Strefa eufotyczna - powierzchniowa strefa zbiorników wodnych pokrywająca się ze strefą trofogeniczną, w której nad rozkładem martwej

materii i oddychaniem przeważa produkcja pierwotna. Dostępność światła, tlenu i biogenów sprawia, iż jest to strefa bogata w fitoplankton.

Dolna granica strefy eufotycznej to głębokość do jakiej dociera 1% promieniowania fotosyntetycznie czynnego.

W strefie eufotycznej następuje utlenianie jonów amonowych do azotynów i azotanów.

Produkcja pierwotna – to ilość materii wytworzonej przez producentów, tzw. produkcja roślin zielonych rozumiana jako szybkość
gromadzenia energii promieniowania słonecznego w materii organicznej, z której zbudowane jest ciało tych roślin.

Wyróżnia się:
Produkcja pierwotna brutto - całość związanej energii w procesie fotosyntezy w jednostce czasu, zmagazynowanej w postaci materii
organicznej;
Produkcja pierwotna netto - stosunek energii związanej w procesie forosyntezy do energii traconej w procesach katabolicznych, w
jednostce czasu.

Trofizm (trofia wód) - termin określający produktywność biologiczną zbiorników wodnych. Pod pojęciem trofia zbiornika (trofizm)
rozumie się także zespół czynników środowiskowych decydujących (wpływających) o żyzności zbiornika wodnego. Trofizm uzależniony od
wielu czynników, np. ilości nawozów dostających się do wód, składu i liczebności organizmów itp. Najczęściej trofia zbiornika utożsamiana
jest z zawartością biogenów w toni wodnej (śródjezierzu) i zdeponowanych w osadach dennych profundalu, pomijając biogeny zdeponowane
w litoralu. Trofizm odnoszony jest najczęściej do jezior (wód jeziornych).

Ze względu na stopień żyzności wody wyróżnia się:

oligotroficzne (oligotrofia) (patrz jezioro oligotroficzne, jeziora płone)
mezotroficzne (mezotrofia) (patrz jezioro mezotroficzne, jeziora umiarkowanie żyzne)
eutroficzne (eutrofizm) (patrz jezioro eutroficzne, jeziora żyzne
politroficzne (politrofia) (patrz jezioro politroficzne, jezioro hypertroficzne, jeziora bardzo żyzne)
saprotroficzne (saprotrofizm) (patrz jezioro saprotroficzne, jezioro przeżyźnione)

Eutrofizacja – proces wzbogacania zbiorników wodnych w substancje pokarmowe (nutrienty, biogeny), głównie w związki azotu i fosforu.
Eutrofizacja jest procesem zachodzącym naturalnie lub antropogenicznie. Użyźnienie naturalne zachodzi przez spływ ze zlewni związków
mineralnych i materii organicznej, rozkładanej następnie przez mikroorganizmy w zbiorniku. Jest to proces bardzo powolny, przejście
zbiornika ze stanu oligotrofii (niskiej żyzności) do eutrofii (wysokiej żyzności), trwa setki lub nawet tysiące lat. Eutrofizacja
antropogeniczna zachodzi głównie przez spływ ścieków i nawozów mineralnych. Większość biogenów dostaje się do wody wraz ze ściekami
organicznymi, np. w Wiśle takie pochodzenie ma ok. 2/3 azotu i fosforu. Proces ten zachodzi bardzo szybko, niewielki zbiornik może się
zeutrofizować nawet w ciągu kilku do kilkunastu lat. W szczególnie drastycznych przypadkach, np. przy zrzucaniu do jezior surowych
ścieków komunalnych czy gnojówki, dochodzi do osiągnięcia przez zbiornik stanów niespotykanych w naturze: politrofii i hypertrofii.
Następuje wtedy niemal całkowity zanik organizmów wyższych poza cienką, kilkudziesięciocentymetrową warstwą wody stykającą się z
atmosferą.

Specyficznie przebiega proces eutrofizacji w wodach torfowiskowych. Otaczające je torfowisko wychwytuje i więzi związki mineralne. W
razie jego degradacji, zwykle przez przesuszenie, następuje szczególnie szybka eutrofizacja: do wody dostają się zarówno biogeny ze zlewni,
jak i te uwolnione z torfowiska.

