You are on page 1of 171

Copyright by Zote Myli & Rafa Kranicki, rok 2011 Autor: Rafa Kranicki Tytu: Somiana motywacja

Wydanie: I Data: 20.04.2011 ISBN: 978-83-7701-214-7 Zote Myli Sp. z o.o. ul. Daszyskiego 5 44-100 Gliwice www.zlotemysli.pl email: kontakt@zlotemysli.pl
Autor oraz Wydawnictwo Zote Myli dooyli wszelkich stara, by zawarte w tej ksice informacje byy kompletne i rzetelne. Nie bior jednak adnej odpowiedzialnoci ani za ich wykorzystanie, ani za zwizane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub autorskich. Autor oraz Wydawnictwo Zote Myli nie ponosz rwnie adnej odpowiedzialnoci za ewentualne szkody wynike z wykorzystania informacji zawartych w ksice. Niniejsza publikacja, ani adna jej cz, nie moe by kopiowana, ani w jakikolwiek inny sposb reprodukowana, powielana, ani odczytywana w rodkach publicznego przekazu bez pisemnej zgody wydawcy. Wykonywanie kopii metod kserograficzn, fotograficzn, a take kopiowanie ksiki na noniku filmowym, magnetycznym lub innym powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji. Wszelkie prawa zastrzeone. All rights reserved.

Spis treci
Wstp..........................................................................................................................7 Rozdzia I..................................................................................................................13 Osobista Baza Motywacji?...........................................................................13 Korzenie motywacji.......................................................................................17 Skup si na pragnieniach............................................................................23 Czy widzisz swoje cele?................................................................................31 Wszystko za darmo...............................................................................32 Nie swoje cele.........................................................................................33 Tylko cele..................................................................................................33 Jak tylko...............................................................................................34 Cele warte osigania.....................................................................................34 Cel spenienia wszelkich pragnie...........................................................36 Po co mi to? Wewntrzny krytyk .............................................................38 Rozdzia II................................................................................................................45 Budujemy Osobist Baz Motywacji.......................................................45 Dynamika motywacji cudowna przemiana....................................49 Metoda wzrostu sumarycznego......................................................59 Wskrcie..................................................................................................63 Co mi to da? Twoje korzyci. .......................................................................64 Metoda odkrywania korzyci............................................................65 Kategorie Twoich korzyci.................................................................69 Czego unikniesz, osigajc cel? ...............................................................72 Poczenie korzyci zuczuciami przyjemnoci...................................77 Serce systemu Osobistej Bazy Motywacji. .............................................86 Drugi, arcyistotny element Osobistej Bazy Motywacji.....................89 Gwny mechanizm motywacji naprzykadzie sprzeday.............90

Osobiste nastawienie..........................................................................92 Idealny obraz wiczenie................................................................93 Zaufanie do siebie wiczenie......................................................95 Osobista warto wiczenie........................................................96 Praca zelementami submodalnymi wiczenie....................97 Potgowanie elementw submodalnych wiczenie...... 103 Wskanik postpw................................................................................... 104 Pocz straty zcierpieniem...................................................................... 107 System zmiany wasnych odczu.......................................................... 108 Dwie drogi..................................................................................................... 112 Aczy powinnam?............................................................................... 112 Moc elementw submodalnych............................................................ 115 Negatywne skojarzenia............................................................................. 116 Warsztat cierpienia..................................................................................... 118 Wykorzystaj fobie........................................................................................ 122 Sprawdzian mocy negatywnych emocji.................................... 125 Gwna przeszkoda rda cierpienia............................................ 126 rda przyjemnoci.................................................................................. 129 Rozdzia III............................................................................................................ 139 Praca zOsobist Baz Motywacji. .......................................................... 139 Zbieraj idodawaj motywy....................................................................... 139 Usuwaj ieliminuj motywy........................................................................ 141 Uwiadamiaj sobie ipogbiaj motywy wasnych poczyna. ..... 142 Praca nad uczuciami.................................................................................. 143 Gbia uczu.................................................................................................. 144 Uczucia ielementy submodalne........................................................... 146 Praca nad gwn umiejtnoci odgrywanie roli.................... 148 Uyj wskanika.................................................................................... 149

Praca ze skojarzeniami.............................................................................. 150 Praca ze rdami przyjemnoci icierpienia..................................... 151 Praca zcelem................................................................................................ 153 Wyrabianie nawyku.................................................................................... 155 Punkt docelowy........................................................................................... 162 Synteza pracy zOsobist Baz Motywacji.......................................... 162 Praca zOsobist Baz Motywacji................................................. 163 Wdrodze do celu............................................................................... 164

Wstp

By moe na temat motywacji czytae ju niejedn ksik. Ta publikacja wbrew pozorom nie jest ksik omotywacji. Zawiera bowiem skuteczne narzdzie, pozwalajce osign wybrany przez Ciebie cel, gdy ju jeste wto bardzo zaangaowany. Czy nie jest tak, e ju nie raz prbowae go osign, jednak nic ztego nie wyszo? Przypomnij, ile to razy dawae sobie kolejn szans, chcc zrealizowa naprawd co wartociowego. Jak to si jednak zazwyczaj koczyo? Czy nie mwie do siebie przy pierwszej porace: To nie dla mnie, Ju taki jestem, Mam tego dosy, Nigdy wicej, Innym razem? Jeeli natomiast obecnie jeste w trakcie osigania wanego dla Ciebie celu, to czy nigdy nie miae wraenia, e pracujesz tylko na p gwizdka? Dzi liczy si czas ijestem przekonany, e masz wiadomo tego, i mgby osiga swoje cele znacznie szybciej. Jednak jak to jest najczciej? Nakrcasz si na co, przygotowujesz plan i rozpoczynasz pene zapau dziaanie. Po kilku dniach jednak nie pozostaje ztego adem efekt, prcz kolejnego wspaniaego planu rzuconego wkt. Taka somiana motywacja to tak naprawd zwodni7

Rafa Kranicki cza uuda i wietny sposb na oszukiwanie samego siebie. Somiana motywacja jest wrogiem kadego, kto pragnie osiga swoje yciowe cele. Mao tego, ona jest naprawd niebezpiecznym zjawiskiem wyciu kadego czowieka. Gdy przyzwyczaisz si do ycia wedug schematu somianej motywacji, staniesz wsytuacji czowieka uzalenionego od naogu. Poniewa somiana motywacja zabija po cichu, najpierw przestajesz wsiebie wierzy irozmieniasz swoje ycie na drobne, potem przestaj wciebie wierzy Twoi bliscy iju krok od dramatu. Ilu Twoich znajomych tkwi po uszy wcichej rozpaczy niespenienia, pchani impulsami somianej motywacji to tu, to tam? Czy istnieje zatem tajemnica osigania celw zwysokim poziomem motywacji wbyskawicznym tempie? Wiesz, dlaczego tyle osb, wtym moe iTy, wiele razy rozpoczynao pogo za upragnionym celem, jednak wszystkie prby w tym kierunku okazyway si somian motywacj? To oczywiste, e zaaplikowanie wasnemu umysowi poraajco blokujcych przekona typu: To nie dla mnie, Nie dam rady staje si grobem motywacji. Istnieje jednak powd tych poraek. Jest nim paradoksalnie sam cel. Jeeli chciaby np. osign pikn sylwetk, jednak po miesicu oceniasz efekty swojej pracy jako niezadowalajce, to oczywicie spada Twoja motywacja, co ma wpyw na dziaania, dziki ktrym zmierzasz do celu. Jeeli natomiast jeste zdesperowany w swoim deniu imasz wicej somy motywacji, to po miesicu albo bdziesz dziaa jeszcze ostrzej, albo popenisz inny bd, ktry stanie si przyczyn wielu nieprzyjem8

Wstp nych objaww ze strony Twego organizmu, co i tak ostatecznie doprowadzi Ci do zatrzymania wdrodze do celu. Bdzie tak, poniewa paradoksalnie skupiasz si tylko na celu. Awiesz, jak bardzo on moe si wydawa odlegy, natomiast chwilowe przyjemne zajcia pocigajce? Natomiast sukces jest efektem ubocznym pasji, zjak podchodzisz do gwnej umiejtnoci, prowadzcej Ci do osigni. Jeeli skupisz si na niej i zaangaujesz, nie wiedzc nawet kiedy, staniesz na szczycie. Pozytywna itrwaa zmiana, jak rwnie potna jak taran motywacja, jest dla Ciebie rzeczywicie moliwa. Wiemy, e ycie czsto zmienia si niepostrzeenie, jeeli wic nie stajesz si lepszy, to si rzeczy stajesz si gorszy. Zobacz swoje zdjcia zmodoci, moe ni std, ni zowd pojawi si brzuch, moe zakorzeniy si ze nawyki, moe zagoci wTobie marazm czy zgorzknienie. Wcz wic dopalacz potnej motywacji izbuduj osobist baz, dziki ktrej byskawicznie osigniesz to, co powiniene by osign ju dawno temu. Ta ksika mwi otym, jak motywowa si do konkretnego celu. Daje ona moliwo poznania i zastosowania skutecznego narzdzia, ktre sprawi, e somiana motywacja stanie si nieprzyjemnym wspomnieniem. Jak zapewne zauwaysz, cay przedstawiony tu system skierowany jest na osignicie celu za pomoc codziennego dziaania. Dla kogo wic jest przeznaczona ta publikacja? Jest ona dla fanw rozwoju osobistego, dla tych, ktrzy absolutnie musz 9

Rafa Kranicki osign sukces, dla wymagajcych motywacyjnego dopalacza, by realizowa swoje cele. Nie jest to publikacja dla szukajcych tylko przey iwrae, zktrych nic wpraktyce nie wynika iutwierdza raczej wprezentowaniu somianej motywacji. Tu znajdziesz recept na wyjcie z labiryntu niedokoczonego dziaania. W tej ksice zosta bowiem zawarty warsztat pracy z wasn motywacj. Oznacza to, e wduej mierze Ty sam bdziesz musia wzi si do roboty, korzystajc zzamieszczonych tu wartociowych wskazwek. Jeeli wiesz, co musisz wyciu osign, to ta ksika jest idealna dla Ciebie. Jeeli jest wyciu co, co za wszelk cen trzeba zdoby, to tu otrzymasz potne narzdzie prowadzce Ci wprost do celu, na wysokich obrotach. By moe zaley Ci na lepszym wygldzie, moe chciaby odnowi swj zwizek zblisk Ci osob? Chcesz zwikszy swoje dochody czy osign trway spokj ducha? To wszystko jest wzasigu Twoich moliwoci. Rzeczywicie jeste wstanie przepiknie uksztatowa wasne ycie, w ktrym zagoci prawdziwa mio, odwaga, wewntrzny spokj, zamono i pikno oraz zdrowie. To prawda, e budzenie iutrzymywanie motywacji jak taran wymaga pracy, jednak efekty tego s wrcz fenomenalne. Wiesz, jak to jest wyciu: niby masz cel, chci iwarunki, ale osignicie go zabiera Ci bez maa cae lata, cho mgby to robi kilka razy szybciej iprzej do realizacji kolejnego wartociowego celu. Jeeli wic zaley Ci na czasie, signij po osobist baz motywacji. 10

Wstp Pierwszy rozdzia ukazuje niezbdne, podstawowe zaoenia idotyka samych korzeni motywacji, docierajc do wartoci, jakimi si kierujesz. Drugi rozdzia zawiera praktyczny warsztat budowy Osobistej Bazy Motywacji. Jest on niezwykle wany i podaje wiele cennych oraz praktycznych wicze iwskazwek. Natomiast w trzecim rozdziale zapoznasz si z metodami zarzdzania Osobist Baz Motywacji, by utrzymywa wysoki poziom zaangaowania wdrodze do celu. Na ostatnich stronach zamieciem wzr arkusza Osobistej Bazy Motywacji, uatwiajcy samodzieln prac. Dam Ci na pocztek jako bonus metod pomocn wpielgnowaniu wasnej motywacji. Ta metoda to humor. miech nastraja, przeamuje negatywne wzorce mylenia itworzy rodowisko rozwoju silnej motywacji. Gdy masz dobry humor, to zazwyczaj si miejesz. Ta zasada dziaa rwnie iwdrug stron. Gdy pomimo nie najlepszego samopoczucia, zaczniesz si mia, to po krtkim czasie polepszy Ci si humor iwrci pozytywne mylenie. Ztakim pozytywnym nastawieniem zapraszam Ci do walki ze somian motywacj przez zbudowanie Osobistej Bazy Motywacji. Zawalcz omotywacj jak taran iskorzystaj zprzedstawionego tu systemu.

Rozdzia I

Cel jest skutkiem ubocznym pasji, zjak podchodzisz do gwnej czynnoci prowadzcej do mistrzostwa. autor

Osobista Baza Motywacji?


Syszc: Osobista Baza Motywacji, moesz mie rne skojarzenia. Faktem jest jednak, e masz w zasigu rki niezwykle skuteczne ifenomenalne wrcz narzdzie, dziki ktremu bdziesz mg osiga wszystko, co sobie zamierzysz. Tak, wiem, by moe pomylisz oprzesadzie tego stwierdzenia, jednak jest ono rzeczywicie prawdziwe. Dziki Osobistej Bazie Motywacji bdziesz wstanie osign swoje cele ito owiele szybciej, ni gdyby nie skorzysta ztego systemu itechnik tu przedstawionych. Co to jest Osobista Baza Motywacji? Mwic bardzo prosto, Osobista Baza Motywacji to miejsce zawierajce Twoje uwiadomione motywy imoliwe konsekwencje dziaania. Oznacza to cay zbir rnego 13

Rafa Kranicki rodzaju powodw, dla ktrych podejmujesz lub nie podejmujesz konkretne czynnoci, dziki ktrym zmierzasz do wanych osigni. To rwnie specjalny system wspierajcy Twj umys wdeniu do celu zsiln motywacj. Jak dowiesz si wdalszej czci tej ksiki, istniej sposoby na odkrycie motyww swoich dziaa. Zauwa, i czsto, gdy realizujemy jaki cel, majc 1 czy 2 gwne powody, tracimy wiele innych, ukrytych w podwiadomoci, czekajcych, a przedstawisz je swojemu umysowi. To jest wanie owa sia, ktr posuguj si nieprzecitni ludzie na caym wiecie. Jeeli nie wykorzystasz jej, wydobywajc na wiato dzienne wszystkie moliwe motywy wasnych dziaa, stracisz ogromne pokady energii, dziki ktrym mgby osign prawdziwy sukces. To samo dotyczy mocy uczu, ktre najczciej zmierzaj w dosy przypadkowych kierunkach, powodujc zatrzymanie Ci wdrodze do osigni, dajc poczucie wewntrznej sprzecznoci. Wiesz, jak to jest, gdy wyznaczasz sobie cel, wszystko planujesz idopinasz na ostatni guzik. Jednak wtrakcie wykonywania poszczeglnych czynnoci czujesz, e co jest nie tak. Co pochania lwi cze Twojej energii i czasu, co Ci odciga od gwnych dziaa iniepostrzeenie zatrzymujesz si wp drogi, nie wiedzc, gdzie szuka przyczyn stagnacji. Motywacja gdzie paruje ipozostaje mudne, cikie, okupione cierpieniem i niechci dalsze dziaanie, co wkonsekwencji prowadzi do zniechcenia izaniechania go. Miae tak cho raz wyciu? Ja tak.

14

Rozdzia I Dlaczego powiniene jak najszybciej zbudowa sobie Osobist Baz Motywacji dotyczc najwaniejszych dla Ciebie celw? Poniewa musisz osign je za wszelk cen. Najwaniejsze cele wyciu potrzebuj staej motywacji, silnej jak taran. By zrealizowa najwaniejsze yciowe plany, potrzebujesz doskonaych iskutecznych narzdzi. Wpeni zgadzam si zekspertami zdziedziny rozwoju osobistego, ktrzy twierdz, e 1 minuta powicona na planowanie przekada si rednio na zaoszczdzenie 10 minut przy wykonaniu zadania1. Jeeli przeznaczysz swj cenny czas na zbudowanie Osobistej Bazy Motywacji, myl, e zaoszczdzisz nie tylko wiele minut czy godzin, ale imnstwo niepotrzebnych nerww, wydatkw finansowych, czy unikniesz popenienia wielu bdw. Osobista Baza Motywacji to genialne narzdzie dane Tobie i Twojej kreatywnoci. To Ty bdziesz decydowa, do czego chcesz by zmotywowany, pomimo przeywania trudnoci i przeszkd. To Ty bdziesz wyznacza priorytety. To tak jak z posiadaniem luksusowego auta. Wsiadasz do niego peen radoci i ekscytacji. Wiesz, e masz peen bak paliwa iperspektyw wietnej drogi. Wic mkniesz przed siebie, upajajc si piknym widokiem, odczuwajc satysfakcj zpenej kontroli nad potnym silnikiem. Jego gboki dwik o piknej barwie daje Ci poczucie mocy ipewnoci, e poradzisz
B. Tracy, Poznaj sze najwaniejszych dyscyplin czowieka sukcesu [dok. elektr.] http://blog.briantracy.pl/tag/osiaganiecelow/ [dostp: 24.02.2011].
1

15

Rafa Kranicki sobie w kadej sytuacji. Tak wanie jest z Osobist Baz Motywacji. To niby pojazd, ktrym Ty kierujesz. On jest w stanie przenie Ci z punktu A Twojego ycia do punktu B wsposb wrcz niezwyky. Dlatego nie zwlekaj izbuduj swoj Osobist Baz Motywacji. Odzyskaj to, co kadego dnia tracisz, poniewa nie uczono nas wszkole, jak dziaa zpen idugotrwa motywacj. Mj znajomy Marek jest wietnym pywakiem amatorem. Pamitam, jak pewnego razu spotka si z profesjonalnym trenerem pywania. Trener ten mia usiebie basen, gdzie rwnie trenowaa pywanie jego crka. Marek, majc tak moliwo, skorzysta zokazji ipopywa, jak si pewnie ju domylasz, nie sam. Kiedy wyszed zwody, w trener powiedzia mu ojednej rzeczy. Zwrci mu mianowicie uwag na co, czego Marek sobie nie uwiadamia, co dotyczyo pewnej kwestii zwizanej ztechnik pywania. Po tym zdarzeniu nie posiadaem si ze zdziwienia, widzc, e wkrtkim czasie Marek osign tak niesamowity postp wtej dyscyplinie. Zmojego punktu widzenia wygldao to jak skok wprzestrze midzygwiezdn ze Star Treka. Zmieni po prostu technik pywania i w cigu niemal chwili nastpi u niego przeskok jakociowy i ilociowy w tej umiejtnoci. Od tego momentu dziwnie si czuj, nazywajc Marka tylko amatorem. Czy nie mylae, czy nigdy nie podejrzewae, e z niewiadomych przyczyn dziaasz tylko na p gwizdka? Albo czy nigdy nie miae wraenia, e to, 16

Rozdzia I na co Ty harujesz w pocie czoa, innym przychodzi znacznie atwiej? Dlaczego tak si dzieje? Klucz tkwi w determinacji. Widziae ludzi o naprawd silnej motywacji? Nie mwi tu o somianym zapale, wystarczajcym na nauk angielskiego wweekend. Mwi o motywacji przez lata. Moe pomylisz, e to niemoliwe? Powtrz, e nie chodzi mi ouczuciowy stan chwilowej euforii, lecz owewntrzn, sta, wielk si motywacji. Majc j, bdziesz mg na zimno i spokojnie osiga kady zaplanowany cel. Czy nie o to Ci czsto chodzio? Pomyl teraz, co mgby dziki temu zdoby? Pomyl o jakim swoim celu, pragnieniu od lat, marzeniu tak czsto powtarzanym wwiadomoci, e utworzy si obraz niewiarygodnie jasny ikonkretny. Pomyl ju teraz, bo bdzie Ci to potrzebne, gdy przejdziesz do dalszej czci ksiki.

Korzenie motywacji
Rozpoczynamy nasz przygod wiadomego wznoszenia penej mocy Osobistej Bazy Motywacji. Bdziemy przechodzi krok po kroku cay proces, zatrzymujc si przy wanych punktach, zapoznajc si zniezbdnymi wskazwkami iwci powtarzajc najwaniejsze dziaania, by jak najszybciej utrwali istotne momenty wpywajce na wzrost i si motywacji. Tak wic do dziea! Nie wiem, czy masz wiadomo, e istnieje pewien czynnik, ktry dziaa jak silny wzmacniacz ludzkiej motywacji. Jest on niezwykle istotny idotyka samych jej korzeni. Dlatego od niego zaczniemy. Wiele osb 17

Rafa Kranicki chccych pracowa nad swoj motywacj nie bierze go pod uwag, robic sobie przez to wielk szkod. To tak jakby stan obok dziurawej beczki, zbierajc wod, ktra wycieka przez najwikszy otwr i wlewa j tam zpowrotem, po czym szybko powtarza t czynno ijeszcze raz, ijeszcze, itak cay dzie. Zamiast zaj si uszczelnieniem nieszczsnego otworu wbeczce, tracisz swoj energi na przelewanie wody. Niektrzy wanie tak postpuj wkwestii motywacji. Czy to nie ironia? Poniewa nie bior pod uwag tego czynnika, trac wiele cennej energii, nie osigajc zamierzonego efektu. Ty natomiast zrb inaczej irozpocznij od uwzgldnienia jego roli wbudowaniu osobistej motywacji. Czynnik ten zawiera si w sowie: warto. Jest to niezwykle wane sowo. Wartoci s miar naszego ycia. To, co gboko cenimy, decyduje otym, do czego bdziemy si starali przyblia, aod czego oddala. Wartoci maj wielki wpyw nie tylko na poziom motywacji, ale i na konkretne dziaania, jakie podejmiemy. Wmojej praktyce spotykaem osoby, ktre twierdziy, e wnic ju nie wierz, e nie maj adnych punktw odniesienia w swoim yciu. Wspominaj przy tym oswoistej pustce egzystencjalnej izaniku duchowych podstaw. Takie swoiste zapomnienie zczasem prowadzi do przykrego zagubienia, przeywania wewntrznej pustki i spadku motywacji oraz poczucia braku sensu ycia. Nie jest to dobry stan izazwyczaj staje si on podoem depresji. Najczciej wtakich wypadkach prosz kogo, kto to odczuwa, ozdobycie si na wyznanie osobistych pewnikw yciowych. 18

Rozdzia I Czego pan jest absolutnie pewien? pytam. Otrzymuj wtedy zazwyczaj par odpowiedzi wstylu: Jestem pewien, e trzeba by uczciwym, e trzeba pracowa, e nie wolno krzywdzi innych, e naley troszczy si oswoj rodzin, e nie wolno si mci ie zdrada jest za. Wyznanie takie, pogbione jeszcze wtrakcie rozmowy, stanowi podstaw do odzyskania panowania nad swoim yciem iuwiadomienia uznanych przez siebie wartoci, najczciej zapomnianych i zepchnitych na dalszy plan wiadomoci. Pisz o tym, poniewa chc na pocztku podkreli niezwykle wan rol wartoci wyznawanych przez Ciebie. Wane s dlatego, e gdy ludzie trac znimi kontakt, trac te motywacj. Uniektrych dzieje si tak do tego stopnia, i caymi godzinami siedz przed telewizorem zpilotem wrku, przeskakujc zkanau na kana. Nie znam nikogo, kto by yjc takim trybem, odnalaz i umocni swoje wewntrzne przekonania odnonie tego, co jest rzeczywicie wane, aco tak naprawd nieistotne. Takie siedzenie przed telewizorem zazwyczaj powoduje dalszy rozkad osobowoci, co ma tragiczne skutki, jeeli chodzi o motywacj. Wartoci, ktre wyznajesz, wpywaj na Twj poziom motywacji. Jeli s sabo ugruntowane, motywacja bdzie niska. Jeli wartoci s mocne, motywacja bdzie rwnie silna. Zapytaj siebie: jakie wartoci uznajesz w swoim yciu? Nie chodzi tu o poprawne politycznie wyznanie, ale oTwoje wewntrzne prze19

Rafa Kranicki konanie co do tego, jakie wartoci licz si dla Ciebie najbardziej. Rozpoczynajc budow Osobistej Bazy Motywacji, odpowiedz sobie na to pytanie naprawd szczerze. Zapamitaj, e silna motywacja iwspaniae osignicia wymagaj upodstaw Twojej szczeroci. Jeeli tu wkradnie si jaki fasz czy oszustwo wobec samego siebie, to nic zasugujcego na pochwa nie osigniesz. Poniewa na faszu nie mona nic dobrego zbudowa. Jest wiele wartoci, ktrymi ludzie si kieruj. Jest ich naprawd ogromna liczba. Przekonaj si otym, wsta iznajd jak publikacj, gdzie zamieszczono spis wartoci lub poszukaj go winternecie. Zauwaysz, jak wiele naprawd wspaniaych wartoci kultywuje ludzko. Bdc przedstawicielem wartoci, ktre wyznajesz, nie tylko osigniesz fenomenalny poziom motywacji, ale zostaniesz obdarzony niezwykym szacunkiem przez swoje otoczenie. Gdy spojrzysz na spis wielu wspaniaych wartoci, sprbuj zastanawia si nad tym, jakie Ty chciaby zaakcentowa we wasnym yciu? Zpowodu wielkiej ich liczby moesz czu lekki zawrt gowy. Dlatego proponuj Ci, by wypisa tylko okoo 5najwaniejszych wartoci wTwoim yciu. Zastanw si ipomyl, co rzeczywicie jest dla Ciebie wane? Wypisujc 5 gwnych wartoci, wybierz 3 wedug Ciebie najwaniejsze. One bd stanowi trzon Twojego systemu wartoci, pozostae 2 niech stanowi rol pomocnicz. Wten sposb atwo uporzdkujesz swj osobisty spis. Zapisz to na czystej kartce papieru, wiedzc, e zrobie pierwszy prosty krok na drodze 20

Rozdzia I ku silnej motywacji ipracy nad sob. Jednak jak moesz sprawdzi, jakimi wartociami si kierujesz? Nie zawsze przecie moesz by tego pewny. Sprawd to, obserwujc siebie wkonkretnych sytuacjach. Poniewa to, co wybierasz, na co powicasz swj wolny czas, co Ci pociga do konkretnych dziaa, mwi, jakie wartoci s dla Ciebie wane. Poszukujc wartoci, koncentruj si zawsze na faktach nie pozornych, przypuszczalnych, podanych, lecz prawdziwych faktach2. Jeli okae si, e deklarowane przez Ciebie wartoci s inne od tych prezentowanych, bdziesz mia okazj przemyle je i skorygowa. Wane jest, aby zrobi to na pocztku budowy Osobistej Bazy Motywacji. Aby pomc sobie w okrelaniu wyznawanych przez siebie wartoci, zastanw si nad takimi pytaniami: czym by si zaj, gdyby wiedzia, e zostao Ci tylko 6 miesicy ycia? Co staoby si wtedy dla Ciebie wane, aco stracioby znaczenie? Co chciaby szybko rozpocz, aco zakoczy? Zkim spdzaby wicej czasu, a z kim przestaby si spotyka? Szczere odpowiedzi na te ipodobne pytania pomog Ci wydoby wartoci, ktre rzeczywicie cenisz. Wiedz, e maj one zwizek z Twoj tosamoci, czyli z tym, kim uwaasz, e jeste. Gdyby np. by lekarzem, to wartoci spjn zt tosamoci jest ycie izdrowie oraz pomoc innym. Spjno wartoci i tosamoci
B. Tracy, Brian Tracy i tajemnice efektywnego przywdztwa, Gliwice 2008.
2

21

Rafa Kranicki stanowi podstaw do niezakconego istnienia wTobie silnej motywacji. Zadaj sobie ponisze pytania dotyczce tosamoci: Kim jeste? Kim si stajesz? Kim masz by? Napisz definicj siebie samego. Zrb to tak, jakby pisa haso do encyklopedii. Jak by wtedy siebie okreli, co osobie napisa? Nastpnie pocz wasn tosamo zwyznawanymi wartociami w wiczeniu film. Wyobra sobie, e jeste reyserem iogldasz przez siebie reyserowany film. Grasz wnim gwn rol. Widzisz siebie cakowicie spjnego wswojej tosamoci iwartociach. Przedstaw to w poszczeglnych scenach filmu. Pamitaj, e ogldasz film w trjwymiarze z dwikiem najlepszej jakoci. Stwrz obraz, ktry bdzie napawa Ci dum, si, pewnoci siebie ijasnoci wewntrzn. Przyjrzyj si sobie w szczegach. Ten film ma Ci przyprawi o ciarki na plecach. Zig Ziglar mawia, e: Trzeba sta si znaczcym konkretem zamiast bkajcym si oglnikiem3. Dlatego zrb eksperyment i powtrz ten film przez tydzie, codziennie, powiedzmy oporanku, zaraz po wstaniu, asam si przekonasz, jak moc posiada to wiczenie, nie tylko dla umocnienia osobistej tosamoci iwyznawanych wartoci, ale rwnie dla dokona. Pamitaj, e praca z Osobist Baz Motywacji zawsze ma zwizek zTwoj tosamoci iwyznawanyB. Tracy, Wyznaczenie celw. Osobisty przewodnik, Warszawa 2010.
3

22

Rozdzia I mi przez Ciebie wartociami. Jeeli zaczniesz dalej pracowa woderwaniu od tych elementw, naraasz si na porak, poniewa dziaania w oderwaniu od tosamoci i wartoci mog istnie tylko na krtk met.

Skup si na pragnieniach
Budujc Osobist Baz Motywacji, pytaj siebie: Co tak naprawd chc osign?, Czego tak naprawd chc?, Czego szukam?, Na co czekam?. Kluczem do efektywnego panowania nad swoim yciem jest klarowno ijasno intencji. Pytaj siebie: Jakie s moje cele?. Inigdy nie gd si na mierne wyniki. Osoby, ktre nie wiedz, co tak naprawd chc osign, lub maj o tym bardzo mgliste pojcie, same skazuj siebie na porak inieudane ycie. WPolsce utaro si oglne przekonanie, e jakiekolwiek pragnienia im s wiksze, tym bardziej nie zasuguj na to, by o nich otwarcie mwi, oczekujc poparcia. Traktuje si je jako co zego lub jak jakie tabu. Taka mentalno czsto prowadzi do lku przed myl ojakim wspaniaym celu yciowym. Wyobra sobie, e kto zrodziny pyta Ci, kim chcesz by albo jakie masz plany na przyszo, aTy odpowiadasz, e chcesz by prezesem duej spki albo kierownikiem sieci sklepw lub mistrzem w sporcie, albo znanym pisarzem lub muzykiem. W wikszoci wypadkw spotkasz si z pobaliwym umiechem, niedowie23

Rafa Kranicki rzajcym spojrzeniem idocinkami sanymi przez najbliszych. Dlaczego tak si dzieje? Poniewa na osoby Ci znajce wpywa ich strefa komfortu. Oznacza to, e Twj obraz w ich umysach podlega kontroli staoci. Jeeli zaczniesz robi co, co sprzeczne jest z obrazem Ciebie, jaki maj w swoich gowach, zaczn prowadzi batali oto, by powrci do dawnych zachowa izaj. Jeeli bdziesz si stara dy do czego, co inni uznaj za niemoliwe zjakichkolwiek powodw, rwnie nie otrzymasz od nich mentalnego wsparcia. Dlatego wikszo osb nie mwi oswoich marzeniach nawet wtedy, gdy je posiada. Jeeli mog Ci co doradzi, to prosz Ci, by bez wzgldu na to, ile czasu Ci to zajmie, stara si zawsze rozwija swoje pragnienia na podstawie wyznawanych wartoci. Zajcie to jest fascynujce i ma wpyw na Twoje ycie, bez wzgldu na liczb przeytych lat. Praca polegajca na odkrywaniu wasnych pragnie nie koczy si zmomentem przejcia na emerytur, ale trwa przez cae ycie. Zauwa, e nie mona czego pragn za wiele lub za czsto. Mona jednak pragn za mao lub wogle. Atym wanie, co popycha nas do wspaniaych osigni, s gbokie, dojrzae, jasne pragnienia. I wanie do tego Ci zachcam, to jest do pracy nad jakoci wasnych pragnie icelw. Ma to ogromny wpyw na budzenie si w Tobie trwaej motywacji. Pozwl wic, e powtrz jeszcze raz, e praca z wasnymi pragnieniami polega na wydobywaniu ich zumysu iprzygldaniu si im, a nabior jasnych barw ikonkretnych ksztatw. Gdy regularnie powraca do Ciebie jakie konkretne pragnienie 24

Rozdzia I spjne zTwoim systemem wartoci izTwoj tosamoci, podejmij decyzj, co z tym zrobisz. Moesz wyznaczy sobie taki cel, by to konkretne pragnienie jak najszybciej zrealizowa, awtedy stworzy dla niego Osobist Baz Motywacji, by cel niebawem sta si rzeczywistoci. Pozwl, e zaproponuj Ci technik, ktra wspomoe proces doprecyzowania pragnie. Polega ona na skupieniu si na tym, czego chcesz. Zacznij myle orzeczach, ktre chcesz osign. Jest to podstawowy warunek konieczny do tego, by zyska jasno wstosunku do wasnych pragnie. Odeniach myl regularnie iczsto, wtedy bowiem bd budzi si wTobie naprawd pozytywne uczucia. Zwracaj na nie uwag i powracaj do tych, ktre szczeglnie daj Ci entuzjazm izapa do dziaania. Czasem warto zatopi si wtym wiczeniu na duej. Czas trwania skupienia na pragnieniach ma wpyw na jako ijasno celu, jaki moe si wTobie zrodzi. To wiczenie jest otyle dobre, e moesz je wykonywa praktycznie wszdzie. Najlepiej robi to w tzw. czasie jaowym, np.: jadc autobusem, tramwajem, w drodze do pracy, szkoy, w trakcie siedzenia w poczekalni, oczekiwania na spotkanie czy podczas stania wkorku. Wspaniae jest to, i przez wikszo czasu, gdy skupiasz si na wasnych pragnieniach icelach, generujesz wsobie pozytywne emocje iuczucia. Wzwizku ztym moesz by naprawd w wietnym nastroju, gdy inni maj skwaszone miny.

