Kieki W nasionach rolin gromadzi si bardzo duo wartociowych skadnikw.

Rosncy kieek, ktry za chwil przemieni si w dorodn rolin i wyda owoce, wyciga z ziarna wszelkiego rodzaju witaminy, nienasycone kwasy tuszczowe, makro- i mikroelementy, enzymy, biaka oraz atwo przyswajalne wglowodany. Zawarte s w nich biaka, cukry, tuszcze, naturalny bonnik i witaminy. Wikszo z nich dostarcza organizmowi witamin z grupy B, a take witamin A, C, E i H. W ich skad wchodz rwnie pierwiastki potrzebne do prawidowego rozwoju i funkcjonowania organizmu - wap, elazo, siarka, cynk, magnez, selen, potas i lit. Kieki s jedynym poywieniem na ziemi, ktre cz w sobie te, wydawaoby si niemoliwe, wymagania. Kiekujce ziarno znajduje si w najwyszej fazie rozwoju niedojrzaej roliny. Kieki zostay opisane jako "wysokosprawna chemiczna fabryka witamin, wytwarzajca przeciwutleniacze i chlorofil oraz przetwarzajca mineray i pierwiastki ladowe w bardziej dostpn biologicznie form". Wszystkie gromadzone wartoci odywcze i enzymy potrzebne dla wzrostu caej nowej roliny s skupione w kieku ziarna. Proteiny, wglowodany i tuszcze s rozbijane, aby uwolni aminokwasy, cukry proste oraz rozpuszczalne zwizki chemiczne. Niezbdne mineray takie jak wapno i magnez s dostarczane przez kieki w prostszej formie dla lepszej asymilacji. Biako rolinne pomaga odbudowywa komrki i tkanki. Potas ujdrnia minie, nie dopuszcza do ich wiotczenia. Witamina C zwiksza odporno, zapobiega przezibieniom. Witamina E ma waciwoci odmadzajce. Zawarte w kiekach skadniki mineralne chroni przed anemi, usuwaj dolegliwoci przewodu pokarmowego, wpywaj korzystnie na cebulki wosw. Osoby, ktre jedz kieki, maj zdrowsze serce, skr, nerwy i mzg, obnia si im rwnie poziom cholesterolu we krwi. Przemiany zachodzce w kiekujcych ziarnach s bardzo korzystne. Poywienie wymagajce mao lub niewymagajce wcale energii do trawienia jest idealnym wyborem dla osb z chronicznymi schorzeniami. ywa energia zawarta w wieych kiekach wspomaga moliwoci samoleczenia si zarwno ludzi jak i zwierzt. Kieki dostarczaj organizmowi wysokiej jakoci poywienia. Nie tylko dlatego, e zawieraj wiele mineraw, witamin i enzymw potrzebnych dla odnawiania si tkanki, ale take dlatego, i owo wspomagajce trawienie poywienie uwalnia zgromadzone w organizmie zapasy aby przyspieszy metabolizm i wspomc system immunologiczny. Kieki powinny by czci diety osb odchudzajcych si, poniewa zapewniaj maksymalna ilo skadnikw odywczych przy minimalnej iloci kalorii. Powinnimy uzupenia ywienie kiekami lub zastpowa chleb wieymi, skiekowanymi nasionami. Substancje smakowe, aromatyczne i zapachowe, aktywujce enzymy trawienne, a take fitohormony, dziaajce hamujco na stany zapalne, aktywizujce gojenie ran i odbudowujce prawidow flor

bakteryjn organizmu. Uzdrawiajce i odmadzajce waciwoci kiekujcych ziaren byy wykorzystywane ju pi tysicy lat temu przez chisk arystokracj. Przeprowadzone niedawno w Johns Hopkins School of Medicine badania wykazay, e "dua ilo stymulatorw enzymw, ktre chroni przed czynnikami rakotwrczymi mog by dostarczane w poywieniu przez mae iloci modych kiekw, to znaczy trzydniowych kiekw broku, ktre maja tyle wartoci energetycznych, co dziesi do stu razy wiksza ilo dojrzaych warzyw. Oczywicie, aby osign optymalne korzyci z kiekw, musimy wyhodowa je sami. Kieki stanowi pokarm caociow y. Co to znaczy? Ot kieki posiadaj substancje smakowe i