You are on page 1of 7

http://wiadomosci.wp.pl/kat,1356,title,Dezinformacja-czyli-manipulowanie-swiadomoscia,wid,9196204,wiadomosc_prasa.html http://www.abcnet.com.pl/?

q=node/915

Wiadomo wydrukowana ze stron: wiadomosci.wp.pl

Dezinformacja czyli manipulowanie wiadomoci 2007-09-11 (10:26)


W Monako ukazaa si wanie ostatnia ksika zmarego we wrzeniu 2005 roku Wadimira Wokowa, francuskiego pisarza pochodzenia rosyjskiego i specjalisty od medialnej manipulacji wiadomoci, powicona jego uwagom na temat dezinformacji. Wokow znany jest w Polsce ze swej powieci Monta, wydanej u nas po raz pierwszy oficjalnie dopiero w ubiegym roku. Monta opowiada o metodach dezinformacji stosowanych przez KGB celem wpywania na opini publiczn Zachodu, w tym o posugiwaniu si dysydentami wiadomie wsppracujcymi z sowieck bezpiek. Ksika bya uwaana przez michnikowszczyzn za niebezpieczn do tego stopnia, i Adam Zagajewski ukrywa, e byjej tumaczem, a egzemplarze Montau wydanego w Londynie przez Poloni Book Fund znikay z bibliotek publicznych i prywatnych, by niebezpieczne treci nie dotary do Polakw. W tym roku wydano w jzyku polskim inn znan powie Wokowa, Werbunek, powicon prbie przewerbowania oficera KGB. W opublikowanej teraz Dezinformacji widzianej ze Wschodu Wokow omawia ksik sowieckorosyjskiego politologa Siergieja Kara-Murzy Manipulowanie wiadomoci, wydan w Moskwie w 2003 r. Wokow pomija tez autora, jakoby twrcy pieriestrojki wykorzystali dezinformacj do zlikwidowania komunizmu, i koncentruje si na charakterze i oddziaywaniu manipulacji za porednictwem mediw. Wokow by i pozosta zoologicznym antykomunist, ale likwidacja imperium sowieckiego i powrt Rosji w postkomunistycznej formie spowodoway, e jego zachwyt dla tradycyjnego nacjonalizmu rosyjskiego radykalnie wpyn na widzenie wiata przez pisarza, ktry uwaa si za zachodniego Rosjanina. Dlatego Wokow wykorzysta swoj ksik do krytykowania Stanw Zjednoczonych i popierania wszystkich tez propagandy putinowskiej, np. w sprawie Czeczenii, Serbii, wojny w Iraku, niepodlegoci Ukrainy i wielu innych. Raz autor posun si nawet do porwnania skazania Ericha Honeckera wedug prawa innego pastwa, czyli RFN, do ewentualnego porwania Clintona z Waszyngtonu i osdzenia go w Arabii Saudyjskiej. Da tym samym doskonay przykad manipulacji, bowiem NRD nie byo adnym innym pastwem, tylko sowieck koloni, za Honnecker funkcjonariuszem wadz okupacyjnych, a jedynym pastwem niemieckim bya Republika Federalna, podczas gdy Arabia Saudyjska jest niepodleg ojczyzn swoich mieszkacw. Tak wic ocena tego, co jest, a co nie jest dezinformacj, zaley od pogldw dwu wymienionych teoretykw. Te ideologiczne zarzuty pod adresem uwag Wokowa nie przekrelaj jednak wartoci Dezinformacji widzianej ze Wschodu, gdy omawia metody dezinformacji, warunki jej skutecznoci i obrony przed nimi. Dezinformacja bya broni sowieck przejt od myliciela chiskiego Sun Tzu, autora Sztuki wojny (V w. p. Chr.), a obecnie jest, zdaniem Wokowa, masowo stosowana przez media spoeczestw postindustrialnych uzalenionych od telewizji, w ktrych manipulowanie wiadomoci stao si technologi panowania. Normalnie wydarzenie tworzy informacje, natomiast z dezinformacj mamy do czynienia wtedy, gdy zaleno jest odwrotna; informacja tworzy wydarzenie w wiadomoci manipulowanego ludu. Dezinformacji nie naley myli z kamstwem czy propagand. Kara- -Murza, ktry woli posugiwa si terminem manipulowanie wiadomoci, definiuje j jako narzdzie narzucania swojej woli ludziom poprzez programowanie ich zachowania w drodze oddziaywania duchowego. Dezinformacja zawsze jest w subie porzdku wiatowego, a posugujcy si ni chce tego, co uwaa za nasze dobro, np. III RP, rzdy Kwaniewskiego, Mazowieckiego i Geremka jako stan najwyszego szczcia dla Polakw. Sens manipulowania wiadomoci polega nie na przymusie, lecz na przenikniciu do duszy, do podwiadomoci, i sprawieniu, e manipulowany bdzie chcia tego co my chcemy, by pragn. By dominowa nad ludmi, najpierw trzeba zapanowa nad ich wiadomoci. W ten sposb rodzi si, zdaniem Wokowa, mikki totalitaryzm. Manipulowanie wiadomoci pozbawia wic jednostk wolnoci skuteczniej ni przymus bezporedni, i to bezbolenie, co jest jednak postpem. Kady przecie wolaby by manipulowany przez Lisa za pomoc programu Co z t Polsk ni torturowanym przez Lun Brystygierow.

