ZESZYTY NAUKOWE WSOWL Nr 1 (155) 2010 ISSN 1731-8157

NAUKI WOJSKOWE
Pawe MAKOWIEC

ZASADZKA W TERENIE ZABUDOWANYM1. STUDIUM TAKTYCZNE

Artyku przedstawia krtk charakterystyk zasadzki, jako jednego z elementw taktyki dziaa piechoty w terenie zabudowanym. W pierwszej czci omwiono wspczesne pogldy na rol zasadzki w dziaaniach miejskich oraz poszczeglne jej warianty: zasadzka przygotowana i improwizowana. W drugiej czci zawarto analiz taktyczn walki stoczonej 12 listopada 2004 r. przez irackich insurgentw z siami amerykaskie TF 2 2 IN w Faludy, ktra jest klasycznym przykadem zastosowania przygotowanej zasadzki w obronie w terenie zabudowanym.

Sowa kluczowe: zasadzka, dziaania w rejonie zurbanizowanym, teren zurbanizowany, taktyka, Irak, operacja Al Fajr 2004, Faluda

WSTP W obecnie obowizujcych regulaminach taktycznych dziaa piechoty armii NATO w terenie zabudowanym, zasadzka stanowi jedn z form dziaa taktycznych podczas prowadzenia obrony przez kompani piechoty (lekkiej lub zmechanizowanej). Stanowi jeden z elementw prowadzenia elastycznych dziaa obronnych, zmierzajcych do skutecznej dezorganizacji przeciwnika i osabienia jego potencjau bojowego przed osigniciem zasadniczej linii obrony si wasnych. Mimo jednoznacznych skojarze, umiejscawiajcych tego typu dziaania w dziaaniach polowych, dowiadczenia szeregu konfliktw: walk IDF w Libanie w 1982 r., wojny w Czeczenii 1994 1996, czy walk w czasie tzw. II Intifady wykazay, e umiejtnie przeprowadzona zasadzka jest doskonaym narzdziem
1

dr Pawe MAKOWIEC Pojcie terenu zabudowanego, zdaniem autora, jest pojciem szerszym od stosowanego w nomenklaturze wojskowej terenu zurbanizowanego i lepiej odzwierciedla charakterystyk rodowiska walki.

Pawe MAKOWIEC

wykorzystywanym z powodzeniem przez znacznie sabszego przeciwnika, dysponujcego wycznie broni piechoty, do zadania wysokich strat nacierajcym pododdziaom. Walki w Iraku w latach 2003 - 2005 po czci zmodyfikoway te dowiadczenia, lecz ta forma dziaa taktycznych w obronie nadal uznawana jest za skuteczn. 1. ZASADZKA W TERENIE ZABUDOWANYM WEDUG POGLDW AMERYKASKICH 1.1. Uwagi oglne W amerykaskich regulaminach taktycznych walki w terenie zabudowanym, zasadzka wystpuje w obu wariantach obrony kompanii: obrony doranej (ang. hasty defence) oraz obrony przygotowanej (ang. deliberate defence), a take jako element dziaa opniajcych (ang. delay actions)2.

Rys. 1. Zasadzka w terenie zabudowanym (wariant). Oznaczenia literowe: A/B sekcje dwuosobowe piechoty, I adunki EFP3, II adunki IED, III adunki VBIED rdo: Opracowanie wasne
2

Field Manual FM 3-06.11 Combined arms operations in urban terrain, Washington 2002, s. 5-32, 5-37, 5-41. Objanienie skrtw: EFP - Explosively Formed Projectile, pol. pocisk (penetrator) formowany wybuchowo; IED - Improvised Explosive Device, pol. improwizowany adunek wybuchowy; VBIED Vehicle Borne Improvised Explosive Device, pol. samochd z improwizowanym adunkiem wybuchowym.

