Projekt SKILLS

KOROZJA

CELE KSZTACENIA MODUU

Poznanie mec anizm! korozji i je"o cz#nnik$% Poznanie i&tniej'c#c &(o&o)$% oc ron# Jak *o&to&o%a+ oc ron, i (rojekto%a+ &(ec#-iczne cz,.ci % %ar!nkac !/#tko%ania kon&tr!kcji

SPIS TRE0CI
1&t,( Mec anizm korozji Cz#nniki %#%o2!j'ce korozj, Ro*zaje korozji Za)ez(ieczenia ant#koroz#jne Po*&!mo%anie
4

1PRO1ADZENIE

1PRO1ADZENIE
Zja%i&ko korozji => powane konsekwencje, kiedy nieopanowane W rzeczywistoci moe mie wpyw: na )ez(iecze3&t%o (niestabilno konstrukcji, zerwanie po cze!, otw"r w ruroci #u #azowym$ na "o&(o*ark, (otw"r w ruroci #u na%towym$ na .ro*o%i&ko%o (rozproszenie wyciek"w$ &otyczy %&z#&tkic &ektor$% *zia2a4no.ci (elektrownie j drowe, przemys petroc'emiczny((($ )ajwaniejsze to zrozumie mec'anizm korozji, eby zaleci i zastosowa odpowiednie metody w celu unikni*cia jej rozwoju(

MEC5ANIZM KOROZJI

MEC5ANIZM KOROZJI
De-inicje +orozja: Interakcja -iz#ko6c emiczna mi,*z# meta4em i otaczaj'c#m "o .ro*o%i&kiem, powoduj ca zmiany wasnoci metalu i cz*sto *e"ra*acj, -!nkcjona4n' &ame"o meta4!, je#o otoczenia lub systemu tec'niczne#o tworzone#o przez dwa czynniki( ,lektrolit: orodek (rze%o*z'c# (r'* e4ektr#czn# (woda, ziemia((($ -zynnik korozyjny.utleniacz : /ierwiastek, kt"ry w kontakcie z danym metalem, rea#uje z nim i )ierze !*zia2 % je"o korozji( 0oe znajdowa si* w elektrolicie (np( tlen znajduje si* w wodzie.woda zawiera tlen$(

MEC5ANIZM KOROZJI
1 kad par utleniacz.reduktor (23.4ed$ jest zwi zany potencja (= ener#ia$ 5Ut4eniacz: przyjmuje elektrony 5Re*!ktor: oddaje elektrony W przypadku metali: przykad: Korozja O7 n e6 8 Re*

M Mn8 8 n e6 6e 6e78 8 7e9 Zja%i&ko o*(o%ia*aj'ce o"ni%! e4ektroc emicznem!

9

MEC5ANIZM KOROZJI

8 kato*o%# 8 &z4ac etne

+atoda 8

:noda 9

e6
e4ektro4it

e6

Zoto Platyna Srebro Mied Wodr Ow Cyna Kobalt elazo Chrom Cynk Glin
8 ano*o%# 6 &z4ac etne

10

MEC5ANIZM KOROZJI

8 kato*o%# 8 &z4ac etne

+atoda 8

:noda 9

e4ektro4it

Zoto Platyna Srebro Mied Wodr Ow Cyna Kobalt elazo Chrom Cynk Glin
8 ano*o%# 6 &z4ac etne

11

MEC5ANIZM KOROZJI

Korozja je&t nieo*%raca4n' reakcj' !t4enienia6re*!kcji mi,*z# !t4eniaczem i meta4em o)ecn#m % e4ektro4icie

12

MEC5ANIZM KOROZJI
Mec anizm

+orozja metalu

9 utlenianie metalu, 9 tworzenie &ta2#c produkt"w korozji, 9 zr"nicowane w zalenoci od .ro*o%i&ka9 9 niszcz ce5 lub przeciwnie korzystne5

Wyj tki: zoto i inne metale szlac'etne

13

=>

nie utleniaj si*

MEC5ANIZM KOROZJI
Niszczce => produkty korozji nie przyle#aj
-zynniki rodowiskowe

-zynniki rodowiskowe

;tal

;tal

Korzystne => produkty korozji przyle#aj tworz c powok* oc'ronn (metale zwane (a&#%n#mi$
-zynniki rodowiskowe -zynniki rodowiskowe

-ynk
14

-ynk

MEC5ANIZM KOROZJI
;zlac'etno metali ;zere# napi*ciowy (ener#ia zwi zana z pierwiastkiem c'emicznym$ 4uda (stan naturalny$

Czysty metal

Czynnik utleniajcy: wilgotno, tlen,

E N E R G I A

Stan utleniony STABILNY

Ruda

metale w postaci tlenku.skorodowane = stan ener#etyczny stabilny

15

MEC5ANIZM KOROZJI
/rzejcie od czyste#o metalu do rudy 1naczna ener#ia 8.9, aby osi #n stan stabilny

