CHEMIA TAKE LECZY

Oprcz substancji organicznych bdcych skadnikami poywienia, wan rol w naszym yciu odgrywaj substancje o waciwociach leczniczych, zwane lekami. Substancje te odpowiednio stosowane mog chroni zdrowie, a w przypadku choroby lecz. Jednak waciwe oddziaywanie takiej substancji zaley od tego, jaka jej ilo zostanie wprowadzona do organizmu. Ta sama substancja w niewielkich dawkach i odpowiednich odstpach czasu dostarczona do organizmu leczy chorob, bd jej zapobiega, natomiast stosowana w nadmiarze i zbyt czsto stwarza zagroenie dla organizmu.

Wiedza codzienna o powszechnie stosowanych lekach - aspiryna

Aspiryna (kwas acetylosalicylowy) jest pochodnym kwasu salicylowego. Aspiryna atwo i prawie cakowicie wchania si z przewodu pokarmowego. atwo przenika do tkanek oraz przez bariery biologiczne (oysko). Hamuje cykl cyklooksydacyjny, ma dziaanie przeciwgorczkowe (przy wysokiej temperaturze najwiksze dziaanie), oraz dziaanie antyagregacyjne. Otrzymywanie aspiryny przez syntez chemiczn stao si moliwe dziki zbadaniu skadu chemicznego substancji zawartej m. in. w soku z malin, ktry od dawna stosowany by jako lek podczas przezibie, powodujc pocenie si chorego, a wic i zmniejszenie si gorczki.

Aspiryna

Wiedza codzienna o powszechnie stosowanych lekach witamina C.

Witamina C jest nie tylko lekiem, ale rwnie niezbdnym skadnikiem poywienia. Jej brak w organizmie doprowadza do choroby zwanej szkorbutem polegajcej na owrzodzeniu dzise i wypadaniu zbw. Ju dawno zauwaono, e choroby tej mona unikn jedzc wiee owoce i warzywa. Dopiero w roku 1932 udao si wykry w soku z cytryn zwizek, ktry nazwano witamin C. Z poznanej budowy i skadu chemicznego wynika, e jest ona pod wzgldem budowy spokrewniona z glukoz, z ktrej te powstaje podczas odpowiednich przemian w organizmach rolinnych. Dlatego te, podobnie jak glukoza, gromadzi si gwnie w owocach. Duo witaminy C zawarte jest w soku z cytryn, czarnej porzeczki i owocach gogu. Opracowanie chemicznej metody otrzymywanie witaminy C z glukozy spowodowao, e jest ona obecnie tanim i powszechnie dostpnym lekiem.

rda witaminy C.

Wpyw rozwoju chemii na moliwo zapobiegania i leczenia rnych chorb.

Medycyna leczy i chroni. Historia jej rozwoju wskazuje, jak poyteczn nauk jest jej siostra - chemia, ktra nieustannie pomaga medycynie w leczeniu, ochronie, badaniach, produkcji lekw i syntezie lekw nowych. Podstaw medycyny jest biologia i biochemia, lecz w wielu przypadkach rwnie efekty bada chemicznych i produkcji przemysu chemicznego decyduj o ratowaniu ycia i zdrowia ludzkiego. Odkrycia w dziedzinie chemii bardzo czsto znajduj zastosowanie w medycynie jak choby badania nad radem i polonem prowadzone przez Mari i Piotra Curie czy odkrycie penicyliny przez Aleksandra Fleminga. Zapobieganiu chorb przyczyni si rwnie Aleksander Fung, odkrywca witamin.

Rola uywek kawa i herbata w funkcjonowaniu organizmu.