ZASADZKA W TERENIE ZURBANIZOWANYM. STUDIUM TAKTYCZNE

W obu rodzajach dziaa zasadzki rozmieszcza si na przewidywanych kierunkach podejcia przeciwnika, wykorzystujc istniejce warunki terenowe umoliwiajce skuteczne wykorzystanie rodkw ogniowych (rys. 1). Wrd potencjalnych miejsc zasadzek wyrnia si midzy innymi: a) ulice o zwartej zabudowie i charakterze wielkomiejskim; b) place, skwery oraz inne otwarte przestrzenie w strukturze zabudowy; c) mosty, wiadukty, tunele i inne elementy infrastruktury komunikacyjnej. W przypadku istnienia kilku potencjalnych drg podejcia, w celu zatrzymania lub skanalizowania przemieszczania si si przeciwnika, w zasadzce przygotowanej wykorzysta mona barykady, improwizowane pola minowe lub IED. Wejcie przeciwnika w stref zasadzki mona rwnie spowodowa prowadzc dziaania mylce, prowokujc przeciwnika np. otwarciem ognia lub pozorowanym wycofaniem si4. Podstawowym rodzajem zasadzki jest zasadzka punktowa: liniowa (jedno- lub dwustronna), cho istnieje rwnie moliwo wykorzystania zabudowy do organizacji zasadzek w ksztacie litery L lub innych wariantw. Przeprowadzana jest zazwyczaj siami plutonu piechoty, cho istniej moliwoci prowadzenia uderze typu uderz i odskocz (ang. hit and run) wykonywanymi przez wydzielone druyny. Teren zabudowany umoliwia rwnie wykonanie zasadzki obszarowej (ang. area ambush), w ktrej poszczeglne druyny plutonu rozmieszczone zostaj na rwnolegych (ssiadujcych) ulicach w zasadzkach punktowych (rys. 2)5. W dziaaniach typu uderz i odskocz naley dy do maksymalnego wykorzystania warunkw terenowych, ktre umoliwiaj maksymalizacj efektu zaskoczenia oraz gwarantuj chwilow izolacj taktyczn czci si przeciwnika. W tym celu naley wykona uderzenie ogniowe korzystajc ze stanowisk ogniowych nieznajdujcych si bezporednio w pierzei ulicy. rodki ogniowe zwalczaj przeciwnika (pojazdy, si yw), prowadzc ogie w sektorach, ktre stanowi wolne przestrzenie pomidzy budynkami (rys. 3)6. Zasadzk tego typu mona przeprowadzi zarwno w wariancie zasadzki improwizowanej, jak i przygotowanej. 1.2. Organizacja i procedura wykonania zasadzki Wykonujc zadanie postawione przez dowdc kompanii, pluton piechoty moe przeprowadzi zasadzk przygotowan (jako element obrony w rejonie wskazanym przez przeoonego) lub improwizowan (w czasie patrolowania przedpola).

Taktyka tego typu bya czsto stosowana przez Czeczenw w walkach w Groznym w 1994 95. A.L.Speyer III, The two sides of Grozny, [w:] Capital Preservation: Preparing for Urban Operations in the Twenty-First Century - Proceedings of the RAND Arroyo-TRADOC-MCWL-OSD Urban Operations Conference. March 22-23, 2000, Santa Monica 2000, s. 91 92. Procedury przeprowadzenia zasadzki naley adaptowa z Ranger Handbook. SH 21-76, Ft. Benning 2006, s. 5-10 5-13. Anti tank tactics for Infantry Units. Materiay szkoleniowe 5 batalionu Piechoty Morskiej Stanw Zjednoczonych (USMC). [online]. [dostp: 02.02.2010]. Dostpny w Internecie: http://www.2ndbn5 thmar.com/fight/AntitankTactics.pdf ]. 7

Pawe MAKOWIEC

Rys. 2. Zasadzka obszarowa pododdziau piechoty na ssiadujcych ulicach rdo: Opracowanie wasne

Organizacj i wykonanie zasadzki przygotowanej rozbi mona na kilka kolejnych etapw: a) wyznaczenie rejonu zasadzki; b) rozpoznanie rejonu zasadzki przez dowdc plutonu; c) opracowanie planu zasadzki: wyznaczenie strefy mierci, wyznaczenie sektorw ognia broni przeciwpancernej i wsparcia (z uwzgldnieniem wielokierunkowoci i wielowarstwowoci ognia), wyznaczenie pozycji ubezpieczenia/obserwacji, wyznaczenie zapr/pl minowych/puapek minowych7, opracowanie dziaania w rejonie zasadzki w czasie kontaktu z przeciwnikiem, opracowanie dziaania w czasie wycofania, wyjcie w rejon zasadzki, d) rozwinicie ubezpieczenia; e) zajcie stanowisk ogniowych;
7

Zastosowanie IED poczonego z uderzeniem ogniowym zastosowali Palestyczycy w zasadzce zorganizowanej 9 kwietnia 2002 r. w Jeninie. W rezultacie zgino 13 onierzy IDF w tym dowdca kompanii. J. S. Settle, Shock Effect or Ships Passing in the Night: The Role of Armored Forces in Fourth Generation Warfare, Ft. Leavenworth 2004, s. 79.