http://wiadomosci.wp.pl/kat,1356,title,Dezinformacja-czyli-manipulowanie-swiadomoscia,wid,9196204,wiadomosc_prasa.html http://www.abcnet.com.pl/?q=node/915

Warunki skutecznoci Czowieka bezbronnym wobec manipulacji czyni baagan w myleniu. Jeli zmusi si go, by wtpi w stabilne prawdy yciowe, jeli wyczy si zdrowy rozsdek, w czym pomagaj nam media, zwaszcza telewizja, jednostka staje si bezbronna i w rezultacie jej ambicj jest tylko mylenie tak, jak myl inne osoby, ktre z kolej myl tylko to, co nakazuj im media. Warunkiem skutecznoci manipulowania wiadomoci jest wykorzenienie, odrzucenie przeszoci, tradycji. Czowiek pozbawiony swojego naturalnego rodowiska, bez swojej grupy, rodziny, ojczyzny i historycznych wizi, ktry odrzuci tradycyjne bariery kulturowe, wyeliminowa wszystkie zakazy i tabu waciwe spoeczestwu tradycyjnemu i w to miejsce stworzy etyk jedyn i uniwersaln, staje si bezsilny wobec dezinformacji. Czowiek jest winiem jzyka, ktrym si posuguje, ale sowa nie maj ju swego waciwego sensu, lecz taki, jaki si im nadaje w danym momencie, np. okazuje si, e system stalinowski to taki, w ktrym represjonowany Kaczmarek urzdza konferencj prasow przed siedzib premiera. Std Wokow rozrnia jzyk tradycyjny i jzyk stworzony przez spoeczestwo przemysowe, przejty przez ideologi i rozpowszechniany przez pras, radio, a zwaszcza telewizj. Sowa klucze, jak demokracja, tolerancja, pluralizm, su w nim za wytrychy, by przenikn do opiniotwrczej czci spoeczestwa. Pojawienie si jzyka telewizyjnego spowodowao gboki kryzys wartoci, poniewa mowa jest cile zwizana z ich systemem. We Francji po 1968 r. kultur humanistyczn zastpiono kultur-mozaik, czyli kultur wybircz, fragmentaryczn, pozbawion ducha syntezy, oderwan od wartoci i tradycji, niszczc w ten sposb tradycyjny system uniwersytecki. Nowe uniwersytety tworzproletariat myli, atwo poddajcy si manipulowaniu przez oligarchi reprodukujc si przez dziedziczenie i kooptacj. By przekona si o prawdziwoci tej tezy wystarczy sprawdzi, gdzie pracuj dzieci czoowych ludzi Wybirczej i Polityki. Nowa szkoa nie czyni czowieka zdolnym do refleksji i suby Ojczynie, ale wychowuje poprawnego obywatela i konsumenta. Dlatego manipulanci, jeli chc by skuteczni, musz opanowa szko i media. Techniki Zdaniem Kara-Murzy i Wokowa obecne metody dezinformacji polegaj na adaptacji technik reklamowych do polityki. Ich podstaw jest zjawisko asocjacji; konsument kupuje samochd, poniewa podwiadomie ywi nadziej, e dostanie dodatkowo pikn dziewczyn, ktra go reklamuje. W ten sam sposb dezinformator sprzedaje idee, stara si przy tym oddziaywa na niskie instynkty konsumenta. Kandydata lub program rzuca si na rynek jak pachnce mydeko, przesanie polityczne podaje si na przemian z neutralnym przesaniem reklamowym, w ten sposb pierwsze nadaje powagi drugiemu. Wokow wymienia siedem podstawowych technik manipulowania wiadomoci. Sowo Przeciwnikowi trzeba naklei etykietk, okreli go np. jako stalinist, faszyst, inkwizytora polujcego na czarownice. Musi on wtedy stara si pozby tej etykietki, tumaczy, e nie jest stalinist czy inkwizytorem, a jeli polityk nie ma dostpu do mediw, ju jest zaatwiony. Liczba Klasycznym przykadem jest podawanie liczebnoci demonstracji; podczas gdy policja ocenia jej uczestnikw na 500, media na 5 tysicy i wystarczajco czsto powtarzaj, by ta informacja pozostaa w gowie suchacza. Powtarzanie Sposobem najskuteczniejszym jest stae powtarzanie jakiej tezy. czc czsto twierdzenia z ideami nieprawdziwymi tworzymy zudzenie logicznego acucha, np. Polska przeywa chaos i pogra si w kryzysie nieznanym demokracjom zachodnim. Podstaw jest tu wiara, a nie analiza, gdy jak pisa komunistyczny teoretyk Gramsci, masy mog przyj filozofi tylko w formie wiary. Haas Artykuy, audycje, programy pozbawione jakichkolwiek treci s wanym instrumentem. Ich rola polega jednak nie na oddziaywaniu, ale na zajmowaniu miejsca. Im wicej ble, ble, tym mniej miejsca dla rzeczowych informacji. Clich