Popularne napoje takie jak kawa czy herbata dziaaj pobudzajco na organizm. Powoduje to obecna w ziarenkach kawy kofeina i teina z lici herbaty. Ze wzgldu na swoje dziaanie kofeina stosowana jest take jako lek. Kofeina spoywana w niewielkich ilociach nie jest praktycznie szkodliwa dla dorosych, zdrowych ludzi. Jest jednak substancj, ktrej regularne spoywanie moe spowodowa u niektrych osb przyzwyczajenie si do staego dostarczania jej do organizmu, np. przez codzienne picie kawy. Okazuje si, e zbyt due iloci kofeiny wprowadzane do organizmu czsto i w duych ilociach wywieraj szkodliwe dziaanie na ukady: nerwowy i krenia.

Skutki niekontrolowanego wprowadzania do organizmu substancji chemicznych lekomania.

.

Naduywanie rodkw odurzajcych przez ludzi ma dug histori, sigajc okresw prehistorycznych, znane jest, e Aztekowie, jak rwnie Sumerowie stosowali tysice lat przed nasz er pewne alkaloidy i rodki halucynogenne w celu wywoania stanw podniecenia i halucynacji. Dlatego o narkomanii lub uzalenieniu od substancji podawanych do organizmu z zewntrz trudno jest mwi jako o zjawisku zwizanym ze wspczesn cywilizacj. Mona jednak uzna, e w XX w. Nastpi gwatowny wzrost zainteresowania substancjami doprowadzajcymi czowieka do stanw upojenia i euforii (bogostanu). Zaleno lekowa jest to stan wywoanym duszym stosowaniem leku. Lek powoduje przestrojenie czynnoci psychicznych oraz (lub) somatycznych do tego stopnia, e nage jego przerwanie stosowania wywouje due zaburzenia czynnoci organizmu zwane objawami abstynencji. Najczciej i najszybciej wytwarza si zaleno psychiczna od leku, rzadziej i pniej zaleno somatyczna, charakteryzujca si wybitnymi zmianami narzdw obwodnych po odstawieniu leku, np. zaburzeniami cinienia krwi, czynnoci serca, oddychania, ukadu pokarmowego.

Zaleno lekowa jest to stan wywoanym duszym stosowaniem leku. Lek powoduje przestrojenie czynnoci psychicznych oraz (lub) somatycznych do tego stopnia, e nage jego przerwanie stosowania wywouje due zaburzenia czynnoci organizmu zwane objawami abstynencji. Najczciej i najszybciej wytwarza si zaleno psychiczna od leku, rzadziej i pniej zaleno somatyczna, charakteryzujca si wybitnymi zmianami narzdw obwodnych po odstawieniu leku, np. zaburzeniami cinienia krwi, czynnoci serca, oddychania, ukadu pokarmowego. Zwizek wywoujcy zaleno lekowa wchodzi w acuchy przemian metabolicznych organizmu, dla ktrych staje si w kocu niezbdny. Stosowane w lecznictwie rodki s mniej lub bardziej skomplikowane pod wzgldem skadu lub budowy chemicznej. Spotykamy wrd nich zarwno pojedyncze pierwiastki, proste zwizki nieorganiczne, jak i skomplikowane poczenia organiczne, zoone ukady fizykochemiczne lub subtelne zespoy biochemiczne. Postp chemii i nauk biologicznych doprowadzi w dobie obecnej do lawinowego wzrostu liczby preparatw farmaceutycznych. Lekomania obejmuje w znacznym stopniu leki nasenne, ktre pocztkowo stosowane s w celu wywoania snu. Pniej staj si narzdziem, przy pomocy, ktrego leczy si nie tylko brak snu, ale i napicie nerww, lk, niezadowolenie lub uczucie niezrwnowaenia. Lekomania najczciej obejmuje leki przeciwblowe, nasenne, dopingujce i euforyzujce (wywoujce stan bogiego podniecenia). Leki hormonalne rwnie kryj w sobie szereg, niebezpieczestw dla zdrowia. Stosowanie hormonw tarczycy na odchudzenie moe spowodowa nadczynno tarczycy, a hormonw kobiecych na przeduenie modoci guzy macicy.

