NOWELIZACJA KODEKSU PRACY ORAZ USTAWY O ZWIZKACH ZAWODOWYCHWESZA W YCIE 23 SIERPNIA 2013 R.

I.

TYTUEM WSTPU

W dniu 23 sierpnia 2013 r. wesza w ycie nowelizacja kodeksu pracy oraz ustawy o zwizkach zawodowych. Wprowadzone zmiany daj firmom moliwo wyduania czasu pracy zatrudnionym pracownikom, a nastpnie zrekompensowania im wypracowanych dodatkowych godzin, dajcimw zamian dni wolne. Nowelizacja ta od pocztku budzia wiele kontrowersji. Z jednej strony entuzjastycznie nastwiony rzd argumentowa, i zmiany w kodeksie pracy pozytywnie wpyn w czasach kryzysu na gospodark krajow, pomog zachowa miejsca pracy oraz umoliwi przedsibiorcom reagowanie na zmieniajca si koniunktur gospodarcz. Z drugiej strony do nowelizacji sceptycznie nastawione byy Zwizki Zawodowe, ktre stay na stanowisku, e elastyczny czas pracy i wyduony okres rozliczeniowy uczyni z pracownikw niewolnikw, a wprowadzone zmiany doprowadzdo obnienia wynagrodzenia w zwizku z obnieniem patnych dodatkw za nadgodziny. Pomimo przedstawiany przez rzd i zwizki argumentw, warto zaznaczy, e wiele pastw Unii Europejskiej ju wczeniej zdecydowao si na 12-miesiczne okresy rozliczeniowe. 12miesiczne okresy obecnie stosowane m.in. w Wielkiej Brytanii, Francji, Ni emczech, Holandii, Czechach, Rumunii czy na Sowacji.

II. ZMIANY W KODEKSIE PRACY W zwizku z nowelizacj kodeksu pracy brzmienie zmieni art. 129, 3 i 5 art. 139, art. 150, Ustawodawca doda rwnie art. 1401 oraz art. 151 21. Zmiany w kodeksie pracy i ustawie o zwizkach zawodowych umoliwiaj wyduenie okresu rozliczeniowego czasu pracy oraz reguluj zasady ruchomego i przerywanego czasu pracy. Naley jednak pamita, i aby takie wyduenie zostao wprowadzone, musi ono by uzasadnione przyczynami obiektywnymi, technicznymi lub dotyczcymi organizacji pracy i respektowa oglne zasady dotyczcych ochrony bezpieczestwa i zdrowia pracownikw. Zakady pracy ktre podpisz porozumienie z zwizkami zawodowymi albo przedstawicielami pracownikw, bd mogy wyduy okresy rozliczeniowe maksymalnie do 12 miesicy. Dodatkowo naley pamita, e Pracodawca ma obowizek przekazania kopii porozumienia w sprawie przeduenia okresu rozliczeniowego czasu pracy, waciwemu okrgowemu inspektorowi pracy w terminie 5 dni roboczych od dnia zawarcia porozumienia. Okres rozliczeniowy czasu pracy moe zosta wyduony maksymalnie do 12 miesicy w kadym systemie pracy. Warto podkreli, i ustawa w nowym brzmieniu gwarantuje pracownikowi otrzymanie minimalnego wynagrodzenia za prac rwnie w miesicach, w ktrych ze wzgldu na rozkad czasu pracy nie mia obowizku wykonywania pracy. Zgodnie z nowymi przepisami, rozkad czasu pracy danego pracownika moe by sporzdzony w formie pisemnej lub elektronicznej - na okres krtszy ni okres rozliczeniowy, obejmujcy jednakco najmniej jeden miesic. Rozkad ten pracodawca powinien przekaza pracownikowi co najmniej na tydzie przed rozpoczciem pracy w okresie, na ktry zosta sporzdzony.

Naley pamita, i nie kady pracodawca ma obowizek sporzdzania rozkadu czasu pracy. Ustawa przewiduje tak sytuacj, gdy rozkad wynika z prawa pracy, obwieszczenia, z umowy o prac lub z porozumienia z pracownikiem, a take w sytuacji, gdy na pisemny wniosek pracownika stosowany jest do niego ruchomy lub indywidualny czas pracy. Znowelizowana ustawa wprowadza dwa rozwizania w zakresie ruchomego czasu pracy. Pierwsza moliwo polega na tym, i w rozkadzie pracy zostanie wskazany przedzia, w ktrym pracownik powinien rozpocz prac, jednak to pracownik bdzie wybiera w ktrej godzinie rozpocznie swoj prac. Zgodnie z drug opcj, pracodawca wyznaczy pracownikom rne godziny rozpoczcia pracy przez pracownika. Bez wzgldu jednak na to na jak moliwo pracodawca si zdecyduje musi On pamita, aby nie naruszy prawa pracownika do odpoczynku dobowego i tygodniowego. Kolejn zmian, wynikajc z nowelizacji jest moliwo zastosowania przerywanego czasu pracy w drodze porozumienia ze zwizkami zawodowymi lub przedstawicielami pracownik w. Przed nowelizacj istniaa jedynie moliwo wprowadzenia przerywanego czasu tylko i wycznie w ukadzie zbiorowym pracy. Z dniem 23 sierpnia 2013 r. w kodeksie pracy pojawi si nowy przepis wprost stanowicy, i nie mona uzna za prac w godzinach nadliczbowych czasu odpracowania zwolnienia od pracy, udzielonego pracownikowi na jego pisemny wniosek w celu zaatwienia spraw osobistych. III. PRAKTYCZNY ASPEKT ZMIAN Z praktycznego punktu widzenia, uelastycznienie czasu pracy nie oznacza, i dzienny czas pracy pracownika bdzie mg przekracza 8 godzin. Zmiana dotyczy jedynie liczby przepracowanych dni w tygodniu. Zgodnie z nowymi zasadami pracownikowi wolno bdzie pracowa przez 6 dni w tygodniu. Naley jednak pilnowa tego, aby w okresie rozliczeniowym nadpracowane dni (ponad przecitnie 5na tydzie) zostay pracownikowi oddane. Przy zaoeniu, e okres rozliczeniowy wynosi bdzie 12 miesicy, moe si zdarzy, e takie oddanie wolnych dni nastpi dopiero 5-7 miesicach np. poprzez ustalenie 4-dniowych tygodni pracy lub caych tygodni wolnego, w sytuacji gdy jeden dzie wyrwna pi tygodni pracy 6-dniowej. Bez wzgldu na form oddania wolnych dni, naley pamita, i jest to obowizek pracodawcy. Jeeli pracodawca zaniedba tego, aby odda pracownikom wolne dni w okresie rozliczeniowym, naraa si na niebezpieczestwo popenienia wykroczenie przeciwko prawom pracownika. IV. SOWO NA ZAKOCZENIE Kade zmiany maj swoje plusy i minusy, czas zweryfikuje czy nowelizacja bdzie bardziej korzystna dla pracownikw czy dla pracodawcw oraz jaki bdzie miaa wpyw na gospodark. Plusem dla pracownika powinien by fakt, e system ruchomego czasu pracy uatwi godzenie ycia rodzinnego i zawodowego, natomiast korzyci dla pracodawcy z pewnoci bdzie moliwo planowania wikszej liczby godzin pracy w okresach duego zapotrzebowania, a mniejsz w okresach niskiego zapotrzebowania, jak rwnie efektywne wykorzystanie zasobw kadrowych w firmie. Mimo wszystko pamita jednak naley, i zmiany maj charakter fakultatywny co oznacza, e pracodawca moe z nich skorzysta, ale nie musi.