Czysty metal

Czynnik utleniajcy: wilgotno, tlen,

E N E R G I A

r"nica ener#ii = potencja

Stan utleniony STABILNY

Ruda

+ dua energia = + korozja metalu

16

MEC5ANIZM KOROZJI
<stnienie &zere"! na(i,cio%e"o . &zere"! "a4%aniczne"o
8 kato*o%# 8 &z4ac etne

/otencja = standardowy > przy 7?w powietrzu, w por"wnaniu z wodorem (odniesienie dla te#o szere#u wartoci$

Zoto Platyna Srebro Mied Wodr Ow Cyna Kobalt elazo Chrom Cynk Glin
8 ano*o%# 6 &z4ac 17 etne

, +atodowy

+orozja , :nodowy

+orozja

MEC5ANIZM KOROZJI
Metal
Ta)4ica o*(o%ia*a (omiarom Symbol AFNOR %#konan#m % e4ektro4icie z =D %o*# mor&kiej 1arto.ci %#ra/one % mi4i%o4tac EmFG 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Metal 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 Stal inox 18/8 Stop glinu z miedzi Stop glinu z magnezem Stal mikka Stal twarda Mosidz Stop cynku Alu 99,5% Platyna NAZWA Magnez

Srebro

Mied

Nikiel

Zoto

Pt Au Z6 CN 18-09 Ag Ni Cu-Ni 26 Zn 17 Cu Cu-Al10 Cu-Zn40 Cu-Sn12 Sn Pb 2017 XC A-S7G 1050 XC 5754:5083 Cd Fe Cr ZA-5:ZA-3 Mg

Platyna : ;<: =>: <>: ?<: >@: A>: @@: B:: B?: C?: ;::: ;:C: ;:C> ;;:: ;;:: ;;:> ;=:: ;?:: ;C:: Zoto ;<: : ;;: ==: <:: ??: >=: A?: A@: @;: B;: B@: CA: CA> C@: C@: C@> ;:@: ;=@: ;B=: Stal inox 18/8 =>: ;;: : ;:: ;B: <=: ?:: >=: >>: >C: AC: @>: B?: B?> B>: B>: B>> C>: ;;>: ;@:: Srebro <>: ==: ;:: : B: ==: <:: ?=: ?>: ?C: >C: A>: @?: @?> @>: @>: @>> B>: ;:>: ;A:: Nikiel ?<: <:: ;B: B: : ;?: ==: <?: <@: ?;: >;: >@: AA: AA> A@: A@: A@> @@: C@: ;>=: Arcap ?>: <=: =:: ;:: =: ;=: =:: <=: <>: <B: ?C: >>: A?: A?> A>: A>: A>> @>: C>: ;>:: Mied >@: ??: <=: ==: ;?: : B: =:: =<: =@: <@: ?<: >=: >=> ><: ><: ><> A<: B<: ;<B: Brz aluminiowy A:: ?@: <>: =>: ;@: <: >: ;@: =:: =?: <?: ?:: ?C: ?C> >:: >:: >:> A:: B:: ;<>: Mosidz A>: >=: ?:: <:: ==: B: : ;=: ;>: ;C: =C: <>: ??: ??> ?>: ?>: ?>> >>: @>: ;<:: Brz @@: A?: >=: ?=: <?: =:: ;=: : < @: ;@: =<: <=: <=> <<: <<: <<> ?<: A<: ;;B: Cyna B:: A@: >>: ?>: <@: =<: ;>: <: : ?: ;?: =:: =C: =C> <:: <:: <:> ?:: A:: ;;>: Ow B?: @;: >C: ?C: ?;: =@: ;C: @: ?: : ;:: ;A: =>: =>> =A: =A: =A> <A: >A: ;;;: Stop glinu z miedzi C?: B;: AC: >C: >;: <@: =C: ;@: ;?: ;:: : A: ;>: ;>> ;A: ;A: ;A> =:: ><: ;:;: Stal mi kka ;::: B@: @>: A>: >@: ?<: <>: =<: =:: ;A: A: : C: C> ;:: ;:: ;:> =:: ?:: C>: Stop glinu z krzemem ;:A> C<> B;> @;> A<> ?C> ?;> =C> ==> =:> ;=> A> => <: <> <> ?: ;<> <<: BB> Alu 99,5% ;:C: CA: B?: @?: AA: >=: ??: <=: =>> =>: ;>: C: : > ;: ;: ;> ;;: <;: BA: Stal twarda ;;:: CA> B?> @?> AA> >=> ??> <=> =C: =>> ;>> C> > : > > ;: ;:> <:> B>> Stop glinu z magnezem;;:: C@: B>: @>: A@: ><: ?>: <<: <:: =A: ;A: ;:: ;: > = = > ;:: <:: B>: Kadm ;;:: C@: B>: @>: A@: ><: ?>: <<: <:: =A: ;A: ;:: ;: > = = > ;:: <:: B>: elazo ;;:> C@> B>> @>> A@> ><> ?>> <<> <:> =A> ;A> ;:> ;> ;: > > : C> =C> B?> Chrom ;=:: ;:@: C>: B>: @@: A<: >>: ?<: ?:: <A: =:: =:: ;;: ;:> ;:: ;:: C> : =:: @>: Stop cynku ;?:: ;=@: ;;>: ;:>: C@: B<: @>: A<: A:: >A: ><: ?:: <;: <:> <:: <:: =C> =:: : >>: Magnez ;C:: ;B=: ;@:: ;A:: ;>=: ;<B: ;<:: ;;B: ;;>: ;;;: ;:;: C>: BA: B>> B>: B>: B?> @>: >>: :