http://wiadomosci.wp.pl/kat,1356,title,Dezinformacja-czyli-manipulowanie-swiadomoscia,wid,9196204,wiadomosc_prasa.html http://www.abcnet.com.pl/?q=node/915

Chodzi o wykorzystanie schematu znanego spoeczestwu. W pastwach postkomunistycznych ludzie s przyzwyczajeni, e wadza podsuchuje i szpieguje, poniewa takie byo ich dowiadczenie. Wystarczy wic wykorzysta to przekonanie do opisu nowej sytuacji, ktr chcemy skompromitowa. Wrzask obecnej opozycji o masowych podsuchach ma na celu wykorzystanie tego dowiadczenia i spowodowanie asocjacji w umyle spoeczestwa obecnego rzdu z dawnym, komunistycznym. Obraz Najprostsz metod jest zestawianie negatywnych zdj z tekstem na temat osoby lub instytucji, ktr chcemy skompromitowa. Bardziej wyrafinowana technika to np. pokazywanie trikw filmowych. Klasycznym przykadem jest tu reporta przedstawiajcy wiele trupw, rzekomych demonstrantw zastrzelonych w Timiszoarze przez ludzi Ceausescu, a w rzeczywistoci cia osb zmarych z przyczyn naturalnych w szpitalach i zebranych z prosektoriw. Triki Wokow przytacza klasyczny ju przykad. Dziennikarz pyta przybyego do USA papiea o jego stosunek do domw publicznych. To u was one s? dziwi si papie. Nastpnego dnia gazety donosz, e papie chcia si przede wszystkim dowiedzie, czy w Ameryce s domy publiczne. Media przestay by instrumentami informacji, lecz stay si narzdziami ideologii podsumowuje Wokow. Przekazuj nie wiadomoci, lecz idee, ktre wnikaj do naszej wiadomoci wbrew naszej woli. Obrona Jak broni si przed manipulacj osaczajc nas z mediw? Zdaniem Wokowa dobrze jest od czasu do czasu wyczy telewizor na dwa tygodnie, a wwczas zdrowy rozsdek powrci. Trzeba szanowa tradycj i przeszo, nawizywa do niej i czerpa z literatury klasycznej swego narodu zamiast pogra si w nowomowie wtaczanych nam bestsellerw. W gowie naley zawsze mie interes wasny, swoich potomkw i interes narodu oraz pyta, jaki jest interes tego, ktry do nas mwi, lub interes jego patrona. A najwaniejsze to myle, odrzuci jzyk, terminologi, koncepcje manipulatora i unika wszystkich kategorii ideologicznych. Nie wolno nam przyjmowa narzuconej paszczyzny konfrontacji. Trzeba zachowa przede wszystkim ostrono przed powtarzaniem clichs. Gdy dziennikarz zamiast caego problemu przedstawia nam jedynie jego fragment, gdy zaczyna gra na uczuciach, powinna zapala si nam w gowie czerwona lampka. Szczeglnie niebezpieczny jest brak dialogu, ale te sztuczny okrgy st z wyreyserowan spontanicznoci. Klasycznym przykadem takiej operacji jest cotygodniowa Puszka Paradowskiej w Superstacji, gdzie reprezentanci prawicy maj zadanie uatwia propagand kolegom z lewicy w otoczce sztucznego pluralizmu. Jzef Darski (Gazeta Polska) Copyright 1995-2010