Wiele osb stosuje rodki przeczyszczajce jako lek na odchudzenie lub przy zapraciach i nie zdaje sobie sprawy z tego, e stae przyjmowanie ich powoduje zmiany chorobowe jelit oraz zaburzenia w rwnowadze mineralnej ustroju. Na podstawie bada i ankiet korespondencyjnych w rodowisku lekarskim i farmaceutycznym ustalono list lekw, ktrych domagaj si pacjenci w gabinetach lekarskich lub w aptekach. Spord najbardziej znanych lekw wymieni naley: tabletki od blw gowy: Relanium, Signopam, Oxazepan, Reladorm, Veramid, Meprobamat, Antineuralgiae, Bellacorn, Bellergot, Encorton, Elenium, Fenactil, Vegantalgin, Gardan, Pabialgina, NO-SPA, Tolargin, Spasmophen, Nitrazepam. Skonno do lekomanii wystpuje u wielu osb, ktre w pewnych okresach ycia musiay pobiera leki w przebiegu rnych schorze zwizanych z bezsennoci, blami gowy, nerwoblami, stanami niepokoju i lku. Jednoczesne stosowanie kilku lekw moe by przyczyn wielu niebezpiecznych interakcji (wzajemnych oddziaywa) rodkw leczniczych w organizmie, zaciemnienia obrazu choroby oraz opnienia waciwego rozpoznania i leczenia. Zaycia silnych rodkw przeciwblowych utrudnia chirurgowi rozpoznanie ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego, urologowi kamicy ukadu moczowego, a internicie zawau minia sercowego. Moe wystpi np. uszkodzenie powierzchni gaek ocznych u chorego, ktry z powodu chorb tarczycy, otyoci lub trudno gojcych si ran, zastosuje rwnoczenie leki zawierajce zwizki jodu i ma do chorych oczu ze zwizkami rtci (w zach chorego powstaje toksyczny jodek rtci). Wrd zalenoci lekowych odrnia si cisz posta zwan naogiem i lejsz zwan przyzwyczajeniem. Istotn cech zalenoci lekowej jest nieodparta potrzeba zaywania leku, a w konsekwencji wytworzenia si zachowania, ktrego celem jest poszukiwanie podanego leku za wszelk cen. Znane s te przypadki zaywania od kilku do kilkunastu i wicej tabletek od blu gowy, Gardanu, Pabialginy, Veramidu itp. lub wypijania kilku butelek kropli odkowych, walerianowych, czy nasercowych w cigu dnia. Przyczyn tego jest naturalna zdolno obrony organizmu przed substancjami szkodliwymi lub trujcymi. Jeli temu dugotrwaemu uywaniu lekw towarzyszy bd objawy wzrastajcego zatrucia lub oglnego wyczerpania organizmu to naogu tego nie mona ju nazwa lekomani, lecz toksykomani. Toksykomanie mog prowadzi do powstania naogu lub nawyku.

W 1974r. Komitet Ekspertw WHO ustali 8 podstawowych typw toksykomanii: 1. Typ morfinowy charakteryzujcy si siln zalenoci psychiczn i fizyczn oraz zwikszeniem tolerancji jak, jak rwnie wyranymi objawami abstynencji (opium, heroina, metadon) 2. Typ barbituranowo-alkoholowy o wyranej zalenoci psychicznej o rnym nasileniu oraz o mniejszej zalenoci fizycznej. Niewielkie zwikszenie tolerancji oraz objaww abstynencji, kwalifikuj ten zesp do naogw (meprobomat, benzodiazepiny) 3. Typ kokainowy charakteryzujcy si siln zalenoci psychiczn, nieco sabsz fizyczn, znacznym zwikszeniem tolerancji oraz zespoem abstynencji (kokaina, licie e -coca) 4. Typ cannabis (alkaloidy konopi) wystpuje umiarkowana lub silna zaleno psychiczna, brak zalenoci fizycznej, brak objaww abstynencji, niewielkie zwikszenie tolerancji (marihuana -suszone ziele, haszyszywica) 5. Typ amfetaminowy wyraa si zalenoci psychiczn i brakiem zalenoci psychicznej. Wyarne zwikszenie tolerancji (deksamfetamina, metamfetamina) 6. Typ khat (katyna, pochodna efedryny) przewaa zaleno psychicznabrak lub saba zaleno fizyczna przy braku zwikszenia tolerancji (ucie lici i gazek krzewu catha edulis) 7. Typ substancji halucynogennych sabo wyraona zaleno psychiczna, przy braku zalenoci fizycznej i braku zwikszenia tolerancji (LSD, meskalina) 8. Typ lotnych rozpuszczalnikw (wziewna) sabo wyraona zaleno psychiczna, silne objawy toksyczne (butaprem, TRI)

