Poza Bydgoszcz NR 6

30 sierpnia 2013 Numer 6
ISSN 2084-9017
Specjalny dodatek edukacyjny. Czytaj na str. 18-22

Publicystyka
Setka zbirw Kadafa
Najwikszy gang wojewdztwa kujawsko-pomorskiego zosta 5 rozbity
Sylwetka Powiat
Moda zapaniczka z Kotomierza odnosi sukcesy nie tylko na macie
Beethoven i koa olimpijskie
23
BEZPATNA GAZETA REGIONU BYDGOSKIEGO
IMPRESARIAT SAURON GSM: 793-447-666 www.impresariat.net.pl Profesjonalna organizacja imprez, nagonienie i technika sceniczna. Public Relations, budowa stron internetowych.
Gmina Nowa Wie Wielka

Zesp Podoko liwka Fest
Zobaczyem jej martwe oczy

Koronowo huczy. Teorii o mierci radnej jest bardzo wiele. Odpowiedzi na kardynalne pytania brak. Popenia samobjstwo? Kto jej pomg przej na ono Abrahama? Dla pienidzy czy z racji jej politycznej dziaalnoci? A moe waciwym tropem jest biuro rachunkowe, w ktrym pracowaa? Czy wrd miejskich legend jest odpowied na pytanie o ostatnie godziny jej ycia? Ciao radnej z Koronowa Teresy Wypych znaleli w Wile wdkarze. Wypyna kilkaset metrw od wyjcia z portu drzewnego w Toruniu na prawym brzegu. Topielcy zazwyczaj wypywaj w Nieszawie lub Solcu Kujawskim i wyawiani s na lewym brzegu. To tylko jedno z wielu pyta zwizanych ze mierci czonkini Rady Miejskiej. Czytaj na stronie 3
Nordic walking krlowa w odowie 8
*** Gmina Osielsko
laureatem 7
*** Gmina Sicienko *** Gmina Dobrcz
Czy stan ulicy Lipowej ulegnie 10 w kocu poprawie?
Zabi i podpali zwoki, eby zabra biuteri? 11
Wakacje bez poarw w lasach. Suby czuwaj 12
*** Solec Kujawski
*** Gmina Dbrowa Chemiska

Szwedzi zajli paac Dorpowskich w Ostromecku 15
facebook.com/pozabydgoszcz
reklama@pozabydgoszcz.pl
Nastpny numer Poza Bydgoszcz 27 wrzenia
2 POZA BYDGOSZCZ, 30 sierpnia 2013
Wyrzu zdjcie do mietnika

Kpico mwi si o nich jako o pocztku pasa startowego. Dwa lata temu posowie podjli decyzj, e dziaajce fotoradary trzeba przemalowa na to, aby byy lepiej widoczne. Teraz Prokuratura Generalna wsadza kij w mrowisko i mwi, e strae miejskie i gminne nie mog ukara kierowcy na podstawie zdjcia z fotoradaru. Stranicy przecieraj oczy ze zdumienia. Pierwsi informacj o stanowisku Andrzeja Seremeta, prokuratora generalnego, podali dziennikarze radia RMF FM. Funkcjonariusze stray miejskiej i gminnej zachodzili w gow, czemu PG dziaa na ich niekorzy, ograniczajc ich obowizki. Sk w tym, e tak wynika z ustawy Prawo o ruchu drogowym.
Fot. Adam Zakrzewski
Zanim Polacy przyzwyczaj si, e stranicy miejscy i gminni nie mog kara mandatami ze stacjonarnych fotoradarw, wspomoe je system odcinkowego pomiaru prdkoci
i ujawnionych za pomoc stacjonarnego urzdzenia rejestrujcego informuje Maciej Kujawski, rzecznik Prokuratury Generalnej. Precedensowy by tu wyrok Sdu Okrgowego w Szczecinie, ktry uchyli decyzj sdu niszej instancji podtrzymujcego mandat wystawiony przez stranikw miejskich. Mimo e komendant tamtejszych stranikw wnioskowa do Prokuratury Generalnej o kasacj wyroku ze wzgldu na race niedopatrzenia, ta za waciw uznaa decyzj zwalniajc mieszkaca z pacenia mandatu. - To jaki absurd komentuj stranicy gminni. Czym si rni fotoradar mobilny od stacjonarnego? Mity o lukach w prawie kryy jednak od dawna. Internet jest peen sposobw na walk ze stranikami w przypadku wlepienia mandatu na podstawie zdjcia z fotoradaru. Jedn z najpopularniejszych jest owiadczenie, e nie moemy rozpozna kierowcy poruszajcego si naszym samochodem. O ile w przypadku zdjcia z przodu opieranie si na takim wyjanieniu jest wtpliwe, to szans na uniknicie mandatu mamy, gdy fotoradar zrobi zdjcie od tyu. Wtedy moemy opiera si o nasze podstawowe prawo, czyli domniemanie niewinnoci. Problemy prawne zwizane z egzekwowaniem mandatw na podstawie zdjcia mog si jednak szybko skoczy ze szkod dla kierowcw. Inspekcja Transportu Drogowego zamontuje na terenie naszego kraju blisko 30 sztuk systemu odcinkowego pomiaru prdkoci. Jeden zestaw bdzie skada si z dwch bramownic rozstawionych w odlegoci od kilkuset metrw od kilku kilometrw. Urzdzenia pomiarowe na podstawie czasu, w jakim pokonalimy dany odcinek, obliczy redni prdko. Wtedy wynik powie nam, czy jechalimy za szybko. Na t okoliczno ju mona znale rozwizanie, np. rolety na tablice rejestracyjne, ktre kierowca moe opuci w czasie jazdy przed przejechaniem bramownicy. (P)
- Stranicy nie posiadaj kompetencji do prowadzenia postpowania wyjaniajcego, kierowania wniosku do sdu o ukaranie obwinionego oraz do wnoszenia rodkw zaskarenia w kadym przypadku, gdy dotyczy to wykrocze zwizanych z naruszeniem Prawa o ruchu drogowym
Stopka redakcyjna
Redakcja Poza Bydgoszcz
Zotoria, ul. 8 marca 28 redakcja@pozabydgoszcz.pl
Felieton
Boli mnie samochd
UKASZ PIECYK
Pikne asfaltowe drogi docierajce do kadego domostwa w najmniejszej wsi tak mniej wicej wyglda w Niemczech. Za zachodni granic nawet budy dla psw maj swoje dwupasmowe obwodnice. Nie wiedziabym o tym, gdyby nie moja rodzina, ktra przeprowadzia si za miasto. Zazwyczaj autostrad pomykao si na tyle szybko, e nie byo czasu na rozgldanie si. Po konfrontacji tego sielskiego obrazka z Polsk nachodz mnie tylko myli samobjcze. Nie odkrywam Ameryki. Najwyej dziury w ksztacie tego kontynentu. Psw wiesza za to na samorzdach nie mona. Gminy oraz miasta maj i tak 10 kolejnych problemw, ktre przychodzi im samemu zaatwi. Jedni mieszkacy chc kanalizacj, inni drog do sklepu, a jeszcze inni przydzia wdki z pomocy spoecznej (i ci ostatni mog ju przesta czyta). Kady mnie pyta, czy dostaem ju mandat za przekroczenie prdkoci. Odpowiadam, e nie z ukryt nadziej, e te trzy ostatnie fotoradary naleay jednak do stray miejskiej lub nie byy aktywne. Pewnie kiedy zdarzy si tak, e na skrzynk redakcyjn przyjdzie wiadomo z policji z filmem o kolejnym rekordzicie w zdobywaniu punktw karnych. Mamo, bd w telewizji i gazetach! Nic z tego. Nadchodzi odcinkowy pomiar prdkoci (o szczegach piszemy na stronach regionalnych). Proponuj obowizek instalowania nadajnikw GPS w samochodach i bada prdko na podstawie ladu na mapie. Pena skuteczno. Ale ta inwestycja si nie zwrci, bo po dwch dniach nikogo nie bdzie sta na paliwo. Wtedy wszyscy zobaczymy, w jak poroniony sposb ustawione s znaki ograniczenia prdkoci, ktrych lwia cz jest chyba zaplanowana na wypadek 15-latka z kart motorowerow kierujcego 20-tonowym tirem. Nie bd wskazywa konkretnych miejsc. To jak z kawaami znasz ich wiele, ale adnego spontanicznie sobie nie przypomnisz, chyba e zapacisz mandat.
Felieton
Wydawca
Agencja PR Goldendorf
Futbolowy rasista
TOMASZ WICAWSKI
Mam jedn pierdolon schizofreni, zaburzenia emocjonalne. Siadam przed szklanym ekranem wyposaony w niezbdne akcesoria kadego kibica. I nie s to szalik i biao-czerwony kapelusz, jeli wiesz o czym mwi. Jestem nieco starszy ni rozbrat polskiego futbolu z Lig Mistrzw. Podbronego znam z archiwaliw, a Kowalczyka z Polsatu Sport i autobiografii. Pilimy do 4, to byo 4:0, tankowalimy do 5, to 5:0. Przed kadym meczem modl si o to, eby niskiej jakoci kopacze zarywali noc. Ale przecie oni s profesjonalistami, szkoda tylko, e nie pikarzami. Tarasiewicz w przerwie meczu bieg po paczk mocnych do szatni, eby tylko wzi macha. Deyna za konierz nie wylewa, a rogale sypa z ronych takie, e cay wiat mu bi brawo. Lato nie powinien skoczy 8 klas podstawwki, ale Brazylijczycy za nim nady nie mogli. Szkoda tylko, e to tatowe opowieci. Dzi mamy pikarzy bardziej wymuskanych. Kibicw jednak takich samych. Jest gdzie w nas ten ywio, ktry niesie. Jedna bramka sprawia, e zupenie zatracamy si w szaleczej walce o sukces. Z Ruskimi przegra nie honor, z Niemcami zawsze stawalimy do nierwnej walki. Ale przegra z Rumunami, z ktrych na co dzie drwimy w kawaach znacznie czciej ni z policjantw i blondynek? Nie godzi si. Z Meksykanami na play byo atwiej. W przypadku zaj w Gdyni mj pogld jest jednak inny ni TVN24. Tak naprawd na Lig Mistrzw zasugiwali w Warszawie tylko kibice. Pozostaje jednak Liga Europy. Lech w niej nauczy fanw City, jak robi si Pozna. Niech nastpi wic warszawskie kolorowe dni. A oczekiwanie na Lig Mistrzw? Kiedy zatrzymamy czas. Elana?
Redaktor Naczelny
Radosaw Rzeszotek radekrzeszotek@gmail.com (GSM 609 119 016)
Sekretarz Redakcji
Tomasz Wicawski (GSM 535 405 385)
Dzia reportau
Maciej Koprowicz, Marcin Tokarz
Dzia samorzdowy
Izabela Maciejko, Marcin Lewicki, Aleksandra Radzikowska, ukasz Piecyk
Dzia foto
Tytus Szabelski, Maciej Pagaa, Maria Lewandowska
E-wydanie:
ukasz Piecyk
REKLAMA
Magorzata Paka (GSM 607 908 607), Karol Przybylski (GSM 665 169 292) Kinga Baranowska (GSM 796 302 471) reklama@pozabydgoszcz.pl
Skad
Studio Poza Bydgoszcz
Druk:
Agora SA. Pia
Redakcja nie odpowiada za tre ogosze. Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Agencja Public Relations Goldendorf zastrzega, e dalsze rozpowszechnianie materiaw opublikowanych w Poza Toru jest zabronione bez zgody wydawcy.
ISSN 2084-9117
***
Zobaczyem jej martwe oczy

Cig dalszy ze strony 1
Tomasz Wicawski
Teresa Wypych 14 lipca wracaa z Warszawy. Chwil przed 20 miaa dojecha pocigiem do Bydgoszczy. Z informacji, ktre udao si nam ustali wynika, e widziano j wsiadajc do pocigu relacji Warszawa Bydgoszcz odjedajcego ze stolicy o 15.05. To ostatni lad, ktry jest pewny. - Otrzymalimy 18 lipca zgoszenie o znalezionych w Wile zwokach mwi sier. sztab. Marek Tokarski z posterunku wodnego policji w Toruniu. Rozkad zwok nie pozwala okreli czy jest to kobieta czy mczyzna. Jak to moliwe, e 4 dni po zaginiciu wyowiono ciao o takim stopniu rozkadu? W ktrym miejscu radna wpada bd zostaa wrzucona do Wisy? Na pewno pomidzy Wocawkiem a Toruniem. Majc na uwadze obecny stan wody mona przypuszcza, e w pobliu grodu Kopernika. Wrmy jednak do pocztku. Rodzina zgasza zaginicie Teresy Wypych. Policjanci wyawiajcy zwoki nie mog wiedzie czyje one s. Bliscy rozpoznaj jednak ubrania topielca. Nie ma w nich dokumentw, nie znaleziono rwnie bagau radnej, ktra wracaa z kilkudniowego pobytu w stolicy. Badania DNA trwaj kilka tygodni. Potwierdzaj najczarniejszy scenariusz. - Podwiadomie cay czas mielimy nadziej, e to nie ona mwi burmistrz Koronowa Stanisaw tym, co si stao.
REGION
mier Teresy Wypych, radnej z Koronowa, jest jedn z najbardziej tajemniczych historii kryminalnych ostatnich lat. Zgina przez pienidze czy polityk?
Malwersacja na du skale?
Druga z historii, o ktrej gono w Koronowie, wiedzie do biura rachunkowego na ulicy dworcowej. Wejcie jest wsplne z zakadem fryzjerskim. Oczywicie zamknite, bo przecie Teresa Wypych ju nigdy nie otworzy kontrahentom. - Mwi si, e radna pracowaa w tym biurze, ale nie byo ono na ni zarejestrowane mwi burmistrz Gliszczyski. Rzekomo miao doj do jakiego oszustwa klienta, ktrego obsugiwaa. Skd jednak teraz mamy wiedzie, co jest prawd, a co wymysem? S osoby, ktre zaatwiay sprawy ksigowe w tym biurze. - Myli pan, e jakby ona oszukiwaa ludzi, to w takim maym miasteczku miaaby klientw? pyta retorycznie Radosaw, pracownik zakadu samochodowego w Koronowie. Zego sowa bym nie powiedzia. Prywatnie jej nie znaem, ale ksigowo prowadzia mi uczciwie. Czy w tak maym miecie moliwe jest oszustwo ksigowe na 200 tysicy zotych? O takiej kwocie wspomina si w rozmowach. Wielkie firmy raczej wybieraj biura znacznie bardziej renomowane. Burmistrz wskazuje nam rwnie, e radna miaa kilka dni po powrocie z Warszawy lecie do Szkocji. Std te pojawiay si w trakcie poszukiwa pogoski, e moe by za granic. - W biurze wiele sprawy byo dokoczonych, a reszta zaatwiona tak, jakby jaki etap mia si zakoczy dodaje burmistrz Stanisaw Gliszczyski. A wic jednak moliwe jest samobjstwo? A moe ucieczka przed odpowiedzialnoci? Siostrzenica Teresy Wypych nie chce z nami rozmawia. - Nie chc i nie bd chciaa komentowa tej sprawy mwi gazecie Poza Bydgoszcz.
Pospolity mord?
Zaginicie bagau i dokumentw mogoby uprawdopodabnia hipotez, e motywem potencjalnego zabjstwa bya kradzie. To przypuszczenie napotyka jednak rwnie na pewien problem. - W toku prowadzonego przez nas postpowania nie mona na t chwil stwierdzi, e jakiekolwiek dowody wskazywayby, e do mierci kobiety, ktrej przyczyn byo utonicie, mogy przyczyni si osoby trzecie mwi Ewa Janczur, zastpca Prokuratora Rejonowego Prokuratury Toru Centrum-Zachd. - Czynnoci w tej sprawie s nadal prowadzone. Czy poznamy kiedy wyjanienie tajemniczej mierci kobiety? - Nikt nic nie wie i pewnie szybko si niczego nie dowie mwi Czesaw Roda, ssiad Teresy Wypych. Tak to ju z takimi sprawami jest. Czy w spojrzeniu radnej podczas ostatniej sesji mona byo znale odpowied na dzisiejsze pytania? Topielcowi trudno ju spojrze w oczy tak samo.
Jeden z tropw wiedzie do biura rachunkowego w Koronowie

Gliszczyski. Trudno przej do porzdku dziennego nad t sytuacj. Nie mamy adnych pewnych informacji. Pyta i wtpliwoci jednak nie brakuje. Jakie realne scenariusze wydarze s rozwaane i o jakich si w Koronowie mwi? Faktycznie o trzech. przyznaje burmistrz Koronowa. W tamtej chwili nie zwrciem na to uwagi, dopiero pniej zaczem rozbiera sytuacj na czynniki pierwsze. Podesza do mnie i tumaczya si ze swoich gosowa. Nigdy wczeniej tego nie robia. Miaa dziwne spojrzenie... Mieszkacy osiedla, w ktrym radna bya czonkiem rady nadzorczej, nie wierz w ten scenariusz. - Gdyby j pan zna, nigdy by pan w tak moliwo nie uwierzy mwi Danuta Runszke, ssiadka zmarej. To bya osoba pena ycia, szalenie ambitna. Nie miaa wrogw. Wszyscy mieszkacy spdzielni wiedzieli, e zawsze mog si do niej zwrci z prob o pomoc. Nie mog si pogodzi z
Zabia si bez powodu?