ZASADZKA W TERENIE ZURBANIZOWANYM. STUDIUM TAKTYCZNE

f) przeprowadzenie zasadzki; g) reorganizacja si (odtworzenie gotowoci bojowej) wycofanie z rejonu zasadzki8. Po wykonaniu zasadzki na przeciwnika pluton realizuje jeden z dwch wariantw dziaania: a) wycofuje si z rejonu zasadzki i realizuje zadania wyznaczone przez dowdc kompanii (np. obsadza wyznaczony punkt oporu w ugrupowaniu kompanii); b) przeksztaca obsadzane budynki w punkty oporu. Zasadzka improwizowana organizowana jest w czasie patrolu lub w dziaaniach w celu nawizania kontaktu bojowego. W przypadku wykrycia przemieszczania si si przeciwnika (pojazdw, grup onierzy) po ulicach np. patrolu rozpoznawczego, dowdca plutonu lub zespou moe zadecydowa o przeprowadzeniu zasadzki. Zasadzka improwizowana zazwyczaj ma charakter krtkotrwaego uderzenia ogniowego uderz i oskocz, cho jeli to moliwe, naley dy do zniszczenia elementw rozpoznawczych przeciwnika ze wzgldu na wykonywane przez nich zadania9.

Rys. 3. Zasadzka typu uderz i odskocz sekcji piechoty rdo: Opracowanie wasne
8

Jeli istnieje taka moliwo, naley przeprowadzi caoci plutonu wiczenie przygotowawcze (ang. rehearsal) do wykonania zadania. Wykonuje si je po opracowaniu planu zasadzki, a przed wyjciem w rejon zasadzki. Amerykanie w regulaminie walki piechoty wyrniaj kilka form wicze przygotowawczych. Field Manual FM 3-21.8 The Infantry Rifle Platoon and Squad, Washington 2007, s. 1-32. J. Cichecki, D. Kozerawski, Prowadzenie rozpoznania w specyficznych rodowiskach walki, Wrocaw 2002, s. 12 15. 9

