Liderowanie

1
wi c z e n i a - P r z e d s i b i o r c z o
_ _ _ _ _ _ _ _ _ _

TRENI NG&
EDUKACJA

PODRCZNIK STUDENTA

Przedsibiorczo

2

DTP Dariusz Rusin
Projekt okadki - Adam Strzelczyk

Notatki z wicze na podstawie kursu VTE BC Uniwersytetu Lampeter w Walii

Copyright Wydawnictwo Bhakti-Wedanta

Wydanie pierwsze

ISBN 83-60275-15-7

Adres do korespondencji:

Dariusz Rusin
Prywatne Liceum Oglnoksztacce im. Marka Twaina
Ul. Niska 5
Warszawa
www.liceum36.pl

3

4
SPIS TRECI

Strona
Wprowadzenie
Jak uywa podrcznika 4
Szczegowy plan lekcji 5

Lekcje
Lekcja 1 6
Lekcja 2 8
Lekcja 3 10
Lekcja 4 22
Lekcja 5 25
Lekcja 6 29
Lekcja 7 39
Lekcja 8 56
Lekcja 9 66
Lekcja 10 71
Lekcja 11 75
Lekcja 12 81
Lekcja 13 86
Lekcja 14 92
Lekcja 15 96
Lekcja 16 99
Lekcja 17 100
Lekcja 18 103
Lekcja 19 111
Lekcja 21-23 119
Lekcja 24 121

Zaczniki
Dziennik 123
Formularz oceny dnia 125
Formularz oceny kursu 128
Sentencje dotyczce zarzdzania i bycia liderem 130
Notatki 135
Polecane lektury 139

5
Jak uywa podrcznika

Witaj na Kursie Przedsibiorczoci organizowanym w duchu zasady IM WICEJ
DAJESZ, TYM WICEJ DOSTAJESZ. Podrcznika tego bdziesz uywa/a przez
nastpnych kilka dni. Znajdziesz tutaj zwize informacje na temat wielu aspektw bycia
liderem oraz zarzdzania, ktre bdziesz mg/a wykorzysta zarwno, podczas, jaki i
po kursie. Dlatego prosz zadbaj o ten podrcznik (moe napiszesz swoje imi na
okadce, aby go nie zgubi).

W zacznikach znajdziesz Dziennik, ktrego moesz uywa podczas kursu do
zapisywania swoich refleksji, pyta, dowiadcze itp. Warto powici na to kilka minut
kadego wieczora.

Powi take, prosz, kilka minut dziennie na wypenienie Arkusza Codziennej Oceny
(strony 133-135), i pamitaj o oddaniu ich na kocu kursu. To pomoe nam w
ulepszeniu kursu i podniesieniu jakoci oferowanych przez nas usug.

Jeli masz jakiekolwiek pytania. Prosz skontaktuj si z nami, (adres poniej).
Tymczasem yczymy ci wszystkiego najlepszego na kursie.

Dariusz Rusin
(Opracowanie programu wedug VTE)

P.S. Podrcznik ten zawiera wicej materiaw, ni jestemy w stanie przerobi w
czasie kursu. Pozwala to nauczycielowi na poprowadzenie kursu wedug potrzeb
studentw oraz wasnych preferencji.

Dariusz Rusin

Prywatne Liceum Oglnoksztacce im. Marka Twaina
Ul. Niska 5
Warszawa
www.liceum36.pl

6
Plan lekcji

15 min Rozdanie materiaw
Lekcja 1 75 min Powitanie / Streszczenie kursu
Lekcja 2 90 min Pozytywne i negatywne dowiadczenia
Lekcja 3 75 min Zasady i wartoci wspierajce IWD,TWD
Lekcja 4 90 min Umiejtno prezentacji

15 min Przegld z ostatnich lekcji
Lekcja 5 75 min Porwnanie cech L&Z
Lekcja 6 90 min Misja i Wizja
Lekcja 7 75 min Cechy osobowoci Lidera/Zarzdzajcego
Lekcja 8 90 min Zarzdzanie yciem i czasem

Lekcja 9 100 min Kompetencje L/Z i opis obowizkw
Lekcja 10 65 min Tworzenie zdrowych zwizkw
Lekcja 11 90 min Sztuka suchania dla Liderw i Zarzdzajcych
Lekcja 12 75 min Wsppraca i praca zespoowa

Lekcja 13 95 min Sztuka porozumiewania si dla Liderw i Zarzdzajcych
Lekcja 14 85 min Planowanie strategii
Lekcja 15 90 min Umiejtno uatwiania/udostpniania
Lekcja 16 75 min Umiejtno prowadzenia spotka/Rozpoczcie pracy w grupach

Lekcja 17 90 min Upenomocnianie i delegowanie / Praca w grupach cd.

Lekcja 18 75 min Wykorzystywanie zasobw i rodkw / Praca w grupach cd.
Lekcja 19 90 min Ocena i odpowiedzialno
Lekcja 20 75 min Zakoczenie pracy w grupach

Lekcja 21 75 min Prezentacje z odzewem (1)
Lekcja 24 75 min Przegld caoci / Parking
Lekcja 25 90 min Ocena

Nauczyciel poinformuje ci o jakichkolwiek zmianach, ktre jeli nastpi, mona zapisa poniej.
7
Lekcja 1

Definicja Etosu

Waciwo ducha kultury, wieku lub spoecznoci wyraona w jej nastawieniach
i aspiracjach
The New Oxford Dictionary of English Clarendon Press, 1995

Cecha wyrniajca, odczucie, natur moraln czy te zasadnicze wierzenia
osoby, grupy lub instytucji.
The Merriam-Webster Dictionary - Zane Publishing, 1994.

ETOS [gr.], socjol. styl ycia danej spoecznoci, oglna orientacja danej kultury,
przyjta przez t spoeczno hierarchia wartoci, formuowana wprost lub dajca
si wywnioskowa z ludzkich zachowa.
http://netsprint.encyklopedia.pwn.pl

Normy zachowania

1. Wszyscy uczestnicy bd obecni przez cay czas trwania lekcji.

2. Nikt nie bdzie wykorzystywa swojego stanowiska ani pozycji.

3. Docenimy kady wkad i pogld bez wzgldu na to, czy si z nim zgadzamy czy nie.

4. Bdziemy przestrzega zasady poufnoci wobec wszystkiego co dzieje si w klasie i
poza ni.

5. Wszyscy przyjmiemy pen odpowiedzialno za sukces w osiganiu zamierzonych
celw.

6. Bdziemy przestrzegali zawartych w czasie lekcji umw.

7. Bdziemy stawia czoo problemom i zachowaniom, a nie ludziom.

8. Uszanujemy prawo kadego, kto zechce wycofa si, bez podania powodw, z
kadego wiczenia, ktre sprawia, e czuje si on le i zbyt niewygodnie.

8
Lekcja 1
Pozytywne i Negatywne Dowiadczenia

wiczenie:

Najpierw zidentyfikuj, ze swojego wasnego ycia, dwa osobiste dowiadczenia, ktre
zaliczy mona do kategorii pozytywnych i negatywnych, tak jak opisane jest to poniej.
W tabelkach znajdujcych si poniej opisz krtko oba wydarzenia. Pamitaj, e w
kadym z wydarze musiaa bra udzia take inna osoba (np. nauczyciel, zarzdzajcy,
autorytet etc.)

Pozytywne dowiadczenie to takie, gdy poczue si zachcony, aby spontanicznie i
z radoci naladowa kogo innego. Motywuje ci ono do pozytywnego, wartego
zachodu, staego wysiku. Daje ci si i zachca do uczenia si, dorastania i
przyjmowania odpowiedzialnoci oraz wzmaga opart na rozsdku wiar w tak osob.
Dowiadczenie to mogo na pocztku wydawa si negatywne.

Moje pozytywne dowiadczenie:

Negatywne dowiadczenie to takie, ktre zniechca ci i podwaa twoj wiar w
ludzk natur. Podwaa twoje zaufanie do danej osoby. Moe nawet spowodowa, e
zbuntujesz si przeciwko samej idei autorytetw i sprawi, e bdziesz czu si tak
samo nieodpowiedzialny.

Moje negatywne dowiadczenie:

Jakiego rodzaju cechy/zachowanie mog wymieni, jako podane dla
Lidera/Zarzdzajcego z moich dwch dowiadcze?

9
Lekcja 2

Wskazwki do efektywnego kierowania i zarzdzania (Formularz)

Strona ta powinna zosta uyta do wiczenia, rozpoczynajcego si na lekcji 2 i
uzupeniona ostatniego dnia (lekcja 24)

Pamitaj:
(1) Rzecznik grupy powinien uy miejsca znajdujcego si poniej aby
zrobi list czonkw jego/jej grupy podczas lekcji 2, po to, aby mc
ponownie zebra grup na lekcji 24
(2) Zachowanie oraz cechy wymagane od Lidera/Zarzdzajcego powinny
zosta wymienione w tabelkach poniej i na nastpnej stronie

Miejsce kursu. Data. Numer Grupy

Czonkowie grupy:

1. (rzecznik)

2.

3.

4.

5.

Wskazwki naszej grupy:
Zachowanie Lider/Zarzdzajcy powinien:
np. Lider powinien kierowa dziaaniami z pierwszej linii, a nie z tyu

10

Cechy Lider/Zarzdzajcy powinien by:
np. odwany

11
Lekcja 3

Zasady i Wartoci

Co to s zasady i wartoci?

Zasada: Podstawowa prawda lub prawo stanowica podstaw argumentacji lub
dziaania.

Warto: Indywidualny (bd kolektywny) osd tego, co jest wartociowe i
wane w yciu.

Dlaczego zasady i wartoci?

Poniewa organizacja czy te tradycja, rozwija si z biegiem czasu, podejcie
oparte na zasadach pozwala nam jasno zdefiniowa, co moemy zmieni, a
czego nie moemy zmienia.

Jan Pawe II mwi, i jest to szczeglnie wraliwy temat dla organizacji
religijnych, gdy wyraa si istnieniem staego napicia pomidzy potrzeb
zachowania wasnego dziedzictwa oraz bycia zrozumiaym i dostpnym w
kontekcie wspczesnoci.

Swami Prabhupada synny komentator Bhagawad-gity Taka jak jest omawia
rnic pomidzy zasadami a detalami w swym komentarzu do
szesnastowiecznego dziea pt. Bhakti-rasamryta sindhu napisanego przez Rup
Goswamiego:
Znaczenie tego owiadczenia jest takie, e rila Rupa Goswami proponuje
wymienienie tylko podstawowych zasad, bez detali. Na przykad podstawow
zasad jest to, e powinno si przyj nauczyciela duchowego. W jaki dokadnie
sposb naley wypenia instrukcje nauczyciela duchowego jest uwaane za
detal. Na przykad, jeli kto przestrzega instrukcji swojego nauczyciela
duchowego, a instrukcja ta jest odmienna od instrukcji innego nauczyciela
duchowego, jest to informacja zaliczana do kategorii detalu. Ale podstawowa
zasada przyjcia nauczyciela duchowego jest dobra wszdzie, chocia detale
mog si rni. rila Rupa Goswami nie chcia tutaj wchodzi w szczegy, lecz
chcia nam pokaza jedynie zasady.
12
Lekcja 3

Szesnacie Zasad i Wartoci wspomagajcych
skuteczne kierowanie i zarzdzanie w przedsibiorstwie

Nastpujcych szesnacie Zasad i Wartoci okrela stosunek organizacji do kierowania
i zarzdzania. Podzielone s na cztery oglne kategorie.

1. Zgodno z zasad IWD,TWD
2. Utrzymywanie priorytetw duchowych
3. Twrcza wizja
4. Jedno w rnorodnoci
5. Skupienie si na ludziach
6. Upenomocnienie i praca w zespole
7. Systematyczne szkolenie i ksztacenie
8. Prawo i charakter
9. Postawa suenia
10. Wiedza specjalistyczna i biego
11. Zrwnowaenie i odpowiedzialno
12. Planowanie strategiczne
13. Skuteczna komunikacja i marketing
14. Odpowiedzialne zarzdzanie zasobami
15. Ocena i odpowiedzialno
16. Skuteczne struktury i systemy

UWAGA: Ominito tutaj jeszcze jedn zasad, ale z pewnoci naley o nie pamita.
Jest to:

Uwzgldnienie czasu, miejsca i okolicznoci

Misja & Wizja

Ukierunkowanie na ludzi

Osobiste
(Charakter & Kompetencje)

Proces

13
Lekcja 3

Zasady i wartoci rozpakowane i wyjanione

1. Zgodno z IWD, TWD (misj, nauczaniem i przykadem)

Nauczanie zasad w duchu IWD, TWD jest przewodnim wiatem wszystkich czonkw
przedsibiorstwa i stanowi struktur, w obrbie ktrej liderzy i zarzdzajcy dziaaj w
sposb uzasadniony.
ycie z duchem IWD, TWD stanowi przykad wiadomego kierownictwa i ilustruje
skuteczno wymienionych zasad i wartoci.
Wszyscy liderzy powinni zna nastrj i misj zaoyciela-waciciela danej firmy.
Liderzy powinni take upewni si, e wszyscy czonkowie firmy posiadaj podobny
nastrj wypeniajc swoje obowizki.
Posiadanie nastroju misji przedsibiorstwa wymaga:
(a) lojalnoci w stosunku do organizacji i jego przedstawicieli.
(b) moralnego i intelektualnego zrozumienia oraz zastosowania zasad IWD,
TWD.


Zarzdzanie, chocia istotne, jest na drugim miejscu. Na pierwszym stoi nauczanie.
Regularna ocena i system odpowiedzialnoci pomaga upewni si, e drugorzdne
cele (np. finansowe) nie przesaniaj gwnej misji.
Liderzy i zarzdzajcy powinni y w harmonijny sposb oparty na priorytetach
wynikajcych z zasady IWD, TWD.
Liderzy i zarzdzajcy powinni dawa przykad swoim zachowaniem.
Efektywny lider stara si upewni, e pracownik znajdujcy si pod jego piecz
utrzymuje standardy zgodnie ze swoim statusem.

3. Twrcza wizja

Wszystko tworzone jest dwa razy najpierw na poziomie subtelnym (koncepcyjnym)
a nastpnie poprzez materialne elementy.
Skuteczni liderzy s wizjonerami, ktrzy widz moliwoci dugo zanim zd si
one zmaterializowa.
Skuteczni liderzy s ekspertami w tworzeniu wsplnej wizji, z ktr inni mog si
identyfikowa, z ktrej mog by dumni i ktrej realizacji bd chcieli si powici.
Waciwa wizja, ugruntowana w sile (gunie) dobroci, to wizja dugoterminowa.

Zapytaj prowadzcego kurs o wyjanienie trzech si dziaajcych w naturze, czyli o gune dobroci, pasji i ignorancji.

14
Lekcja 3

Zasady i wartoci rozpakowane i wyjanione (cig dalszy)


Wizja nie przynosi efektw jeli nie dzielimy jej z innymi.
Rne osoby mog mie odmienne wizje, lecz wszystkie indywidualne wizje mog
by zgodne z misj.
Zrealizowanie wizji wymaga rnych umiejtnoci i cech
Jedno jest ju zawarta w pojciu moralnoci, wedug ktrego wszystkie dusze s
rwne i wolne od tymczasowych okrele, ktre wprowadzaj podzia.
Rnorodno powodowana materialnym uwarunkowaniem wykorzystywana jest
poprzez system wrnarama, oraz poprzez przydzia wiadomych obowizkw
zgodnych z indywidualnymi skonnociami.


adna organizacja nie istnieje niezalenie od jej poszczeglnych czonkw.
Najwikszym zasobem organizacji s jego czonkowie. Dobro poszczeglnych
pracownikw jest najistotniejsze dla powodzenia misji.
Czonkowie organizacji nie s jedynie zasobem, ale s waciwym celem jego misji.
Troska o podwadnego oparta jest na prawdziwej trosce o pojedynczego czowieka.
Ochrona i udzielanie wskazwek s istotnymi funkcjami lidera.


Zasada IWD, TWD suy szkoleniu kobiet i mczyzn w samodzielnym myleniu na
kadym obszarze ludzkiej dziaalnoci.
Skuteczni liderzy skupiaj si na pozytywach i wspomagaj talenty innych.
Skuteczni liderzy ukazuj wysoki poziom doceniania i zaufania poprzez rozdzielanie
odpowiedzialnoci i zachcanie do osobistej inicjatywy.
Liderzy powinni zachowa autonomi kadego centrum oraz unika centralizacji,
ktra moe stwarza zalenoci.
Nasze zrozumienie zasady IWD, TWD okazujemy poprzez zdolno do wsppracy z
innymi bez bycia stronniczym.
Zdrowe zwizki pomidzy pracownikami oraz duch jednoci s istotnymi skadnikami
sukcesu przedsibiorstwa.

15
Lekcja 3



Pierwsz funkcj przedsibiorstwa jest ksztacenie.
Systematyczne szkolenie i ksztacenie wyposaa liderw i zarzdzajcych w wiedz,
umiejtnoci i wartoci, ktre pomagaj utrzyma najwyszy standard charakteru i
kompetencji.
Zarzdzajcy organizacj powinni zrozumie wano inwestowania w edukacj
oraz postrzega nowych czonkw organizacji raczej jako studentw ni zwyk si
robocz.
Systematyczne szkolenie i ksztacenie jest centraln ide w rozwijaniu i
utrzymywaniu zdrowej kultury organizacji (tzn. zgodnej z zasadami i wartociami
IWD, TWD).
Dobrzy liderzy i zarzdzajcy s przykadami zdobywania wiedzy, nieustannie
odywiajc nauk swj wasny rozwj duchowy i zawodowy.


Udane zarzdzanie zbudowane jest na osobistej prawoci.
Zaufanie opiera si na wiarygodnoci; hipokryzja jest najwikszym niszczycielem
wiary.
Efektywni liderzy s zarwno spoecznie, jak i duchowo, odpowiedzialnymi osobami.
Konsekwentny dobry przykad jest istotnym rdem siy i inspiracji dla liderw i
zarzdzajcych.
Efektywni liderzy w sposb widoczny przestrzegaj wszystkich standardw, jakich
si po nich spodziewa.
Zarzdzanie/bycie liderem dotyczy osoby jako caoci braki na jednym polu w
sposb nieunikniony wpywaj na inne aspekty ycia.

9. Postawa suenia

Wielcy liderzy uwaaj si za sugi tych, ktrym przewodz.
Pojcie sugi-lidera zgadza si cakowicie z IWD, TWD. Tak jak prawdziwy
nauczyciel jest najlepszym studentem, tak samo prawdziwym liderem jest ten, kto
suy innym.
Pragnienie suenia wypywa z serca i jest pozbawione osobistych motywacji.
Liderzy powinni przynajmniej rozpozna swoje osobiste motywacje (a nie
zaprzecza, e takie nie istniej) i unika powodowanych przez nich dziaa.

16
Lekcja 3


10. Wiedza specjalistyczna i biego

Jedn z cech sugi/lidera jest to, e on lub ona jest ekspertem (daksza san.).
Organizacja dziaajca w oparciu o zasad IWD, TWD wyrnia si i daje przykad
we wszystkich dziedzinach ludzkiego ycia.
Pracownicy nie staj si biegli w zarzdzaniu jedynie poprzez bycie szczerym i
praktyk. Istotne jest take szkolenie i przebywanie w towarzystwie dowiadczonych
liderw/zarzdzajcych (jeli bycie szczerym i praktyka wystarcza, to wynikiem takiej
szczeroci jest ch zdobywania wiedzy).
Zarzdzajcy w organizacji powinni by wybierani wedug zdolnoci i skonnoci oraz
systematycznie wyposaani w odpowiednie umiejtnoci.

11. Zrwnowaenie i odpowiedzialno

Zrwnowaenie i odpowiedzialno s symptomami siy (guny san.) dobroci; s
niezbdne, jeli dana osoba, projekt czy organizacja maj przetrwa.
Zarzdzajcy powinni unika powicania dugoterminowych korzyci na rzecz
tymczasowych zyskw.
Kady lider i zarzdzajcy powinien prowadzi harmonijny tryb ycia zachowujc w
ten sposb duchowe, emocjonalne i fizyczne zdrowie, co rwna si zdolnoci do
skutecznego zarzdzania.
Zgodnie z zasad IWD, TWD nie powinno si zamyka adnej placwki organizacji,
ktra dziaa zgodnie z ta zasad.

12. Planowanie strategiczne

Skuteczne zarzdzanie polega na wyznaczaniu celw.
Cele powinny by jasno okrelone i zapisane na papierze.
Osignicie wartociowych celw jest istotne dla poszczeglnych osb, aby miay
poczucie pozytywnego celu.
Raporty i ocenianie s niezbdne w utrzymywaniu misji na waciwym torze.
Brak planowania oznacza planowanie braku.

