You are on page 1of 19

Materia wiczeniowy z matematyki

Marzec 2012


Klucz punktowania do zada zamknitych
oraz
schemat oceniania do zada otwartych


POZIOM PODSTAWOWY
Klucz punktowania do zada zamknitych oraz schemat oceniania do zada otwartych
Marzec 2012
2
Klucz punktowania do zada zamknitych

Nr zad 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21
Odp. D B A C B B A A D C C D C A A A C B B B D


Schemat oceniania do zada otwartych

Zadanie 22. (2 pkt)
Rozwi nierwno
2
3 3 36 0 x x + + > .


Rozwizanie
Rozwizanie nierwnoci kwadratowej skada si z dwch etapw.
Pierwszy etap moe by realizowany na 2 sposoby:
I sposb rozwizania (realizacja pierwszego etapu)
Znajdujemy pierwiastki trjmianu kwadratowego
2
3 3 36 x x + +
- obliczamy wyrnik tego trjmianu:
9 432 441 A = + = i std
1
3 21
4
6
x

= =

,
2
3 21
3
6
x
+
= =


albo
- stosujemy wzory Vitea:
1 2
1 x x + = oraz
1 2
12 x x = i std
1
4 x = oraz
2
3 x =
albo
- podajemy je bezporednio (explicite lub zapisujc posta iloczynow trjmianu lub
zaznaczajc na wykresie)
1
4 x = ,
2
3 x =
lub
( )( ) 3 4 3 0 x x + >
lub
x
y
3
4

Klucz punktowania do zada zamknitych oraz schemat oceniania do zada otwartych


Marzec 2012
3
II sposb rozwizania (realizacja pierwszego etapu)
Wyznaczamy posta kanoniczn trjmianu kwadratowego
2
1 147
3 0
2 4
x
| |
+ >
|
\ .

a nastpnie
- przeksztacamy nierwno, tak by jej lewa strona bya zapisana w postaci
iloczynowej
2
1 49
3 0
2 4
x
(
| |
>
(
|
\ .
(


1 7 1 7
3 0
2 2 2 2
x x
| | | |
+ >
| |
\ . \ .

( ) ( )
3 4 3 0 x x > +

Drugi etap rozwizania:
Podajemy zbir rozwiza nierwnoci

3, 4 .

Schemat oceniania
Zdajcy otrzymuje ............................................................................................................ 1 pkt
gdy:
- zrealizuje pierwszy etap rozwizania i na tym poprzestanie lub bdnie zapisze zbir
rozwiza nierwnoci, np.
o obliczy lub poda pierwiastki trjmianu kwadratowego 4 x = , 3 x = i na tym
poprzestanie lub bdnie zapisze zbir rozwiza nierwnoci
o zaznaczy na wykresie miejsca zerowe funkcji ( )
2
3 3 36 f x x x = + + i na tym
poprzestanie lub bdnie zapisze zbir rozwiza nierwnoci
o rozoy trjmian kwadratowy na czynniki liniowe, np. ( ) ( ) 3 4 3 x x +

i na
tym poprzestanie lub bdnie rozwie nierwno
- realizujc pierwszy etap, popeni bd (ale otrzyma dwa rne pierwiastki)
i konsekwentnie do tego rozwie nierwno, np.
o popeni bd rachunkowy przy obliczaniu wyrnika lub pierwiastkw
trjmianu kwadratowego i konsekwentnie do popenionego bdu rozwie
nierwno
o bdnie zapisze rwnania wynikajce ze wzorw Vitea:
1 2
1 x x + =
i
1 2
12 x x =

i konsekwentnie do tego rozwie nierwno
Zdajcy otrzymuje ............................................................................................................ 2 pkt
gdy:
- poda zbir rozwiza nierwnoci : 3, 4 lub 3, 4 x e

lub 3 4 x s s
albo
- sporzdzi ilustracj geometryczn (o liczbowa, wykres) i zapisze zbir rozwiza
nierwnoci w postaci 3 x > , 4 x s
Klucz punktowania do zada zamknitych oraz schemat oceniania do zada otwartych
Marzec 2012
4
albo
- poda zbir rozwiza nierwnoci w postaci graficznej z poprawnie zaznaczonymi
kocami przedziaw




Uwagi
1. Jeeli zdajcy poprawnie obliczy pierwiastki trjmianu
1
3 x = i
2
4 x = i zapisze
3, 4 x e , popeniajc tym samym bd przy przepisywaniu jednego z pierwiastkw, to za
takie rozwizanie otrzymuje 2 punkty.
2. Jeeli bd zdajcego w obliczeniu pierwiastkw trjmianu nie wynika z wykonywanych
przez niego czynnoci (zdajcy rozwizuje swoje zadanie), to otrzymuje 0 punktw za
cae zadanie.

