Warszawa, 28.05.2012 r. Pytania na egzamin po II roku Studiw Doktoranckich w IChF PAN Pytania wi si z materiaem zawartym w podrczniku P. W.

Atkins, Chemia Fizyczna", PWN, 2001. Kanon: Termodynamika i termochemia 1. Podstawowe pojcia termodynamiczne (ukad, stan rwnowagi termodynamicznej, Proces, funkcja stanu, parametry ekstensywne i intensywne). 2. Pierwsza zasada termodynamiki i jej konsekwencje. Funkcja stanu, energia wewntrzna, praca, ciepo, entalpia, pojemno cieplna w staej objtoci i pod staym cinieniem. 3. Druga zasada termodynamiki a kierunek procesw samorzutnych. Termodynamiczna definicja entropii, cykl Carnota, sprawno silnika Carnota. 4. Energia swobodna i entalpia swobodna. Zwizek z drug zasad termodynamiki, praca maksymalna, potencja chemiczny czystej substancji. 5. Entalpia swobodna mieszaniny i fundamentalne rwnanie termodynamiki chemicznej. Potencja chemiczny skadnika mieszaniny, rwnanie Gibbsa-Duhema. 6. Model gazu doskonaego. Uzasadnienie mikroskopowe, rwnanie stanu, termodynamiczna skala temperatury, prawo Daltona, energia wewntrzna. 7. Odstpstwa gazw rzeczywistych od modelu gazu doskonaego. Wspczynnik ciliwoci, wirialne rwnanie stanu, temperatura Boyle'a, rwnanie stanu van der Waalsa. 8. Klasyfikacja przemian fazowych. Warunek rwnowagi faz, przemiany fazowe pierwszego i drugiego rodzaju wedug Ehrenfesta, przemiany fazowe typu , nachylenie linii rwnowagi faz w przemianach pierwszego rodzaju. 9. Regua faz i przykad diagramu fazowego czystej substancji (np. woda lub ditlenek wgla). Linie rwnowagi faz, wrzenie, topnienie, sublimacja, punkt krytyczny, punkt potrjny. 10. Rwnanie Clausiusa-Clapeyrona. 11. Zesp kanoniczny i jego zwizek z termodynamik. Pojcie zespou statystycznego, rozkad kanoniczny, kanoniczna funkcja rozdziau i jej zwizek z energi swobodn, kanoniczna funkcja rozdziau dla ukadu czsteczek nieoddziaujcych. 1

12. Trzecia zasada termodynamiki. Teoremat cieplny Nernsta, statystyczna definicja entropii, entropia resztkowa. 13. Rozkad Boltzmanna i statystyczna definicja entropii. Prawdopodobiestwo termodynamiczne, czsteczkowa funkcja rozdziau. 14. Zasada ekwipartycji energii, jej zakres i przykady zastosowa. Stopie swobody, rodzaje ruchw atomu i czsteczki, energia wewntrzna gazu doskonaego, prawo Dulonga-Petita. 15. Prawa termochemii i ich zastosowania. Standardowa entalpia reakcji, standardowa entalpia tworzenia, prawo Hessa, prawo Kirchhoffa. 16. Efekt Joule'a - Thomsona wspczynnik Joule'a-Thomsona, temperatura inwersji, skraplanie gazw 17. Napicie powierzchniowe. Rwnanie Laplace'a, zjawiska kapilarne, kt zwilania. 18. Roztwory idealne i idealne rozcieczone. Potencja chemiczny skadnika roztworu idealnego, entalpia swobodna i entropia mieszania, prawo Raoulta, prawo Henry'ego. 19. Waciwoci koligatywne roztworw rozcieczonych. Podwyszenie temperatury wrzenia, obnienie temperatury krzepnicia, cinienie osmotyczne. 20. Rwnowaga ciecz-para w mieszaninach dwuskadnikowych. Mieszaniny idealne i azeotropowe, skad cieczy, skad pary, regua dwigni, destylacja mieszanin 21. Diagramy fazowe dla mieszanin dwuskadnikowych czciowo mieszajcych si cieczy. Rwnowaga dwch faz ciekych, temperatury krytyczne rozpuszczalnoci, mieszaniny tworzce azeotrop. 22. Rwnowaga ciecz-ciao stae w mieszaninach dwuskadnikowych. Eutektyki, zamarzanie mieszaniny o skadzie eutektycznym, topienie strefowe. 23. Warunek rwnowagi chemicznej. Entalpia swobodna reakcji, reakcje endoergiczne i egzoergiczne, iloraz reakcji, staa rwnowagi reakcji. 24. Wpyw warunkw zewntrznych na rwnowag chemiczn. Regua Le Chateliera, rwnanie van't Hoffa. 2

