You are on page 1of 33

Druk nr 2246

SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja

SPRAWOZDANIE
KOMISJI FINANSÓW PUBLICZNYCH

o poselskim projekcie ustawy


o spółdzielczych kasach oszczędnościowo -
kredytowych oraz o zmianie niektórych
innych ustaw (druk nr 1876)

Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 Regulaminu Sejmu,


skierował w dniu 17 kwietnia 2009 r. powyższy projekt ustawy do Komisji Finansów
Publicznych do pierwszego czytania.

Komisja Finansów Publicznych po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz


rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniach w dniu 22 kwietnia, 5 maja i
25 sierpnia 2009 r.

wnosi:

W y s o k i S e j m uchwalić raczy załączony projekt ustawy.

Warszawa, dnia 25 sierpnia 2009 r.

Przewodniczący Komisji
Sprawozdawca Finansów Publicznych

(-) Sławomir Neumann (-) Zbigniew Chlebowski


Liczba stron : 1 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 1
VI kadencja/ druk nr 1876

Projekt

USTAWA
z dnia 2009 r.

o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych1)

Rozdział 1
Przepisy ogólne

Art. 1.
Ustawa określa zasady tworzenia, organizacji i działalności spółdzielczych kas
oszczędnościowo-kredytowych, zwanych dalej „kasami”, i Krajowej Spółdzielczej
Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej, zwanej dalej „Kasą Krajową”, oraz zasady
sprawowania nadzoru nad kasami i Kasą Krajową.

Art. 2.
Kasa jest spółdzielnią, do której w zakresie nieuregulowanym ustawą stosuje się
przepisy ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2003 r. Nr
188, poz. 1848, z późn. zm.2)).

Art. 3.
1. Celem kas jest gromadzenie środków pieniężnych wyłącznie swoich członków,
udzielanie im pożyczek i kredytów, przeprowadzanie na ich zlecenie rozliczeń
finansowych oraz pośredniczenie przy zawieraniu umów ubezpieczenia na zasa-
dach określonych w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpiecze-
niowym (Dz. U. z 2003 r. Nr 124, poz. 1154, z późn. zm.3)).

1)
Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, ustawę z
dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim, ustawę z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze
nad rynkiem finansowym.
2)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2004 r. Nr 99, poz.
1001, z 2005 r. Nr 122, poz. 1024, z 2006 r. Nr 94, poz. 651, z 2007 r. Nr 125, poz. 873 oraz z 2008
r. Nr 163, poz. 1014.
3)
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2004 r. Nr 96, poz. 959, z 2005 r. Nr 48,
poz. 447, Nr 167, poz. 1396 i Nr 183, poz. 1538, z 2006 r. Nr 157, poz. 1119 oraz z 2009 r. Nr 18,
poz. 97 i Nr 42, poz. 341.
Liczba stron : 2 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 2
VI kadencja/ druk nr 1876

2. Do rozliczeń, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy


z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665, z
późn. zm.4)) o bankowych rozliczeniach pieniężnych.

Art. 4.
Nazwa „spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa” może być używana wyłącz-
nie przez podmioty zwane „kasami” w rozumieniu ustawy.

Art. 5.
W przypadku gdy kasa została utworzona w zakładzie pracy, warunki współpracy
między kasą a pracodawcą oraz zakres świadczeń pracodawcy na rzecz kasy określa
umowa.

Art. 6.
1. Utworzenie kasy wymaga uzyskania zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego.
2. Z wnioskiem o wydanie zezwolenia występują założyciele kasy. Założyciele ka-
sy są obowiązani ustanowić od 1 do 3 pełnomocników, którzy będą ich repre-
zentować wobec Komisji Nadzoru Finansowego w okresie poprzedzającym wy-
danie zezwolenia. Pełnomocnictwo powinno być sporządzone w formie aktu
notarialnego.
3. Komisja Nadzoru Finansowego wydaje decyzję w przedmiocie zezwolenia na
utworzenie kasy w terminie 3 miesięcy od daty otrzymania wniosku lub jego u-
zupełnienia.
4. W zezwoleniu na utworzenie kasy Komisja Nadzoru Finansowego określa na-
zwę i siedzibę kasy oraz zatwierdza jej statut.
5. Komisja Nadzoru Finansowego odmawia wydania zezwolenia na utworzenie ka-
sy, jeżeli:
1) nie zostały spełnione wymagania obowiązujące przy tworzeniu kas;
2) zamierzona działalność naruszałaby przepisy prawa lub nie gwarantowałaby
bezpieczeństwa gromadzonych w kasie środków;
3) osoby przewidziane do objęcia stanowisk członków zarządu i rady nadzor-
czej kasy nie spełniają wymagań, o których mowa w art. 15 ust. 1 i 4;

4)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2002 r. Nr 126, poz.
1070, Nr 141, poz. 1178, Nr 144, poz. 1208, Nr 153, poz. 1271, Nr 169, poz. 1385 i poz. 1387 i Nr
241, poz. 2074, z 2003 r. Nr 50, poz. 424, Nr 60, poz. 535, Nr 65, poz. 594, Nr 228, poz. 2260 i Nr
229, poz. 2276, z 2004 r. Nr 64, poz. 594, Nr 68, poz. 623, Nr 91, poz. 870, Nr 96, poz. 959, Nr
121, poz. 1264, Nr 146, poz. 1546 i Nr 173, poz. 1808, z 2005 r. Nr 83, poz. 719, Nr 85, poz. 727,
Nr 167, poz. 1398 i Nr 183, poz. 1538, z 2006 r. Nr 104, poz. 708, Nr 157, poz. 1119, Nr 190, poz.
1401 i Nr 245, poz. 1775, z 2007 r. Nr 42, poz. 272 i Nr 112, poz. 769, z 2008 r. Nr 171, poz. 1056,
Nr 192, poz. 1179, Nr 209, poz. 1315 i Nr 231, poz. 1546 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97 i Nr 42, poz.
341.
Liczba stron : 3 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 3
VI kadencja/ druk nr 1876

4) wobec osoby przewidzianej do objęcia stanowiska prezesa zarządu kasy za-


chodzą przesłanki odmowy wyrażenia zgody, o której mowa w art. 18 ust.
2.
6. Wzór wniosku, o którym mowa w ust. 2, określi Komisja Nadzoru Finansowego,
po zaopiniowaniu przez Kasę Krajową.

Art. 7.
1. Statut kasy, oprócz spraw określonych w art. 5 § 1 ustawy z dnia 16 września
1982 r. - Prawo spółdzielcze, powinien określać w szczególności:
1) zasady funkcjonowania kontroli wewnętrznej;
2) fundusze oraz zasady gospodarki finansowej.
2. Zmiana statutu kasy wymaga zatwierdzenia przez Komisję Nadzoru Finansowe-
go.
3. Komisja Nadzoru Finansowego odmawia zatwierdzenia zmiany statutu kasy, je-
żeli zmiana ta prowadzi do naruszenia przepisów prawa lub bezpieczeństwa
gromadzonych w kasie środków.

Art. 8.
W zakresie niezbędnym do wydawania zgód i zezwoleń określonych niniejszą usta-
wą Komisja Nadzoru Finansowego może żądać przedłożenia przez wnioskodawców
stosownych informacji i dokumentów.

Art. 9.
1. Jeżeli fundusze własne kasy są nie niższe od równowartości w złotych
10.000.000 euro, kasa składa do Komisji Nadzoru Finansowego wniosek o wy-
danie zezwolenia na utworzenie banku, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy z
dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe lub podejmuje uchwałę o podziale
spółdzielni, z zastrzeżeniem ust. 6.
2. Wniosek składa się w terminie do dnia 30 czerwca roku następującego po roku
obrachunkowym, w którym fundusze własne kasy osiągnęły poziom, o którym
mowa w ust. 1.
3. W przypadku gdy fundusze własne kasy są nie niższe od równowartości w zło-
tych 1.000.000 euro ale niższe od równowartości w złotych 10.000.000 euro, ka-
sa może złożyć do Komisji Nadzoru Finansowego wniosek, o którym mowa w
ust. 1.
4. W przypadku złożenia przez kasę do Komisji Nadzoru Finansowego wniosku, o
którym mowa w ust. 1 i 3, przepisy art. 30-38 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. -
Prawo bankowe stosuje się odpowiednio.
5. Równowartość w złotych kwoty, o której mowa w ust. 1 i 3, oblicza się według
średniego kursu euro wynikającego z tabeli kursów ogłaszanej przez Narodowy
Bank Polski, obowiązującego na koniec roku poprzedzającego rok osiągnięcia
określonego poziomu funduszy własnych.
Liczba stron : 4 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 4
VI kadencja/ druk nr 1876

6. W przypadku kasy, której fundusze własne są nie niższe od równowartości w


złotych 10.000.000 euro oraz niepodjęcia przez najbliższe zwyczajne walne
zgromadzenie uchwały o podziale albo o przekształceniu się w bank spółdziel-
czy, kasa może dalej prowadzić działalność pod warunkiem utrzymywania
współczynnika wypłacalności na poziomie co najmniej 8%, obliczonego zgod-
nie z przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe.
7. Do kasy, o której mowa w ust. 6, przepisu art. 21 ust. 4 nie stosuje się.

Rozdział 2
Członkowie kas, ich prawa i obowiązki

Art. 10.
1. Członkami kasy mogą być osoby fizyczne połączone więzią o charakterze zawo-
dowym lub organizacyjnym, a w szczególności:
1) pracownicy zatrudnieni w jednym lub kilku zakładach pracy;
2) osoby należące do tej samej organizacji społecznej lub zawodowej.
2. Członkami kasy mogą być także – działające wśród członków, o których mowa
w ust. 1 – organizacje pozarządowe w rozumieniu art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24
kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z
2003 r. Nr 96, poz. 873, z późn. zm.5)), jednostki organizacyjne kościołów i
związków wyznaniowych posiadające osobowość prawną, spółdzielnie, związki
zawodowe oraz wspólnoty mieszkaniowe.

Art. 11.
Ustanie więzi, o której mowa w art. 10, stanowi przyczynę wykreślenia członka ka-
sy, chyba że statut stanowi inaczej.