Metal koroduje aden metal nie koroduje Metal koroduje

18

Brz

Chrom

elazo

Kadm

Ow

Cyna

CZHNNIKI 1H1OUJICE KOROZJJ

CZHNNIKI 1H1OUJICE KOROZJJ

Trz# "2$%ne cz#nnikiK 12a.ci%o.ci meta4! 0ro*o%i&ko Roz%i'zania kon&tr!kc#jne

20

CZHNNIKI 1H1OUJICE KOROZJJ

12a.ci%o.ci meta4! Potencja2 czysty metal Korozja z%i'zana ze &z4ac etno.ci' meta4!

powr"t do %ormy utlenionej z pewn ener#i

korozja

21

CZHNNIKI 1H1OUJICE KOROZJJ

12a.ci%o.ci meta4! Potencja2 Wana r"nica potencja"w Po2'czenie = r$/n#c meta4i
+at'oda 8 :noda 9

+orozja metalu mniej szlac'etne#o

e4ektro4it

22

CZHNNIKI 1H1OUJICE KOROZJJ

12a.ci%o.ci meta4! Potencja2 Sto(# +orozja pierwiastka mniej szlac'etne#o 2trzymanie dru#ie#o pierwiastka o strukturze porowatej

Konieczna r$/nica (otencja2$% *%$c materia2$% Przykad mosidzu !u"#n$%

-u porowata +orozja 1n

0osi dz
23

0osi dz

CZHNNIKI 1H1OUJICE KOROZJJ

12a.ci%o.ci meta4! Str!kt!ra Prz#"oto%anie (o%ierzc ni 0oe #enerowa obszary katodowe i anodowe

Przykad% tra&ienie c'emiczne @eeli czas mi*dzy trawieniem i obr"bk powierzc'ni znaczny
24

Aworzenie tlenk"w na powierzc'ni metalu, a wi*c produkt"w korozji

CZHNNIKI 1H1OUJICE KOROZJJ

12a.ci%o.ci meta4! Str!kt!ra Meta4!r"ia 4!) o)r$)ka cie(4na E% t#m &(a%anieG

1byt szybkie c'odzenie metalu

Aworzenie zanieczyszcze! lub zmienna struktura metalur#iczna mi*dzy rodkiem metalu i je#o powierzc'ni

Przykad sta(i nierdze&nyc' austenicznyc' )iejednorodno metalu Aworzenie w*#lik"w c'romu (zanieczyszczenia$ podczas obr"bki termicznej
25

/ojawienie si* kruc'oci w c'romie

CZHNNIKI 1H1OUJICE KOROZJJ

12a.ci%o.ci meta4! Szcze"$4ne (rz#(a*ki (o2'czenia &ta4iK Sta4 czarna Eni&ko&to(o%aG L &ta4 oc#nko%ana ;tal ocynkowana ;tal czarna
;tal ocynkowana
8 kato*o%# 8 &z4ac etne

-ynk Belazo

Po2'czenie t#c *%$c t#($% &ta4i nie %#%o2!je korozji

;tal czarna
26

Zoto Platyna Srebro Mied Wodr Ow Cyna Kobalt elazo Chrom Cynk Glin
8 ano*o%# 6 &z4ac etne

CZHNNIKI 1H1OUJICE KOROZJJ

12a.ci%o.ci meta4! Szcze"$4ne (rz#(a*ki (o2'czenia &ta4iK Sta4 nier*ze%na % kontakcie ze &ta4' czarn' 4!) oc#nko%an' ;tal nierdzewna C stal ocynkowana lub stal czarna
;tal ocynkowana lub stal czarna ;tal ino3

1aley od stosunku powierzc'ni ;tal nierdzewna D stal ocynkowana lub stal czarna
;tal ocynkowana lub stal czarna ;tal ino3