http://www.abcnet.com.pl/?q=node/915 DEZINFORMACJA WEDUG VLADIMIRA VOLKOFFA


20. maj 2004 - 23:00

Manipulacja Jan Lipnicki

Vladimir Volkoff jest jednym z gwnych publicystw piszcych o dezinformacji. Badaniu tej metody propagandy powici Volkoff wiele lat ycia, czego owocem byy m.in. wydane w Polsce ksiki Monta i Dezinformacja: or wojny. W 1999 roku opublikowa dzieo pt. Traktat o dezinformacji. Od Konia Trojaskiego do internetu bdce podsumowaniem jego dotychczasowych obserwacji w tej dziedzinie. Pragnbym przedstawi polskiemu czytelnikowi podstawowe pojcia uywane w dezinformacji oraz gwne metody prowadzenia operacji dezinformacyjnych. W nastpnych odcinkach zajm si innymi tematami podjtymi przez Volkoffa w tej ksice. PODSTAWOWE POJCIA W DEZINFORMACJI

http://wiadomosci.wp.pl/kat,1356,title,Dezinformacja-czyli-manipulowanie-swiadomoscia,wid,9196204,wiadomosc_prasa.html http://www.abcnet.com.pl/?q=node/915

Klient Kada operacja dezinformacyjna ma swojego klienta, to znaczy osob lub grup, ktra na tej operacji zyskuje, podczas gdy jej przeciwnicy trac. Najczciej jest to firma komercyjna, pastwo, partia lub frakcja polityczna, czy nawet pojedynczy polityk albo biznesmen. W historii ludzkoci najwikszym klientem operacji dezinformacyjnych by bez wtpienia Zwizek Sowiecki. Klient czsto paci za operacje dezinformacyjne pienidzmi zdobytymi na tych, ktrych zamierza oszuka dotyczy to nie tylko politykw, ktrzy dochodz do wadzy w wyniku dezinformacji, lecz rwnie np. firm komercyjnych, ktre zwikszaj sprzeda w wyniku utrwalenia wrd konsumentw nieprawdziwych sdw dotyczcych ich produktw. Agent Kiedy jakie przedsibiorstwo pragnie zareklamowa swoje produkty, udaje si do profesjonalnej agencji reklamowej. Nie inaczej jest z dezinformacj. Najwiksz agencj dezinformacyjn w historii by Wydzia A KGB, ktry podlega pod dyrekcj wywiadu zagranicznego. Agencja dezinformacyjna uywa agentw, ktrych nazywa si agentami wpywu. Badanie rynku Podobnie jak w kampaniach reklamowych, przed operacj dezinformacyjn naley przeprowadzi gruntowne badanie rynku. Profesjonalni agenci wpywu musz wietnie zna realia, w ktrych dziaaj oraz towar, ktry zamierzaj sprzeda. Inaczej przekonuje si zachodnich intelektualistw, a inaczej np. zdeklasowanych choporobotnikw