Absolwent tego kierunku jest stale poszukiwany do pracy w klinikach, domach opieki, centrach rehabilitacyjnych lub jako prywatny opiekun osoby starszej. W chwili obecnej na rynku pracy w Polsce brakuje kilkudziesiciu tysicy osb z
uprawnieniami do wykonywania tego zawodu, co powoduje, e absolwent moe przebiera w atrakcyjnych ofertach. Wynagrodzenie w okolicach 3000 z netto ju podczas pierwszych miesicy pracy nie jest w brany niczym dziwnym. W zwizku ze starzeniem si spoeczestw europejskich, warto rozway kontynuowanie kariery za granic tu przecitne stawki wahaj si w okolicach 2500-4000 euro za miesic. Jest wic o co walczy. Osoby, ktre nie przepadaj za bezporednim kontaktem z klientem, powinny rozway zawd technika farmaceutycz-
EDUKACJA
Zrb krok w przyszo z Kujawsko-Pomorsk Szko Wysz!
Kujawsko-Pomorska Szkoa Wysza oferuje bardzo szeroki wachlarz moliwoci edukacyjnych
Monika Olender
Wybr odpowiedniej szkoy wyszej to nie lada wyzwanie dla kadego modego czowieka. Przedstawiamy ofert edukacyjn Kujawsko-Pomorskiej Szkoy Wyszej. W Kujawsko-Pomorskiej Szkole Wyszej mona studiowa a na dwunastu kierunkach studiw. Ponadto jest to jedyna uczelnia w regionie, ktra oferuje studia na kierunku geodezja i kartografia. Aby zachci kandydatw do studiowania kierunkw technicznych, takich jak geodezja, budownictwo, informatyka oraz inynieria bezpieczestwa przygotowalimy dla nich specjaln promocj, w ktrej wygra mona kurs z jzyka angielskiego dla inyniera przekonuje Monika uchliska, rzecznik prasowy KPSW w Bydgoszczy. Dotyczy to osb, ktre zo podanie i podpisz umow o nauk na studiach inynierskich do koca sierpnia. Warto pamita, e Kujawsko-Pomorska Szkoa Wysza jako jedyna w Bydgoszczy ofe-
ruje rwnie moliwo ksztacenia na kierunku prawo. Jak co roku uczelnia przygotowaa take nowoci w ofercie edukacyjnej. W tym roku w ofercie Kujawsko-Pomorskiej Szkoy Wyszej znalazo si przede wszystkim ksztacenie moduowe, czyli specjalnoci uzupeniajce na wszystkich kierunkach studiw dodaje Monika uchliska. Oznacza to, e student, ktry wybra jeden kierunek i okrelon specjalno, jeli tylko wyrazi
takie zainteresowanie, bdzie mg rwnolegle zdobywa zupenie nowe umiejtnoci praktyczne na dodatkowych moduach. Przykadowo, chodzi o to, e jeli, np. student pedagogiki, wybiera specjalno edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna, czyli przygotowuje si do pracy z najmodszymi dziemi, to rwnolegle moe skorzysta take z moduu alternatywne metody komunikacji (jzyk migowy), dziki czemu wzrastaj jego szanse
na rynku pracy, bo bdzie odpdowiednio przygotowany rwnie do pracy w szkoach dla osb niesyszcych. Do szerokiego spektrum edukacyjnych moliwoci uczelni naley zaliczy take pedagogik integracyjn, adresowan do osb, ktre chc pracowa w szkoach prowadzcych klasy integracyjne, technik, czyli studia magisterskie, adresowane przede wszystkim do inynierw, absolwentw kierunkw technicznych, teleinformatyk, skierowan do osb, ktre chc nauczy si projektowania i zarzdzania sieciami teleinformatycznymi, a take dziennikarstwo radiowe, czyli studia podyplomowe prowadzone wsplnie z Radiem Pomorza i Kujaw. Przy wyborze odpowiedniego kierunku ksztacenia, warto zwrci uwag take na wasne moliwoci i oczekiwania. Geodezja i kartografia to nie tylko ciekawe studia, ale take perspektywa interesujcego zatrudnienia dla osb, ktre