Pawe MAKOWIEC

2. ZASADZKA W TERENIE ZABUDOWANYM - FALUDA 12 LISTOPADA 2004 R. (PRZYKAD TAKTYCZNY) 2.1. Sytuacja taktyczna w Faludy w listopadzie 2004 r. Walki o odzyskanie kontroli nad Falud w listopadzie 2004 r. stanowi znakomity przykad dziaa si poczonych w terenie zurbanizowanym. Kilkudniowe walki z udziaem si USMC i US Army stay si przedmiotem licznych analiz, ktre stanowiy podstaw modyfikacji taktyki zastosowania pododdziaw pancernych i zmechanizowanych. Do operacji Al Fajr (ang. Phantom Fury) majcej na celu oczyszczenie miasta z si insurgentw i przywrcenie dziaania irackiej administracji przeznaczono dwie pukowe grupy bojowe USMC RCT 1 i RCT 7, wzmocnione dwoma grupami bojowymi z US Army: TF 2 2 IN (grupa bojowa 2 batalion 2 puku piechoty) oraz TF 2 7 CAV (grupa bojowa 2 batalionu 7 puku kawalerii). W skad si grupy 2 2 IN wchodziy: kompania A 2 batalionu 63 puku pancernego (2 63 Armor), szwadron F 4 batalionu kawalerii 3 brygady piechoty (Troop F/4 Cavalry), kompania A 2 batalionu 2 puku piechoty (2 2 IN) i 2 pluton saperw z kompanii A 82 batalionu inynieryjnego10. Natarcie prowadzone od 8 listopada 2004 r. poprzedzio przygotowanie artyleryjskie, po ktrym siy amerykaskie wdary si wgb zabudowy pnocnej czci miasta. Szczegln dynamik odznaczay si dziaania TF 2 - 2 IN we wschodniej jego czci, ktrej pododdziay osigny ju w godzinach porannych, 9 listopada, rejon wyznaczonej linii dziaania PL Fran (ang. Phase Line, granica dziaania w poszczeglnych etapach dziaania taktycznego), ktr stanowia autostrada nr 10. Cikie walki w sektorze RTC - 1 (zachodniej czci Faludy) trway a do 10 listopada, kiedy ostatecznie opanowano dzielnic Jolan. 11 listopada grupa bojowa 2 2 IN kontynuowaa natarcie w poudniowej czci miasta, oczyszczajc z si przeciwnika dzielnic przemysow (PL Hether). Dziaania w cigu nocy z 11 na 12 listopada prowadzono w dzielnicy Shohada, dc do osignicia PL Isabelle. 12 listopada okoo godziny 6.00 siy grupy bojowej wpady w zasadzk ogniow zorganizowan przez irakijskich insurgentw, w wyniku ktrej Amerykanie ponieli straty i zostali zmuszeni do wycofania si na pnocny skraj dzielnicy (rejon PL Lana) 11. Po reorganizacji i przygotowaniu ogniowym, 13 listopada, grupa bojowa ostatecznie opanowaa dzielnic, osigajc poudniowy skraj miasta. Do 19 listopada prowadzia dziaania oczyszczajce wschodnie rejony miasta. 20 listopada przekazaa kontrol nad swoim obszarem piechocie morskiej12.

10

11

12

D. Wright, T. Reese, The US Army in Operation Iraqi Freedom May 2003 January 2005: On Point II: tansition to the new campaign, Ft. Leavenworth 2008, s. 353; J. Maass, Engineers at war, [w:] Tip of spear: US Army small unit action in Iraq 2004 2007, edit. J. Hoffman, Washington 2009, s. 88. Interview with LTC Peter A. Newell. March 23, 2006, Operational Leadership Experiences Project/Combat Studies Institute, Ft. Leavenworth 2006, s. 15 - 16. J. Maass, op. cit., s. 102 103.

10

ZASADZKA W TERENIE ZURBANIZOWANYM. STUDIUM TAKTYCZNE

2.2. Analiza taktyczna zasadzki 2.2.1. Lokalizacja Zasadzk przeprowadzono na otwartej, niezabudowanej przestrzeni znajdujcej si wewntrz dzielnicy. Plac o przyblionych wymiarach 250 m na 200 m (dugo i szeroko) bezporednio ssiadowa z kwartaami stosunkowo lunej zabudowy mieszkalnej, typowej dla miast w Iraku (rys. 4). Taka struktura przestrzenna umoliwiaa stworzenie worka ogniowego i moliwo prowadzenia ognia z wielu kierunkw, a take ewentualne okrenie pododdziaw przeciwnika poprzez odcicie im drogi odwrotu. Wielokierunkowo ognia gwarantowaa rozproszenie ognia obronnego przeciwnika, rwnie wyranie ograniczaa wyzyskanie przewagi w rodkach ogniowych i wykorzystanie wsparcia artyleryjskiego.

Rys. 4. Szkic sytuacyjny zasadzki na siy TF 2 2 IN w Faludy 12 listopada 2004r. rdo: Opracowanie wasne

2.2.2. Taktyka przeprowadzenia zasadzki W przeprowadzeniu zasadzki Irakijczycy wykorzystali dwa podstawowe elementy taktyczne, w duej mierze niwelujce przewag strony amerykaskiej: a) wejcie si przeciwnika na otwart przestrze otoczon budynkami i ich czasowy postj (dowdca grupy, ppk Peter Newell, zarzdzi postj taktyczny); b) wit, ktry wymusi przejcie z obserwacji noktowizyjnej na dzienn (adaptacja wzroku).

