!

"#"$%"$&
piof. ui hab. uiazyna Stachowna
!"'()#*(
Bagmaia Zawistowska-Toczek
Piojekt oklauki i stion tytulowych
Aleksanuia Szmiua
Sklau i lamanie
Lukasz uwizuala
Publikacja uofinansowana
z giantu bauawczego ni 538-Fuuu-484-
Copyiight by 0niweisytet uuanski
Wyuawnictwo 0niweisytetu uuanskiego
ISBN 978-83-7865-48-2
Wyuawnictwo 0niweisytetu uuanskiego
ul. Aimii Kiajowej 92, 8-824 Sopot
tel.fax (58) 523 37. tel. 725 99 2u6
wyu.ug.euu.pl, kiw.ug.euu.pl
SPIS TRESCI
Wstp " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " #
. Tam i z powiotem. Reinteipietacje
Kaiol }achymek
Koueks Baynesa. Rzecz o !"#$%&$ ("&%)& " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " $%
Patiycja Wlouek
Lonuynska mgla niguy nie opaua. Naiiaz tiauycji
i wspolczesnosci w *+&%#,)-. " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " %$
Aneta }alocha
Sniezka, jablko i Zla Kiolowa. Rekonfiguiacje basniowych
motywow w seiialu /012,3 $012, 4&5.6 " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " &$
z. Bziwny jak czlowiek. Naiiacje uiugoobiegowe
Naityna 0lszowska
7,8 ,9 4+& :0-& - postkolonialne kiajobiazy mskosci " " " " " " " " " " " " " " '%
}akub Bymek
Seiial fetyszystyczny. Fetysze w !0$ !&2 " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " (%
}oanna Chluuzinska
Po piostu /;"&1);<2< " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " )#
Anna Kolos
Queeiowa iepiezentacja kobiecosci w SIowie no l " " " " " " " " " " " " " " " " " *'
Kaiol }achymek
Smak kobiety. Wyjasniajc =,4,1& 20 1>;<>4-, " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " $+'
. Po epoce ?,)+05 :.)<"

Telewizja ze smiechem w puszce
}ustyna Bucknall-Bolynska
Biytyjska a ameiykanska komeuia sytuacyjna " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " $,%
!
Nalgoizata Najoi
Niianua vs. Bannah, cialo vs. cialo. Casus !"#$%&' i ()"*+,)'% " " " " " #$$
|. Nowogeneiacyjny zwiot tematyczny
Ewelina Twaiuoch
Smieic i uziewczyna. 0 nieoczywistej metafizyce zbiouni
w seiialach inspiiowanych !"$-.*,)/"*0 2+"% 3*$/- " " " " " " " " " " " " " " " #%&
Nagualena Balaga
Nowy wspanialy swiat i staie pioblemy. Ekonomia w seiialach
nowej geneiacji " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " #'(
Nateusz Niiys
0u zeia uo uileia. Analiza tiopow fabulainych
seiialu 4#*$/"%5 4$& " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " #)(
Pizemyslaw Buuzinski
}euen piocent zyje poza piawem. uatunek, mskosc i waitosci
w 6'%$,7 8%$#,7"" " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " #&(
. Pou izuami BB0 i Netfliksa
}akub Ryszkiewicz
To nie telewizja.. " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " #($
Kaiolina Robaczek
0 pizyszlosci telewizji pizy okazji 9:;-* :< =$#&- " " " " " " " " " " " " " " " " " " *+#
Samuel Nowak
Pizeciw estetyzacji. Kilka uwag na maiginesie pisania
o telewizji jakosciowej " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " *+(
Nalgoizata Najoi
Kto si boi telewizji jakosciowej. Pizypauek seiialu 27* >$?? " " " " " " " *#&
