OZC

PIOTR WERESZCZYSKI
PURMO OZC
PROGRAM WSPOMAGAJCY OBLICZANIE ZAPOTRZEBOWANIA NA MOC
CIEPLN I SEZONOWEGO ZAPOTRZEBOWANIA NA CIEPO
WERSJA 3.0 PODRCZNIK UYTKOWNIKA
Warszawa 2000
Spis treci
Spis treci
1. UKAD PODRCZNIKA ............................................................................................ 4 2. OGLNA CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU ................................................... 6 3. INSTALOWANIE PROGRAMU................................................................................. 8 4. PODSTAWY OBSUGI PROGRAMU ...................................................................... 9
4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 4.5. 4.6. 4.7. 5.1. 5.2. 5.3. 5.4. 5.5. Rozpoczcie pracy z programem ........................................................................................ 9 Obszar roboczy programu................................................................................................... 9 System pomocy ................................................................................................................... 10 Otwieranie i zachowywanie plikw z danymi .................................................................. 11 Przenoszenie lub kopiowanie plikw projektu................................................................. 11 Parametry pracy programu .............................................................................................. 11 Zakoczenie pracy z programem...................................................................................... 12
5. WPROWADZANIE DANYCH .................................................................................. 13

Tworzenie nowego pliku danych....................................................................................... 13 Edytowanie danych z istniejcego pliku........................................................................... 14 Oglne dane ........................................................................................................................ 14 Lista zmiennych.................................................................................................................. 22 Katalog materiaw budowlanych .................................................................................... 24 5.5.1. Wprowadzanie danych o materiale jednorodnym ................................................. 26 5.5.2. Wprowadzanie danych o warstwie o budowie niejednorodnej ............................. 27 5.6. Dane o przegrodach ........................................................................................................... 28 5.6.1. Wprowadzanie danych o przegrodach wielowarstwowych ................................... 31 5.6.2. Wprowadzanie danych o typowych przegrodach................................................... 35 5.6.3. Wykorzystywanie danych o przegrodach zapisanych w innych plikach.............. 37 5.7. Dane o pomieszczeniach .................................................................................................... 38 5.7.1. Wprowadzanie danych o pomieszczeniu................................................................. 40 5.7.2. Zasady numerowania pomieszcze ......................................................................... 47 5.7.3. Automatyczne tworzenie danych dla nastpnej kondygnacji................................ 47 5.7.4. Wykorzystywanie danych o pomieszczeniach zapisanych w innych plikach ....... 49 5.8. Wprowadzanie danych w tabelach ................................................................................... 49 5.8.1. Informacje pomocnicze ............................................................................................ 51 5.8.2. Poruszanie si po tabeli ............................................................................................ 51 5.8.3. Zaznaczanie fragmentu tabeli.................................................................................. 52 5.8.4. Wskazywanie komrki tabeli................................................................................... 53 5.8.5. Przegldanie zawartoci tabeli................................................................................. 53 5.8.6. Polecenia edycyjne .................................................................................................... 53 5.8.7. Przenoszenie danych z tabeli do innego programu ................................................ 54 5.8.8. Przenoszenie danych z innego programu do tabeli ................................................ 55 5.8.9. Sortowanie zawartoci tabeli ................................................................................... 55 5.8.10. Formatowanie zawartoci tabeli .............................................................................. 55
6. OBLICZENIA.............................................................................................................. 57
6.1. Wyszukiwanie i usuwanie bdw..................................................................................... 58
7. WYNIKI OBLICZE ................................................................................................. 59

7.1. Oglne wyniki oblicze ...................................................................................................... 59 7.2. Wyniki oblicze sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln ................................ 62
Spis treci 7.3. 7.4. 7.5. 7.6. 7.7. 7.8. Zestawienie wynikw oblicze przegrd .......................................................................... 65 Wyniki oblicze przegrd.................................................................................................. 66 Zestawienie wynikw oblicze pomieszcze .................................................................... 68 Wyniki oblicze pomieszcze ............................................................................................ 69 Wyniki doboru grzejnikw................................................................................................ 71 Dane dla programu PURMO C.O. ................................................................................... 73 7.8.1. Przenoszenie danych dla PURMO C.O................................................................... 74 7.9. Drukowanie wynikw oblicze.......................................................................................... 74
8. STRUKTURA MENU ................................................................................................. 76

8.1. Plik menu ......................................................................................................................... 76 8.1.1. Nowe dane menu Plik ............................................................................................ 77 8.1.2. Otwrz dane menu Plik......................................................................................... 77 8.1.3. Zachowaj dane menu Plik ..................................................................................... 79 8.1.4. Zachowaj dane jako menu Plik............................................................................. 79 8.1.5. Drukuj menu Plik .................................................................................................. 80 8.1.6. Podgld wydruku menu Plik................................................................................. 82 8.1.7. Format wydruku menu Plik.................................................................................. 83 8.1.8. Koniec menu Plik................................................................................................... 87 8.2. Przegldanie menu .......................................................................................................... 87 8.2.1. Kopiuj menu Przegldanie.................................................................................... 87 8.2.2. Znajd menu Przegldanie.................................................................................... 88 8.2.3. Znajd nastpny menu Przegldanie ................................................................... 90 8.3. Dane menu ....................................................................................................................... 90 8.3.1. Oglne menu Dane................................................................................................. 91 8.3.2. Zmienne menu Dane .............................................................................................. 91 8.3.3. Materiay menu Dane ............................................................................................ 91 8.3.4. Przegrody menu Dane ........................................................................................... 92 8.3.5. Pomieszczenia menu Dane .................................................................................... 92 8.4. Obliczenia menu.............................................................................................................. 92 8.4.2. Oglne menu wyniki .............................................................................................. 94 8.4.3. Sezonowe zuycie energii menu Wyniki............................................................... 94 8.4.4. Zestawienie przegrd menu Wyniki..................................................................... 94 8.4.5. Przegrody menu Wyniki........................................................................................ 95 8.4.6. Zestawienie pomieszcze menu Wyniki ............................................................... 95 8.4.7. Pomieszczenia menu Wyniki................................................................................. 95 8.4.8. Grzejniki menu Wyniki......................................................................................... 96 8.4.9. Dane dla PURMO C.O. menu Wyniki ................................................................. 96 8.4.10. Bdy menu Wyniki ............................................................................................... 96 8.4.11. Sortuj wyniki menu Wyniki .................................................................................. 97 8.4.12. Formatuj tabel menu Wyniki.............................................................................. 98 8.5. Parametry menu.............................................................................................................. 98 8.5.1. Parametry menu Parametry ................................................................................. 99 8.5.2. Otwrz parametry menu Parametry................................................................. 103 8.5.3. Zachowaj parametry menu Parametry.............................................................. 103 8.5.4. Zachowaj parametry jako menu Parametry ..................................................... 104 8.6. Okno menu .................................................................................................................... 104 8.6.1. Kafelki menu Okno.............................................................................................. 105 8.6.2. Kaskada menu Okno ........................................................................................... 105 8.6.3. Uporzdkuj ikony menu Okno ........................................................................... 106
Spis treci 8.6.4. Zamknij wszystkie menu Okno .......................................................................... 107 8.6.5. Odtwrz ukad menu Okno................................................................................. 107 8.6.6. Zachowaj ukad menu Okno............................................................................... 107 8.7. Pomoc menu .................................................................................................................. 107 8.7.1. Spis treci menu Pomoc ....................................................................................... 108 8.7.2. Uywanie pomocy menu Pomoc.......................................................................... 108 8.7.3. O programie menu Pomoc .................................................................................. 108
9. PRZYKAD ............................................................................................................... 109

9.1. Dane wyjciowe ................................................................................................................ 109 9.2. Wprowadzanie danych .................................................................................................... 113 9.2.1. Oglne dane............................................................................................................. 113 9.2.2. Lista zmiennych ...................................................................................................... 115 9.2.3. Dane o przegrodach ................................................................................................ 116 9.2.4. Wprowadzanie dodatkowych danych niezbdnych do oblicze sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln. ................................................................................. 123 9.2.5. Dane o pomieszczeniach ......................................................................................... 125 9.3. Obliczenia ......................................................................................................................... 131
1. Ukad podrcznika
1. Ukad podrcznika
Podrcznik uytkownika programu PURMO OZC skada si z 9 rozdziaw i 2 zacznikw. Poniej przedstawiono krtk charakterystyk poszczeglnych rozdziaw. 1. Ukad podrcznika zawiera krtk charakterystyk poszczeglnych rozdziaw oraz informacje na temat korzystania z podrcznika. 2. Oglna charakterystyka programu przedstawia charakterystyk programu zawierajc informacje na temat jego moliwoci, zakresu stosowania, zakresu przeprowadzanych oblicze, wsppracy z uytkownikiem. 3. Instalowanie programu zawiera instrukcj instalowania programu na twardym dysku. 4. Podstawy obsugi programu omawia podstawowe elementy przestrzeni roboczej programu oraz przedstawia zasady ich obsugi. 5. Wprowadzanie danych przedstawia krok po kroku kolejne etapy wprowadzania danych. 6. Obliczenia omawia proces oblicze oraz opisuje zestaw i znaczenie parametrw wpywajcych na obliczenia. 7. Wyniki oblicze opisuje wyniki oblicze. 8. Struktura menu opisuje znaczenie wszystkich polece wchodzcych w skad menu programu. 9. Przykad przedstawia przykad wprowadzania danych i wykonywania oblicze. Zacznik 1. Definicje i terminy zawiera alfabetyczny spis definicji i terminw uywanych w podrczniku. Zacznik 2. Spis rysunkw zawiera spis rysunkw zamieszczonych w podrczniku. W tekcie podrcznika wystpuj fragmenty pojedynczo i podwjnie podkrelone. Pojedynczo podkrelono podstawowe terminy i definicje uywane w podrczniku. Ich dokadne znaczenie mona odnale w spisie definicji i terminw w zaczniku nr 1. Podwjnie podkrelone s tematy szczegowo omwione w podrozdziaach podrcznika.
1. Ukad podrcznika
Polecenia programu mona wywoywa przy pomocy myszy, klawiatury, a w niektrych przypadkach naciskajc przycisk w pasku podstawowych funkcji programu oraz w pasku wynikw. W podrczniku uyto nastpujcych symboli graficznych okrelajcych sposb wywoania polecenia: wywoanie polecenia przy pomocy myszy; wywoanie polecenia przy pomocy klawiatury; wywoanie polecenia przyciskiem z paska podstawowych funkcji programu. Ze wzgldu na cigy rozwj programu, przy jego instalacji doczany jest plik ozcinfd.hlp zawierajcy dodatkowe informacje na temat programu, ktre ze wzgldu na cykl wydawniczy nie zostay umieszczone w niniejszym podrczniku. Aby obejrze zawarto tego pliku naley: 1. 2. przej do menu Start systemu Windows (Rys. 1.1), wybra polecenie Programy - PURMO 3 - Informacje dodatkowe OZC
PURMO 3
PURMO C.O. PURMO OZC
Rys. 1.1. Ogldanie pliku pomocy z informacjami dodatkowymi.
Aktualne informacje na temat programu mona rwnie uzyska korzystajc z kontekstowego systemu pomocy, ktry zosta omwiony w punkcie 4.3. System pomocy, str. 10. Informacje o nowych wersjach programu, poprawki do biecej wersji oraz aktualizacje danych katalogowych znajduj si na stronie Internetowej www.iow.is.pw.edu.pl/audytor/ 5
2. Oglna charakterystyka programu

Program PURMO OZC suy do okrelania obliczeniowego zapotrzebowania na moc ciepln poszczeglnych pomieszcze w budynku, jak rwnie caego budynku oraz do obliczania sezonowego zapotrzebowania na ciepo do ogrzania budynkw mieszkalnych. Obliczenia przeprowadzane s zgodnie z normami: PN-EN ISO 6946 "Opr cieplny i wspczynnik przenikania ciepa, PN-91/B-02020 PN-94/B-03406 PN-B-02025 PN-82/B-02402 PN-82/B-02403 "Ochrona cieplna budynkw" (jako opcja), "Obliczanie zapotrzebowania na ciepo pomieszcze o kubaturze do 600 m3", "Obliczanie sezonowego zapotrzebowania na ciepo do ogrzania budynkw mieszkalnych" , "Temperatury ogrzewanych pomieszcze w budynkach", "Temperatury obliczeniowe zewntrzne".
Program wykonuje: Obliczenia wspczynnikw przenikania ciepa k1 dla cian, podg, dachw i stropodachw, Obliczenia zapotrzebowania na moc ciepln dla poszczeglnych pomieszcze, Obliczenia zapotrzebowania na moc ciepln caego budynku, Obliczenia sezonowego zapotrzebowania na ciepo do ogrzania budynkw mieszkalnych, Obliczenia wskanikw sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln: EV [kWh / (m3 rok)], EA [kWh / (m2 rok)] EV [GJ / (m3 rok)], EA [GJ / (m2 rok)] Wyniki oblicze zapotrzebowania na moc ciepln stanowi dane wyjciowe dla programu PURMO C.O. sucego do projektowania instalacji centralnego ogrzewania. Wykorzystanie rodowiska Windows sprawia, e program jest przyjazny w obsudze, a standardowe dla tego rodowiska zasady wsppracy z programami, znacznie uatwiaj prac osobom znajcym Windows. Ponadto w programie zastosowano wiele rozwiza uatwiajcych i usprawniajcych prac. Do najwaniejszych mona zaliczy:
1 Nowa PN-EN ISO 6946 do oznaczania wspczynnika przenikania ciepa uywa symbolu U. Biorc jednak pod uwag wieloletnie przyzwyczajenia projektantw w programie zdecydowana si na pozostawienie starego oznaczenia k.
rozbudowany system pomocy, bogaty katalog materiaw budowlanych, funkcje automatycznego okrelania oporw przejmowania ciepa, oporw warstw stropodachw, oporw gruntu, dodatkw d1 i d2 zwalniajcy uytkownika z koniecznoci odczytywania jakichkolwiek wielko z norm i tablic, funkcje automatycznego tworzenia nastpnych kondygnacji, kopiowania pomieszcze oraz odwoania do wczeniej wprowadzonych pomieszcze, opcj automatycznego rozdzielania strat ciepa z pomieszczenia o maym zapotrzebowaniu na moc ciepln (np. korytarzy) do pomieszcze ssiednich, co pozwala na bezporednie przenoszenie wynikw oblicze do programu PURMO C.O. Wyniki oblicze przedstawiane s w formie tabelarycznej i w formie wykresw. Zawarto tabel moe by sortowana wedug wybranego klucza oraz formatowana, co znacznie uatwia analiz wynikw. Wszystkie tabele mog by przegldane na ekranie, drukowane na drukarce oraz przenoszone do innych programw (do arkusza kalkulacyjnego, edytora tekstw itd.). Przed wydrukowaniem uytkownik ma moliwo wybrania wielkoci i formatu strony, wielkoci stosowanej czcionki, zakresu drukowanych stron, jak rwnie podejrzenia wydruku. Program daje moliwo wykonywania oblicze strat ciepa bardzo duych budynkw. Poniej podano ograniczenia dotyczce danych: Maksymalna liczba zdefiniowanych przegrd - 16300 Maksymalna liczba warstw wystpujcych w jednej przegrodzie Maksymalna liczba pomieszcze - 16300 - 16300
Maksymalna liczba przegrd wystpujcych w jednym pomieszczeniu - 16300 Pami potrzebna na przechowywanie danych przydzielana jest w sposb dynamiczny w zalenoci od potrzeb co zapewnia jej optymalne wykorzystanie.
4. Podstawy obsugi programu
3. Instalowanie programu
Instalacj programu naley rozpocz od uruchomienia systemu Windows. Nastpnie do napdu CD-R naley woy pyt z programem. Po chwili automatycznie powinien uruchomi program przeznaczony do instalacji programw oraz ich prezentacji (Rys. 3.1). Jeeli program nie uruchomi si automatycznie (zaley to od ustawie w systemie Windows), to naley przy pomocy Eksploratora Windows uruchomi program PURMO.EXE znajdujcy si w gwnym katalogu (folderze) na pycie CD-R.
Rys. 3.1. Program instalacyjny.
W celu zainstalowania programu PURMO OZC naley klikn przycisk Zainstaluj program PURMO OZC 3.0 a nastpnie postpowa zgodnie z wywietlan instrukcj. Po zakoczeniu instalacji program PURMO OZC jest gotowy do pracy.

W rozdziale podano podstawowe informacje dotyczce obsugi programu. Szczegowe informacje na temat tworzenia danych, wykonywania oblicze, drukowania wynikw, ustalania parametrw pracy zamieszczono w nastpnych rozdziaach. 4.1. Rozpoczcie pracy z programem Aby rozpocz prac z programem naley: 1. uruchomi system Windows, 2. przej do menu Start systemu Windows (Rys. 4.1), 3. wybra polecenie Programy - PURMO 3 - PURMO OZC
PURMO 3 PURMO C.O. PURMO OZC
Rys. 4.1. Uruchamianie programu w systemie Windows 95
4.2. Obszar roboczy programu Obszar roboczy programu skada si ze wszystkich elementw widocznych na ekranie, znajdujcych si w gwnym oknie programu, w ktrym umieszczane s wszystkie okna zwizane z danymi, wynikami oblicze i zestawieniami materiaw.

PURMO OZC
Pasek tytuowy programu Pasek podstawowych funkcji programu Pasek menu Pasek wynikw
Menu sterowania programu
Pasek tytuowy okna
Menu sterowania okna Okno zmniejszone do ikony Pasek stanu Okno z tabel Paski przewijania
Rys. 4.2. Gwne okno programu
4.3. System pomocy Program wyposaono w kontekstowy system pomocy, umoliwiajcy uzyskanie w kadej chwili informacji pomocniczej stosownej do aktualnej sytuacji. Aby w dowolnym momencie uzyska informacj pomocnicz naley: klikn prawym klawiszem myszy i z menu szybkiego dostpu wybra polecenie Pomoc -F1, a w przypadku dialogu, klikn lewym klawiszem myszy przycisk Pomoc; nacisn klawisz F1, a w przypadku dialogu klawiszem tabulacji wybra przycisk Pomoc i nacisn klawisz Enter. Rodzaj informacji pomocniczej zaley od aktualnego kontekstu. Przy wybieraniu polece z menu, system pomocy przywouje informacj zwizan z zaznaczonym poleceniem. Gdy aktywnym oknem jest dialog, to system pomocy umoliwia uzyskanie informacji na temat pl dialogu.
10
Przy wprowadzaniu danych w tabelach, system pomocy dostarcza informacji dotyczcych wielkoci wprowadzanych w poszczeglnych komrkach, a w przypadku wprowadzania symboli katalogowych przywouje odpowiedni katalog. Przy przegldaniu tabeli z wynikami oblicze lub zestawieniami materiaw, system pomocy przywouje informacj opisujc znaczenia poszczeglnych komrek tabeli. W wielu przypadkach do wywietlania informacji pomocniczych wykorzystywany jest program Pomocy systemu Windows. 4.4. Otwieranie i zachowywanie plikw z danymi Dziki poleceniom otwierania i zachowywania plikw z danymi uytkownik programu ma moliwo dokonywania korekt w istniejcych plikach danych, tworzenia bibliotek projektw, jak rwnie wykorzystywania wczeniej zachowanych plikw do tworzenia nowych danych. Do otwierania i zachowywania plikw su polecenia Otwrz dane, Zachowaj dane i Zachowaj dane jako uruchamiane z menu Plik. Wersja 3.0 wczytuje pliki danych utworzone przy pomocy wczeniejszych wersji programu. Naley jednak pamita, e dane zapisane przy pomocy biecej wersji programu nie bd odczytywane przez jego wczeniejsze wersje.
Zobacz take: Menu Plik.

4.5. Przenoszenie lub kopiowanie plikw projektu Dane do projektu zapisywane s w pliku z rozszerzeniem .ozd, wyniki w pliku o identycznej nazwie i rozszerzeniu .ozr natomiast lista bdw w pliku z rozszerzeniem .oze. W celu przeniesienia plikw zwizanych z wybranym projektem naley przy pomocy Eksploratora Windows skopiowa lub przenie pliki z odpowiedni nazw projektu i wyej wymienionymi rozszerzeniami. Na przykad w celu skopiowania plikw projektu przyklad naley przy pomocy Eksploratora Windows skopiowa pliki przyklad.ozd, przyklad.ozr i przyklad.oze. W celu przeniesienia wycznie danych do oblicze wystarczy skopiowa odpowiedni plik z rozszerzeniem .ozd. 4.6. Parametry pracy programu Do ustalania parametrw pracy programu su polecenia wywoywane z menu Parametry. Dziki nim mona: wybra rodzaj i wielko znakw uywanych w tabeli, zadecydowa, czy i jak ma by wywietlany pasek stanu, pasek podstawowych funkcji programu oraz pasek wynikw,
11
okreli, jakie pliki maj by automatycznie zachowywane na dysku w momencie koczenia pracy z programem, zadecydowa czy program ma tworzy kopie poprzednich wersji danych. Istnieje rwnie moliwo zachowania i odtworzenia parametrw pracy programu.
Zobacz take: Menu Parametry.

4.7. Zakoczenie pracy z programem Aby zakoczy prac z programem naley wykona jedn z nastpujcych czynnoci: dwukrotnie klikn lewym klawiszem myszy menu sterowania programu, nacisn kombinacje klawiszy Alt+F4, z menu Plik wybra polecenie Koniec.
Przed zamkniciem gwnego okna program sprawdza czy w biecych danych dokonano zmian. Jeli tak, to wywietlany jest dialog z zapytaniem, czy aktualne dane maj zosta zachowane na dysku.
Zobacz take: Menu Plik, polecenie Koniec.
12
Rozdzia 5. Wprowadzanie danych
5. Wprowadzanie danych
Program umoliwia zarwno tworzenie nowych danych, jak i edytowanie wczeniej utworzonych danych, ktre za pomoc polecenia Zachowaj dane zostay zapisane na dysku. W skad danych wchodz: Oglne dane Zmienne Dane o materiaach Dane o przegrodach Dane o pomieszczeniach Szczegowe informacje na temat danych do oblicze zamieszczono w punktach od 5.3. do 5.7. Do wprowadzania danych su nastpujce dialogi: Dane - Oglne Zmienne Katalog materiaw Dane - Przegrody Dane - Pomieszczenia Polecenia zapewniajce dostp do poszczeglnych tabel znajduj si w menu Dane. 5.1. Tworzenie nowego pliku danych Proces tworzenia nowego pliku danych skada si z szeregu nastpujcych po sobie etapw, ktre zostay omwione poniej. Na wstpie z menu Plik naley wywoa polecenie Nowe dane, w wyniku ktrego program utworzy nowy pusty plik o nazwie beznazwy.ozd. Przy tworzeniu pustego pliku program przyjmuje szereg wartoci domylnych zwizanych z zestawem danych katalogowych, parametrami oblicze oraz formatem wydrukw. Nastpnie za pomoc polecenia Oglne z menu Dane naley wywoa dialog Dane Oglne suc do wprowadzania oglnych danych dotyczcych caego budynku (zob. p. 5.3., str. 14). Kolejnym krokiem jest wprowadzenie informacji o przegrodach budowlanych wystpujcych w budynku (zob. p. 5.6., str. 28). W tym celu z menu Dane naley wywoa dialog Dane - Przegrody.
13
Przed przystpieniem do kolejnego etapw wprowadzania danych naley ponumerowa wszystkie pomieszczenia (zob. punkt 5.7.2., na stronie 47). Pozwoli to na znaczne przyspieszenie procesu wprowadzania danych. Po ponumerowaniu pomieszcze mona rozpocz wprowadzanie danych o pomieszczeniach (zob. p. 5.7., str. 38). Suy do tego dialog Dane - Pomieszczenia wywietlana za pomoc polecenia Pomieszczenia z menu Dane. W dialogu naley wprowadzi informacje o wszystkich ogrzewanych pomieszczeniach a w przypadku obliczania sezonowego zapotrzebowania na ciepo rwnie o pomieszczeniach nieogrzewanych. 5.2. Edytowanie danych z istniejcego pliku Edytowanie istniejcego pliku danych naley rozpocz od jego otwarcia za pomoc polecenia Otwrz wywoywanego menu Plik. Nastpnie w danych mona wykonywa wszystkie operacje edycyjne omwione w poprzednim punkcie.
Zobacz take: Menu Plik, menu Dane, Wprowadzanie danych w tabelach.

5.3. Oglne dane Oglne dane zawieraj informacje dotyczce caego budynku. Do ich wprowadzania suy dialog Dane - Oglne (Rys. 5.1) wywoywany z menu Dane za pomoc polecenia Oglne. W skad oglnych danych wchodz: - Podstawowe dane dotyczce caego budynku, - Podstawowe dane dotyczce obliczania wskanika sezonowego zapotrzebowania na ciepo E, - Informacje niezbdne od obliczania strat energii cieplnej przez podogi przylege do gruntu w niepodpiwniczonej czci budynku, - Informacje niezbdne od obliczania strat energii cieplnej przez podogi i ciany przylege do gruntu w podpiwniczonej czci budynku. Wszystkie pola dialogu mog mie przywoan informacj pomocnicz poprzez nacinicie klawisza F1. Wikszo pl edycyjnych wyposaona zostaa w rozwijane przyciski suce do przywoywania listy zmiennych zwizanych z wprowadzanym polem lub listy typowych wartoci wystpujcych w edytowanym polu. W polach edycyjnych zawierajcych wartoci liczbowe wpisywa mona zarwno liczby jak i cae wyraenia skadajce si z liczb i zmiennych (maksymalnie 255 znakw). Dziki temu projektant zwolniony jest z koniecznoci wykonywania dodatkowych oblicze (np. powierzchni), a wprowadzone dane s bardziej czytelne. Szczegowe informacje na temat wykorzystania w programie zmiennych zamieszczono w p. 5.4. Lista zmiennych na stronie 22.
14
Rys. 5.1. Dialog Dane - Oglne - zakadka Podstawowe dane
W dolnej czci dialogu znajduj si zakadki dzielce oglne dane na kilka kategorii. Poniej omwiono poszczeglne pola dialogu przypisane do kolejnych zakadek Zakadka Podstawowe dane Zakadka Podstawowe dane jest przeznaczona do wprowadzenia podstawowych danych dotyczcych caego obiektu, parametrw wedug ktrych maj by wykonane obliczenia, oraz danych wyjciowych do orientacyjnego doboru grzejnikw. Nazwa projektu - pole edycyjne
Pole przeznaczone na krtk charakterystyk projektu (maksymalnie 50 znakw).
Lokalizacja projektu - pole edycyjne

Informacja na temat lokalizacji budynku (maksymalnie 50 znakw).
Projektant - pole edycyjne

Informacja o projektancie (maksymalnie 50 znakw).
Miejscowo - pole edycyjne

Pole przeznaczone na nazw miejscowoci, w ktrej wystpuje budynek (maksymalnie 20 znakw).
Strefa klimatyczna - rozwijana lista

W licie naley wybra stref klimatyczn, w ktrej znajduje si budynek.
15
Norma na wsp. k- rozwijana lista

W licie naley wybra norm, wedug ktrej obliczane maj by wspczynniki przenikania ciepa przegrd wielowarstwowych.
Pow. ogrzewana F- pole edycyjne

W polu naley poda cakowit powierzchni ogrzewaln budynku. Pole moe pozosta niewypenione. Wwczas program okreli powierzchni ogrzewan na podstawie danych o pomieszczeniach.
Kub. ogrzewana V- pole edycyjne

W polu naley poda cakowit kubatur ogrzewaln budynku. Pole moe pozosta niewypenione. Wwczas program okreli kubatur ogrzewan na podstawie danych o pomieszczeniach.
Obrt budynku - rozwijana lista

W licie naley wybra o ile stopni ma by obrcony budynek podczas wykonywania oblicze. Obrt budynku ma wpyw wycznie na wyniki oblicze ogldane w tabelach wywoywanych z menu Wyniki. Dane o pomieszczeniach naley zawsze wprowadza tak jak by budynek nie by obrcony.
Uwzgldniaj dodatki na mostki cieplne przy obliczeniach Qo- pole opcji

Zaznaczenie tej opcji sprawia, e podczas oblicze zapotrzebowania na moc ciepln program przy obliczaniu wspczynnikw k przegrd w pomieszczeniach dodawa bdzie dodatki uwzgldniajce mostki cieplne. Norma PN-94/B-03406 nie zaleca aby przy okrelaniu obliczeniowego zapotrzebowania na moc ciepln uwzgldnia mostki cieplne.
Obliczaj automatycznie dodatki na mostki cieplne - pole opcji

Zaznaczenie tej opcji sprawia, e podczas oblicze program bdzie automatycznie okrela dodatki na mostki cieplne. Dodatki obliczane s wwczas w sposb uproszczony zgodnie z tablic NA.1 zamieszczon w normie PN-EN ISO 6946.
Obliczaj sezonowe zapotrzebowanie na energi ciepln E- pole opcji

