Pan Bg zaprogramowa nas na 120 lat

Ojciec Jan Grande (74 l.) to jeden z najwikszych autorytetw w historii polskiego zioolecznictwa. Spotkalimy si z nim w klasztorze Bonifratrw w Legnicy.

Przyj nas w swoim gabinecie, przed ktrym kbi si tum pacjentw. Umiechnity, wyprostowany, trudno uwierzy, e dawno ,ju obchodzi siedemdziesitk. Na powitanie powiedzia nam to, co powtarza wszystkim, ktrym pomaga - co kto zjada, takie zdrowie posiada. Bo ojciec Grande uwaa, e najlepsz aptek jest kuchnia, a dobrze gotujca ona jest skuteczniejsza od wikszoci lekarzy. Czy jego rady s skuteczne? Najlepiej wiadcz o tym tysice pacjentw, ktrym pomg ten zakonnik. Ojciec Grande, a waciwie Jerzy Majewski, urodzi si w 1934 roku w Grodnie. Dziecistwo spdzi na Syberii, wrd Mongow. Potem mieszka w Tybecie, w Petersburgu, w Kijowie. Tam nauczy si zasad naturalnej medycyny. Po powrocie do Polski ukoczy szko felczersk i wiele lat pracowa w szpitalu. Zakon bonifratrw, do ktrego wstpi ju jako dojrzay mczyzna, od 400 lat pomaga chorym. Bonifratrzy zajmuj si zioolecznictwem, pracuj w szpitalach i hospicjach. - Mwi ojciec, e czowiek, gdy przychodzi na wiat, ma przed sob 120 lat ycia, ale przecie prawie nikt tak dugo nie yje. - Sami jestemy sobie winni. Pan Bg zaprogramowa nas na co najmniej 100 lat. Ale to od nas zaley, czy doyjemy tak sdziwego wieku. Jak to zrobi? Trzeba za kadym razem mdrze wybiera, aby nie roztrwoni ycia. By yczliwym dla ludzi i pokornym wobec Boga. Jednak wane jest take to, co jemy. A jemy coraz gorzej. Nie wiemy, co jest dobre dla naszego organizmu. A zasady s proste: potrzebny nam jest cynk, wapno, biako, fosfor, jod, selen, witaminy, czyli to, z czego jestemy zbudowani. - atwo powiedzie. Co naley je, eby by zdrowym? - Duo nabiau, warzywa, owoce, wszelkiego rodzaju kasze, chude miso. Dobrze odywiony organizm wolniej si starzeje, jest zdrowszy i odporny na choroby. Za kadym razem powtarzam: jedzmy jajka, a nawet jajecznic na soninie. To w dzisiejszych czasach niepopularne, ale nie bjmy si spoywa nawet 12 jajek tygodniowo. One zawieraj w sobie mnstwo skadnikw potrzebnych naszemu organizmowi. Dostarczaj selenu, potrzebnego mczyznom choby przy produkcji nasienia. Ju 1314-latki je produkuj, gdy selenu nie ma, organizm pobiera go z mzgu. Std potem warcholstwo i rozrby, jakie wszczynaj modzi ludzie. Jeli le si odywiamy, okoo czterdziestki zamieniamy si w staruszkw. Koniec z seksem, stajemy si zgryliwi, nieprzyjemni. Po pidziesitce jestemy ju starzy. Podobnie u kobiet. One trac selen przez comiesiczne krwawienie. Wraz z nim odpywa yciowy optymizm, rodzi si anemia, bl gowy. Koo czterdziestki le odywiona kobieta zamienia si w zoz, po pidziesitce hormony przerabiaj j na babci, ktra zicia i synowej nie znosi, gnaty j bol, siedzi w kcie i pacze. Dziesi lat pniej m ley ju na cmentarzu, a ona drepcze do kocioa. Po drodze klucze zgubi, ssiadw oskary i z caym wiatem walczy. Tak wpywa brak selenu na zdrowie czowieka. Powtarzam jeszcze raz: jedzmy jajka, a do dziewidziesitki bdziemy radoni i umiechnici. Nawet 80-latka powinna je jajka. Poprawi jej samopoczucie. - Ale przecie jajka to podobno sam cholesterol, a sonina - tuszcz, ktrego powinnimy unika. - To s mity, z ktrymi staram si walczy. Cholesterol w jajku nie stanowi ryzyka! Jajka to nie tylko selen, ale take wap, fosfor, potas, magnez, elazo, jod, mangan, cynk, mied, fluor, koba lt, witaminy - jajko to ycie. A co do soniny, to co wam opowiem. Dziecistwo spdziem na Syberii.

Cywilizacyjnie by tam XIII wiek. Nikt nie sysza o lekarzu, ale stare kobiety znay si na zioach rosncych w stepach. Poza tym miejscowi odywiali si w sposb, jaki ludzko wypracowaa przez tysiclecia. Nie syszeli o cholesterolu, a nikt nie mia sklerozy. Ponad 100-letni staruszkowie nie byli tam niczym nadzwyczajnym. Niegdy na wschodzie Ukrainy spotkaem 105 -letniego dziadka. Na niadania jada jajecznic z 6 jajek na soninie. Nie mg zrozumie, e u nas takie jedzenie uznaje si za szkodliwe. Aby doy takiego wieku, trzeba je dobrze. Przeciw staroci dziaa zupa na kurzych apkach czy zupa chronica przed miadyc. Ale pamitajmy, e trzeba je mdrze. - A co to znaczy je mdrze? - Nie mieszajmy niektrych pokarmw. Nie spoywajmy nabiau wraz z misem, czyli na przykad kanapek z wdlin i serem. To nie suy odkowi. Nie przejadajmy si. Powinnimy wstawa od stou z uczuciem lekkiego godu, niedosytu. Pamitajmy, e po zakoczeniu etapu wzrostu czowiek powinien je o jedn trzeci mniej ni w okresie dojrzewania. A u nas jest odwrotnie. Im kto jest starszy, tym wicej je. A potem si dziwimy, skd - Panie Boe odpu - te brzuchy. Zupa przeciw staroci (zapobiega miadycy) Skadniki: trzy cebule, trzy marchewki, p duego selera, trzy ziemniaki, trzy pietruszki oraz 2 szklanki wody i penotuste mleko Sposb przyrzdzenia: siekamy gwki cebuli w kostk, cieramy na wirki marchewki i p sporego selera, kroimy w drobn kostk ziemniaki i pietruszk. Wrzucamy do rondla, zalewajc dwoma szklankami wody. Jako przyprawa suy szczypta kminku i sl. Gotujemy do mikkoci, zaprawiajc na koniec penotustym mlekiem. Zupa powinna mie gst konsystencj. Jarzbina na przezibienia O. Jan Grande przyjmuje w klasztorze w Legnicy przy ul. Lindego 6 od poniedziaku do pitku, pod tym samym adresem dziaa te apteka z zioami bonifratrw, tel. (76) 850 -10-20 http://www.se.pl/archiwum/pan-bog-zaprogramowa-nas-na-120-lat_79916.html Chcesz by zdrowy, jedz golonk! Recepty zakonnika Ojca Grande na dugowieczno Nie sposb znale kogo, kto wie wicej o zdrowej kuchni od Ojca Jana Grande (74 l.), zielarza klasztornego z Legnicy. Przez 30 lat swojej pracy zakonnik ten pomg tysicom pacjentw. Bonifratrzy, zgromadzenie do ktrego naley Ojciec Jan, od 400 lat pomagaj chorym, zajmuj si zioolecznictwem, pracuj w szpitalach i hospicjach. W Polsce prowadz sie aptek, produkuj mieszanki zioowe i nalewki. Dzi znany zakonnik postanowi zdradzi nam midzy innymi skuteczny sposb na... kaca. - Za skuteczny sposb na pozbycie si kaca wielu oddaoby majtek. Czy rzeczywicie istnieje zoty rodek na rozbicie i bl gowy, ktre pojawiaj si dzie po przesadzeniu z alkoholem? - Nie wolno nam zapomnie, e brak umiaru w piciu jest grzechem. Jeli jednak zdarzy nam si czasem przesadzi z alkoholem, eby zagodzi dolegliwoci, naley tu po przebudzeniu, na czczo, wypi szklank soku z kiszonej kapusty. Uzupeni ona niedobory witaminy C, ktr organizm wypukuje podczas spoywania alkoholu i poprawi stan odka. Dopiero po wypiciu soku naley sign po niadanie. Mocna zioowa herbata i dwa jajka na mikko powinny przysuy si wracaniu do formy. Mona take na niadanie zje kanapk z kwan kapust. Odczeka chwil i sign po kubek ciepego i naturalnego kakao z mlekiem. Nie ma takiego kaca, ktry by po takim niadaniu nie min. - Pono swoim pacjentom przepisuje Ojciec na lekarstwo golonk? Nie dziwi si, e kaloryczne i ciko strawne danie ma im pomc? - Dziwi, ale skra wieprzowa dobrze wygotowana jest zdrowa. Zawiera galaretowat substancj z kolagenem. Pomaga regenerowa naskrek. Kaloryczno golonki te jest cenna dla organizmu i nie

dopuszcza do napicia mini szkieletowych. Oczywicie t golonk, eby bya zdrowa, trzeba zrwnoway warzywami. Zjada naley j ze spor iloci chrzanu, ktry ma waciwoci przeciwreumatyczne, pomaga trawi, reguluje soki trawienne i uatwia przyswajanie. Przysuy si ona te ludziom, ktrzy choruj na zwyrodnienie staww, zanikanie maziwki. - A piwo? Czy take ma waciwoci lecznicze? - Szklanka piwa dorosemu pomoe. Zawarte w niej goryczki chmielowe reguluj trawienie, a wycig z jczmienia agodzi luzwk. Piwo czyci pcherz, moczowody i zapewnia spokojny sen. Tego piwa nie wolno nam wypi wicej ni szklank. Inaczej wpadniemy w alkoholizm. Piwa powinni te unika chorzy na nerki i zapalenie wtroby albo trzustki. Karkwka bonifratrw Sposb przyrzdzenia: wlewamy do brytfanny olej, okoo 2 yek, na to kadziemy sonin pokrojon w plastry, a na wierzch licie kapusty (uprzednio sparzone). Wkadamy ca karkwk i obkadamy j du iloci warzyw, marchwi, cebul, mona doda ziemniaki i kilka kawakw jabka. Ca potraw posypujemy cynamonem, pieprzem i wstawiamy do piekarnika pod przykrywk. Po jakim czasie, eby miso nie byo suche, dolewamy do potrawy biaego wina. Upieczone miso moemy je na ciepo albo kroi do chleba na zimno. Leczniczy kefir Jeeli chcemy obniy cholesterol, powinnimy pi duo kefiru. Jak go przyrzdzi? Gotujemy mleko na maym gazie przez okoo 40 minut, eby stracio troch wody. Odstawiamy je potem do ostudzenia. Do chodnego dodajemy szklank kefiru (po raz pierwszy kupnego, potem kefir bdziemy zakwasza wasnym kefirem z poprzedniego dnia). Przykrywamy garnek i stawiamy w ciepym miejscu. Nastpnego dnia kefir jest gotowy do spoycia. http://www.se.pl/archiwum/chcesz-byc-zdrowy-jedz-golonke_80038.html

Gram zdrowia - twoje poywienie bedzie lekarstwem Ojcowskie przestrogi i porady

Cytryna - jest bogosawiestwem, ale nie dla zbw, bo si rozlez tak, e poami si nawet na zwykej buce. Nigdy nie mona dopuci do tego, eby kto gryz cytryn. Okropno. Sok, owszem, moemy dodawa do wszystkiego, ale nie wolno mu oddziaywa na szkliwo zbw, bo w krtkim czasie rozpuci je. Nie naley wrzuca cytryny do herbaty. Patki herbaciane posiadaj w swoim skadzie mikroskopijn ilo glinu (aluminium), ktry sam w sobie nie jest szkodliwy, natomiast pod wpywem kwasu cytrynowego, chemizuje si i przenoszony w krwioobiegu osiada w mzgu, tworzc sprzyjajce to dla choroby Alzheimera. Jajka - wbrew wszystkiemu, co si o nich mwi - s lekarstwem przeciw miadycy. Mona zjada 6 jajek dziennie i obniy nimi poziom cholesterolu. Ale pamitajmy - jeli tylko do jajek dodamy yeczk cukru, na przykad w osodzonej herbacie - poziom ten momentalnie ronie. Biako proste w jajku daje czowiekowi ogromne siy, a tko zawiera wszystkie mikroelementy, biopierwiastki i witaminy. Nie ma nic lepszego dla odywienia organizmu jak tko, bo w nim jest wszystko to, czego potrzebuje do ycia i wzrostu rozwijajce si kurcztko. Jajko zawiera w sobie drogocenn substancj - lecytyn zapobiegajc miadycy. Ale nie mona go czy z tuszczami nasyconymi, na przykad - smay na

male i dodawa cukru. Sl - mycie, pukanie i waenie soli jest zbrodni przeciw naturze. Sl kopalniana niesie ze sob ogromne bogactwa selenu, elaza i kobaltu. Tymczasem w przemysowej obrbce s one wypukiwane do Wisy, a stamtd do morza, na dodatek - truj po drodze p ycia w rzekach. Co dalej robi nasz przemys ywieniowy? Ot, kupuje si za granic za cikie dolary jod, nasyca si nim wypukan sl, miele j, bieli i sprzedaje bezwartociow substancj, z ktrej jod - po otwarciu torebki - bardzo szybko ulatuje. Szukajmy soli kopalnianej z Kodawy, jak najmniej oczyszczonej, szarej, "brzydkiej" z wygldu. Sposb na kaca - na niadanie zjadamy dwa jajka na mikko, popijamy duym kubkiem kakao, po chwili wypijamy szklank soku z kiszonej kapusty. Zagszczanie potraw - Tylko mk rozbetan w mleku, mietanie lub wodzie. Nigdy zasmak. Cukier - na zachodzie, szczeglnie w Stanach Zjednoczonych, cukier zapisano ju do ksigi niebezpiecznych potraw, na drugim miejscu po narkotykach. Przyj te nazw "biaej mierci". Zanim cukier zostanie przetrawiony, przechodzi w organizmie 4-krotn form przeobraenia chemicznego. W pierwszym rzdzie czy si z solami tuszczw nasyconych i produkuje ogromne krysztay cholesterolu. Po drugie - jest przyczyn powstawania kamicy nerkowej. Dzi uywamy cukru bez ogranicze, a ten oczyszczony cukier jest najzwyklejsz chemi, ktra zwiksza niepomiernie ilo kalorii, a nie daje spodziewanej energii. Przechodzc w organizmie kilkukrotn przemian, produkuje "po drodze" mnstwo substancji zoliwych. W dodatku bardzo gorliwie szuka towarzystwa tuszczw nasyconych i wie si z ni mi, tworzc mas cholesterolu. Sacharyna - bardzo wysusza luzwk. yka miodu wystarcza na dzienn dawk energii. Jeli nie moesz obej si bez cukru, to nigdy nie cz go z tuszczami. Kawa - obniajc poziom magnezu, obnia zarazem cinienie. Kwas solny wyprodukowany przez ni zakwasza przewd pokarmowy, zagszcza osocze krwi i robi si limacze krenie. Kawa pozornie poprawia samopoczucie, zwikszajc objtociowo zasb krwi (podobnie jak przedawkowany alkohol zwiksza ilo krwi z 6 litrw na 8), ale zarazem uzalenia, domagajc si coraz to nowych porcji. Jeli ju kto nie moe obej si bez tej uywki, to niech nie przekracza dwch filianek dziennie. Margaryna - wyrzuci to mazido z kuchni natychmiast! - jako produkt o wysokim stopniu przetworzenia, robi szkody w ludzkim organizmie. Wystarczy pomyle - jaki proces technologiczny musi przej olej naturalny, ile po drodze trzeba doda substancji chemicznych (w tym i rakotwrczych), sztucznie produkowanego kwasu masowego (ktry prawdopodobnie niszczy luzwk), utrwalaczy i barwnikw (gdyby nie pomaraczowa farbka - margaryna byaby trupio blada), aby uzyska posta efektownie zapakowanej kostki. Ocet - nie uywa! Wedug ojca Grande "uchowaj Boe, siedem nieszcz". Zasmaka - powoduje ona uszkodzenia wtroby i trzustki. Zasmaka, funkcjonujca wbrew zasadom kultury trawiennej, jest odkryciem czasu godu pierwszej wojny wiatowej, kiedy to trzeba byo zrobi co z niczego i na yce mki praonej w tuszczu powstawa garnek zupy. Z LINKU- http://www.zygzak-branice.pl/podstrony/zdrowie06.html#poczatek