Korozja &ta4i oc#nko%anej 4!) &ta4i czarnej

27

Nie ma korozji

CZHNNIKI 1H1OUJICE KOROZJJ

0ro*o%i&ko 2becno z%i'zk$% re*!k!j'c#c (c'lorki, siarczany((($E 2becno zaniecz#&zcze3 (tereny przemysowe, obszary morskie((($E Tem(erat!raE 2becno %i4"ociM 1miana st*enia O=(
28

CZHNNIKI 1H1OUJICE KOROZJJ

0ro*o%i&ko Aworzenie obszar"w katodowyc' (8$ i anodowyc'(9$ na powierzc'ni metalu Korozja o)&zar$% ano*o%#c

)a#romadzenie kilku czynnik"w zwi zanyc' z otoczeniem szybko korozji

Przykad o)szary *y&+& ;ona woda +limat i zmiany temperatury 1miany st*enia 27 1anieczyszczenia (w zalenoci od re#ionu$ 29

+orozja bardzo szybka

CZHNNIKI 1H1OUJICE KOROZJJ

0ro*o%i&ko

/)9,) <;2 G77H /)9,) <;2 G77I /)9,) <;2 J7GII97

+ate#orie korozyjnoci atmos%ery ;zybko korozji r"nyc' metali w zalenoci od rodowiska

/)9,) <;2 G77H /)9,) <;2 G77I

/)9,) <;2 J7GII97

<n%ormacje o#"lne i szcze#"owe odnonie ko r o z j i m e t a l i

<n%ormacje szcze#"owe odnonie malowania

30

CZHNNIKI 1H1OUJICE KOROZJJ

Kate"oria koroz#jno.ci -J bardzo maa -7 maa U)#tek "r!)o.ci % Nm Sta4 K J,H J,H > 3 C 7? C#nk K L,J Prz#k2a* .ro*o%i&ka Na ze%n'trz 1e%n'trz Miura, szkoy, 'otele 0a#azyny, sale sportowe

9 2bszary wiejskie, mae L,J > 3 C L,N zanieczyszczenie

-H rednia

7? > 3 C ?L

1akady spoywcze, 2bszary przybrzene o L,N > 3 C 7,J zwiekszona wil#otno, ale maym zasoleniu mae zanieczyszczenie 7,J > 3 C I,7 2bszary przybrzene o rednim zasoleniu 1akady c'emiczne, pywalnie

-I dua -?9< (przemy9 sowa$ -?90 (morska$

?L > 3 C OL OL > 3 C 7LL

-? bardzo dua

I,7 > 3 C O,I

2bszary przemysowe, -i #a kondensacja wil#oci a#resywna atmos%era, i due zanieczyszczenie dua wil#otno 2bszary przybrzene i morskie o duym zasoleniu(
31

OL > 3 C 7LL

I,7 > 3 C O,I

-i #a kondensacja wil#oci i due zanieczyszczenie

,yci- z PN .N /01 12944"2

CZHNNIKI 1H1OUJICE KOROZJJ

Roz%i'zania kon&tr!kc#jne Oeometria materia2! Wpyw na zjawisko korozji

Zatrz#m#%anie wody i soli 1miany st*enia O= (obszary zamkni*te.o#raniczone$ Zmian# "r!)o.ci powoki na kraw*dziac'

32

CZHNNIKI 1H1OUJICE KOROZJJ

Roz%i'zania kon&tr!kc#jne Przykady%
2dst*p naraony na korozj* 2dst*p wypeniony odpowiednimi rodkami 6arba oc'ronna elementu stalowe#o wc'odzi w beton (? cm$

;up stalowy

6undament betonowy

Ple

dobrze

33

CZHNNIKI 1H1OUJICE KOROZJJ

Roz%i'zania kon&tr!kc#jne /)9,) < ; 2 J7GII9H ,) < ; 2 JIJNH97

zasady projektowania stali do malowania

zasady projektowania stali do cynkowania

34

CZHNNIKI 1H1OUJICE KOROZJJ

Roz%i'zania kon&tr!kc#jne Przykady%
Qle = zatrzymywanie

dobrze

System ochronny Stal chroniona

Ple = ostra kraw*dP

lepiej = mniej ostra kraw*dP

35

dobrze

RODZAJE KOROZJI

RODZAJE KOROZJI
Warstewka tlenu

R$%nomierna 1/ero%a
5+&nomierna ,2ero&a

Oa4%aniczna Przez zr$/nico%ane na(o%ietrzanie

-u

1n Przez zr+2nico&ane na*o&ietrzanie )apr*enie

.(ektroc'emiczna

Mi,*z#kr#&ta4iczna Korozja na(r,/enio%a Se4ekt#%na Erozja

37

3i4dzykrysta(iczna 0iedP porowata mosi dz 0e(ekty&na

Na*r42enio&a /yn

.roz6a

RODZAJE KOROZJI
Korozja r$%nomierna Rbytek #ruboci metalu &ta2# na caej powierzc'ni 7ardzo cz4sta 1/ero%a Rbytek metalu "2,)oki9 nieje*no4it# i o"raniczon# )iebezpiecze!stwo (er-oracji -z*sto nie%i*oczna na (o%ierzc ni !z4sta8 mo2e )y9 s*o&odo&ana *roduktami (u) o*arami c'emicznymi:
38

