CAS jak to si robi?

Wodzimierz (trigger hawkeye) uczyski

Z chwil powstania w odzi Polskiego Stowarzyszenia Strzelectwa Westernowego konkurencja strzelecka CAS, czyli Cowboy Action Shooting staa si w Polsce faktem.
Pocztki jak zwykle byy i s niezmiernie trudne, ale najwaniejsze, e moemy ju bez stresu nawizywa partnerskie, w caym tego sowa znaczeniu, kontakty z naszymi, bardziej zaawansowanymi w strzelectwie westernowym, ssiadami. Dla wszystkich wic czujcych si kowbojami, Indianami, szeryfami, traperami, onierzami Unii lub Konfederacji czas na szczegy. Zacznijmy od stroju. Absolutnym minimum, pozwalajcym na udzia w zawodach odpowiadajcym reguom SASS (Single Action Shooting Society), jest posiadanie (oczywicie oprcz broni) kapelusza i pasa z kabur. Umoliwi to udzia jedynie w konkurencji LT Little Traditional, w ktrej uywa si, oprcz strzelby rutowej i karabinu, tylko jednego rewolweru. Po dokadniejszym zapoznaniu si z regulaminami SASS i zaopatrzeniu si w drug kabur typu cross, szelki huckleberry lub pas z dwiema kaburami, mona ju myle o starcie w wielu innych atrakcyjnych konkurencjach. Wrmy jednak do stroju. eby dobrze si czu na zawodach westernowych odbywajcych si w duchu SASS, naley koniecznie zadba o szczegy. Jeeli kapelusz, to nie somkowy ani inny wspczesny, przy czym stetson czy sombrero jest ostatecznoci (sic!). Koszula zapinana na metalowe guziki (nie napy!) lub sznurowana, z okrgym konierzykiem lub stjk, spodnie proste, bez suwakw, wskazane szelki. Na szyi, zawizana luno (bd na obrczce) chusta, buty wysokie, proste w stylu frontier lub shooter z wyeksponowanymi uszami mua, na skrzanej podeszwie, s dobrze widziane w przeciwiestwie do kowbojek w stylu rodeo. adnych rzepw, czapek bejsbolwek, T-shirtw, czy dekatyzowanego jeansu. Obowizkowy n, oczywicie najlepiej bowie, powinien by noszony na pasie w widocznym miejscu (drugi prosty, moe by w cholewie buta). Kamizelka ze skry lub materiau, z zegarkiem kieszonkowym na dewizce. Kurtka lub paszcz typu duster (w ostatecznoci australijski bushskins) oraz rkawiczki z niewyprawionej skry mog dopeni stroju kowboja. Indianie maj mono wykazania si wiksz inwencj z uwagi chociaby na liczb szczepw, a co za tym idzie bogatsz rnorodno strojw. Tu dodatkowymi elementami bd uki, tomahawki oraz bro czarnoprochowa pienidze wytwarzane w krtkich seriach, dostpne, np w firmie Kapiszon El Gaucho, to wszystko pozostae jest praktycznie nieosigalne. Najblisze sklepy s za ab (np Old West Style Store R. Hartmanna) lub za oceanem (gwnie USA, np Dixie Gun Works najwikszy tego typu magazyn na wiecie). Mona pokusi si o uszycie spodni, koszuli czy sukni samemu robi to wiele osb uprawiajcych CAS w krajach ssiednich. Oszczdza si w ten sposb sporo pienidzy uzyskujc jednoczenie niepowtarzaln oryginalno i oczywicie wielk satysfakcj, zwaszcza gdy przypomnimy sobie jak zaczynali pionierzy Dzikiego Zachodu... Butw sami nie uszyjemy (chyba, e indiaskie mokasyny), ale na szczcie w Polsce jest jeszcze wielu utalentowanych obuwnikw, u ktrych moemy je obstalowa. W odzi pikne, wysokie, stylowe buty gunfightera mona zamwi na miar a w dwch miejscach: damskie w firmie Carmen Jarosawa Wieczorka, mskie u mistrza Dariusza Lewandowskiego (since 1945!). Jako e obaj s strzelcami i czonkami dzkiego Stowarzyszenia Strzeleckiego Bractwo Kurkowe otrzymamy buty nie tylko pikne, ale i z dusz. Ostrogi do nich dostpne s w kilku sklepach internetowych dla mionikw koni i jedziectwa w stylu western. Kiedy jestemy ju waciwie ubrani, naley zaopatrzy si rwnie w odpowiedni bro. Przegld najnowszych modeli broni z Dzikiego Zachodu umoliwiajcych uprawianie CAS mielimy na targach broni IWA 2006 w Norymberdze (ARSENA nr 4 z kwietnia br.). W Polsce jednak tak rewelacyjnie kowboje nie maj. Najatwiej jest z pozyskaniem strzelby. Przypomn, e dopuszczona do zawodw CAS moe by strzelba horyzontalna, z dwoma spustami, bez wyrzutnika, z kurkami zewntrznymi lub bez, w kalibrze 12. Uywa mona rwnie strzelby pumpaction mod.1897, jednak jej jedyna dostpna na europejskim rynku replika produkcji chiskiego koncernu Norinco, nie zawsze potrafi sprosta trudom strzelectwa westernowego i po prostu zacina si w trakcie szybkiego strzelania.. Przy panujcej modzie i natoku nowoczesnej broni typu bok (over-under), strzelba horyzontalna (side-by-side) staje si powoli dinozaurem rynku broni rutowej. Dla koneserw znane firmy