25

Rafa Kranicki Pamitam, jak kiedy przyszo mi siedzie w poczekalni jednej zporadni. Byo tam wiele osb, wwikszoci starszych, co chwila narzekajcych. Jeden zleciwych panw, siedzcy obok mnie, zacz utyskiwa na to, e musi tu tyle czeka, aprzecie jest tak zasuony dla kraju ic to za wdziczno. Wtedy zabraem gos, pytajc go, czy tymi sowami co zmieni. Bo jeeli tymi sowami, penymi narzekania, przyspieszy swoj kolejk, to zaczn razem znim mwi jego mantr w duecie. Przyzna, e faktycznie nic to nie zmieni, ale jak tak mwi, to czas szybciej mu pynie. Powiedziaem wtedy, e jego humor isamopoczucie zale od niego. Jeeli chce pan czu si dobrze, bdzie si pan tak czu. Jeeli chce pan czu si le inarzeka, to rwnie to pan osignie. Rozmwca zmierzy mnie wzrokiem, nie wiedzc, co odpowiedzie, natomiast jedna zpa rzeka na moje szczcie co takiego: Tak, ten modszy pan ma racj. Po czym zapytaa: Gdzie tak ucz teraz? Ja jednak zwrciem si do mojego rozmwcy, prowadzc dalej rozmow: Prosz pana, zdradz panu, jak to robi, e nawet wtakiej poczekalni czuj si wietnie. Ot oczekujc na swoj kolej, oddaj si pewnemu wiczeniu. Polega ono na myleniu tylko iwycznie otym, czego chc lub co bym chcia osign. To bardzo fascynujce zajcie, szczeglnie wmiejscu takim jak to. 26

Rozdzia I Starszy pan spojrza na mnie, po czym powiedzia: Ja jestem ju stary ijako do mierci docign. Ja ju nie mam adnych rzeczy do osigania. Niestety w tym momencie lekarz poprosi mnie do siebie, wic nie mogem dokoczy rozmowy w poczekalni, ata dyskusja staa si udziaem wszystkich osb tam obecnych. Jednak dao mi to wiele do mylenia. Ten czowiek nie mia nawyku skupiania si na swoich pragnieniach i celach. Koniec ycia zawodowego i emerytura byy dla niego pasywnym ismutnym etapem egzystencji przed pooeniem si wtrumnie. Aprzecie wiemy, i to nieprawda, e ycie ludzkie na tym polega. Dlatego Ty ju dzi zacznij wdraa si w technik skupienia na pragnieniach, mylc wci o tym, co chcesz osign i jakimi wartociami si kierowa. Myl o tym, co chciaby zyska na kadym etapie ycia. Bdem wielu osb jest to, e nawet jak myl otym, czego chc, to nie wybiegaj zbytnio wprzyszo, usprawiedliwiajc si przekonaniem, e nie wiadomo, jak to bdzie. Jest to podcinanie sobie skrzyde. Przecie nie ma granic czasu dla umysu, tym bardziej umysu zainspirowanego czym wielkim i wspaniaym. Co wane, perspektywa dugoterminowa jest niezbdna dla osigania wietnych rezultatw. Dlatego wybiegaj myl jak najdalej moesz, ksztatuj swoje pragnienia, wzmacniaj je irb to do koca ycia. Nie bj si myle imarzy owspaniaych rzeczach, nawet opozornie niemoliwych, nawet gdyby to wszystko miao si zdarzy w yciu wiecz27

Rafa Kranicki nym. Wierzysz wto? Ja wierz wycie wieczne itam rwnie staram si dosiga swoim umysem. Moe zostan oskarony oprofanacj, ale wanie tam sigajc i spogldajc na swoje ycie z takiej perspektywy, dostrzegam sens wielu rzeczy jak nigdy dotd. Sam sprbuj, azobaczysz, e warto. Jedn z form takiego metaspojrzenia jest technika perspektywiczna. Polega ona na tym, e biegniesz myl po swojej linii czasu do przodu, okoo 3 do 5 lat. Nastpnie bierzesz obraz siebie, jaki wtedy chciaby mie, mentalnie wchodzisz w t rol i z takiej perspektywy patrzysz na swoje ycie teraz. Technika ta jest niezmiernie przydatna do zmiany wasnych, drobnych, niechcianych nawykw. Na przykad wyobra sobie, e rozpocze studia aktorskie i masz jasn wizj siebie za 5 lat, kiedy bdziesz znanym polskim aktorem. Wtedy wybiegajc wyobrani po linii czasu, do tego okresu wyciu, wchodzisz wt przysz rol, spogldajc na siebie dzisiejszego. Bardzo szybko bdziesz mg np. zauway, jak pasuj Ci do imageuTwoje obecne mae, ze przyzwyczajenia typu obgryzanie paznokci czy co podobnego. Taki szczeg akurat wietnie prezentuje si podczas wywiadw na ywo, nieprawda? Albo bdc w owej roli i patrzc zperspektywy 5 lat, podejmujesz decyzj otym, czy wkocu zrobi sobie planowany tatua zlogo ulubionego zespou na przedramieniu, czy te nie. Warto, by spojrza na stresujce Ci sytuacje i zauway, e zperspektywy czasu stres czy zamartwianie si nie ma wikszego sensu. Wiele spraw rozwie 28

Rozdzia I si bez wzgldu na to, czy bdziesz zestresowany czy te nie. Natomiast postawa zaangaowania wdziaania zmierzajce do szybkiego rozwizania problemu jest najlepsz recept na troski. Jak wida, zastosowanie tej techniki moe wpywa na Twoje mylenie, zachowania i postawy kadego dnia. Wtedy wanie znaczenia nabieraj takie nawyki, jak codzienna nauka jzyka obcego, dieta, wiczenia, rzetelno wkadej czynnoci, zawieranie nowych znajomoci ibudowanie wasnego wizerunku. Nie bj si robi regularnie burz mzgu sam ze sob. Pobudzaj swoje pragnienia, puszczajc wodze fantazji, myl na zasadzie: Co by byo, gdyby. Co by byo, gdyby wygra milion zotych, co by byo, gdyby zamieszka w Nepalu, co by byo, gdyby rozpocz interesujce Ci studia, co by byo, gdyby zamieszka na odzi. Takie pragnienia, pomysy imoliwoci przychodz do gowy kademu co jaki czas. Zasada jednak jest taka, e jako Twoich pragnie ronie wmiar zwikszania si ich liczby. Oznacza to, e stwarzajc wiele rnych pragnie, sprawiasz, e zaczn pojawia si wTwoim umyle pomysy wrcz genialne. Jeeli po skonfrontowaniu ich zwasnymi wartociami i tosamoci nie zachodzi rozdwik, to warto si bliej i bardziej racjonalnie przyjrze takiemu pragnieniu, ktre mona zamieni na konkretny imierzalny cel. Dla przykadu wemy przytoczony chwil temu pomys, by zamieszka na odzi. Zamy, e jeste lekarzem kierujcym si wartoci ochrony zdrowia, ycia ipomocy innym oraz wartoci ycia rodzinnego. Jak ten pomys ma si do ta29

Rafa Kranicki kiej tosamoci iosobistych wartoci? Pozornie, idc za tak myl, mona dostrzec niespjno, bo niby jak to: lekarz, rodzina, pomoc innym imieszkanie na odzi? Warto jednak przej przez pozory tej sytuacji izauway, e mieszkanie na odzi nie jest sprzeczne ani ztosamoci lekarza, ani zjego wartociami. Jak mona by otym pomyle bardziej planowo? Lekarz chccy zrealizowa taki pomys musiaby zakupi odpowiedni d, dokona wyboru miejsca, postanowi, co zdotychczasowym lokum. Na przystani, przy ktrej by zacumowa, mgby otworzy swoj prywatn praktyk, przyjmujc i pomagajc caej masie mieszkacw. Speniby si wswoim zawodzie, by moe staby si szybko znany jako portowy lekarz. Natomiast poprzez ofiarn pomoc innym zasuyby na gboki szacunek miejscowej ludnoci, co zwikszyoby znacznie bezpieczestwo jego rodziny. Czy pomylae otym wtaki sposb? Wiesz jednak, co powstrzymuje wikszo ludzi przed bliszym przyjrzeniu si wasnym pragnieniom i pomysom? Lk, a dokadniej lk konkretnego rodzaju, ktry mona nazwa: Aco na to powiedz inni?. To zdanie jest jak siekiera na moliwe wspaniae drzewo rzeczywistoci i moliwoci, jakie s dla nas dostpne. To wanie jest wietny przykad niezwykej siy myli. Myl niby nic, nie wida jej, nie sycha, niemal jej nie ma, ajednak moe zniszczy Twoje ycie, uczyni zCiebie niewolnika. Sam Bg raczy wiedzie, ile osb yje w cichej desperacji sparaliowanych niewiadom typu: co pomyl onich inni? Mimo e podwia30

Rozdzia I domo podsuwa im od czasu do czasu nowe pomysy iwietne cele, aintelekt pojawiajce si moliwoci, lk kae odbiera ycie tym inspiracjom w imi poprawnoci politycznej. Prawda jest jednak taka, e wistocie nikomu na Tobie nie zaley wtakim stopniu, jak tylko Tobie. Tylko Ty moesz wiedzie, co naprawd pragniesz osign. Dodatkowo ludzie zazwyczaj s tak zajci swoimi sprawami, e nie maj czasu myle oinnych. Faktem jest, e lk przed krytyk jest bardzo silny, jednak jedna z naczelnych zasad osigania sukcesw brzmi: nigdy nie rezygnuj zmarze tylko dlatego, e si boisz, co inni o Tobie pomyl4. Ty natomiast omiel si marzy i w imi wyznawanych wartoci wprowadzaj wycie rne pomysy ipragnienia. Wyznaczaj cele bez kompromisw, yjc wzgodzie zsamym sob ize swoimi bliskimi. Jeeli Twoje pragnienia mog owocowa rwnie dobrem dla innych, nie daj si zatrzyma lkom z powodu potencjalnych myli innych osb na Twj temat. Skupienie si na osobach, ktre doceni Twoje starania, pomoe wzbudzi wTobie nowe pokady motywacji izapau. To, co wane, to spjna osobowo generujca wci nowe pragnienia ipomysy.

Czy widzisz swoje cele?


Gdy odwieye prawd owasnej tosamoci iwartociach, to moesz przystpi do zwrcenia uwagi na wasne cele. Wszystkie powysze elementy powinny
4

Tame.

31

Rafa Kranicki stanowi spjn cao, gdy ma to kolosalny wpyw na poziom wewntrznej motywacji. Osobista Baza Motywacji to rzeczywicie wietne narzdzie do osigania kadego niemal celu, jednak nie oznacza to, e powiesz sobie: chc jacht, kucharza ipobyt wegzotycznym kurorcie, aza kilka tygodni bdziesz pray si wsocu na Bahamach. Pisz Ci otym dlatego, by by wiadom puapek podczas ustalania celw. Jest to wane, poniewa bdne zaoenia przy ich wyznaczaniu spowoduj wiele szkd, cznie zutrat motywacji ku wielkim osigniciom. Przedstawi Ci teraz kilka podstawowych bdw wpodejciu do wyznaczania celw. Wszystko za darmo Jedn z puapek w ustalaniu celw jest okrelenie swojego denia woderwaniu od wasnej tosamoci. Wtedy do gosu najczciej dochodzi naturalna skonno ludzka do lenistwa iwygodnictwa. Kierujc si tak tendencj, mona sobie wyznaczy cel ycia jak w jakiej bajce, aby nic nie robi, wszystko mie za darmo icieszy si cigym odpoczynkiem. Chciaoby si wtym momencie powiedzie: opisz mi swoje cele, apowiem Ci, kim jeste. Cel przed chwil przytoczony uwydatnia niedojrzao jednostki i lk przed rzeczywistym zmaganiem z wasnym yciem. Jednak jak gosi jedna wietna sentencja: Statki najbezpieczniejsze s w porcie, jednak nie buduje si ich po to, by tam stay5.
Autorka myli to admira Grace Murray Hopper (19061992), amerykaska matematyczka iinformatyk.
5

32

Rozdzia I Nie swoje cele W dzisiejszym wiecie naraeni jestemy na cigy kontakt z rnorodnymi mediami i ich oddziaywaniem. Czsto wskutek tego dziaamy zgodnie ze scenariuszem wykreowanym przez nie. Zapewne nie raz kupie co, co widziae w reklamie, nawet gdy do wyboru miae rwnie dobry lub lepszy, jednak nie tak znany produkt. Ten wpyw ma tak wielk si, e warto si zastanowi, czy wyznaczony przez Ciebie cel nie jest skutkiem tego oddziaywania. Puapk t mona zdemaskowa, wmomencie gdy zauwaysz, e Twoje cele dotycz tylko rzeczy materialnych istanu posiadania. Czy taki pd ku rzeczom rzeczywicie wynika z Twoich wartoci, czy z wartoci narzuconych Ci przez media i kultur bezmylnej konsumpcji? Promowane wartoci konsumpcyjne s owiele pytsze ni Twoje osobiste. Nie pozwl oddzieli siebie od tego, co wTobie autentyczne, poniewa ucierpi na tym zarwno Twoja motywacja, jak iprywatna oraz zawodowa sfera ycia. Tylko cele Puapka tylko cele przestrzega przed wyznaczaniem ich sobie w oderwaniu od wasnych wartoci. Moe by tak, e zapatrzysz si wcel, zapominajc, e rodki, ktrych chcesz uy, nie s zgodne wwyznawanymi przez Ciebie wartociami. Wbiznesie np. moesz wpostpowaniu zklientem stosowa presj inacisk, by tylko zwikszy sprzeda. Jednak jest to efektywne jedynie na krtk met. Owiele wicej mona by 33

Rafa Kranicki osign, stosujc wyznawane przez siebie wartoci, np. prawo iuczciwo. Jak tylko Kolejna puapka dotyczy sytuacji, gdy wyznaczasz sobie za cel zdobycie jak najwikszej iloci pienidzy, bez wzgldu na sposb, wjaki to osigniesz. Stoi za tym czsto wymwka: jak tylko zarobi wystarczajc kwot, to zajm si prac, ktr lubi. To samo dotyczy zdobycia za wszelk cen podanych przez spoeczestwo rzeczy, takich jak: sawa, potga, wadza, luksus. Wrzeczywistoci, dziaanie zwymwk jak tylko owocuje brakiem prawdziwej radoci zsukcesw. Oczywicie zarabianie wielkiej iloci pienidzy wcale nie jest ze, waniejsze jednak jest to, czy osiga to osoba spjna wewntrznie, czy kierowana nieopanowan dz. Rwnie wane jak Twoje cele jest to, kim si stajesz, osigajc je. Poniewa to, wco si angaujesz, wyciska na Tobie swoje pitno. Lec na ou mierci, raczej nie bdziesz aowa tego, e nie zarobie wicej pienidzy. Natomiast moesz mie al do siebie oto, e nie zadbae oycie pene wyznawanych wartoci.

Cele warte osigania


Jakie wic cele s warte osigania? Te, ktre s spjne z Twoj tosamoci i wartociami. Co to praktycznie oznacza? Ot gdy mylisz o moliwych celach, we pod uwag swoje pragnienia, potrzeby, marzenia. Miej na uwadze cele zwizane z tworze34

Rozdzia I niem harmonijnego ycia penego sukcesw. Co to oznacza? Wyznaczaj sobie cele zwizane z osigniciem penego spokoju sumienia. Kady chce nie tylko czu si dobrze, ale mie wewntrzny spokj. Jest to stan wolnoci od lku, gniewu, niszczcych emocji. Wyznaczaj sobie rwnie cele zwizane z osigniciem zdrowia fizycznego izzachowaniem wysokiego poziomu energii na co dzie. Twoje ciao jest bardzo drogim narzdziem, nie moesz go wymieni na inne. Zdrowie natomiast jest zbyt cenn wartoci, by mg pozostawi t spraw przypadkowi. Aby osiga coraz lepsze wyniki, musisz si stale uczy. Dlatego kolejnym polem wyznaczania sobie wartociowych celw jest rozwj intelektualny. Nie ustawaj wnauce nowych umiejtnoci i zdobywania kolejnych porcji wiedzy. Robic to, szybko znajdziesz si wgronie najlepszych wswojej brany. Czym by byo jednak ycie bez innych osb? Udane zwizki, pikne przyjanie to dobra sfera, by wiadomie stawia sobie wartociowe cele. Wikszo satysfakcji iradoci wyciu pynie bowiem z udanych stosunkw z innymi ludmi. Oczywiste jest, e powiniene zabiega o stawianie sobie celw zwizanych rwnie z prac zawodow. Skupiaj si na osigniciach zawodowych, awokolicy nie znajdzie si lepszy od Ciebie fachowiec. Nie powiniene zapomina rwnie oczym, co nazywamy niezalenoci finansow. Oznacza ona taki stan zasobw finansowych, gdy pienidze nie stanowi gwnej troski wTwoim yciu. Dlatego cele zwizane zmdrym inwestowaniem, prowadzce do zdobycia niezalenoci finansowej, musz si rwnie znale 35

Rafa Kranicki na Twojej osobistej licie. Wszystkie cele, ktre sobie wyznaczasz, musz istnie w harmonii tak ze sob, jak izwyznawanymi przez Ciebie wartociami. Musz one odpowiada Twojej wasnej tosamoci. Taka zgodno nie tylko wpynie pozytywnie na motywacj, ale sprawi rwnie, e Twoje ycie bdzie si stawa dzieem sztuki, owocujc niezwykym poczuciem szczcia. Kady zTwoich celw musi te by dla Ciebie wyzwaniem. Nie oznacza to, e dobre s jedynie cele zbyt ambitne, ale takie, ktre Twj umys uzna za moliwe do osignicia, cho wymagajce wysiku. Zaczynaj od czego atwiejszego iprzechod do coraz bardziej wymagajcych celw. Wane, by Twj umys by przekonany, e cel jest moliwy do zrealizowania. Wyznaczaj sobie cele, ktre bdziesz mg zobaczy, jak ite mentalne, zwizane zudoskonalaniem relacji zinnymi ludmi czy nabywaniem nowych, lepszych nawykw. Wten sposb stajesz si lepszym czowiekiem, kierujc si ku swoim wartociom, wci zabiegajc o dobra tak niewidzialne, jak i materialne. Pomyl otym, jakie cele wyznaczysz sobie wprzyszoci? Poniewa planowanie swoich osigni powiniene rozoy wczasie na krtkoterminowe oraz dugoterminowe. Zastanw si, jakie cele postawisz przed sob za rok czy dwa.

Cel spenienia wszelkich pragnie


Jaki jest cel spenienia wszelkich pragnie? Po co chodzimy do szkoy, spotykamy si ze znajomymi, 36

Rozdzia I zabiegamy o prac, poznajemy siebie, zdobywamy nowe lepsze nawyki, stosujemy wiczenia i diet? Czy po to, by zdobywa pienidze, saw, presti, nawizywa intymne relacje, by zdrowym, doskonali si wewntrznie? Ostatecznym celem zrealizowania wszystkich pragnie ide nie s pienidze czy rzeczy dla nich samych lub poznawanie wiata inowych osb dla samego poznawania. Gwnym deniem wsplnym dla wszystkich ludzi jest pragnienie, by zawsze czu si wspaniale, nie majc adnych trosk, zmartwie, teraz izawsze. To jest cel spenienia marze wszystkich ludzi. Zabiegamy po prostu najczciej orodki, ktre, jak mniemamy, zapewni nam ten stan. Ju od czasw Arystotelesa wiele bada6 potwierdza, e ludzie pragn takiego stanu, ktry innymi sowy mona by nazwa szczciem. Jest to wic warto nad wartociami. Wiele osb bdnie dobiera rodki do tego celu, popadajc wuzalenienie od narkotykw, alkoholu, zabiegajc o przygodny seks czy objadajc si. Poniewa widz wtych praktykach krtk iszybk drog do osignicia szczcia, rzucaj si wobjcia tego, co okazuje si wistocie objciami cierpienia imierci. Czy zatem pragnienie to jest swoist utopi ludzkoci? Czy dymy do niemoliwego? Pomyl ocelu tych pragnie, czyli ostanie wspaniaego samopoczucia bez problemw, jak odarze, ktry jednoczenie peni rol drogowskazu. Przywoaj sobie wpamici najwiksze osoby, jakie chodziy po
B. Tracy. Wyznaczanie celw. Osobisty przewodnik, Warszawa 2010.
6

37

Rafa Kranicki tym wiecie. Czy ci geniusze nie dochodzili do tego celu? Czy nie stawali si szczliwymi, wolnymi od problemw pomimo cierpie? A jeeli si tylko do niego bardzo zbliali, to wskazywali na niezbyt odlegy czas, wktrym ten cel zostanie osignity wpeni. Wyznaczanie kolejnych celw to odpowiedzialne zajcie, owocujce konkretnymi skutkami. Planujc je, winiene si stawa bardziej odpowiedzialnym imdrzejszym onowe dowiadczenia. Gdy zaniechasz takiego podejcia, moesz dowiadcza rnych negatywnych konsekwencji bdcych w istocie skutkiem zaniedbania tego wanego zadania. Niewyznaczanie celw jest nie tylko tragedi wrozwoju osobistym, ale igrobem motywacji. Dlatego Ty wyznaczaj cel za celem, dbajc ospjno zwasnym wntrzem, azczasem Twoja osobowo isukcesy sprawi, e inni bd na Ciebie patrze zpodziwem.

Po co mi to? Wewntrzny krytyk


Trzyletnia crka jednego zmoich znajomych kiedy na przyjciu wycigna rczki wstron ostrego sosu do misa, jednoznacznie dajc do zrozumienia, e pragnie go skosztowa. Tatu jaki czas stara si jej tumaczy, wczym rzecz, jednak jej pragnienie byo silniejsze, a to, co syszaa, mao dla niej przekonujce, wic nie byo innego wyjcia, jak pozwoli na sprbowanie odrobinki ognistego sosu. Oczywicie wszystko skoczyo si jej dozgonn chyba niechci do ostrych przypraw, jednak tego dnia nasuna mi si ciekawa refleksja zwizana zosobistymi pragnie38

Rozdzia I niami. Zaczem zadawa sobie pytania: a co, jeeli wswoich pragnieniach si myl? Aco, jeeli nie mam racji? Chc tego, ale moe to wyglda cakiem inaczej? Moe to nie dla mnie? Wracajc do wczeniejszego przykadu zostania polskim aktorem: kto taki mgby zada sobie pytanie: Amoe nie chodzi mi ozostanie aktorem, ale montayst filmowym albo kamerzyst? Moe wanie wietne szybkie ujcia, precyzyjne migawki i spoty reklamowe s moim marzeniem?. Upodstaw kadej poraki le bdne zaoenia. Jakie zaoenia zrobie, mylc oswoich celach ipragnieniach? Nie twierdz, e robie je wiadome, ale e kada nasza myl, kady nasz pomys, ma upodstaw pewne zaoenia, czsto niewiadome. Kiedy np. idziesz do sklepu, to zakadasz, e bdzie tam produkt, ktry chcesz kupi. Zakadasz, e sklep w bdzie otwarty. Zakadasz, e masz przy sobie odpowiedni sum pienidzy itd. Zobacz, jedno wyjcie do sklepu moe mie wiele nieuwiadomionych zaoe. Oczywicie nie chodzi oto, by za kadym wyjciem do sklepu uwiadamia sobie wszystkie zaoenia, bo co by to byo, gdyby mia jednego dnia zrobi zakupy wkilku rnych sklepach w rnych czciach miasta? wiadomo zaoe jest wana wniektrych istotniejszych sprawach. Do takich zaliczamy wiadomo zaoe kryjcych si wTwoim pragnieniu. Do nich dodaj wszelkie obiekcje, nawet te, ktre mog wypowiedzie Twoi znajomi ibliscy. Nie bj si siebie pyta: amoe to nie dla mnie? Jakie s rzeczywicie moje zaoenia? Co, jeli s bdne? Obud w sobie krytyka. Obudzenie 39

Rafa Kranicki go wsobie ma t zalet, i moesz wypowiedzie wobec siebie wszelkie zastrzeenia, zanim zrobi to kto zTwoich znajomych czy bliskich. Ajak wiadomo, jeeli uprzedzisz potencjalne zastrzeenia, wtpliwoci i lki, rozprawiajc si z nimi, uzyskasz wiksz pewno siebie imoc do dziaania, co przeoy si na wzmocnienie podstaw osobistej motywacji. Ten etap jest bardzo potrzebny do tego, eby nie zosta na paszczynie niepoprawnie optymistycznych marze i pragnie. Staraj si skrytykowa siebie, podway swoje zaoenia, spojrze na siebie jakby zboku. Istnieje taka technika nazwana autoprowadzeniem, polegajca na tym, e wyobraasz sobie samego siebie rozmylajcego o swoich pragnieniach i celach. Zamknij wic oczy i zobacz siebie, jak siedzisz czy stoisz i mylisz o swoich deniach. Zobacz siebie bardzo dokadnie, wejrzyj wswj umys iprzewietl zzewntrz wasne pragnienia. Spjrz na siebie ipomyl: Znam tego czowieka i wiem, o czym myli. To ito jest wietne, to natomiast jest zbyt grnolotne wjego sytuacji, natomiast to pragnienie trzeba zmodyfikowa itd. Patrz iobserwuj siebie, komentujc pragnienia, cele, denia. Wtym wiczeniu nie chodzi oto, by cakowicie zanegowa swoje pragnienia, lecz by zinnego punktu spojrza na nie i oceni kierunek ich de oraz ich spjno z wyznawanymi wartociami. Ta technika czsto pomaga mi w trudnych decyzjach. Po prostu jak mcz si zjakim tematem, to zamy40

Rozdzia I kajc oczy, wstaj zkrzesa. Widzc siebie nadal tam siedzcego, staj naprzeciwko ipatrz na siebie zpozycji osoby trzeciej. Pytam: Kto tu siedzi? i odpowiadam sobie: To pewien twj dobry znajomy. On ma problem, taki a taki. Po czym, przygldajc si sobie siedzcemu, myl oswojej sytuacji jak osytuacji mojego dobrego przyjaciela, ktremu naprawd chc pomc. Wtedy przychodz mi do gowy ciekawe rozwizania ipomysy. Niektre nawet s niezwykle inspirujce inieatwe do wykonania, jednak wiem, e s suszne. Wane jest to, e gdy wracam na swoje miejsce, na ktrym przed chwil siedziaem, wiem, e musz zastosowa to, co postanowiem, patrzc na siebie zinnej perspektywy. Midzy innymi ta technika pomoga mi w regularnych wiczeniach fizycznych. Patrzc na siebie zboku, ustalaem plan treningu i priorytety tak, jakbym to robi dla najlepszego przyjaciela. Nie masz pojcia, jak pozytywnie wpywa to na poziom motywacji izaangaowania w pomoc i rozwj samego siebie. Czy nigdy nie miae tak, e dla przyjaciela zrobiby duo wicej ni dla siebie? Gdy wic, patrzc na siebie zboku, ustal kolejny plan treningw tak, jakbym to robi dla niego, rozpoczynam realizacj postanowie. Czasem w trakcie cyklu treningowego marudz troch pod nosem, mwic: Po co taki ciki trening sobie rozpisaem?. Jednak wiem, e nie jest on ciki, tylko moja natura skonna do lenistwa kusi mnie do czego lejszego ni wiczenia. Wtedy zdaj sobie spraw, e nie mog sobie odpuci, tylko musz wykona trening, poniewa zaplanowaem go rzetelnie, 41

Rafa Kranicki jak dla najlepszego przyjaciela. Licz si zodruchami lenistwa inaturaln chci pjcia na atwizn, jednak sposb podejmowania decyzji sprawia, i wiem, e jest suszna pomimo tych skonnoci. Postrzeganie siebie zboku da Ci inn perspektyw, ni bycie tylko wsobie. Wiesz, jaka jest najczstsza przyczyna zatrzymania si wrozwoju na jakiejkolwiek paszczynie ycia? Ot jest to pobaanie sobie. Takie ualanie si nad sob ilitowanie si zpowodu byle bahostki podcina skrzyda wnajwaniejszych iprzeomowych momentach wyciu. Jeeli chciaby osiga wielkie cele lub by coraz szczliwszym czowiekiem, musisz pamita, i niejeden wietnie si zapowiadajcy czowiek przez zbyt mikkie obchodzenie si ze sob ipobaanie zostawa tylko kolejnym, dobrze si zapowiadajcym kandydatem na mistrza. Jeeli jednak chcesz sta si wpeni dojrza osob, to ycie postawi Ci nie raz wsytuacji, wktrej bdziesz si musia wykaza nie tylko odwag, ale iheroizmem. Jedynie wtaki sposb stworzysz swoj wspania osobowo iumocnisz wasn motywacj. Dlatego wyprbuj technik autoprowadzenia, traktujc siebie jak najlepszego przyjaciela pod socem, arozwizania czy sposb dziaania stan si dla Ciebie szybko jasne iprzejrzyste. Najwaniejsze jednak jest to, by pniej dokadnie wykona to, co podczas tego wiczenia postanowie. T technik ze wietnymi efektami moesz rwnie wykorzysta podczas zakupw. Ile razy zdarzyo Ci si kupi co, czego tak naprawd nie potrzebowa42

Rozdzia I e? Przynajmniej raz, prawda? Jest takie artobliwe powiedzenie, e mczyzna zapaci 2 razy wicej za rzecz, ktrej potrzebuje, kobieta za zapaci 2 razy mniej za rzecz, ktrej nie potrzebuje. Myl, e zakup, delikatnie mwic zbdny, przydarzy si kademu. Mnie osobicie nie raz, cho gdy zaczem robi to wiczenie, liczba ta drastycznie spada. Polega ono na tym, e bdc w sklepie, gdy masz dokona decyzji o zakupie, patrzysz na siebie z boku. Wtedy widzisz swoje emocje, zachowanie i prawdziwe potrzeby. Zwracasz si do siebie zdobrym sowem, np.: Mj przyjacielu, czy jest ci to rzeczywicie potrzebne wtym momencie? Czy istniej jakie szczeglne motywy przemawiajce za dokonaniem tego zakupu wanie teraz?. Po czym podejmij decyzj, czy pozwolisz sobie na ten zakup, czy te nie. Wwypadku gdy targaj Tob silne emocje, jednak wiesz, e nie powiniene sobie pozwala na ten zakup, zastosuj strategi kontrolowanego zwlekania. Powiedz sobie: Dobrze, kupi to, tylko jeszcze sprawdz, jak wygldaj inne modele albo produkty konkurencji, lub te zobacz to na aukcjach internetowych, by porwna. Wtedy emocje nie bd si zbyt buntowa iatwiej oderwiesz si od chci natychmiastowego zakupu. Czsto wtakich wypadkach chodzi jedynie oto, by da sobie tyle czasu, aby wrciy one do stanu, w ktrym daj si kontrolowa, nie wywierajc presji. Krytyczne spojrzenie na samego siebie zperspektywy osoby trzeciej pomoe Ci wyprzedzi obiekcje innych, co ochroni Twj zapa. Im bardziej jeste wiadomy wasnych potrzeb, tym silniejsza bdzie wTobie mo43

Rafa Kranicki tywacja popychajca Ci do celu. Wane jest, by patrzy na siebie jak na dobrego przyjaciela istara si sobie pomc wsposb jak najbardziej profesjonalny, majc na wzgldzie przysze dobro. Dlatego sam bd swoim krytykiem izarazem obroc. Umocnij swoje przekonania dotyczce wybranego celu poprzez zanegowanie ich. Jeeli uda Ci si je obroni, umocnisz w ten sposb nie tylko motywacj, ale te wzronie pewno osignicia celu. Zapewniam Ci, e tak czy inaczej, zrodzi si wTwojej gowie pod wpywem trudnoci myl wstylu: Po co mi to wszystko?. Wkrytycznych momentach takie pytanie moe skutecznie zgasi motywacj, opniajc dziaania lub nawet doprowadzi do zaniechania osigania celu. Dlatego zawczasu sam sta si wasnym krytykiem iobroc.