nie wyobraaj sobie pracy jedynie przy biurku zachca dr in. Artur Plichta, kierownik kierunku Geodezja i kartografia na Wydziale Technicznym Kujawsko-Pomorskiej Szkoy Wyszej w Bydgoszczy. A cho wspczesny geodeta znacznie wicej czasu spdza przed ekranem komputera ni kiedy, to i tak sporo czasu przebywa w terenie. Warto pamita, e geodezja klasyczna, z uyciem tradycyjnych urzdze pomiarowych i odrcznym rysowaniem map odchodzi do przeszoci. Wspczesna geodezja oparta jest przede wszystkim na elektronicznych instrumentach pomiarowych, takich jak tachimetr elektroniczny, zestawy GPS, teodolit-niwelator. Pamitajmy, e podania i dokumenty mona skada w Biurach Rekrutacji KPSW przy ul. Piotrowskiego 12-14 oraz Toruskiej 55-57. Biura s czynne w godz. od 8.00 do 18.00. Szczegy oferty edukacyjnej, zasady promocji i zniek mona znale take na stronie internetowej: www. kpsw.edu.pl.
DODATEK BUDOWLANY
Chcesz podarowa bliskiej osobie co wyjtkowego? A moe marzy Ci si klimatyczny wystrj we wntrzu twojego domu? Nie szukaj dalej! W Fabryce wntrz jest wszystko Mam wraenie, e znajduj si w rodku akcji amerykaskiego filmu. W Polsce nie ma takich miejsc! Sodki zapach unosi si we wntrzu. Wzrok przykuwa tysic rnych drobiazgw. Kada rzecz niepowtarzalna. Kady przedmiot unikatowy. Wszystko ma swoje miejsce. Anio tu, a tilda tam. W prawym rogu przepikny wzek dla lalki, w lewym szkatuki. Na pce umiechaj si porcelanowe laleczki. W oknie wisz rcznie haftowane firanki. Pod sufitem wisz artystyczne klatki dla papug. ciany zdobi oryginalne zegary. No i to francuskie biurko, na ktrym stoj przepikne gliniane ramki do fotografii. Poduszki, obrusy, poszewki, pachnideka, wieczniki. Wszystko dopracowane. Zero bibelotw. Prawdziwy czad. I spenienie marze Violetty Popioek wacicielki sklepu Fabryka wntrz, ktry znajduje si przy ulicy Sienkiewicza 27 w Toruniu.
Od zawsze marzy mi si taki sklep przyznaje. Przez pi lat przygotowywaam si do tego, aby wreszcie to marzenie zrealizowa. W sierpniu mija rok, odkd Fabryka wntrz funkcjonuje. To klimatyczne miejsce przyciga uwag. Latem klientw wi-
taj tildy stojce przed sklepem. Wiele osb podglda wystaw. Inni wchodz do rodka. Gdy wejd, to ju szybko nie wyjd. Staram si, aby w moim sklepie kady znalaz co dla siebie tumaczy Violetta Popioek. Przy wyborze przedmiotw kieruj si jednak swoj intuicj.
S tutaj rne rzeczy zarwno dla mionikw stylu retro, jak take dla sympatykw stylu prowansalskiego. Do sklepu wchodzi klientka. Wiele razy podgldaam przez okno taki owalny zegar, ktry wisia w tym miejscu wskazuje na cian.