Zadanie 23. (2 pkt)
Funkcja f jest okrelona wzorem ( )
2
9
x b
f x
x

=

dla 9 x = . Ponadto wiemy, e ( ) 4 1 f = .


Oblicz wspczynnik b.

Rozwizanie
Warunek ( ) 4 1 f = zapisujemy w postaci rwnania z niewiadom b:
2 4
1
4 9
b
=

.
Rozwizujemy to rwnanie i obliczamy wspczynnik b: 3 = b .

Schemat oceniania
Zdajcy otrzymuje ............................................................................................................1 pkt
gdy poprawnie zapisze rwnanie z niewiadom b, np.
2 4
1
4 9
b
=

.
Zdajcy otrzymuje ............................................................................................................2 pkt
gdy obliczy wspczynnik 3 b = .

4 3
Klucz punktowania do zada zamknitych oraz schemat oceniania do zada otwartych
Marzec 2012
5
- -
h
6
6 4
o
Zadanie 24. (2 pkt)
Podstawy trapezu prostoktnego maj dugoci 6 i 10 oraz tangens kta ostrego jest rwny 3.
Oblicz pole tego trapezu.


Rozwizanie

Obliczamy wysoko trapezu h, korzystajc
z faktu, e tangens kta ostrego jest rwny 3:
3
4
h
= , std 12 h = .
Zatem pole trapezu jest rwne

( ) 6 10 12
96
2
+
= .


Schemat oceniania
Zdajcy otrzymuje ............................................................................................................ 1 pkt
gdy:
- obliczy wysoko trapezu 12 h = i na tym poprzestanie lub bdnie obliczy pole
albo
- obliczy wysoko trapezu z bdem rachunkowym i konsekwentnie do popenionego
bdu obliczy pole trapezu.
Zdajcy otrzymuje ............................................................................................................ 2 pkt
gdy poprawnie obliczy pole trapezu 96 P = .


Zadanie 25. (2 pkt)
Trjkt ABC przedstawiony na poniszym rysunku jest rwnoboczny, a punkty B, C, N s
wspliniowe. Na boku AC wybrano punkt M tak, e AM CN = . Wyka, e BM MN = .















A B
C
M
N
Klucz punktowania do zada zamknitych oraz schemat oceniania do zada otwartych
Marzec 2012
6
I sposb rozwizania

















Rysujemy odcinek MD rwnolegy do odcinka AB.
Uzasadniamy, e trjkty BDM i MCN s przystajce na podstawie cechy bkb:
- BD CN = , bo BD AM =
- MD CM = , bo trjkt MDC jest rwnoboczny
- 120 BDM NCM = =
Zatem BM MN = .
Schemat oceniania I sposobu rozwizania
Zdajcy otrzymuje ............................................................................................................1 pkt
gdy napisze, e trjkty BDM i MCN s przystajce i wyprowadzi std wniosek,
e BM MN = .
Zdajcy otrzymuje ............................................................................................................2 pkt
gdy poprawnie uzasadni, e trjkty BDM i MCN s przystajce i wyprowadzi std wniosek,
e BM MN = .

Uwaga
Zdajcy moe te dorysowa odcinek MD BC i analogicznie pokaza, e trjkty
BMD i MNC s przystajce.


II sposb rozwizania
Z twierdzenia cosinusw dla trjkta ABM obliczamy
2
BM :
2 2 2
2 cos 60 BM AM AB AM AB = + =
2 2 1
2
2
AM AB AM AB = + =
2 2
AM AB AM AB = + .
A B
C
M
N
D
Klucz punktowania do zada zamknitych oraz schemat oceniania do zada otwartych
Marzec 2012
7
Z twierdzenia cosinusw dla trjkta MCN obliczamy
2
MN :
2 2 2
2 cos120 MN MC CN MC CN = + =
2 2 1
2
2
MC CN MC CN
| |
= + =
|
\ .