Rozdzia II

Budujemy Osobist Baz Motywacji


Wtym rozdziale zajmiemy si budowaniem Osobistej Bazy Motywacji. Dla jasnoci podzieliem ten proces na kolejne proste kroki. Najwaniejsze na tym etapie jest to, by pozna izrozumie istot kolejnych etapw budowania. Robic tak, szybko nauczysz si stosowa t wiedz wpraktyce, by motywowa si do osignicia kadego celu, ktry postanowisz zrealizowa. Dlatego proponuj Ci ju teraz zastanowi si i wybra najwaniejszy cel, jaki chcesz osign. Wtedy przechodzc kolejne etapy budowy Osobistej Bazy Motywacji, bdziesz pracowa nad poziomem zaangaowania w odniesieniu do tego konkretnego celu. Przygotuj te sobie kilka czystych kartek papieru ico do pisania. Wkolejnych rozdziaach poka Ci, jak zarzdza wasn baz motywacji wten sposb, by bya ona ywa, motywujc Ci wci do dziaania. Pierwsze 2 etapy zwizane bd bardziej z zaangaowaniem intelektu. Trzeba bdzie niemal na zimno uy wasnego 45

Rafa Kranicki umysu. Natomiast wkolejnych wana bdzie Twoja umiejtno pracy zuczuciami iemocjami. Wszystko po to, by wiadomie obudzi iwzmocni si motywacji do osignicia wybranego uprzednio przez Ciebie okrelonego celu. Wzwizku ztym, i kady Czytelnik moe wybra rne cele, pracujc zOsobist Baz Motywacji, postanowiem dawa przykady iwiczenia zwizane zosiganiem ich na gwnych paszczyznach ycia. Bd wic przykady zycia osobistego, zawodowego, dotyczce zdrowia izwizkw. Jak pewnie wiesz, na osignicia czowieka maj najwikszy wpyw nie umiejtnoci przyrodzone czy nabyte, lecz postawa, z jak podchodzi on do ycia i danego zadania. Oznacza to, e wietny specjalista o korzystnych cechach wrodzonych i nabytych nieprezentujcy jednak odpowiedniej postawy, nie osignie tego, co czowiek oniszym poziomie umiejtnoci iprzecitnych zdolnociach, jednak niezwykle pozytywnie nastawiony do swojego celu. Jeli bdziesz podekscytowany, bdziesz w stanie osign wicej ni inni przez wiele lat cignicia za sob wasnej egzystencji. Prosz Ci wic, by zaangaowa si wzgbienie kolejnych etapw budowy Osobistej Bazy Motywacji. Gdy bdziesz czyta, myla inotowa na bieco swoje spostrzeenia irefleksje, szybko odczujesz silniejsz motywacj do dziaania wstron upragnionego przez Ciebie celu. Efekt, jaki osigniesz, przechodzc cay proces budowy Osobistej Bazy Motywacji, wogromnej mierze zaley od Ciebie.

46

Rozdzia II Pamitam, jak nie raz braem udzia wrnych, nie zawsze interesujcych prelekcjach, wykadach i wystpieniach. Czasem musiaem si zmusza, by by nastawionym na przyswajanie wiedzy. Nierzadko te spotykaem osoby, ktre zprzekory czy lenistwa zgry zakaday, i nic ze spotkania nie wynios. Takie zaoenie oczywicie wich wypadku si sprawdza. Poniewa gdy nie chcesz czego osign, to po prostu tego nie zrobisz. Inaczej ma si sprawa zaktywnie prowadzonymi warsztatami. Uwaam, e aktywizujce formy warsztatowe fenomenalnie wpywaj na przyswajanie wiedzy praktycznej, poniewa to, co si naprawd liczy, to nie sama wiedza, ale wiedza stosowana. Pisz otym dlatego, e budowa Osobistej Bazy Motywacji to warsztat. Oznacza to, e musisz si osobicie zaangaowa w jej stworzenie dla samego siebie. Otrzymasz tu niezbdne wskazwki oraz podam Ci zasady, jednak tylko od Ciebie bdzie zalee efekt kocowy. Zkonferencj czy wykadem jest tak, e wystarczy, by na nich by iczsto nie jest wane, czy suchasz czy te nie. Wana jest jedynie Twoja obecno. Natomiast podczas uczestnictwa wjakimkolwiek warsztacie, gdy sam zabierasz si do dziaania, a trener podaje Ci tylko niezbdne wskazwki i prowadzi przez kolejne zadania, czujesz, e wynik wduej mierze zaley od Ciebie. To, co przewiczysz na warsztacie, jest Twoje inikt Ci tego nie zabierze. Ta mobilizujca myl niosa mnie jak na skrzydach przez rne warsztaty. Podobnie jest ztym dzieem. Jeeli uwiadomisz sobie, e to, co przewiczysz iczego si nauczysz, bdzie tylko Twoje inikt Ci tego nie 47

Rafa Kranicki zabierze, bdziesz stara si wykorzysta kad chwil efektywnie. Istnieje sowo klucz, ktre prowadzi do sukcesu. Zamieniajc je w codzienn rzeczywisto, bdziesz w stanie osign niebywae rezultaty. To sowo brzmi: powicenie. Kade osignicie bdzie wymagao powicenia, bez niego to, co robisz, staje si bolesn rutyn. Dziki motywacji i wierze w sukces jeste w stanie osiga swoje cele o wiele szybciej. Aby zbudowa podstawy silnej motywacji, kieruj si sowem: powicenie iwzmocnij je penym zaangaowaniem. Powicenie z penym zaangaowaniem to wietna postawa, prowadzca do fenomenalnych efektw. Sta si mistrzem prezentowania pozytywnej postawy, penej zaangaowania ipowicenia wobec ludzi, problemw czy wydarze. Wspania cech prezentowanej postawy jest to, e moesz j dowolnie ksztatowa. Oznacza to, e jeste w stanie ulepsza j wnieskoczono. Dobra wiadomo jest taka, e postaw moesz zmieni natychmiast. Poniewa jest ona bezporednio kontrolowana przez wol, wkadej chwili moesz zdecydowa, jaka bdzie. Przystpujc do budowy Osobistej Bazy Motywacji, postanw, e Twoja postawa bdzie pena powicenia izaangaowania. Nastpnie zzapaem zacznij realizowa krok po kroku cay proces wynoszenia wasnej motywacji na wysoki poziom, uczc si jednoczenie nawykowego podkrcania jej godzina po godzinie, dzie po dniu. Tak wic przygotuj kartki, dugopis, umys, swj wybrany cel izpowiceniem przystp do budowania Osobistej Bazy Motywacji. 48

Rozdzia II

Dynamika motywacji cudowna przemiana


Andrew Carnegie powiedzia kiedy: Ludzie, ktrzy nie s wstanie si zmotywowa, musz zadowoli si miernoci, bez znaczenia jest, jakie wraenie wywouj ich inne talenty. Kady z nas zosta wyposaony przez natur w rne mechanizmy psychofizyczne uatwiajce nam przetrwanie w trudnych warunkach ycia na Ziemi. Oprcz nich posiadamy mechanizmy pchajce ludzko do rozwoju, do przekraczania siebie, do tworzenia korzystniejszych warunkw ycia. Dziki tym mocom ludzie obejmuj panowanie na Ziemi. Jednym z naturalnych mechanizmw umoliwiajcych szybki rozwj tak jednostki, jak icaych spoeczestw, jest mechanizm motywacji. Bez motywacji ludzko nie umiaaby si rozwija i nikogo nie byoby sta na przekraczanie kolejnych ogranicze. Mechanizm motywacji dotyczy tylko ludzi i jest zwizany z ca bogat fizyczno-psychiczno-duchow struktur czowieka, gdy impulsy motywujce do dziaania mog pochodzi z kadej z tych paszczyzn. Dotyczy ona sfery fizycznej, psychicznej i duchowej. Odwrotnie za, kada ztych sfer moe by rwnie zapalnikiem wzbudzajcym lub podtrzymujcym wysoki jej poziom. Moc motywacji skierowana na osignicie celu jest oczywista. Osoby przejawiajce taki kierunek motywacji w yciu s cenne dla spoeczestwa. Zobacz jakiekolwiek ogoszenie o prac: niemal w kadym 49

Rafa Kranicki doszuka si mona zapotrzebowania na ludzi zmotywowanych do osignicia celu. Osoba zmotywowana wewntrznie, ktra potrafi si zdyscyplinowa, by efektywnie osiga cele, ma przed sob wietlan przyszo. Ten natomiast, kto nie chce si pozby wyuczonego systemu wymwek, sam skazuje si na przecitno ibrak wynikw. Motywacja ma bezporedni zwizek zpodjciem ikontynuowaniem dziaania. Jej wpyw skraca czas potrzebny do osignicia celu, mobilizuje do przeamywania barier. wietnym tego przykadem jest historia biegw sprinterskich na 100 metrw. Tu niemoliwe do przekroczenia bariery nie tylko za spraw lepszych diet, treningw, sprztu czy nawierzchni, ale przede wszystkim za spraw silnej motywacji i talentu, dzi pozostay ju w tyle. Cho obecnie najlepszym sprinterem jest Usain Bolt, a jego wynik biegu 9,58 s wydaje si nieosigalny, pierwszym, ktry przeama niemoliw do przekroczenia barier 10 sekund, by Amerykanin Jim Hines. Ot 14 padziernika 1968 roku osign on podczas igrzysk olimpijskich w Meksyku wynik 9,95 s, bijc rekord wiata i stajc si pierwszym czowiekiem, ktry przy pomiarze elektronicznym zszed poniej tej bariery7. Dziki motywacji dochodzio rwnie do wspaniaych odkry technologicznych i geograficznych. Nieocenion rol odegraa np. motywacja
B. Drach, Christophe Lemaitre, pierwszym biaym czowiekiem poniej 10 s na 100 metrw, 9,98! [dok. elektr.] http:// belchatowbiega.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=181:christophe-lemaitre-pierwszym-biaym-czowie kiem-poniej-10-s-na-100-metrow-998-&catid=56:inne [dostp: 24.02.2011].
7

50

Rozdzia II Thomasa Edisona powtarzajcego wnieskoczono prby stworzenia genialnej wswej idei arwki prniowej. To jednak nie wszystko, mia on wsobie tyle motywacji do dokonywania nowych odkry, e jeszcze za swego ycia otrzyma patenty na wynalazki, z ktrych 1052 zostao wdroonych do produkcji za jego ycia8. Bez tego zapau zaprzestaby swoich dziaa owiele dla nas za wczenie. Jednak wszelka pasja ideterminacja do osigania niebotycznych sukcesw ma zwizek zmotywacj na wysokim poziomie. Mona rzec, i tym, co oddziela ludzi sukcesu od ludzi przecitnych imiernych, jest sia motywacji, ktra utych pierwszych osigna poziom pochaniajcej wszystko pasji. Umiej oni wykorzysta tak naturalne impulsy motywacyjne pochodzce ze swego wntrza, jak i wywiera na siebie samych presj, zwikszajc si motywacji, czego przecitni ludzie unikaj jak ognia. Jednak jedni, jak idrudzy dowiadczaj tego samego mechanizmu motywacji naturalnej. S to pewne wewntrzne impulsy zwizane zdeterminacj popychajc do dziaania wraz z odczuwaniem pozytywnych, czsto porywajcych emocji. Przypomnij sobie, ile razy miae tak, e zapalae si do jakiej sprawy czy idei i przystpowae do dziaania peen mocy oraz optymizmu? Jest to naturalny proces waciwy tylko ludziom. Polega on na tym, e gdy widzisz jak korzy, cel czy pomys, budzi si wTobie zapa. Czujesz si zdeterminowany do dziaania. Jest to niesamowite uczucie. Czsto, rozpoczynajc co nowego,
8

B. Tracy, Maksimum osigni, Warszawa 2011.

51

Rafa Kranicki czujemy ekscytacj, duy optymizm iprzede wszystkim motywacj do dziaania. Jak dalej przebiega ten naturalny proces iskrzenia? Podczas dalszego przeywania tego stanu wykonujesz naprawd kawa roboty ito utrzymujc wysoki poziom motywacji. Sta Ci na powicenie iwysiki, oktre by siebie nigdy nie posdza. Czujesz si wspaniale. Ile moe trwa taki okres? Wzalenoci od celu oraz od cech danej osoby: od kilku dni a do kilku tygodni. Potem jednak nastpuje naturalnie kolejny etap. Jest nim niemal niezauwaalny, jednak regularny spadek tak motywacji, jak isiy dziaa. Gdy pierwszy raz zauwaasz, e troch si zaniedbae, starasz si dziaa tak jak poprzednio, nic nie zmieniajc. Spadek motywacji nastpuje jednak nieubaganie. W kocu zauwaasz znaczne zaniedbanie w pracy nad celem. Dziaania niepostrzeenie stay si mao regularne, czujesz, e coraz wicej Ci to kosztuje, motywacja jakby osaba, cho jeszcze czujesz jej moc. Wtedy zazwyczaj ma miejsce dziaanie jednostki wkierunku powrotu do poprzedniej korzystnej sytuacji. Nastpuje w tym momencie prba utrzymania efektywnoci na wysokim poziomie. Odbywa si to na zasadzie rzutu na tam iostrego zrywu. Najczciej jednak dochodzi do zderzenia zrzeczywistoci, niezbyt przyjemn. Osoba ta zauwaa, e te same czynnoci kosztuj j wicej psychicznie ifizycznie, ado tego zaczyna by dziwnie leniwa, chcc zabra si do dziaania. Naturalna motywacja ustaje, po czym nastpuje ostatni etap, czyli zaniechanie dziaa izatrzymanie w drodze do celu. Dziaanie naturalnego 52

Rozdzia II mechanizmu motywacji mona porwna do wzbudzania iskry wsilniku samochodowym podczas jego uruchamiania. Iskra si pojawia, jarzy si, dajc wiato idu energi ciepln, po czym ganie. Naturaln dynamik motywacji przedstawia poniszy wykres:

Wykres autorski na podstawie wasnych bada, wywiadw i obserwacji zachowa osb prezentujcych podleganie krtkotrwaym impulsom motywacji. Wszystkie wykresy pochodz od autora.

Legenda: 12 Gwatowny wzrost motywacji i rozpoczcie dziaa. 23 Utrzymanie stanu wysokiej motywacji iefektywnoci dziaa. 34 Niezauwaalny spadek motywacji i efektywnoci dziaa. 53

Rafa Kranicki 45 Zauwaony spadek motywacji iefektywnoci dziaa. 56 Prba powrotu do poprzedniej korzystnej sytuacji. 67 Wyganicie motywacji izaniechanie dziaa. Ile razy rozpoczynae zmian swojego ycia, z zapaem przystpujc do osigania upragnionego celu czy rozpoczynajc walk ze zym naogiem, jednak po pewnym czasie poddawae si, zaprzestajc dziaa? Nie ma wtym nic dziwnego, poniewa jak kady podlegasz temu samemu mechanizmowi motywacji naturalnej, ktry posiada swoj dynamik. Mechanizm ten by i jest potrzebny nie tylko do rozwoju ludzkoci, ale ido przetrwania wwarunkach wiata zewntrznego. Motywacja ma silny zwizek zpsychik i inteligencj jednostki. Na si motywacji maj wpyw zarwno argumenty racjonalne, jak i uczuciowe, stan obecny, jak iprzewidywany, wiadomo korzyci i strat. Jeeli wytworzysz w sobie waciwy pozytywny stan motywacyjno-emocjonalny, zabezpieczysz si przy okazji przed depresj. Bdzie tak, poniewa ciko jest by jednoczenie w depresji i w stanie silnej motywacji. Problem jest jednak taki, i naturalna dynamika motywacji najczciej nie trwa na tyle dugo, by podczas jej oddziaywania osign jaki wikszy cel. Dlatego wanie tylko nieliczni ciesz si wielkimi osigniciami. Czyli moesz z wysokim poziomem naturalnej motywacji napisa wgodzin ciekawy artyku na temat, ktry Ci zainteresowa. Jednak napisanie 100 podobnych artyku54

Rozdzia II w nie zajmie Ci wsumie 100 godzin pasjonujcego pisania. Tu wanie ley przyczyna tego, i niektrzy osigaj wielkie sukcesy, podczas gdy inni miotaj si od dziaania do dziaania. Pewnie nie raz spotkae wswoim yciu osoby, ktre szybko napalaj si na co. Nastpnie wkrtkim czasie zarzucaj to, by zaraz ponownie rozpocz co innego pod wpywem kolejnego chwilowego zapau. Wanie tzw. somiany zapa wietnie opisuje naturaln dynamik motywacji. Czy wic postrzega te impulsy jako utrapienie ludzkoci, targajce ludmi raz na lewo, raz na prawo? Zdecydowanie nie, poniewa za wielkimi osigniciami i wspaniaymi osobowociami stoi moc motywacji rozwinita do pasji. Zauwa, e wwiecie wszystko istnieje jako celowe, rwnie impulsy motywacji wkadym znas maj swj cel. Dlatego warto spojrze na to zjawisko jak na wspaniay dar. Zwr uwag na to, e tylko my, ludzie, moemy dowiadcza wspaniaej mocy motywacji, przekraczajc siebie idc ku wspaniaym celom. Jak kady dar, tak i naturalne impulsy motywacji oraz zapau naley umiejtnie wykorzystywa i rozwija. Dlatego jedni, posiadajc go, osigaj sukcesy, podczas gdy inni zachowuj si jak chorgiewka na wietrze. Moesz sprawi, by motywacja bya Ci poytecznym sug, amoesz sta si jej poddanym. Skoro mona przyrwna naturalne impulsy motywacji izapau do pierwszej iskry wsilniku samochodowym, to ta ksika jest praktycznym podrcznikiem na temat tego, jak sprawi, by silnik rwno pracowa, stale stwarzajc kolejne iskry pene aru imocy imajc nieprzerwany dopyw paliwa. 55

Rafa Kranicki Osobista Baza Motywacji jest recept na problem dotyczcy naturalnego spadku motywacji.

Wykorzystujc zawarte w tej ksice narzdzie, nauczysz si wiadomie angaowa swoj motywacj do wasnych celw. Nauczysz si rwnie, jak zapobiega naturalnemu jej spadkowi. Doczysz do grona najlepszych, ktrzy umiejtnie kontroluj iprzeduaj dziaanie wasnej motywacji, by osiga wszelkie cele, jakie sobie wyznacz. Niektrym ju samo uwiadomienie dziaania naturalnych impulsw motywacji pomaga zrozumie wiele swoich zachowa. By moe idla Ciebie teraz stanie si jasne, dlaczego tyle razy rozpoczynae regularne wiczenia fizyczne, lecz wkrtkim czasie zaprzestawae treningu iwracae do poprzedniego stylu ycia? By moe wtym mechanizmie tkwi odpowied, dlaczego tyle razy roz56

Rozdzia II poczynae nauk jzyka obcego, walk ze zymi nawykami czy po prostu nowe ycie, by po niedugim czasie niby niepostrzeenie powrci na dawne tory? Taka wiadomo jest pierwszym iniezbdnym warunkiem zmiany. Poznaj przyczyny, awszystko stanie si atwiejsze. Przyczyna ley wtym wypadku wnaturze, natomiast podany skutek w inteligencji ludzkiej. Jeeli nie chcesz sta si niewolnikiem lepego impulsu, miotany z jednego niedokoczonego dziaania w drugie, musisz nauczy si kontrolowa i kierowa si wasnej motywacji. Jak odbywa si taki proces? Caa sztuka polega na tym, by zaangaowa wt prac siy umysu oraz uczucia. Caa Twoja osoba winna przej w dar naturalnej motywacji izapau, przeksztacajc go w strumie wiadomej motywacji nakierowanej na wybrany cel, zgodny zwyznawanymi przez siebie wartociami. Motywacja dziaa zawsze wsubie celom, nie ma jej dla niej samej. Dlatego piszc sowo motywacja, mam zawsze na myli jej odniesienie do caej drogi prowadzcej do celu. Gdy zapalie si do wanej dla Ciebie sprawy ijak na skrzydach przystpie do dziaa, to wiedz, e rozpocz si pierwszy etap, czyli moment startu naturalnego impulsu motywacji. Ta wiadomo jest niezwykle wana. Wiesz ju, e stan ten jest krtki, dlatego naley co przedsiwzi, by ochroni si przed skutkami naturalnego wyganicia impulsu. Na tym etapie musisz zrobi 2 rzeczy. Po pierwsze, polubi gwn umiejtno zwizan z osiganiem 57

Rafa Kranicki celu, apo drugie, odkry wszystkie moliwe korzyci z przebycia caej drogi do jego realizacji. Zaraz potem bowiem zostaniesz postawiony przed powanym wyborem ksztatujcym Twj charakter i majcym wpyw na Twoje przysze losy. Bdzie to wybr cierpienia, jakie stanie si Twoim udziaem. Bdziesz musia wybra pomidzy drog powrotu do swojego starego ycia i nawykw, schodzc z drogi do celu, lub wybra cierpienie, ktre jest skutkiem zmiany i pocztkiem drogi prowadzcej do osigni. Im wiksze to cierpienie, tym zmiana wiksza igbsza, anagroda wpostaci osignicia celu wspaniaa. Jeeli zrezygnujesz zcierpienia, zejdziesz rwnie zdrogi do celu iprzyjmiesz wszelkie konsekwencje swojego wyboru. Czsto wten sposb naraasz si na pniejsze dugotrwae cierpienie. Jednak nie bdzie to cierpienie wynikajce zpozytywnej zmiany, acierpienie z powodu wyrzutw sumienia i rozczarowania samym sob. Najczciej wanie wtym punkcie ludzie zaczynaj si dzieli na tych, ktrzy s silni iosigaj sukcesy, i na wiecznych nieudacznikw skazujcych si na szaro egzystencji. Tak wic decyzja owybraniu cierpienia jest niezwykle wana dla pniejszego poziomu motywacji iosignicia celu. Na tym etapie niezbdne jest te, by odnalaz iprzedstawi wasnej wiadomoci wszystkie moliwe konsekwencje bdce Twoim udziaem, gdy zaniechasz denia do celu. Szczeglnie wana jest wiadomo negatywnych dugofalowych konsekwencji zwizanych zopuszczeniem drogi do celu. Bdziesz musia sta si wraliwym na dostrzeganie najmniejszych sukcesw wdro58

Rozdzia II dze do celu. Jest to niezwykle wane ze wzgldu na motyw nagradzania siebie. Zawsze wtedy, gdy wykonasz kolejny krok iposuniesz si naprzd, daj sobie nagrod. Szanuj siebie i postpuj ze sob mdrze, doceniajc wasne osignicia i cieszc si maymi sukcesami. Metoda wzrostu sumarycznego Na marginesie przedstawi Ci dobr metod na nauczenie si dostrzegania maych sukcesw wdrodze do celu. Metoda ta wietnie nadaje si we wszelkiego rodzaju pracach, ktrych wyznacznikiem jest ilo i policzalno, np. gdy w Twojej pracy liczy si, ile podpiszesz umw w cigu dnia, liczba napisanych wierszy tekstu, liczba metrw uoonej glazury czy liczba umwionych spotka. Kiedy zajmujesz si tworzeniem tekstw wierszy, co jest sztuk nieatw, izblia si termin ich oddania, moesz czu frustracj, patrzc na swoje notatki. Wtedy warto wyprbowa metod cigego wzrostu. Polega ona na tym, e pod koniec kadego dnia czy nawet 2 razy dziennie robisz podsumowanie iliczysz, ile zda, znakw czy zwrotek udao Ci si stworzy. Zamy, e pierwszego dnia napisae 3500 znakw, drugiego 1450, trzeciego 1200, aczwartego 420. Wpitek za poprawiae poprzednie, nie tworzc nic nowego, czyli osigne wspaniae 0. Patrzc na taki wynik, mgby mie czarne myli na temat zbliajcego si terminu oddania materiau, co podcinaoby Ci skrzyda. Wystarczy jednak nieco inaczej spojrze na taki wynik, by uratowa swoj motywacj, adodatkowo dostrzec nawet 59

Rafa Kranicki may sukces, nagradzajc si za niego, umacniajc jednoczenie zapa do pracy. By to osign, bierzesz wszystkie wyniki, sumujesz je iwyliczasz ztego redni. Wtym wypadku bdzie to: 3500 + 1450 + 1200 + 420 + 0 = 6570 5 = 1314. Oznacza to, e kadego dnia faktycznie poruszae si we waciwym kierunku, piszc rednio po 1314 znakw, co odpowiada rednio okoo 200 sowom. Jeli Twoj prac jest pisanie wierszy, nie jest to zy wynik. Najwaniejsze jednak jest to, e Twj umys otrzymuje motywujc informacj o regularnych postpach, pomimo e nie kady dzie jest tak samo owocny i bogaty w wen twrcz. Jest to niewtpliwie may sukces, przynajmniej w tym sensie, e wiesz jasno, i nie zboczye z drogi prowadzcej do osignicia celu. Po zdobyciu tej wanej informacji o swoich postpach, rysujesz prosty wykres zlini czasu X oraz lini osigni Y, wtym wypadku zliczb napisanych znakw. Pod koniec pierwszego dnia zamieszczasz wynik napawajcy optymizmem, czyli 3500 znakw. Drugiego dnia byo 1450 znakw, jednak po dodaniu do poprzednich mamy ju 4950. Trzeci dzie pomimo 1200 znakw oznacza sumaryczny wynik 6150. Prowadzc taki zapis i majc wykres przed oczyma, nie sposb oprze si wraeniu, e faktycznie wynik wci ronie iposuwa si wczasie. Napawa to optymizmem i budzi motywacj. Nawet wynik zerowy pitego dnia przedstawia si winnym wietle.

60

Rozdzia II

Legenda wykresu sumarycznego wzrostu: 1. dzie 3500 znakw. 2. dzie 4950 znakw. 3. dzie 6150 znakw. 4. dzie 6570 znakw. 5. dzie 6570 znakw. Wracajc do gwnego wtku: gdy dokonasz wiadomego wyboru cierpienia, ktre wliczasz w koszta osignicia wartociowego celu, musisz zrobi co niezwykle istotnego. Ostatnim bowiem krokiem wymagajcym od Ciebie duego zaangaowania jest stworzenie nawyku powtarzania gwnej umiejtnoci przybliajcej Ci do celu. Jest to wistocie skarb nieoceniony. Problem wtym, e nie mona go kupi, ajedynie wypracowa. Jeeli przejdziesz cay proces 61

Rafa Kranicki budowy Osobistej Bazy Motywacji krok po kroku, pracujc z ni na co dzie, zauwaysz jedn istotn zmian. Mianowicie bdziesz mg ujrze cud przemiany smutku w rado, cierpienia w przyjemno, saboci w si. Zobaczysz, jak Twoja motywacja, poczynajc od momentu zrodzenia jej w Tobie pod wpywem impulsu, przeobraa si karmiona siami umysu i uczu, zmieniajc Ci w czowieka sukcesu, spjnego z wyznawanymi wartociami i silnego. By bardziej Ci uwiadomi moc tej zmiany, podam teraz wrcz prozaiczny, jednak wyrany tego przykad. Mj znajomy Robert, gdy rozpoczyna swoj przygod z siowni, cierpia nie tylko na zakwasy, ale walczy zsamym sob podczas wyrabiania nawyku regularnych wicze istaego przestrzegania diety. Zastosowa te wtedy cay arsena Osobistej Bazy Motywacji i mia szczcie odczu swoj cudown zmian. wiczenia, dotd trudne ipowodujce czsto fizyczny bl i niech, stay si rdem przyjemnoci iodprenia. Fizyczny bl zwizany zwiczeniami zacz mu sprawia satysfakcj, motywujc do dalszej walki o kilogramy na sztandze. Dieta staa si gwarancj zdrowia, wietnego wygldu i samopoczucia. Zdrowe odywianie stao si stylem ycia, natomiast myl oniezdrowych pokarmach powodowaa niech i wrcz obrzydzenie. Gdy kiedy w zimowy, ciemny poranek nigdy by nie pomyla oniczym innym, jak oprzeduonym pozostawaniu wciepym ku, teraz pierwszy bieg na trening. Dostrzega wwiczeniach fizycznych rdo wikszej odpornoci organizmu iatwy sposb na wietne samopoczucie oraz ocie62

Rozdzia II plenie go. To wszystko, co niegdy byo dla niego smutkiem, dzi stao si radoci. To, co byo cikie, stao si atwe, to, co byo saboci, stao si si. Robert dokona na pocztku wyboru cierpienia, jakie wiadomie przyjmie, by osign swj cel, zamiast wyboru atwej drogi przyjemnoci i lenistwa, ktre owocuje dugotrwaym ibezsensownym pniejszym cierpieniem ipoczuciem winy. Jak widzisz, naturalny impuls motywacji i zapau, wiadomie ksztatowany, owocuje wietnymi efektami. Czego takiego nie da si kupi za adne pienidze, lecz kady musi zdoby to sam wasnym wysikiem. Wskrcie Pozwl, e wskrcie powtrzymy cykl kontrolowanej motywacji. W7 punktach zawarem kolejne kroki pomocne wjej wyduaniu, a do osignicia celu. Zapamitaj, e naturalny impuls motywacji izapau gwatownie wybucha w umyle, lecz rwnie szybko ganie. Gdy polegasz tylko na jego sile, rozpoczynajc dziaanie, najprawdopodobniej go nie dokoczysz. Wiedzc o tym, powiniene wiadomie kontrolowa ikierowa darem naturalnej motywacji. Zapalajc si do wybranego przez siebie celu, wykonaj nastpujce kroki: 1. Polub gwn umiejtno prowadzc Ci do celu. 63

Rafa Kranicki 2. Znajd jak najwicej korzyci wynikajcych zosignicia celu, jak izprzebycia drogi do celu. 3. Dokonaj wyboru cierpienia. 4. Znajd moliwie wszystkie straty i szkody, ktre stan si Twoim udziaem, gdy zaniechasz denia do celu. 5. Dostrzegaj najmniejsze sukcesy, postpy inagradzaj si za nie. 6. Wyrb w sobie nawyk regularnego powtarzania gwnej umiejtnoci. 7. Odnawiaj w swojej wiadomoci kroki zawarte wpowyszych punktach. Pamitaj: cudowna przemiana wewntrzna prowadzca do celu jest skutkiem wprowadzenia w ycie powyszych punktw. Zmiana ta przygotowuje Ci do objcia wposiadanie celu, do ktrego zmierzasz. W dalszej czci zajmiemy si oddzielnie kadym zpowyszych etapw.

Co mi to da? Twoje korzyci


Za nami 3 wane etapy wbudowaniu Osobistej Bazy Motywacji. Wpierwszym pracowalimy nad wyklarowaniem konkretnych celw ikierunkw de wzgodzie z wasnymi wartociami i tosamoci. W drugim rozprawialimy si zobiekcjami, zastrzeeniami i wtpliwociami. W trzecim etapie zapoznae si zdynamik naturalnej motywacji. Kolejny krok jest ju bardziej szczegowy iniezmiernie wany. Wtej iwnastpnych fazach budowania Osobistej Bazy Mo64

Rozdzia II tywacji najlepiej pracowa tylko nad jednym konkretnym deniem. Jest to niezwykle istotne zaoenie. Kady wany yciowo cel musi mie swoj oddzieln baz motywacji. Dlatego nastpne rozdziay bd oznacza prac nad jednym z Twoich celw. Prosz Ci wic, by ju teraz obra sobie jedno konkretne denie, jakie musisz zrealizowa wswoim yciu. Celowo pisz, e musisz, poniewa co, co mgby czy ewentualnie chciaby osign, nie ma jeszcze znamion konkretnego celu icechy determinacji. Zapytaj siebie: co rzeczywicie musisz osign? Jaki cel nie moe by przez Ciebie zaniechany? Moe to by nauka jakiego jzyka, znalezienie partnera yciowego, doprowadzenie do doskonaoci istniejcego zwizku, rzucenie wkocu jakiego naogu, zrzucenie niepotrzebnego tuszczu czy osignicie jakiego stanu finansw czy pozycji zawodowej. Wane, by by to Twj osobisty cel, ktry jest wany dla Ciebie. Metoda odkrywania korzyci Skoro wybrae ju swj osobisty cel, zastanw si chwil. Jak by go opisa? Zacznij od prostego stwierdzenia, np.: Chc nauczy si jzyka francuskiego albo chc zrzuci x kilogramw9. Pragnienie moe by wiksze, np.: Chc sta si najlepszym chirurgiem wkraju albo Pragn, by to, co robi, byo moDla cisoci, wcelu uzyskania wietnego wygldu ismukej sylwetki ciaa nie tyle chodzi osam wag ikilogramy, co oprocentowy poziom tkanki tuszczowej w stosunku do cakowitej wagi ciaa. Dlatego cel brzmicy: chc zrzuci x kilogramw, winien brzmie: chc osign x% tkanki tuszczowej. Wicej np. wmojej ksice Zaklinacz wagi, Gliwice 2011.
9

65

Rafa Kranicki ralne, iuczy tego innych. Takie proste stwierdzenie to jasny przekaz dostpny dla podwiadomoci. Zrbmy teraz jeszcze jeden zabieg, by uaktywni wybrany cel. Sformuuj to swoje denie w czasie teraniejszym, tak jakby je ju zrealizowa. Moe to brzmie np.: zarabiam x z, jestem mistrzem Formuy 1, staem si fenomenalnym wspmaonkiem i ojcem. Czas teraniejszy wydaje polecenie podwiadomoci, by uruchomia mechanizmy uatwiajce osignicie stanu opisanego przez Ciebie. Zrb to teraz, okrel isformuuj jak najbardziej konkretnie swj cel. Dlatego we czyst kartk izapisz wformie nagwka swoje skonkretyzowane pragnienie wczasie teraniejszym. Napisz to wielkimi literami, z ca pewnoci siebie. Podkrel, po czym pod spodem zacznij wypisywa korzyci, jakie bd Twoim udziaem, gdy osigniesz to, czego pragniesz. Dobra isprawdzona praktyka mwi ominimalnej liczbie wypisanych korzyci, by wiczenie rzeczywicie wpyno na poziom Twojej motywacji. Zapisz 20 konkretnych korzyci. Nie 10, 18, ale minimum 20. Moesz zapisa 30 iwicej, jednak nie mniej ni 20. Moliwe, e na pocztku taka liczba moe Ci przeraa, jednak robic to, tworzysz podstawy Twojej Osobistej Bazy Motywacji. Zaprezentuj Ci za chwil sposb, jak szybko mona upora si ztym zadaniem. Jak si pniej przekonasz, napisanie tych odpowiedzi to nie koniec budowania Osobistej Bazy Motywacji. Od tego kroku trzeba jednak rozpocz i jest on niezbdny do dalszej pracy. Gdyby zapisa te korzyci i tak spraw zostawi, to najprawdopodobniej nic by si nie wydarzyo. To tak 66

Rozdzia II jakby wsiad do samochodu, lecz nie woy kluczyka do stacyjki. Jak moesz sobie pomc, by upora si ztym zadaniem? Na pocztku wypisz korzyci, jakie bdziesz mia po osigniciu celu takie, jakie narzucaj Ci si wsposb oczywisty. Potem pogwkuj izapisz jeszcze par pozycji. Nastpnie staraj si szuka korzyci wedug kategorii. Pomyl zarwno o korzyciach materialnych, jak iniematerialnych. Szukaj korzyci ilociowych ijakociowych. Szukaj korzyci krtkoterminowych idugoterminowych. Szukaj korzyci dla siebie i korzyci dla swoich bliskich czy nawet nieznajomych. Zaangauj wto zadanie cay swj intelekt. Nie pytaj siebie: Wjaki sposb zdobd te korzyci, tylko: Co mog uzyska, osigajc wybrany cel?. Szukajc kolejnych motyww swoich dziaa, nastaw swj umys na zdobycie okrelonych rzeczy, anie na analizowanie moliwoci osignicia celu. Motywacja yje poprzez zestaw motyww. Od Ciebie wic zaley, ile ich wydobdziesz, korzystajc ze swego intelektu. Wiem z wasnego dowiadczenia, e kade nowe dziaanie czy propozycja dziaania wie si ze znalezieniem motywu. Czasem jest to niezwykle proste, innym razem wymaga to zastanowienia, by mie motyw. Musz mie osobisty motyw, myl, e iTy rwnie. Jeeli np. chcesz sta si supersprzedawc, to wypisz wszystkie korzyci zwizane zosigniciem tego celu. Wane jest, by wszystkie je przedstawi swojej wiadomoci. Spisa pewn liczb korzyci materialnych 67

Rafa Kranicki przyjdzie Ci dosy atwo. Nie zapomnij jednak otym wszystkim, co zwizane jest z dobrami niematerialnymi. Do takich nale: umocnienie cech osobistych, dobre nawyki, wartociowe zachowania ilepsze sposoby postrzegania rzeczywistoci, choby jako szansy na lepsz zmian i wartociowe dziaanie. Wypisuj je szczegowo, zadajc sobie pytanie wstylu: Jakie konkretnie cechy mnie udoskonal, gdy osign swj cel?. Takie pytanie naprowadzi Ci na korzyci, ktre zapiszesz wtabeli Osobistej Bazy Motywacji. Zwr uwag rwnie na to, jak osignicie celu wpynie na Twoje relacje zinnymi. Co wnich ulegnie zmianie na lepsze, gdy osigniesz ten cel? To pytanie jest niezwykle wane, poniewa zwraca si ku dobru Twoich bliskich. Gdy przewidujesz, e osignicie zamierzonego przez Ciebie celu nie odbije si pozytywnie na Twojej rodzinie, zastanw si, jak mona by go zmodyfikowa lub nawet zaniecha. Cel, ktry krzywdziby kogo z Twoich bliskich, nie jest w ogle wart uwagi. Aby pomc Ci uporzdkowa zapisywanie poszczeglnych korzyci, stworzyem 7grup. System 7grup jest o tyle skuteczny, i wystarczy, by zapisa dla kadej znich tylko po 3 konkretne korzyci, aTwoja lista zapeni si ponad 20 motywami dziaania. Uycie tego systemu przy zapisywaniu kolejnych pozycji na Twojej licie jest niezwykle pomocne, gdy ju nic nie przychodzi Ci do gowy. Poniej przedstawiam Ci zestaw kategorii moliwych korzyci, zwizanych zosigniciem przez Ciebie zamierzonego celu.