Kiedy w nasze rce dosta si wywiad z Ojcem Janem Grande, zajmujcym si w swoim czasie zioolecznictwem w Zakadzie Zioolecznictwa przy Konwencie Bonifratrw we Wrocawiu przeprowadzony przez Marzen i Tadeusza Woniakw dla "Dziennika Zachodniego". Swada wypowiedzi Ojca Grande i aktualno jego porad zafrapowaa nas, wic zamiecilimy cao w naszym miesiczniku ZYGZAK, aby nasi Czytelnicy mogli z nich skorzysta. Postanowilimy rwnie zamieci go w naszym serwisie internetowym. Mamy nadziej, e zarwno Ojciec Jan Grande, jak i Pastwo Woniakowie nie bd mieli nic przeciwko temu, gdy czynimy to w dobrej wierze, by Internauci mogli rwnie skorzysta z tych rad. Odywianie a zdrowie OPOWIADANIE O SPOSOBIE YCIA Ojciec JAN GRANDE-MAJEWSKI jest zakonnikiem Zakonu Bonifratrw we Wrocawiu. Zajmuje si zioolecznictwem wedug starej, tradycyjnej szkoy petersburskiej. Przy niesieniu pomocy zielarskiej zwraca pacjentom uwag na sposb ywienia i pielgnowania wasnego organizmu. W swoim yciu spotyka si z rnymi specjalistami w dziedzinie sztuki zdrowego ywienia i posiad tajniki tej wiedzy podrujc po Ukrainie, Mongolii i dalekim Tybecie. Jestemy bonifratrami, mwi o. Gra nde. Mamy swoje placwki m.in. w odzi, Warszawie, Krakowie, w Kalwarii Zebrzydowskiej. Zajmujemy si zioolecznictwem wg starej tradycyjnej szkoy petersburskiej. Sam spotkaem si take ze specjalistami szkoy mongolskiej i tybetaskiej, jeszcze na Ukrainie studiowaem rne tajniki wiedzy. Stan naszego zdrowia - podkrela si w starej szkole niekonwencjonalnej medycyny - uzaleniony jest od naszego ywienia. Dlatego kiedy przychodzi pacjent, pytam, co jada, jak jada, ile jada, kiedy jada i wyprostowuj jego drogi jedzenia, eby mg zregenerowa organizm. Dlaczego tak postpuj? Dlatego, e Przedwieczny, gdy zacz w swoim wspaniaym okresie stwrczym zastanawia si jak stworzy natur ludzk - wzi najpierw troch wapna, do tego wapna domiesza krzemo, elaza, kobaltu, magnezu, cynku i zbudowa rusztowanie w rodzaju wielkiego krzya. Z wapna i krzemu przede wszystkim, a reszty doda po troszku, aby krzy wzmocni. Na jego czubku osadzi puszk na komputerowy mzg, a na tym wszystkim porozwiesza 9 fabryk przemiany materii. Wszystko to piknie pocina, poobkleja miniami, pozaszywa yami, nakry dugim 180-kilometrowym systemem nerwowym. W rodku za, midzy fabrykami przemiany materii, zawiesi ogromne zakady farmaceutyczne. Zapali dwie arwki w komputerze. Tchn swoj energi w to oywione ciao, pokryte delikatn, aksamitn, bardzo unerwion skr, da blask arwkom. Przez chwileczk by zaskoczony, nie wiedzc, jak to bdzie dalej. W kocu powiedzia; Id, zbieraj, szukaj, aby to mogo si pali, eby to mogo wydawa energi - dobieraj to, z czego sam jeste zbudowany. I przez miliony lat ten czowiek tak dobiera poywienie, by byo w nim to, co jest potrzebne do regeneracji i do wzrostu organizmu. W tej chwili najwysi i najmdrzejsi uczeni potwierdzaj dawne wiadomoci, mwic, e w organizmie nie moe zabrakn niczego ani na jot z tego, z czego organizm by zbudowany na pocztku. Jeeli w naszym organizmie z powodu nietypowego ycia, popiechu, jadania nieodpowiednich potraw, narastajcych napi nerwowych, wyczerpie si odporno nerwowa to znaczy, e nic dbalimy o to, by w naszym organizmie bya odpowiednia ilo fosforu i bardzo wanej witaminy E1. Znaczy to, e zabrako odpowiedniej iloci selenu, jodu i cynku. Jeli nie zwrcimy uwagi na to, co mamy w garnku, nie ma mowy, abymy kiedykolwiek wrcili do normalnego samopoczucia. Bywa, e czowiek zwala wszystko na przedwczesn skleroz, brak pamici, brak koncentracji - nie wiadomo, co si z nim dzieje, wieczne znuenie, nocna bezsenno, pobolewanie gowy, amanie w kociach - kompletna ruina. Okazuje si, e zabrako w garnku witaminy B1. Na pobolewanie gowy

lub bezsenno przez trzy dni uywa witamin B1 - trzy razy dziennie po trzy tabletki. Ale eby j w naturalny sposb gromadzi - trzeba koniecznie dostarczy organizmowi duej iloci drody i rnych jarzyn. Utrata odpornoci na zmczenie wiza si moe z brakiem w garnku fasoli i grochu - bo w nich jest masa magnezu, kobaltu, elaza, fosforu, bonnika, biaka rolinnego, tego fosforu - przeciw stanom reumatycznym, kamicy nerkowej i wtrobowej. Zastanawiamy si, e 100 lal temu nikt nie zna choroby, ktr teraz nazywamy zawaem... Ale 100 lat temu nikt nic sysza o kranie w cianie, o wodzie ze wsplnej studni, do ktrej sypie si mas chloru, ktry zupenie niszczy krzem. A jak wspomniaem na pocztku - Pan Bg z krzemu zmieszanego z wapnem zbudowa nasze koci, zby, usztywni dzisa i nawet wosy. Teraz za mamy wod rozmikczon, zupenie bez krzemu. Nie mamy krzemu rwnie w poywieniu, bo waciwie i ziemia jest ju z niego wyjaowiona. odygi rolin s wiotkie. Nie dostarczajc organizmowi krzemu, zapadamy w kocu na chorob nazywan zawaem, mamy krwawice dzisa, wypadajce wosy, amice si paznokcie, kruche koci i oglnie jestemy zmczeni. Przy byle wysiku pocimy si niesamowicie. Kasza superstar Zastanawiamy si, jak to byo, e nasze prababki rodziy po dziesicioro dzieci, 10 godzin chodziy w socu po polu z sierpem i adna nie chorowaa na ylaki, na hemoroidy, nie miaa kopotu z wylewem krwi do mzgu. A pradziadek nic nie wiedzia o kopotach z kreniem w nogach i adnego zawa nie powali? Bo oni jedli czsto kasz gryczan, ktra dostarczaa ogromnych iloci krzemu. Kasza gryczana posiada 60 proc krzemu, std nic chce jej zje aden robaczek ani mysz polna. W byle jakich warunkach nie ulega zanieczyszczeniu - wanie z powodu duej iloci krzemu. Tego krzemu bardzo atwo przyjmowanego i wchanianego przez nasz organizm. W kaszy gryczanej s cae pokady rutyny, od ktrej zale nasze arterie, wszystkie yy, ttnice. Dlatego z kaszy gryczanej robi w tej chwili (Herbapol) tabletki wenescyn - przeciw ylakom, hemoroidom i innego rodzaju kopotom kreniowym. Na Zachodzie robi weneruton. Robi kropelki przeciw miadycy - rutison. Robi te rutinoscorbin zmieszany z dzik r. Nieoceniona fasola Kamienic nerkowe i wtroba - dawniej nic o nich nie wiedziano. Dlaczego? Poniewa na jesieni gosposia przygotowywaa dwa worki fasoli na zim. Kto jada fasol - w yciu nic cierpi na migren, nie ma problemw z jakimkolwiek amaniem w kociach, z bezsennoci i nie zachoruje na kamic nerkow i wtrobow. Nigdy nie zachoruje na zapalenie pcherza, ani nie bdzie mia problemw z dn, tzn. z odkadaniem si mocznika midzy tkank stawow a miniami. A fasola jest jako bardzo rzadko w kuchni obecna, raz na dwa tygodnie, raz na miesic. Przy fasoli wytwarzaj si gazy aby tego unikn, trzeba do gotowania dosypa duo kminku. Fasol gotujecie si bez misa zupenie w oddzielnym garnku, w tej samej wodzie, w ktrej bya namoczona ju z kminkiem. Gotowa j bez soli. Niech sobie stoi jako pfabrykat. Potem mona j uywa do ugotowanej zwykej zupy jarzynowej, z dodatkiem yki masa, roztartym zbkiem czosnku i odrobin majeranku. Idealna rzecz. Od czasu do czasu moemy sobie nawet pozwoli na cisz potraw: podsmay na oleju troch resztek z misa, troch cebulki lekko podrumienionej, wla jakiego przecieru (pomidorowego) i doda t ugotowan fasol, troch jeszcze przyprszy kminkiem i pieprzem. I mamy fasolk po bretosku. Bardzo atwo i prdko. Mona fasol zmieli na maszynce, doda tartej buki, do tego przyrumienionej cebulki, masa, troch pieprzu, troszeczk mielonego gotowanego misa, dwa przetarte jajka - wymiesza - mamy doskonay farsz, ktrym moemy nadzia pieroki. Palce liza! Co za przysmak! A mamy tam: magnez, elazo, kobalt, fosfor, bonnik, biako rolinne. Przeciwdziaa kamicy nerkowej i wtrobowej, migrenie, zapaleniu narzdw moczowych. Groch, albo jak y bez reumatyzmu Groch ty jemy tylko czasami, a nie wiadomo dlaczego, bo np. na poligonach suy jako podstawowa potrawa. I okazuje si, e nawet ciamajdowaty chopak, ktry poszed do wojska, raptem nabiera tam energii yciowej. Wraca mu rozum do gowy, robi kilka

dyplomw, a po powrocie do domu jest tak peen siy, e dom by rozwali. Niestety, po trzech miesicach bez grochwki w domu, okazuje si, e robi si z niego znowu ciamajda yciowa. Wrmy znowu 100 lat wstecz do czasw, kiedy jeszcze nic byo ani kombajnw, ani adnych maszyn na polu pracujcych i pradziadek z kos wychodzi o 3 rano na pole. A prababka nagotowaa garnek grochu, drugi garnek kapusty, misa - zmieszaa to wszystko razem i zaniosa na pole. Wszyscy si najedli i kosili jak obecne kombajny. Kto jada groch regularnie raz w tygodniu, to do 100 lat nic nie bdzie wiedzia o reumatyzmie. To ju udowodnione. Ale znowu do grochu: kminek i maso. I ma by tak ugotowany jak fasola - sta w garnku. Kiedy potrzeba - doda do ziemniaczanki z posiekan chud kiebas, jeszcze troszk majeranku, tymianku i mamy atwo strawn, wspania grochwk. O herbacie Dziecistwo spdziem w Azji, bo byem Sybirakiem. Siedem lat mieszkaem na pograniczu mongolskich stepw Kirgizji. Poznaem herbat... Jak Polakowi podano szklank, to tubylcy mieli wity spokj, bo jzyk mu skoowacia i 3 godziny nic a nic nie mwi. W Azji zwyczajowo na stole stoi duy samowar, na samowarze duy imbryk, a w tym imbryku wrze bez prz erwy esencja herbaciana, i tak jest dobrze. A u nas, Polakw, jak si herbata gotuje, to uwaamy, e stracia rzekomo wszystkie wartoci. Tymczasem ona dopiero powyej 100 st. C zaczyna by lekarstwem. Wyparzaj si w niej garbniki wit. B1, B6 dziaajce przeciw otyoci. Wyparza si puryna i rutyna, ktra uelastycznia naczynia krwionone. Herbata posiada mas garbnikw, ktre zastpuj na Wschodzie jodyn. Narody Azji nie znaj jodyny. Rany zalewaj esencj herbacian i owijaj gagankiem z patkami herba cianymi. Po dwch dniach obrzku nie ma i po tygodniu rana si goi. Na kobiece problemy, jakiekolwiek by byy, ze luzwkami najlepsza jest esencja herbaciana, przechowywana w srebrnym dzbanuszku, bo w srebrze nie rozwijaj si adne bakterie jednokomrkowe. Robi pukanki, podmywania i nie bdzie adnych problemw. Esencja herbaciana dziaa dwa razy lepiej ni wywar z kory dbu - do przemywania ran, do pielgnowania odleyn, do rnego rodzaju kopotw ze luzowymi bonami. Herbata zabezpiecza przed chorobami krenia, serca, niewydolnoci mzgu, wszelkiego rodzaju kopotami z zapaleniem luzwki na tle ataku szczepw wirusowych: Pijc mocn herbat Azjaci nie choruj nigdy na grypy i nie podlegaj napromieniowaniu nawet bomby atomowej. Stwierdzono to w Japonii i po wybuchu w Czarnobylu. Jak je, by nie denerwowa odka Wracamy do konstrukcji, jak Pan Bg wybudowa; nasza czaszka, to jest puszka na mzg, w niej dwa miejsca na osadzenie arwek - oczu, nosa do wcigania duych iloci tlenu z powietrza i wydychania. Ale najwaniejszy myn, w ktrym Pan Bg uszeregowa zby, najpierw siekacze, potem koa myskie, aby wszystko porzdnie zemle, jzykiem, tak opat delikatn ruchom by pokarm poprzewraca. Spod jzyka wypywa lina, jak z dwch studziene k z pepsyn i po wymieszaniu wszystkiego rur przewodu pokarmowego wpada do wielkiej betoniarki - naszego odka, ktry jest strasznie unerwiony - trzy razy bardziej ni nasza twarz. odek si zoci Zanim kto zauway, emy si zdenerwowali, to ju odek ze zoci straci kolor rowy, zrobi si biay jak przecierado i skurczy si o 2/3. Niech tylko przez chwile bdzie pusty, to si tak skurczy, e wytwarza si w nim pompa ssca, ktra wysysa z woreczka ciowego , a odek, wbrew swojemu przeznaczeniu, wessie j do rodka. Tymczasem ci nie moe by w odku ani jednej kropli. A tu ze 2 yki ci wlao si do rodka. I tragedia - czowiek nie wie, co ma ze sob zrobi, bo jak co zje, wszystko zalane ci uniemoliwia prace luzow odka. odek to wypycha do kiszek. Kiszki podranione ci i niezmielonymi porzdnie kawakami strawy, niewymieszanymi z kwasami