Niestety ju go nie ma odpowiada pani Violetta. Prosz jednak poda numer telefonu, kiedy znajd co podobnego, od razu do pani zadzwoni. To wanie jest kolejny atut tego miejsca. Pani Violetta przyznaje, e nie wyobraa sobie sytuacji, w ktrej kto inny mgby prowadzi jej sklep. Kadego klienta traktuje indywidualnie. Kademu doradzi, a nawet dan rzecz na tydzie odoy. W tym wanie tkwi urok tego sklepu przyznaje. Ciko jest, aby jakakolwiek rzecz moga si powtrzy. Co najwyej zdarzaj si podobne. Przykadowo, tildy wykonywane s w caoci rcznie. Anioy take. Firanki szyte, a naszyjniki wypalane. Najwikszy klimat tworz jednak odrestaurowane meble. Jeli kto chce podarowa komu tild na prezent, to moe rwnie zamwi indywidualnie tak laleczk, ktra bdzie najlepiej pasowaa do danej osoby dodaje pani Violetta. Asortyment sklepu pochodzi z caego wiata. Violetta Popioek jedzi po targach i wybiera najlepszy towar. Byle czego nie kupi. Wikszo przedmiotw pochodzi jednak z rkodzielniczej pracy osb, z ktrymi wsppracuje.
DODATEK BUDOWLANY
Korzystanie z sieci wodocigowej jest rozwizaniem tradycyjnym, ale czy jedynym susznym? Czasem bardziej opaca si postawi na prywatne ujcie wody
Tylko wtedy mona liczy na oszczdny pobr wody i brak awaryjnoci instalacji oraz urzdze przez wiele lat. - Specjalista obliczy opory instalacji zasilajcej, wypyta o zapotrzebowanie, dobierze pomp do wymaganego punktu pracy, obliczy wymagan pojemno zbiornika hydroforowego Pawe witajski opisuje prawidowy przebieg kupna i instalacji pomp. Nic nie szkodzi pompie tak jak piasek. Zabezpieczenia przed prac na sucho w przypadku spadku lustra wody, rwnie mog okaza si potrzebne. Nowoci na rynku urzdze pompujcych s automatyczne zestawy bezzbiornikowe do ukadw nawadniajcych ogrody przydomowe. Wszystko to zapewni ci Mar-Mag.
Toruniu przy ul. Towarowej 1. - Warto zwrci si do ekspertw, ktrzy wykonaj studni prawidowo, zamontuj odpowiednie filtry i oblicz jej maksymaln wydajno. Wanym jest dobranie pomp i zestaww hydroforowych dokadnie do rodzaju, wymiarw studni i potrzeb nabywcy.
DODATEK BUDOWLANY
O le zaaranowanej sypialni, braku energii w naszych mieszkaniach, zatrutych strzaach i remediach korzystnie wpywajcych na nasze wntrza z mistrzem fng shui, wacicielem sklepu Ezozone, Michaem Banachem rozmawia Jacek Laskowski
cienie, ktre nam si podobaj. Tylko wtedy w naszych domach bdziemy si czu dobrze. Fng shui nie daje tutaj jasnych wytycznych. W naszej kulturze kolor czarny kojarzy si niemal wszystkim z aob, natomiast czsto uywamy barwy biaej, ktra z kolei w kulturze chiskiej utosamiana jest ze smutnym wydarzeniem. Zegar z trzeci wskazwk, srebrna bombka co jeszcze uwaane jest za pozytywne remedium, ktre z powodzeniem wkomponuje si w nasze wntrza? Takich remediw jest wiele. Najkorzystniejsze papro, grubosz liciasty (drzewko szczcia), Gwiazda Betlejemska. Figurka Buddy ma przynosi szczcie. Trzynona aba pienina sprzyja domowym finansom. Kaczki mandarynki to symbol trwaoci zwizku, ktry jako figurka piknie wyglda na domowych regaach. Z kolei pytka agatowa ustawiona w oknie, nie dopuci zych energii do naszego mieszkania. Z rolin radz unika palem, ktre tn przestrze swoimi ostrymi limi. Elementem mniej zwizanym z remedium, ale rwnie istotnym jest wejcie, a raczej jego usytuowanie. Dobrze, gdy drzwi wejciowe s ulokowane od strony wschodu lub poudnia. Czasami nie mamy moliwoci wyboru, ale gdy budujemy wasny dom, moemy o tym pomyle.