68

Rozdzia II Kategorie Twoich korzyci Kategoria pierwsza dotyczy celw materialnych. Zazwyczaj narzucaj si one jako pierwsze, gdy mylimy o korzyciach wynikajcych z osignicia swego zamierzenia. S one wane inajczciej cile zwizane z samym celem. Zdobywanie czego wartociowego wie si te z uzyskaniem dbr niematerialnych. S one czsto zapomniane i nieuwiadomione. Jednak ich poytku nie da si przeceni. Dlatego kolejna kategoria dotyczy korzyci niematerialnych. Czsto bd to rwnie profity intelektualne, nowe lepsze przyzwyczajenia inawyki oraz dowiadczenia. Warto otym pamita, wpisujc kolejne argumenty do swojej bazy motywacji. Nastpn kategori bd dobra ilociowe, zwizane zkonkretnymi liczbami czy policzalnymi wynikami twojej pracy. Najczciej bd to liczby zwizane zTwoim celem. Jeeli chcesz osign wietny wygld, kategoria ilociowa dotyczy bdzie tak Twojej wagi, obwodw czci ciaa, jak ipoziomu procentowego tkanki tuszczowej. Nastpna grupa profitw dotyczy poytku jakociowego. Zastanw si nad tym, jak osignicie celu wpynie na wzrost jakoci Twego ycia. Pomyl ocechach, ktre posiadasz, onawykach, ostandardzie ycia, okomunikacji midzyludzkiej, owasnym dowiadczeniu. To wszystko moe ulec poprawie jakociowej, zwizanej z Twoim celem. Jakie jeszcze korzyci warto mie na uwadze? Dwie kolejne kategorie dotycz korzyci krtko- i dugoterminowych. Gdy dysz do stania si rasowym sprzedawc, korzyci krtkoterminow moe by dowiadczenie bycia liderem sprzeda69

Rafa Kranicki y w swoim zespole, natomiast dugoterminowy cel moe dotyczy stania si najbardziej znanym i podanym sprzedawc na rynku. Ostatnia kategoria, pomocna wzapenieniu listy ca mas argumentw motywujcych do dziaania, zwizana jest zrelacjami midzyludzkimi. Jak wiadomo, duo satysfakcji daj dobre relacje zinnymi ludmi. Zwr wic uwag na to, jakie dobra odnoszce si do relacji midzyludzkich stan si Twoim udziaem, gdy osigniesz swj cel. Moe to by lepszy stopie komunikacji iempatii, nowe znajomoci oraz przyjanie. Te 7 kategorii to klucz do Twojej listy motywacji, wspierajcej Ci wdziaaniu. Poniewa zapisanie listy przynajmniej 20 argumentami jest niezwykle wane, korzystaj z tych kategorii. Pomog Ci one znacznie przekroczy minimalny poziom motywacyjnych argumentw listy. Jak wspomniaem, wystarczy, e przy kadej kategorii wypiszesz tylko po 3 korzyci zwizane zosigniciem celu, aTwoja lista nabierze silnej mocy motywacyjnej. Argumenty maj moc wyniesienia Twojej motywacji na wysoki poziom. Dla przykadu przedstawi Ci, jak mona wykorzysta 7 kategorii w stosunku do kilku wybranych celw. Przy kadej znich przedstawiem po 1 przykadowym argumencie zwizanym zkorzyciami. Cel: Osignicie harmonii wzwizku zdrug osob: 1. Korzyci materialne: wsplnota majtkowa. 2. Korzyci niematerialne: mocna, stabilna wi. 70

Rozdzia II 3. Korzyci ilociowe: wikszy dochd obojga. 4. Korzyci jakociowe: pogbienie intymnej przyjani. 5. Korzyci krtkoterminowe: oparcie w yciu codziennym. 6. Korzyci dugoterminowe: poczucie spenienia. 7. Korzyci w relacjach midzyludzkich: lepsza jako komunikacji iempatia. Cel: Stanie si supersprzedawc: 1. Korzyci materialne: wyszy standard ycia. 2. Korzyci niematerialne: wiksza pewno siebie. 3. Korzyci ilociowe: gwatowne podwyszenie si poziomu zarobkw. 4. Korzyci jakociowe: poczucie wasnej wartoci. 5. Korzyci krtkoterminowe: stanie si liderem wswoim zespole. 6. Korzyci dugoterminowe: obecno wgronie najlepszych profesjonalistw. 7. Korzyci odnoszce si do relacji midzyludzkich: otwarto na kadego czowieka. Cel: wietna sylwetka izdrowie: 1. Korzyci materialne: wspaniay wygld. 2. Korzyci niematerialne: nawyk regularnego wysiku fizycznego. 3. Korzyci ilociowe: niski procentowy poziom tuszczu zapasowego.

71

Rafa Kranicki 4. Korzyci jakociowe: wietna jako wypracowanych mini. 5. Korzyci krtkoterminowe: dobre samopoczucie. 6. Korzyci dugoterminowe: zdrowie i kondycja wdalszym yciu. 7. Korzyci odnoszce si do relacji midzyludzkich: nowe znajomoci zpodobnymi sobie osobami. Gdy uda Ci si wykona to zadanie, to moesz by z siebie naprawd dumny. Wiedz, e znalaze si wekskluzywnym gronie osb, ktre wiadomie pracuj nad poziomem wasnej motywacji. Zaowocuje to tym, e osignicia przyjd szybciej takie, ktre wiele osb by moe bdzie zdobywa latami lub nie zdobdzie ich nigdy. Stanie si tak, poniewa znajdziesz iprzedstawisz swojej wiadomoci konkretne korzyci izapiszesz je pod nagwkiem celu sformuowanego wsposb pozytywny wczasie teraniejszym.

Czego unikniesz, osigajc cel?


Istnieje motywacja niemal zmuszajca do dziaania. Wiele ludzi ma tendencj do stosowania jej siy wrnych, czsto niepodobnych do siebie sytuacjach. Moesz np. pracowa wjednej pozycji ciaa dotd, a poziom blu zmusi Ci do jej zmiany. Moesz te tak dugo zwleka z podjciem wanej decyzji, a znajdziesz si wsytuacji bez wyjcia. Si takiej motywacji mona jednak wykorzysta na swoj korzy. Wystarczy, e przewidzisz negatywne skutki spowodowane

72

Rozdzia II niepodjciem dziaa zmierzajcych do osignicia celu, aosigniesz tak zwan motywacj od. Kiedy uporae si ju zodnalezieniem korzyci, pora na kolejny etap budowania. Jak si pewnie domylasz, bdzie Ci potrzebna czysta kartka idugopis, czyli podstawowy zestaw budowniczego profesjonalnej bazy motywacji. Na grze zapisz pytanie wformie negatywnej: co strac, gdy nie osign tego celu? Itu rwnie, jak wpoprzednim kroku, musisz wykaza si minimalnie 20 konkretnymi argumentami. Zbudowanie listy zoonej z przynajmniej 20 konsekwencji wynikajcych zniepodjcia dziaa prowadzcych do celu, jest wstanie znaczco podnie Twoj motywacj. Wtym te wypadku na pocztku bez trudu wypiszesz kilka pierwszych konsekwencji. Moliwe, e szybko wyczerpie si Twoja inwencja, jednak nie rezygnuj, ale myl o zadaniu tak dugo i czsto, a zapenisz list odpowiedni liczb osobistych strat, jakie stan si Twoim udziaem, gdy zrezygnujesz zosigania swojego celu. Pytaj siebie: czego unikn, osigajc ten cel? Jaka szansa zostanie zaprzepaszczona, gdy nie podejm dziaa? Co strac przez to moi bliscy? Napisz wszystko to, czego chciaby unikn, osigajc wyznaczony cel. Pisz bardzo konkretnie iodno si do swojego ycia. Przy wypisywaniu kolejnych strat zwizanych zniepodjciem dziaa prowadzcych Ci do celu, proponuj Ci kolejne 7 kategorii konsekwencji. S to odpowiednio: 1. Straty materialne. 2. Straty niematerialne. 73

Rafa Kranicki 3. Straty ilociowe. 4. Straty jakociowe. 5. Konsekwencje krtkoterminowe. 6. Konsekwencje dugoterminowe. 7. Konsekwencje wrelacjach midzyludzkich. Dla przykadu przedstawiam Ci sposb zastosowania systemu 7 kategorii, podajc po 1 przykadzie do kadej znich. Zaniechanie osignicia celu zwizanego ze staniem si supersprzedawc: 1. Straty materialne: niski poziom finansw. 2. Straty niematerialne: skazanie na przecitno iprzypadek. 3. Straty ilociowe: mniejsza liczba podpisanych umw. 4. Straty jakociowe: rozmycie osobistych wartoci. 5. Konsekwencje krtkoterminowe: problemy zpynnoci finansow. 6. Konsekwencje dugoterminowe: brak perspektyw na przyszo. 7. Konsekwencje w relacjach midzyludzkich: zamykanie si na innych icierpienie wsamotnoci. Co strac, gdy nie osign celu zwizanego ze zdrowym stylem ycia? 1. Straty materialne: wydatki zwizane z otyoci izchorobami. 2. Straty niematerialne: umocnienie zych nawykw. 74

Rozdzia II 3. Straty ilociowe: dodatkowe kilogramy. 4. Straty jakociowe: niska jako diety iaktywnoci fizycznej. 5. Konsekwencje krtkoterminowe: saba kondycja iforma. 6. Konsekwencje dugoterminowe: powane powikania zdrowotne. 7. Konsekwencje wrelacjach midzyludzkich: niska samoocena izamykanie si na innych. Co strac, gdy zaniecham pracy nad celem, zwizanym zmoim zwizkiem zdrug osob? 1. Straty materialne: straty finansowe. 2. Straty niematerialne: osabienie wzajemnej intymnej przyjani. 3. Straty ilociowe: strata czasu zwizana zprzeywaniem negatywnych emocji. 4. Straty jakociowe: pogorszenie samopoczucia igenerowanie stresu. 5. Konsekwencje krtkoterminowe: sprzeczki inieporozumienia pogbiajce wzajemn niech. 6. Konsekwencje dugoterminowe: komplikacje emocjonalne iprawne. 7. Konsekwencje wrelacjach midzyludzkich: przeywanie poczucia wstydu iwiny. Zapisz, jak cen zapacisz, jeeli si nie zmienisz, jeeli nie zaczniesz odwanie dy do osignicia swojego celu. Co si stanie, gdy nie zerwiesz ze zymi nawykami ywieniowymi, z pasywnym spdzaniem 75

Rafa Kranicki czasu wolnego, zbrakiem zaangaowania si we wasny zwizek? Ile bdzie Ci to kosztowa za rok, za 3czy 5 lat? Pomyl otym. Pomyl otym, jak bdziesz si wtedy czu, oczym rozmawia izkim si zadawa, gdy wane rejony swojego ycia zostawisz przypadkowi i pozwolisz, by zarosy chwastami niszczcych nawykw. Kluczem wtym zdaniu jest sowo: konsekwencja. Jest ono naprawd bardzo istotne. Wiele osb yjcych z dnia na dzie nie stara si pozna moliwych konsekwencji swoich codziennych wyborw. Jest to postawa niebezpieczna. Gdy nie bierzesz pod uwag konsekwencji swoich dziaa, atwo moesz zosta wpltany w sytuacje, ktrych naprawd wolaby unikn. Czasem na pocztku wyglda to bardzo niewinnie. Ostatnio wjednym zmarketw widziaem rodzin kupujc wielki telewizor plazmowy. Wszyscy byli naprawd podekscytowani idumni. Ja natomiast miaem mieszane uczucia. Pracujesz ciko, po czym zebrane oszczdnoci lokujesz wwielkim telewizorze, wolny czas spdzajc na ogldaniu caej masy telewizyjnych produkcji. To natomiast przekada si nie tylko na stan oszczdnoci iefektywno, ale skutecznie blokuje rozwj osobisty i spoeczny. Konsekwencje s jeszcze bardziej widoczne, gdy chodzi odzieci ogldajce telewizj przez dugi czas. Jak wida, taki zakup ogromnego telewizora wie si z dugim acuchem konsekwencji. Wane jest to, by odnale ich jak najwicej i przedstawi wasnej wiadomoci. Najczciej ludzie ciesz si znowych zakupw. Jednak po przemyleniu wszystkich konsekwencji mog one nie budzi takiej radoci. 76

Rozdzia II Podobnie ma si sprawa z zaniechaniem denia do celu. To rwnie wie si z poniesieniem konsekwencji. Znajd moliwie jak najwicej realnych konsekwencji zwizanych z zaniechaniem osigania Twego celu. Pomyl oskutkach, majc na uwadze te dugoterminowe. Musisz by ich wiadomy. Jeeli zaniechasz wysiku osigania celu, ktry sobie wyznaczye, spotkasz si z konsekwencjami. Jeeli bd one wduszej perspektywie bolesne, zrb wszystko, by cel osign za wszelk cen. Rodzaj i poziom motywacji wpywa na jako ycia. Dziaanie ze wzgldu na uniknicie dugotrwaych negatywnych konsekwencji jest niezwykle motywujce. Dlatego nie moesz pozwoli, by taka moc ulega zaprzepaszczeniu. Ludzie pracujcy nad poziomem wasnej motywacji wiedz, jak reagowa na uczucie dyskomfortu czy na moliwe negatywne konsekwencje, gdy s one jeszcze niewielkie. Motywuje ich to, czego mog unikn, gdy podejm okrelone dziaania. Jak w kocu gono musi dzwoni telefon, by zdecydowa si go odebra? Zapisz, jak cen przyjdzie Ci zapaci, gdy zaniechasz denia do swojego celu, a potem odpowiedz sobie szczerze na pytanie: jak bdziesz si ztym czu?

Poczenie korzyci zuczuciami przyjemnoci


Gdyby poprosi przygodnie spotkane osoby owymienienie stanw uczuciowych, znaczna wikszo po77

Rafa Kranicki daaby ich mniej ni 10. Pomimo e spis nazwanych uczu jest bardzo dugi, to wikszo ludzi zadowala si skromnym menu uczuciowym. Budujc Osobist Baz Motywacji, bdziesz mia okazj nie ogranicza si do tak skpej listy. Interesujcych moliwoci jest bowiem bardzo wiele. Na tym etapie budowania swojej Osobistej Bazy Motywacji musisz zca moc zaangaowa do pracy uczucia. Istnieje powiedzenie, zktrym nie sposb si nie zgodzi, i tak naprawd nie dziaamy na zasadzie czysto logicznej, lecz kierujemy si wyciu idecyzjach uczuciami. Oznacza to, e unikamy tego, co stwarza wnas moliwo wystpienia negatywnych uczu, cierpienia ikierujemy si ku temu, co moe nam da odczucia przyjemne. Tak wprosty sposb mona by opisa mechanizm dziaania naszego ukadu nerwowego wtym zakresie. Umiejtno nazywania wasnych uczu jest niezwykle wana. Dlatego na pocztku pracy z uczuciami zajmiemy si wanie sowami, jakich uywamy na ich okrelenie. Ludzie przeywajcy przelewajce si przez ich ycie potoki szczcia najczciej prowadz bogate ycie emocjonalne, ktre potrafi wietnie okrela sowami. Natomiast osoby o ubogim sownictwie prowadz ubogie ycie emocjonalne10. Aby wspomc swoj motywacj w deniu do celu, musimy nieustannie ocenia i poszerza nasz zasb sw wtaki sposb, by prowadziy nas one tam, gdzie chcemy. Wybrane iuywane wiadomie sowa pomog Ci polubi gwn umiejtno prowadzc
10

A. Robbins, Obud wsobie olbrzyma, Warszawa 1996.

78

Rozdzia II Ci do celu. Moe te by przeciwnie, wwypadku gdy zostawisz t spraw przypadkowi. Kiedy mj znajomy, gdy rozmawiaem znim na ten temat, przyzna, e kilka razy przyapa si na tym, i mwi sobie w mylach, e nienawidzi swojej pracy. Przekadao si to na jego samopoczucie istosunek do tego, czym si zajmowa. Gdy si nad tym zastanowi, przyzna, e wcale nie chce tak mwi, poniewa wistocie lubi swoj prac. Uywa po prostu niewaciwych sw wstosunku do niej, pozbawiajc si komfortu ispokoju wswojej pracy. Uywane sowa nie tylko wpywaj na poziom motywacji, ale i na samopoczucie. Jak si poczujesz, gdy kto wspaniale okreli iwyrazi si na temat Twoich dokona? To niezwykle motywujce iprzemie sysze co takiego od osoby trzeciej. Jak si natomiast zmieni Twoje samopoczucie, gdy kto inny okreli Ci znanym, 4-literowym wyrazem? Mona rwnie dobrze iskutecznie obnia wasny poziom motywacji, uywajc niewaciwych sw na okrelanie swoich uczu i sytuacji. Pomyl, jak si teraz czujesz? Powiesz by moe: Dobrze lub: le albo uyjesz polskiego: Moe by. Jakich i ilu okrele uywasz na opisanie wasnych uczu? Przecie w trosce o wasn motywacj moesz czu si: wesoo, lekko, pogodnie, rozrywkowo, zabawnie, promiennie, fajnie, ekstra, fantastycznie, wspaniale, wietnie, wymienicie, bombowo, genialnie, kapitalnie, doskonale, rewelacyjnie, bajecznie, cudownie, nadzwyczajnie, niewymownie, bogo, rewelacyjnie, bardzo dobrze, super, znakomicie, zdumiewajco dobrze, przebojowo 79

Rafa Kranicki Nauczenie si uywania tych i podobnych okrele w stosunku do swoich pozytywnych uczu bdzie miao wrcz zbawienny wpyw na si Twojej motywacji. Jak moesz lubi gwn umiejtno prowadzc Ci do celu? Moesz j: kocha, poda, ubstwia, uwielbia, ceni, docenia, mie upodobanie, upodoba sobie, rozkoszowa si ni, chcie, mie ch, mie ochot, odczuwa jej brak, potrzebowa jej, poda, pragn, pali si do niej, przepada za ni Ajaka moe by gwna umiejtno, czy tylko fajna? Przecie moe ona by: wspaniaa, cudna, cudowna, fenomenalna, nadzwyczajna, niesamowita, przecudowna, rewelacyjna, znakomita, przepyszna, wyborna, wymienita, zachwycajca, wietna, idealna, imponujca, kapitalna... To oczywicie tylko niektre zszerokiego wachlarza sw uywanych na okrelenie uczu czy czynnoci. Zachcam Ci, by znalaz te, ktre skutecznie pomog Ci wTwojej drodze do celu. Wspom swoj motywacj, ubogacajc osobisty sownik okreleniami dodajcymi Ci siy i zapau. Natomiast wyeliminuj zniego okrelenia odbierajce Ci moc wpodaniu naprzd. Praca nad wiadomym doborem sw jest zajciem fascynujcym. Kiedy zaczem si tym zajmowa, ju po krtkim czasie sam dowiadczyem wpywu sw nie tylko na postrzeganie rzeczywistoci, ale wanie na poziom motywacji. Dla mnie uczenie innych jest czym wspaniaym 80

Rozdzia II i penym niespodzianek, cho znam nauczycieli czy trenerw, ktrzy mwi, e to trudne iniewdziczne zajcie. Jeeli bardzo chcesz osign swj cel, to postaraj si o nowe lepsze sowa, ktre ubogac Twj osobisty sownik emocji iuczu. Sia mwionych sw ma suy utrzymywaniu i podnoszeniu Twojej motywacji. Wspomniaem wczeniej, e zazwyczaj uciekamy od tego, co kojarzy si nam znieprzyjemnymi doznaniami, algniemy do tego, co wydaje si nam przyjemne. Mgby teraz zapyta, dlaczego wic jest taka rnorodno dziaania ludzi? Przecie gdyby kady ucieka od cierpienia i kierowa si ku przyjemnoci, to wszyscy zachowywaliby si niemal tak samo. Dlaczego wic, gdy jeden zwasnej woli nie stroni od alkoholu i imprez, drugi siedzi caymi godzinami, uczc si? Gdy natomiast inny dwiga cae tony elastwa na siowni, jego ssiad siedzi przed telewizorem, zajadajc chipsy? Czy moemy ktrkolwiek ztych osb posdzi o wiadomy masochizm? Przecie kada znich, oprcz oczekiwanych korzyci, czerpie ztego rwnie swoist przyjemno isatysfakcj. Dzieje si tak dlatego, e nauczylimy si czy przyjemno zkonkretnym wzorcem dziaania. Tam, gdzie palacz ma przyjemno z palenia, niepalcy bdzie odczuwa obrzydzenie iniech. Podam Ci przykad ze swego ycia. Kiedy rzeczywicie paliem papierosy. Trwao to kilka lat. Sprawiao mi to przyjemno ikropka. Dzi, gdy otym pomyl, 81

Rafa Kranicki mimo e jestem wistocie t sam osob, to nie mog uwierzy, e mogem to tak czu. To nieprawda, e wszystkim to samo sprawia przyjemno ie dla wszystkich to samo jest cierpieniem. Budujc Osobist Baz Motywacji, masz za zadanie poczy przeywanie przez siebie przyjemnoci, satysfakcji, fascynacji, radoci, spenienia z gwnym dziaaniem prowadzcym do osignicia celu, wzgodzie zprzeywanymi przez Ciebie wartociami. Jeeli Twoim celem jest zdobycie iutrzymanie wietnej sylwetki, to gwnym dziaaniem bdzie wiczenie idieta. Bardzo wiele osb chciaoby wietnie wyglda, jednak gdy sysz lub myl o diecie i wiczeniach, czuj niech. Uywaj dodatkowo niewaciwych sw wstylu: To cikie, Nie lubi, Nie cierpi, ktre skutecznie tumi ziarenko motywacji. Nawet gdy podejm na pocztku dziaania zmierzajce do uzyskania zdrowej sylwetki, szybko si zaami iporzuc swoje plany. Motywacja szybko zganie, poniewa nie byo mentalnego przygotowania. Jak wic przygotowa sobie wysoki poziom motywacji wdziaaniu? Musisz przyporzdkowa przeywan przez siebie przyjemno do gwnego dziaania prowadzcego Ci do celu. Zdaj sobie spraw ztego, jak dieta itrening niezawodnie buduj Twoj now wspania sylwetk. Pomyl owasnej przyszoci. Zastanw si, jak to wpynie na zdrowie i ycie. Uwiadom to sobie idoprowad t myl do poziomu odczuwalnej przyjemnoci. Przywoaj teraz do wiadomoci po kolei wszystkie korzyci ztym zwizane izobacz siebie w przyszoci. Wyobra sobie, ile radoci przynios 82

Rozdzia II Ci dieta iregularne wiczenia? Zobacz siebie wnowej roli, poczuj, jak dieta iwiczenia daj Ci rado isatysfakcj. Zwielkim nateniem emocji wyobra swj nowy wzorzec zachowa. Im czciej, janiej iduej bdziesz to robi, tym bardziej bdziesz czy przeywanie przyjemnoci z nowym gwnym dziaaniem, niezbdnym do osignicia celu. Jest to niezbdne, by motywacja miaa wci now energi. Ostatnio, gdy zastanawiaem si nad tym, olnienie przyszo znajmniej spodziewanej strony. Byem bowiem wiadkiem niezwykej odpowiedzi 7-latka Adriana, uczcego si gry na gitarze. Ot gdy rozmawialimy, zapytaem go, czy wie, co trzeba zrobi, aby by dobrym gitarzyst. Po chwili doszlimy do wniosku, e aby by najlepszym gitarzyst, trzeba czsto wiczy. Zapytaem go ponownie, co trzeba zrobi, eby czsto wiczy i znw po chwili doszlimy do wniosku, e aby czsto wiczy, trzeba polubi wiczenia. Finaem tego dialogu byo zdanie sformuowane przez malucha brzmice: Trzeba tak polubi wiczenia gry na gitarze, jak kto inny lubi je lody. To byo sedno ipointa caej rozmowy imoich przemyle na temat rozwoju osobistego iosigni. Tak jak kto przepada za sodyczami, Ty winiene przepada za wiczeniem gwnej umiejtnoci prowadzcej Ci do celu. To niesamowite porwnanie Adriana stao si dla mnie przyczynkiem do sformuowania tezy brzmicej, i: cel jest skutkiem u b o c z n y m p rzyjemno ci, j ak cze r pie sz z wy ko n y wa 83

Rafa Kranicki n i a gwnej czynnoci pr owadz ce j do m i s trzos twa . Podczas gdy motywy Twoich de s jak koa wdobrym samochodzie, tak poczenie prostej przyjemnoci z gwnym dziaaniem jest jak silnik wysokoprny dajcy niezwyk moc. Jeeli np. chciaby podnie swj dochd ze sprzeday o 1520%, to powiniene okreli gwne dziaanie niezbdne do osignicia tego celu. Bdzie to zazwyczaj albo tworzenie produktu, albo sprzeda produktu. Dlatego chcc osign zamierzony wzrost dochodu, pocz przeywanie przyjemnoci ze sprzeda, ktr si zajmujesz. Musisz sprawi, e bdziesz odczuwa fascynacj, mylc o wszystkim, co jest zwizane ze sprzeda. Najciekawsze jest to, e ju teraz posiadasz wsobie moc do tego, by tak si stao. Opowiem Ci teraz pewn histori. Swego czasu chciaem sobie kupi pyt jednego zespou. Niestety, znaem tylko par melodii, lecz nie miaem pojcia, jaki pyta moe mie tytu. Po zakupie okazao si niestety, e jest to inna pyta tego zespou, ni oczekiwaem. Jednak postanowiem, e j zatrzymam. Po pierwszym przesuchaniu pomylaem, e chyba zmieni zdanie. Ta muzyka poza paroma motywami muzycznymi bya po prostu okropna. Patrzc zperspektywy czasu, stao si wtedy co, oczym wspominaem. Im duej suchaem tej pyty, poczynajc od momentw bardziej dla mnie strawnych, tym bardziej mi si podobaa. Dwiki, ktre jeszcze niedawno byy cierpieniem dla ucha, teraz 84

Rozdzia II zaczy mi sprawia przyjemno. Jaki czas pniej sprawdziem to, przeprowadzajc swoisty eksperyment. Mianowicie wiadomie postanowiem, e polubi Chopina. Mwic polubi, mam na myli osignicie takiego stanu podczas suchania muzyki, by odczuwa rzeczywist przyjemno. Kupiem pyt znagraniami Chopina, wrzuciem do odtwarzacza i przesuchaem w skupieniu pierwszy raz, starajc si wyapa wszystko, cokolwiek bdzie mi si podoba. Tak natrafiem na par ciekawych partii instrumentalnych. Podczas nastpnych sesji suchania owej pyty te par ciekawych motyww muzycznych zaczo mi sprawia przyjemno, jak te podobao mi si ich coraz wicej. Lubiem ju pocztek i kilka melodii rodkowych, potem ju cay pocztek iniemal ca cz rodkow. Gdy jednak dalej powtarzaem sesje przesucha, do czego motywacji dodawaa mi przyjemno ze suchania ulubionych momentw, spodobay mi si w kocu czci, ktrych z pocztku suchaem niechtnie. Osignem taki stan, e polubiem suchanie caej pyty. Byo to rzeczywicie niezwyke dowiadczenie. Facet, ktry jako dziecko zniechci si do muzyki Chopina przez swego czasu modne koncerty telewizyjne, po niespena 2 tygodniach lubi sucha utworw tego kompozytora. Gdyby teraz przyszo mi na powanie uczy si gry na pianinie, bybym do tego bardziej skonny ni wczeniej, gdy kojarzyem sobie Chopina zczym przykrym iniezrozumiaym. Pewnie zauwaye ju, e dokadnie wten sam sposb postpuj z nami publiczne media. Z tym e to 85

Rafa Kranicki wnich podejmowane s decyzje otym, jaki repertuar polubisz. Czsto utwr banalny ipytki po wielokrotnym odtworzeniu, np. w radiu, nie budzi ju takiej niechci suchaczy jak na pocztku, aczsto sprawia nawet przyjemno. Jeeli wic media mog wybra dla Ciebie repertuar, ktry moesz polubi, rwnie dobrze sam jeste w stanie wybiera rzeczy, na jakie bdziesz reagowa czyst przyjemnoci. Jest to wspaniae, szczeglnie wtedy, gdy postanowisz lubi rzeczy, ktre zmieni Twoje ycie wdzieo sztuki ipodnios Twoj motywacj. Pisz otym dlatego, by przekona Ci, i jeste wstanie lubi to, co uznasz za wartociowe wswoim yciu. Zrozum, e kierujc wiadomie swoimi wyborami, jeste w stanie polubi niemal wszystko, co bdzie Ci potrzebne, by osign zamierzony cel. Moesz wybra to, e polubisz diet iwiczenia, e polubisz wszystko, co wie si np. ze sprzeda czy tworzeniem nowych produktw. Moesz zdecydowa si na jakiekolwiek narzdzie niezbdne do osignicia Twojego celu ije po prostu polubi. Moesz przez to uywa go wsposb doskonay.