Art. 12.
1. Członek kasy jest obowiązany wpłacić wkład członkowski w celu korzystania
przez spółdzielnię.
2. Statut może przewidywać sposób i wielkość oprocentowania wkładu.
3. Kwoty wyliczone na podstawie ust. 2 zalicza się na poczet wkładu.
4. Wkład członkowski nie może być wypłacony przed ustaniem członkostwa.

5)
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2004 r. Nr 64, poz. 593, Nr 116, poz.
1203 i Nr 210, poz. 2135, z 2005 r. Nr 155, poz. 1298, Nr 169, poz. 1420, Nr 175, poz. 1462 i Nr
249, poz. 2104, z 2006 r. Nr 94, poz. 651, z 2008 r. Nr 209, poz. 1316 oraz z 2009 r. Nr 19, poz.
100 i Nr 22, poz. 120.
Liczba stron : 5 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 5
VI kadencja/ druk nr 1876

Art. 13.
Każdy członek kasy obowiązany jest posiadać co najmniej jeden zadeklarowany i
wpłacony udział. Minimalną wysokość udziału członkowskiego określa statut.

Art. 14.
1. Kasa jest obowiązana wypłacić po śmierci członka kasy z jego wkładu człon-
kowskiego i oszczędności:
1) kwotę wydatkowaną na koszty pogrzebu członka kasy w wysokości nie-
przekraczającej kosztów urządzenia pogrzebu zgodnie ze zwyczajami przy-
jętymi w danym środowisku - osobie, która przedłoży rachunek stwierdza-
jący wysokość poniesionych przez nią wydatków;
2) kwotę nieprzekraczającą ogółem sumy przeciętnego miesięcznego wyna-
grodzenia w gospodarce narodowej, ogłaszanej przez Prezesa Głównego
Urzędu Statystycznego, w okresie 5 lat kalendarzowych poprzedzających
wypłatę - jeżeli członek kasy pisemnie wskazał kasie osoby, na których
rzecz wypłata ma nastąpić; osobami wskazanymi przez członka kasy mogą
być jego małżonek, zstępni, rodzice, dziadkowie i rodzeństwo;
3) kwotę równą wpłatom na rachunki, dokonanym przez organ rentowy z tytu-
łu świadczeń z ubezpieczeń i zabezpieczeń społecznych, które nie przysłu-
giwały za okres po śmierci posiadacza rachunków, wskazaną we wniosku
organu rentowego skierowanym do kasy, wraz z podaniem numerów ra-
chunków, na które dokonano wpłat.
2. Sumy określone w ust. 1 nie należą do spadku po członku kasy.
3. Kasa jest zwolniona od wypłaty pełnej lub częściowej kwoty, o której mowa w
ust. 1 pkt 3, jeżeli:
1) przed otrzymaniem wniosku organu rentowego dokonała z tych rachunków
wypłat innym uprawnionym osobom;
2) wypłaty te nie pozwalają zrealizować wniosku w całości lub części;
3) w ciągu 30 dni od otrzymania wniosku poinformuje o tym organ rentowy,
wraz ze wskazaniem osób, które pobrały wypłaty.
4. Kasa nie odpowiada za szkody wynikające z wykonania czynności, o których
mowa w ust. 1 pkt 3 oraz ust. 3. Odpowiedzialność w tym zakresie ponosi organ
rentowy, który wystąpił z wnioskiem.
Liczba stron : 6 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 6
VI kadencja/ druk nr 1876

Rozdział 3
Organy kas

Art. 15.
1. Członkami rady nadzorczej i zarządu kasy mogą być wyłącznie osoby, które nie
były prawomocnie skazane za przestępstwo umyślne przeciwko mieniu, doku-
mentom lub przestępstwo skarbowe, z uwzględnieniem art. 18 ust. 2.
2. W radzie nadzorczej i w zebraniu przedstawicieli kasy udział pracowników kasy,
będących jej członkami, nie może przekroczyć 1/3 składu rady nadzorczej lub
zebrania przedstawicieli.
3. Kasa informuje Komisję Nadzoru Finansowego o składzie rady nadzorczej oraz
o zmianie jej składu niezwłocznie po jej powołaniu lub po dokonaniu zmiany jej
składu, przekazując jednocześnie informację o spełnianiu przez członków rady
wymogów, o których mowa w ust. 1.
4. Członkowie zarządu kasy powinni posiadać kwalifikacje niezbędne do kierowa-
nia działalnością kasy oraz dawać rękojmię ostrożnego i stabilnego zarządzania
kasą.
5. Komisja Nadzoru Finansowego może określić, w drodze uchwały, minimalne
wymogi kwalifikacyjne dla członków zarządów kas.

Art. 16.
1. Członkowie organów kasy wykonują swoje funkcje nieodpłatnie. Przysługuje im
jedynie zwrot prawidłowo udokumentowanych faktycznie poniesionych wydat-
ków związanych z prowadzeniem spraw kasy, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Statut kasy może przewidywać wynagrodzenie dla członków zarządu na podsta-
wie stosunku pracy lub innego odrębnego stosunku prawnego pozostającego w
związku z pełnioną funkcją.

Art. 17.
W skład zarządu wchodzi od 3 do 5 członków kasy powoływanych i odwoływanych
przez radę nadzorczą.

Art. 18.
1. Powołanie prezesa zarządu kasy następuje za zgodą Komisji Nadzoru Finanso-
wego. Z wnioskiem o wyrażenie zgody występuje rada nadzorcza.
2. Komisja Nadzoru Finansowego odmawia wyrażenia zgody na powołanie osoby,
o której mowa w ust. 1, jeżeli:
1) była ona prawomocnie skazana za przestępstwo umyślne lub przestępstwo
skarbowe, z wyłączeniem przestępstw ściganych z oskarżenia prywatnego;
Liczba stron : 7 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 7
VI kadencja/ druk nr 1876

2) spowodowała udokumentowane straty w miejscu pracy albo w związku z


pełnieniem funkcji członka organu osoby prawnej;
3) został wobec niej orzeczony zakaz prowadzenia działalności gospodarczej
na własny rachunek oraz pełnienia funkcji reprezentanta lub pełnomocnika
przedsiębiorcy, członka rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej w spółce
akcyjnej, spółce z ograniczoną odpowiedzialnością lub w spółdzielni;
4) nie spełnia wymogów, o których mowa w art. 15 ust. 4.
3. Komisja Nadzoru Finansowego może odmówić wyrażenia zgody na powołanie
osoby, o której mowa w ust. 1, jeżeli:
1) jest prowadzone przeciwko niej postępowanie karne lub postępowanie w
sprawie o przestępstwo skarbowe;
2) była ona prawomocnie skazana za przestępstwo inne niż określone w ust. 2
pkt 1.
4. Jeżeli statut kasy przewiduje kadencyjność zarządu, a powołanie dotyczy kolej-
nej kadencji tej samej osoby, nie stosuje się w stosunku do niej przepisu ust. 1, o
ile nie zachodzą w stosunku do niej przesłanki określone w ust. 2 i 3.
5. Decyzja, o której mowa w ust. 1, może określać termin, do którego powinno na-
stąpić powołanie osoby, o której mowa w ust. 1. W przypadku niepowołania
osoby, której dotyczy decyzja, we wskazanym terminie, decyzja wygasa. Przepi-
su art. 162 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się.

Art. 19.
1. W kasie działa w charakterze opiniodawczym komisja kredytowa.
2. Członkowie komisji kredytowej nie mogą być członkami rady nadzorczej lub za-
rządu.

Art. 20.
Do zadań komisji kredytowej należy w szczególności przedstawianie zarządowi:
1) opinii w sprawie wniosków o udzielenie pożyczek i kredytów;
2) propozycji w przedmiocie wyboru zabezpieczenia pożyczek i kredytów;
3) propozycji warunków, na jakich można udzielić pożyczek i kredytów;
4) projektów wniosków w sprawie przedłużenia terminu spłaty pożyczek i
kredytów oraz przymusowego ściągnięcia niespłaconych w terminie poży-
czek i kredytów.
Liczba stron : 8 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 8
VI kadencja/ druk nr 1876

Rozdział 4
Gospodarka finansowa kas

Art. 21.
1. W celu zapewnienia bezpieczeństwa ekonomicznego kasy są obowiązane posia-
dać fundusze własne, dostosowane do rozmiaru prowadzonej działalności.
2. Funduszami własnymi kasy są:
1) fundusz udziałowy - powstający z wpłat udziałów członkowskich;
2) fundusz zasobowy - powstający z wpłat wpisowego wnoszonego przez
członków oraz nadwyżki bilansowej;
3) inne pozycje bilansowe kasy, określone przez Komisję Nadzoru Finanso-
wego, w tym środki otrzymane z funduszu stabilizacyjnego.
3. Fundusze własne pomniejsza się o:
1) stratę z lat ubiegłych;
2) stratę w trakcie zatwierdzania;
3) stratę bieżącego okresu;
4) inne pomniejszenia funduszy własnych kasy określone przez Komisję
Nadzoru Finansowego.
4. Komisja Nadzoru Finansowego może zaliczyć do funduszy własnych kas okre-
śloną część dodatkowej odpowiedzialności członków, nie więcej niż 50% kwo-
ty, o której mowa w art. 23 ust. 3.
5. Kasa jest obowiązana utrzymać współczynnik wypłacalności na poziomie co
najmniej 5%.
6. Komisja Nadzoru Finansowego określi, w drodze uchwały, sposób i szczegółowe
zasady obliczania współczynnika wypłacalności kasy.

Art. 22.
Kasa tworzy fundusz oszczędnościowo-pożyczkowy będący w dyspozycji kasy, po-
wstający z wkładów członkowskich, o których mowa w art. 12, oraz gromadzonych
przez członków oszczędności.

Art. 23.
1. Nadwyżka bilansowa zostaje przeznaczona na zwiększenie funduszu zasobowe-
go lub uzupełnienie udziałów uprzednio przeznaczonych na pokrycie straty bi-
lansowej.
2. Straty bilansowe kas pokrywane są z funduszu zasobowego, a w części przekra-
czającej fundusz zasobowy - z funduszu udziałowego.
Liczba stron : 9 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 9
VI kadencja/ druk nr 1876

3. Odpowiedzialność członków kas za straty powstałe w kasie, może zostać pod-


wyższona w statucie kasy do podwójnej wysokości wpłaconych udziałów.