RODZAJE KOROZJI
Oa4%aniczna Kontakt *%$c meta4i o r$/n#c (otencja2ac +orozja metalu mniej szlac'etne#o 7ardzo cz4sta
;tal -ynk

Przez zr$/nico%ane na(o%ietrzanie +oncentracja O= nieje*noro*na na caej powierzc'ni metalu +orozja zwana = szczelinow > 7ardzo cz4sta8 szcze-+(nie & *rostyc' *oczeniac'
39

RODZAJE KOROZJI
Mi,*z#kr#&ta4iczna 0etal tworzy ziarna (krysztay$ 0i*dzy ziarnami #ranice +orozja na poziomie "ranic mi,*z# ziarnami !z4sta8 szcze-+(nie & cz4;ciac' czonyc' Korozja na(r,/enio%aPkorozja zm,czenio%a /o czenie kilku zjawisk: Na(r,/enie mec'aniczne lub skr*powanie 2becno .ro*o%i&ka koroz#jne"o !z4sta8 racze6 na o)iektac' in2ynierskic' 40
)apr*enia dynamiczne

)apr*enia statyczne

RODZAJE KOROZJI
Se4ekt#%na /orowata miedP +orozja waciwa dla &to($% mosi dz +orozja jedne#o skadnika Poro%at# o&a* z pozostayc' skadnik"w #nacznie rzadsza Erozja /o czenie kilku zjawisk: 2becno (2#n! zawieraj ce#o cz stki stae 2becno rodowiska korozyjne#o 1&trz'&# i 2omotanie !z4sta d(a )udo&(i zna6du6cyc' si4 & ;rodo&isku morskim
41

/yn

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE

0etaliczne : cynk Po%2oki 2r#aniczne : malowanie ;ystem duple3 /odstawowa Wzmocnienie systemu malarskie#o

Oc rona kato*o%a

In i)itor# i inne za)ez(ieczenia

43

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Po%2oka meta4icznaK c#nk Za4et# i %a*#K 0ateria (a&#%n# Nie ma bezporednie#o kontakt! mi*dzy rodowiskiem zewn*trznym i stal Mniej &z4ac etn# ni stal (elazo 8 w*#iel$ Rzecz#%i&ta oc rona (rze* nie)ez(iecze3&t%em korozji &ta4i 4oczny ubytek #ruboci )ar*zo ma2# nawet w rodowisku korozyjnym

Za4et#

44

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Po%2oka meta4icznaK c#nk Za4et# i %a*#K 1a*# Przykady% 1ar&t%# nieje*noro*ne -a(&anotec'nika8 cynko&anie o-nio&e -oto&yc' &yro)+& i meta(izac6a$ Pro)4em# ze z"o*no.ci' mi,*z# niekt$r#mi &ta4ami cynko&anie o-nio&e -oto&yc' &yro)+& $ Z2o/ono.+ (okr#%ania niekt$r#c cz,.ci z (o%o*! ic kon&tr!kcji cynko&anie o-nio&e8 -a(&anotec'nika$ Or!)o.ci (o%2oki nie %#&tarczaj'ce cynko&anie o-nio&e ci-e8 -a(&anotec'nika$ Za4e/' o* za&to&o%anej meto*#

45

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Po%2oka meta4icznaK c#nk Meto*# C#nko%anie o"nio%e zanurzenio&e Wanna z roztopionym cynkiem, w kt"rej zanurzany jest materia /)9,) < ; 2 J I N J H /rodukt ju u%ormowany, jest nast*pnie cynkowany /)9,) < ; 2 J I S J -ynkowanie i %ormowanie odbywaj si* na tej samej linii produkcyjnej /) 9 , ) J L H 7 N T / ) 9 , ) J L H 7 S T / ) 9 , ) J L H I S 6arba bo#ata w cynk
46

ci-e

C#nko%anie na zimno

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Po%2oka meta4icznaK c#nk Meto*# -z* do pokrycia i proszek cynkowy, o#rzewane w kontenerze Szerar*#zacja @ednorodny rozkad cynku dzi*ki wysokiej temperaturze osi #anej podczas o#rzewania pr , ) J H O J J Meta4izacja 0ateria pokryty przez natryskiwanie cieplne cynku /)9,) < ; 2 7 L S H
47

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Po%2oka meta4icznaK c#nk Meto*# 0ateria jest zanurzany w wannie zawieraj cej jony 1n C#nko%anie e4ektro4it#czne E4!) c#nko%anieG