6. 0wagi koncowe
Izabela Kalinowska-Blackwoou
Spogluajc zza wielkiej wouy. " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " *$#
Niioslaw Filiciak
Polscy ,:#&@,;..*#-, ameiykanskie seiiale i stuuia nau telewizj " " " " *$'
Noty o autoiach " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " " *%'
!"#$%& ()*"+
,
-./0123 0!4045/61728
9:&+" $*"; <" #"=;:<%>:% ?:>"<:" ) @%&%*:AB:
B"+)CD:)*%B
E
Pierwotnie moj! intencj! by"o przygotowanie teoretycznej rozprawki o
problemach, przed ktrymi staj! wsp"czesne badania nad telewizj! i szeroko
rozumian! kultur! popularn!. Interesowa"y mnie szczeglnie fenomen telewizji
jako$ciowej (czy te% raczej - dyskursu telewizji jako$ciowej) oraz o%ywiona debata
wok" ameryka&skiej produkcji serialowej okre$lanej czasem mianem seriali nowej
generacji. Przegl!daj!c stosown! literatur' przedmiotu, a przede wszystkim teksty
krytyczne i publicystyczne, uderzy"o mnie pewne zjawisko - obrona telewizji przed
ni! sam!. Mam tutaj na my$li pojawiaj!ce si' tu i wdzie teksty donosz!ce o
jako$ciowej rewolucji i donios"o$ci wsp"czesnych seriali. S! to zarwno g"osy
badaczy, jak i krytykw oraz rozmaitych komentatorw
3
. Postanowi"em wi'c odnie$(
si' do tego fenomenu, ktrego rzecznicy coraz ch'tniej i $mielej wypowiadaj! si'
tak%e w Polsce. Chcia"bym podzieli( si' tutaj pewnymi intuicjami i
naszkicowa( postaw' analityczno-badawcz!, ktra wynika ze sprzeciwu wobec
pisania o telewizji w kluczu jako$ciowym i estetycznym. Telewizja rzeczywi$cie jest
1
Uniwersytet Jagiello!ski; autor korzysta" ze wsparcia projektu Society - Environment - Technology realizowanego
na UJ ze #rodkw Unii Europejskiej.
2
$rd"o: Nowak S., 2013, Przeciw estetyzacji. Kilka uwag na marginesie pisania o telewizji jako!ciowej. W: Major M.,
Bucknall-Ho"y!ska J. [red.], W"adcy torrentw. Wok" anga#uj$cego modelu telewizji, Gda!sk: Wydawnictwo
Uniwersytetu Gda!skiego, s. 213219.
3
Zob. Seriale. Przewodnik krytyki politycznej, Warszawa 2011. Zob. G. Wysocki, Epidemia chronicznej serialozy, w:
Dwutygodnik 60(2011) w: http://www.dwutygodnik.com/artykul/2395-epidemia-chronicznej-serialozy.html
[21.06.2013].
We wst%pie do po#wi%conego serialom wydania czasopisma EKRANy, Rafa" Syska pisze zupe"nie serio! &e
zachodz'ca [w serialu] rewolucja wynosi ten pogardzany cz%sto format telewizji do rangi sztuki. R. Syska,
Wst%p, EKRANy, 3-4(2001), s. 2.
frapuj!ca, fenomenalna, poci!gaj!ca. Jest taka jednak od swoich narodzin, a nie, jak
zwyk"o si# twierdzi$ w obiegowych opiniach
4
, od czasw premiery Twin Peaks
(1990), Seksu w wielkim mie!cie (1998) czy Rodziny Soprano (1999). Telewizja nie
potrzebuje wi#c swoich rzecznikw w postaci wszelkiej ma%ci ekspertw i znawcw.
Ma bowiem swj najdro&szy skarb: mi"o%$ zawsze wiernych widzw. Je%li wi#c
pisanie o mediach ma mie$ jakikolwiek sens, musi ponownie zwrci$ si# ku
publiczno%ci. Wcze%niej jednak nale&y sprzeciwi$ si# czterem narracjom, ktre
funduj! t# eksperck! tragifars#.
1.