Pierwsza hipoteza jest taka, e Teresa Wypych moga popeni samobjstwo. Brakuje jednak wyrazistego motywu takiego postpowania. - Na ostatnim naszym spotkaniu na pocztku lipca, zachowywaa si wobec mnie do dziwnie
Dlaczego drzewa nic nie mwi

O tym ile trzeba z siebie da w zamian za szczliwe przypadki, z Mel Koteluk, wyczekiwanym powiewem wieoci w polskiej muzyce, laureatk dwch Fryderykw, rozmawia Aleksandra Radzikowska
Zdarzyo si pani napisa piosenk po zauroczeniu jednym sowem? Tak, bo sowa maj ogromny potencja. Wybieram te, ktre mi si podobaj i maj w sobie melodi, s przewrotne, dwuznaczne, a nawet trzyznaczne. Szukam takich sw i one mnie w zasadzie same z siebie inspiruj, ale musz si jako zgrabnie czy i mie wsplny kontekst. Jak przebiega wtedy proces twrczy? On przebiega bardzo rnie, ale tekst najczciej powstaje wsplnie z lini melodyczn i w wyniku zderzenia z ni, co nie jest wcale takie popularne. Spotykamy si z zespoem, dopracowujemy szczegy, dbamy o ogln harmoni. Zarwno w yciu i jak i w tym moim piosenkopisarstwie kieruj si intuicj. Jest to jedyne narzdzie, ktre pozwala mi oceni czy tekst jest gotowy. Skd tak wielka wraliwo jzykowa? Pani teksty s trudne, z kategorii tych do rozpracowania. Jestem dzieckiem radia. Przez cae ycie suchaam radiowej Trjki i jestem jej mioniczk. Myl, e to rzutuje ma mj sposb wysawiania si i kultur sowa. piewa pani w domu swoje piosenki? Czasami si zdarza, ale wol podpiewywa kompozycje innych artystw. Nie jestem maniaczk wasnych piosenek. Swoje utwory wol wykonywa przed publicznoci. Ten kontakt z odbiorcami oceniam jako pozytywnie zaskakujcy. Wszyscy chc si do pani przytula. Dzi te byy przytulasy! Uwaam, e to jest fajne, ma uzdrato nie mog sobie na to pozwoli. Nie chce zabi w sobie kreatywnoci strachem o to, czy dam rad udowodni, e ta pierwsza pyta nie bya przypadkiem. Jak si miewa druga? Wygniatam sobie to ciasto i potrzebuj czasu, eby da tym piosenkom, ktre powstaj swobodnie oddycha. Wszystko po to, eby to ciasto byo bardzo dobre. A ile trzeba z siebie da w zamian za szczliwe przypadki? Pewne rzeczy wiele kosztuj. Miaam wiele kryzysw i momentw zwtpienia. Chyba wicej ni tych, w ktrych miaam pewno, e jestem na waciwej ciece i si super rozwijam. Byy chwile, kiedy czuam e w moim yciu panuje kompletna stagnacja, nic si nie dzieje i nie wiem co dalej. To nie byo przyjemne. Czsto szam pod prd i piach wia mi mocno w oczy, ale po czasie okazao si, e to bardzo istotne okresy w moim yciu. Paradoksalnie te najwaniejsze? To byy momenty mojego najwikszego rozwoju mentalnego. Poznaam siebie i dziki temu mam o czym piewa. Dzi to doceniam, bo pisz teksty oparte na moich dowiadczeniach i tym co widz czy czuj. Jak reagowaa pani na porwnania do Nosowskiej? To byo wielkie pochlebstwo, chocia mnie zaskoczyo. Takie gosy pojawiay si gwnie chwil po wydaniu pierwszej pyty. No tak, ale pani przecie nie jest drug Kasi, tylko pierwsz Mel. I pewnie dlatego po rozpoczciu trasy koncertowej te gosy ucichy. Miaam okazj pokaza kim jest Mela i czym moe poFot. Honorata Karapuda
REGION
dzieli si ze suchaczami. Zaley mi na tym, eby mwi we wasnym imieniu. Gdy piewaa pani w chrkach u Gaby Kulki czy Scorpionsw, wiedziaa, e chce czego wicej? Bycie na drugim planie te miao swoj warto, ale zawsze dyam do niezalenoci i to byo dla mnie oczywiste, e nagram pyt. Czekaam na waciwych ludzi i odpowiedni czas, kiedy poczuj, e te piosenki s ju gotowe i jestem w stanie wypowiada si jako Mela. Poza tym lubiam prac w chrkach. Gwizdaa pani Wind of Change? Oj, jak ciko si to czysto gwidze! (miech).
wiajc moc i bardzo lubi to robi. (miech) Zawsze z uwag sucham tego, co ludzie maj mi do przekazania. Zdarzaj si przykre lub smutne momenty podczas takich rozmw? Raczej zaskakujce. W tamtym roku spotkaam si np. z wyznaniem, e po przesuchaniu mojej pyty pewna dziewczyna rzucia studia. Byam tym przeraona i zastanawiaam si jak to dziaa? Czy to dobrze, czy le? Dostaje te informacje o tym, e dziki moim piosenkom ludzie uwalniaj si z toksycznych zwizkw lub przeciwnie, zaczynaj lepiej rozumie partnera. Tak byo w przypadku Dlaczego drzewa nic nie mwi. To dla mnie sygna, e te piosenki nios ze sob rne adunki emocji. Dlaczego drzewa nic nie mwi? Odpowiem troch przewrotnie, e s pytania, na ktre nie ma
odpowiedzi. Piszc t piosenk pomylaam o drzewach, ktre widziay bardzo wiele i s obok nas, a ktrych si nie widzi. S cichymi wiadkami bardzo wielu rnych zdarze i niejedno mogyby nam opowiedzie. A milcz. Popularno i wyjtkowo tego utworu przyczyniy si m.in. do zdobycia przez pani dwch Fryderykw. Nie przestraszya si ich pani? Strasznie si przestraszyam! Momenty, w ktrych kto ci docenia s megaprzyjemne, ale ta rado miesza si jednoczenie ze strachem o konsekwencje tego uznania. Teraz suchacze nie tylko czekaj, ale ju oczekuj. Po tak dobrej pycie chc jeszcze wicej i jeszcze lepiej. To kltwa drugiej pyty. Wiem, e co takiego istnieje, ale chciaabym to zignorowa, eby nie ulega presji. Szczerze mwic,
Podre z kostk
Niecodzienny pomys na promocj ma gmina Koronowo. Najmodsi mog pozna jej najciekawsze miejsca dziki specjalnej grze planszowej. Na trasie Wdrwki po Ziemi Koronowskiej gracza czeka spotkanie z zabytkami gminy, a take z jej atrakcjami przyrodniczymi. Zawodnik moe sprawdzi swoj wiedz o okolicach Koronowa dziki kartom z historycznymi ciekawostkami. Rozgrywk urozmaicaj dodatkowe zadania dla graczy umieszczone na losach. Wedug Urzdu Miejskiego, celem gry jest zainteresowanie dzieci i ich rodzin walorami gminy Koronowo. Pomysodawcy maj nadziej, e po wdrwkach po planszy gracze nabior ochoty na odwiedzenie znanych z gry miejsc w rzeczywistoci. Inicjatywa wydania gry pochodzi od burmistrza Stanisawa Gliszczyskiego oraz urzdu miasta. Zrealizowana zostaa we wsppracy z wydawnictwem Mardo. Projekt zosta czciowo sfinansowany z pienidzy Unii Europejskiej - ze rodkw Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarw Wiejskich w ramach Osi 4 Leader Programu Rozwoju Obszarw Wiejskich na lata 2007-2013. - Gra z uwagi na przyznane unijne wsparcie nie jest przeznaczona do sprzeday mwi Magdalena Tabasz z Urzdu Miejskiego w Koronowie. Ale w przyszoci planujemy wykonanie wersji, ktr bdzie mg kady zakupi. Na razie zagra w ni mona w szkoach, bibliotekach i wietlicach na terenie gminy. Oprcz standardowej, planszowej wersji powstaa specjalna wersja terenowa. Zostaa ona zaprezentowana mieszkacom gminy na tegorocznym Jarmarku Cysterskim w Koronowie. Plansza ma w niej wymiary 10x8 metrw, w rozgrywce uywa si te odpowiednio duej kostki. Uczestnikami gry byli najmodsi, wspierani przez odpowiadajcych na dodatkowe pytania rodzicw. Gra terenowa bdzie atrakcj imprez organizowanych w gminie Koronowo. (MK)
Twoje OC i AC moe by tasze

Ceny OC i AC u poszczeglnych ubezpieczycieli mog si rni nawet o kilkaset zotych. Zastanawiasz si, jak znale najtasz ofert?
W multiagencji CUK Ubezpieczenia porwnasz ceny 20-stu Towarzystw Ubezpieczeniowych, a doradca pomoe Ci wybra najlepsz polis. Dziki temu masz pewno, e nie przepacisz i w prosty sposb kupisz dostosowan do swoich potrzeb ochron. Ilu ubezpieczycieli, tyle cen ta regua uwiadamia, jak wane jest porwnanie wszystkich moliwoci ochrony samochodu. Ubezpiecze jest jednak bardzo duo, a wizyta u agenta kadej firmy to strata mnstwa czasu. Na szczcie w CUK tego problemu nie ma - wystarczy, e doradca wprowadzi do systemu kilka podstawowych informacji na temat kierowcy, samochodu i potrzebnej polisy, a po paru sekundach otrzymamy bezpatny wydruk z cenami 20-stu wiodcych ubezpieczycieli, m.in. Warty, PZU, Generali, Ergo Hestii, Link4, HDI czy Liberty Direct. Co najwaniejsze, oznacza te oszczdno. I to nawet w wynisze ni bezporednio u ubezpieczycieli. Samochd to nie wszystko. Gdy wybieramy si w podr doradcy CUK zaproponuj nam najtasz i szyt na miar polis turystyczn. W kilka minut ubezpiecz rwnie nasz dom lub mieszkanie. Co dla siebie znajd tu take zainteresowani ubezpieczeniem na ycie. Wszystko to dziki dopasowaniu do potrzeb klienta i szerokiej gamie dostpnych polis. Zadzwo lub przyjd i sprawd w 2 minuty, bezpatnie, jaka jest najnisza cena OC i AC dla Twojego auta. Biura CUK w Bydgoszczy: ul. Jagielloska 70 a, tel. 52 341 62 60; ul. Wojska Polskiego 19b, tel. 52 370 70 75; ul. Pelpliska 9, tel. 52 525 63 85; ul. Szubiska 29 a, tel. 52 322 02 40. Pozostae oddziay znajdziesz na www.cuk.pl
Reklama
sokoci kilkuset zotych, bo o tyle mog si rni ceny ubezpieczenia dla jednego kierowcy!
Zysk jest tym wikszy, e za zakup u doradcy CUK nie trzeba paci ekstra, a ceny potrafi by
Setka zbirw Kadafa

Marcin Tokarz Mafia, ktrej ba si kady. Dziaaa potajemnie za plecami uczciwych obywateli. Jednak w wiatku przestpczym to ona dyktowaa warunki, a stojcy na jej drodze spotykali si z jej si. Bya monopolist w handlu narkotykami w pnocno-zachodniej Polsce, czemu towarzyszyy brutalne pobicia, wymuszenia i morderstwo. Ponadto kontrolowaa prostytucje w regionie bydgoskim. Jej szef opuci wanie areszt tymczasowy. Bez comiesicznego abonamentu paconego Tomaszowi B., pseudonim Kadafi, handlarzom narkotykw, robicym interesy na wasn rk, grozio brutalne pobicie, przyoenie lufy pistoletu do skroni, a w najgorszym razie nacinicie spustu i gwatowna mier. 31-letni Radziu raz w miesicu paci Kadafiemu 20 tys. z. w zamian za pozwolenia na rozprowadzanie wasnych narkotykw w Fordonie. Jeden z bydgoskich dilerw uchyli si od opaty. Spotkaa go kara. onierze Tomasza B. dorwali go, wrzucili do baganika auta i pojechali do lasu. Tam postarali si, aby handlarz zaprzesta swojej dziaalnoci, amic mu rce. - Wymuszenia, niejednokrotnie poczone z groeniem broni, byy standardow metod gangu w kontrolowaniu narkobiznesu mwi Wiesaw Gieycki, z Prokuratury Okrgowej w Bydgoszczy, ktry prowadzi spraw rozpracowania szajki Kadafiego od ponad trzech lat.
REGION
Najwikszy gang wojewdztwa kujawsko-pomorskiego zosta rozbity. Jego naczelna zasada amania rk za brak lojalnoci nie poskutkowaa. Caa struktura zawalia si jak domek z kart
padu grupy przestpczej. Dziki niemu zatrzymano okoo trzydziestu podejrzanych, midzy innymi Adama P. Pluto, ktremu postawiono cznie pi zarzutw w tym wymuszenia rozbjnicze. - Nie tylko wiadek koronny okaza si by bardzo pomocny mwi Wiesaw Gieycki. Wielu spord zatrzymanych ujawniao wane informacje, ktre pozwoliy zatrzyma dziesitki przestpcw w zamian za zagodzenie kary dodaje prokurator prowadzcy ledztwo, ktrego fina przewidziany jest do koca tego roku.
Boss
Gruba ryba, domniemany szef gangu Kadafiego, 42-letni Tomasz B. po zapaceniu kaucji w wysokoci 100 tys. zotych opuci areszt tymczasowy w dniu 14 sierpnia br.. To on pociga za sznurki, a dzi jest na wolnoci, cho mocno ograniczonej. - Wedug litery prawa w postpowaniu przygotowawczym areszt moe trwa dwa lata tumaczy Wiesaw Gieycki. Jeli podejrzany Tomasz B. bdzie utrudnia ledztwo, moemy umieci go w areszcie jeszcze dodatkowo na pi miesicy. Oczywicie jest on pod cisym nadzorem i ma zakaz opuszczania kraju. Przed aresztowaniem narkotykowy boss wyda Maciuli polecenie eliminacji 24-letniego Kamila Ch., dilera, ktry zerwa wspprac z Kadafim na rzecz handlowania na wasny rachunek. Gangster bdcy praw rk Tomasza B., w kwietniu 2009 roku wywiz do lasu w Tryszczynie nielojalnego byego czonka bydgoskiej szajki. Ku przestrodze dla innych posa trzy kule w klatk piersiow mczyzny. W jego martwych oczach odbijaa si sylwetka mordercy.
Dilerzy i alfonsi
W cigu dziesiciu lat narkotykowi handlarze Kadafiego rozprowadzili w pnocno-zachodniej
czci Polski rodki odurzajce o cznej wartoci ponad 21,5 milionw zotych. Wrd nich znalazo si 490 kg amfetaminy, ponad 390 kg marihuany oraz 300 tys. szt. tabletek ekstazy. - W najbliszym czasie zostan postawione zarzuty jeszcze okoo dziesiciu osobom, ktre s czonkami gangu informuje prokurator. Razem z nimi ledztwo obejmie cznie ju stu oskaronych, a by moe to jeszcze nie koniec. Mafia Kadafiego odpowiada za czerpanie korzyci majtkowej z prostytucji, handlu narkotykami, kradziee, rozboje oraz wymuszenia. - 28 sierpnia policjanci przeszukali mieszkanie 32-letniego mieszkaca Solca Kujawskiego informuje Monika Chlebicz z
zespou prasowego KMP w Bydgoszczy. - Mczyzna ten usysza zarzut udziau w obrocie marihuan w iloci nie mniejszej ni 1,8 kg marihuany i 2100 szt. tabletek ekstazy dodaje. Major, Kamyk, Robert S., Jacek O. i Kosa usyszeli zarzuty obrotu znaczn iloci narkotykw. Temu ostatniemu ledczy zarzucaj rwnie czerpanie korzyci z nierzdu. Gang Kadafiego kontrolowa wikszo burdeli w Bydgoszczy.
onierze
Tomasz B. zosta zatrzymany 20 grudnia 2011 roku w obawie bydgoskiej policji i CB, ktr przeprowadzono midzy innymi na terenie osiedla Bydgoszcz Lena. Razem z nim pojmano jego
najbliszych wsppracownikw, onierzy gangu: Stacha, Jurgena, Paweka i Maciule Macieja B., ktremu ledczy stawiaj najciszy z zarzutw. Na czas ich obecnoci w Sdzie Okrgowym w Bydgoszczy budynku strzegy jednostki antyterrorystw. Ta grupa przestpcw odpowiadaa za dziaania oparte na przemocy. Miaa usprawni handel, w tym walk zbrojn z konkurentami, ktrej przykadem jest usiowanie zabjstwa przez Stacha i Maciul. Uczynili to przed laty w pobliu Centrum Onkologii.
Kapusie
wiadek koronny, ktry otrzyma od sdu taki status jesieni 2011 roku, przyczyni si do roz-
Fot. Policja
600 zotych za ton