aromatyczne aktywizujce enzymy trawienne,a te powoduj prawidowy rozwj flory bakteryjnej przewodu pokarmowego. To poprawia wchanianie, a lepsze wchanianie, to lepsze odywienie kadej komrki naszego ciaa. Organizm dostaje w skiekowanym ziarnie zharmonizowane skadniki odywcze. Nie w tabletkach, nie w pacie do zbw, nie w kremie czy innych sztucznie wytworzonych produktach, a w naturalnym poywieniu. Nie sprzeczajmy si z natur. Aby zamknite i wysuszone ziarno zaczo kiekowa, konieczne jest zapewnienie odpowiednich warunkw, takich, jak wiato, wilgo i temperatura. Dziki nim ziarno rozpoczyna cykl wzrostu, czyli budowy nowego ycia, pomnaajc ilo wszystkich skadnikw w nim zawartych. Do kiekowania zb musimy zakupi w sklepie ze zdrow ywnoci kiekownic atestowan i nasiona przygotowane do kiekowania. S to nasiona nie zaprawiane rodkami grzybobjczymi i tylko takie nadaj si do kiekowania. Normalne ziarno siewne jest silnie toksyczne. Odpowiednie warunki do kiekowania: 1) Owietlenie zmieniajc warunki owietlenia zmieniamy poziom zawartoci danego skadnika np. ilo witaminy C wzrasta wraz z lepszym owietleniem - ilo wit. A, E, K wzrasta w dobrym owietleniu, ale nie w penym Socu. 2) temperatura dla witamin jest ona najkorzystniejsza pomidzy 18 a 21 C 3) wilgotno w zasadzie kieki naley przelewa 2 razy dziennie, ale s te nasiona, ktre podlewamy 3 razy. Wod z pojemnika po przelaniu i spyniciu do koca, wylewamy. Naley zadba o to, aby nasiona nie psuy si i pleniay. Dzieje si tak wtedy, gdy wsypiemy ich zbyt du ilo. Wsypujemy jedn warstw luno rozoonych nasion. Do zraszania take uywamy zawsze letniej przegotowanej wody. Domow hodowl moemy zacz od eksperymentalnego kiekowania na sitku lub na ligninie. A gdy nabierzemy wprawy, pokusi si o zaoenie miniplantacji w pojemnikach. Na sitku: yk wypukanego ziarna pszenicy lub owsa wysypujemy na plastikowe sitko do he rbaty. Do szklanki wlewamy tyle letniej wody, by bya jak najbliej sitka, ale by ziarno w niej nie pywao. Wod zmieniamy rano i wieczorem. Po czterech dniach kieki bd gotowe do jedzenia. Na ligninie: tak najatwiej kiekuje rzeucha, rzodkiewka i siemi lniane. Wystarczy pooy na spodeczku zwilony kawaek ligniny czy waty, rozsypa na nim (nie za gsto!) nasionka. Musimy potem dba o to, by podoe nie wyscho i zrasza je 3-4 razy dziennie. Kieki pojawi si po 3-5 dniach.

Na gazie: nasiona fasoli, soi, ciecierzycy najpierw moczymy w letniej wodzie przez 10-12 godzin. Pniej odsczamy je i opukujemy. Do szerokiego naczynia nalewamy letniej przegotowanej wody. Nakrywamy gaz. Mocujemy j gumk wok brzegw, tak by tylko rodek gazy lekko dotyka wody. Rozsypujemy nasiona na obwodzie. Maj cay czas lee na wilgotnej gazie, ale si nie moczy (mogyby zgni). Po 3-6 dniach jasnozielone pdy bd gotowe do jedzenia. Pamitajmy, by zerwane opuka w zimnej wodzie i dobrze odsczy. W pojemniku: bardzo wygodna do uprawy kiekw w domu jest potrjna kiekownica. Skada si z trzech przezroczystych pojemnikw, zbiornika na wod umieszczonego na spodzie i pokrywy. Wszystkie czci naoone s jedna na drug. Dno pojemnikw, do ktrych wsypuje si na siona, jest rowkowane, eby ziarenka mogy si rwnomiernie rozoy, a potem nie skleja. Odpowiednie syfony" odprowadzaj nadmiar wody i gazw wytwarzajcych si podczas kiekowania. To proste urzdzenie zapewnia rolinkom stabiln temperatur i wilgo. Nasze zadanie polega na codziennym, kilkakrotnym zraszaniu