Art. 24.
Kasa może potrącić z wkładu członkowskiego i oszczędności wymagalną kwotę po-
życzki, kredytu albo ich rat.

Art. 25.
Oszczędności członka kasy złożone w kasie, niezależnie od ilości dowodów na zło-
żone oszczędności, zapisuje się na imiennym rachunku członka kasy i są one wolne
od zajęcia na podstawie tytułu wykonawczego sądowego i administracyjnego do
wysokości równej trzykrotnemu przeciętnemu miesięcznemu wynagrodzeniu w go-
spodarce narodowej, ogłaszanemu przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.

Art. 26.
1. Umowa pożyczki lub kredytu, niezależnie od wartości pożyczki lub kredytu,
powinna być sporządzona w formie pisemnej pod rygorem nieważności.
2. Podstawę wpisu w księdze wieczystej hipoteki zabezpieczającej kredyt lub po-
życzkę udzielaną przez kasy stanowi oświadczenie właściciela nieruchomości o
ustanowieniu hipoteki na rzecz kasy z zachowaniem formy pisemnej pod rygo-
rem nieważności.

Art. 27.
1. Łączna kwota pożyczek i kredytów udzielonych jednemu członkowi kasy oraz
zobowiązań tego członka wynikających z udzielonych poręczeń, nie może prze-
kraczać 10% funduszu oszczędnościowo-pożyczkowego, o którym mowa w art.
22, z zastrzeżeniem ust. 2 i art. 31.
2. W przypadku pożyczek i kredytów udzielanych na cele związane z działalnością
gospodarczą łączna kwota takich pożyczek i kredytów udzielonych jednemu
członkowi oraz udzielonych mu zobowiązań pozabilansowych nie może prze-
kraczać 15% funduszy własnych kasy.

Art. 28.
1. Kasa może udzielać pożyczek i kredytów członkom rady nadzorczej, zarządu i
komisji kredytowej, jeżeli:
1) pożyczka lub kredyt nie są udzielane na warunkach bardziej korzystnych niż
określone dla innych członków;
2) kwota pożyczek i kredytów udzielanych łącznie tym osobom nie przekracza
20% funduszu oszczędnościowo-pożyczkowego, o którym mowa w art. 22.
2. Udzielenie kredytu lub pożyczki członkowi zarządu wymaga uchwały rady nad-
zorczej. O udzieleniu kredytu lub pożyczki członkowi rady nadzorczej lub ko-
Liczba stron : 10 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 10
VI kadencja/ druk nr 1876

misji kredytowej decyduje zarząd, informując o podjętej uchwale radę nadzor-


czą.

Art. 29.
Łączna kwota pożyczek i kredytów udzielonych wszystkim członkom na cele zwią-
zane z działalnością gospodarczą nie może przekraczać 150% funduszy własnych
kasy.

Art. 30.
Członkowie rady nadzorczej, zarządu i komisji kredytowej nie mogą poręczać poży-
czek i kredytów.

Art. 31.
Członek kasy nie może być jednocześnie poręczycielem więcej niż dwóch pożyczek
lub kredytów łącznie.

Art. 32.
W razie ustania członkostwa roszczenie o zwrot pożyczki lub kredytu staje się wy-
magalne z dniem ustania członkostwa. Zarząd może postanowić inaczej w szczegól-
nie uzasadnionych przypadkach.

Art. 33.
1. Zasady udzielania pożyczek oraz ich spłaty określa statut kasy.
2. Do umów kredytowych zawieranych przez kasy stosuje się odpowiednio przepi-
sy art. 69, 70, 74 - 78 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe.
3. Do umów o kredyt konsumencki zawieranych przez kasy stosuje się przepisy u-
stawy z dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2001 r. Nr
100, poz. 1081, z późn. zm.6)).

Art. 34.
1. Środki pieniężne, które nie są wykorzystywane na pożyczki i kredyty dla człon-
ków kasy, mogą być inwestowane z zachowaniem najwyższej staranności:
1) w obligacje i inne papiery wartościowe emitowane lub gwarantowane przez
Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski;
2) jako lokaty, wkłady lub udziały w Kasie Krajowej;
3) jako lokaty w bankach;

6)
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2003 r. Nr 109, poz. 1030, z 2004 r. Nr
96, poz. 959, Nr 162, poz. 1693, z 2005 r. Nr 157, poz. 1316.
Liczba stron : 11 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 11
VI kadencja/ druk nr 1876

4) w jednostki uczestnictwa funduszy rynku pieniężnego, o których mowa w


art. 178 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U.
z 2004 r. Nr 146, poz. 1546, z późn. zm.7)).
2. Łączna kwota lokat w jednym banku, wartość wkładu, udziału, jednostek uczest-
nictwa lub nabytego papieru wartościowego jednego rodzaju nie może przekra-
czać 8% aktywów kasy. Ograniczenia tego nie stosuje się do papierów warto-
ściowych, o których mowa w ust. 1 pkt 1.
3. Łączna wartość zakupionych przez kasę środków trwałych nie może przekroczyć
100% funduszy własnych kasy. Jednakże w pierwszych trzech latach działalno-
ści kasy łączna wartość zakupionych przez kasę środków trwałych nie może
przekroczyć 5% wysokości aktywów na dzień zakupu.

Art. 35.
1. Kasa ma obowiązek utrzymywać rezerwę płynną w wysokości nie mniejszej niż
10% funduszu oszczędnościowo-pożyczkowego.
2. Rezerwę płynną stanowią środki pieniężne zgromadzone w kasie w formie go-
tówki lub w innych formach ustalonych przez Komisję Nadzoru Finansowego na
umotywowany wniosek Kasy Krajowej.

Art. 36.
Komisja Nadzoru Finansowego w przypadku szczególnego zagrożenia płynności
kasy lub stwierdzenia nieprawidłowości w jej działaniu może, na umotywowany
wniosek Kasy Krajowej, podwyższyć limit rezerwy płynnej.

Art. 37.
1. Kasy są obowiązane realizować wpłaty dokonywane gotówką oraz polecenia
przelewu dotyczące należności, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 29
sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 1997 r. Nr 137, poz. 926, z
późn. zm.8)) oraz rozporządzenia nr 2913/92/EWG z dnia 12 października 1992
r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz. Urz. WE L 302 z
19.10.1992), ostatnio zmienionego aktem dotyczącym warunków przystąpienia
Republiki Czeskiej, Republiki Estońskiej, Republiki Cypryjskiej, Republiki Ło-
tewskiej, Republiki Litewskiej, Republiki Węgierskiej, Republiki Malty, Rze-
czypospolitej Polskiej, Republiki Słowenii i Republiki Słowackiej oraz dosto-
sowań w traktatach stanowiących podstawę Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE L

7)
Zmiany niniejszej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2005 r. Nr 83, poz. 719, Nr 183, poz. 1537 i
1538 i Nr 184, poz. 1539, z 2006 r. Nr 157, poz. 1119, z 2007 r. Nr 112, poz. 769, z 2008 r. Nr 231,
poz. 1546 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97 i Nr 42, poz. 341.
8)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60,
Nr 85, poz. 727, Nr 86, poz. 732 i Nr 143, poz. 1199, z 2006 r. Nr 66, poz. 470, Nr 104, poz. 708,
Nr 143, poz. 1031, Nr 217, poz. 1590 i Nr 225, poz. 1635, z 2007 r. Nr 112, poz. 769, Nr 120, poz.
818, Nr 192, poz. 1378 i Nr 225, poz. 1671, z 2008 r. Nr 118, poz. 745, Nr 141, poz. 888, Nr 180,
poz. 1109 i Nr 209, poz. 1316, 1318 i 1320 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97, Nr 44, poz. 362 i Nr 57,
poz. 466.
Liczba stron : 12 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 12
VI kadencja/ druk nr 1876

236 z 23.9.2003), w terminie 5 dni roboczych od dnia przyjęcia gotówki lub ob-
ciążenia rachunku członka kasy.
2. W razie niedotrzymania terminu, o którym mowa w ust. 1, kasa obowiązana jest
do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego
odsetek w wysokości przewidzianej dla odsetek za zwłokę od zaległości podat-
kowych.
3. Do odpowiedzialności kas z tytułu niedopełnienia obowiązku określonego w ust.
1 stosuje się odpowiednio przepisy ustawy - Ordynacja podatkowa o odpowie-
dzialności podatkowej inkasenta.

Rozdział 5
Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa

Art. 38.
1. Kasa Krajowa jest spółdzielnią osób prawnych, do której w zakresie nieuregulo-
wanym ustawą stosuje się przepisy ustawy - Prawo spółdzielcze.
2. Kasy zrzeszają się w Kasie Krajowej. Członkami Kasy Krajowej są wyłącznie
kasy.

Art. 39.
Celem działalności Kasy Krajowej jest zapewnienie stabilności finansowej kas, a w
szczególności udzielanie kasom wsparcia finansowego ze środków funduszu stabili-
zacyjnego, oraz sprawowanie kontroli nad kasami dla zapewnienia bezpieczeństwa
zgromadzonych w nich oszczędności oraz zgodności działalności kas z przepisami
prawa.

Art. 40.
Kasa Krajowa nie może prowadzić działalności innej niż działalność określona w
niniejszej ustawie.

Art. 41.
1. Kasa Krajowa obowiązana jest prowadzić działalność na rzecz swoich członków,
w tym:
1) reprezentuje interesy kas przed organami administracji państwowej i orga-
nami samorządu terytorialnego;
2) wyraża opinie o projektach aktów prawnych dotyczących kas;
3) zapewnia doradztwo prawne, organizacyjne i finansowe;
4) organizuje szkolenia i prowadzi działalność wydawniczą związaną z dzia-
łalnością kas;
Liczba stron : 13 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 13
VI kadencja/ druk nr 1876

5) opracowuje standardy świadczenia usług i prowadzenia dokumentacji przez


kasy;
6) przyjmuje lokaty;
7) udziela pożyczek i kredytów kasom;
8) pośredniczy w przeprowadzaniu rozliczeń, o których mowa w art. 3 ust. 1,
jeżeli kasa nie wybierze innego sposobu ich przeprowadzania.
2. Kasa Krajowa przeprowadza lustrację zrzeszonych kas zgodnie z przepisami
ustawy - Prawo spółdzielcze. Przepisy tej ustawy o związkach rewizyjnych do-
tyczące lustracji stosuje się odpowiednio do Kasy Krajowej.