Ceny w skupach zboa s zdecydowanie nisze ni rok temu. Rolnicy ju orz, ale jeszcze licz straty
REGION
Najmniej byo chleba

W Gdeczu odbyo si XI wito Chleba. Pogoda nieco storpedowaa plany organizatorom
Impreza odbya si w Olszynkach. Motywowi przewodniemu towarzyszy VII Konkurs Smakw i IV Konkurs Smak Trzech Dolin. Inicjatywa zabawy wysza od koa gospody wiejskich w Gdeczu. Wsporganizatorem bya Lokalna Grupa Dziaania Trzy Doliny. Praktycznie do 14.00 nie byo wiadomo, czy impreza si odbdzie. Rzsisty deszcz padajcy od rana znacznie opni program wita Chleba. Lokalni producenci mogli pochwali si wyrobami najwyszej jakoci. Na stoach bryloway ciasta, miso, warzywa w najrniejszej postaci i wino z przydomowych upraw. - Impreza ta, jest o tyle dobrze zorganizowana, e jej pomysodawcy nie pobieraj opat od wystawcw mwi Marek Kuligowski z Dobrcza. Mog si wic tu pokaza mali producenci. Nie oznacza to jednak, e poziom produktw jest niski. Prosz tylko sprbowa kurczaka mojej ony Zofii. Rzeczywicie wymienity. Okoo godziny 16 rozpocz si pokaz wypieku chleba. Proces produkcji i zapach dymu przycign wielu zainteresowanych. - Dziwi si tylko, czemu pani robica chleb wyrabia go na drodach, a nie na zakwasie mwi gazecie Poza Bydgoszcz jeden z goci imprezy. Przecie taki wypiek nie moe mie smaku. Sprawdzilimy. Chleb w smaku przypomina buk, na dodatek bez przypraw. Na stoach okalajcych plac w Olszynkach znalelimy jednak wiele wysokiej jakoci produktw. Tylko tego chleba al. (WT)
Co z tego, e plon duy, jak nie sta mnie na paliwo, eby zaora pole - mwi rolnik z gminy Sicienko.
niwa za nami. Na wsi licz pienidze w portfelach. Pszenicy i jczmienia w magazynach nie brakuje, nie zgadzaj si jednak zotwki. Sporo osb zaufao ubiegorocznej koniunkturze i srogo si zawiodo. - Rzepak sypa w tym roku na poziomie 4,5 tony z hektara, pszenica 8 ton, pszenyto 7000 kilogramw, a yto 6000 - mwi Sawomir, mieszkaniec Wojnowa. - Nie mona narzeka, bo wiosna bya krtka, zima znacznie duej sobie podziaaa na polach, a mimo to ozimina bya w dobrym stanie. Ale co z tego, jak rok temu za ton pszenicy mona byo dosta 1000, a nawet 1100 z, a teraz w najlepszym ukadzie 650. A i tak na skupie krc nosem,
e mae ziarnko. Gospodarze majcy wiele hektarw sobie poradz. Ich ratuje ilo, ktra pozwala na zasiew tej jesieni. Mniejszych producentw czekaj chudsze czasy. - Moe chocia na ziemniakach si odbij - ma nadziej mieszkaniec Wiskitna w gminie Koronowo. - Udao mi si ju cz sprzeda. Musz si jednak wstrzyma, bo jak za szybko wykopi, to pniej zgnij w piwnicy. Na polach trwaj prace po niwach. Bele somy ju nie zdobi krajobrazu. W ruch poszy pugi, kultywatory, brony i siewniki. Echa tegorocznych zbiorw rozbrzmiewa bd jednak daleko duej ni do doynek. - Wytumacz panu jak to
teraz w tej naszej Polsce jest mwi mieszkaniec Trzcica w gminie Sicienko. - Kiedy byem w stanie za sprzedan wini dosta beczk ropy, ale nie tak 30-litrow, a mieszczc 300 litrw. Przy obecnych cenach potrzebuj na t ilo paliwa sprzeda 3 winiaki, a i tak beczka nie bdzie pena. Mwi, e rolnicy maj dopaty do ziemi. Maj, ale gdyby bya moliwo realnej konkurencji, to polskie rolnictwo poradzioby sobie bez dopat. We wrzeniu rolnicy bd zbierali ziemniaki. O cenach popularnego na naszych stoach warzywa bdziemy informowali w kolejnych numerach Poza Bydgoszcz. Wicej informacji o rolnictwie na www.pozabydgoszcz.pl (WT)
7 POZA BYDGOSZCZ,
30 sierpnia 2013
Wielka hurtownia decybeli

Marcin Tokarz Mimo i liwka Fest 2013 jest ju za nami, impreza ta zostawia po sobie dudnienie w uszach. W tym roku w Chmielnikach gocio 17 kapel. Cikie brzmienia mona byo usysze 16 i 17 sierpnia. Zaczy si koncertami laureatw sprzed roku, skoczyy przegldem zespow, wygran grupy Podoko i podsumowaniem wydarzenia wystpem najwikszego polskiego bandu trash metalowego, Acid Drinkers. W pitek i sobot zeszego tygodnia piasek play w Chmielnikach podskakiwa w rytm basu rodem z piekie. Fani mroczniejszej strony muzyki na liwka Fest 2013 mogli wej za darmo. Event otworzy koncert kapeli Archandia, bdcej laureatem drugiej nagrody zeszorocznej edycji przegldu. Gwiazd wieczoru pierwszego dnia by Upside Down, bydgoski kolektyw z wieloletnim dowiadczeniem. Drugi dzie przynis konkurs zespow, z pord ktrych najlepszy
GMINA NOWA WIE WIELKA
Pierwsza edycja festiwalu odbya si przy okazji wita liwki organizowanego na najwikszej podbydgoskiej play
Wydarzenie przycigno publiczno z Bydgoszczy i okolic caego powiatu. Gdy na scenie pojawi si wyczekiwany przez wszystkich Titus wraz z Acid Drinkers, oszalaa widownia oddaa si w peni oguszajcym wrcz dwikom i szelmowskim umiechom lidera. Cho LGD pieczoowicie podesza do realizacji eventu, pojawiy si gosy niezadowolenia na temat trudnego dojazdu i powrotu z imprezy. Organizatorzy rozpatrzyli rwnie t kwesti. - W zeszym roku prowadzilimy rozmowy z przewonikami, jednak usyszelimy same odmowy tumaczy Grayna Chya-Konecka. Dlatego na t edycj festiwalu przygotowalimy bezpatne pole namiotowe otwarte od pitku do niedzieli uzupenia. liwka Fest rozrs si zaledwie w cigu trzech lat. Dziesitki kapel wysya zgoszenia do udziau w przegldzie, liczc na zaproszenie. Podczas tegorocznej edycji zostaa podjta po raz pierwszy prba stworzenia imprezy dwudniowej. Udao si bez puda.
Acid Drinkers byo gwiazd imprezy w Chmielnikach. - Pasuje? - pyta ze sceny Titus wyoni miao jury w obsadzie: Dariusza Grossa (Radio PiK), Grzegorza Korybalskiego (basista zespou NoNe) i Macieja limaka Starosty (perkusista zespou Acid Drinkers i Flapjack przewodniczcy liwkowego jury). Decyzj sdziw pierwsz nagrod odebraa bydgoska formacja Podoko. - Do przegldu podeszlimy po raz trzeci mwi Tata Kres, jeden z dwch wokalistw bandu. Jak si okazao zadziaa zasada do trzech razy sztuka. Sprzt mielimy ju spakowany, a przyszo nam zagra raz jeszcze dodaje. Misz masz, jakim jest muzyka tej kapeli, zdecydowanie wyrnia si na scenie w Chmielnikach. Twrczo grupy szczeglnie doceni przewodniczcy jury. - limak z Acid Drinkers powiedzia, e uczestniczy w wielu przegldach, ale wystp Podoko na festiwalu uwaa za ewenement na skal caej Polski, ktry powinnimy promowa Grayna Chya-Konecka, kierownik biura Lokalna Grupa Dziaania Trzy Doliny, ktre byo organizatorem liwka Fest, przytacza sowa muzyka.
Serce nieraz stano w gardle

Marcin Tokarz Na wodzie i pod ni, w rwcym nurcie grskim i przez fale pynie do celu. W dzie i w nocy, w skwarze soca i skrzypicym mrozie brnie do przodu. Wszystko po to, aby by bliej natury. Czasem wiosowa sam, innym razem z dusz na ramieniu. Zawsze z przewiadczeniem, e nie ma nic lepszego. Robert Bazela z Olimpina pragnie zaraa kajakarstwem. Dlatego od trzech lat organizuje spywy kajakowe na terenie caego wojewdztwa. Spyw kajakowy w grach rzdzi si swoimi prawami. Gdy na wodzie ley drzewo, nie wolno prbowa przez nie przepyn. Robert Bazela o may wos nie straci w ten sposb przyjaciela. Napr wody by potny. Mimo to mczyzna chcia pokona przeszkod. Momentalnie znalaz si pod potnym pniakiem. Wszystkim serce stano w gardle, gdy nagle rzeka wyplua go z powrotem. Mia rozdarty skafander. To by cud, e nie zahaczy si na dobre.
Entuzjasta sportw wodnych z gminy Nowa Wie Wielka ma na koncie wszystkie patenty. W niebezpiecznych sytuacjach moe liczy na dowiadczenie zdobyte w szeregach WOPR-u
Robert Bazela jest odwany, ale nie ukrywa, e zdarza mu si ba. Sprawno fizyczna, ktr zapewniaj mu jego szerokie ramiona to nie wszystko. W starciu z natur mog zda si na nic.
Fot. ukasz Piecyk
Setki aparatw na dnie

- W styczniu tego roku doczyem do dwudniowej wyprawy wzdu wybrzea Batyku relacjonuje Robert Bazela. Na morzu noc zapada momentalnie. Pynie si na such. Serce staje w gardle. Fale tak nas sponiewieray, e tylko mj plastikowy kajak wyszed z tego cao. Na dnie rzek, ktrymi pywa, le setki aparatw, kamer, telefonw. adna nie jest bezpieczna, a ju na pewno nie czeska Ostrawica, ktrej odcinek Robert Bazela pokona w zimie razem z synem Adrianem idcym w jego lady. To wanie mieszkaniec Olimpin jest odpowiedzialny za organizacj trzech edycji Ptli Olimpijskiej cieszcej si coraz wikszym zainteresowaniem. Pan Robert zaangaowa si w popularyzacj turystyki kajakarskiej regionu bydgoskiego. Jako nastpny punkt na licie wyzwa mczyzny widnieje przepynicie caej Wisy, ktrej dugo wynosi 1047 km.
Robert Bazela jest pasjonatem kajakarstwa mi opowiada Robert Bazela, 43-letni mieszkaniec Olimpina. Wtedy wszyscy walczymy, aby przywrci kajak do normalnej pozycji. W przeciwnym razie razem z pasaerem popynie wiele kilometrw dalej i w najlepszym przypadku moe si to skoczy powykrcanymi koczynami. Robert Bazela pywa kajakiem wszdzie tam, gdzie jest woda. Zawsze dostarcza mu ona wrae, niekoniecznie przesyconych adrenalin. - Pync kajakiem nie da si ju by bliej przyrody wskazuje Robert Bazela, ratownik WOPR-u. Gdzie indziej zobaczysz bobry ywice si kor drzew w poowie ich wysokoci? Raz zdarzyo nam si, e o wielkoci krowy, brnc przez rzek, przeszed niemal nad naszymi gowami!
Eskimoska normalna
- W grach zdarza si, e wywrci czowieka do gry noga-
wiatowy poziom imprezy

Tomasz Wicawski Nordic walking jest mod dyscyplin sportu. W Polsce dopiero raczkuje. Nie oznacza to jednak, e brakuje zapalecw, ktrzy chc rywalizowa na trasach w caym kraju. W podbydgoskim Osielsku prnie rozwija si sekcja tej konkurencji. W zawodach na swoich mieciach wystartowao ponad 80 osb w charakterystycznych tych koszulkach GOSiR-u. Poza Bydgoszcz obja patronatem Puchar wiata w Osielsku. Rzsisty deszcz prbowa torpedowa zawody. Rywalizujcy na krlewskim dystansie 20 kilometrw ruszali na tras w jego strugach. Na szczcie organizatorzy mieli dobre ukady z zarzdzajcymi pogod i, gdy na tras ruszali zawodnicy cigajcy si na 5 i 10 kilometrw, nad stadionem w odowie wiecio pikne soce.
GMINA OSIELSKO
W odowie odbyy si zawody Pucharu wiata w nordic walking. Na starcie stano ponad 400 osb. Prezes Pols
Dla kadego co miego

- Zaczem treningi niespena rok temu - mwi Waldemar Koco, reprezentant Forever Young d. - Planuj start w maratonie z kijami na dystansie 100 kilometrw. Mao jest zawodw, w ktrych mog na jednej trasie rywalizowa osiemnastolatkowie i seniorzy, ktrzy dawno maj siedem krzyykw na karku. Prosz
tylko popatrze, ile szczcie wyzwala w ludziach moliwo pokonywania wasnych saboci. Wynik zmaga nie by najwaniejszy, chocia wraenie robiy czasy niektrych zawodnikw. Bartomiej Skowron z Bielska-Biaej przemaszerowa najduszy dystans w dwie godziny i trzy minuty. Dugo dotrzymywa mu kroku Krzysztof Skiba z Wabrzycha, ale musia uzna na mecie wyszo modszego rywala. - Nie ma znaczenia, e przegraem - mwi na mecie gazecie Poza Bydgoszcz. - Chocia nie powiem, bardzo ambitnie walczy-
Walka Bartomieja Skorwora z Krzysztofem Skib na krlewskim dystansie rozgrzewaa publiczno do czerwonoci em dopki starczao mi si. Najwikszym szacunkiem wrd zawodnikw ciesz si jednak seniorki, ktrych spora grupa stana na starcie. Nie mogo zabrakn rwnie babci Beni z Maksymilianowa, o ktrej pisalimy na naszych amach. Bernardyna Sumara przegraa co prawda z Ann Grniak z Murowaca, ale i tak jest jedn z najbardziej rozpoznawalnych zawodniczek w tej dyscyplinie sportu w caym kraju. anetta Kamierczak, dyrektor Gminnego Orodka Sportu i Rekreacji w Osielsku. - Nie mamy si czego wstydzi, bo nasze trasy s pikne i dobrze przygotowane. Gocie z Wielkiej Brytanii i innych krajw bardzo chwalili miasteczko zawodw i mwili, e znw tutaj przyjad w kolejnych latach. Marzy nam si, aby za rok MP odbyy si na stadionie w o-
Za rok mistrzostwa Polski?

