POLITECHNIKA OPOLSKA WYDZIA ELEKTROTECHNIKI, AUTOMATYKI I INFORMATYKI

Transmisja danych laboratorium

Kierunek studiw: Numer grupy: Rok akademicki:
Temat:

Informatyka L6 2013/2014

Rok studiw:

III

Semestr:

Badanie ukadw modulacji i demodulacji FSK

Lp. 1. 2.

Nr indeksu

Imi i nazwisko

Data oddania I Data oddania II

OCENA

81423 85675

Paulina Radziszewska Sebastian Sobek

18.11.2013

Termin zaj: dzie: godzina: Poniedziaek 12:50

Prowadzcy: dr in. Zygarlicka Magorzata

SPRAWOZDANIE Lab. 9 Badanie ukadw modulacji i demodulacji FSK

I. Cel wiczenia W wiczeniu zaobserwowalimy na sprzcie laboratoryjnym zjawisko kluczowania czstotliwoci FSK oraz demodulacj tego sygnau. Celem wiczenia byo zapoznanie si z modulac, zrozumieniem techniki, a potem przy wykorzystaniu tego w praktyce, z pomoc sygnaw cyfrowych oraz urzdze pokazujcych przebiegi sygnaw.

II. Wstp teoretyczny Modulacj w technice nazywa si celowy proces zmiany parametrw fali umoliwiajcy przesyanie informacji (komunikacj). Modulacja jest konieczna, poniewa sygna musi nadawa si do transmisji przez sie telekomunikacyjn. Ograniczenia fizyczne powoduj, e informacja moe zosta przekamana na skutek szumw, znieksztace i przesuchw pochodzcych od innych sygnaw przesyanych w tym samym orodku. Modulowany komunikat po pokonaniu tych wszystkich przeszkd musi by na tyle poprawny, aby odbiorca mg wydzieli z niego uyteczne dane. Urzdzenie dokonujce modulacji to modulator. Demodulacja to proces odwrotny do modulacji. Urzdzenie nazywane demodulatorem lub detektorem odtwarza sygna modulujcy z przebiegu zmodulowanego. Jeeli komunikacja ma charakter dwustronny, to jedno urzdzenie dokonuje rwnoczenie modulacji nadawanych sygnaw i demodulacji tych, ktre odbiera (modulator-demodulator w skrcie modem). Przykadem modulacji cyfrowej jest FSK (ang. Frequency Shift Keying). Tutaj czstotliwo nonej przyjmuje za swoje zamiennie dwie wartoci, ktre reprezentuje si jako 1 i 0 - stany logiczne odpowiednio jest lub brak. Dziki temu moliwa jest transmisja cigu bitw z informacj. FSK to dokdniej modulacja kluczowania, z przesuniciem czstotliwoci dla sygnaw cyfrowych. Przy niezmiennej amplitudzie dla sygnau harmonicznego dochodzi do zmiany czstotliwoci - niszej dla 0 logicznego, czy wyszej dla 1 logicznej w informacji binarnej. Czasem zdarza si, ze przypisanie czstotliwoci sygnau wyjcia moe by odwrotne. Sygna FSK moe by generowany z wykorzystaniem jednego generatora przestrajalnego lub dwch oddzielnych generatorw. Zalet pierwszego rozwizania jest uzyskanie cigoci fazy w momencie zmiany czstotliwoci generowanego sygnau. Moemy rwnie wyrni dwa przypadki modulacji sygnaw FSK: Odbiornik koherentny, ktry pracuje w stanie synchronizacji fazy z nadajnikiem. Odbiornik niekoherentny nie zapewnia synchronizacji fazy pomidzy oscylatorem lokalnym uytym w odbiorniku dla demodulacji, a oscylatorem wytwarzajcym sinusoidaln fal niezbdna do modulacji. Widmo koherentnego sygnau FSK ma wyrane supki oczekiwanych czstotliwoci, dlatego przy detekcji w atwy sposb moemy odfiltrowa inne zbdne sygnay i zakcenia, co jest utrudnieniem przy detekcji niekoherentnego sygnau FSK.

1|Strona

SPRAWOZDANIE Lab. 9 Badanie ukadw modulacji i demodulacji FSK

Rys. 1 - Widmo gstoci mocy sygnau FSK z cig faz dla rnych wartoci wskanika kluczowania

FSK ma tak przewag nad niektrymi innymi systemami modulacji jak staa amplituda sygnau. To oznacza, e wikszo szumu, jaki moe si pojawi w czas transmisji w postaci zmian amplitudy odbieranego sygnau mona prosto usun za pomoc ogranicznika amplitudy. Stao obwiedni sygnau FSK umoliwia zastosowanie automatycznej regulacji wzmocnienia (AGC) zapobiegajcej zmianom poziomu sygnau podczas transmisji. Sygna FSK moe by rozpatrywany jako suma dwu oddzielnych sygnaw, jednego reprezentujce binarne 1 a drugiego binarne 0. Obie czstotliwoci none musz by odpowiednio odlege od siebie, aby unikn zachodzenia na siebie widm obu skadowych. Przez co pojawia si ograniczenie maksymalnej szybkoci modulacji fali nonej. Zastosowanie systemu FSK ogranicza si przez to do mniejszych szybkoci modulacji.