Jeeli opcja ta zostanie zaznaczona, to program wykona obliczenia sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln zgodnie z norm PN-B-02025. UWAGA !!! Metodyka oblicze zawarta w normie PN-B-02025 dotyczy wycznie budynkw mieszkalnych, jedno i wielo rodzinnych. Prby obliczania sezonowego zuycia energii w budynkach innego typu (np. przemysowych) mog prowadzi do wynikw znacznie odbiegajcych od rzeczywistoci.
Uwzgldniaj dodatki na mostki cieplne przy obliczeniach E- pole opcji

Zaznaczenie tej opcji sprawia, e podczas oblicze sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln program przy obliczaniu wspczynnikw k przegrd w pomieszczeniach dodawa bdzie dodatki uwzgldniajce mostki cieplne. Norma PN-B-02025 zaleca aby przy okrelaniu sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln uwzgldnia mostki cieplne.
Orientacyjny dobr grzejnikw - pole opcji

Zaznaczenie tej opcji sprawia, e podczas oblicze program dobiera wielkoci grzejnikw w poszczeglnych pomieszczeniach.
16
Zwikszaj o 15% moc grzejnikw z zaworami termostatycznymi - pole opcji

Zaznaczenie tego pola powoduje zwikszenie o 15 % wymaganej mocy grzejnikw z zaworami termostatycznymi, a w konsekwencji zwikszenie powierzchni grzejnikw. Ma to na celu skompensowanie skutkw rozregulowania cieplnego i hydraulicznego instalacji, wywoanego przejciowym deficytem w dostawie ciepa (osabienie nocne, intensywne wietrzenie itd.).
Tz - pole edycyjne
W tym polu naley wprowadzi obliczeniow temperatur wody zasilajcej grzejniki.
dT - pole edycyjne
Pole suce do wprowadzanie obliczeniowego ochodzenia wody w grzejnikach.
Jeeli opcja Obliczaj sezonowe zapotrzebowanie na energi ciepln E nie zostaa zaznaczona, to po wpisaniu powyszych danych wprowadzanie oglnych danych zostaje zakoczone. W przypadku obliczania sezonowego zapotrzebowania na ciepo naley uzupeni pola i tabele wystpujce w kolejnych zakadkach. Zakadka E - Podstawowe dane Zakadka E - Podstawowe dane (Rys. 5.2) jest przeznaczona do wprowadzenia podstawowych danych dotyczcych obliczania sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln.
Rys. 5.2. Dialog Dane - Oglne - zakadka E - Podstawowe dane
17
Dane meteorologiczne - grupa

W grupie wystpuj pola zawierajce informacje o danych meteorologicznych dla obszaru, w ktrym znajduje si obliczany budynek. Stacja meteorologiczna Stacja aktynometryczna Rozwijana lista miejscowoci ze stacjami meteorologicznymi. Naley w niej wybra miejscowo znajdujc si najbliej obliczanego budynku. Pole tekstowe z informacj o stacji aktynometrycznej - tylko do odczytu. Po wybraniu stacji meteorologicznej program automatycznie wybiera odpowiedni stacj aktynometryczn.
Grunt - grupa
Informacje na temat gruntu, na ktrym posadowiony jest budynek. Rodzaj gruntu Rozwijana lista, w ktrej naley wybra rozdaj gruntu. Jeeli w licie wybrana zostanie pozycja Inny typ gruntu, to w polach poniej mona wprowadzi parametry fizyczne gruntu. W innych przypadkach program sam przyjmuje te parametry. W przypadku wtpliwoci co do rodzaju gruntu na jakim posadowiony jest budynek naley przyjmowa pozycj Piasek lub wir. Pole zawierajce informacje o gbokoci periodycznego wnikania ciepa do gruntu. Lambda Wspczynnik przewodzenia ciepa dla gruntu.
Gboko periodycznego wnikania
rednie strumienie zyskw ciepa przypadajce na jednego mieszkaca - grupa

Dane wykorzystywane przy obliczaniu zyskw ciepa od mieszkacw. Liczba mieszkacw Zyski od mieszkaca Zyski od ciepej wody Liczba osb zamieszkujcych budynek. redni dobowy strumie ciepa wydzielany przez czowieka. Standardowa warto to 65 W. Uredniony strumie ciepa od ciepej wody uytkowej odniesiony do jednego mieszkaca. Standardowa warto to 15 W.
rednie strumienie bytowych zyskw ciepa przypadajce na jedno mieszkanie - grupa

Dane wykorzystywane przy obliczaniu zyskw ciepa w mieszkaniach. Poszczeglne kolumny zawieraj nastpujce informacje: Liczba mieszka Ciepa woda uytkowa Gotowanie Owietlenie Liczba mieszka o powierzchni do 50 m2, od 50 do 100 m2, powyej 100 m2 oraz liczba mieszka z dziemi. redni strumie ciepa od ciepej wody uytkowej przypadajcy na jedno mieszkanie o danej powierzchni. Standardowa warto to 25 W. redni strumie ciepa od gotowania przypadajcy na jedno mieszkanie o danej powierzchni. Standardowa warto to 110 W. redni strumie ciepa od elektrycznych urzdze owietleniowych przypadajcy na jedno mieszkanie o danej powierzchni oraz dodatek dla mieszka z dziemi. Standardowa wartoci to: - 15 W w mieszkaniach o powierzchni do 50 m2, - 30 W w mieszkaniach o powierzchni od 50 do 100 m2, - 45 W w mieszkaniach o powierzchni ponad 100 m2, - 15 W dodatek dla mieszka z dziemi.
18

Urzdzenia elektryczne redni strumie ciepa od urzdze elektrycznych przypadajcy na jedno mieszkanie o danej powierzchni. Standardowa warto to 110 W.
Zakadka E - Cz niepodpiwniczona Zakadka E - Cz niepodpiwniczona (Rys. 5.3) jest przeznaczona do wprowadzenia danych dotyczcych podg na gruncie w niepodpiwniczonej czci budynku. UWAGA !!! Dane te s wykorzystywane wycznie przy obliczaniu sezonowego zapotrzebowania na ciepo. Wprowadzajc w dalszej czci programu dane o pomieszczeniach zob. p. 5.7. na stronie 38 naley ponownie wprowadza informacje o przegrodach przylegych do gruntu. Jest to spowodowane duymi rnicami midzy metodyk oblicze strat energii cieplnej do gruntu zamieszczon w normie PN-B-02025 a metodyk oblicze strat mocy cieplnej do gruntu przedstawion w normie PN-94/B-03406.
Rys. 5.3. Dialog Dane - Oglne - zakadka E - Cz niepodpiwniczona
Dane o pododze przylegajcej do gruntu wprowadzane s w specjalnej tabeli. Przed rozpoczciem wprowadzania danych naley podzieli podog na strefy odpowiadajce temperaturom w pomieszczeniach oraz konstrukcj podug. Jeeli np. w budynku niepodpiwniczonym na parterze wystpuj pokoje, kuchnia, przedpokj (ti = 20 C) oraz azienka (ti = 25 C) to podog naley podzieli na nastpujce 3 strefy: 19
1 - pokoje i przedpokj ti = 20 C podoga wykoczona klepk, 2 - kuchnia ti = 20 C podoga wykoczona terakot, 3 - azienka ti = 25 C podoga wykoczona terakot. UWAGA !!! W tabeli naley wprowadza wycznie dane dotyczce podogi w ogrzewanych pomieszczeniach. W tabeli w poszczeglnych kolumnach naley wprowadzi nastpujce informacje:
A [m2] P [m] ti [C] Pole powierzchni podogi przypadajcej na dan stref Obwd podogi w wietle cian zewntrznych przypadajcy na dan stref Temperatur powietrza w pomieszczeniach nad stref. Zamiast wartoci temperatury mona rwnie wpisa symbol pomieszczenia poprzedzony znakiem >. Wpisanie wyraenia >2 spowoduje przyjcie temperatury z pomieszczenia nr 2 pod warunkiem, e takie pomieszczenie zostao wczeniej wpisane w danych o pomieszczeniach. Wysoko lub szeroko izolacji podogi (zgodnie z rysunkiem).
S H [m]
ciana zew Symbol konstrukcji ciany zewntrznej przylegej do podogi na gruncie. Klawisz F1 przywouje list wprowadzonych konstrukcji przegrd wielowarstwowych. Szczegowe informacje na temat wprowadzania danych o przegrodach zamieszczono w p. 5.6.2. na stronie 35. Podczas oblicze program analizujc konstrukcje przegrody znajduje niezbdne informacje wymagane do oblicze strat energii cieplnej do gruntu. Podoga gr. Symbol konstrukcji podogi na gruncie. Klawisz F1 przywouje list wprowadzonych konstrukcji przegrd wielowarstwowych. UWAGA !!! Naley pamita, e metodyka oblicze start energii cieplnej do gruntu przedstawiona w normie PN-B-02025 nie przewiduje podziau podogi na I i II stref tak jak to ma miejsce w przypadku oblicze strat mocy cieplnej w normie PN 94/B 03406. W zwizku z tym wybierajc konstrukcj podogi naley wybra tak, ktra bdzie najbardziej reprezentatywna pod wzgldem oporu cieplnego. Izolacja Sposb izolacji podogi na gruncie.
Zakadka E - Cz podpiwniczona Zakadka E - Cz podpiwniczona (Rys. 5.4) jest przeznaczona do wprowadzenia danych dotyczcych podg na gruncie i cian przylegych do gruntu w podpiwniczonej czci budynku. Dane naley wprowadzi w tabeli, ktra jest bardzo podobna do tabeli z poprzedniej zakadki.
20
Rys. 5.4. Dialog Dane - Oglne - zakadka E - Cz podpiwniczona
UWAGA !!! W tabeli naley wprowadza wycznie dane dotyczce podogi i cian w ogrzewanych pomieszczeniach. Poniej zamieszczono opis poszczeglnych kolumn w tabeli:
A [m2] P [m] ti [C] H [m] ciana gr. Pole powierzchni podogi przypadajcej na dan stref Obwd podogi w wietle cian zewntrznych przypadajcy na dan stref Temperatur powietrza w pomieszczeniach nad stref. Wysoko zagbienia poniej terenu ciany przylegej do gruntu.
Symbol konstrukcji ciany zewntrznej przylegej do gruntu. Klawisz F1 przywouje list wprowadzonych konstrukcji przegrd wielowarstwowych. Podoga gr. Symbol konstrukcji podogi na gruncie. Klawisz F1 przywouje list wprowadzonych konstrukcji przegrd wielowarstwowych.
Przyjte rozwizania zmniejszaj znacznie ilo wprowadzanych danych, poprawiaj ich czytelno a jednoczenie zapewniaj pen zgodno oblicze z algorytmem podanym w normie PN-B-02025. Wprowadzajc dane w polach zawierajcych wartoci liczbowe zamiast liczb mona wpisywa cae wyraenia zawierajce rwnie zmienne (np. 3*(4+3)-L1 gdzie L1 jest 21
wczeniej zdefiniowan zmienn). List zmiennych zwizanych z wprowadzanym polem uzyskuje si po naciniciu klawisza F1 lub klikniciu rozwijanego przycisku . Wprowadzanie oglnych danych koczy si poprzez nacinicie przycisku OK. Przed zamkniciem dialogu program sprawdza poprawno wprowadzonych danych. Jeli dane s wprowadzone niewaciwie, to na ekranie pojawia si dialog ze stosownym komunikatem a po jego zamkniciu karetka pojawia si w polu edycyjnym zawierajcym niepoprawne dane. Aby przerwa wprowadzanie danych bez ich zapamitania i bez sprawdzania ich poprawnoci naley nacisn przycisk Anuluj.
Zobacz take: Wprowadzanie danych, menu Dane.

5.4. Lista zmiennych W celu poprawienia czytelnoci danych jak rwnie umoliwienia sprawnego wykonywania oblicze wariantowych w programie wprowadzono moliwo tworzenia zmiennych. Aby obejrze list zmiennych naley z menu Dane wybra polecenie Zmienne. Wywietlony zostanie wwczas dialog Zmienne (Rys. 5.5). Zmienne zostay podzielone na trzy kategorie: Wymiary - zmienne zwizane z polami, w ktrych wprowadzane s wymiary, Temperatury - zmienne zwizane z polami, w ktrych wprowadzane s temperatury, Globalne - zmienne zwizane z innymi polami.
Rys. 5.5. Dialog Zmienne
Zmienne danej kategorii mog by uywane tylko w tych polach do ktrych pasuj. Nie mona np. wprowadzi zmiennej temperaturowej w polu zawierajcym informacj o powierzchni pomieszczenia. 22
W poszczeglnych kolumnach list zmiennych naley podawa nastpujce informacje:

Symbol Warto Opis Unikalny symbol zmiennej, Warto liczbowa zmiennej, Opis zmiennej - ta kolumna moe by niewypeniona.
W licie zmiennych temperatur wystpuj zawsze dwie predefiniowane zmienne TE (obliczeniowa temperatura zewntrzna) i TG (temperatura gruntu). Warto zmiennej TE zaley od aktualnie wybranej w danych oglnych strefy klimatycznej. Stosowanie zmiennych pozwala na pene sparametryzowanie projektu. Najprostszym przykadem ich zastosowania moe by wprowadzanie temperatur w pomieszczeniach i strefach przy pomocy zmiennych np. TPOK w pokoju zamiast liczby 20, TLAZ w azience zamiast liczby 25 itd. Jeeli z jakiego powodu (np. yczenie inwestora) zajdzie konieczno globalnej zmiany temperatur w wybranym typie pomieszcze, to wystarczy zmieni warto odpowiedniej zmiennej (np. TPOK z 20 na 21 ) i przeliczy projekt w celu uzyskania aktualnych wynikw. Zmienne mog by wykorzystywane przy podawaniu gruboci izolacji, wprowadzaniu wartoci wspczynnikw k itd. Wprowadzajc dane liczbowe w polu edycyjnym lub w komrce tabeli dostp do odpowiedniej listy zmiennych mona uzyska naciskajc klawisz F1 lub rozwijany przycisk Naciniecie klawisza F1 spowoduje wywietlenie dialogu z list zmiennych natomiast nacispowoduje wywietlenie rozwijanej listy ze zdefiniowanicie rozwijanego przycisku nymi zmiennymi (Rys. 5.6).
.
Rys. 5.6. Przykady przywoania listy zmiennych
UWAGA !!! Zmiana wartoci zmiennej nie powoduje automatycznego przeliczenia caego projektu. W tym celu naley wybra polecenie Obliczenia w gwnym menu programu.
23
5.5. Katalog materiaw budowlanych Katalog zawiera informacje na temat materiaw budowlanych uywanych w konstrukcjach przegrd. Dane katalogowe o podstawowych materiaach budowlanych s dostarczane wraz z programem. Materiay budowlane zostay podzielone na dwie kategorie. Pierwsza z nich to materiay jednorodne, drug stanowi warstwy o budowie niejednorodnej. Uytkownik programu moe dodawa do katalogu nowe materiay. Do ich wprowadzania suy dialog Katalog materiaw wywoywany z menu Dane za pomoc polecenia Materiay.
Rys. 5.7. Dialog Katalog materiaw
Dialog suy zarwno do edycji jak i wyboru materiaw budowlanych stosowanych w przegrodach budowlanych. Moe by wywoany w trybie wprowadzania danych podczas wprowadzania danych o materiaach (polecenie Materiay z menu Dane) lub w trybie wyboru materiau jako pomoc podczas wprowadzania danych o przegrodzie w dialogu Dane - Przegroda Wielowarstwowa. W obu trybach lista materiaw budowlanych moe by modyfikowana. Materiay budowlane wywietlane w dialogu zostay podzielone na dwie kategorie: Materiay jednorodne, Warstwy o budowie niejednorodnej. 24
Rodzaj materiaw wywietlanych w licie mona ustali wybierajc odpowiedni zakadk poniej listy materiaw. W przypadku materiaw jednorodnych w licie wystpuj nastpujce kolumny: Symbol Symbol katalogowy materiau, Opis Opis materiau, Lambda Wartoci wspczynnikw lambda w warunkach rednio wilgotnych i wilgotnych, W/mK, Gsto Gsto materiau, kg/m3. Natomiast lista warstw o budowie niejednorodnej skada si z nastpujcych kolumn: Symbol Symbol katalogowy materiau, Opis Opr Opis materiau, wartoci oporw przewodzenia ciepa przez warstw w warunkach rednio wilgotnych i wilgotnych, m2K/W.
W dolnej lewej czci dialogu znajduj si klawisze przeznaczone do edycji. Poniej omwiono znaczenie poszczeglnych przyciskw: Rozpoczcie edycji materiau wskazanego w licie. W zalenoci od kategorii edytowanego materiau wywietlony zostaje jeden z dialogw Materia jednorodny lub Warstwa o budowie niejednorodnej. Edytowane mog by tylko te materiay, ktre zostay wprowadzone przez uytkownika. Zasady wprowadzania i edytowania danych w dialogach omwiono w nastpnych podrozdziaach, Dodawanie nowego materiau do listy. Podobnie jak w przypadku wczeniejszego przycisku w zalenoci od kategorii dodawanego materiau wywietlony zostaje jeden z dialogw Materia jednorodny lub Warstwa o budowie niejednorodnej, Usunicie z listy wskazanego materiau. Usuwane mog by tylko te materiay, ktre zostay wprowadzone przez uytkownika. Zestaw klawiszy wywietlanych w prawej dolnej czci dialogu zaley od trybu w jakim dialog zosta otwarty: W trybie wprowadzania danych o materiaach wywietlane s standardowe przyciski OK i Pomoc; W trybie wyboru materiau wywietlane s przyciski Wybr, Zamknij oraz Pomoc. Nacinicie przycisku Wybr powoduje wybrane materiau wskazanego w licie. Przycisk Zamknij suy do zamknicia dialogu bez wybierania materiau.
25
Wyboru lub edycji materiau (w zalenoci od trybu wywoania dialogu) mona rwnie dokona dwukrotnie klikajc mysz lini ze wskazanym materiaem) Polecenia zwizane z edycj materiaw mona rwnie wywoa korzystajc z menu szybkiego dostpu. UWAGA !!! Zmiany dokonane w istniejcych materiaach budowlanych nie s automatycznie uwzgldniane w danych o przegrodach (zmiany wspczynnikw przenikania ciepa k przegrd, w ktrych wystpuje zmodyfikowany materia). Aby zaktualizowa dane o przegrodach naley wykona obliczenia (polecenie Obliczenia).

5.5.1. Wprowadzanie danych o materiale jednorodnym Do wprowadzania danych o materiale o budowie jednorodnej suy dialog Materia jednorodny wywoywany z dialogu Katalogu materiaw budowlanych.
Rys. 5.8. Dialog Materia jednorodny
Pola dialogu Symbol materiau - pole edycyjne

W polu tym naley wprowadzi symbol katalogowy materiau skadajcy si maksymalnie z 10 znakw. Kady materia budowlany musi mie unikalny symbol. W przypadku edytowania istniejcego materiau w polu pojawia si aktualny symbol materiau. Zmiana tego symbolu spowoduje utworzenie kopii materiau o nowym symbolu przy czym materia rdowy nie zostanie usunity z katalogu.
Opis materiau - pole edycyjne

W polu tym naley wprowadzi opis materiau skadajcy si maksymalnie z 40 znakw.
26
Producent - pole edycyjne

Pole suy do wprowadzenia symbolu producenta materiau (pole moe zosta niewypenione).
Lambda w warunkach rednio wilgotnych - pole edycyjne

W tym miejscu naley wprowadzi wspczynnik przewodzenia ciepa lambda materiau w warunkach rednio wilgotnych.
Lambda w warunkach wilgotnych - pole edycyjne

W tym miejscu naley wprowadzi wspczynnik przewodzenia ciepa lambda materiau w warunkach wilgotnych.
Gsto materiau - pole edycyjne

Pole suy do wprowadzenia gstoci materiau.
Wprowadzanie danych koczy si poprzez nacinicie przycisku OK. Przed zamkniciem dialogu program sprawdza poprawno wprowadzonych danych. Jeli dane s wprowadzone niewaciwie, to na ekranie pojawia si dialog ze stosownym komunikatem a po jego zamkniciu karetka pojawia si w polu edycyjnym zawierajcym niepoprawne dane. Aby przerwa wprowadzanie danych bez sprawdzania ich poprawnoci i zapamitania naley nacisn przycisk Anuluj. 5.5.2. Wprowadzanie danych o warstwie o budowie niejednorodnej Do wprowadzania danych o warstwie o budowie niejednorodnej suy dialog Warstwa o budowie niejednorodnej wywoywany z dialogu Katalogu materiaw budowlanych.
Rys. 5.9. Dialog Warstwa o budowie niejednorodnej
27
Pola dialogu Symbol warstwy - pole edycyjne

W polu tym naley wprowadzi symbol katalogowy warstwy skadajcy si maksymalnie z 10 znakw. Kady materia budowlany musi mie unikalny symbol. W przypadku edytowania istniejcej warstwy w polu pojawia si aktualny symbol warstwy. Zmiana tego symbolu spowoduje utworzenie kopii warstwy o nowym symbolu przy czym warstwa rdowa nie zostanie usunita z katalogu.
Opis warstwy - pole edycyjne

W polu tym naley wprowadzi opis warstwy skadajcy si maksymalnie z 40 znakw.

Pole suy do wprowadzenia symbolu producenta warstw (pole moe zosta niewypenione).
Opr R warunkach rednio wilgotnych - pole edycyjne

W tym miejscu naley wprowadzi opr przewodzenia ciepa R warstwy w warunkach rednio wilgotnych.
Opr R w warunkach wilgotnych - pole edycyjne

W tym miejscu naley wprowadzi opr przewodzenia ciepa R warstwy w warunkach wilgotnych.
Grubo warstwy - pole edycyjne

Pole suy do wprowadzenia gruboci warstwy.
5.6. Dane o przegrodach Dane o przegrodach zawieraj informacje na temat wszystkich przegrd budowlanych wystpujcych w budynku. Przegrody zostay podzielone na dwie kategorie. Pierwsza z nich to przegrody typowe drug stanowi przegrody wielowarstwowe. W skad danych wchodz: - Informacje na temat rodzajw przegrd. - Informacje o warunkach wilgotnoci, w ktrych wystpuj przegrody. - Opis warstw, z ktrych s zbudowane poszczeglne przegrody. Do ich wprowadzania suy dialog Dane - Przegrody wywoywany z menu Dane za pomoc polecenia Przegrody. Dane o przegrodach mona rwnie uzupenia podczas wprowadzania danych o pomieszczeniu.
28
Rys. 5.10. Dialog Dane - Przegrody
Dialog suy zarwno do edycji danych o przegrodach jak i wyboru przegrd budowlanych wystpujcych w pomieszczeniach. Dialog moe by wywoany w trybie wprowadzania danych podczas wprowadzania danych o przegrodach (polecenie Przegrody z menu Dane) lub w trybie wyboru przegrody jako pomoc podczas wprowadzania danych o pomieszczeniu w dialogu Dane - Pomieszczenia. W obu trybach lista przegrd budowlanych moe by modyfikowana. Przegrody budowlane wywietlane w dialogu zostay podzielone na dwie kategorie: Przegrody wielowarstwowe, Przegrody typowe. Rodzaj przegrd wywietlanych w licie mona ustali wybierajc odpowiedni zakadk poniej listy przegrd. W licie przegrd wystpuj nastpujce kolumny: Symbol symbol katalogowy przegrody Opis K Opis przegrody wartoci wspczynnika przenikania ciepa k, W/(m2K)
W dolnej lewej czci dialogu znajduj si klawisze przeznaczone do edycji. Poniej omwiono znaczenie poszczeglnych przyciskw: 29
Rozpoczcie edycji przegrody wskazanej w licie. W zalenoci od kategorii edytowanych przegrd wywietlony zostaje jeden z dialogw Dane Przegroda wielowarstwowa lub Dane - Przegroda typowa. Zasady wprowadzania danych w dialogach omwiono w nastpnych podrozdziaach, Dodawanie nowej przegrody do listy. Podobnie jak w przypadku wczeniejszego przycisku w zalenoci od kategorii dodawanej przegrody wywietlony zostaje jeden z dialogw Dane - Przegroda wielowarstwowa lub Dane - Przegroda typowa, Usunicie z listy wskazanej przegrody, Dodawanie danych o przegrodach z innego pliku danych. Po naciniciu tego przycisku na ekranie pojawia si dialog Otwrz dane z przegrodami sucy do wyboru pliku, z ktrego dane o przegrodach maj by dodane. Zestaw klawiszy wywietlanych w prawej dolnej czci dialogu zaley od trybu w jakim dialog zosta otwarty: W trybie wprowadzania danych o przegrodach wywietlane s standardowe przyciski OK i Pomoc; W trybie wyboru przegrd wywietlane s przyciski Wybr, Anuluj oraz Pomoc. Nacinicie przycisku Wybr powoduje wybrane przegrody wskazanej w licie. Przycisk Anuluj suy do zamknicia dialogu bez wybierania przegrody. Wyboru lub edycji przegrody (w zalenoci od trybu wywoania dialogu) mona rwnie dokona w licie przegrd dwukrotnie klikajc mysz lini ze wskazan przegrod. Polecenia zwizane z edycj przegrd mona rwnie wywoa korzystajc z menu szybkiego dostpu. UWAGA !!! Zmiany dokonane w istniejcych przegrodach budowlanych nie s automatycznie uwzgldniane w danych o pomieszczeniach (zmiany obliczeniowych strat ciepa pomieszcze, w ktrych wystpuje zmodyfikowana przegroda). Aby zaktualizowa dane o pomieszczeniach naley wykona obliczenia (polecenie Obliczenia). Dziki funkcji wczytywania przegrd z innych plikw dane o przegrodach wprowadzone w innym projekcie mog by wykorzystane w biecym projekcie.
Zobacz take: Wprowadzanie danych, menu Dane, polecenie Przegrody.
30
5.6.1. Wprowadzanie danych o przegrodach wielowarstwowych Do wprowadzania danych o przegrodach suy dialog Dane - Przegroda wielowarstwowy wywoywany z dialogu Dane - Przegrody.
Rys. 5.11. Dialog Dane - Przegroda wielowarstwowa
Pola dialogu Symbol przegrody - pole edycyjne

W polu tym naley wprowadzi symbol katalogowy przegrody skadajcy si maksymalnie z 10 znakw. Kada przegroda budowlana musi mie unikalny symbol. W przypadku edytowania istniejcej przegrody w polu pojawia si jej aktualny symbol. Zmiana tego symbolu spowoduje utworzenie kopii przegrody o nowym symbolu przy czym przegroda rdowa nie zostanie usunita z katalogu.
Opis przegrody- pole edycyjne

W polu tym naley wprowadzi opis przegrody skadajcy si maksymalnie z 40 znakw.