Popularna narracja, ktrej echa dobiegaj! nas coraz cz#%ciej, przeciwstawia
produkcje telewizyjne ostatnich dwudziestu lat wcze%niejszym realizacjom. W my%l
takiej opinii telewizja na naszych oczach wyros"a ze swojego wieku dzieci#cego i nie
cierpi ju& na typowe dla tego okresu stadium dolegliwo%ci. Wsp"czesne seriale,
inaczej ni& tradycyjne opery mydlane, cechuje narracyjna bieg"o%$ i
skomplikowanie, psychologiczny realizm i realizacyjny splendor. Telewizja
jako%ciowa to co% wi#cej ni& masowa cha"a: to donios"e, polityczne wr#cz tre%ci,
ktrym musimy wreszcie, jako badacze i krytycy, po%wi#ci$ nale&yt! uwag#. My%lenie
takie opiera si# na kilku przes"ankach, z ktrych wszystkie wydaj! mi si# ca"kowicie
naiwne. W skrcie mo&na sprowadzi$ je do za"o&enia o pewnej teleologicznej wizji
rozwoju technologii i mediw: w tak rozumianej historii obiektywizuje si#
szczeglna dialektyka, ktrej szczytem b#dzie estetyczna i etyczna doskona"o%$.
Brzmi znajomo, prawda? Wystarczy przypomnie$ sobie klasyczn! metodologi#
historii kina, ktra ju& dawno temu doczeka"a si# swojej krytyki i korekty.
Stanowisko utrzymuj!ce, &e tzw. seriale jako%ciowe to zjawisko bez precedensu,
zak"ada ewolucyjny post#p, gdzie kolejne fazy oznaczaj! przybli&anie si# do
doskona"o%ci. Telewizja staje si# sztuk!. Tak jak kino uczy"o si# mwi$, nabiera"o
!"#
4
Np. Jakub Bo!ek stawia tak" oto przenikliw" diagnoz#: seriale ju! od dawna nie s" szmirowate. (...) seriale
wci"gaj", intryguj" i zmuszaj" do my$lenia, tak!e krytycznego, J. Bo!ek, Popkultura si! liczy, w: Seriale. Przewodnik
krytyki politycznej, Warszawa 2011, s. 300.
barw, opanowywa!o czas, tak twrcy telewizyjni krocz" ku formie idealnej. Teza o
wsp!czesnej telewizji jako#ciowej opiera si$ zatem na dwch cz!onach: (a)
ewolucjonizmie technologicznym oraz (b) za!o%eniu o wyj"tkowo#ci najnowszych
produkcji
5
. Inaczej mwi"c: (a) kolejne etapy rozwoju nast$puj" po sobie, (b) a
obecnie my, jako widzowie, jeste#my #wiadkami zmiany tak radykalnej, %e pr%no
szuka& ich 'rde! w historii telewizji. Chocia% tez$ t$ obali!y ju% jaki# czas temu
b!yskotliwe badaczki, jak Jane Arthurs
6
czy - t!umaczona na j$zyk polski! - Jane
Feuer
7
, z trudem przebija si$ ona dalej. Przez analogi$ warto wi$c zapyta&: czy
seriale, takie jak: Wojna domowa, Czterej pancerni i pies, realizacje z cyklu Kobra i
Teatr Telewizji, nie stanowi" modelowej telewizji jako#ciowej? Zw!aszcza serial
Wojna domowa Jerzego Gruzy z jego specyczn" narracj" zawieraj"c" projekcje
fantazji bohaterw (tak%e jako d!u%sze numery - np. w formie piosenki) wydaje si$
tutaj ciekawym punktem odniesienia. Telewizja jako#ciowa jest bowiem praktyk", a
nie stanem.
2.
No dobrze, telewizja jaka jest, ka%dy widzi. Ma swoje lepsze i gorsze momenty, ma
produkcje jako#ciowe i, no w!a#nie, jakie? My#lenie o wyj"tkowo#ci, dajmy na to
Dextera czy Ally McBeal, wymusza powo!anie do %ycia wyobra%onego monstrum
telewizji nie-jako#ciowej, szmiry w rodzaju trash tv, jak Jerry Springer Show,
Pami!tniki z wakacji lub Rozmowy w toku
8
. Trywialno#&, banalizacja i g!upota.