III. Wykaz przyrzdw wiczenie zostao wykonane w sali S-409 za pomoc sprztu przy stanowisku FSK. Pyta czoowa ukadu do badania modulacji i demodulacji FSK jest wyposaona w pi niezalenych moduw. W skad zestawu laboratoryjnego wchodz: zasilacz stabilizowany 15V, 5V; generator funkcyjny 40Hz - 2kHz; modulator FSK; demodulator FSK; koder DTMF; dekoder DTMF; linia zakcajca; moduodsch.; oscyloskop dwukanaowy; cztociomierz cyfrowy; 2|Strona

SPRAWOZDANIE Lab. 9 Badanie ukadw modulacji i demodulacji FSK

generator przebiegu prostoknego; zestaw laboratoryjny (kaseta).

Rys. 2 - sprzt na stanowisku

Stanowisko laboratoryjne do badania modulacji i demodulacji FSK skada si z zespolonych we wsplnej obudowie paneli z ktrych kady peni okrelon funkcj.

Rys. 2 - sprzt na stanowisku - zblienie oscyloskop

Pyty czoowe paneli s wyposaone w odpowiednie wejcia i wyjcia oraz szereg potencjometrw i przecznikw umoliwiajcych dokadne analizowanie badanego procesu. Ponadto zdublowane wejcia i wyjcia na poszczeglne moduy znajdujce si w panelach oraz przejcia na rne rodzaje gniazd wtykowych (m.in. BNC) .

3|Strona

SPRAWOZDANIE Lab. 9 Badanie ukadw modulacji i demodulacji FSK

Rys. 4 oraz Rys .5 - pyta czoowa z moduami - zespolone panele

IV. Schematy pomiarowe stosowane w wiczeniu.

Rys. 6 - Schemat pocze ukadu pomiarowego dla pomiaru czstotliwoci modulatora FSK

4|Strona

SPRAWOZDANIE Lab. 9 Badanie ukadw modulacji i demodulacji FSK

Rys. 7 - Schemat pocze ukadu pomiarowego dla badania modulatora FSK

Rys.8 - Schemat pocze ukadu pomiarowego dla badania ukadu modulatcji FSK

5|Strona

SPRAWOZDANIE Lab. 9 Badanie ukadw modulacji i demodulacji FSK

Rys. 9 - Schematy dostpnych na panelu konfiguracji linii zakcajcej

Pierwszy to ukad to poczenie szeregowo-rwnolege; z rezystorem poczonym szrergowo oraz kondensatorem rwnolegle. Drugi take jest ukadem z poczeniem szeregowo-rwnolegym; z kondensatorem szeregowo oraz rezystorem rwnolegle. Trzeci to sam kondensator na linii poczony szeregowo na linii do ukadu. V. Obliczenia parametrw wyznaczonych w wiczeniach. Przeliczenie czstotliwoci modulatora FSK do sprawdzenia wynikw z wartociami wywietlanymi na monitorze:

f = 1/t
Gdzie: f - czstotliow t - czas trwania drga Dla czstotliwoci niskiej: Wynik z oscyloskopu = 16,92 kHz Wyliczenia: f=1/t f=1/60 s = 0,01667 Hz = 16,67 kHz Dla czstotliwoci wysokiej: Wynik z oscyloskopu = 21,42 kHz Wyliczenia: f=1/t f=1/46 s= 0,02174 Hz = 21,74 kHz

6|Strona

SPRAWOZDANIE Lab. 9 Badanie ukadw modulacji i demodulacji FSK

VI. Tablice z wynikami otrzymanymi podczas bada.

Czstotliwo niska [kHz] Z oscyloskopu Z oblicze 16,92 16,67

Czstotliwo wysoka [kHz] 21,42 21,74

Tabela 1: Pomiar czstotliwoci modulatora FSK

Chanel1 czstotliwoci [kHz] 34,76 27,37 20,24 21,53 1,278 15,62 2,876 4,314 17,25 45,72 8,625

Chanel2 czstotliwoci [kHz] 2,316 138,5 75,99 152,9 113,4 56,37 10 86,66 246,9 106,5 64,10 17,28 11110

Tabela 2: Badanie modulatora FSK

Chanel1 czstotliwoci [kHz] 15,11 64,10 21,57 7,94 10,78 18,22 4,31 32,99 108,1

Chanel 2 czstotliwoci [kHz] 63,05 189,7 2500 320,5 3,217

Tabela3:BadanieukadumodulacjiFSK- Ischematnalinii zakcajcej

7|Strona

SPRAWOZDANIE Lab. 9 Badanie ukadw modulacji i demodulacji FSK

Chanel1 czstotliwoci [kHz] 17,34 1,576 29,07 7,189 8,664 0,1883 24,02 5,778 2,201