Pole suy do wprowadzenia symbolu producenta przegrody (pole moe zosta niewypenione).
31
Rodzaj przegrody - lista rozwijana

Z listy naley wybra rodzaj przegrody. W oparciu o rodzaj przegrody oraz dodatkowe dane z nim zwizane program automatycznie okrela opory przejmowania ciepa. Wybr niektrych rodzajw przegrd ma wpyw na wygld innych elementw dialogu. Poniej omwiono te rodzaje oraz zwizane z nimi modyfikacje dialogu: Podoga na gruncie II strefa Obok listy z rodzajem przegrody pojawiaj si dwa dodatkowe pola:
B - pole edycyjne W tym polu naley poda szeroko drugiej strefy podogi. Z - pole edycyjne Pole suy do wprowadzenia rnicy wysokoci midzy grn krawdzi podogi, a poziomem zwierciada wody gruntowej. Stropodach wentylowany Tabela Warstwy wystpujce w przegrodzie zostaje podzielona na trzy czci:
Tabela grna W tej tabeli naley wprowadzi dane o warstwach stropodachu wystpujcych powyej pustki powietrznej czyli dane dla tzw. poaci dachowej. rednia wysoko warstwy powietrznej - pole edycyjne Pole suy do wprowadzenia redniej wysokoci warstwy powietrznej w stropodachu. Po jej wprowadzeniu program w polu Opr warstwy wywietla obliczony opr cieplny warstwy powietrznej, natomiast w polu Skorygowana suma oporw sum oporw warstw w poaci dachowej i pustki powietrznej skorygowan w zalenoci od wysokoci warstwy powietrznej. Tabela dolna W tej tabeli naley wprowadzi dane o warstwach stropodachu wystpujcych poniej pustki powietrznej, czyli dane dla stropu. Stropodach niewentylowany Jak Stropodach wentylowany. ciana zewntrzna przy gruncie Obok listy z rodzajem przegrody pojawia si dodatkowe pole:
32
H - pole edycyjne W tym polu naley poda wysoko zagbienia ciany przylegej do gruntu odniesion do poziomu terenu.
Warunki wilgotnoci - lista rozwijana

Z listy naley wybra warunki wilgotnoci w jakich wystpuje przegroda. Do dyspozycji s warunki wilgotne i warunki rednio wilgotne. W oparciu o zadane warunki wilgotnoci program automatycznie okrela wspczynniki lambda materiaw wystpujcych w przegrodzie lub opory przewodzenia ciepa.
Warstwy wystpujce w przegrodzie - tabela

Tabela suy do wprowadzania danych o warstwach wystpujcych w przegrodzie. Jej wygld zmienia si w przypadku gdy w polu Rodzaj przegrody (patrz powyej) wybrany zostanie Stropodach niewentylowany lub Stropodach wentylowany. Szczegowe informacje na temat zasad wprowadzania danych w tabelach zamieszczono w punkcie 5.8. Wprowadzanie danych w tabelach na str.49. W tabeli wystpuj nastpujce kolumny: Symbol Symbol materiau budowlanego, z ktrego zbudowana jest bieca warstwa w przegrodzie (Klawisz F1 przywouje dialog Katalog materiaw uatwiajcy wybr materiau). d [m] Opis materiau Grubo warstwy. Opis materiau - tylko do odczytu
Lambda [W/mK] Wspczynnik lambda materiau, z ktrego wykonana jest warstwa - tylko do odczytu. Ro [kg/m3] Gsto materiau, z ktrego wykonana jest warstwa - tylko do odczytu. R [m2K/W] Obliczony (R= d/) opr cieplny warstwy - tylko do odczytu.
Wyniki oblicze - grupa

W grupie wystpuj pola zawierajce wyniki oblicze - tylko do odczytu. Poniej omwiono znaczenie poszczeglnych pl: Opory przejmowania W lewej czci grupy znajduj si dwa lub jedno pole (w zalenoci od rodzaju przegrody) zawierajce obliczone opory przejmowania ciepa. Suma oporw przejm. i przew. R Zsumowane opory przejmowania i przewodzenia ciepa przez przegrod.
Wsp. przenikania ciepa k

Obliczony wspczynnik przenikania ciepa k przegrody.
W oparciu o wprowadzone dane program automatycznie wykonuje obliczenia oporw przejmowana, przewodzenia i przenikania oraz wspczynnika przenikania ciepa k. Wyniki oblicze s wywietlane w polach z czerwonym tekstem.
33
Wprowadzajc dane liczbowe zarwno w polach dialogu jak i w komrkach tabeli mona uywa wyrae oraz zmiennych. List zmiennych zwizanych z wprowadzanym polem uzyskuje si po naciniciu klawisza F1 lub klikniciu rozwijanego przycisku . 5.6.1.1. Rozkad temperatury w przegrodzie oraz sprawdzanie punktu rosy Wprowadzajc konstrukcje przegrody wielowarstwowej mona obejrze rozkad temperatury i sprawdzi czy na powierzchni wewntrznej przegrody nie dojdzie do wykraplania pary wodnej (sprawdzenie tzw. punktu rosy). W tym celu naley przycisn przycisk Wykres temperatury znajdujcy si w lewym grnym rogu dialogu Dane - Przegroda wielowarstwowa (Rys. 5.19).
Wywietlanie rozkadu temperatury lub tabeli z warstwami
Ostrzeenie informujce o wystpieniu punktu rosy
Rys. 5.12. Dialog Dane - Przegroda wielowarstwowa z wywietlonym wykresem rozkadu temperatury w przegrodzie.
Poniej opisano elementy dialogu zwizane z wykresem rozkadu temperatury. Powietrze wewntrzne - grupa
Parametry powietrza wewntrznego Ti [C] i [%] Temperatura powietrza po wewntrznej stronie przegrody. Wilgotno wzgldna powietrza po wewntrznej stronie przegrody. Norma PN-EN ISO 6946 zaleca przyjmowanie nastpujcych wilgotnoci wzgldnych: W pomieszczeniach w budynkach uytecznoci publicz45 %
34

nej i produkcyjnych, w ktrych nie wydziela si para wodna z otwartych zbiornikw lub w skutek procesw technologicznych i nie stosuje si nawilania powietrza. W pomieszczeniach mieszkalnych (w tym pokoje, kuchnie, azienki, WC), pokoje chorych w szpitalach i sanatoriach, pokoje dziecice w obkach i przedszkolach. W innych pomieszczeniach. 55%
Na podstawie zaoe technologicznych lub bilansu wilgoci.
Powietrze zewntrzne - grupa

Parametry powietrza zewntrznego Te [C] Temperatura powietrza po zewntrznej stronie przegrody.
Wartoci - pole opcji

Opcja wywietlania na wykresie wartoci temperatur.
Przyciski
Kopiowanie wykresu do schowka. Zachowywanie wykresu w pliku WMF. Zachowywanie wykresu w pliku BMP. Drukowanie wykresu.
Zobacz take:
Menu Dane, polecenie Przegrody,
5.6.2. Wprowadzanie danych o typowych przegrodach Do wprowadzania danych o przegrodach suy dialog Dane - Przegroda typowa wywoywany z dialogu Dane - Przegrody. Pola dialogu Symbol przegrody - pole edycyjne
W polu tym naley wprowadzi symbol katalogowy przegrody skadajcy si maksymalnie z 10 znakw. Kada przegroda budowlana musi mie unikalny symbol. W przypadku edytowania istniejcej przegrody w polu pojawia si jej aktualny symbol. Zmiana tego symbolu spowoduje utworzenie kopii przegrody o nowym symbolu, przy czym przegroda rdowa nie zostanie usunita z katalogu.
35
Rys. 5.13. Dialog Dane - Przegroda typowa
Opis przegrody- pole edycyjne

W polu tym naley wprowadzi opis przegrody skadajcy si maksymalnie z 40 znakw.

Pole suy do wprowadzenia symbolu producenta przegrody (pole moe zosta niewypenione).
Rodzaj przegrody - lista rozwijana

Z listy naley wybra rodzaj przegrody.
Przegroda z narzucon powierzchni - pole opcji

Zaznaczenie tej opcji pozwala na stworzenie przegrody o narzuconej powierzchni. Naley wwczas w wywietlonym obok polu edycyjnym F wpisa powierzchni przegrody. Opcj narzucania powierzchni przegrody wykorzystuje si najczciej w przypadku stolarki budowlanej. Wprowadzajc tak przegrod w danych o pomieszczeniach program automatycznie kopiuje narzucon powierzchni.
Szyby- grupa
Grupa Szyby jest widoczna tylko wwczas gdy w danych oglnych wybrano opcj obliczania sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln i wprowadzana przegroda jest oknem, wietlikiem lub drzwiami zewntrznymi. Poszczeglne pola wewntrz grupy su do wprowadzania nastpujcych informacji: U. szyb Fszyb TR Udzia powierzchni szyb w cakowitej powierzchni okna, wietlika, lub drzwi. Zalecana warto to 60 %. Powierzchnia szyb - pole jest widoczne tylko w przypadku przegrd z narzucon powierzchni. Wspczynnik przepuszczalnoci promieniowania sonecznego - F! przywouje list typowych wartoci wspczynnika.
Wspczynnik przenikania ciepa - pole edycyjne

W tym miejscu naley wprowadzi wspczynnik przenikania ciepa k przegrody.
Wprowadzanie danych koczy si poprzez nacinicie przycisku OK. Przed zamkniciem dialogu program sprawdza poprawno wprowadzonych danych. Jeli dane s wprowadzone niewaciwie, to na ekranie pojawia si dialog ze stosownym komunikatem a po jego zamkniciu karetka pojawia si w polu edycyjnym zawierajcym niepoprawne dane. 36
Aby przerwa wprowadzanie danych bez ich kontroli i zapamitania naley nacisn przycisk Anuluj.
Zobacz take:
Menu Dane, polecenie Przegrody,
5.6.3. Wykorzystywanie danych o przegrodach zapisanych w innych plikach Program daje moliwo doczenia do biecych danych, danych o przegrodach zapisanych w innym pliku danych. W tym celu bdc w dialogu Dane - Przegrody naley wybra przycisk Z pliku. Po jego naciniciu wywietlony zostanie standardowy dialog Otwrz dane, przy pomocy ktrego naley wybra plik z danymi o przegrodach. Po wybraniu pliku w zalenoci od kategorii wprowadzanych przegrd na ekranie pojawi si dialog Wybr przegrd wielowarstwowych lub Wybr przegrd typowych.
Rys. 5.14. Dialog Dane - Przegroda typowa
Dialog umoliwia dodanie do biecych danych, danych o przegrodach zapisanych w innym pliku.
37
Pola dialogu Opis - pole tekstowe

W polu tym wywietlany jest opis zwizany z symbolem katalogowym przegrody wskazanej w licie Dostpne przegrody lub Wybrane przegrody.
Producent - pole tekstowe

Pole zawiera symbol producenta aktualnie wskazanej przegrody.
Dostpne przegrody - lista

Lista symboli katalogowych dostpnych przegrd, w ktrej uywajc myszy lub klawiatury mona zaznaczy te przegrody ktre bd wykorzystywane w biecym projekcie. Aby jednoczenie zaznaczy kilka symboli naley trzyma wcinity klawisz Shift lub klawisz Ctrl.
Wybrane przegrody - lista

Lista symboli wybranych przegrd. Przegrody z tej listy po naciniciu przycisku OK zostan dodane do biecego projektu.
Kopiuj - przycisk
Przycisk ten suy do kopiowania zaznaczonych przegrd z listy Dostpne przegrody do listy Wybrane przegrody.
Usu - przycisk
Kliknicie tego przycisku powoduje usunicie zaznaczonych symboli z listy Wybrane przegrody.
Otwrz - przycisk
Przycisk suy do otwierania innego pliku zawierajcego dane o przegrodach. Po jego naciniciu na ekranie wywietlony zostaje dialog Otwrz dane z przegrodami, w ktrym naley poda nazw odpowiedniego pliku danych, z ktrego chcemy wczyta dane o przegrodach.
5.7. Dane o pomieszczeniach Dane o pomieszczeniach zawieraj informacje na temat wszystkich pomieszcze ogrzewanych wystpujcych w budynku. W skad danych wchodz: - Informacje na temat obliczeniowej temperatury w pomieszczeniu, powierzchni, wysokoci oraz liczbie wymian powietrza. - Informacje o kondygnacji na ktrej wystpuje pomieszczenie, sposobie uytkowania i ogrzewania pomieszczenia. - Opisy przegrd ograniczajcych pomieszczenie. Do ich wprowadzania suy dialog Dane - Pomieszczenia wywoywany z menu Dane za pomoc polecenia Pomieszczenia.
38
Rys. 5.15. Dialog Dane - Pomieszczenia
Dialog suy zarwno do wprowadzania danych o pomieszczeniach wystpujcych w budynku jak i wyboru pomieszcze w przypadku gdy podczas wprowadzania danych o pomieszczeniu zachodzi konieczno odwoania si do innego pomieszczenia. Dialog moe by wywoany w trybie wprowadzania danych podczas wprowadzania danych o pomieszczeniach (polecenie Pomieszczenia z menu Dane) lub w trybie wyboru pomieszczenia jako pomoc podczas wprowadzania danych o pomieszczeniu w dialogu Dane - Pomieszczenie. W licie pomieszcze wystpuj nastpujce kolumny: Symbol Symbol pomieszczenia. Opis ti [oC] Qo [W] Opis pomieszczenia Obliczeniowa temperatura powietrza w pomieszczeniu. Obliczeniowe zapotrzebowanie na moc ciepln pomieszczenia.
Gdy dialog wywoany jest w trybie wprowadzania danych, to w jego dolnej lewej czci znajduj si przyciski przeznaczone do edycji. Poniej omwiono znaczenie poszczeglnych przyciskw: Rozpoczcie edycji pomieszczenia wskazanego w licie. Po jego naciniciu wywietlony zostaje dialog Dane - Pomieszczenie. Dodawanie nowego pomieszczenia do listy. Usunicie z listy wskazanego pomieszczenia.
39
Wczytywanie danych o pomieszczeniach z innego pliku danych. Sortowanie pomieszcze wedug wybranego klucza. Po naciniciu przycisku wywietlony zostaje dialog Sortowanie - pomieszcze. Tworzenie nastpnej kondygnacji w oparciu o pomieszczenia zaznaczone w licie. Tworzc dane o pomieszczeniach na nastpnej kondygnacji program zwiksza numery pomieszcze o 100 lub o 1000 w zalenoci od sposobu numerowania ustalonego przy pomocy polecenia Parametry z menu Parametry (dialog Parametry pracy programu - karta Numeracja); Aby zaznaczy kilka pomieszcze w licie naley: Zaznaczy pierwsze pomieszczenie, nastpnie trzymajc wcinity klawisz Shift wskaza kursorem myszy ostanie zaznaczane pomieszczenie. Przy pomocy klawiszy ze strzakami wskaza pierwsze pomieszczenie, a nastpnie trzymajc wcinity klawisz Shift klawiszami ze strzakami zaznaczy dan ilo pomieszcze. Szukanie pomieszczenia. Po naciniciu przycisku na ekranie wywietlony zostaje dialog Szukanie pomieszczenia. W trybie wyboru pomieszczenia przyciski suce do edycji pomieszcze s niedostpne. Przycisk Wybierz powoduje wybranie pomieszczenia wskazanego w licie, a przycisk Anuluj przerywa wybieranie. Edycji lub wyboru pomieszczenia mona rwnie dokona dwukrotnie klikajc mysz w licie pomieszcze lini ze wskazanym pomieszczeniem. Polecenia zwizane z edycj pomieszcze mona rwnie wywoa korzystajc z menu szybkiego dostpu.

5.7.1. Wprowadzanie danych o pomieszczeniu Do wprowadzania danych o pomieszczeniu suy dialog Dane - Pomieszczenie wywoywany z dialogu Dane - Pomieszczenia.
40
Rys. 5.16. Dialog Dane - Pomieszczenie z wywietlon tabel przegrd
Pola w grnej czci dialogu Symbol - pole edycyjne

W polu tym naley wprowadzi symbol pomieszczenia skadajcy si maksymalnie z 5 znakw (cyfr i/lub liter). Kade pomieszczenie musi mie unikalny symbol. W przypadku edytowania istniejcego pomieszczenia w polu pojawia si jego aktualny symbol. Zmiana tego symbolu spowoduje utworzenie kopii pomieszczenia o nowym symbolu przy czym pomieszczenie rdowe nie zostanie usunite z katalogu.
Opis pomieszczenia - pole edycyjne

Pole suy do wprowadzenia opisu pomieszczenia skadajcego si maksymalnie z 40 znakw.
Jak pomieszcz. - pole edycyjne

W tym polu mona poda symbol identycznego, wczeniej wprowadzonego pomieszczenia (pomieszczenia rdowego). Po podaniu symbolu dane z tego pomieszczenia s kopiowane do aktualnie wprowadzanego pomieszczenia, a pola dialogu (z wyjtkiem omwionych powyej) staj si nieaktywne, co sprawia, e mona przeglda tylko ich zawarto. Pozostawienie danych o pomieszczeniu w takim trybie zapewnia automatyczne aktualizowanie danych w przypadku gdy dane w pomieszczeniu rdowym zostan zmodyfikowane. Do wyboru pomieszczenia mona uy informacji pomocniczej w postaci dialogu Dane - Pomieszczenia wywoanego w trybie wyboru pomieszczenia. Aby ponownie umoliwi edycj pozostaych danych naley skasowa zawarto pola Jak pomieszcz.
41
Kondygnacja - lista rozwijana

Z listy naley wybra kondygnacj, na ktrej znajduje si pomieszczenie. Kondygnacja wpywa na warto dodatku d1.
Uytkowanie - lista rozwijana

W licie naley wybra sposb uytkowania pomieszczenia lub poda wielko zyskw bytowych odniesionych do m3 kubatury pomieszczenia. W pomieszczeniach uytkowanych 12 godzin i wicej program przyjmuje bytowe zyski ciepa na poziomie 9 W/m3, natomiast w pomieszczeniach uytkowanych mniej ni 12 godzin 7 W/m3.
Ogrzewanie - lista rozwijana

Pole suy do wyboru sposobu ogrzewania pomieszczenia. Sposb ogrzewania wpywa na pionowy gradient temperatury w pomieszczeniu. W przypadku wybrania wariantu bez ogrzewania (Brak ogrzew.) program w oparciu o bilans ciepa pomieszczenia okreli wynikow temperatur w pomieszczeniu nieogrzewanym. Podczas oblicze bilansowych program nie uwzgldnia zyskw ciepa od nasonecznienia, dodatkw d1 i d2 oraz zyskw bytowych (7, 9 W/m3) uwzgldnia natomiast dodatkowe zyski ciepa (Qzc).
Ti - pole edycyjne
W tym polu naley poda obliczeniow temperatur powietrza w pomieszczeniu. Do wyboru temperatury mona uy informacji pomocniczej w postaci dialogu Temperatury w ogrzewanych pomieszczeniach.
Qzc - pole edycyjne

Jeli w pomieszczeniu wystpuj urzdzenia, ktre podczas uytkowania pomieszczenia wydzielaj znaczce iloci ciepa, to naley potraktowa je jako zyski ciepa i wprowadzi w polu Qzc. W przeciwnym razie naley wprowadzi warto 0.
F - pole edycyjne
W tym polu naley wprowadzi powierzchni pomieszczenia okrelon w wietle cian.
H - pole edycyjne
Pole jest przeznaczone na wysoko pomieszczenia okrelon w wietle sufitu i podogi. Jeeli pomieszczenie w rnych czciach ma inn wysoko to naley wyznaczy wysoko zastpcz tak aby po pomnoeniu jej przez powierzchni pomieszczenia uzyska jego kubatur.
Kub. - pole edycyjne tylko do odczytu

Pole podaje kubatur pomieszczenia obliczon w oparciu o jego powierzchni i wysoko.
Powietrze wentylacyjne - tabela

Tabela suy do wprowadzania informacji o parametrach strumieni powietrza wentylacyjnego dopywajcych do pomieszczenia. W jednym pomieszczeniu mona wprowadzi praktycznie dowoln ilo strumieni powietrza. Znaczenie poszczeglnych kolumn jest nastpujce: Vw Strumie powietrza wentylacyjnego dopywajcego do pomieszczenia. Moliwe jest podawanie zarwno iloci wymian jak i strumieni w m3/h. Wartoci do 2.5 s interpretowane jako iloci wymian. Wartoci powyej 2.5 s interpretowane jako strumienie podane w m3/h. Temperatura powietrza wentylacyjnego dopywajcego do pomieszczenia. UWAGA !!!
Tw
42

Jeeli powietrze dopywajce do pomieszczenia ma temperatur zewntrzn to w kolumnie Tw naley koniecznie wpisywa symbol TE (predefiniowana zmienna okrelajca temperatur zewntrzn) zamiast wartoci liczbowej. Pozwoli to na automatyczne przeliczenie temperatury powietrza wentylacyjnego w przypadku zmiany strefy klimatycznej, w ktrej znajduje si budynek.
Tabela z przegrodami i grzejnikami

W rodkowej czci dialogu wywietlana jest tabela z przegrodami wystpujcymi w pomieszczeniu lub tabela przeznaczona do wprowadzania danych o grzejnikach. Rodzaj wywietlanej tabeli mona ustali wybierajc odpowiedni zakadk poniej tabeli.
Przegrody - tabela
Rys. 5.17. Dialog Dane - Pomieszczenie tabela Przegrody Tabela suy do wprowadzania danych o przegrodach wstpujcych w pomieszczeniu. Poniej omwiono znaczenie poszczeglnych kolumn omwiono: > Informacja o wbudowaniu danej przegrody we wczeniej wprowadzon przegrod. W kolumnie mona wprowadzi nastpujce znaczki: > >> przegroda jest wbudowana w najblisz wczeniejsz przegrod bez znaczka, przegroda jest wbudowana w najblisz wczeniejsz przegrod bez znaczka lub z ze znaczkiem >,
>>> przegroda wbudowana w najblisz wczeniejsz przegrod bez znaczka, ze znaczkiem > lub ze znaczkiem >>. Typowym przykadem wykorzystania kolumny moe by przypadek okna (F = 5 m2) znajdujcego si w cianie zewntrznej (Fbr = 20 m2). W takim przypadku jako pierwsz przegrod naley wprowadzi cian zewntrzna podajc jej powierzchni brutto bez odjcia powierzchni okna, a nastpnie okno. Podanie w kolumnie > znaczka > przy oknie sprawi, e program sam odejmie od powierzchni ciany powierzchni okna a wynik umieci w kolumnie Fc. UWAGA !!! Zaleca si aby wszystkie okna i drzwi zewntrzne wpisywa ze znaczkami >. Pozwoli to na automatyczne wyznaczanie dodatkw uwzgldniajcych mostki cieplne dla przegrd zewntrznych z wbudowanymi oknami i drzwiami. Symbol Symbol katalogowy przegrody. Do wyboru symbolu przegrody mona uy informacji pomocniczej w postaci dialogu Dane - Przegrody otwartego w trybie wyboru przegrody. Rozwijany przycisk przywouje list zdefiniowanych przegrd.
43

Or. W przypadku przegrody zewntrznej kolumna przeznaczona jest na orientacje przegrody wzgldem stron wiata. W przypadku przegrody wewntrznej lub przegrody na gruncie pole pozostaje puste. Rozwijany przycisk Te przywouje list moliwych orientacji. Gdy wprowadzana jest przegroda wewntrzna, w tej kolumnie naley wprowadzi obliczeniow temperatur powietrza w ssiednim pomieszczeniu lub symbol tego pomieszczenia poprzedzony znakiem >. Jeeli np. ssiednim pomieszczeniem jest pomieszczenie 1 to naley wpisa >1. UWAGA !!! Jeeli ssiednie pomieszczenie jest pomieszczeniem nieogrzewanym, w ktrym program sam wyznacza temperatur rwnowagi to w kolumnie Te naley koniecznie poda symbol tego pomieszczenia poprzedzony znakiem >. W przypadku przegrd zewntrznych program sam przyjmuje obliczeniow temperatur zewntrzn podan w oglnych danych. Powierzchnia Powierzchnia przegrody. Mona j wprowadza w postaci wyraenia uywajc znakw + - */ oraz nawiasw ( ). Przykadowo powierzchni czterech okien o wymiarach LxH = 1.5X1.2 m mona wprowadzi w postaci: 4*1.5*1.2 lub czytelniej 4*(1.5*1.2). Kolejne trzy kolumny s umieszczane w tabeli w zalenoci od opcji oblicze wybranych w danych oglnych. Kolumny Z i Kt s widoczne tylko wwczas gdy w danych oglnych wybrano opcj obliczania sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln E. Kolumna dko jest wywietlana gdy wybrano opcj uwzgldniania dodatkw na mostki cieplne przy obliczaniu Qo lub wybrano opcj obliczania sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln oraz opcj uwzgldniania dodatkw na mostki cieplne przy obliczaniu E. Z Wspczynnik zacienienia okna zewntrznego lub drzwi zewntrznych z szyb. Program domylnie przyjmuje warto 1 co oznacza brak elementw zacieniajcych. Wprowadzajc ten wspczynnik mona skorzysta z pomocniczego dialogu Wspczynnik zacienienia Z wywoywanego przy pomocy przycisku pomocy .
Rys. 5.18. Dialog Wspczynnik zacienienia Z
44

W dialogu naley wybra rodzaje elementw zacieniajcych a nastpnie poda odpowiednie wymiary zgodnie z rysunkiem zamieszczonym z prawej strony. Kt Kt nachylenia do poziomu okna zewntrznego lub drzwi zewntrznych z szyb. Rozwijany przycisk 90 0 dko przywouje list typowych ktw. Program domylnie przyjmuje kat: w przypadku gdy okno lub drzwi s wbudowane w ciany zewntrzne, w przypadku gdy okno s wbudowane w stropodach.
Dodatek zwikszajcy wspczynnik przenikania ciepa k, uwzgldniajcy wpyw mostkw cieplnych. Pozostawienie pustego pola oznacza brak dodatku.
Nastpne kolumny zawieraj wyniki oblicze i s przeznaczone wycznie do odczytu. Fc dT k Qp Obliczona powierzchnia przegrody z uwzgldnieniem wbudowanych przegrd - tylko do odczytu. Obliczona rnica temperatury w pomieszczeniu i po drugiej strony przegrody - tylko do odczytu. Wspczynnik przenikania ciepa k przegrody - tylko do odczytu. Obliczone straty przenikania ciepa przez przegrod - tylko do odczytu. Program oblicza straty ciepa tylko przez przegrd dla ktrych rnica temperatury dT jest wiksza lub rwna 4 K.
Grzejniki - tabela
Tabela suy do wprowadzania danych o grzejnikach wystpujcych w pomieszczeniu. Poniewa program w sposb orientacyjny dobiera wielkoci grzejnikw w pomieszczeniach, dane do tej tabeli naley wprowadza tylko wwczas, gdy zachodzi konieczno orientacyjnego okrelenia ich powierzchni.
Rys. 5.19. Dialog Dane - Pomieszczenie tabela Grzejniki Jeeli po obliczeniu strat ciepa pomieszcze wykonywany bdzie projekt instalacji c.o., to tabela z danymi grzejnikach nie powinna by wypeniana. W takim przypadku dane na temat grzejnikw wprowadzane s w programie PURMO C.O., ktry dobiera grzejniki z uwzgldnieniem zyskw ciepa od przewodw i ochodze wody. Poniej omwiono znaczenie poszczeglnych kolumn: Typ grz. Symbol katalogowy typu grzejnika. Do wyboru symbolu mona uy informacji pomocniczej w postaci dialogu Katalogu grzejnikw. Rozwijany przycisk wczeniej wybranych grzejnikw. przywouje list
45

Qpr. Procentowy udzia mocy cieplnej dostarczanej przez grzejnik do pomieszczenia. Jeli pomieszczenie ogrzewane jest przez jeden grzejnik, to Qpr = 100 %. W przypadku, gdy w pomieszczeniu jest kilka grzejnikw, to suma udziaw ich mocy musi wynosi 100%. Wspczynnik uwzgldniajcy wpyw sposobu usytuowania grzejnika na warunki wymiany ciepa. Rozwijany przycisk Os. Pod. ciepa. Rozwijany przycisk przywouje list wariantw usytuowania. Wspczynnik uwzgldniajcy wpyw sposobu osonicia grzejnika na warunki wymiany przywouje list wariantw osonicia grzejnika. Symbol informujcy o sposobie podczenia grzejnika do sieci przewodw. Symbol moe by wprowadzony dopiero po wprowadzeniu w kolumnie Typ grz. symbolu typu grzejnika. Rozwijany przycisk przywouje list wariantw podczenia grzejnika.
Usyt.
Lmax, [m] Maksymalna dugo grzejnika. Podanie wartoci 0 oznacza brak ogranicze w stosunku do dugoci grzejnika. Program stara si tak dobra wielkoci grzejnikw, aby ich dugo nie przekraczaa Lmax. W przypadku gdy spenienie tego wymagania jest niemoliwe, w licie bdw (menu Wyniki polecenie Bdy) umieszczony zostaje komunikat o przekroczeniu maksymalnej dugoci grzejnika. Z.T. Informacja o tym czy przy grzejniku zamontowany jest zawr termostatyczny. Jeli przy grzejniku jest zawr i w Oglnych danych wybrano opcj zwikszania mocy grzejnikw z zaworami o 15%, to program bdzie dobiera grzejniki o zwikszonej powierzchni.
Pola w dolnej czci dialogu Wyniki oblicze - grupa

Grupa zawiera pola z wynikami oblicze strat ciepa pomieszczenia. Poniej omwiono poszczeglne pola: Suma Qp Obliczona suma strat ciepa przez przenikanie przez poszczeglne przegrody - tylko do odczytu.
Dodatek d1 Obliczony dodatek d1 uwzgldniajcy liczb przegrd chodzcych - tylko do odczytu. Dodatek d2 Obliczony dodatek d2 uwzgldniajcy zyski ciepa od nasonecznienia - tylko do odczytu. Twent Vwent Obliczona temperatura powietrza wentylacyjnego- tylko do odczytu. Obliczony strumie powietrza wentylacyjnego - tylko do odczytu.
Straty na wentylacj Qw Obliczone straty ciepa na wentylacj - tylko do odczytu. Obliczeniowe straty ciepa Qo Obliczeniowe zapotrzebowanie na moc ciepln pomieszczenia - tylko do odczytu.
Rozdziel Qo do - tabela
W przypadku pomieszczenia o maych stratach ciepa (np. przedpokoje) czsto zachodzi konieczno rozdzielenia strat ciepa pomieszczenia do pomieszcze ssiednich. W tym celu w tabeli naley wprowadzi symbole pomieszcze, do ktrych maj by rozdzielone starty ciepa z edytowanego pomieszczenia. Rozdzia strat ciepa nastpuje proporcjonalnie do strat ciepa pomieszcze. Wyniki rozdziau powietrza s uwzgldniane tylko w tabeli z danymi dla programu PURMO C.O.
46
Wprowadzajc dane liczbowe zarwno w polach dialogu jak i w komrkach tabel mona uywa wyrae oraz zmiennych. List zmiennych zwizanych z wprowadzanym polem uzyskuje si po naciniciu klawisza F1 lub klikniciu rozwijanego przycisku .
Zobacz take:
Menu Dane, polecenie Pomieszczenia,
5.7.2. Zasady numerowania pomieszcze Wprowadzanie danych wymaga odpowiedniego ponumerowania poszczeglnych pomieszcze w budynku. Okrelenie numerowanie nie jest zbyt precyzyjne, bowiem w rzeczywistoci pomieszczeniom mona nadawa symbole skadajce si zarwno z cyfr, jak i liter. W tekcie zamiennie uywane s okrelenia numer i symbol. Kade pomieszczenie musi mie wasny unikalny numer (symbol). Aby w sposb efektywny wykorzysta narzdzia przyspieszajce wprowadzanie danych, naley w sposb przemylany ponumerowa pomieszczenia. Numer (symbol) pomieszczenia moe skada si z piciu znakw (cyfr i liter). Zaleca si, aby na kolejnych kondygnacjach zwiksza numeracj o 100 lub o 1000 w przypadku gdy liczba pomieszcze na jednej kondygnacji jest wiksza od 100. Na przykad gdy pomieszczenia na parterze maj numery (symbole) 1, 2, 3, itd., to na pierwszym pitrze pomieszczenia powinny mie numeracj 101, 102, 103 itd., a na drugim pitrze 201, 202, 203 itd., Jeli rozkad pomieszcze na kolejnych kondygnacjach jest taki sam, to naley to wykorzysta przy numeracji. Na przykad, gdy na kolejnych kondygnacjach mamy takie same lub podobne pomieszczenia, to naley je ponumerowa w nastpujcy sposb 1 - parter, 101 - pierwsze pitro, 201 - drugie pitro itd. Numerowanie pomieszcze wedug powyszych zasad umoliwi szybkie tworzenie danych o kolejnych kondygnacjach za pomoc polecenia Nastpna kondygnacja.
Zobacz take: Wprowadzanie danych, Dane o pomieszczeniach.