2 2
MC CN MC CN = + +
Poniewa AM CN = i MC AB AM = , wic
( ) ( )
2 2 2
MN AB AM AM AB AM AM = + + =
2 2 2 2
2 AB AM AB AM AM AB AM AM = + + + =
2 2
AB AM AB AM + .
Zatem
2 2
BM MN = , czyli BM MN = .

Schemat oceniania II sposobu rozwizania
Zdajcy otrzymuje ............................................................................................................ 1 pkt
gdy korzystajc z twierdzenia cosinusw, obliczy kwadraty dugoci odcinkw BM i MN.
Zdajcy otrzymuje ............................................................................................................ 2 pkt
gdy poprawnie uzasadni, e BM MN = .


Zadanie 26. (2 pkt)
Liczby64, , 4 x s odpowiednio pierwszym, drugim i trzecim wyrazem malejcego cigu
geometrycznego. Oblicz pity wyraz tego cigu.

I sposb rozwizania
Korzystajc ze wzoru na trzeci wyraz cigu geometrycznego obliczamy q iloraz cigu:
2
4 64 q =
2
1
16
q =
1
4
q = lub
1
4
q = .
Poniewa cig jest malejcy, to
1
4
q = .
Obliczamy kolejne wyrazy cigu:
1
64,16, 4,1,
4
, zatem pity wyraz cigu jest rwny
1
4
.
II sposb rozwizania
Z wasnoci cigu geometrycznego wynika, e
2
64 4 x = . Std
2
256 x = , czyli 16 x =

lub 16 x = . Poniewa cig geometryczny jest malejcy, to 16 x = , a iloraz tego cigu q jest
rwny
1
4
. Obliczamy kolejne wyrazy cigu:
1
64,16, 4,1,
4
, zatem pity wyraz cigu jest
rwny
1
4
.
Uwaga
Zdajcy moe obliczy pity wyraz cigu korzystajc ze wzoru:
4
3
4
1 4 1
64
4 4 4
| |
= =
|
\ .
.
Klucz punktowania do zada zamknitych oraz schemat oceniania do zada otwartych
Marzec 2012
8
Schemat oceniania
Zdajcy otrzymuje ............................................................................................................1 pkt
gdy obliczy iloraz cigu:
1
4
q = .
Zdajcy otrzymuje ............................................................................................................2 pkt
gdy obliczy pity wyraz cigu:
1
4



Zadanie 27. (2 pkt)
Uzasadnij, e dla kadej dodatniej liczby cakowitej n liczba
n n n n
2 3 2 3
2 2
+
+ +
jest
wielokrotnoci liczby 10.

Rozwizanie
Liczb
n n n n
2 3 2 3
2 2
+
+ +
przedstawiamy w postaci
( ) ( )
2 2 1
3 2 3 2 9 3 4 2 3 2 3 9 1 2 4 1 10 3 5 2 2
n n n n n n n n n n n n + +
+ = + = + + = =
( )
1
10 3 2 10
n n
k

= = , gdzie
1
3 2
n n
k

= jest liczb cakowit.
Zatem liczba
n n n n
2 3 2 3
2 2
+
+ +
jest wielokrotnoci liczby 10
.


Schemat oceniania
Zdajcy otrzymuje ............................................................................................................1 pkt
gdy zapisze liczb
n n n n
2 3 2 3
2 2
+
+ +

w postaci 3 10 2 5
n n
i nie uzasadni, e liczba
2 5
n


jest podzielna przez 10.
Zdajcy otrzymuje ............................................................................................................2 pkt
gdy przeprowadzi pene rozumowanie, np.:
- przeksztaci liczb 3 10 2 5
n n
do postaci
( )
1
10 3 2 10
n n
k

= , gdzie
1
3 2
n n
k

=
jest liczb cakowit
albo
- przeksztaci liczb 3 10 2 5
n n
do postaci
( )
1
10 3 2
n n
i zapisze, e
1
3 2
n n


jest
liczb cakowit
albo
- zapisze liczb w postaci 3 10 2 5
n n
i uzasadni, e jest podzielna przez 10.

Uwaga
Jeli zdajcy zapisuje kolejno:
2 2
3 2 3 2 10
n n n n
x
+ +
+ =
( ) ( )
2 2
3 3 1 2 2 1 10
n n
x + + =
10 3 5 2 10
n n
x =
( )
5 2 3 2 10
n n
x =
2 3 2 2
n n
x =
i uzasadnia, e 2 3 2
n n
jest liczb podzieln przez 2, to otrzymuje 2 punkty.
Klucz punktowania do zada zamknitych oraz schemat oceniania do zada otwartych
Marzec 2012
9
Zadanie 28. (2 pkt)
Tabela przedstawia wyniki uzyskane na sprawdzianie przez uczniw klasy III.