Chanel2 czstotliwoci [kHz] 133,5 131,7 135,9 137,4 134,0

Tabela4:BadanieukadumodulacjiFSK- IIschematnalinii zakcajcej

Chanel1 czstotliwoci [kHz] 1,333 7,182 36,66 4,141 40,32 340,1 17,34

Chanel2 czstotliwoci [kHz] 264,8 231,1 244 246,1 227,2 223,0

Tabela5:BadanieukadumodulacjiFSK- IIIschematnalinii zakcajcej

Chanel1 czstotliwoci [kHz] 1,333 7,182 36,66 4,141 40,32 340,1 17,34 29,07 24,02 64,10

Chanel2 czstotliwoci [kHz] 171,2 161,4 171,6 160,1 168,1 269,9 170,7 157,4 158,6 149,3

Tabela6: BadanieukadumodulacjiFSK-bez linii zakcajcej

8|Strona

SPRAWOZDANIE Lab. 9 Badanie ukadw modulacji i demodulacji FSK

VII. Wykresy w oparciu o wyniki pomiarowe

Rys. 10 - wykres dla schematu pocze ukadu pomiarowego dla pomiaru czstotliwoci modulatora FSK

Rys. 11- wykres dla schematu pocze ukadu pomiarowego dla pomiaru badania modulatora FSK

9|Strona

SPRAWOZDANIE Lab. 9 Badanie ukadw modulacji i demodulacji FSK

Rys. 12 - wykres dla schematu pocze ukadu pomiarowego dla pomiaru badania modulatora FSK

Rys. 13- wykres dla schematu pocze ukadu pomiarowego dla badania ukadu modulatcji FSK

10 | S t r o n a

SPRAWOZDANIE Lab. 9 Badanie ukadw modulacji i demodulacji FSK

Rys. 14- wykres dla schematu pocze ukadu pomiarowego dla badania ukadu modulatcji FSK

Rys. 15- wykres dla schematu pocze ukadu pomiarowego dla badania modulatora FSK

11 | S t r o n a

SPRAWOZDANIE Lab. 9 Badanie ukadw modulacji i demodulacji FSK

Rys. 16 - wykres dla schematu pocze ukadu pomiarowego dla badania modulatora FSK - bez zakcenia

VIII. Wnioski sporzdzone na podstawie wykonanych bada. Dziki wykonaniu tego wiczenia laboratoryjnego najpierw teoretycznie, przygotowujc si do jego wykonania, a potem praktycznie ju na zajciach, zapoznalimy si ze sposobem modulacji, demodulacji FSK, oraz transmisji zmodulowanych sygnaw. Udao si nam dziki temu zrozumie idd Frequency Shift Keyingu, przyjrze potrzebnemu do niego ukadowi, sprztowi dziki ktremu transmisja jest moliwa, oraz przetestowaniu go.
Zauwaylimy e zmienny jest wykres na monitorze ukadu pomiarowego dla pomiaru badania modulatora FSK. Nie byy to zmiany zupenie chaotyczne, udao nam si dostrzec pewnien wzr zachowa linii wykresu, powtarzalny w czasie. Zmiany te nastpoway po sobie bardzo szybko, musielimy nagra film by w sprawozdaniu umieci wykresy przebiegu.

Przebieg amplitury sygnau oraz jego czstotliwo dla badania modulatora zalene byy od tego czy podczona zostaa do ukadu linia zakcajca czy nie, oraz jakie dodatkowe czynniki tumice ona wprowadzaa. W czasie odsuchu porwnywalimy dwik sygnau wydobywajcego si przez gonik - porwnujc wszystkie trzy przypadki do ukadu bez linii zakcajce jak i wzgldem siebie - dla tego samego ustawienia gonoci. Stwierdzamy e sygna zakcenia w kadym z przypadkw by inny. Zdecydowanie najlepszy i najgoniejszy bez zakce, ktre wpywaj na gorszy odbir. Praktycznie sprawdzilimy e pokrywa si to z teori mic o tym e zakcenia pogarszaj jako przesyanych/odbieranych danych. Dla pierwszej konfiguracji linii zakce sygna by wedug nas najsabszy. Przy podczeniu tylko drugiego sygna nieco wzrs na swej mocy. Najgoniejszym spord tych z lini zakcajc by przy podczeniu do konfiguracji trzeciej, z samym kondensatorem. Z obserwacji, uwaamy e dwik sygnau ( jak i porednio jego jako w transmisji) zaleny jest od przyczenia do ukadu bd cakowitego braku rezystora. Gdy zosta przeoony i 12 | S t r o n a

SPRAWOZDANIE Lab. 9 Badanie ukadw modulacji i demodulacji FSK

podpity rwnolegle lub w ogle nie podpity ( konfiguracja trzy), sygna jaki syszelimy by znacznie lepszy.

IX. Literatura http://pl.wikipedia.org/wiki/Modulacja http://pl.wikipedia.org/wiki/Frequency-Shift_Keying http://rafalnowak1979.w.interia.pl/FSK.htm Instrukcja laboratorium udostpniona przez prowadzc - dr in. Zygarlick Magorzat

X. Zacznik Protok z pomiarw

13 | S t r o n a