trawiennymi, wyrzucaj to jak najprdzej, do ostatecznej fabryki przemiany - do grubej, potnej siwej kichy i ta dopiero jak si zirytuje, nie chce wcale pracowa. Wszystko tam zaczyna si odkada, temperatura wzrasta. Zaczyna si proces gnilny, a powinien trawienny. A biedne mae robotnice, czerwone krwinki, ktrych nam Pan Bg podarowa przecitnie a cztery i p mili ona - zamiast wyszukiwa z poywienia w cienkim i grubym jelicie oraz w wtrobie to, co nam jest potrzebne, aby zanie w wielkich workach na plecach gdzie naley - nic nie mog zapa, same s poparzone ci, kurcz si i zaczyna si rozpacz. Czowiek zamiast ty, chudnie, traci siy i ma zaparcia... Dlatego abymy byli zdrowi, naley jada przynajmniej 6 razy dziennie. To nie musi by za kadym razem zasiadanie za st, wystarczy miedzy normalnymi posikami jaki sucharek, suche paluszki, kawaek sera tego, itp. 2-3 ksy czego - aby ten znerwicowany odek cay czas by zajty trawieniem. Wtedy nie bdzie mia czasu na skurczenie si, na zasysanie ci. Ludzie, ktrzy czsto jadaj, nie tyj, co jest ju udowodnione. Ci, ktrzy czsto jadaj, o poow mniej s naraeni na otyo ni ci, ktrzy jadaj rzadko a duo. Jak nie mie wrzodw Wrzody odka powstaj wtedy, gdy odek nie umie broni si przed nadmiarem ci. Bo jak si dostanie do odka - wytwarza si wwczas taki dziwny gaz bezzapachowy, odbija si i czujemy jakie a podpieranie pod serce. Wtedy wytrawia luzwk. Gdy nie dbamy o czste jedzenie, to wiadomo, e si to skoczy tragicznie. Gdy przychodzi do mnie pacjent, to ja prcz ziek i wszystkich zalece, pisz na recepcie - bezwarunkowo jada 6 razy dziennie i pi czsto mleko. Mleko potrafi oczyci odek z narzucanej ci, zneutralizowa nadmiar kwasu solnego. Jeeli mamy z ci porzdek, nie mamy nerwicy odka. Ale jeli jadamy czsto wywary z misa, gdzie jest masa kwasw tuszczowych nasyconych, ktre bardzo atwo cz si z cukrem rafinowanym i produkuj bezporednio, ju w torbie odka, cholesterol - to wtedy mamy problemy z zarzucaniem cholesterolu do wszystkich naszych naczy krwiononych i pozostawianiem go w duej iloci w naszej wtrobie. Do usunicia cholesterolu z organizmu koniecznie potrzebna jest dua dawka wapnia. Musimy go spoywa bez przerwy. Nasz system kostny bowiem posiada przecitnie 16 kg wapnia, a bardzo atwo go tracimy na korzy serca. Serce, jeeli nie dostanie wapnia z mlekiem, z serem, to ukradnie sobie wapno z koci. Serce nie moe pracowa bez soli wapnia rozpuszczonych w krwioobiegu. Jak samochd nie pocignie bez oleju napdowego, tak samo serce nie pocignie bez litra mleka na dob. I mamy na starsze lata problemy z naszymi komi, zwyrodnieniami kostnymi i reumatycznymi sprawami, mamy sabnce serce, przedwczesn staro, zmczenie oglne, spowodowane brakiem szacunku dla mleka i przetworw mlecznych. Dziarski 70-latek Wracamy znowu do Syberii - obserwowaem tam Mongow i Kirgizw, u ktrych panowa jeszcze "wiek XIX". Oni mieli rzeczywicie wicej lat ni Mojesz. To nie przesada: 90 proc ludzi starych przekraczao 110, 115 lat i byli zupenie sprawni. Tam 70 lat, to dopiero wiek redni. Ale oni nie znaj oranady, wina, cukru (do naszych czasw o cukrze nic nie wiedzieli). Pij po 5 litrw mleka przecitnie albo ajran - takie specjalne mleko azjatyckie przerobione ze zwykego mleka. Kwas mlekowy w tym ajranie jest antytoksyn - dostarcza bardzo du ilo wapnia do krwiobiegu. Dlatego serce ma pen moliwo spalania wapnia. Nie mczy si, nie nakazuje maym krwinkom czerwonym, aby krady wap z koci. Przeciwnie, nadmiar wapnia transportowany przez czerwone krwinki id zie jako forma regenerujcego budulca do koci. Przy tym jeszcze woda czysta z ziemi brana z krzemem. Tam w ziemi krzemu jest duo. Wszystko razem usuwa z organizmu wszelkie formy gnilne bakterii, a cze wapnia w postaci nadmiaru tego wypitego mleka, wyrzuca z masami kaowymi cholesterol. Najmniejsza manikua wapnia wyrzucanego z organizmu jako balast dla nas niepotrzebny, wlecze ze sob na zewntrz ogromny wr z cholesterolem. Jeeli chcemy komu obniy cholesterol, powinnimy w

pierwszym rzdzie podawa mu due iloci kwanego kefiru. Cholesterol spadnie w cigu paru tygodni do zupenej normy i jeszcze zostan usunite mikkie zogi wapnia, ktre ju poosiaday na naszych ttnicach, yach i na zastawkach. Jeeli prowadzimy oszczdne w mleko i ser ywienie, to nigdzie wicej organizm wapnia nie znajdzie. Troszeczk jest go w jarzynach, ale w bardzo nikej iloci. I z biegiem lat mamy koci odwapnione do tego stopnia, e s dziurawe jak stary pumeks. Serce sobie nie podaruje, pracowa bez wapnia nie moe, dlatego e musi jednak bez przerwy t krew transportowa - nie moe pozwoli sobie na luksus zasabnicia, bo wtedy kaput! Serce wsppracujc z mzgiem, musi jako sobie radzi. Mzg nakazuje jakimi tajemniczymi dla nas bioprdami, czerwonym krwinkom, by jak mae mrwki, pyny do koci, z koci wydziobyway mikki wap i niosy go do serca. Po drodze gubi wap na zastawkach ylnych i ttniczych. Krwinki te, ktre ratuj serce, s przyczyn miadycy typu wapniowego. Nazywaj si wapniakami. Tracimy pami, mamy zimne nogi, bolce pity, czasem pkajce odciski na nogach, zaczynamy le si czu, bol nas ramiona... Wiadomo, zaczyna si odwapnienie koci. Kark boli, gdy krcimy gowa na lewo, na prawo - chrupie, trzeszczy. Wszystko zaczyna si psu. Konieczny jest wap - bez niego y nie mona. Cud mleka - kefir Najlepszym rdem atwo przyswajalnego wapnia jest, jak ju wspominaem, mleko, ktre powinno znale si w naszym codziennym jadospisie i to w iloci co najmniej 1 litra. Nie wszystkie organizmy przyjmuj je jednak w normalnej postaci, czyli nieprzetworzone. S takie choroby, w ktrych mleko moe zaszkodzi np. chorym na trzustk. Trzustka nie znosi sodkiego mleka i wtedy trzeba pi kwane, a najlepiej gdyby to by kefir. Bo kefir to nie jest zwyke mleko. To jest mleko takie nietypowe Nazywa si kefir, bo francuski uczony nazwiskiem Kefir by w Tybecie w XIX wieku i tam u Mongow podpatrzy, jak oni zeskrobywali dziwny luz ze ciany jaskini, dodawali to do mleka, ktre bardzo si zsiadao. Miao taki specyficzny smak. Zauway, e po tym mleku bardzo dobrze si czuje jego przewd pokarmowy. Przyjecha do Francji - zbada to bliej pod mikroskopami i okazao si, e to nie luz, ale rodzaj grzyba skalnego. Grzybki Kefira zakwaszajc mleko, poluj na bakterie. Poniewa odywiaj si bakteriami gnilnymi, polujc, oczyszczaj mleko z wszelkich brudw. Druga sprawa - rozwijajc si w tym mleku - wytwarzaj mlekowy kwas chemiczny odwrotnie zoony, ktry tak potrafi oczyszcza nasz organizm, e nawet trupi jad rakowy usuwaj. Jeeli kto choruje na raka i pije 3 razy dziennie kefir po penej szklance, to ma o poow toksyn rakowych mniej w swoim krwiobiegu. Tak bardzo wana to substancja. A gdy grzybki Kefira wypijemy z mlekiem, to robi one w naszym odku, w kiszkach, to co robiy w garnku mleka - poluj na wszystkie bakterie dla nas niepotrzebne - wymorduj je tak dokadnie, e nie pozostanie ani jedna paskudna bakteria, ktra przyniosaby nam szkod. Dlatego w kadym domu powinien by specjalny garnek do zakwaszania kefiru. Sztuka gotowania mleka Mleko trzeba gotowa na wolnym ogniu p godziny, eby sobie troch odparowao, ale w ciemnym garnku (i eby mleko nigdy nic stao na socu). Do tego ugotowanego, ju chodnego mleka, wla szklank kefiru, przykry pokrywk, postawi w ciepym miejscu i na drugi dzie, na wieczr - kasza gryczana, nawet ze skwarkami i do tego po szklance kefiru. Nie ma adnego problemu trawiennego - wszyscy bd zdrowi. Jeeli mamy osabiony system nerwowy, a nie potrafimy go sobie poprzez dobr kuchni, naturalnym i dobrym wyywieniem doprowadzi do porzdku - to jestemy niecierpliwi, mamy skaczce cinienie, czasem apatia przychodzi, wstajemy rano z niechci i bez przerwy, mimo woli, zarabiamy na kopotliw sytuacj rozlicze z Panem Bogiem. Ale gdy najemy si dwa razy w tygodniu fasolwki, popijemy codziennie litrem mleka, zjemy 5 dag sera, gwk cebuli, to nie ma na nas siy. Staro nie przychodzi,

koci nas nie bol. Kadziemy si spa kiedy trzeba, wstajemy, kiedy trzeba. eby nam nawet kto nadepn na palec, to si miejemy, zamiast kl. I ebymy nawet nie chcieli, to do nieba pjdziemy. Znam tysice wypadkw, e ludzie przez cae lata nie jedli tych podstawowych starosowiaskich potraw. Po wizycie u mnie nie mieli w pierwszej chwili zaufania czy bd mogli tak si zacz odywia. Ale w kocu prbuj. Po trzech miesicach przyjedaj z radoci, wyniki doskonae. - Prosz ksidza! 20 lat fasoli i grochu nie jadem, teraz wszystko jem, doskonale si czuj, tak siy nabraem. Szczeglnie kobiety-matki, kiedy wyrwnaj jadospis domowy, okazuje si, e dzieci w szkole zaczynaj mie zamiast dwjek - trjki, pitki, a ona zauwaa, e wosy zaczynaj odrasta, paznokcie sztywniej, zby przestaj si rusza. Cay organizm si regeneruje. Niech to bd potrawy proste, ale wartociowe, ktre nios organizmowi to, co trzeba mu da. Na kamienie wtrobowe - trzeba jada przez ca zim czarn rzodkiew, ktra rwnoczenie zabezpiecza przed chorob wtroby, przed gryp, kaszlem, katarem, a przy okazji, zapewnia nam pikn, gadk skr. Jajkom z cukrem nie po drodze. Niedobrze jest, gdy w jadospisie jest duo cukru, konfitur, leguminek, demw, itp. - to wszystko musi z kuchni znikn. Jajka - s lekarstwem przeciw miadycy, wbrew wszystkiemu, co si o jajkach mwi. Mona zjada 6 jajek na dzie i obniy jajkami miadyc i poziom cholesterolu. Ale jak do jajek dodamy yeczk cukru - momentalnie ronie cholesterol. Biako proste w jajkach daje czowiekowi ogromne siy, a tko zawiera w sobie ogromne stenie wszystkich mikroelementw, biopierwiastkw i witamin. Nie ma nic idealniejszego w sposobie odywiania organizmu jak tko, bo w nim jest to, co rozwijajce si z biaka kurcztko musi zje, eby mogo y i rosn. Jajko zawiera w sobie drogocenn substancj - lecytyn - zapobiegajc miadycy. Ale jajka nie mona czy z dodatkowymi tuszczami nasyconymi, nie mona jajka smay na male i nie mona do jajek dodawa cukru. Jajka mona jada zupenie miao. Tylko w tym dniu, gdy mamy jajka np. na niadanie czy na kolacj, to powinna by do tego kawa zboowa z mlekiem, albo herbata (herbaty na wieczr si nie pija) i bez cukru, zupenie wtedy ten posiek bez cukru. A jak bdzie cukier, to ju nie jajka. Modym osobom, owszem, jajka nie gro, mona je sobie zje, bo tam jeszcze ta gospodarka jest jako taka. Ale ju po trzydziestce trzeba si chroni od cholesterolu. Zreszt ostatnio byo kilka wypadkw, e dzieci 11-letnie miay miadyc i to tak miadyc zaawansowan z cholesterolem powyej 300 mg. To bya tragedia. Miadyca w modzieczym wieku. Ale to, niestety, przekarmienie cukierkami i rosokami. Jak doceni poczciwe ziemniaki, w czym i jak gotowa potrawy, ktre przyprawy maj skutek zbawienny dla naszego organizmu, a ktrych naley unika. Placki ziemniaczane mona nawet w lipcu upiec z zeszorocznych ziemniakw. 2 jajka ubi porzdnie, do tego wla p litra przegotowanego mleka, do tego wtarkowa 2 due gwki cebuli, dobrze wymiesza. Jak kto chce mikkie placki, to wsypa troszeczk proszku do pieczenia i w to wszystko wtarkowa dopiero pi ziemniakw (skrobia nigdy nie poczernieje w mleku), smay na oleju. Jajko te ma inn struktur, jeli jest najpierw rozbite z mlekiem. Wychodz placki jasnote w odcieniu rowym jak z modych ziemniakw. Takie placki s atwo strawne. Jeli zostan na dzie nastpny, to wtedy robi si zup pomidorow, zamiast ryu dodaje si pokrojone w paseczki placki ziemniaczane. Idealna, smaczna zupa z doskonaymi flaczkami. Co wiedzia Mojesz? Ziemniaki - s bogosawiestwem dla nas w Europie, ale nie przesadzajmy z nimi. One nie maj by rano, wieczr i w poudnie. Gdybymy ziemniaki przyrzdzali tak jak przyrzdzaj to ydwki, to bymy mieli z nich 10 poytkw wicej. Nie wiadomo skd Mojesz przed wiekami wiedzia, e to, co siedzi w ziemi, cho nieczyste, jest bardzo bogate w yciodajne siy. I nakaza, e wszystko co ronie w ziemi, przed przygotowaniem ma by doskonale wyszorowane i wymyte, i eby ydwka bya najbrudniejsz, i eby w domu wody nie miaa, to ona nigdy nie bdzie obieraa ziemniakw tak, jak Polka. U nas przynios ziemniaki z piwnicy brudne, po ktrych koty chodziy,

