You are on page 1of 22

Oglne przepisy BHP

http://www.ais.is.net.pl/bhp/prawo/ogolne.htm

ROZPORZDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ


z dnia 26 wrzenia 1997 r.

w sprawie oglnych przepisw bezpieczestwa i higieny pracy.


(J.t.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650)

DZIA I Przepisy wstpne DZIA II Obiekty budowlane i teren zakadu pracy DZIA III Pomieszczenia pracy Rozdzia 1 Przepisy oglne Rozdzia 2 Owietlenie Rozdzia 3 Ogrzewanie i wentylacja DZIA IV Procesy pracy Rozdzia 1 Przepisy oglne Rozdzia 2 Organizacja stanowisk pracy Rozdzia 3 Obsuga i stosowanie maszyn, narzdzi i innych urzdze technicznych Rozdzia 4 Transport wewntrzny i magazynowanie Rozdzia 5 Ochrona przed haasem Rozdzia 6 Prace szczeglnie niebezpieczne
A. P r ze p i s y o g l n e B . R o b o t y b u d o w l a n e , r o zb i r k o w e , r e mo n t o w e i mo n t a o w e p r o w a d zo n e b e z w s t r zy ma n i a r u c h u za k a d u p r a c y l u b je g o c z c i C . P r a c e w zb io r n i k a c h , k a n a a c h , w n t r za c h u r z d ze te c h n i c zn y c h i w i n n y c h n i e b e zp i e c zn y c h p r ze s tr ze n i a c h za mk n i t y c h D . P r a c e p r zy u y c i u ma t e r i a w n ie b e zp i e c zn y c h E. Prace na w ysokoci

DZIA V Pomieszczenia i urzdzenia higienicznosanitarne oraz zaopatrzenie pracownikw w napoje i rodki higieny osobistej DZIA VI Przepisy przejciowe i kocowe
Zacznik nr 1 SZCZEGOWE ZASADY STOSOWANIA ZNAKW l SYGNAW BEZPIECZESTWA Zacznik nr 2 SZCZEGOWE ZASADY STOSOWANIA RODKW OCHRONY INDYWIDUALNEJ Zacznik nr 3 POMIESZCZENIA I URZDZENIA HIGIENICZNOSANITARNE Na podstawie art. 23715 1 Kodeksu pracy zarzdza si, co nastpuje:

DZIA I Pr z episy wst pne


1. 1. Rozporzdzenie okrela oglnie obowizujce przepisy bezpieczestwa i higieny pracy w zakadach pracy, w szczeglnoci dotyczce: 1) obiektw budowlanych, pomieszcze pracy i terenu zakadw pracy, 2) procesw pracy, 3) pomieszcze i urzdze higienicznosanitarnych. 2. Przepisy rozporzdzenia nie dotycz rodkw transportu kolejowego, lotniczego, morskiego i wodnego rdldowego. 2. Ilekro w rozporzdzeniu jest mowa o: 1) osonie rozumie si przez to element lub zestaw elementw konstrukcyjnych sucy do ochrony czowieka przed niebezpiecznymi lub uciliwymi wpywami pracujcych czci, mechanizmw i ukadw roboczych maszyny lub innego urzdzenia technicznego, 2) pomieszczeniach higienicznosanitarnych rozumie si przez to szatnie, umywalnie, pomieszczenia z natryskami, ustpy, palarnie, jadalnie, z wyjtkiem stowek, pomieszczenia do ogrzewania si pracownikw oraz pomieszczenia do prania, odkaania, suszenia i odpylania odziey roboczej lub ochronnej, 3) pomieszczeniu pracy rozumie si przez to pomieszczenie przeznaczone na pobyt pracownikw, w ktrym wykonywana jest praca. Nie uwaa si za przeznaczone na pobyt pracownikw pomieszcze, w ktrych: a) czny czas przebywania tych samych pracownikw w cigu jednej zmiany roboczej jest krtszy ni 2 godziny, a wykonywane czynnoci maj charakter dorywczy bd praca polega na krtkotrwaym przebywaniu zwizanym z dozorem albo konserwacj urzdze lub utrzymaniem czystoci i porzdku, b) maj miejsce procesy technologiczne nie pozwalajce na zapewnienie odpowiednich warunkw przebywania pracownikw w celu ich obsugi, bez zastosowania rodkw ochrony indywidualnej i zachowania specjalnego reimu organizacji pracy, c) jest prowadzona hodowla rolin lub zwierzt, niezalenie od czasu przebywania w nich pracownikw zajmujcych si obsug, 4) pomieszczeniu staej pracy rozumie si przez to pomieszczenie pracy, w ktrym czny czas przebywania tego samego pracownika w cigu jednej doby przekracza 4 godziny, 5) pomieszczeniu czasowej pracy rozumie si przez to pomieszczenie pracy, w ktrym czny czas przebywania tego samego pracownika w cigu jednej doby trwa od 2 do 4 godzin, 6) przepisach techniczno-budowlanych rozumie si przez to przepisy ustawy Prawo budowlane oraz aktw wykonawczych do tej ustawy, 7) ryzyku zawodowym rozumie si przez to prawdopodobiestwo wystpienia niepodanych zdarze zwizanych z wykonywan prac, powodujcych straty, w szczeglnoci wystpienia u pracownikw niekorzystnych skutkw zdrowotnych w wyniku zagroe zawodowych wystpujcych w rodowisku pracy lub sposobu wykonywania pracy, 7a) terenie zakadu pracy rozumie si przez to przestrze wraz z obiektami budowlanymi, bdc w dyspozycji pracodawcy, w ktrej pracodawca organizuje miejsca pracy, 7b) miejscu pracy rozumie si przez to miejsce wyznaczone przez pracodawc, do ktrego pracownik ma dostp w zwizku z wykonywaniem pracy, 8) stanowisku pracy rozumie si przez to przestrze pracy, wraz z wyposaeniem w rodki i przedmioty pracy, w ktrej pracownik lub zesp pracownikw wykonuje prac, 9) rodkach ochrony indywidualnej rozumie si przez to wszelkie rodki noszone lub trzymane przez pracownika w celu jego ochrony przed jednym lub wiksz liczb zagroe zwizanych z wystpowaniem niebezpiecznych lub szkodliwych czynnikw w rodowisku pracy, w tym rwnie wszelkie akcesoria i dodatki przeznaczone do tego celu. Do rodkw ochrony indywidualnej nie zalicza si: zwykej odziey roboczej i mundurw, ktre nie s specjalnie przeznaczone do zapewnienia bezpieczestwa i ochrony zdrowia pracownika, rodkw ochrony indywidualnej uywanych przez wojsko, Policj i inne suby utrzymania porzdku publicznego,

1 z 22

2010-09-19 21:20

Oglne przepisy BHP

http://www.ais.is.net.pl/bhp/prawo/ogolne.htm

wyposaenia stosowanego przez suby pierwszej pomocy i ratownicze, rodkw ochrony indywidualnej stosowanych na podstawie przepisw Prawa o ruchu drogowym, wyposaenia sportowego, rodkw sucych do samoobrony lub do odstraszania, przenonych urzdze do wykrywania oraz sygnalizowania zagroe i naruszania porzdku publicznego, 10) rodkach ochrony zbiorowej rozumie si przez to rodki przeznaczone do jednoczesnej ochrony grupy ludzi, w tym i pojedynczych osb, przed niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami wystpujcymi pojedynczo lub cznie w rodowisku pracy, bdce rozwizaniami technicznymi stosowanymi w pomieszczeniach pracy, maszynach i innych urzdzeniach, 11) rodowisku pracy rozumie si przez to warunki rodowiska materialnego (okrelonego czynnikami fizycznymi, chemicznymi i biologicznymi), w ktrym odbywa si proces pracy, 12) urzdzeniach ochronnych rozumie si przez to osony lub takie urzdzenia, ktre speniaj jedn lub wicej z niej wymienionych funkcji: zapobiegaj dostpowi do stref niebezpiecznych, powstrzymuj ruchy elementw niebezpiecznych, zanim pracownik znajdzie si w strefie niebezpiecznej, nie pozwalaj na wczenie ruchu elementw niebezpiecznych, jeli pracownik znajduje si w strefie niebezpiecznej, zapobiegaj naruszeniu normalnych warunkw pracy maszyn i innych urzdze technicznych, nie pozwalaj na uaktywnienie innych czynnikw niebezpiecznych lub szkodliwych, 13) zagroeniu rozumie si przez to stan rodowiska pracy mogcy spowodowa wypadek lub chorob, 14) punkcie pierwszej pomocy rozumie si przez to w zalenoci od wielkoci zakadu pracy, rodzaju prowadzonej dziaalnoci i zwizanych z ni zagroe pomieszczenie lub wyodrbnione miejsce o wystarczajcej powierzchni, umoliwiajcej wniesienie noszy, wyposaone w niezbdny sprzt i inne rodki do udzielania pierwszej pomocy, 15) znaku bezpieczestwa rozumie si przez to znak utworzony przez kombinacj ksztatu geometrycznego, barwy i symbolu graficznego lub obrazkowego (piktogramu) albo tekstu, przekazujcy okrelon informacj zwizan z bezpieczestwem lub jego zagroeniem, 16) sygnaach bezpieczestwa rozumie si przez to sygnay wietlne i dwikowe, komunikaty sowne lub sygnay rczne, przekazujce informacje istotne dla zachowania bezpieczestwa i ochrony zdrowia pracownikw, 17) sygnale wietlnym rozumie si przez to sygna emitowany przez urzdzenie wykonane z przezroczystych lub pprzezroczystych materiaw, podwietlonych od wewntrz lub z tyu, tak aby dawao to efekt wieccej powierzchni, 18) sygnale dwikowym rozumie si przez to sygna akustyczny (dwikowy) emitowany przez urzdzenie przeznaczone do tego celu, bez uycia gosu ludzkiego i nieemitujce tego gosu, wskazujcy na zaistnienie oraz w razie potrzeby trwanie i zakoczenie niebezpiecznej sytuacji, 19) sygnale rcznym rozumie si przez to ustalony ruch lub ukad rk i doni, sucy do kierowania osobami wykonujcymi czynnoci mogce stwarza zagroenia dla bezpieczestwa pracownikw, 20) komunikacie sownym rozumie si przez to ustalon, krtk i jednoznaczn, informacj sown wypowiadan przez czowieka lub emitowan jako gos ludzki, nakazujc okrelone postpowanie w celu zachowania bezpieczestwa i ochrony zdrowia pracownikw.

DZIA II O biek t y budowla ne i t er en za k a du pr a cy


3. Budynki i inne obiekty budowlane, w ktrych znajduj si pomieszczenia pracy, powinny by zbudowane i utrzymywane zgodnie z wymaganiami okrelonymi w przepisach techniczno-budowlanych. 4. 1. Pracodawca jest obowizany zapewni na terenie zakadu pracy wykonane i oznakowane, zgodnie z Polskimi Normami i waciwymi przepisami, drogi komunikacyjne i transportowe, zwane dalej drogami, drogi dla pieszych, zwane dalej przejciami, i dojazdy poarowe oraz utrzymywa je w stanie nie stwarzajcym zagroe dla uytkownikw. Drogi i przejcia oraz dojazdy poarowe nie mog prowadzi przez miejsca, w ktrych wystpuj zagroenia dla ich uytkownikw. 2. Drogi i przejcia powinny posiada wymiary odpowiednie do liczby potencjalnych uytkownikw oraz rodzajw i wielkoci stosowanych urzdze transportowych i przemieszczanych adunkw. Minimalne wymiary drg i przej okrelaj Polskie Normy. 3. Nawierzchnia drg, placw manewrowych, postojowych i skadowych, dojazdw poarowych i przej powinna by rwna i twarda lub utwardzona oraz posiada nono odpowiedni do obcienia wynikajcego ze stosowanych rodkw transportowych oraz przemieszczanych i skadowanych materiaw. 4. Drogi, przejcia oraz place manewrowe, postojowe i skadowe powinny posiada urzdzenia lub inne rozwizania techniczne zapewniajce odprowadzanie wd opadowych. 5. 1. Na drogach transportowych i w magazynach nie powinny wystpowa progi ani stopnie. W przypadku zrnicowania poziomw podogi, rnice te powinny by wyrwnane pochylniami o nachyleniu dostosowanym do rodzaju uywanego rodka transportu, ale nie wikszym ni 8%. 2. Pochylnie powinny umoliwia bezpieczne poruszanie si pracownikw i dogodny transport adunkw. 6. 1. Miejsca w zakadzie pracy, w ktrych wystpuj zagroenia dla pracownikw, powinny by oznakowane widocznymi barwami lub znakami bezpieczestwa zgodnie z wymaganiami okrelonymi w zaczniku nr 1 do rozporzdzenia i w Polskich Normach. 2. Jeeli oznakowanie, o ktrym mowa w ust. 1, nie jest wystarczajce dla zapewnienia bezpieczestwa i ochrony zdrowia pracownika, miejsca niebezpieczne powinny by wyczone z uytkowania poprzez ich odpowiednie wygrodzenie lub w inny sposb. 3. Otwory i zagbienia powinny by zamknite odpowiednimi pokrywami, a jeeli jest to niemoliwe waciwie ogrodzone i oznakowane. 4. Miejsca niebezpieczne na przejciach zagraajce potkniciem si, upadkiem lub uderzeniem (np. stopnie) powinny by pomalowane barwami bezpieczestwa zgodnie z Polskimi Normami. 5. Na drogach w miejscach, w ktrych moliwe jest niespodziewane wtargnicie pieszych, w szczeglnoci przed bramami, drzwiami i przejciami, naley ustawi barierki lub zastosowa inne skuteczne rodki ochronne. 7. 1. Drg, przej i dojazdw poarowych nie wolno zastawia materiaami, rodkami transportu, sprztem i innymi przedmiotami. 2. Na skrzyowaniach drg powinna by zapewniona dobra widoczno. 8. W tunelach przeznaczonych do staej komunikacji nie powinny znajdowa si rurocigi suce do transportu substancji chemicznych toksycznych lub rcych oraz substancji z innych wzgldw niebezpiecznych. Wymg ten nie dotyczy przewodw sucych do ogrzewania tunelu, jeeli temperatura czynnika grzewczego nie przekracza 95 C. 9. 1. Pracodawca jest obowizany zapewni drogi ewakuacyjne ze wszystkich pomieszcze obiektu budowlanego, w ktrych mog przebywa pracownicy, umoliwiajce szybkie wydostanie si pracownikw na otwart przestrze. Drogi ewakuacyjne oraz dojcia do nich prowadzce nie mog by zastawiane. 2. Wymagania dla drg ewakuacyjnych i warunki ewakuacji okrelaj przepisy techniczno-budowlane i dotyczce ochrony przeciwpoarowej. 10. 1. We wszystkich miejscach na terenie zakadu pracy, w ktrych mog przebywa pracownicy, pracodawca jest obowizany zapewni owietlenie elektryczne w porze nocnej lub jeeli owietlenie dzienne jest niewystarczajce. Wymagania dotyczce owietlenia okrelaj Polskie Normy. 2. Instalacje i urzdzenia elektryczne powinny by tak wykonane i eksploatowane, aby nie naraay pracownikw na poraenie prdem elektrycznym, przepicia atmosferyczne, szkodliwe oddziaywanie pl elektromagnetycznych oraz nie stanowiy zagroenia poarowego, wybuchowego i nie powodoway innych szkodliwych skutkw. 11. Zakad pracy powinien by wyposaony w urzdzenia zapobiegajce zanieczyszczeniu lub skaeniu, w stopniu szkodliwym dla zdrowia ludzkiego powietrza, gruntu oraz wd substancjami chemicznymi, rodkami promieniotwrczymi albo biologicznie zakanymi, w zwizku z produkcj bd inn dziaalnoci zakadu pracy. 12. Pracodawca jest obowizany zapewni ochron obiektw budowlanych i urzdze technicznych przed gromadzeniem si adunkw i wyadowaniami elektrycznoci statycznej stwarzajcymi zagroenia w rodowisku pracy. 13. 1. Pracodawca jest obowizany zapewni dostateczn ilo wody zdatnej do picia oraz do celw higienicznosanitarnych, gospodarczych i przeciwpoarowych. 2. Ilo wody do celw higienicznych przypadajca dziennie na kadego pracownika jednoczenie zatrudnionego nie moe by mniejsza ni: 1) 120 l przy pracach w kontakcie z substancjami szkodliwymi, trujcymi lub zakanymi albo powodujcymi silne zabrudzenie pyami, w tym 90 l w przypadku korzystania z natryskw, 2) 90 l przy pracach brudzcych, wykonywanych w wysokiej temperaturze lub wymagajcych zapewnienia naleytej higieny procesw technologicznych, w tym 60 l w przypadku korzystania z natryskw,
o

2 z 22

2010-09-19 21:20

Oglne przepisy BHP

http://www.ais.is.net.pl/bhp/prawo/ogolne.htm

3) 30 l przy pracach nie wymienionych w pkt 1 i 2. 3. Niezalenie od iloci wody, okrelonej w ust. 2, naley zapewni wod niezbdn do utrzymania czystoci pomieszcze i terenu zakadu pracy w iloci co najmniej 1,5 l na dob na kady metr kwadratowy powierzchni podogi, wymagajcej zmywania, oraz co najmniej 2,5 l na dob na kady metr kwadratowy powierzchni terenu poza budynkami, wymagajcej polewania (tereny zielone, utwardzone ulice, place itp.).