5.7.3. Automatyczne tworzenie danych dla nastpnej kondygnacji Podczas wprowadzania danych o pomieszczeniach bdc w dialogu Dane - Pomieszczenia istnieje moliwo automatycznego tworzenia danych o nastpnej kondygnacji w oparciu o pomieszczenia zaznaczone w licie. W tym celu w licie pomieszcze naley zaznaczy odpowiednie pomieszczenia (Rys. 5.20). Nastpnie klikn przycisk Nastpna kondygnacja.
47
Przycisk Nastpna kondygnacja
Rys. 5.20. Lista zaznaczonych pomieszcze
Rys. 5.21. Lista z nowo utworzonymi pomieszczeniami na nastpnej kondygnacji
Tworzc dane o pomieszczeniach na nastpnej kondygnacji (Rys. 5.21) program zwiksza numery pomieszcze o 100 lub o 1000 w zalenoci od sposobu numerowania ustalo48
nego przy pomocy polecenia Parametry z menu Parametry (dialog Parametry pracy programu karta Numeracja);Aby zaznaczy kilka pomieszcze w licie naley: Zaznaczy pierwsze pomieszczenie, nastpnie trzymajc wcinity klawisz Shift wskaza kursorem myszy ostanie zaznaczane pomieszczenie. Przy pomocy klawiszy ze strzakami wskaza pierwsze pomieszczenie, a nastpnie trzymajc wcinity klawisz Shift klawiszami ze strzakami zaznaczy dan ilo pomieszcze.
Zobacz take:
Menu Dane, polecenie Pomieszczenia.
5.7.4. Wykorzystywanie danych o pomieszczeniach zapisanych w innych plikach Program daje moliwo doczenia do biecych danych, danych o pomieszczeniach zapisanych w innym pliku danych. W tym celu bdc w dialogu Dane - Pomieszczenia naley wybra przycisk Z pliku . Po jego naciniciu wywietlony zostanie standardowy dialog Otwrz dane, przy pomocy ktrego naley wybra plik z danymi, z ktrego maj by wczytane dane o pomieszczeniach. Po wybraniu pliku ekranie pojawi si dialog Wybr pomieszcze, w ktrym naley wybra te pomieszczenia, ktre maj by przeniesione do biecego projektu. 5.8. Wprowadzanie danych w tabelach Program zosta wyposaony w zestaw dialogw przeznaczonych do wprowadzania i poprawiania biecych danych. W wielu dialogach wystpuj tabele skadajce si z pewnej liczby komrek uoonych w wiersze i kolumny. Komrki w kolejnych kolumnach maj cile okrelone dugoci (zawieraj okrelon liczb znakw). Naley w nich wprowadza odpowiednie wielkoci (np. powierzchni przegrody, typ grzejnika itd.). W nagwku tabeli umieszczone s symbole informujce o tym jak wielko naley wprowadza w danej kolumnie.
49
Rozwijany przycisk
Lista zmiennych zwizanych z wprowadzan wielkoci
Rys. 5.22. Przykadowy dialog z tabel suc do wprowadzania danych o warstwach wystpujcych w przegrodzie
Wprowadzanie danych w tabeli polega na prawidowym wypenianiu kolejnych komrek w tabeli. Dane wprowadzane w poszczeglnych komrkach s na bieco kontrolowane. W przypadku wykrycia bdu program wywietla komunikat informujcy o rodzaju i przyczynie powstania bdu. Jednoczenie w wikszoci przypadkw nie pozwala przej do innej komrki tabeli (natomiast daje moliwo przejcia do innej tabeli). W takim przypadku naley skorygowa bdnie wprowadzon warto lub skasowa wszystkie znaki w komrce. Po wykonaniu jednej z tych operacji program umoliwi przejcie do innych komrek.
PURMO
Rys. 5.23. Przykadowy komunikat informujcy o bdnie wprowadzonym symbolu katalogowym materiau budowlanego
50
W komrkach zawierajcych wartoci liczbowe mona wpisywa wyraenia oraz uywa zmiennych (np. (2+3)*HK). Maksymalna dugo wyraenia to 255 znakw. Stosowanie wyrae poprawia czytelno wprowadzanych danych, a zmienne pozwalaj na swobodne parametryzowanie caego projektu. UWAGA !!! Wielko wprowadzana w biecej komrce tabeli zostaje zapamitana przez program dopiero w chwili przejcia do innej komrki. Oznacza to, e do momentu opuszczenia komrki program pamita poprzednio zapisan warto. Zamknicie tabeli lub przejcie do innej tabeli nie powoduje zapamitania zmienionej wartoci w biecej komrce. 5.8.1. Informacje pomocnicze Z kad komrk tabeli zwizana jest informacja pomocnicza. Sposb jej przedstawienia zaley od charakteru wprowadzanej wielkoci. Moe by to dialog z krtkim opisem wprowadzanej wielkoci, jak rwnie katalog lub lista, w ktrej naley wybra odpowiedni warto. Jeli na przykad w biecej komrce naley poda symbol katalogowy grzejnika, to jako informacja pomocnicza wywietlony zostanie dialog Katalog grzejnikw, w ktrym naley wybra odpowiedni symbol. Aby uzyska informacj pomocnicz zwizan z biec komrk tabeli naley: Klikn prawym klawiszem myszy i z menu szybkiego dostpu wybra polecenie Pomoc - F1. Nacisn klawisz F1.
5.8.2. Poruszanie si po tabeli Po tabeli mona porusza si za pomoc myszy, jak rwnie klawiatury. za pomoc myszy mona wskaza komrk, zaznaczy fragment tabeli oraz przeglda jej zawarto. zestawienie klawiszy sucych do poruszania si po tabeli przedstawiono poniej.
51
Zestawienie klawiszy sucych do poruszania si po tabeli Przesunicie karetki o jeden znak lub komrk w prawo. Przesunicie karetki o jeden znak lub komrk w lewo. Home End BackSp Del Przesunicie karetki na pocztek komrki lub do pierwszej kolumny. Przesunicie karetki na koniec komrki lub do ostatniej kolumny. Kasowanie znaku przed karetk. Kasowanie znaku na pozycji karetki lub zaznaczonego fragmentu tabeli. Przesunicie karetki o jedn komrk w gr. Przesunicie karetki o jedno komrk w d. Ctrl + Ctrl + PgUp PgDn Ctrl + PgUp Ctrl + PgDn Ctrl + Home Ctrl + End Enter Ins Ctrl + BackSp Shift Przesunicie karetki o jedn komrk w prawo. Przesunicie karetki o jedn komrk w lewo. Przesunicie karetki o stron w gr. Przesunicie karetki o stron w d. Przesunicie karetki do komrki w pierwszym wierszu i biecej kolumnie tabeli. Przesunicie karetki do komrki w ostatnim wierszu i biecej kolumnie tabeli. Przesunicie karetki do pierwszej komrki tabeli. Przesunicie karetki do ostatniej komrki tabeli. Przejcie karetki na pocztek nowego wiersza. Wstawienie nowego wiersza. Usunicie biecego wiersza. Poruszane si po tabeli przy wcinitym klawiszu Shift powoduje zaznaczanie jej fragmentu.
5.8.3. Zaznaczanie fragmentu tabeli Aby zaznaczy fragment tabeli naley: za pomoc myszy wskaza skrajn komrk zaznaczanego fragmentu tabeli, a nastpnie trzymajc wcinity lewy przycisk myszy, przesun kursor myszy nad przeciwleg, skrajn komrk zaznaczonego fragmentu, przesunicie kursora poza obrb okna z tabel (przy wcinitym lewym przycisku myszy) powoduje przewijanie zawartoci tabeli, 52
istnieje rwnie moliwo zaznaczania caych kolumn. W tym celu naley naprowadzi kursor myszy na fragment nagwka tabeli zwizany z zaznaczan kolumn i klikn lewym klawiszem myszy. Trzymajc wcinity lewy przycisk myszy przesuwajc jednoczenie jej kursor mona zaznaczy kilka kolumn; za pomoc klawiszy ze strzakami oraz klawiszy PgUp, PgDn, Home i End, wskaza skrajn komrk zaznaczanego fragmentu tabeli, a nastpnie trzymajc wcinity klawisz Shift, klawiszami ze strzakami zaznaczy dany fragment.
Zobacz take: Poruszanie si po tabeli.

5.8.4. Wskazywanie komrki tabeli Aby wskaza komrk tabeli naley: naprowadzi kursor myszy nad dan komrk i klikn lewym klawiszem myszy. za pomoc klawiszy ze strzakami oraz klawiszy PgUp, PgDn, Home i End, przej do danej komrki.

5.8.5. Przegldanie zawartoci tabeli Do przegldania zawartoci tabeli mona wykorzysta zarwno mysz, jak i klawiatur. zawarto tabeli mona przewija za pomoc poziomego i pionowego paska przewijania, ponadto mona wykorzysta funkcj automatycznego przewijania, ktra polega na przesuniciu kursora myszy poza okno tabeli przy wcinitym lewym przycisku myszy; do przegldania zawartoci tabeli su klawisze ze strzakami oraz klawisze PgUp, PgDn, Home, End oraz ich kombinacje z klawiszem Ctrl.

5.8.6. Polecenia edycyjne Polecenia edycyjne wywoywane z menu szybkiego dostpu pozwalaj znacznie przypieszy wprowadzanie danych, szczeglnie w przypadku budynku z powtarzalnymi kondygnacjami.
53
Rys. 5.24. Menu szybkiego dostpu wywietlane podczas wprowadzania danych w tabeli po naciniciu prawego klawisza myszy
Poniej zamieszczono list polece edycyjnych zwizanych z wprowadzaniem danych w tabelach: Cofnij Cofnicie ostatniej operacji edycyjnej w tabeli, Wytnij Kopiuj Wstaw Usu Wstaw wiersz Usu wiersz Znajd Wycicie z tabeli zaznaczonego fragmentu z przeniesieniem do schowka, Skopiowanie zaznaczonego fragmentu tabeli do schowka, Wstawienie zawartoci schowka do tabeli, Usunicie zaznaczonego fragmentu tabeli, Wstawianie nowego wiersza, Usuwanie biecego wiersza, Wyszukiwanie tekstu,
Zastp Zastpowanie starego tekstu nowym tekstem, Znajd nastpny Szukanie kolejnego miejsca, w ktrym wystpuje szukany tekst. Aby jak najbardziej efektywnie wykorzysta moliwoci dostarczane przez polecenia edycyjne, naley dobrze pozna zasady numerowania pomieszcze, omwione w punkcie 5.7.2., str. 47.
Zobacz take:
Wprowadzanie danych, Zasady numerowania elementw instalacji, Poruszanie si po tabeli, menu Edycja .
5.8.7. Przenoszenie danych z tabeli do innego programu Aby przenie dane z tabeli do innego programu (programu docelowego) naley: 1. Zaznaczy fragment tabeli, z ktrego dane maj zosta przeniesione do innego programu (aplikacji).
54
2. Uywajc polecenia Kopiuj wywoywanego z menu szybkiego dostpu, skopiowa do schowka zaznaczony fragment tabeli. 3. Przej do docelowego programu (np. arkusza kalkulacyjnego) i po wybraniu miejsca, w ktrym maj by umieszczone dane, wywoa polecenie Wstaw. Dane przenoszone s w formacie tekstowym, w ktrym cigi znakw z poszczeglnych komrek tabeli oddzielone s znakami tabulacji. To, czy dane zostan przyjte przez program docelowy, zaley wycznie od moliwoci tego programu. Nie powinno by adnych trudnoci z przenoszeniem danych do edytorw tekstu i arkuszy kalkulacyjnych.
Zobacz take: Przenoszenie danych z innego programu do tabeli.

5.8.8. Przenoszenie danych z innego programu do tabeli Aby przenie dane z innego programu (programu rdowego) do tabeli naley: 1. Przej do rdowego programu (np. arkusza kalkulacyjnego) i zaznaczy w nim fragment danych, ktry ma zosta przeniesiony do tabeli. 2. W programie rdowym wywoa polecenie Kopiuj, w celu skopiowania zaznaczonych danych do schowka. 3. Wrci do tabeli w tym programie i po wybraniu miejsca, w ktrym maj by umieszczone dane, z menu szybkiego dostpu wywoa polecenie Wstaw. To, czy dane zostan wstawione, zaley od ich zgodnoci z formatem tabeli. Program kontroluje poprawno przenoszonych danych i w przypadku wykrycia bdw przerywa dalsze wstawianie, wypisujc jednoczenie stosowny komunikat.
Zobacz take: Przenoszenie danych z tabeli do innego programu.

5.8.9. Sortowanie zawartoci tabeli Zawarto wikszoci tabel z wynikami oblicze moe zosta posortowana wedug wybranego klucza. W tym celu naley: 1. Z menu Wyniki lub z menu szybkiego dostpu wybra polecenie Sortuj wyniki. 2. W wywietlonym dialogu wybra klucz, wedug ktrego ma by posortowana tabela. Sortowanie uatwia analiz otrzymanych wynikw oblicze.
Zobacz take: Menu Wyniki, polecenie Formatuj tabel, Poruszanie si po tabeli.

5.8.10. Formatowanie zawartoci tabeli Zawarto wikszoci tabel z wynikami oblicze moe zosta sformatowana poprzez wybranie wywietlanych kolumn a niekiedy i wierszy.
55
W tym celu naley: 1. Z menu Wyniki lub z menu szybkiego dostpu wybra polecenie Formatuj tabel. 2. W wywietlonym dialogu zaznaczy pola opcji odpowiadajce informacj przeznaczonym do umieszczenia w tabeli. Sortowanie uatwia analiz otrzymanych wynikw oblicze.
Zobacz take: Menu Wyniki, polecenie Formatuj tabel, Poruszanie si po tabeli.
56
6. Obliczenia
6. Obliczenia
W celu wykonania oblicze na podstawie biecych danych naley w menu wybra polecenie Obliczenia. Proces oblicze skada si z kilku etapw. Po kadym z nich program sprawdza, czy nie zostay wykryte bdy uniemoliwiajce ich kontynuacj. Jeli dalsze obliczenia nie s moliwe, to proces oblicze zostaje przerwany. Informacje na temat bdw zostaj zapisane w pliku z wykrytymi bdami. Jeli w trakcie oblicze wykryte zostay bdy, to po ich zakoczeniu program wywietla stosowny komunikat informacyjny oraz wywouje okno z list wykrytych bdw. Poniej omwiono kolejne etapy oblicze. Zachowanie biecego pliku danych na dysku Na pocztku program zachowuje na dysku plik z biecymi danymi. Nastpnie wywietla dialog z informacj o aktualnym etapie oblicze. Znajdujcy si w dialogu przycisk Przerwij obliczenia umoliwia przerwanie oblicze po zakoczeniu kadego etapu. Kontrola danych do oblicze Kolejnym krokiem jest sprawdzanie poprawnoci danych. Na tym etapie program wykrywa niewypenione komrki dialogw i tabel, bdnie podane symbole katalogowe. Wykrycie bdw w tym etapie powoduje przerwanie oblicze. Informacje o wykrytych bdach zostaj umieszczone w licie bdw. Obliczanie wspczynnikw k Nastpnie przeprowadzane s obliczania wspczynnikw przenikania ciepa k przegrd wielowarstwowych. Obliczanie zapotrzebowania na moc ciepln pomieszcze Kolejn czynnoci jest okrelenie obliczeniowego zapotrzebowania na moc ciepln poszczeglnych pomieszcze, rozdzia start ciepa z pomieszcze o maym zapotrzebowaniu na moc ciepln do pomieszcze ssiednich oraz dobr grzejnikw. Okrelanie obliczeniowego zapotrzebowania na moc ciepln dla caego budynku Po obliczeniu strat ciepa w pomieszczeniach program sumuje je w celu okrelenia obliczeniowego zapotrzebowania na moc ciepln caego budynku oraz wskanikw zapotrzebowania odniesionych do powierzchni i kubatury ogrzewanej. Okrelanie sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln do ogrzewania budynku Jeeli w danych oglnych wybrano opcj obliczania sezonowego zapotrzebowania na energi cieplna to program oblicza straty energii cieplnej w poszczeglnych miesicach sezonu grzewczego a nastpnie sumuje je i oblicza wskaniki EA i EV.
57
6. Obliczenia
Kontrola wynikw oblicze W tym etapie program przeprowadza ostateczn kontrol otrzymanych wynikw oblicze. Informacje o wykrytych bdach zostaj umieszczone w licie bdw. Zachowanie wynikw oblicze Jeeli podczas oblicze nie zostan wykryte powane bdy, to na dysku zostaje zapisany plik z wynikami oblicze. Natomiast, gdy z powodu wykrytych bdw obliczenia nie mog by zakoczone, to program wywietla stosowny komunikat. Do obejrzenia wynikw oblicze oraz listy wykrytych bdw su polecenia wywoywane z menu Wyniki.
Zobacz take:
Menu Obliczenia.
6.1. Wyszukiwanie i usuwanie bdw W trakcie wykonywania oblicze program zapisuje w pliku z bdami ostrzeenia oraz informacje o wykrytych bdach. Za pomoc plecenia Bdy wywoywanego z menu Wyniki mona wywietli okno z list bdw. W licie tej umieszczany jest cay zestaw komunikatw, poczynajc od informacji o niepenych danych, poprzez bdy w strukturze danych, a do ostrzee informujcych o wszystkich nieprawidowociach wykrytych podczas oblicze. Wykorzystujc dostpn w licie funkcj lokalizowania bdw, naley okreli miejsce ich wystpowania i, jeli jest to moliwe, dokona odpowiednich poprawek w danych. Szukajc przyczyny powstania bdw naley mie na uwadze fakt, e program nie zawsze jest w stanie precyzyjnie wskaza miejsce ich wystpowania. W zwizku z tym, w niektrych bardziej skomplikowanych przypadkach, funkcj lokalizowania bdw naley traktowa jak narzdzie do orientacyjnego okrelania przyczyny powstania bdu.
Zobacz take: Polecenie Obliczenia, polecenie Bdy, Wprowadzanie danych, polecenie Format wydruku, polecenie Drukuj.
58
7. Wyniki oblicze
7. Wyniki oblicze
Wywoanie z menu polecenia Obliczenia powoduje wykonanie oblicze dla biecych danych. Jeli w trakcie oblicze program nie wykryje w danych bdw uniemoliwiajcych ich poprawne zakoczenie, to na dysku zachowywany jest plik z wynikami oblicze. Nastpnie program wczytuje plik z wynikami, lub w przypadku jego braku informuje o tym wywietlajc stosowny komunikat. Wczytane wyniki oblicze mona obejrze wybierajc odpowiednie polecenia z menu Wyniki, lub wydrukowa uywajc polecenia Drukuj z menu Plik. Wyniki oblicze przedstawiane s w nastpujcych tabelach: Wyniki - Oglne Wyniki - Sezonowe zuycie energii Wyniki - Zestawienie przegrd Wyniki - Przegrody Wyniki - Zestawienie pomieszcze Wyniki - Pomieszczenia Wyniki - Grzejniki Wyniki - Dane dla PURMO C.O. Zawartoci wikszoci tabel mog zosta posortowane wedug wybranego klucza. W tym celu naley z menu Wyniki wybra polecenie Sortuj wyniki. Do okrelania, ktre wiersze i kolumny maj by wywietlane w tabeli z wynikami oblicze, suy polecenie Formatuj tabel wywoywane z menu Wyniki. W trakcie oblicze tworzony jest rwnie plik z list bdw. Wywoanie w menu Wyniki polecenia Bdy powoduje wywietlenie okna z list bdw wykrytych podczas oblicze.
Zobacz take: Polecenie Obliczenia, menu Wyniki.

7.1. Oglne wyniki oblicze Oglne wyniki oblicze zawieraj informacje dotyczce caego budynku. Do ich przegldania suy tabela Wyniki Oglne, wywoywana z menu Wyniki za pomoc polecenia Oglne.
59
7. Wyniki oblicze
Rys. 7.1. Tabela z oglnymi wynikami oblicze
W poszczeglnych komrkach tabeli znajduj si nastpujce informacje: Nazwa projektu: Lokalizacja: Projektant: Data oblicze: Krtka charakterystyka projektu. Informacja na temat lokalizacji budynku. Informacja o projektancie Informacja na temat daty i godziny, w ktrej wykonano obliczenia. 60
7. Wyniki oblicze
Miejscowo: Strefa klim:

o
Nazwa miejscowoci, w ktrej znajduje si budynek. Numer strefy klimatycznej. Powierzchnia obliczonych pomieszcze w budynku. Kubatura obliczonych pomieszcze w budynku.
Temp. zewntrzna [ C]: Obliczeniowa temperatura na zewntrz budynku. Pow.ogrz. [m2]: Kubatura ogrz. [m3]:
Obliczeniowe zapotrzebowanie na moc ciepln Qo[W]: Zsumowane obliczeniowe zapotrzebowanie na moc ciepln dla wszystkich pomieszcze w budynku. Dodatkowe zyski ciepa w pomieszczeniach Qzc[W]: Suma dodatkowych zyskw ciepa w pomieszczeniach. Zapotrzebowanie na m2 powierzchni ogrz. Qf,[W/m2]: Wskanik zapotrzebowania na moc ciepln budynku odniesiony do powierzchni obliczonych pomieszcze. Zapotrzebowanie na m3 kubatury ogrz. Qv,[W/m3]: Wskanik zapotrzebowania na moc ciepln budynku odniesiony do kubatury obliczonych pomieszcze. Jeeli w oglnych danych wybrano opcj obliczania sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln, to w tabeli pojawi si jeszcze nastpujce informacje: Roczne zapotrzeb. na ciepo do ogrzewania.. Qh, [GJ/rok], [kWh/rok]: Roczne zapotrzebowanie na energi cieplna potrzebn do ogrzania budynku. Wskanik sezonowego zapotrzeb. na ciepo.... EA, [MJ/m2], EA,[kWh/m2]: Wskanik sezonowego zapotrzebowania na energi cieplna potrzebn do ogrzania budynku odniesiony do powierzchni ogrzewanej budynku. Wskanik sezonowego zapotrzeb. na ciepo.... EV, [MJ/m3], EV, [kWh/m3]: Wskanik sezonowego zapotrzebowania na energi cieplna potrzebn do ogrzania budynku odniesiony do kubatury ogrzewanej budynku. Jeeli w dialogu z oglnymi danymi zaznaczono pole opcji Orientacyjny dobr grzejnikw, to w tabeli pojawi si jeszcze nastpujce informacje: Obliczeniowe temperatury przyjte przy doborze grzejnikw: Temperatura zas. [oC]: Ochodzenie [K]: UWAGA !!! Obliczeniowa temperatura wody zasilajcej grzejniki. Obliczeniowe ochodzenie wody w grzejnikach.
61
7. Wyniki oblicze
Dobr grzejnikw dokonywany jest w sposb uproszczony bez uwzgldnienia ochodze i zyskw ciepa od przewodw. W Projekcie Technicznym instalacji c.o. naley umieszcza wyniki oblicze uzyskane z programu projektujcego instalacj.
Zobacz take: Menu Wyniki, polecenie Oglne.

7.2. Wyniki oblicze sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln Wyniki oblicze sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln zawiera informacje na temat sezonowego zuycia energii cieplnej potrzebnej na ogrzanie budynku. Do ich przegldania suy tabela Wyniki Sezonowe zuycie energii, wywoywana z menu Wyniki za pomoc polecenia Sezonowe zuycie energii. Tabela jest dostpna tylko wwczas gdy w oglnych danych wybrano opcj obliczania sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln.
Rys. 7.2. Tabela z wynikami oblicze sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln - zakadka Bilans energii cieplnej
W grnej czci tabeli znajduj si wykresy prezentujce w sposb graficzny wyniki oblicze. Pola opcji oraz przyciski z lewej strony wykresw maj nastpujce znaczenie: 62
7. Wyniki oblicze
Pokazuj - grupa
Etykiety Wartoci Legend Pokazywanie etykiet wielkoci umieszczonych na wykresie. Pokazywanie wartoci wielkoci umieszczonych na wykresie. Pokazywanie legendy opisujcej wielkoci umieszczone na wykresie.
Przyciski
Kopiowanie wykresu do schowka. Zachowywanie wykresu w pliku WMF. Zachowywanie wykresu w pliku BMP. Drukowanie wykresu.
W dolnej czci umieszczona s tabele z wynikami oblicze. Zakadka poniej suy do wyboru widocznej tabeli i zwizanego z ni rysunku. Poniej omwiono poszczeglne tabele: Tabela z bilansem energii cieplnej Tabela zawiera zestawienie bilansu energii cieplnej w poszczeglnych miesicach i w caym sezonie grzewczym (Rys. 7.2). W poszczeglnych kolumnach tabeli znajduj si nastpujce informacje: Miesic Miesic sezonu ogrzewczego. Qz [GJ/rok] Straty energii cieplnej przez przegrody zewntrzne (ciany, dachy, stropodachy, stropy nad przejazdami, okna, drzwi). Qw [GJ/rok] Straty energii cieplnej przez przegrody wewntrzne (ciany, stropy, okna, drzwi). Qg [GJ/rok] Straty energii cieplnej przez przegrody przylege do gruntu (ciany, podogi). Qa [GJ/rok] Energia cieplna zuyta na ogrzanie powietrza wentylacyjnego. Eta Wspczynnik wykorzystania zyskw ciepa. Qsw [GJ/rok] Zyski ciepa od promieniowania sonecznego przez zewntrzne przegrody przezroczyste (okna, wietliki, przeszklone drzwi). Qi [GJ/rok] Bytowe zyski ciepa (ludzie, ciepa woda, owietlenie, gotowanie, urzdzenia elektryczne). Qh [GJ/rok] czne zuycie energii z uwzgldnieniem zyskw ciepa i sprawnoci ich wykorzystania. Tabela z zestawieniem start energii cieplnej Tabela zawiera zestawienie elementw skadajcych si na straty energii cieplnej w budynku. 63
7. Wyniki oblicze
Rys. 7.3. Tabela z wynikami oblicze sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln - zakadka Zestawienie strat energii cieplnej
W poszczeglnych kolumnach tabeli znajduj si nastpujce informacje: Opis GJ/rok kWh/rok % Opis skadowej strat. Wielko strat wyraona w GJ/rok. Wielko strat wyraona w kWh/rok. Procentowy udzia skadowej w cakowitych stratach energii cieplnej.
Tabela z zestawieniem zyskw energii cieplnej Tabela zawiera zestawienie elementw skadajcych si na zyski energii cieplnej w budynku.
Rys. 7.4. Tabela z wynikami oblicze sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln - zakadka Zestawienie strat energii cieplnej
W poszczeglnych kolumnach tabeli znajduj si nastpujce informacje: Opis GJ/rok Opis skadowej zyskw. Wielko zyskw wyraona w GJ/rok.
64
7. Wyniki oblicze
kWh/rok %
Wielko zyskw wyraona w kWh/rok. Procentowy udzia skadowej w cakowitych zyskach energii cieplnej.
7.3. Zestawienie wynikw oblicze przegrd Zestawienie wynikw oblicze przegrd zawiera skrcone informacje na temat oblicze przegrd. Do ich przegldania suy tabela Wyniki Zestawienie przegrd, wywoywana z menu Wyniki za pomoc polecenia Zestawienie przegrd.
Rys. 7.5. Tabela z zestawieniem wynikw oblicze przegrd
W poszczeglnych kolumnach tabeli znajduj si nastpujce informacje: Symbol Opis przegrody k [W/m2K] Symbol przegrody. Krtki opis przegrody. Wspczynnik przenikania ciepa k przegrody. Jego wielko nie powinna przekracza wartoci maksymalnych podanych w normie PN-91/B02020. czna powierzchnia przegrody w caym obiekcie. Zawiera sum powierzchni danej przegrody wprowadzonych w kolejnych pomieszczeniach. Uwaga !!! W przypadku przegrd wewntrznych oddzielajcych pomieszczenia ogrzewane, powierzchnia przegrody sumowana jest dwukrotnie. Przykadowo powierzchnia ciany oddzielajcej pokj od azienki raz zostanie dodana przy liczeniu strat ciepa z azienki, drugi raz przy liczeniu zyskw ciepa do pokoju. Suma powierzchni przegrd zewntrznych oraz przegrd przylegajcych do pomieszcze, dla ktrych straty ciepa nie s okrelane wyznaczana jest w sposb prawidowy. Straty lub zyski (znak -) mocy cieplnej przenikajcej przez przegrod . 65
F [m2]
Qp [m2]
7. Wyniki oblicze
Qsw [GJ/rok] Q1 [GJ/rok]
Zyski energii cieplnej od nasonecznienia przez przegrod przezroczyst. Starty lub zyski (znak -) energii cieplnej przekazywanej przez przegrod. UWAGA !!! Ze wzgldu na metodyk oblicze start energii cieplnej do gruntu przyjt w normie PN-B-02025 podanie osobno strat energii cieplnej przez podogi na gruncie oraz ciany przylege do gruntu nie jest moliwe.
Rodzaj przegrody Informacja na temat rodzaju przegrody. Zawarto komrek w tabelach z wynikami nie moe by zmieniana. Dostpna jest natomiast funkcja kopiowania zaznaczonego fragmentu tabeli do schowka. Przy pomocy polece Sortuj wyniki oraz Formatuj tabel wywoywanych z menu Wyniki tabel mona posortowa wedug wybranego klucza oraz ustali jej format. Polecenia kopiowania, sortowania i formatowania mona rwnie wywoa z menu szybkiego dostpu.
Zobacz take: Menu Wyniki, polecenie Zestawienie przegrd.