limaki i inne... zanieczyszczenia. Przynios, obieraj, poow wyrzuc z upinami i wytytane, wybrudzone wrzuc do wody i teraz 5 razy to si myje, niektre miejsca dociera, bo jeszcze s brudne, a przecie ziemniak jest bardzo porowaty, prawic jak gbka. I w kocu te biedne, nieszczliwe resztki wrzuca si do garnka, wlewa wody do pena, sypie sl, przykrywa pokrywk, a jak zaczyna gotowa, zdejmuje si pokrywk, bo chlapie na kuchni. W kocu jak ju ugotowane, to si wylewa to co drogocenne do zlewu, a t bezwartociow skrobi utucze; niekiedy doda si troch mietany - i wszystkim brzuchy chc popka. ydwka jak przyniesie z piwnicy ziemniaki, to najpierw je porzdnie wyszczotkuje, wymyje pod bieca woda, jak nie ma biecej wody, to 3 razy wymywa w nowej wodzi i te czyciutkie ziemniaki obiera tak cieniutko, e skrka jest przezroczysta. Nie wiadomo skd to wiedz. Okazuje si, e tu pod naskrkiem ziemniaka s cae pokady magnezu, kobaltu, elaza, tych najciszych biopierwiastkw, ktrych nam cigle brakuje. Obiera, w jednej wodzie przepukuje, wrzuci do czystego "koszernego" garnka, tylko do ziemniakw przeznaczonego. P garnka tylko ziemniakw, ile osb w domu, tyle gwek cebuli przekroi na 4 i woy na wierzch, wsypie dziebeeczko kminku, woy du yk masa, wleje 2 szklanki mleka, doleje wrzcej wody. Bo u ydwki jest jeszcze specjalny garnek na wod. Nigdy brudn wod "niekoszern" nie zaleje adnej potrawy. Duy specjalny garnek stoi na kuchni, w ktrym bez przerwy gotuje si woda. Wszystko co jest niepotrzebne wyparuje z par, a elazo i rne p askudztwa z rur osiada na ciankach, i woda jest mikka i czysta. I t wod zaleje ziemniaki, tylko te do poowy garnka, bo p garnka musi by pary, i nie soli. Przykrywa pokrywk i to si na dobrym ogniu prdko gotuje. Stwierdzi, e mikkie, posoli, chwileczk jeszcze si pogotuje. Przygotowuje czysty gliniany garnek, wyleje z niego ten wywar z ziemniakw. Ziemniaki wysypie na pmisek - ju s z masem, z kminkiem, z mlekiem, z cebul - zapach niesamowity - posypie tylko zielonym posiekanym szczypiorkiem. I nie trzeba ju niczym przyprawia. S wymienite, nawet bez misa si je zje. Takie ziemniaki s wspania rzecz, ale musz by rzeczywicie bardzo umiejtnie i porzdnie przygotowane. A do tego wywaru doleje 2/3 zimnego mleka, posieka rzeuch lub szczypiorek i ponalewa do kubkw do picia, zamiast pomyjnego polskiego kompotu z rozbetanego demu. To jest zdrowie. To s wane rzeczy, wane i wartociowe. 120 lat bez lekarza Gdybymy zwrcili uwag na to, co my jemy i jak my jemy, i ile powinnimy je, to w naszych warunkach, tych teraniejszych, nawet najgorszych i ekonomicznie, i psychicznie, moglibymy 120 lat y, bo na tyle mamy zakodowane w Europie nasze siy ywotne, bez znajomoci sowa lekarz. W zikach te mamy: witaminy, mikroelementy, garbniki, biopierwiastki. Zika w czci uzupeniaj to, czego nam w organizmie zabrako. Dlatego bardzo duo ludzi pije zioa i doskonale si czuje. I kiedy przestan pi, a nie poprawi sobie jadospisu, to oczywicie po 2 3 miesicach rozklei si wszystko i znowu przyjedaj i znowu - prosz ksidza, tak dobrze byo, jak piam zika - a gdy zapytam: - A kiedy pani jada fasolwk? - Ojej, ze 3 tygodnie temu. - A grochwk? - Moe ze dwa miesice temu no, nie mog, bo to wzdyma, pniej takie gazy s. - A kakao, kiedy pani pia? - Ojej, to na kamienie szkodzi. I okazuje si, e dzisiaj wypia 3 kawy, wypalia papierosy. I ona chce by zdrowa? Tak samo jest z modzie. Jest bardzo nieregularnie odywiana. Takie byle co, aby tylko ten odek czym oszuka. To jest tragedia. Dlatego mamy tyle rakw przewodu pokarmowego i tragedii z systemem nerwowym. Przede wszystkim musimy pilnowa systemu nerwowego, bo od niego zaley odek, jelita i wchanianie. Bo jak jest wszystko znerwicowane, to nie ma wchaniania.

Gotuj pod przykryciem. Wszystko powinno by gotowane pod przykryciem, nie bez przykrycia. Dlatego powinnimy mie due garnki, wykorzystane tylko do poowy. Nigdy nie mona gotowa w maym garnku. Ucieka witamina B1, ta, ktrej my wszyscy mamy cigy nied ostatek, bo tej witaminy, tak jak witaminy C, organizm nie kumuluje. Nic na zapas nic skada. Jeeli zabraknie witaminy B1, to wtedy mamy to samo - prawie podobne zmiany, jak z powodu braku magnezu, ale wtedy nawet i magnez o poow lej wytraca si z organizmu i ucieka - narasta taka nerwica, e nie moemy si pozbiera. Dlatego wszystkie garnki musza by przykryte pokrywk i maja si tak gotowa, eby z nich nic nie uciekao. Dlatego powinno by p garnka objtoci i p garnka na par. I jeszcze jedno. Trzeba zlikwidowa wszelkie aluminium w kuchni - okropnie niszczy koci i luzwki. O poytkach z przypraw Wszystkie przyprawy s bardzo drogocennym lekarstwem. Gdyby pieprz by szkodliwy, wszyscy Wgrzy wymarliby na pieprznic. Tymczasem aden z nich nic ma wrzodw odka. Tak samo angielskie ziele - jest silnym lekiem ciotwrczym i zapobiega chorobom trzustki. Majeranek, tymianek - to zioa lecznicze, ktre zapobiegaj zatrzymywaniu sokw trawiennych i ci w woreczku ciowym. Gaka muszkatoowa - ziko porzdnie ciotwrcze, ciopdne. W ciastach wyszukanych, w mazurkach na przykad dodaje si troszeczk gaki muszkatoowej, aby nie byy ciko strawne. Im wicej w kuchni przypraw, tym mniej kopotw w odku. Nawet proste zupy nie mog by zupenie bez przypraw. Pieprz wszdzie musi by, jest bakteriobjczy. Natomiast ocet uchowaj Boe, sidme nieszczcie. Cytryna jest bogosawiestwem, ale nie dla zbw, bo si rozlez tak, e poami si nawet na buce. Nigdy nie mona dopuci do tego, eby kto gryz cytryn. Okropno. Sok owszem, dodany do wszystkiego, ale tak eby nie oddziaywa na szkliwo zbw, bo normalnie w cigu 2 minut rozpuszcza szkliwo. Jeszcze raz wracam do cukru. Na Zachodzie, szczeglnie w Stanach Zjednoczonych - cukier zapisano ju do ksigi niebezpiecznych potraw, na drugim miejscu po narkotykach. Przyj te nazw "biaej mierci". Azjaci, ktrzy nie znaj cukru, yj 120 -150 lat. Glukoza - odywia tkank nerwow. I jest obecna w cukrze. Ale mimo wszystko cukier jest trucizn. Glukoza jest skadnikiem rolin i rnych innych substancji odywczych i jak do niej dodamy yeczk miodu (na dob), to ju wystarczy na dzienn dawk energii. A cukier zanim zostanie przetrawiony, przechodzi w organizmie 4-krotn form przeobraenia i rozkadu chemicznego. W pierwszej wersji czy si z solami tuszczw nasyconych i produkuje ogromne krysztay cholesterolu - to jest pierwsza jego substancja. Druga - jest przyczyn powstawania kamicy nerkowej. Natomiast mid przechodzi w bezporedni form przeobraania i od razu czy si w energi. Cukierki, podobnie jak cukier, raczej szkodz. Sacharyna - bardzo wysusza luzwk, raczej nie naley jej uywa. Nadkwasota - pozorna, nie zawsze jest nadkwasot. 90 procent ludzi, ktrzy maja nadkwasot przewodu pokarmowego, maj zgagi. I wyobraaj sobie, e to jest nadkwasota, bo piecze, bo to, bo tamto, odbija si. A okazuje si, e to jest staa niedokwasota - z powodu niedokwaszenia przewodu pokarmowego s nietypowe odbijania si. Na wzdcia wpywaj pokarmy, gdzie jest duo fosforu bardzo nam potrzebnego. Nasz system nerwowy skada si ze 180 km dugiej, bardzo delikatnej niteczki, ktra w rny sposb pozwijana - wychodzi z komputera mzgowego a w 1800 zwojach nerwowych i przechodzi przez cay krgosup a do koci ogonowej. I poza koci ogonow zostaje zakoczona delikatna mioteeczk, ktr nazywaj teraz korzonkami nerwowymi. I midzy kadym krgiem rozgazia si opasujc cay nasz organizm. System nerwowy skada si w 80 proc. z fosforu. Tego fosforu nieustannie duo potrzebujemy. Jeeli nieumiejtnie ten fosfor przygotowujemy, to w pierwszym rzdzie rozdymaj si od niego jelita i trzeba to zneutralizowa, podawa kminek i pi kwane mleko. Fosfor znajduje si w nasionach strczkowy ch, rybach, w serach, w mleku. Chora wtroba lub trzustka w pierwszym rzdzie uczula si na mleko. Mleko te jest

przyczyn wzd i nawet biegunkowych stolcw. Ludzie, ktrzy maj tendencj do wzd, powinni sobie aplikowa kminek jako normalny dodatek do potrawy. Po obiedzie, l yeczk kminku, popi letni wod. te sery - owszem, mona je, tylko nasze te sery s zbyt mode i s strasznie zakane, maj duo bakterii gnilnych. Std nasz przewd pokarmowy musi wewntrz stoczy wielk walk, aby zneutralizowa nietypowe to bakteryjne. Dlatego jeeli w domu jest kefir, to nie ma problemu z tym serem. Jeeli kefiru nie pijemy, to lepiej tego sera nie jada. Natomiast bardzo zdrowe s sery topione, zgliwiae sery topione z kminkiem, z dodatkiem odrobiny wieego masa domowej roboty. Te kupne s bardzo zanieczyszczone bakteriami. Aby sprawdzi, czy mleko jest zanieczyszczone - trzeba je zakwasi grzybkami kefiru, bo tam, gdzie jest zanieczyszczone chemicznie, grzybki si nie rozwijaj. Po prostu mleko zburzy si i ucieknie z garnka. Kefir jest mlekiem czystym, dlatego, e grzybki wyniszczaj bakterie, ywic si nimi. Ludzie, ktrzy jadaj czosnek i cebul w wikszych ilociach, maj w swoim krwiobiegu detromycyn, ston nawet. Organizm produkuje antybiotyki wasne, ktre s tak silnymi rodkami bakteriobjczymi, e ludzie odywiajcy si w ten sposb nie choruj. Bakterie nie maj do nich przystpu. Eteryczne olejki cebuli s zbawienne jeszcze pod jednym wzgldem, nie tylko dlatego, e rozpuszczaj krew, cebula dostarcza rwnie siarki i te eteryczne olejki cebuli maj zbawienny wpyw na nasz luzwk. Jeli u kogo wypadby jaki nietypowy katar, czy stwierdzi, nie daj Boe, u kogo zapalenie zatok, to poradzi mona nastpujco: Cebula, moja mio. Utrze na tarce do ziemniakw 2 due cebule, wrzuci do wysokiej koktajlowej szklanki, owin jej brzeg wianuszkiem z waty, tak, aby je uszczelni, by gaz nie wszed do oczu, tylko do nosa i gboko oddycha przez 20 minut. Tak inhalacj przeprowadza przez kilka dni. Wtedy nie mamy ani jednego gronkowca w zatokach, ani kataralnego, ani w oskrzelikach, ani w oskrzelach, ze wzgldu na to, e wszystkie szczepy gronkowcw i zocistych, i zieleniejcych, i rne paciorkowce, odporne nawet na antybiotyki, nie opieraj si eterycznym olejkom cebuli przesyconym siark. I to ratuje organizm ludzki. Krojenie cebuli te jest zdrowe. Jeli kto ma zapalenie spojwek na tle gronkowcowym, to jednego dnia uciera chrzan na tarce, a drugiego dnia uciera 2-3 gwki cebuli i porzdnie popaka. Za tydzie wypacze chorob z siebie. I po kopocie. Najgorsze nieszczcie w naszych kuchniach, to jest ros. Na rosole mona gotowa tylko dwie zupy: pomidorow, ogrkow. Inne najlepiej od razu wyla do zlewu. adna inna zupa nie nadaje si do jedzenia, jeeli chcemy przeduy sobie ycie. Nie wbrew nakazom Przedwiecznego, ale zgodnie z rozsdkiem. ebymy do 90 lat mieli sprawne nogi i gow, pami i wszystkie nasze arterie, to o to powinnimy dba ju od modoci. Owszem, staro moe by mia i sympatyczna, jeeli my sami nie jestemy sobie trucizn i dla otoczenia nie jestemy trucizn - wtedy staro jest pena mdroci, dowiadczenia i nawet mode pokolenie j szanuje. Ale eby sobie zasuy na tak staro, nie moemy sobie dogadza rosokami i cukrem. Powinnimy pi mleko, jada sery i cebul. Cebula - to jedyna substancja na wiecie, ktra nie dopuszcza do zakrzepw krwi. ebymy ju nawet mieli w yach zakrzepy, to przy czstym zjadaniu cebuli, te zakrzepy z biegiem czasu rozpuszczaj si, cakowicie zwalniaj napicia ylne. Cebula w adnej postaci nie traci wartoci leczniczych, z wyjtkiem jednej tylko smaenia na smalcu bez pokrywki. Na oleju, pod pokrywk - pena dua patelnia, a nawet duy garnek - zalana olejem, posolona, uduszona na zoty kolor jest lekarstwem. Posiekana drobniutko i ugotowana w zupach - jest lekarstwem. U nas taka moda, e jak si cebule ugotuje w zupie, to si wyrzuca. A to nie trzeba wyrzuca tylko zje. Do jadospisu trzeba wprowadzi duo cebuli surowej na ylaki, na wyrwnanie krenia. Marchew - na Wschodzie marchwi lecz nieyt jelit, biegunki, wszelkiego rodzaju stany zapalne,