25. rednie energie czsteczkowe i pojemnoci cieplne dla ukadu czsteczek nieoddziaujcych. Wkady od ruchw translacyjnych, rotacyjnych i oscylacyjnych, aktywne i nieaktywne stopnie swobody, porwnanie z zasad ekwipartycji energii. Kanon: Chemia kwantowa i spektroskopia 26. Podstawy dowiadczalne mechaniki kwantowej. 27. Dualistyczny charakter promieniowania. Hipoteza de Brogliea. 28. Rwnanie Schrdingera. Pojcie i interpretacja funkcji falowej. 29. Czstka w pudle potencjau. Bariera potencjau. Efekt tunelowy. 30. Klasyczny i kwantowy oscylator harmoniczny. 31. Kwantowy rotator sztywny. 32. Zasada nieoznaczonoci Heisenberga. 33. Opis stanu elektronu w atomie wodoru. 34. Spin elektronu. Dowiadczenie Sterna-Gerlacha. 35. Metoda wariacyjna i rachunek zaburze w chemii kwantowej. 36. Podstawowe wasnoci funkcji falowej ukadu wieloelektronowego i jej interpretacja. 37. Pojcie orbitalu atomowego i czsteczkowego. Zasada Pauliego. 38. Reguy Hunda. 39. Moment pdu a moment magnetyczny elektronu. Efekt Zeemana. 40. Wizanie chemiczne w czsteczkach dwuatomowych. 41. Podstawowe pojcia teorii grup i przykady jej zastosowa w fizykochemii. 42. Symetria czsteczek a chiralno. 43. Rwnanie Einsteina. Absorpcja, emisja wymuszona i emisja spontaniczna. Zasady dziaania laserw. Przykady zastosowa laserw. 44. Reguy wyboru w spektroskopii. Moment przejcia.

45. Oscylacyjne i rotacyjne poziomy energetyczne. Intensywno zwizanych z nimi przej spektroskopowych. 46. Rozpraszanie promieniowania. Widma Ramana. 47. Porwnanie widm w podczerwieni i widm Ramana. 48. Stany elektronowo wzbudzone. Diagram Jaboskiego. Przejcia promieniste i bezpromieniste. 49. Regua Francka-Condona. 50. Magnetyczny rezonans jdrowy, elektronowy rezonans paramagnetyczny i ich zastosowania w chemii. 51. Porwnanie klasycznych i fourierowskich technik spektroskopowych. Kanon: Elektrochemia 52. Modele elektrycznej warstwy podwjnej na granicy faz elektroda-roztwr elektrolitu. 53. Podstawowe elektrody w elektrochemii (waciwoci, zastosowanie w laboratorium i w praktyce). 54. Rwnanie Nernsta (potencja rwnowagowy, potencja standardowy, przykady zastosowa). 55. Szybko procesw elektrodowych (czynniki kontrolujce, nadpotencja elektrody i jego rodzaje, graniczna gsto prdu). 56. Rwnanie Butlera-Volmera - szybko przeniesienia adunku (gsto prdu wymiany, przypadki niskiego i wysokiego nadpotencjau (rwnanie Tafela)). 57. Ogniwa galwaniczne a elektrolizery. Przykady i wykorzystanie w celach badawczych i praktycznych. 58. Elektroliza wody a klasyczne paliwowe ogniwo wodorowe. 59. Podstawy elektrochemicznej korozji metali (warunki wystpienia, mechanizm, aspekt termodynamiczny i kinetyczny, zapobieganie). 60. Ruchliwo jonw w roztworach mocnych elektrolitw (teoria Debyea-HcklaOnsagera). 61. redni wspczynnik aktywnoci jonw w roztworze i jego wyznaczanie z zastosowaniem granicznego prawa Debyea-Hckla. 4

