BADANIA ODSIARCZANIA SPALIN NA STANOWISKU PILOTAOWYM Z CYRKULACYJN WARSTW FLUIDALN CFB 0,1MWt ORAZ STANOWISKU DO BADANIA REAKTYWNOCI SORBENTW

Daniel Markiewicz

Odsiarczanie spalin na stanowisku CFB 0,1MWt

Badania na stanowisku z cyrkulacyjn warstw fluidalnCFB 0,1MWt obejmoway:

a) Okrelenie ta SO2 dla wgla kamiennego b) Odsiarczanie spalin przy uyciu czystego CaCO3 podawanego wraz z paliwem w stosunku masowym Ca/S = 2 ,Ca/S=3 oraz Ca/S = 4,5.
Rys 1. Schemat instalacji pilotaowej do CFB oxycombustion o mocy 0,1 MWt. 1- doprowadzenie wstpnie podgrzanej mieszanki powietrzno-tlenowej, 2- komora spalania, 3- podgrzewacze elektryczne, 4 cyklon, 5- ukad nawrotu z syfonem, 6- odprowadzenie spalin oraz analiza spalin, 7- punkty pomiary cinienia i temperatury.

Odsiarczanie spalin na stanowisku CFB 0,1MWt

Analiza wgla kamiennego (agisza)
Tabela 1.Analiza techniczna i elementarna paliwa

Przeprowadzone badania miao na celu okrelenie stopnia redukcji SO2 z gazw odlotowych po zastosowaniu sorbentu wapiennego przy stosunku masowym Ca/S = 2 ,Ca/S=3 oraz Ca/S = 4,5.

Odsiarczanie spalin na stanowisku CFB 0,1MWt

1300 wykres sirczanowania wapienia przy stosunku Ca/S =2,0

1600 1550 1500

wykres tla stezenia SO2

1250 1200

stezenie SO2 (ppm)

1450

stezenie SO2 (ppm)

1400 1350 1300 1250 1200 1150 1100 1050 1000 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60

1150 1100 1050 1000 950 900 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60

czas(min)

czas( min)

Wykres 1. Krzywa stenia SO2 w gazach odlotowych przez procesem odsiarczania spalin

Wykres 2. Krzywa stenia SO2 podczas odsiarczania spalin za pomoc wapienia dodawanego razem z paliwem przy stosunku masowym Ca/S= 2,0.

Odsiarczanie spalin na stanowisku CFB 0,1MWt

1300 1250 1200 1150 1100 1050 1000 950 900 850 800 750 700 650 600 550 500 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60

wykres siarczanowania wapienia przy Ca/S=3,0

1300 1250 1200 1150 1100 1050 1000 950 900 850 800 750 700 650 600 550 500 0 5 10

wykres siarczanowania wapienia przy Ca/S=4,5

stezenie SO2(ppm)

stezenie SO2(ppm)

15

20

25

30

35

40

45

50

55

60

65

70

czas(min)

czas(min.)

Wykres 3. Krzywa stenia SO2 podczas odsiarczania spalin za pomoc wapienia dodawanego razem z paliwem przy stosunku masowym Ca/S= 3,0.

Wykres 3. Krzywa stenia SO2 podczas odsiarczania spalin za pomoc wapienia dodawanego razem z paliwem przy stosunku masowym Ca/S= 4,5.

Badania na stanowisku do reaktywnoci sorbentw z pionowym przepywem gazw

Rys 3. Zdjcie stanowiska badawczego do analizy reaktywnoci sorbentw. Badania na stanowisku do reaktywnoci sorbentw miay na celu okrelenie stopnia redukcji SO2 z mieszaniny gazw technicznych przy rnych steniach CO2 wynoszcych 15%,40%,60% oraz 95% CO2.