Swojego zadowolenia nie kryli rwnie organizatorzy. - Ciesz si bardzo, e tyle osb przyjechao do Osielska - mwia
Darmowa szkka sadzenia rolin

Dziki akcji Dzieciaki Sadzeniaki uczniowie szk podstawowych ucz si przesadza roliny sprezentowane przez Leroy Merlin
Od stycznia, kiedy w bydgoskim sklepie Leroy Merlin ruszya akcja Dzieciaki Sadzeniaki, blisko 400 dzieci pod okiem specjalistw przesadzio rolin. Co wane, do inicjatywy, ktra jest prowadzona nawet w okresie wakacyjnym, moe przyczy si kada grupa zorganizowana skadajca si z uczniw szkoy podstawowej i opiekunw. Tutaj mona tylko zyska, bowiem szkoy i uczestnicy kursu nie ponosz kosztw udziau w akcji. Szacuje si, e na wiecie wystpuje okoo 310 tysicy gatunkw rolin. Ich znacznie w yciu czowieka jest nieocenione. Dodaj one nie tylko walorw estetycznych naszemu otoczeniu, ale co najwaniejsze s producentem niezbdnego do ycia tlenu. W miastach chroni nas przed haasem, kurzem czy silnymi wiatrami. W upalne dni korony drzew rzucaj cie, ktry stanowi dla nas naturalne schronienie przed promieniami soca. Roliny s rwnie naturalnym rodowiskiem ycia wielu gatunkw zwierzt. Z sadzaj roliny. Dowiaduj si jakiej ziemi czy nawozu uy. Gdy ukocz swoje zadanie, przesadzone roliny wraz z dyplomami mog zabra do swoich domw. Akcja skierowana jest do uczniw szk podstawowych. Samo uczestnictwo i przesadzenie roliny, ktr potem dzieci zabior ze sob, jest cakowicie bezpatne. Ponadto, organizatorzy, oprcz zaj teoretycznych i praktycznych, zapewniaj sodki poczstunek. Chtni mailowo lub telefonicznie powinni zapowiedzie zorganizowan grup i wraz z pracownikiem Leroy Merlin ustali termin przybycia. Ten zawsze si znajdzie, bowiem szkka prowadzi swe zajcia niemal przez cay rok kalendarzowy. W trakcie wakacji, kiedy dzieci odpoczywaj od zaj szkolnych, pojawiaj si tutaj kolonie i pkolonie. W roku szkolnym udzia w akcji to wietna alternatywa dla tradycyjnych zaj, a jednoczenie ich uzupenienie.
REKLAMA
tymi i innym ciekawostkami mog zapozna si uczestniczy akcji Dzieciaki Sadzeniaki. Inicjatywa sklepu Leroy Merlin przyciga setki dzieci ze szk podstawowych, ktre bdc w sklepie maj szans zapozna si z teori
dotyczca wiata rolin, ale rwnie pozna ten wiat od strony praktycznej - samodzielnie przesadzi rolin. - W trakcie tej edycji przeszkolilimy ju blisko 400 uczniw ze szk podstawowych - podkrela Czesaw
Pranczk, dyrektor sklepu Leroy Merlin w Bydgoszczy. Wszystko zaczyna si od czci teoretycznej. Pniej dzieci przechodz na dzia ogrd, gdzie odbywaj si praktyczne zajcia. Tutaj uczniowie pod okiem specjalistw prze-

GMINA OSIELSKO
w Osielsku. Za rok MP?

dowie. Nadzieje te nie s na wyrost, o czym mwi w wywiadzie dla poza Bydgoszcz prezes Polskiej Federacji Nordic Walking Olgierd Bojke. Take zawodnicy chtnie spotkaliby si w gminie Osielsko. - Byam tutaj rok temu na Pucharze Polski - mwia Poza Bydgoszcz zawodniczka z odzi. - W tym roku znw zawitaam, bo takiej atmosfery jak tu, nie ma nigdzie indziej. Robi si troch z nas taka trupa objazdowa po Polsce, ale co ja mam do roboty, jak jestem na emeryturze. Zawsze fajnie stan do rywalizacji z innymi laskami. Humor to sowo klucz, gdy mwimy o zawodach nordic walking. W ludziach wyzwalaj one same pozytywne emocje. W trakcie rywalizacji nie ma mowy o zoliwoci. Jedni id, eby poprawi swoje najlepsze osignicia. Inni chodz z kijami dla zdrowia lub czysto rekreacyjnie. Cz osb po prostu chce zabi nud i wyj z domu. - To wielkie osignicie tej dyscypliny - mwi prezes PFNW Olgierd Bojke. - Udaje nam si wycign ludzi sprzed telewizorw. Jestemy daleko za Skandynawi, ale robimy postpy. Fotogaleria z zawodw w odowie znajduje si na stronie internetowej www.pozabydgoszcz. pl. Wyniki mona znale na stronie www.pfnw.eu.
kiej Federacji Nordic Walking powanie rozwaa organizacj przyszorocznego krajowego championatu w tym miejscu
Osielsko rywalizuje z duymi miastami

Jak ocenia pan od strony organizacyjnej zawody w Osielsku? Bardzo wysoko. To wiatowy poziom. Nie bez przyczyny w tym roku zdecydowalimy si, aby zawody o Puchar wiata odbyway si wanie w tym miejscu. Klimat dla naszej dyscypliny jest tutaj niezwykle dobry. Wystarczy tylko spojrze ilu zawodnikw gospodarzy stano na starcie. Czy jest realna szansa na to, e za rok mistrzostwa Polski zawitaj wanie tutaj? Oczywicie, chocia teraz nie mog tego jeszcze jednoznacznie potwierdzi. Gmina Osielsko rywalizuje o prawo organizacji z duymi miastami. Nasza federacja nie dziaa wiele lat i nie ukrywam, e licz si dla nas sponsorzy, kt-
rzy pozwalaj na rozwj. Nie mniej wane jest jednak rwnie to, jak lokalna spoeczno przyjmuje tego rodzaju imprezy. W tym wzgldzie wasza miejscowo nie ma si czego wstydzi. W Polsce mona ju mwi o bumie na nordic walking? Pomalutku myl, e tak. Daleko nam do tradycji Skandynawii, ale odrabiamy straty. Entuzjazm ludzi jest coraz wikszy. To pikna dyscyplina. Sport, ale take i rekreacja. A na pewno samo zdrowie. Polecam kije wszystkim.
Rozmowa z Olgierdem Bojke, prezesen PFNW
Gdzie jest plan, tam nie ma przygody!

O przygodach jakie przey oraz lkach, ktre przeama, z podrnikiem z Biaych Bot, Przemkiem Woniakiem, rozmawia Marcin Tokarz
tego postanowiem si im znacznie bliej przyjrze w dungli w Malezji. Nocny marsz po niej z przewodnikiem, ktry mia wyjtkowy talent w wyszukiwaniu kadego ptasznika i wielu innych omionogich potworw, dostarczy mi wyjtkowo duo adrenaliny. eby skuteczniej walczy z arachnofobi, nastpnej nocy wybraem si do dungli bez przewodnika ptora godziny gsiej skrki oraz skoatane serce - i arachnofobia mina! Teraz tak sobie myl, e akurat tamtych pajkw naleao si ba Jaka sytuacja podczas podry najbardziej zapada panu w pamici? Byo to w trakcie trekkingu w Himalajach. W cigu 11 dni przeszlimy okoo 150 kilometrw pokonujc wysoko od 820 metrw nad poziomem morza na pocztku szlaku do 5416 m n. p. m. w najwyszym punkcie, po to, eby pniej znowu zej na 2720 m n.p.m. W dniu, w ktrym mielimy zdoby przecz Thorung La, ktra bya najwyszym punktem trasy spalimy na wysokoci ok. 4300 mnpm. Tego dnia czekao nas ponad 10 godzin marszu. Wszystko to w ekstremalnych warunkach klimatycznych i przy duym ryzyku choroby wysokociowej. W prowizorycznej stowce zebrao si kilkanacie osb, ktre czekaa ta sama trasa. Pomieszczenie wypenia najczGdzie kieroway pana mapy? Jakie czci wiata zwiedzi Pan w swoim yciu? cznie udao mi si dotd odwiedzi 5 kontynentw i 40 krajw. Nie byem na Antarktydzie i w Ameryce Pnocnej. Zwiedziem ju wikszo z krajw Europy; Egipt, Keni i Ugand w Afryce; Australi; siedem krajw Ameryki Poudniowej oraz ostatnio Nepal, Tajlandi i Malezj w Azji. Doszedem do wniosku, e Ameryka Pnocna bdzie ostatnim kontynentem, na ktry si wybior, gdy za 20 lat bdzie wygldaa tak samo jak dzisiaj. S rejony wiata, ktre dynamicznie si zmieniaj, co spowodowane jest globalizacj wypierajc lokaln kultur, przy jednoczesnym niszczeniu rodowiska na masow skal. Azja i Ameryka Poudniowa ju teraz wygldaj kompletnie inaczej ni 10 lat temu, a obawiam si, e za kolejne 10 lat rnic pomidzy nasz i ich kultur jeszcze bardziej si rozmyj, a iPhony i Coca-Cola dotr ju wszdzie. Napotyka pan kiedy jakie niebezpieczestwa ze strony tubylcw? Jeli chodzi o tubylcw, to zazwyczaj s to przyjani ludzie i nie naley si ich obawia. Jednak raz byem w nieciekawej sytuacji, kiedy to do takswki, ktr jechaem ze znajomymi w pnocnym Peru ciej powtarzana na wiecie buddyjska mantra om mani padme hum, ktr piewali nasi nepalscy przewodnicy i tragarze z plemienia Szerpw. W tym momencie, w atmosferze niesamowitego wysiku i wyzwania, ktre nas czekao zrobio si wrcz mistycznie. Zamarem. Pniej podczas intensywnej wspinaczki, kiedy zmczenie brao gr, w gowie pojawiao mi si mistyczne om mani padme hum. W powolnym rytmie mantry, ktra dodawaa mi si, kontynuowaem dalsz wdrwk Ktre widoki zapieray panu dech w piersiach? Najbardziej niesamowitym miejscem jakie widziaem bya boliwijska pustynia solna, Salar de Uyuni. Ma powierzchni ponad dziesiciu tysicy kilometrw kwadratowych i charakteryzuje si tym, e jest absolutnie paska i pusta, przykryta gruba warstw soli. Na Salar trafiem w czasie pory deszczowej, co zamienio pustyni w niewyobraalnie wielkie lustro! Horyzont wyznacza krawd lustra, a wszystko poniej niego byo doskonaym odbiciem tego co byo nad nim. Tam perspektywa nie istnieje, a zmysy wariuj! Jaka jest recepta na podr pen przygd? Nie planowa za wiele...
GMINY BIAE BOTA I SICIENKO
Przemek Woniak zwiedzi p wiata

wsiado dwch gronie wygldajcych osikw. Wywieli nas na peryferia miasta, chcieli nas nastraszy i wyudzi pienidze. Nie uleglimy im jednak i po ostrej wymianie zda zostawili nas w spokoju i na szczcie nie doszo do starcia fizycznego. Jednak gdyby byy z nami kobiety, ta przygoda mogaby si dla nas bardzo le skoczy. Jest pan typem czowieka podej-
mujcego si wyzwa, przeamujcym wasne lki? Staram si walczy z wasnymi lkami i zawsze rzuca si na gbok wod. Miewam ataki lku wysokoci, co jednak nie przeszkodzio mi w tym, eby zjecha rowerem wzdu kilkukilometrowej przepaci na Drodze mierci w Boliwii, przej wiszcymi mostami w Himalajach ani lecie na paralotni. Od dziecka baem si te pajkw. Dla-
Z grki lec na zamanie karku Koszmar

Za kilka chwil zabrzmi pierwszy dzwonek. Czy rodzice dzieci chodzcych do szkoy w Sicienku nadal bd dre o swoje pociechy?
Dziurawa, nieutwardzana droga, po ktrej w porze deszczowej ciko si porusza i brak owietlenia tak dzi wyglda w Sicienku ul. Lipowa. Mieszkacy od lat skar si na brak przydronych latarni i zy stan drg. Na szczcie, ruszyy inwestycje, ktre te problemy maj rozwiza. Dopki pogoda sprzyja komfortowemu przemieszczaniu si, zy stan drg nie jest dla mieszkacw uciliwy. Problemy zaczynaj si na przeomie jesieni i zimy, gdy warunki atmosferyczne ulegaj pogorszeniu. - Najgorzej wyglda u nas ul. Lipowa mwi jeden z mieszkacw Sicienka. Same dziury, przej si jeszcze jako da, ale przejecha rowerem? Od lat prosimy, eby co si w tej sprawie zmienio. Niby ataj, niby naprawiaj, ale efekt za chwil znw jest taki sam. Nic si nie zmienia. Drugim problemem, o ktrym w zwizku z ulic mwi mieszkacy, jest brak owietlenia. Temat ten wielokrotnie poruszany by na gminnych zebraniach. Latarnie uatwiyby mieszkacom poruszanie si po zmroku i zwikszyy poczucie bezpieczestwa. - Wiadomo, e wszystkiego od razu naprawi si nie da dodaje
Fot. Archiwum prywatne
z ulicy Lipowej
Czy stan ulicy ulegnie w kocu poprawie?
Ograniczenie prdkoci nieopodal szkoy jest przez kierowcw ignorowane Tomasz Wicawski
Redakcja Poza Bydgoszcz zostaa zaalarmowana przez mieszkacw Sicienka. Po wakacjach znw bd oni przeywali traum. Ruch drogowy obok Zespou Szk przysporzy niejednej matce siwych wosw. Z pozoru sytuacja nie wyglda na dramatyczn. Szkoa znajduje si na ulicy Bydgoskiej 8. Obok niej jest ograniczenie prdkoci do 40 na godzin. Z drugiej strony budynek okala ulica Dbrowiecka, przy ktrej jest kilka miejsc parkingowych. - Teraz pan nie zobaczy grozy sytuacji, bo s wakacje - mwi Renata Kowalczyk, mieszkanka wsi. - Za dwa tygodnie, gdy na dobre ruszy rok szkolny i ponad
300 dzieci bdzie musiao codziennie przemierzy tras do szkoy zacznie si dramat. Z grki od strony Wojnowa wszyscy lec na zamanie karku. Dzieci nie maj nawet w tej czci przejcia dla pieszych. Ograniczenie prdkoci jest przez wielu ignorowane. Sprawdzilimy. Rzeczywicie przy szkole nie ma adnych progw spowalniajcych, ani szczeglnych oznacze, ktre miayby chroni dzieci. - Miejsca parkingowe, oczywicie potrzebne, s tak usytuowane, e mae dzieci musz wychodzc ze szkoy lawirowa obok wielu wyjedajcych i wjedajcych aut - mwi zaniepokojona matka. - Tylko czeka, a dojdzie do tragedii. Wtedy na pjcie po rozum do gowy bdzie za pno.
Czy policja robi kontrole w tym miejscu ze wzmoon uwag? - Rzadko widuj ich tutaj mwi napotkany na ulicy Sportowej mieszkaniec. - Rzeczywicie przy szkole powinno si znacznie bardziej zadba o bezpieczestwo dzieci i modziey. Miejsce to, ze wzgldu na statystyki wypadkw, nie jest uwaane za szczeglnie niebezpieczne. Stad te trudno o reakcj sub. Mieszkacy s jednak innego zdania. - Czy trzeba tragedii, eby kto zainteresowa si bezpieczestwem naszych dzieci? - pyta Agnieszka, mieszkanka ulicy Klonowej. - Polak zawsze myli po szkodzie. My si jednak nie poddamy. W kocu chodzi o naszych podopiecznych.
mieszkaniec Sicienka. Ale skoro od kilku lat mwi si o tym samym to czas, aby co z tym zrobi. Na szczcie, wadze gminy podjy ju w tej sprawie jakie decyzje. Mam nadziej, e co si w kocu zmieni. Niejedna dziewczyna boi si tam przej noc. Opini na ten temat postanowi wyrazi wjt gminy. - Jeli chodzi o latarnie, to sprawa jest ju w toku mwi Jan Wach. Inwestycja zostaa rozpoczta i bdziemy chcieli doprowadzi j do koca jak najszybciej. Stan drogi rwnie ulegnie poprawie. Bylimy wiadomi, e taki problem istnieje, a gosy mieszkacw docieray do nas regularnie. Takie inwestycje musz by zaplanowane w budecie. Gdy tylko pojawiy si rodki finansowe, podjlimy stosowne decyzje i mamy nadziej, e mieszkacy bd z nich zadowoleni. (AR)
Pikna i bestia spod Dobrcza

Marcin Tokarz
GMINA DOBRCZ
W jej plecy wtopiona bya papieronica. Na palcach brakowao obrczki i piercionkw. Zdaniem ledczych morderstwa dokonano na tle rabunkowym. Zostaa jednak torba z dokumentami
Oboje pochodzili z gminy Koronowo. Podejrzany dobrze zna okolice Strzelec Grnych. Na miejsce podpalenia wybra rzadko uczszczany dukt leny. To nie bya zbrodnia doskonaa, jednak sprawia ledczym wiele trudnoci. Jeli prokuratura udowodni podejrzanemu 39-latkowi z Bydgoszczy schwytanemu 21 sierpnia win za morderstwo na Arletcie K., najwaniejsza z jej tajemnica zostanie rozwizana. - Praca policji dzie i noc, nieprzerwanie od momentu odnalezienia ciaa przyniosa oczekiwany efekt informuje Monika Chlebicz z zespou prasowego KMP w Bydgoszczy. Kryminalni analizowali wiele informacji, gromadzili dowody i zabezpieczali lady, a take auto, ktrym porusza si podejrzany 39-latek. Zarzuty bd przedstawione wkrtce uzupenia Monika Chlebicz. ni lokalnego sklepu. Bya taka pikna i elegancka... dodaje z cicha. Gdy w drog wojewdzk nr 244 w dniu odnalezienia zwglonego ciaa 46-letniej kobiety wjechaa kawalkada radiowozw, mieszkajcy przy niej pan Euzebiusz, myla, e to policyjne wiczenia. - Policja przeczesywaa las bardzo pytko mwi staruszek. Ale z tego co syszaem, ciao leao wanie bliziutko drogi. Tu za znakiem Strzelce Grne. Ten widok ciby z ng kadego patologa. Jako pierwszy po mordercy zobaczy go waciciel jednego ze stojcych nieopodal domkw letniskowych. Ciao leao na wznak. Sprawca rozoy nogi i rce ofiary, a potem obla benzyn i puci z dymem. Zapach paliwa unosi si w powietrzu jeszcze nastpnego dnia.
Jedno pchnicie noem wystarczy, by zabi. On zrobi to a siedem razy. Gdy rodzina mieszkanki Strzelec Grnych umieraa ze strachu o zaginion, Arleta K. konaa naprawd. Nie odpowiadaa na SMS, a take telefony, bo zdya ju zgasn. Fina zbrodni zabjcy odby si tu przy ruinach spalonej niegdy Karczmy Czerwonej. Jej historia powtrzya si, ale na czowieku, ktry kocha, czu i pozostawi po sobie pacz bliskich. Pikna, czarnowosa kobieta w rednim wieku pracowaa na bydgoskim wysypisku mieci. 14 sierpnia noc i mrok szybciej wypdzaj dzie. Mordercy byo to tylko na rk. Gdy Arleta K. sza ju do domu, zaczepi j mczyzna. Chcia czego wicej ni tylko obojtne spojrzenie kobiety. Wzi to wbrew jej woli, a gdy skoczy zadawa ostatni cios noem, postanowi spali zwoki. rdo podpalenia miao swj pocztek na podbrzuszu ofiary, std podejrzenie, e zostaa rwnie zgwacona.
Czy sprawc tej makabrycznej zbrodni spotka zasuona kara
Wzr z niewiadomymi
- Nie moemy wykluczy, e kobieta zostaa przed mierci wykorzystana seksualnie
mwi Adam Lis, zastpca szefa Prokuratury Rejonowej Bydgoszcz-Pnoc. Czekamy na bardziej szczegowe wyniki sekcji zwok. Jednak lekarze znaleli ju na ciele zmarej sze ran kutych klatki piersiowej i jedno szyi. Mamy do czynienia z morderstwem. Brak ladw walki w miejscu odnalezienia zwok wskazuje, e do Strzelec Grnych sprawca przywiz ofiar ju martw.
Tylko po co, skoro kobieta bya mieszkank wanie tej miejscowoci? Morderca chcia zatuszowa swj czyn, podpalajc jej ciao, ale dlaczego zrobi to w tak pytkiej czci lasu, w dodatku nieopodal DK 5? Czyby jaka cz zabjcy aowaa czynu i chciaa, by wszystko wyszo na jaw? - Istnieje prawdopodobiestwo, e ofiara i oprawca znali si wskazuje Adam Lis.
Fot. Archiwum prywatne
Bya taka elegancka...