Serce systemu Osobistej Bazy Motywacji


Teraz zajmiemy si sercem Osobistej Bazy Motywacji. Ten element stanowi rdze irdo skutecznego osigania kadego celu. Wiele osb zaamuje si na pocztku, nie osigajc swoich celw, poniewa nie uwiadamiaj sobie tego mechanizmu. Jeeli wyciniesz z siebie nawet 50 wietnych korzyci i moty86

Rozdzia II ww dziaania, jeli bdziesz je wizualizowa iwerbalizowa, jednak nie zadbasz oserce motywacji, pknie ona szybko jak baka mydlana iswoje dziaania bdziesz musia realizowa jedynie przy pomocy bicza iwasnej desperacji. Nie ma to jednak nic wsplnego zekscytujcym uczuciem osigania celu zpasj. Przypomnij sobie teraz cel, ktry chcesz osign. Kiedy ju go przywoasz, pomyl, jaka jest gwna umiejtno pozwalajca Ci osign ten cel? Co to moe by w Twoim wypadku? Okrelenie tej umiejtnoci powinno by precyzyjne. Zadaj sobie takie pytanie: dziki czemu czyni postpy? Co sprawia, e rzeczywicie poruszam si do przodu? To naprawd genialne pytanie naprowadzajce Ci na gwn umiejtno, niezbdn do osignicia celu. Powiedzmy, e np. kto mody chce uzyska prawo jazdy. Pyta wic siebie: dziki jakim umiejtnociom idziaaniom mog to osign? Kierujc si prawem oczywistoci, mona wywnioskowa, e bdzie to pilne studiowanie kodeksu drogowego oraz praktyczne zdobywanie umiejtnoci prowadzenia pojazdu. Jeeli natomiast Twoim celem jest pozbycie si niepotrzebnego tuszczu, to gwn umiejtnoci bdzie zachowanie diety i regularny trening fizyczny. Dziki tym umiejtnociom osigniesz swj cel. Gdy Twoje denie jest bardziej dugofalowe, moesz posuy si tzw. metod jedzenia sonia. Jak najlepiej zje sonia? Oczywicie po kawaku. Dzielisz wic swj wielki cel na mniejsze etapy idla kadego znich wyznaczasz gwn umiejtno niezbdn do jego 87

Rafa Kranicki osignicia. Wic aby np. zosta najlepszym pilotem samolotw pasaerskich, najpierw trzeba dosta si do szkoy lotniczej, zda w niej kocowe egzaminy z najwyszymi ocenami, odby praktyk u prestiowego przewonika iosign poziom wietnego pilotowania najwikszych samolotw. Dlatego gwne umiejtnoci dla poszczeglnych etapw mog wyglda nastpujco: by dosta si do szkoy lotniczej, musisz zdoby umiejtno regularnego zdobywania wiedzy zprzedmiotw maturalnych i umiejtno dbania o dobr kondycj pozwalajc na przejcie egzaminw sprawnociowych w szkole lotniczej. Nastpnie, by uzyska najwysze noty z kocowych egzaminw w tej szkole, musisz mie umiejtno pilnego i wytrwaego studiowania przedmiotw bezporednio zwizanych zlotnictwem. By ostatecznie wykaza si jako pilot pierwszej klasy, musisz zdoby umiejtno doskonaego panowania nad maszyn, tak wpowietrzu, jak ina ziemi. Etapy podzielone wten sposb ukazuj zadania iumiejtnoci, ktre trzeba posi. Mwic syntetycznie: wkadej dziedzinie, wkadym planie, osigajc kady cel, tak naprawd naley zdoby 2 oglne umiejtnoci. Jeeli chcesz dokona czegokolwiek, niewane, czy ma to by co wielkiego, czy co maego, musisz je mie. Te 2 umiejtnoci to: 1. Umiejtno regularnego zdobywania wiedzy teoretycznej. 2. Umiejtno skutecznego dziaania, co owocuje tym, co nazywamy dowiadczeniem. 88

Rozdzia II Jeeli skupisz si na tych 2 zadaniach, osignicie celu stanie si ich skutkiem ubocznym.

Drugi, arcyistotny element Osobistej Bazy Motywacji


Pierwszym elementem mechanizmu Osobistej Bazy Motywacji jest wic gwna umiejtno prowadzca Ci do celu. Natomiast drugim elementem jest wykorzystanie niezwykej mocy uczu. Uczucia peni niezwyk rol. Mog pomaga wosigniciu wielkich sukcesw, jak i by powodem poraek czy chorb, a nawet utraty ycia. Dla przykadu fakt, e w swoim yciu moge czy z alkoholem uczucie przyjemnoci, ekscytacji czy cierpienia iodrazy, bdzie mia na nie realny wpyw. Jeeli w modym wieku kontakty z nowymi ludmi czye zpoczuciem radoci iprzyjemnoci, to miao to rwnie wpyw na Twoje dalsze ycie. Wjaki sposb najczciej wybieramy zawd? Zastanawiamy si zreguy nad tym, czy to przysze zajcie si nam podoba, czy jest w jaki sposb atrakcyjne. Innymi sowy, jeeli przewidujesz, e zawd, ktry zamierzasz wybra, bdzie sprawia Ci frajd, bdziesz bardziej skonny go wybra. Poniewa przewanie naszymi wyborami kieruj uczucia. Niektrzy mwi wrcz, e dziaamy w100% emocjonalnie, poniewa emocje s owiele szybsze ni mylenie racjonalne11. Nie jest to jednak ze, gdy prowadzi nas do celu.
11

D. Goleman, Inteligencja emocjonalna, Pozna 2007.

89

Rafa Kranicki Gwnym paliwem staej motywacji s uczucia. Jeeli ywisz do kogokolwiek czy czegokolwiek bardzo gorce uczucia ijeste nastawiony pozytywnie, bdziesz posiada siln motywacj nawet wmomencie, gdy nie bdziesz myla okonkretnych korzyciach wynikajcych zosignicia celu. Dlatego po okreleniu gwnej umiejtnoci niezbdnej do osignicia celu musisz wiadomie wypracowa jak najbardziej pozytywny stosunek do niej. Chodzi ostatecznie oto, by ta umiejtno kojarzya Ci si wycznie zpozytywnymi igbokimi emocjami. By mylc otej czynnoci, budzi wsobie uczucia przyjemnoci, ekscytacji, ciekawoci i energii. Przejcie kontroli nad wasnymi uczuciami jest niemal rwnoznaczne zprzejciem kontroli nad caym yciem. Gdy zaley Ci na wysokim poziomie motywacji a do osignicia celu, musisz nauczy si przedstawia reklamy wybranych celw swojemu umysowi, cznie zprzekonujcymi sloganami.

Gwny mechanizm motywacji naprzykadzie sprzeday


Moesz zosta doskonaym sprzedawc. Moesz, amoe ipowiniene postawi sobie taki cel, pomimo tego, czym si zajmujesz. Dlaczego? Poniewa kady co sprzedaje, bez wzgldu na to, jaki wykonuje zawd. Sprzedajesz swoje pomysy, idee, wygld, sowa, gesty, styl bycia, nie tylko produkty czy usugi. Doskonao wtej dziedzinie wduej mierze zaley od 90

Rozdzia II uczu. Wiedz, e moesz polubi wszystko, co zwizane jest ze sprzeda imoesz sprawi, by winnych budziy si pozytywne odczucia. Dobra wiadomo jest taka, e zaley to cakowicie od Ciebie. Pierwszy krok do zaangaowania przyjemnoci do pracy na Twoj korzy to okrelenie gwnej umiejtnoci lub dziaania niezbdnego do osignicia wyznaczonego przez Ciebie celu. Musisz okreli gwn umiejtno. Gdy Twoim celem jest zosta supersprzedawc czy rasowym handlowcem, to gwn umiejtnoci bdzie przeprowadzenie procesu sprzeday, na ktry skadaj si: 1. Nawizanie kontaktu. 2. Badanie potrzeb. 3. Prezentacja produktu. 4. Rozwianie obiekcji. 5. Zamknicie sprzeday. Jeeli chcesz zosta mistrzem sprzeday, to powiniene ten cykl opanowa do perfekcji. To jest gwna umiejtno, niezbdna, by osign swj cel. Tak jak wietni muzycy, wirtuozi wyraaj siebie poprzez gr na instrumencie, tak Ty winiene umie wyrazi siebie wtym procesie sprzeday isprawi, by klienci chcieli do Ciebie powraca. Musisz odnale swj styl wobrbie tej podstawowej umiejtnoci ipowtarza cykl tak czsto idugo, a sprzeda stanie si dla Ciebie niemal relaksujcym i jednoczenie penym skupienia zajciem. Tak przy okazji: czy poznae ju dobrze ten proces wteorii? 91

Rafa Kranicki Skoro masz ju okrelon gwn umiejtno, czas na etap nastpny. W kolejnej fazie czeka Ci praca z wasnymi uczuciami. W skrcie chodzi o to, by gwn umiejtno poczy z odczuwaniem przyjemnoci, satysfakcji, ekscytacji, wolnoci oraz bezpieczestwa. Nikt poza Tob nie sprawi, e staniesz si mistrzem sprzeday. Tu liczy si praca wasna. Coaching, pomoc mentora, ksika zawsze bd na drugim miejscu. Jak moesz zabra si do pracy ze swoimi uczuciami? Osobiste nastawienie Zacznij od pracy nad wasnym nastawieniem. Poniewa Twj indywidualny potencja okrelaj cechy wrodzone plus cechy nabyte pomnoone przez postaw, ta ostatnia staje si kluczem do doskonaych wynikw wkadej dziedzinie. Skoro postawa jest kontrolowana przez wol, moesz j zmienia ico wane, moesz to robi natychmiast. Ludzie oprzecitnych zdolnociach s wstanie uczyni bardzo wiele dziki temu, e wiadomie wybrali ten kt natarcia wyciu. Dlaczego ludzie rni si wprezentowanych postawach? Poniewa postaw okrelaj oczekiwania. Jeli oczekujesz, e bd Ci si przytrafia dobre rzeczy, Twoje nastawienie do ludzi isytuacji bdzie pozytywne. Wprzeciwnym razie bdzie negatywne, co wydaje si niemal plag wnaszym kraju. Proponuj Ci teraz wiczenie pomagajce w zyskaniu pozytywnego nastawienia, tak do gwnej umiejtnoci zwizanej ze sprzeda, jak ido samego siebie oraz Twoich klientw. Jednak zanim do niego przejdziemy, prosz Ci 92

Rozdzia II ojedno. Wykonaj to wiczenie sumiennie oraz wiele razy. Wiedz, e robisz to dla siebie. Idealny obraz wiczenie Wyobra sobie tak scenk. Siedzisz zklientem wjakim miejscu. Na ca sceneri patrzysz jakby zboku. Moesz widzie tak klienta, jak i siebie. Moesz dowolnie przesuwa si i zmienia miejsce. Tak wic ogldasz po kolei, jak przeprowadzasz proces sprzeday. Wkadym momencie zwracasz uwag na swoje uczucia. Widzisz, jak wymienicie Ci idzie. Widzisz, jak wietnie nawizujesz kontakt, jak dobrze si Wam rozmawia. Po paru zdaniach udaje Ci si dopasowa do klienta. Nadajecie na tych samych falach. Tempo iton gosu, gestykulacja ioddech oraz postawa ciaa pomagaj Ci zbliy si mentalnie do klienta. Odczuwasz lekkie podekscytowanie i pewno siebie. Zadajesz klientowi par pyta otwartych, dotyczcych jego potrzeb, po czym suchasz iokazuje si, e masz doskonale dopasowany produkt. Wiesz, e teraz od Ciebie zaley, czy ijakie zamwienie zoy uCiebie. Poziom ekscytacji izaangaowania wzrasta. Mylisz sobie: to bdzie majstersztyk. Czujesz, e doskonale wiesz, co masz robi. To sprawia Ci dzik rado isatysfakcj. Czujesz si teraz jak ryba wwodzie, jednak na zewntrz zachowujesz min profesjonalnego handlowca. Przeprowadzasz byskotliw i rzeteln prezentacj. Wkliencie wzrasta zainteresowanie, widzisz to. Jego oddech jest nieco szybszy, a wzrok skupiony. Rozpocz si wnim proces decyzyjny irozwaa dokonanie zakupu. Ty wiesz, e musi on zada teraz 93

Rafa Kranicki par pyta. Po chwili rzeczywicie zadaje kilka, zwizanych zproduktem, iwyraa par swoich wtpliwoci, na ktre Ty zutsknieniem czekae. Teraz fina pokazu Twego kunsztu. Tak profesjonalnie ispokojnie rozwiewasz obiekcje klienta, e nie stoi ju nic na przeszkodzie do sfinalizowania transakcji. Jak klient prosi opodanie serwetki wpubie, tak Ty teraz prosisz ozoenie zamwienia, by zamkn transakcj. Klient dokonuje go uCiebie, po czym umiecha si izaczyna Ci opowiada ourodzinach, ktre ostatnio zorganizowa swojej crce. Nastpuje moment odprenia iradoci. egnasz si zklientem izniezmiern satysfakcj po tak fenomenalnym spotkaniu, wychodzisz na zewntrz. Jeste naprawd wietnym sprzedawc. To z pewnoci niesamowity zawd, dajcy rado, satysfakcj, przyjemno, ekscytacj ibezpieczestwo. Wyobra sobie teraz dalszy cig. Po tygodniu dzwonisz do klienta. Jeste ciekawy ize spokojem eksperta od pomagania ludziom wykrcasz numer telefonu. Moment wykrcania numeru to chwila ekscytacji. Klient wita Ci z ca otwartoci iwymieniacie uprzejmoci, po czym mwi Ci oswoim zadowoleniu zproduktu, jaki uCiebie kupi. Rozmawiacie okwestiach technicznych ifunkcjonalnoci produktu. Podpowiadasz mu jakie dodatkowe wietne rozwizanie, pomocne wuytkowaniu zakupionego towaru. Po czym prosi Ci on opomoc, poniewa 2 jego znajomych chciaoby si z Tob spotka, aby zapozna si z Twoj ofert. Bierzesz numery tele-

94

Rozdzia II fonw i koczycie rozmow szczer i mi wymian uprzejmoci. Odkadasz suchawk iodczuwasz wyrany przypyw ekscytacji. Jeste zadowolony zsiebie, ztego telefonu i rozmowy, ztego, co robisz. Masz poczucie bezpieczestwa, ktre daje Ci zdobywanie nowych klientw. Zaufanie do siebie wiczenie Druga cz wiczenia ma za zadanie wzmocni Twoje zaufanie do siebie, co jest wietn podstaw do osignicia motywacji jak taran. Wyobra sobie teraz tak scenk. Siedzisz zklientem wjakim miejscu. Na ca sceneri patrzysz zboku. Moesz widzie tak klienta, jak isiebie. Moesz dowolnie przesuwa si izmienia miejsce. Teraz wyobra sobie t sam scenk, ztym e na pocztku spotkania opu pokj, korzystajc zuchylonego okna iogldaj pikne ki, czyste niebo, staraj si poczu wolno, swobod iprzyjemno, ztym jednak, e cay czas pamitasz o dokonujcej si sprzeday w pomieszczeniu, ktre przed chwil opucie. Ty wiesz, e wszystko idzie doskonale, dlatego poczuj peni zaufania do siebie bdcego wpokoju, gdzie odbywa si sprzeda. Patrzc na pikne niebo, wiesz, e przeprowadzasz wietn transakcj i idzie Ci doskonale. W pewnym momencie wr do pokoju, dokadnie w chwili, gdy klient opowiada Ci o przyjciu, jakie przygotowa swojej crce. Po czym wejd wsiebie ipoegnaj si znim, kierujc si do wyjcia. 95

Rafa Kranicki Osobista warto wiczenie Ta cz wiczenia ma za zadanie wpyn na wzmocnienie wTobie poczucia wasnej wartoci, co jest niezwykle wane szczeglnie wwypadku sprzeday. Wyobra sobie, e Ty jeste klientem, do ktrego przychodzisz w celu przedstawienia oferty. Sytuacja moe nieco komiczna iwymagajca pracy wyobrani, niemniej bardzo pomocna nie tylko wnabraniu lepszej postawy, ale iumocnieniu wasnego pozytywnego wizerunku, pewnoci siebie icakowitej samoakceptacji. Teraz wic wcielasz si wrol klienta ibdziesz z tej perspektywy oglda siebie jako handlowca. Tak wic siedzisz wswoim biurze, gdy otwieraj si drzwi iwchodzisz jako handlowiec. Pierwsze wejcie to bardzo wany moment. To sprawdzian akceptacji siebie. Wic siedzisz w swoim biurze i patrzysz, jak otwieraj si drzwi iwchodzisz jako handlowiec. Zobacz wyranie samego siebie. Tak staraj si postrzega siebie, by wzbudza jak najbardziej pozytywne uczucia. Zobacz siebie wyprostowanego, gustownie ubranego, z umiechem na twarzy. Zobacz w sobie te niezwyke cechy, ktrymi charakteryzuj si najlepsi. Z tego pierwszego wejcia uczy reklam dla swojego umysu. Oto wchodzisz Ty, rasowy handlowiec, rzetelny iwiarygodny specjalista od sprzeday. Pewny siebie, zpasj podchodzcy do swojego zawodu. Wanie z kim takim chciaby si spotka. Po czym witacie si irozpoczynacie rozmow. Tu zwr uwag na ucisk doni, jaki wymienie ze sob jako handlowcem. Jest on mocny ipewny, ukazuje moc96

Rozdzia II n osobowo. Posuchaj nastpnie gosu, jakim mwisz. Dwiczny (oile masz taki gos), mocny, zrwnowaony ton. Syszysz pauzy imodulacj gosu przy zadawaniu pyta. Tak, to dobry gos, to gos pewnego siebie specjalisty. Zobacz, jak prowadzona jest prezentacja. Jasny i interesujcy wywd, logiczne i rzeczowe odpowiedzi. Dostrze w prezentacji dbao o klienta przez zadawanie pyta, przez uwane suchanie Twoich obiekcji izastrzee. To niesamowite, jakiego fachowca masz przed sob. W trakcie prezentacji zadajesz pytania i przedstawiasz swoje wtpliwoci, na ktre otrzymujesz rzeteln iwyczerpujc odpowied. Nie masz adnego argumentu na to, by oponowa wobec zakupu, ipostanawiasz zoy zamwienie. Po podpisaniu formularza zamwienia odchylasz si na fotelu ijeszcze raz patrzysz na siebie siedzcego naprzeciwko. Wtedy fala odprenia ijednoczenie podziwu dla siebie wroli handlowca zpen moc rozlewa si wTobie. Wanie zdae wietnie ten egzamin. Wizualizacje te pomog Ci nabra pozytywnego nastawienia do gwnej umiejtnoci, jaka jest niezbdna do osignicia Twojego celu. Praca zelementami submodalnymi wiczenie Pomyl teraz o gwnej umiejtnoci. Zastanw si, jakie rzeczywicie uczucia budz si w Tobie, gdy mylisz ocaym jej procesie: onawizaniu kontaktu, badaniu potrzeb, prezentacji produktu itd.? Poszukaj miejsc, wktrych budz si wTobie samoistnie pozytywne uczucia. Skup si na nich ipoczuj rzeczywist 97

Rafa Kranicki przyjemno, satysfakcj, ekscytacj i bezpieczestwo. Te miejsca s niezwykle wane. Dbaj onie iczsto o nich myl. D do tego, by uzyska podwjny efekt wzmocnienia. Po pierwsze, widzc je oczyma wyobrani, staraj si pogbia przeywan przyjemno. Po drugie, przeno uczucie przyjemnoci na te elementy wprocesie sprzeday, ktre nie budz wTobie pozytywnych skojarze. Wracajc do przykadu sprzeday: jeeli odczuwasz co ekscytujcego, mylc o etapie nawizania kontaktu i prezentacji, to Twoim zadaniem bdzie tak smakowa to uczucie, by pogbia je irozszerza na inne etapy. Posu si tu wasn wyobrani i moc zawart wpozytywnych skojarzeniach. Wykonaj wzwizku ztym nastpujce wiczenie. Zamy, e wprocesie sprzeday najtrudniej Ci zdoby si na pozytywne odczucia, gdy mylisz ojej zamkniciu. Wykorzystaj wic moc osobistych, pozytywnych przey. Mj znajomy Pawe by wtakiej wanie sytuacji. Dugo si do tego nie przyznawa, ale wkocu wyzna, e zamknicie sprzeday to dla niego rzecz trudna. Rozmow z klientem i prezentacj produktu moe robi bez koca, ale gdy przychodzi do sakramentalnego pytania o zakup, nagle staje si niepewny, gubi wtek, bdnie wypenia druki umowy icaa jego sprzeda si sypie. Ratowao go tylko to, e klient czasem przejmowa inicjatyw i sam dokonywa zamwienia. Trudno mu byo wjakikolwiek spo98

Rozdzia II sb zdoby si na dobre uczucia wstosunku do etapu zamknicia sprzeday. Dlatego zaproponowaem mu metod pozytywnych skojarze. Pawe najmilej wspomina wakacje nad morzem. Kady jego wyjazd wakacyjny nad morze kojarzy mu si szczeglnie z wolnoci. Wprost uwielbia to uczucie. Etap zamknicia sprzeday, gdy onim myla, odczuwa jakby co go ciskao, jako co nieznonego. Dlatego zawsze si zatrzymywa przed tym momentem icign w nieskoczono rozmowy z klientem, dokonujc prezentacji. Natomiast gdy musia w kocu przej do etapu zamknicia sprzeday, jego umys nagle si wycza iPawe czsto nawet nie pamita po wyjciu od klienta, jak dokadnie przebiegaa ta cz. Poprosiem go, by na spokojnie zacz si przyglda temu uczuciu. Tak, jednoznacznie to widz iczuj, jako jakie ciskanie mnie ze wszystkich stron. Jakby kto mnie wpycha do maego pudeka rzek Pawe. Czy widzisz jakie kolory? zapytaem. Wszystko czarno-biae albo bardziej czarno-szare. Jak duy jest to obraz igdzie umiejscowiony? Gdy otym myl, to widz siebie cinitego wniewielkim szarym pudeku, aobraz ten jest may, dokadnie przede mn. Czy syszysz lub czy kojarz ci si z tym jakie dwiki?

99

Rafa Kranicki Nie, jest cisza, jestem ja i jest to mae paskudne pudeko. Zmiemy temat. Wspominae o wakacjach nad morzem. Jakie to uczucie? O, wietne. Wolno, soce, adnych problemw. Po prostu luz, dziewczyny, woda, natura. Chodz, gdzie chc, kiedy chc, jak nie chc, to nie chodz, co tu wicej mwi? Jaki obraz lub uczucie kojarzy ci si z tego typu wakacjami? Myl, e to uczucie to wolno. Czuj wolno, a to kojarzy mi si z czystym, bezkresnym niebem. Tak, widz taki gboki bkit, jasno, to jest wolno i to s moje wakacje. Jak duy jest to obraz? Ogromny, do tego stopnia, e jestem jakby wnim. Syszysz jakie dwiki? Tak, gdy otym myl, to kojarz mi si ptasie piewy. Myl, e podobne s do takich porannych dwikw wydawanych przez ptaki. Jest to przyjemne ipozytywnie mnie nastraja. Dobrze, czy potrafisz moc wyobrani zamieni kolor nieba, ktre widzisz, na kolor pomaraczowy? Tak, ale to ju kojarzy mi si zczym innym. Tak, zczym pozytywnym, ale te iinnym.

100

Rozdzia II Wporzdku, wic teraz wrmy do maego szarego pudeka. Sprbuj sprawi, by to pudeko, adokadnie jego kolor, stao si niebieskie jak niebo, ktre przed chwil opisywae. No, niele mnie pakujesz Mam teraz to szare pudeko zamieni na niebieskie paskudne pudeko? Dobra, ju jest. Co teraz czujesz? Ciekawe, ale czuj si mniej cinity. wietnie, skup si na tym kolorze, nadaj mu odpowiedni gbi, niech to bdzie gboki bkit nieba dokadnie taki, jak zobrazu wakacji. Niesamowite, czuj si teraz owiele lepiej. To jeszcze nie koniec. Przesu teraz obraz blisko siebie ipowiksz bkitne pudeko do rozmiarw tego pokoju. Teraz wejd w ten obraz. Jeste wewntrz bkitnego pomieszczenia. Czy moesz usysze miy gos ptakw? Tak, mog to usysze idobrze mi si to kojarzy. Dobrze, niebieskie mie pomieszczenie to teraz obraz zamknicia sprzeday. Jak si czujesz? Bardziej komfortowo, czuj te co ztej wakacyjnej wolnoci ito mi bardzo pomaga. Nie ma poczucia tego ciskania przez szare pudeko. Teraz, gdy pomylisz o zamkniciu sprzeday, bdziesz widzia obraz niebieskiego pomieszczenia, wktrym jeste. To wanie jest biuro klienta, ukt101

Rafa Kranicki rego przeprowadzasz prezentacj. Nic ci nie ciska, jeste wolny. Teraz przyjemno ipozytywne uczucia s wpunkcie zamknicia sprzeday. To twoja migawka z wakacji, to rwnie przepustka do nastpnych wyjazdw, gdy bdziesz pomylnie zamyka tych sprzeday coraz wicej. Pawe dokona waciwie tylko niewielkiej zmiany wpostrzeganiu ikojarzeniu jednego elementu swojej pracy. Jednak pozwolio mu to na to, by jeszcze tego samego dnia odby kilka umwionych spotka zklientami, wczasie ktrych by motywowany wanie tym, czego niedawno si obawia. Spotykajc si uklienta, myla ju otym, by doj do punktu zamknicia sprzeday, ktry fantastycznie mu si kojarzy. Dodatkowo uwiadomi sobie, e rzeczywicie ten etap ma bezporedni wpyw na jego wynagrodzenie, dziki ktremu mg planowa kolejne wakacje. Tak wic Pawe dziki pracy ze swoj wyobrani dokona sprzenia zwrotnego ijego motywacja tworzya samonapdzajcy si cykl. Elementy swoich niezapomnianych wakacji skojarzy znajtrudniejszym elementem gwnej umiejtnoci prowadzcej do sukcesu. W kocu skoro naprawd czujesz wielk przyjemno i satysfakcj, mylc o prezentacji handlowej, to warto pomyle odobrym zamkniciu sprzeday. Skoro napracowae si, by przygotowa prezentacj, to nie ma nic zego wpoproszeniu klienta ozoenie zamwienia. Przechod mentalnie proces sprzeday, a cay bdzie Ci si kojarzy zprzyjemnoci.

102

Rozdzia II Potgowanie elementw submodalnych wiczenie Spjrzmy jeszcze raz na wszystkie elementy profesjonalnej sprzeday. Co w nich sprawia Ci najwiksz przyjemno? Postaraj si to miejsce zobaczy jako obraz. Zazwyczaj, gdy odczuwamy co przyjemnego, to albo kojarzy si nam ztym jaki obraz, albo zatwoci moemy mu nada obraz, ktry kojarzymy z czym przyjemnym czy ekscytujcym. Znajd go izobacz. Jakiej jest wielkoci, gdzie jest umiejscowiony? Przed Tob, obok, amoe jest tak duy, e jeste w nim? Czy ma on kolor, czy jest to obraz ostry? Syszysz jakie dwiki i czujesz dotyk czy tylko widzisz obraz? Czy jest on ruchomy, czy statyczny? Po okreleniu tych cech postaraj si nauczy je zmienia. Uyj tu mocy swojej wyobrani iwoli. To 2 najwiksze siy, jakimi wada czowiek. Siy te czsto mog si przeciwstawia sobie, co powoduje wewntrzn niespjno i sprzeczno de i dziaa. Dlatego wtym wiczeniu pogd wiadomie te 2 siy. D do tego, aby elementy przyjemne jeszcze bardziej potgowa. Chciej rzeczywistej zmiany iwiadomie dziaaj moc swojej wyobrani. Jeeli w Twoim obrazie widzisz jaki kolor imasz przy tym pozytywne uczucia, to zwiksz jego nasycenie i gboko. Gdy jest to obraz okrelonej wielkoci, zwiksz go. Jeeli jest nieco oddalony, postaraj si go przybliy. To samo zrb w stosunku do dwikw. Wzmacniaj rwnie wszelkie pozytywne doznania, jakie masz, czy to bdzie uczucie wolnoci, przyjemnoci, satysfakcji, spenienia, czy te bezpieczestwa. Jeeli jest jaki moment lub miejsce, wktrym nie odczuwasz pozy103

Rafa Kranicki tywnych emocji, to nie przejmuj si tym, tylko skup si na tych obrazach, ktre potguj Twoje pozytywne doznania. Celem wtym wiczeniu jest uzyskanie tak pozytywnych uczu, emocji iskojarze, by polubi cay proces sprzeday, czyli gwn umiejtno prowadzc Ci do celu, jakim moe by stanie si rasowym handlowcem. Dlatego powtarzaj to wiczenie tak dugo, a staniesz si pasjonatem caego procesu sprzeday. Jeszcze raz wspomn o postawie, z jak naley przystpowa do tej pracy. Musisz rzeczywicie chcie si zmieni, to znaczy, e chcesz efektw tej pracy, chcesz, aby postawa profesjonalnego ipenego zaangaowania wsprzeda staa si czci Ciebie. Reszty dokonasz za pomoc siy wyobrani. Te 2 moce wtym wypadku s niezbdne ijednoczenie niezwykle efektywne.

Wskanik postpw
Jak moesz sprawdzi jako swojej pracy iwicze? Wykorzystaj atwy iniezwykle praktyczny wzastosowaniu wskanik. We kartk iwypisz pionowo cyfry od 5 do 3. Natomiast na grze strony zapisz kolejne 5 etapw procesu sprzeday oraz dat. Wanym miejscem jest punkt zaznaczony jako 0. Ten punkt jest wyznacznikiem poziomu emocji iodczu. Dokadnie oznacza on stan obojtnoci. To tak, jakby patrzy np. na serwetk stoow albo zwyky dugopis. Umnie i, jak podejrzewam, uCiebie, nie budz chyba jakich szczeglnych emocji. Tak wic, aby dobrze skalibrowa ten wskanik, wybierz sobie jeden taki przedmiot 104

Rozdzia II ijego symbol narysuj przy cyfrze 0. Teraz masz dobre odniesienie do poziomu swoich uczu. Oczywicie 3 to uczucia bardzo negatywne, a +5 to pene zaangaowanie, poczone zprzeywaniem satysfakcji, radoci i caej gamy tego, co sprawia, e czujesz si wspaniale. Teraz po kolei przywodzisz sobie na myl etapy procesu sprzeday. Mylisz np. o kontakcie z klientem i obserwujesz, jakie uczucia si w Tobie budz. Biorc pod uwag wzorzec odczu wpunkcie 0, okrelasz, jakie uczucia iojakim nateniu rodz si wTobie. Zaznaczasz to wodpowiedniej kolumnie iprzechodzisz do nastpnego etapu. Nie zastanawiaj si dugo, gdy mylisz oswoich reakcjach, lecz wpisuj tak, jak czujesz. Kluczowe wtym wiczeniu jest zachowanie cakowitej szczeroci wobec samego siebie. Nie myl otym, co chciaby, aby wTobie byo. Ale pragnc zmiany, tak jak widz w kinie przygldaj si temu, co obecnie w Tobie si znajduje. Ten punkt jest niezwykle wany. Rzetelne i szczere ustalenie tego, jakie teraz wadaj Tob uczucia, jest niezbdne, by mc dokonywa trwaych zmian w swoim postrzeganiu rzeczywistoci. Wten sposb jasno uwiadomisz sobie swoje obecne reakcje iich poziom wodniesieniu do gwnej umiejtnoci prowadzcej do sukcesu. Zauwa, e jeeli chodzi o negatywne odczucia, to skala wynosi tylko 3, podczas gdy grna jej cz dochodzi do 5. Taka budowa tabeli jest celowa. Gdy patrzysz na ni, Twoja podwiadomo otrzymuje informacj, e negatywne emocje maj mniejszy iograniczony zakres, co pomaga nabra Ci dystansu 105

Rafa Kranicki i odwagi do spogldania w siebie. Natomiast cz tabeli obrazujca pozytywne wraenia daje do zrozumienia, e jest wicej poziomw przeywania szczcia, przyjemnoci iradoci oraz e ich intensywno moe by bardzo dua. Zrb sobie wic taki test od razu na pocztku budowy Osobistej Bazy Motywacji. Potem popracuj nad zmian wasnych odczu oraz skojarze i sprawd swoje odczucia, powtarzajc test. Nie przejmuj si na pocztku, gdy negatywne emocje zjakiej kolumny wci stoj wmiejscu iani drgn. W tym momencie Twoim priorytetem jest maksymalne podwyszenie grnych poziomw tabeli. Jednak, jak wskazuje praktyka, jakikolwiek etap gwnej umiejtnoci niezwykle lubiany ipreferowany ma wpyw na bardziej pozytywne odbieranie tych czci gwnej umiejtnoci, ktre nie budz odpowiednio pozytywnych wrae. Jeeli wic podniesiesz poziom przeywanej przyjemnoci isatysfakcji zpreferowanego przez Ciebie etapu gwnej umiejtnoci, wzronie w Tobie pozytywne nastawienie do etapw, wktrych dotychczas widziae tylko rdo stresu iczue do nich niech.
Kontakt 5 4 3 2 1 0 1 2 3 Badanie Prezentacja Zastrzeenia Zamknicie

106

Rozdzia II

Pocz straty zcierpieniem


Etap, ktry za chwil przedstawi, jest niezwykle wany. Ma on ogromne znaczenie wuzyskiwaniu stabilnej motywacji do dziaania. Polega na wiadomym poczeniu negatywnych uczu: cierpienia, niechci iblu ztym wzorcem mylenia idziaania, ktry udaremnia Twoje wysiki wosigniciu celu. Masz ju cel, lubisz gwn umiejtno i czerpiesz z powtarzania jej przyjemno. Wydawaoby si, e teraz nic nie jest wstanie odwie Ci od szybkiego osignicia sukcesu. Tak jednak nie jest. Istniej bowiem przeszkody, ktre pomimo tego bd podkopywa Twoje dziaania. S nimi Twoje skojarzenia zwizane zcierpieniem iniechci. Zacznij od postawy szczeroci izapytaj siebie: czym jest to, co mnie odrywa od osignicia mojego celu? Czym jest to, co udaremnia moje dziaania skierowane na powtarzanie gwnej czynnoci? Zamy, e Twoim celem jest znajomo jzyka obcego. Wzwizku z tym szukasz szczerej odpowiedzi, dotyczcej czynnika cigajcego Ci na drog nieprowadzc Ci do Twojego celu, mimo e polubie ju gwn czynno zwizan ze zdobywaniem umiejtnoci posugiwania si nowym jzykiem obcym. Moe to by nawyk przesiadywania bez wyranego celu przed komputerem, lenistwo, rozdrabnianie si wrnych czynnociach, za organizacja czasu itp.