strzelectwo westernowe

Traper, Winchester i Bowie Knife

skakowa lub kapiszonowa (oczywicie jako uzupenienie uzbrojenia wymaganego do danej konkurencji). Wszyscy pasjonaci wojny secesyjnej wybieraj midzy barwami Unii i Konfederacji wcielajc si w postaci onierzy, podoficerw bd oficerw. Proste, skrzane legginsy, mokasyny, rwnie skrzana koszula i kurtka z wosem na zewntrz, uzupeniona futrzan czapk ze zwisajcym ogonem lisim lub borsuczym to atrybuty trapera lub poszukiwacza zota. Panie maj jak zwykle moliwoci znacznie wicej. Kapelusiki, kapelusze (tu somkowe s na miejscu), bufiaste rkawki, dugie suknie z wysokim stanem lub podkrelajce tali, plisy rnej szerokoci, pantalony, siatkowe poczochy, dugie rkawiczki, parasolki, pince-nez... Lista jest bardzo duga. Stroje obowizuj przez cay czas trwania imprezy. Na wieczr rwnie warto mie odpowiedni wersj stroju, ktra jest wymagana przyjt etykiet. W Polsce zaopatrzenie si w wyej wymienione elementy stroju sprawia na razie duo kopotu. Jeli pasy, kabury czy scabbardy mona zamwi, np w firmie Holsters HPE w Kielcach, gdzie otrzymamy najwyszej jakoci, niepowtarzalny produkt hand made, konkurujcy z powodzeniem z wyrobami ze Stanw czy Meksyku (oferowanymi w Polsce w tak szerokim asortymencie jedynie przez firm Hege) lub zakupimy za mniejsze

maj 2006

49

strzelectwo westernowe
oferuj egzemplarze o piciocyfrowych cenach, dla coraz mniejszej grupy tradycjonalistw pozostaje bro komisowa lub rosyjska. Niezawodnego Merkla, Simsona, Husquarn czy CZ mona kupi z drugiej rki ju za 500,00 PLN. Nowego, rwnie twardego I-a kupimy za 1200,00 PLN. I to jest niezawodna bro, ktr

mona z czystym sumieniem poleci kademu adeptowi CAS. Nie poruszam tu tematu oferty producentw z Brazylii (Rossi czy Boito), gdy mimo w miar interesujcej ceny, obejmuje ona bro nadajc si raczej do polowania, lecz nie sprawdzajc si na zawodach wymagajcych dugiego i szybkiego strzelania w stylu westernowym. rutowa

bro amerykaska, wytwarzana specjalnie dla potrzeb CAS, np. Stoeger, jest na razie w Europie nieosigalna. Bro kulowa wymaga wikszych nakadw finansowych i wikszej inwencji w poszukiwaniach. Wci dominuje ostrono w zakupach dokonywanych przez rodzime firmy handlujce broni i wikszo interesujcej broni we-