11

Pawe MAKOWIEC

Due znaczenie miao zmczenie onierzy grupy bojowej, ktrzy prowadzili dziaania przez ca noc (od godz. 23.30 11 listopada), co rwnie negatywnie wpyno na ich gotowo bojow13. Uzyskanie zaskoczenia umoliwio take dobre maskowanie stanowisk ogniowych przez insurgentw. Oprcz tradycyjnego wykorzystania do ich budowy budynkw (strzelnice lub wyomy w murach), wykonywali mae okopy w pobliu cian lub murw stanowicych ogrodzenie posesji. Stanowiska tego typu byy maskowane od gry np. arkuszem blachy oraz ziemi, co skutecznie utrudniao wykrycie (rwnie w termowizji). Masowo ich wystpowania stanowia zaskoczenie dla Amerykanw, ktrzy nadali im nazw gniazda pajkw (ang. spider holes)14. Pewn rol odgrywaa rwnie taktyka stosowana przez insurgentw. Nie tworzyli oni klasycznych linii obrony, obsadzajc wybrane kwartay zabudowy, tworzyli ogniska oporu. Stosujc mae, mobilne pododdziay, dyli do zadania maksymalnych strat przeciwnikowi. Uderzenie ogniowe przeprowadzono przy pomocy skoncentrowanego i zmasowanego ognia z broni strzeleckiej i rcznych granatnikw przeciwpancernych, co skutecznie zdezorganizowao siy przeciwnika i zadao mu straty. Intensywna wymiana ognia trwajca okoo 30 minut i moliwo znalezienia si w okreniu (brak wspdziaania i wsparcia ze strony 6 batalionu 3 brygady Irackich Si Bezpieczestwa) zmusia Amerykanw do wycofania si na pozycje wyjciowe15. 2.3. Ocena oglna Zasadzka na siy grupy bojowej TF 2 2 IN jest znakomitym przykadem skutecznoci tego rodzaju taktyki w warunkach walki w terenie zabudowanym. Stanowi dowd, e nawet sabo uzbrojone pododdziay nie dysponujce broni cik, wykorzystujc cechy tego rodowiska walki, s w stanie z powodzeniem stawi opr znacznie silniejszym siom przeciwnika. Mimo znaczcej dysproporcji si insurgenci osignli podstawowy cel dziaania zatrzymali przeciwnika i opnili jego dziaanie o kilkanacie godzin. Kolejne natarcie, prowadzone przez Amerykanw 13 listopada, zostao poprzedzone uderzeniem ogniowym artylerii i samolotw CAS (m.in. AC 130 Gunship), ktre miay obezwadni punkty oporu16.
13 14

15

16

Interview with LTC Peter A. Newell..., s. 15. T now taktyk, odmienn od dotychczasowej, przypisywano ochotnikom z krajw arabskich walczcych w Iraku. Interview with LTC Peter A. Newell..., s. 15; Interview with CSM Darrin Bohn. July 20, 2006, Operational Leadership Experiences Project/Combat Studies Institute, Ft. Leavenworth 2006, s. 8. Trudno dokadnie okreli straty amerykaskie w zasadzce. Zgino dwch onierzy: por. E. Iwan oraz sier. J. Matteson, nieznana jest jednak liczba rannych. Relacja st. sier. P. Smith'a, ktry jako sierant kompanii A 2 2 IN odpowiada za ewakuacj rannych nie zawiera informacji na ten temat. Materia prasowy podaje szacunkowe straty insurgentw, okrelajc je na okoo 10 zabitych. A. Barnard, Inside Fallujah's war, [w:] The Boston Globe, 28 November 2004, [online]. [dostp: 02.02.2010]. Dostpny w Internecie: http://www.boston.com/news/world/articles/2004/11/28/inside_fallujahs_war/];Interview with SGM Peter Smith. June 6, 2006, Operational Leadership Experiences Project/Combat Studies Institute, Ft. Leavenworth 2006, s. 9 10; Straty w sprzcie rwnie s niewiadom, za pewne naley uzna uszkodzenie kilku pojazdw, w tym zapalenie przez Irakijczykw czogu M1A2. Interview with LTC Peter A. Newell..., s. 15. Interview with CSM Darrin Bohn..., op. cit., s. 9.