Wszystko 'le. W konsekwencji telewizja jako#ciowa ma swoje wsplnoty dobrego
5
utrzymane w tym duchu jak!e bystre analizy wydaj" si# specjalno$ci" lmoznawcw, zob. J. Gierczak, Kino i jego
reprezentacje w brytyjskim sitcomie, w: Panoptikum 10(17) 2011 s. 183-195.
6
J. Arthurs, Sex and the City and consumer culture: remediating postfeminist drama, w: Feminist Media Studies,
vol. 3, no. 1, s. 8398.
7
J. Feuer, HBO i poj!cie telewizji jako"ciowej, w: Zmierzch telewizji. Stare medium w obliczu nowych zjawisk
spo#eczno-kulturowych i technologicznych. Antologia, red. T. Bielak, G. Ptaszek, M. Filiciak, Warszawa 2010, s.
114-128.
8
Zob. M. Major, Telewizja jako"ciowa, w: Dwutygodnik 83(2012), w: http://www.dwutygodnik.com/artykul/3597-
telewizja-jakosciowa.html [26.06.2013].
smaku, a telewizja !mieciowa wsplnoty z"ego smaku
9
. Estetyka i etyka splataj# si$ ze
sob#, tworz#c eleganckie i bardzo wygodne, zw"aszcza dla krytykw lmowych (do
nich jeszcze wrcimy!), podzia"y. Z jednej strony jest widz nowoczesny i
inteligentny, obyty z narracyjnym kunsztem XIX-wiecznej powie!ci (bo sk#d, u
licha, posiada"by kompetencje, aby zrozumie% narracyjn# z"o&ono!% Zagubionych?),
bieg"y w wizualnych niuansach, maj#cy dystans i poczucie humoru
10
, z drugiej
strony znajduje si$ widz bierny, niemaj#cy pogl#dw politycznych. Widz pozbawiony
w"asnych opinii, "asy na prymitywne przyjemno!ci i daj#cy si$ w pe"ni manipulowa%
przez telewizyjny strumie'. Czarny sen Theodora W. Adorno.
Daje tu oczywi!cie zna% o sobie nieodrobiona lekcja bliskich mi brytyjskich
studiw kulturowych. Czasami a& g"upio powtarza% przepracowan# setki tysi$cy razy
tez$ o twrczym i aktywnym wymiarze konsumpcji. My!l$ jednak, &e nie o obron$
widzw tu chodzi, ci bowiem - je!li tylko wys"ucha% ich uwa&nie - okazuj# si$
bieg"ymi teoretykami telewizji. Znaj# jej konwencje, gatunki i style. S# twrcami
dzi$ki pracy swojej wyobra(ni i nikt nie odbierze im autorskiego udzia"u w
tworzeniu telewizyjnego do!wiadczenia. Ostrze naszego miecza wymierzone
powinno by% raczej w tych, ktrzy tego podzia"u potrzebuj# i karmi# si$ nim z
wampirycznym upojeniem. Podzia" na telewizj$ wysokich i niskich lotw ma w tym
wypadku wi$cej, ani&eli tylko analityczny, charakter. Pozwala za listerskim
u!miechem schowa% poczucie w"asnej wy&szo!ci i wyj#tkowo!ci wobec tych, ktrzy
naprawd$ lubi# Moment prawdy, Klan i Ranczo. Tak z"e, &e a& dobre, mawiaj#
niektrzy krytycy i krytyczki
11
, by tylko sprzeda% kolejne marne impresje z w"asnych
prze&y% przed telewizyjnym ekranem. Pozwala to tak&e wyt"umaczy% ich s"abo!% do
awangardy, a - gdy tylko trzeba - strategicznie wyja!ni% chwilowe zauroczenie
!"!