17
Lekcja 3


13. Skuteczna komunikacja i marketing

Komunikacja jest niezbdna, aby wyj naprzeciw potrzebom ludzi poprzez rodki,
ktre s wiadome zasady IWD, TWD.
Skuteczna komunikacja jest niezbdna w utrzymywaniu zdrowych zwizkw.
Zdrowe zwizki s kluczem do udanego nauczania i s nieodczn czci misji.
Zdolnoci porozumiewania si i nawizywania zwizkw s esencjonaln cech
kadego lidera.
Liderzy i zarzdzajcy powinni spotyka si regularnie.
Liderzy powinni by dostpni dla podwadnych.
Skuteczni liderzy i zarzdzajcy znaj trendy spoeczne i potrafi oceni ich
warto.

14. Odpowiedzialne zarzdzanie zasobami

Jukta-wajragja oznacza zrozumienie wartoci poszczeglnych zasobw i tego, w jaki
sposb zaangaowa je w duchu zasady IWD, TWD.
Liderzy powinni uwaa si za zarzdcw zasobw nalecych do organizacji.
Zarzdzajcy powinni upewni si, aby aden z zasobw organizacji nie zosta
niewaciwie uyty lub zmarnowany.

15. Ocena i odpowiedzialno
Wielcy liderzy regularnie oceniaj swoje wasne dokonania i prosz o opini (radz
si) innych.
Ocena jest istotna dla upewnienia si, e organizacja dziaa zgodnie z zaoonymi
celami i wypenia okrelon misj.
Regularna ocena dokona pomaga utrzyma stan gotowoci do wprowadzenia
poprawek i zapobiega skostnieniu, samozadowoleniu i braku efektywnoci.
Poczytalno wspomaga odpowiedzialno.
Raporty i rozliczenia finansowe powinny by regularnie przedstawiane.

18
Lekcja 3


16. Skuteczne struktury i systemy

Systemy i struktury istniej w kadym skupisku spoecznym i s porwnywane do
ludzkiego ciaa (np. systemu nerwowego, szkieletu etc.)
Systemy i struktury mog albo krpowa osobist inicjatyw albo promowa zdrowy
rozwj organizacji.
Systemy i struktury s wysoce wsp-zalene i wymagaj delikatnego dostrojenia.
Systemy i struktury odzwierciedlaj wizj i wartoci organizacji, ale take wpywaj
na ni.
Nie mona zmieni wartoci i wygldu organizacji bez zbadania i zaadaptowania
starych systemw i struktur.
Warnarama jest przykadem spoecznej czy te organizacyjnej struktury z
odpowiednimi systemami (np. edukacyjnym, rzdowym, etc.)

17. Uwzgldnienie czasu, miejsca i okolicznoci

Chocia zasada IWD, TWD jest ponadczasowa i uniwersalna, powinna by
zastosowane z uwzgldnieniem czasu, miejsca i okolicznoci.
Utrzymujc najwysze standardy osobistej dyscypliny skuteczni liderzy demonstruj
gibko i inicjatyw.
Podejcie od strony zasad i wartoci, jest adekwatne do wanego problemu
cigoci i zmiany oraz jest zgodne z misj, nauczaniem i przykadem organizacji.

(Poniej zapisz swoje pytania. Czy co z powyszych stwierdze jest niejasne? Popro o wyjanienie.)
19
Lekcja 3

Zasady i wartoci zadanie grupowe

Opisz 3, 4 lub 5 zasad (albo tyle, ile zdoasz)wedug poniszych wskazwek:

1 (a)Zachowanie, ktre demonstruje ignorancj, niedbalstwo lub ze zastosowanie tej
zasady/wartoci (szczeglnie dotyczce przeszoci lub teraniejszoci)

(b) Wyniki takiego zachowania

(c) Wydarzenie (lub seri wypadkw) ilustrujcych to pochodzce z bezporedniego
dowiadczenia

2 (a)Zachowanie/dziaanie ktre pokazuje zrozumienie i zastosowanie tej zasady

(b) Konsekwencje/korzyci dla organizacji jeli zastosujemy (lub bdziemy dziaa
zgodnie z) t zasad i wartoci. Jak wygldaaby organizacja i jakie byyby
widoki na przyszo?

(c) Co pochodzcego od autorytetw, co potwierdzioby wano tej zasady i
wartoci, np. werset / fragment ksiki/ historia / przykad z ycia organizacji.

Uwagi:
(1) Przykady te powinny by zwizane z liderami i zarzdzaniem
(2) Jeli utkniecie w martwym punkcie, zrbcie krtk notatk (moe do
przedyskutowania w przyszoci) i przejdcie do nastpnego punktu.
(3) Uwaajcie, prosz, aby nie uywa imion, szczeglnie przy omawianiu
niewaciwego zachowania
20
Lekcja 3


Zasada .

Cz 1

Cz 2

(Nastpn zasad opracuj na nastpnej stronie)
21
Lekcja 3


Zasada .

Cz 1

Cz 2

(Nastpn zasad opracuj na nastpnej stronie)
22
Lekcja 3


Zasada .

Cz 1

Cz 2

23

Lekcja 4

Umiejtno prezentacji

Trzy kluczowe pytania (przed przygotowaniem)

1. Czy znam temat (dowiedzie si czego na dany temat)?
2. Czy znam publiczno?
3. Czy znam kontekst (kto jeszcze bierze udzia / jaki jest format
spotkania)?

Pi kluczowych skadnikw dobrego przemwienia

1. Mocne otwarcie

2. Trzy gwne punkty

3. Poparcie ich przykadami

4. Odniesienie ich do istniejcej sytuacji

5. Mocne zakoczenie

Wane wskazwki

Najpierw si ubierz, potem przemawiaj First dress, then address

Upewnij si, e twj gos dociera do wszystkich

Bd wiadomy czasu

Uywaj jzyka ciaa / kontakt wzrokowy

Moesz mie notatki, ale nie czytaj

Pozostaw publiczno w oczekiwaniu na wicej

24
Lekcja 4

Przygotowanie prezentacji

Uyj tej strony, aby zrobi szkic swojej prezentacji.

25
Lekcja 4

W jaki sposb wyraa swoj opini (feedback)

Ustne wyraanie opinii jest potn form oceny.

Sowem kluczowym jest POPRAWA.

Skuteczna opinia jest:

(1) Zachcajca: osoba powinna czu si zachcona do poprawy
(2) Szczera: bd uczciwy i mw z serca
(3) Szczegowa: okrel precyzyjnie zachowanie, o ktrym mwisz
(4) Zwiza: mw krtko
(5) Wspomnij o miejscu na popraw: to istotne!
(6) Pozytywna: zacznij i zakocz czym pozytywnym

Pamitaj, aby zwraca si do osoby/osb oczekujcych na twoj opini, a nie do
prowadzcego czy publicznoci. Mw w drugiej, nie w trzeciej osobie (mw: ty, a nie
on/ona/oni)

Moesz uy jednej z dwch poniszych formu:

- Kanapka opinii:

- 2xP + 1DP: Zacznij od Pozytywu i upewnij si, e mwisz przynajmniej 2
Pozytywne rzeczy na 1 rzecz Do Poprawy

Unikaj mwienia ALE po Pozytywie i zanim zaczniesz mwi o rzeczach Do Poprawy.

Jak przyjmowa opini (feeedback)

Popro publiczno o wyraenie opinii z pokor. Potem po prostu trzymaj jzyk za
zbami!

Rb notatki z otrzymanych komentarzy. Na kocu bdziesz mia moliwo odpowiedzi.
P O Z Y T Y W
DO P O P R A W Y
P O Z Y T Y W
26
Lekcja 5

Cechy lidera i zarzdzajcego

Wymie poniej cechy, ktre uwaasz za charakterystyczne dla bycia liderem i zarzdzania:

Bycie liderem Zarzdzanie

27
Lekcja 5

Cechy lidera i zarzdzajcego

Liderzy Zarzdzajcy
Robi waciwe rzeczy Robi rzeczy waciwie
S zainteresowani skutecznoci S zainteresowani wydajnoci
Innowacyjni Administracyjni
Rozwijaj Utrzymuj
Skupieni na ludziach Skupieni na systemach i strukturach
Polegaj bardziej na zaufaniu Polegaj bardziej na kontroli
Orientuj ludzi na cel Organizuj i obsadzaj stanowiska
Posiadaj wizj dugoterminow Posiadaj wizj krtkoterminow
Pytaj co i dlaczego Pytaj jak i kiedy
Skupiaj si na przyszoci Skupiaj si na teraniejszoci
Rozwijaj wizje i strategie
Rozwijaj szczegowe etapy i
harmonogramy
Usiuj wprowadzi zmiany Skupiaj si na utrzymaniu rwnowagi
Podejmuj ryzyko Unikaj ryzyka
Inspiruj ludzi do zmian
Motywuj ludzi do podporzdkowania si
standardom
Uywaj osobistego wpywu
Uywaj wpywu stanowiska (szef-
podwadny)
Inspiruj innych do naladowania Wymagaj od innych podporzdkowania
Ich wkadem jest stworzenie wizji Ich wkadem jest zrealizowanie wizji
Inspiruj ludzi do cikiej pracy w celu
osignicia lepszych rezultatw
Upewniaj si, aby ludzi zostali
wynagrodzeni odpowiednio do ich wysiku

28
Lekcja 5

Bycie liderem i zarzdzanie

(Z Jak zosta Liderem ,
by Andrew J. Dubrin)

Lider Jest Zarzdzajcym

Niepokojcym wynikiem tego, co zostao napisane na temat bycia liderem jest to, e
bycie liderem jest dobre, podczas gdy bycie zarzdzajcym jest ze. Chciabym, aby
doceni zalety bycia liderem, ale nie chciabym umniejsza wartoci zarzdzania.
Pamitaj, e lider jest take zarzdzajcym. Postpujc wedug planu, ktry przetrwa
prb czasu, zarzdzajcy planuje, organizuje, kontroluje i jest liderem.

UWAAJ!

Chocia dostrzeenie rnic pomidzy byciem liderem i zarzdzaniem jest wane
nie przesadzaj! Kiedy uwypuklimy rnice, lider stanie si inspirujc postaci
przebywajc gdzie w obokach, a zarzdzajcy stanie si lczcym biurokrat, ktry
ugrzz prbujc zachowa status quo.

Unikaj modnego obecnie sposobu mylenia, e bycie liderem jest istotniejsze od
zarzdzania. Mylenie takie obraca zarzdzanie w nic nieznaczc czynno. Chocia
wane jest, aby inspirowa, przekonywa, motywowa i wpywa na ludzi, niemniej
jednak naley nimi dobrze zarzdza. Bycie liderem jest nieodczn czci
zarzdzania, ale nie jest w stanie go zastpi. Na wiecie brakuje zarwno dobrych
liderw, jak i zarzdzajcych. Wielu wyjtkowych liderw jest take wyjtkowymi
zarzdzajcymi. Jeli uda si znale waciw mieszank bycia jednoczenie liderem i
zarzdzajcym, bdzie to znaczcy wkad w osignicie wielkoci.

29
Lekcja 5

Zbalansowanie liderowania i zarzdzania

Wane jest, aby pamita, e bycie liderem i zarzdzajcym jest rzadko, jeli w ogle,
traktowane oddzielnie. Czsto przyjmujemy obie role. Na przykad moe by prawd, e
nauczyciel przyjmuje pozycje lidera, a prezes zarzdu organizacji zajmuje si bardziej
zarzdzaniem. Mimo tego nauczajcy take do pewnego stopnia zarzdza, a bycie
liderem jest czci administrowania. Prbujc rozdzieli poszczeglne funkcje,
powinnimy uwaa, aby nie wyznacza ludzi po prostu na stanowiska liderw ALBO
zarzdzajcych.

Sprbuj da jak najbardziej konkretn odpowied na ponisze dwa pytania polegajc,
jeli tylko to moliwe, na swoim wasnym dowiadczeniu:

Co si dzieje, kiedy zaniedbana zostaje pozycja lidera w organizacji?

Co dzieje si, jeli ignorujemy zarzdzanie na rzecz bycia liderem?

30
Lekcja 6

Proces bycia liderem i zarzdzajcym

Poniej znajduje si zarys procesu bycia liderem i zarzdzania. Przejdziemy ten proces
podczas kursu oraz podczas zaj grupowych, ktre zaowocuj ostatniego dnia
naszymi prezentacjami.

Wizja / Misja / Wartoci

Kluczowe Obszary Dziaania

Cele oglne

Cele szczegowe

Plan dziaania

Wdroenie

Miara, Raport i Ocena

31
Lekcja 6 Wizja

Definicja Lidera

Liderem jest osoba, ktra wie dokd zmierza i ktra sprawia, e inni (z
wasnej woli i z ochot) podaj za ni.

Definicja Wizji

Wizja jednego z nauczycieli duchowych Swamiego Prabhupady

Zdawa si wiedzie, e bdzie mia witynie wypenione mnichami. Spoglda i
powtarza:
- Nie jestem biedny, jestem bogaty. witynie i ksiki ju istniej, ale oddziela nas od
nich czas.
Zawsze mwi my i mwi o tym, ktry go wysa, o swoim mistrzu duchowym. Nie zna
nikogo w tym czasie, lecz mawia:
- Nigdy nie jestem sam.
Zawsze wyglda mi na samotnego. To sprawiao, e mylaem o nim jak o witym,
Eljaszu, ktry zawsze wdrowa samotnie. Nie wierzyem, e mia jakich uczniw.
Satswarupa Dasa Goswami

Misja i wizja

Misja jest fundamentaln przyczyn istnienia przedsiebiorstwa okrela powd, dla
ktrego istnieje.
Wizja jest opowieci o tym, dokd zmierzamy, jest zakotwiczona w wartociach
organizacji.

Przykadowa Misja i Wizja

Misja

Dbamy o naszych Klientw. Od tego zaley nasz wsplny sukces.

Wizja

Odpowiedzialny rozwj naszej firmy jest naszym celem. Partnerstwo, wzajemna
uczciwo, szacunek dla otoczenia i wspieranie kreatywnoci to zasady naszego
dziaania.
32
Lekcja 6

Cechy skadowe Skutecznej Wizji

Wywouje w umyle jasn i pozytywn wizj przyszego stanu rzeczy
Wywouje dum, energi i poczucie spenienia
Zapada w pami
Motywuje
Oferuje wgld w lepsz przyszo, ktra jest w sposb jasny i oczywisty lepsza
Kultywuje histori, kultur i wartoci organizacji
Ustanawia standardy doskonaoci, ktre odzwierciedlaj wysze ideay
Rozjania cel i kierunek
Wzbudza entuzjazm
Zachca do zaangaowania si
Odzwierciedla wyjtkowo organizacji
Jest ambitna
Przykuwa uwag
Skupia uwag na sobie
Modeluje codzienne czynnoci
Odrzuca to, co nieistotne
Dodaje energii do przezwycienia wasnych ogranicze
Nadaje znaczenie i warto czynnociom dnia codziennego
czy teraniejszo z przyszoci
Motywuje ludzi do dziaania

Okreleniem wizji przedsibiorstwa moe by zdanie:

czymy ludzi poprzez zasad IM WICEJ DAJESZ TYM WICEJ DOSTAJESZ

33
Lekcja 6

Misja

A Definicja Misji

Wizja jest gwiazd na niebie
Misja jest map, ktra ci tam prowadzi

Okrelenie Misji

Twoje Okrelenie Misji powinno...
+ wyraa twj cel w sposb, ktry wzbudzi wsparcie i trwae zaangaowanie si
+ motywowa tych, ktrzy s zwizani z organizacj
+ by przekonywujce i atwe do zrozumienia
+ uywa proaktywnych czasownikw do opisania tego, co zrobisz
+ by wolne od okrele argonowych
+ by wystarczajco krtkie, tak aby kady zwizany z organizacj by w stanie je
powtrzy

Na koniec, twoje okrelenie misji powinno odpowiada na trzy kluczowe pytania:
1. Na jakie moliwoci i potrzeby mamy zwrci uwag?
(cel organizacji)
2. Co robimy, aby zaspokoi te potrzeby?
(interes organizacji)
3. Jakie zasady czy przekonania kieruj naszym dziaaniem?
(wartoci organizacji)

Przykad:

Misj Big Brothers / Big Sisters of America jest sprawienie pozytywnej rnicy w
yciu dzieci i modziey, przede wszystkim poprzez fachowe wspieranie zwizkw
jeden-na-jednego z troskliwymi dorosymi, w celu asystowania im w osiganiu
wikszego potencjau w miar rozwoju, tak by staway si bardziej pewnymi siebie,
kompetentnymi i troskliwymi jednostkami poprzez dostarczenie zaangaowanych
woluntariuszy, narodowego zarzdzania i standardw doskonaoci.
.
Cel: sprawienie pozytywnej rnicy w yciu dzieci i modziey tak, aby osigny swj
najwyszy potencja
Interes: poprzez dostarczenie zaangaowanych woluntariuszy, ktrzy nawi zwizki
jeden-na-jednego z dziemi i modzie
Wartoci: jednostki, ktre s pewne siebie, kompetentne i troskliwe; zarzdzanie i
standardy doskonaoci;

34
Lekcja 6

IM WIECEJ DAJESZ, TYM WIECEJ DOSTAJESZ

Poniej tre zadania, ktre dostosowalimy na potrzeby kursu:

Rama-caf i Gowinda-caf s dwoma sieciami barw szybkiej obsugi produkujcymi
posiki wegetariaskie po koszcie nie mniejszym ni 10 z za posiek. Rynek -
zapotrzebowanie na kuchnie wegetariask zosta okrelony i musi si zaopatrywa w
Rama-caf i Gowinda-caf.
W chwili obecnej Rama-caf i Gowinda-caf sprzedaj wegetarianom w Polsce posiek
w cenie 10 z za porcj. Sytuacja zdya si utrwali na tyle e kady z dostawcw
opanowa 50% rynku wegetariaskiego. Jeeli jednak ktra z tych dwch sieci
dostawcw zacznie sprzedawa po cenie niszej ni konkurent, moe zdoby wikszy
udzia w rynku i tym samym zacznie zwiksza swoje zyski. Oczywicie musi si liczy z
reakcj konkurencji.
Jestecie Zarzdem Rama-caf lub Gowinda-caf. Do twoich zada naley co miesic
ustali ceny sprzeday posikw wegetariaskich. Przychody ze sprzeday s wan
czci zyskw waszej firmy.
Badania rynkowe wykazay, e miesiczny zysk ze sprzeday posikw wegetariaskich
zaley od relacji cen ustalonych przez zarzd waszej sieci barw wegetariaskich.
Wiadomo, e cena za posiek nie moe rosn w nieskoczono. Maksymalnie moe
ona wynosi 30 z.
Z dugoterminowych bada rynku wegetariaskiego wynika, e cena za posiek w
danym miesicu moe wynosi 10 z, 20 z lub 30 z. Tabela pokazuje jaki zysk w danym
miesicu (w milionach zotych) moe osign kada z sieci przy poszczeglnych
relacjach cen za posiek wegetariaski.
Zarzd kadej z firm ustala cen sprzeday bez podawania tego do wiadomoci
konkurentowi. Kady z was jako Czonek Zarzdu jest odpowiedzialny za wielko
zyskw twojej firmy. Pamitaj, e za sze miesicy Rada Nadzorcza bdzie si
zastanawia nad twoim awansem lub zwolnieniem z pracy.

W naszym zadaniu posuymy si nastpujc tabel, ktra pozwolia nam dokadnie
przeliczy wpyw ceny na zysk poszczeglnej grupy.

(Tabela znajduj si na nastpnej stronie)

35
Tabela zyskw (w milionach zotych) dla kadej wybranej ceny (10,20,30 z)

ceny ustalone przez Rama-caf
30 z 20 z 10 z
GC: 11 z GC: 2 z GC: 2 z
30 z
ceny ustalone RC: 11 z RC: 18 z RC: 15 z
przez GC: 18 z GC: 8 z GC: 3 z
Gowinda-caf 20 z
RC: 2 z RC: 8 z RC: 15 z
GC: 15 z GC: 15 z GC: 5 z
10 z
RC: 2 z RC: 3 z RC: 5 z

Uzyskane wyniki z poszczeglnych miesicy zapisuj w poniszym arkuszu
kalkulacyjnym, ktry pokazuje zyski z danego miesica, jak rwnie zysk skumulowany
od pocztku roku.

ARKUSZ KALKULACYJNY

MIESIC

CENA
ZYSK Z DANEGO
MIESICA ZYSK SKUMULOWANY
Rama-caf
Gowinda-
cafe Rama-caf
Gowinda-
caf Rama-caf
Gowinda-
caf
1
2
3
4
5
6
36
7
8
9
10
11
12

Po przeprowadzeniu zadania zapisz swoje wnioski.

WNIOSKI

37
Lekcja 6

Misja i wizja jedno w rnorodnoci

Poniszy diagram pokazuje jak osobista wizja i misja odnosi si do misji i wizji
przedsibiorstwa.