Analiza stopnia redukcji SO2 w rnych koncentracjach gazw przy udziale wapienia
2200 2100 2000 1900 1800 1700 1600 1500 1400 1300 1200 1100 1000 900 800 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
2200 2100 2000 1900 1800

SO2 (ppm)

SO2 (ppm)

1700 1600 1500 1400 1300 1200 1100 1000 0 1 2 3 4 5 6 7 8

krzywa sierczanowania wapienia

krzywa siarczanowania wapienia

9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

Czas (min)

Czas (min)

Wykres 6. Redukcja SO2 za pomoc wapienia (Gradze) w atmosferze 15% CO2 ,6 % O2 (To SO2 2061 ppm, temperatura- 853,4C, masa prbki CaCO3-7g Stopie redukcji SO2 56,4%

Wykres 7. Redukcja SO2 za pomoc wapienia (Gradze) przy 40% koncentracji CO2 i 60% koncentracji O2 (To SO2 2123 ppm, temperatura- 854,5C, masa prbki CaCO3-7g Stopie redukcji SO2 35,3%

Analiza stopnia redukcji SO2 w rnych koncentracjach gazw przy udziale wapienia
2300 2200 2100 2000 1900 1800 1700 1600 1500 1400 1300 1200 1100 1000 900 800 700 600 500 0 1 2 3 2100 2000 1900 1800 1700 1600 1500

krzywa sirczanowania wapienia

SO2 ( ppm)

SO2 (ppm)

1400 1300 1200 1100 1000 900 800 700 600 500

krzywa siarczanowania wapienia

10

11

12

13

14

15

Czas (min)

Czas (min)

Wykres 8. Redukcja SO2 za pomoc wapienia (Gradze) przy 80% koncentracji CO2 i 20% koncentracji O2 (To SO2 2125 ppm,temperatura- 854,2C, masa prbki CaCO3-7g ). Stopie redukcji SO2 41,2%

Wykres 9. Redukcja SO2 za pomoc wapienia (Gradze) przy 95% koncentracji CO2 i 5% koncentracji O2 (To SO2 2050 ppm,temperatura- 854,2C, masa prbki CaCO3-7g ). Stopie redukcji SO2 28,3%

Podsumowanie
Jak mona zaobserwowa na podstawie przedstawionych wykresw odsiarczania spalin na stanowisku CFB 0,1MWt wikszy udzia masowy Ca/S powoduje wyszy stopie redukcji siarki ze spalin. Przebieg krzywych odsiarczania spalin jest zrnicowany. Wartoci stenia SO2 w czasie ulega niekiedy znacznym wahaniom, czego przyczyn moe by nierwnomierne wprowadzenie sorbentu wraz z wglem przez podajnik limakowy do komory spalania. Ponadto zaobserwowano duszy powrt stenia SO2 z najniszego poziomu do poziomu ta w przypadku zwikszonych iloci wapienia. W przypadku bada przeprowadzonych na stanowisku do okrelania reaktywnoci sorbentw wapniowych z pionowym przepywem gazw z uzyskanych wynikw moemy zaobserwowa najwiksz redukcj SO2 przy najniszym steniu CO2 w mieszaninie gazw, gdy wystpuje w peni mechanizm kalcynacji i siarczanowania wapienia. Przy wysokich steniach CO2 w mieszaninie gazw spalinowych proces bezporedniego siarczanowania zachodzi, lecz jego efektywno jest mniejsza w porwnaniu do konwencjonalnego mechanizmu siarczanowania.Obserwuje si rwnie w tych przypadkach znacznie szybszy powrt stenia SO2 do pozycji ta ni w przypadku niskiego stenia CO2 w spalinach.

Literatura
[1] M.Olas .Rozprawa doktorska Reaktywno sorbentw wapniowych poddanych mechanicznej aktywacji.Politechnika Czstochowska, 2006r.
[2] Liu, H., Katagiri, S. and Okazaki, K. (2000): Sulfation behavior of limestone under high CO2

concentration in O2/CO2 coal combustion, Fuel, 79, 945-953.

[3] Chuanmin Chen, Changsui Zhao, Cai Liang, Keliang Pang Experimental Study on the Sulfation Characteristics of Limestone with SO2 under High CO2 Partial Pressure North China Electric Power University, Baoding 071003, China.