12

ZASADZKA W TERENIE ZURBANIZOWANYM. STUDIUM TAKTYCZNE

PODSUMOWANIE Analiza taktyczna zasadzki w dzielnicy Shohada ukazuje due moliwoci pododdziaw piechoty w prowadzeniu dziaa obronnych w terenie zabudowanym, ktre s w stanie stawia skutecznie opr. Zastosowanie odpowiedniego wariantu taktycznego i umiejtne wykorzystanie waciwoci rodowiska walki umoliwia zadanie silniejszemu przeciwnikowi wysokich strat. Walka insurgentw z siami amerykaskimi stoczona w Faludy 12 listopada 2004 r. pozwala wysun tez, e w czasie planowania obrony w terenie zabudowanym, obroca winien zawczasu przygotowa istniejce potencjalne rejony zasadzek, tworzc sie zasadzek w obronie17. Naley przypuszcza, e zasadzka nadal bdzie odgrywa znaczc rol w dziaaniach w terenie zabudowanym jako skuteczna forma walki. Najbardziej spektakularnym przykadem jej skutecznoci jest zasadzka na siy IDF przeprowadzona przez powstacw palestyskich w obozie dla uchodcw w Jeninie 9 kwietnia 2002 r. Mimo wypracowanej taktyki walki w miecie, siy izraelskie poniosy w tym starciu wysokie straty i dopiero wprowadzenie do walki si pancernych i cikiego sprztu inynieryjnego pozwolio opanowa sytuacj. Kolejne przykady skutecznych zasadzek przyniosy dziaania w Iraku, gdzie za wzorcowe mona uzna starcie z 13 listopada 2004 r. w Mosulu, gdzie insurgenci zaatakowali grup Si Szybkiego Reagowania (ang. Quick Reaction Force, QRF) 3 batalionu specjalnego policji irackiej. W efekcie wymiany ognia grupa ta praktycznie stracia zdolno bojow, ponoszc straty 12 zabitych i 48 rannych na czn liczb okoo 80 onierzy (sic !)18. O tym, jak niebezpieczne mog by zasadzki przeciwpancerne piechoty, przekonali si Izraelczycy w sierpniu 2006 r. podczas prby opanowania miejscowoci Wadi al Saluki w poudniowym Libanie przez oddziay izraelskiej 162 Dywizji Pancernej. 11 z 24 czogw Merkava IV zostao trafionych przez bojownikw Hezbollah'u, ktrzy znakomicie wykorzystali warunki zabudowy miejskiej i ograniczenia w dziaaniu broni pancernej w tym rodowisku walki19. Dowiadczenia wasne i armii obcych w terenie zabudowanym powinny sta si w przyszoci przedmiotem wnikliwych analiz, ktrych efekty powinny by uwzgldnione w dziaaniach prowadzonych coraz szerzej w tym rodowisku walki przez Wojsko Polskie. Zasadzka w warunkach walki miejskiej winna si sta staym elementem szkolenia pododdziaw piechoty, zarwno w aspekcie jej przeprowadzenia, jak i procedur dziaania w wypadku wejcia si wasnych w zasadzk. Zasadzki tego typu s przedmiotem szkolenia np. armii kanadyjskiej, ktra korzysta z amerykaskich dowiadcze i obiektw szkoleniowych. Sami Amerykanie wycignli wnioski

17

18 19

Interview with MAJ Eric Krivda. February 6, 2006, Operational Leadership Experiences Project/Combat Studies Institute, Ft. Leavenworth 2006, s. 5; Znakomitym przykadem rozpoznania i przygotowania rejonw potencjalnych zasadzek bya walka si Hezbollah'u w Wadi al Saluki. Anti - Tank Weapons. The Offensive/Defensive Battle Continues, [w:] Asian Defence & Diplomacy, Singapore 2009, vol. 16 (August 2009), s. 8. In contact ! Case Studies from the Long War, vol. I, edit. W. Robertson, Ft. Leavenworth 2006, s. 25 30. M. Matthews, We Were Caught Unprepared: The 2006 Hezbollah-Israeli War, Ft. Leavenworth 2006, s. 54 - 55. 13