Wizja
+
Misja

Wizja Wizja Wizja
+ + +
Misja Misja Misja

Kada indywidualna wizja i misja powinna znajdowa si pod parasolem misji
przedsibiorstwa i powinna by z ni zgodna.

Jednake zwykle (jeli nie zawsze) skupia si ona raczej na szczegowym aspekcie
misji organizacji, ni na jej caoci.

Poprzez rozwijanie indywidualnych misji rozwija si take misja przedsibiorstwa.

Przykad:

Sie barw WEGA:

Okrelenie Wizji:

WEGA jest mniejszociow wielce szanowan i wpywow sieci barw krzewic
kultur zdrowego ycia w Polsce.

Okrelenie Misji:

WEGA pracuje nad stworzeniem i utrzymaniem przyjaznego rodowiska dla realizacji
celw Wegetariaskiego wiata i utrzymuje atmosfer zaufania i wiary w integralno
jego czonkw.
38
Lekcja 6

Misja i Wizja

Krtko opisz jaka jest wizja twojego projektu (lub ycia osobistego). Powinna ona
odpowiada na takie pytania jak: Gdybym mg/moga uda si do mojego doskonaego
wiata, jaki byby? Jak wyglda, jak brzmi, jakie wzbudza uczucia? Powinno to by
szczere, pochodzce od ciebie raczej, ni sztucznie wymylone. Nie powinno zosta
napisane jako co, co moe si zdarzy, ale jako co, co ju istnieje.

Teraz napisz poniej okrelenie misji, wyraajc zwile misj swojego projektu (lub
ycia osobistego):

Moja wizja:
Okrelenie mojej misji:
39
Cechy osobiste lidera/zarzdzajcego

Cytaty dotyczce uczciwoci i prawdy

Nie mona y szczliwie, nie yjc godnie, moralnie i uczciwie.
Epikur

Uczciwy czowiek po to yje, aby mie wrogw.
Fiodor Dostojewski

Takie oto jest pierwsze przykazanie mioci: prosi tylko o to, co uczciwe i czyni tylko
to, co uczciwe.

Krtki okres ycia jest dostatecznie dugi na to, aby y dobrze i uczciwie.
Cyceron

Rozum uczciwego czowieka mieci si w sercu.
Maksym Gorki

Uczciwo w yciu narodu gra waniejsz rol ni genialny czowiek.
Seweryn Goszczyski

Jestem poszukiwaczem prawdy, spaceruj tam i z powrotem i poszukuj prawdziwej
prawdy.
Tadeusz Konwicki

Jestemy okamywani pozorami prawdy.
Horacy

Kto nie zna prawdy, ten jest tylko gupcem. Ale kto j zna i nazywa kamstwem, ten jest
zbrodniarzem.
Bertolt Brecht

Spord wielu tysicy ludzi, jeden moe dy do doskonaoci, a spord tych, ktrzy
doskonao osignli, zaledwie jeden zna Prawd Absolutn.
Bhagawad-gita
40
Lekcja 7


50 cech Wielkich Liderw

Oce si dla kadej z cech zaznaczajc numer od 1 do 10 im lepiej dziaasz, tym
wyszy wynik. Przecitna wynosi 5 pkt.

1. Entuzjastyczny
Promieniuj wibrujc energi, ktra przyciga innych do mnie.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

2. Poszerzam ich horyzonty
Oddaem si yciu nieustannemu rozwojowi osobistemu.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

3. Gorliwy czytelnik
Zawsze jestem gotowy aby poszerzy swoj wiedz i zrozumienie.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

4. Robicy notatki
Zawsze mam pod rk kartk i dugopis - uywam ich regularnie.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

5. Potraficy dobrze si porozumiewa
Potrafi sucha i mwi oraz odpowiadam z miejsca na listy i wiadomoci telefoniczne.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

6. Potraficy si zaadaptowa
Czuj si adekwatnie wyposaony do radzenia sobie z wszystkim, co przyle mi Opaczno.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

7. Maksymalizuje czas
Uywam kadej sekundy mdrze. Staram si pomaga innym.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

8. Wizjoner
Widz moliwoci zanim jeszcze stan si oczywiste dla innych i skrupulatnie dziaam aby je
urzeczywistni.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

9. Niezawodny
Doceniam sukcesy innych i chtnie przebywam w towarzystwie osb bardziej
kwalifikowanych ode mnie.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

10. Wytrzymuje nacisk
Potrafi pozosta stay i opanowany nawet jeli sytuacja robi si napita.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11. Samo-dyscyplina
Potrafi przywoa si do porzdku i unika zych nawykw, takich jak zwlekanie.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

41
Lekcja 7
12. Popenia bdy lecz ich nie powtarza
Nie boj si popenia bdw, ale popeniam je tylko raz.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

13. Stay w nastrojach
Kontroluj swoje emocje tak, aby inni czuli si wygodnie w mojej obecnoci.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

14. Pokorny
Jestem wolny od pragnienia uznania i jestem gotowy okaza je innym.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

15. Dajcy przykad
Jestem zadowolony z przykadw jakie widz w kadej dziedzinie ycia.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

16. Uywam napomnie mdrze
Uywam napomnie tak, aby wydobyy z innych to, co najlepsze.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

17. Traktuj kadego z szacunkiem
Okazuj szacunek kademu, bez wzgldu na jego lub jej pozycj.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

18. Dobry nauczyciel
Jestem w stanie wydoby z innych ich wiedz i dowiadczenie raczej, ni kaza im dziaa
wedug zalece.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

19. Oportunista
Zawsze widz moliwoci, nawet w obliczu wyranych przeciwnoci.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

20. Pozytywny
Jestem nieustannie optymistyczny jeli chodzi o sub oddania.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

21. Emfatyczny
Potrafi rzeczywicie odczuwa wspczucie dla cierpienia innych.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

22. Godny zaufania i ufajcy
Mog zaufa sobie i tym, ktrymi si opiekuj.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

23. Duchowo silny
Moje pamitanie o rzeczach naprawd istotnych jest stae i silne.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

24. Zaangaowany
Jestem zaangaowany w moj osobist misj. Z zaangaowaniem dbam o osoby, ktre
znajduj si pod moj opiek.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

25. Wytrway
Jestem w stanie kontynuowa dziaanie pomimo pojawiajcych si wci komplikacji.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

42
Lekcja 7
26. Przyjmuje rady od innych
Regularnie prosz innych o ocen i szukam ich rady i wskazwek.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
27. Zdecydowany
Jestem stanowczy i unikam bycia emocjonalnym na temat podjtych decyzji, jakkolwiek
wane by si nie wydaway.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
28. Odwany
Jestem miay i nieustraszony.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
29. Przekonany
Jestem przekonany, e dziaajc zgodnie z zasad IWD, TWD spenione zostan wszystkie
moje pragnienia.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

30. Tolerancyjny
Potrafi tolerowa obrazy i plotki, ktre w sposb naturalny przychodz wraz z sukcesem
czy pozycj.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

31. Posiada prostot
Nie jestem dwulicowy i nigdy nie obmawiam innych za ich plecami.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

32. Czysty i schludny
Moje biuro jest zawsze czyste i dobrze zorganizowane.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

33. Nie przywizany do rezultatw
Mog dziaa niestrudzenie i z determinacj, a mimo tego pozosta spokojny, jeli nie
przyniesie to efektu.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

34. Prawdomwny
Nie kami, ani nie uwaam siebie za stojcego powyej prawa.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

35. Wnikliwy
Potrafi wyrazi zrwnowaony pogld na spraw i przekroczy tendencj do mylenia po
prostu w kategoriach czarne lub biae
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

36. Asertywny
Potrafi wyrazi swoje wasne potrzeby i pragnienia z godnoci, respektujc jednoczenie
prawa innych.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

37. Spogldanie oczami astr
Regularnie konsultuj si z ksikami nauczycieli duchowych jako pomoc w moim
dziaaniu.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
38. Powany
Powstrzymuj si od odkrywania mojego umysu innym, kiedy jest to niewaciwe.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

43
Lekcja 7

39. Wdziczny
Zawsze jestem wiadomy i doceniam tych, ktrzy pomagaj mi w moim dziaaniu.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
40. Zdeterminowany
Zawsze przestrzegam zasad i dotrzymuj przyrzecze.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

41. Niezaleny
Potrafi dobrze funkcjonowa nawet, jeli zostan sam bez wsparcia.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

42. Religijny
cile przestrzegam zasad zostawionych przez nauczycieli duchowych.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

43. Wyrozumiay
Potrafi tolerowa wszelkiego rodzaju obrazy ze strony oponentw i nie chowam do nich
urazy.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

44. Ekspert w osdzaniu czasu i okolicznoci
Jestem biegy w wybieraniu waciwego czasu do mwienia i dziaania oraz radzenia sobie z
ludmi zgodnie z ich uwarunkowaniami.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

45. Okazujcy szacunek starszym
Zawsze pamitam aby okaza waciwy szacunek nauczycielowi duchowemu i starszym ode
mnie.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

46. Samo-kontrolujcy si
Zwyciyem nakazy umysu i zmysw.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

47. Szczliwy
Jestem radosny.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

48. Wspaniaomylny
Jestem w stanie dawa innym czas, materiay rdowe i siebie z radoci.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

49. Przystpny
Jestem dostpny dla tych, ktrzy chc mnie widzie lub szukaj mojej pomocy.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

50. Jest w stanie ofiarowa schronienie
Jestem w stanie ofiarowa prawdziwe bezpieczestwo tym, ktrzy przyjm moje schronienie.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

44
Lekcja 7

Suga-lider

Przeczytaj poniszy fragment i podkrel zdania dotyczce bycia sug-liderem, ktre
uderzyy ci najbardziej. Jakie fragmenty z innych ksiek lub twojego osobistego
dowiadczenia przychodz ci do gowy?

Istnieje wiele podobiestw pomidzy rol nauczyciela, a rol lidera. W rzeczywistoci
kto kiedy powiedzia, e wszyscy wielcy liderzy s nauczycielami. Dlaczego?
Poniewa wielcy liderzy motywuj ludzi do zmian, do dziaania na wyszym poziomie. O
to wanie chodzi zarwno w nauczaniu, jak i w byciu liderem. Jednake sposb, w jaki
prawdziwy lider to osiga, zwizany jest bezporednio z bogactwem jego wyobrani.
Czym jest to bogactwo, ktre posiada prawdziwy lider? Lider moe posiada wiksza
wiedz lub wicej energii, ale wedug mnie jedyn wartoci, ktra odrnia
prawdziwego lidera od taniej imitacji jest moc. Prawdziwi liderzy maja moc. Nie jest to
moc pochodzca z bogactwa czy tytuu. Jest to bardziej moc wpywu, ktr mona
otrzyma jedynie od tych, ktrzy wybrali ci na lidera. A poniewa prawdziwy lider
posiada t moc, jego lub jej obowizkiem jest dzielenie si ni, innymi sowy,
upenomocnianie swoich zwolennikw. Ironia polega na tym, e nie jeste w stanie
upenomocni ludzi, dopki nie dadz ci mocy do czynienia tego. Wwczas wydarza si
dziwna rzecz. Dajesz im z powrotem to, co tobie dali, a wynikiem jest wspdziaanie.
Na tym polega bycie sug-liderem. Jest to po prostu dzielenie si bogactwem mocy,
ktr otrzymao si poprzez bycie sug raczej, ni panem.
Po raz pierwszy odkryem t zasad kiedy byem w wojsku. Moesz pomyle, e to
dziwne miejsce do uczenia si jak by sug-liderem, ale wanie tam si tego
nauczyem. Szybko odkryem, e nie potrafi zmotywowa ludzi do dziaania, jeli nie
stoj nad nimi osobicie. Kiedy byem obecny, robili to, czego od nich wymagaem (z
powodu mojej pozycji, nie dlatego, e byem prawdziwym liderem), ale kiedy mnie nie
byo, robili to, co oni chcieli. To wzbudzio wtpliwoci w moim umyle: Jaka jest moja
rola jako lidera? zapytaem samego siebie. I w mojej gowie zapalio si wiateko.
Odpowied bya prosta: Moj rol jako lidera byo stworzy atmosfer, w ktrej moi
ludzie robiliby to, co ja chciaem aby robili nawet, jeli mnie tam nie byo poniewa
chcieli to robi. Musiaem sprawi, aby chcieli to, czego ja chciaem.
Kiedy przyszedem do wojska wybraem Szko Oficersk. Zostaem wysany do
Niemiec jako dowdca pociskw Pershing. Dowodziem bateri ogniow, w ktrej skad
wchodziy cztery pociski nuklearne. Trzydzieci na szedziesit dni spdzalimy na
polach w Niemczech z pociskami wymierzonymi w powietrze. Musielimy by gotowi na
wystrzelenie tych pociskw w przecigu 12 minut od chwili ogoszenia stanu wojny.
Kiedy przejem dowodzenie nad t jednostk, morale byo okropne. Dowdca, ktrego
zastpiem, wymaga od kadego aby robi to, co mu rozkazano, bez adnych pyta, po
prostu wykona! Problem z tym podejciem by taki, e poniewa pociski Pershing byy
45
Lekcja 7
dosy wyszukan broni, wielu onierzy, ktrzy obsugiwali t bro byli to studenci
collegew. Bya to cakiem inteligentna gromadka i, szczerze mwic, lubili zadawa
pytania. Chcieli wiedzie dlaczego. W kadym razie kiedy przyjechaem, morale byo
dosy niskie.
Oczywicie penilimy take wart. Czsto onierze musieli sta na zewntrz w
temperaturze gboko poniej zera stopni. Byem dowdc plutonu. Miaem trzech
oficerw, grup sierantw i reszt zwykych poborowych. W takiej strukturze oficerowie
nie powinni brata si z poborowymi. Po prostu w wojsku si tego nie robi. Nie
przejmowaem si tym. Kiedy bylimy w polu marznc, powiedziaem:
- Powinnimy zbudowa jakie budki stranicze dla tych chopcw.
Ale my bylimy zajci, a nie byo adnych specjalnych ludzi do tego, eby wybudowa te
budki stranicze. W okolicy leay jakie supy telefoniczne, a take mielimy troch
innego drewna. Kiedy zasugerowaem, ebymy zbudowali dla tych chopcw jakie
budki stranicze, jeden z sierantw spojrza na mnie i zapyta:
- O co ci chodzi - my?
Powiedziaem:
- Tak, zbudujmy je.
- Na zewntrz jest minus dziesi.
- Nie obchodzi mnie jak zimno jest. Zbudujmy je.
A wic wycignem tych oficerw i sierantw na zewntrz, wzilimy te supy
telefoniczne, pocilimy je, uoylimy na ziemi i zbudowalimy pierwsz budk. Okoo
drugiej nad ranem wstawilimy pierwszego wartownika do budki. Wartownicy wpadli w
cakowite osupienie widzc oficerw prbujcych zbudowa dla nich schronienie.
Wstawilimy do budki grzejnik i izolacj, aby zachowa ciepo. Pierwsza budka bya
kiepska, ale wartownicy uznali, e jest to Tad Mahal. Nabieralimy dowiadczenia i ju
o szstej wieczorem nastpnego dnia mielimy gotowych cztery czy pi kolejnych
budek. Wszyscy wartownicy stali w budkach, nad ziemi, gdzie byo sucho i ciepo.
Wieci rozeszy si szybko po jednostce i standard morale wzrs natychmiast.
Wwczas zaczy si dzia interesujce rzeczy. Stranicy zaczli szuka nowych
rozwiza i czas wystrzelenia rakiet obniy si do szeciu i p minuty.
To, co robi lider, sprawia, e ludzie robi rzeczy dlatego e chc, a nie dlatego e
musz. Zbudowanie budek wartowniczych sprawio rnic, ktra zmienia morale dziki
wiadomoci wysanej poprzez moje dziaanie. Jasna i klarowna wiadomo dotara do
onierzy, e ludzie wydajcy rozkazy troszcz si o ludzi znajdujcych si na dole
tradycyjnej wojskowej hierarchii. Bylimy skonni zaangaowa si fizycznie w zrobienie
czego dla nich i wwczas postanowili oni odwzajemni przysug.
Prawdziwa lekcja, jaka otrzymaem z tego dowiadczenia brzmi, e jeli bdziesz
troszczy si o ludzi, ktrzy znajduj si pod tob, oni zatroszcz si o ciebie. A to
wane, poniewa twj sukces zaley od sukcesu ludzi znajdujcych si pod tob.

46

Lekcja 7


Suga-lider wiczenia w grupach

47
Lekcja 7


Prawo

Definicja Prawoci

Bezkompromisowe przestrzeganie kodw moralnych, artystycznych i innych
wartoci / cakowita szczero, uczciwo i otwarto / unikanie obudy, sztucznoci
oraz wszelkiego rodzaju miernoci.
Websters Third New International Dictionary

Uczciwo oznacza, e twoje sowa odpowiadaj rzeczywistoci. Prawo oznacza
dostosowywanie rzeczywistoci do swoich sw.

Rb to, co mwisz

Lider mwi o tym, co myli i robi to, co mwi.

Prawo moralna

Potrzeba waciwego zachowania si w celu otrzymania i przekazania
prawdziwej wiedzy.

W celu poznania wiedzy naley uda si do osoby, ktra zaangaowana jest w stu
procentach w proces czystego poznania i ktra sama poznaa Prawd. Taki
nauczyciel nie powinien robi rzeczy, ktre s zakazane w pismach moralnych. Nie
mona by nauczycielem, jeli si pali czy pije. We wspczesnym systemie edukacji
bierze si pod uwag jedynie akademickie kwalifikacje nauczyciela, nie zwracajc
uwagi na jego morale. Dlatego wynikiem takiego systemu ksztacenia jest
niewaciwe uycie inteligencji na tak wiele sposobw.
Swami Prabhupad

Kocioy, dc wycznie do zysku s podpor pastwa w wyzysku, ucisku i terrorze
ludu. Ludzie kocioa posiadszy za wadz, naturalnie uroli w pych i w wikszoci
przypadkw ulegli zepsuciu.
Lew Tostoj

Nauka Chrystusa nigdzie nie bya bardziej tumiona ni w chrzecijaskim Kociele.
Johann Wolfgang Goethe
48
Lekcja 7

Waciwe uywanie wiedzy naukowej

Bycie uczciwym i rzetelnym w interpretacji i zastosowaniu wiedzy. Uywanie
wiedzy w nastroju suenia raczej, ni uywanie jej do swoich wasnych celw i
wspomagania swojego ograniczonego wiatopogldu.

Czasami pojawia si tendencja aby uy wiedzy do swoich wasnych celw. Jako
zarzdzajcy musimy pamita, e mamy doprowadzi do wykonania okrelonego
zadania. Jednoczenie musimy uwaa, aby nie uywa wiedzy w sposb niewaciwy
(np. aby przekona pracownika o wanoci danego przedsiwzicia).

Obejmuje ono:

poznanie i unikanie powszechnie stosowanych puapek i nieuczciwych
argumentw, ktre pojawiaj si kiedy kto (wiadomie bd niewiadomie)
uywa pism do niewaciwych celw.
poznanie i przyjcie do wiadomoci istnienia u siebie tych tendencji.
wzniesienie si do siy dobroci i rozwinicie cech uczciwoci, braku osobistej
motywacji, jasnoci myli, etc.

Niepene lub nieuczciwe uywanie wiedzy

Tendencje do cytowania jedynie poowy wersetu, podczas gdy druga poowa
modyfikuje pierwsz (logika p kury).

Wybieranie i cytowanie jedynie wersetw/dowodw na poparcie wasnych,
penych uprzedze opinii, a nieuszanowanie innych.

Cytowanie mieszczcego si w pewnym kontekcie materiau jako absolutnej
prawdy lub cytowanie poza kontekstem.

Spieranie si czy debatowanie jedynie na podstawie emocjonalnych
przekona, uywajc przy tym sloganw (pozornie) pochodzcych z astr, oraz
odwoywanie si do penych uprzedze wartoci i opinii suchaczy

Nieuzasadnione wywoywanie zwrotu Taki, a taki Autorytet powiedzia...

Niewaciwe uywanie naadowanych emocjami sw, ktre wyraaj
niekwestionowane prawdy i wartoci (np. Nie bd impersonalist!, Nie
bd niezaleny!)

49
Lekcja 8 Zarzdzanie yciem

Sadhana rdo naszej siy
Wano czystoci wewntrznej i zewntrznej

Odnale stao w odczuwanych sprzecznociach - oto jest cel walki z samym sob.

Mae rzeczy s naprawd mae, ale by wiernym w maych rzeczach - to wielka rzecz.

Zaczynaj od rzeczy maych, jeeli chcesz by wielkim. Zakadaj gboki fundament
pokory, skoro zamierzasz budowa wysoko.
w. Augustyn

Celem ycia czowieka jest wdrwka do Boga.
Leopold Staff

Mierzy si ponad cel, by trafi do celu.
Karol Bunsch

Cokolwiek by nie uczyni wielki czowiek, zwykli ludzie pod w jego lady. Standard,
jaki ustanawia swoim przykadnym zachowaniem, przyjmuje cay wiat.