lepot i przedwczesne zmarszczki. Gotuje si p kg marchwi w wodzie lekko osolonej i dodaje yk masa. Tak przyrzdzone niadanie zjada na: wrzody odka, grubego jelita, inne problemy. Zauwaono, e przy usilnym kurowaniu przewodu pokarmowego marchwi; ludzie tracili zmarszczki na buzi. I to w 90 proc. pokrywa si z prawd. A u nas jak si ugotuje trzy marchwie w wielkim garnku rosou, to dla oszczdnoci wyciga si, aby potem doda do saatki. Po co to dawa do saatki, jak mona wzi tyle marchwi, ile osb do posiku, potarkowa na grubej tarce i wrzuci t marchew do zupy - niech si rozgotuje jak patki marchwiane, niech te cebuli bdzie tyle, ile talerzy na stole, te drobno posiekanej, rozgotowanej. A tam, gdzie ju koniecznie musi by miso w zupach, to niech bdzie i kminek. Niech yje kminek Kminek jest kopalni elaza; a poza tym cakowicie hamuje niepotrzebn nadgorliwo jelit i przy tym powstawanie nadmiaru gazw... Jeeli z powodu duej dawki fosforu zbieraj si gazy, to atwo wwczas odchodz z organizmu i nie ma wzd. Osoby starsze lub znerwicowane, majce ze trawienie, powinny zaywa po obiedzie yeczk zmielonego kminku i popi letni wod. Wtedy nie bdzie wzdcia, ani zaparcia, ani adnych problemw z trawieniem. Na 20dag kminku doda 3dag jaowca i to zemle w mynku do kawy. Cebula, a cilej sok cebulowy, do tego stopnia potrafi rozrzedzi krew, e zagszczona, zalimaczona krew u ludzi, ktrzy mao korzystaj ze wieego powietrza, s niedotlenieni, lub maj miadyc typu cholesterolowego, gst krew, zagszczon lipidami - potrafi t krew doprowadzi do substancji rzadkiej jak woda z kranu i w dodatku do koloru jasnoczerwonego. Mona to zaobserwowa czasem przy pobieraniu krwi do strzykawki. Krew powinna zaraz sama ucieka do strzykawki - jak tylko si wepchnie ig - momentalnie wypiera tok i by jasnoczerwona. Taka krew jest zdrowa. Natomiast krew ciemna, brzowawa, gsta wiadomo, jest zatuszczona, krwinki s niedotlenione, organizm ma za mao wit. C, za mao elaza. Trzeba zabra si do jadania potraw bogatych w te substancje. Mona zrobi dowiadczenie po zabiciu np. kury nakapa troch wieej krwi na spodeczek - ona atwo si zetnie, zrobi si brzowa i na to pokropi 2-3 krople soku cebulowego. Momentalnie ta krew zacznie si robi jasnoczerwona, rozrzedzi si i jeszcze si zauwaa, e prawie pulsuje, prawie robi si ywa. Jeeli kto ma chor wtrob, zapalenie jelit itp. - jest rzeczywicie chory, to surowa cebula szkodzi. Ale cebula gotowana, smaona, duszona na oleju - nigdy nie zaszkodzia jeszcze nikomu. Smaenie? - Owszem, mona smay duo rzeczy, ale zawsze na oleju. Nigdy natomiast na male, bo to tragedia. Jeli mona, to tylko wiee maso. Masa mona je bardzo duo, podobnie jak jajek, bez zagroenia miadyc i cholesterolem, jeeli do masa dodamy czosnku. Kilka drobno roztartych zbkw czosnku z sol - wymiesza z masem i smarowa chleb czy buk. Pasuje ser do tego. Dem nie. Jeeli w Waszym jadospisie nie bdzie cukru naturalnego i rosow, a bdzie zwyka wapna w postaci mleka i serw, to bdzie bogosawiestwo nad Waszym domem. A jeli dodacie do tego jeszcze groch, fasol, gryk, czarn rzodkiew, duo cebuli, marchwi, wspaniaej pietruszki, to i staroci nie bdzie. Nie wiadomo, gdzie si podziay obrzki ng na starsze lata - czowiek o 5 kg jest lejszy. Pietruszka - jest rodkiem silnie moczopdnym, przeciwzapalnym, bardzo bogatym w elazo i najbogatszym w wit. C. Jeeli gotuje si zup i ona koniecznie musi by na misie, to niech bdzie w niej drobno posiekana pietruszka. Wszystkie warzywa powinno si waciwie tarkowa na ta rce od burakw, eby wychodziy wirki. Nigdy w kawakach nie wrzuca i nigdy nie przechowywa na 3 -4 dzie do saatki. Saatki nie s zdrowe i uwaam, e saatek nie powinno si robi - tych z gotowanych jarzyn z majonezem. Surwki tak. Majonez jest bardzo zdrowy, nawet ci, ktrzy maja cik miadyc, mog smarowa nim chleb. Majonez posiada tuszcze nienasycone, posiada jajko, ktre w tych tuszczach nienasyconych przestao zagraa miadyc. Oprcz cebuli i pietruszki, trzeba zwrci uwag na rzodkiewki wiosn i na czarn rzodkiew w zimie. S one kopalni magnezu.

Magnez solo i w duecie. Magnez jest bardzo wanym skadnikiem naszego systemu nerwowego, nie bezporednio jednak, tylko w powizaniu. Na bazie magnezu pracuje kora nadnercza - wydzielajc adrenalin - hormon dziaajcy przeciwko zmczeniu, pilnujcy waciwego poziomu cinienia, zapobiegajcy naszemu rannemu zmczeniu, wieczornemu oywianiu si. Jeeli mamy odpowiedni poziom magnezu, to normalnie midzy 5-6 rano ten hormon zostaje wstrzykiwany przez kor nadnercza do naszego 5,5 litra krwi. Budzimy si chtnie, niecierpliwie leymy w ku, wstajemy prdko, czujemy si doskonale. Natomiast, jeli zabraknie magnezu z powodu braku szacunku dla kakao, a przede wszystkim dla rzodkiewek i dla ciemnozielonych jarzyn, to wtedy zaczyna si dziwado. Coraz czciej stwierdzamy, e pod wieczr napada na nas ch do ycia, co mamy jeszcze do zrobienia, do przeczytania, do przekadania, chodzenia, krcenia si, mamy cigle napicie takie, bymy Panu Bogu jeszcze radonie 5 psalmw odpiewali. A rano tragedia. Do poudnia czowiek na kredyt yje. Trzy kawy pije i po kawie, po dwch godzinach, czujemy si, jak po wiartce wdki. Kawa jest drogocenna, jeeli si j pije z ekspresu, albo kiedy kto umie tak kaw przyrzdzi, aby do niej nie trafi wgiel ze zmielonej kawy.. Kawa sama zawiera czyst kofein i ta kofeina rozszerza naczynia krwionone. Najpierw rozrzedza troch krwiobieg, pobudza do ycia, podnosi cinienie i zapobiega zmczeniu. Oczywicie na dwie godziny. Po dwch godzinach przez nerki 14 razy krwiobieg przeszed i oczyci si. Wszystko si wysiusiao i po kofeinie znaku nie ma i trucizny w organizmie te nie ma. Ale jak my po polsku kaw pijemy, sypic do szklanki, zalewamy wod, mieszamy, to ten wgiel bez przerwy si unosi - ten najdrobniejszy miaki wgiel. Gdy to wypijemy, to porowata luzwka odka jest podraniona zmielonymi mikronami wgla, on si wera coraz gbiej w luzwk. A luzwka pcznieje, broni si przeciw jego obecnoci i wydziela ogromn ilo kwasw trawiennych o przewadze kwasu solnego. I ten kwas solny nie moe by z organizmu inaczej usunity, tylko przez uycie caego magnezu, jaki mamy w krwiobiegu. Ucieczka magnezu do odkwaszania krwi powoduje zastj w wydzielaniu adrenaliny. I wtedy, kiedy brakuje adrenaliny, to mao, e na kredyt yjemy z rana, ale mamy niskie cinienie do poudnia, napadowe ble gowy, mroczki przed oczami, jak si schylimy, mrowienie w nogach jak duej siedzimy, jestemy nerwowi, niecierpliw i, rozklekotani, nie wiemy po co przyszlimy, gdzie klucze le, co mamy zaatwi, trzeba notes przy sobie nosi! Dlatego zamiast kawy radzibym popija bardzo mocn esencj z herbaty przegotowanej, rano przy niadaniu. Kto czuje si troch le, troch sabiej, ma sabsze krenie, czy nisze cinienie to p szklanki esencji i p szklanki przegotowanego mleka. Mid lepszy od cukru. Zamiast cukiernicy, radzibym bardzo, by staa na stole miseczka z miodem. Mid nie jest dla naszego organizmu szkodliw substancj - bardzo nas wzmacnia i bardzo poprawia samopoczucie. Nie moe by jednak przedawkowany - nie, moe go by wicej, jak dua czubata yka na dob. Ale musi by najmniej yeczka, bo kora mzgowa potrzebuje glukozy, eby si mzg nie mczy. Lepiej miodu nie wkada do gorcego pynu. Najlepiej herbat zrobi z mlekiem - tak mocn i pi j bez cukru, a chleb posmarowa sobie masem i miodem i na wierzch pooy kawaek sera. Teraz w sklepach nasz polski mid jest w 100 proc. dobry. I zamiast 5 kg cukru lepiej kupi l kg miodu - to bdzie dwa razy wicej poytku. Oczywicie, jak si piecze na wita jakie ciasto, tort czy co innego si robi, wiadomo, miodu tam nie damy, z wyjtkiem porzdnego piernika. To z tego cukru nie bdzie tragedii, ale eby tego nie byo na co dzie. Cukier dla 20-, 25-latkw jest dopuszczalny z powodu ich ogromnego ruchu - bardzo szybko si spala. Do tego wszystkiego, co modzie jada, trzeba doda du dawk powietrza i ruchu na wieym powietrzu, a z drugiej strony duo mleka. Bo to s organizmy, ktre kocz cykl budowy. Jeli w pewnym okresie, nawet przy dobrej wzgldnie kuchni, zabraknie dla intensywnego dokoczenia budowy organizmu - budulca, podwczas te organizmy zaczynaj raptem sabn, przede wszystkim wysiadaj nerwowo.