Rni si one od siebie objawami przewlekego zatrucia, nasileniem i typem zalenoci, stopniem tolerancji, szkodliwoci spoeczn. Wszystkie prowadz stopniowo do degeneracji psychicznej, gbokich zaburze najwyszych czynnoci umysowych, charakteru, mylenia, pamici oraz do wyniszczenia organizmu. W rezultacie uywania nadmiernie dugo i w zbyt duych dawkach pewnych lekw (np. uspokajajcych) moe nastpi uszkodzenie wielu narzdw wewntrznych wtroby, nerek) oraz rne zaburzenia ze strony ukadu nerwowego. Zdarzaj si te sytuacje paradoksalne, np. przewleke stosowanie rodkw nasennych moe spowodowa bezsenno. Nag charakteryzuje si niezwykle nasilon potrzeb zaywania leku, bardzo silnym uzalenieniem psychicznym i fizycznym, cikimi objawami abstynencji po nagym zaprzestaniu zaywania, du szkodliwo dla jednostki, a nawet spowodowa mier. Przyzwyczajenie cechuje si potrzeb cigego zaywania leku, sabym uzalenieniem, niezbyt nasilonymi objawami abstynencji tylko psychicznej, przejawiajcej si rednio nasilonym zym samopoczuciem, brakiem objawowych abstynencji fizycznej, miern szkodliwoci dla jednostki i spoeczestwa. Zalenoci lekowej czsto towarzyszy tolerancja na zaywany lek. Zjawisko to polega na tym, e w miar upywu czasu przy staym zaywaniu leku, zmniejsza si sia jego dziaania podanego. Powoduje to stopniowe zwikszanie zaywanej dawki leku dla spowodowania tych samych efektw. S tacy chorzy, ktrzy nie mog zasn po przyjciu kilku tabletek rodka nasennego, podczas gdy w pocztkach naogu zasypiali po przyjciu poowy tabletki. Przyczyny wytworzenia si zalenoci lekowej s rne. Moe ona by powsta w toku leczenia silnych, przewlekych blw morfin lub lekami o podobnym do niej dziaaniu. Wedug ekspertw z WHO uywanie lekw wzrasta z wiekiem. Badania wykazay, e w grupie osb po 65 roku ycia liczba zaywanych samowolnie lekw wzrasta 10-krotnie w porwnaniu z grup w wieku 15-35 lat. Odsetek osb przyjmujcych rne rodki farmakologiczne jest wyszy wrd kobiet ni mczyzn. Leki stosowane z wasnej inicjatywy stanowi 50% lekw przyjmowanych doranie i 10% uywanych przewlekle. Skonno do samo leczenia w wieku starszym tumaczy si szeregiem dolegliwoci, poczuciem niepewnoci jutra, sta obaw o wasne zdrowie. U osb modszych jest spowodowana praktyk leczenia kadego objawu chorobowego odrbnym lekiem oraz staa pogo za najnowszym, rewelacyjnym medykamentem. Wpyw na t pogo ma rwnie byskotliwa reklama, pikne opakowanie i wysoka cena, ktre maj na celu wzbudzi u chorych przekonanie o jego niezwykej skutecznoci w dziaaniu.

