Wyklad 2

Globalizacja, w.
Dr Anna Matysek-Jdrych
FINANSOWY ASPEKT KRYZYSU SUBPRIME
PROGRAM WYKADU
1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) Znaczenie procesu globalizacji Spoeczno-psychologiczne podoe kryzysu Geneza kryzysu w sferze finansowej ujcie mikro Mechanizm dziaania CDO i CDS Co poszo nie tak na rynku CDO? Kto zawid i dlaczego w sferze finansowej? Kto i jak przeciwdziaa skutkom kryzysu? Jak kryzys wpyn na sytuacj makroekonomiczn w Europie?
Globalizacja, w.2
WYRNIKI KRYZYSU SUPRIME

Tym, co odrnia wspczesny kryzys finansowy (i gospodarczy) od wczeniejszych kryzysw jest jego GLOBALNY CHARAKTER. Dynamicznie wzrasta znaczenie emerging markets po stronie popytu i poday (w szczeglnoci BRIC = Brazil + Russia + India + China) Przezwycienie kryzysu nie bdzie moliwe bez aktywnej roli CHIN
MAKROEKONOMICZNE PODOE
Ceny i zjawiska inflacyjne Zjawisko globalnych nierwnowag i zmiana rozkadu si gospodarczych na wiecie Gwatowne procesy globalizacyjne i ich odzwierciedlenie w sferze makroekonomicznej Bdy w polityce gospodarczej krajw wysoko rozwinitych (szczeglnie Stany Zjednoczone)
Globalizacja, w.2
GDZIE KRYZYS?
rdo: World Economic Outlook, IMF.

GDZIE KRYZYS? cont.
rdo: World Economic Outlook, IMF.

Globalizacja, w.2
DODATKOWE WYJANIENIA
Great Moderation (wielkie uspokojenie, normalizacja, umiarkowanie): niska i stabilna inflacja, zrwnowaony wzrost percepcja niskiego ryzyka i wysokiego zwrotu z zainwestowanego kapitau; czciowo to efekt dokonujcych si zmian strukturalnych:
rosnce moliwoci midzynarodowej dywersyfikacji ryzyka (ale pojawia si dylemat globalnego cyklu koniunkturalnego i pytanie o moliwo dywersyfikacji portfela) wiksza stabilno polityczna stale rosncy udzia sektora usug (jako znacznie mniej procyklicznego) w gospodarkach wysokorozwinitych
zbyt wiele nadziei pokadano w Great Moderation
GLOBALNE NIERWNOWAGI
[% wiatowego PKB]
Globalizacja, w.2
MODEL KONSUMPCJI
Wydatki prywatne jako procent dochodu rozporzdzalnego w pastwach wysokorozwinitych
rdo: 77th BIS Annual Report.

GWATOWNY PROCES GLOBALIZACJI [1]

Zmiana rozmieszczenia produkcji midzy pastwami (wzrost znaczenia Chin, Indii) kluczowe znaczenie tych pastw w procesie wychodzenia z kryzysu Moliwo alokacji inwestycji w skali caego wiata (dywersyfikacja portfeli inwestycyjnych instytucji finansowych w skali globalnej) ALE: globalny cykl koniunkturalny, sia powiza midzy rynkami finansowymi, czy jest miejsce na klasyczn dywersyfikacj?
Globalizacja, w.2
GWATOWNY PROCES GLOBALIZACJI [2]
Zmniejszenie moliwoci skutecznego nadzoru nad dziaalnoci instytucji finansowych wizja globalnej instytucji nadzorczej Utrudniona ocena ryzyka inwestycji (zoono instrumentw finansowych) Uatwione rozprzestrzenianie si kryzysu w drodze zaraania si rynkw finansowych poszczeglnych krajw
SPOECZNEGO-PSYCHOLOGICZNE PODOE KRYZYSU

1) Zmiany demograficzne (starzenie si spoeczestw w krajach wysokorozwinitych) 2) Fala irracjonalnego optymizmu (irrational exuberance) 3) Bdy w zarzdzaniu instytucjami finansowymi (system motywacji) 4) Chciwo matk kryzysu (kto okaza si chciwy? w zasadzie dotyczy to wszystkich uczestnikw rynku finansowego)
Globalizacja, w.2
ZMIANY DEMOGRAFICZNE
Starzenie si spoeczestwa w krajach wysokorozwinitych Zmiana w systemach emerytalnych (przejcie od pay as you go do systemw kapitaowych) Dynamiczny wzrost popytu na aktywa finansowe ze strony funduszy emerytalnych i inwestycyjnych
ZARZDZANIE INSTYTUCJAMI FINANSOWYMI