miniplantacji. Nadmiar ciekajcej do zbiornika wody moemy wykorzysta do podlewania kwiatw. Jest to wietna odywka. Rodzaj kiekw Alfalfa tzn. Kieki lucerny s bogate w witaminy A, B, E, elazo, wap, magnez oraz fosfor. S szczeglnie polecane dla kobiet w ciy i kobiet karmicych piersi oraz dla wegetarian. Kieki lucerny podobnie jak kieki fasoli mung rwnie obniaj poziom "zego" cholesterolu we krwi i oczyszczaj organizm z toksyn. S delikatne w smaku, dlatego poleca si je szczeglnie do saatek, jako przeksk lub do kanapek. Uatwia nie tylko regeneracj komrek narzdw miszowych takich, jak wtroba, ledziona czy trzustka, ale odbudowuje rwnie flor jelita cienkiego, a szczeglnie grubego. Olbrzymia ilo enzymw, witamin i mikroelementw sprawia, e te wszystkie wartoci odywcze s wchaniane w caoci. Hormony zawarte w lucernie stawiaj j w rzdzie lekw stosowanych w chorobach ukadowych. Moczenie: 6-12 godzin Pukanie: 2 3 razy dziennie Ilo: 1 miarka nasion daje 10 miarek kiekw Czas kiekowania: 3 dni na kieki 1-2 cm, 6-7 dni na 4-5 cm Idealna dugo: 3-4 cm Broku Szczeglnie wartociowe dla czowieka s kieki brokua, ktry jest niezwykle wartociowym warzywem zasobnym w wit. A, C, B1, B2, PP, wap, elazo, fosfor, magnez. Kieki brokua maj te lecznicze waciwoci. Podobnie jak broku oraz inne roliny z rodziny krzyowych zawieraj sulforafan - substancj zapobiegajc powstawaniu raka, a take, w pewnych przypadkach, powstrzymujc rozwj komrek nowotworowych. Istotne jest, e kieki zawieraj nawet do 20 razy wicej sulforafanu ni dorosa rolina. Najwicej jest ich w 3-dniowych kiekach. Spoycie 50g kiekw dostarcza organizmowi tyle samo t ej substancji, co spoycie 1kg brokua. Kieki brokuw powinny wic by staym elementem w diecie ludzi chorych lub zagroonych chorobami nowotworowymi. W brokule i kiekach jest take koenzym Q10. Kieki brokua s pikantne w smaku, doskonale pasuj do kanapek i mieszanych saat. Fasolka Adzuki mae czerwone fasolki zwane s czasami czerwon soj. Zawieraj 25% biaka i wszystkie aminokwasy, poza tryptofanem. S rwnie bogate w elazo, niacyn i wap. Smak jest podobny do fasolki Mung i moe ona by stosowana alternatywnie do fasoli Mung. Moczenie: 12 godzin

Pukanie: 4 razy dziennie Ilo: 1 miarka nasion daje 4 miarek kiekw Czas kiekowania: ok. 4 dni Idealna dugo: 3-4 cm. Fasola mung s bogate w witaminy A, B kompleks, C, E, H, K, PP i liczne aminokwasy. Zawieraj due iloci wapnia, elaza, magnezu, potasu, siarki i wiele mikroelementw (jod, mangan, lit, selen). Zawarto tych wszystkich substancji i zwizkw powoduje, e spoywanie kiekw wpywa na wytworzenie odpornoci w organizmie. S rwnie nieocenionym rdem biaka (ok. 20%). Dziki obecnoci niezbdnych w procesie kiekowania enzymw biako to jest atwo przyswajalne, same kieki za znacznie lej strawne ni fasola. Kieki fasoli Mung obniaj rwnie poziom "zego" cholesterolu LDL. S lekko chrupice, powszechnie stosowane w daniach kuchni azjatyckiej, zarwno na ciepo, jak i na zimno. Kieki z fasolki Mung s dobre dla pocztkujcych, gdy s bardzo atwe w uprawie. Mona je je ju po 2 dniach ale lepiej poczeka a pojawi si 2 mae listki. Moczenie: 12 godzin Pukanie: 2 3 razy dziennie Ilo: 1 miarka nasion daje 4 miarek kiekw Czas kiekowania: 3-5 dni Idealna dugo: 2-4 cm. Kieki fasoli mung naley spay przed podaniem. Groszek Kieki z groszku s bogate w biako i witaminy C, B1 i A. Kieki z groszku dodaj saatkom zapach przypominajcy wiey