Ten, kto jest uregulowany w jedzeniu, spaniu, pracy i wypoczynku moe umierzy
wszystkie materialne cierpienia przez praktykowanie systemu samodoskonalenia.
Bhagawad-gita

Samo-zrealizowana osoba nie ma adnego celu do osignicia wypeniajc swoje
obowizki, ani te nie ma powodw aby ich nie wypenia. Nie ma te potrzeby
polegania na innych ywych istotach.

Dlatego powinno si dziaa z poczucia obowizku, nie bdc przywizanym do
owocw dziaa, poniewa poprzez prac bez przywizania osiga si Najwysz
Prawd.

Krlowie tacy jak Danaka osignli doskonao jedynie przez wykonywanie
przypisanych obowizkw. Dlatego jedynie w celu ksztacenia ogu ludzkoci,
powiniene wykonywa swoj prac.

Kultura wiedzy duchowej wymaga pomocy ze strony ciaa i umysu; dlatego naley
dba o ciao i umys, jeli mamy osign nasz cel. Normalna temperatura ciaa
powinna by utrzymywana na poziomie 36,6 stopni. Wielcy mdrcy i wici prbuj to
uczyni poprzez zrwnowaony program duchowej i materialnej wiedzy.
Swami Prabhupad

50
Lekcja 8

Zarzdzanie yciem

Rwnowaenie wielu rl

Wymie w poniszej tabelce sze najwaniejszych rl, jakie odgrywasz w yciu

Poniej napisz kilka rzeczy, ktre moesz zacz robi dzisiaj, aby poprawi
rwnowag pomidzy rnorodnymi rolami. Robic to, pamitaj o sowach
Bhaktiwinoda Thakura:

Postp jest to seria stopniowych modyfikacji
zmierzajcych we waciwym kierunku.

51
Lekcja 8

Zarzdzanie czasem

Tablica Pilne-Wane

Pilne Mniej Pilne
Wane
A

B

Mniej wane
C

D

Dalsze uwagi:

52
Lekcja 8

Zarzdzanie czasem

Poznaj swj Krg Wpyww

Krg zainteresowa

Krg wpyww

Dalsze uwagi:

53
Lekcja 8

Zarzdzanie czasem

Inne podpowiedzi do zarzdzania czasem

Kup i uywaj Kalendarz Zarzdzajcego.
wiadomie dziaaj w kwadracie II.
Powi troch czasu dziennie lub tygodniowo na zrobienie planu i
PRZESTRZEGAJ GO!
Zrb list rzeczy do zrobienia wyznaczaj priorytety.
Przeznacz czas na wszystkie wane role w twoim yciu.
Zrb list i wyznacz priorytety dziaa.
Trudne rzeczy zaczynaj wczenie rano, kiedy jeste wiey i twrczy.
Umawiaj si na spotkania i pojawiaj si na nich nie bd zaskakiwany cay
dzie.
Trzymaj si godzin pracy bd niedostpny po godzinach.
Znajd asystenta i oddawaj jemu/jej cz pracy.
No ze sob kartk i dugopis.
Ucz si oddawa obowizki.
Konsultuj si z ekspertami (przeczytaj ksik / zapisz si na kurs/seminarium).
Zrb list Rzeczy, ktrych nie naley robi poniewa rozpraszaj ci,
postanw ich NIE robi.

54
Lekcja 8

Arkusz zarzdzania yciem

Oce jak skutecznie stosujesz kady z wymienionych punktw. Zakrel numer pomidzy 0
(okropnie) do 10 (wspaniale). 5 to przecitnie. Zaznacz 5 jeli ta rzecz ci nie dotyczy.

Miejsce na du Przecitnie Wspaniale
Popraw

Dieta

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Troska o zdrowie

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
wiczenia

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Sen

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Rekreacja

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Ubir

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Studia - (duchowe)

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Studia - (zwizane z prac)

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
ycie towarzyskie/zwizki /
Czas z rodzin

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Konsultacje z innymi

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Osobiste finanse 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Uregulowanie/ Balans

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Wymie obszary, ktre uwaasz za warte poprawy:

W jaki sposb masz zamiar to osign?

55

Lekcja 8
Twj tydzie

wiczenie:

W najbliszym tygodniu masz do zaatwienia nastpujce sprawy:

1. Omwi w biurze kontrahentw szczegy nowego zamwienia roda godz.
12.00
2. Kupi podrcznik w ksigarni
3. Osobicie odebra teczk z aktami z filii przedsibiorstwa (wyprawa na 3
godziny).
4. Przeprowadzi rozmow telefoniczn z wanym klientem ze Szwajcarii klient
ma zadzwoni w czwartek midzy godzin 13.30, a 14.00. Rozmowa zajmie
najprawdopodobniej nie mniej ni 30 min. Trzeba jednak liczy si z tym, e
czas tej rozmowy moe by duszy, bo klient jest dociekliwy i drobiazgowy.
5. Wyjecha na targi do Poznania poniedziaek 12.00 (wracasz nastpnego dnia
o godzinie 13.00)
6. Wzi udzia w cotygodniowym spotkaniu kierownictwa pitek 9.30.
7. Przygotowa zalegy raport dla szefa.
8. Spotka si we wasnym biurze z jednym z klientw (wyjanienie zastrzee).
9. Uwierzytelni podpisy umowy w notariacie.
10. Lunch z klientem.
11. Przygotowanie i wygoszenie prezentacji dla pracownikw pionu handlowego.
Wstpna prezentacja przewidziana jest na czwartek po poudniu i wraz z sesja
pyta nie powinna przekroczy 1,5 godziny.
12. Przygotowa i wysa biec korespondencj.
13. Odby pi wanych rozmw telefonicznych (uzgadnianie warunkw z
klientami).
14. Wyjani dwie reklamacje klientw (niedotrzymanie terminu dostawy, bdne
fakturowanie).
15. Pj na basen.
16. Odebra z dworca, zakwaterowa w hotelu i zje obiad z przedstawicielem
jednego z partnerw strategicznych firmy. Pocig przyjeda na dworzec w
pitek o godz. 14.00.

Zaplanuj prac w najbliszym tygodniu.
Wszystkie czynnoci musisz wykona osobicie, nie masz nikogo do pomocy.
Twj tydzie pracy: 9.00 17.00.

Czy bdziesz musia zosta po godzinach?
Chc, by przedstawi mi (potencjalnemu klientowi) szczegowo ofert firmy.
Czy mog si z tob umwi na spotkanie w rod o godz. 15.30?
Ile czasu moesz mi powici?

56
Lekcja 8

Godzina Poniedziaek Wtorek roda Czwartek Pitek

57
Lekcja 9

Osobiste kompetencje Lidera / Zarzdzajcego

Wiedza specjalistyczna i biego

Jedn z kwalifikacji jest daksza: naley by specjalist w robieniu danych rzeczy. Nie
moe by tak, e poniewa kto np. oddaje si tylko sprawom duchowym, moe by
ignorantem w sprawach wiata materialnego. Nie. Dlatego cigle prosz naszych
menaderw, aby stali si specjalistami w zarzdzaniu. Nie naley marnowa
najmniejszego grosza.
Swami Prabhupad

Tylko, czy ty umiesz rysowa?
Sprbuj. Sze lat uczyem si rysunku technicznego.
Co innego si uczy, a co innego umie.

Czy to sens ma, kl, e ten wiat z kiepskiego zrobiony surowca,
Bo dobry Bg ju dokona stworzenia, teraz trzeba zawoa fachowca.
Jonasz Kofta

Biedny jest tylko ten, kto nie ma wiedzy.
Talmud

Prawdziwa wiedza to znajomo przyczyn.
Francis Bacon

Wielka wiedza czyni skromnym, maa wiedza czyni zarozumiaym. Puste kosy dumnie
wznosz si w kierunku nieba, kosy pene ziarna w pokorze pochylaj si ku ziemi.
Erskine Caldwell

Wiedza to potga.
Francis Bacon

Cierpliwo jest towarzyszem mdroci.
w. Augustyn

Mdro to crka dowiadczenia.
Leonardo da Vinci

Doprawdy, jak to mio co umie!
Molier

58

Lekcja 9

Opis zada

Opis zadania to: jasny i zwizy opis danego zadania
zawiera spis list obowizkw do wykonania
oraz wymaganych umiejtnoci

Po co opisywa zadania?

Aby wyjani poszczeglnym pracownikom czego si od nich
oczekuje
Aby pomc zidentyfikowa potrzebne cechy i kompetencje dla
danych czynnoci
Aby by pewnym, e kade wane zadanie jest jasno przypisane
danej osobie
Aby wiedzie, kto jest odpowiedzialny za kade poszczeglne
zadanie
Aby wyeliminowa niepotrzebne dziaania
Aby unikn mikro-zarzdzania

Elementy Opisu Zadania

1. Departament
2. Misja
3. Nazwa zadania
4. Autorytet
5. Wymagania / umiejtnoci
6. Zakres odpowiedzialnoci

59
Lekcja 9
Opis zadania - przykad

DEPARTAMENT: RESTAURACJA

MISJA: Dostarczy gociom pozytywnych dowiadcze, ktre
przycign ich do wegetarianizmu z jednoczesnym
generowaniem przychodu na utrzymanie baru.
Dostarczenie pracownikom, ktrzy pracuj w restauracji,
moliwoci pomagania w pracy zespou oraz
wynagrodzenia przeznaczonego na ich osobiste potrzeby.

NAZWA ZADANIA: KIEROWNIK RESTAURACJI
AUTORYTET: Prezes Zarzdu
WYMAGANIA/UMIEJTNOCI: Umiejtno nadzorowania pracownikw, wyznaczania
obowizkw i oceniania.
Zdolno do radzenia sobie z trudnymi osobowociami.
Wiedza o wymaganiach SANEPIDU i umiejtno ich
wprowadzenia.
Wiedza o technikach serwowania poywienia, wcznie z
gotowaniem i kontrol kosztw, takich jak zarobki,
produktywno, ceny produktw i inne wydatki.
Powinien/a by przykadem dla innych.

ODPOWIEDZIALNOCI: Szkolenie i nadzorowanie personelu restauracji dla
wydajnego funkcjonowania restauracji
Upewnianie si, e czonkowie personelu s odpowiednio
ubrani i zachowuj si w sposb waciwy
Koordynacja i prowadzenie spotka personelu
Ukadanie harmonogramu personelu i przydzielanie suby
Pisanie i rozpowszechnianie tygodniowego menu
Upewnianie si, e kupujcy otrzyma waciw ilo
potraw, ktre zamwi
Utrzymywanie codziennego kontaktu z kierownikiem kuchni
Regularny obchd pomieszcze restauracji i kuchni w celu
naocznego sprawdzenia czy suba wykonywana jest w
sposb waciwy
Upewnienie si, e jako poywienia odpowiada
wymaganiom SANEPIDU
Utrzymywanie zyskw poprzez minimalizowanie straty i
niewaciwego uycia przychodw oraz wyposaenia
ledzenie procesu zamawiania, cen i zakupu towarw
Dopilnowanie posiadania staego poziomu zapasu towarw
Ocenianie wydajnoci kosztw wszystkich aspektw
restauracji
Rozwinicie i wprowadzenie rodkw obniajcych koszty i
zwikszajcych dochd
Uywanie waciwych procedur w celu pobrania opat od
klientw
60
Lekcja 9

Kroki do napisania skutecznego opisu zadania

Krok po kroku Ostateczny opis zadania

DEPARTAMENT

MISJA

1. ROLA NAZWA ZADANIA

2. AUTORYTET AUTORYTET

3. FUNKCJE
WYMAGANIA / UMIEJTNOCI
4. OBOWIZKI / ODPOWIEDZIALNOCI
ODPOWIEDZIALNOCI
5. WYMAGANIA / UMIEJTNOCI

Sugestie do napisania i ostatecznego zredagowania Opisu Zadania

E Uywaj jasnego i zwizego jzyka
Struktura zdania powinna by jasna i prosta; unikaj sw, ktre nie wznosz adnych
informacji.
E Uywaj stylu zda telegraficznych (podmiot / czasownik / orzeczenie / zwrot
wyjaniajcy)
Zaczynaj kade zdanie czasownikiem czynnym, zawsze uywaj czasu
teraniejszego
Przykad: Zadanie dotyczy transportu caego przedsibiorstwa wysyanego do
rnych miejsc w caym zakadzie.
E Kiedy tylko to moliwe, opisz podane rezultaty dziaania
E Unikaj sw, ktre nie wskazuj bezporednio na to co zatrudniony ma robi,
jak operowa. Unikaj take: kontroluje, przygotowuje, bada, wysya. Jeli s
to jedyne odpowiednie dostpne sowa, mona zaakceptowa ich uycie. Ale jeli
mona opisa zadanie przy pomocy bardziej szczegowych sw, uyj ich.
E Uywaj poj oglnych zamiast nazw wasnych
Unikaj jzyka opartego na rnicy pci
E Ucilaj kiedy tylko to moliwe
Nie mw, e urzdnik tylko wypenia formularze; powiedz, e wypenia
alfabetycznie
61
Lekcja 9

Kroki do napisania uytecznego Opisu Zadania

ROLA NAZWA ZADANIA

Zapisz nazw swojej gwnej suby/roli .

W naszym przykadzie KIEROWNIK RESTAURACJI

AUTORYTET

Zapisz autorytet, ktremu podlega to stanowisko .

W naszym przykadzie PREZES ZARZDU

FUNKCJE CO ROBI

FUNKCJA jest gwn skadow zadania wykonywanego przez jednostk. Zawiera
podobne obowizki, ktre tworz obszar odpowiedzialnoci.

Wikszo zada posiada 3-6 funkcji

Uyj jedynie 1-5 sw dla kadej funkcji.

W naszym przykadzie: Zarzdzanie pracownikami
Nadzorowanie kupna art. spoywczych i innych rzeczy
Nadzorowanie kuchni
Nadzorowanie standardw SANEPIDU
Zapewnienie wydajnoci ekonomicznej maksymalizacja
zyskw

Zapisz gwne FUNKCJE swojej pracy/roli:

62
Lekcja 9


OBOWIZKI JAK TO ROBI

Dla kadej FUNKCJI, okrel OBOWIZKI, ktre s dziaaniami podjtymi w celu
zadawalajcego wykonania zada.

OBOWIZEK jest jedn ze skadowych dziaanie, ktry jest logicznym, koniecznym
krokiem do wypenienia FUNKCJI.

Jest to dziaanie, ktre kto inny moe dostrzec, usysze i zaobserwowa.

Zapisz nie wicej ni 6-8 OBOWIZKW na FUNKCJ.

Okrelaj one metody, procedury i techniki, poprzez ktre egzekwowane s
FUNKCJE.

Powinny pokazywa:
Co jest robione (dziaanie)
Jak jest robione (procedury, materiay, narzdzia i wyposaenie)
Dlaczego to jest robione (cel)
Jak czsto jest to robione

Uywaj prostych, nie-technicznych ale precyzyjnych sw.

Pamitaj:
Wane jest okrelenie
CZSTOTLIWOCI WYKONYWANIA OBOWIZKU
(tzn. codziennie, raz w tygodniu, raz w miesicu)

W naszym przykadzie
FUNKCJA: KIEROWNIK PERSONELU

OBOWIZKI Prowadzenie dwa razy w miesicu spotka z personelem,
ktry ma do czynienia z gomi, aby upewni si, e dziaa
on zgodnie z normami zachowania, czystoci i wygldu
(ubir) ustalonego przez normy restauracji.
Prowadzenie cotygodniowych spotka z personelem w
celu omwienia harmonogramw i zada
Szkolenie nowych czonkw personelu wedug Kursu
Personelu Restauracji
Przechodzenie przez pomieszczenia i kuchni
przynajmniej pi razy dziennie by upewni si, e
wszystko wykonywane jest w sposb waciwy.
Przechodzenie przez pomieszczenia i kuchni pod koniec
dnia, aby upewni si, e wszystko jest czyste i
poukadane
63
Lekcja 9


Wybierz jedn ze swoich gwnych FUNKCJI: .

Wypisz gwne OBOWIZKI dla tej FUNKCJI:

64
Lekcja 9


WYMAGANIA

WYMAGANIA mog by trojakiego rodzaju: Umiejtnoci, Wiedza i Wartoci

Wiedza i Umiejtnoci s czym co znasz lub moesz zrobi, lub co pomaga ci dobrze
wykona OBOWIZKI w ramach twojego zadania.

Odnie WYMAGANIA bezporednio do OBOWIZKW, ktre naley wypenia
podczas wykonywania zadania.

W naszym przykadzie: Zdolno do szkolenia nowego personelu
Zdolno do nadzorowania personelu
Zdolno do oceny suby
Uprzednie dowiadczenie
Wiedza na temat gotowania
Wiedza na temat rynku ywnociowego
Wiedza na temat standardw SANEPIDU
Dyplom ksigowego
Wiedz na temat kontroli wydajnoci
Otwarto na ocen zwrotn (feedback)
Szacunek zarwno dla autorytetw, jak i podwadnych
. i tak dalej

Wypisz gwne WYMAGANIA dla swojej gwnej pracy/roli:

65
Lekcja 9

Opis zadania

Teraz napisz wasny Opis Zadania:

DEPARTAMENT:

MISJA:

OPIS ZADANIA:

AUTORYTET:

WYMAGANIA/UMIEJTNOCI:

ODPOWIEDZIALNOCI:

(moesz kontynuowa na nastpnej stronie)
66
67
Lekcja 10

Budowanie Zdrowych Zwizkw

Wano zdrowych zwizkw

Czy pamitasz histori z Bajek Ezopa o ojcu wielu dzieci i wizce chrustu. Kiedy ojciec
poprosi dzieci, eby zamay wizk, ktra bya w worku, adne z nich nie potrafio tego
zrobi. Ale kiedy wycigny wizk z worka i sprboway ama patyki pojedynczo, byo
to atwe. To jest wanie sia w jednoci. Jeli jestemy razem, nikt nas nigdy nie zamie,
ale kiedy zostaniemy podzieleni, wwczas bardzo atwo nas zama.
Swami Prabhupad

W Adi Puranie znajduje si nastpujce owiadczenie samego Pana Kryszny, ktry
zwraca si do Arduny: Mj drogi Partho, ten, kto twierdzi, e jest moim wielbicielem,
nie jest nim. Jedynie osoba, ktra twierdzi, e jest wielbicielem mojego wielbiciela jest w
rzeczywistoci moim wielbicielem.
Adi Purana

By liderem - znaczy: dawa, suy, pomaga, inspirowa (...)

Staraj si by odwanym, silnym, prawdomwnym, sprytnym, zrcznym - jednym
sowem staraj si by dzielnym. Po to - eby by dla wszystkich poytecznym. eby z
tob byo wszystkim dobrze.
Aleksander Kamiski

Ukochanie i odczucie idei bardziej j wcieli w ycie ni najokrutniejsze regulaminy.
Andrzej Makowski

Jeli chcesz czowieka uszczliwi, nie dodawaj nic do tego, co posiada, ale ujmuj mu
kilka z jego ycze.

Przyja jest chyba najwikszym darem, jaki mdro moe ofiarowa, aby uczyni
szczliwym cae ycie.
Epikur

O tym, e jest wiele za, wiemy wszyscy. Czsto robimy rachunek sumienia wiatu.
Szczeglnej uwagi i dojrzaoci potrzeba jednak do tego, by w ogromnej rzece za
wykry may strumyk, ktrego pocztki s we mnie(...) Jestem pocztkiem, czci
rzeki, zgrzytem w harmonii. Odkrycie takie jest pocztkiem osobistego rachunku
sumienia. Przestajemy rozlicza wiat, a zaczynamy rozlicza siebie.
Jzef Tischner
68
Lekcja 10

Arkusz budowania i niszczenia zaufania

W poniszej tabeli wymie typy zachowania, ktre buduj lub niszcz zaufanie. Jeli to
tylko moliwe, powinny si odnosi do liderw i zarzdzajcych. Jeden przykad zosta
ju podany.

Buduje zaufanie amie zaufanie
1. Zawsze powica czas na wysuchanie i
nie pozwala aby co zakcio takiego
spotkania
1. Bez sowa wyjanienia odbiera telefon
podczas rozmowy z tob
2. 2.
3. 3.
4. 4.
5. 5.
6. 6.
7. 7.
8. 8.
9. 9.
10. 10.

Przytocz poniej przynajmniej jeden przykad z ycia znanego ci nauczyciela, ktry
pokazuje wiarygodno powyszych stwierdze wymienionych w kolumnie po lewej
stronie.