Art. 42.
1. Członek Kasy Krajowej jest obowiązany wnieść wpisowe oraz wpłacić zadekla-
rowane udziały.
2. Wysokość wpisowego, wysokość jednego udziału oraz minimalną liczbę udzia-
łów, którą jest obowiązany zadeklarować członek Kasy Krajowej, określa statut
Kasy Krajowej.

Art. 43.
1. Kasy zrzeszone w Kasie Krajowej są obowiązane do wnoszenia do Kasy Krajo-
wej rocznej składki z funduszu oszczędnościowo-pożyczkowego, o którym mo-
wa w art. 22.
2. Składka, o której mowa w ust. 1, jest wnoszona w wysokości nie większej niż
0,02% aktywów kasy wykazywanych według stanu na dzień 31 grudnia roku
poprzedniego i jest przeznaczona na pokrycie kosztów działalności Kasy Krajo-
wej oraz nadzoru sprawowanego przez Komisję Nadzoru Finansowego.
3. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, wysokość składki,
terminy uiszczania, sposób obliczania składki oraz podział składki pomiędzy
Kasę Krajową a Komisję Nadzoru Finansowego, uwzględniając konieczność
skutecznego sprawowania nadzoru oraz prawidłową realizację zadań Kasy Kra-
jowej.

Art. 44.
Organami Kasy Krajowej są:
1) walne zgromadzenie;
2) rada nadzorcza;
3) zarząd;
4) komisja funduszu stabilizacyjnego.

Art. 45.
1. Walne zgromadzenie jest najwyższym organem Kasy Krajowej.
Liczba stron : 14 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 14
VI kadencja/ druk nr 1876

2. Każdemu członkowi Kasy Krajowej przysługuje jeden głos na walnym zgroma-


dzeniu, bez względu na ilość posiadanych udziałów.
3. Na walnym zgromadzeniu Kasy Krajowej kasa jest reprezentowana przez peł-
nomocnika wybranego spośród członków rady nadzorczej kasy.

Art. 46.
1. Rada nadzorcza wybierana spośród pełnomocników reprezentujących kasy na
walnym zgromadzeniu Kasy Krajowej sprawuje kontrolę i nadzór nad działalno-
ścią Kasy Krajowej.
2. Do członków rady nadzorczej Kasy Krajowej przepisy art. 15 ust 1 stosuje się
odpowiednio.
3. Kasa Krajowa informuje Komisję Nadzoru Finansowego o składzie rady nadzor-
czej oraz o zmianie jej składu niezwłocznie po jej powołaniu lub po dokonaniu
zmiany jej składu.

Art. 47.
Zarząd kieruje działalnością Kasy Krajowej oraz reprezentuje ją na zewnątrz.

Art. 48.
1. Zarząd składa się z 3 do 5 osób powoływanych przez radę nadzorczą za zgodą
Komisji Nadzoru Finansowego. Z wnioskiem o wyrażenie zgody występuje rada
nadzorcza Kasy Krajowej.
2. Członkowie zarządu oraz osoby zajmujące stanowiska kierownicze w Kasie Kra-
jowej, nie mogą pełnić żadnych funkcji w innych podmiotach.
3. Komisja Nadzoru Finansowego odmawia wyrażenia zgody na powołanie członka
zarządu Kasy Krajowej, jeżeli:
1) był on prawomocnie skazany za przestępstwo umyślne lub przestępstwo
skarbowe;
2) spowodował udokumentowane straty w miejscu pracy albo w związku z
pełnieniem funkcji członka organu osoby prawnej;
3) został wobec niego orzeczony zakaz prowadzenia działalności gospodarczej
na własny rachunek oraz pełnienia funkcji reprezentanta lub pełnomocnika
przedsiębiorcy, członka rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej w spółce
akcyjnej, spółce z ograniczoną odpowiedzialnością lub w spółdzielni;
4) nie daje rękojmi ostrożnego i stabilnego zarządzania Kasą Krajową;
5) nie posiada wykształcenia i doświadczenia zawodowego niezbędnego do
kierowania instytucją finansową.
4. Komisja Nadzoru Finansowego może odmówić wyrażenia zgody na powołanie
członka zarządu Kasy Krajowej, jeżeli:
1) jest prowadzone przeciwko niemu postępowanie karne lub postępowanie w
sprawie o przestępstwo skarbowe;
Liczba stron : 15 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 15
VI kadencja/ druk nr 1876

2) był on prawomocnie skazany za przestępstwo inne niż określone w ust. 3


pkt 1.
5. Jeżeli statut Kasy Krajowej przewiduje kadencyjność zarządu, a powołanie
członka zarządu dotyczy kolejnej kadencji tej samej osoby, nie stosuje się w sto-
sunku do tej osoby przepisu ust. 1, o ile nie zachodzą w stosunku do niej prze-
słanki określone w ust. 3 i 4.
6. Decyzja, o której mowa w ust. 1, może określać termin, do którego powinno na-
stąpić powołanie członka zarządu Kasy Krajowej. W przypadku niepowołania
osoby, której dotyczy decyzja, we wskazanym terminie, decyzja wygasa. Przepi-
su art. 162 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się.

Art. 49.
1. Organem opiniodawczym jest komisja funduszu stabilizacyjnego.
2. Komisja funduszu stabilizacyjnego składa się z 7 członków: przewodniczącego,
wiceprzewodniczącego, sekretarza i pozostałych członków, powoływanych i
odwoływanych przez radę nadzorczą na wniosek zarządu.
3. Członkami komisji funduszu stabilizacyjnego mogą być osoby, które nie były
prawomocnie skazane za przestępstwo umyślne przeciwko mieniu, dokumentom
lub przestępstwo skarbowe.
4. Do zadań komisji funduszu stabilizacyjnego należy w szczególności opiniowa-
nie:
1) wniosków o kredyty stabilizacyjne oraz o udzielanie innej pomocy, w tym
bezzwrotnej;
2) rodzaju i wysokości zabezpieczeń udzielanych kredytów stabilizacyjnych;
3) wniosków w sprawie prolongaty spłaty kredytów stabilizacyjnych.

Art. 50.
1. Statut Kasy Krajowej, oprócz spraw określonych w art. 5 § 1 ustawy z dnia 16
września 1982 r. - Prawo spółdzielcze, powinien określać w szczególności:
1) zasady funkcjonowania kontroli wewnętrznej;
2) fundusze oraz zasady gospodarki finansowej.
2. Zmiana statutu Kasy Krajowej wymaga zatwierdzenia przez Komisję Nadzoru
Finansowego.
3. Komisja Nadzoru Finansowego odmawia zatwierdzenia zmiany statutu Kasy
Krajowej, jeżeli zmiana ta mogłaby prowadzić do naruszenia przepisów prawa,
bezpieczeństwa środków gromadzonych w kasach lub bezpieczeństwa lokat kas
gromadzonych przez Kasę Krajową.

Art. 51.
1. Funduszami własnymi Kasy Krajowej są:
1) fundusz udziałowy - powstający z wpłat udziałów członkowskich;
Liczba stron : 16 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 16
VI kadencja/ druk nr 1876

2) fundusz zasobowy - powstający z wpłat wpisowego wnoszonego przez


członków.
2. Szczegółowe zasady gospodarowania funduszami, o których mowa w ust. 1, o-
kreśla statut Kasy Krajowej.

Art. 52.
1. Dla realizacji celów, o których mowa w art. 39, kasy wnoszą na wyodrębniony w
Kasie Krajowej fundusz stabilizacyjny środki w wysokości co najmniej 1% i nie
więcej niż 3% ich aktywów.
2. Statut Kasy Krajowej określa szczegółowe zasady tworzenia funduszu stabiliza-
cyjnego i jego przeznaczenie.
3. Wolne środki pieniężne funduszu stabilizacyjnego mogą być inwestowane wy-
łącznie w obligacje i inne papiery wartościowe emitowane, poręczone lub gwa-
rantowane przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski, a także w jednostki
uczestnictwa funduszy rynku pieniężnego.
4. Ze środków funduszu stabilizacyjnego nie mogą być pokrywane straty bilansowe
Kasy Krajowej.

Art. 53.
1. Środki finansowe pozostające w dyspozycji Kasy Krajowej mogą być inwesto-
wane z zachowaniem najwyższej staranności: w papiery wartościowe, lokaty w
bankach oraz jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych rynku pie-
niężnego.
2. Do wartości inwestycji, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio art. 34
ust. 2.

Art. 54.
1. Kasa Krajowa prowadzi działalność niezarobkową.
2. Nadwyżka bilansowa Kasy Krajowej powiększa fundusz stabilizacyjny.

Art. 55.
W razie ustania członkostwa w Kasie Krajowej wkłady wniesione przez kasę na fun-
dusz stabilizacyjny, o których mowa w art. 52 ust. 1, podlegają zwrotowi z zachowa-
niem następujących zasad:
1) zwrot następuje z wolnych środków funduszu stabilizacyjnego proporcjo-
nalnie do wysokości wkładów wniesionych przez poszczególnych człon-
ków, z wyłączeniem ustania członkostwa w Kasie Krajowej na podstawie
art. 9;
2) kwota wolnych środków funduszu stabilizacyjnego jest ustalana na dzień
zatwierdzania sprawozdania finansowego za rok, w którym były członek
wystąpił z żądaniem zwrotu;
Liczba stron : 17 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 17
VI kadencja/ druk nr 1876

3) kwota podlegająca zwrotowi płatna jest jednorazowo w ciągu 30 dni, licząc


od dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego Kasy Krajowej za rok, w
którym zgłoszono żądanie zwrotu.

Art. 56.
W razie połączenia kasy z inną kasą będącą członkiem Kasy Krajowej wkłady
członkowskie kasy przejmowanej stają się wkładami członkowskimi kasy przejmu-
jącej.

Rozdział 6
Nadzór nad spółdzielczymi kasami oszczędnościowo-kredytowymi i Krajową
Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową

Art. 57.
Działalność kas i Kasy Krajowej podlega nadzorowi sprawowanemu przez Komisję
Nadzoru Finansowego w zakresie i na zasadach określonych w niniejszej ustawie i w
ustawie z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz. U. z 2006
r. Nr 157, poz. 1119, z późn. zm.9)).