7.4. Wyniki oblicze przegrd Wyniki oblicze przegrd zawiera szczegowe informacje na temat oblicze przegrd. Do ich przegldania suy tabela Wyniki Przegrody, wywoywana z menu Wyniki za pomoc polecenia Przegrody.
66
7. Wyniki oblicze
Rys. 7.6. Tabela ze szczegowymi wynikami oblicze dla przegrd
Informacje dotyczce kolejnych przegrd przedstawione s w nastpujcej postaci: W pierwszym wierszu podany jest symbol przegrody oraz krtki opis przegrody. Drugi wiersz zawiera informacje na temat rodzaju przegrody oraz warunkw wilgotnoci w jakich znajduje si przegroda. Kolejne wiersze zawieraj informacje na temat warstw wchodzcych w skad przegrody. W poszczeglnych kolumnach tabeli znajduj si nastpujce informacje: Symbol d [m] Symbol katalogowy materiau, z ktrego wykonana jest warstwa. Grubo warstwy.
Opis warstwy Krtki opis warstwy. Lam [W/mk] Wspczynnik przewodzenia ciepa k materiau, z ktrego wykonana jest warstwa. W przypadku warstwy o budowie niejednorodnej pole pozostaje puste. Ro [kg/m3] Gsto materiau, z ktrego wykonana jest warstwa. W przypadku warstwy o budowie niejednorodnej pole pozostaje puste. R [m2K/W] Obliczony opr przewodzenia ciepa przez warstw. Po wierszach dotyczcych kolejnych warstw wystpujcych w przegrodzie w tabeli umieszczone s jeszcze nastpujce wiersze: Wiersze z danymi na temat oporw przejmowania ciepa Dwa lub jeden wiersz w zalenoci od rodzaju przegrody. 67
7. Wyniki oblicze
Suma oporw przejmowania i przenikania ciepa R Zsumowane opory przewodzenia ciepa przez poszczeglne warstwy przegrody wraz z oporami przejmowania. Wspczynnik przenikania ciepa (W/m2K) k Obliczony wspczynnik przenikania ciepa k przegrody. Jego wielko nie powinna przekracza wartoci maksymalnych podanych w normie PN-91/B02020. Zawarto komrek w tabelach z wynikami nie moe by zmieniana. Dostpna jest natomiast funkcja kopiowania zaznaczonego fragmentu tabeli do schowka. Przy pomocy polece Sortuj wyniki oraz Formatuj tabel wywoywanych z menu Wyniki tabel mona posortowa wedug wybranego klucza oraz ustali jej format. Polecenia kopiowania, sortowania i formatowania mona rwnie wywoa z menu szybkiego dostpu.
Zobacz take: Menu Wyniki, polecenie Przegrody.

7.5. Zestawienie wynikw oblicze pomieszcze Zestawienie wynikw oblicze pomieszcze zawiera skrcone informacje na temat oblicze pomieszcze. Do ich przegldania suy tabela Wyniki Zestawienie pomieszcze, wywoywana z menu Wyniki za pomoc polecenia Zestawienie pomieszcze.
Rys. 7.7. Tabela z zestawieniem wynikw oblicze pomieszcze
W poszczeglnych kolumnach tabeli znajduj si nastpujce informacje: Symbol Symbol pomieszczenia. Opis pomieszczenia Krtki opis pomieszczenia. Ti [oC] Qo [W] Qzc [W] Obliczeniowa temperatura w pomieszczeniu. Obliczeniowe zapotrzebowanie na moc ciepln pomieszczenia. Wielko dodatkowych zyskw ciepa w pomieszczeniu (np. od maszyn w hali produkcyjnej). 68
7. Wyniki oblicze
F [m2] Kub. [m3] Qf [W/m2]
Powierzchnia pomieszczenia okrelona w wietle cian. Kubatura pomieszczenia okrelona w wietle cian i stropw. Wskanik jednostkowego zapotrzebowania na moc ciepln pomieszczenia odniesionego do jego powierzchni.
Qf = Qo W / m2 F
Qv [W/m3]
Wskanik jednostkowego zapotrzebowania na moc ciepln pomieszczenia odniesionego do jego kubatury.

QV = Qo W / m3 Kub .
Qp [W] Qw [W] N [1/h] Vw [1/h] d1 d2
Straty ciepa przez przenikanie. Straty ciepa na wentylacj. Ilo wymian powietrza w pomieszczeniu w cigu godziny. Strumie powietrza wentylacyjnego. Warto dodatku d1. Warto dodatku d2.
Zawarto komrek w tabelach z wynikami nie moe by zmieniana. Dostpna jest natomiast funkcja kopiowania zaznaczonego fragmentu tabeli do schowka. Przy pomocy polece Sortuj wyniki oraz Formatuj tabel wywoywanych z menu Wyniki tabel mona posortowa wedug wybranego klucza oraz ustali jej format. Polecenia kopiowania, sortowania i formatowania mona rwnie wywoa z menu szybkiego dostpu.
Zobacz take: Menu Wyniki, polecenie Zestawienie pomieszcze.

7.6. Wyniki oblicze pomieszcze Wyniki oblicze pomieszcze zawieraj szczegowe informacje na temat oblicze strat ciepa w pomieszczeniach. Do ich przegldania suy tabela Wyniki Pomieszczenia, wywoywana z menu Wyniki za pomoc polecenia Pomieszczenia. Informacje dotyczce kolejnych pomieszcze przedstawione s w nastpujcej postaci: W pierwszym wierszu podany jest symbol pomieszczenia oraz krtki opis pomieszczenia. Drugi i trzeci wiersz zawieraj nastpujce informacje: Ti [oC] Obliczeniowa temperatura powietrza w pomieszczeniu. 69
7. Wyniki oblicze
F [m2] H [m] Kub. [m3] N [1/h] Vw [1/h] Uytkow. Ogrzewanie
Powierzchnia pomieszczenia okrelona w wietle cian. Wysoko pomieszczenia okrelona w wietle stropw. Kubatura pomieszczenia okrelona w wietle cian i stropw. Ilo wymian powietrza w pomieszczeniu w cigu godziny. Strumie powietrza wentylacyjnego. Sposb uytkowania pomieszczenia. Sposb ogrzewania pomieszczenia.
Kondygnacja Kondygnacja, na ktrej znajduje si pomieszczenie.
Rys. 7.8. Tabela z wynikami oblicze pomieszcze
Kolejne wiersze zawieraj informacje na temat przegrd ograniczajcych pomieszczenie. W poszczeglnych kolumnach tabeli znajduj si nastpujce informacje: Symbol Symbol katalogowy przegrody. Or. Te W przypadku przegrody zewntrznej w kolumnie umieszczana jest orientacja przegrody wzgldem stron wiata. Obliczeniowa temperatura powietrza po drugiej stronie przegrody.
Powierzchnia Powierzchnia przegrody bez uwzgldnienia powierzchni innych przegrd wbudowanych w biec przegrod.
70
7. Wyniki oblicze
Fc dT k Qp
Obliczona powierzchnia przegrody z uwzgldnieniem wbudowanych przegrd. Obliczona rnica temperatury w pomieszczeniu i po drugiej stronie przegrody. Wspczynnik przenikania ciepa k przegrody. Obliczone straty przenikania ciepa przez przegrod. Program oblicza straty ciepa tylko przez przegrody dla ktrych rnica temperatury dT jest wiksza lub rwna 4 K.
Po wierszach dotyczcych kolejnych przegrd w tabeli umieszczone s jeszcze nastpujce wiersze: Suma strat ciepa przez przenikanie Qp: Suma straty ciepa przez przenikanie przez przegrody ograniczajce pomieszczenie. Dodatki: d1: d2: Qp*(1+d1+d2): Dodatki d1 i d2 oraz straty ciepa przez przenikanie zwikszone o dodatki. Straty ciepa na wentylacj Qw: Straty ciepa na wentylacj. Obliczeniowe zapotrzebowanie na moc ciepln Qo: Obliczeniowe zapotrzebowanie na moc ciepln pomieszczenia. Dodatkowe zyski ciepa w pomieszczeniu Qzc: Wielko dodatkowych zyskw ciepa w pomieszczeniu (np. od maszyn w hali produkcyjnej). Zawarto komrek w tabelach z wynikami nie moe by zmieniana. Dostpna jest natomiast funkcja kopiowania zaznaczonego fragmentu tabeli do schowka. Przy pomocy polece Sortuj wyniki oraz Formatuj tabel wywoywanych z menu Wyniki tabel mona posortowa wedug wybranego klucza oraz ustali jej format. Polecenia kopiowania, sortowania i formatowania mona rwnie wywoa z menu szybkiego dostpu.
Zobacz take: Menu Wyniki, polecenie Pomieszczenia.

7.7. Wyniki doboru grzejnikw Wyniki doboru grzejnikw zawieraj informacje o grzejnikach dobranych w poszczeglnych pomieszczeniach. Do ich przegldania suy tabela Wyniki Grzejniki, wywoywana z menu Wyniki za pomoc polecenia Grzejniki. Kady wiersz w tabeli dotyczy jednego odbiornika.
71
7. Wyniki oblicze
Rys. 7.9. Tabela z wynikami doboru grzejnikw
W poszczeglnych kolumnach tabeli znajduj si nastpujce informacje: Nr Pom. Numer pomieszczenia, w ktrym znajduje si grzejnik. Typ grz. Symbol katalogowy, typu grzejnika. n [el.] L [m] Liczba elementw wystpujcych w grzejniku (w przypadku grzejnikw czonowych). Dugo grzejnika.
Qobl [W] Obliczeniowa moc cieplna grzejnika. Qrz [W] Rzeczywista moc cieplna grzejnika wynikajca z wielkoci dobranego grzejnika. Qpr [%] Procentowy udzia mocy cieplnej dostarczanej przez grzejnik do pomieszczenia. Jeli pomieszczenie ogrzewane jest przez jeden grzejnik, to Qpr = 100 %. W przypadku, gdy w pomieszczeniu jest kilka grzejnikw, to suma udziaw ich mocy musi wynosi 100 %. Usyt. Os. Pod. Z.T. Wspczynnik uwzgldniajcy wpyw sposobu usytuowania grzejnika na warunki wymiany ciepa. Wspczynnik uwzgldniajcy wpyw sposobu osonicia grzejnika na warunki wymiany ciepa. Symbol informujcy o sposobie podczenia grzejnika do sieci przewodw.
Informacja o tym czy przy grzejniku zamontowany jest zawr termostatyczny. Jeli przy grzejniku jest zawr i w Oglnych danych wybrano opcj zwikszania mocy grzejnikw z zaworami o 15%, to program podczas doboru zwiksza powierzchni grzejnikw o 15%. Zawarto komrek w tabelach z wynikami nie moe by zmieniana. Dostpna jest natomiast funkcja kopiowania zaznaczonego fragmentu tabeli do schowka. Przy pomocy polece Sortuj wyniki oraz Formatuj tabel wywoywanych z menu Wyniki tabel mona posortowa wedug wybranego klucza oraz ustali jej format. Polecenia kopiowania, sortowania i formatowania mona rwnie wywoa z menu szybkiego dostpu. 72
7. Wyniki oblicze
Zobacz take: Menu Wyniki, polecenie Grzejniki.

7.8. Dane dla programu PURMO C.O. Przedstawienie wynikw oblicze pomieszcze w formie pozwalajcej na ich bezporednie przeniesienie do programu PURMO C.O. Do ich przegldania suy tabela Wyniki Dane dla PURMO C.O., wywoywana z menu Wyniki za pomoc polecenia Dane dla PURMO C.O.
PURMO C.O.
Rys. 7.10. Tabela z Danymi dla programu PURMO C.O.
W poszczeglnych kolumnach tabeli znajduj si nastpujce informacje: Symbol Symbol pomieszczenia. o Obliczeniowa temperatura w pomieszczeniu. Ti [ C] Qo [W] Obliczeniowe zapotrzebowanie na moc ciepln pomieszczenia uwzgldniajce rozdzia start ciepa do ssiednich pomieszcze. Qzc [W] Wielko dodatkowych zyskw ciepa w pomieszczeniu (np. od maszyn w hali produkcyjnej). Opis pomieszczenia Krtki opis pomieszczenia. Zawarto komrek w tabelach z wynikami nie moe by zmieniana. Dostpna jest natomiast funkcja kopiowania zaznaczonego fragmentu tabeli do schowka. Przy pomocy polecenia Sortuj wyniki wywoywanego z menu Wyniki tabel mona posortowa wedug wybranego klucza. Polecenia kopiowania i sortowania mona rwnie wywoa z menu szybkiego dostpu.
Zobacz take: Menu Wyniki, polecenie Dane dla PURMO C.O..
73
7. Wyniki oblicze
7.8.1. Przenoszenie danych dla PURMO C.O. Po wykonaniu oblicze wyniki oblicze strat ciepa mog by przeniesione do programu PURMO C.O. W tym celu naley: 1. Przy pomocy polecenia Dane dla PURMO C.O. wywoanego z menu Wyniki otworzy tabel z danymi dla PURMO C.O.. 2. Zaznaczy fragment tabeli, z ktrego dane maj zosta przeniesione. 3. Uywajc polecenia Kopiuj wywoywanego z menu Przegldanie, skopiowa do schowka zaznaczony fragment tabeli. 4. Upewni si e program PURMO C.O. zosta uruchomiony, oraz e wczytano do niego odpowiedni plik danych. 5. Przej do programu PURMO C.O. (np. przy pomocy kombinacji klawiszy Alt+Tab) 6. W programie PURMO C.O., przy pomocy polecenia Pomieszczenia wywoanego z menu Dane, otworzy tabel Dane - Pomieszczenia. 7. W tabeli wskaza miejsce, w ktrym maj by umieszczone dane a nastpnie wywoa polecenie Wstaw. UWAGA !!!! Zmiany dokonane podczas oblicze strat ciepa nie s automatycznie aktualizowane w tabeli programu PURMO C.O. W zwizku z tym zachodzi konieczno ich ponownego skopiowania zgodnie z powyszym algorytmem.
Zobacz take: Przenoszenie danych z innego programu do tabeli.

7.9. Drukowanie wynikw oblicze Zarwno dane, jak i wyniki oblicze oraz zestawienia materiaw mog zosta wydrukowane. Do drukowania program wykorzystuje standardow drukark zainstalowan w systemie Windows. Dziki moliwoci formatowania i podgldu wydruku przed rozpoczciem druku mona precyzyjne okreli wygld drukowanych informacji. Aby wydrukowa dane, wyniki oblicze oraz zestawienia materiaw naley: 1. 2. za pomoc polecenia Format wydrukw wywoywanego z menu Plik, ustali format drukowania, przed rozpoczciem drukowania, uywajc polecenia Podgld wydrukw (menu Plik), obejrze drukowane strony i dokona ewentualnych zmian w formacie wydrukw, z menu Plik wywoa polecenie Drukuj.
3.
74
7. Wyniki oblicze
PURMO OZC
Rys. 7.11. Wybr polecenia Drukuj
Polecenie Drukuj oprcz samego drukowania, daje moliwo okrelenia, ktre strony oraz sposobu w jaki zostan wydrukowane.
Zobacz take:
Menu Plik, polecenie Format wydrukw, polecenie Podgld wydrukw, polecenie Drukuj.
75
8. Struktura menu
8. Struktura menu
Przyjta struktura menu w sposb tematyczny grupuje polecenia wykonywane przez program. Poszczeglne rozwijane menu zawieraj polecenia zwizane z nastpujcymi operacjami: Plik otwieranie i zachowywanie plikw z danymi, drukowanie, formatowanie i podgld wydrukw oraz zakoczenie pracy programu; Przegldanie polecenia zwizane przegldaniem tabel z wynikami oblicze takie jak: kopiowanie, szukanie tekstw; Dane wprowadzanie danych; Obliczenia Wyniki Parametry Okno Pomoc wykonywanie oblicze; przegldanie, formatowanie i sortowanie wynikw oblicze oraz dostp do listy bdw; ustalanie, otwieranie i zachowywanie parametrw pracy programu; operacje zwizane z wywietlaniem, rozmieszczaniem, zachowywaniem i odtwarzaniem ukadu okien; dostp do informacji pomocniczych oraz informacji o programie.
Kolejne punkty zawieraj szczegowe omwienie poszczeglnych menu oraz zawartych w nich polece. 8.1. Plik menu Menu Plik zawiera polecenia zwizane z operacjami otwierania i zachowywania danych, drukowania danych i wynikw oblicze oraz zakoczenia pracy z programem.
PURMO OZC
Rys. 8.1. Rozwinite menu Plik
76
8. Struktura menu
W skad menu wchodz nastpujce polecenia: Nowe dane tworzenie nowego pliku z danymi; Otwrz dane Zachowaj dane Zachowaj dane jako Drukuj Podgld wydrukw Format wydrukw Koniec otwieranie istniejcego pliku z danymi; zachowywanie pliku z biecymi danymi; zachowywanie biecych danych w pliku o nowej nazwie; drukowanie danych i wynikw oblicze; podgld stron przed wydrukiem; ustalanie formatu wydrukw; zakoczenie pracy z programem.
Poniej omwiono ich znaczenie. 8.1.1. Nowe dane menu Plik Polecenie to suy do tworzenia nowego pliku danych. Domylnie nadawana mu jest nazwa beznazwy.ozd. W pliku tym program przyjmuje standardowe wartoci w odniesieniu do: Formatu wydruku Parametrw programu Program w danej chwili moe mie otwarty tylko jeden plik danych i w zwizku z tym przy tworzeniu nowego pliku biecy plik z danymi zostaje usunity z programu. W przypadku, gdy w biecym pliku dokonano zmian, program przed jego usuniciem wywietla komunikat z zapytaniem o jego zachowanie. Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Nowe dane znajdujcy si w pasku podstawowych funkcji programu.
Zobacz take: Menu Plik, polecenie Otwrz dane, polecenie Zachowaj dane, polecenie Zachowaj dane jako. 8.1.2. Otwrz dane menu Plik Polecenie to suy do otwarcia istniejcego pliku z danymi, ktry wczeniej zosta zachowany na dysku za pomoc polecenia Zachowaj dane lub Zachowaj dane jako. Jednoczenie z danymi wczytywany jest plik, w ktrym zapisane s wyniki oblicze oraz plik z list bdw wykrytych podczas oblicze. Program w danej chwili moe mie otwarty tylko jeden plik danych i w zwizku z tym przy otwieraniu nowego pliku biecy plik z danymi zostaje usunity z programu. W przypadku, gdy w biecym pliku dokonano zmian, program przed jego usuniciem wywietla komunikat z zapytaniem o jego zachowanie. 77
8. Struktura menu
Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Otwrz dane znajdujcy si w pasku podstawowych funkcji programu. Polecenie mona rwnie wywoa naciskajc klawisz F3. Wywoanie polecenia powoduje wywietlenie na ekranie dialogu Otwrz dane, przy pomocy ktrego naley wybra otwierany plik danych.
c:\purmo3\dane purmo3
Rys. 8.2. Dialog Otwrz
Poniej omwiono znaczenie poszczeglnych pl w dialogu. Nazwa pliku - pole edycyjne

W polu tym naley wpisa nazw otwieranego pliku lub szablon wedug ktrego program ma tworzy list plikw znajdujcych si w biecym katalogu. Np. podanie szablonu *.ozd spowoduje wywietlenie poniej w licie wszystkich plikw z rozszerzeniem .ozd znajdujcych si w biecym katalogu. Poniej pola z nazw pliku wywietlana jest lista plikw, ktre znajduj si w biecym katalogu i odpowiadaj szablonowi podanemu w polu Nazwa pliku. Uywajc myszy lub klawiatury z listy mona wybra nazw otwieranego pliku.
Katalogi - lista
Lista zawiera nazwy katalogw nadrzdnych oraz katalogw zawartych w biecym katalogu. Aby w licie plikw obejrze zawarto wybranego katalogu naley za pomoc myszy lub klawiatury, wybra jego nazw (dwukrotnie klikajc mysz). Nad list katalogw wywietlana jest nazwa biecego katalogu.
Wywietl pliki typu - lista

Lista standardowych szablonw uywanych przy wyszukiwaniu plikw w biecym katalogu.
Dyski - lista
Lista stacji dyskw dostpnych w systemie.
78
8. Struktura menu
Po wybraniu odpowiedniego katalogu nazw wczytywanego pliku mona wpisa w polu Nazwa pliku lub wybra z listy poniej.
Zobacz take: Menu Plik, polecenie Nowe dane, polecenie Zachowaj dane, polecenie Zachowaj dane jako. 8.1.3. Zachowaj dane menu Plik Polecenie Zachowaj dane powoduje zachowanie na dysku biecych danych w pliku o aktualnej nazwie (nazwa jest wywietlana w pasku tytuowym programu). Gdy plik z danymi jest zachowywany po raz pierwszy, to program wywietla dialog Zachowaj dane jako, pozwalajcy nada mu nazw. Jeeli przed zachowaniem danych zachodzi konieczno zmiany nazwy pliku lub miejsce jego przechowywania, to naley wybra polecenie Zachowaj dane jako.
Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Zachowaj dane znajdujcy si w pasku podstawowych funkcji programu. Polecenie mona rwnie wywoa naciskajc klawisz F2.
Zobacz take: Menu Plik, polecenie Nowe dane, polecenie Zachowaj dane jako.
8.1.4. Zachowaj dane jako menu Plik Polecenie Zachowaj dane jako umoliwia nadanie nowej nazwy plikowi z biecymi danymi i zachowanie go w wybranym miejscu na dysku. Aby zachowa plik danych wraz z jego aktualn nazw i miejscem przechowywania naley wywoa polecenie Zachowaj dane. Po wywoaniu polecenia Zachowaj dane jako program wywietla dialog Zachowaj jako Rys. 8.3., w ktrym naley poda now nazw pliku. Poniej omwiono znaczenie poszczeglnych pl w dialogu. Nazwa pliku - pole edycyjne
W polu tym naley wpisa nazw pod jak plik ma by zachowany lub szablon, wedug ktrego program ma tworzy list plikw znajdujcych si w biecym katalogu. Np. podanie szablonu *.ozd spowoduje wywietlenie w licie wszystkich plikw z rozszerzeniem .ozd znajdujcych si w biecym katalogu. Poniej pola z nazw pliku wywietlana jest lista plikw, ktre znajduj si w biecym katalogu i odpowiadaj szablonowi podanemu w polu Nazwa pliku. Uywajc myszy lub klawiatury z listy mona wybra nazw pod jak plik ma by zachowany.
79
8. Struktura menu
c:\purmo3\dane purmo3
Rys. 8.3. Dialog Zachowaj jako
Katalogi - lista
Lista zawiera nazwy katalogw nadrzdnych oraz katalogw zawartych w biecym katalogu. Aby w licie plikw obejrze zawarto wybranego katalogu naley za pomoc myszy lub klawiatury, wybra jego nazw (dwukrotnie klikajc mysz). Nad list katalogw wywietlana jest nazwa biecego katalogu.
Wywietl pliki typu - lista

Lista standardowych szablonw uywanych przy wyszukiwaniu plikw w biecym katalogu.
Dyski - lista
Lista stacji dyskw dostpnych w systemie. Po wybraniu odpowiedniego katalogu nazw pod jak plik ma by zachowany mona wpisa w polu Nazwa pliku lub wybra z list poniej.
Zobacz take: Menu Plik, polecenie Nowe dane, polecenie Otwrz dane, polecenie
Zachowaj dane. 8.1.5. Drukuj menu Plik Polecenie suy do drukowania na drukarce wynikw oblicze. W celu ustalenia zestawu drukowanych wynikw oblicze, ukadu strony oraz stylu i wielkoci czcionki uywanej w wydrukach naley w menu Plik wywoa polecenie Format wydrukw. Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Drukuj znajdujcy si w pasku podstawowych funkcji programu. Po wywoaniu polecenia wywietlony zostaje dialog Drukuj, w ktrym naley wybra parametry drukowania.
80
8. Struktura menu
Rys. 8.4. Dialog Drukuj
Poniej omwiono znaczenie poszczeglnych pl w dialogu. Zakres stron - grupa

W grupie naley wybra zakres stron drukowanych przez drukark. Wszystko Drukowanie wszystkich stron. Strony Drukowanie stron z podanego zakresu Od: Do:.
Drukuj - grupa
Grupa okrela jakie strony maj by drukowane przez drukark. W licie mona wybra nastpujce warianty drukowania. Wszystkie strony z zakresu Drukowanie wszystkich stron z wybranego zakresu. Strony Parzyste Strony Nieparzyste Drukowanie parzystych stron z wybranego zakresu. Drukowanie nieparzystych stron z wybranego zakresu.
Zaznaczenia pola opcji Do pliku spowoduje skierowanie wydruku do pliku na podanej stacji dyskw. Zazwyczaj wydruki zapisuje si do pliku, aby je pniej wydrukowa z komputera, na ktrym nie zosta zainstalowany program lub aby skorzysta z drukarki podczonej do innego komputera. Po wybraniu przycisku OK, na ekranie pojawi si dialog Drukuj do pliku, w ktrym naley poda nazw pliku, do ktrego ma by skierowany wydruk.
Kopie - grupa
Suy do okrelania liczby i sposobu drukowania kopii. Ilo kopii Liczba drukowanych kopii. Sortuj kopie Drukowanie kadej kopii osobno.
Ustawienie - przycisk
Przycisk ten przywouje dialog systemowy sucy do ustawienia parametrw pracy drukarki.
Zobacz take: Menu Plik, polecenie Format wydruku, polecenie Podgld wydruku.
81
8. Struktura menu
8.1.6. Podgld wydruku menu Plik Wywoanie tego polecenia powoduje wywietlenie okna podgldu wydruku. Podgld wydruku umoliwia obejrzenie wygldu drukowanych stron przed wykonaniem polecenia Drukuj (menu Plik). Pozwala to na ocen prawidowoci rozplanowania tekstu na stronach bez koniecznoci wykonywania wstpnych wydrukw.
PURMO OZC
Rys. 8.5. Okno z podgldem wydruku
W przypadku, gdy rozplanowanie tekstu na stronie jest niewaciwe, to istnieje moliwo wprowadzenia zmian za pomoc polecenia Format wydruku. Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Podgld wydruku znajdujcy si w pasku podstawowych funkcji programu. W oknie podgldu wydruku wywietlane s cae strony. Numer aktualnie pokazywanej strony podawany jest w pasku stanu. Do przegldania kolejnych stron mona uywa klawiszy ze strzakami, klawiszy PgUp i PgDn, menu szybkiego dostpu lub pionowego paska przewijania.
Zobacz take: Menu Plik, polecenie Drukuj, polecenie Format wydruku.