Oceny 6 5 4 3 2 1
Liczba uczniw 1 2 6 5 9 2

Oblicz redni arytmetyczn i kwadrat odchylenia standardowego uzyskanych ocen.

Rozwizanie
Obliczamy redni arytmetyczn ocen uzyskanych przez uczniw klasy III:
6 1 5 2 4 6 3 5 2 9 1 2 75
3
25 25
+ + + + +
= = .
Obliczamy kwadrat odchylenia standardowego uzyskanych ocen:
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2 2 2 2 2 2
2
1 6 3 2 5 3 6 4 3 5 3 3 9 2 3 2 1 3
25
o
+ + + + +
= =

1 9 2 4 6 1 5 0 9 1 2 4 9 8 6 0 9 8 40
1, 6
25 25 25
+ + + + + + + + + +
= = = =

Schemat oceniania
Zdajcy otrzymuje............................................................................................................. 1 pkt
gdy
- obliczy redni arytmetyczn ocen uzyskanych przez uczniw klasy III i na tym
poprzestanie lub dalej popenia bdy
lub
- obliczy redni arytmetyczn ocen uzyskanych przez uczniw klasy III z bdem
rachunkowym i konsekwentnie do tego obliczy kwadrat odchylenia standardowego.
Zdajcy otrzymuje ............................................................................................................ 2 pkt
gdy obliczy redni arytmetyczn i kwadrat odchylenia standardowego uzyskanych ocen:
odpowiednio 3 i 1,6.


Zadanie 29. (2 pkt)
Rzucamy dwa razy symetryczn szecienn kostk do gry. Oblicz prawdopodobiestwo
zdarzenia A polegajcego na tym, e liczba oczek w drugim rzucie jest o 1 wiksza od liczby
oczek w pierwszym rzucie.

I sposb rozwizania
O jest zbiorem wszystkich par ( ) , a b takich, e { } , 1, 2, 3, 4, 5, 6 a be . Mamy model klasyczny,
w ktrym 36 O = .
Zdarzeniu A sprzyjaj nastpujce zdarzenia elementarne:
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 1, 2 , 2, 3 , 3, 4 , 4, 5 , 5, 6
Zatem 5 A = i std ( )
5
36
A
P A = =
O
.

Klucz punktowania do zada zamknitych oraz schemat oceniania do zada otwartych
Marzec 2012
10
Schemat oceniania I sposobu rozwizania
Zdajcy otrzymuje .............................................................................................................1 pkt
gdy zapisze, e 36 O = i ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) { }
1, 2 , 2, 3 , 3, 4 , 4, 5 , 5, 6 A = .
Zdajcy otrzymuje ............................................................................................................2 pkt
gdy obliczy prawdopodobiestwa zdarzenia A: ( )
5
36
P A = .


II sposb rozwizania: metoda drzewa
Rysujemy drzewo i pogrubiamy istotne dla rozwizania zadania gazie tego drzewa.
Zapisujemy prawdopodobiestwa tylko na tych gaziach.
















Obliczamy prawdopodobiestwo zdarzenia A: ( )
1 1 5
5
6 6 36
P A = = .

Schemat oceniania II sposobu rozwizania
Zdajcy otrzymuje .............................................................................................................1 pkt
gdy
- narysuje drzewo, zapisze prawdopodobiestwa na jego gaziach i wskae na drzewie
waciwe gazie (np. pogrubienie gazi lub zapisanie prawdopodobiestw tylko
na istotnych gaziach)
albo
- narysuje drzewo, zapisze prawdopodobiestwa na jego gaziach i nie wskazuje
na drzewie odpowiednich gazi, ale z dalszych oblicze mona wywnioskowa,
e wybiera waciwe gazie.
Zdajcy otrzymuje ............................................................................................................2 pkt
gdy obliczy prawdopodobiestwa zdarzenia A: ( )
5
36
P A = .

