Obliczanie granic cigw liczbowych

Poniej podamy sposb obliczania typowych granic cigw liczbowych. Wszystkie rachunki
wykonamy za pomoc kalkulatora ClassPad 300 Plus.

Przykad 1. Obliczy granic
( ) 1 2 3 5 lim
3 4
+

n n n
n


Jest to granica z wielomianu; wycigamy najwiksz potg przed nawias:
( )
|
.
|

\
|
+ = +

4 3
4 3 4
1 2 3
5 lim 1 2 3 5 lim
n n n
n n n n
n n




Tak wic, wyraenie w nawiasie dy do 5, za wyraenie przed nawiasem dy do , czyli
( ) = +

1 2 3 5 lim
3 4
n n n
n


Przykad 2. Obliczy granic
11 8 2 3
1 7 2 5 2
lim
2 4
2 3 4
+ +
+

n n n
n n n n
n


W przypadku ilorazu dwch wielomianw, dzielimy licznik i mianownik przez najwysz potg
zmiennej z mianownika, czyli w tym przypadku przez
4
n :
4 3 2
4 3 2
11 8 2
3
1 7 2 5
2
lim
n n n
n n n n
n
+ +
+





Tak wic, wszystkie skadniki licznika za wyjtkiem 2 i wszystkie skadniki z mianownika za
wyjtkiem 3 d do zera, czyli
3
2
11 8 2 3
1 7 2 5 2
lim
2 4
2 3 4
=
+ +
+

n n n
n n n n
n


Uwaga. atwo zauway, e jeeli licznik i mianownik s wielomianami tego samego stopnia,
to granica jest ilorazem wspczynnikw przy najwyszych potgach wielomianu z licznika i
wielomianu z mianownika.

Przykad 3. Obliczy granic
2 8 2 3
1 2 5
lim
2 4
2 3
+ +
+

n n n
n n
n


W przypadku ilorazu dwch wielomianw, dzielimy licznik i mianownik przez najwysz potg
zmiennej z mianownika, czyli w tym przypadku przez
4
n :
4 3 2
4 2
2 8 2
3
1 2 5
lim
n n n
n n n
n
+ +
+





Tak wic, wszystkie skadniki licznika i wszystkie skadniki z mianownika za wyjtkiem 3 d do
zera, czyli
0
2 8 2 3
1 2 5
lim
2 4
2 3
=
+ +
+

n n n
n n
n


Uwaga. atwo zauway, e jeeli licznik jest wielomianem stopnia niszego ni mianownik,
to granica jest zawsze rwna zero.


Przykad 4. Obliczy granic
2 8 3
1 2 5
lim
2
2 3
+
+

n n
n n
n


W przypadku ilorazu dwch wielomianw, dzielimy licznik i mianownik przez najwysz potg
zmiennej z mianownika, czyli w tym przypadku przez
2
n :
2
2
2 8
3
1
2 5
lim
n n
n
n
n
+
+




Tak wic, licznik dy do i wszystkie skadniki z mianownika za wyjtkiem 3 d do zera, czyli
=
+
+

2 8 3
1 2 5
lim
2
2 3
n n
n n
n


Uwaga. atwo zauway, e jeeli licznik jest wielomianem stopnia wyszego ni mianownik,
to granica jest zawsze rwna ze znakiem plus lub minus, ktry zaley od znaku ilorazu
wspczynnikw przy najwyszych potgach licznika i mianownika.

=
+
+

2 8 3
1 2 5
lim
2
2 3
n n
n n
n
=
+
+

2 8 3
1 2 5
lim
2
2 3
n n
n n
n
=
+
+

2 8 3
1 2 5
lim
2
2 3
n n
n n
n



Przykad 5. Obliczy granic
4 3
3 4
lim
+
+

n
n
n


Licznik i mianownik s funkcjami wykadniczymi, dzielimy kady skadnik przez
n
3 :
n
n
n
n
3
4
1
3
3
3
4
lim
+
+
|
.
|

\
|





=
+
+

4 3
3 4
lim
n
n
n


Przykad 6. Obliczy granic
( ) n n n n
n
+

2 2
lim

Korzystamy ze wzoru skrconego mnoenia:
2 2
) )( ( b a b a b a = + , zatem
( ) ( )
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n
n n n n
n n n n
n n n
1
1
1
1
2
lim
)
1
1 ( )
1
1 (
2
lim lim
2 2
2 2
2
2
2
2
+ +
=
+ +
=
+ +
+


Po skrceniu przez n dostajemy
n n
n
1
1
1
1
2
lim
+ +



czyli ostatecznie
( ) 1
1 1
2
lim
2 2
=
+
= +

n n n n
n

Sprawdmy:



Przykad 7. Obliczy granic przy x rnym od zera
|
|
.
|

\
|
+ +
+ +
+ +
+
+ +
+
+

) )( 1 (
1
...
) 3 )( 2 (
1
) 2 )( 1 (
1
) 1 (
1
lim
n x n x x x x x x x
n


Zauwamy, e

zatem
|
.
|

\
|
+
= |
.
|

\
|
+

+
+ +
+

+
+
+

+
+
+

n x x n x n x x x x x x x
n n
1 1
lim
1
1
1
...
3
1
2
1
2
1
1
1
1
1 1
lim


Ostatecznie
x n x n x x x x x x x
n
1
) )( 1 (
1
...
) 3 )( 2 (
1
) 2 )( 1 (
1
) 1 (
1
lim =
|
|
.
|

\
|
+ +
+ +
+ +
+
+ +
+
+