107

Rafa Kranicki

System zmiany wasnych odczu


Patrzc na wasne przyzwyczajenia i zachowania, ktre odwodz Ci od celu, moesz doj do takich postanowie: moesz pomyle, e albo nie dasz rady go osign, albo pomimo starych przyzwyczaje bdziesz si stara go zdoby. Wobu wypadkach raczej nie osigniesz celu. Co najwyej, rozpoczniesz tylko drog, ale zamierzenia nie zrealizujesz. By tego dokona z wysokim poziomem motywacji, musisz wpoi sobie przynajmniej 2 mocne przekonania. Pierwsze znich dotyczy Twojej wiary wzmian. Wnaszym kraju mona spotka wiele osb cakowicie jej pozbawionych. Icho Polska uznawana jest za pastwo, wktrym przewaa wyznanie chrzecijaskie, to jednak wiara wzmian ma si nie najlepiej. Aprzecie caa Ewangelia przesycona jest nauk ozmianie swojego ycia, ometanoi, onowym przeywaniu rzeczywistoci i o niezwykych moliwociach przemiany wasnego wntrza imylenia. Greckie sowo metanoia oznacza wanie zmian mylenia. Dlatego uwierz wzmian. Uwierz, e moesz si naprawd zmieni. Bez tego przekonania wszystkie Twoje wysiki bd pozorne inieefektywne. Powi wic chwil iwyszukaj opisy osb, ktre dokonay wswoim yciu niezwykych zmian, cho moe zaczynay w sytuacji trudniejszej ni Twoja. Zapewniam Ci, e s takie osoby. Jeeli za one mogy tego dokona, moesz rwnie iTy. Kolejnym przekonaniem zwizanym z poprzednim jest to, i rdem tych zmian jeste tylko Ty. Jeeli nie zadbasz o zmian, nie zrobi tego nikt. Ma to 108

Rozdzia II zwizek zwziciem penej odpowiedzialnoci za swoje ycie. Nie moesz bez koca obwinia wszystkich wokoo oswj trudny stan. To, e kto ostatnio poda McDonalda do sdu za spowodowanie otyoci, to paradoks naszych czasw, polegajcy na przerzucaniu odpowiedzialnoci za wasne ycie na innych. Ty zrb inaczej. Zakoduj w swoim umyle gbokie przekonanie, e rdem zmiany jeste Ty sam. Przy okazji odnios si do pewnego typu chrzecijan uwaajcych, e skoro Bg jest rdem zmiany, to mog si czu zwolnieni z pracy nad sob. Warto jednak zwrci uwag na to, e mimo stwrczego aktu Boga, czowiek od zawsze posiada woln wol, zdoln zarwno do dobrego, jak ido zego. Skoro wic Twoim udziaem byo nauczy si powiela negatywne wzorce wswoim yciu, rwnie dobrze moesz sam zsiebie nauczy si nowych lepszych wzorcw postpowania. Taka zmiana zaley od Ciebie i to Ty jeste jej rdem. Bogu naley si wdziczno, jednak od Ciebie zaley jako Twojego ycia i codzienne wybory. Ty jeste rdem zmiany. Oznacza to decyzj stanowcz. Niektrzy mwi, e powinni schudn albo powinni rzuci palenie. Takie powiedzenie nie ma nic wsplnego zkonkretn zmian. Ty nie moesz si zmieni, Ty musisz si zmieni. Skoro posidziesz powysze przekonania, e moesz si zmieni ie to Ty musisz zrobi, anie kto inny, zostaje Ci praca nad wasnymi odczuciami iczenie ich zodpowiednimi dowiadczeniami ycia. Najlepszym przykadem opisujcym powysze sowa s sytuacje zwizane z uywaniem alkoholu. Zauwa, i czsto 109

Rafa Kranicki zdarza si, e pierwsze dowiadczenia tego dotyczce maj ogromny wpyw na odczucia danego czowieka. Skutkuje to zazwyczaj konsekwencjami w realnym yciu. Gdy kto, bdc pod wpywem alkoholu, czy ztym stanem dobry humor, zabaw, stajc si dusz towarzystwa, to wjego ukadzie nerwowym dochodzi do skojarzenia spoywania alkoholu zdobrym humorem iwietn zabaw. Wumyle za kadym nastpnym razem to poczenie dobrego humoru zpiciem alkoholu nabiera mocy isiy. Std wanie rodz si pniejsze nawyki, zniewolenia i naogi niszczce nie tylko dan osob, ale i jej bliskich. Ta sama sytuacja moe by odbierana wprost przeciwnie. Szum wuszach, lekki zawrt gowy iinne skutki zwizane zpiciem alkoholu mog by odbierane jako co nieprzyjemnego. Jeeli dojd do tego wymioty itzw. kac, to wumyle osoby tworzy si rwnie poczenie picia alkoholu, jednak zbardzo negatywnymi odczuciami. Wpynie ono rwnie na dalsze jej losy bdzie ona raczej stroni od sytuacji, wktrej pije si alkohol, lub ograniczaa si bdzie tylko do jego minimalnych iloci w czasie spotka towarzyskich. Dlatego, gdy chcesz dokona trwaej zmiany w swoim yciu, oprcz wspomnianych 2 przekona, musisz zmieni swoje odczucia, ktre czysz zposzczeglnymi dziaaniami. Mwic odziaaniach, mam na myli dziaania przesze, teraniejsze i przysze. Przykadowo, chcc zmieni wasne odczucia na temat picia alkoholu na negatywne, musisz poczy przeycia pene cierpienia iniechci zpiciem alkoholu wprzeszoci, teraz iwprzyszoci. Poniewa uczucia oparte s na 110

Rozdzia II obrazach, dwikach czy nawet zapachach tworzonych we wasnym umyle, to zmieniajc je, moesz wpywa na zmian odczu. Dlatego trwaa zmiana dokona si wTobie wtedy, gdy zmienisz odczuwanie danej sytuacji. Znam np. osoby, ktre, gdy mwi si o mierci, nauczyy si odczuwa to jako co zego. Znam te osoby, ktre chtnie na ten temat rozmawiaj, widzc wtym narodziny nowej rzeczywistoci ycia wiecznego. Wszystko zaley od tego, jak nauczylimy si odczuwa dane sytuacje. Jeeli tak, to od Ciebie zaley, czy Twoje odczucia bd Ci pomaga czy przeszkadza wdrodze do celu. Gdy stawiasz sobie konkretne cele, musisz zmieni swoje przekonania i odczucia zwizane z dziaaniami, ktre Ci od niego odwodz. Moe to by lenistwo, chaotyczne postpowanie, braki wstosunkach midzyludzkich, zamykanie si w sobie, silny egoizm, przywizanie do zych nawykw iwiele innych. Majc na wzgldzie swj cel, musisz poczy pene cierpienia odczucia ztymi dziaaniami izamieni je na nowe, lepsze, pomagajce Ci w realizacji Twoich zamierze. Zapamitaj, e: 1. Masz wsobie wszystko, co jest niezbdne do pozytywnej zmiany. 2. Jeste rdem zmian we wasnym yciu. 3. Musisz zmieni sposb odczuwania swoich starych nawykw iczynnoci.

111

Rafa Kranicki

Dwie drogi
Gdy rzeczywicie wyznaczye sobie cel, to istniej dla Ciebie tylko 2 drogi. Droga do celu i droga bez celu. Ta myl jest tak genialnie prosta, e wiele osb nie bierze jej pod uwag wcodziennym yciu. Jeeli Twoje uczucia s nieuporzdkowane, Twoje dziaania bd czsto sprzeczne. To tak jakby chcia i do przodu ido tyu jednoczenie. Wyobra sobie czowieka, ktry zakada firm, jednak wieczorami przesiaduje wbarach, gaworzc zkolegami, tumaczc przy tym, e bardzo to lubi. Majc cel i2 drogi, musisz tak uporzdkowa swoje odczucia, by pomagay Ci one osign go i nie pozwalay na chodzenie drogami donikd. Uyj logiki iwiadomie planuj rzeczy, ktre bdziesz lubi ite, oktrych nawet mylc, bdziesz odczuwa niech icierpienie. Czy wiadomie starasz si polubi przyzwyczajenia i czynnoci prowadzce Ci do celu izniechca si do tych na drodze przeciwnej? Aczy powinnam? Przedstawi Ci jedn rozmow. Sprawa dotyczya zdrowego trybu ycia iwygldu. Takie wiczenie przeprowadziem zMart, ktra potrzebowaa czego, co by jej pomogo utrzyma diet izdrowy styl ycia. Zapytaem wic, czy lubi diet iwiczenia. Przewanie tak, ale nie jest atwo iprzychodz mi do gowy rne pomysy na nastpny posiek. Oczywicie nie zawsze zdrowe. 112

Rozdzia II Czy powinna lubi diet iwiczenia? Myl, e tak, zdecydowanie tak. Dlaczego? Poniewa w ten sposb dbam o siebie, o swoje zdrowie iwygld. Czyli wiadomie chcesz lubi diet iwiczenia, by osign to, oczym mwia? Tak. Czy lubisz sodycze? Niestety tak, czasem nie mog si wprost opanowa. Czy wic wiadomie je polubia? Oczywicie, e nie, po prostu czasem mam na nie ochot. Czy powinna lubi sodycze? Chyba nie, zdecydowanie nie powinnam lubi sodyczy. Czy wiadomie wybraa odczuwanie niechci do sodyczy? Nigdy tak na to nie patrzyam. Od dziecka lubiam sodycze i tak mi zostao, szczeglnie jeeli chodzi oczekolad. Czy gdyby wybraa niech do sodyczy, natomiast zapa do wicze idiety, czuaby, e bardziej panujesz nad swoim yciem? 113

Rafa Kranicki Tak, to byoby naprawd wspaniae. To byby mj wybr, anie nawyk zaszczepiony mi kiedy przez rodzicw, ktrzy pozwalali mi na jedzenie czekolady. Gdy teraz zapytabym Ci jeszcze raz, czy lubisz sodycze, co by odpowiedziaa? Aczy powinnam? Rwnie Ty powiniene przejrze swoje wzorce mylenia idziaa, pytajc, czy powiniene wdanej sytuacji odczuwa to, co czujesz. Istotne bdzie to, czy Twoje odczuwanie jest prawidowe i zgodne z wyznawanymi przez Ciebie wartociami. Gdy np. za warto uznajesz zdrowie idobry wygld, to zgodnie ztym powiniene wybra pozytywne odczucia wstosunku do wicze i zdrowego odywiania si, natomiast niech do sodyczy, biaej mki czy pasywnego spdzania czasu wolnego. Zrewiduj swoje odczucia i sprawd, czy te negatywne rzeczywicie odpychaj Ci od tego, co chciaby wyciu unikn oraz czy s one spjne z przyjtymi przez Ciebie wartociami. Zapytaj siebie, czy to jest Twj wiadomy wybr, czy co, co zostao Ci zaszczepione w dziecistwie, niekoniecznie przez rodzicw. W ten sposb stworzysz podstawy do wiadomej zmiany swojego ycia iprzygotujesz w sobie pole do rozwoju silnej motywacji. Jeeli odczuwasz niech do jakiej sytuacji ijest to zgodne zwyznawanymi przez Ciebie wartociami, to tak trzymaj. Gdy natomiast Twoje wyuczone reagowanie niechci podkopuje Twoje wysiki wkierunku osignicia celu igasi motywacj, to bez adnych skrupuw zmie je. 114

Rozdzia II Wkocu to Ty masz wpyw na to, co lubisz lub czego nie lubisz, chyba e pozwolisz, by rzdzi tym przypadek.

Moc elementw submodalnych


Mylc o jakiej sytuacji lub zdarzeniu, zazwyczaj mamy wumyle symboliczny tego obraz. Gdy mylisz na temat dziaa, ktre uniemoliwiaj Ci osignicie celu, rwnie tak si dzieje. Aby atwiej zmieni wasne wyuczone odczuwanie tej sytuacji, zmieniaj po prostu elementy submodalne obrazu, a do uzyskania podanego efektu. Gdy jeste np. handlowcem, jednak Twoje wyuczone lenistwo i wygodnictwo nie pozwalaj Ci na efektywniejsz prac, przedstaw sobie obraz tych blokujcych Ci przyzwyczaje. Jak to moe wyglda? Zazwyczaj bdzie to zwizane znagminnym marnowaniem czasu. Moe bdzie to obraz Ciebie samego, siedzcego wieczorami przed telewizorem, a moe bdzie to obraz bardziej abstrakcyjny. Myl, e kady doskonale wie, kiedy robi co, co sprowadza go zdrogi do celu. Gdy zobaczysz wkocu obraz symbolizujcy dziaania hamujce Ci wdrodze do celu, to zmie go. Gdy np. gwn cech obrazu jest pikny kolor, zmie go na brzydki, gdy to bdzie przyjemny dla oka ksztat, pomniejsz go izniekszta. Syszc dwiki, zak je icisz lub na nowy, nieprzyjemny. Tak dokonuj zmian wobrazie, by sta si on may, odraajcy ipowodujcy wrcz cierpienie na sam myl onim. Zmieniajc odpowiednio obraz danego nawyku, zmieniasz swoje odczucia znim zwi115

Rafa Kranicki zane. Wten sposb zaczniesz postrzega te sytuacje, ktre odwodz Ci od celu, jako negatywne, co zwikszy Twoj motywacj.

Negatywne skojarzenia
Skojarzenia maj niezwyk moc. Kierujemy si nimi czciej, ni si nam wydaje. Gdy spotykamy czowieka, ktry kojarzy si nam zbliskim znajomym, automatycznie przyjmujemy w stosunku do niego pozytywn postaw. Gdy podczas wyborw do samorzdu nazwisko jakiego nieznanego kandydata le si kojarzy, czsto jestemy wstanie odda gos na kogo innego. Dziaanie skojarzeniowe najczciej nie kieruje si racjonalnym podejciem. Dlatego tym bardziej trzeba zaprzc je do pracy na nasz korzy, nie pozostawiajc go prawu przypadku. Pomyl teraz okonsekwencjach nieosignicia celu. Co stracisz, gdy tego, co zamierzasz, nie osigniesz? Mam na myli wszystkie te motywy, ktre wypisae wpoprzednim etapie budowania Osobistej Bazy Motywacji. Pomyl otym, z t jednak rnic, e nadaj tym motywom negatywne zabarwienie uczuciowe. Nie uywaj wtym wypadku tylko samego intelektu, ale zaangauj do tego swoje emocje. Niech wypisane motywy kojarz Ci si zczym negatywnym. Gdy np. mylisz okonsekwencjach prowadzenia niezdrowego stylu ycia, penego siedzenia przed telewizorem, to wyobraaj sobie siebie grubego, zmczonego ichorego. Wczuj si wsytuacj typu: jak by to byo by otyym, jak by to byo czu ten ciar, wstydzi si swojego wygldu, mie 116

Rozdzia II zadyszk przy zwykym wchodzeniu po schodach? Pomyl, e jeste w puapce swego ciaa, nawykw, ogranicze zwizanych z poruszaniem si. We pod uwag to, e moesz ju nigdy nie dowiadczy dzikiej przyjemnoci pochodzcej znajzwyczajniejszego penego biegu czy nieskrpowanego ruchu. Skojarz te myli z cierpieniem. Zwizanie ich z nieosigniciem celu ma oznacza dla Ciebie nie tylko niech, ale ipsychiczne cierpienie. Jeeli przeanalizujesz drog do nieosignicia celu, zobaczysz na niej wiele negatywnych konsekwencji. To ich wanie powiniene unikn. Dlatego wiadomie podejmij decyzj oniechci do denia t drog. Wyobraaj sobie te negatywne konsekwencje i odczuwaj cierpienie zwizane zdziaaniami lub brakiem dziaa, ktre sprawiaj, e jeste wanie na tej drodze. Przyczyn zawsze najpierw szukaj wsobie, biorc ca odpowiedzialno za wasne postpowanie ijego efekty. Gdy np. wyznaczye sobie cel, by by najlepszym sprzedawc, to wyobraaj sobie negatywne konsekwencje ztym zwizane. Zobacz, e moesz nim nie by, ato tylko za spraw tego, e przesiadujesz zbyt czsto idugo przed telewizorem. Nie osigniesz tego celu, gdy bdc rano niewyspanym, wci si spniasz, niedokadnie wypeniasz dokumenty ipodczas pracy w biurze bez koca zabawiasz si pogaduszkami przy kawie z innymi. Do tych wanie dziaa nabierz negatywnego stosunku iskojarz je zcierpieniem. Pomyl ojakim swoim bardzo nieprzyjemnym przeyciu isplatajc go zdziaaniem, ktre udarem117

Rafa Kranicki nia osignicie przez Ciebie celu, utwrz ztego bardzo realistyczny obraz. Stwrz wten sposb swoist antyreklam dla swojego umysu. Drog do nieosignicia celu wybrukuj ca mas negatywnych uczu, emocji, fobii, lkw icierpienia. Na tej drodze bd te rne dziaania, nawyki izaniechania. Twoim zadaniem jest stworzy ztego taki miks, ktry rzeczywicie bdzie zniechca do pjcia wtym kierunku.

Warsztat cierpienia
Kto mgby pomyle, e jakiekolwiek babranie si w cierpieniu to czysty masochizm. Jednak cierpienie, jako nieunikniony skadnik ludzkiego ycia, peni wnim wan rol. Dramatyczne jest jednak to, e wikszo ludzi nie stawia sprawy cierpienia wiadomie wten sposb, by pomagao im ono wosiganiu wspaniaych celw w yciu. Problem z cierpieniem jest taki, i podwiadomie uciekamy od niego lub zniechci mylimy onim, zamiast odwanie wzi je na warsztat izaakceptowa jego istnienie. To sprawi, e z ca odpowiedzialnoci bdziesz mg je wykorzysta na wasn korzy. Cierpienie ma peni w Twoim yciu wan rol. To nie jest temat tabu, mimo e wiele osb od niego stroni. Gdy wykorzystasz je wiadomie na swoj korzy, osigniesz wicej wkrtkim czasie ni inni przez cae ycie. Odpowiednie nastawienie do cierpienia jest kluczowe dla osignicia staego i wysokiego poziomu motywacji przez cay czas, a do realizacji celu. 118

Rozdzia II Jak natomiast postpuje zazwyczaj wikszo osb? Po pierwsze, nie maj ochoty pracowa ze swoim cierpieniem i negatywnymi uczuciami. Przewanie sprowadza si to do zabawy wciuciubabk. Uciekaj od trudnych sytuacji wswoim yciu, a do momentu, gdy zostan przyparte do muru. Banalnym przykadem s tu takie osoby, ktre przez lata objadaj si tym, co sprawia im chwilow przyjemno. Zamiast polubi smak zdrowych pokarmw, jedz tylko to, do czego si przyzwyczaili. Na przykad kto bezkrytycznie pielgnuje w sobie nawyk codziennego jedzenia sodyczy, produktw mcznych, zapijanych do tego sodkimi napojami, ktry zosta mu z dziecistwa, zamiast wiadomie zrezygnowa z tego na rzecz racjonalnego dobierania zdrowych produktw. Kto znowu ulega niechci do rozwoju osobistego, poniewa nie ma dobrych dowiadcze z czasw szkolnych. Zamiast wiadomie wybra i przechodzi ciek swojego rozwoju po zakoczeniu edukacji szkolnej. Wcierpieniu tkwi ogromna moc i moliwo przemiany ludzkiego ycia. Grzechem by byo nie wykorzysta jej wsposb odpowiedni. Przerobienie lekcji zcierpienia ma wielki wpyw nie tylko na si motywacji, ale rwnie na cae ycie. Co jednak robi wikszo? Nie chcc rozpocz diety izdrowego ycia, ze strachu przed chwilowym cierpieniem brnie dalej w t puapk. W pewnym momencie jednak przychodzi moment, e nie ma ju wyjcia i trzeba co ze sob zrobi. Te momenty graniczne mog by bardzo r119

Rafa Kranicki ne, np. choroby serca iukadu krenia, pierwszy zawa, cige zadyszki, cukrzyca, problemy zkrgosupem itd. Wtedy ludzie przyparci do muru nie maj wyjcia idieta staje si przymusem iprawdziw katorg. A przecie powinno si j odczuwa zupenie inaczej. Wten sposb takie osoby jeszcze bardziej oddalaj si od doskonaego wyjcia zsytuacji ikojarz j zjeszcze wikszym cierpieniem, tsknic, ozgrozo, za czasami, gdy mogy je, co chciay. Wszystko to zpowodu zego zarzdzania wasnym cierpieniem. Dlatego ju dzi zajmij si swoim cierpieniem, lkiem inegatywnymi odczuciami, kojarzc je zdziaaniami prowadzcymi do nieosignicia przez Ciebie yciowych celw. Wten sposb Twoja motywacja otrzyma now potn moc. Wane jest to, by naprawd nie lubi tych dziaa, ktre owocuj negatywnymi konsekwencjami. Musisz je nazwa po imieniu inabra do nich szczerej niechci. Musisz reagowa cierpieniem nawet na myl onich. Dotyczy to nie tylko zych nawykw czy czynnoci, ale i zaniecha, czyli tego, czego nie robisz. Dotyczy to lenistwa, wygodnictwa, zaniedba, odkadania na pniej, niepodejmowania dziaa. To wanie powinno sprawia Ci cierpienie, niech istrach. Takie postawy skojarz znajbardziej negatywnymi uczuciami, jakich dowiadczasz. One nie prowadz Ci do celu, ale prosto do poraki. Gdy np. objadasz si czekolad, to mylc o tym, przedstaw sobie wszystkie negatywne skutki dalszego takiego postpowania. Wyobra sobie, jak bdziesz wyglda, jak si czu, jakich mie przyjaci. Po120

Rozdzia II myl, czy kiepski wygld spowodowany objadaniem si czekolad pomoe Ci w pracy zawodowej, czy rwnie Twoi bliscy bd dumni z Twojego wygldu, gdy staniesz si otyy na wasne yczenie? Potem wzbud wsobie niech do jedzenia czekolady, potguj j wsobie, przypomnij jakie negatywne osobiste przeycie ipocz je zt czynnoci. Wyobraaj sobie, e bierzesz jej kawaek do ust. Niech to bdzie bardzo realistyczne. Czujesz jej temperatur, ksztat, nawet zapach. Gdy rozpywa si wustach, smak przechodzi Ci do gbi, lecz nagle co si dzieje. Wjednym momencie co porusza si wTwoich ustach iczujesz, e masz usta pene ukw, robakw ilarw poruszajcych si bezadnie wcaej jamie ustnej. Kady znich chce si przedrze w innym kierunku i wszystkie razem z ca mas liny penetruj kady zakamarek jamy gbowej. Zprzeraenia istrachu tak zacisny Ci si szczki, e nie moesz ich otworzy. Jeste wiadkiem przeraajcego wydarzenia. Zobacz to i przeyj naprawd realistycznie. Czujesz dziwny inieprzyjemny zapach wydzielin pochodzcych od insektw. Dusisz si, wuszach syszysz: czekolada, czekolada iwidzisz opakowanie reklamowe czekolady. Tsknisz za wolnoci i szklank wody. Z niechci do czekolady ipragnieniem wolnoci koczysz to wiczenie. Jeeli wtym przykadzie robaki Ci nie przekonuj, to moesz zastpi je nag zmian czekolady wustach wduy kbek wosw niewiadomego pochodzenia. Gdy skojarzysz negatywne emocje, wspomnienia iobrazy zdziaaniami udaremniajcymi Ci osigni121

Rafa Kranicki cie celu, stosuj zawsze zasad ekologicznoci. Polega ona na tym, i efektem tych dziaa nie moe by poczenie negatywnych odczu czy przey zadn znan Ci osob. Nie moesz tak prowadzi warsztatu kojarzenia negatywnych emocji, by w konsekwencji odczuwa do kogokolwiek nienawi. Jeeli chodzi orelacje midzyludzkie, to istnieje jedna zasada, ktrej stosowanie prowadzi do wolnoci, szczcia i wzrostu motywacji w yciu. Jest ni przebaczenie. Oznacza to przebaczenie radykalne i cakowite. Nie moesz przecie przeywa szczcia, ywic w sobie al do kogokolwiek. Dlatego musisz przebaczy wszystko wszystkim. Jeeli nie moesz tego zrobi ze wzgldu na t osob, zrb to przynajmniej zpobudek egoistycznych, ale zrb to. Ludzie, ktrzy Ci zranili, na pewno nie myl o tym tak jak Ty i yj swoim yciem, wietnie si bawic. Dlaczego wic Ty miaby si tym zadrcza? Przebacz szczerze, aze wspomnienia skieruj na te dziaania wswoim yciu, ktre nie stoj na drodze do osignicia Twojego celu. Dodaj do tego wszystkie swoje lki, fobie inegatywne uczucia. W wto serce.

Wykorzystaj fobie
Metoda, ktr teraz Ci przedstawi, wykorzystuje nie tylko negatywne emocje i uczucia, ktre kady ma wsobie, do wzmocnienia wasnej motywacji wdziaaniu, ale i fobie. Ich sia jest ogromna. Jak dotd osoby ogarnite fobiami i lkami nie miay z tego adnych korzyci. Jednak mona je wykorzysta jako 122

Rozdzia II czynnik wzmacniajcy motywacj, a do osignicia celu. Faktem jest, e istniej fobie ornym nateniu iwpywie na codzienne funkcjonowanie. Jednak zazwyczaj mona si znich wyleczy zpomoc psychoterapeuty, z ewentualnym wspomaganiem farmakologicznym. Spjrz na fobi jako na informacj zwrotn, mwic o bdzie w postrzeganiu wiata izjawisk. Fobie bowiem nie dotycz realnego zagroenia, mimo e powoduj prawdziwy lk. Czy mona mie korzy z fobii? Oczywicie, fobie owysokim nateniu naley bezzwocznie leczy, jednak te niewielkie, dotykajce niemal kadego czowieka, warto wykorzysta dla wasnego dobra. Gwna zasada jest taka, by lk zwizany zfobi umieci wmiejscu tych nawykw idziaa lub zaniecha, ktre zaprzepaszczaj szans osignicia celu. Czyli jeeli wyobrazisz sobie 2 drogi, gdzie jedna prowadzi do celu, a druga nie, to wanie na tej drugiej drodze umie lki, fobie, negatywne emocje. Zauwa, e w naturze nic nie ginie. Najczciej kady z nas ma jakie uczucie, przeycie, wspomnienie, ktrego tak naprawd zchci by si pozby. Moe, cho nie musi to stanowi podoa fobii. Niektrzy terapeuci staraj si dy do unicestwienia trudnych przey lub ich skutkw ubocznych uswoich pacjentw. Nawet gdy jako ta sztuka si powiedzie, to wdalszym yciu itak trudne przeycia, urazy, lki generowane wzwizku zcodziennym yciem bd si zbiera ikumulowa. W kocu ju nie wiadomo, co robi z tak puszk Pandory wsobie. Jest jednak sposb, by urazy, jakie 123

Rafa Kranicki stay si naszym udziaem, wykorzysta na wasn korzy. Naley wiadomie umieci je na drodze do nieosignicia celu. Micha mia wszystko, co byo potrzebne, by zaoy firm inaprawd chcia to zrobi, ale zniewiadomych powodw wci ztym zwleka. Zacz wic stosowa metod drugiej drogi. Dodam, e od dziecka mia zakodowany lk przed psami. Chodzio opewne zdarzenie zdziecistwa, ktre trwale wyryo si wjego umyle. Wzwizku ztym naprawd ba si psw. Skojarzy wic podczas sesji obraz caej watahy psw ze zwlekaniem w zaoeniu firmy. Zobaczy rozleg rwnin isiebie siedzcego bez powodu na ziemi. Gdy tak siedzia, nic nie robic, mia sobie wyobrazi odczucie zbliajcego si niebezpieczestwa zwizanego z lkiem przed psami. Mia si jednak nie rusza inadal oczekiwa. Gdy chwila ta wci trwaa, a on nic nie robi, wyobraa sobie, e zblia si do niego zjednej strony wataha psw. S coraz bliej iokraj go. Teraz tylko od niego zaleao rozwizanie caej sytuacji. Gdy wstanie, co bdzie symbolem dziaania ienergii, one uciekn wpopochu; gdy nic nie zrobi, pozostan mu tylko strach i pustka. Micha siedzia sparaliowany narastajcym strachem, oczekujc najgorszego. Jednak pod wpywem impulsu czy pragnienia szybko wsta, zdobywajc si na odwag. Ten gest potem zosta przeoony na zwikszenie jego motywacji do podjcia dziaa, zwizanych z otwarciem wasnej dziaalnoci. wiczenie powtarzane kilkakrotnie czyo wasne dziaanie z pozytywnymi odczuciami wolnoci, panowania nad sytuacj iodwagi, podczas 124

Rozdzia II gdy pasywne zachowania z lkiem, strachem, paraliem. Wykorzystanie wasnych negatywnych odczu i dowiadcze do podsycania wasnej motywacji jest niezmiernie efektywne. Oznacza to, e wTwoim yciu kade wydarzenie ma pewn moc, ktr moesz wykorzysta na swoj korzy lub szkod. Wikszo ludzi stara si zamiata takie negatywne dowiadczenia pod dywan wiadomoci, jednak nie jest to dobra metoda dziaania, jeli chodzi odbanie oswoj przyszo. Sprawdzian mocy negatywnych emocji Jak sprawdzisz, czy rzeczywicie skojarzye negatywne emocje z dziaaniami odwodzcymi Ci od celu? Zawsze wtedy, gdy pomylisz ostarym wzorcu dziaania, powiniene odczuwa niech icierpienie. Powiedzmy, e lubisz piwo, sone przekski i posiadasz atrybut w postaci duego brzucha. Jednoczenie postawie sobie taki cel, by wcigu najbliszych 8miesicy zyska smuk sylwetk. Powiniene wic zdecydowa si na rezygnacj z czynnika udaremniajcego Twoje poczynania, czyli spoywania piwa i rnych spoywczych dodatkw. Nastpnie powiniene skojarzy picie piwa z rzeczywistym cierpieniem. Skoro w pewnym momencie nauczye si je pi, rwnie dobrze moesz si tego oduczy. Wyobraasz sobie wic dotychczasowe iprzysze skutki takiego przyzwyczajenia. Musisz te podj decyzj oprzyjciu chwilowego cierpienia, gdy ten zy nawyk bdziesz zamienia na inny. Zajmuje to troch czasu i zazwyczaj bdziesz naraony na impulsy przyci125

Rafa Kranicki gajce Ci do starego przyzwyczajenia. Wtedy wic wiadomie wybierasz przeywanie dyskomfortu, majc wperspektywie osignicie swojego celu. Gdy zaangaujesz si wuzyskanie takiego efektu jak niech do czynnoci utrudniajcych Ci uzyskanie celu, otrzymasz dodatkow motywacj i si do dalszej drogi. Skoro wic pomylisz opiciu piwa, powiniene spontanicznie obudzi w sobie niech i cierpienie. Dopki dzieje si inaczej, powtarzasz kojarzenie a do uzyskania efektu.