50

maj 2006

strzelectwo westernowe

sternowej, szczeglnie krtkiej, trzeba zamawia i sprowadza indywidualnie. Bezsprzecznie najszybciej na polskim rynku potrzeby strzelectwa westernowego docenia i najsprawniej je realizuje firma Hege, oferujc naprawd bardzo szeroki przekrj broni kulowej Dzikiego Zachodu. Naley przy tym podkreli, e dr Gorzawski, waciciel i szef firmy, niezwykle pieczoowicie dba o wierno historyczn szczegw swojej broni. Podczas gdy pozostali producenci broni pozwolili sobie, np. wprowadzi do wytwarzanych przez siebie replik Colta SA 1873 modernizacj w postaci usunicia iglicy z kurka i umieszczenie jej w formie przerzutowej w ramie, rewolwery sygnowane HEGE Uberti, podobnie jak firma USFA z USA, maj rozwizanie tradycyjne, zgodne z oryginaem. Kady, kto cho raz mia w rku Peacemakera USFA lub Hege Uberti, ten zawsze bdzie chcia wrci do niezapomnianych wrae, ktre ta bro daje na strzelnicy. Pynno pracy mechanizmw, mikki, czterotaktowy ruch kurka i w kocowym rezultacie wietne wyniki strzeleckie sprawiaj, e prdzej czy pniej, u kadego prawdziwego kowboja, pojawi si nieodparta ch zdobycia wanie takiej broni. Innym rewolwerem, ktry mona bra pod uwag chcc strzela westernowo, jest Ruger Vaquero lub Taurus Gaucho, rewolwery bdce, jak kady ju zapewne si domyla, replikami modelu 1873. Dopuszczalne s oczywicie wszystkie kalibry poza magnum. Naboje musz mie pociski wykonane z czystego, mikkiego oowiu. Z uwagi na cen amunicji wikszo zawodnikw CAS w Europie elaboruje j we wasnym zakresie. Pamitam, e nie tak znowu dawno (co prawda byo to w ubiegym wieku...), wikszo polskich myliwych wykonywaa amunicj dla siebie sama. Myl, e znowu powinien nastpi powrt do takiego stanu rzeczy. Nie tylko z powodw ekonomicznych. Wytwarzana na wasne potrzeby amunicja jest dokadniejsza, bardziej niezawodna, jej parametry s powtarzalne, a strzelec uczy si dokadnoci, precyzji i wiary we wasne umiejtnoci strzeleckie na stanowisku czy w kniei trudno mu bdzie przypisa win za pudo wadliwej amunicji... Jeden strza jedno ycie!. To dewiza amerykaskiej reprezentacji narodowej w strzelectwie. Broni krtk, uzupeniajc wyposaenie strzelca CAS, jest rewolwer kieszonkowy lub derringer, umoliwiajcy wzicie udziau we wanie tak nazywajcej si konkurencji. Dopuszczone do niej s wszelkie odmiany rewolwerw typu pocket, z nieodchylanym bbnem, wg wzorw sprzed roku 1900 w kalibrze od .31. Derringery mog mie jedn, dwie lub cztery lufy, o kalibrze dowolnym poza magnum, np Derringer Sharps Pepperbox.

Dla polskiego kowboja wana jest moliwo uzupenienia brakujcego rodzaju broni dowoln jednostk odprzodow kapiszonow. New Orleans Derringer lub Liegi, Derringer Philadelphia, Wells Fargo 1848 czy te strzelby Classic lub Slug, nie s rzadkoci na zawodach CAS. Bro czarnoprochowa goci rwnie na osiach dugich, gdzie rozgrywane s zawody long range. Na dugim dystansie czsto mona zobaczy Hawkena lub Tryona Credmoore, Sharpsa, Springfielda, Pensylwani czy Kentucky. Oferta takich karabinw jest szeroka z uwagi na szczliwe dla polskich strzelcw czarnoprochowych rozwizania zawarte w ustawie o broni i amunicji oraz obecno na krajowym rynku takich firm, jak Kaliber, Sharg, Assa no i oczywicie Hege, ktra bezsprzecznie dziery w tym temacie palm pierwszestwa. Podstawowymi karabinami na osi 100, 200 i 300 m pozostaj jednak Sharps, Springfield Trapdoor i Rolling Block, oczywicie na amunicj scalon centralnego zaponu w kalibrach od 45/70 do 50/90. Dostpne s na razie jedynie na indywidualne zamwienie. Tu znowu naley wspomnie o firmie Hege, ale i warszawski Kaliber potrafi ju szybko i profesjonalnie sprosta takim wyrafinowanym wymaganiom stawianym przez klienta. Karabinem wykorzystywanym w pozostaych konkurencjach CAS jest bro typu LA (lever action) na amunicj rewolwerow, o pojemnoci rurowego magazynka min. 9+1. Zdecydowanie najpopularniejszym typem na zawodach CAS pozostaje na razie Winchester 1873, 1892 i 1894, Marlin Competition oraz sztucer Henry'ego. Na razie, albowiem coraz popularniejszy staje si Lightning. Za spraw USFA reaktywowano po stu latach lini produkcyjn w Hartword, gdzie na przeomie wiekw Colt Lightning przeywa swoje najlepsze lata. Jest to bro pikna, zgrabna i bardzo szybka, co wanie w CAS jest najistotniejsze. Dwutaktowy zamek pump-action i brak potrzeby odrywania prawej rki od chwytu (jak to si dzieje w LA), w istotny sposb zwiksza szybkostrzelno, jak i precyzj strzelania. Oferta tej broni jest coraz szersza, gdy obok wspaniaej kopii z USFA, Ligtning znalaz si w katalogach takich firm jak Taurus, Pedersoli czy Uberti. Czas oczekiwania na ten karabin (oczywicie na zamwienie indywidualne) waha si od 12 tygodni do 18 miesicy, a cena od niecaych 500 do... kilku tysicy dolarw. Majc go w rku i strzelajc w piknych plenerach orodka sportowego w Domaniy (Sowacja) mog tu stwierdzi z penym przekonaniem, e wart jest jednak kadych pienidzy. Ubrani waciwie i wyposaeni dobrze, moemy rozpocz oczekiwanie na RO (Range Officer) odpowiednik prowadzcego strzelanie sdziego stanowiskowego. Co dalej, jak si zjawi? o tym za miesic.

maj 2006

51