Premie dla zarzdzajcych instytucjami finansowymi budowane w oparciu o krtkookresowe wyniki (zachta do spekulacji, krtkowzroczno) brak motywacji do dugookresowego stabilizowania sytuacji ekonomicznej instytucji finansowej Czynnik ludzki zawodzi rwnie w kwestii modelowania instrumentw finansowych (matematycy vs. ekonomici, finansici) zetknicie wiedzy matematycznej z niewiedz oraz dowiadczenia finansowego z brakiem dowiadczenia Egzaminu nie zda system corporate governance pokadano zbyt wielkie nadzieje w CG, eliminujc jednoczenie nadzr publiczny
Globalizacja, w.2
BDY W POLITYCE GOSPODARCZEJ USA

Bdy w polityce regulacyjnej rzdu (bankowo inwestycyjna i rynek instrumentw pochodnych) Bdy w polityce pieninej FED (dojrzewanie bbla spekulacyjnego na rynku nieruchomoci vs. obnienie stp procentowych FED w latach 2002-2005 do poziomu najniszego od dziesicioleci nakrcanie spirali zaduenia i zakupw na kredyt pompowanie bbla) Bdy w polityce fiskalnej USA (w obliczu deficytu oszczdnoci w USA podjto decyzj o obnikach podatkw skutek: eksplozja deficytu budetowego w latach 20022007)
GENEZA KRYZYSU W SFERZE FINANSOWEJ

1) Sub-prime market jako ognisko zapalne kryzysu 2) Gwatowny rozwj rynku instrumentw pochodnych 3) Dynamiczny rozwj rynkw finansowych (sfera finansowa versus sfera realna gospodarki) 4) Niezdolno poprawnej wyceny ryzyka i lekkomylno w akceptacji zabezpiecze kredytowych
Globalizacja, w.2
SUB-PRIME CRISIS JAKO OGNISKO ZAPALNE

To kryzysu: niskie stopy procentowe i silna gospodarka USA zachta do kredytowania ycia Amerykanw wzrost cen nieruchomoci (pompowanie baki) wzrost konkurencji midzy bankami Rodzaje kredytw (jako): Prime Near-Prime Sub-Prime
(oprocentowanie ronie wraz z pogorszeniem jakoci klienta)
PATOLOGIE AMERYKASKIEGO RYNKU SUB-PRIME

Praktyka Self-Cert: kredytobiorca deklaruje swoje dochody, brak wymogu udokumentowania dochodw, samodzielnie dokonujemy oceny naszej zdolnoci kredytowej (subiektywizm, niewiedza) Kredyty NINJA = No Income, No Job, No Assets (nie masz dochodw, pracy i aktyww przyjd po kredyt) Kredytowanie powyej 100% LTV (LTV = Loan to Value) brak udziau wasnego kredytobiorcy, brak czynnika motywujcego
Globalizacja, w.2
CO DALEJ Z RYNKIEM SUB-PRIME?

Kredyty hipoteczne sub-prime nie stanowi portfela w banku hipotecznym, ale stay si przedmiotem dalszego obrotu (emisja papierw wartociowych w oparciu o te kredyty), wykorzystanie instrumentu CDO (Collateralized Debt Obligation) Zaangaowanie inwestorw na caym wiecie na rynku instrumentw pochodnych powstaych na bazie kredytw sub-prime Wzrost stp procentowych w USA Szok patnoci odsetek Wzrost bezrobocia Brak spat kredytw z segmentu sub-prime Zaamanie na rynku CDO Pkniecie baki spekulacyjnej na rynku nieruchomoci
CDO ISTOTA I MECHANIZM (1)

CDO jest rodzajem instrumentu z rodziny tzw. Instrumentw finansowych zabezpieczonym aktywami (ABS Asset Backed Security) CDO moemy utosamia z rodzajem funduszu, ktry pozyskujc rodki poprzez emisj obligacji, nabywa rnego rodzaju aktywa (w przypadku CDO, ktre doprowadziy do zachwiania rynkiem wiatowym, aktywami tymi byy kredyty hipoteczne z rynku subprime) Zyski w ramach CDO generowane s w efekcie wyszego oprocentowania aktyww (z reguy s nimi odsetki) od oprocentowania emitowanych papierw
10
Globalizacja, w.2