DZIA III Pomie s zc ze nia pr ac y Rozdzia 1


Przepisy oglne 14. Pracodawca jest obowizany utrzymywa pomieszczenia pracy w czystoci i porzdku oraz zapewni ich okresowe remonty i konserwacje w celu zachowania wymaga bezpieczestwa i higieny pracy. 15. 1. Pomieszczenia pracy i ich wyposaenie powinny zapewnia pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy. W szczeglnoci w pomieszczeniach pracy naley zapewni owietlenie naturalne i sztuczne, odpowiedni temperatur, wymian powietrza oraz zabezpieczenie przed wilgoci, niekorzystnymi warunkami cieplnymi i nasonecznieniem, drganiami oraz innymi czynnikami szkodliwymi dla zdrowia i uciliwociami. 2. W pomieszczeniach pracy, w ktrych wystpuj czynniki szkodliwe dla zdrowia (wysoka temperatura, haas, drgania, promieniowanie, gazy, pyy, pary itp.) powinny by zastosowane rozwizania techniczne uniemoliwiajce przedostawanie si tych czynnikw do innych pomieszcze pracy oraz do pomieszcze higienicznosanitarnych. 3. ciany i sufity pomieszcze pracy, w ktrych wydzielaj si substancje szkodliwe dla zdrowia pracownikw lub pyy niebezpieczne pod wzgldem wybuchowym, powinny mie pokrycie ochronne, zabezpieczajce przed adsorpcj i gromadzeniem si pyu oraz powinny by przystosowane do atwego czyszczenia lub zmywania. 4. Jeeli ze wzgldu na rodzaj wykonywanych robt lub rodzaj stosowanych urzdze moe zachodzi niebezpieczestwo wybuchu, stropy, dachy i ciany pomieszcze pracy powinny by wykonane zgodnie z wymaganiami bezpieczestwa dla tego rodzaju robt lub znajdujcych si tam urzdze oraz zgodnie z przepisami technicznobudowlanymi. 16. 1. W pomieszczeniach oraz na drogach znajdujcych si w obiektach budowlanych podogi powinny by stabilne, rwne, nieliskie, niepylce i odporne na cieranie oraz nacisk, a take atwe do utrzymania w czystoci. 2. W pomieszczeniach, w ktrych mog wystpi mieszaniny wybuchowe palnych par, pyw lub gazw z powietrzem, powierzchnie podg powinny by wykonane z materiau nie powodujcego iskrzenia mechanicznego lub wyadowa elektrostatycznych. 3. Jeeli podoga jest wykonana z materiau bdcego dobrym przewodnikiem ciepa lub jeeli przy wykonywaniu pracy wystpuje jej zamoczenie, w przejciach oraz w miejscach do stania i siedzenia powinny znajdowa si podesty izolujce od zimna lub wilgoci albo powinny by stosowane inne rodki izolujce. Podesty powinny by stabilne, wytrzymae na obcienie uytkowe, zabezpieczajce przed polizgiem i potkniciem oraz atwe do utrzymania w czystoci. 17. W pomieszczeniach magazynowych i na drogach znajdujcych si w obiektach budowlanych powinny by umieszczone informacje o dopuszczalnym obcieniu stropw. 18. 1. Pomieszczenia staej pracy nie powinny by lokalizowane poniej poziomu otaczajcego terenu, z wyjtkiem pomieszcze, o ktrych mowa w ust. 2, oraz jeeli wymaga tego rodzaj produkcji (w chodniach, rozlewniach win itp.). 2. Poniej poziomu otaczajcego terenu mog znajdowa si pomieszczenia pracy w garau, kotowni i warsztatach podrcznych, pomieszczenia handlowe, usugowe i gastronomiczne w ulicznych przejciach podziemnych, w podziemnych stacjach komunikacyjnych i tunelach, w domach handlowych i hotelach oraz w obiektach zabytkowych, pod warunkiem zachowania wymaga przepisw techniczno-budowlanych i po uzyskaniu zgody waciwego pastwowego wojewdzkiego inspektora sanitarnego, wydanej w porozumieniu z okrgowym inspektorem pracy. 3. Na warunkach okrelonych w ust. 2 i w przypadku zapewnienia owietlenia dziennego, pomieszczenia staej pracy mog znajdowa si w suterenach lub piwnicach. 19. 1. Powierzchnia i wysoko pomieszcze pracy powinny zapewnia spenienie wymaga bezpieczestwa i higieny pracy, z uwzgldnieniem rodzaju wykonywanej pracy, stosowanych technologii oraz czasu przebywania pracownikw w tych pomieszczeniach. 2. Na kadego z pracownikw jednoczenie zatrudnionych w pomieszczeniach staej pracy powinno przypada co najmniej 13 m3 wolnej objtoci pomieszczenia oraz co najmniej 2 m2 wolnej powierzchni podogi (nie zajtej przez urzdzenia techniczne, sprzt itp.). 20. 1. Wysoko pomieszczenia staej pracy nie moe by mniejsza ni: 1) 3 m w wietle jeeli w pomieszczeniu nie wystpuj czynniki szkodliwe dla zdrowia, 2) 3,3 m w wietle jeeli w pomieszczeniu prowadzone s prace powodujce wystpowanie czynnikw szkodliwych dla zdrowia. 2. Wysoko pomieszcze, o ktrych mowa w ust. 1, moe by obniona w przypadku zastosowania klimatyzacji pod warunkiem uzyskania zgody pastwowego wojewdzkiego inspektora sanitarnego. 3. Wysoko okrelona w ust. 1 pkt 1 moe by zmniejszona do: 1) 2,5 m w wietle: a) jeeli w pomieszczeniu zatrudnionych jest nie wicej ni 4 pracownikw, a na kadego z nich przypada co najmniej po 15 m3 wolnej objtoci pomieszczenia lub b) w pomieszczeniu usugowym lub produkcyjnym drobnej wytwrczoci mieszczcym si w budynku mieszkalnym, jeeli przy wykonywanych pracach nie wystpuj pyy lub substancje szkodliwe dla zdrowia, haas nie przekracza dopuszczalnych wartoci poziomu dwiku w budynkach mieszkalnych, okrelonych w Polskich Normach, a na jednego pracownika przypada co najmniej 15 m3 wolnej objtoci pomieszczenia, 2) 2,2 m w wietle w dyurce, portierni, kantorze, kiosku ulicznym, dworcowym i innym oraz w pomieszczeniu usytuowanym na antresoli otwartej do wikszego pomieszczenia. 4. Wysoko pomieszczenia czasowej pracy nie moe by mniejsza ni: 1) 2,2 m w wietle jeeli w pomieszczeniu nie wystpuj czynniki szkodliwe dla zdrowia, 2) 2,5 m w wietle jeeli w pomieszczeniu prowadzone s prace powodujce wystpowanie czynnikw szkodliwych dla zdrowia. 5. W pomieszczeniu o stropie pochyym wymagania okrelone w ust. 1, 3 i 4 stosuje si do redniej wysokoci pomieszczenia, przy czym w najniszym miejscu wysoko pomieszczenia nie moe by mniejsza w wietle ni 1,9 m (liczc od poziomu podogi do najniej pooonej czci konstrukcyjnej sufitu). 21. 1. Do pomieszcze i stanowisk pracy pooonych na rnych poziomach powinny prowadzi bezpieczne dojcia staymi schodami lub pochylniami. 2. Nawierzchnie schodw, pomostw i pochylni nie powinny by liskie, a w miejscach, w ktrych moe wystpowa zaleganie pyw powinny by aurowe. 3. Zamocowane na stae drabiny lub klamry mog by stosowane jako dojcia dodatkowe oprcz schodw, a zamiast schodw tylko w wyjtkowych przypadkach uzasadnionych wzgldami uytkowymi lub gdy nie ma technicznych moliwoci ich zastosowania. 4. Wymagania, jakie powinny spenia schody i pochylnie, okrelaj przepisy techniczno-budowlane. 22. 1. Wymiary otworw drzwiowych w kadym pomieszczeniu powinny by odpowiednie do liczby pracownikw z nich korzystajcych oraz do rodzaju i wielkoci uywanych urzdze transportowych i przemieszczanych adunkw. Wymiary otworw drzwiowych okrela Polska Norma. 2. Sposb otwierania drzwi z pomieszcze pracy i z pomieszcze higienicznosanitarnych powinien odpowiada wymaganiom przepisw techniczno-budowlanych i dotyczcych ochrony przeciwpoarowej. 3. Drzwi rozsuwane musz by wyposaone w urzdzenia zapobiegajce ich wypadniciu z prowadnic. 4. Drzwi i bramy otwierajce si do gry musz by wyposaone w urzdzenia zapobiegajce ich przypadkowemu opadaniu. 5. Wrota bram powinny by wyposaone w urzdzenia zapobiegajce ich przypadkowemu zamkniciu. 6. Wahadowe drzwi i bramy musz by przezroczyste lub posiada przezroczyste panele. 7. Drzwi i bramy przezroczyste powinny by wykonane z materiau odpornego na rozbicie lub ze szka hartowanego oraz odpowiednio oznakowane w widocznym miejscu. 8. Pomidzy pomieszczeniami nie naley wykonywa progw, chyba e warunki techniczne wymagaj ich zastosowania. W takich przypadkach naley je oznaczy w sposb widoczny. 9. Drzwi i bramy otwierane i zamykane mechanicznie powinny tak funkcjonowa, aby nie stwarzay zagroenia urazem. Drzwi takie powinny mie zamontowane atwo

3 z 22

2010-09-19 21:20

Oglne przepisy BHP

http://www.ais.is.net.pl/bhp/prawo/ogolne.htm

rozpozna-walne i atwo dostpne z obu stron urzdzenie do ich zatrzymywania, a take powinny by przystosowane do rcznego otwierania. 23. Pomieszczenia pracy, w ktrych przebywaj pracownicy, nie mog by zamykane w sposb uniemoliwiajcy wyjcie z pomieszczenia. Jeeli istniej wzgldy wymagajce zamykania pomieszcze w czasie pracy przed osobami nie upowanionymi, naley stosowa przy drzwiach zamki uniemoliwiajce wejcie z zewntrz, a jednoczenie umoliwiajce wyjcie z pomieszczenia bez uycia klucza. W takiej sytuacji naley przewidzie moliwo powiadamiania pracownikw znajdujcych si w takich pomieszczeniach o niebezpieczestwie grocym z zewntrz. 24. 1. Szyby w oknach oraz inne przedmioty i powierzchnie szklane, znajdujce si w pomieszczeniach pracy, naraone na uszkodzenia w zwizku z rodzajem prowadzonych prac, powinny by od strony, po ktrej mog znajdowa si ludzie, osonite siatk zabezpieczajc przed odamkami szka. 2. Przezroczyste ciany dziaowe, znajdujce si w pomieszczeniach pracy, w pobliu takich pomieszcze lub wzdu przej musz by jednoznacznie oznakowane oraz wykonane z materiau odpornego na rozbicie lub tak osonite, aby niemoliwe byo zetknicie si pracownika ze cian lub jego zranienie w razie rozbicia tej ciany.

Rozdzia 2
Owietlenie 25. W pomieszczeniach staej pracy naley zapewni owietlenie dzienne, chyba e jest to niemoliwe lub niewskazane ze wzgldu na technologi produkcji, a na stosowanie owietlenia wycznie elektrycznego pracodawca uzyska zgod waciwego pastwowego wojewdzkiego inspektora sanitarnego wydan w porozumieniu z okrgowym inspektorem pracy. 26. 1. Owietlenie dzienne na poszczeglnych stanowiskach pracy powinno by dostosowane do rodzaju wykonywanych prac i wymaganej dokadnoci oraz powinno spenia wymagania okrelone w Polskiej Normie. 2. Niezalenie od owietlenia dziennego w pomieszczeniach pracy naley zapewni owietlenie elektryczne o parametrach zgodnych z Polskimi Normami. 27. 1. Stosunek wartoci rednich natenia owietlenia w pomieszczeniach ssiadujcych ze sob, przez ktre odbywa si komunikacja wewntrzna, nie powinien by wikszy ni 5 do 1. 2. Przy wyjciu z pomieszcze, w ktrych ze wzgldw technologicznych praca jest wykonywana w ciemnoci (np. ciemnie optyczne), powinny by zapewnione warunki umoliwiajce stopniow adaptacj wzroku. 28. W pomieszczeniach i miejscach pracy, w ktrych w razie awarii owietlenia mog wystpi zagroenia dla ycia lub zdrowia pracownikw, naley zapewni owietlenie awaryjne o odpowiednim nateniu, zgodnie z Polsk Norm. 28a. Instalacje owietleniowe w pomieszczeniach, w ktrych znajduj si miejsca pracy, oraz w korytarzach powinny by dobrane i wykonane tak, aby nie naraay pracownika na wypadek powodowany rodzajem zainstalowanego owietlenia. 29. 1. Okna, wietliki i nawietla w pomieszczeniach pracy o duej wilgotnoci powietrza powinny by wykonane w sposb zapobiegajcy skraplaniu si w nich pary wodnej. W przypadku szczeglnie duego zaparowania pomieszczenia i moliwoci spadania kropel wody na stanowisko pracy naley zainstalowa rynienki lub inne urzdzenia odprowadzajce wod z okien, wietlikw i nawietli. 2. Szyby w oknach i wietlikach powinny by czyste oraz przepuszcza dostateczn ilo wiata. Do mycia okien i wietlikw powinien by zapewniony dogodny i bezpieczny dostp. 3. Okna i wietliki powinny by wyposaone w odpowiednie urzdzenia eliminujce nadmierne operowanie promieni sonecznych padajcych na stanowiska pracy. 4. Okna i wietliki, przeznaczone do wietrzenia pomieszcze, naley wyposay w urzdzenia pozwalajce na otwieranie ich w sposb atwy i bezpieczny z poziomu podogi oraz ustawienie czci otwieranych w podanym pooeniu.

Rozdzia 3
Ogrzewanie i wentylacja 30. W pomieszczeniach pracy naley zapewni temperatur odpowiedni do rodzaju wykonywanej pracy (metod pracy i wysiku fizycznego niezbdnego do jej wykonania) nie nisz ni 14oC (287 K), chyba e wzgldy technologiczne na to nie pozwalaj. W pomieszczeniach pracy, w ktrych jest wykonywana lekka praca fizyczna, i w pomieszczeniach biurowych temperatura nie moe by nisza ni 18oC (291 K). 31. Pomieszczenia i stanowiska pracy powinny by zabezpieczone przed nie kontrolowan emisj ciepa w drodze promieniowania, przewodzenia i konwekcji oraz przed napywem chodnego powietrza z zewntrz. 32. 1. W pomieszczeniach pracy powinna by zapewniona wymiana powietrza wynikajca z potrzeb uytkowych i funkcji tych pomieszcze, bilansu ciepa i wilgotnoci oraz zanieczyszcze staych i gazowych. 2. W pomieszczeniach pracy, w ktrych wydzielaj si substancje szkodliwe dla zdrowia, powinna by zapewniona taka wymiana powietrza, aby nie byy przekraczane wartoci najwyszych dopuszczalnych ste tych substancji. 3. Wymagania dotyczce parametrw powietrza w pomieszczeniach pracy okrelaj odrbne przepisy i Polskie Normy. 33. W pomieszczeniach pracy, w ktrych nastpuje wydzielanie si ciepa przez promieniowanie w iloci przekraczajcej na stanowiskach pracy

naley stosowa nawiewn wentylacj miejscow. Parametry nawiewanego powietrza powinny spenia wymagania dla mikroklimatu gorcego, okrelone w przepisach w sprawie najwyszych dopuszczalnych ste i nate czynnikw szkodliwych dla zdrowia w rodowisku pracy. 34. Urzdzenia lub ich czci, z ktrych mog wydziela si szkodliwe gazy, pary lub pyy, powinny by zhermetyzowane. W razie niemoliwoci zhermetyzowania, urzdzenia te powinny by wyposaone w miejscowe wycigi. 35. 1. Powietrze doprowadzane do pomieszcze pracy z zewntrz przy zastosowaniu klimatyzacji lub wentylacji mechanicznej powinno by oczyszczone z pyw i substancji szkodliwych dla zdrowia. 2. Klimatyzacja lub wentylacja nie moe powodowa przecigw, wyzibienia lub przegrzewania pomieszcze pracy. Nie dotyczy to wentylacji awaryjnej. 3. Strumie powietrza pochodzcy z urzdze wentylacji nawiewnej nie powinien by skierowany bezporednio na stanowisko pracy. 36. 1. Maksymalna temperatura nawiewanego powietrza nie powinna przekracza 70oC (343 K) przy nawiewie powietrza na wysokoci nie mniejszej ni 3,5 m od poziomu podogi stanowiska pracy i 45oC (318 K) w pozostaych przypadkach. 2. W pomieszczeniach pracy, w ktrych wystpuj atwo palne lub niebezpieczne pod wzgldem wybuchowym pyy, gazy lub pary, maksymalna temperatura nawiewanego powietrza powinna by zgodna z przepisami w sprawie ochrony przeciwpoarowej. 37. 1. W przypadku zastosowania systemu klimatyzacji lub wentylacji mechanicznej naley zapewni: 1) odpowiedni konserwacj urzdze i instalacji klimatyzacyjnych i wentylacyjnych w celu niedopuszczenia do awarii, 2) stosowanie rodkw majcych na celu ograniczenie natenia i rozprzestrzeniania si haasu i drga powodowanych prac urzdze klimatyzacyjnych i wentylacyjnych. 2. Jeeli w zwizku z wydzielaniem si w procesie pracy substancji szkodliwych dla zdrowia awaria wentylacji moe zagraa zdrowiu pracownikw, naley zastosowa system kontrolny sygnalizujcy stan zagroenia. 38. 1. Przy stosowaniu w pomieszczeniach pracy wentylacji mechanicznej z recyrkulacj powietrza ilo powietrza wieego nie powinna by mniejsza ni 10% oglnej iloci wymienianego powietrza. 2. W powietrzu wprowadzanym do pomieszcze pracy przy stosowaniu recyrkulacji zanieczyszczenie czynnikami szkodliwymi dla zdrowia nie powinno przekracza poziomu, przy ktrym suma stosunkw ste poszczeglnych substancji do odpowiadajcych im wartoci najwyszych dopuszczalnych ste przekracza 0,3. 3. Recyrkulacja powietrza nie powinna by stosowana w pomieszczeniach pracy, w ktrych wystpuje naraenie na mikroorganizmy chorobotwrcze lub znajduj si substancje trujce, cuchnce albo moliwe jest nage zwikszenie stenia szkodliwych substancji, a take w przestrzeniach zagroonych wybuchem.

DZIA IV

4 z 22

2010-09-19 21:20

Oglne przepisy BHP

http://www.ais.is.net.pl/bhp/prawo/ogolne.htm

Pr oce s y pr a cy Rozdzia 1
Przepisy oglne 39. 1. Pracodawca jest obowizany ocenia i dokumentowa ryzyko zawodowe, wystpujce przy okrelonych pracach, oraz stosowa niezbdne rodki profilaktyczne zmniejszajce ryzyko. W szczeglnoci pracodawca jest obowizany: 1) zapewni organizacj pracy i stanowisk pracy w sposb zabezpieczajcy pracownikw przed zagroeniami wypadkowymi oraz oddziaywaniem czynnikw szkodliwych dla zdrowia i uciliwoci z uwzgldnieniem moliwoci psychofizycznych pracownikw, 2) zapewni likwidacj zagroe dla zdrowia i ycia pracownikw gwnie przez stosowanie technologii, urzdze, materiaw i substancji nie powodujcych takich zagroe. 2. Jeeli ze wzgldu na rodzaj procesu pracy likwidacja zagroe nie jest moliwa, naley stosowa odpowiednie rozwizania organizacyjne i techniczne, w tym odpowiednie rodki ochrony zbiorowej, ograniczajce wpyw tych zagroe na zdrowie i bezpieczestwo pracownikw. 3. W sytuacji gdy ograniczenie zagroe w wyniku zastosowania rozwiza organizacyjnych i technicznych nie jest wystarczajce, pracodawca jest obowizany zapewni pracownikom rodki ochrony indywidualnej, odpowiednie do rodzaju i poziomu zagroe. 4. Pracodawca powinien zapewni pracownikom informacje o istniejcych zagroeniach, przed ktrymi chroni ich bd rodki ochrony indywidualnej oraz informacje o tych rodkach i zasadach ich stosowania. Szczegowe zasady stosowania rodkw ochrony indywidualnej okrela zacznik nr 2 do rozporzdzenia. 5. Przy pracach stwarzajcych niebezpieczestwo, gdy wymaga tego sytuacja, do kierowania ludmi wykonujcymi te prace powinny by stosowane sygnay bezpieczestwa rczne lub komunikaty sowne, zgodnie z wymaganiami okrelonymi w zaczniku nr 1 do rozporzdzenia. 40. 1. Pracodawca jest obowizany zapewni systematyczne kontrole stanu bezpieczestwa i higieny pracy ze szczeglnym uwzgldnieniem organizacji procesw pracy, stanu technicznego maszyn i innych urzdze technicznych oraz ustali sposoby rejestracji nieprawidowoci i metody ich usuwania. 2. W razie stwierdzenia bezporedniego zagroenia dla ycia lub zdrowia pracownikw, osoba kierujca pracownikami jest obowizana do niezwocznego wstrzymania prac i podjcia dziaa w celu usunicia tego zagroenia. 41. 1. Pracodawca jest obowizany udostpni pracownikom, do staego korzystania, aktualne instrukcje bezpieczestwa i higieny pracy dotyczce: 1) stosowanych w zakadzie procesw technologicznych oraz wykonywania prac zwizanych z zagroeniami wypadkowymi lub zagroeniami zdrowia pracownikw, 2) obsugi maszyn i innych urzdze technicznych, 3) postpowania z materiaami szkodliwymi dla zdrowia i niebezpiecznymi, 4) udzielania pierwszej pomocy. 2. Instrukcje, o ktrych mowa w ust. 1, powinny w sposb zrozumiay dla pracownikw wskazywa czynnoci, ktre naley wykona przed rozpoczciem danej pracy, zasady i sposoby bezpiecznego wykonywania pracy, czynnoci do wykonania po jej zakoczeniu oraz zasady postpowania w sytuacjach awaryjnych stwarzajcych zagroenia dla ycia lub zdrowia pracownikw. Instrukcje dotyczce prac zwizanych ze stosowaniem niebezpiecznych substancji i preparatw chemicznych powinny uwzgldnia informacje zawarte w kartach charakterystyki tych substancji i preparatw. 42. Zmiany w procesie technologicznym, zmiany konstrukcyjne urzdze technicznych oraz zmiany w sposobie uytkowania pomieszcze powinny by poprzedzone ocen pod wzgldem bezpieczestwa i higieny pracy, w trybie ustalonym przez pracodawc. 43. 1. Jeeli w pomieszczeniu pracy, w ktrym zatrudniona jest tylko jedna osoba, mog w sytuacji awaryjnej wystpi zagroenia dla zdrowia lub ycia pracownikw, a w szczeglnoci zagroenia: poarowe, wybuchowe, poraenia prdem elektrycznym, wydzielania si trujcych i szkodliwych gazw lub par pracodawca powinien wprowadzi obowizek meldowania si tej osoby w ustalony sposb w oznaczonych porach. 2. Pracodawca powinien ustali rodzaje pomieszcze, o ktrych mowa w ust. 1, a take okreli sposb meldowania si oraz postpowania w razie braku meldunkw. 44. 1. Pracodawca jest obowizany zapewni pracownikom sprawnie funkcjonujcy system pierwszej pomocy w razie wypadku oraz rodki do udzielania pierwszej pomocy. W szczeglnoci pracodawca powinien zapewni: 1) punkty pierwszej pomocy w wydziaach (oddziaach), w ktrych wykonywane s prace powodujce due zagroenia wypadkowe lub wydzielanie si par, gazw albo pyw szkodliwych dla zdrowia wyposaone w umywalki z ciep i zimn wod oraz w niezbdny sprzt i inne rodki do udzielania pierwszej pomocy; 2) apteczki w poszczeglnych wydziaach (oddziaach) zakadu pracy. 2. Ilo, usytuowanie i wyposaenie punktw pierwszej pomocy i apteczek powinny by ustalone w porozumieniu z lekarzem sprawujcym profilaktyczn opiek zdrowotn nad pracownikami, z uwzgldnieniem rodzajw i nasilenia wystpujcych zagroe. 3. Obsuga punktw i apteczek, o ktrych mowa w ust. 1, na kadej zmianie powinna by powierzana wyznaczonym pracownikom, przeszkolonym w udzielaniu pierwszej pomocy. 4. W punktach pierwszej pomocy i przy apteczkach, w widocznych miejscach, powinny by wywieszone instrukcje o udzielaniu pierwszej pomocy w razie wypadku oraz wykazy pracownikw, o ktrych mowa w ust. 3. 5. Punkty pierwszej pomocy i miejsca usytuowania apteczek powinny by odpowiednio oznakowane, zgodnie z Polsk Norm, i atwo dostpne.