62. Co to s ogniwa steniowe i jakie ukady spotykane w przyrodzie im odpowiadaj? 63. Reakcje elektrochemiczne a chemiczne. Fizykochemiczne przyczyny powstawania potencjaw elektrodowych. 64. pH: pojcie i metody pomiaru. Kanon: Struktura materii 65. Omwi anomalne wasnoci wody. 66. Przewodnictwo elektryczne metalu, pprzewodnika i nadprzewodnika. Struktura pasmowa metalu, pprzewodnika i izolatora. Poziom Fermiego. 67. Wyznaczanie struktury krysztau i molekuy metodami dyfrakcji promieni Rntgena i neutronw. 68. Klasyfikacja ukadw krystalograficznych. Wskaniki Millera. 69. Struktury najgstszego upakowania atomw w sieci przestrzennej. 70. Moment dipolowy czsteczki. Jak mona go mierzy? 71. Wizanie wodorowe. 72. Struktura biaek i metody jej wyznaczania. Zjawisko elektroforezy. 73. Elektryczne waciwoci czsteczek. Rwnanie Debye'a i rwnanie ClausiusaMossottiego. 74. Rodzaje oddziaywa midzyczsteczkowych. 75. Waciwoci magnetyczne czsteczek. Diamagnetyzm, paramagnetyzm i ferromagnetyzm. 76. Odmiany alotropowe wgla. Wasnoci, struktura. 77. Ukady koloidalne. Potencja dzeta. 78. Surfaktanty i ich struktury. Kanon: Kinetyka reakcji chemicznych 79. Podstawowe pojcia i zalenoci kinetyki chemicznej. Zdefiniowa stopie przemiany, szybko i rzd reakcji chemicznej. Metody wyznaczania rzdu reakcji. 5

80. Wpyw temperatury na szybko reakcji. Energia aktywacji. 81. Zjawisko katalizy oraz rola stanu przejciowego w katalizie homogenicznej i heterogenicznej. 82. Reakcje autokatalityczne. Definicja, rwnanie szybkoci, przykady. 83. Reakcje acuchowe. Mechanizm reakcji i przykady. 84. Podstawy teorii zderze aktywnych. 85. Szybko reakcji w teorii stanu przejciowego. 86. Reakcje kontrolowane dyfuzyjnie i aktywacyjnie. 87. Przykady reakcji katalitycznych stosowanych w przemyle. 88. Porwnanie mikroskopii STM i AFM 89. Adsorpcja fizyczna i chemiczna. Izotermy adsorpcji. 90. Jakie procesy fizykochemiczne stanowi podstaw rozdzielania w chromatografii? 91. Zwizek midzy chemisorpcj a szybkoci reakcji katalizowanej przez powierzchni ciaa staego. 92. Kataliza heterogeniczna. Podstawowe mechanizmy reakcji. 93. Przyblienie stanu stacjonarnego w kinetyce chemicznej (poda przykad zastosowania). 94. Kinetyka reakcji enzymatycznych (mechanizm Michaelisa-Menten). 95. Zjawiska transportu masy. Prawa dyfuzji. 96. Przewodnictwo cieplne. 97. Lepko. 98. Wzrost i struktura powierzchni cia staych. 99. Kinetyka reakcji polimeryzacji. 100. Reakcje fotochemiczne.