Art. 58.
1. Celem nadzoru nad kasami jest zapewnienie:
1) stabilności finansowej kas;
2) prawidłowości prowadzonej przez kasy działalności finansowej;
3) bezpieczeństwa środków pieniężnych gromadzonych w kasach;
4) zgodności działalności kas z przepisami niniejszej ustawy.
2. Celem nadzoru nad Kasą Krajową jest zapewnienie:
1) stabilności finansowej Kasy Krajowej;
2) prawidłowości wykorzystania funduszu stabilizacyjnego;
3) zgodności działalności Kasy Krajowej z przepisami niniejszej ustawy.

Art. 59.
Komisja Nadzoru Finansowego po zaopiniowaniu przez Kasę Krajową:
1) może ustalać wiążące kasy normy dopuszczalnego ryzyka w ich działalno-
ści;
2) może wydawać rekomendacje dotyczące dobrych praktyk ostrożnego i sta-
bilnego zarządzania kasami.

9)
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 272 i Nr 49, poz.
328, z 2008 r. Nr 209, poz. 1317, Nr 231, poz. 1546 i Nr 228, poz. 1507 oraz z 2009 r. Nr 42, poz.
341.
Liczba stron : 18 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 18
VI kadencja/ druk nr 1876

Art. 60.
1. Kasa Krajowa sprawuje kontrolę kas w zakresie zgodności ich działalności z
przepisami prawa oraz prawidłowości prowadzonej gospodarki finansowej.
2. Kasa Krajowa działając przez upoważnione przez nią osoby, zwane dalej „kon-
trolerami”, jest uprawniona do:
1) wstępu na teren nieruchomości, obiektu, lokalu lub ich części, gdzie jest
prowadzona działalność kasy, w takich dniach i godzinach, w jakich jest lub
powinna być prowadzona ta działalność;
2) żądania pisemnych lub ustnych informacji i wyjaśnień oraz okazania doku-
mentów lub innych nośników informacji, jak również udostępnienia danych
związanych z działalnością kasy, a organy kasy i jej pracownicy obowiązani
są do udzielania żądanych wyjaśnień i wszelkiej pomocy.
3. Kasa Krajowa przeprowadza czynności kontrolne zgodnie z zasadami i metody-
ką opracowaną przez jej radę nadzorczą.

Art. 61.
1. Czynności kontrolne podejmowane w kasach oraz w Kasie Krajowej przez pra-
cowników Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, zwanych dalej „inspektora-
mi”, są wykonywane po okazaniu upoważnienia wydanego przez Przewodniczą-
cego Komisji Nadzoru Finansowego oraz legitymacji służbowej.
2. Komisja Nadzoru Finansowego oraz osoby wykonujące czynności nadzoru nie
ponoszą odpowiedzialności za szkodę wynikłą ze zgodnego z przepisami ustaw
działania lub zaniechania, które pozostaje w związku ze sprawowanym przez
Komisję Nadzoru Finansowego nadzorem nad działalnością kas.
3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych w uzgodnieniu z Komisją
Nadzoru Finansowego określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i
tryb wykonywania czynności kontrolnych w kasach i w Kasie Krajowej, u-
względniając konieczność skutecznego sprawowania nadzoru oraz prawidłową
realizację zadań Kasy Krajowej.

Art. 62.
1. Czynności kontrolne, o których mowa w art. 60 i art. 61, wykonywane są w ze-
spole co najmniej dwuosobowym, zwanym dalej „zespołem inspekcyjnym”.
2. Zespół inspekcyjny powinien kontrolować dokumenty źródłowe w pomieszcze-
niach kasy.

Art. 63.
Czynności podejmowane przez Kasę Krajową w ramach kontroli działalności kas
polegają w szczególności na:
1) analizie bilansu kas;
Liczba stron : 19 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 19
VI kadencja/ druk nr 1876

2) badaniu realizacji obowiązku utrzymywania płynności płatniczej przez ka-


sy;
3) badaniu zgodności udzielanych kredytów i pożyczek przez kasy z przepi-
sami art. 26-29 i art. 33;
4) badaniu zabezpieczenia i terminowości spłaty kredytów i pożyczek kas;
5) badaniu stosowanego oprocentowania kredytów i pożyczek oraz złożonych
oszczędności i lokat w kasach;
6) badaniu sytuacji finansowej kas.

Art. 64.
Czynności podejmowane przez Komisję Nadzoru Finansowego w ramach nadzoru
nad działalnością kas polegają w szczególności na:
1) analizie bilansu kas;
2) badaniu realizacji obowiązku utrzymywania płynności płatniczej przez kasy;
3) badaniu zgodności udzielanych kredytów i pożyczek przez kasy z przepisa-
mi art. 26-29 i art. 33;
4) badaniu zabezpieczenia i terminowości spłaty kredytów i pożyczek kas;
5) badaniu sytuacji finansowej kas;
6) badaniu jakości aktywów i zobowiązań pozabilansowych;
7) ocenie poziomu kapitałów.

Art. 65.
1. Czynności podejmowane przez Komisję Nadzoru Finansowego w ramach nadzo-
ru nad działalnością Kasy Krajowej polegają w szczególności na:
1) badaniu sposobu wykorzystania środków funduszu stabilizacyjnego;
2) badaniu zasad, metod i standardów realizacji celu, o którym mowa w art. 39;
3) badaniu zgodności prowadzonej działalności z przepisami niniejszej ustawy.
2. Komisja Nadzoru Finansowego ma prawo kontroli metodyki i zasad wykonywa-
nia przez Kasę Krajową czynności kontrolnych w kasach w zakresie ich efek-
tywności i adekwatności.
3. Komisja Nadzoru Finansowego może zalecić Kasie Krajowej dokonanie zmian
w metodyce i zasadach określających sposób i zakres przeprowadzania kontroli
w kasach.

Art. 66.
1. Na żądanie inspektora wykonującego czynności kontrolne kasa oraz Kasa Kra-
jowa są obowiązane sporządzić kopie dokumentów i nośników informacji oraz
opartych na tych dokumentach opracowań, zestawień i obliczeń.
Liczba stron : 20 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 20
VI kadencja/ druk nr 1876

2. Na żądanie inspektora wykonującego czynności kontrolne każdy pracownik kasy


i Kasy Krajowej obowiązany jest udzielić wyjaśnień ustnych lub pisemnych z
zakresu objętego kontrolą w wyznaczonym terminie.
3. Kontrole są przeprowadzane po uprzednim pisemnym zawiadomieniu kasy o
terminie i czasie planowanej kontroli, składzie zespołu kontrolującego oraz za-
kresie informacji niezbędnej do przygotowania przez jednostkę.
4. Z przeprowadzonej kontroli sporządzany jest protokół.
5. Protokół sporządza się w terminie 30 dni roboczych od dnia zakończenia kontro-
li i przekazuje:
1) zarządowi jednostki kontrolowanej;
2) radzie nadzorczej;
3) Komisji Nadzoru Finansowego.
6. Protokół podpisują kierujący kontrolą oraz dwaj członkowie zarządu jednostki
kontrolowanej, w terminie 14 dni roboczych od dnia przedłożenia protokołu do
podpisu.
7. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości Komisja Nadzoru Finansowego
przedstawia jednostce kontrolowanej zalecenia pokontrolne.
8. Zalecenia pokontrolne są przekazywane jednostce kontrolowanej nie później niż
w terminie 30 dni roboczych od daty doręczenia Komisji Nadzoru Finansowego
podpisanego protokołu.
9. W uzasadnionych przypadkach termin, o którym mowa w ust.6, może być prze-
dłużony do 2 miesięcy.

Art. 67.
1. Kasa Krajowa po stwierdzeniu w toku czynności kontrolnych istotnych niepra-
widłowości przedstawia kasie zalecenia w celu usunięcia stwierdzonych niepra-
widłowości w wyznaczonym terminie, powiadamiając o tym jednocześnie Ko-
misję Nadzoru Finansowego.
2. W przypadku nieusunięcia w wyznaczonym terminie uchybień, o których mowa
w ust. 1, Kasa Krajowa zawiadamia o tym Komisję Nadzoru Finansowego. Ko-
misja Nadzoru Finansowego z własnej inicjatywy lub na uzasadniony wniosek
Kasy Krajowej może po uprzednim upomnieniu na piśmie zastosować środki
nadzorcze, o których mowa w art. 68 ust. 2.

Art. 68.
1. Komisja Nadzoru Finansowego w ramach nadzoru może wezwać kasę do usu-
nięcia w wyznaczonym terminie stwierdzonych uchybień oraz nakazać jej pod-
jęcie środków koniecznych do osiągnięcia i przestrzegania norm, o których mo-
wa w niniejszej ustawie.
2. W przypadku stwierdzenia, że kasa nie usunęła w wyznaczonym terminie
stwierdzonych uchybień, a także jeżeli działalność kasy wykonywana jest z ra-
żącym naruszeniem przepisów prawa lub statutu albo stwarza zagrożenie dla in-
Liczba stron : 21 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 21
VI kadencja/ druk nr 1876

teresów członków kasy, Komisja Nadzoru Finansowego z własnej inicjatywy


lub na uzasadniony wniosek Kasy Krajowej po uprzednim upomnieniu na pi-
śmie, może:
1) wystąpić do właściwego organu kasy o odwołanie jej członków zarządu,
bezpośrednio odpowiedzialnych za stwierdzone uchybienia;
2) zawiesić w czynnościach poszczególnych członków zarządu kasy, o których
mowa w pkt 1, do czasu rozpatrzenia wniosku o ich odwołanie; zawieszenie
w czynnościach polega na wyłączeniu z podejmowania decyzji przez kasę w
zakresie jej praw i obowiązków majątkowych;
3) nakazać kasie zaprzestania prowadzenia określonej działalności;
4) zalecić kasie podjęcie środków koniecznych do przywrócenia płynności
płatniczej lub przestrzegania norm, o których mowa w niniejszej ustawie;
5) zalecić kasie zwiększenie funduszy własnych;
6) zalecić kasie zaniechanie określonych form reklamy;
7) zalecić kasie ograniczenie zakresu działalności.
3. Decyzja Komisji Nadzoru Finansowego o zaprzestaniu prowadzenia określonej
działalności kasy może zawierać warunki i terminy.
4. Komisja Nadzoru Finansowego może także zawiesić w czynnościach członka za-
rządu w przypadku:
1) przedstawienia mu zarzutów w postępowaniu karnym lub w postępowaniu
w sprawie o przestępstwo skarbowe;
2) spowodowania znaczących strat majątkowych kasy.
Postanowienia ust. 2 pkt 2 stosuje się odpowiednio.
5. Członek zarządu informuje Komisję Nadzoru Finansowego o przedstawieniu mu
zarzutów w postępowaniu karnym lub w postępowaniu w sprawie o przestęp-
stwo skarbowe w terminie 30 dni od daty wydania postanowienia o przedsta-
wieniu zarzutów.
6. Komisja Nadzoru Finansowego odwołuje członka zarządu kasy w przypadku
prawomocnego skazania go za przestępstwo umyślne lub przestępstwo skarbo-
we, z wyłączeniem przestępstw ściganych z oskarżenia prywatnego oraz w przy-
padku niedopełnienia przez niego obowiązku, o którym mowa w ust. 5, chyba że
przedstawione zarzuty dotyczą przestępstwa ściganego z oskarżenia prywat-
nego.