Rozdzia 2
Organizacja stanowisk pracy 45. 1. Stanowiska pracy powinny by urzdzone stosownie do rodzaju wykonywanych na nich czynnoci oraz psychofizycznych waciwoci pracownikw, przy czym wymiary wolnej (nie zajtej przez urzdzenia) powierzchni stanowiska pracy powinny zapewni pracownikom swobod ruchu wystarczajc do wykonywania pracy w sposb bezpieczny, z uwzgldnieniem wymaga ergonomii. 2. Stanowiska pracy, na ktrych wystpuje ryzyko poaru, wybuchu, upadku lub wyrzucenia przedmiotw albo wydzielenia si substancji szkodliwych dla zdrowia lub niebezpiecznych, powinny by zaopatrzone w urzdzenia ochronne zapewniajce ochron pracownikw przed skutkami tego ryzyka. 3. Stanowiska pracy, na ktrych wykonywane prace powoduj wystpowanie czynnikw szkodliwych dla zdrowia lub niebezpiecznych, powinny by tak usytuowane i zorganizowane, aby pracownicy zatrudnieni na innych stanowiskach nie byli naraeni na te czynniki. 4. Stanowiska pracy znajdujce si na zewntrz pomieszcze powinny by tak usytuowane i zorganizowane, aby pracownicy byli chronieni przed zagroeniami zwizanymi w szczeglnoci: 1) z warunkami atmosferycznymi, w tym opadami, nisk lub wysok temperatur, silnym wiatrem i spadajcymi przedmiotami, 2) ze szkodliwym dla zdrowia haasem, jak rwnie szkodliwymi gazami, parami lub pyami. W razie niebezpieczestwa powinno by moliwe szybkie opuszczenie stanowisk pracy przez pracownikw lub, w razie potrzeby, udzielenie im szybkiej pomocy. 46. 1. Na stanowiskach pracy naley zapewni wynikajc z technologii powierzchni oraz odpowiednie urzdzenia pomocnicze przeznaczone na skadowanie materiaw, wyrobw, przyrzdw, narzdzi i odpadw. 2. Na stanowiskach pracy nie wolno przechowywa surowcw, gotowych wyrobw, materiaw pomocniczych i odpadw w ilociach wikszych od wynikajcych z potrzeb technologicznych, umoliwiajcych utrzymanie cigoci pracy na danej zmianie. Odpady produkcyjne powinny by sukcesywnie usuwane. 3. Szmaty, tampony, trociny itp. nasycone lub zanieczyszczone substancjami atwo zapalnymi, utleniajcymi si lub szkodliwymi dla zdrowia albo wydzielajce uciliwe zapachy naley przechowywa w zamknitych naczyniach z materiau niepalnego oraz co najmniej raz na dob usuwa z pomieszcze pracy i niszczy w sposb okrelony w instrukcji, o ktrej mowa w 41. 47. 1. Do kadego stanowiska pracy powinno by zapewnione bezpieczne i wygodne dojcie, przy czym jego wysoko na caej dugoci nie powinna by mniejsza w wietle ni 2 m. 2. W przypadkach uzasadnionych wzgldami konstrukcyjnymi maszyn i innych urzdze technicznych dopuszcza si zmniejszenie wysokoci dojcia do 1,8 m przy jego odpowiednim zabezpieczeniu i oznakowaniu znakami bezpieczestwa zgodnymi z Polsk Norm. 3. Przejcia midzy maszynami a innymi urzdzeniami lub cianami przeznaczone tylko do obsugi tych urzdze powinny mie szeroko co najmniej 0,75 m; jeeli w przejciach tych odbywa si ruch dwukierunkowy, szeroko ich powinna wynosi co najmniej 1 m. 48. Pracodawca zatrudniajcy pracownikw niepenosprawnych powinien zapewni dostosowanie stanowisk pracy oraz doj do nich do potrzeb i moliwoci tych pracownikw, wynikajcych ze zmniejszonej sprawnoci.

5 z 22

2010-09-19 21:20

Oglne przepisy BHP

http://www.ais.is.net.pl/bhp/prawo/ogolne.htm

49. 1. Przy wykonywaniu pracy nie wymagajcej stale pozycji stojcej naley zapewni pracownikom moliwo siedzenia. 2. Przy wykonywaniu pracy wymagajcej stale pozycji stojcej lub chodzenia naley zapewni pracownikom moliwo odpoczynku w pobliu miejsca pracy w pozycji siedzcej. 3. Siedziska powinny spenia wymagania Polskich Norm. 50. 1. Stosowane w zakadach pracy drabiny przenone powinny spenia wymagania Polskich Norm. 2. Przy uywaniu drabin przenonych niedopuszczalne jest w szczeglnoci: 1) stosowanie drabin uszkodzonych, 2) stosowanie drabiny jako drogi staego transportu, a take do przenoszenia ciarw o masie powyej 10 kg, 3) uywanie drabiny niezgodnie z przeznaczeniem, 4) uywanie drabiny rozstawnej jako przystawnej, 5) ustawianie drabiny na niestabilnym podou, 6) opieranie drabiny przystawnej o liskie paszczyzny, o obiekty lekkie lub wywrotne albo o stosy materiaw nie zapewniajce stabilnoci drabiny, 7) stawianie drabiny przed zamknitymi drzwiami, jeeli nie s one zamknite na klucz od strony ustawianej drabiny, 8) ustawianie drabin w bezporednim ssiedztwie maszyn i innych urzdze w sposb stwarzajcy zagroenia dla pracownikw uywajcych drabiny, 9) wchodzenie i schodzenie z drabiny plecami do niej, 10) przenoszenie drabiny o dugoci powyej 4 m przez jedn osob. 3. Drabina przystawna powinna wystawa ponad powierzchni, na ktr prowadzi, co najmniej 0,75 m, a kt jej nachylenia powinien wynosi od 65 do 75 .
o o

Rozdzia 3
Obsuga i stosowanie maszyn, narzdzi i innych urzdze technicznych 51. 1. Maszyny i inne urzdzenia techniczne, zwane dalej maszynami, powinny spenia wymagania bezpieczestwa i higieny pracy, okrelone w odrbnych przepisach, przez cay okres ich uytkowania. 2. Monta, demonta i eksploatacja maszyn, w tym ich obsuga, powinny odbywa si przy zachowaniu wymaga bezpieczestwa i higieny pracy oraz ergonomii, uwzgldniajcych instrukcje zawarte w dokumentacji techniczno-ruchowej. Miejsce i sposb zainstalowania oraz uytkowania maszyn powinny uwzgldnia minimalizacj ryzyka zawodowego, w szczeglnoci poprzez: 1) zapewnienie dostatecznej przestrzeni pomidzy ruchomymi czciami maszyn a ruchomymi lub staymi elementami otoczenia, 2) zapewnienie, aby wszystkie uywane lub produkowane materiay bd energia byy w bezpieczny sposb dostarczane i odprowadzane ze stanowiska pracy. 52. 1. Kada maszyna powinna by wyposaona w element sterowniczy przeznaczony do jej cakowitego i bezpiecznego zatrzymywania. 2. Gdy jest to konieczne w zwizku z zagroeniami, jakie stwarza maszyna, i jej nominalnym czasem zatrzymania si, maszyna powinna by wyposaona w urzdzenie do zatrzymywania awaryjnego. 3. Elementy sterownicze maszyn majce wpyw na bezpieczestwo musz by widoczne i moliwe do zidentyfikowania oraz oznakowane zgodnie z wymaganiami okrelonymi w Polskich Normach. 4. Elementy sterownicze nie mog stwarza jakichkolwiek zagroe, w szczeglnoci spowodowanych ich niezamierzonym uyciem. 53. Maszyny powinny by wyposaone w atwo odrniajce si i odpowiednio oznakowane urzdzenia do odczania od wszystkich rde energii. Wczenie zasilania energi nie moe powodowa zagroenia dla obsugi. 54. 1. W przypadku zespoowej obsugi maszyny lub gdy stwarza ona zagroenie dla otoczenia, naley zapewni sygnalizacj ostrzegawcz i alarmow atwo dostrzegaln i zrozumia. 2. Maszyny wielostanowiskowe powinny by wyposaone w urzdzenia sygnalizacji dwikowej lub wietlnej automatycznie wysyajce sygnay uprzedzajce o uruchomieniu maszyny. Sygnay powinny by odbierane na wszystkich stanowiskach pracy przy danej maszynie. 55. 1. Elementy ruchome i inne czci maszyn, ktre w razie zetknicia si z nimi stwarzaj zagroenie, powinny by do wysokoci co najmniej 2,5 m od poziomu podogi (podestu) stanowiska pracy osonite lub zaopatrzone w inne skuteczne urzdzenia ochronne, z wyjtkiem przypadkw, gdy spenienie tych wymaga nie jest moliwe ze wzgldu na funkcj maszyny. 2. Pasy, acuchy, tamy, koa zbate i inne elementy ukadw napdowych oraz czci maszyn zagraajce spadniciem, znajdujce si nad stanowiskami pracy lub przejciami na wysokoci ponad 2,5 m od poziomu podogi, powinny by osonite co najmniej od dou trwaymi osonami. 3. Osony stosowane na maszynach powinny uniemoliwia bezporedni dostp do strefy niebezpiecznej. Osony niepene (wykonane z siatki, blachy perforowanej, prtw itp.) powinny znajdowa si w takiej odlegoci od elementw niebezpiecznych, aby przy danej wielkoci i ksztacie otworw nie byo moliwe bezporednie dotknicie tych elementw. Odlegoci bezpieczestwa okrelaj Polskie Normy. 4. Maszyny powinny by oznakowane znakami i barwami bezpieczestwa, zgodnie z wymaganiami okrelonymi w zaczniku nr 1 do rozporzdzenia oraz w Polskich Normach. 56. 1. Urzdzenia ochronne stosowane przy maszynach powinny spenia nastpujce oglne wymagania: 1) zapewnia bezpieczestwo zarwno pracownikowi zatrudnionemu bezporednio przy obsudze maszyny, jak i osobom znajdujcym si w jej pobliu, 2) dziaa niezawodnie, posiada odpowiedni trwao i wytrzymao, 3) funkcjonowa samoczynnie, niezalenie od woli i uwagi obsugujcego, w przypadkach gdy jest to celowe i moliwe, 4) nie mog by atwo usuwane lub odczane bez pomocy narzdzi, 5) nie mog utrudnia wykonywania operacji technologicznej ani ogranicza moliwoci ledzenia jej przebiegu oraz nie mog powodowa zagroe i dodatkowego obcienia fizycznego lub psychicznego pracownikw. 2. Urzdzenia ochronne przy maszynach szczeglnie niebezpiecznych powinny by tak skonstruowane, aby: 1) zdjcie, otwarcie lub wyczenie urzdzenia ochronnego powodowao natychmiastowe zatrzymanie maszyny bd jej niebezpiecznych elementw lub niemoliwe byo zdjcie albo otwarcie osony podczas ruchu osanianych elementw, 2) ponowne zaoenie, zamknicie lub wczenie urzdzenia ochronnego nie uruchamiao automatycznie maszyny. 3. Uywanie maszyny bez wymaganego urzdzenia ochronnego lub przy jego nieodpowiednim stosowaniu jest niedopuszczalne. 4. Szczegowe wymagania dla urzdze ochronnych okrelaj Polskie Normy. 57. Maszyny i narzdzia oraz ich urzdzenia ochronne powinny by utrzymywane w stanie sprawnoci technicznej i czystoci zapewniajcej uytkowanie ich bez szkody dla bezpieczestwa i zdrowia pracownikw oraz stosowane tylko w procesach i warunkach, do ktrych s przeznaczone. 58. 1. O dostrzeonych wadach lub uszkodzeniach maszyny pracownik powinien niezwocznie zawiadomi przeoonego. 2. Maszyny, ktrych uszkodzenie stwierdzono w czasie pracy, powinny by niezwocznie zatrzymane i wyczone z zasilania energi. Wznowienie pracy maszyny bez usunicia uszkodzenia jest niedopuszczalne. 3. Maszyny niesprawne, uszkodzone lub pozostajce w naprawie powinny by wycofane z uytkowania oraz wyranie oznakowane tablicami informacyjnymi i zabezpieczone w sposb uniemoliwiajcy ich uruchomienie. 59. 1. Maszyn bdcych w ruchu nie wolno pozostawia bez obsugi lub nadzoru, chyba e dokumentacja techniczno-ruchowa stanowi inaczej. 2. Pracodawca jest obowizany ustali rodzaje maszyn, ktre wymagaj staej obsugi, a pozostawianie ich bez niej moe by przyczyn katastrofy, wybuchu lub poaru, oraz ustali szczegowe warunki obsugi i nadzoru nad prac tych maszyn. 60. 1. Maszyn bdcych w ruchu nie wolno naprawia, czyci i smarowa, z wyjtkiem smarowania za pomoc specjalnych urzdze okrelonych w dokumentacji techniczno-ruchowej. 2. Pracownicy zatrudnieni przy obsudze maszyn z ruchomymi elementami nie mog pracowa w odziey z lunymi (zwisajcymi) czciami, jak np. luno zakoczone rkawy, krawaty, szaliki, poy, oraz bez nakry gowy okrywajcych wosy. 61. 1. Jeeli obsuga, naprawa, remont lub konserwacja maszyn powoduje zagroenia dla bezpieczestwa lub zdrowia pracownikw pracodawca powinien zapewni, aby czynnoci te wykonywane byy przez pracownikw upowanionych i posiadajcych odpowiednie przygotowanie.

6 z 22

2010-09-19 21:20

Oglne przepisy BHP

http://www.ais.is.net.pl/bhp/prawo/ogolne.htm

2. W czasie ruchu maszyny niedopuszczalne jest rczne zakadanie i zrzucanie pasw pdnych, lin i tam. Czynnoci te mog by wykonywane wycznie przy uyciu specjalnych urzdze przeznaczonych do tego celu. 3. Pdnie powinny posiada urzdzenia do zawieszania pasw pdnych zapobiegajce zetkniciu si zrzuconych pasw, lin lub tam z czciami pdni bdcymi w ruchu. 4. Pasy pdne, liny i tamy pdne mog by napinane, naprawiane, czone, skracane i smarowane po unieruchomieniu napdu maszyny.

Rozdzia 4
Transport wewntrzny i magazynowanie 62. 1. Pracodawca powinien zapewni zastosowanie odpowiednich rozwiza organizacyjnych i technicznych, zwaszcza w zakresie wyposaenia technicznego, w celu wyeliminowania potrzeby rcznego przemieszczania ciarw. 2. Jeli nie ma moliwoci uniknicia rcznego przemieszczania ciarw, naley podj odpowiednie przedsiwzicia, w tym wyposay pracownikw w niezbdne rodki w celu zmniejszenia uciliwoci i zagroe zwizanych z wykonywaniem tych czynnoci. 63. 1. Rczne przemieszczanie i przewoenie ciarw o masie przekraczajcej ustalone normy jest niedopuszczalne. 2. Szczegowe wymagania dotyczce rcznego transportu okrelaj przepisy w sprawie bezpieczestwa i higieny pracy przy rcznych pracach transportowych oraz przepisy o pracach wzbronionych kobietom i modocianym. 64. 1. Masa adunkw przemieszczanych przy uyciu rodkw transportowych nie powinna przekracza dopuszczalnej nonoci lub udwigu danego rodka transportowego. 2. Masa i rozmieszczenie adunku na rodkach transportowych powinny zapewnia bezpieczne warunki przewozu i przeadunku. 3. adunek powinien by zabezpieczony w szczeglnoci przed upadkiem, przemieszczeniem i zsypywaniem si ze rodka transportu. 64a. Stosowane do zaadunku i rozadunku pomosty i rampy powinny by odpowiednie do wymiarw i masy adunkw przeznaczonych do transportu. Na pomost i ramp powinno prowadzi co najmniej jedno wejcie. 65. Przy obsudze urzdze transportu zmechanizowanego mog by zatrudniane tylko osoby o kwalifikacjach waciwych do obsugi okrelonego urzdzenia. 66. 1. Pracodawca jest obowizany zapewni opracowanie zasad ruchu na drogach wewntrzzakadowych, zgodnych z przepisami prawa o ruchu drogowym. 2. W zasadach ruchu, wymienionych w ust. 1, naley okreli w szczeglnoci maksymalne prdkoci rodkw transportu i komunikacji na drogach wewntrzzakadowych oraz w pomieszczeniach zakadu pracy, uzalenione od szerokoci drg, natenia ruchu, widocznoci itp. 3. Drogi powinny by oznakowane znakami drogowymi zgodnymi z przepisami prawa o ruchu drogowym. 67. Wymagania dotyczce transportu przy uyciu dwignic, przenonikw, wzkw jezdniowych z napdem silnikowym oraz kolei wewntrzzakadowych okrelaj odrbne przepisy. 68. 1. Materiay i inne przedmioty, zwane dalej materiaami, powinny by magazynowane w pomieszczeniach i miejscach do tego przeznaczonych. Pomieszczenia magazynowe powinny spenia wymagania bezpieczestwa, stosownie do rodzaju i waciwoci skadowanych w nich materiaw. 2. Przy skadowaniu materiaw naley: 1) okreli dla kadego rodzaju skadowanego materiau miejsce, sposb i dopuszczaln wysoko skadowania, 2) zapewni, aby masa skadowanego adunku nie przekraczaa dopuszczalnego obcienia urzdze przeznaczonych do skadowania (regaw, podestw itp.), 3) zapewni, aby masa skadowanego adunku, cznie z mas urzdze przeznaczonych do jego skadowania i transportu, nie przekraczaa dopuszczalnego obcienia podg i stropw, na ktrych odbywa si skadowanie, 4) wywiesi czytelne informacje o dopuszczalnym obcieniu podg, stropw i urzdze przeznaczonych do skadowania. 69. 1. Regay powinny mie odpowiednio wytrzyma i stabiln konstrukcj oraz zabezpieczenia przed ich przewrceniem si. 2. Szeroko odstpw midzy regaami powinna by odpowiednia do stosowanych rodkw transportowych oraz powinna umoliwia bezpieczne operowanie tymi rodkami i adunkami. 70. 1. Sposb ukadania materiaw na regaach i ich zdejmowania nie moe stwarza zagroe dla bezpieczestwa pracownikw. 2. Przedmioty atwo tukce si, niebezpieczne substancje i preparaty chemiczne oraz materiay o najwikszej masie powinny by skadowane na najniszych pkach regaw. 71. Przedmioty, ktrych wymiary, ksztat i masa decyduj o ich indywidualnym sposobie skadowania, powinny by ustawiane lub ukadane stabilnie, z uwzgldnieniem pooenia ich rodka cikoci, tak aby zapobiec ich wywrceniu si lub spadniciu. 72. 1. Przy skadowaniu materiaw w stosach naley zapewni: 1) stateczno stosw poprzez skadowanie na wysoko uzalenion od rodzaju materiaw (ich wymiarw, masy, ksztatu) oraz wytrzymaoci opakowa, 2) wizanie midzy warstwami, 3) ukadanie stosw tak, aby rodek cikoci przedmiotw skadowanych pozostawa wewntrz obrysu stosw, 4) zachowanie odlegoci midzy stosami, umoliwiajcej bezpieczne ukadanie i przemieszczanie materiaw. 2. Rozadunek stosw powinien by prowadzony kolejno poczwszy od najwyszych warstw. Niedopuszczalne jest wyjmowanie materiaw ze rodka stosw. 73. Przy skadowaniu materiaw na paletach lub w kontenerach stosuje si odpowiednio przepis 69 ust. 2. 74. 1. Przy skadowaniu materiaw sypkich luzem naley zapewni: 1) powierzchni skadow, ktra przy zachowaniu kta zsypu naturalnego umoliwi zachowanie przej lub przejazdw wok hady lub zwau, 2) wytrzymao zapr odpowiedni do parcia skadowanego materiau sypkiego, 3) w miar potrzeby wynikajcej z ochrony ssiednich stref pracy oraz technicznych moliwoci szczelne obudowanie miejsca przeadunku i urzdze przeadunkowych oraz poczenie ich z urzdzeniami odcigajcymi py w miejscu jego powstawania, 4) bezpieczne metody pracy, szczeglnie przy rcznym pobieraniu i przenoszeniu materiaw. 2. Wchodzenie pracownikw na zway materiaw sypkich grocych zasypaniem dozwolone jest jedynie w przypadkach wyjtkowej koniecznoci z zastosowaniem pomostw lub innych urzdze zapewniajcych bezpieczestwo, a take przy zapewnieniu asekuracji przez drugiego pracownika oraz odpowiedniego nadzoru. 75. 1. Przy skadowaniu materiaw pylcych luzem naley zapewni szczelne ogrodzenie co najmniej do wysokoci 0,5 m ponad wysoko skadowanego materiau. 2. Transport materiaw, o ktrych mowa w ust. 1, moe odbywa si wycznie specjalnymi rodkami transportu lub w zamknitych pojemnikach (np. kontenerach). 76. Przy skadowaniu materiaw skonnych do samozapalenia si naley je zabezpieczy przed samozaponem, a w szczeglnoci ograniczy wysoko skadowania, stosowa kominy wentylacyjne oraz przesypywa lub czsto przerzuca hady i zway. 77. Niedopuszczalne jest skadowanie materiaw bezporednio pod elektroenergetycznymi liniami napowietrznymi lub w odlegoci mniejszej (liczc w poziomie od skrajnych przewodw) ni: 1) 2 m od linii niskiego napicia, 2) 5 m od linii wysokiego napicia do 15 kV, 3) 10 m od linii wysokiego napicia powyej 15 kV, 3) 10 m od linii wysokiego napicia do 30 kV, 4) 15 m od linii wysokiego napicia powyej 30 kV.