z byych PGR-w. Po przeprowadzeniu badania rynku naley dokona doboru odpowiednich wspornikw, ktre uatwi operacj. Wsporniki Wsporniki to gwne punkty, na ktrych opiera si kampania dezinformacyjna. Najczciej s to doniose wydarzenia, niekoniecznie prawdziwe, lecz wywoujce jednoznaczne skojarzenia. W czasie wojny domowej w Hiszpanii rol wspornika komunistycznej dezinformacji odegrao zbombardowanie Guerniki. Obecnie wspornikami coraz czciej s szokujce zdjcia lub filmy. W ostatnich tygodniach mielimy do czynienia z seri zdj ukazujcych sceny okrutnego traktowania irackich winiw przez amerykaskich onierzy. Fotografie te zostay uyte do antyamerykaskiej kampanii, ktra od jakiego czasu trwa na caym wiecie. Tymczasem kady, kto przeczyta np. Kamienie na szaniec, szybko si zorientuje, e sceny irackiego wizienia miay mao wsplnego z prawdziwymi torturami, natomiast bardzo podobne obrazki z Parady Mioci w Berlinie od dawna przedstawiane s u nas jako przykady europejskiej wolnoci i tolerancji. Przekaniki Agenci wpywu staraj si w operacji dezinformacyjnej uywa jak najwikszej iloci przekanikw z rnych rodzajw mediw: telewizji, prasy, radia. Im wicej pozornie lub naprawd niezalenych przekanikw podchwyci temat przewodni operacji dezinformacyjnej, tym lepiej dla klienta. Czasami pierwszym przekanikiem danej informacji jest mao popularna gazeta lub lokalna rozgonia radiowa. Nastpnie temat zostaje podchwycony przez gwne media, a w wypadku niepowodzenia operacji caa wina spada na mao dowiadczonych dziennikarzy z lokalnej prasy, ktrzy wprowadzili w bd powanych pracownikw szanowanego tytuu. Temat przewodni Kada operacja dezinformacyjna musi mie temat przewodni, im prostszy, tym lepiej. Przykadowo przez cay okres III RP mielimy do czynienia z operacj dezinformacyjn, ktrej tematem przewodnim byy zwizki braci Kaczyskich z afer FOZZ-u. W jej wyniku przecitny obywatel naszego kraju natychmiast kojarzy niesawny fundusz z rodowiskiem byego PC. Prowadzenie tematu Temat przewodni najlepiej prowadzi nieustannie powtarzajc najprostsze slogany i implikujc najprostsze skojarzenia.

http://wiadomosci.wp.pl/kat,1356,title,Dezinformacja-czyli-manipulowanie-swiadomoscia,wid,9196204,wiadomosc_prasa.html http://www.abcnet.com.pl/?q=node/915