/okrycie e4ektro4it#czne z 1n na powierzc'ni materiau za pomoc pr du elektryczne#o /)9,) <;2 7LOJ T /)9,) JLJ?7 T /)9,) JILH

48

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Po%2oka or"anicznaK ma4o%anie Sk2a*K Pi"ment Z%i'zki 4otne S(oi%o Do*atki /roszek nadaj cy )ar%, %arbie 4ozpuszczalnik i rozcie!czalnik (!(2#nnienie$ %arby Rmoliwia (rz#4e"anie %arby do powierzc'ni i &($jno.+ %arby lub %2a.ci%o.ci %arby (zm*tnienieU$

49

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Po%2oka or"anicznaK ma4o%anie 1#)$r &#&tem! ma4ar&kie"o
a(

Kate"orie koroz#jno.ci w zalenoci od rodowiska /)9,) < ; 2 J 7 G I I 9 7 S#&tem ma4ar&ki dostosowany do otoczenia i podoa (powierzc'ni$ w oparciu o je#o spos"b zastosowania /)9,) < ; 2 J 7 G I I 9 ? i J 7 G I I 9 N Prz#"oto%anie (o%ierzc ni konieczne do dobre#o zastosowania systemu /)9,) < ; 2 J 7 G I I 9 I
50

Trz# kr#teria

b(

c(

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Po%2oka or"anicznaK ma4o%anie 1#)$r &#&tem! ma4ar&kie"o a: Kate-orie korozy6no;ci atmos<ery P N " . N / 0 1 1 2 9 4 4 " 2
Kate"oria koroz#jno.ci -J bardzo maa -7 maa -H rednia -I dua Prz#k2a* .ro*o%i&ka Na ze%n'trz 9 2bszary wiejskie, mae zanieczyszczenie 2bszary przybrzene o maym zasoleniu 2bszary przybrzene o rednim zasoleniu 1e%n'trz Miura, szkoy, 'otele 0a#azyny, sale sportowe 1akady spoywcze, zwi*kszona wil#otno, ale mae zanieczyszczenie 1akady c'emiczne, pywalnie -i #a kondensacja wil#oci i due zanieczyszczenie -i #a kondensacja wil#oci i due zanieczyszczenie

-?9< 2bszary przemysowe, a#resywna (przemy9 atmos%era, dua wil#otno -? bardzo sowa$ dua -?90 2bszary przybrzene i morskie o duym (morska$ zasoleniu(
51

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Po%2oka or"anicznaK ma4o%anie 1#)$r &#&tem! ma4ar&kie"o ): 0ystem ma(arski P N " . N / 0 1 1 2 9 4 4 " 5 ;ystem malarski zaley

od danej tr%a2o.ci (?TJLTJ? lat$

od (o*2o/a malarskie#o (powierzc'nia #alwanizowana lub nie, typ.#atunek staliU$

52

od %ar!nk$% %#konania malowania (wytw"rnia, plac budowyU$

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Po%2oka or"anicznaK ma4o%anie 1#)$r &#&tem! ma4ar&kie"o ): 0ystem ma(arski P N " . N / 0 1 1 2 9 4 4 " 5 C arakter#&t#ka %#)rane"o &#&tem! 12a.ci%o.ci9 i4o.+9 "r!)o.+ warstw do zastosowania

Prz"oto%anie (o%ierzc ni podoa 8 A(4ikacja systemu

53

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Po%2oka or"anicznaK ma4o%anie 1#)$r &#&tem! ma4ar&kie"o c: =&aranc6a i tr&ao;9 systemu / ) 9 , ) < ; 2 J 7 G I I 9 ? = nie ma #warancji dla malowania, okrelona tylko trwao /odstawa bezpiecze!stwa +oncepcja ubezpieczenia i odpowiedzialnoci &(ec#-iczna *4a ka/*e"o kraj!

54

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Przykad ta)e(i do &y)oru systemu ma(arskie-o d(a *odo2a ocynko&ane-o o-nio&o &yci- z PN".N /01 12944"5$
/owoka(9i$ nawierzc'9 niowa(9e$ 2czekiwana trwao +9kr"tka, V9rednia, &9du#a (patrz ?(? i <;2 J7GII9J$

/owoka #runtowa ;ystem no ;poiwo :N(LJ :N(L7 :N(LH :N(LI :N(L? 9 /X/X/X9

;ystem malarski

-H -I -?9< ?90 Wiczba )&6A Wiczba )&6A -7 Ayp spoiwa powok m powok m + V & + V & + V & + V & + V & 9 J J J 9 9 IL OL OL 9 /X/X/X/X:Y J 7 7 H J OL J7L JSL 7IL OL

&la systemu -I ze redni trwaoci , mo/4i%e &#&tem# to A@R:< i A@R:?

