blo g.t yczko wski.co m http://blo g.tyczko wski.

co m/2014/01/sto pnio wanie-przymio tniko w-i-przyslo wko w-w-jezyku-niemieckim/

Stopniowanie przymiotnikw i przyswkw w jzyku niemieckim

ukasz Tyczko wski

T umaczenie zagadnienia stopniowania niemieckich przymiotnikw i przyswkw chciabym zacz od pokazania rnicy pomidzy tymi dwiema czciami mowy. Mimo e przymiotniki i przyswki maj w niemieckim bardzo czsto identyczne f ormy (gut moe znaczy zarwno dobrze, jak i dobry/a/e), to zachodz miedzy nimi znaczce rnice. Z bior wic ich najwaniejsze cechy. Pniej przejd do poszczeglnych zagadnie, podam take przykady uycia w zdaniach oraz formy stopniowania nieregularnego .

Niemieckie przymiot niki:

odmieniaj si przez przypadki otrzymujc tym samym kocwki odmiany (sprawd tematy: odmiana przymiotnika po rodzajniku okrelonym lub nieokrelonym); w zdaniu stoj w f unkcji przydawki, okrelaj wic rzeczownik; odpowiadaj na pytania: jaki?, jaka?, jakie?.

Niemiecki przyswki:
s nieodmienne, maj wic tylko jedn f orm, bez adnych kocwek odmiany; w zdaniu stoj np. w f unkcji orzecznika, z reguy na kocu tego zdania; odpowiadaj na pytania: jak?, kiedy?; ulegaj stopniowaniu, jeeli pochodz od przymiotnikw. Wymienione wyej rnice wida doskonale na poniszych przykadach:

Das ist ein schnelles Auto. To jest (jaki?) szybki samochd. Sie hat einen neuen Computer gekauft. Ona kupia (jaki?) nowy komputer.

Ich fhle mich heute nicht so gut. Nie czuj si dzisiaj zbyt (jak?) dobrze. Warum fhrst du immer so schnell? Dlaczego zawsze jedzisz tak (jak?) szybko?

Mimo powyszych rozbienoci, przymiotniki i przyswki stopniuj si w jzyku niemieckim wedug tych samych regu. Widoczne s tutaj oczywicie pewne rnice, ale przy dokadnym przemyleniu tematu raczej nie powinny one Wam zbytnio utrudnia ycia. Przejdmy do rzeczy. Podobnie jak w jzyku polskim czy angielskim, w niemieckim te s 3 stopnie: stopie rwny (Positiv), stopie wyszy (Komparativ), stopie najwyszy (Superlativ). Stopie rwny to ten, ktry poznajemy ju na samym pocztku nauki. Przymiotniki nie maj kocwek poza tych pasujcych do rodzaju gramatycznego, przyswki te stoj bez adnych kocwek, te s przecie nieodmienne. W stopniu rwnym uywane s spjniki: sowie takjak, genausowie dokadnie takjak, ebensowie tak samojak. Stopie wyszy przymiotnikw i przyswkw tworzymy przede wszystkim poprzez dodanie kocwki er, np.: schnell schneller, interessant interessanter, breit breiter etc. Przymiotniki i przyswki jednosylabowe otrzymuj dodatkowo przegos, jeeli samogoska tworzca t sylab to a, o lub u. Musi by to wic samogoska, ktra ma w niemieckim alf abecie swoj f orm z przegosem (nie ma w niemieckim przecie i-Umlaut lub y-Umlaut), np.: alt lter, jung jnger etc. Przegos dodawany jest te w stopniu najwyszym. Jeeli przymiotnik lub przyswek koczy si na el lub er , wtedy z tej kocwki w stopniu wyszym znika -e- , np.: dunkel dunkler, teuer teurer. W stopniu najwyszym to -e- wraca na swoje miejsce. W stopniu wyszym uywany jest spjnik als ni. Pamitajcie, e przymiotniki w stopniu wyszym otrzymuj kocwki osobowe oraz odmieniaj si przez osoby, przyswki natomiast pozostaj nieodmienne. Z erknijcie na przykady uycia:

Klaus hat ein schnelleres Auto. Klaus ma (jaki?) szybszy samochd. Sie hat einen neueren Computer gekauft. Ona kupia (jaki?) nowszy komputer. Warum fhrst du jetzt noch schneller? Dlaczego jedziesz teraz jeszcze (jak?) szybciej?