Art. 69.
1. W razie nieusunięcia uchybień lub niepodjęcia środków, o których mowa w art.
68 ust. 1, odmowy udzielenia wyjaśnień i informacji, o których mowa w art. 72,
Komisja Nadzoru Finansowego z własnej inicjatywy lub na uzasadniony wnio-
sek Kasy Krajowej może nakładać na członków zarządu kasy kary pieniężne do
wysokości sześciokrotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę określonego
na podstawie ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodze-
Liczba stron : 22 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 22
VI kadencja/ druk nr 1876

niu za pracę (Dz. U. z 2002 r. Nr 200, poz. 1679, z późn. zm.10)), ustalonego na
dany rok na podstawie odrębnych przepisów w dniu nałożenia kary.
2. Kara nie może być nałożona, jeżeli od uzyskania przez Komisję Nadzoru Finan-
sowego wiadomości o czynie określonym w ust. 1 upłynęło więcej niż 6 miesię-
cy albo od popełnienia tego czynu upłynęło więcej niż 2 lata.
3. Wymierzenie kary pieniężnej nie stanowi przeszkody do zastosowania innych
środków przewidzianych w niniejszej ustawie.
4. Kwoty wyegzekwowane z tytułu kar pieniężnych powiększają fundusz stabiliza-
cyjny prowadzony przez Kasę Krajową.
5. Kara, o której mowa w ust. 1, podlega egzekucji w trybie przepisów o postępo-
waniu egzekucyjnym w administracji.

Art. 70.
1. W przypadku powstania groźby zaprzestania spłacania długów przez kasę lub
gdy jej działalność wykazuje rażące lub uporczywe naruszanie przepisów prawa,
lub jeżeli zarząd nie przekaże programu postępowania naprawczego zgodnie z
art. 73 albo gdy realizacja tego programu okaże się nieskuteczna, Komisja Nad-
zoru Finansowego z własnej inicjatywy lub na uzasadniony wniosek Kasy Kra-
jowej może podjąć decyzję o ustanowieniu zarządcy komisarycznego. Ustano-
wienie zarządcy komisarycznego nie wpływa na organizację i sposób działania
kasy, z wyjątkiem zmian przewidzianych niniejszą ustawą.
2. Ustanowienie zarządcy komisarycznego może trwać nie dłużej niż 6 miesięcy.
3. Z dniem ustanowienia zarządcy komisarycznego członkowie zarządu kasy zosta-
ją odwołani z mocy prawa, a udzielone wcześniej prokury i pełnomocnictwa
wygasają. Kompetencje innych organów kasy ulegają zawieszeniu. Na zarządcę
komisarycznego przechodzi prawo podejmowania decyzji we wszystkich spra-
wach kasy, z wyjątkiem wprowadzania zmian w statucie kasy.
4. Zarządca komisaryczny wykonuje również zadania określone w decyzji Komisji
Nadzoru Finansowego o ustanowieniu zarządcy komisarycznego.
5. Zarządca komisaryczny opracowuje i uzgadnia z Komisją Nadzoru Finansowego
program postępowania naprawczego, kieruje jego realizacją oraz informuje Ko-
misję Nadzoru Finansowego, Kasę Krajową i radę nadzorczą kasy o wynikach
jego realizacji.
6. Od decyzji, o której mowa w ust. 1, rada nadzorcza kasy może wnieść skargę do
sądu administracyjnego w terminie 7 dni od daty doręczenia decyzji. Wniesienie
skargi nie wstrzymuje wykonania decyzji. Przepisu art. 127 § 3 Kodeksu postę-
powania administracyjnego nie stosuje się.
7. Koszty związane z wykonywaniem funkcji zarządcy komisarycznego pokrywane
są z funduszu stabilizacyjnego prowadzonego przez Kasę Krajową. Wynagro-
dzenie zarządcy komisarycznego ustala Komisja Nadzoru Finansowego, z tym
że nie może ono być wyższe niż wynagrodzenie prezesa zarządu kasy, w której
ustanowiono zarządcę komisarycznego.

10)
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2004 r. Nr 240, poz. 2407 oraz z 2005 r.
Nr 157, poz. 1314.
Liczba stron : 23 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 23
VI kadencja/ druk nr 1876

Art. 71.
Jeżeli ze sprawozdania finansowego sporządzonego przez zarząd kasy lub zarządcę
komisarycznego wynika, że majątek kasy nie wystarcza na pokrycie kosztów postę-
powania upadłościowego, a wierzyciele nie wyrażą zgody na ich pokrycie, sąd na
wniosek wierzycieli lub Kasy Krajowej wydaje postanowienie o wykreśleniu kasy z
rejestru, zawiadamiając o tym wierzycieli i Kasę Krajową. W takim przypadku nie
przeprowadza się postępowania upadłościowego.

Art. 72.
Kasy są obowiązane:
1) zawiadomić Kasę Krajową i Komisję Nadzoru Finansowego o podjęciu lub
zaprzestaniu działalności;
2) niezwłocznie zawiadomić Komisję Nadzoru Finansowego i Kasę Krajową o
środkach, jakie zostaną podjęte w celu usunięcia nieprawidłowości stwier-
dzonych w ramach kontroli oraz nadzoru.

Art. 73.
1. W razie powstania w kasie straty bilansowej albo groźby jej wystąpienia albo
powstania niebezpieczeństwa niewypłacalności, zarząd kasy niezwłocznie za-
wiadamia o tym Komisję Nadzoru Finansowego oraz przedstawia jej program
postępowania naprawczego, pozytywnie zaopiniowany przez Kasę Krajową, za-
pewniając jego realizację.
2. Komisja Nadzoru Finansowego może wyznaczyć kasie termin opracowania pro-
gramu postępowania naprawczego, o którym mowa w ust. 1, oraz zlecić jego
uzupełnienie lub ponowne opracowanie.
3. W razie zaniechania działań określonych w ust. 1, Komisja Nadzoru Finansowe-
go może zobowiązać kasę do wszczęcia postępowania naprawczego.

Art. 74.
1. Komisja Nadzoru Finansowego może na uzasadniony wniosek Kasy Krajowej w
kasie, która otrzymuje środki z funduszu stabilizacyjnego, na wniosek Kasy Kra-
jowej, ustanowić kuratora nadzorującego wykonanie programu postępowania
naprawczego.
2. Kuratorowi przysługuje prawo uczestniczenia w posiedzeniach organów kasy o-
raz uzyskiwania wszelkich informacji niezbędnych do wykonywania jego
funkcji.
3. Kuratorowi przysługuje prawo wniesienia sprzeciwu wobec uchwał i decyzji za-
rządu i rady nadzorczej kasy. Oświadczenie o zamiarze wniesienia sprzeciwu
zgłoszone na posiedzeniu rady nadzorczej lub zarządu wstrzymuje wykonanie
uchwały lub decyzji.
Liczba stron : 24 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 24
VI kadencja/ druk nr 1876

4. Sprzeciw, o którym mowa w ust. 3, kurator wnosi do właściwego sądu gospo-


darczego w terminie 14 dni od daty podjęcia uchwały lub decyzji zarządu lub
rady nadzorczej.
5. W przypadku braku wniesienia sprzeciwu do sądu w terminie, o którym mowa w
ust. 4, lub w przypadku oświadczenia kuratora, że nie będzie zgłaszał sprzeciwu,
uchwała lub decyzja, o których mowa w ust. 3, może zostać wykonana.
6. Kurator może zaskarżyć do sądu uchwałę walnego zgromadzenia kasy. Przepis
art. 42 ustawy - Prawo spółdzielcze stosuje się.
7. Od decyzji o ustanowieniu kuratora kasa może wnieść skargę do sądu admini-
stracyjnego w terminie 7 dni od dnia doręczenia decyzji. Wniesienie skargi nie
wstrzymuje wykonania decyzji. Przepisu art. 127 § 3 Kodeksu postępowania
administracyjnego nie stosuje się.
8. Kurator składa Komisji Nadzoru Finansowego kwartalne sprawozdania ze swojej
działalności zawierające ocenę realizacji przez kasę programu naprawczego.
9. Koszty związane z wykonywaniem funkcji kuratora pokrywane są z funduszu
stabilizacyjnego prowadzonego przez Kasę Krajową. Wynagrodzenie kuratora
ustala Komisja Nadzoru Finansowego, z tym że nie może ono być wyższe niż
wynagrodzenie prezesa zarządu kasy, w której ustanowiono kuratora.
10. Komisja Nadzoru Finansowego odwołuje kuratora nadzorującego wykonywanie
programu naprawczego po zrealizowaniu tego programu przez kasę, a także w
przypadku jego rezygnacji, niewłaściwego wykonywania funkcji lub też innych
względów uniemożliwiających kuratorowi należyte wykonywanie tej funkcji.