1 2 3 4 5 6
1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6 1 2 3 4 5 6
1
6

1
6
1
6
1
6
1
6
1
6

1
6
1
6
1
6
1
6

Klucz punktowania do zada zamknitych oraz schemat oceniania do zada otwartych
Marzec 2012
11
III sposb rozwizania: metoda tabeli
Rysujemy tabel i wybieramy zdarzenia elementarne sprzyjajce zdarzeniu A.

II kostka
1 2 3 4 5 6
1 X
2 X
3 X
4 X
5 X
I

k
o
s
t
k
a

6

36 O = i 5 A = , zatem ( )
5
36
P A = .

Schemat oceniania III sposobu rozwizania
Zdajcy otrzymuje ............................................................................................................ 1 pkt
gdy narysuje tabel i wypisze wszystkie zdarzenia sprzyjajce lub zaznaczy je w tabeli.
Zdajcy otrzymuje ............................................................................................................ 2 pkt
gdy poda poprawn odpowied: ( )
5
36
P A = .
Klucz punktowania do zada zamknitych oraz schemat oceniania do zada otwartych
Marzec 2012
12
Zadanie 30. (4 pkt)
Podstaw ostrosupa ABCDS jest romb ABCD o boku dugoci 4. Kt ABC rombu ma miar
120 oraz 10 AS CS = = i BS DS = . Oblicz sinus kta nachylenia krawdzi BS do
paszczyzny podstawy ostrosupa.

I sposb rozwizania

Wprowadmy oznaczenia:
a dugo boku rombu
e, f dugoci przektnych rombu
h wysoko ostrosupa
b AS CS = =
c BS DS = = .
Obliczamy dugoci przektnych podstawy. Poniewa 120 ABC = , to trjkt ABD jest
rwnoboczny. Zatem mamy:
e BD a = = i
3
2 2
f a
OC = = ,
std 4 e = , 2 3
2
f
= .
Korzystajc z twierdzenia Pitagorasa w trjkcie AOS, obliczamy wysoko ostrosupa:
( )
2 2
2
2
2
10 2 3 88
2
f
h b
| |
= = =
|
\ .

88 2 22 h = =
Obliczamy dugo krawdzi bocznej BS:
2
2 2
88 4
2
e
c h
| |
= + = +
|
\ .

92 2 23 c = =
A C
O
D
B
a
f
e
a
o
2
S
h
A
C
O
D
B
a
|
a
c
b
Klucz punktowania do zada zamknitych oraz schemat oceniania do zada otwartych
Marzec 2012
13
Obliczamy sinus kta nachylenia krawdzi bocznej BS ostrosupa do paszczyzny podstawy:
2 22 22 506
sin
23 23 2 23
h
c
| = = = =
sin 0, 9780 | ~ .

Schemat oceniania
Rozwizanie, w ktrym postp jest niewielki, ale konieczny na drodze do penego
rozwizania zadania ......................................................................................................... 1 pkt
Obliczenie dugoci przektnych podstawy ostrosupa: 4 e = i 4 3 f = (lub 2
2
e
=
i 2 3
2
f
= ).
Rozwizanie, w ktrym jest istotny postp ..................................................................... 2 pkt
Obliczenie wysokoci ostrosupa 2 22 h = .
Pokonanie zasadniczych trudnoci zadania .................................................................... 3 pkt
Obliczenie dugoci krtszej krawdzi bocznej ostrosupa: 2 23 c = .
Rozwizanie pene ............................................................................................................. 4 pkt
Obliczenie
22
sin
23
| = .

II sposb rozwizania

Wprowadmy oznaczenia:
a dugo boku rombu
e, f dugoci przektnych rombu
h wysoko ostrosupa
b AS CS = =
c BS DS = = .
A C
O
D
B
a
f
e
a
o
2
S
h
A
C
O
D
B
a
|
a
c
b
Klucz punktowania do zada zamknitych oraz schemat oceniania do zada otwartych
Marzec 2012
14
Obliczamy dugoci przektnych podstawy.
Poniewa 120 ABC = , to trjkt ABD jest rwnoboczny. Zatem mamy:
e BD a = = i
3
2 2
2
a
f OC = = , std 4 e = , 4 3 f = .
Korzystajc z twierdzenia Pitagorasa w trjkcie AOS, obliczamy wysoko ostrosupa:
2
2
2
2
f
h b
| |
=
|
\ .