82
8. Struktura menu
8.1.7. Format wydruku menu Plik Polecenie Format wydruku suy do ustalania zestawu wynikw oblicze oraz okrelania formatu, w jakim bd one drukowane. Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Format wydruku znajdujcy si w pasku podstawowych funkcji programu. Po jego wywoaniu na ekranie pojawia si dialog Format wydruku, za pomoc ktrego mona okreli zestaw drukowanych wynikw, ukad strony oraz styl i wielko czcionki uywanej w wydrukach. W dialogu wystpuj nastpujce karty: Wydruki Wybr drukowanych tabel oraz ich formatowanie i sortowanie. Ukad strony Okrelanie wielkoci strony, sposobu podawania papieru, marginesw oraz orientacji papieru. Czcionki Wybr kroju i wielkoci czcionki uywanej podczas wydrukw. Poniej omwiono poszczeglne karty. Karta Wydruki
PURMO C.O.
Rys. 8.6. Dialog Format wydrukw - karta Wydruki
83
8. Struktura menu
Karta suy do wyboru oraz formatowania i sortowania tabel przeznaczonych do druku. Aby tabela z wynikami oblicze zostaa wydrukowana naley zaznaczy odpowiednie pole wyboru. Poniej omwiono poszczeglne pola:
Wyniki oglne Bilans energii cieplnej drukowanie tabeli z oglnymi wynikami oblicze, drukowanie tabeli z bilansem energii cieplnej
Zestawienie strat energii cieplnej drukowanie tabeli z zestawieniem strat energii cieplnej Zestawienie zyskw energii cieplnej drukowanie tabeli z zestawieniem zyskw energii cieplnej Zestawienie przegrd Przegrody drukowanie tabeli z zestawieniem przegrd drukowanie tabeli ze szczegowymi wynikami oblicze przegrd,
Zestawienie pomieszcze drukowanie tabeli z zestawieniem pomieszcze Pomieszczenia Grzejniki Dane dla PURMO C.O. Lista bdw drukowanie tabeli ze szczegowymi wynikami oblicze pomieszcze, drukowanie tabeli z wynikami doboru grzejnikw, drukowanie tabeli z danymi dla PURMO C.O., drukowanie listy bdw wykrytych podczas oblicze,
W przypadku tabel, ktrych zawarto moe by formatowana po prawej stronie pola wyboru umieszczony jest przycisk Formatuj. Jego nacinicie spowoduje wywietlenie dialogu Formatuj... sucego do formatowania tabeli. Przycisk Sortuj daje moliwo sortowania zawartoci poszczeglnych tabel. Po naciniciu przycisku odpowiadajcemu wybranej tabeli wywietlony zostaje dialog Sortuj... sucy do sortowania tabeli wedug wybranego klucza.
84
8. Struktura menu
Karta Ukad strony
Rys. 8.7. Dialog Format wydrukw - karta Ukad strony
Karta umoliwia wybr wielkoci i orientacji kartek papieru, rda papieru oraz pozwala okreli szeroko marginesw stosowanych przy drukowaniu wynikw oblicze. Poniej omwiono poszczeglne pola. Drukarka - rozwijana lista
Lista suy do wyboru drukarki, na ktrej maj by wydrukowane tabele z wynikami oblicze.
Rozmiar papieru - rozwijana lista

Lista suy do wyboru wielkoci papieru uywanego przez drukark.
Podawanie papieru - rozwijana lista

Lista suy do ustalania sposobu pobierania papieru przez drukark.
Marginesy - grupa
Grupa umoliwia okrelenie marginesw na stronie. Grny Dolny Lewy Prawy Okrela odlego midzy grn krawdzi strony i jej pierwszym wierszem. Okrela odlego midzy doln krawdzi strony i jej ostatnim wierszem. Okrela odlego midzy lew krawdzi strony a pocztkiem wiersza. Okrela odlego midzy praw krawdzi strony a kocem kadego wiersza.
Oprawa Okrela odlego dodawan do lewego marginesu przy drukowaniu strony nieparzystej oraz do prawego marginesu przy drukowaniu strony parzystej.
85
8. Struktura menu
Orientacja papieru - grupa

W grupie tej mona okreli orientacj wydruku na papierze. W pionie Drukowanie w pionie. W poziomie Drukowanie w poziomie.
Karta Czcionki
Rys. 8.8. Dialog Format wydrukw - karta Czcionki
Karta Czcionki umoliwia wybr kroju, stylu i wielkoci czcionki uywanej podczas wydrukowania na drukarce. Poniej omwiono poszczeglne pola. Czcionka - lista
W tym polu mona wybra typ czcionki. Program wywietla tylko te typy czcionek, w ktrych wszystkie litery maj tak sam szeroko.
Styl czcionki - lista

Lista suy do wyboru stylu w jakim bd drukowane czcionki.
Punkty - lista
Pole suy do okrelenia rozmiaru czcionki wyraonego w punktach typograficznych.
Zobacz take: Menu Plik, polecenie Drukuj, polecenie Podgld wydruku.

86
8. Struktura menu
8.1.8. Koniec menu Plik Polecenie to suy do zakoczenia pracy programu. Jeli biece dane zostay zmodyfikowane, a opcja automatycznego zachowywania danych przy zakoczeniu pracy programu jest wyczona (menu Parametry, polecenie Parametry karta Zachowywanie), to program przed zakoczeniem pracy zapyta si, czy naley zachowa biece dane na dysku.
Zobacz take: Menu Plik.

8.2. Przegldanie menu Menu Przegldanie zawiera polecenia zwizane przegldaniem tabel z wynikami oblicze.
PURMO OZC
Rys. 8.9. Rozwinite menu Przegldanie
W skad menu wchodz nastpujce polecenia: Kopiuj kopiowanie zaznaczonego fragmentu tabeli do schowka; Znajd Znajd nastpny wyszukiwanie tekstu; znajdowania kolejnego miejsca, w ktrym wystpuje szukany tekst i ewentualna zamiana na nowy, jeli wczeniej wywoano polecenie Zastp.
Podczas poruszania si po tabeli polecenia przegldania mona wywoa z menu szybkiego dostpu naciskajc prawy przycisk myszy, gdy jej kursor znajduje si nad tabel.
Zobacz take: Poruszanie si po tabelach.

8.2.1. Kopiuj menu Przegldanie Polecenie suy do kopiowania zaznaczonego fragmentu tabeli. W wyniku jego dziaania dane z zaznaczonego fragmentu tabeli zostaj skopiowane do schowka. Przechowywane w schowku dane mona wstawi w innym programie uywajc polecenia Wstaw lub Wklej wywoywanego najczciej z menu Edycja. 87
8. Struktura menu
Polecenie to moe rwnie suy do przenoszenia danych z tabeli do innego programu (np. arkusza kalkulacyjnego lub edytora tekstw). Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Kopiuj znajdujcy si w pasku podstawowych funkcji programu. Podczas poruszania si po tabeli polecenie mona wywoa z menu szybkiego dostpu naciskajc prawy przycisk myszy gdy jej kursor znajduje si nad tabel. Polecenie mona rwnie wywoa naciskajc kombinacj klawiszy Ctrl +Ins lub Ctrl +C.
Zobacz take: Menu Przegldanie, Poruszanie si po tabelach.

8.2.2. Znajd menu Przegldanie Polecenie umoliwia znajdowanie tekstw w tabeli. Po jego wywoaniu wywietlony zostaje dialog Znajd, w ktrym naley okreli tekst oraz sposb jego szukania. Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Znajd znajdujcy si w pasku podstawowych funkcji programu. Podczas poruszania si po tabeli polecenie mona wywoa z menu szybkiego dostpu naciskajc prawy przycisk myszy gdy jej kursor znajduje si nad tabel. Polecenie mona rwnie wywoa naciskajc kombinacj klawiszy Ctrl+S.
88
8. Struktura menu
Rys. 8.10. Dialog Znajd
Poniej omwiono znaczenie poszczeglnych pl w dialogu. Znajd - rozwijana lista

W tym miejscu naley wprowadzi szukany tekst lub wybra go spord wczeniej wprowadzonych.
Uwzgldniaj - grupa
Grupa suy do okrelania sposobu wyszukiwania tekstu. Wielko liter Przy szukaniu tekstu rozrniane s mae i due litery. Tylko cae sowa Przy szukaniu tekstu rozpatrywane s tylko cae sowa (nie brane s pod uwag przypadki, gdy szukany tekst stanowi fragment sowa).
Zakres - grupa
Zakres poszukiwa pozwala na wybr fragmentu tabeli, w ktrym ma by szukany tekst. Globalnie Szukanie tekstu w caej tabeli. Zaznaczony tekst Szukanie tekstu w zaznaczonej czci tabeli. Bieca kolumna Szukanie tekstu w biecej kolumnie tabeli.
Kierunek - grupa
Grupa ta suy do okrelenia kierunku przeszukiwania tabeli. W gr W d Tekst jest szukany w gr tabeli. Tekst jest szukany w d tabeli.
Szukaj od - grupa
W tym miejscu mona okreli punkt, od ktrego rozpoczyna si przeszukiwanie. Pozycji karetki Wybr tej opcji powoduje poszukiwanie tekstu od aktualnej pozycji karetki. Pocztku tabeli Szukanie tekstu od pocztku tabeli w przypadku, gdy w grupie Zakres nie jest wybrana opcja Zaznaczony tekst.
Zobacz take: Menu Przegldanie, polecenie Znajd nastpny, Poruszanie si po

tabelach.
89
8. Struktura menu
8.2.3. Znajd nastpny menu Przegldanie Polecenie kontynuuje szukanie tekstu w tabeli.
Podczas poruszania si po tabeli polecenie mona wywoa z menu szybkiego dostpu naciskajc prawy przycisk myszy gdy jej kursor znajduje si nad tabel. Polecenie mona wywoa naciskajc kombinacj klawiszy Ctrl +N.
Zobacz take:
Menu Przegldanie, polecenie Znajd, Poruszanie si po tabelach.
8.3. Dane menu Menu Dane zawiera polecenia suce do wprowadzania danych zwizanych z biecym projektem.
PURMO OZC
Rys. 8.11. Rozwinite menu Dane
W skad menu wchodz nastpujce polecenia: Oglne wprowadzanie oglnych danych o instalacji; Zmienne Materiay Przegrody wprowadzanie zmiennych; wprowadzanie danych materiaach budowlanych; wprowadzanie danych o przegrodach budowlanych;
Pomieszczenia wprowadzanie danych o pomieszczeniach;
Zobacz take: Wprowadzanie danych.
90
8. Struktura menu
8.3.1. Oglne menu Dane Wybranie polecenia Oglne powoduje wywietlenie dialogu Dane - Oglne sucego do wprowadzania oglnych danych dotyczcych budynku. Szczegowe informacje na temat wprowadzania oglnych danych podano w punkcie 5.3. Oglne dane, str. 14. Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Oglne dane znajdujcy si w pasku podstawowych funkcji programu. Polecenie mona rwnie wywoa naciskajc kombinacj klawiszy Ctrl +O.
Zobacz take: Menu Dane, Wprowadzanie danych, dialog Dane - Oglne.

8.3.2. Zmienne menu Dane Polecenie wywouje dialog Zmienne sucy do wprowadzania listy zmiennych, ktre nastpnie mog by uywane podczas wprowadzania danych liczbowych w celu sparametryzowania caego projektu. Szczegowe informacje na temat wprowadzania danych o materiaach budowlanych w punkcie 5.4. Lista zmiennych, str. 22. Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Zmienne znajdujcy si w pasku podstawowych funkcji programu. Polecenie mona rwnie wywoa naciskajc kombinacj klawiszy Ctrl+M.
Zobacz take: Menu Dane, Wprowadzanie danych, dialog Katalog materiaw.

8.3.3. Materiay menu Dane Polecenie wywouje dialog Katalog materiaw sucy do wprowadzania informacji na temat materiaw budowlanych. Szczegowe informacje na temat wprowadzania danych o materiaach budowlanych w punkcie 5.5. Katalog materiaw budowlanych, str. 24. Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Materiay znajdujcy si w pasku podstawowych funkcji programu. Polecenie mona rwnie wywoa naciskajc kombinacj klawiszy Ctrl+M.
Zobacz take: Menu Dane, Wprowadzanie danych, dialog Katalog materiaw.
91
8. Struktura menu
8.3.4. Przegrody menu Dane Polecenie wywouje dialog Dane - Przegrody sucy do wprowadzania informacji na temat przegrd budowlanych. Szczegowe informacje na temat wprowadzania danych o przegrodach podano w punkcie 5.6. Dane o przegrodach, str. 28. Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Przegrody znajdujcy si w pasku podstawowych funkcji programu. Polecenie mona rwnie wywoa naciskajc kombinacj klawiszy Ctrl +R.
Zobacz take: Menu Dane, Wprowadzanie danych, dialog Dane - Przegrody..

8.3.5. Pomieszczenia menu Dane Polecenie wywouje dialog Dane - Pomieszczenia sucy do wprowadzania danych na temat poszczeglnych pomieszcze w budynku. Szczegowe informacje na temat wprowadzania danych o pomieszczeniach podano w punkcie 5.7. Dane o pomieszczeniach, str. 38. Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Pomieszczenia znajdujcy si w pasku podstawowych funkcji programu. Polecenie mona rwnie wywoa naciskajc kombinacj klawiszy Ctrl+P..
Zobacz take: Menu Dane, Wprowadzanie danych, dialog Dane - Pomieszczenia.

8.4. Obliczenia menu Wywoanie tego polecenia powoduje wykonanie oblicze na podstawie biecych danych.
PURMO OZC
Rys. 8.12. Rozwinite menu Obliczenia
[W ] -Q QQ = w y m s t r z c
Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Obliczenia znajdujcy si w pasku podstawowych funkcji programu. 92
8. Struktura menu
Polecenie mona rwnie wywoa naciskajc klawisz F9.
Zobacz take: Menu Wyniki oblicze.

8.4.1.1. Wyniki menu Menu Wyniki zawiera polecenia zwizane z przegldaniem wynikw oblicze oraz listy bdw zwizanych z biecym projektem.
PURMO OZC
PURMO OZC
Rys. 8.13. Rozwinite menu Wyniki
W skad menu wchodz nastpujce polecenia: Oglne Przegldanie oglnych wynikw oblicze. Sezonowe zuycie energii Przegldanie tabeli z wynikami oblicze sezonowego zuycia energii cieplnej. Zestawienie przegrd Przegrody Pomieszczenia Grzejniki Przegldanie tabeli z zestawieniem oblicze przegrd. Tabela ze szczegowymi wynikami oblicze przegrd. Tabel ze szczegowymi wynikami oblicze pomieszcze. Przegldanie tabeli z wynikami orientacyjnego doboru grzejnikw. Przegldanie listy bdw wykrytych podczas oblicze. Sortowanie zawartoci aktywnej tabel z wynikami oblicze. Wybieranie wierszy i kolumn umieszczanych w aktywnej tabeli z wynikami oblicze. 93
Zestawienie pomieszcze Przegldanie zestawienia oblicze pomieszcze.
Dane dla PURMO C.O. Przegldanie tabeli z danymi dla programu PURMO C.O. Bdy Sortuj wyniki Formatuj tabel
8. Struktura menu
Jeli dla biecych danych nie wykonano oblicze lub bdy wykryte podczas oblicze sprawiy, e nie zosta utworzony plik z wynikami oblicze, to program przy prbie wywoywania polece zwizanych z wynikami oblicze, informuje o braku pliku z wynikami. Wyjtek stanowi polecenie Bdy, ktre niezalenie od tego jak zakoczy si proces oblicze, wywietla okno z list wykrytych bdw. Wyniki oblicze przedstawiane s w tabelach. Zawarto komrek tych tabel nie moe by zmieniana. Dostpna jest natomiast funkcja kopiowania zaznaczonego fragmentu tabeli do schowka. W wikszoci przypadkw zawartoci tabel mona posortowa wedug wybranego klucza. W tym celu z menu Wyniki naley wywoa polecenie Sortuj wyniki. Polecenia Sortuj wyniki oraz Formatuj tabel mona wywoa z menu szybkiego dostpu naciskajc prawy przycisk myszy gdy jej kursor znajduje si nad tabel.
Zobacz take: Polecenie Obliczenia, Wyniki oblicze.

8.4.2. Oglne menu wyniki Wywoanie polecenia powoduje wywietlenie tabeli Wyniki - Oglne z oglnymi wynikami oblicze dla biecego projektu. Szczegowe informacje na temat tabeli z oglnymi wynikami oblicze podano w punkcie 7.1. Oglne wyniki oblicze, str. 59. Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Wyniki oglne znajdujcy si w pasku wynikw.
Zobacz take: Menu Wyniki, menu Obliczenia, Wyniki oblicze.

8.4.3. Sezonowe zuycie energii menu Wyniki Wywoanie polecenia powoduje wywietlenie tabeli Wyniki - Sezonowe zuycie energii cieplnej z zestawieniem wynikw oblicze sezonowego zuycia energii cieplnej do ogrzania budynku. Szczegowe informacje na temat tabeli z zestawieniem oblicze przegrd podano w punkcie 7.2. Wyniki oblicze sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln, str. 62. Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Wyniki - Sezonowe zuycie energii znajdujcy si w pasku wynikw.

8.4.4. Zestawienie przegrd menu Wyniki Wywoanie polecenia powoduje wywietlenie tabeli Wyniki - Zestawienie przegrd z zestawieniem wynikw oblicze wspczynnikw przenikania ciepa k przegrd. Szcze94
8. Struktura menu
gowe informacje na temat tabeli z zestawieniem oblicze przegrd podano w punkcie 7.3. Zestawienie wynikw oblicze przegrd, str. 65. Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Wyniki - Zestawienie przegrd znajdujcy si w pasku wynikw.

8.4.5. Przegrody menu Wyniki Wywoanie polecenia powoduje wywietlenie tabeli Wyniki - Przegrody ze szczegowymi wynikami oblicze wspczynnikw przenikania ciepa k przegrd. Szczegowe informacje na temat tabeli z wynikami oblicze przegrd podano w punkcie 7.4. Wyniki oblicze przegrd, str. 66. Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Wyniki - Przegrody znajdujcy si w pasku wynikw.

8.4.6. Zestawienie pomieszcze menu Wyniki Wywoanie polecenia powoduje wywietlenie tabeli Wyniki - Zestawienie pomieszczenia z zestawieniem wynikw oblicze zapotrzebowania na moc ciepln pomieszcze. Szczegowe informacje na temat tabeli z zestawieniem wynikw oblicze pomieszcze podano w punkcie 7.5. Zestawienie wynikw oblicze pomieszcze, str. 68. Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Wyniki - Zestawienie pomieszcze znajdujcy si w pasku wynikw.

8.4.7. Pomieszczenia menu Wyniki Wywoanie polecenia powoduje wywietlenie tabeli Wyniki - Pomieszczenia ze szczegowymi wynikami oblicze zapotrzebowania na moc ciepln pomieszcze. Szczegowe informacje na temat tabeli z wynikami oblicze pomieszcze podano w punkcie 7.6. Wyniki oblicze pomieszcze, str. 69. Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Wyniki - Pomieszczenia znajdujcy si w pasku wynikw.
95
8. Struktura menu
8.4.8. Grzejniki menu Wyniki Wywoanie polecenia powoduje wywietlenie tabeli Wyniki - Grzejniki z wynikami orientacyjnego doboru wielkoci grzejnikw. Szczegowe informacje na temat tabeli z wynikami doboru grzejnikw podano w punkcie 7.7. Wyniki doboru grzejnikw, str. 71. Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Wyniki - Grzejniki znajdujcy si w pasku wynikw.

8.4.9. Dane dla PURMO C.O. menu Wyniki Wywoanie polecenia powoduje wywietlenie tabeli Wyniki - Dane dla PURMO C.O. z danymi dla programu PURMO C.O. Przy pomocy schowka dane z tabeli mona przenie do tabeli z danymi o pomieszczeniach w programie PURMO C.O. Szczegowe informacje na temat tabeli z danymi dla PURMO C.O. podano w punkcie 7.8. Dane dla programu PURMO C.O., str. 73. Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Wyniki - Dane dla PURMO C.O. znajdujcy si w pasku wynikw.

8.4.10. Bdy menu Wyniki Wywoanie polecenia powoduje wywietlenie listy bdw wykrytych podczas oblicze.
Rys. 8.14. Okno z list bdw
Okno zawiera list wszystkich bdw i ostrzee powstaych w czasie oblicze. Do jej przegldania mona uywa klawiszy ze strzakami oraz klawiszy PgUp i PgDn, mona rwnie za pomoc myszy przewija jej zawarto wykorzystujc pionowy pasek przewijania. 96
8. Struktura menu
Numery powanych bdw s wypisywane na czerwonym tle. Pozostae bdy maj charakter ostrzee. Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Bdy znajdujcy si w pasku podstawowych funkcji programu. Polecenie mona rwnie wywoa naciskajc kombinacj klawiszy Ctrl +B. Okno z list bdw wyposaone zostao w funkcj lokalizowania bdw. W wyniku jej wywoania program wywietla odpowiedni dialog zaznaczajc jednoczenie pole zwizan z szukanym bdem. Aby wywoa funkcj lokalizowania bdw naley: naprowadzi kursor myszy na komunikat o bdzie, a nastpnie dwukrotnie klikn lewym klawiszem myszy; za pomoc klawiszy ze strzakami wybra w oknie z list bdw komunikat o bdzie, a nastpnie nacisn klawisz Enter.

8.4.11. Sortuj wyniki menu Wyniki Polecenie Sortuj suy do sortowania zawartoci tabel z wynikami oblicze wedug wybranego klucza. Po jego wywoaniu wywietlany zostaje dialog Sortuj... charakterystyczny dla aktywnej tabeli z wynikami. W dialogu naley wybra klucz, wedug ktrego ma by sortowana zawarto tabeli.
Rys. 8.15. Przykad dialogu sucego do okrelania klucza, wedug ktrego ma by sortowana tabela z zestawieniem przegrd
Funkcja sortowania uatwia analiz otrzymanych wynikw. 97
8. Struktura menu
Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Sortuj wyniki znajdujcy si w pasku wynikw.

8.4.12. Formatuj tabel menu Wyniki Polecenie suy do okrelania formatu w jakim ma by wywietlana i drukowana bieca tabela z wynikami oblicze.
Rys. 8.16. Przykad dialogu sucego do okrelania formatu tabeli z zestawieniem przegrd
Po jego wywoaniu wywietlany zostaje dialog Format tabeli... charakterystyczny dla aktywnej tabeli z wynikami. W dialogu naley zaznaczy pola wyboru odpowiadajce tym kolumnom (w niektrych tabelach rwnie wierszom), ktre maj zosta umieszczone w tabeli. Do szybkiego wywoania polecenia suy przycisk Sortuj wyniki znajdujcy si w pasku wynikw.

8.5. Parametry menu Menu Parametry zawiera polecenia zwizane z ustalaniem, zachowywaniem i odtwarzaniem parametrw pracy programu.
98
8. Struktura menu
PURMO OZC
Rys. 8.17. Rozwinite menu Parametry
W skad menu wchodz nastpujce polecenia: Parametry Otwrz parametry Zachowaj parametry Zachowaj parametry jako Ustalanie parametrw pracy programu. Otwieranie pliku z parametrami programu. Zachowywanie pliku z parametrami programu. Zachowywanie parametrw pracy programu w pliku o nowej nazwie.
8.5.1. Parametry menu Parametry Wywoanie tego polecenia powoduje wywietlenie dialogu Parametry, sucego do okrelania parametrw pracy programw dotyczcych zachowywania plikw, czcionek oraz automatycznej numeracji pomieszcze na kolejnych kondygnacjach. W dialogu wystpuj nastpujce karty: Czcionki Wybr kroju i wielkoci czcionki uywanej w tabelach z wynikami oblicze. Numeracja Widok Okrelanie sposobu numeracji pomieszcze na kolejnych pitrach przy automatycznym tworzeniu danych dla nastpnej kondygnacji. Ustalanie jakie elementy gwnego okna programu maj by wywietlane.
Zachowywanie Ustalanie zasad automatycznego zachowywania danych, parametrw pracy programu i ukadu okien. Poniej omwiono poszczeglne karty.
99
8. Struktura menu
Karta Zachowywanie
Rys. 8.18. Dialog parametry pracy programu - karta Zachowywanie
Karta umoliwia ustalenie zasad automatycznego zachowywania danych, parametrw pracy programu, i ukadu okien. Automatycznie zachowaj przy wyjciu - grupa
Grupa umoliwia okrelenie zestawu informacji automatycznie zachowywanych na dysku po zakoczeniu pracy z programem. Pliku z danymi Automatyczne zachowywanie pliku z biecymi danymi.
Parametrw programu Automatyczne zachowywanie pliku z parametrami pracy programu. Ukadu okien Automatyczne zachowywanie pliku z ukadem okien.
Opcje przy zachowywaniu pliku danych - grupa

Grupa suy do okrelenia opcji zachowywania na dysku biecego pliku z danymi. Twrz kopi zapasow Przy zachowywaniu pliku danych program z poprzedniego pliku danych tworzy kopi zapasow (plik z rozszerzeniem .~zd) . Zachowaj dane co min Automatyczne zachowywanie biecego pliku danych w okrelonych odstpach czasu.
Karta Widok Karta pozwala na okrelenie jakie elementy gwnego okna programu maj by wywietlane.
100
8. Struktura menu
Rys. 8.19. Dialog parametry pracy programu - karta Widok
Wywietlaj - grupa Poniej omwiono znaczenie pl wyboru wystpujcych w grupie:

Pasek podstawowych funkcji programu Wywietlanie paska podstawowych funkcji programu. Pasek wynikw Pasek stanu Wywietlanie paska wynikw. Wywietlanie paska stanu.
Podpowiedzi w pasku stanu Wywietlanie w pasku stanu podpowiedzi na temat elementw wskazanych kursorem myszy.
Karta Czcionki Karta Czcionki umoliwia wybr kroju, stylu i wielkoci czcionki uywanej w tabelach z wynikami oblicze oraz w licie bdw.
101
8. Struktura menu
Rys. 8.20. Dialog parametry pracy programu - karta Czcionki
Czcionka - lista
W tym polu mona wybra typ czcionki. Program wywietla tylko te typy czcionek, w ktrych wszystkie litery maj tak sam szeroko.
Styl czcionki - lista

Lista suy do wyboru stylu w jakim bd drukowane czcionki.
Punkty - lista
Pole suy do okrelenia rozmiaru czcionki wyraonego w punktach typograficznych.
Karta Numeracja Karta suy do ustalania sposobu numeracji pomieszcze na kolejnych pitrach przy automatycznym tworzeniu danych dla nastpnej kondygnacji. Numery pomieszcze na nastpnej kondygnacji - grupa Poniej omwiono znaczenie pl wyboru wystpujcych w grupie:
Zwikszaj o 100 Zwikszanie numerw pomieszcze o 100 przy automatycznym tworzeniu nastpnej kondygnacji.
Zwikszaj o 1000 Zwikszanie numerw pomieszcze o 1000 przy automatycznym tworzeniu nastpnej kondygnacji. Konieczno zwikszania numerw pomieszcze o 1000 zachodzi tylko wwczas, gdy liczba pomieszcze na kondygnacji jest wiksza od 100. W innych wypadkach zaleca si aby numery pomieszcze zwiksza o 100.
102
8. Struktura menu
Rys. 8.21. Dialog parametry pracy programu - karta Numeracja
Zobacz take: Menu Parametry.

8.5.2. Otwrz parametry menu Parametry Polecenie to suy do otwierania istniejcego pliku z parametrami programu, ktry wczeniej zosta zachowany na dysku za pomoc polece Zachowaj parametry lub Zachowaj parametry jako. Po wywoaniu polecenia program wywietla dialog Otwrz parametry, w ktrym naley wybra nazw pliku z konfiguracj programu. Przy tworzeniu nowego pliku danych program wczytuje ze swojego gwnego katalogu plik ozc.ozp, w ktrym zachowane s domylne parametry pracy programu. Uywajc polecenia Otwrz mona otworzy inny plik z parametrami zastpujc w ten sposb domylne parametry pracy programu.
Zobacz take: Menu Parametry, polecenie Zachowaj parametry, polecenie Zachowaj parametry jako. 8.5.3. Zachowaj parametry menu Parametry Polecenie Zachowaj parametry powoduje zachowanie na dysku biecych parametrw pracy programu. Nazwa pliku, w ktrym zachowywane s parametry, jest taka sama jak nazwa pliku, z ktrego biece parametry zostay wczytane.
103
8. Struktura menu
Przy tworzeniu nowego pliku danych program wczytuje ze swojego gwnego katalogu plik ozc.ozp, w ktrym zachowane s domylne parametry pracy programu.
Zobacz take: Menu Parametry, polecenie Otwrz, polecenie Zachowaj parametry

jako. 8.5.4. Zachowaj parametry jako menu Parametry Polecenie Zachowaj parametry jako umoliwia nadanie nowej nazwy plikowi z parametrami pracy programu i zachowanie go w wybranym miejscu na dysku. Po jego wywoaniu program wywietla dialog Zachowaj parametry jako, w ktrym naley poda now nazw pliku oraz wybra miejsce jego zachowania. Przy tworzeniu nowego pliku danych program wczytuje ze swojego gwnego katalogu plik ozc.ozp, w ktrym zachowane s domylne parametry pracy programu. Zapisanie aktualnych parametrw pracy programu w gwnym katalogu programu w pliku o nazwie ozc.ozp sprawi, e stan si one domylnymi przy tworzeniu nowych plikw danych.
Zobacz take: Menu Parametry, polecenie Otwrz, polecenie Zachowaj.