69
Lekcja 10

Arkusz budowania i niszczenia zaufania

Biorc przykady z tabeli powyej wypisz swoje mocne i sabe punkty w budowaniu
zaufania. Nastpnie wymie kroki, ktre mgby podj w celu ich poprawienia.

70
Lekcja 10
Emocjonalne inwestycje i ich wycofywanie

1. Zrozumienie osoby
Klucz do innych inwestycji. Nie wiesz, co inne osoby uwaaj za inwestycj dopki
ich nie zrozumiesz.
Aby zainwestowa musisz nauczy si szanowa wartoci, ktre szanuje druga
osoba.

2. Zwracanie uwagi na szczegy
Bardzo wane s drobne uprzejmoci.
Drobne nieuprzejmoci oraz drobne przejawy braku szacunku mog by gwnymi
przyczynami wycofywania si.
Np. bardzo wan spraw w midzynarodowej organizacji s rnice kulturowe.

3. Dotrzymywanie zobowiza
Dotrzymanie obietnicy jest najwiksza inwestycj; nie dotrzymanie jest najwikszym
wycofaniem.
Uwaaj kiedy co obiecujesz lub zobowizujesz si do czego bierz pod uwag
nieprzewidziane przeszkody.
Obiecuj mniej speniaj wicej
Jeli inni naucz si ufa twoim obietnicom, zaufaj twojemu osdowi, nawet jeli
bd mieli odmienn wizj.

4. Bycie przykadem prawoci
Postpuj wedug tego, czego nauczasz rb to, o czym mwisz.
Dostosuj swoje zachowanie do wartoci.
Prawo stanowi podstaw zaufania, ktre jest niezbdne dla wsppracy i
dugoterminowego osobistego oraz interpersonalnego rozwoju. Bez prawoci, inni
wyczuj fasz i bd si ciebie wystrzega.

5. Przyznawanie si do saboci / szczere przeprosiny
Szczere przeprosiny s wielk inwestycj, powtarzanie przeprosin moe by
postrzegane jako nieszczere i stworzy sytuacj wycofania si.
atwo wybacza si bdy osdu, ktre zwykle opieraj si na bdnym rozumowaniu.

6. Wyjanianie oczekiwa
Korzeniem prawie wszystkich trudnoci w zwizkach jest konflikt pomidzy
niejasnymi oczekiwaniami jeli chodzi o role i cele.
Ludzi oceniaj innych w oparciu o oczekiwania jakie maja wobec nich.
Stwarzamy wiele negatywnych sytuacji poniewa przyjmujemy, e nasze oczekiwania
s jasno i wyranie widoczne. Wstpne wyjanienie oczekiwa moe wymaga
odwagi, wysiku i czasu, ale na dusz met zapobiega skomplikowanym
nieporozumieniom, rozczarowaniom i braku komunikacji.

7. Dostrzeganie dobra/potencjau w innych
Zaufanie poda w dwch kierunkach. Ci, ktrzy nie potrafi zaufa, s czsto
niegodni zaufania.
Dostrzeganie czyjej dobrej woli.
Branie pod uwag w jaki sposb wielcy nauczyciele przejawiali t cech.
71
Lekcja 10 Budowanie Profilu Zaufania

Punktacja: 1 Nigdy; 2 Rzadko; 3 Czasami; 4 Zwykle; 5 Zawsze

Nasze Zasady Ty
Departa
ment
Przedsi
biorstwo
1. Dotrzymujemy obietnic i honorujemy zobowizania.

2. Przyznajemy si do bdw i przepraszamy za nie.

3. Jestemy lojalni w stosunku do nieobecnych.

4. Chcemy zrozumie potrzeby i obawy innych.

5.
Mwimy o swoich odczuciach w sposb, ktry okazuje
szacunek dla opinii innych

6. Nie bronimy si, kiedy kto wyraa swoja opini.

7.
Dzielimy si informacjami, zarwno pozytywnymi,
jak i negatywnymi, z ludmi, ktrzy powinni je zna.

8.
Zachcamy innych do otwartego wyraania idei i
opinii.

9.
Angaujemy osoby w podejmowanie decyzji, ktre
ich dotycz.

10.
Wyraamy uznanie wwczas, kiedy naley je
wyrazi.

11.
Podejmujemy decyzje wraz z czonkami zespou
oraz wspieramy decyzje podjte wsplnie.

12.
Zachcamy i wspieramy czonkw zespou, ktrzy
podejmuj ryzyko.

13.
Sprawdzamy nasz informacje, zanim wycigniemy
wnioski.

14.
Zachowujemy si oraz komunikujemy w sposb
logiczny, bez wzgldu na sytuacj, autorytet czy
wpyw danej osoby.

15. Jasno wyraamy nasze oczekiwania.

16. Szanujemy poufne i delikatne tematy.

72
Lekcja 11

Suchanie dla Liderw i Zarzdzajcych

Podpowiedzi jak poprawi suchanie zapobieganie marnotrawieniu
czasu

^ Uywaj regularnych spotka oraz biuletynw aby dzieli si informacjami z wiksz
iloci osb.
^ W tygodniu bd dostpny dla pracownikw w okrelonym dniu i godzinie.
^ Zarzdzaj poprzez wizytowanie czonkw organizacji, tak aby mogli regularnie
widywa si i rozmawia z tob.
^ Ustanw wyran hierarchi autorytetw kiedy mona si z tob zobaczy, kiedy z
twoim asystentem, a kiedy z kierownikiem departamentu.
^ Ustal harmonogram dziaania biura nie daj si zaskoczy.
^ Okrelaj czas spotkania: Ile czasu potrzebujesz? Jaki jest temat? Ustal to na
pocztku i trzymaj si tego cile.
^ Bd skupiony zapobiegaj zakceniom, nie odbieraj telefonw, etc. Inaczej bdzie
to niegrzeczne .
^ Kiedy spotykasz si z kim wyjd zza biurka bd personalny.
^ Gdy to konieczne, ustal nastpne spotkania. Uspokoi to rozmwc.
^ Zbadaj spraw i ustal program spotkania przed spotkaniem.
^
^
^
^
^
^

Proste narzdzie do dobrego suchania KUSO

K ontakt wzrokowy
U wane suchanie
S iedzca postawa
O twarty jzyk ciaa
73
Lekcja 11


Dwie zasady dobrego suchania

diagnoza musi poprzedza recept
zrozumienie przychodzi poprzez suchanie

Unikaj zego suchania

Ignorowanie
Nie uczynienie wysiku, aby sucha

Udawanie, e si sucha
Sprawianie wraenia, e si sucha

Suchanie selektywne
Suchanie jedynie tej czci konwersacji, ktra interesuje tylko ciebie

Suchanie autobiograficzne
Uwaanie i skupianie si na tym, co kto mwi i porwnywanie tego z
wasnymi dowiadczeniami

Tort komunikacyjny
Sowa, ktre
wypowiadamy
Sposb w jaki
mwimy
Jzyk ciaa
74
Lekcja 11


Inne narzdzie: Suchanie empatyczne/zwrotne

Umiejtno suchania empatycznego, czciowo, daje innym przestrze
psychologiczn (otwart przestrze, w ktrej dana osoba moe wyrazi uczucia,
pofolgowa emocjom oraz czu si zrozumiana bez bycia osdzan).

W skad tej umiejtnoci wchodzi dokadne odzwierciedlanie uczu i treci tego, co
powiedziaa dana osoba. To pozwala tej osobie czu si zrozumian, a take sprzyja
zrozumieniu si obu stron. Jest to praktyka w sile (gunie) dobroci okazujca pragnienie
wysuchania, a nie wyskakiwania z przedwczesnymi rozwizaniami czy sugestiami.

Zwroty pomagajce w wyraeniu zrozumienia

Jeli zrozumiaem ci waciwie... Wydaje mi si, e usyszaem
Jeli dobrze zrozumiaem, poczue e Jestem pewny, e ci rozumiem, ale
Domylam si, e ty Jeli dobrze usyszaem, ty
Tak wic, jak widzisz Teraz czujesz, e

Zwr uwag! odpowiedzi, ktre nie s suchaniem empatycznym:

Doradzanie: Powiniene mniej je.
Badanie: Jak wyglda twj zwizek z matk?
Interpretowanie: Oznacza to, e obraasz innych.
Ocena: To straszne!

Suchanie zwrotne pomaga korzyci ze suchania empatycznego

Upewniasz si, e rozumiesz wiele nieporozumie rozwizuje si po
prostu poprzez wyjanienie nieporozumie.
Przyzwolenie bycia wysuchanym czasami ludzi po prostu potrzebuj,
aby kto ich wysucha lub doceni niekoniecznie potrzebuj rozwizania
aby poczu si lepiej.
Odkrycie wewntrznego zrozumienia czsto ju samo otwarcie si
przed szczerym suchaczem prowadzi do odpowiedzi, znajdujcej si w
naszym wntrzu.
Budowanie zaufania zanim poszuka si rozwiza, naley zbudowa
pewien poziom zaufania.
75
Lekcja 11


Notatki:

76
Lekcja 12

Wsppraca i praca w zespole

Grupy s podstawowymi elementami organizacji

Dlaczego na przykad grupa prostych, trwaych zwizkw wgla, wodoru, tlenu i
azotu trudzi si przez miliardy lat, eby zorganizowa si w profesora chemii? Co
jest tego przyczyn?
Robert Maynard Pirsie

Kiedy popatrzymy na przyrod i zmieniajce si pory roku, przy ktrych wszystko
cyklicznie wzrasta, a nastpnie chowa si. Kiedy popatrzymy na soce, ktre wschodzi
i zachodzi w sposb uporzdkowany, nie bdziemy mieli wtpliwoci, e jest to
doskonale zorganizowane dziaanie. Kady to przyzna. Jednak jest wielu, cay czas
udzcych si badaczy, ktrzy dowodz przypadkowoci w powstaniu, utrzymywaniu i
odchodzeniu zjawisk przyrody, co lawinowo pociga za sob bardzo negatywne
dziaanie burzce doskona harmoni.

Jest cech gupoty dostrzega bdy innych, a zapomina o swoich.

Przyjaciela pewnego dostrzega si w sytuacji niepewnej.
Cyceron

adna organizacja nie moe by dobrze rzdzona, dopki wszyscy jej czonkowie
nie bd pamita, e oni s stranikami prawa.
Mark Twain

Od czasw niepamitnych ludzie formowali grupy. Grupy stanowi podstaw
ycia rodzinnego, ochrony, prowadzenia wojen, rzdzenia, odpoczynku i pracy.
Dynamika grupy siga od totalnego chaosu do spektakularnych sukcesw, ale
oczywiste jest, e najwiksze sukcesy grupa osiga wwczas, gdy podzieli si na
bardziej produktywne jednostki zwane zespoami.

W wielu organizacjach zarzdzajcy wydaj si by zadowoleni z osigni
grupy. Dzieje si tak czsto, dlatego, e nie wybiegaj oni mylami poza to, co
osignli i nie dostrzegaj, co mogliby osign w nieznacznie zmienionych
warunkach. Inni zarzdzajcy, uywajc tej samej liczby osb, tej samej
technologii oraz wykonujc te same zadania potrafi znacznie podnie poziom
produkcji poprzez stworzenie klimatu gdzie ludzie daj z siebie to, co najlepsze i
pracuj razem w zespoach.

77

Lekcja 12

Grupa czy Zesp?

W GRUPACH czonkowie... W ZESPOACH czonkowie...

myl o sobie myl jako jednostka
myl o swoim interesie myl o celach zespou
spotykaj si jedynie w celach subowych zdaj sobie spraw ze wspzalenoci
pracuj niezalenie, czasami rozumiej, e cele zespou oraz
przeciwko sobie indywidualne atwiej zrealizowa
dziki oboplnemu wsparciu
wykonuj polecenie (nie zachca si aby osign cel zespoowy wnosz
do wasnych pomysw) swj talent
nie ufaj sobie, poniewa nie czuj si zachceni do wyraania
nie rozumiej roli innych swoich idei i wtpliwoci
przez klimat zaufania,
postrzegaj siebie jako wynajtych posiadaj poczucie wasnoci wynikw
pracownikw pracy i powicaj si osigniciu celw
mog, ale nie musz bra udziau bior udzia w podejmowaniu decyzji
w podejmowaniu decyzji

W GRUPACH, waniejszy od W ZESPOACH celem s pozytywne
wynikw jest konformizm rezultaty

78
Lekcja 12
Korzyci z tworzenia zespou

Stworzenie zespou przynosi zwikszone wyniki:

Wicej rozprowadzonych towarw i usug,
lepsze standardy organizacji pracy,
wikszy rozwj przedsibiorstwa...

Zbadano 20 kopal wgla dziaajcych w tej samej strukturze geologicznej,
zatrudniajcych tak sama liczb pracownikw i posiadajcych takie same
zasady. Wydajno mierzona bya w tonach wgla wydobywanego przez jednego
pracownika w czasie jednej zmiany.
Wynik kopalni wydobywajcej najwicej wynosi 242 tony na pracownika, a
najmniej 58 ton na pracownika. Wyniki innych kopal znajdoway si pomidzy
tymi dwoma liczbami.
Konkluzje tych bada podsumowano nastpujco: Podstawowa rnica polegaa
na sposobie, w jaki zarzd wsppracowa z pracownikami. Najbardziej wydajne
kopalnie pozwalay przyjmowa pracownikom stosunkowo du
odpowiedzialno oraz angaoway ich w wyznaczanie celw i rozwizywanie
problemw.
Z Tworzenie Zespou, by Robert B. Maddux

Inne korzyci:
Liderzy i czonkowie zobowizuj si wspiera wzajemnie
Wszyscy czonkowie rozumiej swoje priorytety i pomagaj znale wyjcie
Mona ustali realistyczne cele, poniewa czonkowie bior udzia w
planowaniu
Dziki otwartej komunikacji, zachca si do wyraania nowych pomysw
oraz usprawniania metod

Nigdy, przenigdy nie bdzie samodzielnego oraz
wydajnego zespou, jeli zarzdzajcy nie bdzie skonny
dzieli si kontrol

79
Lekcja 12

Podejcie do skutecznego tworzenia zespou

Nastpujce podejcie wspiera tworzenie zespou. Skala pomoe ci rozpozna
swoje mocne punkty i okreli obszary, na ktrych poprawa przyniesie korzyci.
Zaznacz pole, ktre najlepiej odzwierciedla twoje podejcie i zachowanie.

Nigdy Okazjonalnie Zwykle Zawsze
Kiedy wybieram pracownikw, wybieram
tych, ktrzy odpowiadaj wymaganiom
zadania i potrafi wsppracowa E E E E

Daj pracownikom poczucie wspwasnoci
poprzez angaowanie ich w ustalanie celw
oraz rozwizywanie problemw E E E E

Prbuj pobudzi ducha zespou poprzez
zachcanie ludzi do wsplnej pracy
oraz wzajemnego wspierania powizanych
ze sob zada E E E E

Rozmawiam z ludmi w sposb otwarty i uczciwy
i zachcam do podobnego zachowania
w zamian E E E E

Dotrzymuj umw zawartych z pracownikami
poniewa wiem, e ich zaufanie jest
istotne dla mego zarzdzania E E E E

Pomagam czonkom zespou pozna si
wzajemnie tak, aby mogli zrozumie swoich
kolegw i byli wiadomi talentw innych
czonkw grupy E E E E

Zapewniam pracownikom konieczne dla
nich zajcia i szkolenie E E E E

Rozumiem, e konflikt w zespole to rzecz
normalna, ale staram si rozwiza go
szybko i sprawiedliwie, zanim stanie si
destrukcyjny E E E E

Wierz, e ludzie bd dziaali jako zesp
kiedy dowiedz si jakie s wymagania
oraz jakie mog osign korzyci E E E E
80
Lekcja 12

Wskazwki jak stworzy zesp

- Przedstaw wizj przyszoci
- Zach czonkw zespou do zadania pytania Dlaczego oraz do
kwestionowania stanu obecnego
- Zach ludzi do kreatywnego mylenia
- Popro czonkw zespou o pomysy i sugestie
- Nie krytykuj nowych idei zanim nie zostay wysuchane i zbadane
- Pomyl o pozytywnych aspektach pomysw i sugestii
Zabij nowy pomys, a zabijesz take jego nastpcw
- Chwal czonkw za wkad w kocowy rezultat
- Uywaj jzyka zespou: nas, my, nasz zesp, razem, zrbmy to
- Dziel si zasugami
- Rozwicie cele zespou; zrbcie to razem
- Zachcaj do szczerego wyraania opinii
- Zachcaj do wsppracy
- Spdzajcie czas razem po godzinach pracy
- Nagradzaj osignicia zespou
- wie przykadem biorc udzia w pracy
- Udzielaj autorytetu
- Nie stosuj mikro-zarzdzania
- Inwestuj w zesp: urzdzaj szkolenia
- Dostarczaj odpowiednich rodkw
- Rzucaj wyzwanie czonkom zespou wymagajcymi, lecz realnymi, zadaniami
- Dziel si informacjami
- Dziel si specjalnymi moliwociami: zabieraj zesp na specjalne
wydarzenia, imprezy, wita etc.

81
Lekcja 12


Omw w sposb realistyczny w grupach nastpujcy problem:

Jakie kroki powinienem podj wraz z ludmi, z ktrymi wsppracuj, abymy
mogli z grupy sta si zespoem?

Zapisz uwagi:

82

Lekcja 13

Komunikacja dla Liderw i Zarzdzajcych

Czym jest Komunikacja w organizacji?

Komunikacja w organizacji ma na celu stworzenie i utrzymanie korzystnych
warunkw dla propagowania celw organizacji poprzez ustanowienie i
podtrzymanie zaufania i wiary w integralno pracownikw oraz ich misji.

Czym s Kluczowi Odbiorcy?

Kluczowi Odbiorcy s to grupy lub osoby, ktre MOG POMC LUB
ZASZKODZI naszej misji.

Zidentyfikuj Kluczowych Odbiorcw dla twojego projektu lub dziaa.

83
Lekcja 13

Komunikacja dla Liderw I Zarzdzajcych

Niektre Kluczowe Grupy Odbiorcw

Rzd

Dostawcy

Wewntrzne

Klienci

Naukowcy

Media

Konkurencja

Zasady Komunikacji

Efektywna Komunikacja opiera si o::

1. Zgodnoci z zasad IWD, TWD

2. Wziciem pod uwag czasu, miejsca I okolicznoci

3. Pro-aktywno

4. Budowanie wzajemnie od siebie zalenych stosunkw

5. Wzorowy charakter i zachowanie
a. Pokora i szacunek
b. Prawo i wiarygodno

Sutra Komunikacji

Zawsze myl o ich:

Potrzebach, Zainteresowaniach i Obawach!!!

84
Lekcja 13

wiczenia Grupowe Potrzeby, Zainteresowania i Obawy

Odbiorcy

Potrzeby, zainteresowania i obawy tej grupy odbiorcw

Obszar wsplnych interesw z organizacj (mylenie typu wygrana-wygrana)

85
Lekcja 13

wiczenia Grupowe Potrzeby, Zainteresowania i Obawy

Konkretne kroki jakie organizacja mogaby podj aby poprawi relacje z t
grup Odbiorcw

86
Lekcja 13

Komunikacja dla Liderw i Zarzdzajcych

Wskazwki korzystne dla wzmocnienia naszej reputacji i
marketingu

Wszystko Co Robimy jest Komunikowaniem Czego!

Pracownicy czasami myl, e marketing zaczyna si, kiedy oferujemy nasz towar lub
usug. W rzeczywistoci ludzie formuj opini o czonkach organizacji i s
przycigani do lub odpychani od organizacji za kadym razem, kiedy widz lub
wchodz w interakcje z pracownikami 24 godziny na dob!!

Bdmy wiadomi tego co robimy z punktu widzenia obserwatora, i upewnijmy si, e
nasze dziaania wzmagaj szacunek dla organizacji i jej przekazu.

Czy fasada naszej organizacji przyciga i zachca ludzi do wejcia czy
zniechca?
Czy wejcie sugeruje, e jestemy czystymi, zwaajcymi i personalnymi ludmi
czy co innego?
Czy nasze broszury i ogoszenia mwi Mamy co do zaoferowania? czy
Potrzebujemy twoich pienidzy?
Czy nasze azienki potwierdzaj, e jestemy czyci i dbamy o zdrowie ludzi?
Czy,?
Czy zawsze waciwie reprezentujemy organizacje wrd spoeczestwa? Czy
jestemy nauczeni by:
1. Zawsze grzeczni
2. Zawsze schludnie i odpowiednio ubrani
3. Zawsze uczciwi i pokorni wobec innych
Czy nasze zachowanie w czasie rozmw telefonicznych zachca ludzi czy
zniechca ich do dalszego zadawania pyta?
Czy nasi gocie/klienci s zawsze traktowani z szacunkiem, czuj si mile
widziani i zachceni aby przyj ponownie?
Czy nasze nauczanie zasady IWD, TWD zachca ludzi, aby dodali te zasad do
swojego ycia? Czy?