( )
2
2
2
10 2 3 88 h = = , std 88 2 22 h = = .
Obliczamy tangens kta nachylenia krtszej krawdzi bocznej ostrosupa do paszczyzny
podstawy:
tg 22
2
h
e
| = =
Obliczamy sin | korzystajc z tosamoci trygonometrycznych:
2
sin sin
tg
cos
1 sin
| |
|
|
|
= =


2
sin
22
1 sin
|
|
=


2
2
sin
22
1 sin
|
|
=


2
22 23sin | = , zatem
22
sin
23
| = .
Uwaga
Jeeli zdajcy, korzystajc z przyblionej wartoci tangensa kta | ( tg 22 4, 6904 | = ~ ),
odczyta miar kta 78 | ~ i nastpnie zapisze sin sin 78 0, 9781 | ~ ~ , to za takie
rozwizanie otrzymuje 4 punkty.

Schemat oceniania
Rozwizanie, w ktrym postp jest niewielki, ale konieczny na drodze do penego
rozwizania zadania ..........................................................................................................1 pkt
Obliczenie dugoci przektnych podstawy ostrosupa: 4 e = i 4 3 f =
(lub 2
2
e
= i 2 3
2
f
= ).
Rozwizanie, w ktrym jest istotny postp......................................................................2 pkt
Obliczenie wysokoci ostrosupa: 2 22 h = .
Pokonanie zasadniczych trudnoci zadania.....................................................................3 pkt
Obliczenie tangensa kta nachylenia krtszej krawdzi bocznej ostrosupa do paszczyzny
podstawy tg 22 | = .
Rozwizanie pene..............................................................................................................4 pkt
Obliczenie
22
sin
23
| = albo sin sin 78 0, 9781 | ~ ~ .
Klucz punktowania do zada zamknitych oraz schemat oceniania do zada otwartych
Marzec 2012
15
Zadanie 31. (4 pkt)
Wyznacz rwnanie okrgu przechodzcego przez punkt
( ) 2, 1 A = i stycznego do obu osi
ukadu wsprzdnych. Rozwa wszystkie przypadki.
Rozwizanie
x
y
( ) , S r r =
( )
1
, S R R =
( ) 2,1 A =

Poniewa okrg jest styczny do obu osi ukadu wsprzdnych i przechodzi przez punkt
( ) 2, 1 A =

lecy w I wiartce ukadu wsprzdnych, to jego rodek rwnie ley
w I wiartce ukadu wsprzdnych. Std rodek S tego okrgu ma wsprzdne ( ) , S r r = ,
gdzie r jest promieniem tego okrgu. Rwnanie okrgu ma zatem posta
( ) ( )
2 2
2
x r y r r + = .
Punkt
( ) 2, 1 A = ley na tym okrgu, wic
( ) ( )
2 2
2
2 1 r r r + = . Std otrzymujemy
2
6 5 0 r r + = . Rozwizaniami tego rwnania s liczby: 1 r = , 5 r = . To oznacza, e s
dwa okrgi speniajce warunki zadania o rwnaniach ( ) ( )
2 2
1 1 1 x y + =
i ( ) ( )
2 2
5 5 25 x y + = .

Schemat oceniania
Rozwizanie, w ktrym jest istotny postp .................................................................... 1 pkt
Zapisanie wsprzdnych rodka S szukanego okrgu w zalenoci od promienia r tego
okrgu: ( ) , S r r = lub zapisanie, e rodek okrgu ley na prostej o rwnaniu y x = .
Pokonanie zasadniczych trudnoci zadania ................................................................... 2 pkt
Zapisanie rwnania kwadratowego z jedn niewiadom:
( ) ( )
2 2
2
2 1 r r r + = czyli
2
6 5 0 r r + = .
Rozwizanie zadania do koca lecz z usterkami, ktre jednak nie przekrelaj
poprawnoci rozwizania (np. bdy rachunkowe) ....................................................... 3 pkt
Zadanie rozwizane do koca, ale w trakcie rozwizania popeniano bdy rachunkowe.
Klucz punktowania do zada zamknitych oraz schemat oceniania do zada otwartych
Marzec 2012
16
Rozwizanie pene .............................................................................................................4 pkt
Zapisanie rwna obu okrgw:
w postaci kanonicznej: ( ) ( )
2 2
1 1 1 x y + = i ( ) ( )
2 2
5 5 25 x y + =
lub w postaci oglnej:
2 2
2 2 1 0 x y x y + + = i
2 2
10 10 25 0 x y x y + + = .