Wicej mieszkacw Strzelec Grnych znao imi Arlety po jej mierci, ni za ycia. To dlatego, e wyprowadzia si z Koronowa do crki stosunkowo niedawno. Mimo to nie mog uwierzy w ten dramat. - C za strata dla naszej spoecznoci i dla jej bliskich apie si za gow sprzedawczy-
Teciowa pi spokojna...
Do Strzelec Grnych wprowadzia si w czerwcu, gdy jej crka Julietta S. wychodzia za m. Szczcie modej pary przymia tragedia. Arleta K. pikna pozostaa w sercach bliskich i na zdjciach z wesela. Na pierwszej rocznicy lubu jej jednak zabraknie...
Gospodarze na zoty medal

Poznalimy laureatw konkursu Pikna Wie 2013. Jury nie miao atwego zadania
Aleksandra Radzikowska
Idealnie utrzymany trawnik, prawidowe rozplanowanie ogrodu, wykorzystywanie w gospodarstwie ekologicznych rozwiza i estetyczny wygld posesji to tylko niektre z punktw, ktre komisja oceniajca braa pod uwag podczas gosowania. Wszystko po to, by cigle podnosi estetyk wsi. Gmina Dobrcz kwalifikacje do konkursu prowadzia w kadym soectwie. Rywalizacja odbywaa si w dwch kategoriach: na najadniejsz posesj oraz najadniejsze gospodarstwo rolne. Chocia zadbanych miejsc i dobrze utrzymanych terenw w gminie jest wiele, wygrali faworyci.
Mieszkacy gminy Dobrz s dumni ze swoich osigni. Zofia i Marek Kuligowski maj najpikniejsze gospodarstwo w regionie. Zofia Zysk opiekuje si wielokwiatowym ogrodem
Praca na dwa etaty

Pastwo Zofia i Marek Kuligowscy z Dobrcza na swoim koncie podobnych nagrd maj ju wiele. Jedno z pierwszych wyrnie, za budynek inwentarski, otrzymali w konkursie wojewdzkim Zota Wiecha w 1988 r. - Jestemy szczliwi, e nasz trud zosta doceniony kolejny raz mwi Marek Kuligowski, gospodarz. Certyfikaty za go-
spodarstwo demonstracyjne czy bezpieczne gospodarstwo rolne s dla nas wane, ale wiele radoci przynosi rwnie dobre sowo od ludzi, ktrzy nas odwiedzaj. Ostatnio nawet zdjlimy cz tabliczek ze cian, eby nie wyj na zarozumiaych. Pastwo Kuligowscy maj si jednak czym pochwali. Chocia o ponad dwudziesto hektarowe gospodarstwo i posesj dbaj sami, wyglda na zadbane i znakomicie zarzdzane. Dua w tym zasuga gospodyni domu. - eby utrzyma ogrd i obejcie w takim stanie, trzeba pracowa bez wytchnienia mwi Zofia Kuligowska. Nie mog
zaniedba jednej rzeczy, bo wtedy nie bd w stanie na czas zrealizowa pozostaych. M ma swoje obowizki, ja mam swoje i razem wspieramy si w pracy. Jej efekty, ktre doceniane s przez obserwatorw i komisje, to nasz wsplny sukces.
Ogrd jak zaczarowany

W drugiej z kategorii pierwsze miejsce zaja mieszkanka Zalesia, Aleksandra Orliska. Jednak o ogrd i posesj, ktre jury ocenio jako najlepsze, dbaj ca rodzin. - Wkadam w swoj pasj wiele serca, czasu i pracy mwi
Zofia Zysk, mama zwyciczyni. Wsplnie z mem, Andrzejem, dbamy o kwiaty i przydomowy ogrdek. Najlepsze miesice dla ogrodu to czerwiec i lipiec. Szkoda, e nie mieni si kolorami przez cay rok, ale taki ju jego urok, dopiero gdy roliny kwitn, wyglda piknie. Ja uwielbiam lilie. Oryginalne kwietniki, skalniaki, alpinaria czy murki kwiatowe, piknie prezentuj si na tle dobrze rozplanowanej posesji. Zanim jednak osignie si podany efekt, nad poszczeglnymi elementami ogrodu, pracuje si nawet kilka lat. - Co roku nasza posesja wy-
glda inaczej mwi Aleksandra Orliska. Od dziewiciu lat wci inwestujemy, planujemy i zmieniamy. Kluczem do sukcesu jest cierpliwo i rzetelna praca. Efektu nie osignie si w rok. Zarwno o dom, ogrd jak i ogrodzenie, trzeba dba nieustannie, eby prezentoway si estetycznie. Nawet do tak obowizkowej pracy, trzeba jednak podchodzi z rozwag i humorem. - Jeden may chwacik nie zburzy wygldu caego ogrodu mwi z umiechem Zofia Zysk i na koniec dodaje. Sterylnie jest tylko w szpitalach.
Eteryczny sen midzywojnia

Na rynku radiowym czstotliwoci AM to jakby relikt przeszoci. Przytumiony dwik i charakterystyczne zakcenia maj jednak swj urok
ukasz Piecyk
SOLEC KUJAWSKI
Radio od zawsze skrywao najwicej tajemnic. Niskie gosy zazwyczaj nie pasoway do ich wacicieli, a to, co dziao si po drugiej stronie mikrofonu w czasie audycji, pozostawao w ukryciu przed suchaczami. Tak samo gdzie na uboczu dziaa Radiowe Centrum Nadawcze w pobliu Solca Kujawskiego. Mimo e droga od krajowej dziesitki jest prosta, miejsce to sprawia wraenie oddalonego o setki kilometrw od ludzi, dla ktrych dziaa. W jeden z sierpniowych wieczorw 1991 roku w czasie prac konserwatorskich 646 metrw konstrukcji nadawczej w Gbinie zawalio si. wiat wtedy zapomnia, e najwyszy obiekt na ziemi by wanie w Polsce. Propozycji postawienia zastpczego centrum nadawczego na obszarze caej Polski w latach 90. byo kilka. Pado na sam rodek Puszczy Bydgoskiej w okolicach Solca Kujawskiego. Otwarcie nowego nadajnika Programu I Polskiego Radia na falach dugich byo tak doniose, e zgromadzio 14 lat temu m. in. wczesnego prezydenta i prymasa. My odwiedzilimy RCN 26 sierpnia,
kierownik jednostki. Zajmujemy obszar 70 ha. Maszty widoczne s z Bydgoszczy.

Fot. ukasz Piecyk
Nie najwysze, ale wyjtkowe Centrum znajduje si na terenie dawnego poligonu niemieckich onierzy z okresu II wojny wiatowej. Konstrukcja nie przeja schedy po zawalonym poprzedniku. Daleko jej do Burd Chalify w Dubaju, aktualnego rekordzisty w rankingu najwyszych konstrukcji. Maszty maj 330 i 289 metrw. Jednak Radiowe Centrum Nadawcze Solec Kujawski jest wyjtkowe. - Ze wiec szuka podobnego rozwizania na tak skal dodaje Piotr Kouchowski. Konieczne byo, aby powstay tutaj dwa mniejsze maszty zamiast jednego wysokiego. Nie jestemy w centrum Polski, wic jedna z konstrukcji musi by skierowana na poudniowe krace kraju. A sam sygna radiowej Jedynki dociera nawet do naszych zagranicznych ssiadw. Jako dozna Standardem nadawczym s obecnie fale krtkie, czyli popularne UKF. Dla suchaczy oznacza to krtki zasig i czysty dwik. Radia na czstotliwociach FM suchaj
Piotr Kouchowski pracuje w RCN Solec Kujawski od samego pocztku. Na pytanie, czy pamita awaryjne sytuacje w jednostce Polskiego Radia, nie moe sobie niczego przypomnie
czyli dokadnie w rocznic pierwszych prb emisyjnych. - Nie ukrywam, e wiele
osb ogarnia zdziwienie, gdy dociera bezporednio do nas mwi Piotr Kouchowski,
praktycznie wszyscy. Poza tymi, do ktrych dociera tylko czstotliwo AM. Gdy na odbiorniku ustawimy odbir wanie fal dugich oraz czstotliwo 225, usyszymy to, co nadaje Polskie Radio prosto z Puszczy Bydgoskiej. To tak, jakby zmieni pyt CD na podstarzay winyl rodem z dwudziestolecia midzywojennego. Ciepy, niski, momentami trzeszczcy dwik. - Nadawanie na dugich falach zaczo si w Polsce w latach 20. tumaczy Piotr Kouc. Krtkofalowcy to troch modsza generacja. Mimo e czstotliwoci AM czsto okrela si jako symbol poprzedniej epoki, to i ten system nadawania ma przed sob przyszo. Radio, podobnie jak telewizj, czeka cyfryzacja. Perspektywy przyszociowe, ale realne. Wtedy fale dugie rozbrzmiayby w najdalszych zaktkach Polski z jakoci porwnywaln do stacji na czstotliwociach FM. Dyrektor centrum uwaa jednak, e gbokiego dwiku z radioodbiornika nic nie zastpi. - To jednak ma swj urok i ku naszej radoci sucha nas stosunkowo sporo osb. W kocu nadajemy dla takich jak my znajdujcych si z dala od zgieku i centrw miast.
Poary gasimy w zarodku

ukasz Piecyk
Wspczesne systemy ochrony lasw pozwalaj na pen kontrol tego, co dzieje si pord drzew. Reakcja na najmniejszy ogie jest natychmiastowa
buch 17 czerwca. Wtedy obok jednostki z Solca Kujawskiego pojawio si w lesie dodatkowych 6 wozw, a na niebie sytuacj patroloway dwa samoloty. - Zaczo si od ogniska na zrbie relacjonuje Zbigniew Winiewski. Chwila nieuwagi i ogniem zajo si cznie 80 arw zrbu. W ostatnich latach dziki wysikom prewencyjnym nikt nie ucierpia. Krew w yach mro jednak wspomnienia z 1992 roku. - Gdy czowiek staje w obliczu ogromnego ognia, to w starciu z ywioem jest praktycznie bezradny przestrzega Jakub Siedlecki. Due poary wytwarzaj wasne prdy powietrzne, ktre nios pomienie nawet na 100 metrw. To przyczynio si do odcicia drogi ucieczki dwm straakom biorcym udzia w akcji ganiczej na terenie Nadlenictwa Cierpiszewo (dawniej teren lenikw z Solca Kujawskiego) 11 lat temu. Wtedy ogie strawi 3000 ha lasu. I dwch bohaterw.
Fot. Mateusz Stopiski RDLP w Toruniu
Monitoring, wiee-dostrzegalnie czy punkty czerpania to tylko niektre z narzdzi ochrony lasw przed poarami. Dziki sprztowi i wietnej wsppracy Nadlenictwa Solec Kujawski z Ochotnicz Stra Poarn od poowy czerwca nie wybuch aden poar na terenie Puszczy Bydgoskiej. Pracy jednak przez to nie jest mniej. Lenicy zwyczajowo przyjmuj, e najbardziej palny okres zaczyna si w kwietniu i koczy we wrzeniu. - Najniebezpieczniej jest zaraz po ustpieniu niegu, gdy w lasach jest jeszcze stara trwa oraz w sierpniu, bo wtedy mamy momentami cik such jak wir wyjania nadleniczy Jakub Siedlecki, ktry swoje stanowisko piastuje od 3 lat. Mamy jednak spory system przeciwpoarowy, dziki ktremu moemy na bieco monitorowa sytuacj. Nadlenictwu Solec Kujaw-
Ostatni poar w Puszczy Bydgoskiej wybuch w poowie czerwca. Spono wtedy 80 arw zrbu
ski pomaga m. in. lena baza lotnicza w Toruniu z samolotami ganiczymi. Do tego na terenie Puszczy Bydgoskiej funkcjonuj wiee-dostrzegalnie, dziki ktrym zbiera si informacje o zagroeniu z kilku miejsc jednoczenie. System dopeniaj punkty czerpania wody, w ktrych mona uzupeni wozy straackie, a w czasie szczeglnej palnoci organizuje si caodobowe dyury.
- Zakaz wstpu do lasu to ostateczno mwi Jakub Siedlecki. S jednak sytuacje, w ktrych trzeba szczeglnie uwaa. Nie wszyscy maj wiadomo, e maymi bombami zapalnymi s kwitnce sosny bogate w ywic. Wyzwalaj sporo olejkw eterycznych i w momencie wybuchu poaru momentalnie zajmuje je ogie. wiadomo spoeczestwa jednak wzrasta. Sporo sygnaw dostalimy
wanie od przypadkowych spacerowiczw. Potwierdza to naczelnik soleckiej Ochotniczej Stray Poarnej. - O lasy dba si coraz lepiej i to bardzo cieszy uwaa Zbigniew Winiewski. Mimo susz obyo si take bez poarw traw, pomijajc niegrony ogie przy torach. Ostatni poar w Puszczy Bydgoskiej, w ktrym uczestniczyli straacy z OSP, wy-