Leczenie zalenoci lekowej jest nadal bardzo trudne i czsto koczy si niepowodzeniem. Istota zagadnienia lekomanii tkwi w samoleczeniu. Dlatego kady lek powinien by objty nadzorem i wskazaniami lekarskimi, a kada skonno do samoleczenia powinna by zwalczana. Tempo wspczesnego ycia, przemczenie fizyczne i psychiczne, stresy, bezsenno lub uczucie lku i zniechcenia skaniaj wiele osb do szukania tzw. komfortu psychicznego po linii najmniejszego oporu. Osoby te chtnie sigaj po kady lek, ktry w jakimkolwiek stopniu moe odmieni wszystko to, co zwizane jest z napiciem, blem, niepokojem, zniechceniem lub osabieniem dynamizmu yciowego. Najchtniej jednak przyjmowayby stale taki lek, ktry mgby pobudza radykalnie organizm rano, a wieczorem powodowaby szybkie zasypianie i mocny sen. W celu profilaktyki naley bardziej rygorystycznie przestrzega ogranicze i zakazw dotyczcych odrcznej sprzeday lekw bez recept lekarskich rodkw przeciwblowych i uspokajajcych, wypiera leki zabiegami fizykoterapeutycznymi, diet, wypoczynkiem, kpielami, masaem, akupresur, muzykoterapi, chromo terapi (leczenie kolorami) lub autosugesti. W przypadku uzalenienia najlepsz metod jest podawanie choremu placebo (tabletki neutralnej) jako danego leku. Jednak w pewnych okresach ycia zwizanych z kryzysem psychofizycznym lub pod wpywem stanu silnej depresji nerwowej lekomania moe przybra tragiczn posta narkomanii.

Skutki niekontrolowanego wprowadzania do organizmu substancji chemicznych nikotynizm.

Palenie tytoniu to nie tylko farmakologiczne uzalenienie od nikotyny, ale przede wszystkim nawyk o charakterze behawioralnym, psychologicznym i spoecznym. Palenie tytoniu, niestety nadal, pozostaje olbrzymim problemem spoecznym w Polsce. Co 10 sekund na wiecie umiera kto na chorob wywoan paleniem tytoniu. Liczne badania wiatowe wykazay zwizek przyczynowo-skutkowy pomidzy paleniem tytoniu a rozwojem chorb. Wynik ten nie jest zaskakujcy w wietle wiedzy nt. skadu dymu tytoniowego. Ponadto naley pamita, e palenie zwiksza zachorowalno i umieralno zwizan z wrzodem trawiennym. Palenie, dodatkowo, zwiksza ryzyko poronie, porodw przedwczesnych i zgonw niemowlt. Za w wietle ostatnich bada, palenie bierne zwiksza zachorowalno na infekcje ukadu oddechowego, raka puc, zawa minia sercowego.
.

Dzieci zmuszane do wdychania dymu tytoniowego czciej zapadaj na choroby infekcyjne ukadu oddechowego (zapalenia puc, oskrzeli, grnych drg oddechowych). Poza tym palenie tytoniu przez rodzicw w istotny sposb zwiksza ryzyko wystpienia astmy oskrzelowej u dziecka, a take przewlekego zapalenia ucha rodkowego, ktre jest gwn przyczyn guchoty w wieku dziecicym. Naley przy tym pamita, i negatywne skutki tego naogu nie s ograniczone jedynie do samych palaczy. Uzalenienie od papierosw rodzi si niepostrzeenie. Najpierw wypalasz pierwszego w swoim yciu papierosa, potem drugiego, a wreszcie spostrzeesz, e ju wypalasz ca paczk dziennie. W miar upywu czasu pojawia si postpujce przyzwyczajenie i biologiczne uzalenienie od tytoniu. Okoo 10.000.000 Polakw pali regularnie 15- 20 sztuk papierosw dziennie. Prawie 5.000.000 tych osb pali duej ni 20 lat. Kadego roku 100.000 zgonw w Polsce ma bezporedni zwizek z negatywnymi skutkami palenia tytoniu, przy czym ponad poowa z nich (60%) dotyczy osb w wieku 35- 69 lat. Polsce codziennie zaczyna pali okoo 500 nieletnich chopcw i dziewczt, a rocznie prbuje palenia okoo 180.000 dzieci. Szacuje si, i dzieci w Polsce wypalaj rocznie od 3 do 4 mld sztuk papierosw. Papierosy s jedynym legalnie sprzedawanym rodkiem rakotwrczym w Polsce i na wiecie.