9
Takim rozr!nieniem, cho" w innym kontek#cie, pos$uguje si% cz%sto krytyk lmowy Micha$ Chaci&ski. Zob. M.
Baran, Micha$ Chaci&ski: Prze!ar"a nam g"owy prza#na telewizja, w: Gazeta Wyborcza w: http://wyborcza.pl/
1,76842,11490172,Michal_Chacinski__Przezarla_nam_glowy_przasna_telewizja.html [26.06.2013]. Zob. tego!
Serialowa rewolucja. Rozmowa z Kasi' Adamik, w: Dwutygodnik 24(2010) w: http://www.dwutygodnik.com/
artykul/895 [26.06.2013].
10
do najwi%kszych nieporozumie& dochodzi wtedy, gdy lewicowi intelektuali#ci zaczynaj' ogl'da" telewizj%, zob. J.
Sowa, Co jest wywrotowe, w: Kultura wsp$czesna, 2 (2010), s.11-23.
11
Por. K. Klimek, Tak z"e, !e a! dobre. Paradoksy oceny w kulturze, w: MOCAK Forum 1(3) 2012, s. 18-21.
telewizyjn! szmir! w rodzaju Jersey Shore, ogl!dan! przecie# dla zabawy, nie na serio
lub, nie daj Bo#e, jak us$ysza$em jeszcze jako student od prowadz!cej zaj%cia z
powodw socjologicznych.
3.
Wr&my teraz na chwil% na grunt bada' nad telewizj!. Jednym z wi%kszych
nieszcz%(&, ktre przydarzy$y si% naukom o mediach, s! socjologia mediw i
wywiedzione z nauk o komunikowaniu i prasoznawstwa medioznawstwo.
Przedstawiciele i przedstawicielki pierwszej dyscypliny wyj!tkowo ch%tnie traktuj!
telewizj%, a ostatnio seriale, jako )rd$o wiedzy
12
. Formu$owane tutaj tezy nale#! do
moich ulubionych: z$e seriale nie nad!#aj! za progresywnym spo$ecze'stwem
(pe$ni! wi%c funkcje antymodernizacyjne i konserwuj! status quo) lub: w
jako(ciowych serialach widzowie odnajduj! w$asne marzenia o lepszym (wiecie i
bezpieczniejszym jutrze. Seriale i spo$ecze'stwo to dwa odr%bne byty. Mo#na wi%c
rzeczywisto(ci! t$umaczy& seriale, a serialami rzeczywisto(&. Mo#na dowodzi&
wp$ywu telewizji na spo$ecze'stwo lub pokazywa&, jak spo$ecze'stwo zmienia
telewizj%. Gadaj zdrw.
Opcja numer dwa, przypomn%, klasyczne medioznawstwo, rwnie
intelektualnie lotna: obejrzyj serial i na tej podstawie zaprojektuj model
komunikowania lub zrb tabelk%. Poka#, co wynika z czego, wyt$umacz potencjalny
wp$yw, wska# na elementy perswazyjne oraz ideologicznie podejrzane
13
. W obu
przypadkach pami%taj, #e sam nie jeste( widzem. Nast%pnie napisz artyku$, ksi!#k%
lub, najlepiej, udziel wywiadu i wyt$umacz nam wszystkim, dlaczego tak bardzo
lubimy telewizj%! W obu perspektywach konieczna jest uprzednia estetyzacja
medium: mo#na wi%c broni& telewizji jako(ciowej i gani& trash tv. A kiedy telewizja
12
A. Leszczy!ski, !wi"te ci#$e serialowe. Rozmowa z Beat# %aciak w: Wysokie Obcasy z dn. 11.03.2008.
13
Zob. K. Arcimowicz, Modele nienormatywnych rodzin w dyskursie polskich tele-sag, Interalia 8 (2012), s.
129-145.
staje si! rwnie g"!boka jak sztuka, pe"ni przecie# istotn$ pedagogiczn$ funkcj!.