Bogosawiestwem dla modziey jest, oprcz duej dawki mleka i jarzyn, take kasza gryczana, groch, fasola, wszelkie wydania kapusty. Codziennie powinna sta na stole miska dobrej, takiej ukraiskiej kapusty. Cebulo! I ty, kapusto! Cebul posieka, posoli i rk wygnie, eby ona zupenie zmika. Wymiesza to z kwan kapust. Bro Boe, kapusty nie pra. Jeeli jest bardzo kwana i chcemy j przyrzdzi jako gotowan, to musimy w drugim garnku ugotowa 5-10 duych marchwi (bez soli), woy do kapuniaku i za 15 minut mamy kapuniak bezkwasowy, a marchew posiada doskonay winny smak. I do takiej posiekanej, zmikczonej cebuli dodajemy kwan kapust, wsypujemy gar cukru, wymieszamy, potarkujemy ze 4-5 jabek, dolejemy z pl litra oleju, wymieszamy porzdnie i niech to stoi na stole, aby kady jad. A dla tych, ktrzy zbw nie maj, to zmieli przez maszynk do misa i jest bardzo smaczna papka, ktr mona je yeczk. Doskonale wyposaa organizm w ogromn ilo elaza, dziaa silnie odkwaszajco na krwiobieg, zapobiega wrzodom odka i dwunastnicy oraz wszelkiego rodzaju stanom zapalnym ylakowatym, silnie wzmacnia krwinki czerwone. Jest lekarstwem nawet przeciw rakowi. Biaa kapusta rwnie - 2 due gwki kapusty posieka, posoli, wygnie rkami - to a chrzci. Do tego dwie cebule, posieka, posoli, wygnie. Razem wymiesza ze mietan. Kapusta surowa biaa, silnie dziaa przeciw wzdciom, a my cigle mwimy, e kapusta nas rozdyma. A kapusta surowa, biaa, wcale nas nie rozdyma, jeeli jest przyszykowana w surwce. Ale jeeli j ugotujemy na misie, nie dodamy tam kminku, albo, nie daj Boe, zrobimy bigos z kapusty... Najgorsze trucizny w polskiej kuchni to: ros, kotlet schabowy i bigos. Hindusowi da bigosu do zjedzenia, to 3 lata bdzie na kroplwce, a ros polski jakby zjad kto z podbiegunowego kraju, to chyba dwa lata miaby biegunk. Kasza jczmienna. Jczmie posiada w sobie substancje regenerujce, dostarcza bardzo duo wit. B2 - zapobiega zajadom, chorobom skrnym, a przede wszystkim, klej z jczmienia-regeneruje nasz luzwk okostn, nie trzeszcz stawy ani okcie, ani koci w kolanach. Chrzan - ma bardzo silne waciwoci bakteriobjcze, jest rodkiem ciotwrczym, antyreumatycznym, przeciwgocowym, przeciw zapaleniu nerek, pcherza, moczowodw. Reguluje take trawienie, usuwa z organizmu skutki odkadania si lipidw, tuszczu. Dlatego robimy chrzan z buraczkami. Jeszcze poradz, aby buraczkw nigdy nie zmarnowa w formie gotowanego barszczu, bo ten barszcz trzeba jeszcze przyprawi, itd. Raz w tygodniu upiec 10-20 lub wicej - wg potrzeby burakw w piekarniku, tak jak si piecze jabka. Umy buraki i na polewanej blasze, nie na blaszanej, woy do piekarnika. I niech si upiek. Tak upieczone niech stoj sobie na misce w chodnym miejscu. Trzeba zrobi barszcz zdj skrk z burakw, potarkowa na grubej tarce, wrzuci do gotowanej zimnej wody, doda kilka zbkw czosnku roztartego z sol, kwasu cytrynowego, cukru, 2-3 yki oleju, par ziarnek rozbitego kminku. Wszystko wymiesza i jest wspaniay barszcz. Do tego gorce frytki, albo ugotowane pyrki. Pochwaa buraka Jeeli, nie daj Boe, ma kto zapalenie jelit, utrudnione oprnianie, nietypowe wzdcia lub zaparcie - na to te pieczone buraki s bardzo dobrym lekarstwem. Potarkowa buraka na drobnej tarce, doda yeczk mielonego kminku, yeczk oleju, troszk soli, wymiesza i na czczo je 10 yek. Po trzech, czterech dniach wyjdzie wszystko z burakami, e znaku nie bdzie. Zapalenie grubego jelita mona take likwidowa. Nerwica - jak odek si skurczy, wessie do rodka i zaleje odek, a pniej do odka wpada potrawa, to odek nie jest zdolny jej rozetrze i nie przygotowan zalan ci papk trawienn przetransportuje do jelit, a jelita poparzone ci nie trawi, wic wypchn wszystko do grubego jelita i w grubym jelicie odbywa si wwczas proces gnilny. A czowiek ma podwyszon temperatur. I wtedy, przy tej podwyszonej temperaturze, po prostu wysysa si pyn, eby jelito ni e zastygo, nie zesztywniao i te masy s takie zatrzymane bardzo ciko. To jest nerwica odka. Zaparcia s najczciej spowodowane nerwic odka, ktra z biegiem lat, nieleczona, koczy si

rakiem odbytu. Lekarstwem na takie kopoty s pieczone buraki z kminkiem, z olejem, dziebekiem soli i to trzeba zjada na czczo. Kapusta jest bardzo bogata w bonnik. Nigdy nie naley przeciera grochu i fasoli przez sito czy durszlak, bo skrki na fasoli i na grochu s czystym bonnikiem, ktre w jelicie grubym powoduje powstawanie specjalnego ta bakteryjnego, ktry pomaga trawi i jako balasty bonnika nierozkadanego, jednoczenie wydrapuj z jelita wszystkie substancje i wynosz na zewntrz. I dlatego powinnimy jada duo surwek. Nie obierajcie jabek! Waciwie nie powinno si jabek obiera. A starsi ludzie powinni tak prowadzi sobie kuchni, eby codziennie miaa kada starsza osoba 2 pieczone jabka, bez wzgldu na por roku. I nie wolno wyrzuca skrki. Bo jak zaobserwowaem - wydr sobie to co mikkie, a reszt wyrzucaj. Dlatego si piecze jabko, eby je zje razem z upin, bo upina jest w jabku najdrogocenniejsza. Nie samo jabko, bo jabko posiada bardzo mao witamin. Ale posiada pektyn drogocenn dla organizmu, a pektyny chroni nas przed zatruciami, przed zym trawieniem, przed zapaleniem przewodu pokarmowego. To jest drogocenna rzecz. Na male i na margarynie nie mona smay. Margaryna pochodzi waciwie z oleju, ale nie znosi temperatury wyszej jak 100-120 st. i ju od razu si pali. Olej natomiast wytrzymuje temperatur do 350 st. i nie pali si. Na smalcu mona smay, bo smalec wytrzymuje temperatur a do 500 st. i dlatego kiedy wszystkie placki smaono na smalcu. j jest bogosawiestwem dla organizmu. Jest dobry przeciw miad ycy. Placki ziemniaczane pieczone na oju s najzdrowsze. j woowy, ty, ten gruby j trzeba kupowa w sklepach i na oju ziemniaki robi - bardzo zdrowe. Ziemniaki po ydowsku: na dno garnka lub rondla pooy kilka lici surowej kapusty, kilka march wi posiekanych, na to naoy warstw posiekanej w kostk surowej woowiny i te troszeczk oju, na to warstw surowych ziemniakw, tylko ju bez marchwi i bez kapusty, warstwa misa, warstwa ziemniakw i cebuli, posypa po wierzchu pieprzem, 2 listki bobkowe, wla do tego ze 2-3 kubeczki wody i do piekarnika na godzin. Oczywicie przykryte pokrywk. Pomidor (prawie) na wszystko. Pomidory s szkodliwe tylko w przypadku, jeli kto ma wrzody odka, poza tym w adnym innym przypadku nie s szkodliwe. Jest w nich potas, zapobiegaj kurczom w nogach, zmczeniu i kurczeniu si minia sercowego, migotaniu przedsionkw. Take nad pomidor lekarstwa lepszego nie znajdziecie na serce, ani na minie. Poza tym ostry sok pomidorowy potrafi pomaga trawi. Tam, gdzie jest bezsoczno odka, ze trawienie, to nawet przyrzdzi sobie na ostro z surow cebulk, nawet dopuszczalna jest yeczka octu do tego. Na trawienie. Pomidor jest zoliwy, jeeli u kogo si rozwija, nie daj Boe, rak. Papryk jest bogosawiestwem dla organizmu. aden typ papryki nie jest szkodliwy. Do Serbii jed prawie co roku i tam nie ma dnia, jak si nie zjada w rodzinie ptora do dwch kilogramw papryki. Jeeli si nie znosi zapachu papryki, tzn. e organizm co tam ma do niej, jakie pretensje. Grulica jelit - moe by leczona z bardzo dobrym skutkiem piounem, ktry jest take bardzo dobry na bezsoczno odka. Selen, albo rzecz o ledziach. ledzie s kopalni selenu, jodu, cynku, fosforu - czterech dla nas najdrogocenniejszych, niezbdnych skadnikw. Ryby maj fosfor, jod, cynk, ale nie maj selenu. Cebula rozrzedza krew a selen daje rozum. Selen hamuje starzenie si organizmu, daje cakowit odporno na choroby, rwnie na choroby zakane, zapobiega przemczeniu. I dlatego sel en jest nam bardzo potrzebny jako niezbdna substancja skadowa. Mamy taki duy gruczo, na ktry niewielu lekarzy nawet przy badaniu - zwraca uwag. Nikt si nim nie przejmuje, a to jest jeden z najwaniejszych gruczow, wisi 3 cm od tarczycy, dwoma patami kadzie si na serce z obu stron. Nazywa si grasica. I ta grasica wydziela hormon przeciw zmczeniu, przeciw starzeniu si, przeciw spadkowi intelektu,

zapobiegajc wszelkim chorobom, nawet rakowi. Selen w 100 proc. blokuje raka. Tego selenu prawie w poywieniu nie mamy. Bo gdybymy jedli kasz jaglan, gdybymy jedli mamayg z kukurydzy, no to byoby z tym selenem jeszcze jako tako. Ale e nie mamy ani kaszy jaglanej, ani kukurydzianej, to powinnimy chocia na te ledzie lecie. ledzie z cebulk, z olejem, to mamy selen, jod, fosfor, cynk, z cebuli siark, w oleju wit. A i E, i biotyn, wit. H, ktra wszystkie drogi oddechowe leczy, cznic ze strunami gosowymi. Jeeli kto ma jaki wstrt, bo czasami bywa tak, e kto ma wstrt do zapachu ledzi a, to mona je po mojeszowemu zrobi. Tak samo jak po polsku, tylko zala gorcym olejem. Zanim olej ostygnie, to struktura zapachowa i ledzi i cebuli zupenie zmieni si. Delikatna forma konserwowa, zupenie dla nas niespotykana, bardzo smaczna, apetyczna i miso ledzi wtedy o wiele atwiej od oci odchodzi, bo gorcy olej je rozmikczy. Potrawy smaone s niezdrowe? Wszystko bdzie zdrowe, jeeli w tym czasie, kiedy jecie takie wieprzowe boczki, kiedy w kuchni pokazuj si lepsze potrawy, to w tym dniu wypijecie wicej kwanego kefiru. Prosz pierwszy kefir kupi w sklepie, tak ze 2 3 litry (na ok. 8 osb). Przetrzyma go przez 12 godzin w domu, tak eby grzybki kefiru dobrze si rozwiny i pniej ju do zwykego, chudego, przegotowanego mleka wla szklank i niech to przez 24 godziny stoi w ciepym miejscu, a skinie i si zetnie. Potem to trzeba wytrzepa porzdnie. Wczorajszym kefirem ju jutrzejszy mona zakwasza. Sproszkowane mleko jest bardzo drogocenne do gotowania wszelkich zup, do picia kawy zboowej z mlekiem, ale nic wicej z tego nie mona robi. Cukrzyce wszelkiego rodzaju s wynikiem wadliwego odywiania i przecienia trzustki (rosoy przede wszystkim, cukier naturalny, a poza tym nieregularne jedzenie). Czowiek powinien jada reg ularnie. Znerwicowany czowiek nie powinien pozostawia moliwoci do odkadania si tuszczw. Nie powinien jada nadmiernie. Kiedy roniemy, powinnimy jada duo, ale ju po 23 roku ycia, jak skoczy si okres rozwojowy u dziewczt, a po 25 u mczyzn, to czowiek powinien jada o 1/3 mniej. eby nie by cukrzykiem na przyszo, trzeba jada czsto, a po trochu. Wtedy nie ma skonnoci do tycia. Nie mona zostawi znerwicowanego odka pustym, bo jak on si zasysa i wysysa z woreczka ciowego, to tym bardziej drani trzustk. Bo woreczek ciowy jest tu przyronity do opuszki dwunastnicy takim twardym kablem, a sam ley a 13 cm dalej. A do opuszki dwunastnicy jest bezporednio przyronita taka maa kijanka, 12-dekagramowa trzustka i przewd jej podczony jest do brodawki watera, w tym miejscu, gdzie przewd ciowy. Jak nastpuje ssanie, to oprnia woreczek ciowy i wtrobie waciwie szkody nie przynosi, bo tylko woreczek ciowy oprnia i wysysa z niego wszystko. Ale to ssanie jest tak silne, e wysysa na zewntrz pooony bardzo delikatny przewd trzustkowy. Trzustka musi wydziela do organizmu sok, ktry "rozmydla" tuszcze. Bez soku trzustkowego tuszcze s zupenie niestrawne, zlepiaj jelita. Natomiast sok trzustkowy zachowuje si w jelitach tak jak "Ludwik" do zmywania naczy. Rozmydla zupenie tuszcze, ktre my zjadamy. I jak odek wypycha przerobion gst papk trawienn, to wtedy znamionko, ktre nazywa si brodawk, rozsuwa si leciutko i w naturalny sposb cieka , sok trzustkowy i przepywa do jelit. A w cienkich jelitach wymieszane, rozbetane zupenie rozmydlaj tuszcze na neutraln substancj, z domieszk ci. I ten tuszcz w dalszej drodze jest trawiony. To jest bardzo wane. Jeeli natomiast jemy duo rosow, pieczone misa, a szczeglnie te polskie kotlety schabowe (uchowaj Boe), to wtedy trzustka nie nada wydziela tyle co trzeba soku, albo jeeli jest naraona na to ssanie, wpada w stan zapalny, bo jej przewd jest nadszarpnity. Wtedy trzustka traci rwnowag wytwarzania hormonw i zaczyna coraz mniej produkowa insuliny. I wtedy zaczyna si skonno do zej przemiany cukru. Atakuje przewanie ludzi tgich. Wszystkie kotlety z kadego misa, trzeba ubi na stolnicy, aby si rozlatyway,