Typy obligacji (ze wzgldu na stopie ryzyka i jednoczenie stop zwrotu): Senior tranche najnisze ryzyko kredytowe (rating AAA) i niska stopa zwrotu Mezzanine tranche otrzymuj rating umiarkowany (od AA do BB), charakteryzuj si wyszym ryzykiem i jednoczenie wysz stop zwrotu Equity tranche nie ma przydzielonego ratingu, wysoka stopa zwrotu, wysokie ryzyko
11
Globalizacja, w.2
CDO SKD TAKA POPULARNO

UNDERWRITER (podmiot inicjujcy emisje CDO): Pozbycie si dugw z bilansu (rodzaj dugu!) Poprawa wskanikw adekwatnoci kapitaowej Uatwiony sposb zarzdzania wyizolowan pul dugw Wiksza klarowno operacji i ukon do inwestorw i agencji ratingowych INWESTOR (podmiot nabywajcy CDO): Zysk, zysk, zysk albo tylko jego wizja
CDO CO POSZO NIE TAK?

Narastajce problemy ze spat kredytw subprime (dywersyfikacja geograficzna) Sabnce przepywy pienine byy tak due, e dotkny segmentu senior tranche
Popyt na CDO znikn w cigu kilku tygodni, banki zostay z ogromnym portfelem CDO
Spadek znaczenia ratingw w obliczu prestiu agencji panika na rynku CDO

12
Globalizacja, w.2
CDS ISTOTA I MECHANIZM (1)

CDS moe okaza si drugim problemem i rdem kryzysu CDS (credit default swap) mechanizm zbliony natur do ubezpieczenia, sucy do przenoszenia ryzyka kredytowego, w ktrym jedna ze stron zobowizuje si do pokrycia strat (spaty dugu) nalenych drugiej stronie [w zamian za uzgodnione wynagrodzenie] Ekspansja rynku CDS: 45 bilionw USD (ponad dwukrotnie wicej ni warto amerykaskiego rynku papierw wartociowych) w 2007 roku Ekspansja w okresie boomu gospodarczego atwy i tani dochd dla bankw zaamanie, pknicie baki nasilenie zjawiska niespaconych kredytw konsekwencje dla bankw i systemu finansowego???
KTO SPRZEDAJE OCHRON PRZEZ CDS?
rdo: The Economist, 2008.

13
Globalizacja, w.2
DWA OBLICZA GOSPODARKI
Rynek finansowy Gospodarka realna

Praca, kapita i wiedza wykorzystywane s do wytwarzania towarw i usug (tj. PKB danego kraju) Dokonuje si na nim transakcji poyczania rodkw, po to by oszczdnoci trafiay do realnej gospodarki, zamieniay si w kapita i przyniosy zyski
SFERA FINANSOWA A SFERA REALNA

1980 r. 120% PKB
2005 r. 1 100% PKB
2007 r. 1 300% PKB

Zjawisko globalnego lewarowania Te same dochody i aktywa stanowiy zabezpieczenie rnych instrumentw finansowych jednoczenie
14
Globalizacja, w.2
KTRE SEGMENTY RYNKU FINANSOWEGO ROSY NAJSZYBCIEJ [1990-2007, % globalnego PKB]?

Depozyty bankowe 86% 102%
Obligacje 86% 138%
Instrumenty pochodne 98% 1000%
Akcje 45% 114%
KTO JEST WINNYM KRYZYSU (SFERA FINANSOWA)?

David X. Li, chiczyk wyksztacony w Kanadzie. Podczas pracy w banku JP Morgan napisa w 1999 roku artyku naukowy pokazujcy jak naley mierzy korelacj midzy bankructwami (On Default Correlation: A Copula Function Approach). Wykorzystujc zaproponowan przez niego metodologi zbudowano piramid 62 bilionw dolarw pochodnych instrumentw kredytowych, ktra teraz si wali.
rdo: Recipe for Disaster: The Formula that Killed Wall Street, WIRED MAGAZINE: 17.03.09
15
Globalizacja, w.2
CZY TYLKO INSTRUMENTY RYNKU SUB-PRIME?
1-miesiczna zmienno spreadw, cen i zwrotu z aktyww MBS papiery wartociowe wyemitowane zabezpieczone kredytami hipotecznymi RMBS papiery wartociowe wyemitowane zabezpieczone kredytami hipotecznymi na zakup nieruchomoci mieszkalnych
rdo: GFSR, IMF, October 2009.
KTO ZAWID?
Instytucje finansowe Instytucje regulujce i nadzorujce Rzdy pastw wysokorozwinitych Agencje ratingowe Przedsibiorstwa [] Spoeczestwo
16
Globalizacja, w.2
DLACZEGO ZAWIODY INSTYTUCJE FINANSOWE?