55

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Po%2oka or"anicznaK ma4o%anie 1#)$r &#&tem! ma4ar&kie"o c: =&aranc6a i tr&ao;9 systemu Wyma#ana trwao i maksymalny stopie! zardzewienia (/ ) 9 , ) < ; 2 I S 7 O 9 H $ 2krelone przez klienta w specjalnym zeszycie zastrzee! tec'nicznyc'
Po%ierzc nia zar*ze%ienia EDG L L(L? L(? J O IL 9 ?L

Sto(ie3 zar*ze%ienia Sto(ie3 zar*ze%ienia Emi,*z#naro*o%#G Ee!ro(ej&kiG 4i L 4i J 4i 7 4i H 4i I 4i ? 4e L 4e J 4e 7 4e H 4e ? 4e N

56

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Przykad% Arwao N lat z zardzewieniem 4i H (<;2$ lub 4e H (skala europejska$:

/o N latac'
;topie! zardzewienia (mi*dzynarodowy$ 4i L 4i J 4i 7 4i H 4i I 4i ?

zardzewienie powinno by K JZ
;topie! zardzewienia (europejski$ 4e L 4e J 4e 7 4e H 4e ? 4e N
57

/owierzc'nia zardzewienia (Z$ L L(L? L(? J O IL 9 ?L

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Po%2oka or"anicznaK ma4o%anie S(o&o)# nak2a*ania a: Przy-oto&anie *o&ierzc'ni% Rzyskanie pewnej c ro(o%ato.ci i cz#&to.ci podoa U&!ni,cie zaniecz#&zcze3 (rdza, stare powoki, olej i tuszczeU$ 2trzymanie o(t#ma4ne"o (rz#4e"ania i mak&#ma4nej tr%a2o.ci
58

1#ma"ania

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Po%2oka or"anicznaK ma4o%anie S(o&o)# nak2a*ania a: Przy-oto&anie *o&ierzc'ni% Po*2o/e do przy#otowania: ze stali niepowlekanej, lub pokrytej metalem, po podstawowej pre%abrykacji (W przypadku istniej cej %arby, renowacja: moliwo lub nie zac'owania powok$ Sar)a do zastosowania (wyma#any stopie! przy#otowania powierzc'ni i metoda aplikacji$ /)9,) <;2 J7GII9I 1ar!nki w jakic' jest realizowane oczyszczanie (w warsztacie, na placu budowy$
59

1a/ne (arametr#

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Po%2oka or"anicznaK ma4o%anie S(o&o)# nak2a*ania a: Przy-oto&anie *o&ierzc'ni% I&tniej'ce meto*#

-zyszczenie mec aniczne (rutowanie, szli%owanie, czyszczenie r*czneU$

-zyszczenie %o*' -zyszczenie lub roz(!&zcza4nikiem (2omieniem i czyszczenie c emiczne (trawienie kwasem, wod U$

60

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Po%2oka or"anicznaK ma4o%anie S(o&o)# nak2a*ania a: Przy-oto&anie *o&ierzc'ni% Sto(nie (rz#"oto%ania

Przy-oto&anie *ier&otne (cakowite$ 2trzymanie &ta4i bez adnej powoki /)9,) <;2 O?LJ9J /)9,) <;2 J7GII9I

Przy-oto&anie dru-ie (cz*ciowe$ Kon&er%o%anie z*ro%#c cz,.ci powok malarskic' lub metalowyc' /)9,) < ; 2 O ? L J 9 7 /)9,) <;2 J7GII9I
61

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Po%2oka or"anicznaK ma4o%anie S(o&o)# nak2a*ania a: Przy-oto&anie *o&ierzc'ni% Sto(nie (rz#"oto%ania Sto&o%ane meto*#
rutowanie czyszczenie r*czne lub maszynowe czyszczenie o#niem trawienie kwasem miejscowe szli%owanie, cieranie mec'aniczne
62

*rzy-oto&anie *rzy-oto&anie *ier&otne dru-ie

;a ;t 6l Me
9

/ ;a / ;t 9 9 / 0a

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Po%2oka or"anicznaK ma4o%anie S(o&o)# nak2a*ania ): >*(ikac6a systemu P N " . N / 0 1 1 2 9 4 4 " 7 p*dzlem pistoletem (natryskowe$ Nak2a*anie wakiem zanurzeniowe natryskowe Ae metody nakadania musza by kompatybilne z wybranym systemem malarskim(
63

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Po%2okaK &#&tem *!(4e7 /o czenie (o%2oki c#nko%ej i &#&tem! ma4ar&kie"o