nawet kury nie powinno si inaczej przyrzdza. Mikkie kawaki kury ubi porzdnie na stolnicy motkiem metalowym (nie drewnianym), utyta w gruboziarnistej mce, pniej dopiero w ubitym jajku i usmay na oleju tak, jak kartoflane placki na zoty, pikny kolor, ktry si nawet nie da rady przypali i na talerzu dopiero posypa pieprzem i sol, i pooy na to dwie yki uduszonej na oleju cebuli. Kotlety schabowe naley najpierw obtacza w buce, pniej w jajku i smay na tuszczu wieprzowym. Albo np. miso woowe duszone, najpierw opiec po wierzchu na oleju, potem przeoy do rondla, nasypa duo jarzyn i niech miso si tak podusi. Sosy - posieka drobno miso, lub nawet jeden kawaek wikszy, usmay na rowo, tak porzdnie na rowo, eby byo przypieczone i do ju usmaonego misa wia gorcej wody. Zrobi si z tego naturalny kolor. Rozrobi na mleku mk i wla do sosu. Taki sos jest pachncy i smaczny. Zasmaka tragiczna Wszystkie zasmaki s tragiczne dla organizmu. Wymagaj wielokrotnie wicej si trawiennych ni zwyka potrawa. Bo nie spala si i zamienia si w tak sam substancj zakwaszajc przewd pokarmowy jak mielona kawa. Jak ten wgiel z kawy. Nie mona spalonego jada. Skrka od chleba - jest bardzo zdrowa, drogocenna wszystkie witaminy, jakie tylko s w zbou, s w skrkach od chleba. Poza tym radzibym, chocia co drugi dzie jada na kolacj patki owsiane gotowane p na p z otrbami pszennymi i z mlekiem. To drogocenna substancja odywcza. Patki owsiane s kopalni magnezu i selenu. A otrby, to caa kupa witaminy B kompleks i bonnik, ktry wydrapuje nam kiszki i oczyszcza. Mona nawet dosypywa gar otrbw do ciasta makaronowego domowej roboty. Ciasto momentalnie odkleja si od rk i stolnicy i pachnie pszenic. Dynia - jest kopalni cynku i soli mineralnych. Cynk zabezpiecza przed wszystkimi chorobami zwizanymi z niepodnoci ludzk, u kobiet przed rakami piersi i narzdw kobiecych, u mczyzn przed problemami z gruczoem krokowym, z wypadaniem wosw, krwawieniem dzise, zwio tczeniem skry, wrzodami - to wszystko od dyni zaley. Modym maonkom zawsze zalecam dodawa j do wszystkiego. A na zim jest idealny demem z dyni p na p z jabkami. Posieka dyni i jabka, wrzuci do przegotowanego syropu, nawet cukrzanego, z godzikami i smay na wolnym ogniu po godzinie przez 3 dni. I mamy idealny dem. A kto zjada pestki z dyni. to 100 lat nic nie wie o staroci. Ry - jak najbardziej jest zdrowy, ale jest zasadotwrczy, odkwasza przewd pokarmowy. Nie powinnimy szuka bardzo krystalicznego ryu, eby nie by bardzo wypolerowany, bo ten nie ma wartoci odywczych. Natomiast ry taki prosty, zwyky, ma bardzo duo witaminy B1 i B2, silnie dziaa przeciw zmczeniu mini i przeciw wyczerpaniu nerwowemu. Jeeli kto lubi ry, to znaczy, e organizm go potrzebuje. Od ryu pikna cera si robi, to ju z gry wiadomo. Pukanie... ogrkiem. Ogrki maja tylko sole mineralne. Ogrkami bardzo dobrze puka nerki. W okresie zielonych ogrkw, w kadym domu powinno si wzi kilka ogrkw codziennie, przepuci przez sokowirwk i ci, ktrzy maj kopoty z nerkami, z pcherzami, z oddawaniem moczu, to dwa razy dziennie wypi szklank soku ogrkowego, niczym nie przyprawionego. Mona doda, w trakcie przepuszczania przez sokowirwk, kilka dziebeek koperku. Osoby po czterdziestym roku ycia nie powinny je wieych ogrkw. Bo ju wtedy zgryz nie jest odpowiedni, aby to rozmieli porzdnie, a odek jest ju troszk osabiony, eby to dobrze rozetrze. I nastpuje niestrawno ogrkowa. Ogrek jest bardzo ciko strawny. Dlatego ogrki dla starszych ludzi powinno si na zwykej tarce od ziemniakw rozciera na miazg i miesza ze mietan z przyprawami, duo jarzynek do tego, duo szczypiorku, duo koperku i to jest doskonaa potrawa. Nawet najbardziej chory czowiek zje i nie bdzie mia naruszonego systemu trawiennego. Natomiast drogocenne s ogrki maosolne i ogrki kwane, kiszone, tylko nie przesolone. Nigdy nie mona ogrkw kwasi sol jodow bia. Zawsze trzeba kupowa sl czarn, albo z Kodawy, t z elazem, wtedy ogrki s ciemne, twarde i nie pleniej. A po soli jodowej, biaej, s jak stare papcie, pleniej prdko i s nic niewarte. Zacznij od gstego. Bardzo zdrowe jest picie po obiedzie. Ale my bardzo le jemy i mamy taki jaki nietypowy zwyczaj ywieniowy, e jemy najpierw zup. Powinno si je najpierw to, co jest gste.

Jada wszystkie drugie dania, jada wszystkie suche desery, a na koniec je zup. A po zupie wypi kompot. Bo mamy spukiwa to wszystko i tam rozcieczy. Tymczasem my nalejemy do odka wody, a pniej w to chlup, kawaki wpadaj. "Betoniarka". Zawroty gowy - to ju jest niedobrze, bo to s zaczopowane naczynia krwionone w mzgu, gdzie w jakich miejscach wapnem. Wapnem kradzionym przez serce. Koniecznie uywa wtedy wit. B1 w tabletkach. Czosnek jest drogocenny, ale nie mona przekracza 2 zbkw na dob, bo rozdyma bardzo kanay wtrobowe. Jest silnie bakteriobjczy, zapobiega sklerotyzacji, uszczelnia naczynia krwionone, ale tak rozdyma wtrob, e czowiek tchu nie moe zapa. Niektre organizmy s przyzwyczajone, to mog sobie pozwoli na luksus. Pan Bg ju tak nas zoy doskonale, e jak bymy rozoyli siebie na czynniki pierwsze, to patrzc na nasze organy wewntrzne bylibymy "poraeni" doskonaoci mdroci Przedwiecznego. Na ich sprawno, na ich form wsppracy ze sob, bo tam przecie bez adnych inynierw, bez adnych form nakazowych i kontroli, to wszystko jest tak ze sob zsynchronizowane, e pracuje lepiej jak mrwki w swoim mrowisku. A ten komputer mzgowy, ktry Przedwieczny oywi swoj wasn form tchnienia, w ktry jeszcze wpoi rozsdek i sumienie, ktrego adnemu innemu stworzeniu nie podarowa tylko czowiekowi, to ju wprawia nas w zdumieni tak wielkie, e niepotrzebna nam wtedy adna ksiga wielkie uczonoci o Przedwiecznej mdroci. Nawet ju kwiatw nie musimy oglda przez szko powikszajce, tych najcudniejszych kwiatw, ktrymi s kwiatuszki wrzosu. Okazuje si, e s dziesiciokrotnie pikniejsze od najpikniejszej lilii. Ale trzeba przez du lup patrze na to. I tak dopiero Przedwiecznego na dnie tego wrzosowego kwiatuszka znale. To jest pikna rzecz. Ale jakbymy te i sami siebie w anatomiczny sposb rozoywszy na czynniki pierwsze obejrzeli, no to ju geniusz Przedwiecznego jest tak wielki, e adna mdro starobiblijnych uczonych w Pimie nie potrafi tego Geniuszu nam wyoy. Na wszystko jest rada. Na ylaki - 3 x w tygodniu kasza gryczana i tabletki wencscin z gryki i z kasztanowca. Stopy pal - to ju jest miadyca ttnic podkolanowych - trzeba si broni: nie pali papierosw, nie je cukru, nie je rosow i zacz rozciera sobie pod kolanami nogi spirytusem kamforowym. eby udroni delikatne naczynia krwionone, ktre ju nie dostarczaj tak dokadnie krwi do stp, jak to potrzebne jest. Moczenie w szawii nic nie pomoe, lepiej moczy nogi w zwykej sodzie do picia. Na odciski - zwyka cebula. Du gwka cebuli przeci wzdu, pooy na kuchni eby si upieka jak do rosou si przypieka, wystudzi. Nogi wymoczy w ciepej wodzie z sod do picia. Wzi jeden patek cebuli upieczonej, wsypa dziebeko cukru pudru, pooy na odcisk i przybandaowa t maseczk. Zmienia co 8 godzin, przez 3 dni. I tak piknie rozmikczymy odcisk, e mona momentalnie naoy najcianiejszy but i i nawet na bal i ju si nie czuje, e odcisk jest na nodze. Ale po trzech dniach swdzenia nie da wytrzyma i trzeba znowu wymoczy w ciepej wodzie z sod nogi i odcisk odejdzie od zdrowego ciaa i tkanki nie naruszy. Jeeli bywa odcisk stary i duy, kuracj powtrzy. Reumatyzm - jeli chcemy leczy, to przede wszystkim grochem, bo posiada tyle dziaa antyreumatycznych, e na poligonie wanie chroni chopcw od zmczenia, od pocenia si, od choroby przemczeniowej kostnej. Groch gotuje si z kminkiem, na sucho i pniej dodaje si do kadej zupy 2-3 yki grochu z kminkiem i z masem. Wzrok si pogarsza? Przemywa oczy esencj herbacian i bra wit. A + E, i wzrok poprawia si sam. Przemywa esencj, ale mona na wieczr robi okady na 20-30 minut. Przy zapaleniu spojwek te robi okady z esencji herbacianej, a poza tym bra wit. A + E w kapsukach, albo 3 due gotowane marchwie codziennie zje, z masem.

amanie w kociach - trzeba pi duo mleka i duo herbaty z mlekiem. Rano jedn szklank, w poudnie drug szklank i co drugi dzie po niadaniu szklank mocnej herbaty bez mleka z yka spirytusu, ktry rozrzedza krew do najwyszych granic, a esencja herbaciana zawiera kofein i delikatn tein - rozszerza naczynia krwionone i po nocnym zastoju - momentalnie to serce zmuszone jest do silnej pracy, nogi zaczynaj si robi ciepe. Domowy smalec?! Bez obaw - byle w smalec nie spotka si z biaym pieczywem i cukrem, to moemy go z poytkiem dla zdrowia spoywa. Przez cae wieki by w powszechnym uytku; smarowano nim chleb, wypiekano placki. Ludzie doywali siedemdziesitki, zachowujc jasno umysu. Choroba Alzheimera, ktr susznie czy niesusznie przepisuje si spoywaniu tuszczw nienasyconych, to niestety, specyfika naszych czasw. Sonina, jeli dobrze przyrzdzona, to nie zaszkodzi. Bierzemy do grube plastry zwykej surowej soniny (rzecz jasna, smaczniejsza bdzie ta z wiejskiego uboju, opalona ogniem, o specyficznej strukturze) i nacieramy j solidnie czosnkiem roztartym z sol. Nastpnie kadziemy do glinianego garnka, przyciskamy czym cikim. Po paru dniach, kiedy sonina nieco si spracuje, przewracamy j. Robimy to kilka razy, mniej wicej przez dwa tygodnie. Kiedy zauwaymy, e sonina wchona wczeniej wydzielony pyn i nacigna czosnkiem, wyjmujemy j, oskrobujmy z nadmiaru soli i wieszamy na haczykach w przewiewnym miejscu. Podsuszon przechowujemy w lodwce, a wieczorami kroimy do razowego chleba z kwaszonym ogrkiem i zboowej kawy. Zamiast kiebasy. Jest take bardzo smaczna do piwa. Co z veget, ktra podbia polskie kuchnie? W vegecie znajduje si cae mnstwo zdrowych, suszonych warzyw, niestety zniszczonych przez sod - glutamin i mozyman sodu. Podnosz one znakomicie smak potrawy, zmikczaj, przyspieszaj gotowanie, ale zarazem likwiduj 30 do 60 proc. wartoci przygotowywanych produktw. Soda niszczy te luzwk przewodu pokarmowego i odka. Radz wycofa j z kuchni, albo przynajmniej radykalnie ograniczy. Maggi, musztarda, chrzan. Brunatna maggi jest wywarem z rolin o tej samej nazwie, zakonserwowanym chemicznie. Mona j dodawa dla polepszenia smaku, ale te - bardzo ostronie. Musztarda, w ktre) skad wchodzi biaa i czarna gorczyca, sl, cukier, kwas cytrynowy, jak rwnie utarty chrzan s przyprawami naturalnymi i mona spoywa je bez obaw. Kilka sw o sobie mwi o. Jan Grande Zakonnik nie jest osob prywatn i nie ma prawa opowiada o sobie. Powiem tylko, e pochodz z Grodna, urodziem si 1934 roku, jako dziecko ciko chorowaem przez wiele lat na grulic przewodu pokarmowego, a komunizmu uczono mnie na stepach syberyjskich za Irtyszem. Koczowali tam Mongoowie, ktrzy nie wiedzieli nawet, e skoczya si II wojna wiatowa, a ktrym przedstawiono nas - polskich zesacw - jako ludoercw. Bardzo si dziwili, e "twoja budiet kuszt moja", i e ludzie o tak maym rozstawie szczk mog mie tak wielki apetyt. No, potem by Tybet, Petersburg, Kijw... W Kijowie zetknem si ze star szko niekonwe ncjonalnej medycyny i duo z niej skorzystaem dla siebie. Waciwie, moje zainteresowanie leczeniem zaczo si od samoleczenia. Przewleka choroba pozwolia mi zgromadzi pewn wiedz o funkcjonowaniu ludzkiego organizmu i wspieraniu go. Po powrocie do Polski ukoczyem szko felczersk, cae lata pracowaem w subie zdrowia. Do bonifratrw wstpiem ponad dwadziecia lat temu, w trybie poniekd nadzwyczajnym... Powiedzie mog tylko tyle, e na pewnym etapie ycia stan mi na drodze maciupeki, niziutki budynek klasztorny oraz rozstrzelany Chrystus. Nietknita od wojny figurka przechowaa wojenny dramat - rozszarpany, wyrwany bok, kikut rki, osmalony trzpie krzya. Takie to ptora nieszczcia wisiao przed klasztorem w Warszawie - caej ju przecie odbudowanej. Mniej wicej po tygodniu byem ju w zakonie z manelami...