8.6. Okno menu Menu Okno zawiera polecenia zwizane z wywietlaniem i porzdkowaniem otwartych okien.
PURMO OZC
Rys. 8.22. Rozwinite menu Okno
W skad menu wchodz nastpujce polecenia: Kafelki ukadanie okien w kafelki; Kaskada Uporzdkuj ikony Zamknij wszystkie Odtwrz ukad ukadanie okien w kaskad; Porzdkowanie rozmieszczenia okien zmniejszonych do ikon; zamykanie wszystkich otwartych okien; odtwarzanie ukadu okien; 104
8. Struktura menu
Zachowaj ukad
zachowywanie ukadu okien.
Podczas pracy program docza do menu Okna list aktualnie otwartych okien. Wybr z listy powoduje uaktywnienie okna. 8.6.1. Kafelki menu Okno Wywoanie tego polecenia powoduje uoenie w kafelki wszystkich otwartych okien.
PURMO OZC
C-11-60 C-11-60 C-11-60
Rys. 8.23. Okna uoone w kafelki
Zobacz take: Menu Okno, polecenie Kaskada, polecenie Uporzdkuj ikony.

8.6.2. Kaskada menu Okno Wywoanie tego polecenia powoduje uoenie w kaskad wszystkich otwartych okien Rys. 8.24.
Zobacz take: Menu Okno, polecenie Kafelki, polecenie Uporzdkuj ikony.
105
8. Struktura menu
PURMO OZC
Rys. 8.24. Okna uoone w kaskad
8.6.3. Uporzdkuj ikony menu Okno Wywoanie tego polecenia powoduje uporzdkowanie okien zmniejszonych do ikon.
PURMO OZC
Rys. 8.25. Uporzdkowane ikony okien
Zobacz take: Menu Okno, polecenie Kafelki, polecenie Kaskada.
106
8. Struktura menu
8.6.4. Zamknij wszystkie menu Okno Wywoanie tego polecenia powoduje zamknicie wszystkich aktualnie otwartych okien.
Zobacz take: Menu Okno, polecenie Kafelki, polecenie Kaskada, polecenie Uporzdkuj ikony. 8.6.5. Odtwrz ukad menu Okno Polecenie suy do odtworzenia ukadu okien, ktry wczeniej zosta zachowany na dysku, za pomoc polecenia Zachowaj ukad.
Zobacz take: Menu Okno, polecenie Zachowaj ukad.

8.6.6. Zachowaj ukad menu Okno Wywoanie tego polecenia powoduje zachowanie biecego ukadu okien. Ukad okien moe zosta odtworzony za pomoc polecenia Odtwrz ukad.
Zobacz take: Menu Okno, polecenie Odtwrz ukad.

8.7. Pomoc menu Menu Pomoc zawiera polecenia zwizane dostpem do informacji zawartych w programie Pomocy.
PURMO OZC
Rys. 8.26. Rozwinite menu Pomoc
W skad menu wchodz nastpujce polecenia: Spis treci przywoanie spisu treci Programu Pomocy; Uywanie pomocy informacje na temat korzystania z Programu Pomocy; O programie wywietlanie informacji o programie.
107
8. Struktura menu
8.7.1. Spis treci menu Pomoc Polecenie przywouje program Pomocy ze spisem treci.
PURMO OZC
Rys. 8.27. Okno programu Pomocy z fragmentem spisu treci
Zobacz take: Menu Pomoc.

8.7.2. Uywanie pomocy menu Pomoc Polecenie przywouje program Pomocy ze standardow (dostarczan przez system Windows) informacj na temat zasad korzystania z programu pomocy. Wersja jzykowa tej czci pomocy zaley od wersji jzykowej systemu Windows.
Zobacz take: menu Pomoc.

8.7.3. O programie menu Pomoc Po wywoaniu tego polecenia na ekranie wywietlony zostaje dialog z informacj o programie.
Zobacz take: menu Pomoc.
108
9. Przykad
9. Przykad
Poniej przedstawiono przykad wprowadzania danych i wykonywania oblicze wspczynnikw przenikania ciepa k strat mocy cieplnej w pomieszczeniach oraz sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln do ogrzania budynku. Wprowadzone dane do omawianego przykadu znajduj si w pliku o nazwie przyklad.ozd zapisanym w katalogu c:\purmo3\dane. 9.1. Dane wyjciowe Poniej zamieszczono zestaw danych wyjciowych do przykadu: budynek znajduje si w Warszawie; wysoko piwnicy w wietle stropw 250 cm; wysoko parteru i pietra w wietle stropw 260 m; grubo stropw 35 cm; pozostae wymiary zostay podane na rzutach; budynek przykryty paskim stropodachem; parametry do doboru grzejnikw: tz/tp = 80/60 C; grzejniki pytowe Purmo typu C ; przy grzejnikach zamontowane zawory termostatyczne; brak dodatkowych zyskw ciepa w pomieszczeniach (Qzc = 0); standardowe podczenie, usytuowanie i osonicie grzejnikw.
109
9. Przykady
Rys. 9.1. Rysunek do przykadu - Rzut piwnicy
110
9. Przykad
Rys. 9.2. Rysunek do przykadu - Rzut parteru
111
9. Przykady
Rys. 9.3. Rysunek do przykadu - Rzut pitra
112
9. Przykad
9.2. Wprowadzanie danych Podczas pracy z programem naley pamita o tym, e przy wprowadzaniu wszystkich wielkoci dostpne s informacje pomocnicze, w postaci podpowiedzi na temat wprowadzanej wielkoci lub w postaci zestawu danych katalogowych zwizanych z wybranym polem. Szybki dostp do informacji pomocniczych w znacznym stopniu uatwia prac, szczeglnie przy nauce obsugi programu. Aby w dowolnym momencie uzyska informacj pomocnicz naley: klikn prawym klawiszem myszy i z menu szybkiego dostpu wybra polecenie Pomoc - F1, a w przypadku dialogu klikn lewym klawiszem myszy przycisk Pomoc. nacisn klawisz F1, a w przypadku dialogu klawiszem tabulacji wybra przycisk Pomoc i nacisn klawisz Enter. Wprowadzanie nowych danych naley rozpocz od utworzenia nowego pliku danych. W tym celu z menu Plik naley wybra polecenie Nowe dane Rys. 9.4.
PURMO OZC
Rys. 9.4. Wybr polecenia Nowe dane
9.2.1. Oglne dane Kolejnym krokiem jest wprowadzenie oglnych danych dotyczcych caego budynku. W tym celu z menu Dane naley wybra polecenie Oglne Rys. 9.5, a nastpnie wypeni pola w wywietlonym dialogu Dane - Oglne.
113
9. Przykady
PURMO OZC
Rys. 9.5. Wybr z menu Dane polecenia Oglne
Na Rys. 9.6. przedstawiony zosta dialog z wprowadzonymi podstawowymi oglnymi danymi dotyczcymi caego budynku. W dolnej czci dialogu znajduje si zakadka suca do przeczania w tryb wprowadzania dodatkowych danych niezbdnych do obliczenia sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln. Poniewa opcja Obliczaj sezonowe zapotrzebowanie na energi ciepln E nie zostaa wybrana wprowadzanie tych danych nie bdzie konieczne. W dalszej czci przykadu w punkcie 9.2.4. Wprowadzanie dodatkowych danych niezbdnych do oblicze sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln. str. 123 omwiono pozostae zakadki dialogu Oglne dane. Szczegowe informacje na temat wprowadzania oglnych danych podano w punkcie 5.3. Oglne dane na str. 14.
Rys. 9.6. Dialog z wprowadzonymi oglnymi danymi
114
9. Przykad
9.2.2. Lista zmiennych Kolejn czynnoci powinno by utworzenie listy zmiennych, ktre mog by nastpnie wykorzystywane przy wprowadzaniu danych. Zmienne przyczyni si do poprawy czytelnoci danych, pozwol rwnie sparametryzowa cay projekt. Mona oczywicie zrezygnowa z korzystania ze zmiennych. Aby otworzy list zmiennych z menu Dane naley wybra polecenie Zmienne Rys. 9.7.
PURMO OZC
Rys. 9.7. Wybr z menu Dane polecenia Przegrody
Poniej zamieszczono listy zmiennych zdefiniowanych w prezentowanym przykadzie.
Rys. 9.8. Zmienne - Wymiary
115
9. Przykady
Rys. 9.9. Zmienne - Temperatury
Zmienne mona definiowa rwnie w trakcie wprowadzania danych o przegrodach i pomieszczeniach. 9.2.3. Dane o przegrodach Nastpn czynnoci jest wprowadzenie danych o przegrodach . W tym celu z menu Dane naley wybra polecenie Przegrody Rys. 9.10.
PURMO OZC
Rys. 9.10. Wybr z menu Dane polecenia Przegrody
116
9. Przykad
Rys. 9.11. Dialog Dane - Przegrody z list wprowadzonych przegrd wielowarstwowych
Rys. 9.12. Dialog Dane - Przegrody z list wprowadzonych przegrd typowych
117
9. Przykady
Na Rys. 9.11. i Rys. 9.12 przedstawione zostay dialogi z list wprowadzonych przegrd wielowarstwowych i typowych. Szczegowe informacje na temat wprowadzania danych o przegrodach podano w punkcie 5.6. Dane o przegrodach, na str. 28. Poniej przedstawiono kilka przykadw wprowadzonych danych o przegrodach. Przegrody wielowarstwowe ciana wewntrzna 15 cm
1 2 3 4 5
ti
ti
1.5
12
1.5
[cm]
Rys. 9.13. Konstrukcja ciany wewntrznej 15 cm
Warstwy: 1 Powierzchnia wewntrzna; 2 Tynk cementowo wapienny; 3 Mur z cegy dziurawki; 4 Tynk cementowo wapienny; 5 Powierzchnia wewntrzna.
Rys. 9.14. Dialog z wprowadzonymi danymi o cianie wewntrznej 15 cm
118
9. Przykad
ciana zewntrzna 45 cm
1 2 3 4 5
6
Re
Ri
1.5
12
12
24
1.5
[cm]
Rys. 9.15. Konstrukcja ciany zewntrznej 45 cm
Warstwy: 1 Powierzchnia. zewntrzna 2 Tynk cementowo wapienny 3 Mur z cegy dziurawki 4 Styropian 5 Mur z cegy dziurawki 6 Tynk cementowo wapienny 7 Powierzchnia. wewntrzna
Rys. 9.16. Dialog z wprowadzonymi danymi o cianie zewntrznej 45 cm
Grubo styropianu wpisano uywajc zmiennej DIZOLSZ. 119
9. Przykady
Strop nad piwnic - podoga marmurowa

1 2 3 4 5 Q ti
2.0 5.0 6.0 22.0
1.5 6 ti [cm] 7 Rys. 9.17. Konstrukcja stropu nad piwnic - podoga z klepki dbowej
Warstwy: 1 Powierzchnia. wewntrzna 2 Marmur 3 Beton zwyky z kruszywa kamiennego 4 Styropian 5 Strop elbetowy kanaowy typu era 6 Tynk cementowo wapienny 7 Powierzchnia. wewntrzna
Rys. 9.18. Dialog z wprowadzonymi danymi o stropie nad piwnic - podoga z klepk dbow
120
9. Przykad
Stropodach wentylowany
1 2 3 4 5 6 7 8 ti q
Rys. 9.19. Konstrukcja stropodachu wentylowanego
te
0.5 2.5 15.0 15.0 22.0 1.5 [cm]
Warstwy: 1 Powierzchnia. zewntrzna 2 Papa asfaltowa 3 Deski sosnowe 4 Przestrze powietrzna wentylowana 5 Styropian 6 Strop elbetowy kanaowy typu era 7 Tynk cementowo wapienny 8 Powierzchnia. wewntrzna
Rys. 9.20. Dialog z wprowadzonymi danymi o stropodachu wentylowanym
121
9. Przykady
W przypadku stropodachu tabela z warstwami wystpujcymi w przegrodzie zostaje podzielona na dwie czci. W grnej tabeli naley wprowadzi informacje o warstwach wystpujcych w poaci dachowej, a w dolnej o warstwach, z ktrych zbudowany jest strop. Grubo styropianu wpisano uywajc zmiennej DIZOLSTD. Przegrody typowe Drzwi wewntrzne
Rys. 9.21. Dialog z wprowadzonymi danymi o drzwiach
Drzwi zdefiniowano jako przegrod o narzuconej powierzchni. Powierzchni drzwi wprowadzono w postaci wyraenia.
Rys. 9.22. Dialog z wprowadzonymi danymi o oknie
Jeeli w oglnych danych wybrano opcj obliczania sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln, to w przypadku okien zewntrznych jak rwnie drzwi zewntrznych z szybami naley dodatkowo poda udzia szyb w cakowitej powierzchni okna (standardowo program przyjmuje 60%) oraz wprowadzi wspczynnik przepuszczalnoci promieniowa122
9. Przykad
nia sonecznego (klawisz F1 przywouje dialog z list typowych wartoci tego wspczynnika) .
9.2.4. Wprowadzanie dodatkowych danych niezbdnych do oblicze sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln. Jeeli oprcz oblicze zapotrzebowania na moc ciepln program ma okreli sezonowe zapotrzebowanie na energi ciepln potrzebn do ogrzania budynku, to po wprowadzeniu danych o przegrodach naley uzupeni oglne dane. W tym celu naley ponownie z menu Dane wybra polecenie Oglne Rys. 9.5. Nastpnie w wywietlonym dialogu zaznaczy opcje Obliczaj sezonowe zapotrzebowanie na energi ciepln. Pozostae dane naley wprowadzi wybierajc w dolnej czci kolejne zakadki. Poniej przedstawiono przykadowe dane.
Rys. 9.23. Dialog z wprowadzonymi podstawowymi danymi do oblicze sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln
Program wstpnie przyjmuje standardowe wartoci zyskw ciepa zgodnie z wytycznymi zamieszczonymi w normie PN-B-02025. Wielkoci te mona oczywicie zmodyfikowa.
123
9. Przykady
Rys. 9.24. Dialog z wprowadzonymi danymi o niepodpiwniczonej czci budynku
W tabelach z danymi dotyczcymi podg i cian przylegych do gruntu naley wprowadza wycznie dane dotyczce podogi w ogrzewanych pomieszczeniach. Podog naley podzieli na strefy w zalenoci od temperatury nad podog i konstrukcji podogi. Strefa moe obejmowa kilka pomieszcze pod warunkiem, e panuje w nich ta sama temperatura. W omawianym przykadzie w kolumnie ti temperatury podano w postaci zmiennych TPOK, TGAR, TPRAC, TKOT. Norma PN-B-02025 nie przewiduje przypadku wewntrznej strefy podogi na gruncie (P = 0). W takim przypadku stref naley doczy do innej przyjmujc temperatur nad podog jako redni waon po powierzchni.
124
9. Przykad
Rys. 9.25. Dialog z wprowadzonymi danymi o podpiwniczonej czci budynku
9.2.5. Dane o pomieszczeniach W celu rozpoczcia wprowadzania danych o pomieszczeniach naley z menu Dane wybra polecenie Pomieszczenia.
PURMO OZC
Rys. 9.26. Wybr z menu Dane polecenia Pomieszczenia
Jeeli wykonywane s wycznie obliczenia zapotrzebowania na moc ciepln, to w danych o pomieszczeniach wystarczy wprowadzi wycznie ogrzewane pomieszczenia. W pomieszczeniach nieogrzewanych naley wwczas przyj obliczeniowe temperatury zgodnie z norm PN-82/B-02403. 125
9. Przykady
W omawianym przykadzie obliczane jest rwnie sezonowe zapotrzebowanie na energi ciepln. W takim przypadku naley dodatkowo wprowadzi dane dotyczce pomieszcze nieogrzewanych aby program mg wyznacza temperatur rwnowagi w tych pomieszczeniach. Temperatura rwnowagi w nieogrzewanych pomieszczeniach jest wyznaczana w kolejnych miesicach sezonu ogrzewczego. Nastpnie program liczy straty energii cieplnej z pomieszcze ogrzewanych do pomieszcze nieogrzewanych.
Rys. 9.27. Dialog Dane - Pomieszczenia z list wprowadzonych pomieszcze
Na Rys. 9.27. przedstawiony zosta dialog z list wprowadzonych pomieszcze. Szczegowe informacje na temat wprowadzania danych o pomieszczeniach podano w punkcie 9.2.5. Dane o pomieszczeniach, na str. 125. Poniej zamieszczono przykady kilku pomieszcze. Pomieszczenie O1 - Piwnica nieogrzewana Pomieszczenie O1 (O to litera prosz nie myli z cyfr 0 ktra nie moe wystpowa w symbolu pomieszczenia jako pierwsza) jest pomieszczeniem nieogrzewanym. W takim przypadku w rozwijanej licie Ogrzewanie naley wybra opcj Brak ogrzewania. W tabeli naley wpisa dane dotyczce wszystkich przegrd otaczajcych pomieszczenie. Przy w pisywaniu temperatur i powierzchni skorzystano z nastpujcych zmiennych TE, TG, TPOK, HGR, HPIW.
126
9. Przykad
Rys. 9.28. Przykad wprowadzonych danych o pomieszczeniu nr O1 - dane do oblicze strat ciepa i sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln
Wprowadzajc powierzchnie naley pamita, e powierzchni pomieszczenia (pole F) naley oblicza w oparciu o wymiary w wietle cian, natomiast powierzchnia przegrd (kolumna Powierzchnia w tabeli z przegrodami) musi by okrelana w osiach przegrd ograniczajcych dan przegrod. Podobna regua dotyczy okrelania wysokoci pomieszcze i cian. W przypadku przegrd zewntrznych temperatura Te jest wyznaczana w sposb automatyczny na podstawie strefy klimatycznej wprowadzonej w oglnych danych. Orientacj przegrody wzgldem stron wiata (kolumna Or.) mona wprowadza tylko dla przegrd zewntrznych. Wprowadzajc powierzchnie cian zewntrznych przylegych do gruntu naley zwiksza dugo cian naronych o 1/2 ich zagbienia w gruncie. Szczegln uwag naley zwrci na cian SW-15 ssiadujc z pomieszczeniem O2. Poniewa pomieszczenie O2 jest pomieszczeniem nieogrzewanym, jedynym sposobem poda127
9. Przykady
nia temperatury po drugiej stronie tej ciany jest wpisanie wyraenia >O2, ktre oznacza, ze w trakcie oblicze program ma przyj wyliczon temperatur rwnowagi w pomieszczeniu O2. Symbol > w kolumnie > przy oknie OD3 informuje, e jest ono wbudowane w cian zewntrzn SZ-47 wprowadzon w poprzednim wierszu. Program w takim przypadku odejmuje powierzchni okna od powierzchni ciany zwalniajc projektanta z koniecznoci obliczania powierzchni ciany netto. Pomieszczenie 2 - Kuchnia
Rys. 9.29. Przykad wprowadzonych danych o pomieszczeniu nr 2 - dane do oblicze strat ciepa i sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln
Ze wzgldu na dwie rne orientacje wzgldem stron wiata, informacj o cianie zewntrznej SZ-51 umieszczono w dwch wierszach. Taki sposb wprowadzania danych umoliwia automatyczne okrelanie dodatku d2 uwzgldniajcego zyski ciepa od nasonecznienia. Wprowadzajc strumienie powietrza wentylacyjnego dopywajcego do pomieszczenia w przykadzie operowano krotnoci wymian (zgodnie z norm PN-94/B 03406). Mona oczywicie wprowadza strumienie powietrza zgodnie z norm PN-83/B-03430 robic bilans powietrza wentylacyjnego. W obu przypadkach naley pamita, e w wszystkich pokojach jak rwnie w kuchni naley zapewni jedn wymian wieego powietrza w cigu godziny.
128
9. Przykad
Czstym bdem popenianym przy wprowadzaniu strumieni powietrza na bazie normy PN-83/B -03430 jest niezbilansowanie powietrza usuwanego z nawiewanym. W takim przypadku, szczeglne w duych mieszkaniach wystpuje deficyt wieego powietrza dopywajcego do pokoi i kuchni (np. tylko 1/4 wymiany na godzin). Przykadem konsekwencji nieprawidowego okrelania strumieni powierza wentylacyjnego s graniczne wartoci wskanika sezonowego zapotrzebowania energii na ciepo do ogrzewania podane w Dz. U. 132/97, 15/99, ktre dla przecitnego budynku mieszkalnego oscyluj w pobliu 30 kWh/m3rok. Przy ich wyznaczaniu najprawdopodobniej nie wzito pod uwag koniecznoci zapewnienia jednej wymiany wieego powietrza w cigu godziny. W konsekwencji spenienie wymagania EV < 30 kWh/ m3rok w przypadku nieco wikszych mieszka oraz domw jednorodzinnych jest praktycznie niemoliwe. Aby speni powysze wymaganie w omawianym przykadzie naleaoby zastosowa nastpujce rozwizania: wsp. k okien = 0.8 W/m2k, wsp. k drzwi zewntrznych = 1 W/m2k, wsp. k drzwi do garau = 1 W/m2k, grubo styropianu w stropodachu 40 cm, grubo styropianu w pododze 30 cm, grubo styropianu w cianach zewntrznych 30 cm. Udzia strat na wentylacj wynis by wwczas ok. 62 %. Teoretycznie wybudowanie takiego budynku jest moliwe jednak w praktyce byoby to bardzo kopotliwe. Z powyszych wzgldw w normie PN-94/B 03406 wprowadzono prostsz metod okrelania strumieni powietrza wentylacyjnego, ktra znacznie ogranicza moliwo popeniania bdw. Wprowadzajc temperatur zewntrznego powietrza wentylacyjnego naley bezwzgldnie uywa zmiennej TE. Pozwoli to na automatyczne przeliczanie start mocy cieplnej budynku w przypadku zamiany strefy klimatyczne.
129
9. Przykady
Rys. 9.30. Przykad wprowadzonych danych o pomieszczeniu nr 2 - dane do doboru grzejnikw
Pomieszczenie 106 - Korytarz
Rys. 9.31. Przykad wprowadzonych danych o pomieszczeniu nr 106 - dane do oblicze strat ciepa
130
9. Przykad
Ze wzgldu na niewielk warto (54 W), straty ciepa z korytarza zostay rozdzielone do ssiadujcych z nim pokoi 101, 104 i 105 (tabela Rozdziel Qo do). Rozdzia strat ciepa uwzgldniany jest w tabeli z danymi dla programu PURMO C.O. 9.3. Obliczenia Po wprowadzeniu danych o wszystkich pomieszczeniach kolejnym krokiem jest wykonanie oblicze. W tym celu naley wywoa polecenie Obliczenia Rys. 9.32.
O b s z a r z a z n a c z a n ia
O b ie k ty z a z n a c z o n e
Rys. 9.32. Wybr polecenia Obliczenia
Jeli dane zostay wprowadzone w sposb nieprawidowy lub w trakcie oblicze wystpiy inne bdy, to program po zakoczeniu oblicze wywietla okno z list wykrytych bdw. W takiej sytuacji w licie bdw naley za pomoc myszy lub klawiatury wskaza komunikat informujcy o bdzie i nacisn klawisz Enter lub dwukrotnie klikn lewym klawiszem myszy. W wikszoci przypadkw program automatycznie wskae miejsce wystpowania bdu. Jeli dane do przykadu zostay wprowadzone poprawnie, to po wykonaniu oblicze w licie bdw powinny pojawi si komunikat informujcy niewielkich nadmiarach mocy grzejnikw w dwch pomieszczeniach (Rys. 9.33).
Rys. 9.33. Okno z list ostrzee wygenerowanych w trakcie oblicze
Do przegldania otrzymanych wynikw su tabele wywoywane przy pomocy polece umieszczonych w menu Wyniki Rys. 9.34. 131
9. Przykady
PURMO OZC
PURMO C.O.
Rys. 9.34. Wybr z menu Wyniki polecenia Oglne
132
Zacznik 1. Definicje i terminy uywane w podrczniku
Zacznik 1.
Definicje i terminy uywane w podrczniku
Zacznik zawiera alfabetyczny spis definicji i terminw uywanych w podrczniku. PURMO C.O. program projektujcy instalacj c.o. Program sucy do projektowania instalacji c.o. wykorzystujcy wyniki oblicze programu PURMO OZC. (zob. Dane dla PURMO C.O.) Baza danych katalogowych Program wykorzystuje baz danych katalogowych, w ktrej zawarte s charakterystyki konstrukcyjne i cieplne grzejnikw oraz informacje na temat materiaw budowlanych. Dane katalogowe dotyczce grzejnikw nie mog by modyfikowane. Bieca kolumna tabeli Kolumna, w ktrej znajduje si aktualnie edytowana komrka tabeli (komrka w ktrej znajduje si karetka). Bieca komrka tabeli Komrka tabeli, w ktrej znajduje si karetka. Biece dane Plik z danymi aktualnie wczytanymi do programu. Biecy projekt Biecy projekt to projekt zwizany z plikiem danych aktualnie znajdujcym si w programie. Biecy wiersz tabeli Wiersz, z aktualnie edytowan komrk tabeli (komrk w ktrej znajduje si karetka). Dialog systemowy Standardowy dialog udostpniany przez system Windows (np. dialog sucy do ustalania parametrw pracy drukarki). Jzyk, w jakim wywietlane s teksty w dialogu systemowym, zaley od wersji jzykowej Windows.
133
Dodatkowe zyski ciepa Dodatkowe ciepo oddawane do pomieszczenia np. od pracujcych maszyn lub innych urzdze. Gwne okno programu Okno, ktrego pasek tytuowy zawiera nazw programu wraz z nazw biecego pliku danych. W oknie tym umieszczane s wszystkie okna zawizane z danymi, wynikami oblicze. Gwny katalog programu Katalog na dysku, w ktrym zapisane s pliki z programem. Przy standardowej instalacji programu bdzie to katalog C:\OZC. Ikona Graficzna reprezentacja obiektu takiego jak: program, grupa programw; okno; Przykady ikon:
- ikona grupy Informacja pomocnicza
- ikona programu.
Podczas wprowadzania danych informacj pomocnicz na temat wprowadzanej wielkoci mona przywoa naciskajc klawisz F1. Karetka Migajca, pionowa kreska wskazujca pozycj w edytowanym tekcie. Katalog na dysku Wydzielona cz dysku uoona w hierarchiczn struktur umoliwiajc uporzdkowane przechowywanie plikw. Mona na przykad stworzy katalog PROJEKTY, w ktrym przechowywane bd pliki z danymi do projektw. Kursor Wskanik (strzaka, klepsydra) odzwierciedlajcy ruchy myszy na ekranie. Lokalizowanie bdw Okno z list bdw wyposaone zostao w funkcj lokalizowania bdw. W wyniku jej wywoania program wywietla odpowiedni tabel zaznaczajc jednoczenie komrk, zwizan z szukanym bdem. 134
Aby wywoa funkcj lokalizowania bdw naley:
Naprowadzi kursor myszy na komunikat o bdzie, a nastpnie dwukrotnie klikn lewym klawiszem myszy.
Przy pomocy klawiszy ze strzakami wybra w oknie z list bdw komunikat o bdzie, a nastpnie nacisn klawisz Enter. Materiay jednorodne Materia o budowie jednorodnej np. cega, beton, styropian, drewno, itd. Menu sterowania programu Menu znajdujce si w lewym grnym rogu gwnego okna programu, zawierajce polecenia zmiany rozmiaru i przesuwania okna programu, przeczania si do innych aplikacji oraz zakoczenia pracy z programem.
PURMO OZC
Menu sterowania programem
Aby otworzy menu sterowania programu naley:
Naprowadzi kursor myszy nad przycisk menu, a nastpnie klikn lewym klawiszem myszy.
Nacisn kombinacj klawiszy Alt +Spacja. Menu sterowania okna Menu znajdujce si w lewym grnym rogu okna, zawierajce polecenia zmiany rozmiaru i przesuwania okna programu, przeczania si do innych okien oraz zamykania okna.
135
Menu sterowania oknem
Aby otworzy menu sterowania okna naley:
Naprowadzi kursor myszy nad przycisk menu, a nastpnie klikn lewym klawiszem myszy.
Nacisn kombinacj klawiszy Alt +Minus. Menu szybkiego dostpu Menu wywietlane po naciniciu prawego klawisza myszy. Menu szybkiego dostpu zawieraj polecenia odnoszce si do wskazywanego elementu dialogu lub tabeli.
Nagwek tabeli Pierwsze linie tabeli, w ktrych znajduj si symbole wielkoci umieszczanych w poszczeglnych kolumnach.
Opr gruntu Opr przepywu ciepa przez grunt (jedn. (m2K)/W). W programie opory gruntu wraz z oporami przejmowania dla poszczeglnych rodzajw przegrd przylegajcych do gruntu obliczane s w sposb automatyczny.
136
Opr przejmowania ciepa Opr przepywu ciepa na granicy powietrze powierzchnia przegrody (jedn. (m2K)/W). W programie opory przejmowania dla poszczeglnych rodzajw przegrd obliczane s w sposb automatyczny. Opr przewodzenia ciepa Opr przepywu ciepa przez jedn lub kilka warstw (jedn. (m2K)/W). Pasek podstawowych funkcji programu Pasek podstawowych funkcji programu jest wywietlany w grze gwnego okna programu. Skada si z szeregu przyciskw umoliwiajcych szybki dostp do wielu czsto wykonywanych polece programu.
Aby wykona polecenie zwizane z wybranym przyciskiem wystarczy klikn lewym klawiszem myszy, gdy jej kursor znajduje si na tym przyciskiem. O tym, czy pasek podstawowych funkcji programu ma by wywietlany mona zadecydowa wybierajc z menu Parametry polecenie Parametry a nastpnie w wywietlonym dialogu kart Widok. Pasek przewijania Paski przewijania s wywietlane na prawym i dolnym brzegu okna. Suwak przewijania na pasku wskazuje pooenie wywietlanej czci okna lub tabeli. Za pomoc myszy mona tak przewin zawarto okna, eby zobaczy rne jego fragmenty.
Poziomy pasek przewijania pozwala przewija zawarto okna w lewo i w prawo, natomiast pionowy pasek przewijania pozwala przewija w gr i w d. Pasek stanu Pasek stanu jest wywietlany w dole gwnego okna programu. Ukazuj si w nim informacje zwizane z aktualnym stanem programu oraz podpowiedzi na temat p wskazanych kursorem myszy.
O tym czy pasek stanu ma by wywietlany mona zadecydowa wybierajc z menu Parametry polecenie Parametry.
137
Pasek tytuowy okna Grna cz okna, w ktrej umieszczona jest nazwa okna wraz z przyciskami po lewej i prawej stronie.
Pasek tytuowy programu

