Professional Documents
Culture Documents
1 3
Bibliografa especfica y referencias San Jos (de), J. J.; Garca, J. Lpez, . (2!!!) "n#rod$cc%n a &as c%enc%as '$e es#$d%an &a (eo)e#ra de &a s$per*%c%e #erres#re. Ed. Be&&%sco, adr%d. +or#a& de ,ar#es%a- ....cartesia.or(/
BLOQUE 2
1 =
<%($ra 2;1. >%recc%n de &a 3er#%ca& en 1opo(ra*a (%z'.) 0 Geodes%a (dc:a.) ; En 1opo(ra*a &as co#as (a&#%#$des) se re*%eren a p&anos :or%zon#a&es 0 en Geodes%a a s$per*%c%es c$r3as (<%($ra 2;2)-
Las d%*%c$&#ades esenc%a&es '$e a*ec#an a &a represen#ac%n de $na zona de& #erreno son #res; >%)ens%ones de &a zona, )$c:o )a0ores '$e &as '$e se p$eden $#%&%zar en &a represen#ac%n. ; <or)a de &a #%erra (c$r3a, 0 no p&ana co)o es &a represen#ac%n so4re $n pape&). ; ?e&%e3e, '$e #a)4%n de4e ser represen#ado so4re $na s$per*%c%e p&ana. E& pr%)er pro4&e)a nos cond$ce a& concep#o de esca&a, e& se($ndo a &os s%s#e)as de pro0ecc%n car#o(r5*%ca 0 e& #ercero a &os d%*eren#es s%s#e)as de represen#ac%n de& re&%e3e. E& pr%)er 0 #ercer pro4&e)as se :an es#$d%ado en apar#ados 0 as%(na#$ras an#er%ores. ?espec#o a &os s%s#e)as de pro0ecc%n car#o(r5*%ca, se es#$d%ar5n en apar#ados s%($%en#es.
BLOQUE 2 or%(en sea e& nor#e (eo(r5*%co (en rea&%dad &a )er%d%ana (eo(r5*%ca) o de rumbos, c$ando &o sea e& nor#e )a(n#%co ()er%d%ana )a(n#%ca).
1 @
E& ac%)$#, por #an#o, se de*%ne co)o Ae& 5n($&o '$e *or)a $na d%recc%n con &a )er%d%ana o &nea nor#e;s$r, )ed%do en sen#%do :orar%oB. Es e& 5n($&o :or%zon#a& *$nda)en#a& en 1opo(ra*a, 0 se $sa co)Cn)en#e en %n(en%era, p&anos, )apas, e#c. S$ %)por#anc%a es#r%4a en '$e #o)a $na re*erenc%a es#a4&e 0 conoc%da, '$e es &a d%recc%n nor#e;s$r. Se :a4&a de ac%)$#es recprocos (<%($ra ( 2;=) c$ando D(B;6)E D(6;B)F2!! (o 1G!H)-
N
6I B (
&
BI 6
6I B
os ngulos !erticales se )%den en $n p&ano 3er#%ca&, :ac%a arr%4a o :ac%a a4a2o con re*erenc%a a& p&ano :or%zon#a&. ,$ando e& p$n#o '$ede so4re s#e, &a 3%s$a& *or)ar5 $n 5n($&o de e&e3ac%n respec#o a &a :or%zon#a& &&a)ado co)Cn)en#e altura de horizonte (), pos%#%3o :ac%a arr%4a o ne(a#%3o :ac%a a4a2o. En#onces e& cero de &os 5n($&os se enc$en#ra en e& :or%zon#e. S% e& or%(en &o s%#$5ra)os en e& ,en%# (d%recc%n de &a 3er#%ca& :ac%a &a es*era ce&es#e), es#ara)os )%d%endo $n ngulo cenital (V), co)p&e)en#ar%o de& an#er%or. +or C&#%)o, s% cons%dera)os co)o or%(en &a 3er#%ca& pero en sen#%do con#rar%o a& cen%# (e& 8ad%r), :a4&are)os de ngulos nadirales (N) (<%($ra 2;@). >ec%)os A3%s$a&B por'$e &a d%recc%n de& p$n#o s$e&e ser A3%sadaB desde e& an#eo2o de& %ns#r$)en#o.