Wszyscy pamitamy synny film pt. Dramat w trzech aktach, gdzie rozmaite typy bez ustanku powtarzay: Kaczyscy, FOZZ, Kaczyscy, FOZZ nie posugujc si adnymi argumentami. W tym samym czasie Olga Lipiska piewaa w swoim kabarecie: Jad, jad z fors wory, a na nich Kaczory. Puda rezonansowe Puda rezonansowe to zazwyczaj media nie zwizane z agentami wpywu, a jedynie bezmylnie powtarzajce tezy przez owych agentw wyprodukowane. Puda (najczciej bezwiednie) maj za zadanie wytworzy wraenie, e o tym si mwi i sprawi, by temat by jak najszerzej dyskutowany. Pniej jedne puda kopiuj dezinformacj od drugich i tak powstaje caa orkiestra dyrygowana przez agentw wpywu. Warto tu zauway, e czsto pudami rezonansowymi mog by po prostu zwykli obywatele, ktrzy jeden za drugim powtarzaj spreparowane wczeniej dezinformacje. Grupa docelowa Operacje dezinformacyjne zazwyczaj maj jasno sprecyzowan grup docelow (np. intelektualici, robotnicy). W wielu przypadkach grup docelow jest cae spoeczestwo. Im mniej czonkowie grupy docelowej zorientowani s w sytuacji oglnej, tym lepiej dla agentw wpywu. Wikszo ludzi czerpie wiedz o wiecie gwnie z telewizji, dlatego te to medium najczciej staje si przekanikiem dezinformacji. Psychoza Udana operacja dezinformacyjna powoduje: - niemale jednomylno wrd czonkw grupy docelowej. - irracjonalny stan guchoty na argumenty przeciwnikw klienta. Jako przykad mona poda prowadzon od bardzo dawna kampani pacyfistyczn, ktrej celem jest ukazanie Stanw Zjednoczonych jako najwikszego zagroenia dla pokoju na wiecie. METODY DEZINFORMACJI Volkoff podaje kilka gwnych metod dezinformacji uywajc prostego przykadu: pan Dupont pobi pani Dupont. Zadaniem agenta wpywu jest obrona wizerunku pana Dupont. Moe on posuy si nastpujcymi metodami: Negacja faktw Jeeli opinia publiczna nie jest w stanie sprawdzi, co si naprawd stao, najatwiej powiedzie oczywist nieprawd: Pan Dupont nie pobi pani Dupont. Jeeli jednak publiczno zna mniej wicej sytuacj w domu pastwa Dupont i kamstwo wprost nie jest moliwe (zbrodnie reimu Gierka atwiej ukry, ni zbrodnie np. Pol Pota), dezinformator moe uciec si do innego sposobu: Odwrcenie faktw Agent wpywu moe stwierdzi wprost: To pani Dupont pobia pana Dupont. Powszechne uwielbienie dla ofiar, ktre charakteryzuje nasz epok sprawi, e sympatia opinii publicznej odwrci si, a pan Dupont, jako przeladowana ofiara zostanie kompletnie oczyszczony z winy. Pani Dupont bdzie si natomiast jawi jako bezwzgldny kat. Obecnie metoda ta, podobnie jak negacja faktw, nie jest zbyt czsto stosowana, gdy dzi o wiele trudniej ukry niektre fakty przed opini publiczn, ni robiono to w systemach totalitarnych. Dlatego te o wiele czciej spotyka si kolejny sposb dezinformacji: Mieszanina prawdy i kamstwa Metoda ta stosowana jest w przypadku, gdy opinia publiczna jest ju poinformowana o tym, co zaszo, lecz nie zna dokadnie wszystkich szczegw. W danym przypadku agent wpywu moe stwierdzi, i rzeczywicie pan Dupont pobi pani Dupont, lecz tak naprawd to ona zacza. Sytuacj uatwia fakt, e w obecnych czasach na agresora zazwyczaj spadaj gromy moralnego oburzenia, natomiast napadnity, jaki by nie by, najczciej oczyszczany jest z wszelkiej winy. Modyfikacja motywu Sposb ten polega na zasugerowaniu takiego motywu dziaania, ktry nie byby habicy dla pana Dupont. Jeeli bowiem podamy suchy fakt, e pobi on swoj on, wyszedby na czowieka zego i niemoralnego. Jeeli

http://wiadomosci.wp.pl/kat,1356,title,Dezinformacja-czyli-manipulowanie-swiadomoscia,wid,9196204,wiadomosc_prasa.html http://www.abcnet.com.pl/?q=node/915