REKLAMA

MIASTO I GMINA KORONOWO
Kto mieczem wojuje, miecze wyrabia

Kto dzi potrafi utrzyma si pracujc wycznie jako kowal? Patryk Mikoajewski z Koronowa poczy pasj z zarobkiem. I idzie mu cakiem niele...
meble i balustrady balkonowe. Jego dziea ozdabiaj wiele miejsc. Jego gwnymi klientami s bractwa rycerskie z caej Polski. Najwiksz popularnoci ciesz si robione przez niego miecze. -Zajmuj one u mnie szczeglne miejsce opowiada Patryk. Do ich wyrobu przykadam wiele uwagi i stosuj najlepszej jakoci stal, sprowadzan ze Szwecji opowiada Patryk. Praca kowala pozwala mu zarobi na ycie. W swojej twrczoci dostosowuje si do klienta. Patryk opiera si gwnie na redniowieczu, jednak dodaje do niego nut nowoczesnoci. Spod jego mota wyszy m. in. stalowe re, wezgowia ek i krzeseka w ksztacie tamy filmowej oraz krzeso z wieszakw. -Najbardziej dumny jestem z zrekonstruowania drewnianych rur wodocigowych, jakie uywane byy w redniowieczu z zadowoleniem wspomina kowal. Patryk wraz z bractwem chtnie promuje swoje pasje. UczestFot. ukasz Piecyk
Joanna Posorska Maciej Banasiak Iskry, pot, ar. Zapach wgla i stali, dranicy nozdrza. Wok popi i dym, nieustannie wkradajce si do oczu. Wszystkie te niedogodnoci wynagradza Patrykowi Mikoajewskiemu, kowalowi z Koronowa satysfakcja z wykonanego dziea. Nieobce mu te zmczenie, bl i rany. Wraz ze swoim bractwem rycerskim bierze udzia w walkach pokazowych. Wszystko to dla wskrzeszenia tradycji redniowiecza. Patryk Mikoajewski zawsze interesowa si histori i sztukami walk z uyciem broni biaej. Studiowa wojskoznawstwo na UMK w Toruniu. Uczelnia jednak nie uatwia mu znalezienia pracy. Przez dwa lata by bezrobotny. Wraz z bratem i przyjacielem postanowili zrobi uytek z wasnych zainteresowa. W 2003 roku zaoyli Bractwo Rycerskie, ktre stao si pomysem na biznes. Drogi sprzt i brak miejsca do pracy mogy jednak zniweczy plany czonkw bractwa. Ogromny zapa potrafi jednak stawi czoa wszelkim problemom. I tak te wszystkie rzeczy tworzyli i tworz do dzi wasnorcznie. Nie mogc kupi potrzebnych materiaw, zaczli je sami wyrabia. Do pracy nadawao si wszystko
pierwszym surowcem bya szyna kolejowa znaleziona w garau ojca. - Ze wszystkiego mona stworzy dzieo sztuki mieje si Patryk i zapala starodawn fajk. Wykorzystujemy nawet stare ogrodzenia cmentarne i zniszczone maszyny rolnicze. Patryk szczeglny sentyment odczuwa do redniowiecza ze wzgldu na prostot broni, ktr wtedy walczono. Walki mieczem daj moliwo wykazania si czowieka. O wyniku potyczki decyduj sia i umiejtnoci, a nie
proch i ut szczcia. Koronowski kowal rzemiosa uczy si sam. Wielkie znaczenie odegray tu ksiki z ikonografi redniowieczn i internet. -Filmy w sieci s moj skarbnic wiedzy dodaje Patryk. Caej techniki pracy nauczyem si wanie ogldajc wielokrotnie prac kowala. Patryk sta si znany ze swoich wyrobw. W jego Pracowni Kowalstwa Dawnego Rosz mona odnale wiele ciekawych przedmiotw. Wrd nich s: miecze, zbroje, tarcze, buty, torby, a take
niczy w rnych imprezach kulturalnych, dajc pokazy walki mieczem i pracy kowala. Pomagaj mu w tym jego bracia, przyjaciele. Wspczeni rycerze, dla ktrych ostrze miecza nie jest obaw, a dum. Do swoich wystpie stowarzyszenie moe zaliczy pokazy np. we Francji. Wystpy bractwa ciesz si uznaniem publicznoci. Wiele osb wykazuje chci przystpienia do formacji rycerskiej. Rycerstwo szczeglne zainteresowanie wzbudza u dzieci. Wiele z nich chciaoby nauczy si wada mieczem. -Moim marzeniem jest zaoenie szkki rycerskiej wspomina Patryk. Jednak brakuje na ten cel rodkw i czasu. Mimo rozmw z rnymi instytucjami kultury, adna po dzie dzisiejszy nie wyrazia chci wsparcia jego projektu. Patryk liczy, e to si w kocu zmieni i kto dostrzee potencja, jaki drzemie w szkkach rycerskich. Kowal prcz nauki wadania mieczem, w modych zapalecw chciaby wszczepi nut kowalstwa. Chce uczy kolejne pokolenia podstaw pracy kowala, aby mogy one w przyszoci kultywowa jego dziaalno. - Jeeli znajdzie si miejsce i jaki orodek, ktry wesprze finansowo przedsiwzicie, ja z pewnoci znajd dla dzieciakw czas.
Zdmuchnli kurz z macew Pika jest jedna

W Koronowie znajduje si stary, zabytkowy cmentarz ydowski. W jego utrzymaniu pomagaj dzieci z koronowskiej Szkoy Podstawowej nr 2 Wsppraca Koronowa z miastem Senden wkroczya w nowy wymiar
Gdy w lutym 2004 roku grupa niemieckich nauczycieli przyjechaa do Polski nikt nie przypuszcza, e bdzie to pocztek dugiej i owocnej wsppracy. Po blisko 10 latach przedstawiciele kujawsko-pomorskiej miejscowoci witali u siebie sportowcw zza zachodniej granicy. VFL Senden byo gociem Koronowa przez trzy dni. Podczas pobytu pikarze odbyli kilka treningw na obiektach MGOSiR-u. Dodatkowo przedstawiciele niemieckiego klubu spotkali si z wadzami miasta. W lipcowy weekend mieli take okazj dopingowa uczestnikw siatkarskiego turnieju Polonez Cup 2013. Krtka wizyta zakoczya si meczem towarzyskim z miejscow Victori, ktra bya inicjatorem przyjazdu VFL. Spotkanie zakoczyo si remisem 1:1, ale uczestnicy z pewnoci wiedz, e jego wynik nie by najwaniejszy. Po meczu oba zespoy uczestniczyy w uroczystej kolacji. - Jaki czas temu nasza delegacja w Senden nawizaa kontakt z miejscowym klubem wyjania kulisy cignicia zespou do Polski Jerzy Jasionowicz, dziaacz Victorii. - VFL prbowalimy cign do Polski od 2 lat. Dwie pierwsze prby zakoczyy si niepowodzeniem, ale nie poddawalimy si. W kocu udao nam si doprowadzi spraw do koca i druyna przyjechaa na weekend do Koronowa. Do wizyty pikarzy z Senden nie doszoby, gdyby nie wsparcie Fundacji Wsppracy Polsko-Niemieckiej. W najbliszym czasie ma zosta zapisany kolejny rozdzia w budowaniu dobrych relacji pomidzy naszymi narodami. Na zakoczenie pobytu trener VFL Claus Fischer zaprosi zesp Victorii na obchody 75-lecia klubu, ktre odbd si w pierwszy weekend wrzenia. - Myl, e zesp zyskuje na tej wsppracy nie tylko pod wzgldem sportowym. tumaczy Jasionowicz. - Poza sprawami typowo pikarskimi mamy okazj pozna take organizacj klubu w Niemczech. Nie od dzi wiadomo, e w tej dyscyplinie nasi zachodni ssiedzi wyprzedzaj nas o kilka lat. Myl, e to wynika z tego, e s zdecydowanie lepiej zorganizowani. Odbylimy szereg spotka, w ktrych dowiadywalimy si, jak to wszystko dziaa. VFL Senden prowadzi 25 druyn. W naszej ocenie s to bardzo rozbudowane struktury. Kilka lat temu dziecica grupa gocia w drugim partnerskim miecie Koronowa woskim Spinetoli. Seniorzy Victorii nigdy jeszcze nie wyjedali nawet na krtkie zgrupowania do Niemiec. Taka szansa w przyszoci moe zaprocentowa. Z Senden do tej pory wsppracowano na paszczynie kulturowej i gospodarczej. Teraz powstaje szansa do wzmocnienia wizi, bo nic tak nie czy, jak sport. (JW)
Marcin Lewicki
Cho zabytkowy, to zaniedbany i zniszczony. Niewyrane nagrobki i gsto rosnca trawa to obraz zabytkowego cmentarza ydowskiego w Koronowie. Cae szczcie od kilku lat nekropoli zajmuj si uczniowie z Koronowa i to ich starania sprawiaj, e cmentarz nie zosta do koca zapomniany. Koronowski cmentarz ydowski to pokosie osadnictwa ydowskiego z koca XVIII wieku. Dzi jedynym ladem po koronowskich ydach jest maleki
i bardzo zniszczony cmentarz zaoony w 1817 roku. Do dzi przetrway tylko pojedyncze nagrobki i resztki starego, ceglanego muru. Wadze Koronowa staraj si zadba o cmentarz. - Trzy lata temu ustawiono macewy mwi Danuta Iwicka z Urzdu Miejskiego w Koronowie. - Zakad gospodarki zabezpieczy cmentarz i postawi odpowiedni bram, eby ludzie z ulicy nie niszczyli nekropolii. W latach pidziesitych wadze planoway likwidacj cmentarza i umiejscowienie tam cmentarza komunalnego.
Weto postawi Urzd do spraw Wyzna. W pimie z 1955 roku moemy przeczyta, e wedug urzdnikw likwidacja cmentarza ydowskiego przyczyni si do pogbienia podziaw spoecznych. W kocu wadze wycofay si z pomysu likwidacji cmentarza. Od kilku lat cmentarzem opiekuj si uczniowie i nauczyciele ze Szkoy Podstawowej nr 2 w Koronowie. Dziki programowi adopcji i ratowania zabytkw, do ktrego si doczyli nekropolia zyskaa ludzi, ktrzy o ni dbaj. Projekt jest realizowany od 2007 roku. Cmentarzem zajmuje si grupa uczniw pod opiek nauczycielki historii Aleksandry Kaczmarek-Flies. Cho grupa uczniw czsto si zmienia, to przynajmniej raz w miesicu uczniowie z nauczycielem udaj si na cmentarz, aby wykona odpowiednie prace. - Zagldamy na cmentarz, w miar moliwoci i si mwi Zbigniew Gowowski, dyrektor szkoy. Do obowizkw naszej szkoy naley sprztanie wok pomnikw, grabienie alejek, zbieranie lici. Chcemy, eby na cmentarzu panowaa wzgldna estetyka. Niestety, na odrestaurowanie potu i caego cmentarza potrzebne s due pienidze. Nie wiadomo, czy kiedykolwiek uda si uratowa zabytkow nekropoli.
Walczyli do ostatniej kropli krwi

ukasz Piecyk
GMINA DBROWA CHEMISKA
Dym od wybuchw przysoni Paac Stary w Ostromecko w czasie dwudniowej imprezy rekonstrukcyjnej
Ostromecko byo ponownie wiadkiem wydarze z czasw potopu szwedzkiego. Na terenie zespou paacowo-parkowego w trzeci weekend sierpnia grupa pasjonatw Sarmackie Dziedzictwo zrekonstruowaa starcia ze Szwedami z XVII wieku. W sobot przemarszem wojsko oficjalnie rozpoczto widowisko historyczne. Tego dnia gocie zespou paacowo-parkowego byli wiadkami lubu szlacheckiego oraz turniejw bojowych. Najwiksza widownia zgromadzia si w czasie zajcia Paacu Dorpowskich (obecnie Paac Stary). To inscenizacja wydarze, ktre rozgryway si na pocztku potopu szwedzkiego, gdy polska szlachta zbieraa si do pospolitego ruszenia w Solcu Kujawskim. Niespodziewania na zgromadzonych natarli szwedzcy najedcy i po bitwie zajli paac Dorpowskiego. - Mielimy tutaj swobod dziaania, bo to wydarzenie nie
W czasie sobotniej inscenizacji zobaczylimy zajcie Paacu Dorpowskich. Wicej zdj zawsze na www.pozabydgoszcz.pl
jest dokadnie opisane w rdach historycznych mwi Krzysztof Kozowski z grupy Sarmackie Dziedzictwo. Ta inscenizacja miaa wszystko, co powinno skada si na widowisko historyczne byo gono, efektownie i realistycznie. - Impreza wietna, chocia przyznam, e nastpnym razem zao stopery do uszu, bo huk by niesamowity relacjonuje Waldemar, ktry
przyjecha do Ostromecka z Torunia. Dziwi mnie jednak to, e niektrzy na takie imprezy przychodz z dziemi czy zwierztami. Sobot zakoczy koncert zespou folkowego Szelindek z Wgier. Natomiast niedziela to przeniesienie na teren Ostromecka walki o Brd i Wis. - W widekach obu tych rzeki umocnili si Szwedzi, blokujc tym samym handel
rzeczny tumaczy Krzysztof Kozowski. Rzeczpospolita szlachecka na spywie towarw zarabiaa, wic na tak sytuacj nie moga sobie pozwoli. Za drugim podejciem energiczny szturm zdoa przezwyciy wroga. Po tym pokazie w pobliskim kociele odprawiona zostaa msza wita w jzyku aciskim. Dwudniowej imprezie towarzyszyy take przejadki bryczk po Ostromecku, histo-
ryczne zabawy dla dzieci oraz kramy z regionalnymi produktami. To, co dziao si na terenie Ostromecka, zapewne gonym echem rozchodzio si po caej okolicy. Wystrzay z dziaek i broni zgromadziy spor publiczno, ktra szable miaa praktycznie na wycignicie rki, a momentami nawet niebezpiecznie blisko.
Odlotowy piknik w Czaru

Maciej Koprowicz
Wspaniali piloci w swych szalejcych maszynach do nich naleay w ostatni weekend lipca Czare i okolice. Swoje umiejtnoci prezentowali na Midzynarodowych Zawodach Mikrolotowych i Festynie Lotniczym
si odbywaa. W ostatni weekend lipca niebo nad Czarem rzeczywicie byo dla kadego organizatorzy umoliwili uczestnikom festynu przeloty widokowe nad urokliw okolic. Do dyspozycji byy lekki samolot Morane Socata i efektowny migowiec Robinson, ale najwiksze wraenie robi mieszczcy kilkunastu pasaerw ogromny dwupatowiec AN-2, pieszczotliwie zwany Antkiem. Przeloty trway kilkanacie minut i nie byy tanie ceny na poszczeglne jednostki wahay si od 70 do 150 zotych ale chtnych na zwiedzenie okolic Czara z perspektywy ptaka nie brakowao. - Cudowne widoki, ale i sam lot by super mwi pasaer Socaty Waldemar Kalisz, ktry na festyn przyjecha z Kijewa. Pilot stara si uatrakcyjni przelot, abymy mogli poczu t powietrzn adrenalin. Siy przecieniowe daj niesamowite wraenia. Bdzie co wspomina. Nie zabrako rwnie atrakcji dla najmodszych mogy wzi udzia w zawodach wasnorcznie skadanych modeli szybowcw, bd powiczy egzotyczny taniec zumba pod okiem licencjonowanej instruktorki. I modsi, i starsi mionicy latajcych maszyn mimo upalnej pogody bawili si znakomicie. Organizatorzy ze Stowarzyszenia Promocji Lotnictwa "Od miga ju zapraszaj ich do Czara za rok.
Tropikalne upay nie odstraszyy mionikw samolotw, migowcw i motolotni, ktrzy 27 i 28 lipca przybyli na lotnisko w Rafie z caego kraju. Od 2009 roku, kiedy zorganizowano pierwsz edycj festynu, Czare jest jednym z najbardziej znanych punktw na mapie skrzydlatej Polski. Rang imprezy potwierdzi udzia wybitnych pilotw, rwnie z zagranicy na czele ze synnym Niemcem Uwe Zimmermannem. Prezentowane przez jego samolot Extra 200 akrobacje zapieray dech w piersiach. Widzowie mogli si rwnie zachwyci moli-
AN-2 to najwikszy produkowany seryjnie dwupatowiec jednosilnikowy na wiecie
wociami migowca Robinson R-44 i straackiego samolotu Dromader. Nie mniejsze wraenie robiy popisy modeli latajcych samoloty wygldajce jak zabawki, kierowane przez modych specjalistw doko-
nyway nieprawdopodobnych ewolucji w powietrzu. Ekwilibrystyczne popisy pilotw byy najwiksz atrakcj imprezy, ale wielu fanw lotnictwa przybyo do Czara celem realizacji hasa, pod ktrym
Project management ze stolic w Bydgoszczy

Zarzdzanie projektami (project management) to jedna z najdynamiczniej rozwijajcych si dziedzin we wspczesnym biznesie. Coraz wicej polskich przedsibiorstw decyduje si na projektow organizacj pracy, ze wzgldu na efektywno i wysok skuteczno tej metody. Za spraw inauguracyjnego Seminarium Project Management Institute (PMI Instytut Zarzdzania Projektami) Oddzia Bydgoszcz, ktre odbdzie si 26 wrzenia 2013 r. w Sali Sesyjnej Urzdu Miasta w Bydgoszczy (ul. Jezuicka 1), rwnie firmy z naszego regionu bd miay moliwo zapoznania si z metodami profesjonalnego zarzdzania projektaczy do nich oddzia w Bydgoszczy. Inauguracyjne seminarium PMI to pierwsza z cyklu konferencji, ktrych celem jest propagowanie profesjonalnego zarzdzania projektami w naszym regionie. Swoje wystpienia, powicone wybranym aspektom project managementu, zaprezentuj m.in. Skarbnik Miasta Bydgoszczy, Piotr Tomaszewski oraz Tower Country Manager Project & Business Services Atos IT Services, Bartosz Podzik. Seminarium jest otwarte dla wszystkich osb, firm, organizacji i instytucji zainteresowanych project managementem. Zapraszamy!
mi. PMI to wiodce midzynarodowe stowarzyszenie non-profit w brany project managementu. Obecnie w Polsce dziaa 6 oddziaw Instytutu (Gdask, Krakw, Pozna, Warszawa, Wrocaw, d), we wrzeniu do-
16 POZA BYDGOSZCZ 30 sierpnia 2013
DODATEK BUDOWLANY
Stop budowlanym pseudofachowcom