Gwna przeszkoda rda cierpienia


Zwr uwag na to, e s osoby, ktre wiadomie naraaj si na negatywne odczucia, by wkonsekwencji osign trwalsze poczucie szczcia ispenienia. S te tacy, ktrzy za wszelk cen unikaj sytuacji powodujcych uczucia negatywne, by potem dowiadcza ich jeszcze wicej. Ci pierwsi osigaj przez swoje decyzje i dziaania now jako ycia. Dokonuj tego przez zmian swojego mylenia wten sposb, by obecne negatywne uczucia iemocje zamieni na pozytywne. To bardzo wana zasada, majca niezwyky wpyw na ycie. Ludzie ci, majc osobist misj ijasne cele, wiadomie podejmuj decyzj oprzyjciu na siebie krtkotrwaego cierpienia, by osign gbsze szczcie ispenienie. Jednak nie kocz na tym, tylko przez zmian mylenia owe czasowe cierpienia traktuj jak przyjemno. To ostatnie zdanie jest tak wane, e przeczytaj je jeszcze raz. Moesz tak zmieni swoje mylenie, by czasowe cierpienia odczuwa jako 126

Rozdzia II przyjemno wdrodze do sukcesu. Mimo e pisz teraz oidei wrcz rewolucyjnej, to podam Ci prozaiczny przykad, zwizany zredukcj tuszczu zapasowego. Jeeli np. zainteresuje Ci idea zdrowego ycia idbania owasne ciao, to chcc osign lepsz sylwetk, musisz stosowa diet iwiczenia. Nie ma innej drogi. wiczenia idieta to sprawdzona ijedyna suszna droga do zdrowia i podanego wygldu. Wprowadzajc te elementy do swojego ycia, bdziesz odczuwa zwizane z tym czasowe cierpienie. Chodzi mi ocierpienie odczuwane wzwizku zograniczeniami wywieniu, trudem iwysikiem na treningu, zmian niektrych nawykw itd. Samo cierpienie nie jest czym podanym. Dlatego moliwy scenariusz moe wyglda tak, e gdy skoczysz diet i wiczenia, przerwiesz cierpienie i powrcisz do poprzedniego trybu ycia. Zczasem najprawdopodobniej znw wrcisz do starych nawykw, przytyjesz, moe zachorujesz. Taka chwilowa zmiana, zryw czy jak to nazwiemy, jest krtkotrwaa. Wzalenoci od siy charakteru moesz na duej lub krcej spi si w sobie, by dalej wiczy i stosowa diet. Jednak wkocu to zarzucisz, poniewa nie bdziesz wstanie y wcigym napiciu. Jest na to inny sposb. Polega on na tym, by czynniki powodujce napicie i cierpienie wykorzysta do wzmocnienia wasnej motywacji i determinacji. Wyobra sobie, e myl odiecie iwiczeniach bdzie dla Ciebie przyjemna, e smak zdrowych pokarmw i wiczenia bd dla Ciebie satysfakcjonujce i zo127

Rafa Kranicki stan wpisane na stae wstyl Twojego ycia. Gdyby czerpa satysfakcj zcierpienia, bdcego na drodze do celu, znalazby klucz do niezwykych osigni. Brak tej satysfakcji spowoduje spadek motywacji izaprzestanie dziaa. Istniej jednak ludzie, ktrzy wanie ten fakt wykorzystali na swoj korzy. To, od czego inni uciekaj wpopochu, oni wykonuj zzapaem, czerpic ztego niekaman przyjemno. Takiej osoby nic nie jest w stanie zatrzyma w drodze do celu. Poniewa wanie to, co innych zatwoci zatrzymuje, wtym wypadku powoduje jeszcze wiksze pragnienie. Kogo moe przeraa sama myl odiecie icikich wiczeniach, podczas gdy inna osoba ma ztego sam przyjemno isatysfakcj. Co si stanie, gdy handlowiec, pragnc doprowadza do kolejnych sprzeday, bdzie czerpa motywacj rwnie ztrudnych sytuacji iwypadkw? Co si stanie, gdy wspmaonkowie bd pragn przeywa coraz wiksze wsplne trudy yciowe, by pogbi swj zwizek, widzc wnich spenienie, satysfakcj iszans? To, co najczciej powstrzymuje nas przed wielkimi osigniciami, zawiera si wlku przed cierpieniem, porak i odrzuceniem. Co si jednak stanie, gdy wanie te odczucia zaczniemy postrzega jako nasz przepustk do doskonaego ycia? Co wyniknie ztego, gdy wiadomie przyjmujc je na siebie wdrodze do celu, bdziemy jednoczenie odczuwa przyjemno isatysfakcj ztego powodu? Jest to genialne posunicie, pozwalajce na cige dziaanie ze wietnym samopoczuciem i siln, sta128

Rozdzia II biln motywacj. Tacy wanie ludzie, gdziekolwiek przebywaj, roztaczaj niesamowit aur dodajc mocy innym. To prawdziwe skarby dla spoeczestwa i swoich bliskich. Jeeli cierpi, to jakby z wasnej woli icelowo; gdy si ciesz, to razem zinnymi. S nie do zamania inie do zatrzymania. To cecha najwikszych ludzi, jacy stpali po tej ziemi. Tacy nie myleli o drobnych dziaaniach i osigniciach, lecz stawiali sobie cele najwiksze. Myl, e wanie tak wyglda prawdziwa wito. To wielki cel, wikszy ni wszystko inne imotywacja czerpica swoj moc ze wszystkiego, podsycana rwnie trudnociami, cierpieniem, niepowodzeniem, porak. Nie ma nic silniejszego od motywacji jak ogie, trawicej wszystko po drodze do celu. Ludzie wpatrzeni wziemi, wtroski ycia, peni lku, zgorzkniali icyniczni, nie zrozumiej tych sw. Bd one dla nich jak art, marzenie, jednak nie ma innej drogi do osobistych osigni. Musisz mie motywacj jak ogie. Awszystko to dziki jasnym celom, posiadaniu misji izmianie mylenia. Ty bdziesz mg dziaa tak samo, jak najwspanialsze osoby chodzce po tej ziemi, dziki Osobistej Bazie Motywacji.

rda przyjemnoci
Gdy rozmawiam zludmi na temat zmiany wasnych przyzwyczaje, nawykw, stylu ycia, aprzede wszystkim zmiany mylenia, czsto spotykam si ztym samym zastrzeeniem. Najczciej jest to co w stylu: Ja to wszystko wiem, ale nic si przez to wmoim y-

129

Rafa Kranicki ciu nie zmienia lub: Ja to rozumiem, ale po krtkim czasie wszystko itak wraca na stare tory. Jak na doni wida tu rozdwik midzy wiedz wchonit awiedz zastosowan. Czy rwnie wwypadku Osobistej Bazy Motywacji jest tak, e zdobdziesz wiedz, lecz nie wpynie ona znaczco na Twoje ycie? Czy zmarnujesz bogactwo tej ksiki, nie odnoszc z jej przeczytania adnej praktycznej korzyci? Jeeli dziki niej poznasz wewntrzne mechanizmy wpywajce na przemian ycia i wzrost motywacji oraz podejmiesz decyzj o zmianie i wykonasz ruch ku praktycznemu dziaaniu, to zpewnoci bdziesz wstanie wiadomie ksztatowa swoje ycie. Istniej sposoby, by zwysokim poziomem motywacji osiga kady zamierzony przez Ciebie cel. Chc wtej chwili dotkn niezmiernie wanej sprawy, zwizanej zgwn przeszkod. Nazwijmy j stwierdzeniem: Ja to wiem, ale to nie dziaa. Stwierdzenie to informuje, e kto posiada wiedz na dany temat, lecz na tym koniec. Czyli wiesz, jak chciaby y, co powiniene je, jak pracowa ico osiga. Praktyka dnia codziennego wyglda jednak zupenie inaczej. Robisz to, czego nie powiniene, pracujesz na poziomie, aby Ci nie zwolniono, jesz zgodnie z sugesti reklam, a sport ogldasz tylko w telewizji. Dlaczego tak si dzieje? Jest takie powiedzenie stwierdzajce, e robic co, nie robisz czego. Zastanw si, na co przeznaczasz swoje 24 godziny? Na co przeznaczasz swj czas, e nie masz jeszcze tego, co wiesz, e powiniene osign? Co robisz? Gdy zadasz 130

Rozdzia II sobie takie pytanie, wTwojej gowie zaczn si pojawia rne wymwki. Nie twierdz, e nie bd racjonalne, ale bd one zwyke. Czasem takie wymwki przybieraj pozr cnoty, tworzc dodatkowo cay system. Co bowiem powiedzie kobiecie, ktra cho pragnie wietnie wyglda, jednak nie dziaa wtym kierunku izaniedbuje wasne zdrowie? Usprawiedliwia to opiek nad dzieckiem czy przymusem cigej pracy na swoje utrzymanie. Co powiedzie handlowcowi, ktry brak postpw sprzeday tumaczy recesj na rynku, zym klientem lub niepraktycznym produktem? Dopki nie przestaniesz usprawiedliwia braku postpw, nie bdziesz mia siy potrzebnej do przemiany wyciu idodatkowej motywacji. Zwr uwag na to, e wymwki blokuj jakikolwiek postp, zapa. S one prost drog do poraki. Jeeli np. przez 10lat bdziesz mia samousprawiedliwiajce argumenty, by nie nauczy si jzyka obcego, to wynik tego bdzie oczywisty. Wymwki maj bardzo negatywny wpyw na ycie. Reagowania systemem wymwek uczymy si od dziecka, czsto w sposb niewiadomy. Jednak wdorosym yciu taka postawa jest jedn zgwnych przyczyn niewykorzystania wasnego potencjau. Zauwa, e akurat wtym wypadku wszystko dziaa wymienicie. Wymwki rzeczywicie sprawdzaj si wietnie, nieprawda? W kocu teoria zaczyna dziaa. Mona uzna zasad mwic, e jeeli co dziaa wTwoim yciu, to rwnoczenie co innego nie dziaa. Jeeli dowiadczasz skutkw kierowania si systemem wymwek, to jednoczenie nie moesz odczuwa zmiany spowodowanej kierowaniem si ku 131

Rafa Kranicki swoim celom. Jeeli z przyzwyczajenia trzymasz si wasnego zniechcenia imarazmu, to nie moesz jednoczenie dziaa zwysokim poziomem motywacji. Robic co, nie robisz czego. Kady z nas ma tyle samo czasu. Kady znas yje wsystemie 24 godzin. Na co wic przeznaczasz swj czas? Dochodzimy tu do gwnej przyczyny tego, e sama wiedza nie jest jeszcze jednoznaczna zpraktycznym dziaaniem. Kady z nas codziennie wykonuje przerne czynnoci. Niektre musimy, niektre rzeczy naley robi automatycznie, niektrych w ogle nie musimy wykonywa. Gdy mamy wybr, najczciej kierujemy si wstron dziaa, wktrych upatrujemy zyskanie przyjemnoci. Nie jest to ze, jednak najczciej mamy do czynienia zniewiadomym podczeniem si do nieodpowiednich rde przyjemnoci. Wyjani to na przykadzie Jzefa, ktry by, mwic delikatnie, kochliwy i nie stroni od alkoholu. Bez koca ugania si za kobietami, zmieniajc partnerki z szybkoci wymiany opon w bolidach podczas wycigw Formuy 1. Rwnie apczywie co kobietami, otacza si butelkami rnej maci alkoholi. Jego firma prosperowaa coraz lepiej, Jzef wydawa si szczliwy. Ze swoich rde przyjemnoci czerpa coraz peniejszymi garciami. Wydawa na to niemae pienidze. Rynek jednak szybko si zmienia irozwija. Jzef nie nada za rozwojem sytuacji, nie przeznacza odpowiedniej iloci czasu dla swojej firmy. Wkocu doszo do utraty pynnoci iproblemw kadrowych wfirmie. Wszystko, co wtej sytuacji zrobi, 132

Rozdzia II to wzi kolejny kredyt, zrzucajc wikszo odpowiedzialnoci na personel. Trudn sytuacj musia odreagowa odrobin relaksu, czyli kolejnym romansem iwieczornym piciem. Te formy relaksu iprzyjemnoci jawiy si wjego umyle jako jedyne moliwe, by go ukoi. Gdy pracowa, myla ju owieczorze, rano natomiast mia wyrzuty sumienia, e nie powica firmie odpowiedniej iloci czasu. ycie zaczo mu si wydawa istn puapk. Im bardziej chcia co zmieni na lepsze w sferze prywatnej i zawodowej, tym bardziej si od tego oddala. Wiedzia, co powinien robi, ajednak tego nie robi. Gdy widzia pikn kobiet, nie mg si oprze jej urokowi. Gdy zblia si wieczr, nie mg odmwi sobie odrobiny przyjemnoci przy kilku drinkach. Taki stan doprowadza go do depresji oraz draliwoci. Ponure myli inieprzyjemne fakty dotyczce firmy wci musia odreagowywa odrobin przyjemnoci. Jednak dotychczasowe jej rda zdaway si ju mu nie wystarcza. Sytuacja zacza wymyka si spod kontroli. Jzef poczu, e ju nie panuje nad swoim yciem. Wiele osb przypaca wybr zych rde przyjemnoci nie tylko kopotami finansowymi i z karier zawodow, ale iwyciu rodzinnym, anierzadko nawet utrat ycia. Zapamitaj, e na kocu przypadkowo wybranych rde przyjemnoci nierzadko znajduje si dugotrwae i bezsensowne cierpienie, a nawet mier. le, wiadomie czy niewiadomie wybrane rdo, poczone zsilnym nawykiem tworz niszczcy nag ipuapk. 133

Rafa Kranicki Historia Jzefa koczy si wprawdzie dobrze, jednak Ty moesz ju dzi wiadomie ustanowi wasne rda przyjemnoci. Pomyl, jak by to byo, gdyby upatrywa pozyskanie przyjemnoci zrzetelnej pracy wdobrym planowaniu iprzygotowywaniu kolejnych dziaa. Jak zmienioby si Twoje ycie, gdyby odczuwa przyjemno na sam myl ozwikszaniu wasnych kompetencji ideniu do doskonaoci wswojej dziedzinie? Dlatego zajmij si racjonalnym podejciem do rde pozyskiwania przyjemnoci. Dla przykadu, wemy taki nawyk, jakim jest pozyskiwanie przyjemnoci zogldania telewizji. Gdy kto wten sposb nauczy si funkcjonowa, to przegldajc na zimno to rdo inie zwracajc uwagi na wasne wymwki, szybko dojdzie do susznych wnioskw. Zobaczy, e nie przynosi to skutkw pozytywnych. Traci si czas, nabywa nawyku wygodnictwa, szybko si tyje irozleniwia. Koniec nie moe by optymistyczny. Dane rdo szybko mona zdemaskowa jako faszywe, analizujc korzyci i dugotrwae konsekwencje. Powicajc czas ogldaniu telewizji, tracisz wiele okazji yciowych isi nie rozwijasz. Spogldajc po latach na swoje ycie, moesz odczuwa pustk, bezsens, cierpienie zpowodu jakoci wasnego ycia ijakoci relacji midzyludzkich. Takie cierpienie jest naprawd dojmujce, poniewa dotyczy bezpowrotnie straconych szans zprzeszoci. Dodatkowo, cige odkadanie decyzji ozmianie swojego ycia, wytwarza szereg zabezpiecze przed rzeczywist przemian, co utrud134

Rozdzia II nia rozpoczcie pracy nad sob, e nie wspomn ozaduszeniu wasnej motywacji. Dlatego zamian rde pozyskiwania przyjemnoci naley zawsze rozpoczyna od zmiany mylenia. Najlepszym sposobem na to jest czste mylenie o nowym lepszym rdle przynoszcym przyjemno. Wprzykadzie zogldaniem telewizji takim alternatywnym rdem moe zpowodzeniem by czytanie ksiek. Zmieniajc nawyk ogldania telewizji na czytanie ksiek, mona uzyska podobn, jeeli nawet nie wiksz przyjemno ico za tym idzie, pozytywne skutki. Jeeli nowym zwyczajem wpozyskiwaniu przyjemnoci bdzie czytanie wartociowych ksiek, to prcz samej przyjemnoci zdobywasz m.in. wiedz, wiczysz umys i umacniasz wasny charakter, aprzede wszystkim umacniasz poczucie wasnej wartoci. Konsekwencje tak przeywanej przyjemnoci s niezwykle pozytywne i podane. Czytanie ksiek sprawia niezwyk przyjemno, czasem budzc emocje nawet wiksze ni ogldanie telewizji. Analizujc rda pozyskiwania przyjemnoci, zaczynasz dostrzega korzyci pynce zmoliwoci posiadania tego nowego i wartociowego. atwo zauwaysz, co moe znajdowa si na kocu kadego znich. Wtym wypadku kieruj si moliwoci uzyskania przyjemnoci z jednoczesnym uwzgldnieniem dugotrwaych konsekwencji. Jeeli zaczniesz powica czas na przemylenie korzyci istrat, wkocu co stanie si dla Ciebie oczywiste. Twj umys zacznie dostrzega korzyci i skania si ku nowej formie uzyskiwania przyjemnoci. Twoje przekonanie zostanie zmienio135

Rafa Kranicki ne, co zaowocuje wcodziennym yciu. W wto serce, abdziesz wiadkiem tworzenia si nowej jakoci ycia. Pozbd si starych, niekorzystnych sposobw pozyskiwania przyjemnoci. Ju samo takie ogoocenie, cho czasem trudne, jednak zawsze przynosi pozytywne skutki. Pozbywajc si starych sposobw dajcych przyjemno, ale przynoszcych wkonsekwencji dugotrwae bezsensowne cierpienie, osigasz korzy: odcinasz si od zych rde. Wten sposb zyskasz wolno idowiadczysz wielkiej ulgi. Wybierajc wiadomie nowe, lepsze ikorzystne rda dajce rado iprzyjemno, staniesz si najszczliwszym czowiekiem na Ziemi. Jakie moesz wybra rda przyjemnoci? Przyjemno z czytania ksiek, z uprawiania sportu, ze spaceru, zumacniania relacji zbliskimi, zpoznawania nowych ludzi, zrzetelnego przygotowania, przyjemno zwykonania dobrej roboty, ze zdobywania wiedzy, z woonego wysiku, z nieprzerwanego regularnego snu, z gorcej kpieli, z podejmowania racjonalnych dziaa, ze spoywania zdrowych produktw, zrozwizywania trudnych problemw, zniepoddawania si, zwykazywania si odwag, zpodnoszenia wasnych kompetencji. Kluczem do posiadania nowych rde przyjemnoci jest powtarzanie zwizane z myleniem o korzyciach z alternatywnego rda pozyskiwania przyjemnoci. Gdy Twj umys uzna to nowe rdo za 136

Rozdzia II oczywiste, dziaanie stanie si automatyczne. Oczywisto ikorzyci wynikajce zobrania nowego wzorca nabywania przyjemnoci budz wumyle pozytywne skojarzenia, generujc jednoczenie niech do faszywego rda, ktre ostatecznie okazuje si rdem prawdziwego, bezsensownego cierpienia. le rozpoznane, przypadkowe lub bezkrytycznie przejte od innych osb rda pozyskiwania przyjemnoci czsto okazuj si puapk iprowadz do zguby. To rwnie gwna przeszkoda we wprowadzaniu rzeczywistych itrwaych zmian wswoim yciu.

Rozdzia III

Praca zOsobist Baz Motywacji


Wtej czci ksiki zajmiemy si takim zarzdzaniem baz, by Twoja motywacja otrzymywaa wci now energi. To, e przeszede wszystkie kroki budowania Osobistej Bazy Motywacji, nie oznacza zakoczenia pracy. Nie moesz odoy jej na pk i powiedzie, e skoczye. Przed Tob bardzo wany etap. Wysoki poziom motywacji musisz wykazywa a do osignicia celu i to narzdzie ma Ci w tym wspomc. Dlatego podam Ci teraz wskazwki dotyczce pracy zOsobist Baz Motywacji.

Zbieraj idodawaj motywy


Wzalenoci od tego, jaki cel sobie wyznaczye, zdobycie go wie si zokrelonym czasem. Swj cel moesz osign wtydzie, miesic, rok czy nawet par lat. Skoro realizacja go wie si z przejciem przez rne sytuacje, zmienne koleje losu, motywy, ktre wypisae, mog okaza si jednymi zwielu. Podczas drogi do celu zpewnoci zauwaysz nowe argumenty wynike zTwoich dziaa. Bdzie to wietny moment, 139

Rafa Kranicki by dopisa do swojej bazy kolejne motywy i nowo odkryte korzyci wynike z osignicia celu. Warto pyta siebie czsto: co jeszcze zyskam, gdy osign swj cel? Wpoowie drogi do celu moe si okaza, e dopiszesz do swojej bazy drugie tyle motywujcych argumentw. Jedna z moich znajomych uczca si jzyka obcego opowiedziaa mi, e gdy zaczynaa nauk, miaa ku temu tylko kilka powodw. Mniej wicej po roku, gdy j spotkaem, powiedziaa mi, e nadal si uczy, jednak robi to z wikszym zapaem ni wczeniej, poniewa pojawiy si nowe powody motywujce j do pracy. Poznaa nowych zagranicznych przyjaci, awrd nich kogo, zkim zawara blisz znajomo. Otworzya si przed ni perspektywa wyjazdu zagranicznego, z czego skorzystaa. Po powrocie do kraju nieustannie kontaktowaa si z nowo poznanymi osobami przez komunikator Skype. Nowe sytuacje i koleje losu dostarczyy jej nastpnych, niezwykle motywujcych argumentw do kontynuowania swojej drogi do celu. Rwnie Ty powiniene obdarzy yciem Osobist Baz Motywacji, dodajc do niej regularnie nowe zauwaone korzyci. Szybkie dostrzeganie nowych argumentw motywujcych do dziaania jest cech najlepszych. Wiedz jednak, e mona si tej umiejtnoci nauczy, co sprawi, e bdziesz bardzo szybko reagowa na zmiany sytuacji we wasnym yciu, karmic si wci now moc motywacji. Wypisanie 20 motyww ma za zadanie odpali moc Twojej motywacji, ale podtrzymanie jej zaley od uzupeniania listy kolejnymi argumentami odkryty140

Rozdzia III mi w drodze do celu. To naturalne, e na pocztku drogi nie wszystko jest dla Ciebie jasne, jednak gdy stawiasz kolejne kroki, pojawiaj si nowe znajomoci, sytuacje, moliwoci, co skutkuje ca mas korzyci, ktre bd wzasigu Twojej rki. Wane jest to, by je odkry moliwie szybko i zapisa w odpowiednim miejscu na licie. To samo dotyczy konsekwencji. Im dalej posuniesz si wdrodze do celu, tym atwiej bdziesz mg zobaczy wszelkie straty, ktrych moesz dowiadczy, gdy zaniechasz jego osignicia. Zwielk skrupulatnoci uzupeniaj rwnie list konsekwencji nowymi argumentami. Gdy tylko dostrzeesz nowe straty bdce Twoim udziaem, jeli zaniechasz dalszej drogi do celu, natychmiast dopisz je do swojej listy. Najwiksz wag przykadaj do negatywnych konsekwencji dugoterminowych, wynikych zzaniedbania postpw wdrodze do celu. Wci zbieraj nowe motywy wasnych poczyna izapisuj je na licie.

Usuwaj ieliminuj motywy


Twoja lista bdzie si zapenia nowymi pozycjami, poniewa dc do celu, zaczniesz dostrzega nowe moliwoci, motywujce Ci do dziaania. Zdrugiej jednak strony znajdziesz na swojej licie rwnie motywy dziaa, ktre stay si zczasem nieaktualne. Wtakim wypadku proponuj Ci usuwa nieaktywne argumenty ze swego spisu. Taka eliminacja motyww uporzdkuje Twoj list. Zostan na niej wci tylko aktualne, motywujce pozycje. Jeeli np. wszkole uczye si jzyka 141

Rafa Kranicki obcego po to, by zdobywa najwysze oceny, chcc jednoczenie zosta prymusem, lecz zczasem ukoczye szkoln edukacj, ten motyw uczenia si jzyka stanie si nieaktualny. Skrelasz go zlisty, zostawiajc na niej tylko rzeczywicie aktywizujce Twoj motywacj argumenty. ycie przynosi wci nowe sytuacje iznajomoci. To wszystko sprawia, e na Twojej licie bd zachodzi zmiany. Jedne motywy bd dochodzi, podczas gdy inne bdziesz eliminowa. Wane jest to, e na Twojej licie bd pozostawa wci ywe argumenty, skaniajce Ci do dziaania.

Uwiadamiaj sobie ipogbiaj motywy wasnych poczyna


Podczas denia do osignicia celu wana dla motywacji jest kwestia wiadomoci. Kiedy wkroczysz na drog do celu, to nie bd to tylko symulacyjne wiczenia, ale nieraz trudne do przewidzenia yciowe sytuacje. Wane, by planowa wasne dziaania ibyskawicznie reagowa na zewntrzne zmiany, dostrzegajc w nich tak nowe korzyci, jak i zagroenia. Wszystkie nowe argumenty natychmiast zapisuj na swojej licie ieliminuj nieaktualne. Istot takich zabiegw jest przedstawianie wszystkich odkrytych argumentw swojemu umysowi. Twoja wiadomo musi momentalnie zapoznawa si z nowymi argumentami wpywajcymi na poziom Twojej motywacji i si dziaania. Kiedy przedstawiasz konkretny motyw swojej wiadomoci? Zawsze wtedy, gdy rozmylasz nad nim, czc go zodpowiednim odczuciem. 142

Rozdzia III Kiedy czsto rozmylasz nad motywami wasnych dziaa czy konsekwencjami zaniecha, pogbiasz w swojej wiadomoci moc rzeczywistej motywacji. Jest to niezwykle wane zajcie. Twoim zadaniem jest szuka i znajdowa jak najwicej nowych motyww swoich dziaa oraz przedstawia je swojej wiadomoci. Musisz nasyca je odpowiednimi odczuciami. To samo dotyczy negatywnych konsekwencji zaniechania dziaa zmierzajcych do osignicia celu. Musisz by w peni wiadom wszystkich skutkw wasnych dziaa lub ich zaniechania. Konsekwencje nasycaj wybranymi odczuciami niechci, zwizanymi znegatywnymi emocjami. Te wszystkie zabiegi dokonywane na drodze do celu bd zasila Twoj motywacj wci now si. Porzdkowanie Osobistej Bazy Motywacji jest bardzo korzystne. Kiedy zabierasz si do tego, natychmiast zaczynasz obcowa ze swoimi argumentami, pobudzajc wasn motywacj. Angaujesz wasn wiadomo i umys do pracy nad dodawaniem nowych argumentw i usuwaniem nieaktualnych. Po tym zaktualizowaniu baza motywacji stanie si rdem nowych si pomagajcych wosigniciu celu.

Praca nad uczuciami


By Osobista Baza Motywacji dziaaa wci na Twoj korzy, musisz zaj si sfer emocji. Na pocztku, gdy tworzysz baz motywacji, Twoje odczucia mog nie by zbyt wyraziste. Jednak stanowi 143

Rafa Kranicki one tak wany element motywacji, e musisz dooy wszelkich stara, by pomagay Ci one w osigniciu celu. Oznacza to, e wdrodze do sukcesu powiniene czsto powraca do wasnych odczu iwiadomie nimi kierowa. To, co pomaga Ci wosigniciu celu, winiene tak sobie przedstawia, by coraz bardziej to lubi. To tak jakby przedstawia swojemu umysowi wspaniae reklamy wci zachcajce Ci do dziaania.

Gbia uczu
Wanym terminem w tym wypadku jest gbia. Oznacza tu mocne istabilne uczucie poczone ztymi dziaaniami, ktre prowadz Ci wprost do celu. Od momentu rozpoczcia realizowania planu nakierowanego na Twj cel, rozpoczyna si te proces wiadomego kierowania wasnymi emocjami. wicz to codziennie. Nie moesz czego lubi za bardzo. Tak samo nie moesz za bardzo lubi gwnej umiejtnoci, dziki ktrej osigniesz swj cel. Wci pogbiaj pozytywne uczucia zwizane z gwn umiejtnoci. W tej pracy nigdy nie rb sobie przerw. Gdy motywy ikorzyci moesz dopisywa co jaki czas do swojej listy, wtej kwestii nie ma przerw. Codziennie znajduj co, co sprawi, e powtarzana gwna umiejtno bdzie sprawiaa Ci niekaman rado isatysfakcj. Wprzeciwnym wypadku szybko wpadniesz albo w rutyn, albo wzniechcenie. Gdy wjakim momencie zaniechasz pracy nad wasnymi odczuciami, dopadnie Ci szybko tzw. wypalenie zawodowe, co zpewnoci nie jest pomocne wosiganiu jakiegokolwiek celu. Myl 144

Rozdzia III czsto ogwnej umiejtnoci istaraj si budzi wsobie coraz gbsze pozytywne uczucia ztym zwizane. Od tego zaley poziom Twojej motywacji iszybko, zjak zmierzasz do swojego celu. Tylko osoby zpasj dce do swoich pragnie staj si godne mistrzostwa wtym, co robi. Zobacz, e wszyscy wybitni ludzie wswoich dziedzinach wykazuj niesabnc fascynacj celem igwn umiejtnoci. To niegasnce uczucie wymaga jednak pielgnacji izaangaowania. Dlatego nie ustawaj wpogbianiu pozytywnego nastawienia do gwnej umiejtnoci, prowadzcej Ci do celu. Jeeli trzeba, codziennie podejmuj decyzj otym, by zgwn umiejtnoci czy ipogbia wybrane odczucia. wiadomie wybieraj takie emocje, jakie bd Ci towarzyszy wdrodze do celu. Najlepiej pomyle otym rano, zaraz po wstaniu zka. Jeeli trzeba, to zapisz sobie na maej karteczce krtkie przypomnienie. Gdy tylko si obudzisz, potwierd swoj decyzj denia do celu dziki gwnej umiejtnoci, poczonej z gbokim pozytywnym uczuciem. Wmylach przebiegnij cay dzie, przewidujc i wybierajc emocje, jakimi chcesz si wykaza, by wjeszcze bardziej doskonay sposb wykona gwn umiejtno. Cige pogbianie pozytywnych odczu poczonych zgwn umiejtnoci wyda owoce niegasncej, silnej motywacji do dziaania. Nie zniechcaj si, gdy przeywanie wybranych stanw emocjonalnych wymyka Ci si spod kontroli, poniewa jest to kwestia wiczenia iliczby wykonanych powtrze. Dlatego codziennie wybieraj iplanuj przeywanie takich emocji, ktre bd wspomagay Ci wpowtarza145

Rafa Kranicki niu gwnej umiejtnoci przybliajcej Ci do celu. Poranne krtkie medytacje zwizane zplanowaniem emocjonalnym i powtarzaniem decyzji denia do celu wietnie nastrajaj na cay dzie.

Uczucia ielementy submodalne


Moesz rwnie zmienia odpowiednio elementy submodalne w obrazie, jaki kojarzy Ci si z gwn umiejtnoci. Aby pogbi pozytywne odczucia, winiene zwikszy wielko obrazu, przybliy go do siebie, nada wicej kolorw, ktre kojarzysz zpozytywnymi przeyciami, jak idoda odpowiednie mobilizujce dwiki. Doprowadzaj widziany przez siebie obraz do perfekcji. Niech bardzo intensywnie oddziauje na zmysy. Kolorom dodawaj gbi. wicz prac z obrazem, wykorzystujc tzw. czas jaowy w cigu dnia. Do wyboru masz takie elementy, jak: kolory, ksztaty, wielkoci, przestrzenie, zapachy, dwiki, dotyk. Kady z elementw ma swoje kategorie, jak np.: kolor ma wiele odcieni oraz kontrast, jasno, nasycenie, wielko czy tekstur. Dwik natomiast mona scharakteryzowa ze wzgldu na gono, ton niski, redni, wysoki, harmoni czy rytm. Pracujc z elementami submodalnymi, skorzystaj z 3-etapowego systemu. Wpierwszym etapie uczysz si dostrzega obraz, jaki kojarzy Ci si zgwn umiejtnoci. Musisz zacz dostrzega go dokadnie ze wszystkimi moliwymi szczegami. Obraz, jaki widzisz, jest podstaw do dokonywania w nim korzystnych zmian. Dlatego 146

Rozdzia III musisz mu powici tyle czasu, by jawi Ci si wyranie. Wdrugim etapie uczysz si, ktre zelementw obrazu maj najwikszy wpyw na motywacj, zapa czy lepsze samopoczucie. Zobacz, jaki kolor przewaa w widzianym przez Ciebie obrazie i postaraj si go zmieni. Zmieniajc go, cay czas zwracaj uwag na to, jak wpywa on na Twoje odczucia. Jeeli nowy kolor pozytywnie wpywa na Twoje samopoczucie, zapa imotywacj, zostaw go iwkolejnej sesji trzeciego etapu wiczenia postaraj si nada mu wiksz gbi isprawi, eby by bardziej nasycony. To samo przewicz na wszystkich elementach submodalnych. Ludzie zazwyczaj maj tendencj do uywania jednego zmysu bardziej ni innych, wzwizku zczym musisz okreli, jak to jest wTwoim wypadku. Jeeli jeste wraliwszy na dwiki, skup si bardziej na nich w swoim obrazie, ksztatujc je tak, by rzeczywicie wpyway na Twoj postaw. Uywaj tych dwikw, ktre Ci motywuj, wzbudzaj pasj, zapa czy optymizm. W trzecim etapie pogbiaj te z nich, ktre maj na Ciebie najwikszy wpyw. Moesz np. kolorowi niebieskiemu nada gbi bezchmurnego nieba lub paskiemu dwikowi cechy dwiku przestrzennego surround. Wszystko to ma na celu wydobycie kolejnych mocy Twojej motywacji izaangaowanie ich do pracy na rzecz Twojego celu.

147

Rafa Kranicki

Praca nad gwn umiejtnoci odgrywanie roli


Nieprzerwanie odgrywaj rol mistrza majcego gwn umiejtno. Graj rol tak dugo, a nie bdziesz ju musia tego robi. Wizualizuj nie tylko swj cel, ale przede wszystkim gwne dziaanie do niego prowadzce. Wci poprawiaj swoj postaw. Masz przecie nad ni cakowit wadz. To od Ciebie zaley, z jakim nastawieniem przeyjesz kady dzie. Na pocztku pracy zOsobist Baz Motywacji moe si zdarzy, choby nawet pod wpywem gorszego samopoczucia, e nie bdziesz mia ochoty wciela si wrol mistrza gwnej umiejtnoci czy ywi wsobie pozytywnych wrae lub nawet myle okonsekwencjach zaniedbania dziaa zwizanych zcelem. Wtedy, nawet z przekory, wbrew sobie, przeam to, co dziaa na Twoj niekorzy izmu si do tego, co zaplanowae. Na pocztku zrb to na prb, eby si przekona. Moesz wanie wtrudnych chwilach tak tumaczy swemu umysowi wprowadzanie nowych lepszych wzorcw dziaania. Powtarzaj sobie: Tylko na prb, tylko na prb Mog sobie na to pozwoli, mog sobie na to pozwoli. Nie bj si, ze samopoczucie czy niech szybko mijaj is czasowe, natomiast wyciu licz si fakty. Jeeli faktycznie uda Ci si przeama swoje dawne schematy odczuwania idziaania, nie tylko wzronie Twoja samoocena, ale isia woli oraz motywacja. Im wiksze zmagania zsamym sob zakocz si Twoim sukcesem, tym wicej zyskasz siy, potrzebnej do szybszego osignicia 148

Rozdzia III celu. Z czasem zauwaysz, e to, co kiedy z atwoci by Ci zatrzymao, dzi nie stanowi ju adnej przeszkody. Zwycianie samego siebie jest rdem niezwykle silnej motywacji isiy woli. Cechuj si ni najlepsze osoby chodzce po naszej planecie. Kade wiksze osignicie zwizane jest zprzeamywaniem si w drodze do celu. Tak moesz postpi rwnie i Ty. Graj swoj najlepsz rol, zapomnij o starym obrazie samego siebie i o etykietach, jakie Ci przez lata naklejano. Moesz si sta niezwykle efektywny wdrodze do celu. Moesz si sta takim, by inni podziwiali Ci, mwic, e masz wiele szczcia ilos Ci sprzyja. Jednak Ty bdziesz wiedzia, e to nie szczcie, nie los, ale zmaganie zsamym sob zakoczone zwycistwem pozwala Ci osiga sukces za sukcesem. Uyj wskanika Praca nad zmian wasnych odczu wymaga czasu, jednak warto ten proces kontrolowa, uywajc do tego narzdzia, jakim jest wskanik postpw. Przedstawiem go w poprzednim rozdziale. W zalenoci od czasu potrzebnego do osignicia celu, regularnie sprawdzaj poziom swoich odczu. Powiniene skupi si na tym czy odczucia pozytywne pomagaj Ci wpowtarzaniu gwnej czynnoci prowadzcej do celu, natomiast te negatywne czy faktycznie odwodz Ci od tego, co prowadzi na manowce wasnej egzystencji. Wskanik wformie pisemnej przedstawi Twemu umysowi paszczyzny gwnej umiejtnoci, na ktrych musisz popracowa nad wasnymi odczuciami. 149

Rafa Kranicki Uywajc tego wskanika, kontrolujesz wasne postpy, co wpywa nie tylko na wzmocnienie przeywania wasnej wartoci, lecz przede wszystkim na motywacj do dalszej pracy.