groszek. Kieki nie powinny by uprawiane zbyt dugo, bo staj si nieco twarde. Moczenie: 12 godzin Pukanie: 3 razy dziennie Ilo: 1 miarka nasion daje 2 miarki kiekw Czas kiekowania: ok. 3 dni Idealna dugo: 2 cm. Groch woski zwany rwnie Garbanzo zawiera okoo 20% biaka, sporo witamin A i C, a take elaza, wapnia i magnezu. Kieki wymagaj czstego pukania i powinny by zjedzone jak osign dugo 2-3 cm. atwo plenieje i nie powinien by kiekowany razem z innymi fasolami. Tak jak kieki z soi, rwnie kieki z grochu woskiego powinny by szybko gotowane w przecigu 3-5 minut. Moczenie: 12-18 godzin Pukanie: 3-5 razy dziennie Ilo: 1 miarka nasion daje 2 miarek kiekw Czas kiekowania: ok. 2-3 dni Idealna dugo: 2-3 cm. Gryka Upewnij si, e masz gryk nie pozbawion uski. Ziarna naley opuka ale nie moczy. Kieki s gotowe po 2-3 dniach. Puka 3-4 razy dziennie. Koniczyna Kieki koniczyny s doskonaym rdem izoflawonw, ktre mog by pomocne w zapobieganiu chorobom takim jak osteoporoza, rak, miadyca oraz w zwalczaniu symptomw menopauzy. Zawiera witaminy A, B1, B5, B6, C, E, K oraz skadniki mineralne: Wap, elazo, magne z, fosfor, potas, cynk, sod, mied, mangan, selen, Fitoestrogeny, antyoksydanty, chlorofil, aminokwasy, bonnik, karoten,

biako (35%) Genisteina, substancja naleca do grupy izoflawonoidw, hamuje rozwj komrek nowotworowych. Kieki koniczyny s bogate w antyoksydanty, substancje mineralne, chlorofil, aminokwasy, witaminy i biako. Czas namaczania nasion: 4-6 godzin Czas potrzebny do wzrostu: 4-5 dni Kozieradka jest wanym skadnikiem sosw curry. Staje si popularna do kiekowania ze wzgldu na sw j niepowtarzalny smak. Zawiera 30% biaka, duo elaza i witaminy A. Kieki mona je ju po 3 dniach ale lepiej poczeka 5 dni, a wytworz si listki. Smak robi si bardziej gorzki jeli kiekowanie przedua si. Moczenie: 12 godzin Pukanie: 2-3 razy dziennie Ilo: 1 miarka nasion daje 8 miarek kiekw Czas kiekowania: ok. 3-5 dni Idealna dugo: 3 cm lub 6 cm z zielonymi listkami. Pszenica Kieki z pszenicy zawieraj 14% biaka, a take sporo wapnia, fosforu, elaza oraz witamin C, E, B, niacyny, tiaminy i kwasu pantotenowego. Pszenica jest atwa do kiekowania. Delikatny puszek pojawiajcy si na korzonkach jest czsto mylony z pleni, s to rozwijajce si woniki i mog by jedzone z ca rolin.Jczmie, owies i yto kiekowane s tak samo jak pszenica, s bogate w cynk, witaminy C i E, karoten i witaminy z grupy B; chroni przed przezibieniem. Moczenie: 12 godzin Pukanie: 2-3 razy dziennie Ilo: 1 miarka nasion daje 3 miarki kiekw Czas kiekowania: ok. 3-4 dni Idealna dugo: 2 cm. Rzeucha w 100 g modych siewek rzeuchy znajduje si okoo 60 mg witaminy C, 1,30 mg witaminy PP, po 0,20 mg witamin B1 i B2, 160 mg potasu, 32 mg magnezu, 36 mg wapnia oraz spore iloci siarki, ktra dziaa pobudzajco na apetyt i trawienie. Korzystna jest niska zawarto sodu i maa warto kaloryczna rzeuchy. Kieki rzeuchy polecane s w diecie dla cukrzykw, bo obniaj poziom cukru we krwi.Metoda kiekowania: kiekownik , sitko lub talerz z wilgotn lignin. Rzodkiew w 100 g kiekw znajduje si m.in. okoo 80 mg witaminy C, 6,60 mg witaminy PP, 60 mg magnezu, 1,20 mg cynku, 2,30 mg elaza i wyjtkowo duo soli wapnia - 90,80 mg. Kieki z rzodkiewki maj ostry, pieprzny smak. Mog zastpowa szczypiorek, dobrze komponuj si z potrawami jajeczn ymi, sosami mietanowymi i majonezowymi. Dziki duej iloci witaminy C podnosz odporno organizmu. Zawieraj