Pawe MAKOWIEC

z dziaa w Czeczenii i wprowadzili ten element szkolenia ju pod koniec lat dziewidziesitych ubiegego wieku20. LITERATURA 1. Anti tank tactics for Infantry Units. Materiay szkoleniowe 5 batalionu Piechoty Morskiej Stanw Zjednoczonych (USMC). [online]. [dostp: 02.02.2010]. Dostpny w Internecie: http://www.2ndbn5thmar.com/fight/AntitankTactics.pdf ]. 2. Anti - Tank Weapons. The Offensive/Defensive Battle Continues, [w:] Asian Defence & Diplomacy, Singapore 2009, vol. 16, August 2009. 3. Barnard A., Inside Fallujah's war, [w:] The Boston Globe, 28 November 2004. [online]. [dostp: 02.02.2010]. Dostpny w Internecie: http://www.boston.com/news/world/ articles/2004/11/28/inside_fallujahs_war/]. 4. Burton G., An Urban Operations Training Capability for the Canadian Army, [w:] The Canadian Army Journal, Kingston 2006, vol. 9.1, Spring 2006. 5. Cameron R., It Takes a Village To Prepare for Urban Combat... And Fort Knox Is Getting One, [w:] Armor, Ft. Knox 1997, November-December 1997. 6. Cichecki J., Kozerawski D., Prowadzenie rozpoznania w specyficznych rodowiskach walki, Wrocaw 2002. 7. Field Manual FM 3-06.11 Combined arms operations in urban terrain, Washington 2002. 8. Field Manual FM 3-21.8 The Infantry Rifle Platoon and Squad, Washington 2007. 9. In contact ! Case Studies from the Long War, vol. I, ed. W. Robertson, Ft. Leavenworth 2006. 10. Interview with CSM Darrin Bohn. July 20, 2006, Operational Leadership Experiences Project/Combat Studies Institute, Ft. Leavenworth 2006. 11. Interview with MAJ Eric Krivda. February 6, 2006, Operational Leadership Experiences Project/Combat Studies Institute, Ft. Leavenworth 2006. 12. Interview with LTC Peter A. Newell. March 23, 2006, Operational Leadership Experiences Project/Combat Studies Institute, Ft. Leavenworth 2006. 13. Interview with SGM Peter Smith. June 6, 2006, Operational Leadership Experiences Project/Combat Studies Institute, Ft. Leavenworth 2006. 14. Maass J., Engineers at war, [w:] Tip of spear: US Army small unit action in Iraq 2004 2007, edit. J. Hoffman, Washington 2009. 15. Matthews M., We Were Caught Unprepared: The 2006 Hezbollah-Israeli War, Ft. Leavenworth 2006.

20

G. Burton, An Urban Operations Training Capability for the Canadian Army, [w:] The Canadian Army Journal, Kingston 2006, vol. 9.1 (Spring 2006), s. 101; R. Cameron, It Takes a Village To Prepare for Urban Combat... And Fort Knox Is Getting One, [w:] Armor, Ft. Knox 1997, November-December 1997, s. 11.

14

ZASADZKA W TERENIE ZURBANIZOWANYM. STUDIUM TAKTYCZNE

16. Settle J. S., Shock Effect or Ships Passing in the Night: The Role of Armored Forces in Fourth Generation Warfare, Ft. Leavenworth 2004. 17. Speyer III A.L., The two sides of Grozny, [w:] Capital Preservation: Preparing for Urban Operations in the Twenty-First Century - Proceedings of the RAND ArroyoTRADOC-MCWL-OSD Urban Operations Conference. March 22-23, 2000, Santa Monica 2000. 18. Ranger Handbook. SH 21-76, Ft. Benning 2006. 19. Wright D., Reese T., The US Army in Operation Iraqi Freedom May 2003 January 2005: On Point II: transition to the new campaign, Ft. Leavenworth 2008.

AMBUSH IN BUILT-UP AREA. TACTICAL CASE STUDY Summary

This paper presents a concise description of an ambush as one of infantry tactics in a built-up area. The first part of the article depicts modern views on the role of an ambush in urban combat and its variants: a deliberate ambush and a hasty one. The other part of the article includes a short tactical analysis of the AIF (Anti Iraqi Forces, Iraqi Insurgents) urban ambush in the Shohada District in Fallujah on 12 November 2004. This fight is a classic example of a deliberate infantry defence ambush in an urban environment.

Key words: ambush, operations in urban area, urban area, tactics, Iraq, Al Fajr operation in 2004, Fallujah

Artyku recenzowa: pk prof. dr hab. Mariusz WIATR

15