<%($ra 2;@. Jn($&o cen%#a&, nad%ra& 0 de a&#$ra de :or%zon#e para 3%s$a&es so4re e& :or%zon#e 0 por de4a2o de &. 6de)5s de &os po&os 8 0 S (eo(r5*%cos, e9%s#en &os po&os )a(n#%cos. La 1%erra se co)por#a co)o $n (ran %)5n '$e (enera $n ca)po )a(n#%co. Las &neas de acc%n de ese ca)po )arcan en cada p$n#o &a d%recc%n de &a )er%d%ana )a(n#%ca, d%r%(%da :ac%a &os po&os )a(n#%cos. Es &a d%recc%n '$e )arca &a a($2a de $na 4rC2$&a. Se &&a)a declinacin a& 5n($&o *or)ado por &a d%recc%n de& nor#e (eo(r5*%co 0 )a(n#%co en $n p$n#o dado.
de 3! c) de rad%o), es &o s$*%c%en#e)en#e percep#%4&e co)o para d%s#ors%onar &as )ed%c%ones de d%s#anc%as 0 5n($&os. 6 par#%r de esas *ec:as, &os (eodes#as :an prop$es#o d%*eren#es e&%pso%des cada 3ez )5s prec%sos 0 a2$s#ados a &a *or)a de &a #%erra. La 3en#a2a de es#a de*%n%c%n es '$e e& e&%pso%de es $na *or)a (eo)#r%ca #r%d%)ens%ona& c$0a de*%n%c%n )a#e)5#%ca es re&a#%3a)en#e senc%&&a, por &o '$e es $n 4$en s%s#e)a de re*erenc%a para de*%n%r $na pro0ecc%n )a#e)5#%ca)en#e. Los '$e se :an $#%&%zado en &a ,ar#o(ra*a espa7o&a son e& e&%pso%de de S#r$3e, de Ma0*ord, e& NGS G= 0 e& E1?SGO. %en#ras en &a es*era &os )er%d%anos 0 para&e&os son c%rc$n*erenc%as, en e& e&%pso%de &os para&e&os son c%rc$n*erenc%as 0 &os )er%d%anos e&%pses. +or e& con#rar%o, e& (eo%de es $n concep#o a4s#rac#o 0 es $na de*%n%c%n p$ra)en#e *s%ca, pero es &a *%($ra )5s pr9%)a a &a rea& de &a 1%erra. <$e de*%n%do en 1GP3 por L%s#%n( co)o &a As$per*%c%e e'$%po#enc%a& de& ca)po (ra3%#a#or%o #erres#re '$e co%nc%da con &a s$per*%c%e )ed%a de &os )ares en reposo %dea&)en#e e9#end%da 4a2o &os ocanosB. Es#a de*%n%c%n %)p&%ca '$e &a (ra3edad es cons#an#e en cada p$n#o de& (eo%de 0 '$e s$ d%recc%n en c$a&'$%er p$n#o es perpend%c$&ar a& )%s)o. ,o)o e& 3a&or de& po#enc%a& de &a (ra3edad es 3ar%a4&e en &a s$per*%c%e #erres#re, e& (eo%de se Q:$ndeR de4a2o de &a s$per*%c%e *s%ca donde :a0 de*%c%enc%a de )asa (en &os ocanos) 0 se e&e3a donde e9%s#e e9ceso (en &os con#%nen#es). +or e&&o para es#$d%ar e& (eo%de es necesar%o )ed%r con prec%s%n &a (ra3edad. La #endenc%a ac#$a& es )ed%r $ o4ser3ar en &a s$per*%c%e #erres#re 0 re*er%r &a car#o(ra*a res$&#an#e a $na s$per*%c%e '$e #en(a $na e9pres%n )a#e)5#%ca re&a#%3a)en#e senc%&&a co)o e& e&%pso%de (<%($ra 2;S).