Reguy tworzenia stopnia najwyszego chciabym rozbi na dwie czci, gdy w tym stopniu widoczne s dosy due rnice. Stopie najwyszy przyswkw tworzymy poprzez dodanie kocwki sten lub esten , w zalenoci od kocwki przyswka w jego f ormie podstawowej. Jak si pewnie domylacie, kocwk esten otrzymaj w stopniu najwyszym przyswki zakoczone np. na -t, -d, -z: (breit breiter am breitesten). Poza kocwk, przyswek w stopniu najwyszym naley poprzedzi swkiem am. W stopniu najwyszym uywany jest spjnik von z, ze, od .

Przykady st opniowania przyswkw

schnell schneller am schnellsten hoch hher (znika ch) am hchsten

interessant interessanter am interessantesten gef hrlich gef hrlicher am gef hrlichsten bequem bequemer am bequemsten Przykady uycia stopnia najwyszego przyswkw w zdaniach

Dieses Gebude ist am hchsten. Ten budynek jest najwyszy. Deine Prsentation ist am interessantesten. Twoja prezentacja jest najbardziej interesujca. Das Auto von Klaus ist am schnellsten. Samochd Klausa jest najszybszy.

Stopie najwyszy przymiotnikw jest ju bardziej wymagajcy, gdy do jego poprawnego utworzenia i zastosowania w zdaniu niezbdna jest znajomo kocwek odmiany przymiotnika. Schematy te pozostaj takie same, jak w stopniu rwnym, jednak niektre f ormy mog brzmie dziwnie, szczeglnie te utworzone od duszych przymiotnikw. Kocwki stopnia najwyszego niemieckich przymiotnikw s podobne do kocwek przyswkw. Mianownik rodzaju mskiego, eskiego i nijakiego bdzie mia na kocu zawsze ste lub este, np.: der/die/das breiteste, der/die/das schnellste, der/die/das interessanteste etc. Jak da si zauway, swkiem poprzedzajcym przymiotnik w stopniu najwyszym jest tutaj rodzajnik okrelony. Jeeli wic zmienia si rodzajnik (np. na skutek zmiany przypadkw), to zmienia si te kocwka przymiotnika, np.: den interessantesten (biernik rodzaju mskiego lub celownik liczby mnogiej), die interessantesten (mianownik i biernik liczby mnogiej) etc.

Przykady st opniowania przymiot nikw

schnell schneller der/die/das schnellste bequem bequemer der/die/das bequemste langweilig langweiliger der/die/das langweiligste Przykady uycia stopnia najwyszego przymiotnikw w zdaniach

Klaus hat das schnellste Auto. Klaus ma najszybszy samochd. Meinem Bruder gefllt dieses hchste Gebude. Mojemu bratu podoba si ten najwyszy budynek. Sie hat den bequemsten Sessel gekauft. Ona kupia najwygodniejszy fotel.

Istnieje w jzyku niemieckim pewna grupa przymiotnikw i przyswkw, ktre stopniuj si w sposb nieregularny. W tym przypadku tumaczenie zasad jest zbdne, podam wic przykady takich swek. gut besser am besten/der, die, das beste bald eher am ehesten/der, die, das eheste gern lieber am liebsten/der, die, das liebste of t f ter/huf iger am huf igsten/der, die, das huf igste viel mehr am meisten/der, die, das meiste nah nher am nchsten/ der, die, das nchste

Wskazwki i dodat kowe inf ormacje

W jzyku niemieckim nie wystpuje stopniowanie opisowe , jak to ma miejsce np. w angielskim, kiedy to przymiotnik jest duszy (interesting more interesting the most interesting), kady niemiecki przymiotnik i przyswek stopniujemy wic wedug podanych wyej regu (interessant interessanter am interessantesten). Jako pierwsze potrzebne jest uczcym si stopniowanie przymiotnikw w roli orzecznika (am schnellsten, am besten), dlatego te temu zagadnieniu naley powici na pocztku wicej uwagi. Spjniki wie czy als mog take wystpowa w tzw. zdaniach porwnawczych, wtedy wprowadzaj one szyk kocowy (czasowniki w f ormie osobowej znajduje si na kocu zdania). To tyle ode mnie. Staraem si uj temat moliwie zwile i jasno, chocia moe si Wam wydawa inaczej, w kocu troch si tego nazbierao :) Foto: sxc.hu