Następstwem eutrofizacji jest wzmożony rozwój roślin w szczególności glonów i planktonu, oraz zachwianie równowagi tlenowej zbiornika,
zwłaszcza w obszarach przydennych, gdzie opadające obumarłe organizmy ulegają rozkładowi. Może to nawet spowodować zupełny zanik
tlenu w warstwach dennych zbiornika i rozpoczęcie procesów beztlenowych, z wydzielaniem siarkowodoru, metanu i innych trujących
substancji.

Gwałtowny rozwój olbrzymich ilości glonów i sinic (tzw. zakwity wody) które następnie masowo obumierają mogą doprowadzić do
uduszenia się większości organizmów wodnych, w szczególności ryb, co w skrajnym przypadku może spowodować zanik bogatszego życia
organicznego w zbiorniku. Uwalniane do wody metabolity wtórne glonów są trujące także dla zwierząt przychodzących do wodopoju (znane
są przypadki śmierci krów i owiec pojonych w takich zbiornikach), mogą być szkodliwe dla ludzi – zwłaszcza dzieci.

Eutrofizacja powoduje również szybsze zanikanie zbiorników wodnych szybko odkładające się osady denne coraz wyżej podnoszą poziom
dna, aż zbiornik zupełnie zniknie z powierzchni Ziemi.

Prostym sposobem kontroli trofii zbiornika jest badanie widzialności krążka Secchiego: białego krążka o średnicy 30 cm, opuszczanego na
wyskalowanej lince. Jego widzialność (ang. 'Secchi depth') zależy od ilości zawiesiny w wodzie, a ta z kolei – głównie od ilości glonów. Na
podstawie widzialności krążka Secchiego można obliczyć tzw. wskaźnik Carlssona, na podstawie którego porównuje się trofię
poszczególnych zbiorników lub zmiany trofii danego zbiornika w czasie. Tenże wskaźnik można też obliczyć, mając do dyspozycji dane o
ilości chlorofilu a (pomiary fotometryczne) lub związków fosforu.

Samooczyszczanie się wód

- Zmiany w wodach odbiornika na skutek odprowadzania ścieków, procesy występujące w trakcie samooczyszczania ( procesy
biochemiczne, sedymentacja, adsorpcja, rozcieńczenie i mieszanie ), wpływ ścieków na jakość wód

- Elementy hydrologii wód płynących

- Charakterystyka procesu samooczyszczania się wód, rola tlenu, kinetyka procesu BZT, natleniania i samooczyszczania,
- System saprobowości Kolkwitza – Marsona, charakterystyka poszczególnych stref

- Wpływ ścieków na odbiornik - substancje toksyczne, zakwaszenie wód, metale ciężkie, zasolenie wód, podgrzewanie wód, wzrost
trofii, wskaźniki podstawowe, eutroficzne, nieorganiczne, nieorganiczne niebezpieczne, organiczne niebezpieczne

- Eutrofizacja wód jako specyficzny rodzaj zanieczyszczenia wód – eutrofizacja naturalna i antropogenna, przyczyny, skutki,
przeciwdziałania
Prawo minimum Liebiga - jedno z podstawowych praw ekologii klasycznej, mówiące, że czynnik, którego jest najmniej (jest w minimum)
działa ograniczająco na organizm, bądź całą populację. Justus von Liebig prowadził swoje badania w drugiej połowie XIX w. na roślinach, u
których zauważył, że wystarczy niedobór jednego tylko ze składników pożywki, na której były hodowane, aby ograniczyć wzrost rośliny.
Potem udowodniono, że prawo minimum odnosi się także do innych organizmów żywych i ma zastosowanie ogólnoprzyrodnicze.
Rozwinięciem tego prawa jest zasada tolerancji ekologicznej Shelforda.

BZT5 (Biochemiczne Zapotrzebowanie Tlenu) - to umowny wskaźnik określający biologiczne zapotrzebowanie tlenu, czyli ilość tlenu
wymaganą do utlenienia związków organicznych przez mikroorganizmy (bakterie aerobowe). Wartość tę uzyskuje się w wyniku pomiaru
zużycia tlenu przez badaną próbkę wody lub ścieków w ciągu 5 dni. Pośrednio określa się w ten sposób stężenie substancji organicznej
podatnej na biodegradację. BZT5 jest wskaźnikiem czystości wody i jakości oczyszczanych ścieków: im wyższa wartość BZT5 tym większe
zanieczyszczenie (ilość związków organicznych).