' (a('))a a
Se cons%derar5 &a #%erra co)o $na es*era (<%($ra 2;P), para s%)p&%*%car concep#os, de rad%o S3SS T) 0 c%rc$n*erenc%as )59%)as de =!!!! T). E& p&ano perpend%c$&ar a& e2e de ro#ac%n 8;S 0 '$e pasa por e& cen#ro de &a 1%erra se &&a)a plano del Ecuador. ,or#a a &a s$per*%c%e en $na c%rc$n*erenc%a )59%)a '$e es e& Ecuador. 1odos &os p&anos '$e pasan por e& e2e 8;S son &os planos Meridianos, 0 cor#an a &a s$per*%c%e en $nos crc$&os )59%)os '$e son &os Meridianos. Los p&anos perpend%c$&ares a& e2e de ro#ac%n son &os planos Paralelos 0 &a %n#ersecc%n con &a s$per*%c%e son &os Paralelos.
BLOQUE 2
1G
<%($ra 2;P. ?ed de )er%d%anos 0 para&e&os. E9#rado de :##p-//....rena.ed$.3e/c$ar#aE#ap a/pre)%&%#ar/1e) a1Oa.:#)& Es#a4&ec%da &a red de )er%d%anos 0 para&e&os, de*%n%)os &as coordenadas geogrficas longitud y latitud, '$e son )a(n%#$des an($&aresLon(%#$d de $n p$n#o + (U)- es e& 5n($&o *or)ado por e& p&ano )er%d%ano '$e pasa por e& p$n#o 0 $no '$e se #o)a co)o or%(en. 6n#es cada pas #ena s$ )er%d%ano de or%(en, s%endo para Espa7a e& de adr%d. 6c#$a&)en#e se $#%&%za e& )er%d%ano de Green.%c: para #odos &os pases. La &on(%#$d se )%de en 5n($&os se9a(es%)a&es, :ac%a e& E 0 :ac%a e& N de Green.%c:, 0 por #an#o e& 3a&or )59%)o es 1G!H. La#%#$d de $n p$n#o + (V)- es e& 5n($&o *or)ado por &a 3er#%ca& de& p$n#o con e& p&ano de& Ec$ador. Se p$ede )ed%r a &o &ar(o de& )er%d%ano. Se $#%&%zan se9a(es%)a&es 0 &a &a#%#$d p$ede ser 8 o S, :as#a $n 3a&or de O!H.
La &eridiana $sada en e& ac%)$# se de*%ne co)o &a %n#ersecc%n de& p&ano #an(en#e a &a s$per*%c%e #erres#re en $n p$n#o (p&ano '$e ser5 :or%zon#a&) con e& p&ano )er%d%ano '$e pasa por ese p$n#o. La %n#ersecc%n ser5 $na &nea :or%zon#a& con d%recc%n nor#e;s$r (<%($ra 2;G).
N N +
P P
<%($ra 2;G.
plano *eridiano
er%d%ana 0 ac%)$#.
BLOQUE 2
1 O
BLOQUE 2
BLOQUE 2
2 1
S% se #%ene en c$en#a &a pos%c%n de& 3r#%ce desde e& '$e se pro0ec#a, se c&as%*%caran en; %nomnica (<%($ra 2;O)- 3r#%ce en e& cen#ro de &a 1%erra. En es#a pro0ecc%n, '$e es cons%derada &a )5s an#%($a, &a esca&a se de*or)a r5p%da)en#e a a&e2arnos de& cen#ro de &a pro0ecc%n. Es $sada en s%s)o&o(a por represen#ar 4%en &a propa(ac%n de &as ondas ss)%cas co)o (randes crc$&os.
<%($ra 2;O. +ro0ecc%n (no)n%ca, con e2e)p&os de po&ar, o4&%c$a 0 ec$a#or%a&. <$en#eUSGS. ; Estereogr!ica (<%($ra 2;1!)- 3r#%ce en $n p$n#o de &a s$per*%c%e 0 pro0ecc%n en $n p&ano perpend%c$&ar 0 d%a)e#ra&)en#e op$es#o. Es C#%& para represen#ar zonas po&ares 0 #a)4%n es )$0 $sada en o#ras d%sc%p&%nas co)o &a (eo&o(a, &a )%nera&o(a 0 &a )ec5n%ca.
