Professional Documents
Culture Documents
Krwotok
- skurcz naczyń obwodowych
- uruchomienie krwi zalegającej
- przenikanie płynu międzykomórkowego do naczyń
- zwiększone wydzielanie aldosteronu
- zatrzymywanie sodu i wody w nerce
- utrzymywanie objętości krwi krążącej
Problemem przy krwotoku jest osłabione krążenie i niedotlenienie mózgu i innych ważnych narządów i
utrzymanie odpowiedniej liczby płynów krążących. Dlatego najpierw podaje się płyny krwiozastępcze,
a dopiero potem krew.
Adaptacja molekularna
- enzymy konstytutywne
- enzymy adaptacyjne (indukowane)
albo na stałe uczestniczą w metabolizmie, albo włączają się kiedy trzeba
np.: COX1 – konstytutywny, pracuje stale; COX2 – indukowane gdy trzeba
Różnią się wielkością do wejścia centrum aktywnego enzymu. Metabolizują kwas arachidonowy. Gdy
jest stan chorobowy komórki to COX jest więcej i aktywuje się ich synteza większa.
NLPZ (niesteroidowe leki przeciw zapalne) blokują COX2, ale nie jest to do końca dobre, bo np.: w
jajniku COX2 to enzym konstytutywny.
Adaptacja do substancji toksycznych ( - alkohol; - narkotyki ) Organizm przystosowuje się i trzeba
brać coraz więcej
Adaptacja około porodowa – organizm kobiety adaptuje płód, a dziecko przestawia się z wody na
powietrze w trakcie porodu.
Adaptacja komórkowa – jeżeli stosuję się terapię glikoproteidami, to ustrój zmniejsza produkcję
własną i dlatego trzeba pamiętać, ze gwałtownie nie można odstawić tylko powoli, żeby przyzwyczaić
organizm znowu do produkcji .
Adaptacja :
- normoergiczna
- hiperergiczna (przerost mięśnia sercowego > przerost roboczy)
- hipoergiczna
SPOSOBY LECZENIA
1. paliatywne (objawowe) nie zastanawiamy się nad przyczyną zbijamy objawy, np. leki
przeciwbólowe na ból głowy, a to może być początek grypy albo nowotwór, lub coś innego.
2. leczenie przyczynowe: a) etiologia; b) patomechanizm = patogeneza
Etiologia – przyczyna choroby (przyczyna główna; przyczyny uboczne) np.: człowiek –
przecinkowiec cholery; jeśli ma nadkwasotę soku żołądkowego to nie zachoruje
Konstytucja osobnicza:
a) genotyp, fenotyp
b) b) zespół cech nabytych
Typy konstytucyjne
O podobnych cechach morfologicznych, psychicznych i czynnościowych
Działanie jatrogenne.
- na psychikę (śmierć voodoo)
- błędy diagnostyczne
- błędy terapeutyczne
- błędy operacyjne
Patofizjologia – nauka, która bada patogenezę choroby, czyli szuka odpowiedzi na pytanie jak
powstają objawy chorobowe, jak rozwija się choroba
Patogeneza choroby
Drogi szerzenia się procesu chorobowego.
- przez ciągłość
- drogą krwi (mięsak) i naczyń limfatycznych (rak) np. przerzuty
- drogą nerkową – bakterie neurotropowe: tężec, wścieklizna
- drogą wewnątrzprzewodową: przewody moczowe, przewód pokarmowy; drogi oddechowe
- podatność narządowa – np.: amyloidoza mózgu (jeśli np.: raz doszło do zapalenia skóry to
później jest bardziej podatna: tak samo jest z odmrozeniami)
POCZĄTEK CHOROBY
- okres ustalenia (wylęgania, inkubacji) w chorobach infekcyjnych
a) godziny: grypa, płonica, choroba Heinego – Medina
b) dni: błonica, krztusiec, dur brzuszny
c) miesiące: wścieklizna
d) lata: trąd, wirusy powolne
- nosicielstwo – bakterii, wirusów przez osoby zdrowe
- okres utajenia w chorobach nie infekcyjnych
a) sekundy: prąd elektryczny, urazy mechaniczne
b) lata: miażdżyca, choroby zawodowe, alkoholizm, narkomania
OBJAWY BÓLOWE
- pola Heada – promieniowanie bólu w okolicy powierzchni ciała odległe od chorego
narządu wewnętrznego
- unerwienie rdzeniowe
PRZEBIEG CHOROBY (ostry, podostry, przewlekły)
- ostry – (do 4 tygodni); duże nasilenie objawów (dur, płonica, błonica, odra, ostre zatrucie,
gruźlica prosówkowa)
- przewlekły – (ponad 6 tygodni); nowotwory, choroba gośćcowa, niedokrwistość)
mogą być:
- zaostrzenie choroby przewlekłej
- przejście choroby ostrej w przewlekłą
- przebieg fazowy – zmienne nasilenia objawów choroby
- przebieg poronny – krótkotrwały przebieg oraz małe nasilenie objawów
- remisja – znaczna część objawów okresowo zanika
- zaostrzenie – exacerbatio – okresowe nasilenie objawów, np.: w chorobie gośćcowej