Rozdzia 5
Ochrona przed haasem 78. 1. Pracodawca jest obowizany zapewni ochron pracownikw przed zagroeniami zwizanymi z naraeniem na haas, a w szczeglnoci zapewni stosowanie: 1) procesw technologicznych nie powodujcych nadmiernego haasu, 2) maszyn i innych urzdze technicznych powodujcych moliwie najmniejszy haas, nie przekraczajcy dopuszczalnych wartoci,

7 z 22

2010-09-19 21:20

Oglne przepisy BHP

http://www.ais.is.net.pl/bhp/prawo/ogolne.htm

3) rozwiza obniajcych poziom haasu w procesach pracy. 2. Dopuszczalne wartoci haasu w rodowisku pracy okrelaj waciwe przepisy i Polskie Normy. 79. 1. Na stanowiskach pracy, na ktrych mimo zastosowania moliwych rozwiza technicznych i organizacyjnych poziom haasu przekracza dopuszczalne normy, pracodawca ma obowizek zapewni: 1) ustalenie przyczyn przekroczenia dopuszczalnego poziomu haasu oraz opracowanie i zastosowanie programu dziaa technicznych i organizacyjnych, majcych na celu najskuteczniejsze zmniejszenie naraenia pracownikw na haas, 2) zaopatrzenie pracownikw w indywidualne ochrony suchu, dobrane do wielkoci charakteryzujcych haas i do cech indywidualnych pracownikw oraz ich stosowanie, 3) ograniczenie czasu ekspozycji na haas, w tym stosowanie przerw w pracy, 4) oznakowanie stref zagroonych haasem, a take, gdy jest to uzasadnione ze wzgldu na stopie zagroenia oraz moliwe, ograniczenie dostpu do tych stref poprzez ich odgrodzenie. 2. W odniesieniu do stanowisk pracy, o ktrych mowa w ust. 1, naley zapewni pracownikom informacj na temat: wynikw pomiarw haasu i zagroenia dla zdrowia wynikajcego z naraenia na haas, dziaa podjtych w zwizku z przekroczeniem na okrelonych stanowiskach dopuszczalnych wartoci haasu, waciwego doboru i sposobu uywania indywidualnych ochron suchu.

Rozdzia 6
Prace szczeglnie niebezpieczne A. P r ze p i s y o g l n e 80. 1. Przez prace szczeglnie niebezpieczne rozumie si prace, o ktrych mowa w niniejszym rozdziale, oraz prace okrelone jako szczeglnie niebezpieczne w innych przepisach dotyczcych bezpieczestwa i higieny pracy lub w instrukcjach eksploatacji urzdze i instalacji, a take inne prace o zwikszonym zagroeniu lub wykonywane w utrudnionych warunkach, uznane przez pracodawc jako szczeglnie niebezpieczne. 2. Pracodawca jest obowizany do ustalenia i aktualizowania wykazu prac szczeglnie niebezpiecznych wystpujcych w zakadzie pracy. 81. Pracodawca powinien okreli szczegowe wymagania bezpieczestwa i higieny pracy przy wykonywaniu prac szczeglnie niebezpiecznych, a zwaszcza zapewni: 1) bezporedni nadzr nad tymi pracami wyznaczonych w tym celu osb, 2) odpowiednie rodki zabezpieczajce, 3) instrukta pracownikw obejmujcy w szczeglnoci: a) imienny podzia pracy, b) kolejno wykonywania zada, c) wymagania bezpieczestwa i higieny pracy przy poszczeglnych czynnociach. B . R o b o t y b u d o w l a n e , r o zb i r k o w e , r e mo n t o w e i mo n t a o w e p r o w a d zo n e b e z w s t r zy ma n i a r u c h u za k a d u p r a c y l u b je g o c z c i 82. Roboty budowlane, rozbirkowe, remontowe i montaowe prowadzone bez wstrzymania ruchu zakadu pracy lub jego czci w miejscach przebywania pracownikw zatrudnionych przy innych pracach lub dziaania maszyn i innych urzdze technicznych powinny by organizowane w sposb nie naraajcy pracownikw na niebezpieczestwa i uciliwoci wynikajce z prowadzonych robt, z jednoczesnym zastosowaniem szczeglnych rodkw ostronoci. 83. 1. Przed rozpoczciem robt, o ktrych mowa w 82, pracodawca, u ktrego maj by prowadzone roboty, i osoba kierujca robotami powinni ustali w podpisanym protokole szczegowe warunki bezpieczestwa i higieny pracy, z podziaem obowizkw w tym zakresie. 2. O prowadzonych robotach oraz o niezbdnych rodkach bezpieczestwa, jakie naley stosowa w czasie trwania prac, pracodawca powinien poinformowa pracownikw przebywajcych lub mogcych przebywa na terenie prowadzenia robt albo w jego ssiedztwie. 3. Teren prowadzenia robt, o ktrych mowa w 82, powinien by wydzielony i wyranie oznakowany. W miejscach niebezpiecznych naley umieci znaki informujce o rodzaju zagroenia oraz stosowa inne rodki zabezpieczajce przed skutkami zagroe (siatki, bariery itp.). 84. 1. Spawanie wykonywane w ramach robt, o ktrych mowa w 82, powinno by prowadzone na podstawie pisemnego pozwolenia wydanego w trybie ustalonym u danego pracodawcy. 2. Szczegowe wymagania bezpieczestwa i higieny pracy przy spawaniu i ciciu metali reguluj odrbne przepisy. C . P r a c e w zb io r n i k a c h , k a n a a c h , w n t r za c h u r z d ze te c h n i c zn y c h i w i n n y c h n i e b e zp i e c zn y c h p r ze s tr ze n i a c h za mk n i t y c h 85. Przepisy niniejszej czci dotycz pracy w zbiornikach, kanaach, studniach, studzienkach kanalizacyjnych, wntrzach urzdze technicznych i w innych zamknitych przestrzeniach, do ktrych wejcie odbywa si przez wazy lub otwory o niewielkich rozmiarach lub w inny sposb utrudnione, zwanych dalej zbiornikami. 86. 1. Podjcie i prowadzenie pracy w zbiornikach moe nastpi jedynie na podstawie pisemnego pozwolenia wydanego w trybie ustalonym przez pracodawc. 2. Przy pracy w zbiornikach naley zapewni stay nadzr. Osoba wydajca polecenie wykonania takiej pracy powinna sprawdzi, czy przygotowania organizacyjne i techniczne zapewniaj bezpieczestwo pracownikom podczas wykonywania pracy. 3. Pracownikowi znajdujcemu si w zbiorniku naley zapewni moliwo udzielenia natychmiastowej pierwszej pomocy w razie nagej potrzeby lub wypadku. 87. 1. Prace w zbiorniku mog by podjte i prowadzone, z zastrzeeniem ust. 2, po spenieniu nastpujcych wymaga: 1) zbiornik naley oprni i wstpnie oczyci przez przemycie, przedmuchanie par lub gazem obojtnym oraz przedmuchanie powietrzem; przedmuchiwanie zbiornika tlenem jest niedopuszczalne, 2) jeeli praca w zbiorniku moe by zwizana z zagroeniem poarowym, naley stosowa niezbdne rodki ochrony przeciwpoarowej, 3) odczy dopyw do zbiornika materiaw, substancji i czynnikw z innych zbiornikw, przewodw, aparatury itp., 4) znajdujce si we wntrzu zbiornika grzejniki, urzdzenia ruchome i inne mogce stworzy zagroenie naley odczy od rde zasilania, 5) na czas trwania prac w zbiorniku naley wyczy z ruchu lub unieruchomi tory kolejowe, zwrotnice, przenoniki, miejsca zsypu itp., znajdujce si nad zbiornikiem, 6) bezporednio przed przystpieniem do pracy wewntrz zbiornika powietrze w zbiorniku naley zbada na zawarto tlenu oraz gazw i par substancji toksycznych i palnych, 7) temperatura powietrza w zbiorniku nie powinna si rni od temperatury otoczenia o wicej ni 5oC (5 K), 8) zapewnienie niezbdnych rodkw ochrony zbiorowej i indywidualnej. 2. Wymagania okrelone w ust. 1 pkt 1 nie dotycz przygotowania kanau do wykonywania w nim pracy, a w pkt 3 kanau i studzienki kanalizacyjnej. Przed wykonywaniem prac w kanale lub studzience naley przewietrzy dany odcinek kanau, pozostawiajc otwarte wazy, oraz wyczy ten odcinek kanalizacyjny, a jeeli to nie jest moliwe maksymalnie ograniczy spyw ciekw. 88. Bezporednio przed przystpieniem pracownikw do pracy w zbiorniku osoba kierujca pracownikami jest obwizana poinformowa ich o: 1) zakresie pracy, jak maj wykona, 2) rodzaju zagroe, jakie mog wystpi, 3) niezbdnych rodkach ochrony zbiorowej i indywidualnej oraz o sposobie ich stosowania, 4) sposobie sygnalizacji midzy pracujcymi wewntrz zbiornika a asekurujcymi ich na zewntrz zbiornika, 5) postpowaniu w razie wystpienia zagroenia. 89. 1. Pracownik lub pracownicy wykonujcy prac wewntrz zbiornika powinni by asekurowani co najmniej przez jedn osob znajdujc si na zewntrz. Osoba asekurujca powinna by w staym kontakcie z pracownikami znajdujcymi si wewntrz zbiornika oraz mie moliwo niezwocznego powiadomienia innych osb mogcych, w razie potrzeby, niezwocznie udzieli pomocy.

8 z 22

2010-09-19 21:20

Oglne przepisy BHP

http://www.ais.is.net.pl/bhp/prawo/ogolne.htm

2. Pracownik wchodzcy do wntrza zbiornika powinien by wyposaony w odpowiednie rodki ochrony indywidualnej, a w szczeglnoci: 1) szelki bezpieczestwa z link umocowan do odpowiednio wytrzymaego elementu konstrukcji zewntrznej, 2) hem ochronny i odzie ochronn, 3) sprzt izolujcy ochronny ukadu oddechowego. 3. Wyposaenie w rodki ochrony indywidualnej osoby asekurujcej powinno by takie, jak wyposaenie pracownikw wchodzcych do wntrza zbiornika. 4. Niestosowanie ochron ukadu oddechowego jest dopuszczalne wycznie w warunkach, gdy zawarto tlenu w powietrzu zbiornika wynosi co najmniej 18% oraz gdy w powietrzu tym nie wystpuj substancje szkodliwe dla zdrowia w steniu przekraczajcym najwysze dopuszczalne stenia czynnikw szkodliwych dla zdrowia w rodowisku pracy ani nie istnieje niebezpieczestwo ich wystpienia podczas przebywania pracownika w zbiorniku. 5. Decyzj o niestosowaniu przez pracownikw ochron ukadu oddechowego w zwizku ze spenieniem warunkw, o ktrych mowa w ust. 4, moe podj jedynie osoba kierujca pracownikami. 90. 1. W czasie przebywania pracownikw wewntrz zbiornika wszystkie wazy powinny by otwarte, a jeeli nie jest to wystarczajce do utrzymania wymaganych parametrw powietrza w zbiorniku naley w tym czasie stosowa stay nadmuch powietrza. 2. Wntrze zbiornika powinno by owietlone przy uyciu rda wiata elektrycznego o bezpiecznym napiciu. 3. Transport narzdzi, innych przedmiotw i materiaw wewntrz zbiornika powinien odbywa si w sposb nie stwarzajcy zagroe i uciliwoci dla zatrudnionych tam pracownikw. 4. Jeeli istnieje moliwo powstania ste wybuchowych w zbiorniku, naley zastosowa rodki zapobiegajce wybuchowi. 5. Jeeli praca ma by wykonana wewntrz zbiornika zawierajcego materiay pynne lub sypkie, w ktrych istnieje moliwo utonicia lub zasypania pracownika niezalenie od zabezpieczenia odpowiednimi rodkami ochrony indywidualnej pracownik powinien by opuszczany do wntrza na pomocie lub innym urzdzeniu umoliwiajcym bezpieczne wykonanie pracy. D . P r a c e p r zy u y c i u ma te r ia w n i e b e zp i e c zn y c h 91. Materiaami niebezpiecznymi w rozumieniu rozporzdzenia s w szczeglnoci substancje i preparaty chemiczne zaliczone do niebezpiecznych, zgodnie z przepisami w sprawie substancji chemicznych stwarzajcych zagroenia dla zdrowia lub ycia. 92. 1. Pracodawca jest obowizany informowa pracownikw o waciwociach fizycznych, chemicznych i biologicznych stosowanych w zakadzie pracy materiaw, pfabrykatw i wyrobw gotowych oraz o ryzyku dla zdrowia i bezpieczestwa pracownikw zwizanych z ich stosowaniem, a take o sposobach bezpiecznego ich stosowania oraz postpowania z nimi w sytuacjach awaryjnych. 2. Materiay o nieznanych waciwociach, do czasu ich zbadania, mog by stosowane tylko w warunkach laboratoryjnych, do celw badawczych i dowiadczalnych, przy zastosowaniu wzmoonych rodkw ostronoci. 93. 1. Materiay niebezpieczne naley przechowywa w miejscach i opakowaniach przeznaczonych do tego celu i odpowiednio oznakowanych. 2. Pomieszczenia, aparatura, rodki transportu, zbiorniki i opakowania, w ktrych s stosowane, przemieszczane lub przechowywane materiay niebezpieczne powinny by odpowiednie do waciwoci tych materiaw. 3. W czasie transportu, skadowania i stosowania materiaw niebezpiecznych naley stosowa odpowiednie rodki ochrony zbiorowej i indywidualnej chronice pracownikw przed szkodliwym lub niebezpiecznym dziaaniem tych materiaw. 94. 1. Zbiorniki, naczynia i inne opakowania suce do przechowywania materiaw niebezpiecznych powinny by: 1) oznakowane w sposb okrelony w odrbnych przepisach, 2) wykonane z materiau nie powodujcego niebezpiecznych reakcji chemicznych z ich zawartoci i nie ulegajcego uszkodzeniu w wyniku dziaania znajdujcego si w nich materiau niebezpiecznego, 3) wytrzymae i zabezpieczone przed uszkodzeniem z zewntrz odpowiednio do warunkw ich stosowania, 4) odpowiednio szczelne i zabezpieczone przed wydostawaniem si z nich niebezpiecznej zawartoci lub dostaniem si do ich wntrza innych substancji, ktre w kontakcie z ich zawartoci mog stworzy stan zagroenia, 5) wypenione w sposb zapewniajcy woln przestrze odpowiednio do moliwoci termicznego rozszerzania si cieczy w warunkach przechowywania, transportu i stosowania. 2. Oprnione pojemniki po materiaach niebezpiecznych przeznaczone do wielokrotnego uycia powinny spenia wymagania okrelone w ust. 1 pkt 14. 3. Przechowywanie materiaw niebezpiecznych w pojemnikach i opakowaniach sucych do rodkw spoywczych jest niedopuszczalne. 95. 1. Przy przechowywaniu ciekego materiau niebezpiecznego w staych zbiornikach naley: 1) stosowa odpowiednie zabezpieczenia przed rozlewaniem i rozprzestrzenianiem si zawartoci zbiornika w razie jego uszkodzenia, jak np. wanny, rynny, koryta, zbiorniki rezerwowe, 2) zapewni urzdzenie do bezpiecznego pomiaru iloci cieczy zawartej w zbiorniku, 3) uniemoliwi dostp osb niepowoanych do miejsc, w ktrych znajduj si zbiorniki. 2. Zbiorniki z ciekymi materiaami niebezpiecznymi oraz cieczami gorcymi mog by umieszczane nad stanowiskami pracy lub przejciami wycznie w przypadkach wymuszonych przez proces technologiczny. W takich przypadkach naley stosowa urzdzenia chronice przed oblaniem pracownikw znajdujcych si pod tymi zbiornikami. 3. Nad pomieszczeniami, w ktrych znajduj si stae zbiorniki z gazami spronymi, skroplonymi lub rozpuszczonymi pod cinieniem nie mog by organizowane stanowiska pracy. 96. 1. Pakowanie, skadowanie, zaadunek i transport materiaw niebezpiecznych z innymi materiaami stwarzajcymi dodatkowe zagroenie na skutek wzajemnego oddziaywania tych materiaw w przypadku uszkodzenia opakowania jest niedopuszczalne. 2. W magazynach powinny by wywieszone instrukcje okrelajce sposb skadowania, pakowania, zaadunku i transportu materiaw niebezpiecznych; z treci instrukcji naley zapozna pracownikw zatrudnionych przy tych pracach. 97. 1. Pomieszczenia przeznaczone do skadowania lub stosowania materiaw niebezpiecznych pod wzgldem poarowym lub wybuchowym oraz w ktrych istnieje niebezpieczestwo wydzielania si substancji trujcych albo tworzcych z powietrzem mieszaniny wybuchowe, powinny by wyposaone w: 1) urzdzenia zapewniajce sygnalizacj o zagroeniach, 2) odpowiedni sprzt i rodki ganicze, rodki neutralizujce, apteczki oraz odpowiednie rodki ochrony zbiorowej i indywidualnej, stosownie do wystpujcych zagroe. 2. Pracownicy zatrudnieni w pomieszczeniach wymienionych w ust. 1 powinni mie zapewniony stay dostp do rodkw cznoci na wypadek awarii, wybuchu lub poaru. 3. Pracodawca jest obowizany ustali i poda do wiadomoci pracownikw warunki, jakie powinny by spenione przed wejciem pracownikw do pomieszcze, o ktrych mowa w ust. 1. 98. W pomieszczeniach, w ktrych w wyniku awarii mog wydziela si substancje toksyczne lub palne, w ilociach mogcych stworzy zagroenie wybuchem, pracodawca powinien zapewni awaryjn wentylacj wycigow uruchamian od wewntrz i z zewntrz pomieszcze zapewniajc wymian powietrza dostosowan do przeznaczenia pomieszcze zgodnie z waciwymi przepisami i Polskimi Normami. 99. 1. Sposb skadowania i stosowania materiaw niebezpiecznych powinien zapewnia: 1) zachowanie temperatur, wilgotnoci i ochron przed nasonecznieniem stosownie do rodzaju materiaw niebezpiecznych i ich waciwoci, 2) przestrzeganie ogranicze dotyczcych wsplnego skadowania i stosowania materiaw, 3) ograniczenie iloci jednoczenie skadowanych materiaw do iloci dopuszczalnej dla danego materiau i danego pomieszczenia, 4) przestrzeganie zasad rotacji z zachowaniem dopuszczalnego czasu skadowania poszczeglnych materiaw, 5) zachowanie dodatkowych wymaga specyficznych dla skadowania materiaw i ich stosowania, 6) rozmieszczenie materiaw w sposb umoliwiajcy prowadzenie kontroli skadowania i skadowanych materiaw. 2. Szczegowe warunki skadowania i stosowania materiaw niebezpiecznych powinny by okrelone w instrukcjach ustalajcych co najmniej wymagania wymienione w ust. 1 oraz zasady postpowania w sytuacjach awaryjnych. 100. 1. Przeadunek materiaw niebezpiecznych powinien odbywa si w miejscu do tego przystosowanym, przy wykorzystaniu odpowiednich do tego celu urzdze