Jeste&my w domu.
4.
W sukurs naukowym specjalistom od telewizji id$ krytycy lmowi, zw"aszcza ci
o lmoznawczym zaci!ciu. Nie jest to dziwne, poniewa# demokratyzuj$cy potencja"
kultury popularnej skutecznie pozbawia ich pracy. W sytuacji kiedy konsumpcja
kultury wymaga coraz mniejszych po&wi!ce', takich jak organizacja czasu
(dostosowanie si! do ramwki, repertuaru), wydatki nansowe (bilety do kina lub
abonament telewizyjny) i przemieszczanie si! w przestrzeni (podr# do kina, do
wypo#yczalni DVD), nie potrzebujemy ju# specjalistw podpowiadaj$cych nam, co
wybra( z audiowizualnego obiegu. Zreszt$ nigdy ich nie potrzebowali&my, jednak
technologia by"a wtedy po z"ej stronie mocy. A teraz? Dajcie mi laptopa z dost!pem
do sieci, a podbij! &wiat! Krytycy lmowi robi$ wi!c co mog$, aby zarobi( na chleb.
Wzi!li si! wi!c za, o ironio, kultur! popularn$. W typowej dla siebie manierze, c#
innego zreszt$ potra$?, dokonuj$ selekcji i wyborw. Jako&( to s"owo klucz, o&
systemu. Wskazuj$ na to, co nowe, oryginalne, ich zdaniem, wyj$tkowe. Inn$
strategi$ jest intelektualizacja telewizji: telewizja to mit, to nowy Shakespeare; jej
prosta forma kryje wielk$ prawd! o &wiecie i naszej cywilizacji
14
. Kiedy zatem
krytycy trali na grunt telewizji, przenie&li swoje my&lenie na produkcj! popularn$.
Zapomnieli jednak, #e z gruntu obce jest jej poj!cie jako&ci na rzecz
funkcjonalno&ci. Nie twierdz! tutaj, #e o kulturze popularnej nie mo#na pisa(.
Nale#y to jednak robi( na jej prawach. A podstawowe prawo, je&li mam by( wierny
bliskiemu mi kulturoznawstwu brytyjskiemu, brzmi nast!puj$co: w kulturze
popularnej to widzowie sami najlepiej wiedz$, co jest dla nich najlepsze. Co wi!cej,
ich wybr zawsze ma (mikro)polityczne i post!powe pod"o#e. Czeg# chcie( wi!cej?
!"#
14
Zob. A. Kruk, W obronie bicia piany, w: Dwutygodnik 24(2010) w: http://www.dwutygodnik.com/artykul/869-
seria-w-obronie-bicia-piany.html [26.06.2013].
Nie potrzebujemy waszej estetyki, aby wyt!umaczy" w!asne nami#tno$ci wobec
telewizji. Co wi#cej, nawet nas to nie obchodzi.
5.
Jak zatem pisa" o telewizji i serialach? Lubimy o telewizji czyta" i pisa", i chcemy to
robi" dalej. Sam przecie& po$wi#ci!em takiemu pisaniu kilka stron, a Ty Czytelniku/
Czytelniczko kilka minut lektury. Uwa&am tak&e, &e istnieje pal'ca potrzeba, aby o
telewizji pisa" m'drze. Nie zamierzam tu jednak nikogo poucza", nie chc# te&
wywarza" otwartych drzwi. Sam zreszt' pope!ni!em chyba ka&dy z opisanych
wcze$niej b!#dw w wielu swoich pracach. C&, jak wiemy z P! "artem, p! serio:
Nikt nie jest doskona!y.