PURMO OZC
Grna cz gwnego okna programu, w ktrej umieszczona jest nazwa programu wraz z nazw biecego pliku danych. Pasek wynikw Pasek wynikw jest wywietlany w grze gwnego okna programu. Skada si z szeregu przyciskw umoliwiajcych szybki dostp do tabel z wynikami oblicze.
O tym, czy pasek wynikw ma by wywietlany mona zadecydowa wybierajc z menu Parametry polecenie Parametry a nastpnie w wywietlonym dialogu kart Widok. Plik z danymi Plik z danymi (rozszerzenie .ozd), w ktrym zapisywane s oglne dane, dane o materiaach, dane o przegrodach, dane o pomieszczeniach oraz format wydrukw. Plik z bdami wykrytymi podczas oblicze Plik tworzony podczas oblicze, w ktrym zapisywane s informacje na temat wykrytych bdw. Plik z bdami ma tak sam nazw, jak plik z danymi do oblicze oraz rozszerzenie .oze. Plik z wynikami oblicze Plik tworzony podczas wykonywania oblicze, w ktrym zapisywane s wyniki. Ma tak sam nazw, jak plik z danymi do oblicze oraz rozszerzenie .ozr. Plik z parametrami pracy programu Plik (rozszerzenie .ozp), w ktrym zapisywane s informacje na temat parametrw pracy programu.
138
Plik z ukadem okien Plik (rozszerzenie .dsk), w ktrym zapisywane s informacje na o aktualnym rozmieszczeniu okien z wynikami oblicze w gwnym oknie programu. Pomieszczenia ogrzewane Pomieszczenia, do ktrych instalacja ogrzewcza dostarcza ciepo w celu zapewnienia obliczeniowej temperatury powietrza. Pomieszczenia nieogrzewane Pomieszczenia nie wymagajce ogrzewania. Program jest w stanie wyznacza temperatur rwnowagi w pomieszczeniu nieogrzewanym. Przegrody budowlane ciany, stropy, podogi, okna, drzwi, wietliki itd. Przegrody wielowarstwowe Przegrody budowlane skadajce z wielu warstw materiaowych. Przegrody typowe Przegrody budowlane o typowej budowie i znanych wspczynnikach przenikania ciepa k np. okna, drzwi, wietliki, ciany prefabrykowane itd. Rodzaje przegrd Projektant ma do dyspozycji nastpujce rodzaje przegrd: Drzwi wewntrzne (dostpny tylko w przypadku przegrodach typowych) Drzwi zewntrzne (dostpny tylko w przypadku przegrodach typowych) Inny (dostpny tylko w przypadku przegrodach typowych) Okno (wietlik) wewntrzne (dostpny tylko w przypadku przegrodach typowych) Okno (wietlik) zewntrzne (dostpny tylko w przypadku przegrodach typowych) Dach Podoga na gruncie I strefa Podoga na gruncie II strefa Strop ciepo do dou Strop ciepo do gry Strop nad przejazdem 139 wprowadzania danych o wprowadzania danych o wprowadzania danych o wprowadzania danych o wprowadzania danych o
Strop pod poddaszem Stropodach niewentylowany Stropodach wentylowany ciana przy gruncie ciana wewntrzna ciana zewntrzna W oparciu o rodzaj przegrody program automatycznie odrnia ciany zewntrzne od wewntrznych, odrnia ciany od stropw co pozwala na automatyczne okrelanie oporw przejmowania ciepa podczas wprowadzania danych o przegrodzie jak rwnie dodatkw d1 i d2 przy wprowadzaniu danych o pomieszczeniu. Rozszerzenia plikw Program uywa plikw z nastpujcymi rozszerzeniami: .ozd Domylne rozszerzenie plikw z danymi, .~zd Rozszerzenie plikw z poprzedni wersj danych, .dll Pliki programu,, .oze Rozszerzenie plikw z list bdw, .exe Pliki programu, .grz Rozszerzenie plikw bazy danych o grzejnikach, .hlp Pliki z informacjami pomocniczymi, .mla Plik z danymi katalogowymi materiaw jednorodnych, .mr Plik z danymi katalogowymi warstw o budowie niejednorodnej, .ods Rozszerzenie pliku z zapisanym ukadem okien programu, .ozp Rozszerzenie plikw z parametrami programu, .ozr Rozszerzenie plikw z wynikami oblicze, .pro Plik z informacjami o producentach, .txt Plik z danymi meteorologicznymi. Rzeczywista moc cieplna grzejnika Rzeczywista moc cieplna oddawana przez grzejniki, wynikajca z jego wielkoci i warunkw pracy. Schowek Obszar tymczasowego przechowywania wycitego lub skopiowanego fragmentu danych, wynikw lub tekstu. Zawarto schowka mona wstawi do tabeli, do tekstu lub innej aplikacji (np. arkusza kalkulacyjnego, edytora tekstw). Przy wstawianiu zawartoci schowka do tabeli z danymi, przeprowadzana jest kontrola poprawnoci wstawianych danych. W przypadku, gdy dane nie s poprawne, to ich wstawianie zostaje przerwane. Strefa klimatyczna Teren Polski zosta podzielony na pi stref klimatycznych. Poniej 140
W kadej strefie wystpuje inna obliczeniowa temperatura zewntrzna. Poniej zamieszczono mapk z podziaem Polski na strefy klimatyczne Stacja dyskw Urzdzenie do zachowywania i odtwarzania informacji zapisywanych w postaci plikw. W komputerze najczciej s stacje dyskw elastycznych o symbolach A: i B: oraz twarde dyski o symbolach C:, D: itd. Symbol katalogowy Program wsppracuje z baz danych katalogowych, w ktrej zawarte s informacje grzejnikach i materiaach budowlanych. Poszczeglnym elementom bazy danych nadano unikalne symbole katalogowe. Symbol katalogowy materiau Program wsppracuje z baz danych katalogowych, w ktrej zawarte s informacje na temat materiaw budowlanych. Materiay budowlane zostay podzielone na dwie kategorie: materiay jednorodne oraz warstwy o budowie niejednorodnej. Kademu materiaowi nadano unikalny symbol katalogowy. Symbole te s uywane podczas wprowadzania danych o przegrodach. Zawarto bazy danych o materiaach budowlanych mona modyfikowa przy pomocy polecenia Materiay wywoywanego z menu Dane. Symbol pomieszczenia Skada si maksymalnie z piciu znakw (cyfr i liter). Kade pomieszczenie musi mie unikalny symbol. Symbol przegrody Skada si maksymalnie z dziesiciu znakw (cyfr i liter). Kada przegroda budowlana musi mie unikalny symbol. Szablon Wzr, wedug ktrego wyszukiwane s pliki zapisane na dysku. W szablonie mona uywa takich samych znakw, jak w nazwach plikw oraz dodatkowo znakw ? i *. Symbol ? oznacza, e w nazwie miejsce , w ktrym on wystpuje moe by dowolny znak. Symbol * sprawia, e poczynajc od niego kolejne znaki w nazwie lub rozszerzeniu pliku mog by dowolne. Przykady: *.* Wszystkie pliki. *.ozd Wszystkie pliki z rozszerzeniem .ozd. 141
*.o?d Wszystkie pliki z dowoln nazw i rozszerzeniem z dowolnym drugim znakiem. a*.* Wszystkie pliki zaczynajce si na liter a. Termorenowacja budynku Zesp zabiegw majcych na celu obnienie zuycia ciepa, a tym samym kosztw ogrzewania budynku. Podstawowe etapy termorenowacji to: - Ograniczenie strat ciepa z budynku (docieplenie cian, wymiana okien itd.). - Modernizacja rda ciepa (ukady automatycznej regulacji pogodowej, nowe koty, nowe wymienniki). - Modernizacja instalacji ogrzewczej (wykonanie regulacji wstpnej, zainstalowani zaworw termostatycznych itd.). - Wprowadzenie indywidualnego rozliczania za zuyte ciepo. Typoszereg grzejnikw Typoszereg grzejnikw wie ze sob grup grzejnikw majcych wsplne cechy. Program natrafiajc na typoszereg grzejnikw wybiera z niego odpowiedni typ grzejnika. Proces wyboru rozpoczyna si od najmniejszego grzejnika (np. jednopytowego). Jeli najmniejszy grzejnik nie zapewni odpowiedniej mocy lub jego dugo przekroczy warto maksymaln, to program wybiera z typoszeregu nastpny wikszy grzejnik (np. dwupytowy) itd. Warstwy o budowie niejednorodnej Warstwy o konstrukcji niejednorodnej np. stropy DZ, era itd. Wspczynnik osonicia grzejnika Uwzgldnia wpyw sposobu obudowania grzejnika na warunki przekazywania ciepa do otoczenia. Wartoci wspczynnika wiksze ni 1.00 oznaczaj pogorszenie warunkw wymiany ciepa w stosunku do normatywnej obudowy. Warunki wilgotnoci W zalenoci od przeznaczenia pomieszczenia przegrody ograniczajce to pomieszczenie mog znajdowa si w warunkach rednio wilgotnych lub wilgotnych. Warunki wilgotne W warunkach wilgotnych znajduj si przegrody ograniczajce pomieszczenia, w ktrych dochodzi do intensywnego wydzielania si pary wodnej. Przykadowe pomieszczenia to: anie, baseny, sauny, pralnie; kuchnie zbiorowego ywienia. Warunki rednio wilgotne W warunkach rednio wilgotnych znajduj si przegrody ograniczajce pomieszczenia, w ktrych nie dochodzi do intensywnego wydzielania si pary wodnej. Przykadowe po142
mieszczenia to: pokoje, kuchnie przedpokoje, azienki, klatki schodowe, pomieszczenia biurowe i handlowe. Wspczynnik przenikania ciepa k Wspczynnik charakteryzujcy izolacyjno ciepln przegrody (zdolno do przepuszczania ciepa) (jednostka W/m2K). Obliczenia wspczynnika k wykonywane s wedug normy PN-91/B-02020. Dla potrzeb ogrzewnictwa zgodnie z norm PN-94/B-03406 wspczynniki przenikania ciepa s obliczane bez uwzgldnienia mostkw ciepa. Wspczynnik przewodzenia ciepa lambda Wspczynnik okrelajcy zdolno materiau do przewodzenia ciepa (jednostka W/mK). Jego warto naley przyjmowa zgodnie z danymi producenta materiau potwierdzonymi atestem ITB. Wspczynnik usytuowania grzejnika Uwzgldnia wpyw lokalizacji grzejnika na warunki przekazywania ciepa do otoczenia. Wartoci wspczynnika wiksze ni 1.00 oznaczaj pogorszenie warunkw wymiany ciepa w stosunku do normatywnego usytuowania. Wybr elementu z listy Aby wybra element ze listy naley:
Naprowadzi kursor myszy na wybierany element listy i dwukrotnie klikn lewym klawiszem myszy.
Uywajc klawisz tabulacji przej do listy, nastpnie przy pomocy klawiszy ze strzakami zaznaczy element wybierany z list i nacisn Enter. Wybr elementu z rozwijalnej listy Aby wybra element z rozwijalnej listy naley:
Naprowadzi kursor myszy na strzak w prawej czci listy ( ) i klikn lewym klawiszem myszy. Po rozwiniciu zawartoci listy naprowadzi kursor myszy na wybierany element listy i dwukrotnie klikn lewym klawiszem myszy.
143
Uywajc klawisz Tabulacji przej do listy i przy pomocy klawisza F4 otworzy list. Nastpnie klawiszami ze strzakami zaznaczy element wybierany z list i nacisn Enter. Wybr kary w dialogu
Aby wybra kart w dialogu naley:
Naprowadzi kursor myszy nad wybran zakadk i klikn lewy klawisz myszy.
Uywajc klawisz Tabulacji przej do zakadek. Nastpnie klawiszami ze strzakami wybra odpowiedni kart. Zakadk mona rwnie wybra uywajc skrtw literowych Alt +litera np. skrt Alt +U w powyszym dialogu spowoduje wybr karty Ukad strony. Wybr zakadki
Aby wybra zakadk naley: Naprowadzi kursor myszy nad wybran zakadk i klikn lewy klawisz myszy.
Nacisn skrt Alt +litera np. skrt Alt +M w powyszym przypadku spowoduje wybr zakadki Materiay jednorodne.
144
Wymagana moc cieplna grzejnika Moc cieplna, ktr grzejnik powinien dostarczy do pomieszczenia. Wymagana moc cieplna uwzgldnia zyski ciepa w pomieszczeniu.
Q wym = Q str - Q zc [W] Q str Obliczeniowe straty ciepa pomieszczenia (zapotrzebowanie na moc ciepln), W. Q zc Zyski ciepa w pomieszczeniu (z uwzgldnieniem zyskw od przewodw), W.
145
Zacznik 2. Spis rysunkw

Rys. 1.1. Ogldanie pliku pomocy z informacjami dodatkowymi. ............................................................ 5 Rys. 3.1. Program instalacyjny. .............................................................................................................. 8 Rys. 4.1. Uruchamianie programu w systemie Windows 95 .................................................................... 9 Rys. 4.2. Gwne okno programu ......................................................................................................... 10 Rys. 5.1. Dialog Dane - Oglne - zakadka Podstawowe dane.............................................................. 15 Rys. 5.2. Dialog Dane - Oglne - zakadka E - Podstawowe dane ........................................................ 17 Rys. 5.3. Dialog Dane - Oglne - zakadka E - Cz niepodpiwniczona .............................................. 19 Rys. 5.4. Dialog Dane - Oglne - zakadka E - Cz podpiwniczona ................................................... 21 Rys. 5.5. Dialog Zmienne ..................................................................................................................... 22 Rys. 5.6. Przykady przywoania listy zmiennych .................................................................................. 23 Rys. 5.7. Dialog Katalog materiaw ..................................................................................................... 24 Rys. 5.8. Dialog Materia jednorodny .................................................................................................... 26 Rys. 5.9. Dialog Warstwa o budowie niejednorodnej ............................................................................ 27 Rys. 5.10. Dialog Dane - Przegrody...................................................................................................... 29 Rys. 5.11. Dialog Dane - Przegroda wielowarstwowa ........................................................................... 31 Rys. 5.12. Dialog Dane - Przegroda wielowarstwowa z wywietlonym wykresem rozkadu temperatury w przegrodzie................................................................................................. 34 Rys. 5.13. Dialog Dane - Przegroda typowa ......................................................................................... 36 Rys. 5.14. Dialog Dane - Przegroda typowa ......................................................................................... 37 Rys. 5.15. Dialog Dane - Pomieszczenia .............................................................................................. 39 Rys. 5.16. Dialog Dane - Pomieszczenie z wywietlon tabel przegrd .............................................. 41 Rys. 5.17. Dialog Dane - Pomieszczenie tabela Przegrody .................................................................. 43 Rys. 5.18. Dialog Wspczynnik zacienienia Z ...................................................................................... 44 Rys. 5.19. Dialog Dane - Pomieszczenie tabela Grzejniki..................................................................... 45 Rys. 5.20. Lista zaznaczonych pomieszcze ........................................................................................ 48 Rys. 5.21. Lista z nowo utworzonymi pomieszczeniami na nastpnej kondygnacji ............................... 48 Rys. 5.22. Przykadowy dialog z tabel suc do wprowadzania danych o warstwach wystpujcych w przegrodzie ............................................................................................ 50 Rys. 5.23. Przykadowy komunikat informujcy o bdnie wprowadzonym symbolu katalogowym materiau budowlanego....................................................................................................... 50 Rys. 5.24. Menu szybkiego dostpu wywietlane podczas wprowadzania danych w tabeli po naciniciu prawego klawisza myszy................................................................................... 54 Rys. 7.1. Tabela z oglnymi wynikami oblicze .................................................................................... 60 Rys. 7.2. Tabela z wynikami oblicze sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln - zakadka Bilans energii cieplnej ........................................................................................................ 62 Rys. 7.3. Tabela z wynikami oblicze sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln - zakadka Zestawienie strat energii cieplnej ....................................................................................... 64 Rys. 7.4. Tabela z wynikami oblicze sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln - zakadka Zestawienie strat energii cieplnej ....................................................................................... 64 Rys. 7.5. Tabela z zestawieniem wynikw oblicze przegrd ............................................................... 65 Rys. 7.6. Tabela ze szczegowymi wynikami oblicze dla przegrd .................................................... 67 Rys. 7.7. Tabela z zestawieniem wynikw oblicze pomieszcze ......................................................... 68 Rys. 7.8. Tabela z wynikami oblicze pomieszcze .............................................................................. 70 Rys. 7.9. Tabela z wynikami doboru grzejnikw.................................................................................... 72 Rys. 7.10. Tabela z Danymi dla programu PURMO C.O....................................................................... 73 Rys. 7.11. Wybr polecenia Drukuj....................................................................................................... 75 Rys. 8.1. Rozwinite menu Plik ............................................................................................................ 76 Rys. 8.2. Dialog Otwrz ........................................................................................................................ 78 Rys. 8.3. Dialog Zachowaj jako............................................................................................................. 80 Rys. 8.4. Dialog Drukuj......................................................................................................................... 81 Rys. 8.5. Okno z podgldem wydruku .................................................................................................. 82 Rys. 8.6. Dialog Format wydrukw - karta Wydruki............................................................................... 83 Rys. 8.7. Dialog Format wydrukw - karta Ukad strony ........................................................................ 85 Rys. 8.8. Dialog Format wydrukw - karta Czcionki .............................................................................. 86
146

Rys. 8.9. Rozwinite menu Przegldanie.............................................................................................. 87 Rys. 8.10. Dialog Znajd....................................................................................................................... 89 Rys. 8.11. Rozwinite menu Dane........................................................................................................ 90 Rys. 8.12. Rozwinite menu Obliczenia................................................................................................ 92 Rys. 8.13. Rozwinite menu Wyniki...................................................................................................... 93 Rys. 8.14. Okno z list bdw.............................................................................................................. 96 Rys. 8.15. Przykad dialogu sucego do okrelania klucza, wedug ktrego ma by sortowana tabela z zestawieniem przegrd......................................................................................... 97 Rys. 8.16. Przykad dialogu sucego do okrelania formatu tabeli z zestawieniem przegrd.............. 98 Rys. 8.17. Rozwinite menu Parametry ................................................................................................ 99 Rys. 8.18. Dialog parametry pracy programu - karta Zachowywanie................................................... 100 Rys. 8.19. Dialog parametry pracy programu - karta Widok ................................................................ 101 Rys. 8.20. Dialog parametry pracy programu - karta Czcionki............................................................. 102 Rys. 8.21. Dialog parametry pracy programu - karta Numeracja......................................................... 103 Rys. 8.22. Rozwinite menu Okno...................................................................................................... 104 Rys. 8.23. Okna uoone w kafelki ...................................................................................................... 105 Rys. 8.24. Okna uoone w kaskad ................................................................................................... 106 Rys. 8.25. Uporzdkowane ikony okien .............................................................................................. 106 Rys. 8.26. Rozwinite menu Pomoc ................................................................................................... 107 Rys. 8.27. Okno programu Pomocy z fragmentem spisu treci ........................................................... 108 Rys. 9.1. Rysunek do przykadu - Rzut piwnicy................................................................................... 110 Rys. 9.2. Rysunek do przykadu - Rzut parteru ................................................................................... 111 Rys. 9.3. Rysunek do przykadu - Rzut pitra ..................................................................................... 112 Rys. 9.4. Wybr polecenia Nowe dane ............................................................................................... 113 Rys. 9.5. Wybr z menu Dane polecenia Oglne................................................................................ 114 Rys. 9.6. Dialog z wprowadzonymi oglnymi danymi.......................................................................... 114 Rys. 9.7. Wybr z menu Dane polecenia Przegrody ........................................................................... 115 Rys. 9.8. Zmienne - Wymiary.............................................................................................................. 115 Rys. 9.9. Zmienne - Temperatury ....................................................................................................... 116 Rys. 9.10. Wybr z menu Dane polecenia Przegrody ......................................................................... 116 Rys. 9.11. Dialog Dane - Przegrody z list wprowadzonych przegrd wielowarstwowych ................... 117 Rys. 9.12. Dialog Dane - Przegrody z list wprowadzonych przegrd typowych ................................. 117 Rys. 9.13. Konstrukcja ciany wewntrznej 15 cm.............................................................................. 118 Rys. 9.14. Dialog z wprowadzonymi danymi o cianie wewntrznej 15 cm ......................................... 118 Rys. 9.15. Konstrukcja ciany zewntrznej 45 cm............................................................................... 119 Rys. 9.16. Dialog z wprowadzonymi danymi o cianie zewntrznej 45 cm.......................................... 119 Rys. 9.17. Konstrukcja stropu nad piwnic - podoga z klepki dbowej ............................................... 120 Rys. 9.18. Dialog z wprowadzonymi danymi o stropie nad piwnic - podoga z klepk dbow .......... 120 Rys. 9.19. Konstrukcja stropodachu wentylowanego .......................................................................... 121 Rys. 9.20. Dialog z wprowadzonymi danymi o stropodachu wentylowanym........................................ 121 Rys. 9.21. Dialog z wprowadzonymi danymi o drzwiach ..................................................................... 122 Rys. 9.22. Dialog z wprowadzonymi danymi o oknie........................................................................... 122 Rys. 9.23. Dialog z wprowadzonymi podstawowymi danymi do oblicze sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln ................................................................................ 123 Rys. 9.24. Dialog z wprowadzonymi danymi o niepodpiwniczonej czci budynku ............................. 124 Rys. 9.25. Dialog z wprowadzonymi danymi o podpiwniczonej czci budynku .................................. 125 Rys. 9.26. Wybr z menu Dane polecenia Pomieszczenia ................................................................. 125 Rys. 9.27. Dialog Dane - Pomieszczenia z list wprowadzonych pomieszcze .................................. 126 Rys. 9.28. Przykad wprowadzonych danych o pomieszczeniu nr O1 - dane do oblicze strat ciepa i sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln ........................................................... 127 Rys. 9.29. Przykad wprowadzonych danych o pomieszczeniu nr 2 - dane do oblicze strat ciepa i sezonowego zapotrzebowania na energi ciepln ........................................................... 128 Rys. 9.30. Przykad wprowadzonych danych o pomieszczeniu nr 2 - dane do doboru grzejnikw....... 130 Rys. 9.31. Przykad wprowadzonych danych o pomieszczeniu nr 106 - dane do oblicze strat ciepa 130 Rys. 9.32. Wybr polecenia Obliczenia............................................................................................... 131 Rys. 9.33. Okno z list ostrzee wygenerowanych w trakcie oblicze ............................................... 131
147

Rys. 9.34. Wybr z menu Wyniki polecenia Oglne............................................................................ 132
148

OZC

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

OZC

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

PIOTR WERESZCZYSKI

WERSJA 3.0 PODRCZNIK UYTKOWNIKA

5. WPROWADZANIE DANYCH .................................................................................. 13

7. WYNIKI OBLICZE ................................................................................................. 59

8. STRUKTURA MENU ................................................................................................. 76

9. PRZYKAD ............................................................................................................... 109

PURMO C.O. PURMO OZC

Rys. 1.1. Ogldanie pliku pomocy z informacjami dodatkowymi.

2. Oglna charakterystyka programu

2. Oglna charakterystyka programu

2. Oglna charakterystyka programu

4. Podstawy obsugi programu

Rys. 3.1. Program instalacyjny.

4. Podstawy obsugi programu

4. Podstawy obsugi programu

PURMO 3 PURMO C.O. PURMO OZC

Rys. 4.1. Uruchamianie programu w systemie Windows 95

4. Podstawy obsugi programu

Menu sterowania programu

Pasek tytuowy okna

Rys. 4.2. Gwne okno programu

4. Podstawy obsugi programu

Zobacz take: Menu Plik.

4. Podstawy obsugi programu

Zobacz take: Menu Parametry.

Zobacz take: Menu Plik, polecenie Koniec.

Rozdzia 5. Wprowadzanie danych

Rozdzia 5. Wprowadzanie danych

Zobacz take: Menu Plik, menu Dane, Wprowadzanie danych w tabelach.

Rozdzia 5. Wprowadzanie danych

Rys. 5.1. Dialog Dane - Oglne - zakadka Podstawowe dane

Lokalizacja projektu - pole edycyjne

Projektant - pole edycyjne

Miejscowo - pole edycyjne

Strefa klimatyczna - rozwijana lista

Rozdzia 5. Wprowadzanie danych

Norma na wsp. k- rozwijana lista

Pow. ogrzewana F- pole edycyjne

Kub. ogrzewana V- pole edycyjne

Obrt budynku - rozwijana lista

Uwzgldniaj dodatki na mostki cieplne przy obliczeniach Qo- pole opcji

Obliczaj automatycznie dodatki na mostki cieplne - pole opcji

Obliczaj sezonowe zapotrzebowanie na energi ciepln E- pole opcji

Uwzgldniaj dodatki na mostki cieplne przy obliczeniach E- pole opcji

Orientacyjny dobr grzejnikw - pole opcji

Rozdzia 5. Wprowadzanie danych

Zwikszaj o 15% moc grzejnikw z zaworami termostatycznymi - pole opcji

Rys. 5.2. Dialog Dane - Oglne - zakadka E - Podstawowe dane

Rozdzia 5. Wprowadzanie danych

Dane meteorologiczne - grupa

Gboko periodycznego wnikania

rednie strumienie zyskw ciepa przypadajce na jednego mieszkaca - grupa

rednie strumienie bytowych zyskw ciepa przypadajce na jedno mieszkanie - grupa

Rozdzia 5. Wprowadzanie danych

Rys. 5.3. Dialog Dane - Oglne - zakadka E - Cz niepodpiwniczona

Rozdzia 5. Wprowadzanie danych

Rozdzia 5. Wprowadzanie danych

Rys. 5.4. Dialog Dane - Oglne - zakadka E - Cz podpiwniczona

Rozdzia 5. Wprowadzanie danych

Zobacz take: Wprowadzanie danych, menu Dane.

Rys. 5.5. Dialog Zmienne

Rozdzia 5. Wprowadzanie danych

W poszczeglnych kolumnach list zmiennych naley podawa nastpujce informacje:

Rys. 5.6. Przykady przywoania listy zmiennych