9 z 22

2010-09-19 21:20

Oglne przepisy BHP

http://www.ais.is.net.pl/bhp/prawo/ogolne.htm

oraz rodkw ochrony zbiorowej i indywidualnej chronicych przed zagroeniami i skutkami zagroe, szczeglnie pochodzcych od elektrycznoci statycznej oraz wystpujcych przy przelewaniu cieczy. 2. W miejscu przeadunku materiaw niebezpiecznych nie mog przebywa osoby nie zatrudnione przy tych pracach. 101. 1. Jeeli procesy pracy powoduj wystpowanie czynnikw rakotwrczych, biologicznych o dziaaniu zakanym i innych stwarzajcych niebezpieczestwo dla zdrowia i ycia pracownikw pracodawca powinien podj przedsiwzicia w kierunku zastpienia tych procesw innymi, w ktrych czynniki te nie wystpuj. 2. Jeeli przedsiwzicia, o ktrych mowa w ust. 1, nie s technicznie moliwe, pracodawca jest obowizany w szczeglnoci: 1) ograniczy do minimum liczb pracownikw naraonych na czynniki, o ktrych mowa w ust. 1, 2) ograniczy do minimum wystpowanie tych czynnikw w rodowisku pracy, 3) zapewni stosowanie rodkw ochrony zbiorowej, a gdy naraenie nie moe by zlikwidowane w inny sposb rodkw ochrony indywidualnej, 4) zapewni stosowanie przez pracownikw wymaga higieny, a w szczeglnoci niedopuszczanie do spoywania posikw, picia i palenia tytoniu w miejscach pracy, 5) okreli w instrukcjach, o ktrych mowa w 41, odpowiednie zasady postpowania w razie powstania nieprzewidzianych sytuacji powodujcych powane zagroenia dla pracownikw, 6) zapewni oznaczenie miejsc stwarzajcych ryzyko dla zdrowia pracownikw zwizane z wystpowaniem czynnikw rakotwrczych, poprzez umieszczenie w miejscach naraenia pracownikw na te czynniki odpowiednich napisw i znakw ostrzegawczych, 7) zapewni pomieszczenia, instalacje i urzdzenia przystosowane do regularnego i skutecznego czyszczenia. 3. Wykaz substancji, czynnikw i procesw technologicznych o dziaaniu rakotwrczym i prawdopodobnym dziaaniu rakotwrczym, sposb ich rejestracji oraz warunki sprawowania nadzoru nad stanem zdrowia pracownikw zawodowo naraonych na dziaanie substancji i czynnikw rakotwrczych okrelone s w odrbnych przepisach. 102. 1. Pracodawca jest obowizany poinformowa pracownikw o moliwoci powstania nieprzewidzianych sytuacji, podczas ktrych mogyby wystpi powane zagroenia dla zdrowia lub ycia, zwizane z wystpowaniem czynnikw, o ktrych mowa w 101 ust. 1. 2. W razie powstania zagroe, o ktrych mowa w ust. 1, do czasu usunicia tych zagroe naley: 1) dopuci do pracy w warunkach zagroe jedynie pracownikw niezbdnych do usunicia awarii, zapewniajc im odpowiednie do tych prac rodki ochrony indywidualnej oraz ograniczajc do minimum czas przebywania w tych warunkach, 2) pracownikom nie zatrudnionym przy pracach, o ktrych mowa w pkt 1, zakaza wstpu do zagroonych miejsc. 103. 1. Jeeli podczas procesw pracy wystpuje niebezpieczestwo oblania pracownikw rodkami rcymi lub zapalenia odziey na pracowniku nie dalej ni 20 m w linii poziomej od stanowisk, na ktrych wykonywane s te procesy, powinny by zainstalowane natryski ratunkowe (prysznice bezpieczestwa) do obmycia caego ciaa oraz oddzielne natryski (prysznice) do przemywania oczu. 2. Natryski, o ktrych mowa w ust. 1, powinny, w razie potrzeby, umoliwia ich natychmiastowe uruchomienie samoczynne lub w inny sposb z uwzgldnieniem ograniczonej sprawnoci osb z nich korzystajcych. Natryski i urzdzenia powinny by zasilane wod nie ogrzewan i dziaa niezawodnie bez wzgldu na warunki atmosferyczne. 3. Przy wyjciu z pomieszczenia, w ktrym odbywa si praca przy uyciu materiaw zakanych lub toksycznych powinna znajdowa si co najmniej jedna umywalka z doprowadzon do niej ciep wod na kadych dwudziestu pracownikw jednoczenie zatrudnionych, lecz nie mniej ni jedna umywalka przy mniejszej liczbie zatrudnionych. 104. Szczegowe warunki przechowywania, transportu i stosowania materiaw niebezpiecznych okrelaj odrbne przepisy. E. Prace na w ysokoci 105. 1. Prac na wysokoci w rozumieniu rozporzdzenia jest praca wykonywana na powierzchni znajdujcej si na wysokoci co najmniej 1,0 m nad poziomem podogi lub ziemi. 2. Do pracy na wysokoci nie zalicza si pracy na powierzchni, niezalenie od wysokoci, na jakiej si znajduje, jeeli powierzchnia ta: 1) osonita jest ze wszystkich stron do wysokoci co najmniej 1,5 m penymi cianami lub cianami z oknami oszklonymi, 2) wyposaona jest w inne stae konstrukcje lub urzdzenia chronice pracownika przed upadkiem z wysokoci. 106. 1. Na powierzchniach wzniesionych na wysoko powyej 1,0 m nad poziomem podogi lub ziemi, na ktrych w zwizku z wykonywan prac mog przebywa pracownicy, lub sucych jako przejcia, powinny by zainstalowane balustrady skadajce si z porczy ochronnych umieszczonych na wysokoci co najmniej 1,1 m i krawnikw o wysokoci co najmniej 0,15 m. Pomidzy porcz i krawnikiem powinna by umieszczona w poowie wysokoci poprzeczka lub przestrze ta powinna by wypeniona w sposb uniemoliwiajcy wypadnicie osb. 2. Jeeli ze wzgldu na rodzaj i warunki wykonywania prac na wysokoci zastosowanie balustrad, o ktrych mowa w ust. 1, jest niemoliwe, naley stosowa inne skuteczne rodki ochrony pracownikw przed upadkiem z wysokoci, odpowiednie do rodzaju i warunkw wykonywania pracy. 3. Wymagania okrelone w ust. 1 nie dotycz ramp przeadunkowych. 107. Prace na wysokoci powinny by organizowane i wykonywane w sposb nie zmuszajcy pracownika do wychylania si poza porcz balustrady lub obrys urzdzenia, na ktrym stoi. 108. Przy pracach na: drabinach, klamrach, rusztowaniach i innych podwyszeniach nie przeznaczonych na pobyt ludzi, na wysokoci do 2 m nad poziomem podogi lub ziemi nie wymagajcych od pracownika wychylania si poza obrys urzdzenia, na ktrym stoi, albo przyjmowania innej wymuszonej pozycji ciaa grocej upadkiem z wysokoci, naley zapewni, aby: 1) drabiny, klamry, rusztowania, pomosty i inne urzdzenia byy stabilne i zabezpieczone przed nie przewidywan zmian pooenia oraz posiaday odpowiedni wytrzymao na przewidywane obcienie, 2) pomost roboczy spenia nastpujce wymagania: a) powierzchnia pomostu powinna by wystarczajca dla pracownikw, narzdzi i niezbdnych materiaw, b) podoga powinna by pozioma i rwna, trwale umocowana do elementw konstrukcyjnych pomostu, c) w widocznym miejscu pomostu powinny by umieszczone czytelne informacje o wielkoci dopuszczalnego obcienia. 109. 1. Przy pracach wykonywanych na rusztowaniach na wysokoci powyej 2 m od otaczajcego poziomu podogi lub terenu zewntrznego oraz na podestach ruchomych wiszcych naley w szczeglnoci: 1) zapewni bezpieczestwo przy komunikacji pionowej i dojcia do stanowiska pracy, 2) zapewni stabilno rusztowa i odpowiedni ich wytrzymao na przewidywane obcienia, 3) przed rozpoczciem uytkowania rusztowania naley dokona odbioru technicznego w trybie okrelonym w odrbnych przepisach. 2. Rusztowania i podesty ruchome wiszce powinny spenia wymagania okrelone odpowiednio w odrbnych przepisach oraz w Polskich Normach. 110. 1. Przy pracach na: supach, masztach, konstrukcjach wieowych, kominach, konstrukcjach budowlanych bez stropw, a take przy ustawianiu lub rozbirce rusztowa oraz przy pracach na drabinach i klamrach na wysokoci powyej 2 m nad poziomem terenu zewntrznego lub podogi naley w szczeglnoci: 1) przed rozpoczciem prac sprawdzi stan techniczny konstrukcji lub urzdze, na ktrych maj by wykonywane prace, w tym ich stabilno, wytrzymao na przewidywane obcienie oraz zabezpieczenie przed nie przewidywan zmian pooenia, a take stan techniczny staych elementw konstrukcji lub urzdze majcych suy do mocowania linek bezpieczestwa, 2) zapewni stosowanie przez pracownikw, odpowiedniego do rodzaju wykonywanych prac, sprztu chronicego przed upadkiem z wysokoci jak: szelki bezpieczestwa z link bezpieczestwa przymocowan do staych elementw konstrukcji, szelki bezpieczestwa z pasem biodrowym (do prac w podparciu na supach, masztach itp.), 3) zapewni stosowanie przez pracownikw hemw ochronnych przeznaczonych do prac na wysokoci. 2. Wymagania okrelone w ust. 1 dotycz rwnie prac wykonywanych na galeriach, pomostach, podestach i innych podwyszeniach, o ktrych mowa w 108, jeeli rodzaj pracy wymaga od pracownika wychylenia si poza balustrad lub obrys urzdzenia, na ktrym stoi, albo przyjmowania innej wymuszonej pozycji ciaa grocej upadkiem z wysokoci.

DZIA V Pomie sz cz enia i ur z dze nia higienicz nos anit a r ne or a z za opa t r z enie pr a cownikw w napoje i r odki higie n y osobist e j

10 z 22

2010-09-19 21:20

Oglne przepisy BHP

http://www.ais.is.net.pl/bhp/prawo/ogolne.htm

111. 1. Pracodawca jest obowizany zapewni pracownikom pomieszczenia i urzdzenia higienicznosanitarne, ktrych rodzaj, ilo i wielko powinny by dostosowane do liczby zatrudnionych pracownikw, stosowanych technologii i rodzajw pracy oraz warunkw, w jakich ta praca jest wykonywana. 2. Wymagania dla pomieszcze i urzdze higienicznosanitarnych okrela zacznik nr 3 do rozporzdzenia. 112. Pracodawca jest obowizany zapewni wszystkim pracownikom wod zdatn do picia lub inne napoje, a pracownikom zatrudnionym stale lub okresowo w warunkach szczeglnie uciliwych zapewni oprcz wody, inne napoje. Ilo, rodzaj i temperatura tych napojw powinny by dostosowane do warunkw wykonywania pracy i potrzeb fizjologicznych pracownikw. Szczegowe zasady zaopatrzenia w napoje pracownikw zatrudnionych w warunkach szczeglnie uciliwych okrelaj odrbne przepisy. 113. 1. Miejsca czerpania wody zdatnej do picia powinny znajdowa si nie dalej ni 75 m od stanowisk pracy. 2. Zbiorniki, przewody i miejsca czerpania wody powinny by zabezpieczone przed zanieczyszczeniem lub zakaeniem. Czerpanie wody ze zbiornikw powinno odbywa si wycznie z zaworw czerpalnych. 3. Miejsca czerpania wody nie nadajcej si do picia powinny by oznakowane zgodnie z Polsk Norm. 114. 1. Pracodawca zatrudniajcy pracownikw przy pracach wykonywanych w pomieszczeniach, w ktrych temperatura spowodowana procesami technologicznymi jest stale wysza ni 30 C (303 K), jest obowizany zapewni klimatyzowane pomieszczenie do wypoczynku, wyposaone w stoy oraz krzesa z oparciem speniajce wymagania ergonomii. Liczba miejsc siedzcych powinna by nie mniejsza ni jedno miejsce na piciu pracownikw korzystajcych z pomieszczenia, zatrudnionych na najliczniejszej zmianie. Odlego od najdalszego stanowiska pracy do pomieszczenia klimatyzowanego nie powinna przekracza 75 m. 2. Pracownikom zatrudnionym w warunkach, o ktrych mowa w ust. 1, naley stworzy moliwo obmycia ciaa, szczeglnie w ciepej porze roku poprzez umieszczenie w pobliu pomieszcze pracy natryskw rcznych na gitkich przewodach, z doprowadzeniem ciepej wody. 3. Jako pomieszczenia do wypoczynku mog by wykorzystane jadalnie, o ile speniaj wymagania okrelone w ust. 1. 115. Pracodawca jest obowizany zapewni dostarczenie pracownikom rodkw higieny osobistej, ktrych ilo i rodzaje powinny by dostosowane do rodzaju i stopnia zanieczyszczenia ciaa przy okrelonych pracach.
o

DZIA VI Pr ze pis y pr z ej ciowe i k oc owe


116. Przepisy 27 ust. 2 rozporzdzenia oraz 14 ust. 2 i 3, 23 ust. 4, 28 i 37 ust. 2 zacznika do rozporzdzenia nie dotycz zakadw pracy powstaych przed dniem wejcia w ycie rozporzdzenia, natomiast przepisy 55 ust. 1 i 2 rozporzdzenia nie dotycz maszyn, w ktre wyposaone zostay stanowiska pracy przed wejciem w ycie rozporzdzenia. 117. Traci moc: 1) rozporzdzenie Ministrw: Pracy i Opieki Spoecznej, Zdrowia, Przemysu, Odbudowy, Administracji Publicznej oraz Ziem Odzyskanych z dnia 6 listopada 1946 r. o oglnych przepisach dotyczcych bezpieczestwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 62, poz. 344, z 1947 r. Nr 45, poz. 240 i z 1959 r. Nr 53, poz. 316), 2) rozporzdzenie Rady Ministrw z dnia 21 sierpnia 1959 r. w sprawie oglnych warunkw higienicznosanitarnych w nowo budowanych lub przebudowywanych zakadach przemysowych (Dz. U. Nr 53, poz. 316, z 1963 r. Nr 18, poz. 97 i z 1976 r. Nr 13, poz. 77). 118. 1. Rozporzdzenie wchodzi w ycie po upywie 6 miesicy od dnia ogoszenia, z zastrzeeniem ust. 2. 2. Przepisy 103 i 114 ust. 1 rozporzdzenia oraz 3 ust. 1, 34 ust. 2 i 38 zacznika do rozporzdzenia wchodz w ycie po upywie 2 lat od dnia ogoszenia.
Zaczniki do rozporzdzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 wrzenia 1997 r. (poz. 844)

Zacznik nr 1 SZCZEGOWE ZASADY STOSOWANIA ZNAKW l SYGNAW BEZPIECZESTWA

Rozdzia 1
Przepisy oglne 1. 1. Pracodawca powinien zapewni stosowanie znakw lub sygnaw bezpieczestwa wszdzie tam, gdzie nie mona zlikwidowa zagroenia rodkami ochrony zbiorowej lub innymi rodkami stosowanymi w organizacji pracy. 2. W zalenoci od rodzaju stosowanego transportu w zakadzie pracy powinny by stosowane znaki i sygnay uywane w transporcie drogowym, kolejowym, rdldowym, morskim i powietrznym. 2. Pracodawca powinien zapewni pracownikom instrukcje dotyczce stosowanych w zakadzie pracy znakw i sygnaw bezpieczestwa, obejmujce w szczeglnoci znaczenie znakw i sygnaw oraz zasady zachowania si pracownikw, ktrych mog one dotyczy. 3. Znaki i sygnay bezpieczestwa powinny by stosowane do przekazywania informacji okrelonych w niniejszym zaczniku oraz powinny spenia wymagania w nim zawarte. Wymagania dotyczce znakw bezpieczestwa nieuregulowane w zaczniku, w tym wzory tych znakw, s okrelone w Polskich Normach. 4. 1. Znaki zakazu, ostrzegawcze, nakazu, ewakuacyjne i informacyjne powinny by stosowane jako znaki stae. 2. Miejsca, w ktrych istnieje ryzyko upadku lub kolizji z przeszkodami, powinny by na stae oznaczone barw bezpieczestwa lub znakiem bezpieczestwa. 3. Drogi powinny by na stae oznaczone barw bezpieczestwa. 5. 1. Sygnay wietlne, sygnay dwikowe i komunikaty sowne powinny by stosowane, gdy wymaga tego sytuacja, w celu zasygnalizowania niebezpieczestwa i wezwania ludzi do podjcia okrelonych dziaa albo do ewakuacji. 2. cznie mog by stosowane: 1) sygnay wietlne i sygnay dwikowe, 2) sygnay wietlne i komunikaty sowne, 3) sygnay rczne i komunikaty sowne. 6. 1. Stosowane znaki i sygnay powinny by odpowiednio czytelne, widoczne i syszalne. Ich czytelno, widoczno i syszalno nie moe by zmniejszana przede wszystkim przez: 1) jednoczesne stosowanie znakw lub sygnaw tego samego rodzaju. W szczeglnoci naley unika: a) umieszczania zbyt wielu znakw lub sygnaw blisko siebie, b) jednoczesnego stosowania dwch sygnaw wietlnych, ktre atwo mog by pomylone, c) stosowania sygnau wietlnego blisko innego rda wiata, d) uywania jednoczenie dwch sygnaw dwikowych, e) stosowania sygnaw dwikowych przy zbyt duym nateniu haasu ta (otoczenia), 2) zastosowanie nieodpowiedniego wzoru znaku, 3) niewystarczajc liczb znakw lub sygnaw oraz ich nieodpowiednie umiejscowienie, 4) niewystarczajc dbao o stan techniczny lub prawidowe funkcjonowanie urzdze sygnalizacyjnych. 2. Znaki bezpieczestwa i urzdzenia sygnalizacyjne powinny by sprawdzane, czyszczone i konserwowane w regularnych odstpach czasu oraz, w zalenoci od potrzeb, naprawiane i wymieniane, tak aby zapewni spenianie przez nie funkcji informacyjnej i sygnalizacyjnej. 3. Liczba i umiejscowienie znakw bezpieczestwa i urzdze sygnalizacyjnych powinny by uzalenione od wielkoci terenu, na ktrym s stosowane, oraz od rodzajw i poziomu wystpujcych zagroe. 7. Jeli zdolno syszenia lub widzenia pracownikw jest ograniczona, w szczeglnoci w zwizku ze stosowaniem rodkw ochrony indywidualnej, znaki i sygnay bezpieczestwa powinny by dostosowane do moliwoci percepcyjnych pracownikw. 8. 1. Znaki i sygnay bezpieczestwa, wymagajce zasilania energi elektryczn, w razie przerwy w dopywie tej energii powinny mie zapewnione zasilanie awaryjne, chyba e przerwa ta spowoduje ustanie zagroenia.

11 z 22

2010-09-19 21:20

Oglne przepisy BHP

http://www.ais.is.net.pl/bhp/prawo/ogolne.htm

2. Przed zastosowaniem sygnaw wietlnych lub sygnaw dwikowych naley upewni si, e dziaaj poprawnie i niezawodnie. 3. Zadziaanie sygnau wietlnego lub sygnau dwikowego powinno nastpi w czasie, kiedy jest to niezbdne z uwagi na bezpieczestwo pracownikw; dziaanie tego sygnau powinno trwa do czasu ustania zagroenia.