- nawroty – pozorne ustąpienie i ponowne pojawienie się tej samej choroby np.: nowotwory
- powtórzenie choroby – między ustąpieniem, a ponownym pojawieniem upływają miesiące
lub lata (np. grypa – w sumie to już inna)
ZEJŚĆIE CHOROBY
- wyzdrowienie (zmiana odczynowości) – pełne, ale to już nie ten sam organizm
- trwałe ograniczenie zdrowia (ubytki, zniekształcenia, kalectwo)
- wyzdrowienie niezupełne (adaptacja)
Wykład 2
Wady:
- odziedziczone – mutacje genetyczne
- wrodzone – (powstają w czasie życia płodowego) w przebiegu różyczki, toxoplazma
- nabyte – ubytki, niedowłady (Heine – Medina), wady postawy
Powikłania – jedna choroba staje się przyczyną innej lub kilku innych chorób
- zapalenie migdałków podniebiennych zapalenie ucha środkowego
- płonica zapalenie nerek
- cukrzyca wczesna miażdżyca, zaćma, choroby nerek
- żółtaczka mechaniczna upośledzenie wchłaniania tłuszczów niedobór witaminy K
skaza krwotoczna
- obłożnie chory odleżyny (dochodzi do niedokrwienia, martwicy), zapalenie płuc (bo
wentylacja jest zaburzona)
-
Współistnienie chorób – w przebiegu jednej choroby powstaje druga, przymusowo nie związana,
np.; nowotwory gruźlica; gościec cukrzyca; osteoporoza zaćma (związana z wiekiem)
Choroby organiczne – zmiany morfologiczne w narządach lub tkankach bez możliwości cofania się
ich po ustąpieniu choroby
- adaptacja
- przejęcie funkcji
Zmiany miejscowe, ogniskowe – zwykle mają implikacje ogólno ustrojowe: wstrząs, gorączka,
leukocytoza, objawy zatrucia
Endemia – liczne zachorowania na określoną chorobę w danej okolicy – wola endemiczne (niedobór
jodu)
Pandemia – masowe zachorowania na obszarze jednego lub wielu kontynentów np.: grypa 1918
Diagnoza
- wywiad (anamnesis)
- badania przedmiotowe
- badania dodatkowe
Klasyfikacja chorób według:
1. etiologii
a) zakaźne
b) pasożytnicze
c) alergiczne
2. lokalizacji zmian: choroby narządów zewnętrznych
a) serca (kardiologia)
b) układ trawienia
c) układ oddechowy
d) choroby układu nerwowego
e) choroby skóry
3. wieku chorego
a) choroby pediatryczne
b) choroby geriatryczne
c) choroby ginekologiczno – położnicze
4. choroby o etiologii nieustalonej
a) nowotwory
b) gościec
5. choroby leczone metodami zabiegowymi
a) ortopedia
b) neurochirurgia
Martwica a apoptoza
Do komórki weszła substancja i uszkodziła komórkę. Najpierw atakuje mitochondria i wówczas nie
powstają związki wysokoenergetyczne i przestaje działać pompa jonowo – wodna. Do komórki
napływa woda i komórka pęcznieje. Rozpadają się lizosomy – subst. z nich trawią białka i ostatecznie
pęka błona komórkowa. Wszystko wylewa się na zewnątrz. Wówczas ‘’cierpią’’ sąsiednie komórki i
następuje martwica. Organizmy radzą sobie z tym przez powstawanie zapalenia. Tworzy się bariera
pomiędzy ogniskiem martwicy a zdrową tkanką i zapobiega jej rozprzestrzenianiu. Jednak martwe
komórki trzeba usunąć; proces zapalny aktywuje komórki które fagocytują martwe komórki. Po nich
napływają inne komórki zaczyna tworzyć się blizna albo komórki sąsiednie pobudzanie są do
regeneracji. Jeśli jednak odnowy nie będzie to tworzy się blizna. Dlatego proces zapalny jest
mechanizmem obronnym. W przypadku gdy jest nadmiernie nasilany albo trwa zbyt długo to staje się
źródłem patologii, bo produkowane substancje stają się toksyczne dla zdrowej tkanki. Wtedy
podajemy lekarstwa. Jednym z mechanizmów który o to dba jest apoptoza . Komórka otrzymuje
rozkaz, ze powinna umrzeć, ale mitochondria pracują komórka przygotowuje się do tego by umrzeć w
następujący sposób: komórka traci swój kształt i rozpada się (jak namiot po zabraniu masztu). Niszczy
się wiec szkielet komórki, jądra i komórka ulega rozpadowi na fragmenty otoczone błoną. Nie ma
kontaktu miedzy wnętrzem komórki a zewnętrzna częścią i substancje ze środka nie niszczą
sąsiadów. Fragmenty są bezpieczne bo od razu usuwane. Jeżeli mechanizm usuwania fragmentów
(ciał apoptycznych) jest zaburzony to również powstaje niebezpieczna sytuacja.
Białko p53
Czuwa nad podwajaniem się ilości DNA. Jeżeli nie dochodzi do naprawy DNA to komórka ulega
aopotozie.