<%($ra 2;1!. +ro0ecc%n es#ereo(r5*%ca, con e2e)p&os de po&ar, o4&%c$a 0 ec$a#or%a&. <$en#e- USGS. ; &rtogr!ica (<%($ra 2;11)- 3r#%ce en e& %n*%n%#o. Se $sa en perspec#%3as (enera&es de &a #%erra 0 en a#&as, p$es (enera $na 3%s#a )$0 na#$ra&, #a& co)o s% 3%ra)os e& p&ane#a desde e& espac%o.
BLOQUE 2
2 2
<%($ra 2;11. +ro0ecc%n or#o(r5*%ca, con e2e)p&os de po&ar, o4&%c$a 0 ec$a#or%a&. <$en#e- USGS.
La e&ecc%n de $na pro0ecc%n depender5 de& props%#o de& )apa 0 de &a &oca&%zac%n 0 #a)a7o de &a zona '$e se '$%era represen#ar, 0 prod$c%r5 e*ec#os (eo)#r%cos 0 es##%cos )$0 d%*eren#es para cada )apa. En (enera&, para represen#ar zonas no )$0 a)p&%as de &oca&%zac%n de#er)%nada se rec$rre a $na perspec#%3a cen#rada en esa zona '$e conser3e &o )e2or pos%4&e &as d%)ens%ones 0 *or)as #erres#res. +ara represen#ar #odo e& (&o4o #err5'$eo, se :an creado $na ser%e de pro0ecc%ones 4asadas en desarro&&os '$e, nor)a&)en#e, prod$cen )5s d%s#ors%n en &as zonas po&ares, 0 '$e co)4%nan cr%#er%os de conser3ac%n, (eo)#r%cos 0 desarro&&os (<%($ra 2;12)
<%($ra 2;12. 6&($nas pro0ecc%ones car#o(r5*%cas $sadas en &a represen#ac%n (&o4a& de &a #%erra. 6rr%4a;%z'., erca#or; arr%4a;dc:a., %&&er (a)4as c%&ndr%cas ec$a#or%a&es). 64a2o; dc:a., ?o4%nson, a4a2o;%z'., S%n$so%da& (a)4as pse$doc%&ndr%cas ec$a#or%a&es). <$en#e- USGS.
BLOQUE 2
2 3
BLOQUE 2
2 =
<%($ra 2;13. +ro0ecc%n U1 , )er%d%ano cen#ra& 0 c$adrc$&a de :$sos (nC)eros a &o &ar(o de &os para&e&os) 0 zonas (&e#ras a &o &ar(o de &os )er%d%anos) en &a pro0ecc%n.
?espec#o a &as co#as, se $#%&%za e& (eo%de co)o re*erenc%a de4%do a &a *ac%&%dad para $sar &a (ra3edad en %ns#r$)en#os de )ed%da (n%3e&es). +ara cada pas se dec%de $na Qco#a !R, '$e en n$es#ro caso se de*%ne )ed%an#e e& n%3e& )ed%o de& )ar en 6&%can#e. Es#e n%3e& de re*erenc%a no co%nc%d%r5 con e& '$e se $sa en s%s#e)as (&o4a&es co)o e& G+S, 0 ser5n necesar%as :acer #rans*or)ac%ones en#re (eo%de 0 e&%pso%de en &o '$e a co#as se re*%ere (<%($ra 2; 1=).
BLOQUE 2
2=
<%($ra 2;1=. >%*eren#es a&#$ras de $n p$n#o respec#o a& e&%pso%de (:, a&#$ra e&%pso%da&) 0 a& (eo%de (M, a&#$ra or#o)#r%ca). La d%*erenc%a en a&#$ras en#re : 0 M se deno)%na 8, ond$&ac%n de& (eo%de. <$en#e- 8a3e(ac%n area, ,ar#o(ra*a 0 ,os)o(ra*a (:##p-//nacc.$pc.es/)