Pierwsz posug bonifratersk odbywaem w Domu Pomocy Spoecznej na poudniu kraju opiekujc si ciko chorymi - zarwno fizycznie, jak i psychicznie. Zajem si te zioolecznictwem, m.in. w Zakadzie Ziooleczniczym przy Konwencie Bonifratrw w Warszawie, odzi, a obecnie we Wrocawiu. W regule zakonu zapisana jest od stuleci zasada wasnego dochodzenia do wiedzy medycznej w oparciu przede wszystkim o najcilejszy kontakt z chorym. Mamy swoj wiedz i tradycj cigle poszerzan i rozbudowywan. Powiem od razu, e absolutnie nie lekcewaymy zdobyczy wspczesnej nauki. Uwaamy, e nasze dziaania powinny uzupenia leczenie konwencjonalne. Dla przykadu osobicie obserwowaem kilkuset pacjentw chorych na raka, ktrym medykamenty zioowe pomogy znie utrapienia chemioterapii. Wiadomo, i tzw. chemia wywierajca niszczcy wpyw na tkanka rakow nie jest obojtna dla caego organizmu - osabia jego siy obronne, wyniszcza. Jeli jednak, obok chemii, podamy preparaty zioowe regenerujce, czyszczce ukad wtrobowo - trawienny oraz moczowy z toksyn - to taki pacjent ma szans przey o dobre kilka lat duej i to w niezej kondycji. Zdarzay si nawet przypadki, i chory pijcy zioa, mimo chemioterapii, mieli tak wzmocniony organizm, e nie tracili wosw. Jak broni si przed rakiem? Rak jest zakodowany w kadym czowieku. Upiony i przyczajony czeka na sposobny moment. A ten moment nastpuje wtedy, kiedy organizm jest bardzo wyczerpany. Omielam si twierdzi, e jeeli przez duszy czas obniy si w ludzkim ustroju poziom cynku, witaminy A i magnezu - to otwiera si brama dla raka. Dlatego kad tak wielki nacisk na prawidowy jadospis, ktry dostarczy ma tych wszystkich regenerujcych materiaw. Przedwieczny tak nas skonstruowa, e potrafimy sami siebie obroni, rwnie przed rakiem. Warto zwrci uwag na fakt, e rak w pierwszym rzdzie atakuje ludzi o usposobieniu cholerycznym. Z obserwacji wynika, e wszelkie narastajce stresy wytracaj z rwnowagi cay ukad nerwowy, a to powoduje ze wchanianie i "gubienie" wielkich iloci selenu, cynku, magnezu, jodu itd. W osabionym organizmie rozwija si tkanka rakowata. eby tak jeszcze tylko wspczesne kobiety zechciay poj ile od nich zaley! Przemdrzae to to, zarozumiae, w dodatku nierzadko zoliwe. Co ja si z nimi nadenerwuj! Przychodzi taka jedna z drug, i oczywicie, one wiedza najlepiej. Jak ja mam je leczy?! eby si to jeszcze chocia ogarno i zamiast chemii i masy kosmetykw, ktre a z nich spywaj, umyy si porzdnie szarym mydem, to i zdrowsze by byy. Dziki Ci Dobry Boe, e ja nie onaty. Ale moe lepiej tego nie pisa. Ot, niechby te nasze kobiety, kada jedna, umalowana czy nie, wziy sobie do serca, e dla swojej rodziny znacz tyle, co minister zdrowia, a ich kuchnie s zakadami leczniczo - farmaceutycznymi, w ktrych przygotowuje si yciodajne potrawy. To trzeba podkreli trzy razy: Niech produkcja w tych naszych domowych polskich kuchniach bdzie yciodajna. Darujmy sobie w trudnych czasach kulinarne wydziwiania. Potrawy - podawane na adnych talerzach maj by proste i tak dobrane, by dostarczay domownikom 68 niezbdnych skadnikw ywieniowych. Dlaczego 68? Bo mniej wicej na tyle wyspecjalizowanych grup jest podzielona liczba krwinek gospodarujcych w ludzkim organizmie i odpowiadajcych za funkcjonowanie jego skadowych. Krwinki, te mae budowlane mrwki, musza mie stae zatrudnienie, a obowizkiem nas - ludzi mylcych - jest dostarczy im odpowiedniego materiau. Co znajduje si w ziarnku grochu? Najzwyklejszy groch, byle nie specjalnie oczyszczony i nieuskany zawiera magnez, kobalt, elazo, fosfor, bonnik, biako rolinne, przeciwciaa antyreumatyczne, antymigrenowe, antycukrzycowe; jest kopalni witaminy B-kompleks, witaminy A... I ju mamy 12 skadnikw z potrzebnych 68, o ktrych wczeniej mwiem... Do tego - jeli gotujemy grochwk -

dochodzi cebula zasobna w witamin C i siark, biako zwierzce z kawaka wdzonki l ub - lepiej - p kilograma pokrojonej w kostk kiebasy, zawarto odywcza wygotowanej marchwi, pietruszki, kartofli, dodatkw w postaci majeranku, pieprzu, licia bobkowego... Wystarczy policzy, ile jest w samej grochwce elementw dajcych zatrudnienie naszym pracowitym krwinkom. Mdra gospodyni nie wyrzuci wczorajszego chleba, ale pokroi go w plastry i przyrumieni na oleju due, pachnce i chrupice grzanki. Poda je dzieciom i mowi do grochwki. A jeli jeszcze chce zatrzyma starego w domu, eby si nie wyrywa pj z kumplami na piwo to niech mu do tego wszystkiego po cichutku, dyskretnie, naleje do szklanki czystego piwa. Po takim obiedzie chop ju nigdzie nie bdzie si szwda. Mdrze prowadzona kuchnia jest bogosawiestwem dla domu. Tylko trzeba z niej powyrzuca zachodnie miecie, nadmiar chemii i przetwrstwo spoywcze. Polskie kobiety, przynajmniej te, ktre nie zdyy jeszcze do cna zdurnie, niech uwaaj szczeglnie wtedy, kiedy jest nadzwyczaj pikne opakowanie i gona reklama w telewizji. Chociaby te nieszczsne rogaliki z nadzieniem czekoladowym - to to paskudztwo nad paskudztwami, bez adnej wartoci odywczej, a wciska si to dzieciom. O margarynie Najlepiej wyrzuci to mazido z kuchni i to natychmiast. Z tuszczw uywa tylko masa, oleju(najbardziej wartociowy wytwarzano kiedy z konopi), smalcu czy czystego oju. Margaryna, jako produkt o wysokim stopniu przetworzenia, robi szkody w ludzkim organizmie. Pomylcie tylko, jaki proces technologiczny musi przej olej naturalny, ile po drodze trzeba doda do niego substancji chemicznych (w tym i rakotwrczych), sztucznie produkowanego kwasu masowego (ktry prawdopodobnie niszczy luzwk), utrwalaczy i barwnikw (gdyby nie pomaraczowa farbka - margaryna byaby trupio blada), aby uzyska posta efektownie zapakowanej kostki. Nawiasem mwic, nie ma dotd na wiecie adnej pracy naukowej, ktra uzasadniaby i potwierdzia zdrowotno spoywania margaryny. Agresywno chemii spoywczej pojawia si rwnie w naszych domach pod postaci wybielonych cukrw i soli. Do koca zeszego wieku cukier by rarytasem zaszczycajcym szlacheckie stoy, przez posplstwo prawie nie uywanym. Jedynie w czasie wit pojawiaa si "gowa" cukru - krystalicznego, gruboziarnistego, ktr rozbijao si wydzielajc domownikom po kawaeczku. Ciasto natomiast sodzio si miodem. O ile to zdrowsza forma ywienia! Dzi uywamy cukru bez ogranicze, a ten oczyszczony cukier jest najzwyklejsz chemi, ktra zwiksza niepomiernie ilo kalorii, a nie daje spodziewanej energii. Przechodzc w organizmie kilkakrotn przemian, produkuje "po drodze" mnstwo substancji zoliwych. W dodatku bardzo gorliwie szuka towarzystwa tuszczw nasyconych i wie si z nimi, tworzc mas cholesterolu. Co, jeeli kto bardzo lubi cukier? To we sobie, jegomo, ogrka kwaszonego, tak na przekr, a do herbaty - yeczk miodu. Mid wytwarzany przez te - jak je nazywa Zagoba - "muchy Boe", jest naturalnym rodkiem sodzcym, zawierajcym czyst glukoz, bogatym w yciodajne substancje, przechodzcym do krwiobiegu z przewodu pokarmowego prawie bez adnej przemiany i zamieniajcym si tam w energi yciow... Co z sol? Mycie, pukanie i warzenie soli to jest zbrodnia przeciw naturze. Sl kopalniana niesie ze sob ogromne bogactwo selenu, elaza i kobaltu, ktre s wypukiwane do Wisy, a stamtd do morza, na dodatek trujc po drodze p ycia w rzekach. Co dalej robi nasz przemys ywieniowy? Ot, kupuje si za granic za cikie dolary jod, joduje nim wypukan sl, miele j , bieli, i sprzedaje bezwartociow substancj, z ktrej jod - po otwarciu torebki - bardzo szybko ulatuje. Szukajmy soli kopalnianej, jak najmniej oczyszczonej, szarej, "brzydkiej" z wygldu. Przy okazji zwracani uwag na to, by nie da si nabra na jakie wymylne, prniowe nieprniowe, opakowania artykuw spoywczych. Na przykad, tak zdrowotn kasz gryczan pakuje si ostatnio do jednorazowych torebek - z grubego plastiku, bardzo wulgarnych, nieestetycznie podziurawionych i w tym si gotuje. Kasza z tego plastiku nie nadaje si do jedzenia, poniewa s w

niej wygotowane z opakowania substancje chemiczne. Poza tym, nie przypomina swoj konsystencj puszystoci potrawy gotowanej waciwie. I naturalnie produkt jest droszy, kto przecie na tych opakowaniach zarabia. Polskie spoeczestwo powinno broni si przed raptown zmian tanich substancji w drogie, przez przesypywanie ich z jednego opakowania do drugiego. Czy ojciec Grande, w habicie czy po cywilnemu, przekroczy kiedykolwiek prg restau racji McDonalda? NIE! Ju same nazwy McDonald, Coca-cola; Pepsi-cola, hamburger, hot-dog przyprawiaj mnie o drgawki. To jest skandal, e majc taki zasb wasnych moliwoci ywieniowych, sprzedalimy przemys spoywczo-ywieniowy amerykaskim biznesmenom. Jako stary mnich, mimo caego mojego yciowego optymizmu przepowiadam, i za kilka ju lat Polacy bd na terenie swojego wasnego kraju murzyskimi wyrobnikami. Bd przejeda przez Polsk transkontynentalne pocigi, bd miga po autostradach zagraniczne samochody, a wikszo tubylcw spadnie do roli czycicieli z miotami w rkach. Dzikuje Bogu, e jestem ju stary, niedugo umr i nie bd tego wszystkiego oglda. Po prostu, zwyczajnie i po ludzku, nie lubi (wybacz mi Panie Boe)gupoty wsprodakw? Ich zdolnoci do mapiego naladownictwa? Jak rwnie nie mog si pogodzi z samobjczymi inklinacjami caej ludzkoci? Wszystkie te sprawy budz moje obawy o przyszo narodu polskiego i naszej piknej ziemi. Lkam si, by np. przeszczep amerykanizmu nie wyrzdzi nam wicej szkody anieli komunizm, ktry jednak liczy si z jakimi reguami. Na przykad, nie wystawiano w kioskach obok zdjcia papiea pornograficznego obrazka. I naprawd nie chodzi mi o faszyw dewocj, ale takich rzeczy nie robi si z powodu zwykego szacunku dla ludzkich przekona. Uwaam, e Polacy, po tej pierwszej fazie durnoty ju powinni si opamita i wprowadza prywatyzacj, ale nie tak, ktra rozdaje Polsk obcym. Zachowajmy j dla siebie i dla nastpnych pokole. Czym grozi styl amerykaskiego ywienia? Sklerotyzacj organizmu oraz zanikiem pamici z powodu choroby Alzheimera. Jeli ludzko si nie opamita i nie przestanie produkowa faszywej ywnoci, to do 2100 roku nie doyje nas ani 10 proc. populacji. Przestamy wic wydziwia i zacznijmy produkowa w prosty, sprawdzony przez tysice lat sposb, zdrow ywno. Zgodnie z natur. Natury nie wolno poprawia, bo to si zawsze zemci. Przedwieczny tak j uksztatowa, e jakiekolwiek poprawianie zawsze co w niej kategorycznie zepsuje. Czy istniej polskie wzorce ywieniowo kulinarne? Naturalnie. Takim wzorcem, dostarczajcym nam drogocennych wskazwek, jest polska kuchnia przedrozbiorowa, zbierajca cig wielowiekowych dowiadcze. Pniej wszystko si urwao. Przysza ndza okresu rozbiorowego, pierwsza wojna wiatowa i zwizany z ni gd: potem ten krciutki czas niepodlegoci, zbyt krtki, by matki mogy przekaza swoje dowiadczenie crkom; druga wojna wiatowa i degeneracja poj o ywieniu (co zapi to zjem, aby tylko jako tako przetrwa), a po wojnie - wiadomo jak byo. Kobiety zaangaowane w prac zawodow szukay sposobw na jak najszybsze przygotowanie posikw i uciekay od tradycyjnych potraw bogatych w biopierwiastki, mikroelementy, witaminy, substa ncje, ktre kiedy niosy ze sob zdrowie i ycie. Przedrozbiorowa kuchnia sowiaska bya tak poywna, e mona byo ciany rozwala z nadmiaru energii. Chleb by wasny, pieczony we wasnym piecu, wielki na p stou, pooony na liciu opuchowym, posypany czarnuszk albo kminkiem. Jak si takiego chleba odkroio noem jak kos - to on a byszcza w rodku, tak by dobrze wykwaszony. Inteligencja na talerzu. Dawno, dawno temu... Wydaje si, e o kuchni staropolskiej i rozmaitych, zamierzchych kulinariach mona dzi mwi tak, jakby opowiadao si bajki. Jeli cofniemy si myl het, het - jakie kilkaset lat, do Polski jeszcze przedjagielloskiej, to zobaczymy, e istniejce wtedy

typowe gospodarstwa wiejskie byy w 100 procentach samowystarczalne. Ws zystko wytwarzano na miejscu: od jajka poprzez ptno, ktre si tkao, przdo i farbowao, a do wasnego garnka. I ta samowystarczalno - fakt, e rzadko kiedy wybierano si po co do wikszych orodkw - wytworzya norm prostego i wartociowego ywienia ze skadnikw przez siebie wyprodukowanych. Przede wszystkim, jadano duo misa, nie gotowanego, ale opiekanego nad ogniem. Tuszcz wytapia si, spywa, skwiercza w palenisku, pieczyste pachniao na kilometr. Takie miso przedstawiao sob bardzo bogat warto biakowo-odywcz. Co wane, pozbawione byo tuszczw nasyconych, ktre znajduj si w wywarach naszych wspczesnych zup oraz pieczonym w tuszczu misie, bdc przyczyn sklerozy. Dalej - wdzenie. Bya caa procedura naturalnego wdzenia: moczono miso w specjalnej zaprawie, po czym - nie parzone - wdzono przy uyciu gazek jaowca i buczyny. Wdzonk zawieszano w kominie. Przewiew kominowy podsusza i jednoczenie zabezpiecza przed owadami. Jak si odkroio pat takiego ciemnoczerwonego misa, pooyo go na chleb razowy domowego wypieku, do tego przynioso z piwnicy ukiszon w dbowej beczce kapust i skropio j aromatycznym olejem z konopi, ktre rosy za oknem, to lepiej to smakowao ni wspczesny hamburger, a na pewno byo o ni ebo zdrowsze. A dzi taka wdzonka jest moczona w roztworze saletry, eby nabraa wilgoci i odpowiedniej wagi, nastpnie "wdzi" si j przy pomocy preparatu, ktry w sposb sztuczny zabarwia i nadaje smak. Kiedy czowiek kroi "to" potem na stolnicy, to mu spod noa woda wycieka i dry to wszystko tak, jakby uchowaj Boe jaki kawa czego dopiero co z prosektorium przywlekli.