DYZARTIA JAKO OBJAW KLINICZNY BORELIOZY

Neuroborelioza to odmiana boreliozy, ktra atakuje nasz ukad nerwowy. Wywoana przez bakteri Borrelia burgdorferi. Jak wiadomo, borelioza przenoszona jest przez klesz ze, ale nie tylko. !og" j" przenosi# tak$e p %y, komary zy nawet rozto za. Jednak klesz ze przoduj" w tej statysty e. &za uj si, $e ilo'# klesz zy zara$ony % krtkami siga nawet () *. Je$eli %odzi o neuroborelioz jest to od +, do -) * klesz zy, zara$ony % krtkami. .wnym objawem infek ji spowodowanej przez Borrelia burgorferi s" zmiany na skrze, zsto okre'lany jako rumie/ wdruj" y. Jego obe no'# diagnozuje si u ok. -) 0 1) * pa jentw z borelioz". W trak ie rozwoju %oroby zsto do %odzi do zaj ia pro esem %orobowym o'rodkowego lub obwodowego ukadu nerwowego, ww zas mamy do zynienia z neuroborelioz", zyli zespoem Bannwart%a. 2esp Bannwart%a objawia si pora$eniem nerww zaszkowy %, zwykle kilka tygodni po uk"szeniu przez klesz za. .wnym powikaniem w neuroboreliozie jest osabienie zu ia. 3eduk j i obni$enie odru %w notuj si rzadko. Badania neuroobrazuj" e i %istologi zne wykazuj" uszkodzenie aksonw neuronw. 2akada si, $e uszkodzenie nerww nastpuje w wyniku towarzysz" ego zapalenia lub te$ jest reak j" immunologi zn" na infek j Borrelia burgdorferi. W prowadzony % badania % nad neuroborelioz" stwierdzono, $e pod zas %oroby wystpuj" defi yty prawie wszystki % nerww zaszkowy %. W wikszo' i przypadkw uszkodzeniu ulega nerw 455 6twarzowy7. 8rugim pod wzgldem zstotliwo' i uszkodze/ w przebiegu neuroboreliozy jest nerw 4 6pzredsionkowo9'limakowy7. :dkryto te$ uszkodzenia nerwu 55 6wzrokowego7, 555 6okoru %owego7, 4 6trjdzielnego7. 3zadko notowano powikania ze strony nerww zaszkowy % 5;9;55 6jzykowo9gardowego, bdnego, dodatkowego i podjzykowego7. Naj z' iej w neueroboreliozie uszkodzony % zostaje kilka nerww zaszkowy %. <szkodzenia nerww zaszkowy % zwi"zany % z pro esem mwienia mog" powodowa# dyzarti. :bjawami uszkodzenia obwodowego neuronu ru %owego s" pora$enia lub niedowady wiotkie, ktre przejawiaj" si sabo' i" mi'ni aparatu mowy, o daje w efek ie dyzarti wiotk". <szkodzeniu mog" ule nerwy zaszkowe= 4 6trjdzielny7, 455 6twarzowy7 ; 6bdny7 i ;55 6podjzykowy7. W zale$no' i jaki nerw zosta uszkodzony zak eniu ulega# mo$e rezonans, fona ja, prozodia, artykula ja. W opisanym przypadku nerw ;55 jest nerwem ru %owym unerwiaj" ym mi'nie jzyka, ktry wpywa na mwienie i poykanie. Nerw ;55 prowadzi wkna ru %owe do wszystki % mi'ni jzyka, poza mi'niem jzykowo9podniebiennym. >ora$enie nerwu podjzykowego jednostronne powoduj, $e wysunity jzyk zba za na stron %or", ktra mo$e prowadzi# do zaniku mi'ni jzyka. :bustronne pora$enie nerwu ;55 powoduje akowite pora$enie jzyka utrudniaj" e w bardzo du$ym stopniu mow, przeykanie i $u ie. W przypadku nieprawidowo' i ;55 nerwu zaszkowego wymowa jest niewyra?na i trudno zrozumiaa.