1) Nieumiejtne szacowanie ryzyka (analiza rynku CDS Credit Default Swap: instrument rzekomo zabezpieczajcy przed niespaceniem kredytu przez dunika: 2000 r. 1 bilion USD; 2007 45 bilionw USD, instytucje finansowe uwierzyy w moliwo wyeliminowania ryzyka kredytowego) 2) Nadmierna zoono instrumentw finansowych (matematycy w roli finansistw) 3) Chciwo instytucji finansowych matk kryzysu 4) Instytucje finansowe podday si bace spekulacyjnej (przyjmowanie zabezpiecze kredytowych)
BDY INSTYTUCJI NADZORUJCYCH
1) Rynek instrumentw pochodnych pozostawa w zasadzie poza sfer zainteresowania wadz nadzorczych [dlaczego?] 2) Nie dostrzeono znaczenia agencji ratingowych i koniecznoci kontrolowania tych instytucji 3) Nadmierna ufno w Corporate Governance i wewntrzne modele szacowania ryzyka inwestycji
17
Globalizacja, w.2
ROLA AGENCJI RATINGOWYCH

Agencje ratingowe s prywatnymi instytucjami, ktre maj na celu: ocen zdolnoci kredytowej instytucji, kraju (ocena prawdopodobiestwa niewykonania przez emitenta zobowiza finansowych w ujciu oglnym ) ocen zdolnoci kredytowej instrumentu finansowego (ocena prawdopodobiestwa niewykonania przez emitenta zobowiza finansowych w stosunku do konkretnego papieru dunego)
AGENCJE RATINGOWE NA WIECIE
Moodys Fitch Standard & Poors
95% rynku*
* Ponad 100 agencji
18

Wyklad 2

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Wyklad 2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Globalizacja, w.

FINANSOWY ASPEKT KRYZYSU SUBPRIME

WYRNIKI KRYZYSU SUPRIME

rdo: World Economic Outlook, IMF.

GDZIE KRYZYS? cont.

rdo: World Economic Outlook, IMF.

rdo: 77th BIS Annual Report.

GWATOWNY PROCES GLOBALIZACJI [1]

GWATOWNY PROCES GLOBALIZACJI [2]

SPOECZNEGO-PSYCHOLOGICZNE PODOE KRYZYSU

ZARZDZANIE INSTYTUCJAMI FINANSOWYMI

BDY W POLITYCE GOSPODARCZEJ USA

GENEZA KRYZYSU W SFERZE FINANSOWEJ

SUB-PRIME CRISIS JAKO OGNISKO ZAPALNE

PATOLOGIE AMERYKASKIEGO RYNKU SUB-PRIME

CO DALEJ Z RYNKIEM SUB-PRIME?

CDO ISTOTA I MECHANIZM (1)

CDO ISTOTA I MECHANIZM (2)

CDO ISTOTA I MECHANIZM (3)

CDO SKD TAKA POPULARNO

CDO CO POSZO NIE TAK?

Spadek znaczenia ratingw w obliczu prestiu agencji panika na rynku CDO

CDS ISTOTA I MECHANIZM (1)

KTO SPRZEDAJE OCHRON PRZEZ CDS?

rdo: The Economist, 2008.

DWA OBLICZA GOSPODARKI

Rynek finansowy Gospodarka realna

SFERA FINANSOWA A SFERA REALNA

2005 r. 1 100% PKB

2007 r. 1 300% PKB

KTRE SEGMENTY RYNKU FINANSOWEGO ROSY NAJSZYBCIEJ [1990-2007, % globalnego PKB]?

Obligacje 86% 138%

Instrumenty pochodne 98% 1000%

Akcje 45% 114%

KTO JEST WINNYM KRYZYSU (SFERA FINANSOWA)?

CZY TYLKO INSTRUMENTY RYNKU SUB-PRIME?

rdo: GFSR, IMF, October 2009.

DLACZEGO ZAWIODY INSTYTUCJE FINANSOWE?

BDY INSTYTUCJI NADZORUJCYCH

ROLA AGENCJI RATINGOWYCH

AGENCJE RATINGOWE NA WIECIE

Moodys Fitch Standard & Poors

You might also like