jednak powiemy, i scena ta miaa podtekst erotyczny i pan Dupont zgodzi si pobi pani Dupont, zdeklarowan masochistk, dopiero po dugich baganiach, wtedy uzyskamy nie tylko moralne rozgrzeszenie czynu pana Dupont, lecz rwnie ukaemy go jako dobrego ma, ktry spenia nawet najdziwniejsze zachcianki swojej ony. Modyfikacja okolicznoci Jeeli nie jest znany stosunek si pomidzy panem Dupont a pani Dupont, moemy atwo doprowadzi do rozmycia sytuacji. Wystarczy wwczas powiedzie, e pan Dupont to chuderlak, za jego ona jest mistrzyni boksu i na niemiae prby uderzenia jej przez ma wybucha jedynie miechem. Dezinformacja tego typu czsto stosowana jest w czasie konfliktw zbrojnych, kiedy, w zalenoci od potrzeb, pomniejsza si lub powiksza zdolnoci bojowe jednej ze stron. Wystarczy bowiem wskaza na jeden z wielu czynnikw decydujcych o potencjale armii, np. spoeczestwo pastwa X jest wietnie przygotowane do wojny: sub wojskow ma za sob kady obywatel, w razie potrzeby wadze mog rozda ludziom bro i przeksztaci cywilw w oddziay paramilitarne lub w partyzantk. Spoeczestwo pastwa Y natomiast jest zupenie do wojny nieprzywyke, armia jest nieliczna i zawodowa, przecitny obywatel nie ma adnego pojcia o konflikcie zbrojnym, a prawdziw walk zna wycznie z filmw klasy B. Wwczas opinia publiczna nabiera przekonania o wyszoci pastwa X, nawet gdyby w rzeczywistoci pastwo Y dysponowao najnowszym sprztem wojskowym, podczas gdy uzbrojenie pastwa X opierao si gwnie na kaasznikowach domowej roboty. Rozmycie Metoda ta polega na zalaniu gwnej informacji przez mas nieistotnych dla danej sytuacji faktw. Agent wpywu moe wic napisa tak: Pan Dupont od wielu lat pracuje na osiedlowym parkingu. Uwielbia gra w bryda z kolegami oraz naley do lokalnego kka modelarskiego. Uczestniczy w biciu rekordu Guinessa, kiedy to w naszym miecie upieczono najwikszy tort wiata. Wyjtkowo dobrze wiedzie mu si w yciu rodzinnym, cho ostatnio uderzy sw on w czasie sprzeczki, ma dwoje dorastajcych dzieci, z ktrych jest bardzo dumny jego synowie zdali matury na pitki z plusem. Spokj i opanowanie to moja dewiza na ycie podkrela w rozmowie z nami pan Dupont. Kamufla Jest to wariant rozmycia polegajcy na wyjtkowo drobiazgowym opisywaniu zaistniaej sytuacji po to, aby zakry gwn informacj. Agent wpywu moe opisa zdarzenie w domu pastwa Dupont ze wszystkimi szczegami, takimi jak pogoda za oknem czy kolor tapety w pokoju, natomiast sam akt bicia ony przez ma omwi jedynie mao konkretnym stwierdzeniem typu: Niewykluczone, e w kocu maonkowie zaczli si poszturchiwa lub By moe w pewnym momencie dyskusja staa si do fizyczna, lecz pani Dupont niezmiennie nie chciaa zgodzi si ze zdaniem ma popartym racjonalnymi argumentami . Interpretacja Kiedy faktw nie da si zaprzeczy, odwrci, rozmy lub zakamuflowa, mona je omwi uywajc odpowiednich sw, ktre natychmiast wywouj negatywne lub pozytywne skojarzenia u opinii publicznej. W danym przypadku agent wpywu, wystpujc w tej sytuacji najczciej w roli niezalenego eksperta, moe stwierdzi, i impulsywna, lekko niezrwnowaona i czsto gucha na argumenty pani Dupont zostaa pobita przez znanego ze swego opanowania i zwykej, ludzkiej wraliwoci pana Dupont. M staje si w tym momencie niemale zmuszony, wbrew swej woli, do uspokojenia atwo traccej rozum ony. Okrelenia stosowane wobec konkretnych osb mog niejako do nich przylgn. Czsto mamy do czynienia z sytuacj, gdy raz przyjte okrelenie jest pniej powtarzane, zazwyczaj bezmylnie, przez innych. atwo zauway, jakie nazwiska w polskiej polityce kojarz si z liberalizmem, moralnoci, oszoomstwem lub wraliwoci spoeczn. Generalizacja Celem tej metody jest ukazanie, e pewien fakt jednostkowy, w tym przypadku pobicie ony przez ma, nie jest zjawiskiem unikalnym, e wystpuje czsto i nie jest w adnym wypadku odstpstwem od normy. Agent wpywu moe wskazywa na fakt, e w wielu kulturach bicie on jest dozwolone, e w przeszoci zdarzao si to nagminnie, a nawet, e niektre kobiety uwaaj, e takie dziaanie jest cakowicie usprawiedliwione w myl przysowia Jak bije, to kocha.

http://wiadomosci.wp.pl/kat,1356,title,Dezinformacja-czyli-manipulowanie-swiadomoscia,wid,9196204,wiadomosc_prasa.html http://www.abcnet.com.pl/?q=node/915