Trzy Proaktywne Kroki Dla Liderw/Zarzdzajcych:

1- Ustal twoich odbiorcw i zbuduj relacje wygrany-wygrany z najwaniejszymi z
nich
2- Edukuj pracownikw aby byli wiadomi potrzeby stworzenia sprzyjajcej
komunikacji
3- Ustanw lokalnego specjalist/dyrektora do spraw Komunikacji i zapewnij mu
przeszkolenie aby promowa wasz organizacje.

87
Lekcja 14

Planowanie Strategiczne

Poraka w planowaniu oznacza Planowanie poraki

Bg pomaga tym, ktrzy pomagaj sobie

Czym jest Planowanie Strategiczne?

Planowanie Strategiczne jest to zdyscyplinowany wysiek w celu wypracowania
fundamentalnych decyzji i dziaa, ktre ksztatuj i wyznaczaj to czym
organizacja jest (TOSAMO), co robi (PRACA), i dlaczego to robi
(KIERUNEK)
Planowanie Strategiczne moe pomc organizacji sta si bardziej efektywn na
wiele sposobw. Pomaga jej:
- reagowa na zmiany
- rozpoznawa wane sprawy
- budowa w oparciu o mocne strony i pokonywa saboci
- upora si z powanymi zagroeniami i wykorzysta
moliwoci

Jak Zbudowa Solidny Plan 5 Krokw do Sukcesu
1- MI SJA
2- KLUCZOWE OBSZARY DOKONA
3- KI ERUNKI DZI AANI A
4- CELE
5- FAZY DZI AANI A

Utrzymuj wieo i Koncentracje na Swojej Misji

Aby upewni si, e to robisz, zadaj sobie pytania:
? Co nasza organizacja/projekt oferuje?
? Jakie s nasze szczeglne/unikalne mocne punkty i saboci?
? Kto jest naszym rynkiem? Komu suymy?
? Czym chcemy si sta?
? Jakie s decydujce czynniki, ktre pozwol nam odnie
sukces?

88
Lekcja 14


Kluczowe Obszary Dokona (KOD)

Kluczowe obszary dokona s obszarami dziaa decydujcymi o sukcesie misji.
Kluczowe obszary dokona s szerokimi kategoriami, a nie okrelonymi
dziaaniami

Przykad:
Bar WEGA w Warszawie KOD Dystrybucja Posikw
Dystrybucja Ksiek i Przypraw
Nauczanie Wegetarianizmu
Zdrowie i Troska o Pracownikw
Edukacja
Dbanie o Zdrowe Dostawy
Zbieranie Funduszy

Nazwa twojej ORGANIZACJI / PROJEKTU / DEPARTAMENTU:

Zapisz gwne Kluczowe Obszary Dokona twojej
organizacji/projektu/departamentu :

89
Lekcja 14


Kierunki Dziaania

Kierunki dziaania mwi nam CO naley osign w kadym KOD
Kady KOD ma kilka Kierunkw Dziaa
Poszukuj rozwiza z rozmachem, nie w wskim zakresie

W naszym przykadzie:
Bar WEGA
KOD Dystrybucja Posikw

Kierunki Duo uczestnikw
Dziaa Dobrej jakoci poywienie
Odpowiednie przyjmowanie goci
Odpowiednie sprztanie kuchni
Odpowiednie zajcie si gomi
Rozrywka
Niedzielna Szkka dla dzieci
etc

Wybierz jeden z gwnych Kluczowych Obszarw Dokona:
.

Zapisz gwne KIERUNKI DZIAA tego KOD:

90
Lekcja 14
Cele

W odniesieniu do okrelonego Kierunku Dziaania, Cele definiuj DOKD
zmierzamy i KIEDY.
Aby odnie zamierzony efekt, cele musz by KROWA:

Konkretne jasno zdefiniowane
Realistyczne przygotowane, pene dobre woli
Osigalne w zasigu zdolnoci / wpyww
Wymierne w czasie, dajce si okreli ilociowo, praktyczne
Ambitne

Bar WEGA
Kierunek Dziaania Jako posikw

KROWA: Do 30 Marca doda dwie preparacje do
niedzielnych zestaww (w sumie 8 preparacji)
Do 13 Kwietnia wprowadzi stosowanie jedynie
ghee przy przygotowaniu niedzielnych
zestaww
Do 27 Kwietnia znale dodatkowego kucharza do
przygotowywania sodyczy
etc

Wybierz jeden z twoich Kierunkw Dziaania:

Zapisz kilka CELW KROWA dla tego kierunku dziaania:

91
Lekcja 14
Fazy Dziaania

Fazy Dziaania s to konkretne kroki, ktre musz zosta podjte aby osign
cele KROWA
Aby by efektywne, fazy Dziaania musz posiada:
Konkretny termin ukoczenia
Wyznaczon konkretn osob
Jasno sprecyzowany zakres odpowiedzialnoci i zasoby

Bar WEGA
Kierunek Dziaania Jako posikw
Cel KWORN Do 30 Marca zwikszy ilo potraw niedzielnych posikw o 2
preparacje (w sumie 8)

Fazy Dziaania:

Kto Zadanie Data osignicia Osignite
Witek
Okreli ilo jaka ma by
ugotowana
12 Marzec xx
Zenek Zakupi produkty 15 Marzec (rano)
Piotrek
Ustawi pracownikw do
obierania
12 Marzec xx
Gwny
kucharz
Wyszkoli pomocnikw 14 Marzec

Wybierz jeden z CELW KROWA .................................................................
.................................................................

Zapisz kilka FAZ DZIAANIA dla osignicia tego celu:

Kto Zadanie Data ukoczenia Osignite

92
Lekcja 14


Wydosta si ze Swojej Strefy Komfortu

Strefa paniki

Strefa rozwoju

Strefa komfortu

Strefa Komfortu Brak wzrostu lub rozwoju

Strefa Rozwoju Postp poprzez stawianie wyzwa sobie i
spoecznoci
Wzrost, sia, uczenie si, zwikszanie pewnoci
siebie

Strefa Paniki Zbyt trudna, pena pasji, nie do udwignicia
Przynosi strach, niepokj, stres i chorob

93
Lekcja 15

Zdolnoci organizacyjne

Sukces grupy w duym stopniu zaley od niej samej, lecz jeli chodzi o
zachcanie do sukcesu, kluczow rol odgrywa osoba stwarzajca warunki do
jego odniesienia. Poniej wymieniono niektre z podstawowych umiejtnoci:

1. Umiejtno tworzenia atmosfery zaufania
w ktrej atwo jest wyrazi siebie. Wymaga to:
(i) posiadania osobistych cech i wartoci, takich jak:
a. nie-osdzajce zachowanie
b. poczucie osobistego bezpieczestwa i porzucenie postawy
obronnej
c. umiejtno suchania innych
d. umiejtno doceniania opinii innych osb
e. docenienie wkadu innych
(ii) waciwego rodowiska, szczeglnie atmosfery sprzyjajcej
spotkaniom oraz takiej, ktra spenia podstawowe potrzeby biorcych w
nich udzia. Obejmuje to dostateczna ilo wiata, powietrza, napojw.
Jeli uywasz stou, jego ksztat oraz rozmieszczenie uczestnikw wpynie
znaczco na dynamik grupy.
(iii) dokadne okrelenie oczekiwa ze spotkania. Zaley to w duym
stopniu od planowania i komunikacji. Pamitaj, e nie spenienie
oczekiwa jest znaczcym czynnikiem zrywania zwizkw. Tak samo
wyrane, jasno sformuowane cele oraz jasno zdefiniowany plan dziaania
sprawi, e uczestnicy bd zadowoleni z uczestnictwa w spotkaniu!
Najistotniejszym czynnikiem efektywnego spotkania jest zaufanie, jakie
uczestnicy pokadaj w osobie organizujcej spotkanie oraz zaufanie jakie
osoba organizujca pokada w uczestnikach.

2. Podstawowe umiejtnoci komunikacji
Obejmujce suchanie i mwienie, odczytywanie jzyka ciaa.
Wana jest umiejtno utrzymywania uwagi uczestnikw oraz utrzymywanie
wysokiego poziomu zaufania (co wymaga zarwno charakteru, jak i
kompetencji). Efektywny organizator musi potrafi przej kontrol, aby mc
przekaza j komu innemu.

3. Posiadanie podstawowych umiejtnoci organizacyjnych
Organizator powinien potrafi utrzyma kontrol (chocia czsto wymaga to
porzucenia pragnienia okrelenia wyniku z gry). Potrzebuje take
dodatkowych umiejtnoci, takich jak:
a. wczuwa si w innych, by elastycznym i stanowczym w prowadzeniu
dyskusji doceniajc jednoczenie wkad kadego z uczestnikw.
b. potrafi podsumowa dyskusj i pomc grupie pj dalej.
c. potrafi przekazywa kontrol w grupie raczej, ni za kadym razem
przejmowa j samemu. Szczeglnie powinien unika interpretowania,
oceniania czy komentowania komentarzy.
94
Lekcja 15
Zdolnoci organizacyjne

4. Umiejtno trzymania si tematu
Grupie atwo zboczy z tematu. Rola organizatora jest poprowadzenie grupy
w stron jej celw. Wymaga to szczeglnie umiejtnoci prowadzenia
spotkania wedug planu (jeli taki jest) i do jednoczesnego inicjowania
dyskusji, kiedy zajdzie potrzeba.

5. Umiejtno przyznawania grupie autonomii
tzn. zaufanie grupie oraz unikanie zakcania czy te niepotrzebnego
kontrolowania dziaania grupy.

6. Dostarczenie odpowiednich zasobw
Dobry organizator posiada odpowiedni ilo zasobw, ktre mog zosta
uyte w celu zaspokojenia potrzeb grupy podczas jej dziaania, np. pomysy,
materiay, flip-chart, materiay, wiczenia, etc.

7. wiadomo istnienia dynamiki grupy, jak i dynamiki
indywidualnej.
Na przykad:
(a) kto dominuje w grupie
(b) kto spenia role koza ofiarnego
(c) jakie zasady zachowania norm w grupie zostay naruszone
Rol organizatora jest czsto zwrcenie uwagi grupy na te rzeczy, aby jej
czonkowie mogli w odpowiedni sposb zareagowa. Musi take posiada
zdolno do pomagania grupie unikania niegospodarnego oraz
utrudniajcego funkcjonowanie zachowania; jeli nie jest to przeprowadzone
w sposb waciwy, niszczy to autonomi grupy i jest odbierane jako
zakcenie.

8. Odwaga do stawiania czoa konfliktom w grupie i zdolno do
umoliwienia ich rozwizania
Naturaln cech spotka jest rnica opinii czy tez sprzeczno interesw.
Organizator musi nie tylko by w stanie j dostrzec, ale take musi mie
odwag i umiejtnoci, aby pomc w rozwizaniu danego problemu
(szczeglnie poprzez zwrcenie uwagi na to, aby strony sprboway
rozwiza je same).

9. Umiejtno przyjcia wrogoci grupy
Cech grup jest to, e staj si coraz bardziej autonomiczne i dojrzae w
odrzucaniu zalenoci od organizatora. W dyskusji grupy moe pojawi si
okres czynienia wyrzutw; dobry organizator pozwala, aby samo si
rozadowa walczenie z takim zjawiskiem niszczy wspomniany powyej
zwizek oparty na zaufaniu.

10. Umiejtno rozpoznania swoich ogranicze
Zrezygnowanie z penienia rl i wykonywania zada, ktre nie odpowiadaj
posiadanym umiejtnociom.
95
Lekcja 15
Dalsze wskazwki dotyczce organizowania

Organizator jest niczym dyrygent w orkiestrze. Powinien pamita, aby gra
jedynie na wasnym instrumencie.

Bierzesz odpowiedzialno za proces, niekoniecznie za tre. Wydobd
wiedz i umiejtnoci od uczestnikw i skup si na penieniu swojej gwnej
roli..

Organizowanie oznacza trafianie we waciwy ton.

Niepewno jest nieodcznym skadnikiem poprzedzajcym podjcie decyzji
przez grup. Nie mona podj efektywnej decyzji bez pozbycia si swojej
wasnej, ograniczonej perspektywy.

Skuteczno komunikacji zaley od otrzymanego odzewu. Wane jest to, co
zostao usyszane, a nie to, co zostao powiedziane. Pofatyguj si, aby si
upewni, czy zostae zrozumiany. Nie mw tylko: Ale przecie ci mwiem.

Popro grup o opini. Pomocnym zwrotem jest: Czy kto chciaby cos
powiedzie?

Popro o wyraanie nastrojw (nie tyko myli).

Zawsze doce opini, nastpnie id dalej...

Wyjaniaj to, co zostao powiedziane poprzez zapisanie tego. Popro grup o
zweryfikowanie.

Jeli zauwaysz, e pominito co istotnego, zrb uwag.

Wyraaj zaufanie do grupy, np. pytajc: Co o tym sdzisz?

Bd dobrym suchaczem.

Uywaj waciwych sw, aby zidentyfikowa, zbada, wyjani i porwna.

Promuj nastrj jednoci w grupie.

Otwarcie si jest potnym narzdziem do zachcania innych do wyraania
myli i uczu. Nie narzucaj otwartoci.

Kiedy pada pytanie o rad lub opini na dany temat, czsto zaczynaj od
najmodszych czonkw grupy i podaj w gr.
96
Lekcja 15

Na tobie spoczywa obowizek dowiedzenia si, dlaczego kto ci nie lubi lub
dlaczego nie moe ci znie.

Bd asertywny, tzn. ustanw swoje prawa z godnoci, a take z szacunkiem
odno si do praw innych. Uytecznym zwrotem w tym przypadku bdzie:
Kiedy ty ............ ja czuj ............ tak samo .........

Na kadym etapie musi by jasne, kto kontroluje sytuacj. Utrzymuj kontrol w
sposb nie zwracajcy uwagi i wiedzc jak i kiedy j przekaza. Zaufanie, jakie
pokada w tobie grupa daje ci prawo do kontroli. Czsto wymaga to odrzucenia
wasnych, precyzyjnych poj na temat rezultatw i zaufanie Opacznoci.

Podczas planowania (zwykle powinno si to robi przed kadym spotkaniem)
upewnij si jakiego rodzaju kontrol masz na kadym etapie, tzn. kiedy
przekazujesz kontrole grupie, kiedy ty masz kontrol, kiedy wycofujesz si na
bok, etc.

Nie pozwl czonkom grupy zbacza z tematu na adnym z etapw procesu,
kiedy ju nastpio porozumienie i proces si rozpocz.

Po pracy w grupie lub warsztatach, zademonstruj warto wynikw uywajc
ich.

Przeprosiny: nie wygldaj dobrze i mog by skierowane na samego siebie.
Pomimo tego mona dzieli si uwagami, ktre wywouj zakopotanie, ale
robic to naley by rzeczywicie pewnym siebie. Unikaj ukrywania tego.

Humor: bd ostrony, poniewa:
(1) zwykle jest nakierowany na kogo (moesz skierowa go na siebie!)
(2) moe wymkn si spod kontroli.
Grupy przechodz przez cztery etapy: Formowania / Burzy / Normowania /
Wykonywania.
Organizator musi zna proces, niekoniecznie temat.

97
Lekcja 16

Umiejtno prowadzenia Spotka

Dlaczego Spotkania s wane? W jaki sposb mog przynie
korzy?

Ustanawiaj wsplne cele
Prowadz do dzielenia si rodkami
Wsplnego rozwizywania problemu
Wzmagaj komunikacje
Tworz zespoy

98

Umiejtno Prowadzenia Spotka

Kroki prowadzce do Udanych i Efektywnych Spotka

Ustanw i potwierd dzie spotkania z wyprzedzeniem i powiadom
wszystkich uczestnikw
Uzyskaj od wszystkich uczestnikw tematy ich wystpie z wyprzedzeniem
Powiadom wszystkich o punktach zebrania przynajmniej dwa tygodnie przed
spotkaniem
Plan zebrania powinien okreli czas przeznaczony na kady punkt, ktry ma
by przedyskutowany
Dostarcz niezbdne dodatkowe informacje z wyprzedzeniem razem z planem
zebrania nie na zebraniu
Bd punktualny zacznij punktualnie i skocz w okrelonym czasie
Ustal normy zachowania na spotkaniu i trzymaj si ich
Przewodniczcy powinien kierowa zebraniem, pilnowa czasu i porzdku
obrad
Jeli konieczne - ustanw limit indywidualnych komentarzy do 1 lub 2 minut
Sekretarz sporzdza protok i rozprowadza go wkrtce po zebraniu
Protok musi zawiera dat, frekwencj i podjte decyzje - osob
odpowiedzialn i termin wykonania
Potwierd dzie/godzin/ miejsce nastpnego spotkania przed kocem
spotkania
Zaaranuj wszystko wczeniej tak, aby zapobiec przeszkadzajcym
elementom (wyczenie telefonw komrkowych, zamknite drzwi, wywieszka
na drzwiach, itp.)
Wiedza rzeczowa jest czsto najlepiej przekazywana przez ulotki (wrczone
przed spotkaniem, warsztatami itd.). Po co traci czas grupy i swj na
zadania, ktre mog by wykonane indywidualnie?

99
Lekcja 16


Jak mog udoskonali spotkania?

Wykonam nastpujce 3 rzeczy, aby udoskonali spotkania, w ktrych
uczestnicz:

Uwagi:

100
Lekcja 16


Procedury Spotkania - Przykad

Poniej podany jest przykad procedur spotkania dla Baru WEGA::

Ustanowienie Podstawowych Zasad (tzn. norm)
Jeli moliwe sporzdzenie planu dat (i/lub pory roku) regularnych spotka.
Daty powinny by ustalone z duym wyprzedzeniem (czsto jednorocznym)
Wysanie proby o przesanie planw/tematw wystpie (przynajmniej 96
godzin przed spotkaniem)
Rozesanie planu zebrania (48 godzin przed zebraniem)
W zebraniu powinny by uwzgldnione nastpujce punkty:
1- Przywoanie do porzdku przez Przewodniczcego
2- Odnotowanie obecnoci (przez sekretarza)
3- Odnotowanie przeprosin (przez sekretarza)
4- Odnotowanie nieobecnoci (przez sekretarza)
5- Sprawdzenie KROWA przez Przewodniczcego
6- Przedstawienie i zatwierdzenie protokou z poprzedniego spotkania
7- Przedyskutowanie starszych spraw (interesw)
1

8- Nowe sprawy (z wczeniem spraw nierozwizanych na poprzednim
zebraniu)
1,2

9- a) Elementy informacyjne
1

b) Elementy dotyczce uzgodnionych dziaa
1

10- Elementy dotyczce dziaa mog by zatwierdzone przez
- Uchwa wikszoci
3

- Zaproponowanie uchway, udzielenie poparcia i przegosowanie
11- Przeniesienie spraw na nastpne spotkanie
Protok rozesany w przecigu 96 godzin
Pilne sprawy, ktre pojawiaj si pomidzy spotkaniami powinny by w duej
mierze rozpatrywane przez Komitet Wykonawczy (nie przez ca Rad)

Uwagi:
1- Mwcy maj kadorazowo 1 min czasu na wypowied
2- Przewodniczcy ma prawo zatrzyma dyskusj i odroczy j
(Moe to wymaga dyskusji poza spotkaniem)
3- Przyjcie uchway przy 70% poparciu

101
Lekcja 17
Upenomocnienie i oddelegowanie

Cytaty Swami Prabhupada na temat oddelegowywania

W taki sposb naucza si w Indiach. Jeden nauczyciel - w jaki sposb moe
uczy setki uczniw? Organizuje grupy. Starszy student zajmuje si
pocztkujcymi: Napisz A w taki sposb. Tego moe nauczy. Moe uczy
tego, czego si ju nauczy. Podobnie inna grupa, i nastpna. W ten sposb
jeden nauczyciel, moe uczy setki uczniw na rnych poziomach. To jest
organizacja. Nie, e wszystko musze robi sam. Nie jest inteligentne kiedy
samemu robi si wszystko. Inteligencja, to zatrudnianie innych, eby ci pomagali.
To jest inteligencja. Nie, e - Oh, byem zajty, nie mogem tego zrobi.
Dlaczego? Co z twoim pomocnikiem? Wytrenuj pomocnika tak, aby podczas
twojej nieobecnoci wykonywa twoje obowizki.
Swami Prabhupada

Nasza organizacja jest po to, aby szkoli ludzi do niezalenego mylenia i bycia
kompetentnymi we wszelkiego rodzaju przedsiwziciach z zakresu nauki i
praktyki, a nie po to, aby ludzie stali si biurokratami. Jak tylko zacznie si
biurokracja wszystko zostanie zaprzepaszczone. Zawsze musi istnie
indywidualny wysiek, dziaanie i odpowiedzialno, duch wspzawodnictwa; nie
chodzi o to, aby kto dominowa i rozdawa dobra innym, a inni tylko bd ebrali
u ciebie o nie, a ty bdziesz im ich dostarcza.
Swami Prabhupada

Czym jest oddelegowanie?