Uwagi
1. Jeeli zdajcy zapisze rwnanie jednego okrgu (nie wyprowadzajc go), to otrzymuje
1 punkt.
2. Jeeli zdajcy zapisze rwnania obu okrgw (nie wyprowadzajc ich), to otrzymuje
2 punkty.


Zadanie 32. (5 pkt)
Z dwch miast A i B, odlegych od siebie o 18 kilometrw, wyruszyli naprzeciw siebie dwaj
turyci. Pierwszy turysta wyszed z miasta A o jedn godzin wczeniej ni drugi z miasta B.
Oblicz prdko, z jak szed kady turysta, jeeli wiadomo, e po spotkaniu pierwszy turysta
szed do miasta B jeszcze 1,5 godziny, drugi za szed jeszcze 4 godziny do miasta A.

Uwaga
W poniej zamieszczonym schemacie uywamy niewiadomych
A
v ,
B
v , x, t oznaczajcych
odpowiednio: prdko turysty z miasta A, prdko turysty z miasta B oraz drog i czas do
momentu spotkania. Oczywicie niewiadome mog by oznaczane w inny sposb.
Nie wymagamy, by niewiadome byy wyranie opisane na pocztku rozwizania, o ile
z postaci rwna jasno wynika ich znaczenie.

Rozwizanie
Przyjmujemy oznaczenia, np.:
A
v ,
B
v , x, t prdko turysty z miasta A, prdko turysty
z miasta B oraz droga i czas do momentu spotkania.

Zapisujemy zaleno midzy drog x, prdkoci
A
v i czasem t dla jednego z turystw, np.:
1
A
x
v
t
=
+
(prdko do chwili spotkania) i
18
1, 5
A
x
v

= (prdko od chwili spotkania).
Zapisujemy zaleno midzy drog x, prdkoci
B
v i czasem t dla drugiego z turysty
(wychodzcego z miasta B), np.:
18
B
x
v
t

= (prdko do chwili spotkania),


4
B
x
v =
(prdko od chwili spotkania).

Zapisujemy zaleno midzy drog a czasem w sytuacji opisanej w zadaniu za pomoc
ukadu rwna
18
1 1, 5
18
4
x x
t
x x
t

=


Klucz punktowania do zada zamknitych oraz schemat oceniania do zada otwartych
Marzec 2012
17
Rozwizujc ukad rwna, doprowadzamy do rwnania z jedn niewiadom, np.:

Rozwizujemy rwnania otrzymujc kolejno:
Z drugiego rwnania wyznaczamy x
72
4
x
t
=
+

i wstawiamy do pierwszego rwnania
( )
72 72
1, 5 18 1
4 4
t
t t
| |
= +
|
+ +
\ .

108 72 72
18 18
4 4 4
t
t
t t t
= +
+ + +

mnoymy obustronnie przez 4 t +
( ) ( ) 108 18 4 18 4 72 72 t t t t = + + +
2
18 18 108 0 t t + =
dzielimy obustronnie przez 18
2
6 0 t t + =
2
1 24 5 A = + =
1
1 5
3
2
t

= =
2
1 5
2
2
t
+
= =
1
t jest sprzeczne z warunkami zadania
obliczamy
72 72
12
4 6
x
t
= = =
+
,
a nastpnie prdko z jak szed kady
z turystw, np:
12
4km/h
1 3
A
x
v
t
= = =
+

18 6
3km/h
2
B
x
v
t

= = =
Z drugiego rwnania wyznaczamy t
72 4x
t
x

=
i wstawiamy do pierwszego rwnania
( )
72 4
1, 5 18 1
x
x x
x
| |
= +
|
\ .

( ) 18 72 4
1, 5 18 72 4
x
x x x
x

= + +
( ) 18 72 4
1, 5 54 3
x
x x
x

= +
mnoymy obustronnie przez x
2 2
1, 5 1296 72 54 3 x x x x = +
2
1, 5 126 1296 0 x x + =
dzielimy obustronnie przez 1, 5
2
84 864 0 x x + =
2
7056 3456 60 A = =
1
84 60
12
2
x

= =
2
84 60
72
2
x
+
= =
2
x jest sprzeczne z warunkami zadania
obliczamy
72 4 24
2
12
x
t
x

= = = ,
a nastpnie prdko z jak szed kady z
turystw, np.:
18 6
4km/h
1, 5 1, 5
A
x
v

= = =
12
3km/h
4 4
B
x
v = = =
Z pierwszego rwnania wyznaczamy x
18 18
2, 5
t
x
t
+
=
+

i wstawiamy do drugiego rwnania
18 18 18 18
4 18
2, 5 2, 5
t t
t
t t
+ + | |
=
|
+ +
\ .