W Polsce ten rodzaj dezinformacji czsto pojawia si, gdy kto zwraca uwag na demoralizacj modziey. Wskazuje si wwczas, e i tak u nas jest lepiej ni w Ameryce, gdzie uczniowie strzelaj do siebie z pistoletw, e od zawsze mwio si ach, ta dzisiejsza modzie i e nawet jeden ze staroegipskich dokumentw zawiera podobne stwierdzenia. Ilustracja W tym przypadku fakt jednostkowy uywany jest jedynie jako ilustracja pewnego szerszego zjawiska spoecznego. Agent wpywu moe napisa dugi elaborat dotyczcy pozycji mczyzny w rodzinie ukazujc powolny wzrost znaczenia kobiety i sprowadzanie ma do roli sugi robicej karier zawodow ony. W kocwce agent napomknie o buncie mczyzn przeciwko takiej sytuacji wtrcajc: Usuwani w cie mczyni czsto uciekaj si do brutalnych metod, by broni swej pozycji. Wcale nie najdrastyczniejszym przypadkiem byo niedawne zdarzenie w domu pastwa Dupont, kiedy to pan Dupont uderzy w afekcie sw on. Pani Dupont i tak miaa duo szczcia, gdy, w przeciwiestwie do wikszoci ofiar tego typu agresji, nie odniosa wikszych obrae na ciele. Istotne jest porwnanie z innymi podobnymi sytuacjami, ktre zawsze wypada na korzy naszego konkretnego przypadku. Ten sposb czsto uywany jest dla usprawiedliwienia chuligastwa i wandalizmu. Wiele razy widzielimy w mediach komentarze typu: Niedzielne zamieszki byy jedynie wybuchem spoecznego niezadowolenia z rzdw premiera X. Desperacja ludzi signa zenitu, lecz to, co stao si u nas to i tak nic w porwnaniu z wydarzeniami w kraju Z, gdzie oprcz rabowania sklepw i demolowania samochodw dochodzio do wyjtkowo krwawych walk z policj, w czasie ktrych gino znacznie wicej osb ni w ostatni niedziel. Nierwna reprezentacja W tym przypadku agent wpywu powici czynowi pana Dupont skromn notk w mao eksponowanym miejscu gazety, za kilka stron wczeniej umieci duy artyku sawicy pana Dupont jako wzorowego obywatela i przykad wszelkich cnt. Ta metoda czsto uywana jest w przypadku walki politycznej. Przeciwnikom ucina si wypowiedzi, streszcza si szerszy punkt widzenia w jednym zdaniu, przerywa w p sowa. Przykadem stosowania metody nierwnej interpretacji byo zachowanie dziennikarza Piotra Gbarowskiego w czasie kampanii prezydenckiej w 2000 roku, kiedy brutalnie i po chamsku atakowa Mariana Krzaklewskiego, podczas gdy innym kandydatom zadawa pytania w stylu: Jak pan to robi, e jest pan mdry i uczciwy zarazem?. Metoda nierwnej interpretacji jest rwnie czsto uywana w rnych gazetach w rubryce Listy od czytelnikw, kiedy publikuje si jedn mao przekonujc wypowied przeciwko jakiej tezie i dziesi dobrze napisanych popierajcych ow tez. Nie ma przy tym znaczenia, czy s to rzeczywiste wypowiedzi czytelnikw, czy te s pisane przez samych redaktorw, co jak wiadomo si zdarza. Rwna reprezentacja Metoda ta stosowana jest w ostatniej fazie kampanii dezinformacyjnej, kiedy zdecydowana wikszo publicznoci jest ju przekonana do tez lansowanych przez agentw wpywu. Wwczas naley przede wszystkim utrwali powszechnie ju obowizujc opini i zamkn temat. Dezinformator publikuje wtedy rwn ilo argumentacji za i przeciw tezie. Argumenty suce klientowi s jednak przedstawione w sposb o wiele bardziej przekonujcy, poparte zdaniem ekspertw budzcych zaufanie. Argumenty przeciwnikw podane s nieciekawie i czsto wygaszaj je osoby mao wiarygodne. *** Przedstawione wyej metody nie wyczerpuj oczywicie caego arsenau rodkw dostpnych, szczeglnie w obecnych czasach, dla profesjonalnej dezinformacji. Korzystaem z rumuskiego przekadu ksiki Volkoffa Tratat de dezinformare. De la Calul Troian la Internet, ed. Antet, Bucureti 199

You might also like