Przekazanie czonkom zespou autorytetu dotyczcego
podejmowania decyzji oraz odpowiedzialnoci.

Jaki s korzyci ze skutecznego Upenomocnienia?

102
Lekcja 17


Warunki wstpne oddelegowania

Pokora mc dostrzega swoje ograniczenia
Wiara w moliwoci innych
Szacunek dla rnic
Odwaga ryzykowanie pienidzmi, czasem, reputacj
Cierpliwo dla rozwoju i dokona innych
Wizja dostrzeganie przyszego wzrostu i potrzeb

Sze kluczy do efektywnego upenomocniania

Zanotuj uwagi w prawej kolumnie poniszej tabeli:

1. Waciwa osoba

2. Podany rezultat

3. Wytyczne

4. Zasoby

5. Odpowiedzialno

6. Konsekwencje

Waciwa osoba

Kademu powinno powierza si wykonanie zadania, do ktrego ma
zdolnoci
anakja-sutra
103
Lekcja 17


Delegowanie Nie Abdykowanie!

Lider musi wci odgrywa istotna rol:

Doradza by rdem pomocynie oponentem
Dostarcza zasobw ktre trzeba dostarcza na dusz met
Usuwa przeszkody ktre mog si pojawi i by usunite przez lidera
Oferowa Wizj i kontynuowa zachcanie do projektu
Szkolenie moe by potrzebne w celu kontynuowania zadania
Opinia aktualna w trakcie i o tym, co w przyszoci

Ostatnim krokiem doskonalenia przedmiotu jest umiejtno przekazania go innym.

Uwagi:

104
Lekcja 18

Odpowiedzialne zaangaowanie zasobw

Co oznacza sowo zasoby ?

rodki potrzebne do osignicia celu, wypenienia zadania, etc.
The Concise Oxford Dictionary Oxford University Press, 1993

Zapas lub rdo pienidzy, materiaw, pracownikw i innych dbr, ktre mog
zosta wykorzystane przez osob lub organizacj w celu efektywnego
funkcjonowania
The New Oxford Dictionary of English Oxford University Press, 1995

Czasami czowiek nie potrafi rzdzi samym sob, wic czy moe rzdzi innymi.

Czowiek, ktry otrzymuje ode mnie jaki pomys, otrzymuje przepis, nie pomniejszajc
mojego wasnego podobnie jak ten, kto odpala swoj wieczk od mojej, zyskuje
wiato bez uszczerbku dla mojego.

Thomas Jefferson

W zmczeniu hartuj si i dojrzewam.
Janusz Koraczak

Ambicja ksit nie jest nigdy tak niebezpieczna, jak nikczemno doradcw.

Kapita skromnoci przynosi zawsze wysokie procenty.
Monteskiusz

Drzewo ocenia si po owocach
Swami Prabhupad

Nie jeden przedsibiorca dzikuje Bogu za bied, ktra mu wykazaa, e najlepszy
kapita ma w swojej gowie, a nie w poyczkach bankowych.
Hennry Ford

Henry Ford wynaj kiedy eksperta w dziedzinie wydajnoci pracy, eby oceni jego
firm. Po paru tygodniach ekspert wrci do Forda. Jego ocena bya nadzwyczaj
pochlebna, z wyjtkiem jednego sabego punktu. To tamten czowiek w hali naskary
ekspert Kiedy przechodz przez jego gabinet, widz, e ley on wycignity z nogami
na biurku i zaywa drzemki. On marnuje paskie pienidze, panie Ford. Ach, ten
czowiek odpowiedzia Ford - Kiedy wpad na pomys, dziki ktremu
zaoszczdzilimy miliony dolarw. A jego nogi znajdoway si wtedy dokadnie w tym
samym miejscu co teraz.
105
Lekcja 18


Cztery kategorie zasobw

(Finanse
m Zasoby ludzkie
@ Wasnoci (Nieruchomoci)
Aktywa (Ruchomoci)

m Zasoby ludzkie

Jak moemy zaangaowa zasoby ludzkie w sposb odpowiedzialny?

Pamitaj:
LUDZIE stanowi centrum naszej uwagi, jako liderw i zarzdzajcych

106
Lekcja 18


@ Wasnoci

Ostatni garnitur jest bez kieszeni. Jeli dysponujemy wasnoci,
to raczej j poyczamy, nili posiadamy. Kto jest ostatecznym
wacicielem? Komu mam zwrci to, co poyczam? To najbardziej
inteligentne pytania, jakie moe zada czowiek.
Mdro wschodnia

Ochrona wasnoci oznacza rozpoznanie niebezpieczestw
@ Niebezpieczestwa utraty struktury fizycznej
@ Utrata wasnoci poprzez nie autoryzowane zastosowanie
@ Ogie, katastrofa naturalna
@ Zepsucie si fizycznych zasobw przez zaniedbanie
@ le przeprowadzony proces zakupu lub sprzeday
@ Nieadekwatna struktura prawna
@ Kaprynie wydane fundusze
@ dania wynikajce z praw do odszkodowania w stosunku do danej
wasnoci
@ Wewntrzne rnice pomidzy mieszkacami prowadzce do prawnej
dysputy nad kontrol wasnoci

Zarzdzanie praktyki oglne:
Praktyka zdrowego zarzdzania
Trzymanie dokumentacji
Prowadzenie ksigowoci
Analiza stanu finansowego wasnoci
Utrzymanie budynkw
Ubezpieczenia
Zbieranie funduszy na budow

107

Lekcja 18


(Finanse

Czowiek jest biedny nie dlatego, e nie ma pienidzy, ale dlatego, e nie pracuje.
Monteskiusz

I znowu czowiek wydaje pienidze, ktrych nie ma, na rzeczy, ktrych nie potrzebuje,
by imponowa ludziom, ktrych nie lubi.
Danny Kaye

Inteligencj czowieka mona zobaczy w tym, jak zarabia pienidze. Jego mdro w
tym, jak je wydaje.
Przysowie greckie

Jeli chcesz pozna warto pienidzy, sprbuj ich troch od kogo poyczy.
Benjamin Franklin

Lepiej jest mie stay dochd, ni by czarujcym.
Oscar Wilde

Najatwiej straci pienidze, inwestujc w gied, kobiety i badania naukowe.
Georges Pompidou

W sferze materialnej dawa znaczy by bogatym. Nie jest bogatym ten, kto duo ma,
lecz ten, kto duo daje.
Erich Fromm

Razem z dziaalnoci marketingow oraz nauczaniem musimy zwraca uwag na
sprawy finansowe, inaczej wszystko si zaamie i stanie si fars.

Najwaniejszym skadnikiem jest ksigowo. W miar jak zyskujemy na znaczeniu,
nasza ksigowo powinna by coraz doskonalsza.

Swami Prabhupad
108
Lekcja 18


(Finanse

Prosty przewodnik do waciwego ksigowania finansw

Formularze rachunkw (2 kopie / 1 dla przedsibiorstwa & 1 dla odbiorcy)
Oddawaj cay przychd, lub dotacje, do banku, zanim zostan wydane
Prowad w sposb waciwy ksigi:
Zapis wszystkich przychodw i wydatkw
Cakowity zapis wszystkich wpat i wypat bankowych
Planuj cotygodniowy / miesiczny budet z wyprzedzeniem
Upewnij si, aby co najmniej trzy osoby zaaproboway budet
Na wszystkie operacje bankowe za konto z trzema podpisami, w tym
dwoma obowizkowymi, dla wszystkich operacji
Prowad miesiczne i roczne raporty dla inwestorw, ew. darczycw i
zarzdzajcych
Prowad coroczne owiadczenia dotyczce przychodw

109

Lekcja 18

Finanse Raport Kasowy Przykad- VEGA

Za okres 01.05-31.05.2006 r.
Stan kasy
Poz Data Dowd Symbol Tre Przychd (z)
Rozchd
(z) 7121,00
1 6.05 fa533/02 art. spoywcze 112,99
7 008,01
2 6.05 rach07/05/2002 art. spoywcze 6 231,00
777,01
3 8.05 kw 01/05/02 poczta 400,00
377,01
4 8.05 kw 01/05/02 opata 3,00
374,01
5 8.05 fa1685/1/02 art. budowlane 7,32
366,69
6 10.05 kp 01/05/02 bank 19 800,00
20 166,69
7 10.05 lista pac 4/02 wypata wynagrodze 2 952,73
17 213,96
9 151,46
9 10.05 fa548/02 art. spoywcze 706,20
8 445,26
10 15.05 kp 02/05/02 bank 6 500,00
14 945,26
8 656,76
12 16.05 fa800708284 art. spoywcze 273,34
8 383,42
13 17.05 fa268/0/02 organizacja imprezy 1 000,00
7 383,42
18 22.05 kw 03/05/02 opata 3,00
7 380,42
19 23.05 kp 04/05/02 bank 6 200,00
13 580,42
7 113,42
21 24.05 fa573/02 art. spoywcze 535,00
6 578,42
22 24.05 fa800741198 art. spoywcze 104,53
6 473,89
23 27.05 kw 04/05/02 poczta 500,00
5 973,89
24 27.05 kw 04/05/02 poczta 3,00
5 970,89
1 501,89
26 28.05 kp 05/05/02 bank 5 500,00
7 001,89
27 28.05 kp 06/05/02 bank 4 000,00
11 001,89
28 29.05 kp 07/05/02 bank 7 000,00
18 001,89
8 930,89
30 29.05 rach73/02 taxi 20,00
8 910,89
31 31.05 fa598/02 art. spoywcze 513,60
8 397,29
3 882,29
34 31.05 kw 05/05/02 opata 3,00
3 879,29
35 31.05 kp 08/05/02 dotacje gotwkowe 890,00
4 769,29

4 769,29
Podpisy
Obroty 49 890,00 52 241,71
Stan konta poprzedni 7121,00 XXXXXX
Stan konta obecny XXXXXX 4 769,29
Razem 57 011,00 57 011,00

110

Lekcja 18

(Finanse Bilans

Bilans zamknicia na rok 2006 i otwarcia na rok 2007

Lp. AKTYWA KWOTA
A Majtek trway 38 368,09 z
I Wartoci niematerialne
i prawne 105,00 z
Warto firmy 105,00 z
II Rzeczowy majtek trway 38 263,09 z
Wyposaenie 3 770,49 z
Urzdzenia techniczne i maszyny 12 773,77 z
Pozostae rodki trwae 1 709,84 z
Materiay 20 008,99 z
Finansowy majtek trway
III Nalenoci dugoterminowe
IV Majtek obrotowy 45 294,15 z
B Zapasy
I Nalenoci i roszczenia 36 294,15 z
Nalenoci z tytuu dostaw i usug
Nalenoci od budetw 36 294,15 z
Papiery wartociowe przeznaczone do obrotu
II rodki pienine 9 000,00 z
rodki pienine w kasie
rodki pienine w banku 9 000,00 z
C Rozliczenia midzyokresowe
SUMA 83 662,24 z

Lp. PASYWA KWOTA
A Kapita wasny 63 439,63 z
I Kapita podstawowy 26 575,97 z
II Kapita zapasowy
III Kapita rezerwowy
IV Wynik finansowy netto 36 863,66 z
Zysk netto (+) 36 863,66 z
Strata netto (-)
Odpisy z wyniku finansowego
B Rezerwy

C Zobowizania dugoterminowe 11 666,69 z
Dugoterminowe kredyty bankowe 11 666,69 z
D Zobowizania krtkoterminowe i fundusze specjalne 7 790,55 z
I Zobowizania krtkoterminowe 7 790,55 z
Zobowizania z tytuu dostaw 3 275,17 z
Zobowizania wobec budetw 765,38 z
Zobowizania z tytuu wynagrodze 3 750,00 z
II Fundusze specjalne
E
Rozliczenia midzyokresowe i przychody przyszych
okresw

SUMA 83 662,24 z
111
Lekcja 18


(Finanse Narzdzie informujce o zysku lub stracie

Rachunek zyskw i strat

rok 2006

A. Przychody ze sprzeday
362 294,00 z
I. Przychd ze sprzeday 359 118,00 z
II. Nadwyka VAT-u naliczonego 3 176,00 z
B. Koszty dziaalnoci operacyjnej
280 678,00 z
Wynagrodzenie brutto pracownikw 45 000,00 z
Obcienie wynagrodzenia prac. 9 185,00 z
ZUS pracodawcy 5 441,00 z
Materiay 145 841,00 z
Amortyzacja 3 926,00 z
Ubezpieczenie OC 396,00 z
Prd elektryczny 1 440,00 z
Woda 480,00 z
Ogrzewanie 2 400,00 z
Transport 18 000,00 z
Reklama 6 000,00 z
Telefon 2 400,00 z
Nadwyka VAT-u nalenego nad naliczonym 36 294,00 z
Pozostae (opaty rejestr, zakup wyposaenia) 3 875,00 z
C. Zysk / Strata na dziaalnoci operacyjnej
81 615,00 z
D. Przychody finansowe

E. Koszty finansowe
5 000,00 z
I. Odsetki od kredytu 5 000,00 z
F. Zysk / Strata brutto
76 615,00 z
G. Obowizkowe obcienia wyniku finansowego
19 751,00 z
I. Podatek ryczatowy (5,5% przychodu) 19 751,00 z
H. Zysk / Strata netto
56 864,00 z
Rata kapitaowa 20 000,00 z
Zysk/strata do podziau 36 864,00 z
Zysk/strata do podziau - skumulowane (z kilku lat)

112
Lekcja 19

Ocena i odpowiedzialno

Jakie s korzyci pynce z oceny?

Co si dzieje, kiedy nie oceniamy?

Pamitaj:
Odnosisz SUKCES na tych obszarach, ktre potrafisz MIERZY
113
Lekcja 19


Opinia

Istnieje wiele rnic w sposobach w jaki ludzie postrzegaj swoj prace i
standardy organizacji. Aby odnie wsplny sukces, musimy nauczy si radzi
sobie z tymi rnicami w sposb konstruktywny. Jednym ze sposobw
ustanowienia i utrzymania wsplnego zestawu standardw jest wzajemne
wyraanie opinii o sobie.
Celem wyraania opinii jest wzajemna pomoc w poprawieniu swojej
skutecznoci i stworzeniu zwizkw opartych na zaufaniu oraz produktywnego
rodowiska pracy. Ludziom trudno jest zaobserwowa swoje wasne zachowanie
i w peni zrozumie wpyw tego zachowania na innych i na rodowisko pracy.
Dlatego potrzebujemy wzajemnej wymiany informacji. Od sposobu, w jaki
suchamy siebie wzajemnie oraz od wymiany informacji zaley powodzenie
wspdziaania.
Jednake wielu z nas myli opini z krytykowaniem i korygowaniem. Czsto
czekamy, a skoczy nam si cierpliwo i wwczas eksplodujemy. Albo
unikamy konfrontacji majc nadziej, e rzeczy ulegn zmianie. Kiedy inni
wyra opini o naszej pracy, czsto bronimy si i usprawiedliwiamy.
Zachowania te nie pomagaj jednostkom ani w poprawie ani w rozwiniciu
standardw organizacji.
Istnieje wiele prostych i skutecznych metod wyraania opinii; istniej metody
formalne i nieformalne. Opinia moe by udzielona anonimowo lub twarz w
twarz. Narzdzia wyraania opinii, ktre posiadaj obiektywne kryteria s
generalnie skuteczniejsze, poniewa kryteria odnosz si do wiadomoci
kolektywnej, do zasad, z ktrymi ludzie mog si identyfikowa, zamiast
odzwierciedla wartoci osoby wyraajcej opini.
Wane jest, aby osoby nie osdzay nawzajem swojego charakteru.
Opinia powinna zosta wyraona w oparciu o kryteria wykonania i
efektywnoci nie w oparciu o kryteria charakteru. Kiedy podane rezultaty
dotycz kryteriw wykonania, osoby takie zwrc si ku wntrzu i popracuj nad
swoim charakterem, jeli tego bdzie wymagao osignicie danego efektu.
Przyjmowanie opinii wymaga pokory. Zrozumienie jej, zanalizowanie i
waciwe dziaanie wymaga mdroci.

Prosta opinia

Pamitaj: Kanapka opinii
2P + 1DP
114
Lekcja 19


Przesta Zacz Kontynuowa

To jest prosty system wyraania opinii, ktrego moesz uy, zadajc te pytania:
? Co chciaby, ebym przesta robi?
? Co chciaby, ebym zacz robi, czego nie robi teraz?
? Jakie rzeczy, ktre robi teraz, chciaby, ebym kontynuowa robi?

Gra D

Jako lider lub zarzdzajcy moesz przej przez nastpujce kroki aby pomc
swoim pracownikom oceni si i poszuka sposobw poprawy. Pozwoli ci to
take dostrzec, jak moesz pomc im w rozwoju.
- Co robi dobrze
- W czym mog si poprawi
- Omw / podziel si planami na popraw
- Jak ja (lider) mog dziaa lepiej / jak mog ci pomc (im)?

360 stopni dookoa lidera

Oto kilka pyta, ktre moesz zada pytajc o lidera, ktrego oceniasz. Moesz
je zada jego kolegom, podwadnym lub zwierzchnikom, aby otrzyma 360
stopniowy obraz jego/jej dziaania:
? W jakim kontekcie udzielasz opinii? (Pracowalicie razem, bye pod
zarzdem tej osoby, pracowalicie nad tym samym projektem)
? Jak oglnie oceniasz dziaania tego lidera w podanej skali: sabo -
dostatecznie - dobrze bardzo dobrze - wspaniale?
? Zidentyfikuj, prosz, trzy kluczowe mocne punkty, ktre zaobserwowae
u tego lidera, (jeli to moliwe opisz przykady, aby zilustrowa swj
komentarz.)
? Zidentyfikuj prosz trzy obszary do poprawy, (jeli to moliwe opisz
przykady, aby zilustrowa swj komentarz.)
? Inne stosowne komentarze:

115
Lekcja 19

Samoocena

Formularz najlepszego osobistego dokonania

Zastanw si przez chwil i przypomnij sobie chwile, kiedy dokonae
najlepszych rzeczy jako lider.

6 Jakie wydarzenie lub serie wydarze wybrae na swoje najlepsze
dokonania?

6 Dlaczego wybrae ten projekt, aby o nim napisa?

6 Co sprawio, e dowiadczenie to byo szczeglne, jedyne w swoim rodzaju i
warte zapamitania?

6 Przypomnij sobie szczegowo, jakiego rodzaju dziaania podje jako lider,
aby wnie swj wkad w spenienie tej niezwykej rzeczy? Wymie rzeczy,
ktre zrobie.

116
Lekcja 19


6 Nastpnie wybierz pi do siedmiu dziaa ze swojej listy, ktre, jak sdzisz,
najbardziej wpyny na rnic w dokonaniu grupy, ktrej przewodzie.

6 Gdyby mia uczy kogo o byciu liderem na podstawie swojego najlepszego
osobistego dowiadczenia, jaki mora lub lekcj o byciu liderem
przekazaby?

6 Co powiedziaby innym aby robili, by stali si skutecznymi liderami?

6 Ze wszystkich rzeczy, ktre przyczyniy si do sukcesu tego projektuczy
byy to dziaania, ktre podje, czy inne czynnikico byo najwikszym
wkadem w sukces projektu?

117
Lekcja 19


6 Czy kiedykolwiek uczye si jak by liderem?

6 Jak zdobye umiejtnoci bycia liderem?

6 Wybierz i zapisz w odpowiednim porzdku trzy czynniki, ktre przyczyniy si
do twojego rozwoju jako lidera.
1-

2-

3-

6 Jak chciaby by zapamitany jako lider?

118

Lekcja 19 Samoocena

Wskanik zachty

Wypenij poniszy formularz samooceny aby dowiedzie si wicej o tym, w jaki sposb
moesz poprawi praktyk wzbudzania zachty w sercach innych osb.
Jak czsto angaujesz si w nastpujce zachowania? Dla kadego zdania wybierz
odpowied, ktra najlepiej oddaje twoje dowiadczenie.