Rozdzia 2
Wymagania dotyczce stosowania znakw bezpieczestwa 9. 1. Znaki bezpieczestwa powinny by umieszczone odpowiednio do linii wzroku w miejscu lub w najbliszym otoczeniu okrelonego zagroenia, a w przypadku oglnego zagroenia przy wejciu na teren, na ktrym wystpuje zagroenie. 2. Miejsce, w ktrym znajduj si znaki bezpieczestwa, powinno by dobrze owietlone, atwo dostpne i widoczne. W przypadku gdy znaki znajduj si w miejscu o niedostatecznym poziomie owietlenia dziennego, miejsce to powinno by owietlone wiatem elektrycznym albo powinny by zastosowane znaki wykonane z materiau posiadajcego zdolno emisji wiata po usuniciu rda wzbudzajcego lub pokryte takim materiaem. 10. Znak bezpieczestwa powinien by usunity, gdy przestanie istnie zagroenie, ktrego on dotyczy. 11. Wymagania dotyczce stosowania znakw ewakuacyjnych i znakw dotyczcych ochrony przeciwpoarowej okrelaj odrbne przepisy i Polskie Normy.

Rozdzia 3
Wymagania dotyczce oznaczania przeszkd, niebezpiecznych miejsc i drg 12. 1. Miejsca w zakadzie pracy, do ktrych pracownicy maj dostp podczas pracy, a w ktrych istnieje ryzyko kolizji z przeszkodami, upadku lub spadania przedmiotw, powinny by oznakowane skonymi pasami na przemian tymi i czarnymi lub czerwonymi i biaymi. 2. Wymiary oznaczenia, o ktrym mowa w ust. 1, powinny by odpowiednie do rozmiaru przeszkody lub niebezpiecznego miejsca. 3. te i czarne lub biae i czerwone pasy powinny by narysowane pod ktem okoo 45 i powinny mie zblione wymiary. 13. 1. Drogi w budynkach powinny by wyranie wyznaczone za pomoc cigych pasw o dobrze widocznej barwie (z uwzgldnieniem barwy podoa) najlepiej tej lub biaej. 2. Rozmieszczenie pasw wyznaczajcych drogi powinno uwzgldnia niezbdn (bezpieczn) odlego midzy pojazdami i jakkolwiek przeszkod mogc znajdowa si w pobliu oraz midzy pieszymi i pojazdami. 3. Przepis ust. 1 dotyczy rwnie staych drg na zewntrz budynkw, o ile drogi te nie s otoczone odpowiednimi barierami lub chodnikami.
o

Rozdzia 4
Wymagania dotyczce sygnaw wietlnych 14. 1. wiato emitowane przez urzdzenie sygnalizacyjne powinno kontrastowa odpowiednio z otoczeniem i warunkami jego stosowania; nie moe ono by zbyt silne, aby nie powodowao olnienia, ani zbyt sabe, aby nie powodowao zej widocznoci sygnau. 2. Powierzchnia wiecca moe by tylko w jednym kolorze lub zawiera symbol obrazkowy (piktogram) na okrelonym tle zgodnie z wymaganiami okrelonymi w Polskich Normach. 15. 1. Jeeli urzdzenie moe wysya sygna wietlny cigy i przerywany (migajcy) sygna przerywany powinien by uywany do informowania o wikszym niebezpieczestwie lub o pilniejszej potrzebie interwencji albo podjcia okrelonej akcji, ni to wskazuje sygna cigy. Czas trwania kadego bysku i czstotliwo byskw w sygnale przerywanym powinny by tak dobrane, aby zapewni dobr percepcj informacji i unikn pomylenia z rnymi sygnaami wietlnymi przerywanymi lub z sygnaem cigym. 2. Jeeli sygna wietlny przerywany jest uywany zamiast lub razem z sygnaem dwikowym, kod tego sygnau powinien by taki sam. 3. Urzdzenie do wysyania sygnaw wietlnych, uywane w przypadku powanego niebezpieczestwa, powinno zapewnia cigo wysyania sygnaw, w szczeglnoci poprzez zainstalowanie dodatkowego rda wiata lub systematyczne kontrole urzdzenia.

Rozdzia 5
Wymagania dotyczce sygnaw dwikowych 16. 1. Sygna dwikowy powinien: 1) by dobrze syszalny o poziomie dwiku odpowiednio wyszym ni poziom haasu ta (otoczenia), a jednoczenie nie moe by nadmiernie gony lub przykry, 2) by atwo rozpoznawalny, zwaszcza gdy chodzi o czas trwania impulsw oraz przerw midzy impulsami i grup impulsw, 3) atwo odrnia si od innych sygnaw dwikowych oraz haasu ta (otoczenia). 2. Jeeli urzdzenie moe wysya sygna dwikowy o zmiennej i staej czstotliwoci sygna o zmiennej czstotliwoci powinien by uywany do informowania o wikszym niebezpieczestwie lub o pilniejszej potrzebie interwencji albo podjcia okrelonej akcji, ni to wskazuje sygna o staej czstotliwoci. 17. Dwikowy sygna wzywajcy do ewakuacji powinien by cigy. 18. Wymagania dotyczce projektowania sygnaw dwikowych okrelone s w Polskich Normach.

Rozdzia 6
Wymagania dotyczce stosowania komunikatw sownych 19. 1. Komunikat sowny wysyany przez nadawc lub urzdzenie emitujce do jednego lub wielu odbiorcw powinien mie form krtkich tekstw, zwrotw, sw pojedynczych lub grup sw. 2. Komunikaty sowne powinny by moliwie jak najkrtsze, najprostsze i najbardziej przejrzyste przystosowane do zdolnoci werbalnej nadawcy i zdolnoci syszenia odbiorcy lub odbiorcw. 3. Komunikat sowny moe by przekazywany bezporednio (wypowiadany przez czowieka) lub porednio (emitowany za pomoc odpowiedniego urzdzenia). 20. 1. Osoby, bdce nadawcami i odbiorcami komunikatu powinny dobrze zna jzyk, w ktrym jest sformuowany, aby mogy go poprawnie wymwi oraz zrozumie i w efekcie przyj odpowiednie zachowanie zgodne z wymaganiami bezpieczestwa i ochrony zdrowia. 2. Jeeli komunikat sowny jest uywany zamiast lub razem z sygnaami rcznymi, a nie stosuje si specjalnych kodw, naley uy takich sw, jak: start zatrzyma koniec szybko wolno do gry do dou do przodu do tyu w prawo w lewo stop oznaczajce rozpoczcie kierowania, oznaczajce przerw lub zakoczenie jakiego ruchu, oznaczajce zatrzymanie dziaania, oznaczajce konieczno przyspieszenia ruchu ze wzgldw bezpieczestwa, oznaczajce konieczno powolnego wykonywania ruchu, w znaczeniu podnie adunek do gry, w znaczeniu opuci adunek w d, oznaczajce kierunek ruchu, ktry jednoczenie powinien by skoordynowany z odpowiednimi sygnaami rcznymi,

oznaczajce konieczno zatrzymania w nagym przypadku.

12 z 22

2010-09-19 21:20

Oglne przepisy BHP

http://www.ais.is.net.pl/bhp/prawo/ogolne.htm

Rozdzia 7
Wymagania dotyczce stosowania sygnaw rcznych 21. 1. Sygna rczny powinien by precyzyjny, prosty, atwy do wykonania i do zrozumienia, a take odrnia si od innych sygnaw. 2. Jeli podczas sygnau rcznego konieczne jest uywanie obu rk naraz ich uycie powinno odbywa si w sposb symetryczny i dotyczy tylko jednego sygnau. 22. Osoba przekazujca sygnay rczne sygnalista lub hakowy zwana dalej sygnalist, wykonuje za pomoc rk lub doni okrelone w poniszej tabeli gesty, przekazujc w ten sposb instrukcje dotyczce okrelonych manewrw osobie odbierajcej sygna, zwanej dalej operatorem.
Znaczenie sygnau 1 A. Sygnay oglne Opis sygnau 2 Ilustracja 3

START Uwaga! Pocztek kierowania

Obie rce wycignite poziomo, donie zwrcone wewntrzn stron do przodu

ZATRZYMA Przerwa koniec ruchu

Prawa rka skierowana do gry, z wewntrzn stron doni skierowan do przodu

KONIEC Zatrzymanie dziaania

Obie rce poczone na wysokoci klatki piersiowej

RUCH SZYBKI

RUCH POWOLNY

Zakodowane gesty sterujce ruchem, przedstawione w tabeli, wykonywane s w szybkim tempie Zakodowane gesty sterujce ruchem, przedstawione w tabeli, wykonywane s bardzo powoli

B. Ruchy pionowe

PODNIE DO GRY

Prawa rka skierowana do gry z doni skierowan wewntrzn stron do przodu wykonuje wolno ruch okrny

OPUCI DO DOU

Prawa rka skierowana do dou z doni skierowan wewntrzn stron do przodu wykonuje wolno ruch okrny

ODLEGO PIONOWA

Donie pokazuj odpowiedni odlego

C. Ruchy poziome Obie rce zgite, donie skierowane wewntrzn stron do gry, przedramiona wykonuj powolne ruchy w kierunku ciaa

RUCH DO PRZODU

RUCH DO TYU

Obie rce zgite, donie skierowane wewntrzn stron na zewntrz, przedramiona wykonuj powolne ruchy od siebie

RUCH W PRAWO SYGNALISTY

OD

Prawa rka wycignita poziomo z doni zwrcon wewntrzn stron do dou, wykonuje mae powolne ruchy w prawo

13 z 22

2010-09-19 21:20

Oglne przepisy BHP

http://www.ais.is.net.pl/bhp/prawo/ogolne.htm

RUCH W LEWO SYGNALISTY

OD

Lewa rka wycignita poziomo z doni zwrcon wewntrzn stron do dou, wykonuje mae powolne ruchy w lewo

ODLEGO POZIOMA

Donie pokazuj odpowiedni odlego

D. Niebezpieczestwo

STOP Zatrzymanie przypadku

nagym

Obie rce wycignite do gry, donie zwrcone wewntrzn stron do przodu

Uwaga: Wszystkie zakodowane gesty, przedstawione w tabeli, nie wykluczaj uycia, zwaszcza w pewnych sektorach dziaalnoci, innych dodatkowych gestw, stosowanych na podstawie przepisw szczegowych.

23. 1. Sygnalista kieruje manewrami w taki sposb, aby ich wykonywanie zapewniao bezpieczestwo pracownikom znajdujcym si w pobliu. 2. Sygnalista powinien mie moliwo kontrolowania wszystkich manewrw bez ryzyka naraenia na zagroenia zwizane z wykonywaniem tych manewrw. Jeeli wymg ten nie moe by w peni speniony przez jednego sygnalist pracodawca powinien zatrudni jednego lub kilku dodatkowych sygnalistw. 3. Jeeli operator nie moe wykona otrzymanych od sygnalisty polece z zachowaniem wymaga bezpieczestwa powinien wstrzyma wykonywanie rozpocztego manewru i zada nowych instrukcji. 24. Sygnalista powinien by wyposaony w jeden lub wicej elementw rozpoznawczych, takich jak kurtka, kamizelka, kask, opaska. Elementy rozpoznawcze powinny mie jaskrawe, najlepiej jednakowe kolory, takie jak pomaraczowy, ty lub czerwony, uywane wycznie przez sygnalist.
Zacznik nr 2

SZCZEGOWE ZASADY STOSOWANIA RODKW OCHRONY INDYWIDUALNEJ 1. rodki ochrony indywidualnej powinny by stosowane w sytuacjach, kiedy nie mona unikn zagroe lub nie mona ich wystarczajco ograniczy za pomoc rodkw ochrony zbiorowej lub odpowiedniej organizacji pracy. 2. Dostarczane pracownikom do stosowania rodki ochrony indywidualnej powinny: 1) by odpowiednie do istniejcego zagroenia i nie powodowa same z siebie zwikszonego zagroenia, 2) uwzgldnia warunki istniejce w danym miejscu pracy, 3) uwzgldnia wymagania ergonomii oraz stan zdrowia pracownika, 4) by odpowiednio dopasowane do uytkownika po wykonaniu niezbdnych regulacji. 3. W przypadku wystpowania wicej ni jednego zagroenia i koniecznoci jednoczesnego stosowania kilku rodkw ochrony indywidualnej rodki te powinny da si dopasowa wzgldem siebie bez zmniejszenia ich waciwoci ochronnych. 4. W zalenoci od stopnia zagroenia, czstoci naraenia na zagroenie, cech stanowiska pracy kadego pracownika i skutecznoci dziaania rodkw ochrony indywidualnej pracodawca powinien okreli warunki stosowania rodkw ochrony indywidualnej, a w szczeglnoci czas i przypadki, w ktrych powinny by uywane. 5. rodki ochrony indywidualnej powinny by przeznaczone do osobistego uytku. W wyjtkowych przypadkach rodek ochrony indywidualnej moe by uywany przez wicej ni jedn osob, o ile zastosowano dziaania wykluczajce niepodany wpyw takiego uytkowania na zdrowie lub higien uytkownikw. 6. 1. rodki ochrony indywidualnej powinny by stosowane zgodnie ze swoim przeznaczeniem, z wyczeniem szczeglnych i wyjtkowych sytuacji zgodnie z instrukcj przekazan przez pracodawc. W razie potrzeby w celu zapewnienia waciwego uywania rodkw ochrony indywidualnej pracodawca powinien zorganizowa pokazy uywania tych rodkw. 2. Instrukcja, o ktrej mowa w ust. 1, powinna by zrozumiaa dla pracownikw oraz powinna okrela sposoby uywania rodkw ochrony indywidualnej, ich kontroli i konserwacji. 7. 1. Przed nabyciem rodkw ochrony indywidualnej pracodawca powinien oceni, czy rodki, ktre zamierza zastosowa, speniaj wymagania okrelone w 2 i 3. Ocena taka powinna obejmowa: 1) analiz i ocen zagroe, ktrych nie mona unikn innymi metodami, 2) okrelenie cech, jakie musz posiada rodki ochrony indywidualnej, aby skutecznie chroniy przed zagroeniami, o ktrych mowa w pkt 1, uwzgldniajc wszelkie ryzyko, jakie mog stwarza te rodki same z siebie, 3) porwnanie cech dostpnych na rynku rodkw ochrony indywidualnej z cechami, o ktrych mowa w pkt 2. 2. Ocena, o ktrej mowa w ust. 1, powinna by ponawiana w sytuacji wystpienia zmian ktregokolwiek z jej elementw. 8. Przy ustalaniu rodkw ochrony indywidualnej niezbdnych do stosowania przy okrelonych pracach pracodawca powinien uwzgldnia wskazania zawarte w tabelach nr 13.
Tabela nr 1

ZAGROENIA, PRZY KTRYCH WYMAGANE JEST STOSOWANIE RODKW OCHRONY INDYWIDUALNEJ


Gowa Oczy Narzd suchu 2 X X 3 4 5 Najczciej zagroone czci ciaa Koczyny grne Koczyny dolne Donie Rce Stopy Nogi Drogi oddechowe 6 7 X X 8 X X 9 10 X X 11 Inne Skra Tuw, w tym brzuch 12 Drogi rodne

Czaszka Zagroenia

Twarz

Fizyczne

1 Mechaniczne

13

Upadki z wysokoci Wybuchy, uderzenia, wstrzsy, zgniecenia

14 z 22

2010-09-19 21:20

Oglne przepisy BHP

http://www.ais.is.net.pl/bhp/prawo/ogolne.htm

Termiczne

Przekucia, przecicia, otarcia Polizgnicia, upadki Drgania (wibracja) Wysoka temperatura, ogie

X X X X X X X X

X X X

Zimno Elektryczne Jonizujce


Promieniowanie

X X X X

X X X X X X X X X X X

X X X X

X X X

X X X X X

Niejonizujace

Haas Chemiczne
Ae r o zo le

Biologiczne

Pyy, wkna Dymy Mga Pyny Zanurzenie Chlapanie, pryskanie Gazy, pary Szkodliwe bakterie Szkodliwe wirusy Grzyby Biologiczne antygeny inne ni mikroorganizmy Pierwotniaki i zwierzta bezkrgowe

X X X X

X X X

X X X X

X X

X X

X X X X

X X

X X X

X X X X X

15 z 22

2010-09-19 21:20

Oglne przepisy BHP

http://www.ais.is.net.pl/bhp/prawo/ogolne.htm

Tabela nr 2

RODZAJE PRAC, PRZY KTRYCH WYMAGANE JEST STOSOWANIE RODKW OCHRONY INDYWIDUALNEJ
Rodzaje rodkw ochrony indywidualnej 2 Odzie ochronna Rodzaje prac, przy ktrych wymagane jest stosowanie rodkw ochrony indywidualnej

Lp. 1 1

3 Prace w naraeniu na dziaanie wody, czynnikw chemicznych, pyowych, mechanicznych i biologicznych oraz wysokiej i niskiej temperatury stwarzajce ryzyko dla zdrowia lub bezpieczestwa pracownikw, w tym w szczeglnoci: a) prace w naraeniu na dziaanie szkodliwych dla zdrowia substancji chemicznych i biologicznych oraz pyw, b) prace w naraeniu na dziaanie substancji rakotwrczych, c) prace w kanaach ciekowych, rowach, podziemnych kryptach, studzienkach, cysternach, kadziach, zbiornikach lub innych podobnych miejscach w naraeniu na kontakt z wilgotnymi lub mokrymi ciankami, d) prace na zewntrz pomieszcze w naraeniu na deszcz lub chd, e) prace w pomieszczeniach o bardzo niskiej temperaturze, w tym w komorach chodniczych, f) przenoszenie adunkw o wysokiej temperaturze lub przebywanie w ich pobliu oraz prace w wysokiej temperaturze (pochodzenia technologicznego), g) spawanie, kucie oraz odlewanie metali, h) prace stwarzajce ryzyko zapalenia odziey od pomienia, gorcych odpryskw metali lub ula, i) prace w kontakcie z przedmiotami o szorstkich powierzchniach, ostrych krawdziach i inne stwarzajce ryzyko urazu, j) oczyszczanie odleww, piaskowanie albo rutowanie wyrobw, k) prace naraajce na zamoczenie ciaa lub przesiknicie odziey w wyniku stosowania wody, roztworw, kpieli, mas ciekych, olei, tuszczw lub innych substancji pynnych, wilgotnych, oleistych lub tustych, l) prace w naraeniu na zanieczyszczenie ciaa substancjami podatnymi na gnicie lub zainfekowanymi albo odpadami, w tym w zakadach oczyszczania miasta, zakadach zajmujcych si oprnianiem szamb lub zbiornikw na gnojwk, w laboratoriach biologicznych, w ubojniach, rzeniach, wytwrniach konserw misnych lub rybnych, zakadach przetwrstwa podrobw i wszelkie inne prace, przy ktrych istnieje ryzyko podobnych zanieczyszcze, ) prace, podczas ktrych pracownicy musz by dobrze widoczni, w tym wykonywane na torach kolejowych, w miejscach o wzmoonym ruchu pojazdw, w transporcie doowym kopal i w transporcie wewntrzzakadowym rodki ochrony gowy Prace naraajce pracownikw na urazy gowy, w tym w szczeglnoci: 1) hemy ochronne a) prace budowlane, zwaszcza na rusztowaniach i w ich ssiedztwie, przy wznoszeniu i demontau szalowania, przy rozbirkach obiektw budowlanych, prace montaowe i instalacyjne, b) prace na mostach, konstrukcjach stalowych, masztach, wieach, stalowych konstrukcjach hydraulicznych, wielkich piecach, w stalowniach, walcowniach, duych zbiornikach i rurocigach, stacjach energetycznych, prace remontowomontaowe przy kotach i ich instalacjach, c) prace ziemne i skalne, prace w wykopach, rowach, szybach i tunelach, d) prace w podziemnych wyrobiskach, kopalniach odkrywkowych, przy wydobywaniu wgla i innych surowcw mineralnych, e) prace z materiaami wybuchowymi, f) prace przy wielkich piecach, w zakadach przerbki rud, kuniach i odlewniach metali, g) prace w ssiedztwie urzdze do podnoszenia, dwigw i przenonikw, h) prace przy piecach przemysowych, i) prace w stoczniach okrtowych, j) prace manewrowe na kolei. 2) nakrycia gowy Prace stwarzajce ryzyko pochwycenia wosw, zamoczenia gowy lub zanieczyszczenia substancjami i materiaami toksycznymi, dranicymi, rcymi, podatnymi na gnicie lub mogcymi by rdem infekcji oraz wykonywane w warunkach niskiej i wysokiej temperatury, a w szczeglnoci: a) prace w naraeniu na dziaanie pyw toksycznych albo substancji rcych lub dranicych, b) przenoszenie, na gowie lub ramionach, ptuszy zwierzcych, skr lub innych produktw podatnych na gnicie, pochodzcych z uboju zwierzt, paczek z niezdezynfekowanymi kawakami materiau lub substancji pochodzenia zwierzcego (nawet jeli s suche) mogcych by rdem infekcji (w tym worki z komi lub poroem, paczki zawierajce wosie, wen, skry), c) prace w kanaach ciekowych, rowach, podziemnych kryptach, studzienkach, cysternach, kadziach, zbiornikach lub innych podobnych miejscach, zanieczyszczonych osadami albo odpadami z jakichkolwiek substancji lub opanowanych przez robactwo, d) prace na zewntrz pomieszcze w naraeniu na deszcz albo dziaanie niskiej lub wysokiej temperatury, e) prace w komorach chodniczych, f) prace, przy ktrych wosy pracownikw s naraone na wcignicie przez ruchome czci maszyn lub urzdze mechanicznych, g) prace w naraeniu na dziaanie substancji rakotwrczych rodki ochrony ko-czyn Prace stwarzajce ryzyko urazw koczyn dolnych (w tym oparzenia), ich dolnych zamoczenia lub zanieczyszczenia substancjami i materiaami toksycznymi, dranicymi, rcymi, podatnymi na gnicie lub mogcymi by rdem infekcji oraz wykonywane w warunkach niskiej lub wysokiej temperatury, a w szczeglnoci: a) prace przy rozbirce, prace budowlane, prace przy wznoszeniu rusztowa, prace przy deskowaniu lub zdejmowaniu deskowania konstrukcji betonowych oraz inne prace na budowie w naraeniu na zranienie stp przez gwodzie lub ostre przedmioty, b) prace na mostach, konstrukcjach stalowych, masztach, wieach i dwigach, c) prace przy wielkich piecach, w stalowniach, walcowniach, stacjach energetycznych, duych zbiornikach i rurocigach, d) prace w kopalniach odkrywkowych, przy wydobywaniu wgla, przy wybieraniu i obrbce materiaw skalnych, e) oczyszczanie odleww lub piaskowanie albo rutowanie jakichkolwiek przedmiotw, f) prace w kuniach lub przy odlewaniu stopionych metali, g) prace w naraeniu na kontakt ng z bardzo gorcymi lub bardzo zimnymi materiaami, h) prace w komorach chodniczych, i) prace przy wytwarzaniu i obrbce szka paskiego i szklanych pojemnikw, j) prace formierskie podczas produkcji wyrobw ceramicznych i materiaw budowlanych, k) prace remontowe i renowacyjne, l) prace w stoczniach, prace manewrowe na kolei,