Praca ze skojarzeniami
Sta si zbieraczem pozytywnych stanw, obrazw, dwikw, sytuacji. Staraj si niezwykle dokadnie zapamitywa to wszystko, co odbija si wTobie pozytywnym echem. Bowiem takie doznania wietnie nadaj si do wicze skojarzeniowych. Postpuj tak, by zgwn umiejtnoci kojarzy wszelkie pozytywne doznania, jakie stay si Twoim udziaem. Moe to by co tak prostego, jak poranny gboki oddech wieym wiosennym powietrzem, skojarzony zuczuciem wolnoci, jakie daje Ci codzienna gwna umiejtno nauki obcego jzyka. Im prostszy pozytywny motyw staje si Twoim osobistym przeyciem, tym lepiej nadaje si do skojarzenia zgwn umiejtnoci. Jeeli chcesz sta si wyjtkowym handlowcem iodkryjesz co wspaniaego wwidoku pasma grskiego, stajc na jednym ze szczytw, to skojarz to doznanie zumiejtnoci sprzeday lub zktrym jej elementem. Codziennie staraj si dostrzega sytuacje, ktre mogyby sta si dobrym materiaem do skojarzenia ich zgwn umiejtnoci. To samo dotyczy rnych negatywnych przey, ktre moesz czy z konsekwencjami zaniechania dziaa prowadzcych do celu. Wtedy negatywne konsekwencje nabior nowej niespotykanej mocy budzenia tzw. motywacji od. 150

Rozdzia III Wane jest, by wtym zadaniu kierowa si sowem prostota i dostrzega takie najbardziej proste, podstawowe ipikne odczucia, obrazy iprzeycia, kojarzc je zdziaaniami prowadzcymi Ci do celu.

Praca ze rdami przyjemnoci icierpienia


Na koniec rzecz najtrudniejsza. Dotyczy ona pracy nad rdami przyjemnoci i cierpienia. Jeeli zaniedbasz t paszczyzn i zostawisz j przypadkowi, moe ona podminowa i zniweczy Twoj drog do celu oraz postawi pod znakiem zapytania jego osignicie. Jest to niezwykle wana sfera. Jeeli podczas budowy Osobistej Bazy Motywacji zdecydowae wiadomie iwybrae rda przyjemnoci icierpienia, to nie znaczy, e mechanizm ten zacznie od razu dziaa na Twoj korzy. Przed Tob kolejne dni itygodnie drogi do celu, cay acuch wyborw, relacji osobowych, emocji isytuacji. Dlatego podczas tej drogi musisz ponawia przedstawianie wasnej wiadomoci wybranych uprzednio rde, skd czerpiesz przyjemno, jak irde, wktrych upatrujesz cierpienie. Jeeli dotd widziae przyjemno wogldaniu telewizji, jednak wiadomie wybrae jako rdo przyjemnoci czytanie wartociowych ksiek, to nawet codziennie bdziesz musia ponawia swoj decyzj, zanim Twj umys zakoduje sobie nowy wzorzec postpowania. Jeeli chcesz wykazywa si siln motywacj, a do osignicia celu, musisz naby umiejtno kontrolowania wasnych rde przyjemnoci icierpienia. 151

Rafa Kranicki Mam znajomego, ktry nie spoywa adnego alkoholu. Gdy zzawodowej ciekawoci zapytaem go opowd, odpowiedzia, e picie alkoholu kojarzy si mu z osobami spod budki z piwem, rynsztokiem, wulgaryzmami iinnymi tego typu rzeczami. Inny natomiast znajomy nie mone oby si bez alkoholu na stole, nawet podczas zwykych odwiedzin. Kojarzy to z dobr zabaw i rozlunion atmosfer. Wychodzi na to, e gdy jeden czowiek wdanej rzeczy dostrzega przyjemno, inny widzi tam przykro i cierpienie. Nie oceniam tu strony etycznej czy moralnej postpowania adnego znich, lecz chc zwrci Twoj uwag na to, e Ty moesz wiadomie zaplanowa swoje rda przyjemnoci icierpienia wten sposb, by pomagay Ci one wosiganiu Twoich celw. Kieruj si wtym wypadku konsekwencjami dugoterminowymi. Najlepsze rda przyjemnoci to te, dziki ktrym dbasz o swoje zdrowie, rozwj osobisty, osiganie celw wasnych iswoich najbliszych czy znajomych. Natomiast rdo cierpienia powinno odwraca Ci od tego, co niszczy Twoje zdrowie, motywacj, wiat Twoich wartoci czy negatywnie wpywa na Twoje relacje zotoczeniem. Dobrze dobrane rda cierpienia iprzyjemnoci s skarbem istanowi wietny kapita na przyszo, wspierajcy Twoje osignicia, utrzymujcy zdrowie i relacje midzyludzkie. Zauwa, e ludzie w rnych rzeczach czy sytuacjach upatruj cierpienie lub przyjemno. Dlatego tylko od Ciebie zaley, czy zostawisz t spraw przypadkowi, prdom obyczajowym, presji rodowiska czy wiadomie wybierzesz te, ktre bd rzeczywicie dziaay na Twoj 152

Rozdzia III korzy. Wiedz jednak, e gdy dokonasz wyboru rde odczu, bdziesz musia, przynajmniej na pocztku, codziennie podejmowa t sam decyzj, nasycajc j pozytywnymi emocjami, a zczasem stanie si ona integraln czci Twojej osobowoci.

Praca zcelem
Dla wzmocnienia wasnej motywacji powiniene czsto wizualizowa swj cel. Przydatna wtym wzgldzie jest tablica wizualizacji celu. Twoja praca polega bdzie na wyszukaniu odpowiednich zdj, grafik czy rysunkw przedstawiajcych w sposb atrakcyjny Twj wymarzony cel. Gdy je znajdziesz, to wklejasz je do Osobistej Bazy Motywacji w odpowiednim miejscu. Jest to dobra pomoc w wiczeniu wizualizacji celu. Chodzi oto, by dokadnie widzia swj cel; eby dokadnie wiedzia, czego tak naprawd chcesz. Im wicej szczegw uda Ci si zobaczy, tym szybciej zaczniesz si porusza wstron osignicia celu. Wraz z upywem czasu jednak moe si zdarzy, e natkniesz si na jakie materiay jeszcze lepiej przedstawiajce cel, do ktrego dysz. Dlatego te bdziesz zmuszony dokona niezbdnej korekty wswoim celu. Co wtedy zrobi? Wtedy naklejasz nowe, lepsze zdjcia, grafiki czy obrazy przedstawiajce Twj cel. To sprawi, e zdobdziesz wyszy poziom jasnoci celu, co jest niezwykle wane dla Twoich przyszych osigni. Jeeli zczasem pod wpywem rnych sytuacji yciowych wprowadzisz korekty swojego celu, powi-

153

Rafa Kranicki niene rwnie znale nowe obrazy, zdjcia igrafiki obrazujce skorygowany cel. Wdobrym samopoczuciu, podczas przeywania sukcesu czy w stanie euforii, niestety atwo jest popa wzbytni pewno siebie, co zwiksza prawdopodobiestwo popenienia bdu na dalszej drodze. Dlatego warto podczas takich chwil przypomnie sobie wszystkie konsekwencje zapisane w bazie motywacji dotyczce celu, jaki obecnie starasz si osign. Uwiadomienie sobie zagroe imoliwych strat pomoe Ci zachowa rwnowag, zmniejszajc prawdopodobiestwo popenienia bdu. Natomiast podczas chwil, gdy dosiga Ci chwilowa poraka, przygnbienie czy nawet zniechcenie, wr do wypisanych przez siebie korzyci iwizualizacji celu. Przypomnienie konkretnych motyww swoich dziaa wzmocni Twoje siy, dziki ktrym przezwyciysz negatywne emocje i uczucia. Pomoe Ci to te utrzyma motywacj na odpowiednim poziomie. Zawsze wtedy, gdy odczuwasz nawet cie negatywnych odczu osabiajcych Twoje denie do celu, wracaj do tego, co zwizane jest z korzyci, celem czy przyjemnoci. Recept na najtrudniejsze chwile jest to, co zawiera si w sowie przeczekanie. Najczciej s to tylko gorsze chwile iradzenie sobie znimi jest umiejtnoci na wag zota. Gdy dopada Ci chandra pomimo prb polepszenia swego samopoczucia, to po prostu powiedz sobie: Przeczekam to, tak na prb. Sprbuj izobacz, co bdzie. Po czym zostawiasz sytuacj samej sobie. Najczciej okae si, e by to tylko chwilowy gorszy stan ipo nim wraca Ci dobre samopoczu154

Rozdzia III cie, humor inowe siy witalne. Ju taka prba pozwala wysa sygna Twojej wiadomoci, e chwilowe spadki witalnoci nie s czym strasznym. W kocu dojdziesz do takiej wprawy, e bdziesz wstanie dziaa ztakim samym zaangaowaniem pomimo zmieniajcej si wasnej pogody psychofizycznej.

Wyrabianie nawyku
Pamitaj, i ogromnym sprzymierzecem motywacji w Twoim yciu jest pozytywny nawyk. Czowiek jest istot z natury kontyngentn, czyli ograniczon wswoich zasobach. Oznacza to, e dysponujesz pewn iloci czasu, mocy witalnych, umysu ipotencjaem. Istotnym iniezmiennym czynnikiem wsplnym dla kadego znas jest upywajcy czas. Kady ma go w cigu doby tyle samo, czyli 24 godziny. Wszelki rozwj izmiana zachodz wczasie. Co wic sprawia, e majc do dyspozycji tyle samo godzin, jedni osigaj wielkie sukcesy, podczas gdy inni niemrawo cign za sob wasn egzystencj? Dlaczego gdy jedni w tym samym czasie osigaj swoje cele, drudzy s na dnie? Czas jest miar sprawiedliw dla wszystkich. Czas dotyczy wszystkich, na caym wiecie. Na wszystkich kontynentach i w kadym kraju godzina ma 60 minut. Bill Gates, Madonna, Sting czy Johnny Depp maj do dyspozycji tak sam ilo czasu wcigu doby co Ty. Osoby, ktre osigny wielki sukces, nie s bogami zmitycznego Olimpu, yjcymi winnej czasoprzestrzeni. Wiele osb osigajcych w swoim yciu sukces za sukcesem rozpoczynao swoj drog, 155

Rafa Kranicki startujc zniekorzystnej pozycji. Miay jednak do dyspozycji tak sam ilo czasu co Ty. Zadziaao jednak co, co powoduje, e jedni osigaj lepsze wyniki ni inni. Przyczyny takiego stanu mog by rnorakie. Jest jednak jeden zgwnych czynnikw, ktry sprawia, e jedni yj peni satysfakcji, spenienia isilnej motywacji, podczas gdy inni miotaj si peni desperacji lub apatycznie czekaj na nie wiadomo co. Kluczem do wspaniaych efektw osiganych zsiln motywacj jest nawyk. Mona zaryzykowa stwierdzenie, e lini dzielc ludzi sukcesu i nieudacznikw s nawyki. Znany mwca motywacyjny ibiznesmen Brian Tracy wyraa to bardziej dobitnie, piszc, e: Twj los zaley od twoich nawykw12. Nawyki mog Ci zaprowadzi bardzo daleko, ale mog rwnie Ci zniszczy. Jeeli dotd jako Ci si wiedzie, to wiedz, e wiele osb nie miao takiego szczcia jak Ty, poniewa traf chcia, e jako pierwsze zainstaloway si w ich umysach negatywne nawyki. Dobra informacja jest taka, e moesz przesta polega na prawie przypadku iwiadomie wybiera nawyki, jakimi chciaby si cieszy. Wyobra sobie, jak by to byo, gdyby mg wej do nowoczesnego sklepu ipodej do pki ze specjalnym oprogramowaniem do wasnego umysu, zawierajcym rne nawyki. Zastanw si przez chwil, jakie nawyki by wybra wpierwszej kolejnoci? Zastanw si nad tym, jakie nawyki pomogyby Ci wrealizacji Twoich pragnie? Pu wodze wyobrani, pytajc siebie: Jakie nawyki stayby si zbawienne dla mojej przyszoci?. Pozwl
12

B. Tracy, Droga do sukcesu, Warszawa 2008.

156

Rozdzia III sobie pomarzy, jak by to byo, gdyby rzeczywicie mia te nawyki. Teraz zastanw si nad tym, jakie ze nawyki powoduj najwicej problemw wTwoim yciu. Co to takiego jest? Jaki negatywny nawyk niweczy Twoje najlepsze plany iczynnoci? Jasne zdanie sobie ztego sprawy jest niezwykle wane. Poniewa nawyk to czynno wduej mierze automatyczna, to najczciej nie zastanawiamy si nad ni. Dla przykadu: koczysz dzie iczujesz, e nie jeste zniego zadowolony, poniewa itu winisz rne rzeczy, czsto nie zauwaajc, e ju samo narzekanie jest czynnoci nawykow. Dlaczego pisz onawykach? Robi to, poniewa praca zOsobist Baz Motywacji polega rwnie na prawie nawyku. Jeeli dc do swojego celu, chcesz mie siln motywacj, niezbdne do tego rzeczy musz Ci wej w nawyk. Oznacza to, e prcz nowych, niezbdnych nawykw, musisz wymaza nawyki podminowujce Twoje dziaania. Gwnym nawykiem, niezbdnym, by posuwa si w stron celu bez kompromisw, jest powtarzanie gwnej umiejtnoci. Jak wiesz, nawyk wyrabiamy w sobie poprzez powtarzanie i nie ma tu drogi na skrty. Chcc wyrobi nawyk, kady znas tak Ty, ja, jak inp. prezydent Stanw Zjednoczonych musi dokona tego przez powtarzanie. Wiesz, co to zdrugiej strony oznacza? e nawykw uczysz si przez cay czas! Czy tego chcesz, czy nie, czynnoci wykonywane regularnie staj si nieodmiennie przyzwyczajeniem inawykiem. Dlatego niezmiernie wana jest wiado157

Rafa Kranicki mo tego, wco si angaujesz ijakie czynnoci powtarzasz, poniewa to Ci ksztatuje. Nawyk powtarzania gwnej umiejtnoci staraj si zakorzenia wsobie jeszcze na etapie dziaania impulsu motywacji naturalnej. Czasem podaje si, e aby wyrobi wsobie nawyk, potrzeba okoo 21 dni powtarzania danego dziaania13. Sceptycznie iostronie podchodz do tej miary. Na przykad w jednej ze swoich ksiek Anthony Robbins, powoujc si na badania, twierdzi, e aby wyrobi wsobie nawyk wicze fizycznych na cae ycie, wystarczy 12 miesicy konsekwentnych wicze14. Dla niektrych 12 miesicy to tylko, dla innych to a 12 miesicy. Nie powiem Ci, ile dni czy tygodni wystarczy, aby wyrobi w sobie nawyk, ale powiem Ci, jak pozna wany moment podczas drogi wyrabiania nawyku. Ot momentem przeomowym jest chwila, w ktrej pomimo niesprzyjajcych warunkw powtarzasz gwn czynno, bez odbywania wewntrznego dialogu na temat zasadnoci swojego postpowania. Sam kiedy tego dowiadczyem, wstajc zim kilka minut po 4 rano na godzin porannego treningu. Gdy dzwoni budzik, to po prostu automatycznie wstawaem iubieraem si ztakim poczuciem oczywistoci, jakby chodzio oumycie zbw. Gdy rozmawiam otej kwestii ze swoimi znajomymi, okazuje si, e wikszo z nich zarzuca podobne dziaania, poniewa rano dyskutuj zesob na temat zasadnoci porannego wstawania. Wdyskusji tej oczywicie nie graj roli nawet bezstronnego widza, lecz stron
13 14

B. Tracy, Maksimum osigni, Warszawa 2008. A. Robbins, Obud wsobie olbrzyma, Warszawa 2002.

158

Rozdzia III przeciw. Niektrzy robi to ztak moc iskutecznoci, i mam wraenie, e wcielaj si w rol nie jednego dyskutanta, lecz caego tumu przeciwnikw wczeniejszego wstawania. Natomiast gdy regularnie wiczysz wsobie przyzwyczajenie inawyk, to moesz przej zroli przeciw wrol bezstronnego widza a potem w rol za. Jak szybciej i efektywniej wyrabia wsobie nawyk gwnej umiejtnoci? Zawsze szybciej ina duej przyswoisz sobie nawyk, robic to wiadomie. Dotyczy to warunkw powtarzania. wicz czynno, zktrej chcesz uczyni nawyk, wrnych okolicznociach. Na przykad gdyby chcia wyrobi wsobie nawyk czytania ksiek, czytaj wpokoju, ale czasem dla wiczenia czytaj wautobusie, wpoczekalni, w kafejce. Czytae ju w zatoczonym tramwaju albo podczas deszczu, chronic si pod parasolem? Czy zamae swoje stare przyzwyczajenia i czytae podczas sylwestrowego wieczoru? Czytae, lec na play czy podczas podry? Zaplanowae sobie izrealizowae eskapad wyjcia w gry, by na szczycie przeczyta najciekawszy rozdzia ksiki, ktra Ci fascynuje? Budzie si specjalnie o3 rano, by celebrowa czytanie niezwykle wartociowych tekstw? Jak widzisz, moliwoci jest bardzo wiele. Taka przygoda z tworzeniem pozytywnego nawyku czytania ksiek jest niezwykle ekscytujca. Dziki tej taktyce Twj umys zakoduje sobie t umiejtno wrnych warunkach isytuacjach, wzwizku zczym, gdy pojawi si okolicznoci utrudniajce powtrzenie dziaania, nie przeszkodzi Ci to wtym. Zawsze na pocztku mw sobie, e zrobisz to tylko jeden raz, tak na prb. 159

Rafa Kranicki Wten sposb atwo oszukasz wasny system obronny kierujcy si hasem: To nie dla mnie. Poniewa tak naprawd nie wiesz do koca, co nie jest dla Ciebie, dopki sam si nie przekonasz. Powiedzenie sobie, e to tylko na prb jest uzasadnione. To wietny sposb, by Twoje ycie nabrao ywszych kolorw. Dziki takiemu podejciu przed Tob bdzie jeszcze wiele przygd ipasjonujcych przey. Gdy chodzi ogwn umiejtno, to wyrobienie nawyku staje si wrcz niezbdne. Dlatego jeszcze nie raz bdziesz musia sobie powiedzie, e tylko jeszcze jeden raz, apotem koniec. Wspomniany ju mj znajomy Robert miewa takie sytuacje, e gdy zblia si czas treningu na siowni, apomimo silnej motywacji nie czu si wformie, to mwi sobie: Tylko jeszcze ostatni trening, apotem ztym kocz. Gdy to nie dawao rezultatu, zmniejsza wymagania, mwic sobie: No dobrze, to tylko si przebior Nie id na siowni, ale si tylko przebior. Zaraz po przebraniu si mwi: Tylko si spakuj Przecie nie id na siowni, ale si tylko spakuj. Nie mino par minut, jak mwi sobie: Nie, nie id wiczy, tylko przejd si po ulicy. Ina wszelki wypadek bra ze sob spakowan torb. Tak dochodzi do siowni, niby odwiedzi kolegw, potem przebiera si tylko po to, eby si nie wyrnia na sali. Gdy ju tam wszed, to tylko mia zrobi sobie rozgrzewk i tak targowa si ze sob, a wykonywa cay trening i to z siln motywacj. Po prostu tak prowadzi ze sob wewntrzny dialog, e gdy otrzymywa od siebie pozwolenie na wykonanie jednej serii jakiego wiczenia, to dawa zsiebie 160

Rozdzia III wszystko, poniewa nie by pewny, czy bdzie mg wykona nastpne. Kade wiczenie robi wic ztak pasj izaangaowaniem, jakby miao to by ostatnie wiczenie w yciu, gdy wczeniej powiedzia sobie, e to ostatni raz i potem z tym koczy. Ostatecznie okazywao si, e treningi tak motywowane nierzadko byy lepsze od tych, gdy czu si do nich naturalnie zmotywowany. Dodatkow korzyci byo to, e otrzyma informacj, i sta go na wiele, pomimo sabszego dnia czy samopoczucia. Wobec tego kolejne niedogodnoci nie miay najmniejszego wpywu na jego wyniki. Po prostu szed iwiczy bez adnej dyskusji zsamym sob. T sam metod moesz zastosowa i Ty zawsze wtedy, gdy odczuwasz jakie niedogodnoci zwizane ztworzeniem nawyku. Mwisz sobie: To ostatni raz, lub rozpoczynasz targowanie si ze sob okady kawaek gwnej umiejtnoci. Ju dzi zacznij wypracowywa wsobie nawyk rozwaania konsekwencji wszystkich Twoich przekona. Czy wzmacniaj Ci one, zmuszajc do dziaania wpodanym kierunku, czy te powstrzymuj przed dziaaniem? Twj nowy nawyk musi si czy zodnowion tosamoci, jak chcesz prezentowa. Jeeli Twoim celem jest zosta np. wietnym sprzedawc, to ta nowa tosamo musi zapewnia, e nigdy wiadomie nie poprzestaniesz na miesicznych miernych efektach swojej sprzeday. Dlatego, jak widzisz, majc cel ispjny znim obraz osoby, ktr si stajesz, atwiej wejdzie Ci to wnawyk.

161

Rafa Kranicki

Punkt docelowy
Co si dzieje, gdy masz jaki nawyk? Po prostu wpewnej sytuacji dziaasz wedug niego, bez wzgldu na samopoczucie. Po drugie, nie dyskutujesz ze sob nad zasadnoci swojego postpowania, tylko wykonujesz czynno nawykow. Nawyk przenika niepostrzeenie przez filtr krytyki umysu, racjonalnego porwnania, systemu przyjemnoprzykro. Nawyk jakby nie widzi przeszkd. Jeeli masz nawyk wstawania wczenie, to po prostu wstajesz. Jeeli masz nawyk chodzenia na siowni, to nie rozwaasz za kadym razem, czy aby dzisiaj jest dobry dzie, by i na siowni, tylko pakujesz manatki iidziesz wiczy. Ju Arystoteles 5 wiekw przed Chrystusem pisa, e: Jestemy tym, co w swoim yciu powtarzamy. Doskonao nie jest jednorazowym aktem, lecz nawykiem.

Synteza pracy zOsobist Baz Motywacji


Wtej czci otrzymasz pomocne wskazwki do stworzenia Osobistej Bazy Motywacji. Jest to swoista instrukcja obsugi, ktra wparu sowach zawiera wsobie zarwno cay proces tworzenia, jak izarzdzania ca baz. To syntetyczne ujcie tematu wpunktach pozwoli Ci szybko rozezna si w swoim pooeniu izlokalizowa etap, na ktrym aktualnie jeste.

162

Rozdzia III Praca zOsobist Baz Motywacji Tworzysz baz dla jednego celu, kolejny cel wymaga stworzenia nastpnej bazy. Aby zbudowa Osobist Baz Motywacji: 1. Pamitajc otym, kim jeste ijakie wartoci wyznajesz, okrel swj jeden, konkretny cel [zob. Czy widzisz swoje cele? s. 31]. 2. Mylc onim istarajc si podway jego zasadno, nabierz przekonania, e rzeczywicie chcesz go osign [zob. Po co mi to? Wewntrzny krytyk s. 38]. 3. Znajd obrazy, grafiki i zdjcia obrazujce cel. Wyobraaj go sobie tak dugo, a nabierze wyrazistoci [zob. Skup si na pragnieniach s. 23]. 4. Zapisz przynajmniej 20 motyww, dla ktrych warto dziaa w kierunku osignicia celu [zob. Co mi to da? Twoje korzyci s. 64]. 5. Zapisz przynajmniej 20 strat, jakie stan si Twoim udziaem, gdy zaniechasz osignicia celu [zob. Czego unikniesz, osigajc cel? s. 72]. 6. Zaangauj si wskierowanie pozytywnych emocji na gwn umiejtno, by j polubi [zob. Drugi arcyistotny element s. 89]. 7. Wygeneruj w sobie stan cierpienia, zwizany z moliwoci zaniechania denia do celu [zob. Pocz straty zcierpieniem s. 107].

163

Rafa Kranicki 8. wiadomie ustaw rda przyjemnoci icierpienia [zob. Gwna przeszkoda rda cierpienia oraz rda przyjemnoci s. 126136]. 9. Wyrb wsobie nawyk zwizany zpowtarzaniem gwnej umiejtnoci [zob. Wyrabianie nawyku s. 155]. Wdrodze do celu Aby na co dzie zarzdza Osobist Baz Motywacji: 1. Wci wizualizuj swj cel iwynajduj lepsze obrazy czy zdjcia go przedstawiajce [zob. Praca zcelem s. 153]. 2. Regularnie przegldaj listy swoich motyww, eliminujc nieaktualne, dopisujc nowe, zastanawiajc si nad nimi i porzdkujc obecne [zob. Zbieraj idodawaj motywy inastpne s. 139]. 3. Kontroluj uczucia dotyczce gwnej umiejtnoci i rde przyjemnoci oraz cierpienia, dbajc oich pogbianie iintensyfikowanie [zob. Praca nad uczuciami s. 143]. 4. Umacniaj nawyk powtarzania gwnej umiejtnoci [zob. Praca nad gwn umiejtnoci odgrywanie roli s. 148]. Poniej przedstawiam Ci zestaw pyta, pomocnych podczas tworzenia kolejnych etapw Osobistej Bazy Motywacji. 1. Jakie wyznajesz wartoci? Co jest dla Ciebie naprawd bardzo wane?
........................................................... ...........................................................

164

Rozdzia III 2. Kim jeste? Jak by siebie zdefiniowa?


........................................................... ...........................................................

3. Jaki wyznaczysz sobie cel? Co rzeczywicie musisz osign?


........................................................... ...........................................................

4. Czy jeste pewien, e tego chcesz? A moe nie masz racji?


........................................................... ...........................................................

5. Jakie korzyci Ci to przyniesie? Jak zmieni to Twoje ycie?


........................................................... ...........................................................

6. Jakie bd straty, gdy nie osigniesz celu? Jak bdziesz si wtedy czu?
........................................................... ...........................................................

7. Jaka jest gwna umiejtno, potrzebna do osignicia celu? Jakie uczucia zni wiesz?
...........................................................

8. Czy cierpienie zwizane ze strat dziaa na Twoj korzy?


........................................................... ...........................................................

165

Rafa Kranicki 9. Z jakim dziaaniem wiesz przyjemno, bdc jednoczenie gwn przeszkod wdeniu do celu.
........................................................... ...........................................................

10. Czy pracujesz nad nawykiem stworzonym zgwnej umiejtnoci? Czy gwna umiejtno staje si Twoj pasj?
........................................................... ...........................................................

Baz przedstawion poniej moesz sobie wydrukowa lub sporzdzi na tej podstawie podobn.

166

Rozdzia III

OSOBISTA BAZA MOTYWACJI


I M I I N A Z W I S K O .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D A T A Z A O E N I A .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . D A T A O S I G N I C I A .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Miejsce na wizualizacj celu: zdjcia, grafiki, rysunki

167

Rafa Kranicki
MOTYWY KORZYCI CO MI TO DA, GDY OSIGN CEL?: 1 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10........................................................ 1 1 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12........................................................ 13........................................................ 14........................................................ 15.. ...................................................... 16........................................................ 1 7 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18........................................................ 19........................................................ 2 0 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

168

Rozdzia III
STRATY KONSEKWENCJE, GDY NIE OSIGN CELU: 1 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10........................................................ 1 1 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12........................................................ 13........................................................ 14........................................................ 15.. ...................................................... 16........................................................ 1 7 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18........................................................ 19........................................................ 2 0 . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Rafa Kranicki
GWNA UMIEJTNO.......................... ........................................................... ........................................................... G W N A P R Z E S Z K O D A .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ........................................................... ........................................................... C O M O G Z R O B I .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ........................................................... ...........................................................

170

Rozdzia III
NOTATKI ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... ........................................................... ...........................................................

171

P ol e c a m y k si k i

Efekt jo-jo wmotywacji Zbigniew Ryak


Jak uchroni si przed efektem jo-jo wmotywacji idlaczego czasem tracimy nasz zapa ju po tygodniu? By moe masz ju wiadomo, wjaki sposb tak naprawd wpywaj na Ciebie ksiki lub szkolenia motywacyjne. Moe po prostu chcesz tego efektu unikn. To troch tak jak z udan diet na pocztku jest cudownie jeste lejszy okilka kilogramw, czujesz si fantastycznie, znajomi irodzina Ci podziwiaj. Zachwyt ten moe jednak zosta zburzony przez najbardziej zowieszczy efekt, jaki znamy. Jest nim efekt jo-jo. Ta ksika nie rozwizuje wszystkich problemw zwizanych z brakiem motywacji, ma jednak co, co wyrnia j z setek poradnikw pozwoli Ci wreszcie motywowa si bez spadkw energii imotywacyjnych dokw. Dowiesz si zniej: jak pracowa nad trwaym sukcesem wyciu bez efektu jo-jo, wjaki sposb uwolni si od zewntrznych motywatorw, jak praktykowa naprawd skuteczn dyscyplin, jak dotrze do ukrytych zasobw energii, zktrych na co dzie nie zdajemy sobie sprawy. Zbigniew Ryak jest psychologiem, skoczy Uniwersytet Jagielloski. Podczas studiw, pod kierunkiem profesora Zbigniewa Nckiego, zajmowa si postawami spoecznymi. Ksik zamwisz na stronie wydawnictwa Zote Myli: http://efekt-jo-jo.zlotemysli.pl

)) )) )) ))

P ol e c a m y k si k i

Poka, na co Ci sta Mariusz Szuba


Jak wykorzysta swj ukryty potencja i osiga cele ze stuprocentow gwarancj sukcesu? Tak! Teraz jest to moliwe to tylko kwestia waciwego nastawienia, uycia kilku odpowiednich technik oraz motywacji. Oto, czego dowiesz si ztej publikacji: Nauczysz si postrzega swj cel lepszym, ni widzisz go wtej chwili dziki temu zwikszysz swoj motywacj ich zrealizowania go. Poznasz 6 podstawowych potrzeb ludzkich inauczysz si je skutecznie ipraktycznie wykorzystywa. Nauczysz si wsposb bardzo klarowny iprecyzyjny wyznacza swoje cele, a pniej z elazn konsekwencj je realizowa krok po kroku! Poznasz przeszkody, ktre mog pojawi si na Twojej drodze, ibardzo skutecznie je ominiesz nawet nie zauwaajc kiedy. Nauczysz si koncentrowa na konkretnym punkcie nazywa si to focus ijest bardzo siln technik sam si przekonasz. Mariusz Szuba przeprowadzi Ci krok po kroku przez wszystkie etapy, przez ktre tak czy inaczej musisz przebrn. To od Ciebie zaley, wjaki sposb to zrobisz ijaka bdzie przysza jako tych dziaa. Ksik zamwisz na stronie wydawnictwa Zote Myli: http://mariusz-szuba.zlotemysli.pl

)) )) )) )) ))

P ol e c a m y k si k i

Twoja droga do sukcesu Arkadiusz Podlaski


Jak krok po kroku doj do sukcesu swoj wasn drog? Prawda jest taka, e nie da si skrci swojej cieki do sukcesu. Jedyne, co mona zrobi, to i najszybsz zmoliwych (ale nie zawsze najatwiejsz) drog. Wszelkie skrty kocz si zwykle tym, e albo kto nie odnosi sukcesu, albo, co gorsza, osiga zupenie nie to, czego pragn, marnujc cay swj wysiek. Moesz wykorzysta dowiadczenie wielu innych osb, ktre ju wczeniej do czego doszy. Stopniowo poznajc t wiedz, kawaek po kawaku wdraajc j do swojego ycia, zaczniesz dostrzega coraz to nowsze rezultaty. Oto, czego dowiesz si ztej publikacji, aco pomoe Ci osign sukces: Co zrobi, kiedy zaczyna brakowa Ci motywacji ienergii do dziaania albo kiedy pojawiaj si poraki na Twojej drodze do zrealizowania swoich marze? Jaki jest najlepszy sposb na przyspieszenie (nie skrcenie!) swojej drogi do sukcesu? Dlaczego tak wane jest w osigniciu sukcesu robienie czego, co jest dla Ciebie pasj? Jak nie wpa wpuapk, ktra czeka na kadego, kto dy do sukcesu ichce to zrobi moliwie najszybciej?

)) )) )) ))

Ksik zamwisz na stronie wydawnictwa Zote Myli: http://twoja-droga.zlotemysli.pl

You might also like