Art. 75.
1. Komisja Nadzoru Finansowego może żądać informacji od Kasy Krajowej oraz
wyjaśnień od członków organów Kasy Krajowej niezbędnych do badania reali-
zacji przez Kasę Krajową celów określonych w niniejszej ustawie.
2. Komisja Nadzoru Finansowego może wezwać Kasę Krajową do usunięcia w wy-
znaczonym terminie uchybień stwierdzonych w jej działalności.
3. W razie niewykonywania obowiązków określonych w ust. 1 i 2 Komisja Nadzo-
ru Finansowego może nakładać na członków zarządu Kasy Krajowej kary
pieniężne do wysokości trzykrotnego miesięcznego wynagrodzenia brutto
danego członka zarządu, wyliczonego na podstawie wynagrodzenia za ostatnie
trzy miesiące przed nałożeniem kary. Przepisy art. 69 ust. 2-5 stosuje się.

Art. 76.
1. W razie stwierdzenia, że Kasa Krajowa nie realizuje zaleceń Komisji Nadzoru
Finansowego lub działalność Kasy Krajowej jest wykonywana z naruszeniem
prawa albo stwarza zagrożenie dla interesów kas, Komisja Nadzoru Finansowe-
go, po uprzednim upomnieniu na piśmie, może:
1) wystąpić do właściwego organu Kasy Krajowej o odwołanie prezesa, wice-
prezesa lub innego członka zarządu Kasy Krajowej bezpośrednio odpowie-
dzialnego za stwierdzone nieprawidłowości;
Liczba stron : 25 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 25
VI kadencja/ druk nr 1876

2) zawiesić w czynnościach członków zarządu Kasy Krajowej, o których mo-


wa w pkt 1, do czasu podjęcia uchwały w sprawie wniosku o ich odwołanie
przez radę nadzorczą na najbliższym posiedzeniu; zawieszenie w czynno-
ściach polega na wyłączeniu z podejmowania decyzji za Kasę Krajową w
zakresie jej praw i obowiązków majątkowych.
2. Komisja Nadzoru Finansowego może także zawiesić w czynnościach członka za-
rządu Kasy Krajowej, w przypadku:
1) przedstawienia mu zarzutów w postępowaniu karnym lub skarbowym;
2) spowodowania znacznych strat majątkowych Kasy Krajowej.
Postanowienia ust. 1 pkt 2 stosuje się odpowiednio.
3. Do członków zarządu Kasy Krajowej stosuje się przepisy art. 68 ust. 5 i 6.

Art. 77.
1. Kasy obowiązane są przekazywać do Komisji Nadzoru Finansowego sprawoz-
danie finansowe wraz z opinią i raportem biegłego rewidenta oraz z odpisem
uchwały bądź postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu spra-
wozdania finansowego.
2. Kasa Krajowa obowiązana jest przekazywać do Komisji Nadzoru Finansowego:
1) zbadane sprawozdanie finansowe wraz z opinią i raportem biegłego rewi-
denta oraz z odpisem uchwały o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego;
2) sprawozdanie z prowadzonej działalności, w tym nie rzadziej niż raz na
kwartał sprawozdanie z przeprowadzonych w kasach czynnościach kontrol-
nych oraz sprawozdanie z wykorzystania środków funduszu stabilizacyjne-
go.
3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii Ko-
misji Nadzoru Finansowego, w drodze rozporządzenia, ustala zakres, terminy i
tryb przekazywania informacji sprawozdawczych przez kasy i Kasę Krajową do
Komisji Nadzoru Finansowego, mając na uwadze zapewnienie sprawnego i
efektywnego nadzoru nad kasami i Kasą Krajową.

Rozdział 7
Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe

Art. 78.
W ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz.
694, z późn. zm.11)) wprowadza się następujące zmiany:

11)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.U. z 2003 r. Nr 60, poz.
535, Nr 124, poz. 1152, Nr 139, poz. 1324 i Nr 229, poz. 2276, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 145,
poz. 1535, Nr 146, poz. 1546 i Nr 213, poz. 2155, z 2005 r. Nr 10, poz. 66, Nr 184, poz. 1539 i Nr
267, poz. 2252, z 2006 r. Nr 157, poz. 1119 i Nr 208, poz. 1540, z 2008 r. Nr 63, poz. 393, Nr
144, poz. 900, Nr 171, poz. 1056, Nr 214, poz. 1343 i Nr 223, poz. 1466 oraz z 2009 r. Nr 42,
poz. 341.
Liczba stron : 26 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 26
VI kadencja/ druk nr 1876

1) w art. 2 ust. 1 pkt 3 otrzymuje brzmienie:


„3) jednostek organizacyjnych działających na podstawie Prawa bankowego,
przepisów o obrocie papierami wartościowymi, przepisów o funduszach in-
westycyjnych, przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej,
przepisów o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych lub
przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, bez
względu na wielkość przychodów,”;
2) w art. 50 ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do banków, spółdzielczych kas oszczędno-
ściowo-kredytowych, zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji.”;
3) w art. 64 w ust. 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu:
„1a) spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych,”;
4) w art. 65 ust. 5 dodaje się pkt 5a w brzmieniu:
„5a) stwierdzenie stosowania się przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-
kredytową do obowiązujących zasad w zakresie ostrożności, określonych w
odrębnych przepisach, oraz stwierdzenie prawidłowości ustalenia współ-
czynnika wypłacalności,”;
5) w art. 81 w ust. 2:
a) w pkt 8 dodać lit. d w brzmieniu:
„d) szczególne zasady rachunkowości spółdzielczych kas oszczędnościo-
wo-kredytowych, w tym zakres informacji wykazywanych w sprawoz-
daniu finansowym.”,
b) uchyla się pkt 10;
6) w art. 83 ust. 2 pkt 7 otrzymuje brzmienie:
„7) po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Finansowego – dla spółdzielczych
kas oszczędnościowo-kredytowych oraz Krajowej Spółdzielczej Kasy
Oszczędnościowo-Kredytowej.”.

Art. 79.
W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. z 2005 r.
Nr 1, poz. 2, z późn. zm.12)) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 3 w ust. 2 pkt 5 i 6 otrzymują brzmienie:
„5) regulowanie płynności banków i spółdzielczych kas oszczędnościowo-
kredytowych oraz ich refinansowanie;
6) kształtowanie warunków niezbędnych dla rozwoju systemu bankowego oraz
systemu spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych;”;
2) w art. 17 w ust. 4 pkt 5 otrzymuje brzmienie:

12)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z Dz.U. z 2005 r. Nr
167, poz. 1398, z 2006 r. Nr 157, poz. 1119, z 2007 r. Nr 25, poz. 162 i Nr 61, poz. 410 oraz z
2008 r. Nr 209, poz. 1315 i 1317.
Liczba stron : 27 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 27
VI kadencja/ druk nr 1876

„5) ocena funkcjonowania systemu bankowego oraz systemu spółdzielczych kas


oszczędnościowo - kredytowych;”;
3) w art. 21 pkt 4 otrzymuje brzmienie:
„4) opiniuje projekty aktów normatywnych dotyczących działalności banków i
spółdzielczych kas oszczędnościowo - kredytowych, a także mających zna-
czenie dla systemu finansowego.”;
4) w art. 42:
a) ust. 1-3 otrzymują brzmienie:
„1. NBP może udzielać bankom lub spółdzielczym kasom oszczędnościo-
wo-kredytowym kredytu refinansowego w złotych w celu uzupełnienia
ich zasobów pieniężnych.
2. NBP przy udzielaniu kredytu refinansowego kieruje się zdolnością ban-
ku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej do spłaty tego
kredytu wraz z odsetkami w umownych terminach spłaty, z zastrzeże-
niem, o którym mowa w ust. 3.
3. NBP może udzielić kredytu refinansowego także bankowi lub spół-
dzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej dla realizacji programu
postępowania naprawczego banku lub spółdzielczej kasy oszczędno-
ściowo-kredytowej.”,
b) ust. 6 otrzymuje brzmienie:
„6. Jeżeli sytuacja finansowa banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościo-
wo-kredytowej korzystających z kredytu refinansowego ulega pogor-
szeniu w stopniu zagrażającym terminowej spłacie kredytu albo jeżeli
bank lub spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa nie przestrze-
gają istotnych postanowień umowy kredytowej, NBP może wypowie-
dzieć tę umowę i zażądać wcześniejszej spłaty kredytu, w całości lub w
części, w terminie krótszym niż określony w tej umowie.”.

Art. 80.
W ustawie z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz. U. z
2006 r. Nr 157, poz. 1119, z późn. zm.13)) wprowadza się następujące zmiany :
1) w art. 1 w ust. 2 w pkt 6 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 7 w
brzmieniu:
„7) nadzór nad spółdzielczymi kasami oszczędnościowo-kredytowymi i Krajową
Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową, sprawowany zgodnie z
przepisami ustawy z dnia ....... 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędno-
ściowo-kredytowych (Dz. U. Nr ..., poz. ...).”;
2) art. 2 otrzymuje brzmienie:
„Art. 2. Celem nadzoru nad rynkiem finansowym jest zapewnienie prawi-
dłowego funkcjonowania tego rynku, jego stabilności, bezpieczeń-
13)
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 272 i Nr 49, poz.
328, z 2008 r. Nr 209, poz. 1317, Nr 231, poz. 1546 i Nr 228, poz. 1507 oraz z 2009 r. Nr 42, poz.
341.
Liczba stron : 28 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 28
VI kadencja/ druk nr 1876

stwa oraz przejrzystości, zaufania do rynku finansowego, a także


zapewnienie ochrony interesów uczestników tego rynku, przez re-
alizację celów określonych, w szczególności w ustawie z dnia 29
sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe, ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o
nadzorze ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz Rzeczniku Ubez-
pieczonych, ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o nadzorze nad ryn-
kiem kapitałowym, ustawie z dnia 12 września 2002 r. o elektro-
nicznych instrumentach płatniczych, ustawie z dnia 15 kwietnia
2005 r. o nadzorze uzupełniającym nad instytucjami kredytowymi,
zakładami ubezpieczeń i firmami inwestycyjnymi wchodzącymi w
skład konglomeratu finansowego oraz ustawie z dnia ... 2009 r. o
spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych.”;
3) w art. 12 po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
„2a. Upoważnienie, o którym mowa w ust. 1, nie może dotyczyć także określo-
nych w przepisach o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych
rozstrzygnięć co do istoty sprawy w zakresie:
1) wydawania zgody na powoływanie prezesa lub członka zarządu Krajo-
wej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej;
2) zatwierdzenia prezesa lub członka zarządu Krajowej Spółdzielczej Ka-
sy Oszczędnościowo-Kredytowej;
3) podwyższenia limitu rezerwy płynnej;
4) ustanowienia i odwołania kuratora;
5) wydawania decyzji o ustanowieniu zarządcy komisarycznego;
6) zmiany statutu Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-
Kredytowej;
7) zatwierdzenia statutu Krajowej Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-
Kredytowej.”.