Co robi, a czego wystrzega si, gdy prace budowlane zmierzaj ku kocowi?
Wykoczeniwka to ostatni etap prac remontowobudowlanych. Ostatni, ale jak si okazuje chyba najwaniejszy. Tutaj bowiem w duej mierze rozstrzyga si kwestia wygldu naszych wntrz. Na etapie prac wykoczeniowych warto uy dobrych materiaw i poszuka solidnego fachowca, bowiem czste remonty i poprawki to zwykle sporo zamieszania i niemay problem. Jak si okazuje, produkty wykoczeniowobudowlane oferowane przez polskich producentw s czsto rekomendowane przez specjalistw. Szukanie oszczdnoci w tym momencie, czsto odbija si przysowiow czkawk, a czasami generuje podwjne koszty. Wystrzegajmy si pseudofachowcw zaznacza Pawe Wickowski, glazurnik Quasifachowcy psuj rynek i powoduj, e klienci staj si nieufni. Czasami nie s w stanie dobrze doradzi swemu pracodawcy, gdy sami nie znaj zalecanych rozwiza. Bywa, e niektrzy z nich nie wiedz, kiedy uy fugi epoksydowej lub nie do koca zdaj sobie spraw, e polerowany gres techniczny jest zwykle lepszym rozwizaniem. Teoretycznie s to szczegy, ale w przyszoci ich niezastosowanie moe urosn do rangi problemu. Ponadto, przed rozpoczciem prac pewne przedsiwzicia naley zaplanowa odpowiednio szybko. Moe si bowiem okaza, e na etapie wykoczeniwki ich wdroenie jest kopotliwe do zrealizowania. Dziej si tak chociaby w przypadku niestandardowego owietlenia, kiedy w pierwszej kolejnoci powinnimy zamontowa stela, a pniej zaj si podprowadzeniem przewodw. Na pewno warto pomyle, nim dokonamy wyboru fachowca. Zwykle bezpieczniej jest wybiera specjalistw, ktrzy posiadaj ju spore dowiadczenie. Podczas poszukiwa pamitajmy, e tanio nie zawsze oznacza dobrze. Sposobem uatwiajcym podjcie decyzji, moe okaza si przejrzenie oddanych przez wykoczeniowca prac. Wielu fachowcw prowadzi wasne portfolio, gdzie gromadzi zdjcia prezentujce wczeniej wykonane zlecenia. Decyzji nie musimy podejmowa na hura, gdy prace wykoczeniowe w ogrzewanych pomieszczeniach mog by prowadzone przez cay rok. Nie martwmy si zatem, e wraz z nadejciem siarczystych mrozw odwlecze si moment przeprowadzki. (JL)
i wykoczeniowiec, ktry od lat pracuje na ziemiach naszego regionu. W mojej praktyce natrafiaem na osoby, ktre okrelaj si mianem malarza czy glazurnika, a ktre z malowaniem cian bd wykadaniem pytek miay niewiele wsplnego. Zdarza si, e wabi one klientw zaskakujco niskimi cenami, a nastpnie nienaleycie wykonuj powierzone im zadania. Krtko mwic nacigaj innych. Oczywicie bywaj rwnie tani i porzdni fachowcy, ale zawsze trzeba uwaa, kiedy specjalista nisko wycenia swoj prace.
DODATEK BUDOWLANY
Bydgoskie ogrody Semiramidy

Tego budynku bdzie mg pozazdroci kady samorzd
budynku zlokalizowane bd take lokale uytkowe. W planach jest restauracja, siownia, spa czy fryzjer. Praktycznie nie trzeba wychodzi z domu. Uzupenia to dwupoziomowy parking. Same mieszkania bd naszpikowane zdobyczami techniki. Do dyspozycji bdzie panel dotykowy oraz pilot uniwersalny sterujcy urzdzeniami w domu. Do tego dochodzi termostat czy ciemnianie wiata w salonie. Projekt budynku jest autorstwa Mirosawa Nizio, architekta znanego z projektw przestrzeni publicznych: muzew, ekspozycji historycznych, wystaw, pomnikw pamici, scenografii. Zakoczenie budowy planowane jest koniec 2015 roku.
W miecie nad Brd za spraw spki akcyjnej Nordic Development powstanie najwyszy budynek na ternie Bydgoszczy. 55-metrowy obiekt bdzie growa w samym centrum. Jego unikalny projekt zostanie zapierajc dech w piersiach wizytwk miasta. Prace trwaj ju od czerwca.
Nordic Haven bdzie 15-pitrowym apartamentowcem. Jego przyszli mieszkacy z okien zobacz Wysp Mysk oraz Oper Nova. - To zachwycajcy apartamentowiec w doskonaej lokalizacji uwaaj inwestorzy. - Ssiedztwo Starego Rynku zapewnia dostp do najwaniejszych wydarze z
ycia miasta. Pooenie nad brzegiem Brdy i dostp do wasnej mariny dodaje miejscu niepowtarzalnego uroku. To, czym deweloper zachci do zakupu apartamentw sigajcych powierzchni nawet 260 m2, jest schodkowy ukad budynku, dziki ktremu cz mieszka bdzie miaa zielone tarasy. W
EDUKACJA
Szkoa na dotyk
Na wybr zawodu koniecznie musimy patrze przyszociowo. Wana jest orientacja, ktra naprowadzi nas na to, co bdzie wyjtkowo podane. Obecnie gdy dla ludzi staje si coraz istotniejsze dbanie o swj wygld i zdrowie zapotrzebowanie na masaystw stale ronie. - Masaysta nawizujc bardzo bliski kontakt z pacjentem, musi by otwarty na drugiego czowieka, a jednoczenie delikatny i obdarzony empati uwaa Teresa Synik, dyrektor Centrum Edukacja Dorosych w Toruniu. - We wspczesnym wiecie masa w zalenoci od jego rodzaju (leczniczy, rehabilitacyjny, sportowy, kosmetyczny) ma charakter oglnoterapeutyczny. Dotyk fizyczny wpywa pozytywnie na system nerwowy czowieka, ukad odpornociowy, wydzielanie hormonw. Studium Zdrowia Centrum Edukacji Dorosych w Toruniu Ksztaci w zawodzie technik masaysta od 2007 r. - Nasze dowiadczenie i pasja sprawiy, e postanowilimy
Wbrew pozorom masaysta to bardzo wany zawd

stwowego egzaminu zawo d owe go, uzyskanie tytuu technika masaysty oraz suplementu dyplomu uznawanego w caej Unii Europejskiej. Szkoa zapewnia suchaczom zajcia praktyczne i praktyki w rnorodnych placwkach, a take stroje na zajcia. Medyczna Szkoa CED to najtasza szkoa na terenie Bydgoszczy ksztacca przyszych masaystw. - Absolwenci kierunku technik masaysta po ukoczeniu Medycznej Szkoy CED bd przygotowani do podjcia pracy w salonach masau, gabinetach kosmetycznych, salonach odnowy biologicznej, w klubach fitness oraz wszelkiego rodzaju zakadach rehabilitacyjnych dodaje Teresa Synik. - Bd mogli take otworzy wasn dziaalno gospodarcz. Hitem tegorocznej oferty jest moliwo studiowania na kierunku fizjoterapia w Wyszej Szkole Gospodarki w Bydgoszczy, a jednoczenie bezpatne ksztacenie na kierunku masaysta w Medycznej Szkole CED, czyli moliwo zdobycia drugiego dyplomu w tym samym czasie. Podczas nauki suchacz zostanie przygotowany do wykonywania nastpujcych zada zawodowych: masau medycznego, sportowego, kosmetycznego iprofilaktycznego, a take prowadzenia dziaalnoci profilaktycznej, popularyzujcej zachowania prozdrowotne. Szczegy oferty mona znale na stronie www.szkola-medyczna.ced.edu.pl, pod numerem telefonu 52 567-0034, e-mail szkola.medyczna@ byd.pl oraz w siedzibie szkoy w Bydgoszczy, ul. Garbary 2.
rozszerzy swoj dziaalno o Bydgoszcz, tworzc Medyczn Szko CED dodaje Teresa Synik. - Szkoa znajduje si przy ul. Garbary 2 w obiekcie Wyszej Szkoy Gospodarki, Centrum Ksztacenia Podyplomowego i Szkole, budynek W, pokj nr 2. Lokalizacja szkoy nie jest przypadkowa, poniewa uczel-
nia ksztaci fizjoterapeutw i posiada doskona nowoczesn baz dydaktyczna oraz kadr, z ktrej Medyczna Szkoa CED bdzie korzystaa. Nauka na kierunku technik masaysta odbywa si w trybie stacjonarnym lub dziennym. Trwa dwa lata. Jej zwieczeniem jest przystpienie przez absolwenta placwki do pa-
EDUKACJA
Wzr na maturzyst idealnego

Dziki dobrym wynikom na maturze zrealizujemy nasze marzenia
Gdy na wielu kierunkach studiw jest wicej chtnych ni miejsc, trzeba postawi na jak najlepsze wyniki. Gotowo do egzaminu maturalnego gwarantuje, e wymarzony kierunek studiw stanie si realny. Warto pomyle o kursach przed egzaminem dojrzaoci. Choby szkoa miaa wietne wyniki jednostkowych uczniw i sukcesy na olimpiadach, to nie gwarantuje nam rwnego poziomu. Przepenione klasy i brak indywidualnego podejcia z gry zakada porak czci z uczniw. Std bierze si ogromne zapotrzebowanie na kursy maturalne prowadzone przez dowiadczonych i efektywnych korepetytorw. - Trudno jednak mwi o modzie w tak istotnej kwestii twierdzi dr Dominika Hapka-mich, zaoycielka Centrum Edukacyjnego Maturita . - Dodatkowe zajcia przygotowujce do matury s niezbdne dla ucznia, ktry ma powane zalegoci, nawet jeli za cel stawia sobie tylko zdanie egzaminu maturalnego na poziomie podstawowym. S take obowizkowe dla ucznia walczcego o stanie opanowa go przez sze-siedem miesicy. Na nasz sukces skadaj si dwie rzeczy odpowiedni wykadowca oraz dobre warunki pracy. Zajcia w maej grupie posiadaj kilka atutw, ktrych brakuje zajciom indywidualnym. Przede wszystkim zesp motywuje do pracy i daje moliwo porwnania poziomu swojej wiedzy z innymi. Niezalenie jednak od formy zaj, najwaniejszy jest doskonay wykadowca. Ceny take przemawiaj za takim ukadem.Za te same pienidze zamiast jednej mamy 5-7 lekcji ze wietnym nauczycielem. Niezalenie czy jest to kurs, czy zajcia indywidualne, ucze rozumie wszystko za pierwszym razem, jeli zajcia prowadzi dowiadczony wykadowca. - Wszyscy nasi ubiegoroczni kursanci pomylnie zdali matur, a ponad 80% z nich dostao si na wybrane kierunki studiw dodaje dr Dominika Hapka-mich. - Prowadzimy rne rodzaje kursw, ale najwikszym zainteresowaniem ciesz si kursy standardowe, trwajce 7 miesicy. Dla tych, ktrzy chc w krtkim czasie powtrzy materia, polecam 3-miesiczne kursy intensywne. Startuj dopiero od stycznia, dlatego s take doskonaym rozwizaniem dla wszystkich spnialskich. Jeli natomiast kto chce zacz maturalne przygotowania ju w drugiej klasie - zapraszamy na kursy 2-etapowe. Gwn zasad Maturity jest nauka przez zrozumienie. Ucze powinien zrozumie omawiany materia, aby mona byo nauczy go rozwizywania zada na arkuszach maturalnych. - W Maturicie stawiamy przede wszystkim na doskonaych wykadowcw mwi dr Dominika Hapka-mich. Myl, e modzie wybiera nas wanie ze wzgldu na nasz kadr nauczycielsk oraz sposb prowadzenia zaj.
miejsce na obleganych kierunkach studiw, gdzie rnica 1 lub 2 punktw decyduje o sukcesie lub porace. Praktycznie na kadej uczelni jest wicej chtnych ni miejsc. Warto take odwiey nasz wiedz, gdy chcemy podej do egzaminu po przerwie od nauki.
- Osoby, ktre chc zdawa matur po wczeniejszej przerwie, czsto maj wtpliwoci, czy dadz sobie rad i czy bd w stanie pogodzi nauk z prac zawodow komentuje dr Dominika Hapka-mich. - Zakres materiau jest do spory, jednak nie na tyle obszerny, by zaangaowana osoba nie bya w
EDUKACJA
Kuszce perspektywy od zaraz

Szkoy TEB Edukacja umoliwiaj podjcie pracy zarobkowej ju w trakcie trwania nauki
Stay rozwj rynku usug medycznych w Polsce i w innych krajach europejskich powoduje, e w wielu dziedzinach wci brakuje fachowcw szkoy i uczelnie nie nadaj z dostarczaniem odpowiedniej iloci absolwentw. Zmiany w polskim systemie edukacji spowodoway, e ju po roku nauki mona mie uprawnienia do wykonywania zawodu o bardzo atrakcyjnym poziomie wynagrodzenia i szerokich moliwociach rozwoju. Ciekaw propozycj jest zawd technika masaysty. Osoba posiadajca uprawienia do pracy w tym zawodzie moe liczy na zatrudnienie np. w: salonach SPA, klubach sportowych, sanatoriach, centrum fitness, klinikach rehabilitacyjnych, luksusowych hotelach, itd. Oczywicie, istnieje take moliwo zaoenia wasnej dziaalnoci i samodzielnego pozyskiwania pacjentw. Przy odpowiedniej liczbie polece ze strony zadowolonych klientw, realne s zarobki nawet powyej 10 tysicy z miesicznie. Pracujc w orodku o uznanej renomie, mona liczy na mniej nego. Ju po dwch latach nauki w szkole policealnej mona korzysta z szerokich moliwoci zatrudnienia, tak w kraju, jak i za granic. Wbrew pozorom, absolwent kierunku nie musi podejmowa pracy w aptece. Najciekawsze perspektywy dotycz zatrudnienia w firmach produkujcych ywno, leki i suplementy diety. Absolwenci szk policealnych zyskuj tu dodatkow przewag, poniewa s w stanie wej do brany w cigu dwch lat, w odrnieniu od studentw farmacji, ktrzy potrzebuj na to prawie trzy razy wicej czasu. atwo przewidzie, e kto wejdzie na ten rynek szybciej, ten osignie wiksz korzy. W ofercie szk medycznych pojawiy si take nowe, mniej znane zawody np. ortoptysta. Jest to zawd pokrewny do optometrysty, zajmuje si diagnozowaniem i leczeniem zeza u dzieci. Do niego naley wykonywanie niezbdnych bada i pomiarw parametrw wzroku. Przygotowuje pacjentw do zabiegw operacyjnych narzdu wzroku a pniej nadzoruje i prowadzi ich rehabilitacj, ponadto prowadzi dziaalno profilaktyczn narzdu wzroku. Cigle brakuje specjalistw w tej dziedzinie, a zapotrzebowanie na nich ronie. Wraz z rozwojem technik obrazowania w diagnostyce medycznej oraz coraz wiksz ich dostpnoci ronie take zapotrzebowanie na technikw elektroradiologw. Szukajc dla siebie odpowiedniego zawodu, naley zadba o wybr waciwej szkoy. Najlepsz inwestycj jest powierzenie losw swojej kariery instytucji z wieloletnim dowiadczeniem. Oglnopolska sie szk TEB Edukacja jest liderem na rynku szk medycznych, co owocuje bardziej skutecznym nauczaniem i wikszymi moliwociami w zakresie rozpoczcia kariery w zawodzie (praktyki, stae, Biuro Karier, wsparcie w zakadaniu wasnej dziaalnoci gospodarczej). Poza licznymi udogodnieniami, suchacz moe te liczy na pomoc w rozpoczciu nauki na kolejnym kierunku lub pynnym przejciu na studia (TEB Edukacja cile wsppracuje z Wysz Szko Bankow). (JC)
wicej poow tej kwoty. Karier w tym zawodzie mona rozpocz, zdobywajc uprawnienia podczas 2 lat nauki w szkole policealnej. Niektre z nich, jak np. szkoy TEB Edukacja, umoliwiaj podjcie pracy zarobkowej ju w trakcie trwania nauki. Rwnie interesujc propozycj jest zawd opiekuna medycznego. Absolwent tego kierunku jest stale poszukiwany do pracy w klinikach, domach opieki, centrach rehabilitacyjnych lub jako prywatny opiekun osoby starszej. W chwili obecnej na rynku pracy w Polsce brakuje kilkudziesiciu tysicy osb z
uprawnieniami do wykonywania tego zawodu, co powoduje, e absolwent moe przebiera w atrakcyjnych ofertach. Wynagrodzenie w okolicach 3000 z netto ju podczas pierwszych miesicy pracy nie jest w brany niczym dziwnym. W zwizku ze starzeniem si spoeczestw europejskich, warto rozway kontynuowanie kariery za granic tu przecitne stawki wahaj si w okolicach 2500-4000 euro za miesic. Jest wic o co walczy. Osoby, ktre nie przepadaj za bezporednim kontaktem z klientem, powinny rozway zawd technika farmaceutycz-
EDUKACJA
Wci jest szansa na studia!