duo siarki, dlatego wpywaj korzystnie na stan skry, wosw i paznokci. Kieki rzodkiewki maj waciwoci dezynfekujce, moczopdne, przeciwzapalne i s polecane przy schorzeniach wtroby i drg ciowych. Rzodkiewk, tak samo jak gorczyc kiekuje si w kiekowniku, na sitku lub talerzu, nie moczy nasion, ale pilnowa, by byy stale wilgotne. Kieki gotowe po 3-4 dniach. Kieki sonecznikowe bdce rdem witamin z grupy B i D, biaka, elaza, fosforu, wapnia, magnezu, potasu, ladowych iloci miedzi i cynku i kwasw tuszczowych, doskonale wpywaj na cer. Soczewica zawieraj kwas foliowy majcy krwiotwrcze dziaanie, ktry jest wskazany dla kobiet w ciy do prawidowego

rozwoju podu. W 100 g kiekw soczewicy znajduje si ponad 70 mg witaminy C, 0,2 mg witamin B1 i B2, duo witaminy E, 30 mg wapnia, 166 mg fosforu, 2,30 mg elaza, wyjtkowo duo bo 0,33 mg miedzi i 1,48 mg cynku. Zawieraj ok. 25% biaka. Korzystna jest bardzo maa zawarto sodu. Podobnie jak kieki lucerny mog je je osoby, ktre nie toleruj preparatw elaza. Kieki z soczewicy s delikatne w smaku, nadaj si zarwno do jedzenia na surowo w saatkach i surwkach, jak i na ciepo. Dobrze wpywaj na stan zbw. Kieki soczewicy przeciwdziaaj zakaeniom wirusowym i maj dziaanie antynowotworowe. Moczenie: 12 godzin Pukanie: 2 4 razy dziennie Ilo: 1 miarka nasion daje 6 miarek kiekw Czas kiekowania: 3-4 dni Idealna dugo: 2-3 cm Kieki z soi to klasyka w kuchni dalekowschodniej. S delikatne w smaku i lekko chrupice, idealnie nadaj si do da gorcych, zwaszcza chiskich przysmakw z woka. Wymienite rdo biaka (prawie 40%!), elaza, witaminy A, B, C, H a take lecytyny dziaaj odmadzajco i wzmacniajco na organizm. Soja Regularne zjadanie kiekw soi koi nerwy, dodaje energii i apetytu. Niestety, kieki z soi s dosy trudne do uprawy. Naley starannie przebra nasiona i odrzuci wszystkie uszkodzone. Bardzo wane jest pukanie kiekw 4-6 razy dziennie, najlepiej co 3 godziny. Kieki z soi powinny by gotowane (w wodzie lub na parze) przez kilka minut przed podaniem, w przeciwnym razie bd trudne do strawienia. Moczenie: 12 godzin Pukanie: 4-6 razy dziennie Ilo: 1 miarka nasion daje 4-5 miarek kiekw Czas kiekowania: 3-5 dni Idealna dugo: 2-4 cm Amarantus- moczenie tylko przez 2-4 godziny. Bardzo drobne ziarna mog przelecie przez sitko, naley wyoy je kawakiem bawenianej tkaniny lub papierowym rcznikiem i na nim rozoy ziarno. Kieki mog by gorzkawe. Proso- nieuskane proso stanowi najlepszy materia do kiekowania. Owies- naley uywa nieuskanego owsa, tak zwanego "penego owsa" w przeciwnym wypadku ow ies nie wykiekuje. Ry- tylko brzowy, niepoddany adnym procesom ry wykiekuje. Quinoa(komosa ryowa) - moczenie 2-4 godziny. Kiekuje bardzo szybko. Dostpna jest biaa i czarna quinoa. Lucerna i koniczyna - naley uywa baweny, miseczki, soika lub cedzaka z papierowymi rcznikami, aby zabezpieczy przed przelatywaniem drobnych ziarenek. Moczenie 2 -4 godziny. Lucerna i Koniczyna s najpopularniejszymi trawami stosowanymi do kiekowania. Soczewica(brzowa, zielona i czerwona) - brzowa i zielona soczewica pojawia si w rnych rozmiarach; mniejsze generalnie szybciej kiekuj. Czerwona soczewica jest zazwyczaj sprzedawana w powkach a aby mc j kiekowa potrzebna jest caa. Sezam- moczenie 2-4 godziny. Naley stosowa nieuskane ziarna sezamu. Jego kieki s pyszne przez jeden dzie, ale kiedy zostaj umieszczone w lodwce, zaczynaj rosn i drugiego dnia s ju

gorzkie.