1. Ustalam pewien zestaw standardw, ktre motywuj nas do lepszego dziaania w
przyszoci, ni robimy to teraz.

Prawie nigdy Rzadko Czasami Zwykle Prawie zawsze

2. Wyraam najwysze oczekiwania wobec tego, co inni mog osign.


3. Zwracam wicej uwagi na rzeczy pozytywne ni negatywne.


4. Osobicie dzikuj osobom za ich wkad.


5. Opowiadam historie o szczeglnych osigniciach czonkw zespou.


6. Upewniam si, e grupa wituje osignicia razem.


7. Angauj si osobicie, kiedy honoruj osignicia innych.


8. Jasno komunikuj moje osobiste wartoci i zawodowe standardy kademu w zespole.


9. Daj do zrozumienia ludziom, e ufam w ich umiejtnoci.


10. Spdzam duo czasu suchajc o potrzebach i zainteresowaniach innych osb..


119

Lekcja 19 Wskanik zachty

11. Personalizuj uznanie jakie wyraam innej osobie.


12. Znajduj okazj aby wyjani ludziom dlaczego robi dan rzecz.


13. Urzdzam imprezy aby uczci sukces.


14. Pokazuj innym, na wasnym przykadzie, jak naley doceni i nagrodzi innych.


15. Staram si za kadym razem zwraca uwag ludziom, kiedy dziaaj wbrew
ustalonym przez nas standardom.


16. Wyraam optymizm i pozytywne nastawienie nawet w chwilach kryzysu.


17. Staram si zapozna osobicie z ludmi z ktrymi pracuj.


18. Znajduj twrcze sposoby, aby moje uznanie byo szczeglne i jedyne w swoim
rodzaju.


19. Wyraam uznanie osobom za ich szczeglne dokonania publicznie raczej ni
prywatnie.


20. Wymylam sposoby jak uczyni miejsce pracy przyjemnym i zabawnym, a
atmosfer suby przynoszc satysfakcj i dajc zadowolenie.


21. Osobicie gratuluj ludziom za dobrze wykonana prac.

120
Lekcja 21-23

Prezentacje grupowe (45 minut)

Kada z trzech prezentacji podzielona jest na dwie czci; po kadej czci jest
podsumowanie. Dwie czci, A i B, s nastpujce:

(A) Prezentacja przed ca klas (20 min); kady czonek grupy powinien
wzi udzia

Powinna zawiera:
1. Wizj (pokaz)
2. Okrelenie misji (pokaz)
3. Plan dwuletni, z KOD-ami, przykadami Kierunkw dziaania, celami
KROWA oraz kilkoma Krokami Dziaania
4. Plan komunikacji, z Potrzebami, Zainteresowaniami i Obawami
przynajmniej jednej z grup odbiorcw, niektre obszary wsplnego
zainteresowania projektem oraz poszczeglne kroki, ktre zostan
podjte aby poprawi zwizek z t grup odbiorcw.
5. Budet na rok
6. Ocena innych potrzebnych zasobw, szczeglnie zasobw ludzkich
7. Opis zadania: przynajmniej jeden przykad

(B) Czonkowie twojej grupy, rok pniej (25 min)

To obejmuje:
8. Raport z zeszego roku (oczywicie hipotetyczny)
Nie duej ni 5 min
9. Inny punkt programu (zostanie ogoszony)

We pod uwag, prosz:
- Rzeczy te, jeli to tylko moliwe, powinny zosta przekazane wizualnie
- Rozpocznij o czasie (jest 10 minut pomidzy prezentacjami)
- Trzymaj si, prosz, ram czasowych; podczas prezentacji zostanie pokazane
kiedy zostanie ju tylko 5 min i 1 min do koca
- Zaangauj wszystkich czonkw grupy w prezentacj
121
122
Lekcja 24

Dokd zmierzamy z tego miejsca?

1. Czego nauczyem/am si na kursie:

2. Co mam zamiar zrobi po kursie, aby wprowadzi w ycie to, czego si
nauczyem/am:

3. Moliwe zmiany, ktre napotkam prbujc to wprowadzi:

123
124
Dodatek 1
Dziennik

Powi prosz kadego wieczoru kilka minut aby zastanowi si i opisa to co dziao
si w cigu lekcji.. Moesz zapisa swoje dowiadczenia, mocne strony, wyzwania,
pytania albo rzeczy, ktre mona umieci w parkingu.

125
Dodatek 1
Dziennik (cig dalszy)

126
Dodatek 2
Formularz oceny (dzie 1 i 2)

Powi prosz kilka minut na wypenienie tego formularza. Najlepiej oceni krtko kad lekcj na
koniec. Przynajmniej zaznacz rubryk Oglne wraenie Dla niektrych lekcji pewne kategorie nie bd
odpowiednie zostaw je puste. Nie ma dobrych czy zych odpowiedzi, poniewa formularz ten pozostanie
anonimowy. Jeli masz jakie pytania jak uzupeni te formularze, zapytaj nauczyciela.

Punkty: 1sabo; 2-dostatecznie; 3cakiem dobrze, przecitnie; 4bardzo dobrze; 5-wspaniale.

Oglne Waciwa Metody Biego
wraenie zawarto Nauczania Prowadzcych

Lekcja 1 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Lekcja 2 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Lekcja 3 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Lekcja 4 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Dalsze komentarze:

Lekcja 1

Lekcja 2

Lekcja 3

Lekcja 4


Lekcja 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Lekcja 6 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Lekcja 7 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Lekcja 8 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Dalsze komentarze:

Lekcja 5

Lekcja 6

Lekcja 7

Lekcja 8

127
Dodatek 2
Formularz oceny


Lekcja 9 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Lekcja 10 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Lekcja 11 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Lekcja 12 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Dalsze komentarze:

Lekcja 9

Lekcja 10

Lekcja 11

Lekcja 12


Lekcja 13 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Lekcja 14 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Lekcja 15 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Lekcja 16 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Dalsze komentarze:

Lekcja 13

Lekcja 14

Lekcja 15

Lekcja 16

128
Dodatek 2
Formularz oceny


Lekcja 17 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Lekcja 18 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Lekcja 19 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Dalsze komentarze:

Lekcja 17

Lekcja 18

Lekcja 19


Lekcja 21-23 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Lekcja 24 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Lekcja 25 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5

Dalsze komentarze:

Lekcja 21-23

Lekcja 24

Lekcja 25

129
Dodatek 3
Formularz oceny kursu

Powi dziesi minut na wypenienie tego formularza. Bd szczery i uczciwy. Nie ma
zych czy dobrych odpowiedzi. Przeczytaj szybko wszystkie pytania zanim zaczniesz
odpowiada. Twoje odpowiedzi s poufne i anonimowe.

Data..................... Miejsce............................. Nauczyciel......................................

Co mi si najbardziej podobao na kursie:

Co mogoby by poprawione:

Jakie tematy mona by doda, lub rozszerzy:

Ktre tematy mona skondensowa, opuci lub przenie na nastpny kurs
(wyszczeglnij):

Co podobao mi si najbardziej w prowadzeniu kursu:

Jak mona by poprawi prowadzenie kursu:

Dzikujemy. Zanim wyjdziesz, oddaj nauczycielowi strony od 126 do 128
130

131

Dodatek 4

Sentencje wydawcy dotyczce zarzdzania i bycia liderem

1. Zgodno z duchem IM WICEJ DAJESZ, TYM WICEJ DOSTAJESZ

Od poszukujcego pienidzy wyszy jest poszukiwacz wiedzy. Cech wielkich mylicieli
jest wydobywanie najlepszego nawet z najgorszego. Powiedziane jest, e inteligentny
czowiek znajdzie nektar w trucinie, przyjmie zoto nawet z najbardziej brudnego
miejsca, przyjmie dobr i kwalifikowana on nawet z niskiej rodziny i przyjmie nauki
nawet od czowieka lub nauczyciela, ktry pochodzi z niskiej klasy spoecznej. Takie s
niektre etyczne instrukcje dla kadego w kadym miejscu bez wyjtku.

W Indiach, aby zdoby wysz wiedz technologiczn, wyjeda si do obcych krajw.
Jeli chodzi o wiedz, moemy przyj ja zewszd. Nie powinno by sektarianizmu.
Oh, dlaczego mamy czerpa wiedze std czy stamtd? Powinnimy czerpa wiedz
std, gdzie jest dostpna. Taka jest prawdziwa pozycja poszukiwacza wiedzy.


Jeli chodzi o bycie liderem, lider oznacza przewodnictwo duchowe, nie materialne.
Naley zrozumie to jasno. Jeli obecna jest moc i sia duchowa, wwczas materialna
inteligencja automatycznie pody za nimi. Musimy mie solidn podstaw moraln i
przestrzegania zasad duchowych. Wwczas jest si w stanie przewodzi innym. Mam
nadziej, e zrozumiecie ten punkt.

Jeli twoje przewodnictwo jest silne, wwczas sprawy organizacji automatycznie bd
miay si dobrze. Podobnie jeli gowa zechce, do wykona ruch. Nauczanie i
przewodzenie jest niczym gowa organizacji jeli usuniemy gow, umrze cae ciao.
Zarzdzanie jest domi, ktre pracuj dobrze, kiedy gowa jest zdrowa. Jeli zabraknie
doni, ciao nie umrze, ale bdzie okaleczone. Zatem nauczanie jest waniejsze od
zarzdzania, ale aby cae ciao dziaao w sposb waciwy, obie rzeczy musz by na
miejscu.

3. Twrcza wizja

Wizjoner to osoba, ktra wie, e bdzie miaa przedsibiorstwo wypenione
pracownikami. Spoglda w dal i mwi: Nie jestem biedakiem, jestem bogaty. Jest firma,
ona istnieje, ale oddziela nas od niej czas. Zawsze mwi my i mwi o tym, ktry go
wyszkoli, o swym nauczycielu. Moe by sam i nie zna nikogo w danym miejscu, ale
mawia: Nigdy nie jestem sam. Jest przy mnie mj nauczyciel. On yje w instrukcjach
jakie mi zostawi Taka osoba moe wyglda na samotnego. Jednak jest to pozorne.
Taka osoba, ktra jest zdecydowana i posiada wiedze z pewnoci osignie swoj
wizje.

132


Istnieje rnica pomidzy filozofi impersonalistw, ktrzy twierdz, e wszystko jest
jednoci, a filozofi personalistw, ktrzy przyznaj: tak istnieje jedno, ale
jednoczenie istnieje rnorodno. To tak jak zielony ptak siada na zielonym drzewie.
Mona powiedzie, e tworzy jedno z drzewem, jednak jednoczenie jest niezaleny
od drzewa. Jest indywidualnoci. Jest to filozofa niepojtej jednoci w rnorodnoci.
Filozofia personalistyczna.

Przedsibiorstwo tworzy jedno. Wszyscy pracuj w jednym celu i tworz jedno, ale
kady pracownik jest rwnoczenie indywidualnoci. Jest osob z ktr lider i
meneder bdzie mia personaln relacje. Dlatego powinnimy si nauczy jak rozwija
personalne relacje z kadym, a nie traktowa wszystkich jednakowo. Przyjmujc
jednoczenie, i zasady i prawdy moralne dotycz nas w rwnym stopniu.

Kiedy przychodzi impersonalista do sklepu obuwniczego. Podchodzi do niego
sprzedawca i pyta:
- Jaki rozmiar buta Panu poda?
On odpowiada:
- Wszystko mi jedno.


Czowiek to najcenniejszy zasb w kadym przedsibiorstwie. Dobrze wyszkolony lider i
meneder powie: nie zaley nam na wielu centrach, ale chcemy szkoli innych, chcemy
uczyni innych czystych moralnie, to wszystko. Lepsza jest jedna filia z wystarczajc
iloci silnych osb, ni wiele filii z kilkoma tylko silnymi. Nie otwierajcie oddziaw tylko
po to, aby doda jeszcze jedn liczb do rachunku.


Istnienie najlepszego przedsibiorstwa wyznacza cel szkolenia ludzi do niezalenego
mylenia i kompetencji we wszelkiego rodzaju departamentach wiedzy i dziaania...
Zawsze musi istnie indywidualny wysiek i praca, odpowiedzialno i duch
wspzawodnictwa. Nie moe by tak, e jedna osoba bdzie dominowaa i rozdawaa
dobra innym, a inni nie bd mieli nic do roboty i bd tylko ebra u niej. Nie. Nie
szkodzi, e mog by problemy... naley szkoli ludzi tak by rozwinli poczucie
obowizku i odpowiedzialnoci - o to chodzi. W taki sposb naucza si w Indiach, e
jest jeden nauczyciel. W jaki sposb potrafi uczy setki uczniw? Tworzy on grupy.
Starszy student bierze pocztkujcych: Napisz A w taki sposb. Tego potrafi nauczy.
Moe nauczy tego, czego si sam nauczy. Podobnie nastpna grupa i nastpna.
W ten sposb jeden nauczyciel moe uczy setki studentw rnych kategorii. To jest
organizacja. Nie, e lider i meneder wszystko musi zrobi sam. Inteligencja polega na
tym, ze angaujesz innych, aby ci pomagali. To jest inteligencja. Nie, e Oh, byem
zajty, nie mogem tego zrobi. Dlaczego? Co z asystentem? Wytrenuj asystenta, tak
by podczas twojej nieobecnoci zadania byy wykonywane.

133


Jaki powinien by cel szkolenia i ksztacenia w yciu czowieka?
Systematyczne szkolenie i ksztacenie powinno pociga za sob zdobywanie wiedzy
na temat czystoci moralnej w spoeczestwie oraz ksztacenie wszystkich ludzi w
technikach ycia zgodnego z najwyszymi standardami takiej wiedzy w celu
powstrzymania zaburze rwnowagi systemu wartoci w yciu jednostki i
spoeczestwa oraz w celu osignicia prawdziwej jednoci i pokoju na wiecie.


Odwaga anglika i serce bengalskiej matki.
Powiedzenie bengalskie

To powiedzenie zwraca uwag na potrzeb zarwno odwagi jak i troski, zwanej czsto
asertywnoci, w przeciwiestwie do pasywnej ulegoci z jednej strony i
agresywnoci z drugiej.

9. Postawa suenia

Tak wic Bg dawca standardw moralnych jest przyjacielem kadego. To fakt.
Moemy mwi: Ja bd twoim przyjacielem. Ja bd twoim liderem. I w takim
przypadku nie zaznamy spokoju. Jak moemy go mie? Wszyscy liderzy, w taki czy
inny sposb, prbuj zachowa swoj pozycj i jest to trudne zajcie. Nie zaznamy
spokoju kiedy sami bdziemy chcieli tworzy standardy moralne, odrzucajc te
apauruszeja - istniejce od dawien dawna. Prezydent Nixon, chcia utrzyma si na
stanowisku za wszelka cen. Zobaczcie jaki by niespokojny. Naley si z tego uczy:
nie twierd, e jeste czyim przyjacielem, przyjacielem ludzi czy narodu. Nie. Nie
rozszerzaj wiedze o tym, e Bg jest twoim przyjacielem. Ja jestem suga Boga.

10.Wiedza specjalistyczna i biego

Jedn z kwalifikacji jest daksza: naley by specjalist w robieniu danych rzeczy. Nie
moe by tak, e poniewa kto jest moralist i teoretykiem, moe by ignorantem w
praktycznych sprawach wiata materialnego.

11.Zrwnowaenie i odpowiedzialno

Trzeba by zrwnowaonym. Jest to moliwe. Na pewno spotkalicie si z tym
w Indiach kobiety chodz do studni po wod i wracajc trzymaj dzbany na gowach.
Id, ale gowa jest tak zrwnowaona, e dzban nigdy nie spadnie. Jest wiele
przykadw, e kiedy nauczysz si utrzymywa rwnowag pomimo ruchu, naczynie na
wod nie spadnie ci z gowy. Podobnie kiedy uoysz swoje ycie w taki sposb, e
zawsze bdziesz pamita o celu ycia, wwczas, pomimo niepokoju umysu, bdziesz
skupiony na tym celu. O to chodzi.

Powinnimy by bardzo uwani zakadajc nowy orodek, czy filie przedsibiorstwa.
Jeli zostanie otwarta, nie wolno jej ju zamkn. Taka powinna by zasada. Tak.
134
Nie otwieraj jednego dnia filii, aby zamyka j nastpnego dnia wedug wasnego
widzimisi. Nie. Nie rb tego. Jeli zaoysz fili, naley j utrzyma za wszelk cen.

12.Planowanie strategiczne

Cokolwiek zrobi lider i meneder przedsibiorstwa, reszta pracownikw bdzie poda
w jego lady. Jeli reha, lider i meneder, jest idealny, wwczas inni bd za nim
poda. Ale jeli nie jest idealny, jeli nie jest wiadomy rzeczy, wwczas ludzie bd
zwiedzeni.

13.Skuteczna komunikacja i marketing

Innymi sowy bez pomocy pastwa adna doktryna filozoficzna czy tez zasady moralne,
nie mog si rozwija. Powinna istnie cakowita wsppraca pomidzy braminami
(klasa mdrcw i filozofw) i ksztrijami (klasa administratorw i onierzy), dla
wsplnego dobra. Ten sam nastrj panowa nawet za czasw Maharada Aoki. Krl
Aoka wspiera odpowiednio Budd i w ten sposb kult wiedzy buddyjskiej
rozprzestrzeni si na caym wiecie. Podobnie byo kiedy Konstantyn Wielki zacz
energiczniej popiera chrzecijastwo, dajc parafiom pienidze ze skarbu pastwa na
budow lub odbudow kociow i mianujc chrzecijan na stanowiska publiczne. W ten
sposb filozofia chrzecijan rozprzestrzenia si bardzo szybko.

14.Odpowiedzialne zarzdzanie zasobami

- Zatem w naszym przedsibiorstwie liderzy musz decydowa jak naley waciwie
zaangaowa kadego pracownika i wszelkie rodki?
- To jest zarzdzanie. Lider powinien wiedzie kto nadaje si do jakiego zajcia.
- Tak. Rwnie powinien wiedzie jak zarzdza zasobami finansowymi?
- Tak. Wwczas Najpierw naley dopilnowa, aby kady by zaangaowany. W jaki
sposb ma by zaangaowany? To wymaga zarzdzania. Ale najpierw naley kadego
zaangaowa. Nikt nie powinien by bez zaangaowania.... Jak to si mwi? Bezczynny
umys jest warsztatem diaba. A diabe to nikt inny jak daleko posunity egocentryzm -
kobiety i pienidze. To jest diabe. Zatem jeli pozostaniesz bezczynny, wwczas
zaczniesz myle o diable. Zatem powinnimy dopilnowa, aby kady by
zaangaowany w sposb waciwy.

15.Ocena i odpowiedzialno

- Jak zatem okreli dobre zarzdzanie?
- Tak , dobry lider musi wiedzie, jak zarzdza ludmi. Naley uczy si od najlepszych
z liderw tak jak wyjania to Bhagawadgita. Lekcja jest tam zapisana, problem moe
polega na tym, e my jej nie przyjmiemy. Wymylamy swoje wasne zarzdzanie. To
jest bd. Przewodnictwo jest ju dane Zatem bycie liderem oznacza, ze przestajemy
zwodzi innych. To s bardzo inteligentne pytania. Bycie krlem oznacza, e musi on
doglda czy poddanym wiedzie si dobrze to jest obowizek krla.
- Krl jest jak ojciec?
- Tak. Tak jest powiedziane. Pan Ramandra traktowa swoich poddanych jak synw, a
oni take traktowali Pana Ramaandr jak ojca. Taki jest zwizek pomidzy poddanymi
i krlem ojciec i syn.
135
16.Skuteczne struktury i systemy

Wszelkie struktury i systemy powinny wspiera przestrzeganie norm i wartoci w firmie.

Struktura

Style kierowania Reguy

Wartoci

Umiejtnoci Ludzie

Strategia

Proponowany model strukturalny Zarzdzania Poprzez Wartoci

Wartoci

Waciciel

Rada Nadzorcza

Czonkowie Zarzdu

Pozostae jednostki/departamenty

W przedsibiorstwie naprawd zarzdzanym w zgodzie z wartociami, jedynym
przywdc, s wartoci wyznawane przez przedsibiorstwo.

136

Notatki

137

Notatki

138

Notatki

139

Notatki

140

Bibliografia i polecane ksizki

Customer Service For Dummies, Karen Leland and Keith Bailey, IDG Books

Managing For Dummies, Bob Nelson and Peter Economy, IDG Books

Team Building, Robert B. Madux, Kogan Page

The Key To Great Leadership, Peter Burwash, Torchlight

The One Minute Manager Builds High Performing Teams, Kenneth Blanchard, Harper
and Row (Others books in this series are also recommended)

The Seven Habits of Highly Effective People, Stephen R. Covey, Fireside/Simon and
Schuster

Zarzdzanie, Owen J, PWE

Poszukiwanie doskonaoci w biznesie, Peters T.J., Waterman R.H. Jr, Medium

Kierowanie, Stoner F. A. J, Freeman R. E., Gilbert D. R, PWE

Bhagawad-gita taka jak jest, Swami Prabhupada, BBT

Kulturowa zmienno organizacji, Sukowski ., PWE,

Planowanie w przedsibiorstwie i budowa biznes planu - wykady, Zbigniew Pawlak

Kultura Organizacyjna wykady, Izabela Gielnicka

Zarzdzanie Projektem wykady, Izabela Gielnicka

Komunikacja Interpersonalna- wykady, Hanuman Dasa

Wspczesna gospodarka wiatowa wykady, ukasz Konopielko

141

Liderowanie

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Liderowanie

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

You might also like