Jacek Laskowski
Zapomniae zaaplikowa? Prywatne uczelnie wci czekaj, a publiczne wyduaj terminy naborw na niektrych kierunkach
nastpujcych kierunkw: etnologia - antropologia kulturowa, filologia klasyczna, filologia specjalno hellenistyka, filologia specjalno wiedza o kulturze rdziemnomorskiej, filozofia, komparatystyka literacko-kulturowa, nauki o rodzinie, ochrona rodowiska, polityka publiczna, polityka spoeczna, religioznawstwo, studia batyckie, studia wschodnie, teologia. Bydgoski UKW rwnie zdecydowa si wyduy rejestracj do 15 wrzenia na kierunku Dr Marcin Czyniewski, rzecznik prasowy UMK w Toruniu zachca do studiowania regionalistyka europejska. na toruskiej uczelni Prywatne uczelnie regionu wci czekaj na wy UMK. Zatem wszyscy, przyszych studentw ktrzy maj ochot studiowa, z penym wachlarzem kieruna jeszcze nie zarejestrowali kw. Z roku na rok powikszasi do systemu, maj okazje j swoj ofert w taki sposb, to uczyni i wybra spord by sprosta wymaganiom rynku pracy. Dlatego kandydaci na studia mog wci wybiera spord studiw licencjackich, magisterskich, ale i inynierskich. Prywatne uczelnie w naszym regionie (Wysza Szkoa Gospodarki, Kolegium Jagielloskie Toruska Szkoa Wysza, Kujawsko Pomorska Szkoa Wysza czy Wysza Szkoa Bankowa) s przygotowane do ksztacenia na wielu kierunkach zarzdzanie, turystyka i rekreacja, bezpieczestwo wewntrzne lub narodowe, finanse i rachunkowo, logistyka, administracja, pedagogika, budownictwo, architektura, fizjoterapia, dietetyka, technologie www, grafika komputerowa i multimedialna, programowanie, prawo, ekonomia, geodezja i kartografia, dziennikarstwo i komunikacja spoeczna, elektronika i telekomunikacja, stosunki midzynarodowe. Wprawdzie wszyscy, ktrzy nie wybieraj si na uczelnie publiczne maj jeszcze troch czasu, to jednak warto si pospieszy, bo szybsi mog niekiedy liczy na nisze czesne. Uczelnie prywatne, podobnie jak publiczne, kusz stypendiami oraz nie zawsze patnym nauczaniem. Ciesz si, e miaem tak szeroki wybr podkrela Kamil, tegoroczny maturzysta. Ja wprawdzie ju wybraem, ale dugo zastanawiaem si nad ostateczn decyzj. Wiem jednak, e wielu moich kolegw wci si waha. Pewnie bd studiowa niestacjonarnie i jednoczenie pracowa. Jestem ciekaw, kto z nas w przyszoci lepiej zarobi. Pena oferta kierunkw i specjalnoci wraz ze szczegami dostpna jest na stronach internetowych wyszych uczelni naszego regionu. Tam rwnie znajduj si dokadne terminy rejestracji. Warto zatem przeledzi program nauczania i pilnowa terminw, a przede wszystkim poczyta o perspektywach jakie daje wybrany kierunek, bo dobre wyksztacenie i opanowanie przydatnych umiejtnoci to poowa sukcesu na ciasnym rynku pracy.
Hitem tegorocznej rekrutacji w Polsce okazaa si gdaska kryminologia. Uczelnie regionu przeduaj moliwo aplikowania na studia. Prywatne placwki odpowiadaj szerok ofert ksztacenia. Kryminologia okazaa si absolutnym hitem tegorocznej rekrutacji na studia. Tutaj o jedno miejsce bio si 44 chtnych. Cho kierunki oferowane przez regionalne uczelnie nie cieszyy si a takim powodzeniem, to i tak przycigay tumy. Dua grupa licealistw zdecydowaa si postawi na bezpieczestwo wewntrzne czy narodowe, farmacj, filologi angielsk czy kierunki lekarskie. Sporym zainteresowaniem cieszyy si rwnie nietypowe jzyki obce japonistyka. Na kierunkach mniej obleganych wyduono nabory. Rejestracj na niektre kierunki wyduylimy a do 13 wrzenia mwi Marcin Czyniewski, rzecznik praso-
EDUKACJA
Dwa kierunki nie dla wszystkich

Studencie, planujesz rozpocz nauk na drugim kierunku? Od teraz uczc si nawet na publicznych uczelniach bdziesz za to paci
wypadkach nawet o kilkaset zotych w semestrze. Tabela dostpna na stronie pokazuje, e drosze bd kierunki ksztacce przyszych inynierw. Humanici zapac mniej. Do uiszczenia czesnego za studiowanie kolejnego kierunku bd zmuszeni rwnie acy Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Podobnie jak na UMK, kwoty za studiowanie 2. kierunku s rne i zale przede wszystkim od jego specyfiki. Wysoko czesnego za studiowanie 2. kierunku jest uzaleniona od systemu punktw darmowych. Oznacza to, e od kwoty bazowej odlicza si odpowiedni sum, ktra pomniejsza wysoko stawki za semestr nauki zaznacza Piotr Kwiatkowski, rzecznik prasowy UKW. Kwoty bazowe od ktrych wyliczana bdzie wysoko czesnego wahaj si w przedziale od 1700 zotych do 4,5 tys. zotych. W zalenoci od tego, jak student poukada sobie przedmioty i punkty, kwota ta bdzie si zmniejsza.
Jacek Laskowski
Wraz z nadchodzcym rokiem akademickim wszystkie polskie uczelnie publiczne wprowadzaj opaty za studia na 2. kierunku. Jak si okazuje, drosze bd kierunki ksztacce przyszych inynierw. Kwoty na uczelniach w naszym regionie dla niektrych mog by zaporowe. Zgodnie z rozporzdzeniem MEN, opaty za 2. kierunek studiw zaczn obowizywa od roku akademickiego 2013/2014. Czesne, ktre zapaci student za dodatkowy kierunek jest zrnicowane i zaley przede wszystkim od cieki edukacji, ktr trzeba pokona, by mc uzyska dyplom wybranej, publicznej uczelni wyszej. Do zmian, ktre obejm placwki edukacyjne znajdujce si w caej Polsce, przygotowane ju s uniwersytety naszego regionu. Opaty za studia na 2. kierunku s bardzo rne. Wynikaj one z realnych kosztw
ksztacenia podkrela Marcin Czyniewski, rzecznik prasowy Uniwersytetu Mikoaja Kopernika. Jeden semestr administracji bdzie kosztowao studenta nieco ponad 2 tys. zotych. Natomiast ak, ktry wybierze biotechnologi czy materiay wspczesnych technologii, bdzie zmuszony do uiszczenia czesnego w wysokoci niemal 7 tys. zotych za semestr nauki. Wszyscy zainteresowani kosztami studiowania
na kierunkach oferowanych przez UMK, mog odwiedzi nasz stron internetow i tam zapozna si z dokadnymi kwotami. Sprawdzilimy. W zestawieniu dostpnym na stronie ujto wyjciowe kwoty semestralne, roczne, a nawet godzinowe. Student automatyki i robotyki UMK za godzin zaj zapaci 15, za ekonomii 5 zotych. Nisze czesne bdzie na studiach II stopnia. W niektrych
Na UKW drosze rwnie bd kierunki cise. One wymagaj duego zaplecza naukowobadawczego. Dlatego kwota bazowa za studiowanie biotechnologii jest wysza od czesnego za edukacj na filologii polskiej. Opatami za studia na 2. kierunku nie bd musiay martwi si osoby, ktrych rednia ocen na 1. kierunku kwalifikuj je do grona najlepszych i pozwala otrzymywa stypendium lub wysawiy si szczeglnymi osigniciami na polu sportowym czy naukowym. W zwizku ze sporym zamieszaniem, informujemy, e opatami zostan obarczone osoby, ktre nauk na kolejnym kierunku studiw zaczn w roku akademickim 2013/2014. Niewykluczone, e zapac rwnie ci, ktrzy z 2. kierunkiem wystartowali w 2012 r. i go przerwali. Czesnego za dodatkowy kierunek nie bd musieli uiszcza studenci, ktrzy swoj przygod z kolejnym kierunkiem rozpoczli w roku akademickim 2011/2012 lub wczeniej.

SPORT
Beethoven i koa olimpijskie

Moda zapaniczka z Kotomierza odnosi sukcesy nie tylko na macie
Aleksandra Radzikowska
Lekcje gry na pianinie, godziny spdzone na sali treningowej i zapanicza walka. W jej domu rwnie czsto co pikn kompozycj Dla Elizy, mona usysze rozmowy o sporcie i walce fair play. Cho ma dopiero 15 lat, dziki cikiej pracy i pasji osigna ju wiele. Maria Tobolewska, 46 kg talentu, uporu i niemiaoci. O swoich sukcesach mwi niechtnie. Chocia trenuje zapasy dwa razy w tygodniu, znajduje te czas na dodatkowe lekcje muzyki i jzyka angielskiego. Za brzowy medal w kategorii wagowej do 46 kg, ktry wywalczya na XIX Oglnopolskiej Olimpiadzie Modziey w Zgierzu, otrzymaa dwa koa olimpijskie. - To jeden z moich najwikszych sukcesw mwi Maria Tobolewska. Chwile radoci po zwycistwach s zapat za prac, ktr wykonuje na treningach. Gdy postanowiam zaj si sportem, w naszej szkole prowadzone byy zajcia jedynie z zapasw i strzelectwa. Rodzice wsparli mnie w wyborze i tak to si zaczo. - Podczas walki jest czasem nie do poznania mwi z umiechem Elbieta Tobolewska. Chocia to gownie m towarzyszy jej na zawodach, ja rwnie widziaam wiele jej pojedynkw. eby by przygotowanym na to, co zaproponuje przeciwnik, trzeba nieustannie wiczy szybko i technik. W zapasach oprcz siy, znaczenie maj te spryt oraz instynkt. - W trakcie treningw skupiam si gwnie na poprawie techniki chwytw i rzutw dodaje zawodniczka. Gdy wiem, e walk przegrywam, musz szybko i chodno oceni swoje szanse. Staram si nie denerwowa. Zapasy to specyficzny sport. Pojedynek moe rozgrywa si na punkty, a moe trwa te 10 sekund. Zawodnikom zdarza si przegra walk, zanim na dobre si rozpocznie. - Niestety, zdarzyo mi si to kilka razy, jednak sama te mog si pochwali skutecznymi i szybkimi atakami mwi Maria. Jak w kadym sporcie, nie zawsze si wygrywa. Kiedy, uywajc zapaniczego argonu, najczciej rzucaam biodro, dzi staram si atakowa nogi rywalek. W regionie nie ma wielu zawodniczek w mojej kategorii wagowej. Wiele razy byo tak, e na zawody zgaszaam si sama. Cho o swoich pasjach i sukcesach wypowiada si z niemiaoci, to ma si czym pochwali. Na pytania o ilo medali, ktre ma w swoim dorobku odpowiada umiechem i opuszcza wzrok. Odwrotnie zachowuje si, gdy wchodzi na mat. Tam obowizuje system zero-jedynkowy. Kady chce wygra.
Marta Tobolewska dostaa za swoje osignicia kka olimpijskie

ochot do treningu. Nie wszystkie pojedynki mona wygra, ale walka ze swoimi sabociami i doskonalenie umiejtnoci to dla modego czowieka wietna szkoa charakteru. Zamiast siedzie przed komputerem czy oglda seriale, warto powici si ciekawej pasji. Oprcz rodzicw i brata, ktrzy zawsze wspieraj Mari, wan osob jest dla niej trener, Mieczysaw Szeliga. - Dzikuj trenerowi, e powica nam swj czas mwi Maria. Przyjeda do Kotomierza specjalnie dla kilkuosobowej grupy. Sukcesy, ktre ju odniosam, s rwnie jego zasug. Dzi moda zapaniczka jeszcze nie wie, czy w przyszoci swoje ycie zwie z zapasami. By moe powici si muzyce lub innemu zajciu. Od sportu, ktry jest jej wielk pasj, nie odetnie si z pewnoci cakowicie. - Lubi ruch na wieym powietrzu dodaje Maria. Czasem w domu, dla zabawy, mierzymy si z bratem. Zdarza si, e bior udzia w konkursach z rnych dyscyplin. Czsto ogldam te zmagania innych sportowcw. Wanym momentem w mojej sportowej karierze bdzie wybr nowej szkoy. Nie wiem czy czas pozwoli mi na udzia w treningach. Pki nie bd musiaa podj decyzji, chc doskonali swoje sportowe umiejtnoci.
Szkoa charakteru
Kady sportowiec wie, e efekty jego pracy i wyrzecze nie pojawi si natychmiast. Dopiero dziesitki godzin spdzone na sali treningowej i lata doskonalenia umiejtnoci mog obrci si w sukces. - Zapasy nie s popularn dziedzin sportu mwi Elbieta Tobolewska, mama Marii. Dlatego doceniamy to, e crka wci ma
Upr, spryt i technika

Zabawa koczy si, gdy Maria wchodzi na mat. Z niemiaej dziewczyny zmienia si w pewn siebie zawodniczk.

REKLAMA

Poza Bydgoszcz NR 6

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Poza Bydgoszcz NR 6

Uploaded by

Copyright:

30 sierpnia 2013 Numer 6

Specjalny dodatek edukacyjny. Czytaj na str. 18-22

Setka zbirw Kadafa

Najwikszy gang wojewdztwa kujawsko-pomorskiego zosta 5 rozbity

Moda zapaniczka z Kotomierza odnosi sukcesy nie tylko na macie

Beethoven i koa olimpijskie

BEZPATNA GAZETA REGIONU BYDGOSKIEGO

Gmina Nowa Wie Wielka

Zobaczyem jej martwe oczy

Nordic walking krlowa w odowie 8

*** Gmina Osielsko

*** Gmina Sicienko *** Gmina Dobrcz

Czy stan ulicy Lipowej ulegnie 10 w kocu poprawie?

Zabi i podpali zwoki, eby zabra biuteri? 11

Wakacje bez poarw w lasach. Suby czuwaj 12

*** Solec Kujawski

*** Gmina Dbrowa Chemiska

Nastpny numer Poza Bydgoszcz 27 wrzenia

2 POZA BYDGOSZCZ, 30 sierpnia 2013

Wyrzu zdjcie do mietnika

Radosaw Rzeszotek radekrzeszotek@gmail.com (GSM 609 119 016)

Maciej Koprowicz, Marcin Tokarz

Izabela Maciejko, Marcin Lewicki, Aleksandra Radzikowska, ukasz Piecyk

Tytus Szabelski, Maciej Pagaa, Maria Lewandowska

Studio Poza Bydgoszcz

Agora SA. Pia

3 POZA BYDGOSZCZ, 30 sierpnia 2013

Zobaczyem jej martwe oczy

Fot. Adam Zakrzewski

Jeden z tropw wiedzie do biura rachunkowego w Koronowie

Zabia si bez powodu?

4 POZA BYDGOSZCZ, 30 sierpnia 2013

Dlaczego drzewa nic nie mwi

Twoje OC i AC moe by tasze

5 POZA BYDGOSZCZ, 30 sierpnia 2013

Setka zbirw Kadafa

6 POZA BYDGOSZCZ, 30 sierpnia 2013

600 zotych za ton

Najmniej byo chleba

Fot. Adam Zakrzewski

Wielka hurtownia decybeli

GMINA NOWA WIE WIELKA

Serce nieraz stano w gardle

Fot. ukasz Piecyk

Setki aparatw na dnie

Fot. Adam Zakrzewski

8 POZA BYDGOSZCZ, 30 sierpnia 2013

wiatowy poziom imprezy

Dla kadego co miego

Za rok mistrzostwa Polski?

Darmowa szkka sadzenia rolin

Fot. Adam Zakrzewski

9 POZA BYDGOSZCZ, 30 sierpnia 2013

w Osielsku. Za rok MP?

Osielsko rywalizuje z duymi miastami

Fot. Adam Zakrzewski

Rozmowa z Olgierdem Bojke, prezesen PFNW

10 POZA BYDGOSZCZ, 30 sierpnia 2013

Gdzie jest plan, tam nie ma przygody!

GMINY BIAE BOTA I SICIENKO

Przemek Woniak zwiedzi p wiata

Z grki lec na zamanie karku Koszmar

Fot. Archiwum prywatne

Fot. Adam Zakrzewski

Fot. Adam Zakrzewski

11 POZA BYDGOSZCZ, 30 sierpnia 2013

* Gmina Sicienko * Gmina Dobrcz