16 z 22

2010-09-19 21:20

Oglne przepisy BHP

http://www.ais.is.net.pl/bhp/prawo/ogolne.htm

rodki ochrony ko-czyn grnych

rodki ochrony twarzy i oczu

rodki ochrony ukadu oddechowego

rodki ochrony suchu

rodki ochrony przed upadkiem z wysokoci

Dermatologiczne rodki

3 ) transport i magazynowanie cikich elementw, ktrych upadek na stop moe spowodowa jej zranienie, m) prace w naraeniu na ryzyko upadku z wysokoci na skutek zelizgnicia, w tym prace na dachu, n) prace z uyciem pilarki acuchowej, w tym przycinanie i cinanie drzew, o) prace w kanaach ciekowych, rowach, podziemnych kryptach, studzienkach, cysternach, kadziach, zbiornikach, stawach, ciekach wodnych lub innych podobnych miejscach zawierajcych ciecze lub boto, p) prace, przy ktrych moliwe jest wylanie lub wyciek cieczy, w naraeniu na zamoczenie stp przez te ciecze, w tym w pywalniach lub myjniach, q) prace w naraeniu na zanieczyszczenie stp substancjami toksycznymi, rcymi lub dranicymi, r) prace w naraeniu na zanieczyszczenie stp substancjami organicznymi podatnymi na gnicie lub odpadami Prace stwarzajce ryzyko urazw rk (zwizanych rwnie z dziaaniem wysokiej temperatury, wibracji oraz substancji chemicznych), prace w kontakcie z wod, substancjami toksycznymi, rcymi lub dranicymi, z materiaami podatnymi na gnicie i innymi mogcymi by rdem infekcji oraz prace w niskiej temperaturze, w tym w szczeglnoci: a) prace z uyciem przedmiotw lub materiaw ostrych, tncych, kujcych, parzcych lub szczeglnie chropowatych albo inne naraajce na uszkodzenia rk, z wyczeniem prac przy obsudze maszyn, przy ktrych istnieje niebezpieczestwo wcignicia rkawicy, b) spawanie lub cicie metali za pomoc uku elektrycznego i wszelkie inne czynnoci wymagajce uycia lamp ukowych lub te innych rde promieniowania ultrafioletowego, c) oczyszczanie odleww lub piaskowanie albo rutowanie jakichkolwiek przedmiotw, lub te odlewanie stopionych metali, d) prace, przy ktrych przedramiona s naraone na poranienie lub rozpryskiwanie materiaw arzcych si, e) cicie misa i usuwanie koci za pomoc noy, f) przenoszenie adunkw o wysokiej temperaturze, g) prace naraajce pracownikw na dziaanie substancji chemicznych i biologicznych niebezpiecznych dla zdrowia, h) prace, przy ktrych rce pracownikw naraone s na kontakt z substancjami toksycznymi, rcymi lub dranicymi, i) prace w naraeniu na dziaanie substancji rakotwrczych, j) prace, przy ktrych rce pracownikw s naraone na kontakt z zainfekowanymi zwierztami lub padlin, szcztkami zwierzt lub substancjami pochodzenia zwierzcego nienadajcymi si do spoycia, w tym w miejscach przeznaczonych do rozbioru ptuszy zwierzcych i laboratoriach biologicznych, k) prace w kontakcie ze zwokami lub z substancjami z nich pochodzcymi, l) prace przy ciekach i innych instalacjach kanalizacyjnych oraz czynnoci zwizane z rcznym czyszczeniem rur i zbiornikw lub inne czynnoci wymagajce kontaktu rk ze ciekami, ) prace w kontakcie z brudn bielizn lub brudn odzie, szmatami i starymi, niezdezynfekowanymi ubraniami, mieciami, m) wszelkie prace, podczas ktrych rce s naraone na kontakt z substancjami mogcymi zawiera zarazki, n) prace w komorach chodniczych Prace, przy ktrych twarz lub oczy pracownikw s naraone na urazy albo podranienia w wyniku dziaania czynnikw niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia, w tym w szczeglnoci: a) prace, przy ktrych oczy s naraone na kontakt z substancjami o wyranym dziaaniu dranicym wzrok, jak py paku, py wglowy i inne czsteczki lub opary substancji rcych, b) spawanie lub cicie metali za pomoc palnika lub uku elektrycznego, c) prace z laserami, d) obserwowanie intensywnych punktw wietlnych, w tym wntrza pieca lub substancji silnie rozarzonych, takich jak roztopiona stal albo szko, e) prace wymagajce zastosowania promieni podczerwonych lub wywoujce intensywne promieniowanie cieplne, f) prace wymagajce uycia lamp ukowych lub innych rde promieniowania ultrafioletowego, g) szlifowanie na sucho, oczyszczanie lub usuwanie kamienia kotowego przy uyciu mota oraz inne prace powodujce rozpryskiwanie mogcych przedosta si do oczu ostrych czsteczek, stopionych metali lub rcych pynw, h) prace przy maszynach do obrbki skrawaniem materiau, podczas ktrej powstaj wiry odpryskowe, i) prace w naraeniu na dziaanie substancji rakotwrczych, j) prace przy rozpylaniu pynw, k) prace z kwasami i roztworami rcymi, rodkami odkaajcymi i substancjami do usuwania korozji Prace w warunkach ryzyka naraenia na nadmierne zanieczyszczenie powietrza czynnikami szkodliwymi lub w warunkach niedoboru tlenu w powietrzu, w tym w szczeglnoci: a) prace w zbiornikach, w ograniczonym obszarze i w gazowych piecach przemysowych, gdzie moe wystpowa szkodliwy gaz lub niedobr tlenu, b) prace w naraeniu na wdychanie szkodliwych pyw, gazw, par lub dymu, c) prace w ssiedztwie otworw spustowych wielkich piecw, gdzie mog wystpowa opary metali cikich, d) prace w ssiedztwie konwerterw gazowych i przewodw gazowych wielkich piecw, e) prace przy wykadaniu piecw i kadzi, gdzie moe wystpowa zapylenie, f) prace w chodniach, gdzie istnieje niebezpieczestwo wycieku czynnika chodniczego, g) prace w szybach, kanaach ciekowych i innych obiektach podziemnych poczonych kanaami, h) prace w naraeniu na dziaanie substancji rakotwrczych Prace w warunkach, w ktrych poziom haasu przekracza najwysze dopuszczalne natenie, w tym w szczeglnoci: a) prace przy obsudze pras do metalu, b) prace przy uyciu narzdzi pneumatycznych, c) prace obsugi naziemnej na lotniskach, d) prace przy wbijaniu pali, e) cicie drewna przy uyciu pilarki tarczowej lub pilarki z pi acuchow Prace wykonywane w warunkach naraajcych na upadek z wysokoci, w tym w szczeglnoci: a) prace na rusztowaniach, b) monta elementw prefabrykowanych, c) prace na masztach, supach, d) prace w kabinach wysokich dwigw, e) prace w wysoko pooonych kabinach urzdze magazynowych, f) prace na wieach wiertniczych, masztach, czworonogach i trjnogach, g) prace w szybach i kanaach ciekowych Prace naraajce na podranienia skry, w tym w szczeglnoci:

17 z 22

2010-09-19 21:20

Oglne przepisy BHP

http://www.ais.is.net.pl/bhp/prawo/ogolne.htm

2 ochrony indywidualnej

3 a) prace w naraeniu na dziaanie pyu paku albo innych pyw lub oparw wywierajcych na skr podobne dziaania dranice b) przetwarzanie materiaw powlekanych, c) garbowanie skry, d) prace w naraeniu na wdychanie chromianw, dwuchromianw alkalicznych, kwasu chromowego lub innych substancji rcych lub dranicych, wpywajcych na owrzodzenia lub perforacj przegrody nosowej Tabela nr 3

RODZAJE RODKW OCHRONY INDYWIDUALNEJ


1 Lp. 1 2 Odzie ochronna 3 Rodzaje rodkw ochrony indywidualnej ubrania kombinezony kurtki, bluzy kamizelki spodnie fartuchy fartuchy przednie paszcze peleryny ochraniacze barku ochraniacze klatki piersiowej ochraniacze brzucha ochraniacze poladkw osony tuowia osony gowy i karku kamizelki ostrzegawcze kurtki ostrzegawcze spodnie ostrzegawcze narzutki ostrzegawcze inne rodzaje odziey ochronnej hemy ochronne hemy ochronne z wyposaeniem dodatkowym czapki czepki i stoki kapelusze kaptury berety chustki inne nakrycia gowy rkawice ochronne ochraniacze palcw ochraniacze doni ochraniacze nadgarstka ochraniacze nadgarstka i przedramienia ochraniacze okcia ochraniacze przedramienia i ramienia inne rodki ochrony rk buty pbuty trzewiki saperki psaperki kalosze sanday trepy ochraniacze stopy ochraniacze golenia ochraniacze kolana ochraniacze uda getry inne rodki ochrony ng okulary gogle osony twarzy, w tym posony i przybice tarcze inne rodki ochrony twarzy i oczu wkadki przeciwhaasowe nauszniki przeciwhaasowe hemy przeciwhaasowe inne rodki ochrony suchu sprzt oczyszczajcy do pracy cigej, w tym filtrujcy, pochaniajcy i filtrujco-pochaniajcy sprzt izolujcy do pracy cigej, w tym autonomiczny i stacjonarny sprzt ucieczkowy oczyszczajcy, w tym pochaniacze i filtropochaniacze sprzt ucieczkowy izolujcy, w tym aparaty powietrzne butlowe i regeneracyjne inne rodzaje sprztu ochrony ukadu oddechowego rodki z doprowadzeniem powietrza rodki umoliwiajce stosowanie izolujcego sprztu ochrony ukadu oddechowego rodki umoliwiajce doprowadzenie powietrza lub stosowanie sprztu ochrony ukadu oddechowego uprze, w tym szelki bezpieczestwa i pasy biodrowe linki bezpieczestwa amortyzatory urzdzenia samohamowne inne rodki chronice przed upadkiem z wysokoci rodki osaniajce skr kremy, pasty, maci rodki oczyszczajce skr rodki regenerujce skr Zacznik nr 3

rodki ochrony gowy

rodki ochrony koczyn grnych

rodki ochrony koczyn dolnych

rodki ochrony twarzy i oczu

rodki ochrony suchu

rodki ochrony ukadu oddechowego

rodki izolujce cay organizm

rodki ochrony przed upadkiem z wysokoci

10

Dermatologiczne rodki ochrony skry

WYMAGANIA DLA POMIESZCZE I URZDZE HIGIENICZNOSANITARNYCH

18 z 22

2010-09-19 21:20

Oglne przepisy BHP

http://www.ais.is.net.pl/bhp/prawo/ogolne.htm

Rozdzia 1
Przepisy oglne 1. 1. Pomieszczenia higienicznosanitarne powinny znajdowa si w budynku, w ktrym odbywa si praca, albo w budynku poczonym z nim obudowanym przejciem, ktre w przypadku przechodzenia z ogrzewanych pomieszcze pracy powinno by rwnie ogrzewane. Wymg ten nie dotyczy pomieszcze higienicznosanitarnych, o ktrych mowa w 27 ust. 4 i 44. 2. Pomieszczenia higienicznosanitarne powinny by usytuowane w sposb uniemoliwiajcy pracownikom korzystajcym z nich przechodzenie przez pomieszczenia, w ktrych stosowane s substancje trujce lub materiay zakane albo wykonywane s prace szczeglnie brudzce, jeeli nie pracuj oni w kontakcie z tymi czynnikami. 3. Pomieszczenia higienicznosanitarne powinny by ogrzewane, owietlane i wentylowane zgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi i Polskimi Normami. 4. Wysoko pomieszcze higienicznosanitarnych nie powinna by w wietle mniejsza ni 2,5 m. Dopuszcza si zmniejszenie wysokoci pomieszcze higienicznosanitarnych do 2,2 m w wietle w przypadku usytuowania ich w suterenie, piwnicy lub na poddaszu. 2. 1. Pracodawca jest obowizany utrzymywa pomieszczenia higienicznosanitarne oraz znajdujce si w nich urzdzenia w stanie zapewniajcym bezpieczne i higieniczne korzystanie z nich przez pracownikw. 2. Podoga oraz ciany pomieszcze higienicznosanitarnych powinny by tak wykonane, aby moliwe byo atwe utrzymanie czystoci w tych pomieszczeniach. ciany pomieszcze do wysokoci co najmniej 2 m powinny by pokryte materiaami gadkimi, nienasikliwymi i odpornymi na dziaanie wilgoci. 3. W pomieszczeniach umywalni i natryskw na podogach wykonanych z materiaw o duym przewodnictwie ciepa naley uoy w miejscach mycia si podkadki izolujce (podesty). 3. 1. Szatnie, umywalnie, pomieszczenia z natryskami i ustpy powinny by urzdzone oddzielnie dla kobiet i mczyzn. Nie dotyczy to zakadu pracy, w ktrym jest zatrudnionych do dziesiciu pracownikw na jednej zmianie pod warunkiem zapewnienia moliwoci osobnego korzystania przez kobiety i mczyzn z tych pomieszcze. 2. Pracodawca zatrudniajcy do dwudziestu pracownikw powinien zapewni im co najmniej ustpy i umywalki, a take warunki do higienicznego przechowywania odziey wasnej (domowej), roboczej i ochronnej oraz do higienicznego spoywania posikw. Jeeli w zakadzie pracy takiego pracodawcy nie wystpuj czynniki szkodliwe dla zdrowia i prace brudzce lub nie wystpuj szczeglne wymagania sanitarne, miejsca do spoywania posikw, przechowywania odziey oraz umywalki mog znajdowa si w jednym pomieszczeniu. 4. 1. Odzie powinna by przechowywana w szatniach lub odpowiednio w pomieszczeniach, o ktrych mowa w 3 ust. 2. 2. Pracownicy zatrudnieni w pomieszczeniach biurowych mog przechowywa swoj odzie w przeznaczonych do tego miejscach w pomieszczeniach pracy. 5. Pracodawca zatrudniajcy pracownikw niepenosprawnych powinien zapewni dostosowanie urzdze higienicznosanitarnych oraz doj do nich do potrzeb i moliwoci tych pracownikw wynikajcych ze zmniejszonej sprawnoci, zgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi.

Rozdzia 2
Szatnie P r ze p i s y o g l n e 6. Szatnie powinny by urzdzone w oddzielnych lub wydzielonych pomieszczeniach. 7. 1. Pomieszczenia przeznaczone na szatnie powinny by suche i, w miar moliwoci, owietlone wiatem dziennym. 2. Szatnie mog by urzdzone w suterenach lub w piwnicach, pod warunkiem zastosowania odpowiedniej izolacji cian zewntrznych i podg zabezpieczajcej pomieszczenia przed wilgoci i nadmiernymi stratami ciepa oraz zapewnienia warunkw ewakuacji ludzi z tych pomieszcze. 3. W szatniach naley zapewni przynajmniej czterokrotn wymian powietrza na godzin, a w szatniach wyposaonych w okna otwieralne przeznaczonych dla nie wicej ni 10 pracownikw wymiana powietrza nie moe by mniejsza ni dwukrotna na godzin. 4. Szatnie, o ktrych mowa w ust. 2, przeznaczone dla ponad 25 pracownikw powinny by wyposaone w wentylacj mechaniczn. 8. 1. W szatni powinny by zapewnione miejsca siedzce dla co najmniej 50% zatrudnionych na najliczniejszej zmianie. 2. Szeroko przej midzy dwoma rzdami szaf oraz gwnych przej komunikacyjnych powinna by nie mniejsza ni 1,5 m. Szeroko przej midzy rzdami szaf a cian powinna by nie mniejsza ni 1,1 m. 3. Szafy na odzie powinny spenia wymagania Polskiej Normy. 9. 1. Szatnie powinny by dostosowane do rodzaju prac, stopnia naraenia pracownika na zabrudzenie ciaa i zanieczyszczenia jego odziey substancjami szkodliwymi, trujcymi lub materiaami zakanymi. 2. Szatnie dzieli si na: 1) szatnie odziey wasnej pracownikw przeznaczone do przechowywania odziey nalecej do pracownikw (domowej), jeeli ze wzgldw higienicznych odzie ta nie powinna si styka z odzie robocz i rodkami ochrony indywidualnej, 2) szatnie odziey roboczej i ochronnej przeznaczone do przechowywania odziey i obuwia roboczego oraz rodkw ochrony indywidualnej, 3) szatnie podstawowe przeznaczone do przechowywania odziey wasnej pracownikw oraz odziey roboczej i rodkw ochrony indywidualnej, 4) szatnie przepustowe skadajce si z czci przeznaczonej na odzie wasn pracownikw, czci przeznaczonej na odzie robocz i rodki ochrony indywidualnej oraz przepustowego zespou sanitarnego z natryskami, czcego obie te czci. 10. 1. W zespole szatni przeznaczonym dla pracownikw zatrudnionych przy pracach powodujcych znaczne zabrudzenie odziey (stwarzajce moliwo zanieczyszczenia wntrza szafy) lub jej zamoczenie, oraz dla pracownikw, ktrych odzie robocza, z uwagi na rodzaj wykonywanej pracy, musi spenia szczeglne wymagania higienicznosanitarne, powinny znajdowa si pomieszczenia wyposaone w urzdzenia do odkaania, odpylania i suszenia odziey oraz czyszczenia obuwia odpowiednio do potrzeb. W przypadku zainstalowania jednoczenie kilku urzdze, kade z nich powinno by umieszczone w oddzielnym pomieszczeniu. 2. Na kadego pracownika korzystajcego z suszarni powinno przypada co najmniej 0,2 m2 powierzchni podogi. 3. Wydajno i ilo urzdze, o ktrych mowa w ust. 1, powinny zapewnia oczyszczenie i wysuszenie odziey i obuwia w czasie trwania jednej zmiany. S za t n i e o d zi e y w a s n e j p r a c o w n i k w 11. 1. Szatnia odziey wasnej pracownikw powinna by wyposaona w szafy przeznaczone do indywidualnego uytku kadego pracownika. 2. W pomieszczeniu szatni, o ktrej mowa w ust. 1, powinno przypada co najmniej 0,3 m2 wolnej powierzchni podogi na kadego pracownika korzystajcego z tej szatni. 12. 1. Szatnia odziey wasnej pracownikw moe by urzdzona w formie szatni wieszakowej, jeeli nie ma do tego przeciwwskaza ze wzgldu na rodzaj pracy, warunki jej wykonywania, rodzaje wystpujcych zanieczyszcze itp. oraz jeeli jest zapewniona szybka obsuga. Szatnia taka powinna odpowiada nastpujcym wymaganiom: 1) powinna by urzdzona osobna szatnia dla mczyzn i osobna dla kobiet; w przypadku zatrudnienia mniej ni piciu pracownikw na jednej zmianie szatnie mog by wsplne dla mczyzn i kobiet, z tym e powinny by urzdzone kabiny do przebierania si, 2) przyjmowanie odziey do szatni i wydawanie odziey powinno by wykonywane przez specjalnie do tego wyznaczony personel, 3) powinna by wyposaona w stojaki wieszakowe na odzie wasn pracownikw; odzie ta powinna by przechowywana, na indywidualnych wieszakach, 4) stojaki wieszakowe powinny by jednopoziomowe i mie w dolnej czci siatkowe pki na obuwie, w grnej za pki na nakrycia gowy, teczki itp., 5) szeroko przejcia dla obsugi szatni powinna wynosi co najmniej 1,1 m midzy rzdami wieszakw na dwch ssiednich stojakach, za co najmniej 0,95 m midzy cian a zewntrznym rzdem wieszakw, 6) powinna w niej znajdowa si przebieralnia wyposaona w miejsca do siedzenia i wieszaki na odzie; liczba miejsc do siedzenia powinna wynosi co najmniej 30% liczby zatrudnionych na najliczniejszej zmianie. 2. Szatnie wieszakowe przeznaczone dla pracownikw nie majcych obowizku stosowania odziey roboczej i ochronnej mog nie spenia wymaga okrelonych w ust. 1 pkt 1 i 6.