Art. 81.
1. Kasy, w terminie 9 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, wystąpią do Ko-
misji Nadzoru Finansowego z wnioskami o zatwierdzenie:
1) statutów dostosowanych do przepisów ustawy;
2) prezesów zarządów.
2. Kasa Krajowa, w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, wystąpi
do Komisji Nadzoru Finansowego z wnioskiem o zatwierdzenie:
1) statutu dostosowanego do przepisów ustawy;
2) członków zarządu.
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, przepisu art. 7 ust. 2 nie stosuje
się. Do decyzji Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie zatwierdzenia statutu
kasy art. 7 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
4. Do decyzji Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie zatwierdzenia prezesa za-
rządu kasy art. 18 ust. 1-3 stosuje się odpowiednio.
Liczba stron : 29 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 29
VI kadencja/ druk nr 1876

5. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, przepisu art. 50 ust. 2 nie stosuje
się. Do decyzji Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie zatwierdzenia statutu
Kasy Krajowej art. 50 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
6. Do decyzji Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie zatwierdzenia członków
zarządu art. 48 ust. 1 zdanie 2, ust. 2 i ust. 3 stosuje się odpowiednio.
7. W przypadku niezłożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, lub ust. 2 pkt
2 w przewidzianych terminach lub odmowy zatwierdzenia przez Komisję Nad-
zoru Finansowego osoby, której wniosek taki dotyczy, mandat związany z peł-
nioną przez tę osobę funkcją wygasa.

Art. 82.
Kasy obowiązane są w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy do prze-
prowadzenia audytu zewnętrznego i przekazania jego wyników Komisji Nadzoru
Finansowego, Kasie Krajowej, ministrowi właściwemu do spraw finansów publicz-
nych, Narodowemu Bankowi Polskiemu, Komitetowi Stabilności Finansowej oraz
Krajowej Radzie Spółdzielczej.

Art. 83.
Przepisy art. 50 ust. 4 i art. 64 ust. 1 pkt 1a ustawy zmienianej w art. 78, w brzmieniu
nadanym niniejszą ustawą, mają zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finan-
sowych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2010 r.

Art. 84.
Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 81 ust. 2 pkt 10
ustawy, o której mowa w art. 78, zachowują moc do czasu wydania nowych przepi-
sów wykonawczych, jeżeli nie są sprzeczne z niniejszą ustawą, nie dłużej jednak niż
3 miesiące.

Art. 85.
1. W latach 2009-2010 ze środków funduszu stabilizacyjnego, o którym mowa w
art. 52 niniejszej ustawy, mogą być finansowane wydatki na pokrycie roszczeń
członków kas z tytułu zgromadzonych w kasach środków pieniężnych - w przy-
padku ogłoszenia upadłości takiej kasy lub prawomocnego oddalenia wniosku o
ogłoszenie upadłości ze względu na to, że majątek tej kasy nie wystarcza na za-
spokojenie kosztów postępowania, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. W przypadku ogłoszenia upadłości kasy posiadającej dobrowolny system ubez-
pieczania środków pieniężnych członków lub ogłoszenia upadłości takiej kasy
ze względu na to, że jej majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postę-
powania, roszczenia członków kasy zaspokajane są w pierwszej kolejności w
ramach tego systemu.
3. W latach 2009-2010 w przypadku wyczerpania środków funduszu stabilizacyj-
nego, o którym mowa w art. 52 niniejszej ustawy, i wystąpieniu zagrożenia sta-
bilności systemu spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, Narodowy
Liczba stron : 30 Data : 2009-09-03 Nazwa pliku : 0299-99A.NK 30
VI kadencja/ druk nr 1876

Bank Polski może udzielić Kasie Krajowej kredytu krótkoterminowego, na uzu-


pełnienie środków tego funduszu, w celu realizacji zadań, o których mowa w
ust. 1 oraz art. 33 niniejszej ustawy, pod warunkiem ustanowienia odpowiednie-
go zabezpieczenia.

Art. 86.
Traci moc ustawa z dnia 14 grudnia 1995 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościo-
wo-kredytowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 1, poz. 2, z późn. zm.14)).

Art. 87
Ustawa wchodzi w życie po upływie miesiąca od dnia ogłoszenia.

14)
Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1999 r. Nr 101, poz. 1178, z 2001 r. Nr
8, poz. 64 i Nr 100, poz. 1081, z 2002 r. Nr 169, poz. 1387 i Nr 241, poz. 2074, z 2004 r. Nr 68,
poz. 623 i Nr 146, poz. 1546, z 2006 r. Nr 183, poz. 1354 oraz z 2009 r. Nr 50, poz. 403.
KOMITETU INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ
SEKRETARZ
KOMITETU INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ
SEKRETARZ STANU
Mikdaj Dowgielewicz
Warszawa, dnia qwrzeinia 2009 r.

Pan Pose1
Zbigniew Chlebowski
Przewodniczqcy Komisji Finansbw Publicznych
Sejm Rzeczypospolitej Polskiej

Opinia o zgodnoici z prawem Unii Europejskiej sprawozdania Komisji Finanso'w Publicznych o


poselskim projekcie ustawy o spbidzielcqych kasach oszcz~dnoSciowo-kredytowychoraz o mianie
niektdrych innych ustaw (druk nr 1876), wyraiona na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia
8 sierpnia 1996 r. o Komitecie Integracji Europejskiej (Dz. U. Nr 106, poz. 494) oraz na
podstawie art. 42 ust. 4 Regulaminu Sejmu przez Sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej
Mikolaja Dowgielewicza

Szanowny Panie Przewodniczqcy,

W zwi&u z przedloionym sprawozdaniern Kornisji Finansdw Publicznych o poselskirn projekcie


ustawy o spdidzielczych kasach oszczqdnoSciowo-kredytowychoraz o zmianie niektbrych innych ustaw
(druk nr 1876) (druk nr 2246), pragnq wyraziC nastqpujqcq opiniq.

I. Art. 79 pkt 4 projektu ustawy nowelizuje art. 42 ustawy o Narodowyrn Banku Polskim (Nl3P).
Zmiana ta przewiduje, i e NBP bqdzie mbgl udzielaC SKOK kredytu refinansowego. W tym zakresie
naleiy wskazaC, i e Europejski Bank Centralny (EBC) i Komisja Europejska w raportach o
konwergencji i opiniach do projektdw aktbw prawnych wielokrotnie wspominaly o koniecznoici
dostosowania art. 42 ustawy o NBP do wynikajqcego z art. 101 Traktatu ustanawiajqcego Wspolnotq
Europejskq (TWE) zakazu finansowania ze srodkbw banku centralnego zobowiqd podmiotow
trzecich. Wzltpliwoici te zostaly podniesione po raz kolejny przez EBC w opinii dotyczqcej projektu
ustawy zawartej w sprawozdaniu, wydanej dnia 16 lipca br. na wniosek Marszalka Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej (CON/2009/60).

11. We wspomnianej opinii EBC zauwaiyl, i e omawiany przepis grozi udziekniem przez NBP kredytu
takiemu podmiotowi realizujqcemu program postqpowania naprawczego (bankowi, SKOK), kt61-y
znajdzie siq nastqpnie w stanie niewyplacalnoici. Zgodnie ze stanowiskiem EBC przepis ten nie
zabezpiecza wigc przed s y t u a c j ~w ktorej w ostatecznoici bank centralny bqdzie ponosil koszty
udzielenia pomocy restrukturyzacyjnej lub likwidacyjnej. Tymczasem koszty takie powinno ponieiC
panstwo, a nie bank centralny. W ten spodb naruszona zostaje zasada niezaleinoici finansowej
bankow centralnych pahstw czl.onkowskich.
111. Zapewnienie przestrzegania zakazu ustanowionego w art. 101 TWE wymaga wprowadzenia
bardziej szczeg6lowych zabezpieczen. Takie tez warunki udzielania kredytu na rzecz bankhw i SKOK
powinny malei6 odzwierciedlenie w art. 42 ustawy o NBP. Tymczasem projektowana miana
rozszerza jeszcze o SKOK grupq instytucji kredytowych, kt6rym bank centralny moze udzieliC
kredytu refinansowego, bez wprowadzenia stosownych zabezpieczen w ustawie o NBP.

IV. Biorqc pod uwagq powyzsze, zapewnienie zgodnoici projektu ustawy zawartej w sprawozdaniu z
prawem wspdlnotowym moina osiqgnqk poprzez:

1. wlqczenie SKOK do systemu rezerwy obowiqzkowej NBP, przy czym obowiqek utrzymywania
rezenvy obowizgkowej jak i dostqp do kredytu refinansowego mogq zostai oparte o kolektywny
mechanizm administrowany przez Krajowq SKOK, przy rhwnoczesnym wprowadzeniu w art. 42
ustawy o NBP zabezpieczeri wyrainie wykluczajqcych udzielanie wsparcia wyplacalnoici instytucjom
finansowym, zgodnie z postulatami EBC i Komisji Europejskiej (por. pkt 2.4, 2.5 i 2.6 ww. opinii
EBC wydanej w sprawie przepishw dotyczqcych sprjldzielczych kas oszcz~dnoiciowo-kredytowych),

albo,

2. odstipienie od nowelizacji art. 42 ustawy o Narodowym Banku Polskim.

W konkluzji pozwalam sobie stwierdzik, ze art. 79 pkt 4 projektu ustawy zawartej w


sprawozdaniu jest niezgodny z prawem Unii Europejskiej w zakresie wskazanym w niniejszej
opinii.

Do wiadomoici
Pan Dariusz Daniluk
Podsekretarz Stanu
Ministerstwo Finansdw

You might also like