W grudniu @))) r. do >oradni Neurologi znej 5nstytutu !edy yny Wsi w Aublinie zgosi si 1,9letni m$ zyzna z powodu obserwowany % od B miesi y zak e/ artykula ji, zauwa$alne byo niewielkie osabienie mi'ni jzyka po stronie lewej. >a jent mwi z trudno' i", niewyra?nie i powoli. >rzeprowadzono rezonans magnety zny, ktry wykaza jedynie niewielki stopie/ zaniku kory mzgowej bez zna zenia klini znego. Wyniki testw psy %ologi zny % nie wykazay na ogniskowe uszkodzenie mzgu. 8opiero po przeprowadzonej analizie %istorii %orb pa jenta zanotowano w +CCC r. fakt pogryzienia przez klesz ze, a w kilka dni potem wysok" gor" zk, podra$nienie opon mzgowo9rdzeniowy %, nudno' i. Na podstawie obrazu klini znego, punk ji ld?wiowej i serologi zny % testw z surowi y oraz pynu mzgowo9rdzeniowego stwierdzono neuroborelioz. >o zastosowaniu antybiotykoterapii u pa jenta nie notowano $adny % dysfunk ji o'rodkowego i obwodowego ukadu nerwowego. Dilka dni po %ospitaliza ji pojawiy si zaburzenia artykula ji, ktre nie wi"zano z przebyt" infek j". 8o o eny nieprawidowo' i mowy wykorzystano &kale dyzartii, opartej na 8ys%artia >rofile &. J. 3obertson. 2awiera ona B, zada/ przyporz"dkowany % C sferom. 2adania o eniane s" na ,9stopniowej skali 6) 0 poziom normalny, + 0 do'# dobry, @ 0 dostate zny, ( 0 saby, - 0 niedostate zny7. : ena zada/ pozwolia na obli zenie 'redniej wynikw posz zeglny % sfera %= 5 0 samoo ena mowy 6+,17 55 0 2arozumiao'# 6+,(7 4555 0 ru %y naprzemienne 6+,(7 54 0 >rozodia 6),C7 555 0 Ertykula ja 6),17 455 0 &tan funk jonalny mi'ni aparatu artykula yjnego 6),17 5; 0 Fzynno' i fizjologi zne w obrbie jamy ustnej i garda 6),-7 4 0 :ddy %anie 6),(7 45 0 Gona ja 6),)7 Niewielki stopie/ nasilenia objaww dyzartii 6'rednia ),H7 wskazuje na dyskomfort od zuwalny w tej dziedzinie przez pa jenta. 2rozumiao'# jego wypowiedzi jest na do'# dobrym poziomie, oraz nie?le sobie radzi z fona j", natomiast jako utrudnione od zuwa oddy %anie, m zy si pod zas mwienia i nie %tnie podejmuje kontakt sowny. Badanie ru %w naprzemienny % jzyka ujawnio sz zeglne trudno' i z szybkim unoszeniem i opusz zeniem jzyka, przesuwaniem go od lewego do prawego k" ika ust oraz szybkim powtarzaniem. 2mniejszona bya rwnie$ zdolno'# wysuwania i ofania jzyka, lewa strona jzyka ujawniaa niewielkie dr$enia, zmniejszona bya zdolno'# wypy %ania jzykiem lewego poli zka oraz kierowania zubka jzyka do lewego k" ika warg. >od zas wykonywania posz zeglny % prb zaobserwowano obni$enie napi ia mi'ni jzyka. Nie zauwa$ono trudno' i fona yjny %. 8ysfunk je w obrbie stref 455, 4555, 4 rzutuj" na artykula j, w rezulta ie na zrozumiao'# mowy pa jenta i od zuwane przez niego trudno' i. >a jent mwi wysikiem, powoli i niewyra?nie. Enaliza ta pozwala stwierdzi# niewielki stopie/ dyzartii wiotkiej. Wyniki &kali dyzartii wskazuj" na lewostronn" dysfunk je obwodow". Na podstawie dany % mo$na przypusz za#, $e stwierdzona dysfunk ja

stanowi %roni zn" posta# neuroboreliozy. Badania I!. potwierdziy rozpoznanie, zyli dysfunk j lewego nerwu podjzykowego. Jerapia logopedy zna w przypadku tego pa jenta powinna obejmowa# #wi zenia aparatu artykula yjnego, zyli usprawnienie mi'ni jzyka, trening ru %w naprzemienny %, #wi zenia wyrazisto' i artykula yjnej.