19 z 22

2010-09-19 21:20

Oglne przepisy BHP

http://www.ais.is.net.pl/bhp/prawo/ogolne.htm

S za tn i e o d zi e y r o b o c ze j i o c h r o n n e j 13. 1. Szatnia odziey roboczej i ochronnej powinna by urzdzona niezalenie od szatni odziey wasnej pracownikw dla pracownikw zatrudnionych przy pracach powodujcych znaczne zabrudzenie odziey (stwarzajce moliwo zanieczyszczenia wntrz szafy do przechowywania odziey) lub jej zamoczenie oraz dla pracownikw, ktrych odzie robocza, z uwagi na rodzaj wykonywanej pracy, musi spenia szczeglne wymagania higienicznosanitarne. 2. Szatnia, o ktrej mowa w ust. 1, powinna by wyposaona w szafy przeznaczone do indywidualnego uytku kadego pracownika. 3. W pomieszczeniu szatni, o ktrej mowa w ust. 1, powinno przypada co najmniej 0,3 m wolnej powierzchni podogi na kadego pracownika korzystajcego z tej szatni. 4. Szatnia odziey roboczej i ochronnej powinna mie bezporednie poczenie z umywalni, z natryskami i szatni odziey wasnej pracownikw. S za t n ie p o d s t a w o w e 14. 1. Szatnia podstawowa moe by urzdzona zamiast osobnych szatni odziey wasnej pracownikw oraz szatni odziey roboczej i ochronnej dla zatrudnionych przy pracach, podczas ktrych zabrudzenie odziey roboczej i rodkw ochrony indywidualnej wystpuje w tak maym stopniu, e nie stwarza ryzyka zanieczyszczenia odziey wasnej pracownikw. Szatnia ta powinna mie bezporednie poczenie z umywalni. 2. W szatni, o ktrej mowa w ust. 1, powinno przypada co najmniej 0,5 m wolnej powierzchni podogi na kadego pracownika korzystajcego z tej szatni. 3. Szatnia, o ktrej mowa w ust. 1, powinna by wyposaona w dwie szafy pojedyncze lub jedn szaf podwjn dla kadego pracownika korzystajcego z tej szatni. Jedna szafa pojedyncza lub jedna cz szafy podwjnej powinna by przeznaczona na odzie robocz i rodki ochrony indywidualnej, za druga na odzie wasn pracownikw. 15. Do szatni podstawowej mona stosowa odpowiednie przepisy 12, z tym e stojaki wieszakowe powinny by osobne na odzie wasn pracownikw i osobne na odzie robocz i ochronn. S za tn i e p r ze p u s t o w e 16. 1. Szatnia przepustowa powinna by urzdzona dla pracownikw zatrudnionych przy pracach zwizanych ze stosowaniem lub wydzielaniem si substancji trujcych, zakanych, promieniotwrczych, dranicych lub uczulajcych oraz innych substancji o nieprzyjemnym zapachu, a take przy pracach pylcych, w wilgotnym i gorcym mikroklimacie lub powodujcych intensywne brudzenie. 2. Szatnia przepustowa powinna spenia nastpujce wymagania: 1) cz szatni przeznaczona na odzie robocz i rodki ochrony indywidualnej powinna odpowiada wymaganiom okrelonym w 13 ust. 2 i 3, 2) cz szatni przeznaczona na odzie wasn pracownikw powinna odpowiada wymaganiom okrelonym w 11 lub 12, 3) ruch uytkownikw szatni przepustowej pomidzy obu jej czciami powinien odbywa si wycznie przez zesp sanitarny z natryskami. 3. Dla pracownikw majcych kontakt z substancjami trujcymi lub zakanymi powinna by przeznaczona odrbna szatnia przepustowa, speniajca wymagania okrelone w ust. 2.
2 2

Rozdzia 3
Umywalnie i pomieszczenia z natryskami 17. W skad zespou szatni powinny wchodzi umywalnie atwo dostpne dla pracownikw i zapewniajce bezkolizyjny ruch pracownikw ju umytych i przebranych w odzie wasn. 18. 1. Umywalnia powinna by wyposaona w umywalki emaliowane lub wykonane z materiau odpornego na korozj, zgodne z Polsk Norm. 2. Do umywalek powinna by doprowadzona woda bieca ciepa i zimna. 3. Szeroko przejcia midzy umywalkami a cian przeciwleg powinna wynosi nie mniej ni 1,3 m, a midzy dwoma rzdami umywalek nie mniej ni 2 m. 19. 1. Na kadych dziesiciu pracownikw najliczniejszej zmiany powinna w umywalni przypada co najmniej jedna umywalka indywidualna, a przy pracach brudzcych i w kontakcie z substancjami szkodliwymi lub zakanymi co najmniej jedna umywalka na kadych piciu pracownikw lecz nie mniej ni jedna przy mniejszej liczbie zatrudnionych. W przypadku zastosowania umywalek szeregowych do mycia zbiorowego (np. na placach budowy) powinno przypada co najmniej jedno stanowisko do mycia (zawr czerpalny wody) na kadych piciu pracownikw jednoczenie zatrudnionych. 2. Na kadych trzydziestu mczyzn lub na kade dwadziecia kobiet jednoczenie zatrudnionych przy pracach biurowych lub w warunkach zblionych do tych prac powinna przypada co najmniej jedna umywalka, lecz nie mniej ni jedna umywalka przy mniejszej liczbie zatrudnionych. Umywalki powinny by instalowane w pomieszczeniach ustpw lub w ich przedsionkach izolacyjnych. 20. Dla pracownikw naraonych na zabrudzenie ng przy pracy powinny by instalowane w umywalniach brodziki do mycia ng z doprowadzeniem ciepej wody, w iloci co najmniej jeden brodzik na kadych dziesiciu uytkownikw. Brodziki nie s wymagane dla pracownikw zatrudnionych przy pracach na otwartej przestrzeni poza terenem zakadu pracy. 21. 1. W zespole szatni powinny znajdowa si pomieszczenia z natryskami, jeli wymagaj tego warunki pracy lub ochrona zdrowia pracownikw. 2. Pomieszczenia z natryskami powinny by atwo dostpne dla pracownikw i zapewnia bezkolizyjny ruch pracownikw ju umytych i ubranych w odzie wasn. 22. 1. Na kadych omiu pracownikw najliczniejszej zmiany wykonujcych prace powodujce zabrudzenie ich ciaa powinna przypada co najmniej jedna kabina natryskowa, a przy pracach, o ktrych mowa w 16 ust. 1, co najmniej jedna kabina natryskowa na kadych piciu pracownikw lecz nie mniej ni jedna przy mniejszej liczbie zatrudnionych. 2. Wymiary kabin natryskowych powinny by zgodne z przepisami techniczno-budowlanymi. Szeroko przejcia midzy dwoma rzdami kabin, przy zastosowaniu zason zasuwanych lub cianek osaniajcych powinna wynosi co najmniej 1,30 m, a midzy kabinami i cian co najmniej 0,90 m. 23. 1. W pomieszczeniu z natryskami poszczeglne sitka powinny by zainstalowane w oddzielnych kabinach i umieszczone w taki sposb, aby strumie wody spywa na ramiona, a nie na gow. 2. Pomieszczenie z natryskami, w ktrych znajduje si wicej ni sze sitek, powinno by oddzielone od szatni pomieszczeniem izolujcym. 3. Do natryskw powinna by doprowadzona woda bieca zimna i ciepa. Woda zuyta powinna by odprowadzana do kanalizacji. 4. Przy pomieszczeniach z natryskami powinna znajdowa si wydzielona kabina z jedn misk ustpow na kade dziesi natryskw, lecz nie mniej ni jedn. 24. 1. Temperatura wody ciepej doprowadzonej do umywalek, natryskw i brodzikw przy stosowaniu centralnej regulacji lub zbiorowego mieszania wody powinna wynosi od 35oC do 40oC (od 308 K do 313 K), a w przypadku indywidualnego mieszania wody od 50oC do 60oC (323 K do 333 K). 2. W pomieszczeniach umywalni naley zapewni co najmniej dwukrotn wymian powietrza w cigu godziny, natomiast w pomieszczeniach z natryskami wymiana ta nie powinna by mniejsza ni piciokrotna w cigu godziny.

Rozdzia 4
Ustpy 25. 1. Ustpy powinny by zlokalizowane w odlegoci nie wikszej ni 75 m od stanowiska pracy. Odlego ta moe by wiksza jedynie dla pracownikw pracujcych stale na otwartej przestrzeni, lecz nie powinna przekracza 125 m od najdalszego stanowiska pracy. 2. W budynkach ustpy powinny by urzdzone na kadej kondygnacji. Jeeli na kondygnacji pracuje mniej ni dziesi osb, ustpy mog znajdowa si nie dalej ni na ssiedniej kondygnacji. 26. 1. Wejcia do ustpw powinny prowadzi bezporednio z pomieszcze, korytarzy lub drg sucych do komunikacji oglnej. 2. Ustp powinien mie wejciowe pomieszczenie izolujce wyposaone w umywalki z dopywem ciepej i zimnej wody w iloci co najmniej jedna umywalka na trzy miski ustpowe lub pisuary, lecz nie mniej ni jedna umywalka. 3. Drzwi prowadzce do pomieszczenia izolujcego oraz drzwi czce je z dalsz czci ustpu powinny zamyka si samoczynnie. 27. 1. Zainstalowane w ustpach miski ustpowe i pisuary powinny by spukiwane biec wod oraz podczone do kanalizacji.

20 z 22

2010-09-19 21:20

Oglne przepisy BHP

http://www.ais.is.net.pl/bhp/prawo/ogolne.htm

2. Ustpy powinny by wyposaone w instalacj i urzdzenia przeznaczone do utrzymania wymaga higienicznosanitarnych. 3. W pomieszczeniach ustpw naley zapewni wymian powietrza w iloci nie mniejszej ni 50 m na godzin na 1 misk ustpow i 25 m na 1 pisuar. 4. Dla pracownikw zatrudnionych na otwartej przestrzeni poza terenem zakadu pracy przez okres nie duszy ni 3 miesice oraz zatrudnionych w budynkach nie wyposaonych w instalacj wodocigow i kanalizacyjn mog by urzdzane ustpy wyposaone w szczelne zbiorniki nieczystoci. W takim przypadku ustpy mog nie spenia wymaga okrelonych w ust. 1, 2 i 3 oraz w 26 ust. 2. 5. Szeroko przej wzdu kabin ustpowych przy jednostronnym ich rozmieszczeniu powinna wynosi co najmniej 1,3 m. Jeeli naprzeciwko kabin s umieszczone pisuary, odlego midzy cian, na ktrej s zainstalowane, a kabinami nie powinna by mniejsza ni 2 m. Przejcie midzy rzdami kabin powinno mie szeroko co najmniej 2 m. 28. 1. Na kadych trzydziestu mczyzn zatrudnionych na jednej zmianie powinna przypada co najmniej jedna miska ustpowa i jeden pisuar, lecz nie mniej ni jedna miska i jeden pisuar przy mniejszej liczbie zatrudnionych. 2. Na kade dwadziecia kobiet zatrudnionych na jednej zmianie powinna przypada jedna miska ustpowa, lecz nie mniej ni jedna miska przy mniejszej liczbie zatrudnionych.
3 3

Rozdzia 5
Jadalnie 29. 1. Pracodawca zatrudniajcy powyej dwudziestu pracownikw na jednej zmianie powinien zapewni pracownikom pomieszczenie do spoywania posikw, zwane dalej jadalni. 2. Obowizek okrelony w ust. 1 dotyczy rwnie pracodawcw zatrudniajcych dwudziestu i mniej pracownikw, jeeli naraeni s na kontakt ze szkodliwymi rodkami chemicznymi lub promieniotwrczymi, materiaami biologicznie zakanymi albo przy pracach szczeglnie brudzcych. 3. W jadalni naley umieci w widocznych miejscach napisy lub znaki informujce o zakazie palenia tytoniu. 4. Przepis ust. 1 nie dotyczy zakadw pracy, w ktrych wykonywane s prace wycznie o charakterze biurowym. 30. Ustala si nastpujce typy jadalni: 1) jadalnia przeznaczona do spoywania posikw wasnych (typ I), 2) jadalnia przeznaczona do spoywania posikw wasnych i wydawania napojw (typ II), 3) jadalnia z zapleczem przeznaczona do spoywania posikw profilaktycznych (typ III). Dopuszcza si czenie jadalni typu II i III. 31. 1. W pomieszczeniu jadalni typu I powinno przypada co najmniej 1,1 m2 powierzchni na kadego z pracownikw jednoczenie spoywajcych posiek. 2. Powierzchnia jadalni nie powinna by mniejsza ni 8 m2. 32. Jadalnia typu II powinna skada si z dwch czci: 1) jadalni waciwej odpowiadajcej wymaganiom jadalni typu I oraz 2) pomieszcze do przygotowywania, wydawania napojw i zmywania naczy stoowych. 33. Jadalnia typu III powinna odpowiada wymaganiom okrelonym dla jadalni typu II oraz powinna posiada wze sanitarny dla konsumentw i wze sanitarny z szatni dla pracownikw obsugi. 34. 1. Dla kadego pracownika spoywajcego posiek w jadalni naley zapewni indywidualne miejsce siedzce przy stole. 2. Jadalnia powinna by wyposaona w umywalki w iloci nie mniejszej ni jedna umywalka na dwadziecia miejsc siedzcych w jadalni, lecz nie mniej ni jedna umywalka. Przy kadej umywalce powinny znajdowa si rczniki jednorazowe lub powinna by zainstalowana suszarka do rk. 3. W jadalni powinny by zainstalowane urzdzenia do podgrzewania przez pracownika posiku wasnego oraz zlewozmywaki dwukomorowe w iloci jeden zlewozmywak na dwadziecia miejsc w jadalni, ale nie mniej ni jeden zlewozmywak. 4. W jadalniach typu I i II lub przy nich powinny znajdowa si indywidualne zamykane szafki przeznaczone do przechowywania w higienicznych warunkach wasnego posiku pracownika. 35. W pomieszczeniu jadalni naley zapewni przynajmniej 2-krotn wymian powietrza w cigu godziny. 36. 1. Dla pracownikw zatrudnionych przy wykonywaniu prac w kontakcie z materiaami zakanymi lub trujcymi powinny by urzdzone oddzielnie jadalnie niedostpne dla innych pracownikw. 2. Jadalnia, o ktrej mowa w ust. 1, powinna by oddzielona od pomieszcze pracy pomieszczeniem izolujcym, w ktrym naley urzdzi miejsca do pozostawiania odziey ochronnej oraz zainstalowa umywalki z ciep biec wod.

Rozdzia 6
Pomieszczenia do wypoczynku 37. (skrelony). 38. 1. W zakadzie pracy zatrudniajcym na jedn zmian wicej ni dwadziecia kobiet w jednym budynku naley urzdzi pomieszczenie z miejscami do wypoczynku w pozycji lecej dla kobiet w ciy i karmicych matek, przyjmujc co najmniej jedno miejsce na kadych trzysta kobiet zatrudnionych na jednej zmianie, lecz nie mniej ni jedno miejsce. 2. Powierzchnia pomieszczenia, o ktrym mowa w ust. 1, nie moe by mniejsza ni 8 m . 39. W pomieszczeniach higieny osobistej kobiet oraz w pomieszczeniach, o ktrych mowa w 38, naley zapewni przynajmniej dwukrotn wymian powietrza w cigu godziny.
2

Rozdzia 7
Palarnie 40. 1. Palenie tytoniu w zakadach pracy jest dozwolone wycznie w odpowiednio przystosowanych pomieszczeniach (palarniach) wyposaonych w dostateczn ilo popielniczek. 2. Palarnie powinny by usytuowane w sposb nie naraajcy osb niepalcych na wdychanie dymu tytoniowego. 41. W palarni powinno przypada co najmniej 0,1 m2 powierzchni podogi na kadego pracownika najliczniejszej zmiany korzystajcego z tego pomieszczenia, z tym jednak, e powierzchnia poszczeglnych pomieszcze przeznaczonych na palarnie nie powinna by mniejsza ni 4 m2. 42. W palarni naley zapewni przynajmniej dziesiciokrotn wymian powietrza w cigu godziny.

Rozdzia 8
Pomieszczenia do prania, odkaania, suszenia i odpylania odziey roboczej i ochronnej 43. 1. Jeeli przeznaczona do prania odzie robocza lub ochronna moe sta si powodem skaenia innej odziey pranej jednoczenie lub jeeli jest ona szczeglnie zabrudzona, a take gdy wymagaj tego specjalne wzgldy higieny produkcji, w zakadzie pracy powinna by urzdzona specjalna pralnia odziey wyposaona w urzdzenia mechaniczne do prania. 2. Przy pralni naley zapewni moliwo odpylania, degazacji, dezynfekcji, suszenia oraz naprawy odziey roboczej i ochronnej. 3. W zakadzie pracy, w ktrym odzie pracownikw jest naraona na zanieczyszczenie substancjami trujcymi, naley stosowa urzdzenia suce do neutralizacji tych

21 z 22

2010-09-19 21:20

Oglne przepisy BHP

http://www.ais.is.net.pl/bhp/prawo/ogolne.htm

substancji.

Rozdzia 9
Pomieszczenia do ogrzewania si pracownikw 44. 1. Przy pracach wykonywanych na otwartej przestrzeni lub w nie ogrzewanych pomieszczeniach naley zapewni pracownikom w pobliu miejsc pracy pomieszczenia umoliwiajce im schronienie si przed opadami atmosferycznymi, ogrzanie si oraz zmian odziey. Pomieszczenia te powinny by zaopatrzone w urzdzenia do podgrzewania posikw. 2. W pomieszczeniach do ogrzewania si pracownikw powinna by zapewniona temperatura co najmniej 16oC (289 K), a na kadego pracownika najliczniejszej zmiany powinno przypada co najmniej 0,1 m powierzchni, przy czym cakowita powierzchnia pomieszczenia nie moe by mniejsza ni 8 m . 3. W razie gdy ze wzgldu na rodzaje prac wykonywanych na otwartej przestrzeni w okresie zimowym nie jest moliwe zapewnienie pomieszcze, o ktrych mowa w ust. 1, naley zapewni pracownikom w pobliu miejsca ich pracy odpowiednio urzdzone rda ciepa, przy zachowaniu wymaga ochrony przeciwpoarowej.
2 2

22 z 22

2010-09-19 21:20

You might also like