2
18 18 72 72
72
2, 5 2, 5
t t t
t t
+ +
=
+ +

mnoymy obustronnie przez 2, 5 t +
( )
2
18 18 72 2, 5 72 72 t t t t + = +
2
18 18 108 0 t t + =
dzielimy obustronnie przez 18
Z pierwszego rwnania wyznaczamy t
2, 5 18
18
x
t
x


i wstawiamy do drugiego rwnania
( )
2, 5 18
18 4
18
x
x x
x


mnoymy obustronnie przez 18 x
( )
2 2
324 36 4 2, 5 18 x x x x + =
2 2
4 144 1296 2, 5 18 x x x x + =
2
1, 5 126 1296 0 x x + =
dzielimy obustronnie przez 1, 5
2
84 864 0 x x + =
Klucz punktowania do zada zamknitych oraz schemat oceniania do zada otwartych
Marzec 2012
18
2
6 0 t t + =
2
1 24 5 A = + =
1
1 5
3
2
t

= =
2
1 5
2
2
t
+
= =
1
t jest sprzeczne z warunkami zadania
obliczamy
72 72
12
4 6
x
t
= = =
+
,
a nastpnie prdko z jak szed kady
z turystw, np:
12
4km/h
1 3
A
x
v
t
= = =
+

18 6
3km/h
2
B
x
v
t

= = =
2
7056 3456 60 A = =
1
84 60
12
2
x

= =
2
84 60
72
2
x
+
= =
2
x jest sprzeczne z warunkami zadania
obliczamy
72 4 24
2
12
x
t
x

= = = ,
a nastpnie prdko z jak szed kady
z turystw, np.:
18 6
4km/h
1, 5 1, 5
A
x
v

= = =
12
3km/h
4 4
B
x
v = = =
Zapisujemy odpowied: Turyci szli z prdkociami: 4 km/h, 3 km/h
A B
v v = = .


Schemat oceniania
Rozwizanie, w ktrym postp jest wprawdzie niewielki, ale konieczny na drodze do
penego rozwizania zadania.............................................................................................1 pkt
Zapisanie zalenoci midzy prdkoci
A
v , prdkoci
B
v , drog x i czasem t dla jednego
z turystw, np.:
18
1 1, 5
x x
t

=
+
lub
18
4
x x
t

= lub ( ) 18 1 1, 5
A
v t = + + lub ( ) 18 4
B
v t = + .
Rozwizanie, w ktrym jest istotny postp......................................................................2 pkt
Zapisanie ukadu rwna z dwiema niewiadomymi, np.:
18
1 1, 5
18
4
x x
t
x x
t

=


Pokonanie zasadniczych trudnoci zadania.....................................................................3 pkt
Zapisanie rwnania z jedn niewiadom, np.:
( )
72 72
1, 5 18 1
4 4
t
t t
| |
= +
|
+ +
\ .
lub ( )
72 4
1, 5 18 1
x
x x
x
| |
= +
|
\ .

Zdajcy nie musi zapisywa ukadu rwna, moe bezporednio zapisa rwnanie z jedn
niewiadom.

Uwaga:
Jeeli zdajcy przy pokonywaniu zasadniczych trudnoci zadania popeni bdy
rachunkowe, usterki i na tym zakoczy to otrzymuje 2 punkty.

Rozwizanie zadania do koca lecz z usterkami, ktre jednak nie przekrelaj
poprawnoci rozwizania (np. bdy rachunkowe) ........................................................4 pkt
- rozwizanie rwnania z niewiadom t bezbdnie: 2 t h = i nie obliczenie
prdkoci turystw
Klucz punktowania do zada zamknitych oraz schemat oceniania do zada otwartych
Marzec 2012
19
albo
- rozwizanie rwnania z niewiadom x bezbdnie: 12 x = i nie obliczenie
prdkoci turystw
albo
- obliczenie t lub x z bdem rachunkowym i konsekwentne obliczenie prdkoci.
Rozwizanie pene ............................................................................................................. 5 pkt
Obliczenie szukanych prdkoci:
4 km/h
3 km/h
A
B
v
v
=

You might also like