Skutki niekontrolowanego wprowadzania do organizmu substancji chemicznych alkoholizm.

Uzalenienie od alkoholu, czyli alkoholizm, jest chorob, ktra zaczyna si i rozwija podstpnie, bez wiadomoci zainteresowanej osoby. Polega na niekontrolowanym piciu napojw alkoholowych i moe doprowadzi do przedwczesnej mierci. Objawy tej choroby to przede wszystkim takie zjawiska, jak: Zmiana tolerancji na alkohol Podwyszenie tolerancji ujawnia si, gdy wypicie tej samej iloci, co kiedy, powoduje sabsze ni poprzednio efektyeby uzyska ten sam efekt, co poprzednio, trzeba wypija wicej ni kiedy. Obnienie tolerancji ujawnia si, gdy przy dawkach alkoholu mniejszych ni poprzednio, pojawiaj si podobne efekty nietrzewoci. Objawy abstynencyjne Gdy czowiek przerywa dusze picie lub zmniejsza ilo wypijanego alkoholu, pojawiaj si bardzo przykre objawyniepokj i draliwo, dreszcze i drenie koczyn, skurcze miniowe, poty, nudnoci, a nawet zaburzenia wiadomoci i majaczenia. Osoba uzaleniona stara si szybko usun te cierpienia przy pomocy alkoholu.

Subiektywne poczucie aknienia alkoholu W miar upywu czasu bez alkoholu, pojawiaj si nieprzyjemne doznania podobne do godu i wewntrznego przymusu wypicia, poczonego z poczuciem paniki i obaw, e si nie wytrzyma dugo bez alkoholu. Koncentracja ycia wok picia Obecno alkoholu w yciu codziennym staje si czym bardzo wanym, duo uwagi i zabiegw jest skoncentrowanych wok okazji do wypicia i dostpnoci alkoholu. Utrata kontroli nad piciem Po wypiciu pierwszej porcji alkoholu, ujawnia si niemono skutecznego decydowania o iloci wypijanego alkoholu i o momencie przerwania picia. Zaburzenia pamici i wiadomoci Po wypiciu pojawiaj si"dziury pamiciowe", cae fragmenty wydarze znikaj z pamici, mimo prby obrony pozorw rozumnoci i cigoci postpowania, coraz wicej rzeczy dzieje si poza wiadomoci osoby uzalenionej. Nawroty picia po prbach utrzymania okresowej abstynencji Od czasu do czasu czowiek dostrzega, e picie wymyka mu si spod kontroli i prbuje udowodni sobie i innym, e potrafi nad tym zapanowa, jednak prby te przynosz niepowodzenie

Skutki niekontrolowanego wprowadzania do organizmu substancji chemicznych narkomania.

Wielokrotnie zdarza si, e programy nakierowane na niesienie pomocy osobom uzalenionym pomijaj lub bagatelizuj szkody zdrowotne spowodowane przyjmowaniem substancji psychoaktywnych. Tymczasem naley pamita, e zaywanie substancji psychoaktywnych nie jest obojtne dla organizmupowoduje w nim diametralne zmiany, niekiedy prowadzi nawet do dramatycznych i nieodwracalnych zmian organicznych. Prawidowo skonstruowane oddziaywania terapeutyczne powinny by kompleksowe, uwzgldniajce zarwno stan somatyczny, jak i psychiczny osoby leczonej. Somatyczne skutki uzalenienia od narkotykw najczciej ujawniaj si w obrbie ukadu krenia, nerwowego, oddechowego, wydzielania wewntrznego, miniowoszkieletowego a ponadto wtroby i skry. Ukad krenia Wrd najczstszych schorze w obrbie ukadu krenia spowodowanych zaywaniem narkotykw naley wymieni:

zaburzenia rytmu serca, niedokrwienie minia sercowego (cznie z zawaem), nadcinienie ttnicze, kardiomiopatie, ttniaki. Przypadkowe wstrzyknicia dottnicze w wyniku uszkodzenia ciany ttnicy i nagego wzrostu cinienia krwi niekiedy doprowadzaj do pknicia naczynia.

Ukad nerwowy Do najcztszych konsekwencji uzalenienia nale zmiany w mdku, przejawiaj si one: zaburzeniem koordynacji ruchowej, oczoplsem, dreniem miniowym, dysmetri. U osb przyjmujcych substancje psychoaktywne czsto pojawia si rwnie neuropatie obwodowe. Powstaj one zazwyczaj w wyniku rwnoczesnego dziaania kilku czynnikw- toksycznego dziaania substancji uzaleniajacej, niedoborw pokarmowych, ucisku na nerwy obwodowe. Ukad oddechowy Do schorze majcych swe podoe w zaywaniu narkotykw zalicza si: przewleky nieyt oskrzeli, utrudnienie wymiany gazowej w pcherzykach puc przejawiajace sie blem w klatce piersiowej, pneumokokowe zapalenie puc, rak paskonabonkowy, drobnokomrkowy, gruczolak puc.

Ukad wydzielania wewntrznego U osb uzalenionych od substancji psychoaktywnych zaburzenia wydzielania wewntrznego s spowodowane wpywem tych substancji na neuroprzekanictwo w orodkowym ukadzie nerwowym i wydzielanie hormonw przysadki mzgowej. Do najczciej odnotowywanych zaburze zalicza si: brak miesiczki, hipogonadyzm z opnionym dojrzewaniem, niepodno, impotencja, zwikszone wydzielanie hormonw tarczycy, obnienie stenia testosteronu, spadek ruchliwoci plemnikw. Ukad miniowo- szkieletowy Zaywanie narkotykw powoduje niezwykle grone zmiany, naley wskaza przede wszystkim na: martwic mini poprzecznie prkowanych (przejawia si nadwraliwoci mini na dotyk, blami mini, podwyszona temperatur, obnionym cinieniem krwi, sennoci), kostniejce zapalenie mini (uszkodzone wkna miniowe sukcesywnie zastpowane s przez zogi wapnia), zapalenie krgw (szczeglnie ldwiowych), staww (przede wszystkim krzyowobiodrowych).

Wtroba Zaywanie substancji psychoaktywnych powoduje szereg zmian histopatologicznych. Do najczstszych problemw dotykajcych osoby uzalenione naley zaliczy:

wirusowe zapalenie wtroby typu A, zapalenie wtroby wirusem typu B (w przypadkach ostrych zatru przeradza si w marsko; ponadto moe prowadzi do rozwoju raka), wirusowe zapalenie wtroby typu C ( w okoo 50% przypadkw przyjmuje posta przewlek; jest rwnie przyczyna raka wtroby).

Skra Uszkodzenia skry spowodowane iniekcjami doylnymi nale do bardzo czstych zmian wystpujcych u osb zaywajcych substancje psychoaktywne t drog. Wrd nich wymieni naley:

zakaenia bakteryjne skry (ropnie, czyraki), zmiany grzybicze, zapalenie tkanek okoopaznokciowych, choroby pasoytnicze skry (wierzb, wszawica), zmiany skrne w postaci wyprysku z brunatnymi przebarwieniami, z tendencj do powstawania owrzodze.

LITERATURA
1. 2. 3. 4. Chemia i my R. Janiuk, K. Skrok www.sciaga.pl www.scholaris.pl Wiedza i wiat.

AUTOR.

J.K. Kl. III B Bigoraj, 24.05.2005r.