Korz#.ci

-'arakterystyka cynku 8 -'arakterystyka %arby

(o*%#/&zona o*(orno.+

cakowita trwao powoki

>

7(J 3

trwao cynku 8 trwao systemu malarskie#o

/)9,) <;2 JINJH T /)9,) J?NNH

64

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Oc rona kato*o%a Po*&ta%o%aK -'roniona konstrukcja metalowa (katoda$ po czenie e4ektr#czne inny metal, kt"ry skoroduje (anoda$

o**zia2#%anie na %arto.ci (otencja2! ka/*e"o materia2! F 0usz by w elektrolicie (ziemia lub woda$ oc'rona -a(&aniczna *rotektoro&a$ oc'rona e(ektro(ityczna

D%a t#(# oc ron# kato*o%ej

/)9,) J7IGG T /)9,) JHJNH T /)9,) J7INH /)9,) J7SGS 9 :L?9S?? 9 :L?9SJJ 9 :L?9SJ?
65

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Oc rona kato*o%a Po*&ta%o%aK Prz# oc ronie "a4%anicznej Pomiar (otencja2$% realizowany za pomoc pola elektryczne#o pod czone#o do anody i do konstrukcji

katoda anoda

Nie ma mo/4i%o.ci re"!4acji )ie ma #eneratora pr du, ani prostownika F )aley pami*ta o wymianie anod, #dy s one zuyte
66

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Oc rona kato*o%a Po*&ta%o%aK
/rostownik pr du

Prz# oc ronie e4ektro4it#cznej Kontro4a 8 re"!4acja (otencja2$% przez prostownik pr du (wartoci nat*enia pr du$

anody +onstrukcja c'roniona katodowo

/r d jest %#ma"an#9 aby uzyska po dane potencjay

1asypka (koksik, mieszanka przewodnik"w$ 67

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Oc rona kato*o%a Po*&ta%o%aK Ano*# % oc ronie e4ektro4it#cznej Ano*# "a4%aniczne :nody zuywaj ce si* (stal i wyroby elazne$ :nody z cynku, aluminium, ma#nezu lub stopu :nody troc'* zuywaj ce si* (#ra%it i elazokrzem$ :nody zuywaj ce si* bardzo mao (tytan platynowany$ )<[&Y <-\ )<, 0:W2W:]
68

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
Oc rona kato*o%a 1zmocnienie &#&tem! ma4ar&kie"o 0oliwo po czenia stali malowanej z oc'rona katodow 1alety Wepsza trwao 2c'rona materiau w przypadku uszkodzenia powoki 0niejsze zapotrzebowanie pr du /) 9 , ) J 7 L S O
69

Wady )iebezpiecze!stwo odrywania powoki malarskiej /roblemy z#odnoci z niekt"rymi %arbami

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
In i)itor# i inne za)ez(ieczenia In i)itor# 1wi zki c'emiczne, kt"re o($Tniaj' lub zatrz#m!j' korozj* /okrywaj powierzc'nie metalu ,%ekt = bariery > mi*dzy metalem i rodowiskiem

1zmocnienie i&tniej'cej oc ron# Przykad W %arbie = dodatki

70

ZAQEZPIECZENIA ANTHKOROZHJNE
In i)itor# i inne za)ez(ieczenia Inne za)ez(ieczeniaK 1amiana materiau: wyb"r materiau szlac'etniejsze#o ni stal, takie#o jak ino3 Rsuni*cie kontaktu %izyczne#o: moliwo pooenia ywic lub podkadek izoluj cyc', naoenia kapturk"w na ruby, U

71

PODSUMO1ANIE

PODSUMO1ANIE

+orozja c'arakteryzuje si* mec'anizmem bardziej lub mniej szybkim, kt"ry zaley #"wnie od otoczenia, same#o metalu (je#o skadu c'emiczne#o, je#o potencjau elektroc'emiczne#o$ i budowy cz*ci ( czenie metali, ksztaty i wybrane pokrycia$( 0oe przybiera r"ne %ormy: werowa, mi*dzykrystaliczna, selektywna, r"wnomiernaU i moe by mniej lub bardziej destrukcyjna w zalenoci od pr*dkoci, do kt"rej si* rozwinie(

73

PODSUMO1ANIE

:by walczy skutecznie z tym zjawiskiem, istniej r"ne metody *o&to&o%ania materiau *o %ar!nk$% ek&(4oatacji: powoki, oc'rona katodowa, systemy duple3 ((( +onstrukcja i system oc'rony odpowiedni i dostosowany do rodowiska s istotnymi kryteriami, aby zapewni dobr trwao konstrukcji( <stotne jest to, eby byy dobrze przeanalizowane w %azie studialnej w celu zmniejszenia dodatkowe#o niebezpiecze!stwa korozji(

74

Moduy szkoleniowe SKILLS zostay opracowane przez konsorcjum organizacji, podanych na dole slajdu. Materia jest w objty licencj Creative Commons Ten projekt zosta zrealizowany przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej. Publikacje w ramach tego projektu odzwierciedlaj jedynie stanowisko ich autorw i Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialnoci za umieszczon w nich zawarto merytoryczn.