Przede wszystkim powinnimy unika ostrych ksztatw, ktre wysyaj zatrut strza. Czasami ciko si tego ustrzec, bo wiele mebli posiada ostre kanty. Jednak dzisiejsze sklepy oferuj szeroki asortyment szaf i komd o zaokrglonych krawdziach. Pamitajmy te, by nie sytuowa ka na linii drzwi okno, poniewa takie ustawienie powoduje, e przecinamy biegnc energi wasnym ciaem. Gdy nasze warunki lokalowe nie pozwalaj nam na inne ulokowanie miejsca snu, ustawmy fotel przed lub za kiem, ktry przetnie przepywajc energi jako pierwszy. Wane rwnie, by nie spa z nogami
uoonymi wzdu drzwi. Jeli w naszej sypialni znajduj si lustra, to rozlokujmy je w taki sposb, by nie widzie swojego odbicia lec na ku. Czasami jest to niemoliwe. Wwczas ustawmy co, co je przesoni. Warto pamita, e najdalszy kt naszego mieszkania to strefa bogactwa. Nie rbmy tam magazynku na rzeczy nieuywane. Lepiej w tym miejscu postawi telewizor lub rzecz, po ktr czsto sigamy. Czy tej energii w naszych mieszkaniach moe czasem brakowa? Oczywicie. Ucieka ona z naszych domw na rozmaity
sposb. Uniesiona klapa toalety czy odsonity odpyw umywalki powoduje, e energia uchodzi poprzez rury kanalizacyjne. Czasami w naszych mieszkaniach wystpuj miejsca, gdzie energii po prostu brak. Wwczas w takich punktach powinnimy umieszcza remedia, ktre j rozprosz. S to krysztaowe kule, ale i takie zadanie speni moe srebrna bombka. Sporo syszy si, e s pewne magiczne, szczeglnie polecane do pewnych pomieszcze kolory cian. Tutaj nie ma reguy. Dobierajmy tylko takie barwy i od-
Sponsorzy nagrd
SPORT
O czystoci sportu, braku konkurencji w kraju i zbliajcych si mistrzostwach wiata, z wicemistrzyni olimpijsk z Londynu oraz zot medalistk M w 2009 roku, Anit Wodarczyk rozmawia Tomasz Wicawski
portw biologicznych moliwe jest eliminowanie osb nieuczciwych. Nie ma witych krw i kady musi si dostosowa do obowizujcych przepisw. Kontrole po zawodach, w trakcie zgrupowa czy treningw, nie s pewnie jednak najbardziej komfortow sytuacj? Oczywicie, ale trzeba to zaakceptowa. Ta walka jest dobrym objawem. Sport musi by czysty. Liczba wpadek wiadczy o tym, e system jest coraz szczelniejszy? Paszport biologiczny uatwia odpowiedzialnym za to instytucjom prac. Wyapywanie dopingu cieszy, chocia obcia ca dyscyplin. Zawodnik ze wiatowego topu nie ma obecnie szansy na uniknicie kontroli. Nie interesuj si dopingiem, wic jestem rednio rozeznana w temacie (miech). Ktra z zawodniczek ze wiatowej stawki jest pani najblisz koleank? Poza rywalizacj jest miejsce na przyjanie? wietnie dogaduje si Tatian ysenko czy Yipsi Moreno z Kuby. To bardzo pozytywne postacie. W naszym rodowisku zawsze jest wesoo. Darzymy siebie wzajemnie du sympati, bo kada docenia trud rywalki. Ale to tylko sport i rywalizacja jest na stadionie. Relacje koleeskie s na porzdku dziennym.
Anita Wodarczyk zdobya zoty medal mistrzostw Polski rozgrywanych w Toruniu. W Moskwie powalczy o kolejne mistrzostwo wiata rencjach luka pokoleniowa. Nie mona jednak wszystkiego zwali na system szkolenia. Afera dopingowa znw kadzie si cieniem na cae rodowisko. Dobrze, e WADA z tym walczy. Dziki wprowadzeniu pasz-