Le&y mi na sercu takie pisanie o mediach, ktre pozwoli na chwil# uchwyci"
ca!' ich z!o&ono$", wyjdzie poza poziom reprezentacji, spo!eczne wyja$nienia i
ideologiczn' dekonstrukcj#. Pisanie, ktre w przypadku seriali, cho" nie tylko
prze$ledzi ca!' ich drog# i wydob#dzie na wierzch drobiazgowe informacje o ich
&yciu. W tym sensie nie istnieje kulturowy wymiar seriali, odr#bny od ich aspektu
technologicznego. Kultura i technologia to dwie strony tej samej monety. Oczywi$cie
takie pisanie o mediach jest wymagaj'ce. Nie wystarczy bowiem zasi'$" przed
laptopem i napisa" tekst b#d'cy gar$ci' wra&e( z minionego seansu, ktre nast#pnie
b#dziemy legitymizowa" naukow' lub dziennikarsk' aliacj'. Pisanie takie wymaga
wielu poszukiwa( i szerokiej perspektywy. Nie chodzi tutaj o konteksty, spo!eczne,
ekonomiczne czy psychologiczne, gdy& ukontekstowienie zbyt cz#sto bywa
roz!'czne. Nie chodzi tak&e o to, aby wyja$nia" telewizj#, lecz raczej dotrze" do
istniej'cej ju& na jej temat wiedzy. Najlepszym przewodnikiem w takiej w#drwce s'
widzowie - wierni, oddani i biegli bardziej ni& najlepsi teoretycy, niepotrzebuj'cy
estetycznej wynios!o$ci i donios!o$ci, by kontynuowa" swj romans. Pokochajmy
zatem telewizj# i dopiero wtedy bierzmy si# za pisanie o niej.
Bibliograa:
1) K. Arcimowicz, Modele nienormatywnych rodzin w dyskursie polskich tele-sag, Interalia 8
(2012).
2) J. Arthurs, Sex and the City and consumer culture: remediating postfeminist drama, Feminist
Media Studies, vol. 3, no. 1.
3) M. Baran, Micha! Chaci"ski: Prze!ar"a nam g"owy prza#na telewizja, Gazeta Wyborcza w:
h t t p : / / w y b o r c z a . p l /
1,76842,11490172,Michal_Chacinski__Przezarla_nam_glowy_przasna_telewizja.html
[26.06.2013].
4) J. Bo#ek, Popkultura si$ liczy, w: Seriale. Przewodnik krytyki politycznej, Warszawa 2011.
5) M. Chaci"ski, Serialowa rewolucja. Rozmowa z Kasi% Adamik,: Dwutygodnik 24(2010) w:
http://www.dwutygodnik.com/artykul/895 [26.06.2013].
6) J. Feuer, HBO i poj$cie telewizji jako#ciowej, w: Zmierzch telewizji? Przemiany medium. Antologia,
red. T. Bielak, G. Ptaszek, M. Filiciak, Warszawa 2010.
7) J. Gierczak, Kino i jego reprezentacje w brytyjskim sitcomie, w: Panoptikum 10(17) 2011 s.
183-195.
8) K. Klimek, Tak z"e, !e a! dobre. Paradoksy oceny w kulturze, MOCAK Forum 1(3) 2012.
9) A. Kruk, W obronie bicia piany, Dwutygodnik 24(2010) w: http://www.dwutygodnik.com/
artykul/869-seria-w-obronie-bicia-piany.html [26.06.2013].
10) A. Leszczy"ski, &wi$te ci%!e serialowe. Rozmowa z Beat% 'aciak, Wysokie Obcasy, 11.03.2008.
11) M. Major, Telewizja jako#ciowa, Dwutygodnik 83(2012), w: http://www.dwutygodnik.com/
artykul/3597-telewizja-jakosciowa.html [26.06.2013].
12) Seriale. Przewodnik Krytyki Politycznej, Warszawa 2011.
13) J. Sowa, Co jest wywrotowe, w: Kultura wsp!czesna, 2 (2010), s.11-23.
14) R. Syska, Wst$p, EKRANy, 3-4(2001).
15) G. Wysocki, Epidemia chronicznej serialozy, Dwutygodnik 60(2011) w: http://
www.dwutygodnik.com/artykul/2395-epidemia-chronicznej-serialozy.html [21.06.2013].
!"#